TÜRKİYE E

Sivil Toplum Kurulusları için Teknik Destek (TACSO) Projesi Türkiye ofisleri tarafından hazırlanan bültendir. TACSO Avrupa Birliği
tarafından finanse edilen çok-uluslu bir projedir.
DERNEKLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI UZMANLARI VE STK TEMSİLCİLERİ HIRVATİSTAN’DA
SİVİL TOPLUM- KAMU İŞBİRLİĞİ MEKANİZMALARINI İNCELEMEK İÇİN ÇALIŞMA ZİYARETİ
GERÇEKLEŞTİRDİ
TACSO, Türkiye’de kamu- sivil toplum işbirliği için kurumsal mekanizmalar oluşturulması ve ilgili mevzuatın geliştirilmesi hedefi
ile Dernekler Dairesi Başkanlığı ile işbirliği içinde Hırvatistan
deneyimini paylaşmak üzere 14-17 Mayıs 2012’de bir çalışma ziyareti düzenledi.
Çalışma ziyareti kapsamında, Hırvatistan modelinin üç anahtar
kurumundan birincisi olan ve sivil toplumun gelişimine katkıda
bulunmak için STK’lara hibeler sağlayan bir kamu vakfı olan Ulusal Vakıf ziyaret edildi. STK’ların uzun vadede güçlenmesini ve
sürdürülebilir hale gelmesini hedefleyen Ulusal Vakıf, Milli Piyangodan elde edilen gelirlerin bir kısmı ile STK’lara hem tematik alanlarda proje bazında fon veriyor hem de yürütme masraflarını karşılayan 3 senelik hibeler veriyor.
Hırvatistan modelinin diğer önemli öğesi olan Sivil Toplum Kamu İşbirliği Ofisi ile de görüşüldü. Sivil
Toplum Kamu İşbirliği Ofisi farklı kamu kurumlarının STK’lara sağladığı hibe desteklerinin koordinasyonundan ve sivil toplumun gelişimine yönelik ulusal stratejinin uygulanmasından sorumlu.
Modelin üçüncü önemli öğesi olan Kamu-Sivil Toplum Konseyi, üyesi olan Maliye Bakanlığı temsilcisi
ile görüşmede ele alındı. Bu toplantıda, aynı zamanda Maliye Bakanlığı’nın derneklere ilişkin görevleri
görüşüldü. Çalışma grubu ayrıca Hırvatistan’da derneklerin kayıt işlemlerini yürüten Kamu Yönetimi
Bakanlığı ile de bir araya geldi.
Çalışma ziyareti ile Hırvatistan’da derneklerin kuruluş ve faaliyetlerini düzenleyen mevzuat detaylı olarak
incelenirken, sivil toplum ve kamu işbirliğine yönelik yasal düzenlemeler ve oluşturulan mekanizmalar
ilgili bilgi alışverişinde bulunuldu. Çalışma Ziyareti raporunu www.tacso.org adresinde bulabilirsiniz.
DEZAVANTAJLI GRUPLAR İÇİN ANAYASA YAPIM SÜRECİNE KATILIM VE OMDUSMANLIK
MEKANİZMASI DENEYİM PAYLAŞIMI İÇİN HIRVATİSTAN’A ÇALIŞMA ZİYARETİ DÜZENLENDİ
Batı Balkanlar’daki sivil toplum deneyiminin Türkiye’den STK’larla
paylaşılması için yapılan TACSO desteği kapsamında; ÖZEV, Öz-Ge
Der, Kapadokya Kadın Derneği, Anayasa Kadın Platformu ve Engel
Yok Platformu temsilcilerinin yanı sıra Anayasa Komisyonu üyesi milletvekili danışmanı, aynı zamanda çocuk hakları aktivisti bir temsilci
de Hırvatistan’da dezavantajlı grupların anayasa yapımına katılım
süreci ve devamında oluşturulan mekanizmalara ilişkin deneyimleri
paylaşmak üzere bir çalışma ziyaretine katıldı.
Çalışma ziyareti, ÖZEV (Türkiye Özürlüler Eğitim ve Dayanışma Vakfı), Öz-Ge Der ( Özgürlüğünden Yoksun
Gençlerle Dayanışma Derneği) ve Kapadokya Kadın Gençlik Eğitim ve Kültür Derneği ortaklığında yürütülmesi planlanan ve dezavantajlı gruplardan engellilerin, kadınların ve çocukların ortak bir platformda,
yeni anayasa yapımı ve bağlı yasa/yönetmelik/tüzüklerin oluşum sürecine aktif olarak katılımını amaçlayan “Anayasa Sürecinde Bir Aktör Olarak Dezavantajlılar” başlıklı projenin destekleyici bir öğesi
olarak planlandı.
25-27 Nisan 2012 tarihleri arasında gerçekleştirilen ziyaret sırasında ilgili alanlarda çalışan önemli Sivil
Toplum Kuruluşları, Norveç Hükümeti tarafından desteklenen ve çeşitli alanlarda savunuculuk çalışmaları
yapan hak temelli sivil toplum kuruluşlarının oluşturduğu uluslararası bir ağ olan İnsan Hakları Evi‘nin
(Human Rights House) Hırvatistan temsilciliği’nin yanı sıra, Çocuk, Engelli ve Cinsiyet Eşitliği alanlarının
Ombud Ofisleri ile görüşüldü. Çalışma ziyareti sonuçlarının yaygınlaştırılması amacıyla Eylül ayında
Ankara’da geniş katılımlı bir takip toplantısı tasarlanmaktadır. Daha fazla bilgi için www.tacso.org adre Sivil Toplum Kuruluşları için
Teknik Destek Projesi
TÜRKİYE
E-BÜLTEN
SAYI 2012/3
İÇİNDEKİLER
TACSO TÜRKİYE
KAPASİTE
GELİŞTİRME İYİ ÖRNEKLER
DUYURULAR
1
4
6
7
TACSO HAKKINDA 8
KONSORSİYUM ÜYELERİ
• SIPU International AB
www.sipuinternational.se
•Civil Society Promotion
Center
www.civilnodrustvo.ba
• Partners Foundation
For Local Development
www.fpdl.ro
•Foundation in Support
of Local Democracy
www.frdl.org.pl
•İnsan Kaynağını
Gelistirme Vakfı
www.ikgv.org
Bu yayın Avrupa Birliğinin desteğiyle hazırlanmıstır . Bu proje SIPU International ve Konsorsiyum Ortakları tarafından yürütülmektedir.
