TUSIAD BXL 26 01 15 (1)

2015 / 3
26 Ocak 2015
BU SAYIDA:
AB – TÜRKİYE
AB – ABD
AB – ARAP LİGİ
AB - KAZAKİSTAN
AB KURUMLARI
AKDENİZ İÇİN BİRLİK
DİJİTAL GÜNDEM
TARIM
YATIRIMLAR
KOBİ’LER
YENİLİKÇİLİK
TUSIAD BUSINESSEUROPE ÜYESİDİR
ISTANBUL
ANKARA
BRUSSELS
AVRUPA İŞ DÜNYASI KONFEDERASYONU
[email protected]
[email protected]
[email protected]
BERLIN
[email protected]
PARIS
[email protected]
BEIJING
WASHINGTON DC
[email protected]
[email protected]
www.tusiad.org
13, AVENUE DES GAULOIS B-1040 BRUXELLES
T: +32 2 736 4047
HAZIRLAYANLAR : Dilek İştar Ateş – Dilek Aydın
AB – Türkiye
AB – Arap Ligi
- Avrupa Parlamentosu (AP) Uluslararası Ticaret
Komisyonu Başkanı Bernd Lange Transatlantik
Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP) üzerine verdiği
bir röportajda, Türkiye ve Meksika gibi AB veya ABD
ile arasında serbest ticaret anlaşmaları bulunan
üçüncü ülkelerin TTIP’in kendileri üzerinde
yaratacağı olumsuz etkilere ilişkin endişelerini ele
alan soruyu cevaplandırdı. Lange, bu ülkelerin
çıkarlarının göz önünde bulundurulması ve anlaşma
kapsamına dâhil edilmesi gerektiğini dile getirdi.
- AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek
Temsilcisi ve AB Komisyonu Başkan Yardımcısı
Federica Mogherini ve Arap Devletleri Ligi Genel
Sekreteri Dr. Nabil El Arabi Brüksel’de bir araya
geldi. Toplantıda Suriye ve Irak’taki Daeş tehdidi ve
Orta Doğu Barış Süreci konuları ele alındı.
İnternet bağlantısı için
AB – ABD
- Avrupa Parlamentosu (AP) Uluslararası Ticaret
Komisyonu toplantısında Transatlantik Ticaret ve
Yatırım Ortaklığı’na (TTIP) ilişkin AP önerileri
tartışıldı. Merkez sağ AP üyeleri 18 ay önce başlayan
TTIP müzakerelerine yönelik AP görüşünün daha
olumlu bir yaklaşım benimsemesi ve yeni kırmızı
çizgiler belirlemek yerine, AP’nin taleplerini ele
alması gerektiğini savundular. Oturumda söz alan
milletvekillerinin çoğunluğu yatırımcı - devlet
anlaşmazlıklarının çözümüne ilişkin kuralların, AB ve
ABD’nin kamu yararına düzenleme yapabilme
yetkisini kısıtlamaması gerektiğini vurguladı. Ayrıca
anlaşmanın bağlayıcı bir sürdürülebilir kalkınma
başlığı içermesi birkaç kez dile getirilen konular
arasındaydı.
Önerilerin, Mayıs ayında gerçekleşecek olan
müzakere turunda elde edilen temel sonuçların
değerlendirilmesinden sonra oylamaya sunularak,
kabul edilmesi planlanıyor.
