vatandaşlık güncel olaylar - Balıkesir Yediiklim Akademi

vatandaşlık güncel olaylar - Balıkesir Yediiklim Akademi

BALIKESİR YEDİİKLİM
KPSS AKADEMİ
2015 VATANDAŞLIK
DERSİ GENEL KÜLTÜR
VE GÜNCEL BİLGİLER
Emre ER
(En son 30 Nisan 2016 Tarihinde Güncellenmiştir)
Dünyadan Bazı Önemli Güncel Gelişmeler
2015 Nobel Ödülleri
2015 yılı barış, fizik, tıp, kimya, edebiyat ve ekonomi dallarındaki Nobel ödülleri, Oslo ve
Stockholm'de düzenlenen törenlerle sahiplerine verildi.

Nobel Tıp ödülünü bu yıl İrlandalı William Campbell, Japon Satoshi Omura ile
Çinli Youyou Tu paylaştı.
 Temel parçacıklardan nötrinonun bir kütleye sahip olduğunu ortaya koyan
araştırmacılar Takaaki Kajita ve Kanadalı Arthur McDonald Nobel Fizik
Ödülü’ne layık görüldü.
 Çalışmalarını ABD’de sürdüren Mardin doğumlu genetik bilimci Prof. Dr. Aziz
Sancar, bu yılki Nobel Kimya Ödülü’nü İsveçli Tomas Lindahl ve ABD’li Paul
Modrich ile paylaştı.
 Nobel Edebiyat Ödülünü ise Belaruslu yazar Svetlana Aleksandrovna Aleksiyeviç
kazandı.
 Tüketim, yoksulluk ve refah konularındaki analizleri, İngiliz iktisatçı Angus Deaton’a
Nobel Ekonomi Ödülü’nü kazandırdı.
 Nobel Barış Ödülü ise bir sivil toplum kuruluşu Tunus Ulusal Diyalog Dörtlüsü’ne
verildi.
Aziz Sancar ile ilgili bazı önemli bilgiler :
 Mardin’in Savur ilçesinde dünyaya gelen Sancar şu anda Kuzey Carolina
Üniversitesi’nde biyokimya ve biyofizik öğretim üyesi olarak görev yapıyor.
 Hücrelerin hasar gören DNA'ları nasıl onardığını ve genetik bilgisini koruduğunu
haritalandıran araştırmaları sayesinde 2015 Nobel Kimya Ödülü'nü kazandı.
 Prof. Dr. Aziz Sancar, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından verilen Nobel
Kimya Ödülü’nü İsveçli Tomas Lindahl ve ABD'li Paul Modrich ile paylaştı. Toplam
3 milyon İsveç kronu (yaklaşık 9 milyon TL) tutarındaki ödül, Alfred Nobel’in ölüm
yıldönümü olan 10 Aralık'ta düzenlenen törende verildi. Sancar'a ödül, İsveç Kralı
XVI. Carl Gustaf tarafından verildi.
 2015 Nobel Kimya ödülünü alan Aziz Sancar ödülü ve sertifikasını Anıtkabir'e
konulması için Genelkurmay Başkanı'na teslim etti. 19 mayısta ise ödülün Anıtkabir’e
teslim edileceği açıklandı.
Aziz Sancar’ın aldığı ödüller :
 ABD Ulusal Bilim Vakfı (National Science Foundation) Genç Araştırmacı Ödülü
(1984)
 Amerikan Fotobiyoloji Derneği (American Society for Photobiology) Ödülü (1990)
 ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü (National Institutes of Health) Ödülü (1995)
 TÜBİTAK Bilim Ödülü (1997)
 ABD Fen ve Sosyal Bilimler Akademisi Ödülü (2004)
 ABD Ulusal Bilimler Akademisi üyesi (2005)
 TÜBA (Türkiye Bilimler Akademisi) üyesi (2006)
 Vehbi Koç Ödülü (2007)
 Nobel Kimya Ödülü (2015)
2
G - 20 Ülkeleri ve Toplantıları



















G-20 ülkeleri dünyanın en büyük ekonomileri arasında yer alan 19 ülkeden ve Avrupa
Birliği Komisyonu'ndan oluşuyor.
G - 20 ülkelerini Almanya, ABD, Arjantin, Avustralya, Brezilya, Çin, Endonezya,
Fransa, Güney Afrika Cumhuriyeti, Güney Kore, Hindistan, İngiltere, İtalya,
Japonya, Kanada, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Türkiye ve Avrupa
Komisyonu oluşturuyor.
G-20'ye üye 19 ülkenin hepsinin milli geliri dünyada ilk 31'de yer alıyor. İspanya,
İsviçre, Norveç, İran, Tayvan ve Venezuela ekonomik olarak bazı üyelerden daha
büyük olmalarına rağmen G-20'de bulunmuyor.
Yıllara Göre G - 20 Toplantıları
2008 - ABD Washington’da yapıldı.
2009 - İngiltere Londra ve ABD Pittsburg’da yapıldı.
2010 - Kanada Toronto ve Güney Kore Seul’de yapıldı
2011 - Fransa Cannes’da yapıldı.
2012 - Meksika Los Cabos’ da yapıldı
2013 - Rusya Saint Petersburg’da yapıldı
2014 - Avustralya Brisbane’de yapıldı
2015 - Kasım ayında Türkiye Antalya’da yapıldı(ÖNEMLİ)
2016 - Çin’in Hangzhou kentinde yapılacak.
2017 – Almanya’da
2018 – Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde yapılacak
G-8 Ülkeleri ve Toplantıları
Dünyanın gayri safi milli hasılası en yüksek sekiz ülkesinin yer aldığı bu grubun
içinde ABD, Japonya, Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, Kanada ve Rusya
bulunmaktadır.(Rusya’nın üyeliği Kırım sorunu yüzünden askıya alınmıştır)
2012 toplantısı ABD’de, 2013 toplantısı İngiltere’de, 2014 toplantısı İtalya’da
düzenlenmiştir.
2015 toplantısı Rusya’nın katılımı olmadan 7-8 haziranda Almanya’da düzenlendi.
2016 toplantısı Japonya’da yapılacak.
Olimpiyatlar (Yaz Olimpiyatları)
1896’dan beri düzenlenen modern olimpiyatlar ilk olarak Yunanistan Atina’da
yapılmaya başlanmıştır. Dört yılda bir düzenlenen bu organizasyon 1916 yılında 1.Dünya
Savaşı sebebiyle, 1940 ve 1944 yıllarında ise 2. Dünya Savaşı sebebiyle düzenlenemedi.
 2004 Olimpiyatları : Yunanistan - Atina’da
 2008 Olimpiyatları : Çin - Pekin’de
 2012 Olimpiyatları : İngiltere - Londra’da yapıldı.
 2016 Olimpiyatları Brezilya - Rio’da, 2020 Olimpiyatları Japonya Tokyo’da yapılacak.

Türkiye’den İstanbul 2020 olimpiyatları için aday olmuş, son elemelere İspanya’nın
Madrid ve Japonya’nın Tokyo kentleriyle birlikte kalmış ancak önce Madrid sonra da
İstanbul elenmiş ve Olimpiyatların düzenleneceği kent Tokyo olarak belirlenmiştir.
3
88. Akademi Ödülleri (2016 Oscar Ödülleri)






















En İyi Film: Spotlight
En İyi Yönetmen: Alejandro González Iñárritu (The Revenant - Diriliş)
En İyi Erkek Oyuncu: Leonardo Di Caprio (The Revenant - Diriliş)
En İyi Kadın Oyuncu: Brie Larson (Room - Gizli Dünya)
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: Alicia Vikander (Danimarkalı Kız)
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Mark Rylance ( The Bridge of Spies - Casuslar
Köprüsü)
En İyi Animasyon Filmi : Ters Yüz
En İyi Uyarlama Senaryo: Büyük Açık
En İyi Orijinal Senaryo: Spotlight
En İyi Sinematografi: The Revenant - Diriliş
En İyi Belgesel: Amy
En İyi Görsel Efekt: Ex Machina
En İyi Kısa Belgesel: A girl in the river
En İyi Orijinal Şarkı: "Writings on the Wall" (Spectre)
En İyi Kostüm: Mad Max : Fury Road
En İyi Yabancı Film: Son of Soul
En İyi Kısa Film : Stutter
En İyi Film Müziği : The Hateful Eight
En İyi Ses Kurgusu : Mad Max : Fury Road
En İyi Ses Miksajı : Mad Max : Fury Road
En İyi Makyaj ve Saç Tasarımı : Mad Max : Fury Road
En iyi Kostüm Tasarımı : Mad Max : Fury Road
Dünya Kupası ( Dünya Futbol Şampiyonası)
 1930 yılında düzenlenmeye başlanan FIFA Dünya Kupasının önceki ismi Jules
Rimet Kupasıdır. Finalleri dört yılda bir yapılır. Bugüne kadar 2. Dünya Savaşı
sebebiyle sadece 1942 ve 1946 yıllarında yapılamamıştır.
 Dünya Kupasının en başarılı takımı, bu kupayı 5 kez alan Brezilya’dır.
 2006 Dünya Kupası : Almanya’da yapıldı. İtalya şampiyon oldu.
 2010 Dünya Kupası : Güney Afrika’da yapıldı. İspanya şampiyon oldu.
 2014 Dünya Kupası : Brezilya’da yapıldı. Almanya şampiyon oldu.
 2018 Dünya Kupası Rusya’da, 2022 Dünya Kupası Katar’da düzenlenecektir.
 Türkiye bu kupada en başarılı sonucu 2002 yılında Güney Kore ve Japonya’da
yapılan dünya kupasında üçüncü olarak almıştır.
4
Avrupa Futbol Şampiyonası