1
Sivil Toplum Kurulusları için Teknik Destek (TACSO) Projesi Türkiye ofisleri tarafından hazırlanan bültendir. TACSO Avrupa Birliği
tarafından finanse edilen çok-uluslu bir projedir.
Sivil Toplum Kuruluşları için
Teknik Destek Projesi
TACSO TÜRKİYE’DEN HABERLER
GÜNDEM ÇOCUK! ÇOCUKLARIN BEKLENTİLERİNİ
YENİ ANAYASAYA TAŞIYOR
STK’ların anayasa çalışmalarına
destek çağrısı kapsamında TACSO
tarafından desteklenen çalışmalardan
biri de, Gündem Çocuk! Derneği ile
İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk
Çalışmaları Birimi işbirliğinde
yürütülen “Anayasa, Anayasam”
adlı savunu çalışması oldu.
Farklı çocuk gruplarının anayasa sürecinde görüşlerini ifade edebildikleri ortamları oluşturmak
ve alınan görüşleri ilgili karar vericilerle etkili bir şekilde
paylaşımını sağlamak amacıyla yürütülen çalışma kapsamında,
İstanbul, Ankara, İzmir, Edirne ve Diyarbakır’daki farklı STK
ve kurumların ev sahipliğinde 12 atölye/sokak etkinliği
gerçekleştirildi.
Çocuklardan atölyeler aracılığıyla toplanan görüşlerle
hazırlanan “Anayasa Anayasam” adlı raporun yaygınlaştırma
amacıyla basım ve dağıtım faaliyetleri TACSO tarafından
destekleniyor.
Daha fazla bilgi için http://cocuklaranayasayapiyor.
blogspot.com/ adresine ve www.gundemcocuk.org adresine başvurabilirsiniz. Bu çalışma hakkında Açık Radyo’da
yapılan “Bizsiz Olmaz” programına www.acikradyo.com.tr’den
ulaşabilirsiniz.
ANAYASA İNİSİYATİFİ KATILIMCI ANAYASA SÜRECİ
KONUSUNDA DÜNYA DENEYİMLERİNİ PAYLAŞIYOR
Anayasa
İnisiyatifi,
yeni
anayasanın yapımı sürecinde sivil
toplumun sürece katılımı için benimsenen yöntemin geliştirilmesi
ve sürecin devamında STK’ların
yapacağı izleme ve savunuculuk çalışmalarını zenginleştirmek
amacı ile dünyadan anayasa yapımı deneyimlerini ve katılım
mekanizmaları örneklerini paylaştığı bir çalışma hazırlayarak, yerel
toplantılarla bu deneyimlerin bilgisini sivil toplum kuruluşlarına
aktarıyor.
Anayasa İnisiyatifi, 2009’dan beri çalışmaları kapsamında
sürdürdüğü yerel örgütlerle buluşmalara Haziran ayı içinde Trabzon ve İzmir’de gerçekleştirdiği yerel toplantılarla devam etti.
TACSO’nun STK’ların anayasa çalışmalarına destek çağrısı
kapsamında hazırlanmasına katkı sağladığı yayına www.yenianayasa.net adresinden ve toplantı raporuna www.tacso.org adresinden
ulaşabilirsiniz.
KAFKAS DERNEKLERİ FEDERASYONU YENİ ANAYASA SÜRECİNİ İZLEMEK İÇİN TABAN ÖRGÜTLERİ İLE BULUŞTU
Kafkas Dernekleri Federasyonu (KAFFED), Meclis Anayasa Komisyonu’na sundukları “Çerkezler Nasıl Bir Anayasa İstiyor” raporu ile ortaya koydukları taleplerinin, hazırlanacak anayasa taslağında yer bulması için izleme ve savunuculuk faaliyetlerini güçlendirmeyi hedefleyen
toplantılar düzenledi.
KAFFED çeşitli il ve ilçelerde kurulu 61 Kafkas Derneğinin üye tabanına savunuculuk çalışmalarını
anlatmak için geniş katılımlı “Anayasa Buluşma Toplantıları” düzenledi. TACSO’nun da STK’ların
anayasa çalışmalarına destek çağrısı kapsamında katkı sağladığı toplantılar; Kayseri, Adana,
Kahramanmaraş, Tokat, Samsun, Turhal, Sungurlu, Çorum, Hamamözü, Merzifon ve İzmir’de
gerçekleşti. Bölgede yaşayan Çerkezlerin yoğun katılımıyla son derece verimli geçen toplantılarda, KAFFED bünyesinde kurulan
Anayasa Komisyonu’nun çalışmaları anlatıldı. Çerkez toplumunun yeni anayasaya ilişkin talepleri ve beklentileri konusunda bilgilerin
verilmesinin yanı sıra sürecin nasıl izleneceği paylaşıldı ve gerekli savunuculuk çalışmaları için
birlikte hareket etme gereği vurgulandı. KAFFED heyeti, bölgelerde bulunan yerel örgütlere de
ziyaretlerde bulundu.
Detaylı bilgi için www.kafkasfederasyonu.org ve www.tacso.org adreslerini ziyaret edebilirsiniz.
