1 İnovasyonun Özellikleri ve Türleri
Transkript
1 İnovasyonun Özellikleri ve Türleri
InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. 1 İnovasyonun Özellikleri ve Türleri 1.1 İnovasyon - Giriş Anahtar Kelimeler İnovasyon, İnovasyon süreci, İnovasyon türleri, İnovasyon ölçütleri, İnovatif firma, İnovasyon metrikleri Öğrenme Hedefi Bu bileşen inovasyon teorisine ilişkin temel bilgilere bir giriştir. Bu bileşeni okuduktan sonra inovasyonun ne olduğunu ve ne olmadığını, başlıca inovasyon türlerinin neler olduğunu ve firmaların inovasyonu nasıl ölçebileceklerini öğrenmiş olacaksınız. Ayrıca, inovasyonun büyük firmaların ayrıcalığı olmadığını öğreneceksiniz. Belki sizin KOBİ'nizde ya da organizasyonunuzda da halihazırda yürütülmekte olan inovasyon süreçleri vardır. Bu modülü okumanız yaklaşık 45 dakika sürecek ve 40-60 dakika boyunca bir grup insanla bu modül üzerine tartışacaksınız. Giriş Dünyanın tanık olduğu insan yapısı değişimlerin tümü, insanlardaki bu yeni ve farklı şeyler arama eğiliminin bir sonucudur. Yeni bir şeyler deneme arzusu, insanın en temel özelliklerinden biridir. Dünyada sonsuz yeni fikir ortaya atılır, ama bu fikirler ancak değer yarattığı zaman inovasyon haline gelir.1 Uygulamaya konmadıkları sürece iyi fikirlerin bir faydası yoktur. Chester Carlson, 1938'de kserografik süreci icat etti. Ama ancak 1948'de bir fotokopi makinesi yapıldı ve Haloid-Xerox'taki inovatörlerin ofislerde kullanılabilecek döner tamburlu bir fotokopi makinesi geliştirmeleri için bir on yıl daha geçmesi gerekti. İnovasyon bazen mevcut bir fikir, konsept ya da ürün iyileştirilerek gerçekleştirilir. Bununla birlikte, asıl ilginç olan halihazırda mevcut olanın ötesinde düşünebilmek ve yepyeni bir konsept ortaya atabilmektir. Günümüzde inovasyonun bu kadar çok ilgi çekmesinin nedeni nedir? Çünkü değişimin hızı giderek daha da artıyor. Dünya sanayi çağından bilgi çağına geçiyor. Sürekli değişen küresel ortamda stratejik avantaj, ancak değişimin izleyicileri olmak yerine liderleri olmaktan gelebilir ve firmaların değişimin liderleri olabilmesinin tek yolu inovasyondur. Her firma inovatif olmak zorundadır, çünkü inovasyon gelecekteki gelir akışlarının can damarıdır.2 Ne var ki, gerçekte, küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ'ler) başta olmak üzere çoğu firma, inovasyonun ne olduğunu, nasıl etkin bir şekilde yönetilebileceğini ve sadece yüksek teknolojiyle ilgili sektörlere özgü bir konu olmadığını anlamakta güçlük çeker. Her sektördeki her kişi ve her firma inovatif olabilir. İnovasyon bir varış noktası değil, bir süreçtir. 1 2 http://ezinearticles.com/?An-Introduction-To-Innovation&id=276936 http://www.innosupport.net/, Modül 1.3 © INNOCASE 1 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. İnovasyon konusunda pek çok teori vardır – inovasyon nedir; başlıca inovasyon özellikleri ve türleri nelerdir; inovasyon nasıl yönetilebilir vb. Dünya henüz tek ve benzersiz bir inovasyon teorisine ulaşamadı (ve belki hiçbir zaman da ulaşamayacak). 1.1.1 İnovasyon nedir? İnovasyonun tanımını yapmadan önce inovasyon ile icat arasındaki ayrımı belirtmek önemlidir. İnovasyonun icat demek OLMADIĞINI net bir şekilde anlamak önem taşır. Bir inovasyon bir icadın uzantısıdır. Bir mucit "yeni büyük olay"ı keşfederse, ama bunu üretecek birini bulamazsa, dünyanın "yeni büyük olay"dan hiçbir zaman haberi olmayacaktır. İcatlar üniversiteler ve araştırma enstitüleri başta olmak üzere her yerde yapılabilirken inovasyonlar büyük ölçüde firmaların bünyesinde gerçekleştirilir. Ama başka türde organizasyonların bünyesinde de inovasyon yapmak olanaklıdır. Bir firma, bir icadı inovasyona dönüştürebilmek için, normal koşullarda birçok farklı bilgi, kabiliyet, beceri ve kaynak türünü bir araya getirmek zorundadır. Örneğin, üretim bilgilerine, becerilerine ve tesislerine, pazar bilgilerine, iyi çalışan bir dağıtım sistemine, yeterli mali kaynaklara vb. gereksinim duyabilir. İnovasyonun en güçlü özelliklerinden biri, inovasyonun sürekli bir süreç olduğunu gösterir. Şekil 1: İnovasyon süreci YENİ FİKİR, İCAT Eğitim Ar-Ge YENİ ÜRÜN, HİZMET İNOVASYON Destek Yapıları Teknoloji Transferi Yönetim Pazarlama Yatırım Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ve Avrupa Komisyonu (AK) tarafından inovasyon verilerinin toplanması ve yorumlanması için getirilen ilkelerde (Oslo Kılavuzu3) teklif edilen inovasyon tanımı şu şekildedir: Bir inovasyon, iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda ya da dış ilişkilerde yeni ya da önemli derecede iyileştirilmiş bir ürünün (mal ya da hizmetin) 3 Oslo Manual, 3. Baskı. (2005). Guidelines for collecting and interpreting innovation data. © INNOCASE 2 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. ya da sürecin, yeni bir pazarlama yönteminin ya da yeni bir organizasyonel yöntemin uygulamaya konmasıdır.4 İnovasyonun bu genel tanımı olanaklı olan çok çeşitli inovasyonları kapsar. Bir inovasyon için minimum gereklilik, ürünün, sürecin, pazarlama yönteminin ya da organizasyonel yöntemin firma için yeni (ya da önemli ölçüde iyileştirilmiş) olmasıdır.5 İnovasyonun genel bir özelliği, uygulamaya konmuş olması gerekliliğidir. Yeni ya da iyileştirilmiş bir ürün, piyasaya sürüldüğünde uygulamaya konmuş olur. Yeni süreçler, pazarlama yöntemleri ya da organizasyonel yöntemler ise, firmanın faaliyetlerinde fiilen kullanıma girdiklerinde uygulamaya konmuş olurlar. 