Yenidoğan Ünitesi Enfek.Kontrol Talimatı

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ
YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ
ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI
Dok.Kodu
Yayın Tarihi
Revizyon No
Rev.Tarihi
Sayfa No
ENF-T-17
02.04.2012
01
27.03.2013
1/7
1. AMAÇ: Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi (YYBÜ’nde) hastane enfeksiyonlarını önlemek ve
gelişen enfeksiyonları kontrol altına almak.
2. KAPSAM: Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi’nde görev alan tüm çalışanlar, üniteye giren ve
hastayla ilgilenen herkesi kapsar.
3. TEMEL İLKELER:
• YYBÜ hastane enfeksiyonları açısından en riskli birimlerdir. Bu nedenle bu birimde görev alan
personelin, yoğun bakım konusunda bilgili, deneyimli olması esastır.
• YYBÜ’nde yüksek riskli hastalar tanımlanmalıdır. (düşük doğum ağırlıklı bebekler, konjenital
anomalisi olan bebekler, mekanik ventilasyon uygulanan bebekler, umblikal veya santral venöz
kateteri olan bebekler, yoğun bakımda yatış süresi uzun olan bebekler, parenteral nutrisyon alan
bebekler, geniş spektrumlu antibiyotik kullanan bebekler riskli hasta grubunda ele alınmalıdır.)
• YYBÜ’nde mutlaka aktif, ileriye dönük bir sürveyans uygulanmalıdır.
• YYBÜ’nde en önemli ve en sık bulaş temas yolu ile olduğu için (sağlık personelinin elleri ve
tıbbi malzemeler ile) EL HİJYENİ ve ELDİVEN KULLANIMI TALİMATINA özenle
uyulmalıdır.
• İzolasyon önlemleri her hastada özenle uygulanmalı ve bu konuda Hastane Enfeksiyon Kontrol
Komitesi (EKK) ile işbirliği sağlanmalıdır.
• İzolasyon gerektiren enfeksiyonlar saptandığında EKK haberdar edilmelidir.
4. YAPISAL ÖZELLİKLER
• YYBÜ’nde her küvöz için ortalama 10-15 m² alan sağlanmalı ve küvözler arası en az 1-2 metre
boşluk bırakılmalı, 3-4 küvöz başına 1 lavabo olmalıdır. Lavaboda antiseptikli sıvı sabun ve
kâğıt havlu bulunmalıdır
• Ortam ısısı 22-26°C, nem (pencere ve duvarlarda nem birikimini önleyecek şekilde) %30-60
oranında olmalıdır. Saatte en az 6 kez hava değişimi yapılmalı, bunun en az ikisi dış ortamla
olmalıdır. Havada serbest dolaşan parçacıkların dolaşımı engellemeli, hava akımları en aza
indirilmeli, servise verilen hava en az %90 filtre edilmelidir. Temiz hava girişi, atılan hava veya
zararlı duman çıkışlarından en az 7,6 m uzakta olmalıdır.
• Filtre etkinliği 6 ayda bir partikül sayımı ile denetlenmeli. Filtre değişim ve ölçüm işlemlerinin
yüklenici firma tarafından sağlanması teknik şartnameye konulmalıdır.
• YYBÜ’nde temiz ve kirli işlemler için ayrı odalar kullanılmalıdır.
• Çöp kovaları el değmeden açılıp kapanabilir özelikte olmalıdır.
• Parenteral solüsyonların hazırlanması için servis içinde, özel bir kabin bulundurulmalıdır.
• YYBÜ’nde izolasyon uygulamaları için ayrı bir bölüm oluşturulmalıdır.
• Tüm yüzeyler kolay temizlenebilir, silinebilir ve dezenfeksiyon işlemlerine dayanıklı olmalıdır.
• Ünite içinde kullanılan cihazlar için ayrı bir alan oluşturulmalıdır.
5. PERSONEL İLE İLGİLİ ÖZELLİKLER
• Yoğun bakım ünitesinde hemşire sayısı, hasta sayısı ile orantılı olmalıdır. Birinci düzey yoğun
bakımda 6-8 hastaya bir hemşire, ikinci düzey yoğun bakımda 3-4 hastaya bir hemşire, üçüncü
düzey yoğun bakımda 1-2 hastaya bir hemşire olacak şekilde düzenlenmelidir. Bu hemşire sayısı
24 saat boyunca sürdürülmelidir.
