Evde Yardımcı veya Bakıcı çalıştırma Hakkında Bilgi ve Tavsiyeler

Evde Yardımcı veya Bakıcı
çalıştırma Hakkında Bilgi
ve Tavsiyeler
Tipps und Informationen zur Beschäftigung
von Haushaltshilfen und Pflegenden
– in türkischer Sprache –
Broşürü isteyebileceğiniz adres / Bezugsadresse
Landeshauptstadt München
Sozialreferat
Amt für Soziale Sicherung
Abt. Hilfen im Alter und bei Behinderung
Orleansplatz 11
81677 München
Telefon:
Fax: 089 / 233-48351
089 / 233-48378
E-Mail: [email protected]
Internet: www.muenchen.de/soz/altenhilfe
Download: www.muenchen.info/soz/pub/gesamtliste.html
Evde yardımcı veya bakıcı çalıştırma
hakkında bilgi ve tavsiyeler
Bakıma muhtaç olan bir çok
kimse, kendi evinde, alışık olduğu
ortamda bakımının yapılmasını
arzu ediyor. Çok zaman gerekli
yardım, hasta yakınları veya aile
fertleri tarafından yeterli
kapsamda yapılmıyor veya
yapılamıyor. Bu nedenle bakıma
muhtaç kimseler, seyyar bakım
hizmetlerinin yanı sıra, bakımının
evde yapılması için kendisi bir
bakıcıyı görevlendiriyor. Bakım
için işe alınan bu kimse ile
meydana gelen iş ve vekalet
ilişkisinin, yasalara uygun olması
için bazı şartların yerine gelmesi
zorunludur.
Bakıcı veya ev işlerine yardım edecek birini çalıştırmayı
düşünüyorsunuz.
Veya böyle bir kimse evde çalışıyor, ancak doğru bir iş
yaptığınızdan emin değilsiniz.
O zaman genel bilgi açısından
kılavuz özelliğini taşıyan bu broşür
size yardımcı olacaktır, ancak bu
broşür tüm bilgileri ayrıntılı olarak
içermez. Ayrıntılı bilgi için lütfen
belirtilen bürolara başvurunuz.
Sizin şahsi bakım ihtiyacınıza
göre, gerekli iş saati ve ödenecek
ücret açısından birbirinden farklı iş
ilişkileri ortaya çıkar.
Elinizdeki broşür size kolaylık sağlaması açısından iki bölümden
meydana gelmektedir:
A
Çalışma şekilleri
Bu bölümde size çeşitli iş
ilişkilerini açıkladık.
B
Dış ülkelerden gelen
elemanlar
Bu bölümde dış ülkeden gelen personelin çalıştırılması
hakkında bilgiler bulacaksınız,
çünkü bu çalışanlar grubu için
özel kurallar geçerlidir.
3
A
Çalışma Şekilleri
1. Minijob
Bir kimseye yaptığı iş dolayısıyla
ödenen ücret genellikle ayda
400,- Euro‘ yu geçmiyorsa, evde
düşük kapsamlı iş söz konusudur.
Düşük kapsamlı işte çalışan bu
kimselere ödediğiniz aylıktan
başka, siz işveren olarak şu anki
duruma göre aylığın 12,67 % sini
sosyal güvenlik primleri ve vergi olarak ve de 1,6 % sını kaza
sigortası primi olarak götürü tutarda üstlenmeniz gerekmektedir.
Bir kimsenin yaptığı işin süresi
sözleşmeyle en fazla iki ay veya
50 iş günü ile sınırlandırılmış ve
yapılan iş mesleki faaliyet değilse,
mevsimlik iş sözkonusudur
(örneğin okul tatili esnasında).
Kısa dönem mevsimlik işçiler için
ödenen prim ve vergiler, düşük
kapsamlı işte çalıştırılanlardan
başka kurallara tabidir. Bu konuda
ayrıntılı bilgiyi Minijob-Zentrale‘
den alabilirsiniz.
İş ilişkisi, „Haushaltsscheckverfahren“ çek defteri usulü ile MinijobZentrale‘ ye kayıt ettirilir, bu du-
4
rumda mecburi primler doğrudan
doğruya banka hesabınızdan kesilir ve sorumlu büroya iletilir.
Bu konu ile ilgili bilgileri
şuradan alabilirsiniz:
Minijob-Zentrale der
Deutschen Rentenversicherung
Knappschaft Bahn-See
45115 Essen
Telefon: 01801 / 20 05 04
www.minijob-zentrale.de
2. Midijob
3. Diğer iş ilişkileri
Burada çalışma karşılığı ödenen aylık ücretin miktarı 400,01
Euro ile 800,- Euro arasındadır.