AP Sosyal Demokratlar Grubu üyesi ve Uluslararası
Ticaret Komisyonu Başkanı Bernd Lange yaptığı
konuşmada TTIP anlaşmasının ekonomik aktörlerin
değil, tüm AB vatandaşlarının çıkarlarına uygun
olması için sürecin saydam ve demokratik şekilde
yürütülmesi gerektiğini yineledi. İnternet bağlantısı için
Avrupa Dış Faaliyetler Dairesi ve Arap Devletleri Ligi
arasında işbirliğini artırma amaçlı bir Mutabakat
Zaptı da imzalandı. Görüşme sonrasında bölgesel
barış ve istikrarın sağlanması konusunda iki tarafın
da görüş birliğinde olduğu kaydedildi. Terörle
mücadele, örgütlü suçlarla mücadele ve kriz yönetimi
konularını da kapsayan güvenlik konuları ve siyasi
konular üzerine stratejik diyalogun yanı sıra daha
güçlü bir kültürel diyalogun sürdürülmesi gerektiğinin
önemine vurgu yapıldı. İnternet bağlantısı için
AB - Kazakistan
- Kazakistan ile AB arasında “Geliştirilmiş Ortaklık ve
İşbirliği Anlaşması” için ilk adım 20 Ocak 2015'te
Brüksel'de atıldı. Bu anlaşma ile Kazakistan ve AB
arasında ticaret, hizmet ve yatırım akışının artması
bekleniyor. Anlaşmanın taraflar arasında ekonomi ve
politika alanlarında daha güçlü bir ortaklık
sağlayacak olması, Kazakistan'ın sosyal ve politik
gelişimine katkıda bulunacak.
Kazakistan, AB ile Geliştirilmiş Ortaklık ve İşbirliği
Anlaşması imzalayan ilk Orta Asya ülkesi oldu. Bu
anlaşma 1999'dan beri yürürlükte olan Ortaklık ve
İşbirliği Anlaşması'nın yerine geçecek ve taraflar
arasındaki ilişkiye yeni ve güçlü bir boyut
kazandıracak.
Geçtiğimiz
yıllar
içinde
AB,
Kazakistan'ın en yüksek hacimli ticaret ortağı ve
ülkeye en çok yatırım yapan kaynak ülkeler grubu
haline gelmiş oldu. İnternet bağlantısı için
AB - Vietnam
- AB ile Vietnam arasında 2012’de imzalanan İşbirliği
Anlaşması gereği iki taraf, insan hakları konusunda
diyaloğu geliştirmek amacıyla 19 Ocak 2015
- 2 –
tarihinde Brüksel’de dördüncü kez bir araya geldi.
Toplantıda Vietnam’da son zamanlarda insan hakları
konusunda olumlu gelişmelerin yaşandığına; özellikle
işkence ve kötü muamele gibi insan hakları
ihlallerine ilişkin BM İnsan Hakları Sözleşmesi’ne
uyum ve engelli bireylere yönelik tutum konularında
ilerleme kaydedildiğine dikkat çekildi.
AB’nin üzerinde durduğu diğer konular arasında
inanç, internet, basın ve ifade özgürlüğünün Vietnam
Ceza Yasası’nda ele alınış tutumu ve insan hakları
savunucuları ile cezaevlerindeki mahkumların
koşulları yer aldı. AB, uluslararası standartlara uygun
bir şekilde insan haklarına saygılı ve daha açık bir
toplum yaratma konusunda Vietnam’a desteğini
yineledi. Bununla birlikte Vietnam ceza yasasının
uluslararası normlara uygun şekilde yeniden
düzenlenmesi gerektiği vurgulandı; Vietnam’da ölüm
cezası hükmü verilen mahkum sayısının azalması
gerektiğini ifade edildi. Taraflar arasındaki beşinci
toplantı 2015 yılının sonunda Vietnam’ın Hanoi
kentinde gerçekleştirilecek. İnternet bağlantısı için
AB Kurumları
- AB üye ülkelerinin Dışişleri Bakanları’nın bir araya
geldiği Dışişleri Konseyi 19 Ocak tarihinde toplandı.
Toplantıya AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek
Temsilcisi ve AB Komisyonu Başkan Yardımcısı
Federica Mogherini Başkanlık etti. Tartışmanın
odaklandığı ana gündem maddeleri ve alınan
kararlar aşağıda yer almaktadır:
Terörle mücadele: Bu alanda AB genelinde
benimsenecek politika ve uygulamaların çeşitli
seviyelerde
yürütülmesi
gerekmektedir.
