ŞEKER SEKTÖR RAPORU - Konya Sanayi Odasi

ŞEKER SEKTÖR RAPORU - Konya Sanayi Odasi

ŞEKERLEME SEKTÖR
RAPORU
1
ŞEKERLEME SEKTÖR RAPORU
1.Dünya Üretimi ve Ticareti
A. Üretimi:
Dünya üretiminin önemli bir bölümü çoğu batılı gelişmiş ülkelerde yer alan ve sahip
oldukları sermaye birikimi, büyük üretim kapasitesi, uzun yıllara dayalı tecrübe, etkin ve yaygın
dağıtım kanalları avantajını kullanan, devasa boyutlu üreticiler tarafından yapılmaktadır. Dünya
şekerli ve çikolatalı mamuller toplam üretimi 2004 yılında yaklaşık 12,8 milyon ton olup, toplam
dünya üretiminin yaklaşık %45’i dünyanın birçok bölgesinde yatırımları bulunan 10 firma
tarafından gerçekleştirildiği tahmin edilmektedir.
Kişi başına düşen milli gelirin yüksek olduğu ülkelerde çikolatalı ürünlerin satışları daha
fazlayken, milli gelirin düşük olduğu ülkelerde çikolatalı mamullere göre daha ucuz olan şekerli
mamullerin tüketiminin fazla olduğu görülmektedir.
Dünya kişi başına düşen şekerleme tüketimi 5 kg. olup, Almanya, İngiltere, İsviçre, Belçika
ve Rusya’da 6-8 kg., ABD, Avustralya ve diğer Avrupa ülkelerinde 4-6 kg., Japonya ve Türkiye’de
ise 2 kg.dır.
Dünya tüketiminde sürekli artışlar görülmekte ve bu artışların gelecek yıllarda da devam
edeceği tahmin edilmektedir. Henüz doyurulmamış Çin ve eski Doğu Bloku ülkeleri şekerleme
ürünlerinde gelişmeye açık en büyük pazarlar olarak dikkat çekmektedir.
B.İhracat:
Dünya şekerli mamuller ihracatında en önemli ülkeler arasında yaklaşık % 10’luk pay ve
toplam 743 milyon dolarlık ihracat ile Almanya, % 7,8’lik pay ve 560 milyon dolar ihracat ile
Belçika ve % 6,3’lük pay ve 451 milyon dolarlık ihracat ile Meksika yer almaktadır. İsviçre ise 101
milyon dolarlık ihracat ile 20.sıradadır. Dünya ihracatının yaklaşık %50’sinin Avrupa ülkelerinden
yapıldığı görülmektedir
2
Tablo 1: Ülkeler İtibariyle Dünya Şekerli Mamuller İhracat Tablosu
İhracat Değeri
İhracat Artış Oranı
2007 (milyon$)
2006-2007 (%)
Ülkeler
Almanya
Belçika
Meksika
Kanada
İspanya
Hollanda
ABD
Çin
743
560
451
442
402
398
313
297
17
20
5
7
6
-1
7
11
İngiltere
Kolombiya
Dünya
238
226
7161
14
13
12
Kaynak:DTM
C.İthalat:
Dünya şekerli mamuller ithalatının % 17’sini gerçekleştiren ABD en büyük ithalatçı ülkedir.
Dünya ithalatında ABD’den sonra diğer önemli ülkeler % 7,4 ithalat payı ile Almanya ve % 7,3 ile
İngiltere’dir.
Ülkeler
ABD
Almanya
İngiltere
Fransa
Kanada
Hollanda
Belçika
İsveç
İtalya
Hong Kong
Dünya
Tablo 2: Ülkeler İtibariyle Dünya Şekerli Mamuller İthalat Tablosu
İthalat Değeri
İthalat Artış Oranı
2007 (milyon$)
2006-2007 (%)
1.275
2
542
5
530
26
347
19
270
7
239
17
217
16
178
11
162
6
159
11
7.309
13
Kaynak: : ITC Trademap veritabanı
3
2. Türkiye Üretimi ve Ticareti
A. Şekerlemenin Tarihi Gelişimi
Türkiye’de şekerleme üretimini, 1877 yılında Muhittin Hacıbekir Bey başlatmış. Bundan
sonra zanaat dediğimiz şekilde küçük kapasiteli üretimler yapılmış, imalathaneler 1950 yılından
sonra fabrikalara dönüşmeye, Avrupa’dan getirilen makine ve tesislerle donatılmaya başlanmıştır.
