SU KAPLUMBAĞALARI BİLİMSEL YAZIM ve SUNUM DERSİ BİTİRME TEZİ

SU KAPLUMBAĞALARI
BİLİMSEL YAZIM ve SUNUM DERSİ
BİTİRME TEZİ
Biyoloji Bölümü
Zeki Mutlu AKAR
Prof. Dr. Mehmet KARATAŞ
03-2014
T.C.
KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ
KAMİL ÖZDAĞ FEN FAKÜLTESİ
SU KAPLUMBAĞALARI
BİTİRME TEZİ
Zeki Mutlu AKAR
BİYOLOJİ BÖLÜMÜ
Danışman: Prof. Dr. Mehmet KARATAŞ
KARAMAN-2014
ÖZET
BİTİRME TEZİ
SU KAPLUMBAĞALARI
Zeki Mutlu AKAR
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi
Kamil Özdağ Fen Fakültesi
Biyoloji Bölümü
Danışman: Prof. Dr. Mehmet KARATAŞ
Mart, 2014, 44
Kaplumbağaların büyük bölümü tropik kuşak ve dönenceler arası bölgelerde olmak üzere tür
çeşitliliği açısından en çok Orta Amerika ve Güneydoğu Asyada yaşamaktadırlar. Bölgeleri
değişkenlik göstermektedir. Aynı ekosistemde birbirleri ile de karma olarak da yaşayabilirler.
Alt türlerin çiftleşmesi biyolojik bariyer ile mümkün olamamaktadır. Sadece çiftliklerde, özel
laboratuvarlarda genetik oynama ile kırma ve yumurtalara yüksek radyasyon verilerek
mutasyona uğratılmış kaplumbağalar üretilmektedir. Kaplumbağalar, soğukkanlı canlılar olup
evcil hayvan değildirler bu sebeple akvaryumlarından çıkarılıp sevilmeleri onları strese sokar.
Evde veya dışarıda gezdirilmeleri mikrop ve parazit kaparak hasta olmalarına sebep olur.
Fazla cana yakın bir hayvan olması beklenmemelidir. Bu tezde de anlatıldığı gibi uygun
ortam sağlandığı taktirde hem huzurlu hem sağlıklı olurlar.
Anahtar Kelimeler: Su kaplumbağası, ticaret, evde bakım, üreme.
i
İÇİNDEKİLER
ÖZET .......................................................................................................................................... i
İÇİNDEKİLER......................................................................................................................... ii
ŞEKİLLER DİZİNİ ................................................................................................................ iv
1.GİRİŞ...................................................................................................................................... 1
2.SINIFLANDIRMASI ............................................................................................................ 1
3.GENEL ÖZELLİKLERİ ...................................................................................................... 2
4.SU KAPLUBAĞASI ............................................................................................................. 3
4.1. Yerli Tatlu Su Kaplumbağaları ....................................................................................... 4
4.1.1. Çizgili Dere Kaplumbağası ...................................................................................... 4
4.1.2.Fırat Kaplumbağası ................................................................................................... 4
4.1.3.Benekli Kaplumbağa ................................................................................................. 5
4.2.Ticareti Yapılan Su Kaplumbağaları ................................................................................ 5
4.2.1. Red Eared Slider (RES)............................................................................................ 6
4.2.2. Cumberland Slider.................................................................................................... 7
4.2.3. Rio Grande Slider ..................................................................................................... 8
4.2.4.Yellow Belly Slider ................................................................................................... 9
5.ÇİFTLEŞME ve ÜREME ................................................................................................... 10
6.CİNSİYETİN BELİRLENMESİ ve TAYİNİ ................................................................... 11
6.1.Cinsiyet Belirlenmesi ..................................................................................................... 11
6.2.Cinsiyet Tayini ............................................................................................................... 11
7.EVDE BAKIMI ................................................................................................................... 12
ii
7.1.Su Kaplumbağası Nasıl Bir Ortamda Bakılmalı ve Ekipmanların Neden Bulunması
Gerek? .................................................................................................................................. 13
7.2.Beslenmeleri ................................................................................................................... 17
7.3.Evde Bakılan Su Kaplumbağalarında ve İnsanlarda Görülebilecek Hastalıklar ............ 20
7.3.1Salmonella Bakterisi ................................................................................................ 21
7.3.2.Akciğer Enfeksiyonu ............................................................................................... 21
7.3.3.Göz Hastalıkları....................................................................................................... 24
7.3.4.Mantar Hastalığı ...................................................................................................... 25
7.3.5.Kulak Hastalıkları(Yanak) ...................................................................................... 26
7.3.6.Vitamin Eksikliğinin Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi ......................................... 26
7.3.7.Stres Durumu........................................................................................................... 27
7.4.Evde Bakılan Su Kaplumbağaları Hakkında .................................................................. 28
8.ÇOĞALTILMALARI ......................................................................................................... 28
9.KAPLUMBAĞA TİCRARETİ NEDİR NASIL İŞLER? ................................................ 31
9.1.Kaplubağa Ticareti İle İlgili Yapılan Anket ................................................................... 34
9.2.Anketin Analizi ve Değerlendirmesi .............................................................................. 34
KAYNAKLAR ........................................................................................................................ 38
EKLER .................................................................................................................................... 39
EK 1 Kaplumbağa Yemlerinin İçerikleri ............................................................................. 39
EK 2 Kaplumbağa Ticareti Hakkında Yapılan Anket .......................................................... 43
iii
ŞEKİLLER DİZİNİ
Şekil 1: Kaplumbağalarda ayak tipleri ....................................................................................... 2
Şekil 2: Dünyada Tatlı Su Kaplumbağalarının Zenginiği .......................................................... 3
Şekil 3: Çizgili Dere Kaplumbağası ........................................................................................... 4
Şekil 4: Fırat Kaplumbağası ....................................................................................................... 4
Şekil 5: Benekli Kaplumbağa ..................................................................................................... 5
Şekil 6:Red Eared Slider(Yetişkin) ............................................................................................ 6
Şekil 7:Red Eared Slider(Yavru)................................................................................................ 6
Şekil 8:Cumberland Slider(Yetişkin) ......................................................................................... 7
Şekil 9:Cumberland Slider(Yavru) ............................................................................................. 7
Şekil 10:Rio Grande Slider(Yetişkin) ........................................................................................ 8
Şekil 11:Rio Grande Slider(Yavru) ............................................................................................ 8
Şekil 12:Yellow Belly Slider(Yetişkin) ..................................................................................... 9
Şekil 13:Yellow Belly Slider(Yavru) ......................................................................................... 9
Şekil 14:Cinsel Organını Çıkartmış Su Kaplumbağası ............................................................ 10
Şekil 15:Su Kaplumbağasının Yumurtalarını Kuma Bıraktığı An ........................................... 10
Şekil 16:Erkek Su Kaplumbağası Kuyruğu ............................................................................. 11
Şekil 17:Dişi Su Kaplubağası Kuyruğu ................................................................................... 12
Şekil 18:Erkek ve Dişi Su Kaplumbağası Tırnak Uzunlukları ................................................ 12
Şekil 19:Tek Bir Su Kaplumbağası İçin Örnek Akvaryum ...................................................... 13
Şekil 20:Kaplumbağa Akvaryumunda Örnek Bir Kuru Alan .................................................. 16
Şekil 21:Kaplumbağa Yemlerine Örnekler .............................................................................. 19
Şekil 22:Örnek Kaplumbağa Vitamini ..................................................................................... 19
iv
Şekil 23:Çoğaltım İçin Örnek Kuru Alan ................................................................................ 28
Şekil 24:Örnek Yumurta Yerleştirmesi .................................................................................... 29
Şekil 25:Cinsiyet Belirlenmesi İçin Ayarlanmış Düzenek ....................................................... 29
Şekil 26:Kaplumbağaların Yumurtalardan Çıktıkları An ........................................................ 30
Şekil 27:Yumurtadan Yeni Çıkmış Bir Su Kaplumbağası ....................................................... 30
Şekil 28:Yumurtadan Çıktıktan Sonra Göbeğinin Hali ............................................................ 31
Şekil 29: Dünyada Üretilen İlk Albino Yellow Belly Slider(Anonim,2014l) .......................... 33
Şekil 30: İki Başlı Red Eared Slider(Anonim,2014l) ............................................................... 33
Şekil 31: Karından Yapışık Red Eared Slider(Anonim,2014l) ................................................ 33
Şekil 32: İki Farklı Türün Karıştırılması (Hybrid) ................................................................... 34
v
1.GİRİŞ
Kaplumbağa (ya da tosbağa) Testudines takımını oluşturan çok sert ve kemiksi bir
kabuk içinde yaşayan, ağır yürüyüşlü, dört ayaklı, sürüngen bir hayvandır.
Hareketleri yönünden ne kadar telaşsız ve ağır hayvanlarsa onların tarih boyunca
gelişimi de o kadar yavaş olmuştur. Kaplumbağalar, öteki sürüngenlerle birlikte
Mezozoik'in ilk dönemi olan Trias Çağı'nda ortaya çıktılar. 200 milyon yıldan beri
kaplumbağaların vücut yapıları önemli hiçbir değişikliğe uğramamıştır. Hâlbuki
kaplumbağalar, dünyada soyu henüz tükenmemiş en eski hayvanlardandır.
Kaplumbağalar
hakkındaki ilk buluntu "Eunotosaurus africanus" Güney Afrika’da
260 milyon yıl öncede yaşadığını gösteriyor. O zamanlar kemiksi yapıları kabuk yerine
kaburgalardan oluşuyormuş.
248 milyon yıl önce bulunan "anthodon" şimdiki kaplumbağalara benzer zırhlı
kaplama kabuk yapısına sahipmiş. Şimdiki kaplumbağalara benzeyen şekline sahip ve
ataları olarak bilinen ilk kaplumbağa "Proganochelys" 220-230 milyon yıl önce
yaşamış. bugün dünyada kaplumbağa türlerinin sayısının 300'ün üstünde olduğu
biliniyor.
Açlığa pek dayanıklıdırlar. Çok uzun ömürlüdürler. Bazı türler 100-200 yıla kadar
yaşayabilir. Kaplumbağa sık sık ölümsü bir uykuya dalar. Yaşadığı çevrede sıcaklık
düşmeye başlayınca hayvan iyice uyuşup kalır. Bol Güneş ışığı alan kuru topraklarda
kendine bir delik kazıp bütün kışı orada geçirmek üzere içine girer.
