Basel-II - Inexlibris

Transkript

Basel-II - Inexlibris
YENİ BASEL SERMAYE
YETERLİLİĞİ UZLAŞISI
(Basel-II)
Ekim 2004
ARAŞTIRMA DAİRESİ
1
SUNUMUN İÇERİĞİ
I. KISIM
SERMAYE YETERLİLİĞİ VE BASEL UZLAŞILARI
II. KISIM
YENİ BASEL SERMAYE UZLAŞISI (Basel-II)
III. KISIM
BASEL-II’NİN MUHTEMEL ETKİLERİ
IV. KISIM
BASEL-II’YE YÖNELİK BDDK POLİTİKALARI
V. KISIM
BASEL-II’YE YÖNELİK HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
VI. KISIM
BASEL-II KOORDİNASYON KOMİTESİ ÖNERİSİ
ARAŞTIRMA DAİRESİ
2
SERMAYE YETERLİLİĞİ VE BASEL UZLAŞILARI
SERMAYE YETERLİLİĞİ VE BASEL UZLAŞILARI
UZLAŞILAR
1.1 BASEL SERMAYE UZLAŞILARI
BASEL-II
1.1.a- Basel-I
ETKİLER
POLİTİKALAR
1.1.b-Basel-II
1.2 QIS ÇALIŞMALARI
ÇALIŞMALAR
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
3
BASEL SERMAYE UZLAŞILARI
•Basel-I Sermaye Uzlaşısı (1988)
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
•Piyasa Riskinin Dahil Edilmesi (1996)
•Basel-II Sermaye Uzlaşısı
•1. Taslak Metin (Haziran 1999)
•2. Taslak Metin (Ocak 2001)
•3. Taslak Metin (Mayıs 2003)
ÇALIŞMALAR
B2KK
• Nihai Metin (Temmuz 2004)
•AB 3. Sermaye Yeterliliği Direktifi Taslaği (CAD-3) (Temmuz 2004)
•Gelişmiş Ölçüm Yöntemleri İçin Paralel Uygulama Başlangıcı (Ocak 2006)
•Basel-II’nin Yürürlüğe Girmesi (Aralık 2006)
•İleri Ölçüm Yöntemlerinin Kullanılmaya Başlanması (Aralık 2007)
ARAŞTIRMA DAİRESİ
4
BASEL - I
KREDİ RİSKİ
Krediler
Garanti ve
Kefaletler
Teminatlandırılmış
Teminatlandırılmış
Taahhütler
İştirakler
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Belli Cayılabilir
%0
Nakit
%0
Nakit
%0
Diğer Cayılabilir
%20
OECD Hükümetleri
%0
OECD Hükümetleri
%0
Cayılamaz
%50
OECD Ülk. Bankaları
%20
OECD Ülk. Bankaları
%20
İpotek
%50
İpotek
%50
Teminatlandırılmamış
Teminatlandırılmamış
OECD Hükümetleri
%0
OECD Hükümetleri
%0
OECD Ülk. Bankaları
%20
OECD Ülk. Bankaları
%20
Diğer
%100
Belli Tem. Mektupları
%20
Belli Akreditifler
%20
DiğerTem. Mektupları
%50
Diğer Akreditifler
%50
Diğer
%100
ARAŞTIRMA DAİRESİ
Mali
Olmayan
İştirakler
%100
PİYASA RİSKİ
ASMK+SHMK
VKET (Repo+Teminat)
Türev İşlemler
Standart
Yöntem
RMD
Yöntemi
5
BASEL-I’E YÖNELİK TEMEL ELEŞTİRİLER
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Sermaye yükümlülüğü
seviyesini yansıtmıyor
pozisyonların
gerçek
risklilik
OECD ülkesi olma kriteri risklilik açısından anlamlı değil
(“Club-rule”)
Risklilik seviyelerine ilişkin farklılaştırılmış kategorilerin
sayısı az (%0-%20-%50-%100)
Yasal sermaye arbitrajına imkanı veriyor
Yöntemin basit yapısı, bazı işlemlerin (örneğin menkul
kıymetleştirme, kredi türevleri) riskini gerçekçi bir şekilde
ölçemiyor
ARAŞTIRMA DAİRESİ
6
KREDİ RİSKİ ZARAR DAĞILIMI
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
Olasılık
Beklenen
Zarar
Beklenmeyen Zarar
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Zarar
Karşılık
Asgari
Sermaye
İlave
Sermaye
ARAŞTIRMA DAİRESİ
7
BASEL - II
UZLAŞILAR
BASEL-II
ÇALIŞMALAR
B2KK
III. BÖLÜM
Piyasa Disiplini
POLİTİKALAR
I. BÖLÜM
Asgari Sermaye
Yükümlülüğü
ETKİLER
II. BÖLÜM
Denetim Otoritesinin
Gözden Geçirmesi
BASEL-II
Uygulamanın Kapsamı
ARAŞTIRMA DAİRESİ
8
ASGARİ SERMAYE YÜKÜMLÜLÜĞÜ
Daha Yüksek Olabilir
(II. Bölüm)
Değişiklik Yok
Toplam Sermaye
UZLAŞILAR
BASEL-II
≥ %8
Kredi Riski + Piyasa Riski + Operasyonel Risk
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
Büyük Ölçüde
Değişiklik Az
Yeni Eklendi
Değişti
İleri Ölçüm Yaklaşımları (IRB & AMA) için
•İlk Yıl (2007):
B2KK
[CRC+CRM+CRO] ≥ %95 x [CRC*+CRM*]
•İkinci Yıl (2008):
[CRC+CRM+CRO] ≥ %90 x [CRC*+CRM*]
•Üçüncü Yıl (2009):
[CRC+CRM+CRO] ≥ %80 x [CRC*+CRM*]
*1998 Uzlaşısına göre hesaplanan sermaye yükümlülüğü
ARAŞTIRMA DAİRESİ
9
SERMAYE YÜKÜMLÜLÜĞÜ HESAPLAMA YÖNTEMLERİ
UZLAŞILAR
GELİŞMİŞLİK
DÜZEYİ
PİYASA RİSKİ
(1996 Değişikliği)
BASEL-II
KREDİ RİSKİ
Standart Yaklaşım
BASİT
ETKİLER
Basitleştirilmiş Standart Yak.
Temel Gösterge
Yaklaşımı
Standart Yaklaşım
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
OPERASYONEL
RİSK
ORTA
Standart
Yaklaşım
Temel İçsel Derecelendirme
Yaklaşımı
Riske Maruz
Değer (VaR)
Yaklaşımı
Gelişmiş İçsel Derecelendirme
Yaklaşımı
Alternatif
Standart Yak.
