Presentation title can go here

SOLARTR 2014 , 19 Kasım 2014
Global Warming Images / WWF-Canon
Mustafa Özgür Berke
WWF-Türkiye, İklim ve Enerji Programı
+100
5 kıtada, 100’den
fazla ülkede faaliyet
gösteriyor
+4000
4000 çalışanla 2000’den
fazla doğa koruma
projesi gerçekleştiriyor
1961
+5M
1961 yılında kuruldu
5 milyondan fazla
üye ve destekçi
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
“1951 – 2010 arasındaki küresel ortalama
sıcaklıklardaki artış, kesin olarak (%95 - % 100
ihtimalle) insan faaliyetlerinden kaynaklanmıştır.”
PCC, Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli
5. Değerlendirme Raporu, Eylül 2013
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
“Karbondioksit emisyonlarının şu andaki artış
hızıyla 2060 yılında ortalama sıcaklıklardaki
artış 4°C’yi bulacak.”
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
"Ontolojik varoluşunuz olmazsa ne siyasi ne
ekonomik varoluşunuz olur. İnsanlığın bugün
yaşadığı en büyük sıkıntı iklim değişikliğidir.”
Ahmet Davutoğlu, T.C. Başbakanı
G-20 Zirvesi, Avustralya. 14.11.2014
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
#1 emisyon kaynağı: Fosil
yakıtlar ve endüstriyel
süreçler
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
• “2°C” hedefini tutturmak için
yeryüzündeki fosil yakıt
rezervlerinin 2/3’ünün
yeraltında bırakılması gerekiyor.
• 2017’e kadar yeni yatırımlar
yenilenebilir enerjiye
yönelmezse, enerji altyapısı
iklim değişikliğiyle mücadeleyi
imkansız kılacak.
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
3°C
• Emisyonları azaltmak için ulusal ve küresel enerji sisteminde köklü
değişikliklere gidilmesi gerekiyor.
• Enerji verimliliği + Enerji sisteminin karbondan arındırılması (fosil yakıtlar
yer altında kalsın)
2°C
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
1. 2030 yılına doğru Türkiye elektrik enerjisi
üretiminde daha temiz bir kaynak dağılımı
yakalayabilir mi?
2. Böyle bir senaryonun maliyeti ne olur?
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
Şekil: Avrupa ekonomilerinde kişi başına yıllık elektrik tüketimi ve milli gelir, 1990-2012
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
Mevcut Politikalar
Senaryosu
600
400
TWh
Yenilenebilir Enerji
Senaryosu
200
Resmi Planlar
Senaryosu
0
2014
2018
2022
2026
2030
Şekil: Farklı BNEF senaryolarına göre elektrik talep projeksiyonları, 2014-2030 (TWh)
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
700
Biyokütle
600
Güneş
Rüzgâr
500
Jeotermal
400
Hidroelektrik
300
Nükleer
200
Doğal gaz
Petrol
100
0
2014
Linyit
Taş kömürü
2017
2020
2023
2026
2029
Şekil: Resmi Planlar Senaryosu’na göre elektrik üretiminin kaynaklara göre dağılımı
2014-2030 (TWh)
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
500
Biyokütle
Güneş
Rüzgâr
Jeotermal
Hidroelektrik
Nükleer
Doğal gaz
Petrol
Linyit
Taş kömürü
400
300
200
100
0
2014
2017
2020
2023
2026
2029
Şekil: Mevcut Politikalar Senaryosu’na göre elektrik üretiminin kaynaklara göre
dağılımı 2014-2030 (TWh)
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
500
Biyokütle
Güneş
400
Rüzgâr
Jeotermal
300
Hidroelektrik
Nükleer
200
Doğal gaz
Petrol
100
Linyit
0
2014
Taş kömürü
2017
2020
2023
2026
2029