Bu çalışma hakkında yapılan Açık Radyo “Bizsiz Olmaz” yayınına www.acikradyo.com.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
Bu yayın Avrupa Birliğinin desteğiyle hazırlanmıstır . Bu proje SIPU International ve Konsorsiyum Ortakları tarafından yürütülmektedir.
Sivil Toplum Kurulusları için Teknik Destek (TACSO) Projesi Türkiye ofisleri tarafından hazırlanan bültendir. TACSO Avrupa Birliği
tarafından finanse edilen çok-uluslu bir projedir.
Sivil Toplum Kuruluşları için
Teknik Destek Projesi
TACSO TÜRKİYE’DEN HABERLER
ÇTCS İLE MÜCADELE AĞI- “GELİN GÖNDERMEYELİM”
KAMPANYASINI YARATICI FİKİRLER İLE GÜÇLENDİRDİ
Çocuklara Yönelik Ticari Cinsel Sömürüyle Mücadele (ÇTCS)
Gençlik Ağı, 28-29 Nisan 2012 tarihlerinde TACSO STK ağlarına
strateji, kampanya ve savunuculuk çalışmalarına destek çağrısı
kapsamında sağladığı katkı ile 21 katılımcı için Kampanya ve Savunuculuk Atölyesi düzenledi.
ÇTCS ile Mücadele Ağı’nın çalışmaları hakkında güncel bilgiler alan
gençler, kampanya ve savunuculuk konularında teorik oturumlara
katıldılar. Katılımcılar, daha sonra çocuk hakları alanında dünyada öne
çıkan kampanya örneklerini incelediler ve atölye çalışmasının sonunda “Gelin Göndermeyelim” isimli bir kampanya ve eylem planı hazırladılar. Eğitim sonrasında katılımcılar
Ağ’ı çevrelerine tanıtmak ve facebook sayfası oluşturarak aktif bir şekilde kullanmak için
ilk olarak Hacettepe Üniversitesi Bahar şenliklerine katılarak çeşitli farkındalık çalışmaları
yaptılar.
Detaylı bilgi için www.ctcs-mucadele.net ve www.tacso.org adreslerini ziyaret edebilirsiniz.
SPOD - ANAYASA RAPORU YAYINLANDI
SPOD- Sosyal Politikalar, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği düzenlediği yerel toplantılar ve Konda
Araştırma Şirketi ile birlikte yürüttükleri araştırma sonucunda
oluşturduğu “LGBT Yurttaşların Yeni Anayasaya Yönelik
Talepleri” raporunu yayınladı.
basına dağıtıldı.
TESEV - YENİ ANAYASADA YEREL
VE BÖLGESEL YÖNETİM İÇİN
ÖNERİLER RAPORUNU YAYINLADI
TESEV- Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etütler Vakfı tarafından
hazırlanan
“Yeni
Anayasada Yerel ve
Bölgesel
Yönetim
için Öneriler Raporu” TACSO’nun desteği
ile yayınlandı.
TESEV bu rapor ile Türkiye’nin yeni
anayasa hazırlama sürecinde, yerel
yönetimlerin güçlendirilerek yeniden
tanımlanması, yerelleşme ve bölgesel
yönetime ilişkin çalışmalar yapması için
önerilerini kamuoyu ile paylaşıyor.
Rapor hakkında daha detaylı bilgi için
www.tesev.org.tr ve www.tacso.org
adreslerini ziyaret edebilirsiniz.
TACSO’nun desteği ile İstanbul, Ankara, İzmir ve Diyarbakır’da
düzenlenen toplantılarda elde edilen verilerin, araştırma sonuçları
ile birleştirildiği rapor Anayasa Komisyonu’na, ilgili milletvekilleri ve
Rapor ve SPOD’un çalışmaları hakkında daha fazla bilgi almak için www.spod.org.tr ve
www.tacso.org adreslerini ziyaret edebilirsiniz.
10. ULUSAL DANIŞMA KURULU TOPLANTISI ANKARA’DA YAPILDI
21 Haziran 2012 tarihinde TACSO 10. Ulusal Danışma Kurulu toplantısı Ankara’da gerçekleşti.
Toplantının ilk bölümünde üyelerle birlikte geçmiş dönem aktiviteleri ve gelecek dönem çalışma planı
görüşüldü. Toplantının ikinci bölümünde ise Yeni Anayasa Çalışmalarını desteklemek amacıyla yapılan
Açık Çağrı kapsamında desteklenen ağ/platform temsilcileri yürüttükleri çalışmalar ve yaşadıkları
deneyimler hakkında üyeleri bilgilendirdiler.
Toplantıda sunum yapan ÖZEV, ÖZ-GE DER, CEİD, KAOS GL, KAFFED ve Şiddete Son Platformu’ndan temsilciler özellikle etkinlik planlanması sırasında TACSO ile birlikte çalışabilmenin ve verilen desteğin aktivitelerine güç kazandırdığını ve yaygınlaşmasına olanak sağladığını dile getirdiler. Toplantıya katılan UDK üyeleri
TACSO’nun destek verdiği kuruluşlar ve gelecek dönem planları hakkında bilgi aldılar.
Bilgilendirme ve sonrasında yapılan soru- cevap bölümü ile hem üyeler hem de platform/ağ temsilcileri ortak
ihtiyaçların belirlenmesi konusunda da görüşlerini belirttiler. Toplantı hakkında daha fazla bilgiye ve rapora
www.tacso.org adresinden ulaşabilirsiniz.
3
Bu yayın Avrupa Birliğinin desteğiyle hazırlanmıstır . Bu proje SIPU International ve Konsorsiyum Ortakları tarafından yürütülmektedir.
Sivil Toplum Kurulusları için Teknik Destek (TACSO) Projesi Türkiye ofisleri tarafından hazırlanan bültendir. TACSO Avrupa Birliği
tarafından finanse edilen çok-uluslu bir projedir.