• Yenidoğana temas etme olasılığı olan her personel sağlık durumundaki değişiklikleri,
rahatsızlıkları ve el yıkamaya engel olabilecek (alçı, el sargısı, atel vb.) durumları ilgili kişilere
bildirmelidir. Gerekiyorsa durumu düzelene kadar ünitede çalışmamalıdır.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ
YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ
ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI
•
•
•
Dok.Kodu
Yayın Tarihi
Revizyon No
Rev.Tarihi
Sayfa No
ENF-T-17
02.04.2012
01
27.03.2013
2/7
Aşağıdaki rahatsızlıkları olan personel hasta ile temas etmemelidir;
 Bulaşıcı hastalıklar
 Üst solunum yolu enfeksiyonları
 Deri abseleri- mukokütanöz enfeksiyonlar
 Herpes virüs enfeksiyonları
 Gastrointestinal enfeksiyonlar
 Eksüdatif cilt lezyonu
YYBÜ’nde görev yapan tüm personelin kızamık, kızamıkçık, kabakulak, hepatit B, hepatit A,
suçiçeği ve polio yönünden aşılı ya da bu hastalıklara karşı bağışık olması gereklidir.
Çalışanlar her yıl influenza aşısı ile aşılanmalıdır.
6. YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNE ZİYARET KURALLARI
• YYBÜ’nde açıkça tanımlanmış ziyaret kuralları olmalıdır. Ziyaretler bebek için risk
oluşturmamalı, bebekler anneleriyle iken annelere gelen ziyaretçiler kısıtlanmalı, belirli bir
zamanda ziyaretçi sayısı sınırlı olmalıdır.
• Ziyaretler hasta bakımını engellememelidir.
• Toplumda solunum yolu enfeksiyonu salgını varsa ziyaretler dikkatli yapılmalıdır.
• Ziyaretçilere ellerini yıkamaları konusunda bilgi ve talimat verilmelidir.
• Ziyaretçiler ziyaret ettiği bebekten başkasıyla temas kurmamalı, hastaların bakımıyla ilgili
gereçlere dokunmamalı ve bulaşabilir bir hastalığı olmamalıdır.
• Annelerin yoğun bakıma alınması yalnız emzirme ile sınırlı tutulmalı, anneler temiz kıyafetler ile
ellerini yıkayıp kuruladıktan sonra bebeğe dokunması konusunda eğitilmelidir.
• YYBÜ’ne giren herkes (röntgen teknisyenleri, konsültan doktorlar ve diğer sağlık personelleri)
bebek ile temas öncesinde mutlaka ellerini yıkamalıdır.
• Annelere görevli hemşireler tarafından el yıkama kuralları öğretilmelidir.
7. UYGULAMALAR
• Her hasta başında alkol bazlı el antiseptiği kullanılmalıdır.
• Personel servise girerken, çıkarken, hastadan hastaya geçerken, yenidoğana dokunmadan önce ve
sonra, çevredeki yüzeylere dokunduktan sonra, mama hazırlamadan önce ve her kirlendiğinde
ellerini uygun şekilde yıkamalıdır.
• Bebekler arasında araç ve sarf malzemeler ortak kullanılmamalıdır.
• Tırnaklar kısa olmalı, yapma tırnak, oje ve cila kullanılmamalı, yüzükler ve kola takılar
takılmamalıdır.
• İzolasyon gerektiren durumlar dışında üniteye girişte ya da hastaların rutin bakım sürecinde özel
önlük kullanılması önerilmez. Belirli bir kontaminasyon riski olan bakım uygulamalarında, tek
kullanımlık önlük giyilmesi ya da işlemden sonra değiştirilmesi önerilir.
• Bebeklere dokunulması en aza indirilmelidir.
• Her küvöze sadece bir bebek yatırılmalıdır.
• Enfekte bebeklerin bakım, temizlik ve tedavisinden tek hemşire sorumlu olmalıdır.
