Dijital Terimler Sözlüğü

DİJİTAL TERİMLER SÖZLÜĞÜ
Kelime
Açıklama
56K Line
Saniyede 56.000 bit taşıyabilen telefon hattı (leased-line). Bu hızda 1 MB dosya yaklaşık olarak 3 dakikada gelir.
Abend
"Abnormal end" kısaltılmış hali. Bir işlemin beklenmeyen veya anormal şekilde bitmesi veya sonuçlanması.
Access Point
Kablosuz ağlara erişim sunan erişim noktası.
ACL
Access Control List
Kullanıcıların bir dosya, klasör ya da herhangi bir objeye erişim izinlerini bulunduran liste.
Active-X
Microsoft'un Sun Microsystem'in Java'sına karşı çıkardığı bir program geliştirme dili. Internet üzerinde kullanılabilecek
programlar üretmek için kullanılıyor.
ADN
(Advanced Digital Network) Genellikle 56 Kbp leased-line lar için kullanılır.
Adres
Bir dosyanın depolama alanındaki, bir aygıtın bir sistem veya ağ içindeki veya diğer bir veri kaynağının ağ üzerindeki konumu
için verilmiş benzersiz bir koddur.
Adsense
Google tarafından sunulan anahtar kelimelere duyarlı reklam programı. İnternet sitesi sahipleri belirledikleri anahtar
kelimelere göre sitelerinde metin ve resim reklam yayınlayabilmektedir. Bu reklamların yönetimini Google yapmaktadır.
ADSL
Asymmetric Digital
Subscriber Line
Yükleme hızının indirme hızından farklı olan bir DSL bağlantı çeşidi.
Adware
Advertising-Supported
Software
Yüklenildiği bilgisayara yüklenme işleminden sonra program kullanımdayken otomatik olarak çalışan, gösterim ve indirme
yapan bir yazılım paketidir
Adwords
Google tarafından sunulan Pay Per Click (PPC) şeklindeki reklam hizmetidir.
Affiliate
Bir kurumun pazarlamasını ücret veya komisyon karşılığında gerçekleştiren şahıs ya da kurum
Ağ
Yerel ve uzak iletişimi sağlamak amacıyla ayrılmış veya anahtarlanmış bağlantı noktaları ile birbirlerine bağlanmış (ses,
görüntü, veri, v.b.) ve ilgi alanları ortak olan kullanıcılar arasında bilgileri paylaşmaya olanak sağlayan, birbirleri ile ilişkili
birimlerin oluşturduğu bir sistemdir.
Ağ Geçidi
İletişim kuralı dönüştürücüsüdür. Birbiriyle uyumlu olmayan ağları bağlayan uygulamaya özel bir düğümdür. Birlikte
çalışmayı sağlamak için veri kodlarını ve iletişim kurallarını dönüştürür.
Ajax
Etkileşimli web uygulamalarını geliştirmek için kullanılan bir teknikler grubu. Web sayfalarında tüm sayfanın yeniden
güncellenmesine gerek kalmadan sadece küçük bir alanın veya verisel öğelerin güncellenmesini sağlar.
Alias
Takma İsim
Ana Sayfa
Kimlik ve dizin bilgilerini içeren bir bölgenin başlangıç sayfasıdır.
Anonymous FTP
Her internet kullanıcısının dosya transferi yapabileceği FTP siteleridir. Buraya bir ftp programı ile bağlanıyorsanız, username
bölümüne anonymous, şifre bölümüne de e-mail adresinizi yazmalısınız. Browser ile ftp sitesine bağlanıyorsanız bu ayarlar
browserınızda default olarak vardır.
Apache
En yaygın olarak kullanılan HHTP yani web sunucusudur.
Applet
HTML sayfasının içine gömülebilen küçük java programıdır.
Archie
Anonymous FTP sitelerindeki dosyaları bulmak için kullanılan araç-program.
ARPANet
(Advanced Research Projects Agency Network) 60 ların sonu 70 lerin başında Amerika Savunma Bakanlığı tarafından,
olabilecek bir nükleer savaşta ayakta kalabilecek WAN projesi. Internet in oluşmasındaki temel taş.
ASCII
American Standard Code
for Information
Interchange
0 ve 1 lerden oluşan, latin alfabesindeki bütün karakterleri, sayıları ve noktalama işaretlerini temsil eden kodlar. 00000001111111
Ateş Savaşı
Flame War
Kibarlıktan uzak, sıcak ve heyecanlı bir tartışmadır.
Attachment (Eklenti)
E-mail (elektronik posta)’lara dosya ekleyerek gönderme işlemidir
Ayrılmış Hat (Leased Line)
Bir iletişim taşıyıcısından kiralanmış özel bir hattır.
Backbone
Network üzerindeki temel geçiş yollarını (pathway) oluşturan yüksek hızlı hat ve bağlantılarının oluşturduğu yapı.
Background
Web sayfalarının arka fonlarına verilen isim.
Bağlantı
Bir bilgi parçası ile diğeri arasındaki ilişkidir.
Bağlantı
Noktadan noktaya ayrılmış veya anahtarlanmış iletişim yoludur.
Bağlantı Metni
Etkileşimli bir anında gezinti işlevi türünü belirtir. Sözcüklere veya tümcelere katıştırılmış bağlantılar (URL'ler), kullanıcının
metni seçmesini (örneğin fare tıklatımı ile) ve hemen ilgili bilgileri ve çoklu ortam öğelerini görüntülemesini sağlar.
