i-18s-20_Layout 1

Kurflunkalem
“TÜRK‹YE’N‹N E⁄‹T‹M PLATFORMU”
’N‹N
KATKILARIYLA...
20 OCAK 2012 CUMA
18
HAREKETLERNZ ÇELMESN
ÇOCUGA
TUTARLI
DAVRANIN
etkiliyorum
[email protected]
twitter.com/etkiliyorum
Edip olur kişi sermaye-i
hayâsı kadar
B
Çocuk yetitirmede her ailede, az çok görü farkllklar
vardr. Anne-babalar bu farkllklar “Benim dediim olacak!” savana dönütürmedikleri sürece, çocuun geliimine katk salayacak bir zenginlik hâline getirebilir.
E
flim ile çocuk yetifltirme konusunda aram›zda farkl›l›klar var. Benim, çocu€a koydu€um kurallar eflim taraf›ndan desteklenmiyor. 7 yafl›ndaki k›z›m›z bu durumdan
nas›l etkilenir? Anne ve baba olarak çocu€umuza karfl› nas›l davranmam›z gerekir? (Adana‘dan bir okurumuz)
Efliniz ve sizin farkl› kiflilik özellikleriniz,
farkl› aile yap›lar›n›z, farkl› çocukluk y›llar›n›z sebebiyle asl›nda bu durum kaç›n›lmazd›r. Önemli olan bu farkl›l›klar›n çocu€a
nas›l yans›t›ld›€›d›r. Sizin birbirinize nas›l
davrand›€›n›z ve birbirlerinize karfl› gösterdi€iniz sayg›, çocu€un hangi davran›fllar›na izin verip neye izin verilmeyece€inden çok daha önemlidir. Çünkü anne
ve baban›n birbirine karfl› yaklafl›m tarz›,
çocuk için olumlu ya da olumsuz bir örnek
teflkil eder. Yatma saati, beslenme, disiplin
gibi temel alanlarda nas›l davran›laca€›
konusunda anne ve baba olarak farkl› görüfllere sahip olsan›z bile, karfl›l›kl› konuflup
önceden anlaflma sa€lamal›s›n›z.
KURALLAR GEVfiERSE
Mesela çocu€un televizyon izlemesine
karfl› olan bir annenin buna izin veren
efliyle çocu€un önünde tart›flmas›, onun
televizyon izlemesinden daha zararl›d›r.
Böyle bir durumda, o an için sessiz kal›p
daha sonra konu üzerinde uzlaflmaya çal›flmak daha sa€l›kl›d›r. Zaten anne ve
baba, birbirlerinin kurallar›n› gevfletiyor
ya da bozuyorsa; çocuk neyin do€ru neyin
yanl›fl oldu€unu ö€renemeyecektir. Bu flekilde büyüyen bir çocuk, kural tan›mayan
ya da her f›rsatta kurallar› zorlayan, sorgulayan ve sorumluluk almayan bir çocuk
olur. Bununla birlikte afl›r› hoflgörülü ve
yumuflak bir annenin varl›€›nda, baba disiplin a盀›n› kat› kurallarla kapatmaya
çal›fl›yorsa baban›n yan›nda çocuk uyumlu
gibi görünse de bu, sadece baban›n varl›€›nda sa€lanabilen bir uyumdur.
YOKSA BABAN KIZAR!
Bir baflka örnekte ise anne, kurallar›
“Ödevlerini yapmazsan baban k›zar!” gibi
cümlelerle uygulamaya çal›fl›rsa bu yaklafl›m çocu€un o kural›n gerçekten gerekli
olup olmad›€›n› sorgulamas›na sebep olabilir ve uzun vadede ifle yaramaz. Farkl›
durumlar›n sebep olabilece€i di€er bir
sonuç da anne ve baban›n çeliflkili davran›fllar›n›n çocuk taraf›ndan kullan›lmaya
bafllanmas›d›r. Bu farkl› tutumlardan yararlanan çocuk, anne ve babay› kendi isteklerine göre yönlendirmeye bafllar. Özet
olarak anne ve baban›n farkl› görüfl ve tutumlar› hemen her ailede az ya da çok
var olan bir durumdur. Anne-babalar bu
farkl›l›klar› “Benim dedi€im olacak!” savafl›na dönüfltürmedikleri sürece, çocu€un
geliflimine katk› sa€layacak bir zenginlik
hâline getirebilir.
