8-19 Nisan 2013 - Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü

Transkript

ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
ÇÖLLEŞME İLE MÜCADELE DAİRESİ BAŞKANLIĞI
17 Haziran 2013 Dünya Çölleşme İle Mücadele Günü
Çalışmalarında Kullanılmak Üzere Hazırlanmış
ÜLKELERLE İKİLİ İLİŞKİLER
BİLGİ NOTLARI
Ülkeler alfabetik sıra ile sıralanmıştır.
20 MAYIS 2013 / İkinci Yayın
İkili ve Bölgesel İlişkiler Şube Müdürlüğü
[email protected] - [email protected]
AFRİKA SİYASİ HARİTASI
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Ziyaret Ettiği
Afrika Ülkeleri ve Ziyaret Tarihleri:
Cezayir
22.05.2006 – 23.05.2006
Etiyopya (2)
01.03.2005 – 02.03.2005
29.01.2007 – 30.01.2007
Fas (1)
30.03.2005 – 31.03.2005
Gabon (1)
06-08 Ocak 2013
Güney Afrika Cumhuriyeti
(2)
03.03.2005 – 05.03.2005
03.10.2011 – 05.10.2011
Libya (4)
24.11.2009 – 25.11.2009
27.03.2010 – 28.03.2010
28.11.2010 – 29.11.2010
15.09.2011 – 17.09.2011
Mısır (4)
20.05.2006 – 22.05.2006
01.01.2009 – 02.01.2009
12.09.2011 – 14.09.2011
17.11.2012 – 18.11.2012
Nijer (1)
08 Ocak 2013
Senegal (1)
10-11 Ocak 2013
Somali (1)
19.08.2011 – 20.08.2011
Sudan (1)
28.03.2006 – 29.03.2006
Tunus (3)
28.03.2005 – 30.03.2005
14.09.2011 – 15.09.2011
05.06.2013 - 06.06.2013
Türkiye’nin Afrika İle İlişkilerini Koordine Eden
Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ'ın Ziyaret Ettiği
Afrika Ülkeleri ve Ziyaret Tarihleri:
Etiyopya (2)
27.02.2012 – 30.02.2012
15.07.2012 – 17.07.2012
Mısır (1)
17.11.2012 – 18.11.2012
Senegal (1)
10.01.2013 – 11.01.2013
Sudan (1)
24.02.2013 – 25.02.2013
Tunus (1)
17.03.2013 - 18.03.2013
Gabon (1)
06.01.2013 – 07.01.2013
Nijer (1)
08.01.2013 – 09.01.2013
Somali (4)
25.11.2011 – 27.11.2011
05.03.2012 – 07.03.2012
15.09.2012 – 16.09.2012
23.02.2013
AFGANİSTAN
İki ülke arasında
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
05-10 Ekim 2009 tarihleri arasında Amasya'da gerçekleştirilen "Katılımcı
ve Entegre Havza Yönetimi Teknikleri" konulu eğitim programına
Afganistan'dan katılım sağlanmıştır.
1-5 Kasım 2010 tarihleri arasında Denizli’de gerçekleştirilen
"Ağaçlandırma, Erozyon Kontrolü ve Rehabilitasyon Teknikleri" konulu
eğitim programına Afganistan’dan katılım sağlamıştır.
ALMANYA
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
Geçmişte, 1988-1998 yılları arasında, iki ülke arasında toplam bütçesi 17
milyon Alman Markı olan (dış katkı hibe şeklinde 11,5 milyon Alman
Markı ve iç katkı 5,5 milyon Alman Markı) Türk-Alman Ormancılık
Projesi gerçekleştirilmiştir.
19 Mart 2013 tarihinde Almanya Universitat Hohenheim'dan Dr. Reiner
Zimmermann ve Araştırmacı Sabine Remmele, ÇEM Genel Müdürü Hanifi
Avcı'yı ziyaret etmiş ve Türkiye'deki ormancılık hakkında bilgi
almışlardır.
ARJANTİN
15 ülkeyi kapsayan ve sürdürülebilir arazi yönetimi konusunda iyi
uygulamaların paylaşılacağı LADA-WOCAT projesinde Türkiye ve
Arjantin paydaş ülkelerdir.
ARNAVUTLUK
İki ülke arasında ormancılık alanında ikili işbirliği anlaşması
bulunmamaktadır. Bununla birlikte aşağıdaki taslak mutabakat zaptı
hazırlanmıştır. Bahsekonu mutabakat zaptı imza aşamasındadır. Taslak
Mutabakat Zaptı'nın ormancılık ile ilgili bölümü aşağıdadır:
6
Türkiye Cumhuriyeti ile Arnavutluk Cumhuriyeti arasında Çevre ve
Ormancılık alanında mutabakat zaptı hazırlanmıştır (Ocak 2010).
Mutabakat Zaptında;
(1) İklim değişikliği; (2) Doğanın ve biyolojik çeşitliliğin korunması; (3)
Toprak erozyonu yönetimi ve çölleşme ile mücadele; (4) Uzun süren
kuraklıkta veya erozyondan etkilenen alanlarda iyi ağaçlandırma
uygulamaları ile Orman ve mera kaynaklarını izleme; (5) Tohum ve fidan
desteği, model fidanlık kurulması; (6) Ormanlık alan veya dezavantajlı
alanlarda yaşayan halkın yeniden kalkındırılmasına yönelik
mekanizmalar; (7) Peyzaj ve iklimi iyileştirmek, işletilebilir orman
malzemesi oluşturmak ve (okaliptüs, kavak vb.) ağaç türlerini dikmek
amacıyla halihazırda kullanılmayan kıyı sulak alanlarını değerlendirme;
(8) Ormanları olumsuz etkileyen zararlı türler ve hastalıklar ile
mücadele, orman yangınlarını (büyük orman yangınları gibi acil
durumlarda) kontrol altına alınması için özel hava araçları ile destekleme
konuları yer almaktadır.
Yukarıda sıralan bu konular üzerinde aşağıdaki şekilde işbirliği
yapılacaktır;
(1) Eğitim programı, toplantı,,konferans ve sempozyum düzenlenmesi;
(2) Bilimsel ve teknik araştırma ile program düzenleme; (3) Araştırma ve
geliştirme faaliyetleri ile en iyi çevre yönetimi uygulamaları için bilimsel
ve teknik düzeyde bilgi ve belge değişimi; (4) Araştırmacı ve uzman
değişimi; (5) En iyi çevre teknolojilerinin değişimi; (6) İşbirliği projeleri
geliştirme; ve (7) Taraflarca gerekli görülen diğer işbirliği yöntemleri,
konuları yer almıştır.
14-16 Haziran 2011 tarihli Forest Europe Altıncı Bakanlar Konferansında
Türk Heyeti ile Arnavutluk Heyeti arasında bir görüşme
gerçekleştirilmiştir. Arnavutluk Heyetine, Arnavutluk Çevre, Ormancılık
ve Su İşleri Bakanı Fatmir Mediu başkanlık etmiştir.
31-04 Ekim 2011 tarihli "Tohum ve Fidan Üretim Teknikleri - Eskişehir
ve Manisa" eğitimine Arnavutluk'tan Cercis SHABANI ve Filip ZADRIMA
katılım sağlamıştır.
13-18 Haziran 2012 tarihli gerçekleştirilen "Çölleşme ile Mücadelede
STK'ların Rolü - Ankara ve Konya" çalıştaya Arnavutluk'tan Doğal Çevre
7
Koruma ve Muhafaza'dan (STK) Bledi HOXHA ve Mirjan TOPI katılım
sağlamıştır.
21-22 Ocak 2013 tarihli UNFF-10 (İstanbul) hazırlık toplantısına
Arnavutluk bakanını temsilen Orman ve Mera Genel Müdürü Sn. Arsen
PROKO tarafından katılım sağlanmıştır.
AVUSTURYA
18 Haziran 2009 tarihinde Türkiye ile Avusturya arasında çevre ve
ormancılık alanında bir mutabakat zaptı imzalanmıştır. Bahsekonu
mutabakat zaptında: 1- Çığ ve toprak kaymalarının önlenmesi ve
bunlarla mücadele ile 2- ulusal ormancılık programının uygulanması gibi
konular da bulunmaktadır.
Avusturya Viyana Beden Kültür Üniversitesi'nden bir heyet, 29 Mayıs - 6
Haziran 2010 tarihleri arasında Adana, Antalya, Bolu, İstanbul, Konya ve
Zonguldak Orman Bölge Müdürlüklerinin ormanlık alanlarında bir teknik
gezi gerçekleştirmiştir.
25-27 Haziran 2012 tarihleri arasında Trabzon/Uzungöl'de "Çığ Kontrol
Proje Yapımı" konulu bir eğitim seminerine Avusturya'dan Öğretim Üyesi
Dr. Thomas WIESİNGER ve Bölge Müdürü Siegfried SAUERMOSER katılım
sağlamıştır.
Avusturya'da
Bölge
Müdürü
Siegfried
SAUERMOSER'in
koordinasyonunda ÇEM Genel Müdürlüğünden bir teknik heyetin
Avusturya'ya teknik bir ziyaret gerçekleştirmesi planlanmaktadır.
AZERBAYCAN
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
26 Temmuz 2006 tarihinde Azerbaycan Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı
ve beraberindeki bir heyet, Bakanımızın daveti üzerine ülkemizi ziyaret
etmiş, ziyaret esansında 2006-2007 yıllık çalışma programı
hazırlanmıştır. Çalışma programı çerçevesinde Azerbaycan’dan beş
kişilik bir heyet, teknik çalışmalarını yerinde görmek amacıyla ülkemize
gelmiştir.
8
08.11.2006 tarihinde Azerbaycan için OGM tarafından “Azerbaycan’da
Orman Amenajman Planlarının Geliştirilmesi” isimli proje önerisi
hazırlanarak Çevre ve Orman Bakanlığı’na gönderilmiştir.
Bakanlığımız ile Ekonomik İşbirliği Teşkilatı işbirliği çerçevesinde 21-25
Mayıs 2007 tarihleri arasında Malatya'da gerçekleştirilen "Havza
Rehabilitasyonu" konulu seminere Azerbaycan'dan Samsaddin ADILOV
ve Talantbek KASYMBEKOV katılım sağlamıştır.
10-15 Ağustos 2009 tarihleri arasında Amasya'da gerçekleştirilen
"Katılımcı ve Entegre Havza Yönetimi Teknikleri" konulu eğitim
programına Azerbaycan Ekoloji ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı, Orman
Geliştirme Başkanlığı Daire Başkanı Sadiq Hasan SALMANAOV ve aynı
bakanlıktan Ekoloji Politikaları Sektör Başkanı Abdulaziz Mutallim
ABDULHASANOV katılım sağlamıştır.
18-22 Ekim 2010 tarihleri arasında Denizli’de gerçekleştirilen
eğitim programına Azerbaycan’dan Yashar KARİMOV ve Azad GULİYEV
31-04 Ekim 2011 tarihleri arasında Eskişehir ve Manisa'da
gerçekleştirilen "Tohum ve Fidan üretim Teknikleri" konulu eğitim
programına Azerbaycan’dan Rahid ALİYEV ve Prof. Dr. Zaur HASANOV
Paydaşları arasında Azerbaycan, Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan,
Türkmenistan ve Türkiye'nin bulunduğu "Orta Asya ve Kafkaslarda
Dağlık Havzaların Sürdürülebilir Yönetimi için Kapasite Geliştirme"
başlıklı bir proje, 2012 yılı içinde başlamış, 2014'te tamamlanması
planlanmaktadır.
Kurak Alanlarda Küresel Değişimlere Dayanıklı Orman Ekosistemlerinin
Oluşturulması Çalıştayı 28-31 Mayıs 2012 tarihleri arasında Konya’da
düzenlenmiş ve çalıştaya Azerbaycan'dan Ekoloji ve Doğal Kaynaklar
Bakanlığından Azad GULİYEV katılım sağlamıştır.
13-18 Haziran 2012 tarihleri arasında Ankara ve Konya'da
gerçekleştirilen "Çölleşme ile Mücadelede STK'ların Rolü" konulu eğitim
programı
ve
çalıştayına
Azerbaycan'dan
"Rüzgar"
Ekolojik
9
Topluluğu'ndan Elgar Ağasalamoğlu GURBANOV ve Mehman NABIYEV
BANGLADEŞ
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
11-12 Kasım 2012 tarihlerinde Bangladeş’in Dakka kentinde
gerçekleştirilen Türkiye-Bangladeş KEK 4. Dönem Toplantısı sonunda
imzalanan protokolde spesifik olarak ormancılık ile ilgili konular
bulunmamakla birlikte, enerji, tarım ve balıkçılık konuları üzerinden
dolaylı olarak ilgilendiren konular yer almıştır.
Bangladeş paydaş ülkelerdir.
BELARUS (BEYAZ RUSYA)
İki ülke arasında ormancılık alanında herhangi bir ikili işbirliği anlaşması
bulunmamakla beraber, ÇEM Genel Müdürlüğü görev alanına konular,
Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) protokollerindeki "Tarım Alanında
İşbirliği" başlığı üzerinden, dolaylı olarak, yürütülmektedir. Bu başlık
altında, "Tohumculuk sektörünün geliştirilmesi, kamu sektör kuruluşları
arasında fide, fidan ve tohum üretimi konusunda araştırma-geliştirme
çalışmaları tohum üretimi teknolojilerinin transferine yönelik konularda
işbirliği." de bulunmaktadır.
BELÇİKA
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
28-31 Mayıs 2012 tarihleri arasında Konya’da düzenlenen Kurak
Alanlarda Küresel Değişimlere Dayanıklı Orman Ekosistemlerinin
Oluşturulması Çalıştayına, Belçika Louvain Üniversitesi'nden Asistan
Marc PARFONDRY katılım sağlamıştır.
10
BENİN
8-19 Nisan 2013 tarihleri arasında İstanbul'da gerçekleştirilen UNFF10
esnasında, “Türkiye’nin Ormancılık Faaliyetleri” konulu bir yan etkinlik
düzenlenmiş ve etkinlikte T.C. Orman ve Su İşleri Bakanı Sn. Prof Dr.
Veysel Eroğlu tarafından bir sunum gerçekleştirilmiştir. Sunum sonrası
Benin temsilcisi, Bakan Sn. Prof. Dr. Eroğlu’ndan fidan talebinde
bulunmış ve Türkiye’nin tecrübelerini paylaştığı için teşekkür etmiştir.
Benin’in sebatkar bir çalışma yürüttüğünü söyleyen temsilci. 8
kilometrekarelik bir bölgede mevcut tehlikeden bahsetmiştir. Bakan. Sn.
Prof. Eroğlu Benin temsilcine hitaben, fidan göndermek yerine, yerinde
fidanlık kurulmasını ve toprak ve iklim koşullarının tetkik edilmesini
önermiştir.
BOSNA HERSEK
11 Mayıs 2010 tarihinde iki ülkemiz arasında ormancılık alanında bir
mutabakat zaptı imzalanmıştır. Mutabakat zaptında yer alan temel
işbirliği alanları: 1- Sürdürülebilir orman yönetimi; 2- orman ve su; 3ormancılık yönetiminin yasal, idari ve ekonomik yönleri; ve 4ormanların izlenmesi, şeklindedir. Mutabakat zabtında ayrıca, kurulacak
Çalışma Grubu vasıtasıyla ormancılık alanındaki işbirliği ve ortaklık
faaliyetlerine birlikte karar verileceği belirtilmektedir.
gerçekleştirilen "Tohum ve Fidan üretim Teknikleri" konulu eğitime Ivica
MURLIN ve Zlata TUZLAK katılım sağlamıştır.
gerçekleştirilen "Çölleşme ile Mücadelede STK'ların Rolü" konulu eğitime
Aida OZEGOVIÇ ve Seid CORBIC katılım sağlamıştır.
21-22 Ocak 2013 tarihlerinde İstanbul’da, UNFF-10 hazırlık toplantısına
Bosna Hersek Dış Ticaret ve Ekonomik İlişkiler Bakan Yardımcısı Sn.
Ermina Salkicevic Dizdarevic katılım sağlanmış ve Bakan Sn. Prof. Dr.
Veysel EROĞLU ile görüşmüştür.
uygulamaların paylaşılacağı LADA-WOCAT projesinde Türkiye ve Bosna
Hersek paydaş ülkelerdir.
11
BULGARİSTAN
İki ülke arasında ormancılık alanında yürürlükte ikili işbirliği anlaşması
bulunmamakla birlikte hazırlık aşamasında (taslak) ikili işbirliği
anlaşması bulunmaktadır. Bahsekonu taslak anlaşmada; 1- bozuk orman
alanlarının rehabilitasyonu, 2- ormanlık alanlarda doğal kaynak
tahribatının azaltılması için burada yaşayan yerel halkın sosyal ve
ekonomik durumlarının iyileştirilmesi, 3- ormanların ekosisteme
faydalarının değerlendirilmesi ve geliştirilmesi, 4- çölleşme ve kuraklık
ile mücadele, ağaçlandırma, taşkın ve erozyon kontrolü, 5- üst havzalarda
rehabilitasyon çalışmaları, 6- havza yönetimi ve rehabilitasyonu, 7orman arazilerinin rehabilitasyonu, 8- toprak koruma ve muhafazası, 9fidan üretim teknikleri gibi işbirliği konuları bulunmaktadır.
BURKİNA FASO
İki ülke arasında ormancılık alanında ikili işbirliği anlaşması hazırlık
aşamasındadır.
Ormancılık alanında Türkiye ile Burkina Faso arasında imzalanması
muhtemel işbirliği anlaşmasında yer alması, ÇEM Genel Müdürlüğü
tarafından uygun görülen işbirliği konuları aşağıdaki şekilde
belirlenmiştir:
1. Burkina Faso Çölleşme ile Mücadele Ulusal Eylem Planı'nın
uygulamalarına destek vermek,
2. Halkı bilinçlendirmek ve kurumsal kapasitenin geliştirilmesini
sağlamak,
3. Su, kumul ve rüzgar erozyonuna maruz alanları kontrol etmek,
4. Entegre havza yönetimi konusunda ortak çalışmalar geliştirmek,
5. Ulusal ormancılık programı uygulanması çalışmalarına katkı
sağlanması,
6. Kurak ve yarı kurak alanlardaki ağaçlandırma çalışmalarında işbirliği
ve güçbirliği yapmak.
9-13 Mayıs 2011 tarihleri arasında İstanbul’da gerçekleştirilen Birleşmiş
Milletler En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ) 4. Konferansı sonrasında, 7 Eylül
2011 tarihinde Dışişleri Bakanlığı'nda gerçekleştirilen koordinasyon
toplantısına Bakanlığımız temsilcileri de katılım sağlamıştır. EAGÜ'lere
yönelik olarak belirlenen ekonomik ve teknik işbirliği paketi kapsamında,
12
Burkina Faso’yu da kapsayan Afrika ülkeleri ile ormancılık, çölleşme,
erozyonla mücadele, arazi ve su kaynaklarının geliştirilmesi ve yönetimi,
afet yönetimi, iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi konularında
işbirliği yapılabileceği belirlenmiştir ve bu kapsamda çalışmalara
başlanmıştır.
11-21 Ekim 2011 tarihleri arasında Güney Kore’de düzenlenen Birleşmiş
Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi, Onuncu Taraflar Toplantısı
