SINUMERIK 802D sl
Transkript
SINUMERIK 802D sl
Giriş SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze Aşağıdakiler için geçerlidir Kumanda sistemi SINUMERIK 802D sl Baskı 05/2005 Yazılımı sürümü 1 1 Tezgahın Açılması Referans Noktasına Hareketi 2 Ayarlama 3 Manuel Kullanım Modu 4 AUTOMATIC modu 5 Parça Programlama 6 Sistem 7 Programlama 8 Çevrimler 9 Güvenlik bilgileri Bu Kılavuz kendi güvenliğinizi sağlamak ve malzeme hasarını önlemek için dikkat etmeniz gereken bilgiler içermektedir. Uyarılar bir uyarı üçgeni ile gösterilirler, tehlikenin derecesine göre aşağıdaki şekilde gösterilirler: Tehlike Gerekli önlemler alınmazsa ölüm ya da ciddi yaralanmanın oluşacağını gösterir. Uyarı Gerekli önlemler alınmazsa ölüm ya da ciddi yaralanmanın oluşabileceğini gösterir. Uyarı Küçük bir uyarı üçgeni ile gerekli önlemler alınmazsa küçük yaralanmaların oluşacağını gösterir. Uyarı Güvenlik ikazı göstermektedir. sembolu yok, gerekli önlemler alınmazsa mülkiyet hasarının oluşabiliceğini Uyarı İlgili uyarı dikkate alınmadığında istenmeyen bir olay ya da durumun oluşabileceğini gösterir. Farklı derecelerde birçok tehlike oluşursa, en tehlikeli olanının önceliği vardır. İkaz üçgenli bir uyarı notu kişisel yaralanmayı uyarıyorsa, aynı uyarı notu malzeme hasarı ikazını da içermektedir. Nitelikli Personel Söz konusu cihaz/donanım/sistemin başlatma ve çalıştırması sadece bu belge kullanılarak gerçekleştirilmelidir. Bir cihaz/sistemin başlatılması ve çalıştırılması sadece nitelikli personel tarafından gerçekleştirilir. Bu belgede güvenlik kılavuzlarında belirtildiği anlamı ile nitelikli personel ilgili güvenlik standartlarına göre birimleri, sistemleri ve devreleri başlatma, topraklama ve etiketleme yetkisine sahip olanlardır. Doğru kullanım Aşağıdakilere dikkat ediniz: Uyarı Donanım katalog ve teknik tanımlamada açıkça belirtildiği gibi tek amaçlı uygulamalar için kullanılabilir ve sadece Siemens’in önerdiği yedek parça cihaz ve parçalarla birlikte kullanılabilir. Ürünün doğru ve gerektiği şekilde çalışmasını sağlamak adına ürünün arzu edildiği gibi taşındığı, saklandığı ve takıldığı ve dikkatli bir şekilde korunduğu ve çalıştırıldığı düşünülmektedir. Ticari Markalar Ticari marka sembollü tüm amblemler Siemens AG tescilli markalarıdır. Bu yayındaki diğer isimler üçüncü tarafların kendi çıkarlarına kullanmaları durumunda tescilli marka sahibinin haklarını ihlal edebilecek ticari isimler olabilir. Feragatname Farklılıklar tamamı ile engellenemez olmasına rağmen tanımlı donanım ve yazılımla uyumlu olması için bu yayının içeriğini kontrol etmekteyiz. Bununla beraber, değişiklikler olabilir ve bu nedenle de tamamen benzer olduklarını garanti edemeyiz. Bu yayında verilen bilgiler, düzenli aralıklarla gözden geçirilmekte ve gerekli düzeltmeler bir sonraki baskıda gerçekleştirilmektedir. Siemens AG Otomasyon ve Sürücüler P.O. Box 4848 90437 NÜRNBERG GERMANY Her hakkı saklıdır (_) Siemens AG 2005. 6FC5398–0CP10–1BA0 Siemens AG 2005 Önceden bildirmeksizin değişiklik yapılabilir. Önsöz SINUMERIK Belgeleri SINUMERIK belgesi 3 kısımda toplanmıştır: • Genel belgeler • Kullanıcı belgesi • Üretici/Servis belgesi SINUMERIK 802D sl ve tüm SINUMERIK kumandalarını (ör. universal interface, ölçme çevrimleri…) kapsayan diğer yayınlar hakkında daha fazla bilgi için lütfen yerel Siemens ofisiniz ile görüşün. Yayınların (aylık güncellenir) çevrili oldukları dilleri de gösteren genel bir görünümü Internette şu sayfalarda bulunabilir: http://www.siemens.com/motioncontrol DOConCD (DOConWEB) Internet sürümü şu adreste bulunur: http://www.automation.siemens.com/doconweb Bu belgenin hedef okur kitlesi Bu belge makine takım üreticileri için tasarlanmıştır. Mevcut belge SINUMERIK 802D sl CNC’yi başlatmak için tüm üretici bilgilerini sağlamaktadır. Standart sürüm Talimat Kılavuzu standart kapsamın işlevlerini tanımlamaktadır. Makine üreticisi tarafından yapılan tüm yenilikler ya da değişiklikler makine üreticisi tarafından belgelendirilir. Bu belgede açıklanmayan diğer işlevler kumanda cihazında mevcut olabilir. Ancak bu yeni bir kumanda cihazıyla birlikte veya servis sırasında bu işlevlerin sağlanması gerektiğini göstermez. Yardım hattı Sorunuz olması durumunda lütfen destek hattımız ile görüşün: A&D Teknik Destek Telefon: 444 0 747 / +90 216 459 3906 - 2542 Faks: +90 216 389 6281 Internet: http://www.siemens.com.tr/motionclub Bu belge ile alakalı görüş, önerilerinizi ya da düzeltilmesini istediklerinizi lütfen aşağıdaki faks numarası ya da e-posta adresine gönderin: Faks: +90 216 389 6281 E-posta: [email protected] Faks formu: Broşür sonundaki cevap formuna bakınız. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Frezeleme (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 III Önsöz Internet adresi http://www.siemens.com.tr/motionclub IV SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Önsöz İçindekiler 1 Giriş...................................................................................................................... 1-11 1.1 Ekran düzeni ................................................................................................... 1-11 1.2 Çalıştırma Alanları .......................................................................................... 1-14 1.3 1.3.1 1.3.2 1.3.3 1.3.4 Erişilebilirlik seçenekleri .................................................................................. Hesap makinesi .............................................................................................. Çince karakterleri düzenleme .......................................................................... Hotkeys ........................................................................................................... Dosyaları kopyalama ve yapıştırma ................................................................ 1-15 1-15 1-21 1-22 1-22 1.4 The help system............................................................................................... 1-23 1.5 1.5.1 1.5.2 1.5.3 1.5.4 1.5.5 1.5.6 Network çalışması (opsiyonel) ........................................................................ Ağ bağlantısını yapılandırma .......................................................................... Kullanıcıların yönetimi ..................................................................................... Kullanıcı kaydı – RCS kaydı ............................................................................ Bir ağ bağlantısı ile çalışma ............................................................................ Dizinlerin paylaşımı ......................................................................................... Ağ sürücüleri bağlantı / bağlantı çözme .......................................................... 1-25 1-25 1-26 1-27 1-28 1-28 1-29 1.6 1.6.1 1.6.2 1.6.3 1.6.4 1.6.5 RCS802 ile Erişim ........................................................................................... Offline (çevrimdışı) işlevler .............................................................................. Aktif bağlantı ................................................................................................... Online (çevrimiçi) modu .................................................................................. Toolbox işlevleri .............................................................................................. Project Manager (Proje Yöneticisi) .................................................................. 1-32 1-32 1-34 1-35 1-35 1-36 1.7 Koordinat sistemleri ........................................................................................ 1-38 2 Tezgahın Açılması ve Referans Noktasına Hareketi ..................................... 2-41 3 Ayarlama(Offset Param tuşu) .......................................................................... 3-43 3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 Takımlar ve takım bilgileri girişi ....................................................................... Yeni takım yaratmak için kullanılacak tuş takımı ............................................. Takım bilgilerini belirleme (manuel) ................................................................ Probla takım bilgilerini belirleme ..................................................................... Prob ayarları ................................................................................................... 3-43 3-45 3-46 3-48 3-49 3.2 3.2.1 Parça sıfır ofset girişi/değişimi ........................................................................ Parça sıfır ofseti belirleme .............................................................................. 3-52 3-53 3.3 Setting Datalar – “Ofset/Parametre” çalışma alanı ......................................... 3-55 3.4 R parametreler – “Ofset/Parametre” çalışma alanı ......................................... 3-58 Manuel Kullanım Modu ..................................................................................... 4-59 4.1 4.1.1 JOG modu – “Konum” işlem alanı .................................................................. El Çarklarının atanması .................................................................................. 4-60 4-63 4.2 4.2.1 MDA modu (Manuel Veri girişi) “Makine” işlem alanı ...................................... Alın işleme(Yüzey Frezeleme) ........................................................................ 4-64 4-67 AUTOMATIC modu ........................................................................................... 5-69 5.1 Parça programı seçme / başlatma “Makine" işlem alanı ................................. 5-73 5.2 Blok arama “Makine” işlem alanı .................................................................... 5-75 5.3 Bir parça programını durdurma/iptali .............................................................. 5-76 5.4 İptal sonrasında tekrar hareket ettirme ........................................................... 5-77 5.5 Kesme sonrası tekrar konumlandırma ............................................................ 5-77 4 5 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 V Önsöz 5.6 6 7 8 VI Harici programı yürütme ................................................................................. 5-78 Parça Programlama .......................................................................................... 6-79 6.1 Yeni bir program girişi “Program” işlem alanı ................................................. 6-82 6.2 Parça programlarını düzenleme “Program” işletim alanı ................................ 6-83 6.3 Kontur programlama ....................................................................................... 6-85 6.4 Simulasyon ..................................................................................................... 6-101 6.5 RS232 interface veri aktarımı ......................................................................... 6-103 Sistem ............................................................................................................. 7-105 7.1 Start up data yaratma / arama / okuma .......................................................... 7-131 7.2 PLC projelerini arama / okuma ...................................................................... 7-134 7.3 7.3.1 7.3.2 Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi ......................................................... Ekran düzeni .................................................................................................. Çalıştırma seçenekleri .................................................................................... 7-136 7-136 7-137 7.4 Alarm ekranı ................................................................................................... 7-147 Programlama ..................................................................................................... 8-149 8.1 8.1.1 8.1.2 8.1.3 8.1.4 8.1.5 8.1.6 NC Programlama Temel Prensipleri ............................................................... Program adları ................................................................................................ Program yapısı ............................................................................................... Word yapısı ve adresi ..................................................................................... Blok yapısı ...................................................................................................... Karakter seti ................................................................................................... Talimatların genel görünümü .......................................................................... 8-149 8-149 8-149 8-150 8-151 8-152 8-154 8.2 8.2.1 8.2.2 8.2.3 8.2.4 8.2.5 8.2.6 8.2.7 8.2.8 8.2.9 8-168 8-168 8-169 8-170 8-171 8-173 8-174 8-175 8-176 8.2.10 Konum verisi ................................................................................................... Yüzey seçimi: G17 ile G19 ............................................................................. Mutlak / artışlı hareket: G90, G91, AC, IC ...................................................... Metrik ve inç ölçü sistemi: G71, G70, G710, G700 ......................................... Kutup koordinatları, kutup tanımı: G110, G111, G112 .................................... Programlanabilir ofsetP TRANS, ATRANS ..................................................... Programlanabilir dönme: ROT, AROT ............................................................ Programlanabilir ölçek faktörü: SCALE, ASCALE .......................................... Programlanabilir aynalam: MIRROR, AMIRROR ........................................... Parça sıkma - ayarlanabilir parça ofseti: G54 ile G59, G500, G53, G153 ...................................................................... Programlanabilir çalışma alanı sınırı: G25, G26, WALIMON, WALIMOF ........ 8.3 8.3.1 8.3.2 8.3.3 8.3.4 8.3.5 8.3.6 8.3.7 8.3.8 8.3.9 8.3.10 8.3.11 8.3.12 8.3.13 8.3.14 8.3.15 8.3.16 8.3.17 Eksen hareketleri ............................................................................................ Hızlı hareket ile doğrusal interpolasyon G0 .................................................... Kesme hızı ile doğrusal interpolasyon: G1 ..................................................... Dairesel interpolasyon: G2, G3 ...................................................................... Ara nokta ile dairesel interpolasyon: CIP ........................................................ Tanjant (teğet) geçişli daire: CT ..................................................................... Helisel interpolasyon: G2/G3, TURN .............................................................. Sabit hatveli diş kesme: G33 .......................................................................... Mendrensiz kılavuz çekme: G63 .................................................................... Diş çekme: G331, G332 ................................................................................. Sabit nokta yaklaşımı: G75 ............................................................................. Referans noktası hareket: G74 ....................................................................... Hassas tetik probla ölçme: MEAS, MEAW ...................................................... Tanjant (teğet) kumanda: TANG, TANGON, TANGOF, TLIFT, TANGDEL .... İlerleme F ....................................................................................................... Daire hızlı hareketi: CFTCP, CFC ................................................................... Tam durma / sürekli kumanda modu: G9, G60, G64 ...................................... İvme şekli: BRISK, SOFT ............................................................................... 8-182 8-182 8-183 8-184 8-188 8-189 8-190 8-191 8-192 8-193 8-194 . 8-195 8-195 8-196 8-199 8-199 . 8-201 8-203 8-178 8-180 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Önsöz 9 8.3.18 8.3.19 8.3.20 8.3.21 8.3.22 8.3.23 Hızlanma ivmesi: ACC .................................................................................... Hız artırma(satır okuma hızı) komudu ile hareket: FFWON, FFWOF ............. Sıkıştırma yöntemi ile düzlem kalitesi: COMPCAD ........................................ 4. eksen .......................................................................................................... Bekleme Süresi: G4 ........................................................................................ Parça sıkma turu sayısı(Fixed Stop) .............................................................. 8-204 8-205 8-206 8-207 8-208 8-209 8.4 8.4.1 8.4.2 8.4.3 8.4.4 İşmili hareketleri ............................................................................................. İşmili devri S, devir yönleri .............................................................................. İşmili devir sınırlaması: G25, G26 ................................................................. İşmili pozisyonlama: SPOS ............................................................................ Dişli fazları(Devir Kademeleri) ........................................................................ 8-212 8-212 8-212 8-213 8-214 8.5 8.5.1 8.5.2 Kontur programlama desteği .......................................................................... Yuvarlatma, pah ............................................................................................. Kontur programlama ....................................................................................... 8-215 8-215 8-218 8.6 8.6.1 8.6.2 8.6.3 8.6.4 8.6.5 8.6.6 8.6.7 8.6.8 Takım ve Takım ofseti .................................................................................... Genel notlar .................................................................................................... Takım T .......................................................................................................... Takım ofset numarası D ................................................................................. Takım ucu kompenzasyonu seçimi: G41, G42 .............................................. Köşe işleme G450, G451 .............................................................................. Takım ucu kompenzasyonu KAPA: G40 ........................................................ Takım ucu kompenzasyonunun özel olarak idaresi......................................... Takım ucu kompenzasyonu örneği ................................................................. 8-220 8-220 8-221 8-222 8-225 8-227 8-228 8-229 8-231 8.7 Çeşitli işlevler (M) ........................................................................................... 8-232 8.8 H işlevi ............................................................................................................ 8-233 8.9 8.9.1 8.9.2 8.9.3 Aritmetik parametreler LUD ve PLC değişkenleri ........................................... Aritmetik parametreler R ................................................................................. Yerel Kullanıcı Datası (LUD) .......................................................................... PLC değişkenlerini okuma ve yazma .............................................................. 8-234 8-234 8-236 8-237 8.10 8.10.1 8.10.2 8.10.3 8.10.4 Program atlamaları ......................................................................................... Program atlamaları atlama hedefi .................................................................. Koşulsuz program atlamaları .......................................................................... Koşullu program atlamaları ............................................................................. Atlamalar için program örneği ......................................................................... 8-238 8-238 8-238 8-239 8-241 8.11 8.11.1 8.11.2 8.11.3 Altprogram işlemleri ........................................................................................ Genel bilgiler .................................................................................................. İşleme çevrimleri çağrısı ................................................................................. Altprogram çağrısı .......................................................................................... 8-242 8-242 8-245 8-245 8.12 8.12.1 8.12.2 Saatler ve parça sayaçları .............................................................................. Çalışma saati .................................................................................................. Parça sayacı ………………………………………………………………………… 8-246 8-246 8-247 8.13 8.13.1 8.13.2 8.13.3 Takım kontrolü dil komutları ........................................................................... Takım kontrolü genel bakışı ........................................................................... Takım ömrü kontrolü........................................................................................ Parça sayma .................................................................................................. 8-249 8-249 8-250 8-251 8.14 Parçaya düzgün yaklaşma ve uzaklaşma ....................................................... 8-254 8.15 Dış yüzey frezeleme - TRACYL ...................................................................... 8-259 Çevrimler ........................................................................................................... 9-265 9.1 Çevrimler genel bilgileri .................................................................................. 9-265 9.2 Programlama çevrimleri .................................................................................. 9-266 9.3 Program editörü grafik çevrim desteği ............................................................ 9-268 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 VII Önsöz VIII 9.4 9.4.1 9.4.2 9.4.3 9.4.4 9.4.5 9.4.6 9.4.7 9.4.8 9.4.9 9.4.10 9.4.11 9.4.12 Delme çevrimleri.............................................................................................. Genel bilgiler ................................................................................................... Gereklilikler ..................................................................................................... Delme, Puntalama - CYCLE81 ....................................................................... Delme, delik genişletme - CYCLE82 .............................................................. Derin delik delme – CYCLE83 ........................................................................ Rigid kılavuz çekme – CYCLE84..................................................................... Mandrenli rigit kılavuz çekme – CYCLE840 ................................................... Raybalama 1 (genişletme 1) – CYCLE85 ....................................................... Genişletme (genişletme 2) – CYCLE86 .......................................................... Stop 1 ile Genişletme (genişletme 3) – CYCLE87 .......................................... Stop 2 ile Genişletme (genişletme 4) – CYCLE88 .......................................... Raybalama 2 (genişletme 5) – CYCLE89 ....................................................... 9-270 9-270 9-271 9-272 9-275 9-278 9-282 9-286. 9- 291 9-294 9-297 9-300 9-300 9.5 9.4.1 9.5.2 9.5.3 9.6 9.6.1 9.6.2 9.6.3 9.6.4 9.6.5 9.6.6 9.6.7 9.6.8 9.6.9 9.6.10 9.6.11 9.7 9.7.1 9.7.2 9.7.3 9.7.4 Delik şablonu çevrimleri .................................................................................. Gereklilikler ..................................................................................................... Delik dizisi(Bir doğru boyunca delik delme) – HOLES1 ................................... Daire şablonu(Bir daire etrafına delik delme) – HOLES2 ............................... Frezeleme çevrimleri ...................................................................................... Gereklilikler ..................................................................................................... Alın Frezeleme - CYCLE71 ............................................................................ Kontur Frezeleme - CYCLE72 ........................................................................ Dikdörtgen Erkek Form Frezeleme(Ada) – CYCLE76 .................................... Dairesel Erkek Form Frezeleme(Ada) – CYCLE77 ........................................ Doğrusal Kanal Açma(Derin) – LONGHOLE .................................................. Doğrusal Kanal Açma – SLOT1 ..................................................................... Dairesel Kanal Açma – SLOT2 ....................................................................... Dikdörtgen Paket Boşaltma – POCKET3 ....................................................... Dairesel Paket Boşaltma – POCKET4 ............................................................ Freze ile diş açma – CYCLE90 ....................................................................... Hata mesajları ve hata giderme ...................................................................... Genel notlar..................................................................................................... Çevrimlerde hata giderme .............................................................................. Çevrim alarmlarına genel bakış ...................................................................... Çevrim mesajları ............................................................................................. 9-305 9-305 9-306 9-310 9-313 9-313 9-314 9-320 9-329 9-334 9-339 9-343 9-350 9-356 9-364 9-368 9-374 9-374 9-374 9-374 9-377 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 SINUMERIK 802D Tuş Tanımları SINUMERIK 802D Tuş Tanımları “Recall (Çağırma) tuşu" “Pozisyon” işlem alanı tuşu ETC tuşu “Program” işlem alanı tuşu “Acknowledge alarm (alarmı onayla)” tuşu boş “Parametre” işlem alanı “Program Yöneticisi” işlem alanı “Alarm/Sistem” işlem alanı (SHIFT tuşu) Bilgi tuşu Shift (değiştir) tuşu Kontrol tuşu boş PageUp(Önceki sayfa) / PageDown (Sonraki sayfa) tuşları Alt tuşu SPACE (boşluk çubuğu) Backspace (geri al) Ok tuşları Seçme tuşu / seçim tuşu Clear (Sil) tuşu Insert (yerleştir) tuşu Alfa sayısal tuşlar Shift (Değiştirme) seviyesinde çift görev Tabulator (çizelge) ENTER /Input (Giriş) tuşu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 ix Makine Dış Kumanda Paneli Nümerik tuşlar Shift (Değiştirme) seviyesinde çift görev Makine Dış Kumanda Paneli Kullanıcı tanımlı LED’li tuş Kullanıcı tanımlı LED’siz tuş INCREMENT (Artış) Artışlı Hareket JOG REFERENCE POINT Referans Noktası AUTOMATIC (Otomatik) SINGLE BLOCK Tek Blok MANUAL DATA Manuel giriş SPINDLE START CCW (İşmili Çalıştırma CCW) İşmili CCW Devri SPINDLE STOP (İşmili durdurma) RESET (Sıfırla) NC STOP (Durdur) NC START (Başlat) SPINDLE START CW İşmili Çalıştırma CW İşmili CW devri RAPID TRAVERSE OVERLAY Hızlı hareket X ekseni EMERGENCY STOP (Acil durum kesme) İşmili devrini artırma İşmili devrini artırma (opsiyon) X Z ekseni Kesme hızı ile hareket Kesme hızı kumandası SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1 Giriş 1.1 Ekran düzeni Durum alanı Uygulama alanı İçerik ve tuş takımı alanı Şekil 1-1 Ekran düzeni Ekran aşağıdaki üç ana alana ayrılmaktadır: • Durum alanı • Uygulama alanı • İçerik ve tuş takımı alanı SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-11 Giriş 1.1 Ekran düzeni Durum alanı Şekil 1-2 Durum alanı Tablo 1-1 Ekran kumandası Durum alanındaki ekran kumandalarının açıklaması Görüntüleme Anlamı Aktif çalıştırma alanı, aktif mod Konum JOG: 1 INC, 10 INC, 100 INC, 1000 INC, VAR INC (JOG modunda artışlarla değerlendirme) MDA AUTOMATIC (Otomatik) Ofset Program Program Yöneticisi Sistem Alarm G291 ile “yabancı dil” olarak işaretli Alarm ve mesaj çubuğu Ayrıca aşağıdakilerde görüntülenir: 1. Alarm metni ile birlikte alarm numarası, ya da 2. Mesaj metni Program durumu RESET Program iptali / varsayılan durum RUN Programı çalıştırma STOP Programı durdurma AUTOMATIC modda program kumandaları Yol N: - NC dahili “sürücü” D: - CF kartı NC mesajları Seçili parça programı (ana program) 1-12 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.1 Giriş Ekran düzeni İçerik ve tuş takımı alanı Şekil 1-3 İçerik ve tuş takımı alanı Tablo 1-2 İçerik ve tuş takımı alanında ekran kumandalarının açıklaması Ekran kumandası Görüntüleme Anlamı Çağırma sembolü Çağırma tuşuna basmak sonraki üst menü seviyesine geri dönmenizi sağlar. İçerik çubuğu Operatör için içeriği görüntüler MMC konum bilgileri ETC kullanılabilir (Bu tuşa basmak yatay çubuk tuşunu görüntüleyerek daha fazla işlev sağlar.) Karışık notasyon etkin (büyük harf/küçük harf) Data transferi çalışıyor PLC programlama takımına bağlantı etkin Tuş takımı çubuğu dikey ve yatay Standart tuş takımı Ekran formundan çıkmak için bu tuşu kullanın. Giriş iptali için bu tuşu kullanın; pencere kapatılır. Bu tuşu seçmek girişinizi tamamlar ve hesaplamayı başlatır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-13 Giriş 1.2 Çalıştırma Alanları Bu tuşu seçmek girişinizi tamamlar ve girdiğiniz değerleri kabul eder. 1.2 Çalıştırma Alanları Kumanda sisteminin işlevleri aşağıdaki işlem alanlarında gerçekleştirilebilir: Konum Makinenin çalışması Ofset/Parametreler Ofset değerleri ve ayar verisinin girişi Program Parça programlarının yaratılması Program Yöneticisi Parça programı dizini Sistem Teşhis, start-up Alarm Alarm ve mesaj listeleri Çalışma alanına geçmek için ilgili tuşu kullanın (düğme) Koruma seviyeleri Kumanda sisteminde önemli veri giriş ve değişimi şifrelerle korunur. Aşağıda listelenen menülerde veri giriş ve değişikliği koruma seviye ayarına bağlıdır: 1-14 • Takım bilgileri • Parça bilgileri • Ayar verisi • RS232 ayarları • Program yaratma / program düzeltme SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.3 1.3 Erişilebilirlik seçenekleri 1.3.1 Hesap makinesi Giriş Erişilebilirlik seçenekleri Hesap makinesi işlevi herhangi bir çalıştırma alanından “SHIFT” ve “=” kullanılarak çalıştırılabilir. Terimleri hesaplamak için dört temel aritmek işlevi ile birlikte “sine”, “cosine”, “kare alma” ve “karekök” işlevi de kullanılabilir. İç içe gruplu terimler için bir köşeli ayraç işlevi bulunmaktadır. Ayraç genişliği sınırsızdır. Giriş alanında bir değer bulunmaktaysa işlev bu değeri hesap makinesi giriş çubuğu içine alacaktır. Input (giriş) tuşuna bastığınızda sonuç hesaplanır ve hesap makinesinde görüntülenir. Accept (onay) tuşunu seçmek sonucu parça programı editörünün mevcut imleç konumundaki giriş alanına girer ve hesap makinesini otomatik olarak kapatır. Not Bir giriş alanı düzenleme modundaysa orijinal durumu “Toggle (seçme)” anahtarı ile seçerek yenilemek mümkündür. Şekil 1-4 Hesap makinesi Giriş için izin verilen karakterler +, – Aritmetik temel işlemleri *, / S Sin fonksiyonu Giriş imleçi önündeki X değeri (derece olarak) sin (X) değeri ile değiştirilir. O Cos işlevi Giriş imleçi önündeki X değeri (derece olarak) cos (X) değeri ile değiştirilir. Q Kare alma işlevi Giriş imleçi önündeki X değeri X² değeri ile değiştirilir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-15 Giriş 1.3 Erişilebilirlik seçenekleri R karekök işlevi Giriş imleçi önündeki X değeri √X değeri ile değiştirilir. () Köşeli parantez işlevi (X+Y)*Z Hesaplama örnekleri İşlem Giriş –> Sonuç Kontur üzerinde yardımcı noktaları hesaplamak için hesap makinesi aşağıdak, işlevleri sağlar: • Yuvarlak bir sektör ile bir düz hat arasında teğet geçişi hesaplama • Düzlemde bir noktayı hareket ettirme • Kutup koordinatları Kartezyen koordinatlara çevirme • Açısal görecelilikle verilmiş bir düz hat/düz hat kontur bölümünün uç noktasını ekleme Tuş takımı Bu işlev daire üzerinde bir noktayı hesaplamak için kullanılır. Ortaya çıkan nokta yaratılan teğet açısı yanında dairenin çapı ve dönüş yönünden de kaynaklanır. Şekil 1-5 Daire merkezi, teğet açısı ve daire çapını girin. 1-16 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.3 Giriş Erişilebilirlik seçenekleri Dairenin dönüş yönünü tanımlamak için G2 / G3 tuşunu kullanın. Apsis ve ordinat değerlerini hesaplamak için bu tuşu kullanın. Apsis düzlemin birinci ekseni ve ordinat düzlemin ikinci eksenidir. Apsis değeri hesap makinesi işlevinin çağrılmakta olduğu giriş alanına kopyalanır ve ordinat değeri ardından takip eden giriş alanına kopyalanır. İşlev parça program editöründen çağrılmaktaysa koordinatlar seçili temel düzlemin eksen adlarıyla kaydedilirler. Örnek: G18 düzlemi aktifse, apsis Z ekseni ve ordinat X eksenidir. Örnek: Daire sektörü ve G18 düzlemindeki düz hat arasındaki kesişim noktasını hesaplama. Verili: Çap: 10 Daire merkezi: Z 20 X20 Düz çizgi birleşim açısı: 45 Dönüş yönü: G2 Sonuç: X = 12.928 Y = 27.071 Bu işlev düzlemde (PP) bir düz çizgi üzerinde bir noktaya bağlanacak olan düzlem üzerindeki bir noktanın Kartezyen koordinatlarını hesaplar. Hesaplama için noktalar ve verili hattın eğimine (A1) göre yaratılacak yeni hattın eğim açısı (A2) arasındaki mesafe bilinmelidir. Şekil 1-6 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-17 Giriş 1.3 Erişilebilirlik seçenekleri Aşağıdaki koordinatlar ya da açıları girin: • Verili noktanın (PP) koordinatları • Düz hattın (A1) eğim açısı • Yeni noktanın PP’ye (ofset) göre mesafesi • Bağlanan düz hattın (A2) A1‘e göre eğim açısı Birbiri ardından sıralı olarak iki giriş alanına kopyalanan Kartezyen koordinatları hesaplamak için bu tuşu kullanın. Apsis değeri hesap makinesi işlevinin çağrılmakta olduğu giriş alanına kopyalanır ve ordinat değeri ardından takip eden giriş alanına kopyalanır. İşlev parça program editöründen çağrılmaktaysa koordinatlar seçili temel düzlemin eksen adlarıyla kaydedilirler. Örnek Düz hattın uç noktalarını hesaplama düz hat düz hattın ucunu dikey olarak kesiyor (koordinatlar: X = 51.981, Y = 43.081) (bkz örnek: “Kutup koordinatlaını Kartezyen koordinatlara çevirme”). Düz hattın uzunluğu da verilidir. Sonuç: X = 68.668 Y = 26.393 Bu işlev verili kutup koordinatlarını Kartezyen koordinatlara çevirir. Şekil 1-7 Referans noktası, vektör uzunluğu ve eğim açısını girin. 1-18 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Giriş 1.3 Erişilebilirlik seçenekleri Birbiri ardından sıralı olarak iki giriş alanına kopyalanan Kartezyen koordinatları hesaplamak için bu tuşu kullanın. Apsis değeri hesap makinesi işlevinin çağrılmakta olduğu giriş alanına kopyalanır ve ordinat değeri ardından takip eden giriş alanına kopyalanır. İşlev parça program editöründen çağrılmaktaysa koordinatlar seçili temel düzlemin eksen adlarıyla kaydedilirler. Örnek Düz hattın uç noktasını hesaplama Düz hat belirlenir. Sonuç: A=45° açısı ve onun uzunluğu ile X = 51.981 Y = 43.081 Bu işlevi ikinci düz hattın birinci düz hatta dik olduğu yerde düz hat/düz hat kontur bölümünün kayıp uç noktasını hesaplamak için kullanın. Düz hattın aşağıdaki değerleri bilinir: Düz hat 1: Başlangıç noktası ve eğim açısı Düz hat 2: Kartezyen koordinat sisteminde uzunluk ve tek uç nokta Şekil 1-8 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-19 Giriş 1.3 Erişilebilirlik seçenekleri Bu işlev uç noktanın verili koordinatını seçmek için kullanılır. Ordinat değeri ya da apsis değeri verilir. İkinci düz hat birinci düz hatta göre CW yönünde ya da CCW yönünde 90 derece döndürülür. Bu işlev ilgili uç konumunu seçecektir. Kayıp uç nokta hesaplanır. Apsis değeri hesap makinesi işlevinin çağrılmakta olduğu giriş alanına kopyalanır ve ordinat değeri ardından takip eden giriş alanına kopyalanır. İşlev parça program editöründen çağrılmaktaysa koordinatlar seçili temel düzlemin eksen adlarıyla kaydedilirler. Örnek Düz çizgi daire sektörü arasındaki kesişim noktasını hesaplayabilmek için yukarıdaki değeri merkez daire değeri ile toplayın. Teğet geçiş ucu düz çizgiye dik olduğu için kayıp merkez nokta koordinatı hesap makinesi işlevi kullanılarak hesaplanır. 1. bölümdeki M1’in hesaplanması: Bu bölümdeki uç düz hat üzerindeki CW yönünde dönük durumda kalır. Verili işaret yıldızı takımını seçmek için ve tuşlarını kullanın. Kutup (PP) P1 koordinatlarını, düz hat eğim açısını, verili ordinat değerini ve uzunluk olarak da daire çapını girin. 1-20 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Giriş 1.3 Erişilebilirlik seçenekleri Sonuç: X = –19.449 Y = 30 2. bölümdeki M2’in hesaplanması: Bu bölümdeki uç düz hat üzerindeki CW yönünde dönük durumda kalır. Verili işaret yıldızı takımını seçmek için tuşunu kullanın. Ekran formunda parametreleri girin. Sonuç: X = –21.399 Y = 30 1.3.2 Çince karakterleri düzenleme Bu işlev sadece Çince dil versiyonunda kullanılmaktadır. Kumanda sistemi program editörü ve PLC alarmı metin editöründeki Çince karakterleri düzenlemek için bir işlev sağlamaktadır. Çalıştırdıktan sonra aranan karakterin fonetik alfabesini giriş alanına yazın. Editör bu ses için 0 ya da 9 hanelerinden birini girerek istediğiniz bir tanesini seçebileceğiniz farklı karakterler sağlar. Şekil 1-9 Çince editör Alt S Editörü açık / kapalı konumda getirmek için bu iki tuş kombinasyonunu kullanın. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-21 Giriş 1.3 Erişilebilirlik seçenekleri 1.3.3 Hotkeys Bu operatör kumandası özel tuş komutları ile metinlerin seçilmesi, kopyalanması, kesilmesi ve silinmesi için kullanılabilir. Bu işlevler parça programı editörü ve giriş alanlarının her ikisi için kullanılmaktadır. 1.3.4 CTRL C Kopyala CTRL B Seç CTRL X Kes CTRL V Yapıştır Alt L Büyükharf/küçükharf arasında değişim Alt ya da bilgi tuşu H Yardım sistemi Dosyaları kopyalama ve yapıştırma Program Yöneticisi alanında (Bölüm 6) ve Dosyaları Başlat işlevi (Start-up Dosyaları) (Bölüm 7.1) dosyalar ve hatta dizinler Kopyala ve Yapıştır tuş işlevleri kullanılarak başka bir dizin ya da başka bir sürücüye kopyalanabilirler. Bu işlemi yaparken Kopyala işlevi hemen sonrasında Yapıştır işlevi ile taşınan referansları dosyalara ya da listedeki dizinlere girer. Bu işlev gerçek kopyalama işlevini gerçekleştirir. Liste yeni bir kopyalama işlemi bu liste üzerine başka bir kayıt yapana kadar saklanır. Özel nitelik: RS232 interface veri hedefi olarak seçilmekteyse Yapıştır işlevi Gönder tuşu işlevi ile değiştirilir. Dosyalar taranırken (Receive) Al tuşu) hedef dizin adı veri akışında olmadığı için bir hedef belirlemeye gerek yoktur. 1-22 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.4 1.4 Giriş Yardım sistemi Yardım sistemi Yardım sistemini etkinleştirmek için Info tuşunu kullanın. Önemli tüm çalıştırma fonksiyonları hakkında kısa tanımlama verir. Ayrıca, yardım işlevi aşağıdaki başlıkları da sağlamaktadır: • NC komutlarının kısa bir tanımla birlikte genel bakışı • Çevrim programlama • Sürücü alarmlarının açıklaması Şekil 1-10 Yardım sistemi içindekiler Göster Bu işlev seçili başlığı açar. Şekil 1-11 Yardım başlığını gösterme tanımı Başlığa git Çapraz referansları kullanmak için bu işlevi kullanın. Bir çapraz referans ”>>....<<” karakterleri ile gösterilir. Bu tuş sadece bir çapraz referans uygulama alanında görüntülenirse açık hale gelir. Başlığa geri dön Bir çapraz referans seçmek için bu işlevi kullanın; ayrıca Back to topic (başlığa dön) tuşu görüntülenir. Önceki ekrana dönmek için bu işlevi kullanın. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-23 Giriş 1.4 Yardım sistemi Find (bul) İçindekiler bölümünde bir terimi aramak için bu işlevi kullanın. Aradığınız terimi yazın ve arama işlemini başlatın. "Program editörü” alanında yardım Sistem NC talimatı için bir açıklama sağlar. Yardım metnini doğrudan görüntülemek için imleçi doğru talimat sonrasında pozisyonlayın ve Help tuşuna basın. NC talimatı büyük harfler kullanılarak yazılmalıdır. 2-24 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.5 1.5 Giriş Network çalışması (opsiyonel) Network çalışması (opsiyonel) Not Network işlevi sadece SINUMERIK 802D sl için kullanılabilir. Entegre network adaptörü sayesinde kumanda sistemi network uyumludur. Aşağıdaki bağlantıları yapmak mümkündür: • Kumanda sistemi ve çaprazlama kablosu kullanan PC arasında eşler arası doğrudan bağlantı • Bükülmüş çift: Kumanda sisteminin ek kablo ile mevcut yerel ağa yerleştirilmesi. Bir 802D özel iletim protokolü kullanarak kriptolanmış veri aktarımı ile ekranlı network çalışması mümkündür. Bu protokol ör. parça programlarını RCS takımı ile birlikte aktarılması ve yürütülmesi için kullanılır. 1.5.1 Ağ bağlantısını yapılandırma Ön gereksinim Kumanda sistemi, PC ya da yerel ağa X5 interface ile bağlanır. Ağ parametreleri girişi “Sistem” çalıştırma alanında Service display (servis ekranı) > Service control (servis kontrolü) menüsünü seçin. Ağ parametrelerini girmek amacıyla interaktif ekran formunu erişim sağlamak için Service network (Servis ağı) tuşunu seçin. Şekil 1-12 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-25 Giriş 1.5 Network çalışması (opsiyonel) Tablo 1-3 Gerekli ağ parametreleri Parametreler Açıklama Dinamik kiralık devre yapılı karşı IP adresini sunan ve bu nedenle de yetkili ağ kullanıcılarına anlamlı yapılandırma parametreleri gönderen bir TCP/IP servis protokolü. DHCP Burada Hayır'ı girerseniz ağ adresleri sabitlenir. Evet girerseniz, ağ adresleri otomatik atanırlar. İhtiyaç duyulmayan giriş alanları saklanırlar. Genelde Hyr seçilir. Blgs adı Network’deki kumanda sistemi adı IP adresi Kumanda sistemi network adresi girilir (ör. 192.168.1.1) Alt alan maskesi Network tanımlaması (ör. 255.255.255.0) olarak tanımla. İletişim portlarının etkinleştirilmesi İletişim portlarını etkinleştirmek ya da devreden çıkarmak için “Service Firewall” (Güvenlik Duvarı) tuşunu kullanınız. Maksimum güvenlik için gerekli olmayan tüm portlar kapatılmalıdır. Şekil 1-13 RCS ağı iletişim için 80 ve 15.97 portunu gerektirir. Port durumunu değiştirmek için imleçle ilgili portu seçin. INPUT tuşuna basmak port durumunu değiştirir. Açık portlar tik kutusu ile kontrol edilirler. 1.5.2 Kullanıcıların yönetimi “Sistem” çalıştırma alanında Service display (servis ekranı) > Service control (servis kontrolü) menüsünü seçin. 2-26 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.5 Giriş Network çalışması (opsiyonel) Ağ parametrelerini girmek amacıyla interaktif ekran formunu erişim sağlamak için Service network (Servis ağı) > Authorisation (yetkilendirme) tuşunu seçin. Kullanıcı hesapları kullanıcıların kişisel ayarlarını kaydetmek için kullanılır. Yeni bir hesap açmak için kullanıcı adını yazın ve giriş alanında şifreyi girin. Kullanıcı yönetimine yeni bir kullanıcı girmek için Create (yarat) tuşunu kullanın. Şekil 1-14 Seçili kullanıcıyı kullanıcı yönetiminden silmek için Delete (sil) tuşunu kullanın. 1.5.3 User log-in – RCS log in "Sistem” çalıştırma alanında Kullanıcı girişi – RCS girişi(RCS log-in), RCS girişi tuşunu seçin. Kullanıcı kaydı interaktif ekran formunu açmak için bu tuşu kullanın. Şekil 1-15 Kullanıcı kaydı SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-27 Giriş 1.5 Network çalışması (opsiyonel) Giriş(Oturumu Aç) Doğru giriş alanlarına bir kullanıcı adı, şifreyi girin ve paraloyu sakla ibaresini aktif yaparak Oturumu Aç tuşuna basın. Başarılı giriş sonrasında kullanıcı adı Current user (güncel kullanıcı) çubuğunda görüntülenecektir. Metin kutusundan çıkma için Back (geri) tuşunu kullanın. Not Bu giriş aynı zamanda uzak bağlantılar için kullanıcı tanımlamasına da yarar. Çıkış(Otumu Kapat) Log out (çık) tuşunu seçin. Mevcut kullanıcıyı çıkarak, tüm kullanıcı tanımlı ayarlar kaydedilecek ve şimdiye kadar yapılanlar iptal edilecektir. 1.5.4 Bir ağ bağlantısı ile çalışma Kumanda sistemine uzaktan erişim (bir PC ya da bir ağdan kumanda sistemine erişim) varsayımsal olarak devre dışı bırakılır. Yerel bir kullanıcı girişinden sonra RCS takımı aşağıdaki işlevler için sağlanır: • Başlama işlevleri • Veri aktarımı (parça programları aktarımı) • Kumanda sistemi uzaktan kontrolü Dosya sisteminin bir kısmına erişim vermek için öncelikle ilgili dizinleri diğer kullanıcılar ile paylaşın. Not: Dizinleri diğer kullanıcılar ile paylaşıyorsanız, yetkili ağ kullanıcılarına kumanda sisteminde paylaşım dosyalarına erişim verilir. Paylaşım opsiyonuna bağlı olarak kullanıcı dosyaları değiştirebilir ya da silebilir. 1.5.5 Dizinlerin paylaşımı Bu işlev uzak kullanıcıların kumanda sistemi dosya sistemine erişim haklarını tanımlar. Paylaşmak istediğiniz dizini seçmek için Program Manager (Program Yöneticisi) ‘ı lanın. Seçili dizini paylaşmak amacıyla interaktif ekran formunu açmak için Shares (Paylaşım) tuşunu kullanın. 1-28 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.5 Giriş Network çalışması (opsiyonel) Şekil 1-16 Dizin durumu paylaşım • Seçili dizin paylaşım durumunu seçin: – Dizini paylaşma Dizin diğer kullanıcılar ile paylaşılmaz. – Dizini paylaş Dizin diğer kullanıcılar ile paylaşılır; bir paylaşım adı girin.Bunu işaretleyin. • Share name (adı paylaş) alanında, yetkili kullanıcıların paylaşım dizininde dosyalara erişebilebileceği bir belirteç yazın. • Ardından, kullanıcı listesinden bir kullanıcı seçin. Bunun için Ekle tuşuna basın ve kullanıcıyı ve tekrar Ekle tuşuna baın. Listeye geçmek TAB tuşunu kullanın. • Erişim haklarını tanımla – Tam erişim Kullanıcıya tam erişim verir. – Değiştir Kullanıcıya dosyalarda değişiklik yapma hakkı verilir. – Oku Kullanıcıya dosyaları okuma hakkı verilir. – Sil Kullanıcıya dosyaları silme hakkı verilir. Belirtilmiş özellikleri kurmak için OK tuşunu seçin. Windows’da olduğu gibi paylaşım dizimleri bir “el” ile gösterilir. 1.5.6 Ağ sürücüleri bağlantı / bağlantı çözme “Sistem” çalıştırma alanında Service display (servis ekranı) > Service control (servis kontrolü) menüsünü seçin. Ağ sürücüsü yapılandırma alanına erişim sağlamak için Service network (servis ağı) Connect (Bağlan) > Disconn (Bağlantıyı çöz) seçin. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-29 Giriş 1.5 Network çalışması (opsiyonel) Şekil 1-17 Ağ sürücüleri Connect (bağlan) işlevi ağ sürücüsünü bir yerel sürücü harfine atar. Şekil 1-18 Ağ sürücüsü yapılandırması İmleçi boş bir sürücü harfine pozisyonlayın Path (yol) giriş alanına geçmek için TAB tuşunu kullanın. IP adresini ve paylaşım adını bu alana girin. Örnek: \\192.4.5.23\TEST\ Connect (bağlan) tuşu sunucu bağlantısını bir sürücü harfine atar. Disconnect (Ayırma) Ağ sürücüleri bağlantı çöz bir paylaşım sürücüsü/dizininin ağdan bağlantısını çözmek için Disconnect (Ayırma) işlevini kullanın. 1-30 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.5 Giriş Network çalışması (opsiyonel) Şekil 1-19 İmleci doğru sürücü harfine getirin ve Disconnect (Ayırma) tuşunu seçin. Doğru sürücünün ağdan bağlantısı çözülür. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-31 Giriş 1.6 1.6 RCS802 Takımı RCS802 Takımı RCS (Remote Control System (Uzaktan Erişim Sistemi) takımı ile SINUMEIK 802D sl ile çalışmak amacıyla PC/PG’nize bir Explorer sağlanır. Çalıştırdıktan sonra bir Sinumerik 802D sl ve PC’niz arasına veri kopyalayabileceğiniz bir Explorer penceresi açılır. Şekil 1-20 RCS takımı Explorer penceresi Kumanda sistemi ve PC/PG arasındaki bağlantı bir RS232 kablosu ya da ağ kablosundan (opsiyon) sağlanır. Çalıştırdıktan sonra offline (çevrimdışı) modundasınız. Bu sadece PC’nizin dosyalarını yönetebileceğiniz anlamına gelir. Online (çevrimiçi) modunda Control 802D dizini kumanda sistemi ile veri alışverişi için ayrıca mevcuttur. Ayrıca, uzaktan kumanda işlevi işlem kontrolü için sağlanmıştır. 1.6.1 Offline (çevrimdışı) işlevler Veri yönetimi Burada dizinleri uzaktan erişimli olarak kopyalabilir, yapıştırabilir, silebilir ve paylaşabilirsiniz. 2-32 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.6 Giriş RCS802 Takımı Ayarlar Bağlantı tipini ayarlamak için Settings (ayarlar) > Connection (Bağlantı) menüsünü kullanın. Şekil 1-21 PC/PG üzerinde bağlantı tipini seçme • İstenilen bağlantı tipini seçin ve bağlantı yapılandırma menüsüne geçmek için “Configure (yapılandır)” kullanın. • Görüntülenmekte olan pencereden tekrar “Configure (yapılandır)” menüsünü seçin; bağlantı ayarları penceresi açılır. RS232 ayarları PC/PG parametrelerini kumanda sistemindeki parametreler ile eşleyin. Kumanda sisteminde, bu ayarlar PLC/Step 7 connect (7. adım bağlan) menüsündeki “System (sistem)” alanından bulunabilirler. Şekil 1-22 PC’de yapılacak ayarlar …kumanda sistemi üzerinde Network ayarları Interaktif ekran formunda yeni bir kumanda sistemi için bir ad ve IP adresini girin. IP adresleri için ağ yönetiniz ile görüşün; onlar da kumanda sisteminden okunabilirler. İlgili interaktif ekran formu Service display (servis ekranı)/Service network (servis ağı) menü ögesinde “System (sistem)” çalıştırma alanından bulunabilir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-33 Giriş 1.6 RCS802 Takımı Şekil 1-23 PC’de yapılacak ayarlar …kumanda sisteminde 1.6.2 Aktif bağlantı RS 232’den bağlantı Kumanda sisteminizden RCS sürücüsünü çalıştırın; yapmak için "System (sistem)" çalıştırma alanındaki PCL/Step 7 connect (7. adım bağlan) açın ve "Connect (bağlan)" tuşunu kullanın. “ON” seçin. Gerçek RCS sunucusu durumu ikonla birlikte kumanda sistemi ile görüntülenir. Online (çevrimiçi) moda (PC/PG) geçmek için Connect(bağlan) menüsünü kullanın. ikonu ya da Tools(takımlar)/- Bir ağdan bağlanma (opsiyon) Bir ağ bağlantısından kumanda sistemine erişmek için ilk önce kumanda sistemine bir kullanıcı olarak girin. Doğru diyalog metin kutusu RSC login (gir) menü ögesindeki “system (sistem)” çalıştırma alanından bulunabilir. Başarılı giriş sonrasında kullanıcı adı Current user (gerçek kullanıcı) çubuğunda görüntülenecektir. RCS takımınızda bağlantı tipi için Network connection (ağ bağlantısını) seçin ve OK tıklayın ve diyaloğu sonlandırın. Ardından, bağlantı kurmak istediğiniz kumanda sistemini seçin. Kullanıcı adınızı ve şifrenizi açık diyalog metin kutusuna yazın. Online (çevrimiçi) moda geçmek için OK işlevini kullanın; kumanda sistemine erişim izniniz verilecektir. 1-34 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Frezeleme (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.6 1.6.3 Giriş RCS802 Takımı Online (çevrimiçi) modu Online (çevrimiçi) modda, Control 802D sürücüsü ilave olarak “Tool (takım)” penceresine eklenmiştir. Bu sayede PC/PG’niz ve kumanda sistemi arasında dosyaları değişebilir ya da doğrudan kumanda sisteminde dosyaları düzenleyebilirsiniz. Aşağıdaki sürücüler kontrol yolunda görüntülenir: 1.6.4 • NC Drive(N): Çevrimler ve parça programlarını içerir • 802D Data(A): Yapısı kumanda sistemi start-up işlevi ile uyumlu start-up işlevi. Daha fazla bilgi için bkz “System (Sistem)” – “Machine series start-up(Makine serisi start-up)". • Müşteri CF kartı (D): Yerleşik CF kartının içeriğini görüntüler Toolbox işlevleri Toolbox Manager (Takım Yöneticisi) aşağıdaki güncelleme işlevlerini sağlar: • Kumanda sistemine yüklenebilecek bağımsız bir yardım sistemi yaratma • Ek dillerin kumanda sistemine yüklenmesi • Kullanıcı döngüsü metinlerinin ve PLC alarm metninin yaratılması ve kumanda sistemine yüklenmesi Şekil 1-24 Okuyucu notu /BA/ SINUMERIK 802D sl ”Instruction Manual(Talimat Kılavuzu)” SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-35 Giriş 1.6 RCS802 Takımı 1.6.5 Project Manager (Proje Yöneticisi) SINUMERIK 802 ile donanımlı makinelerde proje tanımlı veriyi yönetmek için Project Manager (Proje Yöneticisini) kullanın. Çalıştırma sırası Kumanda sistemi tipini seçmek için Settings (Ayarlar) > Toolbox (Takım) > controller (kumanda) kullanın. Bu sayede aktarım tekniği ve doğru kumanda sistemi verisi seçilir. Şekil 1-25 kumanda tipini seçme Gerçek takım kutusunu seçmek için Settings (ayarlar) Toolbox (takım) Select Version and Project (Sürüm ve projeyi seç) kullanın ve onaylamak için OK basın. Şekil 1-26 takım kutusu sürümü seçimi 1-36 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.6 Giriş RCS802 Takımı Yeni bir proje (New) yaratın ya da çalışmak istediğiniz projeyi seçin. Şekil 1-27 Proje seçimi Tüm Siemens projeleri yazma korumalıdır ve değiştirilmemelidirler. Bir Siemens projesinin verisini değiştirilmiş bir formda kumanda sistemine yüklemek isterseniz kendi projenizi yaratmak New (yeni) işlevini kullanın. Bu projede, tüm değişiklikleri yapabilirsiniz. • Temel projeyi seçin ve onaylamak için New (yeni) kullanın. • Yeni projeniz için bir ad girin ve projede onaylanayacak dilleri seçin. Şekil 1-28 Yeni bir proje yaratma • Yeni projeyi yaratmak için Create (yarat) kullanın. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-37 Giriş 1.7 1.7 Koordinat sistemleri Koordinat sistemleri Makine takımları için sağ el, sağ açılı koordinat sistemleri kullanılır. Makine üzerindeki hareketler takım ve parça arasında görece bir hareket olarak tanımlanırlar. Şekil 1-29 Eksen doğrultularının birinden diğerine tanımı; sağ açılı koordinat sistemi Makine koordinat sistemi (MCS) Makine koordinat sisteminin makineye göre konumlanması ilgili makine tipine bağlıdır. Farklı konumlarda döndürülebilir. Şekil 1-30 Bir freze makinesi örneği kullanarak makine koordinatları/makine eksenleri Bu koordinat sisteminin orijini machine zero (makine sıfırı)‘dir. Tüm eksenler burada sıfır konumuna sahiptir. Bu nokta sadece makine üreticisinin tanımladığı bir referans noktasını gösterir. Hareketlendirilmesi gerekir. Makine eksenleri, hareket aralığı negatif eksende olabilir. 1-38 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1.7 Giriş Koordinat sistemleri Parça koordinat sistemi (PKS) Başlangıçta tanımlanan koordinat sistemi (bkz. Şek. 1-29) parça programındaki parçanın geometrisini tanımlamak için de kullanılır. Workpiece zero (parça sıfırı programcı tarafından serbestçe seçilebilir. Programcının makine üzerinde gerçek hareket ilişkilerini yani parça ya da takımın hareket edip etmediğini bilmesi gerekir. Ayrıca eksenden eksene farklı olabilir. Doğrultular mutlaka parçanın tahdit noktasında olduğu ve takımın hareket edebilir durumda olduğu şekilde tanımlanır. W workpiece zero (parça sıfırı) Şekil 1-31 Parça koordinat sistemi İlgili koordinat sistemi Makine ve parça koordinat sistemlerine ek olarak kumanda sistemi ilgili bir koordinat sistemi sağlar. Bu koordinat sistemi gerçek parça koordinat sistemine hiçbir etkisi olmayan serbest seçilir referans noktalarını ayarlamak için kullanılır. Tüm eksen hareketleri bu referans noktalarına göre görüntülenir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 1-39 Giriş 1.7 Koordinat sistemleri Parça sıkma İşleme için parça makine üzerine sıkılır. Parça, parçanın koordinat sistemi eksenlerinin makineninkiler ile paralel işleyeceği şekilde hizalanmalıdır. Parça sıfırı, makine sıfırına göre herhangi bir ofset sonucu Z ekseni boyunca belirlenir ve istenen settable work ofset (ayarlanır ofset) için bir veri alanına girilir. NC programında, bu ofset ör. bir programlı G54 kullanılarak çalıştırılır (ayrıca bkz. “Parça sıkma – settable work offset (ayarlanır ofset) Bölümü…”). W workpiece zero (Parça sıfırı) M - machine zero (makine sıfırı) Makine Parça Makine Makine Şekil 1-32 Makinede parça Gerçek parça koordinat sistemi Programlanabilir ofset TRANS, parça koordinat sistemine göre bir ofset yaratmak için kullanılabilir ve gerçek parça koordinat sistemi ile sonuçlanır (bkz. “Programlanabilir ofset: TRANS” Bölümü) Programlanabilir ofset gerçek W workpiece zero (parça sıfırı) Şekil 1-33 parça üzerinde koordinatlar; gerçek parça koordinat sistemi 1-40 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Tezgahın Açılması ve Referans Noktasına Hareketi 2 Not SINUMERIK 802D ve makineyi çalıştırdığınızda çalıştırma ve referans noktası hareket makineye bağımlı işlevler olduklarından lütfen Makine Belgelerini de inceleyin. Bu belgeler 802D standart makine kumanda panelini (MCP) dikkate almaktadır. Başka bir MCP kullanmanız gerektiğinde, çalıştırma burada tanımlandığından farklı olabilir. Çalıştırma sırası İlk önce, CNC makinenin güç beslemesini açık konuma getirin. Kumanda sisteminin ön yüklemesi yapıldıktan sonra, Jog modunda “Pozisyon” işlem alanındasınız. Referans noktası hareket penceresi aktif. Şekil 2-1 "Jog-Ref” başlatma ekranı "Referans nokta hareketini" başlatmak için makine kumanda panelindeki Ref anahtarını kullanın. “Referans nokta hareketi” penceresi (Şek. 2-1) eksenlerin referanslı olup olmadıklarını (referans noktalarına hareket ettirilip ettirilmedikerini) görüntüler . Eksen referanslı olmalı Eksen referans noktasına erişti Bir doğrultu tuşuna basın. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 2-41 Tezgahın Açılması ve Referans Noktası Hareket Yanlış hareket doğrultusunu seçerseniz, hiçbir hareket gerçekleştirilmez. Referans noktalarına her eksen için sırasıyla hareket edin. Modu (MDA, AUTOMATIC ya da JOG) değiştirerek işlevden çıkın. Not “Referans noktası hareketi” sadece Jog modunda mümkündür. 2-42 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Ayarlama 3 Başlangıç açıklamaları CNC ile çalışmadan önce makineyi, takımları vs. CNC üzerinde Aşağıdaki şekilde ayarlayın: • Takımlar ve takım bilgilerini girin. • Parça ofsetini girin/değiştirin. • Ayar verisini girin. 3.1 Takımlar ve takım bilgileri girişi İşlev Takım bilgileri geometri, aşınma ve takım tipini tanımlayan birçok veriyi içerir. Her takım belli takım tipine göre değişen farklı paramatreler içerir. Takımlar bir numara ile de tanımlanırlar (T numarası). Ayrıca bkz. Bölüm 8.6 “Takım ve takım bilgileri” Çalıştırma sırası Yaratılan takımların bir listesini içeren “Takım ofset verisi” penceresini açmak için bu tuşu kullanın. Ok tuşları ve Önceki / sonraki sayfa tuşlarını bu listeyi taramak için kullanın. Şekil 3-1 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3-43 Ayarlama 3.1 Takımlar ve takım bilgileri girişi Aşağıdakileri pozisyonlayarak ofsetleri girin • Değiştirilecek giriş alanında ok çubuk, • Değer (leri) girin Ve onaylama için Input (girişe) basın ya da ok tuşunu kullanın. Özel takımlar için doldurulabilir tam bir parametre listesi sağlayan işlevini kullanın Extend tuş Tuş takımı Takım Ölçme Takım bilgileri verisini belirlemek için bu tuşu kullanın. Manuel Ölçme Takım bilgileri menüsünü manuel belirleme (bkz. 3.1.2 Alt Bölümü) Otomatik ölçme Takım bilgileri verisini yarı otomatik olarak belirleme (bkz. 3.1.2 Alt Bölümü) Calibrate probe (Probu ayarla) Hassas probu ayarlamak için bu tuşu kullanın. Takımı sil Takımı silmek için bu tuşu kullanın. Extend (Genişlet) Bir takımın tüm paramatrelerini görüntülemek için bu işlevi kullanın. Paramatrelerin anlamları için lütfen “Programlama” Bölümüne bakınızTakım Ölçme Şekil 3-2 özel takımlar giriş ekranı Paramatrelerin anlamları için lütfen “Programlama” Bölümüne bakınız. Kesici Uçlar Daha fazla kenar yaratmak ve görüntülemek için gerekli tüm işlevleri sağlayan alt seviye menü çubuğunu açar Edges (Kesici uclar). Sonraki daha yüksek kesici kenar numarasını seçmek için bu tuşu kullanın. 3-44 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3.1 Ayarlama Takımlar ve takım bilgileri girişi Yeni Kesici Uç Yeni kesici uç yaratmak için bu tuşu kullanın. Kesici Uç sıfırla Kenarın tüm kompenzasyon değerlerini sıfırlamak için bu tuşu kullanın. Tipi değiştir Bu işlev takım tipini değiştirmek için bulunmaktadır. Uygun tuşu kullanarak takım tipini seçin. Ara Bir takımı numarası aramak için bu işlevi kullanın. Yeni takım Yeni bir takım için takım ofset verisini yaratmak için bu tuşu kullanın. 