Güvenlik boyutunda, üye ülkeler arasında ve
ortak ülkelerle bilgi ve iyi uygulama paylaşımının
güçlendirilmesi, Arap ülkeleri ve Akdeniz
ülkeleriyle terörle mücadele alanında işbirliğinin
pekiştirilmesi ve mevcut çatışma ve krizlere
yönelik çalışmaların artırılması öngörülmektedir.
Aynı şekilde Afrika ve Asya ülkeleriyle de
işbirliği içinde olunmalıdır. Güvenlik konusunda
diğer bir nokta yolcu isim kayıtları (PNR)
konusudur. Avrupa Parlamentosu bu alanda
- 3 –
çalışma yürütmeye davet edilmektedir. Ek
olarak terörün finansmanı ile mücadeleye
yönelik daha fazla çalışma gerçekleştirilmelidir.
Daeş başta olmak üzere terörün finansmanına
yönelik AB, ABD, Kanada, Avustralya, Japonya,
Norveç, İsviçre, İzlanda ve Birleşmiş Milletler
uzmanlarının
katılacağı
bir
toplantı
düzenlenecektir. Dışişleri Konseyi Şubat
toplantısında, 12 Şubat’ta AB üye ülkeleri
liderlerinin bir araya geleceği AB Zirvesi’nde
sunulmak üzere Dışişleri Konseyi’nin terörle
mücadele
alanında
somut
önerileri
tamamlanacaktır.
Rusya: Ukrayna krizinin barışçıl yöntemlerle
çözülmesi
için
diplomatik
çabaların
pekiştirilmesi gerekliliği konusunda görüş
birliğine varılmıştır. Rusya ile yürütülen küresel
ve bölgesel konulara ilişkin siyasi diyalog
sürdürülecektir. İran nükleer görüşmeleri, Orta
Doğu Barış Süreci veya Afganistan ve Libya gibi
bölgesel krizlere cevap geliştirilmesi için Rusya
ile siyasi diyalogun sürdürülmesi tarafların
çıkarına olacaktır. Enerji gibi sınırlı sayıda
alanda ve teknik seviyede yürütülebilecek olan
sektörel
diyalog
olasılıkları
önümüzdeki
dönemde değerlendirilecektir. Bu konu Mart
ayında gerçekleşecek AB Zirvesi’nden önce
yeniden değerlendirilecektir.
İklim değişikliği diplomasisi: AB Komisyonu’nun
2015 iklim diplomasisi eylem planının sunumu
gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda Aralık 2015’te
gerçekleşecek Paris iklim konferansına hazırlık
amacıyla üçüncü ülkelerle gerçekleştirilmesi
planlanan temaslar ele alınmıştır. Paris
konferansının hedefi küresel ısınmanın 2 C°’nin
altında tutulmasına ilişkin uluslararası düzeyde
yasal
bağlayıcılığı
olan
bir
anlaşma
gerçekleştirilmesidir. Dışişleri Bakanları AB
Komisyonu tarafından önerilen üçüncü ülkelere
yönelik çalışmaları ve üye ülkeler arasında
öngörülen
eşgüdüm
çalışmalarını
desteklemektedir.
Yüksek Temsilci toplantıdan sonra yaptığı basın
açıklamasında terörle mücadele alanında ortak bir
tehdide karşı ortak çalışma yürütülmesi gerektiği
konusunda mutabakat olduğunu ve bu sebeple
önümüzdeki dönemde çok daha etkili çalışmalar
yürütüleceğini dile getirdi. Ayrıca önümüzdeki
dönemde Afrika ve Afrika’da teröre ilişkin daha fazla
çalışma yürütülmesi gerektiği vurgulandı. AB’nin
terör kurbanlarına yönelik çifte standart uyguladığına
yönelik mevcut yanlış algının değiştirilmesi gerektiği
de kaydedildi. Mogherini terörün ve terör
saldırılarının ilk kurbanlarının Müslüman ve Arap
ülkeleri olduğunun bilincinde olduklarını dile getirdi.
