Karmaşık Geometri Modelleme

Transkript

BÖLÜM
08
Karmaşık Geometri Modelleme
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor 11 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu
Yüzey Hazırlama Ortamı
Autodesk Inventor, melez modelleme adı verilen tasarım araçları ve teknikleri içermektedir. Melez modelleme
sayesinde, katı ve yüzey modeller bir arada ve birbirlerine dönüştürülerek kullanılır.
Autodesk Inventor, karmaşık yüzey modellerin üretimi ve tasarımı için değişik araçlar sunmaktadır. Bu araçları
göreceğiz. Aynı zamanda, başka sistemlerden IGES formatıyla yüzeyler de Autodesk Inventor içine alınabilir ve
burada kullanılabilir. IGES ile gelen yüzeyler ilk olarak yüzey hazırlama ortamına (surface construction environment)
alınır. Burada, yüzeylerin kenar özellikleri vb. incelenebilir ve bunlar tasarımda kullanılmak üzere Autodesk Inventor
modelleme ortamına aktarılabilir.
Dışarıdan Yüzey Modellerin Alınması
Autodesk Inventor diğer sistemlerden gelen IGES formatındaki dosyaları okuyabilmektedir. Yapmanız gereken
dosyayı açarken “File Type” olarak “IGES Files” seçeneğini seçmek.
Open diyalog kutusunda bir IGES dosyası seçildiğinde, “Options” düğmesi aktif duruma gelir. Buna bastığınızda, bazı
ayarları yapabileceğiniz yeni bir diyalog kutusu açılır:
“Entities to Import” altında, IGES dosyasındaki hangi nesnelerin transfer edileceği seçilir. “Auto Stitch and Promote”
seçili ise, yüzeyler otomatik olarak ve özelliklerine göre, Autodesk Inventor yüzeylerin transfer edilir. Eğer, bu
seçenek seçili değilse, yüzeyler ilk olarak, yüzey hazırlama ortamına (Construction) atılır. “Group Mapping” altında
ise nesnelerin nasıl gruplanacağı tanımlanır.
Dosyanın transfer edilmesinden sonra HTML fromatında bir rapor penceresi açılır:
296
8. Bölüm: Karmaşık Geometri Modelleme
SAYISAL GRAFİK™
Çizim ekranında ise transfer edilen model yer alır.
Yüzey hazırlama ortamında, gelen tüm yüzeyler değişik gruplar altında tutulur. Eğer, Browser penceresinden
“Construction” seçilir ve sağ tuş menüsünden “Edit Construction” komutu çalıştırılırsa, yüzey hazırlama ortamına
ulaşılır.
Inventor panelinde yüzey hazırlama komutları görülür:
297
SAYISAL GRAFİK™
“Promote”
“Promote”
“Promote” komutu, yüzey hazırlama ortamında bulunan yüzeylerin Autodesk Inventor’un parça modelleme ortamına
aktarılmasını sağlar. Tüm yüzeyler seçilebileceği gibi, ayrı ayrı da yüzeyler modelleme ortamına aktarılır.
Komutun çalıştırılmasından sonra, Promote diyalog kutusu açılır.
Yüzey oluşturma ortamındaki yüzeyler parametrik değildir. Ancak, parça modelleme ortamına aktarıldıklarında,
modelleme işlemlerinde kullanılabilir.
“Surfaces or Solid” ile parça modelleme ortamına aktarılacak yüzey ya da yüzeyler seçilir. Eğer seçilen yüzeyler,
kapalı bir hacim oluşturuyorsa, “Solids Output” altındaki seçenekler de açılır. “1 Base Solid Feature” seçildiğinde, tek
bir temel katı olarak model Autodesk Inventor modelleme ortamına aktarılır. “1 Surface Feature” seçildiğinde ise,
model tek bir yüzey olarak aktarılır. Eğer, seçilen yüzeyler kapalı bir hacim oluşturmuyorsa, transfer yüzeyler olarak
gerçekleşir. “Composite Feature” birden fazla yüzey seçildiğinde aktif duruma gelir. Seçilen birden fazla yüzey tek bir
yüzey olarak aktarılır.
Yüzeylerin, Autodesk Inventor modelleme ortamında kullanılabilmesi için, “Promote” komutunun kullanılması
gerekmektedir.
298
SAYISAL GRAFİK™
“Stitch Surface”
Bu komut ile yüzey hazırlama ortamında bulunan yüzeyler dikilerek ve kenar bilgileri incelenerek tek bir yüzeye
dönüştürülür.
Komutun çalıştırılmasından sonra, Sticth diyalog kutusu açılır.
“Surface” ile yüzeyler seçilir. “Analyze” sekmesi, seçilen yüzeylerin kenar bilgilerini inceler ve iyi, açık ve teğete
yakın kenarları belirtilen renkler ile gösterir. Böylece, sorunlu kenarları görme olanağı tanır.
“Quality Check”
“Quality Check”
Yüzey hazırlama ortamından yüzey ya da yüzeyler seçilerek bunların kaliteleri araştırılır ve sonuçlar bir diyalog
kutusunda görüntülenir. “Examine” ile analiz yapılır.
299
SAYISAL GRAFİK™
Eğer, model ortamından tek tek yüzey seçmek istemiyorsanız, ya da çok fazla yüzey varsa ve bunların tümünü
işaretlemeniz gerekiyorsa, aynı komutu Browser penceresinden de çağırabilirsiniz. Bunun için, gruplar altında bulunan
yüzeylerin ikonlarına ulaşın ve sağ tuş menüsünden “Quality Check” komutunu çalıştırın.
Analiz yapılan diyalog kutusunu “Done” ile kapattıktan sonra, sonuçlar aynı zamanda Browser penceresinde listelenir.
İlgili yüzeyin altında “Diagnostics” ikonuna çift tıklayarak, sonuçlarını yeniden görüntüleyebilirsiniz.
Eğer, seçilen yüzeylerde herhangi bir soruna rastlanmazsa, Browser penceresinde ilgili yüzeyin/grubun yanında yeşil
renkli bir çek işareti görünür.
300
SAYISAL GRAFİK™
“Unstitch”
“Unstitch”
Bu komut, dikilmiş yüzeylerin seçilip, tek tek yüzeylere ayrılması için kullanılır. “Stitch” komutunun tam tersi olarak
da düşünebilirsiniz.
“Reverse Normal”
“Reverse Normal”
Bu komut ile seçilen yüzeylerin normalleri tersine çevrilir.
“Edit Regions”
“Edit Regions”
Eğer, transfer edilen yüzeyler, yanlış kırpma bilgileri ile gelmişse, bu alanları düzenlemek için bu komutu
kullanabilirsiniz.
“Extend Faces”
“Extend Faces”
Transfer edilen yüzeylerin kenarları işaretlenir ve bu kenarın uzatılması sağlanır. Kenar işaretlendikten sonra açılan
diyalog kutusuna uzama miktarını girebilirsiniz. Kenarlar/yüzeyler, belirtilen mesafe kadar uzatılır. Bu komut ile,
yüzey modellerdeki boşlukları kapatmanız mümkündür.
“Intersect Faces”
“Intersect Faces”
Bu komut kesişen yüzeyler üzerine uygulanır. İki yüzey seçilir. Diyalog kutusundaki “Method” altından, yüzeylerin
kırpılacağı ya da kesişim yerlerinden ikiye bölüneceği saptanabilir.
Eğer seçilen yüzeyler kesişmiyorsa, bir uyarı gelir ve yüzeylerin kesişmedikleri söylenir.