LÜGAT‹’T UYDURUKÇA
ERROR VER‹YORUZ
∂ Bilgisayar çaında büyüyen çocuklarımızın,
Türkçeleri de bu çadan nasibini alıyor. Geçenlerde bir örenci, “Bilgisayara oyunu yüklerken error verdi” dedi. ngilizce olan bu kelime
“hata, yanlı” anlamına geliyor, fakat çocuk
hata yerine “error verdi” diyor; çünkü alımı,
etrafında öyle kullanıldıı için normal geliyor.
Ne yazık ki buna benzer çok kelime yayılmı,
yayıldıkça kullanmıız; kullandıkça yayılmı. Bir
arkada da, bir ey ikram edildiinde, “Almayayım, full doluyum” dedi. Fakat full zaten dolu
demek. Galiba, uydurukçacılara benzer baka
bir kitle de full kelime dolduruyor dilimize...
DR. A. FARUK
LEVENT
SORULARINIZI
CEVAPLIYOR...
SORULARINIZ
ÇN...
faruk.levent@
ihlaskoleji.com
0 212 639 68 81
Tatilde okuyaca kitab kendi seçsin
∂ Okullar “fiubat Tatili”ne giriyor. Yar›y›l tatilinde çocu€umun bol bol bofl
zaman› olacak. 10 yafl›ndaki o€lumun
tatil zaman›nda kitap okumas›n› istiyorum. Çocu€uma kitap okuma al›flkanl›€›n› nas›l kazand›rabilirim? (Ankara’dan
bir okurumuz)
Günümüzde televizyon, bilgisayar, internet gibi teknolojik imkânlar ile görsel
cazibesi yüksek birçok oyun ve oyuncak aras›ndan çocuklara kitab› sevdirmek çok kolay de€ildir. Maalesef
çocuklar, klasik roman kahramanlar›n›
de€il çizgi film kahramanlar›n› daha
iyi tan›yorlar. Oysa kitap, çocu€un duygu ve düflünce dünyas›n› besleyen,
PENCERELER
Emre erdo€an
[email protected]
KARMA SÖZLÜK
SÖZLÜKLERDE
KARNE
2005’te yaz›lan bir yorum: MEB’in aç›klamas›na göre, art›k k‛t fleklinde karneler kalkacakm›fl, internetten görecekmifl veliler notlar› ve ç›kt› alabileceklermifl dilerlerse. (latraviata)
‹lkokul 3’e giden bir ö€renci: “Karne
olmadan öbür s›n›fa geçilmez, ö€retmenler nerde senin karnen der”. (quant)
Karnesinde zay›f› olan ö€renci: “Hocam iki saat sonra helvam› yemeye
buyurun.”(harar)
Seksenlerin gözde karne hediyeleri:
Futbol topu, bisiklet (önceleri Pinokyo,
sonra BMX modelleri), atari, Commodore 64. (cosmicstring)
Takdir belgesi: Bir bianchi gücündeki belge... (van den budenmayer)
Takdir belgesi: Her ne hikmetse
bizim ye€enin hep (1) “bir” puanla
kaybetti€i belge. (takuma)
Karne: Çamafl›r suyu ile yap›lan de€iflikliklerin y›llar sonras›nda söz konusu
bölümün sararm›fl oldu€unu fark etmenizle birlikte sizi güldüren k‛t (ap7ril)
Salih
UYAN
üreticili€ini ve hayal dünyas›n› gelifltiren
en güzel arkadaflt›r. Çocu€unuza kitap
okumay› sevdirmek istiyorsan›z; onun,
ilgisine ve beklentilerine göre kitap
almas›n› sa€lamal›s›n›z. Bunun için çocu€unuzla kitapç›ya gidin ve okuyaca€›
kitaplar› kendisinin seçmesine izin verin. Siz sadece e€itici ve ö€retici
özelli€i olan kitaplar› seçmesine yard›mc› olun yeter. ‹lgi alan›na yönelik
her yeni bilgi ve kahraman onu heyecanland›racak, onun okuma iste€ini
