eğitim-öğretim rehberi 2014-2015 - Eczacılık Fakültesi

Transkript

ANKARA ÜNİVERSİTESİ
ECZACILIK FAKÜLTESİ
EĞİTİM-ÖĞRETİM
REHBERİ
2014-2015
Hazırlayan: Prof.Dr.Gülbin ÖZÇELİKAY
Baskı Yeri:
Ankara Üniversitesi Basımevi
İncitaşı Sokak No:10 06510 Beşevler / ANKARA
Tel: 0 (312) 213 66 55
2014-2015
4
Prof.Dr. Erkan İBİŞ
REKTÖR
REKTÖR YARDIMCILARI
Prof.Dr. Sibel A.ÖZKAN
Prof.Dr. Berahittin ALBAYRAK
Prof.Dr. Ayhan ELMALI
Prof.Dr. Kasım KARAKÜTÜK
5
Prof.Dr. Bahaddin GÜZEL
6
Sevgili Öğrencimiz,
Türkiye’nin en köklü ve saygın üniversitelerinden birisi olan Ankara
Üniversitesinde yükseköğrenim yapma hakkını kazandığınız için sizi en
içten dileklerle kutlarım. Ankara Üniversitesi öğrencisi, öğretim üye ve
elemanı, idari personeli ve mezunları ile çok geniş bir ailedir. Siz de, bu
ailenin bir bireyi olarak aramıza katılmış bulunuyorsunuz. Sizlere hoş
geldiniz der, Üniversitemizde başarılı ve mutluluk dolu bir öğrencilik
dönemi geçirmenizi dilerim.
Ankara Üniversitesi, Türkiye Cumhuriyetinin ilanından kısa bir süre
sonra Atatürk’ün isteğiyle kurulan ve açılışları Atatürk tarafından yapılan
Ankara’nın ilk yükseköğretim kurumlarının, 1946 yılında çıkarılan bir yasa
ile bir araya gelmesiyle oluşmuştur.
Kuruluşundan bu yana, cumhuriyetimizin dayanağı olan temel
değerlerin korunması, geliştirilmesi ve toplumda yaygınlaştırılması görevini
başarıyla yerine getirmiş olan Üniversitemiz, Ülkemize yaşamın her alanına
çok sayıda nitelikli insan gücü kazandırmıştır. Bugün, Ankara Üniversitesi
daima artan bir azim ve özveri ile en değerli varlığımız olan siz
öğrencilerimize kaliteli bir yükseköğrenim olanağı sunma çabasını
sürdürmektedir. Üniversitemiz çağdaş eğitimin gerekli kıldığı bilimsel
donanım ve fiziki altyapıya önemli ölçüde sahiptir. Ülkemizin önde gelen
bilim insanlarından oluşan güçlü akademik kadrosu ile sizlere kaliteli bir
eğitim sağlamayı amaçlıyoruz.
Sevgili öğrencimiz, öğrencilik yaşamınızda bu noktaya gelmenizde
kendi emeğiniz yanı sıra başta aileniz ve öğretmenleriniz olmak üzere çok
sayıda insanın emeği ve katkısı bulunmaktadır. Üniversitede başarılı olmak
sizin için bireysel bir kazanım değil, taşıdığınız toplumsal bir sorumluluktur.
Bu sorumluluğunuzu en iyi biçimde yerine getireceğinizden en ufak bir
kuşku duymuyorum. Üniversite öğrenciliğinin sosyal, kültürel ve sportif
boyutta bütünleştirilmesi çağdaş üniversite anlayışının bir gereğidir. Bu
açıdan size sunduğumuz olanaklar her yıl daha da gelişmektedir. Bunları en
iyi biçimde değerlendirmenizi bekliyoruz. Ankara Üniversitesi ailesine
katılan siz değerli öğrencilerimize tekrar hoş geldiniz diyor, başarı ve
mutluluk dileklerimle sevgilerimi sunuyorum.
Prof. Dr. Erkan İBİŞ
Rektör
7
8
Sevgili Öğrenciler,
Fakültemiz Türkiye’nin ilk Eczacılık Fakültesi olarak 1960 yılında
kurulmuş ve 1961-1962 eğitim öğretim yılında da eğitime başlamıştır.
Kuruluşundan bu yana geçen 52 yıllık süre içinde Fakültemizden mesleğini
ve insanlığa hizmeti seven, nitelikli eczacıların mezun edildiğini ve bu
meslektaşlarımızın sahip oldukları hizmet anlayışıyla Türkiye’nin her
yöresinde sağlık hizmetlerini sunduklarını gururla gördük.
Bir eğitim ve araştırma kurumu olarak, hem yetiştirmekte yükümlü
bulunduğumuz öğrencilerimize, hem de ülkemizin bilim ve teknolojide
ilerlemesine katkıda bulunabilmek için ülke kaynaklarımızın çok daha
verimli kullanılmasını sağlamak konusunda sorumluluklarımız olduğunun
bilincindeyiz. Bu sorumluluklarımızı bizimle paylaşan çalışma
arkadaşlarımızın varlığı ve verdikleri güç, geleceğimizin bir hedefi olarak
gördüğümüz bilimsel gelişmenin en önemli yapı taşını oluşturmaktadır. Bu
nedenle de, Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, hem eğitim hem de
bilimsel gelişme yönünde Türkiye’de “öncü” konumuna ulaşmış ve gerek
eczacılık mesleğinin çağdaş normlara ulaşabilmesinde ve gerekse teknolojik
atılımlara olanak sağlayacak sistemlerin içinde yer almıştır.
Fakültemizin son yıllardaki başarılı gelişiminin en önemli nedenlerinden
biri, istikrarlı, taraf tutmayan ve her türlü ayrımcılığa karşı tavır sergileyerek
9
gerek araştırma potansiyelini ve gerekse idari yapılanmasını Ankara
Üniversitesinin misyon ve vizyonu doğrultusunda tutmayı hedefleyen bir
yapılanmadır. Eczacılık Fakültesi, Ankara Üniversitesinin bilime ve eğitime
katkı sağlaması bakımından en ileri Fakültelerinden birisidir. 1990’lı yıllarda
öğretim üyesi başına düşen ve indekslere giren yayın sayısı 0.50’lerde iken
bugün bu oran 2-3 kat artmış olup; Ankara Üniversitesi içinde öğretim üyesi
başına düşen indekslere giren yayın sıralamasında ön sırada yer almıştır. Bu
başarı üstün nitelikli öğretim elemanlarımızın çabaları ve Fakültemizin sahip
olduğu araştırma alt yapısı sayesinde gerçekleşmiştir. Bu şekli ile
fakültemiz, bütün güçlüklere rağmen yapmış olduğu başarılı çalışmalar
sonucu gerek uluslararası gerekse ulusal platformlarda önemli yer edinmiştir.
Fakültemiz, eczacılık mesleğinin en önemli gelişimi sayılan Klinik
Eczacılık konusunda ve eczacılık eğitiminin 5 yıla çıkartılarak daha kaliteli
eğitim verilmesinde de öncülük etmiştir. Mensuplarımızın sahip olduğu
potansiyel, bizlere gurur veren gelişmeleri gelecekte hep birlikte ele
almamızı sağlayacak kalitededir. Biz inanıyoruz ki, karşılaşacağımız her
türlü sorunda gurur duyduğumuz bu potansiyel bizlere yön verecek, bizleri
aydınlatacak ve Fakültemizin geleceğini destekleyecektir.
Fakültemiz uygulama eczanesi ile hemodiyaliz çözeltisi üreten iki
merkezi bulunmaktadır. Bu birimler fakültemiz döner sermaye ve bütçesine
önemli katkılar sağlamakta olup aynı zamanda öğrencilerimizin zorunlu
stajlarını yapmalarına da olanak tanımaktadır.
Fakültemiz merkez laboratuarları üniversitemiz yanında Türkiye’deki
diğer üniversiteler, araştırma merkezleri ve ilaç sanayimize hizmetler
vermektedir. Merkez laboratuarımız, Sağlık Bakanlığı ile Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığı tarafından referans laboratuar olarak kabul edilmektedir.
Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi’nin eczacılık mesleğine,
eğitim/öğretim ve bilimsel araştırmanın yanı sıra aşağıdaki konularda da
katkılarda bulunması hedeflenmektedir.
1. Eğitim-Öğretim kadromuzun Avrupa Birliği Projelerinde yer
almasını sağlayacak, teşvik edecek ve Üniversitemize bu konuda
katkı sağlayacak çalışmalar,
2. Öğrencilerimizin, Öğretim Elemanlarımızın ve İdari Personelimizin
Sokrates-ERASMUS çerçevesinde Avrupa Birliği ülkelerindeki
eğitim olanaklarının teşvik edilerek artırılması ve AB ülkelerinden
öğrencilerin de Fakültemizi bu çerçevede tercih edebilmelerini
sağlayacak sistemlerin oluşturulması,
10
3. Klinik eczacılığın geliştirilmesi için Sağlık Bakanlığı, YÖK,
Üniversitelerarası Kurul, Tıp Sağlık Eğitim konseyi nezdinde
çalışmaların yapılması,
4. Fakültemizin uluslararası düzeyde eğitim ve araştırma çizgisinin
yükseltilmesine olanak sağlayacak kurumlarla işbirliği içine
girilmesi,
5. DPT ve TÜBİTAK Projelerinin kurumsal bazda ele alınarak
kişisel projelerin yanı sıra Fakültemiz adına proje üretilmesinin
teşvik edilmesi
6. Gıda desteği olarak kullanılan bitkisel kökenli ilaçların
ruhsatlandırılması, takibi ve analizleri konularında çalışmaların
yapılması,
7. Eczacılık Fakülteleri eğitiminin akreditasyonu ile ilgili çalışmalara
öncü olmak.
Sürekli Eğitim, günümüzde eğitimin önemli bir parçası olarak kabul
edilmektedir. Türkiye’de eczacılık ile ilgili Meslek İçi Eğitim(MİEP) veren
Fakültemiz bu alanda öncü olarak mezuniyet sonrası eğitime ağırlık
verecektir.
Biliyoruz ki, bir kurumu yücelten en büyük değer o kuruma sahip
çıkanların gösterecekleri çalışma azmidir. Birlikte sahiplendiğimiz bu
kurumu yüceltme konusunda hepimize sorumluluk düşmektedir. Bunun için
de hangi düzeyde olursa olsun Eczacılık Fakültemizin geleceğine olumlu
katkılar sağlayacak girişimleri hem çalışanlarımız, hem de mezunlarımızla
hep birlikte yönlendireceğiz.
Ziyaretçilerimiz, Fakültemizin olanakları ve eğitim-öğretim ile ilgili
diğer hususlar hakkında daha ayrıntılı bilgiye web sayfamızda bulabileceklerdir. Sevgi ve saygılarımla.
Prof. Dr. Maksut COŞKUN
Dekan
1
1
DEKAN YARDIMCISI
Prof.Dr.Gülbin ÖZÇELİKAY
FAKÜLTE SEKRETERİ
Murat SEZER
12
ANKARA ÜNİVERSİTESİ
I. TARİHSEL GELİŞİM
Ankara Üniversitesinin açılışı bilinen üniversite amaçlarının çok
ötesinde, farklı bir görevin somutlaşmasını ifade eder. Ankara Üniversitesi,
Atatürk ilke ve inkılâplarının dayanaklarını oluşturmak, yurt geneline
yaymak, kökleştirmek ve çağdaşlığın, bilimin ve aydınlığın ifadesi olan bu
ilkelerin yılmaz savunuculuğunu yapmak üzere, temeli bizzat yüce Atatürk
tarafından atılmış bir üniversitedir.
Bugün 68. kuruluş yılını dolduran Ankara Üniversitesi, 15 fakültesi, 2
yüksekokulu, 9 M e sl e k Y ü ks e k O ku l u , 1 Devlet Konservatuarı, 13
enstitüsü ve 40 araştırma ve uygulama merkezi ile öğretim ve araştırma
yapan saygın bir öğretim kurumudur.
Üniversitemizde yaklaşık 4000 öğretim elemanımız görev yapmakta,
lisans ve lisansüstü eğitim yapan toplam 40.000’i aşkın ö n l i s a n s v e
l i s a n s öğrencisi bulunmaktadır.
Ankara Üniversitesi tarihsel gelişimin kendine özgü koşulları nedeni
ile dünyanın büyük kentlerinde bulunan eski üniversitelerde olduğu gibi,
faaliyetlerini çok yerleşkeli bir sistem içinde sürdürmektedir. Halen
Ankara'da Tandoğan, İbn-i Sina, Cebeci, Sıhhiye, Keçiören ve Dışkapı
olmak üzere belli başlı 6 ana yerleşkeden oluşan Üniversitemizin ayrıca
Ankara dışında Kalecik, Beypazarı ve Elmadağ’da Yüksekokullarına ait
yerleşkeleri bulunmaktadır. Gölbaşı ilçesinde de 50. Yıl yerleşkesinin inşaatı
hızla devam etmektedir.
II. ÜNİVERSİTE YÖNETİMİ
REKTÖR
Prof. Dr. Erkan İBİŞ
REKTÖR YARDIMCILARI
Prof. Dr. Sibel Ayşıl ÖZKAN
Prof. Dr. Berahittin ALBAYRAK
Prof.Dr. Kasım KARAKÜTÜK
Prof. Dr. Ayhan ELMALI
Prof.Dr.Bahaddin GÜZEL
III. OLANAKLARI
Üniversitemizde Türk Dili, Yabancı Diller ve Güzel Sanatlar
bölümleri Rektörlüğümüze bağlı bölümler olarak eğitim ve öğretim
faaliyetlerini sürdürmektedirler.
13
TÖMER (Türkçe ve Yabancı Dil Araştırma ve Uygulama Merkezi),
1984 yılında Ankara Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı olarak kurulmuştur. Bu
merkez 25 farklı dilde eğitim veren, yurtiçi ve yurtdışında açtığı 9 şube ve
yaklaşık 55 bin öğrenci kapasitesiyle dev bir kurum haline gelmiştir. Bugüne
kadar 86 ülkeden bir milyonu aşkın öğrenciye bu merkezde dil eğitimi
verilmiştir.
Araştırma faaliyetleri, Ankara Üniversitesinin eğitim-öğretim yanında
en önemli akademik faaliyetlerini oluşturmaktadır. Öğretim elemanlarınca
yılda tamamlanan araştırma sayısı 1500 dolayındadır. Yapılan araştırmaların
yaklaşık üçte biri yurt dışında yayınlanmaktadır. Üniversitemizin Bilgi İşlem
Merkezinin temel amacı; üniversitemizi çağdaş koşullara uygun bir bilgi
işlem ve iletişim yapısına kavuşturmak, öğretim elemanları ile öğrencilerin
eğitim-öğretim ve araştırma ihtiyaçlarını karşılamak ve aynı zamanda
yazılım ve teknik konularda gerekli desteği vermektir. Bilgi İşlem
Merkezinde öğretim elemanları ve öğrencilere kesintisiz 24 saat bilgisayar
hizmet verilmektedir. Üniversitemizin değişik fakülte ve yüksek okullarında
7400 kişisel bilgisayar, çeşitli işletim sistemlerinde ve kapasitede 64 öğrenci
bilgisayar laboratuarı bulunmaktadır. Bilgisayar olanaklarımız gelişen
teknolojilere, öğretim elemanı ve öğrencilerimizin ihtiyaçlarına paralel
olarak arttırılmaktadır.
Üniversitemiz öğrencilerinin sağlık sorunları ile Sağlık Kültür ve Spor
Dairesinde ilgilenilmekte, hastalıkları çoğunlukla burada teşhis ve tedavi
edilmekte, gerektiğinde Üniversitemize bağlı İbn-i Sina hastanesi, Cebeci
Hastanesi veya Kalp Merkezine sevkleri yapılmaktadır. Sağlık sorunları
nedeniyle başvuruda bulunan öğrencilerin sadece kimlik göstermeleri yeterli
olmaktadır. Öğrencilerin ilaç gereksinimleri ve diğer sağlık giderleri Sağlık
Kültür ve Spor Dairesince karşılanmaktadır.
Ankara Üniversitesi yerleşkelerindeki kafeteryalarda günde yaklaşık
14000 öğrenciye ucuz yemek verilmektedir. Vehbi Koç Öğrenci Yurdu’nda
başarı düzeylerine göre seçilmiş 200 son sınıf öğrencisi barınmaktadır.
Cebeci yerleşkesinde, yenilenen iki yurdumuzun tamamlanması ile 511 kız
öğrencimize barınma olanağı sağlanmıştır. Dışkapı yerleşkemizde yer alan
Yıldırım Beyazıt Öğrenci Evinin 1. kısmı yeniden düzenlenerek hizmete
açılmış, 2. kısmının ise yenileme çalışmaları sürdürülmektedir. Ankara
dışında da yaklaşık 1000 yatak kapasiteli Öğrenci Yurtlarımız
bulunmaktadır. Halen inşa halinde bulunan Gölbaşı 50. yıl yerleşkemizin
tamamlanması ile Üniversitemiz 760 yatak kapasiteli ek bir öğrenci yurduna
daha kavuşmuş olacaktır.
14
Üniversitemiz öğrencilerine hizmet veren öteki sosyal tesisler arasında
Çocuk Yuvası, Manavgat/Çolaklı ve Kastamonu/Ilgaz’da ki Öğrenci
Rehabilitasyon Spor Eğitim merkezi (ÖRSEM), Elmadağ Beden ve Ruh
Sağlığı Merkezi ve Gölbaşı Dinlenme Tesisi sayılabilir.
Öğrencilerimizin ders dışı zamanlarını en iyi şekilde değerlendirmeleri
amacıyla Sağlık Kültür ve Spor Dairesinin organizasyonu ile Türk sanat
Müziği, Türk Halk Müziği, Çok Sesli Koro. Fotoğrafçılık, Modern Dans
Topluluğu, Daktilo, Satranç, Halk Dansları Topluluğu ve Ud-Kanun-KemanGitar kursları düzenlenmektedir. Ayrıca değişik alanlarda faaliyet gösteren
çok sayıda öğrenci kulüpleri bulunmaktadır. Üniversitemiz Öğrenci Konseyi
yönergesi uyarınca seçilen temsilciler birimlerde faaliyetlerini sürdürmektedir.
Üniversitemizde geleneksel Spor ve Bahar Şenlikleri ise her yıl Mayıs
ayında tüm öğrencilerin katılımlarıyla yapılmaktadır. Üniversitede
Türkiye2nin en büyük kapalı olimpik yüzme havuzu, 4 spor salonu, 1 adet
olimpik 2 adet minyatür ve 2 adet halı futbol sahası, Gölbaşı'nda kürek
tesisleri, Elmadağ’da kayak, Side'de su sporları merkezi, çok sayıda
basketbol, voleybol sahası ve tenis kortu bulunmaktadır.
Ankara Üniversitesi Kültür ve Sanat Evi 1999 yılında açılmıştır. Bu
merkez, yürüttüğü kültürel faaliyetleri ile Üniversitemiz mensupları ve
öğrencilerimize hizmet vermektedir.
1992 yılında kurulan Ankara Üniversitesi Geliştirme Vakfı,
Üniversitemizin öğretim elemanları ile öğrencilerinin eğitim, sağlık, mali ve
sosyal sorunlarının çözümüne yardımcı olmaktadır.
15
ECZACILIK FAKULTESİ
I. KURULUŞU VE GELİŞİMİ
Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'nin kuruluş fikri, ilk defa
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Materya Medika hocası Prof. Dr. Mustafa
Necip Suner tarafından ortaya atılmıştır. Prof. Dr. Suner, 1953 yılında,
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Profesörler Kurulu'nda, Ankara
Üniversitesine bağlı Eczacı Fakültesi açılması konusunda bir karar
alınmasını sağlamıştı. Bu konuda Prof. Dr. Suner ile beraber çalışan Prof.
Dr. Enver İzgü, Prof. Dr. İzzet Kantemir, Prof. Dr. Kazım Aras. Ecz. Şevket
Yağtu ve Ecz. Mustafa Erkek yanında 2. bölge Ankara Eczacı Odası İdare
Kurulunun da büyük gayretleri olmuştur
Prof. Dr. Enver İzgü ve 2. Bölge Ankara Eczacı Odası İdare Kurulu,
23 Eylül 1960'da tasarının T.B.M.M.'ne sunulmasını sağlamışlardır.
Zamanın Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Bedrettin Tuncel teklif edilen ismin
değiştirilmesini Eczacılık Fakültesi olmasını önermiştir. Böylece Ankara
Üniversitesi Eczacılık Fakültesinin kuruluş kanunu olan 156 sayılı yasa,
Kurucu Meclis tarafından kabul edilerek 16 Aralık 1960 tarihli resmi
gazetede yayınlanmıştır.
Fakültemizin dıştan görünümü
16
Fakültemiz öğretime 1961–1962 öğretim yılında Ankara, Yenişehir
Menekşe sokakta kiralanan bir binada ve 81 öğrenci ile başlamıştır.
Ülkemizin Eczacılık öğretimi yapan 2. eğitim kurumu, fakat ilk Eczacılık
Fakültesi olan Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi kuruluş yıllarında çok
güç koşullarda ve çekirdek bir akademik kadro ile görev yapmıştır. 1960–
1970 yılları arasında geçen süre Kuruluş Dönemi olarak kabul edilirse
Fakülte gerçek gelişimini 1970'den sonraki yıllarda göstermiştir.
Bugün, iki blokta eğitim-öğretim ve araştırma faaliyetlerini
sürdürmekte olan Eczacılık Fakültesi’nde A blok 1967’de, B blok ise 1975
yılında hizmete girmiştir. Kapalı alanı 23.000 m2 olan binalarında toplam
570 kişilik 3 modern konferans salonu, yaklaşık 1000 kişi kapasiteli 11
dershane bulunmaktadır. Lisans öğrencilerinin pratik çalışmalarını yaptıkları
laboratuarlar ile ana bilim dallarının araştırma laboratuarları, herbaryum,
dekanlık ve idari bölümler, öğretim elemanlarının çalışma ofisleri, Türkçe ve
yabancı dilde yayımlanmış oldukça fazla sayıda kitabın ve derginin
bulunduğu iki katlı modern bir kütüphane, fotokopi birimi, öğrencilerimize
yönelik modern donanımlı iki bilgisayar laboratuarı bulunmaktadır.
B blok içinden bir görünüm
Ayrıca, 500 kişi kapasiteli 2 yemekhane ve öğrenci kantini bölümleri,
hobi ve spor odaları, bilimsel araştırmalarda kullanılan deney hayvanlarının
bakım ve izlenmesinin yapıldığı modern bir hayvan evi ünitesi vardır.
Bunların dışında 2 adet merkez laboratuarı, Ankara Üniversitesi Tıp
Fakültesi İbn-i Sina Hastanesi kompleksi içinde yer alan ve Fakültemize
bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren parenteral çözelti merkezi, Ankara
Üniversitesi Sağlık Kültür ve Spor Dairesi kapsamında üniversitemizin
Cebeci yerleşkesinde yer alan Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi
Eğitim ve Uygulama Eczanesi dekanlığımıza bağlı olarak çalışmalarını
yürütmekte olan diğer bölümlerdir.
17
Öğrenci laboratuarları
50. yıl Konferans Salonu
18
Bayer Salonundan Görünüm
Amfiden görünümler
19
Kuruluşundan bugüne kadar 5470 eczacının diploma (Tablo 1) aldığı
Fakültede halen 967 öğrenci eğitim ve öğretimini sürdürmektedir.
Tablo 1. Mezun olan öğrencilerimizin yıllara göre dağılımı
Öğretim Yılı
Kız Öğrenci
Erkek Öğrenci
Toplam
1964–1990
1508
1040
2548
1991–2000
794
492
1286
2001–2007
543
318
861
2007-2008
82
49
131
2008-2009
17
33
50
2009-2010
2010-2011
2011-2012
2012-2013
2013-2014
69
64
82
86
85
31
57
41
43
36
100
121
123
129
121
TOPLAM
3330
2140
5470
II. ÖĞRENCİ DURUMU
Eczacılık Fakültesine Üniversitelerarası Seçme ve Yerleştirme
Merkezi’nin düzenlediği sınavlarda Fen puanına göre öğrenci alınmaktadır.
Son 11 yılda Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesine giren öğrencilerin
aldıkları en yüksek ve en düşük puanlar Tablo 2’de gösterilmiştir.
Tablo 2. Son beş yılda Fakültemize kayıt yaptıran öğrencilerin en düşük ve en
yüksek puanları
Öğretim Yılı
En düşük puan
En yüksek puan
2001–2002
205.046
215,344
2002–2003
203.452
212.274
2003–2004
347.725
361.465
2005–2006
351.353
366.678
2006–2007
333.143
349.972
2007-2008
346.802
357.665
2008-2009
344.487
350.247
2009-2010
342.175
365.002
2010-2011
2011-2012
501.303
493.997
512.003
524.276
2012-2013
460.756
493.372
2013-2014
431,418
480,801
2014-2015
424,620
450,927
20
III. EĞİTİM-ÖĞRETİM
Genel Bilgiler
Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesinde lisans eğitimi 2005–2006
eğitim-öğretim yılına kadar 4 yıl olarak sürdürülmüş ve mezunlarımıza
Eczacılık Fakültesi Lisans Diploması ile Eczacı unvanı verilmiştir. Ancak
2005–2006 eğitim-öğretim yılından itibaren Türkiye’deki diğer Eczacılık
Fakültelerinde olduğu gibi Fakültemizde de Eczacılık eğitimi 5 yıl olarak
uygulanmaya başlanmıştır. Beş yıllık eğitim programı, Avrupa Komisyonu
Eczacılık Eğitimi Tavsiye Komitesinin öngörüleri temel alınarak hazırlanmış
ve daha iyi bir eczacılık hizmeti verebilecek eczacıların yetiştirilebilmesi
amacıyla ders programlarına yeni bazı zorunlu ve seçmeli dersler ilave
edilmiştir. Bu program kapsamında, ilk 4 yılda çekirdek bir müfredat
programı uygulanmaktadır. Beşinci yılda ise öğrenciler; eczane, hastane,
endüstri eczacılığı alanlarından bir tanesini tercih ederek, alanda açılan
derslerden isteklerine bağlı olarak bir kısmını seçer ve buna ek olarak bir
mezuniyet projesi hazırlar. 5 yıllık eğitim süresinde 6 aylık staj zorunludur.
Stajın bir kısmı 2. 3. ve 4. yıl eğitim-öğretim dönemlerini takiben yaz
aylarında ve son iki aylık kısmını ise onuncu yarıyıl eğitim-öğretim dönemi
sırasında olmak üzere serbest eczanelerde, hastanelerde, ilaç fabrikalarında
ya da Öğrenci Staj Yönergesinde tanımlanan çeşitli kurum ve kuruluşlarda
yapılır.
Socrates/Erasmus Programı (S/E)
2005–2006 eğitim-öğretim yılından itibaren Avrupa Birliği Genel
Eğitim Programı içerisinde yer alan Yüksek Öğretim Programlarını
kapsayan Socrates/Erasmus programının amacı; üniversiteler arası işbirliği
ile Avrupa’daki yüksek öğretimin kalitesini arttırmaktır. Bu program
çerçevesinde Avrupa Birliği üye ve aday ülkeleri arasında üniversite
öğrencileri karşılıklı olarak değiştirilmektedir. Fakültemiz, 2006–2007
eğitim-öğretim yılı itibarı ile yaklaşık 24 Avrupa Birliği ülkesi üniversiteleri
ile öğrenci değişim programları konusunda karşılıklı olarak anlaşma
imzalanmıştır. Bu çerçevede isteyen öğrencilerimizin bir kısmı, programların
uyuşması halinde eğitimlerinin en fazla bir yılını karşılıklı anlaşma yapılmış
olan Eczacılık Fakültelerinde tamamlayabilirler. Bugüne kadar, S/E
programından toplam 60 lisans öğrencimiz yararlanmıştır.
21
Fakültemizden bir görünüm
IV. ÖĞRETİM ELEMANLARI
Eğitim-öğretim olanakları kapsamında Fakültemizde 56 Profesör, 10
Doçent, 7 Yardımcı Doçent, 54 Araştırma Görevlisinden oluşan toplam
127 öğretim elemanı ve 76 idari personel ve yardımcı hizmetli görev
yapmaktadır.
V. FAKÜLTEMİZDEKİ BÖLÜMLER
Kütüphane
Fakültemizde bulunan 2 katlı modern kütüphane 2002 yılında yeniden
inşa edilerek öğrencilerimiz ile öğretim elemanlarımızın yararlanımlarına
sunulmuştur. Halen kütüphanede yaklaşık 18.000 eser bulunmaktadır.
Bunların çoğu, kitap ve süreli yayın olmakla birlikte yüksek lisans ve
doktora tezleri de mevcuttur. Öğrencilerimiz, ödünç kitap servisi ile
çalışmalarında kaynak olarak kullanabilecekleri kitapları, bir süre için ödünç
alabilmektedir. Kütüphanede kullanıcıların yararlanabileceği modern
konfigürasyona sahip 4 bilgisayar bulunmaktadır ve bu bilgisayarlar internet
ağına bağlıdır.
22
Kütüphanemizden görünümler
Bilgisayar ağı
Fakültemizin tüm birimlerini Ankara Üniversitesi Rektörlüğü, Bilgi
İşlem Merkezine bağlayan bilgisayar ağı, 1996 yılında kurulmuştur. Ancak
bu yapının eski oluşu nedeniyle 2007 yılında yeni ve modern kablolama
sistemi kurulmuştur. Bu çalışma da A ve B blok binalarına iki adet akıllı
dağıtıcı konarak sistemin daha güvenli kullanımı sağlanmıştır.