301
SAYISAL GRAFİK™
“Extract Loop”
“Extract Loop”
Bu komut ile kapalı alan oluşturan yüzey model kenarları işaretlenerek, bunların kopyalanması sağlanır. Kapalı alan
seçilir ve bu alanın oluşturduğu eğriler çıkartılır.
İşlemden sonra, kopyalanan eğriler Browser penceresinde, “Construction” altında bir grup olarak yer alır. Bunlar
seçilerek, modelleme ortamına “Promote Wires” komutuyla aktarılır.
Transfer işlemi sonrasında, eğriler 3 boyutlu bir eskiz olarak modelleme ortamında yer alır.
“Boundary Trim”
“Boundary Trim”
Bu komut ile bir yüzeyi çevreleyen sınır eğrileri ve sonrasında hangi yüzey kısmının kalacağı seçilir ve kalan kısım
kırpılarak atılır. Komutunu çalıştırılmasından sonra aşağıdaki diyalog kutusu açılır:
302
SAYISAL GRAFİK™
“Cutting Edges” ile yüzeyi sınırlayan eğriler seçilir. Bir kapalı alan oluştuğunda “Face or Loop” ile hangi yüzey
kısmının kalacağı saptanır. Bundan sonar diğer kısım kırpılır ve silinir.
303
SAYISAL GRAFİK™
Autodesk Inventor ile Yüzey Modelleme
Yukarıda da belirttiğimiz gibi, dışarıdan yüzey modeller alınabilir ya da tüm yüzey modelleme parametrik olarak
Autodesk Inventor araçları ile gerçekleştirilebilir. Bu bölümde Autodesk Inventor’un sunduğu yüzey modelleme
özelliklerine bakacağız.
İlk olarak eskiz ortamında, “spline” eğriler ile ilgili işlemlere bakalım.
“Spline” Eğrilerin Kontrolü
“Spline” eğriler, belirtilen noktalardan geçen ve radyusu eğri boyunca değişen eskiz elamanlarıdır. Eskiz ortamında,
“Spline” eğriler, “Spline” komutu ile oluşturulur.
“Spline”
Komuta girdiğinizde, eğrinin geçeceği noktalar tanımlanır.
“Spline” eğrilerin noktalar, sınırlandırmalar ve ölçüler ile kontrol edilebilir.
Bir “spline” eğriyi seçip, farenin sağ tuşuna basarsanız, bunlar ile ilgili ek özelliklere ulaşabilirsiniz.
“Bowtie” altındaki seçenekler, “spline” eğrinin geometrisini kontrol eder. Üç farklı seçenek vardır:
•
304
“Handle”: “Spline” eğrinin o noktadaki teğetliğini kontrol eder. O noktada bir kontrol çubuğu çıkar ve bunun
noktaları tutup çekiştirilerek teğetlik ayarlanır.
SAYISAL GRAFİK™
•
“Curvature”: “Spline” eğrinin o noktadaki eğriliğini kontrol eder. O noktada bir kontrol çubuğu çıkar ve
bunun noktaları tutup çekiştirilerek eğrilik ayarlanır.
•
“Flat”: “Spline” eğrinin o noktadaki düzlüğünü (eğrilik sıfır olur) kontrol eder. O noktada bir kontrol çubuğu
çıkar ve bunun noktaları tutup çekiştirilerek düzlük ayarlanır.
“Fit Method” altındaki seçenekler, noktalar arasındaki geçiş özelliğini tanımlamaktadır.
•
“Smotth”: Noktalar arasındaki yumuşak geçişli bir “spline” eğri oluşturulur.
•
“Sweet”: Yumuşak geçişli, aynı zamanda eğriliğin daha iyi dağıtıldığı bir “spline” eğri oluşturulur
•
“AutoCAD”: AutoCAD’in “spline” eğri oluşturma mantığına göre bir “spline” eğri oluşturulur.
“Insert Point”, “spline” eğri üzerine yeni nokta yerleştirmek için kullanılır. “Close Spline”, açık uçlu olan eğriyi kapalı
duruma getirir.
“Display Curvature”, eğriliğin görüntülenmesi için kullanılır. Böylelikle farklı “spline” oluşturma yöntemleri
arasındaki fark daha iyi görülür.
“Spline Tension”, bir “spline” eğrinin sıkılığını ya da gevşekliğini ayarlar.
305
SAYISAL GRAFİK™
Yüzey Oluşturma Unsurları
Yüzey modeller, ekstrüzyon, döndürme gibi unsurlar ile oluşturulabilir. Yapılması gereken, unsur diyalog
kutularındaki “Output” altından “Surface” seçeneğini işaretlemektir. Eğer, kapalı olmayan bir eğri kullanılıyorsa,
yüzey oluşturma seçeneği tektir. Katılar için kapalı alanlar gerekir.
Yüzeyi Kaydırmak
“Move Face”
Bu komut ile, modelin bir yüzeyi seçilir ve belirtilen miktar kadar kaydırılır.
Diyalog kutusunda iki seçenek bulunur:
•
“Direction Distance”: Seçilen yüzeyin normali ya da bunun tersine göre bir kaydırma uygulanır. Bu seçenekte
bir mesafe verilir ve yön gösterilir. Seçilen yüzey bu yönde ve verilen mesafe ile kaydırılır.
•
“Planar Move”: Bu seçenekte seçilen yüzey, bir düzlem üzerinde ve işaretlenen iki nokta arasında kaydırılır.
“Plane” ile yüzeyin üzerinde kaydırılacağı düzlem işaretlenir. “Points” ile de kaydırmanın başlangıç ve bitim
noktaları tanımlanır.
306
SAYISAL GRAFİK™
Yüzey Silmek (Delete Face)
“Delete Face”
Bir parçanın yüzeyini, bir bölümünü ya da boşluğunu silmek için kullanılır. Yüzeyi silinen parça otomatik olarak
yüzey modele dönüştürülür.
Komutun çalıştırılmasından sonra Delete diyalog kutusu açılır.
“Faces” ile parçanın yüzeyleri seçilir ve bunlar silinir. Silme işleminden sonra parça yüzey modele dönüştürülür. Eğer
“Heal” seçeneği kullanılırsa, bitişik yüzeylerin arasında meydana gelecek olan açıklıklar giderilir. Örneğin, iki yüzey
arasındaki yuvarlama yüzeyi silinirse bitişik iki yüzey uzatılarak, açıklık kapatılır.
“Lump” ile parçanın bir bölümü seçilir ve bu silinir.
307
SAYISAL GRAFİK™
“Void” ile parçanın içindeki boşluklar silinir. Örneğin, kabuk unsuru ile parçanın içinin boşaltıldığını düşünelim. Bu
boşluğu silmek için “Delete Face” komutunu kullanabilirsiniz. Boşluk silinir ve parçanın içi doldurulmuş olur.
Yüzeyleri Dikmek (Stitch)
Yüzeyleri dikmek (birleştirmek) için kullanılır.
Komutun çalıştırılmasından sonra aşağıdaki diyalog kutusu açılır:
Dikilecek yüzeyler seçilir ve birleştirilir.
Bir Yüzeyi Başka Bir Yüzey ile Değiştirmek (Replace Face)
“Replace Face”Parçanın yüzey ya da yüzeyleri seçilir ve bunlar yeni bir yüzey ile değiştirilir.
“Existing Faces” ile parçanın yüzeyleri seçilir. Birden fazla ve bitişik olan yüzeyler seçilebilir. “New Faces” ise bir
önceki adımda seçilen yüzeylerin yerine kullanılacak yüzey ya da yüzeylerin seçiminde kullanılır. Eğer “Automatic
Face Chain” işaretlenirse, seçilen yüzeye bitişik ve teğet olan tüm yüzeyler tek seferde seçilmiş olur.
“OK” ile yeni yüzeyin biçimini elde etmek üzere parça bu yüzeye kadar uzatılır ya da kısaltılır.
