abdülkadir günyaz

Kristin Saleri
KRİSTİN SALERİ
MORGAN FALCONER
ABDÜLKADİR GÜNYAZ
KAYA ÖZSEZGİN
DİLEK ŞENER
NECMİ KARKIN
ORÇUN ÇADIRCI
ÇEVİREN / TRANSLATION BY
ENDER GÜROL
KRİSTİN SALERİ
© 2012
ISBN: 978-975-97438-6-4
YAPIMCI PRODUCED BY
Kristin Saleri Sanat Vakfı / Kristin Saleri Art Foundation
GENEL KOORDİNATÖR EDITOR in CHIEF
Tevfik İhtiyar
METİN TEXT
Morgan Falconer
Abdülkadir Günyaz
Kaya Özsezgin
Dilek Şener
Necmi Karkın
Orçun Çadırcı
ÇEVİRİ TRANSLATION
Ender Gürol
FOTOĞRAFLAR PHOTOGRAPHS
Ara Güler
Michele Thomas
Michalis Louka
Yiannis & Odysseas Vaharides
C. Refik Ongan
GRAFİK TASARIM GRAPHIC DESIGN
Mehmet Güzel
KOORDİNASYON COORDINATION
rh+artgallery
www.rhartgallery.com
BASKI ve CİLT PUBLISHING
Ürün Ajans
www.urunajans.com
Valikonağı Cad. 77/1 Nişantaşı - Şişli / İstanbul
Tel: +90 212 224 74 31
Fax: +90 212 219 83 42
rh+ yayınları tarafından hazırlanıp yayınlanan Kristin Saleri kitabı merkezi Houston’da (USA) bulunan Kristin Saleri Sanat Vakfı tarafından
1000 adet basılmış olup ilk 100 adedi vakıf tarafından numaralandırılıp imzalanmıştır. Kitabın bütün hakları Kristin Saleri Sanat Vakfı’na
aittir. Kaynak gösterilmek üzere kısmen alıntı yapılabilir.
This book titled “Kristin Saleri” was edited and printed by rh+ on behalf of the Kristin Saleri Art Foundation, headquartered in Houston, Texas. One
hundred of the total thousand copies printed were numbered and authenticated by the Kristin Saleri Art Foundation, which owns all its exclusive
rights. Parts of this book may be reprinted or reproduced by citing source.
7
İÇİNDEKİLER / CONTENTS
ÖNSÖZ / FOREWORD
NANSEN G. SALERİ
12 - 13
KRİSTİN SALERİ
MORGAN FALCONER
17 - 43
KRİSTİN SALERİ’Yİ ANLAMAK
UNDERSTANDING KRİSTİN SALERİ
ABDÜLKADİR GÜNYAZ
45 - 107
YAŞAMA DAİR KISA BİR ÖYKÜ: ARKA BAHÇEDEKİ HAYAT AĞACI
A SHORT NARRATIVE ABOUT LIFE: TREE of LIFE in the BACKYARD
DİLEK ŞENER
109 - 127
KRİSTİN SALERİ: BİR DÖNEMİN DUYUMSAL TANIĞI
KRİSTİN SALERİ: SENSITIVE WITNESS of a PERIOD
KAYA ÖZSEZGİN
129 - 199
KÜLTÜREL ESTETİĞİN MAHDUMLARI YA DA ANADOLU KADINLARI
OFFSPRING of the CULTURAL AESTHETIC or ANATOLIAN WOMEN
NECMİ KARKIN
201 - 211
KRİSTİN SALERİ RESMİNDE FOLKLORİK ALGI ÜZERİNE
FOLKLORIC ELEMENTS in KRİSTİN SALERİ’S PAINTINGS
ORÇUN ÇADIRCI
213 - 225
ANILAR / MEMORIES
235 - 249
BİYOGRAFİ / BIOGRAPHY
251 - 253
Kayıklar
Boats
Tuval Üzeri Yağlı Boya
Oil on Canvas
38,5x50 cm / 1955
Kristin Saleri Sanat Vakfı (KSSV) Koleksiyonu
Kristin Saleri Art Foundation (KSAF) Collection
10
KRİSTİN SALERİ
TEŞEKKÜR /ACKNOWLEDGMENTS
Annemin o eşşiz Kristin Saleri imzasına dönüşmesinde rahmetli iki kişinin çok büyük rolleri olduğunu düşünüyorum. İlki onun dehasına tartışmasız inanan babam Agop Saleri, diğeri sanatçının sonsuz enerjisine yön
ve disiplin ekleyebilen Dr. Kevork Kevorkyan.