Günümüzde,
soyunu
sürdürmekte
olan
bulunmaktadır.(Anonim, 2014a)
2.SINIFLANDIRMASI
Alem: Animalia
Şube: Choradata
Sınıf: Reptilia
Takım: Testudines (Anonim, 2014a)
1
250'ye
yakın
kaplumbağa
türü
3.GENEL ÖZELLİKLERİ
Deniz, kara ve tatlı suda yaşarlar. Yarı sucul olanları da vardır. Karada yaşayanlar
genel olarak bitkisel maddelerle, suda yaşayanlar da daha ziyade hayvansal gıda ile
beslenirler. Yaşadıkları ortama göre morfolojileri de az çok değişiktir. Karasal olanlarda
çoğunlukla kabuk kubbeli, ayaklar yumru şeklinde, bacaklar silindirik, parmaklar
körelmiştir: sadece tırnaklar ayırt edilir. Sucul olanlarda kabuk, genelde dorso-ventral
basıktır ve parmaklar bariz olup, ayak parmakları arasında yüzme zarı vardır. Deniz
kaplumbağaları gibi iyice sucul olanlarda bacaklar iyice yassılaşmıştır, tam kürek
şeklini almıştır.
Kaplumbağaların tamamı ovipardırlar. Sucul olanlarda dişiler yumurtalarını karada
açtıkları çukura bırakırlar. Deniz kaplumbağaları da aynı şekilde yumurtlamak için
sahile çıkarlar. Zamanı geldiğinde yumurtadan çıkan yavrular içgüdüsel olarak denize
doğru yönelirler. Bu yavruların ancak %5'inden azı soyunu devam ettirebilecek kadar
yaşar.(Anonim, 2014b)
Şekil 1: Kaplumbağalarda ayak tipleri
2
4.SU KAPLUBAĞASI
Su kaplumbağaları dünyada geniş bir yayılım göstermektedir, en çok tür Güney ve
Orta Amerika kıtasında ve Güney Asyada görülmekle birlikte ülkemize has türlerde
bulunmaktadır.
Şekil 2: Dünyada Tatlı Su Kaplumbağalarının Zenginiği
3
4.1. Yerli Tatlu Su Kaplumbağaları
4.1.1. Çizgili Dere Kaplumbağası
Akarsularda yaşar. Uzun boynu ve bacağı belirgin bir farklı özelliğidir. Koruma
altındadır. Sebepleri; Hem istilacı tür olan RES’lerin (Red Eared Slider) doğaya
salınması ve buna bağlı besin kaynaklarının azalması, hem akarsulara bırakılan zehirli
atıklar, hemde doğadan toplamalarla nesli tehlikededir.
Şekil 3: Çizgili Dere Kaplumbağası
4.1.2.Fırat Kaplumbağası
Büyük nehirlerde olur. Yumuşak kabuklu türdendir. Boyutları çok büyüktür. Bu
hayvanın nesli tükendi denecek seviyeye gelmek üzeredir. En büyük sebebi büyük
nehirlerdeki barajların yollarını kesmesi yani yaşam alanlarını daraltmasıdır. Aşırı
avlanma bu hayvanın besin zincirindeki ihtiyacını yok etmektedir. Zaten yaşadığı
nehirlerde balık oranı çok çok azalmıştır ki sebep gene akarsuların barajlarca kesilmesi
yada yönlerinin değiştirilmesidir.
Şekil 4: Fırat Kaplumbağası
4
4.1.3.Benekli Kaplumbağa
Çamur
kaplumbağası
türüdür.
Bataklık
ve
sazlıklarda
yaşar.
Diğer
su
kaplumbağalarına nazaran karada daha çok vakit geçiren bir türdür, tabiki gene asıl
yaşam alanı sudur ve buna adapte yapısı olan bir canlı olduğu unutulmamalıdır. Bunun
nesli daha da tehlikeli boyuta gelmiş ve iyice az rastlanır durumdadır. Tarım yani tarla
yapmak için kurutulan bataklıklar, küresel ısınma sonucu azalan ufak su birikintileri,
gene sanayileşmeye bağlı zehirli atıklar ve doğadan toplamalar bu türün nesli için yok
olma aşamasına gelinme sebepleridir.
Şekil 5: Benekli Kaplumbağa
4.2.Ticareti Yapılan Su Kaplumbağaları
Türkiye’de ticareti yapılan bütün kaplumbağa türleri Amerika kıtasında yaşar.
Bölgeleri değişkenlik göstermektedir. Birbirleri ile de karma olarak da yaşayabilirler.
Alt türlerin çiftleşmesi biyolojik bariyer ile mümkün olamamaktadır. Sadece çiftliklerde
genetik oynama ile -yumurta halinde iken ağır radyasyona tabi tutma- mümkün
olmaktadır.(Anonim, 2014c)
5
4.2.1. Red Eared Slider (RES)
Esasen kırmızı kulaklı olarak geçmekte olup halk arasında adı kırmızı yanak olarak
bilinen kaplumbağadır. Yanaklarında kırmızı belirgin leke vardır. Üst kabukları koyu
yeşildir. ince sarı çizgiler vardır. Derisi yeşildir. (Anonim, 2014c)
Şekil 6:Red Eared Slider(Yetişkin)
Şekil 7:Red Eared Slider(Yavru)
6
4.2.2. Cumberland Slider
Yanaklarında kırmızı leke yoktur. O bölgede kalın sarı çizgi vardır. Deri rengi
bazılarında daha açık yeşildir. Üst kabuktaki sarı çizgiler daha kalındır.(Anonim, 2014c)
Şekil 8:Cumberland Slider(Yetişkin)
Şekil 9:Cumberland Slider(Yavru)
7
4.2.3. Rio Grande Slider
Yanaklarında kırmızı lekeler vardır. Üst kabuk cumberland gibi kalın sarı çizgilerden
oluşur. Bir çoğunda sırt kabuklarında boylamasına şerit gibi gene kalın sarı çizgiler
vardır. Yani genel olarak kabuk cumberland, deri RES gibidir. Kabuklarında yada
çizgilerinde turuncu hakim olanlarıda vardır. (Anonim, 2014c)
Şekil 10:Rio Grande Slider(Yetişkin)
Şekil 11:Rio Grande Slider(Yavru)
8
4.2.4.Yellow Belly Slider
Yanaklarında çok kalın yukarıdan aşağı yada hafif eğimli sarı çizgi vardır. Alt kabuk
sarı renkte olup genelde boynun altına doğru olan bölümde iki siyah nokta vardır. Deri
renkleri siyaha yakın derecede koyudur. (Anonim, 2014c)
Şekil 12:Yellow Belly Slider(Yetişkin)
Şekil 13:Yellow Belly Slider(Yavru)
9
5.ÇİFTLEŞME ve ÜREME
Su kaplumbağalarında cinsel olgunluk 2-3 yaşlarından itibaren başlar ve üreme
yeteneğine de 4-6 yaşlarında ulaşırlar. Erkeklerde cinsel organ kloak içerisindedir.
Erkeklerde cinsel gelişim dişilerden erken başlar. Erkeklerin olgunluğa ulaşmaları ile
beraber bazen cinsel organlarını vücut dışına çıkardıkları görülür, hatta bu durum
genelde rahatsızlık sanılmaktadır. Çiftleşme kur hareketleriyle başlar dişi kabul ederse
su içine girip dipte çiftleşirler. Erkek dişinin üstüne çıkıp kuyruk ucu ile dişinin
kloak'ının açılmasını sağlar ve çiftleşme başlar. Çiftleşme olduktan sonra dişiler
spermleri oldukça uzun süre muhafaza edebilirler (2-3 yıla varan süre boyu). Çiftleşme
genelde yaz aylarında olur bunda güneş ışınlarının etkisi büyüktür. Su kaplumbağaları
2-10 tane, 2-3 cm boyunda, ince uzun yumurta bırakırlar ve diğer kaplumbağa türleri
gibi onlar da yumurtalarını kuma gömerler. Kuluçka dönemi 2-3 ay sürer ve ardından
yavrular çıkmaya başlar.(Anonim, 2014d)
Şekil 14:Cinsel Organını Çıkartmış Su Kaplumbağası
Şekil 15:Su Kaplumbağasının Yumurtalarını Kuma Bıraktığı An
10
6.CİNSİYETİN BELİRLENMESİ ve TAYİNİ
6.1.Cinsiyet Belirlenmesi
Kaplumbağalarda, yumurtalar kuluçkada iken sıcaklık 33oC-34oC arasında olursa
doğacak olan yavrular dişi olurken, 28oC-31oC sıcaklıkta ise doğacak olan yavrular
erkek olur. (Anonim, 2014e)
6.2.Cinsiyet Tayini
Genç kaplumbağaların cinsiyetlerinin belirlenmesi çok zordur , fakat yetişkinlerde
genelde kolaydır.Erkeklerin genelde; başlangıcında kalın , uzun ve gittikçe incelen
(konik) kuyrukları vardır ve bazı türlerde ön tırnakları çok uzundur ve anüs açıklığı
daha
çok
kuyruğun
bitimine
yakındır.Erkekler
genelde
dişilerden
daha
küçüktür.Dişilerin kısa kuyrukları ve kısa tırnakları vardır ve anüs açıklığı kuyruğun
başlangıcına daha yakındır.
Dişilerde kloaka kuyruk kökünde bulunurken erkeklerde daha uzaktadır ve erkeklerin
kuyrukları dişilere göre daha kalındır. Bununla beraber kaplumbağalar 10-12 cm’e
ulaşmadan, yani kaplumbağa ortalama 2 ila 4 yaşına gelene kadar cinsiyetini anlamanız
oldukça güçtür. (Anonim, 2014e)
Şekil 16:Erkek Su Kaplumbağası Kuyruğu
11
Şekil 17:Dişi Su Kaplubağası Kuyruğu
Şekil 18:Erkek ve Dişi Su Kaplumbağası Tırnak Uzunlukları
7.EVDE BAKIMI
Su kaplumbağaları petshopcuların verdiği ekipmansız küçük plastik kaplarda
beslenemez. Hayvanın beslenmesi uygun olsa da o kapta büyüme şansı yoktur.
Yüzemediği için kas gelişimi de gerileyecek ve hasta olması da kaçınılmaz hale
gelecektir. Bu kap ile beraber alınmış hayvanlar için hemen düzeltici önlemler alınması
gereklidir. Ekipmanlar zamanla değil hemen temin edilmesi gerekmektedir.
(Anonim,2014f)
12
7.1.Su Kaplumbağası Nasıl Bir Ortamda Bakılmalı ve Ekipmanların Neden
Bulunması Gerek?
Tek kaplumbağa için gereken cam akvaryum aşağıdaki gibidir. Kaplumbağa sayısı
arttıkça su hacminin o sayı ile çarpılması gerekmektedir.