Yüzeylere Kalınlık Vermek / Yüzeyleri Ötelemek (Thicken/Offset)
“Thicken/Offset Surface”
Yüzey ya da dikilmiş yüzeylere kalınlık vermek ve onları katıya dönüştürme ve yüzey ya da parça yüzeylerini
ötelemek için kullanılır.
308
SAYISAL GRAFİK™
“Select” ile yüzeyler seçilir. “Face”, seçilenin bir yüzey olduğunu, “Quilt” de dikilmiş bir yüzey olduğunu ifade eder.
“Distance” ile kalınlık tanımlanır. “Output”, daha önce de anlattığımız gibi, sonuçta ortaya çıkacak modelin katı mı
yüzey mi olacağını saptar. Yönler ile kalınlık verilecek ya da ötelenecek yönleri gösterir.
Aşağıdaki durumlar olası sonuçları göstermektedir.
Bir yüzeyin ötelenmesi:
Yüzeye kalınlık verilerek katıya dönüştürülmesi:
Katının tek bir yüzeyine kalınlık verilmesi:
Katının bir yüzeyinin ötelenmesi:
309
SAYISAL GRAFİK™
“More” sekmesinde özellikler, yaklaşık bir sonuç elde etmek için kullanılır. Buradaki seçenekler, kabuk unsurunda
kullanılan yaklaşımla aynıdır.
Yüzeyleri Kesmek / Kırpmak (Split)
“Split”
Yüzeyleri kesmek ya da kırpmak amacıyla kullanılır.
“Split” unsuru 4. Bölüm’de anlattığımız gibi çalışır. Yüzeyler, başka yüzeyler, 2B/3B eskizler tarafından ayrılır. Daha
sonra “Delete Face” ile ayrılan yüzeyler silindiğinde kırpma işlemi gerçekleşmiş olur.
Aşağıdaki şekilde, yüzeyin bir “spline” eğri tarafından ikiye ayrıldığını görüyorsunuz. Eğer, ayrıma işleminden sonra
ayrılan yüzeylerden birisi silinirse, yüzey kırpılmış olur.
Sınırların Arasına Yamak Yapmak (Boundary Patch)
“Boundary Patch”
Model üzerinde sınırlar seçilir ve bu sınırların oluşturduğu yüzey oluşturulur. Komutun çalıştırılmasından sonra yüzey
ya da katı model kenarları seçilir ve bu sınırlar arasında yama gibi yeni bir yüzey yaratılır.
310
SAYISAL GRAFİK™
Yontma Unsuru (Sculpt)
“Sculpt”
Yontma aracı, karmaşık yüzey işlemlerine gerek kalmadan, katı modellerin yüzeyler ile oluşturulmasını ve
düzenlenmesini sağlamaktadır. Parçaya malzeme eklemek ya da çıkarmak için, kapalı bir hacim oluşturan herhangi bir
yüzey grubunu kullanabilirsiniz. Yüzeyler, bu işlem sırasında her iki taraflarıyla kullanılabilir. Yani, işleme katılan
yüzeylerin hangi taraflarının alınacağı kullanıcı tarafından tanımlanır. Aşağıda, bir grup yüzeyin seçilerek, yontma
unsuru ile katı modele dönüştürüldüğü bir örnek bulacaksınız.
Yontma aracını, katı modellere malzeme eklemek ya da bunlardan malzeme çıkarmak için de kullanabilirsiniz. Katı
modelin olduğu durumlarda, Sculpt diyalog kutusunda, malzeme ekle ve çıkar ikonları solda yer alır. Aşağıdaki
örnekte, görüldüğü gibi, yontma aracı ile katı model bir yüzey tarafından kesilir.
Yontma unsurunu kullanırken, dikkat etmeniz gereken bazı noktalar vardır:
•
Yontma aracında, parça yüzeyleri kullanamazsınız. Eğer bir parça yüzeyi gerekiyorsa, “Offset” komutuyla 0
kalınlığında yeni bir yüzey yaratın ve bunu kullanın.
•
Yontma unsurunda katıya malzeme eklemek, sadece ortamda bir katı model varsa kullanılabilir. Yontma
unsuru ile yüzeyler yardımıyla katı oluşturma için, modelin yüzeylerden oluşması gerekir.
•
Eğer aynı sonucu veriyorsa, yüzeyleri kırpmak yerine, yontma unsurunu kullanın. Çünkü yontma unsuru daha
az işlem gerektirir. En azından yüzeyleri kırpmanız gerekmez.
•
Daha rahat işlem yapabilmek için, Browser penceresinde kullanacağınız yüzeylerin isimlerini ve renklerini
değiştirebilirsiniz.
311
•
SAYISAL GRAFİK™
Yontma unsurunun uygulanmasından sonra, unsurda kullanılan yüzeyler, Browser penceresinde “Sculpt”
ikonunun altına yerleşir. Eğer, bunları daha sonraki işlemlerde kullanmak istiyorsanız, bunları
paylaştırabilirsiniz. Bunun için, unsurun altından yüzeyi seçin ve sağ tuş menüsünden “Share” komutunu
çalıştırın.
Yüzeylerin Uzatılması (Extend)
“Extend Surface”
Yüzeylerin uzatılması için kullanılır. Komutun çalıştırılmasından sonra, uzatılacak yüzey kenarları seçilir ve aşağıdaki
diyalog kutusu açılır:
“Extents” altından uzatma işleminin nasıl tanımlanacağı seçilir. “Distance” ile bir mesafe girilir, “To” seçeneği ile yeni
bir yüzey seçilir ve uzatma bu yüzeye kadar uygulanır. “Edge Chain” seçili olduğunda, komşu kenarların tümü birden
seçilir.
Yüzeylerin Kırpılması (Trim)
“Trim Surface”
Yüzeylerin kırpılması için kullanılır. Komutun çalıştırılmasından sonra Trim Surface diyalog kutusu açılır. Burada ilk
olarak, diğer yüzeyi KIRPACAK olan yüzey seçilir. Bundan sonra ise, hangi kısmın kırpılma sonrasında atılacağı
işaretlenir.
312
SAYISAL GRAFİK™
313
SAYISAL GRAFİK™
Yüzeylerin Yardımcı Çizim Nesneleri Olarak Kullanılması
Ekstrüzyon, döndürme, “loft”, süpürme ve öteleme unsurları ile yaratılmış olan yüzeyler, daha sonraki işlemlerde
yardımcı çizim nesneleri olarak kullanılabilir. Örneğin, ekstrüzyon için bitim koşulu bir yardımcı yüzey ile
tanımlanabilir. Aşağıdaki çizim yüzeylerin yardımcı çizim nesnesi olarak kullanımını örneklemektedir.
Ayrıca, yüzeyler parça ayırma /parçayı kesme unsurunda da kullanılabilir.
314
SAYISAL GRAFİK™
Üç Boyutlu Eskizler
Autodesk Inventor 2B eskizlerin yanında, 3B eskizler ile de çalışma olanağı sağlamaktadır. 3B eskizler oluşturulduktan
sonra, bunlar “loft” işlemlerinde ray olarak ya da süpürme işlemlerinde kullanılabilir. 3B eskizler “loft”un dışında,
boru hatlarının çizimi konusunda özellikler sunmaktadır.
Boru hatlarında kullanılacak olan 3B eskizler, tanımlanan çalışma noktaları arasında ya da doğrudan koordinat ve
uzunluk bilgileri girilerek çizilir. Eskiz parçaları arasında yuvarlamalar istenildiği gibi tanımlanabilir.
3B eskiz ortamına ulaşmak için, “Standard” araç çubuğundaki “Sketch” düğmesinin içinde bulunan “3D Sketch”
kullanılır.
Inventor panelinde 3B eskiz komutları çıkar:
“Line”
“Line” komutuna girdiğinizde, ilk olarak eskizin başlangıç noktası gösterilir. Başlangıç noktası olarak, montajdaki
diğer parçaların kenar noktaları, “Origin” klasörü altındaki “Center Point” ya da daha önceden tanımlanmış olan bir
