Temmuz/Ağustos/Eylül 2013

TEMMUZ-AĞUSTOS-EYLÜL 2013 JULY-AUGUST-SEPTEMBER 2013 SAYI 10 ISSUE 10
KÜLTÜREL ZENGİNLİĞİMİZ ONLARA EMANET: DÖSİMM DÖSİMM IN CARE OF CULTURAL
HERITAGE KIRŞEHİR MÜZESİ KIRŞEHİR MUSEUM RIJKS MÜZESİ RIJKSMUSEUM ANADOLU
MEDENİYETLERİ MÜZESİ ANKARA MUSEUM OF ANATOLIAN CIVILIZATIONS SAİT FAİK
MÜZESİ THE SAİT FAİK MUSEUM ORYANTALİZM’İN 1001 YÜZÜ 1001 FACES OF ORIENTALISM
içindekiler
TABLE OF CONTENTS
Temmuz-Ağustos-Eylül
2013 Sayı 10
July-August-September
2013 Issue 10
Başyazı
Kültürel zenginliğimiz
onlara emanet DÖSİMM
Ankara Anadolu
Medeniyetleri Müzesi-I
RIJKSMUSEUM
Haydi Gençler Müze’ye
TRALLEİS ANTİK KENTİ
İstanbul Arkeoloji Müzeleri
SAİT FAİK MÜZESİ
Oryantalizm’in 1001 yüzü
KIRŞEHİR MÜZESİ
Otantika:
Etnografya Müzesi
İstanbul Kadın Müzesi
Balın sırrı bu müzede...
Uçurtma Müzesi
BURHAN DOĞANÇAY
Eski Roma’da Tiyatro:
SAHNEDE ÖLÜM!
ABBA Müzesi
Haber turu
TÜRSAB-MTM
Müze Rehberi
TÜRSAB-MTM
Müze Harita
3
4
10
16
22
26
32
34
40
44
50
54
58
62
66
68
70
72
Editorial
DÖSİMM in care of our cultural heritage
Ankara Museum of Anatolian
Civilizations I
RIJKSMUSEUM
Come along Youth to Museums!
ANCIENT CITY OF TRALLEIS
TÜRSAB-MTM İş Ortaklığı tarafından üç ayda bir yayınlanır
Published quarterly by the TÜRSAB-MTM Joint Venture
TÜRSAB-MTM İş Ortaklığı adına SAHİBİ
TÜRSAB YÖNETİM KURULU BAŞKANI
OWNER on behalf of the TÜRSAB-MTM joint venture
PRESIDENT OF THE TÜRSAB EXECUTIVE BOARD
Başaran ULUSOY
SORUMLU YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ
RESPONSIBLE MANAGING EDITOR
Feyyaz YALÇIN
YAYIN KURULU
EDITORIAL BOARD
Başaran ULUSOY, Arzu ÇENGİL,
Hümeyra ÖZALP KONYAR, Ufuk YILMAZ,
Özgül ÖZKAN YAVUZ, Özgür AÇIKBAŞ,
Köyüm ÖZYÜKSEL ÜNAL, Kibele EREN,
Ayşim ALPMAN, Avniye TANSUĞ,
Elif TÜRKÖLMEZ, Ahmet ALPMAN, Pınar
ARSLAN
İstanbul Archaeological Museum
TÜRSAB adına YAYIN KOORDİNATÖRÜ
EDITORIAL COORDINATOR on behalf of TÜRSAB
Arzu ÇENGİL
1001 Faces of Orientalism
GÖRSEL VE EDİTORYAL YÖNETİM
VISUAL AND EDITORIAL MANAGEMENT
Hümeyra ÖZALP KONYAR
THE SAİT FAİK MUSEUM
KIRŞEHİR MUSEUM
Authentica:
Ethnography Museum
Istanbul Museum of Women
Honey’s secrets are in this museum
Kite Museum
BURHAN DOĞANÇAY
Theatre in Ancient Rome:
DEATH ON THE STAGE!
ABBA Museum
News in overview
76
TÜRSAB-MTM Museum guide
78
TÜRSAB-MTM map of museums
HABER ve GÖRSEL KOORDİNASYON
NEWS AND VISUAL COORDINATION
Özgür AÇIKBAŞ
GRAFİK UYGULAMA
GRAPHICAL IMPLEMENTATION
Semih BÜYÜKKURT
Gazeteciler Sitesi Haberler Sk. No: 15 Esentepe Şişli
İstanbul / Türkiye
Tel / Phone: (212) 327 13 00
Faks / Fax: (212) 327 13 06
www.muze.gov.tr e-mail: [email protected]
Baskı Printing
Müka Matbaa
MÜZE Dergisi Basın Konseyi üyesi olup, Basın Meslek
İlkeleri’ne uymaya söz vermiştir.
The Museum Journal is a member of the Turkish Press Council
and has resolved to abide by the Press Code of Ethics.
MÜZE Dergisi’nde yayınlanan yazı ve fotoğraflardan kaynak
gösterilmeden alıntı yapılamaz.
None of the articles and photographs published in the
The Museum Journal maybe quoted without mentioning of
resource.
N
obel ödüllü yazarımız Orhan Pamuk bir ödülün
daha peşinde. Üstelik bu kez müzecilik alanında.
Evet, Orhan Pamuk’un “Masumiyet Müzesi”
romanının ardından İstanbul’da açtığı müze,
Londra’daki Tasarım Müzesi tarafından “yılın en
iyi tasarımları” aday listesinde.
Dünyanın en ciddi yarışmalarından biri bu. Bir yıl
boyunca mimari, moda, grafikten tutun mobilya
ve müze düzenlemesine kadar tasarımlar
sergileniyor.
Türkiye son yıllarda sanat eserleri ve müzecilik
alanındaki başarılarıyla, farklı ülkelerden geri
almayı başladığı tarihi eserleriyle müzecilik
dünyasında öne çıktı.
Kuşkusuz, Masumiyet Müzesinin Nobel ödüllü
bir yazar tarafından açılmış olması müzeye olan
ilgiyi canlı tutmaktadır.
Bu gelişmelerin bizler açısından bir başka önemi
de, kişisel ya da kurumsal müzelerin giderek
artması. “Masumiyet Müzesi” gibi, Darüşşafaka
Cemiyeti’nin alkışı hak eden iki müzesi de çok
çarpıcı örnekler.
Darüşşafaka, Burgazada’daki Sait Faik Abasıyanık
Müzesi’ndeki dört yıllık restorasyonu tamamladı
ve yazarın ölüm yıldönümü olan 11 Mayıs’ta
kapılarını yeniden açtı. Cemiyetin ikinci müzesi
ise, Maslak’taki kampüsünde yer alan benzersiz
bir sergiye sahip: Darüşşafaka’nın bir buçuk
asırlık tarihi boyunca kullanılan ders araç
gereçleri, öğrenci üniformaları, ders notları, taş
baskı kitaplar ve bağışçılar tarafından Cemiyet’e
bağışlanmış tablolar...
Bu ve benzeri çabalara, biz de elinizde
tuttuğunuz dergiyle destek vermeye çalışıyoruz.
Çünkü şunu hiç unutmuyoruz: Müzeler bir
ülkenin hafızasıdır, en büyük zenginliğidir.
Başaran Ulusoy
Once again, Nobel Prize-winning author Orhan
Pamuk is candidate for yet another prize; this time
in the field of museology. Yes, the museum Orhan
Pamuk opened in İstanbul, naming it after his
acclaimed novel “Museum of Innocence”, is among
the candidates for the London Design Museum’s
“Best Designs of the Year Prize”.
This is one of the world’s most prestigious events
of its kind, where selected architecture, furniture,
fashion and graphic designs as well as outstanding
museum projects of the year are competing.
The fact that the Museum of Innocence was
created by a Nobel Laureate certainly added to its
attraction.
Turkey came forward in recent years with its
achievements in the area of arts and museums.
In particular, the restitution to Turkey of a series of
artefacts belonging to its historical heritage which
had been taken out of the country constitutes a
success that should be recognized.
Another remarkable aspect of these developments
is the recent rise of private museums in Turkey,
established either by individual initiatives or some
institutions. In this regard, Pamuk’s “Museum
of Innocence”, as well as the two museums
established by the “Darüşşafaka Society” (a charity
organization founded in 1863 with the mission of
providing education to orphan and needy children)
are striking examples deserving admiration.
The Darüşşafaka Society completed a four-year
restoration of the “Sait Faik Abasıyanık Museum” at
Burgaz Island, re-opening its door on May 11, the
anniversary of the passing away of the author.
The Darüşşafaka Society’s second museum, located
on its Maslak campus, offers a unique exhibition
consisting of teaching materials, student uniforms,
lecture notes and lithographic books reflecting the
150-year history of the Darüşşafaka School and
paintings donated to the Society by benefactors.
On our part, we strive to support these and similar
efforts through the magazine in your hands.
Because we never forget that museums are the core
of a country’s memory and actually constitute its
greatest wealth.
Başaran Ulusoy
Kültürel zenginliğimiz onlara emanet:
DÖSİMM
kurulduğu günden beri ülkemizin
hem kültür sanat hem de turistik
zenginliklerinin tanıtılmasında
büyük rol üstlenen dösimm, sadece
kendi kaynaklarını işleyen bir
kuruluş. temel faaliyeti ise kültür
varlıklarımızın korunup gelecek
nesillere aktarılması, kültür ve
turizm altyapı yatırımlarının
geliştirilmesi ve ülkemizin tanıtımı
için her yıl artan miktarlarda
kaynak sağlanması.
SÖYLEŞİ
Interview
4
ültür ve Turizm Bakanlığı Döner Sermaye İşletmesi
Merkez Müdürlüğü (DÖSİMM), genel bütçeden pay
almadan, tamamen kendi kaynaklarını kullanarak kültür ve turizmin altyapısına yatırım yapan bir kuruluş.
1979 yılından bu yana, ülkemizin kültürel zenginliklerini tüm dünyaya tanıtmak için çalışan bu kuruluşun Merkez Müdürü
Çetin Arslan’la konuştuk. Arslan, Türkiye’nin kültür sanat ve turizm alanlarında önemli bir görevi olan DÖSİMM’in geçmiş çalışmalarıyla, hem
bugün yapılan yenilikleri hem de geleceğe yönelik hedeflerini anlattı.
■ MÜZE DERGİ: Türkiye’nin kültür sanat ve turizm alanındaki
zenginliklerinin tanıtılmasında DÖSİMM’in rolü büyük. Bize biraz
kuruluşu tanıtır mısınız?
ÇETİN ARSLAN: Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü, 19 Haziran 1979 tarihinde kabul edilen 2252 Sayılı Kültür Bakanlığı Döner Sermaye Kanunu uyarınca kurulan, kamu tüzel kişiliğine sahip bir kuruluş.
Dediğiniz gibi, kurulduğu günden bu yana ülkemizin hem kültür sanat
hem de turistik zenginliklerinin tanıtılmasında rolü büyük oldu. Çünkü
DÖSİMM, sadece kendi kaynaklarını kullanarak işleyen bir kuruluş. Biz,
ülkemizdeki kültür varlıklarının korunup gelecek nesillere aktarılması,
kültür ve turizm altyapı yatırımlarının geliştirilmesi ve ülkemizin tanıtımı için her yıl artan miktarlarda kaynak sağlıyoruz. DÖSİMM’in temel
faaliyetleri bunlar. Ayrıca yakın zamanda yeni bir logo ve kurumsal kimlik
çalışmamız var, sonlandırıp kamuoyu ile paylaşacağız.
■ DÖSİMM her geçen gün büyüyen bir kuruluş olmaya devam
ediyor. Örenyerleri ve müzelerdeki yenilikler de bunun göstergesi.
DÖSİMM’in başarıyla büyümesini neye bağlıyorsunuz?
DÖSİMM’in 2008 yılı gelir bütçesi 155 milyon TL seviyelerindeydi. 2013
yılında ise öngörülen geliri 380 milyon TL’dir. DÖSİMM’in son 5 yılda
bütçe büyüklüğü 2,5 kat arttı. 2007 yılını yaklaşık 15 milyon TL faaliyet
zararı ile kapatan DÖSİMM’in, 2013’ü yaklaşık 34 milyon TL faaliyet karı
ile kapatacağını düşünüyoruz. Müze ve ören yerleri gişelerinden 2002
yılında 26 milyon TL gelir elde ettik. 2013 yılı sonunda 265 milyon TL’lik
gelire ulaşılması hedeflenmektedir. 10 yıldaki yüzde 978’lik bu muazzam
artışta geçiş kontrol sistemlerine yapılan yatırımların ve kamu geliri elde
etmenin bilinciyle yapılan titiz uygulamaların etkisi çok büyük. 4 Mayıs
günü, 113 bin 233 kişiyle tüm zamanların en yüksek günlük toplam ziyaretçi sayısına ulaştık. Bu, 2013 yılı başından itibaren yapmış olduğumuz
aktif pazarlama ve tanıtım çalışmalarının sonucudur, bizim için gurur
verici bir tablodur.
DÖSİMM (REVOLVING FUND
ADMINISTRATION) IN CARE OF OUR
CULTURAL HERITAGE
Since its inception, DÖSİMM played a great role in the promotion
of our country’s cultural, touristic and artistic heritage as an
organization that operates using only its own resources. Its main
task is to provide financing for the protection and transmission to
future generations of our national cultural heritage, its worldwide
promotion and the development of infrastructure in this field.
The Revolving Fund Central Directorate of the Ministry of Culture and
Tourism (DÖSİMM), is an organization investing in touristic and cultural infrastructure, by using only its own resources without receiving
a share from the overall State budget. Since 1979, this organization is
dedicated to the worldwide promotion of our country’s cultural heritage. We talked to Çetin Arslan, the Central Director of DÖSİMM, to
learn more about the achievements of his organization and its future
projects.
Museums Journal: DÖSİMM plays an important role in the promotion of Turkey’s cultural, artistic and touristic assets. Would you
please introduce us your organization?
Çetin Arslan: The Revolving Fund Central Directorate is a public legal
entity set up in accordance with Law No. 2252 of 19 June 1979, establishing the Ministry of Culture’s Revolving Fund. As you said, since
its inception, it played a great role in the promotion of our country’s
cultural, touristic and artistic heritage as an organization that operates using only its own resources. We are providing each year increasing amounts of funds to projects aimed at the protection and transmission to future generations of our national cultural heritage, its
worldwide promotion and the development of infrastructure in this
field. Those are DÖSİMM’s main domains of activity. Currently we are
in the process of developing a new logo and corporate identity which
will be soon presented to the public.
DÖSİMM Merkez Müdürü Çetin Arslan “Haydi Gençler Müzeye” projesi kapsamında
İstanbul’da düzenlenen yemekte (sağda) ve Ankara’da bulunan “Görüntüleme ve
İzleme Merkezi” odası (yukarıda).
DÖSİMM Central Director Çetin Arslan at the dinner held in the framework of
the “Come along Youth to Museums” project (right) and the “Visualization and
Monitoring Centre” in Ankara (above)
DÖSİMM is an organization which continues to grow constantly,
as shown by the improvements in the museums and historical
sites. What is the secret of DÖSİMM’s success?
DÖSİMM had a revenue budget of 155 million Turkish Liras (TL) in
2008. Its projected income for 2013 is 380 million TL. DÖSİMM’s
budget registered a 2,5-fold increase in the last five years. While
we closed the year 2007 with an operating loss of approximately 15
5
“2007 yılını yaklaşık 15 milyon
TL faaliyet zararı ile kapatan
DÖSİMM’in, 2013’ü yaklaşık
34 milyon TL faaliyet karı ile
kapatacağını düşünüyoruz...”
“DÖSİMM closed the year
2007 with an operating loss
of approximately 15 million; it
expects an operating profit of 34
million TL at the end of 2013.”
million, we expect an operating profit of 34 million TL at the end of
2013. The entrance fees from museums and historical sites brought
an income of TL 26 million in 2002. At the end of 2013 that number is
projected to reach revenue of $ 265 million. This enormous increase
of 978 per cent in 10 years, is the result of the investment in access
control systems and the rigorous application of public income raising
rules. On May 4, we reached an all-time high with 113 thousand 233
people total daily number of visitors. This success is the fruit of our
active efforts in the field of marketing and promotion since the beginning of 2013.
■ Faaliyet alanı bununla bitmiyor tabii. DÖSİMM’in diğer faaliyet
alanlarından da söz eder misiniz?
Bizim en önemli uygulamalarımız tabii ki müze ve ören yerlerinin de
teknoloji ile donatılması ve ziyaretçilerimizin buralardan yüksek verim
alması için gereken her türlü donanım ve hizmetin verilmesi.
Onun dışında müze ve ören yerlerimizin günümüzde dünyanın önde
gelen müzelerinin tamamında mevcut olan nitelikli müze mağazaları ve
kafeteryalarına sahip olmasını sağlamak ve böylelikle çağdaş bir anlayışla yönetilen müzelerde ticari operasyon gelirlerinin toplam gelirler
içindeki payını artırabilmek için 2009 yılında hayata geçirilen “Müze ve
Ören Yerleri Satış Alanları ve Ticari Faaliyetlerin Yönetimi, Yürütülmesi, Geliştirilmesi, Ürün ve Hizmet Tedariki Projesi” kapsamında Bilkent
CTM Konferansı
2015 yılında, İstanbul’da bir ilk olarak hayata geçirmeyi planladığımız
“Communicating the Museum (CTM)” konferansı, müze profesyonelleri için özel olarak düzenlenecek.
Konferans, müze iletişimi konusunda bir dünya markası niteliğinde ve
alanında düzenlenen en prestijli ve gözde konferanslar arasında yer
almaya aday.
Katılımcı ve yenilikçi bir format benimseyen bir konferans. Amacı
ise uzmanların görüş ve deneyimlerini paylaşabileceği münazaralar,
atölye çalışmaları, tartışma grupları ile uluslararası bir platformu
İstanbul’da yaratmak. CTM gibi tüm dünyada itibar görmüş uluslararası bir konferans ile kentimizi hem kültür sanat hem de turizm
dünyasında gözde bir destinasyon haline getirebilmek.
CTM konferansı ile; Türk Müzelerini bir dünya markası olarak konumlandırmayı, uluslararası bir halkla ilişkiler kampanyası yaratmayı
amaçlıyoruz.
CTM Conference
In 2015, we plan to organize for the first time in İstanbul a “Communicating the Museum (CTM)” conference, to be held exclusively
for museum professionals. The Conference is destined to become a
global brand as one of the most prestigious conferences in the field of
museums’ communication. We aim to convert the opportunity into an
international public relations campaign for the worldwide promotion of
Turkish museums.
The purpose of the conference which will adopt an innovative participatory format will be to create an international platform in İstanbul
where experts and professionals can share their views and experiences
through debates, workshops and discussion groups. We believe that the
momentum created through a prestigious conference such as CTM will
contribute to İstanbul’s worldwide positioning as a prime destination in
terms of culture, art and tourism.
6
Museums Journal: The scope of your endeavours is wider than
that as we know. Would you please tell us about DÖSİMM’s other
areas of activity?
Our main task has to do with providing the museums and historical places with state-of-the-art technology and offering visitors the
benefit of high-efficiency equipment and service. We are implementing since 2009, the “Museums and Historical Sites’ Sales Areas and
Commercial Activities Management, Implementation, Development,
Product and Service Procurement Project” in cooperation with an
organization called “Bilkent Cultural Initiative”. This is a joint venture
involved in establishing and operating museum stores and cafeterias
in all museums and historical sites, similar to those existing in most
major museums of the world, with a view to increasing the share
of commercial operations within the total amount of income from
museums and historical sites. While there were only 11 sales units in
our museums before this project, we now run, as of January 2013, a
total of 100 sales units including 57 stores and 43 cafés at 50 museums and historical sites, called into operation without the use of any
public funds.
The “Traditional Handicrafts and Stores Operations Directorate”
(GES), which is under DÖSİMM’s administration, is conducting efforts for the promotion, marketing and development of traditional
handicrafts including research, production support through purchase
and distribution of the publications of the Ministry of Culture and
Tourism. We have 9 GES stores and the “Traditional Handicrafts Virtual Store” at the (www.ges.gov.tr) web site for online sales. We also
aim at transforming GES into an institute that provides training and
accreditation through collaboration with artists and universities.
How would you describe your contributions to the activities of the
Ministry?
DÖSİMM provides support to the activities of the Ministry, in terms
of the cleaning and security services of excavation and surface re-
DÖSİMM Merkez Müdürü Çetin Arslan “Haydi Gençler Müzeye” projesi kapsamında
çeşitli illerden İstanbul’a getirtilen öğrencilere hediyelerini veriyor.
DÖSİMM Central Director Çetin Arslan presents gifts to the students from different
provinces visiting İstanbul within the “Come along Youth to Museums” project.
Kültür Girişimi ile işbirliği içindeyiz. Bu Projeden önce 11 müzemizde
satış birimimiz varken, 2013 Ocak ayı itibariyle 50 müze ve ören yerinde 57 satış mağazası ve 43 kafeterya işletmesi olmak üzere toplam 100
satış ünitesi hiçbir kamu kaynağı kullanılmaksızın faaliyete geçti. Ayrıca
Merkez Müdürlüğümüze bağlı olarak faaliyetlerini sürdüren Geleneksel
El Sanatları ve Mağazalar İşletme Müdürlüğü’nce (GES), geleneksel el
sanatlarımızın araştırılması, geliştirilmesi, satın alma yoluyla üretimin
desteklenmesi, tanıtılması ve pazarlanması ile Bakanlığımız yayınlarının
okuyucuya ulaştırılmasına yönelik çalışmalar yürütülüyor. Bu doğrultuda
9 adet mağaza ve (www.ges.gov.tr) web sitesinden çevrimiçi satışların da
yapıldığı “Geleneksel El Sanatları Sanal Mağazası” bulunuyor.
Önümüzdeki süreçte el sanatları ile ilgili projelerimizi hayata geçireceğiz.
Sanatçılar ve üniversitelerle yapacağımız işbirliği ile, GES’i el sanatları
konusunda eğitim ve akreditasyon sağlayan bir enstitü haline getirmek
istiyoruz.
■ Bakanlığın faaliyetlerine de katkıda bulunuyorsunuz. Ne tür katkılar bunlar, biraz anlatabilir misiniz?
Biz DÖSİMM olarak kazı ve yüzey araştırmalarında, müze ve ören yerleri
ile kültür merkezlerinin temizlik ve güvenlik hizmet alımları konusunda,
müze ve ören yerlerinin elektrik, su, ısınma, bakım onarım gibi küçük
çaplı ihtiyaçlarında, yine müze ve ören yerlerinin kapsamlı restorasyon,
bakım ve onarımlarında ve yurt dışı tanıtım faaliyetlerinde Bakanlığımıza
destek sağlıyoruz.
“4 Mayıs günü, 113 bin 233 kişiyle
tüm zamanların en yüksek günlük
toplam ziyaretçi sayısına ulaştık...”
“On May 4, we reached an all-time
high with 113 thousand 233 people
total daily number of visitors...”
■ Yenilikleri de takip eden bir kuruluş DÖSİMM. Teknolojinin olanaklarından yararlanıp ziyaretçilerin işlerini kolaylaştırıyorsunuz.
Bu yenilikçi uygulamalarınızdan söz eder misiniz?
Evet müzelerimizde mesela “Q Code” uygulaması bulunuyor. Yani eserin
üzerindeki kodu cep telefonunuza okuttuğunuzda o eserle ilgili ayrıntılı
bilgi alabiliyorsunuz. Ankara’daki müzelerimizde etkileşimli uygulamalar
bulunuyor. Ziyaretçilerimize ayrıca içinde pek çok lisanı barındıran sesli
rehberlik hizmeti sunuyoruz. Sanal müze uygulamalarımız da görülmeye
değer. Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğümüz ile Bakanlığımız
bünyesinde bulunan prestij yayınlarının dijital ortama aktarılarak okuyucu ile paylaşılması konusunda yeni bir proje üzerinde çalışmaktayız. Ayrıca önümüzdeki süreçte, Müzekart’ı varolan özelliklerine ek olarak, kültür,
sanat ve ulaşım alanlarında da kullanıcılarına çeşitli avantajlar sunan
şehir kartlarına dönüştürmeyi amaçlıyoruz. Yabancı ziyaretçilerimiz için
çıkardığımız, “Museumpass İstanbul” kartımıza ek olarak “Museumpass
Cappadocia” kartını çıkarttık. Bu alanda projelerimize süratle devam
ediyoruz.
■ Son olarak “Haydi Gençler Müzeye” projesini sizden dinleyebilir
miyiz? Bu proje kapsamında İstanbul’a, Türkiye’nin pek çok yerinden gelen çocuklar var, belki de hayatlarında ilk kez bir müze
gören…
Bu proje kapsamında Diyarbakır’dan 38, Mardin’den 17, Şanlıurfa’dan 16
ve Van’dan 16 olmak üzere toplam 87 öğrenci öğretmenleri ile birlikte
Müzeler Haftası nedeniyle İstanbul’a geldi. Topkapı Sarayı Müzesi, Ayasofya Müzesi ve İstanbul Arkeoloji Müzesi’ni ziyaret ettiler. Ayrıca, Eyüp
Çocuk Esirgeme Kurumu’na bağlı 20 çocuğumuzu ve 4 rehber öğretmenimizi de İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde profesyonel rehber eşliğinde
gezdirdik… Bu tür etkinlikler bizler için mutluluk ve gurur verici projeler.
Tüm çalışmalarımız geleceğimiz olan çocuklarımızın daha iyi, daha güzel
bir ülkede yaşaması, kültür sanat faaliyetlerini katılımlarının artması için.
Gelecekte bu tür etkinliklerin sayısının artacağını da buradan duyuralım.
Yenilikçi tanıtım projeleri
Turizm açısından rekabet gücünün artırılması ve yenilikçi yöntemlerle tanıtım projeleri çalışmalarına başladık. 2013 yılında, Ankara
Kalkınma Ajansı tarafından kabul edilen bir proje ile Ankara’nın
kültürel ve tarihi simgelerini ön plana çıkarmak istiyoruz.
Hayata geçireceğimiz mobil uygulamalar ile Ankara’nın 30 adet
tarihi ve kültürel simgesinin üç boyutlu görüntüsünü oluşturacağız.
Ayrıca yine 10 adet tarihi ve kültürel simgenin de sanal ortamda
gezmesine olanak sağlayacağız ve Ankara için seçilecek mekanlara
rota optimizasyonu gerçekleştireceğiz.
Innovative promotion projects
In terms of tourism promotion projects, we began to elaborate innovative methods to improve competitiveness. In 2013, we would like
to bring to the fore the capital city’s cultural and historical assets
through a project adopted by the Ankara Development Agency.
We will create three-dimensional images of 30 of Ankara’s historical
and cultural symbols through mobile applications. Also, we will provide virtual visit possibility for 10 of Ankara’s cultural and historical
assets and arrange route optimization for selected sites in Ankara.
search areas, electricity, water, heating, maintenance and small-scale
repair needs of museums, cultural centres and historical sites, as well
as concerning comprehensive restoration of museums and historical
sites. We also provide support to the Ministry in their promotional
activities abroad.
Could you please dwell upon the innovative technological applications aimed at making life easier for museum visitors?
Yes, we have the “Q Code” application at our museums; by dialling
the code of a particular artefact on display at the museum, you can
receive detailed information on that item on your mobile phone.
We have interactive applications at our museums in Ankara. We
also offer electronic voice-guide-devices in several languages to
our visitors. Moreover, our virtual museum visit applications are
worth taking a look at. Currently we are working on transferring into
the digital environment the prestigious publications that are in the
possession of the Ministry and the written and visual material from
the Ministry’s General Directorate of Libraries and Publications,
with a view to making them accessible to the public. Also in the
coming period, we intend to convert the Museums Pass “Müzekart”
into a “city card” offering its users several new advantages in terms
of access to culture and art events, transport facilities besides its
existing features. We created to the benefit of our foreign visitors
the “Museumpass Cappadocia” in addition to the already existing
“Museumpass İstanbul”.
Finally, would you please tell us about the project called “Come
along Youth to Museums”? Within this project, many children
from all over Turkey came to İstanbul and entered a museum
maybe for the first time in their lives.