6 İnovasyon faaliyetleri, nitelikleri itibariyle firmadan firmaya çok değişir. Bazı firmalar yeni bir ürünün geliştirilmesi ve piyasaya sürülmesi gibi iyi tanımlanmış inovasyon projeleri yürütürken bazı firmalar ise birincil olarak ürünlerinde, süreçlerinde ve operasyonlarında sürekli iyileştirmeler gerçekleştirir. Her iki tür firma da inovatif olabilir: Bir inovasyon tek ve önemli bir değişikliğin uygulamaya konmasından ya da birleşince önemli bir değişiklik oluşturan bir dizi daha küçük ölçekli ve artımsal değişiklikten meydana gelebilir.7 İnovatif bir firma, incelenen dönem içerisinde bir inovasyonu uygulamaya koymuş olan bir firmadır.8 Oslo Kılavuzu'nda neyin inovasyon olduğunun ve neyin olmadığının daha iyi anlaşılabilmesi için, firmalarda gerçekleştirilen ve inovasyon olarak kabul EDİLMEYEN değişiklikler de tanımlanır: • Yeni ya da iyileştirilmiş ürünlerin ticareti, genel olarak, toptan satış, perakende satış, taşımacılık ya da depolama firmaları açısından bir ürün inovasyonu değildir.9 • Kurulmuş ekipmanlara özdeş modellerin satın alınması ya da mevcut ekipmanlarda ve yazılımlarda küçük çaplı genişletmeler ve güncellemeler yapılması süreç inovasyonları değildir. Yeni ekipmanlar ya da genişletmeler hem firma için yeni olmalı, hem de spesifikasyonlarda önemli bir iyileşmeyi kapsamalıdır.10 • Özel üretim yapan firmalar, müşterilerin siparişlerine uygun olarak, tek ve çoğu zaman karmaşık yapıda ürünler üretirler. Bir kereliğine üretilen bu ürünler, firmanın daha önceden ürettiği ürünlerden önemli derecede farklı özellikler sergilemediği sürece, ürün inovasyonu kapsamına girmez.11 • Tamamen üretim faktörlerinin fiyatındaki değişikliklerden dolayı bir ürünün fiyatında ya da bir sürecin üretkenliğinde gerçekleşen bir değişiklik, bir inovasyon değildir. Örneğin, sadece bilgisayar çiplerinin fiyatlarının düşmesinden dolayı aynı kişisel 4 A.g.y., 146, s. 46 A.g.y., 148, s. 46 6 A.g.y. 150, s. 47 7 A.g.y. 151, s. 47 8 A.g.y.,152, s. 47 9 A.g.y., 204, s. 57 10 A.g.y., 199, s. 56 11 A.g.y., 201, s. 56 5 © INNOCASE 3 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. • • bilgisayar modelinin daha düşük bir fiyatla üretilmesi ve satılması durumunda bir inovasyon söz konusu olmaz.12 Bir şey yapmayı durdurmak, firmanın performansını iyileştirse bile, bir inovasyon değildir. Örneğin, bir televizyon imalatçısının televizyon ve DVD oynatıcısının bir arada olduğu setler üretmeyi durdurması ya da bir emlak geliştirme ya da inşaat firmasının emekli köyleri inşa etmeyi bırakması bir inovasyon değildir. Benzer şekilde, belli bir pazarlama yöntemini ya da organizasyonel yöntemi kullanmayı durdurmak da inovasyon kapsamına girmez.13 Giyim ve ayakkabı gibi belli sektörlerde, sağlanan malların ya da hizmetlerin türünde sezonluk değişiklikler söz konusudur ve ilgili ürünlerin görünümü de bu değişikliklere eşlik edebilir. Tasarımdaki bu tür rutin değişiklikler genellikle ne ürün ne de pazarlama inovasyonlarıdır. Örneğin, bir giyim imalatçısının yeni sezonun anoraklarını piyasaya sürmesi, söz konusu anoraklar önemli derecede iyileştirilmiş özelliklere sahip olmadığı sürece, bir ürün inovasyonu değildir. Bununla birlikte, sezonluk değişiklik fırsatı, firma tarafından ilk kez kullanılan yeni bir pazarlama yaklaşımının parçası olan temel bir ürün tasarımı değişikliği için kullanılıyorsa, bu bir pazarlama inovasyonu olarak düşünülmelidir.14 1.1.2 İnovasyon neden önemli? Başarılı inovasyon, finansal performansla yakından bağlantılıdır. İnovasyon, ekonomik büyümenin temel bir faktörüdür. Ayrıca, topluma daha geniş çaplı faydalar getirir. Fikirler ve keşifler, yaşam standardımızı iyileştirir. İnovasyon, daha yüksek güvenlik standartları, daha iyi sağlık hizmetleri, daha kaliteli ürünler ve çevre açısından daha olumlu ürünler ve hizmetler de getirebilir. İnovasyon, üretkenliğimizi önceki kuşaklardakinden çok daha ilerilere taşıdı ve yaşam biçimimizi ve yaşamlarımızın tüm yönlerini köklü bir şekilde değiştirdi. İnovasyon ve eğitim bir bilgi ekonomisinde küresel başarımızın temel bileşenleridir. Hızla değişen dünyamız, işletmeler için güçlükler ve fırsatlar sunuyor. İnovasyon, işletmelerin bu değişimlerden en iyi şekilde yararlanmalarına yardımcı olabilir. Değişen müşteri gereksinimleri ve beklentileri, değişen rakipler, değişen teknoloji, değişen dış yasal düzenleme ortamı ve giderek küreselleşen ve dinamikleşen bir pazar... tüm bunlar, inovasyon için fırsatlar sunar. İnovasyon üretim maliyetini düşürebilir, yeni pazarlar inşa edebilir ve rekabet gücünü artırabilir. İnovasyon, kârlılığı büyüterek, istihdam yaratarak ve pazar payını ve büyümeyi artırarak performansı destekleyebilir. Aşağıdaki şekilde firmalarda inovasyon yapmanın avantajları görülüyor. 12 Oslo Manual, 3. Baskı. (2005). Guidelines for collecting and interpreting innovation data, 200, s. 56 A.g.y., 198, s. 56 14 A.g.y., 203, s. 57 13 © INNOCASE 4 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. yeni pazarlar inşa etmek üretim maliyetini düşürmek firmada istihdam yaratmak pazar payını ve büyümeyi artırmak İNOVASYON süreçleri kârlılığı artırmak rekabet gücünü artırmak Şekil 2: Firma için inovasyonun faydaları Lütfen durun ve düşünün: Firmanızda inovasyon konusunda düşündünüz mü? Ürünlerinizin ya da hizmetlerinizin hâlâ pazarda rekabet gücü var mı? Gerçekleşen maliyetler ve üretim maliyetleri tahminleri firmanızın cirosunda önemli bir rakam oluşturuyor mu? Bu, üzerinde düşünülmesi gereken bir nokta olabilir. Sony her yıl 5000 yeni ürünü piyasaya sunuyor. Şu anda bir dizüstü bilgisayarın tahmini kullanım ömrü sadece iki yıldır. İlaçların geliştirilme süresi on yıldan dört yıla indi. Tarihte bu kadar çok ürünün ve hizmetin lanse edildiği ve yeni teknolojilerin pazara bu kadar hızlı bir şekilde sunulduğu bir dönem olmamıştı.15 Önümüzdeki on yılda kazanan firmalar, inovasyonu benimseyen ve onu temel bir kabiliyet olarak inşa eden firmalar olacak. Siz inovasyon yapmasanız da rakipleriniz yapacaklar! İnovasyon yapmazsanız sadece fiyat konusunda rekabet edebilirsiniz! 