Bölüm II – III Sıcak Sulu Kalorifer Sistemleri ve ısıtıcı seçimi

Bölüm II
Sıcak Sulu Kalorifer
Sistemleri
Yrd. Doç. Dr. Selahattin Çelik
Doğal Taşınımlı Sıcak Su
Sistemleri
• Doğal taşınımlı sıcak su tesisatında, su dolaşımı
yerçekimi ivmesi yardımıyla sağlanır.
Alttan dağıtmalı, alttan toplamalı açık
genleşme depolu doğal taşınımlı devre
Zorlanmış Dolaşımlı Sıcak
Su Sistemleri
• Dolaşım pompa ile sağlanır
• Daha küçük çaplı boru kullanılır
• Yatırım masrafı az olması ve merkezi ısıtma için
uygun olmasından dolayı genellikle her yerde
pompalı zorlanmış taşınım kullanılır.
• Çeşitleri;
A. Alttan dağıtım alttan toplama
B. Üstten dağıtım alttan toplama
C. Üstten dağıtım üstten toplama
D. Tek borulu sistemler
A. Alttan dağıtım alttan toplama
• Bu sistemler bodrum katı olan binalara uygulanabilir.
•
•
Tüm sistemleri bodrum katında toplanması avantajdır
Sakıncası: kazan dairesinden uzaktaki ısıtıcıların etkin bir şekilde
çalışmamasıdır.
B. Üstten dağıtım alttan toplama
• Bu sistemler uygun çatısı ve tam bodrum katı olan
binalara uygulanabilir. Teras katlı binalara ve
bodrumu olmayan binalara uygulanamaz
C. Üstten dağıtım üstten toplama
• Bodrum katı olmayan binalar için kullanılan bir sistemdir.
•
Üstünlükleri:
o
o
o
o
•
Bodrum katı olan yerlerde bodrum katının başka işler için kullanılması
Doğal gazın bodrum katı ve zemin katında kullanılmasının tehlikeleri azalır
Baca kısaldığından yapım masrafları azalır
Kazan üzerindeki statik su basıncı azalır
Sakıncaları:
o
o
Bina çatısındaki statik yükün artması
Üst katlarda gürültü problemi ortaya çıkması
D. Tek borulu sistemler
• Yatırım masrafı azdır
•
Fakat küçük alanlarda kullanımı müsaittir.
Kolon Şeması ve Pompanın yeri
Kolon Şeması ve Pompanın yeri
Özel Sıcak Su Devreleri
• Döşemeden, tavandan veya duvardan ısıtma
• Kılıflı borulu ısıtma devresi
o Son zamanlarda yaygınlaştı
o Arızalı bölgenin değiştirilmesi kolay
o Eve tek hacimden giriş olduğu için Pay ölçer kullanılmasına uygundur.
• Kat kaloriferi
Döşemeden, tavandan veya
duvardan ısıtma
Kılıflı borulu ısıtma devresi
Dikkat edilecek Hususlar
• Sistem çalışma sıcaklıkları
o 90/70
o 80/60
o 70/55
• Havanın tahliyesi
• Donmanın Önlenmesi
Bölüm III
ISITICILARIN BELİRLENMESİ
VE YERLEŞTİRİLMESİ
• AMAÇ
• Isıtıcı ve radyatörlerin hesaplanması.
ISITICILARIN BELİRLENMESİ VE YERLEŞTİRİLMESİ
Odanın ısı yükünün belirlenmesinden sonra, müşterinin de isteği dikkate
alınarak radyatör tipi belirlenir.
• Odaya konulacak radyatör miktarı;
Radyatör Miktarı= Odanın Isı İhtiyacı / Radyatörün Birim Isı Değeri
İfadesiyle hesaplanır.
