İndir - M. Volkan Turker

İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı
Tezli ve Tezsiz Yüksek Lisans Programları
4
Bilimsel Araştırma
Yöntemleri I
Bilimsel Araştırma Süreci*
1. Gözlem
Araştırma
alanının
belirlenmesi
Yrd. Doç. Dr. M. Volkan TÜRKER
Marmara Üniversitesi
İşletme Fakültesi – İşletme Bölümü
2. Ön Bilgi
Toplama
Yazın
Taraması
[email protected]
[email protected]
www.volkanturker.com.tr
1
Bilimsel Araştırma Süreci
6. Bilimsel
Araştırma
nın
Tasarımı
2
Geri bildirim
3. Problem
Tanımlama
Araştırma
sorusunun
tanımlanması
6. Bilimsel
Araştırmanın
Tasarımı
4. Kuramsal
(teorik)
Çerçeve
Kuramsal
irdeleme Değişkenler
açıkça
belirlenmeli
ve
tanımlanmalı
5. Sav ve
Hipotez
Oluşturma
* Sekeran, Uma. Research Methods for Business. s.31.
Evren ve
Örneklem
belirleme,
yöntem
belirleme
…
2
1. Gözlem
7. Veri Toplama, Analiz
ve Bulguların
Yorumlanması
1. Gözlem
Araştırma
alanının
belirlenmesi
8. Sonuç Çıkarma
Hipotez doğrulandı mı?
Araştırma Sorusunu
yanıtlandı mı?
3
4
Sorun Nedir?
z
z
Uygulama kaynaklı sorunlar
Sorun, uygulama kaynaklı olabilir.
Sorun, yazın kaynaklı olabilir.
1) Örgüt dahilinde çözülme ihtiyacı duyulan
mevcut problemler
2) Geliştirme gereksinimi duyulan konular
3) Araştırmacının deneysel/gözlemsel açıdan
cevaplamak istediği bir takım araştırma
soruları
5
Uygulama kaynaklı sorunlara
örnekler
z
z
z
z
6
Yazın kaynaklı sorunlar
Yazın nedir?
İnsan kaynağı yetiştirme programlarının
beklendiği ölçüde etken olamaması,
Bir ürünün satış hacminin artış
göstermemesi,
Ayrımcılığa maruz kalan grupların örgütlerde
kariyer imkanı bulamaması,
Esnek çalışma saatleri uygulamasının,
işletmelere sağladığı yararlardan daha çok
sorun yaratması, vb.
z
z
7
Yazın, araştırmacının araştırma konusuyla
ilgili ihtiyaç duyacağı bilgileri derlediği,
yayınlanmış ve yayınlanmamış eserleri içeren
ikincil veri kaynağıdır.
Kitaplar, süreli yayınlar, konferans ve kongre
kitapları, doktora ve yüksek lisans tezleri,
devlet organlarınca hazırlanan yayınlar ile
diğer organizasyonlarca yayınlanan finansal
raporlar, araştırma sonuçları vs. yazını
oluşturur.
8
Cevabı aranan soru / sorular
nelerdir?
Yazın kaynaklı sorunlar
z
z
z
Mevcut kuramların (teorilerin) farklı zaman ve
mekan bağlamında yeniden test edilmesi…
(A) kuramının (B) kuramının temel
varsayımlarından birini geçersiz kılması
durumunda ortaya çıkacak araştırma
gereksinimi…
vb.
z
Uygulama ve/veya yazın kaynaklı sorunu
tespit ettikten sonra bu soruna ilişkin gerekli
“soru” tanımlamaları yapılmalıdır.
9
Cevabı aranan sorular anlamlı
sorular mıdır?
z
10
Yeni Bilgi Üretme
Anlamlılık nedir?
z
Yeni bilgi üretme
Genellenebilirlik
Sorun çözme
z
z
z
z
z
z
z
z
z
11
Şeyler Nelerdir?
Şeylerin Özellikleri Nelerdir?
Şeyler Arasındaki İlişkiler Nelerdir?
Şeyler Arasındaki Farklar Nelerdir?
Şeyler Nasıl Değişmektedir?
Şeyler Neden Değişmektedir?
Şeyler Hep Aynı Biçimde mi Değişmektedir?
