Slayt 1 - Tarsim

TÜRKİYE’DE
TARIM SİGORTALARININ
GELECEK 10 YILI
2013-2023
Devlet Destekli Su Ürünleri Sigortaları
Ankara
10-11-12 Nisan 2013
TÜRKİYE’DE TARIMSAL KATMA DEĞERİN DAĞILIMI
• Bitkisel üretim,
% 65
• Hayvansal üretim,
• Balıkçılık,
• Ormancılık,
% 29
% 3
% 3
TARIMDA SIKÇA YAŞANAN DOĞAL AFET RİSKLERİ
Katastrofik
(Felaket Tarzında)
Riskler
Don
Sel ve su baskını
Kuraklık ve
Salgın hastalıklar
Yönetilmesi
Zor Riskler
Kontrol Edilebilir
Riskler
Dolu
Don
Fırtına
Hortum
Deprem
Heyelan
Sel ve su baskını
Adi hastalıklar,
Kaza ve zararlılar
TARIM SİGORTALARI MODELLERİ
DEVLET SİGORTASI
(FON SİSTEMİ)
ÖZEL SEKTÖR
SİGORTASI
DEVLET-ÖZEL SEKTÖR
İŞBİRLİĞİ SİGORTASI
TÜRKİYE’DE BRANŞ BAZINDA TARIM SİGORTALARI (2012)
DÜNYA’DA ve TÜRKİYE’DE TARIM SİGORTASININ
BAŞLANGICI
- Avrupa’da ilk Tarım Sigortası poliçesi 1797 yılında,
- ABD’de ise; ilk Tarım Sigortası poliçesi 1879 yılında
düzenlenmiştir.
Türkiye’de ise;
- 1957 yılından itibaren, Özel/Ticari Sigorta Şirketlerinin,
Bitkisel ürünlerde geleneksel olarak, yine; sadece, Dolu
riskine karşı sigorta yapmalarıyla başlanmıştır.
Sektörün özelliği dolayısıyla; bağımsız bir yasal zeminin
oluşturulamamasının yanı sıra, bu günkü gibi etkili bir teşvik
sisteminin olmaması da, istenen başarıya ulaşılmasında,
kısıtlayıcı bir faktör olarak, önemli rol oynamıştır.
Bu sebepten dolayı; 5363 sayılı “Tarım Sigortaları
Kanunu” TBMM’de yasalaşarak, 21/06/2005 tarihinde,
Resmi Gazetede yayınlanmış ve yürürlüğe girmiştir.
6
DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ (1)
Devlet Destekli Tarım Sigortalarında asıl amaç:
- Doğal afet ve hastalıkların, tarım ve hayvancılıkta
neden olduğu zararları;
- Kâr amacı olmadan, sigorta prensipleri
çerçevesinde ve teknik esaslara dayalı olarak;
çağdaş, güvenilir, şeffaf ve sürdürülebilir bir
sistemle, kısmen de olsa karşılayıp;
- Üreticileri, uzun vadede gelir istikrarına
kavuşturarak, üretimde devamlılığı sağlamaktır.
7
DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ (2)
Önemli olan diğer bir amacı da;
Bitkisel ve hayvansal üretimde, sürdürülebilirliğin
sağlanmasının yanı sıra, kamu bütçe disiplini
açısından gerekli olan ve doğal afet ve hastalık
risklerinden dolayı;
Oluşabilecek belirsiz bütçe yükünün, planlı ve
öngörülebilir hale getirilmesidir. Dolayısıyla;
Bütün bu nedenler ve gerekçelerden hareketle;
tarımsal üretimde, sürdürülebilir bir üretim için doğal
risklere karşı, modern koruma tedbirlerinin; yani,
tarım sigortalarının uygulanması zorunluluğu vardır.
8
DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ (3)
Nitekim; bütün bu açıklamalar ve gerçekler ışığında;
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanımız, Sayın M. Mehdi
EKER’in, basın ve yayın organlarında yer alan
ifadesiyle;
“- Devlet Destekli Tarım Sigortaları, Türk Tarımına
sağlanan, devrim niteliğinde bir yasadır/uygulamadır.”
Aynı zamanda; Hükümetin ve Bakanlığımızın,
Sosyal Devlet anlayışı ile yürürlüğe koyduğu,
Sektöre yönelik; önemli bir,
“S O S Y A L S O R U M L U L U K” projesidir.
9
SİSTEMİN MUHATAPLARI/PAYDAŞLARI
• Tarım Sigortaları Havuzu Yönetimi
• Çiftçiler, Üreticiler ve Yetiştiriciler
• Konu ile İlgili Kamu (Bakanlık, Bakanlık İl ve İlçe
Müdürlükleri ile Hazine Müsteşarlığı) Çalışanları
• Sigorta Şirketleri, Acenteler, Broker ve Çalışanları
• Reasürörler
• Tarım Sigortaları Havuz Eksperleri
• Üniversiteler ve Araştırma Enstitüleri
• İşletici Şirket ve Çalışanları
10
SİSTEMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
1- Yasal Düzenlemeler
2- Kurumsal Yapı
 Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM)
 Devlet, STK ve Özel Sektör işbirliğinin tarafları
 Aracılık hizmeti alımı yapılan Ticari/Özel Sigorta
Şirketleri
 Hizmet alımı yapılan İşletici Şirket
3- Gönüllülük esasına dayalı bir Sigorta Sistemi
4- Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS’ye) kayıtlı olma
5- Devletin Prim ve Hasar Fazlası Desteği
6- Denetim
11
1. TARIM SİGORTALARI İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER
5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu (RG: 21/6/2005)
Tarım Sigortaları Havuzu Çalışma Usul ve Esasları
Hakkında Yönetmelik (RG: 18/05/2006)
Tarım Sigortaları Uygulama Yönetmeliği (RG: 18/05/2006)
2011 / 2602 sayılı “Tarım Sigortaları Havuzu Tarafından
Kapsama Alınacak Riskler, Ürünler ve Bölgeler ile Prim
Desteği Oranlarına İlişkin” Bakanlar Kurulu Kararı
Tarım Sigortaları Havuzu ile İşletici Şirket ve Sigorta
Şirketleri arasında yapılan sözleşmeler
Genel Şartlar, Teknik Şartlar, Tarife ve Talimatlar
12
2. KURUMSAL YAPI
Sivil Toplum
Kuruluşları
Devlet
(4 üye)
Gıda Tarım ve
Hayvancılık
Bakanlığı
(2 üye)
(2 üye)
Hazine
Müsteşarlığı
(2 üye)
HAVUZ
YÖNETİM
KURULU
(7 Üye)
Türkiye Sigorta
Birliği
(1 üye)
Türkiye Ziraat
Odaları Birliği
(1 üye)
TARIM
SİGORTALARI
HAVUZU
(TARSİM)
İŞLETİCİ ŞİRKET
(1 üye)
13
TARIM SİGORTALARI HAVUZU (TARSİM)
Kanun kapsamındaki risklerin teminat altına
alınması, hasarların tespit edilmesi, tazminat
ödemelerinin
yapılması
ve
hizmetlerin
yürütülebilmesi
amacıyla;
KAMU
HAVUZU
niteliğinde ve yönetim kurulu üyelerinin, Kamu
Görevlisi ya da Kamu niteliğini haiz STK’lardan
gelen ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı
tarafından atanan üyelerden oluşan, Tarım
Sigortaları Havuzu’nun (TARSİM’in) ilk Yönetim
Kurulu, 16.01.2006 tarihinde göreve başlamıştır.