Bu hayvanların doğalarını da incelersek bol su hacminde yüzdüklerini görürüz, bu
yüzden su kaplumbağası akvaryumunda yeteri miktarda su bulunmalı ki doğru
gelişsinler. Bu sebeple uygun bir akvaryum gerekir. Kaçma ihtimallerine karşı ve kuru
alan için yukarıda bırakılacak akvaryumun üzerindeki boşluk haricinde belli bir su
hacmi gerekir. Bir hayvan için bir sene idare edilip sonrasında ömürlük düşünülürse
minimum düzeyde olması gereken akvaryum, 50x40x40 yani 80lt hacimli bunun 50-60
litresi su olacak bir akvaryum gereklidir. Eğer bir kaplumbağa için ömürlük düşünülürse
bu taktirde minimum 80x90x50 yani 160lt hacimli bunun 120 litresi su olacak bir
akvaryum gereklidir. Bu sistem göl ve akarsu hayvanları için geçerlidir. Bataklık ve
çamur kaplumbağaları ya da yumuşak kabuk gibi farklı türler için farklı sistem gerekir.
(Anonim,2014f)
Şekil 19:Tek Bir Su Kaplumbağası İçin Örnek Akvaryum
Bu hayvanlar için ısı çok çok önemlidir. Bu hayvanlar doğada 26-28oC derece su
ısısında yaşarlar. Bu sebeple su için ısıtıcı gerekir ve hayati önem taşır. İştah kaybı
olabileceği gibi hayvanın hasta olma ihtimali de ortaya çıkacaktır. Su ısısı derece ile
kontrol edilmelidir. Isıtıcı akvaryum su hacmine göre uygun güçte seçilir. Hayvanları
13
kış uykusuna yatırmadığımız için kışın metabolizmalarının dinlenmesini gerekir. Tabi
gereğinden fazlada yavaşlamasına müsaade etmemeli ki iştah kaybı ya da başka
sorunlar oluşmasın. Bu sebeple kışın su ısısı 26oC derece olmalıdır. Hayvan 5 cm olana
kadar 28oC derece, 8 cm olana kadar 27oC derece de tutmakta fayda var. Bu boydan
sonra sabit 26oC derecede tutmak yeterlidir. Havalar ısınmaya başlayınca ısıtıcı
devreden çıkarılmamalıdır, bu gece ısının çok düştüğü bölgelerde, ısıtıcının devreye
girerek, uygun görülen minimum su ısı değerinin yakalanması sağlanmalıdır. Evde
ısıtıcısız ortamda hayvana bakılamaz. Kışın kalorifer yanına koyup bir süre idare
etmesini sağlayanlar kaloriferi gecede kapatmamalı. Isı değişimleri ısıtıcısız ortamdan
daha da kötüdür. Hayvanın bünyesi adaptasyonla mücadele etmekten bitkin düşer.
Hatta küçük akvaryumu olanlar yazın dahi ısıtıcıyı devreden çıkarmamalı ki gece ısının
çok düştüğü bölgelerde devreye girsin. Su hacmi küçüldükçe su ısısı bulunduğu ortam
ısısına o kadar çabuk uyum sağlar. Verilen ısı değerleri kırmızı yanak (RES, Türkiye’de en çok ticareti yapılan tür-) ve akrabaları (tüm slider türleri) için geçerlidir.
Yerli türler için bu değerler değişir ve daha düşüktür. Örneğin çizgili dere
kaplumbağamız kışın 24oC derece su ayarında yaşar. Diğer su kaplumbağaları içinde
farklı değerler gerekir.
Gene bulunduğu suya dışkı ve idrar yaptıkları için filtre gereklidir. Bulundukları suya
adapte oldukları için ölüm fanusu(petshopcuların kaplumbağa satarken verdikleri
plastik küçük kap) gibi yetersiz kaplardaki sık ve komple su değişimi bünyelerini altüst
eder. Akvaryumda bile yapılan su değişimleri kısmi olarak önerilir. Suyu özellikle
dipten çekmek daha uygundur. Bu sayede önce dibe çöken dışkı ve yem artıkları alınır.
Filtrede olsa su bir zaman sonra kısmen tazelenmeli. Buharlaşan su kaybına bağlı
ilavelerde bu konuda faydalı olur. Filtre olmayan akvaryumda en çok meydana gelen
hastalık kulak iltihabı ve göz enfeksiyonudur. Kaplumbağa akvaryumlarında iç ve dış
filtre kullanılır. İç filtreler içerisindeki sünger yardımıyla mekanik temizlik için sudaki
kiri bünyesinde hapsederek suyu süzme işi yapar. Dış filtreler tabiki daha avantajlı olup
içerisindeki sünger ve elyafla suyu iç filtredeki gibi kiri sudan ayırarak mekanik
temizlik yaptığı gibi zeolit, substrat gibi malzemelerle biyolojik döngü yaparak yararlı
bakteri kolonileri oluşturup suyu uygun değerlere getirir, aynı zamanda amonyağı bu
malzemelerle hapsederek gene su değerlerini korur. Böylece hayvan idrarını içmek
durumunda kalmaz. İç filtrede katı atıklar süngerde tutulsa da idrar akvaryumda dolaşır.
14
Bazı iç filtrelere bir miktar zeolit koyarak bu anlamda destek alınabilir ama dış
filtredeki su kalitesini elde etmek mümkün değildir.
Bu hayvanlar soğukkanlıdır. Bu sebeple gündüz karaya çıkıp güneşlenirler. Bu
esnada vücut ısılarını yükseltirler. Böylece metabolizmaları dengelenir. Ayrıca güneşten
aldıkları
ışınlarla
diğer
ihtiyaçlarını
karşılarlar.
Bu
ışınlardan
UV-A olan
hareketlilikleri, sosyal ve cinsel davranışlarla gelişmelerini düzenler. Bu olmazsa
hayvan daha pasif ve durgun bir hal alabilir. UV-B olansa D vitamini sentezi yaptırtarak
kemik ve kabuk sağlığını korur. Bu olmazsa en büyük sorun kabuk yumuşamasıdır. Her
iki ışın yani UV-B ve UV-A ışınını içeren ampul alıp mandallı lamba ile kuru alana
konumlandırmak gerekir. UV-B lamba ısı vermez ve gündüz 3-6 saat sabit yanar.
Yaşadıkları bölgeyi düşündüğümüzde bizim bahsettiğimiz kaplumbağalara (kırmızı
yanak yada tüm slider türleri diyebiliriz) uygun olan ampulün UV-B ışın oranı %5%6 dır. Daha az oran çok çok az güneş gören sık ormanlık alanlardaki hassas derili
canlılar için olup bizimkilere yetersiz gelir ve işe yaramaz, daha çok oransa aşırı ve dik
ışına maruz kalan çöl hayvanları için olup bizimkilerin bünyesi kaldırmaz ve zararlıdır.
UVB ışınının geçemediği bulut, ağaç gölgelerinin güneşte yer değiştirmesi gibi etkenler
ile gerekli ihtiyacı dengeler. Bizimkilerin kuru alan kullanımındaki sıklığa baktığımızda
da süre bu şekilde ayarlanır. Doğada kuru alana çıkma ve bu UV-B ışınını engelleyen
etkenlere rağmen yazın toplam miktar 2 saat kadar UV-B ışını alırlar. Sonuçta ışının
yoğun etkisi yazın 10:00-17:00 arası sürer. Bu evlerde 7 saat yerine 5 saat yapılır çünkü
gölgelerin yer değiştirmesi elenir ya da süreden düşülmüş olur. Normal kuru alan
kullanımı olan hayvan için yazın 5 saat açık kalması uygundur. Kışın bu hayvanlar kış
uykusunda bu ışına maruz kalmaz, ama evde kış uykusuna yatırılmadıkları için
kabuklarında yumuşama meydana gelmesin diye bu uygulamaya devam edilir. Ancak
hayvanın bünyesini zorlamamak için UV-B lambasının açık kalma süresini kışın 3
saat yapmak uygundur. Yazın 10:00-15:00, kışın 11:00-14:00 saat dilimi uygundur.
Isıtma lambası 40-60W olmalıdır ve soft bir ampul seçilmelidir. Bu ampulde diğer bir
mandallı lamba ile kuru alana 15-20 cm mesafeden konumlandırılır ve kuru alan
ısısı 31-33oC derece olmalıdır. Daha doğrusu kuru alan ısısı su ısısından 4-6 derece
fazla olmalıdır.
Su ısısı kışın düşürüldüğü için kışın kuru alan ısı 30-31oC
derece olmalıdır. Yazında su ısısı 30oC derecelere yükseldiğinde kuru alan ısısı 34-35oC
derece çıkarılmalıdır. Derece ile ısı kontrol edilip lamba için uygun mesafe
15
ayarlanılabilir. Bu ısıtma lambası vücut ısılarını yükseltir. Buda sindirim ve iştah için
gereklidir. Olmazsa hayvan iştahtan kesilebilir. Tabi kuru alana çıktığında üşütmemesi
içinde gereklidir. Hastalık olarak akciğer enfeksiyonu riski ilk sıradadır. Isıtma lambası
gündüz sabahtan akşama sabit 10-12 saat yanması gereklidir. Yazın 07:00-19:00, kışın
07:00-18:00 saat dilimi uygundur. Kuru alan su yüzeyinin hemen üzerinde olmalıdır ki
kaplumbağalar buraya rahat çıkabilsinler. Verilen ısı değerleri ve ampullerin yanma
süreleri kırmızı yanak (RES-en çok ticareti yapılan tür/türler) ve akrabaları için
geçerlidir. Yerli türler için kuru alan ısı değerleri daha düşüktür. UVB lamba yanma
süreside daha kısadır. Örneğin çizgili dere kaplumbağası için UV-B kışın 2 saat, yazın 4
saat yanmalıdır. Isıtma lambası da kışın 29oC derece olacak şekişde ayarlı olmalıdır.
Yaz ısısı zaten su ısısına bağlı tümünde aynı olacak. Diğer su kaplumbağaları içinde
farklı değerler gereklidir.
Şekil 20:Kaplumbağa Akvaryumunda Örnek Bir Kuru Alan
Kabuk değişimindekiler için akvaryum içerisinde mango kökü bulundurulması
tavsiye edilir. Bu köke sürtünüp kaşınırlar ve yapabilirlerse eski kabuk plakalarını
düşürürler. Büyüme plakalardan oluşan kabuğun genişleyerek plakaların ayrılması ve
alttan daha büyük yeni plakaların gelişiyle olur. Hayvandaki plakalar arasındaki siyah
16
oluşum hayvanın büyüdüğünün ve yeni plakaların gelişmekte olduğunun habercisidir.