1.1.3 İnovasyonu nerede kullanabilirim? İnovasyon, hızla değişen dünyada firmanızın büyümesi ve genişlemesi için kilit önemdedir. İnovasyon finansal performansla yakından bağlantılıdır; çünkü başarılı inovasyon malların ya da hizmetlerin üretim maliyetini azaltabilir, yeni pazar nişleri açabilir, piyasaya yeni ürünlerin ya da hizmetlerin sürülmesini sağlayabilir ve tüm bunlar firmanızın gelecekte daha kârlı olmasını sağlar. Her firma, organizasyon ve hatta birey inovatif olabilir. İnovasyon, bir inovasyon müdürü ya da başka yüksek vasıflı ve uzmanlaşmış çalışanlar işe alacak kaynaklara sahip olan büyük işletmelere özgü değildir. Küçük işletmeler inovasyon için verimli bir ortam sunar. Geçen yüzyılın en önemli ürünlerinin pek çoğu küçük işletmeler tarafından piyasaya sürüldü ve bu sektör radikal inovasyonlar üretmeye devam ediyor. 15 A CSC White Paper, European Office of Technology and Innovation. What Innovation Is. How companies develop operating systems for innovation, s.6 © INNOCASE 5 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. İnovasyon, küçük işletmeler için yaşamsal önemdedir. Her başarılı küçük firmanın can damarıdır ve küçük firmaların büyümelerine ve başarılı olmalarına yardımcı olur! 1.1.4 İnovasyon yapmaya nasıl başlamalı? İnovatif hale gelmek için pratik, basit ve etkin bir yaklaşım vardır. Bu yaklaşım, inovasyon performansı için anlamlı ve stratejik bir program yaratmaya yönelik dört adım atmaya dayanır. Bu adımlar aşağıda özetleniyor. Bu adımları uygulamaya koymak için gerekli eylemler ve araçlar, Flash sunumunda ve bu Kılavuzun bileşenlerinde daha ayrıntılı bir şekilde ele alınıyor. 1. Adım: 2. Adım: 3. Adım: 4. Adım: Mevcut durumu gerçekçi bir şekilde değerlendirmek Neyin gerekli olduğunu anlamak Değişiklik için plan yapmak İşe girişmek Şekil 3: İnovasyon performansı inşa etmenin dört adımı Animasyon sadece online kılavuzda mevcuttur (www.innosupport.net). 1.2 İnovasyon türleri İnovasyonlar kapsamları, tamamlanma süreleri ve organizasyon ve toplum üzerindeki etkileri açısından farklılık gösterir. Herhangi bir türün kategorizasyonu, genellikle, iki kategori arasındaki çizgilerin çakıştığı kopyalama alanlarını da içerir. Şimdi kısaca başlıca inovasyon türlerine bakacağız ve basitleştirilmiş bir sınıflandırma yapacağız. Ayrıca, bir inovasyonu kategorize etmenin değişmez yasaları olan bir bilim olmadığını ve her bir inovasyonun farklı firmalar tarafından farklı kategorilere sokulabildiğini de vurgulamalıyız. 1.2.1 Dört temel inovasyon türü (inovasyonun konusuna göre) İnovasyonun konusu açısından, Oslo Kılavuzu'nda16 dört inovasyon türüne odaklanılır: ürün inovasyonu, süreç inovasyonu, pazarlama inovasyonu ve organizasyonel inovasyon. 16 Oslo Manual, 3. Baskı. (2005). İnovasyon verilerinin toplanması ve yorumlanması için ilkeler. © INNOCASE 6 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. organizasyonel inovasyon ürün inovasyonu İnovasyon süreç inovasyonu pazarlama inovasyonu Şekil 4: Dört temel inovasyon türü Ürün inovasyonu özellikleri ya da amaçlanan kullanımları açısından yeni ya da önemli ölçüde iyileştirilmiş bir mal ya da hizmetin piyasaya sürülmesidir. Bu inovasyonlar; teknik spesifikasyonlarda, bileşenlerde ve malzemelerde, ürüne dahil edilmiş yazılımlarda, kullanıcı dostluğunda ya da diğer işlevsel özelliklerde yapılan önemli iyileşmeleri içerir.17 Ürün inovasyonu için örnekler: İlk taşınabilir MP3 çalar; ABS fren sisteminin piyasaya sürülmesi, GPS (Küresel Konumlandırma Sistemi) navigasyon sistemleri ya da otomobillerdeki diğer altsistem iyileştirmeleri. Bir süreç inovasyonu, yeni ya da önemli ölçüde iyileştirilmiş bir üretim ya da teslimat yönteminin uygulamaya konmasıdır. Bu inovasyonlar, tekniklerde, teknolojide, ekipmanlarda ve/veya yazılımlarda gerçekleştirilen önemli değişiklikleri içerir. 18 Yeni üretim yöntemleri için örnekler: Yeni otomasyon ekipmanlarının bir üretim hattı üzerinde uygulamaya konması ya da ürün geliştirme için bilgisayar destekli tasarımın uygulamaya konması. Yeni teslimat yöntemine örnek olarak da, bir bar kodlu ya da aktif RFID (Radyo Frekansıyla Tanımlama) mal izleme sisteminin uygulanmaya başlanması gösterilebilir. Pazarlama inovasyonu ürün tasarımında ya da ambalajında, ürün yerleştirmede, ürün tanıtımında ya da fiyatlamada önemli değişiklikler içeren yeni bir pazarlama yönteminin uygulamaya konmasıdır.19 Pazarlama inovasyonlarıyla, firmanın satışlarını artırmak amacıyla, müşteri gereksinimlerinin daha iyi bir şekilde ele alınması, yeni pazarların açılması ya da firmanın ürününün pazarda yeniden konumlandırılması hedeflenir.20 Bir firmanın pazarlama araçlarındaki diğer değişikliklerle karşılaştırıldığında pazarlama inovasyonunun ayırt edici özelliği, firma tarafından daha önce kullanılmamış bir pazarlama yönteminin uygulamaya 17 A.g.y., 156, s. 48 A.g.y., 163, s. 49 19 Oslo Manual, 3. Baskı. (2005). Guidelines for collecting and interpreting innovation data, 169, s. 49 20 A.g.y., 170, s. 49 18 © INNOCASE 7 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. konmasıdır. Bu yöntem, firmanın mevcut pazarlama yöntemlerinden önemli bir farklılaşmayı gösteren yeni bir pazarlama konseptinin ya da stratejisinin parçası olmalıdır. Yeni pazarlama yöntemleri hem yeni, hem de mevcut ürünler için uygulamaya konabilir.21 Örneğin, önemli ölçüde farklı bir mecra ya da tekniğin –örneğin, filmlere ya da televizyon programlarına ürün yerleştirmenin– ilk kez kullanılması bir pazarlama inovasyonudur. Organizasyonel inovasyon, firmanın iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda ya da dış ilişkilerinde yeni bir organizasyonel yöntemin uygulamaya konmasıdır.22 Organizasyonel inovasyonlar, idari maliyetleri ya da işlem maliyetlerini düşürmek, işyerinde memnuniyeti (ve dolayısıyla işgücü üretkenliğini) iyileştirmek, ticari olmayan varlıklara (örneğin kodlanmamış harici bilgilere) erişim sağlamak ya da gereçlerin maliyetlerini düşürmek yoluyla bir firmanın performansını artırmak amacıyla yapılabilir.23 Bir firmadaki diğer organizasyonel değişikliklerle karşılaştırıldığında organizasyonel inovasyonun ayırt edici özelliği, firmada daha önce kullanılmamış bir organizasyonel yöntemin uygulamaya konmasıdır. 