Prof. Dr. Cengiz Şen
Transkript
Prof. Dr. Cengiz Şen
Prof. Dr. Cengiz Şen Op.Dr.Turgut Akgül İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Giriş Asetabuler displazi kalçanın sekonder osteoartritinin en önemli sebeplerinden biridir. Displazik kalçada osteoartroz %43-58 oranında görülmektedir. Giriş Etyopatogenez 1) Gelişimsel kalça displazisi 2) Perthes 3) Femur başı epifiz kayması 4) Nörojenik kökenli hastalıklar (CP, MMS, Polio) Giriş Etyopatogenez Yük taşıma yüzeyinin azalması Subluksasyon Ekleme gelen makaslama kuvvetlerinin artması Osteosit ve kondrositlerin kapasitelerinden daha fazla yüklenmeye maruz kalmaları BİOMEKANİK Pauwels ve Bombelli a b 5 6 Vücud kaldıraç kolu Abduktor kaldıraç kolu 7 Yük taşıma yüzeyi 8 Yük taşıma yüzeyi 4,71 cm2 8,11 cm2 11,49 cm2 48,81 kp 28,23 kp % 243 % 141 18,93 kp % 100 9 TEDAVİ Asetabuler displazinin tedavisinde amaç; ekleme gelen aşırı yüklenmeleri, kıkırdak hücresinin normal fonksiyonlarını yapabileceği makul bir düzeye indirmek ve ekleme eşit olarak dağıtmak olmalıdır. Bu şekilde artrozun önleneceği veya başlamış olan artrozun ilerlemesinin durdurulabileceği kabul edilmektedir. Harris WH, Enneking WF. Characteristics of the articular cartilage formed after intertrochanteric osteotomy : a case report, J Bone Joint Surg (Am)1995; 77:602-7 Hipp YA, Sugano N, Millis MB, Murphy SB. Planning acetabular redirection osteotomies based on joint contact pressures. Clin Orthop. 1999; 364:134-143 Klinik Ağrı -Asetabuler rim sendromu -Femoroasetabuler sıkışma(cam/countre-coup) Apprehension (korkutma testi) Kalça hareketlerinde kısıtlanma Trendelenburg testi (+) Yürüyüş bozukluğu Alt ekstremitede kısalık Skolyoz, pelvik tilt Radyografi Artroz (Tönnis sınıflaması) Grade 0: Osteoartroz belirtisi yok Grade 1:Sklerozda artış, eklem aralığında hafif daralma ve femur başı sferisitesinde hafif düzleşme Grade 2:Küçük kistler, eklem aralığında orta derecede daralma, femur başı sferisitesinde orta derece düzleşme Grade 3:Büyük kistler, eklem aralığında ileri derece daralma, femur başında ağır deformite, avaskuler nekroz BT Tedavi Asetabuler displazinin 1) Asetabuler hacim tedavisinde pekçok yöntem bulunmaktadır. Son iki dekatta asetabuler displazinin tedavisinde biyolojik rekonstrüktif yöntemler daha fazla tercih edilmektedir. arttırıcı yöntemler (Augmentation) -Chiari -Shelf 2) Asetabuler çatının yöneltisini değiştirmek (Reorientation) -Triple -Periasetabuler Tedavi Reoryentasyon osteotomilerinde amaç; asetabuler displazisi bulunan genç veya erişkin hastalarda daha iyi bir örtünme ve uyum sağlayarak, semptomları azaltmak ve artriti önlemek veya geciktirmektir. Tedavi Reoryentasyon Osteotomileri Single (Salter) Double (Eppright) Triple (Tönnis, Steel) Polygonal Triple (KOTZ) Periacetabuler ostetomies Wagner Ninomiya (RAO) Ganz Bernese (modification of Ganz) 191 kalça ve 163 hasta Minimum takip 2 yıl 145 hasta orta derecede ve 44 kalça ciddi displazi CEA son kontrolde 32,6 (orta derece displazi)28,4 (ciddi displazi) Asetabuler çatı açısı 23.8 den 7,0 dereceye ve 34,1 den 8,3 dereceye kadar düzeltilmiş. Harris Hip Skoru 74 den 95 puana kadar yükselmiş. 