Untitled

Montréal, Kanada
Rio Tinto Alcan Gözlemevi
Rio Tinto Alcan Planetarium
ENGLISH SUMMARY ON PAGE 104
Projedeki temel tasarım hedefi, yıldızları gözleme deneyimini
doğa ile ilişkilendirmek...
Mimari Tasarım
Cardin Ramirez
Julien + Ædifica
Strüktür Mühendisliği
SNC Lavalin
İşveren
Espace por la vie
Multimedya
Go Multimedia
Peyzaj Mimarlığı
Fauteux et associés
Mekanik ve Elektrik
Tesisatı
Dupras Ledoux
Bina Yönetmeliği
Danışmanı
Sylvie Destroismaisons
Bina Kabuğu Danışmanı
Patenaude Trempe
Erişilebilirlik
Société Logique
LEED Danışmanı
EXP
Ödül
Müze ve İç Mekânda
Ahşap Kullanımı
dalında Grands Prix du
Design 2013
Fotoğraflar/Photos:
Stéphane Brügger
Yaz› ve foto€raflar
Cardin Ramirez Julien
+ Ædifica taraf›ndan
YAPI Dergisi için özel
olarak gönderilmifltir.
96
YAPI 393 AĞUSTOS 2014
» Montréal’deki Rio Tinto Alcan Gözlemevi, Cardin Ramirez
Julien ve Ædifica tarafından oluşturulan mimarlık ve tasarım
konsorsiyumunun kazandığı uluslararası mimarlık yarışması
sonucu inşa edildi. Ekibin yarışmayı kazanan önerisi, 60
katılımcı arasından öne çıkmış.
Seçilen alan, kentsel nitelikleri ve Quebec’in geçmişindeki
önemli dönemleri vurgulayan Olimpik Stadyum ve Biodome
gibi tarihi simge yapıları bakımından eşsiz. Bu olağanüstü
çevreye uyum sağlayan yeni gözlemevi, alana yeşil bir
dokunuşta bulunurken onu çevreleyen mimarlığa temiz bir
görüş hattı sunuyor.
Proje, göğe doğru açılan manzara sayesinde doğayla özel
bir ilişki kuruyor. Bir çok insanın gece gökyüzünün farkına,
ancak şehrin dışında bir ormandaki açıklıkta ya da bir gölün
kenarı gibi doğal ortamlarda farkına vardığı düşünülürse
projenin doğayla temas duygusu yaratması çok önemli. Böyle
durumlarda, gözler gökyüzünde ne kadar uzun süre kalırsa
yıldızlar da daha belirgin olmaya başlar ve deneyim daha
büyülü bir hal alır. Bu nedenle, yıldızları gözleme deneyimini
doğa ile ilişkilendirmek temel tasarım hedefiydi.
Tasarımcılar, kullanıcıları, alana sıklıkla gelmelerine ve alanı
kendi mekânları haline getirmelerine teşvik etmek için bir dizi
açık alan yaratmışlar.
Gökyüzüne yönelmiş iki adet oldukça büyük kesik koni,
evreni tarayan teleskoplar gibi alana ilgiyi çekiyor ve yapıya
güçlü bir görsel kimlik kazandırırken onu Olimpik Park’taki
öteki strüktürlerin arasında oldukça ayırt edilebilir kılıyor.
İşlevsel anlamda, gözlemevi üç kata ayrılıyor. İlk katta,
Biodome ve mekanik alanlar bulunuyor. İkinci katta (giriş katı)
kamusal alanlar ve iki “Star Theatre” (Yıldız Tiyatrosu), üçüncü
kattaysa bürolar yer alıyor.
İki koninin altında iki yarım küre yer alıyor, her biri
olağanüstü bir salona evsahipliği yapıyor. Son teknoloji sahne
elemanlarıyla donatılmış salonların her biri kendi alanında
benzersiz ve tümüyle sürükleyici bir deneyim sunuyor.
Formları, salonları gökyüzünün sunumu için mükemmel
araçlar haline getiriyor. Sürükleyici deneyimi artırmak için
“Kaos Salonu”nun (sabit koltukları olmayan multimedya
salonu) yarımküresi aşağıya doğru genişletilmiş. Samanyolu’nu
YAPI 393 AĞUSTOS 2014
97
izleyebilmek için, sabit koltukları olan “Astronomi
Salonu”nun zemini 50 cm yükseltilmiş, böylelikle ufuk
çizgisinin kaybolması sağlanmış.