B2KK
GELİŞMİŞ
ARAŞTIRMA DAİRESİ
İleri Ölçüm
Yaklaşımları
10
KANTİTATİF ETKİ ÇALIŞMALARI (QIS)
UZLAŞILAR
•Amaç
BASEL-II
•Çalışmalar
ETKİLER
QIS-1
POLİTİKALAR
QIS-2
ÇALIŞMALAR
QIS-2,5
B2KK
QIS-3
ARAŞTIRMA DAİRESİ
11
KANTİTATİF ETKİ ÇALIŞMALARI (QIS)
QIS-2 Sonuçları:
Sermaye
Yükümlülüklerindeki
Yüzde Değişim
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
Standart Yaklaşım
Gelişmiş İçsel
Derecelendirme Yaklaşımı
Kredi Riski
Toplam
Kredi Riski
Toplam
Kredi Riski
Toplam
%14
%24
-%5
%58
%10
%20
-%1
%9
G-10
ülkeleri
1. Grup
%6
%18
2. Grup
%1
%13
AB Ülkeleri
1. Grup
%6
%18
2. Grup
-%1
%11
1 ve 2. Grup
%5
%17
Diğer
Ülkeler
Temel İçsel
Derecelendirme Yaklaşımı
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
QIS-3 Sonuçları:
Sermaye
Yükümlülüklerindeki
Yüzde Değişim
Standart Yaklaşım
Temel İçsel
Derecelendirme Yaklaşımı
Gelişmiş İçsel
Derecelendirme Yaklaşımı
Kredi Riski
Toplam
Kredi Riski
Toplam
Kredi Riski
Toplam
-%13
-%2
-%15
-%6
G-10
ülkeleri
1. Grup
%0
%11
-%7
%3
2. Grup
-%11
%3
-%27
-%19
AB Ülkeleri
1. Grup
-%3
%6
-%13
-%4
2. Grup
-%11
%1
-%27
-%20
%2
%12
-%3
%4
Diğer
Ülkeler
1 ve 2. Grup
ARAŞTIRMA DAİRESİ
12
YENİ BASEL SERMAYE UZLAŞISI
YENİ BASEL SERMAYE UZLAŞISI
UZLAŞILAR
BASEL-II
2.1 BASEL-II’Yİ OLUŞTURAN TEMEL YAPI
2.1.a- Kapsam
2.1.b- Hedef Kitle
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
2.1.c- Temel Amaçlar
2.1.d- Temel İlkeler
2.2 BASEL-II HÜKÜMLERİ
2.2.a- Uygulamanın Kapsamı
2.2.b- Asgari Sermaye Yükümlülüğünün Hesaplanması
2.2.c- Denetim Otoritesinin Gözden Geçirmesi
2.2.d- Piyasa Disiplini
ARAŞTIRMA DAİRESİ
13
BASEL-II’Yİ OLUŞTURAN TEMEL YAPI
Kapsam
- Konsolide bazda bankacılık grupları ve solo bazda uluslararası boyutta
faaliyet gösteren bankalar
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
Hedef Kitle
- G-10 ülkeleri ile başlayan ama yaygın olarak kabul görmesi beklenen bir
süreç
Temel Amaçlar
- Bankaların yeterli seviyede sermaye tutmalarını sağlamak
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
- Sermaye yükümlülüğünün maruz kalınan risk ile paralel olması
- Bankaların risk yönetimi sistemlerinin etkinleştirilmesini teşvik etmek
Temel İlkeler
B2KK
- G-10 ülkeleri bankaları için standart yaklaşımlar altında asgari sermaye
yükümlülüğü seviyesinin aynı kalması
- İleri ölçüm yaklaşımlarının daha az sermaye yükümlülüğü doğurması
ARAŞTIRMA DAİRESİ
14
UYGULAMANIN KAPSAMI
FİNANSAL GRUP
1
HOLDİNG ŞİRKETİ
UZLAŞILAR
2
BASEL-II
ULUSLARARASI
AKTİF
BANKA
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
3
ULUSLARARASI
AKTİF
BANKA
YEREL
BANKA
4
ULUSLARARASI
AKTİF
BANKA
MENKUL
KIYMET
ŞİRKETİ
ARAŞTIRMA DAİRESİ
15
KREDİ RİSKİ
KREDİ RİSKİ
UZLAŞILAR
 AZALTILMIŞ KREDİ RİSKİ
BASEL-II
 STANDART YAKLAŞIM
ETKİLER
 SA VE SSA FARKLARI
POLİTİKALAR
 İÇSEL DERECELENDİRME YAKLAŞIMLARI
ÇALIŞMALAR
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
16
AZALTILMIŞ KREDİ RİSKİ
UZLAŞILAR
BASEL-II
AZALTILMIŞ
KREDİ RİSKİ
=
KREDİ RİSKİ
-
KREDİ RİSKİ
AZALTMA
TEKNİKLERİ
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
•Krediler ve Alacaklar
•Diğer Varlıklar
•Bilanço Dışı İşlemler
ARAŞTIRMA DAİRESİ
•Teminatlar
•Bilanço İçi Netleşme
Anlaşmaları
•Garantiler ve Kredi
Türevleri
17
KREDİ RİSKİ
STANDART YAKLAŞIM
UZLAŞILAR
 VARLIKLARIN SINIFLANDIRILMASI
BASEL-II
 RİSK AĞIRLIKLANDIRMA
ETKİLER
 AZALTMA TEKNİKLERİ (CRM)
POLİTİKALAR
 DİĞER HUSUSLAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
18
VARLIKLARIN SINIFLANDIRILMASI
A. KREDİLER (ALACAKLAR)
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Hazine ve Merkez Bankalarına Verilen Krediler
Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Verilen Krediler
Çoktaraflı Kalkınma Bankalarına Verilen Krediler
Bankalara Verilen Krediler
Menkul Kıymet Şirketlerine Verilen Krediler
Şirketlere Verilen Krediler
Perakende Krediler
İkamet Amaçlı Gayrimenkul İpoteği Karşılığı Verilen
Krediler
9. Ticari Amaçlı Gayrimenkul Karşılığı Verilen Krediler
10. Yüksek Risk Kategorileri
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
B. DİĞER VARLIKLAR
C. BİLANÇO DIŞI İŞLEMLER
ARAŞTIRMA DAİRESİ
19
RİSK AĞIRLIKLANDIRMA
VARLIKLAR
UZLAŞILAR
BASEL-II
Hazine ve Merkez
Bankalarına
Verilen Krediler
Opsiyonlar
AAA
→
AA-
A+
→
A-
BBB+
→
BBB-
BB+
→
B-
B-’nin
Altı
DerecelendirilMemiş
Bağ.Der.
Notuna Göre
%0
%20
%50
%100
%150
%100
Avantajlı
Uygulama
Kendi ülke hazinesine ilişkin, kendisi ve kaynağı yerel
para cinsinden olan risklere daha düşük bir risk ağırlığı
uygulanabilir. (ND)
ETKİLER
ECA Notuna
Göre (ND)
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Diğer Kamu Kurum
ve Kuruluşlarına
(PSE) Verilen
Krediler
1→
%0
2→
%20
3→
%50
4/5/6→
%100
7→
%150
Hazine Gibi
(PSE-Sov)
%0
%20
%50
%100
%150
%100
Opsiyon 1
%20
%50
%100
%100
%150
%100
Opsiyon 2
%20
%50
%50
%100
%150
%20
Bazı PSE’lere ilişkin riskler şirketlere verilen krediler gibi değerlendirilir
Uluslararası
Kurumlara (BIS,
IMF, ECB, EC, vs)
Verilen Krediler
%0
ARAŞTIRMA DAİRESİ
20
RİSK AĞIRLIKLANDIRMA
VARLIKLAR
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
Çok. Kalk.