çalışma noktası kullanılabilir.
Başlangıç noktasına, eksen sembolü yerleşir ve koordinatları girebileceğiniz bir kutucuk açılır. Burada, koordinat
bilgilerini girerek, eskizi oluşturmanız mümkündür.
315
SAYISAL GRAFİK™
Eskizin büküm yerlerinde yuvarlamalar uygulanır. Tüm yuvarlamalar, ilk köşedeki değere bağlıdır. Ancak, eskizi
çizdikten sonra, ölçülere çift tıklayarak, bu değerleri istediğiniz gibi değiştirebilirsiniz.
“General Dimension” komutunu kullanarak, eskiz geometrileri ölçülendirilir.
Bu yöntem dışında kullanabileceğiniz bir diğer yöntem de, eskizin geçeceği noktaları, çalışma noktaları ile öncesinde
tanımlamaktır. Bunun için, “Work Point” ve “Grounded Work Point” komutlarını kullanabilirsiniz. Daha sonra, 3
boyutlu eskiz, “Line” ya da “Spline” komutları ile bu noktalar işaretlenerek çizilir.
“Work Point” komutu, diğer geometrilerle ilişkili noktalar tanımlarken, “Grounded Work Point”, sabitlenmiş noktalar
tanımlar. Başlangıç noktası işaretlendikten sonra, eksen sembolü ve aşağıda gösterilen diyalog kutusu açılır:
316
SAYISAL GRAFİK™
Burada yapmanız gereken, hangi eksen boyunca bir mesafe verecekseniz, o ekseni ok kısmından seçmektir.
Diyalog kutusuna ise, belirtilen eksen boyunca yer değiştirme miktarı girilir. Yeni noktanın konumu dinamik olarak
gösterilir. “Apply” ile burada bir nokta tanımlanır.
Ayrıca, eksenleri, oklarından değil, ekseni gösteren kısımlarından işaretlerseniz, o eksen etrafında döndürme hareketi
yapılır. Döndürme açısı ise diyalog kutusunda girilir.
Eğer, eksen sembolündeki düzlemleri işaretlerseniz, o düzlemdeki yer değiştirmeleri tanımlayabilirsiniz.
317
SAYISAL GRAFİK™
Bunun dışında, yüzeylerin kesişimlerinden de yeni 3B eskizler oluşturulabilir. Özellikle “loft” işleminde kullanılacak
karmaşık 3B rayların tasarımı için bu araçlar işinize yarayacaktır.
“3D Intersection Curve”
Komutunu çalıştırılması ile 3D Intersection Curve diyalog kutusu açılır.
Burada, yüzeyler, parça yüzeyleri ya da tüm parça modeli, 2 boyutlu eskizler ve çalışma düzlemleri seçilebilir. Örneğin
aşağıdaki şekilde, farklı düzlemde bulunan eğriler seçilmiştir.
Kesişim sonucunda aşağıdaki 3 boyutlu eğri oluşur.
Bunun dışında, eğrilerin yüzeyler üzerine iz düşürülmesiyle de yeni 3 boyutlu eskizler yaratılabilir. Inventor panelinde
yer alan “Project Curve to Surface” komutu bunun için kullanılır.
“Project Curve to Surface”
Komutun çalıştırılmasından sonra ilk olarak iz düşürülecek yüzey işaretlenir.
318
SAYISAL GRAFİK™
Daha sonra da eğriler seçilir.
“Output” altında, iz düşürme işleminin hangi yöntemle uygulanacağı seçilir.
•
“Project Along Vector”, “default” seçenektir ve bir vektör boyunca iz düşürme sağlar.
•
“Project to Closest Point”, yüzeye dik olacak şekilde en yakın noktaya iz düşürmeyi sağlar.
•
“Wrap to Surface” ise eğriyi seçilen yüzeyin üstüne sarar.
“Spline” Eğriler
3B eskiz nesnesi olarak doğrular dışında, karmaşık “spline” eğriler de kullanabilirsiniz. “Line” komutunun altında,
“Spline” seçeneği bulunmaktadır.
“Spline” eğrileri de, öncesinde çalışma noktaları tanımlayarak, bunlar üzerinden geçecek şekilde çizebilirsiniz.
319
SAYISAL GRAFİK™
3 boyutlu eskiz nesneleri arasında, geometrik sınırlamalar da kullanabilirsiniz. Kullanabileceğiniz sınırlamalar, diklik,
paralellik, teğetlik, yumuşaklık, çakışma, eş doğrusallık ve sabitlemedir.
320
SAYISAL GRAFİK™
Modellerin Analiz Edilmesi
Katı ve yüzey modellerin yüzey süreliliği, eğim açısı, eğrilik ve kesit analizlerini Autodesk Inventor ile yapabilirsiniz.
Autodesk Inventor’un sunduğu analiz yöntemleri şunlardır:
•
Zebra
•
Eğim açısı (“Draft”)
•
Eğrilik (“Curvature”)
•
“Gaussian”
•
Kesit
Analiz yöntemlerine standart araç çubuğundan ya da TOOLS menüsünün altındaki “Analysis” bölümüyle erişilebilir.
Zebra Analizi
Işığın yüzey üzerinde nasıl yansımalara yarattığına göre, yüzeyin sürekliliğini veren analizdir. Zebrada olduğu gibi
şeritleri, bir yüzeyden diğerine geçişte sahip oldukları yumuşaklık, bu analizi ile görülebilir. Komutun
çalıştırılmasından sonra aşağıdaki diyalog kutusu açılır:
Ayarlamaların yapılmasından sonra, “OK” ile analiz model üzerine uygulanır.
321
SAYISAL GRAFİK™
Eğim Açısı
Belli bir yöne göre, modelin eğim açısını görmenizi sağlar. Model üzerinde yeşilden maviye giden bir renk tayfı ile
analiz görülür. İlk olarak Draft Analysis diyalog kutusu açılır.
Öncelikle parçanın kalıptan çıkma yönü diye tarif edebileceğimiz bir yön tanımlanır. Daha sonra da istenen açı sınırı
verilir. Yeşil renkli alanlar, imalat açısından uygun alanlardır.
322
SAYISAL GRAFİK™
Eğrilik Analizi
Yüzeyin yumuşaklığını görmek için uygulanan analizdir. Yüzey üzerine dik bir şekilde doğrular çizilir ve bitişik
yüzeylerdeki bu doğru uzunlukları geçişin yumuşaklığı konusunda bilgi verir. İlk olarak aşağıdaki diyalog kutusu
açılır.
Yüzey seçilir ve ayarlardan sonra “OK” ile analiz uygulanır.
“Gaussian” Eğrilik Analizi
Yüzey üzerinde hangi alanların farklı bir eğriliğe sahip olduğunu görmek için kullanılır. Eğriliği düşük olan alanlar
yeşil, en yüksek eğriliğe sahip olan alanlar ise mavi renk ile gösterilir. Komutun çalıştırılmasından sonra, Gaussian
Curvature Analysis diyalog kutusu açılır.
323
SAYISAL GRAFİK™
“OK” ile analiz uygulanır.
Kesit Analizi
Modelin, bir ya da daha fazla kesitinin hem görsel hem de matematiksel olarak analizini sağlamaktadır. Analiz,
belirtilen bir yerdeki kesitin alınması ve bu kesitteki kalınlık sapmalarının incelenmesinden oluşmaktadır. Kesitin
nerede alınacağını bir düzlem belirler. Dolayısıyla, kesit için öncelikle o kesiti tanımlayan düzlemin oluşturulması
gerekir. Bunun için çalışma düzlemi komutunu kullanabilirsiniz. Ayarlamalar, Cross Section Analysis diyalog
kutusunda gerçekleştirilmektedir.
324
SAYISAL GRAFİK™