• YYBÜ personelleri (doktor, hemşire, hasta bakıcı ve temizlik personeli) ayrı olmalıdır. Burada
çalışan personel aynı zamanda diğer ünitelerde görevlendirilmemelidir.
• Galoş uygulamasının enfeksiyon kontrolü yönünden bir yararı görülmemiştir. Bu nedenle galoş
kullanımı önerilmemektedir.
• Abse materyali gibi maddelerin laboratuvara gönderilmesi durumunda materyal; kurala göre
alınmalı, hemen özel kaplar ile ağzı kapalı olarak gönderilmelidir.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ
YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ
ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI
Dok.Kodu
Yayın Tarihi
Revizyon No
Rev.Tarihi
Sayfa No
ENF-T-17
02.04.2012
01
27.03.2013
3/7
7.1. YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTELERİNDE ÇEVRESEL YÜZEYLERİN
TEMİZLİĞİ VE DEZENFEKSİYONU
• YYBÜ, yüksek riskli alanlar sınıfına girdiği için temizliğe ek olarak dezenfeksiyon işlemi de
uygulanmalıdır.
• Yüzeyler her gün, bütün alanı kapsayacak şekilde düzenli olarak iki kez, kirlendikçe ve hasta
taburcu olduğunda ıslak paspas kullanılarak su ve deterjanla temizlenir. Temizlikten sonra düşük
düzey bir dezenfektan ile dezenfekte edilmelidir.
• Temizlik işlemleri en temiz alandan, en kirli alana doğru (hasta bölgeleri, hasta bölgesinin
yanındaki alanlar ve daha sonra koridor sırayla) yapılmalıdır.
• Dolapların tezgahları, çalışma yüzeyleri ve benzeri yatay alanlar rutin kullanım esnasında yoğun
kontaminasyona maruz kalabileceği için günde bir kez ve hasta değişiminde temizlik işleminin
ardından dezenfekte edilmelidir.
• Sürterek (ovalayarak) temizlemek kirli yüzeylerdeki mikroorganizmaların fiziksel olarak
uzaklaştırılmasını sağlamak açısından önemlidir.
• Hastadan alınan kan veya diğer örnekler etrafa sıçramışsa, dikkatli bir şekilde temizlenmeli ve
dezenfekte edilmelidir. Dezenfeksiyon işlemi hastane temizliği talimatında belirtildiği şekilde
yapılmalıdır.
• Duvarlar, pencereler, depolama amaçlı kullanılan raf veya benzer kritik olmayan yüzeyler, genel
temizliğin bir parçası olarak, deterjanla düzenli olarak ovalanarak temizlenmelidir. Duvarlar,
perdeler gözle görünür kir ve leke olduğunda deterjanla temizlenmelidir.
• Lavabolar her vardiyada en az bir kez, deterjanla ovularak temizlenmelidir, temizlik gerektiğinde
tekrarlanmalıdır.
• Monitör gibi hassas cihazların temizliği belirlenen bir kişi tarafından yapılmalı ve bu cihazlara
gereksiz temastan kaçınılmalıdır.
• İnşaat veya yenileme onarma çalışmaları esnasında, toz ve yıkıntılar mantar sporları
içerebileceğinden bu esnada yenidoğanlar ayrı bir alana taşınmalıdır.
• Yenidoğanda küvöz ya da yataklara enfeksiyon kaynağı içerebileceği için oyuncaklar
konulmamalıdır.
• YYBÜ’nde kullanılan bilgisayarlar ve klavyeler temiz tutulmalı, her gün bir defa, ayrıca her
kirlendiğinde dezenfekte edilmelidir.
• Fenolik bileşikler, bilirübinemi oluşturacağı için dezenfeksiyon işleminde kullanılmamalıdır.
• Aspirasyon mayi, drenaj mayi ve idrar gibi vücut sıvıları ayrı bir odada, el yıkama amacıyla
kullanılmayan lavaboya boşaltılmalıdır. Tek kullanımlık olmayan kaplar ve sistemin gider kısmı
deterjanlı su ile temizlenip, 1/100 çamaşır suyu ile dezenfekte edilmelidir.
• Bu konu ile ilgili diğer uygulamalar için HASTANE TEMİZLİĞİ TALİMATINA bakınız.