Bu alanda ilerleme sağlanması için Arapça konuşan
toplumlarla iletişim geliştirilmesi gereğine dikkat
çekti. Bu amaçla da AB kurumların Arapça dil
kapasitesinin geliştirilmesi gerektiğini belirtti. Böylece
AB politikalarının Arapça konuşan topluluklara daha
iyi anlatılabilmesinin yanı sıra bu topluluklardan gelen
mesajların da daha iyi anlaşılabileceğine dikkat çekti.
AB – Rusya ilişkileri ile ilgili olarak Mogherini küresel
krize yönelik diyalogun devam ettirilmesi kararının
Rusya ile AB arasındaki ilişkilerin değişeceği
yönünde algılanmaması gerektiğini vurguladı. Bu
yönde bir değişimin ancak Minks’de tüm tarafların
üzerinde uzlaşıya vardığı anlaşma şartlarının
uygulanması halinde gerçekleşebileceğini söyledi.
İnternet bağlantısı için
Akdeniz İçin Birlik
- Akdeniz İçin Birlik sekretaryası ve Avrupa
Ekonomik ve Sosyal Komitesi, istihdam, kadınların
sosyo-ekonomik
konumunun
güçlenmesi,
girişimcilik, sosyal ekonomi, gıda güvenliği ve iklim
değişikliği gibi alanlarda çalışmak ve Akdeniz’de
bölgesel işbirliği geliştirmek amacıyla bir mutabakat
belgesi imzaladı. Paris’teki trajik terör olayının da
ortaya koyduğu gibi; ülkeler arası diyalog ve
işbirliğinin
hayati
önem
taşıdığı
günümüz
koşullarında imzalanan bu anlaşma, ilişkilerin
güçlendirilmesi açısından stratejik bir önem taşıyor.
İki kurumun düzenli olarak bir araya gelmesini,
karşılıklı bilgi aktarımı yapılmasını ve bölgesel
etkinliklerde daha etkin roller üstlenilmesini öngören
anlaşma aynı zamanda sivil toplum ortaklarının
Akdeniz’deki
bölgesel
sorunlarda
etkin
rol
- 4 –
oynamasını sağlamayı da amaçlıyor. Akdeniz’in
güney ve kuzeyindeki ülkeler arasındaki bağları
güçlendirme yönünde ortak hedefe sahip olan bu iki
kurum, daha kapsamlı bir bölgesel çalışma için
işbirliği yapmayı amaçlıyor. Öncelikli eylem alanları
arasında;
Özellikle gençler için istihdam yaratma hedefli
(Med4Jobs) çalışmalar,
Kadının sosyal ve ekonomik konumunun
güçlendirilmesi (Mayıs 2015’te düzenlenecek
olan konferans),
Girişimciliğin teşvik edilmesi,
Sosyal ekonominin desteklenmesi,
Gıda güvenliğinin geliştirilmesi,
İklim değişikliğinin önlenmesi yer alıyor. İnternet
bağlantısı için
Dijital Gündem
- Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesi (AESK) AB
Komisyonu’nun talebi üzerine oluşturduğu “veri
temelli ekonomi” hakkında görüşünü 21 Ocak
tarihinde kabul etti. Avrupa Ekonomik ve Sosyal
Komitesi, AB Komisyonu’na dijital ekonomi
konusunda strateji belirlenmesi çağrısında bulundu.
"Veri temelli ekonomi" veya "dijital ekonomi" AB üye
ülkeleri için stratejik öneme sahip bir alan olarak
tanımlanıyor. Dijital verilerin yenilikçi alanlarda
kullanımlarının AB´de verimliliğin artması için önemli
bir kaynak oluşturacağı belirtiliyor.
AESK, AB Komisyonu tarafından hazırlanan ve veri
temelli AB ekonomisi oluşturulması gerektiğini ifade
eden bildirge kapsamında, ilgili dönüşümün
sağlanması için gerekli stratejinin açık bir şekilde ele
alınmadığını
vurguluyor.