Bunlar zamanla normal rengini alır.
Gene büyümede deri değiştirirler. Bu büyüme evresinde; sarkan ve düşmeye başlayan
eski deriler için en uygun malzeme tabana serilen ince doğal sarı silis kumdur.
Sürtündükçe derileri daha rahat atarlar. Bu kumun bir avantajı sindirime yardımcı
olmasıdır. Sürüngenler sindirime yardımcı olması için kum ve taş yutar. Küçükte olsa
taşlar boğazı tıkama yada sindirim sisteminde tıkanma riski doğurur. Bu sebeple silis
kum en iyisidir. Gene bu imce kum arasında dışkı ve yem artığı barındırmadığı için su
değerlerinin bozulmasını engeller. Küçük çakıl ve taşlar bu konuda dezavantajlı olup su
değerlerini olumsuz etkiler ve filtrasyonun verimli olmamasına sebep olur.
Gündüz saklanma ve gizlenme için gecede yüzeye yakın tutunup uyumaları için su
yüzeyine ulaşan ipek yapraklı bitki almak faydalıdır. Plastik olanlar suya zararlı salınım
yapar ve sağlıksızdır. Uyurken nefes almak için yüzeye çıkarlar bu sebeple
uyanmamaları için yüzeye yakın olmayı tercih ederler.
Gene huzurlu olmaları için su içerisinde mağara gibi saklanabilecekleri yer olması
çok iyi olur. (Anonim,2014f)
7.2.Beslenmeleri
En önemlisi hayvanın yaşı kaç olursa olsun günlük toplam verilmesi gereken yem
miktarı kafa hacmi kadardır. Kaplumbağaların diyeti evlerde ana yem, ek yem ve destek
yem olarak gruplandırılır. Ana yem olarak TETRA Reptomin ve SERA Raffi P tercih
edilir. İlave olarak JBL Agil ve SERA Carnivor yemleri de çeşitliliğe katılabilir.
Yavrularda ana yem TETRA Reptomin Baby ve JBL Rugil de düşünülebilir. Bunların
içeriği ve protein oranı bu yem grubu için uygun olandır. Ek yem olarak gammarus veya
tatlı su karidesi veya tatlı su balığı tercih edilmelidir. Bunlarda gene SERA Raffy I
tercih edilebilir. JBL ve TETRA Gammarus yemleri de vardır. Büyük hayvanlar için bu
yem grubunda JBL Energil ve SERA Royal yemleri de iyi alternatiftir. Yavrularda
alternatif JBL Pro Baby yemdir. Destek yem olarak SERA Mineral ve JBL Calcil tercih
edilmelidir. Calcil 6 cm kabuk boyundan büyüklerin tüketebildiği bir yemdir ve
kalsiyum desteği içerir. Mineral ise her yaştan kaplumbağaya verilir ve içeriğinde
vitamin, mineral, kalsiyum bulunur.
17
Kaplumbağa 5 cm boya gelene kadar günde iki öğün şeklinde, 2/3 oranda ana yem,
1/3 oranda ek yem verilmesi uygundur. Hayvan 5 cm ile 8 cm arasında iken oranı
değiştirmeyip öğünü günde tek öğün verebilirsiniz. Bu boyda iken bitkisel besinlere
kısmen alıştırmaya başlamak iyidir. Örneğin körpe kıvırcık yaprakları yada soyulmuş
salatalığın susuz çekirdeksiz kenar kısımları verilebilir. Hayvan 6 cm olduğunda kemik
gelişimine faydalı, tahıl içerikli JBL Agil yem almak iyi olur. Bu ana yem grubunda
olup haftada bir gün verilebilir.
Bu esnada yem çeşitliliği çok önemlidir. İmkan dahilinde kaliteli diğer yemler ile
desteklemek gerekir. Bu yemleri verirken ana yem ve ek yem oranından kısmen alarak
miktarı ayarlanabilir. Mineral yem verilen hayvanlara vitamin verilmesine gerek yoktur.
Uygulama olarak da mineral yemi vermek vitamin uygulamasından kolaydır.
Kaplumbağa 8 cm üzeri olunca haftada bir gün aç bırakmak ve yaklaşık 1/5 oranında
bitkisel yem vermek öğünü düzenlerken gereklidir. Bitkisel yem eklendiğinde bunu
diğer yemlerin ortalama oranından çalarak ayarlanılabilir. Mümkünse aç kalacağı gün
her hafta değişik seçilmelidir. 12 cm olduğunda bitkisel yem miktarı 1/4 yada biraz
fazla orana çıkarılabilir. Bitkisel yem olarak sera vital uygundur. Arada taze sebze
olarak kıvırcık, marul ve soyulmuş salatalığın susuz-çekirdeksiz kısmı verilebilir.
Kaplumbağa 15 cm üzerine çıkınca aç gün sayısı arka arkaya olmadan ikiye çıkarılıp,
bitkisel yem miktarı 1/3 yada biraz fazla oranına çıkarılabilir.
Hayvan 25 cm olduğunda aç gün sayısını arka arkaya olmadan üç gün yapılabilir.
Bitkisel yem oranı da 2/5 ya da biraz fazla olarak belirlenebilir. Gene bolca taze sebze
çok uygun olacaktır.
18
Şekil 21:Kaplumbağa Yemlerine Örnekler
Destek yem kullanılamadığı durumlarda haftada bir kez bir yeme bir damla olacak
şekilde kaplumbağa vitamini damlatılarak doğrudan hayvanın ağzına elle verilmesi iyi
olur. Doğadan alamadığı böylece verilmeye çalışılır. SERA Reptilin yada JBL Aqua
uygun iki vitamindir. Nadiren de (iki haftada bir kez) mürekkep balığı kemiğini toz
haline getirip bir tane ıslak yeme bulayarak vermek kalsiyum takviyesi açısından iyi
olacaktır. Bu da demin bahsedildiği gibi suya atılmadan direk ağıza vererek
uygulanmalıdır.
Şekil 22:Örnek Kaplumbağa Vitamini
19
Yavru bir kaplumbağa için örnek bir beslenme tablosu oluşturursak; üç yem alınması
gerekiyor. SERA Raffy P, SERA Raffy I ve SERA Mineral. Bu hayvan günde sabah ve
akşam olarak günde iki öğün beslenir bu iki öğünün toplamı kafa hacmi kadar
olmalıdır.( Anonim,2014g)
1.Gün: SERA Raffy P
2.Gün: SERA Raffy I
3.Gün: SERA Raffy P
4.Gün: SERA Mineral
5.Gün: SERA Raffy P
6.Gün: SERA Raffy I
7.Gün: SERA Raffy P
Bazı yemlerin içerikleri EK 1’ de belirtilmiştir.(Anonim,2014h)
7.3.Evde Bakılan Su Kaplumbağalarında ve İnsanlarda Görülebilecek Hastalıklar
Genel olarak dış çevrelerden bakışlarda, "kaplumbağa işte ne olacak kabuğu
sayesinde bir şey olmaz onlara" yaklaşımlar olsa da, maalesef hiç de öyle göründüğü
gibi değildir. Yapay (steril) ortamda baktığımız bu hayvanlar en ufak üşütme, su
kirliliği ve psikolojik durumlardaki rahatsızlıklarında kalıcı hasarlar meydana
getirebilecek hastalıklara yakalanabilirler. Buradaki ilk yapılacak şey ise yakalandığı
hastalığı en kısa sürede belirleyerek gerekli tedaviyi uygulamak veya bir veteriner
hekime getirerek fikrini almak, gerekirse operasyona tabi tutturmak. Unutulmamalıdır
ki onların yardımına bakıcılarından(bizden) başkası koşamaz ve ilk müdahalenin geç
yapılması bazen fayda etmemektedir.
Hastalıkların genel olarak kendini gösterme sebepleri;
-Yüzme alanlarının yeterli olmaması. (Sağlıklı ve dengeli gelişim için yüzeceği alanları
büyük olmalı).
-Filtre kullanılmaması, kullanılsa da akvaryumda ki kapasiteye yeterli olmaması ve
buna bağlı olarak kirlenmiş su. (Hayvanlar büyüdükçe sudaki kirlenme oranı gerek idrar
gerek dışkı olarak artacak).
20
-Akvaryum içerisinde bulunan plastik ürünler, renkli taşlar vb. salınım yapabilecek
aksesuarlar bulundurmak.
-Kuru alan eksikliği.
-Kuru alanı ısıtacak soft normal ampul, 40-60 W arası ve Doğadan güneş vasıtasıyla
aldıkları d vitamini ve kabuklarının gelişimi için önemli olan Uva- Uvb lamba eksikliği.
-Su ısısının 26-28 derece altında olması. (Su ısıtıcısı eksikliği).
-Su ısısının kuru alan ısısıyla aynı veya daha fazla olması.
-Akvaryum dışında mikrop kapma olasılığı yüksek olan halı, beton, dışarda bahçede,
balkonda gezdirmek.
-Sevmek amacıyla ele sık sık alındığında oluşacak psikolojik rahatsızlık (sinir, stres),
hayvan sadece sağlık kontrolü, su değişimi veya akvaryum temizlemesi, hastalık
durumunda, gıda veya ilaç tedavisi haricinde ele alınmamalıdır.( Anonim,2014i)
7.3.1Salmonella Bakterisi
İlk olarak 1885'te domuzlarda keşfedilen bu bakteri, Kaplumbağa ve birçok
sürüngenlerin
bağırsaklarında
bulunur.
Yedikleri
besinlerin
sindirilmesi
için
kaplumbağalarda bulunan bu bakteri onlar açısından bir problem oluşturmasa da bizler
için tehlike oluşturabilecek bir durumdur. Özellikle çocuk ve yaşlılar açısından ölümle
sonuçlanabilecek tehlike arz eden bu bakteri, Yetişkin ve sağlığı/ bağışıklık sistemi iyi
olan kişilerde ufak baş ağrıları, kusma, ishal gibi geçiş süreci gösterebilir.
Su kaplumbağalarının dışkılarında da bulunan bu bakteri, akvaryum geneline de
yayılır. Bu sebeplerden ötürü evde bulunan küçük kardeşlerimiz/ gelen akraba ve
misafir çocuklarını akvaryuma yaklaştırmama/ su ile el temasını kesinlikle
engellemeliyiz. ( Anonim,2014i)
7.3.2.Akciğer Enfeksiyonu
Genellikle en çok rastlanılan hastalık türüdür. Başlıca nedeni; Su ve hava ısılarının
gerekli/ belirlenmiş bir derecenin altına düşmesinden kaynaklanır. Bulunduğu ortamın
vücut ısılarına göre soğuk olması, cereyan ve esintiye maruz kalmaları; buna bağlı
üşüme ve soğuk algınlığı.