Avrupa Futbol Şampiyonası 1960'tan beri UEFA tarafından 4 yılda bir düzenlenen
bir futbol organizasyonudur. Orijinal adı Avrupa Uluslar Kupası'dır. 1968 yılında şu
anki ismini almıştır.

2012 Avrupa Futbol Şampiyonası (Euro 2012) Polonya&Ukrayna’da yapıldı.
İspanya şampiyon oldu.
 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası (Euro 2016) Fransa’da yapılacak
 Günümüze kadar yapılan 14 turnuvayı Almanya ve İspanya üçer kez kazanmışlardır.

2015 (68.) Cannes Film Festivali
En iyi film (Altın Palmiye) ödülünü Jacques Audiard’ın yönettiği Dheepan filmi
aldı.
 2014’te yapılan 67. Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye Ödülü’nü Nuri Bilge
Ceylan’ın yönettiği Kış Uykusu filmi almıştı. (ÖNEMLİ)
 En İyi Yönetmen Ödülü The Assassin (Suikastçı) filmiyle Tayvanlı yönetmen Hou
Hsiao-Hsien’in oldu.

En İyi Erkek Oyuncu Ödül "La Loi du Marche" filmindeki rolüyle Vincent
Lindon'a verildi.

"En İyi Kadın Oyuncu Ödülü"nü ise bu yıl iki oyuncu kazandı. Emmanuelle
Bercot, "Mon Roi" filmindeki rolüyle, Rooney Mara da "Carol" filmindeki rolüyle
"En İyi Kadın Oyuncu" ödülünü elde etti.
 "Altın Kamera Ödülü"nü "La Tierra y la Sombra" filmiyle yönetmen Cesar
Augusto Acevedo kazandı.
 "Kısa Metraj Ödülü"nü yönetmen Ely Dagher, "Waves '98" isimli filmiyle aldı.
 Jüri Büyük Ödülü: Saul Fia (yön: László Nemes)

Jüri Ödülü: The Lobster (yön: Yorgos Lanthimos)
2016 (69.) Cannes Film Festivali
 11- 22 Mayıs tarihlerinde Fransa’nın Cannes kentinde düzenlenecek.
Yarışacak Filmler ve Yönetmenleri :
“Elle” Paul Verhoeven
“Ma Rosa”, Brilliante Mendoza
“Aquarius”, Kleber Mendonca Filho
“Bacalaureat”, Cristian Mungiu
“Agassi”, Park Chan-Wook
“I, Daniel Blake”, Ken Loach
“It’s Only the End of the World”, Xavier Dolan
“Julieta”, Pedro Almodovar
“The Unknown Woman”, Jean-Pierre Dardenne & Luc Dardenne
“Loving”, Jeff Nichols
“American Honey”, Andrea Arnold
“The Neon Demon”, Nicolas Winding Refn
“Personal Shopper”, Olivier Assayas
“Rester Vertical”, Alain Guiraudie
“Sierra-Nevada”, Cristi Puiu
5
“Toni Erdmann”, Maren Ade
“The Last Face”, Sean Penn
Dünyadan Başka Önemli Gelişmeler

















2010 Expo Ticaret Fuarı Çin’in Şangay kentinde yapıldı. 2015 Expo İtalya Milano’da, 2020 Expo ise Birleşik Arap Emirlikleri - Dubai’de yapılacak.
Türkiye’den İzmir, 2015 ve 2020 Expo fuarına aday olmasına rağmen
kazanamamıştır. İzmir’in 2020 Expo’su için ana tanıtım teması ‘sağlık turizmi’ idi.
2016 Dünya Botanik Expo’su ‘Çiçek ve Çocuk’ temasıyla Antalya’da başladı.
Unesco tarafından 2015'te Güney Kore'nin Incheon kenti, 2016’da ise Polonya’nın
Wroclaw kenti Dünya Kitap Başkenti seçilmiştir.
2015 yılında ‘Yılın Kişisi’ ödülünü Almanya Başbakanı Angela Merkel aldı.
2015 FIFA Yılın en iyi futbolcusu ödülünü (Ballon d'Or - Altın Top) Lionel Messi
aldı.
2014 Avrupa Birliği dönem başkanları sırasıyla İtalya ve Yunanistan, 2015 Avrupa
Birliği dönem başkanları Letonya ve Lüksemburg, 2016 Avrupa Birliği dönem
başkanları Hollanda ve Slovakya, 2017 Avrupa Birliği dönem başkanları ise Malta
ve İngiltere’dir.
En ünlü eserleri ‘Foucault Sarkacı’ ve ‘Gülün Adı’ olan İtalyan yazar Umberto Eco
hayatını kaybetti.
1 Ocak 2015 itibariyle Litvanya euro kullanmaya başlana son ülke oldu ( toplam 19
ülke euro kullanıyor)
İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth 90 yaşına girdi ve 63 yıldır tahtta kalarak en uzun süre
hüküm süren İngiltere kraliçesi unvanına kavuştu.
Mikrosefali hastalığına yol açan, Güney Amerika’da başlayıp dünyaya yayılan ve
sivrisineklerle bulaşan Zika Virüsü için Dünya Sağlık Örgütü (WHO) acil durum
çağrısı yaptı.
Bursa'nın İznik ilçesinde bulunan batık Bazilika (kilise) 2014'ün en önemli 10
arkeoloji keşfi arasında gösteriliyor.
Bahçeşehir Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Enver Yücel’e dünya çapında
eğitime sağladığı katkılardan dolayı, BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon tarafından
“Küresel Eğitime Katkı Ödülü” verildi. Enver Yücel, dünyada bu dalda ödül alan ilk
Türk isim oldu.
2014 yılı Aralık ayında 67/P Churyumov-Gerasimenko kuyrukluyıldızı’na
Rosetta’dan ayrılan Philae modülü iniş yaptı.
2014 FIBA Dünya Basketbol Şampiyonası İspanya’da düzenlendi. ABD şampiyon
oldu.
2014 FIBA Dünya Kadınlar Basketbol Şampiyonası Türkiye’de yapıldı. ABD
şampiyon oldu. Türkiye ise dördüncü oldu. 2018 FIBA Dünya Kadınlar Basketbol
Şampiyonası İspanya’da yapılacak.
2014 Nato Zirvesi Birleşik Krallık - Galler bölgesinin Newport kentinde yapıldı.
6





















