Ölüm Meleği - WordPress.com
Transkript
Ölüm Meleği - WordPress.com
KitabınOrijinalAdı:NEMESIS YayınHakları:©AKÇALITELİFHAKLARIAJANSIALTINKİTAPLAR YAYINEVİVETİCARETA.Ş.© BASIM/Baskı2.AĞUSTOS2003AKDENİZYAYINCILIKAS.MatbaacılarSitesiNo:83Bağcılarİstanbul AGATHACHRISTIE BUKİTABINHERTÜRLÜYAYINHAKLARI FİKİRVESANATESERLERİYASASIGEREĞİNCE ALTINKİTAPLARYAYINEVİVETİCARETAŞ.'YEAİTTİR. ISBN975-21-0325-1 ALTINKİTAPLARYAYİNEVİCelâlFerdiGökçaySk.Nebioğlutşhanı Cağaloğlu-İstanbulTel:0.212.5136365/5268012 0.212.5206246/5136518Faks:0.212.5268011 http://www.altinkitaplar.com.tr [email protected] ALTINKİTAPLAR AgathaCHRISTIE TÜRKÇESİGÖNÜLSUVEREN ALTINKİTAPLAR ESRARLIOLAYLARLAİLGİSİOLANLAR JaneMarple:Yaşlıhiçevlenmemişbirbayan.Kötülüğünkokusunualırdı. JasonRafiel:Zenginbirişadamı.Adaletinyerinegelmesiniistiyordu. EstherWalters:BayRafiel'insekreteri.İyivedürüstbirkadındı. Cherry:MissMarple'ınhizmetçisi.Onunyorulmasınıistemiyordu. Brodribb-Schuster:BayRafiel'inavukatları.Adamın,MissJaneMarple'danneistediğini anlayamıyorlardı. BayanSandbourne:Gençbirkadın.Otobüsturlarınıyönetiyordu. GeraldineRiseley-Porter:Sosyetedenbirkadın.Kendisininçokönemliolduğunudüşünüyordu. JoannaCrawford:BayanRiseley-Porter'ınyeğeni.Çokbeceriklibirkızdı.. ElizabethTemple:Tanınmışbirokuluneskimüdiresi.Şahsiyetsahibibirkadındı. AlbayWalkerveeşi:Ortayaşlıbirçift.Otobüslegezintiyeçıkmışlardı. MamieveHenryButler:Amerikalıbirkarıkoca.Seyahatemeraklıydılar. ProfesörWanstead:Psikolojivepatalojialanlarındaisimyapmıştı. RichardJameson:Mimar.Eskişatolarıinceliyordu. MissLumleyveMissBentham:Yaşlıikiarkadaş.Kedilerinievdebırakarakyolculuğaçıkmışlardı. MissBarrowveMissCooke:Ortayaşlıikiarkadaş.Davranışlarıbirazgizemliydi. BayCaspar:Biryabancı.Fazlaheyecanlıbiradamdı. EmlynPrice:Birdelikanlı.JoannaCrawford'lailgileniyordu. LaviniâGlynn:Eskikonaktaoturanüçkardeştenortancası.İyibirkadındı. ClotildeBradbury-Scott:Lavinia'nınablası.Çoküzgünbirhalivardı. AntheaBradbury-Scott:ClotildeveLavinia'nınküçükkardeşleri.Birazanormaldi. MichaelRafiel:BayRafiel'inoğlu.Çokyakışıklıfakatahlaksızbirgençti. NoraBroad:Gençbirkız.Erkekdelisiolduğusöyleniyordu. VerityHunt:Güzelliğiyledikkatiçekenbirgençkız.Evlenmektenvazgeçmişti. BaşdiyakozBrabazon:Yaşlıbirdinadamı.Gelmeyenbirdamatlagelinibeklemişti. MİSSMARPLE'INELİNDEŞUİPUÇLARIVARDI: •Kırmızı-siyah,karelibirkazak... •Birçiçek... •Eskibirev... •Birmektup... •Birresim... •Birfincankahve... •Birotobüsdolusuyolcu... •Kıyılamayanbirnikâh... •"KurşuniKoç"kayaları... •Birpaket... MİSSMARPLE'INESRARIÇÖZEBİLMESİİÇİNŞUSORULARI CEVAPLANDIRMASIGEREKİYORDU: •Elizabeth,"Dünyanınenkorkunçkelimesi'sevgi'dir,"derkenneyikastetmişti? •BayRafiel,MissMarple'ınneyapmasınıistiyordu? •MissCooke'laMissBarrownedenyaşlıkadındankaçıyorlardı? •Antheagerçektenbahçedenkorkuyormuydu? •Eskikonaktakigizliacınınkaynağıneydi? •Noranereyegitmişti? •Verityniçinnişanıbozmuştu? •MissCookebahçıvanlıktangerçektenanlıyormuydu? •ProfesörWansteaddostmuydu?Yoksadüşmanmı? •Michaelgerçektensuçlumuydu? 1.Başlangıç MissJaneMarple,akşamlarıgazetesiniokumayıâdetedinmişti.Evinehersabahikigazetegelirdi. MissMarple,bunlardanilkinisabahçayınıiçerkengözdengeçirirdi.St.MaryMeadKasabası'ndaki bütünyaşlıkadınlarınyaptıklarıgibi... Öğledensonraise,romatizmalısırtınırahatettirmekiçinsatınaldığıözelşekildeyapılmışdikarkalı koltuğundabirmüddetkestirirvenihayetsıraTimesgazetesinegelirdi.SabahgazetesigibiTimes'da artıkeskisigibideğildi. Değişmiştibuda.İşinensinirbozucutarafı,insanınaradıklarınıbirtürlü bulamamasıydı.MeselaresimliikisayfaCapri'yeyapılanbiryolculuğaayrılıyordu.Sporhaberleri eskigünleregöreçokdahafazlaydı.UygunyerlerekonulduklarıiçinMissMarple'ınhemenilgisini çekendoğum,ölümveevlenmehaberleridebaşkabirsayfayasıkıştırılmıştı. MissMarple,öncehaberlerebirgözgezdirdi.Arriasabahgazetesindekilerineşiydibunlar.Miss Marple,içiniçekerek,daimayaptığıgibidoğum,ölümveevlenmeilanlarınınbulunduğusayfayıaçtı. Yaşlıkadınbirtaraftanda,acıbirdurumbu,diyedüşünüyordu.Amainsanartıksadeceölümlerle ilgileniyor... TabiibirçokçiftinçocuklarıoluyorduamaMissMarple'ıntanımasınaimkânyoktubugençleri. "Torunlar"diyebirsütunolsaydıozamanyaşlıkadınsevinçleoradatanıdıkbazıisimlere rastlayabilirdi.Ozaman,"A,MaryPrendergast'ınüçüncütorunudadünyayagelmiş,"diyebağırırdı. Fakatyinebudainsanındostlarıyladoğrudandoğruyailgiliolanhaberlerepekbenzemezdi. MissMarpie,evlenmehaberlerinideöyleincedeninceyeokumadı.Çünkü arkadaşlarınınçocuklarıyıllarönceevlenmişlerdi.Yaşlıkadınölümsütununagelincebütündikkatini topladı.Dahadoğrusuhiçbirismigözdenkaçırmamayaçalışıyordu. "AlloWay,Angopastro,Arden,Barton,BurgoWeisser...Aaa!BirAlmanadıbu. AmaadamLeeds'liymiş...Carpenter,Camperdown,Clegg...Clegg?AcababutanıdıkClegglerdenbiri mi?Hayır,pekbenzemiyor...JanetClegg. Yorkshire'lıymış.McDonald,McKenzie.Nicholson...Nicholson?Hayır,yinebildikNicholsondeğil. Ogg,Ormerod...Buhalalardanbiriolacak.LindaOrmerod...Hayır,öylebirinitanımıyordum. Quantril?AllahAllah,ElizabethQuantritinyıllarönceöldüğünüsanıyordum.Demekkadınbukadar uzunzamanyaşamış.Halbukizayıfvekırılganbirinsandı.Hattaherkesonungençyaştaölüp gideceğinidüşünürdü...Race,Radley,Rafiel...Rafiel?..."MissMarple'ınhafızasındahafifbirkıpırtı oldu."Buadhiçdeyabancıgelmedibana.RafielBelford,Part,Maidstone...Hayır,buadresi hatırlamıyorum.'Çelenkyollanmamasıricaolunur...'"JasonRafiel.Evet,garipbiradbu.Herhalde biryerdeduydum.Ross-Perkins.Acababu-hayır,hayır,değil..."MissMarpie,gazeteyidizlerine bıraktı.BilmeceyigözdengeçirirkenRafieladınınkendisinenedentanıdıkgeldiğinianlamaya çalışıyordu."Sonundahatırlayacağım..."MissMarpie,yaşlıinsanlarınhafızalarınınnasılçalıştığını çoktanöğrenmişti."Sonundaherşeyihatırlayacağımdanhiçşüphemyok."Penceredendışarıya, bahçesinebaktı.Birtaraftandabahçeyidüşünmemeyeçalışıyordu.MissMarpieyıllarcabubahçede zevkle,uzunuzunuğraşmıştı.Amasonzamanlardadoktorlarınukalalığı tutmuştuişte.Artıkbahçedeçalışmakonayasaktı.Yaşlıkadın,içiniçekerekörgü torbasınıaldıveiçindenbitmeküzereolanbirçocukzıbınıçıkardı.Arkaveönlertamamdı.Şimdi kollarıörecekti.Yaşlıkadın,tekrariçiniçekti."Kolörmekdeçokiçsıkıcıbiriş...Birbirinebenzeyen ikikol...Evet,pekiçsıkıcıbirşeybu...Fakatpembeyününrengigerçektengüzel...Dur,dur...Pembe yün?...Evet,bubirazöncegazetedeokuduğumisimleilgili.Pembeyün...Masmavibirdeniz...Karayip denizi...Birkumsal.Güneş...Benyünörüyordumyine...Aaa!Tabii!BayRafiel. YeğenimRay-mondbenidinlenmemiçinKarayipler'dekiSt.HonoreAdası'nayollamıştı.Hattayola çıkmadanönceRaymond'unkarısıJoan'un,JaneHala,yinecinayetolaylarınakarışmayınsakın,' dediğinidehatırlıyorum...Tabii,bencinayetefilankarışmayıhiçistemiyordum.Amaolaylarbeni bunazorladı.Bununsebebidetekgözücamolanyaşlıbirbinbaşınınbanauzunhikâyeleranlatmakta ısraretmesiydi.Zavallıadamcağız...Adıneydionun?...Unutmuşum.BayRafielvesekreteri...Bayan... Walters.Evet,BayanEst-herWalters.VemasörüJackson. Şimdihepsinihatırladım.ZavallıBayRafiel.Demeköldü?Amao,günlerininsayılıolduğunuzaten biliyordu.Bunubanadaimaetmişti.HattaBayRafiel,doktorlarıntahminindendahafazlada yaşamış...Öyleanlaşılıyor.Kuvvetli,inatçı biradamdı.Veçokdazengindi..." MissMarpie,düşüncelidüşünceliörgüörmeyebaşladı.FakataklıBayRafieldeydi.Onunlailgilibazı şeylerihatırlamayaçalışıyordu.Aslındakolaykolayunutulacakbirinsandeğildi,BayRafiel.Miss Marpie,adamınhayalinigözlerininönündecanlandırabiliyordu."Evet,şahsiyetsahibiydio.Aksi, öfkelibirinsandı.Bazençokkabaolurdu.Fakatkimseonunkabalıklarınakızmazdı.Bununsebebide, BayRafiel'inçokzenginolmasıydı.Evet,ogerçektençokzengindi. Oteledeyanındasekreteriveiyibirmasörolanerkekhastabakıcısıylagelmişti. Onlarınyardımıolmadankolaykolayetraftadolaşamıyordu...Fakatadamınmasörübirazşüphe uyandıranbirtipti.BayRafielzamanzamanonaçoksertdavranırdı.Amaadambunahiçaldırmazdı. TabiibununsebebideyineBayRafiel'inçokzenginolmasıydı.BayRafielbana,"Onahiçkimse verdiğimparanınyarısınıbileteklifetmez,"demişti."Bunukendisidebiliyor.Amaonunişiniiyi bildiğinidesöylemeliyim..."AcabaJackson...YoksamasörünadıJohnsonmuydu?...Herneyse. Adam,BayRafiel'inyanındakaldımı?Aradanbirbuçukyılgeçti.Hayır,masörünBayRafiel'le kaldığınısanmıyorum.BayRafiel,değişikliktenhoşlanırdı.Daimaaynıyüzlerigörmektensıkılırdıo. Aynısesleriişitmektende...Bubakımdanonahakveriyorum...YardımcımMissBishopgittiğinden beri,bendebirhaylirahatladım.Yenikızdahaiyi...Tamam,BayRafiel'inmasörününadıJackson'dı. ArthurJackson.SekreterininadıiseEstherWalters.İyibirkadındıo.Şimdineredeacaba?BayRafiel kendisineparabıraktı mı?Herhalde...Galibaadambanabukonudabazışeylerdesöylemişti.HayAllah,insanbirşeyi kesinliklehatırlamayaçalışırkenaklıtamamenkarışıyor... Evet,EstherWalters.Karayipler'deolanlargençkadınıçoksarsmıştı.Duldusanırım.Esther Walters'ıntekrarevlenmişolduğunuumarım.Şöyleiyi,güvenilir,müşfikbiradamla.Fakatpekde sanmıyorum.ÇünküEstherWalters,olmayacakinsanlaraâşıkolankadınlardandıgaliba...Miss Marple,tekrarBayRafiel'edöndü. "Çelenkistemiyormuş...Tabiibendeçiçekgönderecekdeğildimzaten.O isteseydiİngiltere'dekibütünçiçekçilerisatınalabilirdi.Ayrıcaonunlafazlabirsamimiyetimizde yoktu.Kendisiyledostveyaarkadaşdeğildik.BayRafiel'lekısabirzamaniçin...birlikteçalıştık, diyebilirim.Amaneheyecanlıgünlerdionlar! BayRafieltamgüvenilecekbiryandaştı.Bendebunubiliyordum.OnuniçindeKarayipler'dekio karanlık,tropikgecedekoşakoşaonagittim.Ah,evet,şimdihatırladım.Başımadauçukpembe yündenbireşarpsarmıştım.BayRafielbanabakarakgüldü.Sonrasöylediğimsözleriduyuncadabir kahkahaattı.Amasonundagülmektenvazgeçtiveistediğimideyaptı."MissMarple,içiniçekti."Ah gerçektençokheyecanlıgünlerdionlar.OlanlardanyeğenimRaymond'lakarısı Joan'ahiçbahsetmedim.Çünküonlarbanaböyleişlerekarışmamamıtembihetmişlerdi..."Yaşlı kadın,başınısalladı."Evet..."Sonradausulcamırıldandı. "ZavallıBayRafiel...Onunazapçekmediğiniumarım...Amaherhaldeçekmemiştir.Tanınmış doktorlarsonunakadaronauyuşturucuilaçlarvermiş olmalılar...Karayipler'dekiadalardageçirdiğiobirkaçhaftaboyuncaBayRafiel,birhayliacı çekmişti.Daimasancısıvardıonun.Evet,cesurbiradamdıBayRafiel...Ölmüşolmasınaüzülüyorum. Çünküdünyaiçinbüyükbirkayıpbu... Amaölmüşişte.Herhaldecesediniyakarvekülleridebüyük,mermerbirmezarakoyarlar...Adamın evliolupolmadığınıbilebilmiyorum.Hiçbirzamankarısındanveyaçocuklarındanbahsetmezdi. Yalnızmıydıo?Veyabelkidehayatıçokdoluolduğuiçinhiçbirzamanyalnızlıkduymuyordu..." MissMarple,oakşamkoltuğundaoturarakuzunuzunBayRafiel'idüşündü. İngiltere'yedöndüktensonraadamıbirdahagöreceğinisanmamıştı.Fakatacayipbirşekilde,Bay Rafiel'learalarındadaimabirbağolduğunudüşünmüştü.Belkidebununsebebibirliktebirinin hayatınıkurtarmışolmalarıydı.Veyabelkidearalarındabaşkabirbağvardı... AklınagelenfikirMissMarple'ıfenahaldesarstı."Herhaldearamızdakibağınsebebiikimizinde 'amansız'oluşumuzdeğildi...Benamansızveacımasızbirkadınmıyım?...Çokgarip.Bunuşimdiye kadarhiçdüşünmemiştim...Fakatbanagerektiğindeamansızveacımasızolabilirmişimgibigeliyor." Kapıaçılarak,kıvırcıkbirkafaiçeriuzandı.MissBishop'unyerinegelenyardımcısıCherry'dibu. Cherry,"Birşeymisöylediniz?"diyesordu. MissMarple,"Kendikendimekonuşuyordum,"diyecevapverdi."Acababenacımasızolabilir miyim?" Cherry,bağırdı."Ne?Sizmi?Hiçbirzaman!Sizmelekgibibirkadınsınız." MissMarple,"Belki,"dedi."Fakatönemlisebepleryüzündenacımasızveamansızolabilirim." "Önemlisebeplerdediğiniznedir?"Yaşlıkadın,başını salladı."Adaletuğrunamesela."Cherry,"KüçükGaryHopkins'ekarşıbirhaylisertdavrandığınızı itirafetmeliyim,"diyemırıldandı."Hanionukediyeişkenceederkenyakaladığınızgün...Sizive ördüğünüzogüzelşeylerigörenlerbirkuzukadaruysalolduğunuzusanır.Fakatbanakalırsa gerektiğindebiraslandakesilebilirsiniz." MissMarple,tereddütlehizmetçisinebaktı.Kendisiniaslanrolündepekgöremiyordu.Evet,zaman zamansinirlenirdi.ÖrneğinCherry'denönceyanındaçalışanMissBishop'a.Amaöylezamanlarda da,dahaçoksilaholarakalayabaşvururdu.MissMarpleaslanlarınespiriliolduklarınıpek sanmıyordu.Biraslankükrer,saldırırvepençelerinikullanırdı.Veherhaldeavındaniriparçalar kopararakyerdi. MissMarple,"Doğrusuşimdiyekadarböyleşeyleryapmışdeğilim,"diyemırıldandı... Yaşlıkadın,akşamadoğruherzamanolduğugibihafifbiröfkeveözlemlebahçesindedolaşırken, yinebumeseleyidüşündü.Belkideonabukonuyuçiçektarhındaki"aslanağızları"hatırlatmıştı.Yaşlı kadın,"HayAllah!"dedi."ihtiyarGeorge'asarıaslanağzıistediğimikaçdefasöyledim?Ama bahçıvanlarnedensebuacayipmorrengepekmeraklılar."MissMarple,farkınavarmadansesini yükseltti."Sapsarıdemiştim!" Osıradabahçeninönündengeçmekteolanbiribirdenbiredurakladı. "Affedersiniz...Birşeymisöylediniz?" MissMarple,dönerekparmaklığınüzerindenbaktı."Korkarımkendikendimekonuşuyordum."Yolda duran,biryabancıydı.MissMarple,St.MaryMead'dekilerinhepsinitanırdı.Herkeslekonuşmasabile kiminkimolduğunubilirdi.Şimdikendisiylekonuşaniricebirkadındı.Eskifakattemizbirtüvitetek, güzelyürüyüşayakkabılarıvezümrütrengibirkazakgiymişti.Başındaörgübireşarpvardı.Miss Marple,"Maalesefinsanbenimyaşımagelincekendikendinekonuşmayadabaşlıyor,"diyerekilave etti. Yabancıkadın,"Bahçenizçokgüzel,"dedi. MissMarple,içiniçekti."Eskisikadardeğil.Bahçeyekendimbaktığımgünlerde..." "Anlıyorum.Nelerhissettiğinizibiliyorum.Herhaldesizindeçiçeklerdençokiyianladığınıiddia edenbirbahçıvanınızvar.Onlarabirsürüisimtakarımben. Korkarımadlarınhiçbiridehoşdeğildir.Evet,bazılarıbahçedengerçektenanlarlar.Bazılarıda hiçbirşeybilmezler.Evegelip,bolbolçayiçervebirkaç yabaniotlarısökerler.Birkısmıgerçekteniyiadamlardır,amainsanyinedesinirlenir."Bende bahçeyeçokmeraklıyımdır,"diyerekdevametti.. MissMarple,ilgiylesordu."Sizdeburadamıoturuyorsunuz?" "BayanHastings'inyanındakalıyorum.Galibaosizdensözetmişti.SizMissMarple'sınızdeğilmi?" "Evet." 