21
Detaya yaymak gerekirse;
-Su sıcaklığı 26-28 derecenin altında olması.
-Akvaryum dışında hava akımına maruz kalmaları.
-Kuru alan ısıtıcı lambanın eksikliği.
-Mikrop kapabilecekleri alanlarda bulundurulması ve kirli su ortamında bulunmaları.
Belirtileri genel olarak;
-Kuru alanda olağandan fazla zaman geçirmesi
-İştahsızlık
-Alt kabukta pembeleşme
-Düzensiz/dengesiz bir biçimde yan/eğri yüzmesi
-Dibe dalmada zorlanma
-Nefes alışverişlerin de düzensizlik.
-Nefes alırken hırıltı sesi çıkarması.
-Kuru alanda ağzını sık ve seri esner gibi açıp kapaması.
-Hapşırmaya benzer bir durum.
-Gözlerde şişlik.
-Ağız kenarında beyaz salya/mukoza.
-Su içinde ve dışında uyku hali ve halsizliği.
Bu hastalığın ilerleme durumuna göre 3 seviyesi bulunmaktadır.
İlk seviyede; İştahsızlık, alt kabukta pembeleşme, kuru alanda olağandan fazla
kalması, normal yüzme fakat suya girdiğinde kuru alana gitme çabası görülür.
İkinci seviyede; Dibe dalmada zorlanma, Eğri yüzme ve alt kabukta griye çalan
pembeleşme ve koyuya gitme durumları, hareketlerde durgunluk ve hapşırma, kuru
alandan
inmeme
durumları
görülür.
Üçüncü ve son seviyede ise hırıltılı nefes alıp vermesi ve ağız/ burun kenarlarından
beyaz salya durumu, kafasını ileri atıp esner gibi nefes alma görülür. Kuru alandan
22
inmez. Suya indiğinde ters döner ve düzelemez. Burada önemli olan nokta ise mutlaka
hastalığın erken (ilk iki evrede) teşhis edilmesi ve durumuna göre erken müdahale
gerçekleştirilmesi lazım. Son seviyeye kadar fark edilmeden ilerlemiş bu hastalığın
geçmesi zor ve zaman alır. Çoğu zaman ise ölümle sonuçlanır. Küçük hayvanlarda ölüm
oranı yüksektir. Son evrede ölüm kaçınılmaz. Buna sebep %90 su içmek için suya
indiğinde bitkinliğe bağlı olarak boğulmasıdır.
Tedavi süreci;
Kesinlikle fark edilir edilmez veteriner hekime gösterilmeli, antibiyotik tedavisine
başlanılmalı ve gerekirse operasyon uygulanmalıdır. Bu antibiyotikler iğne yoluyla
(ortalama 7-8 cm kabuk boyuna ulaştıklarında arka ayak ön kısmından zerk edilir. Çoğu
zaman ödem oluşmasına yol açtığı için hayvanın yüzmesini kısıtlamamış olur. Vücuda
da uygulanabileceği gibi, yeme veya suya yine şırınga yoluyla damla hesabı da yapılır.
Peki iğne yapılamayacak kadar küçük ve yem yemiyorsa nasıl tedavi uygulanır.
Diğerleri kadar etkili olmasa da bu durumdaki hayvanı ufak kaba alırız ve sığ ısıtıcılı bir
ortam hazırlarız. Su hacmine göre veterinerin belirlediği antibiyotik suya konulur ve 12
saat hayvan burada durup sonra akvaryuma alınır. Yani 12 saat antibiyotikli su 12 saat
temiz kuru alanlı akvaryumu.
Bu arada antibiyotik uygulaması en fazla 10 gün sürer. Hayvan iyileşse de iyileşmese
de ara vermek gerekir. Yoksa doz aşımından hayvan ölebilir. Antibiyotik durumu
dışında ortamları konusunda yapılabilecekler ise;
-Su seviyesini 2-3 derece yükseltmek (Veteriner de bilgi verecektir ama antibiyotik
uygulama durumunda 33 derece olması idealdir)
-Tedavi süresince kuru alan lambası açık kalmalı ki kuru alanda kalma istekleri fazla
olduğundan su-kuru alan ısı farkının önüne geçelim.
Önemli olan bir nokta ise bu hastalık durumunda yem yemeden kesilen hayvanların
bağışıklık sistemi daha da düşer. Bu durumun önüne geçebilmek için yemlerine
damlattığımız vitaminlerden vermeliyiz. Yem yemediklerinden dolayı ağzının
kenarlarına sürersek en azından bir kaç damla yutacaklardır. ( Anonim,2014i)
23
7.3.3.Göz Hastalıkları
Su kaplumbağaların da vitamin eksikliği, Akciğer enfeksiyonu, kirli/pis ortamda kapılan
mikrop ve bakterilerden kaynaklanan göz şişmesi/ iltihaplanması durumları görülebilir.
Sebepleri;
-Kullanılan suyun yüksek oranda klor ihtiva etmesi bazı kaplumbağalarda göz alerjisine
sebep olur.
-Akciğer enfeksiyonu sebebiyle şişen göz.
-Filtresiz akvaryum veya filtre olmasına rağmen zamanında gerçekleşmeyen su
değişimleri sebebi ile kirlenen su.
-Suya salınım yapabilecek aksesuarlar.
- 1 mm kumdan kalın kum veya çakıl taşları, süs niyetine konulan büyük deniz canlısı
kabukları aralarına pislikleri hapsederek orada bakteri üretmeleri nedeniyle enfeksiyona
neden olurlar.
Tedavisi;
Bu hastalığın tedavisinde Teramcyn ve Gentagut ilaçları yaygındır. Krem o bölgeyi
yumuşatarak enfeksiyonun daha çok yarasız iyileşmesini sağlar. Yada mikrop kapmayı
önler. Eğer iltihabik durum varsa damla gerekir. Damla iltihabın kurumasına yarar.
Yani esas etkili olan damladır. Sürekli suya giren hayvan için merhem yani pomad
uygundur. Suda kolayca çözülmez. Damla ise kuru yerde damlatılmalı ve göze nüfuz
etmesi için 5-10 dakika beklenmelidir. Sonra suya girebilir. Damlanın pomada göre
artısı sıvı olduğu için göz içine daha iyi yayılır.
Teramcyn kullanım şekli ise, Göze günde 2-3 defa ( 4 saat aralıklarla)pamuk
vasıtasıyla sürülecek. Ama burada asıl önemli olan nokta ise sürdükten sonra mutlaka
15 dk kuru alanda bekletilmesi gerekir. Isıtıcı lambayı konumlandırmayı unutmamak
şartıyla. Devamında akvaryuma konulabilir.
Bunların yanında ise;
--Su derecesi 28 altına düşmemeli.
Göz çevresi hassas olduğu için keskin ışıklardan korunulmalı hayvanlar.
24
-Suyu temiz tutulmalı ve iç filtre veya filtre yoksa su değişimlerinde mavi metilenden
50 lt altı bir damla, üstü iki damla olmak üzere damlatılır. Dış filtre olan akvaryumlarda
mavi metilen kullanılmaz.
- Vitamin desteği sağlanmalı ( Anonim,2014i)
7.3.4.Mantar Hastalığı
Hayvanlar ve akvaryumda dahil olmak üzere konan her türlü malzeme iyice
yıkanmayıp steril edilmemişse mantar oluşmasına sebep olan bakterilerin oluşmasına
neden olur.
Belirtileri;
-Kabuğu üzerinde beyaz lekeler, yumuşama ve koku olma durumları.
Tedavisi;
Öncelikle şunu belirtmekte fayda var. Her kabuktaki beyaz leke mantar olacak diye
bir şey yoktur. Kireçlenme veya kabuk büyümesine bağlı üst plakanın matlaşması
durumları da olabilir. Veterinere göstermek teşhis açısından iyi olacaktır ve ayrıca
veterinerin fikri de alınmış olur.
Diş fırçasını ıslatarak üzerine tuz dökülüp mantar olan yer yavaşça ovalanmalıdır. 5-6
dakika beklenip su ile yıkandıktan sonra akvaryuma tekrardan koyulabilir. Bu hastalıkta
da kuru alan ısıtıcı lamba önemli bir faktördür. Mantar hastalığı sudan bulaşır. Hayvan
bu hastalık zamanı kuru alanda kabuğunu kurutarak mantarın ilerlemesinin önüne geçer.
Ayrıca mantar oluşması durumunda gereksiz dekor ve malzemeler sudan çıkarılır.
Temizlenemeyecek durumdakiler çöpe atılmalıdır. Su ve içinde gerekli olan malzemeler
iyice yıkanmalıdır. Hastalık geçtiği zaman alttaki yöntem uygulanmalı ve tam temizlik
yapılmalıdır.
Temizlik/Akvaryum hijyeni;
Akvaryum komple boşaltılıp kaya tuzu ili yıkanmalıdır. Ekipmanlarda tuzlu suda
yıkanmalıdır. Bu işlemlerden sonra su doldurulup ekipmanlar konularak bir gün tuzlu
suda hayvan olmadan akvaryum filtrelenmelidir. Ertesi gün su boşaltılıp yeni su
konularak mavi damla ile tekrar bir gün beklenmelidir. ( Anonim,2014i)
25
7.3.5.Kulak Hastalıkları(Yanak)
Bu hastalık 26-28 derece altında bulunan su ısısı ve kirli sudan kaynaklanıyor.
Önemli olan şişliği yine ufak iken erkenden teşhis etmemiz gerekiyor. Ve akabinde
mutlaka veteriner hekime göstermemiz gerekir. Kendi başımıza tedavi uygulayamayız.
Ufak şişlikler veterinerin önerdiği antibiyotik ( Veteriner hekim tarafından uygulanacak
durum ise, iltihap büyük ise yanak kesilip içerideki iltihap akıtılır ve bölge temizlenir)
yardımı ve UV-B ampul desteğiyle yok edilebilir.
Tedavi süresince dikkat edilecekler ise;
-Su temizliğine hassasiyet göstermek gereklidir
-Hastalık fark edilince akvaryum içerisindeki malzemeler iyice fırçalanıp yıkanmalı ve
tekrar suya konulmalıdır. Kum önce dip süpürgesi sonra akvaryum içinde karıştırılarak
temizlenebilir. Ortaya çıkan kir su çekim ile alınır.