Bağlantı Ortamı
Bilgileri, bağlantılarla birbirine bağlı olan ayrık birimler veya düğümlerle gösterme yöntemidir. Bilgiler, metin, grafik, video,
canlandırma veya çalıştırılabilir belgeler şeklinde pek çok farklı ortam kullanılarak gösterilebilir.
Bandwidth (Bant Genişliği)
Bir bağlantıdan yollayabileceğiniz bilgi miktarı.
Banner
Reklam amaçlı kullanılan flash, gif ya da jpg görseller. Sitelere göre değişen çeşitli boyutları vardır. En genelleri 468x60,
728x90, 300x250, 250x250, 120x600 ve 160x600'dür.
Baud
Genel kullanım olarak bir modemin bir saniyede ne kadar bit alıp verebileceğinin göstergesidir.
Baud (bps)
Bir hatda bir saniyede iletilebilecek ileti öğesi sayısıdır.
BBS (İlan tahtası sistemi)
Kullanıcıların ileti bırakabileceği elektronik bir ilan tahtasıdır. Çoğu BBS üyelik temeline dayanır.
Beta
Bilgisayar dünyasında, programların geliştirme ve test aşamasında olduklarını belirten ad.
BITNET
(Because It’s Time NETwork (or Because It’s There NETwork)). Internet’ten ayrı olarak sadece eğitim kurumlarına özel bir
network. Internet ile aralarında e-mail alışverişi mevcuttur. Bu nedenle Listserv ler her iki network ün de popüler
araçlarındandır.
BinHex
(BINary HEXadecimal) ASCII olmayan dosyaları ASCII formatına çevirme methodu. E-mail ları sadece ASCII olarak
okuyabileceğimiz için bu tür çevirime ihtiyacımız var.
Bit
(Binary DigIT) 2 lik düzendeki basamak sayısı. Yani 1 yada 0. Kompüterize edilebilen en küçük veri birimi.
Bit
İletilebilecek en küçük miktarda bilgi parçasıdır. Bir bit grubu, alfabetik bir karakteri, sayısal bir rakamı belirtebilir veya
sinyalleşme, anahtarlama veya benzeri bir işlev gerçekleştirebilir.
Blog
İnternet Günlüğü
Bookmark
Türkçede sık kullanılan olarak geçer. Web sayfalarında gezerken, hoşunuza giden sitelerin adresinin browserınız da
saklanmasını sağlar.
BOT
"Bot", konuşma için bir IRC kanalını dinleyen ve yanıtlayan programlara takılmış bir addır.
Bounce
E-mail’in gönderildiği adrese ulaşmayıp, geri gelmesi.
Bölge
Bir sunucunun Internet'teki adresi.
Bps
(Bits-Per-Second) 2 bağlantı noktası arasında verinin ne kadar hızlı transfer edildiğinin göstergesi. Örneğin bir 28.800 Bps
modem saniyede 28.800 bit transfer edebilir.
BPS
Saniye başına bit sayıdır. Modem hızı ölçüsüdür.
Browser (Tarayıcı)
İnternet sayfalarını okumak için kullanılan program, tarayıcı.
BTW
By the way (Bu arada)- Genellikle online forumlarda kullanılan kısaltma.
Byte
Tek bir karakteri temsil eden Bit kümesi. Genellikle 1 byte 8 bit den oluşur. (Ölçüme bağlı olarak daha fazla da olabilir)
Cern
İlk World Wide Web konferansı bölgesi olup Avrupa Parçacık Fiziği Laboratuvarı'dır ve WWW teknolojisinin doğuş yeri olarak
kabul edilir. WWW teknolojisi üzerindeki çalışmalar ve standartların belirlenmesi artık World Wide Web Kuruluşu tarafından
sürdürülmektedir (W3O, w3.org). http://www.cern.ch/
Certificate Authority
SSL bağlantılarda kullanılan Güvenlik Sertifikaları (Security Certificates) nı sağlayan otorite.
CGI
(Common Gateway Interface) - Server daki programların birbirleri ile iletişim kurmalarını ya da diğer programların Web
Server ile nasıl iletişim kuracaklarını belirleyen kurallar seti. Genellikle web server dan data yı alan ve bu data ile küçük
işlemler yerine getiren (forma yazılan bilgileri e-mail olarak atmak gibi) küçük programlardır.
Ortak Ağ Geçidi Arayüzü, web sunucusunda arka planda çalışan komut kümeleri veya uygulamalar hazırlayan programcılar
için bir arayüzdür. Bu komut kümeleri, belki bir kullanıcının girişine veya veritabanındaki bilgilerin arayışına yanıt olarak
gezinen metin ve diğer türde veriler oluşturabilirler.
Cgi-bin
Web Server da CGI dosyalarının bulunduğu dizine verilen genel isim.
Client
Cookie (Çerez)
Bir server ya da başka bir bilgisayar ile bağlantı kurup veri alış-verişinde bulunulmasını sağlayan yazılım.
Internet te en çok kullanılan anlamıyla, Web Server tarafından Web Browser a gönderilen, Browser tarafından save edildikten
sonra Server dan yapılan ek istemler sırasında tekrar server a gönderilen bilgidir. Cookie ler login yada registration bilgileri,
alişveris kartı vs. gibi bilgileri içerebilirler.
CPA
Cost per action. Aksiyon başına birim maliyet. Bu aksiyon satış, form doldurma olabilir.
CGI
CPC
Cost per click. Tıklama başına maliyet.
CPI
Cost per impression, Gösterim başına maliyet.