Sivil Toplum Kuruluşları için
Teknik Destek Projesi
KAPASİTE GELİŞTİRME
ROMAN GENÇLİK ÖRGÜTLERİ İÇİN SİVİL TOPLUM
LİDERLİĞİ EĞİTİMİ ANTALYA’DA YAPILDI
11-14 Haziran 2012 tarihlerinde
Antalya’da Roman Gençlik Örgütleri için Liderlik Eğitimi düzenlendi. Eğitime Edirne, Hatay, Ankara ve
İstanbul’dan, farklı örgütleri temsilen
12 katılımcı katıldı.
Eğitimde katılımcılar, sivil toplum, savunuculuk, toplumsal cinsiyet ve örgüt içi demokrasi konuları ile
ilgili uygulamalar yaptılar. Hali hazırda kurulmuş olan “Turkish
Roma Youths” gençlik grubu, eğitime katılmış olan diğer grupların
katılımcıları ile ortak bir eylem planı oluşturdu ve geleceğe yönelik
ortak çalışmalar düzenlenmesi ile ilgili çalışmalar gerçekleştirildi.
Eğitimin sonunda yapılan değerlendirmelerde katılımcılar,
eğitimin yeni örgütler ile tanışma fırsatı yarattığı, toplumsal cinsiyet ve savunuculuk konusunda yeni yöntemleri deneyimlediklerini belirttiler. Katılımcılar bununla
birlikte eğitimin, bu alanda Edirne,
Hatay, Ankara’da bulunan Roman
gençlik çalışmalarının güçlendirilmesi ve gençlerin bu süreçlere aktif
katılımının desteklenmesi amacıyla
ortak çalışmalar gerçekleştirilmesi
için önemli bir fırsat olduğunu dile
getirdiler.
Daha fazla bilgi ve ayrıntılı rapora www.tacso.org adresinden
ulaşabilirsiniz.
EZİLENLERİN TİYATROSU EĞİTİMİ İSTANBUL’DA
YAPILDI
4-6 Haziran 2012 tarihlerinde İstanbul’da
Ezilenlerin
Tiyatrosu
Eğitimi*
gerçekleştirildi.
Aktivizm,
toplumsal
katılım ve dönüşüm için kullanılabilecek
farklı tiyatro yöntemleri tanımak, ezilenlerin tiyatrosunun saha çalışmalarında nasıl
uygulanabileceği ile ilgili stratejiler geliştirmek amacıyla düzenlenen eğitim İstanbul, Ankara, Balıkesir, Batman, Bursa, Diyarbakır,
Samsun ve Van’dan gelen 20 katılımcı ile gerçekleşti.
Eğitim boyunca katılımcılar, Ezilenlerin Tiyatrosu yöntemi ile
oyunlar, gazete tiyatrosu ve forum tiyatro yöntemlerini kullanarak
çalıştılar. 2 günlük eğitimin sonunda kendi tiyatro oyunlarını sahneye koyan katılımcılar, gelen izleyiciler ile birlikte forum tiyatrosu
yöntemini uyguladılar.
Eğitim sonunda yapılan değerlendirmelerde katılımcılar; bu yöntemi Türkiye’de ihtiyaç duyulan katılımcı süreçleri arttırmak için yeni
bir yol olarak kullanabileceklerini, sorun odağında diyalog açmayı
kolaylaştıracak bir yöntem olduğunu ve sosyal sorunlar için aslında
hep uygulanan kısa dönemli çözümler yerine böyle uzun dönemli
yöntemlerin daha etkili olacağını belirttiler. Katılımcılar kendi yerellerinde bu yöntemi uygulayabilmek için TACSO’dan ve diğer
katılımcılardan destek alabilmek ve deneyimlerini aktarabilmek
için bir iletişim ağı kurdular.
Eğitim hakkında daha fazla bilgiye www.tacso.org adresinden
ulaşabilirsiniz.
*Ezilenlerin Tiyatrosu yöntemi hakkında daha fazla bilgiye bir sonraki yazıda ve 5.sayfada
ulaşabilirsiniz.
AUGUSTO BOAL & EZİLENLERİN TİYATROSU
1970’li yıllarda Brezilyalı yönetmen ve İşçi Partisi Aktivisti Augusto Boal tarafından geliştirilen Ezilenlerin Tiyatrosu, katılımcılar
arasında demokratik ve işbirliğine yönelik etkileşimleri besler. Tiyatro bir gösteri olarak değil, herkesin kullanabileceği bir dil
olarak öne çıkar. Daha doğrusu, günlük hayatlarındaki baskılara ve zülüme karşı çıkmak isteyenlerin buna karşı koymanın yollarını
öğrenmelerini sağlayan bir prova tiyatrosu.
Boal’ın Forum Tiyatrosu olarak adlandırdığı yöntemde örneğin, oyuncular gündelik hayattan dramatik bir duruma çözüm ararlar –
ebeveynlerin uyuşturucu bağımlısı çocuklarına yardım etmeye çalışmaları, evinden atılan bir komşu, ırkçı veya seksist ayrımcılığa
maruz kalmış biri, ya da en basitinden yeni geldiği mahallede arkadaş edinemeyen bir öğrenci. Seyirciler oyunu durdurarak müdahele etmeye, sahneye çıkıp oyuncuların yerini alarak kendi çözüm önerilerini denemeye teşvik edilirler. Ezilenlerin Tiyatrosu,
oyuncu (oyunu oynayan) ve seyirci (oyunu seyreden ama müdahale etmesine izin verilmeyen) arasında köprü kurar. Böylece hem
oynama hem seyretme imkanı olan “seyirci-oyuncu” lar kendilerini ve eleştirel düşünmeyi güçlendiren diyalog süreçlerinin bir
parçası olurlar. Tiyatro eylemi böylece bilinçli bir müdahale, ortak sorunların toplu analizinden yola çıkan sosyal eylemin provası
olarak deneyimlenir.