24 Örnekler: Eğitim ve öğretim sistemleri gibi, çalışan gelişimine ve çalışanları elde tutmanın iyileştirilmesine yönelik çalışmaların ilk kez uygulama konması; tedarik zinciri yönetimi sistemleri, işin yeniden yapılandırılması, yalın üretim ve kalite yönetimi sistemleri gibi genel üretim ya da tedarik operasyonlarına yönelik yönetim sistemlerinin ilk kez uygulamaya konması. 1.2.2 Artımsal, radikal ve çığır açıcı inovasyonlar Lütfen durun ve düşünün: Artık inovasyonun bir firmanın ürünlerini, süreçlerini, pazarlama faaliyetlerini ve organizasyonel sorunlarını etkileyebileceğini biliyorsunuz. Ama, günümüzün sürekli olarak değişen pazar ortamında işinizi başarılı bir şekilde yönetmeniz yeterli değildir. Gerçek bir inovatör olmak istiyorsanız, her gün, her dakika öğrenmeye devam etmek zorundasınız! Neden mi? Çünkü, inovatör, anlamlı ve etkin inovasyonla bağlantılı bilgilerden haberdar olmak zorundadır. Şimdi inovasyonları sonuçların yenilik derecesine göre sınıflandırmayı öğrenmeye başlayabiliriz. 21 A.g.y., 171, s.49 A.g.y., 177, s. 51 23 A.g.y. 178, s. 51 24 A.g.y. 179, s. 52 22 © INNOCASE 8 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. Radikal İnovasyon Çığır açıcı Artımsal Şekil 5: Sonuçların yenilik derecesine göre inovasyon türleri Artımsal inovasyonlar, mevcut ürünlerin, süreçlerin, hizmetlerin ve üretim ve dağıtım faaliyetlerinin modifikasyonunu, netleştirilmesini, basitleştirilmesini, pekiştirilmesini ve genişletilmesini içerir. İnovasyonların çoğunluğu bu kategoriye girer. Artımsal inovasyonlar için bazı örnekler: • Sony'nin Walkman ürününün pek çok sürümü orijinal modelden farklıdır, ama sonradan piyasaya sürülen tüm modeller ortak bir platform üzerine inşa edildi. • Çoğu otomobil modelinde her yıl güvenlik, verimlilik ve konfor açısından önemli faydalar sağlayan küçük iyileştirmeler yapılır.25 Radikal inovasyon, gelişerek yeni temel iş alanları ya da yeni sektörler ortaya çıkaran ya da sektörün tamamında önemli değişikliklere yol açan ve yeni değerler yaratan yeni ürünler ya da hizmetler piyasaya sürmek demektir.26 Radikal inovasyon örnekleri: Uygun bir plastik kartla dünyanın neredeyse her yerinden bazı fonlara ulaşmayı olanaklı hale getiren ATM makineleri bankacılık işini tamamen olmasa da önemli ölçüde dönüştürdü. Çığır açıcı inovasyonlar ise insanları hazırlıksız yakalayan gelişmelerdir. Bunlar, bilim ya da mühendislik alanlarındaki içgörülerden doğan ve nadiren gerçekleşen olaylardır. Bunlara "çığır açıcı inovasyon" adı verilir, çünkü çoğu insanın olanaklı olduğunu fark etmedikleri şeyleri gerçeğe dönüştürürler. Çığır açıcı inovasyonlar yeni bir şey yaratırlar ya da önceden keşfedilmemiş bir gereksinimi karşılarlar. Çığır açıcı inovasyonların genellikle mucitlerinin amaçladıklarının 25 Gerard H.(Gus) Gaynor (2002). Innovation by Design: What It Takes to Keep Your Company on the Cutting Edge, s. 24, 25 26 A.g.y., s. 27 © INNOCASE 9 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. çok ötesinde kullanımları ve etkileri olur. Çığır açıcı inovasyonlar yeni sektörler başlatabilirler ya da mevcut sektörleri dönüştürebilirler. Çığır açıcı inovasyonlara bazen "yıkıcı inovasyon" da denir. Çığır açıcı inovasyon için bir örnek: İlk EARS lazer yazıcı Xerox tarafından üretildi. Bu lazer yazıcı, inç başına 600 noktayla, dakikada 60 kopya basabiliyordu. Daha önce hiç kimse buna benzer bir şey üretmemişti! 1.2.3 İnovasyon kaynağı açısından inovasyon türleri OECD, Oslo Kılavuzu'nda27 inovasyon türlerini, inovasyon kaynaklarını iki gruba bölerek sistemleştirir: Ar-Ge ve Ar-Ge Dışı: İnovasyon Ar-Ge Ar-Ge Dışı Şekil 6: Kaynakları açısından inovasyon türleri Bu sistemleştirmenin temel amacı, firmalardaki tüm inovasyon süreçlerinin Ar-Ge kuruluşlarıyla (üniversitelerle, araştırma kuruluşlarıyla vb.) işbirliği içinde geliştirilmesinin ve/veya uygulamaya konmasının gerekli olmadığını göstermektir. Ayrıca, inovatif KOBİ'lerin çoğu herhangi bir Ar-Ge kuruluşuyla bağlantılı değildir. Az sayıda firmanın kendi Ar-Ge departmanları (kurum içi Ar-Ge'ler) vardır; diğerleri ise vasıflı personelleri yoluyla inovasyon yaparlar. 1.2.4 İnovasyon stratejisi açısından inovasyon türleri İnovasyonlar, firmaların inovasyon stratejileri açısından iki gruba ayrılabilir: açık inovasyon ve kapalı inovasyon. Açık İnovasyon Kapalı Şekil 7: İnovasyon stratejisi açısından inovasyon türleri 27 Oslo Manual, 3. Baskı. (2005). Guidelines for collecting and interpreting innovation data. © INNOCASE 10 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. Açık inovasyon, firmaların gereksinim duydukları teknolojileri edinmekte ve geliştirmiş oldukları teknolojilerden yararlanmakta kullandıkları stratejilerden oluşur. Açık inovasyonda firmalar teknolojilerini çok sayıda farklı kaynaktan alırlar. İnovasyon için açık stratejilerde etkin ortaklıklar yoluyla verimlilik sağlamak amaçlanır.28 Açık inovasyon yöntemiyle hiçbir zaman bir çığır açıcı inovasyon yaratılmamıştır.29 Kapalı inovasyonda bir sektördeki en parlak teknik uzmanların işe alınması stratejisi kullanılır. Kapalı inovasyon, bir firmanın kendi yeni ürünlerini ve hizmetlerini kendisinin geliştirmesi ve bunları piyasaya süren ilk firma