Bank. (MDB)
Ver. Krediler
Bankalara
Verilen
Krediler
ÇALIŞMALAR
B2KK
Menkul Kıymet
Şirketlerine
Verilen
Krediler
Opsiyonlar
Opsiyon 2
AAA
→
AA-
%20
A+
→
A-
BBB+
→
BBB-
%50
%50
BB+
→
B-
B’nin
Altı
%100
%150
Derecelendirilmemiş
%20
Belli şartları sağlayanlar (WB, IBRD, ADB, AfDB, EBRD, vs) için %0
Opsiyon 1
%20
%50
%100
%100
%150
%100
Opsiyon 2
%20
%50
%50
%100
%150
%50
Op2 (KısaVade)
%20
%20
%20
%50
%150
%20
Eğer kendi ülke hazinesine ilişkin risklere yönelik olarak daha düşük bir
risk ağırlığı uygulanmışsa, kısa vadeli ve kaynağı ve kendisi yerel para
cinsinden olan banka risklerine de, %20’den az olmamak kaydıyla, bir
derece daha kötü risk ağırlığı uygulanabilir. (ND)
Bankalara benzer bir düzenlemeye tabi olanlar bankalara verilen krediler
gibi değerlendirilir.
Diğerleri şirketlere verilen krediler gibi değerlendirilir.
VARLIKLAR
Şirketlere Verilen Krediler
AAA→
AA%20
ARAŞTIRMA DAİRESİ
A+→
A%50
BBB+→
BB-
BB-’nin
Altı
DereceLendirilmemiş
%100
%150
%100
21
RİSK AĞIRLIKLANDIRMA
Opsiyon 1&2
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
Opsiyon 1
•RA=RAsov-1
Opsiyon 2
•RA=RA(DK)
ÇALIŞMALAR
Op 2 (Kısa Vade)
B2KK
•RA=RA(DK)+1
ARAŞTIRMA DAİRESİ
22
RİSK AĞIRLIKLANDIRMA
RİSK
AĞIRLIĞI
VARLIKLAR
UZLAŞILAR
BASEL-II
Perakende Krediler
%75
İkamet Amaçlı Gayrimenkul Kredileri
%35
Ticari Amaçlı Gayrimenkul Kredileri
Altın
%50
Diğerleri
%100
Belli şartlar dahilinde(ND)
ETKİLER
POLİTİKALAR
Belli Şartları Sağlayanlar
Diğerleri
%0
%100
Serm. İnd. Kalemi Yapılmayan Hisse Senedi ve Sermaye Yatırımları
%100
Diğer Varlıklar
%100
İkamet Amaçlı G.K.
ÇALIŞMALAR
SP/K>=%50
%50
Diğerleri
%100
SP/K<%20
%150
SP/K>=%20
%100
SP/K>=%50
%100
(ND:%50)
Tamamı için kabul edilmeyen teminat
versa ve SP/K>=%15
%100
B2KK
Takipteki
Alacaklar
Diğer Krediler
ARAŞTIRMA DAİRESİ
23
RİSK AĞIRLIKLANDIRMA
Bilanço dışı işlemler, CCF ile çarpıldıktan sonra risk ağırlıklandırılırlar.
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
KREDİ DÖNÜŞÜM ORANLARI (CCF)
Orjinal Vadesi 1 Yıldan Az Taahhütler
%20
Orjinal Vadesi 1 Yıldan Fazla Taahhütler
%50
Cayılabilir Taahhütler
%0
Menkul kıymetlerin ödünç verilmesi ve teminat olarak verilmesi
(Reop tarzı işlemler dahil)
%100
Kısa vadeli akreditifler
%20
Bir taahhüt verme yükümlülüğü varsa
Diğer İşlemler
Düşük olan CCF
1988 Accord
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
24
KREDİ RİSKİ AZALTMA TEKNİKLERİ (CRM)
UZLAŞILAR
•KREDİ RİSKİ AZALTMA TEKNİKLERİ (CRM)
Teminatlar
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
Bilanço İçi Netleşme Anlaşmaları
Garantiler ve Kredi Türevleri
ÇALIŞMALAR
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
25
KABUL EDİLEN TEMİNAT TÜRLERİ
Nakit, mevduat sertifikası, vb.
Altın
UZLAŞILAR
BASEL-II
Borçlanmayı Temsil Eden M.K.
Basit ve
Kapsamlı
Yöntemde
– İyi Derece Almış (*)
– Derecelendirilmemiş (Belli şartlar dahilinde) (**)
Temel Bir Endekse Dahil Hisse Senetleri
ETKİLER
Belli Şartları Taşıyan UCIT/Yatırım Fonları (***)
POLİTİKALAR
Endekse Dahil Olmayan Borsaya Kote Olmuş H.S.
ÇALIŞMALAR
Sadece Kapsamlı
Yöntemde
B2KK
Takipteki
Alacaklar İçin
(3 Yıl İçin)
End. Dah. Olm. Bors. Kote Olm. H.S.ni
İçeren UCIT/Yatırım Fonları
Diğer Teminatlar
Teminatın kredi ile önemli düzeyde bir korelasyonu
bulunmamalıdır!