Thanks to this project a group of 87 people composed of students
and teachers - 38 from Diyarbakır, 17 from Mardin, 16 from Şanlıurfa
and 16 from Van - came to İstanbul during Museums Week. They visited Topkapı Palace Museum, İstanbul Archaeological Museums and
Hagia Sophia Museum. We also hosted 20 children and 4 guidance
counsellors from the Eyüp Chapter of the Child Protection Agency at
the İstanbul Archaeological Museums, accompanied by professional
guides. Such activities give us reason for pride. All our work aims at
creating a better future for our children and enhancing their participation in cultural and artistic activities. We intend to increase the
number of such events in the future.
7
Ankara
Anadolu
Medeniyetleri
Müzesi I
Ankara
Museum of
Anatolian
Civilizations I
Anadolu’nun Klasik Çağları
ankara
anadolu
medeniyetleri
müzesi’nin alt
katında yeni
bir düzenlemeye
gidilerek
eserler çağdaş
bir sergilemeye
kavuştu.
Classical
Ages of
Anatolia
The lower floor of the
Museum of Anatolian
Civilizations in Ankara
has been remodelled
in accordance with
a new contemporary
exhibition concept.
Roma Dönemi’nde Anadolu’da Seramik (solda)
ve Yunan ve Roma Heykeltıraşlık Eserleri (sağda)
vitrinleri. Müzenin kapısı ve alt kattan görüntüler.
Roman Period Anatolian Pottery (left) and Greek
and Roman Sculptures (right). Museum’s Entrance
Gate and views from inside the lower floor.
10
nkara Anadolu Medeniyetleri Müzesi öylesine
değerli ve özel bir yer; öylesine kıymetli eserlere
sahip bir müze ki uzun zamandır süren onarım
ve yenileme çalışmaları bile müzenin ziyaretçi
yoğunluğunu etkilemiyor. Müzenin en önemli
eserleri üst katta geçici bir şekilde sergilendiği, pek çok eser vitrinlere
yerleştirilemediği halde bina gene de dolup taşıyor. Ana bölümlerde inşaat çalışmaları süredursun, Anadolu Medeniyetleri Müzesi
Müdürlüğü tarafından yeni bir düzenlemeye gidilerek alt kat çağdaş
bir görünüme kavuşturuldu.
Tematik bir sergileme anlayışıyla yeniden düzenlenen vitrinlerin farklı
ama uyumlu renkleri, iki dilde hazırlanmış şık bilgi panoları ve eser
etiketleri, değerli buluntuları birer mücevher titizliği ile yansıtıyor.
11
“Çağlar Boyu Ankara ve Anadolu’nun Klasik Çağları” olarak iki bölümde değerlendirilen alt katın eserleri, dergimizin bir sayısına sığmadı.
Bu nedenle sizlere bu ay “Anadolu’nun Klasik Çağları” bölümünü
sunuyor, “Çağlar Boyu Ankara” bölümünü ise gelecek sayımıza saklıyoruz.
Alt katın “Anadolu’nun Klasik Çağları” adlı bölümünde sıralanmış vitrinler şu başlıkları taşıyor: Adak Stelleri, Bronz Figürler, Metal Eserler,
Aydınlatma Araç Gereçleri, Antik Dünyada Cam, Antik Çağ Anadolu
Takıları, Antik Gemler ve Yüzükler, Antik Çağ Sikkeleri, Bizans Sikkeleri, Roma Sikkeleri, Eski Yunan Sikkeleri, İslami Sikkeler, Yunan ve
Roma Heykeltıraşlık Eserleri, Seramik Kaplar, Pişmiş Toprak Figürler.
“Aydınlatma Araç Gereçleri”
adlı vitrin üstte. Oniki Fitilli
Pişmiş Toprak Kandil, Roma
Dönemi (solda), Tutamağı
palmet motifli pişmiş toprak
kandil, MS 1-2. yüzyıl (sol
altta). Vitrindeki diğer
kandillerden örnekler (sağda).
“Illumination Instruments”
showcase (above). Terracotta
Lamp with Twelve Nozzles,
Roman Period (left), Terracotta
Lamp with Palm Motif, 1st to
2nd Centuries AD (bottom left),
Featured examples of other oil
lamps (right).
12
The collection of the Museum of Anatolian Civilizations in Ankara
consists of unique artefacts of such great historical importance
that even the nuisance caused by the prolonged repair and renovation work does not prejudice the flow of visitors in a significant
way. The public continues to visit the museum in great numbers
notwithstanding the fact that many of the most valuable pieces are
displayed in a provisional manner at the upper floor and that various other significant artefacts are missing from the showcases.
While the construction work is still pursued at the main sections,
the museum’s bottom floor was totally refurbished in a contemporary style.
The different but harmonious colours of
the showcases re-arranged according to
a thematic exhibition concept, the stylish
bilingual information panels and the artefacts’ descriptive tags mirror the shine of the
objects with jewels like meticulousness.
Due to space scarcity, we are not able to
reflect in this issue the artefacts of the bottom floor, displayed in two different categories, namely “Ankara through the Ages”
and “Classical Ages of Anatolia” in their
entirety. Therefore, we are offering you
only the ‘Classical Ages of Anatolia’
section this time over, while reserving
the ‘Ankara through the Ages’ section
for our next issue.
The headings of the showcases located
in the “Classical Ages of Anatolia” section
are as follows:
Votive Steles, Bronze Figurines, Metal Artefacts, Illumination Instruments, Glass in the
Ancient World, Ancient Anatolian Jewellery,
Ancient Gems and Finger Rings, Ancient
Coins, Byzantine Coins, Roman Coins,
Ancient Greek Coins, Islamic Coins, Greek
and Roman Sculptures, Pottery, Terra Cotta
Figures.
Bronzdan üretilen çeşitli ölçülerdeki heykel ve
figürlerin sergilendiği vitrin (altta). Sakallı Erkek Başı,
Hadrian Dönemi, MS 117-138 (solda) ve Sakallı Erkek
Başı Antoninus Dönemi MS 138-161 (üstte).
Showcase displaying bronze statues and figurines of
various sizes (at the bottom). Bearded Man’s Head,
Period of Hadrian, 117-138 AD (left) and Bearded
Man’s Head, Period of Antoninus, 138-161 AD (above).
13
“Antik Çağ Anadolu Takıları” başlıklı vitrin
(en altta). Zeytin Yaprağı Süslemeli Altın
Çelenk, Helenistik Dönem (üst solda). Gene
aynı dönemden Alınlıklı Altın Diademler ve
Lotus Çiçeği Süslemeli Altın Çelenk (üst
sağda). Karışık Yaratık Biçimli Altın Muska,
MÖ 6-5. yüzyıl (sağda), İmparatoriçe
Betimli Kameo ve Altın Kolye Zincir, Roma
MS 3. Yüzyıl (en sağda).
“Ancient Anatolian Jewellery” showcase (at
the bottom). Gold Wreath with Olive Leaves
Ornament, Hellenistic Period (top left).
Forehead Gold Diadems, Hellenistic Period,
Gold Wreath with Lotus Flower Ornament,
Hellenistic Period (top right).
Composite Creature Shaped Gold Amulet,
6th-5th Centuries BC (on the right),
Sardonyx Cameo and Gold Necklace Chain
with Empress Depicted, Rome 3rd Century
AD (far right).
14
Cam eserlerin toplandığı vitrinde Antik Dünyada
Cam başlığı ile diğer vitrinlerde olduğu gibi hem bilgi
aktarılıyor hem de benzersiz eserler sergileniyor
(en üstte). MS 2. yüzyıl ile 4. yüzyıl arasına
tarihlenen bardak, vazo ve sürahi örnekleri (üstte).
MS 1-2. Yüzyıl Ölçü Kabı (en solda), Roma Dönemi
Amphoriskos (soldan ikinci), Çift Kulplu Vazo (soldan
üçüncü) ve Bizans Dönemi Emzikli Sürahi (en sağda).
Samples of cups, vases and pitchers dated to the
period between the 2nd and 4th Centuries (above).
Measuring Cup, 1st - 2nd Century AD (on the left),
Amphoriskos, Roman Period (second from left),
Double-Handled Vase, Roman Period (third from left)
and Jug with Filter, Byzantine Period (far right).
15
DÜNYA
MÜZELERİ
World Museums
Yazı -Text
Özgül Özkan Yavuz
RIJKSMUSEUM, A NEW BEGINNING
TEN YEARS AFTER
The Rijksmuseum has reopened its doors after a decadelong restoration. This was not a mere renovation but almost
the re-birth of a 125-year-old museum.
From Rijksmuseum Archives: 19th Century Gallery (below),
Erik Smits. Great Hall (left), Jannes Linders; Corridor
section (right), Pedro Pegenaute.
16
RIJKSMUSEUM, ON YIL SONRA YENİDEN
on yıl süren restorasyondan
sonra rijksmuseum kapılarını
yeniden açtı. bu çalışmalar
yalnızca bir yenileme değil,
125 yıllık bir müzenin adeta
yeniden doğuşu.
Rijksmuseum Arşivi’nden: 19. yy Galerisi (altta), Erik
Smits. Büyük Salon (solda) Jannes Linders, Koridor
bölümü (sağda) Pedro Pegenaute.
17
Hendrick Avercamp’s oil painting on canvas, 1608 (at left), Hans Bollongier’s
“Flowers”, 1639 (middle) and Johannes Verspronck, Girl with the Blue Dress, 1641
(right), Archives of the Rijksmuseum.
Hendrick Avercamp’ın tuval üzerine yağlıboya tablosu, 1608 (sol başta), Hans
Bollongier’in Çiçekler’i, 1639 (ortada) ve Johannes Verspronck, Mavi Elbiseli Kız,
1641 (sağ başta). Rijksmuseum Arşivi.
2003 yılının Aralık ayında, 125 yıllık tarihinin en önemli restorasyonunu geçirmek üzere ziyaretçilerine kapılarını kapayan Hollanda’nın
ulusal müzesi Rijksmuseum, on yıl süren çalışmaların ardından 13
Nisan 2013’de açıldı. Dünya müzecilik çevreleri ve sanatseverler
tarafından merakla beklenen müzenin açılış günü büyük kutlamalara
sahne oldu.
Hollanda Altın Çağı’na ait çok sayıda tablonun yanısıra büyük bir
Asya sanatı koleksiyonuna da sahip olan Amsterdam’daki Rijks
Müzesi’nde Johannes Vermeer, Frans Hals ve Rembrandt’a ait dünyaca ünlü eserler yer alıyor.
On yıl süren yenileme çalışmalarının ardından 13 Nisan 2013 tarihinde gerçekleştirilen açılış töreni, Hollanda’nın 12 eyaletinden ve
Hollanda’ya bağlı denizaşırı ülkelerinden gelen sanatçıların oluşturduğu 750 kişilik orkestranın gösterisi ile başladı. Kraliçe Beatrix’in
yaptığı resmi açılışı, havai fişek gösterileri takip etti ve sonrasında
müze, geceyarısına kadar, açılış için organize edilen özel tura katılmak isteyenlerle dolup taştı. Bu özel gecede müzenin yeni halini
görmek için sabırsızlanan 20 bin kişi, müzenin en özel bölümlerini
ücretsiz olarak gezme fırsatı buldu.
14 Nisan Pazar günü sabah 9.00’da müzenin tüm bölümleri ziyarete
açıldı. Açılış öncesinde 20 Mart-13 Nisan arasındaki birkaç haftalık
dönemde, internet üzerinden 75 bin bilet satıldı.
Rijksmuseum, the national museum of the Netherlands, which closed
its doors to visitors in December 2003 for the most serious restoration
of its 125-year-old history, was re-opened on April 13, 2013 after a decade-long restoration period. The day of the re-opening of the museum,
eagerly awaited by museum and art circles of the world, was the scene
of great celebrations.
The Rijksmuseum in Amsterdam houses a large number of canvases
from the Golden Age of Dutch painting, including world-famous masterpieces of Johannes Vermeer, Frans Hals and Rembrandt, alongside a
large collection of Asian art.
After a decade-long renovation, the opening ceremony held on 13 April
2013 took start with the performances of a large orchestra consisting of
750 musicians from the 12 provinces of the country and from various
overseas territories linked to the Netherlands. Queen Beatrix’s official
opening address was followed by fireworks and therefrom until midnight, the museum was filled with the guests participating in the special
tour organized for the opening. On that particular night, 20 thousand
people eager to see the new face of the museum had an opportunity to
roam free through the most special parts of the museum.
On Sunday, April 14 at 9:00 am, all parts of the museum were opened to
visitors. During the few weeks period from March 20 to April 13 preceding the opening, 75 thousand tickets were sold over the internet.
Bir müze yeniden doğdu
On yıl boyunca yapılan çalışmalar sadece basit bir restorasyon ve yenileme değil, 125 yıllık müzenin adeta yeniden doğuşu. Rijks Müzesi
sanat ve tarihin sadece geçmişe ait olmadığının kanıtı. Müze sanat
ve tarih sevenlerin mabedi olmanın yanısıra, düzenlediği eğitim
programları ve etkinlikleri ile 21. yüzyılda müzelerin toplumda oynadıkları önemli rolü de ispatlıyor.
Rijks Müzesinin temelleri 1800 yılında Lahey’de kurulmuş olan Ulusal Sanat Galerisi’nin 1808’de Amsterdam’a taşınması ile atılmıştı.
Müze’nin kurulması için 1876’da “müze binası tasarım yarışması”
açıldı ve yarışmayı Pierre Cuypers isimli Hollandalı bir mimar kazandı. 1885 yılında mimar Cuypers tarafından tasarlanan muhteşem
binada faaliyete geçen ve Hollanda’nın Ortaçağ’dan bugüne 800
yıllık tarihini anlatan müze, zaman içinde yaklaşık 1 milyon objeden
oluşan koleksiyona ve Hollanda sanatının en nadide eserlerine sahip
olmayı başarmıştı.
2000 yılında hem binanın hem de sergilerin yenileme çalışmasına
başlanılmasına karar verildikten sonra İspanyol mimarlar Antonio
Cruz ve Antonio Ortiz baş mimarlar olarak görevlendirildiler. Bugün tescilli, tarihi bir yapı olarak kabul edilen binanın restorasyon
çalışmasında hedef “Cuypers ile devam etmek” olarak belirlendi ve
mümkün olduğunca binanın ilk mimarı Cuypers’ın mekan tasarımla-
The museum was reborn
The decade-long labour spent at the Rijksmuseum cannot be considered a mere restoration or renovation work, it would be more correct
to qualify it as a process resulting into the re-birth of a 125-year-old
museum.
Rijksmuseum is testimony to the fact that art and history do not only
belong to the past. In addition to being a temple for lovers of art and
history, the museum proves, through the training programs and events
it organizes, the important social functions that museums fulfill in the
21st Century.
Rijksmuseum’s initial foundations were laid when the National Art Gallery established in The Hague in 1800, moved to Amsterdam in 1808.
In 1876, a “museum building design competition” was opened for the
establishment of the museum and the contest was won by Dutch architect Pierre Cuypers. The spectacular building designed by the architect
Cuypers became operational in 1885 and the museum describing the
800-year-old history of the Netherlands from the Middle Ages up to the
present-day, managed to gather in time a collection of nearly one million objects including the most exclusive masterworks of Dutch art.
After the decision was taken in 2000 to restore the building and to
renovate the museum’s galleries, Spanish architects Antonio Cruz
and Antonio Ortiz were appointed as chief architects for the task. The
18
rına sadık kalındı. Hollanda’nın en büyük sanat tarihi
kütüphanesi olan Müze Kütüphanesi, yenileme çalışmaları sonrasında tarihinde ilk kez ziyaretçilere açıldı.
Bütünüyle yenilenen Asya Pavilyonu ise müzenin çok
merak uyandıran bölümlerinden birisi oldu.
Zaman ve Güzellik Duygusu
Yenileme çalışmaları elbette sadece binanın fiziksel koşulları ve restorasyonu ile sınırlı değil. Müzenin içeriği ve konsepti de yeniden kurgulandı.
Hollanda’nın geç Ortaçağ’dan bugüne kadarki tarihi
ve sanatı yenilikçi bir kurgu içinde aktarılmaya çalışıldı.
Buradaki motto “zaman ve güzellik duygusu” idi.
Hollandalıların gidip yaşadıkları uzak ülkeler ile
Hollanda’ya sonradan yerleşen kültürlere de bu kurgu
içinde yer verildi. Bu yeni düzenleme ile Rijks Müzesi
tüm özel koleksiyonlarını ön plana çıkardı. Porselenler, gümüşler, mücevherler, cam objeler, seramikler,
silahlar ve model gemiler...
Müzede şu anda toplam 80 galeride 8.000 obje sergileniyor ve tüm bu galerileri gezmek 1,5 km’lik bir
yürüyüş gerektiriyor. 30 bin metrekarelik kullanım
alanına sahip olan müzenin sergileme mekanları ise
12 bin metrekare.
Yenilemenin ardından Teekenschool (Resim Okulu)
müze içinde disiplinler arası bir eğitim merkezi kurarak, programlarına başladı bile. Genç yeteneklerin
bu eğitim merkezinde Rijks Müzesi’nin koleksiyonlarından esinlenerek yaratıcı çalışmalarda bulunmaları
Gerrit Berckheyde’ın “Golden Bend” adlı yağlıboya tablosu, 1671-1672 (en üstte). Rembrandt’ın Gece
Bekçisi, 1642 (üstte).
Gerrit Berckheyde’s oil painting “Golden Bend”, 1671-1672 (top). Rembrandt’s “Night Watch”, 1642
(above).
19
hedefleniyor. Müzenin iç tasarımını Paris
Louvre Müzesi’nden tanıdığımız bir isim,
Jean-Michel Wilmotte yaptı. Aydınlatma ve
vitrinler Wilmotte’nin tasarımları. İç mekandaki duvar renkleri ise baş Mimar Cruz ve
Ortiz tarafından, 125 yıl önceki orijinal renk
skalasına bağlı kalınarak seçildi.
Yılda iki milyon ziyaretçi hedefleniyor
Koleksiyonunda yaklaşık 1 milyon obje kayıtlı
bulunan müzenin ayrıca 300 metrekarelik bir
mağazası, bir restoranı ve iki kafesi bulunuyor. Rijks Müzesi bu yeni hali ile yılda 1,5-2
milyon arası ziyaretçi ağırlamayı hedefliyor.
Müzenin yenileme çalışmaları 375 milyon
euro bütçe ile gerçekleştirildi. Bu bütçe
Hollanda Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı
ile sponsorlar Philips, BankGiro Piyango,
ING Bankası ve iletişim devi KPN tarafından
karşılandı.
Rijksmuseum Atrium bölümü (sağda). Rijksmuseum
Arşivi, Pedro Pegenaute.
Atrium section of the Rijksmuseum (right). Archives of
the Rijksmuseum, Pedro Pegenaute.
restoration effort’s overarching ideal was “to
continue with Cuypers”, i.e. to bear as much
as possible with the original space designs of
Cuypers, the initial architect of the museum;
the museum’s building itself being actually a
registered historical monument. The Museum
Library, which is the largest art history library
of the Netherlands, was opened to visitors for
the first time in its long history after the completion of the renovation work. Moreover, the
fully renovated Asia Pavilion also turned into
one of the museum sections attracting great
interest.
Sanal Ziyaret
Eğer şu aralar yolunuzu buraya düşüremiyorsanız üzülmeyin. Müzenin web sitesi son derece
kullanıcı dostu. Bu sitede hem müzeyi gezebiliyor hem de en beğendiğiniz parçalardan kendi
özel koleksiyonunuzu oluşturabiliyor, hatta
onların replikalarını satın alabiliyorsunuz.
Tıklayın: www.rijksmuseum.nl
Virtual Visit
Don’t worry if your way doesn’t take you there
right now. The museum’s web site is extremely
user-friendly. You can take a virtual tour of the
museum through this site as well as generate
your own private collection or even buy the
replicas of your favourite pieces.
Click at: www.rijksmuseum.nl
Rijksmuseum Arşivi, Iwan Baan (üstte),
John Lewis Marshall (altta).
Archives of the Rijksmuseum, Iwan Baan (above),
John Lewis Marshall (below).
20
Sense of Time and Beauty
Evidently, renovation and restoration were
not limited only to the physical conditions of
the building. The contents and concept of the
museum were also revamped. The idea was
to present the art of the Netherlands from
the late Middle Ages up to the present-day
through an innovative concept.
The motto here ought to be “sense of time
and beauty”. The cultures of distant countries where the Dutch went to live and also
cultures of those people who settled later
in the Netherlands were also included in
this concept. Under this new arrangement,
the Rijksmuseum brought to the fore all its
special collections. Porcelain, silver, jewellery,
glass objects, ceramics, weapons, and model
ships... A total of 8000 objects are currently
on display in the museum’s 80 galleries. A 1,5
km walk is required to visit all the galleries.
The museum has a total area of 30 thousand
square meters, with 12 thousand square meters of exhibition space.
The historic Teekenschool (Drawing School),
now totally refurbished and restored to full
glory, is operating as a multidisciplinary education centre where youngsters can develop
their creative talents in a variety of media,
inspired by the Rijksmuseum collection. This
Rembrandt, Otoportre, 1628 (altta), Johannes
Vermeer’in iki yağlıboya eseri: Mektup Okuyan Mavili
Kadın, 1663 (sağda) ve Süt Döken Kadın, 1658–1660
(en sağda). Vincent van Gogh, Otoportre, 1887, (sağ
altta). Rijksmuseum Arşivi.
Rembrandt, Self-portrait, 1628 (bottom), oil painting
of Johannes Vermeer: Milk Defoliating Woman, 16581660 (far right). Vincent van Gogh, Self-Portrait,
1887, (below right). Archives of the Rijksmuseum.
Diğer bir önemli konu ise, müzenin kapalı
olduğu yıllar boyunca da dünyanın dört
bir yanından sanat ve tarih meraklılarını
kendine çekmeye devam etmiş olmasıydı.
On yıl süren restorasyon ve renovasyon süresince, müzenin koleksiyonundan seçilmiş
yaklaşık 400 eser, “Şaheserler” isimli sergi
kapsamında, “Philips Kanadı” adı verilen
ve 1906’da yıkılmış binaların parçalarından
inşa edilmiş olan bölümde sergilenmiş ve
Amsterdam ziyaretçilerinin müze hakkında
“tadımlık” da olsa bir fikir sahibi olmaları
sağlanmıştı.
restores the school building to its original
function, but readapted to the needs of the
present-day. The interior design of the museum was tailored by Jean-Michel Wilmotte,
a name which became familiar to the public
through his work at the Museum of the Louvre
in Paris. Lighting and showcases were designed by Wilmotte. The colours of the walls
in the interior were chosen by chief architects
Cruz and Ortiz, adhering to the original colour
spectrum of 125 years ago.
The number of two million visitors a year is
targeted
The museum’s collection includes almost one
million registered objects. The building is
also equipped with a 300 square meters large
store, a restaurant and two coffee shops. The
Rijksmuseum in her new outfit aims to host
between 1,5 to 2 million visitors per year.
The renovation of the museum was carried
out with a budget of 375 million Euros. This
budget was gathered through the contributions of the Dutch Ministry of Education,
Culture and Science, and of Philips, BankGiro
Lottery, ING Bank and Dutch Landline and
Mobile Telecommunications Company KPN
as sponsors. Another important point is the
fact the museum continued to attract art and
history lovers from all over the world during
the time it was closed for years. During the
decade of restoration and renovation, about
400 works of art selected from the museum’s
collection, continued to be presented to the
public within the scope of the “Masterpieces”
exhibition, which took place in the section
called the “‘Philips Wing”, built from the
remains of buildings demolished in 1906; thus
offering Amsterdam visitors the chance to
have an idea of the museum albeit with only a
“little zest” of the huge collection.
Some of the figures...
• Over 8 thousand pieces exhibited in 80 galleries of the renewed
museum describe the 800-year-old Dutch history.
• A stroll of 1,5 km is required to visit a total of 80 galleries.
While the number of galleries is 80, the total number of the pieces
of the collection is 1.000.000.
• The museum has now the capacity to accommodate 1,5 to 2
million visitors per year.
• It has 30.000 square meters total area, 12.000 m2 exhibition
spaces, an Atrium of 2.250 m2 and 14.418 m2 of garden.
Bazı Rakamlar...
• Yenilenen müzede yer alan 8 binden fazla eser, 80 adet galeride 800 yıllık
Felemenk tarihini anlatıyor.
• 80 galeriyi gezmek için toplam 1,5 km. yürünüyor. Odaların sayısı da 80.
Koleksiyonun toplam sayısı 1.000.000.
• Müze şimdi yılda 1.5 ila 2 milyon ziyaretçiyi ağırlayabiliecek.
• Toplam kullanım alanı 30.000, sergi alanı 12.000, Atrium 2.250, bahçe ise
14.418 metrekare.
Şeref Galerisi (solda) ve 17. yy Galerisi, Rijksmuseum Arşivi, Iwan Baan.
Honour Hall Gallery (left) and 17th Century Gallery, Rijksmuseum Archive,
Iwan Baan.
21
Haydi
Gençler
Müze’ye
İstanbul’a ilk kez gelmişler, ilk kez
uçağa binmişler ve ilk kez bir müzeye
girmişlerdi… Hepsi heyecanlı, hepsi
istekliydi... Kültür ve Turizm Bakanlığı,
DÖSİMM ve TÜRSAB işbirliğiyle
başlatılan proje kapsamında Doğu
illerinde yaşayan 80 öğrenci “bir
İstanbul rüyası” yaşadı.
 Semih Büyükkurt
Come along
Youth to Museums!
They boarded a plane for the first time, came
to İstanbul for the first time, entered into
a museum for the first time... They were all
excited and enthusiastic... 80 students from
Turkey’s Eastern provinces experienced
an “İstanbul dream” thanks to a project
launched by the Ministry of Culture and
Tourism in collaboration with TÜRSAB.
22
In the framework of the “Come along Youth to Museums” project jointly
launched by the Ministry of Culture and Tourism and the Turkish Association
of Travel Agencies (TÜRSAB), a journey to İstanbul, focusing on a series of
museum visits, was organized for a group of 80 students coming from Turkey’s
Eastern provinces. The group consisted of students who were selected by the
governorates of the provinces where they live, from among those youth who
have never been to İstanbul and/or who were unlikely to have another chance to
see Turkey’s biggest city.
The aim of the project, whose first leg was carried out during the last week of
May with a group of students from Turkey’s Eastern provinces, is to acquaint
young people with the museums of our country. The first group of 80 students
and 6 teachers coming from the provinces of Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa,
Van, were accommodated in four-star hotels during their three-day stay, visited museums and toured İstanbul. The group consisting of middle and high
school-aged students accompanied by their teachers included 37 members
ültür ve Turizm Bakanlığı, DÖSİMM ve Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği (TÜRSAB) işbirliğiyle başlatılan “Haydi Gençler Müzeye“
projesi kapsamında Doğu illerinde yaşayan
80 öğrenci İstanbul’da ağırlandı. Müzeleri
gezen öğrenciler, bağlı oldukları valilikler tarafından “İstanbul’u
hiç görmeyen ve görme şansı olmayacak” öğrenciler arasından
seçildi.
“Haydi Gençler Müze’ye” adıyla; ilki Mayıs ayının son haftasında gerçekleştirilen ve Doğu illerinden gelen öğrencilerle başlatılan bu proje kapsamında gençlere müzelerimizin tanıtılması
hedefleniyor.
Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Van illerinden 80 öğrenci, 6 öğretmenin yer aldığı ilk grup, üç gün boyunca dört yıldızlı otellerde konakladı, müzeleri ve İstanbul’u gezdi. Ortaokul ve lise
çağındaki öğrencilerden oluşan grupta Diyarbakır’dan 37 (35
öğrenci+2öğretmen), Mardin’den 17 (15 öğrenci+2öğretmen),
Şanlıurfa’dan 17 (15 öğrenci+1öğretmen) ve Van’dan 16 (15
öğrenci+1 öğretmen) kişi vardı.