Siz işveren olarak yanınızda
çalıştırdığınız kimsenin örneğin bir
vergi karnesi olmasına ve bağlı
olduğu hastalık kasasına bildirimde bulunulmasına dikkat edeceksiniz. Bu grupta çalışanlar MiniJob-Zentrale‘ nin yetki alanına
girmez, ancak Internet sayfasında
yararlı bilgiler bulunmaktadır.
Eğer bir iş ilişkisi yukarda belirtilen süre vaya miktar sınırlaması
olmadan taraflar arasında
kararlaştırılıyorsa, iş hukukunda yer alan diğer düzenlemeler
geçerli olur (sosyal güvenlik primleri, gelir vergisi v.s.).
www.minijob-zentrale.de 
Arbeitnehmer  Niedriglohnjobs
Ayrıntılı bilgiyi yetkili hastalık
kasaları da vermektedir.
Ayrıntılı bilgiyi yetkili hastalık
kasaları da vermektedir.
Zentralfinanzamt München
Telefon: 089 / 12 52-0
dan bilgi alabilirsiniz.
Lütfen telefonda işveren bölümü
ile görüşmek istediğinizi bildirin.
Soyadınızın baş harfine göre yetkili
memura bağlanacaksınız.
Buradan olası vergi indirimleri
hakkında da bilgi alabilirsiniz.
Sosyal sigorta hakkında bilgi
almak için:
Deutsche Rentenversicherung
Ücretsiz servis telefonu:
0800 / 101 35 38 nu arayın.
5
4. Serbest çalışanlar
Eğer ev işlerine yardımcı olacak
kimseyi veya bakıcıyı serbest
meslek sahibi olarak çalıştırmak
istiyorsanız, serbet meslek faaliyetinin varlığından emin olmanız
gerekir. İspat vasıtası olarak
aşağıdaki belgeler geçerlidir,
örneğin:
Finanzamt‘ tan verilmiş, serbest
meslek icra edildiğini gösteren
onay belgesi ve
Alman Emeklilik Sigortasından
alınmış, mecburi sigortaya
tabi bir iş mi yapılıyor yoksa
sigorta mecburiyetinden muaf
bir serbest meslek faaliyeti söz
konusu sorusunun cevabını
içerecek bir onay belgesi.
6
Ek olarak bakım hizmeti vermeyen yalnızca ev işlerine
yardım eden personelden ticari
faaliyet ruhsatını göstermesini
talep edin.
Tıbbi alana dahil şifa verici
nitelikte bir meslek icra edenlerin, (uzman bakım personeli)
faaliyette bulunabilmek için
ticari faaliyet ruhsatına ihtiyacı
yoktur.
Evde bakıcı veya yardımcı çalıştırma hakkındaki
Bilgibroşürü için tamamlayıcı ek yaprak
Bu ek, broşürün 7 ile 10 uncu sayfası arasında yer alan,
yabancı eleman çalıştırma konusundaki bölüme ilişkindir.
Yabancı elemanların çalışma izinleri hakkında, 01.05.2011
tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aşağıdaki değişiklikler
yapılmıştır:
Avrupa Birliği' ne yeni katılan Estonya, Letonya, Litvanya,
Polonya, Slovakya Cumhuriyeti, Slovenya,
Çek Cumhuriyeti ve Macaristan vatandaşları, Almanya
dahilinde, iş gücü serbest dolaşım hakkından yararlanırlar.
Çalışmaya başlamadan önce Avrupa Birliği çalışma izni
„Arbeitsgenehmigung EU“ için başvurmak zorunda değillerdir.
Üye devletlerden Bulgaristan ve Romanya ülkelerinin
vatandaşları, 01.05.2011 tarihinden sonra da en geç
31.12.2013 tarihine kadar, çalışma izni „ArbeitsgenehmigungEU“ almak zorundadırlar.
İş gücü serbest dolaşım hakkından yararlanamayan yabancı
elemanların (örneğin Avrupa Birliğine dahil olmayan ülkelerin
vatandaşları, Bulgaristan ve Romanya vatandaşları) çalışma
izni başvuruları, 01.05.2011 tarihinde yürürlüğe giren yeni bir
usule tabidir.