'Benhemyardımcı,hemdebahçıvanım.Ha,aklımagelmişken.AdımBartlett. MissBartlett...BayanHastings'inbahçesindeyapılacakfazlabirşeyyok.Odahaçokbelirli mevsimlerdeçiçekaçanfidanlarameraklı.Onuniçinşöylediş geçirecekbirşeybulamıyorum..."Busözlerisöylerken,ağzınıaçarakdişlerinigösterdi."Tabiibaşka işlerdeyapıyorum.Örneğinalışveriş...Amaistersenizgündebirikisaatgelipbahçenizlemeşgul olabilirim!Şimdikibahçıvanınızdanmuhakkakkiçokdahaiyiyim..." MissMarple,"Benimişimkolay,"dedi."Benençokçiçeklerdenhoşlanırım. Sebzelerepekaldırmam." "BayanHastings'insebzelerinedebenbakıyorum.Sıkıcıbuişamagerekli. Neyse,benartıkgideyim."SankiyaşlıkadınıngörünüşünüezberlemeyeçalışıyormuşgibiMiss Marple'ıtepedentırnağakadardikkatlesüzdü.Sonraneşeyleselamverert;!-uzaklaştı. MissMarple,BayanHastings,diyedüşündü."Buisimdebirinihatırlamıyorum... Eskidostlarımdandeğilo.Ah,tabii.Herhaldekadınyolunsonundakiyeniyapılanevlerdenbirinde oturuyor.Orayageçenyılbirkaçailetaşındı."Yaşlıkadındönerekyineöfkeylemoraslanağızlarına baktı."Şuradabirkaçotvar...Onlarsökmeyiöyleisterdimki..."İçiniçekerek,buisteğiniyenmeye çalıştı.Ağırağırevedöndü.TekrarBayRafiel'idüşünmeyebaşlamıştı. "Onunlaben...Gençliğimdesıksıkbahsettiğimizokitabınadıneydi?'Gecegeçengemiler...'Evet, düşünülecekolursauygunbirbenzetmebu.Gecegeçengemiler... BayRafiel'edeyardımistemekiçingecegitmiştim.Israrlaonazamankaybetmememizgerektiğini söyledim.Oteklifimikabulettivegereklihazırlıkları yaptırttı.Belkiosıradabiraslanadabenziyordum.Hayır,buyanlış.Osıradaöfkelideğildim.Sadece bazışeylerinyapılmasıgerektiğinidüşünüyordum.Bukonudadaısrarettim.BayRafielozaman durumuhemenanladı.ZavallıBayRafiel.Geceyanımdangeçenogemigerçektenilgiçekiciydi... Belkiinsanonunkabalığınaalıştıktansonra,BayRafiel'inaslındauysalbiradamolduğunuda anlıyordu.Ama,hayır!"MissMarplebaşınısalladı"BayRafieluysalbirinsandeğildi.Hiçbirzaman olamazdı.Neyse,artıkonuunutmamgerek.""Gecebirbirlerininyanındangeçenvekısacakonuşan gemiler.Gösterilenbirişaretvekaranlıktauzaklaşanbirses...""HerhaldeBayRafielbirdahaaklıma gelecekdeğil...Muhakkakonuunutupgideceğim..." 2.Şifre:İntikamTanrıçası 1. BayRafiel'inölümündenbirhaftakadarsonraMissMarple,kahvaltıtepsisindekibirzarfıalarak, bunuaçmadanönceuzunuzuninceledi.Sabahpostasındançıkandiğerikizarftabellikifaturavardı. Veyamakbuzlar.İlgiçekicişeylerdeğildibunlar.Fakatüçüncümektuptamerakınıuyandıracakbir şeylerolabilirdi. PulunüzerindeLondradamgasıvardı.Adresdaktiloylayazılmıştı.Zarfdaiyicinskâğıttandı.Miss Marple,kahvaltıtepsisinedaimakonulankâğıtbıçağıyla,zarfı dikkatleaçtı.Mektupantetlibirkâğıdayazılmıştı:"AvukatveNoter-BayBrodribbveBaySchuster." HukukfirmasınınBloomsbury'deolduğuanlaşılıyordu.Avukatlar,uygun,nazikvehukukicümlelerle MissMarple'ı gelecekhaftabürolarınaçağırıyorlardı.Kendisiylelehineolacakbirdurumukonuşmakistiyorlardı. Ayın24'ünde,salıgünügelebiliriniydi?Ogünuygundeğilse,ozamanMissMarplekendilerine Londra'yanezamangelebileceğinihabervermeliydi.Mektubunsonundaşöyleikicümlevardı."Biz, geçenlerdeölenBayRafiel'inavukatlarıydık.Anladığımızagörekendisinitanırmışsınız." MissMarple,hafifbirhayretlekaşlarınıçattı.Mektubudüşündüğüiçindeyataktanherzamankinden dahaağırağırkalktı.OnuaşağıyaCherryindirdi.Kızdaimakoridordabekler,MissMarple'ındik merdivenlerdeninerkenyuvarlanmamasıiçinkendisineyardımaçalışırdı. Kız,gülümsedi."Bunamecburum.Çünküiyiinsançokaz."MissMarple,sağ salimholeerişti."Komplimanınateşekkürederim." Cherry,sordu."Birderdinizyokya?Banabirazşaşkınbirhalinizvarmışgibigeldi.Bilmemne demekistediğimianlatabildimmi?" MissMarple,"Hayır,hiçbirderdimyok,"diyecevapverdi."Sadeceikiavukattanbirazgaripbir mektupaldım." Cherry,avukatlardangelenmektuplarınbirtakımfelaketlerinhabercisiolduklarınainanırdı."Birisizi davaetmeyekalkışmamışya?" MissMarple,"Hayır,hayır,"dedi."Öylebirşeyolduğunusanmıyorum.Sadecegelecekhafta Londra'yagiderekonlarauğramamıistiyorlar." Cherry,ümitleyaşlıkadınabaktı."Belkidebirisizebirservetbıraktı." MissMarple,"İştebuhiçolmayacakbirşey!"diyegüldü. Cherry,"Böyleşeylerbilinmez,"dedi. MissMarple,koltuğunaoturarak,üzeriişlemeliörgütorbasınıaldı.BayRafiel'inkendisinemiras bırakmışolupolamayacağınıdüşünüyordu."Cherry'nindüşüncesiyanlış.Hiçolmayacakbirşeybu. BayRafielöylebiradamdeğildi." MissMarple'ınavukatlarınistediğigünLondra'yagitmesiimkânsızdı.KadınlarEnstitüsü'ndeki toplantıdabulunmasıgerekiyordu.FakatBayBrodribbBaySchuster'emektupyazarak,ondansonraki hafta,belirlibirgündeonlarıgöreceğinibildirdi.Avukatlardaonacevapvererekseçtiğigünün uygunolduğunuaçıkladılar. MissMarple,BayBrodribb'leBaySchusternasıladamlaracaba?diyedüşündü. Meselenedir?...BelkideBayRafielbanaufakbirhatırabıraktı...Belkikütüphanesindenadirçiçekler hakkındabirkitapvardı.Bununbenimgibibahçeyedüşkünyaşlıbirkadınınhoşunagideceğini düşündü.Veyabüyükannesindenkalanoymalıbirbroşunbanaverilmesinivasiyetetti...AslındaMiss Marple,böyledüşünerekkendikendineeğleniyordu.ZiraBayRafiel'inböylebirşey bırakmadığındanemindi.Çünküozamanavukatlarbukitabıveyaiğneyi,onapostaylayollarlardı, kendisinigörmeyekalkışmazlardı. MissMarple,"Neyse,"dedi."İşiniçyüzünügeleceksalıöğreneceğim." 2. BayBrodribb,saatebirgözattıktansonraortağıBaySchuster'edöndü."Kadınnasılbirşeyacaba?" BaySchuster,"Onbeşdakikasonraburadaolacak,"dedi."Acabatamzamanındagelecekmi?" "Öylesanırım.Anladığımagöreyaşlıbirkadıno.Bugünküuçarıkızlardandadahadisiplinliolmalı." BaySchuster,mırıldandı."Şişmanmı,yoksazayıfmı?"BayBrodribb,elleriniaçtı."Bilmemki..." BaySchuster,sordu."Rafielonusanatarifetmedimi?" "Rafiel,kadındanbahsederkenkurnazcadavrandı."BaySchuster,"Pekgaripbirdurumbu,"dedi."Bu konudabirazdahabilgimizolsaydı..." BayBrodribb,düşüncelibirşekilde,"BelkidebumeseleMichael'lailgili,"dedi. "Ne?Bukadaryılsonramı?İmkânsız.Budaneredenaklınageldi?YoksaRafiel,mibirşeysöyledi?" "Hayır,ohiçbirşeysöylemedi.Biripucubilevermedi.Sadeceverdiğitalimatınyerinegetirilmesini istedi." "Acabaadamsonlaradoğrusapıtmayamıbaşlamıştı?" "Nemünasebet!Kafasıherzamankigibiiyiçalışıyordu.Zatenhastalığıbeyninihiçbirzaman etkilememişti.Hayatınınsonikiayındaikiyüzbinsterlindahakazandı.Hemdekolaylıkla." BaySchuster,büyükbirsaygıyla,"Obirdâhiydi,"diyemırıldandı."Böyleişlerdençokiyianlardı." BayBrodribbdeyinesaygıyla,"Güçlübirbeyindio,"dedi. "Özelliklemaliyedeniyianlardı.Onungibisipekaz.Çokyazık." Masadabirzilçaldı.BaySchusterahizeyikaldırdı.Birkadınsesi,"MissJaneMarplegeldi,"dedi. "BayBordribb'lerandevusuvarmış." BaySchuster,ortağınabaktı.BayBrodribb,"Evet,"dergibibaşınısalladı. "MissMarple'ıburayaçıkarın."BaySchuster,tekrarBayBordribb'edöndü."Eh,artıkgöreceğiz." MissMarpleiçerigirince,dikkatleikiavukatabaktı.Masabaşındaoturanortayaşlı,zayıf,uzun, melankolikçehreliolanıayağakalkarakonuselamladı.BayBrodribbbuolmalı,diyedüşündüMiss Marple.Diğeravukatiseyineortayaşlı olmasınarağmenortağındandahagençduruyorduveiyiceşişmandı.Siyahsaçları,zekibakışlı gözleriveçiftegerdanıvardı.BayBrodribb,tanıştırdı. "OrtağımBaySchuster."Schuster,"Merdivenlerdenrahatsızolmadığınızı umarım,"dedi.Oarada,kadıncağızenaşağıyetmişinde,diyedüşünüyordu.Hattabelkiseksenine yakın... "Merdivençıkıncanefesimbirazkesilir..."BayBrodribb,özürdilergibimırıldandı."Bueskitipbir bina.Onuniçinasansördeyok.Neyse...Çokeskibirfirmayızbiz.Müvekkillerimizinalıştığımodern araçlarlafazlailgimizdeyok." MissMarplenazikçe,"Buodapekgüzel..."diyecevapverdi.HayBrodribb'inçektiğiiskemleye oturdu.OsıradaSchusterdeodadançıktı. Brodribb,"İskemleninrahatolduğunuumarım,"dedi."Şuperdeyibirazçekeyimmi?Galibagüneş gözünüzegeliyor."MissMarple,minnetlegülümsedi. "Teşekkürederim."Herzamanolduğugibisandalyededimdikoturuyordu.İncebirtayyör,küçük kadifebirşapkagiymişti.Boynundabirdiziincivardı. Brodribb,kibarbirhanımefendi,diyedüşünüyordu.İyibirinsanolduğudabelli. Yaşlıveşirin.Tabiibunamışolabilir.Amaolmayabilirde.Gözlerizekâdolu. AcabaRafielonunlaneredekarşılaştı?Belkidebirininbüyükhalasıfilandır. Kafasındanbudüşüncelergeçerken,MissMarple'lahavadansudanbahsediyordu. Yaşlıkadıniseadamauyguncevaplarveriyorvesakinsakinavukatınesaskonuyagirmesini bekliyordu. Brodribb,önündekikâğıtlarıkarıştırarakyineuygunbirtavırlagülümsedi."Bumeseleninne olduğunumerakediyorsunuzherhalde?BayRafiel'inöldüğünü duydunuztabii.Veyabunugazetelerdeokudunuz." MissMarple,"Haberigazetedegördüm,"dedi. "AnladığımagöreBayRafieldostlarınızdanmış." "Kendisiylebiryılkadaröncetanıştım..."MissMarple,birandurdu.Sonradailaveetti. "Karayipler'de." "Ah,evet,hatırladım.BayRafiel,sağlıkdurumuyüzündenorayagitmişti.BelkiKarayiplerona yaradıamaaslındaçokhastaydı.Bildiğinizgibikendisibayağı sakattı." MissMarple,"Evet,"dedi. "Kendisiniiyitanırmıydınız?" Yaşlıkadın,"Hayır,"diyecevapverdi."Bunuiddiaedemem.Onunlaadadaaynı oteldekalıyorduk.Zamanzamankonuşurduk.İngiltere'yedöndüktensonraBayRafiel'ibirdaha görmedim.Benküçükbirkasabadasakinbirhayatsürüyorum. AnladığımagöreBayRafielisedaimaişiylemeşguldü." BayBrodribb,başınısalladı."BayRafiel,hemenhemenöldüğügünekadarçalışmayadevametti. Malialandabirdehaydıo." MissMarple,"Bundaneminim,"diyebaşınısalladı."Kendisiyletanıştıktankısabirzamansonra onun...dikkatiçekecekbirinsanolduğunuanladım." "Sizeaçıklayacağımteklifinneolduğuhakkındabirfikrinizvarmı?BayRafielsizebundanbahsetti mi?" MissMarple,"AçıkçasıBayRafiel'inbendenneistediğinikesinlikletahminedemem.Doğrusu beklenmedikbirşeybu." "BayRafielsiziçokmethetti." Yaşlıkadın,"BayRafielnezaketgöstermiş,"diyemırıldandı."Amaaslındabenöyleönemlibirinsan değilim.Basitbirkadınım." "HerhaldeBayRafiel'inçokzenginbirinsanolduğunubiliyorsunuz.Büyükbirservetbıraktı. Vasiyetnamesininşartlarıçokbasit.ZatenbumeseleleriBayRafielölümündenöncehalletmişti. Bankadahesaplaraçtırmış,yardımkurumlarıylatemasageçmişti." MissMarple,"Sonzamanlardagalibahepböyleyapılıyor,"dedi."Amaaçıkçası benmaliişlerdenhiçanlamam." BayBrodribb,"Siziburayaçağırmamınsebebinegelelim,"diyegülümsedi."BayRafielbanabu konudabazıtalimatlarverdi.Onunemriylekenarabirmiktarparaayrıldı.Bubiryılınsonundasizin olacak.Fakatbirşartvar.BuparayıalabilmekiçinBayRafiel'insizeaçıklamamıemrettiğiteklifi kabuletmenizgerek."Avukat,masadaönündeduranuzunbirzarfıaldı.Sıkıcakapatılıp, mühürlenmiştibu. Adammektubuyaşlıkadınauzattı."Bunuokumanızdahaiyiolursanırım. Zamanımızbol.Aceleyegerekyok.Mektuburahatrahatokuyun." MissMarpledaaceleetmedi.Brodribb'inuzattığımektupaçacağıylazarfıyırttı. İçindekimektubudikkatleçıkardı.Birsay-taydıbuvedaktilodayazılmıştı.MissMarple,mektubu okuduktansonraavukatabaktı."Korkarımburadakesinbirşeyyok.BayRafielsizebelirlibirşey söylemedimi?Bukonudabiraçıklamayapmadımı?" "Hayır.BayRafielbendenbumektubusizevermemivesizebıraktığıparanınmiktarınıaçıklamamı istedi.BayRafielsizeyirmibinsterlinverilmesinisöyledi. Bundanvergidekesilmeyecek." MissMarple,avukatahayretlebakakaldı.Şaşkınlıktandilitutulmuştuadeta. BayBrodribbdehiçsesiniçıkarmadı.Dikkatleyaşlıkadınısüzüyordu.MissMarple'ıngerçekten şaşırmışolduğuortadaydı.Kadınınböylebirşeyibeklemediğianlaşılıyordu.Avukat,acabailk sözlerineolacak,diyedüşündü. Şimdibanatıpkıhalalarımınyaptığıgibisertsertbakıyor. MissMarple,sankionusuçluyormuşgibi,"Fakatbubirservet,"dedi. Brodribb,"Artıkparanındeğeriyok,"diyecevapverdi.Kendisinitutmasaydıazkalsın,"Budabirşey mi?"diyeilaveedecekti. MissMarple,"Çokşaşırdığımıitirafetmeliyim,"dedi."Açıkçasıhayretleriçindeyim."Mektubu alaraktekrardikkatleokudu.Sonradatekraravukatadöndü. "Herhaldeburadayazılıolanlarısizdebiliyorsunuz?" "Evet.MektububanaBayRafieldikteettirdi." "Pekisizehiçbiraçıklamadabulunmadımı?" "Hayır,bulunmadı." "Herhaldeonabirazbilgivermesinindoğruolacağınıdasöylediniz."MissMarple'ınsesindehafifbir alayvardı. Brodribb,usulcagülümsedi."Haklısınız.Gerçektenöylesöyledim.'BelkiMissMarpleneyi kastettiğinizianlamaktabirazgüçlükçekecek,'dedim." MissMarple,"Çokgarip..."diyemırıldandı. Avukat,"Tabiibanahemencevapvermekzorundadeğilsiniz,"dedi. MissMarple,başınısalladı."Evet.Bumeseleyidüşünmemgerek." "Demindesöylediğinizgibisizebırakılanparaküçükbirservetsayılır." Yaşlıkadın,içiniçekti."Benartıkihtiyarladım.Tabiikendimizdenbahsederken, 'Yaşlıcayız...'diyoruzama'ihtiyar'dahauygunbirkelime.Evet,gerçektenihtiyarladım.Belkidebu parayıkazanabilmekiçinbiryıldahayaşayamayacağım. Böyleşeylerbilinmez.Ayrıcabendenistenilenşeyibaşarıpbaşaramayacağımdabellideğil." Brodribb,"Paraheryaştagereklidir,"dedi. MissMarple,düşüncelibirşekildemırıldandı."Tabiiilgilendiğimbazıyardımkurumlarınafaydalı olabilirim.Haniinsanbazıkimselereyardımetmeyiister,fakatmalidurumuuygunolmadığıiçin bunuyapamaz...Sonrabenimyaşımdakiinsanlarındabazıistekleriolduğunuinkâredecekdeğilim. ZannedersemBayRafiel,istediğiufaktefekşeyleriyapacakhalegelivermesininyaşlıbirkadınıçok memnunedeceğinibiliyordu." Brodribb,başınısalladı."Evet...Örneğinbirgemiyolculuğunaçıkabilirsiniz.Sonzamanlardaçokiyi 'turlar'hazırlanıyor.Sonra...Tiyatrolar,konserler...Veeskişaraplar..." MissMarple,"Benimzevklerimdahasadedir,"diyecevapverdi.Sonradadüşüncelibirşekildeilave etti."Örneğin...keklik.Sonzananlardakeklikkolaykolaybulunmuyor.