Full Text

Ajans 2015; 3(1): 33-35
CASE REPORT
Antibiyoterapi ile Düzelen Depresif Bozukluk: Bir Bruselloz
Vakası
Treatment of Depression with Antibiotherapy: A Case of Brucellosis
H.Ozcan1, A.Yucel1, N. Yucel2, R.Demir3, L. Ozel3
Özet
Bruselloz genellikle koyun, keçi, inek gibi hayvanlardan solunum, kaynamamış süt ve süt ürünlerinin tüketimi,
direk temas yolu ile bulaşan bir bakteriyel enfeksiyondur. Bruselloz, sıklıkla Türkiye de dahil olmak üzere
gelişmekte olan ülkelerde görülebilmektedir. Klinik belirtiler genellikle kas ve eklem ağrıları, gün içinde
yükselip alçalan ya da ısrarlı seyreden ateş, terleme, iştahsızlık, kilo kaybı, bulantı ve kusma, karın ve baş
ağrısıdır. Brusellozda, bazı hastalarda nöropsikiyatrik belirtiler de görülebilmektedir. Bu vaka sunumunda
kliniğimize depresyon belirtileri nedeniyle başvurup; bruselloz tanısı konulan ve bruselloza yönelik doksisiklin
ve rifampisin tedavisi ile fiziksel ve depresyon belirtileri düzelen bir kadın hasta sunulacaktır.
Anahtar Kelimeler: Brusella, psikiyatri, depresyon
Abstract
Brucellosis is a bacterial infection commonly transmitted from sheeps, goats, cows, etc. by inhalation,
ingestion of unboiled milk and milk products, and direct contact with these animals. Brucellosis is a disease
commonly encountered in developing countries also in Turkey. Clinical symptoms are usually joint and muscle
pain, fluctuating or persistent fever during the day and night, sweating, loss of appetite, weight loss, nausea,
vomiting, abdominal and head pain. Besides, neuropsychiatric symptoms may be detected in some patients
with brucellosis. In this case report a female patient admitted to our clinic with symptoms of depression then
diagnosed as brucellosis, treated with doxiciclina and rifampicin, and physcial and depression symptoms
alleviated will be reported.
Keywords: Brucella, Psychiatry, depression
Giriş
Brusella insana genellikle keçi, koyun, inek gibi
hayvanlarla direk temas, inhalasyon ve oral yoldan
iyi kaynatılmamış süt ve süt ürünlerinin tüketilmesi
ile bulaşan bir bakteriyel enfeksiyondur1. Brusella
bakterileri gram-negatif hareketsiz, aerop,
hücre içi yerleşen kokobasillerdir. Organizmaya
giren bakteri ilk önce retiküloendotelyal
sisteme ulaşır, burada çoğalır ve buradan
birçok organ ve sisteme yayılım gösterir2.
Ataturk University, Faculty of Medicine, Department of Psychiatry,
Erzurum
e-mail: [email protected]
2
Ataturk University, Faculty of Medicine, Department of Child and
Adolescent Psychiatry, Erzurum
3
Ataturk University, Faculty of Medicine, Department of Neurology,
Erzurum
1
Bruselloz gelişmekte olan ülkelerde sık rastlanan
bir hastalık olup; Türkiye’de özellikle Doğu ve
Güneydoğu Anadolu bölgelerinde görülmektedir.
Klinik belirtiler genellikle eklem ve kas ağrıları,
gün içinde yükselip alçalan ya da ısrarlı ateş,
terleme, iştahsızlık, kilo kaybı, bulantı-kusma,
baş-karın ağrısı gibi bulgulardır3. Hastaların %
5-15’inde santral ve/veya periferik sinir sistemi
tutulumu görülebilmektedir. Santral sinir
sistemi tutulumunda akut, subakut veya kronik
menenjit, meningoensefalit, poliradikülonevrit,
miyelit ve kraniyal sinir tutulumu en sık görülen
belirtilerdir. Brusellozda nörolojik tutuluma
bağlı klinik belirtiler iki ana grupta incelenebilir.
İlki, akut dönemde toksik etkiye bağlı olarak
görülen baş ağrısı ve nöropsikiyatrik belirtiler
şeklindeki nonspesifik bulgular, ikinci grup ise
33
Ajans 2015; 3(1): 33-35
bakterinin santral sinir sistemine (SSS)
yerleşmesi ile ortaya çıkan klinik tablolardır4,5. Bu
vaka sunumunda brusella enfeksiyonu ile ilişkisi
olduğu düşünülüp; brusella enfeksiyonuna
yönelik uygulanan tedavi ile düzelen depresyon
belirtileri olan bir hasta sunulacaktır.