İstanbul’dan TÜRSAB-MTM iş ortaklığı yetkililerinin de eşlik
ettiği gezi boyunca Ayasofya ve Topkapı Sarayı Müzeleri ziyaret
edildi, Boğaz’da yemekli bir tekne turu yapıldı ve öğrencilere
23
TÜRSAB-MTM İŞ Ortaklığı Genel Müdürü Ufuk Yılmaz gezi boyunca konuk
öğrencilere yakın ilgi gösterdi.
TÜRSAB-MTM General Director Ufuk Yılmaz took care of the guest students
throughout their journey.
Üstte, soldan sağa: DÖSİMM Merkez Müdürü Çetin Arslan, Kültür ve Turizm Bakan
Yardımcısı Abdurrahman Arıcı, TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy ve TÜRSAB II.
Başkan’ı Firuz Bağlıkaya’da Borsa Restoran’da konuk öğrencilerle birlikteydi.
Above, from left to right: DÖSİMM Central Director Çetin Arslan, Deputy Minister
of Culture and Tourism Abdurrahman Arıcı; TÜRSAB President Başaran Ulusoy
and TÜRSAB Vice-President Firuz Bağlıkaya with students during the dinner at
Restaurant Borsa.
Soldan sağa: Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Abdurrahman Arıcı, DÖSİMM Merkez
Müdürü Çetin Arslan ve TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy.
From left to right: Deputy Minister of Culture and Tourism Abdurrahman Arıcı,
Director of DÖSİMM Çetin Arslan and TÜRSAB President Başaran Ulusoy.
24
tek kullanımlık fotoğraf makinesi, Müzekart, Müze
Dergi, TÜRSAB Dergi, İstanbul haritası, gıda paketi
ile kız çocuklarına şal armağan edildi.
Lütfi Kırdar Borsa Restoran’da verilen yemekte
konuşan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Abdurrahman Arıcı, bu proje aracılığı ile kültürel değerlerimizin gençlere daha iyi tanıtılmasının hedeflendiğini belirtti.
DÖSİMM Merkez Müdürü Çetin Arslan konuşmasında özetle şunları söyledi: “Bugün burada olan
öğrencilerimiz kurdukları dostlukları, görme olanağı buldukları İstanbul’u kalplerinde ve anılarında
şehirlerine taşıyacaklar. Yarın önemli görevlerde
kültürel değerlere sahip çıkacaklardır” dedi.
TÜRSAB Başkanı Başaran Ulusoy da “Mardin’i,
Urfa’yı, Diyarbakır’ı ve Van’ı çok özlemiştim. Siz
gençler geldiniz ve özlemimi giderdiniz” diyerek
gençleri yeniden İstanbul’a beklediklerini söyledi.
Gecede, her ilin öğrencilerinden bir temsilci konuşma yaparak, mutluluklarını ve heyecanlarını dile
getirdi. Türkü söyleyen ve halay çeken öğrenciler
geceye renk kattılar.
from Diyarbakır (35 students and 2 teachers); 17 members from Mardin (15 students and 2
teachers); 17 from Şanlıurfa (15 students and 1 teacher); and 16 from Van (15 students and
1 teacher). The group accompanied by TÜRSAB-MTM Partnership officials from İstanbul,
visited Hagia Sophia and Topkapı Palace Museum; took a dinner-boat trip on the Bosphorus; the members of the group were presented with disposable cameras, Museum Cards,
Museums Journals, TÜRSAB Magazines, İstanbul maps, food packages and in addition, girls
were presented with shawls. Addressing the group at a dinner at Lütfi Kırdar Borsa Restaurant, Deputy Minister of Culture and Tourism, Abdurrahman Arıcı said that the purpose of
the project was to familiarize the youth with the nation’s cultural heritage. DÖSİMM (Central Directorate of Revolving Funds) Director Çetin Arslan stated: “The students will carry in
their hearts, the memories of İstanbul and of the friendships established during that journey
through which they found the opportunity to see the city. And tomorrow, when they will have
reached important positions, the awareness gained through this trip will lead them to make
a point of protecting their country’s cultural values and heritage.” TÜRSAB President Başaran
Ulusoy said: “I dearly missed Mardin, Urfa, Diyarbakır and Van for quite some time. I am
grateful to you young people for coming here and tempering my longing. We hope that you
will come again and visit us in İstanbul.” During the evening, a representative of the students
of each province spoke to give voice to their happiness and excitement. The students added
colour to the night also by performing folk songs and dances of their region.
25
TRALLEİS ANTİK KENTİ
 Rasim Konyar
gün yüzüne çıkıyor
dünyanın ilk yazılı müzik belgesi ile yontu sanatının iki büyük
eseri sayılan “farnese boğası” ve “genç atlet” isimli heykeller
oradan çıktı... ayasofya’nın mimarlarından anthemios orada
yetişti... aydın’da bulunan ve heyecan verici bir antik kent
olan tralleis’i keşif zamanı.
ANCIENT CITY OF TRALLEIS
Tralleis is coming to light
The world’s first written musical document and two major masterpieces of Antique
sculpture, the “Farnese Bull” and “Young Athlete” statues were unearthed in Tralleis.
This is where Anthemios, one of the architects who built the Hagia Sophia received his
training. It is time to discover Tralleis which is an exciting ancient city located in Aydın.
Tralleis Antik Kenti’nin “Üç Gözler”
olarak anılan “Gymnasium”
kalıntısı ve bugün İstanbul
Arkeoloji Müzeleri’nde sergilenen
“Genç Atlet” heykeli.
The “Gymnasium” at the Tralleis
ancient city known as “Three Eyes
and the “Young Athlete” sculpture
on display at the İstanbul
Archaeological Museums.
26
BİR YÖRE
BİR ANTİK
KENT
One Region
One Ancient City
Tralleis Antik Kenti’nde Latrina’nın (genel tuvalet) bulunduğu bölüm (altta ve sağda), “Genç Atlet” heykeli
görüntüleri (altta) ve Aydın Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen Roma Dönemi mezar steli (sağda).
The latrines at the ancient city of Tralleis (below and right), “Young Athlete” statue images (bottom) and Roman
grave stele at Aydın Archaeological Museum (right).
Tralleis’in Ephebos’u İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde
Heykel bir “epheb”i, yani genç delikanlıyı göstermektedir. Olasılıkla bir atlettir ve güç bir çalışmadan sonra dinlenmek üzere, bir zamanlar üstünde bir kabartma bulunan uzun, dikdörtgen bir sütuna
dayanmıştır. Çalışmasını henüz bitirmiş olmalıdır, çünkü korunmak amacıyla manto benzeri bir kıyafet
giymiştir. Eserde bütün dikkat küçük yuvarlak başına doğru çekilmiştir. Belirgin kirpikler büyük gözler
ve hafif aralık dudaklara sahiptir. Bugüne kadar bulunan antik eserler arasında benzersiz olanlardandır.
Muhtemelen bir “gymnasium”u süsleyen bir heykel olmalıdır. Antik Çağ’da tanrılar, tanrıçalar ve
imparatorlar dışında sıradan insanların da heykellere konu olduğunu göstermesi açısından
önemli bir örnektir.
Kaynak: www.istanbularkeoloji.gov.tr
The “Ephebos” statue from Tralleis is at the İstanbul
Archaeological Museums
The sculpture shows an “Ephebe”, i.e. a young lad, likely to be an athlete relaxing
after a workout, leaning against a rectangular column. He is wearing a mantlelike outfit probably to protect himself following a heavy exercise. His small
and round head with the distinct eyelashes, lips, big eyes and slightly opened
lips is remarkable. It is a unique piece among ancient artefacts found to date;
probably a statue which was decorating a gymnasium. It is also an interesting
example showing that in the Antiquity, not only gods, goddesses and emperors were depicted in sculptures but also ordinary people.
Source: www.istanbularkeoloji.gov.tr
28
estane Dağları’nın güney yamaçları… Güneş,
bölgeye binlerce yıldır sunduğu cömert ışığını
yine esirgemiyor. Püfür püfür esen rüzgar yemyeşil çayırları alabildiğine dalgalandırıyor. Burası
Aydın. Ege’nin güzel kızı. İnciri, tütünü, pamuğuyla meşhur bu güzel ilin bir başka “meşhur”u daha var. İşte o
“meşhur”u görmek için Kestane Dağları’nın güneyindeki platodayız.
Tralleis Antik Kenti’ndeyiz.
Dor göçlerinden sonra, MÖ 13. yüzyılda, Menderes Havzası’nın
verimli topraklarına Trakyalılar ve Argoslar tarafından kurulan
Tralleis, uzun yıllar boyunca bölgenin en önemli ticaret ve kültür
kenti olmuş. Ancak Tralleis Antik Kenti’ni Amazon savaşçılarından
Tralla’nın kurduğu da rivayet ediliyor. Kentin ismi, Tralla sözcüğüne Helen dilinde ‘-lılar’ anlamına gelen ‘–eis’ takısının eklenmesiyle türetilmiş. Adını telaffuz etmek ilk anda biraz zor ama bu kentin
ayakta kalmak için verdiği mücadeleleri öğrenince, çıkardığı bu
küçük “zorluğu” hak ettiğini düşünüyorsunuz.
Kentin ticaret yolları üzerinde yer alması, coğrafi konumu ve bereketli Menderes havzasına sahip olması zenginleşmesine olanak
sağlamış. Kentin erken dönemleri hakkında bilgiye, Xenephon’un
yazmış olduğu Hellenika ve Anabasis adlı yazılı eserler sayesinde ulaşıyoruz. Ancak bu eserlerin büyük bölümü tahrip olduğu
için kentin ilk dönemleri hakkında bilgiye ulaşmak yine de güç.
Buna rağmen, Ege Bölgesi’nin diğer antik kentleri gibi bu kentin
de doğanın cömertliği sayesinde zenginleştiğini söyleyebiliyoruz.
Komşusu Efes kadar ünlü olmasa da Tralleis de tıpkı Efes gibi, zamanının önemli bir kenti. Üstelik yüz ölçümü bakımından Efes’ten
de büyük.
Tralleis’te bugün ayakta kalan tek yapı “Üç Gözler” olarak adlandırılan ve Antik Çağ’ın eğitim, spor ve kültür açısından önde gelen
yapılarından olan “gymnasium”a ait kalıntı. Roma Dönemi’ne
ait bir hamam, tiyatro, agora ve stadyum da kentin diğer önemli
kalıntılarından. Ancak bu yapılar, “Üç Gözler” kadar iyi korunamamış. Formları yer yer bozulmuş ve bazı parçaları gün yüzüne henüz
çıkarılmamış. “Henüz” diyoruz, çünkü Aydın Üniversitesi Arkeoloji
Bölümü öğretim üyeleri ve öğrencilerinin gayretli ve bir o kadar başarılı kazıları tüm hızıyla devam ediyor. Öyle görünüyor ki önümüzdeki dönemde kente ait parçaların büyük bölümüne ulaşılacak.
Akınlar ve depremlerin yıktığı kent
Kent, İlk Çağ’da ürettiği deriler ve kırmızı renkli çanak çömlek ile
We are at the southern slopes of Kestane (Chestnut) Mountains... The
sun which offered its generous light to the region for thousands of
years shines brightly. The wind is blowing puffy over the lush green
meadows. This is Aydın, the pearl of the Aegean. That province known
for its figs and tobacco possesses yet another famous beauty. We are
talking about the Tralleis ancient city located on the plateau south of
the Chestnut Mountains. According to Greek historian Strabo, Tralleis
was founded by the Argives and Trallians, a Thracian tribe, following
the Dorian migrations in the 13th Century BC, on the fertile lands of
the Menderes River (Meander) Basin. It has been for many years the
region’s most important commercial and cultural city. Another version
has it that Tralleis was founded by Tralla who was an Amazon fighter
and that the city was named after her. Its geographical location within
the fertile Menderes basin and on the trade routes of Western Anatolia
contributed to the enrichment of the city. Partial accounts about the
early periods of the city can be found in Xenophon’s written works Hellenika and Anabasis. However, since a great part of these works were
destroyed, the data are incomplete. Nevertheless we are able to affirm
that, such as the other ancient cities of the Aegean region, Tralleis was
enriched thanks to the generosity of the surrounding nature. Although
not as famous as its neighbour Ephesus, Tralleis was an important
city of the time. Moreover, in terms of surface area it was broader than
Ephesus. The only building left standing in
Tralleis today, the 2nd Century Gymnasium
called “Three Eyes” by the populace, was an
important institution of the Antique Age
in terms of sports and culture. The ruins
of the baths, agora, theatre and stadium
from the Roman Period which can also
be seen there are not so well-preserved.
The scholars and students of the Archaeology Department of the Aydın University
continue diligently the excavations and
hope to unearth the missing parts of the
various monuments.
Raids and earthquakes destroyed
the city
Tralleis went through various episodes in its history. It was handed
back and forth frequently between the
29
ünlenmiş. Diğer bir şöhreti de Apollonios ve Tauriskos isimli iki
büyük yontu ustasını ve Ayasofya’nın mimarlarından Anthemios’u
da yetiştirmiş olmasından geliyor. Heykel sanatının dünyaca ünlü
iki heykeli olan “Farnese Boğası” ve “Genç Atlet” isimli heykeller
de Tralleis’in gün yüzüne çıkan harikalarından. Trailles, Menderes
Ovası’nın verimli toprakları sayesinde hiçbir zaman yiyecek sıkıntısı çekmemiş bir kent. Bu yüzden burada sanat ve mimari gelişmiş,
önemli düşünür ve mimarlar buradan çıkmış. Uzun yıllar barış
içinde, sanat üreterek yaşayan kent halkı, Roma baskısı sonucunda
huzurunu kaybetmiş ve gerilemeye başlamış. Uzun dönem Roma
saldırılarına dirense de MÖ 133 yılından itibaren resmen Roma
İmparatorluğu’na bağlanmış. Ondan sonra da kültürel verimliliğini
kaybetmeye başlamış. Tralleis, Bizans İmparatorluğu Dönemi’nde
Anadolu Patriği’ne bağlı olarak yönetilmiş. Ancak 1259-1282 yılları
arasında Bizans İmparatorluğu yapmış olan Andronikos Palaiologos kenti tekrar kurmuş ve bağımsızlığına kavuşmasını sağlamış.
Aydınoğulları Beyliği zamanında yerleşim antik kentin güneyine
kaymış ve kent Güzelhisar olarak anılmaya başlamış. Kent 15.
yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu egemenliği altına girmiş. 20 Eylül
1899 yılında meydana gelen ve bütün Batı Anadolu’yu etkileyen
dokuz şiddetindeki depremde, o da büyük ölçüde tahrip olmuş.
Kentin en dikkat çeken özelliklerinden biri de gelişmiş kanalizasyon ve yer altı sistemi. Pişirilmiş tuğla künklerle sağlanan
atık sistemi tıkandıkça
künkün üzerine yeni bir
tanesi ekleniyormuş.
Yağmur suları ise kuyulara aktarılıyormuş.
Tralleisliler altyapı
konusunda günümüze örnek olacak işler
çıkarmış.
Tralleisliler akınlara ve depremlere direnmiş, kentlerini her seferinde yeni
baştan inşa etmiş. Günümüze onlardan çok fazla
eser kalmamış ama dediğimiz gibi antik kentte yapılan
kazılarla her gün yeni bir
eser gün ışığına çıkarılıyor.
Çok yakında gözlerimizin
dünyanın en büyüleyici
antik kentlerinden birini
göreceği aşikar.
30
Hellenistic kingdoms following the conquest
by Alexander the Great in 334 BC. The city
reached its zenith in sculpture and the arts
under the rule of the Kingdom of Pergamon.
Two great sculptors Apollonios and Tauriskos,
who were charged with the construction of the
famous Zeus Altar in Pergamon, were trained
in Tralleis. Greek historian Strabo mentioned
the richness of the people in the city. Tralleis
was famous for its leather products and red
pottery, ‘terra sigillata’. Statues of the Farnese
Bull and the Young Athlete (Ephebos) carved
by two world famous sculptors, Apollonios
and Tauriskos, were among the wonders
unearthed in Tralleis. Anthemios, a famous
architect who worked at the construction of
the Hagia Sophia, was also trained in the city.
Tralleis never experienced shortage of food in
any time thanks to the fertile lands of Menderes River. Therefore, art and architecture developed here and the city raised outstanding
Kentten görüntüler, Aydın Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen eserlerden Roma Dönemi Çocuk Heykeli (sol sayfa),
kentin su borularından bir kesit (solda) ve müze girişindeki Seikilos panosu (üstte).
Views from Tralleis, Roman Period Child Statue at the Aydın Archaeological Museum (left page), a cross section
of the city’s water pipes (left) and the Seikilos panel at the entrance to the museum (above).
Tralleis’in şarkısı evine döneceği günü bekliyor
thinkers and architects. Living in peace and
producing art for many years, the city’s decline began under the pressure of Roman attacks. In 133 BC it became a Roman dependency for a time. After that, it started to lose
its cultural productivity. During the Byzantine
Empire period, Tralleis was placed under the
administration of the Anatolian Patriarchate.
However, Andronikos Palaiologos, the Byzantine Emperor who ruled between 1259 and
1282, has re-established the city and restored
its independence.
During the period of the Aydınoğulları
(Aydinids) Principality (14th Century), the
city’s name began to be known as Güzelhisar
(literally “the beautiful castle”). In the 15th
Century it came under the rule of the Ottoman Empire. The city was largely destroyed
at the nine-magnitude quake which hit the
entire Western Anatolian region on 20th September 1899.
One of the most striking features of the city is
its developed infrastructure including its underground sewage system. When the pipeline
built of fired bricks became obstructed by
waste, a new pipeline was added on top of it.
The rain water was conserved in wells.
The people of Tralleis resisted the raids and
earthquakes, they rebuilt their city from
scratch each time. For the time being only a
limited part of their legacy was uncovered,
but the excavations in the ancient city reveal
something new every day. Very soon, our
eyes will see one of the world’s most fascinating ancient cities.
Tralleis Antik Kenti’nin çok kısa da olsa bir şarkısı olduğunu biliyor muydunuz? Bu şarkı, hüzünlü bir iç dünyanın dışa yansıması olan ve yaklaşık iki bin yıldan beri “Seikilion” diye bilinen
popüler müzik türünün ilk örneği. Şarkı, Tralleis Antik Kenti’nde yaşayan Seikilos adlı sanatçının karısı için yaptırdığı mezar taşı üzerinde notaları ve Grekçe şarkı sözleri ile yazılı bulunuyordu. Ancak Tralleis Antik Kenti’nden 1800’lü yılların sonunda kaçırılan bu mezar taşı,
başından uzun bir dizi serüven geçtikten sonra şimdi Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da
sergileniyor. Mermer taşın Tralleis’e geri getirilmesini isteyen Aydınlılar bir imza kampanyası
başlattı ve şarkının sözlerinin yazılı olduğu binlerce broşürü kent halkına dağıttı. Mezar taşının
önemi büyük. Ait olduğu yere, Tralleis Antik Kenti’ne dönmesi için çalışmalar sürüyor.
Şarkının sözleri de oldukça anlamlı:
Yaşadığın müddetçe dertsiz tasasız ol
Hiçbir şeyin seni üzmesine izin verme
Hayat çok kısa
Ve zaman her şeye gebedir.
Seikilos Yazıtı Melodisi (www.wikipeida.com) The Seikilos Epitaph Melody (www.wikipedia.com)
Tralleis is longing for its song to return home
Tralleis has also a short song which is the first example of the type of popular music known for
nearly two thousand years as “Seikilion”, embodying the expression of a sorrowful inner world.
The song’s lyrics in Greek language and its musical notes, written by Seikilos, an artist having
lived in Tralleis, were inscribed on the tombstone he had erected for his wife. However, at the
end of the 1800’s that tombstone was abducted from the ancient city. Following a long series of
adventures it was put on display at the Danish capital Copenhagen. The inhabitants of Aydın
launched a signature campaign to bring the marble stone back to Tralleis where it originally
belonged to. They had printed and distributed thousands of brochures bearing the lyrics of the
song.
The lyrics are also quite significant:
As long as you live, be light-hearted.
Let nothing trouble you.
Life is only too short,
And time takes its toll.
31
GÜNCEl
actual
“Ben İstanbul
Arkeoloji
Müzeleri’ne
gidemiyorum ki...”
demeyin artık!
Elektrikli iki golf aracı, Gülhane Parkı
girişi-Osman Hamdi Bey YokuşuArkeoloji Müzeleri-Topkapı Sarayı
arasında sefer yapıyor. Hem mobil,
hem teknolojik, hem de ücretsiz...
Gülhane Parkı ve Topkapı Sarayı’nın kapı komşusu “İstanbul Arkeoloji Müzeleri”, Türkiye’nin Osmanlı Dönemi’nde Osman Hamdi Bey
tarafından kurulmuş olup bugünlere gelen ilk müzesi. Sahip olduğu
çarpıcı koleksiyonların yanı sıra mimarisi ve bahçesi ile de doğal ve
kültürel zenginliklerimiz içindeki yeri ve önemi çok büyük. Ne var ki
böyle muhteşem bir müze olduğunu bilenlerin sayısı çok değil. Tıpkı,
Arkeoloji Müzesi’nin çok yakında yer alan Ayasofya Müzesi ziyaretçileri gibi...
İşte bu yüzden değerbilir ziyaretçileri onu bir “gizli hazine”, bir “vaha”
ya da “kaçış mekânı”, ya da bir “keşif” diye nitelendiriyor. İlk kez gelenler de gördükleri paha biçilmez eserler karşısında hayrete düşüyor.
Müzeye Gülhane Parkı’nın Sultanahmet girişinden ve müzenin kurucusu Osman Hamdi Bey’in adını taşıyan sokaktan ulaşılıyor. Müzenin
giriş kapısını geçip üzerinde binlerce yıllık mimari değerleri taşıyan
bu sokakta ilerlemeye devam ederseniz, Topkapı Sarayı’nın Birinci
Avlu’suna çıkıyorsunuz.
Hem mobil, hem teknolojik, hem ücretsiz
İşte tam orada hem Arkeoloji Müzeleri’ni hatırlatmak, hem de yorgun
gezginlerin işini kolaylaştırmak için, müzedeki eserlerin görselleri ve
TÜRSAB logosuyla giydirilmiş elektrikli iki golf aracı, müze civarında
dolaşıyor ve ziyaretçilerin müzeye ücretsiz ulaşımını sağlıyor. Araçlar32
dan biri Gülhane Parkı girişinden Osman Hamdi Bey Yokuşu boyunca
sefer yapıyor, Arkeoloji Müzesi’nde yolcu indirip bindirerek Topkapı Sarayı bilet gişelerine kadar gidiyor. Sonra Topkapı Sarayı’ndan
çıkanları alıp müzeye getiriyor. Diğer araç ise Ayasofya civarındaki
ziyaretçileri Topkapı Sarayı Bab-ı Hümayun’a kadar getirerek müzeye
ulaşmaları için Osman Hamdi Bey Sokağı’na yönlendiriyor. Bu servis,
özellikle yaşlı ve engelli ziyaretçiler için kolaylık sağlarken, diğer ziyaretçilerin de yoğun ilgisini çekiyor...
Nasıl mümkün oldu?
İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) tarafından desteklenen bu proje
TÜRSAB tarafından kurgulandı ve müzenin tanıtımının yanı sıra yaşlı
ve engelli ziyaretçilere yarar sağlayan önemli bir hizmet halini aldı.
TÜRSAB, TC Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yapmış olduğu sözleşme
uyarınca 2009 yılından bu yana müzenin gelişimi için çalışıyor. Müzenin koleksiyonları kadar önemli olan tarihi binalarının depreme karşı
güçlendirme ve restorasyonu da TÜRSAB tarafından yaptırılıyor.
Müze ziyaretini eğlenceli hale getiren bu araçların gürültü yapmaması
ve çevreyi kirletmemesi için elektrikle çalışanlar, özellikle seçildi. Bakanlık kararıyla İstanbul Arkeoloji Müzeleri’ne dahil edilen ve müze ile
aynı kotta bulunan Darphane-i Amire Binaları’nın sergiler ve kültürel
etkinliklerle yaşayan büyük bir kültür kompleksine dönüştürülmesinde de bu araçlardan yardım alınacak.
İstanbul Arkeoloji Müzeleri hakkında
TC Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı çalışan “İstanbul Arkeoloji
Müzeleri” neden “Müzesi” değil de “Müzeleri”? Çünkü onun yönetimi
altında hem Arkeoloji Müzesi hem de Eski Şark Eserleri Müzesi ve
Çinili Köşk Müzesi olmak üzere iki ayrı müze daha var. Üstelik hepsi
de aynı yerde. İstanbul Arkeoloji Müzeleri gezisi kapsamında müzenin
muhteşem güzellikteki bahçesi ve o bahçenin içinde yer alan üç ayrı
binayı ziyaret etmek mümkün.
Tarihin farklı dönemlerine izler bırakmış uygarlıklardan kalan çeşitli
eserlere ev sahipliği yapan İstanbul Arkeoloji Müzeleri, dünyada müze
binası olarak tasarlanan ve kullanılan ilk on müze arasında yer alır.
Ayrıca 1993’te Avrupa’da “Yılın Müzesi” seçilerek “Avrupa Konseyi
Müze Ödülü”nü de almıştır. İstanbul Arkeoloji Müzeleri, tarihin koridorlarında bir yolculuk yapmak ve uygarlıkların izini sürmek isteyen
herkes için bir “olmazsa olmazdır”!
www.istanbularkeoloji.gov.tr
Now you may stop complaining about
the ramp to the “İstanbul Archaeological
Museums” being to steep for you...
Two electrical golf carts provide presently a shuttle service between
Gülhane Park Gate-Osman Hamdi Bey Ascent - Archaeological
Museums and Topkapı Palace Museum. The service is mobile and
technological, as well as free...
The “İstanbul Archaeological Museum”, next door neighbour to Gülhane Park and Topkapı Palace, was initially founded by Osman Hamdi
Bey during the Ottoman era as Turkey’s very first museum. The current museum complex occupies an outstanding place among Turkey’s
cultural assets with its stunning collections as well as its magnificent
architecture and its gardens which harbour a rich natural heritage.
However, not so many people know about this superb museum. Very
few visitors of the adjacent Hagia Sophia Museum for instance are
aware of the existence next door of such a splendid treasure. Hence,
its enthusiastic supporters graciously refer to it as a “hidden treasure”, an “oasis” or “escape space” or a “discovery”. First time visitors
are truly amazed by what they see, the museum collections’ dazzling
and priceless artefacts.
The museum is reached from the Sultanahmet Gate of the Gülhane
Park via the Osman Hamdi Bey Street named after the museum’s
founder. If you continue to move forward on this street after passing
in front of the entrance to the museum, you arrive at the First Courtyard of the Topkapı Palace.
Mobile and technological as well as free of charge
Precisely on this itinerary, TÜRSAB logo vested electrically operated
golf trolleys displaying visuals of the items from the museums’ collections roam around the museum and provide free transportation to
the visitors. On the one hand this service was thought of as a means
of reminding the Archaeological Museums to the public, and on the
other hand as a way of making things easier for tired travellers desiring to accede to the museum.
One of the buggies services the route starting from the Gülhane
Park Entrance Gate and proceeding via the Osman Hamdi Bey Slope
towards the Archaeological Museums. After downloading passengers
at the museums’ entrance as a first stop, it continues all the way to
the Topkapı Palace ticket offices. On its return track it drops at the
Archaeological Museums the passengers it gathered from Topkapı
Palace and completes its roundtrip at the Gülhane Park entrance.
The other vehicle picks up tourists near the Hagia Sophia, brings
them to the Topkapı Palace Main Gate (Bâb-ı Hümayun) and leads
them towards the Archaeological Museums through the Osman
Hamdi Bey Street. These two shuttle services which offer great convenience, especially for the elderly and disabled visitors, are actually
highly appreciated by all visitors.
How was it made possible?
This project supported by the İstanbul Development Agency (İSTKA)
and developed by TÜRSAB has become an important service particularly benefitting the elderly and disabled, and at the same time,
introducing and promoting the Archaeological Museums with the
public at large. TÜRSAB is committed since 2009 to the development
of the museum according to the agreement it concluded then with
the Ministry of Culture and Tourism of the Republic of Turkey and
still continues to renovate and modernize the Archaeological Museums. The reinforcement against earthquakes and the restoration of
the historic buildings, which are as valuable assets as the collections
of the museums, are carried out by TÜRSAB.