Üstelikçokdapahalı.Tek başımabirkekliğiyemekçokhoşumagiderdi.Sonrakestaneşekerinipekseverim.Amaartıkonuda sıksıkalamıyorum.Ayrıcabirakşamoperayagitmekisterdim.HerCoventGarden'agidipdönmek içinarabatutmakvegeceyideLondra'dakiotellerinbirindegeçirmekgerek...Herneyse,şimdibu boşlaflarıbirrafabırakalım.Mektubualıpgötürecekvebumeseleyidüşüneğim.Fakataçıkçasıbu durumdanhiçbirşeyanlayamadım.BayRafielnedenböylebirtekliftebulundu?Veniçinbenim kendisinefaydalıolabileceğimidüşündü?Bukonudahiçbirfikrinizyokmu?BayRafiel,son görüşmemizdenberibiryıldandahauzunbirzamangeçmişolduğunubiliyordu.Oaradabendedaha yaşlanmışvebasitbirikiyeteneğimdenfaydalanamayacakhalegelmişolabilirdim...BayRafiel ihtiyatsızlıketmiş. Herhaldeböylebirtahkikatıyapabilecekbirçokuygunkimsevar." Avukat,"Açıkçasıbendeöyledüşündüm,"dedi."Fakatosiziseçti,MissMarple. Merakımıhoşgörün,fakatsizherhangibirşekildebircinayetleilgilendinizmi? Veyabircinayettahkikatıyla?" MissMarple,"Busoruya,'Hayır,'dememgerek,"diyecevapverdi."Yaniböyleşeylerleresmibir ilgimyok.Fakatsizedurumuaçıklamamgerek,BayBrodribb. AslındabunuBayRafiel'inyapmasıgerekirdi.Meseleşu:Karayipler'dekiooteldekaldığımızsırada, BayRafiel'lebenimoradaişlenenbircinayetleilgimizoldu. Acayip,şaşırtıcıbircinayetti." "EsrarıBayRafiel'lebirliktemiçözdünüz?"Yaşlıkadın,gülümsedi."Peköyledenilemez.BayRafiel, karaktergücününyardımıylavebendefarkınavardığımbirikiipucunubirarayagetirerekbaşarıya ulaştık.İkincibircinayetede,tamişleneceğisıradaengelolduk.Benbuişiyalnızyapamazdım.Zira güçlükuWetlibirkadındeğildim.BayRafiel'deyalnız başınabaşarıyaulaşamazdı.Çünküodasakattı.Onunlaberaberçalıştık." "Sizebirsorudahasormakistiyorum,MissMarple.'Nemesis'kelimesininsizcebiranlamıvarmı?" MissMarple,"Nemesis,"dedi.Fakatsorusorarmışgibibirhalideyoktu.Tatlı tatlıgülümsüyordu."Evet,bukelimeninbenimiçinözelbiranlamıvar.Aslında 'Nemesis'eskiGrektanrıçalarındanbirininadı.İntikamTanrıçası'nın.BenbunuBayRafiel'e söyledim.Odakendimibuşekildetarifettiğimiçinçokgüldü." BayBrodribbböylebircevapbeklememişti.ŞimdihayretleMissMarple'abakıyordu.VaktiyleBay Rafiel'inKarayipdenizikıyısındakiyatakodasındayaşlı kadınabaktığıgibi...Avukat,hoşvezeki,ihtiyarbirkadın,diyedüşünüyordu. Ama'İntikamTanrıçası?'Nemünasebet!" "SizindeşuandaBayRafielgibidüşündüğünüzmuhakkak."MissMarpleayağakalktı."Eğerbu konudayenitalimatalırveyabilgiedinirseniz,bunlarıbanaaçıklarsınızdeğilmi,BayBrodribb?Bay Rafiel'inayrıntılıbilgivermemişolması benişaşırttı.Doğrusuonunbendenneistediğinibilebilmiyorum.""BayRafiel'inailesini,dostlarını tanımıyormusunuz?""Tanımıyorumtabii.Sizedemindesöylediğimgibionunlayabancıbirülkede karşılaştık.Esrarlıbirmeseleyiçözmekiçinbirlikteçalıştık.İşteokadar!"MissMarple,tamkapıdan çıkacağısıradadurakladı."BayRafiel'inbirsekreterivardı.BayanEstherWaltersadındagençbir kadın.BayRafiel'inonagerçektenellibinsterlinbırakıpbırakmadığınısorarsam,terbiyesizlikmi etmişolurum?" Avukat,"BayRafiel'inkimleremirasbıraktığıgazetedeaçıklanacak,"dedi. "Sorunuza,'Evet,'cevabıvereceğim,MissMarple.Aklımagelmişken...EstherWaltersartıkBayan Anderson.Tekrarevlendi." "Bunaçokmemnunoldum.Odulduvebirdekızıvardı.Anla-ıiıfiimagöreiyidebirsekreterdi.Bay Rafiel'igayetiyianlardı.Çokdadürüstbirkadındı.Onamiraskalmışolmasınasevindim." MissMarpleoakşamdikarkalıkoltuğundaoturuyordu.Ayaklarınıbirikikütüğünyandığışömineye doğruuzatmıştı.İngiltere'yeanibirsoğukdalgası gelmiştiyine.Böyleşeylersıksıkoluyorduzaten.MissMarple,kendisineosabahverilenuzun zarftanmektubuçıkardı.Bundayazılıolanlarahâlâinanamıyordu. Mektubuyenidenokurkenbazıkelimeleriyükseksesletekrarladı. MissJaneMarple, St.MaryMeadKasabası BumektubusizeölümümdensonraavukatımJamesBrodribbverecek.O,benimözelhayatımlailgili meselelerebakar.Kendisidürüstvegüvenilirbiravukattır. Fakatinsanlarınçoğugibiodameraklıdır.Fakatonunbukonudakimerakını gidermiştim.Birbakımabukonusizinlebenimaramdakalacak.Şifremizde,sevgiliMissMarple, 'Nemesis-İntikamTanrıçası'olacak.Banabusözlerinezaman,neredevehangişartlaraltında söylediğiniziunuttuğunuzusanmıyorum. Uzunsürenhayatımboyuncayanımdaçalıştırmakistediğimkimselerkonusundabirşeyikesinlikle öğrendim.Birinsanınyapmasınıistediğimişbakımındanözelbiryeteneğiolmalı.Bununbilgive tecrübeyleilgisiyoktur.Doğuştanolanbirşeydirbu.Belirlibirşeyibaşarıylayapmayeteneği... Sizinise,sevgiliMissMarple,adaletiyerinegetirmekonusundabüyükbiryeteneğinizvar.Budasize cinayetlerinesrarınıçözmegücünüveriyor.Bendesizdenbircinayetiincelemeniziistiyorum.Bir kenarabirmiktarparaayrılmasını emrettim.Teklifimikabuledervecinayetinesrarınıdauygunşekildeçözersenizoparasizinolacak. Sizebiryıllıkbirsüretanıyorum.Gençdeğilsiniz,amamüsaadeedersenizsağlamolduğunuzu söyleyeceğim.Hiçolmazsadahabiryılyaşayacağınızdamuhakkak. Teklifettiğimişinsizdehoşnutsuzlukuyandıracağınısanmıyorum.Soruşturmakonusundabüyük yeteneğinizvar.Araştırmalarınızdagerekenparateminedilecekvegereklimasraflardakarşılanacak. Teklifimikabulederseniz,şimdisürdürdüğünüzhayatdadeğişecektabii. Sizinşuandakoltuğunuzdaoturduğunuzugörürgibiyim.Romatizmanızolduğumuhakkak.Onuniçin bukoltukdaromatizmanınbulunduğukısmınrahatetmesiiçinözelşekildeyapılmış.Sizin yaşınızdakilerinçoğundaromatizmaolduğunusanıyorum.Eğerbuilletbacaklarınızveya sırtınızdaysaherhaldeetraftafazladolaşmıyor,dahaçokörgüörerekvakitgeçiriyorsunuz.Şuanda sizigörüyorum. Hanibirgecebeniuykumdanuyandırmıştınız.Başınızdadapembeyünbiratkı vardı.Yineohaldesiniz. Herhaldearkaarkayahırkalar,atkılarvedahaadınıbilmediğimbirsürüşeyörüyorsunuz.Eğeryine örgüörmeyedevametmekistiyorsanız,birdiyeceğimyok.Fakat,belkideadaletehizmetitercih edeceksiniz.Eğeröyleyseozamanbahsettiğimkonuyuilgiçekicibulacağınızıumduğumu açıklamalıyım.'Adaletbirçağlayangibiköpürerekakmalı..."' 3.MissMarplehareketegeçiyor 1. MissMarple,mektubuüçkezokudu.Sonradakâğıdıbirtarafabıraktı.Kaşlarını çatmış,düşünüyordu. "Doğrusuhiçbirkesinbilgiyok.AcabaBayBrodribbbanabaşkaaçıklamadabulunacakmı?Hayır, peksanmıyorum.BöylebirşeyinBayRafiel'inplanınauymadığıbelli.FakatBayRafieldehiç bilmediğimbirkonudabirşeyleryapmamı,hareketegeçmeminasılbekleyebilir?Açıkçasıilgiçekici birdurumbu."MissMarple,birandurdu."Evet...BayRafiel'indedurumuilgiçekicibulmamı istediğibelli..."Yaşlıkadın,tekrar,kısabirzamaniçintanıdığıadamı düşünmeyebaşladı.Sakatlığı,aksiliği,huysuzluğu,zekâsıvezamanzamanneşelenmesi.MissMarple, "Oinsanlarındamarınabasmaktan,onlaratakılmaktanhoşlanıyordusanırım,"dedi."Bumektubu yazdırırkendeBayBrodribb'inmerakınıuyandırdığıiçinbıyıkaltındangüldüherhalde." FakatmektuptaBayRafiel'inondanneyapmasınıistediğinibelirtecekhiçbirşeydeyoktu.Bu bakımdanmektubunMissMarple'ahiçbirfaydasıolmayacaktı. "BayRafiel,sağdasoldasorularsorarakneyapmamıistediğinitahminedeceğimimisanıyordu? Eğeröyledüşündüyse,ozamanBayRafielölmedenöncekaçırmıştıdemektir...Amasanmıyorum... Hayır,banatalimatverilecek!Amanezamanolacakbu?Hemnasılbirtalimat?"Yaşlıkadınozaman farkınavarmadanBayRafiel'inteklifinikabullenmişolduğunuanladı.Yükseksesle,"Benöbür dünyayainanırım,"dedi."Şuandaneredeolduğunuzupekbilmiyorum,BayRafiel.Fakatbiryerde olduğunuzmuhakkak.İstekleriniziyerinegetirmekiçinelimdengeleniyapacağım." MissMarple,üçgünsonraavukatBrodribb'ebirmektupyazdı.Kısavekesinbirşeydibu. "AzizimBayBrodribb, BanayaptığınızteklifiuzunuzundüşündümveBayRafiel'inisteğiniyerinegetirmeyekararverdim. Onunarzularınıyerinegetirmekiçinelimdengeleniyapacağım.Fakatbaşarıyaerişeceğimipek sanmıyorum.Açıkçası,buşartlaraltındanasılbaşarılıolabilirim?BayRafielöldüğüsıradaakli dengesiyerindeydideğilmi?Acabasizesonzamanlardaonunlailgisiolabilecekbircinayetişlenip işlenmediğinisorabilirmiyim?Özelhayatıveyaişiyleilgilibircinayet?VeyaBayRafielsizeadlibir hataişlendiğindenvebununkendisiniçoketkilediğindenhiç bahsettimi?Eğerböylebirşeyvarsa,banabunuaçıklamanızıricaedeceğim.BayRafiel'inbiryakını veyadostuadlibirhatayüzündenkötübirdurumadüştümü? Bütünbunlarısormaktahaklıolduğumukabuledeceğinizibiliyorum.HerhaldeBayRafieldeböyle birşeyiyapmamıbeklerdi." Brodribb,mektubuortağınagösterdi.BaySchusterkoltuğundaarkasınayaslanarak,birıslıkçaldı. "Demekteklifikabulediyor?İştesportmenruhlubirihtiyar."Avukat,ilaveetti."Herhaldeo meseleninneolduğunubiliyor." Brodribb,"Hayır,"dedi."Mektubundanbukonudahiçbirşeybilmediğianlaşılıyor." Schuster,"Keşkebizbirşeylerbilseydik,"diyemırıldandı."GaripbiradamdıBayRafiel." Brodribb,başınısalladı."Çokdaaksivetitizdi." Schuster,"Meseleninneolduğunutahminbileedemiyorum,"dedi."Yasen?" "Bendeöyle."Brodribb,birandurdu.Sonra,"HerhaldeBayRafieldemeseleniniçyüzünübilmemi istemiyordu." "Amabuyüzdendurumubüsbütüngüçleştirdi.Taşralıbirihtiyarcığınbirölününkafasından geçenlerianlayabileceğiniveonuüzenmeseleyiçözebileceğinihiç sanmıyorum.YoksaBayRafielkadınatakılıyormuydu?Yanibubirşakamı? BelkiBayRafiel,MissMarple'ınkasabanınsırlarınıçözmekteustaolduğunainandığınıbiliyorve ihtiyarcığasertbirdersvermekniyetinde..." Brodribb,ortağınınsözünükesti."Hayır,hayır.Sanmıyorum".Rafielöylebiradamdeğildi." "Fakatbazenmuzipliğitutardı." "Orasıöyle.Amabukonudaciddiolduğundaneminim.BirşeyyüzündenüzülüyorduRafiel." "Amasanabununneolduğunuaçıklamadı?" "Hayır." "OhaldeRafielnasıloluyorda..."Schustercümlesinitamamlamayaraksustu. Brodribb,başınısalladı."Bumeseleninçözülemeyeceğinidüşündüğüanlaşılıyor. Yani,kadıncağızneyapabilir?" "Bencebirşakabu." "Yirmibinsterlinhatırısayılırbirpara." "EvetamaRafiel,kadınınişibaşaramayacağınıbildiğinegöre..." Brodribb,"Hayır,"dedi."Rafielkalleşdeğildi.MissMarple'ınbaşarıyaulaşmaşansıolduğuna inandığımuhakkak." "Pekibizneyapacağız?" Brodribb,"Sadecebekleyeceğiz,"diyecevapverdi."Bakalımneolacak?Sonuçtameseleningelişmesi gerek." "Yoksasendegizliemirlermivar?" Brodribb,"Evet,"dedi."Mühürlübirzarfıniçinde.BayRafiel'inbanabüyükgüvenivardı.Omühürlü emirlerdebellibazışartlaraltındaaçılacak.Henüzböylebirdurumyokortada." BaySchuster,"Olmayacağıdamuhakkak,"diyemırıldandı. Konuşmaböylecesonaerdi. 2 Brodribb'leSchusteryineşanslıydılar.Çünkükendileriniverebilecekleribirişlerivardı.AmaMiss Marple'ındurumuöyledeğildi.Yaşlıkadınörgüörerkenuzunuzundüşünüyor,zamanzamanda yürüyüşlereçıkıyordu.TabiiCherryendişeleniyorduozaman. "Doktorunnesöylediğinibiliyorsunuz.Bukadarfazlayürümemenizlazım." MissMarple,"Ağırağıryürüyorum,"diyecevapverdi."Birşeyyaptığımdayok. Yanibahçeyleuğraşmıyorum.Sadecedolaşıyorve...bazışeyleridüşünüyorum." Cherry,ilgiylesordu."Neleridüşünüyorsunuz?" MissMarple,içiniçekti."Bunubendebilmeyiisterdim..." Cherry,kahvetepsisiniMissMarple'ınyanınakoydu. Yaşlıkadın,"BayanHastingsadındabirinitanıyormusun?"dedi."Buradabiryerde,yenibirevde oturuyormuş.BirdeMissBartlettadındabirini?BayanHastings'inyanındakalıyormuş." "Acabakastettiğinizyolunenucundakievmi?Orasıtamiredilip,baştanaşağıyaboyandı.Fakatevde oturanlarınkimlerolduklarınıbilmiyorum." "Onlarakrabalarmı?" "Hayır.Arkadaşolduklarınısanıyorum." MissMarple,mırıldandı."Arkadaşmı?Ohaldeneden..."Birdenbiredurakladı. "Küçükmasamınüstünütemizle.Banakâğıtkalemver.Mektupyazacağım." Cherry,herzamankigibionameraklabaktı."Kime?" MissMarple,"Birrahibinkızkardeşine,"dedi."RahipCanon'un..." Hizmetçibaşınısalladı."Ha,onlarladışardatanışmıştınızdeğilmi?Karayipier'de. Banaonunalbümünüzdekiresimlerinigöstermiştiniz." "Evet." "Hastafilandeğilsinizya?Yani,rahibemektupyazmayakalktığınızagöre..." Yaşlıkadın,"Gayetiyiyim,"diyecevapverdi."Fakatbirşeyleryapmamlazım. BelkiMissPrescott'unyardımıdokunur." MissMarple,yazımasasınınbaşınageçti. "SevgiliMissPrescott, Beniunutmadığınızıumarım.SizveağabeyinizleKarayipier'de,St.HonoreAdası'ndatanışmıştık. MuhteremRahipCanon'uniyiolduğunuumarım. AcababanaBayanWalters'ınadresinibulabilirmisiniz?BayanEstherWalters'ın. BildiğinizgibikendisiBayRafiel'insekreteriydi.Adadaykenbanaadresinivermiştiamaneyazıkki bunukaybettim..." MissMarple,mektububitirerekpostayaattırdıktansonrabirazrahatladı."Hiç olmazsahareketegeçtimsayılır.Fazlabirümidimyokamaolsun." MissPrescott,yaşlıkadınınmektubunahemencevapverdi.NazikmektubunaEstherWalters'ın adresinideeklemişti. "DuyduğumagöreBayanWaltersşimdiAlderdonveyaAndersonadındabiriyleevlenmiş.Alton yakınındaWinslowVillası'ndaoturuyormuş,.." MissMarple,adresihemendefterinegeçirdi."WinslowVillası,Alton...Burayapekuzaksayılmaz.. Orayagidebilirim...EniyisiInch'intaksilerindenbirinitutmalı.Birazpahalıyamalolacak.Ama başarıyaulaşırsam,buparayıdamasrafageçiririm...şimdi...Esther'aöncedenmektupyazayımmı? Yoksaherşeyitesadüfemibırakayım?Benceeniyisitesadüfebırakmak.ZavallıEsther...Herhalde benisevgiyleanmıyor." Yaşlıkadın,tekrardüşünceleredaldı.Karayipler'deyaptıklarınınsayesindeEstherWalters'ıdaileride birgünöldürülmektenkurtarmıştı.FakatEstherbelkidedurumaogözlebakmıyordu.MissMarple, yavaşça,"Çokiyibirkadındıo,"dedi. "Kolaylıklakötübirerkekleevlenebilecekbirkadın.HattaEstherfarkınavarmadankendisineeş olarakbirkatiliseçebilecekbirtipti.Benyinedeonunhayatınıkurtarmışolduğumainanıyorum. AmaEsther'ınbunukabuletmeyeceğidemuhakkak.Herhaldebendennefretediyor.Buyüzdende kendisindenbilgialmakhiçkolayolmayacak.Amabirdenemeklazım.Herşeyburadaoturup beklemektendahaiyi."Yaşlıkadınsaatebirgözattı."Bugeceerkenyatayım. Bazeninsantamuykuyadalacağısıradaaklınaiyişeylergelir..." Cherry,MissMarple'ındirseğinindibindekimasayaçaytepsisinikoyarken,"İyiuyudunuzmu?"diye sordu. Yaşlıkadın,"Garipbirrüyagördüm,"dedi. "Kâbusmu?" "Hayır,hayır,öylebirşeydeğil.Biriylekonuşuyordum...