7.2. CİHAZ VE MALZEMELERİN GENEL TEMİZLİĞİ VE DEZENFEKSİYONU
• Hasta bakımı için kullanılan tüm cihaz ve malzemelerin rutin temizliği için bir zaman çizelgesi
olmalıdır. Temizleme sıklığı cihazın tipine ve kontaminasyon potansiyeline bağlıdır.
• Ventilatör ve küvöz gibi cihazlar yeni hasta yatırıldığında temizlenmelidir.
• Ortak kullanım ekipmanı eğer izolasyon odasında kullanılmışsa, hastanın gereksinimi bitimine
kadar bu odada kalmalıdır.
• Stetoskop ve oftalmoskop gibi cihazlar, mezuralar bir hastanın kullanımı için ayrılmalı veya
hastadan hastaya geçerken alkolle dezenfekte edilmelidir.
• İnfüzyon pompaları, monitörler ve intravenöz sıvıların takıldığı uzun aparatlar en az haftada bir
kez ve iki hasta arasında dezenfekte edilmelidir.
• Elektronik termometre propları ve kordonları günlük olarak ve kirlendiğinde %70 alkolle
dezenfekte edilmelidir. Koltuk altı probları her hasta için ayrı olmalıdır.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ
YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ
ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI
•
•
•
•
Dok.Kodu
Yayın Tarihi
Revizyon No
Rev.Tarihi
Sayfa No
ENF-T-17
02.04.2012
01
27.03.2013
4/7
Her hasta için ayrı bir glukometre ayrılması ideal olandır. Eğer ayrılamıyorsa diğer bir hastaya
geçmeden önce dış yüzeyi dezenfekte edilmelidir. Cihaza zarar vermemek için üretici firmanın
önerilerine dikkat edilmelidir.
Tartılar rutin olarak, kirlendiğinde ve hasta kullanımından sonra dezenfekte edilmelidir.
Tek kullanımlık malzemeler hiçbir zaman, kullanım sonrası steril edilerek tekrar
kullanılmamalıdır.
Su kaynaklı mikroorganizmalar için kaynak oluşturabilecek alanlar en aza indirilmelidir.
- Nebülizatör ve nemlendiriciler için steril su kullanılmalıdır.
- Nebülizatör ve nemlendiriciler kullanılmadıkları zaman kuru olarak saklanmalıdır.
- Küvöz içindeki nemlendirme kapları, eğer merkezi nemlendirme yeterli nemlendirme
sağlıyorsa kullanılmamalıdır. Eğer kullanılacaksa her 24 saatte bir boşaltılmalı,
temizlenmeli, kurulanmalı ve doldurulmalıdır.
- Ventilatör tüplerindeki su buharı periyodik olarak boşaltılmalıdır.
7.3. KÜVÖZLERİN TEMİZLİĞİ VE DEZENFEKSİYONU:
• Hasta çıktıktan sonra kullanım sonrasında ve her bebek değişiminde küvözlerin temizlik ve
dezenfeksiyonu sağlanmalıdır.
• Küvözlerin içi ve dışı her gün temizlenmelidir. Ayrıca görünür bir kirlenme olduğunda hemen
temizlenmelidir.
• İçinde bebek varken küvöz içine dezenfeksiyon yapılmaz.
• Bebek uzun süredir izleniyor ise küvöze en az haftada bir dezenfeksiyon işlemi uygulanmalıdır.
Bu süre 1000 gr’dan küçük bebekler için beş günde birdir. Dezenfeksiyon işlemi esnasında
bebek başka bir yere alınarak küvözler dezenfekte edilmelidir.
• Her küvöz için ayrı bir bez kullanılmalıdır. Ayrıca kullanılan bez tüm aşamalarda
değiştirilmelidir.
• Temizlik işlemi küvözün içinden dışına doğru ve yukarıdan aşağıya doğru su ve deterjan ile
silme ve ayrı bir bezle durulama şeklinde olmalıdır.
• Küvözler yoğun bakım alanlarından ayrı bir yerde dezenfekte edilmelidir.