CPM
Cost per mille. Bin reklam gösterimi başına maliyet
CSS
Cascading Style Sheet
HTML'e ek olarak metin ve format biçimlendirme alanında fazladan olanaklar sunan bir web teknolojisidir. En önemli özelliği
kullanımındaki esnekliktir.
CTR (Click Thru Rate)
Tıklamanın bin gösterime oranı. Alınan tıklama gösterim sayısının binle çarpımına bölünür.
Cyberspace
William Gibson'un yapay zeka ağı konulu "Neuromancer" adlı romanında özgün olarak kullanılır ve bilgisayar destekli iletişim
dünyasını anlatır.
Çok Uzun Dalga
Yüksek sığada bir iletişim devresi/yoludur. Genellikle 1.544 Mbps'den daha yüksek bir hız sağlar.
Çoklu Ortam
Ses, görüntü ve veriyi birleştiren bilgisayar sistemi.
Dalga Uzunluğu
Bir devre veya kanalın iletişim sığasını veya veri iletişim hızını veren bir ölçüdür.
Darboğaz
Yoğun yükleme koşullarında trafiği arttırabilecek bir sistem sığası kısıtlamasıdır.
Data
Manyetik ortamdaki her türlü bilgiye verilen addır. İnternet ortamında alıp gönderdiğiniz veriler data olarak adlandırılır.
Defrag
Harddiskin veriminin artırılması için yapılan birleştirilme işlemi.
Demo
Yazılımların, reklam amaçlı olarak piyasaya sürülmüş şekli. Demolar hiçbirzaman yazılımın tüm özelliklerini kullanmanıza izin
vermezler.
DHCP
Dynamic Host
Configuration Protocol
Bir TCP/IP ağındaki makinelere IP adresi, ağ geçidi veya DNS sunucusu gibi ayarların otomatik olarak yapılması için kullanılır.
DHTML
Dynamic HyperText
Markup Language
Javascript'in olay modelinin temelleri üstüne inşa edilen CSS/Html teknolojilerinin yapısı için kullanılan kısaltmadır.
Dial-up
İletişim kurulacak bilgisayarın, var olan telefon hattını kullanarak bilgisayarınız ile aranmasıyla kurulan haberleşme yolu
DNS (Domain Name Server)
Bağlanılan sunucu ismini açık Internet adresine çevirmek için kullanılan bir mekanizmadır. Internet üzerinde aynı adlı iki veya
daha fazla sunucu isminin olmaması da yine DNS sistemi sayesinde gerçekleşmiştir.
Domain Name
Bir Internet sitesini tanımlayan adres. (www.xxx.com.tr gibi) Her domain name bir IP adresine karşılık gelir.
Dosya Sunucusu
Uzaktaki kullanıcıların (istemcilerin) dosyalara erişimini sağlayan bilgisayardır.
DSL
Digital Subscriber Line
Sıradan bakır kablolar üzerinden evlere ve ofislere yüksek bant genişliği sağlayan bir teknolojidir. xDSL şeklindede
adlandırılıp, baştaki x harfi değiştirilerek türleri adlandırılır: ADSL, ADSL2, ADSL2+, SDSL, IDSL, HDSL, VDSL, VDSL2
E-mail (elektronik-posta)
Elektronik Posta, posta işlemlerinin (mektuplaşma v.s.) Bilgisayar ortamında yapılmasıdır. E-mail ile diğer internet
kullanıcısına mektup ve dosya gibi şeyler gönderebilir ve alabilirsiniz.
Erişim Ayrıcalıkları
Klasörlere erişme ve değişiklik yapma ayrıcalığıdır.
Ethernet
Yerel ağlarda kullanılan en yaygın ağ ulaşım metodu
Ethernet
LAN daki ağlama (networking) işlemleri için kullanılan oldukça yaygın bir metod. Ortalama hızı yaklaşık olarak 10.000.000
bps dir.
Ethical SEO
Arama motorlarının kabul etmediği ve bulunduğu zaman cezalandırılan arama motoru optimizasyon çalışmaları.
E-zine
İnternet üzerindeki online dergi.
FAQ
(Frequently Asked Questions) Sıkça Sorulan Sorular.
FDDI
(Fiber Distributed Data Interface) Fiber optik kablolar üzerinden veri alışverişi standartı. Ortalama hızı 100.000.000 bps dir
Finger
Diğer Internet Site larındaki kullanıcıları tesbit etmek (locate) etmek için kullanılan bir Internet aracı.
Finger
Ana ağdaki kullanıcılar hakkında bilgi bulmayı sağlayan bir iletişim kuralıdır. Bazı ağlar dış bir sistemden, bazıları ise hiç bir
durumda Finger yöntemine izin vermezler.
Fire Wall
Bir LAN'ı (Local Area Network) güvenlik amacıyla 2 yada daha fazla parçaya bölen yazılım ve donanım kombinasyonudur.
Freeware
Kullanılması ve dağıtılması tamamen ücretsiz olan programlar.
FTP
(File Transfer Protocol) Internet site larından dosya alışverişinde bulunabilmek için kullanılan protokol.
FTP (Dosya Aktarım
Kuralları)
Çok farklı sistemler arasında dosya aktarımını sağlamak için kullanılan iletişim kurallarıdır.
Gateway
Birbirine benzemeyen iki protokol arasında bağlantıyı sağlayan donanım ya da yazılım seti ne Gateway denir.
Gerçek Zaman
Eylem tabanlı verilerin ve işlerin, kaydedildikten sonra toplu işler şeklinde daha sonra iletilmeleri veya işlenmelerine zıt
olarak, gerçekleştikleri anda hızla iletilmesi ve işlenmesidir.