Öyleiyitanıdığımbirideğildi.Sonra birdenbiredurumdeğişti,baktımkonuştuğumbambaşkabirinsan." Cherry,gülümsedi."Rüyakarışıkmış." MissMarple,"Bubanabirşeyihatırlattı,"diyemırıldandı."Dahadoğrusubirzamanlarbildiğim birini...BanaInch'intaksilerindenbiriniçağır.Arabaonbirbuçuktagelsin." "Londra'yamıgidiyorsunuz?" "Hayır...HerhaldeöğleyemeğiniHaslemere'deyerim." Cherry,yaşlıkadınaşüpheylebaktı."Yineneişlerkarıştıracaksınız?" "Açıkçasıbiriyletesadüfmüşgibikarşılaşmayaçalışacağım.Buaslındakolaybirşeydeğil.Ama başaracağımısanıyorum." Taksionbirbuçuktageldi.MissMarpleiseosıradaCherry'yetalimatveriyordu. "Şunumarayatelefonet.BayanAnderson'unevdeolupolmadığınısor.TelefonaBayanAnderson'un kendisiçıkarsaveyahizmetçionuçağırmayakalkarsaozamandikkatliol.Telefonuhemenkapa.Yok hizmetçievdeolmadığınısöylerseozamankızaBayanAnderson'unnezamandöneceğinisor." "Sizindeyapmayacağınızyok,"diyerekCherry,emirleriyerinegetirdi."BayanAndersonalışverişe çıkmış.Fakatöğleyemeğinedönecekmiş.Akşamüzeridebiryeregitmeyecekmiş." MissMarple,gülümsedi."Neyse,işimböylecekolaylaşmışoldu.Taksigeldideğilmi?İyiiyi..."Yaşlı kadındışarıçıkarak,şoföre,"Günaydın,Edward,"dedi. AslındaadamınismiGeorge'du,odabaşka."Şimdisananereyegideceğimizianlatayım..."Arabaya bindi. Yolaçıktılar... 4.EstherWalters EstherAndersonmağazadançıkarakarabasınıparkettiğiyeredoğruyürüdü.Sonzamanlarda otomobilkullanmakdagüçleşti,diyedüşünüyordu.Parkyeribulmakzorlaştı.Hafifçetopallayarak kendisinedoğrugelenyaşlıbirkadınlaçarpıştılar. Estherözürdilerken,diğerihayretvesevinçlebağırdı. "Aaa!SizBayanWaltersdeğilmisiniz?BayanEstherWalters?Herhaldebenihatırlamıyorsunuz.Ben JaneMarple'ım.St.HonoreAdası'ndakioteldetanışmıştık.Aradanepeyzamangeçti.Hemenhemen birbuçukyıl." "MissMarple?Aaa!Sizitabiihatırlıyorum.Gerçektengüzelbirtesadüfbu." "Sizigördüğümeçoksevindim.İlerdebiryerdearkadaşlarımlayemekyiyeceğim. FakatdahasonratekrarAlton'dangeçeceğim.Buakşamüzerievdemisiniz? Sizinlekonuşmayıçokisterdim.İnsaneskidostlarınıgörünceseviniyor." "Gerçektenöyle...Üçtensonraistediğinizzamangelebilirsiniz."Saatikararlaştırdılar.Esther,tekrar arabasınadoğrugiderkenkendikendinegülüyordu. "İhtiyarJaneMarple...Çokgaripbirtesadüf...Benonunçoktanöldüğünü sanıyordum." MissMarple,WinslowVillası'nınzilinitamüçbuçuktaçaldı.KapıyıonaEstheraçtıveyaşlıkadını misafirodasınagötürdü.MissMarple,telaşlıtavırlabirkoltuğaoturdu.Burastlantıyaçokşaşırmış gibibirhalivardı.Halbukiaslındaherşeyistediğigibiolmuştu. Esther'a,"Sizitekrargörmekçokhoşumagitti,"dedi."Hoşbirtesadüfoldubu. İnsanbiriylekarşılaşacağınıumuyor.Bunubiliyor.Fakatböylebirrastlantı oluncadaşaşırıpkalıyor." Esther,"Ve,'Dünyaçokküçük,'diyordeğilmi?"diyecevapverdi. "Evet,öyle.Amabencebusözdoğru.İnsanadünyaçokbüyükmüşgibigeliyor... Yani...Karayiplerneresi,burasıneresi?Amatabiisizinleherhangibiryerdekarşılaşabilirdik.Mesela Londra'da,birmağazada.Veyabiristasyonda...Yadaotobüste..." Esther,başınısalladı."Doğru...Siziçokiyigördüm,MissMarple." "Bendesizeaynışeyisöyleyecektim,yavrum.Sizinbutaraflardaoturduğunuzubilmiyordum." "Burayakısabirzamanönceyerleştim.Yanievlendiktenhemensonra." "Aaa!Evlendiğinizdenhiçhaberimyoktu!Nehoş.Herhaldegazetedehaberigörmedim.Halbukio sütunudadikkatleokurum." Esther,"Benevlenelibeşayoldu,"dedi."ArtıksoyadımAnderson." MissMarple,mırıldandı."BayanAnderson.Evet,buadıhatırlamayaçalışmalıyım."Birtaraftanda, kocasınısormamlazım,diyedüşünüyordu.Bunuyapmazsamşüphelenebilir.Sonuçtaherkesbenim gibihiçevlenmemişhanımlarınfazlameraklıolduğunubilir.Gençkadınagülümsedi."Kocanızın mesleğineyavrum?" "Mühendis."Esther,birantereddütledurakladı."Kocambendenbirazküçük." MissMarple,hemen,"Dahaiyiya,"diyebağırdı."Çokdahaiyi.Zirasonzamanlardaerkekler kadınlardandahaçabukyaşlanmayabaşladılar.Belkidebununsebebiçokçalışmalarıvefazla endişeliolmaları.Tabiiondansonradatansiyonlarıçıkıyoryadadüşüyor.Veyakalpproblemi çıkıyor.Sonraçoğundamideülserideoluyor.Halbukibizkadınlaronlarkadarendişelenmiyoruz. Bencebizdahadayanıklıyız." Esther,başınısalladı."Belki..."Yaşlıkadınabakarakgülümsedi. MissMarple'ıniçirahatladı.Esther'isondefagördüğüzamangençkadınonakendisindençoknefret ediyormuşgibibakmıştı.HerhaldeoandaMissMarple'akarşıbüyükbirkindeduymuştu.Fakat şimdi...buyaşlıhanımabirazminnetdeduyuyordu.Hattabelkide,MissMarpleolmasaydı,şuanda bendebirmezardayatıyorolacaktım,diyedüşünüyordu. "Hemsağlıklı,hemneşelibirhalinizvar." "SizindeMissMarple." "Bentabiidahadayaşlandım.Böyleçağlardainsanınbirsürüderdideoluyor. Öyleümitsizilletlerdeğiltabii.Fakatromatizma,birtakımağrılarvesızılar... Amanneyse,böyleşeylerdenbahsetmemeklazım."MissMarple,etrafınazevkli,lükseşyalarabaktı. HerhaldebütünbunlarBayRafiel'denkalanparaylaalınmıştı. "Eviniznekadargüzel!" "Teşekkürederim.Burayayenitaşındık..."Esther,birandurdu."HerhaldeBayRafiel'inöldüğünü gazetelerdeokudunuz." "Evet.Evet,gördüm.BayRafielbiraykadarönceöldüdeğilmi?Haberiokuyuncaçoküzüldüm. Fakatkendisibunubekliyordu.Hattabanadabirkaçkezimaetmişti.Benceobubakımdangerçekten cesurvemetindi." Esther,"Evet,"diyecevapverdi."BayRafielgerçekencesurveaynızamandadaiyikalplibirinsandı. Biliyormusunuz,yanındailkçalışmayabaşladığımsıralardabanaiyibiraylıkvereceğinifakatbaşka birşeybeklemememisöylemişti.'Paranı biriktir,'demişti.'Sanamirasbırakacağımısanma.'Gerçektenbendeondanbaşkabirşey beklemiyordum.Zirasöylediğiniyapardı.Fakatanlaşılansonradanfikrinideğiştirmiş." MissMarple,başınısalladı."Evet.Bunamemnunoldum.Kendisibanabirşeysöylememiştiamaben yinede..." Esther,"BayRafielbanaküçükbirservetbıraktı,"dedi."Hatırısayılırbirpara... Bunaokadarşaştımki.İlkduyduğumzamankulaklarımainanamadım." MissMarple,gülümsedi."Herhaldesizesürprizyapmakistemişti.Oöylebirinsandısanırım...Şeye demirasbıraktımıacaba?Adıneydionun?Şumasörhani?" "Jackson'umukastediyorsunuz?Hayır,onabirşeybırakmadıFakatadamageçenyılgüzelhediyeler verdiğinisanıyorum." "Jackson'usıksıkgörüyormuydunuz?" "Hayır.AdadandöndüktensonraJackson'usadecebirkezgördüm.İngiltere'yegeldiktensonra Jackson,BayRafiel'inyanındanayrıldı.Jersey'debirlordunşatosundaçalışmayabaşladısanırım." MissMarple,mırıldandı."BayRafiel'itekrargörmüşolmayıisterdim.Geçenlerdeadadakiosıkıntılı günlerdebirbirimizlenekadardostolduğumuzudüşünüyordum.AmabunarağmenBayRafiel hakkındafazlabirşeydebilmiyordum.'Keşkeonudahaiyitanısaydım,'dedim.Örneğinnerede doğmuştu? Annesi,babasıkimlerdi?Çocukları,yakınlarıvarmıydı?Evet,bunlarıbilmeyiçokisterdim." EstherAndersonhafifçegülümsedi.Tabiibilmeyiistersiniz,diyedüşündüğüokadarbelliydiki.Siz yaşlıhanımlarfazlameraklısınızdır.Sonrada,"BayRafiel," dedi."Karısınıyıllaröncekaybetmiş.Evlendiklerindenkısabirzamansonrasanırım.GalibaoBay Rafiel'denbirhaylidegençmiş.Kanserhastasıymış. "Çokyazık..." "BayRafiel'inçocuklarıvarmıydı?" "Evet.ikikızıbiroğluvar.Kızlarındanbirievli.Amerika'dayaşayanıbirkezgördüm.Babasınahiç benzemiyordu.Sessizveiçsıkıcıbirkadındı."Birandurdu."BayRafiel,oğlundanhiçbahsetmedi. Galibaaralarındabirsorunvardı. Veyadelikanlıbirrezaletesebepolmuştu.Onundabirkaçyılönceöldüğünü zannediyorum.Dediğimgibibabasıondanhiçbahsetmezdi." "Ah,neyazık." "Buyıllarönceolmuşsanırım.Delikanlıuzaklardabiryeregitmişvebirdahadönmemiş.Orada ölmüş." "BayRafielbunaüzülüyormuydu?" "BildiğinizgibiBayRafielözelhayatındanvehislerindenbahsetmezdi." "Evet,orasıöyle...Fakatsizyıllarcaonunsekreterliğiniyaptınız.Belkisizinledertleşmiştir,diye düşündüm." Esther,"Odertleriniaçmaktanhoşlanmazdı,"diyecevapverdi."Hoşonunderdiolduğunuda sanmıyorumya.Hayatındaenönemlişeyişiydi.İşonunhemailesi,hemçocuklarıydı." "DemekölümündenönceBayRafiel'iüzenbirşeyyoktu." Esther,hayretleyaşlıkadınabaktı."Yoktutabii.Budaneredenaklınızageldi?" "Bilmemki...Fakatbazeninsanhastalanıpyatağadüşünceolmayacakşeyleriçinendişelenmeye başlar." Esther,"Evet,anlıyorum,"dedi."FakatBayRafielöyledeğildi.Zatenbukonudafazlabirşeybilmem deimkânsız.ÇünkübenuzunzamanönceBayRafiel'inyanındanayrıldım.Edmund'latanıştıktanbir ikiaysonra." "Kocanızlatanıştıktansonrayani...BayRafielçoküzüldüherhalde." Estherneşeyle,"Peksanmıyorum,"diyecevapverdi."Oböyleşeylereüzülecekbirinsandeğildi.Ben ayrılırkenkendisinehemenyenibirsekreterbulduk. SonuçtaBayRafielgayetmakulbiradamdı." "Evet,orasıöyle.Amapekçabuköfkelenirdi." Esther,güldü."Öfkelenmekhoşunagiderdideondan.Böylecehayatınındahailgiçekicibirhal aldığınıdüşünürdü." "İlgiçekicibirhal..."MissMarple'ınyüzündedüşüncelibirifadebelirmişti. "ZamanzamanBayRafiel'inkriminolojiyekarşıözelbirilgiduyupduymadığını sorardımkendikendime.Yani...şey..." "Adadaolanlardandolayımıdemekistiyorsunuz?"Esther'ınsesibirdenbiresertleşmişti. MissMarple,birantereddütledurakladı.Fakatneolursaolsunbilgiedinmesilazımdı."Hayır,hayır... Şey...Yani...belkisonlarıpsikolojiaçısındanbirilgiduydu.Veyaadlihatayapılanolaylarla ilgilenmeyebaşladı..."Gitgidedahaşaşkın,hattabunakçabirhalalıyordu. "Öyleşeylerlenedenilgilensin?RicaederimSt.Honore'dekiokorkunç olaylardansözetmeyelim."Esther,soğuksoğukyaşlıkadınabaktı. "Haklısınız...Şey...affedersiniz...Artıkgeçmiştekalanüzücüolaylardanbahsetmemeliydim..."Miss Marple,durakladı."Şey...artıkgitmemlazımzaten. Treneancakyetişirim.HayAllah!Çantamınereyekoydumacaba?Hahburadaymış!"Şemsiyesiyle çantasınıaldı.Osıradaodadakigerginhavadabirazyumuşadı. Yaşlıkadınkapıdançıkarkenbirandurarak,"Saadetlerdilerim,""Kocanızlamutlubirhayat süreceğinizdeneminim.Herhaldetekrarçalışmayabaşlamayacaksınız?" "Hayır,hayır.Böylerahatrahatoturacağım.BayRafiel'denkalanmirasınzevkinideçıkarmaya çalışacağım.Obunuyapmamıisterdisanırım."Birdenbireilaveetti. "BayRafiel'iseverdim,çokseverdim.AslındaiyibirinsandıO." MissMarple,yoldailerlemeyebaşladı.Biraradönüp,villanındışındaduranEstherAnderson'ael sallamayıdaunutmadı,birtaraftanda,meseleninonunlailgiliolduğunusanıyordum,diye düşünüyordu.Amayanılmışım.Esther'ınbuesrarlıolaylabirilgisiyok.HayAllah!GalibaBay Rafielbenimdahazekicedavranacağımıumuyordu?...Şimdineyapacağım?İçiniçekerekbaşını salladı. "BayRafiel,doğrusuçokacayipbirinsansınız!"Sesisitemdoluydu. Fakatdahasonrayatağınagirerek,sıcaksudoluşişeyiromatizmalısırtınınenağrıyanyerine dayarken,birazdaözürdilergibibirtavırla,"Benelimdengeleniyaptım,"dedi."Elimdengeleninen iyisini...Artıkgerisisizekalıyor..."Elektriğisöndürerekuykuyadaldı. 5.Öbürdünyadangelentalimat 1. Üçdörtgünsonrapostadanbirmektupçıktı.MissMarple,zarfıevirdiçevirdi. Pulabaktı.Elyazısınıinceledi.Venihayetiçindebirfaturaolmadığınakanaatgetirerek,zarfınucunu yırttı.Mektupdaktiloylayazılmıştı. "SevgiliMissMarple, Sizbumektubuokuduğunuzsıradabençoktanölmüşvegömülmüşolacağım. Amacesedimiyakmayacaklar.Böylebirşeyhiçhoşumagitmezdi. Herhaldeavukatlarımşimdiyekadarsizinletemasageçtilervesizebirtekliftedebulundular.Oteklifi kabulettiğiniziumarım.Eğerkabuletmediyseniz,sakınpişmanlıkduymayın.Sonuçtaistediğinizgibi hareketetmekteserbestsiniz. Avukatlarımdediklerimiyaptıklarıvepostadagöreviniyerinegetirdiğitakdirdebumektubunayın onbirindeelinizegeçmesilazım.İkigünsonraLondra'dakibirseyahatacentasındansizebirmektup gelecek.Acentanınsizeyazdıklarını hoşnutsuzluklakarşılamayacağınızıümitediyorum.Başkabirşeysöylememegerekyok.Peşin hükümleresaplanmamanızlazım.Kendiniziiyikoruyun.Amabunuyapabileceğinizdendeeminim. Çokzekibirinsansınız.Şansınızınaçıkolmasınıvekoruyucumeleğinizinyanınızdanayrılmamasını dilerim.Meleğeihtiyacınızolabilir. Sevgiler... ArkadaşınızJ.B.Rafiel." MissMarple,"İkigün!"dedi. Zamanınağırağırgeçtiğinidüşünüyorduartık.Fakatpostaservisigöreviniyaptı. "BüyükBritanya'nınÜnlüEvleriveBahçeleriBirliği"deöyle. SayınMissJaneMarple, GeçenlerdeölenBayRafiel'indahaönceverdiğitalimatauyaraksizeİngiltere'ninÜnlüEvlerive Bahçeleri'yleilgili37numaralıturunprogramınıyolluyoruz.Turayınonyedisindeyaniperşembe günübaşlayacak. Londra'dakibüromuzagelebilirseniz,yolculuğasizinlebirlikteçıkacakolanBayanSandboumesize bukonudagenişbilgiverecektir. Düzenlediğimizbuturlarikiüçhaftasürüyor.BayRafielözelliklebuseferkiyolculuğunhoşunuza gideceğinidüşünüyordu.Kendisisizeherlüksüteminetmemizidebildirmişti. Acababüromuzahangigüngelebilirsiniz?..." MissMarple,mektubukatlayarakçantasınakoydu.Büronuntelefonnumarasını kaydettiktensonraotürdenturlarakatılanbirkaçarkadaşınıdüşündü.Hepsidebugezintilerdençok memnunkalmışlardı.Yaşlıkadın,onlarlatekrarkonuştuktansonraseyahatacentasınatelefonetti. Onlarasalıgünübüroyageleceğinibildirdi. ErtesigündebumeseleyiCherry'ylekonuştu."Benbiryolculuğaçıkacağımsanırım...Birtura katılacağım." Hizmetçikız,"Turamı?"dedi."Avrupa'yamıgideceksiniz?""Hayır,hayır... İngiltere'dekitarihievlerdenbirkaçınıgöreceğim." "Buyaştaböylebirşeyekalkışmakdoğrumu?Ogezintilerbazençokyorucuoluyor.Kilometrelerce yolyürümekzorundakalıyorsunuz." MissMarple,"Aslındabenimsağlığımgayetiyi,"diyecevapverdi."Sonraturları düzenleyenlerinfazlakuvvetliolmayankimseleridinlendirmekiçinellerindengeleniyaptıklarınıve programlarıbunagöreayarladıklarınıdaduydum." Cherry,"Neolursaolsun,"dedi."Kendinizeiyibakın.Harikuladegüzelbirhavuzabakarkenkalp krizigeçirmeniziistemem.Böylebirgezintiyekatılmakiçinbirhayliyaşlısınız.Busözlerimikabalık sayacaksınızbelki.Amafazlayolyürüdüğünüziçinölmenizideistemem." MissMarple,kendindenemintavırlarla,"Benkendimebakmasınıbilirim,"diyemırıldandı. Cherry,"Pekâlâ,"dedi."Fakatdikkatliolun." Yaşlıkadın,kararlaştırılangündeseyahatbürosunagitti.Kendisinişıkbirkadınınçalıştığıbirodaya soktular.BayanSandbourne'dubu.Otuzbeşyaşlarında,zarifvenazikbirkadındı.MissMarple'ın katılacağıgezintiyedeorehberlikyapacaktı. MissMarple,"Bugezintibenimaçımdan..."diyebaşladı.Sonradatereddütledurdu. OnunnedençekindiğinisezenBayanSandbournehemen,"Ah,evet,"dedi."Sizedurumumektupta dahaaçıkçaanlatmalıydık.BayRafielücretiödedi." "Onunöldüğünübiliyorsunuzdeğilmi?" "Tabii.Fakatbumeseleoölmedenöncekararlaştırılmıştı.