• Dezenfeksiyon işleminde; küvöz elektrik bağlantısından uzaklaştırılıp, temizlik alanına
alınmalıdır, soğuduktan sonra temizlik işlemine geçilmelidir. Küvözün önce ayrılabilir bütün
parçaları çıkarılmalı, yumuşak uçlu fırçalar ile fırçalanarak yıkanmalı ve deterjanla ovularak
temizlenmelidir. Daha sonra durulanmalı ve kurulanmalıdır. Küvözün tüm parçaları dezenfektan
solüsyon ile dezenfekte edilmelidir. Tüm parçalar monte edildikten sonra küvözün tam kuruması
ve havalandırılması gerekir. Tekrar kullanımdan önce küvöz ısıtılır.
• En yoğun kontamine olan bölgeler (küvöz kapakçıkları ve bu kapakçıkları saran yastıkçık ve
kollar) gün içinde en az iki kez dezenfektanla silinmelidir.
• Küvözlerin nemlendirici kapları, haftada bir ya da bebek değişiminde steril edilmeli, steril su ile
doldurulmalıdır. Kullanılmadığında bu kaplar dezenfekte edilerek kuru halde saklanmalıdır.
• Küvöz dezenfeksiyonu dışında fan ve filtre sistemlerinin bakımı ve değişimi, üretici firma
önerilerine göre yapılmalıdır.
7.4. SOLUNUMA YARDIMCI CİHAZLARIN TEMİZLİĞİ VE DEZENFEKSİYONU
• Gözle görülebilir kirlenme veya mekanik fonksiyon bozukluğu olmadığı sürece solunum
devrelerinin belirli aralıklara değiştirilmesine gerek yoktur.
• Ventilatörün dış yüzeyleri, su ve deterjanla temizlenir ve 1/100 çamaşır suyu ile (ekran, panel
gibi hassas yüzeyler tercihen %70’lik alkol ile) dezenfekte edilir.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ
YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ
ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Dok.Kodu
Yayın Tarihi
Revizyon No
Rev.Tarihi
Sayfa No
ENF-T-17
02.04.2012
01
27.03.2013
5/7
Ventilatör devresi tek kullanımlık olmalıdır.
Devre içinde oluşan suyun hastaya gitmemesi için boşaltılması ve bu arada çevreye bulaşmaması
sağlanmalıdır. İşlem sırasında eldiven giyilmelidir.
Nemlendirici kaplarda (humidifier) mutlaka steril su kullanılmalıdır. Bu amaçla steril olmayan
su, serum fizyolojik veya steril olmayan distile su kullanılması uygun değildir.
Nemlendirici kaplardaki (humidifier) sıvı azaldıkça üzerine ekleme yapılmamalı, kaplar
temizlenip dezenfekte edildikten sonra kuruması beklenmeli, kuruduktan sonra tekrar steril su
konulmalıdır.
Yeni hasta için bir önceki hastadan kalan nemlendirici kap (humidifier) kesinlikle
kullanılmamalı, her yeni hasta için temiz ve dezenfekte edilmiş bir nemlendirici kap
kullanılmalıdır.
Nemlendirici filtreler mekanik fonksiyon bozukluğu gelişmediği veya gözle görülebilir kirlenme
olmadığı sürece rutin olarak değiştirilmemelidir.
Oksijen flowmetre kapları içinde steril su kullanılmalıdır. Bu amaçla steril olmayan su, serum
fizyolojik veya steril olmayan distile su kullanılması uygun değildir.
Oksijen flowmetre kaplarındaki su miktarı azaldığında üzerine ekleme yapılmamalı, kaplar
temizlenip dezenfekte edildikten sonra kuruması beklenmeli, kuruduktan sonra tekrar steril su
konulmalıdır.
Yeni bir hasta için bir önceki hastadan kalan oksijen flowmetre kapları kesinlikle
kullanılmamalı, her yeni hasta için temiz ve dezenfekte edilmiş bir flowmetre kabı
kullanılmalıdır.
Gezici oksijen tüpü ile transfer edilen hastalar için oksijen flowmetre kabına su konulmasına
gerek yoktur. Hastanın mutlaka nemlendirilmiş hava alma ihtiyacı var ise kendi flowmetresi ile
transfer edilmelidir.
Nazal oksijen kanülleri ve maskeleri, fonksiyon bozukluğu veya gözle görülebilir kirlenme
durumunda değiştirilmelidir.