ARAŞTIRMA DAİRESİ
26
TEMİNATLARIN DİKKATE ALINMASI
Basit Yöntem
Kapsamlı Yöntem
He
UZLAŞILAR
BASEL-II
Teminatsız
Kısım
xRAk
ÇALIŞMALAR
xRAk
Hc
Hfx
ETKİLER
POLİTİKALAR
Teminatsız
Kısım
Teminatlı
Kısım
xRAt
(min %20; İstisnalar)
Teminatlı
Kısım
x %0
B2KK
RWABY = (E-C)xRWk + CxRWt
RWAKY = max{0;[Ex(1+He) – Cx(1-Hc-Hfx)]}xRWk
ARAŞTIRMA DAİRESİ
27
TEMİNATLANDIRILMIŞ TEZGAH ÜSTÜ TÜREVLER
UZLAŞILAR
BASEL-II
SERMEYE
YÜKÜMLÜLÜĞÜ
=
YENİLEME
MALİYETİ
+
ARTIŞ
FAKTÖRÜ
-
KESİNTİLER
SONRASI
TEMİNAT
TUTARI
x RAk x %8
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
CR= [(RC+Add-on) – C x (1-Hc-Hfx)] x RWc x 8%
ARAŞTIRMA DAİRESİ
28
BİLANÇO İÇİ NETLEŞME ANLAŞMALARI
UZLAŞILAR
BASEL-II
Mevduat
ETKİLER
Hfx
POLİTİKALAR
Kredi
ÇALIŞMALAR
B2KK
E*=max{0;[E-Cx(1+Hfx)]}
ARAŞTIRMA DAİRESİ
29
GARANTİLER ve KREDİ TÜREVLERİ
Kalan
Kısım
Kredi
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Hfx
Garanti/Kredi
Türevi
x RAk
x RAg
Şartları
•Belirli bir krediye ilişkin olmalı
•Koşulsuz ve cayılamaz olmalı
•Garantilere/Kredi türevlerine ilişkin özel şartları taşımalı
Kabul Edilen Garantörler
•Hükümetler, MB, MDB,PSE, bankalar, menkul kıymet şirketleri
•A- ve üstü not alan diğer taraflar
Hükümet Kontr-Garantileri
Aşağıdaki şartları taşıyanlar hükümet garantisi olarak değerlendirilir
•Kontr-garanti tüm kredi riski elemanlarını kapsamalı
•Hem garanti hem de kontr-garanti ilgili şartları taşımalı
•Denetim otoritesi izin vermeli
ARAŞTIRMA DAİRESİ
30
VADE UYUŞMAZLIKLARI
•Tanım [VadeCRM (t) < VadeE(T) ]
UZLAŞILAR
CRM
CRM Vadesi
BASEL-II
1 Yıldan Az
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Teminat
1 Yıldan
Fazla
Basit
Yöntem
Kapsamlı
Yöntem
Bilanço içi Netleşme
Anlaşmaları
PA = P x
t
T
Garanti ve Kredi Türevleri
ARAŞTIRMA DAİRESİ
31
DERECELENDİRME NOTLARI
Derecelendirme Notlarının Eşleştirilmesi
Standard Moody's
& Poor’s
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
AAA
AA+
AA
AAA+
A
ABBB+
BBB
BBBBB+
BB
BBB+
B
BCCC+
CCC
CCCCC
C
D
Aaa
Aa1
Aa2
Aa3
A1
A2
A3
Baa1
Baa2
Baa3
Ba1
Ba2
Ba3
B1
B2
B3
Caa1
Caa2
Caa3
Ca
C
Unrated
Fitch
IBCA
AAA
AA+
AA
AAA+
A
ABBB+
BBB
BBBBB+
BB
BBB+
B
BCCC+
CCC
CCCCC
C
D
Sovereign Option 1 Option 2
Option 2
Corporates
(Short-term)
0%
20%
20%
20%
20%
20%
50%
50%
20%
50%
50%
100%
50%
20%
100%
100%
100%
100%
50%
150%
100%
150%
100%
150%
20%
150%
20%
ARAŞTIRMA DAİRESİ
150%
100%
32
KARŞI TARAF RİSKİ
Alım-Satım Hesaplarında Karşı Taraf Riski
UZLAŞILAR
•OTC Türevler, repo-tarzı işlemler ve diğer işlemler için karşı taraf
riski hesaplanır
•Hesaplamalar Kapsamlı Yönteme göre yapılır
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
•Bankacılık hesaplarında kullanılan RW’ler (SA, IRB) kullanılır
•Repo-tarzı işlemler:
Alım-satım
kullanılabilir.
hesaplarındaki
tüm
kıymetler
teminat
olarak
Bankacılık hesapları için teminat olarak kabul edilmeyenler için:
–Standart kesintilerde %25 kullanılır
–Bunlar için de banka tahminleri kullanılabilir
•OTC Türevler için hesaplama, bankacılık hesapları ile aynıdır.
•Kredi türevleri için, karşı taraf riski ile genel piyasa ve spesifik
risk hesaplanır
ARAŞTIRMA DAİRESİ
33
SPESİFİK RİSK
Menkul Kıymet
AAA→AA-
Standart
Yaklaşım
%0
ND
A+→BBB-
UZLAŞILAR
Kamu
Menkul
Kıymetleri
BASEL-II
ETKİLER
Mevcut
Uygulama
Borçlanmayı
Temsil
Eden
Menkul
Kıymetler
POLİTİKALAR
a) Vadeye Kalan Süresi 6 Ay ve Daha Az Olanlar
b) Vadeye Kalan Süresi 6-24 Ay Olanlar
%1,60
%8
Nitelikli Menkul Kıymetler
c) Vadeye Kalan Süresi 24 Aydan Uzun Olanlar
Ortaklık Payını
Temsil
Eden
Menkul
Kıymetler
%1
Diğer Kamu Menkul Kıymetleri
b) Vadeye Kalan Süresi 6-24 Ay Olanlar
B2KK
%0
c) Vadeye Kalan Süresi 24 Aydan Uzun Olanlar
a) Vadeye Kalan Süresi 6 Ay ve Daha Az Olanlar
ÇALIŞMALAR
%0,25
%0,25
%1
%1,60
Diğer Menkul Kıymetler
%8
Likit ve iyi çeşitlendirilmiş hisse senetleri portföyü
%4
Likit olmayan veya iyi çeşitlendirilmemiş hisse senetleri
portföyü
%8
Tanınmış endekslere ilişkin sözleşmeler
%2
Diğer endekslere ilişkin sözleşmeler
%4
Yatırım fonları
%4
ARAŞTIRMA DAİRESİ
34
SSA ve SA ARASINDAKİ FARKLAR
SSA’da, SA’nın aksine:
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
Bağımsız derecelendirme notları değil İhracat Kredi
Kurumları (ECA) tarafından verilen notlar dikkate alınır.
Bankalara verilen krediler için 2. opsiyon bulunmamaktadır.
Şirketlere verilen kredilerin tamamı %100 RW’a tabidir.
POLİTİKALAR
Ticari amaçlı gayrimenkul ipoteği karşılığı kullandırılan
kredilere ilişkin avantajlı uygulama bulunmamaktadır.
ÇALIŞMALAR
Kredi türevleri CRM içerisinde dikkate alınmamaktadır.
B2KK
Teminat ve garantilerde
bulunmaması gerekmektedir.
vade
ve
kur
uyumsuzluğu
Teminatlar için sadece Basit Yöntem kullanılmaktadır.
Kabul edilen teminat türleri ve garantörler daha azdır.
Operasyonel risk için sadece BIA kullanılabilmektedir.