12
Yeni Bilgi Üretme
Genellenebilirlik
Araştırma sorumuz;
1. mevcut bir kuramın (teorinin) farklı bir
zaman/mekan/koşul bağlamında
irdelenmesine ve bu irdeleme sonucu yeni
bilgi üretilmesine veya
2. tamamen yeni bir kuramın geliştirilmesine
ihtiyaç olduğunu gösteren orijinal bilgi
üretilmesine
yönelik olabilir.
z
z
Örneklem dahilinde elde edilen araştırma
sonuçlarının, belirli koşullar altında daha
büyük gruplar için de geçerli olma durumu.
13
14
Genellenebilirlik
Mekan ( ölçek , koşul)
Sorun Çözme
Dünya
ü1
Ülke
Bölge
b2 b3
i1
İl
i2 i3 i4
s1
Sektör
Tasarladığımız araştırma sorusuna yanıt
bulabildiğimiz taktirde hangi sorunları ne
ölçüde çözebilme iddiasında
bulunabileceğiz?
s2 s3 s4 s5
ö1
Örgüt
z
ü2 ü3
b1
ö2 ö3 ö4
t1
t2
t3
t4
t5
t6
Zaman
15
16
Araştırma sorusu belirleme
örnekleri
Ör: İlgilendiğiniz konu başlığı “çocuk suçları”
olsun.
z Bu soruna ilişkin olası araştırma soruları;
1. Türkiye’de 2010 yılı itibarıyla çocuk suçlarının
oranı nedir?
2. Türkiye’de çocuk suçları oranını düşürmek
için neler yapılabilir?
3. Çocuk suçlarının azaltılmasında okul öncesi
eğitimin rolü nedir?
z
z
z
17
1’inci olasılık hem çok dar kapsamlıdır hem
de basit bir istatistiki veri ile cevaplanabilecek
bir sorudur. Başlı başına araştırmaya değer
bir nitelik taşımaz.
2’nci olasılık ise çok geniş kapsamlıdır.
Araştırma için göz önüne alınması gereken
sayısız değişken söz konusu.
3’üncü olasılık kapsam itibarıyla araştırılmaya
uygundur.
18
Ör: Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği verilerine
göre; Türkiye dünya makarna ticaretinde ihracatta
İtalya'dan sonra 2’nci sırada yer almaktadır.
1.
2.
3.
Türkiye makarnacılık sanayisi geçmişte ne
tür pazarlama stratejilerine sahipti?
Türkiye makarnacılık sanayisi dünya
çapında ihracatta ne zaman bir numaraya
yükselecektir?
Buğday fiyatlarındaki artışın, ülkemizdeki
makarnacılık sanayisinin ihracat gücünü
olumsuz yönde etkilememesi için ne gibi
önlemler alınabilir?
z
z
z
19
1’inci olasılık çok geniştir. Makarnanın sanayi
olarak Türkiye’ye giriş tarihi 1922 yılıdır !
2’nci olasılık hem çok dar kapsamlıdır hem
de araştırılabilir nitelikte değildir. Rakip ülke
ekonomilerinin belirsizliği kontrol edilemeyen
bir değişkendir.
3’üncü olasılık hem kapsam bakımından
uygundur hem de sektörün önündeki
tehlikeye ilişkin olması bakımından son
derece yararlıdır.
20
Genellenebilirlik örnekleri
z
Ör:
Örnek konu: MESLEKİ TÜKENMİŞLİK VE
DUYGUSAL ZEKA ARASINDAKİ İLİŞKİ
21
22
Araştırma Soruları
Örneklem
1. Is there a relationship between aspects of
burnout and emotional intelligence?
2. Are there significant differences between
demographic variables and aspects of burnout?
3. Are there significant differences between
demographic variables and emotional
intelligence?
4. Are there significant differences between
demographic variables and subscales of
emotional intelligence?
z
23
Participants for the present study were eighty
three general education teachers and 17
special education teachers who were
employed in the Huntington High School in
the Huntington Union Free School District in
Huntington, New York. There were 35 male
and 65 female teachers.
24
Kullanılan Ölçek
z
z
“Teacher Burnout. The Maslach Burnout
Inventory-Educator's Survey (MBI-ES) is 22item self-report instrument to assess perceived
levels of three dimensions of burnout.”