3.1.1 Yeni takım yaratmak için kullanılacak tuş takımı New tool (yeni takım) Bu işlev takım tipini seçmek için diğer iki tuş işlevini sağlar. Takım tipini seçtikten sonra istenen takım numarasını giriş alanına yazın. Şekil 3-3 Yeni Takım penceresi Bir takım numarası girişi OK girişinizi onaylamak için OK seçin. Zero (sıfır) ile yüklü bir veri kaydı takım listesine eklenecektir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3-45 Ayarlama 3.1 Takımlar ve takım bilgileri girişi 3.1.2 Takım bilgilerini belirleme (manuel) İşlev Bir T takımının bilinmeyen geometrisini belirlemek için bu işlevi kullanın. Ön gereksinim İlgili takım yüklenir. JOG modunda, takımın kenarını makine koordinat değerleri bilinen bir makine noktasına hareket ettireceksiniz. Bu bilinen pozisyonlu bir parça olabilmektedir. İşlem Doğru X0, Y0 ya da Z0 alanında referans noktasını girin. Lütfen aşağıdaki hususa dikkat edin: Freze takımları için Boy 1 ve takım yarıçapı(radius), delme takımlarında(matkap gibi) ise sadece Boy 1 uzunluğu belirlenmelidir. F gerçek pozisyonu (makine koordinatı) ve referans noktasını kullanarak kumanda sistemi 1 uzunluğuna atanan ofset değerini ya da seçilen eksen için takım yarıçapı hesaplayabilir. Not: Belirli durumda olan bir zero (sıfır)’da kullanabilirsiniz (ör. G54 değeri). Bu durumda, parça zero (sıfır) noktasına hareket etmek için takımın kenarını kullanın. Kenar doğrudan parça zero (sıfır) pozisyonlanır, referans noktası sıfırdır. F-toolholder (takım) referans noktası M-machine zero ( makine sıfırı) W-workpiece zero (parça sıfırı) Parça Ara konum Boy 1=? Makine Z gerçek pozisyonu Bilinen makine Z koordinat değeri Ofset Makine Şekil 3-4 Bir matkap kullanarak uzunluk ofsetinin belirlenmesi: Boy 1 / Z ekseni İşlem sırası Takım Ölçme Tuşu seçin. Ofset değerleri penceresi açılır. Otomatik olarak “Pozisyon” işlem alanına geleceksiniz. 3-46 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3.1 Ayarlama Takımlar ve takım bilgileri girişi Manuel Ölçme Ofset değerleri penceresi açılır. Şekil 3-5 “Ofset değerleri" penceresi; takım uzunluğunu ölçme Şekil 3-6 “Ofset değerleri" penceresi; takım çapını ölçme • X0, Y0 ya da Z0 alanında referans noktasını girin. Bu gerçek makine koordinatı (mutlak) ya da parça ofsetlerinin bir değeri (temel, G54 – G59) olabilir. Başka değerler kullanılırsa, ofset değeri belirtilen konumla ilgili olacaktır. • Set lenght ( Boy gir ) ya da Set diameter ( çapı gir ) tuşunu seçtikten sonra kumanda sistemi aranan Boy 1 ya da takım çapını belirler. Belirli ofset değeri kaydedilir. • Takım ve parça arasına bir ara parça yerleştirilirse, kalınlığı "Clearance (boşluk)" alanına girilebilir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3-47 Ayarlama 3.1 Takımlar ve takım bilgileri girişi 3.1.3 Probla takım bilgilerini belirleme Çalıştırma sırası Tool Measur.(Otomatik ölçme) penceresini açmak için bu tuşu kullanın. Ekran formu belirdikten sonra giriş alanları çalışmakta olan takım ile yüklenir ve ölçümlerin gerçekleştirileceği düzlem görüntülenir. Bu ayarlar Settings (ayarlar) – Data probe (prob) ekran formundan değiştirilebilir (Bölüm 3.1.4). Not Ölçme programını yaratmak için Ekran formu “Settings (Ayarlar)’dan” “Safety clearance (Emniyet mesafesi)” parametreleri ya da ekran formu “Probe (Ölçü prob dataları) data’sından” İlerleme hızı” kullanılır. Birden fazla eksen eşanlı olarak kullanılırsa, prob pozisyon data'sının hiçbiri hesaplanamaz. Takım uzunluğu ölçümü Şekil 3-7 “Ofset değerleri" penceresi; takım uzunluğunu ölçme Proba yaklaşma için Feedrate Override (hızlı hareket kontrolü) düğmesini kullanın. görüntüsünün belirmesinden sonra, feedrate “Probe tripped (prob başlatıldı)” düğmesini serbest bırakın ve ölçüm işlemi tamamlanana kadar bekleyin. Otomatik ölçüm esnasında aktif olan ölçüm işlemini gösteren bir komparatör 3-48 görüntülenir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3.1 Ayarlama Takımlar ve takım bilgileri girişi Takım çapı ölçümü Çap sadece işmili döndürülerek belirlenebilir. Buraya kadar işmili devrini ve işmili devir yönünü Ayarlar – Ölçü prob dataları ekran formunda girin. Şekil 3-8 “Ofset değerleri" penceresi; takım çapını ölçme Proba yaklaşmak için düzlemden herhangi bir ekseni kullanın. Seçilen eksene bağlı olarak P1 ya da P3 ya da P2 ya da P4’e yaklaşın. “Probe tripped (prob başlatıldı)” görüntüsünün belirmesinden sonra, hareket düğmesini serbest bırakın ve ölçüm işlemi tamamlanana kadar bekleyin. Otomatik ölçüm esnasında aktif olan ölçüm işlemini gösteren bir komparatör görüntülenir. Uyarı İşmili, ölçü prob datasında kayıtlı devirde çalışır. 3.1.4 Prob ayarları Ayarlar Ölçü prob dataları Aşağıdaki ekran formu prob koordinatlarını kaydetmek ve otomatik ölçüm işlemi için aşağıdaki parametreleri ayarlamak için kullanılır: • Prob düzlemi • Eksen ilerleme hızı • İşmili devri ve devir yönü İşmili devir yönü freze ağzının kesme yönünün tam tersi olmalıdır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3-49 Ayarlama 3.1 Takımlar ve takım bilgileri girişi Tüm pozisyon değerleri makine koordinat sistemi ile alakalıdır. Şekil 3-9 “Ölçü Prob dataları” interaktif ekran formu Tablo 3-1 Giriş alanlarının anlamları Parametreler Anlamı Abs. P5 pozisyonu Probun Z yönünde mutlak pozisyonu Merkez nokta: X Merkez nokta: Y Probun hesaplı merkez noktası (makine koordinatları) Çap Prob diski çapı (ayarlama sonrasında, hesaplı çap görüntülenir) Kalınlık Prob diskin kalınlığı Probun ayarlanması(Prob Kalibrasyonu) Calibrate probe (Ölçü Probu) Prob Settings (ayarlar) menüsü ya da Tool measure (takım ölçme) menüsünden ayarlanabilir. Şekil 3-10 Prob kalibrasyonu (boy) 3-50 (çap) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3.1 Ayarlama Takımlar ve takım bilgileri girişi Ekran formu belirdikten sonra yürütülecek adımı gösteren bir animasyon probun gerçek pozisyonlarının yanında görüntülenirler. Noktaya doğru eksenden hareket edilmelidir. Prob başlatılırsa, kumanda sistemi AUTOMATIC moda geçerek ölçme işlemini gerçekleştirmeyi üstlenerek ölçme programını etkinleştirecek ve programı otomatik olarak başlatacaktır. Operatör kısa bir süre ters yönde bir eksen hareketi görecektir. Ölçüm esnasında NC’nin gerçek konumu bir komparatör Ölçüm yapan programın hesaplamaya yarar. sağladığı pozisyonlar tarafından gösterilir. gerçek prob pozisyonlarını Not Ölçüm yapan programı yaratmak için Settings (Ayarlar) ekran formundan “Safety clearance (Emnieyt mesafesi)” parametreleri ya da Probe (prob) data ekran formundan İlerleme hızı kullanılır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3-51 Ayarlama 3.2 Bir parça ofset girişi/değişimi 3.2 Bir parça sıfır ofset girişi/değişimi İşlev Referans nokta hareketi sonrasında gerçek değer belleği ve bu nedenle de gerçek değer ekranı machine zero (makine sıfır değeri) ile ilgili olur. Buna rağmen işleme programı mutlaka workpiece zero (parça sıfır değeri) ile ilgili olur. Bu ofset parça ofseti olarak girilmelidir. İşlem sırası İşparçası Ofsetleri Parça ofsetini (bilgilerini) seçmek için Offset Parameter (ofset parametresi) ve Work Offset ( İşparçası Ofsetleri ) tuşunu kullanın. Ayarlanabilir tüm parça sıfır ofsetlerinin bir genel sayfası ekranda belirecektir. Ekran formu ayrıca programlanır parça sıfır ofsetlerini, aktif ölçek faktörlerini, durum ekranını ve tüm aktif parça ofsetleri toplamını içerir. Şekil 3-11 “Work offset (İşparçası ofsetleri)” penceresi Ok çubuğunu değiştirilecek giriş alanı üzerinde pozisyonlayın ve değer(leri) girin. Değerleri giriş alanından parça sıfır ofsetlerini onaylamak için oku hareket ettirin ya da Input (giriş) düğmesine basın. Change activated (değişimi aktifle) Ağzın kompenzasyon değerleri derhal devreye gireceklerdir. 3-52 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Ayarlama 3.2 Bir parça ofset girişi/değişimi 3.2.1 Parça ofseti belirleme Ön gereksinim İlgili work offset (işparçası ofsetleri) (ör. G54) ve ofset için belirlemek istediğiniz eksenle birlikte pencereyi seçmektesiniz. Şekil 3-12 work offset (parça bilgileri) belirleme İşlem “Measure workpiece (Parça Ölçme)” tuşunu seçin. Kumanda sistemi “Pozisyon” işlem alanına geçecektir ve work offset (İşparçası ofsetleri) ölçmek için diyalog metin kutusunu açacaktır. Seçili eksen siyah bir arka plan ile birlikte bir tuş olarak belirecektir. Takımı parçaya dokundurun. Parçaya dokunma mümkün değilse ya da takım ile doğru noktaya erişemiyorsanız (ör. bir ara parça kullanımı esnasında) takım ve parça düzlemi arasındaki boşluğu “Clearance (mesafe)” alanına giriniz. Ofseti belirlemek için takımın hareket yönü aktif takım için dikkate alınmalıdır. Hiçbir takım aktif değilse, “Radius (uç)” alanı gizlenir. Şekil 3-13 “X’de work offset (işparçası ofsetini) belirleme” SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 “Work offseti (işparçası ofsetini) Y'de belirle" ekran formu 3-53 Ayarlama 3.2 Bir parça ofset girişi/değişimi Şekil 3-14 work offset (İşparçası ofsetleri) Z ekranında belirle. Setwork offset (parçayı sıfırla) ayarla. Bu tuşu seçmek ofseti hesaplayacak ve sonucu “Offset” alanında görüntüleyecektir. 3-54 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3.3 3.3 Ayarlama Setting datalar– “Parametre” çalışma alanı Setting datalar– “Parametre” çalışma alanı İşlev Setting datalar, çalıştırma durumları ile ilgili ayarları tanımlamak için kullanılır. Bunlar gerekirse değiştirilebilirler. İşlem sırası Offset (Ofset)/Param (parametre) ve Setting datalar tuşlarını kullanarak Setting datalar (Ayar verisini) seçin. Setting datalar tuşu çeşitli kumanda opsiyonlarının ayarlanabileceği diğer menü seviyesine ayrılır. Şekil 3-15 settin data (ayar verisi) başlatma ekranı JOG ilerleme hızı Jog modunda feedrate (ilerleme hızı) değeri Feedrate (ilerleme hızı) değeri “sıfırsa” kumanda sistemi makine tarihinde kayıtlı değeri kullanacaktır. İşmili İşmili devri Minimum / maksimum “Max.” (G26) / “Min.” (G25) alanlarındaki bir işmili devri sınırlaması sadece makine datalarında tanımlı sınır değerler içerisinde gerçekleştirilebilir. Programlı (sınırlama) Sabit kesme oranında (G96) programlanabilir üst devir sınırlaması (LIMS). Dry run feed (kuru çalışma ilerleme hızı) (DRY) Buradan girilebilecek ilerleme hızı “Dry run feed (kuru çalışma ilerleme hızı)” seçilirse AUTOMATIC moddaki programlı feedrate (ilerleme hızı) yerine kullanılacaktır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3-55 Ayarlama 3.3 Setting datalar– “Parametre” çalışma alanı Diş kesme başlangıç açısı (SF) Diş kesme için, işmili başlangıç pozisyonu başlangıç açısı olarak görüntülenir. Diş kesme işlemi tekrarlanırsa, çok ağızlı bir diş açıyı değiştirerek kesilebilir. Kursörü değiştirmek istediğiniz giriş alanı üzerine konumlandırınız ve değer (leri) giriniz. Input (giriş) tuşuna basın ya da onaylamak için oku hareket ettirin. Tuşlar Work area limit (Çalışma limiti sınırı) Çalışma alanı sınırlaması geometri ve ilave eksenlerle aktiftir. Çalışma alanı sınırlaması için değerleri girin. Set Active (aktifle) tuşu seçimi okun gösterdiği eksen değerlerini devreye alacak / devreden çıkaracaktır. Şekil 3-16 Time Counter (Zaman / sayıcı) Şekil 3-17 3-56 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3.3 Ayarlama Setting datalar– “Parametre” çalışma alanı Anlamı: • Talep edilen parça sayısı: Talep edilen parça sayısı (parçaların gerekli sayısı) • Toplam parça sayısı: Toplamda üretilen parça sayısı (gerçek toplam) • Parça sayısı: Bu sayaç başlangıç zamanından beri üretilen tüm parçaların sayısını kaydeder. • Toplam çalışma süresi: NC programlarının AUTOMATIC modda toplam çalışma süresi (saniye olarak) AUTOMATIC modda tüm programların NC START ve program sonu / RESET arasındaki çalışma süreleri toplanır. Saat kumanda sistemi her çalıştırıldığında sıfırlanır. Seçili NC programının çalışma süresi (saniye olarak) • Program işleme süresi: Takım hareket süresi (saniye olarak) NC START ve program sonu / RESET arasındaki çalışma süresi seçili NC programı içinde ölçülür. Saat yeni bir NC programının başlatılması ile sıfırlanır. • Kesme zamanı Takım yollarının çalışma süresi tüm NC programlarında NC START ve program sonu / RESET arasında hızlı hareket aktif değil ve takım aktifken ölçülür. Ölçüm süresi bekleme süresi aktifken iptal edilir. Saat, Devreye Alma menüsündeki “Standart data yükleyerek açıl” durumunda otomatik olarak sıfır değerine sıfırlanır. (Diğer) Kumanda sistemi tüm ayar verilerini bir liste formunda görüntülemek için bu işlevi kullanın. Data aşağıdaki kısımlara ayrılır • genel • Eksene özel ve • Kanala özel verisi Şekil 3-18 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 3-57 Ayarlama 3.4 R parametreler – “Ofset/Parametre” çalışma alanı 3.4 R parametreler – “Ofset/Parametre” çalışma alanı İşlev R parameters (parametreleri) başlatma ekranı kumanda sisteminde bir liste formunda bulunan tüm R parametrelerini görüntüler (ayrıca bkz. Bölüm 8.9 “R parametrleri). Bunlar gerekirse değiştirilebilirler. Şekil 3-19 “R parameters (parametreleri)” penceresi Çalıştırma sırası Variable (değişken) ve R variable (değişken) tuşlarını kullanın. Kursörü değiştirmek istediğiniz giriş alanı üzerine konumlandırmak ve değerleri girmek için. Input (giriş) tuşuna basın ya da onaylamak için oku hareket ettirin. 3-58 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA 4 Manuel Kullanma Modu Ön açıklama Manuel kumandalı mod JOG ve MDA modlarında mümkündür. Temel Ofset Parça Ölçme İşparçası Ofsetleri Takım Ölçme Ayarlar Manuel Ölçme Ölçü prob dataları Otomatik Ölçme Diğer Eksenler Değiş Mm / inç Rel Gir Temel Ofset Sil Prob Kalibrasyonu Hepsini Sifırla Parçayı Sıfırla Geri << Geri << Geri << Geri << Şekil 4-1 Jog modu menü bölümleri, “Pozisyon” işlem alanı Temel Ofset Alın İşleme Ayarlar Diğer Eksenler Rel Gir Temel Ofset Sil Hepsini Sifırla İptal Geri << Şekil 4-2 MDA modu menü bölümleri, “Makine” çalışma alanı SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 4-59 Manuel Kullanma modu 4.1 JOG modu – “Pozisyon” işlem alanı 4.1 JOG modu – “Pozisyon” işlem alanı Işlem sırası Jog modunu seçmek için makine kumanda paneli üzerindeki Jog anahtarını kullanın. Eksenleri hareket ettirmek için X, Y ya da Z eksenlerinin doğru butonlarına basın. Eksenler, buton serbest bırakılana kadar setting datalarda kayıtlı hızda sürekli olarak hızlanacaklardır. Setting datalardaki değeri sıfırsa, makine datalarında kayıtlı veri kullanılacaktır. Gerekirse hızı, Feedrate Override hızlanma düğmesinden ayarlayın. Ayrıca Rapid traverse override (hızlı hareket) butonlarına da basarsanız seçili eksen hızlı harekette ve her iki butonlar serbest bırakılana kadar hızlı hareket devrinde hareket ettirilecektir. (Var) modunda eksenleri aynı çalışma sırasını kullanarak, ayarlanabilir kademelerle hareket ettirilebilinir. Artışların ayarlı sayısı ekran alanında gösterilir. (Var) modunda seçimi kaldırmak için bir kez daha (Var)’a basın. Jog başlatma ekranı pozisyon, ilerleme hızı ve işmili değerleri ile birlikte gerçek takımı da gösterir. Şekil 4-3 "Jog” başlatma ekranı 4-60 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 4.1 Manuel Kullanma modu JOG modu – “Pozisyon” işlem alanı Parametreler Tablo 4-1 JOG başlatma ekranındaki parametrelerin tanımı Parametreler Açıklama MKS X Y Z +X … -Z Position (pozisyon) mm Repos. Offset (tekrar pozisyonlama ofset) G function (G işlevi) Spindle S r.p.m. (Işmili s devir) Feed F mm/min (hız) Tool (takım) Makine koordinat sisteminde (MKS) bulunan eksen adreslerini görüntüler Bir ekseni pozitif (+) ya da negatif (-) yönde hızlandırırsanız ilgili alanda bir artı ya da eksi işareti belirir. Eksen gerekli konumdaysa hiçbir işaret görüntülenmez. Bu alanlar eksenlerin MKS ya da PKS'deki gerçek konumlarını görüntüler. , Eksenler Jog modunda “Program interrupted (program durduruldu)” durumunda hızlandırılırlarsa, her eksenin hızlandırıldığı mesafe kesinti noktasına göre görüntülenir. Önemli G işlevlerini görüntüler Gerçek değeri ve işmili devri set edilen değeri görüntüler ilerleme hızı gerçek değeri ve set edilen değeri görüntüler Çalışmakta olan takımı gerçek takım ofset numarası ile görüntüler Not Sistemi ikinci bir işmili eklenirse, işmili küçük fontta görüntülenecektir. Pencere mutlaka bir işmilinin datasını görüntüler. Kumanda sistemi işmili verisini aşağıdaki hususlara göre görüntüler: Ana işmili aşağıdaki durumlarda görüntülenir: – Avara durumunda; – Işmili çalıştırılırken; – Her iki işmili aktifken. Işmili aşağıdaki durumlarda görüntülenir: – Işmili çalıştırılırken. Güç gösterge çubuğu çalışmakta olan işmili için geçerlidir. Tuş takımı Setbase (Temel ofset) Bu tuş ilgili koordinat sisteminde esas ofseti ya da geçici referans noktasını ayarlamak için kullanılır. Açtıktan sonra bu işlev esas ofseti ayarlamak için kullanılır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 4-61 Manuel Kullanma modu 4.1 JOG modu – “Pozisyon” işlem alanı Aşağıdaki alt fonksiyonların sağlanma nedenleri: • İstenen eksen konumunun doğrudan girişi Giriş penceresinde kursörü istenen eksen üzerinde pozisyonlayın; ardından yeni konumu girin. Ardından, girişinizi onaylamak için Input (giriş) basın ya da oku hareket ettirin. • Tüm eksenleri sıfıra ayarlama All to zero (Hepsini sıfırla) tuş işlevi doğru eksenin gerçek konumunu sıfırlar. • Her bir ekseni sıfıra ayarlama X=0, Y=0 ya da Z=0 tuşunu seçmek gerçek pozisyonu sıfıra ayarlar. Ekranı ilgili koordinat sistemine değiştirmek için rel gir tuşunu kullanın. Sonraki tüm girişler referans noktasını bu koordinat sisteminde değiştirecektir. Not Değişik bir temel ofset diğer her ofsetten bağımsız hareket eder. Measure (ölç) Workpiece (parça ölçme) Ofseti belirlemek için bu tuşu kullanın (bkz. Bölüm 3) Tool measure (Takım Ölçme) Takım bilgilerini ölçmek için bu tuşu kullanın (bkz. Bölüm 3) Settings (Ayarlar) Aşağıda gösterilen ekran formu geri çekilme noktasını, emniyet mesafesi ve MDA modunda otomatik üretilen parça programları için işmili devir yönünü ayarlamaya yarar (bkz. Bölüm 4.2.1). Ayrıca, JOG ilerleme hızı değerleri ve artışların değişken adım ölçüsü değeri ayarlanabilir. Şekil 4-4 Geri çekilme noktası: Face (alın işleme) işlevinin yürütülmesi sonrasında takımı belirtilen pozisyona (Z pozisyonu) geri çeker. 4-62 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 4.1 Manuel Kullanma modu JOG modu – “Pozisyon” işlem alanı Emniyet mesafesi: Parça alnına emniyet mesafesi Bu değer parça alnı ile parça arasındaki minimum mesafeyi tanımlar. “Face (alın işleme)” ve “Automatic tool gauging (otomatik takım ölçme)” işlevleri tarafından kullanılır. JOG-Ilerleme hızı: Jog modunda ilerleme hızı değeri Dir. of rot (devir yönü): JOG ve MDA modlarında otomatik oluşturulu programlarda işmili dönüş yönü. Metrik ve inç ölçü sistemi arasında dönüşüm için bu tuşu kullanın. Switch to mm > inch (metrikten inçe geçiş) 4.1.1 El çarklarını atama Işlem sırası Manual Wheel (Elçarkı) Jog modunda Handwheel (elçarkı) penceresini görüntülemek için bu tuşu kullanın. Pencere açıldıktan sonra tüm eksen belirteçleri dikey tuş çubuğunda da beliren “Eksen” kolonunda görüntülenirler. Bağlı el çarkı sayısına bağlı olarak el çarkı 1’den 2 ya da 3’e geçebilirsiniz. Oku kullanarak istenen el çarkını seçin. Ardından atama ya da seçimi kaldırma amacıyla gerekli eksen için ilgili eksen tuşunu seçin. Bu 5 pencerede görüntülenir. Şekil 4-5 El Çarkı menü ekranı El çarkı ataması amacıyla makine ya da parça koordinat sisteminden eksenleri seçmek için MKS tuşunu kullanın. Gerçek ayar pencerede görüntülenir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 4-63 Manuel Kullanma modu 4.2 MDA modu (Manuel giriş) “Makine” işlem alanı 4.2 MDA modu (Manuel giriş) “Makine” işlem alanı İşlev MDA modunda bir parça programını yaratabilir ya da yürütebilirsiniz. Uyarı Manuel mod tam otomatik moddaki aynı güvenlik bağlantılarına tabidir. Ayrıca aynı ön gereklilikler tam otomatik mod içinde gereklidir. Işlem sırası MDA modunu seçmek için makine üzerindeki makine kumanda paneli üzerindeki MDA anahtarını kullanın. Şekil 4-6 "MDA” başlatma ekranı Klavyeyi kullanarak bir ya da daha fazla bloğu girin. İşlemeyi başlatmak için NC START’a basın. İşleme esnasında blokların düzenlenmesi artık mümkün değildir. İşleme sonrasında içerik NC START’a bir kez daha basıldığında işlemenin tekrarlanabileceği şekilde muhafaza edilir. 4-64 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 4.2 Manuel Kullanma modu MDA modu (Manuel giriş) “Makine” işlem alanı Parametreler Tablo 4-2 MDA çalışma penceresi parametrelerin tanımı Parametreler MKS X Y Z +X … -Z Position (pozisyon) mm Kalan Yol G function (G işlevi) Spindle S r.p.m. (Işmili s devir) Hız F Tool (takım) Editing window (düzenleme penceresi) Açıklama MKS ya da PKS’de bulunan eksenleri görüntüler Bir ekseni pozitif (+) ya da negatif (-) yönde hızlandırırsanız ilgili alanda bir artı ya da eksi işareti belirir. Eksen gerekli konumdaysa hiçbir işaret görüntülenmez. Bu alanlar eksenlerin MKS ya da PKS'deki gerçek konumlarını görüntüler. , Bu alan eksenlerin MKS ya da PKS'deki kalan mesafeyi görüntüler. , Önemli G işlevlerini görüntüler Gerçek değeri ve işmili devri set edilen değeri görüntüler ilerleme hızı gerçek değerini ve set edilen değeri mm/dak. Ya da mm/devir olarak görüntüler. Çalışmakta olan takımı, gerçek takım ofset numarası (T…, D…) ile görüntüler. “Reset (sıfırla)” program durumunda bir düzenleme bir parça program bloğunu girmeye yarar. Not Sistemi ikinci bir işmili eklenirse, işmili küçük fontta görüntülenecektir. Pencere mutlaka bir işmilinin datasını görüntüler. Kumanda sistemi işmili verisini aşağıdaki hususlara göre görüntüler: Ana işmili aşağıdaki durumlarda görüntülenir: – Avara durumunda; – Işmili çalıştırılırken; – Her iki işmili aktifken. Işmili aşağıdaki durumlarda görüntülenir: – Işmili çalıştırılırken. Güç gösterge çubuğu çalışmakta olan işmili için geçerlidir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 4-65 Manuel Kullanma modu 4.2 MDA modu (Manuel giriş) “Makine” işlem alanı Tuş takımı Setbase (temel ofset) Temel ofseti ayarlamak için bu tuşu kullanın (bkz. Bölüm 4.1). Face (alın işleme) Alın işleme (ayrıca bkz. Bölüm 4.2.1) Settings (Ayarlar) Bkz. Bölüm 4.1 G function (G işlevi) penceresi her bir G işlevinin bir gruba atandığı ve pencerede sabit bir pozisyonu olan G işlevlerini görüntüler. Sonraki G işlevlerini görüntülemek için PageDown (sonraki sayfa) ve PageUp (Önceki sayfa) pencerelerini kullanın. Tuşun tekrarlı seçimi pencereyi kapatacaktır. Auxiliary function (yardımcı işlev) Bu pencere halihazırda aktif olan yardımcı ve M kodlarını görüntüler. Tuşun tekrarlı seçimi pencereyi kapatacaktır. Axis feedrate (Eksen ilerleme hızı) Eksen ilerleme hızını görüntülemek için bu tuşu kullanın. Tuşun tekrarlı seçimi pencereyi kapatacaktır. Delete MDI prog. (MDI programını sil) Blokları program penceresinden silmek için bu işlevi kullanın. Save MDI prog. (MDI programı kaydet) İstediğiniz MDA programı ile birlikte program dizinine kaydedilecek bir adı giriş alanına girin. Alternatif olarak mevcut bir programı listeden seçebilirsiniz. Giriş alanı ve program listesi arasında geçiş yapmak için TAB tuşunu kullanın. Şekil 4-7 MDA modu gerçek değerleri seçili koordinat sistemine bağlı olarak görüntülenir. İki koordinat sistemi arasında geçiş yapmak için bu tuşu kullanın. 4-66 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 4.2 4.2.1 Manuel Kullanma modu MDA modu (Manuel giriş) “Makine” işlem alanı Alın işleme(Yüzey Frezeleme) İşlev Bir sonraki işleme hazırlık olması için, bir özel parça programı yaratmadan, yüzey frezeleme için bu işlevi kullanın. Işlem sırası MDA modunda, interaktif ekran formunu açmak için Face (alın işleme) tuşunu seçin. • Eksenleri başlangıç noktasında pozisyonlayın. • Ekranformunda değerleri girin. Ekran formunu tamamıyla doldurduktan sonra işlev NC START ile başlatılabilecek olan bir parça programı yaratacaktır. Interaktif ekran formu kapatılacak ve “Makine” çalıştırma ekranı belirecektir. Burada program sürecini gözlemleyebilirsiniz. Önemli Geri çekilme noktası ve emniyet mesafesi başlamadan önce “Settings (ayarlar)” menüsünde tanımlanmalıdır. Şekil 4-8 Alın işleme SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 4-67 Manuel Kullanma modu 4.2 MDA modu (Manuel giriş) “Makine” işlem alanı Tablo 4-3 Face milling (alın işleme) çalışma penceresi parametrelerin tanımı Parametreler Açıklama Tool (takım) Kullanılacak takım girişi Work offset (İşparça ofsetleri) Hız F Spindle S r.p.m. (Işmili s devir) Direction (yön) Mach. (işleme) X0, Y0, Z0, X1, Y1 Blank dimensions (boş eksenler) Z1 Finished dimension (işli eksen) DXY Max. İnfeed (dalma hareketi) DZ Max. İnfeed (dalma hareketi) UZ Takım işlemeden önce yüklenir. Buraya kadar işlev gerekli tüm adımları gerçekleştiren bir iş döngüsü çağırır. Döngü (LL6) makine üreticisi tarafından sağlanır. Programda seçilecek ofset (daha önce “sıfır ofset” – çev.) ilerleme hızının mm/dak. Ya da mm/dev. Olarak girme Işmili devri girme Işmili devir yönünü seçmek için bu tuşu kullanın. Alın kalitesini tanımlamak için bu tuşu kullanın. Roughing (kaba frezeleme) ve finishing (işleme) arasında geçiş yapabilirsiniz. Parça geometrisini girmek için bu tuşu kullanın. Z eksenindeki son ölçü değeri Dalma hareketi miktarı için giriş alanı (X,Y) Dalma hareketi miktarı için giriş alanı (Z) Kaba frezelemede finişe bırakılan pay İşleme yönü belirleme tuşları X eksenine paralel işleme yönü, sürekli Y eksenine paralel işleme yönü, sürekli X eksenine paralel işleme yönü,tek yönde Y eksenine paralel işleme yönü, tek yönde 4-68 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 AUTOMATIC modu 5 Ön gereksinim Makine, makine üreticisinin özelliklerine göre AUTOMATIC mod için ayarlanır. Işlem sırası Makine kumanda panelinde AUTOMATIC düğmesini kullanarak AUTOMATIC modu seçin. AUTOMATIC başlatma ekranı belirir, pozisyon, ilerleme hızı, işmili ve takım verileri yanında halihazırda aktif olan bloğu da görüntüler. Şekil 5-1 AUTOMATIC başlatma ekranı SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 5-69 AUTOMATIC mod Program kontrol Satır arama Program test Kontura Göre Deneme Çalışması Bitiş Noktasına Şartlı durdurma Hesap yapmadan Perdeleme Tek satır Hassas Correct progr. Kesilme Noktasına Ara ROV aktifle Geri << Geri << Back << Şekil 5-2 AUTOMATIC menü ağacı Parametreler Tablo 5-1 çalışma penceresinde parametrelerin tanımı Parametreler MKS X Z +X -Z Position (pozisyon) mm Kalan mesafe 5-70 Açıklama MKS ya da PKS’de bulunan eksenleri görüntüler Bir ekseni pozitif (+) ya da negatif (-) yönde hızlandırırsanız ilgili alanda bir artı ya da eksi işareti belirir. Eksen gerekli konumdaysa hiçbir işaret görüntülenmez. Bu alanlar eksenlerin MKS ya da PKS'deki gerçek konumlarını görüntüler. , Bu alanlar eksenlerin MKS ya da PKS'deki kalan mesafeyi görüntüler. , G function (G işlevi) Spindle S r.p.m. (Işmili s devir) Ilerleme hızı F mm/dak. ya da mm/dev. Tool (takım) Önemli G işlevlerini görüntüler Current block (gerçek blok) Blok ekranı halihazırda aktif olan parça programının yedi bloğunu görüntüler. Bir bloğun görüntülenmesi pencere genişliği ile sınırlıdır. Birden fazla blok sıralı olarak yürütülürse, “Program progress (program süreci)” penceresine geçilmesi önerilir. Yedi blok ekranına geri dönmek için “Program sequence (program akışı)” tuşunu kullanın. Gerçek değeri ve işmili devri set edilen değeri görüntüler ilerleme hızı gerçek değeri ve set edilen değeri görüntüler Çalışmakta olan takımı, gerçek takım ofset numarası (T…, D…) ile görüntüler. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 AUTOMATIC mod Not Sisteme ikinci bir işmili eklenirse, işmili küçük fontta görüntülenecektir. Pencere mutlaka bir işmilinin datasını görüntüler. Kumanda sistemi işmili verisini aşağıdaki hususlara göre görüntüler: Ana işmili aşağıdaki durumlarda görüntülenir: – Avara durumunda; – Işmili çalıştırılırken; – Her iki işmili aktifken. Işmili aşağıdaki durumlarda görüntülenir: – Işmili çalıştırılırken. Güç gösterge çubuğu çalışmakta olan işmili için geçerlidir. Tuş takımı Program control (program kontrol) Program kumanda tuşları görüntülenir (ör. ”Skip block”, ”Program test”). Program test (program sınama) “Program test (sınama)“ (PRT) seçilirse eksenler ve işmillerin eksen hareketleri çıkışları devre dışı bırakılır. Ayar noktası ekranı hızlanma hareketlerini “simule eder”. Dry run feedrate (deneme çalışması ilerleme hızı) Bu tuşu seçerseniz, tüm hızlanma hareketleri “Dry run feed (kuru çalışma ilerleme hızı)“ ayar verisinden belirlenen ilerleme hızı ayar noktası ile gerçekleştirilecekler. Diğer bir ifadeyle: Programlı hareket komutları yerine kuru çalışma ilerleme hızı çalışacaktır. Condit. Stop (durdur) Bu işlev aktifse, M01 çeşitli işlevinin programlanır olduğu bloklarda program yürütümü durdurulur. Skip (perdele) Blok numarası cephesinde bir bölme işareti ile işaretli program blokları program yürütümü esnasında atlanır (rö. “/N100”). SBL fine (tek satır aktif) Bu işlev devreye alınırsa, parça program blokları aşağıdaki şekilde ayrı yürütülürler: Her bir bloğun şifresi ayrı olarak çözülür ve her bir blokta bir durdurma gerçekleştirilir; bir istisnası kuru çalışma ilerleme hızı olmadan diş bloklarıdır. Böyle bloklarda, bir durdurma sadece gerçek diş bloğu sonunda gerçekleştirilir. “Single Block fine (ince Tek Blok)” sadece RESET durumunda seçilebilir. ROV active Ilerleme hızı, feedrate override anahtarı ile kumanda imkanı verir. Back << (geri) Ekran formundan çıkmak için bu tuşu kullanın. Block search (satır arama) Programda istenen yere gitmek için blok arama işlevini kullanın. To contour (kontura göre) Blok arama blok başlama noktası hesaplaması ile ilerler. Blok arama esnasında aynı hesaplamalar normal program çalışma esnasında olduğu gibi gerçekleştirilir fakat eksenler hareket etmez. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 5-71 AUTOMATIC mod To end point (Bitiş noktasına) Blok arama blok son noktası hesaplaması ile ilerler. Blok arama esnasında aynı hesaplamalar normal program çalışma esnasında olduğu gibi gerçekleştirilir fakat eksenler hareket etmez. Without calculate (hesap yapmadan) Blok arama hesaplamasız ilerler Bloka arama esnasında hesaplama yapılmaz. Interr. Point(Kesilme noktasına) : Kursör kesinti noktası üzerine pozisyonlanır. Find (Ara) “Find (bul)” tuşu “Find line (satır bul)”, “Find text (metin bul)” vs. işlevlerini sağlar. Correct progr. (programı düzelt) Hatalı bir program geçişini düzeltmek için bu tuşu kullanın. Herhangi bir değişiklik derhal kaydedilecektir. G function (G işlevi) halihazırda aktif olan tüm G fonksiyonlarını görüntülemek için G fonksiyonları penceresini açar. G işlevleri penceresi her bir G işlevinin bir gruba atandığı ve pencerede sabit bir pozisyonu olan halihazırda aktif olan tüm G işlevlerini görüntüler. Sonraki G işlevlerini görüntülemek için PageUp (önceki sayfa) ve PageDown (Sonraki sayfa) pencerelerini kullanın. Şekil 5-3 Aktif G işlevi penceresi Auxiliary function (yardımcı fonksiyonlar) Bu pencere halihazırda aktif olan yardımcı ve M işlevlerini görüntüler. Tuşun tekrarlı seçimi pencereyi kapatacaktır. Eksen ilerleme hızı Eksen ilerleme hızını görüntülemek için bu tuşu kullanın. Tuşun tekrarlı seçimi pencereyi kapatacaktır. Program sequence (Program akışı) Yedi bloktan üç blok ekranına geçmek için bu tuşu kullanın. MKS / PKS / REL Makine değerleri, parça ya da ilgili koordinat sistemi seçilir. 5-72 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 5.1 5.1 AUTOMATIC mod Parça programı seçme / başlatma “Makine" işlem alanı Parça programı seçme / başlatma “Makine" işlem alanı İşlev Programı başlatmadan önce kumanda sistemi ve makinenin ayarlı olduğundan emin olun. Makine üreticisinin ilgili güvenlik notlarına dikkat edin. Işlem sırası Makine kumanda panelinde AUTOMATIC düğmesini kullanarak AUTOMATIC modu seçin. Program Yöneticisi açılır. NC dizinini (varsayımsal seçim) ya da Müşteri CF kartı tuşlarını doğru dizinlere gitmek için kullanın. Şekil 5-4 "Program Yöneticisi” başlatma ekranı Oklu çubuğu istenen program üzerine pozisyonlayın. Execute (çalıştır) yürütme amacıyla programı seçmek için Execute (çalıştır) (NC dizini) ya da Ext. execution (CF kartıyla) tuşunu kullanın. Seçili programın adı “Program name (adı)” ekran satırında belirecektir. Progr. Control (kumanda) İstendiği takdirde programı yürütme şeklini belirleyebilirsiniz. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 5-73 AUTOMATIC mod 5.1 Parça programı seçme / başlatma “Makine" işlem alanı Şekil 5-5 Program kumandası Parça programı yürütmesini başlatma için NC START basın. 5-74 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 5.2 5.2 AUTOMATIC mod Blok arama “Makine” işlem alanı Satır arama “Makine” işlem alanı Işlem sırası Ön şart: Gerekli program seçili durumda (bkz. Bölüm 5.1) ve kumanda sistemi RESET durumunda. Block search (Satır arama) Satır arama işlevi programın parça programı içinde gerekli olan satıra doğru ilerlemesini sağlar. Aranan hedef, kursör doğrudan parça programı içindeki gerekli bloğa pozisyonlama ile ayarlanır. Şekil 5-6 Blok arama To contour (kontura göre) Blok başlatmada blok arama To end point (bitiş noktasına) Blok sonunda blok arama Without calculate (hesap yapmadan) Hesaplamasız blok arama Interr. point Kesinti noktası yüklenir. Find (Ara) Bu tuş satır numarası ya da aranan terimleri girebileceğiniz diyalog metin kutusunu açar. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 5-75 AUTOMATIC mod 5.3 Bir parça programını durdurma/iptali Şekil 5-7 Aranan terimi girme Hangi pozisyondan tanımlanmıştır. terimi arayacağınızı tanımlamak için bir seçme alanı Arama sonucu Gerekli blok Current block (gerçek blok) penceresinde görüntülenir. 5.3 Bir parça programını durdurma/iptali Işlem sırası Bir parça programını durdurmak için NC STOP’a basın. Parça programı yürütmesini devam ettirmek için NC START basın. Halihazırda çalışmakta olan programı iptal etmek RESET'i kullanın. Tekrar NC START'a basmak iptal etmekte olduğunuz programı yeniden başlatacak ve programı başından yürütecektir. 5-76 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 5.4 5.4 AUTOMATIC mod İptal sonrasında tekrar hareket ettirme İptal sonrasında tekrar hareket ettirme Bir program iptali sonrası (NC RESET), takımı Manuel moddaki (Jog) konturdan çekebilirsiniz. Işlem sırası AUTOMATIC modu seçin. Block search (arama) Blok arama penceresini iptal noktasını girmek amacıyla bu tuşu kullanın. Interr. Point (Kesilme noktası) Kesinti noktası yüklenir. To contour (kontura göre) Bu tuşu seçmek blok aramasını iptal noktasında başlatacaktır. Kesintili bloğun başlangıç pozisyonuna bir ayarlamaya göre hareket edecektir. Parça programı yürütmesini devam ettirmek için NC START basın. 5.5 Kesme sonrası tekrar konumlandırma Bir program iptali (NC STOP) sonrasında takımı Manuel Jog modundaki konturdan çekebilirsiniz, iptal noktası koordinatları kumanda sistemi tarafından kaydedilir. Eksenlerin hareket ettirildiği mesafe farkları görüntülenir. Işlem sırası AUTOMATIC modu seçin. Parça programı yürütmesini devam ettirmek için NC START basın. Uyarı İptal noktasına tekrar hareket ederken tüm eksenler eşanlı olarak hareket edecektir. Hareket alanının tıkalı olmadığından emin olun. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 5-77 AUTOMATIC mod 5.6 Harici programı yürütme 5.6 Harici programı yürütme İşlev CF kartından harici bir programı kumanda sistemine aktarmak için bu tuşu kullanın; bu programı yürütmek için NC START basın. Ara bellek içeriği işlenirken bloklar otomatik olarak tekrar yüklenirler. CF kartından bir programı yürütürken işlem sırası Ön şart: Kumanda sistemi RESET durumundadır. Makine kumanda paneli üzerinde doğru düğmeleri kullanarak AUTOMATIC modu ve Program Yöneticisini seçin. Customer CF card (müşteri CF kartı) Tuşu seçin. Yürütülecek program ok kullanılarak seçilir. Ext. Execution (harici çalıştır) Tuşu seçin. Program ara belleğe aktarılır ve seçilir ve Program Seçiminde otomatik olarak görüntülenir. Programı yürütmesini başlatmak için NC START basın. Program sürekli olarak tekrar yüklenir. Program sonunda ya da RESET durumunda program otomatik olarak kumanda sisteminden çıkarılır. 5-78 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Parça Programlama 6 Işlem sırası Program Yöneticisini çağırmak için Program Manager düğmesini kullanın. Şekil 6-1 "Program Yöneticisi” başlatma ekranı Program dizininde tarama için ok tuşlarını kullanın. Program adlarını hızlı bulmak için sadece program adlarının baş harfini girin. Kumanda sistemi otomatik olarak oku uyan karakterle birlikte bir program üzerine pozisyonlayacaktır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-79 Parça Programlama Tuş takımı NC directory (dizin) NC dizinlerini görüntülemek için bu tuşu kullanın. Execute (çalıştır) Kursörün çalıştırmak için üzerine konumlandırıldığı programı seçmek için bu tuşu kullanın. Kumanda sistemi pozisyon ekranına geçecektir. Sonraki NC START ile program başlatılır. New (yeni) Yeni bir program yaratmak için New (yeni) tuşunu kullanın. Open (aç) İşleme amacıyla kursörün belirttiği dosyayı açmak için “Open (aç)” tuşunu kullanın. Mark all (tümünü işaretle) Sonraki işlemler için tüm dosyaları seçmek amacıyla bu tuşu kullanın. Seçim Tuş bir kez daha seçilerek iptal edilebilir. Not Dosyaları tek tek seçme: Oku doğru dosya üzerine getirin ve Select (seç) tuşuna basın. Seçili satır rengini değiştirecektir. Select (seç) düğmesine bir kez basarsanız seçim iptal edilir. Copy (Kopyala). Bu işlev kopyalanacak dosyaların bir listesine (“geçici taşıma panosu” olarak bilinen) bir ya da daha fazla dosya girecektir. Paste (Yapıştır) Bu işlev dosya ya da dizinleri panodan gerçek dizine yapıştıracaktır. “Delete (sil)” tuşunu seçerken, kursör tarafından seçili dosya bir onay ikazının ardından silinir. Birden fazla dosya seçilmekteyse tüm bu dosyalar bir onay ikazının ardından silineceklerdir. Silme talebini yürütmek için OK tuşuna basın ve iptal etmek için İptal’e basın. Sonraki işlevleri açmak için bu tuşu kullanın. Rename (ismini değiştir) tuşunu seçmek oku kullanmadan önce seçtiğiniz programı tekrar adlandırabileceğiniz yerde bir pencere açar. Yeni adı girdikten sonra onaylamak için OK basın ya da iptal için İptal’e basın. Preview window (Öngörünüş) Bu işlev kursör belli bir süre program adı üzerinde pozisyonlanmaktaysa ilk yedi satırı görüntüleyen bir pencere açar. 6-80 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Parça Programlama Customer CF card (müşteri CF kartı) Bu tuşu seçme dosyaların RS232 interface ve “Program execution from external (harici programı çalıştırma)’den” aranması / okunması için gerekli işlevleri sağlar. İşlev seçilirken CF kartı dizinleri görüntülenir. Ext. Execution (Harici çalıştır) Kursörün çalıştırmak için üzerine konumlandırıldığı programı seçmek için bu tuşu kullanın. CF kartı seçilirse, program NC tarafından harici bir program olarak yürütülür. Bu program NC dizininde kayıtlı olmayan parça programlarının her çağrısını içermemelidir. Bu tuşu seçme dosyaların RS232 interface ve “Program execution from external (harici programı çalıştırma)’den” aranması / okunması için gerekli işlevleri sağlar. Send (gönder) Dosyaları panodan RS232’ye bağlı bir PC’ye aktarmak için bu işlevi kullanın. Receive (al) Dosyaları RS232 interface’den yüklemek için bu tuşu kullanın. İnterface ayarları için lütfen System (sistem) çalıştırma alanına bakın (Bölüm 7). Parça programları metin formatı kullanılarak aktarılmalıdır. Error log (hata protokolü) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-81 Parça Programlama 6.1 Yeni bir program girişi “Program” işlem alanı 6.1 Yeni bir program girişi “Program” işlem alanı Işlem sırası Program Yöneticisini seçtiniz. NC directory (dizin) Yeni programı kaydetmek istediğiniz yeri seçmek için NC dizini tuşunu kullanın. New (yeni) tuşunu seçin; yeni ana program ya da alt programın adını girebileceğiniz bir metin kutusu belirecektir. Ana programların uzatmaları “.MPF” otomatik olarak girilir; alt programların uzatmaları “.SPF” program adı ile birlikte girilmelidir. Şekil 6-2 Yeni program interaktif ekran formu Yeni program adını girin. Girişinizi onaylamak için OK tuşunu kullanın. Yeni parça programı dosyaıs yaratılacak ve editör penceresi otomatik olarak açılır. Program yaratmayı iptal için İptal'i kullanın; pencere kapanacaktır. 6-82 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Parça Programlama Parça programlarını düzenleme “Program” işletim alanı 6.2 6.2 Parça programlarını düzenleme “Program” işletim alanı İşlev Bir parça programı ya da bir parça programının bölümleri sadece otomatikte aktif değilse düzenlenebilirler. Parça programında herhangi bir değişiklik derhal kaydedilmeli. Şekil 6-3 "Program Editörü” başlatma ekranı Menü ağacı Kontur Yaz Delme Frezeleme Simülasyon Çalıştır Delme / Puntalama Blok işaretle Delik Merkezleme Alın Frezeleme Orjine Blok kopyala Derin Delik Delme Kontur Frezeleme Hepsini göster Blok yapıştır Delik Genişletme Erkek Form Büyüt Kılavuz Çekme Standart Cep Blok sil Yeniden Derle Otomatik görüntüle Ara Modal iptal Kanallar Numaralandır Delik şablonu Diş Frezeleme Küçült Ekranı Sil Yeniden Derle Kursör Kaba/ince Şekil 6-4 “Program” menü ağacı SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-83 Parça Programlama 6.2 Parça programlarını düzenleme “Program” işletim alanı Tuş takımı Edit (Yaz) Metni düzenlemek için bu tuşu kullanın. Execute (çalıştır) Seçili dosyayı çalıştırmak için bu tuşu kullanın. Mark block (Blok işaretle) Okları kullanarak gerçek ok konumuna kadar bir metin segmenti seçmek için bu tuşu kullanın. Copy block (Blok kopyala) Panoya seçili bir bloğu kopyalamak için bu tuşu kullanın. Insert block (Blok yapıştır) Gerçek kursör pozisyonunda panodan bir program bloğunu yapıştırmak için bu tuşu kullanın. Delete block (blok sil) Seçili bir program bloğunu silmek için bu tuşu kullanın Find (Ara) Görüntülü program dosyasında bir dizgi aramak için Find (ara) tuşunu kullanın. Aradığınız terimi giriş satırına yazın ve aramayı başlatmak OK tuşunu kullanın. Arama sürecini başlatmadan metin kutusunu kapatmak için "İptal’i” kullanın. Renumber (numaralandır) Programın sonuna kadar gerçek ok konumundan blok numaralarını değiştirmek için bu tuşu kullanın. Contour (kontur) Konturu programlamak için (“blueprint programming (kontur programlama)” bkz. Bölüm 6.3 Drilling (delme) Bkz “Çevrimler” bölümü Milling (frezeleme) Bkz “Çevrimler” bölümü Simulation (Simulasyon) Bölüm 6.4’te tanımlanır. Recompile (Yeniden derle) Yeniden derleme için kursörü programdaki çevrim çağırma satırı üzerine pozisyonlandırın. Bu işlev döngü adının kodunu çözer ve ekran formunu ilgili parametreler ile hazırlar. Geçerlilik aralığının ötesinde herhangi bir paramatre varsa işlev otomatik olarak varsayılan değerleri kullanacaktır. Ekran formunu kapadıktan sonra orijinal parametre bloğu düzeltilen blokla değiştirilir. Not: Sadece otomatik olarak üretilen bloklar tekrar derlenebilirler. 6-84 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6.3 6.3 Parça Programlama Blueprint programming (Kontur programlama) Blueprint programming (Kontur programlama) İşlev Kumanda sisteni hızlı ve güvenilir parça programları yaratma için farklı kontur ekran formları sağlar. Doğru parametreleri interaktif ekran formlarında doldurun. Aşağıdaki kontur elemanları ya da kontur bölümleri kontur ekran formları kullanılarak programlanabilirler: • Düz hat bölümü, uç nokta ya da açı belirlemeli • Kontur bölümü düz hat – açı ve uç nokta belirlemeli düz çizgi • Daire sektörü merkez nokta / uç nokta / uç belirlemeli • Kontur bölümü düz çizgi - teğet geçişli daire; açı, uç ve sondan hesaplamalı • Kontur bölümü düz çizgi – her geçişli daire; açı, merkez nokta ve sondan hesaplamalı • Kontur bölümü düz çizgi - teğet geçişli daire; açı, uç ve sondan hesaplamalı • Kontur bölümü daire – her geçişli düz çizgi; açı, merkez nokta ve sondan hesaplamalı • Kontur bölünü daire – düz hat - teğet geçişli daire • Kontur bölümü daire - teğet geçişli daire; merkez nokta, uç ve sondan hesaplamalı • Kontur bölümü daire – her geçişli daire; merkez nokta ve sondan hesaplamalı • Kontur bölümü daire – daire - teğet geçişli daire • Kontur bölümü düz hat – daire - düz hat - teğet geçişli daire Şekil 6-5 tuş takımı işlevleri Koordinatlar mutlak, artışlı ya da kutup değeri olarak girilebilirler. Giriş Toggle (seçme) anahtarı kullanılarak değiştirilir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-85 Parça Programlama 6.3 Blueprint programming (Kontur programlama) Tuş takımı Kontur elemanlarının her birine girmek için bu tuş işlevlerini kullanın. Bir kontur ekran formu ilk kez açılıyorsa kontur bölümü başlatma noktası kumanda sistemine raporlanmalı. Sonraki tüm hareketler bu noktaya göre olacaktır. Oku kullanarak giriş çubuğunu hareket ettirirseniz tüm değerlerin yeniden girilmesi gerekir. Şekil 6-6 başlangıç noktasını ayarlama Approach start point (hareket başlangıç noktası) tuşu işlevi girili koordinatlara hareket eden bir NC bloğunu üretecektir. Düz hat bölümleri programlama programlama yardımı Şekil 6-7 Düz hattın son noktasını mutlak boyutlarda (ABS), artışlı boyutlarda (INC) (başlangıç noktasına göre) ya da kutup koordinatlarında (POL) girin. Gerçek ayarlar interaktif ekran formunda görüntülenir. Son nokta bir koordinat ve eksen ve düz hat arasındaki bir açı ile de tanımlanır. 6-86 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6.3 Parça Programlama Blueprint programming (Kontur programlama) Son nokta kutup koordinatlaırında belirlenirse, kutup ve son nokta arasındaki vektör (1 alanına girilecek) ile birlikte vektörün kutba göre açısına da (2 alanına) ihtiyacınız olacaktır. Buraya kadar, başlamadan önc kutbu ayarlamak şarttır. Bu kutup yeni bir kutup ayarlanana kadar geçerlidir. Set Pole (kutbu ayarla) Kutbun koordinatlarının girilmesi gereken yerde bir metin kutusu açılacaktır. Kutup noktası seçili düzleme göre olacaktır. Şekil 6-8 Bu işlev seçilirse şeçili blok hızlı hareket ya da programlı ilerleme hızı ile hızlandırılır. Add. Functions (ekle) Gerekirse alanlara ilave işlevler ekleyebilirsiniz. Komutlar birbirlerinden boşluklar, virgüller ya da noktalı virgüller ile ayrılabilirler. Şekil 6-9 İnteraktif ekran formu tüm kontur elemanları için sağlanmıştır. G17 (X–Y), G18 (Z–X) ya da G19 (Y–Z) düzlemlerini seçmek için bu tuşu kullanın. Ekran formunda eksenlerin belirtimleri seçime göre değişecektir. İnteraktif ekran formu tüm kontur elemanları için sağlanmıştır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-87 Parça Programlama 6.3 Blueprint programming (Kontur programlama) OK tuşuna basmak tüm komutları parça programına alacaktır. Değerleri kaydetmeden ekran interaktif formundan çıkmak için İptal’i seçin. Bu işlev iki düz hat arasındaki kesişim noktasını hesaplamaya yarar. İkinci düz hattın son noktasının ve düz hatların açılarının koordinatlarını belirleyin. Şekil 6-10 Tablo 6-1 interaktif ekran formunda giriş Düz hat 2 son noktası E Düz hat 1 açısı A1 Düz hat 2 açısı A2 Ilerleme hızı F Düz hattın son noktasını girin. Açı 0 ile 360 derece arasında saatin tersi yönde belirlenir. Açı 0 ile 360 derece arasında saatin tersi yönde belirlenir. Ilerleme hızı Koordinatların son noktası ve merkez noktayı kullanarak bir daire blok yaratmak için bu interaktif ekran formunu kullanın. Şekil 6-11 6-88 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6.3 Parça Programlama Blueprint programming (Kontur programlama) Son nokta ve merkez nokta koordinatlarını giriş alanlarına girin. İhtiyaç duyulmayan giriş alanları saklanırlar. Devir yönünü G2’den G3’e değiştirmek için bu tuşu kullanın. G3 ekranda belirecektir. Bu tuşu tekrar seçmek ekranı G2'ye geri döndürecektir. OK tuşuna basmak bloğu parça programına alacaktır. Bu işlev bir kontur ve daire sektörü arasındaki teğet geçisi hesaplayacaktır. Düz hat başlangıç noktası ve açı ile tanımlanmalıdır. Daire uç ve son nokta ile tanımlanmalıdır. Her geçiş açısı ile kesişim noktalarını hesaplamak için POI tuşu işlevi merkez nokta koordinatlarını görüntüleyecektir. Şekil 6-12 Düz hat - teğet geçişli daire Tablo 6-2 interaktif ekran formunda giriş Daire son noktası Düz hat açısı E O Daire çapı R Ilerleme hızı Daire merkezi F M Daire son noktasını girin. Açı 0 ile 360 derece arasında saatin tersi yönde belirlenir. Daire çapı giriş alanı Ilerleme hızı interpolasyonu giriş alanı Dğz hat ve daire arasında teğet geçişi yoksa daire merkezi bilinmelidir. Belirleme önceli blokta seçili hesaplama (mutlak, artışlı ya da kutup koordinatları) türüne göre gerçekleştirilir. Devir yönünü G2’den G3’e değiştirmek için bu tuşu kullanın. G3 ekranda belirecektir. Bu tuşa basmak ekranı G2'ye geri döndürecektir. Ekran G2’ye değişir. Teğer ya da her geçiş arasında seçim yapabilirsiniz. Ekran formu girmekte olduğunuz veriden bir düz hat ve bir daire blok üretir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-89 Parça Programlama 6.3 Blueprint programming (Kontur programlama) Birden fazla kesişim noktası varsa, istenen kesişim noktası metin kutusundan seçilmelidir. Koordinatlar girilmemişse, program onu varolan özelliklerden hesaplamaya çalışır. Birçok olasılık varsa koordinat doğru olan bir metin kutusundan seçilmelidir. Bu işlev bir daire sektörü ile bir düz hat arasındaki teğet geçişi hesaplar. Daire sektörü parametre başlangıç noktası ve uç ile ve düz hat parametreler son nokta ve açı ile tanımlanmalıdır. Şekil 6-13 teğet geçiş Tablo 6-3 İnteraktif ekran formunda giriş Düz hat son noktası E Merkez nokta M Daire çapı R Düz hat 1 açısı O Ilerleme hızı F Düz hattın son noktasını mutlak, artışlı ya da polar koordinatlarda girin. Daire merkezini mutlak, artışlı ya da polar koordinatlarda girin. Daire çapı giriş alanı Açı 0 ile 360 derece arasında saatin tersi yönde ve kesişim noktasına göre belirlenir. Ilerleme hızı interpolasyonu giriş alanı Devir yönünü G2’den G3’e değiştirmek için bu tuşu kullanın. G3 ekranda belirecektir. Bu tuşa basmak ekranı G2'ye geri döndürecektir. Ekran G2’ye değişir. Teğer ya da her geçiş arasında seçim yapabilirsiniz. Ekran formu girmekte olduğunuz veriden bir düz hat ve bir daire blok üretir. Birden fazla kesişim noktası varsa, istenen kesişim noktası metin kutusundan seçilmelidir. Bu işlev iki daire sektörü arasına bir düz hattı tanjant olarak yerleştirir. Sektörler merkez noktaları ve yarıçaplarından belirlenirler. Seçili devir yönüne göre kesişimin farklı tanjant noktaları oluşur. 6-90 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6.3 Parça Programlama Blueprint programming (Kontur programlama) Sektör 1 merkez nokta ve çap parametreleri ve sektör 2 son nokta, merkez ve çap parametrelerini girmek için görüntülü ekran formunu kullanın. Ayrıca dairelerin devir yönleri de seçilmelidir. Varolan ayarları görüntülemek için bir yardım ekranı da sağlanmıştır. OK basmak girili değerlerden üç bloğu hesaplar ve onları parça programına girer. Şekil 6-14 Tablo 6-4 interaktif ekran formunda giriş Son nokta E Daire 1 merkezi M1 Daire 1 çapı R1 Daire 2 merkezi M2 1. Düzlemin 1 ve 2ç geometri ekseni Hiçbir koordinat girilmezse, bu işlev kesişim noktasını girmekte olduğunuz düz hat ve 2 sektörü arasında sağlar. 1. Düzlemin 1 ve 2ç geometri ekseni (mutlak koordinatlar) Çap 1 giriş alanı Daire 2 çapı R2 1. Düzlemin 1 koordinatlar) Çap 2 giriş alanı ve 2ç geometri Ilerleme hızı F Ilerleme hızı interpolasyonu giriş alanı ekseni (mutlak Ekran formu girmekte olduğunuz veriden bir düz hat ve iki daire blok üretir. İki daire sektörünün devir yönünü tanımlamak için bu tuşu kullanın. Muhtemel kombinasyonlar: Sektör 1 Sektör 2 G2 G3 G3 G2 G2 G2 G3 G3 Son nokta ve merkez nokta koordinatları mutlak ya da artışlı ya da kutup koordinatları olarak girilebilirler. Gerçek ayarlar interaktif ekran formunda görüntülenir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-91 Parça Programlama 6.3 Blueprint programming (Kontur programlama) Örnek Verili: R1 18 mm R2 15 mm R3 15 mm M1 X 20 Y 30 M2 X 50 Y 75 M3 X 75 Y 20 Başlangıç noktası: X=2 ve Y=30 mm başlangıç noktası olarak düşünülürler. İşlem: Contour (kontur) menüsünden formu görüntülenir. seçin. Başlangıç noktası için interaktif ekran Şekil 6-15 başlangıç noktasını ayarlama 6-92 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6.3 Parça Programlama Blueprint programming (Kontur programlama) Girişinizi onaylamak için OK basın; kontur bölümü değerlerini girebileceğiniz ekran formu görüntülenir. İki daire sektörü (G1/G2) devir yönünü seçmek için G2/G3 tuşunu kullanın ve parametre listesini doldurun. Son nokta alanı açık bırakılabilir ya da X 50 Y 90 (75 + R15) noktalarını girebilirsiniz. Şekil 6-16 ekran formunu çağırma İnteraktif ekran formunu doldurduktan sonra ekran formundan çıkmak için OK tıklayın. Kesişim noktaları hesaplanır ve iki blok üretilir. Şekil 6-17 1 adımı sonucu Son nokta açık bırakıldığından düz hat ve daire sektörü arasındaki kesişim noktası aynı zamanda sonraki kontur tanımlaması için başlangıç noktası olur. Artık kontur bölümünü hesaplamak için ekran formunu çağırın - SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-93 Parça Programlama 6.3 Blueprint programming (Kontur programlama) Şekil 6-18 ekran formunu çağırma Şekil 6-19 2 adımı sonucu Adım 2 kesişim noktası düz hat Ardından, başlagıç noktası 2 -Daire ve daire sektörü arasındaki kesişim noktasıdır. sektörü kontur bölümünü hesaplayın. Şekil 6-20 ekran formunu çağırma Şekil 6-21 3 adımı sonucu 6-94 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6.3 Parça Programlama Blueprint programming (Kontur programlama) Son olarak yeni son nokta ve başlangıç noktasını birleştirin. Buraya kadar işlevi kullanabilirsiniz. Şekil 6-22 adım 4 Şekil 6-23 4 adımı sonucu İşlev iki daire sektörü arasındaki teğet geçişi hesaplar. Daire sektörü 1 başlangıç noktası, merkez ve çap parametreleri ve daire sektörü 2 son nokta ve çap parametreleri ile tanımlanmalıdır. Şekil 6-24 teğet geçiş SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-95 Parça Programlama 6.3 Blueprint programming (Kontur programlama) Tablo 6-5 interaktif ekran formunda giriş Daire 2 son nokta E 1. Düzlemin 1 ve 2. geometri ekseni Daire 1 merkezi M1 1. Düzlemin 1 ve 2. geometri ekseni Daire 1 çapı R1 Çap giriş alanı Daire 2 merkezi M2 1. Düzlemin 1 ve 2. geometri ekseni Daire 2 çapı R2 Çap giriş alanı Ilerleme hızı F Ilerleme hızı interpolasyonu giriş alanı Noktaların belirlenmesi başlamadan önce seçili hesaplama (mutlak, artışlı ya da kutup koordinatları) türüne göre gerçekleştirilir. İhtiyaç duyulmayan giriş alanları saklanırlar. Merkez nokta koordinatlarını belirlerken herhangi bir değer atlanırsa çap ortalanmalıdır. Devir yönünü G2’den G3’e değiştirmek için bu tuşu kullanın. G3 ekranda belirecektir. Bu tuşa basmak ekranı G2'ye geri döndürecektir. Ekran G2’ye değişir. Teğer ya da her geçiş arasında seçim yapabilirsiniz. Ekran formu iki daire bloğunu girmekte olduğunuz veriden üretir. Kesişim noktası seçimi Birden fazla kesişim noktası varsa, istenen kesişim noktası metin kutusundan seçilmelidir. Şekil 6-25 kesişim noktası seçimi Kontur kesişim noktası 1 kullanılarak çizilecektir. 6-96 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6.3 Parça Programlama Blueprint programming (Kontur programlama) Şekil 6-26 Kontur kesişim noktası 2 kullanılarak çizilecektir. Şekil 6-27 OK’ye basma görüntülü konturun kesişim noktasını parça programına alacaktır. Bu işlev bitişik iki daire sektörü arasına bir daire sektörü yerleştirecektir. Daire sektörleri merkez noktaları ve daire yarıçapları ile tanımlanırlar ve yerleştirilen sektör sadece kendi yarıçapı ile tanımlanır. Operatör için kendisinin daire sektörü 1 merkez, çap parametreleri ve daire sektörü 2 son nokta, merkez ve çap parametrelerini gireceği bir ekran formu sağlanır. Ayrıca yerleşik daire sektörü 3 çapı girilmeli ve devir yönü tanımlanmalı. Seçili ayarları görüntülemek için bir yardım ekranı da sağlanmıştır. OK basmak girili değerlerden üç bloğu hesaplar ve onları parça programına girer. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-97 Parça Programlama 6.3 Blueprint programming (Kontur programlama) Şekil 6-28 daire-daire-daire kontur bölümü hesaplama ekran formu Son nokta E 1. Düzlemin 1 ve 2ç geometri ekseni Daire 1 merkezi M1 Hiçbir koordinat girilmezse, bu işlev kesişim noktasını girmekte olduğunuz daire sektörü ve 2 sektörü arasında sağlar. 1. Düzlemin 1 ve 2. geometri ekseni Daire 1 çapı R1 Çap 1 giriş alanı Daire 2 merkezi M2 1. Düzlemin 1 ve 2. geometri ekseni Daire 2 çapı R2 Çap 2 giriş alanı Daire 3 çapı R3 Çap 3 giriş alanı Ilerleme hızı F Ilerleme hızı interpolasyonu giriş alanı Önceki bloklardan başlangıç noktasını tayin etek mümkün değilse doğru koordinatları girmek için “Starting point (başlangıç noktası)” ekran formunu kullanın. İki dairenin devir yönünü tanımlamak için bu tuşu kullanın. Aşağıdakiler arasında seçim yapabilirsiniz Sektör 1 Yerleşik sektör Sektör 2 G2 G3 G2,. G2 G2 G2,. G2 G2 G3, G2 G3 G3, G3 G2 G2, G3 G3 G2, G3 G2 G3, G3 G3 G3 Merkez ve son noktalar mutlak boyutlar, artan boyutlar olarak ya da kutup koordinatları kullanılarak elde edilebilirler. Gerçek ayarlar interaktif ekran formunda görüntülenir. 6-98 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6.3 Parça Programlama Blueprint programming (Kontur programlama) İşlev iki düz hat arasına bir daire sektörü (teğet geçişli) yerleştirir. Daire sektörü merkez ve çap ile tanımlanır. İkinci düz hattın son noktasının ve opsiyonel olarak da, A2 açısının koordinatlarını belirleyin. Birinci düz hat başlangıç noktası ve A1 açısı ile tanımlanır. Aşağıdaki durumlar sağlanırsa ekran formu kullanılabilir: Point (iptal noktası) Başlangıç noktası Daire sektörü Son nokta Point (iptal noktası) Başlangıç noktası Daire sektörü Son nokta Verili koordinatlar • • • • • • Kartezyen koordinat sistemindeki her iki koordinat Kutup koordinatı olarak başlangıç noktası Kartezyen koordinat sistemindeki iki koordinat ve çap Kutup koordinatı olarak merkez noktası Kartezyen koordinat sistemindeki her iki koordinat Kutup koordinatı olarak son nokta Verili koordinatlar • • • • • • Kartezyen koordinat sistemindeki her iki koordinat Kutup koordinatı olarak başlangıç noktası Kartezyen koordinat sistemindeki tek koordinat ve çap A1 ya da A2 açısı Kartezyen koordinat sistemindeki her iki koordinat Kutup koordinatı olarak son nokta Önceki bloklardan başlangıç noktasını tayin etek mümkün değilse başlangıç noktası operatör tarafından ayarlanmalıdır. Şekil 6-29 düz hat – daire – düz hat Tablo 6-6 interaktif ekran formunda giriş Düz hat 2 son noktası E Düz hattın son noktasını girin. Daire merkezi M 1. Düzlemin 1 ve 2. geometri ekseni Düz hat 1 açısı A1 Açı saatin tersi yönde belirlenir. Düz hat 2 açısı A2 Açı saatin tersi yönde belirlenir. Ilerleme hızı F Ilerleme hızı giriş alanı SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-99 Parça Programlama 6.3 Blueprint programming (Kontur programlama) Son ve merkez noktalar mutlak, artışlı ya da kutup koordinatlar olarak belirlenebilirler. Ekran formu girmekte olduğunuz veriden bir daire ve iki düz hat bloğunu üretir. Devir yönünü G2’den G3’e değiştirmek için bu tuşu kullanın. G3 ekranda belirecektir. Bu tuşa basmak ekranı G2'ye geri döndürecektir. Ekran G2’ye değişir. 6-100 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Parça Programlama 6.4 Simulasyon 6.4 Simulasyon İşlev Kesik çizgili grafikleri kullanarak programlı takım izi çizilebilir. Işlem sırası AUTOMATIC moddasınız ve çalıştırmak için bir program seçiyorsunuz (bkz. Bölüm 5.1) Simulasyon Başlama ekranı görüntülenir. Şekil 6-30 "Simulasyon” başlangıç ekranı Seçili parça programı simulasyonunu başlatmak için NC START’a basın. Tuş takımı Zoom auto (otomatik görüntüleme) Bu tuşu seçerseniz kayıtlı takım izi otomatik olarak ayarlanır. To origin (orjine) Bu tuşu seçerseniz varsayılan ayar ölçekleme için kullanılır. Show (Göster) Farklı ekran seçenekleri sunulur. All G17 blocks (tüm G17 blokları) Belirtili düzlemde hızlanma hareketini görüntülemek için bu tuşu seçin. All G18 blocks (tüm G17 blokları) Belirtili düzlemde hızlanma hareketini görüntülemek için bu tuşu seçin. All G19 blocks (tüm G17 blokları) Belirtili düzlemde hızlanma hareketini görüntülemek için bu tuşu seçin. Display All (tümünü görüntüle) Parçanın tümünü görüntülemek için bu tuşu seçin. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-101 Parça Programlama 6.4 Simulasyon Zoom +(Büyüt) Görüntülü bölümü büyütmek için bu tuşu kullanın. Zoom –(Küçült) Görüntülü bölümü küçültmek için bu tuşu kullanın. Delete window (Ekranı sil) Görülür resmi silmek için bu tuşu kullanın. Cursor crs./fine (Kursör kaba/ince) Ok hızını değiştirmek için bu tuşu kullanın. 