GIF
Grafik Değişim Biçimi. GIF, WWW üzerindeki resim dosyaları için standart biçimdir. GIF dosya biçiminin gözde olmasının
nedeni, dosyaları küçülten bir sıkıştırma yöntemi kullanmasıdır.
Gopher
Internet ortak veritabanında tarama ve arama programıdır.
Gözatıcı
Ağ üzerinde bilgi arama, bulma, görüntüleme ve yönetme için size etkileşimli grafik bir arayüz sunan bir uygulama
yazılımıdır.
GuestBook
Ziyaretçi Defteri. Girdiğiniz Web sitesine, site hakkındaki görüş, istek ve önerilerinizi yazıp, diğer ziyaretçilerin yazdıklarını
okumanızı sağlar.
GUI
Grafik Kullanıcı Arayüzü.
Güvenlik
Yetkisiz kişilerin kaynakların kullanımını engelleyen denetim mekanizması.
Hacker
Bilgisayar sistemlerine izinsiz giren kişilere verilen ad.
Heading
HTML dökümanlarında genellikle yazının başlığının ve genel tanımların bulunduğu bölgedir.
Hit
Browser tarafında Web Server a yapılan Tek bir isteme hit denir. Örneğin 3 adet resim içeren bir sayfa çağrıldığında 4 adet hit
olur. 1 adet sayfa için + 3 adet de içindeki resimler için.
Host
Network üzerinde diğer makinalara servis veren herhangi bir makina.
HTML (Bağlantılı Metin İm
Dili)
Web sayfalarının biçimlendirildiği ve web bilgilerinin dağıtıldığı bir "imleme" dilidir.
HTTP (bağlantılı metin
aktarım kuralları)
Belgelerin ana bilgisayardan gözatıcılara ve tek tek kullanıcılara aktarım yöntemidir.
Hyperlink
HTML sayfasında bir takı (tag) kullanılarak başka bir dosya ile oluşturulan bağlantıdır.
IMHO
(In My Humble Opinion) online forumlarda kullanılan kısaltma.
Impression
İnternetteki bir reklamın bulunduğu sayfaya ulaşan ziyaretçiler tarafından kaç kere görüldüğü.
Inbox (Gelen Kutusu)
E-maillerin geldiği dizine verilen ad.
Information Superhighway
İletişim hizmetlerini, tüm Internet, CATV, telefon, iş, eğlence, bilgi sağlayıcıları, eğitim, vs. ortamlarının birleştirilmesine
olanak sağlayacak şekilde düzenleyecek Clinton/Gore yönetim planıdır.
Internet
(Buyuk I ile başlayan) Bildiğimiz Internet.
Internet Explorer
Microsoft'un Web Browser'ı . Internet Explorer ile web sayfaları gezilebilir, Ftp yapabilir, e-posta işlemleri gerçekleştirebilir,
haber gruplarına üye olabilirsiniz.
Intranet
Firma içinde bildiğimiz Internet yazılımlarının kullanıldığı sadece firmaya özel network.
IP (Internet İletişim Kuralı)
Sistemler arasında aktarılan ve temel paket teslim hizmetini sağlayan bilgi birimini tanımlayan Internet iletişim kuralıdır.
IP Adresi
Ana makineye atanmış 32 bit Internet iletişim kuralı adresidir. IP adresinde bir ana makine bileşeni bir de ağ bileşeni vardır.
IP Number
Internet üzerindeki her bir makinaya ozel, noktalarla birbirinden ayrılan 4 kısımdan oluşan sayı. 195.142.130.1 gibi.
IRC
(Internet Relay Chat) Internet üzerinde çok kullanıcılı sohbet ortamları.
ISDN
(Integrated Services Digital Network) 128.000 bps hızındaki özel telefon hattı. (Normal hatların hızı 56.000 - 64.000 bps dir).
ISDN (Birleşik Hizmetler
Sayısal Ağı)
Eş zamanlı ses, veri ve görüntü bilgilerinin, normal koşullarda gerektirdiğinden daha az kanalla ve bant dışı sinyallerin
kullanımı ile yüksek hızda iletişimi konusundaki standartlar kümesidir.
ISP (Internet Servis
Provider)
Internet servis sağlayıcı.
İletişim Bağlantısı
İki son kullanıcıyı bağlayan donanım ve yazılım sistemi.
internet
2 veya daha fazla network ün birleşmesiyle oluşan yapı.
İşaretçi
Farklı kayıt veya dosyadaki verinin konumunu belirten, veriye katıştırılmış bir adrestir (URL). Bağlantı bir işaretçi örneğidir
Java
Sun Microsystems'in yarattığı kolay kullanılır, güvenli, nesneye dayalı ve güçlü bir programlama dilidir. HTML dili ile beraber
kullanılan JAVA, daha çok HTML sayfasına görsel efectler katmak ve kolay kullanım sağlamak için kullanılmaktadır.
JDK
(Java Development Kit) - Sun Microsystems in java uygulamaları ve applet ler yazmak, test ve debug etmek için geliştirdiği
yazılım paketi.
Join
Bağlanmak, girmek.
JPEG
Joint Photographic Uzmanlar Grubu. JPEG, fotoğrafları sıkıştırmak için çok sık kullanılan bir yöntemdir. Çok web gözatıcıları,
JPEG resimlerini görüntüleme için standart dosya biçimi olarak kabul ederler.
Kanal
İki ağ konumu arasındaki belirli bir sığanın iletişim yoludur (borusudur).
Karşıdan Yükleme
(Download)
Bir bilgisayardan bağlı bir aygıta, genellikle bir sunucudan bir kişisel bilgisayara program veya veri aktarmaktır
Leased-Line
24 saat, 365 gün açık olan telefon hattı.