Fakültemizdeki toplam bilgisayar sayısı 600 dur. Bu ağdaki internet
bağlantısı, Rektörlüğümüzde bulunan sunucu ile yapılmaktadır.
Fakültemizdeki tüm birimlerin yanı sıra, öğrencilerimiz kendilerine ait olan
2 modern bilgisayar laboratuarında Bilgisayar derslerini yapabilmekte ve
öğrencilerimize Üniversitemize kaydolur olmaz verilen kullanıcı numaraları
ile bu laboratuarlardaki bilgisayarlardan yararlanabilmektedir.
Öğrenci bilgisayar
laboratuarı
23
MERKEZ LABORATUARI
Fakültemizde araştırma ve projelerde yoğun olarak kullanılan büyük
cihazların bulundu 2 adet Merkez Laboratuarı, 1997 yılında kurulmuş ve
faaliyete geçmiştir. Bu merkezde, 1 UV spektrofotometresi, 1 adet IR
spektrofotometresi, 4 adet yüksek basınçlı sıvı kromatografısi, 2 adet
liyofilizatör, 2 adet elektrokimyasal analizör, 1 adet jel görüntüleme sistemi,
1 adet gama sayıcı, 2 adet fotoğraf çekme düzenekli mikroskop, 1 adet
NMR, 1 adet kapiller elektroforez, 1 adet Elementel analiz, 1 adet GC-MS
ve 1 adet LC-MS cihazı bulunmaktadır. Günümüzde söz konusu bu merkez
tam kapasite ile araştırıcılara hizmet vermektedir.
Merkez laboratuarı
24
ARAŞTIRMA VE UYGULAMA ECZANESİ
Ankara Üniversitesi Sağlık, Kültür ve Spor Dairesi tarafından
üniversitemize sunulmakta olan hizmetlerin yanı sıra, Fakültemiz Döner
Sermaye İşletmesine bağlı Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Eğitim ve
Uygulama Eczanesi bulunmakta olup üniversitemiz öğrencilerinin ilaç ve
tıbbi malzeme gereksinimi bu eczaneden karşılanmakta ve Eğitim ve
Uygulama eczanesinde öğrencilerimiz öğrencileri zorunlu stajlarını
yapmaktaydılar, Ancak Eczane, Sosyal Güvenlik Kurumu sistemine üye
olamaması nedeniyle ilaç satışı yapamamış ve Faaliyeti Ocak 2014 itibariyle
durdurulmuştur.
PARENTERAL ÇÖZELTİ MERKEZİ
Fakültemize bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren Parenteral Çözelti
Merkezi, Ankara Üniversitesi İbn-i Sina Hastanesi kompleksi içerisinde
bulunmaktadır. Modern ve İyi İmalat (GMP) kurallarına uygun olarak
kurulan bu merkez, üretim yeri ruhsatı almıştır ve şu anda merkezde ikisi
bazik beşi asidik olmak üzere 7 adet diyaliz çözeltisi ruhsatlı olarak
üretilmektedir. Mevcut kapasitesi ile merkezimiz halen Üniversitemiz Tıp
Fakültesinin diyaliz çözeltileri ihtiyacını karşılamakla birlikte; daha fazla
miktarlarda diyaliz çözeltisi yapabilecek kapasitededir.
HAYVAN EVİ
Deneysel çalışmalarda kullanılan değişik türde deney hayvanlarının
bakımı ve izlenmesi için 1999 yılında kurulmuş olan modern deney
hayvanları ünitesi, Fakültemiz arka bahçe kapısı girişinde inşa edilmiş küçük
bir ünite halindedir.
MÜZE
Eczacılık Müzemiz üç kısımdan oluşmaktadır:
İlaç Müzesi; Osmanlı Dönemi ile Cumhuriyet’in ilk 30 yılında kullanılan hazır ilaçlar,
ilaç yapımında kullanılan ilaç hammaddeleri ve bitkilerden hazırlanan ekstreler yer
almaktadır. Yaklaşık 1000’e yakın nesne burada sergilenmektedir.
Cihaz Müzesi; Fakültemiz kuruluşundan beri kullanılan ancak değişik nedenlerden
dolayı kullanım dışı kalmış cihazların da bulunduğu bir müzedir. Bu cihazların küçük
olanları özel yaptırılan dolaplarda büyük olanlar ise açıkta sergilenmektedir.
Müzemizin bu kısmında mikroskoplar, teraziler ve ilaç analizi ve araştırmalarda
kullanılan değişik cihaz ve aletler yer almaktadır.
25
Her iki müze daha önceki yıllardan beri hizmet vermekte olup yeniden düzenlenen
mekanlarda sergilenmeye başlamıştır.
Müze Eczane; Eczacılık Müzesi’nin üçüncü ünitesini oluşturmaktadır. 1900’lü yılların
bir eczanesi canlandırılmıştır. Müze Eczane iki kısımdan meydana geliyor. Majistral
diye bilinen elde yani eczanede yapılan ilaçların hazırlandığı kısım. Bu kısım bir ilaç
üretim yeri olarak da bilinmektedir. Doktorlar tarafından reçeteye yazılan ilaç formülleri
burada hazırlanmaktadır. Bu kısımda teraziler, havanda ilaç yapımı için gerekli aletler,
göz merhemi ve göz damlası hazırlanmasında kullanılan mini otoklav ile ilaç etkin
maddeleri ve bitkisel ekstreler yer almaktadır. Eczanenin ilaç yapma kısmında
hazırlanan ilaçlar eczanenin reçete kayıt defterine yazıldıktan sonra hastaya bir
pencereden verilmektedir. Eczanemizde 1925-1970 yılları arasında 3 eski eczanenin
reçete kayıt defterleri yer almaktadır.
Müzemiz halkımızın ziyaretine her zaman açıktır. Yine Eczacılık Müzemiz
öğrencilerimizin eğitiminin bir parçası olarak kullanılmaktadır. Burası öğrencilerimize
50-100 sene önceki eczacılık ile günümüzün eczacılık mesleğini mukayese etme imkanı
vermektedir. Müze Eczanemiz 100 yıl önceki yapısı ile günümüz eczanesini
karşılaştırma yapılabilmektedir. Bugün ilaçlar yanında ilaç dışı ürünlerin de eczane
eczacılığında belirli bir ağırlığı bulunmaktadır.
Müzemizde kolleksiyon olarak çok değerli parçalar yer almaktadır. Bunlar için birkaç
örnek vereyim. Cam tüp içinde enjeksiyon preparatları ve serum fizyolojikler. Bunlar
ince camdan yapılmış bu nedenle saklanması ve korunması çok zor ürünlerdir. Ancak
sağlam bir şekilde saklanabilmiş ve müzede yerini almıştır. 1900’lu yıllara ait
müstahzarlar yani hazır ilaçlar orijinal ve iyi korunmuş ambalajlar içinde müzede
sergilenmektedir.
Eczacılık Müzesi, Fakültemizin kuruluş tarihi olan 16 Aralık 2013 Pazartesi saat 16.00
da resmi bir törenle açılmıştır.
26
Cihaz ve ilaç müzeleri
KONGRELER
Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesince 1989 yılından başlayarak
ilk altısı 2 yılda bir olmak üzere Uluslararası Kongre takvimlerine giren ve
7.den itibaren 3 yılda bir düzenlenmekte olan Uluslararası Eczacılık
Bilimleri Sempozyumu düzenlenmektedir. Bu kongrenin 10. su 26-29
Haziran 2012 tarihlerinde yine fakültemizde yapılmıştır. Bu kongrelere, her
seferinde giderek artan sayıda yerli ve yabancı araştırmacılar katılmış ve
eczacılığın çeşitli alanlarında gerçekleşen yeni bilimsel çalışmalar
sunulmuştur. Bunun yanı sıra, Fakültemizdeki Anabilim Dallarındaki
öğretim elemanları kendi alanları içinde düzenlenmekte olan kongre,
sempozyum ve diğer bilimsel toplantılara katkıda bulunmakta ya da
doğrudan doğruya bu toplantıları düzenlemektedir.
27
ISOPS-10 dan Görünümler
28
29
50. Yıl Ormanı Fidan Dikimi
30
Uyum Programı Görüntüleri
31
FAKÜLTE DERGİSİ
Fakültemiz öğretim üye ve
yardımcılarının yurtiçi ve yurtdışı
bilimsel araştırmalara vermiş olduğu
önemin bir başka göstergesi ise,
1971’den beri düzenli olarak yayımlanmakta ve yurtdışı indekslerde yer
almakta olan Ankara Üniversitesi
Eczacılık
Fakültesi
Dergisidir.
Bugüne kadar bu derginin 39 cilt ve
94 adet sayısı basılmıştır. Dergide,
hem Fakültemiz öğretim elemanlarının
hem de Türkiye’de ve tüm dünyada
Eczacılık eğitimi veren kurum ve
araştırmacıların araştırma ve derleme
niteliğindeki makaleleri yayımlanabilmektedir. Bu dergiye ek olarak,
Fakültemiz tarafından bastırılmış ders
kitabı ve referans kitap niteliğinde
103 adet yayın bulunmaktadır.
Fakültemiz dergisinin kapağı
HOBİ ODALARI
Fakültemizde 2003 yılında B Blok -1. katta Fakültemiz öğrenci,
öğretim elemanı ve idari personeline hizmet verilecek şekilde küçük bir spor
salonu kurulmuştur. Bunun dışında aynı katta yine Fakültemiz, öğrenci,
öğretim elemanı ve idari personelin hizmetine sunulan müzik, resim ve el
işleri salonları bulunmaktadır.
32
Hobi Odaları
SOSYAL HİZMETLER
Öğrencilerimiz, katkı payları, barınma, beslenme, sağlık, sosyal ve
kültürel etkinlikler, spor, burs olanakları gibi konularda daha ayrıntılı bilgiyi
Üniversitemiz web sitesindeki, hizmetler olanaklar bölümünden internet
aracılığı ile alabilirler.
ÖĞRENCİ YEMEKHANESİ
Fakültemiz giriş katında yer alan modern bir yemekhanede 350
öğrenci aynı anda öğle yemeği yiyebilmektedir. Bunun yanı sıra, yine
Fakültemiz zemin katında öğrenci ve öğretim elemanlarının
yararlanabileceği bir kafeterya da bulunmaktadır.
33
ÖĞRENCİ KULÜPLERİ
Fakültemizde Kız ve erkek basketbol, voleybol, erkek futbol
kulüpleri ile fotoğrafçılık ve tiyatro grupları bulunmaktadır. Spor kulüpleri,
gerek üniversitemiz bünyesinde gerekse üniversitemiz dışındaki resmi
yarışmalarda Fakültemizi temsil etmektedir. Bu kulüplerden başka 1995
yılında kurulmuş olan ve Avrupa Eczacılık Federasyonuna bağlı olarak
çalışmalarını yürütmekte olan AUPSG grubu kurulduğu tarihten itibaren
başarılı çalışmalar yapmaktadır. Ayrıca Atatürkçü Düşünce Topluluğu, Halk
Oyunları Topluluğu, Bilim ve Sanat Topluluğu, Müzik Topluluğu,
Toplumsal Dayanışma Topluluğu da bulunmaktadır.
ANETİT 1999 yılı Ekim ayında çalışmalarına başladı. Ancak resmi
kuruluş tarihi 01.01.2000 dir. 2000 yılından günümüze gelinceye dek zor
koşulları aşmayı başararak her yıl en az bir tiyatro eserini sergilemektedirler.
Tiyatro Gösterisi
Folklor Gösterisi
34
5. sınıf öğrencilerin Araştırma Projelerinin poster sunumu
35
MEZUNLARIN İŞ OLANAKLARI
Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi mezunlarının iş bulma
olanakları oldukça geniştir. Mezunların büyük bir çoğunluğu serbest eczane
açmakla birlikte, hastanelerde, ecza depolarında, resmi ve özel araştırma
merkezlerinde, Sağlık Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatlarında, Milli
Savunma Bakanlığı ve çeşitli kuvvetlere bağlı askeri hastane ile kuruluşlarda
ve ilaç sanayinde iş bulma olanaklarına sahiptir. Bu kurumların yetkilileri
davet edilerek öğrencilerimizin eğitim ve beceri kazanmalarına yönelik
çalışmalar yapılmakta, staj fırsatı yaratılarak kariyer planlamasına önem
verilmektedir. Bu kapsamda, özellikle son sınıf öğrencilerine yönelik olarak
eğitimleri sırasında konuşmacılar davet edilerek mesleki gelecekleri için
neler yapabilecekleri konusunda bilgi edinmelerine yardımcı olunmaktadır.
Bunlar dışında, sözü edilen tüm bu kurumların temsilcileri
ile
Dekanlığımızca zaman zaman toplantılar yapılarak mezunlarımızdan
beklentilerinin neler olduğu belirlenmekte ve programlarımız düzenlenirken
onların önerileri dikkate alınmaktadır.
Bugüne kadar, mezunlarımız çeşitli kamu ve özel sektör kurumlarında
üst düzey yönetici kadrolarına yükselme fırsatı bulmuş ve bulmaktadırlar.
Bu görevler arasında Sağlık Bakanlığı, İlaç ve Eczacılık Genel Müdürlüğü,
Genel Müdür Yardımcılığı, Daire Başkanlığı, İlaç Endüstrisinde Fabrika
Müdürlüğü, Bölüm Yöneticiliği gibi görevler sayılabilir.
36
Mezun öğrencilerimizden bir grup
37
VI. ÖRGÜT YAPISI
a. İdari Yapı
Dekan
Prof. Dr. Maksut COŞKUN
Dekan Yardımcısı
Prof. Dr. Gülbin ÖZÇELİKAY
Fakülte Sekreteri
Murat SEZER
FAKÜLTE KURULU
Prof. Dr. Maksut COŞKUN (Dekan)
Prof. Dr. Nilüfer TARIMCI
Prof. Dr.
Prof. Dr. Serpil NEBİOĞLU
Prof. Dr. Tanju ÖZÇELİKAY
Prof. Dr.TuncaGülALTUNTAŞ
Prof. Dr. Meral TUNÇBİLEK
Doç. Dr. Ceyda Sibel KILIÇ
Doç.Dr. Murat PALABIYIK
Yrd. Doç. Dr. Müge KILIÇARSLAN
YÖNETİM KURULU
Prof. Dr. Maksut COŞKUN (Dekan)
Prof. Dr. Gülbin ÖZÇELİKAY
Prof. Dr. Fügen AKTAN
Prof.Dr.Özlem Temiz ARPACI
Doç. Dr. Tansel COMOĞLU
Doç. Dr. Ahmet Oğuz ADA
Yrd. Doç. Dr. Tangül ŞEN
b. Akademik Yapı
Bölüm ve Anabilim Dalları
1982 yılında, Yükseköğrenim Kurumu’nun kuruluşunu takiben, o
tarihe kadar kürsüler şeklinde akademik çalışmaların sürdürülmekte olduğu
Fakültemizin akademik yapısı 3 temel bölüm altında yer alan 10 anabilim
dalı şeklinde organize edilmiştir. Temel Eczacılık Bilimleri bölümünde;
Analitik Kimya, Biyokimya, Farmasötik Mikrobiyoloji Anabilim Dalları,
Eczacılık Meslek Bilimleri bölümünde; Eczacılık
İşletmeciliği,
Farmakoloji, Farmasötik Botanik, Farmakognozi, Farmasötik Kimya,
Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalları ve Eczacılık Teknolojisi
bölümünde ise Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı bulunmaktadır. Bütün
38
anabilim dallarında lisans ve lisansüstü derslerin yanı sıra diğer akademik
çalışmalarla birlikte araştırma faaliyetleri yürütülmektedir.
I- Temel Eczacılık Bilimleri Bölümü
1- Analitik Kimya Anabilim Dalı
İletişim Adresi: Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Analitik
Kimya Anabilim Dalı, Tandoğan, 06100, Ankara, Türkiye
Tel: +90 312 2033170
E-mail: [email protected]
Web: www.pharmacy.ankara.edu.tr/analitik kimya
ANABİLİM DALININ TANITIMI:
Analitik Kimya Anabilim Dalı, Analitik Kimya Teorik ve Analitik
Kimya Uygulama ve Genel Kimya derslerini vermektedir. Analitik Kimya
1960 yılından beri Fakültemiz eğitim programında yer almaktadır.
Başlangıçta, bölümde sadece bir öğretim üyesi varken şu anda 3 profesör, 2
doçent, 1 yardımcı doçent ve 3 araştırma görevlisi yer almaktadır.
Bahsedilen zaman dilimi içerisinde iki öğretim üyesi emekli olmuştur.
Analitik Kimyada temel araştırma alanı ilaç analizleridir. Bu amaçla,
yeni yöntemler geliştirilmekte ve bunların hem ilaç hammaddelerine
uygulanması hem de ticari preparatların rutin analizlerinde kullanılır hale
getirilmesi için çalışılmaktadır. Bu çalışmalarda spektrofotometrik,
kromatografik, elektrokimyasal ve kemometrik yöntemler sıklıkla
kullanılmaktadır. Ayrıca ilaç etken maddelerinde mekanizma çalışmaları için
elektrokimyasal yöntemlerden de yararlanılmaktadır. Şu anda doktora
programımızda 5, yüksek lisans programımızda 25 öğrenci bulunmaktadır.
Anabilim
Dalı
laboratuarında,
UV-VIS
Spektrofotometre,
Kondüktometre, HPLC, pH metre bulunmaktadır. Çalışmalarımızda
kullandığımız Spektrofluorimetre, Elektrokimyasal Analizör, FTIR, CE,
LC/MS gibi diğer cihazlar ise Fakültemiz Merkez laboratuarında
bulunmaktadır.
Öğretim Üyeleri ve Araştırma Görevlileri:
Prof. Dr. Feyyaz ONUR (Anabilim Dalı Başkanı)
Prof. Dr. Nevin ERK, Prof. Dr. Sibel A. ÖZKAN, Prof. Dr. Erdal
DİNÇ, Prof. Dr. Bengi USLU, Yrd. Doç. Dr. Saadet DERMİŞ, D o ç . Dr.
Murat PALABIYIK, Dr. Özgür ÜSTÜNDAĞ, Dr. Burcu DOĞAN, D r .
Gökhan ÇAĞLAYAN, Araş.Gör. Burçin BOZAL, Kim. Sevinç TUNÇAĞIL,
Kim. Mehmet GÜMÜŞTAŞ, Araş.Gör. Zehra Ceren ERTEKİN, Araş Gör.
Engin ER.
39
2- Biyokimya Anabilim Dalı
İletişim Adresi: Ankara Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Biyokimya
Anabilim Dalı, Tandoğan, 06100, Ankara, Türkiye
Tel: +90 312 2033052
E-mail: nebioglu@ ankara.edu.tr
Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesinde 1961 yılında kurulan
Biyokimya disiplini, 1965 yılında Anabilim Dalı haline gelerek faaliyetine
başlamıştır. Eczacılık Fakültesi Lisans öğrencilerine temel biyokimya ve
özellikle insan biyokimyası alanında gerekli bilgileri vermek amacı ile
kurulan anabilim dalı daha sonra açılan yüksek lisans ve doktora programları
çerçevesinde hizmet alanlarını genişletmiştir. Anabilim Dalında halen 4
profesör, 1 doçent ve 3 araştırma görevlisi olarak toplam 8 öğretim elemanı
görev yapmaktadır. Diyabetik
komplikasyonlar, aterosiklerotik risk
faktörleri, oksidan stres ve antioksidan sistemler, lipoproteinler ve nitrik
oksit bağımlı metabolik sistemler ve apoptozis anabilim dalının başlıca ilgi
alanlarıdır.
Anabilim Dalı laboratuvarında, soğuk oda, derin dondurucu,
spektrofotmetre, PAA jel elektroforezi, ultrasonik parçalayıcı, termostatlı su
banyoları, masa üstü soğutmalı santrifuj, Gaz kromatografîsi ve yüksek
basınçlı sıvı kromatografîsi cihazları bulunmaktadır. Bunlara ilave olarak
öğretim elemanları, Fakültemiz Merkez Araştırma laboratuvarında bulunan
ultrasantrifîij, HPLC, liyofilizasyon cihazı ve kapiller elektroforez gibi
cihazlardan da, yararlanabilmektedir.
Prof. Dr. Serpil Nebioğlu (Anabilim Dalı Başkanı)
Prof. Dr. Zeliha BÜYÜBİNGÖL, Prof. Dr. Bilgehan DOĞRU, Prof.
Dr. Fügen AKTAN, Prof. Dr. Net DAŞ EVCİMEN, Dr. Arzu KARABAY,
Dr. Filiz BAKAR, Ecz. Ecem KAYA.
3- Farmasötik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
İletişim Adresi: Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmasötik
Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Tandoğan, 06100, Ankara, Türkiye
Tel: +90 312 2033190
40
Farmasötik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı 12.05.1965 tarihinde
kurulmuş olup, Anabilim Dalı Başkanlıkları sırasıyla; Prof.Dr. Behiç ONUL
(1965/1968), Prof.Dr. A.Cemal OMURTAG (1968/1979), Prof.Dr. Kemal
ÖZSAN (1979/1982) ve Prof.Dr. Ahmet AKIN (1982/halen devam ediyor)
Prof.Dr. Sulhiye YILDIZ (2014/halen devam ediyor), tarafından
yürütülmüştür.
Anabilim Dalı’nda; Eczacılık Fakültesi lisans öğrencilerine temel
mikrobiyoloji, farmasötik mikrobiyoloji ve immunoloji, insanlarda
infeksiyon etkeni mikroorganizmalar, hastalıkları, epidemiyolojileri, tedavi
ve korunma yöntemleri hakkında bilgi verilmenin yanında, konularla ilgili
uygulamalara da yer verilmektedir. Doğal ve sentetik ilaç etken maddelerinin
antimikrobik aktiviteleri ile ilaç ve kozmetiklerin mikrobiyolojik kalite
kontrolleri ve kliniğe yönelik araştırmalar yapılmaktadır.
Sağlık Bilimleri Entitüsü bünyesinde ise farmasötik mikrobiyoloji
tezli/tezsiz yüksek lisans ve doktora programları çerçevesinde eğitim ve
araştırma hizmeti sürdürülmektedir.
Anabilim Dalı Laboratuvarı’nda; ultra viyole lambası, derin
dondurucu (-80 /-20oC), CO2’li inkübatör, masaüstü soğutmalı santrifüj,
pastör fırını, termostatlı, çalkalamalı su banyosu, pH metre, etüvler, doku
kültürü mikroskobu, dansitometre, dikey jel elektroforezi, otoklavlar, çeşitli
mikroskoplar, üçlü Sartorius filtre cihazı bulunmaktadır.
Prof.Dr.Sulhiye
YILDIZ,
Prof.Dr.
Nurten
ALTANLAR,
Yrd.Doç.Dr.Müjde ERYILMAZ, Dr. Banu KAŞKATEPE, Uzm.Bio.Merve
Eylül BOZKURT, Araş.Gör Süleyman KAYAN, Araş.Gör. Duygu
ŞİMŞEK.Araş.Gör. Hilal ÇUHADAROĞLU.
II- Eczacılık Meslek Bilimleri Bölümü
1- Eczacılık İşletmeciliği Anabilim Dalı
İletişim Adresi: Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Eczacılık
İşletmeciliği Anabilim Dalı, Tandoğan, 06100, Ankara, Türkiye
Tel: +90 312 2033128
Anabilim Dalı, Eczacılığa Yönelme, Eczacılık Tarihi ve Deontoloji,
Eczacılık Mevzuatı ve İşletmeciliği dersleri ile Uygulama Eczanesindeki
stajdan sorumludur. Eczacılığa Yönelme dersleri 1. sınıf öğrencilerine
yönelik olup, öğrencilere üniversiteyi, fakülteyi, eczacılık mesleğini tanıtan,
41
eczacılığa giriş niteliği taşımaktadır. Eczacılık Tarihi ve Deontoloji dersinde
eczacılığın geçirdiği aşamalar tarih metodolojisi içinde anlatılmaktadır.
Türkiye eczacılık tarihine ağırlık verilmekte, ilaç sanayii tarihçesi
anlatılmakta, deontoloji ve etik kavramları ile çeşitli ülkelerdeki ve
Türkiye'deki uygulamalar 2. sınıf öğrencilerine aktarılmaktadır. 4. sınıfta
verilen Eczacılık Mevzuatı ve İşletmeciliği dersinde ise Eczacılık mesleği ile
ilgili kanun, yönetmelik, tüzük ve tebliğlere değinilerek Genel İşletme
bilgileri ve Eczacılık etiği konusunda vaka tartışmaları yapılmaktadır.
Prof. Dr. Sevgi ŞAR (Anabilim Dalı Başkanı)
Prof. Dr. Gülbin ÖZÇELİKAY, U z m . Ecz. Gizem AYKAÇ, Ecz. Miray
ARSLAN, Ecz. Mehmet Barlas UZUN.
2- Farmakoloji Anabilim Dalı
İletişim Adresi: Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmakoloji
Tel: +90 312 2033140
Farmakoloji Anabilim Dalı Eczacılık Fakültesi'nin Farmakoloji,
Fizyoloji ve Tıbbi İlk Yardım dersleri ile Çankırı Sağlık Yüksekokulu’nun
farmakoloji derslerinden sorumludur. Farmakoloji Anabilim Dalı’nda 5
öğretim üyesi ve 6 araştırma görevlisi çalışmaktadır. İlk yarıyılda
öğrencilere farmakokinetiğin temel prensipleri ve ilaç-reseptör teorisinden
toplumda ilaç kullanımının önemi ve uygulamalarına kadar uzanan bir
aralıkta genel farmakoloji tanıtılmaktadır. Öğrencilere ilaç etkisinin oluşma
sürecinin yanı sıra, molekülden başlayıp ilaç oluşumuna kadar geçen süreç
de tanıtılır. Birinci yarıyılın ikinci bölümü ve ikinci yarıyılın tamamında
"spesifîk organ sistemlerine Otonom ve Santral Sinir Sistemleri,
Kardiyovasküler Sistem, Gastrointestinal Sistem, Solunum Sistemi) etki
eden ilaçlar anlatılmaktadır. Kemoterapötik ilaçlar da derslerimizin
kapsamında ele alınmaktadır. Genel olarak, sistemin patofizyolojisinin
tanıtılmasından sonra bu sisteme etki eden ilaçlar anlatılmaktadır. Bunun
yanısıra yine sistem için ilaç-reseptör ve ilaç-ilaç etkileşmeleri üzerinde
durulan konulardır. Sağlık bilimlerinde güçlü bir farmakoloji altyapısının
önemi kabul edilen bir gerçektir. Bu nedenle ders programımızı sürekli
güncellemek ve öğrenciyi motive edecek bir sınıf atmosferi oluşturmak
hepimizin önceliklerindendir. Derslerimiz yalnızca teorik olmakla sınırlı olsa
42
da tüm lisans öğrencilerimiz araştırmalarımızı izleme için her zaman
anabilim dalımızda bize katılabilmektedirler.
Anabilim dalımız, üniversite ve Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma
Kurumu (TÜBİTAK) kaynaklarından sağladığı desteklerle sağlam bir
araştırma profiline sahiptir. Araştırmalarımız şu alanlarda yoğunlaşmıştır:
Diyabetin yol açtığı kardiyovasküler komplikasyonlar; diyabetik dislipidemi
ve tedavisi; insulin rezistansı ve insulin duyarlılık artırıcılar; oksidatif stress
ve antioksidanlar. Daha çok deneysel diabet modelleri ve insulin rezistansı
modelleri ile çalışmaktayız. Laboratuarımız, in vitro ve in vivo farmakolojik
araştırmalar yürütebilecek donanıma sahiptir. Moleküler biyoloji
laboratuarımızı da yeni projelerle her geçen gün yenilemekteyiz.
Prof. Dr. Tanju ÖZÇELİKAY (Anabilim Dalı Başkanı)
Prof. Dr. Melih ALTAN, Prof. Dr. Nuray ARI, Prof. Dr. Gülgün OZANSOY,
Prof. Dr. Serap GÜR, Prof.Dr. Arzu ONAY-BEŞİKCİ, D o ç . Dr. Ebru ARIOĞLU,
Dr.Işıl ÖZAKCA, Uzm.Ecz.Gizem KAYKI, Ecz. Didem YILMAZ, Ecz. Mesut
ÇİÇEK, Araş.Gör. Berna GÜVEN, Araş. Gör. İrem KARAÖMERLİOĞLU, Araş.Gör.
Aysu SELÇUK
3- Farmasötik Botanik Anabilim Dalı
Botanik Anabilim Dalı, Tandoğan, 06100, Ankara, Türkiye
Tel: +90 312 2033001
Farmasötik Botanik Anabilim Dalı, Ankara Üniversitesi Eczacılık
Fakültesi’nin ilk kurulan kürsülerinden biridir (12.5.1965). 1976 yılına
kadar, kürsü profesörü ve başkanı olan Prof. Dr. Kamil KARAMANOĞLU
tarafından yönetilmiştir. Onun, Mayıs 1976’da vefatından sonra, o dönemde
kürsüde başka öğretim üyesi bulunmadığından 3 Eylül 1976 tarihinde
Farmakognozi Kürsüsü’ne bağlanmıştır. İki kürsü 5 Mayıs 1981’de tekrar
ayrılmış ve Prof. Dr. Nevin TANKER bu tarihten 1998 yılında yaş
haddinden emekli olana dek anabilim dalı başkanlığını sürdürmüştür. Daha
sonra anabilim dalı başkanı olan Prof. Dr. Mehmet KOYUNCU’nun Van
100. Yıl Üniversitesi’nde geçici olarak görevlendirilmesi nedeniyle 20002006 yılları arasında Prof. Dr. Maksut COŞKUN, 22 Eylül 2006 Haziran
2011 tarihlari arasında Prof. Dr. Mehmet KOYUNCU anabilim dalı
başkanlığı görevini yürütmüştür. Haziran 2011 tarihinden itibaren Prof. Dr.