ARAŞTIRMA DAİRESİ
35
İÇSEL DERECELENDİRME YAKLAŞIMLARI (IRB)
İÇSEL DERECELENDİRME
YAKLAŞIMLARI (IRB)
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
•
GENEL HUSUSLAR
•
EL/UL YAKLAŞIMI
•
IRB YAKLAŞIMLARI
•
KALİTATİF ŞARTLAR
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
36
IRB - GENEL HUSUSLAR
IRB Yaklaşımı Bileşenleri
• Risk Faktörleri (PD, LGD, EAD, M)
UZLAŞILAR
BASEL-II
• Risk Ağırlığı Formülü
• Minimum Şartlar
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Diğer Hususlar
• İlerleme/yaygınlaşma süreci (Faaliyet kolu, birimler/iştirakler, FIRB’den
AIRB’ye)
• Uygulama planı
• Geçiş süreci
• Veri uzunluğu gereksiniminin azaltılması
• Derecelendirme sisteminin kullanılma süresinin azaltılması
• Bazı hisse senedi yatırımlarının istisna tutulması
ARAŞTIRMA DAİRESİ
37
EL/UL YAKLAŞIMI
STANDART YAKLAŞIM
UZLAŞILAR
BASEL-II
Diğer Sermaye Kalemleri + Gen. Prov. +Dönem Karı
[(Varlıklar-Prov.)xRW] + Piyasa Riski + Operasyonel Risk
≥ %8
ETKİLER
POLİTİKALAR
IRB YAKLAŞIMI
ÇALIŞMALAR
Diğer Sermaye Kalemleri + (Prov.-EL) +Dönem Karı
B2KK
[(Varlıklar)xRW] + Piyasa Riski + Operasyonel Risk
ARAŞTIRMA DAİRESİ
≥ %8
38
IRB-CSB
Şirketler
Hazine
UZLAŞILAR
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
R*=R-0,04x(1-(S-5)/45)
BASEL-II
SME-Corp
Bankalar
SL
PF
OF
CF
Diğer
IPRE
HVCRE
SSC
-Güçlü
-İyi
-Yeterli
-Zayıf
B2KK
-Temerrüt
Korelasyon (R) = 0,12x(1-exp(-50xPD))/(1-exp(-50))+0,24x(1-exp(-50xPD))/(1-exp(-50))
Vade Ayarlaması (b) = (0,11852-0,05478xln(PD))^2
Sermaye Yükümlülüğü (K) = [LGDxN[(1-R)^-0,5xG(PD)+(R/(1-R))^0,5xG(0,999)]PDxLGD]x(1-1,5xb)^-1x(1+(M-2,5)xb)
RWA = Kx12,5xEAD
ARAŞTIRMA DAİRESİ
39
IRB-CSB
Temerrüt Olasılığı (PD)
• C/B  PD=Max{0,03% ; PD1yıl}
UZLAŞILAR
• S  PD= PD1yıl
BASEL-II
• Temerrüt  PD=%100
ETKİLER
Temerrüt Halinde Kayıp (LGD)
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
• Ödeme öncelikli korumasız  LGD=%45
• İkincil borçlar  LGD=%75
• Finansal Teminatlar  LGD=%45xE*/E
B2KK
• IRB Teminatları
• C/E<C*  LGD=%45
• C/E>C*  LGD=[(C/C**)xLGDMin+(E-C/C**)x%45]/E
• Garantiler  RW=RWG(PDG)xGx(1-Hg-Hfx)/E+RWKx(1-Gx(1-Hg-Hfx)/E)
• AIRB  İçsel ölçümler
ARAŞTIRMA DAİRESİ
40
IRB-CSB
Temerrüt Halinde Kredi Tutarı (EAD)
• Karşılıklar düşülmez
UZLAŞILAR
• Nakdi kullandırımlar  EAD>(Kapatmadaki Ser.Azalışı)+(Öz.Karş)
• Bilanço içi netleşme anlaşmaları kabul edilir
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
• Bilanço dışı işlemler  EAD=ExCCF
• NIF, RUF, Tahhütler  CCF=%75
• Diğerleri  SA
• Türev işlemler  EAD=RC+Add-on
ÇALIŞMALAR
• AIRB  İçsel ölçümler
B2KK
Vade (M)
• FIRB  Repo: 6 ay, Diğerleri:2,5 yıl
•ND  M=Durasyon veya kalan vade
•AIRB  İçsel ölçümler
ARAŞTIRMA DAİRESİ
41
IRB-Retail
İkamet Amaçlı GMK
Nitelikli Rotatif Krediler
Diğer
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
Korelasyon (R) = 0,15
Korelasyon (R) = 0,04
Korelasyon (R) = 0,03x(1-exp(35xPD))/(1-exp(-35))+0,16x(1exp(-35xPD))/(1-exp(-35))
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Sermaye Yükümlülüğü (K) = [LGDxN[(1-R)^-0,5xG(PD)+(R/(1-R))^0,5xG(0,999)]PDxLGD]
RWA = Kx12,5xEAD
ARAŞTIRMA DAİRESİ
42
IRB-Retail
Temerrüt Olasılığı (PD) ve Temerrüt Halinde Kayıp (LGD)
•PD=Max{0,03% ; PD1yıl}
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
•Kredi grupları için PD ve LGD tahmini
•Garantiler/Kredi türevleri  PD veya LGD ayarlamaları
Temerrüt Halinde Kredi Tutarı (EAD)
• Karşılıklar düşülmez
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
• Nakdi kullandırımlar  EAD>(Kapatmadaki
Ser.Azalışı)+(Öz.Karş)
B2KK
• Bilanço içi netleşme anlaşmaları kabul edilir
• Bilanço dışı işlemler  EAD=ExCCF
• İçsel CCF tahmini
• Kullanılmamış kısımlar  EAD veya LGD ayarlamaları
• Türev işlemler  EAD=RC+Add-on
ARAŞTIRMA DAİRESİ
43
IRB-Equity
Yöntemler
•Piyasa Yöntemi (Market-based App.)
UZLAŞILAR
BASEL-II
•PD/LGD Yöntemi
•İstisnalar  SA
ETKİLER
Piyasa Yöntemi
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
• Basit Yöntem
•Halka açık şirketler  %300
•Diğerleri  %400
•İçsel Model Yöntemi
•%99 CI, tek taraflı, 3-aylık getiriler için VaR
•Asgari olarak halka açıklar için %200, diğerleri için %300
ARAŞTIRMA DAİRESİ
44
IRB-Equity
PD/LGD Yöntemi
• PD
•Borçlanma mk & hisse senedi  İçsel PD tahmini
UZLAŞILAR
BASEL-II
•Sadece hisse senedi  RW*=RWŞirketx1,5
• LGD = %90
• Vade ayarlaması = 5 yıl
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
• Minimum ve maksimum RW belirlenmiş
İstisnalar
• SA’da %0 RW alanlar
• Belli sektörlerin teşvik edilmesi
• Subvansiyon içeren
• Kamu gözetimi
• Yasal teşvik programları
• Max  %10x(Ana S.+Katkı S.)