Bu interaktif tiyatronun kökleri Brezilyalı eğitimci Paolo Freire’nin geliştirdiği toplumsal eğitim metodunun pedagojik ve siyasi
prensiplerine dayanır: 1. Katılımcıların yaşadığı durumu görmek, 2. Durumun kök nedenlerini araştırmak- iç ve dış baskılar dahil,
3. Bu sorunlara toplu çözümler aramak ve 4. Sosyal adalet prensipleri çerçevesinde durumu değiştirmek üzere harekete geçmek.
4
Bu yayın Avrupa Birliğinin desteğiyle hazırlanmıstır . Bu proje SIPU International ve Konsorsiyum Ortakları tarafından yürütülmektedir.
Sivil Toplum Kurulusları için Teknik Destek (TACSO) Projesi Türkiye ofisleri tarafından hazırlanan bültendir. TACSO Avrupa Birliği
tarafından finanse edilen çok-uluslu bir projedir.
Sivil Toplum Kuruluşları için
Teknik Destek Projesi
KAPASİTE GELİŞTİRME
Ezilenlerin Tiyatrosunun Başlangıcı
Augusto Boal katılımcı tiyatro ile ilk denemelerine 1950 ve 60’larda, Rio de Janeiro’da Arena Tiyatrosunun yöneticisi olarak başladı. Arena ekibi ile sahneden çıkıp, Rio’nun gecekondularında yaşayan
insanlara ulaşabilecekleri sokaklarda, fabrikalarda, sendikalarda, kiliselerde gösteriler düzenledi.
1971’de Boal, bu çalışmaları yüzünden askeri dikta tarafından tutuklandı ve işkence gördü. Dört ay
sonra serbest bırakıldı ve sürgüne gönderildi. Arjantin’de beş, Portekiz’de iki ve Fransa’da sekiz yıl
geçirdikten sonra Rio’ya döndü. Çalışmalarına Arjantin’de devam etti ve burada baskıcı siyasi ortamı
atlatmaya yönelik “Görünmez Tiyatro”’yu geliştirdi. Görünmez tiyatro, etraftaki insanlar bir tiyatro
oyunu oynandığının farkına varmadan, kamusal alanda “teatral” durumlar yaratılmasıdır. Etraftaki
insanlar sosyal baskı konusunda bir tartışmanın içine çekilirler, hatta bununla ilgili eyleme geçmeye
bile itilebilirler.
Boal’ın bütün araştırmaları geleneksel gösterinin “monolog”unu seyirci ve sahne arasında bir diyaloğa
çevirmeye yönelikti. Boal insanlar arasında en yaygın ve sağlıklı dinamiğin diyalog olduğuna ve tüm
insanların diyaloğa katılmaya istekli ve yetili olduklarına inanır, monologların baskıyı beslediğini
düşünürdü. Bunun üzerine, seyircilerin oyuncuları durdurarak ne yapmaları gerektiği konusunda
önerilerde bulunabilecekleri bir süreç geliştirdi. Artık bir efsane olmuş hikayede seyirciler arasında
bir kadın kendi istediğini oynayamadığını düşündüğü oyuncunun yerini alır ve oyunu kendi oynar. Bu
Boal için seyirci-oyuncu’nun doğduğu ve tiyatro anlayışının dönüştüğü andır.
“Bazı insanlar tiyatro yapar, oysa hepimiz tiyatro’yuz” Augusto Boal
Oyunlar
Ezilenlerin Tiyatrosu yöntemi için oyunlar çok önemli. Bunlar grup oluşturma, işbirliğini güçlendirme, hisleri
kuvvetlendirme için kullanılırlar. “Oyuncular ve Oyuncu olmayanlar için Oyunlar.” (Augusto Boal, Boğaziçi
Yayınevi) kitabı ile başlayabilirsiniz.
EZİLENLERİN
TİYATROSU
İmge/Heykel Tiyatrosu
Bu teknikte katılımcılar kendi veya başkalarının vücutlarını kullanarak konu hakkında bir imge oluştururlar. Sözel olmayan ifadeyi
kolaylaştıran bu teknik, tüm yaşlara uygundur ve duygularını ya da tecrübelerini ifade etmekte güçlük çekenler için faydalı bir
metoddur. Diğer ET tekniklerine alt çalışma olarak da kullanılır.
Forum Tiyatrosu
Forum tiyatrosu, seyirci ve oyuncuların içinde bulundukları toplumu olumsuz etkileyen gerçek konuları işlemeyi hedefleyen bir
yöntemdir. Oyunun sonunda bir çözüm yoktur ve seyirciler ikinci defa oynanan oyuna müdahale ederek çözüm arayışına geçmeye
teşvik edilirler. Bu teknikte seyirciler seyirci-oyuncuya dönüşerek gerçek hayatın provasını yaparlar.
Yasama Tiyatrosu
Bu yöntem Forum tiyatrosunun bir adım sonrasıdır. Sorunun çözümü ancak bir politika veya kanun değişikliği, kurum içi veya
kamu kurumlarında değişiklik ile çözülebileceği durumlar için geçerlidir. Seyirciler ideal kanunun ne olabileceğini araştırırlar.
İçteki Baskı
“Kendini aşağılama” gibi içsel baskıları belirlemek ve baş etmek için geliştirilen bir teknik. Bu teknikleri bu baskıların İmge ve
karakter olarak dışa vurumunu sağlar.
Arzu Gökkuşağı
Bu “içsel baskı” tekniğinin bir sonraki adımıdır. Herhangi bir anda yaşamakta olduğumuz arzuları araştırır.
“Tiyatro bir bilgi türüdür; aynı zamanda toplumu dönüştürmek için bir araç olabilmelidir. Tiyatro geleceğimizi beklemek
yerine onu inşa etmemize yardımcı olur”
Daha fazla bilgi için www.theatreoftheoppressed.org adresini ziyaret edebilirsiniz.