(UNCCD COP 10) süresince Burkina Faso temsilcileriyle ikili
görüşmelerde bulunulmuş ve bu ülkeye yönelik detaylı ihtiyaç analizi
çalışmaları başlatılmıştır.
28-31 Mayıs 2012 tarihleri arasında Konya’da düzenlenmiş ve çalıştaya
Burkina Faso'dan Sahel Kuraklıkla Mücadele Komitesinden (CILSS) Jean
Sibiri OUEDRAOGO ve Orman Tohumları Ulusal Merkezinden Genel
Müdür Sibidou SINA katılım sağlamıştır.
8-19 Nisan 2013 tarihleri arasında İstanbul'da gerçekleştirilen
UNFF10'a Burkina Faso Çevre ve Orman Sürdürülebilir Kalkınma
Müdürlüğü'nden Orman Mühendisi Tienko Jean AKOSSONGO katılım
sağlamıştır. Sn. AKOSSONGO ile yapılan görüşmede kendileri, Türkiye’de
gerçekleştirilen seminerlere katılım sağlamak istediklerini ifade etmiş ve
Sn. AKOSSONGO'dan Burkina Faso Orman Genel Müdürü TIENDEGA
Valentin Pascal'ın ([email protected]) iletişim bilgileri alınmıştır.
BURUNDİ
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
programı ve çalıştayına Burundi'den Temizlik ve Çevre Sağlığı isimli
STK'dan Jean Donatien NSHIMIRIMANA katılım sağlamıştır.
esnasında “Türkiye’nin Ormancılık Faaliyetleri” konulu bir yan etkinlik
Burundi temsilcisi, ülkesinin orman koruma ve kapasite geliştirme
13
projelerine ihtiyacı bulunduğu kadar erozyonla mücadele ve sel
felaketlerine karşı koruma projeleri de ihtiyacı olduğunu belirtmiştir.
İlaveten, sulak alanların (DKMP ve DSİ nezrinde) korunması konusunda
da projelere ihtiyaçları bulunduğunu ifade etmiştir.
CEZAYİR
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 22–23 Mayıs 2006 tarihleri arasında
Cezayir'e resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir.
Cezayir'den Tarım ve Kırsal Kalınma Bakanlığı, Orman Genel
Müdürlüğü'nden Çölleşme ile Mücadelede Müdürü Lynda HAZEM ve
Relizane İli Ormanlarının Korunması Sorumlusu Ahmed ABDELLAH
Türkiye-Cezayir Karma Ekonomik Komisyon (KEK) 10. Dönem
Toplantısı, 24-26 Eylül 2012 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirilmiş
olup, söz konusu toplantı sonucunda imzalanan Toplantı Tutanağı'nda
Genel Müdürlüğümüzü ilgilendiren bölüm aşağıdadır: "IV. ORMANCILIK
- Taraflar ormanla ilgili bilimsel araştırma ve orman mirasının korunması
ile güçlendirilmesi alanlarında işbirliğini geliştirmek hususunda mutabık
kalmışlardır. - Türk tarafı 2010-2014 yıllarını kapsayan, Ortadoğu ve
Kuzey Afrika Bölgesinde (MENA) ormancılık politikasını düzenleyen,
iklim değişikliklerine uyum projesinin iki ülkenin ileride
gerçekleştirilecekleri projelere örnek teşkil edecek niteliğinin altını
çizerek, bu konuda ki memnuniyetini dile getirmiştir."
Türkiye-Cezayir KEK 10. Dönem Toplantısı esnasında Türk tarafı, 20102014 yıllarını kapsayan, Orta Doğu ve Kuzey Afrika Bölgesinde (MENA)
ormancılık politikasını düzenleyen, iklim değişikliklerine uyum
projesinin iki ülkenin ileride gerçekleştirecekle-ri projelere örnek teşkil
edecek niteliğinin altım çizerek, bu konudaki memnuniyetini dile
getirmiştir."
26-28 Kasım 2012 tarihleri arasında Ankara ve Konya'da gerçekleştirilen
"Meteoroloji, Toz Taşınımı, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Çalıştayı"na
14
Cezayir Ekolojik Hareketi temsilcisi Sayın Ahmed Adjez katılım
sağlamıştır.
2012-2014 yıllarını kapsayan ve halen devam etmekte olan “Orta Doğu
ve Kuzey Afrika Bölgesinde (MENA) Ormancılık Politikalarının İklim
Değişikliğine Adaptasyonu Projesi” kapsamında paydaş ülkeler içerisinde
Cezayir’de bulunmaktadır. Proje hala devam etmektedir.
2013 - 21-22 Ocak 2013 tarihlerinde İstanbul’da BM Ormancılık Forumu
10. Oturumu’na (UNFF-10) hazırlık niteliği taşıyan “Bölgemiz ve Ötesi
Ormancılık Toplantısı” gerçekleştirilmiş olup, söz konusu toplantıya
Cezayir bakanını temsilen Orman Genel Müdürü Mohamed Seghir NOUAL
tarafından katılım sağlanmıştır. Bahse konu toplantıda Bakan Sn. Prof. Dr.
Veysel EROĞLU ile konuk Genel Müdür Mohamed Seghir NOUAL arasında
bir görüşme gerçekleştirilmiştir.
17-21 Mart 2013 tarihleri arasında, birincisi Ülkemizde Antalya'da,
ikincisi Fransa'nın Avignon kentinde düzenlenen Akdeniz Orman Haftası
etkinliklerinin üçüncüsü, Cezayir'in Tlemcen kentinde düzenlenmiştir.
Haftaya toplam 300 civarında katılım gerçekleşmiştir. Ülkemizde Bakan
Yardımcısı Dr. Nurettin AKMAN Başkanlığında bir heyet ile katılım
sağlamıştır. Ülkemizin III. Akdeniz Orman Haftasına, farklı meslek
gruplarından çok yönlü bir katılımı, Akdeniz bölgesi
ormancılığındaki etkinliği arttırması ve sürdürmesi bakımından
önem arzetmektedir.
8-19 Nisan 2013 tarihleri arasında İstanbul'da gerçekleştirilen
UNFF10'a katılan Cezayir temsilcisi ile irtibat kurulmuş ve UNFF10 Fuar
alanındaki ÇEM Genel Müdürlüğü standı birlikte gezilmiştir.
CİBUTİ
Cibuti Cumhuriyeti ile “Ormancılık” ve “Su” alanlarında ayrı ayrı ikili
işbirliği anlaşması imzalanmasını teminen, Bakanlığımız tarafından
taslak anlaşma metinleri hazırlanmış olup, dil ve hukuk terminolojisi
açısından incelenmesi gayesiyle 19 Aralık 2012 tarihinde Dışişleri
Bakanlığı’na iletilmiştir.
4-6 Aralık 2012 tarihleri arasında Türkiye-Cibuti Ekonomik, Teknik ve
Ticaret İşbirliği Karma Komisyonu'nun İkinci Dönem Toplantısı Toplantı
15
Tutanağı'nda ÇEM Genel Müdürlüğü'nün görev alanlarına giren aşağıdaki
konular da yer almıştır: "Taraflar; çölleşmeyle mücadele, ağaçlandırma,
ormancılık, erozyonla mücadele, tehdit altında olan orman bölgelerinin
korunması, toprak koruma ve iyileştirme, kurak ve yarı-kurak bölgelerin
ağaçlandırılması ile fidan yetiştirme konularında kapasite arttırılması, ve
orman köylülerinin orman ürünlerine olan ihtiyaçlarının azaltılması
yönünde orman ekosistemlerinin bozulmasıyla mücadele ile ilgili proje
uygulamaları gibi alanlarda işbirliği yapılması hususunda anlaşmışlardır."
7 Şubat 2013 tarihinde Cibuti Cumhuriyeti Ankara Büyükelçisi Aden
Houssein, makamında Bakan Sn. Prof. Eroğlu'yu ziyaret etmiştir.
ÇEK CUMHURİYETİ
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
Avrupa Birliği'nde hazırlanmakta olan taslak Toprak Koruma Çerçeve
Direktifi'ne taban oluşturmak amacıyla Avrupa Ülkelerinde Toprağın
Verimlilik ve Ekolojik Fonksiyonlarının Korunması Konferansı, 22- 26
Haziran 2009 tarihleri arasında, Çek Cumhuriyeti'nde yapılmıştır.
Toplantıya mülga AGM'de Daire Başkanı Mahmut TEMİZ tarafından
katılım sağlanmıştır.
ÇİN
esnasında Çinli üç temsilci ile bir görüşme gerçekleştirilmiştir.
Görüşmeye; OGM’den iki ve ÇEM Genel Müdürlüğünden iki temsilci
katılım sağlamıştır. Çin heyetinin heyet başkanlığını, Çin Halk
Cumhuriyeti, Devlet Orman İşletmesi, Uluslararası İşbirliği Bölümü Genel
Müdürü ve aynı zamanda FAO Ormancılık Komisyonu (COFO) Asya
Bölgesi Sorumlusu Su Chunyu yapmıştır. Görüşme sonucunda iki ülke
arasında taslak bir işbirliği anlaşması hazırlanmasına ve en kısa zamanda
eyleme geçilmesine karar verilmiştir.
16
Çin Heyeti ile görüşme
uygulamaların paylaşılacağı LADA-WOCAT projesinde Türkiye ve Çin
paydaş ülkelerdir.
EKVADOR
Ekvador paydaş ülkelerdir.
ENDONEZYA
bulunmamakta olup, 2005 yılında Endonezya ile çevre alanında bir
mutabakat zaptı, 2008 yılında ise Endonezya ile çevre yönetimi ve
kirliliğin kontrolü alanında bir mutabakat zaptı imzalanmıştır.
2010 yılında Türkiye ve Endonezya arasında çevre yönetimi ve kirliliğin
kontrolü alanında işbirliği anlaşması hazırlanmış olup Anlaşma'ya
“ormansızlaşma, ormanların bozulması ve arazi kullanım değişikliklerinin
çevreye verdiği zararlar konusunda ülke tecrübelerinin paylaşımı”
ifadesinin konulması mülga AGM tarafından uygun görülmüştür.
Türkiye-Endonezya KEK 8. Dönem Toplantısı'nın 22-23 Kasım 2012
tarihleri arasında gerçekleştirilmesi planlanmıştır. KEK Toplantısında
gündeme getirilmesi ve sonunda imzalanması öngörülen Protokolde yer
alması faydalı mütalaa edilen konular aşağıdadır: 1- Çölleşmeyle
Mücadele; 2- Toprak erozyonu kontrolü; 3- Sel ve taşkın kontrolü; 4Ağaçlandırma; 5- Ormancılık; 6- Toprak koruma ve iyileştirme.
ERİTRE
17
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
"Eritre'de Kapasite Geliştirme ve Çölleşme ile Mücadele" isimli kavram
kağıdı (concept note), ÇEM Genel Müdürlüğü tarafından TİKA'ya
gönderilmiş olup, TİKA'dan cevap beklenmektedir.
ETİYOPYA
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 01-02 Mart 2005 tarihleri arasında
ve 29-30 Ocak 2007 tarihleri arasında olmak üzere Etiyopya'ya iki resmi
ziyaret gerçekleştirmiştir. Türkiye’nin Afrika ile ilişkilerini koordine eden
Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ ise Etyopya'yı 27-30 Şubat 2012 ve
15-17 Temmuz 2012 tarihleri arasında ziyaret etmiştir.
eğitim programına Etyopya’dan katılım sağlanmıştır.
programına Etopya'dan
Shiffa ISAAL ve Abenet KASSAYE katılım
sağlamıştır.
düzenlenmiş ve çalıştaya Afrika Birliği Komisyonundan (AFF) Politika,
Ormancılık ve Arazi Yönetimi görevlisi ve aynı zamanda Etyopyalı
Almami DAMPHA katılım sağlamıştır.
FAS
16 Nisan 2004 tarihinde "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Fas Krallığı
Arasında Çevre Alanında İşbirliği Anlaşması" imzalanmıştır.
Anlaşma'da; orman yönetimi, arazi kullanım planlaması, çölleşme ile
mücadele ve entegre nehir havzası yönetimi gibi işbirliği konuları da yer
almıştır. Sözkonusu anlaşmanın uygulanması amacıyla "Çevre Alanında
Türkiye - Fas I. İşbirliği Eylem Programı" imzalanmıştır.
18
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 30-31 Mart 2005 tarihleri arasında
Fas'a resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir.
4-6 Temmuz 2007 tarihleri arasında aşağıda isim ve unvanları yazılı iki
Faslı uzmanlar ülkemizi ziyaret etmiştir. 1- Sn. Mohammed Makaoui,
(Fas Şehir Planlama, Su Kaynakları ve Çevre Bakanlığı, Yenilenebilir
Enerji Geliştirme Merkezi Proje Şefi); 2- Sn. Abdellatif El Mahrari, (Fas
Ülke Planlama, Su ve Çevre Bakanlığı, Mühendisi).
28-30 Nisan 2008 tarihleri arasında, Fas'ın Marakeş kentinde "Su
Yönetimi konulu Bölgesel Konferans" düzenlenmiştir. Konferans"a
katılan sağlayan Türk heyeti üyeleri: 1- Prof. Dr. Celal Ferdi Gökçay (Orta
Doğu Teknik Üniversitesi - ODTÜ); 2- Dr. Murat Hatipoğlu (Çevre ve
Orman Bakanlığı, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü - DSİ); 3- Dr. Deniz
Aydın (İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi -İSKİ); 4- Selda Murat
(Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu -TÜBİTAK); 5- Uğur
Nalbantoğlu (Çevre ve Orman Bakanlığı -ÇOB, DSİ); 6- Gürdoğar Sarıgül
(Avrupa Komisyonu Türkiye Ofisi); 6- Yunus Güneş (ÇOB, Ağaçlandırma
ve Erozyon Kontrolü Genel Müdürlüğü-AGM); 7- (Kayseri AGM Şube
Müdürü) ve 8- Bayram Hopur (ÇOB, AGM, Uzman Yardımcısı).
22-23 Mayıs 2008 tarihleri arasında, aşağıda isim ver unvanları yazılı
Faslı temsilciler ülkemizi ziyaret etmiştir: 1- Sn. Abdelkbir Zahoud,
Enerji, Fas Krallığı, Maden, Su ve Çevre Bakanlığı, Su ve Çevre
konularından Sorumlu Devlet Sekreteri; 2- Sn. Ali Fassı Fıhrı, İçme Suyu
Ulusal Ofisi Genel Müdürü; 3- Sn. Abdeladim El hafi, Fas Krallığı, Su,
Orman ve Çölleşme ile Mücadele Yüksek Komiseri; 4- Sn. Daniel Zimmer,
Dünya Su Forumu İcra Direktörü; 5- Sn. Vali, Dünya Su Forumu Fas
Krallığı Hükümeti Temsilcisi; 6- Sn Abdallah Zagour, Fas Krallığı, Türkiye
Cumhuriyeti Büyükelçisi, Ankara ve 7- Sn. Chakib Benelmalih, Elçilik
Ekonomi Danışmanı.
Fas'tan Su, Ormanlar ve Çölleşme ile Mücadele Yüksek Komiserliğini
temsilen Ağaçlandırma Hizmeti Başkanı Sayın Fernan HASSAN'ın ve
Bölgesel Su Havzası Yönetimi projesinde çalışan Mühendis Sayın Bekaoui
SELOUA'nın katılım sağlamıştır.
19
Kral II. Hassan Tarla Bitkileri ve Veterinerlik Enstitüsü, Uygulamalı
Bilimler ve Fodamentales Bölümü'nde Yardımcı Doçent Hicham Elbelrhiti
28 Kasım 2012 tarihinde aşağıda isim ve unvanları yazılı bir Fas heyeti,
Çölleşme ve Erozyonla Mücadele (ÇEM) Genel Müdürlüğü’nü ziyaret
etmiştir. Faslı Katılımcı Listesi: 1- Sn. Youssef Melhaouı, Teknik Asistan;
2- Sn. Mokhtarı KAMAL, Çalışma ve Planlama Hizmeti Başkanı; 3- Sn.
Lefdil LAAUROUSSI, Mühendis; 4- Sn. Mustapha NAGGAR, Baş Mühendis;
5- Sn. Mahmoud BENMESSAOUD, Bölüm Başkanı; 6- Sn. Nour-Eddine
TAHSA, Koordinatör; 7- Sn. Ahmed EZZERARI, Proje Odak Noktası; ve 8Sn. Beusslimane Mohammed, Mühendis.
2013 - 21-22 Ocak 2013 tarihlerinde İstanbul’da BM Ormancılık Forumu
10. Oturumu’na (UNFF-10) hazırlık niteliği taşıyan “Bölgemiz ve Ötesi
Ormancılık Toplantısı” gerçekleştirilmiş olup, söz konusu toplantıya Fas
Orman, Su ve Çölleşmeyle Mücadele Bakanı Sn. Bakan Abdeladim LHAFI
tarafından katılım sağlanmıştır.
esnasında, Fas temsilcisi Sn. Abdelaziz Hammoudi ile irtibat kurulmuş ve
UNFF10 Fuar Alanı’ndaki ÇEM Genel Müdürlüğü standı birlikte
gezilmiştir. Sn. Hammoudi, Silvamed’in 21. Oturumu dolayısıyla
Antalya’da bulunduğunu ve şahsi olarak da ÇEM Genel Müdürlüğü ile
yakın ilişkiler içerisinde olduğunu belirtmiştir.
uygulamaların paylaşılacağı LADA-WOCAT projesinde Türkiye ve Fas
FİLDİŞİ SAHİLİ
Fildişi Sahili temsilcisi, ülkelerindeki orman yangınlarının çölleşmeye
neden olduğunu ve orman yangınları ortaya çıktığı zaman mali kaynağa
ihtiyaç duyduklarını ifade etmiş ve bu konuda Türkiye’nin nasıl yardımda
bulunabileceği şeklinde bir soru sormuştur. Temsilci devamla,
20
bilinçlendirme faaliyetlerine başladıklarını; ülkelerinde kültürel olarak
avlanma yapıldığını; ülkelerinde farklı orman türlerinin bulunduğunu;
ormanların devlete ait olmakla birlikte kullanımlarının kırsal insanlara
ait olduğunu; şehirleri ormanlardan ayıran ikinci bir tür ormanların
bulunduğunu ve son olarak devletin hem kırsal ormanları hem de devlet
ormanlarını ağaçlandırdığını dile getirmiştir. Temsilci konuşmasının son
bölümünde, kapasitelerinin arttırılması gerektiğini ve kanaat
önderlerinin eğitilmesi gerektiğini, bunun özel ve ivedilikli bir durum
olduğunu ve 2015’i bekleyecek durumda olmadıklarını belirtmiştir.
FİLİPİNLER
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
22 Şubat 1999 tarihinde imzalanan Ekonomik ve Teknik İşbirliği
Anlaşması uyarınca Türkiye-Filipinler Karma Ekonomik Komisyonu
(KEK) kurulmuştur. Türkiye-Filipinler KEK ilk toplantısı 4-5 Ekim 2012
tarihlerine ertelenmiştir. Sözkonusu toplantıda sonunda imzalanacak
protokolde, "ormancılık" başlığı altında, (1) erozyonla mücadele ve (2)
bozulmuş orman alanlarının ve diğer alanların rehabilitasyonu gibi
faaliyetlerin yer almasının fayda olacağı ifade edilmiştir.
Filipinler paydaş ülkelerdir.
FİLİSTİN
bulunmamaktadır. Bununla birlikte işbirliği anlaşması hazırlık
çalışmaları başlatılmıştır.
eğitim programına Filistin’den katılım sağlanmıştır.