14
HAVUZ SİSTEMİNİN YARARLARI
Tamamen Üretici/Çiftçi lehinde kurgulanan bu sistemin;
a. Bütünsellik
Tek bir organizasyon şeklinde, işlerin yürütülmesi,
b. Standardizasyon
Sistemin standart ve bir bütün olarak, güvenilir ve
sürdürülebilir olması,
c. Verimlilik ve Ölçek Ekonomisi
Üreticilerin, daha düşük prim fiyatları ile sigorta
yaptırabilmesine imkan sağlaması,
15
HAVUZ SİSTEMİNİN YARARLARI
d. Yüksek Güvence
Üreticilerin ve Çiftçilerin çeşitli sigorta ihtiyaçlarının
(paket sigorta uygulaması ile) büyük ölçüde
karşılanması
yönüyle;
Yüksek
güvence
sağlaması,
e. Sürdürülebilirlik
Sigorta sisteminin en önemli unsuru olan
sürdürülebilirlik ve güvenilirlik özelliğine sahip
olması;
gibi hususlar,
T E M E L
E S A S
alınmıştır.
16
3. GÖNÜLLÜLÜK ESASI
• Sisteme katılım ZORUNLU olmayıp, isteğe bağlıdır.
• Riski en iyi değerlendirecek kişi, üreticinin/çiftçinin
kendisidir. İsterse, ihtiyacına uygun sigortayı yaptırır veya
yaptırmaz.
• Sadece; sigorta yaptıran çiftçilere, prim desteği sağlanan
ve teminat kapsamındaki bir risk nedeniyle, hasar olması
halinde de, sigorta prensipleri ve teknikleri çerçevesinde,
hasar tazminatı ödemesi yapılan bir sistemdir.
• Kısacası sistem, belirli tekniklere ve prensiplere göre
çalışan, bir SİGORTA SİSTEMİ olup; Devletin, hasar
durumlarında, çiftçiye yapacağı bir yardım sistemi, ya da;
HAYIR
KURUMU
D E Ğ İ L D İ R.
17
4. ÇİFTÇİ KAYIT SİSTEMİ (ÇKS)
• Üreticilerin, Çiftçilerin diğer tarımsal desteklerde olduğu gibi; tarım
sigortasındaki prim desteğinden ve hasar meydana geldiğinde de,
hasar tazminatından yararlanabilmesi için; Çiftçi Kayıt Sistemi’ne
(ÇKS’ye) ve Veteriner Bilgi Sistemine (TÜRKVET’e) kayıt
yaptırması ve bu kaydını, her yıl güncellemesi gerekmektedir. (Tek
şart)
• İkinci adım ise; S İ G O R T A yaptırmaktır.
• Böylece, tüm desteklerde olduğu gibi; Çiftçi Kayıt Sistemine
(ÇKS’ye) ve Veteriner Bilgi Sistemine (TÜRKVET’e) kayıtlı (ya da;
Su ürünleri kayıt sistemi,
Örtü altı kayıt sistemi,
Kümes Hayvanları kayıt sistemine vs. kayıtlı) ve sigorta yaptırmış
üreticilere, devletin sigorta prim desteği ile hasar tazminatı ödemesi
18
sağlanmaktadır.
5. DEVLETİN PRİM VE HASAR FAZLASI DESTEĞİ
a. Prim Desteği
• Üreticiler tarafından ödenmesi gereken sigorta priminin bir
kısmı, Devlet tarafından karşılıksız, hibe şeklinde destek
olarak karşılanmaktadır.
• Ürünler, riskler, bölgeler ve işletme ölçekleri itibariyle,
Devlet tarafından sağlanacak prim desteği miktarları, her
yıl Havuz Yönetim Kurulunun teklifi ve Bakanlığın onayı
üzerine, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenmektedir.
• Amaç; üreticileri, sigorta yaptırmaya teşvik etmektir.
19
DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ
Sigorta Prim Desteği;
DTÖ ve AB kriterlerine uygun, DOLAYLI bir destektir.
- Değişen destekleme yöntemleri, Tarımsal Desteklerin,
rekabet açısından, önem ve zorunluluğu nedeniyle, dolaylı
destekler olması istenmekte ve önerilmektedir.
- Çiftçinin de, belirli bir ücret/bedel ödeyerek, elini taşın
altına koyması ile sigorta yaptırması, destekler için
öngörülen ve istenen, genel bir destekleme şeklidir.
20
DEVLET PRİM DESTEĞİ ORANLARI
• Bitkisel ürünlerini, seralarını, büyük ve küçükbaş
hayvanlarını, kümes hayvanlarını ve su ürünlerini
sigortalayan üreticilerin, sigorta prim miktarlarının yüzde
ellisi (% 50’si) Devlet tarafından ödenmektedir.
 Açık alanda yetiştirilen meyvelerde, çiçeklenme evresi
don riski kapsamına alındığından; dolayısıyla da, poliçe
prim bedelleri yükseldiğinden, üreticinin kolayca sigorta
yaptırabilmesini temin etmeye yönelik olarak, bu risk için
de primin (2/3)’si yani (% 66,7’si) oranında, Devlet prim
desteği sağlanmaktadır.
21
b. Hasar Fazlası Desteği
• Ulusal ve uluslararası piyasalardan sağlanan korumanın
(Reasürans’ın) yeterli olmaması halinde, Bakanlar Kurulu’nca
belirlenecek kısmın, Devlet tarafından taahhüt edilmesi ve;
• Olağanüstü hallerde ve beklenenden fazla hasar olması
durumlarında da; ihtiyaç duyulan ilave ödenek miktarının,
yukarıda belirtilen çerçevede, Devlet tarafından, Hasar Fazlası
Desteği şeklinde, Havuz’a aktarılması ile hasarların tazmin
edilmesi mümkün olmaktadır.
(D
E V L E T G A R A N T İ S İ)
22
6. DENETİM
• Tarım Sigortaları Havuzu ve İşletici Şirketin; her yıl,
Sigortacılık uygulamaları yönüyle Hazine Müsteşarlığınca,
• Diğer tüm işlemlerinin (İdari ve Mali) denetimi ise;
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yapılmaktadır.
Denetim mekanizmasının varlığı; şeffaflığın sağlanması ve
yanlışlıkların önlenmesi açısından, sisteme olan güveni
artırmaktadır. Dolayısıyla;
BU YAPISIYLA, SİSTEM;
Kamu organizasyonu, koordinasyonu ve gözetiminde yapılan,
bir S İ G O R T A işi olup; bir başka ifadeyle,
DEVLET DENETİMİ, GÖZETİMİ VE GARANTİSİNDE OLAN
Bir S İ G O R T A sistemidir.