Emotional Intelligence. The BarOn Emotional
Quotient Inventory: Short Development Edition
(BarOn EQ-i:S) (Bar-On, 2004) is a 51-item selfreport rating scale designed to measure
emotional intelligence across eight scales
25
26
Araştırma Soruları
1. Duygusal zeka ve tükenmişlik arasında ilişki var mıdır?
2. Bayan ve erkek yöneticilerin duygusal zeka ve
tükenmişlik durumları arasında fark var mıdır?
3. Yöneticilerin medeni durumlarına göre duygusal zeka
ve tükenmişlik durumları arasında fark var mıdır?
4. Yöneticilerin öğrenim durumlarına göre duygusal zeka
ve tükenmişlik durumları arasında fark var mıdır?
5. Yöneticilerin yaşlarına göre duygusal zeka ve
tükenmişlik durumları arasında fark var mıdır?
27
6. Yöneticilerin çalıştıkları işletmede görev
yaptıkları basamak durumlarına göre duygusal
zeka ve tükenmişlik durumları arasında fark var
mıdır?
7. Yöneticilerin toplam çalışma yılı durumlarına
göre duygusal zeka ve tükenmişlik durumları
arasında fark var mıdır?
8. Yöneticilerin şu andaki işyerindeki çalışma yılı
durumlarına göre duygusal zeka ve tükenmişlik
durumları arasında fark var mıdır?
28
Ana-Kütle / Örneklem
z
29
“… bu çalışmada İŞ-KUR’un ve Devlet
İstatistik Enstitüsü’nün 2006 yılı verilerine
göre, sigortalı işgören sayısının 10 kişiden
fazla olduğu, Erzurum’da faaliyet gösteren
309 özel işletme ana kütle olarak
kullanılmıştır.”
30
Kullanılan Ölçek
z
z
“Araştırmada veri toplama aracı olarak,
geçerlilikleri ve güvenirlikleri kanıtlanmış BarOn Duygusal Zeka Ölçeği ve Maslach
Tükenmişlik Ölçeği (MBI)’nden
yararlanılmıştır.”
“Maslach Tükenmişlik Envanteri likert tipi bir
ölçektir ve 22 maddeden oluşmaktadır.”
31
32
Araştırma Sorusu
z
“What are the moderating effects of age,
gender, and ethnicity on the relationship
between emotional intelligence and
occupational burnout?”
z
moderating = ılımlaştırıcı
33
Ana-Kütle / Örneklem
z
z
z
34
Kullanılan Ölçek
“… estimated a total U.S. population of
500,000 pastors.”
“…the necessary population sample for this
study was 100 completed unique pairings…”
“Participation by the clergy was volunteer,
thus nonrandom.”
z
z
35
“Permission was obtained for the slight modification
and administration of the Maslach Burnout
Inventory (MBI) Human Services Survey (MBI-HSS)
to become the Ministry Service Survey (MBI/MSS)
(see Appendix D). Essentially this involved
displacing “work” and “job” with the term “ministry.” ”
“The operational measurements of emotional
intelligence for this research study were derived
from the Mayer et al. (1997) Four-Branch Model of
emotional intelligence (Mayer et al., 2002; see also
Salovey & Mayer, 1990).”
36
z
z
z
Good jobs, bad jobs: Workers'
evaluations in five countries
Joseph A Ritter; Richard Anker
International Labour Review; 2002; 141, 4;
ProQuest European Business, pg. 331
37
38
Ör:
39
40
Ör: Tez adı: “Factors related to technological
innovation in successful small and medium-sized
export manufacturing firms in Korea”
z
Araştırma sorusu: Yasal, ekonomik ve sosyal
çevre faktörleri, Güney Kore’de faaliyet gösteren
küçük ve orta büyüklükte ihracat yapan üretici
işletmelerinin teknolojik yenilik yapma
potansiyellerini hangi koşullarda arttırmakta
veya azaltmakta olduğu;
a) işletme yöneticileri tarafınca,
b) işletmelerin teknik personelince,
c) Sanayi ve Ticaret Bakanlığının yetkililerince
nasıl algılanmaktadır?
41
Haftaya görüşmek dileğiyle
Yrd. Doç. Dr. M. Volkan TÜRKER
42