5
Bu yayın Avrupa Birliğinin desteğiyle hazırlanmıstır . Bu proje SIPU International ve Konsorsiyum Ortakları tarafından yürütülmektedir.
IN FOCUS
Sivil Toplum Kurulusları için Teknik Destek (TACSO) Projesi Türkiye ofisleri tarafından hazırlanan bültendir. TACSO Avrupa Birliği
tarafından finanse edilen çok-uluslu bir projedir.
Sivil Toplum Kuruluşları için
Teknik Destek Projesi
SİVİL TOPLUMDAN İYİ ÖRNEKLER
“Bizsiz Olmaz” Açık Radyo’da Başladı
TACSO Türkiye ve STGM’nin ortaklığı ile hazırlanan “Bizsiz Olmaz” her hafta sivil anayasa, savunuculuk ve
toplumsal dönüşümle ilgili sohbetlere ev sahipliği yapıyor. Sivil toplum çalışmalarını daha görünür kılmayı
hedefleyen program, bu dönemde özellikle Sivil Anayasa çalışmalarına ağırlık veriyor. Kaçırdığınız programların
kayıtlarına www.acikradyo.com.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
Programın ilk konuğu, Sosyal Politikalar, Cinsiyet Kimliği, Cinsel Yönelim Araştırmaları Derneği-.
SPOD’dan Mehmet Tarhan oldu. TACSO, SPOD’un LGBT bireylerle yaptığı anayasa toplantılarına destek vermiş,
SPOD da bu toplantılardan edindiği bilgilerle Yeni Anayasaya yönelik LGBT bireylerin taleplerini içeren bir rapor yayınlamıştı. Yaptıkları
toplantılarda LGBT bireylerin özellikle sosyal haklar babında taleplerde bulunduğuna vurgu yapan Mehmet Tarhan, aynı zamanda eşitlik
maddesinin LGBT bireylerin de kapsaması gerektiğini belirtti. En önemlisi, LGBT taleplerinin sadece LGBT bireyler için değil, herkes için
olduğunu anlattı. İkinci programımızda KAFFED (Kafkas Dernekleri Federasyonu)’den Hasan Seymen ile Kafkasların Anayasa talepleri ile ilgili konuştuk.
“Bu anayasanın hiçbir ayrımcılığa yer vermeden sivil, demokratik, laik olması ve dünya standartlarında olması gerekiyor… Herkese eşit mesafede olan bir anayasa olması, toplumun ruhunu yansıtan ve mütabakat ile hazırlanan bir anayasa olması gerekiyor.”
“Bizsiz Olmaz”ın üçüncü konukları Vicdani Ret Platformundan Oğuz Sönmez ve Kadın Vicdani Retçilerden Canan Soylu idi. Oğuz
Sönmez, vicdani reddin tarih içindeki gelişiminden bahsetti ve özellikle Avrupa’da geniş anlamda tanınan bir hak olduğunu vurguladı.
Programımızın bir sonraki konuğu, Anayasa Kadın Platforumundan Hülya Gülbahar idi. Anayasa Kadın Platformunun özellikle
2007’den itibaren anayasada yapılan tüm değişikliklerle ilgili çalışmalar ve yorumlar yaptığını söyleyen Hülya Gülbahar, aynı zamanda
çeşitli grupların büyük mücadelelerle kazandıkları hakların geri alınmaması için de mücadele etmek zorunda bırakıldıklarından bahsetti.
Yeni anayasaların tıkanmış sorunlara çözüm üretmek için yapıldığını, şu ana kadar kazanılmış olumlu değişiklikleri yeniden tartışmaya
açmamak gerekiğini de belirtti.
Anayasa uzlaşma komisyonunda eşitlik maddesi ile ilgili çıkan “kriz”e yönelik KAOS GL yaptıkları basın açıklamasını ve eşitlik maddesini
konuşmak üzere KAOS GL’den Murat Köylü bir sonraki programımıza konuk oldu. Bir sonraki hafta
ise TESEV’in TACSO desteği ile yeni çıkardığı “Yeni Anayasada Yerel ve Bölgesel Yönetim için Öneriler” isimli raporu anlatmak üzere Fikret Toksöz, Bizsiz Olmaz’a konuk oldu. Merkezi yönetimin toplumun renklerin ve çeşitliliğine cevap verebilen bir yönetim olmadığını, bu nedenle de Yeni Anayasada
yerel yönetimlerin güçlendirilerek yeniden tanımlanması gerektiğini vurgulayan Fikret Toksöz, yerinden yönetimin gerekliliğini savundu.
“Anayasa yapmamızın nedeni toplumun kanayan yarasını sarmak. Çoğulculuk olmazsa olmazdır, çoğulcu
bir biçimde davranmak, bunun anayasada yer alması ve yönetimin de buna göre şekillenmesi gerekiyor.”
Gündem Çocuk! ve Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi- ÇoÇA’nın ortaklaşa yürüttüğü “Çocuklar Anayasa Yapıyor: Anayasa, Anayasam” projesi hakkında konuşmak üzere, ÇoÇA’dan Gözde
Durmuş Bizsiz Olmaz’daydı. Çocukların anayasa hakkında görüşlerini bildirebilecekleri özel atölyeler düzenleyen projenin sonuç raporu
da TACSO’nun desteği ile basıldı. Özellikle hak sahibi birey olarak önemsenmek isteyen çocuklar, farklı alanlarda görüş belirtmek istediklerini de vurgulamışlar.