Maksut COŞKUN anabilim dalı başkanıdır.
43
Farmasötik Botanik Anabilim Dalı’na bağlı olan Ankara Üniversitesi
Eczacılık Fakültesi Herbaryumu (AEF), 1965 yılında Prof. Dr. Kamil
KARAMANOĞLU tarafından kurulmuştur. Bugüne kadar yurdumuzun
hemen her bölgesinden, fakültemiz öğretim üyelerinin topladığı ve Ankara
Üniversitesi Fen Fakültesi’nden alınan P.H. DAVIS’in örnekleri ile birlikte
25 binden fazla bitki örneği içermektedir. AEF, özellikle tıbbi bitkiler
alanında ihtisaslaşmış bir herbaryum olarak, ulusal ve uluslararası alanda iyi
tanınmaktadır.
Prof. Dr. Maksut COŞKUN (Anabilim Dalı Başkanı)
Prof. Dr. Ayşegül KÖROĞLU, Doç.Dr. Ayşe Mine GENÇLER
ÖZKAN, Doç.Dr.Ceyda Sibel KILIÇ, Uzm.Bio.M.Mesud HÜRKUL, Bio.
Gülnur EKŞİ, Ecz. Derya POLAT, Araş.Gör Songül KARAKAYA,
Araş.Gör. Burak BIYIK.
4- Farmakognozi Anabilim Dalı
İletişim Adresi: Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Farmakognozi
Tel: +90 312 2033190
Farmakognozi Anabilim Dalı, lisans öğrencilerine 4 yarıyıl boyunca
verilen farmakognozi teorik ve laboratuar derslerinin öğretiminden
sorumludur. Anabilim Dalında 5 öğretim üyesi ve 9 araştırma görevlisi
bulunmaktadır.
Farmakognozi teorik derslerinde glusitler, oligoholozitler ve
poliholozitler, heterozitler (kardiyoaktif heterozitler, flavonozitler,
siyanogenetik heterozitler, saponozitler, fenol heterozitleri v.b.), alkaloitler,
protitler, enzimler, aşı ve serumlar, antibiyotikler, uçucu yağlar, reçineler,
latekseler ve katranların genel özellikleri (tanım, fiziksel özellikler, tanıma
reaksiyonları, elde edilişleri, miktar tayinleri, etki ve kullanışları) verilmekte
ve daha sonra da bu etken maddeleri taşıyan droglar tek tek ele alınıp
anlatılmaktadır.
Laboratuar çalışması olarak da teorik derslerde anlatılan konularla
ilgili tanıma reaksiyonları, elde ediliş yüntemleri, farmakope analizleri ve
miktar tayinleri klasik yöntemler ve UV spektroskopisi, YBSK, GC gibi
modern yöntemler uygulanarak yapılmaktadır
44
Anabilim Dalımız güçlü bir araştırma profiline sahiptir; üniversite
kaynaklarınca desteklenmektedir. Araştırmalarımız, doğal kaynaklardan
etken bileşiklerin izolasyonu üzerinde yoğunlaşmıştır. Laboratuarımız, doku
kültürü, izolasyon ve teşhis çalışmaları ile miktar tayini çalışmaları için
uygun biçimde donatılmıştır.
Prof. Dr. Gülçin SALTAN (Anabilim Dalı Başkanı)
Prof.Dr.Engin ŞARER, Prof.Dr.Belma KONUKLUGİL, Prof.Dr.
Murat KARTAL, Prof. Dr.Levent ALTUN, Prof.Dr.Betül SEVER,
Prof.Dr.Alev TOSUN, Doç.Dr. Özlem ACIKARA, Yard.Doç.Dr. Sinem
ASLAN, Dr. Ecz. Alper GÖKBULUT, Uzm.Ecz.Serkan ÖZBİLGİN, Uzm.
Ecz.Burçin ERGENE, Uzm.Ecz. Ayşe Nur YAZGAN, Araş.Gör.Melek
KARACAOĞLU, Araş.Gör Selman ŞABANOĞLU, Araş.Gör. Ekin
KURTUL.
5- Farmasötik Kimya AnabilimDalı
Kimya Anabilim Dalı, Tandoğan, 06100, Ankara, Türkiye
Tel: +90 312 2033081
Farmasötik Kimya, ideal ilaç geliştirme çalışmaları içinde biyolojik,
tıp ve farmasötik bilimleri bir arada inceleyen bir bilim dalıdır. İlgi alanları
arasında biyolojik aktif moleküllerin tasarımları, sentezleri, kimyasal
yapılarının aydınlatılması, kalitatif ve kantitatif analizleri, kimyasal yapı ile
farmakokinetik ve farmakodinamik özellikleri arasındaki ilişkinin
saptanması, etki mekanizmalarını araştırılması ve biyolojik etki-kimyasal
yapı arasındaki ilişkilerin incelenmesi verilebilir.
Farmasötik Kimya Anabilim Dalı, Eczacılık Fakültesi lisans
öğrencilerinin bu alanındaki eğitimlerinin en iyi şekilde verilmesinden
sorumludur. Anabilim dalı'nda ayrıca Yüksek Lisans ve Doktora olmak
üzere iki ayrı program halinde Lisans Üstü Eğitimi de yürütülmektedir.
Lisansüstü öğrencileri aldıkları yüksek seviyedeki araştırma eğitimi ile
üniversite kariyeri, araştırma enstitüleri, kamu kurumları ve endüstri gibi
alanlara yönelebilmektedirler. Farmasötik Kimya Anabilim Dalı'nda halen
11 profesör, 6 doçent ve 10 Araştırma Görevlisi bulunmaktadır.
Araştırma laboratuarları bünyesinde organik sentez işlemleri için
gerekli alet ve donanım (hidrojenasyon cihazı, çeker ocak sistemleri, ısıtma
45
ve vakum etüvleri, rotary evoparatorler, ergime noktası cihazları, çeşitli
hassasiyette teraziler, UV lambaları, çeşitli ısıtıcı ve karıştırıcılar,
soğutucular, buz makinesi vb.) yer almaktadır.
Bilgisayar destekli ilaç etken madde tasarımı ve moleküler modelleme
yöntemleri için gerekli bilgisayar sistemleri bünyesinde bulunmaktadır.
Enstrümantal analiz cihazlarından fakültemiz merkez-II laboratuarında
bulunan Elementel Analiz (Leco CHNS), LC-MS (Waters-ZQ) ve NMR
(Varian 400 MHz) cihazlarıyla oldukça gelişmiş bir analiz laboratuarı
düzeneğine sahiptir. Araştırma faaliyetleri dışında cihazlar eğitim amaçlı da
kullanılmaktadır.
Prof. Dr. Meral TUNÇBİLEK(Anabilim Dalı Başkanı)
Prof.Dr.Esin AKI, Prof.Dr. İsmail YALÇIN, Prof.Dr. Erdem
BÜYÜKBİNGÖL Prof.Dr.Doğu NEBİOĞLU, Prof. Dr. Hakan GÖKER,
Prof. Dr. Tuncagül ALTUNTAŞ DİNLENÇ, Prof. Dr. İlkay YILDIZ,
Prof. Dr. Gülgün AYHAN KILCIGİL, Prof.Dr. Sibel SÜZEN, Prof. Dr.
Özlem TEMİZ ARPACI, Prof. Dr. Canan KUŞ, Prof. Dr.Oya BOZDAĞ
DÜNDAR, Prof. Dr. Zeynep ATEŞ ALAGÖZ, Prof.Dr. Betül TEKİNER
GÜLBAŞ, Doç. Dr. Mehmet ALP, Dr. Meltem CEYLAN ÜNLÜSOY, Dr.
Selen GÜRKAN, Dr.Tuğba BOLELLİ, U z m . Dr. Kayhan BOLELLİ, Dr.
Çiğdem KARAASLAN, Dr. Zuhal Kılıç KURT, Uzm.Ecz.Dilan KONYAR,
Uzm.Ecz. Serap YILMAZ, Araş.Gör. Özüm ÖZTÜRK, Araş.Gör Fatıma
DOĞANÇ.
6- Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı
Toksikoloji Anabilim Dalı, Tandoğan, 06100, Ankara, Türkiye
Tel: +90 312 2033125
Web adresi: http://www.pharmacy.ankara.edu.tr/toksikol/ Email: [email protected]
Toksikolojinin günümüzdeki işlevi, “Kimyasallar ile biyolojik sistem
arasındaki etkileşmeleri, zararlı sonuçları yönünden inceleyen bilim dalıdır “
veya “Kimyasalların zararsızlık limitlerini belirleyen bilim dalıdır”
şeklindeki tanımlar ile anlatılabilir. Ancak toksikolojinin tanımlayıcı
toksikoloji, klinik toksikoloji, çevre toksikolojisi, endüstri toksikolojisi, adli
toksikoloji, analitik toksikoloji ve ekotoksikoloji gibi alt dalları
düşünüldüğünde her dalın işlevine göre ayrı ayrı tanımlar getirilmesi gerekir.
46
Her kimyasalın doza bağımlı olarak toksik etki gösterebilmesi gerçeği,
toksikolojinin uğraş konusunu ilaç, kozmetik, pestisit, gıda katkısı, ev
temizlik malzemesi ve endüstriyel kimyasallar olarak çok geniş bir alana
yaymaktadır.
20. yüzyılda kimya endüstrisinde hızlı gelişme ile birlikte büyük
bölümü sentetik olmak üzere 70.000’in üzerinde kimyasal madde çeşitli
amaçlarla kullanılmaktadır. Bir yandan kimyasalların yarattığı tehlikeler,
diğer taraftan modern yaşamın sürdürülmesinde bunların artan miktarlarda
kullanılma gerekliliği kimyasalların üretim öncesi ve sonrası zararsızlık
limitlerini belirleyen bir bilim dalı olarak toksikolojinin önemini arttırmıştır.
Kimyasal maddelerin kaynakları, fiziksel, kimyasal ve biyolojik
özellikleri, canlı organizmada uğradığı değişim ve hücresel, biyokimyasal ve
moleküler düzeyde toksisite mekanizmaları, toksik dozları, zararsızlık
limitlerinin belirlenmesi, zehirlenmeler ve tedavileri, çevre ve biyolojik
ortamlardan izolasyonu, nitel ve nicel analizleri, kimyasalların güvenceli
kullanımı için risk analizlerinin yapılması toksikolojinin uğraş alanı içine
girmektedir.
Belirtilen bu bilgiler ışığında Anabilim Dalımızda moleküler
toksikoloji, immunotoksikoloji, metal toksikolojisi, analitik toksikoloji,
genetik toksikoloji, ekotoksikoloji, genetik polimorfizm dallarında çeşitli
araştırma projeleri yürütülmekte olup Anabilim Dalımız gerekli laboratuar
şartlarına ve donanımına sahiptir.
Anabilim dalımızın uygulamaya yönelik imkanları; Mesleki ve
çevresel maruziyetlerin biyoizlenmesi, Akut toksisite testleri ve
Genotoksisite testleri olarak sayılabilir.
Anabilim Dalımız laboratuarında, Spektrofotometre, Spektroflorometre,
Derin dondurucu, Jel Görüntüleme Sistemi, Thermal Cycler, Soğutmalı
santrifüj, Etüv, ELISA Reader, Laminar Flow Hood, Karbondioksit
inkübatörü, Otoklav, Çalkalayıcı su banyosu, doku homojenizatörü, Buz
makinesi, Deiyonize su cihazı, Vortex, pH metre, Hassas terazi ve
mikrodalga fırın bulunmaktadır.
Prof. Dr. Benay Can EKE, (Anabilim Dalı Başkanı)
Prof. Dr. Asuman KARAKAYA, Prof. Dr. Mümtaz İŞCAN Prof. Dr.
Gülin GÜVENDİK, Prof. Dr. Sinan SÜZEN, Prof. Dr. Yalçın DUYDU,
Prof. Dr. Tülay ÇOBAN, Doç.Dr. Ahmet Oğuz ADA, Doç.Dr. İlker
ATEŞ, Dr. Aylin ÜSTÜNDAĞ, Dr. Özge ÜLKER, Araş.Gör Merve
DEMİRBÜKEN, Araş Gör. Sezen YILMAZ.
47
III- Eczacılık Teknolojisi Bölümü
1- Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı
Teknoloji Anabilim Dalı, Tandoğan, 06100, Ankara, Türkiye
Tel: +90 312 2033153
Farmasötik Teknoloji, doğal, yarı sentetik ve sentetik kaynaklı etkin
maddelerin farmasötik ilaç şekilleri halinde tasarımının bilimsel esaslarını
araştıran, endüstriyel ve klinik uygulamaları ile eczacılık ve tıp alanına
hizmet veren bir bilim dalıdır.
Bölümün üstlendiği misyon; Yurtiçi ve yurtdışından Ankara
Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'ne giren eczacılık eğitimi alacak öğrencilere
Farmasötik Teknoloji teorik ve pratik derslerinin eğitim ve öğretimini
yapmak, Eczacılık eğitimini tamamlayarak eczacı unvanı alanlara
Farmasötik Teknoloji alanında yüksek lisans ve doktora programlarını
açarak ve yürüterek lisansüstü eğitimlerini üstlenmek, Farmasötik Teknolog
yetiştirmek, Farmasötik Teknoloji alanında bilimsel araştırmalar yapmak, bu
alanda bilim insanları ve akademisyenler yetiştirmektir. Bölümün vizyonu;
bölümün öğretim elemanlarının akademik kariyerlerinde yükselmelerini
sağlamak, Yurtiçi ve yurtdışı üniversitelerin ilgili bölümleri ve öğretim
elemanlarıyla ortak bilimsel projeler yürütmek ve yurtdışındaki ilgili
bölümler ile öğretim elemanı değişimini gerçekleştirmektir.
Anabilim dalımız laboratuarında, üstten kefeli hassas terazi, mikroskop,
küp karıştırıcı aleti, işletici motor, granülatör, rotari tablet makinesi, tablet
makinesi tek zımbalı, mekanik karıştırıcı RGL-500, pH metre, yatay otoklav,
viskozimetre, homojenizatör, Glattfluid-bed, spray dryer, UV-Vis
spektrofotometre, iklimlendirme dolabı, elektroforez cihazı ve aksesuarları,
çözünme hızı aleti, sürekli akış cihazı ve HPLC bulunmaktadır.
Prof.Dr. Nilüfer TARIMCI Anabilim Dalı Başkanı
Prof. Dr. Nurten ÖZDEMİR, Prof. Dr. Asuman BOZKIR, Prof,
Prof.Dr.Nilüfer YÜKSEL, Doç. Dr. Ayşegül KARATAŞ, Doç. Dr.Tansel
ÇOMOĞLU, Doç. Dr. Canan OĞAN-HASÇİÇEK, Yard. Doç. Dr.Müge
KILIÇARSLAN, Y r d . D o ç . Dr. Tangül KILINÇ-ŞEN, Y a r d . D o ç .
Dr.Özge İNAL,Yrd.Doç. Dr.Ongun Mehmet SAKA, Yrd.Doç Dr. Ulya
NUMANOĞLU, Yrd.Doç Dr. Ceyda Tuba ŞENGEL, Yrd.Doç Dr. Burcu
DEVRİM, Dr. Zerrin SEZGİN, Uzm.Ecz. Aslıhan Hilal KURTOĞLU,
Uzm.Ecz. Berrin BAŞARAN, Uzm.Ecz. Gülin AMASYA, Uzm.Ecz. T.
Mert SERİM, Araş.Gör. Umut Can ÖZ, Araş. Gör Ahmet Doğan ERGİN,
Araş.Gör. Tuğba EREN, Araş.Gör Miray GÖRGÖZ, Araş.Gör. fatih
TURHAN, Araş.Gör. Özge GÜN.
48
VII. EĞİTİM PROGRAMI
2005-2006 Eğitim Öğretim Yılı da dahil olmak üzere Fakültemiz 01
Haziran 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Ankara Üniversitesi
Önlisans ve Lisans Eğitim-Öğretim Yönetmeliği’ ne tabi olarak 5 yıllık
Eğitime geçilmiştir. 5 Yıllık ders programı aşağıdaki gibidir.
1.YIL
GÜZYARIYILI
Saat/Hafta
Z/S
Toplam
Teo. Uyg.
Dersin
Kodu
Dersin Adı
ATA101
YDİ101
TDİ101
FİZ131
MAT123
ECZ155
ECZ157
ECZ159
BIT101
TOPLAM
Ataturk Ilk. ve Inkılap Tarihi
Temel Yabancı Dil I
Türk Dili I
Fizik
Matematik
Bitki Biyolojisi
Genel Kimya 1
Eczacılığa Yönelme
Bilgi ve İletişim Teknolojileri-I
Dersin
Kodu
ATA102
YDİ102
TDİ102
ECZ150
ECZ152
ECZ154
ECZ156
ECZ158
ECZ160
ECZ162
BED102
GUS102
GUS104
HYK104
TOPLAM
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
Z
2
4
2
2
2
2
3
2
2
21
-
2
4
2
2
2
2
3
2
2
21
Dersin Kredisi
AKTS
UK
Kredisi
2
1
4
1
2
1
2
4
2
5
2
5
3
6
2
5
2
2
21
30
BAHAR YARIYILI
Saat/Hafta
Dersin Kredisi
Dersin Adı
Z/S Teo. Uyg. Toplam
AKTS
UK
Kredisi
Atatürk İlk. ve Ink. Tarihi
Z
2
2
2
1
Temel Yabancı Dil II
Z
4
4
4
1
Türk Dili II
Z
2
2
2
1
Tıbbi Biyoloji
Z
2
2
2
4
Farmasotik Botanik
Z
3
3
3
4
Farmasötik Botanik Uygulama Z
4
4
2
4
Genel Kimya II
Z
2
2
2
4
Biyoistatistik
Z
2
2
2
3
Anatomi
Z
2
2
2
4
Halk Sağlığı
Z
1
1
1
2
BEDEN EĞİTİMİ
GUZEL SANATLAR
Z
2
2
0
2
(MÜZİK, RESİM,HEYKEL )
20
6
26
22
30
49
2.YIL
GÜZYARIYILI
Saat/Hafta
Dersin
Kodu
YDİ201
Dersin Adı
Z/S
Teo. Uyg.
Temel Yabancı Dil III
Z
4
ECZ281
Analitik Kimya I
Z
ECZ283
Analitik Kimya Uygulama I
Z
ECZ285
Organik Kimya I
ECZ287
Farmasötik Mikrobiyoloji ve
İmmunoloji
ECZ289
ECZ291
ECZ295
Eczacılık Tarihi ve
Deontoloji
BİT201
Bilgi ve İletişim
Teknolojileri-II
Dersin Kredisi
Toplam
UK
AKTS
Kredisi
-
4
4
1
3
-
3
3
4
-
4
4
2
4
Z
2
-
2
2
4
Z
3
-
3
3
4
Biyokimya I
Z
2
-
2
2
3
Fizyoloji
Z
3
-
3
3
4
Z
1
-
1
1
2
Z
2
-
2
2
2
ECZ601-609 1. Grup Seçmeli Ders *
S
TOPLAM
2
-
2
2
2
22
4
26
24
30
*Toplam 2 ulusal kredilik I. grup seçmeli ders alınacaktır
BAHAR YARIYILI
Dersin
Kodu
Saat/Hafta
Dersin Adı
Z/S
Teo. Uyg.
Dersin Kredisi
Toplam
UK
AKTS
Kredisi
4
4
1
YDİ202
Temel Yabancı Dil IV
Z
4
ECZ280
Analitik Kimya II
Z
3
-
3
3
4
ECZ282
Analitik Kimya Uygulama II
Z
-
4
4
2
4
ECZ284
Organik Kimya II
Z
3
-
3
3
4
ECZ286
Farmasötik Mikrobiyoloji
Z
2
-
2
2
3
ECZ288
Farmasötik Mikrobiyoloji
Uygulama
Z
-
4
4
2
4
ECZ290
Biyokimya II
Z
3
-
3
3
4
ECZ292
Biyokimya Uygulama
Z
-
4
4
2
4
ECZ601-609 I. Grup Seçmeli Ders*
S
2
-
2
2
2
17
12
29
23
30
TOPLAM
*Toplam 2 ulusal kredilik I. grup seçmeli ders alınacaktır.
50
-
3. YIL
GUZYARIYILI
Dersin
Kodu
Saat/Hafta
Dersin Adı
Z/S
Teo.
2
-
Dersin Kredisi
Uyg. Toplam
UK
AKTS
Kredisi
2
2
3
ECZ381
Farmakognozi I
Z
ECZ383
Farmakognozi Uygulama I
Z
-
4
4
2
2
ECZ385
Farmasötik Kimya I
Z
4
-
4
4
5
ECZ387
Farmasötik Kimya
Uygulama I
Z
-
4
4
2
2
ECZ389
Farmasötik Teknoloji I
Z
3
-
3
3
4
ECZ391
Farmasotik Teknoloji
Uygulama I
Z
-
4
4
2
3
ECZ393
Farmakoloji I
Z
4
-
4
4
5
ECZ395
Klinik Biyokimya
Z
1
-
1
1
2
ECZ701-735 II. Grup Seçmeli Ders **
S
TOPLAM
2
-
2
2
4
16
12
28
22
30
** Toplam 2 ulusal kredilik II. Grup seçmeli ders alınacaktır.
BAHAR YARIYILI
Dersin
Kodu
Saat/Hafta
Dersin Adı
Z/S
Teo.
2
-
Dersin Kredisi
Uyg. Toplam
AKTS
Kredisi
2
2
ECZ382
Farmakognozi II
Z
ECZ384
Farmakognozi Uygulama II
Z
-
4
4
2
4
ECZ386
Farmasötik Kimya II
Z
3
-
3
3
4
ECZ388
Farmasotik Kimya
Uygulama II
Z
-
4
4
2
4
ECZ390
Farmasötik Teknoloji II
Z
3
-
3
3
4
ECZ392
Farmasötik Teknoloji
Uygulama II
Z
-
4
4
2
3
ECZ394
Farmakoloji II
Z
3
-
3
3
3
ECZ396
Fizyopatoloji
Z
2
-
2
2
2
TOPLAM
S
2
UK
2
-
2
2
4
15
12
27
21
30
** Toplam 2 ulusal kredilik II. grup seçmeli ders alınacaktır.
51
4.YIL
GUZYARIYILI
Dersin
Kodu
Dersin Adı
Z/S
ECZ481
Farmakognozi III
Z
ECZ483
Farmakognozi Uyg. III
ECZ485
Farmasötik Kimya III
ECZ487
Farmasötik Kimya Uyg. III
ECZ489
Farmasotik Teknoloji III
ECZ491
Saat/Hafta
Dersin Kredisi
Teo. Uyg. Toplam
AKTS
UK
Kredisi
2
-
2
2
Z
-
Z
2
Z
Z
Farmasotik Teknoloji
Uygulama III
Z
ECZ493
Farmasotik Toksikoloji I
ECZ495
4
4
2
3
-
2
2
2
-
4
4
2
3
3
-
3
3
3
-
4
4
2
2
Z
2
-
2
2
3
Farmasötik Toksikoloji
Uygulama I
Z
-
2
2
1
1
ECZ497
Eczacılık Mevzuatı ve
İşletme
Z
2
-
2
2
3
ECZ499
Farmakoloji III
Z
2
-
2
2
3
S
2
-
2
2
4
15
14
29
22
30
TOPLAM
3
BAHAR YARIYILI
Dersin
Kodu
Saat/Hafta
Dersin Adı
Z/S
Teo.
2
-
Dersin Kredisi
Uyg. Toplam
UK
AKTS
Kredisi
2
2
3
ECZ482
Farmasötik Kimva IV
Z
ECZ484
Farmasötik Kimya Uyg. IV
Z
-
4
4
2
2
ECZ486
Farmasötik Teknoloji IV
Z
4
-
4
4
4
ECZ488
Farmasötik Teknoloji
Uygulama IV
Z
-
4
4
2
4
ECZ490
Farmasötik Toksikoloji II
Z
2
-
2
2
3
ECZ492
Farmasötik Toksikoloji
Uygulama II
Z
-
4
4
2
2
ECZ494
Farmakoterapi
Z
2
-
2
2
3
ECZ496
Farmasötik Bakım
Z
2
-
2
2
3
ECZ498
Aile Planlaması
Z
1
-
1
1
1
ECZ500
Tıbbi İlk Yardım
Z
1
-
1
1
1
TOPLAM
S
2
-
2
2
4
16
12
28
22
30
52
5.SINIF
GÜZ YARIYILI
Saat/Hafta
Dersin
Kodu
Dersin Adı
ECZ506-557 III.Grup Seçmeli Ders***
(Endüstri/Hastane/Eczane
Eczacılığı alanlarında
Z/S
Teo.
S
10
-
3
ECZ501
Araştırma Projesi Dersi
Z
ECZ503
Araştırma Projesi
UygulamaDersi
Z
TOPLAM
Dersin Kredisi
Uyg. Toplam
UK
AKTS
Kredisi
10
10
10
-
3
3
8
-
8
8
4
12
13
8
21
17
30
BAHAR YARIYILI
Dersin
Kodu
Dersin Adı
Z/S
ECZ502
Araştırma Projesi Dersi
Z
ECZ504
Araştırma Projesi
UygulamaDersi
Z
Staj
Z
ECZ555
Saat/Hafta
Dersin Kredisi
Teo. Uyg. Toplam
UK
AKTS
Kredisi
TOPLAM
3
-
3
3
5
-
8
8
4
10
1
14
15
8
15
4
22
26
15
30
Zorunlu
kredi
I. Grup Seçmeli
Kredi*
II. Grup seçmeli
Kredi**
III.grup seçmeli
Kredi***
Toplam
Kredi
1. sınıf
2. sınıf
43
43
4
-
-
43
47
3. sınıf
4.sınıf
39
40
-
4
4
-
43
44
5.sınıf
22
(Staj ve Arş.Proj.)
-
10
32
Toplam
187
4
8
10
209
Ulusal Kredi Toplamı: 209
Zorunlu Derslerin Ulusal Kredisi
* I. Grup seçmeli derslerin toplam ulusal kredisi
** II. Grup seçmeli derslerin toplam ulusal kredisi
*** III. Grup seçmeli derslerin toplam ulusal kredisi
187
4
8
10
- Öğrenci, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Lisans Eğitimi Staj Yönergesine göre 2.,
3. ve 4. sınıflardaki eğitimlerinden sonra yaz aylarında ve 5. yılda, bahar yarıyılı (10.
yarıyıl) eğitimi içinde staj yapar. Stajların toplam ulusal kredisi 8, AKTS kredisi 15 dir.
- Öğrenci, öğretim üyelerinin denetiminde bir araştırma projesi hazırlar. Araştırma projesinin
bir dönemde toplam ulusal kredisi 7, AKTS kredisi 9. yarıyılda 20, 10.yarıyılda 15 dir.