It was important to opt for an environment-friendly solution concerning those vehicles which also help turn museum visits into fun. To
this end, electrically operated quiet vehicles were chosen on purpose.
In the near future these vehicles will also serve The Imperial Mint
(Darphane-i Amire) building being integrated into the Archaeological
Museums compound.
About İstanbul Archaeological Museums
Why is this museums’ complex under the administration of the Ministry of Culture and Tourism of the Republic of Turkey called “İstanbul
Archaeological Museums”?
Why “Museums” rather than “Museum”? The complex actually includes three museums; the first being the Archaeological Museum
as such; the second being the Museum of the Ancient Orient and the
third being the Tiled Pavilion Museum.
The building of the İstanbul Archaeological Museum which houses a
vast array of artefacts from civilizations having left behind their traces
at different periods of history is among world’s ten top museum
structures having been originally designed and constructed as museum buildings. It was also awarded the “Council of Europe Museum
Prize” in 1993, by being selected “European Museum of the Year”.
(www.istanbularkeoloji.gov.tr)
33
MÜZELER
Museums
A MUSEUM CREATED
THROUGH COMPASSION
THE SAİT FAİK MUSEUM
Sait Faik Abasıyanık, one of the most powerful fiction writers of Turkish
literature, was so deeply moved by the dedication of the “Darüşşafaka
Society” to the education of orphans and needy children that he
donated everything he owned to that institution... His mansion at
Burgazada in the Marmara Sea, one of İstanbul’s Prince’s Islands,
was eventually converted into a museum.
Şefkatten
Doğan
Müze
SAİT FAİK
MÜZESİ
34
türk edebiyatının en
güçlü kalemlerinden
sait faik abasıyanık,
babasız çocukların
eğitim gördüğü
darüşşafaka’dan
etkilendi. her
şeyini bağışladı.
burgazada’daki
köşkü de müzeye
dönüştürüldü.
35
 Sait Faik Müzesi Arşivi
amatya’daki deri işçileri... Galata’daki sabahçı
kahvelerinin yorgun yüzlü
çaycıları... Bostancılar...
Hamallar... Beyoğlu’nda,
sokağın kadınları, çocukları, işsizleri... Ve ille
de kayıkçılar, balıkçılar.
Sait Faik her köşesiyle, her insanıyla
İstanbul’u anlattı. İstanbul’u ve küçük insanların büyük dünyalarını, hayallerini yazdı.
Daha 50’sine gelmeden hayata veda ettiğinde, ardında onbeş öykü kitabı, üç roman ve
bir de şiirlerini bıraktı.
Son yıllarını Burgazada’da geçirmişti. Öykülerinin pek çoğunu, sevgili adasında, annesiyle
birlikte yaşadığı evde kaleme aldı. O ev daha
sonra Sait Faik Müzesi oldu. Üstelik, yine ona
yaraşır bir öyküyle:
Sait Faik Müzesi içinden görüntüler.
Images of The Sait Faik Museum.
36
Sait Faik ve Darüşşafaka
Sait Faik ölümünden bir yıl önce, o dönem
Fatih’te bulunan Darüşşafaka Lisesi’ndeki
bir edebiyat matinesine katıldı. Sonrasında
adet olduğu üzere öğrencilerle konuştu. Ama
bu, Sait Faik için sıradan bir sohbet değildi.
Darüşşafaka’da okuyan “babasız çocuklar”
ona hiç küllenmeyen acısını hatırlatmıştı.
Yani babasının zamansız gidişini!
Sait Faik bir öyküde anlatmıştı O’nu: “Babam
ne adamdı bilir misiniz! Dağ gibi bir adamdı.
Güzel bir adamdı. Mavi gözleri vardı. Demir
The leather workers at Samatya... The waiters of early bird coffee-and-tea houses at the
Galata district, with their tired faces... Market
gardeners... Porters... Women, children and the
unemployed of the streets of Beyoğlu... And in
any event, the boatmen and fishermen.
Sait Faik narrated the story of every corner of
İstanbul with all its humanity. He described the
big worlds and dreams of the city’s little people. When he passed away even before reaching the age of 50, he had left behind him fifteen
short story books, three novels and his poems.
Burgazada is the place where he spent his
last years. He wrote many of his stories at his
beloved island in the house where he lived
together with his mother. That home of his
was later converted into a museum bearing his
name. And this occurred through a story which
is truly worthy of him.
Sait Faik and Darüşşafaka
A year before his death, Sait Faik participated
in a literary matinee which took place at the
Darüşşafaka High School located in Fatih in
those years. As customary, he chatted with
the students following the meeting. But this
was not just an ordinary conversation for Sait
Faik. The “fatherless children” studying at
Darüşşafaka reminded him inevitably of his
never forgotten pain, the untimely passing
away of his own father! Sait Faik described his
gibi kolları vardı. Başı dimdik yürürdü.” İşte o güzel adamı hatırlamıştı
Sait Faik. Eve dönüşünde de annesi Makbule Hanım’la, vasiyet gibi
bir hayal paylaştı. Nasılsa annesiyle birbirlerinden başka kimseleri
yoktu. Mallarını, her şeylerini Darüşşafaka’ya ve babasız çocuklara
bağışlasalar nasıl olurdu!
Çok değil, bir yıl kadar sonra o vasiyet gerçekleşti. Annesi mal varlıklarını, Sait Faik’in eserlerinin telif haklarını Darüşşafaka’ya bağışladı.
Bağışlar arasında, “müze yapılması koşuluyla” Burgazada’daki köşk de
vardı. İşte o köşk, müzeye dönüştürüldü. Sait Faik Abasıyanık Müzesi
adıyla 22 Ağustos 1959’da halka açıldı. Müze evin bakım, onarım gibi
sorumlulukları da 1964’ten itibaren Darüşşafaka Cemiyeti’ne bırakıldı.
Yeni öyküler için…
Makbule Abasıyanık vasiyetinde ayrıca, oğlu adına her yıl bir hikâye
armağanı verilmesini şart koşmuştu. Nitekim, Darüşşafaka Cemiyeti
1964’ten bu yana “Sait Faik Hikâye Armağanı” adı altında her yıl bir
öykücüye ödül veriyor. Türk edebiyatına yeni öyküler, yeni öykücüler
kazandırıyor.
Sait Faik ölümünden yıllar yıllar sonra bile yeni yazarlarla “ailesini”
büyütüyor. O aileye bir yandan da, Darüşşafaka Cemiyeti’nin okuttuğu
babasız çocuklar katılıyor.
Oysa babalığı hiç tatmamıştı Sait Faik. Tek aşkı Aleksandra ile evlenmesine amcasından izin çıkmayınca aşka da evliliğe de küsmüştü.
Kendi ifadesiyle yapayalnız bir adamdı. Bir yazısında “Ben tek başıma. Milyonlar içinde tek başıma. Acı gitgide acıyor” diye anlatmıştı
duygularını.
Acıyla mizahı buluşturan, zekayla sanatçı duyarlılığını harman eden
Mark Twain Cemiyeti’nde Onursal Üyelik
Sait Faik’in ilk yazısı “Uçurtmalar” 9 Aralık 1929’da Milliyet
gazetesinde yayımlandı. Henüz 23 yaşındaydı. Ve hayatı daha o
yaşta biçimlenmişti. Kendisini yazmaya adayın Sait Faik’in ilk
öykü kitabı Semaver 1936’da Remzi Kitabevi
tarafından yayımlandı. 1939’da Sarnıç, 1940’ta
Şahmerdan, 1948’de Lüzumsuz Adam, 1950’de
Mahalle Kahvesi, 1951’de Kumpanya, 1952’de
Havuz Başı, Son Kuşlar ve Birtakım İnsanlar,
1953’te Kayıp Aranıyor ve Şimdi Sevişme
Vakti, 1954’te de Alemdağ’da Var Bir Yılan
okurlarıyla buluştu. Öyküleri ve dili hiç
eskimeyen bir yazardı Sait Faik. Dahası,
dünyanın bu topraklardan keşfettiği ilk
yazarlardan biriydi. 1953 yılında, yani
ölümünden bir yıl önce, bunu görme imkanını
buldu. Çağdaş edebiyata yaptığı katkılardan dolayı
ABD’deki Mark Twain Cemiyeti’nin onursal üyeliğine seçildi.
Honorary Membership of the International
Mark Twain Society
Sait Faik’s first short story “The Kites” was published on 9 December
1929 in the newspaper Milliyet. He was just 23 years old then. And his
life was already shaped at that early age, a life which was going to be
devoted to writing. His first story book Tea Urn was published in 1936.
It was followed by Cistern in 1939; Battering Ram in 1940; The Superfluous Man in 1948; Neighbourhood Café in1950; Company in 1951;
The Poolside and The Last Birds in 1952; Searching for the Missing and
Now it’s Time for Loving in 1953; There is a Snake in Alemdağ in 1954.
Sait Faik is a novelist whose timeless stories and language never get old.
Moreover, he was one of the first authors that the world had discovered
from this land. In 1953, a year before he died, he had the chance to acknowledge this distinction. The USA “International Mark Twain Society”
of St. Louis, Missouri awarded him the title of “honorary member for
his contribution to contemporary literature”.
father in one of his stories: “Do you know what my father was for a man?
He was a mountain of a man. A handsome guy. Had blue eyes and arms
strong like iron. He walked with his head bolt upright.”
That handsome man Sait Faik remembered that day. Upon returning
home he shared with his mother Makbule Hanım (Lady Makbule) a
thought which sounded like a last will. They had no one else than each
other on earth, Sait Faik and his mother. What would it be like if they
bequeathed all their property and assets to Darüşşafaka and its fatherless children? Not so much later, a year after, this last will and testament
of his was executed. Upon his death, Sait Faik’s mother Makbule Hanım
37
bir yazar Sait Faik. Müzesi restore edildi.
Ölüm yıldönümü olan 11 Mayıs 2013 günü
kapılarını yeniden açtı.
Şimdi orada konuklarını bekliyor. Vasiyeti
gereği de, o konuklardan ücret alınmıyor.
Zaten Sait Faik bu. Yaşarken de parayla arası
hiç iyi değilmiş. Varsa harcar, yoksa şiirle
beslenirmiş.
Darüşşafaka: 150 yıldır
yaşamları değiştiriyor
Darüşşafaka’nın kelime anlamı “Şefkat
Yuvası”. 1863 yılında kuruldu. Amacı,
babasını veya annesini kaybetmiş,
yetenekli, maddi olanakları yetersiz
çocuklara kaliteli ve çağdaş eğitim olanağı
tanımaktı. Onların düşünen, sorgulayan,
çevrelerine ve ülkelerine karşı sorumlu,
aydın bireyler olarak hayata atılmalarını
sağlamaktı. Bugün Türkiye’nin dört bir
köşesinden, sınavla seçilen 1.000’e yakın
öğrenci, Darüşşafaka’da ortaokul 1.
sınıftan liseyi bitirinceye kadar tam burslu,
yatılı ve İngilizce eğitim görüyor. Şefkat
Yuvası’nda hayata hazırlanıyor.
Darüşşafaka: 150 years of
changing peoples’ lives
The literal meaning of the word
‘Darüşşafaka’ is “Nest of Compassion”.
It is a charitable institution founded in 1863.
Its mission is to provide high-level contemporary educational opportunities to talented
children who lost their parents and/or those
with scarce resources.
Its calling is to offer those children the chance
to enter life as enlightened individuals able to
think and question, responsible towards their
community and their nation. Today, around
1,000 children selected through examination
from all over Turkey, study as boarders with
full scholarship under the protective wings of
the Darüşşafaka Society; receiving a thourough education in English language.
38
Darüşşafaka Cemiyeti Yönetim Kurulu Başkanı
M. Talha Çamaş.
Chairman of the Board of the Darüşşafaka Society,
M. Talha Çamaş.
donated their family assets and the copyrights
of Sait Faik’s books to the Darüşşafaka Society.
Among these assets took place the mansion at
Burgazada with the provision that “it should be
converted into a museum”. As a matter of fact,
a museum bearing the author’s name was created in that mansion. The “Sait Faik Abasıyanık
Museum” was opened to the public on 22nd
August 1959. And from 1964 onwards, responsibilities regarding the museum house’s maintenance and repair devolved to the Darüşşafaka
Society.
For new stories...
On the other hand, Makbule Abasıyanık
stipulated in her will that an annual fiction
writing prize should be instituted in the name
of his son. In fact, as of 1964, the Darüşşafaka
Society established a “Sait Faik Short Story
Prize” awarded each year to a selected story
writer; hence contributing to Turkish literature
by encouraging young authors to deliver fresh
literary productions. Therewith, years after his
death, Sait Faik posthumously continues to extend his “family” with the addition of new writers each year. That family includes on the other
hand, all the orphan children whose education
is sponsored by the Darüşşafaka Society.
Actually, Sait Faik himself never experienced
fatherhood. His uncle not having permitted his
marriage to Alexandra, the love of his life, he
dropped the idea of getting married altogether
and turned his back on love as well. A man
alone in his own words. In one article, he expressed his feelings as follows: “I am all alone.
Alone among millions. The pain hurts me
worse and more “. Sait Faik is a writer combining humour with sorrow and blending intelligence with an artist’s sensitivity. His museum
was recently restored and re-opened its doors
on May 11, 2013, on the date anniversary of the
author’s death. There now, it awaits its guests.
In accordance with Sait Faik’s will, entrance to
the museum is free of charge. By all means,
how could it be otherwise when this is Sait
Faik. During his lifetime already, his relationship with money was rather minimal. When he
had some, he used to spend it. When not, he
was nourishing himself with poetry.
Yusuf Agâh Efendi, Carl Fredrik von Breda,
Tuval üstüne ya¤l›boya, 240 x 148 cm., 1794-1796
Batı’nın gözünden Doğu:
BÜYÜLÜ, GİZEMLİ ve MİSTİK
Manzaraya Bakış, 1918 Marius Bauer (1867-1932) Kağıt üzerine suluboya, 75 x 52 cm,
Bauer Documentation Foundation.
Gaze at the landscape, 1918 Marius Bauer (1867-1932), watercolour on paper, 75 x 52 cm,
Bauer Documentation Foundation.
40
SERGİ
sakıp sabancı müzesi 11 ağustos’a dek,
“oryantalizm’in 1001 yüzü” adlı sergiye ev
sahipliği yapıyor. “doğu”ya, “batı”nın gözünden
bakmak ve bunun sanattaki eşsiz yansımalarını
görmek için bu sergiyi görün.
ryantalizm ya da diğer adıyla
Şarkiyatçılık, Batı medeniyetlerinin, Yakın ve Uzak Doğu
toplumlarının kültürlerini,
dillerini ve halklarını incelediği
araştırma alanlarının tümüne verilen ortak addır.
Kavram, 19. yüzyılda bir araştırma alanı olarak
ortaya çıksa da, özellikle Filistin kökenli Amerikalı düşünür Edward Said’in “Orientalism” (1978)
adlı kitabından sonra “olumsuzluk” yakıştırılmış
bir sözcük olarak kullanılmaya başlanır. Oryantalizm artık bir bilim alanı değil, Batı’nın Doğu’ya
karşı cehaletle süslü önyargısıdır. Doğu, Batı’nın
gözünde mistik ama aynı zamanda yoksul, gizemli
olduğu ölçüde de tembel ve kadercidir. Doğu,
Batı için sadece bir “bilgi nesnesi”dir. Özne olan,
birey olan Batı’dır.
İşte böyle bir evrim geçiren Oryantalizm tezahürleri, sanata yansıdığında da çok zengin bir üretim
imkanı sundu. Sanatçılar Oryantalizm temasından
her zaman çok etkilendi. Sanatçı, kimi zaman “Oryantalist” olduğunu fark etmedi bile. Ancak sanat
eleştirmenleri, ürettiği işin Oryantalist olduğunu
söylediğinde durumu anladı. Sanatçı, kimi zaman,
tam da bu kavramın üzerine giderek, oradan beslenerek Oryantalizm’in altını oyan işler üretti.
Şimdi, Sakıp Sabancı Müzesi yeni sergisiyle Oryantalizm’i mercek altına alıyor.
“Oryantalizm’in 1001 Yüzü” adlı sergi 19. yüzyıl
Oryantalizmi’ne odaklanırken, “Oryantalizm”
teriminin kaynağına inerek bilim dünyasından
arkeolojiye, mimariden dünya sergilerine, fotoğraftan modaya uzanan pek çok konudaki
etkisine ışık tutuyor. Sergide, 19.
yüzyıl başında yapılmış arkeolojik
kazılar, dünya sergileri görüntüleri, değerli kitaplar, Avrupa’daki
Oryantalist mimarinin Osmanlı
İmparatorluğu’ndaki uygulamaları, Oryantalist tarzda iç mekan
tasarımları, sahne dekoru ve
moda, stüdyo fotoğrafları ve
19. yüzyıl ile başlayan Doğu’ya
seyahatin değişik aşamaları, obje
ve örneklerle sunuluyor.
Exhibition
The east seen through the eyes of the
west: Magic, mystery and mystique
Sakıp Sabancı Museum is hosting the “1001 Faces of Orientalism”
Exhibition until August 11. This is a great opportunity to see the
unique reflections in art of the way the “East” is viewed through the
eyes of the “West”.
Müzisyenler, Tancrede R. Dumas, 1870 civarı Özel Koleksiyon. Doğu motifli şapka
kutusu kapağı özel koleksiyon (solda).
The Musicians, Tancrède R. Dumas, around 1870, Private Collection.
Hat box cover with Oriental design, Private Collection (left)
41
Sergi, akademik bir kadro ile konularının önde gelen uzmanlarının oluşturduğu bilimsel danışma komitesinin desteğiyle hazırlanmış.
Bu anlamda, sanat tarihi ya
da sosyoloji öğrencileri için
ders niteliğinde olduğunu da
söyleyebiliriz.
Sergi ayrıca Oryantalizm’in
bilim dünyası üzerindeki etkisinden Doğu’nun
stili ve zengin kumaşlarından etkilenen Batı modasına, Batı mimarisindeki Doğu etkisinden
arkeolojideki yansımalarına
kadar pek çok konuya ışık
tutuyor. Resim, arkeolojik
eser, sahne kostümü, “Şarkiyat” konulu kitaplar ve
fotoğrafların yer aldığı sergi
kapsamında, Oryantalizm’in
çeşitli açılardan inceleneceği konferans dizileri, film gösterimleri ve çocuk atölyeleri de
düzenleniyor. Sergi programından konferans
tarihlerine göz atmayı da unutmayın. Batı’nın
Doğu’yu bir bilgi ve sanat nesnesi olarak
nasıl gördüğünü anlamak için bu sergiyi
kaçırmayın.
Haremde Kadınlar ve Yaşlı Adam, 1883, Walter Charles
Horsley (1855-1921), Tuval üzerine yağlıboya, 97 x
23 cm, Özel Koleksiyon (sol üstte). Ziyaret, Harem İçi,
1860, Henriette Browne (1829-1901), Tuval üzerine
yağlıboya, 109 x 158 cm, Özel Koleksiyon (sağ üstte).
Rubaiyat, Ömer Hayyam, Edward Fitzgerald, 1942
civarı, Özel Koleksiyon (sağda) ve Avrupa pazarı için
üretilmiş Doğu konulu dekoratif objeler, 19. yüzyıl
(küçük resimler).
Harem Women and the Old Man, 1883, Walter Charles
Horsley (1855-1921), Oil on canvas, 97 x 23 cm,
private collection (top left).
Visit, Harem Interior, 1860, Henriette Browne (18291901), Oil on canvas, 109 x 158 cm, Private Collection
(top right). Rubaiyat of Omar Khayyam, Edward
Fitzgerald, around 1942, Private Collection (right) and
the Orient on the decorative objects produced for the
European market, 19th Century (thumbnails).
42
Orientalism is the common name given to all research areas devoted by Western civilizations to the study of the cultures, languages and peoples of the Near-and-Far Eastern
societies. Although the concept was essentially generated in the 19th Century as the name
of a field of research, it acquired a negative connotation following the publication in 1978
of Palestinian-American thinker Edward Said’s book entitled “Orientalism”. Orientalism
was no longer accepted as the mere heading of a research area, but became a word characterizing the biased attitude of the West vis-à-vis the East, frilled with a zest of ignorance.
In the eyes of the West, the East is as poor as it is mystical, and as much lazy and fatalistic as it is mysterious. For the West, the East is a mere object of knowledge. The active
subject, thinking individual role is on the part of the West. Against the background of such
an evolution, the manifestations of Orientalism reflected in the area of art paved the way
to an all the more abundant production. Artists have always been quite attracted by
the theme of Orientalism. Sometimes an artist became an Orientalist unknowingly and
was made aware of that fact only when art critics qualified his/her production as such.
And on the contrary, some artists who adopted Orientalism as their art direction and
nourished themselves from that concept, authored productions which undermined Orientalism altogether. Now, a new exhibition
devoted to the theme at the Sakıp Sabancı
Museum, places Orientalism once again
under the spotlight. While the exhibition
entitled “1001 Faces of Orientalism” focuses
mainly on 19th Century Orientalism, it sheds
light at the same time on the impact of the
theme on many areas ranging from science,
archaeology, architecture, fashion, photography to World Fairs, by going down to the
root source of the term “Orientalism”.
The archaeological excavations performed
in Near Eastern countries at the beginning
of the 19th Century, images from World Fairs,
examples of Ottoman buildings erected in
the Orientalist style of architecture initially developed in Europe, Orientalist style
interior designs, stage designs and fashion,
studio photos, and various stages of the
“travel to the East” wave beginning with the
19th Century, are presented through various objects, samples and documents. The
exhibition was prepared with the support of
a scientific advisory committee composed of
a group of academics with leading experts in
their respective fields. In this sense, the exhibition is equivalent to a scholarly course
for students of art history or sociology. The
exhibition provides insight on the impact
of Orientalism on the world of science, the
influence of the Eastern style opulent fabrics on Western fashion design, the Eastern
influence in Western architecture as well as
the reflections of the concept in the area of
archaeology.
The exhibition offers archaeological artefacts, stage costumes; books and photographs on the theme of Orientalism. Events
such as lecture series examining various
aspects of Orientalism, film screenings and
workshops for children are also being offered. Do not omit to check out the exhibition programme for precise conference
dates. It is important to see that exhibition
in order to comprehend in which way the
West has been considering the East as an
intriguing object of knowledge and art.
Osmanlı Dönemi’nden bir görüntü,
Luigi Mayer, 1803, Londra Alman
Arkeoloji Enstitüsü (üstte), İstanbul,
Beylerbeyi Sarayı Havuzlu Salon (sol
altta) ve Pierre Loti’nin Rochefort Sur
Mer’deki evinin içinden görünüm,
Musée de Rochefort (solda).
A view from the Ottoman Period,
Luigi Mayer, 1803, the German
Archaeological Institute of London
(above), İstanbul, Beylerbeyi Palace
Pool Hall (bottom left) and view from
the interior of Pierre Loti’s house
in Rochefort Sur Mer, Musée de
Rochefort (left).
Pierre Désiré Guillemet (1827-1878) Halayık, 1873,
tuval üzerine yağlıboya, Sakıp Sabancı Müzesi
Koleksiyonu.
Guillemet’nin
“Halayık”ı da sergide
Oryantalist ressamların en ünlülerinden Pierre
Désire Guillemet’nin ‘Halayık’ adlı eseri de
sergi kapsamında Sabancı Müzesi’nde görülebilir. 1865 yılında Sultan Abdülaziz’in portresini yapmak üzere İstanbul’a gelip, Padişah’ın
takdirini kazanan ve saray ressamı olarak
görevlendirilen Guillemet’nin, “Saraylı Kadın”
adlı eseri de Oryantalist resmin en önemli
yapıtları arasında.
Halayık, Harem’de çalışan bir siyah kadının
resmidir. Sanatçının 1873 yılında yaptığı bu
eser, elindeki tepside iki küçük fincanla kahve
taşıyan Afrikalı hizmetçinin altın küpelerini, parlak kumaştan elbisesini ve kafasında
taşıdığı çiçekli süslemeleri yansıtır. Hizmetçi
dalgın ve hüzünlüdür. Resmin tüm ayrıntıları
Oryantalist sanatın ögelerini taşır.
“Halayık” (Auntie) by Pierre Désiré Guillemet
(1827-1878), 1873, oil on canvas, Sakıp Sabancı
Museum Collection.
“Halayık” of Guillemet is part of
the exhibition
The painting “Halayık” (Auntie) by one of the
most famous Orientalist painters, Pierre Désiré
Guillemet can also be viewed at the Sakıp Sabancı
Museum within the scope of the thematic exhibition on Orientalism. Guillemet came to İstanbul
in 1865 to paint a portrait of Sultan Abdülaziz.
Winning the admiration of the Sultan he was appointed as court painter. The “Courtier Woman”
canvas of Guillemet is among the leading samples
of Orientalist painting. “Halayık” is the picture of
a black woman working in the Harem. The canvas
painted by the artist in 1873, depicts the golden
earrings, the shiny fabric garment and the floral
decorations in the hair of the African maid carrying in her hands a tray with two small cups of coffee. The maid looks pensive and sad. All the details
of the painting bear the characteristic elements of
Orientalist art.
43
Erken Bronz Çağı’ndan Osmanlı’ya...
Kırsehir Müzesi
 Rasim Konyar
MÜZELER
Museums
arkeoloji bölümünde roma,
hitit ve selçuklu dönemi
eserlerinin de yer aldığı
kırşehir müzesi, etnografya
katında sergilenen ahilik
belgeleri ile dikkat çekiyor.
From the Early Bronze Age to
the Ottoman Empire...
Kırşehir Museum
The Kırşehir Museum has two sections. The archaeology
section houses artefacts from the Hittite, Roman and Seljuk
periods. On the other hand, the old documents related to the
Akhism (a Turkish-Anatolian brotherhood guild of tradesmen
and craftsmen) movement and philosophy on display at the
ethnographic section merit particular attention.
Hitit Testisi (üstte)
ve Etnografya
bölümünde sergilenen
Osmanlı Dönemi
eserleri.
Hittite cruse (top)
and Ottoman Period
objects exhibited at
the Ethnographic
Section.
44
Sırlı Seramik Sürahi (altta), MÖ 1. bin, Urartu
Dönemi vitrini (ortada) ve Roma Dönemi
eserlerinin sergilendiği vitrin (altta).
Glazed Ceramic Jug (below), the 1st thousand BC,
Urartu Period cabinet (middle), and showcase of
the Roman period artefacts (bottom).
itit, Pers, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı’nın
zengin mirasını kucaklayan Kırşehir, 5 bin yıllık
geçmişi ile Anadolu’nun önemli illerinden birini
oluşturuyor. Yeraltı şehirleri ve kaya oluşumları ile
Kapadokya bölgesinin karakteristiğini sergiliyor.
Anadolu’daki Türk kavimlerinin göç trafiği üzerinde bulunan bu topraklar özellikle 13. yüzyılın önemli eserlerini barındırması açısından
da ayrı bir değer kazanıyor.
Kırşehir Müzesi
Kırşehir ili, zengin koleksiyonları ile göz dolduran iki önemli müzeye
sahip. Kırşehir Müzesi ile Kaman Kalehöyük Arkeoloji Müzesi.
Kent merkezinde yer alan ve 8 bine yakın esere sahip Kırşehir Müzesi
arkeolojik ve etnografik olmak üzere iki bölümden oluşuyor.
Arkeoloji bölümünde Erken Bronz Çağı’ndan Osmanlı’ya kadar olan
buluntular sergileniyor. Bunlar arasında Roma Dönemi mermer eserleri, Hitit buluntuları, sikkeler, Selçuklu Dönemi çocuk sandukaları ile
mezar taşları başı çekiyor.
Etnografya bölümünde en çok dikkat çeken eserler arasında ahilik ile
ilgili çeşitli belgeler yer alıyor. Duvarlarda ve vitrinlerde Kırşehir halıları, Osmanlı ve Selçuklu Dönemi’ne ait günlük eşyalar sergileniyor.
45
Cam eserler (sol üst ve üstte),
Kandil örnekleri (sol ortada),
Selçuklu Dönemi örnekleri (altta).