1960’lı yıllarda ise ambalaj malzemesinin kullanılmaya başlanması ile endüstriyel üretimde tam
anlamıyla başlamış bulunmaktadır. 1993 yılından itibaren başta Bağımsız Devletler Topluluğu
ülkeleri olmak üzere eski Sovyet Cumhuriyetlerine bu ürün grubunda meydana gelen ihracat artışı
paralelinde, üretimde ani yükselişler olmuş, sektörde pek çok yeni yatırımların gerçekleştiği
görülmüştür. 1996 yılından itibaren Sovyet Cumhuriyetlerine yönelik ihracatın azalmaya
başlamasıyla önemli sorunlar baş göstermiş, büyük bir atıl kapasite ile karşı karşıya kalınmıştır.
Üretici firmaların ellerinde bulunan bu atıl kapasite; S.Arabistan, Türk nüfusunun yoğun olarak
bulunduğu ülkeler pazarlarının tekrar gündeme gelmesine neden olmuştur
B. Üretim
Şekerli mamuller genel olarak, yüksek ısıda pişirilen şeker ile glikoza sitrikasit, tartarik asit
ya da potasyum bitartarat eklenmesi ile oluşan hamura, nihai mamulün türüne uygun katkı
maddelerinin ilavesinden sonra, uygun şekillendirme işleminin gerçekleştirilmesiyle elde edilir.
Yapı olarak bir karbonhidrat olan şekerlemelerin üretiminde kullanılan şeker (sakaroz), şeker
pancarı veya şeker kamışının özel yöntemlerle işlenerek rafine edilmesi ile elde edilir. Şekerleme
üretiminde kullanılan bir diğer önemli madde de mısırdan elde edilen nişastadan özel bir üretim
tekniği ile elde edilen glikozdur. Glikoz, şekerin kristalize olmasına etki eder, işlenmesine kolaylık
sağlayarak daha düzgün olarak şekillenmesine yardımcı olur.
Şekerlemeler, Türk Gıda Kodeksi’nde şu şekilde yer alır: • Sert şekerleme, • Yumuşak
şekerleme, • Jöle şekerleme, • Draje şekerleme, • Tablet şekerler, • Meyve şekerlemeleri, •
Badem ezmesi ve benzerleri, • Koz helva, nuga ve benzerleri, • Fondan, • Krokan, • Dolgulu
şekerleme ürünleri
Damak tadı olarak unlu ve şekerli mamullere düşkün olan ülkemizde şekerlemeler her il ve
ilçede üretilmektedir. Ancak, fabrika niteliğindeki kuruluşlar yoğunlukla İstanbul, Konya,
Gaziantep, Ankara, İzmir, Denizli, Afyon, Kayseri, İçel’de bulunmaktadır. Bu illerin dışında kalan
yerlerde üretim, genel olarak mikro ölçekli basit imalathanelerde gerçekleştirilmektedir.
4
Tablo 3: Şekerleme-Kakao-Çikolata Ve Diğer Maddeler Sanayi Sektöründe İllere Göre Üretici Firma Sayısı
İL
FİRMA SAYISI
İstanbul
226
Konya
128
Gaziantep
110
Ankara
69
İzmir
62
Denizli
47
Afyon
43
Kaynak: TOBB Veri Tabanı
Şekerleme sektöründe, firmalar genelde ekipmanlarında değişiklik yaparak çeşitli ürünleri
değişik zamanlarda üretebildikleri için, ürün bazında üretici firma sayısını ve üretim kapasiteleriyle
ilgili rakamları kesin olarak tespit etmek oldukça güçtür. Ayrıca lokum ve helva üreticileri
tarafından da şekerleme üretimi yapılması kesin kapasite kullanım tahmininde bulunmayı
zorlaştırmaktadır. Sektörde kapasite kullanım oranının düşük olduğu tahmin edilmekte olup, yeni
fabrikalara teşvik verilmesi yerine mevcut tesislerinin kapasitelerini artırmaya yönelik teşvik
verilmesinin daha uygun olacağı düşünülmektedir. Kapasite kullanımı dini bayramlardan önce ve