Nazal oksijen kanülleri ve maskeleri her hasta için değiştirilmelidir.
Ambuların kullanımı sonrasında sterilizasyon ya da yüksek düzey dezenfeksiyon işlemi
uygulanır.
Her hasta için ayrı aspiratör olmalıdır. Aspirasyon sondaları tek kullanımlık olmalıdır.
Aspiratör kavanozları doldukça veya 24 saatte bir boşaltılıp, önce temizlenmeli ardından
dezenfekte edilmelidir.
Aspirasyon işleminde kullanılan aspirasyon sondası başka alanlara değmemeli, aspirasyon
süresince sekresyonlar özelikle bebeğin gözlerine ve çevreye sıçramamalıdır.
Laringoskopların ‘’blade’’ (kaşık) kısımlarına yüksek düzey dezenfeksiyon işlemi uygulanır.
Bu konu ile ilgili diğer uygulamalar için SAĞLIK HİZMETİ İLE İLİŞKİLİ PNÖMONİNİN
ÖNLENMESİ TALİMATINA bakınız.
7.5. BEBEK BAKIMI İLE İLGİLİ ÖNERİLER
• Bebeklere temas eden çamaşırların yıkanmasında bebeğin cildine zarar vermeyecek deterjanlar
kullanılmalıdır.
• Bebeklerin bezleri değiştirilince hemen ağzı kapalı tıbbi atık torbalarına konulmalı, bebek bez
değişiminden önce eldiven giyilmeli, sonra hemen eldivenleri çıkararak eller yıkanmalıdır.
• Temizlik personeli hastaya dokunmamalı, bebeğin alt temizliği vb. yapmamalıdır.
• Bebek cilt bakımında, sıcak su ve nötral pH’da bir sabun ile silme yeterlidir. Salgın durumunda
dezenfektanlı banyo/silme EKK tarafından önerilen antiseptik ile yapılır.
• Özellikle prematürelerde flaster, oksijen probları cilde zarar verebilir. Antibiyotik içermeyen
topikal pomad kullanılabilir.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ
YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ
ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI
Dok.Kodu
Yayın Tarihi
Revizyon No
Rev.Tarihi
Sayfa No
ENF-T-17
02.04.2012
01
27.03.2013
6/7
7.6. ANNE SÜTÜ SAĞMA ve SAKLAMA
• Anne sütünün, steril biberon veya torba içinde ve kapalı olarak YDYBÜ’sine nakledilmesi
sağlanmalıdır.
• Yenidoğan servisinde yatan bebeğin sütü ailesi tarafından getirildikten sonra ya da hastanede
anne tarafından sağıldıktan sonra servise getirilir ve hemşire tarafından teslim alınır.
• Teslim alınan biberon üstüne bebeğin adı-soyadı, alındığı tarih ve saati yazılarak buzdolabına
koyulur.
• Süt bebeğe verileceği zaman verilecek süt miktarı benmari (içinde su olan bir kap ve suyun içi
ısıtılır) usulü ısıtılıp bebeğe verilir. Geri kalan süt buzdolabında bekletilir.
• Anne sütü oda ısısında 18-22˚C’de 3 saat, buzdolabı rafında 3 gün (72 saat), eski tip karlanan
buzdolaplarının buzluğunda 1 ay ve derin donduruculu buzdolaplarının buzluğunda 3 ay süre ile
bozulmadan saklanabilir.
• Anne sütü alınırken ellerin antiseptikle yıkanması ve sütün steril bir kaba alınması gereklidir.
Eğer pompa kullanılacaksa her uygulamadan sonra sıcak sabunlu su ile tüm pompa yapılarının
yıkanması ve dezenfekte edilmesi önerilir. Mümkünse pompaların ortak kullanılmaması
sağlanılmalıdır.
• Anne sütü antisepsiye özen göstererek özel biberon içine alınmalı ve yenidoğana verilmelidir.
HIV pozitifliği olan, meme ucu HSV lezyonu olan ve meme apsesi olan, ayrıca süte geçen ve
yenidoğana zarar verebilecek ilaç kullanan annelerin sütleri yenidoğana verilmemelidir.
7.7. MAMA HAZIRLAMA
• Mamalar temiz kavanozlarda veya kendi kutularında saklanmalıdır.