Glass objects (top left and above),
Oil Lamps (left centre), and artefacts
from the Seljuk period (below).
46
Roma Dönemi mermer büstler
ve mezar stelleri (altta).
Roman marble busts and tomb
steles (below).
Kırşehir which embraces the rich heritage of the Hittite, Persian,
and Roman, Byzantine, Seljuk and Ottoman civilizations with its 5
thousand-year old past proves to be one of the historically significant
provinces of Anatolia. With its rock formations and underground cities, it displays the characteristics of the Cappadocia region.
This land located on the 13th Century nomadic Turkish- Anatolian
tribes’ migration routes, shelters especially important artefacts
dating from that period.
Kırşehir Museum
Kırşehir is home to two important museums with remarkable collections: the Kaman Kalehöyük Archaeological Museum and the Museum of Kırşehir. Located in the city centre, the Kırşehir Museum which
houses close to eight thousand artefacts consists of two sections:
the archaeological and ethnographic sections. Finds originating from
the Early Bronze Age up to the Ottoman era are displayed at the
Archaeological Section. These include artefacts made of marble from
the Roman period as well as Hittite artefacts and coins and children
coffins and tombstones from the Seljuk period. The most noticeable
pieces of the ethnographic section include various documents related
to Akhism. Kırşehir carpets adorn its walls and showcases; Seljuk and
Ottoman era everyday items are also on display in this section.
Kapadokya Krallığı Dönemi’ne ait
paralar (sağda), Roma Dönemi pişmiş
toprak heykel başları (sol altta) ve
İslami Dönem mezar taşları (altta).
Kingdom of Cappadocia Period coins
(left) Roman period terra cotta statue
heads (bottom left) and Islamic Period
tombstones (below).
47
Kırşehir’in Tarihi
Eski çağlarda “Parnassos, Makissos, Ahi Yuva Ülkesi, Kapadokya” gibi
isimlerle anılan Kırşehir, Selçuklu Dönemi’nde Gülşehir adını alıyor.
Tarihdeki izleri MÖ 3000’li yıllarda başlayan bölge, bin yıl sonra Asur
Ticaret Kolonileri ve ardından Hitit İmparatorluğu ve Frig uygarlığı
ile tanışıyor. MÖ 550’de Anadolu’ya yayılan Persler bölgeye tümüyle
hakim oluyor. MÖ 334 yılında Büyük İskender’in Persleri yenmesi ile
Kapadokya krallıkları dönemi başlıyor ve MS 18’de Roma’nın eyaleti
oluyor. Kapadokya bölgesinin tümünde olduğu gibi Kırşehir topraklarında da Romalılar’dan saklanan Hristiyan halk yeraltında kentler
oluşturmaya başlıyor. Roma Dönemi’nde Makissos olarak anılan kent,
6. yüzyılda, I. Justinianus zamanında “Justinianapolis” adını alıyor.
Roma’nın ardından Bizans tarafından yönetilen bölge, Türk akımlarının etkisi altında büyük bir değişime uğruyor. 13. yüzyılda güçlenen
Türk devletleri Kırşehir’i de etkiliyor. 13. yüzyıl ortalarında Moğol
hakimiyetine giren Kırşehir, Moğollar’ın ardından çeşitli Türk beylikleri
arasında yeniden el değiştiriyor. II. Murat döneminde Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katılıyor ve Kurtuluş Savaşı’nın ardından, Türkiye
Cumhuriyeti’nin bir ili oluyor.
The history of Kırşehir
Referred to in ancient times with names such as “Parnassos,
Makissos, Ahi Family Country and Cappadocia”, Kırşehir was called
Gülşehir (City of the Roses) under the Seljuks. The region whose
early historic traces date back to 3000 BC, witnessed a thousand
years later the era of the Assyrian Trade Colonies, and subsequently
the Hittite Empire and the Phrygian civilization. The area was completely dominated by the Persians in 550 BC, spreading their power
all over Anatolia. After Alexander the Great defeated the Persians
in 334 BC, began the era of the Cappadocian kingdoms up until 18
AD when the region was made a province of the Roman Empire. As
it was the case in the entire Cappadocian region, Christians fleeing
Roman persecution built underground cities also within Kırşehir’s
territory. The city known as “Makissos” during the Roman period
before the 6th Century AD, acquired the name of “Justinianapolis”
during the reign of Emperor Justinian. The region was ruled by
Byzantium after the end of the Roman Empire. Then, it underwent
great changes under the impact of Turkish migration waves. In
the 13th Century, the rise of the power of Turkish principalities in
Anatolia affected also Kırşehir. However, in the middle of the 13th
Century, Kırşehir came under Mongolian sovereignty for a period of
time as a result of Mongolian raids in Anatolia. Following that era
Kırşehir continued to change hands between various Turkish Anatolian Beyliks (principalities). Thereafter it was eventually included
in the territory of the Ottoman Empire during the reign of Sultan
Murat II and became finally a province of the Republic of Turkey in
the aftermath of the Turkish War of Independence.
48
Etnografya bölümünde sergilenen Kırşehir halıları (üstte), Osmanlı Dönemi günlük
yaşamını aktaran sergileme (altta) ve kent içinde yer alan Aşık Paşa Türbesi (solda).
Kırşehir carpets exhibited in the Ethnography Section (top); staging depicting a
daily life scene of the Ottoman period (see below), and the Aşık Pasha Tomb located
in the city (left).
Etnografya bölümünün en önemli eserleri ahilik
vitrinlerinde sergileniyor. Bunlar arasında yer alan ve
Ahi Evran’a atfedilen külah (sağda). Ahilik vitrini içinde
bir alem, baston ve yazılı belgeler sergileniyor. Bir
minyatür kopyasında ise 1582’de, Şehzade Mehmet’in
sünnet düğünü şenliklerinde çarşı kuyumcularının
geçişi gösteriliyor (en altta, en solda).
The showcases containing documents and pieces
pertaining to Akhism are the most important assets
of the Ethnography Section. Among them is a coneshaped headdress attributed to Ahi Evren (1169–
1261) who was the founder of the Ahi Guild (on the
right). Various objects and documents on display in
this cabinet.
The miniature copy shows the passage of the
marketplace goldsmiths during the festivities on the
occasion of the circumcision in 1582 of Prince Mehmet
(at the bottom on the left).
49
 Rasim Konyar
OTANTİKA
ETNOGRAFYA MÜZESİ
bir alışveriş merkezinde
açılan türkiye’nin ilk müzesi,
bir alışveriş merkezinin en
beklenmedik sürprizi! 1800 parça
orijinal eserin sergilendiği
müzede osmanlı’nın günlük
yaşamında bir gezintiye
çıkıyorsunuz. kuşadası’na yirmi
dakika uzaklıkta yer alan
novada’ya gidin, bu kez alışveriş
için değil, bir müze gezmek için
mola verin.
OTANTIKA (Authentica)
ETHNOGRAPHY MUSEUM
For the first time in Turkey, a museum
was opened in a shopping centre; a quite
unexpected surprise indeed considering a
shopping mall. 1,800 original objects exhibited
in the museum take you on a stroll through the
daily life of the Ottoman era. Novada Shopping
Mall, twenty minutes away from Kuşadası,
offers to take a break for a museum visit
besides shopping.
50
ydın Söke’de, modern bir alışveriş merkezinin içindeyiz. Sıra sıra dükkanların en sonuncusu hiç de alışık
olmadığımız bir örnek sunuyor. Önce bir restoran
ya da cafe zannedebileceğiniz bu mekan aslında bir
müze! Anadolu’nun “bir alışveriş merkezi içinde yer
alan” tek müzesi, Türkiye’nin en büyük etnografya müzelerinden biri.
Koleksiyonundaki dört binin üzerindeki eserden ancak 1800 parçanın
sergilenebildiği bu mekan, gerçekten de görülmeye, gezilmeye değer bir
müze. Kuşadası’na yaklaşık 20 dakika uzaklıktaki Novada’da Alışveriş
Merkezi’ne gidin; kısa da olsa, geçmiş yüzyılların zarif dünyasında farklı
bir mola verin.
Çul-Çaput biriktirmek...
Çağdaş Can Öztürk ve Deniz Can Öztürk kardeşlerin titiz çalışmasıyla
geçen yıl açılan Otantika Etnografya Müzesi Ege Bölgesi’nin günlük
yaşamına ışık tutuyor. Öztürk kardeşler müze projesinin doğuşunu şu
sözlerle özetliyor:
“Mimar olan anne ve babamız biz iki kardeşe kumbara yerine sandık
almış. Adımıza para biriktirmek yerine komşuların deyimi ile ‘çaput-çul’
biriktirmişler. Bu çaput-çul’un çok değerli bir etnografya koleksiyonu
olduğunu anladığımızda, bu kültürel mirasımızı paylaşmak ve kültürümüzü gelecek kuşaklara taşıyabilmek amacıyla Otantika projesini yarattık.” Eserler arasında bölge insanının geleneksel kıyafetleri, ev eşyaları,
kumaşlar, aksesuvarlar var. Kimi zaman eski bir sehpa ya da sobanın formuna, kimi zaman 18. yüzyıldan kalma bir elbisenin üzerindeki işlemelerin güzelliğine dalıp gidiyorsunuz. Müzede göreceğiniz her şey el yapımı
ve orijinal. Titiz bir çalışmanın ürünü olan Otantika, Türkiye’nin el işi
güzelliklerini sunması bakımından da önemli bir işlev taşıyor. Müzenin
dikkat çeken bir özelliği de dönemin mobilyaları. Müzeyi gezerken halı
dokuması ve kına gecesi canlandırmalarını da görebilirsiniz.
Tire köftesini, yayık ayranını tadın
Eserlerin kendisini değil belki ama benzerlerini satın alabileceğiniz
bir de küçük dükkan bulunuyor müzenin içinde. Burada 120 kadının
hazırladığı el işi oyalar satışa sunuluyor. Tüm etnografik eserlerin yeni
versiyonları özel olarak yaptırılabiliyor. Talep edilen eserin benzeri
siparişle bulunabiliyor. Ayrıca incir, zeytinyağı, köy ve tüm bitkisel
We are in a modern shopping centre in Aydın Province’s Söke Township.
At the end of the row of stores, there is a space which at first sight seems
like a restaurant or coffee shop. In actuality, that space is a museum.
Anatolia’s one and only museum located in a shopping mall, is in fact
one of Turkey’s largest ethnographic museums. Although the museum
possesses a collection of more than four thousand pieces, only 1800 of
them can be exhibited in that venue, which is well worth a visit. Located
inside the “Novada” shopping centre, about 20 minutes away from
51
sabunlar, pek çok organik kuru ürünün ve çeşitli otantik eşyanın satışı
yapılıyor. Müzenin en önemli özelliklerinden biri de sunduğu yöresel
lezzetler! Yani burayı gezip yorulduktan sonra yorgunluk kahvenizi
de burada içebilirsiniz. Üstelik kahveniz ya da dilerseniz Mırra’nız
taze kavrulmuş kahveden hazırlanıp, kızgın kum üzerinde pişiriliyor.
Kahvenizi otantik kıyafetli çalışanların elinden içebileceğiniz gibi
dilerseniz “kendin pişir kendin iç” yöntemiyle masanızda kendiniz de
pişirebilirsiniz. Müzede bir de “Ege Köy Düğünü Yemekleri” sunan bir
restoran var. Yuvarlama (sıkma-yuvalama), mantı, Tire köftesi, yaprak
sarma, gözleme, paşa böreği, keşkek, sucuklu kuru fasulye, pilav, yayık
ayranı sunulan yöresel yiyecekler arasında.
• Sergilenen eserler
çoğunlukla 17-20. yüzyıla ve
Ege bölgesine ait.
• Sanat tarihçisi bir rehber,
tüm ziyaretçilere yaklaşık
30 dakika ücretsiz sunum
yapıyor.
• Bu müzede fotoğraf
çekmek, anıları paylaşmak,
model ve desen kopyalamak
serbest!
• The items on display
are mostly from 17th-20th
Centuries, and originate from
the Aegean region.
• An art historian is offering
a free of charge 30-minute
presentation to all visitors.
• In this museum, it is allowed
to take pictures, share
memories, copy models and
patterns!
52
Kuşadası, it is worth taking a break for an interesting journey through
the refined atmosphere of past centuries.
To collect “Tatters and Burlaps”...
The Otantika (Authentica) Ethnographic Museum, opened last year following a meticulous labour by the two brothers, Çağdaş Can and Deniz
Can Öztürk, sheds light on the daily life of the of the Aegean Region. The
Öztürk brothers sum up the birth of the museum project as follows:
“Our mother and father, who are both architects, preferred collecting
paraphernalia in chests instead of money in piggy banks for us two
brothers. They collected “tatters and burlaps” as the neighbours put it,
rather than saving money on our behalf. When we realized that this pile
of “shoddy burlaps” was in fact a very valuable ethnographic collection, we felt the need to share that cultural heritage with the public and
created the “Otantika” project with a view to transmitting our culture to
future generations.”
Traditional attire of local people, home furnishings, fabrics, accessories
are part of the collection. Old stoves, coffee tables, 18th Century garments capture your attention. Everything you see in the museum is
handmade and original. Otantika which is the product of a meticulous
work fulfils an important function in terms of presenting Turkey’s beautiful handicrafts. Another noteworthy feature of the museum is the period
furniture on display. You can also view staged scenes of carpet weaving
and henna-night ceremonies in the museum.
Meatballs and buttermilk of Tire are worth tasting
The museum shop offers replicas or look-alikes of the objects seen in
the museum. Handcrafted embroideries manufactured by 120 women
are sold here. Visitors have the possibility to order custom-made
replicas of all the ethnographic artefacts. Pieces similar to those in the
museum can be found for you upon request. In addition, various authentic items and products from figs, olive oils, all sorts of herbal soaps to a
great variety of organic dry products are sold here.
One of the most important features of the museum is the regional cuisine flavours they are offering! You may take your coffee here to recover
from your tiring sightseeing tour. Moreover, your coffee or if you prefer
your “Mırra”, prepared from freshly roasted coffee beans, is stewed on
the hot sand. You can have your coffee served by waiters and waitresses
Küçük müzelerin popülaritesi
artıyor
Çağdaş Can Öztürk ve Deniz Can
Öztürk kardeşlerin Aydın’a kazandırdığı Otantika Etnografya Müzesi her zaman aktif bir müze olmak
için yola çıkmış. Bu bağlamda
müzede kitap okuma etkinlikleri,
dinletiler de düzenleniyor. Umurlu, Çine, Ödemiş, Tire, Bergama,
Afyon ve çevresinin tarihi ve kültürü hakkında merak ettiklerinizi
görerek öğrenmek için Otantika
Etnografya Müzesi’nin mutlaka
ziyaret edin. Dünyada oldukça popüler olan “küçük müze” kavramı
ülkemizde de gün geçtikçe önemli
bir yer oluşturmaya başlarken,
Otantika da küçük müzelerin en
güzellerinden biri olacak gibi
görünüyor.
Bu kez bir değişiklik yapın,
alışveriş etmek için değil, “müze
gezmek için” bir alışveriş merkezine gidin.
Müzenin içinden görüntüler ve 1200
kilo ağırlığındaki 19. yy kasası (sağda).
Otantika’nın elişi ürünlerinin satıldığı
dükkan (altta), dükkandaki giysi ve
örtü ve hediyelik eşyalar (sağda ve
sağ altta).
Views from inside the museum,
and the 19th Century safe weighing
1,200kg (right). The museum shop
selling Otantika’s handmade articles
(see below); garments, drapes and
clothes and souvenirs sold at the shop
(right and bottom right).
“Mimar olan
anne ve
babamız biz
iki kardeşe
kumbara
yerine
sandık almış.
Para yerine
‘çaput-çul’
biriktirmişler.
Bu çaputçul’un çok
değerli bir
koleksiyon
olduğunu
anladığımızda,
Otantika
projesini
yarattık.”
“Our parents, both
architects, preferred
for us two brothers
to pick up some
wooden chests
instead piggy banks.
They collected
“tatters and
burlaps” rather than
saving money. When
we realized that
this pile of “shoddy
burlaps” was in
fact a very valuable
ethnographic
collection, we
launched the
Otantika project.”
in authentic clothes or, if you prefer the “self-catering” method, you
can prepare your coffee on your own table. In the museum, there is
also a restaurant offering “Aegean Village Wedding Dinner” dishes. The
regional fare served there includes rounding (spin-nesting) ravioli, Tire
township meatballs, stuffed vine leaves, pancakes, Pasha pastry, keşkek
(keshkek-a dish made of pounded meat and wheat), haricot bean stew
with sausage, rice-pilaff and succulent buttermilk.
Small museums are growing in popularity
Çağdaş Can Öztürk and Deniz Can Öztürk brothers’ Otantika Ethnography Museum in Aydın is set out to be an active museum at all times. In
this context, events such as book readings and concerts are organized
in the museum. It is advisable to visit the Otantika Museum of Ethnography, to learn more by direct contact about the the history and culture
of localities such as Umurlu,
Çine, Ödemiş, Tire, Bergama,
Afyon and surroundings. While
the “small museum” concept
quite popular in the world
started gaining importance in
our country as well, Otantika
seems to grow into one of the
most beautiful of the smaller
museums in Turkey. Why not
going to the shopping mall
“to visit a museum” instead of
shopping for a change?
53
SANAL MÜZELER
ve
ÜLKEMİZDE BİR İLK
dünyada sanal olarak çalışan yedi kadın
müzesi var. ilki, 1996’da amerika’da kurulan
“natıonal women’s hıstory museum”. bunu
kanada, avusturya, azarbeycan ve ukrayna
izledi ve geçtiğimiz yıl türkiye de bu öncü
ülkeler arasına katıldı.
Virtual Museums and
a First in our country
ISTANBUL
MUSEUM OF WOMEN
There are seven operational virtual
women’s museums in the world. The
first one, called “National Women’s
History Museum” was established in
America in 1996. This was followed
by Canada, Austria, Azerbaidjan and
Ukraine, and Turkey last year joined
the ranks of these leading countries.
54
 Semih Büyükkurt,
İKM Arşivi ve Shutterstock
SÖYLEŞİ
Interview
ürkiye esasen bir sanal müze cenneti. En başta
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kultur.gov.tr ve
muze.gov.tr sitelerinde ülkemizdeki bütün önemli
müzeleri sanal turlarla gezip görmeniz mümkün.
Bakanlığın salt sanal ortamda kurduğu bir de
“Sanal Müzik Müzesi” var. Öte yandan sadece sanal ortamda varlık
gösteren özel müzelerimizin sayısı da hayli kabarık. Bunların ilki
1999’da sanalmuze.org adresinde kurulan Eczacıbaşı Sanal Müzesi
idi. Bu sayımızda bir başka “ilk”e dikkatinizi çekmek istiyoruz: İstanbul
Kadın Müzesi. “Onu en iyi kuranlar anlatır” diyerek, Müze’nin küratörü
Meral Akkent ile konuştuk...
 Müze Dergi: Neden “İstanbul Kadın Müzesi” ve neden “sanal”?
Meral Akkent: İstanbul Kadın Müzesi; “İKM”, İstanbul kent kadın tarihini görünür kılıyor, İstanbul’u İstanbul yapan tüm yol açıcı kadınları
araştırıyor, tanıtıyor, unutturmuyor. “Kadın Müzesi“ kavramını Türkiye
ile tanıştırıyor. Türkiye müzeciliğini yeni bir özel müzenin katılımıyla
zenginleştiriyor ve dünya kadın tarihine katkıda bulunuyor, varlığı ile
diğer kentleri esinlendirici rol oynuyor.
25 Eylül 2012’de açılan İKM’nin içeriğini ve potansiyelini en kapsamlı
böyle anlatabileceğimizi düşünerek, önce sanal ortamda açıldık. Müzeye mekân tahsisi talebimiz için yaptığımız görüşmelerde istanbulkadinmuzesi.org adresimiz de projemizin kartviziti.
 Dünyadaki ilk sanal kadın müzesi hangisiydi, buna hangileri
eklendi?
Kadın müzeleri, geleneksel müzelerin içeriğini zenginleştirdi, tarihe,
sanata yeni açılardan bakmayı talep etti. Dünyada mobil, mekânsız
veya sanal olarak çalışan kadın müzeleri var. Şu anda yedi sanal kadın
müzesi bulunuyor. İlki, 1996’da nwhm.org adresinde, fiziki mekân
sahibi oluncaya kadar sanal ortamda varolmayı tercih eden “National
Women’s History Museum”dur. Washington’da olması istenen bu
müze, 2009’da binasını buldu. Grup şimdi Senato’dan bütçe alabilmek için lobi yapıyor.
“Online Women´s Museum” 1998’de Kanada’da famouscanadianwomen.com adresinde açıldı. Tarihçi ve kütüphaneci Dawn Monroe’nun
bu projesinin sanal olmasının pratik nedeni var. Gönüllü olarak kız
izcilerle çalışan Monroe, grubunu Kanada kadın tarihi konusunda
bilgilendirmek için, siteyi açmış.
2003’de Viyana Kenti Kadın Bürosu’nun musieum.at adresinde açtığı
sanal kadın müzesi “muSIEum–displaying:gender” ise Viyana’daki Tarih, Teknik, Yahudi ve Etnoloji müzelerinden seçilen objelerle
oluşturdurduğu sanal koleksiyonda, bu objeleri yeniden yorumladı.
Böylece müzelerdeki kadına bakış açısına somut eleştiriler, alternatif
çözümlerle sunuldu.
Müze’nin küratörü Meral Akkent.
Meral Akkent, Curator of the Museum.
Soldan itibaren, yukarıdan aşağı/Soldan itibaren,
yukarıdan aşağı: İnci Özdil, Füreya Koral, Alev Ebüzziya
Siesbye, Fahrünnissa Zeid, Adile Sultan, Neveser
Kökdeş, Bedia Muvahhit, Zerrin Bölükbaşı, Cahide
Sonku, Afife Jale.
From the left, from top to bottom /from left, from
the top down: İnci Özdil, Füreya Koral, Alev Ebüzziya
Siesbye, Fahrünnissa Zeid, Adile Sultan, Neveser
Kökdeş, Bedia Muvahhit, Zerrin Bölükbaşı, Cahide
Sonku, Afife Jale.
Turkey is actually a paradise of virtual museums. First and foremost,
all the major museums in our country can be visited virtually through
the www.kultur.gov.tr and www.muze.gov.tr websites of the Ministry of
Culture and Tourism. The Ministry also established in this framework a
“Virtual Music Museum”. On the other hand, the number of our private
museums existing in the virtual environment is not negligible. The first
of these was Eczacıbaşı Virtual Museum: www.sanalmuze.org founded
in 1999. We would like to draw your attention to another “first” in this
issue of our Museums Journal: Istanbul Women’s Museum. In order to
get first-hand information, we talked to the museum’s curator Meral Akkent...
Museums Journal: Why the “Istanbul Museum of Women” and why
“virtual”?
Meral Akkent: Istanbul Museum of Women, “İKM”(İstanbul Kadın
Müzesi) lends visibility to the history of Istanbul’s women. It explores,
promotes and keeps alive the memory of all the path-breaking women
who contributed to the shaping of the city’s identity. It introduces to
Turkey the concept of “Women’s Museum”. It supports the expansion of
museums in Turkey by creating yet another private museum and inspires
other cities to emulate. On the other hand, it also contributes to the
world history of women.
İKM was inaugurated on 25th September 2012. We established our museum first in the virtual environment since we thought that it would be the
best way to communicate in a comprehensive manner its contents and
potential. At the same time, we launched a search for a physical venue.
Our project’s contact address for all purposes is: www.istanbulkadinmuzesi.org.
55
San Francisco merkezli
imow.org adresinde
2006’da açılan “International Museum of
Women”, her ilgi duyanın katkısına açık sanal
sergileriyle özel bir
proje. 2009’da ABD’de,
dünya sanat tarihinde kız çocuk temsili
konusuna odaklı “Girl
Museum”, girlmuseum.
org adresinde sanal
geçici sergiler sunuyor.
Bu müzelere henüz
bir arşiv karakterinde
olan iki adres daha
eklemeliyim: 2003’te
Azerbeycan’da genderaz.org adresinde kadın
tarihi ile ilgili belgeleri sunan “Virtual Muzey” ve 2009’da Ukrayna’da
gender.at.ua adresindeki kadın ve sanat konulu “Gender Museum”.
 Siz nasıl ve kimlerle yola çıktınız? Siteyi nasıl ayakta tutuyorsunuz?
İKM, Ocak 2011’de bir düş olarak başladı. Haziran 2011’de, küçük
bir gönüllü grubu ile İstanbul Kadın Kültür Vakfı’nı kurduk. Kurucu
Başkan Gülümser Yıldırım “Kadınları unutturmamak ve torunlarıma
güzel anılar bırakmak istiyorum” diyen bir iş kadını. Ben sosyologum,
müzenin gönüllü küratörüyüm. Aynı zamanda 2003’de Almanya’da
Bavyera Eyaleti’ndeki ilk kadın müzesinin de kurucusuyum. İKM’nin
sitesine bilgi, belge, görsel sağlanması ve sitenin yabancı dillere
çevirilmesinde yüzlerce gönüllü dostumuzun desteği oldu. İKM logosu bile bir gönüllümüzün katkısı. Ukraynalı grafiker dostumuz Alex
Miskin “Projenize ancak bir kadın grafikçinin yarattığı ve unutulmuş
bir kadın dizgiciye adadığı harfler yakışır” diyerek logomuzu Zuzana
Licko’nun ”Mrs Eaves“ adlı karakteri ile hazırladı. Gönüllü çevirmenlerimiz sitemizin İngilizce, İtalyanca, Almanca çevirilerini yaptılar ve
anadili bu dillerden biri olan gönüllü editör dostlarımız tüm çevirilerin tashihlerini titizlikle okudular. Proje dostlarımız bilgi, belge ve
görsel arşivlerini açtılar veya yol gösterdiler. Yani şu anda kullanıma
açılmış olan İKM sitesi uluslararası kolektif bir çalışmanın ürünüdür.
Sitenin sponsoru Benetton Türkiye, site yıllık gider sponsoru, İstanbul
Kadın Kültür Vakfı kurucusu Gülümser Yıldırım. Site yönetimi ve müzenin sosyal medya sayfalarında her gün Türkçe, Almanca, İngilizce,
İspanyolca ve Katalanca dillerinde uygulanan “Mini Müze Pedagojisi
Programı” ise İstanbul Kadın Müzesi gönüllüleri tarafından yürütülüyor.
Şu anda, sitedeki Türkiye Kadın Araştırmaları Arşivi’ne stajyer ve
gönüllülerimiz bilgi yüklerken, bir taraftan da Kasım 2013‘te yapılacak
“Semiha Es-Uluslararası Kadın Fotoğrafçılar Sempozyumu”nu hazırlıyoruz. Aynı zamanda fiziki mekân arama çalışmaları da yapıyoruz.
56
Can you please tell us about the world’s first virtual museum of
women, and those which followed suit.
Women’s museums enriched the contents of traditional museums,
challenged traditional conceptions and incited to look at history and
art from a different angle. There is indeed a group of mobile and virtual
women’s museums operating without a permanent venue. Currently
seven such museums exist in the world. The “National Women’s History Museum”, www.nwhm.org is the first of them which was founded in
1996. It chose to operate in the virtual environment pending the acquisition of a physical venue. This museum intended to be established in
Washington, D.C., found its building in 2009. The group is now lobbying
at the U.S. Senate to get the necessary budget.
Canada’s “Online Women’s Museum” opened in 1998 at the internet
address: famouscanadianwomen.com. Historian and librarian Dawn
Monroe is the author of this project utilizing the virtual media for practical reasons. Monroe, who collaborates with girl scouts working for her
on a voluntary basis, established this site in order to inform the group
on the history of Canadian women. The Women’s Bureau of the City of
Vienna created in 2003, a virtual women’s museum under the name:
“muSIEum-displaying: gender” at the internet address: www.musieum.at.