Şekil: Yenilenebilir Enerji Senaryosu’na göre elektrik üretiminin kaynaklara göre
dağılımı 2014-2030 (TWh)
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
100%
8%
8%
90%
29%
80%
31%
70%
47%
Nükleer
60%
50%
Yenilenebilir
40%
71%
Fosil yakıt
61%
30%
44%
20%
10%
0%
Bugün
MPS 2030
YES 2030
Şekil: Elektrik enerjisi üretiminin kaynaklara göre dağılımı, 2030
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
8
Biyokütle
8
7
Güneş
7
Rüzgâr
Güneş
6
6
Rüzgâr
5
Jeotermal
5
Jeotermal
Hidroelektrik
4
Biyokütle
Hidroelektrik
Nükleer
4
Doğal gaz
3
2
Petrol
2
Petrol
1
Linyit
1
Linyit
0
Taş kömürü
3
2014
2018
2022
2026
2030
Nükleer
Doğal gaz
Taş kömürü
0
2014
2018
8
2022
Biyokütle
7
Güneş
6
Rüzgâr
5
Jeotermal
Hidroelektrik
4
Nükleer
3
Doğal gaz
2
Petrol
1
Linyit
0
Taş kömürü
2014
2018
Şekil: Farklı senaryolara göre kurulu güç ilaveleri
2022
2026
2030
2026
2030
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
25
20
Mevcut Politikalar
Senaryosu
15
Yenilenebilir Enerji
Senaryosu
10
Resmi Planlar
Senaryosu
5
0
2014
2018
2022
2026
2030
Şekil: Farklı BNEF senaryoları altında sermaye giderlerinin yıllık toplamı, 2014-2030
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
20
Mevcut Politikalar
Senaryosu
15
Yenilenebilir Enerji
Senaryosu
10
5
Resmi Planlar
Senaryosu
0
2014
2018
2022
2026
2030
Şekil: Farklı BNEF senaryoları altında yakıt harcamalarının yıllık toplamı, 2014-2030
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5
0
2014
2018
Mevcut Politikalar Senaryosu
2022
Yenilenebilir Enerji Senaryosu
2026
2030
Resmi Planlar Senaryosu
Şekil: Farklı BNEF senaryoları altında sermaye giderleri ve işletme maliyetlerinin yıllık
toplamı, 2014-2030
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
Şekil: Türkiye, Avrupa ve küresel ölçekte çeşitli teknolojilere ait Seviyelendirilmiş Enerji Maliyet (SEM) değerleri, 2014
(ABD Doları/MWh)
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
200
180
160
140
EU coal (with carbon)
120
100
80
EU coal (without carbon)
60
40
20
0
2013
2015
2017
2019
2021
2023
2025
Şekil: Avrupa’da Avrupa’da fotovoltaik güneş enerjisi için hesaplanan SEM aralığı,
2013-2030 (ABD Doları / MWh)
2027
2029
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
140
120
EU coal (with carbon)
100
EU coal (without carbon)
80
60
40
20
0
2013
2015
2017
2019
2021
2023
2025
Şekil: Avrupa’da “onshore” rüzgâr enerjisi için hesaplanan SEM aralığı, 2013-2030
(ABD Doları / MWh)
2027
2029
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
100%
3%
90%
80%
26%
4%
17%
17%
60%
41%
15%
Güneş
Rüzgâr
8%
21%
25%
8%
18%
30%
10%
17%
Biyokütle
Jeotermal
Hidroelektrik
Nükleer
40%
20%
8%
17%
70%
50%
3%
10%
13%
15%
26%
Petrol
16%
22%
12%
11%
Bugün
RPS 2030
Doğal gaz
0%
MPS 2030
10%
Linyit
8%
Taş kömürü
YES 2030
Şekil: Farklı senaryolar altında elektrik enerjisi üretiminin kaynaklara göre dağılımı,
2030
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
100%
90%
11%
4%
10%
%16
Biyokütle
80%
32%
70%
17%
36%
Güneş
60%
50%
40%
Rüzgâr
85%
30%
55%
17%
20%
Jeotermal
45%
10%
Hidroelektrik
0%
Bugün
RPS 2030
MPS 2030
YES 2030
Şekil: Farklı senaryolar altında yenilenebilir elektrik enerjisi üretiminin kaynaklara göre
dağılımı, 2030
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