• Önemli düzeyde olmayan yatırımlar
ARAŞTIRMA DAİRESİ
45
KALİTATİF ŞARTLAR
• Derecelendirme Kriterleri
• Derecelendirme Sisteminin Onay Süreci
UZLAŞILAR
• İçsel Parametrelere Tahmini
BASEL-II
• Dışsal Veri Kullanımı
ETKİLER
• Veri Uzunluğu
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
• Derecelendirme Sisteminin Kapsamı
• Borçluya ve İşleme Özel Kriterler
• Kredi Skorlama Sistemlerinin Kullanılması
• Kredi Riski Kontrol Faaliyetleri
• Derecelendirme Sistemlerinin Risk Yönetiminde Kullanılması
• İç ve Dış Denetim
• Stres Testleri
ARAŞTIRMA DAİRESİ
46
OPERASYONEL RİSK
OPERASYONEL RİSK
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
 TEMEL GÖSTERGE YAKLAŞIMI (BIA)
 STANDART YAKLAŞIM (SA)
•
ALTERNATİF STANDART YAKLAŞIM (ASA)
 İLERİ ÖLÇÜM YAKLAŞIMLAR (AMA)
ÇALIŞMALAR
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
47
TEMEL GÖSTERGE YAKLAŞIMI (BIA)
UZLAŞILAR
BASEL-II
SERMEYE
YÜKÜMLÜLÜĞÜ
=
ETKİLER
SON ÜÇ YILIN
ORTALAMA
YILLIK
BRÜT
GELİRİ
X
%15
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
α
Brüt Gelir=Net Faiz Gelirleri+Net Faiz Dışı Gelirler
Karşılıklar Hariç
Bankacılık Portföyündeki M.K. A/S Kar/Zararı Hariç
Olağanüstü Kalemler Hariç
Sigortacılık Faaliyetlerinden Gelirler Hariç
ARAŞTIRMA DAİRESİ
48
STANDART YAKLAŞIM (SA)
UZLAŞILAR
BASEL-II
SERMEYE
YÜKÜMLÜLÜĞÜ
=
Σ
FAALİYET KOLU
İTİBARİYLE SON ÜÇ YILIN
ORTALAMA
YILLIK BRÜT GELİRİ
X
βi
ETKİLER
POLİTİKALAR
Kurumsal Finansman
Alım-satım
ÇALIŞMALAR
B2KK
Perakende Bankacılık
Ticari Bankacılık
Ödeme&Takas
Aracılık İşlemleri
Aktif Yönetimi
Perakende Komisyonculuk
ARAŞTIRMA DAİRESİ
β1=%18
β2=%18
β3=%12
β4=%15
β5=%18
β6=%15
β7=%12
β8=%12
49
ALTERNATİF STANDART YAKLAŞIM (ASA)
1. Seçenek
Gösterge
(A)
Katsayı
(B)
Ser.Yük.
(AxB)
Kurumsal Finansman
GI1
β1=%18
CR1
Alım-satım
GI2
β2=%18
CR2
Perakende Bankacılık
LAx0,035
β3=%12
CR3
Ticari Bankacılık
LAx0,035
β4=%15
CR4
Ödeme&Takas
GI5
β5=%18
CR5
Aracılık İşlemleri
GI6
β6=%15
CR6
Aktif Yönetimi
GI7
β7=%12
CR7
Perakende Komisyonculuk
GI8
β8=%12
CR8
Faaliyet Kolu
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
2. Seçenek
Faaliyet Kolu
Perakende ve Ticari B.
Diğer Faaliyetler
Gösterge
(A)
Katsayı
(B)
Ser.Yükü
(AxB)
LAx0,035
β=%15
CR1
GI
β=%18
CR2
ARAŞTIRMA DAİRESİ
50
İLERİ ÖLÇÜM YAKLAŞIMLARI (AMA)
• Tek bir yaklaşım yok
• Endüstri standartları
UZLAŞILAR
• İçsel ve/veya dışsal veri kullanımı
BASEL-II
• 5 yıllık veri uzunluğu, 3 yıllık kayan veri penceresi
ETKİLER
• EL+UL için
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
• Faaliyet kolları bazında kayıp türleri:
 İçsel dolandırıcılık
 Dışsal dolandırıcılık
B2KK
 Çalışma güvenliği
 Müşteriler, ürünler, iş uygulamaları
 Fizksel varlıkların zarar görmesi
 İş sürekliliğindeki aksamalar
 Ulaştırma ve süreç yönetimi
ARAŞTIRMA DAİRESİ
51
AMA - KALİTATİF ŞARTLAR
• Üst düzey yönetimin katılımı
UZLAŞILAR
• İyi işleyen biroperasyonel risk yönetimi
BASEL-II
• Yeterli kaynak tahsisi
ETKİLER
• Faaliyet kolları bazında op.risk politikalarının belirlenmesi
POLİTİKALAR
• Gerekli dokümantasyonun yapılması
• Veri toplama
ÇALIŞMALAR
B2KK
• Periyodik raporlama
• Bağımsız gözden geçirme ve onay süreci
• Denetim otoritesi gözetimi
ARAŞTIRMA DAİRESİ
52
BASEL-II’NİN MUHTEMEL ETKİLERİ
BASEL-II’NİN MUHTEMEL ETKİLERİ
UZLAŞILAR
3.1. BASEL-II’YE YÖNELİK ELEŞTİRİLER
BASEL-II
3.2 BASEL-II’NİN MUHTEMEL ETKİLERİ
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
3.2.a- Bankalara Muhtemel Etkileri
3.2.b- Hazine Borçlanmasına Muhtemel Etkileri
3.2.c- Reel Sektöre Muhtemel Etkileri
3.2.d- BDDK’ya Muhtemel Etkileri
ARAŞTIRMA DAİRESİ
53
BASEL-II’YE YÖNELİK ELEŞTİRİLER
 Uzlaşı’nın teknik seviyesinin yüksek olması
Uzlaşı içerisinde çeşitli menüler var
Basitlik ile riske duyarlılık aynı anda imkansız projelerdir
UZLAŞILAR
BASEL-II
 Uzlaşı’nın konjonktürel dalgalanmaları artırma ihtimali
Konjonktürel hareketler finansal sistemin doğasında mevcuttur
Anti-konjonktürel denetim araçları uygulanabilir
ETKİLER
POLİTİKALAR
 Derecelendirme kuruluşları tarafından verilen notların
güvenilirliğine yönelik eleştiriler
Mevcut şartlar altında en iyi alternatif
ÇALIŞMALAR
B2KK
Sorunların aşılabilmesi açısından IRB’ye geçmek önemli
 Uzlaşı hükümlerinin bazı tarafları (KOBİ’ler, gelişmekte olan
ülkeler) cezalandırması
Temel amaç riske duyarlı olmak, belirli kesimlere avantaj/dezavantaj kazandırmak
değil
 Uzlaşı’nın gelişmekte olan ülkelere özel şartları dikkate
almaması
Temel hedef kitle G-10 ülkelerinin uluslararası düzeyde aktif bankaları
ARAŞTIRMA DAİRESİ
54
BASEL-II’NİN BANKALARA MUHTEMEL ETKİLERİ
Asgari sermaye yükümlülüğündeki değişiklikler
Borçlanma maliyetindeki değişiklikler
UZLAŞILAR
Risk yönetimi uygulamalarındaki değişiklikler
Kredilendirme davranışlarındaki değişiklikler
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
•Portföy tercihlerinin değişmesi (Perakende krediler ve iyi derece almış taraflar)
•Konjonktürel etkiler
Bilgi işlem ve diğer sistem maliyetleri
Yönetişim yapısındaki değişiklikler
Rekabet yapısındaki değişiklikler
•Bankalar arasında
- Farklı ölçüm yöntemlerinin kullanılması (fiyatlama)
- İtibar riski
•Finansal aracılar arasında
- Sermaye arbitrajı (diğer sektörlerin düzenlemeleri)
ARAŞTIRMA DAİRESİ
55
BASEL-II’NİN HAZİNE BORÇLANMASINA
MUHTEMEL ETKİLERİ
Etkinin boyutu borç verici konumundaki ulusal ve uluslararası
bankaların kullandığı ölçüm yöntemine bağlıdır
UZLAŞILAR
BASEL-II
SSA’da ve SA’da ülke risklerinin dikkate alınması
VARLIKLAR
AAA
→
AA-
A+
→
A-
BBB+
→
BBB-
BB+
→
B-
B-’nin
Altı
Derecelendirilmemiş
Bağ.Der.
