Göster/Aç

EGE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ YAYINLARI
TARİH İNCELEMELERİ
DERGİSİ
CİLT/ VOLUME XXII
SAYI/NUMBER 2
ARALIK/DECEMBER 2007
BORNOVA - İZMİR
TARİH İNCELEMELERİ DERGİSİ,
ISSN: 0257-4152
Cilt/ Volume: XXII
Sayı/ Number: 2
Aralık/December 2007, İzmir
Tarih İncelemeleri Dergisi hakemli bir dergidir ve yılda iki sayı yayımlanır.
Sahibi/President: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü adına
Dekan Prof. Dr. Kasım Eğit
Editör ve Sorumlu Müdür: Doç. Dr. Süleyman Özkan
Yayın Kurulu/
Prof. Dr. İsmail Aka,
Executive Committee
Prof. Dr. Mehmet Ersan,
Yrd. Doç. Dr. Vehbi Günay,
Yrd. Doç. Dr. Hasan Mert,
Dr. Hilal Ortaç Gürpınarlı.
Akademik Danışma Kurulu/ Academic Advisory Board
Prof. Dr. M. Akif Erdoğru, Ege
Prof. Dr. Ahmet Özgiray, Bornova,
Üniversitesi, İzmir
İzmir
Prof. Dr. Sadettin Gömeç, Ankara
Prof. Dr. Ali Aktan, Erciyes
Üniversitesi, Ankara.
Üniversitesi, Kayseri.
Prof. Dr. Bülent İplikçioğlu, Marmara
Prof. Dr. Ali Akyıldız, Marmara
Üniversitesi, İstanbul.
Üniversitesi, İstanbul.
Prof. Dr. Nuri Köstüklü, Selçuk
Prof. Dr. Mahir Aydın, İstanbul
Üniveritesi, Konya.
Üniversitesi, İstanbul.
Prof. Dr. Zekeriya Kurşun, Marmara
Prof. Dr. Ali Birinci, Polis Akademisi,
Üniversitesi, İstanbul.
Ankara.
Prof. Dr. Mehmet Öz, Hacettepe
Prof. Dr. Musa Çadırcı, Ankara
Üniversitesi, Ankara
Üniversitesi, Ankara.
Prof. Dr. Abdülkerim Özaydın,
Prof. Dr. Gülçin Çandarlıoğlu, Mimar
İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi,
Prof. Dr. Ahmet Özgiray, Ege
İstanbul.
Üniversitesi, İzmir
Prof. Dr. Mesut Çapa, Karadeniz
Prof. Dr. Maria Pia Pedani, Ca Foscari
Teknik Üniversitesi, Trabzon.
University, Venedik, İtalya.
Prof. Dr. Ömer Çapar, Ankara
Prof. Dr. Saim Savaş, Cumhuriyet
Üniversitesi, Ankara.
Üniversitesi, Sıvas.
Prof. Dr. Melek Delilbaşı, Ankara
Prof. Dr. Mehmet Şeker, Dokuz Eylül
Üniversitesi, Ankara.
Üniversitesi, İzmir.
Prof. Dr. S. Esin Dayı Derinsu, Atatürk
Prof. Dr. Ahmet Taşağıl, Mimar Sinan
Üniversitesi, Erzurum.
Güzel
Sanatlar
Üniversitesi,
Prof. Dr. Abdülkadir Donuk, İstanbul
İstanbul.
Üniversitesi, İstanbul.
Prof. Dr. Feridun Emecen, İstanbul
Prof. Dr. Oğuz Tekin, İstanbul
Üniversitesi, İstanbul.
Üniversitesi, İstanbul.
Prof. Dr. Vahdeddin Engin, Marmara
Prof. Dr. Recep Yıldırım, Dokuz Eylül
Üniversitesi, İstanbul.
Üniversitesi, İzmir.
Dergimiz Index Islamicus, Türkologischer Anzeiger ile TÜBİTAK/ULAKBİM,
Sosyal Bilimler Veri Tabanı’na alınmıştır.