Ermeni cemaatinin Yeni Anayasadan beklentilerini vatandaş toplantıları aracılığı ile toplamış, daha sonra bu talepleri Anayasa Uzlaşma
Komisyonuna sunmuş olan Tatyos Bebek ve Ohannes Kılıçdağı da konuk oldular radyo programımıza. Ermeni vatandaşların
taleplerinin genellikle eşit yurttaşlıkla ilgili olduğunu söyleyen Tatyos Bebek, anayasal korunmanın uygulamada da görülmesi için
tedbirlere ihtiyaç olduğunu söyledi. Ohannes Kılıçdağı Türkiye’nin sosyolojik gerçeğine, yani çeşitliliğine uygun bir anayasa yapmak
gerektiğini belirttti.
“Temelde devlet değil, temelde yurttaş olması lazım”
Toplum Gönüllüleri Vakfı’ndan (TOG) Başak Tuğsavul, TOG olarak hazırladıkları “Gençlerin Yeni Anayasadan Talepleri” isimli
raporun içeriğini bizimle paylaştı. Özellikle şu andaki anayasanın gençlere korumacı bakış açısının sorunlu olduğunu, gençlerin birey
ve özerk olarak ele alınması gerektiğini söyleyen Başak Tuğsavul, gençlere yönelik kurulmuş olan hierarşik yapıyı deşifre etmek istediklerini söyledi. Eşitlik maddesine “yaş”ın da eklenmesi gerektiğini, bunun uluslararası hukukta tanınan bir ayrımcılık nedeni olduğunu
söyledi. TOGun önerileri arasında ayrıca milletvekili seçilme yaşının 18’e indirilmesi var.
“Gençlerin örgütlenmesinin önünün açılması, anayasa tarafından korunması gerekiyor – çok sesliliğin ve demokrasinin olmazsa olmazı bu.”
6
Bu yayın Avrupa Birliğinin desteğiyle hazırlanmıstır . Bu proje SIPU International ve Konsorsiyum Ortakları tarafından yürütülmektedir.
Sivil Toplum Kurulusları için Teknik Destek (TACSO) Projesi Türkiye ofisleri tarafından hazırlanan bültendir. TACSO Avrupa Birliği
tarafından finanse edilen çok-uluslu bir projedir.
DUYURULAR
Demokratik Vatandaşlık ve
İnsan Hakları Eğitimi Hibe
Programı Açıldı!
Son Başvuru Tarihi
20.07.2012
Bilgi için;
www.cfcu.gov.tr
Sivil Toplum Kuruluşları için
Teknik Destek Projesi
TACSO Türkiye, Euclid Network’ünün yürüttüğü “PRAG’ın Sivil Toplum
Kuruluşlarına Yönelik Düzenlemelerinin İyileştirmesi” Çalışmasını Destekledi
TACSO Türkiye, Euclid Network’ünün yürüttüğü “PRAG’ın
Sivil Toplum Kuruluşlarına Yönelik Düzenlemelerinin
İyileştirilmesi” çalışmasına katkıda bulunmak için 31
Haziran 2012’de Ankara’da bir toplantı düzenledi. AB Hibe
projesi uygulama deneyimi olan STK temsilcilerinin katıldığı
toplantıda AB Hibe Prosedürlerinin STK’ların daha kolaylıkla
kullanabileceği şekilde geliştirilmesi için öneriler tartışıldı.
Bu toplantı Euclid Network’ünün Türkiye’de de sivil
toplum örgütlerinden derinlemesine görüş toplamak için
uygulayacağı anket çalışmasına zemin oluşturacak.
Özürlülerin Toplumsal
Entegrasyonunun
Geliştirilmesi Hibe Programı
Açıldı!
Euclid Network’ünün söz konusu çalışması için daha fazla bilgiyi www.euclidnetwork.eu adresinden edinebilirsiniz.
Bilgi için;
www.cfcu.gov.tr
Kadir Has Üniversitesi Kurumsal
Sosyal
Sorumluluk
Akademisi
tarafından düzenlenen 4.STK Günleri TACSO’nun işbirliği ile 20 Nisan
2012’de İstanbul’da gerçekleşti. Van,
Ankara, Batman, Diyarbakır, Edirne,
Trabzon ve Kilis’ten gelen STK temsilcilerinin katıldığı etkinlikte yer alan
STK Fuarı ziyaretçilerin ilgisini çekti.
Son Başvuru Tarihi
23.07.2012
Kadına Yönelik Şiddetle
Mücadelede Yerel ve Ulusal
STK’ların Kapasitesinin
Güçlendirilmesi Hibe
Programı Açıldı!
Son Başvuru Tarihi
27.07.2012
Bilgi için;
www.cfcu.gov.tr
4.STK GÜNLERİ KADİR HAS
ÜNİVERSİTESİ’NDE GERÇEKLEŞTİ
Sivil Toplumun “Dünü Bugünü ve
Yarını” teması ile düzenlenen konferansta katılımcılar “World Cafe” yöntemi ile Türkiye’de sivil toplumun süreci
ve geleceği üzerinde tartıştılar.
Konferans hakkında daha fazla bilgiye
ve rapora www.tacso.org adresinden
ulaşabilirsiniz.
ULUSAL DANIŞMA KURULU’MUZDAN
HABERLER
AVRUPA BİRLİĞİ BAKANLIĞI
AB Bakanlığı ve AB Türkiye
Delegasyonu “Parlamentolar Arası Değişim ve Diyalog Projesi”nin Başladığını
Duyurdu
Türkiye – AB Mali İşbirliği kapsamında yürütülen Parlamentolar Arası Değişim ve Diyalog
Projesi, Türkiye’nin entegrasyonu ile ilgilenen ve
bu süreçte etkili olan siyasi grupları ve örgütleri
hedef alan ilk proje olma özelliğine sahip. Proje
aynı zamanda Türkiye ve AB üye devletleri ve
parlamentolarında temsil edilen siyasi partiler ve
parlamenterler arası diyaloğu destekleyerek AB
üyelik müzakereleri sürecinde TBMM’nin rolünü
arttırmayı amaçlıyor.