Notuna Göre
(SA)
%0
%20
%50
%100
%150
%100
Avantajlı
Uygulama
(SA)
Kendi ülke hazinesine ilişkin, kendisi ve kaynağı yerel
para cinsinden olan risklere daha düşük bir risk ağırlığı
uygulanabilir. (ND)
Opsiyonlar
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Hazine ve Merkez
Bankalarına
Verilen Krediler, Bu
Taraflara Ait
Garantiler ve
Teminatlar
ECA Notuna
Göre (SA:ND
– SSA)
1
%0
2
%20
3
%50
4-5-6
%100
7
%150
IRB’de avantajlı uygulama bulunmamaktadır
Borçlanma maliyetlerine ilişkin konjonktürel etkiler
Uluslararası kuruluşların (IMF, WB, vd.) değerlendirmeleri
ARAŞTIRMA DAİRESİ
56
BASEL-II’NİN REEL SEKTÖRE MUHTEMEL ETKİLERİ
Derecelendirme gereksinimlerinin artması
UZLAŞILAR
Yönetişim yapısındaki değişiklikler
BASEL-II
Kabul edilen teminat türlerinin değişmesi
ETKİLER
Borçlanma
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
maliyetlerinin
seviyesinde
ve
oynaklığındaki
değişiklikler
Borçlanma maliyetlerindeki değişimler, kullanılan kredinin
büyüklüğüne ve kredi veren banka tarafından kullanılan ölçüm
yöntemine bağlıdır
- 1 milyon €’luk perakende portföyü şartı
- IRB RW: %200-%400
ARAŞTIRMA DAİRESİ
57
BASEL-II’NİN BDDK’YA MUHTEMEL ETKİLERİ
Denetim ve gözetim yaklaşım ve tekniklerinde değişim
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
Düzenleme değişiklikleri
İhtisaslaşma
POLİTİKALAR
Eğitim ihtiyacı
ÇALIŞMALAR
Ahlaki riskin yönetilmesi
B2KK
Bankalarla ve diğer ilgili kesimlerle diyalog
ARAŞTIRMA DAİRESİ
58
BASEL-II’YE YÖNELİK BDDK POLİTİKASI
BASEL-II’YE YÖNELİK BDDK YAKLAŞIMI
UZLAŞILAR
BASEL-II
Temel Yaklaşım
Basel-II, çeşitli olumsuz dışsallıklar içeren ama doğru yönde atılmış bir
adımdır
ETKİLER
Temel Hedef
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Basel-II’ye geçiş sürecinde, ülkemiz bankalarınca ve ekonomimizce
katlanılacak maliyetlerin elde edilecek faydalardan daha az olması.
Temel Politika Araçları
• Basel-II’ye geçiş tarihinin belirlenmesi
• Basel-II içerisinde ulusal insiyatif alanlarının belirlenmesi
• Bilgi paylaşımı esası ile sistem maliyetlerinin asgariye indirilmesi
• Risk yönetimi uygulamalarının geliştirilmesinin teşvik edilmesi
ARAŞTIRMA DAİRESİ
59
BASEL-II’YE HAZIRLIK PROJESİ
UZLAŞILAR
BASEL-II’NİN UYGULANMASI
BASEL-II
ETKİLER
II. BLOK
III. BLOK
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Basel-II’ye
İlişkin
Çalışma
Raporlarının
Hazırlanması
Analitik
Çalışmaların
Yapılması
IV. BLOK
Uyum
Sürecinin
İzlenmesi
(QIS&Kalibrasyon)
I. BLOK
Tartışma ve Bilgilendirme Platformunun Oluşturulması
ARAŞTIRMA DAİRESİ
60
BASEL-II’YE UYUM SÜRECİNDE GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI
GEREKEN HUSUSLAR - BASEL KOMİTE ÖNERİLERİ
GENEL HUSUSLAR
UZLAŞILAR

Strateji Geliştirme İhtiyacı
BASEL-II

Banka denetiminde önceliklerin tespiti
•
Mevcut yasal ve düzenleyici alt yapının,
•
İnsan kaynağı ve diğer kaynakların niteliklerinin,
•
Mevcut kamuyu bilgilendirme kurallar bütününün,
•
Bankalardaki kurumsal yönetişim düzeyinin,
•
Muhasebe ve karşılık ayırma uygulamalarının





Denetim sürecinin gözden geçirilmesi
Ulusal insiyatif kullanılacak alanların belirlenmesi
Uygulama kapsamına karar verilmesi
Yasal ve düzenleyici çerçevenin oluşturulması
İnsan kaynakları ve diğer kaynaklar
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
61
BASEL-II’YE UYUM SÜRECİNDE GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI
GEREKEN HUSUSLAR - BASEL KOMİTE ÖNERİLERİ
1. YAPISAL BLOK
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
•
•
•
•
•
POLİTİKALAR
•
ÇALIŞMALAR
B2KK
•
İnsiyatif kullanılacak alanların belirlenmesi
sayısal etkilerinin analiz edilmesi
banka uygulamalarının ve bankaların Basel-II sürecine hazırlık
durumlarının düzenli olarak izlenmesi ve değerlendirilmesi,
Data toplanması
Bankalara ve denetim elemanlarına yönelik rehberlerin
hazırlanması,
Daha gelişmiş yöntemlere geçişte izlenecek izin prosedürünün
tespiti ve paralel sermaye yükümlülüğü hesapalamalarının
yapılmasının istenmesi,
Diğer denetim otoriteleri ile ne şekilde bir işbirliği içerisinde
olunacağının tesbiti,
ARAŞTIRMA DAİRESİ
62
BASEL-II’YE UYUM SÜRECİNDE GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI
GEREKEN HUSUSLAR - BASEL KOMİTE ÖNERİLERİ
2.YAPISAL BLOK
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
•Risk odaklı denetim sisteminin geliştirilmesi,
•Sermaye yeterliliği değerlendirme sistemi,
•Bankaların bu sistemlerini değerlendirecek bir denetim sürecinin
geliştirilmesi ve uygulanması,
•Bankanın sermaye değerlendirme sisteminin yetersiz bulunması
durumunda alınabilecek tedbirlerin tespiti,
•Sermayenin değerlendirilmesine yönelik süreçlerin açık bir biçimde
belirlenmesi ve sürekli denetimin bir parçası haline getirilmesi,
sermaye değerlendirme sistemine ilişkin bankalardan beklentilerin
bankalarla görüşülmesi,
•Denetim otoritesinin sermaye yeterliliği rasyosundan daha yüksek
oranlarda sermaye bulundurmasını isteme yetkisinin olması,
•Denetim otoritesine, sermaye yeterliliği minimum oranın altına
düşmeden gerekli tedbirlerin alınmasına imkan verecek bir erken
müdehale sistemin olması,
ARAŞTIRMA DAİRESİ
63
BASEL-II’YE UYUM SÜRECİNDE GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI
GEREKEN HUSUSLAR - BASEL KOMİTE ÖNERİLERİ
3. YAPISAL BLOK
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
•Kamuya açıklanması istenecek unsurların tespiti,
•Bir uygulama planının hazırlanması,
•Denetim
otoritesinin
açıklanan
bilgilerin
doğruluğunu
değerlendirme ve açıklanan bilgileri bir denetim aracı olarak
kullanma yeteneklerinin arttırılması,
•Bilgilerin açıklanmasına yönelik gerekli tedbirlerin alınması
ÇALIŞMALAR
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
64
BASEL-II’YE HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
BASEL-II’YE HAZIRLIK ÇALIŞMALARI
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
5.1. Basel-II Yönlendirme Komitesi
5.1.a- Katılımcılar
5.1.b- Alt Çalışma Grupları
5.1.c- Bilgilendirme Toplantıları
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
5.2. Basel-II Metinlerine Görüş Verilmesi
5.3. Sayısal Etki Çalışmaları
5.3.a- QIS-3
5.3.b- QIS-TR
ARAŞTIRMA DAİRESİ
65
BASEL-II YÖNLENDİRME KOMİTESİ
Katılımcılar
• BDDK
• TBB
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
• Bankaların risk yönetiminden sorumlu üst düzey yetkilileri
Alt Çalışma Grupları
• Faaliyet Kolları
• Muhasebe
POLİTİKALAR
• Kamuya Açıklanacak Bilgiler
ÇALIŞMALAR
• Veri Yönetimi ve Paylaşımı
• Eğitim
B2KK
• Dış Derecelendirme
• Tanıtım/Bilgilendirme
Bilgilendirme Toplantıları
• TOBB
• KKB AŞ.