7.3.6.Vitamin Eksikliğinin Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Vitamin A Eksikliği
Belirtisi: Gözlerin şişmesi, mukozal kızarıklık ve gözlerde beyaz sekresyonlar(salgılar).
Tedavisi: Damla vitamin takviyesi.
Vitamin A dozunun çok dikkatli ayarlanması gereklidir, dozun aşılması, kaplumbağanın
derisinin soyulmasından ölüme kadar götürür.
Vitamin B Eksikliği
Nedeni: Kurutulmuş yem ile beslenmesi.
Belirtisi: Felçlik, felç olmuş gibi bir belirti, örneğin; arka bacaklarını sürüklemesi gibi.
Tedavisi: Veteriner hekim tarafından Vitamin B-Kompleks iğnesinin yapılması.
B 12 Vitamini Eksikliği
B 12 vitamini eksikliğine bağlı olarak bu tip bir durum söz konusu olur. B 12
vitamini eksikliğinde sinir sisteminde felç belirtileri, kas spazmı, kan eksilmesine bağlı
halsizlik ve durağanlık, ters dönme, beyin fonksiyonlarını yerine getirememe, sindirim
sistemi bozuklukları, iştahsızlık, zayıflama, kabızlık, kusma nefes alıp vermede
26
problemler, gözde problemler, kaşıntılar söz konusu olur. Bunu düzeltmek için
hayvanın kurutulmuş yem yani balık, gammarus/karides, yumurta akı yemesi protein
içeren ürünler alması gerekir. Yani folik asit, B9 ise hayvanların yiyeceği yemlerin
bazılarında olmakla beraber yumurta sarısında ve marulda, kıvırcıkta bulunur. Folik
asit, sinir hücreleri ve DNA yapılaşmasında gerekli ve B12 vitamine yardımcıdır. B
vitamini eksikliğine bağlı bu belirtiler akciğer enfeksiyonu belirtilerine benzer ve
karıştırılabilir.
Vitamin D3 Eksikliği (Raşitizm)
Nedeni: UV-A ve UV-B ışını içermeyen eksik ışıklandırma, ayrıca yemlerine vitamin
D3 takviyesinin yapılmaması.
Vitamin D3 Fazlasının Zararı
Devit yani D3 vitaminin amacı vücuttan kalsiyum atılımını engellemek. Hayvan bir
taraftan kalsiyum alırken bir taraftanda kalsiyum atılımı engellenirse biriken aşırı
kalsiyum kemik yapısının aşırı sertleşmesine buna bağlı olarak büyüme esnasında esnek
yapı olmayacağı için bazı noktalarda eğrilik gibi deformasyona, kandaki yüksek
kalsiyum seviyesi ayrıca kan damarlarının taşlaşmasına ve böbreklerde taş oluşumuna
sebep olur. Özellikle bu da kalp ve akciğer arterleri için tehlikelidir ve ölümcül olabilir.
D vitamini toksisitesinin ek belirtileri ise iştahsızlık, baş ağrısı, zayıflık, halsizlik, aşırı
susuzluk, sinirliliktir. Bu sebeple haftada bir, bir damla yeterli miktardır.
Bunun harici hayvanda kabızlık veya olduğundan büyük sert cisim yutma durumu
olduğunda haftada iki damla verilebilir. (arka arkaya 2 gün) yağlı olduğu için boşaltım
sistemini yumuşatır. bu olayların seyrettiği ilk iki gün uygulama yapılıp sonrasında 10
gün kadar verilmemeli. uvb ampul varsa kabızlık veya sert cisim yutması dışında
kullanmaya gerek yoktur. Kabuğa sürülmesinde ise, eski plakaları gevşetip atmasına
kolaylık sağlaması açısından uygulanır.
7.3.7.Stres Durumu
Yazı içerisinde de sıkça bahsedildiği gibi bu hayvanlar ele alınıp sevilmez. Bu gibi
durumlarda strese girecek hayvan hastalığa açık bir hale gelir. Düşmeler ya da başka
sebeplerle strese girenlerin kesinlikle yalnız kalması gerekli ve kuru alanlarında ısınma
27
vakitleri odalarının kapısı kapalı tutulmalı veya hayvana görünerek rahatsız
edilmemelidir. (Anonim,2014i)
7.4.Evde Bakılan Su Kaplumbağaları Hakkında
Kaplumbağalar evcil hayvan değildirler ve akvaryumlarından çıkarılıp sevilmeleri
onları strese sokar. Evde gezdirilmeleri mikrop kaparak hasta olmalarına sebep olur.
Fazla cana yakın bir hayvan olması beklenmemelidir. Yukarıda bahsedildiği gibi uygun
ortam sağlandığı takdirde hem huzurlu hem sağlıklı olurlar.( Anonim,2014f)
8.ÇOĞALTILMALARI
Burada çoğaltımı anlatılan kaplumbağa Chrysemys picta türüdür, her kaplumbağa
aynı şekilde üretiliyor.
İlk adım dişi kaplumbağanın kuru alanda 30cm derinliğinde kumlu kuru alanı olmalı.
Şekil 23:Çoğaltım İçin Örnek Kuru Alan
28
Dişi yumurtalarını kuru alana bıraktıktan sonra dikkatli bir şekilde yumurtalar oradan
alınıp -istenirse üzerine tarih yazılabilir- küçük plastik bir kaba kum doldurulur,
yumurtalar içine konulur. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, kesinlikle yumurtalar
ters çevrilmemelidir. Bulunduğu gibi plastik kaba aynen konulup üzeri biraz ıslatılır.
Şekil 24:Örnek Yumurta Yerleştirmesi
Kaplumbağalar yukarıda da bahsedildiği üzere, yüksek sıcaklıkta(33oC-34oC) dişi,
düşük sıcaklıkta(28oC-31oC) erkek oluyorlar. Bu yüzden istediğiniz cinsiyeti
oluşturmak için yumurtaların ısısını bir miktar su doldurulmuş akvaryuma ısıtıcı
konularak resimde görüldüğü gibi ayarlanılabilir.
Şekil 25:Cinsiyet Belirlenmesi İçin Ayarlanmış Düzenek
29
Bu evreden sonrası sabır edilmesi gereken dönem. Yumurtalar 50-150 gün arasında
çıkabiliyor. Yumurtadan çıkan yavrular bir akvaryuma konulmalıdır ve suyun fazla
yüksek olmaması gereklidir, 5cm su yüksekliği yeterlidir. Bu akvaryumda 8 gün
kalmaları gerekiyor. 8 gün sonunda satışlarının yapılması mümkündür.
Şekil 26:Kaplumbağaların Yumurtalardan Çıktıkları An
Şekil 27:Yumurtadan Yeni Çıkmış Bir Su Kaplumbağası
30
Şekil 28:Yumurtadan Çıktıktan Sonra Göbeğinin Hali
Çiftleştikten sonra dişi ile erkek ayrılmalıdır çünkü erkeğin halen çiftleşme arzusu
olacaktır, çiftleştiğinde dişinin içindeki yumurtalar kırılabilir, kırık yumurta parçaları
dişinin iç organları yırtabilir. (Anonim,2014j)
9.KAPLUMBAĞA TİCRARETİ NEDİR NASIL İŞLER?
Kaplumbağalar doğal ortamlarında bilindiği üzere sık sık ve bolca üreyen
hayvanlardır. Yani onları yakalayıp satmak da oldukça karlı bir iştir. Tatlı sulardan,
denizlerden oralardan buralardan toplanan kaplumbağalar (ki bu genelde kırmızı yanaklı
su kaplumbağası olmak üzere yurt dışından toplanılıyor) ülkemize genelde kaçak olmak
üzere getiriliyor. Oralardan buraya gelme masrafının üzerine biraz da para konulup
satıldığında inanılmaz karlar elde edilebiliyor. Çünkü kaplumbağa başı yol masrafı 2-3
TL'den fazla değil. Kimi dükkânlarda 5 TL'den 20 TL'ye kadar fiyatları artabiliyor.
Doğadan koparılıp buralarda, yuvalarından kilometrelerce uzaklarda zavallı
kaderlerini bekliyorlar. Bu bekleme süresi ne kadar artarsa satıcı da o kadar zarar
ediyor. Çünkü ne kadar bekleme; o kadar yer kaplama, o kadar yem ve o kadar ortamı
pisletme demektir. Bu yüzden satıcı en yakın zamanda kaplumbağayı elinden çıkarmaya
bakıyor.
31
Kaplumbağa alanlara plastik kaplarda (ölüm fanusunda) kaplumbağa satmalarının
amaçlarının ne olduğunu kaplumbağa alanalar bilmiyor. Peki neden plastik kaplarda
satılıyor? Onların o kaplarda bakılabilmelerinin aksine, o kaplarda kısa zamanda
kaplumbağaların ölmesidir! “Nasıl yani, o petshopcu hayvanların kötülüğünü mü istiyor
yani?" Eh tabii ki... Eğer o hayvan ölmezse ve insanlar tekrar tekrar kaplumbağa
almazlarsa kime satacak ki kaplumbağalarını? Yeni, ilk defa kaplumbağa bakmak
isteyen kişi oluşması yerine bir alana tekrar tekrar aldırmak daha kolay olacaktır. Yani o
kaplarda kaplumbağa satmalarının amacı kaplumbağaların ölmesini sağlayıp yeni
kaplumbağa satabilmek, dolayısıyla bu ticaretin sürekliliğini sağlamaktır.
Kaplumbağaların
ve
o
plastik
kapların
ucuzluğu,
kaplumbağalarının
hiç
büyümeyeceğinin sanılması ve bakımlarının kolay olduğunun "sanılması" çoğu kişiyi
kaplumbağa bakmaya heveslendirmiştir. Aldıktan sonra da birazcık araştırmayla
hayallerin suya düşmesi de cabası. Sonra uğraş, çabala da düzgün bir paludaryum
oluşturmaya çalış.