kış aylarında en yüksek seviyelere ulaşmakta, diğer zamanlarda ise oldukça düşük olmaktadır.
Üretimin talebe göre yapıldığı düşünüldüğünden, kapasite kullanım oranının ihracatla
artırabileceği sonucu ortaya çıkmaktadır.
Tablo 4:2004 Yılı Şeker ve Şekerli Mam. Sanayii İşletmelerinde Kapasite ve Kapasite Kullanım Oranları (%)
Kapasite
Kullanım
Oranı (%)
Kapasite
(Bin Ton/yıl)
Gıda Sanayi Alt Dalları
Şeker
3.148
62
Sakız
200
40
Şekerleme, Çikolata ve Çik.
Mam.
350
70
Kaynak: TKB, Sanayici Görüşleri, DPT Sektörel 8. Plan Raporları
Tablo 5:Türkiye Şekerli Mamuller Üretimi (1000 Ton)
Yıllar
1999
2000
2001
2002
Yıllık Artış(%)
2003
2004
2005
2000
2001
2002
2003
2004
2005
5
Şekerlemeler
134
138
142
147
156
175
180
3,0
2,9
3,5
6,1
12,2
2,9
Çikolata ve Kakaolu Mam.
108
118
123
131
157
173
182
9,3
4,2
6,5
19,8
10,2
5,2
Kaynak: DPT
C. İhracat
Şekerli ve çikolatalı mamuller olumsuz ekonomik koşullardan en çok etkilenen
ürünler arasındadır. Özellikle, Rusya Federasyonu’nda Ağustos 1998’de gerçekleştirilen %34
oranındaki develüasyonun etkisiyle, bu ülkeye yapılan ihracat olumsuz yönde etkilenmiştir.
Bir diğer olumsuz durumda 26.1.1999 tarihinde yayınlanan hükümet kararnamesiyle, gelişmekte
olan veya az gelişmiş ülkelerden yapılan
ithalatta
uygulanan
Genelleştirilmiş
Preferanslar
Sistemine (GSP) tabi, içinde ciklet, şekerleme, çikolata ve kakao içeren ürünlerin bulunduğu
bazı ürünler, uygulama dışına alınmıştır
Aşağıda yer alan Tablo 6’da ürünler itibariyle şekerleme sektörü ihracatımız yer almaktadır.
2007 yılında şekerleme sektörü ihracatımız 472 milyon 529 bin dolar olarak gerçekleşmiş olup,
2006 yılına kıyasla miktar bazında %23,6 azalırken; değer bazında %6,7 artış göstermiştir. Aynı
dönemde birim ihracat fiyatımız %39,5 artmıştır. Miktar bazında düşüş yaşanırken, değer bazında
ve birim ihraç fiyatı bazında artış yaşanmasının en temel sebebi, 2006 yılında miktar olarak yüksek
ama değer olarak düşük bir ürün olan şeker ihracatının 2007 yılında düşmesidir. İhracatımızın
%37’sini şekerlemeler; %34,5’ini reçel, jöle ve marmelatlar ve %14,1’ini de çikletler oluşturmuştur.
Diğer üç ürün grubunun toplam payı da %14,5 olmuştur. Ortalama ihraç fiyatlarımız ise 2005
yılının altında kalmıştır.
Tablo 6: Ürünler İtibariyle Türkiye’nin Şeker ve Şekerli Mamuller İhracatı
2005
2006
2007
6
GTİP
ÜRÜN ADI
TON
1.000 $
B.F.
TON
1.000 $
B.F.
TON
1.000 $
B.F.
17.01
Kamış ve Pancar
Şekeri
8.101
4.662
0,575
125.925
58.359
0,463
38.529
16.393
0,425
17.02
Nişasta Bazlı
Şekerler
47.078
20.301
0,431
49.392
22.383
0,453
52.756
39.681
0,7524
2.
1704.10
Çiklet
31.214
79.814
2,557
29.674
67.496
3,200
23.475
66.571
2,836
43.536
97.529
2,240
55.998
126.208
2,254
71.351
174.803
2,450
29.411
177.187
6,025
34.280
157.652
4,599
37.486
162.788
4,343
4.018
7.794
1,940
4.331
10.965
2,532
5.434
12.293
2,262
163.358
387.287
2,371
299.600
443.064
1,479
229.030
472.529
2,063
1704.90
20.07
21.05
Şekerlemeler(Beya
zÇikolata,Helva,
Lokum vb.)
Reçel, Jöle ve
Marmelâtlar
Dondurma
TOPLAM
Kaynak:DTM