2014’ün Eylül ayında Birleşik Krallık’a bağlı İskoçya’da bağımsızlık referandumu
yapıldı ve sonucunda bağımsızlık için hayır kararı çıktı.
2014 Kış Olimpiyatları Rusya’nın Soçi kentinde yapıldı. 2018 Kış Olimpiyatları ise
Güney Kore’nin Pyeongchang kentinde düzenlenecek.
Türksoy tarafından 2012 yılında Türk Dünyası Kültür Başkenti Kazakistan Astana,
2013 yılında Türkiye Eskişehir, 2014 yılında Tataristan Kazan 2015’te
Türkmenistan’ın Merv kenti, 2016’da ise Azerbaycan’ın Şeki şehri seçilmiştir.
Türksoy 2015 yılını Haldun Taner’i anma yılı olarak ilan etmiştir.
2015’te verilen Berlin Film Festivali’nde en iyi film (Altın Ayı) ödülünü İranlı
yönetmen Jafar Panahi’nin Taksi filmi kazandı. 2016 Berlin Film Festivali’nde Altın
Ayı ödülünü İtalyan yönetmen Gianfranco Rosi’nin Fuocoammare filmi aldı.
2015’te Almanya’nın Nürnberg kentinde düzenlenen 20. Türk Alman Film
Festivali’nde Şener Şen onur ödülü aldı.
Güneş enerjisiyle çalışan Solar Impulse 2 adlı hava aracı yapacağı dünya turuna
Dubai’den başladı.
BM’nin daimi güvenlik konseyi üyeleri (Fransa, İngiltere, Rusya, Çin, Abd) ve
Almanya ile (P5+1 ülkeleri) İran arasında İsviçre Lozan’da yapılan nükleer
görüşmelerde anlaşma sağlandı.
Nobel ödüllü Alman yazar Günter Grass hayatını kaybetti.
Nepal’in başkenti Katmandu yakınlarında 7,9 büyüklüğünde bir deprem meydana
geldi.
Şili’deki Calbuco Yanardağı 43 yıl aradan sonra tekrar faaliyete geçerek hava
ulaşımını etkiledi.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne Mustafa Akıncı dördüncü cumhurbaşkanı olarak
seçildi.
KKTC’nin yeni başbakanı Hüseyin Özgürgün oldu.
Türkiye, Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN)’e ortak üye olarak kabul edildi.
Danimarka 2016 yılı itibariyle kağıt ve metal para kullanımını kaldırıp elektronik
paraya geçmeyi planlıyor.
İslam Konferansı Örgütü’nün başkanlığına 2014 yılında Iyad Medeni seçildi.
"Matematiğin Nobeli" olarak tanımlanan Fields madalyası ilk kez bir kadın bilim
insanına layık görüldü. Ödülü İran asıllı Prof. Dr. Meryem Mirzakhani aldı.
Avrupa Yeşil Başkenti ödülünü 2014 yılında Danimarka’nın Kopenhag kenti, 2015
yılında ise İngiltere’nin Bristol kenti kazandı. Türkiye’den Kütahya, bu ödül için 2015
yılında başvuruda bulunmuştu.
4 Nisan 2014’te Felix Baumgartner Dünya’ya 38km yüksekten atlayarak bu konuda
bir rekor kırdı. Ardından aynı yılın ekim ayında ise Alan Eustace 40km yükseklikten
atlayarak bu rekoru kırdı.
Güney Afrika’nın Nobel Barış ödülü sahibi Cumhurbaşkanı Nelson Mandela 2013
yılında hayatını kaybetti.
Forbes Dergisi tarafından Almanya başbakanı Angela Merkel dünyanın en güçlü
kadını seçildi ve bu unvana beşinci kez sahip oldu.
7
























2014 yılında ABD Merkez Bankası başkanlığına Janet Yellen, tarihte ilk kez bu
görevi alan bir kadın olarak seçildi.
Avrupa Merkez Bankası başkanlığını Mario Draghi yürütmektedir.
Mısır’da darbeyle devrilen eski cumhurbaşkanı Muhammed Mursi idama mahkum
edildi.
Avrasya Askeri Statülü Kolluk Kuvvetleri Teşkilati (TAKM) Türkiye, Azerbaycan,
Kırgızistan ve Moğolistan arasında 2013’te Azerbaycan – Bakü’de kuruldu.Örgütün
ana karargahı Ankara olarak belirlendi.İlk dönem başkanlığını Türkiye yaptı, 2015
mayıs ayında Kırgızistan dönem başkanı oldu.
2014 yılı Avrupa Konseyi Müze ödülü Bayburt’taki Baksı Müzesi’ne verilmiştir.
2015 Avustralya’da Türkiye yılı, Türkiye’de ise Avustralya yılı olarak ilan edilmiştir.
2014 yılı Avrupa Kültür Başkentleri İsveç’in Umea ve Letonya’nın Riga kentleri
seçilmiştir. 2015 için ise Belçika’nın Mons ve Çek Cumhuriyeti’nin Plzen kentleri
seçilmiştir. 2016 yılı için de İspanya’nın San Sebastian ve Polonya’nın Wroclaw
kentleri seçildi.
IMF başkanlığına Christina Lagarde ikinci kez seçildi.
ABD Merkez Bankası (FED) başkanlığına ise bu göreve gelen ilk kadın olan Janet
Yellen geldi.
2010’da ise İstanbul bu ödülü Almanya’nın Essen ve Macaristan’ın Pecs kentleriyle
paylaşmıştır.
2015’in Nisan ayında Uruguay’lı yazar Eduardo Galeano hayatını kaybetti.
Borsa İstanbul (BIST) yönetim kurulu başkanlığına Himmet Karadağ seçildi.
Fenerbahçe bayan masa tenisi takımı Avrupa ligi şampiyonu oldu.
2015’in Nisan ayında Çek vatandaşı Vit Yedlicka Hırvatistan ile Sırbistan arasındaki 7
kilometrekarelik bölgede Liberland devletini kurduğunu ilan etti.
İstanbul’un da aday olduğu Avrupa Atletizm Şampiyonası 2016’da Hollanda
Amsterdam’da yapılacak.
Türkiye’den Bazı Önemli Güncel Gelişmeler
Türkiye’de 1 Kasım 2015 tarihinde yapılan seçimlerin ardından 26.TBMM göreve
başlamış ve 64.Hükümet kurulmuştur.
Bu hükümette 1 başbakan, 5 başbakan yardımcısı ve 21 bakan görev yapmaktadır.
26. dönem TBMM’nin ilk başkanı İsmail Kahraman oldu.
Şanlıurfa’ya İstiklal Madalyası verilerek 13 yıl sonra ilk kez Bakanlar Kurulu
Ankara dışında, Şanlıurfa’da toplandı.
Ülkemizde İstiklal Madalyası sahibi il ve ilçeler : İnebolu, Kahramanmaraş,
Gaziantep, Şanlıurfa
İzmit’teki Körfez Geçiş Köprüsünün ismi ‘Osman Gazi Köprüsü’ olarak açıklandı.
İstanbul’a yapılan üçüncü köprü ‘Yavuz Sultan Selim Köprüsü’ bu yaz faaliyete geçecek.
İrem Karamete 32 yıl sonra Türkiye'nin eskrim dalında olimpiyatlara katılan ilk
sporcusu olacak. İrem Karamete 2016 Rio Olimpiyatları'nda eskrim dalında Türkiye'yi
temsil edecek.
Norveç'te yapılan Avrupa Halter Şampiyonası'nda Türkiye adına yarışan Daniyar
İsmayilov üç altın madalya kazandı.
8

















Galatasaray erkek basketbol takımı Avrupa şampiyonu oldu.
2016 Avrupa Güreş Şampiyonası’nda Rıza Kayaalp üst üste üçüncü, toplamda
dördüncü kez şampiyon oldu.
2016 Avrupa Güreş Şampiyonası’nda Yasemin Adar altın madalya alarak ülkemize
bu kategoride ilk altın madalyayı kazandırdı.
İsviçre’nin Davos kasabasında düzenlenen Dünya Ekonomik Forumu toplantılarında
bu yıl Şanlıurfa Göbeklitepe antik kalıntılarının tanıtımı yapıldı. Burası aynı
zamanda dünyanın ilk tapınağı olarak biliniyor.
2015 TÜİK Yaşam Endeksi Anketine Göre :
Isparta, yaşam endeksinde en yüksek değeri alırken en düşük değeri Muş aldı.
Konut endeksinde ilk sırayı Sakarya alırken Ardahan ise sonuncu oldu.
Çalışma hayatı endeksinde ilk sırayı Zonguldak alırken son sırada Batman yer aldı.
Gelir ve servet endeksinde ilk sırada İstanbul son sırada Adıyaman yer aldı.
Sağlık endeksinde Isparta ilk sırada, Ağrı son sırada yer aldı.
Eğitim endeksinde Tunceli ilk sırada, Hakkari son sırada yer aldı.
Çevre endeksinde ilk sırayı Kastamonu, son sırayı Iğdır aldı.
Güvenlik endeksinde ilk sıra Artvin’in son sıra Muğla’nın oldu
Sivil katılım endeksinde ilk sıra Sakarya’nın, son sıra Hakkari’nin oldu.
Altyapı hizmetlerine erişim endeksinde ilk sırayı İstanbul, son sırayı Hakkari aldı.
Sosyal yaşam endeksinde İstanbul ilk sırada, Şırnak son sırada yer aldı.
Yaşam memnuniyeti endeksinde ilk sıra Sinop’un son sıra Tunceli’nin oldu.

2015 Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Ödülleri sahiplerini buldu. Sinema alanında
Münir Özkul’a, Edebiyat alanında Rasim Özdenören’e ,Müzik alanında Orhan
Gencebay’a,Sosyal Bilimler ve Tarih alanında Mehmet Genç’e, Geleneksel Sanatlar
alanında Hüseyin Kutlu’ya, Kültür ve Sanat Vefa Ödülü ise Cemil Meriç’e verildi.