artt›rmaya bafllayacakt›r. Odas›nda kitaplar›n› koyabilece€i bir kitapl›k oluflturabilirsiniz. Bunun yan›nda anne ve
baba olarak kitap okuma konusunda
ona iyi bir model olmal›s›n›z. Ev içinde
ailecek kitap okumaya özel bir zaman
ay›rabilirsiniz. Hatta okudu€unuz kitaplarla ilgili ilginç notlar› birbirinize
anlatabilir ve paylafl›mlarda bulunabilirsiniz. Böylece okuman›n de€erini
göstermifl ve onun ifade becerisini
desteklemifl olursunuz. Ayr›ca günlük
gazete ve dergileri takip etmesini özendirebilirsiniz. Örne€in TÜB‹TAK taraf›ndan ç›kar›lan “Bilim Çocuk” dergisine
ve “Türkiye Çocuk” dergisine abone
olman›z› tavsiye ederim. Özellikle “Bilim
Çocuk” dergisi, bu yafltaki çocuklara
bilimi ve araflt›rmay› sevdirmesi aç›s›ndan oldukça faydal›d›r.
HAKKINDA BLMEDNZ 3 EY: KÖTÜ NEFES
Ağız kokusunun sebebi
kükürt bileflenleri
“Piyasada çok fazla koku giderici önleyici ürün bulundu€undan, a€›z
temizli€i için hiç endiflelenmeme gerek yok” diyebilirsiniz. Fakat kronik
kötü nefes -halitosis olarak da biliniroldukça yayg›n bir “insanl›k hâlidir.”
Çok iç aç›c› bir konu olmayan “kötü
nefes” hakk›nda bilmedi€iniz 3 fley:
1) Halitosisin, yani kötü nefesin sebebi olan bileflen, çürük/bayat yumurtada bulunan bileflenlerle ayn›.
Kanadal› a€›z sa€l›€› uzman› Dr. Halstrom, bu kokuya sebep olan kükürt
bileflenlerinin, yemek yerken a€›zdaki
bakterilerin yiyecekle olan etkilefliminden kaynakland›€›n› belirtti.
2) Difl f›rçalamama al›flkanl›€›: Ne
kadar bakteri, o kadar nahofl nefes...
Bakteriler saklanacak yer bulduklar›nda çok daha fazla ço€al›rlar. Bu tür
yerler ise flu hâllerde daha çok olur:
difl eti hastal›€›, difl doktorunun elinden
geçmesi gereken bir difle sahiplik
ve difl f›rçalamama al›flkanl›€›. Ayr›ca,
böbrek hastal›klar› bal›k yemifllik kokusuna, fleker hastal›€› ise meyve yemifl gibi bir kokuya sebep olur.
3) Geçici çareler: Baz› koku giderici
- önleyici ürünler, a€›z içinde biriken
bakterileri öldürebilir ve geçici olarak
kokuyu giderebilir. Fakat kal›c› çözüm, a€›z sa€l›€›ndan ve temizli€inden geçiyor: Difllerinizi günde en az
iki kez f›rçalay›n; dilinizi, a€›z çat›n›z›
da f›rçalay›n, difllerinizin en az üçte
birine ulaflamayan f›rçaya ek olarak
günde bir kere difl ipi kullan›n, a€z›n›z› nemli tutmas› için bol bol su için
ve flekerden uzak durun.
ugün karne zaman...
Milyonlarca örenci belik sisteme göre
kât üzerinde deerlendirilecek. Anne
babalarn çocuklarn deerlendirmesi de
muhtemelen akademik baar temelli olacak.
Akademik baary yükseltmek çok zor
deil. Teknik altyapda birkaç deiiklikle
halledilebileceine inanyorum. Ama ahlâkl
bir nesil yetitirebilmek dorudan eitim
politikalaryla alâkal deil. Anne babasna
asi olmayan, büyüklerine saygda kusur
etmeyen gençlerin yetimesi kât üzerinde
yaplacak birkaç düzenlemeyle mümkün
olmuyor maalesef.