İnsanların yıldızlı gökyüzünü ilk keşfettiklerinde
muhtemelen ormanda oldukları fikrinden hareketle ahşap
kullanımı, büyük bir metafor ve tasarımda yaşamsal bir
unsur haline geliyor. “Samanyolu Salonu”nu süsleyen ahşap
malzeme, Satürn ve Jüpiter gibi gezegenlerin yüzeyini
çağrıştırırken aynı anda şiirsel bir duygu hissettiriyor.
Yapının, erişilebilir yeşil çatı özelliğiyle ziyaretçiler doğal
bir tepeye ya da yükseltiye çok benzeyen ve yakın çevresinin
manzarasını sunan bir yeşil alanın tadını çıkarabiliyorlar.
Ziyaretçiler ana girişten geçtikleri anda yüksek derecede
doğal ışığı farkediyorlar. Salonlara yaklaştıkça, ışık düzeyi
de gözün yavaş yavaş loşluğa ve şov için gerekli olan nihai
karanlığa uyumuna izin verecek şekilde azalıyor.
Havalandırma ve ortamın hava kalitesi de mimarinin
insan deneyimine daha uygun bir hale dönüştürülmesi
genel yaklaşımını yansıtıyor. Baca etkisi sayesinde, hibrit
havalandırma sistemi, iç mekândaki hava kalitesini artırırken
klimalara olan gereksinimi azaltıyor. Otomatik pencere ve
panjurlar, hava koşulları uygun olduğunda mekanik yollara
başvurmak zorunda kalmadan temiz havayı içeri alan ve
gece boyunca havayı temizleyen enerji-verimliliği yüksek bir
merkezi sistem ile etkinleştiriliyor.
Bu bölge, yaşamın anlamına adanmış dört enstitüyü
bir araya getiriyor: Botanik bahçesi, İnsektaryum (böcek
inceleme ve koruma alanı), Biodome ve Rio Tinto Alcan
Gözlemevi bir araya gelerek Quebec’in bilgi birikimini,
yaratıcılığını ve yenilikçi anlayışını yansıtan eşsiz bir konum
oluşturuyor
.
İngilizceden çeviren: Sercan Altan
98
YAPI 393 AĞUSTOS 2014
YAPI 393 AĞUSTOS 2014
99
Vaziyet Planı Site Plan
1 Planetaryum Planetarium
2 Olimpiyat Stadı
Olympic Stadium
3 Biodome
4 Pierre Charbonneau Merkezi
Pierre Charbonneau Centre
5 Maurice Richard Arena
6 Saputo Stadı Saputo Stadium
7 Kopernic Anıtı Copernic Statue
1 Grup Biletleri Group Tickets
2 Resepsiyon Reception
3 Vestiyer Cloakroom
4 Koridor Corridor
5 Yemek Salonu Dining
6 Animasyon Canlandırma
Salonu Animation Hall
7 Kulüp Odası Club
8 Güvenli Alanlar Sistem Odası
(SAPM) Odası Sapm Hall
9 Vestiyer Cloakroom
10 Elektronik Atölyesi
Electric Atelier
11 Mal Kabul Alanı
Delivery Area
12 Depo Storage
13 Biodome Deposu
Biodome Storage
14 Makine Odası
Mechanic Room
15 Biodome
16 Otopark Parking
17 Vainqueur’e Giriş
Access Vainqueur
18 İç Avlu Inner Courtyard
Birinci Kat Planı First Floor Plan
100
YAPI 393 AĞUSTOS 2014
1 Bekleme Alanı Waiting Area
2 Multimedya Tiyatrosu
Multimedia Theatre
3 Astronomi Tiyatrosu
Astronomy Theatre
4 Sergi Alanı Exhibition Area
5 Gişe Ticket Office
6 Büro Office
7 Depo Storage
8 Fuaye Foyer
9 Restoran Restaurant
10 Servis Service
11 Mağaza Shop
12 Catering Caterer
13 Loca Loge
14 Koridor Corridor
15 Bilgilendirme Salonu
Information Hall
16 Meteorik Labaratuvar
Meteoric Laboratory
17 Otopark Parking
18 Otoparka Giriş
Access To Carpark
19 Güneş Saati Sundial
20 İç Avlu Inner Courtyard
İkinci Kat Planı Second Floor Plan
1 Eğitim Alanı Education
2 Depo Storage
3 Depo Storage
4 Toplantı Salonu Meeting Room
5 Büro Office
6 Depo Storage
7 Server Odası Server Room
8 Multimedya Odası
Multimedia Hall
9 Kitaplık Library
10 Personel Odası Staff Area
11 Bekleme Alanı Waiting Area
12 Erişilemeyen Yeşil Çatı
Non Accessable Green Roof
13 Yaya Geçidi Crosswalk
14 Erişilebilen Yeşil Çatı
Accessable Green Roof
Üçüncü Kat Planı Third Floor Plan