2016 WTA Uluslararası Tenis Turnuvasında Çağla Büyükakçay şampiyon oldu.
2016 İslam İşbirliği Zirvesi İstanbul’da yapıldı.
İslam İşbirliği Teşkilatı’nın 2016 - 2019 dönem başkanı Türkiye oldu.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası başkanlığı’na görev süresi dolan Erdem
Başçı’nın yerine Bakanlar Kurulu tarafından Murat Çetinkaya getirildi.
2011’de yeni kurulan bakanlıklar : Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Avrupa
Birliği Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret
Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Gıda Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Orman ve Su işleri Bakanlığı
2011’de ismi ve kapsamı değiştirilen eski bakanlıklar : Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Bayındırlık ve
İskan Bakanlığı
2014’ün ağustos ayında Cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılmış ve ilk kez halkın
oylarıyla 12. Cumhurbaşkanı seçilmiştir. (Cumhurbaşkanını halkın seçmesini
öngören anayasal düzenleme 2007’deki anayasa değişikliklerinde yapılmıştır.)
12 Eylül 2010 tarihinde yapılan referandumla Anayasa mevzuatına giren Kamu
Başdenetçiliği (ombudsman) için ilk seçim yapıldı. TBMM Genel Kurulu'nda yapılan
oylamada eski Yargıtay Üyesi Mehmet Nihat Ömeroğlu ilk Kamu Başdenetçisi oldu.
Türk Yönetmen NURİ BİLGE CEYLAN’ın “Kış Uykusu” adlı filmi 2014 Cannes
Film Festivalinde Altın Palmiye ödülünü kazandı.





9






2015’in Mayıs ayında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na Cumhurbaşkanı
tarafından Mehmet Akarca atandı. Önceki Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın ismi
Hasan Erbil’di.
2015’in Mayıs ayında Hakkari’de Selahaddin Eyyubi ve Ordu’da Ordu - Giresun
Havalimanlarının açılışı yapıldı. Toplamda havalimanı sayısı 54’e çıkmış oldu.
2014 yılında en çok ihracat yapılan ülke Almanya, en çok ithalat yapılan ülke ise
Rusya oldu.
2015 yılında Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri ile Efes Antik Kenti Unesco
Dünya Mirası Listesi’ne girdi ve Türkiye’nin buradaki eser sayısı 15’e yükseldi.
Azerbaycan doğalgazını Avrupa’ya ulaştıracak Trans Anadolu Doğalgaz Boru
Hattı’nın (TANAP) temeli 17 Mart 2015’te Azerbaycan, Türkiye ve Gürcistan
cumhurbaşkanlarının katılımıyla Kars’ta atıldı. TANAP, Türkiye Gürcistan sınırında
Ardahan ili Posof ilçesi Türkgözü köyünden başlayarak Ardahan, Kars, Erzurum,
Erzincan, Bayburt, Gümüşhane, Giresun, Sivas, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara,
Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne olmak
üzere 20 ilden geçecek ve Yunanistan sınırında Edirne’nin İpsala ilçesinde son
bulacaktır.
2016’nın Mart ayında SİYAD (Sinema Yazarları Derneği) ödülleri verildi.
48. Siyad Sinema Ödüllerini Kazananlar
En İyi Film: Abluka
En İyi Yönetmen: Emin Alper “Abluka”
En İyi Senaryo: Emin Alper “Abluka”
En İyi Kadın Oyuncu: Esme Madra “Nefesim Kesilene Kadar”
En İyi Erkek Oyuncu: Nadir Sarıbacak “Sarmaşık”
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu: Özgür Emre Yıldırım “Sarmaşık”
En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu: Şebnem Hassanisoughi “Bulantı”
En İyi Kurgu: Abluka Umut Ödülü ‘Ahmet Uluçay En İyi İlk Film Ödülü’: Nefesim
Kesilene Kadar
En İyi Görüntü Yönetimi: Rüzgarın Hatıraları
En İyi Belgesel: Hasret
En İyi Kısa Film: Salı
En İyi Müzik: Çekmeköy Underground
En İyi Sanat Yönetimi: Çekmeceler
En İyi Yabancı Film: “Mad Max: Fury Road”
Siyad Onur Ödülleri: Gülşen Tuncer, Menderes Samancılar, Ahmet Soner, Hilmi
Etikan





Anayasa Mahkemesi başkanlığına Zühtü Arslan, Yargıtay başkanlığına İsmail
Rüştü Cirit seçildi.
Bursa'nın İznik ilçesinde bulunan batık Bazilika (kilise) 2014'ün en önemli 10
arkeoloji keşfi arasında gösteriliyor.
Türkiye’nin ülke sınırları dışındaki tek toprağı kabul edilen Süleyman Şah Türbesi
ve Saygı Karakolu, terör tehdidinden dolayı, yapılan ‘Şah Fırat’ operasyonu ile, yine
Suriye sınırları içinde bulunan ancak Türkiye sınırına çok yakın olan Suriye’nin Eşme
köyüne taşınmıştır. Daha önceleri Caber Kalesi içinde bulunan türbe, Suriye’nin baraj
yapılacağını bildirmesi üzerine Karakozak köyüne taşınmıştır. Ardından da 2015
yılında bugünkü Eşme köyüne taşınmıştır.
Türkiye Basketbol Federasyonu başkanı olan Turgay Demirel FIBA Avrupa
Başkanı oldu.
Türkiye Basketbol Federasyonu Başkanı olarak Harun Erdenay seçildi.
10








2014 - 2015 Türkiye Süper Lig Sezonu, önceki yıl hayatını kaybeden Beşiktaş eski
başkanı Süleyman Seba anısına Süleyman Seba sezonu olarak ilan edilmiştir.
İsveç Parlamentosu 30 Ekim 2014’te aldığı kararla Filistin’i tanıyan ilk Avrupa Birliği
üyesi devlet oldu.
Finlandiya Helsinki’de düzenlenen Avrupa Güreş Şampiyonası’nda Taha Akgül
altın madalya kazandı ve bu başarıyı üçüncü kez elde etti.
2014 FIBA Avrupa Kadınlar Basketbol Ligi şampiyonu Galatasaray Odeabank
Kadın Basketbol takımı oldu.
Milli tekvandocu Servet Tazegül, Azerbaycan Bakü’de yapılan Avrupa Tekvando
Şampiyonası’nda altın madalya kazandı.
İstanbul’a yapılmakta olan 3. köprünün adı Yavuz Sultan Selim köprüsüdür.
Bittiğinde dünyanın en yüksek üçüncü barajı olacak baraj Artvin Yusufeli’nde
yapılmaktadır.
2014’te Türkiye ile Irak arasında Hakkari’nin Üzümlü köyünde Üzümlü sınır kapısı
açılmıştır.
UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Türkiye'deki yerler ve bu listeye girdiği
tarihler :
1. İstanbul'un Tarihi Alanları [1985]
2. Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas) [1985]
3. Göreme Milli Parkı ve Kapadokya (Nevşehir) [1985]
4. Hattuşaş (Boğazköy) - Hitit Başkenti (Çorum) [1986]
5. Nemrut Dağı (Adıyaman - Kahta) [1987]
6. Xanthos-Letoon (Antalya - Muğla) [1988]
7. Pamukkale - Hierapolis (Denizli) [1988]
8. Safranbolu Şehri (Karabük) [1994]
9. Truva Antik Kenti (Çanakkale) [1998]
10. Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi (Edirne) [2011]
11. Çatalhöyük Neolitik Kenti (Konya) [2012]
12. Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı (İzmir) [2014]
13. Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu (Bursa) [2014]
14. Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri (Diyarbakır) [2015]
15. Efes Antik Kenti (İzmir) [2015]

2015 yılında Ebru sanatı Unesco’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne
girmiştir. Bununla birlikte Türkiye’den bu listede bulunan unsur sayısı 12’ye
çıkmıştır. Bugüne kadar Meddahlık, Mevlevi Sema Törenleri, Aşıklık Geleneği,
Karagöz, Nevruz, Geleneksel Sohbet Toplantıları, Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali,
Alevi-Bektaşi Ritüeli: Semah, Tören Keşkeği Geleneği, Mesir Macunu Festivali ve
Ebru: Türk Kağıt Süsleme Sanatı dosyasının kaydıyla birlikte listedeki unsur sayımız
12’ye yükseldi.”

2016’da BM Dünya İnsani Yardım Zirvesi Türkiye’de yapılacaktır.