The museum’s virtual collection consists of a group of objects, selected
from the History, Technical, Jewish and Ethnology museums of Vienna,
which were reinterpreted through a new perspective; therewith directing concrete criticism towards the museums’ existing vantage point on
women and proposing alternative solutions. The San Francisco-based
“International Museum of Women,” launched in 2006 at: www.imow.org
is a special project of virtual exhibitions open to the contributions of
all those who are interested. The “Girl Museum” established 2009 in the
United States, at: www.girlmuseum.org which is particularly focused on
the representation of girls in the world’s history of art, offers temporary
virtual exhibitions. Two more addresses, having only archive character
for the time being, have yet to be added to the list of these museums;
namely the “Virtual Muzey” at: www.gender-az.org, created 2003 in Azerbaijan presenting gender-related documents on the history of women,
and the “Gender Museum” at: gender.at.ua, founded 2009 in Ukraine
offering women and art related articles.
“İKM, Türkiye müzeciliğini yeni
bir özel müzenin katılımıyla
zenginleştiriyor ve dünya kadın
tarihine katkıda bulunuyor.”
“İKM supports the expansion
of museums in Turkey by
creating yet another private
museum and contributes to
the global history of women.”
How did you set out and with whom? How do you keep the site
alive?
İKM began as a dream in January 2011. In June 2011, we founded with a
small group of volunteers the “Istanbul Women’s Cultural Foundation”.
Founding President Gülümser Yıldırım is a businesswoman who intends
to “save women from oblivion and leave good memories to her grandchildren”. I am a sociologist, volunteer curator of this museum. At the
same time, I am the founder of the first women’s museum established
in 2003 in the State of Bavaria in Germany. Hundreds of volunteers and
friends supported our İKM website by providing information, documents
and visuals to it and by helping us with the translation of the site into
other languages. Even the İKM logo is the contribution of a volunteer.
Our Ukrainian graphic designer friend Alex Miskin declared: “Your project is worthy of a logo composed of letters invented by a female graphic
artist who dedicated them to a forgotten female typographer”. This
meant that, to create our logo, Ms. Miskin used the characters conceived
by the female typeface designer Zuzana Licko who named her fonts
“Mrs. Eaves”, after Sarah Eaves, the wife and assistant of 18th Century
English printer and type designer John Baskerville. Volunteer translators
Soldan itibaren,
yukarıdan aşağı/
Soldan itibaren,
yukarıdan aşağı:
Ayşe Tütüncü,
Suzan Lütfullah
Sururi, Neyyire
Neyir, Vasfiye
Özkoçak, Celile
Hanım, Halet
Çambel, Müfide
Kadri, Neş’e
Erdok, Adalet
Cimcoz.
From the left, from top to bottom / from left, from the op down: Ayşe
Tütüncü, Suzan Lütfullah Sururi, Neyyire Neyir, Vasfiye Özkoçak, (Lady)
Celile Hanım, Halet Çambel, Müfide Kadri, Neş’e Erdok, Adalet Cimcoz.
 Neden sadece İstanbul gibi bir büyük kent? Bu durum “Kadın
Müzesi” ile “Kent Müzesi” arasındaki ilişkinin bir yansıması mı?
Kentleri tarihleri, kent tarihi de kentin müzelerini şekillendirir. Bu
ilişki İKM’nin konseptini ortaya çıkardı. Müzeler “Biz kimiz?” sorusuna
cevap veren, aynı zamanda güç ve kimlik kavramlarının üretildiği “aile
albümleri”dir. “Kadın Müzesi” ve “Kent Müzesi” içeriklerinin bir araya
gelmesi politik bir konu alanıdır ve ortak belleği besler. İKM’nin,
İstanbul’un kent kadın tarihine odaklanmış bir müze olması, nesiller, cinsler ve kültürler arası iletişime olanak tanıyor. Bu iletişim de
İKM projesine toplumsal barış projesi karakterini kazandırıyor. Her
dönemdeki ve her kültür grubundaki kadın seslerinin yer aldığı, kadın
tarihindeki her katkının ayrım yapılmadan onurlandırıldığı ve bugünkü yaşamımızdaki etkileri nedeniyle, geçmişteki her kadın çabasınının
özenle hatırlandığı bir Türkiye kadın tarihi hedefliyoruz. Böyle bir
kadın tarihi ise ancak her kentte bir kadın müzesi olmasıyla sağlanabilir. Bu nedenle İKM aynı zamanda diğer kentleri de esinlendiren ve
model vasfı olan bir projedir.
Halen kent kadın tarihine odaklı çalışan sadece iki kadın müzesi var;
1991’de Bremen, 1994’de Stuttgart’ta açılan bu müzeler, varolan kent
müzelerine alternatif olmak için kadın tarihçiler tarafından kuruldular
ve “Kent Müzesi“ içeriğini yeniden tanımladılar. Çünkü çalışmalarını
fiziksel bir mekân yerine kentin tüm kamusal mekânlarını kullanarak
sürdürmeyi tercih ediyorlar. Ve “mekânsız kadın müzesi” kategorisini
yarattılar. Koleksiyonları ve sürekli sergileri yok.
 Müzenizdeki daimi ve sanal sergiler arasındaki ayrım nedir?
Sürekli sergi, geniş bir alanı kapsayan kent kadın tarihinin küçük bir
kesitine, yani “sanat ve kültür” temasına odaklanmıştır. Geçici sergiler
ise, İstanbul kent kadın tarihini oluşturan tüm diğer konuları kapsar.
İKM sürekli sergisi, 2673 yıllık İstanbul tarihinde, kültür ve sanatta zamanının anlayış ve beklentilerinden farklı bir yaşam modelini
seçen, meraklı, cesur, sebatkâr kadınların yaşam öykülerini sunar.
İstanbul’da doğmuş veya yaşamının bir süresini bu kentte geçirerek,
İstanbul kent kadın belleğini zenginleştirmiş yaşam öyküleriyle diyalog kurulur. İKM için “ilk” durağan bir kavram değildir. Sürekli sergide
“ilk” olarak yer alan her biyografi, kadın tarihindeki yeni akademik çalışmaların verileri ışığında, yerini unutulan/unutturulan, fakat yeniden
keşfedilen başka bir “ilk”e bırakır...
performed the translation of our site into English, Italian and German.
Native speakers of these languages carefully supervised and edited the
translations. Project partners made their documental and visual archives
available to us and showed us guidance. Thus, the İKM website opened
for use at this time is the product of an international collective endeavour. The Site’s commercial sponsor is Benetton Turkey; sponsor of the
annual expenses of the site is the founder of the “Istanbul Women’s Cultural Foundation”, the Honourable Gülümser Yıldırım. Site management
and the “Mini Museum Pedagogy Program” implemented on a daily
basis on the social media pages of the museum in Turkish, German,
English, Spanish and Catalan languages, are run by volunteers from the
Istanbul Museum of Women. Currently, interns and volunteers are loading information on our site’s “Women’s Studies of Turkey Archives” on
the one hand; and on the other hand, we are preparing for the “Semiha
Es-International Women Photographers Symposium” to take place in
November 2013. At the same time, we pursue the search for a physical
venue for our museum.
Why just a big city like İstanbul? Is this a reflection of
the relationship between “Women’s Museum” and “City
Museum”?
Cities are forged by their history, and urban history is shaping the museums of a city. This relationship led to the concept of İKM. Museums are like family albums answering the
question of “Who We Are”, but also producing the concepts
of power and identity. The combination of the contents of
“Women’s Museum” and “City Museum” is a political issue nourishing
the shared memory area. The fact that İKM is a museum focused on
İstanbul’s history of women, enables communication between generations, genders, and cultures. This aspect confers İKM the character of a
social peace project. Our aim is to constitute a comprehensive women’s
history of our country encompassing the female voices of each period
and every cultural group, honouring without discrimination every contribution to women’s history, carefully reminding of all female achievements in history and their impact on our present-day lives. The effective
materialization of this objective is subject to the establishment of a
local women’s museum in every city. In this perspective, the İstanbul
Women’s Museum - İKM is a model project which should inspire other
cities to follow suit. Currently, there are only two women’s museums in
the world focusing on the history of women; those museums were established in 1991 in Bremen and 1994 in Stuttgart by female historians with
a view to forging alternative solutions to the existing city museums. They
redefined the concept of city museum and what its contents should be
like. This is to say that they prefer to carry out their work by using all the
public spaces of the city rather than confining themselves to a specific
physical venue. And thus the category of “women’s museum without a
venue” was created; a museum which possesses neither a collection nor
a permanent exhibition.
What is the distinction between the permanent and virtual exhibitions in your museum?
Our permanent exhibition in itself is focused on the “art and culture” theme corresponding to a specific chapter of the city’s global
history of women, otherwise covering a wide range of subjects. Our
temporary exhibitions embrace all those other topics of İstanbul’s
urban history related to women. The İKM permanent exhibition presents, throughout 2,673 years of İstanbul’s history, the life stories of
a distinctive group of women who were passionate, courageous and
perseverant individuals having chosen in the area of culture and art
a life model diverging from their era’s stereotypes and inclinations.
The exhibition offers the chance to establish a virtual dialogue with
those women who were born or spent an important part of their
lifetime in İstanbul and who enriched the urban memory through
their exemplary lives. For İKM, “first” is not a static concept. Each
biography included as a “first” in the permanent exhibition may give
way to new “firsts” which had been forgotten, but were re-discovered
in the light of the new academic studies concerning the history of
women.
57
Balın sırrı bu müzede
Arıcılık tarihine ilişkin belge, araç ve aletlerin
sergilendiği Çine Arıcılık Müzesi Türkiye’nin ilk,
dünyanın 71’inci arıcılık müzesi.
Honey’s secrets are in this museum
The “Çine Apiculture Museum” where documents
on the history of bee culture, beekeeping tools and
paraphernalia are exhibited is Turkey’s first and the
world’s 71st apiculture museum.
 Çine Arıcılık Müzesi Arşivi
58
18-19. yüzyıla ait seramik kovan kapağı
(solda). Eski bir yemlik (sağda). Müze
binası ve bahçesinden görüntüler
(aşağıda).
18th-19th Century ceramic beehive
cover (left). A former manger (right).
Views from the museum building
and garden (below).
al ölümden başka her derde deva derler.
Gerçekten de içinde kalsiyum, fosfor, magnezyum, demir, C vitamini gibi pek çok besleyici
değer bulunduran bal, çok şifalı, çok sağlıklı
bir gıdadır. Bal bir mucizedir. Arıların bin bir
çiçekten topladığı özleri ince ince işleyerek ürettiği bir mücevher,
doğanın insana armağanıdır. Her sabah bir çay kaşığı bal tüketmek
insanı dinçleştirir, hastalıklara karşı korur.
Balı bu kadar övdük, peki onu yapmak için canla başla çalışan arı için
ne diyeceğiz? Övgülerin büyüğü esas olarak tabi ki arılara… Biliyor
musunuz bir yerden, bir bölgeden arılar giderse orada yaşam biter.
Arıların göç ettiği hiçbir bölge kuraklıktan, açlıktan kurtulamaz. Dolayısıyla orada hayat biter. Çünkü arılar sadece bal yapmakla kalmaz,
bitkilerin üremesini, doğanın dengesinin sürmesini de sağlar. Arılar,
duyargaları çok gelişmiş hayvanlardır.
Müzenin amacı arıcılığı teşvik
İşte arının da balın da kıymetini bilen insanlar tarafından kurulmuş
bir müzedeyiz şimdi. Çine Arıcılık Müzesi! Aydın Adnan Menderes
Üniversitesi’ne bağlı olan müze Türkiye’nin arıcılık tarihi ve kültürünü
bir arada sunmak için kurulmuş ilk arıcılık müzesi. Kendi deyişleriyle
kuruluş amaçları arıcılığı gelecek nesillere sevdirebilmek, arıcılara teknik bilgileri doğru ve uygulamalı olarak aktarabilmek, arı ürünlerinin
kullanımını teşvik ederken, tüketici bilincine katkı sağlamak. Tabi en
önemlisi kendini hep geliştiren, yenilikçi bir müze olmak.
Çine Arıcılık Müzesi Adnan Menderes Üniversitesi Çine Meslek Yüksekokulu adına Adnan Menderes Üniversitesi Rektörlüğü ve Çine Belediyesi ile Çine Gelişim Vakfı ortaklığında hayata geçirilmiş. Türkiye’nin
ilk, dünyanın ise 71’inci arıcılık müzesi olan bu müze 4 Ekim 2010
tarihinde hizmete girmiş ve o günden bu yana kendini her geçen gün
geliştirmiş. Proje yürütücülüğünü Öğretim Görevlisi Mustafa Kösoğlu,
mimari projesini Yüksek Mühendis Mimar Cengiz Bektaş’ın yaptığı
müzede; kurslar, seminerler ve çeşitli eğitimler için hazırlanmış 40 kişilik eğitim salonu yanında, kafeterya, çocuk parkı, resim atölyesi ve 2
bin yıllık Roma ve Türk oyunlarının sergilendiği bir oyun alanı mevcut.
They say that honey is a panacea curing all except death. Indeed, honey
which contains many healthful nutritional ingredients such as calcium,
phosphorus, magnesium, iron, vitamin C, is a healing, very healthy food.
Honey is a miracle. It is a fine jewel produced by the bees concocting the
extracts they collect from a thousand flowers; in short, it is nature’s gift
to man. Consuming a teaspoon of honey every morning invigorates and
protects against diseases. Having praised honey that much, let us now
turn to the bees working diligently to fabricate it. They are the ones who
actually deserve the main praise... You know, of course, that life cannot continue in an area deserted by bees. A region abandoned by bees
is faced with drought and hunger. Life ends there because the bees do
not only make honey but provide for the reproduction of plants and the
maintenance of nature’s balance. Bees are living beings equipped with
highly developed sensory organs.
The aim of the museum is to promote apiculture
We are in a museum established by people who appreciate the value of
honey and bees: the Çine Apiculture Museum! The museum affiliated
with the Adnan Menderes University of Aydın is Turkey’s first apiculture
museum established with the aim of presenting together the history and
culture of beekeeping. The founders define their goal as transmitting to
future generations their knowledge and passion for the sector, ensuring
accurate and practical know-how transfer, while promoting the use of
bee products and contributing to consumer awareness. Of course, also
most importantly, to keep moving forward as an always innovative museum. The Çine Apiculture Museum was established in partnership by the
Presidency of the Adnan Menderes University on behalf of Çine Vocational School together with the Çine Municipality and the Çine Development Foundation. It was inaugurated on 4 October 2010, as Turkey’s first
and world’s 71st beekeeping museum. The Manager of the Project was
Instructor Mustafa Kösoğlu and the architectural project was conceived
by Architect-Engineer Cengiz Bektaş. The museum is equipped, in ad-
59
Bu müze onların eseri
Müzenin kuruluşunda Çine Belediye
Başkanı Osman Aydın, Adnan Menderes Üniversitesi Rektörü Şükrü Boylu ve
Yüksek Mühendis Mimar Cengiz Bektaş’ın
katkısı büyük. Ancak en büyük paylardan
biri şüphesiz Öğretim Görevlisi Mustafa
Kösoğlu’nun. O, bu müze fikrini geliştiren,
projenin devamı için büyük çabalar harcayan biri. Yağcılar İlköğretim Okulu’nun
üniversiteye tahsis edilen binasından bir
müze yaratan Kösoğlu ve emeği geçenler,
Türkiye için gurur verici bir işe imza atmış
oldu. Kösoğlu, müzeye kaynak bulmak için
2008 yılında “Doğadan Kovana” adlı bir
fotoğraf sergisi açmış, sergi sanat severler
tarafından büyük ilgi görmüştü.
We owe them this museum
The contributions of Çine Mayor Osman
Aydın, Adnan Menderes University President Şükrü Boylu and of Architect-Engineer
Cengiz Bektaş were essential in the establishment of the museum. But without a doubt
the greatest debt of gratitude in the realization of this project goes to Instructor Mustafa Kösoğlu. He is the one who developed the
idea of the museum and spent determined
efforts for its continuation. Kösoğlu and
all the others who created this museum out
of the Yağcılar Elementary School building allocated to the university authored an
achievement giving reason for pride to their
country. Kösoğlu even organized in 2008
a photo exhibition arousing great interest,
entitled “From Nature to the Beehive”, as
a fundraising activity to contribute to the
financing of the museum project.
60
Likya tipi kovanlar büyük ilgi görüyor
Müzeyi gezerken arıcılığın Anadolu’da Hititler’den bu yana yapılageldiğini öğreniyoruz. Müzenin içinde neler göreceğinizi sorarsanız, anlatalım: Öncelikle tarihin en eski arı kovanları,
bal kapları, körükler, süzme kaplarının yanı sıra bugünün araç ve gereçleri müzede sergilenen
eserlerden bazıları. Müzede en ilgi çeken eserlerin başında ise 400 yıllık Likya tipi arı kovanları
ile Kenya’dan getirilen bal çantaları geliyor.
Türkiye arıcılık açısından oldukça gelişmiş bir ülke. Ülkenin dört bir yanında farklı lezzet, renk
ve kokuya sahip bal çeşitleri bulunuyor. Sadece Aydın’da arıcılıkla uğraşan insan sayısı 200
bin. Bölgede 1.5 milyona yakın kovan bulunuyor.
Bu müze Türkiye’nin ilk arıcılık müzesi olması bakımından önemli. Ancak daha da önemlisi
müze çatısı altında verilen ve TÜBİTAK’ın da desteklediği bilimsel eğitimler. Tarım, hayvancılık ve arıcılığın hak ettiği değere tekrar kavuşması dünyanın geleceği demek. Bu yüzden Çine
Arıcılık Müzesi Türkiye için bir gurur kaynağı. Yolunuzu Aydın’a düşürün, bu müzeyi görün.
Gitmişken bir kavanoz Aydın balı almayı da ihmal etmeyin.
www.aricilikmuzesi.net
Arıcılıkla ilgili Osmanlı belgeleri ile eski aletler (yukarıda), çeşitli bölgelere ait toprak ve kütük kovanlar.
The old Ottoman documents related to apiculture and beekeeping tools (above), earthen and block beehives
from various regions of the world.
Likya tipi arı kovanı örneklemesi
(üstte ve solda), Rize bölgesinden
200 yıllık parçalı kovan (sağda).
Osmanlı Dönemi gümüş bal kaşığı
(yatay resim) ile eski arıcılık
aletleri (aşağıda). Milattan önceki
dönemlerde, arıcılıkla ilgili kaya
resimleri reprodüksiyonu (sağ
altta).
Lycian beehive sampling (above and
left), 200-year old pieced beehive
from Rize region (right). Ottoman
silver honey spoon (horizontal
image) and old beekeeping tools
(see below). Reproductions of
apiculture related rock paintings
from BC periods (bottom right).
dition to a training room designed for 40 people as a venue for courses,
seminars and various training programs; with a cafeteria, a children’s
playground, a painting workshop and a playground where two thousandyear old Roman and Turkish games are to be performed.
Lycian beehives attract great interest
While visiting the museum, we learn that apiculture was practiced since
the Hittites’ era in Anatolia. History’s oldest beehives, honey pots,
blowers, filtration vessels, as well as some of today’s tools and equipment are exhibited in the museum. The 400 years old Lycian beehives
and the bags of honey brought from Kenya take the lead among the
items attracting greatest interest. Turkey is a developed country in terms
of apiculture. There is a rich variety of honeys across the country, with
different flavours, colours and aromas. Alone in Aydın the number of
people employed in the sector is around 200 thousand. There are nearly
1.5 million hives in the region. It is important for the museum to be Turkey’s first bee culture museum. But even more significant is the apicultural training - supported by TÜBİTAK (The Scientific and Technological
Research Council of Turkey) - which is provided under the roof of the
museum. It is indispensable for the future of the world that agriculture,
animal husbandry and apiculture regain their rightful place in the global
economy. In this respect, the Çine Museum of Apiculture is a source of
pride for Turkey. We advise you to make a point of going to Aydın to see
that museum. Be sure to pick up a jar of Aydın honey while you’re there.
www.aricilikmuzesi.net
61
u
y
n
o
c
n
a
e
l
k
ü
gökyüzünde süz
Sokak oyunlarının vazgeçilmezi...
Çocukluğumuzun simgesi...
Baharın habercisi...
Dünyanın en güzel oyuncaklarından biri...
Üstelik müzesi de var!
Toy floating in the sky
An indispensable component of street games...
Childhood icon...
Harbinger of spring...
One of the world’s most beautiful toys...
And now, it also has a museum!
 Uçurtma Müzesi Arşivi & Shutterstock
2012 Tayland Uluslararası Uçurtma Festivali’nden bir örnek
(Shutterstock, wikanda).
An example from the 2012 Thailand Kite Festival
(Schutterstock, wikanda)
62
Imagine a space where you can admire together several thousand of
these toys that you happily watched float in the sky. They come in a
great variety of colourful and lively forms
like dragons, butterflies, octopuses,
mermaids or turtles. There is now such
a place for children and those who continue to keep alive the child in them; we
are talking about Turkey’s first and only
museum of kites...
Everyone has a passion. Mehmet Naci
AKÖZ has a particular passion for kites...
For years he has been striving to keep
that wonderful toy alive so that its place
in the street culture does not vanish.
He devoted his efforts to that tradition
since 1981. He started out his journey in
the world of kites first by participating
in various kite competitions. During the
time when he lived abroad he collected
a number of different types of kites from
the Netherlands, Belgium and Germany. After returning to Turkey he
undertook to organize kite competitions. He also established the League
of Kite Enthusiasts, the Association of Kite Enthusiasts, and the Club of
Kite Volunteers. Since he gathered over time hundreds of kites, he felt
the need to share them with the public in a museum. Finally in 2005,
he established Turkey’s first and only museum of kites under the name
of “Mehmet Naci Aköz Kite Museum”. Initially this private museum was
located in a small space. However, thanks to the contribution of the
Municipality of Üsküdar, it is now in a new and larger space. With the
new space, it also acquired a fresh name: “Üsküdar Municipality Mehmet
Naci Aköz Kite Museum”. The museum has now two separate halls, three
workshops, a reading room and a film club. The 500 square meters large
museum is open to kite lovers of all ages from the age three upwards. It
offers to the eyes of the public nearly two thousand pieces from 22 different countries of the world.
İstanbul Büyükşehir Belediyesinin sponsorluğunda düzenlenen 3. İstanbul Uluslararası
Uçurtma Festivalinde ülkemize gelen John Mitchell’ın “Japon kızları” uçurtma treni
(solda ve altta).
John Mitchell’s kite train “Japanese Girls” at the 3rd İstanbul International Kite
Festival sponsored by the İstanbul Metropolitan Municipality (left and below).
Gökyüzünde süzülüşünü mutlulukla izlediğimiz bu oyuncağın binlercesini aynı anda görebileceğiniz bir yer düşleyin. Ejderha, kelebek, ahtapot, deniz kızı, kaplumbağa gibi aklınıza hiç gelemeyecek
şekillerde olsun. Rengarenk, cıvıl cıvıl. Çocuklar ve içindeki çocuğu
her zaman yaşatabilenler için böyle bir yer var. Türkiye’nin ilk ve tek
uçurtma müzesi...
Herkesin bir tutkusu vardır. Mehmet Naci Aköz’ün tutkusu ise uçurtma... Yıllardır uçurtmanın unutulmaması, sokak kültüründeki yerinin
yok olmaması için emek harcıyor. 1981 yılından beri bu geleneği
yaşatmaya çalışan Mehmet Bey, önce çeşitli yarışmalara katılmış.
Yurtdışına yaşadığı dönemde Hollanda, Belçika ve Almanya’dan birbirinden değişik uçurtmalar toplamış. Türkiye’ye döndüğünde kendisi
yarışmalar düzenlemeye başlamış. Uçurtmacılar Birliği’ni, Uçurtmacılar Derneği’ni, Uçurtma Gönüllüleri Kulübü’nü kurmuş. Zaman içinde
elinde yüzlerce uçurtma birikmiş ve bir müze açmak şart olmuş. 2005
yılında Mehmet Naci Aköz Uçurtma Müzesi adıyla Türkiye’nin ilk ve
tek uçurtma müzesini kurmuş.
Uçurma Müzesi eskiden kişisel müze şeklinde küçük bir mekanda
hizmet veriyormuş. Şimdi ise Üsküdar Belediyesi’nin katkılarıyla yeni,
geniş bir mekana sahip. Mekanıyla birlikte ismi de yenilendi. “Üsküdar Belediyesi Mehmet Naci Aköz Uçurtma Müzesi” oldu. Müze’nin iki
ayrı salonu, üç atölyesi, bir okuma salonu ve bir film kulübü var. Üç
yaşından itibaren her yaştan uçurtma severlere kapısı açık olan müze
500 metrekare büyüklüğünde. Müzede dünyanın dört bir yanından, 22
farklı ülkeden yaklaşık 2 bin parça sergileniyor.
63
Dokunmak serbest
Uçurtma Müzesi bildiğimiz, cam fanusları
olan, fotoğraf çekmenin yasak olduğu müzelerden değil. Tavanlar, duvarlar ve yerler her
boy, her çeşit uçurtmayla dolu. Açıkta sergilenen birbirinden renkli uçurtmalara dileyen
dokunabiliyor, fotoğrafını çekebiliyor.
Uçurtma malzemeleri, konuyla ilgili teknik
kitaplar, tarihçeler, hikâye kitapları, şiirler,
şarkılar ve benzeri belgeler... Ne ararsanız
var. Ayrıca müzeye uçurtma bağışlayanların
adları, konumları, ülkeleri gibi bilgiler, ülke
ve kurum bayrakları ile birlikte sergileniyor.
Durun, daha gezimiz bitmedi. Müzenin
sinema salonunda uçurtmalarla ilgili filmleri
izleyebilirsiniz. Ya da dilerseniz, rehberin anlattığı tarihçeye kulak verebilir, hatta uçurtma
yapabileceğiniz atölye çalışmasına katılabilirsiniz. Uçurtma müzesi Pazar hariç haftanın
altı günü saat 10.00 ile 17.00 arası açık...
Giriş ücretsiz fakat yapacağınız uçurtma için
kullanılan malzemelerin ücretini ödemeniz
gerekiyor. Çocukluğa dönüşün bedeli ise…
Herhalde tarifsiz!
www.ucurtmadunyasi.com
64
Touching is allowed
The Kite Museum is not one those museums we know, where everything is under
glass domes and where picture taking is
not allowed. Ceilings, walls and floors are
loaded with kites of all sizes. The guests are
free to tap the colourful kites on display in
the open and to shoot pictures. Kite materials, technical books on the subject, kite
history and story books, poems, songs and
other documents... Whatever you are looking for regarding the kite is available here...
Also on display are panels with the names,
locations and countries of the persons who
donated kites to the museum, along with
national and institutional flags.
Wait, our museum’s tour is not over yet...
You can watch movies in the museum’s
screening room; or, if you like, listen to the
guide describing the history of the kite or
even take part in kite manufacturing at one
of the workshops of the museum. The kite
museum is open six days a week except
Sundays from 10:00 to 17:00 hours. Admission is free, but you need to pay the cost of
the materials used for fabricating your kite.
As to the cost of returning to your childhood... I guess that it is priceless!
www.ucurtmadunyasi.com
Amerika Uçurtma Federasyonu Başkanı David Gomberg
tarafından İstanbul’a getirilen dev uçurtma. Bu
uçurtmaya İstanbul’da iken “Mehmet” adı verildi (üstte).
Avrupa modeli “Balon uçurtma”lar için iyi bir örnek.
Bu tip uçurtmalar festivallerde gösteri amaçlı kullanılıyor
(altta en solda).
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi uçurtma festivalinde
uçurulurken görüntülenen dev paraşüt, uçurulurken
tutmak için oldukça büyük güç gerektiriyor (sağ sayfa
üstte)
The giant kite brought to İstanbul by American Kite
Federation President David Gomberg.
It was given the name “Mehmet” during its İstanbul
journey (above). A European style “Baloon Kite”. This
type of kites are used for show purposes during festivals
(below far left). The giant parachute flying at the Kocaeli
Metropolitan Municipality Kite Festival requiring great
strength to handle (right page top).
Uçurtmanın öyküsü
History of the kite
MÖ 300’lü yıllarda Çin’de doğan uçurtma
Uzakdoğu kültüründe önemli bir yere sahip.
Dini ayinlerde tanrıya yalvarmak, kötü ruhları kovmak için, savaşlarda ise haberleşme
aracı olarak kullanıldı. Ayrıca özellikle Çin,
Japonya, Tayvan ve Endonezya’da halkın
eski yöresel eğlencelerinden biriydi.