• Mama hazırlamada kullanılacak içme suyu kaynatılıp 60ºC’ye kadar soğutulmalıdır.
• Mama paketi açıldıktan sonra üretici firmanın önerdiği süre içinde tüketilmelidir.
• Mamalar hazırlanıp kullanılacaksa; önce eller yıkanmalı, personel ağız ve burnu tam kapatacak
maske takmalıdır.
• Üretici firmanın önerileri doğrultusunda steril biberonlarda steril su ile mama hazırlanır.
• Mamalar nazogastrikten beslenen bebeklerde 4 saatte bir hazırlanmalıdır ve artık mama
dökülmelidir. Besleme enjektörleri 4 saatte değiştirilmelidir.
• Nazogastrik/orogastrik yolla beslenen bebeklerde setler 24 saatte bir değiştirilmelidir.
• Hazır sıvı mama kullanımında açılan mama tek seferde kullanılmalı artan kısım atılmalıdır.
7.8. BİBERONLARIN TEMİZLENMESİ VE STERİLİZASYONU
• Biberonların tercihen cam olması önerilmektedir. Plastik biberonlar üretici firma önerileri ile
veya deforme oldukça yenilenmelidir.
• Kural olarak kullanılan biberonlar temizlenip steril edilmedikçe asla tekrar kullanılmamalıdır.
• Biberon ve emzik uçları steril edilemiyorsa, her hastaya özel ve tek kullanımlık olmalıdır.
• Plastik, cam biberonlar, emzik uçları önce temizlenmeli sonra kaynatılmalı ya da bulaşık
makinesinde 65 ºC’de yıkanmalı, 80 ºC’de kurutulmalıdır.
• Bulaşık makinesi yoksa biberonlar sıcak deterjanlı su ile yıkanır, sıcak su ile durulanır, ardından
temiz bir bez ile kurutulur.
• Sterilizasyon; biberon ve emzik uçları biberon sterilizatöründe veya biberon cam ise emzik
uçlarından ayrı olarak etüvde 180 ºC’de 1 saat steril edilmeli, plastik ise emzik uçları ile birlikte
10 dk kaynatma yöntemi uygulanmalıdır.
• Hazırlanan biberonlar temiz kaplarda saklanmalıdır.
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ
TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ
ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ
YENİDOĞAN YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ
ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI
Dok.Kodu
Yayın Tarihi
Revizyon No
Rev.Tarihi
Sayfa No
ENF-T-17
02.04.2012
01
27.03.2013
7/7
7.9. İNVAZİV GİRİŞİMLER VE İNTRAVENÖZ TEDAVİLER
• Umbilikal kateter steril koşullara uyularak takılır. Cilt antisepsisinde %10 povidon-iyot ve
%70’lik alkol kullanılır. Umbilikal kateter fonksiyon gördüğü sürece maksimum 14 gün
kullanılmalıdır. Umbilikal arter kateteri 5 gün kalabilir.
• İşlem sırasında maksimum bariyer önlemleri ( steril önlük, steril eldiven, maske) alınmalıdır.
• Kateter takılması, kateter bakımı ve damar içi tedavilerinde asepsi kurallarına uyulması gerekir.
• Kateter pansumanı sırasında giriş yerinde akıntı, eritem, ısı artışı gibi enfeksiyon bulguları
araştırılır. Giriş yeri %10 povidon iyot ve %70’lik alkol ile silinerek steril gazlı bez ile kapatılır.
• Damar yolu problemi varsa kateter rutin olarak değiştirilmemelidir. Ancak kateter ilişkili
bakteremi, damar yetersizliği veya tromboz belirtileri varsa kateter çıkarılmalıdır.
• Lipid takılan setler 24 saatte bir değiştirilmelidir.
• Antimikrobiyal dirence ve mantar enfeksiyonuna neden olabileceği için bu bölgelere
antibiyotikli kremler uygulanmamalıdır.
• Ünitede yapılan tüm işlemler kayıt edilmelidir.
• Bu konu ile ilgili diğer uygulamalar için DAMAR İÇİ KATETER ENFEKSİYONLARININ
ÖNLENMESİ TALİMATINA bakınız.