Zaten çoğu insan da bakımlarının zor olduğunu anladığı an hemen onları geç
olmadan elden çıkarmaya çalışıyor. O yüzdendir ki her hayvan sitesinde "onlarca
ücretsiz" kaplumbağa ilanı var. Aslında o ilanları verenler iyi niyetli insanlar;
kaplumbağalar ölmeden onlara iyi birer yuva arama çabası içindeler.( Anonim,2014k)
İnsanların farklıya, ayrıcalığa olan özeni kaplumbağa üretimini bu denli olumsuz
etkilemiş ve hayvanların canını hiçe sayan noktaya getirmiştir. Kaplumbağa ticareti
yapan bazı yurt dışı (genellikle ABD) firmalar, bu ticareti bir adım öteye taşıyıp, normal
kaplumbağa satışı yerine, genetik oynamalarla üretilmiş olan mutant kaplumbağa
üretimi yapmaktadır. Henüz kuluçka evresindeyken yoğun radyason verilen yumurtalar,
çatladıklarında yeni mutant türler doğmuş oluyor. Fakat bu mutant türlerin ömürleri ne
yazık ki uzun olmuyor, hatta ucube olarak adlandırmak zorunda kaldığımız istenilen
şekilde doğmayan hayvanlar direkt imha ediliyor. Bu mutant türler yetiştirme daha çok
albino hayvan oluşturmak amacıyla yapılıyor ve sadece kaplumbağa için değil diğer
hayvanlar içinde çok rastlanan bir durum. Normal hayvan ticaretinde çok fazla kar
edildiği halde bu mutant tür ticaretinde inanılmaz rakamların döndüğü görülüyor. Bu da
bu pastadan pay kapmak isteyenlerin bu yola başvurmasına neden oluyor. ABD kökenli
bir sitede üretilen Albino Yellow Belly Slider türü dünyada üretilmiş ilk Albino Yellow
32
Belly olması nedeniyle $30.000’a satışı yapılmaktadır. Albino dışında, iki başlı, üç başlı
kaplumbağalar, kabuklarından yapışık kaplumbağalar, doğalarında olmayan renklerde
üretilen kaplumbağalar da üretiliyor ve gene bu kaplumbağalarda çok yüksek fiyatlara
satılıyor.
Şekil 29: Dünyada Üretilen İlk Albino Yellow Belly Slider(Anonim,2014l)
Şekil 30: İki Başlı Red Eared Slider(Anonim,2014l)
Şekil 31: Karından Yapışık Red Eared Slider(Anonim,2014l)
33
Şekil 32: İki Farklı Türün Karıştırılması (Hybrid)
9.1.Kaplubağa Ticareti İle İlgili Yapılan Anket
EK 2
9.2.Anketin Analizi ve Değerlendirmesi
Tez çalışmamın kaplumbağa ticareti bölümü için bu işte görev alan kişilerle bir
görüşme yaptım. Görüşme amacım, kaplumbağa satışının sektördeki yeri, ekonomik
kazanç açısından değeri ve satan kişilerin alan kişilere aldıkları hayvanın bakımı
konusunda ne gibi konularda yardımcı olduklarını incelemek.
Görüşme sonuçları;
Görüşmeye kaplumbağaların pazardaki talep oranlarını öğrenmekle başladım. Bu
nedenle ilk soru “Aylık ortalama kaç adet su kaplumbağası satıyorsunuz?” oldu.
Alınan cevaplara göre aylık ortama “100-150” adet kaplumbağa satışı yapıldığı ortaya
çıktı tabi bu rakam mevsimsel koşullara göre değişmekte. Kış aylarında nerdeyse hiç bir
hayvan satış mağazası kaplumbağa satışı yapmıyor.
İkinci soru kaplumbağaların ne kadara mal edildiğine yönelikti “Bir kaplumbağa
size ne kadara geliyor?”. Cevap 1,5-5 TL arasında bir fiyat belirtildi.
Üçüncü soru kaplumbağaların satışından elde edilen kazanç üzerine “Bir
kaplumbağa satışından ortalama ne kadar kar ediyorsunuz?”. Cevap olarak 5-7,5
TL arası bir fiyatlandırma görülmektedir. Buradan kaplumbağaların pazara etkisi şu
şekilde gözlenmektedir; aylık ortama 150 tane kaplumbağa satan bir iş yeri; tanesini 3
TL’den mal edip 7,5 TL satarsa %60 civarında kar elde etmiş oluyor. Bu kar sadece
34
hayvan satışından elde edilen kar, bunun yanı sıra kaplumbağa ürünlerinden de kar
edildiği düşünülürse pazardaki yeri oldukça karlı olduğu görülüyor(mevsimindeki
satışlarında).
Dördüncü soru satışı yapılmadan kaç kaplumbağanın öldüğü üzerine “Gelen
kaplumbağalardan ortalama kaç tanesi satılamadan ölüyor ?” Bu sorunun amacı,
hayvanlar satılana kadar mağazada nasıl bir ortamda bakılıyor, çünkü bakılan ortamın
şartlarına göre ölen hayvan sayısında ciddi farklılık olacağını ve sayı ne kadar az ise o
kadar iyi bakılacağı bilindiği için soruldu. Cevap 3-9 arası genel rakam. Buradan çıkan
cevap mağazaya gelen neredeyse %95 hayvanın satıldığı yönünde.
Beşinci
soru
”Kaplumbağa
satarken
ek
ürün
olarak
neler
veriyorsunuz/öneriyorsunuz?”
Buradaki amaç hem hayvan için sağlıklı bir ortam sunması için alıcıya neler
sunuluyor bunu görmek hem de bu ürünlerinde satışı kaplumbağa satışlarıyla paralel
olacağı için pazardaki yerin daha netleştirilmek istenmesi. Cevap;
- Yem. (Alınan canlı için en az iki farklı yem kullanılması kaplumbağa gelişimi için
daha iyi olduğu biliniyor ama çoğu satıcı sadece bir tek yem sunuyor.)
-Vitamin. (Vitaminin suya damlatılması öneriliyor ama canlının bundan tam
anlamıyla yararlanması için yediği yeme damlatılması gerekiyor. Hiç bir satıcının
bununla ilgili bir bilgisi yok.)
- Kabuk jeli. (Bu ürün hemen hemen her satış mağazasında alıcıya sunulan bir ürün.
Ama yapılan araştırmalar kabuk jelinin kabuğu bir örtü gibi sardığı ve bununda kabuk
gelişimini engellediği yönünde. Ama satıcılar bununla ilgili hiç bir bilgi vermiyor
aksine alınması zorunlu malzemeler arasında sunuyor.)
-Isıtıcı. (Çok az satıcı ısıtıcı öneriyor. Ama kaplumbağalar ısıya karşı çok duyarlı,
doğal ortamlarında 26-28oC de yaşayan hayvanlar. Özellikle kış aylarında ya da daha
serin mekânlarda bakılan canlıların yaşam alanından mutlaka bulunması gereken bir
ekipman.)
-Kalsiyum taşı
Altıncı soru “Kaplumbağa satın alan kişilere ne gibi bilgiler veriyorsunuz?”
-Bakım: Suyun sıcaklığı önemli, yaşam alanından mutlaka kuru alan bulunmalı ve
UV lamba bulunmalı. Haftada bir kere kabuk jeli kullanılmalıdır(Yukarıda bahsedilen
35
yanlış bilgi. UV lamba doğru bir öneri ancak kaplumbağa almak için gelenlere
kesinlikle önerilmeyen bir ekipman).
-Beslenme: Kış uykusunda yem yemez, normal şartlar altında günde 2 kere beslenir.
(burada atlanan bilgi yemin günlük hayvanın başı kadar verilmesi bilgisidir ve evde
bakılan hayvanlar kış uykusuna yatırılmaz, bunun için suyun sıcaklığı sabit tutuluyor).
-Hastalıklar: Kabuk çatlağı, iç-dış parazit ve sürekli suda kalan hayvanlarda mantar
oluşacağı bilgisi veriliyor.
Yedinci
soru
kaplumbağa
yemlerinin
fiyatlarını
öğrenmek
için
soruldu.
“Kablumbağa yemlerinin en ucuzu ve en pahalısı geliş/satış?” cevap olarak 5-95 TL
arası geniş bir ürün yelpazesi olduğu bilgisi alındı.
Sekizinci soru aslında beşinci soruyla alakalı. “Bir Kaplumbağanın uzun süre
yaşaması için yaşam ortamında neler bulunmalıdır?” Cevap ;
-Isıtıcı
-Sulu ortam ve düzenli su değişimi
-Kuru alan (Kesin gerekli)
-UV lamba
-Düzenli yemle
-Kuru alan lambası
-Arkadaş
Dokuzuncu soru bir önceki sorunun devamı niteliğinde, “Bir Kaplumbağanın uzun
süre yaşaması için nasıl beslenmelidir?” cevabı arandı. Cevap olarak aslında bu
hayvanın bakımının basit olduğu belirtildi. En önemli noktasının kış uykuna yatmaması
gerektiği yoksa öleceği söylendi, bunun nedeni bunun nedeni doğal ortamındaki
kademeli mevsimsel ısı değişimlerine (düşüşlerine) bağlı olarak kendini kış uykusuna
hazırlama aşamasında yeterli depolamayı yapamayacağı ve yapay ortamda bu
imkanların sağlanmasının zor olması sebebiyle önerilmez.
Onuncu soru hayvan satılana kadar mağaza içerisinde nasıl bir yaşam alanı
sunulduğunu öğrenmek için soruldu. “Mağaza içerisinde kaplumbağa için ne gibi
yaşam ortamı sunuyorsunuz?” Cevap genel olarak satış yapan her mağazada onlar
için özel olarak hazırlanmış bir akvaryum yer alıyor. Akvaryumun içinde kuru alan ve
ısıtıcı mutlaka yer alıyor.
36
Son olarak satın alan kişi bu canlıyı hangi ortamda beslemelidir sorusuna cevap
arandı. “Kaplumbağa için önerilen yaşam alanı?” Cevaplar ile satış arasında ters
orantı var. Genel olarak cevaplarda kaplumbağanın akvaryum ya da teraryumda
beslenmesi söyleniyor ama satış sırasında mutlaka bir plastik kap satılıyor. İlk defa satın
alan kişilere özellikle bu kabın yeterli olacağı söyleniyor ama hem plastiğin zararını
hem de bir hayvanın ortalama 100 litre suda yaşaması gerektiğinin bilincinde değiller.
37
KAYNAKLAR
Anonim, 2014a. http://tr.wikipedia.org/wiki/Testudines - (Erişim Tarihi: 20.03.2014).