6-102 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6.5 6.5 Parça Programlama RS232 interface veri aktarımı RS232 interface veri aktarımı İşlev Kumanda sistemi RS232 interface harici veri yedekleme aygıtına veri çıkarma (ör. parça programı) ya da oradan veri okuma için kullanılabilir. RS232 interface ve veri yedekleme aygıtınız arasında uyum olmalı. Işlem sırası Program Yöneticisi çalışma alanını seçmektesiniz ve yaratılı durumda olan NC programlarının genel görünümündesiniz. Aktarılacak veriyi kursör ya da Mark all (tümünü seç) tuşu ile seçin. Ardından veriyi panoya kopyalayın. RS232 tuşunu seçin ve istenilen aktarım modunu seçin. Şekil 6-31 bir programı okuma Veri aktarımını başlatmak için Send (gönder) kullanın. Panoya kopyalanan tüm veri aktarılacaktır. İlave tuş takımları Receive (al) Dosyaları RS232 interface’den yüklemek için bu tuşu kullanın. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 6-103 Parça Programlama 6.5 RS232 interface veri aktarımı Error log (hata protokolü) Aktarma kaydı Bu kayıt aktarılmış tüm dosyaları durum bilgileri ile birlikte içerir: • Çıkarılacak dosyalar – Dosya adı – Bir hata kabulü • Girilecek dosyalar – Dosya adı ve izi – Bir hata kabulü Aktarma mesajları: OK Aktarım başarıyla tamamlandı ERR EOF Metin son karakteri alındı fakat arşiv dosyası eksik Time Out (süre doldu) Zaman kontrolü bir veri aktarımı iptali bildiriyor User Abort (kullanıcı iptali) Veri aktarımı Stop tuşu ile iptal edildi Error Com COM 1 port hatası NC / PLC Error Error Data (hata verisi) NC hata mesajı Veri hatası 1. Dosyalar başlıklı / başlıksız taranıyor veya Error File Name (yanlış dosya adı) 6-104 2. Dosyalar punched tape format’ta dosya adları olmadan aktarıldı Dosya adı NC isim konvansiyonuna uymuyor. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7 Sistem İşlev “Sistem” çalışma alanı NCK ve PLC parametreleme ve analizi için gerekli tüm işlevleri sağlar. Şekil 7-1 "Sistem” başlatma ekranı Seçili işleve göre yatay ve dikey tuş çubukları değişir. Aşağıda gösterilen menü ağacı yatay tuşları gösterir. Devreye Alma Makine Dataları Start up Dosyaları Servis ekranı Genel MD Servis ekranı Step 7 Bağlantı Eksen MD Servis Sürücü PLC Durum Kanal MD Service profibus Durum Listesi Sürücü MD Servis kontrolü Program list CF Kart USB Sürücü Ekran MD Servo trace Servo trace Versiyon PLC alarm txt Şekil 7-2 “Sistem" menü ağacı (sadece yatay seviye) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-105 Sistem Tuş takımı Şifreyi gir Kumanda sisteminde farklı erişim hakları sağlayan üç şifre türü ayırt edilir: • Sistem şifresi • Üretici şifresi • Kullanıcı şifresi Erişim seviyelerine bağlı olarak (ayrıca bkz. “Teknik Kılavuz”) belirli veri değiştirilebilir. Şifreyi bilmiyorsanız erişim engellenecektir. Şekil 7-3 şifre girişi OK tuşunu seçtikten sonra şifre ayarlanır. Herhangi bir işlem yapmadan Sistem başlatma ekranına dönmek için İPTAL’i kullanın. Change password (Şifre değiştirme) Şekil 7-4 şifre değiştirme 7-106 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Erişim hakkına bağlı olarak şifre değişimi için tuş takımı çubuğunda çeşitli seçenekler sunulur. Doğru tuşları kullanarak şifre seviyesini seçin. Yeni şifreyi girin ve girişinizi tamamlamak için OK basın. Onay için yeni şifreyi bir kez daha girmeniz istenecektir. Şifre değişimini tamamlamak için OK basın. Herhangi bir işlem yapmadan start-up ana ekrana dönmek için İPTAL’i kullanın. Şifreyi sil Ağ kullanıcı girişi (bkz. Bölüm 1.5) Dili değiştir ön plan ve arka plan dili arasında geçiş yapmak için Change language (dili değiştir) tuşunu kullanın. Veri kaydı(Dataları Kaydet) Bu işlev uçucu bellek içeriğini kalıcı bir bellek alanına kaydeder. Ön şart: Halihazırda yürütülen bir program yok. Veri yedekleme çalışıyorken herhangi bir operatör işlemi gerçekleştirmeyin! Start up (Başlatma) NC çalıştırma modunu seçmek için bu tuşu kullanın. Oku kullanarak istenen el çarkını seçin. • Normal çalıştırma Sistem tekrar çalıştırıldı. • Varsayılan veri ile çalıştırma Tezgahın mevcut dataları silinir ve tezgh fabrika ayarlarına döner. • Kayıtlı veri ile çalıştırma “Dataları kaydet” fonksiyonu ile kaydedilmiş dataları yükleyerek açılır.(bkz. “Veri yedekleme”) PLC aşağıdaki modlarda çalıştırılabilir: • Restart Yeniden başlatma • Overall reset Tamamını sil Ayrıca başlatmayı sonraki debug – mode ile bağlamak mümkündür. Kumanda sistemini RESET’leme ve seçili modda bir tekrar başlangıç gerçekleştirmek OK kullanın. Herhangi bir işlem yapmadan Sistem başlatma ekranına dönmek için RECALL’u kullanın. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-107 Sistem Machine Data (makine dataları) Makine verisindeki herhangi bir değişiklik makineye önemli etki yapar. MD numarası Ad Değer Birim Etki Şekil 7-5 bir makine veri hattı yapısı Aktifleşme so Hemen aktif olur. cf Güncelle re Reset po Tezgahı kapat/aç Uyarı Yanlış parametrelendirme makinenin bozulması ile sonuçlanabilir. Makine verisi aşağıda tanımlı gruplara ayrılır. Genel MD Genel makine verisi penceresini açın. İleri / geri taramak için önceki sayfa / sonraki sayfa tuşlarını kullanın. Şekil 7-6 "Makine Verisi” başlatma ekranı EKSEN MD Eksen MD Eksen tanımlı makine verisi penceresini açın. Tuş takımı çubuklarına Eksen + ve Eksen - tuşları eklenecektir. 7-108 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Şekil 7-7 eksen tanımlı makine verisi 1 ekseni verisi görüntülenir. Axis + sonraki ya da önceki eksen makine alanına geçmek için Eksen + ve Eksen kullanın. Find (Ara) Aradığınız makine verisi numarası ya da adını (ya da adın bir kısmını) girin ve OK basın. Kursör aranan veriye geçecektir. Aramaya devam Sonraki değeride aramaya devam etmek için bu tuşu kullanın. Bu işlev varolan makine veri grubuna farklı ekran filtreleri sağlar. İlave tuş takımları sağlanır: Expert(Uzman) tuşu: Expert modunun tüm veri gruplarını ekran için seçmek amacıyla bu tuşu kullanın. Filter aktif tuşu: Seçili tüm veri gruplarını aktif hale getirmek için bu tuşu kullanın. Pencereden çıktıktan sonra sadece makine veri ekranında seçili veriyi göreceksiniz. Select all tuşu(Hepsini Seç): Expert modunun tüm veri gruplarını ekran için seçmek amacıyla bu tuşu kullanın. Deselect all tuşu(Seçimler iptal): Bu tuşu seçmek tüm veri grupları seçimini kaldırır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-109 Sistem Şekil 7-8 ekran filtresi Kanal MD Kanal tanımlı makine verisi penceresini açın. İleri / geri taramak için önceki sayfa / sonraki sayfa tuşlarını kullanın. Sürücü MD “Makine verisi sürücüsü" metin kutusunu açın. İlk metin kutusu varolan yapılandırma ile birlikte kumanda, güç besleme ve sürücü birimlerin durumlarını görüntüler. Şekil 7-9 yapılandırma genel bakışı Tüm parametreleri görüntülemek için kursörü doğru birim üzerine pozisyonlayın ve Parametre ekranları tuşunu seçin. Parametrelerin bir tanımı için lütfen SINAMICS sürücüleri belgelemesine bakın. 7-110 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Şekil 7-10 Parametre listesi Ekran MD Ekran verisini görüntüle penceresini açın. İleri / geri taramak için önceki sayfa / sonraki sayfa tuşlarını kullanın. Okuyucu notu Makine verisinin bir tanımı için lütfen Üretici Belgelendirmesine bakın: “SINUMERIK 802D sl Instruction Manual(Talimat Kılavuzu)” ”SINUMERIK 802D sl Description of Functions(fonksiyonların tanımı)” Renkleri Değiştir: Kullanıcı tanımlı renk ayarlarını belirlemek için Renk tuşları ve Renk penceresi tuşlarını kullanın. Görüntülü renk kırmızı, yeşil ve mavi parçalardan oluşmaktadır. Halihazırda ayarlı değerler Edit colors penceresinde görüntülenir. İstenen renk bu değerler değiştirilerek üretilebilir. Ayrıca parlaklık değiştirilebilir. Sonraki karışım oranı bir girişin tamamlanması ardından geçici olarak görüntülenir. Giriş alanları arasında geçiş yapmak için ok tuşlarını kullanın. Ayarlarınızı onaylamak ve pencereden çıkmak için OK tuşunu seçin. İptal tuşunu seçme değişikliklerinizi kaydetmeden pencereden çıkar. Renk Tuşları: İçerik ve tuş takım alanı renklerini değiştirmek için bu işlevi kullanın. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-111 Sistem Şekil 7-11 “Renk” tuşu Renk penceresi: Metin kutularının sınırlarının rengini değiştirmek için bu tuşu kullanın. Active window (aktif pencere) tuş işlevi ayarlarınızı bakılan pencereye atayacaktır ve Inactive window (pasif pencere) işlevi de aktif olmayan pencereye atayacaktır. Şekil 7-12 “Renk” penceresi Service display (servis ekranı) Bu tuşu seçmek Servis eksenleri penceresini görüntüler. Service axes (servis eksenleri) Bu pencere eksenle ilgili bilgileri görüntüler. Sonraki / önceki eksen değerlerini görüntülemek için Eksen + ve Eksen - tuşlarını kullanın. Service drive (servis sürücü) Bu pencere dijital sürücü ile ilgili bilgileri görüntüler. Service profibus Bu pencere PROFIBUS ayarları ile ilgili bilgileri görüntüler. Servis kontrol (servis kontrolü) Hareket kaydını aktif duruma getirmek için bu tuşu kullanın. 7-112 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Şekil 7-13 "Servis kontrolü” ekranı Service network (Servis network) Ağ yapılandırma (bkz. Bölüm 1.5) Action log (seyir defteri) işlevi bakıma yarar ve kayıtlı tüm hareketleri bir liste formunda görüntüler. Figure 7-14 Seyir defteri Ayarlama Görüntülemek amacıyla belirli olayları seçmek için bu metin kutusunu kullanın. “Display all data (tüm veriyi görüntüle)” ve “Display data groups (veri gruplarını görüntüle)” alanları arasında geçiş yapmak için TAB tuşunu kullanın. Tablo 7-1 Veri grupları Grup Keys operated (kullanılan anahtarlar) Time stamp (zaman damgası) Error messages (hata mesajları) Windowmanager (pencere yöneticisi) Error messages (hata mesajları) Operating system (işletim sistemi) Anlamı Basılan tuşlar. Time stamp (zaman damgası) Windows yöneticisinin bildirdiği hata (sadece sistem içi anlam) QW işletim sisteminin bildirdiği hatalar (sadece sistem içi anlam) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-113 Sistem Tablo 7-1 Veri grupları, Fortsetzung Grup Anlamı Error messages TCS (TCS hata mesajları) Mode change (mod değiştirme) Channel status (kanal durumu) IPO override switch (IPO hızlandırma anahtarı) MCP Incoming alarm (alarm alışı) Messages (mesajlar) Deleted alarm (silinen alarm) Messages (mesajlar) Obje talep brokerinin bildirdiği hata (sadece sistem içi anlam) Selected mode (seçili mod) Channel status (kanal durumu) Set override value (hızlanma değerini ayarla) Makine kumanda paneli NC / PLC alarmları İptal NC / PLC alarmları Şekil 7-15 Find (Ara) Aradığınız terimi olay listesinde aramak için bu işlevi kullanın. Aramaya varolan ok konumundan ya da liste başlangıcından başlayabilirsiniz. Şekil 7-16 Service Firewall (Güvenlik Duvarı) Firewall yapılandırma (bkz. Bölüm 1.5) 7-114 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Service Network (ağı) SAMBA bağlantısını yapılandırma Servo trace (iz) Sürücülerin optimizasyonu için, grafik sunum için bir osiloskop işlevi sağlanmıştır • Hız ayar noktası • Kontur ihlali • Sonraki hata • Gerçek konum değeri • pozisyon ayar noktası • Tam durma kaba / ince İzleme başlangıcı iç kumanda durumlarının senkronize izlenmesini sağlayan farklı kriterlere bağlanabilir. Bu ayar “Select signal (sinyal seç)” işlevi kullanılarak yapılmalıdır. Sonucu analiz etmek için aşağıdaki işlevler sağlanmıştır: • Apsis ve ordinatı değiştirme ve ölçekleme; • Yatay ya da dik işareti kullanarak bir değerin ölçümü; • Apsis ve ordinat değerlerini iki işaret pozisyonu arasında bir fark olarak ölçme; • Sonucu parça program dizininde bir dosya şeklinde kaydetme. Ardından, dosyayı RCS802 ya da CF kartını kullanarak gönderme ve veriyi MS Excel'de işlemek mümkündür. Şekil 7-17 Servo trace (servo iz) başlatma ekranı Şema başlığı varolan apsis ölçeklemesi ve yatay işaretlerin fark değerini içermektedir. Yukarıda gösterilen şema görünür ekran alanından ok tuşları ile taşınabilir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-115 Sistem Şekil 7-18 Alanların anlamı Select signal (sinyal seç) Ölçüm kanalını parametrelendirmek için bu menüyü kullanın. Şekil 7-19 • Ekseni seçme: Ekseni seçmek için “Eksen” seçme alanını kullanın. • Sinyal tipi: Following error (sonraki hata) System deviation (sistem sapması) Contour deviation (kontur sapması) Actual position value (varolan pozisyon değeri) Actual velocity value (varolan hız değeri) Velocity setpoint (hız ayar noktası) Compensation value (kompenzasyon değeri) Set of parameters (parametre grubu) Controller input position setpoint (kumanda giriş pozisyonu ayar noktası) Controller input velocity setpoint (kumanda giriş hızı ayar noktası) Controller input acceleration setpoint (kumanda giriş hızlanma ayar noktası) Velocity feedforward control value (hız artırma kontrol değeri) ”Exact fine stop (tam ince duruş)” sinyali ”Exact coarse stop (tam kaba duruş)” sinyali • Durum: ON izleme bu kanalda gerçekleştirilir OFF kanal kapalı Ölçüm süresi ve 1 kanalı başlatma tipi parametreleri ekran alt yarısında ayarlanabilir. Kanal kanallar bu ayarı kabul edeceklerdir. • 7-116 Ölçüm süresini belirleme: Milisaniye olarak ölçüm süresi doğrudan “Ölçme süresi” giriş alanına girilir. Tüm iz kanalları için geçerlidir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Tetikleme tipi: Oku “Başlatma konumu” alanına pozisyonlandırın ve seçme tuşunu kullanarak ilgili durumu seçin. Başlatmasız yani ölçme doğrudan “Start” tuşu seçildikten sonra başlar; • Yükselen kenar; • Alçalan kenar; • Tam ince durmaya erişildi; • Tam kaba durmaya erişildi; D-işareti kaba Marker on (işaret açık) / Marker off (işaret kapalı) tuşlarını ızgara çizgilerini saklama / açma için kullanın. Z-işareti kaba D-işareti sabit Z-işareti sabit Yatay ya da dikey yönde işaretleri belirlemek için işaretleri kullanın. Buraya kadar işareti başlangıç konumuna pozisyonlayın ve “Fix V – Mark” ya da “Fix T-Mark” tuşunu seçin. Başlangıç noktası ve varolan işaret konumu arasındaki fark durum çubuğu üzerinde görüntülenir. Tuş düzenlemeleri “Free V-Mark’a” değişecektir. Ya da “Free TMark. Trace Göster Bu işlev şemaları saklayan /açan tuşları sağlayan başka bir menü seviyesini açar. Bir tuş siyah ard alanda görüntülenirse şemalar seçili iz kanalı için görüntülenir. Zaman ölçek + Zaman ölçek – Zaman esasını yakınlaştırma / uzaklaştırma için bu işlevi kullanın. Dikey ölçek + Dikey ölçek – Çözünürlüğü artırma / azaltma için bu işlevi kullanın (genlik). Adım birimler İşaretlerin adım büyüklüklerini tanımlamak için bu tuşları kullanın. Şekil 7-20 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-117 Sistem İşaretler ok tek bir artım büyüklüğünde bir adımda kullanılarak hareket ettirilir. Daha büyük adım ebatları giriş alanları kullanılarak ayarlanabilir. Değer <SHIFT> + ok hareketi başına ne kadar ızgara biriminin hareket ettirilmesi gerektiğini belirler. Bir işaret şemanın köşesine erişirse ızgara yatay ya da dikey yönde otomatik olarak belirir. Dosya İz verisini kaydetmek ya da yüklemek için bu tuşu kullanın. Şekil 7-21 “File name (dosya adı)” alanında uzatma olmadan istenen dosya adını yazın. Veriyi belirtili adla parça program dizininde kaydetmek için Save (kaydet) tuşunu kullanın. Ardından, dosya gönderilebilir ve veri MS Excel’de işlenebilir. Belirtili dosyayı yüklemek ve veriyi grafik olarak görüntülemek için Load (yükle) tuşunu kullanın. Version (Versiyon) Bu pencere sürüm numaralarını ve her bir CNC parçasının üretildiği tarihi görüntüler. HMI details (detayları) menüsü bakım yapmaya yarar ve sadece kullanıcı şifre seviyesinden erişilir. Operatör birimi tarafından sağlanan tim programlar kendi sürüm numaraları ile birlikte görüntülenirler. Yazılım parçalarını tekrar yükleyerek sürüm numaraları birbirlerinden farklılaştırılabilir. 7-118 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Şekil 7-22 “HMI sürüm” menü alanı Registry details (Registry içeriği) Bu işlev bir liste formunda başlatılacak olan programların düğmelerinin (“Machine (makine)”, “Offset (ofset)”, “Program"… işlev tuşları) atamasını görüntüler. Kolonların her birinin anlamları için lütfen aşağıdaki tabloya bakınız. Şekil 7-23 Tablo 7-2 [DLL arrangement] altındaki girişlerin anlamı Grup Anlamı Tuş takımı SK1 ile SK7 1 ile 7 düğme ataması DLL name (DLL adı) Yürütülecek programın adı Class name (Sınıf adı) Start method (başlatma metodu) Execute flag (yürüt bayrağı) (kind of executing) (yürütüm tipi) Text file name (metin dosya adı) Softkey text ID (SK ID) (tuş metni ID) Mesajları alma tanımlayıcısı bu kolonda tanımlanır. Program başlatma sonrası yürütülü işlev numarası 0 Program esas sistem üzerinde idare edilir. 1 esas sistem programı başlatır ve kumanda yüklü programı aktarır. Metin dosya adı (uzatmasız) Rezerve SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-119 Sistem Tablo 7-2 [DLL arrangement] altındaki girişlerin anlamı, Fortsetzung Grup Anlamı Şifre seviyesi Programın yürütülmesi şifre seviyesine bağlıdır. SK sınıfı Rezerve SK dosyası Rezerve Bu işlev yüklü karakter grubu verisini bir liste formunda görüntüler. Şekil 7-24 Start DLL Değiştir Başlatma programını tanımlar Sistemin ön yüklemesi sonrası kumanda sistemi otomatik olarak "Makine" çalıştırma alanını (SK1) başlatır. Farklı bir başlatma şekli istenirse bu işlevi farklı bir başlangıç şekli olarak kullanabilirsiniz. Sistemin buradaki ön yüklemesi sonrasında başlatılacak programın (“Softkey (tuş) kolonu) numarasını yazın. Şekil 7-25 startup DLL değişimi 7-120 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Bu tuş teşhis ve PLC start-up için daha fazla işlev sağlar. STEP 7 bağlantı Bu tuş STEP 7 bağlantısı için interface parametreleri yapılandırma diyaloğunu açar (ayrıca bkz. Programlama Aleti tanımı, “İletişimler” Bölümü). RS232 veri transferi ile meşgul durumda ise kumanda sistemini aktarım tamamlanırsa Programlama Takımına bağlayabilirsiniz. RS232 interface bağlantının aktifleştirilmesi ile başlatılır. Şekil 7-26 RS232’yi Programlama Takımı için aktifleştirme/durdurma Baud rate seçim alanı kullanımı ile ayarlanır. Aşağıdaki değerler mümkündür: 9600 / 19200 / 38400 / 57600 / 115200. Şekil 7-27 modem açıkken ayarlar Modem aktifken (“ON”) ayrıca 10 ya da 11 bit veri formatları arasında seçim yapabilirsiniz. • Eşitlik: “yok” 10*bit’li “denk” 11*bit’li • Durma bitleri: 1 (varsayımlı ayarlı; kumanda sisteminin başlatılması ile aktif) • Durma bitleri: 8 (varsayımlı ayarlı; kumanda sisteminin başlatılması ile aktif) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-121 Sistem Bağlantı aktif Kumanda sistemi ve PC/PG arasındaki bağlantıyı aktifleştirmek için bu tuşu kullanın. Programlama Takımının çağrısı için bekletilir. Bu durumda ayarlarda değişiklik yapmak mümkün değildir. Connect off (bağlantı pasif) değişikliklerini gösteren tuş. Connect off seçimi kumanda sisteminden aktarımı herhangi bir noktada iptal eder. Şimdi ayarlarda tekrar değişiklik yapmak mümkündür. Aktif ya da devre dışı durum Power On (açık konum) sonrasında bile sürdürülür (varsayılı veri ile açık konuma getirme hariç). Aktif bir bağlantı durum çubuğundaki bir sembol ile görüntülenir (bkz. Tablo 1-2) Menüden çıkmak için RECALL tuşuna basın. Modem settings Bu alanda, modem ayarları yapılır. Muhtemel modem tipleri aşağıdaki gibidir: Analog ISDN kutu modem Mobil telefon Her iki iletişim aygıtı birbirleri ile uyumlu olmalıdır. Şekil 7-28 analog bir modem ayarları Farklı AT dizgilerini belirleme esnasında AT’yi sadece bir kez başlatın; kalan tüm komutlar sadece sona eklenebilirler, ör. AT&FS0=1E1X0&W. Her bir komutun ve kendi paramatrelerinin tam notasyonu için lütfen doğru üreticilerin kılavuzlarına bakın. Kumanda sisteminin varsayılan değerleri bu nedenle sadece gerçek bir minimumdur ve ilk kez kullanımları öncesinde her durumda tam kesin olarak onaylanmalıdırlar. Tedbir olmak adına aygıtların ilk önce bir PC/PG’ye bağlanması ve ardından bağlantı şeklinin sınanması ve en iyilenmesi önerilir. 7-122 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Şekil 7-29 bir ISDN kutu ayarları PLC status (durumu) Tablo 7-3’de listelenen bellek ayarlarını görüntüleme ve varolan durumlarını değiştirmek için bu işlevi kullanın. 16 işlemciyi eş zamanlı olarak görüntülemek mümkündür. Tablo 7-3 Bellek alanları Girişler Çıkışlar I Bayraklar M Saatlar Sayaç Veri Format T V B Giriş biti (IBx), giriş kelime (lwx), çift giriş kelimesi (IDx) Çıkış biti (Qbx), çıkış kelimesi (Qwx), çift çıkış kelimesi (QDx) Bayrak bit (Mx) bayrak kelime (Mw), çift bayrak kelimesi (MDx) Saat (Tx) Sayaç (Zx) Data bit (Vbx), data kelime (Wmx), çift data word (VDx) ikili H Onaltılı D Ondalık Q C İkili gösterim çift kelime ile mümkün değildir. Sayaçlar ve saatler ondalık olarak gösterilirler. Şekil 7-30 PLC durum ekranı SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-123 Sistem Adres + İşlemci adresi her seferinde 1 artırılır. Adres – İşlemci adresi 1 düşürülen değeri görüntüler. Sil Tüm işlemcileri silmek için bu tuşu kullanın. Değiştir Bu tuş değerlerin çevrimli güncellemesini iptal edecektir. Ardından işlemcilerin değerlerini değiştirebilirsiniz. PLC sinyallerini görüntüleme ve değiştirme için PLC statust lists (PLC durum listesini) kullanın. Aşağıdakilerden seçilebilir 3 liste bulunmaktadır: • Girişler (varsayılan ayar) Sol liste • Bayraklar (varsayılan ayar) Merkez liste • Çıkışlar (varsayılan ayar) Sağ liste • Değişken Şekil 7-31 PLC durum listesi başlatma ekranı Ayarları değiştirmek için Edit pad (düzenleme) işlevini kullanın. Değiştir Belirtili değişkenin değerini değiştirmek için bu tuşu kullanın. Değişikliklerinizi kaydetmek için Accept (onay) tuşunu kullanın. Blok yaz Aktif kolona yeni bir alan atamak için bu tuşu kullanın. Buraya kadar interaktif ekran formu seçim için dört alan önerir. Her bir kolon için ilgili giriş alanından girilmesi gereken bir başlama adresi atanabilir. İnteraktif ekran formundan çıkarken kumanda sistemi değişikliklerinizi kaydedecektir. 7-124 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Şekil 7-32 "Veri tipi” seçim ekranı Kolonlar içinde ve arasında tarama yapmak için Ok ve Önceki sayfa / sonraki tuşlarını kullanın. PLC program Bir ladder diagram kullanan PLC teşhis (bkz. Bölüm 7.3) Program listesi PLC kullanılarak, programları seçebilirsiniz ve PLC ile başlatabilirsiniz. Buraya kadar, PLC kullanıcı programı PLC interface’e daha sonra bir referans listesi kullanılarak bir program adına dönüştürülür bir program numarası yazar. En fazla 255 programı yönetmek mümkündür. Şekil 7-33 Bu metin tüm CUS dizini dosyalarını ve kendilerinin referans listesindeki atamalarını (PLCPROG.LST) bir liste formunda görüntüler. İki kolon arasında geçiş yapmak için TAB tuşunu kullanabilirsiniz. Kopyala, Yerleştir ve sil tuş işlevleri belirli bağlama referansla görüntülenirler. Ok sol tarafa pozisyonlanırsa sadece Kopyala işlevi kullanılabilir. Sağ tarafta ise, Ekle ve Sil işlevleri referans listesini değiştirmek için bulunurlar. Kopyala ... Panoya seçili dosya adını yazar SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-125 Sistem Yapıştır ... Dosya adını varolan ok konumunda yapıştırır Sil ... Seçili dosya adını atama listesinden siler Referans liste yapısı (PLCPROG.LST dosyası) 3 alana ayrılır: Numara Alan Koruma seviyesi 1 ... 100 Kullanıcı alanı Kullanıcı 101 ... 200 Makine üreticisi Makine üreticisi 201 ... 255 Siemens Siemens Notasyon her bir program için satırlarla yapılır. Her satır için birbirlerinden TAB, çubuk ya da “I” harfi ile ayrılması gereken iki kolon amaçlanmıştır. İlk kolonda PLC referans numarası belirtilmeli ve ikinci kolonda da dosya adı. Örnek: 1 | shaft.mpf 2 | taper.mpf PLC alarm txt Bu işlev PLC kullanıcı alarm metinlerini ekleme ya da değiştirmek için kullanılır. Oku kullanarak istenen alarm numarasını seçin. Aynı zaman varolan geçerli metin giriş satırında görüntülenir. Şekil 7-34 PLC alarm metnini düzenleme Giriş alanına geçiş için TAB tuşunu kullanın. Giriş alanında yeni metni girin. Girişinizi tamamlamak için Input düğmesine basın ve kaydetmek için Save'i seçin. Metinlerin notasyonları için lütfen Start-Up Kılavuzuna bakın. 7-126 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Start up dosyaları Bu işlev start-up data ve PLC projelerini yaratma, arama/okuma için vardır (ayrıca bkz. Bölüm 7.1). Bu pencere seçili sürücünün içindekileri bir ağaç yapısında görüntüler. Yatay tuşlar seçim için kullanılabilecek sürücüleri bir liste formunda görüntüler. Dikey tuşlar söz konusu sürücünün kullanılabilir kumanda işlevlerini sağlarlar. Aşağıda sabit varsayılan atamalar bulunmaktadır: • 802D data Start-up data(802D verileri) • Müşteri CF kart CF kart üzerinde Müşteri verisi • RS232 Seri interface Veri “Kopyala & Yapıştır" prensibi ile taşınır. Şekil 7-35 “802D Verileri” alanındaki her bir veri grubu aşağıdaki anlamlara sahiptir: • Datalar : Makine Dataları Setting Dataları Takım bilgileri R parametreler Sıfır noktası kaydırma Kompenzasyon: Hatve hatası (SSFK) Global kullanıcı verisi (kullanıcı verisi) Bu veri özel başlatma verisidir ve ASCII dosyasında aktarılırlar. • Start-up archive (NC/PLC): NC verileri NC dizinleri Sürücü makine dataları Kompenzasyon: Hatve hatası PLC kullanıcı alarm metinleri PLC projesi Ekran makine Bu veri NC ve PLC veri için bir start up dosyası oluşturur ve ikili formatta HMI arşiv formatı kullanılarak aktarılırlar. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-127 Sistem • Start-up arşivi (HMI) Kullanıcı çevrimleri Kullanıcı dizinleri SP1 dil dosyaları SP2 dil dosyaları Başlatma ekranı Online (çevrimiçi) yardım HMI bit haritalar Bu veri bir HMI veri için bir start up dosyası oluşturur ve ikili formatta HMI arşiv formatı kullanılarak aktarılırlar. • PLC projesi (PT802D *.PTE) Kumanda sistemi ve Programlama Takımı arasında dönüşüm olmadan doğrudan bir değişim bir PLC programının taşınmasını destekleyerek mümkündür. Customer CF card (müşteri CF kartı) Bir CompactFlash (flaş bellek) kartından veri değişimi için bu tuşu kullanın. Aşağıdaki işlevler size yardımcı olacaktır: Rename (ismini değiştir) Kursörü kullanmadan önce seçili dosyanın adını değiştirmek için bu işlevi kullanın. Yeni dizin CF kartı üzerinde yeni bir dizin yaratmak için bu tuşu kullanın. Kopyala Panoya bir ya da daha fazla dosya kopyalamak için bu tuşu kullanın. Yapıştır Dosya ya da dizinleri panodan varolan dizine yapıştırmak için bu tuşu kullanın. Sil ... Seçili dosya adını atama listesinden siler Mark all (tümünü işaretle) Sonraki işlemler içib tüm dosyaları seçmek amacıyla bu tuşu kullanın. RS232 interface ile veri arama/okuma için bu tuşu kullanın. Ayarlar İnterface parametrelerini görüntülemek ve değiştirmek için bu işlevi kullanın. Ayarlarda yapılan herhangi bir değişiklik derhal devreye girecektir. Save (kaydet) tuşunu seçme ayarları kapalı konuma getirme sonrasında bile kaydedecektir. Default Settings (standart ayarlar) tuşu tüm ayarları varsayılan ayarlarına sıfırlayacaktır. 7-128 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem Şekil 7-36 RS232 interface parametreleri Interface parametreleri Tablo 7-4 Interface parametreleri Parametreler Cihaz tipi Baud rate Stop bit Parite Tanım RTS/CTS RTS sinyali (Gönder Talebi) veri aktarım cihazının Gönder modunu kumanda eder. Aktif: Gönderilecek veri. Pasif: Gönder modundan sadece tüm veri aktarıldıktan sonra çıkılabilir. CTS sinyali verinin gönderilmek için hazır olup olmadığını RTS için bir onaylama sinyali olarak gönderir. ... İnterface aktarım oranını ayarlamak için kullanılır. 300 baud 600 baud 1200 baud 2400 baud 4800 baud 9600 baud 19200 baud 38400 baud 57600 baud 115200 baud Senkronize olmayan aktarımla durma bitlerinin sayısı Giriş: 1 Durma biti (varsayılan) 2 durma biti Eşitlik bitleri hata tespiti için kullanılır. Bunlar “1” ayarlı hane sayısını tek ya da çift sayıya dönüştürmek için kodlu karaktere eklenirler. Giriş: Eşitsiz (varsayılan) Denk Denk değil SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-129 Sistem Tablo 7-4 ınterface parametreleri, Fortsetzung Parametreler Data bitler Onaylama ile çiğneme 7-130 Tanım Tanım Senkronize olmayan aktarımla data bitlerinin sayısı Giriş: 7 data bit 8 data biti (varsayılan) Y: Aranırken dosyanın NC’de varolan durumda olup olmadığı denetlenir. N: Dosyalar onay ikazı olmadan çiğnenirler. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7.1 7.1 Sistem Start up data yaratma / arama / okuma Start up data yaratma / arama / okuma Okuyucu notu /BA1/ SINUMERIK 802D sl ”Talimat Kılavuzu”, ”Data yedekleme ve makine serisi start-up” bölümü Işlem sırası “Sistem” çalıştırma alanında Start up files (başlangıç dosyaları) tuşunu seçin. Bir start-up arşivi yaratma Bir start-up data tüm parçalar ya da seçili bazı parçalar ile yaratılabilir. Seçili parçalar ile bir arşiv yaratmak için operatörün aşağıdaki işlemleri yapması gereklidir: Start up data (NC/PLC) satırını 802D verileri menüsünden ok tuşlarını kullanarak seçin. Dizini açmak için ENTER’a basın ve istenen dosyaları ok tuşlarını kullanarak seçin. Dosyaları panoya kopyalamak için Copy (Kopyala) tuşunu seçin. Şekil 7-37 tüm bir start-up data'yı kopyalama SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-131 Sistem 7.1 Start up data yaratma / arama / okuma Şekil 7-38 start up data içeriği Start up datayı CompactFlash (flaş bellek) kartına yazma Ön şart: CF kartı takılır ve start-up data panoya kopyalanmaktadır. İşlem sırası: Customer CF card (Müşteri CF kartı)’ı seçin ve kayıt yerini (dizin) belirleyin. Start-up data yazımını başlatmak için Paste (Yapıştır) tuşunu seçin. Görünmekte olan metin kutusunda önerili ismi onaylayın ya da metni onaylamak için OK basın. Şekil 7-39 7-132 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7.1 Sistem Start up data yaratma / arama / okuma Start-up datayı RS232 ile okuma(Reading Out) Ön şart: Start-up data panoya kopyalanmaktadır ve RS232 bağlantısı ayarlandı. Işlem sırası: RS232 menüsünü seçin ve Send (Gönder)’e basın. Gönder PC üzerinde: • WinPCln’i başlatın. • İkili aktarım modunu çalıştırın. • Receive Data (Veri Al) menüsünü seçin ve dosya adlarını tanımlayın. İlk önce tüm veri okunur ve ara belleğe yazılır. Tüm veri bellekte kaydedilirse, aktarım işlemi otomatik başlatılır ve PC (WinPCln) veriyi alacaktır. Arşivi başlatırken herhangi bir hata oluşursa (örnek sürücü kapalı konuma getirilirse) hiçbir veri transferi olmaz. Üretim süreci ve hatayı görüntüleyen bir kayıt penceresi açılır. Start-up datayı RS232 ile arama(Reading İn) Bir start-up datayı aramak için aşağıdaki operatör işlemlerini gerçekleştirin: RS232 menüsünü seçin ve aramayı başlatmak için Receive (Al) kullanın. Al PC üzerinde: • WinPCln’i başlatın. • İkili aktarım modunu çalıştırın. • Arşiv dosyasını açın ve veri aktarımını başlatmak için Send Data (Veri Gönder)'i seçin. • Metni başlat'ı kumanda sisteminde onaylayın. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-133 Sistem 7.2 PLC projelerini arama / okuma Start-up datayı CompactFlash (flaş bellek) kartından arama Bir start-up datayı aramak için aşağıdaki operatör işlemlerini gerçekleştirin: 1. CF kartı yerleştirin. 2. Customer CF kartı tuşunu seçin ve istenen arşiv dosyasının olduğu satırı seçin. 3. Dosyayı panoya kopyalama için Copy (Kopyala)’yı kullanın. 4. 802D veri tuşunu seçin ve kursörü Start up arşivi (NC/PLC) satırına pozisyonlayın. 5. Start-up başlatmak için Yapıştır’ı seçin. 6. Metni başlat'ı kumanda sisteminde onaylayın. 7.2 PLC projelerini arama / okuma(Reading İn/Out) Bir projeyi ararken bu PLC dosya sistemine aktarılacak ve ardından aktifleştirilecektir. Aktifleştirmeyi tamamlamak için kumanda sistemi yeniden başlatılır (NCK reset). RS232’den bir projeyi arama(Reading İn) Bir projeyi aramak için aşağıdaki operatör işlemlerini gerçekleştirin: 1. RS232 menüsünü seçin ve aramayı başlatmak için orada Receive (Al) kullanın. 2. PC’nizde WinPCln’i başlatın. 3. İkili aktarım modunu çalıştırın. 4. Arşiv dosyasını açın ve veri aktarımını başlatmak için Veri Gönder'i seçin. 5. Metni başlat'ı kumanda sisteminde onaylayın. RS232’den bir projeyi okuma(Reading Out) Aşağıdaki operatör işlemlerini gerçekleştirin: 1. PLC proje (PT802D *.PTE) satırını 802D data menüsünden seçmek için ok tuşlarını kullanın. 2. Dosyayı panoya kopyalamak için Copy (Kopyala) tuşunu seçin. 3. RS232 menüsüne geçin ve Send (Gönder) tuşunu seçin. 4. PC’nizde WinPCln’i başlatın. 5. İkili aktarım modunu çalıştırın. 6. Receive Data (Veri Al) menüsünü seçin ve dosya adlarını tanımlayın. Kumanda sisteminden RS232 ile okurken bir dosya arşiv formatında sonuçlanır. 7-134 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7.2 Sistem PLC projelerini arama / okuma Not Programlama Takımı ve kumanda sistemi arasında PLC projesini değiştirmek için CF kartını da kullanabilirsiniz. İşlem: • Dosyaları seçme ve gönderme (PT802D*.PTE) için Programlama Takımını kullanın; • Gönderili projeyi doğrudan CF kartına yazın ya da projeyi CF kartına kopyalama için Explorer’ı kullanın. • CF kartını kumanda sistemine yerleştirin ve projeyi aşağıda anlatıldığı gibi arayın. CompactFlash (flaş bellek) kartında bir proje arama(Reading İn) Bir PLC projesini aramak için aşağıdaki operatör işlemlerini gerçekleştirin: 1. CF kartı yerleştirin. 2. Satırı gerekli proje dosyası ile PTE formatında Customer CF card (Müşteri CF kartı) menüsünden seçin. 3. Dosyayı panoya kopyalama için Copy (Kopyala)’yı kullanın. 4. 802D data (802D veri) menüsünü seçin ve oku PLC proje (PT802D *.PTE) satırına pozisyonlayın. 5. Aramayı başlatmak için Paste (Yapıştır)’ı seçin ve aktifleştirmeyi başlatın. Projenin CompactFlash (flaş bellek) kartına yazma Aşağıdaki operatör işlemlerini gerçekleştirin: 1. CF kartı yerleştirin. 2. PLC proje (PT802D *.PTE) satırını 802D data menüsünden seçmek için ok tuşlarını kullanın. 3. Dosyayı panoya kopyalamak için Copy (Kopyala) tuşunu seçin. 4. Customer CF card (Müşteri CF kartı) menüsünü seçin. 5. Kaydetme yeri arayın ve Paste (Yapıştır)’tuşunu seçin. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-135 Sistem 7.3 Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi 7.3 Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi İşlev Bir PLC kullanıcı programı güvenlik işlevlerini tanıma ve işlem sıralarını destekeleme için büyük oranda mantık işlemlerinden oluşur. Bu mantık işlemleri farklı kontakları ve röleleri bağlamayı içerir. Bir kural olarak tek kontak ya da röle arızası tüm bir sistem/kurulum arızasına neden olur. Arıza/arızaların ya da program hatasının nedenlerini tespit etmek için “Sistem” çalışma alanında farklı teşhis işlevleri bulunmaktadır. Not Burada programı düzenleme mümkün değildir. Işlem sırası "Sistem" çalışma alanında bulunabilecek PLC tuşunu seçin. Kalıcı bellekte kayıtlı proje açılır. 7.3.1 Ekran görünümü Ekranın ana alanlara bölünmüş hali ile görünümü Bölüm 1.1'de tanımlananın aynısıdır. PLC teşhisi ile alakalı her sapma ya da düzeltme aşağıda gösterilir. 7-136 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7.3 Sistem Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi Şekil 7-40 Ekran düzeni Ekran kumandası Anlamı Görüntüleme Uygulama alanı Destekli PLC programı dili Aktif program bloğu adı Gösterim: Sembolik adı (mutlak adı) Program durumu Program çalışıyor RUN STOP Program durdu Uygulama alanı durumu Sym Sembolik gösterim abs Mutlak gerilim Aktif anahtarlar ekranı Focus ok yerine kullanılır Tip line arama notlarını içerir 7.3.2 Işlem seçenekleri Tuşlar ve tarama düğmelerine ek olarak bu alan daha da fazla anahtar kombinasyonları sağlar. Anahtar kombinasyonları Tuş anahtarları fokusu PLC kullanıcı programına hareket ettirir. Pencere sınırlarına erişirken otomatik olarak taratılır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-137 Sistem 7.3 Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi Tablo 7-5 Anahtar kombinasyonları Anahtar kombinasyonu Hareket Sıranın ilk satırına veya Sıranın son satırına veya Önceki ekran Sonraki ekran Sola bir alan Sağa bir alan Önceki alan Sonraki alan veya veya İlk ağ ilk alanına İlk ağ son alanına Aynı pencerede sonraki program bloğunu açar Aynı pencerede önceki program bloğunu açar Seç anahtarı işlevi giriş fokus konumuna göre değişir. • Tablo hattı: Tüm metin satırını görüntüler • Ağ başlığı: Ağ görüşünü görüntüler • Komut: Tüm işlemcileri görüntüler Girili fokus bir komuta pozisyonlanırsa görüşlerde dahil tüm işlemciler görüntülenirler. 7-138 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7.3 Sistem Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi Tuş takımı “PLC Info” menüsü (“… Hakkında” olarak bilinir – çev.) PLC modelini, PLC sistem sürümünü, çevrim süresini ve PLC kullanıcı programı çalışma süresini görüntüler. Şekil 7-41 PLC info İşlem süresi reset Penceredeki veriyi yenilemek için bu tuşu kullanın. PLC durumu Program yürütme esnasında kontrol ve değişim için “PLC durumunu” kullanın. Şekil 7-42 PLC durum ekranı Durum listesi PLC sinyallerini görüntüleme ve değiştirme için PLC durum listesini kullanın. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-139 Sistem 7.3 Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi Şekil 7-43 Durum listesi Pencere 1 xxxx Pencere 2 xxxx Bu pencere doğru program bloğunda çalışan PLC programının tüm mantık ve grafik bilgilerini görüntüler. LAD (ladder diagram) mantığı açık yapılı program parçalarına ve ağlar olarak bilinen varolan izlere ayırılır. Genel olarak LAD’larda yazılı programlar farklı mantık işlemlerini kullanarak elektrik akımını gösterir. Şekil 7-44 Pencere 1 Bu menüde işlemcinin sembolik ve mutlak gösterimi arasında geçiş yapabilirsiniz. Program bölümleri farklı büyütme faktörleri kullanılarak görüntülebebilir; işlemcileri çabuk bulabilmek için bir arama işlevi bulunur. Program block Bu tuş PLC program liste blokları listesini görüntülemek için kullanılabilir. Açılacak PLC program bloğunu seçmek için Yukarı Ok/ Aşağı ok ya da Önceki sayfa / sonraki sayfa tuşlarını kullanın. Varolan program bloğu liste kutusunun Info satırında görüntülenir. 7-140 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Sistem 7.3 Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi Şekil 7-45 PLC blok seçimi Özellikler Bu tuşu seçmek PLC projesi yaratıldığında kaydedilen seçili program bloğunun tanımını görüntüler. Şekil 7-46 seçili PLC program bloğu özellikleri Local Değişkenler Bu tuşu seçme seçili program bloğu yerel değişkenler tablosunu görüntüler. İki program bloğu vardır. • OB1 Sadece geçici yerel değişken • SBRxx Geçici yerel değişken Her program bloğu için bir değişkenler tablosu bulunmaktadır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-141 Sistem 7.3 Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi Şekil 7-47 seçili program bloğu yerel değişkenler tablosu Kolon genişliğinden uzun olan metinler tüm tablolarda kesilir ve “~“ karakteri eklenir. Böyle bir durumda, varolan ok pozisyonu metninin görüntülendiği bu şekildeki tablolardaki yüksek bir seviyede ki metin alanı bulunur. Metin “~” ile kesilirse, yüksek seviye metin alanındaki ok'un rengi ile görüntülenir. Daha uzun metinlerle, SELECT tuşuna basarak metnin tümünü görüntülemek mümkündür. Open (aç) Bu tuşu seçme seçili program bloğunu görüntüler; adı (mutlak) “Pencere ½” tuşunda görüntülenir. Program durum Aç Program durum Kapat Program durum ekranını aktifleştirme / durdurma için bu tuşu kullanın. Burada PLC çevrimi sonundan ağ varolan durumlarını kontrol edebilirsiniz. Tüm işlemcilerin durumları “Program durumu” ladder diyagramında görüntülenirler. LAD farklı PLC çevrimlerinde durum ekranı değerlerini alır ve ardından durum ekranını yeniler. Şekil 7-48 “Program durumu” ON – sembolik gösterim 7-142 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7.3 Sistem Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi Şekil 7-49 “Program durumu” ON – mutlak gösterim Sembol adresleri Mutlak adresler İşlemcilerin mutlak ve sembolik gösterimi arasında geçiş yapmak için bu tuşu kullanın. Seçili gösterim tipine göre işlemciler mutlak ya da sembolik belirticiler ile görüntülenirler. Bir değişken için sembol yoksa bu otomatik olarak mutlak şekilde görüntülenir. Büyüt + Uygulama alanında gösterim adım adım yaklaştırılır ya da uzaklaştırılır. Aşağıdaki büyütme fazları bulunmaktadır: Küçült 20 % (varsayılan), 60 %, 100 % ve 300 % Find (Ara) Sembolik ya da mutlak gösterimdeki işlemcileri aramak için kullanılabilir. Farklı arama kriterinin seçilebileceği bir metin kutusu görüntülenir. “Mutlak/Sembolik adres” tuşunu kullanarak her iki PLC penceresinde bu kritere uyan belli bir işlemciyi arayabilirsiniz. Ararken, büyük ve küçük harfler ihmal edilirler. Üst seçim alanında seçim: • Mutlak ve sembolik işlemcileri arayın • Ağ numarasına gidin • SBR komutunu bulun Diğer arama kriteri: • Aşağı doğru arama (varolan ok pozisyonundan) • Tüm program bloğu (başlangıçtan) • Tek program bloğunda • Tüm program blokları üzerinde İşlemcileri ve sabitleri birleşik kelimeler (belirteçler) halinde arayabilirsiniz. Ekran ayarlarına göre sembolik ya da mutlak işlemcileri arayabilirsiniz. Aramayı başlatmak için OK tuşuna basın. Bulunan arama elemanı fokus ile belirtilir. Hiçbirşey bulunmazsa doğru bir hata mesajı notlar satırında belirecektir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-143 Sistem 7.3 Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi Metin kutusundan çıkmak için İptal tuşunu kullanın; hiçbir arama yapılmaz. Şekil 7-50 Sembolik işlemcileri arama Mutlak işlemcileri arama Aranan bulunursa, aramaya devam etmek için Continue search (aramaya devam et) kullanın. Sembol İnfo Bu tuşu seçme belirtilen ağdaki tüm sembolik belirteçleri görüntüler. Şekil 7-51 Ağ sembolik Çapraz ref. Çapraz referansların listesini görüntülemek için bu tuşu kullanın. PLC projede kullanılan tüm işlemciler görüntülenir. Bu liste hangi ağda bir giriş, çıkış, bayrak vs. kullanılır olduğunu gösterir. 7-144 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7.3 Şekil 7-52 “Çapraz referanslar” Sistem Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi (sembolik) ana menü (mutlak) Doğru program segmentini doğrudan 1/2 pencerede Open in Window 1/2 (1/2 pencerede aç) işlevini kullanarak açabilirsiniz. Sembol adresleri Aktif gösterim tipine göre elemanlar mutlak ya da sembolik belirteçler ile görüntülenirler. Mutlak adres Bir belirteç için hiçbir sembol yoksa tanım otomatik olarak mutlaktır. Belirteçlerin bu gösterim tipi durum çubuğunda görüntülenir. Temsilcilerin mutlak gösterimi varsayılan olarak ayarlanır. Pencere 1’de Aç Pencere 2’de Aç Çapraz referanslar listesinden seçili işlemci doğru pencerede açılır. Örnek: Mutlak işlemci M251.0'ın mantık ara ilişkisini 1 ağında OB1 program bloğunda görüntülemek istiyorsunuz. İşlemci çapraz referans listesinden seçildikten ve Open in Window 1 (1 penceresinde aç) kumanda edilme durumu sonrasında doğru program böümü 1 penceresinde görüntülenir. Şekil 7-53 Ok "OB1 2 ağında M251.0) 2 ağı 1 penceresinde M251.0 Find (ara) ... Çapraz referans listelerinde işlemcileri aramak için kullanılır İşlemcileri birleşik kelimeler (belirteçler) halinde arayabilirsiniz. Ararken, büyük ve küçük harfler ihmal edilirler. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-145 Sistem 7.3 Ladder diyagramı görüntülü PLC teşhisi Arama seçenekleri: • Mutlak ve sembolik işlemcileri arayın • Satıra gidin Arama kriteri: • Aşağı (varolan ok pozisyonundan) • Tüm program bloğu (başlangıçtan) Şekil 7-54 çapraz referanslarda işlemcileri arama Aradığınız metin notlar satırında görüntülenir. Metin bulunmazsa OK ile doğrulanması gerekli bir hata mesajı görüntülenir. Aranan bulunursa, aramaya devam etmek için “Continue search (aramaya devam et)” kullanın. 7-146 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7.4 7.4 Sistem Alarm ekranı Alarm ekranı Işlem sırası Alarm penceresi açılır. Tuşları kullanarak NC alarmlarını sıralayabilirsiniz; PLC alarmları sıralanmayacaktır. Şekil 7-55 Alarm penceresi Tuş takımı En yüksek öncelik Önceliğine göre sıralı tüm alarmları görüntülemek için bu tuşu kullanın. En önemli alarm listenin en başında bulunur. En yeni alarm Oluşma zamanlarına göre sıralı alarmları görüntülemek için bu tuşu kullanın. En sonuncu alarm listenin başında bulunur. En eski alarm Oluşma zamanlarına göre sıralı alarmları görüntülemek için bu tuşu kullanın. En eski alarm listenin başında bulunur. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 7-147 Sistem 7.4 Alarm ekranı Bu sayfa notlarınız için boş bıraktırılmaktadır. 7-148 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8 Programlama 8.1 NC Programlama Temel Prensipleri 8.1.1 Program adları Her programın kendi program adı bulunur. Bir program yaratırken program adı aşağıdaki kurallara uyularak serbestçe seçilebilir: • İlk iki karakter harf olmalıdır; • Sadece harfler, haneler ya da altçizgi kullanın. • Sınır belirteçleri kullanmayın (bkz. Bölüm “Karakter grubu”). • Ondalık ayraç sadece dosya uzantısını ayırmak için kullanılır. • 30 karakterden fazla kullanmayın. Örnek: FRAME52 8.1.2 Program yapısı Yapı ve içerik NC programı blok sıralarından oluşur (bkz. Tablo 8-1). Her blok bir işleme adımını gösterir. Talimatlar bloklarda kelimeler biçiminde yazılır. Yürütme sırasındaki son blok program sonu için özel bir kelime içerir: M2. Tablo 8-1 NC program yapısı Blok Kelime Kelime Kelime Görüş Blok 1. Blok Blok 2. Blok Blok Blok Blok Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-149 Programlama 8.1 NC Programlama Temel Prensipleri 8.1.3 Word yapısı ve adresi İşlev/yapı Bir kelime bir blok elemanıdır ve bir kumanda komutunu oluşturur. Kelime aşağıdakilerden oluşmaktadır • Adres karakteri. Genel olarak bir harf • Ve nümerik bir değer: Belli adreslerin adres önüne bir işaret konarak ve bir ondalık ayraçla eklenebildiği bir haneler sırası. Pozitif bir işaret (+) ihmal edilebilir. Kelime Adres Değer Kelime Adres Değer Kelime Adres Değer Örnek: Açıklama : Doğrusal interpolasyonlu hızlı hareket X ekseni iz ya da sınır pozisyonu: 20,1 mm Ilerleme hızı: 300 mm/dak Şekil 8-1 Word yapısı (örnek) Çeşitli adres karakterleri Bir kelime de çeşitli adres harflerinden oluşabilir. Buna rağmen bu durumda nümerik değer ortadaki karakterden "=" atanmalıdır. Örnek: CR=5.23 Ayrıca, G işlevlerini sembolik bir işlev kullarak çağırmak da mümkündür (ayrıca bkz. “Talimatlar listesi” Bölümü) Örnek: SCALE ; ölçek faktörünü devreye alın Uzantılı adres adresle R Aritmetik parametreler H H işlev I, J, K Interpolasyon parametreleri/merkez pozisyonu Daha yüksek bir numaralı adresleri elde etmek için adres 1 ile 4 hane uzatılır. Bu durumda, Değer bir eşitlik işareti “=” kullanılarak atanmalılar (ayrıca bkz. “talimatlar listesi” bölümü). Örnek: R10=6.234 H5=12.1 I1=32.67 8-150 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.1 8.1.4 Programlama NC Programlama Temel Prensipleri Blok yapısı İşlev Bir blok bir işleme adımını yürütmek için gerekli olan veriyi içermelidir. Genel olarak bir blok birden fazla kelimeden oluşur ve mutlaka end-of-block character (blok sonu karakteri “LF” (hat hızı) ile tamamlanır. Bu karakter hat hızı düğmesine ya da Input (giriş) tuşuna basıldığında otomatik olarak üretilir. Kelimen Kelime1 Kelime2 Boşluk Boşluk Boşluk Görüş Boşluk Blok talimatları Blok numarası – talimatlar önünde duruyor; sadece gerektiğinde; ana bloklarda "N” yerine u karakterler kullanılır ( ” : ” iki nokta (:) Blok sonu karakteri Sadece gerektiğinde sona yazılır, bloğun kalan kısmından “;” le ayrılır Blok geçme; sadece gerektiğinde başta bulunur Bir bloktaki toplam karakter sayısı: 512 karakter Şekil 8-2 Blok yapı şeması Kelime sırası Blok birden fazla talimata sahipse aşağıdaki sıra önerilir: N... G... X... Y... Z... F... S... T... D... M... H... Blok numaraları ile ilgili not İlk önc 5 ya da 10 adımlarında lok numaralarını seçin. böylece daha sonra blokları ekleyebilirsiniz ve bu sayede de blokların artan sırasını görebilirsiniz. Blok Atlama Programın her çalışması ile yürütülmeyecek bir programın blokları blok numarası önünde bir / işareti ile gösterilir. Blok atlama işleminin kendisi operasyondan (Program kumandası:”SKP”) ya da PLC’den (sinyal) aktifleştirilir. Tüm program bölümünü “/” kullanılarak birçok bloğu geçme ile geçmek de mümkündür. Program yürütme esnasında blok geçme aktifse "/" ile işaretli olan tüm blokla atlanır. Söz konusu bloklarda bulunan talimatların tümü dikkate alınmayacaklardır. Program sonraki blokla işaretlemeden devam ettirilir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-151 Programlama 8.1 NC Programlama Temel Prensipleri Görüş, açıklama Bir programın bloklarındaki talimatlar görüşleri kullanarak açıklanabilirler (açıklama). Bir görüş “;” karakteri ile başlar ve blok sonu karakteri ile sonlanır. Görüşler, varolan blok görüntüsü ile bloğun kalan içeriği ile birlikte görüntülenirler. Mesajlar Mesajlar ayrı bir blokta programlanırlar. Bir mesaj özel bir alanda görüntülenir ve yeni bir mesajlı bir blok yürütülür olana ya da programın sona erişilir olana kadar aktif kalır. Bir metin mesajının en fazla 65 karakteri görüntülenebilir. Mesaj metinsiz bir mesaj önceki her mesajı silecektir. MSG (”THIS IS THE MESSAGE TEXT(bu mesaj metnidir)”) Programlama örneği N10 N20 N30 ;G&S şirketi, sipariş no. 12A71 ;Pompa parça 17, şekil no.: 123 677 ;H. Adam tarafından yaratılan program, TV 4 Dept. N40 MSG(”BLANK ROUGHING (kaba talaş işleme)”) :50 G17 G54 G94 F470 S20 D2 M3 ;Ana blok N60 G0 G90 X100 Y200 N70 G1 Y185.6 N80 X112 /N90 X118 Y180 ;Blok geçilebilir N100 X118 Y120 N110 G0 G90 X200 N120 M2 ; Program sonu 8.1.5 Karakter takımı Aşağıdaki karakterler yorumlanırlar programlar için kullanılırlar; ilgili tanımlamalara göre Harfler, haneler A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N,(O),P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 Büyük küçük harf ayrımı yoktur. Basılır özel karakterler ( ) [ ] < 8-152 Yuvarlak sol ayraç Yuvarlak sağ ayraç Kare sol ayraç Kare sağ ayraç Küçük “ _ . , ; Ters çevrik virgüller Alt çizgi (harfe ait) Ondalık ayraç Virgül, ayraç Görüş başlangıcı SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.1 > : = / * + - Büyük Ana blok, gösterge sonu Atama; denklik alt grubu Bölme; blok geçme Çarpma Toplama; artı işareti Çıkarma;Eksi işareti % & ‘ $ ? ! Programlama NC Programlama Temel Prensipleri Rezerve; kullanmayın Rezerve; kullanmayın Rezerve; kullanmayın Sistem iç değişken belirteci Rezerve; kullanmayın Rezerve; kullanmayın Basılamaz özel karakterler LF Hat İlerleme (freze) (Blok sonu karakteri) Boş Sözcükler arası ayraç; Tabulator (çizelge) Rezerve; kullanmayın SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-153 Talimatların genel görünümü SINUMERIK 802D sl plus ve pro ile kullanılabilir işlevler Adres Anlamı Değer atama Bilgi Belirli bir takım T için ofset verisini içerir… ; D0–> ofset Değerler=0, Takım başına en fazla 9D numarası Takım/parça yol hızı; birim Mm/dak (freze) ya da mm/dev (torna) G94 ya da G95’e göre Saniye olarak bekleme süresi D Takım ofset numarası 0 ... 9, tek tamsayı, işaretsiz F Kesme hızı F Blokta G4 ile bekleme süresi G işlev (hazırlık işlevi) 0.001 ... 99 999.999 0.001 ... 99 999.999 Tek tamsayı, belirtili değerler G SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 G0 Hızlı hareket ile doğrusal interpolasyon G1 * Kesme hızında doğrusal interpolasyon G2 Dairesel interpolasyon CW (3. eksen ve TURN= ile birlikte ….ayrıca helis inerpolasyon > ayrıca bkz TURN) G3 Dairesel interpolasyon CCW (3. eksen ve TURN= ile birlikte ….ayrıca helis inerpolasyon > ayrıca bkz TURN) G kodları G gruplarına ayrılırlar. Bir grubun sadece bir G işlevi bir blokta programlanabilir. Bir G işlevi model (ayn grubun bir başka kodu tarafından iptal edilene kadar) ya da sadece modelsiz programlanır olduğu blokta etkin G grubu: 1: Hareket komutu (interpolasyon tipi) Model olarak etkin Programlama D... F... G4 F... ; ayrı blok G... ya da sembolik ad, ör.: CIP G0 X... Y... Z... ; Kartezyen Kutup koordinatları kullanılarak: G0 AP=... RP=... Ya da ilave eksenlerle: G0 AP=... RP=... Z... ;ör.: G17,Z eksenleri ile G1 X... Y... Z... F... Kutup koordinatları ile: G1 AP=... RP=... F... Ya da ilave eksenlerle: G1 AP=... RP=... Z... F... ;ör.: G17,Z eksenleri ile G2 X... Y... I... J... F... ; Merkez ve son noktalar G2 X... Y... CR=... F... ; Çap ve son nokta G2 AR=... I... J... F... ; açıklık açısı ve merkez nokta G2 AR=... X... Y... F... ; açıklık açısı ve son nokta Kutup koordinatlarında: G2 AP=... RP=... F... Ya da ilave eksenlerle: G2 AP=... RP=... Z... F... ;ör.: G17,Z eksenleri ile G3 .... ; diğer durumda G2 ile olduğu gibi Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-154 8-154 8.1.6 Ara nokta ile dairesel interpolasyon Dairesel interpolasyon; teğet geçiş CIP X... Y... Z... I1=... J1=... K1=... F... N10 ... N20 CT X... Y... F... ;Daire; teğet geçiş Önceki yol segmentine G33 Sabit hatveli diş kesme (mandrensiz): S... M... G33 Z... K... G331 Diş çekme, Girişi N10 SPOS=... ;İşmili pozisyonlaması(Açısal) N20 G331 Z... K... S... ; Rigit tapping , ör. Z ekseninde Sağ ya da sol dişler hatve işareti ile tanımlanırlar (ör. K+): + : M3'le birlikte olduğu gibi – : M4 ile birlikte olduğu gibi G332 Diş çekme – geri çıkışı G332 Z... K... G4 Bekleme Süresi ;işmili devri, yönü ; Mendrensiz kılavuz Çekme, ör. Z ekseninde ; rigit tapping (mendrensiz kılavuz Çekme, ör. Z ekseninde Boyunca, çekme hareketi ; Ucun G331’de olduğu gibi işareti 2: Özel hareketler modelsiz SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 G4 F... ; ayrı blok, F: Saniye olarak zaman veya G4 S.... ; ayrı blok, S: İşmili devirlerinde G63 G74 Mendrensiz kılavuz çekme Referans noktası hareket G63 Z... F... S... M... G74 X1=0 Y1=0 Z1=0 ;ayrı blok (makine eksen belirteci!) G75 Sabit nokta yaklaşımı G75 X1=0 Y1=0 Z1=0 ;ayrı blok (makine eksen belirteci!) G147 G148 G247 G248 G347 G348 Düzgün hareket ve düz hatta geri çekme Düzgün hareket ve düz hatta geri çekme Düzgün hareket ve çeyrek geri çekme Düzgün hareket ve çeyrek geri çekme Düzgün hareket ve yarım daire geri çekme Düzgün hareket ve yarım daire geri çekme G147 G41 DISR=... DISCL=... FAD=... F... X... Y... Z... G148 G40 DISR=... DISCL=... FAD=... F... X... Y... Z... G247 G41 DISR=... DISCL=... FAD=... F... X... Y... Z... G248 G40 DISR=... DISCL=... FAD=... F... X... Y... Z... G347 G41 DISR=... DISCL=... FAD=... F... X... Y... Z... G348 G40 DISR=... DISCL=... FAD=... F... X... Y... Z... TRANS ROT Programlanabilir ofset Programlanabilir koordinat döndürme SCALE (ölçek) Programlanabilir ölçek faktörü 3: Bellek yaz modelsiz TRANS X... Y... Z... ; ayrı blok ROT RPL=... ; varolan yüzeyde döner G17 ... G19, ayrı blok SCALE X... Y... Z... ; aşağıdakilerin yönünde ölçekleme faktörü Belirtili eksende ; ayrı blokta Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-155 CIP CT Programlanabilir aynalama MIRROR X0 ATRANS AROT Ek programlanabilir ofset Ek programlanabilir devir ASCALE Ek programlanabilir ölçek faktörü ATRANS X... Y... Z... ; Ayrı blok AROT RPL=... ;G17 varolan yüzeyde ek dönme… G19, ; ayrı blokta ASCALE X... Y... Z... ; belirtili eksen devir yönünde ölçek faktörü ; ayrı blokta AMIRROR Ek programlanabilir aynalam AMIRROR X0 ; Aynalama yönü değiştirilir koordinat ekseni; ayrı blok G25 Alt işmili devri sınırlaması veya Alt çalışma alanı sınırı: Üst işmili devri sınırlaması veya Üst çalışma alanı sınırı: Kutup tanımı, son programlı ayar konumuna göre G25 S... ; Ayrı blok G25 X... Y ... Z... G26 S... ; Ayrı blok ; Ayrı blok G111 Kutup belirleme, varolan parça koordinat sistemi orjinine göre G111 X... Y... G112 Kutup belirleme, geçerli POLE sona göre G112 X... Y... G17 * X/Y düzlemi G18 Z/X düzlemi G19 Y/Z düzlemi G26 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 G110 G40 * Takım ucu kompenzasyonu İPTALİ G41 Takım ucu kompenzasyonu sol kontur G42 Takım ucu kompenzasyonu sağ kontur Koordinat ekseni Aynalama yönü değiştrilir; ayrı blok G26 X... Y ... Z... G110 X... Y... ; Ayrı blok ; Kutup tanımı, Kartezyen, ör.: G17 ile G110 RP=... AP=... ; Kutup tanımı, polar, ; ayrı blokta ; Kutup tanımı, Kartezyen, ör.: G17 ile G111 RP=... AP=... ; Kutup tanımı, polar, ; ayrı blokta ; Kutup tanımı, Kartezyen, ör.: G17 ile G112 RP=... AP=... ; Kutup tanımı, polar, ; ayrı blokta 6: Düzlem seçimi model olarak efektif G17 .... ; Bu düzlemdeki dikey eksen takım uzunluk ofset ekseni 7: Takım ucu kompenzasyonu kapa model olarak efektif Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-156 MIRROR Ayarlnabilir ofset İPTALİ G54 1. ayarlanabilir ofset G55 2. ayarlanabilir ofset G56 3. ayarlanabilir ofset G57 4. ayarlanabilir ofset G58 5. ayarlanabilir ofset G59 6. ayarlanabilir ofset G53 Ayarlı ofseti modelsiz geçme G153 Ayarlı ofseti modelsiz geçme Baz çerçeve ile G60 * Tam duruş G64 Sürekli yol kumanda modu G9 Modelsiz tam duruş G601 * Tam duruş pencere, ince G60, G9 ile G602 Tam duruş pencere, kaba G60, G9 G70 İnç ölçü girişi G71 * Metrik ölçü veri girişi G700 İnç ölçü veri girişi; kesme hızı F için de G710 Metrik ölçü veri girişi; kesme hızı F için de G90 * Mutlak ölçü veri girişi G91 Artan ölçü veri girişi G94 * Feed F mm/min (hız) G95 İlerleme hızı F mm/işmili devri 8: Ayarlanabilir ofset model olarak efektif 9: Ayarlanabilir ofseti modelsiz geçme 10: Hareket davranışı model olarak efektif 11: Modelsiz tam duruş 12: Tam duruş pencere kapa efektif 13: İnç / metrik ölçü girişi kapa model olarak etkin 14: Tam / artışlı ölçü kapa model olarak efektif 15: İlerleme hızı / işmili devri model olarak efektif CFC * Daire kesme hızı ON CFTCP Kesme hızı hızlandırma OFF 16: Kesme hızı arttırma kapa G450 * Geçiş daire G451 Kesişim noktası 18: takım ucu kompenzasyonu ile çalışırken kenar işleme model olarak efektif BRISK Jerk ivmesi 21: Hızlanma profili kapa SOFT Jerk sınırlı ivmesi model olarak efektif model olarak efektif Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-157 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 G500 * FFWON Hız arttırma(satır okuma hızı) komudu ile hareket İPTALİ Hız arttırma(satır okuma hızı) komudu ile hareket WALIMON* Çalışma alanı sınırı AÇ WALIMOF Çalışma alanı sınırı KAPA COMPOF * Sıkıştırma yöntemini KAPA COMPCAD Yüzey kalite Sıkıştırma yöntemini AÇ G340 * Düzlemde hareket ve çekme (SAR) G341 Yüzeyde hareket ve çekme (SAR) G290 * SIEMENS mod G291 Harici mod 24: Hız arttırma kumandası kapa model olarak efektif 28: Çalışma alanı sınırlama model olarak efektif 30: Sıkıştırma yöntemini model olarak efektif Sadece SINUMERIK 802D sl için kullanılabilir! 44: Düzgün hareket ve çekme model olarak efektifken yol dağılımı 47: Harici NC dilleri model olarak efektif SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Asterisk (*) ile işaretli işlevler programı çalıştırırken çalışırlar (kumanda sisteminin varsayılı durumunda, aksi belirtilmediği sürece ve makine üreticisi frezeleme teknolojisi için varsayılan ayarları tutmaktayken). Ayar verisinden çalıştırılan tüm eksenler için geçerlidir; değerler G25, G26 ile ayarlanırlar Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-158 FFWOF Anlamı H işlevi H0= düz H9999= I İnterpolasyon parametreleri J İnterpolasyon parametreleri K İnterpolasyon parametreleri I1= Dairesel interpolasyon Orta noktası Dairesel interpolasyon Orta noktası Dairesel interpolasyon Orta noktası J1= K1= Değer atama _ 0.0000001 ... 9999 9999 (8 hane) ya da Bir parçanın Üstü ile: ± (10–300 ... 10+300 ) ± 0.001 ... 99 999.999 Diş: ± 0.001 ... 2000.000 ± 0.001 ... 99 999.999 Diş: ± 0.001 ... 2000.000 ± 0.001 ... 99 999.999 Diş: ± 0.001 ... 2000.000 ± 0.001 ... 99 999.999 ± 0.001 ... 99 999.999 ± 0.001 ... 99 999.999 Bilgi PLC’ye değer aktarımı; makine üreticisinin tanımladığı anlam Programlama H0=... H9999=... Ör.: H7=23.456 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 X eksenine ait; G2, G3’e ait anlam ->daire merkezi ya da G33, G331, G332 –> diş hatvesi Y eksenine ait, aksi durumda I ile olduğu gibi bkz G2, G3, G33, G331 ve G332 Z eksenine ait, aksi durumda I ile olduğu gibi bkz G2, G3, G33, G331 ve G332 X eksenine ait; CIP dairesel enterpolasyon tanımlaması Y eksenine ait; CIP dairesel enterpolasyon tanımlaması Z eksenine ait; CIP dairesel enterpolasyon tanımlaması Serbest ad yerine L1 ...L9999999 kullanmak da mümkündür;bu nedenle alt program ayrı bir blokta çağrılacaktır. Lütfen aşağıdaki hususa dikkat edin: L0001 mutlaka L1’e eşit değildir. “LL6” adı takım değiştirme alt programına rezervedir. Örneğin çalıştırma hareketlerini başlatmak için Soğutma suyu ON” gibi; blok başına en çok 5 adet M kodu yazılır. İşlem M0 içeren blok sonunda Durdurulur; devam etek için NC START basın. Bkz CIP L Alt program, ad ve çağrısı 7 hane; tek tamsayı, işaretsiz M Yardımcı kodlar 0 ... 