Bakan Sn. Prof. Eroğlu, Filistin'in Ankara Büyükelçisi Nabil Maarouf'u 7
Şubat 2013 günü makamında kabul etmiştir. Sayın Bakan kabulünde
yaptığı konuşmada, ÇEM Genel Müdürlüğü görev alanları çerçevesinde,
ağaçlandırma, ormancılık, çölleşmenin önlenmesi ve su konularında
21
ortak çalışma gerçekleştireceklerini, bu kapsamda kurak bölgelerde
toprağı sabitleyecek çalı türlerinin dikilmesi konusunda faaliyet
yürüteceklerini aktarmıştır.
Ülkemizle Filistin arasında Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel
Müdürlüğü görev alanına giren aşağıdaki konularda işbirliği yapılması
uygun mütalaa edilmektedir: 1- Çölleşmeyle mücadele; 2- toprak
erozyonu kontrolü; 3- sel ve taşkın kontrolü; 4- havza rehabilitasyonu; 5ağaçlandırma; 6- kumul tespiti çalışmaları; 7- toprak koruma ve
iyileştirme;
21-22 Ocak 2013 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirilen BM Ormancılık
Forumu 10. Oturumu (UNFF-10) hazırlık toplantısına Filistin Tarım
Bakanı Sn. Walid ASSAF tarafından katılım sağlanmıştır.
FİNLANDİYA
İki ülke arasında ormancılık alanında 13 Mayıs 2004 tarihinde bir
mutabakat zaptı imzalanmıştır. Mutabakat Zaptı'nda yer alan çalışma
konuları: 1 - Ulusal Ormancılık Programı'nın uygulanması ve bu
çerçevede
özellikle
aşağıdaki
hususların
geliştirilmesi
ve
gerçekleştirilmesi: 1a- Çok amaçlı (çok fonksiyonlu) ormancılık; 1bkatılıma ormancılık ve ilgi gruplarının katılımının güçlendirilmesi; 2Devlet orman teşkilatının ve ormanlarının yönetiminin yerelleştirilmesi;
ve 3- Ulusal Ormancılık Programı amaçlarının ve Avrupa Birliği ile
uyumun gerçekleştirilmesi için düzenleyici çerçevenin (mevzuatın)
geliştirilmesi, şeklindedir.
3 Ekim 2007 tarihinde iki ülke arasında 2004 yılında imzalanan
Mutabakat Zaptı'nın geliştirilmesi fikri üzerinde anlaşılmıştır. Ayrıca,
2005 yılında İzmit Semineri sonrasında Türk tarafının Fin tarafına
gönderdiği üç proje önerisini görüşmek ve Finlandiya Tarım ve Orman
Bakanlığı faaliyetleri hakkında bilgi vermek üzere bir Türk heyeti,
Finlandiya'ya
davet
edilmiştir.
Ancak
böyle
bir
ziyaret
gerçekleştirilememiştir.
1992–2002 yılları arası iki ülke arasında ormancılık alanında üç proje
gerçekleştirilmiştir. Bu projeler: (1) Türkiye’de Tüplü Fidan Üretimi ve
Ağaç Islahı Tekniklerinin Geliştirilmesi Projesi ve (2) Orman Amenajman
Planlama ve Kaynak Bilgi Sistemlerinin Geliştirilmesi Projesi'dir. Teklif
22
aşamasında kalan ve uygulama şansı bulamayan proje ise: Türkiye’de
Orman İçi Sularında Su Ürünleri Faaliyetleri ve Geliştirme Teknikleri
Projesi'dir.
17–18 Ekim 2005 tarihleri arasında Kocaeli / İzmit'te iki ülke devlet ve
özel sektör temsilcilerinin katılımı ile bir seminer gerçekleştirilmiş.
Seminer sonucunda iki ülke arasında çalışılabilecek konular
belirlenmiştir. Bu konular; (a) Hızlı büyüyen ekim ormanlarının
kurulması; (b) Ağaç hasadının / istihsalinin mekanizasyonu; ve (c)
Orman ekonomisi açısından kırsal alanların geliştirilmesi, iş güvenliği ve
Türk ormancılık sektörüne ait sosyal sorunların ele alınması, şeklidedir.
13 Aralık 2007 tarihinde bir Fin heyeti, mülga AGM'nü ziyaret etmiş,
ziyaret esnasına Türk tarafı, İzmit Semineri sonrası ortaya çıkan üç proje
önerisi temelinde çalışmayı önermiş, Fin tarafı ise, Finlandiya'nın
Bulgaristan ile yürüteceği "Yıldız Dağları Sınırötesi Projesi"
doğrultusunda yapılan çalışmaları anlatmışlardır. 2007 yılı sonu
itibariyle Finlandiyalı yetkiler, Türk yetkililerle yaptıkları görüşmelerden
herhangi bir sonuç elde edemediklerini, dolayısıyla bundan sonraki
çalışmalarını Türk özel sektörü üzerine yoğunlaştıracaklarını ifade
etmişlerdir.
Bakan Sn. Prof. Eroğlu, Finlandiya Tarım ve Orman Bakanı Sirkka Liisa
Anttila'nın resmi davetlisi olarak 16-18 Ekim 2009 tarihleri arasında
Finlandiya'ya resmi bir ziyaret gerçekleştirmiş ve ziyaret esnasında,
Finlandiya ile özellikle makineleşme, fidan üretimi ve orman atıklarından
enerji üretimi gibi konular görüşülmüş; sözkonusu alanlarda ortak
çalışmaların yapılma kararlaştırılmıştır; özel ormanların tahsisi,
işletilmesi ve kullanımı konuları ile ilgili örnekler görülmüştür. İki ilke
arasında teknoloji transferi ve teknik uzmanlar değişim programı
hazırlanması öngörülmüştür.
FRANSA
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
Ocak 2010'da Fransa Cumhurbaşkanlığı'na bağlı Akdeniz için Birlik
(AIB) Misyonu'nda güvenlik konularından sorumlu Bernard RIBIOLLET
ile görüşme yapılmış olup aşağıdaki hususlar dile getirilmiştir: (1) Her iki
23
ülkenin orman yangınları konusunda birbirlerinin tecrübelerinden
faydalanmaları gerektiği; (2) Türkiye'nin AIB çerçevesinde orman
yangınları ile mücadele konusunda bir çalışma grubuna başkanlık
edebileceği; (3) Risk Yönetimi ile Afet Müdahale Planlaması Uzmanı olan
Dr. Nazan CÖMERT BAECHER‟in çalışma grubunda yer alabileceği OGM
tarafından uygun mütalaa edilmiştir.
5-8 Nisan 2011 tarihleri arasında Fransa'nın Avignon kentinde
düzenlenen II. Akdeniz Orman Haftası'na Batı Akdeniz Ormancılık
Araştırma Müdürlüğü Dr. Neşat ERKAN katılım sağlamıştır.
Uluslararası Fransa Ormancılık Komisyonunda (ONF International)
görevli orman ve iklim değişikliği uzmanı Nicolas GRONDARD ile 24
Mayıs 2011 tarihinde Bakanlıkta (OGM) bir toplantı yapılmıştır. Toplantı
esnasında GRONGARD tarafından Akdeniz bölgesindeki ülkeleri
kapsayan (Fas, Tunus, Cezayir, Suriye, Lübnan ve Türkiye) bir proje
hazırlığı yapıldığı belirtilerek proje hakkında genel açıklamalarda
bulunulmuştur.
Yapılan tüm görüşmelerin ardından hazırlanacak projede OGM açısından
yer alması uygun ve öncelikli görülen konular aşağıdaki şekilde olmuştur:
1- Kırsal kalkınma için gelir yaratıcı faaliyetlerden olan odun dışı orman
ürünlerinin tespiti ve envanteri, 2-Ormanların sağladığı ekolojik ve
çevresel hizmetlerin belirlenmesi ve ölçülebilmesi (PES), 3- İklim
değişikliğiyle mücadelede hem seragazı azaltımı hem de orman
köylülerinin yaşam şartlarının iyileştirilmesine yönelik odunsu
biyokütlenin ısı üretiminde kullanılmasının başlatılması, 4- İklim
Değişikliğinden en fazla etkilenecek olan Akdeniz Bölgesinde yer alan
ormanlarımızın etkilenebilirliliğinin (hassasiyet analizinin) yapılması, ve
5- İklim değişikliği ve orman yangınları ilişkisinin değerlendirilmesi,
olarak belirlenmiştir.
İki ülke arasında Ortak Ekonomik ve Ticaret Komitesi (Joint Economic
and Commercial Committee-JETCO) Kasım 2008'de kurulmuş olup
JETCO'nun üçüncü toplantısı 20 Kasım 2012 tarihinde gerçekleştirilmiş
ve toplantı sonunda imzalanan mutabakat zaptında, ÇEM Genel
Müdürlüğümüz görev alanına giren "Çölleşme ve erozyonla mücadele,
çığ ve heyelan kontrolü konularında ortak projeler geliştirme ve
uygulama" konuları yer almıştır.
24
GABON
11 Ekim 2012 tarihinde, Gabon Sucul Sistemler Genel Müdürü Joel
Felicien BODINGA, Sucul Sistemler Gözetleme Envanter ve Gözetleme
Müdür Jean Gabriel GUISSILOU ve Sucul Sistemler Düzenleme ve
Restorasyon Müdürü Geovanne Aymar NZIENGUI DJIEMBI'dan oluşan bir
Gabon Heyeti, ÇEM Genel Müdürlüğünü ziyaret etmiştir.
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Gabon Cumhuriyeti Hükümeti
arasında 21 Eylül 2000 tarihinde imzalanan “Ticari, Ekonomik, Kültürel
ve Teknik İşbirliği Genel Anlaşması”nın IX. Maddesi uyarınca Ortak
İzleme Komitesi kurulmuştur. Komite'nin I. Dönem Toplantısı, Türkiye
Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN’ın 6-8 Ocak 2013
tarihlerinde Gabon Ziyareti ile eşzamanlı olarak gerçekleştirilmiştir:
"Ormancılık ve Biyolojik Çeşitlilik: Taraflar aşağıdaki alanlarda
işbirliği yapılması hususunda anlaşmışlardır: 1- Gabonlu uzmanlara
tohum toplama, fidan üretimi ve örnek fidanlık kurulması konularında
eğitim verilmesi, 2- Ormancılığa dayalı kırsal kalkınma, 3- Biyolojik
çeşitliliğin korunması, 4- İklimsel değişikliğin etkileriyle mücadele, 5Orman dışı ürünlerin değerlendirilmesi, 6- Ormanların Sürdürülebilir
yönetimi ve düzenlenmesi, ve 7- Erozyonla Mücadele ve toprak
stabilizasyonu.
GANA
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
Gana ve Kenya için hazırlanan "Küçük Çiftlik Sahiplerinin Tarımsal
Biyolojik Çeşitlilik ile İklim Değişikliği, Yoksulluk ve Gıda Güvensizliği
Esnekliğinin Arttırılması" başlıklı Kavram Notu (concept note) 7 Eylül
2012 tarihinde TİKA'ya gönderilmiştir olup Kavram Notu'na ilişkin
TİKA'dan cevap beklenmektedir.
GİNE
esnasında Gine Çevre, Su ve Ormancılık Bakanlığı’nda Teknik Danışman
Bayan Christine Sagno ile irtibat kurulmuştur. 2002 yılında iki ülke
arasında imzalanan Fransızca dilindeki Karma Ekonomik Komisyonu
25
(KEK) Birinci Dönem Toplantı Tutanağı ile 16-18 Nisan 2013 tarihleri
arasında Ankara’da iki ülke arasında imzalanan Fransızca dilindeki KEK
İkinci Dönem Toplantı Tutanağı Bayan Sagno'ya iletilmiştir. Bayan Sagno
Türk tarafına gönderdiği e.postada konuya ilişkin olarak, bağlı bulunduğu
Bakanı ile konuyu görüşüp ortaya çıkacak fikirleri göndereceğini
bildirmiştir. İlaveten, Bayan Sagno'ya ÇEM Genel Müdürlüğü çalışma
alanları hakkında da bilgi verilmiştir.
Türkiye-Gine Ekonomik ve Teknik İşbirliği Karma Komisyonu'nun ikinci
oturumu 16-18 Nisan 2013 tarihleri arasında Ankara'da gerçekleştirilmiş
ve toplantı sonunda imzaladığı toplantı tutanağında aşağıdaki
"Ormancılık ve Su" ile ilgili işbirliği konuları yer almıştır:
Ormancılık: (1) Ormanların envanterinin çıkarılması, orman yönetim
planlarının hazırlanması, (2) Gine tarafından 2006 yılında hazırlanan
Çölleşme ile Mücadele Eylem Programının hayata geçirilmesi konusunda
işbirliği, (3)Birleşmiş Milletler Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi
(UNCCD) gibi uluslararası sözleşme sekretaryaları ve Birleşmiş Milletler
Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Birleşmiş Milletler Ormancılık Forumu
(UNFF) gibi Birleşmiş Milletler (BM) organları tarafından istenen ülke
raporlarının iki ülke tarafından hazırlanması,(4) Drenaj havzası yönetimi,
sel ve taşkın kontrolü, erozyon ve çölleşme ile mücadele ve toprak
koruması ve restorasyonu ile ilgili projelerinin hazırlanması ve
uygulanması, (5) Ormana bağımlı olan kırsal kesime duyarlılık
kazandırılması, (6) Bal ve balmumu da dahil odun dışı orman ürünlerinin
toplanması, işlenmesi ve pazarlanmasına ilişkin envanterlerin yapılması,
(7) Tohum toplama, fidan üretimi ve Gine’de örnek fidanlık kurulması
gibi ormancılık alanlarında Türkiye’de Gineli uzmanlar için eğitim
programı düzenlenmesi, (8) Gineli öğrencilerin Türkiye’deki orman
fakültelerinde lisans ve yüksek lisans eğitimlerine devam etmesi, (9) Staj
programlarının düzenlenmesi ve kapasite geliştirme. Su: (1) Nehir
havzası yönetim planlarının hazırlanması,(2) Su kalitesi izleme ve
yönetimi; (3) Taşkın ve kuraklık riski yönetim planlarının hazırlanması,
(4) Kıyı suları yönetimi,
Taraflar, ormancılık ve su alanlarında bir mutabakat zaptı imzalama
yönündeki isteklerini teyit etmişlerdir. Bu konuda Türk tarafı, teknik bir
heyet çalışma ziyareti çerçevesinde Gine’ye göndermeye hazır olduğunu
ifade etmiştir. Bunun yanı sıra Türk Tarafı, TİKA ve Orman ve Su İşleri
26
Bakanlığı tarafından 12-17 Haziran 2013 tarihleri arasında Mersin ve
Konya'da düzenlenecek olan "Kurak Alanlarda Çölleşme ile Mücadele
Teknikleri" konulu uluslararası çalıştaya iki Gineli uzmanı davet etmiştir.
Davet mektubu diplomatik yollarla iletilecektir."
GÜNEY AFRİKA CUMHURİYETİ
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 03-05 Mart 2005 ve 03-05 Ekim
2011 tarihleri arasında Güney Afrika Cumhuriyetine iki resmi ziyaret
gerçekleştirmiştir.
düzenlenmiş ve çalıştaya Güney Afrika‘dan bir temsilci katılım
sağlamıştır.
Dünya Ormancılık
gerçekleştirilecektir.
Kongresi
2015
yılında
Güney
Afrika'da
işbirliği
anlaşması
GÜNEY KORE
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
10-22 Ekim 2011 tarihleri arasında Güney Kore'de düzenlenen UNCCD
COP10 esnasında, ÇEM Genel Müdürü Hanifi Avcı başkanlığındaki Türk
heyeti, Güney Kore Orman Bakanı Don Koo Lee tarafından kabul
edilmiştir. Görüşme esnasında iki ülke arasında ormancılık alanındaki
işbirliğinin geliştirilmesi dile getirilmiştir.
UNCCD COP10 sonrası, Bakan Sn. Prof. Eroğlu tarafından Güney Kore
Orman Bakanı Don Koo Lee'a resmi bir mektup gönderilmiş ve Güney
Kore Orman Bakanı Don Koo Lee'yi ülkemize davet edilmiştir.
2011 yılı Aralık ayında Kore Orman Bakanlığından Chi-m yeung LEE
isimli bir uzman Bakanlığımızı ziyaret etmiştir.
27
28 Şubat 2012 tarihli Güney Kore Orman Bakanlığından alınan Bakan
Don Koo Lee imzalı resmi mektupta, Bakanı Sn. Prof. Eroğlu ve bir Türk
heyeti Nisan 2012'de Güney Kore'ye davet edilmiştir. Aynı mektupta
ekinde taslak bir “Ormancılık İşbirliği hakkında Mutabakat Zaptı
gönderilmiş ve Zaptın incelenmesi ve akabinde görüş ve önerilerin
gönderilmesinden memnuniyet duyulacağı belirtilmiştir. Taslak
Mutabakat Zabtı, Bakanlığımız tarafından hazırlanıp 19 Ekim 2012
günü TC Dışişleri Bakanlığı aracılığı ile Güney Kore makamlarına
gönderilmiştir. Güney Kore makamlarından cevap beklenmektedir.
GÜRCİSTAN
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı (OGM) ile Gürcistan Çevre Koruma ve
Doğal Kaynaklar Bakanlığı, Ormancılık Departmanı arasında 14 Eylül
2004 tarihinde ormanların korunması konusunda bir protokol
imzalanmışlardır. Protokol gereği olarak, Gürcistan ormanlarında zarar
yapan böceklere karşı mücadele çalışmaları yürütülmüştür.
programına Gürcistan Doğal Kaynak ve Çevre Koruma Bakanlığında
Başuzman Eliso BARNOVİ ve aynı bakanlıkta Uluslararası Projeler
Koordinatörü Khatuna CHİKVİLADZE katılım sağlamıştır.
3-4 Aralık 2009 tarihleri arasında Bakan Sn. Prof. EROĞLU başkanlığında
bir Türk heyeti Gürcistan’a resmi bir ziyaret gerçekleştirmiş ve iki ülke
arasında Çevre ve Ormancılık Alanında İşbirliği Anlaması
imzalanmıştır.
eğitim programına Gürcistan’dan Marine SUJASHVİLİ ve Natia
IORDANİSVİLİ katılım sağlamıştır.
gerçekleştirilen "Tohum ve Fidan Üretim Teknikleri" konulu eğitim
programına Gürcistan’dan Diana KHOMASURİDZE ve Amiran TKHELİDZE
28
düzenlenmiş ve çalıştaya Gürcistan'dan WWF Kafkasya Programı
Ofisinden Orman masası sorumlusu Ilia OSEPASHVILI ve yardımcı uzman
Johann NEUNER katılım sağlamıştır.
programı ve çalıştayına Gürcistan'dan Sürdürülebilir Kalkınma
Birliği'nden (ECOVISION) Nino SULKHANISHVILI katılım sağlamıştır.
HIRVATİSTAN
İki ülke arasında Mayıs 2008'de çevre ve ormancılık alanında işbirliği
anlaşması imzalanmıştır.
AB üyelik süreci esnasında şekillenen Türkiye-Hırvatistan ikili ilişkileri,