23
TİCARİ VE ÖZEL SİGORTA ŞİRKETLERİ İLE BUNLARIN
ACENTELERİNİN; SİSTEMDEKİ ROLÜ VE SORUMLULUĞU
Tarım Sigortaları Havuz’undan (TARSİM’den) aldıkları
komisyon ücreti karşılığında, Aracılık Hizmeti vermek şeklinde
olup;
- Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) adına, Standart Poliçe
düzenlemek ve bir suretini üreticiye/çiftçiye/sigortalıya
vermek,
- Poliçe düzenlerken de; yeni kurulan, bu Devlet Destekli
Sigorta Sistemini; üreticiye/çiftçiye DOĞRU bir şekilde ve
EKSİKSİZ/YANLIŞSIZ olarak anlatmak,
- Sigortalıdan alınacak poliçe prim bedellerini tahsil ederek,
kanuni süresi içinde, Havuz hesabına aktarmak ve;
- Sigortalının hasar ihbarlarını, Havuz’un/TARSİM’in
İstanbul’daki merkezine iletmektir.
Bunun dışında, başka bir yetki ve sorumlulukları yoktur.
24
İŞLETİCİ ŞİRKET’İN GÖREV ve SORUMLULUĞU
- 5363 Sayılı, Tarım Sigortaları Kanunu ile kurulan,
- Tarım branşında lisans almış, Özel/Ticari Sigorta Şirketlerinin
(24 sigorta şirketi’nin) eşit pay’la/sermaye’yle ortak oldukları,
- Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM)’in, sekretaryası ile iş ve
işlemlerini yapmakla görevli bir Şirket olarak kurulmuş olup;
- Belirli bir ücret karşılığında, hizmet alımı yolu ile çalışan ve
tazminat ödeme sorumluluğu ile sigorta uygulamaları konusunda,
karar alma ve karar verme yetkisi bulunmayan,
- 5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu, Bakanlar Kurulu
Kararları, Yönetmelikler, Sözleşmeler ve Tarım Sigortaları
Havuzu (TARSİM) Yönetim Kurulu’nun kararları doğrultusunda
hareket eden/çalışan,
- Kâr amacı, ticari başka bir faaliyeti ve sigorta işi dışında da,
başka herhangi bir iş’i ve faaliyeti olmayan,
- Sigorta prensipleri ve sigorta tekniklerine göre işlem yapan
25
bir Anonim Şirket’tir.
Sisteme, Böyle Bir Şirket Modeli’nin Monte
Edilmesinin AMACI ise;
• Kamu bütçesine ağır yükler getirecek, yeni bir KİT
oluşturmamak,
• İşlerin, Özel Sektör mantığı ile hızlı bir şekilde
yürütülmesini sağlamak ve böylece;
• Sigortalının, teminat kapsamındaki herhangi bir
doğal afet nedeniyle, oluşan mağduriyetinin,
mümkün olan en kısa sürede giderilmesini
sağlamaktır.
EKSPERLER VE EĞİTİM ÇALIŞMALARI
- Risk incelemesi ve hasar tespiti yapacak olan Havuz
Eksperlerinin Eğitimi; 14 (on dört) dönem olarak planlanmış ve
yapılmıştır.
 Bitkisel Ürün Grubu
 Hayvancılık Grubu
:
:
(Su ürünleri )
: 14 Kişi olmak üzere,
•
Hayvancılık Grubu
839 Kişi
857 Kişi
Toplam
: 1.710 Kursiyere,
Kısa süreli, yoğun, teorik ve uygulamalı bir eğitim
verilerek, sonrasında da, yapılan sınavla, Havuz eksperi
olmaları sağlanmıştır.
EKSPERLERİN ve ACENTELERİN SİSTEMDEKİ ROLÜ ve ÖNEMİ
- Sistem açısından; en önemli, iki ayrı paydaş/muhatap
grubudur. Bu iki önemli paydaş grubunun, kesinlikle ve asla
hata yapmaması gerekmektedir. Sistemin geleceği; bir nokta
da, bu iki paydaş grubunun doğru ve hatasız çalışmasına
bağlıdır.
27
Ülkelerin Gelişmişlik Durumuna Göre Tarım Sigortalarının ve Hayat Dışı Sigorta Branşlarının Penetrasyon Oranları
3,50%
3,15%
3,00%
2,50%
1,99%
1,89%
2,00%
1,50%
1,14%
1,06%
1,00%
0,69%
0,50%
0,29%
0,42%
0,16%
0,01%
0,00%
Yüksek Gelir Grubu
Ülkeler
Orta Yüksek Gelir
Grubu Ülkeler
Orta Düşük Gelir
Grubu Ülkeler
Tarım Sigortaları Primleri/Tarımsal Gelir
Düşük Gelir Grubu
Ülkeler
Hayat Dışı Primler/GSMH
Kaynak: Cummins and Mahul 2009; World Bank Survey 2008.
Türkiye: GSMH 2011 TUİK, Prim Üretimi: TARSİM 2011, Türkiye Sigorta Birliği 2011.
Türkiye
DÜNYA’DA, TARIM SİGORTALARININ PRİM ÜRETİMİ YÖNÜNDEN
COĞRAFİ DAĞILIMI (2011)
Dünya Tarım Sigortaları Toplam Prim Üretimi: ̴ 24 Milyar $
Avrupa (% 16)
ABD & Kanada (% 56)
Asya (% 23)
Afrika (% 0,7)
Latin Amerika (% 3)
Aus & YZ (% 0,7)
DÜNYA’DA BRANŞ BAZINDA TARIM SİGORTALARI (2011)
Hayvan Hayat
Sigortası % 4
At Sigortası % 2
Bitkisel Ürün
Sigortaları
% 90
Sera Sigortası
%2
Su Ürünleri
Sigortası % 1
Özel Orman
Sigortası % 1
Tarımda Risk Katmanları
Hasar
Büyüklüğü
Devlet
Reasürörler
Risk
Transferi
Sigorta Şirketleri
Kooparatifler ve
Mutual Şİrketler
Üretici
Riskin
Şiddeti
Çok Düşük
Düşük
Orta
Büyük
Katastrofik
Kaynak: Mahul and Stutley 2010, The World Bank Report no. 61963-LAC
Risk
Havuzu
Risk Tutma
Herhangi bir doğal afet riskinin, sigorta kapsamına alınabilmesi
• Kullanılabilir nitelikteki istatistiki verilerin varlığına ve elde
edilmesine,
• Gerekli analizlerin ve aktüeryal hesaplamaların yapılmasına,
• Hasar tespitlerinin yapılabilirliğine,
• Sisteme getireceği yüklere,
• Bütçe imkânlarına (ödenecek devlet desteği ve hasar fazlası
desteği hesaplamaları yapılarak),
• Reasürans imkânlarına,
• Eksperlerin sayısının ve niteliğinin yeterliliğine,
• Bakanlar Kurulu Kararı’na,
bağlıdır.
Teminat kapsamındaki bir riskin sigortalanabilmesi
• Sigorta konusu ürünün/parselin/işletmenin sigorta için gerekli
kriterleri taşımasına,
• Sigortaya konu olan yerde, riskin gerçekleşmesinin
“mutlak/beklenen” nitelikte olmamasına,
• Yeterli verilerin elde edilmesine,
• Gerekli analizlerin/hesaplamaların (istatistik, ihtimal, aktüerya
v.s. hesaplamaları ve analizlerinin) yapılmasına,
• Sisteme getireceği (+) ve (-) yüklerin hesap edilmesine,
• Eksperlerin, kapsama alınan konu/risk ile ilgili eğitimine,
• Sigorta konusu riskin sigortalanabilir olması için fiyatının, primin
çiftçi tarafından ödenebilir makul seviyede olmasına,
• bağlıdır.