Çokhastaolduğundanölmedenönce istediğikadaryolculukyapamayanbirarkadaşınınbuisteğiniyerinegetirmeyiarzuettiğinden bahsetmişti." 2. MissMarple,ikigünsonragayetlüksbirotobüsebiniyordu.Küçükyolçantası elindeydi.Yeni,şıkbavulunuiseşoföreteslimetmişti.Yaşlıkadınkoltuğunayerleştiktensonra günlükprogramıaçıklayanbroşüreiliştirilmişolanyolculistesiniokumayabaşladı. BayanRiseley-Porter MissJoannaCrawford AlbayWalkerveeşi BayH.T.Butlerveeşi ProfesörWanstead BayRichardJameson MissLumley MissBentham BayCaspar MissCooke MissBarrow BayEmlynPrice MissJaneMarple." Otobüstedörtyaşlıkadınvardı.MissMarple,onlarışüphelilerlistesindensilebilmekiçinöncebu dörtkadınıinceledi.Bunlardanikisiarkadaştılar.Kadınınbirişikâyetemeraklıtiplerdendi.Ya otobüsünönündeveyaarkasındaoturmaktaısraredecekti.Ya,"Güneşliyerdeoturamam,"diye bağıracaktı.Yada,"Gölgeyedüştüm,"diye.Odaarkadaşıdadizörtüleri,örgüatkılarvebirsürü broşüralmışlardı.İkisideyaşlıydılaramaevdeoturmaktanhoşlanmadıklarıbelliydi. MissMarpleelindekiküçükdefterebirikisatırkaraladı. OtobüstekendisiveBayanSandbournehariç,onbeşyolcuvardı.MissMarple,benibugeziye yolladıklarınagöre,diyedüşündü."Buonbeşyolcudanhiç olmazsabiribenimiçinönemliolmalı.Oyabirşeybiliyoryabirolaylailgisiolduyada...birkatil... BayRafiel'denherşeyumulurzira." Diğerikiyaşlıkadınbirbirlerinitanımıyorlardı.İkisidealtmışyaşlarındakadardı. Birikendisineiyibakmıştı,şıkvezarifti.Cemiyethayatındaönemlibiryeriolduğuveyaöyle düşündüğüanlaşılıyordu.Sesiyüksekveotoriterdi.Yanındayeğeniolduğuanlaşılanonsekizon dokuzyaşlarındabirgençkızvardı.Kadına, "GeraldineHala,"diyehitapediyordu.KızınadıJoannaCrawford'du.OnunGeraldineHalası'nın ukalalıklarınaalışıkolduğudabelliydi.Gençkızhembecerikli,hemdegüzeldi. MissMarple'ıntamhizasındakikoltuktaikiadamoturuyordu.Bunlardanbiriiriyarıvegeniş omuzluydu.Biçimsizvücudunusankiküçükbirçocukirituğlalardanmeydanagetirmişti.Yüzü yuvarlaktıamabunakarşılıkçenesigeniş veserthatlıydı.Kırsaçlarıgürdü.Konuşurkensözleriniiyicebelirtmekistergibikırçılkaşlarını oynatıpduruyordu.Yanındakiise,uzunboylu,esmerbiryabancıydı.Adamyerinderahatsızrahatsız kımıldıyorvekonuşurkenellerinisallıyordu.Garipbiringilizcesivardı.ZamanzamanFransızca veyaAlmancasözlersöylüyordu.Fakatiriyaadamınbunaaldırdığıyoktu.OdahemenAlmancaveya Fransızcacevapveriyordu.OnlarıdikkatlesüzenMissMarple,iriyarıadamProfesörWanstead, olmalı,diyedüşündü.BuheyecanlıyabancıdaBayCasparsanırım. Onlarınönündekikoltuktaaltmışyaşlarındaolandiğerkadınoturuyordu.Hoş belkidealtmışındandahadayaşlıydıo.Fakatenkalabalıkyerdebiledikkatiçekebilecekbirtipti. Uzunboyluyduvehâlâgüzeldi.Kırsaçlarınıbiçimlialnındangeriyedoğrutarayarak,tepesindebir topuzhalindetoplamıştı.Hafif,tatlı vekeskinbirsesivardı.MissMarple,kendikendine,"Kişiliksahibibirkadın," dedi."Önemlibiriolmalı." MissMarple,yolcularıincelemeyedevametti.Otobüsteevliortayaşlıikiçiftvardı.Yaşlıkadınilk karıkocayabakarak,AlbayWalkervekarısı,diyedüşündü. DiğerçiftiniseAmerikalıolduklarıveseyahatebayıldıklarıanlaşılıyordu. MissMarple'ınarkasındaoturanotuzyaşlarındakiuzunboylu,zayıfadamınkonuşmasıonunmimar olduğunuortayakoyuyordu.Otobüsündahagerilerindearkadaşolduklarıanlaşılanortayaşlıiki kadınyolcuvardı.Broşürüokuyarak,birbirlerinebugezintininzevkliolupolmayacağını soruyorlardı.Kadınlardanbiriesmervezayıftı.Diğeriysesarısaçlıvegüçlükuvvetliydi.Bu ikincisininyüzü,MissMarple'atanıdıkgeldi.Onudahaönceneredegördümacaba?...Belkibir toplantıda...Veyatrende.Aslındakadınınöyledikkatiçekecekbirtarafıyok. Geriyesadecebiryolcukalmıştı.Ondokuzyirmiyaşlarındabirdelikanlıydıbu. Yaşınauygunbirkılıktaydı.Dar,siyahbirpantolonvemorbirkazakgiymişti. Uzunsiyahsaçlarıkarmakarışıktı,ilgiyleukalakadınıngençyeğeninebakıyordu. MissMarple,kızdailgiyleonabakmakta,diyedüşündü.Otobüsteonlardanbaşkagençdeyok... Öğleyemeğininehrinkenarındagüzelbiroteldeyediler.ÖğledensonradaBlenheimŞatosu'nu dolaştılar.Geceyigeçireceklerioteleeriştiklerisıradaartık,yolculardabirbirlerinitanımaya başlıyorlardı.MissMarpleiseotobüstekilerinhepsininadlarınıbiliyordu.Kalınkırçılkaşlı,iriyarı adamgerçektendeProfesörWanstead'dı.YabancıdaBayCaspar.UkalakadınBayanRiseleyPorter'dı.MissMarple,kadınıngüzelyeğenininadınınJoannaCrawfordolduğunudahayola çıkarlarkenöğrenmişti.GürsaçlıgençiseEmlynPrice'dı.DelikanlıylaJoannaCrawford'unortak bazızevkleriolduğunukeşfetmeyebaşladıklarıdabelliydi. İkiyaşlıkadınhemenMissMarple'ladostolmuşlardı.Neşeyebirbirlerineromatizma,artrit,perhiz veyenidoktorlardanbahsediyorlardı.MissLumley'leMissBentham,Somerset'teoturuyorlardı. OnlardaMissMarplegibidoğrudürüstbirbahçıvanbulamamaktanşikâyetçiydiler. BirlikteseyahatedenortayaşlıkadınlardanbiriMissCookediğeriiseMissBarrow'du.MissMarple hâlâsarısaçlıMissCo-oke'ubiryerdentanıdığını düşünüyor,fakatbirtürlüişiniçindençıkâmıyordu.AyrıcayaşlıkadınaMissBarrow'laMissCooke kendisindenkaçıyorlarmışgibidegeliyordu.Amabelkibubakımdanyanılmaktaydı.Fakato yaklaşırkenikiarkadaşherdefasındaaceleyleuzaklaşmaktaydılar. Hâlâgüzelolanouzunboylu,altmışyaşındakikadıniseMissElizabethTemple'dı.Kendisitanınmış birkızokulununmüdireliğiniyapmış,sonradaemekliyeayrılmıştı. BuonbeşyolcudanhiçbirinidekatilebenzetmediMissMarple.BelkiBayCasparadamöldürebilirdi. Amayaşlıkadınböyledüşünmesininsebebininyabancılarlailgiliönyargısıolmasından kaynaklandığınındafarkındaydı. Zayıf,esmermimarınadıiseRichardJameson'du.MissMarple,herhaldeyarındahabaşarılıolurum, diyedüşündü. 3. MissMarpleyatmayaçıktığızamaniyiceyorgundu.Şatolarıdolaşmakhoş,fakatyorucubirişti.On beş,onaltıkişiyiincelemekdeöyle.MissMarple,yolculistesinebirgözattıktansonranotdefterine yazmayabaşladı. "BayanGeraldineRiseley-Porter?Cinayetleilişkisiolamaz.Osadecekendisiylevesosyeteyle ilgileniyor. YeğeniJoannaCrawford?Odaaynımı?Fakatoçokbeceriklibirkız. FakatBayanRiseley-Porter'inanlamayaçalıştığımmeselehakkındabilgisiolabilir. MissElizabethTemple?Fevkaladekişiliğesahipbirkadın.Üsteliksonderecededürüstvegüvenilir birinsanolduğudadahailkbakıştaanlaşılıyor. MissMarple,fakat,diyedüşündü."BayRafielbirsebeptendolayıElizabethTemple'latanışmamı istemişolabilir." Yaşlıkadıntekrardüşünceyedaldı.Bukezgörüşaçısınıdeğiştirmişti."Habirekatilinveyakatil adayınınüzerindeduruyo-rum...Yakurbananedemeli? Yolculardanhangisikurbanadayıolabilir?Öylebirkimsedeyok.GeraldineRiseley-Porterhariç.O çokzenginveüstelikcansıkıcıbirkadın.Herhaldeparası becerikliyeğeninekalacak.Kız,buişiEmlynPriceadlıgençlebirlikteplanlamış olabilir.Amadoğrusupeksanmıyorum. "ProfesörWanstead?İlgiçekicibiradam.Çokmüşfikvemerhametliolduğudabelli.Neprofesörü acaba?Doktormu?Bilimadamımı?Emindeğilimamaonunbirbilginolduğunusanıyorum. "Amerikalıçift?BayveBayanButler...Kadınçokkonuşkan,adamiseyumuşakbaşlı.Fakatonlarında bumeseleylebirilgisiolamaz. "YaRichardJameson?Şuzayıfmimar.Bumeseleninmimarlıklabirilgisiolabilirmi?YoksaBay Jamesonmimarolduğuiçingezeceğimizevlerdenbirindekigizlibirhücreyibulmamamıyardım edecek?Oradanbiriskeletmiçıkacak?Aman! Bendesaçmalamayabaşladım. "MissCookeveMissBarrow...Alelade,ortayaşlıikikadın.Amaonlardanbirinidahaöncegörmüş olduğumdaneminim. MissCooke'uyani...Neyse,kadınlaneredekarşılaştığımıelbethatırlayacağım. "AlbayWalkervekarısı.Nazikveiyiinsanlaronlar.Dahaçokdışarıdagörevalmışalbay.Emekliye ayrılıncaİngiltere'yedönmüşler.Onlarlakonuşmakhoşumagidiyor.Fakatkarıkocanınesrarlı meseleylebirilgileriolduğunusanmıyorum." "MissBenthamveMissLumley.Yaşlıikikadın.Katilolamazlar.Fakatbütünyaşlıkadınlargibionlar dadedikodumeraklısı.Onuniçinbazışeylerbilmeleriolası. "BayCaspar.Tehlikelibiradamolabilir.Haddindenfazlaheyecanlı.Onulistedenhemen silmeyeceğim. "EmlynPrice?Öğrencisanırım.Onundasinirlibirtipolduğuanlaşılıyor." MissMarple,birdenbirebitkinolduğunuhissetti."Off...eniyisiyatmak...Sırtımağrıyor,ayaklarım sızlıyor.Kafamınçalıştığıdayok."Amabunarağmennotdefterinebirkaçsatırdahakaraamaktan kendisinialamadı."Üzerimealdığımbuişinbircinayetleilgisiolduğumuhakkak.BunuBayRafiel mektubundaaçıkaçıkyazmıştı.Meselenedir?Cevap:Bilmiyorum.Çokacayipveilgiçekicibir durum. BayRafielgibibirişadamındanbeklenmeyecekbirşey.Bazıtahminlerdebulunmamıve içgüdülerimdenfaydalanmamıistiyor.Ohalde?Demekkibanayenidentalimatverilecek.Belkide yineölmüşolanbiradamtarafından.Benimgörevimadaletleilgili.Yaadaletinyerinibulmasına çalışacağımyadakatiliortayaçıkararakondanintikamalınmasınısağlayacağım.BudaBayRafiel'in şifreolarakverdiği'İntikamTanrıçasıNemesis'sözlerineuyuyor."Yaşlıkadınbaşını salladı."Evet,durumuiyiinceledim.Artıkyatabilirim."Sayfanınsonunabirsatırdahailaveetti. "İlkgünburadabitiyor." 6.Sevgi ErtesisabahKraliçeAnnzamanındankalmaküçükbirköşküdolaştılar.MimarRichardJamesoneve hayranolmuştu.Kendisesiniduymayabayılanadamlardanolduğuiçindegirdiklerihermolada durarakgrubanutuklarçekti.Köşkü dolaştıranbekçidebuşekildeikinciplanaatılmaktanhiçhoşlanmamıştı.Buyüzdenmimarı susturmayaçalıştı. "Sayınbayanlarvebaylar,"dedi."Buodaya'BeyazSalon'adıverilmiş.Vaktiyleburadabirceset bulmuşlar.Kalbinehançersaplıgençbiradamıncesedini.Şurada,şömineninönündekihalının üzerindeyatıyormuş.Binyediyüzlerdemeydanagelmişbuolay.OsıradaköşkteoturanLady Moffat'ınbirâşığıvarmış.Aşağıdakiküçükyankapıdaniçerigirervedarbirmerdivendenburaya çıkarmış.Salonadagizlibirkapıdansüzülüverirmiş.Lady’ninkocasıSirRichardMoffatosırada Hollanda'daymış.Fakatgecebeklenmedikbirandaevedönmüşvekarısıylaâşığınıileyakalamış." Bekçigururlasustu.Gruptakilerindikkatiniçektiğiveonlarımimarınukalalıklarındankurtardığı içinmemnundu.BayanButler,belirginAmerikanşivesiyle,"Ah,Henry,"diyebağırdı."Neromantik değilmikocacığım? Doğrusubuodanınhavasındabirşeylervar.Bunuiçerigirergirmezhissettim." HenryButler,etrafındakileregururlaizahetti."Mamieböyleşeylerekarşıçokhassastır.Bir keresindeLouisiana'daeskibirevegitmiştik..." OhikâyesinedevamederkenMissMarple'ladiğerbirkaçyolcubufırsattanfaydalanarakusulca dışarıçıktılar.Muhteşemgüzel,oymalımerdivendenilkkataindiler. MissMarple,yanındakiMissCooke'laMissBarrow'a,"Birarkadaşımbirkaçyılönceçoksinir bozucubirolaylakarşılaştı,"dedi."Birsabahkütüphanesindebircesetbuldu." MissBarrowsordu."Ailedenbirinincesedimiydi?Saranöbetimigeçirmişti?" "Hayır,hayır.Bircinayetişlenmişti.Kütüphanedearkadaşımınhiçtanımadığıbirkızyatıyordu. Üstündebirgeceelbisesivardı.Fakatsaçlarıboyalıydı.Aslındakızınesmerolduğuanlaşılıyor... Oh..."MissMarple,durakladı.GözleriniMissCooke'uneşarbınınaltındançıkmışolansarısaçlarına dikmişti. Yaşlıkadınbirdenbirehatırlamıştıherşeyi.ArtıkMissCooke'unyüzününkendisinenedentanıdık geldiğinivekadınlaneredekarşılaştığınıbiliyordu.FakatonuilkgördüğüzamanMissCooke'un saçlarıkoyurenkti.Hemenhemensiyahayakındı.Şimdiisesapsarıydıbusaçlar. MerdivenlerdeninenBayanGeraldineRiseley-Porter,kesinbirtavırla,"Bukadarı yeter,"dedi."Bumerdivenlerdendurmadaninipçıkamam.Odalardadurupetrafımabakınmakbeni yordu.Buköşkünbahçesiçokbüyükolmamaklaberabergüzelmiş.Eniyisiçıkıpbahçeyidolaşalım. Zamankaybetmeyedegelmez.Zirahavakapayacağabenziyor.Birazsonrayağmuryağacağıbelli." BayanRiseley-Porter'ınotoritersesininetkisigörüldü.Etraftakilerkuzugibikadınınpeşisıradışarı çıktılar.Bahçegerçektenkadınıniddiaettiğigibiçokgüzeldi.BayanRiseley-Porter,AlbayWalkerve karısıylailerledi.Bazılarıonlarınpeşindengittiler.Bazılarıdabaşkayollarasaptılar. MissMarpleisebirsanateseriolduğuanlaşılanbirbankaattıkendisini.Güzelolduğukadarrahattı daburası.Yaşlıkadınrahatbirnefesalırkenpeşindengelmiş olanMissTempledayanınaçökerek,onutaklitetti. "Evdolaşmakçokyorucu.Bencedünyanınenyorucuişibu.Heleherodadaayrı sıkıcıbirnutukdinlerseniz..." Marple,birazdatereddütle,"Tabiianlatılanlarınhepsideilgiçekiciydi,"diyemırıldandı. "Gerçektenöylemidüşünüyorsunuz?"ElizabethTemple,yaşlıkadınadoğrudöndü.BiranMiss Marple'lagözgözegeldiler.Birbirleriniçokiyianladıkları bakışlarındakigizlineşedenbelliydi.MissMarple,sordu."Sizbufikirdedeğilmisiniz?"Elizabeth Temple,"Hayır,"dedi. Bukezaralarındakidostlukdahadapekişti.Artıkmemnuniyetleyanyanaoturuyorlardı. SonraElizabethTemple,bahçelerdenbahsetmeyebaşladı,burayıHolmanplanlamış.1798veya 1800'de.Gençölmüşadam.Nekadaryazık.Birdâhiymiş o."MissMarple,içiniçekti."Birinsanıngençyaştaölmesiçokyazık." ElizabethTemple,mırıldandı."Acaba?"Sesiacayipti. MissMarple,"Hayatadoymadanbudünyadangöçüyorlar," "Çokşeydenyoksunkalıyorlar." ElizabethTemple,"Veyaçokşeydenkurtuluyorlar,"diyecevapverdi.MissMarple,"Çokyaşlı olduğumiçin,"dedi."Erkenölenlerinbirçokşeyigöremediklerinidüşünüyorum." "Benseömrümügençlerinarasındageçirdim.Onuniçindehayatınzamaniçindebaşıvesonuolan birsüreolduğunudüşünüyorum." MissMarple,"Evet,anlıyorum,"diyemırıldandı."Hayattambirtecrübedir. Bununkısaveyauzunolmasıönemlideğildir...Fakatbirhayatınçabucaksöndüğüiçin tamamlanmamış,eksikkalmışolduğunuhiçdüşünmedinizmi?" "Düşündüm.." Yaşlıkadın,yakınlarındakiçiçeklerebaktı."Şuşakayıklarnekadargüzel.