2006 yılı kadar olmamakla birlikte, 2007 ve 2008 yıllarında da oldukça
yoğun geçmiş, karşılıklı pek çok ikili ziyaret gerçekleşmiştir.
Hırvatistan Büyükelçisi ve beraberindeki Hırvat Geofoto Şirketinden
yetkililer, 29 Nisan 2010 tarihinde OGM Genel Müdürünü ziyaret etmiş ve
ziyaret esnasında Orman Harita ve Fotogrametri Müdürlüğü tarafından
OGM'nin CBS faaliyetleri hakkında bir sunum yapılmıştır. Daha sonra
Geofoto Şirketi faaliyetlerini içeren bir sunum yapmış ve ardından soru
cevap bölümü ile ziyaret sona ermiştir.
HİNDİSTAN
bulunmamaktadır.
ormancılık
alanında
ikili
işbirliği
anlaşması
21 Ocak 2010 tarihinde Bakan Sn. Prof. Eroğlu, Hindistan Su Kaynakları
Bakanı Pawan Kumar Bansal’ı makamında kabul etmiştir. Konuk Bakan
Bansal Hindistan'da çevre, orman, su ve enerji için farklı bakanlıklar
bulunduğunu belirtmiştir.
Görüşmede Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Hindistan Cumhuriyeti
Hükümeti Arasında Çevre ve Ormancılık Alanında Mutabakat Zaptı'nın
hazırlanmasında mutabık kalınmıştır. ÇEM Genel Müdürlüğü tarafından
Hindistan ile işbirliği yapılması faydalı mütalaa edilen işbirliği konuları
29
aşağıdadır: 1- Çölleşmeyle mücadele, 2- Toprak erozyonu kontrolü,
3- Sel ve taşkın kontrolü, 4- Entegre havza yönetimi ve havza bazlı
izleme, 5- Ağaçlandırma, 6- Ormancılık, 7- Toprak ve kumul tespiti
çalışması, 8-Toz taşınımını hafifletme, ve 9- Tohum ve fidan
yetiştiriciliği. Sözkonusu metin hazırlanarak Hindistan Makamlarına
iletilmek üzere Dışişleri Bakanlığı’na iletilmiştir. Ancak konunun
devamında Bakanlığımıza iletilen herhangi bir gelişme olmamıştır.
HOLLANDA
İki ülke arasında 21 Eylül 2011 tarihinde çevresel işbirliğine ilişkin
mutabakat zaptı imzalanmıştır. Mutabakat zaptındaki işbirliği konuları
arasında: "1- İklim değişikliği ve çölleşmeyle mücadele, 2- çevre
konularına halkın katılımı ve 3- Akitler tarafından ortak ilgi alanı olarak
kabul edilen her türlü alan" da yer almaktadır.
IRAK
Türkiye ile Irak arasında 15 Ekim 2009 tarihinde "Orman ve Ormancılık
Araştırmaları Alanında Mutabakat Zaptı" imzalanmıştır.
Genel Müdürlüğümüz görev alanına giren ve mutabakat zaptında yer alan
işbirliği konuları: (1) Bozuk orman alanlarının rehabilitasyonu, (2)
erozyon kontrolü ve çölleşmeyle mücadele çerçevesinde Irak
ekosistemindeki ağaç ve ağaççıkların Irak'a transferi (3) Baraj
Havzalarında yapılacak olan ağaçlandırma çalışmaları için eğitim
programı düzenleme, ve (4) yukarıda belirtilen konularda teknik uzman
değişimi, şeklindedir.
29 Nisan 2010 tarihinde Ankara'da Türkiye, İran, Irak ve Suriye'nin
Çevre ve Meteorolojiden sorumlu bakanlarının katılımı ile "Çevre ve
Meteoroloji Alanında İşbirliği" konulu bir toplantı düzenlenmiştir.
Toplantı sonucunda Ankara Deklarasyonu yayımlanmıştır.
29 Eylül 2010 tarihinde İran'ın Tahran kentinde yapılan "Çevre ve
Meteoroloji Alanında İşbirliği Eylem Planı" konulu toplantıda Türkiye,
Irak, İran, Suriye ve Katar arasında iki yıllık bir eylem planı
imzalanmıştır.
30
29 Eylül 2010 tarihli “Çevre ve Meteoroloji Alanında İşbirliği Eylem
Planı” kapsamında 22-26 Şubat 2011 tarihlerinde 11 ülkenin katılımı ile
İstanbul’da eğitim düzenlenmiştir.
Irak adına
UNESCO-Irak Ofisinden Menahil Hannouna katılım
sağlamıştır.
İNGİLTERE (BİRLEŞİK KIRALLIK)
Ormancılık alanında
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
İki ülke arasındaki ikili ilişkiler bugüne kadar Birleşmiş Milletlerin ve
Avrupa Ormanların Korunması Bakanlar Konferansı (Forest Europe)
toplantılarda görüş alışverişi ve ortak çalışmalar şeklinde cereyan
etmiştir.
2011 yılında Birleşik Krallık Ulusal Ajansı’nın başlattığı ve Avrupa Birliği
fonlarından finanse edilen Odun Enerjisi Eğitim Ağı Projesi'nin yedi
ortağından birisi Orman Genel Müdürlüğü (OGM) olmuştur. Bahsekonu
projede, Birleşik Krallıktan proje sahibi ve yönetici kuruluş olarak,
İskoçya Tarım Koleji (SAC) ve İngiltere Kırsal Kalkınma Girişimi yer
almaktadır.
İki ülke arasında ormancılık konusunda öncelikli işbirliği alanları:
(1) Sürdürülebilir ormancılık; (2) İki ülke arasında odun dışı orman
ürünleri ticaretinin geliştirilmesi; (3) Orman köylerinde sürdürülebilir
ekonomik kalkınmanın desteklenmesi ile ilgili çalışmalar; (4) Biyokütle
temin etmek amacıyla silvikültür çalışmaları; (5) Ağaçlandırma
teknikleri; (6) Fidan yetiştirme teknikleri; (7) Mera ıslahı; (8) Orman
zararlılarıyla mücadele teknikleri; (9) Ormanların İklim değişikliğine
uyumu; (10) Biyolojik çeşitliliğin korunması.
Yukarıda sıralanan ormancılık ile ilgili konularında iki ülke arasında
aşağıdaki şekillerde işbirliği yapılabileceği düşülmektedir:
(1) Ortak bilimsel-teknik araştırmalar/programlar; (2) İşbirliği
projelerinin ayrıntılı olarak hazırlanması; (3) Araştırma ve geliştirme
31
faaliyetleri ile en iyi çevre yönetimi uygulamalarına ilişkin bilimselteknik bilgi ve belge değişimi; (4) Mevzuat aktarımı ve AB müktesebatı
uygulamalarına ait deneyimlerin paylaşılması; (5) Yetkililerin,
uzmanların, araştırmacıların ve hükümet dışı kuruluş üyelerinin
değişimi;
(6)
Eğitim
programları,
toplantılar,
konferanslar,
sempozyumlar ve çalışma gezileri düzenlenmesi.
Türkiye-Birleşik Krallık Ekonomik ve Ticaret Ortaklık Komitesi (JETCO)
Dördüncü Dönem Toplantısı 28-29 Ocak 2013 tarihleri arasında
Londra'da düzenlenmiştir. Toplantıya katılım sağlayan Türk heyeti, ÇEM
Genel Müdürlüğünün görev ve yetki alanına giren: 1- Çölleşmeyle
mücadele, 2- rüzgar ve toprak erozyonu kontrolü, 3- kumul tespit
çalışmaları ve 4- ağaçlandırma konularında işbirliği yapılmasının
yararlı olacağını ifade edilmiştir.
İRAN
Bakanlığımız ile Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) işbirliği çerçevesinde,
21-25 Mayıs 2007 tarihleri arasında Malatya'da gerçekleştirilen "Havza
Rehabilitasyonu" konulu seminere İran'dan Mohammed Ali RAJABZADEH
ve Sayed Ahmad HOSSEINI katılım sağlamıştır.
29 Nisan 2010 tarihinde, Türkiye, İran, Irak ve Suriye'nin Çevre ve
Meteorolojiden sorumlu bakanlarının katılımı ile "Çevre ve Meteoroloji
Alanında İşbirliği" konulu bir toplantı düzenlenmiştir. Toplantı
sonucunda Ankara Deklarasyonu yayımlanmıştır.
29 Eylül 2010 tarihinde yapılan Çevre ve Meteoroloji Alanında
İşbirliği Eylem Planı konulu toplantıda Türkiye, Irak, İran, Suriye ve
Katar arasında iki yıllık bir eylem planı imzalanmış ve plan çerçevesinde
üç çalışma grubu kurulmuştur.
 Bölgesel Çevre ve Hava Kalitesi Yönetimi, Toz ve Kum Fırtınası Erken
Uyarı Merkezi;
 Bölgesel Hava ve iklim Tahmin Merkezi (İzleme ve Erken Uyarı);
 Bölgesel Çölleşme ve Toz Fırtınası Mücadele Merkezi.
29 Eylül 2010 tarihinde, aynı zamanda, Türkiye Cumhuriyeti ile İran
İslam Cumhuriyeti Hükümeti arasında Doğal Kaynaklar ve Havza
32
Amenajmanı Alanında İşbirliği Mutabakat
Bahsekonu mutabakat zaptı kapsamda;
Zaptı
imzalanmıştır.
 Doğal Kaynaklar ve Havza Çalışma Grubu;
 Yangın Söndürme Grubu ve
 Kurak ve Yarı Kurak Alanlar Çalışma Grubu, oluşturulmuştur.
Kurak ve Yarı Kurak Alanlar Çalışma Grubu'nda ülkemiz ulusal
koordinatörü: Mahmut Temiz'dir. Ülkemizin "Doğal Kaynaklar ve Havza
Çalışma Grubu" üyeleri: 1- Yılmaz Altaş, 2-Yusuf Ziya Ergene, 3-Bayram
Hopur, 4-Haluk Ersan ve 5-Hüseyin Acar'dır. Ülkemizin "Kurak ve Yarı
Kurak Alanlar Çalışma Grubu" üyeleri: 1-Yunus Şeker, 2-Mahmut Temiz,
3-Tane Tazegül, 4-Mustafa Coşkun, 5- Hazin Cemal Gültekin ve 6-M. Zeki
Temur'dur.
22-26 Şubat 2011 tarihleri arasında İstanbul'da düzenlenen "Erozyon
Önleme ve Kontrol Metotları ve Ormancılık" konulu uluslararası eğitim
seminerine İran'dan iki temsilci katılım sağlamıştır.
28-31 Mayıs 2012 tarihleri arasında Konya’da Kurak Alanlarda Küresel
Değişimlere Dayanıklı Orman Ekosistemlerinin Oluşturulması Çalıştayı
düzenlenmiş ve çalıştaya İran'dan Orman, Mera ve Havza yönetiminden
Mohammadreza BIJARI, Prabhu BUDHATHOKI, Farhad SADARI ve
Hossein SHOJAE olmak üzere dört temsilci katılım sağlamıştır.
Bakanımız Sn. Prof. Dr. Veysel EROĞLU, İran Tarımsal Seferberlik Bakanı
Sn. Sadegh KHALİLAN ve beraberindeki heyeti 13 Haziran 2012 tarihinde
Makamında kabul etmiştir.
İran Batı Azerbaycan Eyaleti Doğal Kaynaklar Genel Müdürlüğü'nün
daveti üzerine, Bakanlığımızın Kars, Van, Ağrı ve Hakkari illerinde görev
yapmakta olan uzmanlardan oluşan bir heyet, 7-9 Mayıs 2012 tarihleri
arasında Batı Azerbaycan Eyaleti'ne teknik bir ziyaret gerçekleştirmiştir.
İran Batı Azerbaycan Eyaleti Ormancılık Teşkilatından bir heyet, teknik
bir gezi için 19-21 Haziran 2013 tarihleri arasında Gürbulak sınır
kapısından giriş yaparak, Aralık, Iğdır, Doğubeyazıt, Ağrı, Tuzluca,
Sarıkamış'ta teknik incelemelerde (rüzgar erozyonu önleme çalışmaları,
sel kontrol çalışmaları, fidanlık ziyareti, tabii tensil ve rehabilitasyon
çalışmaları) bulunacaktır.
33
İSPANYA
İki ülke arasında şu an itibariyle bir işbirliği anlaşması olmamakla
birlikte, “Çevre ve Ormancılık Alanında İkili İşbirliği Anlaşması”nda yer
alacak konular netleşmiş olup İspanya tarafından bilgi beklenmektedir.
28-31 Mayıs 2012 tarihleri arasında Konya’da düzenlenen “Kurak
Oluşturulması” Çalıştayına İspanya'dan uzman, uluslararası danışman ve
aynı zamanda FAO danışmanı Pedro REGATO PAJARES, Montaraz Group
CEO'su Joelle SCHMITT ve araştırmacı Alejandro VALDECANTOS DEMA
Ayrıca İspanya, Forest Europe Bakanlar Konferansı İrtibat Bürosu
(Liaison Unit Madrid-LUM) görevini yürütmektedir.
İSRAİL
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
"İsrail-Filistin Araştırma ve Enformasyon Merkezi" ve "Negev Avara
Enstitüsü" isimli STK'ların işbirliği ile Türk, İsrail ve Filistinli uzmanların
katılımıyla, Türkiye,İsrail ve Filistin'de çevre sorunlarının tespiti ve
ortak çözüm yollarının araştırılması amacıyla bir program düzenlenmesi
öngörülmüş ve mülga AGM'nin katkıları talep edilmiştir. Mülga AGM'nin
ağaçlandırma, (1) erozyon kontrolü, (2) havza rehabilitasyonu, (3)
çölleşme ile mücadele ve (4) fidanlık konularında uzman eleman ve
teknik katkı sağlanabileceği ifade edilmiştir.
2008-2010 yıllarında Ülkemiz ile İsrail arasındaki ikili işbirliği
anlaşmasını aktif hale getirmek amacıyla hazırlanan taslak çalışma
programına: (1) Kurak alan ağaçlandırma teknikleri; (2) çölleşme ile
mücadele ve (3) su yönetimi ve hasadı, konularının dahil edilmesi, mülga
AGM tarafından uygun görülmüştür.
İsrail, 3 Nisan 2011 tarihinde, İsrail'in Akdeniz kıyı şeridinde erozyonu
önlemek amacıyla yaklaşık 142 milyon ABD Doları bütçeli bir kaynak
tahsisi yaptığı T.C. Dışişleri Bakanlığının 6 Nisan 2011 tarihli yazısı ile
mülga AGM'ye duyurulmuştur.
34
İSVİÇRE
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
10 Ağustos 2011 tarihinde İsviçre Enerji Bakanı Bayan Doris Leuthard ve
beraberindeki heyet Bakanlığımızı ziyaret etmiş ve aşağıdaki konularda
fikir alışverişinde bulunulmuştur: 1- Ağaçlandırma teknikleri; 2- Kaplı
fidan üretim teknikleri; 3- Mera ıslahı; 4- Toprak koruma; 5- Havza
yönetimi ve rehabilitasyonu; 6- Çığ ve heyelan; 7- İklim değişikliği ve
hava kirliliği; 8- yüksek dağ ekosistemindeki köylerin kalkındırılması; 9İsviçre Çevre ve Kalkınma Ajansı ile Karadeniz’de dağ ekosistemini temsil
eden “Uzungöl Özel Çevre Koruma Bölgesi”ni ve yaşayanlarını birlikte ele
alan ekolojik yaklaşımla projele hazırlanması ve uygulanması; 10Toprağın korunmasında erken tedbirler alınması tekniklerini; ve 11doğanın korunması ve yönetimi uygulamaları konusunda bilgi ve
deneyim paylaşımı.
esnasında, İsviçre Konfederasyonu, Federal Çevre Ofisi’nden Bay
Christian Küchli ile yapılan görüşmede, Sn Küchli, yeni gelişmekte olan
bir kavram olan “yeşil ekonomi” kavramı konusunda her türlü yardıma
hazır olduğunu ifade etmişlerdir.
İTALYA
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
1947 yılında kurulan ve İtalya’nın üyesi olduğu Uluslararası Kavakçılık
Komisyonu’na Türkiye Cumhuriyeti de dahil olmuştur.
Türkiye'de Kavakçılığı Geliştirme Projesi: İtalya Hükümeti ve Türk
Hükümeti’nin sağladığı finansal destekle 1988-1999 yılları arasında 10
yıl süreyle Türkiye'nin odun hammaddesi ithalatının azaltılması, kavak
kültivasyonunu yaygınlaştırmak ve modernize etmek amacıyla Orman
Genel Müdürlüğü ve Ağaçlandırma Genel Müdürlüğü, tarafından
Türkiye'de Kavakçılığı Geliştirme Projesi uygulanmıştır. Projenin toplam
bütçesi: 22.1 milyar İtalyan lireti ve 2.994.878 ABD $ olmuştur.
35
Çöl İzleme Projesi : Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ülkemizin de yer aldığı
Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi gurubunda yer alan Kuzey Akdeniz
ülkelerine sözleşme kapsamında gereken raporların hazırlanmasında ve
çölleşmeyi izleme faaliyetlerinde yardımcı olmak üzere uydu
teknolojisine dayalı, kullanıcı ülkelerin ihtiyaçlarına göre coğrafi bilgi
sistemi geliştirmek amacıyla bir proje başlatmış ve bu projede ülkemizle
birlikte İtalya ve Portekiz yer almıştır.
Yıldız Dağlarında Biyolojik Çeşitliliğin Korunması Ve Sürdürülebilir
Yönetimi : Bir AB projesi kapsamında, Yıldız Dağları’nın bütün ilgili
taraflarla işbirliği içerisinde tüm teknik ve sosyal çalışmaların biyosfer
rezerv yaklaşımıyla gerçekleştirilmesi amacıyla
Kırklareli-Yıldız
Dağlarında Biyolojik Çeşitliliğin Korunması amacıyla yapılan proje 2 yıl
sürmüştür.
2006-2008 Yıları arasında AB LIFE Programı kapsamında İtalya Çevre
Bakanlığı’nın Katkılarıyla, Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve Exergia
(Yunanistan) İşbirliğinde, “Türkiye’de İklim Değişikliği Politikalarının
Tanıtılması” projesi gerçekleştirilmiştir.
İZLANDA
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
Avrupa Orman Bakanları Altıncı Konferansı (Forest Europe) sürecinin en
önemli faaliyetlerinden biri olan Yasal Bağlayıcılığı olan Avrupa Orman
Anlaşması'nın ortaya çıkarılmasıdır. Anlaşma hazırlama üçüncü
oturumunda (Antalya) İzlanda temsilcisi anlaşmadaki "çölleşme"
tanımına İzlanda'daki toprak bozulmasının da dahil edilmesini
istemiştir.
KAMERUN
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
programı ve çalıştayına Kamerun'dan Kırsal Kadın Çevresel Koruma
Derneği'nden (RWEPA) Rose Ateng JAJIMBAH katılım sağlamıştır.
36
KANADA
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
21-28 Eylül 2003 tarihlerinde Kanada'da yapılan XII. Dünya Ormancılık
Kongresi'ne T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı'ndan katılım sağlanmıştır.
Bakan Sn. Osman Pepe, bir önceki kongreyi düzenleyen ülkenin
ormanlardan sorumlu bakanı olması nedeniyle Kongre'nin açılış