•
1. Dökme Dilimli Radyatörler
a) Dökme dilimli kolonlu radyatörler
b) Dökme dilimli perkolon radyatörler
Radyatör çeşitleri
2. Dilimli Çelik Radyatör
4. Banyopan
3.Panel Radyatörler
RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ
RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ
…………………………………………………………… Binası
Kat:
DONANIMIN
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
DN25(1")
Rakor
DN15(1/2")
DN25(1")
DN20(3/4")
DN15(1/2")
Kelepçe Adeti
Konsol Adeti
W
Grup adeti
W W/m2 m2
M usluk
DN20(3/4")
CİNSİ
Isı Gücü
3
RADYATÖRLERİN
7
8
9 10 11
Yüzeyi
m
6
Birim verimi
°C
5
Hesap Edilen Isı Kaybı
Adı
Hacmi
No
4
Sıcaklığı
1
ODANIN
2
3
Sayfa:
Sütunların doldurulması
1.SÜTUN: Odanın nosu yazılır_______(512)
2.SÜTUN: Odanın adı yazılır_________(SALON)
3.SÜTUN: Odanın sıcaklığı yazılır_____(22 ºC)
4.SÜTUN: Odanın hacmi yazılır ______(m³)
5.SÜTUN: Odanın hesap edilen ısı kaybı
yazılır(W)___(1991 W)
RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ
…………………………………………………………… Binası
DN25(1")
DN20(3/4")
Rakor
DN15(1/2")
DN25(1")
W
DN20(3/4")
45 1991
W/m2 m2
M usluk
Kelepçe Adeti
22
CİNSİ
Konsol Adeti
W
Kat:
DONANIMIN
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
Grup adeti
m3
6
Isı Gücü
°C
Adı
512 SALON
5
Yüzeyi
4
Birim verimi
3
Hesap Edilen Isı Kaybı
No
2
Hacmi
1
RADYATÖRLERİN
7
8
9 10 11
Sayfa:
DN15(1/2")
ODANIN
Sıcaklığı
•
•
•
•
•
Sütunların doldurulması
• 6.SÜTUN: Radyatörlerin birim verimi sütununda radyatör verimi
hesaplanırken firmaların verdikleri kataloglardan faydalanılır.
• Örnek olarak Demirdöküm firmasının dökme dilimli kolonlu
radyatörü seçilmiştir. Katalogun kullanımında tesisattaki su
sıcaklığından (Gidiş ºC/ Dönüş ºC) ve oda sıcaklığından (ºC)
yararlanılır. Katalogda aranan tip radyatörün bir diliminin bir
saatte verebileceği enerji miktarı bulunmaktadır.
• Örnekte, tesisat(90/70) lik sisteme göre çalışmakta ve 512 nolu
salon 22 ºC tır.
Radyatör dilim kesiti
Sütunların doldurulması
• 4/65 (144/500) Radyatör tipi seçilmiştir. Birim verimi 114 W’tır.
Aynı binada farklı radyatör tipleri kullanılabildiğinden bunun
için 9, 10, 11, 12 sütunlar ayrılmıştır.
• Seçilen 114 W 1 dilimin verebileceği ısı miktarıdır. Şayet panel
radyatör kullanılacaksa bulunan rakam seçilen radyatörün 1
m² sinin vereceği ısıyı belirtir ve 7 sütun kullanılır.
• 8. SÜTUN: Bu sütun 9. sütundan sonra hesaplanır.
RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ
…………………………………………………………… Binası
114
DN25(1")
DN20(3/4")
Rakor
DN15(1/2")
DN25(1")
DN20(3/4")
Kelepçe Adeti
45 1991
W
Konsol Adeti
22
W/m2 m2
M usluk
Grup adeti
W
Kat:
DONANIMIN
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
CİNSİ
Isı Gücü
m3
6
Yüzeyi
°C
Adı
512 SALON
5
Birim verimi
4
Hesap Edilen Isı Kaybı
3
Hacmi
No
2
Sıcaklığı
1
RADYATÖRLERİN
7
8
9 10 11
DN15(1/2")
ODANIN
Sayfa:
Sütunların doldurulması
9. SÜTUN: Radyatörlerin cinsi örnek için 4/65 (144/500) tipinde radyatör seçilmişti 512 nolu salonun
ısı kaybı 1991 w tır. Birim radyatörün ısıl gücü 114 w tır.
•
Radyatör Miktarı=1991/114 =17,46 değeri bulunur.
•
O halde odanın ısı ihtiyacını karşılamak ancak 18 dilim radyatör karşılayacaktır.
8. SÜTUN: Radyatörlerin ısı gücü yazılır. Hesaplanan radyatör dilim sayısının toplamının verebileceği ısı
miktarı hesaplanır. Örnek için;
•
1 dilim 118 W ve 18 dilim kullanılacaktı.
•
18 x 114= 2052 W değeri bulunur.
•
Bu durum 1991W ısı kaybı olan odaya 2052 W lık radyatör yerleştirileceği sonucunu çıkarır.