Akademik baary bir yana koyarsak örencilerimizin ahlâki açdan ne kadar iyi bir durumda
olduunu görebilmek için dier dünya devletlerine
bir göz atmak yeterli.
Mesela ngiltere, eitim kalitesi açsndan kendini ispatlam bir ülke olarak biliniyor. Ancak
ngiliz hükümeti ne yapacan arm durumda.
Özellikle ilköretim kademesinde yaananlardan
dolay yetkililer çaresiz kalm.
ngiliz Daily Mail gazetesinin haberine göre
ngiltere’de her gün 1000 örenci okuldan
atlyor. Bir yl içinde snftaki iddet olaylar
geçen yla göre iki kat artm. Geçen yl bu
rakam 452’ymi.
Ayrca geçen yl 44 öretmen hastanelik
olmu. Örenciler tarafndan kötü muamele
gördükleri için meslei brakmak isteyen öretmenlerin says da hzla artyormu.
Royal Society of Medicine üyesi Doktor
Aric Sigman’a göre ana babaya asi olma
ya ana snfna inmi. Dr. Sigman bunun
sebebini, aile ve çocuk arasndaki snrlarn
kalkmas ve otorite kayb olarak gösteriyor.
Dr. Sigman, “Henüz 10 yaındaki çocuklar
annelerini tokatlıyor. Ancak durumdan utanan
anneler bu durumu kimseyle paylaamadıından bunlar kayıtlara geçmiyor” diyor.
Bu arada ngiliz hükümetinin yaynlad rapora göre her gün yalar 4-6 arasnda deien
15 çocuun, öretmenlere saldrdklar iddiasyla okuldan atld belirtiliyor.
Ülkemizdeki eitim kalitesini tartabiliriz.
Ama eitimden maksat iyi insan yetitirmekse
hiçbir ülkenin bizimle ak atamayacan düünüyorum.
Siz de bu akam çocuklarnzn durumunu
deerlendirirken sadece karne notlarna veya
ne kadar kitap okuduuna taklp kalmayn.
93 kiiyi öldüren Norveçli cani Anders Behring
Breivik de eitim hayat boyunca hep en iyi
notlar alr ve çok kitap okurmu. Sürekli gittii
lokantann Türk sahibini televizyonda, “Yemek
yerken sürekli kitap okur, bir yandan da not tutardı” derken hatırlıyorum.
Artk bunun üzerine bir yorum yapmyorum.
TWEETÇ‹
Ahmet Rasim Akda€
[email protected]
Alexander Bekirow
Telefonla mesaj yazarken para üstü
verebilen, bunu yaparken ayn› zamanda
öndeki arabaya laf atabilen canl›ya “Minibüsçü Halit Abi” denir...
Emrah Y›ld›r›m
K›l›b›k erkekle maço erkek aras›nda
10 dakika vard›r. K›l›b›k erkek kar›s›n›n
dedi€ini hemen yapar, maço erkek 10 dakika sonra yapar.
Atefl Uysal
Schwarzkopf’unbi’ marka ismi için
Latin alfabesindeki bütün harfleri kullanmas› gerçekten büyük hovardal›k.
‹stiklal Akarsu
Paras› neyse verelim de Google Translate’i bi’ ‹ngilizce kursuna yazd›ral›m.
U€ur Sönmez
Sözün bitti€i yer dedikleri “niflan” olsa
gerek.
Ozan Kibritçi
Twitter ve Facebook ç›kmasa, hâlâ umumi tuvalet kap›lar›na ve ka€›t paralar üzerine
yaz› yazarak sosyalleflen bir millettik...
olcayto
Kad›n›n önüne dünyay› sersen, flu tarafa
do€ru sersek daha iyi olmaz m›yd› der...
egomupudralad›m
Ö€rencilik hayat› boyunca “sabah erken kalkar çal›fl›r›m” felsefesi nas›l bir
varl›k, bir do€u felsefesi gibi ekol olmad›
hâlâ ona flaflar›m.