Link
HTML bağlantılarıdır. Bunlar, döküman içinde sizi başka bir konuma, aynı serviste başka bir dosyaya veya bambaşka bir
servise yollayabilir. Not: Bağlantılar genellikle mavi ve altı çizili metinden oluşur. Üzerine geldiğinizde mouse el işaretini
alacaktır.
Linux
Bir işletim sistemidir. UNIX'in türevi olan bu işletim sistemi tamamen ücretsiz olup, gün geçtikçe kişisel alanda kullanımı
artmaktadır. (Ayrıntılı bilgi için: http://www.linux.org.tr" )
Listserv
Kullanıcıların mesaj alışverişinde bulundukları listeler.
List-Serv
"ListServ", elektronik posta listelerinin bakımını ve teslimini otomatik hale getirmek için kullanılan ücretsiz bir yazılımdır. Çok
sayıda farklı konular için posta listeleri vardır - bazı listeler "açıktır" (bunun anlamı listedeki herhangi biri görüşmelerdeki gibi
tüm listeye ileti gönderebilir demektir) ve bazıları da "kapalıdır" (yalnızca belirli kişiler bilgileri postalayabilirler).
Machine Generated Pages
Bir bilgisayar tarafından belirli bir algoritma kullanılarak üretilen ve anlamlı içeriği olmayan İnternet sayfaları.
Mailing List
Kullanıcının tek bir adrese mesaj göndererek, üye olan kullanıcılara bu mesajın dağılmasını sağlayan mesajlaşma sistemi.
Malware
Malicious Software
Bilgisayara zarar vermek amaçlı yazılmış programlara verilen isim.
Map
Web tasarımında kullanılan, yüklenen grafiğin belirli bölgelerine basıldığında değişik bağlantıları çağırmak için kullanılan
sistemdir.
Members
Üyeler. Web sitelerinde "Members" yazılı yerlere girebilmeniz için, önce oraya üye olmanız gerekmektedir.
MIME
Meta eklentisi; bir HTML biçimiyle yazılmış sayfanın içinde yer alan, sıklıkla arama motorlarının, ilgili internet sitesini doğru
biçimde sınıflandırmasını sağlayan, yanısıra tarayıcıya çeşitli yönergeleri uygulatan tanımlama ipuçlarıdır.
(Multipurpose Internet Mail Extensions) ASCII olmayan dosyaları standart e-mail e eklemeye yarayan standart. Örneğin
yazdığınız bir e-mail içine bir grafik koyabilmenizi sağlayan bir standart. (Bu mail in düzgün okunabilmesi için alıcının
programının da MIME standartını destekliyor olması gerekmektedir.
Mirror
Genellikle bir şeyin tam olarak aynısının kopyasının alınmasıdır. Bu bir hard disk, yada ftp site yada web site olabilir.
Modem
(Modulator-DEModulator), Bilgisayarın bir ağa bağlanmasını sağlayan donanım parçası.
Modem (MODulatorDEModulator)
Dijital verilerin sayısal telefon hatları gibi aktarım yolları üzerinden aktarılmasını sağlayan son kullanıcı bilgisayar
arabirimidir.
Mosaic
Mac, Windows, Unix için aynı arayüze sahip ilk WWW Browser.
MP3
MPEG-1 Audio Layer III (Film Uzmanlar Grubu Ses Katmanı 3) olan sıkıştırılmış ses biçimi ve bu biçimde kaydedilen seslere
verilen ad.
MPEG
Moving Pictures Expert Group. MPEG, tam hareketli görüntünün sıkıştırma standardıdır.
MSN
Microsoftun, dünya çapında hizmet vermeyi amaçladığı online servis ağı.
MUD
(Multi- User Dungeon or Dimension) Genellikle text ortamında kullanıcıların belirli karakterlerin yerine geçerek oynadıkları
oyunlar.
MUSE
(Multi-User Simulated Environment) Daha az şiddet içeren bir MUD çeşidi.
Meta Tag
Meta Eklentisi
NAT
Network Address
Translation
Yerel ağdaki özel IP adreslerini İnternet üzerinde kullanılabilir hale çeviren bir sistemdir. Bugün yetersiz olan IP adres
miktarını daha efektif kullanmak için uygulanmaktadır.
NCSA
The National Center for Supercomputing Applications bir eğitim enstitüsüdür. Mosaic web gözatıcısı burada yaratılmıştır.
http://www.ncsa.uiuc.edu/
Netizen
Internet’i kullanan kişiler için "citizen" den türetilmiş bir isim. (Internet sakini)
Network
Kaynaklarını paylaşmak için birbirine bağlanmış 2 veya daha fazla bilgisayarın oluşturduğu yapı.
Newsgroup
USENET üzerindeki tartışma gruplarına verilen isim:
NFS (Network File System)
Bilgisayarda kullanılan programların network makinalarında kullanılmasını sağlar.
NIC
(Networked Information Center) - Bir network için bilgilerin tutulduğu birime denir. En meşhuru domain isimlerinin kaydının
yapıldığı InterNIC dir. NIC (Network Interface Card) network kartlarına da bu isim verilir.
Nick
İnternetteki sohbet alanlarında (IRC de) kullanılan takma ad.
NNTP
(Network News Transport Protocol) - Sunucu ve istemci tarafından kullanılan USENET postinglerini TCP/IP uzerinden taşımaya
yarayan protokole verilen isimdir.
Node
Network'e bağlı olan bilgisayarların her biri.