Aşağıda Tablo, ülkeler itibariyle 2005, 2006 ve 2007 yıllarında yapılan
şekerleme
ihracatımızın ülkelere göre dağılımını göstermektedir. Tablo, 2007 değerlerine göre hazırlanmıştır.
2007 yılında toplam şekerleme ihracatımız yaklaşık 174,8 milyon dolar olup, 2006 yılındaki 126,2
milyon dolar seviyesine kıyasla %38,5 artmıştır. En çok ihracat yaptığımız ilk üç ülke Irak, İngiltere
ve Almanya olup, bu 3 ülkeye yaptığımız ihracat toplam şekerleme ihracatımızın sırasıyla %11.6,
%10.4 ve %8’ini oluşturmaktadır. İlk üç ülkenin toplam ihracattan aldıkları pay %30 iken, ilk 15
ülkeye toplam şekerleme ihracatının %67,3’ü yapılmaktadır. Bu listede yer alan ülkeler haricinde,
AB üyesi 27 ülkeye yaptığımız ihracat 65,4 milyon dolar olup, toplam ihracattaki payı da %37,4
olarak gerçekleşmiştir. 2007 yılında bir önceki seneye kıyasla ilk 15 ülkeye yapılan ihracatımız
%39.6, AB ülkelerine olan ihracatımız %32.3 ve toplam şekerleme ihracatımızda %38.5 artmıştır.
Aynı dönemde, Belçika ve Polonya pazarlarına yapılan ihracatımız iki kattan fazla artmıştır.
Tablo 7 – Ülkeler İtibariyle Toplam Kakao İçermeyen Şekerli Mamuller (*) İhracatımız
SIRA
ÜLKELER
2005
2006
2007
2006-2007
7
TON
1.000$
B.F.
TON
1.000$
B.F.
TON
1.000$
B.F.
DEĞİŞİM
1
IRAK
2.764
6.101
2,208
4.788
10.213
2,133
9.375
20.283
2,164
98,6
2
İNGİLTERE
5.158
11.018
2,136
6.712
15.502
2,310
7.279
18.170
2,496
17,2
3
ALMANYA
5.027
11.585
2,305
4.967
12.711
2,559
4.831
14.053
2,909
10,6
4
ROMANYA
1.686
3.017
1,790
2.514
4.759
1,893
4.650
9.271
1,994
94,8
5
RUSYA FED.
1.482
3.946
2,662
2.262
5.846
2,585
3.507
9.108
2,597
55,8
6
BULGARİSTAN
1.838
4.106
2,233
3.434
7.675
2,235
3.410
7.916
2,322
3,1
7
CEZAYİR
1.412
2.673
1,893
2.180
4.150
1,904
3.554
6.971
1,961
68,0
8
A.B.D.
2.082
3.869
1,858
2.016
5.208
2,583
2.205
6.389
2,898
22,7
9
İSRAİL
2.182
4.442
2,036
2.908
5.422
1,864
1.925
4.357
2,263
-19,6
10
UKRAYNA
414
1.081
2,611
918
2.361
2,571
1.418
4.060
2,864
72,0
11
BELÇİKA
718
1.751
2,439
690
1.749
2,535
1.260
3.684
2,925
110,6
12
POLONYA
406
1.007
2,482
585
1.534
2,623
1.441
3.527
2,448
129,9
13
BOSNAHERSEK
638
1.499
2,350
791
1.793
2,268
1.458
3.325
2,280
85,4
14
SIRBİSTAN
0
0
n/a
1.254
2.937
2,342
1.252
3.304
2,639
12,5
15
KAZAKİSTAN
701
1.800
2,567
873
2.385
2,733
1.226
3.212
2,620
34,7
16
AB- 27
17.037
38.344
2,251
21.053
49.440
2,348
25.939
65.413
2,522
32,3
17
DİĞERLERİ
17.028
39.634
2,328
19.106
41.963
2,196
22.560
57.173
2,534
36,2
TOPLAM
43.536
97.529
2,240
55.998
126.208
2,254
71.351
174.803
2,450
38,5
Kaynak: DTM Veri Taban (*) Beyaz çikolata dahil, çiklet hariç
2007 verilerine göre;
—En hızlı büyüyen pazarlar Irak, Romanya, Azerbaycan ve Libya’dır.
—Türkiye’nin en önemli ihraç pazarları arasında Irak ve Almanya bulunmaktadır.
Türkiye’nin pazar payının diğer ülkelere nazaran düştüğü ülkeler ise
Amerika, Polonya,
Arnavutluk, Bosna Hersek ve Rusya ‘dır.
-Türkiye’nin pazar payının rakip ülkelere göre daha hızlı arttığı pazarlar ise İngiltere ve
Almanya’dır.
- En büyük pazarlar Amerika, Almanya ve İngiltere’dir.
Başlıca ihracat yapılan ülkeler;