30-50 yaş arası semptomatik hastalar Periasetabuler osteotomi(PAO) (14 hasta), total kalça artroplastisi (14 hasta) Ortalama 4 yıl takip PAO olan hastalarda operasyon sonrası ağrıda ve koltuk değneği kullanma konusunda daha uzun süreye ihtiyaç var. Spor ve Fonksiyon açısından 4. senede farklılık yok. Pelvik Osteotomi ve Pelvik yapıların komşuluğu SALTER STEEL Modifiye Bernese (Ganz) Modifiye Bernese Kotz osteotomisi Poligonal triple osteotomi (Kotz) reoryentasyon osteotomilerden biridir. Kotz osteotomisinin poligonal tasarımı, asetabuler geometriyi düzeltebilir ve yeterli bir örtünme sağlar. *Kotz R, David T, Helwing LI, Uyka B, Wanivenksus A, Windhager R: Polygonal triple osteotomy of the pelvis. International Orthopaedics, 1992; 16:311-316 Kotz Osteotomi: Orijinal giriş Amaç Trendelenburg topallaması orijinal Kotz osteotomisinin en önemli komplikasyonudur. Bu komplikasyonu önlemek için, Kotz osteotomisini medial yaklaşımla pelvis içinden uyguladık. Sen C, Sener N, Tozun IR, Boynuk B. Polygonal triple (Kotz) osteotomy in the treatment of acetabular dysplasia:17 patients (19) hips with 4-9 years of follow-up. Acta Orthop Scand, 2003; 74(2):127-132 Sen C, Asik M, Tozun IR, Sener N, Cinar M. Kotz and Ganz osteotomies in the treatment of adult acetabular dysplasia. Int Ortop, 2003; 27(2): 78-84 Kotz Osteotomi: Modifiye giriş Materyal ve Metod Original Kotz tekniği; 22 kalça (20 hasta) (ort. 24.3 yıl) Modified Kotz tekniği; 11 kalça (9 hasta) (ort 19.2 yıl) Biri dışında, diğer hastalarda etyoloji asetabuler displazi Endikasyon › 6 aydan fazla süren kalça ağrısı ve topallama, › Radyografik bulgular center edge (CE) açısı < 20º, vertical center edge (VCE) açısı < 30º, Sharp açısı > 40º, Femur başı ve asetabulum arasında normale yakın kalça eklemi, Normale yakın hareket arkı Değerlendirme Klinik Harris Hip Score (HHS) trendelenburg test impingement test apprehension test abductor muscle gücü (Medical Research Council) Radyolojik Sharp açısı CE açısı VCE açısı Tönnis sınıflaması Değerlendirme Grup içi değerlendirme için paired t test ve Gruplar arası değerlendirme için Mann-Whitney U test kullanıldı. Farklılık p<0.05 olarak kabul edildi. Klinik sonuçlar parametreler Grup I (OK) Ort. Takip 106 (ay) Ort. 120 Ameliyat süresi (dk) Ort. Kan 700 kaybı (cc) Grup II (MK) 700 29 500 600 400 95 300 200 100 450 0 surgery time blood loss Klinik sonuçlar parametreler Grup I Grup II Postop. ağrı 5/20 - HHS (ort. düzelme) 12 29 Ort. Fleksiyon kaybı Topallama 13° 5° 4/20 - Abduktor kas gücü (3. ayda) 16/20 11/11 Radyolojik sonuçlar parametreler Grup I Grup II 40 35 CE 35° 36° 30 25 VCE 31° 29° 20 15 Sharp 20° 19° 10 5 Tönnis 9 değişmedi 1 kötüleşme Fark yok 0 CE VCE Sharp CE:10° VCE:24° CE:45 ° VCE:51° CE:13° VCE:14° CE:42° VCE:41° Komplikasyon Grup I -yüzeysel enfeksiyon -peroneal paralizi -pubik nonunion -ischial nonunion Grup II -yetersiz örtünme 3 3 1 2 1 CE:12° Tartışma Osteotomilerin amacı; hyalin kıkırdaktan oluşan bir yüzey sağlamak, yüklenme yüzeyinde basıncı azaltmak, sekonder osteoartritin başlamasını önlemek veya geciktirmektir. Asetabuler displazili genç ve erişkin hastalarda, reoryentasyon osteotomisiyle femur başı ve asetabulum arasında normal bir eklem ilişkisi sağlamak en biyolojik çözümdür. Tartışma Kotz osteotomisinin, daha önce tarif edilen triple osteotomilere göre pekçok üstünlüğü vardır. -Poligonal tasarımından dolayı, daha fazla düzeltme sağlanır. -Stabil osteosentez nedeniyle eksternal tespite gerek yoktur, bunun yanında erken yüklenme ve mobilizasyona izin verir. -Sadece 2-3 vida ile yeterli bir stabilite elde edilir. Tartışma Kotz osteotomisini tercih ediyoruz: -Skopi gereksinimi olmaksızın, direk görüş altında tüm osteotomileri yapmak mümkündür. -Bernese osteotomisine göre teknik daha kolay olduğundan, öğrenme eğrisi daha kısa ve kolaydır. Tartışma Klinik ve radyolojik sonuçlar değerlendirildiğinde, HHS dışında fark bulunmadı. Her iki tekniğin de yeterli örtünme sağladığı görüldü. 