Radyoaktif Bozunmanın Canlandırılması Konusunda Bir Çalışma

Radyoaktif Bozunmanın Canlandırılması Konusunda Bir Çalışma

TURKiYE KiMYA DERNEGI
T.c. MiLti EGiTiMBAKANLI6I
Himayelerinde
a
EGITIMI
KONGRES
KII\,IYA
ULUSAL
Kimya Egitiminde Yeni Ufuklar
Thales(M.O.625.545)
(M.O.460-370)
Aristo(M.0.384'3ZZ)
Democritus
(9i3-1048)
(980-107i)
(864-925)
(8.1ry)
Biruni
ibni Sit-tu
El Razi
Cabir
(10.1ry)
Bacon(IZl4-129qibtriRtigd(12.w)Lullus(1235-1315)
Magrus(1193,1280)
El,Farabi
(15.1ry)
(1493.1541)
Agricola(1494-1555)
BasilValentin
Paracelsus
Flamel(1330.1418)
Von Helmont(1577-1644)Boyle(1627-169t)Kunckel(1638-1703)
BernardPolissy(1510-1589)
(1668-1761)
Darcet(1725,1801)
Boerhave
Stephen
Hales(1677-1761)
Stahl(1660-1734)
Homber(1652.1715)
Priestley(1733-1804)
Karl WilhelmScheele(1747-1786)
Cavendish(1?31-1810)
Black(1728.1799)
(1779-1848)
(1786-1856)
(1743.179q
Fraday(1791-186i)
Avagadro
Berzelius
Berthollet(1748-l8ZZ)
Lavoisier
(1826,1910)
Kirchoff(1824'1887)
Bunsen(1811,1899)
Cannizzaro
Liebig(1803.1873)
Wohler(1800,1882)
(1834-1907)
AlfredNobel(1833-1896)
Mendeleev
Kekule(1829.1896)
JuliusLotharMeyer(1830-1895)
Van't ijro{f (1847-1930)
VictorMeyer(1843-1897)
Perkin(1838.1907)
Carlvon Linde (1842'1934)
(1852,1908)
Ehrlich(1854-1915)
Becquerel
JuliaHall (1859-1925)
J. H. Van'tHoff (1852-l9ll) Ramsay(1852-1916)
CharlesHall (1863,1914)
HenryBragg(1862
Arrhenius(1859.1927)
-1942)Heroult (1563-1914)
(1863.1944)
WilliamsRichards(1868,1928)
Haber(1868-1934)
MariaCurie (1867'1934)
Baekeland
(1868,t939)Alice Hamilton(1869'1970)
Rutherford(1871-1937)
NewtonLewis(18?5
Sorensen
-1946)
(1885
(1890-1971)
(1881,195i)
Bohr
Bragg
Langmuir
"1962)Lawrence
Lavon
WallaceHumeCarothers(1896-1937)
Jutian(1899
-1975)Beckman(1900-2004)
Pauling$9AI-D9$ RachelCarson(1907-1964)
Crick (1916-2004)
Wilkins (1916-2004)
DorothyHodgkin(l9IO-1994)
Kwolek(1923,)
Djerassi(1923,)
Stephanie
BruceHannay(1921-1996)
Watson(1928'l
RADyoAKTiTnozunuaNlN cANLANDTRTLMAST
KoNUsuNDnnin eALrgMA
M. Sahin BULBULT, Umit Volkan BXiNCi2
rKafkas
Universitesi,Efitim Faktiltesi,OFMEA Bdltimii, Fizik Elitimi Anabilim Dah,
KARS
2Kafkas
Universitesi,Saflrk Bilimleri Enstittisti,Biyokimya Anabilim Dah, KARS
Bir atom gekirdelinin alfa, beta veya gama rymlmr yayrnlamasrya da kendi y<irtinge
elektronlanndanbirini yakalamasriqlemine radyoaktif bozunma denir. Deneysel kamtlar
radyoaktif bozunmamntistel bir kurala uydupunu ve bir olasrhk stireci oldufunu g<isteriyor
t 1l.
Lise mtifredatrndaradyoaktivite <inemlibir konudur. Cihazlargok pahah ve srmflar
kalabahk oldulundan, radyoaktivite daha goh <i$retmenin sunmast yoluyla dfretilir.