“Advanced” düğmesi ile birden fazla kesit aynı anda analiz edilebilir. Bunun için “Section parameters” altındaki
seçenekler kullanılır.
Yapılan analizler, Browser penceresinde de yer alır. Dolayısıyla bunların görünürlüğünü buradan kontrol edebilirsiniz.
325
SAYISAL GRAFİK™
Alıştırma 1: Karmaşık Modelleme Araçları
Not: Bu bölümün alıştırma dosyaları Bölüm 08 dizininin altındadır.
Autodesk Inventor karmaşık formlu modellerin üretimi için değişik modelleme araçları
içermektedir. Bu alıştırmada, Autodesk Inventor’ın içerdiği karmaşık modelleme araçlarına
bakacağız.
Raylar Kullanarak “Loft” Yapmak
326
1.
08_Sekiller.iam dosyasını açın.
2.
İlk olarak raylar kullanarak “Loft” işlemini göreceğiz. Browser penceresinde “Base:1”
ikonuna çift tıklayın ve bunun altında bulunan “Sketch2” ve “Sketch3” eskizlerini seçerek
sağ tuş menüsünden “Visibility” komutunu çalıştırın.
3.
Parça üzerinde iki eskiz görülür. Bu eskizler parçanın yan yüzeylerinde yer alır.
4.
Bu eskizleri kullanarak “loft” işlemini gerçekleştireceğiz. Yapmamız gereken, eskizlerin
izleyeceği yolları (raylar) tanımlamak.
5.
Aşağıda gösterilen yüzeyi işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “New Sketch” komutunu
çalıştırın.
SAYISAL GRAFİK™
6.
Inventor panelinden “Line” komutunun altından “Spline” komutunu çalıştırın. Aşağıdaki
noktaları girerek eğriyi oluşturun.
•
Eğrinin ilk noktası yüzeyin sol dik kenarının orta noktası olacak.
•
Yüzeyin üst yatay doğrusunun orta noktasına yakın bir yerden ikinci noktayı işaretleyin.
•
Son nokta sağ dik kenarın orta noktası olacak.
7.
Orta noktayı üst kenarın orta noktası ile hizalamak için Inventor panelinden “Vertical”
sınırlamasını seçin. Eğrinin orta noktası ile üst kenarın orta noktasını işaretleyin. İki nokta
hizalanmış olur.
8.
Eskizi tamamlamak için, eğrinin orta noktası ile üst kenar arasına “4 mm”lik bir ölçü ekleyin.
9.
Sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” komutunu çalıştırın.
10.
Inventor panelinden “Loft” komutunu çalıştırın.
11.
Diyalog kutusunda “Output” altından “Surface” seçin. “Sections” bölümündeki “Click to
add”i işaretleyin.
12.
Aşağıda gösterilen eskizi işaretleyin. Seçilen eskiz birden çok eğriden oluştuğu için ikinci
olarak aynı eskizin yay şeklindeki bölümünü işaretleyin.
13.
Bu eskizin karşısında bulunan eğriyi işaretleyin.
14.
Autodesk Inventor, “loft” işleminin ön görünümünü verir:
327
SAYISAL GRAFİK™
15.
Diyalog kutusunda “Rails” bölümündeki “Click to add”i işaretleyin.
16.
Bizim oluşturduğumuz eskizi seçin ve ikinci olarak da yay şeklindeki eğriyi işaretleyin.
17.
“OK” ile yüzeyi tanımlayın.
Bir Yüzeyi Başkası ile Değiştirmek
328
1.
Şimdi de, parçanın üst yüzeyini yeni oluşturulan yüzey ile değiştireceğiz.
2.
Inventor panelinden “Replace Face” komutunu çalıştırın.
3.
Parçanın üst yüzeyini işaretleyin.
4.
Diyalog kutusunda “New Face” düğmesini işaretleyin ve yeni yüzeyi seçin.
5.
“OK” ile devam edin. Parçanın üst yüzeyi, yeni yüzey ile değiştirilir.
6.
Parçanın bazı bölümlerini keseceğiz. Bunun için alt düz yüzeyi işaretleyin ve sağ tuş
menüsünden “New Sketch” komutunu çalıştırın.
7.
Inventor panelinden “Offset” komutunu çalıştırın ve yüzeydeki kenarları işaretleyin. İçe
doğru ötelenmiş yeni bir dikdörtgen oluşturun. Ofset miktarını 2.5 mm’lik bir ölçü ile
tanımlayın.
SAYISAL GRAFİK™
8.
“Extend” komutunu kullanarak, yatay kenarları yüzeyin sınırlarına uzayacak şekilde uzatın.
9.
10.
Inventor panelinden “Extrude” komutunu çalıştırın. Aşağıda gösterildiği gibi “U” şeklindeki
kesiti işaretleyin.
11.
Diyalog kutusunda “Cut” seçin ve “Extents” altından “All” işaretleyin.
12.
“OK” ile kesme işlemini gerçekleştirin.
“Spline” Eğri Kontrolleri
1.
Parçanın alt düz yüzeyini işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “New Sketch” komutunu
çalıştırın.
2.
Inventor panelinden “Project Geometry” komutunu çalıştırın. Browser penceresinde,
“Base:1” altındaki “Origin” klasörünün içinde bulunan “Center Point”i işaretleyin. Orijin
noktası, yüzeye iz düşürülür.
3.
“Line” komutu ile bu noktadan başlayan ve yatay olan bir yardımcı doğru çizin.
329
330
SAYISAL GRAFİK™
4.
“Spline” komutu ile aşağıdaki benzer, başlangıç ve bitim noktaları kenarlar üzerinde olan ve
beş noktadan oluşan bir eğri çizin. Üçüncü nokta, yatay doğrunun son noktası ile çakışsın.
5.
Eskizi bitirmek için, eğrinin başlangıç ve bitim noktalarından başlayan ve kenarlara dik iki
doğru parçası ekleyin. Daha sonra bu iki doğru parçasını ve yatay doğruyu (orijin
noktasından çıkan) işaretleyin ve aşağıda gösterildiği gibi, standart araç çubuğundan
“Construction” olarak tanımlayın.
6.
Şimdi sırada, eğriye geometrik sınırlamalar eklemek var. İlk olarak “Colinear” sınırlamasını
seçin ve eğrinin başlangıç ve bitim yerlerindeki dik yardımcı doğruları işaretleyin.
7.
“Tangent” sınırlamasını çalıştırın. Dik yardımcı doğrular ile bunların hemen yanında bulunan
eğri bölümleri arasında teğetlik sınırlamasını tanımlayın.
8.
“Symmetric” sınırlamasını çalıştırın. Eğrinin ikinci ve dördüncü noktalarını işaretleyin.
Simetri ekseni olarak yatay yardımcı doğruyu gösterin.
SAYISAL GRAFİK™
9.
Aşağıda gösterilen ölçüleri ekleyin.
10.
Eğriyi işaretleyin ve noktalarının görünür olmasını sağlayın.
11.
Eğrinin ikinci noktasını işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Bowtie” ve onun altından da
“Handle” komutunu çalıştırın.
12.
Aynı işlemi, 4. nokta için de yapın.
13.
Inventor panelinden “General Dimension” komutunu çalıştırın ve aşağıda gösterildiği gibi
noktalardan geçen nesneleri seçin; ölçüleri tanımlayın.
331
SAYISAL GRAFİK™
332
14.
Burada tanımlanan ölçüler göreceli değerlerdir. “1” değeri bu noktada normal bir geçiş
sağlarken, birden küçük değerler, bu noktadaki eğriliği artırır; birden büyük değerler, eğriyi
bu noktada düzleştirir.
15.