53
*I. Grup Seçmeli Dersler (3.ve 4. yarıyıllar için)
Saat/Hafta
Dersin
Dersin Adı
Kodu
ZS
Teo
Uyg
Toplam
Dersin Kredisi
UK
AKTS
ECZ205
Davranış Bilimleri
S
2
2
2
2
ECZ206
Gelişim Psikolojisi
S
2
2
2
2
ECZ207
Hukukun Temel İlkeleri
S
2
2
2
2
ECZ208
Sosyolojiye Giriş
S
2
2
2
2
ECZ209
Halkla İlişkiler
S
2
2
2
2
ECZ210
Genel Muhasebe
S
2
2
2
2
ECZ211
Sanat ve Eğitim
S
2
2
2
2
ECZ212
İspanyolca
S
2
2
2
2
ECZ213
İtalyanca
S
2
2
2
2
**II. Grup Seçmeli Dersler (5.,6.,7. ve 8. yarıyıllar için)
Dersin
Saat/Hafta
Dersin Adı
ZS
Teo
ECZ701
Aletli Analiz
S
2
ECZ702
Analitik Kimyada
Hesaplamalar ve Bilgisayar
Kullanımı
S
Kodu
Uyg
Toplam
Dersin Kredisi
UK
AKTS
2
2
4
1
1
1
2
ECZ703
Bitkisel Narkotikler ve
Psikotroplar
S
1
1
1
2
ECZ704
Bitkisel İlaç Hammaddeleri
S
1
1
1
2
ECZ705
Bitkisel Çaylar
S
1
1
1
2
ECZ706
Deniz Kaynaklı Doğal
Ürünler
S
1
1
1
2
ECZ707
Doğal Ürünlerin Biyolojik
Etkileri
S
2
2
2
4
ECZ708
Aromaterapi
S
1
1
1
2
ECZ736
Vitamin ve Mineral
Yönünden Zengin Doğal
Ürünler
S
1
1
1
2
ECZ737
Türkiye’nin Zehirli Bitkileri
S
1
1
1
2
ECZ711
Fitokozmetikler
S
1
1
1
2
ECZ712
Drogların Morfolojik ve
Anatomik Yapısı
S
1
1
1
2
ECZ740
Antiseptikler, Dezenfektanlar
ve Farklı Enfeksiyonlarda
Kullanılan İlaçlar
S
2
2
2
4
54
ECZ739
İlaç Etken Maddesi Tasarımı
ve Yöntemleri
S
1
1
1
2
ECZ715
Medisinal Kimyada
Genomiks ve
Kemoenformatik
S
1
1
1
2
ECZ716
İlaç Aktivitesinde İzomeri
S
1
1
1
2
ECZ717
Biyoyararlanımda Kimyasal
Analiz ve Değerlendirme
S
1
1
1
2
ECZ718
Kozmetikler ve Uygulama
Alanları
S
2
2
2
4
ECZ719
Yeni İlaç Taşıyıcı Sistemler
ve İlaçların Hedeflendirilmesi
S
2
2
2
4
ECZ720
Endüstriyel Eczacılıkta İlaç
Formülasyonlarının Tasarımı
ve Gelişimi
2
2
2
4
ECZ721
İlaç Formülasyonlarında
Stabilite İncelemeleri ve
Değerlendirmeleri
S
1
1
1
2
ECZ723
Veteriner Tedavide
Kullanılan Farmasötik Dozaj
Şekilleri
S
1
1
1
2
ECZ738
Biyofarmasötik ve
Farmakokinetik
S
2
2
2
4
ECZ726
Biyoteknolojik Kökenli
Farmasötik Ürünler
S
1
1
1
2
ECZ728
Bitkisel Kökenli İlaç
Hammaddelerinin
Formülasyon Tasarımları ve
Kalite Kontrol İşlemleri
S
1
1
1
2
ECZ730
İlaç Güvenliği ve İlaç
Kullanımında
Risk Değerlendirilmesi
S
2
2
2
4
ECZ731
Etkin İlaç Kullanımında
Genetik Faktörler
S
1
1
1
2
ECZ734
Dozaj Formlarının
Tasarımında Temel
Farmasötik İşlemler ve
Önemi
S
2
2
2
4
ECZ742
Farmasötik Teknolojide İşlem
Mühendisliği ve İşlem
Validasyonları
S
2
2
2
4
S
55
***III. Grup Seçmeli Dersler (9.yarıyıl için)
Alan: Eczane Eczacılığı
Saat/Hafta
Dersin
Kodu
Dersin Adı
ZS
ECZ907
Genel Etik-Eczacılık Etiği ve
Eczacı Hasta İletişimi
S
2
ECZ909
Sağlık Bilimlerinde Araştırma
Yöntemleri ve Literatür
Araştırması (Ecz.İşl ve Farm.
Kimya ABD ortak)
S
ECZ911
Eczacılık İşletmelerinde
Üretim ve Pazarlama
Yönetimi ve Organizasyon
ECZ913
Uyg
Toplam
Dersin Kredisi
UK
AKTS
2
2
2
1
1
1
1
S
2
2
2
2
İlaç Etkileşmeleri
S
2
2
2
2
ECZ915
OTC İlaçlar
S
2
2
2
2
ECZ917
Fitoterapötikler I
S
2
2
2
2
ECZ919
Fitoterapötikler II
S
2
2
2
2
ECZ921
Onkolojide Kullanılan Doğal
Kaynaklı İlaçlar
S
1
1
1
1
ECZ923
Nutrasötikler
S
1
1
1
1
ECZ927
Etnofarmasi ve Alternatif
Tedavi Yöntemleri
S
2
2
2
2
ECZ933
Hastane Enfeksiyonlarının
Epidemiyolojisi
S
2
2
2
2
ECZ935
Endüstriyel Mikrobiyoloji
S
2
2
2
2
ECZ973
Hamilelik, Çocukluk ve
Yaşlılık Döneminde İlaç
Kullanımının Toksikolojik
Önemi
S
1
1
1
1
ECZ947
Tedavide Farklı İlaç Grupları
S
1
1
1
1
ECZ949
Tarım ve Veteriner İlaçlar
S
1
1
1
1
ECZ955
Kontrollü Salım Yapan
Sistemler ve Salım
Mekanizmaları
S
2
2
2
2
ECZ959
Biyoteknoloji Kökenli
Farmasötik Ürünler ve
Formülasyon Tasarımları
S
2
2
2
2
ECZ963
Kozmetik Ürünlerde
Formülasyon Tasarımı ve
Kalite Kontrol Çalışmaları
S
2
2
2
2
ECZ969
Kozmetik Toksikoloji
S
1
1
1
1
ECZ971
Gıdalardaki Toksik Maddeler
S
1
1
1
1
56
Teo
ECZ975
Beslenme Biyokimyası
S
2
2
2
2
ECZ977
Serbest Radikaller ve
Antioksidanlar
S
1
1
1
1
ECZ931
Tıbbi Bitkiler ve Eczacı:
Güncel Başlıklar
S
1
1
1
1
ECZ979
Hastalıkların Biyokimyasal
Temeli
S
2
2
2
2
ECZ929
Geriatri, Pediyatri ve
Gebelikte Bitkisel İlaç
Kullanımı
S
1
1
1
1
ECZ937
Viral Enfeksiyonlar ve
Koruma
S
2
2
2
2
ECZ981
Eczanede İlaç Dışı Ürünler
S
1
1
1
1
ZS
Teo
GLP (İyi Laboratuvar
Uygulamaları)
S
2
ECZ907
Genel Etik-Eczacılık Etiği ve
S
ECZ909
Sağlık Bilimlerinde Araştırma
Araştırması (Ecz.İşl. ve
Farm. Kimya ABD ortak)
ECZ911
Alan: Hastane Eczacılığı
Saat/Hafta
Dersin
Dersin Adı
Toplam
Dersin Kredisi
UK
AKTS
2
2
2
2
2
2
2
S
1
1
1
1
Eczacılık İşletmelerinde
S
2
2
2
2
ECZ913
İlaç Etkileşmeleri
S
2
2
2
2
ECZ915
OTC İlaçlar
S
2
2
2
2
ECZ917
Fitoterapötikler I
S
2
2
2
2
ECZ919
Fitoterapötikler II
S
2
2
2
2
ECZ921
Onkolojide Kullanılan Doğal
Kaynaklı İlaçlar
S
1
1
1
1
ECZ927
Etnofarmasi ve Alternatif
Tedavi Yöntemleri
S
2
2
2
2
ECZ933
Hastane Enfeksiyonlarının
Epidemiyolojisi
S
2
2
2
2
ECZ935
Endüstriyel Mikrobiyoloji
S
2
2
2
2
ECZ939
Hastane Şartlarında
Kullanılan İlaçlar
S
1
1
1
1
Kodu
ECZ901
Uyg
57
ECZ973
Hamilelik, Çocukluk ve
Yaşlılık Döneminde İlaç
Kullanımının Toksikolojik
Önemi
S
1
1
ECZ947
Tedavide Farklı İlaç Grupları
S
1
ECZ953
Hastane Ölçeğinde İlaç
Hazırlanması
S
2
ECZ955
Kontrollü Salım Yapan
Sistemler ve Salım
Mekanizmaları
S
ECZ957
Radyofarmasötikler
ECZ959
1
1
1
1
1
2
2
2
2
2
2
2
S
1
1
1
1
Biyoteknoloji Kökenli
S
2
2
2
2
ECZ965
Farmasötik Ürünler İçin İyi
İmalat Uygulamaları-GMP
S
1
1
1
1
ECZ969
Kozmetik Toksikoloji
S
1
1
1
1
ECZ971
Gıdalardaki Toksik Maddeler
S
1
1
1
1
ECZ975
Beslenme Biyokimyası
S
2
2
2
2
ECZ977
Serbest Radikaller ve
Antioksidanlar
S
1
1
1
1
ECZ931
Tıbbi Bitkiler ve Eczacı:
Güncel Başlıklar
S
1
1
1
1
ECZ979
Hastalıkların Biyokimyasal
Temeli
S
2
2
2
2
ECZ929
Geriatri, Pediyatri ve
Gebelikte Bitkisel İlaç
Kullanımı
S
1
1
1
1
ECZ937
Viral Enfeksiyonlar ve
Koruma
S
2
2
2
2
ECZ981
Eczanede İlaç Dışı Ürünler
S
1
1
1
1
ZS
Teo
S
2
ECZ903 Analitik Validasyon
S
ECZ905 Biyolojik Sistemlerde İlaç ve
Etken Madde Analizleri
ECZ907 Genel Etik-Eczacılık Etiği ve
Alan: Endüstri Eczacılığı
Dersin
Saat/Hafta
Dersin Adı
Kodu
ECZ901 GLP (İyi Laboratuvar
Uygulamaları)
58
Uyg
Toplam
Dersin Kredisi
UK
AKTS
2
2
2
2
2
2
2
S
2
2
2
2
S
2
2
2
2
ECZ909 Sağlık Bilimlerinde Araştırma
Araştırması (Ecz İşl. ve
Farm. Kimya ABD ortak)
S
1
1
1
1
ECZ911 Eczacılık İşletmelerinde
S
2
2
2
2
ECZ913 İlaç Etkileşmeleri
S
2
2
2
2
ECZ915 OTC İlaçlar
S
2
2
2
2
ECZ923 Nutrasötikler
S
1
1
1
1
ECZ925 Bitkisel Ürünlerde Standar. ve
Kromatografik Analiz
S
2
2
2
2
ECZ519 Bitki Biyoteknolojisi
S
1
1
1
1
ECZ933 Hastane Enfeksiyonlarının
Epidemiyolojisi
S
2
2
2
2
ECZ935 Endüstriyel Mikrobiyoloji
S
2
2
2
2
ECZ941 Medisinal Kimyada
Bilgisayar Uygulamaları
S
1
1
1
1
ECZ943 Metabolizmanın İlaç
Tasarımındaki Yeri
S
1
1
1
1
ECZ945 Medisinal Kimyada
Biyoteknoloji
S
1
1
1
1
ECZ955 Kontrollü Salım Yapan
Sistemler ve Salım
Mekanizmaları
S
2
2
2
2
ECZ951 Aktif Madde ve İlaç
Hammadde Sentezleri
S
1
1
1
1
ECZ959 Biyoteknoloji Kökenli
S
2
2
2
2
ECZ961 İlaç, Kozmetik ve Ara
Ürünlerde Ruhsatlandırma
İşlemleri
S
1
1
1
1
ECZ963 Kozmetik Ürünlerde
Formülasyon Tasarımı ve
Kalite Kontrol Çalışmaları
S
2
2
2
2
ECZ965 Farmasötik Ürünler İçin İyi
İmalat Uygulamaları-GMP
S
1
1
1
1
ECZ969 Kozmetik Toksikolojisi
S
1
1
1
1
ECZ983 Etkin Madde ve İlaç Analiz
Teknikleri (A.Kimya ve F.
Kimya ABD ortak)
S
2
2
2
2
59
ECZ985 Etkin Madde ve İlaç Analiz
Teknikleri (A. Kimya ve F.
Kimya ABD ortak)
S
ECZ975 Beslenme Biyokimyası
S
ECZ977 Serbest Radikaller ve
Antioksidanlar
2
2
1
1
2
2
2
2
S
1
1
1
1
ECZ931 Tıbbi Bitkiler ve Eczacı:
Güncel Başlıklar
S
1
1
1
1
ECZ979 Hastalıkların Biyokimyasal
Temelleri
S
2
2
2
2
ECZ937 Viral Enfeksiyonlar ve
Korunma
S
2
2
2
2
ECZ981 Eczanelerde İlaç Dışı Ürünler
S
1
1
1
1
ECZ967 Biyoyararlanım,
Biyoeşdeğerlik Tayinlerinde
ve Dozaj Formları
Tasarımında Çözünme Hızı
Tayinleri Önemi
S
2
2
2
2
Her dönem açılacak I., II. ve III. grup seçmeli dersler ayrıca ilan
edilecektir
VIII. DERSLERİN İÇERİĞİ
ZORUNLU DERSLER
FİZİK
BİLGİSAYAR KODU : (FİZ131)
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS: 4
Sıcaklık ve ısı: Sıcaklık ve termal denge, ısı ve ısı transferi; maddenin termal
özellikleri: Durum denklemleri, maddenin molekül özellikleri, ısı sığası,
maddenin fazları; elektrik yükü ve elektrik alan; elektrik yükü ve maddenin
yapısı, iletkenler ve yalıtkanlar, elektrik alan ve elektrik kuvvetleri, dipoller;
manyetik alan, yüklü parçacığın manyetik alan içindeki hareketi, manyetik
materyaller; Faraday kanunu: ışığın doğası ve ışığın yayılması: yansıma ve
kırınım, polarizasyon, ışığın saçılması; fotonlar, elektronlar ve atomlar:
ışığın yayınımı ve soğurumu, enerji seviyeleri ve spektrumlar, lazerler, xışınları, sürekli spektrum; parçacıkların dalga özelliği: parçacığın dalga
özelliği, elektronlarla kırınım, elektron mikroskobu, akışkanlar mekaniği
60
MATEMATİK
BİLGİSAYAR KODU : (MAT123)
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS: 5
Sayılar, Üslü sayılar, limit, Logaritma, Türev ve uygulamaları, İntegral ve
uygulamaları, Fonksiyonlar fonksiyonlarda grafik çizimleri.
BİTKİ BİYOLOJİSİ
BİLGİSAYAR KODU : (ECZ155)
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS: 5
Biyoloji nedir?, biyolojinin dalları, modern biyolojinin başlangıcı, tür,
evrimsel değişim kavramı, evrimin prensipleri, yaşamın kimyasal temelleri,
inorganik maddeler (elementler, su, karbondioksit, oksijen), organik
maddeler (karbonhidratlar, lipitler, proteinler, enzimler, nükleik asitler),
hücre, hücreyi inceleme yöntemleri, genel özellikler, hücrenin mikroskobik
yapısı, hücre zarı, hücre çeperi, protoplazma, sitozol, hücre içi organeller,
endoplazmik retikulum, ribozomlar, Golgi cisimciği, peroksizom,
mitokondri, plastitler, vakuol, çekirdek, kromozomlar. Bitkilerde büyüme ve
gelişme, bitkisel dokular, meristematik dokular, sürekli dokular, temel doku,
koruyucu doku, iletim doku, destek doku, salgı doku, bitkisel organlar, kök,
gövde, yaprak, fotosentez, fotorespirasyon, çiçek, meyve, tohum.
GENEL KİMYA I
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS: 6
Atomun yapısı, teorileri (elektronlar ve çekirdek), özellikleri; periyodik
sistem: genel özellikler, elektronların enerji düzeyleri; elektronların dalga
karakterleri, elektron spini, kuantum sayıları, atom yarıçapları, iyonlaşma
potansiyeli, elektron ilgisi; kimyasal bağlar: moleküler
geometri,
hibritleşme, molekül orbitalleri, stokiyometri: atom-gr, mol, eşdeğer gr.
Kavramları, en basit (ampirik formül, molekül formülü, hesaplamalar;
kimyasal reaksiyonlar, yükseltgenme sayıları; redoks: kimyasal eşitliklerin
denkleştirilmesi, kimyasal denklemler ve bununla ilgili hesaplamalar; gazlar:
61
gaz yasaları (Boyle, Charles, Dalton Yasaları, Avogadro İlkesi, Graham
Yasası, hal denklemi, kinetik teori, gerçek ve ideal gazlar, gazların
sıvılaştırılması gazların sıvılarda çözünmesi Henry Yasası, problemler;
sıvılar: genel özellikleri, denge buhar basıncı, kaynama noktaları, ısınma ve
soğuma eğrileri; faz diyagramları, problemler; çözeltiler: konsantrasyon
birimleri, buhar basıncı (Raoult yasası), kaynama ve donma noktaları;
elektrolit çözeltileri, yüzde ayrışma, iyonlar arası çekim kuvvetleri,
çözünürlük, problemler; katılar: genel özellikleri, geometrisi ve problemler
GENEL KİMYA II
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:4
Kimyasal kinetik, reaksiyon hızları, hız denklemleri, hız üzerine etkiyen
diğer faktörler, reaksiyon dereceleri ve bunun tayini yöntemleri, çarpışma
teorisi, mutlak reaksiyon hızları teorisi, hesaplamalar; kimyasal denge;
denge hali, kütlelerin etkisi, denge sabitleri, Le Chatelier ilkesi, hetorojen
denge, problemler; elektrokimya; elektriksel iletkenlik, elektroliz ve yasaları,
galvanik hücreler, Nernst denklemi, problemler; çekirdek kimyası: çekirdek
yapısı, radyoaktiflik (nükleer kararlılık), nükleer enerji, nükleer reaksiyonlar
ve örnekler, radyokimya, problemler; termodinamik; sistem ve fonksiyonlar,
termodinamiğin yasaları, birinci yasa, enerji, entalpi, II. yasa, entropi,
kimyasal aktiflik, serbest enerji ve kimyasal denge, problemler.
ECZACILIĞA YÖNELME
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:5
Giriş, anayasanın üniversitelerle ilgili hükümleri, yükseköğretim
kanunundaki temel kavramlar, üniversite, fakülte, yüksekokul, bölüm,
anabilim dalı, bilim dalı kavramları, ankara üniversitesinin tanıtılması,
ankara üniversitesi eczacılık Fakültesinin tanıtılması, akademik ve idari yapı,
bölüm, anabilim dalı ve bilim dallarının tanıtılması, idari birimlerin
tanıtılması, eğitim-öğretim yönetmeliği, staj yönergesi, öğrenci disiplin
yönetmeliği, eczacılıkta lisans ve lisansüstü öğretim, eczacılık- eczacı
kavramları, görevler, sorumluluklar, eczacılıkla ilgili ulusal ve uluslararası
62
kurum ve kuruluşlar, sağlık bakanlığı, çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı,
türk eczacıları birliği, bölge eczacı odaları, dünya sağlık örgütü, uluslararası
eczacılık federasyonu, çeşitli yabancı eczacılık birlikleri, sağlık ve hastalık
kavramları, ilaç, ilaç etken maddesi, ilaç yardımcı maddesi kavramları,
ilaçların sınıflandırılması, ilaçların fiyatlandırılması, eczane kavramı, ecza
deposu kavramı, ilaç sanayinin tanıtılması, sağlığı koruma ve tedavide
eczacıya düşen görev ve sorumluluklar, reçete kavramı, deontoloji ve etik
kavramı, eczacılıkta araştırma ve yayın kavramı, önemli eczacılık
dergilerinin tanıtılması.
BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ I
BİLGİSAYAR KODU : (BIT101)
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Bilgisayar’ın tarihçesi; bilgisayar nedir?, bilgisayar donanımı: çevre
birimleri: giriş birimleri, çıkış birimleri, giriş- çıkış birimleri; ana kart ve
üzerinde bulunan donanım parçaları; bilgisayar yazılımı: işletim sistemi
nedir? geçmişten günümüze işletim sistemleri, Windows işletim sistemleri:
genel özellikleri; Windows 98’in bileşenleri, masaüstü ve masaüstü
bileşenleri ile ilgili işlemler: başlat menüsü ve bu menü ile ilgili işlemler,
denetim masası, dosya ve dizinler ile ilgili işlemler, microsoft word: denel
özellikleri, menüler ve menülerde yer alan komutlar ile yapılabilecek
işlemler, microsoft excel: genel özellikleri; hesap tablosu ve formüller,
menüler ve menülerde yer alan komutlar ile yapılabilecek işlemler, microsoft
ofis programları arası veri alışverişi: uygulamalar arası veri alış verişi
yöntemleri, word ve excel programları arası veri alışverişi, microsoft
powerpoint: genel özellikleri, menüler ve menülerde yer alan komutlar ile
yapılabilecek işlemler. internet: internet nedir? genel kavramlar, microsoft
explorer; menüler ve menülerde yer alan komutlar ile yapılabilecek işlemler.
TIBBİ BİYOLOJİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:4
Tıbbi Biyolojinin tanımı, bitki ve hayvan hücrelerinin karşılaştırılması, hücre
bölünmesi, amitoz, mitoz, sitokinez bölünme, mayoz bölünme, mitoz ve
63
mayoz bölünmelerin karşılaştırılması, hücre bölünmesinin sitolojik ve
genetik önemi. Hücre metabolizması, beslenme, hücresel solunum ve enerji,
solunum ve fotosentezin karşılaştırılması. Genetik materyal, DNA, RNA,
gen, DNA’nın kendisini eşlemesi, DNA’nın onarımı, transkripsiyon ve
translasyon, genetik şifre, şifrenin çözümü, bir protein molekülünün yapılışı,
proteinlerin hücre yaşamındaki yeri ve etkileri, gen aktarımı, hücresel
yaşlanma, hücresel ölüm, canlılarda üreme tipleri, eşeysiz üreme, eşeyli
üreme, hayvanlarda üreme, spermin yapısı, yumurtanın yapısı, yumurta
tipleri, gametogenesis, döllenme. Hayvansal dokular, epitel doku, bağ doku,
kan doku, kas doku, sinir doku. Genetik nedir? Genetiğin tarihçesi, Mendel
genetiği, monohibrit çaprazlama, Punnett kareleri, dihibrit çaprazlama,
fenotip ve genotip, kromozom mutasyonları, genetik teknolojisinin etiği,
insan genom projesi ve beklentiler.
BİYOİSTATİSTİK
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:3
İstatistiğin tanımı ve kapsamı, frekans dağılım tabloları ve grafikleri, tanıtıcı
istatistikler: merkezi eğilim ölçüleri: aritmetik ortalama ve diğer ortalamalar,
ortanca değer ve tepe değeri aritmetik ortalama, ortanca değer ve tepe değeri
arasındaki ilişki, değişim ölçüleri: değişim genişliği, ortalama sapma,
standart sapma, varyans, varyasyon katsayısı. istatistik dağılımlar: binom
dağılımı, poisson dağılımı, normal dağılım, örnekleme dağılımlar:
ortalamaya ait örnekleme dağılımı, ortalamalar arası farka ait örnekleme
dağılımı, oranlara ait örnekleme dağılımı, oranlar arası farka ait örnekleme
dağılımı. regresyon ve korelasyon; hipotez kontrolleri: test istatistiği, I. ve II.
tip hatalar, z dağılımı ve z kontrolleri, t dağılımı ve t dağılımı ile ilgili
hipotez kontrolleri, güven aralığı, sapan değerler (outliers), ki-kare dağılımı
ve bu dağılım ile ilgili testler: homojenlik kontrolleri, dağılıma uyum
kontrolleri, bağımsızlık kontrolleri. f-dağılımı ve varyans analizi tekniği;
genel tanımlama, deneme düzenlenmesinde dikkat edilmesi gereken
noktalar, varyans analizi yöntemi. çoklu karşılaştırma yöntemleri: asgari
önemli fark, Duncan metodu, Tukey (a) metodu. varyans analizinin ön
şartları, varyansların homejenlik kontrolü: Cochran testi, Bartlett testi,
Levene’nin yöntemleri.
64
FARMASÖTİK BOTANİK TEORİK
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:4
Farmasötik Botanik öncelikle tıbbi bitkilerin filogenetik sisteme göre,
yayılışı, genel özellikleri, kullanılışları, elde edilen droglar, ana etken
bileşikleri ve etkilerini inceler. Ayrıca Türkiye florası tanıtılır. Ülkemiz
açısından ekonomik değere sahip ve halk ilacı olarak kullanılan bitkiler de
ders kapsamı içindedir. Bu kapsamda konular şu başlıklar altında
incelenmektedir. Bitkilerin isimlendirilmesi, drogların isimlendirilmesi,
bitkiler aleminin gruplandırılması, Bacteriophyta, Phycophyta, Mycophyta,
Pteridophyta,
Spermatophyta,
Gymnospermae,
Angiospermae,
Monocotyledonae, Dicotyledonae, Apetalae, Dialypetalae, Sympetalae.
FARMASÖTİK BOTANİK UYGULAMA
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:4
Çoğunlukla tedavide kullanılan bitkiler olmak üzere, bitkilerin yaprak ve
diğer organları yanında likenler, mantarlar ve eğreltilere ait örnekler ile
tedavide kullanılan bitkilerin yaprak, kabuk, kök, meyva, tohum ve çiçek
gibi kısımlarının morfolojik ve anatomik yapıları incelenir. Bu drogların toz
edilmiş şekillerinin mikroskopta karakteristik elementlerinin incelenmesi
yine bu laboratuvar çalışmalarının konuları arasında yer alır. Bu kapsamda
konular şu başlıklardan oluşmaktadır: Yaprak morfolojisi, toz drog
incelenmesi (Nişastalar), likenler, eğreltiler, yaprak enine kesiti, yaprak
droglarının mikroskobik analizi, kök drogları ve mikroskobik incelenmesi,
gövde drogları ve mikroskobik incelenmesi, çiçek incelenmesi, bazı bitkisel
çayların mikroskobik yapısı, uyuşturucu drogların mikroskobik yapısı
ANATOMİ
SAAT/HAFTA :2
UK: 2
AKTS:4
65
Lokomotor sisteminin aktif ve pasif elemanlarını ve bunların fonksiyonlarını
tanımlama; üst taraf kemik-eklem ve kasları ile bunların damar ve sinirlerini
tanımlama, alt taraf kemik-eklem ve kasları ile bunların damar ve sinirlerini
tanımlama, kafatasında bulunan kemik-eklem ve kasları ile bunların damar
ve sinirlerini tanımlama, omurgayı oluşturan kemik ve eklemler ile bunları
hareket ettiren kas yapıları tanımlama, göğüs kafesini oluşturan kemik ve
eklemler ile bunları hareket ettiren kas yapıları tanımlama; insan vücudunda
yer alan organ sistemlerini tanıma: dolaşım sistemini oluşturan organları ve
damarları tanıma, dağıldıkları alanları sıralama, solunum sistemini oluşturan
organları tanıma, sindirim sistemini oluşturan organları tanıma, üriner
sistemi oluşturan organları tanıma, genital sistemi oluşturan organları
tanıma; organ sistemlerinin birbirleri ile komşuluklarını tanımlama; organ
sistemlerinin birbirleri ile fonksiyonel ilişkilerini tanımlama; sinir sistemini
oluşturan yapıları ve bunlar arasındaki fonksiyon bakımından önemli
bağlantıları tanımlama; görme ve işitme-denge organlarının morfolojik
özelliklerini tanımlama.
HALK SAĞLIĞI
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Sağlık kavramı ve sağlık örgütlenme modelleri ve halk sağlığı çalışmaları,
Türkiye’de sağlık hizmetleri; sağlık örgütlenmeleri ve sağlıkla ilgili yasalar,
sağlık düzeyi ölçütleri; mortalite, morbidite ve doğurganlık ölçütleri, bulaşıcı
hastalıklar; bağışıklama ve ilgili programlar, toplum sağlığı açısından
beslenme ve bebek beslenmesi, sağlık eğitimi, çevre sağlığı hizmetleri I
(sosyal hijyen tedbirleri; su, katı ve sıvı atıklar, besin hijyeni, vektör
kontrolü, konut sağlığı), .evre sağlığı hizmetleri II (hava kirliliği, radyasyon,
gürültü, kazalar, küresel ısınma), iş ve işçi sağlığı, kişisel hijyen tedbirleri
(el-ayak ve vücut hijyeni, giyim, ağız ve diş sağlığı, yorgunluk dinlenme,
spor), sağlık alanında kullanılan araştırma yöntemleri (epidemiyoloji).
ANALİTİK KİMYA I
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:4
66
Kütlelerin etkisi yasası, çözeltiler ve derişim birimleri, nötralimetri, pH
kavramı, pH hesaplanması, tampon çözeltiler, titrimetride hesaplamalar,
indikatörler, asit baz titrasyonları örnekleri, redoks teorisi (kavramlar,
potansiyel hesaplanması, redoks titrasyonları ile ilgili örnekler), çökelme
teorisi çökelme titrasyonlarına örnekler ve bütün konularla ilgili problemler.
ANALİTİK KİMYA II
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:4
Kompleksler (tanım, sınıflandırma, hesaplamalar, kompleksleşme
titrasyonlarına örnekler, hesaplamalar), aktiflik ve aktiflik katsayısı
(kavramlar, matematiksel esaslar), aletli analiz (spektrofotometrik
yöntemler; kavramlar, sınıflandırma, atomik absorpsiyon, UV ve IR
spektrofotometri) uygulamalar ve hesaplamaları, elektro analitik yöntemler:
potansiyometri (elektrotlar ve titrasyonlar), voltametri ve polarografi ve
kondüktometri (teorisi uygulamaları ve hesaplamalar): Ayırma teknikleri
(kavramları, kromatografi ve çeşitleri, uygulamalar ve hesaplamalar),
polarimetri ve spektroskopik yöntemler (kütle spektrometrisi ve NMR
teorileri, uygulamalar ve hesaplamalar).
ANALİTİK KİMYA UYGULAMA I
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:4
Bu laboratuarlarda anyonlar ve katyonların kalitatif analizleri yaptırılmaktadır. Laboratuar saatlerinde önce analizin teorik temelleri verilmekte ve
incelenen iyonların tanıma deneyleri yapılmaktadır. Sonra her bir grup için
numuneler verilmekte ve analiz sistematiğine dayalı deneyler yaptırılmaktadır. Ayrıca malzeme bilgisi ve sistematik analizin temelleri anlatılmaktadır.
ANALİTİK KİMYA UYGULAMA II
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:4
67
Bu laboratuarda kantitatif analizler yapılmaktadır. Çözeltiler ve katı haldeki
ilaç etken maddelerinin titrimetrik analizleri (asit-baz, redoks, çöktürme ve
kompleksleşme reaksiyonlarına dayalı yöntemlerle), ilaç etken maddelerinin
gravimetrik, spektrofotometrik, potansiyometrik ve polarografik yöntemlerle
miktar tayinlerinin yapılması ve deney sonuçlarının değerlendirilmesi,
kromatografik yöntemler (TLC, kağıt ve HPLC ile analizler) bu laboratuar
çalışmalarının temelini oluşturmaktadır.