olması gerektiği varsayımına dayanır. Ar-Ge harcamalarında sektöre liderlik eden firmanın bir süre sonra pazara da liderlik edeceği varsayılır. Son olarak, bir firmanın rakiplerinin fikirlerden yararlanmalarını önlemek için fikri mülkiyetini güçlü bir şekilde koruması gerektiği varsayımı da geçerlidir.30 Lütfen durun ve düşünün: Şimdi sıra sizde! Kuruluşunuz hangi stratejiyi izliyor? Bunu düşünmek için zaman ayırın! Hangi stratejinin daha iyi ya da daha verimli olduğunu tartışmanın bir yararı yoktur. Şimdi aşağıdaki örneğe bakalım. Örnekler: 31 1981'de Xerox kişisel bilgisayar (PC), yüksek kalitede belgeler gönderme, alma ve yazdırma olanağı sunan, en son teknolojilere sahip ve yüksek performanslı bir bilgisayardı. Xerox, imalat, dağıtım, servis ve finansman dahil olmak üzere, çiplerden yazılımlara kadar eksiksiz bir sistem olan Star'ı kurdu. Tek bir Xerox Star satın almanız olanaklı değildi. Yaklaşık 17.000 dolar ödeyerek ağ özelliği ve ortak bir lazer yazıcısı olan, üç kullanıcılı bir sistem satın almak zorundaydınız. Bu, kapalı inovasyona örnektir. Diğer taraftan, IBM PC yaklaşık 3000 dolara satılıyordu ve ağırlıklı olarak kişilere ve küçük işletmelere pazarlanıyordu. IBM bilgisayarın başarısını getiren faktörler marka adı, fiyatın görece çok düşük olması ve donanımlar ve yazılımlar için üçüncü şahıs satıcılardan yararlanılmasıydı. Bu ürün bir açık inovasyon örneğiydi. İşlemciyi Intel, işletim sistemini Microsoft ve uygulama yazılımlarını üçüncü şahıslar sağlıyordu. Açık inovasyonun IBM açısından avantajı, ortaklarının güçlü yanlarından yoğun bir şekilde yararlanmak oldu. IBM tüm teknolojileri tek başına yaratmaya ya da kontrol etmeye çalışmadı ve pazar güçleri kısa süre içinde tedarikçiler arasında rekabet yarattı. IBM ürünün kurumsal bir bilgisayar değil, bir kişisel bilgisayar olduğunu anlamıştı. Xerox, Alto ve Star'ı yıllardır pazarlamakta olmasına rağmen, daha etkin stratejileri fark etmekte ve benimsemekte feci derecede yavaş davrandı. Üstelik, firma, kapalı inovasyon paradigmasının en güçlü yöntemlerinden de yeterince yararlanamadı. Örneğin, teknolojik konumunu patentlerle agresif bir şekilde korumadı. Etkin bir lisans stratejisi geliştirmedi ve rakip firmaları yavaşlatmak için patentlerden yararlanmadı. 28 Mark Stefik ve Barbara Stefik (2004). Breakthrough. Stories and Strategies of Radical Innovation, s. 235 A.g.y., s. 10 30 A.g.y., s. 237 31 A.g.y., s. 238 29 © INNOCASE 11 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. Kişisel bilgisayar alanında IBM'in açık inovasyon yaklaşımı tartışmasız bir şekilde pazarda hâkimiyet kurdu. Gelgelelim, IBM'in açık inovasyon yaklaşımını uygulamasının firmanın sürücü koltuğundan inmesine yol açtığı da unutulmamalıdır. Günümüzde çoğu kişi kişisel bilgisayarları "IBM bilgisayarlar" yerine, "Wintel bilgisayarlar" olarak adlandırmayı tercih ediyor. Bunun nedeni, bu bilgisayarların mimari kontrolünün ve pazar hâkimiyetinin arkasında Microsoft'un Windows işletim sisteminin ve Intel'in işlemci çiplerinin bulunduğunun kabul edilmesidir. IBM herhangi bir tescilli teknoloji avantajına sahip olmadığı için, kişisel bilgisayar pazarındaki hâkimiyetini kaybetti. Liderlik kilit teknolojilere sahip olan firmalara geçti. 1.2.5 Yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya inovasyon Organizasyonların büyük bir bölümünde inovasyon genellikle yukarıdan aşağıya ya da aşağıdan yukarıya gelişir. İnovasyon Yukarıdan Aşağıya Aşağıdan Yukarıya Şekil 8: Yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya inovasyon Yukarıdan aşağıya inovasyon (top-down innovation - TDI) yönetici pozisyonundaki kişilerin hızı belirlemeleri, hedefleri ve amaçları saptamaları ve finansmanı sağlamaları avantajını sunar. Uygulamaya koyma kısmı uygun özelliklere sahip personele bırakılır. Proje üzerinde çalışanlar finansman için yalvarmak zorunda kalmazlar. Bu yaklaşım şu tür bir talimat şeklini alır: • O yeni pazarı keşfedeceğiz. • Mevcut ürün grubumuzun bazı segmentlerini devre dışı bırakacağız. • Yeni bir ürünle yeni bir pazar segmentinde rekabet edeceğiz. • Geleceğe yönelik olarak bu yeni teknolojiye yatırım yapacağız. • Otomasyonlu imalata yatırım yapacağız.32 Bu tür talimatlar firmanın geleceğini nerede göreceği konusunda hiçbir kuşkuya yer bırakmaz. Yukarıdan aşağıya inovasyonda tek sınır insan kaynaklarıdır. Yukarıdan aşağıya inovasyon için bir örnek: 33 32 Gerard H.(Gus) Gaynor (2002). Innovation by Design: What It Takes to Keep Your Company on the Cutting Edge, s. 48 33 A.g.y., s. 48, 49 © INNOCASE 12 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. 1982'de Canon düz kâğıtlı kopyalama cihazları işinin konseptini yeniden belirlemeye başladı ve hafif ve kompakt fotokopi makineleri için fırsatları araştırdı. Yönetim, yeni fotokopi makinesinin bileşen ve montaj tasarımlarında küçük iyileşmelerle yaratılamayacağını anlamıştı. Gereken özelliklerin, avantajların ve faydaların belirlenmesi için pazarın kapsamlı bir analizini yapmak gerekliydi. Canon fırsata yüksek seviyede bir proje ekibiyle yaklaştı. Ekipte şu kişiler vardı: • Proje yöneticisi - Reprografik Ürünler Geliştirme Merkezi'nin (RPDC) direktörü; • RPDC'nin proje yöneticisi direktörünün danışmanı; • Kurumsal teknik planlama ve operasyon merkezinin direktörü; • Kalite kontrol, finans ve pazarlama temsilcileri; • Renkli kopyalama sorunlarını incelemek için çalışma grubu. Aşağıdan yukarıya inovasyon (bottom-up innovation - BUI) firmanın derinliklerindeki bir yerden doğan inovasyondur. Herkes aşağıdan yukarıya inovasyona katılmaya teşvik edilir. BUI, inovatörler için en büyük meydan okumaları sağlar – bu çalışanlar farklı düşünen, pek çok soru soran, pek çok farklı ilgisi olan, bir şeyler değişmedikçe rahat etmeyen, kibirli olarak kabul edilen, farklı bir perspektif getiren, "neden" sorusundan çok "neden olmasın" sorusunu soran, birinci kademe yöneticiler için çeşitli sorunlar yaratan, ama aynı zamanda firmanın can damarı ve geleceği olan kişilerdir. Fikirler ortaya atan ve bu fikirlerin değeri konusunda önce kendilerini ikna etmek34 ve sonra da çeşitli yönetim kademelerindeki yöneticileri ikna etmeye çalışmak gibi zorlu bir sürece girmekten kaçınmayan insanlardır.35 Aşağıdan yukarıya inovasyona örnek: 36. 