Şutarhınkenarındakiler. Hemgururlubirhallerivarhemdeçokzarifler." ElizabethTempleonadoğrudöndü."Buyolculuğaevlerigörmekiçinmiçıktınız? Yoksabahçelerigezmekiçinmi?" "Galibaevlerigörmekiçin...Amabahçelerdebanazevkverecek.Bugezintibanaiyikalplibir dostumunhediyesi.Onabüyükbirminnetduyuyorum.Şimdiyekadarünlüevleripekgörmemistim." MissElizabethTemple,"Arkadaşınızçokincedüşünceliymiş,"dedi. MissMarplesordu."Sizsıksıkböylegezintilerekatılıyormusunuz?" "Hayır.Zatenbubenimiçintambirgezintidesayılmaz." MissMarple,ilgiyleonabaktı.Konuşmakiçinağzınıaçtı.Fakatsonradadilininucunakadargeleno soruyusormaktanvazgeçti. ElizabethTempleonagülümsedi."Burayanedengeldiğimidüşünüyorsunuzdeğilmi?Sebebini öğrenmekistiyorsunuz'"Tahminedinbakalım." "Yok,yok.Bunuyapamam." ElizabethTemple,ısraretti."Haydi.Birtahmindebulunun.Bubeniçokilgilendirecek.Gerçekten ilgilendirecek.Tahminedinbakalım." MissMarple,birikidakikasesiniçıkarmadı.Düşüncelibirtavırlaemeklimüdireyisüzüyor, bakışlarıylaonutartıyordu."Tahmindebulunacağım.Fakatbusizinhakkınızdaduyduklarımve bildiklerimleilgilideğil.Ünlübirkimseolduğunuz,çoktanınmışbirokuluyönettiğinizibiliyorum. Hayır.Benimtahminimşuhalinizleilgili.Sizde...haccagidenbirziyaretçihalivar." Derinbirsessizlikoldu. SonraElizabeth,"Çokiyitarifettiniz,"diyemırıldandı."Evet,gerçektenböylebirziyaret yapacağım." Vederinbirsessizlikoldu.SonraMissMarple,"Benibugezintiyeyollayanvemasraflarıödeyen dostumgeçenlerdeöldü,"AdıRafiel'di.Çokzenginbiradamdı kendisi.Onutanıyormusunuz?" "JasonRafiel'imi?Adınıduymuştumtabii.Fakatkendisinitanımıyordum.Onunlahiç karşılaşmamıştım.Birkeresindeilgilendiğimbireğitimbursunahatırısayılırbirbağıştabulunmuştu. Buyüzdenonaminnetdeduymuştum.Dediğinizgibiçokzenginbirinsandı.Onunöldüğünüde birkaçhaftaöncegazetelerdeokudum. Demekkendisieskidostlarınızdandı." MissMarple,"Hayır,"diyecevapverdi."OnunlabiryılkadarönceKarayipler'debiradada karşılaşmıştım.Onunhakkındaçokbirşeybilmiyordum.Yaniözelhayatı,ailesivedostları hakkınnda...Büyükbirişadamıydıo.FakatherkesBayRafiel'inkendisindenbahsetmektenhiç hoşlanmadığınısöylüyordu.Siz,onunailesiyadayakınlarıhakkındabirşeybiliyormusunuz?" Yaşlıkadınbirandurdu."Bumeseleyisıksıkdüşündümamasorarak,merakımı bellietmekistemedim."Elizabeth,biransesiniçıkarmadı.Sonra,"Vaktiylebirgençvardı..."diye mırıldandı."Fallowfield'de,yaniokulumdaöğrenciydi.KendisiaslındaBayRafiel'inakrabası değildi...FakataraBayRafiel'inoğluylanişanlanmıştı." MissMarple,"Sonraneoldu?"dedi."Kız,BayRafiel'inoğluylaevlendimi?" "Hayır." "Neden?" ElizabethTempleiçiniçekti."Busoruya,'Aklıbaşındabirkızdıdaondan,'diyecevapvermeyiçok isterdim.BayRafiel'inoğlu,insanınsevdiğibirkimseninevlenmesiniisteyebileceğibirdeğildi. Bahsettiğimöğrenciçokiyivegüzelbirkızdı.OnunBayRafiel'inoğluylanedenevlenmediğini bilmiyorum." Müdireiçiniçekti."Kızsonraöldü." "Öldümü?Neden?" ElizabethTemple,birsüreçiçeklerebaktı.Sonrada,"Sevgiyüzünden,"dedi.Buşaşılacaksözleri bahçedebiranyankılandı MissMarpleadetabağırdı."Sevgiyüzündenmi?" ElizabethTemple,"Sevgi,"dedi."Dünyanınenkorkunçkelimesibudur."Sesiacı veüzgündü."Sevgi..." 7.BirDavet MissMarple,öğledensonragezintiyeçıkmamayakararverdi.Birazyorulmuştu. Eskibirkiliseyidolaşacakolangrubadahasonrakendisinegösterilençaysalonundakatılacaktı. MissMarple,çaysalonununönündekirahatbanktadinlenirkendahasonraneleryapacağınıdüşündü. Çayzamanındagrupgezintidendönüncedekimseyebelli.etmedenMissCooke'laMissBarrow'un yanınasokulduveonlarlabirliktedörtkişilikbirmasayaoturdu. DördüncüsandalyeyeiseBayCasparyerleşti.Neysekiadamınİngilizcesiokadariyideğildi. MissMarple,birçöreğinucunuısırırkenmasanınüzerindenMissCooke'adoğrueğildi."Biliyor musunuz,sizinledahaöncekarşılaşmışolduğumuzdaneminim. Bumeseleyidüşündüm,düşündüm,fakatsizineredegördüğümübirtürlü hatırlayamadım.Tabiihafızameskisikadariyideğil.Fakatsizinledahaöncekonuşmuşolduğumuzu sanıyorum." Cookeböylebirşeyeihtimalvermiyormuşgibibirtavırileonabaktı.SonragözleriarkadaşıMiss Barrow'adoğrukaydı.MissMarpledaonabakıyorduzaten. FakatMissBarrow’unbuesrarınçözülmesineyardımetmekniyetindeolmadığı anlaşılıyordu. Marple,sözlerinedevametti."Bilmiyorumhiçbizimkasabadakaldınızmı?BenSt.MaryMead'de otururum.Aslındaküçükbiryerdirorası.Hoşartıkküçükdesayılmazya.Birsürüyenievyapıldı.St. MaryMead,MuchBenham'ayakındır." MissCooke,"Durunbakayım,"dedi."TabiiLoomoth'uçokiyibilirim.Belkide..." MissMarplebirdenbirebüyükbirsevinçlebağırdı."Ah,tabiitabiıSt.MaryMead'degördüm.Ben bahçedeydim.Sizyoldangeçerkendurupbenimlekonuştunuz.Kasabadabirarkadaşınızdakaldığınızı söylediniz." MissCooke,başınısalladı."Tabii,tabii.Nebudalayım!Sizihatırladım.Sonzamanlardaiyibir bahçıvanbulmanınnekadargüçleştiğindenbahsettik." "Evet.Sizaslındakasabadakalmıyordunuz.Birarkadaşınızageldiğinizisöylemiştinizsanırım." "Evet...Arkadaşım...arkadaşım..."MissCooke,tereddütledurakladı.Aradığıismibirtürlübulamadığı belliydi. MissMarple,"BayanSutherland'ınyanındamıkalıyordunuz?"dedi. "Hayır,hayır.Arkadaşım...şey..." ÇikolatalıpastasındanbirparçakesenMissBarrowkesinbirtavırla,"Hastings," dedi. MissMarple,mırıldandı."Aaa!Evet.Oyenievlerdenbirindeoturuyordusanırım." BayCasparbirdenbire,"Hastings,"diyebağırdı.Neşeylegülümsüyordu."BenHastings'egittim. Eastbourne'da.Güzelyerler..." MissMarple,"Negariptesadüfdeğilmi?"dedi."Sizinleburadatekrarkarşılaştık,MissCooke.Dünya gerçektençokküçükbiryer." MissCooke,dalgındalgınbaşınısalladı."Sonuçtahepimizbahçedenhoşlanıyoruz." BayCaspar,bağırdı."Çiçeklerçokgüzel.Onlarabayılıyorum."Tekrarneşeylegüldü. MissMarple,çiçeklerdenbahsetmeyebaşladı.Birsürüteknikterimdekullanıyordu.MissCooke zamanzamanonacevapveriyor,MissBarrowdabirikikelimesöylüyordu. BayCasparisesessizsedasızgülümsemekteydi. MissMarple,dahasonraherzamanyaptığıgibiyemektenöncedinlenirkenedindiğibilgiyişöylebir arayatopladı."MissCooke,St.MaryMead'egeldiğiniitirafetti.Eviminönündengeçtiğinide.Bunun garipbirtesadüfolduğunudaaçıkladı.Tesadüf?Bugerçektenbirtesadüfmü?Yoksakadınıngruba katılmasınınbelirlibirsebebimivar?Onuburayabirimiyolladı?Amakim?..." MissMarple,kendikendine,"Hertesadüfünüzerindedurmayadeğer,"dedi. "Dahasonrabunungerçektenbirrastlantıolduğunuanlarsın,ozamanşüphelerinidebirkenara itersin." MissBarrow'laMissCooke,heryılböylegezintilereçıktıklarınısöylemişlerdi. Aleladeikiarkadaşadabenziyorlardı.Ayrıcanazikveterbiyeliinsanlardı.Yaşlı kadın,fakat,diyedüşündü."MissCookebiranSt.MaryMead'egeldiğiniinkâredecekoldu.Sonra, sankitalimatbekliyormuşgibiarkadaşınabaktı.MissBarrow'unondanönemliolduğuanlaşılıyor... Amatabiibütünbunlarhayalürünü olabilir.Belkideonlarınbenimmeseleylehiçbirilgileriyok." Birdenbireaklına,"Tehlike!"kelimesigeldinedense?FakatBayRafieldebunuimaetmemişmiydi? Adammektubundakoruyucumeleğineihtiyacıolacağını açıklamamışmıydı? Yaşlıkadın,MissCooke'laMissBarrowbenimiçinbirtehliketeşkiledemezler,dedi.Saçmabu... Fakat...MissCookesaçlarınıboyamış.Üsteliksaçlarınınmodelinideğiştirmiş...Kadınınkılığını, kıyafetinielindengeldiğikadardeğiştirmeyeçalışmışolduğubelli.Çokacayipbirşeybu.Miss Marple,tekraryolarkadaşlarınıdüşündü.AçıkçasıBayCaspar'ıntehlikelibirinsanolduğunadaha kolaylıklainanabilirdim.SonraEmlynadlıogenç...BayveBayanButler'ınAmerikalıolduklarına inanıyorum.Amabakalımbudadoğrumu?Yaşlıkadın,içiniçekerek,"Saçmalıyorum...Aklımı başımatoplamamdahadoğruolur...Yarınneleryapılacak?Birsürüşeyvar.Erkendenyolaçıkılarak, bazıyerlergörülecek. Öğledensonrakıyıyainmekiçinuzunveyorucubiryürüyüşyapılacak.Vedenizleilgilibitkiler incelenecek...FakatprogramımdaisteyeninAltınDomuzOteli'ndekalabileceğiveyayakındakigüzel biryeregidebileceğiyazılıydı.Bendeöylemiyapsam?"diyekendikendinesöylendi. MissMarple'ın,planlarınınbirdenbirealtüstolacağındanhiçhaberiyoktu. MissMarple,ertesigünöğleyemeğindenönceAltınDomuzOteli'ndekiodasındaelleriniyıkadıktan sonradışarıçıktı.Merdivenlerdenholeinincetayyörlübirkadınbirazdaçekingenbirtavırlaona yaklaştı. "Affedersiniz,efendim.SizMissMarpledeğilmisiniz?MissJaneMarple?" Yaşlıkadınbirazşaşırmıştı."Evet,benMissMarple'ım.""BenimadımBayanGlynn.LaviniaGlynn. Benveikikızkardeşimyakındaoturuyoruz...Şey... Burayageleceğiniziduydukve..." MissMarple'ınhayretidahadaarttı."Burayageleceğimimiduydunuz?" "Evet,çokeskibirdostumuzbunubizeyazdı.Uzunzamanönce...Üçhaftakadaröncesanırım.Fakat bizebutarihiunutmamamzıtembihetti.Yaniturunburayageleceğigünü.Bizeçokyakınbirdostunun veyaakrabasınınbugezintiyekatılacağınıbildirdi." MissMarple,hâlâşaşkınşaşkınkadınabakıyordu. BayanLaviniaGlynnilaveetti."BayRafiel'denbahsediyorum." MissMarple,"Ah,"dedi."BayRafiel...onun...şey...onun...""Onunöldüğünümü kastediyorsunuz?Evet.Çokacıbirşeybu.BayRafiel'inbizeomektubuyazdıktankısabirzamanson raöldüğüanlaşılıyor.Onunistediğiniyerinegetirmemizgerekiyordu.Sanırımkendisiiçinçok önemliydibu.BayRafiei,sizinbirkaçgecebizdekalmaktanhoşlanabileceğinizideyazmıştı.Gezinti 'ninbukısmıbirhayliyorucudur.Yani,gençleriçinokadarönemlideğil,fakatyaşlılarçok yoruluyorlar.Uzunuzunyolyürüyecek...Sonrakayalarınarasındakipatikalaratırmanılacak.Gelip evimizdekaldığınıztakdirdebunahemben,hemdekardeşlerimçoksevineceğiz.Evimizoteldenon dakikauzaklıkta.Sizeburadaçokilgiçekicişeylerdegösterebiliriz." MissMarple,birantereddütetti.BayanLaviniaGlynnhoşunagitmişti.Kadındosthalli,tombulve uysaldı.Fakatbirazçekingenolduğuanlaşılıyordu.Yaşlı kadın,budaBayRafiel'inyenitalimatıolmalı,diyedüşündü.Evet...Öyle...Fakatnedenbirdenbire endişelendim?Belkidebununsebebihenüzüçgüngeçmesinerağmenotobüsîekilereiyicealışmış olmam. EndişeylekendisinebakanBayanLaviniaGlynn'adöndü."Teşekkürederim... Çoknaziksiniz...Evinizdekalmakçokhoşumagidecek." 8.Üçkızkardeş MissMarple,ayaktadurmuşpenceredendışarıyabakıyordu.Arkadakalankaryolanınüzerine bavulunukoymuştu.Bahçeçokihmaledilmiş,çok...evdeöyle.Aslındabinagüzel.İçindekieşyalar daseçme.Amaonlarıdacilalayanolmamış.Sonyıllardakimseevisevmemişveonunla ilgilenmemiş...BayanGlynnbeniodamaçıkarırkenburasınınonavekızkardeşlerineamcalarından kaldığınısöylemişti...LaviniaGlynn'ınkızkardeşlerihiçevlenmemişlersanırım. İkisindendeMissBradbury-Scott,diyeadiliyor...Evdebirçocukbulunduğunugösterecekhiçbirşey deyok.Nebireşya,neoyuncak...Buradasadeceoüçkızkardeşoturuyor...Üçkızkardeş...Bugaliba Çehov'unpiyesiydi,yoksaDostoyevski'ninmi?Amanhatırlayamayacağım...LaviniaGlynnonların ortancakardeşleriydi.Kadınlarterbiyelivenaziktilerfakatparasıkıntısıçektiklerideanlaşılıyordu. MissMarple,"BayRafiel,"dedi."Bütünherşeyioayarladı.Fakatadamınbirsürükülfetekatlandığı belli.Uzunuzunplanyapmış.Avukatlarıylakonuşmuş... Buüçkızkardeşemektupyazmış.BayRafielbendenbircinayetinesrarını çözmemiistiyor.Amahangicinayetbu?Nezamanişlenmiş?Veyaişlenecekmi?" Yaşlıkadıntekrarbuevdeoturanüçkızkardeşidüşündü,buradafazlakalmamalıyım.Eşyalarımı yerleştirip,hemenaşağıinmemdahadoğruolur. Yalnızkararvermemgerekenbirşeyvar.Buüçkızkardeşbanayardımmı edecekler.Yoksabenimdüşmanımmı?İştebumeseleyidikkatleincelemeliyim." KapıusulcavurulduveBayanLaviniaGlynniçerigirdi."Buradarahatedeceğiniziumarım. Eşyalarınızıyerleştirmenizeyardımedebilirmiyim?İyibirhizmetçimizvar.Fakatodasadece sabahlarıgeliyor.Amasizeherbakımdanyardımedebilir." MissMarple,"Yardımaihtiyacımyok,"diyecevapverdi. "Yanımafazlabirşeyalmadım." "Tekraraşağıyainmenizeyardımageldim.Evinplanıbirhaylikarışıktır.Örneğin,ikimerdiven vardır.Onuniçinmisafirlerimizbazenyollarınışaşırırlar." MissMarple,minnetlekadınabakarakonunpeşisıradışarıçıktı.Obendenbirhayligenç,diye düşünüyordu.Çokgenç.Ancakellisindevarsanırım.Yaşlıkadınmerdivenlerdendikkatleindi.Sol dizikendisinedaimagüçlükçıkarıyordu. HoleininceMissMarple,"Evinizgerçektençokgüzel,"dedi"Herhalde1700'lerdeinşaedilmiş." BayanLaviniaGlynn,"1780'de,"diyecevapverdi.MissMarple'ınevibeğenmesihoşunagitmiş gibiydi.Yaşlıkadınısalonasoktu.Geniş,zarifbirodaydıbu. Eşyalarbirzamanlarpekgüzeldiherhaldeamaartıkçokeskimişlerdi.Diğerikikardeşsalondaki koltuklarayerleşmişlerdibile.MissMarpleiçerigirinceayağakalktılar.Biri,yaşlıkadınabirkadeh şeriuzattı.Diğeriiseonukoltuğaoturttu. "Bilmiyorumyüksekkoltuklardaoturmayısevermisiniz?Çokkişibunutercihediyor." MissMarple,"Bendeöyle,"dedi."Daharahatoluyorbu.Zirasırtımdaromatizmavar." KızkardeşlerinenbüyüğüolanClotildeuzunboylu,esmer,hâlâgüzelbirkadındı.Siyahsaçlarını topuzyapmıştı.EnküçükleriAnthea'nınbirzamanlarsarı olduğuanlaşılankırsaçlarıomuzlarınakadariniyordu.MissMarple,ogeçkincebirOpheliaolabilir, diyedüşündü.Sonrayinebüyükablayabirgözattı.Clotilde,birOpheliaolamaz.Fakatoharikulade birClytemnestraolabilir,kocasını banyosundazevklebıçaklardı.AmaClotilde'inkocasıolmadığınagörebuçözümyoludoğrudeğil. BenceClotildekocasındanbaşkasınıöldüremezdi. ClotildeBradbury-Scott,AntheaBradbury-ScottveLaviniaGlynn.Clotildegüzelbirkadın.Lavinia çirkinceamahoşbirinsan.Anthea'nıngözüisesıksıkseyiriyor...Yalnızkadınınhalibirtuhaf...Gri gözleriylebirsağa,birsola,sonradabirdenbirearkasınabakıyor.Sankibiriningözetlediğini sanıyormuşgibi... Acayip,çokacayip.BuAntheailgimiçekiyor... Kafasındanbunlargeçerkenbirtaraftandakızkardeşlerlekonuşuyordu.LaviniaGlynnayağa kalkarak,dışarıçıktı.Evdeenfazlaonunişgördüğüanlaşılıyordu. Sözkonaktanaçıldı.Clotilde-Bradbury-Scott,konağınyıllardanberiailelerindeolduğunuanlattı.En sonundaamcalarıevionlarabırakmıştı.Clotilde,"Amcamınbirtekoğluvardı,"diyeaçıkladı."Oda savaştaöldü.Anlayacağınızailemizinsonfertleribiziz.Birdebirkaçuzakakrabamızvar,işteo kadar." MissMarple,"Binanınorantılarımükemmel,"dedi."Kızkardeşinizbanaburasının1780'de yapıldığınısöyledi." "Evet,öylesanıyorum.Fakatkonakbukadarbüyükolmasaydıdaharahatederdik." MissMarple,başınısalladı."Sonzamanlardatamirdeçokpahalıyamaloluyor." Clotilde,içiniçekti."Evet,gerçektenöyle.Buyüzdenkonağınbazıkısımlarınınharapolmasınagöz yummakzorundakaldık.,üzülecekbirşeyamaneyaparsınız?Sonraserayadabakamadık.Aslında çokbüyük,güzelbirşeydi." Antheamırıldandı,"Seradamisketüzümüdeyetişirdi.Sonraduvarlarınıniç kısımlarınıdaçiçeklersarmıştı.Hanişu'KirazGüllleri'denilençiçekler.Evet,seranınyıkılmış olmasınaçoküzülüyorum.Fakatsavaşsırasındabahçıvanbulmakimkânsız-çokgençbirçocuk tutmuştuk.Odasonundasavaşagitti.Serayı tamirettiremedik.Nihayetokoskocayerçöktügitti."Evinyakınındakiküçükseradaöyle." İkikardeşdeacıacıiçleriniçektiler.Zamanıngeçtiğiniveherşeyinartıkdeğiştiğinibiliyorlardı. Amayenigünlergüzelşeylerdegetirmemişti. MissMarple,buevdeüzüntülübirhavavar,diyedüşündü.Gizlibiracıylailgilibu.Dinmeyenbir acıyla...Buhisiyicederinleşmiş.Onuniçingeçmesideimkânsız.Yaşlıkadınbirdenbireürperdi. 