Teminat Kapsamı
Devlet
Özel Sektör Sivil Toplum kuruluşları
İşbirliği
Devlet
Özel Sektör
Finansman Bakımından Sürdürülebilirlik
BİTKİSEL ve HAYVANSAL ÜRÜN SİGORTALARI BRANŞLARI
BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTALARI
SERA SİGORTASI
BÜYÜKBAŞ HAYVAN HAYAT SİGORTASI
KÜÇÜKBAŞ HAYVAN HAYAT SİGORTASI
KÜMES HAYVANLARI HAYAT SİGORTASI
SU ÜRÜNLERİ HAYAT SİGORTASI
SU ÜRÜNLERİ SİGORTASINDA TEMİNAT
KAPSAMINDA OLAN RİSKLER (TEHLİKELER)
a)Her türlü hastalık,
b)Yetiştiricinin
zehirlenmeler,
kontrolü
dışındaki
kirlenme
ve
c)Her türlü doğal afet,
d)Kazalar,
e)Predatörler,
f) Alg patlaması,
nedeniyle meydana gelen ölümler ve fiziksel kayıplar sonucu
sigortalının doğrudan doğruya uğradığı maddi zararlar sigorta
kapsamındadır.
36
Denizlerde ve iç sularda yetiştirilen su ürünlerine,
Çiftçi Kayıt sistemine entegre edilmiş Su Ürünleri
Kayıt Sistemi’ne kayıtlı mevcut bilgiler ve
yapılacak risk incelemesi dikkate alınarak, ölüm
riski teminatı; su ürünleri sigortası genel şartları,
teknik şartları, tarife ve talimatları kapsamında
Tarım Sigortaları Havuzu tarafından verilir.
37
Teminat Kapsamındaki Stok Gelişme Dönemi
Yumurta ve larva dönemindeki su ürünleri stokları, teminat
kapsamı dışında olup; teminat, Alabalıklar, Çipura, Levrek,
Sinarit, Kırmızı bantlı mercan, Sargoz, Sivriburun karagöz,
Minakop, Antenli mercan, Mandagöz mercan, Litrini
mercan ve Trança balıkları için 5 gr büyüklüğe ulaştıktan
sonra başlar. Bunların dışındaki türlerde, teminatın
başlama evresi, Tarım Sigortaları Havuzu Yönetim Kurulu
tarafından belirlenir.
Teminat, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı
tarafından verilen kapasite ile sınırlıdır.
Su ürünleri Yetiştiriciliğinde Aşağıdaki Hususların
Sağlanması Zorunludur
a) Tesiste yetiştirilen türler için olması gereken, su kalite ölçülerine
uyulması,
b) Akarsu ve pompalarla, su sağlanan tesislerde, her an çalışabilir
durumda yedek pompa ve yedek jeneratörün bulundurulması,
c) Akarsularla su sağlanan su ürünleri tesislerinde, suya karışan kaba
malzemeleri uzaklaştırmak için süzgeç vb. araçların kullanılması ve
bunların, günde en az bir kez temizlenmesi,
ç) Akarsulardan beslenen tesislerde, tahliye kanalının inşa edilmiş olması,
d) Deniz trafiği için, uyarı ışıklarının ve fosforlu şamandıraların bulunması,
e) Predatörlere karşı gerekli önlemlerin alınması, kafes bağlantılarının,
imalatçı firmanın tavsiyelerine göre olması,
f) Toprak Havuzlarda;
- Oksijen miktarının en az 6 - 8 mg/lt olması,
- Havuzlarda, 24 saat içindeki su değişim yüzdesinin, en az % 50 olması,
- Havuz kenarlarının yan duvarlarının, en fazla % 45 eğimli olması,
- Havuzların, taban suyundan beslenmemesi,
- Taban drenaj borularının, yeterli uzunlukta olması (havuzların
uzunluğuna göre 3 - 6 metre),
- Yeterli büyüklükte ve genişlikte, kanalların açılmış olması,
- Taban drenaj borularının seviyesi ile tahliye kanallarının su seviyesinin
aynı olmaması,
- Havuz tahliye borusunun, DSİ vs. tahliye kanalından yüksekte olması,
- Kış aylarında yağan yağmurlardan dolayı, deşarj kanallarındaki suyun,
havuzlara girmemesi,
- Oksijen düşmelerine karşı balıkların büyüklüğüne göre, havuz içinde
yeterli miktarda havalandırıcı bulunmalı,
- Havuz tabanında ve yan kenarlarında oluşan yosunlar için gece
oksijen düşmesine karşı önlem alınması,
- Havuza giren su miktarının azalmasına karşı, yedek sondaj kuyusu
pompasının bulundurulması,
- Levreklere, Vibrogen - 2 aşılamasının yapılması,
- Alg patlamasına karşı, suyun rengi ve oksijen değerlerinin yeterli
sıklıkta takip edilmesi,
- Elektrik kesilmesine karşı, jeneratör bulundurulması, otomatik olarak
devreye girmesi.
- Elektrik kesintisine karşı, uyarıcı alarm ve zil düzeneği
bulundurulması.