19,5 milyon dolar, 9144 ton ürün ve %57’lik ihracat artışı ile Irak,

16 milyon dolar, 4965 ton ürün ve %8’lik ihracat artışı ile Almanya,

9,5 milyon dolar, 4616 ton ürün ve %49’luk ihracat artışı ile Romanya’dır.
Tablo 8: 2006-2007 Türkiye Şekerli Mamulleri İhracat Artış Oranları
8
Ülkeler
Artış Oran %
İsrail
-31
Irak
57
Almanya
8
Romanya
49
Kırgızistan
1317
Bulgaristan
-20
İngiltere
16
Cezayir
110
Polonya
170
Azerbaycan
-3
Kazakistan
1471
Arnavutluk
61
Toplam
29
D. İthalat:
Türkiye şekerli ve çikolatalı mamüller sektörü ana hammaddesi olan kakao açısından
ithalata bağımlı bir sektördür.
Aşağıda yer alan Tablo 9’da ürünler itibariyle şekerleme sektörü ithalatımız yer almaktadır.
2007 yılında toplam şekerli mamuller ithalatımız 2006 yılına kıyasla miktar bazında %40,9
azalırken; değer bazında %15,8 artmıştır. Ortalama birim fiyat bazında ise %95,8 oranında
artmıştır.
Tablo 9: Şekerleme Sektörü İthalatı
2005
GTİP
17.01
17.02
1704.10
1704.90
20.07
21.05
ÜRÜN ADI
Kamış ve Pancar
Şekeri
Nişasta Bazlı
Şekerler
Çiklet
Şekerlemeler(Be
yazÇikolata,Helv
a, Lokum vb.)
Reçel, Jöle ve
Marmelâtlar
Dondurma
TOPLAM
2006
2007
TON
1.000 $
B.F.
TON
1.000 $
B.F.
TON
1.000 $
B.F.
3.939
2.762
0,701
7.446
5.436
0,730
4.188
3.996
0,954
42.548
14.419
0,339
34.780
14.173
0,453
16.462
15.278
0,928
145
380
2,626
35
113
3,200
64
358
5,576
1.841
4.391
2,386
1.453
4.903
3,375
1.828
7.036
3,850
2.355
6.211
2,637
1.279
5.153
4,028
3.449
7.323
2,123
784
1.795
2,288
1.223
4.676
3,824
1.340
5.903
4,405
51.611
29.957
0,580
46.216
34.453
0,745
27.331
39.893
1,460
9
Tablo 10: Ülkeler İtibariyle Türkiye’nin 2005 Yılı Şekerli ve Çikolatalı Mamuller İthalatı (1.000 Dolar)
Ülkeler
Şekerli Mamuller
Ülkeler
Çikolatalı Mamuller
Almanya
1.224
İtalya
7.001
Endonezya
553
Almanya
6.409
Polonya
546
Hollanda
6.169
İspanya
395
Polonya
6.144
KKTC
376
Slovak Cum.
5.300
Brezilya
293
Belçika
5.229
Fransa
266
İsviçre
2.150
Irak
215
Fransa
1.514
Çin Halk Cum.
144
Avusturya
868
TOPLAM (diğer ülkeler dahil)
4.733
TOPLAM (Diğer ülkeler dahil)
41.544
Kaynak: DTM
Türkiye’nin şekerli mamuller toplam ithalat rakamı 2007’de 1.195,000 $ olup başlıca
ithalat yaptığı ülkeler ise