ORGANİK KİMYA I
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:4
Organik kimya I kapsamı içerisinde; 1- Genel Bilgiler, a- Karbon atomunun
elektronik yapısı ve kimyasal bağ türleri, b- Fonksiyonlu grup kavramı, cOrganik moleküllerde adlandırma kuralları, d- İzomeri kavramı, e- Atomlar
arası bağların polarizasyonu (indüktör ve mezomer etki), f- Organik
moleküllerde asidite ve bazisite kavramı, g- Organik reaksiyonlar, 2Organik Bileşikler (Alifatik seri), a- Hidrokarbonlar, b-Halojenli
hidrokarbonlar, c- Organometalik bileşikler ele alınarak incelenmektedir.
ORGANİK KİMYA II
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:4
Organik Kimya II konuları; 1.Organik Bileşikler (Alifatik seri bileşiklere
devam), a-Alkoller, b- Pollioller, c- Eteroksitler, d- Tioller ve diğer kükürtlü
türevler, e- Aminler ve Amin Türevleri, f- Karbonil Grubu içeren Türevler,
g-Karboksilik Asitler ve Türevleri, 2- Aromatik Bileşikler, 1’- Genel
bilgiler, a- Aromatiklik kavramı ve aromatik özellikler, b- Aromatik
Bileşiklerde elektrofilik Sübstitüsyon Mekanizmaları c- Adlandırma
Kuralları, 2’-Benzen ve diğer Aromatik Hidrokarbonlar, 3’- Halojenli
Aromatik Bileşikler, 4’- Fenoller, 5’- Aromatik Amin Türleri, 6’Karboksilik Asitler ve Arilsülfonik Asitler, 3- Heterosiklik Bileşikler: Genel
bilgiler, tanım ve sınıflandırma, Adlandırma Kuralları, 5 ve 6 üyeli Hetero
halkaların genel sentezleri.
68
FARMASÖTİK MİKROBİYOLOJİ VE İMMÜNOLOJİ
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:4
Mikrobiyolojinin tarihçesi ve önemi, mikroorganizmaların sınıflandırılmasında
dikkate alınması gereken ölçütler, mikroorganizmaların yapısı,
mikroorganizmaların üremesi, mikroorganizmaların metabolizması ve
enzimleri, bakteri genetiği, mikroorganizmalarda görülen değişikler,
bakteriler arasında genetik madde aktarımı, dış ortamın mikroorganizmalar
üzerine etkisi, sterilizasyon ve sterilizasyon yöntemleri, dezenfeksiyon ve
antisepsi, kemoterapötik maddeler ve mikro organizmalar, mikroorganizmalararası ve mikrop-çevre ilişkileri, parazitismus, mikroorganizmalara karşı
organizmanın direnci, edinsel bağışıklık, bağışık yanıt ve bağışık yanıtın
temelleri, antijenler, antikorlar, bağışık yanıt ve mekanizmaları, interlökinler
ve interferonlar, apoptosis, aşırı duyarlılık (hipersansibilite), tümör
immünolojisi, transplantasyon immünolojisi, aşılar ve bağışık serumlar.
FARMASÖTİK MİKROBİYOLOJİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:3
Viroloji, bakteriyoloji, Vibrionaceae familyası, non-fermentatif gram negatif
basiller, aerop gram negatif küçük basiller, fakültatif anaerop gram negatif
basiller, sert vücutlu, sarmal, hareketli, gram negatif bakteriler, gram pozitif
koklar, Neisseriaceae familyası, gram pozitif sporlu basiller, gram pozitif
sporsuz basiller, Actinomyces ve Nocardia grubu bakteriler, Spirochaetaceae
familyası, Mycoplasmataceae familyası, Rickettsiaceae familyası,
Chlamydiaceae familyası.
FARMASÖTİK MİKROBİYOLOJİ UYGULAMA
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:4
Bu pratik programı, mikrobiyolojide kullanılan alet ve malzemeler,
besiyerleri, biyoşimik reaksiyonlar, bakterilerin identifikasyon yöntemleri,
69
kapsül ve spor boyama yöntemleri, bakterilerde basit ve Gram yöntemi ile
boyama, bakterilerin antibakteriyellere duyarlılık deneyleri, serolojik
reaksiyonlar, Mycobacterium’lar, deney hayvanları inokülasyon yöntemleri
ve uygulaması, steril olma zorunluluğu olan ve olmayan ilaçların
mikrobiyolojik kalite kontrolleri, doku kültürü, embriyolu tavuk yumurtasına
inokülasyon yöntemleri, dışkının ve kanın parazitolojik muayene yöntemleri
ile parazitolojik hazır preparat gösterilmesi konularını kapsamaktadır.
BİYOKİMYA I
SAAT/HAFTA :2
UK: 2
AKTS:3
Bu derste, canlı ve canlılığın açıklanması, enerji, anabolik ve katabolik
reaksiyonlar, protein ve aminoasitlerin kimyası, koenzimler ve vitaminler,
enzimler, karbohidrat kimyası ve metabolizması, biyolojik oksidasyon ve
oksidatif fosforilasyon konularında bilgi verilmektedir.
BİYOKİMYA II
SAAT/HAFTA :3
UK: 3
AKTS:4
Bu derste, lipitlerin kimyası, lipit peroksidasyonu, lipit metabolizması,
protein ve aminoasit metabolizması, nükleik asitlerin kimyası ve
metabolizması, protein biyosentezi ve regülasyonu, hormonlar, asit-baz
dengesi, mineraller konusunda bilgi aktarılmaktadır.
BİYOKİMYA UYGULAMA
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:4
Bu derste, lisans öğrencilerine karbonhidrat, lipid ve proteinlerin kalitatif ve
kantitatif tayinlerinin yanı sıra kan ve idrar analizleri, çeşitli enzim testleri
yaptırılmakta ve klinik bilgiler verilerek sonuçlar yorumlanmaktadır.
70
FİZYOLOJİ
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:4
İnsan organizmasının fonksiyonel organizasyonu ve iç ortam, hücre
fizyolojisi, hücre membranın yapısı ve transport olayları, hücreler arası
iletişim, sinir ve kas fizyolojisi, sinir sistemi, kardiyovasküler sistem,
solunum sistemi, sindirim sistemi, boşaltım sistemi, endokrinoloji ve üreme
sistemi
ECZACILIK TARİHİ VE DEONTOLOJİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Bu derste, eczacılığın tarihsel gelişimi ve günümüze kadar geçirdiği
aşamalar tarih metodolojisi içinde anlatılmakta; özellikle Anadolu
Selçuklular döneminden başlayarak Türkiye Eczacılık Tarihi konularına
ağırlık verilmekte, İlaç Sanayinin Tarihçesi ve yayınlar konuları da
anlatılmaktadır. Deontoloji ve etik kavramları, hasta hakları ile dünyada ve
Türkiye’deki uygulamalar öğrencilere aktarılmaktadır.
FARMAKOGNOZİ I
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:3
Glusitler (ozlar ve türevleri), oligosakkaritler, polisakkaritler, kardiyoaktif
glikozitler, saponozitler, siyanojen glikozitler, izotiyosiyanat glikozitleri ve
antrasenozitlerin genel özellikleri (tanım, fiziksel özellikler, tanıma
reaksiyonları, elde edilişleri, miktar tayinleri etki ve kullanılışları)
verilmekte ve daha sonra da bu etken maddeleri taşıyan droglar
anlatılmaktadır.
71
FARMAKOGNOZİ II
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Flavonoitler, fenolik glikozitler, alkol glikozitleri, kumarin glikozitleri,
tanenler, lipitler ve mumlar, tanenler, terpenoitler ve uçucu yağların genel
özellikleri (tanım, fiziksel özellikler, tanıma reaksiyonları, elde edilişleri,
miktar tayinleri etki ve kullanılışları) verilmekte ve daha sonra da bu etken
maddeleri taşıyan droglar anlatılmaktadır.
FARMAKOGNOZİ UYGULAMA I
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:2
Eczacılıkta kullanılan bazı etken maddeler ve droglar için mikroskopik
analiz, farmakope analizleri, drogların saflık kontrollerinde yararlanılan bazı
deneyler (su miktar tayini, kül miktar tayini vb.) ve bazı etken maddelerin
elde edilişleri ile ilgili deneyler yer almaktadır.
FARMAKOGNOZİ UYGULAMA II
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:4
Glikozitlerle ilgili mikroskopik analiz, tanıma reaksiyonları, droglardan bu
tip etken maddelerin elde edilişleri, tanenler, uçucu yağlar ve lipitlerle ilgili
kalitatif ve kantitatif deneyler yer almaktadır.
FARMASÖTİK KİMYA I
SAAT/HAFTA: 4
UK: 4
AKTS:5
Farmasötik Kimya I, tedavide kullanımı olan ilaç etken maddelerinin açık
formül, adlandırma, genel fiziko-kimyasal özellikleri, varsa genel sentez
72
şemaları, metabolit kimyası, stabilite, genel kimyasal analiz, ilaç etken
maddesi yapısı ile biyolojik etki arasındaki ilişkiler ve kısaca tedavide
kullanış yerleri ele alınarak incelenmektedir. Bu genel başlık altında;
Farmasötik ve Medisinal Kimya'ya genel giriş, a-Etki mekanizmasına dayalı
ilaç tasarımı, b-kantitatif yapı-etki ilişkileri, ilaç metabolitlerinin kimyası,
genel anestezikler, sedatif-hipnotikler, trankilizanlar, nöroleptik ilaçlar,
SSS’ne etkili kas gevşeticiler, antikonvülzanlar, antidepresanlar,
lokalanestezikler, non-steroidal antiemflamatuarlar, narkotik analjezikler,
antineoplastikler ve antihistaminik bileşikler anlatılmaktadır.
FARMASÖTİK KİMYA II
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:4
Farmasötik Kimya II, tedavide kullanımı olan ilaç etken maddelerinin açık
formül, adlandırma, genel fiziko-kimyasal özellikleri, varsa genel sentez
kullanış yerleri ele alınarak incelenmektedir. Bu genel başlık altında;
kemoterapi, kemoterapötikler ve antihistaminik bileşikler anlatılmaktadır.
Kemoterapötikler: Beta-laktam grubu antibiyotikler, beta-laktamaz
inhibitörleri, amino asit antibiyotikleri, polipeptidik antibiyotikler, makrolit
antibiyotikleri, aminoglikozit antibiyotikleri, tetrasiklinler, kloramfenikol,
diğer antibiyotikler, sülfonamidler, kinolon türevleri, antitüberküloz ilaçlar,
antifungal etkili bileşikler, antiviral ilaçlar.
FARMASÖTİK KİMYA UYGULAMA I
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:2
Bu program ile ilaç etken maddelerinin titrimetrik analiz yöntemleriyle
miktar tayinleri ve organik reaksiyonlarda elde edilen organik bileşiklerin
ayırma ve saflaştırma yöntemleri verilmektedir. Bunlar: 1- titrimetrik
metodların teorisi, 2- oksido-redüksiyon titrasyonları: a) potasyum
permanganat ile titrasyon (ca-laktat, ca-glukonat), b) iyodimetrik titrasyonlar
triiyodür solüsyonu ile titrasyon (askorbik asit, dipiron), 3- sodyum nitrit ile
73
titrasyon (sülfonamid türevleri), 4- susuz ortamda asit-baz titrasyonu
(sodyum salisilat), 5- organik bileşikleri saflaştırma yöntemleri: a)
kristalizasyon, b) ekstraksiyon, c) distilasyon, d) Kromatografik metodlar
(ITK, kolon, kağıt) konularını kapsamaktadır.
FARMASÖTİK KİMYA UYGULAMA II
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:4
Bu pratik kapsamında özellikle ilaç etken maddesi de olabilecek bazı
bileşiklerin sentezi verilmektedir. Sentezi yapılan bileşiklere örnek olarak 1)
İyodoform, 2) Benzil alkol ve Benzoik asit (Cannizaro reaksiyonu), 3) pNitroasetanilid, 4) Aspirin hidrolizi, 5) Benzokain, 6)Benzoin, 7) Benzil, 8)
Benzilik asit verilebilir. Yine bu pratik programında, öğrencilere ödev olarak
verilen 1) Benziliden anilin, 2) Fenil azo -naftol, 3) p-Nitroasetanilid
hidrolizi, 4) Etilasetat, 5) Asetanilid, 6) Dibenzalaseton, 7) Benzil fenoksim,
8) Diazoamino benzen gibi maddelerin sentezi de gerçekleştirilmektedir.
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ I
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:4
Farmasötik Teknolojiye giriş, tanım, tarihçe, farmakopeler ve yayınlar,
farmasötik ölçüler ve birimler, reçete bilgisi ve doz hesabı, farmasötik
amaçla kullanılan su, elde edilmesi ve kontrolu (distile su, deiyonize su,
enjeksiyonluk su), ön formülasyon, tanımı, etkin maddenin (dayanıklılığı,
çözünürlüğü, polimorfizmi, kristal şekli ve büyüklüğü, pka’ sı, dağılma
katsayısı, çözünme hızı, biyofarmasötik parametreleri), birim işlemler-unit
operations (sıvıların iletilmesi, kurutma işlemleri, öğütme işlemleri,
karıştırma işlemleri), farmasötik çözeltiler (fizikokimyasal özellikleri,
çözücüsü su olan çözeltiler, çözücüsü su olmayan çözeltiler), ekstraksiyon
teknolojisi ve ekstraksiyon yöntemiyle hazırlanan farmasötik preparatlar,
pansuman gereçleri ve cerrahi malzeme, pansuman gereçlerinin
sınıflandırılması (örnekler, özellikleri ve yapılan kontroller), cerrahi
ipliklerin sınıflandırılması (örnekler, özellikleri ve uygulanan sterilizasyon
işlemleri), cerrahi iğneler, (örnekler ve özellikleri).
74
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ II
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:4
Kolloidler ve çok fazlı farmasötik sistemler (genel tanımlar, yüzey gerilimi
ve tayin yöntemleri, yüzey aktif maddeler, sıvı kristaller, faz kuralı ve çok
fazlı sistemler, adsorpsiyon ve farmasötik uygulamaları, makromoleküller ve
jeller), viskozluk, reoloji ve farmasötik uygulamaları (tanımı, terminoloji ve
uygulama alanları, Newton akış yasası, newtonian ve non-newtonian
sistemlerde akış, tiksotropi, viskoelastiklik), süspansiyonlar (dispers sistemler
sınıflandırılması, süspansiyonların tanımı avantajları, sınıflandırılması,
formülasyonları, zeta potansiyel, floküle-defloküle partiküller, süspansiyonlarda
çökme, sedimantasyon parametreleri, reolojisi, hazırlanması, partikül
büyüklüğü ve büyüklük dağılımı, çözünme hızı tayini), emülsiyonlar (tanımı
ve tipleri, avantajları ve özellikleri, sınıflandırılması, emülgatörler, hlb
değeri, formülasyonları hazırlanış yöntemleri, emülsiyon oluşum teorileri,
stabiliteleri ve reolojisi), yarı-katı ilaç şekilleri (deri, deri yapısı ve
özellikleri, deriden emilme kuramları, I. ve II. Fick kanunları, gecikme
zamanı/anlamı ve deriden emilmedeki önemi, deriden emilmeye etki eden
faktörler, deriye ait faktörler, etkin maddeye ait faktörler, sıvağa ait
faktörler, penetrasyon arttırıcı maddeler, tipleri ve etki mekanizmaları,
yarıkatı sıvağlar, sıvağ tipleri ve özellikleri, yarıkatı preparatların hazırlama
yöntemleri, yarıkatı preparatlarda yapılan kontroller, eczanede majistral
reçete hazırlamanın genel kuralları), suppozituvarlar ve ovuller
(suppozituvar ve ovullerin kullanılış amaçları, suppozituvar sıvağları,
suppozituvarların üretim teknolojileri, etkin madde salımı, ovullerin üretim
teknolojileri ve etkin madde salımı, suppozituvar ve ovullerde yapılan
kontroller), kozmetikler ve uygulamaları (kozmetik ürünler, türkiye ve
dünyadaki regülasyonlar, kozmesötikler, deri, saç, tırnak ve mukozaya
uygulanan ürünlerin incelenmesi, kozmetikte formülasyon tasarım
prensipleri, kalite kontrolleri, bitmiş ürün spesifikasyonları ve kalite
kontrolleri).
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ UYGULAMA I
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:3
75
Reçete terazisi, damla ağırlığı (damla sayısı ve damlatma tekniği), üstten
kefeli elektrikli terazi, distile ve deiyonize sularda yapılan kontroller, katı
maddelerin tanecik büyüklüklerinin, ortamın hareketinin ve fizikokimyasal
yapının çözünme üzerine etkisi, alkollü kafur çözeltisi, alibor suyu,
aluminyum subasetat çözeltisi, aluminyum subasetat çözeltisi ve sıvılarda
baume derecesinin tayini, kireç suyu, etanollü iyot çözeltisi (T.f. 1974), lugol
çözeltisi, iyotlu kollutuvar, fenollü gliserin çözeltisi, serbest iyot miktar
tayini, seyreltik hidrojen peroksit çözeltisi, basit şurup, nane suyu, rezorsinsalisilik asit çözeltisi, aktif klor miktar tayini, nötr sodyum hipoklorit
çözeltisi, magnezyum sitrat limonatası, cam kap kontrolleri, kauçuk tıpa
kontrolleri, hidrofil pamuk kontrolü, hidrofil gazbezi kontrolü, pratik
uygulamalar.
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ UYGULAMA II
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:3
Sulu pudra, kaolin pektin süspansiyonu, süspansiyonlarda çökelme hızının
saptanması, yüzey etkenlik, zeytinyağı emülsiyonu, viskozluk ölçme
yöntemleri, sıvı parafin emülsiyonu (ı), sıvı parafin emülsiyonu (ıı), basit
merhem, hidrofil merhem, gliserin merhemi, y/s tipi krem, losyon,
Wilkinson merhemi, çinko oksitli jelatin, tüy dökücü krem, çinko oksit
merhemi, çinko oksit pastası, değişik merhem sıvağlarının bazı özelliklerinin
incelenmesi ve merhemlerden etkin madde çıkışının incelenmesi, ihtiyol
ovülü, sabunlu gliserin suppozituvarı, dudak boyası, yağsız krem, temizleyen
krem, parasetamol suppozituvarı, kloralhidrat suppozituvarı, suppozituvarlardan
etkin madde çıkışının in vitro incelenmesi, pratik uygulamalar.
FARMAKOLOJİ I
SAAT/HAFTA: 4
UK: 4
AKTS:5
Genel Prensipler: Farmakokinetik; İlaçların Absorbsiyonu, İlaçların
Dağılımı, İlaçların Eliminasyonu Farmakodinami;
İlaç Etkisinin
Mekanizmaları, Konsantrasyon-Etki İlişkisi, Reseptörler, İlaç-Reseptör
İlişkisi İlaç Etkileşmeleri; Farmakodinamik Etkileşmeler, Farmakokinetik
76
Etkileşmeler İlaçların Toksik Etkileri; Yalın Toksik Etkiler, Özel Toksik
Etkiler, Teratojenik Etki, Aşırı-Duyarlık Reaksiyonları Otonom Sinir
Sistemini Etkileyen İlaçlar; Nöronal İletim: Otonom Sinir Sistemi ve
Somatik Motor Sinir Sistemi, Muskarinik Reseptör Agonist ve
Antagonistleri, Antikolinesteraz İlaçlar, Nöromusküler Kavşak ve Otonom
ganglionları Ekileyen İlaçlar, Katekolaminler, Sempatomimetik İlaçlar ve
Adrenerjik Reseptör Antagonistleri Santral Sinir Sistemini Etkileyen İlaçlar;
Parkinson Hastalığının Tedavisinde Kullanılan İlaçlar, Epilepsi Tedavisinde
Kullanılan İlaçlar, Anksiyolitik ve Hipnotik İlaçlar, Santral Sinir Sistemi
Stimülanları, Anestezikler, Antidepresan İlaçlar, Nöroleptik İlaçlar, Opioid
Analjezikler ve Antagonistleri, İlaç Bağımlılığı ve İlaç Suistimali
Kardiovasküler Sistemi Etkileyen İlaçlar; Konjestif Kalp Yetmezliğinin
Tedavisinde Kullanılan İlaçlar, Antiaritmik İlaçlar, Antianginal İlaçlar,
Antihipertansif İlaçlar, Antihiperlipidemik İlaçlar, Antitrombositik,
Antikoagülan ve Trombolitik İlaçlar, Hemostatik İlaçlar, Antianemik İlaçlar
FARMAKOLOJİ II
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:3
Endokrin Sistem Farmakolojisi; Hipotalamus, Ön Hipofiz ve Arka Hipofiz
Hormonları, Tiroid Hormonları ve Tiroid Bezine Etkili İlaçlar, İnsülin, Oral
Hipoglisemik İlaçlar ve Endokrin Pankreas Farmakolojisi, Kortikosteroidler,
Kortikosteroid Antagonistleri ve ACTH, Androjenler, Anabolik Steroidler ve
Antiandrojenik İlaçlar, Estrojenler, Progestinler ve Antagonistleri, Oral
Kontraseptifler Kemoterapötikler; Antimikrobiyal Tedavinin Prensipleri,
Folat antagonistleri Hücre Duvarı Sentez İnhibitörleri, Protein Sentez
İnhibitörleri, Kinolonlar ve Üriner Sistem Antiseptikleri, Antimikobakteriyel
İlaçlar Antifungal İlaçlar, Antiprotozoal İlaçlar, Antihelmintik İlaçlar,
Antiviral İlaçlar, Antikanser İlaçlar, Otakoidler Siklooksijenaz Ürünleri,
Lipoksijenaz Ürünleri, Histamin ve Antihistaminikler, Serotonin Agonist ve
Antagonistleri, Migren Tedavisinde Kullanılan İlaçlar, Angiotensinler ve
Antagonistleri, Kininler ve Antagonistleri, Endotelinler ve Nitrik Oksid
Gastrointestinal Sistemi Etkileyen İlaçlar; Peptik Ülser Tedavisinde
Kullanılan İlaçlar, Laksatif ve Purgatif İlaçlar, Antiemetik ve Prokinetik
İlaçlar, Diare Tedavisinde Kullanılan İlaçlar, Koleretik ve Kolagog İlaçlar,
Safra Taşını Eritebilen İlaçlar,
77
KLİNİK BİYOKİMYA
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Bu derste, laboratuvar testlerine etki eden faktörler, kimyasal ve
farmakolojik interferansı, karbohidrat metabolizması bozuklukları, endokrin
fonksiyon testeleri, klinik enzimoloji, karaciğer fonksiyon tesleri, lipitler ve
dislipidemiler, kardiovasküler hastalıklar ve testleri, böbrek fonksiyon
testleri, su ve elektrolit dengesi, asit-baz, tam kan ve idrar analizleri
konularında bilgi verilmektedir.
FİZYOPATOLOJİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
İnflamasyon, hipoksi, iskemi, siyanoz tanımlaması ve oluş mekanizmaları,
Vücut sıcaklığının regülasyonu ve ateş fizyopatolojisi, Ağrı tanımı, oluşum
mekanizmaları ve tipleri, Vasküler sıvı regülasyonu, ödem fizyopatolojisi,
klinikte ödem tipleri, Sıvı - elektrolit dengesi ve bozuklukları, hipervolemi,
hipovolemi, Asit-baz dengesi ve bozuklukları, Böbrek fonksiyon bozuklukları,
Böbrek yetmezlikleri, Ateroskleroz, koroner arter hastalıkları, myokard
infarktüsü oluşum mekanizması, Hipertansiyon tanımı, primer ve sekonder
hipertansiyon nedenleri, mekanizmaları, komplikasyonları, Kalp yetmezliği
mekanizması, sağ ve sol kalp yetmezlikleri, pulmoner hipertansiyon, Şok
tanımı, fizyopatolojisi, nedenleri ve şok tipleri, Obstrüktif ve restriktif
akciğer hastalıkları oluşum mekanizmaları, Allerji, anaflaksi, astım
fizyopatolojisi, Hipotalamo-hipofizer patolojiler ve oluşum mekanizmaları,
Hipertroidi ve hipotroidi fizyopatolojisi, Kemik ve mineral metabolizması ve
bozuklukları, Kan şekeri regülasyon bozuklukları: Hiperglisemi ve
hipoglisemi, Peptik ülser fizyopatolojisi ve komplikasyonları, Diyare ve
konstipasyon mekanizmaları ve nedenleri, Safra kesesi ve safra yolları
hastalıkları, sarılık oluşum mekanizmaları,
Karaciğer
fonksiyon
bozuklukları, Karaciğer yetmezliği ve hepatitler, Anemi tanımı, oluşum
mekanizması, nedenleri ve tipleri, Beyaz küre bozuklukları: Lökopeni,
lokositoz, lökomoid reaksiyon, lenfoma ve lösemiler, Hemostaz bozuklukları
78
I: Vaskuler ve koagulasyon bozuklukları, Hemostaz bozuklukları II:
Trombosit bozuklukları ve yaygın damar içi pıhtılaşma, Otoimmün ve bağ
dokusu hastalıkları
FARMAKOGNOZİ III
BİLGİSAYAR KODU : (ECZ451)(ECZ481)
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:3
Alkaloitlerin genel özellikleri ve bunları taşıyan droglar; protitler, enzimler,
aşılar ve serumların genel özellikleri (tanım, fiziksel özellikler, tanıma
reaksiyonları, elde edilişleri, miktar tayinleri etkileri) verilmekte ve daha
sonra da bu etken maddeleri taşıyan droglar anlatılmaktadır.
FARMAKOGNOZİ UYGULAMA III
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:3
Alkaloit taşıyan drogların mikroskopik özellikleri, tanıma reaksiyonları,
farmakope analizleri, bu droglardan eczacılık açısından önemli etken
maddelerin elde edilişleri, miktar tayini yöntemleri, kalitatif deneyler yer
almaktadır.
FARMASÖTİK KİMYA III
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Farmasötik Kimya III, aşağıda verilen sınıflama ve dağılım içinde olmak
üzere her bir madde sınıfında tedavide kullanımı olan ilaç etken
maddelerinin açık formül, adlandırma, genel fiziko-kimyasal özellikleri,
varsa genel sentez şemaları, metabolit kimyası, stabilite, genel kimyasal
analiz, ilaç etken maddesi yapısı ile biyolojik etki arasındaki ilişkiler ve
kısaca tedavide kullanım yerleri ele alınarak incelenmektedir. Bu genel
79
başlık altında; kolinerjik ilaçlar: 1. parasempatomimetik ilaçlar, 2. antikolinesteraz ilaçlar; parasempatolitik ilaçlar, nöromuskuler bloke edici
ilaçlar, ganglion bloke edici ilaçlar, sempatomimetik bileşikler, sempatolitik
bileşikler, kardiyo-vasküler etkili ilaçlar: antianjinal bileşikler, antiaritmik
bileşikler, antihiperlipidemik bileşikler, antikoagülan, trombolitik ve
antiplatelet ilaçlar anlatılmaktadır.
FARMASÖTİK KİMYA IV
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:3
Farmasötik Kimya IV, aşağıda verilen sınıflama ve dağılım içinde olmak
üzere herbir madde sınıfında tedavide kullanımı olan ilaç etken maddelerinin
açık formül, adlandırma, genel fiziko-kimyasal özellikleri, varsa genel sentez
kullanım yerleri ele alınarak incelenmektedir. Bu genel başlık altında;
gastrointestinal sisteme etkili ilaçlar, barsak fonksiyon bozukluğunda
kullanılan bileşikler, emetik ve antiemetik bileşikler, radyodiagnostik ilaçlar,
solunum sistemine etkili ilaçlar, oral antidiyabetik ilaçlar, hiperglisemik
etkili ilaçlar, hormonlar, steroit hormonlar, troid hormonları ve troid etkili
ilaçlar anlatılmaktadır.
FARMASÖTİK KİMYA UYGULAMA III
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:3
Bu pratik programı içerisinde organik maddelerin tanıma (teşhis)
yöntemlerinin yanı sıra bileşiklerin molekül yapısı hakkında bilgi edinmeyi
sağlayacak enstrümantal yöntemler ele alınarak verilmektedir. Bunlar: 1fonksiyonel grup analizleri, 2- organik bileşikler için enstrümantal
yöntemler: a) UV, b) IR, c) NMR, d) kütle spektroskopik yöntemleri, 3elementel analiz konularını içermektedir.
80
FARMASÖTİK KİMYA UYGULAMA IV
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:2
Bu pratik kapsamında özellikle ilaç etken maddesi de olabilecek bazı
bileşiklerin sentezi verilmektedir. Sentezi yapılan bileşiklere örnek olarak;
1)iyodoform, 2) asetanilid, 3) p-nitroasetanilid, 4) etil-p-amino benzoat
sülfat, 5) 2,4- dihidroksiasetofenon, 6) fenotiyazin, 7) benzoik asit
(kannizaro), 8)benzoin, 9) benzil, 10) benzilik asit verilebilir.
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ III
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:3
Toz teknolojisi, katı ilaç şekilleri ve teknolojisi (tozların karıştırılması, toz
karışımları ve paketler, granüller ve efervesan granüller, pilüller ve kaşeler.