Teminat Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller, sigorta teminatının dışındadır:
Sigortanın başlangıcından önce mevcut olan hastalıklar,
a) Poliçe başlangıç tarihinden itibaren, 14 günlük bekleme
süresi içinde, ortaya çıkan (paraziter, bakteriyel,
mikrobiyel, viral ve mantari) hastalıklar,
b) Stokların, yumurta ve larva dönemi ile yavruların tesise
geldikten sonraki ilk 5 günlük dönemi,
c) Hatalı ve yetersiz besleme,
ç) Tesiste bulunan yem stoklarının, gerektiği gibi
muhafaza edilmemesinden ileri gelen zehirlenmeler,
d) Sigorta Ettiren/Sigortalının veya yetiştiricilik tesisinde
görevli kişilerin, kasıtlı hareketleri ve kusurları,
e) Teminat kapsamındaki riskin, gerçekleşmesinden
sonra meydana gelen, dolaylı hasarlar,
f) Kullanım izni olan ilaç ve kimyasal maddelerin,
kullanım kılavuzuna aykırı olarak kullanılması,
g) Kullanım izni olmayan ilaç ve kimyasal maddelerin
kullanılması,
ğ) Uzmanlar tarafından tavsiye edilen tedavi
programına, sigortalı tarafından uyulmaması,
h) Denizdeki kafeslerde, yanlış ağ kullanımı veya balıkların
sınıflandırılmasının (boylama) doğru yapılmaması nedeniyle,
meydana gelecek yara ve sıyrıklar,
ı) Yetiştiriciden kaynaklanan nedenlerle, karadaki havuzlarda,
suyun debisinin, sigortalının beyan ettiği miktarın altına
düşmesi,
i) Mekanik veya elektrikli ekipman, teçhizat veya tesisatın;
zamanla aşınma, yıpranma veya işlevini görememesi (bu
tesisat veya teçhizat sigortalı olsun, olmasın),
j) Hangi nedenle olursa olsun, nakliye sırasında meydana
gelen hasarlar,
k) İşletme yönetiminin, mekanik veya elektrikli ekipman,
teçhizat veya tesisatını, gerektiği gibi bakıma tabi tutmaması
veya ağır kusuru (bu tesisat veya teçhizat sigortalı olsun,
olmasın),
l) İşletme yönetimi kaynaklı, su sıcaklığında veya
tuzluluğunda meydana gelebilecek ani değişimler,
m) Beyan edilen stoklama yoğunluğu üzerinde,
stoklama yapılması,
n) Kanibalizm,
o) Hırsızlık,
ö) Kafes ve ağlarda kusurlu işçilik, malzeme ile
eksik malzeme ve işçilik kullanımı nedeniyle, ürün
varlığındaki eksilmeler,
p) Kamu otoritesi tarafından alınan kararlar sonucunda,
sigortalı su ürünleri ve ekipman üzerinde yapılacak
tasarruflar nedeniyle, meydana gelen ölümler, itlaflar,
r) Grev, lokavt, kargaşa, halk hareketleri ve kötü niyetli
hareketler ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati
hareketlerin, sebep olduğu tüm ölüm ve itlaflar,
s) Biyolojik ve/veya kimyasal kirlenme, bulaşma veya
zehirlenmeler nedeniyle, oluşacak zararlar dâhil olmak
üzere, 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununda belirtilen
terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile
bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla, kamu
otoritesi tarafından yapılan müdahaleler sonucunda,
meydana gelen ölüm ve itlaflar,
ş) Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman
hareketleri, savaş ilan edilmiş olsun olmasın çarpışma, iç
savaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların gerektirdiği
inzibati ve askeri hareketler nedeniyle, meydana gelen
ölümler,
t) Herhangi bir nükleer yakıttan veya nükleer yakıtın
yanması sonucu, nükleer artıklardan veya bunlara
atfedilen sebeplerden kaynaklanan, radyasyon veya
radyoaktivite bulaşmalarının, ya da bunların gerektirdiği
askeri ve inzibati tedbirlerin sebep olduğu hasar ve
kayıplar (bu bentte geçen yanma deyimi kendi kendini
idame ettiren herhangi bir nükleer ayrışım olayını da
kapsar).
SU ÜRÜNLERİ 2006-2013 GELİŞİMİ
 Su Ürünleri Hayat Sigortası kapsama
2007 YILI
alınmıştır.
 Su Ürünleri Hayat Sigortasında, kafes bazında
muafiyet uygulamasına geçilmiş olup
2008 YILI
sigortalanabilecek balık türlerinin sayısı
arttırılmıştır.
 Su Ürünleri Hayat Sigortasında, Toprak
2013 YILI
Havuzlar sigorta kapsamına alınmıştır.
SU ÜRÜNLERİ HAYAT SİGORTASI PRİM FİYATLARI
7,00%
6,00%
PRİM FİYATI
5,00%
4,05%
4,31%
3,79%
4,00%
2,92%
2,76%
3,00%
2,00%
1,00%
0,00%
2008
2009
2010
2011
2012
SU ÜRÜNLERİ SİGORTASI
PRİM FİYAT TABLOSU – 2013
İndirimler
•
İlk defa sigorta ettirilenler için tarife primleri üzerinden % 5
nispetinde başlangıç indirimi uygulanır.
•
Hasarsız geçen bir dönemi takip eden yılda tarife primleri
üzerinden % 10 nispetinde.
•
Prim tutarının tamamının peşin ödenmesi durumunda
uygulanacak prim
indirimi Havuz Yönetim Kurulunca
kararlaştırılır. (2013 yılı % 5)
50
Tarife 1: Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden Muafiyet
Uygulanan Poliçeler
1
2
3
4
Muafiyet
TopSig.B
edÜz (%)
3,0
4,5
5,5
Sigortalanmaz
10
80
(Alabalık Havuz, Levrek
Çipura Toprak Havuz)
4,0
5,5
6,5
Sigortalanmaz
10
80
ORKİNOS
3,5
4,0
5,0
Sigortalanmaz
25
0
3,5
5,0
6,0
Sigortalanmaz
10
80
İşletme Türü
Deniz Göl Çiftlikleri
(Çipura – Levrek – Alabalık,
PE Kafeste Üretim)
KARA ÇİFTLİKLERİ
Risk Kategorisi ve Prim Fiyatı (%)
Müşterek
Sigorta (%)
DENİZ ÇİFTLİKLERİ
DİĞER TÜRLER (Sinarit,
Sargoz, Kırmızı bantlı mercan,
Sargoz, Sivriburun karagöz,
Minakop, Antenli mercan,
Mandagöz mercan, Litrini mercan,
Trança)
Tarife 2: Kafes Bazında Muafiyet Uygulanan Poliçeler
Risk Kategorisi ve Prim Fiyatı (%)
İşletme Türü
Müşterek
Sigorta (%)
1
2
3
4
(Çipura – Levrek – Alabalık, PE
Kafeste Üretim)
3,5
5,0
6,0
Sigortalanmaz
20
ORKİNOS
4,0
4,5
5,5
Sigortalanmaz
30
DENİZ ÇİFTLİKLERİ DİĞER
TÜRLER
(Sinarit, Sargoz, Kırmızı bantlı
mercan, Sargoz, Sivriburun
karagöz, Minakop, Antenli
mercan, Mandagöz mercan,
Litrini mercan, Trança)
4,0
5,5
6,5
Sigortalanmaz
20
Deniz Göl Çiftlikleri
SU ÜRÜNLERİ HAYAT SİGORTASI
PRİM FİYATI ÖRNEKLERİ
Ürün
Kapasite Sigorta Bedeli
(Ton)
(TL)
Çiftçinin Ödeyeceği Prim Tutarı (TL)
Risk Kategorileri
1
2
3
Alabalık
100
500.000
7.500
11.250
13.750
Çipura &
Levrek
100
1.000.000
17.500
25.000
30.000
Orkinos
100
1.500.000
26.250
30.000
37.500
SU ÜRÜNLERİ POLİÇELEŞME AKIŞ SÜRECİ
SU
ÜRÜNLERİ
KAYIS
SİSTEMİ
(SKS)
Kontrol
Kayıt
Güncelleme
Sigortalı
(işletme
sahibi)
Ön Bilgi Formu
Sigorta Talebi
Sigorta
Şirketi /
Acente
Poliçe
Risk İnceleme ve
Onay
HASAR İHBARI VE TAZMİNAT ÖDEME
Sigortalı
(İşletme Sahibi)
Hasar İhbarı
Hasar Ödemesi
Hasar Raporu
HASAR TESPİT
Su Ürünleri Sigortalarında
Hasar/Tazminat Ödemeleri
• Su Ürünleri Sigortalarında Dosya ikmal edildikten sonraki,
1 Ay (30 Gün) içerisinde gerçekleştirilir.
Hasar Olayı Süreleri
Teminat Kapsamındaki
Riskler
Bir Hasar Olayının
Süresi
Hastalıklar
Diğer riskler
45 gün
3 gün
SU ÜRÜNLERİ SİGORTALARINDA SOVTAJ
Sigortalı su ürünlerinin, her hangi bir hasar
nedeni ile, planlanan tarihten önce zorunlu hasat
edilmesi halinde, bu hasat sonucunda elde edilen
tutarların, sovtaj olarak değerlendirilmesi ve
ödenecek tazminattan düşülmesidir.