Kristin Saleri’yi kesfetmek projesi uzun bir yolculuk. Bu yapıtın gerçeklesmesinde payı olan sayısız kişilerin
başında rh+ yayınları genel yönetmeni Tevfik İhtiyar var. Eşim Marina Saleri, Rehan ve Bernard Saribay, Ara
Güler, Rober Hatteciyan, Michele Thomas, Mehmet Güzel, Sy Salerian, Pauline Borally, Debi Church, Laura
Hynes-Keller, Alexandra Antoniou, Clif Webb, Kristin Abello, Sharon Sloan, Alen Salerian ve Ender Gürol bu
kitabın sessiz kahramanları.
Bu kitabın basımını gerçekleştiren Ürün Ajans çalışanlarını da burada anmak istiyorum.
Duygusal ve esrarengiz Kristin Saleri mozağinin araştırılması yönündeki derin ve düşündürücü calışmaları
için Abdülkadir Günyaz, Kaya Özsezgin, Dilek Şener, Necmi Karkın, Orçun Çadırcı ve Malcolm Falconer’e son
derece minnettarım.
Göklerden gülümseyerek bakan birini görür gibiyim.
The “Discovering Kristin Saleri “project owes so much to so many. First and foremost my father Agop Saleri
stands alone in his selfless, tireless belief in my mother’s genius. And second my gratitude to Dr. Kevork
Kevorkyan for providing his unconditional support and wisdom in helping channel an inspiring artist’s wild
energy to what eventually transformed into Kristin Saleri’s unique signature.
While being inevitably unfair to all those unnamed Kristin Saleri fans who helped in countless ways, I must
recognize above all Tevfik İhtiyar, editor in chief of rh+magazine, my wife Marina Saleri, Rehan and Bernard
Saribay, Ara Güler, Rober Hatteciyan, Michele Thomas, Mehmet Güzel, Sy Salerian, Pauline Borally, Debi
Church, Laura Hynes-Keller, Alexandra Antoniou, Clif Webb, Kristin Abello, Sharon Sloan, Alen Salerian and
Ender Gürol for their substantive efforts.
Special thanks to the Ürün Ajans team for their seamless efforts in publishing this book.
Finally my gratitude to Abdülkadir Günyaz, Kaya Özsezgin, Dilek Şener, Necmi Karkın, Orçun Çadırcı and
Malcolm Falconer for their thought-provoking exploration towards unlocking the beauty of the “Kristin Saleri”
magic.
I can see a smile from heavens.
NGS
26 Eylül / September 2012
11
Kristin Saleri yaşamı boyunca çağların imbiğinden, halkların ortak
yaşamından süzülüp gelen, yaşadığı coğrafyanın kültürel zenginliğini;
toprak ananın o engin, o hüzünlü yalnızlığını, sazını, sözünü, horonunu;
altın başağı, sarı gelini; Anadolu’nun bilge kadını Trabzon’lu Ülkiye anayı; boğazdaki Erguvan’ı, balıkçıyı, balığı; Adada ki kardeş çamı çağdaş
çizgi ve evrensel bir yorumla tuvale aktardı.
Eserleri bugün ulusal ve uluslararası müzelerde, özel koleksiyonlarda
bulunmaktadır. Kristin Saleri’nin sanatına ve eserlerine sahip çıkan
ailesinin bu yüce davranışında yer aldığım için mutluyum. Umarım bu
eser sanat tarihinin sayfalarına terk edilmiş; sanatsal belleğimizin derinliklerinde kalan nice sanatçının gündeme taşınması için o sanatçıların ailelerine örnek olur.
Kristin Saleri has conveyed through her canvas the cultural wealth and
the centuries-long heritage of her land filled with the rich mores of
diverse peoples. Her works bring to life the vast and doleful landscape,
its music, folk dances, the mournful love songs, as well as the sage
woman, “Mother Ülkiye” of Anatolia, the Bosphorus fish and fishermen,
and the poignant love of the pine trees at Prince’s Islands.
Her work is disseminated across the globe both in national and international museums, as well as in private collections. I feel privileged to
have been part of this worthy initiative by her family. My hope is that it
might encourage the rediscovery of other forgotten artists lingering in
the twilight of our memories.
Tevfik İhtiyar