Sert ve yumuşak jelatin kapsüller, mikro kapsüller ve mikropelletler,
mikroküreler. Tablet teknolojisi, tablet basım fiziği, tabletlerin kaplanması).
Katı dispersiyonlar, sürekli etki sağlayan ilaç şekilleri, modern ilaç şekilleri,
aerosoller.
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ IV
SAAT/HAFTA: 4
UK: 4
AKTS:4
Parenteral çözeltiler (Osmoz, difüzyon ve dializ, izotoni ve izohidri,
parenteral imalat teknolojisi, süzme ve ultrafilitrasyon, sterilizasyon), göz,
burun ve kulak damlaları, ilaçların stabilitesi ve reaksiyon kinetiği,
geçimsizlik, biyofarmasötik ve farmakokinetik, radyofarmasötikler.
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ UYGULAMA III
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:2
81
Tıbbi kömürlü paket, ötektik karışımlar, granüller ve efervesan granüller,
granüllerde tanecik büyüklüğü dağılımının ve akış özelliklerinin
incelenmesi, kapsül imalatı, kapsüllerde fiziksel kontroller, tabletler ve
tabletlerde kontroller, jelatinli pastil, aerosol imalatı ve kontrolü, reçete
pratiği konuları incelenmektedir.
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ UYGULAMA IV
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:4
Parenteral çözeltiler, damlalar (göz, burun, kulak damlaları), steril nötral
zeytinyağı, aspirin dayanıklılığı testi, geçimsiz reçeteler, katı ilaç
şekillerinden etken madde çıkışı, şurupların, emülsiyonların ve merhemlerin
endüstriyel imalatı, reçete pratiği konuları incelenmektedir.
FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ I
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:3
Toksikoloji ve zehirler hakkında genel bilgi, zehirlerin giriş yolları,
absorbsiyonları, toksik maddelerin metabolizması, toksikokinetik, toksik etki
mekanizmaları, genetik toksikoloji (kimyasal mutajenezis), kimyasal
karsinojenezis, teratojenezis, sistemik toksikoloji, toksisitenin araştırılması ve
risk analiz, akut zehirlenmelerde ilk yardım ve antidot tedavisinin prensipleri.
FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ UYGULAMA I
SAAT/HAFTA: 2
UK: 1
AKTS:1
Farmasötik toksikoloji laboratuarının amacı ve genel bilgi; Gıdalarda yapılan
toksikolojik analizler: Sularda, süt ve süt ürünlerinde ve yağlarda yapılan
toksikolojik analizler; İlaç ve çevresel toksik maddelerin metabolizma
şeklinin saptanması; Çevresel toksik maddelerin ilaç metabolizması üzerine
olan etkileri; Toksisite testleri: Akut toksisite ve teratojenik etkinin tayini.
82
FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ II
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:3
İlaç toksisitesi, ilaç etkileşmeleri, ilaç suistimali ve bağımlılığı, pestisitler,
havada oluşan (airborn) zehirler, organik çözücüler, metalik zehirler,
radyasyon ve radyoizotoplar, doğal kaynaklı zehirlerdir.
FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ UYGULAMA II
SAAT/HAFTA: 4
UK: 2
AKTS:2
Farmasötik Toksikoloji Laboratuvarının amacı ve genel bilgi, klorlu
hidrokarbonların biyolojik materyalden su buharı distilasyonu ile
izolasyonları ve tanımları, distilatta alkol ve aldehitlerin genel ve özel
reaksiyonları, kanda etil alkol tayini, kanda siyanür ve karbonmonoksit
aranması, enstrümantal analiz yöntemleri (Gaz kromatografsi ve toksikolojik
analizlerde uygulanması ve atomik absorpsiyon spektroskopisi ile toksik
metallerin analizi), ince tabaka kromatografisi ile organik fosforlu
insektisitlerin tanınması, uçucu olmayan organik zehirlerin biyolojik
materyalden ayrılmaları ve tanınmaları, narkotik tanıma testleri, metalik
zehirlerin biyolojik materyalden izolasyonları ve tanınmaları (ditizon
ekstraksiyonu ile Pb tayini), metalik zehirlerin Reinsch ve Gutzeit deneyi ile
aranması, akut toksisite tayinleri.
FARMAKOTERAPİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:3
Genel prensipler; ilaç geliştirme (preklinik, faz I, II ve III çalışmaları),
farmakogenetik, ilaç etkileşmeleri, ilaçların advers etkileri, ilaç alerjileri ve
ilaçların yolaçtığı hastalıklar, farmakolojik tedavide yeni yöntemler,
farmakoekonomi, pediatrik ve geriatrik farmakoloji kardiovasküler sistem
hastalıklarının patofizyolojisi ve ilaçla tedavisi; iskemik kalp hastalıkları:,
angina pektoris ve myokard infarktüsü, konjestif kalp yetmezliği,
83
hipertansiyon, hiperlipidemi solunum sistemi hastalıklarının patofizyolojisi
ve ilaçla tedavisi; bronşiyal astma, akut ve kronik bronşit endokrin sistem
hastalıklarının patofizyolojisi ve ilaçla tedavisi; diabetes mellitus, tiroid
hastalıkları, gastrointestinal sistem hastalıklarının patofizyolojisi ve ilaçla
tedavisi; peptik ülser.
FARMAKOLOJİ III
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:3
Antiinflamatuvar ilaçlar; non-steroidal antiinflamatuvar ilaçlar, solunum
sistemini etkileyen ilaçlar; astma tedavisinde kullanılan ilaçlar, kronik
obstrüktif akciğer hastalığı tedavisinde kullanılan ilaçlar, rinit tedavisinde
kullanılan ilaçlar, öksürük tedavisinde kullanılan ilaçlar renal sistemi
etkileyen ilaçlar; diüretik ilaçlar, oksitosik ilaçlar; oksitosin, ergo alkaloidleri
vitaminler; yağda çözünen vitaminler, suda çözünen vitaminler
TIBBİ İLK YARDIM
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
İlkyardımın genel ilkeleri, triaj ve taşıma, kardiyo-pulmoner resisütasyon,
solunum yolu tıkanmaları, yapay solunum metodları, şok, koma, kanamalar,
yumşak doku yaralanmaları, pansuman ve bandaj, kırıklar, çıkıklar,
burkulmalar, sıcak yaralanmaları, soğuk yaralanmaları, ısırık ve sokmalar,
yabancı cisim yaralanmaları, akut karın.
FARMASÖTİK BAKIM
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:3
Klinik eczacılık ve farmasötik bakım; tanımlar, tarihçe, hasta odaklı
kavramlar, Klinik eczacılık eğitimi, Türkiye’de ve dünyada durum, Klinik
eczacının görevleri, Eczacının hasta tedavisine sistematik yaklaşımı , Ağrı ve
84
Ateş sorunlarına eczacı yaklaşımı ,İshal ve kabızlık tedavisinde klinik
eczacının rolü, Klinik eczacılık uygulamalarında hasta eğitiminin önemi ve
yöntemler, Farmasötik Dozaj Formlarının Kullanım Talimatları ,İnhalasyon
cihazlarının kullanım talimatları, Gebelik ve Laktasyonda İlaç Kullanımı –
Genel Yaklaşımlar, Gebelik ve Laktasyonda Akut ve Kronik Sorunlara
Yaklaşı, Hipertansiyon ve klinik eczacı, Peptik ülser ve H. pylori tedavisinde
eczacının rolü , İlaç danışmanlığı nasıl yapılır?, Hasta İlaç profili ve hasta
odaklı uygulamalarda bilgiye ulaşma, Hiperlipidemi olgularına klinik eczacı
yaklaşımı, Diyabet Tedavisinde Klinik Eczacının Rolü .
ECZACILIK MEVZUATI VE İŞLETMECİLİĞİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:3
Bu derste öğrencilere, ülkemizde yürürlükte olan eczacılıkla ilgili yasa,
yönetmelik, tüzük ve kararnamelerle, işletmeciliğin temel konularının
eczacılık işletmelerinde uygulamaları anlatılmakta, özellikle 6197, 6643,
984, 2313, 992, 767 sayılı yasalar ve bu yasalara dayanılarak çıkartılan
yönetmelikler açıklanmakta; Eczacılık İşletmelerinde planlama, üretim,
finansman, denetleme ve personel yönetimi konuları üzerinde durulmaktadır.
Eczacılık Etiği, Sosyal Eczacılık konularına (Eczacı-Hasta iletişimi, Akılcı
ilaç kullanımı, Eczane yönetimi, Reçeteli ve Reçetesiz ilaç satışında eczacı
sorumluluğu ve tüketici davranışları) da değinilmektedir.
AİLE PLANLAMASI
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Aile planlaması tanımı; amaçları, aile planlaması; nüfus planlaması, doğum
kontrolü kavramları, nüfus politikaları ve yasal durum, aşırı doğurganlık ve
etkili faktörler; türkiye’de nüfus ve aile planlaması, aile planlamasında
danışmanlık, üreme anatomi ve fizyolojisi, doğum kontrol yöntemleri:
hormonal kontraseptifler; kombine oral kontraseptifler, enjektable
preparatlar, implant, minihap, rahim içi araç, bariyer yöntemler; kondom
(erkek-kadın), spermisitler, diafram, cerrahi sterilizasyon; tüp ligasyonu,
vazektomi, doğal yöntemler; koitus interruptus, periodik kaçınma, laktasyon
amenoresi.
85
ARAŞTIRMA PROJESİ DERSİ
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:8
Bu derste öğrenciye belirli bir konuda kaynağa ulaşmayı, veri toplamayı ve
yorumlama yapabilmeyi, öğretmek amacıyla öğretim üyelerinin önerdiği
öğrencinin seçtiği bir araştırma konusu hakkında teorik bilgi verilmektedir.
ARAŞTIRMA PROJESİ DERSİ
SAAT/HAFTA: 3
UK: 3
AKTS:5
Araştırma projesi dersinin teorik bilgi edinme kısmının sürdüğü ikinci
dönemdir.
ARAŞTIRMA PROJESİ UYGULAMA DERSİ
SAAT/HAFTA: 8
UK: 4
AKTS:12
Öğrenciye belirli bir konuda kaynağa ulaşmayı, veri toplamayı ve
yorumlama yapabilmeyi, elde edilen bilgileri bir konu bütünlüğü içinde
rapor haline getirmeyi sağlayan bir derstir.
ARAŞTIRMA PROJESİ UYGULAMA DERSİ
SAAT/HAFTA: 8
UK: 4
AKTS:10
Ders iki dönem sürmektedir. Öğrenci, bu dönem ilk dönemdeki bilgileri
toplamaya devam eder ve raporunu hazırlayarak üç kişilik jüri önünde sınava
girer.
86
STAJ
SAAT/HAFTA: 15
UK: 8
AKTS:15
Eczacılık öğretimi boyunca öğrenci dört dönemden oluşan 6 ay zorunlu staj
yapar (bakınız; Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi staj yönergesi).
Dördüncü dönem stajı Dekanlığımız tarafından belirlenen tarih ve yerlerde
10. yy içinde yapılır. ECZ 555 kodlu dersini tüm stajlarını yapıp dördüncü
dönem staj yapacak öğrenciler alabilir. Staj öğrencinin öğrenimi boyunca
aldığı tüm teorik ve pratik derslerin uygulanabildiği ve mesleğin
uygulamalarını yapabildiği bir derstir.
SEÇMELİ DERSLER
I. GRUP SEÇMELİ DERSLER
DAVRANIŞ BİLİMLERİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Davranışla ilgilenen farklı bilim dalları, psikolojinin yaklaşımları,
psikolojinin alanları, davranış bilimlerinde araştırma yöntemleri, davranışın
genetik nedenleri, davranışın gelişimi, davranışçı öğrenme yaklaşımları,
bilişsel öğrenme yaklaşımları, öğrenmeyi etkileyen etkenler, düşünme ve
problem çözme, dil ve iletişim, dürtüler ve güdülenme, genel uyarılmışlık
hali - duygu ve heyecanlar, sitimülanlar, narkotik ve analjezikler, hipnotik ve
sedatifler, trankilizan ve antidepresif ilaçlar, hallusinojen ve algıyı çarpıtıcı
madde ve ilaçların davranış üzerine etkileri, duyular, algı, psikolojik testler,
kişilik, davranış bozuklukları ve tedavisi, tutumlar ve önyargı, davranış
üzerinde sosyal etkiler.
GELİŞİM PSİKOLOJİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
87
Gelişme Nedir? Gelişme kanunları, Olgunlaşma ve Öğrenme, Yaşam Boyu
Gelişme Dönemleri, Ergenlik döneminin genel özellikleri, Erinlik (Ön
ergenlik), Ergenliğin ilk ve son dönemlerinde fiziksel gelişim; Erikson’un
Psikososyal Gelişim Kuramı (İnsan yaşamının 8 evresi); Ergenlikte benlik
gelişimi: Benlik gelişimi üzerinde ana baba tutumlarının, yaşıt ilişkilerinin
ve fiziksel gelişimin etkileri; Ergenlikte kişilik gelişimi: Kimlik duygusunun
kazanılması, kimlik statüleri, mesleki ilgilerin gelişimi, Anormal kişilik
özellikleri; Ergenlikte bilişsel gelişim: Piaget’nin gelişim kuramı, soyut
işlemler döneminin özellikleri, soyut düşünceye ilişkin seçme konular;
Ergenlikte Ahlak Gelişimi: Piaget ve Kohlberg’in Gelişim Kuramları
HUKUKUN TEMEL İLKELERİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Toplum ve hukuk: toplum düzeni, hukuk düzeni, hukuk ve hak kavramları,
hukukun tanımı, hukuk kurallarının nitelikleri, hukukun öngördüğü
yaptırımlar, toplum hayatını düzenleyen diğer kurallar, çeşitli hukuk
sistemleri, hukuku açıklayan kuramlar, hukukun amacı, hukukun bilimsel
olarak incelenmesi; hukukun kollara ayrılması: kamu hukuku ve özel hukuk
ayrımı, özel hukuk ve dalları, kamu hukuku ve dalları, karma nitelikli hukuk
dalları; hukukun kaynakları: kaynakların çeşitleri ve sınıflandırılması,
anayasa, yasalar, yasa gücünde olan kaynaklar, yasaların anayasa’ya
aykırılığı, tüzük ve yönetmelikler, gelenek hukuku, içtihat hukuku, öğreti;
hukukun yasalaştırılması: genel olarak yasalaştırma, yasalaştırmanın
nedenleri, yasalaştırmanın türleri, yasalaştırma yöntemleri, türkiye’de
yasalaştırma hareketi; yazılı hukuk kaynaklarının yer aldığı yayınlar: resmi
gazete, düsturlar, yürürlükteki kanunlar külliyatı, tutanak dergisi, kanunlar
dergisi, resmi dergiler, özel yayınlar, bibliyografyalar; uygulama yönünden
yazılı hukuk kuralları: emredici hukuk kuralları, tamamlayıcı hukuk
kuralları, yorumlayıcı hukuk kuralları, tanımlayıcı hukuk kuralları, yetki
veren hukuk kuralları; uygulama yönünden yasalar: yasaların yer
bakımından uygulanması, yasaların zaman bakımından uygulanması:
yasaların yürürlüğe girmesi, yasaların yürürlükten kalkması, yasaların geriye
yürümemesi, yasaların geriye yürümesi; yasaların anlam bakımından
uygulanması; yasaların yorumlanması, yorum türleri, yorumlama yöntemleri,
boşluk doldurma, yargıcın takdir yetkisi; kişilik: kişilerin sınıflandırılması,
gerçek kişiler, tüzel kişiler: özel hukuk tüzel kişileri, kamu hukuku tüzel
kişileri, sosyal güvenlik kuruluşları.
88
SOSYOLOJİYE GİRİŞ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Bilim ve bilgi nedir? Sosyoloji nedir? Tanımı, alt alanları, metodu, yeri ve
önemi; kişi ve toplum: etkileşim ve günlük yaşam, sosyalleşme, kişilik,
statü, grup, toplum, toplum türleri; kültür, toplum ve kişi: kültür, kültürel
çeşitlilik, roller, kurumlar, etnik durum ve ırk; sosyo-kültürel sistemin diğer
kavramları: sosyal hareketlilik ve tabakalaşma, toplumsal hareketler, çevre
sosyolojisi, feminist akımlar, sosyal değişme ve kalkınma, sosyal bütünleşme,
sosyal kontrol, sosyal sapma ve suç, iletişim sosyolojisi, modernite ve
postmodernite, demokrasi, kent ve kentlilik, çokkültürlülük, küreselleşme;
temel kurumlar: aile, ekonomi, siyaset, eğitim, din, boş zamanlar
HALKLA İLİŞKİLER
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Halkla ilişkiler kavramı, doğuşu ve gelişimi; halkla ilişkiler ve iletişim;
temel iletişim öğeleri; hedef, mesaj, iletişim kanalı, geri bildirim, gürültü
ortamı, iletişim süreci, bir iletişim süreci olarak halkla ilişkiler, iletişim
sürecinin etkinliği, halkla ilişkilerin reklam ve propagandadan farklılıkları;
halkla ilişkiler sürecinde yönetim yapısının ve kararların halka açıklanması;
halkla ilişkiler sürecinde, halkın gereksinim ve beklentilerinin öğrenilmesi;
halkla ilişkiler uygulanmasında kullanılan araçlar; özel kesimde halkla
ilişkiler, kriz yönetiminde halkla ilişkilerin yeri, kurtuluş içi halkla ilişkiler.
GENEL MUHASEBE
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Muhasebe kavramı ve tanımı: tarihçesi, zorunlu defterler, isteğe bağlı
defterler, defterlere ait yasal yükümler, bilanço ve nitelikleri, hesapların
sınıflandırılması, bilanço teorileri, muhasebede hesap, hesapların açılış ve
89
kapanışı, kayıt yöntemleri, hesap planları, bilançoda yer alan ve almayan
hesapların fonksiyonları, işlevleri, açılış ve kapanışları, uygulamalı örnekler,
döküm ve döküm kayıtları, mizan, kat’i mizan, muhasebe şeması, yıl sonu
bilançosunun düzenlenmesi.
SANAT VE EĞİTİM
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Sanat ve Eğitim dersi, sanat eğitiminin çeşitli alanlarında sanatın, sanat
eğitiminin tanımlanması, sınıflandırılması, gelişimi konularında örnekleri ile
kuramsal bilgiler verilen ve öğrenciye genel bir kültür sanat bilincini
kazandırma amacını taşır. Bu ders kapsamında sanat eğitiminin genel tanımı,
sanatın ölçütleri,yaratıcılık ve sanatsal yaratma kavramı, yaratıcı kişinin
özellikleri, yaratıcılığı engelleyen öğeler, sanat kuramı, sanat akımı, estetik,
sanat felsefesi, sanat psikolojisi gibi temel kavramlar üzerinde durulacak ve
çeşitli sanat kuram ve akımları sanatın değişk türlerinden örneklerle
işlenecektir. Derste uygulamaya dayalı yönetmeler kullanılacaktır. Bu
yöntemlerden yaratıcı drama yöntemine etkin olarak daha çok yer
verilecektir."
İTALYANCA
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
İtalyanca dersinde Avrupa Birliği Çerçeve Programı’nın öngördüğü A1
düzeyinde İtalyanca öğretilmektedir. Uygulanan İletişimsel Yöntem itibarı
ile öğrenciler doğrudan konuşmaya, dolayısıyla İtalya’ya gittiklerinde ya da
anadili İtalyanca olan biriyle karşılaştıklarında basit bir konuşma
yürütebilecek düzeye gelmeleri için teşvik edilmektedirler. Kendileri ve
aileleri hakkında bilgiler vermeleri ve karşı taraftan da aynı bilgileri elde
edebilecek düzeye gelmeleri amaçlanmaktadır.
Derste kullanılan Rete 1 adlı kitap İletişimsel Yönteme ve Avrupa Birliği
Çerçeve Programına uygun olarak hazırlanmıştır.
90
II. GRUP SEÇMELİ DERSLER
ALETLİ ANALİZ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS: 4
Bu dersin amacı öğrencilere cihaz kullanılarak analiz yapabilmeleri için
teorik ve pratik bilgi vermektir. Teknik bilgiler, cam malzemeler,
kimyasallar. Optik Yöntemler (spektofotometri, spektroflorimetri, atomic
absorpsiyon spektrometrisi, atomik emisyon spektrometrisi, refraktometri,
polarimetri). Kromatografik yöntemler (İnce tabaka kromatografisi (ITK),
yüksekperformanslı sıvı kromatografisi (YPSK), gas kromatografisi (GK)).
Elektroanalitik yöntemler (potansiyometri, voltametri, polarografi,
kondüktometri, amperometri). Kapiler elektroforez. İyon selektif elektrotlar
ve Akış enjeksiyon analizi (AEA). Diğer spektroskopik yöntemler (Nükleer
manyetik rezonans spektroskopisi (NMR), electron spin
rezonans
spektroskopisi (ESR), kütle spektrometrisi (MS)). Termal analizler (termal
gravimetric (TG), diferansiyel termal analiz (DTA), diferensiyel taramalı
kalorimetri (DTK)
ANALİTİK KİMYADA HESAPLAMALAR VE BİLGİSAYAR
KULLANIMI
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Bu dersin amacı Analitik Kimyada kullanılan hesaplamaları bilgisayar
destekli olarak öğretmektir. Analitik yöntemlerde sıcaklık, basınç, pH, dalga
boyu, absorbans, floresans ve kromatografik ayırma kapasitesi gibi
parametrelere bağlı olarak analitik model dizaynları. Regresyon analizi.
Kalibrasyon için algoritma yazılımı ve kullanımı. Kalibrasyonda seçicilik ve
duyarlılığın hesaplanması. Analizde kullanılan sinyaller için dönüşüm
yöntemleri. Analiz yöntemlerinin uygulanmasında bilgisayar programlarının
kullanılışı ve hesaplamalar. Temel matematik hesaplamalar. Saflık
hesaplamaları. Analitik laboratuar cihazları ve kalibrasyonları.
91
BİTKİSEL NARKOTİKLER VE PSİKOTROPLAR
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Konu ile ilgili tanımlar, kuruluşlar, mevzuat, kimyasal sınıflandırma, etkili
bileşikler ve bitkiler; kaynak, yayılış, teşhis yöntemleri, aktivite, reçeteleme,
yasal olmayan kullanım ve yarattığı toplumsal sorunlar ile Türkiye’deki
durum anlatılmaktadır.
BİTKİSEL İLAÇ HAMMADDELERİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Giriş, tıbbi bitkilerin özellikleri, tıbbi bitkilerin kullanıldığı yerler, tıbbi,
bitkilerden hammadde eldesi, ilaç hammaddeleri, kaynak bitkiler ve etkileri
(efedrin, kolşisin, taksol, vinkristin, kinin, digitoksin, atropin, skopolamin,
pilokarpin, reserpin, ergotamin, essin, gingko glikozitleri, ruskogenin,
sennozit a ve b, passiflora ekstresi, hesperidin, fizostigmin, galantamin,
huperzin, alfa lipoik asit, pektin, likopen, glukozamin, resveratrol, etopozid
vs.).
BİTKİSEL ÇAYLAR
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Bitkisel çay tanımı, bitkisel çay karışımlarının hazırlanış ve kullanım
şekilleri, çay hazırlama teknikleri, bitkisel çayların kullanım amaçlarına göre
(soğuk algınlığı, sindirim sistemi bozuklukları, sinir sistemi bozuklukları,
dolaşım bozuklukları, v.b.) gruplandırılması ile her bir gruptaki çay olarak
kullanılan bitkinin etkili bileşikleri, etki ve yan etkileri ve birbirleri ile
etkileşimleri anlatılmaktadır.
92
DENİZ KAYNAKLI DOĞAL ÜRÜNLER
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Deniz canlılarının sınıflandırılması, bu canlılardaki bileşiklerin kimyasal
yapı ve biyolojik etkileri, etki mekanizmaları ile kullanım potansiyelleri
anlatılmaktadır.
DOĞAL ÜRÜNLERİN BİYOLOJİK ETKİLERİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:4
Giriş, ekstrelerde taramanın amaçları, ekstrelerde primer taramalar,
ekstrelerde sekonder taramalar, ekstrelerde antibakteriyel aktivite tayini,
ekstrelerde antifunfungal aktivite tayini, ekstrelerde antifenflamatuar aktivite
tayini,ekstrelerde analjezik aktivite tayini, ekstrelerde hepatoprotektifl
aktivite tayini, ekstrelerde spazmolitik aktivite tayini, ekstrelerde antitümoral
aktivite tayini, ekstrelerde akut toksisite tayini.
AROMATERAPİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Konu ile ilgili kavram ve tanımlar, aromaterapi uygulama şekilleri,
aromaterapide etki mekanizmaları, aromaterapi uygulama alanları,
aromaterapide kullanılan sabit yağlar, aromaterapide kullanılan uçucu yağlar
ve formülasyon örnekleri anlatılmaktadır.
VİTAMİN VE MİNERAL YÖNÜNDEN ZENGİN DOĞAL ÜRÜNLER
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
93
Vitamin ve minerallerin genel özellikleri, etki ve yan etkileri, vitaminlerin
sınıflandırılması, makromineraller, mikromineraller, multivitamin preparatları
ile vitamin ve mineral yönünden zengin droglar anlatılmaktadır.
TÜRKİYE’NİN ZEHİRLİ BİTKİLERİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Zehir nedir? Zehirlenme nedir? Bitkisel zenginliğimiz içinde zehirli
bitkilerin yeri ve önemi. Zehirli bitkilerin taşıdıkları başlıca toksik maddeler
ve bu maddelere göre bitkilerin gruplandırılmaları. Tıbbi ve zehirli bitki
ilişkisi. Ülkemizde yetişen başlıca zehirli bitkilerin listesi ve bunların tanıtımı.
Türkiye’de bitkisel zehirlenme olayları ve dikkat edilmesi gereken durumlar.
FİTOKOZMETİKLER
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Bitkilerin fitokozmetikte kullanımı günümüzde artarak devam etmektedir.
Özellikle doğal ürünlere bütün dünyada yaygın ilginin varlığı da bu
kullanımı güçlendirmektedir. Bu derste kullanılan bitkiler ve bunların
kullanılışı hakkında bilgi verilecektir. Türkiye’de ve dünyada en çok kulanılanlara öncelik verilecektir. Fitokozmetiklerin Avrupa Birliği kriterlerine
göre güvenilirlik dereceleri ve bulunmaması gereken veya bulunmasına izin
verilen maddeler ve miktarları hakkında da bilgi verilecektir.
DROGLARIN MORFOLOJİK VE ANATOMİK YAPISI
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Tıbbi bitkilerin morfolojik ve anatomik özelliklerinin bilinmesi, eldeki
droğun saflık durumunun ve kalitesinin belirlenebilmesi için önemlidir. Bu
nedenle derste öncelikle Avrupa Farmakopesi ve ESCOP (European
Scientific Cooperative on Phytotheraphy)’ta kayıtlı olan ve ayrıca halkımız
94
tarafından da kullanılan drogların morfolojik ve anatomik özellikleri
anlatılacaktır. Ayrıca bu drogların hazırlanması ve saklanması sırasında
dikkat edilecek önemli noktalara da değinilecektir. Ders sırasında bitkilerin
değişik kısımlarından elde edilen droglar yaprak, kabuk, toprak altı
organlarına ait droglar, toprak üstü (herba) drogları, çiçek, meyva, tohum ve
diğer droglar başlıkları altında incelenecektir.
ANTİSEPTİKLER, DEZENFEKTANLAR VE FARKLI
ENFEKSİYONLARDA KULLANILAN İLAÇLAR
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:4
Harici antiseptik bileşikler; fenoller, aminoakridinler ve 8-hidroksikinolinler,
azotlu bileşikler (biguanid ve amidinler), organik ağır metal bileşikleri (civa,
gümüş, arsenik, antimon ve bizmut bileşikleri), kuaterner amonyum
bileşikleri, oksidan bileşikler (halojenler, hidrojen peroksit ve aktif hidrojen
vericiler, ozon, alkol ve aldehitler, kimyasal sterilizasyon), dahili antiseptikler
(üriner ve sindirim kanalı antiseptikleri); organik arsenik ve antimon
bileşikleri, organik bizmut bileşikleri, nitrofuran türevleri, antiseptiklerin
kortikosteroidlerle kombinasyonu. antiamibik bileşikler; metronidazol ve
diğer 5-nitroimidazoller, emetin ve klorokin fosfat, halojenli 8hidroksikinolinler, antibiyotikler, diloksanid furoat. antiprotozoal etkili
bileşikler; 5-değerli organik antimon bileşikleri, pentamidin izetionat,
amfoterisin b ve ketokonazol, atovakuon, trimetreksat ve diğerleri. antimalaryal
ilaçların; etki mekanizmaları, rezistans gelişimi ve sınıflandırılmaları, 4aminokinolin türevleri, kinin, 8-aminokinolin türevleri ve pirimidinler,
sülfonamidler ve sülfonlar, biguanidler, meflokin, halofantrin hidroklorür ve
aminoakridinler, tetrasiklinler ve klindamisin. antihelmentik etkili bileşiklerin;
sınıflandırılmaları, nematodlara karşı kullanılan ilaçlar, filaryalara karşı
kullanılan ilaçlar, sestodlara karşı kullanılan ilaçlar, trematodlara karşı
kullanılan ilaçlar. ektoparazitlere karşı kullanılan ilaçlar; sınıflandırılmaları,
klorlu hidrokarbonlar, piretrinler ve piretroitler, kükürtlü bileşikler ve diğerleri
İLAÇ ETKEN MADDESİ TASARIMI VE YÖNTEMLERİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
95
Rasyonel ilaç etken madde tasarımı yöntemlerinin önemi, efektör – hedef
ilişkileri, fizikokimyasal parametreler, kantitatif yapı – etki ilişkileri
analizleri, hansch analizleri, Free-Wilson Analizleri, karışım analizleri, üç
boyutlu kantitatif yapı-etki ilişkileri analizleri, CoMFA ve CoMSIA
analizleri, moleküler modelleme teknikleri, DeNovo Analizleri
MEDİSİNAL KİMYADA GENOMİKS VE KEMOENFORMATİK
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Biyoaktif materyaller, biyoaktif materyallerin sınıflandırılması ve kimyası,
medisinal kimyada makromoleküler hedefler, ilaç tasarımında genomiks
çalışmalar, genomiks ve proteonomiks, kemoenformatik, farmakogennomiks,
ilaç tasarımında genomiks uygulamaları, biyoorganik kimya, peptid ve
oligonükleiklerin sentezi, nükleozit ve nukleik asitlerin sentetik hazırlanışı,
enzimatik reajanlar
İLAÇ AKTİVİTESİNDE İZOMERİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Stereoizomerizm ve Stereoizomerlerinin yapısal ve fizikokimyasal
özellikleri, İlaç etken maddelerinde stereoizomerizm ve buna dayalı olarak
stereoizomerlerin biyoloji ortamındaki davranışları etkileşim farklılıkları ve
oluşan farklı biyolojik cevapların farmakolojik, toksikolojik ve
farmakoekonomik sonuçları.