SU ÜRÜNLERİ SİGORTASI
TAZMİNAT HESAPLAMA YÖNTEMİ
Kafes Bazında Muafiyetli Poliçe, Tazminat Hesaplama
SU ÜRÜNÜ
LEVREK
HASAR NEDENİ
HASTALIK
TOPLAM SİGORTA BEDELİ
200.000 TL
HASAR TUTARI (1 KAFES TAM HASAR)
HASARLI SU ÜRÜNLERİ KAFESİNİN TOPLAM
SİGORTA BEDELİ
MUAFİYET ORANI
MUAFİYET TUTARI
HASAR ŞEKLİ
ÖDENECEK TAZMİNAT TUTARI
(Hasar Tutarı – Muafiyet Tutarı )
50.000
50.000 TL
KAFES SİGORTA BEDELİNİN %20’si
10.000 TL (50.000 *%20)
Ölüm
40.000 TL (50.000 - 10.000)
58
SU ÜRÜNLERİ SİGORTASI
TAZMİNAT HESAPLAMA YÖNTEMİ
Toplam Sigorta Bedeli Üzerinden Muafiyetli Poliçe, Tazminat
Hesaplama
SU ÜRÜNÜ
HASAR NEDENİ
TOPLAM SİGORTA BEDELİ
HASAR TUTARI
MUAFİYET ORANI
MUAFİYET TUTARI
TAZMİNATA ESAS TUTAR
MÜŞTEREK SİGORTA
HASAR ŞEKLİ
ÖDENECEK TAZMİNAT TUTARI
(Tazminata Esas Tutar – Müşterek Sigorta )
LEVREK
HASTALIK
200.000 TL
50.000
TOPLAM İGORTA BEDELİNİN %10’u
20.000 TL (200.000 *%10)
30.000 TL (50.000 - 20.000)
6.000 TL (30.000 - (30.000*80/100))
Ölüm
24.000 TL (30.000 - 6.000)
59
SON 6 YILLIK
UYGULAMA SONUÇLARI
POLİÇE SAYISI (Adet)
744.093
%27
587.716
%60
%19
%18
%19
366.410
306.770
260.944
218.938
12.330
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
PRİM ÜRETİMİ (Bin TL)
%13
499.349
440.879
%13
8
%54
%22
%54
4.451
64.104
2006
2007
98.444
2008
185.434
120.349
2009
2010
2011
2012
SİGORTA BEDELİ (Bin TL)
9.497.477
%36
6.986.309
%79
3.906.521
2.900.560
%50
211.291
2006
2.224.972
%35
%30
1.478.415
2007
2008
2009
2010
2011
2012
ÖDENEN TAZMİNAT TUTARI (Bin TL)
260.719
%24
209.819
%84
%27 113.776
89.372
%122
868
2006
41.386
40.208
2007
2008
2009
2010
2011
2012
HASAR İHBAR DOSYA SAYISI (Adet)
175.003
168.930
%66
%34
105.535
78.564
%70
45.883
46.099
2007
2008
594
2006
2009
2010
2011
2012
ÜRETİCİNİN ÖDEDİĞİ PRİMLER VE TAZMİNAT TUTARIMİLYON TL (2006-2012 )
500
473
376
400
315
300
243
200
100
0
HAYVAN HAYAT SİGORTASI
ÜRETİCİNİN ÖDEDİĞİ PRİM (MİLYON TL)
Kaynak: TARSİM - 2012
BİTKİSEL ÜRÜN SİGORTALARI
TOPLAM TAZMİNAT (MİLYON TL)
2006-2012 YILLARI HASAR/PRİM DENGESİ (MİLYON TL)
(914)
(1.417)
(883)
(1.290)
Devletin Prim Desteği
Gerçekleşen Hasarlar
Çiftçinin Ödediği Prim
Beklenen Hasarlar
Operasyon Masrafları
Aracılık Masrafları
Su Ürünleri Poliçe Üretimi
YIL
POLİÇE SAYISI
SİGORTA BEDELİ
(TL)
PRİM
(TL)
2007
6
18.471.998
798.243
2008
13
46.341.369
1.166.332
2009
13
46.738.518
1.448.538
2010
20
67.094.744
2.520.766
2011
28
182.021.107
7.366.428
2012
80
321.547.998
13.631.885
TOPLAM
160
682.215.734
26.932.192
Su Ürünleri
Su Ürünleri
Su Ürünleri
SU ÜRÜNLERİ POLİÇELERİ HASAR DAĞILIMLARI
ÖDENEN TAZMİNAT DAĞILIMI
Alabalık
0%
Orkinos
13%
Çipura
Levrek
87%
SU ÜRÜNLERİ İŞLETMELERİ DAĞILIMI
Kara İşletmeleri
Deniz İşletmeleri
Sigortalı Su Ürünleri İşletmelerinin Dağılımı
(2007 - 2012)
Sigortalanan İşletme Sayısı: 89
SU ÜRÜNLERİ İŞLETMELERİ
İŞLETME ADEDİNE GÖRE SİGORTALANMA
ORANI (2012)
% 3,69
Toplam işletme sayısı
Deniz
İç Su
Sigortalı İşletme Sayısı
: 2163
: 372
: 1791
: 80
SU ÜRÜNLERİ İŞLETMELERİ
ÜRETİM HACMİNE GÖRE
SİGORTALANMA ORANI (2012)
% 15,58
İşletmelerin Toplam Üretim Hacmi
Deniz
İç Su
Sigortalı İşletme Üretim Hacmi
: 404.634
: 179.330
: 225.304
: 63.042
Ton
Ton
Ton
Ton
SİGORTA KRİTERLERİ NELERDİR?
SU ÜRÜNLERİ
RİSK İNCELEME MEVCUT STOK BİLGİ FORMU ……. YILI …………. AYI YETİŞTİRİCİLİK
PLANI
ÖBF NO:
HAVUZ, TANK VEYA KAFES NO
TARİH:
HAVUZ TANK VEYA KAFES ÇAPI (m3 / Havuz Tank veya Kafes)
HAVUZ TANK VEYA KAFESTEKİ MEVCUT BALIK ADEDİ
* Bu form su ürünleri eksperi tarafından yetiştirici beyanına göre risk inceleme esnasında düzenlenir,
Formun düzenlenmesinden sonra bir nüshası işletme sorumlusuna verilir. İşletme sorumlusu yıllık yetiştiricilik planınını bu form doğrultusunda düzenleyerek TARSİM'e ulaştırır.
BİRİM AĞIRLIK
(Gr - Kg)
BİRİM DEĞERİ
(TL / ADET)
…………………… MOORİNG PLANI
KAFES NO, TÜR VE STOK MİKTARI
Tarih:
Ön Bilgi Form No:
Her bir kafesteki; Kafes No, Tür, Adet ve Gramajları kafeslerin içine belirtiniz.