ARAŞTIRMA DAİRESİ
66
CP-3’E YÖNELİK VERİLEN GÖRÜŞLER
 Bağımsız kredi derecelendirme kuruluşlarına yönelik normlar
 Basel-II kurallarına tabi olacak bankaların belirlenmesi
UZLAŞILAR
 Gelişmekte olan ülkelere özel durumlar ve yüksek maliyet
BASEL-II
 Sermaye yeterliliği ve muhasebe standartları
ETKİLER
 Banka dışı mali kesime yönelik sermaye yeterliliği normları
POLİTİKALAR
 Basel-II’nin uygulanması sürecinde AIG ile ilişkiler
ÇALIŞMALAR
 Kabul edilmeyen teminatlar
B2KK
 Çeşitlendirme etkisinin dikkate alınmaması
 Transfer fiyatlaması
 Faaliyet kollarına ilişkin tanımlamalar
 Çeşitli teknik değişiklik önerileri
ARAŞTIRMA DAİRESİ
67
SAYISAL ETKİ ÇALIŞMALARI
QIS-3
 6 banka (sektörün %58’i)
UZLAŞILAR
BASEL-II
 Kasım 2002-Şubat 2003 (4 ay)
 Bilgilendirme toplantıları & sıkça sorulan sorular & diğer
dokümanlar
 Standart Yaklaşımlar
ETKİLER
POLİTİKALAR
QIS-TR
ÇALIŞMALAR
 23 banka (sektörün %93’ü) (17 özel, 3 kamu, 2 yatırım, 1
yabancı banka)
B2KK
 57 irtibat yetkilisi & Yardım Masası mekanizması
Temmuz 2003-Mart 2004 (9 ay)
 Bilgilendirme toplantıları & internet sayfası & sıkça sorulan
sorular & diğer dokümanlar
CP-3 hükümlerinin dikkate alınması (SSA ve ASA)
ARAŞTIRMA DAİRESİ
68
SAYISAL ETKİ ÇALIŞMALARI
QIS-3 & QIS-TR
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
 Temel bulgular:
• Eurobond ve YP kamu riskinin artan sermaye yükümlülüğü
• Perakende portföyünden sağlanan sermaye avantajları
• Yeni ilave edilen operasyonel risk sermaye yükümlülüğü
• Şirketlere (KOBİ ve diğer) yönelik risklerin artan sermaye
ÇALIŞMALAR
B2KK
yükümlülüğü
 Uygulamaya yönelik temel problemler
• Yöntemlerin anlaşılması
• Konsolide (ve solo) bazda veri toplanması
ARAŞTIRMA DAİRESİ
69
SAYISAL ETKİ ÇALIŞMALARI
QIS-TR – Analiz Aşamaları
UZLAŞILAR
Banka
BASEL-II
Firmalar
ETKİLER
POLİTİKALAR
Kredi
Mal.
Artış
Krediler
MDC
Y.içi Bankalar
Y.dışı Bankalar
Diğer Aktifler Diğer Yab. Kayn.
Özkaynaklar
ÇALIŞMALAR
Borçlanma
Mal. Artış
Sermaye
Yük. Artışı
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
70
BASEL-II KOORDİNASYON KOMİTESİ ÖNERİSİ
BASEL-II KOORDİNASYON KOMİTESİ ÖNERİSİ
UZLAŞILAR
6.1. Katılımcı Profili
BASEL-II
6.2. Çalışma Esasları
ETKİLER
6.3. Faaliyet Konuları
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
71
BASEL-II KOORDİNASYON KOMİTESİ ÖNERİSİ
Katılımcı Profili
BDDK
UZLAŞILAR
TCMB
Hazine Müsteşarlığı
BASEL-II
SPK
ETKİLER
TBB
Banka Temsilcileri
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
Çalışma Esasları
İstişari mahiyette karar alma mekanizması
3 ayda bir toplantı
Gerekli konularda teknik seviyede alt çalışma gruplarının tesis edilmesi
BDDK Koordinasyonu
ARAŞTIRMA DAİRESİ
72
BASEL-II KOORDİNASYON KOMİTESİ ÖNERİSİ
Faaliyet Konuları
Basel-II’nin Hazine Borçlanmasına Muhtemel Etkileri
UZLAŞILAR
İpoteğe Dayalı Konut Kredilerine İlişkin Hükümler
BASEL-II
Hazine Garantisi Kapsamında Dikkate Alınacak Kamu Kurumları
(PSE)
ETKİLER
Hazine Borçlanma
Kapsamında Etkileri
Stratejilerindeki
Değişikliklerin
Basel-II
POLİTİKALAR
Derecelendirme Kuruluşları
ÇALIŞMALAR
Kamu Menkul Kıymetleri İçin Kesinti (Haircut) Hesaplaması
B2KK
Basel-II Çerçevesinde Kamuya Açıklanacak Bilgiler
Menkul Kıymetleştirme
Kredi Türevleri
Kredi ve Operasyonel Risk Veri Tabanı Tesisi
Kamuoyunun Bilgilendirilmesi
ARAŞTIRMA DAİRESİ
73
UZLAŞILAR
BASEL-II
ETKİLER
POLİTİKALAR
ÇALIŞMALAR
B2KK
ARAŞTIRMA DAİRESİ
74