konuşmasını gerçekleştirmiştir. Ayrıca Kongre Fuar Alanı'nda ülkemiz
için bir sergi açılmıştır.
2003 yılında Kanada Hükümeti Çevre Bakanlığı ile TC Çevre ve Orman
Bakanlığı arasında Teknik İşbirliği Mutabakat Zaptı hazırlanmıştır. OGM
tarafından;
1. Özellikle orman yangınlarına sebep olan şehir ve kasaba çöplüklerinin
bertarafı ile ilgili yapılacakların projelendirilmesi;
2. Hava kirliliğinin önlenmesi amacıyla şehir ve kasaba çevrelerinde
şehir ormanları kurulması ve bunların korunması ile ilgili proje
geliştirilmesi,
3. Çevre kirliliği dolayısıyla ormanların yok olmasına sebebiyet veren
kimyasalların bertarafı ile ormanlara olumsuz etkilerin önlenmesi ile
ilgili proje düzenlemesinin uygun olacağı hususunda görüş
bildirilmiştir.
8–9 Nisan 2004 tarihleri arasında Kanada İhracatı Geliştirme Kuruluşu
tarafından, Kanadalı ihracatçılar ile Türk Şirketleri arasında ilişkileri
tesis etmeye ve özellikle enerji, havacılık, sanayi, sağlık, iletişim
teknolojisi, inşaat ve çevre sektörlerinde Türkiye ile ikili işbirliğini
geliştirilmeye yönelik olarak İstanbul'da büyük çaplı bir seminer
düzenlenmiştir. Yine Nisan 2004'te Kanada-Türk İş Konseyi kapsamında
Toronto ve Montreal'de Türkiye konulu yuvarlak masa toplantısı
planlanmıştır.
KARADAĞ
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
14-16 Haziran 2011 tarihleri arasında Avrupa Orman Bakanları Altıncı
37
Konferansı'nda (Forest Europe) Türk Heyeti ile Karadağ Heyetine, Tarım
ve Kırsal Kalkınma Bakanı Tarzan Miloseviç'in başkan ettiği Karadağ
Heyeti arasında görüşme gerçekleştirilmiştir.
programına Karadağ'dan iki temsilci katılmıştır.
KATAR
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
29 Eylül 2010 tarihinde İran'ın Tahran kentinde yapılan "Çevre ve
imzalanmıştır. Sözkonusu plan çerçevesinde üç çalışma grubu kurulmuş
ve çalışma gruplarına katılacak ülke temsilcileri İran'daki geçici
sekretaryaya bildirilmiştir. Bahsekonu çalışma grupları şunlardır:
- Bölgesel Çevre ve Hava Kalitesi Yönetimi, Toz ve Kum Fırtınası Erken
Uyarı Merkezi;
- Bölgesel Hava ve İklim Tahmin Merkezi (İzleme ve Erken Uyarı);
- Bölgesel Çölleşme ve Toz Fırtınası Mücadele Merkezi.
KAZAKİSTAN
Ormancılık alanında iki ülke arasında işbirliği anlaşması
bulunmamaktadır. Bununla birlikte, ormancılık alanında bir işbirliği
metni üzerinde görüşmeler devam etmektedir.
Taslak metinde ormancılıkla ilgili aşağıdaki hususlar bulunmaktadır: (a)
Fidan üretimi, mevcut fidanlıkların modernizasyonu ve üretim
kapasitesinin artırılması, (b) Toprak koruma; bozuk orman alanlarının
rehabilitasyonu; havza rehabilitasyonu, (c) Orman yangınları ve
zararlılarıyla mücadele, (d) Odun dışı orman ürünlerinin
değerlendirilmesi, (e) Orman Amenajman Planlarının geliştirilmesi ve
haritalama; doğal ormanların bakımı, gençleştirilmesi ve iyileştirilmesi,
(f) Ormancılık amaçları doğrultusunda, hava fotoğrafları ve uydu
görüntülerinden faydalanarak sayısal orman meşcere haritaları
üretilmesi ve Coğrafi Bilgi Sistemleri, (g) “Dostluk Ormanı” kurulması, (h)
38
Doğa koruma, korunan alanların planlanması ve yönetimi, korunan
alanlarda eko turizm planlama, (i) Av yönetimi ve yaban hayvanı üretimi,
(j) Ağaçlandırma, çölleşme ve erozyonla mücadele.
Bakanlığımız ile Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) işbirliği çerçevesinde,
Rehabilitasyonu"
konulu
seminere
Kazakistan'dan
Kanysh
NURYMGEREYEV katılım sağlamıştır.
12 Kasım 2008 tarihinde FAO Alt Bölge Ofisindeki bir toplantıya katılmak
üzere ülkemize gelen Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan
Orman Genel Müdürleri, OGM’ye bir nezaket ziyaretinde bulunmuştur.
Orman Mühendisi Hakan OLGUN Teknik İnceleme Gezisinde bulunmak
üzere 2009 yılı Kasım ayında Kazakistan’a görevlendirilmiştir.
programına Kazakistan Kamu Hizmetleri Birimi Genel Müdür Yardımcısı
Mukhtar TALTABAYEV ve Çevre Koruma Bakanlığında Uzman Myskal
Amantaevna SCHANKULOVA katılım sağlamıştır.
eğitim programına Kazakistan’dan Gulnara SAMETOVA ve Assel
INTYMAKOVA katılım sağlamıştır.
programına Kazakistan’dan Nurbek BADIRAKOV katılım sağlamıştır.
düzenlenmiş ve çalıştaya Kazakistandan Almaata Orman Müdürü Sanat
BAYMUKHANBETOV katılım sağlamıştır.
KENYA
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
39
Türkiye - Kenya Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) I. Dönem Toplantısı
26-28 Ekim 2010 tarihlerinde Nairobi'de gerçekleştirilmiştir. Toplantı
sonunda imzalanan Mutabakat Zaptında ormancılıkla ilgili konular yer
almamıştır.
düzenlenmiş ve çalıştaya Kenya'dan African Forest Forum (AFF)'dan
Larwanou MAHAMANE, Kenya Forestry Research Institute (KEFRI)'den
Meshack MUGA ve ICRAF'dan Daniel OFORİ katılım sağlamıştır.
Kenya ve Gana için hazırlanan "Küçük Çiftlik Sahiplerinin Tarımsal
Biyolojik Çeşitlilik ile İklim Değişikliği, Yoksulluk ve Gıda Güvensizliği
Esnekliğinin Arttırılması" başlıklı Kavram Notu (concept note) 7 Eylül
2012 tarihinde TİKA'ya gönderilmiştir; Kavram Notu'na ilişkin TİKA'dan
cevap beklenmektedir.
esnasında, Kenya Orman İdaresi, Orman Yayım Müdürlüğü’nden Müdür
Yardımcısı Sn. Bay Patrick M. Kariuki ile görüşülmüştür. Temsilciye, ÇEM
Genel Müdürlüğüne Kenya’dan pek çok proje önerisinin geldiği ifade
edilmiştir. Ayrıca kendisine ÇEM Genel Müdürlüğü çalışma alanları
hakkında bilgi verilmiştir. Sn. Kariuki, ikili işbirliğine olumlu
yaklaştıklarını, iki ülke arasında irtibatın sürmesini talep etmiştir. Ayrıca,
Sn. Kariuki’ye 2013 yılı Haziran ayında gerçekleştirilecek teknik eğitim
hakkında bilgi verilmiş, kendisine başvuru formu ve bilgi notu e.posta
yoluyla iletilmiştir.
Diğer taraftan, Afrika Orman Forumu (AFF) Kıdemli Memur, Kenyalı, Dr.
Larwanou Mahamane ile yapılan görüşmede, 2013 yılında ülkemizde
gerçekleştirilecek teknik eğitim hakkında bilgi verilmiştir. Sn. Mahamane
ayrıca, Bakan Sn. Prof Eroğlu tarafından sunum gerçekleştirilen yan
toplantıya katılım sağlamış ve konuya olan ilgisini belirtmiştir.
KIRGIZİSTAN
Şu an için ormancılık alanında iki ülke arasında işbirliği anlaşması
bulunmamakla birlikte, görüşülmekte olan bir işbirliği anlaşması vardır.
40
Görüşülmekte olan anlaşmada önerilen işbirliği alanları aşağıdadır: a)
Sürdürülebilir ve akılcı orman yönetimi için kriterlerin ve göstergelerin
hazırlanması ve geliştirilmesi b) Biyolojik çeşitlilik ve doğal kaynakların
yönetimi, c) Ormanlık alanlarda havza koruma ve yönetimi ve havza
rehabilitasyonu teknikleri, d) Coğrafi Bilgi Sistemi Teknolojileri ile orman
envanteri, e) Özellikle iklim değişikliği açısından orman izleme, f) Uzaktan
algılama teknolojilerini de kapsayan çeşitli yollarla ormanların korunması,
g) Tohum ekme ve fidan üretim teknikleri, ve h) Hastalık ve zararlılar ile
mücadele.
programına Kırgızistan Tarım ve Su Kaynakları Bakanlığından Baş
Uzman Asyl Korokhaevna KALCHAEVA ve Sulama Araştırma
Enstitüsü'nden Gulmira AKMATALIEVNA katılım sağlamıştır.
eğitim programına Kırgızistan’dan Elmira KACHİBEKOVA ve Janyl
DOORANKULOVA katılım sağlamıştır.
gerçekleştirilen "Tohum ve Fidan Üretim Teknikleri" konulu eğitim
programına Kırgızistan'dan Mira DZHUNUSOVA ve Aksar TULOBAEV
Kırgızistan'ın da aralarında yer aldığı ve Azerbaycan, Tacikistan,
Özbekistan ve Türkiye'nin proje ortağı olduğu, "Orta Asya ve Kafkaslarda
Dağlık Havzaların Sürdürülebilir Yönetimi için Kapasite Geliştirme"
başlıklı bir proje tasarlanmıştır. Proje, 1-4 Nisan 2012 tarihleri arasında
Türk-Kırgız (KEK) Altıncı Dönem Toplantısı sonucunda iki ülke arasında
imzalanan protokolde ormancılık ile ilgili konular yer almıştır.
düzenlenmiş ve çalıştaya Kırgızistan Çevre Koruma ve Ormancılık Devlet
Teşkilatı, Orman Kaynakları İzleme Bölümü Başkanı Venera
SURAPPAEVA katılım sağlamıştır.
13-18
Haziran
2012
tarihleri
arasında
Ankara
ve
Konya'da
41
programı ve çalıştaya Kırgızistan'dan CAMP Alatoo Halk Derneği'nden
Azamat Turganbekovich ISAKOV ve Egemenlik Halk Derneği'nden
Temirlan SARLYBEKUULU katılım sağlamıştır.
3-7 Eylül 2012 tarihleri arasında ÇEM Genel Müdür’ü Hanifi AVCI
başkanlığında dört kişilik bir heyet, Kırgızistan’a resmi bir ziyaret
gerçekleştirmiş ve ziyaret esnasında Kırgızistan ile ilgili tüm proje
önerileri değerlendirilmiştir.
24-28 Eylül 2012 tarihleri arasında FAO Ormancılık Komitesi (COFO) 21.
Oturumu esnasında, Kırgızistan yetkilileri ile Türkiye yetkilileri arasında
bir görüşme gerçekleştirilmiştir.
Kırgız Cumhuriyeti Çevre Koruma ve Ormancılık Devlet Ajansı, Orman
Ekosistemi Geliştirme Bölümü’nden Koichumanov Azatovich Baktybek
Kırgız Cum. Çevre Koruma ve Ormancılık Devlet Ajansı Müdürü Sn. Sabir
ATADJANOV, Bakanlık Müsteşar Yard. Sn. Dr. Mahir KÜÇÜK'e hitaben
yazdığı mektupta, Kırgız tarafınca geliştirilen proje önerilerinin mektup
ekinde gönderildiği ifade edilmiş ve sözkonusu aday listesi ve proje
önerileri için bir değerlendirilme yapılması talep etmiştir.
21-22 Ocak 2013 tarihlerinde BM Ormancılık Forumu 10. Oturumu
(UNFF-10) hazırlık toplantısına Kırgızistan Çevre Koruma ve Ormancılık
Bakanı Sn. Sabir Atadjanov tarafından katılım sağlanmıştır.
21 Şubat 2013 tarihinde Bakanlıkta "Ormancılık alanında Özbekistan'da
geçekleştirilen projelerden alınan dersler ve bu dersler ışığında,
Kırgızistan'da gerçekleştirilecek projelere yönelik değerlendirmeler"
konulu bir toplantı gerçekleştirilmiştir.
KOLOMBİYA
Kolombiya paydaş ülkelerdir.
42
KONGO CUMHURİYETİ
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
programı ve çalıştayına Kongo'dan ONG Uluslararası Ormancılar
Forumu'ndan Ernest Manganda ILOWEKA ve Georges Kaponsola ILUNGA
Kongo temsilcisi, sürdürülebilir orman yönetimi konusunda Kongo
Havzası bölgesinde öncü ülke oldukları ve bu konuda Türkiye’yi davet
ettikleri belirtilmiştir. Kongo ormancılık çalışmalarında, Okaliptüs
klonlaması konusunda çalışmalar mevcut olduğu belirten temsilci,
ülkelerinde 10 yılda 1 milyon fidan dikimi planladıklarını ifade etmiştir.
Ülkelerinde 10 milyon ha. Savana ormanı1 dikimine ihtiyaç duydukları
belirten temsilci, özel sektör ormancılık firmalarını ülkelerine davet
etmekte olup bu konuda eğitime destek olunacağını kararlaştırdıklarını
söylemiştir.
Sunum sonrası yapılan görüşmede, Kongo’dan bir heyetin Türkiye’ye ve
Türkiye’den bir heyetin de Kongo’ya gönderilmesi kararlaştırılmıştır.
Görüşmelerde ayrıca, erozyon sorunu görülen Kongo’nun başkenti
Brazzaville şehrine, incelemelerde bulunmak üzere bir Türk heyetinin
gönderilebileceği konusu da dile getirilmiş ve 12-17 Haziran 2013
tarihleri arasında Mersin ve Konya’da düzenlenecek olan “Kurak
Alanlarda Çölleşme ile Mücadele Teknikleri” konulu çalıştaya Kongo’dan
da iki temsilcinin katılması kararlaştırılmıştır. Don olarak, milli park
muhafaza memuru ve bekçilerine eğitim verileceği ve ilgili konuda bir
Türk heyetinin Kongo’ya gönderileceği de kararlaştırılmıştır.
KOSOVA
Savana Ormanı; tropik yağmur ormanları ile kuru çöller arasındaki geçiş bölgesinde yer alan
geniş çayırlara denilmektedir.
1
43
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
Kosova Çevre ve Mekânsal Planlama Bakanı Sn. Mahir YAĞCILAR,
05.01.2009 tarihinde Bakan Sn. Prof. EROĞLU tarafından makamında
kabul edilmiştir.
eğitim programına Kosova’dan katılım sağlanmıştır.
KUVEYT
düzenlenmiş ve çalıştaya Balıkçık Araştırmaları, Halk Tarım ilişkileri ve
Arazi Restorasyonlarından Park ve Meralar Başkanı Abdullah Abdel Aziz
El Shebeeb katılım sağlamıştır.
KÜBA
Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Küba'nın Ankara
Büyükelçisi Jorge Quesada Concepcion'i 28 Mart 2012 tarihinde
makamında kabul etmiştir.
esnasında yapılan görüşmede, Küba temsilcisi Sn. Modesto Fernández ile
yapılan görüşmede, Küba’nın Ankara Büyükelçisini ziyaret ettiği ifade
edilmiş ve bu vesile ile ÇEM Genel Müdürlüğünün çalışma alanları ifade
edilmiştir. Temsilci, ilgili kişi ile bizim aramızda irtibat kuracağını ifade
etmiştir.
LESOTO
Lesoto temsilcisi, ülkelerindeki teknik çalışmalarda teras aralarının ne
44
olacağı konusunda zorluklar yaşadıklarını ve cevap bekleyen sorularının
olduğunu ifade etmiştir.
uygulamaların paylaşılacağı LADA-WOCAT projesinde Türkiye ve Lesoto
LİBYA
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Libya'ya 2009, 2010 ve 2011
yıllarında dört resmi ziyaret gerçekleştirmiştir.
13 Ağustos 2009 tarihinde Bakanı Sn. Prof. Eroğlu, Türkiye-Libya Karma
Ekonomik Komisyonu Eşbaşkanı ve Libya Kamu Hizmetleri Bakanı
Muhamed Matuk’u makamında kabul etmiştir.
14 Aralık 2010 tarihinde Ankara’da “Türkiye-Libya Arasında Çevre ve
Ormancılık Alanında İşbirliği Anlaşması” imzalanmıştır. Anlaşma'da; ÇEM
Genel Müdürlüğü görev alanına giren: 1- Taşkın ve kuraklık, 2çölleşmeyle mücadele, ağaçlandırma ve erozyon kontrolü teknikleri ve 3yangında zarara uğramış orman alanlarının rehabilitasyonu gibi
konularında içinde bulunduğu bir dizi işbirliği konusu da bulunmaktadır.
LİTVANYA
esnasında Litvanya Çevre Bakanlığı, Orman Bölümü Müdürü Valdas
Vaiciunas ile bir görüşme sağlanmış, Lituanya’nın ormancılık durumu ve
ihtiyaçları üzerine bir sohbet gerçekleştirilmiş ve ÇEM Genel Müdürlüğü
çalışma alanları hakkında kendisine bilgi verilmiştir. Sn. Vaiciunas, iki
ülke arasında işbirliğine sıcak baktıklarını, işbirliği alanlarını
inceleyeceklerini ve Türkiye tarafını değerlendirmelerinden haberdar
edeceklerini belirtmişlerdir.
LÜBNAN
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
22-26 Şubat 2011 tarihleri arasında İstanbul’da İran, Irak ve Suriye
temsilcilerinin de katılımıyla “Çevre ve Meteoroloji Alanında İşbirliği
45
Eylem Planı” kapsamında uluslararası bir eğitim semineri
düzenlenmiştir. Seminere Lübnan'dan iki temsilci katılım sağlamıştır.
Eğitim semineri esnasında, Lübnan'lı temsilciler ülkelerinde fidanlık
kurmak konusunda istekli olduklarını ifade etmişlerdir.
Oluşturulması” Çalıştayı 28-31 Mayıs 2012 tarihleri arasında Konya’da
düzenlenmiş ve çalıştaya Lübnan'dan Tarım Bakanlığından Elene AYOUB
ve İbrahım Al HAWI katılım sağlamıştır.
Lübnan Çevre Bakanlığı'ndan Garabed Toros Haroutunian katılım
sağlamıştır.
MACARİSTAN
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
2008-2010 yılları arasında Türkiye ile Macaristan arasındaki çevre
alanındaki ikili işbirliği anlaşmasını aktif hale getirmek amacıyla bir
taslak çalışma programı hazırlanmış ve programa 1- Torak koruma, 2erozyon kontrolü ve 3- fidanlık teknikleri gibi konular da dahil edilmiştir.
7 Mart 2013 tarihinde Bakan Sn. Eroğlu, Macaristan Büyükelçi Dr. Janos