99 tek tamsayı, işaretsiz M0 Programlı durma M1 Opsiyonel durma MO’daki gibi fakat durma sadece özel bir sinyal varsa (Program kumandası: “M01”) gerçekleşir. M2 Program sonu Süreç sırası son bloğunda bulunabilir M30 – Rezerve; kullanmayın M17 – Rezerve; kullanmayın M3 İşmili CW devri M4 İşmili CCW Devri bkz G2, G3, G33, G331 ve G332 Bkz CIP Bkz CIP L781; ayrı blok M... Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-159 Adres H Anlamı Değer atama Bilgi Işmili duruşu M6 Takım değiştirme M40 Otomatik devir kademesi değiştirme M41 ile M45 M70, M19 Devir kademeleri 1 ile 5 – Rezerve; kullanmayın M... Kalan M fonksiyonları N Bir yardımcı bloğun blok numarası Ana blok blok numarası Fonksiyon kumanda sistemi tarafından belirlenmez ve bu nedenle de makine üreticisince serbest kullanılır Blokları bir numara ile ayırt etmek için kullanılır; blok başlangıcında yazılır Özel blok tanımlama, N yerine kullanılır… ; bu blok sonraki bir tam işleme adımı için tüm talimatları içermelidir. : SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 P Alt program çalıştırma sayısı R0 düz R299 Aritmetik parametreler Programlama Sadece makine kumanda panelinden çalıştırılırsa; aksi durumda doğrudan T komutu kullanarak değiştirin 0 ... 9999 9999 tek tamsayı, işaretsiz 0 ... 9999 9999 tek tamsayı, işaretsiz 1 ... 9999 9999 tek tamsayı, işaretsiz Alt program birden fazla kez çalıştırılırsa ve aynı blokya çağrı olarak içerilirse kullanılır ± 0.0000001 ... 9999 9999 (8 hane) ya da Bir parçanın Üstü ile: ± (10–300 ... 10+300 ) Aritmetik işlevler N20 ... :20 ... N10 L781 P... ; ayrı blok N10 L871 P3 ; üç kez çalıştır. R1=7.9431 R2=4 Bir üstün belirlenmesi ile: R1=–1.9876EX9 ; R1=–1 987 600 000 4 temel aritmetik işlevine ek olarak + – * /, işlemcileri kullanılarak aşağıdaki aritmetik işlevler bulunmaktadır. SIN( ) Sine Derece R1=SIN(17.35) COS( ) Cosine Derece R2=COS(R3) TAN( ) Tanjant Derece R4=TAN(R5) ASIN( ) Arc sine R10=ASIN(0.35) ; R10: 20.487 derece ACOS( ) ATAN2( , ) Arc cosine Arc tanjant2 R20=ACOS(R2) ; R20: ... derece R40=ATAN2(30.5,80.1) ; R40: 20.8455 derece SQRT( ) Kare kök Toplam vektörü açısı birbirlerine göre dik olan 2 vektörden hesaplanır. Belirtilil 2. vektör mutlaka açı referansı için kullanılır. Aralıktaki sonuç: –180 ile +180 derecedir R6=SQRT(R7) Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-160 Adres M5 Anlamı Değer atama Bilgi Programlama POT( ) Kare R12=POT(R13) ABS( ) Miktar R8=ABS(R9) TRUNC( ) Tam sayı kısmı R10=TRUNC(R11) LN( ) Doğal logaritma R12=LN(R9) EXP( ) Üs işlevi R13=EXP(R1) RET Alt program sonu S 0.001 ... 99 999.999 T Işmili devri Bekleme Süresi G4 ile bloklu Takım numarası X Y Z AC Eksen Eksen Eksen Mutlak koordinat _0.001 ... 99 999.999 _0.001 ... 99 999.999 _0.001 ... 99 999.999 – ACC[axis] Yüzde yol hızlanma ivmesi Mutlak koordinat; döner eksen, işmili pozitif yönde hareket konmu) Mutlak koordinat; döner eksen, işmili negatif yönde hareket konmu) 1 ... 200, tam S SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 ACP ACN M2 yerine kullanılır – sürekli yol kumanda modunu sağlamak için Işmili devir ölçü birimi RET S... 0.001 ... 99 999.999 Işmili devirlerinde bekleme süresi G4 S... 1 ... 32 000 tek tamsayı, işaretsiz Takım değişimi doğrudan T komutu ya da M6 ile gerçekleştirilebilir. Bu makine verisinde ayarlanabilir. G komutu G komutu G komutu Ölçü G91’den bağımsız olarak belli eksen sonu ya da merkez noktası için belirlenebilir. T... – Yüzde olarak belirtilmiş Eksen ya da işmili hızlanma ivmesi; – Nokta ölçülerini belirlemekte mümkündür; işmili pozisyonlma için de mümkün olan döner eksenin G90/91’den bağımsız olarak ACN ( ) ile son nokta ölçülerini belilrlemek mümkündür; derece olarak belirtili işmili pozisyonlama içinde geçerlidir; bir düz hattın bir olasılığı düzlemin bir son noktası bilinir ya da tüm noktası çeşitli bloklar arasında konturle bilinirse G0 ya da G1 kullanırkendir. Kontur tanımı için düz hat tanımlama açısı _0.00001 ... 359.99999 AP Kutup açı 0 ... _359.99999 Derece olarak belirli, kutup koordinatlarında hızlandırma, kutupların tanımı; ayrıca: RP-kutup çapı ; ayrı blok X... Y... Z... N10 G91 X10 Z=AC(20) N10 ACC[X]=80 N20 ACC[S]=50 N10 A=ACP(45.3) N20 SPOS=ACP(33.1) ANG ; ayrı blok N10 A=ACN(45.3) N20 SPOS=ACP(33.1) ;X – artışlı ölçü, Z - mutlak ;X ekseni çin: 80% ;işmili için: 50% ;A ekseni mutlak konumuna mutlak pozisyonda hareket ;Işmilii pozisyonla ;A ekseni mutlak konumuna negatif yönde hareket ;Işmilii pozisyonla N10 G1 G17 X... Y.... N11 X... ANG=... Ya da çeşitli bloklada kontur: N10 G1 G17 X... Y.... N11 ANG=... N12 X... Y... ANG=... bkz G0, G1, G2, G3 G110, G111, G112 Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-161 Adres Anlamı Değer atama Bilgi Dairesel interpolasyon açıklık açısı Doğrudan çevrim çağrısı 0.00001 ... 359.99999 CHF Pah;genel kullanım 0.001 ... 99 999.999 CHR Pah; kontur tanımı 0.001 ... 99 999.999 CR Dairesel interpolasyon CYCLE... HOLES... POCKET.. SLOT... İşleme Çevrimleri 0.010 ... 99 999.999 Negatif işaret Daire seçme için Yarı daireden büyük Sadece belirtili değerler Derece olarak belirtili; G2/G3 kullanırken daireyi tanımlamanın bir yolu Döngü çağrı özel yolu; parametre transferi yok; döngü adı bir değişken içinde kaydedilir; sadece çevrim içi kullanılabilir Belirtili pah uzunluğunda bir pahı iki kontur blok arasına yerleştirir Belirtili bacak uzunluğunda bir pahı iki kontur blok arasına yerleştirir G2/G3 kullanırken bir daire tanımlamanın bir yolu CYCLE81 Drilling centering (delme puntalama) CYCLE82 Delme, delik genişletme CYCLE83 Deep hole drilling (derin delik açma) AR CALL – Programlama Bkz G2, G3 N10 CALL VARNAME ; değişken adı N10 X... Y.... CHF=... N11 X... Y... N10 X... Y.... CHR=... N11 X... Y... Bkz G2, G3 İşleme döngülerinin çağrısı ayrı bir blok gerektirir; doğru aktarım parametreleri değerlerle yüklenmelidir. Özel döngü çağrıları ilave bir MCALL ya da CALL ile de mümkündür. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 CYCLE84 Rigit tapping N5 RTP=110 RFP=100 .... ; değerleri ata N10 CYCLE81(RTP, RFP, ...) ; ayrı blok N5 RTP=110 RFP=100 .... ; değerleri ata N10 CYCLE82(RTP, RFP, ...) ; ayrı blok N10 CYCLE83(110, 100, ...) ;ya da doğrudan değerleri aktar; ayrı blok* N10 CYCLE84(...) ; ayrı blok CYCLE840 Mendrensiz kılavuz çekme N10 CYCLE840(...) ;ayrı blok CYCLE85 Raybalama N10 CYCLE85(...) ; ayrı blok CYCLE86 Boring (delik genişletme) N10 CYCLE86(...) ; ayrı blok CYCLE87 Delik genişletme N10 CYCLE87(...) ; ayrı blok CYCLE88 Stop ile genişletme N10 CYCLE88(...) ; ayrı blok CYCLE89 Delik genişletme N10 CYCLE89(...) ; ayrı blok CYCLE90 Thread milling (freze ile diş açma) N10 CYCLE90(...) ; ayrı blok HOLES1 Bir doğru boyunca delik delme N10 HOLES1(...) ; ayrı blok HOLES2 Bir daire boyunca delik delme N10 HOLES2(...) ; ayrı blok SLOT1 Kanal freze N10 SLOT1(...) ; ayrı blok Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-162 Adres SLOT2 Anlamı Değer atama Bilgi Programlama POCKET3 Dairesel kanal frezeleme Dörtköşe paket açma POCKET4 Dairesel paket açma N10 POCKET4(...) ;ayrı blok CYCLE71 Yüzey frezeleme N10 CYCLE71(...) ;ayrı blok CYCLE72 Contour milling (kontur işleme) Uzun delik N10 CYCLE72(...) ;ayrı blok N10 LONGHOLE(...) ;ayrı blok LONGHOLE DC (Doğru Akım) N10 SLOT2(...) ;ayrı blok N10 POCKET3(...) ;ayrı blok Mutlak koordinat; pozisyona doğrudan hareket et (döner eksen, işmili) Tanımlama talimat - Döner eksen son noktası ölçülerini DC(…) ile G90/G91’den bağımsız olarak belirmek de mümkündür; işmili pozisyonlama için de geçerlidir. BOOL, CHAR, INT, REAL, STRING[n] tipinde yerel kullanıcı değişkeninin doğrudan programın başında tanımlama İşleme yüzeyi dalma hareketi hareket / geri çekilme mesafesi (SAR) Hareket/geri çekme mesafesi ya da hareket/geri çekme çapı (SAR) Dalma hareketi hızı (SAR) - Dalma hareketi hız değiştirme ihtiyati boşluğu; lütfen dikkat ediniz: G340, G341 - G147/G148: G247,G347/G248,G348 kontur başlangıç ya da son noktasından ağız mesafesi: Takım merkez nokta yolunun çapı G147, G148 , G247, G248 , G347, G348 ile bakın - G147, G148 , G247, G248 , G347, G348 ile bakın 0, >0 FXS [axis] FXST [axis] Pah/yuvarlatma modelsiz ilerleme hızı Pah/yuvarlatma model kesme hızı Parça sıkma turu sayısı Sıkma torku, tahdide getirme Dalma hareketi esnasında hız ihtiyati boşluğa erişme sonrasında etkili olur. Lütfen aşağıdaki hususa dikkat edin: G340, G341 FRC=0 durumunda: İlerleme hızı F etkili olacaktır FXST [axis] GOTOB İzleme penceresi, tahdide getirme Geri git Talimatı DEF DISCL SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 DISR FAD FRC FRCM 0, >0 =1: Seçme =0: Seçim kaldırma > 0.0 ... 100.0 > 0.0 – FRCM=0 durumunda: Kesme hızı F etkili olacaktır Eksen: Makine tanımlayıcısını kullanın Eksen : Makine tanımlayıcısını %, maks. 100% tahrik maks. torktan kullanın, Eksen: Makine tanımlayıcısını kullanın Ölçüm birimi mm ya da derece, eksene tanımlı, Eksen: Makine tanımlayıcısını kullanın Bir GoTo işlemi, etiket ile işaretli bir bloğa yapılır; geçme mesafesi program başlangıcı yönündedir. N10 A=DC(45.3) ;A ekseni mutlak konumuna doğrudan hareket N20 SPOS=DC(33.1) ;Işmilii pozisyonla DEF INT VARI1=24, VARI2 ; INT tipi 2 değişken ; ad kullanıcı tanımlı DEF STRING[12] VARS3 =“HELLO” ;en çok. 12 karakter G147, G148 , G247, G248 , G347, G348 ile bakın Birim için F ve G 94, G95’e bakın; pah/yuvarlama için bkz. CHF, CHR, RND Birim için F ve G 94, G95’e bakın; yuvarlama/model yuvarlama için bkz. RND, RNDM N20 G1 X10 Z25 FXS[Z1]=1 FXST[Z1]=12.3 FXSW[Z1]=2 F... N30 FXST[Z1]=12.3 N30 FXST[Z1]=2,4 N10 LABEL1: ... ... N100 GOTOB LABEL1 Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-163 Adres Anlamı Değer atama Bilgi Programlama GOTOF İleri git talimatı - Bir GoTo işlemi, etiket ile işaretli bir bloğa yapılır; geçme mesafesi program sonu yönündedir. IC Artan ölçü kullanır koordinat tanımlı - IF İrdeleme işlevi. EĞER MEAS +1 -1 +1 -1 $A_DBB[n] $A_DBW[n] $A_DBD[n] $A_DBR[n] Gidilecek mesafe silme ile ölçme Gidilecek mesafe silmesiz ölçme Data bit Data kelime Data çift kelime Gerçek data $A_MONIFAC T Takım ömrü kontrol faktörü >0.0 $AA_FXS [axis] $AA_MM [axis] Durum, son noktaya sıkma Makine koordinat sisteminde bir eksen için ölçüm sonucu Parça koordinat sisteminde bir eksen için ölçüm sonucu Çalıştırma süresi saati: $AN_SETUP_TIME $AN_POWERON_TIME $AC_OPERATING_TIME $AC_CYCLE_TIME $AC_CUTTING_TIME - Ölçü G90’den bağımsız olarak belli eksen sonu ya da merkez noktası için belirlenebilir. Geçme konumu sağlanırsa sonraki bloğa geçiş aşağıdaki gösterge ile işaretlenir: Yürütülür; aksi durumda, sonraki talimat/blok yürütülür. Bir blokta birçok IF talimatı mümkündür. Karşılaştırma işlemcileri: == eşit <> eşit değil > büyük < küçük >= büyük ya da eşit <= küçük ya da eşit N10 MEAS=–1 G1 X... Y... Z... F... =+1: 1 girişini ölçme, artan kenar =–1: Ölçme yeri, azalan kenar N10 MEAW=–1 G1 X... Y... Z... F... =+1: 1 girişini ölçme, artan ağız =–1: Ölçme yeri, daralan ağız PLC değişkenlerini okuma ve yazma 0 $A_DBR[5]=16.3 ; gerçek değişken yaz ; ofset 5 konumu ; (pozisyon, tip ve anlam NC ve PLC arasında uyuşuyor) Başlama değeri: 1.0 N10 $A_MONIFACT=5.0 ; takım ömrğ geçti 5 kez hızlı Değerler: 0 ... 5 N10 IF $AA_FXS[X1]==1 GOTOF .... Eksen: makine eksen belirteci Eksen : Bir eksenin belirteci (X, Y, Z,…) ölçme esnası N10 R1=$AA_MM[X] hareketi - MEAW SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 $AA_MW [axis] $A..._..._ TIME - N10 GOTOF LABEL2 ... N130 LABEL2: ... N10 G90 X10 Z=IC(20) ;Z – artışlı ölçü, X - mutlak ölçü N10 IF R1>5 GOTOF LABEL3 ... N80 LABEL3: ... - Eksen : Bir eksenin belirteci (X, Y, Z,…) ölçme esnası hareketi N10 R2=$AA_MW[X] 0.0 ... 10+300 Min (salt okunur değer) Min (salt okunur değer) s s s Sistem değişkeni: Kumanda sistemi son yüklenmekte olduğundan beri süre Kumanda sistemi son normal ön yüklenmekte olduğundan beri süre. Tüm NC programlarının toplam çalıştırma zamanı Nc pro çalışma süresi (sadece seçili program) Takım hareket süresi N10 IF $AC_CYCLE_TIME==50.5 .... Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-164 Adres $AC_..._ PARTS $AC_MEA [1] $P_ TOOLNO $P_TOOL SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 $TC_MOP 1[t,d] $TC_MOP 2[t,d] $TC_MOP 3[t,d] $TC_MOP 4[t,d] $TC_MOP 11[t,d] $TC_MOP 13[t,d] $TC_TP8[t] Anlamı Değer atama Bilgi Programlama Parça sayacı: $AC_TOTAL_PARTS $AC_REQUIRED _PARTS $AC_ACTUAL_PARTS $AC_SPECIAL_PARTS Ölçüm iş durumu 0 ... 999 999 999, Tam sayı Sistem değişkeni: Toplam gerçek sayı Parça ayar numarası Varolan gerçek sayı Parça sayma – kullanıcı tanımlı N10 IF $AC_ACTUAL_PARTS==15 .... – N10 IF $AC_MEAS[1]==1 GOTOF .... ; prob ; çalıştırılmaktaysa programa devam et … Aktif takım numarası T – Varsayılan durum: 0: Varsayılan durum, prob çalışmadı 1: Prob başlatıldı Salt okunur Aktif takımın aktif D ofset numarası Takım ömrü ön ikaz sınırı Kalan takım ömrü – Salt okunur N10 IF $P_TOOL==1 GOTOF .... 0.0 ... Dakika olarak, değerleri yazma ya da okuma T takımı için t, D numarası d Dakika olarak, değerleri yazma ya da okuma T takımı için t, D numarası d Değerleri yazma ve okuma T takımı için t, D numarası d Değerleri yazma ve okuma T takımı için t, D numarası d Dakika olarak, değerleri yazma ya da okuma T takımı için t, D numarası d Değerleri yazma ve okuma T takımı için t, D numarası d Varsayılan durum – bitli kodlama T takımı için t (bit 0 ile bit 4) Takım t kontrol tipi, yazma ya da okuma 0: Kontrolsüz, 1: Takım ömrü, 2: Sayma Blokta MCALL içeren alt program Bir yol hareketi içeren Sıralı her blok sonrasında Çağrılır. Sonraki MCALL çağrılana kadar Çağrı geçerlidir. Uygulama örneği: Bir delik şablonu delme Ters çevrik virgüllerde mesaj metni N10 IF $TC_MOP1[13,1]<15.8 GOTOF .... Ön ikaz sınırını say Kalan parça miktarı Takım ömrü ayar noktası Hedef parça miktarı 0.0 ... 0 ... 999 999 999, Tam sayı 0 ... 999 999 999, Tam sayı 0.0 ... Takımın durumu 0 ... 999 999 999, Tam sayı – $TC_TP9[t] Takımın kontrol tipi 0 ... 2 MCALL Altprogram çağrısı – MSG( ) Mesaj En çok 65 karakter N10 IF $P_TOOLNO==12 GOTOF .... N10 IF $TC_MOP2[13,1]<15.8 GOTOF .... N10 IF $TC_MOP3[13,1]<15 GOTOF .... N10 IF $TC_MOP4[13,1]<8 GOTOF .... N10 $TC_MOP11[13,1]=247.5 N10 $TC_MOP13[13,1]=715 N10 IF $TC_TP8[1]==1 GOTOF .... N10 $TC_TP9[1]=2 ; Sayma kontrolü seç N10 MCALL CYCLE82(...) ;Ayrı blok, delme döngüsü N20 HOLES1(...) ;Deliklerin şablonu N30 MCALL ;ayrı blok, model çağrı CYCLE82(...) tamamlandı N10 MSG(“MESSAGE TEXT”) ; ayrı blok ... N150 MSG() ; önceki mesajı iptal eder Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-165 Adres OFFN Anlamı Değer atama Bilgi Programlama - Sadece takım ucu kompenzasyonu G41, G42 aktifken etkindir N10 OFFN=12.4 RND TRACYL ile yiv, aksi durumda yer payı belirleme Yuvarlama 0.010 ... 99 999.999 N10 X... Y.... RND=4.5 N11 X... Y... RNDM Model yuvarlama 0.010 ... 99 999.999 RP Kutup çapı 0 0.001 ... 99 999.999 RPL ROT, AROT dönüş açısı Farklı alanlar ayar değerleri ± 0.00001 ... 359.9999 SF G33 kullanırken diş başlatma noktası 0.001 ... 359.999 SPI(n) işmili numarasını aks belirtecine çevirir Işmili pozisyonu İki kontur bloğu arasına belirtili çap değeri ile tanjant olarak bir yuvarlatma yerleştirir; özel kesme hızı FRC=…mümkün - aşağıdaki kontur kenarlarına belirtili çap değerinde tanjant olarak yuvarlatmalar yerleştirir; özel kesme hızı mümkün: FRCM= ... - Model yuvarlatma KAPA kutup koordinatlarında hızlandırma, kutupların tanımı; ayrıca: AP – Kutup açısı Derece olarak belirleme; varolan G17 ile G19 düzleminde programlanabilir bir dönüşün açısı SET: Çeşitli değerler, belirtili elemandan aşağıdakine kadar: Değerlere göre REP: Aynı değer, belirtili elemandan düzlemin sonuna kadar Derece olarak belirtili; G33 ile diş başlatma noktası belirtili değer ile ofsetlenir (tapping için uygun değil) n=1 ya da n=2 eksen belirteci: Ör. “SP1” ya da “C” derece olarak belirtili; işmili belirtili pozisyonda durur (buna erişmek için işmili doğru teknik şartları sağlamalıdır: Pozisyon kumanda) SET( , , , ) REP() SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 SPOS 0.0000 ... 359.9999 Artışlı tanımlanırsa (IC): ± 0.001 ... 99 999.999 - STOPFIFO Hızlı işleme adımını durdurur STARTFIFO STOPRE Hızlı işleme adımını başlatır Süreç durma - TANG(Fo, Le1,Le2 ,...) Teğet kumanda, tanım - - Özel işlev; ara belleği STARTFIFO’ya kadar yükleme, “Ara bellek dolu” ya da “Program sonu” tespit edili. Özel işlev; ara bellek aynı zamanda yüklenir. Özel işlev; sonraki blok sadece STORPE öncesindeki blok tamamlanırsa kodu çözülür. Fo: Aşağıdaki eksenin adı) Le1: Ana eksenin adı 1 Le2: Ana eksenin adı 2 Sonraki parametreler opsiyonel Bu işlev sadece SINUMERIK 802Dsl pro. İçin geçerlidir. N10 X... Y.... RNDM=.7.3 ;model yuvarlatma ON N11 X... Y... .... N100 RNDM=.0 ;model yuvarlatma OFF bkz G0, G1, G2; G3 G110, G111, G112 Bkz ROT, AROT DEF REAL VAR2[12]=REP(4.5) ; tüm elemanlar değeri 4.5 N10 R10=SET(1.1,2.3,4.4) ; R10=1.1, R11=2.3, R4=4.4 Bkz G33 N10 SPOS=.... N10 SPOS=ACP(...) N10 SPOS=ACN(...) N10 SPOS=IC(...) N10 SPOS=DC(...) STOPFIFO ;ayrı blok, doldurma başlangıcı N10 X... N20 X... N30 X... STARTFIFO ;ayrı blok, doldurma sonu STOPRE ;ayrı blok TANG(C,X,Y) ; ayrı blok TANG(C,X,Y,1“W”,“P”) ; Maks. parametre sayısı Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-166 Adres TANGON (Fo,...) Anlamı teğet kumandayı aktifleştir Değer atama - Bilgi Fo: Aşağıdaki eksenin adı (döner eksen) TANGON(C) TANGON(C,açı,dist,angletol) ; En çok parametre sayısı TANGOF(C) ; ayrı blok TANGOF (Fo) teğet kumandayı devre dışı bırak - TANGDEL (Fo) Teğet kumanda, tanımı sil - TLIFT(Fo) Teğet kumanda, ara bloğu yerleştir - TRACYL(d) Silindirik dış çap frezeleme d:1.000 … 99 999.999 Bu işlev sadece SINUMERIK 802Dsl pro için geçerlidir. Fo: Aşağıdaki eksenin adı (döner eksen) Bu işlev sadece SINUMERIK 802Dsl pro için geçerlidir. Fo: Aşağıdaki eksenin adı (döner eksen) Bu işlev sadece SINUMERIK 802Dsl pro için geçerlidir. Fo: Aşağıdaki eksenin adı (döner eksen) Bu işlev sadece SINUMERIK 802Dsl pro için geçerlidir. Kinematik dönüşüm TRAFOOF TRACYL devre dışı bırak Helis interpolayonla geçen ilave daire sayısı - Tüm kinematik transformasyonları 0 … 999 dairesel interpolasyon G2/G3 ile birlikte G17 ile G19 düzleminde devre dışı bırakır ve eksen dalma hareketi düzlem üzerinde dikeydir. TURN Programlama ; Ayrı blok TANGDEL(C) ; ayrı blok TLIFT(C) ; ayrı blok TRACYL(20.4) ; ayrı blok ; Silindir çapı: 20.4 mm TRACYL(20.4,1) ; da mümkün TRAFOOF ; ayrı blok SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 N10 G0 G17 X20 Y5 Z3 N20 G1 Z–5 F50 N30 G3 X20 Y5 Z–20 I0 J7.5 TURN=2 ; toplamda, 3 tam tur Programlama ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 8-167 Adres Programlama 8.2 Pozisyon verisi 8.2 Pozisyon verisi 8.2.1 Yüzey seçimi: G17 ile G19 İşlev Örneğin, takım çapı ve takım uzunluk bilgilerini atamak için iki eksenli bir düzlem X,Y ve Z ekseninden seçilir. Bu düzlemde takım çapı bilgilerini aktifleştirebilirsiniz. Matkap ve frezeler için uzunluk kompenzasyonu (BOY 1) seçili düzlemde dik olarak duran eksene atanır (bkz Bölüm 8.6 “Takım ve ofsetleri”). Özel durumlarda 3 boyut kompenzasyon ölçüleri kullanmak da mümkündür. Düzlem seçiminin diğer bir etkisi ilgili işlevlerle tanımlanır (ör. Bölüm 8.5 “Yuvarlatma, pah”). Düzlemlerin her biri dairesel interpolasyon CW ya da CCW hareket yönünü tanımlama içinde kullanılır. Daire,hareket düzleminde apsis ve ordinat tasarlanır ve böylece de dairenin dönüş yönü. Daireler varolan aktif G17 ile G19 düzleminden hariç bir düzlemde de hareket ettirebilirler (bkz. Bölüm 8.3 “Eksen Hareketleri”). Aşağıdaki düzlem ve eksen atamaları mümkündür: Tablo 8-2 düzlem ve eksen atamaları G function (G işlevi) düzlem (apsis/ordinat) Düzlemde dikey eksen (delme/frezelemede ölçü kompenzasyon ölçüsü) G17 G18 G19 X/Y Z/X Y/Z Z Y X Şekil 8-3 delme/frezeleme esnasında düzlemler ve eksenler 8-168 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.2 Programlama Pozisyon verisi Programlama örneği N10 G17 T... D... M... ; X/Y düzlemi seçili N20 ... X... Y... Z... ; Z ekseni takım uzunluk kompenzasyonu (Boy 1) 8.2.2 Mutlak / artışlı hareket: G90, G91, AC, IC İşlev G90/91 talimatları ile birlikte yazılı pozisyon verisi X,Y,Z bir koordinat noktası (G90) ya da (G91)’e çapraz bir eksen olarak konumlandırılırlar. G90/G91 tüm eksenler için geçerlidir. G90/G91’den bağımsız olarak belli konum verisi belli bloklar için mutlak/artışlı boyutlarda AC/IC kullanılarak belirlenebilir. Bu talimatlar son noktalara erişilen yolu belirlemez, bu bir G grubu ile (G0, G1, G2 ve G3... bkz Bölüm 8.3 “Eksen Hareketleri”). Programlama G90 ; Mutlak boyutlandırma G91 ; Artışlı Hareket X=AC(...) ; Belirli bir eksenin mutlak boyutlandırmasu (burada: X ekseni), modelsiz X=IC(...) ; Belirli bir eksenin mutlak boyutlandırmasu (burada: X ekseni), modelsiz Mutlak boyutlandırma Artışlı Hareket Şekil 8-4 Çekmede farklı boyutlandırma tipleri Mutlak boyutlandırma G90 Mutlak boyutlandırma ile ölçü verisi aktif varolan koordinat sisteminin sıfırı (zero) anlamına gelmektedir (parça ya da varolan parça koordinat sistemi ya da makine koordinat sistemi). Bu hangi ofsetin gerçekte aktif olduğuna bağlıdır: Programlanabilir, ayarlanabilir ya da ofsetsiz. Program başlangıcında G90 tüm eksenler için aktiftir ve sonraki blokta G91 tarafından (artışlı ölçü verisi) (model olarak aktif) seçimi kaldırılana kadar aktif kalır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-169 Programlama 8.2 Pozisyon verisi Artışlı ölçüm G91 Artışlı ölçümler yol bilgisi nümerik değeri hareket ettirilecek eksen yoluna karşılık gelir. Baş işaret hareket yönünü gösterir. G91 tüm eksenler için geçerlidir ve sonraki bir blokta G90 ile seçimi kaldırılır (mutlak ölçme). =AC(...), =IC(...) ile belirleme Son nokta koordinatından sonra bir eşitlik işareti yazın. Değer yuvarlak ayraçlarla belirlenmeli. Mutlak ölçüler daire merkez noktaları için =AC (…) de mümkündür. Aksi durumda daire merkezi referans noktası daire başlama noktasıdır. Programlama örneği N10 G90 X20 Z90 N20 X75 Z=IC(–32) ölçme … N180 G91 X40 Z20 N190 X–12 Z=AC(17) ; Mutlak ölçme ; X boyutlandırma mutlak olmaya devam eder Z artışlı ; Artışlı ölçeğe geçiş ; X – artışlı ölçme olmaya devam eder, Z – mutlak 8.2.3 Metrik ve inç ölçü sistemi: G71, G70, G710, G700 İşlev Kontrolün taban sistem ayarlarından sapan parça ölçüleri bulunur (inç ya da mm), boyutlar doğrudan programa girilebilir. Taban sistemine gerekli dönüştürme kumanda sistemi tarafından gerçekleştirilir. Programlama G70 G71 ; İnç ölçü girişi ; Metrik ölçü veri girişi G700 G710 ; İnç ölçü veri girişi; kesme hızı F için de ; Metrik ölçü veri girişi; kesme hızı F için de Programlama örneği N10 G70 X10 Z30 ; İnç ölçü girişi N20 X40 Z50 ; G70 aktif olmaya devam eder ... N80 G71 X19 Z17.3 ; Metrik ölçüler buradan 8-170 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.2 Programlama Pozisyon verisi Bilgi Seçmekte olduğunuz varsayılan ayarlara bağlı olarak kumanda sistemi tüm geometrik değerleri metrik ya da inç ölçüler olarak değerlendirir. Takım bilgileri ve ayarlanabilir ofset de görüntüleri ile birlikte geometrik değerler olarak anlaşılacaklardır; bu kesme hızı F mm/dak ya da inç/dak için de geçerlidir. Bu kılavuzda listelenen tüm örnekler metrik varsayılan ayarlara dayanır. G70 ya da G71 parça ile alakalı olan tüm geometrik parametreleri inç ya da metrik birimler olarak değerlendirir, örnek: • Pozisyon verisi X, Y, Z, ... G0,G1,G2,G3,G33, CIP, CT için • Interpolasyon verileri I, J, K (aynı zamanda diş hatve) • Daire yarıçapı CR • Programlanabilir ofset (TRANS,ATRANS) • Kutup yarıçapı RP Doğrudan parça parametresi olmayan kalan tüm geometrik parametreler örneğin kesme hızları, parça bilgileri ve ayarlanabilir ofsetler G70/G71’den etkilenmezler. G700/G710 buna rağmen kesme hızı F’yi de etkilemektedir (inç/dak, inç/dev ya da mm/dak, mm/dev). 8.2.4 Kutup koordinatları, kutup tanımı: G110, G111, G112 İşlev Kartezyen koordinatlarındaki (X,Y,Z) ortak tanımlamaya ilave olarak bir parça noktaları kutup koordinatları kullanılarak da belirlenebilir. Kutup koordinatları bir parça ya da onun bir kısmı merkez noktadan (kutup) çap ve açı belirlemesi ile ölçülü olursa da yardımcı olur. Düzlem Kutup koordinatları G17 ile G19 ile aktifleştirilen düzlem anlamına gelir. Ayrıca bu düzlemde dikey olarak duran 3. eksen belirlenebilir. Yaparken, uzaysal özellikler silindir koordinatları olarak programlanabilirler. Kutup yarıçapı RP=… Kutup yarıçapı noktanın kutba olan mesafesini belirler. Kaydedilir ve sadece içinde değiştiği bloklar içinde kutup değişimi ya da yüzey geçişi esnasında yazılabilirler. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-171 Programlama 8.2 Pozisyon verisi Kutup açısı AP=… Açı mutlaka düzlemin yatay ekseni (apsis) ile alakalıdır (örnek, G17 ile: X ekseni). Pozitif ya da negatif açı özellikleri mümkündür. Kutup açısı kayıtlı kalır ve sadece içinde kutbu değiştirdiği bloklarda Ya da düzlem değiştirirken yazılır. Point (iptal noktası) RP, AP tanımlı Point (iptal noktası) RP, AP tanımlı Örnek G18: Z/X düzlemi Örnek G17: X/Y düzlemi Şekil 8-5 farklı düzlemlerde pozitif yönde tanımla kutup yarıçapı ve kutup açısı Kutup tanımı, programlama G110 G111 G112 ; Kutup tanımı, son programlı ayar konumuna göre (düzlemde ör. G17: X/Y) ; Kutup belirleme, varolan parça koordinat sistemi orjinine göre (düzlemde, ör. G17: X/Y) ; Kutup tanımı, son geçerli kutba göre; tutma düzlemi Notlar • Kutup tanımları kutup koordinatları kullanılarak da gerçekleştirilebilir. Bu halihazırda bir kutup varsa anlamlıdır. • Hiçbir kutup tanımlı değilse varolan parça koordinat sisteminin orijini kutup olarak davranacaktır. Programlama örneği N10 G17 N20 G111 X17 Y36 ... N80 G112 AP=45 RP=27.8 N90 AP=12.5 RP=47.679 N100 AP=26.3 RP=7.344 Z4 8-172 ; X/Y düzlemi ; Varolan parça koordinat sisteminde kutup koordinatları ; Yeni kutup, kutup koordinatı olarak son kutba göre ; Kutup koordinatı ; Kutup koordinatı ve Z ekseni (= silindir koordinat) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.2 Programlama Pozisyon verisi Kutup koordinatlarla hareket ettirme Kutup koordinatları kullanma ile programlı pozisyonlar Kartezyen koordinatla belirlenen pozisyonlar olarak aşağıdaki şekilde hareket ettirilebilir: • G0 - Hızlı hareket ile doğrusal interpolasyon • G1 - Kesme hızı ile doğrusal interpolasyon: • G2 - Dairesel interpolasyon CW • G3 - Dairesel interpolasyon CCW (ayrıca bkz. Bölüm 8.3 “Eksen Hareketleri”). 8.2.5 Programlanabilir ofset, TRANS, ATRANS İşlev Programlanır ofset bir parça üzerinde farklı pozisyonlarda yineli formlar/düzenlemeler olarak ya da sadece ölçü bilgisinin yeni bir referans noktası olarak seçimi için ya da bir kaba frezeleme payı olarak kullanılabilir. Bu varolan parça koordinat sisteminde sonuçlanır. Tekrar yazılan ölçü bunu bir referans olarak kullanır. Ofset tüm eksenlerde mümkündür. Programlama TRANS X... Y... Z... ; Programlanabilir ofset; ofset, dönme, ölçek faktörü, aynalama eski talimatlarını siler ATRANS X... Y... Z... ; Programlanabilir ofset, varolan talimatlara eklenir TRANS ; Değerler olmadan: ; ofset, dönme, ölçek faktörü, aynalama eski talimatlarını siler TRANS ya da ATRANS içeren talimatların her biri için ayrı bir blok gerekir. Şekil 8-6 Programlanabilir ofset (örnek) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-173 Programlama 8.2 Pozisyon verisi Programlama örneği N20 TRANS X20 Y15 M30 L10 ... N70 TRANS ; Programlanabilir ofset ; Alt program çağrısı; ofsetlenecek geometriyi içerir ; Ofset iptali Alt program çağrısı – bkz. Bölüm 8.11 “Alt program tekniği” 8.2.6 Programlanabilir düzlem döndürme: ROT, AROT İşlev Döndürme, derece olarak belirlenmiş RPL=… değer kullanımı ile varolan G17 , G18 ya da G19 düzleminde gerçekleştirilir. Programlama ROT RPL=... AROT RPL=... ROT ; Programlanabilir dönme; ofset, dönme, ölçek faktörü, aynalam eski talimatlarını siler ; Programlanabilir dönem, varolan talimatlara eklenir ; Değerler olmadan: ; ofset, dönme, ölçek faktörü, aynalam eski talimatlarını siler TRANS ya da ATRANS içeren talimatların her biri için ayrı bir blok gerekir. Dönük sistem Şekil 8-7 Düzlemlerin her birinde dönme açısı pozitif doğrultusu tanımı 8-174 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.2 Programlama Pozisyon verisi Şekil 8-8 Programlanabilir ofset ve dönme örneği programlama Programlama örneği N10 G17 ... N20 TRANS X20 Y10 N30 L10 N40 TRANS X30 Y26 N50 AROT RPL=45 N60 L10 N70 TRANS ... ; X/Y düzlemi ; Programlanabilir ofset ; Alt program çağrısı ; ofsetlenecek geometriyi içerir ; Yeni ofset ; 45 derece ile eklenir dönme ; Alt program çağrısı ; Ofset ve dönme iptali Alt program çağrısı – bkz. Bölüm 8.11 “Alt program tekniği” 8.2.7 Programlanabilir ölçek faktörü: SCALE, ASCALE İşlev Bir ölçek faktörü tüm eksenler için SCALE, ASCALE ile programlanabilir. Bu yol belirtili eksende bu faktörle genişletilir ya da azaltılır. Varolan ayarlı koordinat sistemi ölçek değişme için referans olarak kullanılır. Programlama SCALE X... Y... Z... ; Programlanabilir ölçek faktörü; ofset, dönme, ölçek faktörü, aynalama eski talimatlarını siler ASCALE X... Y... Z... ; Programlanabilir ölçek faktörü, varolan talimatlara eklenir SCALE ; Değerler olmadan: ofset, dönme, ölçek faktörü ve aynalama eski talimatlarını siler SCALE ya da ASCALE içeren talimatların her biri için ayrı bir blok gerekir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-175 Programlama 8.2 Pozisyon verisi Notlar • Daireler için aynı faktör her iki eksende kullanılmalıdır. • ATRANS SCALE/ASCALE aktifken programlanırsa bu ofset değerler de ölçeklenir. Parça Orijinal Parça Şekil 8-9 Ölçekleme ve ofset örneği Programlama örneği N10 G17 ; X/Y düzlemi N20 L10 ; Programlı orijinal kontur N30 SCALE X2 Y2 ; X ve Y’de iki kat genişletilen kontur N40 L10 N50 ATRANS X2.5 Y18 ; Değerler de ölçeklidirler. N60 L10 ; Genişletilen ve ofset kontur Alt program çağrısı – bkz. Bölüm 8.11 “Alt program tekniği” 8.2.8 Programlanabilir aynalama: MIRROR, AMIRROR İşlev MIRROR ve AMIRROR parça formlarını koordinat eksenlerinde aynalama için kullnılır. Aynalamanın programlandığı tüm eksen hareketleri doğrultularının aksi yönüne çevrilirler. 8-176 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Programlama 8.2 Pozisyon verisi Programlama MIRROR X0 Y0 Z0 ; Programlanabilir aynalama; offset, dönme, ölçek faktörü, aynalama eski talimatlarını siler AMIRROR X0 Y0 Z0 ; Programlanabilir aynalama; varolan talimatlara eklenir MIRROR ; Değerler olmadan: ; ofset, dönme, ölçek faktörü, aynalama eski talimatlarını siler MIRROR ya da AMIRROR içeren talimatların her biri için ayrı bir blok gerekir. Eksen değerinin etkisi yoktur. Bir değer buna rağmen belirlenmelidir. Notlar – Her aktif takım kompenzasyonu (G41/G42) aynalama esnasında otomatik olarak ters çevrilir. – Daire G2/G3 devir yönü de aynalama esnasında otomatik olarak ters çevrilir. Parça X aynalama Orijinal Y ve X aynalama Parça Şekil 8-10 Takım konumu gösterilirken aynalama örneği SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-177 Programlama 8.2 Pozisyon verisi Programlama örneği Aktif takım çapı bilgileri ve G2/G3 üzerine etki ile farklı koordinat eksenlerinde aynalam: ... N10 G17 N20 L10 N30 MIRROR X0 N40 L10 N50 MIRROR Y0 N60 L10 N70 AMIRROR X0 N80 L10 N90 MIRROR ... ; X/Y düzlem, Z üzerine dik durumda ; G41programlı kontur ; Doğrultu X olarak değişti ; Aynalama kontur ; Doğrultu Y olarak değişti ; tekrar aynalama, şimdi X’de ; Çift aynalama kontur ; Aynalama KAPA. Alt program çağrısı – bkz. Bölüm 8.11 “Alt program tekniği” 8.2.9 Parça sıkma - ayarlanabilir parça ofseti: G54 ile G59, G500, G53, G153 İşlev Ayarlanabilir ofset makinada işparçası sıfır konumunu belirler (parça zero (sıfır) makine zero (sıfır) göre ofseti). Ofset parçanın makineye sıkılması ile belirlenir ve ilgili veri alanına operatör tarafından girilmelidir. Değer program tarafından muhtemel altı gruplamadan seçilerek aktifleştirilir: G54 ile G59. Not: Makine eksenleri etrafındaki devir açılarının girilmesi ile parçanın bir açıdan sıkılması mümkündür. Bu döner kısımlar G54’ün G59’a sıkılması ile aktifleştirilir. Çalışma bilgileri için bkz. Bölüm “parça bilgilerini ayarlama/değiştirme” Programlama G54 G55 G56 G57 G58 G59 G500 ; 1. ayarlanabilir ofset ; 2. ayarlanabilir ofset ; 3. ayarlanabilir ofset ; 4. ayarlanabilir ofset ; 5. ayarlanabilir ofset ; 6. ayarlanabilir ofset ; Ayarlanabilir ofset KAPA - model G53 ; Ayarlanabilir ofset KAPA - modelsiz Programlanabilir ofseti de bastırabilir ; G53 ile olduğu gibi; ayrıca baz çerçeveyi bastırır G153 8-178 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.2 Programlama Pozisyon verisi W - workpiece zero (parça sıfırı) (Makine) M - machine zero (makine sıfırı) Parça Parça Parça (Makine) (Makine) Şekil 8-11 Ayarlanabilir ofset (Makine) Parça 2 Parça 1 Parça 2 Parça 1 Parça 4 Parça 3 Parça 3 Parça 4 Şekil 8-12 Delme/frezeleme esnasında farklı parça sıkma pozisyonları Programlama örneği N10 G54 ... N20 L47 N30 G55 ... N40 L47 N50 G56 ... N60 L47 N70 G57 ... N80 L47 N90 G500 G0 X... ; 1. ayarlanabilir ofset çağrısı ; 1. parçayı işleme, burada L47 kullanır ; 2. ayarlanabilir ofset çağrısı ; 2. parçayı işleme, burada L47 kullanır ; 3. ayarlanabilir ofset çağrısı ; 3. parçayı işleme, burada L47 kullanır ; 4. ayarlanabilir ofset çağrısı ; 4. parçayı işleme, burada L47 kullanır ; Ayarlanabilir ofseti kapama Alt program çağrısı – bkz. Bölüm 8.11 “Alt program tekniği” SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-179 Programlama 8.2 Pozisyon verisi 8.2.10 Programlanabilir çalışma alanı sınırı: G25, G26, WALIMON, WALIMOF İşlev G25, G26 ile içinde hareketin mümkün olduğu bir çalışma alanı tanımlanabilir, bu alanın dışında hızlanmaya izin verilmez. Takım ölçü bilgileri aktifken takım ucu belirgindir; Koordinat parametreleri makine tabanlıdır. Çalışma alanı sınırını kullanabilmek için ilgili eksenlerin setting datalarda (ofset /setting dataları/çalışma limiti) aktifleştirilmelidir. Bu diyalogda çalışma alanı sınırı da ön ayarlanabilir. Bu onları JOG modunda aktif hale getirir. Parça programında eksenlerin her birinin değerleri setting datalardaki çalışma alanı sınırlamasının değerlerinin aşıldığı yerde G25/G26 ile değiştirilebilir. Çalışma alanı sınırlaması WALIMON/WALIMOF ile programda aktif/pasif yapılabilir. Programlama G25 X... Y... Z... G26 X... Y... Z... ; Alt çalışma alanı sınırı ; Üst çalışma alanı sınırı WALIMON WALIMOF ; Çalışma alanı sınırı AÇ ; Çalışma alanı sınırı KAPA (Makine) WZL =aktif takım ölçü bilgileri F – toolholder (destek) referans noktası Çalışma alanı Takım ucu (Makine) Şekil 8-13 Programlanabilir çalışma alanı sınırlaması (örnek: 2-boyutlu) Notlar 8-180 • G25, G26 için makine verisini içeren kanal ekseni belirteci 20080: AXCONF_CHANAX_NAME_TAB kullnılacak. Bunlar MD 20060 geometri eksen belirteçlerinden farklı olabilir: AXCONF_GEOAX_NAME_TAB. • G25, G26’da işmili devri sınırlaması için S adresi ile bağlantılı kullanılır (ayrıca bkz. “Işmili devri sınırlaması”). • Bir çalışma alanı sınırlaması sadece ilgili eksenin referans noktasına erişilmiş durumdaysa aktifleştirilebilir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.2 Programlama Pozisyon verisi Programlama örneği N10 G25 X10 Y–20 Z30 N20 G26 X100 Y110 Z300 N30 T1 M6 N40 G0 X90 Y100 Z180 N50 WALIMON ... N90 WALIMOF ; Alt çalışma alanı sınırlama değerleri ; Üst çalışma alanı sınırlama değerleri ; Çalışma alanı sınırı AÇ ; sadece çalışma alanı sınırlarında çalışın ; Çalışma alanı sınırı KAPA SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-181 Programlama 8.3 Eksen hareketleri 8.3 Eksen hareketleri 8.3.1 Hızlı hareket ile doğrusal interpolasyon: G0 İşlev G0 hızlı hareket takımın hızlı konumlanması için kullanılır, doğrudan parça işleme için değil. Tüm eksenler aynı anda hareket ettirilebilir – düz bir yolda. Her eksen için maksimum hız (hızlı hareket) makine verisinde tanımlanır. Sadece tek eksen hızlanırsa, hızlı hareketini kullanır. İki ya da üç eksen eşanlı hızlandırılırsa, yol hızı (ör. Takım ucunda sonuçlanan hız) tüm eksenleri içeren sonuçları dikkate alan mümkün en yüksek yol hızı olacağı şekilde seçilmelidir. Programlı bir ilerleme hızı (F kelimesinin) G0 için bir anlamı yoktur. G2/G3 bu G grubundan (G0, G1, G3,…) başka bir talimatla iptal edilene kadar aktif kalır. Programlama G0 X... Y... Z... ;Kartezyen koordinatlar G0 AP=... RP=... ; Polar koordinatlar G0 AP=... RP=... Z... ; Silindir koordinatları (3 boyutlu) Not: Doğrusal programlama için başka bir seçenek açı tanımlaması ANG=… ile mümkündür. (bkz. Bölüm 8.5.2 “Kontur programlama). Düz yol Şekil 8-14 P1 noktasından P2’ye kadar hızlı hareket ile doğrusal interpolasyon Programlama örneği N10 G0 X100 Y150 Z65 ; Kartezyen koordinatı ... N50 G0 RP=16.78 AP=45 ; Kutup koordinatı Bilgi Pozisyona hareket için başka bir G grubu işlevleri bulunmaktadır (bkz. Bölüm 8.3.16 “Tam durma / sürekli yol kumanda modu:G60, G64”). G60 tam durma için farklı kesinlik değerlerinde bir pencere başka bir G grubu ile seçilebilir. Tam durma için modelsiz etkinlikli bir alternatif talimat bulunmaktadır: G9. Pozisyonlama işlerinize adaptasyon için seçenekleri göz önünde bulundurmalısınız. 8-182 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Programlama 8.3 Eksen hareketleri 8.3.2 Kesme hızı ile doğrusal interpolasyon: G1 İşlev Takım bir düz yol boyunca başlangıç noktasından bitiş noktasına hareket eder. Yol hızı programlı F harfi ile belirlenir. Tüm eksenler aynı anda eş zamanlı olarak hareket ettirilebilirler. G2/G3 bu G grubundan (G0, G2, G3,…) başka bir talimatla iptal edilene kadar aktif kalır. Programlama G1 X... Y... Z... F... ;Kartezyen koordinatlar G1 AP=... RP=... F... ; Polar koordinatlar G1 AP=... RP=... Z... F... ; Silindir koordinatları (3 boyutlu) Not: Doğrusal programlama için başka bir seçenek açı tanımlaması ANG=… ile mümkündür. (bkz. Bölüm 8.5.2 “Kontur programlama). Şekil 8-15 Bir kanal örneği kullanılarak üç eksende doğrusal interpolasyon Programlama örneği N05 G0 G90 X40 Y48 Z2 S500 M3 ; Takımlar hızlı hareketle P1 noktasına gelir, 3 eksen eşanlı, işmili devri = 500 devir, CW devri N10 G1 Z–12 F100 ; Z–12’ye dalma hareketi, ilerleme hızı 100 mm/dak N15 X20 Y18 Z–10 ; Takım boşlukta bir düz hat boyunca P2’ye hızlanır N20 G0 Z100 ; Hızlı hareketle hızlanma N25 X-20 Y80 N30 M2 ; Program sonu Bir parça işleme için S işmili devri… ve M3/M4 doğrultusu gereklidir (bkz. “Işmili hareketi” bölümü). SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-183 Programlama 8.3 Eksen hareketleri 8.3.3 Dairesel interpolasyon: G2, G3 İşlev Takım bir dairesel yol boyunca başlangıç noktasından bitiş noktasına hareket eder. Doğrultu G fonksiyonu ile belirlenir: G2 G3 ; CW (Saat yönünde) ; CCW(Saat tersi yönünde) Şekil 8-16 G2/G3 dairesinin dönme yönünün 3 muhtemel düzlemde tanımı İstenen dairenin tanımı farklı şekillerde verilebilir: G2/G3 ve merkez nokta parametresi (+son nokta): G2/G3 ve yarıçap parametresi (+son nokta): Son nokta X, Y Son nokta X, Y Ör. G2 X...Y...CR=... Ör. G2 X… Y... I... J... Daire çapı CR Başlama noktası X, Y Merkez nokta I, J G2/G3 ve açıklık açısının belirlenmesi (+merkez nokta): Başlama noktası X, Y G2/G3 ve açıklık açısının belirlenmesi (+son nokta) Son nokta X, Y Ör. G2 AR=... I... J... Ör. G2 AR=... X...Y... Açı Başlama noktası X, Y Merkez nokta I, J Başlama noktası X, Y Açı Şekil 8-17 X/Y e G2 eksenleri örneğini kullanarak G2/G3 ile daire programlama seçenekleri G2/G3 bu G grubundan (G0, G1, ..) başka bir talimatla iptal edilene kadar aktif kalır. Yol hızı programlı F harfi ile belirlenir. 8-184 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.3 Programlama Eksen hareketleri Programlama G2/G3 X... Y... I... J... G2/G3 CR=... X... Y... G2/G3 AR=... I... J... G2/G3 AR=... X... Y... G2/G3 AP=... RP =... ; Merkez ve son noktalar ; Daire yarıçapı ve son nokta ; Yay açısı ve merkez noktası ; Yay açısı ve son nokta ; Kutup koordinatları, kutup etrafındaki daire Not Daire programlamanın daha fazla ihtimali aşağıdakilerden kaynaklanır: CT – teğet bağlantılı daire ve CIP – orta noktadan daire (sonraki bölümlere bakın). Daire giriş toleransları Daireler sadece belirli bir ölçü toleransı ile kumanda sistemi tarafından kabul edilirler. Başlama ve son noktalardaki daire yarıçapı burada karşılaştırılırlar. Fark tolerans içindeyse merkez noktası kesinlikle dahili olarak ayarlanır. Aksi durumda bir alarm oluşur. Tolerans değeri makine verisinden ayarlanabilir (bkz “Start-up Kılavuzu” 802Dsl). Bilgi Tam daireler bir blokta sadece merkez nokta ve son noktalar belirli ise mümkündürler. Yarıçap tanımlı daireler için CR =… işareti doğru daireyi seçmek için kullanılır. 2 daireyi aynı başlama ve son noktaları yanında aynı yarıçap ve aynı doğrultu ile de programlama mümkündür. CR =-… önündeki negatif işaret daire segmenti bir yarı daireden büyük olan daireyi belirler; aksi durumda, daire segmentli daire yarı daireden küçük ya da eşit olur ve aşağıdaki şekilde belirlenir: Yarı daireden geniş olan daire MP1 -1 dairesinin merkez noktası MP2 -2 dairesinin merkez noktası Son nokta Başlangıç noktası Yarı daireden küçük ya da eşit Şekil 8-18 CR= işaretinden yarıçap tanımlaması ile muhtemel iki daireden dairenin seçimi SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-185 Programlama 8.3 Eksen hareketleri Programlama örneği: Merkez ve son nokta tanımı Başlangıç noktası Son nokta Merkez nokta Şekil 8-19 Merkez nokta ve son nokta belirleme örneği N5 G90 X30 Y40 ; N10 daire başlama noktası N10 G2 X50 Y40 I10 J-7 ; Son nokta ve merkez nokta Not: Merkez nokta değerleri daire başlama noktası ile ilgilidir! Programlama örneği: Son nokta ve yarıçap tanımı Başlangıç noktası Son nokta (Merkez nokta?) Şekil 8-20 Son nokta ve yarıçap tanımlama örneği N5 G90 X30 Y40 ; N10 daire başlama noktası N10 G2 X50 Y40 CR=12.207 ; Son nokta ve yarıçap Not: CR=-… değeri için negatif baş nokta ile yarı daireden geniş olan bir daire segmenti seçilir. 8-186 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.3 Programlama Eksen hareketleri Programlama örneği: Son nokta ve açıklık açısı tanımı Başlangıç noktası Son nokta (Merkez nokta?) Şekil 8-21 Son nokta ve açıklık açı tanımlama örneği N5 G90 X30 Y40 N10 G2 X50 Y40 AR = 105 ; N10 daire başlama noktası ; Son nokta ve açıklık açısı Programlama örneği: Merkez nokta ve açıklık açısı tanımı Başlangıç noktası (Son nokta?) Merkez nokta Şekil 8-22 Merkez nokta ve açıklık açı tanımlama örneği N5 G90 X30 Y40 N10 G2 I10 J-7 AR = 105 ; N10 daire başlama noktası ; Merkez nokta ve açıklık açısı Not: Merkez nokta değerleri daire başlama noktası ile ilgilidir! SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-187 Programlama 8.3 Eksen hareketleri Programlama örneği: Polar koordinatlar Başlangıç noktası Merkez nokta = kutup Şekil 8-23 Kutup koordinatlı daire örneği N1 G17 ; X/Y düzlemi N5 G90 G0 X30 Y40 ; N10 daire başlama noktası N10 G111 X40 Y33 ; Kutup = daire başlama noktası N20 G2 RP=12.207 AP = 21 ; Kutup tanimlari 8.3.4 Ara nokta ile dairesel interpolasyon: CIP İşlev Dairenin merkez nokta ya da yarıçap ya da açıklık açısı yerine üç kontur noktasını biliyorsanız, bu durumda CIP fonksiyonunu kullanmak faydalı olacaktır. Daire yönü ara nokta pozisyonundan burada sonuçlanır (başlangıç ve son noktalar arası). Ara nokta eksen atamasına göre yazılır: I1 =... X ekseni için, J1 =... Y ekseni için, K1 =... Z ekseni için, CIP bu G grubundan (G0, G1,G2, ..) başka bir talimatla iptal edilene kadar aktif kalır. Not: Yapılı ölçü verisi G90 ya da G91 son nokta ve ara nokta için geçerlidir. 8-188 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.3 Programlama Eksen hareketleri Ara nokta Son nokta Başlangıç noktası Şekil 8-24 G90 örneği kullanılarak son ve ara nokta tanımlı daire Programlama örneği N5 G90 X30 Y40 N10 CIP X50 Y40 I1 = 40 J1 = 45 8.3.5 ; N10 daire başlama noktası ; Son ve ara noktalar Tanjant (teğet) geçişli daire: CT İşlev G17’den G19’a kadar varolan düzlemde CT ve programlı son nokta ile bu düzlemde önceki yol segmentine (daire ya da düz çizgi) bağlanan bir daire üretilir. Bu önceki yol bölümü ve programlı daire son noktansının geometrik ilişkisinden dairenin yarıçap ve merkez noktasını tanımlar. Daire son noktası Şekil 8-25 Önceki yol bölümüne teğet geçişli daire Programlama örneği N10 G1 X20 F300 N20 CT X... Y... ; Düz çizgi ; Tanjant (teğet) bağlantılı daire ÊÊ ÊÊ SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-189 Programlama 8.3 Eksen hareketleri 8.3.6 Helisel interpolasyon: G2/G3, TURN İşlev Helisel interpolasyon ile iki hareket üst üste bindilir: – G17 ya da G18 ya da G19 düzleminde dairesel hareket – Eksenin doğrusal hareketi bu düzlemde dik durur. İlave daire geçişleri TURN= ile programlanır. Bunlar varolan daire programlamaya eklenirler. Helisel interpolasyon tercih olarak dişlerin frezelenmesi ya da silindirlerdeki yivlerin yağlanması için kullanılır. Programlama G2/G3 X... Y... I... J... TURN =... G2/G3 CR = ... X... Y... TURN =... G2/G3 AR = ... I... J... TURN =... G2/G3 AR = ... X... Y... TURN =... G2/G3 AP =... RP =... TURN =... ; Merkez ve son noktalar ; Daire çapı ve son nokta ; açıklık açısı ve merkez noktası ; açıklık açısı ve son nokta ; Kutup koordinatları, kutup etrafındaki daire Şekil 8-26 Helisel interpolasyon: Programlama örneği N10 G17 ; X/Y düzlem, Z üzerine dik durumda N20 ... Z ... N30 G1 X0 Y50 F300 ; Hareket başlama noktası N40 G3 X0 Y0 Z33 I0 J–25 TURN= 3 ; Helisel ... 8-190 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.3 8.3.7 Programlama Eksen hareketleri Sabit hatveli diş çekme: G33 İşlev Pozisyonlu ölçme sistemli bir işmili gerektirir. G33 işlevi aşağıdaki tip bir kılavuz ile dişleri işleme için kullanılabilir: Doğru bir takım kullanılırsa, mandrenli rigit kılavuz çekme mümkündür. Mandren ortaya çıkan yol farkların belirli sınırlı dereceye kadar kompanse eder. Delme derinliği X, Y ya da Z eksenlerinden birini belirleyerek belirlenir; işmili hatvesi ilgili I,J ya da K ile belirlenir. G33 bu G grubundan (G0, G1,G2,G3 ..) başka bir talimatla iptal edilene kadar aktif kalır. Sağ ya da sol kılavuz Sağ ya da sol kılavuz işmili dönme yönü ile ayarlanır (M3 sağ (CW), M4 sol (CCW) – bkz. Bölüm 8.4 “Işmili hareketi”). Buraya kadar devir S adresi altında programlanmalı ya da doğru devir ayarlanmalı. Açıklama: Mandrenli rigit tapping bir tam döngüsü standart CYCLE840 tarafından sağlanır. Şekil 8-27 G33 ile Kılavuz Çekme Programlama örneği Metrik diş 5, tablo başına hatve: 0.8 mm/dev., ön işelemeli durumdaki uç delik: N10 G54 G0 G90 X10 Y10 Z5 S600 M3 ; Hareket başlangıç noktası, işmili devri CW N20 G33 Z-25 K0.8 ; Tapping, son nokta –25 mm N40 Z5 K0.8 M4 ; Çekilme, işmili devri CCW N50 G0 X... Y... Z... SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-191 Programlama 8.3 Eksen hareketleri Eksen hızı G33 ile diş boyu eksen hızı, işmili devri ve diş hatve temelinde belirlenir. Ilerleme hızı F doğru değil Buna rağmen kaydedilir. Buna rağmen, makine verisinde tanımlı maksimum eksen hızı (hızlı hareket) aşılamaz. Bu bir alarm ile sonuçlanacaktır. Bilgi Önemli 8.3.8 • Işmili devri hızlı hareket anahtarı(feedrate override) diş işleme için değişmez kalmalıdır. • Ilerleme hızı hızlı hareket anahtarının bu blokta anlamı yoktur. Mandrenli kılavuz çekme: G63 İşlev G63 mandrenli kılavuz çekme için kullanılabilir. Programlı ilerleme hızı F, işmili devir S (“S” adresi ya da belirtili hız altında programlı) ve delgi diş hatvesi ile uyumlu olmalıdır: F [mm/dak] = S [devir] x diş hatve [mm/devir] Mandren ortaya çıkan yol farkların belirli sınırlı dereceye kadar kompanse eder. Kılavuz G63 kullanılarak da çekilebilir, fakat işmilinin ters yönde döndüğü şekilde M3 – <–> M4. G63 modelsizdir. G63 sonrası blokta “Interpolasyon tipi” grup (G0, G1,G2…) önceki G komutu tekrar aktiftir. Sağ ya da sol kılavuz Sağ ya da sol kılavuz işmili dönüş yönü ile ayarlanır (M3 sağ (CW), M4 sol (CCW) – bkz. Bölüm 8.4 “Işmili hareketi”). Açıklama: Standart döngü CYCLE840 mendrenli bir kılavuz çekme sağlar (fakat G33 ve ilgili ön şartlarla). Şekil 8-28 G63 ile Kılavuz çekme 8-192 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Programlama 8.3 Eksen hareketleri Programlama örneği Metrik diş 5, tablo başına hatve: 0.8 mm/dev., ön işelemeli durumdaki uç delik: N10 G54 G0 G90 X10 Y10 Z5 S600 M3 ;Hareket başlangıç noktası, işmili devri CW N20 G63 Z-25 F480 ;Kılavuz, son nokta –25 mm N40 G63 Z5 M4 ;Geri çıkması, işmili devri CCW N50 X... Y... Z... 8.3.9 Diş çekme: G331, G332 İşlev Ön şart pozisyon ölçme sistemli(enkoderli) bir pozisyon kumandalı işmilidir. G331/G332 kullanarak dişler işmili ve eksenin dinamik özellikleri izin verirse mandren olmadan kılavuz çekilebilir. Buna rağmen bir mandren kullanılırsa mandrenle kompanze edilecek yol farkları azaltılır. Bu yüksek devirlerde kılavuz çekmeyi sağlar. Giriş G331 kullanılarak yapılır, kılavuzun geri çıkışıda G332 kullanılarak yapılır. Delme derinliği X, Y ya da Z eksenlerinden birini belirleyerek belirlenir; işmili hatvesi ilgili I,J ya da K ile belirlenir. G332 için aynı hatve G331 için programlanır. Işmilinin dönme yönünün tersi otomatik olarak gerçekleşir. İşmili devri S ile ve M3/M4 olmadan programlanır. G331/G332 kullanarak dişi kılavuz çekmeden önce işmili SPOS=… ile pozisyon kumandalı moda değiştirilmelidir. (ayrıca bkz Bölüm 8.4.3 “Işmili pozisyonlama). Sağ ya da sol kılavuz çekme Diş hatve başlangıç noktası işmili dönme yönünü belirler: Pozitif: Sağ taraf (M3’te olduğu gibi) Negatif: Sol taraf (M4’te olduğu gibi) Açıklama: Diş çekme işlemi, CYCLE84 standart çevrim ile sağlanır. Şekil 8-29 G331/G332 ile Kılavuz çekme SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-193 Programlama 8.3 Eksen hareketleri Eksen hızı G331/G332 için diş boyu eksen hızı, işmili devri ve diş hatveden kaynaklanır. İlerleme hızı F doğru değil Buna rağmen kaydedilir. Buna rağmen, makine verisinde tanımlı maksimum eksen hızı (hızlı hareket) aşılamaz. Bu bir alarm ile sonuçlanacaktır. Programlama örneği Metrik diş 5, tablo başına hatve: 0.8 mm/dev., ön işlemeli durumdaki uç delik: N5 G54 G0 G90 X10 Y10 Z5 ; Hareket başlama noktası N10 SPOS = 0 ; Işmili pozisyonunda kumanda modu N20 G331 Z–25 K0.8 S600 ; Tapping, K pozitif = CW işmili devri, son nokta Z= –25 mm N40 G332 Z5 K0.8 ; Geri çıkması N50 G0 X... Y... Z... 8.3.10 Sabit nokta yaklaşımı: G75 İşlev G75 kullanımı ile makine üzerinde bir sabit nokta ör. takım değiştirme noktası hareket edilebilir. Pozisyon kalıcı olarak tüm eksenler için makine verisine kaydedilir. Hiçbir ofset efektif değildir. Her eksenin hızı kendisinin hızlı hareketidir. G75 ayrı bir blok gerektirir ve modelsizdir. Makine eksen belirteci programlanmalıdır. G75 sonrası blokta “Interpolasyon tipi” grup (G0, G1,G2…) önceki G komutu tekrar aktiftir. Programlama örneği N10 G75 X1 = 0 Y1 = 0 Z1 = 0 Açıklama: X1, Y1 programlı pozisyon değerleri (her değer, burada = 0) ihmal edilir fakat hala yazılması gerekir. 8-194 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.3 Programlama Eksen hareketleri 8.3.11 Referans noktasına hareket: G74 İşlev Referans noktasına NC programında G74 ile hareketlendirilebilinir. Her eksenin yön ve hızı makine datasında kaydedilir. G74 ayrı bir blok gerektirir ve modelsizdir. Makine eksen belirteci programlanmalıdır. G74 sonrası blokta “Interpolasyon tipi” grup (G0, G1,G2…) önceki G komutu tekrar aktiftir. Programlama örneği N10 G74 X1 = 0 Y1 = 0 Z1 = 0 Açıklama: X1, Y1 programlı pozisyon değerleri (her değer, burada = 0) ihmal edilir fakat hala yazılması gerekir. 8.3.12 Hassas tetik probla ölçme: MEAS, MEAW İşlev İşlev SINUMERIK 802D sl plus ve pro için kullanılabilir. MEAS = … ya da MEAW =… talimatı eksenlerin çapraz hareketi ile bloktaysa bağlı ölçme probunun geçiş kanadı hızlı eksenleri pozisyonları kaydedilir ve saklanır. Ölçüm sonucu her eksen için programda okunabilir. MEAS için eksenlerin hareketi probun seçili geçiş kanadı belirdiğinde ve kalan mesafe silinirken bekletilir. Programlama MEAS = 1 G1 X... Y... Z... F... ; Probun yükselen ağzını ölçme, Kalan mesafe MEAS = 1 G1 X... Y... Z... F... ; Probun alçalan ağzını ölçme, Kalan mesafe MEAS = 1 G1 X... Y... Z... F... ; Probun yükselen ağzını ölçme, Gidilecek mesafe silinmeyecek MEAW = –1 G1 X... Y... Z... F ; Probun alçalan ağzını ölçme, Gidilecek mesafe silinmeyecek Uyarı MEAW için: Probu tetiklendikten sonra programlı pozisyona dönerken ölçme. Bozulma riski! SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-195 Programlama 8.3 Eksen hareketleri Ölçüm iş durumu Prob açık konuma getirilirse ölçme bloğu sonrasındaki $AC_MEA[1] değişkeni = 1 değerine sahip olacaktır; aksi halde değer = 0. Bir ölçme bloğu başlangıcında değişken = 0 değerine eşitlenir. Ölçüm sonucu Prob başarılı olarak aktifleştirildiğinde ölçümün sonucu ölçme bloğu sonrasında eksenlerin aşağıdaki değişkenleri ölçme bloğunda çaprazlandıktan sonra kullanılabilir: Makine koordinat sisteminde: $AA_MM[axis] Parça koordinat sisteminde: $AA_MW[axis] Programlama örneği N10 MEAS=1 G1 X300 Z-40 F4000 ; Kalan mesafenin silinmesi ile ölçme, Artan kenar prob ; Ölçme hatası? ; Ölçülü değerlerin işlenmesi N20 IF $AC_MEA[1] = 0 GOTOF MEASERR N30 R5 = $AA_MW[X] R6 = $AA_MW[Z] .. N100 MEASERR: M0 ; Ölçme hatası Not: IF talimatı – bkz Bölüm ”Şartlı program atlamaları” 8.3.13 Tanjant (teğet) kumanda: TANG, TANGON, TANGOF, TLIFT, TANGDEL İşlev İşlev sadece SINUMERIK 802D pro için geçerlidir. Bu işlev frezeleme haricindeki teknolojilerde kullanmaya yarar. SINUMERIK kumanda sistemini örneğin bir takımın teğet boyunca (yani tanjant olarak) hızlandırılacak parça konturuna doğru yönlendirilmesi gerektiği teknolojik alanlarda kullanırken “teğet kumanda” kullanılacaktır. Örneğin: - Parça hizasını bir kuşak testere kullanarak işlerken kumanda - Cam, deri, tekstil ya da kağıt işlerken pinyon tip ağız kumandası TANG() fonksiyonu bir bağlaşım faktörü kullanarak üst üste binmiş eksenleri tanımlamak için kullanılır. Bağlaşım eksenleri aşağıdaki bir ekseni (döner eksen) ve iki ana ekseni (işlenen düzlemin eksenlerini) içerir. Aşağıdaki eksen ana eksenlerce çaprazlanmış yola teğet boyunca yönlendirilir. TANGON( ) bağlaşmayı sağlama için kullanılır, TANGOF( ) bağlaşmayı kesme için kullanılır. Aşağıdaki eksenler için bir ofset açısını (döner eksen) TANGON( )’da programlı bir açı tanımlayarak belirleme mümkündür. TANGDEL( ) talimatı devre dışı bırakılmış konumda tanımlı bağlaşmayı silmek için kullanılabilir. Tanımlı parametreler ya da değerler ilgili işlevler kullanılarak aktarılabilir. Tüm parametrelerde eksenler için hiçbir değer belirlenemezse bunların yazılmasına gerek yoktur. 8-196 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.3 Programlama Eksen hareketleri Programlama TANG (F_axis,L_axis1,Laxis2,couple,KS,opt) TANGON (F_axis, angle, dist, angle_tol) TANGOF (F_axis) TLIFT (F_axis) TANGDEL (F_axis) ; Teğet bağlaşma tanımı ; teğet kumandayı aktifleştir ; teğet kumandayı devre dışı bırak ; Kontur kenarlarında ara blok ekle ; teğet bağlaşma tanımını sil Parametrelerin açıklaması F_axis L_axis1, Laxis2 Couple KS Opt Açı Dist Angle_tol – Sonraki eksen (teğet takipli döner eksen) – ana 1 ve 2 eksenleri (takip eden eksenin izleme için teğet belirleme için kullanılır.) – bağlaşma faktörü (teğet ve takipçi (yardımcı) eksenin açı değişimi arasındaki ara ilişki) Seçimlik tanımlama, varsayılan değer = 1 – “koordinat sistemi” belirteci, opsiyonel belirli: “B” =temel koordinat sistemi (varsayılan) – Eniyileme: “S” = Varsayılan ya da “P” = Yardımcı ve ana eksenlerin zaman karakteristiğinin otomatik adaptasyonu – takipçi eksen ofset açısı – takipçi eksenin yuvarlatma döngüsü Opt = “P” ise gereklidir – Takipçi aksın açı toleransı; opsiyonel tanımlı (Opt = “P” ise değerlendirme) Bilgi Opt = “P”, takipçi eksenlerin dinamik özellikleri ana eksenlerin hız sınırlamasında dikkate alınır. Parametreler (Dist ve Angletol) takipçi eksen ve esas eksenlerin teğetleri arasındaki hatayı tam olarak sınırlar. Takipçi eksenin ana eksen konturunda ani değişimler nedeni ile her ani hız değişimi (Dist ve Angletol) kullanılarak yuvarlatılır ve düzeltilir. Takipçi eksen sapmayı en azda tutmak için LookAhead kullanılarak kumanda edilir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-197 Programlama 8.3 Eksen hareketleri Kontur kenarlarından ara bloğu yerleştirin: TLIFT( ) Konturun bir kenarında teğet ve bu nedenle de ayar noktası pozisyonu aniden değişir. Normal olarak bu ani değişimi mümkün olan en yüksek hızda kompanse etmeye çalışır. Buna rağmen bu kenardan sonra kontur üzerinde belli bir mesafeden istenen teğet ayarına meyille sonuçlanır. Bu teknolojik nedenlerle tolere edilemezse TLIFT ( ) talimatı kumanda sisteminin kenarda durmasına neden olmak ve takipçi ekseni otomatik üretilen ara blokta yeni teğet doğrultuda döndürmek için kullanılabilir. Otomatik ara bloğu yerleştirildiği yerden açı değişimi makine verisi ile yapılandırılabilir. Şekil 8-30 Teğet kumandası, ör. pinyon tip ağız için: X, Y = ana eksenler, C = takipçi eksen Programlama örneği N10 TANG(C, X, Y,1) N20 ... N30 TANGON(C,0) N40 G1 F800 X10 Y20 ... N100 TANGOF(C) ... N200 M2 8-198 ; Teğet kumanda bağlaşımını tanımla ; Başlama noktasına hareket ; Bağlaşmayı başlat, C ekseni hizası 0 der. ; X, Y kontur eksende hareket ; Bağlaşmayı durdur SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Programlama 8.3 Eksen hareketleri 8.3.14 Hız F İşlev Hız F yol hızıdır ve dahil olan tüm eksenlerin hız parçaları toplamının geometrik toplam değerini ifade eder. Eksenlerin her birinin hızları bu nedenle çaprazlanacak tüm mesafede eksen yolu kısmından oluşurlar. İlerleme hızı F G1, G2, G3, CIP ve CT interpolasyon tipleri için etkilidir ve yeni bir F sözcüğü yazılana kadar tutulur. Programlama F... Açıklama: Tam sayı değerler için, ondalık kısım gerekmez, ör. F300 F için G94, G95 ile ölçme birimi F kelimesi boyut birimi G işlevleri ile belirlenir: • G94 F mm/dak ilerleme hızıdır • G95 F işmilinin mm/dev olarak ilerleme hızıdır (sadece işmili çalışıyorken aktiftir.) Açıklama: Ölçme birimi metrik ölçüler için geçerlidir. “Metrik ve inç ölçümler” Bölümüne göre inç ölçüler ile ayarlamalar da mümkündür. Programlama örneği N10 G94 F310 ... N110 S200 M3 N120 G95 F15,5 ; İlerleme hızı mm/dak ; İşmili devri ; İlerleme hızı mm/dev. Açıklama: G94 – G95 değiştirirseniz yeni bir F sözcüğü yazın. 8.3.15 Daire hızlı hareketi: CFTCP, CFC İşlev Takım yarıçap bilgileri aktifken (G41/G42, bkz. Bölüm 8.6.4) ve daire programlama ile ilerleme hızını programlı F değeri daire konturunda etkili olacaksa takım merkez noktasında düzeltmek gereklidir. Bir dairenin iç ve dış işlemesi ve varolan takım yarıçapı bilgileri devreye alındığında otomatik olarak dikkate alınacaktır. Ilerleme hızı düzeltme (üzerine yazma) doğrusal yollar için gerekli değilse ağız merkez noktasındaki ve programlı konturdaki yol hızları aynıdırlar. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-199 Programlama 8.3 Eksen hareketleri Programlı ilerleme hızlarının mutlaka takım merkez nokta yolunda etkili olmasını istiyorsanız bu durumda hızlı kesme hareketini kesin. CFTCP/CFC içeren model davranışlı G grubu (G işlevleri) geçiş için sağlanmışlardır. Programlama CFTCP CFC ; Hızlı kesme hızı KAPA (programlı kesme hızı freze ağzı merkez noktada etkili olur) ; Daire ON iken hızlı kesme hızı Fprog. - Programlı kesme hızı değeri F Fcorr. - ağız merkez nokta düzeltilmiş kesme hızı Şekil 8-31 Dahili / harici işleme ile G901 hızlı kesme hızı Düzeltilmiş kesme hızı • Harici daire işleme: Fcorr. = Fprog. (rcont + rwz) / rcont • İç daire işleme: Fcorr. = Fprog. (rcont - rwz) / rcont rcont : Daire kontur çapı rwz: Takım çapı Programlama örneği N10 G42 ... N20 CFC ... N30 G2 X... Y... I... J... F350 N30 G3 X... Y... I... J... ... N70 CFTCP 8-200 ; Takım ucu kompenzasyonu AÇ ; daire ON iken hızlı kesme hızı ; Konturda etkili kesme hızı değeri ; Konturda etkili kesme hızı değeri ; Hızlı hareket değeri OFF; programlı Kesme hızı değeri freze ağzı merkez noktasında etkilidir SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Programlama 8.3 Eksen hareketleri 8.3.16 Tam durma / sürekli kumanda modu: G9, G60, G64 İşlev G işlevleri blok sınırlarında çaprazlama davranışını ayarlama ve blok ilerleme için farklı şartlara en uygun adaptasyon için sağlanmışlardır. Örnek: Örneğin, eksenlerle hızlı pozisyonlama yapmak ya da birden fazla blok üzerinde yol konturlarını işlemek isteyebilirsiniz. Programlama G60 G64 ; Tam durma - model ; Sürekli yol kumanda modu G9 ; Tam durma – modelsiz G601 G602 ; Tam durma penceresi ince ; Tam durma penceresi kaba Tam durma G60, G9 Tam durma işlevi (G60 ya da G9) aktifse hareket, ilgili blok sonuna ulaşınca ilerleme hızı sıfıra doğru azalır. Başka bir model G grubu bu bloğun çaprazlama hareketinin sonlandığı düşünüldüğünde ve sonrakinin başlatıldığında ayarlama için burada kullanılabilir. • G601 tam durma pencere ince Blok avansı tüm eksenler “Tam durma penceresi inceye” eriştiğinde başlar (makine verisindeki değer). • G602 tam durma pencere kaba Blok avansı tüm eksenler “Tam durma penceresi kabaya” eriştiğinde başlar (makine verisindeki değer). Tam durma penceresinin seçimi birçok pozisyonlama işlemi gerçekleştiriliyorsa toplam zaman üzerinde önemli etkisi vardır. İnce ayarlar daha çok zaman alır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-201 Programlama 8.3 Eksen hareketleri “kaba” / “ince” için blok avansı işlet (kaba) (ince) Şekil 8-32 Tam durma penceresi kaba ya da ince, G60/G9 için etkili; pencerelerin büyütülmüş görüntüsü Programlama örneği N5 G602 N10 G0 G60 X... N20 X... Y... ... N50 G1 G601 ... N80 G64 X... ... N100 G0 G9 X... N111 ... : Tam durma penceresi kaba ; Tam durma - model ; G60 aktif kalıyor ; Tam durma penceresi ince ; Sürekli kumanda moduna geçiş ; Tam durma sadece bu blok için efektif ; Sürekli yol kumanda modu tekrar Açıklama: G9 komutu sadece içinde programlandığı bloğun tam duruşunu sağlar G60, buna rağmen G64 ile iptal edilene kadar efektiftir. Sürekli yol kumanda modu-G64 Sürekli yol kumanda modunun amacı blok sınırlarında yavaşlamayı önleme ve mümkün olduğu kadar sabit yol hızında sonraki bloğa geçiştir (teğet geçişler durumunda). İşlev düz doğrultu hızı kumandası ile birçok blokta çalışır. Teğet olmayan geçişler için (kenarlar) hızlanma hızla eksenlerin kısa bir süre içine görece yüksek hız değişimine maruz kalacağı şekilde yeterli hızda azaltılmalıdır. Bu önemli jerke neden olabilir (hızlanma değişimi). Jerkin boyutu SOFT işlevi devreye alınarak sınırlanabilir. 8-202 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.3 Programlama Eksen hareketleri Programlama örneği N10 G64 G1 X... F... N20 Y.. ; Sürekli yol kumanda modu ; Sürekli yol kumanda modu aktif olmaya devam ediyor ... N180 G60 ... ; Tam durmaya geçiş Düz doğrultu hızı kumandası G64 ile sürekli yol kumanda modunda kumanda sistemi farklı NC blokları için hızı önceden otomatik olarak belirler. Bu yaklaşık teğet geçişlerle birçok blok arasında hızlanma ve yavaşlamayı sağlar. NC bloklarında kısa devirleri olan yollar için düz doğrultu olmada yüksek hızlara erişilebilir. Kesme hızı G64 ; Sürekli yol kumanda modu LookAhead var Programlı kesme hızı F G60 – tam durma Blok devri Şekil 8-33 G60 ve G64 bloklarda kısa devir hız davranışını karşılaştırma 8.3.17 İvme şekli: BRISK, SOFT BRISK Makinenin eksenleri son hıza erişene kadar en çok izin verilen hız değerine hızlarını değiştirirler. BRISK zaman en iyi çalışmayı sağlar. Ayarlı hıza kısa sürede erişilir. Buna rağmen hızlanma şeklinde atlamalar bulunur. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-203 Programlama 8.3 Eksen hareketleri SOFT Makinenin eksenleri doğrusal olmayan, son hıza erişene kadar sabit karakteristikli şekilde hızlanırlar. Bu jerksiz hızlanma ile SOFT düşürülmüş makine yükünü sağlar. Aynı davranış frenleme işlemlerine de uygulanır. Hız (yol) BRISK (zaman en iyi) SOFT (makine parçalarını ayırır) ayar nokta Zaman Şekil 8-34 BRISK/SOFT kullanılırken yol hız kurs prensibi Programlama BRISK SOFT ; Jerk ivmesi ; Jerk sınırlı ivmesi Programlama örneği N10 SOFT G1 X30 Z84 F650 ; Jerk-sınırlı yol hızlanması ... N90 BRISK X87 Z104 ; Jerk ivmesi ile ilerleme ... 8.3.18 Hızlanma ivmesi: ACC İşlev Belli program bölümlerinde eksen ve işmili hızlanmasının program kullanılarak değiştirilecek makine datasından ayarlanması gerekir. Bu programlanabilir hızlanma bir hızlanma ivmesidir. Her eksen için (ör.: X) ya da işmili (S) bir yüzde değer > 0 % ve _ 200 % programlanabilir. Eksen interpolasyonu ardından bu oranlı hızlanma ile devam ettirilir. Referans değeri (100%) hızlanma için geçerli makine datası değeridir (eksen ya da işmili olmasına göre; işmili için daha çok dişli kademesine ve pozisyonlama ya da devir modunda olup olmadığına bağlıdır). Programlama ACC[axis name] = yüzde ACC[S] = yüzde 8-204 ; eksen için ; işmili için SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.3 Programlama Eksen hareketleri Programlama örneği N10 ACC[X]=80 N20 ACC[S]=50 ... N100 ACC[X]=100 ;X ekseni 80 % hızlanma ;işmili için 50 % hızlanma ; X ekseni için hareketi durdur Çalıştırma Sınırlama AUTOMATIC ve MDA mod tipi tüm interpolasyonlarda efektiftir. Sınırlama JOG ve referans nokta hareket esnasında aktif değildir. ACC […] = 100 değer ataması hızlı hareket (MD değerlerinin 100 %’ü) ile RESET ve program sonunu da devre dışı bırakır. Programlı hızlı hareket değeri kuru çalışma için ilerleme hızında da aktiftir. Uyarı 100 %’den fazla bir değer sadece bu yük makine mekaniği için izin verilebilir ve tahrikler ilgili rezervlere sahipse programlanabilir. Sınırlara uymama mekanik parçalara hasar gelmesine ve/veya hata mesajlarına neden olmaktadır. 8.3.19 Hız arttırma(satır okuma hızı) komudu ile hareket: FFWON, FFWOF İşlev Hız arttırma kumandası aşağıdaki hatayı hızlandırılmış yolda sıfıra düşürmek için kullanılabilir. Hız arttırma kumandası daha fazla yol doğruluğu sağlar ve böylelikle işleme sonuçlarını artırır. Programlama FFWON FFWOF ; Hız arttırma kumandası AÇ ; Hız arttırma kumandası KAPA Programlama örneği N10 FFWON ; Hız arttırma kumandası AÇ N20 G1 X... Y... Z... F900 ... N80 FFWOF ; Hız arttırma kumandası KAPA SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-205 Programlama 8.3 Eksen hareketleri 8.3.20 Sıkıştırma yöntemi ile artırılmış düzlem kalitesi: COMPCAD İşlev Bu işlev sadece SINUMERIK 802D pro için geçerlidir. CAD/CAM sistemleri genellikle parametreli doğruluğu dikkate alan doğrusal blokları gönderir. Karmaşık konturlarla, bu önemli veri miktarı ve – bazı durumlarda—kısa yol bölümleri ile sonuçlanır. Bu kısa yol bölümleri işleme devrini sınırlar. Sıkıştırma kullanılarak kısa yol bloklarını bir yol bölümünde toparlamak mümkündür. Yürütülecek blok sayısı sıkıştırılır. Dahili olarak G1 doğrusal interpolasyon bir polinom (çoklu) interpolasyona döndürülür. COMPCAD G kodu kullanılarak interpolasyon doğruluğunun makine datasından tanımlandığı yerde alın kalitesi ve hıza referansla en iyili bir sıkıştırma seçebilirsiniz. COMPCAD bilgisayarlı zaman ve bellek alanı yoğundur. COMPCAD sadece yüzeyi artıran ölçüler başta CAD/CAM programı ile alınamazsa kullanılmalıdır. Özellikler: • COMPCAD sürekli hızlanma ile polinom bloklar üretir. • Bitişik yollarla, sapmalar mutlaka aynı yöne yönlenmelidir. • $SC_CRIT_SPLINE_ANGLE ayar verisi COMPCAD’in kenarlardan ayrılacağı bir sınır açısı belirlemek için kullanılabilir. • COMPCAD kötü sektör geçişlerini ortadan kaldırır. Yaparken, toleranslar geniş oranda dikkate alınır fakat köşe sınır açısı dikkate alınmaz. Programlama COMPCAD COMPOF 8-206 ; Sıkıştırma yöntemini AÇ ; Sıkıştırma yöntemini KAPA SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.3 Programlama Eksen hareketleri Programlama örneği N10 G0 X30 Y6 Z40 N20 G1 F10000 N30 SOFT COMPCAD ; Sıkıştırma yöntemini AÇ STOPFIFO N24050 Z32.499 N24051 X41.365 Z32.500 N24052 X43.115 Z32.497 N24053 X43.365 Z32.477 N24054 X43.556 Z32.449 N24055 X43.818 Z32.387 N24056 X44.076 Z32.300 ... COMPOF : Sıkıştırma yöntemini KAPA N990 G0 Z50 N1000 M2 Bilgi Sıkıştırma X, Y ve Z ekseni hareketlerini içeren blokları işler. Her M komutu işmili devrindeki değişme vs. sıkıştırmaü durduracaktır. Bu işlev start-up esnasında çeşitli makine verisi kullanılarak yapılandırılmalı (bkz. “802D sl Start-up Kılavuzu”). 8.3.21 4. eksen İşlev Makine tasarımına bağlı olarak bir 4. eksen gerekebilir. Ör.: Makinada bir döner tablo, bir döndürme tablosu ya da benzeri içeriyorsa, 4. eksen bir doğrusal ya da bir döner eksen olarak tasarlanabilir. Bu eksenin belirteci ör.: U, C ya da A vs. uygun olarak yapılandırılacak. Döner eksenler için hızlandırma aralığı 0…<360 derece arasında yapılandırılabilir (modulo-davranışı). Doğru bir makine tasarımı ile 4. eksen kalan eksenlerle eşzamanlı olarak doğrusal hareket edebilir. Eksen, G1 ya da G2/G3 içeren bir blokta kalan eksenlerle birlikte (X,Z) hareket ettirilirse ilerleme hızı F’nin hiçbir parçası bu eksene atanmaz; hızı X ve Z eksenleri boyunca devir zamanına bağlı olacak ve hareketi kalan yol eksenleri ile başlayacak ve bitecektir. Hız buna rağmen tanımlı sınır değerden daha büyük olmamalıdır. Bir blok içinde sadece 4. eksen programlıysa eksen G1 aktifse, aktif F kesme hızını kullanarak hızlanacaktır. Eksen döner eksense, F birimi G94 ile derece/dak ya da G95 ile işmilinin derece/dak. olacaktır. Bu eksen için (G54…G59) belirleme ve (TRANS, ATRANS) ofsetlerini belirlemek de mümkündür. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-207 Programlama 8.3 Eksen hareketleri Programlama örneği 4. eksen bir döndürme tablosudur (döner eksen) ve A: N5 G94 eksen belirtecine sahiptir ; F mm/dak ya da derece/dak N10 G0 X10 Y20 Z30 A45 ; Hızlı harekette X-Y-Z çaprazla, A - eşanlı olarak N20 G1 X12 Y21 Z33 A60 F400 ; X-Y-Z yolunu 400 mm/dak. Çaprazla, A eşanlı N30 G1 A90 F3000 ; A ekseni 3000 derece/dak hızda 90_pozisyonda ayrı olarak hızlanır. Döner eksenlerin özel talimatları: DC, ACP, ACN Ör. döner eksen A: A =DC (…) ; Mutlak ölçüler, doğrudan hareket konumu (en kısa yolda) A =ACP (…) ; Mutlak ölçü girişi, pozitif yönde hareket pozisyonu A =ACN (…) ; Mutlak ölçü girişi, negatif yönde hareket pozisyonu Örnek: N10 A = ACP (55.7) ; Mutlak pozisyon 55.7 derece yaklaşma pozisyonu pozitif yönde 8.3.22 Bekleme Süresi: G4 İşlev İki NC bloğu arasında işlemeyi ayrı bir bloğu G4 ile yerleştirerek tanımlı bir süre işlemeyi kesebilirsiniz, F… ya da S…olan sözcükler belirli bir süre sadece bu blokta kullanılırlar. Her zaman programda kesme hızı F ya da bir işmili S geçerli kalır. Programlama G4 F... ; s’de bekleme süresi G4 S... ; Işmili devirlerinde bekleme süresi Programlama örneği N5 G1 F200 Z-50 S300 M3 N10 G4 F2.5 N20 Z70 N30 G4 S30 ; Kesme hızı F, işmili devri S ; Bekleme süresi 2.5 s ; 30 işmili bekleme S=300 devre karşılık gelir ve 100 % devirle hızlı hareket:t=0.1 min N40 X…;Kesme hızı ve işmili devri efektif olmaya devam edecek Açıklama G4 S sadece kumandalı işmili devri varsa mümkündür (devir özellikleri de S …ile programlanırsa). 8-208 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.3 8.3.23 Programlama Eksen hareketleri Parça sıkma (Fixed stop) İşlev Bu İşlev SINUMERIK 802D sl plus ve pro için kullanılabilir. Son noktaya sıkma (FXS = Sabit Durma) işlevi manşon ve yakalayıcılar için gerekli olanlar gibi parçaları sıkma için tanımlı kuvvetleri sağlama için kullanılabilir. Bu işlev mekanik referans noktalarına hareket için de kullanılabilir. Yeterince düşük torkla bir prob bağlamadan basit ölçüm işlemlerini gerçekleştirmek de mümkündür. Programlama FXS[axis] = 1 FXS[axis] = 0 FXST[axis] = ... FXSW[axis] = ... ; ”Son noktaya sıkmayı seç ; ”Son noktaya sıkmayı seç ; Kelepçeleme torku, tahrikin maks. tork %'si olarak belirtili ; mm/derece olarak sabit duruş izleme penceresi genişliği Açıklama: Makine eksen belirteci, ör: X1, eksen belirteci olarak kullanılmalı. Kanal eksen belirteci (ör.: X) sadece izin verilir, ör. hiçbir koordinat devri aktif değilse ve eksen doğrudan bir makine eksenine atanmışsa. Komutlar modeldir. Hızlandırma yolu ve işlev FXS[axis] = 1 seçimi ayrı bir blok içinde programlanmalı. Programlama örneği - seçim N10 G1 G94 ... N100 X250 Z100 F100 FXS[Z1] = 1 FXST[Z1] = 12.3 FXSW[Z1] = 2 ; Z1 Makine ekseni FXS işlevi seçiliyse, ; sıkma torku 12.3 %, ; pencere genişliği 2 mm Notlar • Seçildiğinde, sabit durma başlangıç ve son pozisyonlar arasına yerleştirilmeli. • Tork FXST[ ] = ve pencere genişlik FXSW[ ] = parametreleri opsiyoneldir. Bunlar yazılmazlarsa, mevcut ayar verisi (SD) geçerlidir. Programlı değerler ayar verisine alınırlar. Başlangıçta ayar verisi makine verisinden değerlerle yüklenir. FXST[ ] = … ya da FXSW[ ] = programda her zaman değiştirilebilir. Değişiklikler blokta hızlandırma hareketlerinden önce aktifdirler. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-209 Programlama 8.3 Eksen hareketleri Varolan pozisyon (sabit durma erişimli) Sabit durma Hedef pozisyon (Programlı son pozisyon) Takım ucu başlama pozisyonu Sabit durma kontrol penceresi Şekil 8-35 Son noktaya sıkma örneği: Takım Z ekseni boyunca bir sabit durmaya hızlandırılır Diğer programlama örnekleri N10 G1 G94 ... N20 X250 Z100 F100 FXS[X1] = 1 ; FXS X1 makine ekseni, sıkma torku SD’lerden pencere genişliği N20 X250 Z100 F100 FXS[X1] = 1 FXST[X1] = 12.3 ; X1 makine ekseni, sıkma torku 12.3 % ve SD’lerden pencere genişliği için seçili FXS N20 X250 Z100 F100 FXS[X1] = 1 FXST[X1] =12.3 FXSW[X1] = 2 ; X1 makine ekseni, sıkma torku 12.3 % ve SD’lerden pencere genişliği için 2 mm N20 X250 Z100 F100 FXS[X1] = 1 FXSW[X1] = 2 ; X1 makine ekseni, SD’lerden sıkma torku ve pencere genişliği için 2 mm için seçilmiş Sabit durma noktasına ulaşılması Sabit durma erişildikten sonra: • Kalan mesafe silindi ve pozisyon ayar noktası izlendi. • Tahrik torku programlı sınır değerine FXST[ ] =… ya da SD’de değere arttı ve ardından sabitlendi. • Sabit durma izleme tanımlı pencere genişliğinde çalıştırılır. (FXSW[ ] =... SD’den olan değer ). İşlev seçimini kaldırma İşlevin seçimini kaldırma ön işlemci durmasını tetikler. FXS[X1] = 0'li blok hızlandırma hareketlerini içermelidir. 8-210 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.3 Programlama Eksen hareketleri Örnek: N200 G1 G94 X200 Y400 F200 FXS[X1] = 0 ; X1 ekseni sabit durmadan pozisyona çekilir X = 200 mm. Önemli Çekme konumuna hızlandırma hareketi sabit durmadan başlamalıdır; aksi durumda sabit durma ya da makinede hasar meydana gelir. Blok değişimi çekilme konumuna erişildiğinde gerçekleşir. Hiçbir çekilme pozisyonu tanımlı değilse blok değişimi tork sınırının devreden çıkarılmasının hemen ardından gerçekleşir. Ek bilgi • “Kalan mesafe silme ile ölçme" (“MEAS” komutu) ve “Son noktaya tur” aynı blokta programlanamaz. • “Son noktaya sıkma” aktifken kontur kontrolü gerçekleşmez. • Tork sınırı çok azaltılırsa eksen belirtili ayar noktasını izleyemez; pozisyon kumandası ardından sınıra gider ve kontur sapması artar. Bu çalıştırma konumunda tork sınırında bir artış ani, jerk hareketlere neden olur. Eksenin hala takip edebildiğinden emin olun. Bu nedenle, kontur sapması sınırsız torktan daha büyük olmadığının onaylanması gerekir. • Yeni tork limiti hız artış oranı tork sınır ayarında herhangi bir anormal değişim olmaması için MD’de tanımlanabilir (ör. işmili manşon ya da masurası ekleme). Konum sistem değişkeni: $AA_FXS[axis] Bu sistem değişkeni belirtili eksenin “Sabit noktaya sıkma" konumunu sağlar: Değer = 0 Eksen sabit stop’ta değil 1. sabit durmaya erişildi (eksen sabit durma kontrol penceresinde) 2: Sabit durmaya hareket başarısız (eksen sabit durmada değil) 3: Son noktaya sıkma aktifleştirildi 4: Sabit nokta tespitli 5: Sabit noktaya sıkma seçimi kaldırıldı. Seçim kaldırma tamamlanmadı. Sistem değişkeninin parça programında sorgulanması bir blok arama durmasını başlatır. SINUMERIK 802D sl için seçme/seçimi kaldırma öncesi ve sonrasında sadece statik durumlar tespit edilebilir. Alarm iptali Aşağıdaki alarmların oluşması makine datası ile iptal edilir : • 20091 “Sabit durma erişimsiz” • 20094 “sabit durma iptal” Referanslar: “Fonksiyonların Tanımı” Bölümü “Son noktaya sıkma” SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-211 8.4 8.4 İşmili hareketleri 8.4.1 Işmili devri S, dönme yönleri Programlama İşmili hareketleri İşlev İşmili devri S adresi altında devir ölçüsü ile programlanarak makinenin bir kumandalı (enkoderli) işmiline sahip olmasını sağlar. Dönme yönü ve hareketin başlangıç ya da sonu M komutlarından belirlenir (ayrıca bkz. 8.7 "Çeşitli M işlevi"). M3 ; İşmili CW dönme M4 ; İşmili CCW dönme M5 ; İşmili durdurma Açıklama: Tam sayı S değerleri için ondalık ayraç ihmal edilebilir Ör: S270 Bilgi Eksen hareketli bloklara M3 ya da M4 yazarsanız eksen hareketleri öncesi M komutları aktif olurlar. Varsayılan ayar: Eksen hareketleri sadece işmili (M3, M4) devrine hızlandırıldığında başlayacaktır. M5’de eksen hareketinden önce verilir. Buna rağmen, işmilinin durmasını beklemez. Eksen hareketleri işmili durmadan önce başlar. İşmili program sonu ya da RESET kullanılarak durdurulur. Program başlangıcında, işmili devri sıfır (S0) devrededir. Not: Diğer ayarlar makine verisinden yapılandırılır. Programlama örneği N10 G1 X70 Z20 F300 S270 M3 ; İşmili CW’yi 270 devre artırır. X,Z eksenleri hızlanmadan önce … 8.4.2 N80 S450 ... … ; Devir değişimi N170 G0 Z180 M5 ; Z hareketi, işmili durur İşmili devir sınırlaması: G25, G26 İşlev Programda, aksi durumda G25 ya da G26 ve S işmili adresini işmili sınır değeri ile yazarak kumandalı işmili için geçerli olacak limit değerleri sınırlayabilirsiniz. Bu aynı zamanda ayar verisine girili değerleri görmezden gelmiş olur. G25 veG26'nın her ikisi birden ayrı bloğa ihtiyaç duyar. Önceden programlı bir S devri sağlanır. 8-212 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.4 Programlama Işmili hareketleri Programlama G25 S... G26 S... ; Programlanabilir alt işmili devri sınırlaması ; Üst işmili devir sınırlaması Bilgi Işmili devri en dış limtleri makine verisinde ayarlanır. Operatör panelinden doğru girişler daha çok sınırlama için farklı veri ayarını aktifleştirir. Programlama örneği N10 G25 S12 N20 G26 S700 ; Alt işmili sınır devri: 12 devir ; Üst işmili sınır devri : 700 devir Not G25/G26 bir çalışma alanı sınırlaması için eksen adresleri ile birlikte kullanılrı (bkz Bölüm “Çalışma alanı sınırlaması”). 8.4.3 İşmili pozisyonlama: SPOS İşlev Ön şart: İşmili pozisyon kumandası için teknik olarak tasarlanmalıdır. SPOS = işlevi ile işmilii belirli açısal pozisyona pozisyonlayabilirsiniz. İşmili pozisyonunda pozisyon kumanda ile tutulur. Pozisyonlama hızı makine datasında tanımlanır. M3/M4 hareketinden SPOS = değer ile ilgili devir yönü pozisyonlama sonuna kadar tutulur. Bekleme konumundan pozisyonlanırken pozisyona en kısa yoldan erişilir. Doğrultu ilgili başlama ve son nokta ile sonlanır. İstisna: İşmilinin ilk hareketi yani ölçme sistemi henüz Senkronize değilse. Bu durumda doğrultu makine verisinde belirlenir. İşmilinin diğer hareket özellikleri döner eksenlerde olduğu gibi SPOS = ACP (…), SPOS = ACN (...), ... ile mümkündür (bkz. Bölüm "4. eksen"). İşmili hareketi aynı blokta diğer herhangi bir eksen hareketine paralel olarak gerçekleşir. Bu blok her iki hareket sonlandırıldığından sonlanır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-213 Programlama 8.4 Işmili hareketleri Programlama SPOS = ... SPOS =ACP (…) ; Mutlak konum: 0 ... <360 derece ; Mutlak ölçü girişi, pozitif yönde hareket Yönü SPOS =ACN (…) ; Mutlak ölçü girişi, negatif yönde hareket Girişi SPOS = IC (…) ; artışlı ölçüm, ön işaret hızlanma doğrultusunu belirler SPOS =DC (…) ; Mutlak ölçüler, doğrudan hareket pozisyonu (en kısa yolda) Programlama örneği N10 SPOS = 14.3 ; İşmili pozisyonu 14.3 derece N80 G0 X89 Z300 SPOS = 25.6 ; İşmili eksen hareketleri ile pozisyonlama N81 X200 Z300 8.4.4 ; Blok sadece tüm hareketler gerçekleştirilirse tamamlanır. ; N81 bloğu sadece N80 ‘den sonraki işmili pozisyonuna erişilirse başlayacaktır. Devir Kademeleri İşlev Devir / tork adaptasyonu için bir işmili ile ilgili olarak en çok 5 devir kademesi yapılandırılabilir. İlgili devir kademeleri programda M komutlarından seçilir. (bkz. Bölüm 8.7 "Çeşitli işlevler M"): 8-214 • M40 ; Otomatik devir kademesi seçimi • M41 ile M45 ; 1 ile 5 devir kademesi SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.5 8.5 Kontur programlama desteği 8.5.1 Yuvarlatma, pah Programlama Kontur programlama desteği İşlev Pah (CHF ya da CHR) ya da yuvarlatma elemanlarını bir kontur kenarı için yerleştirebilirsiniz. Birçok kontur kenarını aynı şekilde sıralı yuvarlatmak isterseniz “Model Yuvarlatma" (RNDM) komutunu kullanın. Pah/yuvarlatma İlerleme hızını FRC (modelsiz) ya da FRCM (modelli) ile programlayabilirsiniz. FRC/FRCM programlı değilse, normal İlerleme hızı F geçerlidir. Programlama CHF=... CHR=... RND=... RNDM=... ; Pah’ı girin, değer: Pah uzunluğu(hipotenüs). ; Pah’ı girin, değer: Pah yan uzunluğu ; Yuvarlatma’yı girin, değer: Yuvarlatma yarı çapı ; Model yuvarlama: Değer > 0: Yuvarlatma yarı çapı, model yuvarlama AÇ Bu yuvarlatma sonraki tüm kontur kenarlarına yerleştirilir. Değer = 0: Model yuvarlatma KAPA FRC=... ; Pah/yuvarlatma modelsiz İlerleme hızı Değer > 0, mm/dak G94 için ya da mm/dev. G95 için İlerleme hızı FRCM=... ; Pah/yuvarlatma model İlerleme hızı Değer > 0: mm/dak (G94) ya da mm/dev. (G95) İlerleme hızı, pah/yuvarlatma model İlerleme hızı AÇ Değer = 0 Pah/yuvarlatma model İlerleme hızı KAPA İlerleme hızı pah/yuvarlatma için geçerlidir. Bilgi CHF = ... ya da CHR =... ya da RND =... ya da RNDM =... doğru talimatı köşeyi oluşturan eksen hareketleri ile birlikte blok içine yazılırlar. Pah ve yuvarlatma programlı değeri dahil olan blok kontur uzunluğu yetersizse otomatik olarak azaltılır. Pah/yuvarlama aşağıdaki durumlarda yerleştirilmez, • Bağlantıda düzlemde hızlanma için bilgi içermeyen üçten fazla blok programlanır. • Ya da bir düzlem değişimi gerçekleştiriliyorsa. F, FRC, FRCM bir pah G0 ile hızlandırılırken aktif değildirler. İlerleme hızı F pah/yuvarlatma için aktifse olağan olarak köşeden uzaklaşan blok değeridir. Diğer ayarlar makine datasından yapılandırılır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-215 Programlama 8.5 Kontur programlama desteği CHF ya da CHR Pah Doğrusal bir kontur elemanı, doğrusal ve daire konturlarının arasına her kombinasyonda yerleştirilir. Köşe kırılır. Pah Açı açıortayı Şekil 8-36 Şu örneği kullanarak CHF’li bir pahı yerleştirme: İki doğrusal çizgi arasına Pah Açı açıortayı Şekil 8-37 Şu örneği kullanarak CHR’li bir pahı yerleştirme: İki doğrusal çizgi arasına Pah örnekleri programlama N5 G17 G94 F300 ... N10 G1 X... CHF = 5 N20 X... Y... ... N100 G1 X... CHF = 7 N110 X... Y... ... N200 G1 FRC = 200 X... CHR = 4 N210 X... Y... 8-216 ; Pah uzunluğu 5 mm olan bir pah yerleştirin ; Yan uzunluğu 7 mm olan bir pah yerleştirin ; kesme hızı FRC olan bir pah yerleştirin SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Programlama 8.5 Kontur programlama desteği RND ya da RNDM yuvarlatma bir daire kontur elemanı doğrusal ve daire konturları arasına her kombinasyonda teğet bağlantı ile birlikte yerleştirilebilir. Doğrusal hat/daire: Doğrusal hat/doğrusal hat: Yuvarlama Yuvarlama Şekil 8-38 Yuvarlatmaları ekleme örnekleri Yuvarlatma programlama örnekleri N5 G17 G94 F300 ... N10 G1 X... RND = 8 ; 1 8 mm yarıçapında, kesme hızı F ile yuvarlatma ekleyin N20 X... Y... ... N50 G1 X... FRCM = 200 RNDM = 7.3 ; Model yuvarlatma, yarıçap 7.3 mm ; özel kesme hızlı FRCM (model) N60 G3 X... Y... ; İlave olarak, bu yuvarlatmayı – N70’de N70 G1 X... Y... RNDM = 0 ; Model yuvarlama KAPA ... SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-217 Programlama 8.5 Kontur programlama desteği 8.5.2 Kontur programlama İşlev Konturun son noktaları doğrudan kalıp çekme işlemede tanımlanmazsa doğrusal hattı belirlemek için ANG =… açı tanımlaması kullanmak da mümkündür. Bir konur köşesinde, pah ya da yuvarlatma elemanlarını da yerleştirebilirsiniz. İlgili talimat CHR = … ya da RND = … köşe oluşmasına neden olan blok içinde yazılır. Kontur programlama bloklar içinde G0 ya da G1 kullanılarak (doğrusal konturlar) bloklar içinde kullanılabilirler. Teorik olarak doğrusal hat bloklarının her numarası bağlanabilir ve bir yuvarlatma ya da bir pah aralarına yerleştirilebilir. Her doğrusal hat açık şekilde nokta değerler ve/veya açı değerleri ile belirli olmalıdır. Programlama ANG = ... RND = ... CHR = ... ; Doğrusal bir çizgiyi tanımlama için açı tanımlaması ; Yuvarlatma’yı girin, değer: Pah yarıçapı ; Pah’ı girin, değer: Pah yan uzunluğu Bilgi Kontur programlama işlevi varolan G17 ile G19 düzlemlerinde yürütülür. Kontur programlama esnasında düzlemi değiştirmek mümkün değildir. Yarıçap ve pah bir blokta programlanırsa sadece yarıçap programlama sırasından bağımsız olarak yerleştirilir. Açı ANG Doğrusal bir hat için düzlemin sadece tek bir son nokta koordinatı ya da çoklu bloklar arasındaki konturların birikimli son noktası biliniyorsa doğrusal hat yolu için bir açı parametresi kullanılabilir. Açı mutlaka varolan G17 ile G19 düzleminin apsisi olarak bilinir, ör.; G17 ile X eksenine Pozitif açılar saatin tersi yönde hizalanırlar. Programlama Contour (kontur) N20 son nokta tam bilinmiyor N10 G1 X1 Y1 N20 X2 ANG = ... veya N10 G1 X1 Y1 N20 X2 ANG = ... Değerler sadece örneklerdir. Şekil 8-39 G17 düzlemini kullanarak doğrusal hat belirleme açısının tanımlanması 8-218 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Programlama 8.5 Kontur programlama desteği Programlama Contour (kontur) N20 son noktası bilinmiyor N10 G1 X1 Y1 N20 ANG = ...1 N30 X3 Y3 ANG = ...2 Değerler sadece örneklerdir. N20 son noktası bilinmiyor Bir yuvarlatma yerleştirme: N10 G1 X1 Y1 N20 ANG = ...1 RND = ... N30 X3 Y3 ANG = ...2 analog Bir pah yerleştirme: N10 G1 X1 Y1 N20 ANG = ...1 CHR = ... N30 X3 Y3 ANG = ...2 N20 son noktası biliniyor Bir yuvarlatma yerleştirme: N10 G1 X1 Y1 N20 X2 Y2 RND = ... N30 X3 Y3 analog Bir pah yerleştirme: N10 G1 X1 Y1 N20 X2 Y2 CHR = ... N30 X3 Y3 N20 son noktası bilinmiyor Bir yuvarlatma yerleştirme: N10 G1 X1 Y1 N20 ANG = ...1 RND = ...1 N30 X3 Y3 ANG = ...2 RND = ...2 N40 X4 Y4 Bir pah’ı analog olarak yerleştirme: N10 G1 X1 Y1 N20 ANG = ...1 CHR = ...1 N30 X3 Y3 ANG =... 2 CHR = ...2 N40 X4 Y4 Şekil 8-40 G17 düzlem örneğini kullanarak çoklu blok konturları SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-219 Programlama 8.6 Takım ve Takım ofseti 8.6 Takım ve Takım ofseti 8.6.1 Genel notlar İşlev Parçaları işleme için programları yaratırken takım uzunluğu ya da takım yarıçapını dikkate almak gerekli değildir. Parça boyutlarını ör. çekmede belirtildiği gibi doğrudan programlayabilirsiniz. Takım verisini özel veri bölümünde ayrı girin. Sadece gerekli takımı ofset verisi ile birlikte programda çağırın ve gerekirse takım yarıçap bilgilerini devreye alın. Kumanda sistemi tanımlı parçayı oluşturmak için gerekli yol düzeltmelerini bu veriye dayanarak gerçekleştirir. Parça konturu Şekil 8-41 Farklı takım yarıçapı ile bir parçayı işleme T1 – Takım 1 F – toolholder (destek) referans noktası T2 – Takım 2 T0 – Takım yok Şekil 8-42 parça Z0 pozisyonuna hareket – farklı ölçü kompenzasyonu 8-220 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.6 8.6.2 Programlama Takım ve Takım ofseti T Takımı İşlev Takım seçimi T sözcüğü programlanırken gerçekleşir. Bunun takım değişimi ya da ön seçim olup olmadığı makine verisinde tanımlanır: • Takım değişimi (takım çağrısı) doğrudan T sözcüğü kullanımı ya da • Değişim M6 ilave talimatı ile T sözcüğü ön seçimi sonrasında gerçekleşir (ayrıca bkz. Bölüm 8.7 "Çeşitli işlevler M"). Unutmayınız: Belli bir takım etkinleştirildiğinde programın sonunun çok sonrasına ve kumanda sistemi açık/kapalı konuma getirildikten sonra bile aktif takım olarak kayıtlı kalır. Bir takımı manuel olarak değiştirirseniz değişimi kumanda sistemine de girin böylece kumanda sistemi doğru takımı "bilir". Örneğin, bir bloğu yeni T sözcüğü ile MDA modunda başlatabilirsiniz. Programlama T... ; Takım no.: 1 ... 32 000, T0-takım yok Not Aşağıdaki kumanda sisteminde eş zamanlı olarak kaydedilebilecek max. Takım sayısı: • SINUMERIK 802D sl değeri: 32 takım. • SINUMERIK 802D sl plus: 64 takım • SINUMERIK 802D sl pro: 128 takım. Programlama örneği ; M6’sız takım değiştirme: N10 T1 ; Takım 1 ... N70 T588 ; Takım 588 ; M6 ile takım değiştirme: N10 T14 ... ; Ön seçim takımı 14 ... N15 M6; Takım değişimini gerçekleştir; sonrasında T14 aktiftir SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-221 8.6 8.6.3 Programlama Takım ve Takım ofseti Takım ofset numarası D İşlev 1 ile 9 (12) veri alanını farklı ofset blokları ile (çoklu ağızlar için) belli bir takıma atama mümkündür. Özel bir kesme ağzı gerekirse, D ve ilgili numara ile programlanabilir. D sözcüğü yazılırsa, D1 otomatik olarak devrede olacaktır. D0 programlanırsa, takım ofseti geçerli değildir. Not Aşağıdaki takım bilgileri blokları maksimum değerleri eş zamanlı olarak kumanda sisteminden kaydedilir: • SINUMERIK 802D sl değeri: 32 veri alanı (D numaraları) • SINUMERIK 802D sl plus: 64 veri alanı (D numaraları) • SINUMERIK 802D sl pro: 128 veri alanı (D numaraları). Programlama D... ;Takım bilgileri numarası: 1 ... 9, D Hiçbir ofset aktif değil! Her takım ayrı ofset bloğuna sahiptir - maks. 9. Şekil 8-43 takım ofset numaralarını / takımı atama örnekleri Bilgi Takım ölçü bilgileri takım aktif olduğunda – hiçbir D numarası programlı değilse- D1 değerleri ile derhal geçerli olurlar. Ofset ilgili ölçü kompenzasyon ekseninin ilk programlı hareketi ile geçerli olur. Aktif her G17 ile G19’u dikkate alın. Takım yarıçapı bilgileri de G41/G42 tarafından aktifleştirilmeli. 8-222 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Programlama 8.6 Takım ve Takım ofseti Programlama örneği M6 komutu olmadan takım değişimi (sadece T ile): N5 G17 ; Bilgiler için eksen atamasını belirler N10 T1 ; Takım 1 uygun D1 ile etkinleşir N11 G0 Z... ; G17 ile, Z ölçü telafi eksenidir, ölçü ofseti telafi burada paylaştırılır N50 T4 D2 ; Aktif takımı 4, D2 T4 aktif takımın ofset nosu ... N70 G0 Z... D1 ; D1 ofset no, T4 aktif için; sadece ofset no değişik M6 kullanma ile takım değişme: N5 G17 ; Bilgiler için eksen atamasını belirler N10 T1 ; Takım ön seçimi ... N15 M6 ; Takım değişme, T1 doğru D1 ile aktif N16 G0 Z... ; G17 ile, Z ölçü telafi eksenidir, ölçü ofseti telafi burada paylaştırılır ... N20 G0 Z... D2 ; D2 takım 1 aktif için; G17 ile Z ölçü telafi ekseni, Ölçü telafi farkı D1->D2 burada paylaştırılır N50 T4 ; Takım T4 ön seçimi; lütfen unutmayın: D2 ile T1 hala aktif! ... N55 D3 M6 ; Takım değişme, doğru D3 ile T4 aktif ... Ofset bellek içeriği Aşağıdaki ofset belleğini girin: • Geometrik boyutlar: Uzunluk, yarıçap. Farklı parçalardan oluşurlar (geometri, aşınma). Kumanda sistemi parçaları belirli bir ölçüye hesaplar (ör. Toplam uzunluk 1, toplam yarıçap). İlgili toplam boyut ofset bellek devreye alındığında geçerli hale gelir. Bu değerlerin eksenlerde nasıl hesaplanacağı takım tipi ve G17, G18, G19 komutlarından belirlenir (aşağıdaki şekillere bakın). • Takım tipi Takım tipi (matkap, freze) hangi geometri verisinin gerekli olduğunu ve nasıl dikkate alınacaklarını tanımlar. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-223 Programlama 8.6 Takım ve Takım ofseti Takım özel durumları “Freze” ve “Matkap” takım tipleri için BOY 2 ve 3 parametrelerin sadece özel durumlar için gereklidir (ör.: Açısal başlık eki kullanırken çok boyutlu ölçü telafi). BOY 3 Aktif oran Z’de BOY 1 Y’de BOY 2 X’de BOY 3 X/Y’de çap BOY 2 Y’de BOY 1 X’de BOY 2 Z’de BOY 3 Z/X’de çap X’de BOY 1 Z’de BOY 2 3Y BOY Y/Z çap Çap delme tipi için dikkate alınmaz. F – toolholder (destek) referans noktası BOY 1 Şekil 8-44 Takım ölçü bilgileri etkisi – 3D (özel durum) Çalıştırma F – toolholder (destek) referans noktası Z’de BOY 1 Y’de BOY 1 X’de BOY 1 BOY 1 Şekil 8-45 “Matkap” takım tipi ile ofsetlerin etkisi F – toolholder (destek) referans noktası Çalıştırma Z’de 1 uzunluğu X/Y’de çap Yarıçap Y’de 1 uzunluğu Z/X’de çap X’de 1 uzunluğu Y/Z’de çap BOY 1 Şekil 8-46 “Freze” takım tipi ile ofsetlerin etkisi 8-224 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.6 8.6.4 Programlama Takım ve Takım ofseti Takım ucu kompenzasyonu seçimi: G41, G42 İşlev Kumanda sistemi seçili G17 ile G18 düzleminde takım ucu kompenzasyonu ile çalışıyor. D’ye karşılık gelen bir takım aktif olmalı. Takım ucu kompenzsyonu G41/G42 ile aktifleştirilir. Kumanda sistemi eşit uzaklıktaki gerekli takım yollarını ilgili varolan takım yarıçapı programlı konturu için otomatik olarak hesaplar. Frezeleme takımı Parça konturu Kontura eşit uzaklıktaki takım orta nokta yolu (eşit uzaklık yolu) Şekil 8-47 Takım ucu kompenzasyonu Programlama G41 X... Y... G42 X... Y... ; Takım ucu kompenzasyonu sol kontur ; Takım ucu kompenzasyonu sağ kontur Açıklama: Seçim sadece doğrusal enterpolasyon için yapılabilir (G0, G1). Düzlemin her iki ekseninin programlayın (ör. G17 ile: X, Y). Sadece tek ekseni belirlerseniz, İkinci eksen otomatik olarak son programlı değer ile tamamlanır. Parça konturu Şekil 8-48 kontur sağ/sol telafisi SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-225 Programlama 8.6 Takım ve Takım ofseti Telafiyi başlatma Takım doğrudan bir doğrusal hatta kontura hareket eder ve konturun başlangıç noktasında teğet yola dik pozisyonlanır. Çarpışmasız hareketin sağlanacağı başlangıç noktasını belirleme. P1-kontur başlama noktası Contour (kontur): Düz çizgi Contour (kontur): Daire Daire yarıçapı Tanjant Takım çapı düzeltilmemiş düzeltilmemiş Düzeltilmiş takım yolu Düzeltilmiş takım yolu P0-başlama noktası P0-başlama noktası Şekil 8-49 takım ucu kompenzasyonu G42 ile örnek başlangıcı Bilgi Kural olarak, G41/G42'li blok parça konturlu blok ardından gelir. Kontur tanımı buna rağmen onların arasında bulunan 5 blok ile kesilir ve düzlemdeki kontur yolunun hiçbir özelliğini içermez ör. sadece bir M komutu ve dalma hareketi. Programlama örneği N10 T... N20 G17 D2 F300 ; Ofset no. 2, kesme hızı 300 mm/dak N25 X... Y... ; P0-başlama noktası N30 G1 G42 X... Y... ; Konturun sağını seçme, P1 N31 X... Y... ; Konturu başlatma, daire ya da düz hat Seçim sonrasında dalma hareketleri ya da M çıkışlarını içeren blokları yürütme mümkündür: N20 G1 G41 X... Y... N21 Z... N22 X... Y... 8-226 ; Sol kontur seçimi ; Dalma hareketi ; Konturu başlatma, daire ya da düz hat SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.6 8.6.5 Programlama Takım ve Takım ofseti Köşe işleme G450, G451 İşlev G450 ve G451 işlevleri kullanılarak bir kontur elemanından diğerine süreksiz geçiş davranışını (köşe işleme) G41/G42 aktifken ayarlayabilirsiniz. Dahili ve dış köşeler kumanda sisteminin kendisi tarafından tespit edilir. Dahili köşeler için eşit uzaklıktaki yolların kesişimi mutlaka hareket edilir. Programlama G450 G451 Harici köşe ; geçiş dairesi ; Kesişim noktası Geçiş daire (Çap = takım yarıçapı) Harici köşe Keşisim noktası P* - ara bir bloğu burada yüzey bilgileri olmadan yürütmek mümkündür Şekil 8-50 dış köşede köşe işleme Dahili köşe Keşisim noktası Şekil 8-51 dahili köşede köşe işleme Geçiş daire G450 Takım merkez noktası parça dış köşesi etrafını bir yay içinde takım yarıçapı ile dolaşır. Veri görüntüsünde örneğin, kesme hızı değeri göz önünde bulundurulduğunda geçiş daire hızlandırma hareketlerinin olduğu sonraki bloka aittir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-227 Programlama 8.6 Takım ve Takım ofseti G451 Kesişim noktası Eşit mesafe yolları bir G451 kesişimi için takımın (daire ya da düz hat) merkez nokta yollarından sonlanan noktaya (kesişim) hareket edilir. Keskin kontur açıları ve aktif kesişim noktası ile takımın çapına bağlı olarak takım için gerekli olmayan avara hareketleri oluşabilir. Bu durumda kumanda sistemi otomatik olarak bu blok için ayarlı belli bir açı değerine (100° erişilirse geçiş dairesine geçer. Harici köşe Geçiş daire R = takım çapı Şekil 8-52 Keskin kontur açısı ve geçiş dairesine geçiş 8.6.6 Takım ucu kompenzasyonu KAPA: G40 İşlev Telafi modunun (G41/G42) G40 ile seçimi kaldırılır. G40'da program başlangıcında aktivasyon pozisyonudur. Takım normal pozisyonda bloğu G40 alnında sonlandırır (son noktada teğete dikey olarak telafi vektörü); G40 aktifse, referans noktası takım merkez noktasıdır. Sonrasında da seçimi kaldırılıyken takım ucu programlı noktaya hareket eder. Mutlaka çarpışmasız hızlanmanın garanti edilir olacağı şekilde G40 bloğu son noktasını seçin! Programlama G40 X... Y... ; Takım ucu kompenzasyonu KAPA Açıklama: Sadece doğrusal enterpolasyon ile telafi modu seçimi kaldırılabilir (G0, G1). 8-228 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.6 Programlama Takım ve Takım ofseti Düzlemin her iki ekseninin programlayın (ör. G17 ile: X, Y). Sadece tek ekseni belirlerseniz, ikinci eksen otomatik olarak son programlı değer ile tamamlanır. Contour (kontur): ; Düz çizgi Contour (kontur): Daire Tanjant R=takım çapı P1-son nokta, G41 ile son blok, örnek P2-son nokta, G40’lı blok Şekil 8-53 Takım ucu kompenzasyonu terki Programlama örneği ... N100 X... Y... ; Konturda son blok, daire ya da düz hat, P1 N110 G40 G1 X... Y.. ; Takım ucu kompenzasyonu seçimini kaldır, P2 8.6.7 Takım ucu kompenzasyonu özel durumları Telafi tekrarı Aynı telafi (ör. G41->G41) bu komutlar arasına G40 yazmadan bir kez daha programlanabilir. Yeni telafi çağrısı alnındaki son blok son noktada telafi vektörü normal pozisyonu ile sonlanır. Yeni bir telafi başlangıcı olarak gerçekleştirilir (telafi doğrultusu değişiminde tanımlandığı gibi işleme). Ofset numarasını değiştirme D ofset numarası telafi modunda değiştirilebilir. Değişik bir takım yarıçapı D numarasının programlanır olduğu bloktan geçerlilikle aktiftir. Tam değişimi blok sonunda erişilebilir. Diğer bir ifadeyle: Değişim tüm blok ve dairesel enterpolasyon için de sürekli olarak hızlandırılır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-229 Programlama 8.6 Takım ve Takım ofseti Telafi yönünün değişimi Telafi yönü G41 <-> G42 G40 yazılmadan değiştirilebilir. Eski telafi yönlü son blok son noktada telafi vektörü normal pozisyonu ile sonlanır. Yeni telafi yönü yeni bir telafi başlangıcı olarak yürütülür (başlama noktasında normal pozisyon). ör.: ör.: Şekil 8-54 Telafi yönü değişimi Telafinin M2 ile iptali Telafi modu M2 (program sonu) kullanılarak G40 komutu yazılmadan iptal edilirse düzlem (G17 ile G19) koordinatlı son blok telafi vektörü normal pozisyonun ile sonlanacaktır. Hiçbir telafi hareketi yürütülmez. Program takım pozisyonu ile sonlanır. Kritik işleme durumları Programlarken, kontur hareketinin takım yarıçapından küçük olduğu durumlara özellikle dikkat edin; Bu durumlardan kaçınılmalıdır. Ayrıca konturun “darboğaz” içerip içermediği ile ilgili olarak da çoklu blokları kontrol edin. Sınama/kuru çalışma gerçekleştirirken önerilir en geniş takım yarıçapını kullanın. Keskin kontur açıları Konturda G451 kesişimi ile oldukça keskin dış köşeler oluşursa kumanda sistemi otomatik olarak geçiş dairesine geçecektir. Bu uzun avara hareketlerinden kaçınılmasına yardımcı olur (bkz. Şek. 8-52). 8-230 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.6 8.6.8 Programlama Takım ve Takım ofseti Takım ucu kompenzasyonu örneği Şekil 8-55 Takım ucu kompenzasyonu örneği Programlama örneği N1 T1 N5 G0 G17 G90 X5 Y55 Z50 N6 G1 Z0 F200 S80 M3 N10 G41 G450 X30 Y60 F400 N20 X40 Y80 N30 G2 X65 Y55 I0 J–25 N40 G1 X95 N50 G2 X110 Y70 I15 J0 N60 G1 X105 Y45 N70 X110 Y35 N80 X90 N90 X65 Y15 N100 X40 Y40 N110 X30 Y60 N120 G40 X5 Y60 N130 G0 Z50 M2 Takım 1 D1 ofsetli ; Hareket başlama noktası ; Kontur sol telafi; geçiş daire ; Telafi modu iptali SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-231 Programlama 8.7 Çeşitli işlevler (M) 8.7 Çeşitli işlevler (M Kodları) İşlev M kodları “Soğutma suyu ON/OFF” ve diğer işlevler gibi işlemlere geçişi başlatır. Çeşitli M işlevleri CNC üreticisi tarafından sabit bir işlevselliğe atanmış durumdadırlar. Atanmamış durumda olan işlevler makine üreticisinin serbest kullanımı için tutulurlar. Not: M çeşitli işlevlerinin genel bir görünümü kullanılır ve Bölüm 8.1.6 “Talimatların Genel Görünümü” bulunabilecek kumanda sisteminde tutulmaktadır. Programlama M... ; blok başına en çok 5 adet M kodu yazılabilir. Çalıştırma Bloklarda eksen hareketleri ile aktivasyon: M0, M1, M2 işlevleri eksenlerin hızlandırma hareketleri ile bir blok içinde bulunuyorlarsa bu M işlevleri hızlandırma hareketleri sonrasında geçerli hale gelirler. M3, M4, M5 işlevleri hızlandırma hareketlerinden önce dahili PLC’ye çıkarlar. Eksen hareketleri yalnızca kumandalı işmili M3, M4 için hızlandırılmakta olduklarında başlarlar. Buna rağmen M5 işmili bekleme durumu beklenir değildir. Eksen hareketleri işmili durmadan önce başlamış durumdadır (olağan ayar). Kalan M işlevleri hızlandırma hareketleri ile PLC2'de görüntülenirler. Bir M işlevini doğrudan eksen hareketi öncesi ya da programlamak isterseniz bu M işlevi ile birlikte ayrı bir blok ekleyin. Unutmayınız: Bu blok daimi G64 yol kumanda iptal eder ve kesin durma sağlar. Programlama örneği N10 S... N20 X... M3 N180 M78 M67 M10 M12 M37 ; Bu eksen hareketi ile bir blokta M işlevi Işmili X ekseni hareketi öncesinde hızlanır ; blok başına en fazla 5 M işlevi Not M ve H işlevlerine ilave olarak T, D ve S işlevleri de PLC'ye aktarılabilir (programlanabilir mantık kumandası). Tamamında en fazla bu gibi 10 işlev görüntüsü bir blokta mümkündür. 8-232 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Programlama 8.8 H işlevi 8.8 H işlevi İşlev H işlevleri ile kayan noktalı veri (REAL veri tipi – aritmetik parametreler ile birlikte olduğu gibi, bkz. Bölüm Aritmetik Parametreler R”) programdan PLC’ye aktarılabilirler. Verili H işlevi için değerlerin anlamı makin üreticisince tanımlanır. Programlama H0 = ... ile H9999=... ; Blok başına en çok 3H işlevi Programlama örneği N10 H1 = 1.987 H2 = 978.123 H3 = 4 N20 G0 X71.3 H99 = –8978.234 N30 H5 ; Blok başına 3H işlevi ; blokta eksen hareketi ile ; şuna karşılık gelir: H0 = 5.0 Not M ve H işlevlerine ilave olarak T, D ve S işlevleri de PLC'ye aktarılabilir (programlanabilir mantık kumandası). Tamamında en fazla bu gibi 10 işlev görüntüsü bir blokta mümkündür. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-233 Programlama 8.9 Aritmetik parametreler LUD ve PLC değişkenleri 8.9 Aritmetik parametreler LUD ve PLC değişkenleri 8.9.1 Aritmetik parametreler R İşlev Aritmetik parametreler bir NC programı sadece bir kez atanmış değerler için geçerli olmadıklarına ya da değerleri hesaplamak zorunda olduğunuzda kullanılırlar. Gerekli değerler programın yürütülmesi esnasında ayarlanabilir ya da kumanda sistemi ile hesaplanabilirler. Aritmetik parametre değerleri operatör girişleri ile de ayarlanabilirler. Değerler aritmetik parametrelere atanmaktaysalar program içindeki diğer değişken ayarlı NC adreslerine atanabilirler. Programlama R0 = ... bis R299 = ... ; R parametrelerine değerler atayın R[R0] = ... ; Dolaylı programlama: Numarası bulunabilecek R parametresine bir değer atayın ör. R0’da X = R0 ; NC adreslerine aritmetik parametreler atayın ör. X ekseni için Değer atama R parametrelerine aşağıdaki sırada değerler atayabilirsiniz: ± 0.000 0001 ... 9999 9999) (8 ondalık hane, aritmetik işaret ve ondalık nokta) Ondalık nokta tam sayı değerler için ihmal edilebilir. Bir pozitif bir işaret mutlaka ihmal edilir. Örnek: R0 = 3.5678 R1 = –37.3 R2 = 2 R3 = –7 R4 = –45678.123 Uzatılmış numara aralığı atamak için üssel notasyonu kullanın: ± (10–300 ... 10+300 ). Üssün değeri EX karakterlerinden sonra yazılır; en fazla toplam karakter sayısı: 10 (ön işaretler ve ondalık nokta da dahil) EX değer aralıkları: –300 ile +300 Örnek: R0 = –0.1EX–5 R1 = 1.874EX8 ; Anlam: R0 = –0.000 001 ; Anlam: R1 = 187 400 000 Açıklama: Aritmetik ifadelerin atanması da dahil bir blokta birçok atama olabilir. 8-234 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.9 Programlama Aritmetik parametreler LUD ve PLC değişkenleri Diğer adreslere atama Bir NC programının esnekliği bu aritmetik parametrelerin ya da ifadelerin diğer NC adreslerine aritmetik parametreler ile birlikte atanmasında yatar. Değerler, aritmetik ifadeler ve aritmetik parametreler tüm adreslere atanabilirler, İstisnası: N, G ve L adresleri. Atama yaparken “=” işaretini adres karakterinden sonra yazın. Bir eksi işareti ile bir atamay sahip olmak da mümkündür. Eksen adreslerine atamalar için ayrı bir blok adresi de gereklidir (G0 işlevleri). Örnek: N10 G0 X=R2 ; X eksenine atama Aritmetik işlemler/aritmetik işlevler İşlemciler/aritmetik işlevler kullanılırken bilinen matematik notasyonunu kullanma şarttır. İşleme öncelikleri yuvarlak ayraçlar kullanılarak ayarlanmalıdır. Aksi durumda çarpma ve bölme toplama ve çıkarmanın önüne geçer. Dereceler trigonometrik işlevler için kullanılırlar. İzinli aritmetik işlevler: Bkz “Talimatlar Listesi” Bölümü Programlama örneği: R parametreleri ile hesaplama N10 R1 = R1+1 ; Yeni R1 eski R1 artı 1’den hesaplanır N20 R1 = R2+R3 R4 = R5–R6 R7 = R8* R9 R10 = R11/R12 N30 R13 = SIN(25.3) ; R13 25.3 derecelik bir sine içinde hesaplanır N40 R14 = R1*R2+R3 ; Bölme ve çarpma toplma ve çıkarmanın önüne geçer R14 = (R1*R2)+R3 N50 R14 = R3+R2*R1 ; N40 bloğunda olduğu gibi sonuçlanır N60 R15 = SQRT(R1*R1+R2*R2) R12 + R22 anlam: R15 = N70 R1 = –R1 ; Yeni R1 negatif eski R1’dir Programlama örneği: R parametrelerini eksenlere atayın N10 G1 G91 X = R1 Z = R2 F300 ; Ayrı bloklar (hızlanan bloklar) N20 Z = R3 N30 X = –R4 N40 Z = SIN(25.3)–R5 ; aritmetik işlemleri içeren … Programlama örneği: Dolaylı programlama N10 R1 = 5 ; R1 doğrudan 5 değerine atama (tam sayı) … N100 R[R1] = 27.123 ; R5 dolaylı olarak 27.123 değerine atama SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-235 Programlama 8.9 Aritmetik parametreler LUD ve PLC değişkenleri 8.9.2 Yerel Kullanıcı Datası (LUD) İşlev Operatör/programlayıcı (kullanıcı) verisi kendi değişkenini farklı veri tiplerini programda tanımlayabilir (LUD = Yerel Kullanıcı Verisi). Bu değişkenler yalnızca tanımlı oldukları programda bulunabilirler. Tanımlama programın hemen başında başlar ve aynı zamanda bir değer ataması ile de alakalı olabilir. Aksi durumda başlangıç değeri sıfırdır. Bir değişkenin adı programcı tarafından tanımlanabilir. İsim verme aşağıdaki kurallara bağlıdır: • En çok 32 karakter kullanılabilir. • İlk iki karakter için harf kullanmak gerekir; kalan karakterler harf, alt çizgi y da haneler olabilir. • Kumanda sisteminde kullanılmakta olan bir adı kullanmayın (NC adresleri, anahtar kelimeler, program adları, alt programlar vs.). Programlama / veri tipleri DEF BOOL varname1 DEF CHAR varname2 ; ”Bool” tipi, değerler: TRUE (= 1), FALSE (= 0) ; ”Char” tipi, ASCII kodunda 1 karakter: ”a”, ”b”, ... ; Sayısal kod değeri: 0 ... 255 DEF INT varname3 ; Tam sayı tipi, tam sayı değerler, 32–bit değer aralığı: ; –2 147 483 648 ... +2 147 483 648 (ondalık) DEF REAL varname4 ; ”Real” tip, doğal sayı (R parametresinde olduğu gibi), ; Değer aralığı: _(0.000 0001 ... 9999 9999) ; (8 ondalık hane, aritmetik işaret ve ondalık nokta) ya da ; üssel notasyon: _ ( 10–300 ... 10+300 ) DEF STRING[dizge uzunluğu] varname41 ; STRING tipi, [dizge uzunluğu]: En çok karakter sayısı Her verinin kendi program satırı olması gerekir. Buna rağmen aynı farklı değişkenler tek bir satırda tanımlanabilirler. Örnek: DEF INT PVAR1, PVAR2, PVAR3 = 12, PVAR4 ; INT tipinin 4 değişkeni Atamalı STRING tipi örneği: DEF STRING[12] PVAR = ”Hello” ; PVAR değişkeninin maksimum 12 dizge uzunluğu ve karakter sırasında düzenleyin Hello Alanlar Her bir değişkene ilave olarak bu veri değişkenlerinin bir ya da iki boyutlu alanları da tanımlanabilir: DEF INT PVAR5[n] ; INT tipi tek boyutlu alanı, n: Tam sayı DEF INT PVAR6[n,m] ; INT tipi iki boyutlu alanı, n,m: Tam sayı Örnek: DEF INT PVAR7[3] 8-236 ; INT tipi 3 elemanlı alan SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.9 Programlama Aritmetik parametreler LUD ve PLC değişkenleri Program için her bir alan elemanlarına alan indeksinden erişilebilir ve ayrı değişkenler olarak işlem yapılabilir. Alan indeksi 0’dan elemanların küçük bir sayısına kadar işler. Örnek: N10 PVAR7[2] = 24 ; üçüncü alan elemanı (indeks 2 ile) 24 değerini alır. SET talimatı ile alan değer ataması: N20 PVAR5[2] = SET(1,2,3) ; 3. lan elemanı ile başlama, farklı değerler tekrar atanırlar. REP talimatı ile alan değer ataması: N20 PVAR7[4] = REP(2) ; alan elemanı [4]’den başlayarak, tüm değerler aynı değere atanırlar, burada 2. 8.9.3 PLC değişkenlerini okuma ve yazma İşlev NC ve PLC arasında hızlı veri değişimi için 512 bit uzunluğunda özel bir veri alanı PLC kullanıcı ara biriminde mevcuttur. Bu alanda PLC verisi veri tipi ve pozisyon ofset ile uyumludur. NC programında bu uyumlu PLC değişkenleri okunabilir ya da yazılabilir. Buraya kadar, özel sistem değişkenleri sağlanmıştır: $A_DBB[n] ; Data bit (8-bit değeri) $A_DBW[n] ; Data word (16-bit değeri) $A_DBD[n] ; Data double word (32-bit değeri) $A_DBR[n] ; REAL data (32-bit değeri) “n” burada bit olarak pozisyon ofsetini ifade eder (değişkeni başlatma için veri alanını başlatma) Örnek: R1 = $A_DBR[5] ; REAL değerini tekrar okuma, ofset 5 (bu alanın 5 bitinden başlar) Notlar • Değişkenlerin okunması bir ön işleme durması sağlar (dahili STOPRE). • Eş zamanlı olarak en fazla 3 değişken yazılabilir (bir blok içine). SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-237 Programlama 8.10 Program atlamaları 8.10 Program satırı atlamaları 8.10.1 Program satırı atlamaları ve atlama hedefi İşlev Bir etiket ya da blok numarası, program satırı atlamaları için programda hangi satıra atlanacağını belirtir. Program atlamaları program sırasını alt dallara ayırmak için kullanılır. Etiketler rastgele seçilebilir fakat en az 2 ve en çok 8 harf ya da numara içermelidirler ve ilk iki karakter harf ya da alt çizgi olmalıdır. Blokta atlama adresi(etiket) olmaya yarayan etiketler : (iki nokta üst üste) ile sonlandırılırlar. Mutlaka bir blokun başlangıcındadırlar. Eğer bir blok numarası da varsa etiket blok numarasından sonra belirlenir. Etiketler bir program içinde tek olmalıdır. Yani bir program içinde aynı etiketten 2 tane olmamalıdır. Programlama örneği N10 LABEL1: G1 X20 ... TR789: G0 X10 Z20 N100 ... ... ; LABEL1 atlama adresi etiketidir. ; TR789 atlama adresi etiketidir. - hiç blok numarası yok ; Bir blok numarası atlama adresi olabilir. 8.10.2 Koşulsuz program satırı atlamaları İşlev NC programlar, AUTO’da yazıldıkları sıraya göre sırası ile işlenirler. İşleme sırası program etiketleri kullanılarak değiştirilebilir. Atlama adresleri bir etiket ya da bir blok numarası ile bir blok olabilir. Bu blok program içinde belirtilmiş olmalıdır. Koşulsuz atlama talimatı ayrı bir blok ile belirtilir. Programlama GOTOF etiketi GOTOB etiketi Etiket ; 8-238 ; İleri doğru etiketteki adrese git (program son bloğuna doğru) ; Geri doğru etiketteki adrese git (program ilk bloğuna doğru) Etiket (atlama adresi) ya da blok numarası seçili karakter dizini SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.10 Programlama Program atlamaları Program sequence (sıra) LABEL0 N20 GOTOF LABEL0 etiketine atlama N51 GOTOF LABEL1 etiketine atlama GÖSTERGE2: X... Z... N100 M2 ; Program sonu GÖSTERGE1: X... Z... LABEL2 N150 GOTOF LABEL2 etiketine atlama Şekil 8-56 bir örnek kullanarak koşulsuz atlama 8.10.3 Koşullu program satırı atlamaları(IF-Eğer) İşlev Atlama koşulları IF talimatı sonrasında formüle edilir. Atlama koşulu (sıfır olmayan değer) sağlanırsa atlama gerçekleşir. Atlama adresi bir etiket ya da bir blok numarası ile bir blok olabilir. Bu blok program içinde belirtilmiş olmalıdır. Koşullu satır atlama talimatları ayrı bir blok gerektirir. Bir çok koşullu satır atlama talimatları aynı blok içine yerleştirilebilir. Koşullu program satırı atlamalarını kullanarak programı gerekirse önemli miktarda kısaltabilirsiniz. Programlama IF durumu GOTOF etiketi IF durumu GOTOB etiketi GOTOF GOTOB Etiket IF Koşul ;İleri doğru etiketteki satıra git ;Geri doğru etiketteki satıra git ; İleri atlama yönü (programın son bloğu yönünde) ; Geri dönüş yönü (programın ilk bloğu yönünde) ; etiket(atlama etiketi) ya da IF blok numarası için Seçili dizge ; atlama koşulunu başlatma(EĞER) ; Aritmetik parametre, koşulu formüle etme aritmetik ifadesi SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-239 Programlama 8.10 Program atlamaları Karşılaştırma işlemleri Operatörler == <> > < >= <= Anlamı Eşit Eşit değil Büyük Küçük büyük ya da eşit küçük ya da eşit Karşılaştırmalı işlemleri bir atlama koşulunun formüle edilmesini desteklemektedir. Aritmetik idadeler de karşılatırılabilir. Karşılaştırma işleminin sonucu “tatmin edici” ya da “tatmin edici değil’dir.” “Tatminkar değil” değeri sıfıra eşit olarak ayarlar. Karşılaştırma operatörleri programlama örneği R1>1 1 < R1 R1<R2+R3 R6>=SIN(R7*R7) ; R1 1’den büyük ; 1 R1’den küçük ; R1 R2 artı R3’den küçük ; R6 SIN (R7)2’den büyük ya da eşit Programlama örneği N10 IF R1 GOTOF LABEL1 ... N90 LABEL1: ... N100 IF R1>1 GOTOF LABEL2 ; Eğer R1 sıfır değilse, LABEL1 olan bloka gidin ; Eğer R1 1’den büyükse, LABEL2 olan bloka gidin ... N150 LABEL2: ... ... N800 LABEL3: ... ... N1000 IF R45==R7+1 GOTOB LABEL3 ; Eğer R45 R7 artı 1’e eşitse, LABEL3 olan bloka gidin ... Blokta birçok koşullu atlama: N10 MA1: ... ... N20 IF R1==1 GOTOB MA1 IF R1==2 GOTOF MA2 ... ... N50 MA2: ... Açıklama: Atlama ilk sağlanmış koşul için yürütülür. 8-240 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.10 Programlama Program atlamaları 8.10.4 Atlamalar için program örneği İşlem Bir dairesel bölüm üzerindeki noktalarda hareket: Verili: Başlama açısı: Daire yarıçapı : Pozisyonların uzaklığı: Nokta sayısı: Z’de daire merkezi pozisyonu: X’de daire merkez nokta pozisyonu: 30° 32 mm 10° 11 50 mm 20 mm R1’de R2’de R3’de R4’te R5’de R6’de R4 = 11 (noktaların sayısı) 10 noktası 3 noktası 2 noktası 11 noktası 1 noktası Şekil 8-57 Bir daire segmentinde doğrusal hareket Programlama örneği N10 R1=30 R2=32 R3=10 R4=11 R5=50 R6=20 ;başlangıç değerlerini atama N20 MA1: G0 Z=R2 *COS (R1)+R5 X=R2*SIN(R1)+R6 ; eksen adreslerini hesaplama ve atama N30 R1=R1+R3 R4= R4–1 N40 IF R4 > 0 GOTOB MA1 N50 M2 Açıklama N10 bloğunda başlma koşulları ilgili aritmetik parametrelere atanır. X ve Z'd koordinatların hesaplanması ve işleme N20'de gerçekleşir. N30 bloğunda R1 R3 boşluk açısı ile artırılır ve R4 1 azaltılır. R4>0 ise N20 tekrar yürütülür; aksi durumda program sonu N50 satırına gider. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-241 Programlama 8.11 Alt program tekniği 8.11 Alt program tekniği 8.11.1 Genel bilgiler Uygulama Temelde, ana bir program ile bir alt program arasında bir fark yoktur. Sık yineli işleme sıraları alt programlarda kaydedilirler ör. belli kontur şekillerinde. Bu alt programlar ana programda doğru yerlerde çağrılırlar ve ardından yürütülürler. Alt programın bir çeşidide, parça işleme çevrimleridir. İşleme çevrimleri üniversal işleme senaryoları içermektedirler (ör. Diş açma, kaba tornlama, vs.). Dahili aktarım parametre değerlerini atayarak, kendi özel uygulamanıza alt program adapte edebilirsiniz. Alt program Şekil 8-58 bir parça için alt programı dört kez kullanım örneği Yapı Bir alt program yapısı ana program yapısına benzer (bkz. Alt Bölüm 8.1.2 “Program yapısı”). Ana programlar gibi alt programlarda program sırasının son bloğunda M2program sonunu içerirler. Bu alt programın çağrıldığı program seviyesine geri dönüşü ifade eder. Program sonu RET talimatı da alt programda M2 program sonu yerine kullanılabilir. RET ayrı bir blok gerektirir. RET talimatı G64 sürekli yol modu bir geri dönüş ile iptal edilmeyecekse kullanılır. M2 ile G64 ile kesilir ve tam durma başlatılır. 8-242 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.11 Programlama Alt program tekniği Sıra Ana program Alt program Alt rutin Çağrı Sıra Dönüş Sıra Çağrı Dönüş Şekil 859 Bir alt programı iki kez çağırırken sıra örneği Alt program adı Alt programa özel bir ad verilerek diğerleri arasından seçilmesi sağlanır. Programı yaratırken program adı rastgele seçilerek aşağıdaki uzlaşımların dikkate alınmasını sağlar: Aynı kurallar ana programların adlarında olduğu gibi geçerlidir. Örnek: BUCHSE7 L… adres sözcüğünü alt programlarda da kullanmak mümkündür. Değer 7 ondalık haneye sahip olabilir (sadece tam sayılar). Lütfen aşağıdaki hususa dikkat edin: L adresi ile ön sıfırlar fark almada anlamlıdırlar. Örnek: L128, L0128 ya da L00128 değildir! Üç farklı alt program bulunmaktadır. Not: LL6 alt program adı takım değiştirmeye rezervedir. Alt program çağrısı Alt programlar bir program içinde (ana ya da alt program) adları ile çağrılırlar. Bunu yapmak için Ayrı bir blok gereklidir. Örnek: N10 L785 N20 SHAFT7 ; alt program L785 çağrısı ;SHAFT7 alt program çağrısı SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-243 Programlama 8.11 Alt program tekniği P… program tekrarı Eğer alt program sırasıyla birkaç kez yürütülecekse P adresi altındaki alt program adı sonrasında çağrı bloğu içinde yürütüleceği sayıyı yazın. En fazla 9,999 çevrim mümkündür (P1…P9999). Örnek: N10 L785 P3 ; alt program L785 çağrısı, 3 geçiş İç içe gruplama derinliği Alt programlar sadece bir ana programdan değil bir ara programdan da çağrılabilirler. Toplamda ana program seviyesi de dahil en fazla 8 program seviyesi bu tip iç içe gruplama çağrısı için kullanılabilir. 1. seviye 2. seviye 3. seviye 8. seviye Ana program Alt program Alt program Alt program Şekil 8-60 8 program seviyesi ile yürütme Bilgi G model fonksiyonları alt programda değiştirilebilir ör. G90 ->G91. Çağrı programına geri dönerken tüm model fonksiyonlarınin ihtiyacınız olacağı şekilde ayarlanır olduklarından emin olun. Üst program seviyelerinde kullanılan aritmetik parametre değerlerinizin düşük program seviyelerinde istemsiz olarak değişmediklerinden emin olunuz. SIEMENS çevrimleri ile çalışırken en fazla 4 program seviyesi gereklidir. 8-244 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.11 Programlama Alt program tekniği 8.11.2 İşleme çevrimleri çağrısı İşlev Çevrimler, genel olarak delme ya da diş çekme gibi belli bir işleme sürecini tanıyan teknoloji alt programlarıdır. Sorunun tümüne adaptasyon ilgili çevrim çağrılırken doğrudan besleme parametreleri/değerleri ile gerçekleştirilir. Programlama örneği N10 CYCLE83(110, 90, ...) ; CYCLE 83 çağrısı, değerleri doğrudan aktar, ayrı blok N40 RTP=100 RFP= 95.5 ... ; CYCLE 82 için aktarım parametresini ayarlayın N50 CYCLE82 (RTP, RFP, ...) ; CYCLE 82 çağrısı, ayrı blok 8.11.3 Altprogram çağrısı İşlev Blokta MCALL içerikli alt program bir yol hareketi bulunan sıralı her blok sonrası otomatik olarak çağrılır. Sonraki MCALL çağrılana kadar çağrı geçerlidir. MCALL bulunan alt program model çağrısı ya da bir çağrıyı terk ayrı bir blok gerektirir. MCALL örneğin delme deseni yaratırken avantajlıdır. Programlama örneği Uygulama örneği: Bir sıra delik delme N10 MCALL CYCLE82(...) N20 HOLES1 (...) N30 MCALL ; Delme çevrimi CYCLE 82 ; Delik şablonu çevrimi; delik pozisyonu her hareketi sonrası, CYCLE82 (...) aktarım parametreleri ile yürütülür ; CYCLE82 (...) model çağrısı tamamlandı SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-245 Programlama 8.12 Saatler ve parça sayaçları 8.12 Saatler ve parça sayaçları 8.12.1 Çalışma süresi saati İşlev Saaetler programdaki teknolojik süreçleri kontrol etme ya da sadece ekranda kullanılabilir sistem değişkenleri ($A...) olarak hazırlanırlar. Bu saatler sadece okunabilirler. Mutlaka aktif olan saatler vardır. Diğerlerinin makine datasından etkinliği kaldırılır. Saatler-mutlaka aktif • $AN_SETUP_TIME – Son “olağan değerlerle kontrol ön yüklemesi” (dakika olarak) sonrasında süre “Olağan değerlerle kontrol ön yüklemesi” ile birlikte otomatik olarak sıfıra ayarlanır. • $AN_POWERON_TIME – Kontrolun son ön yüklemesi sonrasında geçen süre (dakika olarak) Kumanda her ön yüklenmesinde otomatik olarak sıfıra ayarlanır. Etkinlikleri sonlandırılabilir saatler Aşağıdaki saatler makine datasından etkinleştirilir (olağan değer). Başlangıç saat özelliklidir. Her aktif yürütme zamanı ölçümü durdurulmuş program durumu ya da Feedrate Override =sıfır otomatik olarak kesilir. Aktif kuru beslemeli çalışma ve program sınamasında aktive zaman ölçüleri şekli makine verisi ile tanımlanabilir. • $AC_OPERATING_TIME • $AC_CYCLE_TIME – NC programlarının AUTOMATIC modda toplam çalışma süresi (saniye olarak) NC çalıştırma ve program sonu/sıfırlama arasındaki tüm programların çalıştırma süresi AUTOMATIC modda toplanırlar. Saat kumanda sistemi her kapatılıp açıldığında sıfırlanır. – Seçili NC programının çalışma süresi (saniye olarak) NC çalıştırma ve program sonu/sıfırlama arasındaki çalışma süresi seçili NC programı içinde ölçülür. Saat, yeni bir NC programının başlaması ile sıfırlanır. • 8-246 $AC_CUTTING_TIME – Takım çalıştırma süresi (saniye olarak) Yol eksenlerinin çalışma süresi tüm NC programlarında NC başlangıç ve program sonu / sıfırlama arasında aktif hızlı hareketsiz aktif takım ile ölçülür. Ölçüm aktif bekleme süresi ile de kesilir. Saat, otomatik olarak “Olağan değerlerle kumanda etme süreci’nde” sıfırlanır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Programlama 8.12 Saatler ve parça sayaçları Programlama örneği N10 IF $AC_CUTTING_TIME>=R10 GOTOF WZZEIT ; Takım hareket zamanı sınır değeri? ... N80 WZZEIT: N90 MSG (”Takım hareket zamanı: Sınır değere erişili”) N100 M0 Görüntüleme Aktif sistem değişkenlerinin içindekiler ekranda “OFFSET/PARAM” çalışma alanından –> “Setting data” tuşu (Zaman/sayıcı) görüntülenir: Toplam Çalıştırma zamanı = $AC_OPERATING_TIME Program işleme zamanı = $AC_CYCLE_TIME Kesme zamanı = $AC_CUTTING_TIME Ayar zamanı = $AN_SETUP_TIME Çalıştırma zamanı = $AN_POWERON_TIME “Program işleme zamanı” bilgi satırında “Pozisyon" çalıştırma alanında AUTOMATIC moda da görünebilir. 