3M, aşağıdan yukarıya inovasyonun iyi bir örneğidir. 3M şu anda 63 ülkede faaliyet gösteriyor ve dünyanın her yerinde girişimcilik ruhunu destekliyor. 3M, kaplanmış ve dokumasız aşındırıcılar, akla gelmeyecek bileşimlere sahip bantlar, taşımacılık ve kişisel güvenlik, medikal, farmasötik ve sağlık bakımı bilgi sistemleri, elektronikle bağlantılı sanayiler için bağlama, izolasyon ve koruma ürünleri, Post-it not kâğıtları ve pek çok başka bağlantılı üründe lider konumdadır. İnovasyon, yetmiş beş yıldan uzun bir süredir beslenen firma kültürünün bir parçasıdır. Bu kültür, bir yandan eylem özgürlüğü ve yeni fikirleri keşfetme fırsatları sağlarken, bir yandan da operasyonel ve finansal bir disiplin de içeriyordu. Şu anda firmanın başlıca bölümlerinin konusu olan bazı ürünlerin tarihinde, bu ürünü savunan kişinin bu ürün için zaman harcamaya devam ettiği takdirde işten çıkarılmakla tehdit edildiği anlar da vardır. Bu tarihler okunduğunda tehdit edilen bu kişilerin yönetimin itirazlarına rağmen çabalarını bir şekilde devam ettirdikleri de görülür. 34 Ayrıntılar için lütfen bu kılavuzun 4.6 ve 10.2 numaralı bileşenlerine bkz. Gerard H.(Gus) Gaynor (2002). Innovation by Design: What It Takes to Keep Your Company on the Cutting Edge, s. 51 36 A.g.y., s. 52, 53 35 © INNOCASE 13 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. 1.3 İnovasyon ölçütleri Firmanızın ne kadar inovatif olduğunu nasıl ölçebilirsiniz? Firmanızın inovatif olup olmadığını öğrenmek ister misiniz? Bunu daha önce hiç yapmadınız mı? İnovasyon ölçütlerini öğrenmekle başlayalım, çünkü bu konu firmalarda sürdürülebilir performans ve büyüme için temel önemdedir! İnovasyon metrikleri organizasyonun inovasyon yapma yeteneğini ve başarı sicilini sınıflandırmaya yardımcı olan organizasyonel ölçüm araçlarıdır ve birçok açıdan değerli araçlardır.37 İnovasyon metrikleri gerek yeni işe başlayan küçük firmalar, gerekse istikrarlı uluslararası firmalar açısından önemlidir; çünkü metrikler firmanın operasyonlarını hedeflerine ve çıkarlarına uygun şekilde yürütmesini sağlar ve yöneticilerin nesnel verilere dayanan kararlar almalarına yardımcı olur. İnovasyonda başarının ölçülmesi, inovasyonun türüne ve firmanın başarıyı ölçme yaklaşımına bağlıdır. Her inovasyon farklı olduğu ve her firma farklı önceliklere sahip olduğu için yöntemler de farklılık gösterecektir. Bazı firmalar tamamen niceliklendirilebilir finansal beklentilere odaklanırken bazıları da niceliklendirilebilir ve niteliksel öğelerin bir karışımını kullanır. Spesifik, ölçülebilir ve eyleme geçirilebilir inovasyon ölçütleri inovasyon sürecini kolaylaştırır ve önemli ölçüde daha fazla inovatif sonuç üretir. Aşağıdaki şekil ve Flash sunumu size inovasyon metriklerinin neden değerli olduğunu gösterecektir: 37 http://www.innovationtools.com/Articles/EnterpriseDetails.asp?a=146 © INNOCASE 14 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. 5. Sorunları teşhis etmek ve çözümleri saptamak 4. 1. Faydaları kanıtlamak Yönetimin desteğini kazanmak İnovasyon metrikleri neden değerlidir? 3. 2. Paydaşları motive etmek Uygun kaynakları tahsis etmek Şekil 9: İnovasyon metrikleri neden değerlidir 38 Şimdi "İnovasyon metriklerinin neden değerli olduğunun" ayrıntılı bir şekilde açıklandığı aşağıdaki Flash sunumuna bakalım. Bu animasyon sadece online kılavuzda mevcuttur (www.innosupport.net). İnovasyon birbirinden ayrı ama birbiriyle bağlantılı üç bileşene sahip bir girişim şeklinde ele alınabilir: girdiler, ya da kaynaklar, örneğin insanlar ve para; girdilerin beslendiği ve kullanılıp dönüştürüldüğü süreçler; ve hem nakit dönüşleri hem de markanın güçlenmesi ve diğer tekliflere ve amaçlara uygulanabilecek edinilmiş bilgiler gibi dolaylı faydaları kapsayan çıktılar ya da nihai sonuçlar. Bu üç bileşen de ölçülebilir ve ölçülmelidir.39 Lütfen durun ve düşünün: Hedeflerinize ulaşmanız için organizasyonunuzun ne tür inovasyonlara gereksinimi var? İnovasyon hedeflerinize ve stratejinize dayanarak muhakemenizi kullanın ve neyin tüm dikkatinizi yoğunlaştırmanıza değip neyin değmeyeceğine karar verin! Ancak, genel bir başlangıç noktası olarak, aşağıda listelenen metriklerden en azından bazılarını izlemeyi değerlendirin. Buna ek olarak, hem bu üç kategorinin içindeki hem de dışındaki farklı metrikler arasındaki dengenin daima en önemli faktör olduğunu unutmayın. 