Hovari’yi makamında kabul etmiştir. Büyükelçi Hovari, Macaristan’da
Ekim ayında Macaristan’da su konusunda uluslararası bir zirve yapmayı
planladıklarını ifade ederek, Prof. Dr. Veysel Eroğlu'nu zirveye davet
etmiştir.
öncesi katılım sağlanan Forest Europe toplantılarında, Macaristan Kırsal
Kalkınma Bakanlığı, Ormancılık, Balıkçılık ve Avcılık Bölümü, Orman
Politika Danışmanı Sn. Andras Szepesi’ye ÇEM Genel Müdürlüğü çalışma
alanları iletilmiş ve hangi konularda işbirliği yapılabileceği konusunda
görüş talep edilmiştir.
UNFF10 esnasında ise, Macaristan temsilcisi ile yapılan görüşmede, Sn.
Szepesi, ilk etapta Macaristan ve Türkiye ormancılık araştırma
kuruluşları arasında işbirliği yapılabileceği, bu çerçevede az sayıda
46
katılımcıdan oluşacak (5 kişi civarı) teknik grupların karşılıklı olarak
teknik ziyaretler gerçekleştirebileceğini, böylelikle iki ülke arasındaki
işbirliği çalışmalarına başlanabileceğini ifade etmiştir. Macar temsilci
Andras Szepesi ile yapılan görüşmede ayrıca, UNCCD COP10’da alınan
bölgesel karar doğrultusunda, Macaristan’ın EK-IV bölgesi ülkelerine
dâhil olduğu, böylece Türkiye’yle UNCCD sürecinde aynı bölgede yer
aldığı, çölleşme ile mücadele ve ÇEM Genel Müdürlüğü çalışma alanlarına
giren diğer konularda daha yakın temas halinde çalışmasının faydalı
olacağı mütalaa edilmiştir.
MADAGASGAR CUMHURİYETİ
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
programı ve çalıştayına Madagaskar Cumhuriyeti'nden katılım
sağlamıştır.
47
MAKEDONYA
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
İki ülke arasında çevre alanında 21 Mart 2007 tarihli bir işbirliği
anlaşması bulunmakla birlikte, bu anlaşmada, ÇEM Genel Müdürlüğünün
görev alanına giren konulardan sadece "toprak kalitesini izlemek"
konusu yer almıştır.
2005 yılında Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) Dördüncü Dönem
Toplantısı Protokolü'nde Türk tarafı, “Çevre Koruması Alanında İşbirliği
Antlaşması” imzalama ve çevre konusunda aşağıdaki alanlarda işbirliğini
geliştirmeye istekli olduğunu ifade etmiştir: (1) Dere yatağı yönetim
planı; (2) Endüstriyel kirlilik; (3) Atık su; (4) İklim değişikliğinin negatif
etkileri; (5) Çevresel konularda bilgiye erişim; ve (6) Ormancılık
yönetimi;
Ormancılık alanında işbirliğini geliştirmek için bir heyet Ocak 2007'de
Makedonya Tarım Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın davetlisi olarak bir
ziyaret gerçekleştirmiştir. Haziran 2007'de ormancılık alanında
işbirliğini geliştirmek için Makedonya Tarım Orman ve Su İşleri
Bakanlığı’ndan bir heyet İstanbul, Bursa, Ankara ve Bolu Orman Bölge
Müdürlüklerini ziyaret etmiştir.
2008-2010 yıllarında, Ülkemiz ile Makedonya arasındaki ikili işbirliği
anlaşmasını aktif hale getirmek amacıyla hazırlanan taslak çalışma
programına: (1) Havza rehabilitasyonu, (2) fidan yetiştirme teknikleri ve
(3) ağaçlandırma ve erozyon kontrolü teknikleri, konularının dahil
edilmesi mülga AGM tarafından uygun görülmüştür.
eğitim programına Makedonya’dan katılım sağlanmıştır.
MALİ
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
düzenlenmiş ve çalıştaya Mali'den MDG Merkezinden Hervé Bertin
BISSELEUA DAGHELA katılım sağlamıştır.
programı ve çalıştaya Mali'den Kalkınmayı Destek Derneği (AFAD) isimli
STK'dan Sina DAMBA MAIGA ve Malian Kurak alanı Geliştirme Kuruluşu
(OMADEZA) isimli STK'dan İbrahima SEMEGA katılım sağlamıştır.
MAURİTUS
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
programı ve çalıştaya Mauritus'tan, Çevre Koruma ve Muhafaza
Kurumu'ndan bir temsilci katılım sağlamıştır.
MISIR
48
Ormancılık alanında iki ülke arasında şu an geçerli bir işbirliği anlaşması
bulunmamaktadır.
Türkiye - Mısır Ekonomik, Teknik İşbirliği ve Ticaret Karma Komitesi’nin
Beşinci Dönem Toplantısı, 25-27 Mayıs 1992 tarihleri arasında Kahire’de
yapılmıştır. Toplantı sonunda imzalanan Protokol'ün "IV- TARIM VE
ORMANCILIK" başlığı altında ÇEM Genel Müdürlüğü görev alanına giren
faaliyetler aşağıdadır: "Ormancılık: Taraflar, aşağıdaki işbirliği alanlarını
kararlaştırmışlardır:
 Uzman, yayın ve araştırma sonuçları teatisi.
 Kumul tespiti, kumul hareketlerinin önlenmesi ve kumul ağaçlandırması.
 Toprak muhafazası, rüzgâr perdeleri ve ağaçlandırma konularında
projelerin hazırlanması ve gerçekleştirilmesi." (Resmi Gazete:
28.09.1992 Sayı : 21359)
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 2006, 2009, 2011 ve 2012
yıllarında dört kez, Türkiye’nin Afrika ile ilişkilerini koordine eden
Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ ise bir kez Mısır'aresmi ziyaret
gerçekleştirmiştir.
Mısır'dan Tarım Bakanlığı'ndan El Said Ali Mohamed KHALIFA ve
Çölleşme Araştırma Başkanlığından Başkan Raafat KHIDR katılım
sağlamıştır.
Tarım Bakanlığı, Ağaçlandırma ve Çevre Bölümü Müsteşar
Yardımcılığı'ndan Sayın Elsayed Ali Khalifa katılım sağlamıştır.
21-22 Ocak 2013 tarihlerinde İstanbul’da BM Ormancılık Forumu 10.
Oturumu’na (UNFF-10) hazırlık toplantısına Mısır Çevre, Orman ve
Fiziksel Kalkınma Bakanı Salah Abdel Moemen tarafından katılım
sağlanmıştır.
esnasında yapılan görüşmede, iki ülke arasında imzalanması muhtemel
taslak mutabakat zaptı incelenmiş ve genel hatları ile uygun olduğu
49
kanaatine varılmıştır. Taslak mutabakat zaptı resmi kanallardan
gönderilecektir.
Mısır temsilcisi ile ÇEM Genel Müdürü Sn. Hanifi Avcı görüşmüştür. Mısır
temsilci, 2013 yılı Haziran ayında ülkemizde gerçekleştirilecek teknik
eğitime davet edilmiştir. Temsilci, 2012 yılında ülkemizde düzenlenen
“toz taşınımı” konulu eğitimine de katılım sağladığını ifade etmiştir.
MOĞOLİSTAN
02.11.2006 tarihinde Ankara'da Türkiye ile Moğolistan arasında çevre
alanında işbirliği anlaşması imzalanmıştır. Anlaşmada yer alan işbirliği
alanları arasında; "Ormancılık ve ağaçlandırma", "Çölleşme ile mücadele
ve erozyonun kontrolü", "Doğal kaynakların yönetimi" ve "Sürdürülebilir
arazi kullanımı" gibi konular yer almıştır.
16-25.10.2008 tarihleri arasında OGM'den iki teknik personel
Moğolistan'a fidan üretimi ve 45 hektarlık alanda orman kurulması
konularında bir çalışma ziyareti gerçekleştirmiştir.
4 Aralık 2008 tarihinde Türk-Moğol KEK V. Dönem Toplantısı Protokolü
imzalanmıştır. Sözkonusu protokolde "Çevre ve Orman" başlıklı bir
bölümde yer almıştır.
programına Moğolistan Doğa, Turizm ve Çevre Bakanlığı Uzmanı Enebish
DUGERJAV ve aynı bakanlıkta üst düzey yönetici Sainbayar AYUSH
eğitim programına Moğolistan’dan Gantulga NAMDAL ve Erdenedavaaa
SHARAVSAMBUU katılım sağlamıştır.
Türkiye’nin Dönem Başkanlığında gerçekleşen AİGK/CICA Çölleşme ile
Mücadele 1. Uzmanlar Toplantısı, 6-7 Eylül 2011 tarihinde Moğolistan’da
gerçekleştirilmiştir. Bu toplantıda “Çölleşme İle Mücadele Uluslararası
Araştırma ve Eğitim Merkezi”nin kurulmasına yönelik ilk adım atılmıştır.
13-18
Haziran
2012
tarihleri
arasında
Ankara
ve
Konya'da
50
programı ve çalıştayına
Moğolistan Hidrolojik Topluluğu'ndan
Dagdandorj ODONTSETSEG ve Çevre Gelişme Merkezi'nden Tsokhio
ADIYASUREN katılım sağlamıştır.
esnasında, Moğolistan Çevre ve Yeşil Kalkınma Bakanlığı’nda Müdür Sn.
Tsesed Banzragch ile yapılan görüşmede ÇEM Genel Müdürlüğü çalışma
alanları hakkında bilgi verilmiş ve temsilcinin iletişim bilgileri alınmıştır.
MOLDOVA
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
programına Moldova'dan Tarım ve Su Kaynakları Bakanlığından Bölüm
Başkanı Ghenadia GRUBİİ ve Hidro-Meteoroloji Enstitüsü'nde Bölüm
Başkanı Ludmila SERENCO katılım sağlamıştır.
eğitim programına Moldova’dan Vitalie GRİMALSHİ ve Vadim STİNGACİ
programına Moldova'dan Vitalie GRİMALSCHİ ve Marina BALAN katılım
sağlamıştır.
programı ve çalıştayına ECOTOX'tan Lucia BILETCHI katılım sağlamıştır.
MORİTANYA
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
51
düzenlenmiş ve çalıştaya Moritanya Sürdürülebilir Çevre ve Kalkınma
Bakanlığından Boubacar DIOP katılım sağlamıştır.
Türk STK'lar tarafından 2011-2012 yıllarını kapsayan bir proje
çerçevesinde on hektar sahada su yapıları (su kuyusu, su deposu, hayvan
su sulağı, etrafı tel örgü, çeşme, sulama tesisi, jenaratör, bina)
oluşturulmuştur.
MYANMAR
esnasında, Myanmar Çevre Koruma Bakanlığı’ndan Genel Müdür
Yardımcısı Thaung Naing Oo ile yapılan görüşmede ÇEM Genel
Müdürlüğü hakkında bilgi verilmiştir. Sn. Naing Oo’nun iletişim bilgileri
alınmıştır.
NİJER
Türkiye ile Nijer arasında ormancılık alanında 8 Ocak 2013 tarihinde
imzalanmış bir işbirliği anlaşması bulunmaktadır. İşbirliği anlaşmasında
yer alan konular aşağıdadır:
1.
2.
3.
4.
5.
Çölleşme, kuraklık ve arazi bozulması ile mücadele,
Ağaçlandırma ve erozyonu önleme teknikleri,
Toprak muhafaza çalışmaları,
Kırsal halkın yerinde kalkındırılması,
Ormancılık alanında coğrafi bilgi sistemi (GIS) ve uzaktan algılama
(RS) sistemlerinin geliştirilmesi,
6. Biyolojik çeşitlilik, çölleşme ve iklim değişikliği ile mücadele
alanındaki uluslar arası sözleşmelerin uygulanmasının desteklenmesi,
7. Eğitim, araştırma, ekipman ve lojistik ve kurumsal gelişim alanlarında
kapasite geliştirme.
ÇEM, TİKA, Türkiye'nin Nijer Büyükelçiliği ve Nijer'deki bir STK
(ASSAMA) işbirliği ile “Nijer’in Çölleşme/Arazi Bozulması ve Kuraklıkla
Mücadele
Kapasitesinin
Geliştirilmesi
Projesi”
(ÇABUK-Nijer)
hazırlanmıştır. Çabuk-Nijer Projesi'nin birinci aşamasında, Nijer Ulusal
Ağaç Bayramı etkinlikleri kapsamında 8 hektarlık alanda ağaçlandırma
52
yapılması ve 2 hektarlık alanda ise "Türk-Nijer Dostluk Parkı"nın
kurulması gerçekleştirilmiştir.
esnasında, Nijer Orman Genel Müdürü Hamoudu Mamoudu, Bakanlık
Müsteşar Sayın Lütfi Akça, ÇEM Genel Müdürü Hanifi Avcı ve Orman
Genel Müdürü İbrahim Çiftçi’nin birlikte gerçekleştirdikleri toplantıda, iki
ülke arasında bugüne kadar yapılanlar ve gelecekte yapılması düşünülen
konular masaya yatırılmış. Sn Mamoudu, hazırladıkları beş proje teklifini
incelenmek ve görüş almak amacıyla Türkiye tarafına e.posta yoluyla
gönderdiğini ifade etmiştir. Ayrıca Nijer Amenajman Müdürü Sn. İbro
Adamou ile projeler ve 2013 yılı Haziran ayında Türkiye’de düzenlenecek
teknik eğitim hakkında görüşülmüştür.
NİJERYA
esnasında, 19 Nisan 2013 tarihinde Gelişen Sekiz Ülke (D-8) Ekonomik
İşbirliği Örgütü2, Nijerya Daimi Temsilciliği ofisinde, Çölleşme ve
Erozyonla Mücadele (ÇEM) Genel Müdürlüğü'nde görevli Genel Müdür
Yardımcısı İsmail Belen ve Şube Müdürü Serdar Yegül, Nijerya D8 Daimi
Temsilcisi, Büyükelçi Sn. Ibukun A. Olatidoye tarafından kabul
edilmiştir. Görüşmeye, Nijerya Federal Çevre Bakanlığı, Orman Genel
Müdür Yardımcısı Thomas F. Fameso ve Nijerya Dışişleri Bakanlığı, Dış
Hizmetler Katibi Clement Mercy Osebhon da katılmıştır.
Görüşme esnasında ilk olarak Büyükelçi Sn. Olatidoye konuşmuş ve
Türkiye’nin de aralarında bulunduğu D8 Ekonomik İşbirliği Örgütü'nün
yaptığı faaliyetler ve bu faaliyetler içerisinde Nijerya’nın çalışmaları
hakkında bilgiler vermiştir. Büyükelçi Sn. Olatidoye, D8 Ekonomik
İşbirliği Örgütü çalışmaları kapsamında, "D8 Yol Haritası içindeki Temel
Programlar"ının
"XII. Tarım ve Ormancılık”3 başlıklı bölümünde
ormancılık faaliyetlerine de yer verildiği, bu kapsamda gerek D8
kapsamında ve gerekse iki ülke arasında işbirliğinin geliştirilebileceğini
ifade etmiştir. Büyükelçi Sn. Olatidoye, ormancılık konularının yanında,
çevre ve gıda güvenliği konularında da işbirliği yapılabileceğini sözlerine
eklemiştir.
2
3
http://www.developing8.org/
http://www.developing8.org/image/Booklet/Booklet.pdf
53
İkinci olarak, ÇEM Genel Müdür Yardımcısı İsmail Belen; ÇEM Genel
Müdürlüğü çalışma alanları temelinde Türkiye ormancılığı hakkında
genel bilgiler vermiş ve aşağıdaki konuları dile getirmiştir;
(1) D8 çatısı altında ormancılık alanında bir inisiyatif oluşturularak
çalışmaların yürütülebileceği ifade edilmiştir.
(2) Ormancılık alanında; Nijerya ile Türkiye arasında işbirliği
yapılabileceği müzakere edilmiştir.
Sn. Belen konuşmasının sonunda, Türkiye’de ÇEM Genel Müdürlüğü
tarafından gerçekleştirilen eğitim çalışmalarına değinmiş ve sözkonusu
eğitimlere Nijeryalı temsilcilerin katılım sağlamasından memnuniyet
duyulacağını ifade etmiştir.
Görüşmenin sonunda, Büyükelçi Sn. Olatidoye, ormancılık konusunda
Türk temsilcilerin katılımın sağlayacağı bir çalıştayın Nijerya’da
gerçekleştirilmesinin son derece faydalı olacağını da sözlerine eklemiştir.
54
Büyükelçi Sn. Olatidoye ile görüşme
D-8 Ekonomik İşbirliği Örgütü, 15 Haziran 1997 tarihinde İstanbul'da
yapılan Devlet / Hükümet Başkanları Zirvesi'nde resmen kurulmuştur.
D8, bölgesel olmaktan çok küresel görünüme sahip bir kuruluştur. Amacı;
ekonomik ve ticari işbirliğini geliştirmektir. D8'in ilkeleri şunlardır: Savaş
yerine barış; cepheleşme yerine görüşme; sömürü yerine işbirliği; çifte
standart yerine adil hareket; ayrım yerine eşitlik; ve baskı yerine
demokrasi'dir. D8'in organları: Zirve, Konsey, Komisyon ve Genel
Sekreterliktir. Her iki yılda bir zirveler yapılmaktadır. D8'de 8 ülke
sektörleri paylaşmış ve kendi sektörlerinde işbirliğini koordine
etmektedir. D8 üyesi ülkeler şunlardır: Türkiye, İran, Pakistan,
Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya. 2014 yılında zirveyi
Türkiye yapacaktır.
uygulamaların paylaşılacağı LADA-WOCAT projesinde Türkiye ve Nijerya
NORVEÇ
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
14–16 Haziran 2011 tarihleri arasında Norveç‟in Oslo kentinde
düzenlenen Forest Europe Altıncı Bakanlar Konferansı'na, OGM Genel
Müdürü Mustafa Kurtulmuşlu başkanlığında bir Türk heyeti katılım
sağlamıştır. Konferans esnasında, ülkemiz, 5 üyeli Forest Europe Genel
Koordinasyon Komitesi üyeliğine ve 10 üyeli Müzakere Komitesi Bürosu
üyeliğine seçilmiştir. Konferans esnasında ayrıca, ülkemiz ormancılık
faaliyetlerinin sergilendiği bir sergi açılmıştır.
ÖZBEKİSTAN
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
Aral Gölü çevresi bitki örtüsünün korunması amacıyla Özbekistan Sulama
Kurulu Başkanı tarafından ülkemizden destek talebinde bulunulmuş
OGM Silvikültür Dairesi Başkanlığı'ndan temsilciler Özbekistan’a
görevlendirilmiştir.
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından Aral Gölü bölgesi ormanlık
alanlarının geliştirilmesi çalışmalarında kullanılmak üzere, 2005 yılında,
iki adet traktör hibe edilmiştir.
2005 yılında Özbekistan Tarım ve Su Kaynakları Bakanı'nın ülkemizi
ziyaret etmiştir.
Özbekistan ve Türkmenistan temsilcilerinden oluşan bir heyet 29 Mayıs
2008 tarihinde Bakanlığımıza resmi bir ziyaret gerçekleştirmiş Heyet'e
"Türkiye’de Orman Yönetimi" konulu bir sunum gerçekleştirilmiştir.