•
RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ
…………………………………………………………… Binası
114
2052
18
DN25(1")
DN20(3/4")
Rakor
DN15(1/2")
DN25(1")
DN20(3/4")
Kelepçe Adeti
Konsol Adeti
45 1991
W
M usluk
Grup adeti
22
W/m2 m2
144/500
W
Kat:
DONANIMIN
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
CİNSİ
Isı Gücü
m3
6
Yüzeyi
°C
Adı
512 SALON
5
Birim verimi
4
Hesap Edilen Isı Kaybı
3
Hacmi
No
2
Sıcaklığı
1
RADYATÖRLERİN
7
8
9 10 11
DN15(1/2")
ODANIN
Sayfa:
Sütunların doldurulması
RADYATÖR ve DONANIMI SEÇİM ÇİZELGESİ
…………………………………………………………… Binası
114
2052
18
2
4
2
2
2
DN25(1")
W
Rakor
DN15(1/2")
W/m2 m2
M usluk
DN20(3/4")
CİNSİ
DN25(1")
45 1991
DONANIMIN
12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
DN15(1/2")
22
RADYATÖRLERİN
8
9 10 11
Kelepçe Adeti
W
7
Konsol Adeti
m3
6
Kat:
Grup adeti
°C
Adı
512 SALON
5
144/500
4
Isı Gücü
3
Yüzeyi
No
2
Sayfa:
DN20(3/4")
ODANIN
1
Birim verimi
•
•
Hesap Edilen Isı Kaybı
•
Hacmi
•
13.SÜTUN: Radyatör grubu sütunudur. Örneğimizde 18 dilim radyatör için 2 grup
belirlenmiştir iki grup radyatör iki cam altına konulabilir.
14.SÜTUN: Radyatör konsolu sütunudur. Her gruba 2 konsol hesabıyla toplam 4
konsol belirlenmiştir.
15.SÜTUN: Radyatör kelepçesi sütunudur. Her gruba 1 kelepçe hesabıyla toplam iki
kelepçe belirlenmiştir.
16, 17, 18 SÜTUNLAR: Radyatör vanası sütunudur ´” vanadan 2 adet kullanılmıştır.
19, 20, 21 SÜTUNLAR: Rekor sütunudur ´” rekordan 2 adet kullanılacaktır.
Sıcaklığı
•
Radyatörlerin
Yerleştirilmesi
• Radyatörlerin konulacağı duvar, mutlaka yalıtılmalı,
radyatörlerin yerden yüksekliği en az 7 cm, duvardan
uzaklığı en az 4 cm olacak şekilde monte edilmelidir.
• Radyatör verimi yerleştirme biçimi ile birlikte, radyatörün
niş ile kapanma şekline de bağlıdır. Radyatörün niş ile
kapatılması %5 ile %25 arasında verim düşüklüğüne
neden olabilir.
• Ancak, dekoratif nedenlerle kapatılması isteniyorsa
alttan soğuk havanın girmesine ve üstten sıcak havanın
çıkmasına izin verecek şekil düşünülmelidir. Bunun dışında
radyatör önüne perde, dolap, masa vb. eşyaların
konulmamasına dikkat edilmelidir. Aşağıdaki şekillerde niş
ebadının ve şeklinin radyatör verimine etkileri verilmiştir.
Radyatörlerin
Yerleştirilmesi
Dikkat edilecek hususlar
•
•
•
•
Hem mimari hem de teknik açıdan radyatörlerin
yerleştirilebileceği en uygun yer olarak pencere altlarındaki duvar
önerilir. Pencere altlarındaki mevcut duvar yüksekliğine uygun
radyatör seçilir. Bu nedenle mimarın pencere altlarındaki
döşemeden yüksekliği belirlenirken standart radyatör tiplerini göz
önüne alması gerekir.
Radyatör arkaları bina yalıtımında yalıtım yapılmamışsa radyatör
arkasına ısı yansıtıcılı dış yüzeyle kaplı olan bir yalıtım malzemesi
konulmalıdır. Bu yalıtım malzemesi yerleştirilirken, radyatör ile levha
arasındaki uzaklığın en az 4 cm olmasına dikkat edilmelidir.
Odanın sıcaklık farkının en fazla olduğu yer, radyatör arkasındaki
duvar olduğundan birim alan başına en fazla kayıp burada
olacaktır. İşte bu nedenle bu noktada yalıtım önemlidir. Isı kaybını
önemli ölçüde azaltır.
Radyatörlerin banyo gibi ıslak hacimlerde ve mutfak gibi
mahallerde yerden yukarıya konulması durumunda radyatör ısı
gücünün % 10 azalacağının hesaba dâhil edilmesi uygun
olacaktır.
ÖDEV
Örnek projedeki 511 Nolu mutfak için radyatör seçimini yapınız.
Ödevi Rapor Şeklinde 5 sayfayı geçmeyecek şekilde teslim
ediniz.