Olgu
34 yaşında kadın hasta, evli, ev hanımı, köyde
ailesiyle birlikte çiftçilikle uğraşıyor. Hasta
polikliniğimize son 1 aydır olan yaygın vücut
ağrıları, iştahsızlık-kilo kaybı, keyifsizlik, halsizlik,
konuşmak istememe, hayattan zevk alamama,
unutkanlık şikâyetleri nedeniyle başvurdu.
Hamilton depresyon ölçeği skoru 31 orta-ağır
şiddette depresyonu düşündüren hastanın
yatırılarak tedavisi planlandı. Kliniğe yatışında
yapılan laboratuvar tetkiklerinde herhangi bir
anormal veri gözlenmedi. Hastanın izleminde
gün içinde değişen ve normalden yüksek ateş
değerlerinin olması nedeniyle (36,7-38,6 arası)
hastada ateşin nedenini saptamak için nedeni
bilinmeyen ateş protokolü gereği ateş yükselmesi
yapabilecek infeksiyon, otoimmun ve diğer
hastalıkların taranmasına karar verildi. Klinik
izleminde hastada öncelikli olarak muhtemel
organik bir neden olduğunun düşünülmesi,
yukarıda belirtilen depresif semptomların
dışında şikayeti olmaması ve klinikte gözlem
altında olması nedeniyle herhangi bir psikiyatrik
müdahale yapılmadı. Yapılan tetkiklerde brusella
serum aglütinasyon testi 1/160 titrede pozitif
gelen hastaya enfeksiyon hastalıkları bölümünce
kliniğimize yatışının 5. gününde brusella tanısı
kondu ve doksisiklin 200 mg/gün ile rifampin
600 mg/gün 6 hafta süre ile alması önerildi.
Çekilen beyin MRG normal olarak rapor edildi.
Hastanın psikiyatrik belirtilerinin brusella ile
ilgili olabileceği düşünülerek klinikte herhangi
bir psikotrop verilmeden izlemine devam edildi.
34
H. Ozcan et al.
Antibiyoterapinin başlamasının 5. gününde
hastanın ateşindeki oynaklık kayboldu. Aynı
zamanda hasta ve yakınlarının ifadeleri ve
bizim klinik izlemimizde de hastanın depresyon
belirtilerinin azaldığı izlendi. Doksisiklin ve
rifampin tedavisinin 14. gününde yapılan
Hamilton depresyon ölçeği skoru 3 idi. Şikâyetleri
tam düzelen hasta yatışının 18. gününde
infeksiyon hastalıkları poliklinik kontrolüne
gitmesi ve herhangi bir psikiyatrik şikayeti olursa
polikliniğinimize başvurması önerisiyle taburcu
edildi.
Tartışma
Brusella hem santral hem periferik sinir sistemini
tutabilen bir hastalık olup; santral sinir sistemi
tutulumunda nörolojik ve psikiyatrik belirtiler
ortaya çıkabilmektedir6. Literatürde santral
sinir sistemi tutulumu olan yani nörobrusellozu
olan hastalarda başağrısı, konfüzyon, bilişsel
bozuklukla, çeşitli affektif ve depresif belirtiler
bildirilmiştir6,7.
Ayrıca
kronik
brusella
enfeksiyonunda da yorgunluk, depresyon,
eklem ve kas ağrıları görülebilmektedir8. Beyin
omurilik sıvısında genellikle lenfositik pleositoz
artmış protein, normal ya da azalmış glikoz
konsantrasyonu saptanmakla beraber normalde
olabilmektedir, bununla beraber kanda ve beyin
omurilik sıvısında brusellaya karşı antikorların
saptanması, beyin omurilik sıvısında oligoklonal
bantlar ve kültürde üreme görülebilir5,9.