Aşağıda gösterildiği gibi iki tane açı ölçüsü tanımlayın.
16.
Uzunluk ölçülerini seçin ve değerleri “1” yapın. Açılar da “34” derece olacak.
17.
Autodesk Inventor, ayrıca eğri noktalarındaki eğriliği de gösterebilir. Eğrilik yarı çapını
tanımlanabilir.
18.
“Spline” eğrinin orta noktasını işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Bowtie” ve onun altından
da “Curvature” komutunu çalıştırın.
19.
İlk olarak “Perpendicular” sınırlamasını kullanarak noktadan geçen doğru parçası ile, yüzeyin
yatay doğru parçası arasında diklik sınırlaması tanımlayın.
SAYISAL GRAFİK™
20.
Eğriliğin yarı çapını “General Dimension” komutu ile “12 mm” olarak tanımlayın.
21.
Eskiz aşağıdaki gibi olacak.
Yüzeylerin Ötelenmesi
1.
Autodesk Inventor, parçanın düzlemsel olmayan yüzeylerini öteleleyerek yeni yüzeyler
oluşturmanızı sağlamaktadır.
2.
Sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” komutunu çalıştırın ve Browser penceresinde
“Sketch6”yı seçerek gizleyin (sağ tuş menüsünü kullanarak).
3.
Browser penceresinden “LoftSrf1”i seçin ve görünür yapın.
4.
Inventor panelinden “Thicken/Offset” komutunu çalıştırın.
5.
“LoftSrf1” yüzeyini seçin ve diyalog kutusunu aşağıdaki gibi doldurun:
6.
Öteleme yönü parçanın içine doğru olacak. “Distance” için “4”, “Output” olarak “Surface”
seçin.
7.
Seçimleri yaptıktan sonra “OK” ile yeni yüzeyi oluşturun.
8.
“Sketch6”yı yeniden görünür yapın ve Inventor panelinden “Extrude” komutunu çalıştırın.
9.
Kesiti aşağıdaki gibi seçin ve “Extents” altından “From To” işaretleyin.
10.
“From To” ile sırasıyla “LoftSrf1” ile ötelenmiş yüzeyi işaretleyin. “OK” ile işlemi
uygulayın. Modelimiz aşağıdaki gibi olacaktır:
333
SAYISAL GRAFİK™
334
11.
Aşağıda gösterilen kenarları “2”lik yarı çapla yuvarlayın (“Fillet” komutunu kullanarak).
12.
“Sketch6”nın görünür olmasını sağlayın.
13.
Inventor panelinden “Extrude” komutunu çalıştırın.
14.
Diyalog kutusunda “Output” olarak “Surface” işaretleyin ve “spline” eğriyi seçin.
15.
Yön olarak her iki yön seçeneğini işaretleyin ve “Distance” için “60” girin.
16.
“OK” ile devam edin. Yeni yüzey aşağıdaki gibi yaratılır:
17.
İkinci bir parça oluşturacağız ve bu parçanın geometrisi oluşturduğumuz kesmeye göre
tanımlanacak.
18.
Montaj ortamına dönün (sağ tuş menüsünden “Finish Edit” ile).
19.
Inventor panelinden “Create Component” komutunu çalıştırın ve yeni parçanın ismini girin.
Örneğin UST olsun. Diyalog kutusunu “OK” ile geçin ve size düzlem sorulduğunda
aşağıdaki düzlemi gösterin.
SAYISAL GRAFİK™
20.
“Project Geometry” komutunu çalıştırın.
21.
Diğer parçanın aşağıda gösterilen kenarlarını işaretleyin.
22.
Aşağıda gösterildiği gibi, dik olarak iki adet doğru parçasını eğrinin başlangıç ve bitim
noktalarına ekleyin. Doğru parçaları alt kenara kadar olacak:
23.
Alt kenar ile kalan açıklıkları “Line” ile kapatın.
335
SAYISAL GRAFİK™
336
24.
25.
Inventor panelinden “Promote” komutunu çalıştırın.
26.
İlk olarak diğer parçayı (BASE2) işaretleyin ve daha sonra “spline” eğirinin ekstrüzyonu ile
elde edilmiş olan yüzeyi seçin.
27.
“Promote” ile komutu bitirin.
28.
Inventor panelinden “Thicken/Offset” komutunu çalıştırın.
29.
“Promote” ile alınmış yüzeyi işaretleyin.
30.
“Distance” için “0.1”, “Output” olarak “Surface” seçin. Yön olarak yeni parçanın eskizi
yönünü işaretleyin. “OK” ile devam edin.
31.
Yeni yüzeyi sonraki adımlarda daha rahat seçebilmek için, “Promote” ile alınmış olan yüzeyi
gizleyin.
32.
Inventor panelinden “Extrude” komutunu çalıştırın.
33.
Yeni eskizi işaretleyin ve “Extents” altından “To” seçin.
34.
“To” için ötelenerek oluşturulmuş yüzeyi seçin ve “OK” ile devam edin.
35.
Yeni parçanın ilk unsuru yaratılmış olur.
36.
Yeni parçanın alt tarafını kesebilmek için, diğer parçanın ötelenerek oluşturulmuş olan
yüzeyini bu parçada kullanmak gerekiyor.
37.
Bunun için Inventor panelinden “Promote” komutunu çalıştırın.
38.
İlk olarak diğer parçayı (BASE2) işaretleyin ve daha sonra diğer parçanın “OffsetSrf1” ile
gösterilen yüzeyini işaretleyin.
SAYISAL GRAFİK™
39.
“Promote” ile işlemi bitirin.
Parçayı Ayırmak
1.
Şimdi de, bu yüzeyi kullanarak, parçayı keseceğiz.
2.
Inventor panelinden “Split” komutunu çalıştırın.
3.
Diyalog kutusunda “Method” olarak “Split Part”ı seçin. “Split Tool” olarak yeni alınmış olan
yüzeyi seçin. Yön aşağıdaki gibi olacak:
4.
Parça ayırma işleminden sonra modelimiz aşağıdaki gibi olacak:
Melez Modelleme
1.
Browser penceresinde, UST.IPT ikonunu seçin ve sağ tuş menüsünden “Open” komutunu
çalıştırın.
2.
Üst parça ayrı bir pencerede açılır.
3.
Browser penceresinde, “Origin” dizini altından YZ düzlemini işaretleyin ve sağ tuş
menüsünden “New Sketch” ile yeni bir eskiz düzlemi oluşturun.
4.
“Project Geometry” komutuyla aşağıdaki şekilde gösterilen iki kenarı yeni düzleme iz
düşürün.
337
SAYISAL GRAFİK™
5.
Aşağıda gösterildiği gibi, arkadaki doğrunun orta noktasından başlayan ve buna dik olan bir
yardımcı (construction) doğru çizin. Doğrunun diğer ucunu “spline” eğriye kadar uzatın.
Doğrunun başlangıç noktasını ve dikliği tanımladıktan sonra “Extent” komutunu kullanarak,
doğru parçasının “spline” eğriye kadar uzamasını sağlayabilirsiniz.
6.
Bu arada, doğruyu tanımladıktan sonra, bunu seçip, Inventor araç çubuğundan
“Construction” olarak değiştirmeni gerekiyor.
7.
“Offset” komutunu çalıştırın ve “spline” eğriyi seçerek, parçanın ortasına doğru öteleyin.
8.
Aradaki mesafe “6 mm” olacak.
9.
“Ellipse” komutunu çalıştırın ve elipsin merkezi olarak yardımcı doğrunun orta noktasını
gösterin.
10.
338
Elipsin bir ekseni, yardımcı doğru ile ötelenerek oluşturulmuş eğrinin kesişim yerine kadar
olacak. Diğer eksenin noktasını istediğiniz gibi yerleştirin. Ölçülendirmeyi kullanarak,
aşağıda gösterildiği gibi bu yarıçapı “12 mm” olarak tanımlayın.
SAYISAL GRAFİK™
11.