9.Poliganum Yemekaleladeydi.Küçükbirkuzubudu,kızarmışpatates,tatsızcabirerikpastası. MissMarple,üçgünlükyolculuğusırasındaolanlardanbahsetti.Amaaslındabunlardaokadar önemlisayılmazdı. BüyükablaClotilde,"BayRafielherhaldeeskidostlarınızdandı?"dedi. MissMarple,"Pekdedeğil,"diyecevapverdi."OnunlailkkezKarayipler'dekibiradadakarşılaştım. Orayasağlığıiçingelmiştisanırım." Anthea,sözekarıştı."Evet.Yıllardanberisakattı." MissMarple,mırıldandı."Çoküzücübirdurum...FakatBayRafielmetinbiradamdı.Hayran olunacakbirşeydibu.Üstelikohalinerağmendurmadançalışıyorduda.Hergünsekreterinebirsürü mektupyazdırıyor,sağasolatelgraflarçektiriyordu.Hastalığınaesirolmamıştı." Anthea,"Ohastalığaboyuneğecekbirinsandeğildi,"dedi. Anthea,sordu."SizLondra'damıoturuyorsunuz,MissMarple?" "Hayır,hayır.Küçükbirkasabadayaşıyorumben.Eskidenpekgüzel,resimlerdekigibibirköydü. FakatartıkheryergibiSt.MaryMeaddedeğişti," diyeekledi."BayRafiel,Londra'daoturuyordu,değilmi?AdadakiotelindefterineEaton Meydanı'ndabiryeriyazmıştı.YoksaBelgraveMeydanı'ndamıydı?" Clotilde,"BayRafiel'inKent'tebirmalikânesivardı,"dedi."Bazenarkadaşlarını veyadışardangelenkimseleriorayadavetsanırım.BiziiseLondra'dagörürdü." MissMarple,mırıldandı."Sizebenidavetetmeniziyazmaklabüyükincelikgöstermiş.Düşüncelibir hareketbu.İnsanonungibiişibaşındanaşkınbiradamdanböylebirşeypekbeklemiyor." "BurayadahaöncedeBayRafiel'inturlarakatılandostlarınıdavetettik. Gezintileridüzenleyenlerçokdikkatlivedüşüncelidavranıyorlar.Tabiiherkesibirdenmemnun etmekimkânsız.Gençleryürümekistiyorlar.Uzungezintilereçıkmaya,tepeleretırmanıpmanzara seyretmeyemeraklılaronlar.Böyleşeyleriyapmalarınaimkânolmayanyaşlılariseoteldekalmayı tercihediyorlar.Fakatbucivardakiotellerpeklüksdeğil...BugünkügezintiyiveyarınSt. Bonavanture'ayapılacakyolculuğuçokyorucubulacaktınız,bundaneminim.Yarınbirtekneyleadaya dageçilecekmişsanırım.Bazendenizçokdalgalıoluyor." Lavinia,"Evleridolaşmakbileyorucu,"dedi. MissMarple,başınısalladı."Öyle...Dolaşıyor,saatlerceayaktaduruyorsunuz. İnsanınayaklarısızımsızımsızlıyor.Aslındabuturakatılmamalıydım.Fakatgüzelbinalar,zarif salonlarveeşyalarhoşumagidecekti.Sonratablolardaçokmethediliyordu." Antheaatıldı."Bahçelerdeöyle...Sizbahçeyemeraklısınızdeğilmi?" MissMarple,"Evet,"diyecevapverdi."Çokmeraklıyımdır.Buturdagezeceğimizbahçelerdeçok güzelmiş.Eskişatolarınbahçeleri."Masanınetrafındakilerebakarak,onlaragülümsedi. Kadınlardostça,herşeysakindi.Fakatnedenseyaşlıkadımısinirleriiyicegerilmişti.Buradanormal olmayanbirşeyvar,diyedüşünüyordu.Amanormalolmayandankastettiğimnedir?Konuşmalar sıradan.Demindenberiklişeleşmiş laflarıtekrarlayıpduruyoruz...MissMarple,kendikendine,üçkızkardeş,dediNedeninsanüçlü şeylerdegizemliveyatehlikelibirşeyolduğunusanır?Üçkızkardeş.Macbeth'dekiÜçCadı...Tabii buüçkardeşMacbeth'dekicadılarabenzemiyorlar... MissMarple,erikpastasınınsonlokmasınıdaağzınaatarak,masanınüzerindenAnthea'yadoğru baktı.Sıradanbirkadıno,diyedüşünüyordu.Birazpasaklı,dalgınvehafifçekaçık.NedenAnthea banatehlikelibirinsanmışgibigeliyor? Miss Marple,kendikendine,"Hayalimfazlaçalışmayabaşladı,"diyerekdevametti. "Kendimitoplamamlazım." Yemektensonrayaşlıkadınakonağınbahçesinigezmesiniteklifettiler.Onarehberliketmekgörevi de,Anthea'yaverildi.MissMarple,bakımsızbahçedeetrafınabakarakiçiniçekti.Bizamanlar burasınıngüzelbiryerolduğumuhakkaktı.Fakatartıketrafıotlarbürümüştü.Bahçeaslındaüç kardeşinbaşaçıkamayacağıkadardabüyüktü. Anthea'nınuzunsaçlarırüzgârdauçuyor,zamanzamanyere:birfirketeveyatokadüşüyordu.Kadın kesikkesikkonuşmaktaydı. "Herhaldesizinbahçenizçokgüzel." MissMarple,"Benimkiküçücükbirşey,"dedi.Otlarbürümüşolanbiryoldanilerlemişlerdiveşimdi birduvarınönündekiküçük,tepemsibirşeyinönündeduruyorlardı. Anthea,acıacı,"Bizimsera,"diyemırıldandı. "Ah...Ogüzelüzümlerinyetiştiğiseramı?" "Evet.Üçcinsüzümvardı.Karaüzüm...Sonraoküçükyeşillerden.Hanişuçoktatlıolancinsten. Üçüncüsüisemükemmelbirmisketti." "Duvarlarıdavanilyaçiçeğikaplıydıdedinizsanırım." "Hayır.KirazGülleri..." "Ah,evet.KirazGülleri...Pekgüzelkokaroçiçekler...Bucivarahiçbombadüştü mü?Yani,seraoyüzdenmiyıkıldı?"Anthea,"Hayır,hayır,"dedi."Başımızaöylebirşeygelmedi, savaşsırasındabutaraflarahiçbombadüşmedi...Korkarımseratamiredilmediğiiçinharapolup yıkıldı.Bizburayageleliçokolmamıştı.Tamireverecekparamızyoktu.Serayıyenidenyaptırmamız iseimkânsızdı.Hoş,yeniserayaptırsaydık,onayinedebakamazdık...Mecburenseranınyıkılmasına gözyumduk.Yapabilileceğimizbaşkabirşeyyoktu." "Seranınyıkıntılarınınüzeriniçiçeklersarmış...Birnevisarmaşıkbu.Nedironunadı?" Anthea,"Heryerderastlanılanbirçiçekbu,"diyecevapver-"AdıP.'ylebaşlıyor. Durunbakayım,ismineydi?"TereddütleMissMarple'abakıyordu."Adı'Polly' bilmemne..." "Aaa!Evet,çiçeğinadınıhatırladım.Poliganumdemekistiyorsunuz.Busarmaşıkpekçabukbüyüyor veyayılıyor,değilmi?İnsan,böyleyıkıntıları,kalıntıları örtmekistedimi,buçiçektenfaydalanabilir.Böyleceoçirkinmanzaragözlerdensaklanmışolur." Gerçektenyaşlıkadınınönündedurduğutepeciği,beyazçiçekleriyeniyeniaçmaktaolanyeşilbir sarmaşıktamamıylasarmıştı.MissMarple,Poliganum'unbüyümeyeçalışandiğerçiçekleriçinçok tehlikeliolduğunubiliyordu.Herşeyisarardıbusarmaşık.Hemdeşaşılacakkadarkısabirzamanda. MissMarple,"Anlaşılanserabirhaylibüyükmüş,"dedi. "Evet...İçindeşeftaliağaçlarıdavardı."Anthea'nınyüzündeüzüntülübirifadebelirmişti. Yaşlıkadın,onuteselliyeçalıştı."Butepecikdepekgüzelduruyor.Sarmaşığınbeyazçiçeklerideçok hoş." Anthea."Buyolunaşağısında,soldagüzelbirmanolyaağacımızvar,"dedi. "Galibabirzamanlarikiyandamazılardayükseliyormuş...Biçimlişekildekesilenmazılar.Fakat bizimöyleşeylerleuğraşmamızdaimkânsız.Çokgüçbu.Herşeygüçzaten.Zamandeğişti.Artık hiçbirşeyeskisigibideğil..." Hızlasağdakiyoldanyürümeyebaşladı.Birduvarındibindengeçiyordubu. Antheagitgideadımlarınısıklaştırmaktaydı.MissMarpleonunpeşindenzorluklailerliyordu.Yaşlı kadın,Antheabenipoligariilmtepeciğindenuzaklaştırmayamı çalışıyor?diyesordukendikendine.Sankiorasıhoşagitmeyecek,çirkinbiryermişgibi...Anthea, bahçeeskihalindeolmadığıiçinutanıyormu?GerçektenPoliganumşaşılacakbirrahatlıklabüyüyor. Onubudamayakalkan,sarmaşığabiçimvermeyeuğraşandaolmamış...AllahAllah...Anthea'nın Poliganum'dankaçarmışgibibirhalivar. OsıradaAnthea,yıkılmışbirdomuzahırınınönündedurmuştu.Bununetrafındabirikigülfidanı vardı."Büyükbabamdomuzbeslermiş.Amaartıkbuzamandahiçkimseböylebirşeyekalkışmaz. Öyledeğilmi?Korkarımdomuzlarçokkokuyorlar.Evinyakınındabirkaçyediverengülüvar.En iyisideonlardeğiîmi?" MissMarple,başınısalladı."Evet,evet..."Sonrayeniyetiştirilenbirkaçgülünadınısöyledi.Fakat Anthea'nınhalinden,kadınınbunlarıhiçduymamışolduğuanlaşılıyordu. "Sizsıksıkturlaraçıkıyormusunuz?"Antheabusoruyubirdenbiresormuştu. "Eskişatovebahçeleridolaşmayamı?" "Evet.Bazıkimselerheryılturlarakatılıyorlar." "Ah,benimiçinimkânsızbu.Anlayacağınızbugezintilerbirhaylipahalı.Buturdaaslındabanabir hediye.Gelecekdoğumgünümiçinbirhediye." "Ya,bendemeraketmiştim.Yani...nedengeldiğinizikendikendimesorupduruyordum.Şey...bu gezintilerinyorucuolduğumuhakkak.Fakat... Karayipler'dekiadalarafilangittiğinizegöre..." "Oyolculukdabirhediyeydiyine.Oseferdeyeğenimdinlenmemiistemişti.Pekiyibirinsandıro. Yaşlıhalasınıçokdüşünür." "Ah,anlıyorum...Evet,anlıyorum..." MissMarple,"Gençkuşakolmasaydıneyapardıkbilmem?"dedi."Onlarçokdüşünceliler.Öyledeğil mi?" "Ha...herhalde...Bunu...pekbilmiyorum...Ben...zira...bizimgenç akrabalarımızyok." "AblanızBayanGlynn'ınçocuklarıyokmu?Kendisiböylebirşeydenbahsetmedi. Tabiiinsanbukonulardasorusormaktandaçekiniyor." "Lavinia'nınhiçbirzamançocuğuolmadı.Belkideböylesidahaiyi.". Evedönerlerken,MissMarple,busonsözlerleneyikastetmekistedi?diyedüşünüyordu. 10.Ah,oeskigünler 1. ErtesisabahsekizbuçuktaMissMarple'ınodakapısınavuruldu.Yaşlıkadın, "Giriniz,"diyeseslendi.Kapıaçılarakiçeriyeelindetepsiyleihtiyarcabirkadıngirdi.Tepside çaydanlık,fincan,sütibriği,ekmekvetereyağvardı. Hizmetçineşeyle,"Sabahçayı,madam,"dedi."Havapekgüzel.Görüyorumperdeleriaçmışsınızbile. Herhaldeiyiuyudunuz." MissMarple,okuduğuduakitabınıkomodininüzerinebıraktı"Evet,gerçektençokrahatuyudum." "Havaçokgüzel.BonaventuraKayalıkları'nagidenlerimemnunedecekbu.Fakatiyikisizogezintiye katılmadınız.İnsançokyoruluyor." MissMarple,"Buradaolduğumiçinçokmemnunum,"dedi"BayanGlynn'lakardeşleribeniburaya davetetmeklebüyüknezaketgösterdiler." "Buonlariçindeiyibirşey.Aslındainsanınevinesıksıkmisafirgelmeli.Artıkbukonakpek hüzünlübiryeroldu."Pencerelerdekiperdeleridahadayanaçekti. Birsandalyeyiiterek,sıcaksudolubiribriğiporselenleğeniniçinekoydu.Üstkattabanyoyar.Fakat yaşlımisafirlerinmerdivenleritırmanmalarınıpekistemeyiz.Onuniçinodalarınasıcaksu götürürüz." "Çokteşekkürederim...Sizeviniçiniiyibiliyorsunuzgaliba?" "Benburadagençbirkızkençalışmayabaşladım.Ozamanortahizmetçisiydim. Üçhizmetçilerivardıogünlerde...Aşçı,ortahizmetçisivebirdekatlarabakankadın.Hattabirara aşçıyamağıbiletutmuşlardı.Bu,ihtiyarbeyinzamanındaolmuştutabii.Beyinatlarıveseyiside vardı.Ah,onegüzelgünlerdi...Sonraolanlarhepimizideüzdü.Beyefendininkarısıgençyaştaöldü. Oğlusavaştaşehitoldu.Tekkızıdadünyanınöbürucunagitti.BirYeniZellandalıylaevlenmişti. Kızcağızçocuğunudünyayagetirirkenöldü.Bebekdeyaşamadızaten.Beyefendiyapayalnızkalmıştı. Çoküzgündü.Evleilgilenmemeyebaşladı.Konağaeskisigibiözengösterilmiyorduartık.Ölürken eviMissClotilde'ekızkardeşlerinebıraktı.MissClotilde'eMissAntheagelipburayayerleştiler.Daha sonraBayanLavinia'nınkocasıöldü.Odakonağageldi."Yaşlıhizmetçiiçiniçekerekbaşını salladı."Onlardaevebakamadılar.Bunuyapacakparalarıyoktu.Bahçeyideihmalettiler..." Marple,mırıldandı."Çokyazık..." "Onlaröyledeiyiinsanlardırki...MissAntheabiraztutarsızdır.FakatMissClotildeçokzekidir. Üniversiteyebilegitmiş.BayLaviniadaçokiyikalplibirhanımdır.Oburayageldiğizamanher şeyindüzeleceğiniummuştum.Fakatinsangeleceğinnelergizlediğinihiçbirzamanbilemiyor.Öyle değilmi?Bazenbuevinlanettliolduğunubiledüşünüyorum." MissMarple,meraklaonabaktı. "Öncebirfelaketoldu...Sonradaikincisi...Evvelaouçakkazası.İspanya'daoldubu.Korkunçbir şeydi.Benuçağakesinliklebinemem.MissClotilde'inarkadaşları ouçaktaydı.Gençbirkarıkoca.Neysekikızlarıosıradaokuldaydı.Böyleceyavrucakölümden kurtulmuşoldu.MissClotildekızıburayagetirdi.Onuniçinelindengelenherşeyideyaptı.Onu İtalya'ya,Fransa'yagötürdü.Onasankikendikızıymışgibidavranıyordu.Yavrucakdaöyleneşeli, tatlıveuysalbirkızdıki. Kiminaklınagelirdiki,başınaöylekorkunçbirfelaketingeleceği?" "Korkunçbirfelaketmi?Neoldu?Bahsettiğiniznedir?Olaybuevdemioldu?" "Hayır,neysekiburadaolmadı.Amabirbakımayinedebukonaktaolmuşsayılır. Kızcağızodelikanlıylaburadatanıştı.Gençadambucivardabiryerdekalıyordu. Bizimhanımlarisedelikanlınınbabasınıtanıyorlardı.Adampekzengindi.Yanidelikanlınınbabası. Gençadamhanımlarıgörmekiçinburayageldi.Herşeyböylebaşladıişte..." "Birbirlerineâşıkmıoldular?" "Evet,kızcağızdelikanlıyıgörürgörmezonaâşıkoldu.Delikanlıdagerçektençokyakışıklıydı. Konuşmasını,dildökmesinideiyibiliyordu.İnsanınaklına... insanınaklına..."Hizmetçisözlerinitamamlayamayaraksustu. "Neoldu?ikigençbirbirleriyleseviştilermi?Sonraaralarımıbozuldu?Gençkızbuyüzdenintihar mıetti?" "İntiharmı?"YaşlıkadınMissMarple'ahayretlebakakaldı."Bunudasizekimsöyledi?Bircinayetti bu!Buzgibicinayet!Kızcağızıboğmuş,kafasınıdataşlavuravuraezmişlerdi.Cesediteşhisetmesi içinMissClotilde'içağırdılar.Zavallı kadıncağızgitmekzorundakaldıtabii.Ogündensonradabirdahakendisinegelemedi.Kızıncesedini buradanbirhayliuzakta,eskibirtaşocağındakifundalarınarasındabuldular.Ayrıcabunun delikanlınınişlediğiilkcinayetolmadığınadainanıyorlardı.Başkakızlardaöldürülmüştü...Kızcağız ortadankaybolalıaltıayolmuştu.Polisonuarayıpduruyordu.Ah!Oyakışıklıdelikanlı aslındaiblisinbiriydi.Doğuştankötüveahlaksızdı.Dahadoğrusubenceöyle... Tabiisonzamanlardabazıinsanlarınyaptıklarındansorumluolmadıklarını söylüyorlar.Yokkafalarındabirbozuklukvarmış,buyüzdendesorumlututulamazlarmış.Benböyle laflardananlamam.Katilkatildir.Üsteliksonzamanlardaonlarıasmıyorlarbile.Evet,eskiailelerde delilikolduğunubiliyorum. MeselaBrassington'dakiDerwentailesi.