Omurga
Santraller arası çok uzun dalga bağlantıların ağı.
Operator
Bir sistemi işleten kişi
Ortak Taşıyıcı
Kendini, ayırım yapmadan (örneğin, müşterinin kimliğine bakılmaksızın ve seçim yapılmadan) herkese hizmet üzere ayırmış
bir taşıyıcıdır.
Ortam
Bilgi depolama ve dağıtma biçemi (örneğin, video teypleri, disketler, optik diskler baskı, v.b.) İnsanlığın iletişim kurma
yeteneğinin uzantıları. İleti budur.
Output
Yapılan işlemin çıktısı
Packet Switching
Internet üzerindeki data taşıma metodu. Paket anahtarlamalarda veriler parçalara ayrılır. Bu parçalarda verinin nereden
geldiği ve nereye gitmekte olduğu bilgileri vardır. Bu sayede aynı hat üzerinden değişik adreslere giden veriler taşınabilir.
Page Jacking
Arama motorlarında üst sıralara yerleşen bir sayfanın içeriğinin, site sahibinin izni olmadan kopyalanarak başka bir İnternet
sitesi yaratmak için kullanılmasıdır.
Password
Parola. Kullanıcının sisteme giriş için, kendisine verilen şifredir.
Permalink
Spesifik bir blog kaydına ulaşan link.
Ping
Bir bilgisayar ya da sunucunun hayatta olup olmadığını 32 byte büyüklüğünde bir ICMP paket yardımıyla anlayan program.
PKZIP
PKZIP, PC'ler için ücretsiz sıkıştırma programıdır. Bu dosyaları genişletmek için PKUNZIP adlı bir program kullanılır.
POP
Browser’ınızın belli bir formattaki (biçimdeki) veriyi işleyip size sunmasını sağlayan, yüklendikten sonra browserınızın bir
parçası olan kısa yazılım.
(Point of Presence veya Post Office Protocol) Point of Presence anlamında network un bağlanılabilecek bir noktasının
bulunduğu şehir yada lokasyon. Örneğin ISP niz Ankara'dan sonra Istanbul'da bir POP açıyoruz derse, İstanbul'dan
Ankara’daki merkeze bağlı olan ve İstanbul'luların dial-up olarak şehiriçi arayarak bağlanabilecekleri bir İstanbul şubesi
açıyor demektir. Post Office Protocol anlamında ise Eudora, Pegasus gibi mail programlarının mail alışverişinde kullandıkları
protokol anlaşılmaktadır.
POP (görüntü nokta)
"pop", Internet hizmet sağlayıcılarının modem kullanıcıları için çevirmeli bağlantısıdır; özellikle yerel bağlantıları tanımlamak
için kullanılır, böylece modem kullanıcılarının uzun mesafeler için numara çevirmesi gerekmez. Örneğin, belirli bir ISP temeli
San Jose'de olabilir, ancak "POP" değeri Los Angeles ve New York'ta olabilir.
Plug-in
POP3 (Post Office Protocol)
Port
Gelen e-maillerin tutulduğu sunucu server.
Internet’teki anlamı URL adresinin sonunda : ile ayrıldıktan sonra gelen sayıdır. Orneğin Web server lar genellikle 80 numaralı
portu kullanırlar. Eğer standart dışı bir port kullanılıyorsa domain isminin sonunda bu numara belirtilir. Örneğin
gopher://peg.cwis.uci.edu:7000/ gibi. Normalde standart gopher port u 70 dir. Ama burada standart olmayan bir port
kullanıldığı için adresin sonunda bu port belirtilmiştir.
Portal
Pek çok içeriği bir arada bulunduran internet siteleri için kullanılır. İnternet ana kapılarında canlı haberler, söyleşi odaları,
elektronik posta, alışveriş, çeşitli rehberler vb. gibi birçok bölüm aynı anda yer alabilmektedir.
PPC (Pay Per Click)
Tıklama başına ödeme esasına dayanan, genelde arama motorlarınca kullanılan reklam modeli.
PPP
(Point to Point Protocol) Internet için TCP/IP bağlantısını modem ile kurmak için oldukça sık kullanılan bir protocol.
PPP (Noktadan Noktaya
İletişim Kuralı)
SLIP'ten daha hızlı olan, TCP/IP iletişim kuralında konuşan çevirmeli Internet bağlantısıdır.
Queue (Mail)
İnternete bağlanıldığında gönderilmek üzere bekleyen e-mailler listesi.
Ranking
Arama motorlarının sonuçları anlamlı bir sıraya koyma sürecinde belli bir sayfaya verdiği puan veya sayısal değerdir.
Robot
"Robot" sözcüğünden genellikle, web arama bilgisini, dizin oluşturmak üzere bir arama alt yapısına veya hatalar bulmak için
üzere web bölgelerine aktaran programlar olarak WWW içeriğinde bahsedilir.
Router
2 veya daha fazla network arasındaki bağlantıyı sağlayan özel amaçlı bilgisayar. Bu bilgisayar bütün vaktini hangi adresten
gelen paketlerin hangi adrese hangi yol üzerinden gideceğini ayarlamakla geçirir.
Sayfa
Web üzerindeki bağlantı ortamı belgesi.
Sayısal
Ses, video, bilgisayar verisi ve diğer bilgiler için ikili sinyalleri (sıfır veya bir) kodlamak, işlemek veya taşımak için voltaj,
frekans, yükseklik düzeyi, konum vs. içinde ayrık değişimleri kullanan bir aygıt veya yöntemdir.
Search
Arama. Kayıtlı olan tüm internet sitelerinde veya sadece site içerisinde arama yapmanızı sağlar.