Yukardaki tarihten itibaren çalışma izni ile ilgili her konuda
başvuru bürosu, aşağıdaki adrestedir:
Zentrale Auslands- und Fachvermittlung (ZAV)
Villemombler Str. 76
53123 Bonn
ZAV bünyesinde 6 yerel grup oluşturulmuştur, Team 315
Bavyera Bölge Müdürlüğü aşağıdaki adrestedir:
Kapuzinerstr. 26
80337 München
Ayrıntılı bilgiyi İnternet adresi www.zav.de →
Arbeitsmarktzulassung altında bulabilirsiniz veya 01.05.2011
tarihinden itibaren 0228 713-2000 numaralı servis telefonunu
arayabilirsiniz.
Önemli bilgiler:
Ev işlerini yapacak personel, hasta veya yaşlı bakıcısı veya
bakıcı yardımcısı kimseler, eğer yukarda belirtilen Avrupa
Birliği' ne dahil bir ülkenin vatandaşı iseler 01.05.2011
tarihinden itibaren çalışma iznine gerek duymadan işbaşı
yapabilirler. Bulgaristan ve Romanya vatandaşları için eski
usul (EU çalışma izni) geçerlidir.
ZAV ilke olarak bütün sorularınızı cevaplandıracak, uygun
personelin bulunması ve seçiminde size yardımcı olacaktır.
Landeshauptstadt München
Sozialreferat
Amt für Soziale Sicherung
Abt. Hilfen im Alter und bei Behinderung
Orleansplatz 11
81667 München
Mart 2011 tarihindeki güncel bilgiler
Einlegeblatt für die Broschüre „Tipps und Informationen zur Beschäftigung von Haushaltshilfen und
Pflegenden“ in türkischer Sprache
B
Dış ülkeden gelen elemanlar
Eğer evde yabancı bakım personeli çalıştırmak istiyorsanız,
başvuracağınız ilk resmi daire,
kural olarak yetkili Arbeitsagentur dur. (İrtibat bilgileri için bakınız
sayfa 10).
Arbeitsagentur iş hukunun
öngördüğü kurallara uyulup
uyulmadığını ve çalışma izninin
verilip verilmeyeceğini ve eğer verilebiliyorsa hangi şartların yerine
gelmesi gerektiğini kontrol eder.
Aşağıdaki ülkelerin vatandaşları
çalışma izni almak zorunda değildir:
Avusturya, Belçika, Danimarka,
Finlandiya, Fransa, Hollanda,
İngiltere, İrlanda, İtalya, İspanya,
İsveç, İsviçre, İzlanda, Kıbrıs
Cumhuriyeti, Liechtenstein, Lüksemburg, Malta, Norveç, Portekiz, Yunanistan.
Avrupa Birliğine yeni katılan ülkelerin vatandaşlarına özel hükümler
uygulanır:
Bulgaristan, Estonya, Letonya,
Litvanya, Polonya, Romanya, Çek
Cumhuriyeti, Slovakya, Slovenya
ve Macaristan
Ev dahilinde çalışma sözkonusu
ise, iki birbirinden farklı meslek
grubu arasında ayırım yapılır:
1. Uzman bakım personeli
2. Ev işlerinde yardımcı
Açıklamaları sayfa 8 ve 9 da
bulacaksınız.
Bu kimselerin sadece muhtarlıkta
ikamet kayıtlarını yaptıracaklar
veya Yabancılar Dairesi‘ ne
başvuracaklardır (Kreisverwaltungsreferat München).
7
1. Uzman bakım personeli
Burada sözkonusu olan kimseler
hasta bakıcı ve hemşireler ile
yaşlı bakım bakımı konusunda
eğitilmiş kimselerdir.
Avrupa Birliğine yeni katılan ülkelerin vatandaşları, Almanya‘da
çalışabilmek için „Arbeitsgenehmigung EU“. (bakınız sayfa 7) yani
Avrupa Birliği çalışma izni almaları
gerekmektedir.
Eğer bu ülkelerin vatandaşı bir
kimseyi çalıştırmak istiyorsunuz
ve bu kimse çalışmak için ilk defa
geliyorsa, siz gelecekteki işveren
olarak, yetkili Arbeitsagentur‘
a bir dilekçe ile başvurmak
zorundasınız.
Arbeitsagentur gerekli işlemlere
başlar ve aşağıdaki şartların yerine
gelip gelmediğini kontrol eder:
kendisine önerilen faaliyeti icra
edebilmek için en az 3 senelik
kalifiye bir meslek eğitimini
tamamlamış olmak (asli meslek
olarak!)