40 35 30 25 20 15 10 5 0 CE VCE Sharp HHS 11 hasta Ortalama 34 yaş 22-48 yıl 12 Pelvik osteotomi Tomografileri ile elde edilen veriler ile döndürme mikatı hesaplanıyor Operasyon sonrası çekilen BT de konfirmasyon sağlanmış The minimal invasive approach using modified stoppa incision for periacetabuler osteotomy; A Preliminary cadaveric study Şen C, Akgül T, Korkmaz M, Ekinci M, Ersin M 5 kadavra, 10 hemipelvis Periasetabuler osetotomi İliopektinal hattaki oseotomi hareket miktarı ortalama 22,1+/- 3,4 mm(radyolojik) Osteotomi hattındaki hareket klinik olarak anteriora 17,8 +/- 3,35mm (11 mm – 21 mm) ve laterale hareket20,3 +/- 3,23 mm (15mm – 24 mm) Quadrilateral yüzeyde sağlam kalan kemik genişliği 5,3 +/- 0,48 mm Osteotomi hattındaki klinik olarak ölçülen hareket ile örtünme arasında anlamlı ilişki mevcut (R=0,66462, p=0,036) Tartışma Orijinal Kotz osteotomisinin en önemli dezavantajı, giriş sırasında abduktor kasların iliak kanattan tamamen sıyrılmasına bağlı topallamadır. Ameliyat öncesi topallama olan 12 hastadan 3’ünde (25%)1 19 kalçadan 4’ünde (21%)2 1 Kotz R, David T, Helwing LI, Uyka B, Wanivenksus A, Windhager R. Polygonal triple osteotomy of the pelvis. International Orthopaedics 1992; 16:311-316 2 Sen C, Sener N, Tozun IR, Boynuk B. Polygonal triple (Kotz) osteotomy in the treatment of acetabular dysplasia:17 patients (19) hips with 4-9 years of follow-up. Acta Orthop Scand 2003; 74(2):127-132 Tartışma Orijinal Kotz osteotomisindeki lateral giriş yolunu değiştirmekteki amacımız, abduktor kasların rehabilitasyonunu hızlandırmak ve trendelenburg topallamasını önlemektir. Abduktor kasların orijinini sağlam bırakarak, hastanın fonksiyonlarının daha iyi olduğu görüşündeyiz. Tartışma Modifiye teknikle, Topallama görülmedi, 3. ayın sonunda hastaların hepsi normal abduktor kas gücüne ulaştı. Buna karşın, orijinal teknikte 4 kalçada 1 yıllık rehabilitasyon sonrası normal kas gücü elde edildi. Gelecek 51 asetabuler osteomili hasta 13 Chiari osteotomisi, 22 Periasetabuler rotasyonel osteotomi (PRO) ve 16 shelf asetabuloplasti 2475 primer artroz hastası kontrol grubu oluşturmuş. Chiari ve PRO osteotomisi yapılan hastalarda kemik greft augmentasyonu gerekmiş PRO yapılan hastalarda total kalça artroplastisi yapılması daha zor ve komplikasyon yüksek Periasetabuler osteotomisi yapılan 48 hasta (52 kalça) Ortalama yaş 56,5 yıl ve 5.4 yıl takip. Primer Koksartroz olan 96 hasta çalışmaya dahil edildi. Osteotomi yapılmış grup Daha kötü operasyon sonrası Harris Hip skorlamasına sahip. Daha kötü hareket açıklığına sahip Sonuç Modifiye Kotz/Bernese Asetabuler displazinin tedavisinde, Poligonal Triple Osteotomi (Kotz) ile Bernese osteotomide olduğu gibi; kalça ekleminde yeterli örtünme, tatmin edici fonksiyonel ve radyolojik sonuç elde edilmiştir. Bundan başka, modifiye teknik kullanarak orijinal Kotz osteotomisinin en önemli dezavantajı olan trendelenburg topallaması önlenebilmektedir. Sonuç Modifiye Kotz/Bernese Skopi kullanılmadan yapılabilmesi önemli bir üstünlüktür. Öğrenme eğrisi daha kısa olabilir. Komplikasyon oranı nisbeten daha düşüktür. Modifiye Kotz osteotomi
Benzer belgeler
Doç. Dr. Melih Güven
Femur başının üzerinde orijinal eklem kıkırdağı yerine
metaplastik fibrokartilaj kıkırdak doku
Cihari osteotomisi, Shelf asetabuloplasti v.b.