8.12.2 Parça sayacı İşlev “Parça sayacı” işlevi sayaçların parçaları saymasını sağlar. Bu sayaçlar programdan ya da operatör girişi ile yazma ve okuma erişimi ile sistem değişkeni olarak bulunmktadırlar. Makine verisi sayaç aktivasyonunu, sayaç sıfırlama zamanlaması ve sayma algoritmasını kumanda etmek için kullanılabilir. Sayaç • $AC_REQUIRED_PARTS – Gerekli parça sayısı (parça hedefi) Takip edilen parça sayısındaki parça sayısı $AC_ACTUAL_PARTS sıfıra ayarlanır bu sayaçta tanımlanabilir. 21800 “Parça ayar noktasına erişildi” alarm ekranının yaratılması makine datasından aktifleştirilebilir. • $AC_TOTAL_PARTS – Üretili durumda toplam parça sayısı (toplam varolan ) Sayaç başlama zamanından beri üretilen parçaların toplam sayısını belirler. Sayaç kumanda sisteminin her ön yüklenmesinde(start-up) otomatik olarak sıfıra ayarlanır. • $AC_ACTUAL_PARTS – Varolan parçaların sayısı (varolan güncel) Bu sayaç başlangıç zamanından beri üretilen tüm parçaların sayısını kaydeder. Parça ayar noktasına erişildiğinde ($AC_REQUIRED_PARTS, sıfırdan büyük değer) sayaç otomatik olarak sıfırlanır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-247 Programlama 8.12 Saatler ve parça sayaçları • $AC_SPECIAL_PARTS – Kullanıcı tanımlı parça sayısı Bu sayaç Kullanıcı tanımlı parça saymayı sağlar. Alarm çıkışı kimlik durumu için aşağıdaki ile tanımlanabilir $AC_REQUIRED_PARTS (parça hedefi). Kullanıcı sayacı kendisi sıfırlamalı. Programlama örneği N10 IF $AC_TOTAL_PARTS==R15 GOTOF SIST ;Sayıya erişildi mi? ... N80 SIST: N90 MSG (”Parça ayar noktasına erişildi”) N100 M0 Görüntüleme Aktif sistem değişkenlerinin içindekiler ekranda “OFFSET/PARAM” çalışma alanından –> “Setting data” tuş (2. sayfa)’da görüntülenir: Parça toplamı = $AC_TOTAL_PARTS Gerekli parça = $AC_REQUIRED_PARTS Parça sayma = $AC_ACTUAL_PARTS $AC_SPECIAL_PARTS (görüntülü değil) “Parça sayma” bilgi satırında “Pozisyon" Kullanım alanında AUTOMATIC moda ekli olarak görünebilir.Bunun için Makine datalarındaki “ Kanal MD” parametresindeki 27780 PART_COUNTER : 3771H değeri set edilmiş olmalıdır. 27882 PART_COUNTER_MCODE[0] : 2 (M02 için) veya 30 (M30 için) 27882 PART_COUNTER_MCODE[1] : 2 (M02 için) veya 30 (M30 için) 27882 PART_COUNTER_MCODE[2] :2 (M02 için) veya 30 (M30 için) program sonu modu set edilir. 8-248 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.13 8.13 Programlama Takım kontrolü dil komutları Takım kontrolü komutları 8.13.1 Takım kontrolü genel bakışı Bu İşlev SINUMERIK 802D sl plus ve pro için kullanılabilir. İşlev Takım kontrolü makine datasından çalıştırılır. Aktif kesme ağızları kontrolünün aşağıdaki tipleri aktif takım için mümkündür: • Hizmet ömrü kontrolü(Zaman olarak) • Parça sayma kontrolü Bir parça için yukarıda belirtilen kontroller eş zamanlı olarak aktifleştirilir. Parça kontrolü kumanda / veri girişi tercihen operatör girişi ile yapılır. Ayrıca işlevler de programlanabilirdir. Kontrol sayacı Sayaçların kontrolü her kontrol tipi için mevcuttur. Kontrol sayaçları > 0 ayarlı değerinden aşağı sıfıra kadar sayılabilir. Bir sayaç bir <=0 değerine düştüğünde sınır değerine erişilir. İlgili bir alarm çalar. Kontrolün tip ve durum sistem değişkeni • • $TC_TP8[t] $TC_TP9[t] Takımın t numarası ile durumu: Bit 0 =1: Takım aktif =0: Takım aktif değil Bit 1 =1: Takım serbest bırakılır =0: Serbest bırakılı değil Bit 2 =1: Takım devre dışı =0: devrede Bit 3 : Rezerve Bit 4 =1: Ön ikaz sınırına erişildi =0: erişilmedi ; t numaralı takımın kontrol işlevi tipi : = 0: Kontrol yok = 1: (servis ömrü) zamanı ile kontrollü takım = 2: Parça sayısı ile kontrollü takım Bu sistem değişkenleri NC programında okundu/yazılı. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-249 Programlama 8.13 Takım kontrolü dil komutları Takım kontrol verisi sistem değişkenleri Tablo 8-3 Takım kontrol verisi Gösterge Tanım Veri tipi Olağan ayar $TC_MOP1[t,d] $TC_MOP2[t,d] $TC_MOP3[t,d] $TC_MOP4[t,d] Takım ömrü ön ikaz sınırı (dakika) REAL 0.0 Kalan takım ömrü (dakika) REAL 0.0 .. ... $TC_MOP11[t,d] $TC_MOP13[t,d] t, T takım numarası için, Ön ikaz sınırını say INT 0 Kalan parça miktarı INT 0 Takım ömrü ayar noktası REAL 0.0 Hedef parça miktarı INT 0 d, D numarası için Aktif takım sistem değişkenleri Aşağıdakiler sistem değişkenlerinden NC programında okunabilirler: • $P_TOOLNO – T aktif takım sayısı • $P_TOOL – aktif takım aktif D numarası 8.13.2 Takım ömrü kontrolü Takım ömrü kontrolü halihazırda kullanımda olan takım kesme ağzı için yapıldı (aktif T takımı aktif D kesme ağzı). Yol eksenleri hızlanmaya başladıklarında (G1, G2, G3 …..GO için değil) bu kesme ağzı için takım ömrü ($TC_MOP2[t,d]) güncellenir. Bir takımın kesme ağzı kalan takım ömrü “Takım ömrü ön ikaz sınırı" ($TC_MOP1[t,d]) değeri altında kalıyorsa bir interface sinyalinden PLC’ye bildirilir. Kalan takım ömrü <=0, bir alarm verilir ve ilave bir interface sinyali ayarlanır. Takım “devre dışı" duruma geçer ve bu durum değişene kadar programlanamaz. Operatör müdahale etmelidir: Operatör takımı değiştirmeli ya da işleme için bir operasyonel takıma sahip olduğundan emin olmalı. $A_MONIFACT sistem değişkeni $A_MONIFACT sistem değişkeni (REAL veri tipi) kontrol saatinin yavaş ya da hızlı çalışmasını sağlar. Bu faktör farklı yıpranma çeşitlerini kullanılan parça malzemesine göre örneğin dikkate almak için takımı kullanmadan önce ayarlanabilir. Kumandayı sıfırlama / program sonu ön ayarına getirdikten sonra $A_MONIFACT faktörü 1.0 değerine sahip olur. Gerçek zaman geçerlidir. Hesaplama örnekleri: $A_MONIFACT=1 1 dakika gerçek zamanı = düşürülmüş 1 dakika takım ömrü $A_MONIFACT=0. 1 1 dakika gerçek zamanı = düşürülmüş 0,1 dakika takım ömrü $A_MONIFACT=5 1 dakika gerçek zamanı = düşürülmüş 5 dakika takım ömrü 8-250 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.13 Programlama Takım kontrolü dil komutları RESETMON( ) ile ayar noktası güncellemesi The RESETMON (t, d, mon durumu) gerçek değeri ayarlı noktaya ayarlar: • sadece ağızlar ya da bir aletin özel ağzı • tüm kontrol tipleri ya da sadece özel bir kontrol tipi için. Aktarım parametreleri: Komut yürütme INT durumu: = 0 Komut başarılı yürütüldü = -1 belirli D numaralı d’li ağız yok. = -2 T belirli takım t numarası yok. = -3 Belirli t takımı tanımlı kontrol işlevine sahip değil. = -4 Kontrol işlevi başlatılmaz yani komut yürütülmez. INT t Dahili T numarası: = 0 tüm takımlar için <> 0 bu takım için (t < 0 : Mutlak değer formasyonu ltl) INT d >0 için d/ = 0 opsiyonel:: T numaralı takım D numarası: Bu d’siz D numarası t takımı tüm kesme ağızları INT mon opsiyonel: Kontrol tipi için bit kodlu parametre ($TC_TP9 benzer değerler): = 1: Hizmet ömrü = 2: Mon’suz ya da = 0 parça sayısı: T takımı için aktif olan kontrol tiplerinin tü varolan değerleri ayar noktalarına ayarlanırlar. Notlar: – RESETMON( ) “Program sınama” esnasında etkisizdir. – Durum hali geri bildirim değişkeni program başlangıcında DEF bildirimi kullanılarak tanımlanmalı: DEF INT durumu Değişken için farklı bir ad da tanımlayabilirsiniz (durum yerine, en çok 15 karakterli, 2 harfle başlayan). Değişken sadece bu programda tanımlanmışsa programda kullanılır. Aynısı mon. Kontrol tipi değişken içinde geçerlidir. Bir veri tartışmasız şartsa bu durumda bu da doğrudan bir numara (1 ya da 2) olarak aktarılır. 8.13.3 Parça sayma Aktif takım aktif kesme ağzı parça sayma kontrol edilir. Parça sayma bir parça üretmek için kullanılan tüm takım kesme ağızlarını kaydeder. Sayı yeni parametrelerle değişirse izleme verisi son birim sayımından beri aktif olan tüm takım kesme ağızlarına uyarlanır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-251 Programlama 8.13 Takım kontrolü dil komutları Parça sayısını operatör girişi ya da SETPIECE( ) ile güncelleme Parça sayma bir operatör girişi (HMI) ya da NC programından SETPIECE ( ) dil komutu ile güncellenebilir. SETPIECE işlevi ile kullanıcı işleme sürecinde kullanılan parça sayma verisini güncelleyebilir. SETPIECE (n) programlanırsa dahili parça ayar belleği taranır. Bu “bellek” bir takımın bir kesme ağzı için ayarlanırsa ilgili kesme ağzının parça miktarı (kalan parça miktarı – $TC_MOP4) belirli değerle düşürülür ve ilgili "bellek" (parça ayar belleği) silinir. SETPIECE(n ) n: = 0... 32000 SETPIECE son yürütülmesinden beri üretilmekte olan parça sayısı. Kalıntı sayma ($TC_MOP4[t,d]) sayısı bu değer ile azaltılır. Programlama örneği N10 G0 X100 N20 ... N30 T1 N40 M6 N50 D1 ... N60 SETPIECE (1) N90 T2 N100 M6 N110 D2 ... N200 SETPIECE (1) ... N300 M2 ; T1, D1 ile işleme ; $TC_MOP4[1,1 ] (T1,D1) 1'er azaltılır ; T2, D2 ile işleme ; $TC_MOP4[2,2 ] (T2, D2) 1'er azaltılır Notlar: • SETPIECE( ) blok taramada aktif değildir. • $TC_MOP4[t,d] doğrudan yazımı sadece basit durumlarda önerilir. STOPRE komutlu sonraki bir blok gereklidir. Ayar nokta güncellemesi Ayar noktası güncellemesi yani kalan ($TC_MOP4[t,d]) parça sayaçlarını parça sayacı ($TC_MOP13[t,d]) ayar noktasına ayarlama genel olarak operatör girişinden (HMI) yapılır. Buna rağmen hizmet ömrü kontrolünde belirtilmiş olduğu gibi RESETMON (durum, t, d, mon) işlevinden de gerçekleştirilebilir. 8-252 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.13 Örnek: DEF INT durumu Programlama Takım kontrolü dil komutları ; program başlangıcında durum geri bildirim değişkenini tanımlar ... N100 RESETMON(durum,12,1,2) ; T12, D1,Ayar nokta 2 parça sayacı ayar nokta güncellemesi ... Programlama örneği DEF INT durumu ; RESETMON () durum geri bildirimi için değişken tanımlama ; G0 X... T7 ; Çekilme ; yeni takım; gerekirse, yükleme için M6 kullanın $TC_MOP3[$P_TOOLNO,$P_TOOL]=100 ; İkaz sınırı 100 parça. $TC_MOP4[$P_TOOLNO,$P_TOOL]=700 ; Kalıntı sayısı $TC_MOP13[$P_TOOLNO,$P_TOOL]=700 ; Sayma ayar noktası ; Ayar sonrası devreye alma $TC_TP9[$P_TOOLNO,$P_TOOL]=2 ; Sayma kontrolünü aktifleştir, aktif takım STOPRE ANF: BEARBEIT ; Parça kontrolü alt programı SETPIECE(1) ; Güncelleme sayacı M0 ; Sonraki parça ; devam etmek NC START basın IF ($TC_MOP4[$P_TOOLNO,$P_TOOL]]>1) GOTOB ANF MSG(”takım T7 yıpranmış– Lütfen değiştirin”) M0 ; Takım değişimi sonrası, devam etmek NC START basın RESETMON(durum,7,1,2) ; Parça sayacı ayar nokta değeri IF (durum<>0) GOTOF ALARM GOTOB ANF ALARM: ; hataların ekranı: MSG(”Fehler RESETMON: ” <<durum) M0 M2 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-253 Programlama 8.14 Düzgün yaklaşma ve uzaklaşma 8.14 Parçaya Düzgün Yaklaşma ve Uzaklaşma İşlev Bu İşlev SINUMERIK 802D sl plus ve pro için kullanılabilir. “Düzgün yaklaşma ve uzaklaşma" (SPR) işlevi bir kontur başlangıcına büyük oranda başlangıç noktası pozisyonundan bağımsız olarak teğet (“düzgün”) hareketlenme için amaçlanmıştır. Kumanda sistemi ara noktaları hesaplayacak ve gerekli hızlandırma bloklarını üretecektir. Bu işlev tercih olarak takım yarıçapı bilgileri (TRC) ile birlikte kullanılır. G41 ve G42 komutları yaklaşma / uzaklaşama doğrultusunu sola ya da sağa olacak şekilde belirler (ayrıca bkz. Bölüm 8.6.4 “Takım yarıçapı bilgilerini seçme:G41, G42)”. Yaklaşma / uzaklaşma yolu (doğrusal hat, çeyrek ya da yarım daire) bir G komutları grubu kullanılarak seçilir. Bu yolu parametrelendirme için (daire yarıçapı, uzunluğu, doğrusal hat hareketi), özel adresler kullanılabilir; bu aynı zamanda dalma hareketi kesme hızı için de geçerlidir. Dalma hareketi ayrıca başka bir G grubundan kumanda edilebilir. Programlama G147 ; Düz bir hat boyunca yaklaşma G148 ; Düz bir hat boyunca uzaklaşma G247 ; Çeyrek yay boyunca yaklaşma G248 ; Çeyrek yay boyunca uzaklaşma G347 ; Bir yarım daire boyunca yaklaşma G348 ; Bir yarım daire boyunca uzaklaşma G340 G341 ; Düzlemde yaklaşma ve uzaklaşma(olağan) ; Düzlemde yaklaşma ve uzaklaşma DISR=... ; Düz hatlı yaklaşma ve uzaklaşma Kontur başlangıç ya da son noktasından kesici ağız arasındaki mesafesi ; Daireler boyunca yaklaşma ve uzaklaşma (G247, G347/G248, G348): Takım merkezi yolunun yarıçapı DISCL=... ; İşleme düzleminde hızlı dalma hareketi ile son nokta mesafesi (emniyet mesafesi) ; Yavaş dalma hareketi hızı Programlı değer G grubu 15 aktif komutuna göre davranır (kesme hızı: G94, G95) FAD=... 8-254 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Programlama 8.14 Düzgün yaklaşma ve uzaklaşma R = takım çapı Kontur Hareket G147: P3 – ara nokta P4-kontur son nokta, teğet Konturdan çıkış P0-başlama noktası Hareket Çekilme G148 kullanarak geri çekilme: P3 – ara nokta P4-WAB son nokta, teğet Kontura giriş PO-SAR noktası Şekil 8-61 G42 örneği ile doğru hat boyunca yaklaşma ya da G41 ile uzaklaşma ve G40 ile tamamlama Programlama örneği: Bir düzlemde doğrusal hat boyunca yaklaşma / uzaklaşma N10 T1 ... G17 N20 G0 X... Y... N30 G42 G147 DISR = 8 F600 X4 Y4 N40 G1 X40 ... N100 G41 ... N110 X4 Y4 N120 G40 G148 DISR = 8 F700 X... Y... … ; Takımı aktifleştir, X/Y düzlemi ; P0 noktasına yaklaşma ; Yaklaşma, P4 noktası programlı ; konturda ilerleme ; P4 – kontur son nokta ; Uzaklaşma, P0 noktası programlı R = takım çapı Kontur Hareket G147: P3 – ara nokta P4-kontur son nokta, teğet Konturdan çıkış P0-başlama noktası G148 kullanarak geri çekilme: Çekilme Hareket P3 – ara nokta P4-WAB son nokta, teğet Kontura giriş PO-SAR noktası P3’, P4’ – yol orta noktasına eşit uzaklıktaki noktalar Şekil 8-62 G42 örneği ile çeyrek boyunca yaklaşma ya da G41 ile uzaklaşma ve G40 ile tamamlama SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-255 Programlama 8.14 Düzgün yaklaşma ve uzaklaşma Programlama örneği: Bir düzlemde çeyrek yaklaşma / uzaklaşma N10 T1 ... G17 N20 G0 X... Y... N30 G42 G247 DISR = 8 F600 X4 Y4 N40 G1 X40 ... N100 G41 ... N110 X4 Y4 N120 G40 G148 DISR = 8 F700 X... Y... ; Takımı aktifleştir, X/Y düzlemi ; P0 noktasına yaklaşma ; Yaklaşma, P4 noktası programlı ; konturda ilerleme ; P4 – kontur son nokta ; Uzaklaşma, P0 noktası programlı … R = takım çapı Kontur Hareket G347: P3 – ara nokta P4-kontur son nokta, teğet Konturdan çıkış P0-başlama noktası G348 kullanarak geri çekilme: P3 – ara nokta P4-WAB son nokta, teğet Kontura giriş PO-SAR noktası Çekilme Hareket P3’, P4’ – yol orta noktasına eşit uzaklıktaki noktalar Şekil 8-63 G42 örneği ile yarı daire boyunca yaklaşma ya da G41 ile uzaklaşma ve G40 ile tamamlama Not Takım yarıçapı için pozitif yarıçapın girilir olduğundan emin olun. Aksi durumda G41, G42 yönleri değişecektir. DISCL ve G340, G341 kullanımı ile dalma hareketi kontrolü DISCL = ... P2 noktası işleme düzleminden mesafesini belirler (bkz. Şek. 8-64). DISCL = 0 durumunda aşağıdaki geçerli olacaktır: • G340 ile: Hareketin tümü sadece iki bloktan oluşmaktadır (P1, P2 ve P3 benzerdir). Hareket konturu P3 ile P4’ten elde edilir. • G341 ile: Hareketin tümü sadece üç bloktan oluşmaktadır ( P2 ve P3 benzerdir). P0 ve P4 aynı düzlemde bulunuyorlarsa sadece iki blok sonuçlanacaktır (P1 ile P3’den hiçbir dalma hareketi olmayacaktır). DISCL ile tanımlanan nokta P1 ile P3 arasında bulunduğu gözlemlendi yani işleme düzlemine dik olarak yaklaşma hareket eden bir parça içeren tüm hareketlerle bu parçanın aynı işarete sahip olması gerekir. Yönde bir değişim tespit edilirse, 0.01 mm bir toleransa müsaade edilir. 8-256 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.14 Programlama Düzgün yaklaşma ve uzaklaşma dalma hareketi Doğrusal hat, daire ya da helis Doğrusal hat ya da daire İşleme düzlemi: Şekil 8-64 G340 / G341'a bağlı hareket sırası (G17'li örnek) Programlama örneği: Dalma hareketli yarı daire boyunca yaklaşma N10 T1 ... G17 G90 G94 ; Takımı aktifleştir, X/Y düzlemi N20 G0 X0 Y0 Z30 ; P0 noktasına yaklaşma hareketi N30 G41 G347 G340 DISCL=3 DISR=13 Z=0 F500 ; Çaplı yarı daire boyunca yaklaşma: 13 mm, ; Düzlemde emniyetli yaklaşma: 3 mm N40 G1 X40 Y–10 …. alternatif olarak N30 / N40: N30 G41 G347 G340 DISCL=3 DISR=13 X40 Y–10 Z0 F500 veya N30 G41 G347 G340 DISCL=3 DISR=13 F500 N40 G1 X40 Y–10 Z0 N30 / N40’a göre açıklama: G0 kullanarak (N20’den) P1 noktasına (yarı daire başlangıç noktası, takım yarıçapı ile düzeltilmiş) Z=30 düzleminde yaklaşılır, ardından Z=3 (DISCL) derinliğine iner. Kontura Z=0 (P4) derinliğinde 500 mm/dak kesme hızında bir helis eğri boyunca X40 Y-10 noktasında yaklaşılır. Yaklaşma ve uzaklaşma hızları • Önceki blok hızı (ör.: G0): Bu P0 ile P2'den tüm hareketlerin gerçekleştirildiği hızdır yani işleme düzlemine paralel hareket eden ve DISCL güvenli çalışma mesafesi sağlanana kadar dalma hareketinin bir kısmını içeren hareket. • Programlı kesme hızı F: Bu kesme hızı değeri FAD programlanmazsa P3 ya da P2’den etkili olur. Hiçbir F sözcüğü SAR bloğunda programlanmazsa önceki bloğun hızı geçerli olacaktır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-257 Programlama 8.14 Düzgün yaklaşma ve uzaklaşma • FAD kullanımıyla programlama: Aşağıdakiler için kesme hızını belirleyin – G341: İşleme düzlemin P2 ile P3’den dikey dalma hareketi – G340: P2 ya da P3 ile P4 noktalarından FAD programlanmazsa konturun bu kısmı hızı tanımlar F komutunun Sar blokta hiçbirinin programlanmamış olması durumunda önceki bloktan model olarak aktif olan hızdan hızlandırılır. • Uzaklaşma esnasında, önceki bloktan model olarak efektif kesme hızı rolleri ve SAR blokta programlı kesme hızı değiştirilir yani gerçek uzaklaşma konturu eski kesme hızı kullanılarak hızlandırılır ve buna uygun olarak da F sözcük kullanılarak programlı yeni hız P2 ile P0’dan uygulanacaktır. Programlama örneği: Çeyrek boyunca yaklaşma, G341 ve FAD kullanımı ile dalma hareketi N10 T1 ... G17 G90 G94 ; Takımı aktifleştir, X/Y düzlemi N20 G0 X0 Y0 Z30 ;P0 noktasına yaklaşma hareketi N30 G41 G341 G247 DISCL=5 DISR=13 FAD=500 X40 Y–10 Z=0 F800 N40 G1 X50 …. N30’a göre açıklama: G0 kullanarak (N20’den) P1 noktasına (çeyrek başlangıç noktası, takım yarıçapı ile düzeltilmiş) Z=30 düzleminde hareket edilir, ardından Z=5 (DISCL) (P2, P3) derinliğine inilir. FAD=500 mm/ dak kesme hızı kullanılarak Z=0 (P3) (G341) bir derinliğe indirilir. Ardından X40, Y-10 noktasında düzlemde (P4) çeyrek boyunca F=800 mm/dak kullanılarak kontura hareket edilir. Ara bloklar Geometri eksenlerini hareket ettirmeden en fazla 5 blok bir SAR blok ve hızlandırma bloku arasına yerleştirilebilir. Bilgi Geri çekmede programlama: 8-258 • Geometri ekseni programlı bir SAR bloğu ile kontur P2'de sonlanır. İşleme düzlemini oluşturan eksenler üzerindeki pozisyonlar uzaklaşma konturundan kaynaklanır. Üzerinde dikey olarak duran eksen parçası DISCL ile tanımlanır. DISCL=0 ile hareket tamamıyla düzlemde gerçekleşecektir. • SAR’da sadece eksen işleme düzlemine dikey programlıysa kontur P1’de sonlanacaktır. Kalan eksenlerin pozisyonları yukarıda tanımlandığı gibi sonuçlanacaktır. SAR bloğu aynı zamanda TRC kesme bloğu ise P1ile P0'dan ilave bir yol TRC kesiliyorken kontur sonunda hiçbir hareketin oluşmayacağı şekilde yerleştirilir. • İşleme düzleminde sadece bir eksen programlanırsa kayıp 2. eksen önceki bloktaki son pozisyonundan model olarak eklenir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.15 8.15 Programlama Dış yüzey Frezeleme- TRACYL Dış yüzey Frezeleme- TRACYL İşlev Bu İşlev SINUMERIK 802D sl plus ve pro için kullanılabilir. • Kinematik dönüşüm işlevi TRACYL silindirik nesnelerin dış yüzeylerini freze işleme için kullanılır ve kanalların herhangi bir pozisyonda üretilmesini sağlar. • Mantıksal olarak özel bir işleme silindiri çapı için geliştirilen kanalların yolu düzlem dış yüzeyinde programlanır. Şekil 8-65 TRACYL programlanırken X,Y,Z koordinat sistemi • Kumanda sistemi programlı hızlandırma hareketlerini X,Y,Z kartezyen koordinat sisteminde gerçek makine eksenleri hareketine dönüştürür. Bir döner eksen (döner tabla) gereklidir. • TRACYL özel makine datası kullanılarak yapılandırılmalıdır. Y=0 olduğu yerde döner eksen pozisyonu da burada tanımlanır. • Frezeleme makineleri gerçek bir makine Y ekseni (YM) içerirler. Burada bir TRACYL varyantı yapılandırma mümkündür. Bu kanalların kanal duvar ofseti ile üretilebilmesini sağlar: Kanal duvarı ve kanal tabanı birbirlerine diktirler- frezeleme takım çapı kanal genişliğinden küçük olsa bile. Bu aksi durumda sadece tam uyumlu freze ağızları ile mümkündür. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-259 Programlama 8.15 Dış yüzey Frezeleme- TRACYL Y ya da CM Z ya da ZM Şekil 8-66 Makine Y ekseni ile makine kinematiği (YM) Boyuna kanal Paralelde sınırlı Kanal duvar ofsetsiz Paralel boyuna kanalda kanal çeper ofseti ile sınırlıdır Şekil 8-67 Kesitte farklı kanallar Programlama TRACYL(d) TRAFOOF ; TRACYL aktifleştir (ayrı blok) ; şeçimi kaldır (ayrı blok) d - mm ölçüsünde silindir çapını işleme TRAFOOF ile, aktif her transformasyon fonksiyonunun seçimi kaldırılır. OFFN adresi Kanal çeperinden programlı yol kadar uzaklık Kanal merkez hattı genel olarak programlanır. OFFN aktif takım yarıçapı telafisi kanal genişliğini (yarım) tanımlar (G41, G42). Programlama: OFFN=... ; mm mesafesi 8-260 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.15 Programlama Dış yüzey Frezeleme- TRACYL Not: Kanal tamamlanmak üzereyken OFFN = 0 ayarlayın. OFFN TRACYL dışında da kullanılır - G41, G42 ile ofset programlama. Şekil 8-68 knal genişliği için OFFN kullanımı Programlama notları TRACYL ile frezeleme için kanal merkez hattı koordinatlarla parça programında programlanır ve (yarı) kanal OFFN ile programlanır. OFFN sadece takım yarıçapı kompenzasyonu seçili iken geçerli hale gelir. Ayrıca, OFFN ters kanal çeperine hasar gelmesini önlemek için takım yarıçapından büyük ya da eşit olmalı. Bir kanalı frezeleme parça programı genel olarak aşağıdaki adımlardan oluşmaktadır: 1. Bir takım seçme 2. TRACYL seçme 3. Uygun bir ofset seçme 4. Pozisyonlama 5. OFFN'yi programla 6. Takım ucu kompenzasyonu seç 7. Bloka hareket et (TRC’yi pozisyonla ve kanal çeperine hareket et) 8. Kanal yolunu kanal merkez hattından programla 9. Takım yarıçap bilgileri seçimini kaldır. 10. Geri çekilme bloğu (TRC’yi kanal çeperinden çek) 11. Pozisyonlama 12. OFFN’yi sil 13. TRAFOOF (TRACYL seçimini kaldır) 14. Orijinal ofseti tekrar seç (aşağıdaki program örneğine de bakın) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 2-261 Programlama 8.15 Dış yüzey Frezeleme- TRACYL Bilgi • Kanalları tanımlama: Tam olarak kanal genişliğine denk gelen bir takım çapı kullanarak tam bir kanal üretmek mümkündür. Bunun için takım çapı bilgileri etkinleştirilmez. TRACYL , takım çapı kanal genişliğinden küçük olan kanallar da üretilebilir. Bunun için takım çapı bilgileri (G41, G42) ve OFFN kullanılır. Doğruluk sorunlarından kaçınmak için takım çapı kanal genişliğinden çok az miktarda dar olmalıdır. • Kanal duvarı düzeltmeli TRACYL ile çalışırken düzeltme için kullanılan eksen (YM) döner eksenin dönme merkezinde durmalıdır. Bu nedenle kanal yaratılır programlı kanal merkez hattına ortalanır. • Takım ucu kompenzasyonu seçimi (TRC) : TRC programlı kanal merkez hattı için geçerlidir. En sonunda kanal tarafı oluşur. G42 takım kanal duvarının soluna hızlanacağı şekilde girilir (kanal merkez hattının sağına). Buna göre de G41 kanal duvarının sağ tarafına yazılacaktır (kanal merkez hattının soluna). G41<->G42 değişimine bir alternatif olarak kanal genişliğini OFFN’de bir eksi işareti ile girebilirsiniz. • TRACYL olmadan da OFFN TRC aktifken dahil edildiği için OFFN TRAFOOF sonrasında sıfırlanmalıdır. OFFN TRACYL ile TRACYL olmadığı duruma göre daha farklı davranır. • OFFN’yi bir parça programı içinde değişmek mümkündür. Bu gerçek kanal merkez hattının merkezden ofsetlenmesini sağlar. Referanslar: İşlevlerin tanımı, Bölüm “Takım bilgileri özel kullanımı” Programlama örneği Kanca desenli kanal oluşturma Şekil 8-69 Bir kanal oluşturma (örnek) 8-262 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8.15 Programlama Dış yüzey Frezeleme- TRACYL Şekil 8-70 Kanalı programlama, kanal tabanındaki değerler ; Kanal tabanında silindir işleme çapı: 35.0 mm ; İstenen toplam kanal genişliği: 24.8 mm, kullanılan ağzın yarıçapı: 10.123 mm N10 T1 F400 G94 G54 N15 G153 Y60 N30 G0 X25 Z50 C120 N40 TRACYL (35.0) N50 G55 G19 N60 S800 M3 N70 G0 Y70 Z10 ; Takım: Freze ağzı, kesme hızı, kesme hızı tipi, ofset ; Y’yi C ekseni merkezine döndürme ; Başlangıç noktasına yaklaşma hareketi ; TRACYL aktifleştir , işleme çapı 35.0 mm ; ofset, düzlem seçimi: Y/Z düzlemi ; işmili dönüşünü başlat ; Y/Z başlama pozisyonu; ; Y şimdi yan yüzey ekseni geometrisidir N80 G1 X17.5 ; Kanal tabanına dalma hareketi ağzı N70 OFFN=12.4 ; Kanal tarafının kanal merkezine mesafesi 12.4 mm N90 G1 Y70 Z1 G42 ; TRC aktifleştir, kanal tarafına hareketlen N100 Z–30 ; Silindir eksenine paralel kanal bölümü N110 Y20 ; Döngeye paralel kanal bölümü N120 G42 G1 Y20 Z–30 ; TRC tekrar başlat, kanalın diğer tarafına yaklaşma, ; kanal tarafından kanal merkez hattına mesafe 12.4 mm olarak kalıyor N130 Y70 F600 ; Döngeye paralel kanal bölümü N140 Z1 ; Silindir eksenine paralel kanal bölümü N150 Y70 Z10 G40 ; TRC seçimini kaldır N160 G0 X25 ; Ağzı geri çek N170 M5 OFFN=0 ; Işmili seçimini kaldır, kanal mesafesini sil N180 TRAFOOF ; TRACYL seçimini kaldır N200 G54 G17 G0 X25 Z50 C120 ; Başlangıç noktasına hareket N210 M2 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 8-263 Programlama 8.15 Dış yüzey Frezeleme- TRACYL Bu sayfa notlarınız için boş bıraktırılmaktadır. 8-264 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9 Çevrimler 9.1 Çevrimlerin genel bilgileri Çevrimler, genel olarak kılavuz çekme yada frezeleme gibi belirli işleme süreçlerini gerçekleştirmek için kullanılabilir teknoloji alt programlarıdır. Bu çevrimler parametre ataması ile işlerin her birine uyarlanırlar. Burada tanımlanan çevrimler SINUMERIK 840D/810D için verilenlerle aynıdırlar. Delik Delme çevrimleri, delme şablonları ve frezeleme çevrimleri Aşağıdaki standart çevrimler SINUMERIK 802D kumanda sistemi kullanılarak gerçekleştirilebilir: • Delme çevrimleri CYCLE81 Delme, merkezleme(puntalam) CYCLE82 Delme, delik genişletme CYCLE83 Derin delik delme CYCLE84 Rijit taping(kılavuz çekme) CYCLE840 Mendrensiz kılavuz çekme CYCLE85 Raybalama 1 (delme 1) CYCLE86 Delik genişletme(delme 2) CYCLE87 Durma 1 ile delme (delme 3) CYCLE87 Durma 2 ile delme (delme 4) CYCLE89 Raybalama 2 (delme 5) SINUMERIK 840D ile, genişletme çevrimleri CYCLE85 ... CYCLE89 genişletme 1 olarak adlandırılır... genişletme 5, fakat buna rağmen işlevlerinde benzer. • • Delme şablon çevrimleri HOLES1 Eşit aralıklarla bir doğru boyunca delik delme HOLES2 Eşit aralıklarla bir daire etrafına delik delem Frezeleme çevrimleri CYCLE71 Alın işleme(Yüzey frezeleme) CYCLE72 kontur işleme(Kontur frezeleme) CYCLE76 Ada dört köşe(Dörtköşe ada oluşturma) CYCLE77 Ada dairesel(Dairesel ada oluşturma) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-265 Çevrimler 9.2 Programlama çevrimleri LONGHOLE Uzun delik SLOT1 Frezeleme kanalı ’Kanal daire üzerinde’ SLOT2 Frezeleme kanalı”Dairesel kanallar” POCKET3 Dörtköşe Cep boşaltma POCKET4 Dairesel Cep boşaltma CYCLE90 Freze ile diş açma Çevrimler takım kutusu ile birlikte verilir. RS232 interface’inden parça programı belleğine kumanda sistemi başlangıcında yüklenirler. Yardımcı çevrim alt programları Çevrim paketi aşağıdaki yardımcı alt programları içerir: • cyclesm.spf • steigung.spf ve • meldung.spf Bunlar mutlaka kumanda da yüklü olmalıdır. 9.2 Programlama çevrimleri Çağrı ve geri dönüş koşulları G işlevleri çevrim çağrısı öncesinde geçerlidir ve programlanır ofsetler çevrim sonrasında da aktif kalırlar. İşleme düzlemi (G17, G18, G19) çevrim çağrısı yapmadan önce tanımlanmalıdır. Varolan düzlemde çalışan bir çevrim aşağıdakiler ile birlikte çalışır • Düzlem ekseni (apsis) • 2. Düzlem ekseni (ordinat) • Delme ekseni/dalma hareketi ekseni, 3. eksen düzleme dik olarak durur (uygulama) Delme çevrimleri ile delme işlemi varolan düzleme dik olan eksende gerçekleştirilir. Frezelemede derin dalma hareketi eksende gerçekleştirilir. Ordinat Apsis uygulanan uygulanan Apsis Ordinat Şekil 9-1 düzlem ve eksen ataması 9-266 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.2 Çevrimler Programlama çevrimleri Tablo 9-1 Düzlem ve eksen ataması Komut Düzlem Dik dalma hareketi ekseni Bir çevrim yürütülürken çıkan mesajlar Farklı çevrimler esnasında işleme durumu ile ilgili mesajlar program yürütülmesi esnasında kumanda sistemi ekranında görüntülenirler. Bu mesajlar program yürütülmesini iptal etmezler ve sonraki mesaj belirene kadar görüntülenmeye devam edeceklerdir. Mesaj metinleri ve anlamları refere edildikleri çevrimi ile birlikte listelenirler. 9.7.4 Bölümünde bir özet bulunacaktır. Bir çevrim yürütülürken blok görüntüsü Çevrim çağrısı çevrim süresi için varolan blok ekranında görüntülenir. Çevrim çağrısı ve parametre listesi Çevrimlerin tanımlayıcı parametreleri çevrim çağrılırken parametre listesinden aktarılırlar. Not Çevrim çağrıları mutlaka ayrı bir blokta programlanmalıdır. Standart çevrim parametresi ataması ile ilgili temel talimatlar Programlama Kılavuzu her çevrimin parametre listesini aşağıdakiler ile birlikte tanımlar • Sıra ve • Tip. Tanımlayıcı parametrelerin sırasını dikkate almak şarttır. Bir çevrimnün her tanımlayıcı parametresi belirli bir veri tipine sahiptir. Kullanılmakta olan parametre çevrim çağrılırken tanımlanmalıdır. Parametre listesinde aşağıdakileri aktarabilirsiniz • R parametreleri (sadece numerik değerler) • Sabitler aktarılabilirler. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-267 Çevrimler 9.3 Program editörü grafik çevrim desteği R parametreleri parametre listesinde kullanılırsa, çağrı programında ilk önce atanmış değerler olmalıdırlar. Çevrimler şöyle çağrılabilirler • Tam bir parametre listesi veya • Parametreleri dışarıda bırakarak. Parametre listesini ham şekilde “)” ile iptal etmek isterseniz. Listede herhangi bir parametre ihmal edilecekse bir yer tutucu olarak bir virgül “…, ,…” yazılmalıdır. Bir hata tepkisi bir çevrim için özellikle tanımlanmamaktaysa sınırlı değer aralığında parametre değerleri için hiçbir doğruluk sınaması yapılmaz. Çevrim çağrısı esnasında parametre listesi parametrenin çevrim esnasında tanımlanır olduğu girişlerden daha fazlasını içeriyorsa, genel NC 12340 “Çok fazla parametre” alarmı görüntülenir ve çevrim yürütülmez. Çevrim çağrısı Bir çevrim metotlarının her biri her bir çevrim için sağlanan programlama örnekleri için gösterilirler. Çevrimlerin simulasyonu Çevrim çağrıları olan programlar ilk simulasyonda sınanabilirler. Simulasyon esnasında çevrim hızlandırma hareketleri ekranda gösterilir. 9.3 Program editörü grafik çevrim desteği Kumanda sistemindeki program düzenleyicisi çevrim çağrılarını programa eklemeniz ve parametreleri girmeniz için programlama desteği sağlar. İşlev Çevrim desteği üç parçadan oluşur: 6. Çevrim seçimi 7. Parametre ataması için ekran formları girişi 8. Her çevrim için yardım ekranı (interaktif ekran formunda bulunur). Gerekli dosyaların genel görünümü Aşağıdaki dosyalar çevrim desteği esasını içerir: 8-268 • cov.com • sc.com SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.3 Çevrimler Program editörü grafik çevrim desteği Not Bu dosyalar mutlaka kumanda sisteminde yüklü olmalıdır. Kumanda sistemi başlangıcı esnasında yüklenirler. Çevrim desteğini çalıştırma Çevrim çağrısını programa eklemek için sırasıyla aşağıdaki adımları gerçekleştirin: • Çevrimlerin her birinin seçme çubuklarını alt dallara ayrılmış “Delme" ve "Frezeleme" tuşlarını kullanarak yatay bar tuşundan girmek mümkündür. • Çevrim seçimi, ekran formu yardım ekranı ile birlikte ekranda belirene kadar dikey bar çubuk kullanılarak gerçekleştirilir. • Ardından parametreler için değerleri girin. • Değerler doğrudan (numerik değerler) ya da dolaylı olarak (R parametreleri, ör. R27 ya da R parametrelerinin olduğu ifadeler ör. R27 + 10) girilebilir. • Numerik değerler girilirlerse, değerin kabul edilir aralıkta olup olmadığını görmek için bir sınama gerçekleştirilir. • Sadece ekrana gelen bazı parametreler seçme tuşu kullanılarak seçilirler. • Delme çevrimleri için dikey “model Çağrısı” anahtarını kullanarak bir çevrimi model olarak çağırma mümkündür. • Model çağrısı “Model iptal” ile delme çevrimleri liste kutusundan seçilir. • Onaylama için “OK” basın (ya da hata olması durumunda "İptal"). Yeniden derle Program kodlarının yenieden derlenmesi varolan bir programa çevrim desteği kullanılarak değişiklikler yapmaya yarar. Kursörü değiştirilecek satırın üzerine getirin ve “Yeniden Derle” tuşunu seçin. Bu program parçasının yaratılmakta olduğu grafik ekran formunu yeniden açacaktır ve değerleri değiştirebilir ve kabul edebilirsiniz. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-269 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri 9.4 Delme çevrimleri 9.4.1 Genel Bilgi Delme çevrimleri delme, genişletme, kılavuz çekme vs. için DIN 66025’e göre tanımlı hareket sıralarıdır. Bir alt program formunda tanımlı bir isim ve bir parametre listesi ile çağrılırlar. Genişletme için toplamda beş çevrim sağlanmıştır. Tümü farklı bir teknolojik prosedürü izler ve bu nedenle de farklı parametrelendirilirler. Tablo 9-2 Genişletme çevrimsü Raybalama 1 Özel parametrelendirme özellikleri CYCLE85 Boring (delik genişletme) CYCLE86 Stop 1 ile delme CYCLE87 Stop 2 ile delme CYCLE88 Raybalama 2 CYCLE89 Raybalama için giriş ve geri çekilme için farklı ilerleme hızları Doğrultulu işmili duruşu, uzaklaşma yolu belirleme, hızlı hareket oranında geri çekilme, işmili dönüş yönünün belirlenmesi, M5 işmili duruşu derin delmede M0; devam etmek için NC_start’a basın, hızlı harekette uzaklaşma, işmili dönüş yönünün CYCLE87’de olduğu gibi ve derin delik dibinde bekleme zamanını Raybalama için aynı ilerleme hızında giriş ve geri çekilme Delme çevrimleri model olabilir yani hareket komutları içeren her bloğun sonunda yürütülürler. Kullanıcı tarafından yaratılan sonraki çevrimler de model olarak çağrılabilirler (ayrıca bkz. Bölüm 8.1.6 ya da 9.3). İki tip parametre vardır: • Geometrik parametreler ve • İşleme parametreleri Geometrik Çevrimler. Referans ve geri çekilme yüzeylerini, güvenli çalışma mesafesi ve mutlak ya da arttırımlı son delik derinliğini tanımlarlar. Geometrik parametreler ilk delme çevrimi olan CYCLE 81'de hepsini içericek şekilde belirlenirler. 9-270 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri Geometrik parametre Geri Çekilme düzlemi Güvenli çalışma Referans düzlemi Delik derinliği Şekil 9-2 İşleme parametreleri, çevrimlerin her birinde farklı bir anlama ve etkiye sahiptir. Bu nedenle her çevrimde ayrı programlanırlar. 9.4.2 Şartlar Çağrı ve geri dönüş koşulları Delme çevrimleri varolan eksen adlarından bağımsız olarak programlanırlar. Çevrim çağrılmadan önce yüksek program seviyesinde delme pozisyonuna hareket edilmelidir. İlerleme hızı gerekli değerleri, işmili devri ve işmili devir yönü delme çevriminde tanımlayıcı hiçbir parametre yoksa parça programında programlanmalıdır. G işlevleri ve gerçek veri kaydı çevrim sonrasında çevrim aktif kalma çağrısından önce aktiftir. Düzlem tanımı Delme çevrimleri, işleme işleminin gerçekleştirileceği parça koordinat sisteminin genel olarak G17, G18 ya da G19 düzlemlerinin seçimi ile tanımlanacağı ve programlanabilir ofset seçimi yapılacağı varsayılır. Delme ekseni mutlaka varolan düzleme dik duran bu koordinat sisteminin eksenidir. Bir takım ölçü bilgisi çevrim çağrılmadan önce seçilmelidir. Etkisi mutlaka seçili düzleme diktir ve çevrim sonrasında da aktif kalır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 9-271 6FC5398-0CP10-1BA0 Delme eksenleri Takım ölçü bilgileri Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri Şekil 9-3 Bekleme zamanı programlama Delme çevrimlerinde bekleme süresi parametreleri F sözcüğü ile atanırlar ve bu nedenle de saniye olarak değerlerle tanımlanırlar. Bu prosedürden herhangi bir sapma açıkca belirtilmelidir. 9.4.3 Delme, merkezleme - CYCLE81 Programlama CYCLE81(RTP, RFP, SDIS, DP, DPR) Tablo 9-3 CYCLE81 parametreleri RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli çalışma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Deliğin son noktası (mutlak) DPR gerçek Referans düzlemine (işaretsiz girin) göre deliğin son noktası İşlev Takım, programlanmış işmili devrinde, ilerleme hızında deliğin son noktasına kadar hareket ederek delme işlemini gerçekleştirir. 9-272 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyon: Delme pozisyonu seçili düzlemin iki eksenindeki pozisyondur. Çevrim, hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • Referans düzlemine doğru hareket,önce mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır. G0 ile güvenli yaklaşma • Deliğin son noktasına kadar, programda (G1) programlı ilerleme hızı(F) ile delme işlemini gerçekleştirir. • Sonra G0 ile geri çekilme düzlemine kadar geri çıkar. Parametrelerin açıklaması RFP ve RTP (referans düzlemi ve geri çekilme düzlemi) Normal olarak referans düzlemi(RFP) ve geri dönüş düzlemi (RTP) farklı değerlere sahiptirler. Çevrimde geri çekilme düzleminin referans düzleminden ileride olduğu varsayılır. Geri çekilme düzleminden deliğin son noktasına kadar olan uzaklığın, referans düzleminden deliğin son noktasına kadar olan uzaklıktan daha fazla olduğu anlamına gelmektedir. DIS (güvenli çalışma mesafesi) Güvenli çalışma mesafesi (SDIS) referans düzlemine referans ile hareket eder. Bu güvenli çalışma mesafesi ile ileri alınır. İhtiyati boşluğun hareket ettiği yön çevrim tarafından otomatik olarak belirlenir. DP ve DPR (güvenli çalışma mesafesi) Deliğin son noktası referans düzlemine göre mutlak (DP) ya da relatif (DPR) olarak belirlenebilir. Relatif belirleme ile çevrim nihayetlenen derinliği referans ve Geri çekilme düzlemlerinin pozisyonlarını kullanarak otomatik olarak hesaplayacaktır. Şekil 9-4 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 9-273 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri Ek bilgi Eğer DP ve DPR her ikiside girilmişse, deliğin son noktası DPR değeri kadar olur. DP ile programlı mutlak derinlikten farklı olursa “Derinlik: Relatif derinlik değerine karşılık gelir" mesajı mesaj satırında çıkar. Referans ve geri çekilme düzlemlerin değerleri aynıysa relatif derinlik belirlemesine müsaade edilmez. 61101 hata mesajı “Referans düzlemi yanlış tanımlı” ve çevrim yürütülmez. Bu hata mesajı geri çekilme düzlemi referans düzlemi sonrasında yerleştirilmişse yani deliğin son noktasına olan uzaklığı daha küçükse de çıkar. Programlama örneği: Delme_Merkezleme Farklı parametre kullanımı olarak adlandırılan yerde CYCLE81 delme çevrimsü kullanarak 3 delme deliği üretmek için bu programı kullanın. Delme ekseni mutlaka Z eksenidir. Şekil 9-5 9-274 N10 G0 G17 G90 F200 S300 M3 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 D3 T3 Z110 Geri Çekilme düzlemine hareket N30 X40 Y120 İlk delme pozisyonuna hareket N40 CYCLE81(110, 100, 2, 35) Mutlak deliğin son noktası, güvenli yaklaşma mesafesi ve eksik parametre listesi ile çevrim çağrısı N50 Y30 Sonraki delme pozisyonuna hareket N60 CYCLE81(110, 102, , 35) Güvenli yaklaşma mesafesiz çevrim çağrısı N70 G0 G90 F180 S300 M03 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N80 X90 Sonraki konuma hareket et N90 CYCLE81(110, 100, 2, , 65) Relatif deliğin son noktasına güvenli yaklaşma mesafesi ile çevrim çağrısı N100 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler Delme çevrimleri 9.4 9.4.4 Delme, delik genişletme - CYCLE82 Programlama CYCLE82(RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, DTB) Parametreler Tablo 9-4 CYCLE82 parametreleri RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli yaklaşma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Deliğin son noktası(mutlak) DPR gerçek Referans düzlemine noktası(işaretsiz girin) DTB gerçek Delik dibinde bekleme zamanı (talaş kırma) göre deliğin son İşlev Takım, programlanmış işmili devrinde, ilerleme hızında deliğin son noktasına kadar hareket ederek delme işlemini gerçekleştirir. Deliğin son noktası erişildiğinde bekleme süresinin geçmesi beklenir. Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyonlama: Delme pozisyonu seçili düzlemin iki eksenindeki pozisyondur. Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • Referans düzlemine doğru hareket,önce mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır. G0 ile güvenli yaklaşma • Deliğin son noktasına kadar, programda (G1) programlı ilerleme hızı(F) ile delme işlemini gerçekleştirir. • Delik dibinde DTB kadar bekler. • Sonra G0 ile geri çekilme düzlemine kadar geri çıkar. Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS, DP, DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 9-275 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri Tablo 9-6 DTB (bekleme süresi) Delik dibinde(talaş kesme) bekleme süresi DTB altında saniye olarak programlanır. Not Eğer DP ve DPR her ikiside girilmişse, deliğin son noktası DPR değeri kadar olur. DP ile programlı mutlak derinlikten farklı olursa “Derinlik: Relatif derinlik değerine karşılık gelir" mesajı mesaj satırında çıkar. Referans ve geri çekilme düzlemlerin değerleri aynıysa relatif derinlik belirlemesine müsaade edilmez. 61101 hata mesajı “Referans düzlemi yanlış tanımlı” ve çevrim yürütülmez. Bu hata mesajı geri çekilme düzlemi referans düzlemi sonrasında yerleştirilmişse yani deliğin son noktasına olan uzaklığı daha küçükse de çıkar………... Programlama örneği: Delme, delik genişletme Program CYCLE82 çevrimsü ile XY düzleminde X24 Y15 pozisyonunda 27 mm derinlikte tek bir delikle işler. Programlı bekleme süresi 2s, delme ekseni Z’de, Güvenli yaklaşma mesafesi 4 mm. 9-276 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri Şekil 9-7 Örnek N10 G0 G17 G90 F200 S300 M3 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 D1 T10 Z110 Geri Çekilme düzlemine hareket N30 X24 Y15 Delme pozisyonuna hareket N40 CYCLE82(110, 102, 4, 75, , 2) Mutlak deliğin son noktası, güvenli yaklaşma mesafesi ve eksik parametre listesi ile çevrim çağrısı N50 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-277 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri 9.4.5 Derin delik delme - CYCLE83 Programlama CYCLE83(RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, FDEP, FDPR, DAM, DTB, DTS, FRF, VARI) Parametreler Tablo 9-5 CYCLE83 parametreleri RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli yaklaşma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Deliğin son noktası(mutlak) DPR gerçek Referans düzlemine noktası(işaretsiz girin) FDEP gerçek Puntalama derinliği (mutlak) FDPR gerçek Referans düzlemine (işaretsiz girin) DAM gerçek Gagalama miktarı (işaretsiz girin) DTB gerçek Delik dibinde bekleme zamanı (talaş kırma) DTS gerçek Başlama noktası ve talaş giderme bekleme zamanı FRF gerçek VARI int göre göre deliğin puntalama son derinliği Puntalama derinliği ilerleme hızı faktörü (işaretsiz girin) Değerler aralığı: 0.001 ... 1 İşleme tipi: Talaş kırarak = 0 Talaş boşaltarak = 1 İşlev Takım, programlanmış işmili devrinde, ilerleme hızında deliğin son noktasına kadar hareket ederek delme işlemini gerçekleştirir. Derin delik delme, delik son noktasına ulaşıncaya kadar, DAM ile belirtilmiş mesafede kademeli olarak, birçok sefer dalarak delme işlemini gerçekleştirir. Delme, her DAM mesafesi kadar dalma sonrasında ya güvenli yaklaşma mesafesine (SDIS) kadar(talaş boşaltma), ya da her defasında 1 mm kadar (talaş kırma) geri çıkar. Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyonlama: Delme pozisyonu seçili düzlemin iki eksenindeki pozisyondur. 9-278 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler Delme çevrimleri 9.4 Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: Çevrim, hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: Talaş boşaltmalı derin delik delme (VARI=1): • Referans düzlemine doğru hareket,önce mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır. G0 ile güvenli yaklaşma • Puntalama derinliğini(FDEP) G1 ile , çevrimden önce tanımlı ilerleme hızının FRF (ilerleme hızı faktörü) parametresinde belirtilmiş faktöre göre işlenir. • Delik dibinde bekleme zamanı (DTB parametresi) • G0 hareketi ile emniyetli yaklaşma mesafesine(SDIS) geri çıkar. • Başlangıç noktasında bekleme süresi (DTS parametresi) • Tekrar G0 hareketi ile delmeye devam edeceği noktaya 1 mm kalana kadar gelir. • Sonraki derin delmeye G1 ile çevrim öncesindeki ilerleme ile deliğin son noktasına kadar işleme devam edilir. • Deliğin son noktasına ulaşınca G0 hareketi ile geri çekilme düzlemine geri çıkar. Şekil 9-8 Talaş giderme ile derin delik delme (VARI=1) Talaş kırmalı derin delik delme (VARI=0): • Referans düzlemine doğru hareket,önce mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır. G0 ile güvenli yaklaşma • Puntalama derinliğini(FDEP) G1 ile , çevrimden önce tanımlı ilerleme hızının FRF (ilerleme hızı faktörü) parametresinde belirtilmiş faktöre göre işlenir. • Delik dibinde bekleme zamanı (DTB parametresi) • G1 hareketi ile çevrim öncesinde belirtilen ilerleme hızı ile delme derinliğinde 1 mm geri çıkar (talaş kırma). • Sonraki derin delmeye G1 ve çevrim öncesindeki ilerleme ile deliğin son noktasına kadar işlemeye devam edilir. • Deliğin son noktasına ulaşınca G0 hareketi ile geri çekilme düzlemine geri çıkar. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-279 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri Şekil 9-9 Talaş giderme ile derin delik delme (VARI=0) Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS, DP, DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81 DP (ya da DPR), FDEP (ya da FDPR) ve DAM arasındaki ilişki Ara derin delik delme, deliğin son noktası, puntalama derinliği ve gagalama miktarı temelinde aşağıdaki şekilde hesaplanırlar: • İlk adımda, ilk puntalama ile parametrelenen derinlik, toplam delme derinliğini aşmadığı sürece hareket eder. • İkinci derin delik delmeden itibaren, delme stroku gagalama miktarını son delme derinliği strokunda, bu derinlik strokunun programlı gagalama miktarından daha büyük olmasının sağlanacağı şekilde çıkarılması ile elde edilir. • Sonraki delme strokları, kalan derinlik gagalama miktarının iki katından daha fazla olduğu sürece gagalama miktarına karşılık gelir. • Son iki delme stroku eşit olarak bölünür ve hareket ettirilir ve bu nedenle de mutlaka gagalama miktarının yarısından daha fazladır. • İlk puntalama derinliği değeri toplam derinlikle uyumlu değilse 31107 "İlk delme derinliği yanlış tanımlı” hata mesajı çıkar ve çevrim yürütülmez. FDPR parametresi çevrimde DPR parametresi ile aynı etkiye sahiptir. Referans ve çekime düzlemi değerleri aynıysa, ilk puntalama derinlik değeri relatif bir değer olarak tanımlanır. Puntalama derinliği, deliğin son noktasıdan daha fazla programlanırsa deliğin son noktası asla aşılmaz. Çevrim puntalama derinliği deliğin son noktası sadece bir kez delmede erişilirse otomatik olarak azaltacak ve bu nedenle de bir kez delecektir. DTB (bekleme süresi) Delik dibinde(talaş kırma) bekleme süresi DTB altında saniye olarak programlanır. 9-280 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri DTS (bekleme süresi) Başlama noktasında bekleme süresi sadece VARI = 1 (talaş boşaltma) olursa gerçekleştirilir. FRF (puntalama ilerleme hızı faktörü) Bu parametre ile çevrimde sadece puntalama hareketi, geçerli olan aktif ilerleme hızı için bir azaltma faktörü girebilirsiniz. VARI (işleme tipi) VARI=0(talaş kırma) parametresi ayarlanırsa matkap her talaş kesme delme derinliğine eriştikten sonra 1 mm çekilir. VARI=1 (talaş boşaltma) ise matkap referans düzleminin güvenli yaklaşma mesafesine kadar her seferinde geri çıkıp delme işlemini yapar. Not Öngörü uzaklığı çevrimde iççap olarak aşağıdaki gibi hesaplanır: • Delme derinliği 30 mm ise öngörü uzaklığı değeri mutlaka 0.6 mm’dir. • Daha derin delme derinlikleri için delme derinliği/50 formülü kullanılır (en yüksek değer 7 mm). Programlama örneği-derin delik delme Bu program CYCLE83 çevrimi, XY düzleminde X80 Y120 ve X80 Y60 pozisyonlarında yürütür. İlk puntalama ile, bekleme süresi sıfır ve işleme tipi talaş kırma ile delinir. Delik derinliği ve ilk puntalama mutlak değerler olarak girilirler. İkinci çevrim çağrısında 1s bir bekleme süresi programlanır. İşleme tipi talaş kırarak seçilir, delik derinliği referans düzlemine göredir. Delme ekseni her iki durumda Z eksenidir. Şekil 9-10 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-281 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri N10 G0 G17 G90 F50 S500 M4 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 D1 T12 N30 Z155 Geri Çekilme düzlemine hareket N40 X80 Y120 İlk delme pozisyonuna hareket N50 CYCLE83(155, 150, 1, 5, 0, 100, 20, 0, 0, 1, 0) Çevrim çağrısı; parametreleri N60 X80 Y60 Sonraki delme pozisyonuna hareket N70 CYCLE83 (155, 150, 1, , 145, 50, 20, 1, 1, 0.5, 1) Delik derinliği arttırımlı verisi çevrim çağrısı ve 1. delme derinliği; güvenli çalışma mesafesi 1 mm ve kesme hızı faktörü 0.5 N80 M02 Program sonu mutlak değerli derinlik 9.4.6 Rijit Kılavuz Çekme – CYCLE84 Programlama CYCLE84 (RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, DTB, SDAC, MPIT, PIT, POSS, SST, SST1) Parametreler Tablo 9-6 CYCLE84 parametreleri 9-282 RTP Gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP Gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS Gerçek Güvenli yaklaşma mesafesi (işaretsiz girin) DP Gerçek Dişin son noktası(mutlak) DPR Gerçek Referans düzlemine göre dişin son noktası(işaretsiz girin) DTB Gerçek Delik dibinde bekleme zamanı (talaş kırma) SDAC İnt MPIT Gerçek PIT gerçek POSS gerçek SST gerçek Kılavuzun giriş devri SST1 gerçek Kılavuzun çıkış devri Çevrim sonu sonrası devir yönü Değerler: 3, 4 ya da 5 (M3, M4 ya da M5 için) Diş ebadı olarak hatve (işaretli): Değerler aralığı 3 (M3 için)… 48 (M48 için); işaret dişte devir yönünü belirler Değer olarak hatve (işaretli) Değer aralığı: 0.001 ... 2000.000 mm); işaret dişte devir yönünü belirler Çevrimde tanımlı işmili duruşu ile işmili pozisyonu (derece olarak) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri İşlev Takım, programlanmış işmili devrinde, ilerleme hızında dişin son noktasına kadar hareket ederek diş çekme işlemini gerçekleştirir. CYCLE84 rijit kılavuz çekme işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılır. Mendrensiz kılavuz çekme için ayrı bir CYCLE840 çevrimi bulunmaktadır Not CYCLE84 işmilinin genişletme işlemi için kullanılacak olması teknik anlamda pozisyon kumandalı işmili işleminden çalıştırılabilirse kullanılabilir. Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyonlama: Delme pozisyonu seçili düzlemin iki eksenindeki pozisyondur. Çevrim, hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • Referans düzlemine doğru hareket,önce mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır. G0 ile güvenli yaklaşma • Tanımlı işmilinin pozisyonlama yapması için (POSS parametresindeki değer) işmili bir eksen işlemine geçer. • Dişin son noktasına kadar SST devri ile giriş yapar. • Dişin dibinde bekleme zamanı (DTB parametresi) • Referans düzlemine geri çekilme, güvenli yaklaşma mesafesi, SST1 devri ile ters yönde dönerek parçadan geri çıkar. • Geri çekilme düzlemine G0 ile geri çekilir; işmili modu işmili devrini çevrim çağrılmadan önce aktif olmasının tekrar programlanması ve SDAC altında programlı devir yönü ile tekrar başlatılır. Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS, DP, DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-283 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri Şekil 9-11 DTB (beklme süresi) Bekleme süresi saniye olarak programlanmalıdır. Kör kanallara kılavuz çekerken bekleme süresinin verilmemesi önerilir. SDAC (Çevrim sonu sonrası devir yönü) İşmili devir yönü çevrim sonu ardından SDAC altında programlanmalı. Kılavuz çekme esnasında, işmilinin ters yönde dönmesi, çevrim içinde otomatik olarak gerçekleştirilir. MPIT ve PIT (bir diş ebadı ve bir hatve değeri olarak) Diş hatve değeri diş ebadı (metrik dişler için sadece M3 ve M48 arasında) ya da bir değer olarak (nümerik bir değer olarak birinden sonrakine bir diş devri) olarak tanımlanır. Her durumda gerekli olmayan parametre çağrıda ihmal edilir ya da sıfır değerine atanır. Sağ ya da sol dişler hatve parametre işareti ile tanımlanırlar: • Pozitif değer → (M3 ile olduğu gibi) Sağ diş • Negatif değer → M4 ile olduğu gibi) Sol diş İki diş hatve parametresi çakışan değerlere sahip olursa 61001 alarmı “Diş hatve yanlış” oluşur ve çevrim yürütme iptal edilir. POSS (işmili pozisyonu) Kılavuz çekme öncesi işmilide, işmili pozisyonlama ile durdurulur ve SPOS komutu kullanılarak pozisyon kontrolüne ayarlanır. Bu durma işmili pozisyonu, SPOS altında programlanır. 9-284 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri SST (Giriş devir) SST parametresi, kılavuzun parçaya giriş devrini içerir. SST1 (geri çekilme devri) Kılavuzun parçadan çıkarken devri, SST1 ile G332 ile programlanır. Bu parametreye sıfır değeri atanırsa geri çekilme SST altında programlı devirde gerçekleştirilir. Not Kılavuz çekme esnasında, çevrimde devir yönü mutlaka otomatik olarak tersine çevrilir. Programlama örneği: Rigit kılavuz çekme Bir diş XY düzleminde X30 Y35 pozisyonunda bir kılavuz çekilecektir; Kılavuz ekseni Z eksenidir. Hiçbir bekleme süresi programlanmaz; derinlik arttırımlı değer olarak programlanır. Devir yönü ve hatve parametreleri atanmış değerler olmalıdırlar. M5 metrik diş kılavuz çekilecektir. Şekil 9-12 N10 G0 G90 T11 D1 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 G17 X30 Y35 Z40 Delme pozisyonuna hareket N30 CYCLE84 (40, 36, 2, ,30, 3, 5, ,90, 200, 500) Çevrim çağrısı; PIT parametresi ihmal edilmektedir; mutlak derinlik ya da bekleme süresi hiçbir değer girilmedi; işmili 90 derecede durur; kılavuz çekme hızı 200, çekilme hızı 500 N40 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-285 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri 9.4.7 Mandrensiz kılavuz çekme – CYCLE840 Programlama CYCLE840 (RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, DTB, SDR, SDAC, ENC, MPIT, PIT) Parametreler Tablo 9-7 CYCLE840 parametreleriW RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli yaklaşma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Dişin son noktası(mutlak) gerçek Referans düzlemine göre dişin son noktası(işaretsiz girin) Diş dibinde bekleme zamanı (talaş kırma) DPR gerçek DTB int SDR int SDAC int ENC gerçek MPIT gerçek PIT Geri çekilme devir yönü Değerler: 0 (otomatik yön geri dönüşü) 3 ya da 4(M3 ya da M4 için) Çevrim sonu sonrası devir yönü Değerler: 3, 4 ya da 5 (M3, M4 ya da M5 için) Enkoderli/Enkodersiz kılavuz çekme Değerler: 0 = Enkoderli 1 = Enkodersız Diş ebadı olarak hatve (işaretli): Değerler aralığı 3 (M3 için)… 48 (M48 için) Değer olarak hatve (işaretli) Değer aralığı: 0.001 ... 2,000.000 mm İşlev Takım, programlanmış işmili devrinde, ilerleme hızında dişin son noktasına kadar hareket ederek diş çekme işlemini gerçekleştirir. Mendrensiz kılavuz çekmeyi gerçekleştirmek için bu çevrimi kullanın. • Enkodersiz • Enkodrerli. Enkodersiz mandrensiz kılavuz çekme sırası Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyonlama: Delme pozisyonu seçili düzlemin iki eksenindeki pozisyondur. 9-286 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: Şekil 9-13 • Referans düzlemine doğru hareket, mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır, önce G0 ile güvenli yaklaşma • Dişin son noktasına kadar kılavuz çekme, • Diş dibinde bekleme zamanı (DTB parametresi), • Referans düzlemine geri çekilme güvenli yaklaşma mesafesi ile sağlanır, • G0 ile geri çekilme düzlemine geri çıkması. Enkoderli mandrensiz kılavuz çekme sırası Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyonlama: Delme pozisyonu seçili düzlemin iki eksenindeki pozisyondur. Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: Şekil 9-14 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-287 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri • Referans düzlemine doğru hareket, mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır, önce G0 ile güvenli yaklaşma • Dişin son noktasına kadar kılavuz çekme, • Diş dibinde bekleme zamanı (DTB parametresi), • Referans düzlemine geri çekilme güvenli yaklaşma mesafesi ile sağlanır, • G0 ile geri çekilme düzlemine geri çıkması. Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS, DP, DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81 DTB (bekleme süresi) Bekleme süresi saniye olarak programlanmalıdır. SDR (Geri çekilme devir yönü) SDR=0 işmili devri otomatik olarak tersine çevrilecekse ayarlanmalı. Makine devri hiçbir kodlayıcının ayarlı olmadığı şekilde tanımlanırsa (bu durumda makine datası MD30200 NUM_ENCS 0’dır) parametreye devir yönü için 3 ya da 4 değeri atanmalı; aksi durumda 61202 alarmı “Hiçbir işmili yönü programlı değil” çıkar ve çevrim iptal edilir. SDAC (dönüş yönü) Çevrimin model olarak da çağrılabilir olması nedeniyle (bkz. Bölüm 9.3) kılavuzu çalıştırmak için bir dönüş yönü tanımlamak şarttır. Bu SDAC parametresinde programlanır ve yüksek seviye programında ilk çağrı öncesinde programlı devir yönüne karşılık gelir. SDR =0 ise SDAC’a atanan değerin çevrimde hiçbir anlamı yoktur ve parametrelemede ihmal edilebilir. ENC (tapping) Kılavuz enkoder varken, enkoder olmadan gerçekleştirilecekse ENC parametresine 1 değeri atanmalıdır. Buna rağmen hiçbir enkoder eklenmemiş ve parametreye 0 değeri atanmışa çevrimde ihmal edilir. MPIT ve PIT (bir diş ebadı ve bir hatve değeri olarak) İşmili hatve parametresi enkoder ile yapılırsa geçerlidir. Çevrim ilerleme hızını işmili devir ve hatveden hesaplar. Diş hatve değeri diş ebadı (metrik dişler için sadece M3 ve M48 arasında) ya da bir hatve değeri olarak (nümerik bir değer olarak birinden sonrakine bir diş devri) olarak tanımlanır. Her durumda gerekli olmayan parametre çağrıda ihmal edilir ya da sıfır değerine atanır. 