Denemesi yapılan milli füze projesinin ismi HİSAR-A.
İlk yerli eğitim uçağımız ‘HÜRKUŞ’
İlk yerli yapım savaş helikopterimiz ‘T-129 ATAK’
İlk yerli yapım mayına dayanıklı tankımız ‘KİRPİ’
11











İlk yerli yapım mini gözlem uydusu ‘RASAT’
İlk yerli yapım hücum köprü aracı ‘SAMUR’
İlk yerli yapım tankımız ‘ALTAY’
İlk yerli yapım tanksavar füzemiz ‘UMTAS’
İlk yerli yapım keskin nişancı tüfeğimiz ‘BORA -12’
İlk yerli yapım uydumuz ‘GÖKTÜRK – 2’
İlk yerli yapım savaş gemimiz ‘HEYBELİADA’, ikincisi ‘BÜYÜKADA’
İlk yerli yapım deniz araştırma gemimiz ‘TÜBİTAK’
İlk yerli yapım sismik arama gemisi ‘Barbaros Hayrettin Paşa’
İlk yerli yapım tramvay ‘İPEKBÖCEĞİ’ Bursa’da hizmete girdi.
İlk yerli yapım zırhlı polis aracı ‘URAL’ hizmete girdi.
Bazı Uluslararası ve Bölgesel Kuruluşlar
Türkiye’nin Kurucu Üye Olduğu Uluslararası Kuruluşlar :
 Birleşmiş Milletler,
 OECD (Avrupa Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı)
 Avrupa Konseyi
 UNESCO
 D - 8’ler,
 AGİT (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı)
 ECO (Ekonomik İşbirliği Teşkilatı)
 İKÖ ( İslam Konferansı Örgütü)
 İKB ( İslam Kalkınma Bankası)
 TÜRKSOY ( Türk Kültür - Sanat Ortak Yönetimi)
 KEİ (Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı)
 TAKM (Avrasya Askeri Statülü Kolluk Kuvvetleri Teşkilatı)
Türkiye’nin Sonradan Üye Olduğu Uluslararası Kuruluşlar :
 NATO
 IMF
 Dünya Bankası
 WTO (Dünya Ticaret Örgütü)
 WHO (Dünya Sağlık Örgütü)
 ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü)
 FAO ( Gıda ve Tarım Örgütü)
 G - 20’ler
 INTERPOL (Uluslararası Polis Teşkilatı) ve WEF (Dünya Ekonomik Forumu)
Türkiye’nin Üye Olmadığı Uluslararası Kuruluşlar :
 Avrupa Birliği
 G - 8’ler
 OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Birliği)
 OAPEC ( Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Birliği)
 NAFTA (Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi)
 LAFTA (Latin Amerika Serbest Ticaret Bölgesi)
 Şangay İşbirliği Örgütü
 EFTA (Avrupa Serbest Ticaret Örgütü)
12

Nordik Konseyi
Birleşmiş Milletler





İlk olarak Cemiyet-i Akvam adıyla kuruldu ancak bugünkü halini ve ismini 1945
yılında aldı.
Merkezi New York - ABD.
Türkiye kurucu üyesi. En son üye olan ülke Güney Sudan’dır. 193 üyesi
bulunmaktadır.
Resmi dilleri İngilizce, Fransızca, Arapça, Çince, Rusça ve İspanyolca.
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 1948 yılında BM tarafından ilan edilmiştir.
Resmi Organları
 Genel Kurul : En yetkili karar alma organıdır.Bütün üye devletlerin
temsilcilerinden oluşur.
 Güvenlik Konseyi : Siyasi anlamdaki yürütme organıdır.10 geçici 5 daimi toplam
15 üyesi vardır. Daimi üyeler Fransa, İngiltere, Rusya, Çin, ABD (FİRÇA)
Türkiye 2009-2011 yılları arasında geçici üyelik yapmıştır. 2015-2017 yılları için
de geçici üyelik adaylığını ilan etmiştir.
 Sosyal ve Ekonomik Konsey : Kalkınma, çevre, barınma, suçun önlenmesi gibi
konularda faaliyette bulunur.
 Vesayet Konseyi : Kendini yönetemeyen devletleri vesayeti altına alıp
bağımsızlıklarını kazandırmak için kurulmuştur.1994 yılında faaliyetlerini
durdurmuştur.
 Uluslararası Adalet Divanı : Merkezi Hollanda - Lahey’dedir.
 Genel Sekreterlik : Örgütün faaliyetlerini düzenleyen ve yürüten organdır.Şu anki
genel sekreteri Güney Kore’li Ban Ki Moon’dur.
Birleşmiş Milletler’e Bağlı Kuruluşlar : FAO (Gıda ve Tarım Örgütü - Roma), IAEA (
Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu - Viyana), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü
- Montreal), IFAD ( Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu - Roma), ILO ( Uluslararası
Çalışma Örgütü - Cenevre), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü - Londra), IMF (
Uluslararaası Para Fonu - Washington), ITU ( Uluslararası Telekomünikasyon Birliği Cenevre), UNESCO (Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü - Paris), UNIDO ( Endüstriyel
Gelişme Örgütü - Viyana), UNWTO ( Dünya Turizm Örgütü - Madrid),
UPU (Dünya Posta Birliği - Bern), WB (Dünya Bankası - Washington), WFP (Dünya Gıda
Programı - Roma), WHO (Dünya Sağlık Örgütü - Cenevre), WIPO ( Dünya Fikri Mülkiyet
Örgütü - Cenevre), WMO ( Dünya Meteoroloji Örgütü - Cenevre), UNDP ( Birleşmiş
Milletler Kalkınma Programı)
 IMF’nin şu anki başkanı bu göreve seçilen ilk kadın olan Christina Lagarde’dır.
Örgütün merkezi Abd Washington’dadır.


UNDP başkanlığını 2005 - 2009 yılları arasında Kemal Derviş yapmıştır.
2014 yılında Unicef tarafından Tuba Büyüküstün Türkiye iyiniyet elçisi seçilmiştir.
13
NATO (Kuzey Atlantik Paktı)
 1949’da kuruldu. Türkiye Kore’ye asker göndermesinin ardından 1952’de üye
oldu.
 Merkezi Belçika - Brüksel.
 Genel Sekreteri eski Norveç başbakanı Jens Stoltenberg ( Bundan önce Anders
Fogh Rasmussen görev yapmıştı)
 Toplam 28 üyesi bulunmaktadır. En son Arnavutluk ve Hırvatistan üye olmuştur.
Üye Ülkeler : Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, İzlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda,
Norveç, Portekiz, İngiltere, ABD (Bu sayılanlar kurucu üyelerdi), Türkiye, Yunanistan,
Almanya, İspanya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Bulgaristan, Estonya, Letonya,
Litvanya, Romanya, Slovakya, Slovenya, Arnavutluk, Hırvatistan.
Avrupa Birliği













Temelleri 1951’de Avrupa Kömür Çelik Teşkilatı olarak atıldı.1992 yılındaki
Maastrich Zirvesi ile Avrupa Birliği ismini aldı.
Merkezi, Avrupa Parlamentosu’nun bulunduğu Belçika - Brüksel kabul edilir.
Toplam 28 üyesi vardır.En son 2012 yılında Hırvatistan üye olmuştur.
Avrupa Birliği Üyeleri : Almanya, Avusturya, İngiltere, Belçika, Bulgaristan,
Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Güney Kıbrıs Rum
Kesimi, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg,
Macaristan, Malta, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Yunanistan,
Hırvatistan.
2002 yılında ortak para birimi Euro’yu kullanmaya başlamıştır.AB üyesi
olmalarına rağmen Euro’yu kullanmayan ülkeler İngiltere, Danimarka ve İsveç’tir.
2013 yılı dönem başkanları İrlanda ve Litvanya, 2014 yılı dönem başkanları
Yunanistan ve İtalya, 2015 yılı dönem başkanları Letonya ve Lüksemburg
olacaktır.
Birliğe üye olmanın en temel şartı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine taraf
olmaktır. Türkiye, 1950 yılında sözleşmeyi imzalamıştır.
Bunun yanında diğer şartlar Kopenhag siyasi kriterlerine ve Maastrich ekonomik
kriterlerine uymaktır.
Türkiye, ilk temasını 1959 yılında ortaklık başvurusu yaparak kurmuş, yasal
ilişkilerin temeli 1963’te imzalanan Ankara Antlaşması ile kurulmuştur.
1987’de Türkiye AB’ye tam üyelik başvurusunda bulunmuş, 1996’da gümrük
birliğine girmiştir.
1999’daki Helsinki Zirvesinde Türkiye’ye adaylık statüsü tanınmıştır.2005’ten
beri Türkiye ile AB üyelik müzakereleri sürmektedir.
2011 yılında AB Bakanlığı kurulmuştur.Şu anki AB Bakanı Mevlüt
Çavuşoğlu’dur.
AB’nin genişlemeden sorumlu üyesi Stefan Füle’dir.
14
Avrupa Konseyi