Literatürde brusellaya bağlı kabusları olan,
kişilik bozukluğu belirtileri sergileyen, aşırı
neşelilik, sinirlilik, algı ve dikkat bozukluğu,
düşünce içeriğinde fakirleşme, halüsinasyon,
konvulsiyon dizartri, psikoz, deliryum belirtileri
olan hastalar bildirilmiştir10. Ayrıca psikiyatri
servisinde yatan hastalarda yapılmış bir
çalışmada yüksek oranlarda akut ve kronik
brusella enfeksiyonunu düşündürür düzeylerde
Brucellosis and Depression
hemaglutinasyon testi sonucu bulunmuştur. Bu
durum bazı psikiyatrik hastalıklarla brusella
enfeksiyonun ilişkisi olabileceği şeklinde
yorumlanmıştır11. Bu nöropsikiyatrik belirtilerin
hastalığa bağlı santral sinir sistemi tutulumunun
yanısıra brusella enfeksiyonuna bağlı gelişen
antikorların beyin dokularını etkilemesi ile ilişkili
olabileceği de belirtilmiştir12.
Bizim vakamızda da brusella enfeksiyonunda
sık görülen eklem ve kas ağrıları, iştahsızlıkkilo kaybı, yükselip alçalan ateş mevcuttu. Bu
vakayı sunmamızdaki amaç brusellaya bağlı hem
fiziksel hem de psikiyatrik belirtilerin brusellanın
tedavisinin yapılması ile psikiyatrik müdahaleye
gerek kalmadan hızlıca azalıp kaybolduğunu
bildirmektir. Bu yönüyle bu vaka bildiriminin
literatüre katkısı olacağını düşünüyoruz.
Kaynaklar
1. Handan Özcan Mitat Şahin. Hayvan
Yetiştiricilerinin İşletme Büyüklüğüne Göre,
Brusella Hastalığı Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin
Araştırılması Gümüşhane Üniversitesi Sağlık
Bilimleri Dergisi / Gümüşhane University Journal
of Health Sciences: 2012;1(4) 211-224.
2. Türkçapar N, Kurt H. Bruselloz. İnfeksiyon
Hastalıkları Serisi 2004;7:54-61.
3. Suzan Saçar, Derya Hırçın Cenger, Semra
Toprak, Melek Demir, Hüseyin Turgut. Otuz
Bruselloz Olgusunun Klinik Değerlendirilmesi.
İnfeksiyon Dergisi (Turkish Journal of Infection)
2008; 22 (1): 11-14
4. Pascual J, Combarros O, Polo JM, Berciano J.
Localized CNS brucellosis: report of 7 cases. Acta
Neurol Scand 1988;78:282-9.
5. Akdeniz H, Irmak H, Anlar Ö,
Demiröz AP. Central Nervous System
Brucellosis: Presentation, Diagnosis And
Treatment. Journal of Infection 1998;36:297-301.
Ajans 2015; 3(1): 33-35
6. Shehata GA, Abdel-Baky L, Rashed H, Elamin
H. Neuropsychiatric evaluation of patients with
brucellosis.J Neurovirol. 2010 Feb;16(1):48-55.
7. Eren S, Bayam G, Ergönül O, Celikbaş A,
Pazvantoğlu O, Baykam N, Dokuzoğuz B,
Dilbaz N. Cognitive and emotional changes in
neurobrucellosis. J Infect. 2006 Sep;53(3):184-9.
Epub 2006 May 2.
8. Sacks N, Van Rensburg AJ. Clinical aspects
of chronic brucellosis. S Afr Med J. 1976 May
1;50(19):725-8.
9. Martinez-Chamorro E, Munoz A, Esparza
J, Munoz MJ, Giangaspro E. Focal cerebral
involvement by neurobrucellosis: pathological
and MRI findings. European Journal of Radiology
2002;43:28-30.
10. Sheybani F1, Sarvghad MR, Bojdi A, Naderi
HR. Brucellar psychosis. Arch Iran Med. 2012
Nov;15(11):723-5.
11. Renoux G, Renoux M, Palat A, Martin A,
Etienne T, Rigolleau J.[Diagnosis of human
active or latent human brucellosis by lymphocyte
transformation.
Inhibition
of
leukocyte
migration and passive hemagglutination.
Possible interference between brucellosis and
some mental disorders]. Sem Hop. 1975 Apr
26;51(20):1345-50.
12. Oger J, Edan G, Torte J, Lebon P, Morel H,
Sabouraud O. [Intrathecal secretion of antibrucella
antibodies in a case of neuro-brucellosis].
Nouv Presse Med. 1977 Aug 27-Sep 3;6(28):2519.
35