Yazışma Adresi/ Correspondence Address:
Tarih İncelemeleri Dergisi Editörlüğü,
Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü,
35100 Bornova-İzmir, Türkiye
Faks: 0 232.388 11 02 Tlf.: 0 232.388 01 10-1343 e-mail; [email protected]
Basım Yeri: Ege Üniversitesi Basımevi. Bornova, İzmir
Basım Tarihi: Aralık 2007
Dergi 100 adet basılmıştır
TARİH İNCELEMELERİ DERGİSİ
Cilt/Volume: XXII
Sayı/Number: 2
Aralık/December 2007
İÇİNDEKİLER/CONTENTS
BAŞYAZI
Prof.Dr.Ahmet Özgiray
1-10
İNCELEMELER/ARTICLES
Hülya Boyana
Delos Birliğinin Anayasası ve Atina Hegemonyası
The Constitution of the Delian League and Hegemony of Athenian
11-20
Mevlüt Çelebi
Başvekil İsmet Paşa’nın İtalya Seyahati
Visit of Prime Minister Ismet Pasha to Italy
21-52
Turan Gökçe
1695 Tarihli Mufassal Avârız Defterine Göre Filibe Kazâsında Nüfus
ve Yerleşme Düzeni
Population and Settlement System of the Filibe District According to
The Avârız Registers of 1695
53-107
Onur İşçi
Recent American Scholarship On Soviet Nationalities
Sovyet Milliyetçiliği Üzerine Günümüz Amerikan Çalışmaları
109-124
Bilgehan Pamuk
İpek Yolu Ticareti ve Erzurum
Silk Road Trade and Erzurum
125-143
Cahit Telci
Osmanlı Devletinde 18. Yüzyılda Muhallefat ve Müsâdere Süreci
Muhallefat And Musadere Procedure in Ottoman Empire
in 18th Century
145-166
Mehmet Tezcan
Eski İranlılarda Xvarena Anlayışı ve Bunun Türklerdeki Kut ile
Münasebeti
Hvar(e)nah in Old Iranians and its relation with Turkish Qut
167-193
Necmi Ülker
İzmir-Agora Ören Yerindeki Osmanlı Dönemi Mezar Kitabelerinden
Örnekler
Examples of the Ottoman Gravestones Inscriptions from Izmir-Agora
195-218
ARŞİV BELGELERİ
M. Akif Erdoğru
Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Eserler Koleksiyonunda
Saklanan Türkçe Taş Yazıtlar
219-226
ÇEVİRİ/TRANSLATION
N. N. Şengeliya
XI-XIII. Yüzyıl Gürcü Tarihçilerine Göre Selçuklular
(Çev.: Mehmet Mürselov)
227-240
YENİ YAYINLAR/BOOK REVİEWS
Ahmet ÜNAL, Anadolu’nun En Eski Yemekleri; Hititler ve Çağdaşı
Toplumlarda Mutfak Kültürü, 208 sayfa, İstanbul 2007
(Gökhan Kağnıcı)
241-242
TARİHÇİ, Kültür ve Tarih Dergisidir, Nisan/Mayıs 2007,
Ege Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Tarih Kulübü yayınıdır.
(Süleyman Özkan)
243-244
Güngör KARAUĞUZ, Hititler Döneminde Anadolu’da Ekmek,
İstanbul 2006, (Gökhan Kağnıcı)
245-246
R. Selçuk Uysal, Sındırgı’nın Kitabı, Alter Yayıncılık, Ankara 2006
(Özer Küpeli)
247-248
R. Selçuk Uysal, Sındırgılının Kitabı, Grafmat Basım, İzmir 2007
(Özer Küpeli)
249-250
DİZİN/İNDEX
251-264
Tarih İncelemeleri Dergisi
Cilt/Volume XXII, Sayı/Number 2
Aralık/December 2007, 249-250
R. Selçuk Uysal, Sındırgılının Kitabı, Grafmat Basım, İzmir 2007,
ISBN 978-975-01516-0-6, 383 sayfa.
Uzun yıllar ilköğretimden üniversiteye eğitimin her kademesinde öğretmenlik ve
akademisyenlik yapan, uzmanlık alanı Türk Dili ve Edebiyatı dışında ayrıca tasavvuf ve musiki
tarihine dair yayınlanmış makale, kitap ve çevirileri bulunan R. Selçuk Uysal'ın ilgilendiği bir
diğer konu memleketi Sındırgı'nın tarihi ve kültürüdür. Geçtiğimiz yıl araştırmalarının bir
bölümünü Sındırgı'nın Kitabı adıyla yayınlayan R. Selçuk Uysal'ın, bu eserin devamı niteliğinde
ama bu kez kendi ve yakın çevresinin Sındırgı ile ilgili hatıralarına ağırlık verdiği Sındırgılının
Kitabı adlı çalışması yakın bir zaman önce yayınlanmıştır.
Sındırgılının Kitabı'nı yazmaya 1997 yılında başladığını giriş kısmında belirten yazar,
çalışmasının merkezine kendisini koymuştur. Ancak kendisinin “etrafındaki hâle gene
Sındırgı”dır. Bu nedenle R. Selçuk Uysal Geçen Değil Uçan Yıllar adlı çalışmasının bu kitabın en
önemli kaynaklarından biri olduğunu söylemektedir (s. 7). Kendi gözlemleri ve hatıraları yanında
iyi bir izleyici olduğunu zikrettiği annesinden dinlediği anıları da aktaran yazar, bu eseri de ona
ithaf etmiştir (s. 13).
Kitapta herhangi bir bölümlemeye gidilmemiştir. Önsöz de bulunmamaktadır. Ama yazar
kitabı yazmaktaki maksadını, nasıl yazdığını, yazarken hangi konularda eksiklik ve sıkıntı
çektiğini, beklentilerini Giriş (s. 7–13) kısmında belirtmiştir.