1949 yılında kurulmuştur.Türkiye kurucu üyesidir.
Bağlı yargı organı Fransa - Strazburg’da bulunan Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi’dir.
Avrupa çapında insan hakları, demokrasi ve hukukun üstünlüğünü savunmak
amacıyla Avrupa çapında kurulmuş hükümetlerarası bir kuruluştur.
Şangay İşbirliği Örgütü



1996 yılında Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan ve Tacikistan arasında Şangay
Beşlisi adıyla kuruldu.
2001 yılında Özbekistan’ın katılımıyla üye sayısı altıya çıktı
Merkezi Çin’in Pekin kentidir.
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü





14 Aralık 1960’da imzalanan Paris sözleşmesine dayanılarak 1961 yılında
kurulmuştur.
1948 yılında kurulan Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü’nün (OEEC) devamı
niteliğindedir.
Merkezi Fransa’nın Paris kentidir.
Resmi dilleri İngilizce ve Fransızca’dır.
Genel Sekreteri Jose Angel Gurria’dır.
Üye Ülkeler :
Kurucu Üyeler : Avusturya, Belçika, Kanada, Danimarka, Fransa, Almanya, Yunanistan,
İzlanda, İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Portekiz, İspanya, İsveç, İsviçre,
Türkiye, İngiltere, Abd
Sonradan Katılanlar : Yugoslavya (1962), Japonya (1964), Finlandiya (1969),
Avustralya (1971), Yeni Zelanda (1973), Meksika (1994), Çek Cumhuriyeti (1995),
Macaristan (1996), Polonya (1996), Güney Kore (1996), Slovakya (2000), Şili (2010),
Estonya (2010), Slovenya (2010), İsrail (2010)
15
Türkiye’ye Vize Uygulamayan Ülkeler
Kuzey ve Orta Amerika’da yer alan
Vize İstemeyen Ülkeler
1.
2. Antigua ve Barbuda (30 Gün)
3. Bahamalar (8 Ay)
4. Barbados (90 Gün)
5. Belize (90 Gün)
6. Britanya Virjin Adaları (30 Gün)
7. Dominik Cumhuriyeti (Sınırda vize–
30 Gün)
8. El Salvador (90 Gün)
9. Guatemala (90 Gün)
10. Haiti (90 Gün)
11. Honduras (90 Gün)
12. Jamaika (90 Gün)
13. Kosta Rika (90 Gün)
14. Meksika (Elektronik Vize, 30 Gün,
Turistik Amaçlı Seyahat ve
Havayolu girişi şartıyla.)
15. Panama (180 Gün)
16. Saint Kitts ve Nevis Adaları (90
Gün)
17. Saint Lucia (45 Gün)
18. Saint Vincent ve Grenadinler
Adaları (30 Gün)
19. Trinidad ve Tobago (30 Gün)
20. Turks ve Caicos Adaları (30 Gün)
Avrupa’da yer alan Vize İstemeyen
Ülkeler
1. Andorra (90 Gün – Ancak doğrudan
ulaşım olmadığı için Schengen
gerekli.)
2. Azerbaycan (Sınırda vize – Sadece
Bakü Havalimanı’nda, 30 Gün)
3. Arnavutluk (90 Gün)
4. Belarus / Beyaz Rusya (30 Gün)
5. Bosna-Hersek (60 Gün)
6. Ermenistan (Sınırda vize, 120 Gün)
7. Gürcistan (90 Gün)
8. Karadağ (90 Gün)
9. Kosova (90 Gün)
10. Kuzey Kıbrıs Türk
Cumhuriyeti (Kısa süreli turistik
seyahat için kimlik, uzun süreli
seyahat için pasaport gereklidir. )
11. Makedonya (90 Gün)
12. Moldova (90 Gün)
13. Rusya (30 Gün)
14. Sırbistan (90 Gün)
15. Ukrayna (60 Gün)
13. Tunus (90 Gün)
14. Zambiya (Sınırda vize, 30 Gün)
Afrika’da yer alan Vize İstemeyen
Ülkeler:
1. Botswana (90 Gün)
2. Fas (90 Gün)
3. Güney Afrika Cumhuriyeti (30 Gün)
4. Kenya (Sınırda vize, 90 Gün)
5. Libya (90 Gün)
6. Mauritius (30 Gün)
7. Mozambik (Sınırda vize, 30 Gün)
8. Ruanda (Elektronik Vize
Başvurusu, Sınırda vize, 30 Gün)
9. Seyşeller (90 Gün)
10. Sudan (Sınırda vize, 30 Gün)
11. Swaziland (30 Gün)
12. Tanzanya (Sınırda vize, 90 Gün)
Okyanusya Kıtasında yer alan Vize
İstemeyen Ülkeler :
1. Cook Adaları (31 Gün)
2. Fiji (90-120 Gün)
3. Niue (30 Gün)
4. Palau (30 Gün)
5. Samoa (Sınıra vize, 60 Gün)
6. Tuvalu (Sınırda vize, 30 Gün)
7. Vanuatu (30 Gün)
16
Asya’da yer alan Vize İstemeyen Ülkeler :
1. Bahreyn (Sınırda vize, 14 Gün)
2. Bangladeş (Sınırda vize, sadece Dhaka Havaalanı’nda, 30 Gün)
3. Bhutan (Sınırda Vize, 30 Gün)
4. Doğu Timor (Sınırda vize, 30 Gün)
5. Endonezya (Sınırda vize, 30 Gün)
6. Filipinler (30 Gün)
7. Filistin (30 Gün – Gazze’ye yapacağınız doğrudan girişlerde geçerlidir.)
8. Hong Kong (90 Gün)
9. Irak ( Sınırda vize, 30 Gün)
10. İran (90 Gün)
11. Japonya (90 Gün)
12. Kamboçya (Sınırda vize, 30 Gün) (Vize Türkiye’deki Fahri Konsolosluk’tan alınabilir.)
13. Katar (Sınırda vize (Sadece Doha Havalimanı’nda, 14 Gün)
14. Kazakistan (30 Gün)
15. Kırgızistan (Süresiz – Ülkeye girişten en geç 5 gün içerisinde kayıt yaptırmalısınız.)
16. Güney Kore (90 Gün)
17. Lübnan (90 Gün)
18. Makao (30 Gün)
19. Maldivler (30 Gün)
20. Malezya (90 Gün)
21. Moğolistan (30 Gün)
22. Nepal (Sınırda vize, 90 Gün)
23. Singapur (90 Gün)
24. Sri Lanka (Sınırda Vize – 30 Gün)
25. Suriye (90 Gün, 6 ayda 1 kez olmak şartıyla)
26. Tacikistan (Sınırda vize, Sadece Dushanbe Havalimanı’nda, 30 Gün)
27. Tayland (30 Gün)
28. Tayvan (Sınırda vize, 30 Gün)
29. Umman (Sınırda vize, 30 Gün)
30. Ürdün (90 Gün)
Türkiye’nin Vize Uygulamadığı Ülkeler
En Fazla 90 Güne Kadar Olan Ziyaretlerde Vizeye Uygulanmayan Ülkeler: Arnavutluk,
Andorra, Arjantin, Belize, Bolivya, Brezilya, Brunei, Bulgaristan, Şili, Hırvatistan, Çek
Cumhuriyeti, Danimarka, Ekvador, El Salvador, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan,
Almanya, Yunanistan, Guatemala, Honduras, Hong Kong, Rusya, İzlanda, İran, İsrail, İtalya,
Japonya, Ürdün, Kosova, Kırgızistan, Lübnan, Libya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg,
Malezya, Moldova, Monako, Karadağ, Fas, Yeni Zelanda, Nikaragua, Paraguay, Peru,
Romanya, Saint Kitts ve Nevis, Saint Vincent ve Grenadinler, San Marino, Sırbistan,
Singapur, Slovenya, Güney Kore, İsveç, İsviçre, Suriye, Tacikistan, Trinidad ve Tobago,
Tunus, Türkmenistan, Uruguay, Özbekistan, Vatikan, Venezuela.
17
En Fazla 60 Güne Kadar Olan Ziyaretlerde Vize Uygulanmayan Ülkeler : Bosna Hersek,
Makedonya, Rusya, Ukrayna.
En Fazla 30 Güne Kadar Olan Ziyaretlerde Vize Uygulanmayan Ülkeler : Azerbaycam,
Belarus, Kosta Rika, Kazakistan, Letonya, Makao, Moğolistan, Tacikistan, Tayland,
Türkmenistan, Özbekistan.




