BİYOYARARLANIMDA KİMYASAL ANALİZ VE
DEĞERLENDİRME
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Genel Giriş (Biyoyararlanım çalışmalarının amacı) ve tanımlar,
Biyoeşdeğerliğin tedavinin başarısındaki yeri ve önemi (Biyoyararlanım
96
değişimlerinin etkiye yansıması), İlaç etken maddelerinin somut örnekler ile,
farklı eşdeğerlik kavramları üzerinden karşılaştırılması, Biyoyararlanım/
Biyoeşdeğerlik çalışmalarının kimyasal temeli, Oral yoldan kullanılan
ilaçların biyoyararlanımını etkileyen faktörler, Fizikokimyasal parametreler
ve parametrelerden yararlanım, Vücut sıvılarında yürütülen analiz
çalışmaları, Biyoanalitik yöntem geliştirme ve yöntem validasyonu.
KOZMETİKLER VE UYGULAMA ALANLARI
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:4
Giriş, tanımlar, kozmetik preparatlarla ilgili türkiye’deki yasal düzenlemeler.
FDA, colıpa ve japon regülasyonları. Kozmetik preparatların
sınıflandırılması. Deri ve deri eklerinin yapı ve özellikleri, kozmetik açıdan
önemi. kozmesötikler, sınıflandırılmaları, kullanım amaçları. Kozmetik ürün
formülasyonlarında yer alan genel ham maddeler. Deriye uygulanan
kozmetik ürünler, formülasyon tasarımları ve hazırlanmaları. Deri eklerine
uygulanan kozmetik ürünler, formülasyon tasarımları ve hazırlanmaları
(saçlara, tırnaklara ve mukozaya uygulanan kozmetik ürünler). Hazırlanan
kozmetik ürünlerde yapılan kontroller, bitmiş ürün spesifikasyonlarının
belirlenmesi. Kozmetik preparatlara uygulanan stabilite testleri (fiziksel,
kimyasal ve mikrobiyolojik stabilitenin incelenmesi). Kozmetik ürünlerin
istenmeyen yan etkileri.
YENİ İLAÇ TAŞIYICI SİSTEMLER VE İLAÇLARIN
HEDEFLENDİRİLMESİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:4
İlaç taşıyıcı sistemlerin genel özellikleri, partiküler taşıyıcı sistemler,
veziküler taşıyıcı sistemler, emülsiyon sistemleri, taşıyıcı sistemlere ilişkin
regülasyonlar, ilaç hedeflendirmenin ana prensipleri, hedeflendirme
mekanizmaları, ilaçların sistemik ve topikal hedeflendirilmesi.
97
ENDÜSTRİYEL ECZACILIKTA İLAÇ FORMÜLASYONLARININ
TASARIMI VE GELİŞİMİ
SAAT/HAFTA :2
UK: 2
AKTS:4
Etkin maddelerin fiziko-farmasötik özelliklerinin incelenmesi. Etkin
maddelerin form yapısıyla ilgili özelliklerinin incelenmesi. Etkin maddelerin
işlenme özelliklerinin incelenmesi. Etkin ve yardımcı maddeler arasındaki
etkileşmelerin incelenmesi. ara ürünlerin yapısal özelliklerinin ve etkileşimlerinin incelenmesi. formülasyon gelişiminde temel veriler ve formülasyon
tasarımı. Oluşturulacak ilaç formlarına yönelik teknolojik parametrelerin
incelenmesi ve düzenlemesi. Üretim parametrelerinin optimizasyonuna
yönelik esasların incelenmesi. Basamaklı çalışma işlemlerinin oluşturulması
ve teknolojik optimizasyonun sağlanması. Büyük ölçekli çalışma ve
endüstriyel üretime yönelik tasarımların oluşturulması. İmalatı etkileyen
faktörlerin incelenmesi, makine parkına bağımlılığın incelenmesi. in proses
ve proses kontrollerinin düzenlenmesi. Üretim parametrelerine ilişkin ulusal
ve uluslararası kuralların değerlendirilmesi ve uygulanması.
İLAÇ FORMÜLASYONLARINDA STABİLİTE İNCELEMELERİ VE
DEĞERLENDİRMELERİ
SAAT/HAFTA :1
UK: 1
AKTS:2
Stabilite tanımı ve kavramları. İlaç etkin ve yardımcı maddeleri ile ilaç
formülasyonlarında stabilitenin amacı, kapsamı ve önemi. İlaç formülasyon
işlemleri ile ilaç üretiminde stabilite çalışmalarının gereği ve uygulama
alanlar. İlaçlarda uygulanan stabilite testlerinin amaçları ve kapsamları.
Fiziksel, kimyasal, fiziko-kimyasal ve biyolojik stabilite kavramları, alt
grupları, parametreleri ve uygulamaları, İlaç hammaddelerinde,
preformülasyon ve formülasyon aşamalarında, ara ürünlerde ve final
ürünlerde stabilite incelemeleri. Stabilite testlerinin uygulanışı ve
değerlendirilmeleri. Hızlandırılmış stabilite testleri ve uygulamaları. Uzun
süreli stabilite testleri ve uygulamaları. İzotermal ve non-izotermal stabilite
testleri ve uygulamaları. Stabilite testlerinde yararlanılan analiz yöntemleri
98
ve kullanımları. Stabilite testlerinde ve ilaçların depolanmasında uygulanan
ulusal ve uluslararası koşullar ve değerlendirmeler. İlaçlarda son kullanma
tarihinin (raf ömrünün) saptanması ve değerlendirilmesi. Sabilite testlerinde
kinetik ve matematiksel değerlendirmeler ve yorumları.
Stabilitede kinetik reaksiyon derecelerinin tayini ve kullanımı. Stabilitede
reaksiyon hızı üzerine etkili faktörler ve değerlendirilmeleri. Farmasötik
dozaj formlarına yönelik stabilite incelemelerinin düzenlenmesi ve
değerlendirilmeleri..İlaçların stabilitesinde ulusal ve uluslararası yasal ve
teknik düzenlemeler, uygulamalar ve değerlendirmeler.
VETERİNER TEDAVİDE KULLANILAN FARMASÖTİK DOZAJ
ŞEKİLLERİ
SAAT/HAFTA :1
UK: 1
AKTS:2
Oral dozaj şekilleri, enjeksiyonluk dozaj şekilleri, topikal dozaj şekilleri,
implante edilen dozaj şekilleri, oftalmik dozaj şekilleri. Rektal uygulanan
dozaj şekilleri, nazal uygulanan dozaj şekilleri. Bukkal uygulanan dozaj
şekilleri kontrollü (CR)/modifiye (MR) salım yapan dozaj şekilleri.
Veteriner ilaçlarda yasal düzenlemeler.
BİYOFARMASÖTİK VE FARMAKOKİNETİK
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:4
Kompartman modelleri. Lineer kompartman modelleri. Lineer olmayan
kompartman modellleri. Absorpsiyon modelleri. Kompartman sistemine
uymayan modeller. Eşdeğerlilik kavramları, Biyoyararlılık /Biyoeşdeğerlilik,
Biyoyararlılık /Biyoeşdeğerlilik ile ilgili yasal düzenlemeler, Biyoyararlılık
/Biyoeşdeğerlilik çalışmalarının tasarımları ve değerlendirilmesi. İlaç şekline
göre BY/BE kavramları uygulamasının değişkenlikleri. Farmasötik ilaç
şekillerinin biyoyararlılıklarına etki eden farmasötik (üretim ve hammadde)
parametreleri.
99
BİYOTEKNOLOJİK KÖKENLİ FARMASÖTİK ÜRÜNLER
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Biyoteknolojinin ve farmasötik biyoteknolojinin tanımı ve uygulama
alanları. Rekombinant DNA teknolojisi, gen klonlaması. Biyoteknolojik
kökenli farmasötik ürünler (enzimler, aşılar, monoklonal antikorlar, terapötik
proteinler). Biyoteknolojik kökenli farmasötik ürünlerin, Yapıları ve yapısal
özellikleri. Preformülasyon ve formülasyon özellikleri. Teknolojik üretim
parametreleri. Stabilite özellikleri. Biyoteknoloji kökenli farmasötik
ürünlerin dozaj şekilleri. Mikroküre, nanopartikül, lipozom, mikroemülsiyon
gibi ilaç taşıyıcı sistemlerin değerlendirilmesi. Biyoteknoloji kökenli
farmasötik ürünlerin vücuda veriliş yolları.
BİTKİSEL KÖKENLİ İLAÇ HAMMADDELERİNİN FORMÜLASYON
TASARIMLARI VE KALİTE KONTROL İŞLEMLERİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
Bitkisel kökenli hammaddelerin ilaç şekli haline getirilme teknikleri
(kapsüller, sıvı ilaç şekilleri, transdermal formülasyonlar, tabletler, partiküler
ilaç şekillerinin bu hammaddelerde kullanımı, kompreslerin, boluslar’ın
hazırlanma teknikleri). bitkisel kökenli ilaç şekillerinin biyofarmasötik
özellikleri, bitkisel kökenli ilaç şekillerinin standardizasyonu. bitkisel
kökenli ilaç şekillerinin biyoyararlanımı. bitkisel kökenli ilaç şekillerinin
stabilitesi. bitkisel kökenli ilaç şekillerinin üretiminde kalite güvencesi.
bitkisel kökenli ilaç şekilleri ve gmp.
İLAÇ GÜVENLİĞİ VE İLAÇ KULLANIMINDA RİSK
DEĞERLENDİRİLMESİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:4
İlaçların güvenli kullanımı ile ilgili temel kavramlar; idiosenkratik ilaç
toksisitesi; genetik bireysel farklılıktan kaynaklanan ilaç toksisitesi;
10
0
polifarmaside etkileşmeler ve buna bağlı gelişen toksisiteler; beslenmenin
ilaç yazgısı üzerine olası toksik etkileri; ilaçlarla oluşan beslenme eksikliği;
geriatride ilaç kullanımında dikkat edilecek hususlar; hamilelikte ilaç
kullanımı; süt verme döneminde ilaç kullanımı; yeni doğan ve çocukta
güvenli ilaç kullanımı; bazı hastalıklarda güvenli ilaç kullanımı.
ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:2
İlaç toksisitesinin genetik temeli; gen-gen ve gen-çevre etkileşmesinin ilaç
toksisitesindeki önemi; ilaçları metabolize eden enzimlerdeki genetik
polimorfizmler; genetik bireysel farklılık analiz teknolojileri; yaşam şekli ve
ilaç toksisitesi; toksikogenetiğin önemi; ilaç toksisitesinin sitogenetik
testlerle analizi; biyoinformatik veri tabanları ve analizleri; dna dizilim
analizi; protein ve rna dizi analizi.
DOZAJ FORMLARININ TASARIMINDA TEMEL FARMASÖTİK
İŞLEMLER VE ÖNEMİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:4
Geliştirilmesi düşünülen dozaj formuna göre incelenecek parametrelerin
seçimi. Kullanılacak etkin madde göz önünde bulundurularak incelenecek
parametrelerin seçimi. Dozaj formunda kullanılan polimer ve yardımcı
maddelere göre incelenecek parametrelerin seçimi. Ortam sıvısında ve
polimerde, çözünürlük-çözünme hızı mekanizmaları ve tayinleri. Difüzyon
katsayısı tayinleri ve biyoyararlanımında önemi. Partisyon katsayısı tayinleri
ve formülasyondaki önemi. Partikül büyüklüğü tayinleri ve formülasyondaki
önemi.
FARMASÖTİK TEKNOLOJİDE İŞLEM MÜHENDİSLİĞİ VE
İŞLEM (PROCESS) VALİDASYONLARI
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:4
101
Temel konular (gaz ve sıvıların akışı, ısı transferi, kütle transferi, tozlar),
birim işlemler (hava filtrasyonu, nemi ve sıcaklığı, kurutma işlemi, katı-sıvı
ekstraksiyonu, kristalizasyon, buharlaşma ve distilasyon, filtrasyon, öğütme
işlemi, karıştırma işlemi, sterilizasyon). İşlem validasyonunun yasal
temelleri. Validasyon organizasyonu. Prospektif işlem validasyonu.
Retrospektif işlem validasyonu. Revalidasyon. İşlem kalifikasyonu. Steril
ürün validasyonu. Katı ilaç üretim validasyonu. Yarı katı ilaç Şekli üretim
validasyonu. Tek dozluk sprey türü ilaç şekillerinin validasyonu. İşlem
validasyonu ve kalite güvencesi (QA). Temizlik validasyonu. Hammadde
(girdiler) validasyonu.
III. GRUP SEÇMELİ DERSLER
ANALİTİK KİMYA ANABİLİM DALI
GLP (İYİ LABORATUVAR UYGULAMALARI)
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Görev ve sorumluluk dağılımı, analizi yapılacak test ve referans
maddelerinin kullanımı ile ilgili oranları (hesapları), cihazlar ve materyaller,
reaktifler, fiziksel ve kimyasal test sistemleri, biyolojik test sistemleri, test ve
referans maddelerinin özelliklerinin belirlenmesi, test ve referans
maddelerinin örneklenmesi ve saklanması, standart çalışma yöntemleri,
çalışmanın planlanması, sonuç rapor ve içeriği, analitik atıkların imhası,
analizi yapılacak örneklerin saklanma koşulları, farmakopelere göre ilaç
analizleri, ıso 9001 kalite yönetim sistemi.
ANALİTİK VALİDASYON
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Tanım, doğru denkleminin hesaplanması ve ilgili parametrelerinin
hesaplanması (n, m, r, r2 ve standart hatalar), doğru denkleminin
hesaplanması ve ilgili parametrelerinin hesaplanması (n, m, r, r2 ve standart
hatalar), validasyon parametreleri (doğruluk ve kesinlik, tekrar edilebilirlik,
yakalama sınırı, tayin sınırı, doğrusallık, çalışma aralığı, tutarlılık
100
(ruggedness), sağlamlılık ve kararlılık (robustness), validasyon parametreleri
(doğruluk ve kesinlik, tekrar edilebilirlik, yakalama sınırı, tayin sınırı,
doğrusallık, çalışma aralığı, tutarlılık (ruggedness), sağlamlılık ve kararlılık,
(robustness), validasyon parametreleri (doğruluk ve kesinlik, tekrar
edilebilirlik, yakalama sınırı, tayin sınırı, doğrusallık, çalışma aralığı,
tutarlılık (ruggedness), sağlamlılık ve kararlılık (robustness), validasyon
parametreleri (doğruluk ve kesinlik, tekrar edilebilirlik, yakalama sınırı,
tayin sınırı, doğrusallık, çalışma aralığı, tutarlılık (ruggedness), sağlamlılık
ve kararlılık (robustness), validasyon parametreleri (doğruluk ve kesinlik,
tekrar edilebilirlik, yakalama sınırı, tayin sınırı, doğrusallık, çalışma aralığı,
tutarlılık (ruggedness), sağlamlılık ve kararlılık, (robustness), hatalar (kaba,
sistematik, nonsistematik, standart), güven aralıkları, lineer olmayan
denklemler ve bunların kalibrasyonları, standart ilavesi ve buna göre
hesaplamalar,
sistem
uygunluk testleri (hplc, spektrofotometri ve
elektroanalitik yöntemlerde), sistem uygunluk testleri (hplc, spektrofotometri
ve elektroanalitik yöntemlerde).
BİYOLOJİK SİSTEMLERDE İLAÇ VE ETKEN MADDE
ANALİZLERİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Biyolojik numuneler ve elde edilmeleri, numune hazırlama teknikleri, invitro biyolojik sıvılarda ilaç analizleri, biyolojik sıvılarda ilaç analizlerinin
optimizasyonu, gerçek biyolojik sıvılarda ilaç analizleri gerçek biyolojik
numunelerde ilaç analizlerinin optimizasyonu, biyolojik numunelerden ilaç
analizlerinin kabul edilebilirlik parametreleri, elektrokimyaya giriş,
elektrokimyasal dna biyosensörleri, dna-ilaç etkileşmesinin biyosensörlerle
incelenmesi, biyosensörlerle biyolojik, sıvılarda ilaç analizleri, iyon-selektif
elektrotlarla analizler, modifiye elektrotlarla biyolojik sıvılarda analizler,
elde edilen sonuçların yorumlanması.
ETKİN MADDE VE İLAÇ ANALİZ TEKNİKLERİ
(Ders Analitik Kimya ve Farmasötik Kimya tarafından ortak verilecektir.)
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
102
Farmakope analizleri: endüstriyel ilaç analizlerinde ham madde ve ilaç
bazında başvurulan farmakopeler, kullanımlarına ilişkin özelliklerin
değerlendirilmesi, ilaç ve hammaddelerinin kalitatif ve kantitatif analizlerinde
kromatografi kullanımı, kromatografinin ayırma, saflaştırmadaki rolü,
metodun esasları, çeşitleri ve işleyişi, ilaç ve hammaddelerinin kromatografik
yöntemler ile kantitatif analizlerinde HPLC kullanımı ile ayırma,
saflaştırmadaki rolü, ilaç ve hammaddelerinin LC-MS, MS-MSullanılarak
analizleri ve buna bağlı larak yapısal değerlendirilmeleri. bu amaçla
kullanılan yeni mass tekniklerinin yorumlanması, ilaç ve hammaddelerin
analizlerinde fourier-transform ınfrared spektroskopisinin yeri, kalitatif ve
kantitatif kullanımı ve sağladığı avantajların değerlendirilmesi.
İlaç ve hammaddelerin kantitatif analizlerinde kapiller elektroforez (CE)
kullanımı. CE/MS sisteminin kullanım avantajlarının değerlendirilmesi, İlaç
ve hammaddelerin kantitatif analizlerinde NMR spektroskopisi kullanımı,
Değişik NMR tekniklerinin analizlerdeki öneminin değerlendirilmesi, İlaç ve
hammaddelerin analizlerinde UV/VIS Spektroskopisi kullanımı, HPLC-UV
kullanılarak yapılan kalitatif ve kantitatif çalışmaların değerlendirilmesi,
Farmasötik
formlarda
ilaç
analizlerinde
kullanılan
tekniklerin
değerlendirilmesi, Farmasötik formlarda ilaç analizlerinde kullanılan
tekniklerin değerlendirilmesi-II, Biyolojik sistemlerde in-vivo, invitro ilaç
analizleri-I, Biyolojik sistemlerde in-vivo, invitro ilaç analizleri-II.
ETKİN MADDE VE İLAÇ ANALİZ TEKNİKLERİ
(Ders Analitik Kimya ve Farmasötik Kimya tarafından ortak verilecektir.)
SAAT/HAFTA: 2
UK: 1
AKTS:1
Spektrofotometrik olarak novaljin’in pka tayini, spektrofotometrik olarak
aspirin’in pka tayini, spektrofotometrik olarak parasetamol ve kafein
karışımının farmasötik dosaj formlarından miktar tayini, spektrofotometrik
olarak parasetamol ve kafein karışımının farmasötik dosaj formlarından
miktar tayini, yüksek performanslı sıvı kromatografisi ile aspirin’in
farmasötik dosaj formlarından miktar tayini, yüksek performanslı sıvı
kromatografisi ile aspirin’in biyolojik sıvılardan miktar tayini, kapiller
elektroforez yöntemi ile parasetamol’ün kantitatif tayini,
kapiller
elektroforez yöntemi ile parasetamol’ün kantitatif tayini, nmr (1h, 13c)
103
spektroskopisi kullanarak sulfonamid’in fonksiyonel gruplarının analizi,
kütle spektroskopisi (esı tekniği ile) kullanarak antipirin’in analizi, asit-baz
titrasyon tekniği ile aspirin’in titrimetrik miktar tayini, ftır spektroskopisi
yöntemi ile fenobarbital’in fonksiyonel gruplarının analizi, ftır
spektroskopisi yöntemi ile fenotiyazin’in miktar tayini, uv spektroskopisi
yöntemi ile sülfadimidin’in fonksiyonel gruplarının analizi, uv
spektroskopisi yöntemi ile sodyum barbital’in miktar tayini.
BİYOKİMYA
BESLENME BİYOKİMYASI
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Bu dersde, besinlerin sindirimi ve absorpsiyonu, beslenmede karbohidratlar,
beslenmede lipitler, beslenmede proteinler beslenmede vitamin ve
mineraller, enerji metabolizması ve regülasyonu, lifli besinler ve düşük
kalorili sentetik bileşikler, obesite ve vüvcut ağırlığının kontrolü, diabette
beslenme, hamilelik ve laktasyon döneminde beslenme, böbrek
hastalıklarında beslenme spor ve beslenme, büyüme ve yaşlılıkta beslenme,
vejeteryan beslenme konularında bilgi verilmektedir.
SERBEST RADİKALLER VE ANTİOKSİDANLAR
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Bu dersde, serbest radikallere giri_, serbest radikallerin etki mekanizmaları,
endojen kaynaklı serbest radikaller, eksojen kaynaklı serbest radikaller,
serbest radikallerin oluşturduğu hasarlar, oksidan stresin yol açtığı
hastalıklar, oksidan stresin yol açtığı hastalıklar, yaşlanmada oksidan stres,
antioksidanlar ve etki mekanizmaları, antioksidan enzimler, non enzimatik
antioksidanlar, nonenzimatik antioksidanlar, beslenmede antioksidanlar,
oksidan stres tayininde kullanılan yöntemler konularında bilgi verilmektedir.
104
ECZACILIK İŞLETMECİLİĞİ
GENEL ETİK- ECZACILIK ETİĞİ VE ECZACI HASTA
İLETİŞİMİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Genel kavram ve tanımlar, felsefe ve etik, ahlak ve etik, deontoloji ve etik,
biyoetik, etik ilkeler, etik ilkelerin eczacılık etik ilkeler içinde yer alışı,
özerkliğe saygı, yararlılık ilkesi, zarar vermeme ilkesi, adalet ilkesi,
eczacılıkta etik kurallar, eczacılıkta karşılaşılan etik sorunlar, etik ikilem,
etik karar verme süreci, iletişim yöntemleri, hasta ve hasta yakını davranışı,
serbest eczanelerle hastane eczanelerinde eczacı ile hastanın görüşebileceği
yerlerin düzenlenmesi, eczacı-hasta ve eczacı-hasta yakını görüşmelerinde
dikkat edilecek hususlar, serbest eczanelerle hasta eczanelerinde ilaç
danışmanlığı, eczacı- hasta iletişiminde geri bildirim ve bunlardan
yararlanma, örnek vaka çözümleri.
SAĞLIK BİLİMLERİNDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ VE
LİTERATÜR ARAŞTIRMASI
(Eczacılık İşletmeciliği ve Farmasötik Kimya Anabilim Dalı tarafından ortak
verilecektir)
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Bilimsel araştırma ve nitelikleri (tanım, tarihçe, amaç), araştırma türleri,
araştırmada hazırlık dönemi, konu seçimi, veri toplama yöntemleri,
örnekleme, anket yöntemi, ölçüm işlemleri, ölçekler, verilerin çözümlenmesi,
literatür kavramı ve tanımı, bilimsel araştırmalarda literatürün yeri ve önemi,
literatüre ulaşma ve edinme şekilleri, literatür tür ve kaynakları, kütüphaneler
ve dökümantasyon merkezleri, internet, elektronik kütüphaneler, veri
tabanları ve yararlanma, araştırma projesi önerisi düzenlenmesi ve kaleme
alınması, makale ve tez düzeni ve yazılması.
105
ECZACILIK İŞLETMELERİNDE ÜRETİM VE PAZARLAMA
YÖNETİMİ VE ORGANİZASYON
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Genel kavramlar, tanımlar işletme ve yönetim fonksiyonları ve eczacılık
işletmelerindeki uygulamalar, eczaneler ecza depoları ve ilaç endüstrisi ilgili
mevzuat, ilacı diğer ürünlerden ayıran nitelikler, eczanelerde, ecza
depolarında ve ilaç endüstrisinde iş tanımları, bölümler, ilgili personel, ilaç
endüstrisinde üretim yönetimi stratejileri, üretim bölümünün diğer
bölümlerle ilişkileri, ilaç endüstrisinde üretim türleri ve yönetimi, ilaç
endüstrisinde üretim maliyetleri ve yönetimi, ilaç endüstrisinde pazarlama,
pazar ve pazarlama araştırması, stratejik pazarlama çalışmaları ve rekabet,
ilaç endüstrisinde pazarlama bölümü ile diğer bölümler arasındaki ilişkiler,
ilaç endüstrisinde pazarlama personeli seçimi ve eğitimi, serbest eczanelerle,
hastane eczanelerinin düzeni, serbest eczanelerle, hastane eczanelerinde
üretim yönetimi, ilaç dağıtım sistemleri, hastane eczanelerinin diğer
birimlerle olan yönetimsel ve organizasyon ilişkileri.
FARMAKOLOJİ ANABİLİM DALI
İLAÇ ETKİLEŞMELERİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Farmakodinamik etkileşmeler, farmakokinetik etkileşmeler, ilaç-ilaç
etkileşmeleri, ilaçların klinik laboratuar test sonuçları üzerindeki etkileri,
oral antikoagülan ilaç etkileşmeleri, antidiabetik ilaç etkileşmeleri,
antihipertansif ilaç etkileşmeleri, antiinfektif ilaç etkileşmeleri,
antineoplastik ilaç etkileşmeleri, kardiak glikozid ilaç etkileşmeleri,
monoamin oksidaz inhibitör ilaç etkileşmeleri trisiklik antidepresan ilaç
etkileşmeleri, salisilat ilaç etkileşmeleri, ilaç-besin etkileşmeleri.
106
OTC İLAÇLAR
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Oral ve dental bakım ürünleri, öksürük ve soğuk algınlığına karşı kullanılan
ilaçlar, antialerjik ilaçlar, contact lens ürünleri, oftalmik ve otik ürünler,
antasidler, otc h2 antagonistleri, laksatifler ve antidiareik ilaçlar, nutrisyonel
ürünler ve vitaminler, analjezik ve antipiretikler, kontraseptifler, kilo
kontrolü için kullanılan ürünler, uykuyu kolaylaştıran ürünler, alerjik rinit
tedavisinde kullanılan ilaçlar, akne tedavisinde kullanılan ilaçlar.
FARMASÖTİK BOTANİK
ETNOFARMASİ VE ALTERNATİF TEDAVİ YÖNTEMLERİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Etnobotani ve etnofarmasiye giriş, bitki-insan ilişkilerinin tarihçesi,
bitkilerin geleneksel kullanım şekilleri etnobotanik zenginliklerin korunması,
etnobotanik çalışma yöntemleri, ilaçların keşfinde etnofarmasötik çalışmalar,
homeopati, kampo tedavi, ayur-vedik tedavi.
TIBBİ BİTKİLER VE ECZACI: GÜNCEL BAŞLIKLAR
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Son yıllarda tıbbi bitkilere olan yönelimin artmasına bağlı olarak ülkemiz
medyasında, tıbbi bitkiler hakkında eğitim almamış pek çok kişi yanlış,
dayanaksız bilgilerle halkı yanıltmaktadır. Tıbbi bitkiler ve bitkisel ilaçlar
konusunda üniversite eğitimi almış tek meslek mensubu olan eczacının, bu
yoğun bilgi kirliliği karşısında, 5 yıllık eğitimi boyunca aldığı bilgiler ile
halka rehber olması gerekir. “Tıbbi Bitkiler ve Eczacı: Güncel Başlıklar”
107
adlı ders, bu amaç kapsamında tıbbi bitkiler konusunda eczacılık eğitimi
boyunca edinilen bilgilerin, uygulamaya yönelik hale getirilmesi konusunda
rehberlik etmeyi amaçlamaktadır. Dersin ana başlıkları:
Kısa Tarihçe, Temel Terimler, Bilgi Kaynakları, Tıbbi Bitki – Klasik İlaç:
Fark Nedir?, Standardizasyon, Preparatlar, Fitofarmasötikler, Avrupa’da
Yasal ve Uygulamaya Yönelik Düzenlemeler, Amerika’da Yasal ve
Uygulamaya Yönelik Düzenlemeler, Türkiye’de Yasal ve Uygulamaya
Yönelik Düzenlemeler, Tıbbi Bitki Kültürü, Türkiye’nin Tıbbi Bitki
Potansiyeli, Dünyada ve Türkiye’de Tıbbi Bitki Ticareti, Tıbbi Bitkiler
Danışmanı Olarak Eczacı, Yaygın Olarak Kullanılan Tıbbi Bitkiler.