Ünlü kâşif Marco Polo 1295 yılında Malaya Adaları’ndan satın aldığı uçurtmayı
Hollanda’ya götürdü. Böylelikle Avrupa
ülkeleri uçurtmayı tanıdı. Avrupa’ya ulaşan
uçurtma burada ciddi bir değişim geçirdi.
Çift ipli, dört ipli uçurulmak suretiyle havada şekiller çizen gösteri uçurtmaları haline
dönüştürüldü.
Uçurtma Avrupa ve Amerika’da da, aynı
Uzakdoğu’da olduğu gibi eğlencenin de
ötesinde çeşitli etkinliklerde kullanıldı. Örneğin, 1572’de Benjamin Franklin şimşeğin
elektriksel yapısını uçurtma marifetiyle
buldu. 1884’de Guglielmo Marconi, Atlas
Okyanusu’nun bir kıyısından diğerine
yaptığı radyo yayınlarında uçurtmayı anten
yükseltmede kullandı.
1906’da San Francisco depreminin sonuçlarının fotoğraflanmasında yine uçurtma kullanıldı. Ünlü Niagara Şelalesi’nin üzerindeki
ilk köprünün halatlarının karşıdan karşıya
geçirilmesinde imdada, yine bir çocuğun
uçurtması yetişmişti.
Uçurtmanın bize gelmesi ise 15. yüzyılı buldu. Ve hem sarayda hem de İstanbullunun
eğlencelerinde başrolde yer aldı. Yüzyıllar
boyunca... Günümüze kadar… Hiç bıkmadan!
Originating from China around 300 BC, the
kite enjoys an important place in the culture of
the Far East. In religious rituals, it was used as
appeal to gods, or to ward off evil spirits and,
as a means of communication in wars. In addition, it was a traditional element of popular entertainment especially in China, Japan, Taiwan
and Indonesia. In 1295, the famous explorer
Marco Polo took to the Netherlands the kite
he bought from the Malay Islands. Therewith,
kite was introduced to European countries.
Kites underwent a significant modification in
Europe. They were transformed into double
roped, four roped show kites drawing shapes
in the sky while they were flown through the
air. Like in the Far East, kites have been used
in Europe and America as well in a variety
of activities beyond mere entertainment. For
example, in 1572 Benjamin Franklin found the
electrical structure of lightning thanks to the
kite. In 1884, Guglielmo Marconi used kites as
aerial lift to raise skyward the antennas used
for the radio broadcasting he realized between
the two coasts of the Atlantic Ocean. Again,
kites were used in order to photograph the disaster caused by the San Francisco earthquake
of 1906. Moreover, a kite was used to carry
across from one side to the other the ropes of
the first bridge over the famous Niagara Falls.
Kites reached our land in the 15th Century.
From thereon they occupied a privileged place
within Palace festivities as well as in the course
of the popular entertainments of the Istanbulite
population. And maintained that place tirelessly
for centuries up until our present-day!
65
Sanatçının Büyük Hücum adlı eseri.
The work of the artist titled “The Great Attack”.
Doğançay’ın eserlerinin
bulunduğu diğer müzeler:
Danimarka: Louisiana Modern Sanat
Müzesi.
Fransa: Grenoble Müzesi, Pompidou Merkezi.
Rusya: St. Petersburg, Rus Devlet Müzesi.
ABD: Houston Güzel Sanatlar Müzesi; New
York Brooklyn Müzesi, Modern Sanat Müzesi, Guggenheim Müzesi; Los Angeles, Los
Angeles County Müzesi; Newark, Newark
Müzesi; Washington D.C. Kongre Kütüphanesi, Ulusal Sanat Galerisi;
Pittsburg Carnegie Sanat Müzesi; Cleveland,
Cleveland Sanat Müzesi; Athens, Ohio, Kennedy Sanat Müzesi.
Kanada: Victoria, Büyük Viktorya Sanat
Galerisi.
Yunanistan: Atina, Benaki Müzesi.
Belçika: Brüksel, Avrupa Parlamentosu.
Other museums around the world
hosting paintings of Burhan
Doğançay are as follows:
Denmark: Louisiana Museum of Modern Art.
France: Grenoble Museum, the Pompidou
Centre, Paris.
Russia: St. Petersburg, Russian State Museum.
USA: Houston Museum of Fine Arts; New
York Brooklyn Museum, the Museum of
Modern Art, the Guggenheim Museum;
Los Angeles, Los Angeles County Museum,
Newark, Newark Museum; Washington DC
Library of Congress, National Gallery of Art;
Pittsburgh Carnegie Museum of Art; Cleveland, Cleveland Museum of Art; Athens, Ohio,
Kennedy Museum of Art.
Canada: Victoria, Grand Victorian Art
Gallery.
Greece: Athens, Benaki Museum.
Belgium: Brussels, the European Parliament.
66
A first in the 140-year history
of the new york metropolitan
museum of art:
BURHAN DOĞANÇAY
COMMEMORATION
New York
Metropolitan Müzesi’nin
140 yıllık tarihinde bir ilk:
BURHAN DOĞANÇAY
anma töreni
New York Metropolitan Sanat Müzesi, geçen Mayıs’ta dünyaca ünlü ve koleksiyonuna giren
ilk Türk sanatçısı olan, 2013 Ocak ayında yitirdiğimiz ressam Burhan Doğançay onuruna bir
anma toplantısı ve davet düzenledi. Davete müzenin İslami Sanatlar Bölümü Küratörü Sheila
R. Canby ile Türk Amerikan Derneği (ATS) Başkanı Murat Köprülü ev sahipliği yaptı. TürkAmerikan Cemiyeti ve Alexander Shashaty Vakfı’nın öncülüğünde düzenlenen bu toplantıya Türkiye’nin New York Başkonsolosu Mustafa Levent Bilgen, sanatçının eşi ve Doğançay
Vakfı’nın Başkanı Angela Doğançay, Doğançay Müzesi Direktörü Bergin Azer, Arif Mardin’in eşi
Latife Mardin ile sanatçı kızı Julie Mardin ve yakın dostları, sanatçının aile üyelerinden Sedef
ve Şevki Korkmaz ile Ali ve Selmin Özbudak ve çok sayıda Amerikalı koleksiyoner katıldı.
Müzenin İslam Eserleri Bölümü Küratörü Sheila R. Canby bir konuşma yaparak toplantıyı başlattı ve konuşması sırasında koleksiyonlarındaki Doğançay eserlerinin sayısını artıracaklarından da söz etti. Nitekim, şu anda bu müzede Doğançay’ın “Duvarlar” serisinden 11 parça eseri
ile bir litografisi bulunuyor. (Web: http://www.metmuseum.org)
Daha sonra ATS Başkanı Murat Köprülü ve Metropolitan Müzesi İslami Eserler bölümünde
Asistan Küratör Deniz Beyazıt’ın yaptıkları kısa birer konuşmanın ardından anma toplantısının
en anlamlı bölümüne geçildi. O da “Art in America” dergisi editörü ve Doğançay’ın yakın dostu
sanat yazarı Richard Vine’nın, Doğançay’ın yaşam öyküsüne ve eserlerine dair görüntülerle
yaptığı sunum idi. Vine Doğançay’ın çocukluğundan başlayan sanat serüvenini anlattı.
Doğançay Müzesi
“Doğançay Müzesi”, 2004’te İstanbul, Beyoğlu’nda açılmıştı. Sanatçının müzede yer alan
eserleri, onun erken dönem figüratif resimlerinden başlayıp, kent duvarlarından ilham alan
işlerine ve fotoğraflarına uzanan elli yıllık sanatsal gelişimini kapsıyor. Doğançay Müzesi ve
Doğançay Vakfı, 2005’ten bu yana temel eğitim okullarında jürili sanat yarışmaları düzenleyerek gençlerin sanat eğitimine yardımcı oluyor.
www.dogancaymuseum.org
Doğançay Müzesi içinden görüntüler (üstte). Views from inside the Doğançay Museum (above).
A commemoration ceremony and reception were held in May by The Metropolitan Museum of Art
in New York City to honour the world-famous Turkish painter Burhan Doğançay who passed away
in January 2013. Doğançay’s masterpiece “Ribbon Mania” was included last year, as the first ever
painting of a Turkish artist in the permanent collection of the Metropolitan Museum. The ceremony was hosted jointly by the Curator of the Museum’s Department of Islamic Art, Sheila R. Canby
and the Chairman of the American Turkish Society (ATS) Murat Köprülü. The event supported by
the Alexander Shashaty Foundation and ATS was attended by the Consul General of Turkey in
New York, Mustafa Levent Bilgen, the late artist’s wife and President of the Doğançay Foundation
Angela Doğançay, Doğançay Museum Director Azer Bergin, late Arif Mardin’s wife Lâtife Mardin
and their artist daughter Julie Mardin accompanied by close friends; Burhan Doğançay’s relatives
Sedef and Şevki Korkmaz, Ali and Selmin Özbudak alongside numerous American art connoisseurs and collectors. Curator of the Museum’s Islamic Art Department Sheila R. Canby stressed in
her opening speech that the Met intended to increase the number of Doğançay paintings in their
collections. Indeed, the museum is currently exhibiting 11 paintings of Doğançay’s “Walls” series
and a lithography (Web: http//: www.metmuseum.org).
Following brief speeches by ATS Chairman Murat Köprülü and Assistant Curator at the Metropolitan Museum’s Islamic Art Department, Deniz Beyazıt, the meeting proceeded with the most
meaningful part of the commemoration. The Editor of the “Art in America” magazine, art writer
and Doğançay’s close friend, Richard Vine, made an eloquent presentation on Burhan Doğançay’s
life and achievements with visuals of his paintings. Vine related the lifelong story of Doğançay’s
artistic journey which took its start as early as during his childhood.
Doğançay Museum
The “Doğançay Museum” was inaugurated in 2004, in Beyoğlu, İstanbul. Its collection encompasses a vast array of the artist’s works representing fifty years of his artistic evolution, starting from
his early figurative paintings, passing through his paintings inspired from city walls and finally including his photographic creations. Doğançay Museum and Doğançay Foundation organize since
2005, juried art competitions in elementary schools with a view to contributing to the education
of youth in the field of art. www.dogancaymuseum.org
Müzede sergilenen eserlerden Concave Shadow
Sculpture.
The ‘Concave Shadow Sculpture’ at the Doğançay
Museum.
67
Eski Roma’da Tiyatro: SAHNEDE ÖLÜM!
SANDIK
ODASI
Milattan sonra birinci yüzyıl... Dünyanın en
güçlü kentlerinden Roma’da öğle yemeği vakti. Masada en sık rastlanan menü var: Buğday
ekmeğiyle ringa balığı, pırasa ve seyreltilmiş
şarap veya ballı su... Öğle yemeği ana öğün
sayılmadığı için çeşit az ve yemekler olabildiğince hafif. Sonrasında daha da hafiflemek
için hamama gidilecek. Masaj yaptırılacak.
Yıkanılacak. Bu sırada kentte olup bitenler
konuşulacak. Görüş alışverişi yapılacak. Hatta
genç ve hevesli bir şairin son şiiri dinlenecek.
Sıra akşam yemeğinde. Ama öncesinde ya
bir at yarışına gidip bahse tutuşmalı ya da
tiyatroya gidip son oyunu izlemeli...
Buraya kadarını arkeoloji ve kültür-sanat
tarihi ayrıntılarıyla tasvir etmiştir. Pompei’nin
günümüze kadar taşıdığı “bozulmamış”
bulgular sayesinde gündelik hayatı neredeyse birebir anlayıp anlatabilir. Ancak, Roma
Tiyatrosu, daha doğrusu Roma Tiyatrosu’nda
bir dönem ve bazı örnekler “sandık odası”nda
bırakılmıştır. Pek az konuşulur. Özellikle
popüler tarihten uzak tutulur, uzmanına
bırakılır.
Tiyatro, dünyanın en eski sanat dallarından
biri. Çağımızda ortaya çıktı ki; kıyafetlerden
sunumuna kadar büyük farklılıklar gösterse
de, dünyanın çok farklı köşelerinde insanoğlu, birbirinden habersiz tiyatroyu var etmiş.
Yine de, Antik Çağ’da tiyatro denince akla öncelikle Yunan Tiyatrosu gelir. Roma Tiyatrosu
da ondan etkilenmiş ve çok da sevilmiştir.
Nitekim, Anadolu’daki Roma Dönemi’nde çok
sayıda tiyatro inşa edilmiş, Aspendos’dan
Efes’e, o tiyatrolarda oyunlar sergilenmiştir.
Tarihteki ilk “reality show”
O yapılar ve sergilenen oyunlar, Yunan
tiyatrolarından önemli farklılıklar gösterir.
Örneğin, Roma Tiyatrosu toplumdaki sınıflara
mensup insanların ayrı ayrı oturacağı biçimde inşa edilmiştir. Yunan oyunları genellikle dinsel içeriklidir. Daha edebi metinlere
sahiptir. Roma oyunları ise savaş ağırlıklıdır.
Çünkü Romalı heyecan sever, çoşmak ister…
Dahası, arenalardan alıştığı üzere “kan” ister.
İşte sandık odalarının tozlu raflarındaki sır
da, tam da buna ilişkindir. Kabaca bugün pek
revaçta olan “reality show” benzetmesi yaptık
ama kimi Roma oyunları bunu çok çok aşmıştır. Hem de vahşet dolu “gerçek” sahnelerle!
Anlatılanı daha iyi kavramak için, sözü bu
konuda çok çarpıcı bir araştırmaya imza atan
Hillary J. Deighton’ın “ESKİ ROMA YAŞANTISINDA BİR GÜN” kitabına bırakalım: “Çıplaklık ve işkence, günümüzün mide bulandırıcı
tarzdaki korku filmlerinin formülü gibidir.
Ama bunların Roma versiyonlarında hiçbir
özel efekte gerek duyulmuyordu.”
Evet, özel efekte hiç ihtiyaç yoktu. Çünkü bu
68
 Rasim Konyar & Shutterstock
Storage room
sahneler “gerçek oyuncularla gerçeğe uygun
biçimde” oynanıyordu. Hillary J. Deighton,
bunu günümüze uyarlarken şöyle diyor: “Günümüzdeki benzerleri, pornografi ya da aşırı
şiddet sahneleri içeren videolar değil, gerçek
şiddet, tecavüz, ölüm görüntüleri içeren yasa
dışı filmlerdir.”
Elbette Roma oyunlarında “şiddet gören,
öldürülenler” aktörler değil, esirlerdi. Seyirci kendi sınıfsal konumuna göre ayrılmış
kısımda oturur, içeceğini yudumlarken ölüm
çığlıklarını alkışlardı. Elbette, genç bir kadın
esire tecavüz sahnesinde nasıl tepki verdiğini
hayal etmek hiç kolay değil.
Hemen ardından başroldeki aktör mimiklerle
öyküyü tamamlarken koro şarkısına başlardı. Ve oyun bir anda komediye dönebilirdi.
Ölmüş, öldürülmüş “figüran” sahne arkasına
sürüklenirken seyirciler bu kez kahkahalara
boğulabilirdi.
Kuşkusuz, kültür tarihi arenalardaki kanlı
döğüşlere, esirlerin veya ilk Hristiyanların
hayvanlara yem edilmesine aşinadır. Ancak
tiyatrolardaki oyunlar bütün bu vahşetin “sanat” adına sergilenmesi anlamına geliyordu.
Sırf bunun için bir metin yazılması, şarkılar
bestelenmesi anlamına geliyordu.
Bugünün aklıyla kavranabilecek bir “sanat
anlayışı” olmadığı çok açık. Nitekim, kim bilir
kaç bin kurbanın hayatına mal olduğu halde,
tarih yolculuğu açısından kısa sayılabilecek
bir sürede “moda” olmaktan çıktı. Unutulmaya ve sandık odasında tozlanmaya bırakıldı.
Atina’daki Akropolis Tiyatrosu (üstte), Aydın’daki Milet
Tiyatrosu’nun koltuk ve basamakları (altta) ve Antalya
Aspendos Tiyatrosu.
The Acropolis Theatre in Athens (above), the seats
and steps of the Miletus Theatre in Aydın (below) and
Antalya’s Aspendos Theatre.
Theatre in Ancient Rome: DEATH ON THE STAGE!
It is lunch time in Rome, one of world’s most powerful cities in the First Century A.D. A most common menu on the table: wheat bread, herring, leeks and diluted wine or honey water...
Since lunch is not considered the main meal, the number of food varieties on the table is limited
and rather confined to light dishes. It is also usual to go bathing after lunch and get even lighter
through a massage session. Meanwhile, lively conversations about developments in the city and
exchange of ideas will take place. Maybe also, souls will be enchanted by listening to the last
poem of a young poet.
Afterwards, it will be time for dinner. But before that, one could go to bet at the horse races or
watch the last show at the theatre...
Up to this point, archaeology, culture and art history describe in the finest detail everyday life in
the Roman Empire. The petrified findings of Pompeii carried to the present day in almost “intact”
form scenes from the daily life of that era.
However, “Theatre in Rome” is left at the “storage room “of history, to the care of specialists and
experts; definitely away from popular history.
Theatre is one of the world’s oldest art forms, practiced in various forms since times immemorial
and in the farthest corners of the world from each other. Nevertheless, talking about theatre in
antique age, Greek theatre is what comes to mind first. Roman theatre was influenced by Greek
theatre undoubtedly, but diverged from it in many ways. The number of ancient theatres in Anatolia, from Ephesus to Aspendos shows that it was a widespread form of entertainment during the
Roman era.
The first “reality shows” in history
Roman theatre shows significant differences from Greek theatre. People from different social
classes were seated at separate sections in Roman theatres. Moreover, Greek tragedy has usually
a religious context and is based on dialogues of a higher literary quality. Roman theatre is rather
characterized by war and fight. Because Romans like to gush, they like excitement... Moreover,
they are aficionados of “blood” as they are accustomed to it from the arenas.
The mystery on the shelves of dusty storage rooms is precisely related to that phenomenon. There
was a certain Roman theatre that we could roughly compare to today’s “reality shows”; but only to
a certain extent, since Roman stage performances surpassed by far any imaginable reality show of
our time, because they contained “real” scenes of brutal atrocity!
To better grasp what is meant here, let us turn to Hillary J. Deighton who is the author of a striking
study on this issue, “A Day in the Life of Ancient Rome”. While defining nudity and torture as the
inevitable components of today’s scary horror movies, Deighton emphasizes that the Roman versions of such scenes were performed live without special effects. Yes, there was no need for special effects because these scenes were performed live with real human beings. Hillary J. Deighton,
adapting this to the present, suggests that today’s equivalents of those Roman cruelty scenes are
not the videos containing staged scenes of pornography or extreme violence, but the illegal films
containing “real images of actual violence, rape and death”. Of course, on Roman theatre stages,
those subjected to “violence and murder” were not actors but slaves. The audience enjoyed the
show by cheering to the screams of death while sipping their drink. Of course, it is not easy to imagine how they reacted to a young female slave’s brutal rape scene. Right after a rape or murder
scene, the lead actor concluded the story line in sign language, and the choir was taking over with
their song. At the end, the so-called play could turn into a comedy, dragging the audience to burst
into laughter while the murdered victim was being taken behind the scenes. Of course, cultural
history is not unfamiliar with the bloody fights of gladiators on the arenas or the feeding of animals with human flesh of slaves and/or of the early Christians. However, in the case of theatres,
all these atrocities were
meant to be displayed on
behalf of “art”. Screenplays
were written and music
was composed just for that
purpose; in other words to
display atrocity. It is clear
that this “form of art” is not
easy to comprehend today.
This terrible practice which
certainly cost the lives of
many victims has fortunately fallen into disuse in
a relatively short period of
time in history. Hence, it
was forgotten and abandoned to history’s dark
pages.
YUNAN’IN TRAGEDYASI
ROMA’NIN KOMEDYASI
• İlk alkışın, Roma Tiyatrosu’nda yaşanan
coşkulu eğlence ile ortaya çıktığı sanılıyor.
Heyecanın bir tür dışa vurumu olsa gerek...
• Zaten Yunan ve Roma farkı bu konuda kendisini gösterir. Yunan “tragedya”
demektir, Roma ise “komedya”.
• Bu farklılık da gösteriyor: Yunan Tiyatrosu ağırbaşlı bir ritüel gibiydi. Roma
Tiyatrosu ise, bağırış çağırışlı bir farstı.
Kimi kayıtlara göre, Roma’da halkı “yeterince heyecanlandırmayan” (yani bugünden
örnek verirsek yeterince reyting almayan)
oyunların ödeneği hemen kesilirdi.
• Pek çok kültürde tiyatro denince akla
öncelikle karakterleri simgeleyen maskeler gelir. Oysa Romalı mimikleri görmeyi
severdi. Aktörün yüzündeki korkuyu, heyecanı, kahkahayı görüp paylaşmak isterdi.
Bu yüzden Roma Tiyatrosu’nda maske
kullanılmazdı.
Yunan tiyatro binalarında mimari sadedir.
Roma tiyatrolarında ise mimari süslü,
görkemlidir. O kadar ki, güzel kokulu sular
fışkırtan fıskiyelerden tutun, izleyicileri
güneşten koruyacak tenteye kadar pek çok
yeniliğe imza atılmıştır.
GREEK TRAGEDY
ROMAN COMEDY
• It is believed that the tradition of “applause” emerged for the first time in
Rome as a manifestation of the cheerful
excitement of the enthusiastic Roman
theatre audiences.
• The main difference between Greek and
Roman theatre lies in the fact that Greek
theatre meant “tragedy” while “comedy”
was the preponderant version of theatre
in Rome.
• This difference is also testimony to the
fact that Greek Theatre was a solemn
ritual. Roman Theatre was a tumultuous
and vociferous charivari, a farce. According to some records, when a performance
was not rated “exciting enough” by the
public, the funds allocated to the show
were immediately cut (in today’s terms, if
the show did not get sufficient “rating”).
• In many cultures, masks representing the
characters are among the basic elements
of theatre. However, Romans liked to
see the facial expressions and mimics; to
see and share the fear, the excitement,
and the laughter on the face of the actor.
Hence, masks were not used in Roman theatre. The architecture of Greek
theatres is sober. On the contrary, Roman
theatres’ architecture is pompous and
ornate. So much so that many innovations
from fountains spouting fragrant waters
to awnings for protecting the audience
from the sun were invented at Roman
theatres.
69
ÜÇ HAFTA SÜREN AÇILIŞ!
Efsane müzik grubu
ABBA’nın da artık
bir müzesi var...
Müze kapısındaki izdiham (üstte),
grup için çıkartılan 1983 tarihli pul
(Shutterstock, dimitris_k) (solda).
Müzeden bir görüntü (altta).
The crowd at the museum’s door
(above), the post stamp dated
1983 issued on behalf of ABBA
(Shutterstock, dimitris_k)
(left). A scene from the
museum (below)
 Wikipedia & ABBA The Museum
1970’li yılların İsveçli ünlü pop müzik grubu ABBA için, başkent
Stockholm’de uzun zamandır hazırlıkları sürdürülen ABBA Müzesi’nin
resmi açılışı, 7 Mayıs 2013’de yapılacaktı. Fakat bu olaya gerek İsveçliler gerekse dünya vatandaşları o kadar çok ilgi gösterdiler ki sözkonusu açılış, “195 İsveç kronu ve 23 euro karşılığı satılan açılış biletlerinin
hem İsveçlilere hem tüm dünyaya, üç haftaya yayılarak satılması”
biçiminde uzatıldı. Müze Müdürü Mattias Hansson, “Daha ilk günümüzden itibaren herkes için ulaşılabilir olmak istedik. Zaten ABBA
hayranları ve müzik severlerin büyük çoğunluğu İsveç dışında yaşıyor,
onların da unutulmaz bir ilk yaşaması için açılış biletlerinin satışını
uzattık” diyor.
ABBA Müzesi, Stockholm’ün en güzel müzelerinin de bulunduğu
Djurgården adasındaki “İsveç Müzik Şöhretleri” daimi sergi salonunun bir parçası olarak kurulmuş. 5.000 m2 alanın 2.000 m2’si ABBA
Müzesi’ne verilmiş. Mayıs-Ağustos arası sabah 10.00’dan akşam
20.00’ye, Eylül’den gelecek Nisan’a kadar da öğle saatlerinden akşam
20.00’ye kadar açık.
Ziyaretçisi ile Etkileşimli Müze
ABBA Müzesi sıradan bir müzeden daha fazlası. Doğal olarak öncelikle grup üyelerinin giydiği kostümler, altın plaklar, özgün objeler
müzede yer alıyor. Ancak bu müzede “ziyaretçi”nin de rolü büyük. Bakın bunu nasıl anlatıyorlar: “Siz bizim müzemizin en önemli parçasısınız. Nasıl olduğunu lafı hiç uzatmadan söyleyelim; burada kendinizi
ABBA’nın 5. üyesi gibi hissetmenizi istiyoruz. Bakın, onların efsanevi
kostümleri içinde siz nasıl görünürdünüz mesela, giyin, deneyin. Polar
Stüdyo’da onlar gibi şarkı söyleyin, heyecan verici hologram illüzyonlarını deneyin, grup ile birlikte sahneye çıkın! Bütün bu yaptıklarınızı
biletinizin üzerindeki kişisel kimlik numaranıza kaydedeceğiz.”
Müzenin bölümlerinden Polar Stüdyo’yu yukarıda onlar anlattılar,
diğer bölümlere de kısaca göz atalım. “Benny’nin Piyanosu”ndaki
piyano, Benny’nin müze dışındaki kendi stüdyosuna bağlı ve o kendi
piyanosunda ne çalıyorsa bu bölümdeki piyano da onu çalıyor.
“Ring Ring”deki telefonu açtığınızda grup üyelerinden biri ile konuşabiliyorsunuz. “Waterloo”, “Mamma Mia”da bu şarkıların çıktığı zamana
yolculuklar var.
Diğer bölümlerde de ABBA’ya ait anılar, gazete dergi kupürleri, yaşam öyküleri yer alıyor. Müzenin “etkileşim” özelliği web sitesine de
yansıtılmış. Örneğin onların şarkılarını sizin de tek başınıza öğrenip
söyleyebileceğiniz dijital bir karakoe sistemi gibi...
ABBA’nın Hikayesi
ABBA, 1966 yılında Björn Ulvaeus ve Benny Andersson tarafından
kurulmuş, 1969’da Agnetha Fältskog ve Anni-Frid Lyngstad’in katılımı ile grubu tamamlanmıştı. ABBA adı da bu dörtlünün adlarının ilk
harflerinin bir araya gelmesiyle oluşmuş. 1974’teki Eurovision Şarkı
Yarışması’nda “Waterloo” şarkısı ile birinci olunca ünü birden bütün
dünyaya yayılan grup, İsveç’te “bütün zamanların en başarılı müzik
grubu” kabul ediliyor. Bunun bir kanıtı da bugüne kadar dünya ölçeğinde sattığı albümlerin sayısı: 378 milyon. Sonraki yıllarda grup dışı
çalışmalar yapan ve bir ara ABBA’nın etkin müzik yaşamına son veren
grup, 1992’den itibaren yeniden başarılı albümler çıkarmaya başlamıştı.
www.abbathemuseum.com
70
AN OPENING WHICH
LASTED THREE WEEKS!
The legendary music group
ABBA has now its own museum.
The official inauguration of the ABBA Museum in Stockholm devoted
to the 1970s’ famous Swedish pop music group ABBA was scheduled to
take place on May 7th 2013. However, the Swedes as well as people from
all over the world showed so much interest in this event that the period
for the sale of opening tickets was extended for three weeks. The tickets
in question were sold for 195 Swedish Krona or 23 Euros. Museum’s
Managing Director Mattias Hansson said in a statement: “We wanted
to be accessible to everyone from the first day on. Since the majority
of ABBA fans and music lovers live outside Sweden we decided to give
them also a chance to experience a memorable first, by extending the
sale period of opening tickets.” ABBA Museum in Stockholm is located
on the island of Djurgården where Sweden’s most beautiful museums
are. It was established as a part of the “Swedish Music Hall of Fame” permanent exhibition hall. 2.000 m2 out of 5.000 m2 of total exhibition space
were reserved to the ABBA Museum. It is open to visitors May through
August from 10.00 in the morning until 20.00 hours in the evening; and
September through April from noon time until 20.00 hours.