Dünyanın en büyük 8. ihracatçısı olan Çin,

Dünyanın en büyük ikinci ihracatçısı olan Belçika,

Dünyanın en büyük ihracatçısı olan Almanya’dır.
Türkiye’nin kakao içermeyen şekerli mamuller ithalatında payını en fazla arttıran ülke Çin’dir.
Belçika ve Almanya ‘dan yapılan ithalatlar ise azalmaktadır. Arnavutluk ise aynı kalemde Pazar
payını Türkiye’de 2007 yılında arttırmaya başlamıştır.
2.1.6. İstihdam
Tablo 2.13:Gıda Sanayiinde Faaliyet Kollarına Göre İşyeri Sayısı ve Ortalama Çalışan Sayısı
İşyeri
Çalışan
İşyeri
Çalışanlar
Faaliyet Kolları
Sayısı
Sayısı
İçindeki Oranı
İçindeki Oranı
Kakao, çikolata ve
822
14.950
2,68
6,03
şekerleme imalatı
Kaynak: TÜİK 2002
10
Konya da Şeker Sektörü
Konya Sanayi Odasında şekerleme ve çikolata sektöründe kayıtlı olan 31 firma vardır.
Sektörde mevsimlik üretimde söz konusu olduğu için ürün bazında üretici firma sayısını ve üretim
kapasitesiyle ilgili rakamları kesin olarak tesbit etmek oldukça güç olmakla birlikte yaklaşık olarak
94 firma olduğu tahmin edilmektedir. Sektördeki firmalar %70’ini iç piyasaya %30’unu ihracata
çalışmaktadırlar. Şekerleme sektöründe genelde bayram öncesi ve kış aylarında kapasite miktarı
arttırılmaktadır. Ancak önümüzdeki yıllarda bayramların yaz ayına gelmesi kapasiteyi azaltacaktır.
Konyalı firmalar bunu ihracata yönelerek aşabilirler. Firmalar son yıllarda fuarlara katılarak
ihracatı öğrenmeye ve teknolojiye yatırım yapmaya başlamışlardır. Sektörde yer alan firmalarda
önemli sıkıntılardan birisi de sermaye yetersizliğidir. Meslek okullarında kaliteli eleman
yetiştirmek için meslek okulları ve Çıraklık Eğitim Merkezleri teşvik edilmelidir.
Gaziantepdeki firmalar önceki yıllarda Konya firmalarının gerisindeyken şimdi Konya ile
yarışacak hale gelmiştir. Bunun nedenlerini de

Gaziantep deki firmalar sürekli kapasitelerini arttırıyorlar.

Irak, Suriye, Ortadoğu Ülke pazarlarına yakınlığını

Gaziantep dekİ firmalarda kayıt dışılığın yüksek olmasını söylenebilir.
GZTF (Güçlü, Zayıf, Tehditler, Fırsatlar) Analizi
Şekerleme ve Çikolata sektörünün ülkemizde avantaj ve rekabet edilebilirliğinin devamı ve
başarısı açısından sanayinin potansiyel durumu GZTF analizi ile maddeler halinde bu bölümde
belirtilmiştir:
1. Şekerleme ve Çikolata Sektörünün Güçlü Yönleri

Sanayinin üretim potansiyeli ve ürün çeşitliliğinde izlenen teknolojik gelişmeler nedeniyle
ilerlemeler bulunmaktadır.

Coğrafi konum ve pazar açısından sanayi avantajlara sahiptir. Özellikle Ortadoğu,
Balkanlar, Türkî Cumhuriyetler, Afrika ülkeleri ve Rusya önemli pazarlar açısından dikkati
çekmektedir.