Anonim, 2014b. http://sukaplumbagasi.com/forum/Konu-kaplumbaga-biyolojisi.html (Erişim Tarihi: 09.01.2014)
Anonim, 2014c. http://sukaplumbagasi.com/forum/Konu-slider-alt-turleri.html (Erişim Tarihi: 09.01.2014)
Anonim, 2014d. http://sukaplumbagasi.com/forum/Konu-ureme-ve-yavrulamahakkinda-genel-bilgiler.html - (Erişim Tarihi: 19.01.2014)
Anonim, 2014e. http://sukaplumbagasi.com/forum/Konu-cinsiyet-ayrimi.html - (Erişim
tarihi: 19.01.2014)
Anonim,2014f. http://sukaplumbagasi.com/forum/Konu-su-kaplumbagasi-bakimkilavuzu--10252.html - (Erişim Tarihi: 25.01.2014)
Anonim,2014g. http://sukaplumbagasi.com/forum/Konu-su-kaplumbagalarindabeslenme-her-yas-icin.html - (Erişim Tarihi: 05.02.2014)
Anonim,2014h. http://sukaplumbagasi.com/forum/Konu-bazi-yemler-ve-icerikleri.html (Erişim Tarihi: 05.02.2014)
Anonim,2014i. ] http://sukaplumbagasi.com/forum/Konu-kaplumbaga-hastaliklarihakkinda-bilgiler-tamamina-yakini-kapsar.html - (Erişim Tarihi: 15.02.2014)
Anonim,2014j. http://sukaplumbagasi.com/forum/Konu-kaplumbaga-nasil-uretilir.html
- (Erişim Tarihi: 01.03.2014)
Anonim,2014k. http://sukaplumbagasi.com/forum/Konu-kaplumbaga-ticareti-nedirnasil-isler.html - (Erişim Tarihi: 05.03.2014)
Anonim,2014l. http://www.theturtlesource.com – (Erişim Tarihi: 01.04.2014)
38
EKLER
EK 1 Kaplumbağa Yemlerinin İçerikleri
SERA
Reptil Professional Herbivor
İçeriği: Vitaminler, mineraller, su yosunu ve bazı bitkiler. Yani otçul içerikli bir yemdir.
Genelde
yaşını
doldurmuş
kaplumbağalar
için
uygundur.
Reptil Professional Carnivor
İçeriği: Vitaminler, minareller, etçil sürüngenler için uygun yüksek protein içerikli
besinlerdir.
Protein
içeriği
yüksek
bir
yemdir
ve
yavrularda
kullanılabilir.
Raffy P
İçeriği: Vitamin ve minarellerin yanında hem bitkisel hem de etçil kaynaklı besinler
içerir. Protein oranı yüksek bir yemdir. Balık ve balık türevleri, tahıl, bitkisel bazı
besinler, yumuşakçalar ve kabuklulardan oluşur. Her boydaki kaplumbağalar için
verilen genel bir yemdir.
Raffy Vital
İçeriği: Balık ve türevlerinin yanı sıra yüksek oranda bitkisel besinler içerir. Yavru
kaplumbağalar protein ağırlıklı beslendiklerinden onlar için uygun yem değildir. 8 cm
kabuk boyu üstü hayvanlara verilir.
Raffy I Gammarus
İçeriği: Büyük oranda karidesten ve sardalya ile bazı yumuşakçalarlardan oluşur. İçerik
olarak oldukça zengin proteine sahip bir yemdir. Bu nedenle yavrularda ek yem olarak
kullanılmalı
temel
yem
olarak
tek
başına
verilmemelidir.
Raffy Mineral
İçeriği: Adından da anlaşıldığı üzere yüksek oranda vitamin ve mineral içerir. Özellikle
yüksek oranda kalsiyum içerdiği için sağlıklı kabuk gelişimine katkısı çoktur. Haftada
bir gün tam öğün olarak verilmelidir. Genel olarak da etçil kaynaklı besinler içerir,
39
gammarus, karides, balık, yumuşakçalar ve buğday unundan oluşur. Kaplumbağanızda
kabuk yumuşaması varsa iyi gelecek bir yemdir.
Raffy Royal
İçeriği: Fırınlanıp kurutulmuş balık ve iri karidesten oluşan bir yemdir. Özellikle
yavrular için besleyici bir yemdir. Yetişkinlere ara sıra az miktarda verilebilir.
TETRA
Fauna Gammarus
İçeriği: Minik yengeçler, karides ve yumuşakçalarlardan oluşur. Yüksek oranda protein
içerdiği için yavrulara göre bir yemdir. Yetişkinlere ara sıra verilebilir. Sera raffy-I ile
içeriği
aynıdır
Reptomin Baby
İçeriği: Mineral ve vitamince zengin yüksek protein içeren bir yemdir. Ayrıca C
vitamini de içerir. Adından da anlaşılabildiği gibi yavrular için uygundur.
Reptomin Sticks
İçeriği: Vitaminler, mineraller, bitkisel besinler, balık ürünleri, yumuşak ve sert kabuklu
su ürünleri ve yosundan oluşur. Proteince zengin sayılabilir. Dengeli bir içeriğe sahip
olduğu
için
yavrular
ve
yetişkinler
için
uygundur.
Ayrıca büyüme aşamasında bitkisel yeme geçişte alıştırma açısından faydası vardır.
SANYU
Turtle Sticks
İçeriği: Yüksek oranda protein içerir ayrıca vitamin ve mineral bakımından da zengin
sayılır. Ufak ufak olması kaplumbağanızın bir kerede yiyebilmesine imkân verir ve
suyun
temiz
kalmasını
sağlar
böylece.
Tubifex Worms
İçeriği: Kurutulmuş kan kurdundan oluşur. Yüksek protein içerir bu yüzden ek yem
olarak verilmeli, tek başına kullanılmamalıdır. Yetişkinlere nadiren az miktarda
verilebilir.
40
Shrimp Kurutulmuş Karides
İçeriği: Sera raffy-I ve Ttera Gammarus ile içeriği aynıdır. Yüksek protein içerir.
DİĞER MARKALAR
Pets Family Turtle Stick
İçeriği: Protein içeriği fazla olan genelde yavrular için kullanılan bir yemdir. Sera rafy-P
ye benzer içeriğe sahiptir ancak sera ve Tetraya göre daha kalitesiz bir yemdir. Onların
aksine
uzak
doğu
kökenli
bir
yem
olduğunu
da
unutmamak
gerek.
Otto Reptile Blend
İçeriği: Balık, karides, mürekkep balığı, buğday unu, meyan kökü ve soya fasulyesi
içerir. Ayrıca çeşitli vitamin ve mineraller de vardır. Yetişkin ve yavru kaplumbağalarda
kullanılabilir
ancak
bu
yem
de
diğerleri
kadar
kaliteli
değildir.
Otto Gammarus
İçeriği:
Diğer
markaların
gammarusları
ile
aynıdır.
Tropical Repto Tabin
İçeriği: Fosfor oranı yüksektir bunun yanında inosit (ökseotu) bulunur. Bu sebeple
haftada birden fazla verilmesi uygun olmaz. fazlası zararlıdır. 6 cm kabuk boyunu
geçtikten sonra verilmelidir. Tablet formda ve suya batan yem grubundandır. Daha
küçük hayvanlara verilmesi önerilmez. Kurutulmuş yemlerden uzak bir günde verilmesi
tavsiye edilir.
JBL Rugil
İçeriği: Balık, karides, çeşitli tahıllar ve vitaminlerle mineraller içerir. Yavrularda ana
yem
olarak
kullanılabilir.
Yetişkinlerde
daha
seyrek
ve
az
verilmelidir.
Has Kaplumbağa Yemi
İçeriği: Balık, mısır unu, nişasta ve minerallerden oluşur. Çok iyi bir yem değildir.
Yavrular ve yetişkinlerde kullanılabilir.
41
JBL Agil
İçeriği: Kemik gelişimi için lisin içerir. Lisin kas ve kemik gelişimi için faydalı olan bir
amino asittir. Sert yem olduğu için kabuk boyu 6 cm olunca verilmesi tavsiye edilir.
Yavruluktan çıkan hayvanlar için iyi bir yemdir.
JBL Calcil
İçeriği: kemik yumuşamasına karşı yüksek oranda kalsiyum içerir. Sert yem olduğu için
kabuk boyu 6 cm olunca verilmesi tavsiye edilir.
Aim Shrimp-e Freeze Dried Naturel Kurutulmuş Karides
İçeriği: Diğer markaların gammarusları ile aynıdır.
Prodac Nutron Tartafood Pellets
İçeriği: Tahıllar, kabuklular, maya ve tahıllardan oluşur. Yavru ve erişkinler için
kullanılabilir fakat iyi bir yem değildir.
42
EK 2 Kaplumbağa Ticareti Hakkında Yapılan Anket
KARAMANOĞLU MEHMET BEY ÜNİVERSİTESİ
KAMİL ÖZDAĞ FEN FAKÜLTESİ
BİYOLOJİ ANA BİLİM DALI
Danışman: Prof. Dr. Mehmet KARATAŞ
Öğrenci: Zeki Mutlu AKAR
Üniversite son sınıf bitirme tez konum, Su Kaplumbağalarının ekolojisi, ticareti ve evde
bakımı. Ticareti ile uğraşan hayvan satışı yapan işletmelerle görüşme yaparak veri elde
etmekteyim. Bilgilerinizin güvenliği tarafımdan sağlanacaktır. Sorulara verilen cevaplar
hiç bir şekilde bir kurum ya da kuruş ile paylaşılmayacağından cevapların doğru
olmasını rica ederim. Anket kâğıdına kurum adı ya da kişi adı belirtmek zorunda
değilsiniz.
Katkılarınızdan dolayı teşekkür ederim.
1-Aylık ortalama kaç adet su kaplumbağası satıyorsunuz?
( )3'den az
( )3-9 ( )9+
2-Bir kaplumbağa size ne kadara geliyor?
3-Bir kaplumbağa satışından ortalama ne kadar kar ediyorsunuz?
4-Gelen kaplumbağalardan ortalama kaç tanesi satılamadan ölüyor ?
( )3’den az
( )3-9 ( )9+
5-Kaplumbağa satarken ek ürün olarak neler veriyorsunuz/öneriyorsunuz?
( )Yem
( )Vitamin
( )Kabuk Jeli
( )Isıtıcı
( )Filtre
( )Kuru Alan Isıtıcısı
( )Kuru Alan
( )Kum
( )Diğer ………..
6-Kaplumbağa satın alan kişilere ne gibi bilgiler veriyorsunuz?
43
( )Bakım:..........
( )Beslenme:.......
( )Hastalıklar:.........
7-Kablumbağa yemlerinin en ucuzu ve en pahalısı geliş/satış?
8-Bir Kaplumbağanın uzun süre yaşaması için yaşam ortamında neler
bulunmalıdır?
9-Bir Kaplumbağanın uzun süre yaşaması için nasıl beslenmelidir?
10-Mağaza içerisinde kaplumbağa için ne gibi yaşam ortamı sunuyorsunuz?
11-Kaplumbağa için önerilen yaşam alanı?
( )Plastik Kap
( )Akvaryum
( )Diğer...........
44