“Offset” komutunu çalıştırın ve elipsi seçerek, içeriye doğru öteleyin. Öteleme ölçüsü “2
mm” olacak. Bu ölçüyü vermek için, basitçe ötelenmiş elipsi seçin.
12.
Sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” ile eskiz ortamından çıkın.
13.
“Work Plane” komutunu çalıştırın. İlk olarak, Browser penceresindeki “Origin” dizin
altından XZ düzlemini seçin. Sonra da elipsin merkezini. Çalışma düzlemi aşağıdaki gibi
çizime yerleşir.
14.
Bu düzlemi işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “New Sketch” komutunu çalıştırın.
15.
“Project Geometry” ile büyük olan elipsi işaretleyin.
16.
İzdüşüm sonucu oluşan doğrunun başlangıç ve bitim noktalarından başlayan, bu doğruya dik
ve uzunlukları “28 mm” olan iki adet yardımcı (construction) doğru oluşturun.
17.
Bu iki doğru parçasının uçlarını yine bir yardımcı doğru ile kapatın.
339
SAYISAL GRAFİK™
18.
“Spline” komutu ile üç noktadan oluşan bir eğri oluşturun. Bu eğrinin başlangıç noktası, son
yardımcı doğrunun başlangıç noktası olacak. İkinci nokta, ortaya yakın bir nokta olsun. Son
nokta da, son yardımcı doğrunun bitim noktası olacak.
19.
“Horizontal” sınırlamasını çalıştırın.
20.
“Spline” eğrinin orta noktası ile yardımcı doğrunun orta noktasını işaretleyin.
21.
Bu noktalar arasında “2 mm”lik bir ölçü tanımlayın.
22.
Sağ tuş menüsünden “Finish Sketch” ile eskiz ortamından çıkın.
23.
“Extrude” komutunu çalıştırın. Diyalog kutusunda “Output” altından “Surface” seçin ve eğri
olarak “spline” eğriyi işaretleyin.
24.
“Mid Plane” seçeneğini işaretleyin ve değer olarak “24 mm” girin. “OK” ile yüzeyi
oluşturun.
Yüzeyleri Ayırmak ve Silmek
340
1.
“Split” komutunu çalıştırın.
2.
İlk olarak küçük elipsi işaretleyin. Daha sonra da bir önceki adımda yaratılan yüzeyi. “OK”
ile devam edin.
SAYISAL GRAFİK™
3.
Browser penceresinden, elipsleri içeren eskizi seçerek görünür yapın.
4.
“Split” komutunu yeniden çalıştırın.
5.
İlk olarak büyük elipsi işaretleyin. Daha sonra da parçanın üst yüzeylerini. “OK” ile devam
edin.
6.
“Delete Face” komutunu çalıştırın.
7.
Yüzeyi aşağıda gösterilen yerden işaretleyin ve “OK” ile seçilen kısmı silin.
8.
“Delete Face” komutunu yeniden çalıştırın.
9.
Aşağıda gösterilen yüzeyleri işaretleyin ve “OK” ile devam edin.
10.
Modeli tamamlamak için, “Loft” komutu ile arayı dolduracağız. Fakat ilk önce, sağ tuş
menüsünden “New 3D Sketch” seçin.
11.
“Include Geometry” komutunu çalıştırın ve yüzeyin dış kenarlarını işaretleyin:
341
342
SAYISAL GRAFİK™
12.
Sağ tuş menüsünden “Finish 3D Sketch” seçin.
13.
Yeniden sağ tuş menüsünden “New 3D Sketch” işaretleyin.
14.
“Include Geometry” komutunu çalıştırın ve parçanın üst yüzeyindeki silinen yüzeyin
kenarlarını seçin:
15.
Sağ tuş menüsünden “Finish 3D Sketch” seçin.
16.
“Loft” komutunu başlatın.
17.
Browser penceresinden sırasıyla “3D Sketch1” ve “3D Sketch2”yi seçin ve “OK” ile devam
edin.
18.
İki kesit arasında yeni bir yüzey yaratılır.
19.
Son olarak “Stitch Surface” komutunu çalıştırın ve modeldeki tüm yüzeyleri işaretleyin.
20.
“OK” ile devam edin.
21.
Tüm yüzeyler dikilir ve model katıya dönüştürülür.
22.
Montajımız aşağıdaki gibi olacak.
SAYISAL GRAFİK™
Alıştırma 2: Yüzey Hazırlama Ortamı
Bu alıştırmada, yüzey hazırlama ortamında yapılabilecek işlemlere bakacağız.
1.
FILE menüsünün altından “Open” komutunu çalıştırın. Açılan diyalog kutusunda, “File of
type:” altından IGES seçeneğini işaretleyin. 08_Yuzey_Hazirlama.igs dosyasını işaretleyin
ve diyalog kutusunda “Options” düğmesine basın. Transfer seçenekleri görülür:
Burada, “Construction Group Mapping” ikonunu işaretleyin ve “Auto Stitch and Promote”
seçeneğini aktif olmaktan çıkartın. “OK” ve “Open” ile devam edin. Yüzey model, yüzey
hazırlama ortamına aktarılır.
2.
Browser penceresinde, “Construction” ikonunu çift tıklayın. Böylece, yüzey hazırlama
ortamına geçilir.
3.
Modele aşağıda gibi bakın.
4.
Buradaki sorunu gidermek için, öncelikle, yüzey kenarlarını kopyalayıp, kırpma işlemi
yapacağız.
5.
Bunun için ilk olarak Inventor panelinden “Extract Loop” komutunu çalıştırın.
6.
Aşağıda gösterilen yüzey kenarlarını işaretleyin.
343
344
SAYISAL GRAFİK™
7.
“Apply” ve “Done” ile devam edin. Yüzey, kırpılmamış haline döner ve ortaya çıkan eğriler,
Browser penceresi içinde yer alır.
8.
İlk yüzeyin kenarlarını tanımlayan eğrilere ihtiyacımız olmayacak, dolayısıyla bunları,
Browser penceresinde seçip, sağ tuş menüsünden silebilirsiniz.
9.
Şimdi de, fazlalık olan bölümü kırpıp atalım.
10.
Inventor panelinden “Boundary Trim” komutunu çalıştırın.
11.
İlk olarak aşağıda gösterilen kenarları işaretleyin.
12.
Daha sonra silinmeyecek yüzey bölümünü aşağıdaki gibi seçin.
SAYISAL GRAFİK™
13.
“Apply” ve “Done” ile devam edin.
14.
Aynı işlemleri komşu yüzey için de uygulayalım.
15.
Bunun için ilk olarak Inventor panelinden “Extract Loop” komutunu çalıştırın.
16.
17.
“Apply” ve “Done” ile devam edin. Yüzey, kırpılmamış haline döner ve ortaya çıkan eğriler,
Browser penceresi içinde yer alır.
18.
İlk yüzeyin kenarlarını tanımlayan eğrilere ihtiyacımız olmayacak, dolayısıyla bunları,
Browser penceresinde seçip, sağ tuş menüsünden silebilirsiniz.
19.
Kırpılmamış duruma dönen yüzeyin sol tarafına iyice yaklaştığımızda, bir miktar boşluğun
kalmış olduğunu göreceksiniz.
345
346
SAYISAL GRAFİK™
20.
Yeni yüzeyin bir miktar uzatılması gerekiyor. Bunun için Inventor panelinden “Extend
Faces” komutunu çalıştırın.
21.
Aşağıdaki gibi, yüzeyin sol kenarını işaretleyin.
22.
Mesafe olarak diyalog kutusuna 0.01 mm değerini girin.
23.
“Apply” ve “Done” ile devam edin. Açıklık kapanmış olur.
24.
Son iki adımı UNDO ile geri alalım.
25.
Modelimiz aşağıdaki gibi olacaktır:
26.
Inventor panelinden “Extract Loop” komutunu çalıştırın.
27.
SAYISAL GRAFİK™
28.
Diyalog kutusunda “Delete Wires” seçeneğini de işaretleyin ve “Apply” ve “Done” ile devam
edin.
29.