Yön ve Çapa Ağırlıklarını belirtiniz
SU ÜRÜNLERİ SİGORTASI RİSK İNCELEME FORMU (Deniz, Göl Çiftlikleri)
Tesisin Adı - Mevkii:
Yetiştiricilik Belge No:
Su Ürünleri Tesisinin Teknik Yöneticisi/Sorumlusu
1
Mesleği:
2
Su ürünleri alanında kaç yıllık deneyimi var?
3
Bu tesiste kaç yıldan beri çalışıyor?
4
Tesiste sürekli görevli su ürünleri mühendisi veya uzmanının Adı, Soyadı,
Mesleği, Telefonu, E-posta Adresi:
5
Su ürünleri hastalıkları konusunda hizmetinden yıl boyunca her an
yararlanılan veteriner hekimin, Adı Soyadı, Adresi, Telefonu, E-Posta Adresi:
6
Toplam Teknik Personel Sayısı:
7
Yumurta, yavru veya genç stokun temin edildiği firmanın Adı ve Adresi:
8
Stokları tesise taşıyan firmanın Adı ve Adresi:
9
Yeni getirilen yumurta, yavru veya genç stok mevcut diğer türlerden ayrı bir
yerde veya karantinada ne kadar süre ve hangi şartlar altında tutulmaktadır?
10
Stoklar pazar boyuna ulaşmadan önce sınıflandırılıyor mu?
Sınıflandırılıyorsa hangi sıklıkta? Neye göre sınıflandırılıyor (büyüklüklerine
göre, yaşlarına göre vb.)
11
Yapılan aşılamalar konusunda ayrıntılı bilgi veriniz.
12
Yetiştirme Planında belirtilen stok miktarı gerçekleşmiş mi ? (Risk inceleme
Teknik Personel Durumu
Stok
uzmanı tarafından tesadüfî örnekleme yöntemiyle stok miktarı teyit edilecek.)
13
Şimdiki üretim ile son üç yılın üretimi arasındaki farklılıklar nelerdir?
İşaretleyiniz.
Farklı türler yetiştiriliyor
Kafes kapasitesi arttırıldı
Stok yoğunluğu arttı
Kafes sayısı artırıldı
Üretim miktarı arttı
EKLER:
Dalış raporları (son 1 yıllık ölü miktarı ve yapılan maniplasyon detaylı)
Yemleme kayıtları son 3 aylık kafes no detaylı
Sevk irsaliyesi veya balık alım faturaları
Aşı ve boylama çizelgesi, yapılan aşılar
Son 1 yıllık hastalık çıkış tarihi, teşhis edilen hastalık, ne tür tedavi uygulanmış.
Satın alınan yumurta, yavru ve genç stokun sağlıklı olduğunu belgeleyen sertifikanın bir
örneği.
Stok satın alma sözleşmesinin bir örneği.
Yem içeriği analiz raporunun bir kopyası.
Yetiştiricilik alanına ait ön etüd belgelerinin birer kopyası.
Bağlantı ve sabitleme sistemini gösteren diyagram.
Kafes ve yedek parçalar için üretici firmanın garanti şartlarını gösteren belgesinin bir
kopyası.
Fotoğraflar
Tarih: …../ …../ ……….
Sigorta başvurusu yapanın
Adı-Soyadı, İmzası
Risk İnceleme Uzmanı
Adı-Soyadı, İmzası
YETİŞTİRME TARİHLERİ
( AY - YIL )
MART
2012
………………….. SU ÜRÜNLERİ TESİSİ YETİŞTİRİCİLİK PLANI
(ALABALIK)
YETİŞTİRİCİLİK BELGE NO: B-00-0-0000
AY
AY
AY SONUNDAKİ
SU ÜRÜNÜ
SONUNDAKİ
SONUNDAKİ
AY SONUNDAKİ
STOK MİKTARI
TÜRÜ
BİRİM AĞIRLIK BİRİM DEĞERİ STOK DEĞERİ ( TL )
( KG-AD )
( GR/ BALIK )
( KG/TL )
ALABALIK 1
41.945
2.109
9,00 TL
377.505,00 TL
ALABALIK 2
152.571
851
4,00 TL
610.284,00 TL
ALABALIK 3
104.500
550
2,50 TL
261.250,00 TL
99.900
277
1,30 TL
390.950
162
0,80 TL
252.000
1.871.623
76
3
0,20 TL
0,02 TL
ALABALIK 4
ALABALIK 5
ALABALIK 6
ALABALIK 7
NİSAN
2012
129.870,00 TL
312.760,00 TL
50.400,00 TL
37.432,46 TL
1.779.501,46 TL
MART TOPLAM
ALABALIK 1
41.940
2.400
10,00 TL
419.400,00 TL
ALABALIK 2
152.500
900
4,00 TL
610.000,00 TL
ALABALIK 3
104.450
600
2,80 TL
292.460,00 TL
53.000
290
1,50 TL
390.900
220
0,90 TL
252.000
1.871.600
110
25
0,45 TL
0,07 TL
ALABALIK 4
ALABALIK 5
ALABALIK 6
ALABALIK 7
NİSAN TOPLAM
79.500,00 TL
351.810,00 TL
113.400,00 TL
131.012,00 TL
1.997.582,00 TL
EKSPER EĞİTİMLERİ
HAZİRAN 2007’DE 14 ADET SU ÜRÜNLERİ EKSPERİ, GIDA TARIM VE
HAYVANCILIK BAKANLIĞI’NCA DÜZENLENEN EĞİTİME KATILMIŞ VE
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI’NCA EKSPER BELGELERİ VERİLMİŞTİR.
KASIM 2008’DE İZMİR ÇEŞME’DE, ULUSLARARASI KATILIMLI SU
ÜRÜNLERİ SİGORTASI VE RİSK YÖNETİMİ EĞİTİMİ DÜZENLENMİŞTİR.
HASAR İHBARLARI
7/24 SAAT POLİÇE EKİNDE YER ALAN CEP TELEFON
NUMARALARINA YAPILABİLMEKTEDİR
HASAR İHBARI VE TAZMİNAT ÖDEME
Sigortalı
(İşletme Sahibi)
Hasar İhbarı
Hasar Ödemesi
Hasar Raporu
HASAR TESPİT
SU ÜRÜNLERI SİGORTALARI
YENİ UYGULAMALAR & TEKNOLOJİLER
• Sigortalıların talepleri değerlendirilerek 2008 yılında Kafes Bazında Muafiyetli
Tarife oluşturulmuş ve uygulamaya başlanmıştır.
• Kara Havuzlarında üretimi yapılan kültür balıkçılığı sigorta taleplerine istinaden
01.01.2013 ‘ten itibaren kara havuzları sigortalanmaya başlanmıştır.
• Su Ürünleri kayıt sistemine kayıtlı işletmelerin, TARNET Sistemi aracılığı ile
işletme no ile sorgulanarak verilerin online alınabilmesi sağlanmıştır.
• Risk İnceleme ve Hasar işlemleri için eksper görevlendirmeleri, sistem üzerinden
elektronik ortamda yapılması sağlanmıştır.
• 2010 yılı itibariyle geliştirilen uygulama ile risk inceleme ve hasar raporları ve
fotoğraflarının sistem üzerinden yüklenmesi sağlanmıştır,
• Su ürünleri mühendislerinin eksper olabilmeleri için 5363 sayılı kanunda
değişiklik yapılmıştır.