Proje, Türkiye’deki sivil toplumun siyasi hayata
katılımını güçlendirecek daha donanımlı ve iyi
yapılandırılmış siyasi kanalların kurulmasını
sağlayarak Türkiye ve AB arasındaki bilgi ve
anlayışın geliştirilmesine katkıda bulunmayı da
hedefliyor.
Daha geniş bilgi için AB Bakanlığı
www.abgs.gov.tr adresini ziyaret edebilirsiniz.
7
Bu yayın Avrupa Birliğinin desteğiyle hazırlanmıstır . Bu proje SIPU International ve Konsorsiyum Ortakları tarafından yürütülmektedir.
Sivil Toplum Kurulusları için Teknik Destek (TACSO) Projesi Türkiye ofisleri tarafından hazırlanan bültendir. TACSO Avrupa Birliği
tarafından finanse edilen çok-uluslu bir projedir.
BİZ KİMİZ?
TACSO-SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI İÇİN TEKNİK DESTEK PROJESİ
Avrupa Birliği tarafından finanse edilen “Sivil Toplum Kuruluşları
için Teknik Destek” (TACSO) Projesi Sivil Topluma Destek Fonu
kapsamında Batı Balkan ülkeleri ve Türkiye’de uygulamaya konulan
bir projedir. İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı (IKGV) proje ortağı
olarak yer almakta ve tüm proje çalışmalarına destek olmaktadır.
Sivil Toplum Geliştirme Merkezi (STGM) de kuruluş misyonuna
uygun olarak proje faaliyetlerinin uygulanmasına büyük katkı
sağlamaktadır.
Projenin ana amaçları, sivil toplum kuruluşlarının teknik kapasitesinin artmasına destek
vermek ve demokratik sürece katılımlarına katkıda bulunmaktır.
STK’ların hizmet kalitesini arttırmak ve demokratik süreçlere katılımlarını sağlamak yoluyla,
STK’ların hesap verebilirliklerini ve kamuoyundaki imajlarını güçlendirmek, sivil toplum dostu bir
ortamı teşvik etmek gerekmektedir.
Projenin ihtiyaçlara uygun yürütülebilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla her bir
faydalanıcı ülkede, kamu, sivil toplum ve bağışçı kuruluş temsilcilerinden oluşan birer Ulusal
Danışma Kurulu oluşturulmuştur. TACSO Türkiye Danışma Kurulu; Arı Hareketi, BİANET, Çocuklara Yönelik Ticari Cinsel Sömürü ile Mücadele Ağı, Habitat Gençlik ve Yönetişim Derneği, Helsinki Yurttaşlar Derneği, Kadın Adayları Destekleme ve Eğitim Derneği, Kurumsal Sosyal Sorumluluk Derneği, Sivil Toplum Geliştirme Merkezi, Toplum Gönüllüleri Vakfı, Türkiye Üçüncü Sektör
Vakfı ve Türkiye Sakatlar Konfederasyonu’ndan oluşmaktadır. Avrupa Birliği Bakanlığı, T.C. İçişleri
Bakanlığı Dernekler Dairesi Başkanlığı ve Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu Ulusal Danışma Kurulumuza destek vermektedir.
PROJE OFİSLERİ
Merkez Ofis
Potoklinica 16
71 000 Sarajevo
Bosnia and Herzegovina
T: +387 (0)33 532 757
[email protected]
Hırvatistan Yardım Masası
Amruševa 10/1
10 000 Zagreb, Croa/a
T: +385 1 484 1737, 1738,
1739
[email protected]
Arnavutluk Yardım Masası
Rr Donika Kastrioti
Kotoni Business Centre,
K-3, Nr. 7,
Tirana Albania
T: +355 (4) 22 59 597
[email protected]
Bosna Hersek Yardım
Masası
Visegradska 26
71 000 Sarajevo
Bosnia and Herzegovina
T: +387 (0)33 546 351
Kosova*
Yardım Masası
Fazli Grajqevci 4/a
10 000 Pris/na, Kosovo
Ph. no: +381 38 220 517
[email protected]
Karadağ Yardım Masası
Dalma/nska 78
20 000 Podgorica,
Montenegro
Ph. no: +382 20 219 122/123
[email protected]
Sivil Toplum Kuruluşları için
Teknik Destek Projesi
TACSO TÜRKİYE
[email protected]
İSTANBUL OFİSİ
NESLİHAN ÖZGÜNEŞ
Türkiye Koordinatörü
[email protected]
MEHRU AYGÜL
Proje Uzmanı
[email protected]
t.0212 243 87 26
Dümen Sok. 7/14
Gümüşsuyu- Beyoğlu
İstanbul
ANKARA OFİSİ
AYÇA BULUT BİCAN
Türkiye Koordinatörü
[email protected]
Sırbistan Yardım Masası
Spanski Boraca 24, stan broj 3
11 070 Novi Belgrade, Serbia
T: +381 11 212 93 72
[email protected]
Eski Yugoslav Makedonya
Cumhuriyeti
(EYMC) Yardım Masası
11 Oktomvri 6/1-3
T: +389 2 322 53 40
[email protected]
AYÇA BEŞTEPE GÜNÇAKIN
Proje Uzmanı
[email protected]
AKÇA ÜNSAL
Mali ve İdari Asistan
[email protected]
t/f.0312 4264451
Gülden Sok. 2/2
Kavaklıdere–Ankara
*İsim, statüsü hakkındaki konumlara karşı önyargısızdır; BM Güvenlik Konseyi
1244 sayılı kararı ve ICJ’nin Kosova bağımszlık bildirgesi üzerindeki düşüncesi ile
uyumludur.
Bu yayın Avrupa Birliğinin desteğiyle hazırlanmıstır . Bu proje SIPU International ve Konsorsiyum Ortakları tarafından yürütülmektedir.
8