Bazı Genel Kültür Bilgileri
Dünya’nın çevresi 40.075 km’dir.
Dünyanın doğu – batı yönünde uzanan en uzun ülkesi, üzerinden 165 meridyen geçen
Rusya’dır.
Dünyanın kuzey – güney yönünde uzanan en uzun ülkesi ise Şili’dir.
Dünyanın en yüksekte bulunan gölü Peru ile Bolivya arasındaki Titicaca gölüdür.
Dünyanın en derin gölü Rusya’da bulunan Baykal Gölü’dür.
Dünyada deniz seviyesinden en aşağıda bulunan göl İsrail’deki Lut Gölü’dür.
Dünyadaki en derin yer Büyük Okyanu’taki Mariana Çukuru’dur.
Dünyanın en tuzlu denizi Kızıldeniz, en az tuzlu denizi Baltık Denizi’dir.
Dünya’nın en uzun nehri Afrika’daki Nil Nehri’dir.
Dünya’da debisi en fazla olan nehir Güney Amerika’daki Amazon Nehri’dir.
Akdeniz ile Atlas Okyanusu’nu bağlayan boğazın adı Cebelitarık Boğazı’dır.
Dünya’nın en büyük adası Grönland Adası’dır.
Dünya’nın en büyük gölü Hazar Gölü’dür.
Dünya’daki ilk ulusal park Abd sınırları içindeki Yellowstone milli parkıdır.
Türkiye’deki ilk ulusal park Yozgat Çamlığı parkıdır.
Dünyada akarsu bulunmayan tek ülke Suudi Arabistan’dır.
Dünyada çöl bulunmayan tek kıta Avrupa kıtasıdır.
Dünyanın en büyük çölü Afrika kıtasındaki Büyük Sahra çölüdür.
Asya ile Amerika kıtasını birbirine bağlayan boğaz Bering Boğazı’dır.
Dünyadaki en yüksek yer Everest tepesi, Avrupa’nın en yüksek yeri ise İtalya Fransa
sınırları arasındaki Mont Blanc tepesidir.
Türkiye’deki Özerkliğe Sahip Bazı Ulusal Kuruluşlar

Ortak Özellikleri : Kamu tüzel kişiliğine ve dolayısıyla idari ve mali özerkliğe
sahiptirler.Çoğunun tüzel kişiliği kanunla kurulmuşken sadece RTÜK anayasa ile
kurulmuş tüzel kişiliğe sahiptir.
18

Başkan ve üyeleri Bakanlar Kurulu tarafından atanırken sadece RTÜK üyeleri
TBMM tarafından seçilir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
 1930 yılında kurulmuştur. Şirket yapısında olmasına rağmen devlet en büyük
ortağıdır.
 En temel görevi fiyat istikrarını sağlamak ve para politikasını belirlemektir.
 Bunun yanında dövize müdahale edip açık piyasa işlemleri de yapar.Faiz oranlarını
belirler.
 Aynı zamanda banknot (kağıt para) basmaya yetkili tek kurumdur.
Önemli Not : Kağıt parayı TCMB’ye bağlı banknot matbaası basarken madeni parayı
hazine müsteşarlığına bağlı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü basar.
 Başkanı Bakanlar Kurulu tarafından atanır ve şu anki başkanı Murat Çetinkaya’dır.
T.C. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı
 Tarihçesi 1863’e dayanmasına rağmen 1983 yılında Hazine ve Dış Ticaret
Müsteşarlığı adıyla kuruldu, 1994 yılında Dış Ticaret Müsteşarlığından ayrılarak
bugünkü halini aldı.
 En temel görevi iç borçlanmaya karar vermek ve dış borçlanmayı yönetmek,
Türkiye - IMF ilişkilerini yürütmektir.
 Şu an görevde olan müsteşar Halil İbrahim Çanakçı’ya vekaleten Cavit Dağdaş’tır.
Not : Türkiye, IMF’ye olan borcunun son taksidini 14 Mayıs 2013 tarihinde ödemiştir.
Sermaye Piyasası Kurulu
 1981 yılında kurulmuştur.
 Sermaye piyasalarının güven, açıklık ve istikrar içinde çalışmasını, hak sahiplerinin
hak ve yararlarını korumak temel görevleri arasındadır.
 Şu an SPK başkanı Vahdettin Ertaş’tır.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu
 En temel görevi banka kurulmasına yada yabancı bankaların Türkiye’de şube
açmasına izin vermektir.
 Aynı zamanda bankaların Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devredilmesine de karar
verir.
 Şu anki başkanı Mehmet Ali Akben’dir.
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu
 Tasarruf sahiplerinin bankalardaki mevduatlarını 100.000 TL’ye kadar sigortalar.
 Bankalara el konulduğunda bu sigortaladığı kısmı tasarruf sahiplerine öder.
 Şu anki başkanı Şakir Ercan Gül’dür.
Önemli Not : Bankalara el koyan BDDK, el konulan bankaların yönetimini üstlenen ve
sigortaladığı mevduatı geri ödeyen ise TMSF’dir.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
 1994 yılında kurulmuştur. Radyo ve Televizyon yayınlarının düzenlenmesine ilişkin
esas ve usulleri belirler.
19