YAPI 393 AĞUSTOS 2014
101
A-A Kesiti Section A-A
1 Biodome Girişi Access Biodome
2 Sergi Salonu Exhibition Hall
3 Multimedya Tiyatrosu Multimedia Theatre
4 Ana Giriş Main Entry
5 Resepsiyon Reception
6 Depo Storage
B-B Kesiti Section B-B
C-C Kesiti Section C-C
1 Astronomi Tiyatrosu Astronomy Theatre
2 Multimedya Tiyatrosu Multimedia Theatre
3 Uygulama Alanı Application Domain
4 Sergi Girişi Access To Exhibition
5 Makine Odası Mechanic Room
6 Depo Storage
7 Çıkış Exit
8 Salon Hall
9 İç Avlu Inner Courtyard
10 Makine Odası Mechanic Room
11 Restoran Restaurant
102
YAPI 393 AĞUSTOS 2014
YAPI 393 AĞUSTOS 2014
103
Rio Tinto Alcan
Planetarium
Montréal, Canada
» A new flagship institution in Montréal, the
Rio Tinto Alcan Planetarium follows on an
international architecture competition won
by architecture and design consortium Cardin
Ramirez Julien + Ædifica. Their winning proposal
stood out from those of some 60 candidates for the
quality and imagination of its concept.
The chosen site is unique in terms of both its urban
qualities and its historical landmarks like the
Olympic Stadium and the Biodôme, which attest to
significant chapters in Québec’s past. Respectfully
integrated into this exceptional setting, the
new planetarium offers clear sightlines to the
surrounding architecture while adding a touch of
greenery to a site otherwise dominated by mineral
elements.
The project sets the stage for a special relationship
with nature through views that open up toward
the skies as well as toward new plantings and
landforms. Creating a sense of contact with nature
is crucial, given that many people first become
aware of the night sky outside the city in natural
settings like a forest clearing or the edge of a lake.
In such settings, the longer the eye rests on the
heavens, the more the stars are revealed and the
more magical the experience becomes. Accordingly,
linking the experience of stargazing to nature was
a key concern.
To encourage users to frequent the site and make it
their own-one of the project’s main objectives-the
designers created a range of human-scale outdoor
environments.
Two enormous truncated cones pointing skyward,
evoking telescopes scanning the universe, call
attention to the site and give it a strong visual
identity, making it clearly identifiable in the
Olympic Park and among neighbouring structures.
In terms of functionality, the planetarium is
divided into three levels. The first, dedicated to
groups, links to the Biodôme and mechanical areas.
The second (ground floor) is given over to public
spaces and the two Star Theatres, while the third
houses office space.
Beneath the two cones are two half-spheres, each
one housing a spectacular theatre. Equipped with
the latest in stage equipment technology, each
theatre is unique in its genre and offers a fully
immersive experience. Their shape makes them
the perfect vehicles for presenting the sky. To
enhance the immersive experience, the hemisphere
of the Chaos Theatre (a multimedia theatre with
no fixed seating) was extended downwards, with
all elements integrated into an architectural casing
that provides the room’s sole absorptive surfaces.
For the Milky Way, an astronomical theatre
with fixed seats, the central floor was raised 50
centimetres, which serves to lower the horizon and
make it “disappear”
.
104
YAPI 393 AĞUSTOS 2014