An interactive museum
ABBA Museum is more than an ordinary museum. Naturally, the
costumes, gold records, original objects of the group are showcased in
the museum. However, in this museum the visitor plays an essential
role. This is how it’s explained by the museum staff: “You are the most
important component of our museum. We want everyone who enters
this place to feel like the fifth member of the group. You want to see
for example how you would look in their legendary costumes. Be it, get
dressed, and try them on. Sing their songs in the Polar Studio as they
would do; experience the exciting holographic illusions, get on the stage
along with the band! Every action you undertake here will be recorded
through the personal identification number on your ticket”.
Let’s take a brief look at the other sections. The piano at the section
called “Benny’s Piano” is coupled with Benny’s genuine piano located at
Benny’s own studio on the outside of the museum and whatever he is
playing over there on his piano is reproduced here parallel by the piano
placed in this section. When you pick up the phone at the “Ring Ring”
section you can talk with one of the members of the group. In the “Waterloo” and “Mamma Mia” sections you may embark upon a time travel
taking you back to the years when these songs were made. Other sections host ABBA memorabilia, newspaper and magazine clippings, and
life stories of the group members. The museum’s “interactive” feature is
also reflected on its web site. For instance, the web site offers you the
opportunity to learn ABBA songs that you can sing by yourself in a way
similar to a digital karaoke system.
The ABBA Story
ABBA founded by Björn Ulvaeus and Benny Andersson in 1966 reached
its ultimate configuration when the ladies Agnetha Fältskog and AnniFrid Lyngstad joined the group in 1969. The name of the group, ABBA
was made up as a combination of the initials of the names of the group
members. When the group won the Eurovision Song Contest in 1974 with
their song “Waterloo”, its fame spread all over the world. In their homeland Sweden, ABBA is being considered “the most successful musical
group of all times”. A proof of this is the number of albums they sold
worldwide to date: 378 million. After a while, the group members devoted
themselves to outside of the group activities and interrupted for a period
of time ABBA’s active musical life through a break of a few years. Eventually, from 1992 on they picked up the group’s career from where they
left with a new beginning and continued to produce successful albums.
Museum’s website address: http://www.abbathemuseum.com
ABBA Müzesi için Stockholm Havaalanı’nda kurulan standlar (solda ve en üstte),
müze binası (yukarıda).
The stands installed at Stockholm Airport to promote the ABBA Museum (left and
top), the museum building (above).
71
HABER TURU
NEWS IN OVERVIEW
Zeugma Mozaik Müzesi’ne Yoğun İlgi
Beş Tiyatro
Festivali Avrupa
Festivaller
Birliği Üyesi Oldu
20 Nisan’da İspanya’nın Granada şehrinde gerçekleşen EFA Genel
Kurulu’nda, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü’nün (DT) her yıl
Türkiye’nin farklı şehirlerinde düzenlediği beş uluslararası tiyatro festivali, oy birliğiyle Avrupa Festivaller Birliği (EFA) üyesi olarak kabul edildi.
EFA çatısı altına dahil edilen festivaller şöyle:
• Sabancı Uluslararası Adana Tiyatro Festivali,
• Konya “Bin Nefes Bir Ses” Uluslararası Türkçe Tiyatro Yapan Ülkeler
Festivali,
• Ankara “Küçük Hanımlar Küçük Beyler” Uluslararası Çocuk Tiyatroları Festivali,
• Trabzon Uluslararası Karadeniz Tiyatro Festivali,
• Antalya Uluslararası Tiyatro Festivali.
Five Turkish Theatre Festivals became
Members of the European Festivals
Association (EFA).
Five of the international theater festivals organized each year
by the General Directorate of State Theatres in different cities of Turkey, were unanimously granted membership status
of the European Festivals Association (EFA) during the EFA General Assembly held on April 20 in the city of Granada in Spain. Their list is below:
• Adana International Sabancı Theater Festival;
• Konya “Thousand Breaths Thousand Voices” Festival of Countries
Practicing Theatre in Turkish Language;
• Ankara “Little Ladies and Little Gentlemen” International Children’s
Theatre Festival;
• Trabzon International Black Sea Theatre Festival;
• Antalya International Theatre Festival
Panorama Bursa 1326 Müzesi
Bursa Osmangazi Belediyesi, tarihi ve kültürel mirası koruyup yaşatma adına yürüttüğü çalışmalar kapsamında “Panorama Bursa 1326”yı hayata geçiriyor. Dört yıldır üzerinde çalışılan müzenin 20 milyon liraya mal olması
bekleniyor.
Bursa Panorama 1326 Museum
Bursa Osmangazi Municipality, is establishing the “Bursa Panorama 1326”
Museum within the scope of its efforts to protect historical and cultural
heritage. The project launched four years ago is expected to cost 20 million
Turkish Liras.
72
Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi gerek yapısal kompleksi gerekse içinde yer
alan eserleri açısından dünyanın en önemli müzeleri arasında bulunuyor. Bin 700
metrekarelik mozaik ile “dünyanın en büyük mozaik müzesi” unvanını elinde bulunduran müzeyi açıldığı günden itibaren yaklaşık 308 bin kişi ziyaret etti.
İl Kültür ve Turizm Müdür Vekili Mehmet Aykanat, yaptığı açıklamada, “Zeuguma Mozaik Müzesi, çevre illerden gelen yerli turistlerin yanı sıra yabancı turistlerden de ilgi görüyor. Özellikle çocukların olağanüstü ilgisi var. Müzemiz,
kentimizin tanıtımında önemli rol oynuyor” diyerek sözlerine şöyle devam etti:
“Müzemize gelenler anı defterine düşünce ve dileklerini yazıyorlar. Yabancılar
dünyadaki müzeleri çok iyi biliyor. Hemen hepsinin yazılarında ‘hayatımızda ilk
defa eğitici bir mozaik müzesi gördük, bu dünyada bir ilk, çok etkilendik’ gibi
ortak ifadeler yer alıyor.”
Zeugma Mosaic Museum attracts great interest
Gaziantep Zeugma Mosaic Museum is among the most important museums in the
world from the point of view of both its structural complex, and the artefacts it is
sheltering. With its mosaics covering a total surface of one thousand 700 square
meters, it holds the title of “world’s largest mosaic museum”. An approximate total
of 308 thousand people visited the museum, since the day it opened.
Mehmet Aykanat, Gaziantep Deputy Director of Culture and Tourism, said, “Zeugma Mosaic Museum attracts many foreign tourists, alongside domestic tourists
from the surrounding provinces. Especially children show great interest in the museum. Our museum plays an important role in the promotion of our city”, he said,
adding:
“Foreigners who know museums around the world quite well write in the museum’s
guest book phrases expressing their admiration and referring to Zeugma Mosaic
Museum as a very impressive museum of educational nature, a first in the world”.
2 Bin 500 Yıldır Süren
Dokumacılık
Assos Antik Kenti’nde, iki bin 500 yıllık “ağırşak”
adı verilen dokuma ağırlıkları bulundu. Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Nurettin Arslan, “İplerin
dokunup, kumaş haline getirilmesinde kullanılan, antik dokuma tezgahlarına ait ‘ağırşak’ dediğimiz, pişmiş topraktan yapılmış, üzerinde bir
delik olan dokuma ağırlıkları bulduk.” dedi.
2 thousand 5 hundred
years of weaving tradition
Two thousand five hundred years old loom weights called “spindle whorl” were found in the
Ancient City of Assos. Head of the excavation
team, Dr. Nurettin Arslan explained: “We found ancient loom weights called ‘whorl’, made
of baked clay with a hole on, used in the manufacturing of textiles.”
Topkapı Sarayı Müzesi’nde yeni sergi:
İhtişam ve Zarafet: Kore Sanatı
Topkapı Sarayı Müzesi Has Ahırlar bölümünde bu yaz yeni
ve heyecanlı bir etkinlik daha var: İhtişam ve Zarafet Kore Sanatı sergisi.
Kore’nin dini inanışları, tarihi, sanatı ve kültürünü yansıtan sergi, 18 Haziran-29 Eylül 2013 tarihleri arasında açık
kalacak. Kültür ve Turizm Bakanlığı desteğiyle Kore Kültür, Spor ve Turizm Bakanlığı ve Kore Ulusal Müzesi tarafından düzenlenen sergide 153 adet eser yer alıyor. “Güç
ve Kraliyet Sembolü, Günlük Yaşam ile Sanat ve Kültür”
başlıkları altında sergilenen eserler, Kore’nin farklı dönemlerini de yansıtıyor. Sergilenen eserler arasında taş, tunç,
seramik, yeşim taşı, altın, ahşap, porselen ve tekstilden oluşan Buda heykelleri, takılar, mühürler, kaftanlar ve yazma
eserler bulunuyor.
Bu etkinlik, “Kore Cumhuriyeti ile Türkiye arasındaki
diplomatik ilişkilerin 55. yıldönümü” dolayısıyla 30 Nisan
2012-27 Ocak 2013 tarihlerinde Seul’de gerçekleştirilen
“Türkiye Uygarlıkları” adlı serginin karşılığı olarak düzenleniyor.
Topkapı Palace Museum’s new exhibition:
Magnificence and Elegance:
The Art of Korea
The Imperial Stables Section of the Topkapı Palace Museum is hosting a new and exciting event this summer, namely the “Magnificence and Elegance - the Art of Korea Exhibition”.
The exhibition inaugurated on 18 June, reflecting Korea’s religious
beliefs, history, art and culture, will remain open until 29 September 2013. The exhibition organized by the Korean Culture, Sports
and Tourism Ministry and the National Museum of Korea with the
support of the Turkish Ministry of Culture and Tourism consists of
153 pieces. The artefacts exhibited under the headings “Power and
the Royal Symbol”, “Daily Life” and “Art and Culture” reflect the
different periods of Korean history. Among the items on display are
Buddha statues, jewellery, seals, robes and written documents made
of stone, bronze, ceramics, jade, gold, wood, porcelain and textiles.
This event is organized on the occasion of the “55th Anniversary of
diplomatic relations between Turkey and the Republic of Korea”, as
counterpart to the “Civilizations of Turkey” Exhibition held in Seoul
from 30 April 2012 to 27 January 2013.
Eserler Üç Dilde Anlatılacak
Kaman Kalehöyük Arkeoloji Müzesi teknolojik bir hamle daha yaptı. Kalehöyük Müzesi, ziyaretçilerini üç dilde ve üç boyutlu fotoğraflarla ağırlayacak. Bu projeyle yerli ve yabancı turistler, tarihi
eserleri üç boyutlu izleyip, müzenin eserleri hakkında bilgi sahibi olabilecek. Uygulamada kullanılan
kulaklıklarla sesli tanıtım yapılacak. Objelerin barkotları tablet bilgisayarlara okutulduğunda, o
eserle ilgili Türkçe, İngilizce ve Japonca bilgiler verilecek.
Explanations in three languages
Kaman Kalehöyük Archaeological Museum took yet another technological step forward. Thanks
to their latest project, domestic and foreign visitors will be able to monitor the artefacts in threedimensional pictures. The new application will allow them to follow the audio-explanations concerning the historical treasures through their headsets, in the language of their choice out of Turkish,
Japanese or English. When the barcode of an object will be scanned through a tablet computer,
relevant information on that object will appear on the screen, again in three languages.
Avrupa Maskları
İzmir Mask Müzesi’nde
DEÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji
Bölümü Restorasyon Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ali Kazım Öz’ün girişimleriyle, İzmir Mask Müzesi zenginleşiyor. Almanya’daki Maskenmuseum
Yöneticisi Michael Stöhr tarafından,
Konak Belediyesi İzmir Nejdet Alpar
Mask Müzesi’ne altı adet Avrupa Maskı
hibe edildi. Konak Belediye Başkanı Dr.
Hakan Tartan, müzenin zengin ve renkli bağışlarla her geçen gün büyüyerek
dünyada önemli müzeler arasında yer
almaya aday olduğunu söyledi.
European Masks at İzmir Mask Museum
İzmir Mask Museum becomes richer thanks to the initiative of Assoc. Prof. Dr. Ali
Kâzım Öz, Head of the Restoration Division of the Department of Archaeology,
Faculty of Literature and Science, University of Nine September. Through his
mediation, six European masks were donated to the İzmir Konak Municipality
Nejdet Alpar Mask Museum by Michael Stöhr, the Manager of the Maskenmuseum in Germany. Konak District Mayor Dr. Hakan Tartan expressed his satisfaction to see that the museum was growing with each passing day through these
rich and colourful donations.
Kızkulesi Zamanı
Türkiye’nin ilk “White Glove Service” standardıyla hizmet veren Kızkulesi restoranı, kafeteryası ve eşsiz
manzaralı seyir terasıyla İstanbul’un
en güzel köşelerinden biri. Bu tarihi
mekan, Kızkulesi efsanelerinin sergilendiği “Efsaneler Sergisi”yle de konukların ilgisini çekiyor. Kapılarını
özel davet ve organizasyonlara da
açan Kızkulesi’nde dünya mutfağının seçme lezzetleri sunuluyor.
Maiden’s Tower
Maiden’s Tower is one of the most
beautiful places in İstanbul harbouring Turkey’s first “White Glove
Service” restaurant, a cafeteria and
a terrace with a unique view. This
historic venue attracts its guests
through the “Legends Exhibition”
displaying the various versions of
the Maiden’s Tower saga as well.
Maiden’s Tower, which offers selected flavours of international cuisine, can also be reserved for private
parties and events.
73
HABER TURU
NEWS IN OVERVIEW
ArtInternational Istanbul
Türkiye’nin en yeni uluslararası çağdaş sanat fuarı ArtInternational Istanbul, 15-18 Eylül 2013 tarihleri arasında Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleşiyor. Dünyaca ünlü galerilerin katılacağı fuarın artistik direktörlüğünü
Stephane Ackermann üstleniyor. Türkiye, Orta Doğu ve ötesine odaklanan fuar, “koleksiyonerlere uluslararası çağdaş sanata erişim imkanı yaratmayı” ve “evrensel sanat ile toplumu birbirine bağlamayı” hedefliyor.
20. Uluslararası Altın Koza
Film Festivali
İlk kez düzenlendiği 1969 yılından itibaren Türk sinemasına verdiği ödüllerle destek olan Uluslararası Altın
Koza Film Festivali, 2005 yılından beri kesintisiz devam ediyor. Bu sene 20. yılını kutlayacak olan festival,
16-21 Eylül 2013 tarihlerinde düzenlenecek ve Tarihi
Kız Lisesi Binası’nın yanısıra Adana’nın birçok sinema
salonunda film gösterimleri gerçekleştirecek.
20th International Golden Boll
Film Festival
The International Golden Boll Film Festival, first held in
1969, which supported the Turkish film industry through
the prizes it awarded, continues without interruption since
2005. The festival, which will celebrate its 20th anniversary
this year, will be held between 16 and 21 September 2013 at
Adana Girls’ High School Building as its main venue. Film
screenings will take place not only there but also in numerous
movie theatres.
2. Uluslararası Van Gölü Film Festivali
ArtInternational Istanbul
“ArtInternational Istanbul”, Turkey’s latest international contemporary
art fair will be taking place from 15 to 18 September 2013 at the Golden
Horn Congress Centre. Stephane Ackermann will act as artistic director of
the fair, expected to host world’s leading art galleries. The fair focusing on
Turkey, the Middle East and beyond, aims, on the one hand, to offer collectors “access to international contemporary art” and, on the other hand,
to “connect the community with the global art world”.
Uluslararası 2. İzmir Heykel Çalıştayı
Uluslararası İzmir Heykel Çalıştayı’nın ikincisi 2 Eylül-2 Ekim 2013
tarihlerinde gerçekleşiyor. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu tarafından açılışı yapılacak olan çalıştayın bu seneki malzemesi “mermer”, teması ise “mutluluk” olarak belirlendi. 30 günlük bir
çalışma sonunda bitirilen heykeller katılımcı sanatçıların ve jüri üyelerinin önerileri doğrultusunda kent içinde belirlenen noktalara yerleştirilecek. Çalıştay sonunda her
sanatçıya İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından onaylanmış bir
katılım belgesi verilecek.
The 2nd Izmir
International
Sculpture Workshop
The second edition of the Izmir International Sculpture Workshop will be organized from the 2nd of September until the 2nd of October 2013. The material and theme of this year’s
workshop to be inaugurated by the Mayor of Izmir, Aziz Kocaoğlu, will be
“marble” and “happiness” respectively. The sculptures completed at the
end of a 30-day working period will be placed at various spots in the city in
accordance with the recommendations of participating artists and members of the jury. By the end of the workshop, each artist will be presented
with a certificate of participation bearing the seal of Izmir Metropolitan
Municipality.
Geçen sene ilki düzenlenen ve Van halkı tarafından yoğun ilgi ile karşılanan Uluslararası Van
Gölü Film Festivali’nin ikincisi bu yıl 1-7 Eylül 2013 tarihleri arasında düzenlenecek.
Festival, 1 Eylül Dünya Barış Günü’nde
Soprano Pervin Chakar konseriyle start
alacak ve “Barışın Diliyle, Barışa İthaf”
ana teması üzerine şekillenecek.
2nd International Lake Van Film Festival
The second edition of the Lake Van International Film Festival which was organized for the first time last year and met with great interest by the local people
will be held this year between 1st and 7th September. The festival will take start
on September 1st, the World Peace Day, through a recital by soprano Pervin
Chakar (Çakar) and will be shaped around its main theme of “Dedication to
Peace through the language of Peace”.
Çamoluk Bal Festivali
Giresun Çamoluk Belediyesi, Çamoluk Derneği ve Çamoluk Arıcılar
Derneği´nin ortaklaşa düzenlediği Çamoluk Bal Festivali başlıyor. Bu yıl 21
yaşına giren festival 11 Ağustos 2013 tarihinde, Gölpark’ta gerçekleşecek.
Çamoluk Bal Festivali’nde her yıl geleneksel olarak “bal yarışmaları” yapılıyor ve dereceye giren balların sahipleri ödüllendiriliyor. İlk üçe giren ballar
açık artırma usulü ile satışa çıkarıldıktan sonra birinci seçilen balı satın alan
kişiye “Bal Ağası” unvanı veriliyor. Bu unvan, bir sonraki yıl düzenlenecek
festivale kadar sahibinde kalıyor.
Çamoluk Honey Festival
The Çamoluk Honey Festival, jointly organized by Giresun’s Çamoluk Municipality, the Çamoluk Association and the Beekeepers Association of Çamoluk will
begin soon. The 21st edition of the festival will take place this year at Gölpark on
11 August 2013. At the Çamoluk Honey Festival, traditional “honey contests” are
organized each year and the owners of the winning honeys are rewarded. The
honeys occupying the first three places are sold at auction. The purchaser of the
number one honey is given the title of “Honey (Master) Agha” He keeps this title
until the festival of the following year.
TÜRSAB-MTM
MÜZE REHBERİ
TÜRSAB-MTM MUSEUMS GUIDE
İL
CITY
MÜZE
MUSEUM
KAPALI
CLOSED
KASIM-MART
NOVEMBER-MARCH
NİSAN-EKİM
APRIL-OCTOBER
İLETİŞİM
CONTACT
Aksaray
Ihlara Vadisi Örenyeri Ihlara Valley
•
08:00 - 17:00
08:30 - 18:30
(382) 453 7701
Ankara
Anadolu Medeniyetleri Müzesi
Museum of Anatolian Civilizations
•
08:30 - 17:30
08:30 - 19:00
(312) 324 3160
Alanya Kalesi Castle of Alanya
•
08:30 - 17:00
09:00 - 19:30
(242) 735 7337
Aspendos Örenyeri
Aspendos Archaeological Site
•
08:00 - 17:00
09:00 - 19:00
(242) 238 5688
08:00 - 17:30
09:00 - 19:00
(242) 871 6820
Noel Baba Müzesi St. Nicholas Museum Pazartesi Monday
Simena Örenyeri
Simena Archaeological Site
•
08:00 - 17:00
09:00 - 19:00
(242) 874 2022
Antalya Müzesi Antalya Museum
•
08:00 - 17:00
09:00 - 19:00
(242) 238 5688
Myra Örenyeri Myra Archaeological Site
•
08:00 - 17:00
09:00 - 19:00
(242) 871 6821
Olympos Örenyeri
Olympos Archaeological Site
•
08:00 - 17:00
09:00 - 19:00
(242) 892 1325
Patara Örenyeri
Patara Archaeological Site
•
08:00 - 17:00
09:00 - 19:00
(242) 843 5018
Perge Örenyeri
Perge Archaeological Site
•
08:00 - 17:30
09:00 - 19:00
(242) 426 2748
Phaselis Örenyeri
Phaselis Archaeological Site
•
08:30 - 17:00
09:00 - 19:00
(242) 821 4506
Side Müzesi Side Museum
Pazartesi Monday
08:00 - 17:00
09:00 - 19:00
(242) 753 1006
Side Antik Tiyatrosu Side Antique Theatre
•
08:00 - 17:00
08:00 - 17:00
(242) 753 1542
Termessos Örenyeri
Termessos Archaeological Site
•
08:00 - 17:00
09:00 - 19:00
(242) 423 7477
Afrodisias Örenyeri
Aphrodisias Archaeological Site
•
08:00 - 17:00
08:00 - 19:00
(256) 448 8086
Milet Örenyeri Miletus Archaeological Site
•
08:00 - 19:00
08:00 - 19:00
(256) 875 5562
Didim Örenyeri
Didyma Archaeological Site
•
08:00 - 19:00
08:00 - 19:00
(256) 811 5707
Assos Örenyeri Assos Archaeological Site
•
08:00 - 17:00
08:00 - 19:00
(286) 721 7218
Troia Örenyeri Troia Archaeological Site
•
08:00 - 17:00
08:00 - 19:00
(286) 283 0061
Gaziantep
Gaziantep Zeugma Mozaik Müzesi
Gaziantep Zeugma Mosaic Museum
Pazartesi Monday
08:00 - 17:00
08:00 - 17:00
(342) 324 8809
Hatay
Hatay Müzesi Hatay Museum
Pazartesi Monday
08:00 - 16:30
09:00 - 18:30
(326) 214 6168
Antalya
Aydın
Çanakkale 76
İstanbul
İzmir
Mersin
Muğla
Nevşehir
Trabzon İstanbul Arkeoloji Müzeleri
İstanbul Archaeological Museums
Pazartesi Monday
09:00 - 17:00
09:00 - 19:00
(212) 520 7740
Ayasofya Müzesi
Hagia Sophia Museum
Pazartesi Monday
09:00 - 16:30
09:00 - 19:00
(212) 522 1750
Kariye Müzesi Chora Museum
Çarşamba
Wednesday
09:00 - 16:30
09:00 - 19:00
(212) 631 9241
İstanbul Büyük Saray Mozaikleri Müzesi
İstanbul Mosaic Museum
Pazartesi Monday
Türk ve İslam Eserleri Müzesi
Museum of Turkish and Islamic Arts
Pazartesi Monday
09:00 - 17:00
09:00 - 19:00
(212) 518 1805
Topkapı Sarayı Müzesi
Topkapı Palace Museum
Salı
Tuesday
09:00 - 17:00
09:00 - 19:00
(212) 512 0480
Topkapı Sarayı Müzesi Harem Dairesi
Harem Apartments
Salı / Tuesday
09:00 - 15:30
09:00 - 17:00
(212) 512 0480
Bergama Asklepion Örenyeri
Bergama Asklepion Archaeological Site
•
08:00 - 17:30
08:30 - 19:00
(232) 631 2886
Efes Müzesi Ephesus Museum
•
08:00 - 17:00
08:30 - 19:00
(232) 892 6010
Efes Örenyeri Yamaçevler
The Terrace Houses
•
08:00 - 17:00
08:00 - 19:00
(232) 892 6010
St. Jean Anıtı St. Jean
•
08:00 - 17:00
08:30 - 19:00
(232) 892 6011
Bergama Akropol Örenyeri
Bergama Akropolis Archaeological Site
•
08:00 - 17:00
08:30 - 19:00
(232) 631 0778
Efes Örenyeri
Ephesus Archaeological Site
•
08:00 - 17:00
08:30 - 19:00
(232) 892 6010
Cennet-Cehennem Örenyeri
Chasm of Heaven and Hell
•
08:00 - 17:00
08:00 - 20:00
•
Kayaköy Örenyeri Kayaköy
•
08:30 - 20:00
08:30 - 20:00
(252) 614 1150
Sedir Adası Sedir Island
•
08:00 - 18:00
(252) 214 6948
Kaunos Örenyeri
Kaunos Archaeological Site
•
08:30 - 20:30
08:30 - 20:30
(252) 614 1150
Knidos Örenyeri
Knidos Archaeological Site
•
08:30 - 19:00
08:30 - 19:00
(252) 726 1011
Bodrum Mausoleion Anıt Müzesi
Mausoleion
Pazartesi Monday
08:00 -17:00
08:00 -19:00
(252) 316 1219
Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesi
Bodrum Museum of Underwater
Archaeology
Pazartesi Monday
08:00 - 17:00
08:00 -19:00
(252) 316 2516
Göreme Açıkhava Müzesi Karanlık Kilise
The Dark Church
•
08:00 - 17:00
08:00 - 19:00
(384) 271 2167
Özkonak Yeraltı Şehri
Özkonak Underground City
•
08:00 - 17:00
08:00 - 19:00
(384) 513 5168
Derinkuyu Yeraltı Şehri
Derinkuyu Underground City
•
08:00 - 17:00
08:00 - 19:00
(384) 271 2167
Göreme Açıkhava Müzesi
Göreme Open Air Museum
•
08:00 - 17:00
08:00 - 19:00
(384) 271 2167
Kaymaklı Yeraltı Şehri
Kaymaklı Underground City
•
08:00 - 17:00
08:00 - 19:00
(384) 278 2500
Zelve Örenyeri-Paşabağlar Örenyeri
Zelve - Paşabağlar Underground City
•
08:00 - 17:00
08:00 - 19:00
(384) 271 3535
Sümela Manastırı Sümela Monastery
Pazartesi Monday
09:00 - 16:00
09:00 - 16:00
(462) 531 1064
(212) 518 1205
77
istanbul arkeoloji müzeleri
ayasofya müzesi
kariye müzesi
istanbul büyük saray mozaikleri müzesi
türk ve islam eserleri müzesi
topkapı sarayı müzesi
topkapı sarayı müzesi harem dairesi
troıa örenyeri
assos örenyeri
bergama asklepıon örenyeri
bergama akropol örenyeri
efes müzesi
efes örenyeri
efes örenyeri yamaçevler
st. jean anıtı
afrodısıas örenyeri
milet örenyeri
didim örenyeri
kayaköy örenyeri
sedir adası
kaunos örenyeri
knıdos örenyeri
bodrum mausoleıon anıt müzesi
bodrum sualtı arkeoloji müzesi
alanya kalesi
aspendos örenyeri
noel baba müzesi
simena örenyeri
antalya müzesi
myra örenyeri
olympos örenyeri
patara örenyeri
perge örenyeri
phaselis örenyeri
side müzesi
side antik tiyatrosu
termessos örenyeri
78
göreme açıkhava müzesi karanlık kilise
özkonak yeraltı şehri
derinkuyu yeraltı şehri
göreme açıkhava müzesi
kaymaklı yeraltı şehri
zelve örenyeri
sümela manastırı
gaziantep zeugma mozaik müzesi
hatay müzesi
TÜRSAB-MTM İŞ ORTAKLIĞI’NDAKİ
MÜZE ve ÖRENYERLERİ
cennet-cehennem örenyeri
ıhlara vadisi örenyeri
anadolu medeniyetleri müzesi
MUSEUMS AND ARCHAEOLOGICAL
SITES UNDER THE MANAGEMENT OF
TÜRSAB-MTM BUSINESS PARTNERSHIP
79
ARTISI ÇOK
Özel Müzeler, Tiyatrolar, Operalar, Etkinlikler ve daha neler neler...
444 MÜZE (6893) - www.muze.gov.tr - www. muzekart.com
www.istanbulwalk s.com