9-288 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri İki diş hatve parametresi çakışan değerlere sahip olursa 61001 alarmı “Diş hatve yanlış” çevrim tarafından çıkarılır ve çevrim yürütme iptal edilir. Ek bilgi Makine MD30200 NUM_ENCS makine datasındaki ayarlara bağlı olarak, çevrim kılavuz çekmenin enkoderli ya da enkodersiz gerçekleştirilip gerçekleştirilmeyeceğini seçer. İşmili devir yönü M3 ya da M4 ile programlanmalıdır. G63 diş bloklarında ilerleme hızı anahtarı ve işmili devri anahtarı değerleri 100%’de sabitlenir. Daha uzun bir kılavuz çekme, genelde enkodersiz kılavuz çekme için gereklidir. Programlama örneği: Enkodersiz kılavuz çekme Bu programda, bir diş XY düzleminde X35 Y35 pozisyonunda enkoder olmadan kılavuz çekilir; kılavuz çekme ekseni Z eksenidir. Devir yönü SDR ve SDAC parametreleri atanmalıdırlar; ENC parametresine 1 değeri atanmalıdır, derinlik değeri mutlak değerdir. Hatve parametresi PIT ihmal edilebilir. işlemede bir kılavuz çekme kullanılır. Şekil 9-15 N10 G90 G0 T11 D1 S500 M3 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 G17 X35 Y35 Z60 Delme pozisyonuna hareket N30 G1 F200 Yol hızını belirleme N40 CYCLE840 (59, 56, 15, 0, 1, 4, 3, 1, , ) Çevrim çağrısı, bekleme süresi 1 s, M4 geri çekilme devir yönü, M3 çevrim sonrasında devir yönü, güvenli çalışma mesafesi yok MPIT ve PIT parametreleri ihmal edilmektedir. N50 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-289 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri Örnek: Enkoderli kılavuz çekme Bu programda bir diş enkoderi ile XY düzleminde X35 Y35 pozisyonunda kodlayıcı ile kılavuz çekilecektir. Delme ekseni Z eksenidir. Hatve parametresi tanımlanmalı, devir yönü otomatik ters çevrimi programlanır. işlemede bir kılavuz çekme kullanılır. Şekil 9-16 N10 G90 G0 T11 D1 S500 M4 Delme pozisyonuna hareket N20 G17 X35 Y35 Z60 9-290 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N30 CYCLE840 (59, 56, , 15, 0, 0, 4, 3, 0, 0, 3.5) Çevrim çağrı, güvenli çalışma mesafesi, mutlak derinlik tanımlamalı N40 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler Delme çevrimleri 9.4 9.4.8 Raybalama 1 (genişletme 1) – CYCLE85 Programlama CYCLE85(RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, DTB, FFR, RFF) Parametreler Tablo 9-8 CYCLE85 parametreleri RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli yaklaşma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Deliğin son noktası(mutlak) DPR gerçek Referans düzlemine noktası(işaretsiz girin) DTB gerçek Delik dibinde bekleme zamanı (talaş kırma) FFR gerçek Raybanın giriş İlerleme hızı RFF gerçek Raybanın geri çıkış ilerleme hızı göre deliğin son İşlev Takım, programlanmış işmili devrinde, ilerleme hızında deliğin son noktasına kadar hareket ederek delme işlemini gerçekleştirir. Atanmış ilerleme hızında gerçekleştirilen içeri ve dışarı hareket FFR ve RFF’dir. Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyonlama: Delme pozisyonu seçili düzlemin iki eksenindeki pozisyondur. Çevrim, hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • Referans düzlemine doğru hareket, mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır, önce G0 ile güvenli yaklaşma • G1 ve FFR parametresi altında ilerleme hızı programlı olarak deliğin son noktası kadar hareket eder. • Delik dibinde bekleme süresi • Referans düzlemine çıkışı G1 ile güvenli yaklaşma mesafesi ve RFF parametresi altında tanımlı geri çekilme ilerleme hızı ile geri çıkar. • G0 ile geri çekilme düzlemine geri çıkar. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-291 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS, DP, DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81 Şekil 9-17 DTB (bekleme süresi) Delik dibinde bekleme süresi DTB altında saniye olarak programlanır. FFR (Giriş ilerleme hızı) FFR altında programlı ilerleme hızı değeri delmede aktiftir. RFF (Çıkış ilerleme hızı) RFF altında programlı ilerleme hızı değeri, delikten referans düzlemine + güvenli yaklaşma mesafesine hareketlenirken aktiftir. 9-292 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri Programlama örneği: İlk genişletme geçişi CYCLE85 ZX düzleminde Z70 X50 pozisyonunda çağrılır. Genişletme ekseni Y eksenidir. Çevrim çağrısında deliğin son nokta değeri relatif bir değer olarak programlanır; hiçbir bekleme süresi programlanmaz. Parça üst ağzı Y102’dedir. Şekil 9-18 N10 T11 D1 N20 G18 Z70 X50 Y105 Delme pozisyonuna hareket N30 CYCLE85 (105, 102, 2, ,25, , 300, 450) Çevrim çağrısı, hiçbir bekleme süresi programlı değil N40 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-293 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri 9.4.9 Delik Genişletme (genişletme 2) – CYCLE86 Programlama CYCLE86 (RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, DTB, SDIR, RPA, RPO, RPAP, POSS) Parametreler Tablo 9-9 CYCLE86 parametreleri RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli yaklaşma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Deliğin son noktası(mutlak) DPR gerçek Referans düzlemine noktası(işaretsiz girin) DTB gerçek Delik dibinde bekleme zamanı (talaş kırma) SDIR int RPA gerçek RPO gerçek RPAP gerçek POSS gerçek göre deliğin son Devir yönü Değerler: 3 (M3 için) 4 (M4 için) Düzlemin 1. ekseni boyunca geri çekilme miktarı (artışlı, işaretle girilecek) Düzlemin 2. ekseni boyunca geri çekilme miktarı (artışlı, işaretle girilecek) Delme ekseninde geri çekilme miktarı (artışlı, işaretle girin) Çevrimde tanımlı işmili duruşu ile işmili pozisyonu (derece olarak) İşlev Çevrim delikleri genişletmeyi genişletme çubuğu ile destekler. Takım, programlanmış işmili devrinde, ilerleme hızında deliğin son noktasına kadar hareket ederek delik genişletme işlemini gerçekleştirir. Genişletme 2 ile, işmili durma pozisyonu son delme noktasına ulaşıldığında seçilir. Ardından programlı geri çekilme pozisyonlarına hızlı hareketle hareket edilir ve oradan geri çekilme düzlemine hareket edilir. Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyonlama: Delme pozisyonu seçili düzlemin iki eksenindeki pozisyondur. Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • Referans düzlemine doğru hareket,önce mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır. 9-294 G0 ile güvenli yaklaşma SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri • Deliğin son noktasına kadar, programda (G1) programlı ilerleme hızı(F) ile delme işlemini gerçekleştirir. • Delik dibinde DTB kadar bekler. • POSS altında programlı işmili pozisyonunda işmilinin durması • G0 ile en çok üç eksene kadar çapraz geri çekilme yolu • Genişletme ekseninde referans düzlemine geri çekilme G0 kullanılarak güvenli yaklaşma mesafesine kadar hareketi sağlanır • G0 ile geri çekilme düzlemine geri çıkar. Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS, DP, DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81 Şekil 9-19 DTB (bekleme süresi) Deliğin son noktasında (talaş kırmada) bekleme süresi DTB altında saniye olarak programlanır. SDIR (dönüş yönü) Bu parametre ile çevrimde genişletmenin gerçekleştirildiği dönüş yönünü belirleyebilirsiniz. 3 ya da 4 (M3/M4)’den farklı değerler üretilirse, 61102 alarmı “Hiçbir işmili yönü programlı değil” oluşur ve çevrim yürütülmez. RPA (1. eksen boyunca geri çekilme miktarı) Deliğin son noktası ve işmili durma pozisyonunda durduktan sonra gerçekleştirilir. 1. eksen (apsis) boyunca geri çekilme hareketini tanımlama için bu parametre kullanılır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-295 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri RPO (2. eksen boyunca geri çekilme miktarıi) Deliğin son noktası ve işmili durma pozisyonunda durduktan sonra gerçekleştirilir. 2. eksen (ordinat) boyunca geri çekilme hareketini tanımlama için bu parametre kullanılır. RPAP (delme ekseninde geri çekilme miktarı) Deliğin son noktası ve işmili durma pozisyonunda durduktan sonra gerçekleştirilir. Delme eksenindeki bir geri çekilme hareketini tanımlama için bu parametre kullanılır. POSS (işmili pozisyonu) Deliğin son noktasına erişildikten sonra gerçekleştirilen kademeli duran işmili için, işmili pozisyonunu programlamak amacıyla POSS kullanın. Not Aktif işmilini durdurmak mümkündür. Açısal değer bir aktarım parametresi kullanılarak programlanır. CYCLE86 çevriminde genişletme işlemi için kullanılacak işmili, pozisyon kumandalı işmili çalışması içine girmek için teknik olarak yeterliyse kullanılabilir. Programlama örneği: İkinci genişletme geçişi CYCLE86 XY düzleminde X70 Y50 pozisyonunda çağrılır. Delme ekseni Z eksenidir. Delik derinliği mutlak bir değer olarak programlanır; hiçbir emniyetli çalışma mesafesi belirlenmez. Delik dibinde bekleme süresi 2 sn’dir. parça üst köşesi Z110’da pozisyonlanır. Çevrimde işmili M3 ile dönecek ve 45 derecede sonlanacaktır. Şekil 9-20 9-296 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri N10 G0 G17 G90 F200 S300 M3 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 T11 D1 Z112 Geri Çekilme düzlemine hareket N30 X70 Y50 Delme pozisyonuna hareket N40 CYCLE86 (112, 110, , 77, 0, 2, 3, -1, -1, 1, 45) Mutlak delme derinliği ile çevrim çağrısı N50 M02 Program sonu 9.4.10 Stop 1 ile Genişletme (genişletme 3) – CYCLE87 Programlama CYCLE87 (RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, SDIR) Parametreler Tablo 9-10 CYCLE87 parametreleri RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli yaklaşma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Deliğin son noktası(mutlak) DPR gerçek SDIR int Referans düzlemine noktası(işaretsiz girin) Devir yönü Değerler: 3 (M3 için) 4 (M4 için) göre deliğin son İşlev Takım, programlanmış işmili devrinde, ilerleme hızında deliğin son noktasına kadar hareket ederek delme işlemini gerçekleştirir. Genişletme 3 esnasında, işmilinin M5 ile tanımlı duruşu M0 programlı duruşu sonrasında deliğin son noktasına erişildikten sonra olur . NC START anahtarına basma, geri çıkış hareketini geri çekilme düzlemine erişilene kadar hızlı harekette devam ettirir. Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyonlama: Delme pozisyonu seçili düzlemin iki eksenindeki pozisyondur. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-297 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • Referans düzlemine doğru hareket,önce mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır. G0 ile güvenli yaklaşma • Deliğin son noktasına kadar, programda (G1) programlı ilerleme hızı(F) ile delme işlemini gerçekleştirir. • M5 ile işmili durması • NC START’a basın • G0 ile geri çekilme düzlemine geri çıkar. Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS, DP, DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81 Şekil 9-21 SDIR (devir yönü) Bu parametre çevrimde delme işleminin gerçekleştirildiği devir yönünü belirler. 3 ya da 4 (M3/M4)’den farklı değerler üretilirse, 61102 alarmı “Hiçbir işmili yönü programlı değil” çıkar ve çevrim iptal edilir. 9-298 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri Programlama örneği: Üçüncü genişletme CYCLE87 XY düzleminde X70 Y50 pozisyonunda çağrılır. Delme ekseni Z eksenidir. Delik derinliği mutlak bir değer olarak belirlenir. Emniyetli çalışma mesafesi 2 mm’dir. Şekil 9-22 DEF REAL DP, SDIS Parametrelerin tanımlaması N10 DP=77 SDIS=2 Değer Atama N20 G0 G17 G90 F200 S300 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N30 D3 T3 Z113 Geri Çekilme düzlemine hareket N40 X70 Y50 Delme pozisyonuna hareket N50 CYCLE87 (113, 110, SDIS, DP, ,3) M3 işmili programlı dönme yönü ile çevrim çağrısı N60 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-299 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri 9.4.11 Stop 2 ile Genişletme (genişletme 4) – CYCLE88 Programlama CYCLE88 (RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, DTB, SDIR) Parametreler Tablo 9-11 CYCLE88 parametreleri RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli yaklaşma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Deliğin son noktası(mutlak) DPR gerçek Referans düzlemine noktası(işaretsiz girin) DTB gerçek Delik dibinde bekleme zamanı (talaş kırma) int Devir yönü Değerler: 3 (M3 için) 4 (M4 için) SDIR göre deliğin son İşlev Takım, programlanmış işmili devrinde, ilerleme hızında deliğin son noktasına kadar hareket ederek delme işlemini gerçekleştirir. Delik dibinde bekleme süresi esnasında M0 (programı durdur)daki gibi işmilini M5 ile durdurur. Tekrar NC START butonuna basılarak takım geri çekilme noktasına G0 hareketi ile gelir. Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyonlama: Delme pozisyonu seçili düzlemin iki eksenindeki pozisyondur. Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • Referans düzlemine doğru hareket,önce mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır. 9-300 G0 ile güvenli yaklaşma • Deliğin son noktasına kadar, programda (G1) programlı ilerleme hızı(F) ile delme işlemini gerçekleştirir. • Delik dibinde DTB kadar bekler. • Takım delik dibine ulaştığında, çevrim M0 gibi M5 ile durur. Program durması sonrası NC START düğmesine basılır. • G0 ile geri çekilme düzlemine geri çıkar. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS, DP, DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81 Şekil 9-23 DTB (bekleme süresi) Deliğin son noktasında (talaş kesme) bekleme süresi DTB altında saniye olarak programlanır. SDIR (devir yönü) Programlı devir yönü delik delme için aktiftir. 3 ya da 4 (M3/M4)’den farklı değerler üretilirse, 61102 alarmı “Hiçbir işmili yönü programlı değil” oluşur ve çevrim iptal edilir. Programlama örneği: Dördüncü genişletme geçişi CYCLE88 XY düzleminde X80 Y90 pozisyonunda çağrılır. Delme ekseni Z eksenidir. Güvenli çalışma mesafesi 3 mm ile programlanır; nihai delik derinliği referans düzlemine göre belirlenir. Çevrimde M4 aktiftir. N10 G17 G90 F100 S450 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 G0 X80 Y90 Z105 Delme pozisyonuna hareket N30 CYCLE88 (105, 102, 3, , 72, 3, 4) Programlı işmili yönü ile çevrim çağrısı M4 N40 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-301 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri 9.4.12 Raybalama 2 (genişletme 5) – CYCLE89 Programlama CYCLE89 (RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, DTB) Parametreler Tablo 9-12 CYCLE89 parametresi RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli yaklaşma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Deliğin son noktası(mutlak) DPR gerçek Referans düzlemine noktası(işaretsiz girin) DTB gerçek Delik dibinde bekleme zamanı (talaş kırma) göre deliğin son İşlev Takım, programlanmış işmili devrinde, ilerleme hızında deliğin son noktasına kadar hareket ederek delme işlemini gerçekleştirir. Deliğin son noktasına erişildiğinde, bir bekleme süresi programlanabilir. Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyonlama: Delme pozisyonu seçili düzlemin iki eksenindeki pozisyondur. Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • Referans düzlemine doğru hareket,önce mesafesine(SDIS) kadar hızlı olarak yanaşır. 9-302 G0 ile güvenli yaklaşma • Deliğin son noktasına kadar, programda (G1) programlı ilerleme hızı(F) ile delme işlemini gerçekleştirir. • Delik dibinde DTB kadar bekler. • Referans düzlemine kadar geri çekilme G1 ve aynı ilerleme hızı değeri kullanılarak güvenli yaklaşma mesafesine kadar çıkar. • G0 ile geri çekilme düzlemine geri çıkar. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.4 Çevrimler Delme çevrimleri Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS, DP, DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81 Şekil 9-24 DTB (bekleme süresi) Deliğin son noktasında (talaş kesme) bekleme süresi DTB altında saniye olarak programlanır. Programlama örneği: Beşinci genişletme XY düzleminde X80 Y90’da delme çevrimi CYCLE89 5 mm’lik bir güvenli çalışma mesafesi ve delik derinliği mutlak bir değer olarak belirlenmesi ile çağrılır. Delme ekseni Z eksenidir. Şekil 9-25 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-303 Çevrimler 9.4 Delme çevrimleri 9-304 DEF REAL RFP, RTP, DP, DTB Parametrelerin tanımlaması RFP=102 RTP=107 DP=72 DTB=3 Değer Atama N10 G90 G17 F100 S450 M4 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 G0 X80 Y90 Z107 Delme pozisyonuna hareket N30 CYCLE89 (RTP, RFP, 5, DP, DTB) Çevrim çağrısı N40 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.5 9.5 Çevrimler Delme şablonu çevrimleri Delme şablonu çevrimleri Delme şablonu çevrimleri, sadece düzlemde delme şablonunun sırasını tanımlar. Delme şablon çevriminden önce, işlem çevrimi MCALL ile birbirine bağlantısı sağlanır. 9.5.1 Şartlar Delme çevrimi çağrısız delme şablonu çevrimleri Delme şablonu çevrimleri ilk delme çevrimi ilk kez çağrılmadan önce de diğer uygulamalar için kullanılır. Çünkü delme şablonu çevrimleri kullanılan delme çevrimine referans vermeden parametrelendirilebilir. Delme şablonu çevrimini çağırmadan önce alt program çağrısının hiç model çağrısı yoksa 62100 hata mesajı “Hiçbir delme çevrimi aktif değil” belirir. Bu hata mesajını hata tanıma anahtarına basarak tanıyabilir ve NC START’a basarak program yürütmeyi sürdürülebilirsiniz. Delme şablonu çevrimi ardından sırasıyla girdi verisinden hesaplanan pozisyonların her birine bu noktalarda bir alt program çağırmadan hareket edecektir. Miktar parametresi sıfırken davranış Delme şeklinde deliklerin sayısı parametrelendirilmelidir. Çevrim çağrıldığında miktar parametresinin değeri sıfırsa ( ya da bu parametre parametre listesinden ihmal edildiyse) 61103 alarmı "deliklerin sayısı sıfır” oluşur ve çevrim iptal edilir. Giriş değerlerinin sınırlı aralık durumunda kontroller Genel olarak delme şablonu çevrimlerinde parametreleri tanımlama için hiçbir doğruluk sınaması yoktur. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-305 Çevrimler 9.5 Delme şablonu çevrimleri 9.5.2 Delik Şablonu-HOLES1(Bir doğru boyunca) Programlama HOLES1 (SPCA, SPCO, STA1, FDIS, DBH, NUM) Parametreler Tablo 9-13 HOLES1 prametreleri DBH gerçek Düz bir hatta bir referans noktası düzlem ekseni (apsis) (mutlak) Bu referans noktasının Düzlem 2. ekseni (ordinat) (mutlak) 1. eksenin düzlemle açısı (apsis) Değerler aralığı: –180<STA1<=180 derece Referans noktasına birinci delikten uzaklık (işaretsiz girin) mesafesi Delikler arası mesafe (işaretsiz girin) NUM İnt Deliklerin sayısı SPCA SPCO STA1 FDIS gerçek gerçek gerçek gerçek İşlev Bu çevrim, bir doğru boyunca delik üretmek için yani bir düz hat boyunca ya da kanal ızgarası boyunca sıralanan delik sayısı için kullanılır. Delik dizisi tipi model olarak çağrılı durumda olan delik delme çevrimi ile belirlenir. Sıra Gereksiz turdan kaçınmak için çevrim deliklerin sırasını ilk delikten başlayarak ya da düzlem eksenleri varolan pozisyonu ya da deliklerin sırası geometrisinin son delikten başladığını hesaplar. Delme pozisyonları hızlı harekette sıralı olarak hareketlenilir. Şekil 9-26 9-306 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.5 Çevrimler Delme şablonu çevrimleri Parametrelerin açıklaması Şekil 9-27 SPCA ve SPCO (düzlem 1. ekseni ve 2. ekseni referans noktası) Delik sırasının düz hattı boyunca bir nokta, delikler arası uzaklığı belirleme için referans noktası olarak tanımlanır. İlk FDIS delik mesafesi bu noktadan tanımlanır. STA1 (açı) Doğrusal hat düzlemde her pozisyonda olabilir. SPCA ve SPCO’nun belirlediği noktaya ek olarak bu pozisyon çağrı esnasında aktif olan parça koordinat sistemi düz ve 1. ekseni arasındaki açı ile tanımlanır. Açı STA1 altında derece olarak girilir FDIS ve DBH (mesafe) İlk deliğin SPCA ve SPCO altında tanımlanan referans noktası uzaklığı (FDIS) ile belirlenir. DBH parametresi herhangi iki deliğin arasındaki uzaklığı belirler. NUM (sayı) NUM parametresi delilklerin sayısını tanımlama için kullanılır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-307 Çevrimler 9.5 Delme şablonu çevrimleri Programlama örneği: Delik dizisi ZX düzlemi Z eksenine paralel ve birbirlerine göre 20 mm mesafede olan sıralı 5 dişli delik içeren bir delik sırasını işleme için bu programı kullanın. Deliklerin sıra başlangıç noktası Z20 ve X30’dur. İlk delik bu mesafeden 10 mm uzaklığa sahiptir. Deliklerin geometrisi HOLES1 ile tanımlanır. Delme CYCLE82 ile gerçekleştirlir ve ardından CYCLE84 (rijit kılavuz çekme) kullanılarak kılavuz çekme gerçekleştirilir. Delikler 80 mm derinliğindedir (referans düzlem ve deliğin son noktası arası fark) Şekil 9-28 9-308 N10 G90 F30 S500 M3 T10 D1 Teknolojik değerlerin belirlenmesi İşleme adımı için N20 G17 G90 X20 Z105 Y30 Hareket başlangıç pozisyonu N30 MCALL CYCLE82 (105, 102, 2, 22, 0, 1) Delme çevrimleri model çağrısı N40 HOLES1 (20, 30, 0, 10, 20, 5) Delik sırası çevrim çağrısı; çevrim ilk delikle başlar; sadece delme pozisyonlarına bu çevrimde hareket edilir N50 MCALL Model çağrısı seçimini kaldırma … Takım değiştirme N60 G90 G0 X30 Z110 Y105 5 deliğnde yanında yaklaşma pozisyonu N70 MCALL CYCLE84 (105, 102, 2, 22, 0, 3, 4.2, 300) Kılavuz çekme çevrimleri model çağrısı N80 HOLES1 (20, 30, 0, 10, 20, 5) Deliklerin sırası çevrim çağırıs; deliklerin sırası 5. delik ile başlar N90 MCALL Model çağrısı seçimini kaldırma N100 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.5 Çevrimler Delme şablonu çevrimleri Programlama örneği: Delikler ızgarası XY düzleminde sıralı aralarında 10 mm uzaklıklı 5 delikli 5 sıradan oluşan deliklerin bir ızgarasını işlemek için bu programı kullanın. Izgaranın başlangıç noktası X30 Y20’dir. Örnek R parametrelerini çevrim için aktarım parametreleri olarak kullanır. Şekil 9-29 R10=102 R11=105 R12=2 R13=75 R14=30 R18=10 R19=5 R20=5 R21=0 R22=10 Çekilme düzlemi Çekilme düzlemi Güvenli çalışma mesafesi Delme derinliği Düzlem 1. ekseninde kanalların sırasının referans noktası Düzlem 2. ekseninde kanalların sırasının referans noktası Başlama açısı İlk kanaldan referans noktasına uzaklık Delikler arası boşluk Sıra başına kanal sayısı Sıra sayısı Sıra sayma Sıralar arası uzaklık N10 G90 F300 S500 M3 T10 D1 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 G17 G0 X=R14 Y=R15 Z105 Hareket başlangıç pozisyonu N30 MCALL CYCLE82 (R11, R10, R12, R13, 0, 1) Delme çevrimleri model çağrısı N40 LABEL1: Çevrim delik sırası çağrısı N41 HOLES1 (R14, R15, R16, R17, R18, R19) Sonraki hat için y değerini hesapla N50 R15=R15+R22 Artış hattı sayacı N60 R21=R21+1 Durum sağlanırsa LABEL1dönüş N70 IF R21<R20 GOTOB LABEL1 Model çağrısı seçimini kaldırma N80 MCALL Hareket başlangıç pozisyonu N90 G90 G0 X30 Y20 Z105 Program sonu R15=20 R16=0 R17=10 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-309 Çevrimler 9.5 Delme şablonu çevrimleri 9.5.3 Delik şablonu - HOLES2 (Daire şablonu) Programlama HOLES2 (CPA, CPO, RAD, STA1, INDA, NUM) Parametreler Tablo 9-14 HOLES2 prametreleri Delik daire şablonu merkez noktası (mutlak), düzlem 1. ekseni Delik daire şablonu merkez noktası (mutlak), düzlem 2. ekseni CPA gerçek CPO gerçek RAD gerçek Deliklerin daire yarıçapı (işaretsiz girin) STA1 gerçek Başlama açısı Değer aralığı: –180<STA1<=180 derece INDA gerçek Artma açısı NUM İnt Deliklerin sayısı İşlev Deliklerin dairesini işlemek için bu daire şablonunu kullanın. İşleme düzlemi çevrim çağrılmadan önce tanımlanmalı. Daire şablonu tipi model olarak çağrılı durumda olan delik delme çevrimi ile belirlenir. Şekil 9-30 Sıra Çevrimde, delme pozisyonları düzlemde G0 ile hareket edilir. 9-310 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.5 Çevrimler Delme şablonu çevrimleri Şekil 9-31 Parametrelerin açıklaması Şekil 9-32 CPA, CPO ve RAD (merkez nokta pozisyonu ve yarıçap) İşleme düzleminde deliklerin daire pozisyonu merkez nokta (CPA ve CPO parametreleri) ve yarıçap (RAD parametresi) ile belirlenir. Yarıçap için sadece pozitif değerlere müsaade edilir. STA1 ve INDA (başlangıç ve artış açısı) Bu parametreler deliklerin, daire üzerindeki deliklerin sıralanmasını tanımlar. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-311 Çevrimler 9.5 Delme şablonu çevrimleri STA 1 parametresi parça koordinat sisteminin çevrim çağrısı öncesi aktif olan 1. eksen (apsis) pozitif doğrultusu ile ilk delik arasındaki açıyı tanımlar. INDA parametresi bir delikten ötekine olan dönüş açısını içerir. INDA parametresi sıfır değerine atanmışsa indeksleme açısı daire içinde eşit olarak pozisyonlanmış delik sayısından iççap olarak hesaplanır. NUM (sayı) NUM parametresi deliklerin sayısını tanımlar. Programlama örneği: Deliklerin sırası Program 30 mm derinliğinde 4 delikli üretmek için CYCLE82 kullanır. Deliğin son noktası referans düzlemine relatif değer olarak belirlenir. Daire X70 Y60 merkez noktası ve XY düzleminde 42 mm yarıçapla belirlenir. Başlama açısı 33 derecedir. Delme ekseni Z boyunca güvenli çalışma mesafesi 2 mm’dir. Şekil 9-33 N10 G90 F140 S170 M3 T10 D1 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 G17 G0 X50 Y45 Z2 Hareket başlangıç pozisyonu N30 MCALL CYCLE82 (2, 0, 2, 30, 0) N40 HOLES2 (70, 60, 42, 33, 0, 4) 9-312 Delme çevrimi model çağrısı, bekleme süresiz, DP programlanmaz Deliklerin dairesi çevrim çağrısı; INDA parametresi ihmal edildiğinden açısal artış çevrim içinde hesaplanır. N50 MCALL Model çağrısı seçimini kaldırma N60 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 9.6 Frezeleme çevrimleri 9.6.1 Şartlar Çevrimler Frezeleme çevrimleri Çağrı ve geri dönüş koşulları Frezeleme çevrimleri belli eksen adlarından bağımsız olarak programlanırlar. Frezeleme çevrimlerini çağırmadan önce bir takım bilgisi seçilmelidir. Kesme hızı doğru değerleri, işmili devri ve işmili devir yönü frezeleme çevriminde doğru hiçbir parametre yoksa parça programında programlanmalıdır. Frezeleme şekli, merkez nokta koordinatları ya da işlenecek paket dikdörtgen koordinat sistemine programlanır. G işlevleri çevrim çağrısı öncesinde geçerlidir ve varolan programlanır çerçeve çevrim sonrasında da aktif kalır. Düzlem tanımı Frezeleme çevrimleri varolan koordinat sisteminin G17, G18 ya da G19 düzlemi seçilerek ve programlanabilir bir dikdörtgennin seçilmesi ile (gerekirse) erişilir olduğunu varsayar. Dalma hareketi ekseni mutlaka koordinat sisteminin 3. eksenidir. Şekil 9-34 düzlem ve eksen ataması İşleme durumu ile ilgili mesajlar Frezeleme çevrimlerinin yürütülmesi esnasında işleme durumu ile alakalı olan farklı mesajlar ekranda görüntülenirler. Aşağıdaki mesajlar mümkündür: • “Uzun kanal<no.>İlk şekil işlendi” • “kanal<no.>İlk şekil işlendi” • “kanal daire<no.>İlk şekil işlendi” Mesaj metnindeki <No.> mutlaka yeni işlenmiş figür sayısını gösterir. Mesaj program yürütümünü iptal etmez ve sonraki mesaj görüntülenene ya da çevrim tamamlanana kadar görüntülenmeye devam eder. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-313 9.6.2 Alın işleme – CYCLE71(Yüzey Frezeleme) Programlama CYCLE71 (_RTP, _RFP, _SDIS, _DP, _PA, _PO, _LENG, _WID, _STA,_MID, _MIDA, _FDP, _FALD, _FFP1, _VARI, _FDP1) Parametreler Tablo 9-15 CYCLE71 parametreleri _RTP gerçek Geri Çekilme düzlemi (mutlak) _RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) gerçek Güvenli çalışma mesafesi(referans eklenecek; işaretsiz girin) Derinlik (mutlak) _SDIS _DP _PA _PO _LENG _WID gerçek gerçek gerçek Dikdörtgenin başlama noktası (mutlak), düzlemin 1. ekseni Dikdörtgenin başlama noktası (mutlak), düzlemin 2. ekseni 1. eksen boyunca dikdörtgen uzunluğu, artışlı gerçek Ölçünün başladığı köşe işaretle sonuçlanır 2. eksen boyunca dikdörtgen uzunluğu, artışlı gerçek _MID gerçek Ölçünün başladığı köşe işaretle sonuçlanır dikdörtgen boyuna eksen ve düzlem 1. ekseni arasındaki açı (apsis, işaretsiz girin); Değerler aralığı: 0° ≤ _STA < 180° Maksimum dalma hareketi derinliği (işaretsiz girin) _MIDA gerçek Enine alınacak Max. Paso miktarı (değersiz girin) gerçek Bitirme yönünde geri çekilme mesafesi(artışlı, işaretsiz girin) Derinlikte finişe bırakılacak paso miktarı(artışlı, işaretsiz grin) Yüzey işleme ilerleme hızı gerçek _STA _FDP _FALD gerçek _FFP1 gerçek _VARI Tam sayı _FDP1 9-314 düzlemine gerçek İşleme tipi (işaretsiz girin) UNITS DIGIT Değerler: 1 Kaba frezeleme 2 Finiş frezeleme ONLAR BASAMAĞI: Değerler: 1 Düzlem 1. eksenine paralel, tek yönlü 2 Düzlem 2. eksenine paralel, tek yönlü 3 Düzlem 3. eksenine paralel, Yön değiştirme 4 Düzlem 2. eksenine paralel, yön değiştirme Düzlem dalma hareketi yönünde taşma mesafesi (artışlı, işaretsiz girin) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri İşlev Her dikdörtgen yüzeyi alın işleme(yüzey işleme) için CYCLE71 kullanılır. Çevrim kaba frezeleme (yüzeyin bitiş ölçüsüne kadar birkaç adımda katı işlemesi) ve bitiş (yüzeyi tek adımda son frezeleme) arasında değişmektedir. En fazla dalma hareketi genişlik ve derinliği belirlenebilir. Çevrim takım yarıçapı telafisi olmadan çalışır. Derin dalma hareketi açıkta gerçekleştirilir. Alın işleme muhtemel katı işlemesi Şekil 9-35 Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyon: Başlama konumu dalma hareket noktasının çarpışmasız çekilme düzleminde yüksekliğinden hareket edilebildiği her konumdur. Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • G0 ile dalma hareketi noktasına varolan konumdan yaklaşılabilir ve ardından bu pozisyondan yine G0 ile güvenli çalışma mesafesi ile ilerletilen referans düzlemine yaklaşılabilir; ardından yine G0 ile işleme düzlemine hızlanılabilir. Açıkta dalma hareketi mümkün olduğu için G0 mümkündür. Farklı katı işleme stratejileri bulunmaktadır (paraksiyal olarak tek yönde ya da ileri ve geri salınım). • Kaba frezelemede hareketlerin sırası: Programlı değerlere göre _DP, _MID and _FALD, alın işleme(yüzey işleme) birkaç düzlemde gerçekleştirilebilir. İşleme yukarıdan aşağı doğrudur yani tek bir düzlemde her paso bitirilir ve ardından sonraki derin dalma hareketi açıkta gerçekleştirilir (parameters_FDP). Düzlemde katı işleme hızlandırma yolları _LENG, _WID, _MIDA, _FDP, _FDP1 parametre değerleri ve aktif takımın çapına bağlıdır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-315 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Frezelenecek ilk yol mutlaka dalma hareketi derinliğinin tam olarak hiçbir dalma hareketi genişliğinin muhtemel en çok dalma hareketi genişliği ile sonuçlanamayacağı şekilde _MIDA’ya karşılık gelecek durumda hızlandırılır. Takım merkez noktası bu nedenle mutlaka ağızda hareket yapmaz (sadece _MIDA = takım çapı). Takımın kesme kenarı dışına hızlandığı ölçü sadece 1 yüzey kesme gerçekleştirilmiş olsa da mutlaka takım çapına eşittir - _MIDA yani alan genişliği + fazla hareket _MIDA’dan azdır. Dalma hareketi eni diğer yolları tek tip yol genişliğinin üretileceği şekilde dahili olarak hesaplanırlar (<=_MIDA). • Finiş işlemde hareketlerin sırası: Finiş işlemede, yüzey düzlemde bir kez frezelenir. Finişe bırakılacak paso miktarı kaba frezeleme esnasında seçilmesi gerektiği ayrıca da kalan derinliğin tek adımda finiş takımında giderilebileceği anlamına gelmektedir. Bu şekildeki yüzey frezeleme düzlemde geçerse takım geri çekilecektir. Çekilme miktarı _FDP parametresi altında programlanır. Tek yönde işlerken, takım tek yönde işleme telafisi + güvenli çalışma mesafesi’ne çıkacak ve sonraki başlama noktasına hızlı hareketle hareket edilecektir. Tek yönde kaba işleme esnasında takım hesaplı dalma hareketi derinliği + güvenli çalışma mesafesi ile çekilecektir. Derin Dalma hareketi kaba frezeleme ile aynı noktada gerçekleştirilir. Finiş işleme tamamlandıktan sonra takım referans düzlemine _RTP geri çekilme pozisyonuna çekilecektir. Tek yönde bitirirken frezeleme hareketi (işleme tipi 42) Şekil 9-36 Parametrelerin açıklaması _RTP, _RFP, _SDIS parametreleri için, bkz. CYCLE81. _STA, _MID, _FFP1 parametreleri için, bkz. POCKET3. 9-316 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri Dalma hareketi noktası MIDA ile frezeleme çapından daha geniş kaba frezeleme (işleme tipi 41) Şekil 9-37 _DP (derin) Derinlik referans düzlemine mutlak bir değer (_DP) olarak belirlenebilir. _PA, _PO (başlama noktası) Düzlemin eksenlerinde alan başlangıç noktasını tanımlama için _PA ve _PO parametrelerini kullanın. _LENG, _WID (uzunluk) Düzlemde dikdörtgenin uzunluk ve enini tanımlamak için _LENG ve WID parametrelerini kullanın. _PA ve _PO ile alakalı dikdörtgen pozisyonu işarette sonlanır. _MIDA (Enine dalma hareketi miktarı) Bir düzlemde kaba işleme yaparken en fazla enine dalma miktarını tanımlamak için bu parametre kullanılır. Dalma hareketi eni bilinen hesaplama metoduna benzer şekilde (en muhtemel toplam derinliğin eşit dağılımı) eşit olarak _MIDA altında programlı değerle en iyi dağıtılır. Bu parametre programlanmaz ya da 0 değerine sahip olursa çevrim dahili olarak frezeleme takımı çapının %80’ini en derin dalma eni miktarı olarak kullanacaktır. _FDP (çekilme miktarı) Düzlemde çekilme miktarı ölçüsünü tanımlamak için bu parametre kullanılır. Bu parametre mantıksal olarak mutlaka sıfırdan büyük bir değere sahip olmalıdır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 9-317 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri _FDP (taşma mesafesi) Düzlem dalma hareketi yönünde atşma mesafesi belirlemek için bu parametre kullanılır (_MIDA). Bu sayede varolan takım çapı ve takım uç çapı arasındaki farkı dengelemek mümkündür (ör. kesme ağzı çapı ya da ağız uçları bir açıda düzenlenirler). Son ağız merkez noktası yolu bu nedenle _LENG (or _WID) + _FDP1 – takım çapı olarak sonlanır (dengeleme tablosundan). Takım tablosundan takım çapı Alan Şekil 9-38 _FALD (finişe bırakılan pay) Kaba frezeleme esnasında bu parametre altında programlı derinlikte bir paso miktarı dikkate alınır. Finişe bırakılan pay olarak kalan malzeme takımın çekilmesini sağlama ve ardından sonraki ağıza çarpışma olmadan hızlanması için mutlaka tanımlanmalıdır. _VARI (işleme tipi) _VARI parametresini işleme tipini tanımlamak için kullanın. Muhtemel değerler: Tam sayı hanesi: 1 = Finişe pay bırakarak kaba frezeleme 2 = Finiş frezeleme Onlar hanesi: 1= Düzlem 1. eksenine paralel, tek yönlü 2 = Düzlem 2. eksenine paralel, tek yönlü 3= Düzlem 3. eksenine paralel, değişebilen yönlü 4 = Düzlem 2. eksenine paralel, değişebilen yönlü 9-318 NUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri _VARı parametresi için farklı bir değer programlanırsa çevrim 61002 alarmı “İşleme tipi yanlış tanımlandı” oluştuktan sonra iptal edilir. Ek bilgi Bir takım bilgisi çevrim çağrılmadan önce programlanmalıdır. Aksi durumda, çevrim iptal edilir ve 61000 alarmı “hiçbir takım bilgisi aktif değil” çıkar. Programlama örneği: Alın işleme(yüzey işleme) Çevrim çağrısı parametreleri • Geri Çekilme düzlemi: 10 mm • Referans düzlemi: 0 mm • Güvenli çalışma mesafesi: 2 mm • Frezeleme derinliği: -11 mm • Dikdörtgen başlama noktası X= 100 mm Y= 100 mm • Dikdörtgen ebadı X= +60 mm Y= +40 mm • Düzlemde frezeleme açısı derece • En çok dalma hareketi (Z ekseninde) 6 mm • En çok dalma hareketi ( XY düzleminde) 10 mm • Frezeleme yolu sonunda çekilme devri: 5 mm • Finişe bırakılacak pay yok • Yüzey işleme kesme hızı: • İşleme tipi: Değişken yönlü X eksenine paralel kaba frezeleme • Ağzın belirlediği gibi son ağızda fazla hareket 10 4.000 mm/dak 2 mm 10 mm çaplı frezeleme ağzı kullanılır. N10 T2 D2 N20 G17 G0 G90 G54 G94 F2000 X0 Y0 Z20 N30 CYCLE71 (10, 0, 2, - 11, 100, 100, 60, 40, 10, 6, 10, 5, 0, 4000, 31, 2) Hareket başlangıç pozisyonu Çevrim çağrısı N40 G0 G90 X0 Y0 N50 M02 Program sonu 9-319 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri 9.6.3 Kontur işleme – CYCLE72 Programlama CYCLE72 (_KNAME, _RTP, _RFP, _SDIS, _DP, _MID, _FAL, _FALD, _FFP1, _FFD, _VARI, _RL, _AS1, _LP1, _FF3, _AS2, _LP2) Parametreler Tablo 9-16 CYCLE72 parametreleri _KNAME dizge Kontur alt programı adı _RTP gerçek Geri Çekilme düzlemi (mutlak) _RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) _SDIS gerçek _DP gerçek Güvenli çalışma mesafesi (referans düzlemine eklenecek; işaretsiz girin) Derinlik (mutlak) _MID gerçek _FAL gerçek Maksimum dalma hareketi derinliği (artışlı; işaretsiz girin) Kontur ağzında finişe bırakılan pay (işaretsiz girin) _FALD gerçek Tabanda finişe bırakılan pay (artışlı, işaretsiz girin) _FFP1 gerçek Yüzey işleme ilerleme hızı _FFD gerçek dalma hareketi derinliği ilerleme hızı (işaretsiz girin) _VARI Tam sayı _RL Tam sayı İşleme tipi (işaretsiz girin) BİRLER BASAMAĞI: Değerler: 1 kaba frezeleme 2 finiş frezeleme ONLAR BASAMAĞI: Değerler: 0 G0 ile dalma hareketi 1 G1 ile dalma hareketi YÜZLER BASAMAĞI: Değerler: 0…kontur sonunda _RTP’ye çekilme 1…kontur sonunda _RFP + _ SDIS’e çekilme 2 Kontur sonunda _SDIS çekilme 3 Kontur sonunda çekilme yok Kontur etrafında merkezi olarak sağa ya da sola hareketi.Takım yarıçapı telafisi (G40, G41 ya da G 42 ile, işaretsiz girin) Değerler: 40…G40 (hareket ve çekilme, sadece doğrusal hat) 41…G41 42…G42 9-320 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri Tablo 9-16 CYCLE72 parametreleri Fortsetzung _AS1 Tam sayı _LP1 gerçek Yaklaşmadaki hareket yönü/hareket yolunun belirlenmesi: (ilaretsiz girin) BİRLER BASAMAĞI: Değerler: 1…Düz hat, teğet(Zig zag ) 2…Çeyrek 3…Yarı daire ONLAR BASAMAĞI: Değerler: 0…düzlemde kontura hareket 1…uzaysal yolda kontura hareket Hareket miktarı uzunluğu (düz hatla) ya da hareket yayı çapı (daire ile) (işaretsiz girin) Diğer parametreler opsiyonlar olarak seçilirler. _FF3 gerçek _AS2 Tam sayı _LP2 gerçek Çıkış ilerleme hızı ve düzlemde ara pozisyonlar için çıkış hızı (açıkta) Çekilme yönü/çekilme yolunun belirlenmesi: (ilaretsiz girin) BİRLER BASAMAĞI: Değerler: 1…Düz hat, teğet(Zig zag ) 2…Çeyrek 3…Yarı daire ONLAR BASAMAĞI: Değerler: 0…düzlemde konturdan çekilme 1…uzamsal yolda kontura hareket Çıkış miktarı uzunluğu (düz hatla) ya da çekilme yayı çapı (daire ile) (işaretsiz girin) İşlev Bir alt programda tanımlı her konturda tanımlı kontur boyunca frezeleme için CYCLE72’yi kullanın. Çevrim, takım yarıçap telafili yada telafisiz çalışır. Konturun kapalı olması şarttır. Dahili ya da harici işleme takım yarıçapı telafisi pozisyonundan tanımlanır ( merkezi olarak konturun sol ya da sağına) Kontur frezeleneceği yönde programlanmalı ve en az 2 kontur bloğundan oluşmalı (başlangıç ve bitiş noktası) kontur alt programı Çevrim içinde doğrudan çağrılı olduğundan. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-321 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Kontur başlama noktası Şekil 9-39 Çevrim işlevleri: • Kaba frezeleme seçimi (kontura paralel tek geçiş yönlü finişe bırakılan pay dikkate almaktadır, gerekirse farklı derinliklerde finişe bırakılan paya erişilene kadar) ve finiş işlemde(gerekirse birçok adımda nihai kontur boyunca tek geçiş boyunca tek geçiş) • Kontura teğet ya da radyal olarak Düzgün yaklaşma hareketi ve geri çekilme hareketi(çeyrek ya da yarım daire) • Programlı derin dalma hareketleri Ara hareketler hızlı(G0) ya da kesme hızı(G1) hareketindedirler Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyon: Başlama konumu kontur başlama noktasının çarpışmasız geri çekilme düzlemin yüksekliğinden hareket edilebilen her konumdur. Kaba frezeleme esnasında çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: Derin dalma hareketleri belirtili parametreler ile en muhtemel değerler eşit olarak dağıtılır. • İlk frezeleme için G0/G1 (ve _FF3) ile başlangıç noktasına hareket edilir. Bu nokta dahili olarak kumanda sisteminde hesaplanır ve aşağıdakilere bağımlıdır ; – Kontur başlama noktası (alt programda ilk nokta) – Başlama noktasında kontur yönü – Hareket modu ve onun parametreleri ve – Takım yarıçapı. Bu blokta takım yarıçap telafisi seçilir. 9-322 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 • Çevrimler Frezeleme çevrimleri İlk ya da sonraki işleme derinliğine artı G0/G1 güvenli çalışma mesafesi ile dalma hareketi derinliği, ilk işleme derinliği aşağıdakilerden kaynaklanır ; – Toplam derinlik, – Finişe bırakılan pay ve – Enine max. paso miktarı. • Kontura derin dalma hareketi ile ve ardında düzlemde programlı ilerleme hızında dikey olarak hareket ya da yanaşma hareketi için programlamaya göre _FAD altında programlı ilerleme hızlı ile belirlenir, • G40/G41/G42 ile kontur boyunca frezeleme yapılır, • Konturdan G1 ile düzgün uzaklaşma ve tepki miktarı ile yüzey işleme için mutlak sabit ilerleme hızı, • G0/G1 ile uzaklaşma (ara yolların _FF3 ile ilerleme hızı) programlamaya bağlıdır, • Derin Dalma hareketi noktasına G0/G1 (ve _FF3) ile çekilme. • Bu sıra sonraki işlem, taban derinliğinde finişe bırakılan pay kadar tekrarlanır. Kaba frezeleme tamamlaması, takım noktanın üzerinde kalır (kumanda sisteminde dahili olarak hesaplanır) geri çekilme düzlemi yüksekliğinde konturdan uzaklaşma. Finiş işleminde çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: Finiş işleminde frezeleme, kontur boyunca ilgili dalma hareketinde son boyuta erişilene kadar devam edecektir. Kontura yaklaşma ve uzaklaşma, varolan parametrelere göre gerçekleştirilirler. Doğru yol sistem içinde dahili olarak hesaplanır. Çevrim sonunda takım uzaklaşma seviyesinde kontur geri çekilme noktasına pozisyonlanır. İlave notlar: Kontur programlama Konturu programlarken aşağıdakilere dikkat edin: • İlk pozisyon programlanmadan önce alt programda hiçbir programlanabilir ofset seçilmemeli. • İlk blok kontur alt rutini G90/G0 ya da G90/G1 içeren düz bir hat bloğudur ve konturun başlangıcını tanımlar. • Konturun başlama durumu, işleme düzleminde kontur alt programında programlı ilk pozisyondur. • Takım yarıçap telafisi select tuşu ile seçilir / seçimi kaldırılır, bu nedenle, hiçbir G40, G41, G42 kontur alt programında programlanmaz. Parametrelerin açıklaması _RTP, _RFP, _SDIS parametreleri için, bkz. CYCLE81. _MID, _FAL, _FALD, _FFP1, _FFD, _DP parametreleri için , bkz. POCKET3. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-323 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Referans düzlemi _RFP FALD derinliğine finiş miktarı Derinlikte bitirme ölçüsü_DP Şekil 9-40 _KNAME (Kontur altprogram adı) Frezelenecek kontur tamamen alt programda programlanır. _KNAME şunları tanımlar. Kontur alt programı adı 1. Kontur bir alt program olarak tanımlanabilir: _KNAME=altı program adı Kontur alt program adı Program Kılavuzunda tanımlı tüm isim konvansiyonlarına tabidir Giriş: - Halihazırda mevcut alt program var ise -> adı girilir ve devam edilir. - Alt program henüz yok ise -> adı girilir ve “(New file) Yeni dosya" tuşuna basılır. Bu isimle bir alt program sayfası açılır. Alt menü çubuğundaki “Kontur” tuşuna basıklarak, ilgili kontur oluşturulur. Konturu onaylamak için “Teknoloji Maske” tuşuna basılır ve çevrim yardımı ekran formuna geri dönülür. 2. Kontur ana programın bir bölümü olabilir: _KNAME=başlangıç göstergesi adı: Son işaret adı Giriş: - Kontur tanımlı durumda -> kontur adı:Kontur adı_E yazılarak input tuşuna basılır. - Kontur henüz tanımlı değil -> Kontur adı adı girilir ve “Kontur bağla" tuşuna basılır. Böylece, ana program içinde ve M30 program sonu satırının altına konturun başlangıç ve son değerler otomatik olarak girmekte olduğunu isim başlayacaktır. Alt menü çubuğundaki “Kontur” tuşuna basıklarak, ilgili kontur oluşturulur. Girişinizi onaylamak için “Technoloji Maske” ” tuşuna basılır ve çevrim yardımı ekran formuna geri dönülür. 9-324 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Örnekler: _KNAME=”KONTUR_1” Frezeleme konturu Kontur_1 tüm programıdır. _KNAME=”ANFANG:ENDE” ANFANG değeri bulunan bloktan ENDE değeri bulunan bloğa kadar frezeleme konturu çağrı programında bir bölüm olarak tanımlanır. _LP1, _LP2 (Kontur giriş ölçüsü yada yarıçap değeri) Kontura giriş ölçüsü yada yarıçapını ( takım dış kenarından kontur başlangıç noktasına kadar) programlama için _LP1 ve konturdan uzaklaşma ölçüsü yada yarıçapını programlama için (takım dış kenarından kontur uç noktasına uzaklık) _LP2 parametresinde tanımlanır. _LP1, _LP2 değeri >0. Sıfır durumunda hata 61116 “Kontur giriş ya da uzaklaşma yolu=0” oluşur. Not G40 kullanırken yaklaşma ya da uzaklaşma hareketi takım merkez noktasında kontur başlangıç ya da son noktasına kadar olan mesafedir. _VARI (işleme tipi) _VARI parametresini işleme tipini tanımlamak için kullanın. Muhtemel değerler: BİRLER BASAMAĞI Değerler: 1 Kaba frezeleme 2 Finiş frezeleme ONLAR BASAMAĞI: Değerler: 0 G0 ile dalma hareketi 1 G1 ile dalma hareketi HUNDREDS DIGIT Değerler: 0…kontur sonunda _RTP’ye çekilme 1 Kontur sonunda _RFP + _ SDIS’e çekilme 2 Kontur sonunda _SDIS çekilme 3 Kontur sonunda çekilme yok _VARI parametresi için farklı bir değer programlanırsa çevrim 61002 alarmı “İşleme tipi yanlış tanımlandı” oluşur ve sonra iptal edilir. _RL (Takım yarıçap telafi seçimi) _RL parametresi ile kontur etrafındaki takımın hareketi sağa ya da sola G40, G41, ya da G42 ile merkezi olarak programlayabilirsiniz. Muhtemel değerler için bkz “CYCLE72” parametreleri. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-325 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri _AS1, _AS2 (Yaklaşma yönü/yolu, uzaklaşma yönü/ yolu) Yaklaşma yolu özelliğini programlama için –AS1 ve uzaklaşma yolununkini programlama için _AS2 parametresini kullanılır. Muhtemel değerler için bkz “CYCLE72” parametreleri. _AS2 programlanmazsa, bu durumda uzaklaşma yolu davranışı, yaklaşma yolununki ile benzerdir. Uzaysal bir yol boyunca konturun düzgün hareketi (helis ya da düz hat) takım bu tip hareketle programlanmalı. Konturu sol ya da sağdan aktarma Konturdan doğrusal hat boyunca yaklaşma/uzaklaşma Konturdan bir çeyrek boyunca yaklaşma/uzaklaşma Konturdan bir yarı daire boyunca yaklaşma/uzaklaşma Konturu merkezi olarak atlatma Konturdan doğrusal hat boyunca yaklaşma/uzaklaşma Şekil 9-41 Merkezi (G40) yaklaşma ve uzaklaşma durumunda sadece düz bir hat boyunca mümkündür. _FF3 Ara pozisyonlama için ilerleme hızı) Düzlemde (açıkta) ara pozisyonlar için ara hareketler ilerleme hızı ile yapılacaksa (G01) uzaklaşma ilerleme hızını tanımlama için _FF3 parametresini kullanılır. Hiçbir ilerleme hızı değeri programlanmazsa G01 ile ara hareketler yüzey ilerleme hızlarında gerçekleştirilir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-326 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Ek bilgi Bir takım bilgisi çevrim çağrılmadan önce programlanmalıdır. Akdi durumda, çevrim iptal edilir ve 61000 alarmı “hiçbir takım bilgisi aktif değil” çıkar. Programlama örneği 1: Kapalı bir kontur etrafında harici frezeleme Bu program aşağıdaki şemada gösterilen konturu frezeleme için kullanılır. Kontur başlama noktası Programlı kontur yönü Nihai kontur Nihai kontur + finiş paso miktarı Şekil 9-42 • Çevrim çağrısı parametreleri: • Geri çekilme düzlemi: 250 mm • Geri çekilme düzlemi 200 • Güvenli çalışma mesafesi: 3 mm • Derinlik: 175 mm • En çok derin dalma hareketi(paso miktarı) 10 mm • Tabanda finişe bırakılan pay 1.5 mm • Dalma yönündeki ilerleme hızı 400 mm/ dak • Düzlemde finiş paso miktarı 1 mm • Düzlemde ilerleme hızı 800 mm/ dak • İşleme: Finişe bırakılan pay katı frezeleme; G1 ile ara yollar, Z’de ara yolların çekilmesini _RFP+_SDIS’e Hareket parametreleri: • G41 kontur solu yani harici işleme • Düzlemde bir çeyrek boyunca yaklaşma ve uzaklaşma radius 200 • Uzaklaşma ilerleme hızı 1,000 mm/dak mm 9-327 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri N10 T3 D1 T3: 7 çapında frezeleme çakısı N20 S500 M3 F3000 Programlama ilerleme hızı, devir N30 G17 G0 G90 X100 Y200 Z250 G94 Hareket başlangıç pozisyonu N40 CYCLE72 (”EX72CONTOUR”, 250, 200, 3, 175, 10,1, 1.5, 800, 400, 111, 41, 2, 20, 1000, 2, 20) Çevrim çağrısı N50 X100 Y200 N60 M2 Program sonu %_N_EX72CONTOUR_SPF Frezeleme konturu alt programı (örnek) N100 G1 G90 X150 Y160 Kontur başlama noktası N110 X230 CHF=10 N120 Y80 CHF=10 N130 X125 N140 Y135 N150 G2 X150 Y160 CR=25 N160 M2 N170 M02 Programlama örneği 2 Bir kapalı kontur etrafında frezeleme programlama örneği 1’de olduğu gibi çağrı programında kontur programlama ile N10 T3 D1 T3: 7 çaplı frezeleme takımı N20 S500 M3 F3000 Programlama ilerleme hızı, devir N30 G17 G0 G90 X100 Y200 Z250 G94 Hareket başlangıç pozisyonu N40 CYCLE72 (”PIECE_245:PIECE_245_E”, 250, 200, 3, 175, 10,1, 1.5, 800, 400, 11, 41, 2, 20, 1000, 2, 20) Çevrim çağrısı N50 X100 Y200 N60 M2 N70 PIECE_245: Contour (kontur) N80 G1 G90 X150 Y160 N90 X230 CHF=10 N100 Y80 CHF=10 N110 X125 N120 Y135 N130 G2 X150 Y160 CR=25 N140 PIECE_245_E: N150 M2 Kontur sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-328 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri 9.6.4 Dikdörtgen Ada Frezeleme-CYCLE76 Programlama CYCLE76 (_RTP, _RFP, _SDIS, _DP, _DPR, _LENG, _WID, _CRAD, _PA, _PO, _STA, _MID, _FAL, _FALD, _FFP1, _FFD, _CDIR, _VARI, _AP1, _AP2) Parametreler Tablo 9-17 CYCLE76 parametreleri _RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) _RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) _SDIS gerçek Güvenli çalışma mesafesi (işaretsiz girin) _DP gerçek Adanın derinliği (mutlak) gerçek _LENG gerçek Referans düzlemine göre adanın derinliğ (işaretsiz girin) Adanın boyu (ilaretsiz girin) _WID gerçek Adanın genişliği (ilaretsiz girin) _CARD gerçek Adanın köşe yarıçapı (ilaretsiz girin) _PA gerçek Adanın referans noktası, apsis (mutlak) _PO gerçek Adanın referans noktası, ordinat (mutlak) _STA gerçek Boyuna eksen ile düzlem 1. eksen arasındaki açı gerçek Maksimum dalma hareketi derinliği (artışlı; işaretsiz girin) _FAL gerçek Kenarda finişe bırakılacak paso (artışlı) _FALD gerçek Tabanda finişe bırakılacak paso (artışlı, işaretsiz girin) _FFP1 gerçek Yüzey işlemede ilerleme hızı _FFD gerçek Dalmadaki ilerleme hızı _CDIR Tam sayı _VARI Tam sayı Frezeleme yönü (ilaretsiz girin) Değerler: 0 senkronize frezeleme 1 Konvansiyonel frezeleme 2 G2 ile (işmili yönünden bağımsız) 3 G3 ile İşleme tipi Değerler: 1: Finişe bırakılan pay kadar kaba frezeleme 2 : Finiş frezeleme (telafi X/Y/Z=0) _AP1 gerçek _DPR _MID Adanın ham parça boyu İşlev İşleme düzleminde, dikdörtgen adacıkları işlemek için bu çevrim kullanılır. Finiş işleme için bir yüzey freze çakısı gereklidir. Derin dalma mutlaka kontura yarım daire yaklaşımının yukarı yönü pozisyonunda gerçekleştirilmelidir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-329 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Şekil 9-43 Sıra Çevrim başlangıcı öncesindeki pozisyonu: Başlama noktası apsis pozitif aralığında yarım daire hareketi ve apsis programlı ham ölçünün dikkate alındığı bir pozisyondur. Kaba frezelemede hareketlerin sırası (_VARI=1) Kontura yaklaşma/uzaklaşma: Kontura yarım daireden işmili döner CW ve senkronize frezelemeden yaklaşma. Kontura yaklaşma hare. Konturdan uzaklaşma hare. Şekil 9-44 Geri çekilme düzlemi (_RTP), daha sonra bunu işleme düzleminde başlangıç noktasında bu yükseklikte pozisyonlama için hızlı harekette kullanılır. Başlangıç noktası apsis 0 derecesine referansla tanımlanır. 9-330 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri Takım, güvenli yaklaşma mesafesine(_SDIS) hızlı hareket ile, sonrada ilerleme hızı ile işleme derinliğine sonraki hareket ile hızlandırılır. Adaya yaklaştırma için takım yarım daire boyunca hareket edecektir. Frezeleme yönü senkronize frezeleme ya da ters (konvansiyonel) frezeleme olarak işmili devrine referansla belirlenir. Ada bir kez atlatılırsa, kontur düzlemde bir yarım daire olarak bırakılır ve takım sonraki işleme derinliğine hareket ettirilir. Ardından bir yarım daire boyunca kontura yeniden yaklaşılır ve ada bir kez atlatılır. Bu işlem programlı ada derinliğine erişilene kadar tekrarlanır. Ardından, geri çekilme düzlemi (_RTP) hızlı hareket oranında yaklaştırılır. Derin dalma hareketi: • Güvenli yaklaşma mesafesine hareket, • İşleme derinliğini yerleştirme İlk işleme derinliği aşağıdakilerden hesaplanır: • Toplam derinlik, • Finişe bırakılan pay ve • Enine max. paso miktarı. Finiş işlemede hareketlerin sırası (_VARI=2) _FAL ve _FALD Ayarlı parametrelere göre finiş işlemi, kontur yüzeyinde ya da tabanda birlikte gerçekleştirilir. Hareket stratejisi kaba frezelemede olduğu gibi hareketlere karşılık gelir. Parametrelerin açıklaması _RTP, _RFP, _SDIS, _DP, _DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81. _MID, _FAL, _FALD, _FFP1, _FFD parametreleri için, bkz. POCKET3. _LENG, _WID ve _CRAD (Adanın boyu, adanın genişliği ve köşe yarıçapı) Düzlemde bir dikdörtgen ada formunu tanımlamak için _LENG, _WID and _CRAD parametreleri kullanılır. Ada mutlaka merkezden boyutlandırılır. Uzunluk miktarı (_LENG) mutlaka eksen ile alakalıdır (0 der. bir düzlem açısı ile). SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-331 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Merkez noktadan ölçülü ada Şekil 9-45 _PA, _PO (referans noktası) Adanın referans noktasını apsis ve ordinat boyunca tanımlama için _PA ve _PO parametreleri kullanılır. Bu adanın merkez noktasıdır. _STA (açı) _STA düzlemin birinci ekseni (apsis) ile adanın boyuna ekseni arasındaki açıyı belirler _CDIR (frezeleme yönü) Adanın işleme yönünü belirlemek için bu parametre kullanılır. _CDIR parametresi kullanılarak, frezeleme yönü • Doğrudan “G2 için 2” ve “G3 için 3” ile programlanabilir ya da • Alternatif olarak “senkronize frezeleme" ya da “konvansiyonel frezelemeden” programlanabilir. Belirtilen aktarım için programlanabilir. Senkronize çalışma ya da ters yön çevrimde içsel olarak çevrim çağrılmadan önce etkinleştirilen işmili dönüş yönünde belirlenebilir. Senkronize frezeleme M3 → G3 M4 → G2 Konvansiyonel frezeleme M3 → G2 M4 → G3 _VARI (işleme tipi) _VARI parametresini işleme tipini tanımlamak için kullanın. Muhtemel değerler: 9-332 • 1 = Kaba frezeleme • 2 = Finiş frezeleme SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri _AP1, _AP2 (Ham parça ölçüleri) Bir ada işlerken ham parça ölçülerini dikkate almak mümkündür (ör. Döküm parçaları işlerken). Boy ve en için ham parça ölçüleri (_AP1 ve _AP2) işaretsiz programlanırlar ve paket merkez noktası etrafında hesaplama yoluyla simetrik olarak çevrim tarafından yerleştirilirler. Parçaya yaklaşma yarı dairesinin yarıçapı bu ölçüye bağlıdır. Şekil 9-46 Ek bilgi Bir takım bilgisi çevrim çağrılmadan önce programlanmalıdır. Aksi durumda çevrim iptal edilir ve 61009 alarmı “Aktif takım numarası = 0” oluşur. Çevrim içinde varolan değer ekranını etkileyen yeni bir parça koordinat sistemi kullanılır. Bu koordinat sisteminin sıfır noktası adanın merkez noktasında bulunabilir. Çevrim sonunda orijinal koordinat sistemi tekrar aktif olur. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-333 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Bir adanın programlama örneği Bir adayı 60 mm uzunluğunda, 40 mm eninde ve 15 mm köşe yarıçapına sahip ve bir XY düzleminde işlemek için bu programı kullanın. Ada X eksenine göre 10 derecelik bir açıya sahiptir ve 80 mm uzunluk ve 50 mm eninde ham parça boyutlarından oluşmaktadır. Şekil 9-47 N10 G90 G0 G17 X100 Y100 T20 D1 S3000 M3 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N11 M6 9.6.5 N30 CYCLE76 (10, 0, 2, –17.5, –60, –40, 15, 80, 60, 10, 11, , , 900, 800, 0, 1, 80, 50) Çevrim çağrısı N40 M30 Program sonu Dairesel Ada - CYCLE77 Programlama CYCLE77 (_RTP, _RFP, _SDIS, _DP, _DPR, _PRAD, _PA, _PO, _MID, _FAL, _FALD, _FFP1, _FFD, _CDIR, _VARI, _AP1) Parametreler Aşağıdaki giriş parametreleri mutlaka gereklidir: 9-334 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Tablo 9-18 CYCLE77 parametreleri _RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) _RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) _SDIS gerçek Güvenli çalışma mesafesi (işaretsiz girin) _DP gerçek Derinlik (mutlak) _DPR gerçek Referans düzlemine göre derinlik (işaretsiz girin) _PRAD gerçek Ada çapı (işaretsiz girin) _PA gerçek Adanın merkez noktası, apsis (mutlak) _PO gerçek Adanın merkez noktası, ordinat (mutlak) _MID gerçek Maksimum dalma hareketi derinliği (artışlı; işaretsiz girin) _FAL gerçek Kenarda finişe bırakılacak paso (artışlı) _FALD gerçek Tabanda finişe bırakılacak paso (artışlı, işaretsiz girin) _FFP1 gerçek Yüzey işlemede ilerleme hızı _FFD gerçek Dalmadaki ilerleme hızı _CDIR Tam sayı _VARI Tam sayı Frezeleme yönü (ilaretsiz girin) Değerler: 0 senkronize frezeleme 1 Konvansiyonel frezeleme 2 G2 ile (işmili yönünden bağımsız) 3 G3 ile İşleme tipi Değerler: 1: Finişe bırakılan pay kadar kaba frezeleme 2 : Finiş frezeleme (telafi X/Y/Z=0) _AP1 gerçek Adanın ham parça boyu İşlev İşleme düzleminde dairesel adalari işlemek için bu çevrim kullanılır. Finiş işlemi için bir yüzey freze çakısı gereklidir. Derin dalma mutlaka kontura yarım daire yaklaşımının yukarı yönü pozisyonunda gerçekleştirilmelidir. Şekil 9-48 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-335 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyon: Başlama noktası yaklaşım yarım dairesi pozitif aralığı olacak bir pozisyonudur ve programlı sıra ölçüsü dikkate alınır. Kaba frezelemede hareketlerin sırası (_VARI=1) Kontura yaklaşma/uzaklaşma: Bir eksen boyunca kontura yaklaşma ve uzaklaşma CW işmili devri ve senkronize frezeleme Kontura hareket Konturdan çekilme Şekil 9-49 Geri çekilme düzlemi (_RTP), daha sonra bunu işleme düzleminde başlangıç noktasında bu yükseklikte pozisyonlama için hızlı harekette kullanılır. Başlangıç noktası apsis 0 derecesine referansla tanımlanır. Takım, güvenli yaklaşma mesafesine(_SDIS) hızlı hareket ile, sonrada ilerleme hızı ile işleme derinliğine sonraki hareket ile hızlandırılır. Adaya yaklaştırma için takım yarım daire boyunca hareket edecektir. Frezeleme yönü senkronize frezeleme ya da ters (konvansiyonel) frezeleme olarak işmili devrine referansla belirlenir. Ada bir kez atlatılırsa, kontur düzlemde bir yarım daire olarak bırakılır ve takım sonraki işleme derinliğine hareket ettirilir. Ardından bir yarım daire boyunca kontura yeniden yaklaşılır ve ada bir kez atlatılır. Bu işlem programlı ada derinliğine erişilene kadar tekrarlanır. Ardından, geri çekilme düzlemi (_RTP) hızlı hareket oranında yaklaştırılır. Derin dalma hareketi: • Güvenli yaklaşma mesafesine hareket, • İşleme derinliğini yerleştirme İlk işleme derinliği aşağıdakilerden hesaplanır: 9-336 • Toplam derinlik, • Finişe bırakılan pay ve • Enine max. paso miktarı. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri Finiş işlemede hareketlerin sırası (_VARI=2) _FAL ve _FALD Ayarlı parametrelere göre finiş işlemi, kontur yüzeyinde ya da tabanda birlikte gerçekleştirilir. Hareket stratejisi kaba frezelemede olduğu gibi hareketlere karşılık gelir. Parametrelerin açıklaması _RTP, _RFP, _SDIS, _DP, _DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81. _MID, _FAL, _FALD, _FFP1, _FFD parametreleri için, bkz. POCKET3. _PRAD (ada çapı) Çapı işaretsiz girin. _PA, _PO (ada merkezi) Adanın referans noktasını tanımlamak için _PA ve _PO parametrelerini kullanın. _CDIR (frezeleme yönü) Adanın işleme yönünü belirlemek için bu parametre kullanılır. _CDIR parametresi kullanılarak, frezeleme yönü • Doğrudan “G2 için 2” ve “G3 için 3” ile programlanabilir ya da • Alternatif olarak “senkronize frezeleme" ya da “konvansiyonel frezelemeden” programlanabilir. Belirtilen aktarım için programlanabilir. Senkronize çalışma ya da ters yön çevrimde içsel olarak çevrim çağrılmadan önce etkinleştirilen işmili dönüş yönünde belirlenebilir. Senkronize frezeleme M3 → G3 M4 → G2 Konvansiyonel frezeleme M3 → G2 M4 → G3 _VARI (işleme tipi) _VARI parametresini işleme tipini tanımlamak için kullanın. Muhtemel değerler: • 1 = Kaba frezeleme • 2 = Finiş frezeleme _AP1 (Ham parça ada çapı) Adanın ham parça çapını tanımlamak için bu parametre kullanılır (işaretsiz). Yaklaşma hareketinin yarım daire hesaplı çapı bu ölçüye bağlıdır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-337 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Ek bilgi Bir takım bilgisi çevrim çağrılmadan önce programlanmalıdır. Aksi durumda çevrim iptal edilir ve 61009 alarmı “Aktif takım numarası = 0” oluşur. Çevrim içinde varolan değer ekranını etkileyen yeni bir parça koordinat sistemi kullanılır. Bu koordinat sisteminin sıfır noktası adanın merkez noktasında bulunabilir. Çevrim sonunda orijinal koordinat sistemi tekrar aktif olur. Bir dairesel adanın programlama örneği 55 mm çaplı ve max. dalma hareketi en çok 10 mm olan bir dairesel adayı boş taraftan işleme; ada yüzeyinin sonraki finiş işleme payının belirlenmesi. İşlemenin tümü ters hareket ile gerçekleştirilir. Şekil 9-50 N10 G90 G17 G0 S1800 M3 D1 T1 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N11 M6 9-338 N20 CYCLE77 (10, 0, 3, –20, 50, 60, 70, 10, 0.5, 0, 900, 800, 1, 1, 55) Kaba işleme çevrim çağrısı N30 D1 T2 M6 Takım değiştirme N40 S2400 M3 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N50 CYCLE77 (10, 0, 3, –20, 50, 60, 70, 10, 0, 0, 800, 800, 1, 2, 55) Finiş işlem çevrim çağrısı N40 M30 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 9.6.