38 39 http://www.innovationtools.com/Articles/EnterpriseDetails.asp?a=146 The Boston Consulting Group (2006). Measuring innovation 2006, s. 6 © INNOCASE 15 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. Örneğin, aşağıdaki girdileri ölçebilirsiniz:40 • • • • Mali kaynakların tahsis edilmesi. Firmanın mali durumu, fonları, kredileri, tahsisatları, risk sermayesi vb. İnsan kaynakları. Bir inovasyon için toplamda tam olarak kaç kişinin atandığını izlemelisiniz. Bununla birlikte, daha da önemli olarak, kilit çalışanlarınızın nasıl kullanıldığını da izlemelisiniz. Bu kişilerin nerede ve ne kadar zaman harcadıklarını bildiğinizden emin olun. Üretilen fikirlerin sayısı ve her bir fikir için beklenen geri ödeme. Fikirler önemli bir girdidir — inovasyonun yakıtıdır. Pek çok firma fikir eksikliği yaşadığını düşünse de çoğu firma için bu geçerli değildir. Yine de, ölçmediğiniz sürece bunu hiçbir zaman bilemezsiniz. Ayrıca, aslında yeterli sayıda parlak fikre sahip olmadığınız ortaya çıkarsa, bu eksikliği gidermek üzere gerekli adımları atmak için ne yapmanız gerektiğini öğrenmeniz gerekecektir.41 Ar-Ge harcamaları. Firma dışarıdan Ar-Ge yetkinliği almak için yılda ne kadar harcama yapıyor? Süreçler için şunları ölçebilirsiniz: 42 • • Her bir proje için ve ortalama olarak harcanan kaynaklar. Bir süreç hem etkin hem de verimli olmalıdır. Çoğu firma verimliliği kolaylıkla ölçebilir. O halde buradan başlayabilirsiniz — ama burada durmayın. Sürecin bir aşamasından diğerine geçen fikirlerin sayısı. Bir sürecin işlemesi gerekiyorsa, bu süreç işliyor mu? Zamanın herhangi bir noktasında sürecin içinde neler oluyor? Çıktılar için şunları ölçebilirsiniz:43 • • • • Lanse edilen yeni ürünlerin ya da hizmetlerin sayısı. Yeni ürün ve hizmetlerin mutlak sayısı mali bir çıktı olmamakla birlikte, sürecin sonunda neyin çıkacağını bilmek zorundasınız. Hasılatta ve kârlarda artımsal kazançlar. Bir süreç değişikliği, yeni bir ürün ya da iyileştirilmiş bir müşteri deneyimi olmasından bağımsız olarak her inovasyonun kârları etkilemesi gerekir. İnovasyon faaliyetlerinizde ROI (Yatırımın Getirisi). Tüm çabalarınızın asıl amacı budur. İnovasyon harcamalarınızdan yeterli bir getiri elde ediyor musunuz? İnovasyon ROI'ı, inovasyona ne kadar yatırım yapacağınızı belirlemek için kullanılabileceğiniz temel bir metriktir. İzlenmesi önemli olan dolaylı, nakit üretmeyen çıktılar. Elde edilen bilgiler, örneğin, başvurusu yapılan patentlerin, ticari markaların ya da personelin kaleme aldığı bilimsel makalelerin sayısıyla ölçülebilir. 40 A.g.y., s. 13 Ayrıntılar için lütfen bu kılavuzda bileşen 4.6'ya bkz. 42 The Boston Consulting Group (2006). Measuring innovation 200, s. 13 43 A.g.y., 13, 14 41 © INNOCASE 16 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. Unutmayın, her inovasyon ölçütü nicelik olarak ifade edilemez! En yaygın olarak kullanılan inovasyon metrikleri şunlardır: • Cari yıl satışlarında son N yılda piyasaya sürülen yeni ürünlerden kaynaklanan satışların yüzdesi. Bir çalışma, firmaların yaklaşık yüzde 50'sinin bu metriği kullandığını gösteriyor. 44 • Ar-Ge harcamaları. Bu metrik, doğrudan araştırma ve geliştirmeye harcanan paranın tutarı ile halka ulaşan inovatif ürünlerin, süreçlerin ve hizmetlerin tutarı arasında doğrudan korelasyon olduğu varsayımına dayanır.45 • Patent yaratma (ticari markalar, telif hakları, makaleler). Bazı firmalar art arda patent yaratırlar ve inovasyon kabiliyetleriyle övünürler. Bu durum az sayıda firma için iyi ve doğru bir durum olabilmekle birlikte, pek çok firma ürünleri ve süreçleri için patent almamayı ve bunları gizli tutmayı tercih eder. Bir patent yayınlandıktan sonra, inovasyon bilgisi, patent literatürünü tarayan herkes için ulaşılabilir hale gelir. Patentlerin sayısını kabartmak, rakip firmaları geride bırakmak açısından önemli bir güvence sağlamaz. Optimal çözüm, önemli bir değer katan patentlere sahip olmaktır. Kullanılacak metriklerin sayısını belirlemek önemlidir. Elbette çok az metrik kullanmak iyi değildir. Çok fazla metrik kullanmak da iyi olmayacaktır, çünkü her birinin izlenmesi için zaman, çaba ve kaynaklar gerekecektir. İnovasyon uzmanlarına göre, inovasyonun her üç öğesi için ideal sayı 8 ile 12 arasındadır. Ama tam olarak "doğru ölçütler" bulmaktan daha önemlisi, çok "yanlış" olmayan ölçütler kullanmaya başlamaktır.46 Lütfen durun ve düşünün: Yukarıdaki örnekler arasından birkaç metrik seçin ve deneme yapmaya başlayın! Belli bir süre boyunca bu metrikleri izleyin. Bir süre sonra kimin ve neyin iyi sonuç verdiğini göreceksiniz. 1.4 Önemli Noktaların Özeti İnovasyon, yeni bir fikrin yaratılmasına, yeni ya da önemli ölçüde iyileştirilmiş bir ürünün/hizmetin uygulamaya konmasına yönelik bir konsepte dönüştürülmesine ve sonra ticarileştirilmesine dayalı sürekli bir süreçtir. İnovasyon icat değildir. Hatırlayacağınız gibi, inovasyonun temel türleri, ürün inovasyonu, süreç inovasyonu, pazarlama inovasyonu ve organizasyonel inovasyondur. Sonuçların yenilik derecesine göre inovasyon türleri, artımsal, radikal ve çığır açıcı inovasyonlardır. İnovasyonlar, firmaların inovasyon stratejileri açısından iki gruba ayrılır: açık inovasyon ve kapalı inovasyon. Yaklaşıma 44 www.triz-journal.com/archives/2003/03/d/04.pdf http://www.realinnovation.com/content/what_is_innovation.asp 46 The Boston Consulting Group (2006). Measuring innovation 2006, s. 14 45 © INNOCASE 17 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. bağlı olarak, inovasyon yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıya şeklinde sınıflandırılır. Ve son olarak, artık teoriye aşina olduğunuza göre, organizasyonların inovasyon yapma yetkinliklerini analiz etmek için inovasyon metriklerini kullanarak inovasyonu ölçmek de önemlidir. Lütfen durun ve düşünün: İnovasyon türlerini daha iyi anlayabilmeniz için, aşağıdaki soruların yanıtları üzerine on dakika kadar düşünmenizi tavsiye ediyoruz: • Firmanız inovasyon yapıyor mu? • Firmanız ne türde ya da türlerde inovasyonlar yapıyor? Artık inovasyonun ne olduğunu ve ne olmadığını, başlıca inovasyon türlerinin neler olduğunu ve inovasyonun yüksek teknoloji kullanan sektörlerdeki büyük firmalarla sınırlı olmadığını biliyorsunuz – her sektördeki her firma inovatif olabilir. Nasıl inovatif olunabileceği konusunda bazı ipuçları öğrendiniz. Elbette bu o kadar kolay bir şey değildir. Kılavuzumuz, inovasyona giden yolda araçlarla, yöntemlerle, örneklerle ve bilgilerle size yardımcı olacak. Kılavuzun bu bileşeninde size sadece temel bilgileri sunduk. İnovasyon konuları üzerine daha ayrıntılı bilgi için, lütfen bu bileşenin sonundaki Kaynakça ve Web siteleri bölümlerine bakın. KAYNAKÇA Oslo Manual, 3. Baskı. (2005). Guidelines for collecting and interpreting innovation data. OECD, Eurostat, Paris. Gerard H.