Girişi müteakiben çeşitli başlıklar altında Sındırgı ile ilgili değişik konulara yer verilmiş, bir
nevi makale derlemesi yapılmıştır. Söz konusu konular; Çocukluğumun Sındırgı'sı (s. 15–26),
Sındırgı Adının Kaynağı ve Tarihte Sındırgı (s. 27–54) 5, Sındırgı'nın Beşerî Coğrafyası (s. 55–
62), Sındırgı Mahallî Yönetimi ve Yöneticileri, Yaşayan Sındırgı Belediye Reisleri (s. 63–82),
Sındırgı Temettuat Defterleri Hakkında (s. 83–95), Çanakkale'deki Sındırgılı Şehitler ve Sındırgılı
Diğer Şehitler (s. 96–99), Millî Mücâdele'de Sındırgı (s. 100–134), Sındırgı'nın Kurtuluşu (s.
135–139), Sındırgı'da Spor (s. 140–160), Sındırgı Hikâyeleri ve Portreleri (s. 161–205), Sındırgı
Folkloru ve Türküleri (s. 206–233), Sındırgı'da Halıcılık (s. 235–250), Yalancılar Kahvesi (s.
251–260), Sağda Solda Çıkan Yazılar –veya- Yapılan Konuşmalar (s. 260–307), Kitaplarımdan
Seçme Yazılar (s. 308–338), Kırk Ambar (s. 339–352) ve Resimler (s. 353–383) şeklindedir.
Bunlardan Sındırgı Adının Kaynağı ve Tarihte Sındırgı, yeni olarak 1990, 1997 ve 2000 yılı
genel nüfus sayımı sonuçları tablo halinde eklenmiş halde Sındırgı'nın Beşerî Coğrafyası, yeni
fotoğraflar eklenmekle birlikte Millî Mücâdele'de Sındırgı ve Sındırgı'da Spor adlı bölümler daha
önce yayınlanan Sındırgı'nın Kitabı adlı eserden olduğu gibi alınmıştır. Yine Sındırgı Hikâyeleri
ve Portreleri adlı kısım yazarın belirttiğine göre daha önce yayınlanmış bir çalışmasıdır (s. 7).
5
Bu kısım 46. sayfada sona ermiştir. Geri kalan sayfalarda kitabın hazırlanış safhasıyla ilgili
bilgiler yer almaktadır. Muhtemelen Giriş kısmına ait olması gereken bu bilgiler yazarın
hatası sonucu burada kalmış ve bu şekilde de basılmıştır.
249
Kitabın içindeki yazılar genelde Sındırgı'yla ilgili olmasına rağmen Sağda Solda Çıkan
Yazılar –veya- Yapılan Konuşmalar ile Kitaplarımdan Seçme Yazılar adlı bölümlerden
birincisinin bazı kısımları, ikincisi ise tamamıyla Sındırgı ile alakalı değildir. Bunlar R. Selçuk
Uysal'ın bazı konferans ve sempozyumlarda yaptığı konuşmalar ile beğendiği şiir ve yazıları
içermektedir. Yazar “Sındırgı'yı ilgilendirmeyen bu yazılar da unutulmasın ki bir Sındırgılının
yazıları veya onun beğendikleridir” (s. 13) demek suretiyle bu durumun mazur görülmesini
istemektedir.
Kitaptaki yazıların bir kısmı Sındırgı'nın folkloru ve kültürüyle ilgilidir. Bununla birlikte
yazarın Sındırgı'daki çocukluk hatıralarıyla ve onun gözünden 1950'li yıllarda kasabadaki sosyal
ve kültürel hayata dair bilgiler veren Çocukluğumun Sındırgı'sı adlı yazı ile Yunan işgalinin
kasabada sona erişine dair dönemin iki canlı tanığıyla yapılan mülakatın olduğu Sındırgı'nın
Kurtuluşu adlı yazılar orijinal bilgiler içermesi bakımından ilgi çekicidir. Ayrıca şehitlerle ilgili
kısımda Azman Dede diye bilinen Çanakkale gazisinin hatıralarına yer verilmek suretiyle bu
savaşların tarihine bir derkenar düşülmüştür. Bunlardan başka Yalancılar Kahvesi yazarın
edebiyatçı yönünü ortaya koyduğu Sındırgı ekseninde kaleme aldığı bir deneme yazısı olması
açısından ilginçtir.
Sındırgı'nın Kitabı'nda olduğu gibi bu çalışmada da metotla ilgili bir takım eksiklikler göze
çarpsa da, sonuçta amatör bir ruhla hazırlanmış olması ve herhangi bir bilimsellik iddiasında
bulunulmaması yüzünden bunlar hoş görülebilmektedir. Nitekim yıllarını bu esere harcayan R.
Selçuk Uysal, hiçbir kuruma veya kişiye yük olmadan kitabın hazırlanışından basımına kadar her
türlü masrafı kendisi karşılamıştır. Kitabın pek çok yerinde en büyük amacının memleketine
hizmet etmek ve onun kültürüne ve tarihine katkı yapmak olduğunu vurgulayan Selçuk Hocamızı
bu çalışmalarından ötürü tebrik eder ve çalışmalarının devamını dileriz.
Özer KÜPELİ
250