Ayrıca,
“Connecting
Europe” yani tüm Avrupa’yı internet ağı içerisine
alma hedefiyle oluşturulan program kapsamında
dijital altyapıların finansmanına ayrılan fonun
azaltılması olumsuz olarak değerlendiriliyor. Öte
yandan AB Komisyonu Başkanı Juncker tarafından
sunulan Yatırım Planı kapsamında sağlanması
hedeflenen ek finansmanın dijital altyapıları da
içeren alanlara ayrılması kararının doğru yönde bir
politika olduğu belirtiliyor.
Tahminlerine göre 2020 yılına kadar meslek
alanlarının %80’i dijital bilgi ve beceri gerektirecek.
Bu sebeple AESK, hem yeni meslek alanlarında hem
de diğer sektörlerde çalışanların dijital becerilerinin
geliştirilmesi için gerekli eğitim olanaklarının
yaratılması gerektiğini vurguluyor. İnternet bağlantısı
için
Tarım
Avrupa
Parlamentosu,
GDO
(genetiği
değiştirilmiş organizmalar) tarımının kısıtlanması ya
da serbest bırakılması yönünde alınacak kararın, AB
üye ülkelerine bırakılmasını; bir başka deyişle üye
ülkelerin GOD tarımına ilişkin kararı kendi ulusal
sınırları içinde verebilmesine ilişkin yasayı onayladı.
Yasa 159 “hayır” ve 58 çekimser oya karşı 480 “evet”
oyuyla kabul edildi. Karara göre GDO tarımına ilişkin
AB düzeyinde bir düzenleme bulunması halinde bile
üye ülkeler bu düzenlemeden bağımsız bir şekilde
kendi ulusal sınırları içinde geçerli olmak üzere
başka yönde bir karar alabilecek.
2010’da tartışmaya sunulan ancak dört yıldır üye
ülkelerin anlaşmazlığı sebebiyle askıya alınan ve
GDO’lu ürünlerin tarımının sınırlandırılması ve
yasaklanmasını öngören yasa tasarısı Avrupa
Parlamentosu’nda onaylandı. Yeni yasaya göre üye
ülkeler GDO’lu ürünleri, AB seviyesinde izin verilmiş
olsa bile; çevre politikaları kapsamında kısıtlama ve
yasaklama yetkisine sahip hale geldi. Yeni yasanın
2015 bahar aylarından itibaren uygulamaya geçmesi
bekleniyor. GDO tarımının demokratik sürecinin
güçlendirilmesi
ve
araştırmaların
bağımsızlaştırılması konusunda Komisyon Başkanı
Jean Claude Juncker’in aktif rol alması bekleniyor.
izin veriliyor. AB Komisyonu tarafından ilk aşamada
onay verilmiş olmasına karşın GDO “Amflora”
patatesinin üretim izini mahkeme kararı ile
kaldırılmıştı. İnternet bağlantısı için
Yatırımlar
- AB Komisyonu ve Avrupa Yatırım Bankası “ficompass” olarak adlandırılan Avrupa Yapısal ve
Yatırım Fonları kapsamındaki finansal araçlar
üzerine yeni bir danışma hizmeti oluşturuyor. Bu
hizmet, önümüzdeki beş sene içerisinde 315 €’luk ek
yatırım sağlamayı hedefleyen Yatırım Planı
kapsamında öngörülen danışma merkezinin önemli
bir
parçası.
Yatırım
Planı’nın
kamuoyuna
duyurulmasından 50 gün sonra Stratejik Yatırımlar
için Avrupa Fonu üzerine yasa tasarısı Avrupa
Parlamentosu’na sunulmuştu. Fi-compass ise
Yatırım Planı’nın ikinci ayağını oluşturan çalışmalar
arasında yer alıyor. Bu kapsamda kamu ve özel
sektörün yatırımlar konusunda ihtiyaç duyduğu her
türlü teknik, mali desteğin ve yatırımcıların ihtiyaç
duyduğu saydamlığın sağlanması hedefleniyor. 2015
içerisinde tüm uygun projeleri içeren bir liste
yayımlanacak.