(Gus) Gaynor (2002). Innovation by Design: What It Takes to Keep Your Company on the Cutting Edge. American Management Association, AMACOM. Mark Stefik ve Barbara Stefik. (2004). Breakthrough Stories and Strategies of Radical Innovation. The MIT Press Cambridge, Massachusetts, Londra, İngiltere. The Boston Consulting Group (2006). Measuring innovation 2006. The Boston Consulting Group Inc., Boston, ABD. McGraw-Hill. (2004). Innovation and imagination at work, 2. Baskı. Australian Institute of Management. (2005). Innovation handbook. A road map to disruptive growth. Harvard Business School Publishing. A CSC White Paper, European Office of Technology and Innovation. What Innovation Is. How companies develop operating systems for innovation. InnoSupport Innovation Guide, Module 1.3, 30 Temmuz 2008'de görüntülendi. <http://www.innosupport.net/> © INNOCASE 18 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. EzineArticles.com <http://ezinearticles.com/?An-Introduction-To-Innovation&id=276936>, 2 Temmuz 2008'de görüntülendi. Yüz binlerce kaliteli orijinal makalenin aranabilir veritabanı, taze içerik arayan e-posta bülteni yayıncılarına hitap ediyor. Organization for Economic Co-operation and Development (OECD), OECD Genel Merkezi, Paris, Fransa <http://www.oecd.org/> 28 Haziran 2008'de görüntülendi. Sekretarya, veri toplar, trendleri izler ve ekonomik gelişmeleri analiz eder ve bu konuda öngörülerde bulunur. Ayrıca, toplumsal değişimleri ve ticaret, çevre, tarım, inovasyon, teknoloji, vergilendirme ve başka alanlarda gelişen örüntüleri araştırır. OECD, ayrıca, çok çeşitli konularda son derece karşılaştırılabilir istatistikler yayınladığı için çok önemli bir istatistik kurumu olarak da bilinir. RealInnovation.com, CTQ Media LLC <http://www.realinnovation.com>, 28 Haziran 2008'de görüntülendi. İnovasyon portalı. İnovasyon teorisi ve pratiği, araçları ve yöntemleri. InnovationPoint, InnovationPoint LLC, ABD <http://www.innovation-point.com/index.htm>, 28 Haziran 2008'de görüntülendi. Stratejik İnovasyon pratiği üzerine İnovasyon Portalı. Product Lifecycle Management, John Stark Associates <http://www.johnstark.com/in2.html>, 28 Haziran 2008'de Yönetimi portalı. İnovasyon hakkında temel bilgiler. Örnekler. görüntülendi. İnovasyon InnovationTools, Web sitesinin yazarı: Chuck Frey <http://www.innovationtools.com/>, 28 Haziran 2008'de görüntülendi. İnovasyon, araçlar ve teknikler üzerine yeni Web Portalı. Firmaların yöneticilerinin işletmelerde nasıl daha inovatif olunabileceğini öğrenmelerine yönelik. The TRIZ Journal, CTQ Media LLC <www.triz-journal.com/arvives/2003/03/d/04.pdf>, 2 Temmuz 2008'de görüntülendi. TRIZ ve inovasyon üzerine dahili portal. İlave kaynaklar Chesbrough, Henry. (2003). Open Innovation – The New Imperative for Creating and Profiting from Technology. HBS Press. Christensen, Clayton M. (2003). The Innovator’s Solution – Creating and Sustaining Successful Growth. HBS Press. Haour, George. (2004). Resolving the Innovation Paradox – Enhancing Growth in Technology Companies. Palgrave Macmillan. Hargagon, Andrew. (2003). How Breakthroughs Happen – The Surprising Truth About How Companies Innovate. HBS Press. (2001). Harvard Business Review on Innovation. HBS Press. © INNOCASE 19 / 20 2015-08-01 InnoSupport – KOBİ’lerde İnovasyonu Desteklemek 1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.1 İnovasyon - Giriş, 1.2 İnovasyon Türleri, 1.3 İnovasyon Ölçütleri. Hippel, Eric. (1988). The Sources of Innovation. Oxford University Press. Peter F. Drucker. (1985). Innovation and Entrepreneurship. Practice and principles. Harper Collins Publishers, Inc. Web siteleri Community Research and Development Information Service – CORDIS. Avrupa Topluluğu, 1990-2008 <http://cordis.europa.eu/innovation/en/home.html>, 28 Haziran 2008'de görüntülendi. İnovasyon Portalı, Avrupa Komisyonu'nun DG ENTR bölümü tarafından desteklenir ve hem politika hem de uygulama açısından inovasyonla ilgilenenler için tasarlanmıştır. İnovasyon üzerine en son politika belgeleri ve en son haberler ve olaylar. Wikipedia- the free encyclopedia, Wikemedia Foundations Inc, ABD <http://en.wikipedia.org/wiki/Innovation>, 28 Haziran 2008'de görüntülendi. Wikipedia'da inovasyonla ilgili bilgiler. Bibliyografya ve harici internet bağlantıları. TERİMLER SÖZLÜĞÜ İnovasyon - iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda ya da dış ilişkilerde yeni ya da önemli derecede iyileştirilmiş bir ürünün (mal ya da hizmetin) ya da sürecin, yeni bir pazarlama yönteminin ya da yeni bir organizasyonel yöntemin uygulamaya konmasıdır.(Oslo Manual, 3. Baskı. (2005). Guidelines for collecting and interpreting innovation data) Ar-Ge – Araştırma ve Geliştirme. İnovatif firma - incelenen dönem içerisinde bir inovasyonu uygulamaya koymuş olan bir firmadır (Oslo Manual, 3. Baskı. (2005). Guidelines for collecting and interpreting innovation data) İnovasyon metrikleri - organizasyonun inovasyon yapma yeteneğini ve başarı sicilini sınıflandırmaya yardımcı olan organizasyonel ölçüm araçlarıdır ve birçok açıdan değerli araçlardır. (http://www.innovationtools.com/Articles/EnterpriseDetails.asp?a=146) © INNOCASE 20 / 20 2015-08-01
Benzer belgeler
1 İnovasyonun özellikleri ve türleri 1.3 Krizden
Bir şey yapmayı durdurmak, firmanın performansını iyileştirse bile, bir inovasyon
değildir. Örneğin, bir televizyon imalatçısının televizyon ve DVD oynatıcısının bir
arada olduğu setler üretmeyi du...