Üyeleri TBMM tarafından 6 yıllık görev süresi için seçilir.
Rekabet Kurumu
 1994 yılında kurulmuştur. Mal ve hizmet piyasalarındaki rekabeti engelleyici,
tekelleşmeye yol açabilecek karar ve uygulamaları önlemek amacıyla çalışır.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu
 2001 yılında kurulmuştur. Enerji piyasalarında düzenleme ve denetim sağlamak için
çalışır.
 Elektrik, doğalgaz, petrol ve lpg’nin yeterli, kaliteli, sürekli, düşük maliyetli bir
şekilde tüketicilerin kullanımına sunulmasını sağlar.
Kamu İhale Kurumu
 Temel görevi kamu kurum ve kuruluşlarının yapacakları ihalelerde uygulanacak esas
ve usulleri belirler ve şikayetleri inceler.
Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu
 Tütün ve alkol piyasasıyla ilgili düzenlemeler yapıp tütün ve alkol mamullerinin
topluma zararını en aza indirmeye ilişkin faaliyetlerde bulunur.
2010 ANAYASA DEĞİŞİKLİKLERİ
A) Anayasanın Kanun Önünde Eşitlik başlıklı 10. maddesine “Çocuklar, yaşlılar, özürlüler,
harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik
ilkesine aykırı sayılmaz.” hükmü eklenmiştir.
B) Yine anayasanın 10. maddesinde “Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu
eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür.” Hükmünün sonuna “Bu maksatla
alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz.” cümlesi getirilmiştir.
C) Anayasanın Özel Hayatın Gizliliği başlıklı 20. Maddesine “Herkes, kendisiyle ilgili
kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Bu hak; kişinin kendisiyle ilgili kişisel
veriler hakkında bilgilendirilme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini
talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsar. Kişisel
veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebilir. Kişisel
verilerin korunmasına ilişkin esas ve usuller kanunla düzenlenir.” hükmü getirilerek kişisel
veriler ile ilgili koruma sağlanmıştır.
D) Anayasanın Yerleşme ve Seyahat Hürriyeti başlıklı 23. Maddesinde “Vatandaşın yurt
dışına çıkma hürriyeti, vatandaşlık ödevi ya da ceza soruşturması veya kovuşturması
sebebiyle sınırlanabilir.” Hükmü “Vatandaşın yurt dışına çıkma hürriyeti, ancak suç
soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hâkim kararına bağlı olarak sınırlanabilir.”
şeklinde değiştirilerek yurt dışına çıkma hürriyetinin kısıtlanması hâkim kararına bağlanmış
ve vatandaşlık ödevi sebebiyle sınırlandırma kaldırılmıştır.
E) Ailenin Korunması başlıklı 41. maddenin başlığı “Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları”
şeklinde değiştirilmiş, maddenin sonuna 2 fıkra olarak “Her çocuk, korunma ve bakımdan
yararlanma, yüksek yararına açıkça aykırı olmadıkça, ana ve babasıyla kişisel ve doğrudan
20
ilişki kurma ve sürdürme hakkına sahiptir.” “Devlet, her türlü istismara ve şiddete karşı
çocukları koruyucu tedbirleri alır.” hükümleri eklenmiştir.
F) Anayasanın Sendika Kurma Hakkı başlıklı 51. maddesinin “Aynı zamanda ve aynı iş
kolunda birden fazla sendikaya üye olmayı yasaklayan 4. Fıkrası kaldırılmıştır.
G) Toplu İş Sözleşmesi Hakkı başlıklı 53. Maddenin başlığı “Toplu İş Sözleşmesi ve Toplu
Sözleşme Hakkı” şeklinde değiştirilmiş, maddenin 3. ve “Aynı işyerinde, aynı dönem için,
birden fazla toplu iş sözleşmesi yapmayı ve uygulamayı” yasaklayan 4. Fıkraları
kaldırılmıştır. Kaldırılan fıkraların yerine; “Memurlar ve diğer kamu görevlileri, toplu
sözleşme yapma hakkına sahiptirler.”
“Toplu sözleşme yapılması sırasında uyuşmazlık çıkması halinde taraflar Kamu Görevlileri
Hakem Kuruluna başvurabilir. Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kararları kesindir ve toplu
sözleşme hükmündedir.” “Toplu sözleşme hakkının kapsamı, istisnaları, toplu sözleşmeden
yararlanacaklar, toplu sözleşmenin yapılma şekli, usulü ve yürürlüğü, toplu sözleşme
hükümlerinin emeklilere yansıtılması, Kamu Görevlileri Hakem Kurulunun teşkili, çalışma
usul ve esasları ile diğer hususlar kanunla düzenlenir.” fıkraları getirilmiştir.
Bu fıkralarla memurlar ve kamu görevlilerine toplu sözleşme hakkı getirilmiş, uyuşmazlık
durumları için Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kurulmuştur.
H) Grev Hakkı ve Lokavt başlıklı 54. maddenin “Grev esnasında greve katılan işçilerin ve
sendikanın kasıtlı veya kusurlu hareketleri sonucu, grev uygulanan
işyerinde sebep oldukları maddî zarardan sendika sorumludur.” Fıkrası ve“Siyasî amaçlı grev
ve lokavt, dayanışma grev ve lokavtı, genel grev ve lokavt, işyeri işgali, işi yavaşlatma, verim
düşürme ve diğer direnişler yapılamaz.” fıkrası kaldırılmıştır.
I) Dilekçe Hakkı başlıklı 41. maddenin başlığı “Dilekçe, Bilgi Edinme ve Kamu Denetçisine
Başvurma Hakkı” şeklinde değiştirilmiş, bilgi edinme ve kamu denetçisine başvurma hakkı
anayasaya girmiştir. Maddeye kamu denetçiliği ile ilgili hükümler eklenmiştir.
J) Milletvekilliğinin Düşürülmesi başlıklı 84. Maddenin son fıkrası kaldırılmıştır. Bu fıkranın
kaldırılması ile partisinin temelli kapatılmasına beyan ve eylemleriyle sebep olmak nedeniyle
milletvekilliğinin düşürülmesi kaldırılmıştır.
K) Başkanlık Divanı başlıklı 94. maddede yapılan değişiklikle, eski hali 3 yıl olan başkanlık
divanına ikinci devre için seçilenlerin görev süresi “o yasama döneminin sonuna kadar devam
eder” hükmü ile yeniden düzenlenmiştir.
L) Yargı Yolu başlıklı 125. maddede yapılan değişiklikle Yüksek Askerî Şûranın terfi
işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç her türlü ilişik kesme kararlarına
karşı yargı yolu açılmıştır. Ayrıca yine yapılan değişiklikle yargı yetkisinin, idari eylem ve
işlemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlı olduğu hükmüne, “hiç bir surette
yerindelik denetimi şeklinde kullanılamayacağı” ifadesi eklenmiştir.
M) Kamu Hizmeti Görevlileriyle İlgili Hükümler başlıklı 128. maddenin 2. fıkrasının sonuna
“Ancak, malî ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır.” ifadesi eklenmiştir.
N) Görev ve Sorumluluklar, Disiplin Kovuşturulmasında Güvence başlıklı 129. maddede
yapılan değişiklikle eski halde yargı denetimi dışında tutulan uyarma ve kınama cezalarına
yargı yolu açılmıştır.
21
O) Hâkim ve Savcıların Denetimi başlıklı 144. Maddenin başlığı “Adalet Hizmetlerinin
Denetimi” olarak değişmiş, maddede sadece idari denetim düzenlenmiştir. Maddenin son hali;
“Adalet hizmetleri ile savcıların idarî görevleri yönünden Adalet Bakanlığınca denetimi,
adalet müfettişleri ile hâkim
ve savcı mesleğinden olan iç denetçiler; araştırma, inceleme ve soruşturma işlemleri ise adalet
müfettişleri eliyle yapılır. Buna ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.” şeklindedir.
P) Askeri Yargı başlıklı 145. maddede yapılan değişiklikle “savaş hali haricinde askeri
yargıda asker olmayan kişiler” yargılanmayacaktır. Yine aynı maddede
yapılan değişiklikle “Devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı
suçlara ait davalar her halde adliye mahkemelerinde görülür.”
hükmü getirilmiştir.
R) Anayasa Mahkemesi’nin üye sayısı 17 asil üyeye çıkarılmış, TBMM’nin de mahkemeye 3
üye seçme imkanı verilmiştir.
S) 148. maddede yapılan değişiklikle Anayasa Mahkemesi’nin Görevleri arasına “bireysel
başvuruları karara bağlayacağı” eklenmiştir. Bireysel başvuru hakkı ile ilgili eklenen
düzenlemeler şunlardır: “Herkes, Anayasada güvence altına alınmış temel hak ve
özgürlüklerinden, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi kapsamındaki herhangi birinin kamu
gücü tarafından, ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurabilir. Başvuruda
bulunabilmek için olağan kanun yollarının tüketilmiş olması şarttır. Bireysel başvuruda,
kanun yolunda gözetilmesi gereken hususlarda inceleme yapılamaz. Bireysel başvuruya
ilişkin usul ve esaslar kanunla düzenlenir.”
Yine aynı maddede yapılan değişiklikle Anayasa Mahkemesi’nin görevleriyle ilgili suçlardan
dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılayacağı kişiler arasına
TBMM Başkanı, Genelkurmay Başkanı, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları ile
Jandarma Genel Komutanı eklenmiştir. Yüce Divan kararları için yeniden inceleme başvurusu
hakkı tanınmıştır. Eklenen hükümlere göre: Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme
başvurusu yapılabilir. Genel Kurulun yeniden inceleme sonucunda verdiği kararlar kesindir.
U) Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin düzenlendiği 156. ve 157.
Maddelerde yapılan değişiklikle bu mahkemelerin “kuruluşu, işleyişi, mensuplarının disiplin
ve özlük işleri mahkemelerin bağımsızlığı ve hâkimlik teminatı esaslarına göre kanunla
düzenlenecektir.”
V) Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu’nun üye sayısı 22 asıl 12 yedek üyeye çıkmış ve
kurulun meslekten çıkarma kararlarına karşı yargı yolu açılmıştır.
Y) Ekonomik Hükümler başlıklı 166. maddenin başlığı “Ekonomik ve Sosyal Konsey” olarak
değişmiştir. Maddeye son fıkra olarak şu hüküm eklenmiştir:
Ekonomik ve sosyal politikaların oluşturulmasında hükümete istişarî nitelikte görüş bildirmek
amacıyla Ekonomik ve Sosyal Konsey kurulur. Ekonomik ve
Sosyal Konseyin kuruluş ve işleyişi kanunla düzenlenir.
Z) Milli Güvenlik Konseyi’nin ve 1982 anayasasının hazırlanmasında kurucu meclisi
oluşturan Danışma Meclisi’nin cezai mali ve hukuki yönden sorumlu tutulmasını engelleyen
geçici 15. Madde kaldırılmıştır.
22
a)
2007 Anayasa Değişiklikleri
Genel seçimlerin 5 yılda bir değil 4 yılda bir yapılması kararlaştırıldı.
b) TBMM Genel Kurulu’nun toplantı yeter sayısı, TBMM üye tam sayısının 1/3’ü olarak
(184MV) belirlenmiştir.
c) Cumhurbaşkanı’nın görev süresi 7 yıldan 5 yıla indirilmiş, ve Cumhurbaşkanının TBMM
tarafından değil, halkoylaması yöntemiyle halk tarafından seçilmesi benimsenmiştir.
d) Cumhurbaşkanlığı’na adaylık için gereken milletvekili teklif sayısı 110 milletvekilinden
20 milletvekiline düşürülmüştür.
e) Ayrıca son yapılan genel seçim sonuçlarına göre, oylarının toplamı %10’u geçen siyasi
partilere ortak aday gösterme imkanı getirilmiştir.
f) Cumhurbaşkanlığı seçim süresi, mevcut Cumhurbaşkanının görev süresi dolmasından
önceki 90 gün önce yapılıyorken, bu süre 60 güne düşürülmüştür.
23