Yatırım Planı kapsamında 2014-2020 arasında
finansal araçların kullanımının iki katına çıkarılması
hedefi benimsendi. Fi-compass, bu hedefe
ulaşılması için söz konusu araçlar ile çalışan tüm
paydaşların donanımını artırma amacını taşıyor.
Finansal araçlar arasında krediler, garantiler, hisse
senedi, girişim sermayesi ve diğer risk taşıma
araçları sıralanıyor.
Fi-compass online platformu 19 – 20 Ocak
tarihlerinde gerçekleştirilen üst düzey konferansta
açıldı. Fi-compass bağlantısı için
KOBİ’ler
Üye ülkeler GDO tarım ürünlerinin üretilmesini şehir
ve ülke planlama gereklilikleri, sosyo-ekonomik
etkiler, GDO’lu içeriklerin başka ürünler içerisinde yer
almasını önleme ya da başka ürün ve tarım politikası
hedefleri
doğrultusunda
yasaklayabilecekler.
Hâlihazırda AB’de sadece MON810’un üretilmesine
- 5 –
- Avrupa Yatırım Bankası, “Skills and Jobs –
Investing for Youth” (Beceriler ve İşler – Gençlik için
Yatırım) adlı program kapsamında işbirliği içinde
olduğu Slovak Garanti ve Kalkınma Bankası’na 15
milyon € tutarında borç verdi. Daha önceki iki
ödenekle birlikte toplam 80 milyon € yardım yapılan
Slovak Garanti ve Kalkınma Bankası, proje dâhilinde
küçük ve orta ölçekli işletmeleri finanse ederek
ekonomik kalkınmaya destek olmayı ve üçte biri işsiz
olan 25 yaş altı Slovak gençlerine istihdam
sağlamayı amaçlıyor. İnternet bağlantısı için
Yenilikçilik
- AB'nin resmi istatistik kurumu Eurostat tarafından
yürütülen
Yenilikçilik
Anketi'ne
göre
AB'de
gerçekleştirilen yenilikçi girişimlerin payı 2010-2012
yılları arasında %50'nin altına düştü. Organizasyon
ve pazarlama alanındaki yenilikçilik faaliyetleri, ürün
ve süreç alanındakilerin üzerinde seyretti.
BRÜKSEL’DE GELECEK AY
AB Kurumları
26 Ocak, Eurogroup Toplantısı
26 Ocak, Tarım ve Balıkçılık Konseyi
27 Ocak, Ekonomik ve Mali İşler Konseyi
28 Ocak, Avrupa Parlamentosu Genel Kurul
Toplantısı
Konferanslar
28
Ocak,
www.theepc.eu
2006-2008 yılları arasında yenilikçi girişimcilerin
oranı %51,8 olarak kaydedilirken, 2008-2010
döneminde %52,8 ile en yüksek seviyesine ulaştı. Bu
oran 2010-2012 döneminde ise %48,9’a düştü. Bu
oranlar AB ülkelerinin çoğunda benzer şekilde
seyretmekte.
Rapora göre yenilikçilik faaliyetlerinin %27,5'i
organizasyon, %24,3'ü pazarlama, %23,7'si ürün
alanında, %21,4'ü ise süreçlere odaklandı. Eurostat
anketinin sonuçlarına göre, 2010-2012 yılları
arasında, oransal olarak en fazla yenilikçi girişimci
şirkete sahip olan ülkeler Almanya (%66,9) ve
Lüksemburg (%66,1) oldu. Bu dönemde en düşük
faaliyeti Romanya (%20,7) ve Polonya (%23,0)
gösterdi. 2006-2008 dönemi ile karşılaştırıldığında,
2010-2012 periyodunda yenilikçi girişim payında en
fazla düşüş yaşayan ülkeler ise Kıbrıs (%14 düşüş)
ve Almanya (%13 düşüş) oldu. İnternet bağlantısı için
***
- 6 –
“Brussels
Think-tank
Dialogue”,