Özbekistan arasında bilgi alış verişini ve işbirliğini artırmak amacıyla, 1220 Nisan 2009 tarihleri arasında OGM Genel Müdürü Osman KAHVECİ
başkanlığında bir heyet Özbekistan'a resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir.
55
10-15 Ağustos 2009 tarihleri arasında, Amasya'da "Katılımcı ve Entegre
Havza
Yönetimi
Teknikleri"
konulu
bir
eğitim
programı
gerçekleştirilmiştir. Sözkonusu programa, Özbekistan Sulama Sistemleri
Yönetim Biriminde Daire Başkanı Usanbay ORAZİMBETOV ve Tarım ve
Su Kaynakları Bakanlığı Ormancılık Biriminde Başuzman Marat
Kudabaevich EMBERGENOV katılım sağlamıştır.
18-22 Ekim 2010 tarihleri arasında Denizli’de "Ağaçlandırma, Erozyon
Kontrolü ve Rehabilitasyon Teknikleri" konulu bir eğitim programı
gerçekleştirilmiştir. Bahsekonu eğitim programına, Özbekistan’dan
Khamrakul KHALİKOV ve Husan ABDULLAEV katılım sağlamıştır.
Aralarında, proje ortağı olarak, Özbekistan'ın da bulunduğu "Orta Asya ve
Kafkaslarda Dağlık Havzaların Sürdürülebilir Yönetimi için Kapasite
Geliştirme" başlıklı bir proje başlatılmıştır. Proje, 2012-2014 yılları
arasında sürecektir.
21 Şubat 2013 tarihinde Bakanlıkta "Ormancılık alanında Özbekistan'da
geçekleştirilen projelerden alınan dersler ve bu dersler ışığında,
Kırgızistan'da gerçekleştirilecek projelere yönelik değerlendirmeler"
konulu bir toplantı gerçekleştirilmiştir.
Özbekistan paydaş ülkelerdir.
PAKİSTAN
15 Haziran 2003 tarihinde "Türkiye ile Pakistan arasında Çevre Koruma
Alanında İşbirliği Anlaşması" imzalanmıştır. Anlaşma'da "Toprak
koruması ve rehabilitasyonu ilişkin bilgi ve deneyim değişimi" ifadesi yer
almıştır.
Rehabilitasyonu" konulu seminere Pakistan'dan Agah Zafarullah
DURRANI, Abdulkarim CHAUDRY ve Muhammad Tanvir BUTT katılım
sağlamıştır.
eğitim programına Pakistan’dan katılım sağlanmıştır.
56
programına Pakistan'dan Aamer IRSHAD katılım sağlamıştır.
20-21 Mayıs 2012 tarihleri arasında Türkiye ile Pakistan arasında KEK
14. Toplantısı Pakistan'ın İslamabat kentinde gerçekleştirilmiştir.
Toplantı sonucunda imzalanan Mutabakat Zaptı'nın ÇEM Genel
Müdürlüğünü ilgilendiren bölümleri aşağıdadır: "Ormancılık ve Su
Yönetimi: Taşkın yönetim planları, koruma politikaları, entegre nehir
havzası yönetim planlama ve izlemesine yönelik uygulamalar. Çölleşme ve
erozyona karşı mücadele, havza rehabilitasyon konularında teknik işbirliği,
bilgi paylaşımı, proje hazırlama ve güçlendirme konusunda işbirliği, havza
planlama ve çevresel etkilerin değerlendirilmesi. Orman yangınları
konusunda işbirliği sağlama, orman-temelli kırsal kalkınma, kent
ormanlarının kurulması, ormancılık konularında yeni teknolojilerin
transferi "
PANAMA
Panama paydaş ülkelerdir.
PAPUA YENİ GİNE
esnasında Papua Yeni Gine Orman Bakanlığı'ndan, Dış Yardım
Koordinasyonu ve Politikası Müdürü Dambis Kaip ile görüşülmüştür.
Temsilci, kendilerinin ormancılığın pek çok alanında katkıya ihtiyaç
duyduklarını ifade etmişlerdir.
PORTEKİZ
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
Teknik incelemelerde bulunmak amacıyla 6 kişilik Portekiz heyeti 13-18
Haziran 2010 tarihleri arasında ülkemizi ziyaret etmiştir. Ülkemiz ile
Portekiz arasında ormancılık alanında imzalanması planlanan bir
protokolde, ÇEM Genel Müdürlüğünü görev alanına giren aşağıdaki
konuların yer almasının faydalı olacağı düşünülmektedir: 1- Karşılıklı
57
personel değişimi yapmak, bu sayede hem Türk ormancılarının dil
problemine çözmek hem de mevzuatımızın AB mevzuatına uyumunu
sağlamak, 2- Orman yönetimi (orman yangınlarıyla mücadele, bozulmuş
alanların rehabilitasyonu, sürdürülebilir orman yönetiminin sosyalçevresel yönleri).
Avrupa Uzay Ajansı'nda (ESA) "Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesi Grubu"
kurulmuştur. Bu grup, Portekiz, İspanya, İtalya, Yunanistan ve Türkiye'yi
içine alan Çölleşme İzleme Projesi başlatmıştır. Proje, 2003-2006 yılları
arası gerçekleştirilmiş olup, Proje'yi Türkiye, İtalya ve Portekiz
tamamlamış, İspanya ve Yunanistan projeden çekilmiştir.
ÇEM Genel Müdürlüğü tarafından ülkemiz ile Portekiz arasında işbirliği
yapılması faydalı mütalaa edilen işbirliği konuları aşağıdadır: 1Çölleşmenin izlenmesi; 2- Çölleşmeyle mücadele; 3- Toprak erozyonu
kontrolü; 4- Sel ve taşkın kontrolü; 5- Entegre havza yönetimi; 6Ağaçlandırma; 7- Ormancılık; 8- Toprak ve kumul tespiti çalışması; 9Toz taşınımını hafifletme; ve 10- Tohum ve fidan yetiştiriciliği.
58
ROMANYA
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
Bakan Sn. Prof. Dr. Veysel EROĞLU tarafından, iki ülke arasında
imzalanmak üzere "Ormancılık", "Su" ve "Meteoroloji" alanlarında ikili
işbirliği anlaşma metinleri hazırlanması talimatı verilmiş olup,
Bakanlığımız birimlerinin görüşleri doğrultusunda hazırlanan taslak
metinler Romanya makamlarının görüşü alınmak üzere 31 Mayıs 2012
tarihinde Dışişleri Bakanlığına iletilmiştir. Taslak metinlere ilişkin
Romanya makamlarının görüşü beklenmektedir.
Bakan Prof. Eroğlu 30.04.2013 günü makamında Romanya Tarım ve
Kırsal Kalkınma Bakanı Daniel Konstantin'i kabul etmiştir. Kabul'de
Bakan Sn. Constantin, Romanya ve Türkiye arasındaki hem politik hem
de ekonomik açıdan mevcut ilişkileri daha da geliştirmek için gösterilen
çabaların sevindirici olduğunu bildirmiş; iyi bir tarım için ormanlarla da
ilgilenilmesi gerektiğine dikkati çekmiş; “Rüzgâra ve su baskınlarına
karşı zirai ürünlerimizi korumak istiyorsak orman alanlarını çoğaltmak
zorundayız. Mevcut ormanları korumak da öncelikli konularımız
arasında.” demiş; gelişen dünya şartları göz önüne alındığında
tükenebilir bir kaynak olan suyun koruma altına alınması gerektiğini ve
bunun yanında sulama konusunun da önem taşıdığını belirtmiş; ve “Ülke
olarak sulama yapmak için suyu toplama, biriktirme ve sulamaya
yönlendirme aşamasında çok kademe kaydettiğinizi biliyorum. Bu
konuda şimdi ve gelecekte işbirliği yapmayı teklif ediyorum.” diye
konuşmuştur.
RUSYA FEDERASYONU
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Rusya Federasyonu
Ankara Büyükelçisi Vladimir Ivanosskı’yı 31 Ağustos 2012 günü
makamında kabul etmiştir.
Eylül 2012'de Bakan Sn. Prof. EROĞLU tarafından ülkemiz ile Rusya
Federasyonu arasında “Ormancılık”, “Su” ve “Meteoroloji” alanlarında
ikili işbirliği anlaşması taslak metinlerinin hazırlanması talimatı
verilmiştir. Sn. Bakanın talimatı doğrultusunda, ÇEM Genel Müdürlüğü
görev alanına giren ve ormancılık alanında iki ülke arasında imzalanacak
işbirliği anlaşmasında yer alması faydalı görülen şunlar olmuştur: 1Çölleşme ile mücadele, 2-erozyon kontrolü, 3- sel ve taşkın kontrolü, 4entegre havza yönetimi, 5- ağaçlandırma, 6- ormancılık ve 7- toprak ve
kumul alanların tespiti. Anılan konularda iki ülke arasında istişarelerde
bulunularak bir çalışma planı hazırlanabileceği, bilgi paylaşılabileceği,
eğitimler verilebileceği ve ortak projeler geliştirilip uygulanabileceği
düşünülmektedir.
Nisan 2013'de Antalya’da gerçekleştirilecek Türk-Rus Hükümetlerarası
Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 12. Dönem Toplantısı'nda, ÇEM
59
Genel Müdürlüğü görev ve yetki alanına giren çerçevesinde aşağıdaki
konuların sökonusu protokolde yer alması faydalı mütalaa edilmiştir: 1Toprak erozyonu kontrolü; 2- Sel ve taşkın kontrolü; 3- Havza
rehabilitasyonu; 4- Ağaçlandırma; 5- Ormancılık ve 6- Toprak koruma ve
iyileştirme.
18-20 Nisan 2013 tarihleri arasında Anyalya'da gerçekleştirilen TürkRus Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu 12. Dönem Toplantısı
sonunda imzalanan Toplantı Protokolünde ormancılık ile ilgili olarak
aşağıdaki hususlar yer almıştır:
"12.1. Orman ve Su İşleri alanında İşbirliği: Taraflar Orman ve Su
İşleri alanlarındaki işbirliğinde aşağıdaki konuları potansiyel alanlar
olarak değerlendirmektedir.
- Kaçak kesimler, orman yangınları, böcek ve hastalıklarıyla
yardımlar,
- Ağaç işleme sanayisinin gerçekleştirilmesi,
- Ağaçlandırma teknikleri,
- Orman işleri alanında mevzuat hakkında bilgi teatisi ve uzman
eğitimi,
- Su kaynaklarının korunması ve yönetim planlarının hazırlanması
hususunda tecrübe teatisi."
SENEGAL
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
Bununla birlikte, "Senegal İkili İşbirliği Stratejisi ve Eylem Planı" Eylül
2012 tarihi itibarı ile Bakanlığımız tarafından hazırlanmıştır. Söz konusu
belgede, ilgili ülke ile ormancılık, su, doğa koruma, çölleşme ve
meteoroloji sektörlerinin her birinde Bakanlığımız tarafından
yürütülecek işbirliği faaliyetleri ayrı ayrı yer almaktadır.
eğitim programına Senegal’den katılım sağlanmıştır.
60
programına Senegal'den Mame MBAYE ve Sekouna DIATTA katılım
sağlamıştır.
düzenlenmiş ve çalıştaya Senegal Büyük Yeşil Duvar Ajansından Papa
SARR katılım sağlamıştır.
programı ve çalıştaya Senegal'den ENDA'dan Faye Ndeye FATOU ve Aby
DRAME katılım sağlamıştır.
25-28 Şubat 2013 tarihleri arasında, Birleşmiş Milletler Gıda, Tarım
Örgütü (FAO) tarafından hazırlanmakta olan operasyonel rehbere katkı
sağlamak amacıyla, birincisi ülkemizde yapılan çalıştayın ikincisi
Senegal’in Dakar kentinde gerçekleştirilmiştir. Çalıştay’a; yaklaşık 100
uzman katılım sağlamıştır. Ülkemizden de Bakanlık, ÇEM Genel Müdürü
Hanifi AVCI başkanlığında 11 kişilik bir Türk heyeti çalıştaya katılım
sağlanmıştır. Bahsekonu çalıştay, Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın
tarihinde ilk kez Afrika’da düzenlenen bir çalıştaya, mali, teknik ve
organizasyon desteği vermesi bakımından önem arzetmektedir.
SIRBİSTAN
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
İki ülke arasında çevre alanında 10 Mart 2011 tarihli işbirliği anlaşması
bulunmaktadır. Bahsekonu anlaşmada, ÇEM Genel Müdürlüğünün görev
alanına giren sadece " Taşkın ve kuraklık" konusu yer almıştır.
Mart 2013'de İspanya'nın Madrid kentinde gerçekleştirilen Forest
Europe II. Uzman Düzey Toplantısı esnasında, toplantıya katılan Sırp
temsilcisi Predrag Jovic ÇEM Genel Müdürlüğü görev alanına giren
konularda işbirliği yapmak istediklerini belirtmiş ve kendisine ÇEM
Genel Müdürlüğünün görev alanları anlatılmış ve e.posta yoluyla
gönderilmiştir.
SLOVAK CUMHURİYETİ
61
bulunmamaktadır. Forest Europe Avrupa Orman Bakanları
Konferansı'nın koordinasyon organı olan Genel Koordinasyon
Komitesi'nde Türkiye ve Slovak Cumhuriyeti temsilcileri (Greguška
Boris) uyumlu şekilde çalışmaktadırlar.
SLOVENYA
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
8 Mart 1996 tarihinde imzalanan Türkiye Cumhuriyeti ile Slovenya
Cumhuriyeti arasında Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması'nın 9.
Maddesi gereği Türkiye Slovenya Karma Ekonomik Komisyonu (KEK)
kurulmuştur.
2006-2009 yılları arasında Bakanlığımızın Batı Karadeniz Ormancılık
Araştırma Müdürlüğü ve Slovenya Bilimsel Araştırma Merkezi Biyoloji
Enstitüsü tarafından yürütülen, ve TÜBİTAK ve Slovenya Bilimsel
Araştırma Merkezi Biyoloji Enstitüsü tarafında desteklenen “Kızılçam
Ormanlarında Yangın sonrası Vejetasyon Yapısındaki Zamansal ve
Yapısal Değişikliklerin Belirlenmesi” başlıklı bir araştırma projesi
yürütülmüştür.
Türkiye-Slovenya Stratejik Ortaklığı 3 Mart 2011 tarihinde Ankara’da her
iki ülkenin Başbakanları tarafından imzalanmıştır. Bahsekonu
belgesinde, "Çevresel konular ve enerji güvenliği" başlığı altında, ÇEM
Genel Müdürlüğü çalışma alanlarına giren "toprak ve orman yönetimi"
konuları yer almıştır.
Türkiye-Slovenya Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 4. Dönem
Toplantısı 15- 16 Kasım 2012 tarihlerinde Slovenya'nın Kranj şehrinde
gerçekleştirilmiş, toplantı sonunda imzalanan Protokol'de ÇEM Genel
Müdürlüğü çalışma alanlarına giren aşağıdaki konular yer almıştır: 1Ağaçlandırma tekniği; 2- Çölleşme ve kuraklığın izlenmesi ve mücadele
edilmesi; ve 3- Havza ıslahı.
SOMALİ
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
62
Mayıs 2011’de İstanbul’da BM En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ) 4.
Konferansı düzenlenmiş, Konferans sonrası, EAGÜ’lere yönelik olarak
belirlenen ekonomik ve teknik işbirliği paketi kapsamında, Somali’yi de
kapsayan Afrika ülkeleri ile ormancılık, çölleşme, erozyonla mücadele,
arazi ve su kaynaklarının geliştirilmesi ve yönetimi, afet yönetimi, iklim
değişikliğinin su kaynaklarına etkisi konularında işbirliği yapılabileceği
belirlenmiştir ve bu kapsamda çalışmalara başlanmıştır.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın 19-20 Ağustos 2011 tarihleri
arasında Somali'ye resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir.
31 Mayıs-1 Haziran 2012 tarihlerinde İstanbul’da II. İstanbul Somali
Konferansı düzenlenmiştir.
Bununla birlikte, "Somali İkili İşbirliği Stratejisi ve Eylem Planı" Eylül
2012 tarihi itibarı ile Bakanlığımız tarafından hazırlanmıştır. Sözkonusu
belgede, Somali ile ormancılık, su, doğa koruma, çölleşme ve meteoroloji
sektörlerinin her birinde Bakanlığımız tarafından yürütülecek işbirliği
faaliyetleri ayrı ayrı yer almaktadır.
"Somali'de Biyoçeşitliliği Koruma ve Sürdürülebilir Arazi Yönetiminde
Kapasite Geliştirme" başlığında bir "Kavram Notu" (Concept Paper) 07
Eylül 2012 tarihinde TİKA'ya gönderilmiş olup TİKA'dan cevap
beklenmektedir.
BM Ormancılık Forumu 10. Oturumu (UNFF-10) hazırlık toplantısı 21-22
Ocak 2013 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirilmiş olup, sözkonusu
toplantıya Somali Tabii Kaynaklar Bakanı Sn. Abdirizak Omar MOHAMED
tarafından katılım sağlanmıştır.
SUDAN
bulunmamaktadır. Bununla birlikte, Sudan Cumhuriyeti Hükümeti ile
Ormancılık Alanında İşbirliği Anlaşması hazırlanmış, Sudan tarafına
iletilmek üzere 26 Temmuz 2012 tarihinde Dışişleri Bakanlığı’na
iletilmiştir. Sözkonusu anlaşmanın Sudan tarafına iletildiği bilgisi
Dışişleri Bakanlığı’ndan şifahen alınmıştır.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 2006 yılında ve Türkiye’nin Afrika ile
ilişkilerini koordine eden Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ ise 2013
63
yılında
Sudan'a
resmi
bir
ziyaret
gerçekleştirmişlerdir.
2011 yılında Eskişehir ve Manisa'da gerçekleştirilen "Tohum ve Fidan
üretim Teknikleri" konulu eğitim programına Sudan'dan Hammad
Mohammad MUSA ve Abdalla Shomain ABDALLA katılım sağlamıştır.
Türkiye - Sudan Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 12. Dönem
Toplantısı (2-3 Mayıs 2012) sonunda imzalanan Toplantı Tutanağında
ÇEM Genel Müdürlüğümüzü de ilgilendiren aşağıdaki başlıklarda
tarafların bilgi ve tecrübe paylaşımı yapmasına karar verilmiştir:




Çölleşme ve arazi bozulmasıyla mücadele
Kurak alan ağaçlandırması
Kırsal kalkınma temelinde ormancılık
Nedir havzası yönetim planları
Sudan Tarım ve Sulama Bakanı Abdulhalim İsmail Al Nutafi, 04 Mayıs
2012 tarihinde Bakanı Sn. Prof. Dr. Veysel Eroğlu ile ikili görüşmede
bulunmuştur. Görüşmede iki bakan, ÇEM Genel Müdürlüğü sorumluluk
alanına giren, ağaçlandırma ve erozyon konularında seferberlik
başlattıklarını ifade etmişlerdir.
Bakan Sn. Prof. EROĞLU, Sudan İnsan Kaynakları Geliştirme Bakanı Dr.
Abdeen Mohammed SHARİF’i 29 Mayıs 2012 tarihinde makamında kabul
etmiştir. Görüşmede, Sn. Bakan tarafından: "Halihazırda 13 üyesi4
bulunan rüzgar erozyonunun önlenmesi, toz taşınımı ve erken uyarı ile
ilgili çalışma grubuna, Sudan’ın da dahil edilmesi hususu ifade edilmiştir.
28-31 Mayıs 2012 tarihleri arasında Konya’da düzenlenen “Kurak
Oluşturulması” Çalıştayına Sudan'dan Ulusal Orman İşbirliğinden Hassan
El Amin Hassan Katılım sağlamıştır.
"Sudan'da Kuraklık ve Çölleşme Kontrolü" isimli kavram kağıdı (concept
note), ÇEM Genel Müdürlüğü tarafından TİKA'ya gönderilmiş olup,
TİKA'dan cevap beklenmektedir.
SURİYE
4
Libya, İran, Irak, Suriye, Katar, Fas, Moritanya, Türkmenistan, Yemen
64
Türkiye ile Suriye arasında 04 Aralık 2008 tarihinde "Orman ve
Ormancılık Araştırmaları Alanında Bilimsel ve Teknik İşbirliği
Anlaşması" imzalanmıştır. Bahsekonu mutabakat zaptında Genel
Müdürlüğümüz görev alanına giren (1) Erozyon kontrolü ve çölleşme ile
mücadele, (2) şehirlerin çevresinde yeşil kuşak oluşturulması, (3)
sürdürülebilir orman yönetimi için kriterler ve göstergeler, (4) Yukarıda
belirtilen konularda teknik uzman değişimi ve eğitimi, işbirliği konuları
bulunmaktadır.
7 Ocak 2010 tarihinde Türkiye ve Suriye tarafından Asi Nehri üzerinde
inşa edilmesi planlanan ''Asi Nehri Dostluk Barajı''na ilişkin mutabakat
zaptı imzalanmıştır.
29 Nisan 2010 tarihinde Ankara'da Türkiye, İran, Irak ve Suriye'nin
Çevre ve Meteorolojiden sorumlu bakanlarının katılımı ile "Çevre ve
Meteoroloji Alanında İşbirliği" konulu bir toplantı düzenlenmiştir. 29
Eylül 2010 tarihinde İran'ın Tahran kentinde yapılan "Çevre ve
imzalanmıştır.
SUUDİ ARABİSTAN
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
Suudi Arabistan Tarım Bakanlığından Abdulaziz Abdulrahman
Alhoawaish, Salman Jarallah Alsuwainea, Yosaf Ali Al-Fallaj ve Ahmed
Mohammed Bamousa katılım sağlamıştır.
Orman ve Su İşleri Bakanı Prof. Dr. Veysel Eroğlu, Suudi Arabistan Enerji
ve Su Bakanı’nı 7 Şubat 2013 tarihinde kabul etmiştir. Kabulde, Bakan Sn.
Prof. Eroğlu, çölleşme ve erozyonla mücadele alanındaki çalışma grubuna
Suudi Arabistan'ı da dahil etmek istediklerini dile getirmiştir. Bakanı Sn.
El-Hüseyni ise, ormancılık konusundaki en önemli problemlerinin
çölleşme olduğunu ifade ederek, bu konuda Türkiye'nin tecrübelerinden
faydalanmak istediklerini sözlerine eklemiştir.
65
esnasında Suudi Arabistan heyeti ile bir görüşme gerçekleştirilmiştir.
Suudi Arabistan heyetinin başkanlığını, Tarım Bakanlığı, Bakan
Yardımcısı Muhammed A. Al Shiha yapmış, heyette Doğal Kaynaklar
Yönetimi Genel Müdürü Abduaziz A. Alhowaish de yer almıştır.
Görüşmede iki ülke arasında ormancılık alanında ve özellikle ÇEM Genel
Müdürlüğü çalışma konularında işbirliğinin son derece faydalı olacağı
vurgulanmıştır.
Suudi Arabistan Temsilcisi ile görüşme
Suudi Arabistan temsilcisi Sn. Muhammed A. Al Shiha, Fuar alanındaki
ÇEM Genel Müdürlüğü standını ziyaret etmiş ve ÇEM Genel Müdürlüğü
çalışmaları hakkında kendisine geniş bilgi verilmiştir. Sn. Al Shiha, ÇEM
Genel Müdürlüğü standında yaptığı konuşmada; ÇEM Genel Müdürlüğü
çalışmalarından çok etkilendiğini, Türkiye’ye daha önce yaptığı
ziyaretlerde Türkiye’nin uygulama alanında ne kadar ileri olduğunu
gördüğünü ve Suudi Arabistan olarak Türkiye’nin bu tecrübelerinden
yararlanmak istediklerini ve iki ülke arasındaki işbirliğini daha yüksek
seviyeye taşımanın arzusu içinde olduklarını bildirmiştir.
TACİKİSTAN
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
İstanbul'da düzenlenen 5. Dünya Su Forumu esnasında Tacikistan
Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Emomali RAHMON'un Bakan Sn. Prof.
EROĞLU ile yaptığı görüşmede; Tacikistan Cumhurbaşkanlığı Sarayının
çevresinde yapılacak olan Büyük Park’ın yeşillendirilmesi ve
ağaçlandırılmasında kullanılmak üzere ülkemizden fidan talebinde
66
bulunmuştur. Talep çerçevesinde toplam 249 adet topraklı, boylu ve
formlu fidan 14.04.2009 tarihinde Tacikistan'a gönderilmiştir.
29-30 Kasım 2012 tarihleri arasında yapılan Türkiye-Tacikistan KEK 8.
Dönem Toplantısı sonunda imzalanan protokolde aşağıdaki ilgili konular
yer almıştır: (1)
bozuk orman alanlarının rehabilitasyonu ve
restorasyonu, (2) ağaçlandırma, ağaç ve orman fidanlıkları ıslahı, (3)
erozyon kontrolü, (4) orman alanlarında kırsal kalkınma, (5) ortak
projelerde uluslararası finans kaynaklarından destek, (6) araştırma ve
uygulama projeleri ile eğitim, konularında işbirliğinin geliştirilmesi, (7)
çölleşmeyle mücadele, toprak koruma ve iyileştirme, mera ıslahı, (8) sel,
taşkın ve çığ kontrolü, (9) nehir havzası koruma ve yönetim planlarının
hazırlanması, ve (10) taşkın ve yönetim planlarının hazırlanması.
21-22 Ocak 2013 tarihlerinde BM Ormancılık Forumu 10. Oturumu
hazırlık toplantısına Tacikistan Çevre Koruma Bakanı Sn. Talbak
SALIMOV tarafından katılım sağlanmıştır. Toplantıda konuk bakan, (1)
orman ıslahı, bal ormanları, tıbbi aromatik bitkiler, ağaçlandırma ve fidan
yetiştiriciliği konularında işbirliği için istekli olduklarını (2) bütçelerinin
olduğunu ancak projelerinin olmadığını ve bu konuda ülkemizden
yardım beklediklerini ve (3) işbirliği alanlarını somut olarak belirlemek
istediklerini belirmiştir.
TANZANYA
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
programı ve çalıştayına Tanzanya'dan Çevre Gazetecileri Birliği'nden
(JET) John Stan CHIKOMO katılım sağlamıştır.
esnasında, Birleşik Tanzanya Cumhuriyeti, Doğal Kaynaklar ve Turizm
Bakanlığından Orman Uzmanı Bayan Amina Akida ile görüşülmüş ve
kendilerine ÇEM Genel Müdürlüğü çalışma alanlarında açıklamalarda
bulunulmuştur. Sn. Akida kendi meslektaşları ile, önerdiğimiz çalışma
alanları üzerine görüşeceklerini ve birlikte çalışmaktan memnuniyet
duyacaklarını belirtmiştir.
67
TAYLAND
Tayland paydaş ülkelerdir.
TOGO
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
2012 - 13-18 Haziran 2012 tarihleri arasında Ankara ve Konya'da
programı ve çalıştayına Togo'dan "Kırsal Arkadaşlar" isimli STK'dan
Yawo Kouma Jules ADJIMA katılım sağlamıştır.
esnasında, Togo temsilcisi Togo Çevre ve Orman Kaynakları
Bakanlığı’ndan Sn. Bay Oyetounde Djıwa ile görüşülmüş, Sn Djiwa, 2013
yılı Haziran ayında Türkiye’de düzenlenecek teknik eğitimine katılmak
isteğini Türkiye temsilcilerine ifade etmiştir.
TUNUS
Ormancılık alanında iki ülke arasında işbirliği anlaşması bulunmamakla
birlikte, bir işbirliği anlaşması hazırlanmaktadır.
2005 - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, 2005, 2011 ve Haziran
2013'te ve Türkiye’nin Afrika ile ilişkilerini koordine eden Başbakan
Yardımcısı Bekir Bozdağ ise Mart 2013'te Tunus'a resmi ziyaretler
gerçekleştirmişlerdir.
1 Mart 2012 tarihinde Tunus Kalkınma ve Planlama Bakanı Sn.
Jameleddine GHARBI, Bakan Sn. Prof. EROĞLU tarafından kabul
edilmiştir. Kabul sırasında, taşkınların önlenmesi başta olmak üzere iki
ülke arasında işbirliği yapılabilecek on dört (14) çalışma konusu
belirlenmiş ve tüm konular için bir çalışma grubunun kurulmasına karar
verilmiştir.
09-13 Nisan 2012 tarihleri arasında, bahsekonu on dört çalışma
grubundan birinin Türkiye tarafını oluşturan Türk heyeti Tunus'a resmi
68
bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Türk Heyeti'nde yer alan temsilciler: 1Bahri Ege DSİ, Teftiş Kurulu Başkanlığından; 2- Ali Kılıç, DSİ, Proje ve
İnşaat Dairesi Başkanı; 3- İbrahim Biroğlu, DSİ, Erozyon ve Rusubat
Kontrolü Şube Müdürü; 4- Metin Göne, DSİ, 10. Bölge Müdürlüğü Strateji
Geliştirme Şube Müdürü; 5- Mahmut Temiz, OGM, Toprak Muhafaza ve
Havza Islahı Dairesi Başkanı; 6- Mustafa Coşkun, ÇEM Genel Müdürlüğü,
Etüt ve Proje Dairesi Başkanı; ve 7- Satuk Bugra Fındık, Su Yönetimi
Genel Müdürlüğü, Taşkın Yönetimi Planlaması Şube Müdürü V.
Sözkonusu ziyaret sonunda, Türk Heyeti tarafından, taşkına maruz kalan
bölgede iki adet barajın inşa edilmesi ve ayrıca baraj havzalarında
ağaçlandırma çalışmalarının yapılması ihtiyacı tespit edilmiştir.
5-9 Kasım 2012 tarihleri arasında, bir Tunus heyeti, Türkiye'ye gelmiştir.
Tunus heyeti, Gaziantep şehri civarında "yamaç ve oyuntu ıslah
yöntemleri" konulu faaliyetlerini yerinde görmüşlerdir. Tunus
Heyeti'nde yer alan kişilerin listesi: 1- Mahjoub Bennour, Jendouba
Bölge Müdürlüğü, Toprak ve Su Koruma Müdürü; 2- Mohamed Taher
Khalloufi; Medjerda Havzası Barajlar Merkezi Müdür Yardımcısı; 3- Fethi
Awadi; Kef Bölge Müdürlüğü, Su ve Toprak Koruma Kıdemli Teknisyeni;
4- Mohamed Trabelsi, Manouba'nın Borj Elaamri Yönetiminde Orman
Şefi.
Tunus Bölgesel Kalkınma ve Planlama Bakanlığı'ndan Mohamed Tahrani
21-22 Ocak 2013 tarihlerinde İstanbul’da BM Ormancılık Forumu 10.
Oturumu’na (UNFF-10) hazırlık toplantısına Tunus Bakanını temsilen
Ormancılık Genel Müdürü Sn. Rabeh BOUASKAR tarafından katılım
sağlanmıştır.
Tunus temsilcisi, ormancılık alanında iki ülke arasında işbirliğinin
geliştirilmesi talebinde bulunmuş Bakan Sn. Prof. Eroğlu ise konuya
ilişkin olarak OGM Genel Müdürüne talimat vermiştir.
69
uygulamaların paylaşılacağı LADA-WOCAT projesinde Türkiye ve Tunus
TÜRKMENİSTAN
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
3–5 Ocak 2002 tarihlerinde Türkmenistan’ın Aşkabat kentinde yapımı
tamamlanmış olan Serdar Pamuk Eğirme Fabrikası açılışına Orman Genel
Müdürü H. Basri CANLI katılım sağlamıştır.
Rehabilitasyonu" konulu seminere Türkmenistan'dan Elmar MAMEDOV,
Svetlana TSUKANOVA ve Annaberdi JUMAGELDİEVE katılım sağlamıştır.
eğitim programına Türkmenistan’dan Akmurat ATAMURADOV ve
Shamuhammet SARYHANOV katılım sağlamıştır.
28-31 Mayıs 2012 tarihleri arasında Konya’da düzenlenen Kurak
Oluşturulması Çalıştayı, UNCCD sekretaryası Bölgesel Ofis Biriminden
Orta ve Doğu Avrupa
Program Sorumlusu ve aynı zamanda
Türkmenistanlı Uzman Jamal ANNAGYLYJOVA katılım sağlamıştır.
UKRAYNA
bulunmamaktadır. Bununla birlikte taslak bir anlaşma üzerinde
çalışılmaktadır.
programına Ukrayna Çevre Koruma Bakanlığından Agro-ekolog Olena
Valeriivna LAGKKA ve Korunan Alanlar Biriminden Ekolog Bodhan
ADAMCHUK katılım sağlamıştır.
70
eğitim programına Ukrayna’dan (Kırım) Yuriy YERMAKOV ve Yevgen
BUBNOV katılım sağlamıştır.
2012 - 4 Mayıs 2012 tarihlerinde Kiev’de Türkiye ile Ukrayna
Hükümetlerarası TEİK Sekizinci Dönem Toplantısı yapılmış olup toplantı
sonunda imzalanan protokolde, ÇEM Genel Müdürlüğü görev alanına
giren konularla ilgili olarak, aşağıdaki bölüm yer almıştır:
"8. ORMANCILIK VE SU KAYNAKLARI YÖNETİMİ ALANINDA İŞBİRLİĞİ
8.1 Taraflar, ormancılık alanında mutabakat zaptının hazırlanması
üzerine anlaşmış ve aşağıda ifade edilen hususlarda işbirliği yapılmasına
yönelik imkanların araştırılmasını kararlaştırmışlardır.
- Çölleşme ve erozyonla mücadele, ağaçlandırma ve dikim
materyalleri yetiştiriciliği, (..)"
İki ülke arasında ormancılık alanında mutabakat zaptı hazırlık
çalışmaları devam etmekte olup, 8-19 Nisan 2013 tarihleri arasında
İstanbul'da gerçekleştirilen UNFF10 esnasında, Ukrayna Devlet Orman
Kaynakları Ajansı’ndan Bayan Lyubov Polyakova, Türkiye temsilcileri ile
irtibat kurmuş ve Türkiye ile Ukrayna arasında ormancılık alanında
hazırlık çalışmaları süren ve Ukrayna tarafından Türkiye tarafına
gönderilen taslak mutabakat zaptı hakkında bilgi talep etmiştir. Konu,
Bakanlık AB ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığından ve T.C. Dışişleri
Bakanlığından sorulmuş ve Ukrayna temsilcisine bilgi verilmiştir. Verilen
bilgide, Ukrayna tarafından gönderildiği ifade edilen taslak zaptın ne
Bakanlığımıza ne de Dışişleri Bakanlığına ulaşmadığı, mümkünse,
bahsekonu taslak zaptın diplomatik yollardan tekrar gönderilmesi ifade
edilmiştir.
UMMAN (OMAN) SULTANLIĞI
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
Türkiye ve Umman arasında 13 Ocak 2004 tarihinde "Çevre Koruma
Alanında İşbirliği Anlaşması" imzalanmıştır. Bahsekonu anlaşmada,
"Özellikle Afrika'da Ciddi Kuraklık ve/veya UNCCD (..) gibi çevre ve doğa
71
korumaya ilişkin uluslararası sözleşmelerin uygulanmasına yönelik ortak
programların geliştirilmesi" konusu ifade edilmiştir.
2008-2010 yıllarında Ülkemiz ile Umman Sultanlığı arasındaki ikili
işbirliği anlaşmasını aktif hale getirmek amacıyla hazırlanan taslak
çalışma programına, "Çölleşme ile Mücadele Sözleşmesinin uygulamaları"
konusunun dahil edilmesi, mülga AGM tarafından uygun görülmüştür.
esnasında, Ukrayna Devlet Orman Kaynakları Ajansı’ndan Bayan Lyubov
Polyakova, Türkiye temsilcileri ile irtibat kurmuş ve Türkiye ile Ukrayna
arasında ormancılık alanında hazırlık çalışmaları süren ve Ukrayna
tarafından Türkiye tarafına gönderilen taslak mutabakat zaptı hakkında
bilgi talep etmiştir. Konu, Bakanlık AB ve Dış İlişkiler Dairesi
Başkanlığından ve T.C. Dışişleri Bakanlığından sorulmuş ve Ukrayna
temsilcisine bilgi verilmiştir. Verilen bilgide, Ukrayna tarafından
gönderildiği ifade edilen taslak zaptın ne Bakanlığımıza ne de Dışişleri
Bakanlığına ulaşmadığı, mümkünse, bahsekonu taslak zaptın diplomatik
yollardan tekrar gönderilmesi ifade edilmiştir.
ÜRDÜN
Ürdün Hükümeti tarafından Amman'da Kral Hüseyin Ulusal Parkında
kullanılmak üzere fidan talebinde bulunulmuş ve konuya ilişkin olarak
Şubat 2004'te ülkemizden bir uzman incelmelerde bulunmak üzere
Ürdün'e gönderilmiştir. Kasım 2007'de Ürdün'den ülkemize gelen bir
heyet, Kral Hüseyin Ulusal Parkında kullanılmak üzere fidanlar
belirlemiştir. 14 türde 2000 adet boylu ve formlu olarak belirlenen
fidanlar (70.700 TL değerinde) Ürdün'e beş TIR ile gönderilmiştir.
Fidanların Ürdün'e nakliyesi, TİKA'nın kiraladığı TIR'lar yoluyla
olmuştur. 26-27 Şubat 2008 tarihlerinde Ürdün'de Sn. Bakan Prof. Eroğlu
katılımıyla sözkonusu fidanların dikimi, törenle gerçekleştirilmiştir.
Cumhurbaşkanı Sn. Abdullah Gül'ün Aralık 2009'da Ürdün'ü ziyaretleri
ve Ürdün Dışişleri Bakanı Naser Judeh'in Ocak 2010'da ülkemizi ziyareti
sırasında Türkiye ve Ürdün arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği
Konseyi (YDSK) kurulmasına karar verilmiştir.
72
YDSK kapsamında, iki ülke arasında ormancılık alanında mutabakat zaptı
mülga Çevre ve Orman Bakanlığı zamanında hazırlanarak Dışişleri
Bakanlığı'na iletilmiştir.
2012 yılında, yine YDSK kapsamında, iki ülke arasında "ormancılık"
alanında yeni bir mutabakat zaptı taslağının hazırlanacağı bildirilmiş ve
ÇEM Genel Müdürlüğü çalışma konuları ilave edilmesi teklif edilmiştir.
YEMEN
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
Türkiye-Yemen KEK 6. Dönem Toplantısı 24-25 Kasım 2012 tarihleri
arasında gerçekleştirilmiş olup, Toplantı sonunda imzalanan Protokol'de;
ÇEM Genel Müdürlüğü görev ve sorumluluk alanına giren aşağıdaki
konularda işbirliği yapılması öngörülmüştür: 1- Kurak ve yarı kurak
alanlarda ağaçlandırma; 2- kumul tespitini amaçlayan ağaçlandırma; 3orman fidanlık teknikleri; 4- entegre orman ve mera yönetimi; orman
alanlarının iyileştirilmesi; 5- çölleşmeyle mücadele; 6- kurak alanlarda
ormancılık; 7- rüzgar erozyonuyla mücadele; 8- kum fırtınasıyla
mücadele; 9- havza ıslahı; 10- toprak erozyon kontrolü; ve 11- toprak
koruma ve iyileştirme.
Yemen Tarım ve Sulama Bakanlığı'ndan Mohammed Hamed Al-Hammadi
YENİ ZELANDA
Türkiye-Yeni Zelanda arasında KEK 9. Dönem Toplantısı ise, 28-29 Mayıs
2012 tarihleri arasında Ankara'da gerçekleştirilmiştir. Toplantı sonunda
imzalanan mutabakat zaptına, "(1) Çölleşme ile mücadele, (2) havza
rehabilitasyonu, meraların iyileştirilmesi, (3) rüzgar erozyonu kontrolü,
(4) kumul tespiti, (5) ağaçlandırma, (5) fidan ve tohum yetiştirme
teknikleri konularında bilgi, deneyim ve uzman değişimi, arazi gezileri ve
eğitim programlarının düzenlenmesi" konularının dahil edilmesi Genel
Müdürlüğümüz tarafından uygun görülmüştür.
73
YUNANİSTAN
Ormancılık alanında iki ülke arasında 14 Mayıs 2010 tarihinde
imzalanmış ve 5 yıl süreli bir işbirliği anlaşması bulunmamaktadır.
29–30 Haziran 2005 tarihleri arasında Atina’da Türk-Yunan Karma
Ekonomik Komisyonu (KEK) Üçüncü Dönem KEK Toplantısı sonunda
imzalanan Protokol’de "çölleşme ile mücadele konusu da yer almıştır.
Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Charalambos Rocanas’ın,
Dışişleri Bakanlığımızın davetlisi olarak 11-13 Haziran 2007 tarihleri
arasında Ankara’ya resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Ziyaretler
sırasında, çevre alanında işbirliği çerçevesinde, mülga AGM tarafından,
aşağıda belirtilen konularda işbirliği önerilmiştir:
2008-2010 yılları arasında Ülkemiz ile Yunanistan arasındaki ikili
işbirliği anlaşmasını aktif hale getirmek amacıyla hazırlanan taslak
çalışma programına aşağıdaki konularının dahil edilmesi mülga AGM
tarafından uygun görülmüştür: (1) Çölleşme / toprak erozyonunun
önlenmesi ve iyileştirilmesi ve (2) fidan yetiştirme teknikleri ve
ağaçlandırma konularında bilgi paylaşımı ve ortak projeler yapılması.
Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi kapsamında Türk ve Yunan
heyetlerinin katılımıyla Meriç Nehri için Geçici Komite'si 02 Kasım 2010
tarihinde kurulmuş ve Geçici Komite'nin görev tanımı belirlenmiştir.
Meriç Nehri Geçici Ortak Komitesi ilk toplantısı 30 Mayıs 2011 tarihinde
Atina'da yapılmıştır. Sözkonusu toplantıya mülga Ağaçlandırma ve
Erozyon Kontrolü Genel Müdürlüğü'nden bir temsilci katılım sağlamıştır.
Ergene Havzası (Sağ Sahil) Ormancılık Faaliyetleri Planı hazırlık
çalışmaları 2011 yılı sonunda ve Ergene Havzası (Sol Sahil) Ormancılık
Faaliyetleri Planı hazırlık çalışmaları ise 2013 yılı başında tamamlanmış
ve sözkonusu planlar Orman Genel Müdürlüğüne (OGM) teslim
edilmiştir.
VİETNAM
29 Ağustos 2006'da Türkiye-Vietnam KEK III. Dönem Toplantısı sonunda
bir mutabakat zaptı imzalanmıştır.
Söz konusu mutabakat zaptında, T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı ile
74
Vietnam Tarım ve Kırsal Kalkınma Bakanlığı arasında: (1) Irmak Havzası
planlaması ve yönetimi, (2) Ormancılık alanında bilimsel ve teknik
işbirliği, (3) Tarım, ormancılık ve kırsal kalkınma alanlarındaki
işbirliğinin geliştirilmesi amacıyla Türk-Vietnam KEK çerçevesinde bir
çalışma grubunun oluşturulması ve (4) “Tarım Alanında Ekonomik
Bilimsel ve Teknik İşbirliği Protokolü”nün uygulanması konularında
anlaşma sağlanmıştır. İlaveten, (5) Vietnam tarafı, Türk yatırımcıların
Vietnam'da tarım, ormancılık ve kırsal kalkınma alanlarında yatırım
yapmasının memnuniyetle karşılanacağını belirtmiştir.
ZAMBİYA
bulunmamaktadır.
iki
ülke
arasında
işbirliği
anlaşması
24 Ocak – 4 Şubat 2011 tarihleri arasında ABD’nin New York kentinde
gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler Ormancılık Forumu Dokuzuncu
Oturumu (UNFF9) esnasında, Bakanı Sn. Prof. Eroğlu, aynı zamanda
Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal Konseyi (ECOSOC) Başkanlığını
da yürüten Zambiya Turizm Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanı Catherina
Namugala ile görüşme gerçekleştirmiştir. İki bakan arasındaki görüşme,
UNFF 10'un Türkiye'de düzenlenmesi kararı üzerinde kritik rol oynamış
ve UNFF 10 Türkiye'de düzenlenmesi kararı çıkmıştır.
Zambiya temsilcisi; halkın yakacak odun toplama faaliyetinden dolayı
ormanların tahrip olduğunu, bununda erozyona neden olduğunu ifade
etmiştir. Bakan Sn. Prof Eroğlu konu üzerine yaptığı değerlendirmede,
devlet eğer şehirleşmede uygun yer gösterirse, ormanların tahribi de
sınırlı olacağını; devlet şehrin gelişmesine uygun yerleri vatandaşa
göstermesi gerektiğini ifade etmiştir.
Ülkede orman azalışı mevcut olduğunu ve orman yangınlarıyla
mücadelede donanım ihtiyaçlarının bulunduğunu söyleyen temsilci,
ülkelerinde özellikle sürdürülebilir orman yönetimi (SOY-SFM) amaçlı
orman planlamasının bulunmadığını, bunun sonucu olarak, orman
amenajman planına ihtiyaç duyduklarını dile getirmiştir.
75
Ülkelerinde devlet tarafından yapılan kâğıt ve selüloz üretimi konusunda
ikili çalışma ihtiyacı bulunduğunu belirten temsilciye, Bakan Sn. Prof.
Eroğlu, kâğıt ve selüloz üretim sektörü konusunda Türkiye’deki özel
sektör kuruluşlarına bilgi verileceğini ve konu hakkında yatırımcı
firmaların yönlendirileceğini ifade etmiştir.
Zambiya temsilcisi ile sunum sonrası yapılan görüşmede, ormancılık
konusunda tarafların heyet oluşturabileceği ve bu meyanda ikili
çalışmalarda bulunması kararlaştırılmıştır. Ayrıca, Zambiya’dan 2
temsilcini, 12-17 Haziran 2013 tarihleri arasında Mersin ve Konya’da
düzenlenecek olan “Kurak Alanlarda Çölleşme ile Mücadele Teknikleri”
konulu çalışmaya katılması kararlaştırılmıştır.
Son güncelleme: 10 Mayıs 2013
76

8-19 Nisan 2013 - Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü

Transkript

Benzer belgeler

GenelBilgi - Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü

çölleşme ve erozyonla mücadele genel müdürlüğü çölleşme ile

Editörden İçindekiler

A. Hamit Serbest "Üniversite Sanayi İşbirliğinde Üniversite Sanayi

ABD ile İkili İlişkiler Hakkında Bilgi Notu 2013 - 29

Slayt 1 - Bursa Orman Bölge Müdürlüğü

İndir

indir

Orman koruma, karantina, korunan alanlar ve yaban hayatı