8
bu faaliyeti icra edebilecek
Alman veya Almanlara eş
çalışma imkanlarından yararlanan yabancıların olmaması
ve
önerilen çalışma şartlarının
(örneğin ücret, iş saati) aynı
işi yapan Alman personelin
çalışma şartlarından daha ağır
olmaması .
Hasta bakıcı yardımcısı olarak ilk
defa gelecek olanlara, genel olarak şu anda ArbeitsgenehmigungEU yani Avrupa Birliği çalışma izni
verilmemektedir.
2. Ev işlerinde yardımcı
Bu kimseler yükü azaltma
amacıyla, evin idaresi çerçevesinde gerekli işleri yaparlar.
Bu kimselerin ev işlerinde
çalışabilmelerinin önşartı, evde
§ 45 a SGB XI‘ in (Sosyal Yasa 11.
cilt) tanımladığı şekilde bakıma
muhtaç bir kimsenin bulunmasıdır.
Çalışma izni işlemlerinin
başlaması için yetkili Arbeitsagentur‘ a bir dilekçe ile başvurmak
zorundasınız.
Bakıma muhtaç olduğunuzu
örneğin şu belgelerle ispat edebilirsiniz:
Bakım kasasının bakım
basamağınızı gösteren yazılı
kararı
Gözleri görmeyen kimselerin
sakatlık kimliğindeki harf kaydı
yeterlidir.
Ev işlerinde yardımcı olarak
çalışanlar, 01.01.2010 tarihinden
itibaren bakım için gerekli günlük işleri de yapabilirler. Vücut
bakımında (örn.: yıkanırken),
yemek yerken, tuvalete giderken, ev içinde ve dışında hareket
ederken basit bir şekilde destek
vermek bu kapsama girer. Ev
işlerinin yanı sıra bakım konusunda hangi yardımların yapılacağı,
iş sözleşmesinde taraflar arasında
kararlaştırılmalıdır.
Estonya, Letonya ve Litvanya
vatandaşlarına Agentur für Arbeit
şu anda ev işleri için çalışma izni
vermemektedir.
Diğer Avrupa Birliği‘ ne yeni
katılan ülkelerin vatandaşları
(Bulgaristan, Polonya, Romanya,
Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Slovenya ve Macaristan) ev işlerinde
yardımcı olarak çalışmak istiyorlarsa, uzman bakım personeli gibi
„Arbeitsgenehmigung-EU“ yani
Avrupa Birliği çalışma izni almak
zorundadırlar.
9
Ev işlerinde çalışanlara bakım
personelinden farklı kurallar
geçerlidir:
Toplu sözleşme/yerel kurallara
uyarınca tam gün üzerinden
(haftada 39 saat) çalışılacak ve
sadece evin idaresi kapsamına
giren faaliyetler icra edilecektir.
İşveren yanında çalıştırdığı
kimseye, kalabileceği uygun bir
yer göstermek zorundadır.
Agentur für Arbeit‘ a
verdiğiniz dilekçede yanında
çalıştıracağınız kimseyi adı
ve soyadı ile belirleyebilirsiniz
(örneğin bu kimseyle daha
önceden tanışıyorsanız)
Bu konuyla ilgili bilgileri
aşağıdaki Internet adresinde
bulabilirsiniz
www.arbeitsagentur.de 
Bürgerinnen und Bürger 
Arbeit und Beruf  Vermittlung
 Haushaltshilfen
Yukarda belirtilen meslek
gruplarının istihdamı hakkında
ayrıntılı bilgiyi ve yabancı
işçilerin çalışma izni alma usulü
hakkında bütün soruların cevabını
aşağıdaki adresten alabilirsiniz.
Agentur für Arbeit München
Kapuzinerstr. 26
80337 München
veya
Çalışma izni işlemleri için
telefon numaraları
Arbeitsagentur size dış ülkelerden bu işe talip olan kimseleri
önerebilir.
089 / 51 54–8033 veya
089 / 51 54–8034 veya
089 / 51 54–8035
Fax: 089 / 51 54-6678
E-Mail:
[email protected]
10
3. Yabancı ülkelerdeki aracı
firmaların eleman göndermesi
Dış ülkelerdeki aracı firmalar da
bakım ve ev işlerinde çalışmak
üzere eleman göndermektedirler.
Avrupa Topluluğuna yeni katılan
ülkelerde bakım ve ev işleri
branşında hizmet veren kurumlar, çalışanlarını Almanya‘ ya işçi
olarak gönderebilir.