Olrenciler bu konunun anlattmt stiresinde pasif bir rol ahrlar. H0lbuki zar veya ktip
kullanarak<ifrencilereradyoaktiviteile ilgili etkinlikler yaptrnlabilir. B<iylebasit materyalleri
kullanmagtivenlik agrsrndan
da higbir sorunolugturmazl2l.
Osrenci merkezli olan ve ri$enilen konunun diler konularla iliqkilendirildi$
yaprlandrrmacryaklagrrmnradyoaktif bozunma konusundageleneksel<i[retim yrinteminden
dahabagarrholdulu [3] dik*ate ahnarak, ri$rencininkendilerini atom olarak hissedebileceg
ve ttim siirecindeiqindebulunacafrbir canlandrnlmasr
tasarlanmrqtrr.
Offencinin bozuk para ile birlikte ayalctadurdufu etkinlik, yazr-ttna ahmr ile baqlar.
Tura gelen paralann sahipleri ayalrtadururken yazr gelenparalann sahipleri yerlerine oturur.
Ayakta kalan <i$enciler bozunmamrgatomlarr temsil ederken, oturan dlrenciler bozunan
atomlan temsil etmektedir.
Radyoaktif bozunma kanunu NAI. : e - rt olup (N: ilk durumdaki radyoaktif atom
saylsr, No: Bozunmadankalan radyoaktif atom sayrsr, t: zaman ve ?u:sabit) zamanrn
ilerlemesiylebozunmadankalan radyoaktifatom saylsltistel bir azalmagristerir.
Bu gahgma,Fen Bilgisi Ogretimi dersini alan 20'qer kiqilik iki ayn smrfta ikiger defa
tekrarlanmr$olup her defasmdatistel bir grafik elde edilmig ve grafik gizim programlanyla
birlikte gizilmigtir. Qahgmasonundagrafiklerin gergek bozunma grafiklerine[4Jbenzedifi
kargrlaqtrrmayaprlarakttim smrfin kabulti saflanmrgtrr.
Gergek bozunma grafikleri, bilgisayar destekli canlandrrmalann daha bagalfi
olacafrnr[5] {il:kate alarakbozunmamnve grafifin birlikte olugtufu program[4] kullamlarak
gizilmiqtir. B<iylecetilrenciler bilgisayar destekli <i$etilen bir konuyu aqcacanlandrrarak iki
defa <i[renmigtir.
Daha <ince,kenaruzunlulu 1,5 cm olan bir yiizti igaretli360 ktipii 30cm gaphve 5 cm
yiikseklikteki kapah kutuda giddetli galkalama yaprlarak anlahlan konu[l] bozuk para
benzetiminde de baganh sonuglar vermiq ve bu yrintemle smrfta aktif <i$enme ortamr
olugturularakkonuyu anlamh <ifrenebildikleri g<izlemlenmiqtir.
94
1. uLrtsAL rtMYA nGiritti
rovennsi 20- 22HAnLRAN2007MACKA/isrANBrrL
KAYNAKLAR
1. N. Ozek, "Radyoaktif BozunmamnMekanik SimiilasyonuKonusundaBir Qahqma",II.
ErzurumFizik Gtinleri SempozyumuOzet Kitabr, Erzurum,2005.
Z. A. Ayas, S. Qepni,D. Johnion ve M. F. Turgut, "Kimya Ofretimi", YOI?Diinya Bankast
Efitimi,
Oncesi Ofretmen
Geliqtirme Projesi Hizmet
E[itimi
Milli
1997.
Ankata,
http:/iwww.yok.gov.trlegitim/ogretmen/lcitaplar/kimya/unite12.doc,
3. C. Nakibofio, g. Biilbiil "Ortaofiretim Kimya..DerslerindeYaprsalct Ogrenme Kuramr
Qergevesinde-Qekirdek Kimyasr- Unitesinin Ofretimi", BAU Fen Bilimleri Enstitiisii
2000.
BAUFBE2000-2-6.pdf,
Dergisi,http:/ifbe.balikesir.edu.trldergi/2OO01/
Decay",
Radioactive
of
Law
"The
Fendt
4. W.
htm, July I 6, 1998.
http://www.walterfendt.deiph11e/lawdecay.
Benzetigim(Simtilasyon)Kullanrmr", The
Yontemlerinde
Olretim
"Deneysel
5. N. Ozdener,
- TOJET October 2005 ISSN: 1303Technology
Turkish Online Journal of Educational
6521volume4Issue4 Article 13.