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri Bir daire üzerinde derin kanal açma – LONGHOLE Programlama LONGHOLE (RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, NUM, LENG, CPA, CPO, RAD, STA1, INDA, FFD, FFP1, MID) Parametreler Tablo 9-19 LONGHOLE parametreleri RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli çalışma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Kanal derinliği (mutlak) DPR gerçek Referans düzlemine göre kanal derinliği (işaretsiz girin) NUM Tam sayı Kanal sayısı LENG gerçek Kanal uzunluğu (işaretsiz girin) CPA gerçek Kanal daire merkez noktası (mutlak), düzlem 1. ekseni CPO gerçek Kanal daire merkez noktası (mutlak), düzlem 2. ekseni RAD gerçek Dairenin yarıçapı (işaretsiz girin) STA1 gerçek Başlama açısı INDA gerçek Artma açısı FFD gerçek Derin dalmadaki ilerleme hızı FFP1 gerçek Yüzey işlemedeki ilerleme hızı MID gerçek Tek bir dalma hareketinin maksimum dalma hareketi derinliği (işaretsiz girin) Önemli Çevrim “merkezden dalmalı kesme özelliği” olan bir freze gerektirir (DIN844). İşlev Bir daire üzerinde sıralanmış boyuna kanalları işlemek için bu çevrim kullanılır. Kanalların boyuna eksenleri radyal olarak hizalanır. Kanalın aksine uzun kanalın eni takım çapı ile belirlenir. Çevrimde dahili olarak takımın en iyi izleyeceği bir hareket yolu belirlenir, gereksiz boş geçişler engellenmiş olur. Farklı derin dalma hareketli bir kanalı işlemek için gerekiyorsa dalma hareketi sıralı olarak son noktalarda gerçekleştirilir. Kanalın boyuna ekseni boyunca hızlandırılacak yol her dalma hareketi sonrasında yolunu değiştirecektir. Çevrim sonraki kanala geçerken en kısa yolu arayacaktır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-339 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Şekil 9-51 Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyon: Başlama pozisyonu, bu pozisyondan boyuna kanalların her birine çarpışma olmadan hareket edilebilecek her pozisyondur. Çevrim, hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: 9-340 • G0 kullanılarak çevrim başlama pozisyonuna hareket edilir. Varolan düzlemin her iki ekseninde işlenecek kanalın sonraki son noktasına, geri çekilme düzlemindeki yükseklikten hareket edilir ve referans düzlemine doğru güvenli çalışma mesafesine gelinir. • Her kanal bir ileri geri hareket ile frezelenir. Düzlemde işleme G1 ve FFP1 altında programlı ilerleme kullanılarak gerçekleştirilir. G1’in çevrimde dahili kullanımı ve ilerleme hızı kullanılarak hesaplanan sonraki işleme derinliğine dalma hareketi her dönüş noktasında son derinliğe erişilene kadar gerçekleştirilir. • Geri çekilme düzlemine G0 kullanımı ile çekilme ve sonraki kanala en kısa yol üzerinden hareket edilir. • Son kanalın işlenmesi ardından takım G0 ile işleme düzlemindeki en son erişilen ve aşağıdaki şemada belirtilen pozisyona hareket ettirilir ve çevrim tamamlanır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri Şekil 9-52 Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS parametreleri için, bkz. CYCLE81. Şekil 9-53 DP ve DPR (Kanal derinliği) Kanal derinliği referans düzlemine göre mutlak (DP) ya da arttırımlı (DPR) olarak belirlenebilir. Arttırımlı belirleme ile çevrim nihayetlenen derinliği referans ve geri çekilme düzlemlerinin pozisyonlarını kullanarak otomatik olarak hesaplayacaktır. NUM (sayı) Kanalların sayısını belirlemek için NUM parametresini kullanın. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-341 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri LENG (boyuna kanal uzunluğu) Kanalın uzunluğu LENG altında programlanır. Çevrim bu uzunluğun, kesici freze çapından az olduğuna karar verirse, çevrim 61105 “Ağız çapı çok geniş” alarmı ile iptal edilir. MID (Bir işleme için derin dalma derinliği) Dalma hareketinin maksimum dalış derinliğini tanımlamak için bu parametre kullanılır. Dalma hareketini derinleştirme eşit aralıklı dalma hareket adımları ile gerçekleştirilir. MID ve toplam derinlik kullanımı ile çevrim 0,5 x maksimum dalma hareketi derinliği ve dalma hareketinin maksimum derinliği arasında bulunan bu dalma hareketini otomatik olarak hesaplar. Dalma hareketinin mümkün en küçük değeri esas olarak kullanılır. MID=0 dairesel ada derinliğinin bir pasoda işlenecek olduğu anlamına gelir. Dalma hareketi derinleştirme güvenli çalışma mesafesi ile sürdürülen referans düzleminden başlar (_ZSD[1] bağlı olarak). FFD ve FFP1 (dalmadaki ve yüzey işlemedeki ilerleme hızı) FFP1 ilerleme hızı kaba frezeleme esnasında, yüzey işlemdeki tüm hareketler için aktiftir. FFD bu düzleme dikey olan dalma hareketleri için geçerlidir. CPA, CPO ve RAD (Merkez noktası ve yarıçapı) İşleme düzleminde kanal dairelerinin pozisyonu merkez noktası (CPA, CPO) ve yarıçapı (RAD) tarafından belirlenir. Yarıçap için sadece pozitif değerlere müsaade edilir. STA1 ve INDA (Başlangıç ve artış açısı) Daire üzerinde kanalların sıralaması bu parametreler tarafından hesaplanır. INDA=0 ise, artırma açısı kanalların sayısından hesaplanır böylece de daire etrafında eşit aralıklı olarak sıralanırlar. Ek bilgi Bir takım bilgisi çevrim çağrılmadan önce programlanmalıdır. Akdi durumda, çevrim iptal edilir ve 61000 alarmı “hiçbir takım bilgisi aktif değil” oluşur. Kanalların karşılıklı kontur ihlali, kanalların sıralama ve ebadını tayin eden parametrelerin yanlış değerlerinden kaynaklanır, çevrim işlemeyi başlatmayacaktır. Çevrim 61104 “Kanalların/uzun kanalların kontur ihlali” hata mesajı çıktıktan sonra iptal edilir. Çevrim esnasında parça koordinat sistemi ofsetlenir ve döndürülür. Parça koordinat sistemindeki değerler varolan değer ekranında işlenmekte olan kanalın boyuna ekseni varolan işleme düzleminin ilk ekseni üzerinde pozisyonlanır şekilde gösterilirler. Çevrimin tamamlanmasının ardında parça koordinat sistemi tekrar çevrimin çağrılmış olmasından önceki pozisyondadır. 9-342 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler Frezeleme çevrimleri 9.6 Programlama örneği: Kanalları işleme Bu programı kullanarak 30 mm uzunluğunda ve arttırımlı (referans düzlemi ile kanal tabanı arasındaki fark) Z45 Y40 düzleminde 20 mm yarıçaplı olarak bir daire üzerinde sıralanır Başlama açısı 45 derecedir, artırım açısı 90 derece. Dalma paso miktarı 6 mm, güvenli çalışma mesafesi 1 mm’dir. derinliği 23 mm olan merkez noktalı ve YZ 4 kanalı işleyebilirsiniz. hareketinin maksimum Şekil 9-54 9.6.7 N10 G19 G90 D9 T10 S600 M3 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 G0 Y50 Z25 X5 Başlama noktasına hareket N30 LONGHOLE (5, 0, 1, 23, 4, 30, 40, 45, 20, 45, 90, 100, 320, 6) Çevrim çağrısı N40 M02 Program sonu Bir daire etrafına kanal açma – SLOT1 Programlama SLOT1(RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, NUM, LENG, WID, CPA, CPO, RAD, STA1, INDA, FFD, FFP1, MID, CDIR, FAL, VARI, MIDF, FFP2, SSF) Parametreler Tablo 9-20 Slot1 parametreleri RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli çalışma mesafesi (işaretsiz girin) SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-343 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Tablo 9-20 SLOT1 parametreleri, Fortsetzung DP gerçek Kanal derinliği (mutlak) DPR gerçek Referans düzlemine göre kanal derinliği (işaretsiz girin) NUM Tam sayı Kanal sayısı LENG gerçek Kanal uzunluğu (işaretsiz girin) WID gerçek Kanal genişliği (işaretsiz girin) CPA gerçek CPO gerçek RAD gerçek Daire yarıçapı (işaretsiz girin) STA1 gerçek Başlama açısı INDA gerçek Artma açısı FFD gerçek Derin dalmadaki ilerleme hızı FFP1 gerçek Yüzey işlemedeki ilerleme hızı gerçek Tek bir dalma hareketinin maksimum dalma hareketi derinliği (işaretsiz girin) Kanal işleme freze yönü Değerler: 2 (G2 için) 3 (G3 için) Finişe bırakılan pay (işaretsiz girin) MID CDIR Tam sayı FAL gerçek VARI Tam sayı Kanal daire merkez noktası (mutlak), düzlem 1. ekseni Kanal daire merkez noktası (mutlak), düzlem 2. ekseni İşleme tipi Değerler: 0=tam işleme 1=Kaba işleme 2=Finiş işleme MIDF gerçek Finiş işlemede dalma hareketi derinliği FFP2 gerçek Finiş işlemede ilerleme hızı SSF gerçek Finiş işlemede işmili devir Not Çevrim “merkezden dalmalı kesme özelliği” olan bir freze gerektirir (DIN844). İşlev SLOT1 çevrimi kaba-finiş çevrimi ile birleşiktir. Bir daire üzerinde sıralanmış kanalları işlemek için bu çevrim kullanılır. Kanalların boyuna eksenleri radyal olarak hizalanır. Kanalın aksine kanal genişliği için bir değer tanımlanmıştır. 9-344 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri Şekil 9-55 Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyon: Başlama konumu kanallara doğru çarpışma olmadan hareket edilebilen her konum olabilmektedir. Çevrim, hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • Sağda şekil 9-56’da belirtilen pozisyona, yani çevrim başında G0 ile yanaşır. • Bir çevrimin tüm işlemesi aşağıdaki adımlarda gerçekleştirilir: – G0 hareketi ile takım referans düzlemine doğru güvenli çalışma mesafesine kadar hareket eder. – Sonraki işleme derinliğine G1 ve FFD ilerleme hızı değeri ile hareket eder. – Kanalın finişe bırakılan paya kadar ve FFP1 ilerleme hızı değeri ile kaba işleme işlemi gerçekleştirilir. Ardından kontur boyunca CDIR altında programlı işleme yönüne göre FFP2 kesme hızı değeri ve SSF işmili devri ile finiş işleme işlemi gerçekleştirilir. – Dalma hareketi, kanalın son derinliğine erişilene kadar işleme düzleminde mutlaka aynı pozisyonda gerçekleştirilmelidir. • Takım, geri çekilme düzlemine çekilir ve G0 hareketi ile sonraki kanalı işlemek için geçer. • Son kanalın işlenmesi ardından takım G0 ile işleme düzlemin aşağıdaki şemada belirtilen pozisyona hareket ettirilir ve çevrim tamamlanır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-345 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Şekil 9-56 Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS parametreleri için, bkz. CYCLE81. Şekil 9-57 DP ve DPR (kanal derinliği) Kanal derinliği referans düzlemine göre mutlak (DP) ya da arttırımlı (DPR) olarak belirlenebilir. Arttırımlı belirleme ile çevrim, nihayetlenen derinliği referans ve geri çekilme düzlemlerinin pozisyonlarını kullanarak otomatik olarak hesaplayacaktır. NUM (kanal sayı) Kanalların sayısını belirlemek için NUM parametresini kullanın. 9-346 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri LENG ve WID (kanal boyu ve kanal genişliği) Düzlemde bir kanalın biçimini tanımlamak için LENG ve WID parametreleri kullanılır. Frezeleme takım çapı kanal eninden daha küçük olmalıdır. Aksi durumda, 61105 “Takım çapı çok geniş” seçilecek ve çevrim iptal edilecektir. Frezeleme takım çapı kanal eni yarısından daha küçük olmamalıdır. Bu işaretlenmez. CPA, CPO ve RAD (merkez nokta ve yarıçap) İşleme düzleminde kanalların daire pozisyonu merkez nokta (CPA, CPO) ve yarıçap (RAD) ile belirlenir. Yarıçap için sadece pozitif değerlere müsaade edilir. STA1 ve INDA (başlangıç ve artış açısı) Daire üzerinde kanalların sıralaması bu parametreler tarafından tanımlanır. STA1 parça koordinat sisteminde çevrim çağrılmadan önce aktif olan 1. eksen (apsis) ve birinci kanal arasındaki pozitif yön açısını tanımlar. INDA parametresi bir kanaldan ötekine açıyı içerir. INDA=0 ise, artırma açısı kanalların sayısından hesaplanır böylece de daire etrafında eşit olarak sıralanırlar. FFD ve FFP1 (Dalmadaki ve yüzeydeki ilerleme hızı) FFD ilerleme hızı, işlem düzlemine dik tüm derin dalma hareketleri için geçerlidir. FFP1 ilerleme hızı ise, kaba frezeleme esnasında yüzeydeki tüm hareketler için aktiftir. MID (Bir seferdeki dalma derinlik miktarı) Dalma hareketinin maksimum dalış derinliğini tanımlamak için bu parametre kullanılır. Dalma hareketini derinleştirme eşit aralıklı dalma hareket adımları ile gerçekleştirilir. MID ve toplam derinlik kullanımı ile çevrim 0,5 x maksimum dalma hareketi derinliği ve dalma hareketinin maksimum derinliği arasında bulunan bu dalma hareketini otomatik olarak hesaplar. Dalma hareketinin mümkün en küçük değeri esas olarak kullanılır. MID=0 dairesel ada derinliğinin bir pasoda işlenecek olduğu anlamına gelir. Referans düzleminde başlayan dalma hareketi derinliği güvenli çalışma mesafesi ile ilerletilir. CDIR (frezeleme yönü) Kanalın işleme yönünü belirlemek için bu parametre kullanılır. Muhtemel değerler: • ”2” G2 için • ”3” G3 için 9-347 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Parametre nizami olmayan bir değere ayarlanırsa, bu durumda “Yanlış frezeleme yönü, G3 üretilecek” mesaj satırında görüntülenecektir. Bu durumda, çevrim devam ettirilir ve G3 otomatik olarak üretilir. FAL (Finişe bırakılacak pay) Kanal ağzından bir finiş paso payı programlamak için bu parametre kullanılır. FAL dalma hareketi derinliğini etkilemez. FAL değeri genişlik ve kullanılan frezeleme takımı için belirli olandan daha büyükse FAL otomatik olarak mümkün en yüksek değere azaltılır. Kaba frezelemenin her durumunda frezeleme bir ileri geri hareketle ve kanalın her iki son noktasında dalma hareketi derinleştirme ile gerçekleştirilir. VARI, MIDF, FFP2 ve SSF (işleme tipi, finişte dalma hareketi derinliği, finişte ilerleme hızı ve devir) VARI parametresini işleme tipini tanımlamak için kullanın. Muhtemel değerler: • 0= tam işleme(kaba + finiş) - Kanalın finişe bırakılan paya kadar kaba işlemesi (SLOT1, SLOT2) çevrim çağrılmadan önce programlı işmili devrinde ve FFP1 ilerleme hızı ile gerçekleştirilir. Dalma hareketi derinleştirme MID ile tanımlanır. - Kanal işleme telafisinin işlenmesi SSF ve FFP2 ilerleme hızı ile tanımlı işmili devrinde gerçekleştilir. Dalma hareketi derinleştirme MIDF ile tanımlanır. MIDF = 0, dalma hareketi nihai derinliğe eşittir. - FFP2 programlanmazsa, FFP1 kesme hızı seçilir. Bu benzer olarak aynı zamanda SSF yani çevrim çağrısı öncesi programlı devir tanımlanmazsa da geçerli olacaktır. • 1=Kaba frezeleme Kanal (SLOT1, SLOT2) çevrim çağrısı öncesi programlı devirde FFP1 ilerleme hızında finişe bırakılan pay kadar kaba işlenir. Dalma hareketi derinleştirme MID ile programlanır. • 2=Finiş frezeleme Çevrim kanalın (SLOT1, SLOT2) kalan finişe bırakılan pay işlenmiş durumda olmasını ve sadece finiş payının işlenmesinin gerekli olmasını gerektirir. FFP2 ve SSF programlanmazsa FFP1 kesme hızı ya da çevrim çağrısı yapılmadan önce programlı olan devir geçerlidir. Dalma hareketi derinleştirme MIDF ile tanımlanır. VARI parametresi için farklı bir değer programlanırsa çevrim 61102 alarmı “İşleme tipi yanlış tanımlandı” çıktıktan sonra iptal edilir. Ek bilgi Bir takım bilgisi çevrim çağrılmadan önce programlanmalıdır. Akdi durumda, çevrim iptal edilir ve 61000 alarmı “hiçbir takım bilgisi aktif değil” çıkar. Düzenleme ve kanalların ebadını tayin eden parametrelere yanlış değerler atanır ve bu nedenle de kanalların karşılıklı kontur ihlaline neden olursa çevrim başlatılmaz. Çevrim iptal edilir ve 61104 “Kanalların/daire kanalın kontur ihlali” hata mesajı çıkar. 9-348 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri Çevrim esnasında parça koordinat sistemi ofsetlenir ve döndürülür. Varolan değer ekranında görüntülenen parça koordinat sistemindeki değerler yeni işlenmiş olan kanal boyuna ekseninin varolan işleme düzleminin ilk eksenine karşılık geleceği şekildedirler. Çevrimin tamamlanmasının ardından parça koordinat sistemi tekrar çevrimin çağrılmış olmasından önceki pozisyondadır. Kontur sapması Şekil 9-58 Programlama örneği: Kanallar 4 kanal frezelenir. Kanallar aşağıdaki ölçülere sahiptirler: Uzunluk 30 mm, en 15 mm ve derinlik 23 mm. Güvenli çalışma mesafesi 1 mm, finişe bırakılan pay 0.5 mm, frezeleme doğrultusu G2, dalma hareketinin maksimumdaki derinliği 6 mm. Kanal tam olarak işlenecektir. Finiş işlemdeki dalma hareketi doğrudan kanal derinliğinden gerçekleştirilecek ve aynı ilerleme ve devir kullanılacaktır. Şekil 9-59 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-349 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Teknolojik değerlerin belirlenmesi N10 G17 G90 T1 D1 S600 M3 9.6.8 N20 G0 X20 Y50 Z5 Hareket başlangıç pozisyonu N30 SLOT1 (5, 0, 1, -23, 4, 30, 15, 40, 45, 20, 45, 90, 100, 320, 6, 2, 0.5, 0, 0) Çevrim çağrısı, VARI, MIDF, FFP2 parametreleri ve SSF ihmal edilmiş durumda N40 M02 Program sonu Dairesel kanal açma – SLOT2 Programlama SLOT2(RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, NUM, AFSL, WID, CPA, CPO, RAD, STA1, INDA, FFD, FFP1, MID, CDIR, FAL, VARI, MIDF, FFP2, SSF) Parametreler Tablo 9-21 SLOT2 parametreleri RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli çalışma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Kanal derinliği (mutlak) DPR gerçek Referans düzlemine göre kanal derinliği (işaretsiz girin) NUM Tam sayı Kanal sayısı AFSL gerçek Kanal uzunluk açısı (işaretsiz girin) WID gerçek Dairesel kanal genişliği (işaretsiz girin) CPA gerçek CPO gerçek RAD gerçek Daire yarıçapı (işaretsiz girin) STA1 gerçek Başlama açısı INDA gerçek Artma açısı FFD gerçek Derin dalmadaki ilerleme hızı FFP1 gerçek Yüzey işlemedeki ilerleme hızı gerçek Tek bir dalma hareketinin maksimum dalma hareketi derinliği (işaretsiz girin) Dairesel kanal işleme freze yönü Değerler: 2 (G2 için) 3 (G3 için) Kanal kenarlarında finişe bırakılan pay (işaretsiz girin) İşleme tipi Değerler: 0 = tam işleme 1 = Kaba frezeleme 2 = Finiş frezeleme MID Tam sayı CDIR FAL gerçek Tam sayı VARI MIDF gerçek Kanal daire merkez noktası (mutlak), düzlem 1. ekseni Kanal daire merkez noktası (mutlak), düzlem 2. ekseni Finişteki maksimum dalma hareketi derinliği 9-350 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri Tablo 9-21 SLOT2 parametreleri, Fortsetzung FFP2 SSF gerçek Finişteki ilerleme hızı gerçek Finişteki işmili deviri Not Çevrim “merkezden dalmalı kesme özelliği” olan bir freze gerektirir (DIN844). İşlev SLOT2 çevrimi kaba-finiş çevrimi ile birleşiktir. Bir daire üzerinde sıralanmış dairesel kanalları işlemek için bu çevrim kullanılır. Tablo 9-60 Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyon: Başlama konumu kanallara doğru çarpışma olmadan hareket edilebilen her konum olabilmektedir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-351 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Şekil 9-61 Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • Aşağıdaki şemada belirtili pozisyona çevrim başlangıcında G0 hareketi ile hareket eder. • Dairesel bir kanalı işlerken adımlar boyuna bir kanalı işlerkenkiler ile aynıdırlar. • Dairesel bir kanal tam olarak işlendikten sonra takım geri çekilme düzlemine çektirilir ve sonraki kanal G0 ile konumlanır. • Son kanalın işlenmesi ardından takım G0 ile işleme düzlemin aşağıdaki şemada belirtilen pozisyona hareket ettirilir ve çevrim tamamlanır. Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS parametreleri için, bkz. CYCLE81. DP, DPR, FFD, FFP1, MID, CDIR, FAL, VARI, MIDF, FFP2, SSF parametreleri için, bkz. SLOT1. Şekil 9-62 9-352 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri NUM (sayı) Kanalların sayısını belirlemek için NUM parametresini kullanın. AFSL ve WID (açı ve dairesel kanal genişliği) Düzlemde bir kanalın biçimini tanımlamak için AFSL ve WID parametreleri kullanılır. Çevrim kanal genişliğinin aktif takım tarafından ihlal edilip edilmediğini kontrol eder. Aksi durumda, 61105 “Takım çapı çok geniş” seçilecek ve çevrim iptal edilecektir. CPA, CPO ve RAD (merkez nokta ve yarıçap) İşleme düzleminde kanalların daire pozisyonu merkez nokta (CPA, CPO) ve yarıçap (RAD) ile belirlenir. Yarıçap için sadece pozitif değerlere müsaade edilir. STA1 ve INDA (başlangıç ve artış açısı) Daire üzerindeki dairesel kanalların düzeni bu parametreler tarafından tayin edilir. STA1 parça koordinat sisteminde çevrim çağrılmadan önce aktif olan 1. eksen (apsis) ve birinci kanal arasındaki pozitif yön açısını tanımlar. INDA parametresi bir dairesel kanal ile diğer kanal asındaki açıyı içerir. INDA=0 ise, artırma açısı dairesel adaların sayısından hesaplanır böylece de daire etrafında eşit olarak sıralanırlar. Ek bilgi Bir takım bilgisi çevrim çağrılmadan önce programlanmalıdır. Akdi durumda, çevrim iptal edilir ve 61000 alarmı “hiçbir takım bilgisi aktif değil” oluşur. Düzenleme ve kanalların ebadını tayin eden parametrelere yanlış değerler atanır ve bu nedenle de kanalların karşılıklı kontur ihlaline neden olursa çevrim başlatılmaz. Çevrim iptal edilir ve 61104 “Kanalların/daire kanalın kontur ihlali” hata mesajı çıkar. Çevrim esnasında parça koordinat sistemi ofsetlenir ve döndürülür. Parça koordinat sistemindeki gerçek değer ekranı mutlaka işlenmekte olan dairesel kanalın varolan işlemin 1. ekseninden başlayacağı ve parça koordinat sistemi sıfır noktasının daire merkezinde olacağı şekilde gösterilir. Çevrimin tamamlanmasının ardında parça koordinat sistemi tekrar çevrimin çağrılmış olmasından önceki pozisyondadır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-353 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Kontur sapması) Şekil 9-63 Programlama örneği: Kanal 2 XY düzleminde X60 Y60 merkez noktası ve 42 mm yarıçapla bir dairede sıralı 3 dairesel kanalı işleme için bu programı kullanın. Dairesel kanallar aşağıdaki ölçülere sahiptirler: Genişlik 15 mm, kanal uzunluk açısı 70 derece, derinlik 23 mm. Başlangıç açısı 0 derecedir, artırma açısı 120 derece. Kanal konturları 0.5 mm’lik finiş paso miktarı ile işlenirler, dalma hareketi Z ekseninde güvenli çalışma mesafesi 2 mm, dalma hareketi maksimum paso miktarı 6 mm’dir. Kanallar tam olarak işleneceklerdir. Finiş işleme halinde devir ve ilerleme hızları aynı olacaklardır. Finiş hali dalma hareketi kanal derinliğine gerçekleştirilir. Şekil 9-64 9-354 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri N10 G17 G90 T1 D1 S600 M3 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 G0 X60 Y60 Z5 Hareket başlangıç pozisyonu N30 SLOT2(2, 0, 2, –23, 3, 70, 15, 60, 60, 42, 120, 100, 300, 6, 2, 0.5, 0, 0) Çevrim çağrısı Referans düzlem+SDIS=Geri çekilme düzleminin anlamı: Dalma hareketinin G0 ile aşağıdakine indirgenmesi Referans düzlemi+SDIS artık geçerli değil, VARI, MDIG, FFP2 parametreleri ve SSF ihmal edilir durumda N40 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-355 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri 9.6.9 Dikdörtgen paket açma – POCKET3 9 Programlama POCKET3(_RTP, _RFP, _SDIS, _DP, _LENG, _WID, _CRAD, _PA, _PO, _STA, _MID, _FAL,_FALD, _FFP1, _FFD, _CDIR, _VARI, _MIDA, _AP1, _AP2, _AD, _RAD1, _DP1) Parametreler Tablo 9-22 POCKET3 parametreleri _RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) _RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) _SDIS gerçek Güvenli çalışma mesafesi (işaretsiz girin) _DP gerçek Paket derinliği (mutlak) _LENG gerçek Paket uzunluğu, köşeden işaretle ölçme için _WID gerçek Paket genişliği, köşeden işaretle ölçme için _CRAD gerçek Paket köşe yarıçapı (işaretsiz girin) _PA gerçek Paket referans noktası (mutlak), düzlemin 1. ekseni _PO gerçek Paket referans noktası (mutlak), düzlemin 2. ekseni _STA Gerçek Paket boyuna eksen ve düzlem ilk ekseni arasındaki açı (işaretsiz girin); Değer aralığı: 0° ≤ _STA < 180° _MID gerçek Maksimum dalma hareketi derinliği (işaretsiz girin) _FAL gerçek Paket kenarında finişe bırakılan pay (işaretsiz girin) _FALD gerçek Tabanda finişe bırakılan pay (işaretsiz girin) _FFP1 gerçek Yüzey işlemeki ilerleme hızı _FFD gerçek Derin dalmaki ilerleme hızı _CDIR Tam sayı _VARI Tam sayı Frezeleme doğrultusu: (işaretsiz girin) Değerler: 0 Senkronize frezeleme (işmili doğrultusuna göre) 1 Konvansiyonel frezeleme 2 G2 ile (işmili yönünden bağımsız) 3 G3 ile İşleme tipi BİRLER BASAMAĞI Değerler: 1 Kaba frezeleme 2 Finiş frezeleme ONLAR BASAMAĞI: Değerler: 0 Paket merkezine G0 ile dik dalma 1 Paket merkezine G1 ile dik dalma 2 Bir helis boyunca 3 Bir paket boyuna ekseni boyunca dik(Zigzag işleme) Diğer parametreler opsiyonlar olarak seçilirler. Takım tipini belirleyin ve kaba işleme için örtüştürün (işaretsiz girilecek): 9-356 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 gerçek Çevrimler Frezeleme çevrimleri _AP1 gerçek Düzlemde kaba işlemede max. dalma hareket genişliği Paket ham parça boyu(ham parça) _AP2 gerçek Paket ham parça genişliği(ham parça) gerçek _MIDA _RAD1 gerçek Referans düzleminden boş paket derinlik ölçüsü(ham parça) Dalmadaki yarıçap yada açı _DP1 gerçek Dalma derinliği(artırımlı) _AD İşlev Çevrim, kaba frezeleme ve finiş frezeleme için kullanılır. Finiş işleme için bir yüzey freze çakısı gereklidir. Dalma hareketi, mutlaka paket merkez noktasından başlar ve buradan dikey olarak gerçekleştirilir; bu nedenle bu noktada ön delme yapma pratiktir. • Frezeleme yönü bir G komutu (G2/G3) kullanımıyla ya da işmili doğrultusundan senkronize olarak ya da ters frezeleme ile belirlenebilir. • Kaba işleme için, düzlemde maksimum dalma hareketi genişliği programlanabilir. • Finişe bırakılan pay, paket tabanı içinde geçerlidir • Üç dalma hareketi stratejisi bulunmaktadır: - Paket merkezine dikey - Paket merkezi etrafında helisel bir yol boyunca - Paket merkezi ekseninde salınım(zigzag hareket) • Finiş için düzlemde daha kısa hareket yolları • Düzlemde ham parça kontur ve tabanda ham parça ölçü düşüncesi (ön biçimli paketlerin en iyi işlemesi mümkündür Ör : Döküm gibi). Şekil 9-65 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-357 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyon: Başlama konumu paket merkez noktasının çarpışmasız çekilme düzleminde yüksekliğinden hareket edilebildiği her konumdur. Kaba frezelemede hareketlerin sırası: G0 ile paket merkez noktasına geri çekilme düzleminde hareket edilebilir ve ardından bu pozisyondan yine G0 ile güvenli çalışma mesafesi ile ilerletilen referans düzlemine hareket edilir. Bu durumda paketi işleme, seçili dalma hareketi stratejisine göre programlı ham parça ölçülerininde dikkate alınması ile gerçekleştirilir. Şekil 9-66 Finiş işlem hareketlerin sırası: Finiş işlemi, tabandaki finişe bırakılan paya erişilene kadar paket ağzından sırası ile gerçekleştirilir ve ardından taban bitirilir. Finişe bırakılan paylardan birisi sıfıra eşitse, finiş işleminin bu bölümüne geçilir. • Paket kenarlarının işlenmesi Paket kenarlarının işlenmesi, takım paket konturu etrafında bir kez hızlanacaktır. Paket kenarlarının finişi için yol köşe yarıçapına erişen bir çeyreği kapsar. Bu yolun yarıçapı 2 mm ya da “daha az” yer sağlanmışsa, köşe yarıçapı ve freze yarıçapı arasındaki farka eşit. Paket kenarlarının finiş payı 2 mm’den daha genişse, hareket yarıçapı da buna uygun olarak artırılır. Dalma hareketi derinliği açıkta paket merkezine doğru G0 ile gerçekleştirilir ve hareket yolunun başlangıç noktasına da G0 ile erişilir. • Paket tabanının işlenmesi Paket tabanının işlenmesi, makine paket merkezine doğru paket derinlik + finişe bırakılan pay + güvenli çalışma mesafesi eşit uzaklığa erişiyor olana kadar G0 gerçekleştirir. Bu noktadan itibaren takım mutlaka daha derine dikey olarak hızlandırılır (Taban finiş işlemi alın kesme ağızlı bir takım kullanıldığı için). Paketin taban yüzeyi bir kez işlenir. 9-358 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Dalma stratejileri • Paket merkezine doğru dikey olarak dalmak çevrimde dahili olarak hesaplı varolan dalma hareketinin miktarı(_MID altında programlı maksimum dalma hareketi) G0 ya da G1 içeren bir blok içinde yürütülür. • Bir helisel yolda dalma takım merkez noktasının _RAD1 yarıçapı ve _DP1 dalma derinliği ile belirli helisel yol boyunca hızlanır. İlerleme hızı da _FFD altında programlanır. Bu helisel yolun dönme yönü paketin işleneceği kesme yönüne karşılık gelir. _DP1 altında programlı dalma derinliği maksimum derinlik olarak dikkate alınır ve mutlaka helisel yol kesmenin tam sayı numarası olarak hesaplanır. Bir dalma hareketi için gerekli olan derinlik (bu helisel yol üzerinde farklı devirler olabilir) erişilirse tam bir dairesel dalma eğik yolunu gidermek için hala yürütülmektedir. Ardından paketin kaba işlemesi bu düzlemde finişe bırakılan pay kadar başlar. Tanımlı helisel yolun başlangıç noktası “artı yöndeki” paket boyuna eksenindedir ve G1 ile hareket edilir. • Paketin merkez eksenine salınım(zigzag) ile dalma takım merkez noktasının sonraki derinliğe erişelene kadar ileri ve geri bir düz çizgiyi salınımlı şekilde dalma anlamına gelmektedir. Maksimum ekleme açısı _RAD1 altında programlanır ve salınım hareketinin uzunluğu çevrimde hesaplanır. Varolan derinliğe erişilirse devir bir kez daha eğik ekleme yolunu gidermek için derin dalma hareketsiz yürütülür. İlerleme hızı _FFD altında programlanır. Ham parça ölçülerin dikkate alınması Paketleri kaba işleme esnasında ham ölçüleri dikkate almak mümkündür (ör. Döküm parçaları işlerken). _AP1 Paket uzunluk boş ölçü _AP2 Paket uzunluk boş ölçü Şekil 9-66 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-359 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Ham parçanın boyu ve eni için boş ölçüleri (_AP1 ve _AP2) işaretsiz programlanırlar ve paket merkez noktası etrafında hesaplama yoluyla simetrik olarak çevrim tarafından yerleştirilirler. Artık kaba işleme ile işlenmeyecek paket parçasını tanımlayacaksınız. Derinlik (_AD) boş ölçüsü de işaretsiz programlanır ve paket derinlik yönünde referans düzlemi tarafından dikkate alınır. Ham parça ölçüleri dikkate alırken dalma hareketi derinleştirme programlı tipe göre yürütülür (helisel yol, ileri geri zigzag, dikey). Çevrim paket merkezinde verili boş kontur ve aktif takım yarıçapı nedeniyle yeterli boşluk olduğunu tespit ederse, dalma hareketi mümkün olduğu sürece açıkta ekleme yollarının fazla hızlanmasını önlemek için paket merkez noktasına dikey olarak gerçekleştirilir. Paketin kaba işlemesi yukarından başlayarak aşağı doğru gerçekleştirilir. Parametrelerin açıklaması _RTP, _RFP, _SDIS parametreleri için, bkz. CYCLE81. _DP parametresi için bkz. LONGHOLE. Merkez noktadan ölçüle paket Şekil 9-68 _LENG, _WID ve _CRAD (paket ölçüsü, paket genişliği ve köşe yarıçapı) Düzlemde bir paket formunu tanımlamak için _LENG, _WID and _CRAD parametrelerine bakın. Programlı köşe yarıçapını aktif takım yarıçapı geniş olduğu için hızlandıramıyorsanız bu durumda işleme paketi köşe yarıçapı takım yarıçapına karşılık gelir. Frezeleme takım yarıçapı paketin uzunluk ya da genişliğinin yarısından daha fazla ise bu durumda çevrim iptal edilir ve 61105 “Takım çapı çok geniş” çıkar. 9-360 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri _PA, _PO (referans noktası) Düzlemin eksenlerinde paket referans noktasını tanımlama için _PA ve _PO parametrelerini kullanın. Bu paket merkez noktasıdır. _STA(açı) STA düzlemin birinci ekseni (apsis) ile paketin boyuna ekseni arasındaki açıyı gösterir. MID (Max. dalma hareketi derinliği) Dalma hareketinin maksimum dalış derinliğini tanımlamak için kaba frezelemede bu parametre kullanılır. Dalma hareketini derinleştirme eşit aralıklı dalma hareketi adımları ile gerçekleştirilir. _MID ve tüm derinlik kullanımı ile çevrim bu dalma hareketini otomatik olarak hesaplar. Dalma hareketinin mümkün en küçük sayısı esas olarak kullanılır. _MID=0 paket derinliğinin bir pasoda işlenmesi anlamına gelir. _FAL (ağızda bitirme telafisi) Bitirme telafisi sadece düzlemde ağız üzerinde paketin işlenmesini etkiler. Bitirme telafisi takım çapı ise paketin daha sonra tam katı işlemesi garanti edilmez. “Dikkat: Finishing allowance tool diameter” Mesajı belirir; buna rağmen çevrim devam ettirilir. _FAL (Tabanda finişe bırakılan pay) Kaba işleme esnasında ayrı bir finiş payı tabanda dikkate alınır. _FFD ve _FFP1 (dalmadaki ve yüzeydeki ilerleme hızı) _FFD ilerleme hızı bir malzemeye ekleme yapılırken geçerlidir. FFP1 kesme hızı kaba frezeleme esnasında kesme hızında hızlandırılan düzlemdeki tüm hareketler için aktiftir. _CDIR (frezeleme yönü) Paket işleme yönünü belirlemek için bu parametre kullanılır. _CDIR parametresi kullanılarak, frezeleme yönü • Doğrudan “G2 için 2” ve “G3 için 3” ile programlanabilir ya da • Alternatif olarak “senkronize frezeleme" ya da “konvansiyonel frezelemeden” programlanabilir. Bildirilen dönüşüm için programlanabilir. Senkronize çalışma ya da ters yön çevrimde içsel olarak çevrim çağrılmadan önce etkinleştirilen işmili devir yönünden belirlenebilir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-361 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Senkronize frezeleme M3 → G3 M4 → G2 Konvansiyonel frezeleme M3 → G2 M4 → G3 _VARI (işleme tipi) _VARI parametresini işleme tipini tanımlamak için kullanın. Muhtemel değerler: Tam sayı hanesi: • 1=kaba frezeleme • 2=Finiş frezeleme Onlar hanesi (dalma hareketi): • 0=G0 ile paket merkezine dik dalma • 1=G1 ile paket merkezine dik dalma • 2=helisel yol boyunca • 3=paket uzunluk eksenine salınım(Zigzag) _VARI parametresi için farklı bir değer programlanırsa çevrim 61002 alarmı “İşleme tipi yanlış tanımlandı” oluşur ve sonra iptal edilir. _MIDA (Enine alınacak max. paso miktarı) Bir düzlemde kaba işleme yaparken enine alınacak max. paso miktarını tanımlamak için bu parametre kullanılır. Enine alınacak max. paso miktarı, hesaplama metoduna benzer şekilde (en muhtemel toplam derinliğin eşit dağılımı) en eşit olacak şekilde _MIDA altında programlı değerle en iyi şekilde dağıtılır. Bu parametre programlanmaz ya da 0 değerine sahip olursa çevrim dahili olarak frezeleme takımı çapının %80’ini enine alınacak max. paso miktarı olarak kullanacaktır. _AP1, _AP2, _AD (Ham parça ölçüleri) Paketin ham ölçüsünü (artışlı) düzlemde ve derinde tanımlamak için _AP1, _AP2 ve _AD parametrelerini kullanın. _RAD1 (Yarıçap) Helisel yol yarıçapı (takım merkez nokta yolu ile alakalı) ya da ileri geri hareketin maks. ekleme açısını tanımlamak için _RAD1 parametresini kullanın. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-362 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri _DP (Ham parça derinliği) Helisel yola eklerken dalma hareketi derinleştirmeyi tanımlamak için _DP1 parametresini kullanın. Bir takım bilgisi çevrim çağrılmadan önce programlanmalıdır. Akdi durumda, çevrim iptal edilir ve 61000 alarmı “hiçbir takım bilgisi aktif değil” oluşur. Çevrim içinde varolan değer ekranını etkileyen yeni bir parça koordinat sistemi kullanılır. Bu koordinat sisteminin sıfır noktası paket merkez noktasında bulunabilir. Çevrim sonunda orijinal koordinat sistemi tekrar aktiftir. Programlama örneği: Paket Bir paketi 60 mm uzunluğunda, 40 mm eninde ve 8 mm köşe yarıçapına sahip ve 17.5 mm derinlikli bir XY düzleminde işlemek için bu programı kullanın. Paket X ekseni ile 0 derecelik bir açıya sahiptir. Paket kenarlarının finiş işleme payı 0.75 mm, tabanda 0.2 mm, Z ekseninde referans düzlemine eklenen güvenli çalışma mesafesi 0.5 mm’dir. İşleme yönü senkronize işleme durumunda işmili devir yönünde sonuçlanır. 5 mm yarıçaplı frezeleme takımı kullanılır. Sadece bir kaba işleme işlemi yürütülecektir. Şekil 9-69 N10 G90 T1 D1 S600 M4 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 G17 G0 X60 Y40 Z5 Hareket başlangıç pozisyonu N30 POCKET3 (5, 0, 0.5, -17.5, 60, 40, 8, 60, 40, 0, 4, 0.75, 0.2, 1000, 750, 0, 11, 5 , , , , , ) Çevrim çağrısı N40 M02 Program sonu 9-363 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri 9.6.10 Dairesel paket açma – POCKET4 Programlama POCKET4 (_RTP, _RFP, _SDIS, _DP, _PRAD, _PA, _PO, _MID, _FAL, _FALD, _FFP1, _FFD, _CDIR, _VARI, _MIDA, _AP1, _AD, _RAD1, _DP1) Parametreler Tablo 9-23 POCKET4 parametreleri _RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) _RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) gerçek _DP gerçek Güvenli çalışma mesafesi eklenecek; işaretsiz girin) Paket derinliği (mutlak) _PRAD gerçek Paket yarıçapı _PA gerçek Paket orta noktası (mutlak), düzlemin 1. ekseni _PO gerçek Paket orta noktası (mutlak), düzlemin 2. ekseni gerçek _SDIS (referans düzlemine _FAL gerçek Bir seferdeki max. dalma hareketi derinliği (işaretsiz girin) Paket kenarında finişe bırakılan pay (işaretsiz girin) _FALD gerçek Paket tabanında finişe bırakılan pay (işaretsiz girin) _FFP1 gerçek Yüzey işlemedeki ilerleme hızı _FFD gerçek Dalmadaki ilerleme hızı _CDIR Tam sayı _VARI Tam sayı Frezeleme doğrultusu: (işaretsiz girin) Değerler: 0 Senkronize frezeleme (işmili doğrultusuna göre) 1 Konvansiyonel frezeleme 2 G2 ile (işmili yönünden bağımsız) 3 G3 ile İşleme tipi BİRLER BASAMAĞI Değerler: 1 Kaba frezeleme 2 Finiş frezeleme ONLAR BASAMAĞI: Değerler: 0 paket merkezine G0 ile dik dalma 1 paket merkezine G1 ile dik dalma 2 Bir helis boyunca dalma _MID Diğer parametreler opsiyonlar olarak seçilirler. Dalma stratejisini belirleyen ve kaba işleme için (işaretsiz girilecek): _MIDA gerçek Enine alınacak max. paso miktarı(artırımlı) _AP1 gerçek Yüzeyde ham parça ölçüsü _AD gerçek Ham parça derinlik ölçüsü 9-364 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri _RAD1 gerçek Helisel dalmada yarıçap (takım merkez nokta yolu referanslı) _DP1 gerçek Helisel yol boyunca dalma derinliği İşlev Çevrim, kaba frezeleme ve finiş frezeleme için kullanılır. Finiş işleme için bir yüzey freze çakısı gereklidir. Dalma hareketi, mutlaka paket merkez noktasından başlar ve buradan dikey olarak gerçekleştirilir; bu nedenle bu noktada ön delme yapma pratiktir. • Frezeleme yönü bir G komutu (G2/G3) kullanımıyla ya da işmili doğrultusundan senkronize olarak ya da ters frezeleme ile belirlenebilir. • Kaba işleme için, düzlemde maksimum dalma hareketi genişliği programlanabilir. • Finişe bırakılan pay, paket tabanı içinde geçerlidir • Üç dalma hareketi stratejisi bulunmaktadır: - Paket merkezine dikey - Paket merkezi etrafında helisel bir yol boyunca - Paket merkezi ekseninde salınım(zigzag hareket) • Finiş için düzlemde daha kısa hareket yolları • Düzlemde ham parça kontur ve tabanda ham parça ölçü düşüncesi (ön biçimli paketlerin en iyi işlemesi mümkündür Ör : Döküm gibi). Sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyon: Başlama konumu paket merkez noktasının çarpışmasız çekilme düzleminde yüksekliğinden hareket edilebildiği her konumdur. Kaba frezelemede hareketlerin sırası: G0 ile paket merkez noktasına geri çekilme düzleminde hareket edilebilir ve ardından bu pozisyondan yine G0 ile güvenli çalışma mesafesi ile ilerletilen referans düzlemine hareket edilir. Bu durumda paketi işleme, seçili dalma hareketi stratejisine göre programlı ham parça ölçülerininde dikkate alınması ile gerçekleştirilir. Finiş işlem hareketlerin sırası: Finiş işlemi, tabandaki finişe bırakılan paya erişilene kadar paket ağzından sırası ile gerçekleştirilir ve ardından taban bitirilir. Finişe bırakılan paylardan birisi sıfıra eşitse, finiş işleminin bu bölümüne geçilir. • Paket kenarlarının işlenmesi Paket kenarlarının işlenmesi, takım paket konturu etrafında bir kez hızlanacaktır. Paket kenarlarının finişi için yol köşe yarıçapına erişen bir çeyreği kapsar. Bu yolun yarıçapı 2 mm ya da “daha az” yer sağlanmışsa, köşe yarıçapı ve freze yarıçapı arasındaki farka eşit. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-365 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Dalma hareketi derinliği açıkta paket merkezine doğru G0 ile gerçekleştirilir ve hareket yolunun başlangıç noktasına da G0 ile erişilir. • Paket tabanının işlenmesi Paket tabanının işlenmesi, makine paket merkezine doğru paket derinlik + finişe bırakılan pay + güvenli çalışma mesafesi eşit uzaklığa erişiyor olana kadar G0 gerçekleştirir. Bu noktadan itibaren takım mutlaka daha derine dikey olarak hızlandırılır (Taban finiş işlemi alın kesme ağızlı bir takım kullanıldığı için). Paketin taban yüzeyi bir kez işlenir. Yerleştirme stratejileri Bkz “POCKET3” bölümü Ham parça ölçülerin dikkate alınması Paketleri kaba işleme esnasında ham ölçüleri dikkate almak mümkündür (ör. Döküm parçaları işlerken). Dairesel paketlerle, _AP1 ham parça boyutu da bir dairedir (paket çapından daha küçük çapla). Daha fazla bilgi için bkz.l POCKET3 Parametrelerin açıklaması _RTP, _RFP, _SDIS parametreleri için, bkz. CYCLE81. _DP, _MID, _FAL, _FALD, _FFP1, _FFD, _CDIR, _MIDA, _AP1, _AD,_RAD1, _DP1 parametreleri için, bkz. POCKET3. Şekil 9-70 9-366 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri _PRAD (paket yarıçapı) Dairesel paketin biçimi sadece yarıçapı tarafından belirlenir. Bu aktif takımın takım yarıçapından daha küçükse, bu durumda çevrim iptal edilir ve 61105 “Takım yarıçapı çok geniş” alarmı çıkar. _PA, _PO (paket başlangıç noktası) Paket başlangıç noktalarını tanımlamak için _PA ve _PO parametrelerini kullanın. Dairesel paketler daima merkeze karşı boyutlandırılır. _VARI (İşleme tipi) _VARI parametresini işleme tipini tanımlamak için kullanın. Muhtemel değerler: Tam sayı hanesi: • 1 = Kaba frezeleme • 2 = Finiş frezeleme Onlar hanesi (dalma hareketi): • 0= G0 ile paket merkezine dik dalma • 1= G1 ile paket merkezine dik dalma • 2 = Helisel yol boyunca _VARI parametresi için farklı bir değer programlanırsa çevrim 61002 alarmı “İşleme tipi yanlış tanımlandı” oluşur ve sonra iptal edilir. Ek bilgi Bir takım bilgisi çevrim çağrılmadan önce programlanmalıdır. Aksi durumda, çevrim iptal edilir ve 61000 alarmı “hiçbir takım bilgisi aktif değil” oluşur. Çevrim içinde varolan değer ekranını etkileyen yeni bir parça koordinat sistemi kullanılır. Bu koordinat sisteminin sıfır noktası paketin merkez noktasında bulunabilir. Çevrim sonunda orijinal koordinat sistemi tekrar aktiftir. Programlama örneği: Dairesel paket Bu program ile YZ düzleminde bir dairesel paketi işleyebilirsiniz. Merkez noktası Y50 Z50 ile belirlenir. Dalma hareketi derinleştirme Dalma hareketi ekseni X eksinidir. Finişe bırakılan pay ya da güvenli çalışma mesafesi tanımlı değil. Paket konvasnsiyel (ters) frezeleme ile işlenir. Dalma hareketi helisel yol boyunca gerçekleştirilir. 10 mm yarıçaplı frezeleme takımı kullanılır. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-367 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Şekil 9-71 N10 G17 G90 G0 S650 M3 T1 D1 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N20 X50 Y50 Hareket başlangıç pozisyonu N30 POCKET4(3, 0, 0, –20, 25, 50, 60, 6, 0, 0, 200, 100, 1, 21, 0, 0, 0, 2, 3) Çevrim çağrısı _FAL, _FALD parametreleri ihmal edilir. N40 M02 Program sonu 9.6.11 Freze ile diş açma _CYCLE 90 Programlama CYCLE90 (RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, DIATH, KDIAM, PIT, FFR, CDIR, TYPTH, CPA, CPO) Parametreler Tablo 9-24 CYCLE90 parametreleri 9-368 RTP gerçek Geri çekilme düzlemi (mutlak) RFP gerçek Referans düzlemi (mutlak) SDIS gerçek Güvenli çalışma mesafesi (işaretsiz girin) DP gerçek Diş derinliği (mutlak) DPR gerçek Referans düzlemine diş derinliği (işaretsiz girin) DIATH gerçek Nominal çap dişin dış çapı KDIAM gerçek Esas çap dişin iç çapı SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri Tablo 9-24 CYCLE90 parametreleri PIT gerçek Diş hatvesi; değer aralığı: 0.001 ... 2.000,000 mm FFR gerçek Freze ile diş açmadaki ilerleme hızı (işaretsiz girin) CDIR int TYPTH int Freze ile diş açma doğrultusu Değerler: 2 (G2 ile diş açma için) 3 (G3 ile diş açma için) Diş tipi Değerler: 0 = iç diş 1 = dış diş CPA gerçek Vidanın orta merkezi, apsis (mutlak) CPO gerçek Vidanın orta merkezi, ordinat (mutlak) İşlev CYCLE 90 kullanarak iç ya da dış dişleri üretebilirsiniz. Freze ile diş açma halinde yol helisel interpolasyona göre yapılır. Çevrimi çağırmadan önce tanımlayacağınız varolan düzlemin üç geometri ekseninin hepsi bu harekette bulunmaktadır. Şekil 9-72 Dış çapa bir dişi üretirken sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyon: Başlangıç pozisyonu, geri çekilme düzlemi yüksekliğinde dişin dış çapındaki başlangıç pozisyonundan çarpışma olmadan erişilebilir her pozisyondur. G2 ile diş frezelemenin başlangıç pozisyonu varolan seviyede pozitif apsis ile pozitif ordinat arasında bulunmaktadır (yani koordinat sisteminin 1. çeyreğinde). G3 ile Diş frezeleme için başlangıç pozisyonu pozitif apsis ile negatif ordinat arasında bulunur (yani koordinat sisteminin 4. çeyreğinde). SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-369 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Diş çapından uzaklık dişin ebadı ve kullanılan takım çapına bağlıdır. Dişi frezelerken G3 kullanırken başlangıç noktası pozisyonu G2 kullanarak dişi frezelerken başlangıç noktası pozisyonu Şekil 9-73 Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: • Takım önce G0 hareketi ile parçanın geri çekilme noktasına pozisyonlanır. • Daha sonra yine G0 hareketi ile referans düzlemine doğru güvenli çalışma mesafesi pozisyonlanır. • Diş çapına, CDIR altında programlı G2/G3 yönünün tersinde bir daire yolu boyunca diş çapına hareket ederak parçaya dokunmuş olur. • G2/G3 ve FFR ilerleme hızı değeri kullanarak bir helisel yol boyunca freze ile diş açma işlemine başlar. • Bir daire yolu boyunca G2/G3 dönme yönü tersinde azaltılmış FFR ilerleme hızında parçadan uzaklaşır. • G0 hareketi ile de son olarak geri çekilme noktasına geri döner. İç çapa bir dişi üretirken sıra Çevrim başlangıcı öncesinde pozisyon: Başlangıç pozisyonu, geri çekilme düzleminin yüksekliğindeki noktasından çarpışmasız erişilebilen her pozisyondur. dişin merkez Çevrim hareketlerin aşağıdaki sırasını yaratır: 9-370 • Takım önce G0 hareketi ile parçanın geri çekilme noktasına pozisyonlanır. • Daha sonra yine G0 hareketi ile referans düzlemine doğru güvenli çalışma mesafesi pozisyonlanır. • Takım G1 hareketi ve azaltılmış FFR ilerleme hızı kullanımı ile, çevrim içinde hesaplı bir noktaya yanaşır. • Diş çapına CDIR altında programlı G2/G3 yönüne göre bir daire yolu boyunca diş çapına hareket eder. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri • G2/G3 ve FFR ilerleme hızı değeri kullanarak bir helisel yol boyunca freze ile diş açma işlemine başlar. • Bir daire yolu boyunca G2/G3 dönme yönü tersinde azaltılmış FFR ilerleme hızında parçadan uzaklaşır. • G0 hareketi ile takım diş merkez noktasına geri çekilir. • G0 hareketi ile de son olarak geri çekilme noktasına geri döner. Alttan yukarı doğru diş açma: Teknolojik nedenlerden bir dişi alttan üste işleme mantıklıdır. Bu durumda RTP geri çekilme düzlemi, DP diş derinliği arkasında olacaktır. İşleme mümkündür fakat derinlik özellikleri mutlak değerler olarak programlanmalıdır ve geri çekilme düzlemine bir çevrim ya da pozisyon çağrılmadan önce hareketlenilmeli. Programlama örneği (alttan üste diş) 3 mm hatveli bir diş -20 mm’den başlayacak ve 0’a frezelenecek. Geri çekilme düzlemi 8’de. N10 G17 X100 Y100 S300 M3 T1 D1 F1000 N20 Z8 N30 CYCLE90 (8, –20, 0, –60, 0, 46, 40, 3, 800, 3, 0, 50, 50) N40 M2 Delme deliğinin en az -21.5 (bir hatvenin yarısı kadar daha) derinliği olnması gerekir Diş uzunluğuna fazla devir Diş frezeleme için içe ve dışa hareket ilgili üç eksenin tümü boyunca oluşur. Bu dışarı doğru hareketin dikey eksende programlı diş derinliği ötesinde bir dışa doğru harekete sahip olduğunu gösterir. Fazla hareket aşağıdaki gibi hesaplanır: ∆z P WR DIATH RDIFF fazla hareket, iç diş hatve Takım yarıçapı Diş dış çapı Çekilme dairesi yarıçap farkı İç dişler için, RDIFF = DIATH/2 – WR. Dış dişler için, RDIFF = DIATH/2 – WR uygulanır. Parametrelerin açıklaması RTP, RFP, SDIS, DP, DPR parametreleri için, bkz. CYCLE81 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-371 Çevrimler 9.6 Frezeleme çevrimleri Şekil 9-74 DIATH, KDIAM ve PIT (nominal/esas çaplar ve diş hatvesi) Bu parametreler, dişin dışüstü çapı, dişdibi çapı ve dis hatvesi belirlemek için kullanılır. DIATH parametresi dişin dış ve KDIAM iç çapıdır. İçe/dışa doğru hareketler bu parametrelere göre çevrim içinde yaratılırlar. FFR (ilerleme hızı) FFR parametre değeri diş açmada ilerleme hızı olarak belirlenir. Helisel yolda diş açarken geçerlidir. Bu değer çevrim içerisinde içe/dışa doğru hareketleri için azaltılacaktır. Geri çekilme helisel yolun dışında G0 kullanılarak gerçekleştirilir. CDIR (Kesme yönü) Bu parametre dişin işleme yönü değerini belirlemek için kullanılır. Parametre nizami olmayan bir değere sahipse aşağıdaki mesaj belirecektir: “Yanlış frezeleme yönü; G3 üretilir”. Bu durumda, çevrim devam ettirilir ve G3 otomatik olarak üretilir. TYPTH (diş tipi) TYPTH parametresi bir dış ya da iç dişi işlemek isteyip istemediğinizi tanımlamak için kullanılır. CPA ve CPO (merkez nokta) Bu parametreler dişin üzerinde üretileceği adanın veya deliğin merkez noktasını tanımlamak için kullanılır. 9-372 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.6 Çevrimler Frezeleme çevrimleri Ek bilgi Takım yarıçapı çevrimde hesaplanır. Bu nedenle bir takım bilgileri çevrimi çağırmadan önce programlanmalıdır. Aksi durumda, 61000 alarmı “hiçbir takım bilgisi aktif değil” belirir ve çevrim iptal edilir. Takım yarıçapı = 0 ya da negatifse, çevrimde iptal edilir ve bu alarm çıkarılır. İç dişlerle, takım yarıçapı izlenir ve 61105 “Takım yarıçapı çok geniş” çıkar ve çevrim iptal edilir. Programlama örneği: İççapa diş açma Bu programı kullanarak bir iç dişi G17 düzleminin X60 Y50 noktasında frezeleyebilirsiniz. Şekil 9-75 DEF REAL RTP=48, RFP=40, SDIS=5, DPR=40, DIATH=60, KDIAM=50 DEF REAL PIT=2, FFR=500, CPA=60,CPO=50 DEF INT CDIR=2, TYPTH=0 Değer atamaları ile değişkenin tanımı N10 G90 G0 G17 X0 Y0 Z80 S200 M3 Hareket başlangıç pozisyonu N20 T5 D1 Teknolojik değerlerin belirlenmesi N30 CYCLE90 (RTP, RFP, SDIS, DP, DPR, DIATH, KDIAM, PIT, FFR, CDIR, TYPTH, CPA CPO) Çevrim çağrısı N40 G0 G90 Z100 Çevrim sonrası pozisyona hareket N50 M02 Program sonu SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-373 Çevrimler 9.7 Hata mesajları ve hata ile ilgilenme 9.7 Hata mesajları ve hata ile ilgilenme 9.7.1 Genel notlar Çevrimlerde hatalar tespit edilirse, bir alarm oluşur ve çevrim yürütümü iptal edilir. Ayrıca, çevrimler mesajlarını kumanda sisteminin mesaj satırında görüntülerler. Bu mesajlar program yürütmesini iptal etmezler. Tepkileri ile birlikte hatalar ve kumanda sistemi mesaj satırındaki mesajlar çevrimlerin her biri ile birlikte tanımlanır. 9.7.2 Çevrimlerde hata giderme Çevrimlerde hatalar tespit edilirse, bir alarm oluşur ve çevrim yürütümü iptal edilir. 61000 ve 62999 arası numaralardaki alarmlar çevrimlerde üretilirler. Bunun karşılığında da sayıların arası alarm cevaplarına ve iptal kriterine göre tekrar ayrılır . Alarm numarası ile görüntülenen hata metni hatanın nedeni konusunda size daha detaylı bilgi verir. Tablo 9-25 Alarm Numarası Silme Kriteri 61000 …. 61999 NC_RESET 62000 …. 62999 Clear (Sil) tuşu Alarm Tepkisi NC’de blok hazırlığı iptal edilir Blok hazırlığı iptal edilir; çevrim NC START ile alarm silindikten sonra işleme devam edilir. 9.7.3 Çevrim alarmlarına genel bakış Hata numaraları aşağıdaki şekilde ayrılır: 6 _ X _ _ • X=0 Genel çevrim alarmları • X=1 Delme, delik şablonu ve tornalama çevrimlerinden üretilen alarmlar Aşağıdaki tablo çevrimlerde oluşan hataların tüm listesini oluşma yerleri ile ve hata düzeltme için doğru talimatları içermektedir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-374 9.7 Çevrimler Hata mesajları ve hata ile ilgilenme Tablo 9-26 Alarm numarası 61000 61001 61002 61003 61009 61010 61011 Alarm Metni Aktif akım bilgisi yok” Nizami olmayan diş hatvesi” İşleme tipi yanlış tanımlı” Çevrimde kesme hızı programlı değil” Aktif takım numarası = 0” Nihai işleme telafisi çok geniş” Ölçekleme müsadesiz” 61101 Referans düzlemi yanlış tanımlı” 61102 Programlı işmili dönüş yönü yok” 61103 Kanalların sayısı sıfır” 61104 Kanallar/boyuna kanalların kontur ihlali” 61105 Takım yarıçapı çok geniş” 61106 Daire elemanlarının sayısı ya da uzaklığı” 9-374 Kaynak SLOT1 SLOT2 POCKET3 POCKET4 CYCLE71 CYCLE72 CYCLE84 CYCLE840 SLOT1 SLOT2 POCKET3 POCKET4 CYCLE71 CYCLE72 CYCLE71 CYCLE72 CYCLE71 CYCLE72 CYCLE72 CYCLE71 CYCLE72 CYCLE71 CYCLE72 CYCLE81 CYCLE89 CYCLE840 SLOT1 SLOT2 POCKET3 POCKET4 CYCLE86 CYCLE88 CYCLE840 POCKET3 POCKET4 HOLES1 HOLES2 SLOT1 SLOT2 SLOT1 SLOT2 POCKET3 POCKET4 HOLES2 SLOT1 SLOT2 Açıklama, Çözüm D ofset program çağrısı öncesinde programlanmalı Dş ebadı ya da hatve özelliklerinin parametrelerini kontrol edin (çelişiyor) İşleme tipi VARI parametrelerinin değeri yanlış belirli ya da değiştirilmeli Hız parametresi yanlış tanımlı ya da değiştirilmeli Çevrim çağrısı öncesi hiçbir takım (T) programlanır değil. Tabanda finişe bırakılan pay derinliğin tümünden daha geniş; azaltılmalı. Bu çevrim için müsaade edilmeyen bir ölçekleme faktörü aktif. Derinliğin arttırımlı belirlenmesi durumunda referans ve çekilme düzlemi için farklı değerler seçilmeli ya da derinlik için mutlak değer belirlenmeli. SDIR parametresi (CYCLE 840'da SDR) programlanmalı Deliklerin sayısı için programlı değer yok Frezeleme deseni daire üzerinde kanalların/boyuna kanalların pozisyonunu ve biçimlerini tanımlayan parametrelerde hatalı parametrelendirme Kullanılmakta olan frezeleme takım yarıçapı işlenecek şekil için çok geniş; daha küçük çaplı bir takım kullanılmalı ya da kontur değiştirilmeli NUM ya da INDA parametreleri yanlış parametreli; daire elemanlarının bir tam daire içinde düzenlenmesi mümkün değil SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Çevrimler 9.7 Hata mesajları ve hata ile ilgilenme Tablo 9-26 , Fortsetzung Alarm numarası 61107 61108 61109 61110 61111 Alarm Metni “İlk delme derinliği yanlış tanımlı” “Parametreler için geçerli ayarlar yok RAD1 ve _DP1” ”_CDIR parametresi yanlış tanımlı” “Tabanda finişe bırakılan pay > dalma hareketi derinliği" “Dalma hareketi eni > takım çapı” 61112 Takım çapı negatif” 61113 61117 ”_CRAD parametresi Köşe çapı çok geniş” “İşleme doğrultusu G41/G42 yanlış tanımlı” “Çekilme moduna hareket (düz hat/daire/düzlem/boşluk) yanlış tanımlı” “Hareket ya da geri dönüş yolu=0” “Aktif takım çapı <= 0” 61118 “Uzunluk ya da en = 0” 61124 “Dalma hareketi eni programlı değil” “Hiçbir delme çevrimsi aktif değil” 61114 61115 61116 62100 9-376 Kaynak Açıklama, Çözüm CYCLE83 İlk delme derinliği toplam delme derinliğine zıt POCKET3 POCKET4 Dalma hareketi derinleştirmeyi _RAD1 ve _DP tanımlama parametreleri yanlış belirlenmiş. POCKET3 POCKET4 POCKET3 POCKET4 Frezeleme yönü _CDIR parametresi değeri yanlış belirlenmiş ve değiştirilmeli. Tabanda finişe bırakılan pay dalma hareketi maksimum derinliğinden yüksek bir değere ayarlanmakta; finişe bırakılan payı düşürün ya da derin dalma derinliğini artırın. Programlı dalma eni aktif takımın çapından daha geniş; düşürülmeli. CYCLE71 POCKET3 POCKET4 CYCLE72 POCKET3 CYCLE72 CYCLE72 CYCLE72 CYCLE71 POCKET3 POCKET4 CYCLE71 CYCLE71 HOLES1 HOLES2 Aktif takımın çapı negatif; bu izin verilir değil. Köşe çapı parametresi _CRAD çok geniş belirlenmiş; düşürülmeli. Takım yarıçap telafisi işleme yönü G41/G42 yanlış seçili. Kontur hareketi ya da geri dönüş modu yanlış tanımlı; _AS1 ya da _AS2 parametrelerini kontrol edin. Hareket ya da geri dönüş sıfıra ayarlı ve artırılmalı; _LP1 ya da _LP2 parametrelerini kontrol edin. Aktif takımın çapı negatif ya da sıfır; bu izin verilir değil. Frezeleme yüzeyi uzunluğu ya da eni izin verilir değil; _LENG ve _WD parametrelerini kontrol et. Takımsız simülasyon aktifken dalma hareketi değeri _MIDA mutlaka programlanmalı. Delme çevrimi çağrılmadan önce hiçbir delme çevrimi çağrılı değil. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9.7 9.7.4 Çevrimler Hata mesajları ve hata ile ilgilenme Çevrimlerdeki mesajlar Çevrimler mesajlarını kumanda sisteminin mesaj satırında görüntülerler. Bu mesajlar program yürütmesini iptal etmezler. Mesajlar çevrimlerin belli davranışları ile işleme süreci ile ilgili olarak bilgi sağlarlar ve bir işleme adımı sonrasında ya da çevrimnün sonuna kadar tutulurlar. Aşağıdaki mesajlar mümkündür: Tablo 9-27 Mesaj metni Kaynak “Derinlik: Arttırımlı derinlik değerine göre” CYCLE81...CYCLE89, CYCLE840 “Kanal işlenmekte” SLOT1 “dairesel Kanal işlenmekte” SLOT2 “Yanlış frezeleme yönü; G3 üretilir”. SLOT1, SLOT2 ”1. Delme derinliği: Arttırımlı derinlik değerine göre CYCLE83 Mesaj metnindeki <No.> mutlaka yeni işlenmiş figür sayısını gösterir. SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 9-377 Çevrimler 9.7 Hata mesajları ve hata ile ilgilenme Bu sayfa notlarınız için boş bıraktırılmaktadır. 9-378 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Dizin Dizin A Adres 8-150 Ada dairesel - CYCLE77 9-334 Ağ bağlantısı 1-25 Ağ çalışması 1-25 Ağ parametreleri girişi 1-25 Ağ sürücü bağlantılarını çözme 1-30 Ağ sürücüleri 1-29 Ağ sürücülerini bağlama 1-30 Alın işleme(yüzey işleme) 9-314 Arama 9-271 Aritmetik parametreler 3-58 Ayar verisi 3-55 B Basılamaz özel karakterler 8-153 Basılır özel karakterler 8-152 Block search (arama) 5-75 Blok yapısı 8-151 Boring (delik genişletme) 9-270 C CYCLE71 9-314 CYCLE72 9-320 CYCLE71 9-334 CYCLE81 9-272 CYCLE82 9-275 CYCLE83 9-278 CYCLE84 9-282 CYCLE840 9-286 CYCLE85 9-291 CYCLE86 9-294 CYCLE87 9-297 CYCLE88 9-300 CYCLE89 9-302 CYCLE90 9-368 Çağrı koşulları, 9-266 Çalıştırma Alanları 1-14 Çark 4-63 Çekilme düzlemi 9-273 Çekilme düzlemi 9-273 D Dahili cıvata 9-370 Dairesel ada – SLOT2 9-350 Dairesel paket – POCKET4 9-364 Deep hole drilling (derin delik açma) 9-278 Delik genişletme 1 9-291 Delik genişletme 2 9-294 Delik genişletme 3 9-297 Delik genişletme 4 9-300 Delik genişletme 5 9-302 Delik sırası 9-306 Delik, delik genişletme 9-275 Deliklerin sırası 9-310 Delme çevrimleri 9-265 Delme çevrimsü çağrısız Delme şablonu çevrimleri 9-305 Delme şablonu çevrimleri 9-265, 9-305 Dış dişler, 9-369 Dizinlerin paylaşımı 1-28 Doğruluk sınaması 9-305 Dosyalar Kopyala 1-22 Yapıştır 1-22 Çevrim alarmları 9-374 Çevrim alarmları genel görünümü 9-374 Çevrim çağrısı 9-267 Çevrim desteğini çalıştırma 9-269 Çevrim doyaları genel görünümü 9-268 Çevrimlerin simulasyonu 9-268 Dörtköşe paket – POCKET4 9-356 Drilling (delme) 9-272 Düzlem tanımı 9-266 E Eksen ataması 9-267 Ekran düzeni 1-11 Erişilebilirlik seçenekleri, 1-15 Etc. anahtarı, ix Etc. anahtarı, ix F Frezeleme çevrimleri 9-265 G Genişletme çevrimsü 9-270 Geometrik parametreler, 9-270 Geri alma çubuğu, ix Giriş anahtarı, ix Göreli delme derinliği 9-273 9-341 Göreli delme derinliği 9-317 9-346 H Hesap makinesi 1-15 HOLES1 9-306 HOLES2 9-310 Hotkeys 1-22 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 Dizin-381 Dizin İ Interface parametreleri 7-129 Güvenli çalışma mesafesi 9-273 İletişim portlarının etkinleştirilmesi 1-26 İnteraktif ekran formları yapılandırma 9-269 İptal sonrasında tekrar hareket ettirme 5-77 İşleme düzlemi: 9-266 İşleme parametreleri 9-270 J Jog, 4-60 JOG modu, 4-60 K Kanal daire üzerinde – LONGHOLE 9-339 Kanal daire üzerinde – SLOT1 9-343 Karakter seti 8-152 Kesme sonrası tekrar konumlandırma 5-77 Kodlayıcılı mendrensiz kılavuz çekme 9-287 Kodlayıcısız mendrensiz kılavuz çekme 9-286 Kullanıcı girişi 1-27 Kullanıcıların yönetimi 1-26 L LONGHOLE 9-339 Seçme başlatma 5-73 Durma, iptal 5-76 POCKET3 9-356 POCKET4 9-364 R RCS log-in 1-27 RCS802 Takımı 1-32 Bağlama 1-34 Bir ağdan bağlanma (opsiyon) 1-34 RS 232’den bağlantı 1-34 Veri yönetimi 1-32 Offline (çevrimdışı) işlevler 1-32 Online (çevrimiçi) modu 1-35 Project Manager (Proje Yöneticisi) 1-36 Ayarlar 1-33 Rigit tapping 9-282 RS232 (V.24) interface, 6-103 S Seçme tuşu / seçim tuşu SLOT1 9-343 SLOT2 9-350 Sözcük yapısı 8-150 SPOS, 9-283, 9-284 M Makine ıfır 3-52 Makine işleme alanı 4-60 Manuel giriş 4-64 MDA modu, 4-64 Mendrensiz kılavuz çekme: 9-286 Merkezleme 9-272 Mesajlar 9-377 Miktar parametresi sıfırken davranış 9-305 Mutlak delme derinliği 9-317, 9-346 Mutlak delme derinliği, 9-273, 9-341 T Talaş kesme derin delik açma 9-279 Talaş gidermeli derin delik açma 9-279 Takım bilgilerini belirleme, manuel 3-46 Takım sıfır nokta 3-52 Takımlar ve takım bilgileri girişi 3-43 Thread işmililing (frezeli diş açma) 9-368 Toolbox işlevleri 1-35 N NC Programlama Temel Prensipleri W Work offset (Parça bilgileri) P Parametreler işleme alanı Parça programı Dizin-382 3-43 V Veri aktarımı 6-103 8-149 3-52 Y Yardım sistemi 1-23 Yol frezeleme 9-320 SINUMERIK 802D sl Kullanım ve Programlama Freze (BP-F), 05/05 Baskısı 6FC5398-0CP10-1BA0 sayın SIEMENS AG Öneriler Düzeltmeler A&D MC BMS P.O. Box 3180 Yayın/kılavuz için: D–91050 Erlangen SINUMERIK 802D sl (Tel. +49 (0) 180 5050 – 222 [hotline] Faks +49 (0) 9131 98 – 63315 [Documantasyon] E-posta: [email protected]) Gönderen : Ad Şirket/Dept. Adres Posta kodu: Şehir : Telefon: / Faks: / Öneriler ve/veya düzeltmeler Kullanıcı belgesi Kullanım ve Programlama Frezeleme Sipariş No. 6FC5398–0CP10–1BA0 05/05 Basımı Bu yayını okurken Basımla ilgili herhangi bir hata ile karşılaşırsanız lütfen bu mektupla bizi bilgilendiriniz. Geliştirme önerilerinizi bekliyoruz.
Benzer belgeler
SINUMERIK 840D sl/828D Çevirmek
tepki verecek ve uygun önlemleri hazırlayacak niteliğe getirir.