Şu şartların yerine gelmesi
gereklidir:
Bu kurumlar kendi ülkelerinde
de işletme olarak bu branşta
faaliyet gösteriyor olmalı ve
Firma ev dahilinde yapılacak
işin organizasyonunu ve
sorumluluğunu üstlenmeli.
Bakım ve ev işlerinde çalışmak
üzere gelen eleman sizinle birlikte
yaşamaya başladıktan (uyumak,
yemek yemek v.s.) sonra, iş
ilişkisinin sizinle çalışan arasında
oluştuğunu kabul etmek gerekir.
Bundan sonra dış ülkeden gelen
personel hakkında yerine getirilmesi gerekli şartlar devreye girer
(bakınız yukarda 1 ve 2 numaralı
başlıklar).
Konuyla ilgili bilgileri aşağıdaki
bürodan alabilirsiniz:
Zentralen Auslands- und Fachvermittlung (ZAV) der
Bundesagentur für Arbeit
Villemombler Str. 76
53123 Bonn
Telefon: 0228 / 713 14 14
Yanınızda çalışan eleman sizin
değil, bağlı olduğu dış ülkedeki
işveren firmanın talimatlarına uymak zorundadır.
11
4. Serbest çalışan bakım
elemanları
Gazete veya Internet üzerinden
ilan vererek serbest olarak mesleki faaliyette bulunan kimseler,
dolaşım hakkından yararlanarak
Avrupa Topluluğu sınırları içinde
çalışabilirler.
Ancak bu alternatifin bazı yasal
düzenlemeleri bertaraf etmek
amacıyla kullanılmaması gerekir
(örneğin iş saati yönetmeliği) .
Serbest meslek icraatı olup
olmadığı, sizin elemanla aranızdaki iş ilişkisini
tanımlamanıza değil, çalışma durumunun somut biçimine bağlıdır.
Burada da geçerli olan kural
şudur: Serbest çalışan kimse,
sizin hanenizde yaşıyor ve sizin
verdiğiniz talimatları yerine getiriyorsa, iş ilişkisi sizinle bu kimse
arasında meydana gelmiştir ve
bu iş ilişkisine yabancı işçilerin
uymak zorunda oldukları yasal
kurallar uygulanır. (bakınız
sayfa 7 den itibaren)
Ayrıca şu noktaya değinmek
istiyoruz: İlke olarak şizin evinize taşınan veya sizinle birlikte
yaşayan kimselerin muhtarlıkta
ikametgah kaydı yaptırmaları
gerekmektedir. Bu kayıt taşınma
tarihinden itibaren 2 hafta içinde
yapılmalıdır.
İkamet kaydı konusunda Kreisverwaltungsreferat München
yetkilidir (bakınız
www.muenchen.de  KVR 
Bürgerbüro)
12
Mali yardımlar
Kendi mali imkanlarınızın gerekli yardımı karşılamak için
yeterli olup olmadığından emin
değilseniz, Münih Belediyesi‘
nin Sozialbürgerhausları size
yardımcı olacaktır.
Lütfen hangi Sozialbürgerhaus‘
un yetkili olduğunu tesbit edin
(oturduğunuz semte bağlı) ve
danışma için telefonla randevu
alın.
Sozialbürgerhauslar hakkında
bilgiyi Internet‘ te
www.muenchen.de/sbh
adresinde de bulabilirsiniz.
13
Lütfen şu noktaları göz
önünde bulundurun...
„Kaçak çalışma veya kaçak işçi
çalıştırma“ para cezasını veya
cezai takibatı gerektiren yasa
dışı bir davranıştır.
Kalifiye olmayan eleman size
zarar verebilir ve bakım konusunda yapılacak hatalar sağlık
durumunuzun kötüleşmesine
yol açabilir.
Dil konusundaki yetersizlikler
yanlış anlamalara yol açabilir
ve bu durum her iki tarafa da
sıkıntı verir.
Hastalık veya kaza durumunda
işveren mali risklerden şahsen
sorumludur.
14
Yayınlayan / Impressum
Landeshauptstadt München
Sozialreferat
Amt für Soziale Sicherung
Abt. Hilfen im Alter und bei Behinderung
Orleansplatz 11
81667 München
Telefon: 089 / 233-48351
Fax: 089 / 233-48378
E-Mail: [email protected]
Internet:www.muenchen.de/soz/altenhilfe
Fotos: Titelbild & Foto S. 4 - www.fotolia.de
alle anderen Fotos - www.istockphoto.com
Layout: Uta Börger | www.in-wort-und-bild.net
Druck: Stadtkanzlei München
Stand: März 2010