OcnBNciLERiN SoSYALETKiLE$iM vE iLnrigitvt BEcERiLERiNE
BiLiMsEL rARTI$MA rEKNiGiNin nrrisi
AvseYALCINCELiK ZiyaKrLlQ
Gazi Universitesi,Gazi Efitim Faktiltesi,OFMA Kimya E[itimi Anabilim Dalt, Ankara
Fen elitimi alarundai.ilkemizdeyaprlan araqttrmalarda<i[rencilerin fen konulannda
beklenilen dtizeyde baqanh olamadrklarr tespit edilmigtir t1]. Fen kawamlannrn
ofrenilmesinde kargrlagrlanzorluklann bagmda,fen smtflannda genellikle opretmenlerin
uttiq Ogr"trcilerin ise pasif olduklan geleneksel <i[retim yaklagrmlannm kullanrlmasr
gelmektedir [1-3]. 2000 yrhndan itibaren yaprlanmayagegen mtifredatlarda,bu sorunu
gidermekigin, oSencinin ofrenmesineyardrmctolacakdeliqik <ifretim y<intemlerinealrrhk
verilmektedir. Bu olretim y<intemlerindenmiifredatta en fazla etkisini gtisteren ise
yaprlandrrmacryaklaqrmdrr.Osrencileri bilimle aktif olarak meggul etmeh srmfta bilim
uOu-t gibi davranarakyaqadrklarrdeneyimlerianlamlandrmalanntsallamak bu yaklaqrmrn
temelidir. Ofrenmenin bir aktivite oldufuna dayananyaprlandrrmacryaklaqrmrnoztinde
bilginin hafiza iginde yeniden yaprlandrrrlmasrvardrr. O!.renmeigin o$rencilerin faal bir
yag-antriginde bulunmalarr gerekir [4]. Olrencilerin birlikte gahgmalarronlann kendi
hkirl.rini dile getirmelerini ve baqkalarrnrnfikirlerini olrenmelerini sa[lar. Ofrenciler,
aralannda gergekleqensosyal etkilegim sayesinde,birlikte bir bir problemi gozmeyi ve
sonuca ulagmak igin gerekli aqamalan grup gahgmasryaparak agarlar. Yaprlandrmacr
yaklaqrmigin grup gahgmasrsosyaletkilegimsa[ladrfr igin onemli bir ders aktivitesidir. Bu
yiizden derslerdeo[rencilerin birbirleri ile etkileqimlerineolanak veren aktivitelere alrlft
verilir. Bilimsel tartrqma,olrencilerin sosyal etkilegimlerineve grup gahqmalartnaa[rrhk
verenbir teknik olmasmdandolayryaprlandrrmamn<iztintioluqturmaktadrr.
Tartrgmagok eskiye dayananbir aktivitedir. Genel olarak tarfiqma etkinliklerinin
grkrqr filozof Aristo'ya dayandrrlmaktadrr[5]. "Tartrgma" birgok anlamda kullamlsa da
iarklr tammlardanortayagrkanortak nokta tartrqmalarrnsosyalbir ortam iginde stizelolmast
ve verilerin muhakemeedilerek de[erlendirilmesiyoluyla sonucaulagmaetkinlifi olmastdr
o[renmeyekarqtmotive
[6]. Tartrgmaetkinliklerindegrup halindegahgma,ofrenciyi konuyu
2007MAQKA/iSTANBaL
ri*tvl nGiriui xoNenEsi 20-22 HAzLRAN
r. ULUSAL
95
{t
z
<*
EE
.=E
,( J9
urI
J4
.l
E
o
F
Jd
V ;ao
fug
EF
lrJ
o
.=
t-E
8e.
7E
-g
,l-{
(t)
trl
F
&
l{
z
I
D
d
t-{
. c.) of-
(5 'oa)
l-{
Frl
t-{
A
i-{
|J
)bo
v
H
F1
(t)
D
D
;l
rq
F
l-{
. r-{
v
\)c
\)
'p s$
-V
J
(L{
E
F
\i
\S
\1
cd
()
O
c\l
c
(g
'N-
(g
AI
-C\I
I
o
Gl
s(l
p
s
k
.H
x
e\
s
\)
-s
'\)
8
$
N?
s
N
'\)
N
s
N}
\
s
s)
S
r\.
!i
Gt*
N
:)
rp
OE
&.p
*s
o
sFo
t$ J
c)
(t',
>.