Search Engines (arama
servisleri)
Kişileri istedikleri bilgiye veya Web sayfasına ulaştırmayı amaçlayan "Internet tarayıcı" servislerdir.
Security Certificate
SSL protokolü tarafından güvenli bağlantılar için kullanılan bilgiye verilen isimdir. (Güvenlik Sertifikasi) SSl bağlantısının
gerçeklesebilmesi için her iki tarafın da geçerli Güvenlik Sertifikasına sahip olması gerekir.
SEO
Search Engine
Optimization
Arama motorlarından bir web sitesine yönlenen trafiğin hacminin ve kalitesinin doğal ("organik" ya da "algoritmik") arama
sonuçlarına dönük olarak ilgili web sitesi kapsamında iyileştirilmesi sürecinde yapılan optimizasyonlardır.
SGML
Standart Genelleştirilmiş İm Dili, diğer imleme temelli yapısal belge dillerini açıklayan bir dildir. Örneğin HTML, SGML
kullanılarak tanımlanır.
Shopping
Alışveriş merkezi. İnternetten online alışveriş yapabileceğiniz sitelerdir.
Sığa
Bir kanal, devre veya donanım parçasında yürütülebilecek olası en yüksek iletişim hızıdır. Sığa, ham hız veya net veri girişçıkışı olarak tanımlanabilir.
Sıkıştırma / Açma
Normalde ortamın destekleyebileceğinden daha fazla bilginin iletimini (veya depolamasını) sağlayan bir sinyal kodlama
yöntemidir.
Silverlight
Microsoft Silverlight, web uygulamaları için animasyon, vektör, 3D grafik ve video oynatma imkânları sağlayan zengin
internet uygulamaları geliştirme platformudur.
Sinyal
Bir durumdaki eyleme dayalı değişim (örneğin, bir ton, frekans değişimi, ikili değer, alarm, ileti, v.b.).
SLIP
(Serial Line Internet Protocol) PPP gibi modem üzerinden Internet e bağlanmak için kullanılan bir protocol. Genellikle UNIX
server lara bağlanmak için kullanılır. Artık yerini PPP ye bırakıyor.
SLIP (Seri Hat Internet
İletişim Kuralı)
TCP/IP iletişim kuralında konuşan çevirmeli Internet bağlantısıdır.
SMDS
(Switched Multimegabit Data Service) Çok yüksek data transferleri için geliştirilen bir standart.
Smileys
Daha çok mesajlaşma programlarında kullanılan, kişinin o anki durumunu belirten işaretlerdir. ( :) gülümsemek, :( üzülmek,
>: kızmak gibi )
SMTP (Simple Mail Transfer
Protokol)
E-mailleri serverda dağıtmak için kullanılan temel protokol. Mail gönderme protokolü
Sohbet
"Sohbet", gerçek zamanda yapılan konferansı anlatmak için kullanılan bir terimdir. Örneğin IRC, "WebChat" ve mucizeler
sohbet odaları, "sohbet" örnekleri arasında sayılabilir.
Spam (Spamming)
Mesaj listelerini yada USENET i kullanarak istemeyen kullanıcılar da dahil olmak üzere bir mesajı göndermek.
Spider
Web tarama servislerinin veritabanlarını büyütmek için, yeni Web sayfaları ve onlara ait bağlantıları bulan programlara
"örümcek" ismi verilir.
SQL
(Structured Query Language) - Veritabanına sorgulama göndermek için kullanılan özel bir programlama dilidir.
SSL
(Secure Sockets Layer) - Netscape Communicaations tarafından tasarlanan, Internet üzerinden şifrelenmiş, güvenli iletişimi
sağlayan protokoldür. SSL çoğunlukla browserlar ile server lar arasındaki iletişimlerde kullanılır. https ile başlayan bir
Internet adresinde SSL bağlantısının kullanılacaği anlaşılır. SSL bağlantısındaki her iki tarafın da Güvenlik Sertifikasına
(Security Certificate) sahip olması gerekir. Her iki taraf da bilgiyi göndermeden önce şifrelerler. Ve bu şifreyi sadece doğru
Güvenlik Sertifikasına sahip olan karşı taraf çözebilir.
SSL
Secure Socket Layer, ağ üzerinden güvenli aktarımları sağlamak için Netscape'in kullandığı bir iletişim kuralıdır.
Sunucu
Bir ağda, diğer istasyonlara olanaklar sağlayan ana veri istasyonu.
Sürükle ve Bırak
GUI (Grafik Kullanıcı Arayüzü), bir ekran nesnesinin seçilerek bir başka ekran nesnesine (simgesine) girdi olarak geçirilmesini
sağlayan bir kavramdır.
SWF
Hareketli flash dosyalarının uzantısı. ShockWave Flash
T-1
1.544.0 bps hızında leased-line bağlantısı. Bu oldukça yüksek bir hız olmasına rağmen (1 MB yaklaşık olarak 10 saniyede
transfer edilir) full-screen, full-motion video için yeterli değildir.
T-3
44.736.0 bps hızındaki leased-line bağlantısı. Bu hız full-screen, full-motion video için gereken daha fazla bir hızdır.
Tag
HTML'de dökümana biçim vermek için kullanılan etiketlerdir.
Targeted Traffic
İnternet kullanıcılarının ihtiyaçları doğrultusunda uygun sitelere yönlendirilmesidir.
Taşıyıcı
Ağ anahtarlama donanımına sahip bir iletişim sağlayıcısıdır
TCP/IP
Transmission Control Protocol/Internet Protocol, bilgisayar sistemlerini Internet üzerinden bağlamak için kullanılan standart
bir ağ iletişim kuralıdır.
