Aydın İlinde Bazı Süt Sığırı İşletmelerinde Yetiştirilen Siyah

Aydın İlinde Bazı Süt Sığırı İşletmelerinde Yetiştirilen Siyah

Tralleis Elektronik Dergisi
http://dergi.etralleis.com
e-TRALLEIS
1 (2013) 6-15
©ADÜ
Aydın İlinde Bazı Süt Sığırı İşletmelerinde Yetiştirilen Siyah-Alaca Irkı
Sığırların Çeşitli Meme Özellikleri ile Süt Kalitesi Arasındaki İlişkiler
Özgür ÇELİK1
1
Atakan KOÇ1
Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, 09100, Aydın
ESER BİLGİSİ
Araştırma Makalesi – Tarım Bilimleri
Sorumlu yazar: Atakan KOÇ, [email protected]
Yayına Kabul Tarihi: 15.07.2013
Özet: Aydın’da 13 süt sığırı işletmesinde yetiştirilen 133 baş Siyah-Alaca (SA) ineğin meme özellikleri (ön
meme bağlantısı (ÖMB), arka meme yüksekliği (AMY), meme merkez bağı (MMB), meme taban yüksekliği
(MTY), ön meme başı yerleşimi (ÖMBY), ön meme başı uzunluğu (ÖMBU) ve arka meme başı yerleşimi
(AMBY) doğrusal olarak tanımlanmış, bu hayvanlardan toplam 244 süt örneği alınarak süt içeriğine ait süt
protein oranı (SPO), süt laktoz oranı (SLO) ve yağsız kuru madde oranı (YKMO) ile somatik hücre sayısı (SHS)
belirlenmiştir. ÖMB, AMY, MMB, MTY, ÖMBY, ÖMBU ve AMBY özelliklerine ait ortalamalar sırasıyla
4.64±0.144, 4.05±0.129, 4.02±0.138, 4.01±0.149, 4.95±0.119, 4.98±0.086 ve 5.03±0.102 olarak, SPO, SLO,
YKMO ve SHS ortalamaları ise sırasıyla %2.69±0.020, %4.60±0.015, %8.21±0.033 ve 4.989±0.0573 (97,499
hücre/ml) olarak hesaplanmıştır. Sütteki SHS’nin ÖMB, AMY, MMB ve MTY ile olan fenotipik korelasyonu ise
negatif (-0.26 ile -0.29 arasında) bulunmuştur. Sonuç olarak, vücuda bağlantısı ve meme merkez bağı güçlü, arka
meme yüksekliği az ve meme taban yüksekliği fazla olan hayvanlarda mastitis yaygınlık düzeyinin daha düşük
olacağı söylenebilir. SHS meme özelliklerinden önemli ölçüde etkilenmektedir. Bu nedenle sağım hijyenine
verilecek öneme ek olarak damızlık seçiminde meme form özelliklerine de dikkat edilmesi sütteki SHS’nın ve
süt sığırı sürülerinde mastitis olaylarının azaltılmasına büyük katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Meme form özellikleri, somatik hücre sayısı, süt protein oranı, korelasyon
Relationship between Udder Type Traits with Milk Quality of Holstein-Friesian Cows Raised on Some
Dairy Cattle Farms in Aydın
Abstract: Udder type traits (fore udder attachment (FUA), rear udder height, (RUH), central ligament (CL),
udder depth (UD), fore teat placement (FTP), fore teat length (FTL), rear teat placement (RTP) of 133 heads
Holstein-Friesian cows raised on 13 dairy cattle farms in Aydın Province were determined and 244 milk samples
from the classified cows were taken and analyzed for the determination of milk protein content (MPC), milk
lactose content (MLC), non-fat dry matter content (NFDMC) and somatic cell count (SCC). MPC, MLC,
NFDMC and SCC means were 2.69±0.020%, 4.60±0.015%, 8.21±0.033% and 4.989±0.0573 (97,499 cells/ml),
respectively. Phenotypic correlations of SCC with FUA, RUH, CL and UD were found to be negative (between 0.26 and -0.29). In conclusion, it can be said that cows with strong fore udder attachment and central ligament,
lower rear udder height and higher udder depth have also lower prevalence of mastitis. Due to significantly
affected from udder type traits, in order to decrease SCC in milk and mastitis prevalence in dairy herds, besides
giving importance to the milking hygiene, selecting cows for udder type traits will also give some important
benefits.
Key Words: Udder type traits, somatic cell count, milk protein content, correlation
6