Girişimci ruh ve son yıllarda işletme yönetiminde gelişmeler vardır.

Türkiye gıda Sanayii dinamik bir yapıya sahiptir. İşgücü temini kolaylığı ve yetişmiş genç
nüfus varlığı önemli bir şanstır.
11

Kapasite kullanımı yüksektir özellikle dini bayramlardan önce ve kış aylarında en yüksek
seviyelere ulaşmaktadır.

Ülkemizde Gelir düzeyi yüksek kesime 4–5 firma hitap etmekte, Konyalı firmalar genelde
orta kesime hitap etmektedir.
2. Şekerleme ve Çikolata Sektörünün Zayıf Yönleri

Sektörde küçük ve orta ölçekli işletme yoğunluğu ve yetersiz sermaye yapısı hâkimdir.

Taklit mallar ile yapılan haksız rekabet yoğundur.

Yetersiz denetim ve kayıt dışılığın neden olduğu haksız rekabet söz konusudur.

Vergi oranları yüksek ve orantısızdır.

Üniversite-Sanayii işbirliğinden yararlanamama ve yetersiz Ar-Ge kültürü sektörde
yaygındır.

Yüksek üretim maliyeti ile özellikle uluslararası rekabette sorunlar yaşanmakta,
markalaşılanmamaktadır.

Yeterli, kaliteli ve homojen hammadde temin etmede sorunlar bulunmakta buda düşük
kaliteli ürüne neden olmaktadır.

Sanayinin gelişimi için ara eleman eksiklikleri vardır, eğitim ve uzmanlaşma açısından
olumlu yapı söz konusu değildir.

İşletmelerde genel olarak gıda güvenliği ve kalite yönetim sistemi uygulamaları tatmin
edici düzeyde değildir

Şekerleme ve çikolatanın kişi başına tüketim miktarları, Avrupa ülkeleri ortalamaların
oldukça altında bulunmaktadır.
3. Şekerleme ve Çikolata Sektörünün Tehditler
 Net-brüt uygulaması

Şeker fabrikalarının elinde kalan şekerleri tüccarların satın alması

Gıda Sanayii işletmelerinde ara eleman eksikliği devam etmektedir.

İç pazar yetersizliği ve dış satım belirsizliği sanayi üretimini tehdit etmektedir.

Ekonomik istikrarın bozulması ve kriz senaryoları sektör için önemli bir tehdittir.

Bayramlarda maksimum olan çikolata tüketimi bayramların yaza gelmesiyle
azalacaktır.

Ambalaj malzemesi maliyetlerinin yüksekliği
12

Plansız yatırımlar sonucunda atıl kapasite sıkıntısı

Ayrıca küçük firmalarında kalitesiz mallarla bu pazarlara girmesi, Türk mallarının imajını
zedeleyen diğer bir husustur
4. Şekerleme ve Çikolata Sektörünün Fırsatlar

Gelişmiş kalite yönetim sistemlerine yönelim (ISO, HACCP, iyi tarım uygulamaları v.b.).

Ürün geliştirme ve teknolojik yenileme faaliyetleri Sanayii geliştirmektedir.

Bilgiye erişim kolaylığı ve iletişim olanakları, sanayinin gelişimini artıracaktır.

Yeni pazarlama teknikleri (e-ticaret gibi) ve müşteri odaklı pazar stratejileri ile ürünlere
yeni ve hızlı pazar alanları ortaya çıkartmaktadır.

Ar-Ge, yurt dışı pazarlarda tutundurma ve markalaşma için destek ve teşvikler
hakkında gıda ihracatçılarını bilgilendirmeye yönelik çalışmaların artırılması gelişme
için fırsattır.

Türk mallarına ilişkin olumlu imajın sağlanmasında tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine
ağırlık verilmesi ve fuarlara katılımın teşvik edilmesi, önem arz etmektedir.

Ayrıca kaliteden ödün verilmemesi ve ithalatçı ülkelerde ofis-mağaza işletmeciliğine
gidilmesinin, ihracat potansiyeli açısından önem kazanan diğer hususlar olarak
değerlendirilmesi gerektiği düşünülmektedir.
13