Şimdi de, fazlalık olan bölümü kırpıp atalım.
30.
Inventor panelinden “Boundary Trim” komutunu çalıştırın.
31.
İlk olarak aşağıda gösterilen kenarları işaretleyin.
32.
Daha sonra silinmeyecek yüzey bölümünü aşağıdaki gibi seçin.
33.
“Apply” ve “Done” ile devam edin.
347
SAYISAL GRAFİK™
348
34.
Şimdi de yüzeyleri dikerek, boşlukları giderelim.
35.
Inventor panelinden “Stitch Surface” komutunu çalıştırın.
36.
Çizim ekranı üzerindeyken, sağ tuş menüsünü açın ve buradan “Select All” ile tüm yüzeyleri
seçin.
37.
Stitch diyalog kutusunda, “Maximum Tolerance” altına 0.001 mm girin.
38.
“Apply” ile devam edin.
39.
Diyalog kutusunda, kenarlar için maksimum boşluk bilgisi yer alır.
SAYISAL GRAFİK™
40.
“Analyze” sekmesine geçin.
41.
Açık kenarlar, model üzerinde kırmızı renk ile gösterilir.
42.
Diyalog kutusunda, “Stitch” sekmesine geri dönün ve tolerans değerini 0.01 mm yapın ve
“Apply” ile devam edin.
43.
Modelden de anlayacağımız gibi, bazı açıklıklar giderildi. Sadece modelin ortasında olan bir
açıklık var.
44.
“Done” ile devam edin.
45.
Kalan boşluk ise, fazlasıyla büyük. Dolayısıyla bunu, modelleme ortamında çözmemiz
gerekecek. Bunun için ilk olarak bu yüzeyi, yüzey hazırlama ortamından, parametrik
modelleme ortamına aktaracağız.
46.
Inventor panelinden “Promote” komutunu çalıştırın.
47.
Yüzeyi işaretleyin ve “Apply” ardından “Done” ile devam edin.
48.
Browser penceresinden de anlaşılacağı gibi, nesneler, modelleme ortamına aktarılır.
349
SAYISAL GRAFİK™
49.
Standart araç çubuğundan “Return” ile modelleme ortamına dönün.
50.
Boşluğu kapatmak için “Boundary Patch” komutunu kullanacağız.
51.
Aşağıda gösterilen kenarları işaretleyin.
52.
“OK” ile yeni yüzey yaratılır.
Alıştırmanın sonu.
350
SAYISAL GRAFİK™
Alıştırma 3: Yontma Unsuru
Bu alıştırmada, yontma unsurunun kullanımına bakacağız..
1.
08_Yontma.ipt dosyasını açın.
2.
Elimizde modeli oluşturacağımız yüzeyler var. Hemen yontma unsurunu kullanarak, katı
modeli oluşturalım.
3.
Inventor panelinden “Sculpt” komutunu çalıştırın.
4.
Browser penceresini kullanarak, aşağıdaki yüzeyleri işaretleyin.
5.
“OK” ile bu yüzeylerin meydana getirdiği kapalı hacimden katı model oluşturulur.
6.
Browser penceresinden, “Work Plane5”i gizleyin.
7.
Dikkat ederseniz, “Sculpt1” ikonu altında, kullanılan tüm yüzeyler listelenir.
351
SAYISAL GRAFİK™
352
8.
Şimdi de “Sculpt1” ikonunu işaretleyin ve sağ tuş menüsünden “Edit Feature” komutunu
çalıştırın.
9.
Dikkat ederseniz, en altta bulunan yüzeyin, modele bir etkisi yok. Bunun nedeni, biz
“default” olarak her iki yönde de malzeme eklediğimiz içindir.
10.
Diyalog kutusunun alt özelliklerini “>>” düğmesini kullanarak görünür yapın.
11.
Burada, “SweepSrf3” yüzeyini bulun (en sondaki yüzeydir) ve yönünü yukarıda gösterildiği
gibi değiştirin.
12.
“OK” ile en alttaki yüzeyin, yön değişikliği sonucu, modelden malzeme çıkardığını
göreceksiniz.
13.
Şimdi bir çalışma düzlemi tanımlayalım. Bunun için Inventor panelinden “Work Plane”
komutunu çalıştırın.
14.
Parçanın alt yüzeyin işaretleyin ve farenin sol tuşuna basılı tutarak, yüzeyi öteleyin. Alt
düzlemden gireceğimiz bir mesafede yeni bir düzlem oluşturacağız. Mesafe olarak -15 mm
girin.
15.
Inventor panelinden “Fillet” komutunu çalıştırın.
16.
Aşağıda gösterilen kenarları işaretleyin ve 10 mm’lik yuvarlama oluşturun.
SAYISAL GRAFİK™
17.
18.
Şimdi de ofset bir yüzey oluşturalım. Inventor panelinden “Thicken/Offset” komutunu
çalıştırın.
19.
Diyalog kutusunda, “More” sekmesine gidin ve “Automatic Face Chain”i işaretleyin.
20.
“Thicken/Offset” sekmesine geri dönün.
21.
“Select” düğmesi ile modeli üst yüzeyini işaretleyin. Bir önceki adımdaki seçenek
dolayısıyla, tüm yüzeyler tek bir seferde seçilmiş olur.
22.
Kalınlık olarak 4 mm girin.
23.
Modeli döndürerek, ofset yüzeylerin iç kısımda oluşmasını sağlayın. Bunun için diyalog
kutusundaki yön düğmelerini kullanabilirsiniz.
24.
“Output” altından “Surface” düğmesini işaretleyin ve “OK” ile devam edin. Yeni yüzey
oluşturulur.
353
SAYISAL GRAFİK™
25.
Inventor panelinden “Sculpt” komutunu çalıştırın.
26.
Diyalog kutusunda, “Remove” düğmesini işaretleyin. Böylece malzeme kaldıracağız.
27.
Çalışma düzlemi ve yeni oluşturulan yüzeyi seçin.
28.
“OK” ile devam ettiğinizde, modelimiz aşağıdaki gibi olacaktır.
354
SAYISAL GRAFİK™
Alıştırma 4: Yüzey İşlemleri
Bu alıştırmada, yüzeylerin uzatılması ve kırpılmasına bakacağız..
1.
08_Kirpma_Uzatma.ipt dosyasını açın.
2.
İlk olarak ufak yüzeyi uzatacağız. Bunun için Inventor panelinden “Extend Surface”
komutunu çalıştırın.
3.
Aşağıda gösterilen yüzey kenarını işaretleyin.
4.
“Extents” altında “To” seçeneğini seçin ve aşağıda gösterildiği gibi diğer yüzeyi işaretleyin.
355
356
SAYISAL GRAFİK™
5.
“OK” ile devam edin. Seçilen yüzey kenarları, diğer yüzey ile buluşuncaya kadar uzatılır.
6.
Şimdi de kırpma işlemine bakalım. Inventor panelinden “Trim Surface” komutunu çalıştırın.
7.
İlk olarak kırpma işlemini yapacak olan yüzey işaretlenir. Bu yüze, bir önceki adımda
uzattığımız yüzey olacak.
8.
İkinci olarak, diğer yüzeyin kırpılacak kısmı işaretlenir.
9.
SAYISAL GRAFİK™
10.
Son olarak parçanın alt tarafını, “Boundary Patch” komutuyla kapatalım.
11.
Aşağıda gösterilen kenarı işaretleyin.
12.
Diyalog kutusunda, “Condition” altından, “Tangent Condition” seçeneğini seçtiğinizde, yeni
yüzey, diğer yüzeylere göre teğet oluşturulur.
357
13.
SAYISAL GRAFİK™
358

Karmaşık Geometri Modelleme

Transkript

Benzer belgeler

Tasarım Yardımcısı (Design Assistant)

Uyarlanabilir Parçalar

Sac Metal Modelleme

teyaplast-2k - ab

DYOPLAST Plastik Duvar Boyası

vıvaldı - SAN DECO

Teknik Resim Görünüşlerinin Oluşturulması

DYOJEN Soft Mat İç Cephe Duvar Boyası

TEKNOPLAST PTFE Katkılı İpek Mat İç Cephe Boyası[220-]

Autodesk 3ds Max

Sikagard 63 N - Sika Türkiye

Fetas Katalog