FARMAKOGNOZİ
FİTOTERAPÖTİKLER- I
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS :2
Konu ile ilgili terimler ve kavramların açıklanması, santral sinir sistemi
üzerine etkili fitoterapötikler, mide, safra kesesi ve karaciğer üzerine etkili
fitoterapötikler, laksatif, purgatif ve antidiyareik etkili fitoterapötikler,
endokrin sistem ve metabolizma üzerine etkili fitoterapötikler, bağışıklık
sistemi üzerine etkili fitoterapötikler, antioksidan etkili fitoterapötikler,
diyette kullanılan fitoterapötikler.
FİTOTERAPÖTİKLER- II
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS :2
Deri hastalıkları alanında kullanılan fitoterapötkler, üriner sisteme etkili
fitoterapötikler, analjezik ve antiromatizmal etkili fitoterapötkler, solunum
sistemi alanında kullanılan fitoterapötikler, jinekoloji alanında kullanılan
fitoterapötikler, oftalmoloji alanında kullanılan fitoterapötikler, kardiyovasküler
sisteme etkili fitoterapötikler, afrodizyak etkili fitoterapötikler.
108
ONKOLOJİDE KULLANILAN DOĞAL KAYNAKLI İLAÇLAR
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS :1
Kanser hastalığı ve tedavide bitkilerin rolü, kanser tedavisinde kullanılan
doğal kaynaklı bileşiklerin etki mekanizmaları, vinkristin, vinblastin,
vindesin, podofilotoksin ve türevleri, kolşisin ve maytansinler taksol ve
türevleri, indisin-n-oksit, kamptotesin, eliptisinler, kukurbitasinler,
fillantozit, 4-ipomeanol ve diğer tümör inhibitörleri.
NUTRASÖTİKLER
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS :1
Nutrasötikler: kavram ve tarihçe, nutrasötiklerin sınıflandırılması,
nutrasötiklerin ekonomik önemi izoprenoid yapıdaki nutrasötikler, fenolik
yapıdaki nutrasötikler, protein / amino asit yapıdaki nutrasötikler karbohidrat
yapıdaki nutrasötikler, lipid ve yağ asidi yapısındaki nutrasötikler,
mineraller, probiyotikler ve prebiyotikler, nutrasötiklerin bazı hastalıklara
karşı koruyucu etkileri, nutrasötiklerin ruhsatlandırma yöntemi.
BİTKİSEL ÜRÜNLERDE STANDARDİZASYON VE
KROMATOGRAFİK ANALİZ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS :2
Bitkisel ürünlerde standardizasyon kavramı, standardizasyon tipleri ve
örneklerle açıklama standardizasyonda kullanılan yöntemler, bitkisel
ürünlerde kalite kavramı ve kalite kontrolü, bitkisel ürünlerin
ruhsatlandırılmasında yapılması gereken analizler, bitkisel ürünlerde analiz
yöntemlerinin geliştirilmesi ve validasyonu, seçilen fitoterapötiklerde
standardizasyon ve analiz: sedatifler, laksatif purgatif ve antidiyareikler,
solunum sistemine yönelik kullanılanlar, kardiyovasküler sisteme yönelik
kullanılanlar, uriner sisteme yönelik kullanılanlar vbg.
109
BİTKİ BİYOTEKNOLOJİSİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Biyoteknoloji : kavram ve tarihçe, bitki hücre ve organelleri, bitki
biyoteknolojisinde laboratuvar düzeni; cihaz, gereç ve kimyasallar,
biyoteknolojide kullanılan teknikler, tohum veya dokuların hazırlanması ve
sterilizasyonu, bitki büyüme regülatörleri ve kültür ortamının hazırlanması,
kök kültürleri, kallus kültürleri sürgün kültürleri, süspansiyon kültürleri,
biyotransformasyon, biyoreaktörlerin tasarımı, ikincil ürünlerin endüstriyel
üretimi, ekonomik değeri olan biyoteknolojik ürünler.
FARMASÖTİK KİMYA ANABİLİM DALI
HASTANE ŞARTLARINDA KULLANILAN İLAÇLAR
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Genel anestezinin tanımlanması ve genel anestezik ilaçlara giriş, inhalasyon
genel anestezikleri katı genel anestezikler, özel kombinasyon anestezikleri
ve diğer uygulamalar, organ diagnostikleri: radyofarmasötkler, röntgen
kontrast bileşikler ve diğer diagnostik sistemler (mr, ct ve sitigrafi vb.),
metabolizma diagnostikleri, iyotlu ilaçların ve radyonüklid ilaçların sentezi
fonksiyon diagnostikleri, hastane şartlarında kullanılan antibakteriyel ilaçlar,
hastane şartlarında kullanılan onkolojik ilaçlar, ganglioplejikler, intra-vitreal
ilaçlar ve diğerleri.
MEDİSİNAL KİMYADA BİLGİSAYAR UYGULAMALARI
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Medisinal Kimyada Bilgisayara Giriş, Reseptör Kavramı, İlaç-Reseptör
Etkileşmelerinde Yer Alan Kimyasal Bağlar, İlaç Hedefleri,
Konformasyonel Analiz, Farmakofor Analizi, Farmakofor Analizi,
110
Veribankası Taraması, Docking Uygulamaları, DeNovo Tasarımı, Moleküler
Modellemede Kullanılan Bilgisayar Programlarının Tanıtımı, Hafta
Moleküler Modellemede Kullanılan Bilgisayar Programlarının Tanıtımı
METABOLİZMANIN İLAÇ TASARIMINDAKİ YERİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
İlaç metabolizmasına (biyotransformasyon) giriş, metabolizma yolakları ve
reaksiyonları, metabolizma yolakları ve reaksiyonları, ilaç tasarım ve
geliştirme yöntemleri, metabolitlerin ilacın farmakolojik aktivitesinde
önemi, metabolitlerin ilacın deaktivasyonuna etkisi, metabolitlerin ilacın
toksisitesine etkisi, değişen farmakolojik etkiden sorumlu metabolitler,
metabolitler ve moleküler, modifikasyonlar ile ilaç tasarımı, metabolitler ve
moleküler modifikasyonlar ile ilaç tasarımı, metabolitler ve moleküler
modifikasyonlar ile ilaç tasarımı, ilaçların iyi absorpsiyon ve taşınma
özelliklerinde metabolitlere dayalı ilaç tasarımı
MEDİSİNAL KİMYADA BİYOTEKNOLOJİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Biyolojik önemi olan peptid, oligonükleik kimyası ve sentezlerine genel
bakış, sentezlerde biyoteknolojinin önemi, ilaç yapılarında yer alan
karbohidratların yapıları ve elde edilişleri, nükleik asitin kimyasal özellikleri
ile nükleozitlerin ve analoglarının ilaç olarak önemleri, enzim ve proteinlerin
biyoteknolojik değerlendirilmeleri. reseptör olarak enzim ve proteinlerin
değerlendirilmesi, kimyasal reaksiyonların yürümesini ve hızlanmasını
sağlayan ve enzim karakterindeki reajanların, biyoteknolojik incelenmesi,
enzim inhibitörü olarak kullanılan ilaçların sınıflandırılmaları, kullanılışları,
sentezleri ve son biyoteknolojik gelişmeler, immuno-organik kimyadaki
gelişmeler, bioorganik katalizle yürüyen reaksiyonlar ve incelenmeleri.,
bioorganik reseptörler hakkında bilgiler ve ilaçlar ile etkileşimleri, bioorganik
prodrugların sınıflamaları ve yapılarının incelenmesi ve biyopolimerler,
vitamin ve hormonların sentezlerindeki gelişmelerde biyoteknolojinin rolü,
yeni ilaç geliştirmede faydalanılan biyoteknolojik metod.
111
TEDAVİDE FARKLI İLAÇ GRUPLARI
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Solunum stimulanları, konvülzan stimulanlar, psikomotor stimulanlar,
adrenerjik stimulanlar psikomimetik bileşikler, indolalkilamin yapısındaki
psikomimetik bileşikler, fenilalkilaminler, esrar ve kannabinoitler, nootrop
etkili bileşikler, pirolidon türevleri, piridin türevleri, akridin türevleri,
dimetilaminoetanol türevleri, antiparkinson etkili ilaç etken maddesi taşıyan
bileşiklerin sınıflandırılmaları, dopaminerjik, etkinliği artırıcı bileşikler,
dopamin prekürsörleri, ergo alkaloidleri diğer dopamin agonistleri,
antiparkinson etkili muskarinik bileşikler, tersiyer alkol türevleri, benzhidril
eter türevleri, diğer bileşikler, dopamin reseptör agonistlerinin yapı-etki
ilişkileri alzheimer tedavisinde kullanılan bileşikler, alzheimer tedavisinde
kullanılan bileşiklerin aktivite ilişkileri.
TARIM VE VETERİNER İLAÇLAR
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Tarım ve veteriner ilaçlara giriş ve genel tanımlar, tarım ilaçlarında risk
faktörleri ile ilgili çalışmalar ve alınması gerekli önlemler, zirai mücadele
ilaçları ile oluşan zehirlenmeler ve kullanılan anditodlar,zirai ilaçlarda
ruhsatlandırma kuralları ve ilgili yönetmelikler, zirai ilaçların
sınıflandırılması (insektisitler, akarisitler, mevsimsel mücadele ilaçları,
fumigantlar, nematositler, rodentisitler, mollusitler, fungusitler, herbisitler),
zirai ilaçların sınıflandırılması (insektisitler, akarisitler, mevsimsel mücadele
ilaçları, fumigantlar, nematositler, rodentisitler, mollusitler, fungusitler,
herbisitler), zirai ilaçların sınıflandırılması (insektisitler, akarisitler,
mevsimsel mücadele ilaçları, fumigantlar, nematositler, rodentisitler,
mollusitler, fungusitler, herbisitler), zirai ilaçların sınıflandırılması
(insektisitler, akarisitler, mevsimsel mücadele ilaçları, fumigantlar,
nematositler, rodentisitler, mollusitler, fungusitler, herbisitler), zirai ilaçların
sınıflandırılması (insektisitler, akarisitler, mevsimsel mücadele ilaçları,
fumigantlar, nematositler, rodentisitler, mollusitler, fungusitler, herbisitler),
haftaveteriner ilaçların tanımı vesınıflandırılması (analjezikler, analeptikler,
antihistaminikler, kemoterapötikler, antiseptik ve dezenfaktanlar,
112
antiektoparaziter ilaçlar, antihelmentik ilaçlar, vitaminler ve mineral
bileşikler, hormonlar), veteriner ilaçların tanımı vesınıflandırılması
(analjezikler, analeptikler, antihistaminikler, kemoterapötikler, antiseptik ve
dezenfaktanlar, antiektoparaziter ilaçlar, antihelmentik ilaçlar, vitaminler ve
mineral bileşikler, hormonlar),veteriner ilaçların tanımı vesınıflandırılması
dezenfektanlar, antiektoparaziter ilaçlar, antihelmentik ilaçlar, vitaminler ve
mineral bileşikler, hormonlar), veteriner ilaçların tanımı vesınıflandırılması
mineral bileşikler, hormonlar), veteriner ilaçların tanımı ve sınıflandırılması
mineral bileşikler, hormonlar)
AKTİF MADDE VE İLAÇ HAMMADDE SENTEZLERİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Endüstriyel ilaç sentezine giriş, organik reaksiyon mekanizmalarının fiziksel
temeli, sentez tasarımı, kimyasal proses, ilaç sentezinde kombinatoryal
teknikler, antibiyotik ve antibakteriyal ilaçların sentezi, opiat ilaçların
sentezi, steroidlerin sentezi, kardiyovasküler ilaçların sentezi, bazı doğal
kaynaklı ilaçların sentezi, radyofarmasötik ilaçların sentezi, organometalik
ilaçların sentezi karşılaşılan problemler ve gelişmeler.
FARMASÖTİK MİKROBİYOLOJİ ANABİLİM DALI
HASTANE ENFEKSİYONLARININ EPİDEMİYOLOJİSİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS: 2
Epidemiyoloji ve enfeksiyon hastalıkları ile ilgili tanımlamalar, enfeksiyon
hastalıklarının bulaşma yolları, salgın tipleri, ülkemizde sık görülen bazı
bakteriyel, viral, paraziter ve mikotik enfeksiyonların epidemiyolojileri ve
kontrolü, hastane enfeksiyonlarına yol açan mikroorganizmalar ve hastane
enfeksiyonlarının epidemiyolojisi, hastane enfeksiyonlarından korunma,
113
kontrol ve antibiyotik kullanımı, hastane enfeksiyonlarına yol açan ve çeşitli
antibiyotikler dirençli olan ajanların eradikasyonu kontrolü ve hastane hijyeni.
ENDÜSTRİYEL MİKROBİYOLOJİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Endüstriyel mikrobiyoloji, yararlanılan mikroorganizmalar ve üretimleri,
endüstriyel fermentasyon, fermentasyonda kullanılan mikroorganizmalar,
endüstriyel mikrobiyolojide gen mühendisliği, bakteri metabolizması ve
enzimleri, fermentasyon ile bazı ürünlerin üretimi ve endüstriyel
mikrobiyolojide kullanılan teknikler
FARMASÖTİK TEKNOLOJİ ANABİLİM DALI
HASTANE ÖLÇEĞİNDE İLAÇ HAZIRLANMASI
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Hastane işletmeciliğinde eczacılık hizmetlerinin tanımı ve işlevleri, Hastane
eczacısının görevi, İlaç hazırlarken eczacının görevi, Eczacılıkta kullanılan
ölçü sistemleri, Farmasötik hesaplamalar, kişiye özgü doz hesaplama, Reçete
doz hesapları, miliekivalen hesabı, ozmotik basınç hesabı, Eczane
laboratuarında yapılan üretim, preparatların formülleri ve hazırlanması.
Steril ilaç ve çözeltilerin hazırlanması. Sıvı ilaçların karıştırılması ile ortaya
çıkabilecek ilaç etkileşimleri. Eczanede bulunan ilaçların saklama kosulları
ve alınan önlemler. Ölçü ve tartı aletlerinin bakımı ve denetimine iliskin
işlemler, hastane pratiğinde kullanılan cerrahi ve tıbbi malzemeler özellikleri
ve kontrolleri.
KONTROLLÜ SALIM YAPAN SİSTEMLER VE SALIM
MEKANİZMALARI
SAAT/HAFTA:2
UK: 2
AKTS:2
114
Terminoloji, Kontrollü salım formu hazırlanacak etken madde özelliklerinin
incelenmesi. Etkin madde fizikokimyasal özelliklerinin incelenmesi. Etkin
maddenin biyofarmasötik-farmakokinetik özelliklerinin incelenmesi.
Kontrollü salım yapacak dozaj formunun saptanması. Oral kontrollu salım
yapan formlar. Matris tipi preparatlar. Kapsüller. Osmotik pompalar.Yüzen
dozaj formları. Biyoadhezif sistemler. Mikropartiküler sistemler. Doz
tasarımı. Transdermal sistemler. Parenteral sistemler. İmplante sistemler.
Oküler sistemler. Rektal ve Vajinal sistemler. Nazal ve pulmoner sistemler.
Bukkal sistemler. Kullanılacak polimer tipinin seçimi. Salım mekanizmalarının incelenmesi. Kontrollü salım sistemlerine ilişkin regülasyonlar,
Veteriner hekimlikte uygulama alanları.Zirai ilaçlarda uygulama alanları.
RADYOFARMASÖTİKLER
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Radyofarmasi ve tanımı, Radyofarmasötik ve tanımı, Radyonüklid ve tanımı,
Radyoaktivite ve radyasyon, Radyonüklidlerin üretiminde kullanılan
yöntemler, Radyoaktivitenin ölçümünde kullanılan yöntemler, Radyofarmasötiklerde formülasyon işlemleri, Radyofarmaside yasal düzenlemeler.
BİYOTEKNOLOJİ KÖKENLİ FARMASÖTİK ÜRÜNLER VE
FORMÜLASYON TASARIMLARI
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Biyoteknolojinin ve farmasötik biyoteknolojinin tanımı ve uygulama
alanları. Biyoteknoloji kökenli farmasötik ürünler.Biyoteknoloji kökenli
farmasötik ürünlerin yapıları ve yapısal özellikleri.Preformülasyon ve
formülasyon özellikleri.Teknolojik üretim parametreleri. Stabilite özellikleri.
Biyoteknoloji kökenli farmasötik ürünlerin dozaj şekli tasarımları.
Biyoteknoloji kökenli farmasötik ürünlerin vücuda veriliş yolları(oral,
parenteral, rektal, vajinal, dermal, oküler ve nazal yolla).Biyoteknoloji
kökenli farmasötik ürünlerde yapılan kalite kontrolleri, bitmiş ürün
spesifikasyonları ve uluslararası regülasyonların değerlendirilmesi.
115
İLAÇ, KOZMETİK VE ARA ÜRÜNLERDE RUHSATLANDIRMA
İŞLEMLERİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Türkiye’deki kamuya ilişkin yasa ve yönetmelikler. Türkiye’de innovatör ve
jenerik ilaçların ruhsatlandırma kriterleri. İlaç ruhsatlandırmada FDA ve
EMEA regülasyonları. Ara ürün tanımı ve bu grup preparatların üretim ve
ithal izinlerine ilişkin kriterler. Kozmetik ürünlerin üretim ve ithal işlemleri.
KOZMETİK ÜRÜNLERDE FORMÜLASYON TASARIMI VE
KALİTE KONTROL ÇALIŞMALARI
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Hazırlanan kozmetik ürünlerde bitmiş ürün spesifikasyonlarının belirlenmesi,
Ürün tipine özgün bitmiş ürün kontrollerin yapılması, Kozmetik preparatlara
uygulanan stabilite testleri, Fiziksel, stabilitenin incelenmesi, Kimyasal
stabilitenin incelenmesi,
Mikrobiyolojik
stabilitenin
incelenmesi,
Mikrobiyolojik stabilite sonuçlarının regülasyonlar doğrultusunda
irdelenmesi, Kozmetik ürünlerin derideki etkinliklerinin noninvazif teknikler
ile Değerlendirilmesi, Kozmetik ürünlerin istenmeyen yan etkileri.
FARMASÖTİK ÜRÜNLER İÇİN İYİ İMALAT UYGULAMALARI –
GMP
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
İlaç üretimine dair uluslararası regülasyonların incelenmesi, ülkemizin ilaç
imaltında bağlı olduğu cGMP kurallarının incelenerek örnekler üzerinden
değerlendirilmesi, üretim yerlerinde hammadde girişinden bitmiş ürünün
salıverilmesine kadar geçen süreçte GMP kurallarına göre uyulması
gerekenler, uluslararası denetimler açısından uyumun sağlanması için
gerekenler, ilaç ruhsatlandırmasında tüm aşamalara ait bilgiler, proses
116
validasyonu, iyi laboratuvar ve iyi depolama uygulamaları (GLP, GSP)
hakkında genel bilgi. Ayrıca genel kalite bilgisi ve kalite standartları
hakkında bilgilendirme.
FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ ANABİLİM DALI
HAMİLELİK, ÇOCUKLUK VE YAŞLILIK DÖNEMİNDE İLAÇ
KULLANIMININ TOKSİKOLOJİK ÖNEMİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
İlaçların güvenli kullanımı ve ilgili temel kavramlar, hamilelik döneminde
ilaç kinetiği, hamilelik döneminde kullanılan ilaçların olası zararlı risk
faktörlerinin analizleri, hamilelik döneminde ilaç zehirlenmelerinde klinik
bulgular ve alınacak önlemler, yenidoğan ve çocukta ilaç kinetiği, yenidoğan
ve çocukta ilaç kullanımına bağlı zehirlenmeler, yenidoğan ve çocukluk
döneminde ilaç kullanımına bağlı zehirlenmelerde tedavi ve alınacak
önlemler, süt verme döneminde ilaç kinetiği ve ilaç zehirlenmeleri, süt
verme döneminde ilaç kullanımında dikkat edilecek hususlar, yaşlılık
döneminde ilaç kinetiği, yaşlılık döneminde ilaç kullanımında advers
reaksiyonlar, yaşlılık döneminde kullanılan ilaçların olası zararlı risk
faktörlerinin değerlendirilmesi, yaşlılık döneminde ilaç kullanımında dikkat
edilecek hususlar.
KOZMETİK TOKSİKOLOJİ
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Derinin yapısı ve perkutan absorpsiyonunun toksikolojik önemi, derideki
biyotransformasyon ve toksikolojik önemi, kozmetiklerin akut ve kronik
toksisiteleri, allerjik ve irritant kontakt dermatit, fototoksik ve fotoallerjik
kontakt dermatit, fotokimyasal karsinojenezis, kozmetik ürün içeriklerinin
risk değerlendirilmesi, kozmetiklerdeki ksenobiyotiklerin karsinojenik ve
mutajenik riskleri, advers etkilere neden olan kozmetik ürün içerikleri ve
kontamine maddeler, deri bakımı ve makyaj ürünleri, şampuanlar, saç
117
boyaları ve kalıcı dalga verici ürünler, antibakteriyel ajanlar, antiperspiranlar
ve deodorantlar, parfüm ve güneş bakım ürünleri, kozmetik kimyasal
içeriklerinin regülasyonları.
GIDALARDAKİ TOKSİK MADDELER
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Gıda toksikolojisinin genel prensipleri, gıdalardaki kimyasal kirlilik
(kontaminantlar), 8mikotoksinler (aflatoksinler, patulin…), gıdalardaki
kimyasal reaksiyonlar sırasında oluşan kimyasal kirleticiler (n-nitrozo
bileşikler), pişirme sırasında oluşan karsinojenler (pahlar, piroliz ürünleri,
akrilamidler…), gıda katkıları ve kullanım amaçları, dünyada ve türkiyede
katkı maddelerinin düzenlemeleri, gıda katkılarının insandaki güvenlik
değerleri (noael, adı, mpı…), gıda katkılarının güvenliği için çalışan uluslar
arası kuruluşlar (who, kodeks alimentarius komisyonu, jecfa, fao, fda),
avrupa birliği direktifleri ve e-kodları, gıdayla bağlantılı kalıtsal hastalık
grupları, besin öğelerinin detoksifikasyon mekanizmasındaki rolleri, genetik
açıdan değiştirilmiş gıdalar, gıda, çevre ve kanser arasındaki ilişki.
HASTALIKLARIN BİYOKİMYASAL TEMELLERİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Gastrointestinal sisteme giriş, bazı GI sistem hastalıkları; konstipasyon,
diyare, enflamatuvar barsak hastalıkları, bazı GI sistem hastalıkları;
konstipasyon, diyare, enflamatuvar barsak hastalıkları, Solunum sistemine
giriş, Obstruktif akciğer hastalıkları, Böbrek fonksiyonları ve böbrek
yetmezlikleri, Kandaki şekilli elementler, anemiler, Kemik metabolizması ve
kemik hastalıkları, Endokrin bozukluklar; Diyabet, tiroid hastalıkları, obesite
ve metabolik sendrom, Endokrin bozukluklar; Diyabet, tiroid hastalıkları,
obesite ve metabolik sendrom, Kanser hücrelerinde metabolik değişimler,
Lipit metabolizması bozuklukları, ateroskleroz, Lipit metabolizması
bozuklukları, ateroskleroz, Nörodejeneratif hastalıklar; Alzheimer, Parkinson.
118
VİRAL ENFEKSİYONLAR VE KORUNMA
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Viral enfeksiyonlar ve korunma, Virusların morfolojisi ve genel özellikleri,
Virusların sınıflandırılması, Virusların üretilmesi ve replikasyonları, viral
enfeksiyon belirtileri,
Viral enfeksiyonlarda patogenez ve immunite, Virüslerin bulaşma yolları,
Viral enfeksiyonlarda tanı yöntemleri, viral enfeksiyonlarda korunma ve
antiviral tedavi, viral enfeksiyon tipleri (Herpes viruslar, Adeno virus, İnsan
Polyoma, insan Papilloma virusu, Varicella zoster, insan Sitomegalovirus,
Epstein-Barr virusu, Orthomyxovirus ailesi, Arenavirus, Picornaviruslar,
Paramyxovirus, Rhabdovirus, Retroviruslar, Hepatit viruslar)
GERİATRİ, PEDİYATRİ VE GEBELİKTE BİTKİSEL İLAÇ
KULLANIMI
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
Tarih boyu tıbbi bitkilerin ve bitkisel ilaçların kullanımı, Tıbbi bitkiler ve
endikasyonlarla ilgili terminoloji, Tıbbi Bitki-Ruhsatlı İlaç farkı, Etnobotani,
Fitofarmasötikler, Bebekler ve Çocuklarda Bitkisel İlaç Kullanımı: Riskleri
ve Faydaları, Gebelik ve Laktasyonda Bitkisel İlaç Kullanımı: Riskleri ve
Faydaları, Geriatride Bitkisel İlaç Kullanımı: Riskleri ve Faydaları,
Karşılaşabilecek Özel Vakalar
ECZANELERDE İLAÇ DIŞI ÜRÜNLER
SAAT/HAFTA: 1
UK: 1
AKTS:1
İlgili bakanlıktan izin, ruhsat veya fiyat alınarak üretilen veya ithal edilen
gıda takviyeleri, eczacılık ve ziraatta kullanılan ilaç, kimyevi madde ve diğer
sağlık ürünleri, veteriner biyolojik ürünler hariç veteriner tıbbi ürünleri,
119
kozmetik ürünler, kapsamı Sağlık Bakanlığınca belirlenen tıbbi malzemeler,
anne sütü ve beslenme yetersizliğinde kullanılan çocuk mamaları ile
erişkinlerin metabolizma bozukluklarında kullanılan tüm destekleyici
ürünler ve Türk Eczacıları Birliği tarafından çıkarılan bilimsel yayınlar.
BİYOYARARLANIM, BİYOEŞDEĞERLİK TAYİNLERİNDE VE
DOZAJ FORMLARI TASARIMINDA ÇÖZÜNME HIZI TAYİNLERİ
ÖNEMİ
SAAT/HAFTA: 2
UK: 2
AKTS:2
Çözünme hızı, tanımı ve mekanizmaları. Farmakope monograflarında yer
alan ofisinal yöntemler. Ofisinal olmayan yöntemler. Biyoeşdeğerlik
yönünden çözünme hızının önemi. Çözünme hızı yöntemlerinin formülasyon
geliştirmedeki önemi. Bitmiş ürün (klasik dozaj formları, kontrollü salım
yapan dozaj formları) kalite kontrolü yönünden çözünme hızı yöntemleri.
Çözünme hızı verilerinin değerlendirilmesi. Biyoyararlanım-biyoeşdeğerlik
tayinlerinde alternatif yöntemler.
120
IX- YÖNETMELİKLER VE YÖNERGELER
Sevgili öğrenciler, biliyorsunuz ki her işi yapmadan önce o iş ile ilgili
hak ve sorumluluklarımızı bilmek zorundayız. Bu hak ve sorumlulukları bize
aslında mevzuat bilgileri verir. Size, öğreniminiz boyunca öğrenci olarak hak
ve sorumluluklarınızla ilgili her zaman lazım olacak mevzuat bilgilerinden
bazıları
aşağıda
verilmiştir.
Bu
güncel
kurallara
http://oidb.ankara.edu.tr/index.php web sayfasından ulaşabilirsiniz. Herhangi
bir probleminizde size atanan Danışman Öğretim Elemanlarına veya öğrenci
işlerinden sorumlu Dekan Yardımcısı Prof.Dr. Gülbin ÖZÇELİKAY’a
başvurabilirsiniz.
1. Ankara Üniversitesi Ön Lisans ve Lisans Eğitim-Öğretim
Yönetmeliği
2. Yaz Dönemi Eğitim-Öğretim Yönetmeliği
3. Ankara Üniversitesi Yabancı Dil Eğitim Öğretim Yönetmeliği
4. Öğrenci Evleri Yönetmeliği
5. Öğrenci Hakları ve Sorumlulukları
6. Ankara Üniversitesi Diploma Yönergesi
7. Öğrenciler için Haklı ve Geçerli nedenler 8.Ankara Üniversitesine
Yurtdışından Öğrenci Kabulüne İlişkin Yönerge
9. Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS-ECTS) Uygulama Yönergesi
10. Kredi ve Burs Yönetmelikleri
11. Yüksek Öğretim Kanunu ve Yüksek Öğretim Kurumları Yönetmeliği
12. Yüksek Öğrenim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği
13. Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Konseyleri ve Yükseköğretim
Kurumları Ulusal Öğrenci Konseyi Yönetmeliği
121

eğitim-öğretim rehberi 2014-2015 - Eczacılık Fakültesi

Transkript

Benzer belgeler

eczacı

Sektör Toplantıları Neticesinde Başbakan ve Ekonomi Koordinasyon

Ecz. Ayşegül KAHRAMAN

Yeni bir iş kolu: Profesyonel kobaylık

Öğrenci El Kitabı - Biruni Üniversitesi

add leaflet med. gr/turk/eng - ADD

Konsantrasyon hapları okula girdi