250
200
Ppm (Co2e)
150
100
50
0
2000
2004
2008
2012
Mevcut Politikalar Senaryosu
2016
2020
2024
2028
Yenilenebilir Enerji Senaryosu
Resmi Planlar Senaryosu
Şekil: Farklı BNEF senaryoları altında elektrik üretimi kaynaklı emisyonların seyri, 2014-2030
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
2
Taş kömürü ithalatından
yapılan tasarruf
1
50% ithal %
50 yerli
0
Sermaye maliyetlerinin %50'sinin ithal
ekipmana harcanması durumunda dış
ticaret dengesi üzerindeki etki
-1
-2
2014
2016
2018
2020
2022
2024
2026
2028
Dış ticaret dengesi üzerinde net azami etki
Taş kömürüne harcanan tutarın farkı
Sermaye maliyetinin ithalata harcanan kısmı (%50 yerli ekipman kullanımı varsayımıyla)
Şekil: BNEF senaryoları dış ticaret dengeleri üzerindeki etki (milyar ABD Doları)
2030
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
50
45
40
9
9
35
30
5
25
20
37
15
36
26
10
5
0
Mevcut Politikalar
Senaryosu
Yenilenebilir Enerji
Resmi Planlar Senaryosu
Senaryosu
Karbon maliyeti
IED maliyeti
Şekil: BNEF senaryoları altında 2020 sonrasında AB mevzuatına uyumun maliyeti
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
Yenilenebilir enerji ağırlıklı bir
yol izlenirse 2014-2030
arasında yakıt harcamalarını
18 milyar ABD Doları
seviyesinde düşürmek
mümkün.
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
BNEF analizi, Türkiye’nin 2030
yılında elektrik ihtiyacının
%47’sini yenilenebilir
enerjiden karşılayabileceğini
öngörüyor.
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
Alım Garantisi
(ABD Doları sent / kWh)
Nükleer (Akkuyu NGS)
Garanti Süresi
12,35*
15 yıl
Hidroelektrik
7.3
10 yıl
Rüzgâr
7.3
10 yıl
Güneş (PV)
13.3
10 yıl
Güneş (CSP)
13.3
10 yıl
Biyokütle (çöp gazı dâhil)
13.3
10 yıl
Jeotermal
10.5
10 yıl
5. bölge teşviki:
Yerli kömür
- KDV istisnası
- Gümrük vergisi muafiyeti
- Vergi indirimi: %40 - 60
- Sigorta primi işveren hissesi desteği: 7-10
yıl
- Yatırım yeri tahsisi:
- Faiz desteği: 2-5 puan
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
• Yenilenebilir enerjiye verilen destekler
daha etkin kılınmalı.
• Başta kömür olmak üzere fosil
yakıtlardan elektrik üretimi için sağlanan
teşvikler kaldırılmalı.
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
• COP’15 Paris: Yeni bir İklim Sözleşmesi
• Çin ve ABD emisyon azaltım hedeflerinde
anlaştı…
• AB Üyeliği
• EBRD, EIB, Dünya Bankası: Kömüre dayalı
projelerin finansmanı zorlaşıyor
• Türkiye emisyon sınırlamalarına maruz
kalabilir.
• Bazı fosil yakıt projeleri atıl duruma
düşebilir…
Tablo: Yenilenebilir enerji teknolojilerinin GWh başına yarattığı iş miktarı
1
0,8
0,6
0,4
0,2
0
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
Tablo: 1990-2009 arasında enerji yoğunluğunda değişim (SGP’ye göre)
0
-10
-20
-30
-40
-50
-60
-70
Kaynak: OECD Factbook 2011: Economic, Environmental and Social Statistics - ISBN 978-92-64-11150-9 - ©
OECD 2011
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
Türkiye’nin
Yenilenebilir Gücü
WWF-Türkiye web sitesi
http://awsassets.wwftr.panda.or
g/downloads/turkiye_nin_yenile
nebilir_gucu_son.pdf
BNEF web sitesi
http://about.bnef.com/whitepapers/turkeys-changingpower-markets/
Teşekkürler…
wwf.org.tr
/wwfturkiye
/wwf_turkiye