Telnet
Telnet, bir başka bilgisayarda oturum açma ve çalışma yolu sunan bir ağ programıdır. Kullanıcılar, bir başka sisteme girerek
kendi bilgisayarlarında olmayan Internet hizmetlerine erişebilirler.
Terminal Server
Özel amaçlı, bir tarafında birçok modem takmak için yerler olan, diğer tarafında da LAN yada host makinası ile bağlantıyı
sağlayan bilgisayara verilen isim.
Trial
Bir Programın Deneme Sürümü.
Tweet
Twitter kullanıcısı taradından yazılmış yazı.
Twitter
Kullanıcılarına 140 karakterlik metinler yazma imkanı veren en popüler mikroblog sitesidir.
UNZIP
Bir dosyayı açmak, bir sıkıştırma hizmet programı kullanılarak küçültülmüş bir dosyayı genişletmek anlamına gelir.
Update
Güncelleştirmek
URL
(Uniform Resource Locator) WEB in bir parçası olan bir kaynağın adresini belirtmek için kullanılan standart.
URL (Benzersiz Kaynak
Konumlayıcısı)
Bölgenin dosyalarının saklandığı sunucunun adını, dosya dizin yolunu ve dosya adını bildiren bölge adresi formudur.
USENET
Dünya çapındaki kullanıcıların birbirleriyle yazışabildikleri 10.000 den fazla tartışma grubunun bulunduğu sistem.
UUENCODE
(UNIX to UNIX Encoding) Binary dosyaları ASCII ye çevirerek Internet üzerinden E-mail sayesinde transferini mümkün kılan
çevrim metodu.
Uzun Dalga
Orta sığada iletişim devresi/yoludur. Hızı genellikle 64Kbps ile 1.544Mbps hızı arasındadır.
Verify
Doğrulamak. Bir verinin girilmesi sırasında doğru olarak tamamlanıp tamamlanmadığının kontrol edilmesi.
Veritabanı
Çok kullanıcılı bilgi derlemesidir. Genellikle, rasgele erişimle seçebilmeyi ve temel alınan verilerin çok sayıda "görünüm" veya
özet düzeylerini destekler.
Viral Marketing
Kendi kendine reklamını yapan veya devam eden bir pazarlama yöntemi. Kullanıcıların reklamı çok beğenmesi ve
kendilerininde reklamı yaymak için gönüllü olması temeline dayanır. (Arkadaşına ilet, arkadaşına gönder vs.)
VOIP
IP üzerinden ses iletimi için kullanılan bir protokoldür.
VPN
Virtual Private Network
İnternet üzerinden şifreli ve güvenli veri iletişimini sağlamak için düşünülmüş bir teknolojidir
VRML - Sanal Gerçeklik
Modelleme Dili
3B grafik ve etkileşimli uzaysal gezinti destekleyebilen, web sayfalarının biçimlendirildiği bir "imleme" dilidir.
WAIS
(Wide Area Information Servers) Networkler arasında çok büyük miktarlarda bilgiyi indeksleyerek aranabilir bir veri tabanı
oluşturup bunu kullanıma sunan ticari bir yazılım paketi.
WAIS (Geniş Alan Bilgi
Sunucusu)
Çok büyük miktardaki bilgileri Internet üzerinden hızlıca aramak için güçlü bir sistemdir.
WAN
(Wide Area Network) Sadece bir bina yada kampüsten daha geniş bir alanı kapsayan network. (Küçük boyuttakilere verilen
isim LAN -local area network, orta boyuttakilere ise MAN - middle area network'dür.)
WAV
"wav", bazı ses dosyası türlerinde kullanılan dosya uzantısıdır.
Webmaster/Webmistress
Web bölgesi sunucusunun sistem işletmenidir.
Winzip, Windows 95, 3.1 ve NT kullanıcılarının, dosyaları Internet üzerinden daha hızlı aktarmak üzere küçültmelerini
sağlayan bir sıkıştırma hizmet programıdır. Bu program ayrıca, PKZIP veya TAR biçimleri kullanılarak sıkıştırılmış dosyaları
açar. http://www.winzip.com/winzip/
WINZIP
WiFi
Wireless Fidelity
"Wireles Fidelity" kelimelerinin kısaltması olup kablosuz bağlılık veya kablosuz bağlantı anlamına gelir.
Wireless Connection
Kablosuz bağlantı
WMV
Windows Media Video. Windows formatındaki videoların uzantısı.
WWW (World Wide Web)
Belgeler arasında ortak olan bilgiler arasında ilişkiler kurarak kolay erişimi sağlayan ve fiziksel konumdan tamamen bağımsız
olan, çoklu ortam belgelerinin dünya çapında bağlantıları sağlamak için kullanılan bir Internet sistemidir.
XHTML
eXtensible HyperText
Markup Language
HTML dilinin farklı tarayıcılarda farklı yorumlanması ve sözdiziminde fazla düzensizlik ve hata olduğu için XHTML kullanımı
önerilmiştir.
XML
eXtensible Markup
Language
Hem insanlar hem bilgi işlem sistemleri tarafından kolayca okunabilecek dokümanlar oluşturmaya yarayan bir standarttır.
ZIP
Bir kişi bir dosyayı "pkzip" kullanarak "sıkıştırdığında" (yani aynı dosyayı daha küçük yaptığında) elde edilen dosya "zip"
dosya olarak adlandırılır. Genellikle ".zip" uzantısı ile biter.