• 2013 yılı içerisinde Yıllık Yetiştiricilik Planları ve Aylık Stok Bilgi formlarının
sistem entegrasyonları planlanmaktadır.
DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ
Ayrıca;
Devlet Destekli, 5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu,
Tarım Sigortalarının kapsamını, açık bir şekilde belirlemiş
olup; kapsama alınacak doğal riskler/afetler ve tarımsal
ürünler, açık bir şekilde belirtilmiştir.
Hırsızlık, kaybolma, kaçak kesim vs. gibi doğal
risk/afet niteliğinde olmayan, sosyal içerikli riskler, Devlet
Destekli Tarım Sigortaları kapsamında değildir.
Bu tür riskler, tekli risk sigortası şeklinde, özel/ticari
sigorta şirketleri tarafından sigorta edilebilmektedir.
95
DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI
SİSTEMİ
Herhangi bir doğal afet riskinin, sigorta kapsamına alınabilmesi için;
• Yeterli verilerin elde edilmesine,
• Gerekli analizlerin/hesaplamaların (istatistik, ihtimal, aktüerya
v.s. hesaplamaları ve analizlerinin) yapılmasına,
• Sisteme getireceği (+) ve (-) yüklerin hesap edilmesine,
• Bütçe İmkanlarına,
• Reasürans imkanlarına,
• Eksperlerin, kapsama alınan konu/risk ile ilgili eğitimi ile
• Bakanlar Kurulu Kararı’na ihtiyaç vardır.
96
DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ
Herhangi Bir Doğal Afet Riskinin Sigorta Kapsamına Alınması;
Daha sonra da;
Kapsama alınacak riskler, bölgeler ve ürünler; Havuz
Yönetim Kurulunun teklifi, Bakanlığın onayı ve Bakanlar
Kurulu tarafından alınan kararlar doğrultusunda, her yıl için
yeniden belirlenmektedir.
Kurul kararları, GENEL’e şamil olacak şekilde alınmakta
ve uygulanmaktadır;
Kişi ve Kuruluşlara yönelik,
ÖZEL KARARLAR ALINMAMAKTADIR.
97
DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ
Geniş tabanlı, toplumsal bir İMECE sistemi diye de tabir ettiğimiz,
bu sigorta yoluyla, sisteme dahil olan üreticiler, teminat kapsamındaki
herhangi bir doğal afet ya da hastalık nedeniyle hasar yaşadıklarında,
yerlerden yardım beklemek yerine;
bir
belirli bir bedel ödeyerek,
tarımsal ürünlerini sigorta yaptırmak suretiyle, bir nevi ellerini taşın altına
koymanın verdiği RAHATLIK ve ÖZ GÜVENLE, hak ettikleri hasar
tazminatını, gönül rahatlığı ile almanın huzurunu yaşamış olacak ve
üretim faaliyetlerine devam edeceklerdir.
Havuz yönetimi ve ilgili diğer muhataplar/paydaşlar; üreticiye,
çiftçiye, yetiştiriciye bu duyguyu, kalıcı olarak yaşatmak için; sürekli
olarak, sistemi geliştirmeye ve yaygınlaştırmaya çalışmaktadırlar.
98
TARIM SİGORTALARINDA HEDEFİMİZ
Uygulamanın, sürdürülebilir ve sağlıklı bir şekilde
büyümesi ilkesinden sapmamak kaydıyla; ürün, risk ve bölge
bazında, Tarım Sigortalarının kapsamını genişletmek amacıyla;
1- Bakanlığımızın, önemli bir diğer projesi olan, Tarımsal İzleme
ve Bilgi Sistemi (TARBİL) kapsamında; “parsel bazlı arazi
tanımlamasının” devreye girmesi ile birlikte, her bir parselin,
tarım sigortası verileri sisteme işlenecek ve parsel bazlı risk
hesaplanabilecektir. Böylece; her parselin, kendi riski oranında,
prim ödenmesi sağlanmaya çalışılacaktır. Ayrıca;
2- Gelişmiş ülkelerde, bitkisel ürünlerde, tüm risklere karşı
uygulanan bir sigorta sistemi olan MPCI (Multiple Peril Crop
Insurance) (Çoklu risk ve verim sigortası) sistemi ile bitkisel
ürünlere ve risklere verilen teminatların, kademeli olarak,
ülkemiz Tarım Sigortaları Modelinde de uygulanmasını
99
sağlamaktır.
DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ
- Sigorta yaptıran üreticinin, herhangi bir hasar yokken; her yıl,
mutlaka hasar tazminatı alması diye, bir şey söz konusu değildir.
- Hasar olduğunda da; hasar tazminatı alması, sigorta yaptırmanın
en tabii/doğal sonucudur.
Dolayısıyla;
• Devlet Destekli bu sigorta sisteminde, hiçbir kimsenin; yanlış
yapma lüksü, ihtiyacı ve ticari/kâr amacı söz konusu değildir.
• Buna rağmen; bir yanlışlık söz konusu olursa, sigortalının itiraz
etme hakkı da bulunmaktadır.
- Kısacası sistemin; üreticiye/çiftçiye/sigortalıya yönelik, koruma
amaçlı tüm mekanizmaları oluşturulmuştur.
100
DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ
Hasar/Tazminat Ödemeleri;
- Tazminat ödemeleri; sadece, bir KAMU HAVUZU olan Tarım
Sigortaları Havuzu’nun (TARSİM’in) yetkisi ve sorumluluğunda
olup; Havuz tarafından yapılmaktadır.
- Havuz dışında; hiç bir Resmi ve Özel Kurum, Kuruluş ve
Kişi, TARSİM adına tazminat ödemesi yaptığını beyan
edemez.
- STK’lar ile Özel ve Ticari Sigorta Şirketi ve Acentelerinin
de,
tazminat
ödeme
yetkisi
ve
sorumluluğu
bulunmamaktadır.
- İŞLETİCİ ŞİRKET, kanuni görevi ve sorumluğu gereğince;
tazminat ödemelerini, hasar dosyalarıyla ilgili çalışmaları ve
eksikliklerin ikmal edilmesini sağladıktan sonra; gecikmeksizin,
HAVUZ’DAN, ilgililerin/ hak edenlerin/ sigortalıların adına
bankaya, en kısa sürede aktarmak, zorunda ve
101
sorumluluğundadır.
DEVLET DESTEKLİ TARIM SİGORTALARI SİSTEMİ
SON SÖZ;
- Hasar gören; üreticinin, çiftçinin ve yetiştiricinin
hakkını aldığı; haketmediği halde, hasar tazminatı
almak isteyenlerin de engellendiği, bir sigorta sistemi
kurulmaya çalışılmaktadır.
- Zira;
“Sigortacılık; Doğruluk, Dürüstlük ve Güven işidir "
diyor ve !…
102
İletişim Bilgileri;
7/24 Çağrı Merkezi: 444 82 77
Telefon
: 0 (216) 444 08 09
Faks
: 0 (216) 322 00 93
http://www.tarsim.gov.tr
http://www.tarsim.org.tr
[email protected]
Saygılarımızla…
TEŞEKKÜR EDERİZ.