Ergonomik İşyeri Araçları

ERGONOMĐK
ĐŞ ARAÇLARI
ve
ALETLERĐ
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
1
Đş Araçlarının Đnsana Uyumu
1.
1.1
1.1.1
1.1.2
1.2.
2.
2.1
2.1.1
2.1.2
2.2.
El ile yönetilen iş aletleri
Kas kuvveti ile çalıştırılanlar
Tek bacaklılar: Bıçak, çekiç, tornavida v.b.
Đki bacaklılar: Kerpeten, pense, makas v.b.
Yardımcı enerjiyle çalıştırılanlar: El matkabı, motorlu testere
Kumanda elemanları
El ile kumanda
Lövye, manivela kolu, anahtar, el kolu, direksiyon, şalter, düğme,
klavye gibi kuvvet uygulama elemanları
Joystick, reosta sürgüsü, döner reosta gibi sensomotorik kumanda
elemanları
Ayakla kumanda : Pedal, ayak şalteri, manivela kolu
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
2
Tutma yeri konstrüksiyonlarında şu
hususlara dikkat etmek gerekir
•
•
•
•
•
•
•
Sapın el tarafından temas edilmeyen kısmı ile temas edilen kısmı
yaklaşık aynı büyüklükte olmalıdır.
Uygulanacak kuvvet ne kadar çoksa, elin sapı kavrama alanı da o
kadar büyük olmalıdır.
Sapın ele uyumu, hareket serbestliğini etkilememelidir.
Hareket serbestliği ile kuvvet iletim olasılığı arasında optimum nokta
bulunmalıdır.
Sap malzemesi hafif olmalıdır, aksi taktirde çabuk yorulunur.
Sap malzemesi korozyona dayanıklı olmalıdır.
Sap malzemesinin ısı iletim katsayısının düşük olması çoğu zaman
yararlıdır.
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
3
1
Bilgisayar klavyesinde elin yanlış ve doğru
konumları
Pnömatik asfalt delici tabancada tutamak
konstrüksiyonları
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
4
Farklı direksiyon sapları
Çalışma asmalarındaki çekmece
sapları da bilek ekleminde
herhangi bir eğilme
oluşmayacak şekilde
çekmeceye yerleştirilmelidir
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
5
Pensenin, kargaburnunun bacakları 400
eğik olursa el daha rahat sıkacaktır
Lehim havyası da L şeklinde yapılırsa eli
bükmeden tutmak mümkün olacaktır.
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
6
2
Döndürme ekseni kol ekseni ile çakışmayacak şekilde el aleti tutulursa kol çabuk ve çok yorulur
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
7
Silindirik kaptan su boşaltma işinde kol eksenine dik sapı 900 yana döndürmek en
rahat hareketi sağlar
Su bataryasında zor
ve kolay kumanda
olanakları
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
8
El matkabında işlem ekseni ve kol kuvveti eksenleri çakışırsa verim yüksek, yorulma az
olacaktır
Tezgahta kumanda kolunun sıfır
konumunun dikey konum olması
kol kaslarını daha az yoracaktır
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
9
3
Sağa sola harekette kolu
yanlış ve doğru konuma
zorlayan sap
konstrüksiyonları
Çekme kuvvetini kuvvet bağı
ile değil de şekil bağı
üzerinden uygulamak çok
daha kolaydır
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
10
Tornavida
Tornavida ile çalışılırken el hem cıvata ekseni yönünde bir bası kuvveti, hem kavradığı cıvata
tutamağı üzerinden dönme momenti uygulamak zorundadır.
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
11
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
12
4
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
13
Kullanım
yeri
Demir
alaşımları
Hematit
Fe2O3
Kum, balçık,
toprak
(ıslak)
Bazalt taşı
Kum,
balçık,
toprak
(kuru)
Taş kömür,
linyit
Kok
daN/m3
3700
2500
2000
1800
1500
800
400
5
7
9
9
12
18
20
Kürek
Şekli
Kürek
alanı
dm2
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
14
MAK4091 Ergonomi
15
Teleskopik saplı kürek ve tırmık
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
5
Saç Keskisi Đçin Önerilen Boyutlar
Sapı Đzole Edilmiş Tel ve Elektrik
Kablosu Keskisi
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
16
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
17
Çevirme kolu
yarıçapı
Dönme momenti
[Nm]
5 Nm de döndürme hızı
[dev/saniye]
<7,5cm
<10cm
<20cm
<30cm
Çok küçük
4Nm
12Nm
15Nm
3,5
25
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
Kola uygulanan
kuvvet
<25 N
<50 N
18
6
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
19
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
20
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
21
7
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
22
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
23
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
24
8
Arttırılmış ergonomi
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
25
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
26
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
27
9
GENĐŞ VE ERGONOMĐK DĐKĐŞ ALANI … Singer COSMO
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
28
Ergonomik olarak ele iyi oturan
Ergonomik Tasarım
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
29
Ergonomik kalem mouse
Bu mouse da ekranda görünen imleç şeklinde tasarlanmış.
Pek ergonomik görünmese de oldukça zarif bir tasarımı bulunan
mouse'da 800dpi optik sensör bulunmakta.
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
30
10
Ergonomik tahta sapıyla az zahmetle …
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
31
Yüksek emme ve basma verimi
Sisteme kolay bağlanabilme ve sökülme
özelliği
Yüksek sızdırmazlık sağlayan mekanik
keçe
Ergonomik kullanımlı
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
32
Ergonomik ve el yakmayan …
Estetik görünüm, ergonomik tasarım
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
33
11
Ergonomik ve el yakmayan mavi
Ergonomik çalıştırma düğmesi
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
34
Cep telefonlarının bu şekilde daha
ergonomik olduğunu keşfeden firmalar,
ekranları aşağıda olan telefonları piyasaya
sürmeye hazırlanıyorlar.
Bu tür telefonların avantajları kısaca şöyle:
1. Tuş takımına kolay erişim ve kavrama
üstünlüğü,
2. Yapılan testlere göre daha hızlı
kullanım,
3. Ekranın el içinde olmasından dolayı,
daha iyi görüntü..
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
35
Çok fonksiyonlu ergonomik koltuk
çok ergonomik bir gamepad
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
36
12
Tasarımının yanı sıra ergonomik yapısı
ve kış soğuğunu yalıtan kaplamasıyla …
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
37
BIÇAK ERGONOMĐK
KĐBAR BĐR YAPIYA ...
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
38
Uludağ Ünv. MMF
Makine Müh. Böl.
MAK4091 Ergonomi
39
13