İkikuşaktabir,ailedenbirimuhakkaktımarhanedeölür. SonraihtiyarBayanPaulette.Sokaklardapırlantatacıyladolaşarak,MarieAntoinetteolduğunu söylerdi.Nihayetkendisinitımarhaneyekapattılar.Amaaslındaonunbirkötülüğüyoktu.Sadece gülünçtükadıncağız... Fakatodelikanlı.Gerçekteniblisinbiriydi." "Delikanlıyıneyaptılar?" "Osıradaidamcezasıkaldırılmıştı.Veyadelikanlınınyaşıuygundeğildi.Artıkolanlarıpekiyi hatırlayamıyorum.Jürikendisinisuçlubuldutabii..Sonrakendisinibiryereyolladılar.Islahaneye miydi?Yoksabaşkabiryeremi?GittiğiyerinadıB'ylebaşlıyordu.Bundaneminim." "Pekidelikanlınınismineydi?" "Michael.Soyadınıhatırlayamıyorum.Buanlattıklarımonyılönceoldu.Onuniçinbazışeyler insanınaklındançıkıyor.Çocuğunsoyadıİtalyanisimlerinebenziyordu.Resimlerleilgilibirada... Veyabirressamınkine...Fafflesanırım..." "MichaelRafielmi?" "Tamam!Osıradaetraftabirdedikodudadolaştıydı.'Babasıçokzenginolduğuiçinonuhapisten kurtardı,'diye.Güyadelikanlıhapishanedenmi,ıslahhanedenmikaçmıştı.Amabencesadece dedikoduydubu..." MissMarple,demekkızintiharetmemiş,diyedüşündü.Bircinayetekurbangitmiş."Sevgi!"Elizabeth Templegençkızınölümünesevgininsebepolduğunusöyledi.Birbakımahaklı.Birgençkız,bir katileâşıkoldu...Busevgiuğrunahiç şüphelenmediğibirandakorkunçbirölümlekarşılaştı.MissMarple,hafifçetitredi.Birgünönceköy yolundanilerlerkentütüncüdekigazeteninmanşetlerinegözüilişmişti. "Epsomcinayeti.""İkincikızıncesedidebulundu.Polisbirgençtenyardımistedi." Demekböylecetarihtekerrürediyordu.Görülmüşbirolaydımı.Korkunçbirolay. MissMarple,biraneskibirşiirihatırladı. "Gülbeyazıgenç,ihtiraslı,uçukbenizli, Sessizvadideşarkısöyleyenbirçayo. Birmasalprensi. Hayattahiçbirşey. Gül,beyazıbirgençkadarnarindeğildir...." Gençliği,"Azap"ve"Ölüm"ekarşıkimkoruyacaktı?Gençlikkendisinikoruyamıyordu. Koruyamazdı.Bununsebebipekazşeybilmelerimiydi?Yoksahaddindenfazlaşeybilmelerimi?Ve buyüzdenbilmediklerihiçbirşeyolmadığınımıdüşünmekteydiler? 2. MissMarple,osabahaşağıyaindiğizamankardeşlerinhiçbirinigöremedi.Beikidebununsebebi beklenilensaattendahaerkenodasındaninmişolmasıydı.Yaşlı kadınönkapıdandışarıçıkarak,bahçededolaşmayabaşladı.Aslındabununsebebikonağınbakımsız bahçesininhoşunagitmesideğilditabii.MissMarple,nedensizbirşekildeburadafarketmesilazım gelenbirşeybulunduğunuseziyordu.Buonabazıfikirlerverecekti.Veyabuşeyonabazıfikirler vermiştiamaaptallığıtuttuğuiçindurumubirtürlükavrayamıyordu.Evet,birşeyigörmesilazımdı. Buomeseleyleilgiliydi... MissMarple,oaraüçkardeşigörmeyideistemiyordu.Ziradüşünmesigerekenbazışeylervardı. HizmetçiJanet'insabahçayınıgetirdiğizamananlattıklarıçokilgiçekiciydi. Bahçeninyankapısıaçıktı.MissMarple,oradançıkarakköyyolundailerledi. Küçükdükkânlarınönündengeçereksokağınsonundakisivrikulelikiliseyedoğrugitti.Kilisenin yanındakimezarlığagirerek,taşlarınarasındadolaşmayabaşladı. Bunlardanbirkısmıiyiceeskiydi.Yandakiyerdeiseyenimezarlarbulunuyordu. Eskimezartaşlarınınilgiçekicibirtaraflarıyoktu.Bütünköylerdeolduğugibibazıadlarasıksık rastlanıyordu.JasperPrince,EdgarveWalterPrince,MelaniePrince...SonraHoraceBroad,Ellen JaneBroad,ElizaBroad...Busonuncusudoksanbiryaşındaölmüştü. MissMarple,sontaşınönündendönerkenyaşlıbiradamınmezarlarınarasındanağırağırilerlediğini gördü.Adamzamanzamaneğilerek,yerdekitaşlarıveyayapraklarıtopluyordu.MissMarple'a yaklaşıncaonuselamladı. "Günaydın." MissMarpleda,"Günaydın,"dedi."Havaçokgüzel." Yaşlıadam,mırıldandı."Dahasonrayağmuryağacak."Çokkesinbirtavırlakonuşmuştu. MissMarple,"BurayabirsürüPrinceveBroadgömülmüş,"dedi. "Ah,evet.BuköydedaimaPrincelervardı.Birzamanlargeniştopraklarındasahipleriydiler. Broadlardaçokeskibirailedir." "Şudabirçocuğunmezarıymış.insanböylebirşeylekarşılığızamançoküzülüyor." "Ah,MelaniePrince'ikastediyorsunuzsanırım.Küçüğü'Mellie,'diyeçağırırdık. Evet,onunölümüacıoldu.Birarabaçiğnedizavallıyavrucuğu.Şekeralmayagitmişti.Dükkândan birdenbirefırladı.Sonzamanlardaböyleşeylerçokoluyor. Tabii...Arabalarıdelicebirhızlasürüyorlar." MissMarple,başınısalladı."Evet...İnsanbukadarkişininöldüğünügörünceçoküzülüyor.Tabiiölü sayısınınnekadarfazlaolduğunuancakmezartaşlarını okuduğuzamananlıyor.Hastalık,ihtiyarlık,çiğnenençocuklar...Hattabazendahadakorkunçşeyler. Meselagençkızlarıöldürüyorlar.Yani...zavallılarcinayetekurbangidiyorlardemekistiyorum." "Evet,sıksıkcinayetişleniyor.Amaokızlarınçoğudakuşbeyinlisanırım.Tabiiannelerideçalışmak zorundaolduklarıiçinkızlarınadoğrudürüstgözkulakolamıyorlar." MissMarple,"Evet,evet,"dedi. İhtiyaradamsordu."Sizeskikonaktakalıyorsunuzdeğilmi?Anladığımagöreburayaturotobüsüyle gelmişsiniz.Fakatgezintilersizifazlayordusanırım.İnsanyaşlanmayabaşlayıncabazışeylerefazla dayanamıyor." MissMarple,"Gerçektenbirazyoruldum,"diyeitirafetti."ÇokiyibirinsanolandostumunBay Rafieldeburadakidostlarınabenimgeleceğimiyazmış.Onlardabenibirkaçgüniçindavetetmek nezaketinigösterdiler." YaşlıbekçininRafieladınıhiçduymamışolduğuherhalindenbelliydi.MissMarple,ilaveetti."Bayan LaviniaGlynn'laikikardeşiçokiyiinsanlar.Herhaldeonlaruzunzamandanberibuköyde oturuyorlar." "Hayır,pekdeğil.Onlarburayageleliancakyirmiyıloldusanırım.KonakaslındaihtiyarBay Bradbury-Scott'ındı.Adamyetmişyaşındaöldü." "Çocuğuvarmıydı?" "Oğluvardı.Odasavaştaöldü.İştebuyüzdenkonağıdayeğenlerinebıraktı.Zirabaşkayakını yoktu."Dönerek,tekrarmezarlarınarasındaçalışmayabaşladı. MissMarpledakiliseyegirdi.BurasınınViktoryazamanındatamiredilmiş olduğuanlaşılıyordu.PencerelerViktoryadevrinehasparlakrenklivitraylarlasüslüydü.Miss Marple,rahatsızsıralardanbirineoturarakdüşünmeyebaşladı. Acabaartıkdoğruizinüstündemiyim?Olaylarbirbirlerinebağlanıyor...Amabubağlardabelirsiz. Birkızöldürülmüş...(Dahadoğrusubirkaçgençkız...)Veşüphelerinüzerindetoplandığıbirgençde yakalanmış."Polisgençtenyardımistedi..."Hepaynışey...Fakatbahsettikleriolayononikiyılönce olmuş.Artıköğrenilecekbirşey,çözülecekbirmeseledeyok.Butrajedininenaltına"Son" diyedeyazmışlar...Benneyapabilirim?BayRafiel'inbendenistediğinedir? ElizabethTemple...Onunlatekrarkonuşmalıyım.Elizabethbanadahagenişbilgivermeli.Elizabeth Temple,MichaelRafiel'lenişanlananbirgençkızdanbahsetti. Amaaslındadurumböylemiydi?Eskikonaktakilerinböylebirşeydenhaberleriyoksanırım... MissMarple,dahabildikolaylarıhatırladı.Kendiköyündesıktekrarlananbirşeydibu.Hikâyedaima aynışekildebaşlardı.Gençkızladelikanlıtanışırlardı. Sonraaşkmacerasıalevlenirdi MissMarple,kendikendine,"Vesonrakızhamileolduğunufarkeder,"dedi. "Gidipbunudelikanlıyasöylervesevgilisininkendisiylehemenevlenmesiniister. Fakatbelkidedelikanlıkızlaevlenmekniyetindedeğildir.Başlangıçtanberigönlünüeğlendirmek sevdasindadır.Fakatbuseferbaşıbelayagirebilir.Birtakımmeselelerçıkabilir.Örneğinbabasıçok sertbirinsandır.Veyaakrabaları'kızınşerefinitemizlemesiiçin'onabaskıyapmayakalkabilirler. Artıkosıradadelikanlınınhevesideçoktangeçmiştir.Hattabelkidekendisine,yenibirsevgilibile bulmuştur.Onuniçinbumeseleyi,çabucak,korkunçbirşekildehalleder.Kızı boğar.Onuçabucaktanımamalarıiçinyüzünü,başınıtaşlaezer.Buonunhayatınauyacakbirşeydir. İğrenç,soğukkanlıbircinayet.Amaşimdiüzerindedurduğumcinayetçokgerilerdekalmış..." MissMarple,kilisedeetrafınabakındı.İçerisinekadarsakindi.İnsandünyada "Kötülük"diyebirşeyinbulunduğunainanamıyordu.Kötülüğüsezmek...İşteBayRafiel,kendisinde böylebiryeteneğinolduğunainanıyordu.Yaşlıkadın,yerindenkalkarakkilisedençıktı.Yine mezarlığagirerek,taşlarabirgözattı.Burada,bueskitaşlarınarasındandayinedünyada"Kötülük" olduğunainanmakimkânsızdı. Dün,konaktahissettiğimde"kötülük"müydü?Oderinleresızmışacı?...Okara,ümitsizazap?...Sonra AntheaBradbury-Scott,sankiarkasındabiriduruyormuş gibiomzununüzerindenkorkuylabakıyordu...Sankio-hayaletyakasını bırakmıyormuşgibi... Oüçkardeşbirşeylerbiliyor.Amanedirbubildikleri?Marple,tekrarElizabethTemple'ıdüşündü. Herhaldeoşimdigruptakilerlebirliktedikbiryokuşutırmanıyorvekayalarınarasındandenize doğrubakıyor...Evet,yarınyolcularakatılıncaElizabeth'denbanabilgivermesiniisteyeceğim... MissMarple,eskikonağadoğruyürümeyebaşladı.Yorulmuşolduğuiçinağırağıryürüyordu. Sabahınbaşarılıolduğundandaemindeğildi.Konaktabelirlibirşeykeşfetmemişti.Sadeceihtiyar hizmetçiJanetonaeskibirfelaketianlatmıştı. Fakathizmetçilerdaimageçmiştekiüzücüolaylarıhatırlarlardı.Büyükdüğünleri,zenginziyafetleri, başarılıameliyatlarıvekurtulunankazalarıdahatırladıkları gibi... MissMarple,bahçekapısınayaklaşırkenoradaikikadınındurduğunugördü. BunlardanbirihemenMissMarple'adoğrugeldi.LaviniaGlynn'dıbu. "Ah,neysegeldiniz.Bizdesizimeraketmeyebaşlamıştık.Yürüyüşeçıktığınızı tahminettimtabii.Fakatkendiniziyormanızdankorktum.Eğerdışarıçıkacağınızı bilseydim,bendesizinlegelirdim.Sizeköyünilgiçekicitaraflarınıdagösterirdim.Hoşburadao kadarönemlibirşeydeyokya." MissMarple,"Benbirazdolaştım,"diyecevapverdi."Kiliseyivemezarlığı gezdim.Tapınaklarbeniçokilgilendirir.Bazenmezarlardadaacayiptaşlararastlıyorsunuz.Yani bunlarınüzerlerindekiyazılarçokgaripoluyor.Benböyleşeyleremeraklıyımdır...Buradakikilise herhaldeViktoryazamanındatamiredildi?" "Evet,galiba.Gayetbiçimsizsıralarkoymuşlarsanırım.Yaniiyicinsağaçtanyapılmış,sağlamfakat güzelolmayanbanklar." "İlgiçekicibazışeylerialıpgötürmedikleriniumarım." "Hayır,sanmıyorum.Zatenkiliseokadareskideğildir." MissMarple,başınısalladı."Doğru...Öylefazlabirsüsveyapirinçeşyadayoktu." "Galibadinibinalarsiziçokilgilendiriyor." "Yokcanım...Yanikiliseleriincedeninceyetetkiketmeyemeraklıdeğilim.TabiiSt.MaryMead'de herşeykiliseyleilgilidir.Dahadoğrusugençliğimdeöyleydi. Şimdiherşeydeğiştitabii.Sizbuköydemibüyüdünüz?" "Hayır,pekdeöylesayılmaz.Buradankırkbeşkilometrekadaruzaktabiryerdeoturuyordukbiz. Herdsley'de.Babamemekliydi.Zamanzamanburayaamcamı görmeyegelirdik.Ondandebüyükbabamıgörmeyetabii...Sonyıllardaburadapekuğramadım. Kardeşlerimamcamınölümündensonrakonağayerleştiler.Fakatbenosıradaevliydim.Kocamınişi dedışardaydı.Odörtbeşyılönceöldü." "Ah,anlıyorum." "Clotilde'leAnthea,kocamınölümündensonrayanlarınagelmemiçokistediler.O sıradabendebununenuygunşeyolduğunudüşündüm.KocamlayıllardanberiHindistan'da yaşıyorduk.Oöldüğüsıradadayineoradaçalışıyordu.İnsansonzamanlardanereyeyerleşmek istediğinikolaylıklakestiremiyor." "Evet,haklısınız.Nedemekistediğiniziçokiyianlıyorum.Tabiiailenizuzunzamanburadayaşadığı içinbuköyeyerleşmeniziniyiolacağınıdüşündünüz. Köklerinizburadaydı." "Evet.Evet,öyledüşündüm.Tabiikardeşlerimledaimamektuplaşıyor,zamanzamanonlarıgörmeye geliyordum.Fakathiçbirşeyinsanınumduğugibiolmuyor...Ben,LondrayakınındaHampton Court'taküçükbirevaldım.Sıksıkgidiporadakalıyorum.Londra'dakibirikiyardımkurumunda çalışıyorumzamanzaman." "Böylecedaimayapacakbirişimizoluyordemek?Akıllıcabirşeybu." "Fakatsonzamanlardaburadadahafazlakalmamınbelkidedahaiyiolacağını düşünmeyebaşladım.Kardeşlerimkonusundabirazendişeliyim." MissMarple,"Sağlıklarıbakımındanmı?"diyesordu."Evet,songünlerdeinsanbubakımdan endişelerekapılıyor.Çünkühastalanan,güçtendüşenyakınlarınızabakmasıiçiniyibirkimse bulamıyorsunuz.Romatizmaveartritdeokadarçokki. İnsanakrabalarınınbanyodadüşmesindenveyamerdivenlerdeninerkenyuvarlanmasındançok korkuyor." Lavinia."Clotildegayetsağlamvekuvvetlidir,"dedi."Daimadaöyleydi.Hattaonuniçinsertve güçlüdür,dediyebilirim.FakalbazenAntheayüzündenendişeleniyorum.Bildiğinizgibidalgıno. Çokdalgın.Bazenbaşınıalıpgidiyor. Neredeolduğunudabilmiyor." "Evet,böyleendişelerinsanısarsıyor.Ayrıcaendişevericişeylerdeokadarfazlaki." "Anthea'nınendişelerekapıldığınıpeksanmıyorum." MissMarple,"Belkiodagelirvergisiyüzündenüzülüyor,"dedi."Veyaparameseleleridolayısıyla." "Hayır,hayır...Hiçsanmıyorum.Yalnızobahçeyüzündençoküzülüyor.Burayı eskigünlerindekihaliylehatırlıyor...Bolparaharcayarakbahçeyieskigüzelhalinesokmayıdaçok istiyor.Clotildeonakaçkezsonzamanlardaböyleşeylereharcayacakparasıolmadığınıanlatmaya çalıştı.FakatAntheahâlâseradan,içlerindekişeftaliağaçlarından.bahsedipduruyor.Üzümlerdenfilan da..." MissMarple,Anthea'nınbirsözünühatırlamıştı."İçduvarlarasarılmışolanKirazGülleri'nide hatırlıyor." "Ah,demekbuaklınızdakaldı?Evet,evet,insanböyleşeylerihatırlıyor.Vanilyaçiçeğininkokusuda nekadargüzeldir?Onabaşkaisimdahatakmışlar.Şirinbirisim:KirazGülü...İnsanbunuhatırlıyor. Asmayıda...Ufak,tatlıüzümlerivardı bunlardanbirinin.Neyse...Geçmişifazladüşünmekdoğrudeğil..." Marple,"Yollarınikitarafındamazılardavarmışsanırım."diyemırıldandı. "Evet,Antheaomazılardandaistiyor.Bunlardikkatlebudanaraktürlübiçimleresokulacakmış.Ama artıkböylebirşeyaklayakındeğil.Bizancakbucivardanbirinitutabiliriz.Odaonbeşgündebir gelipçimleribiçmesiiçin.Anthea,çimalanınyeşilbirhalıgibiolmasınıistiyor.Taşlarınkenarınada pembeçiçeklerdiktirmekniyetinde.Seranınhemendışındakiincirağacınınyerinedebiryenisi dikilecekmiş.Anthea,bahçeyieskihaliylehatırlıyorvesıksıkbundanbahsediyor." "Siziniçingüçbirdurumbu." "Evet,öyle...Sonuçtatartışmakhoşbirşeydeğil.Clotilde,herşeyiaçıkaçıkkonuşmayıterciheden birinsandır.Anthea'ya,'Olmazöyleşey,'diyor.'Artıkbukonuyukapat.'" MissMarple,başınısalladı,"İnsanbazıdurumlarkarşısındanasılbirtavırtakınmasıgerektiğini kolaykolaykestiremiyor.Kesinmidavranmalı?Otoriterbirtavırlamıkonuşmalı?Yoksasertsert bağırmalımı?Veyaanlayışmıgöstermeli? Karşısındakinidikkatledinleyerek,olmayacağınıbilmesinerağmenonayinedeümitmivermeli? Evet,gerçektengüçbirdurumbu." "Fakatbenimiçinokadardeğil.Çünkübenkalkıpoküçükevimegidiyorum. Zamanzamandagelipburadakalıyorum.Buyüzdendedurumunyakındadüzeleceğinden,birşeyler yapılabileceğindenbahsetmekbenimiçinkolayoluyor...Amabazendemeseleçıkıyor.Örneğin geçengünburayageldiğimzamanAnthea'nınbahçeyidüzeltmesiiçingayetlüksbirşirkete başvurmuş olduğunuöğrendim.Bahçeyenidendüzenlenecekvebüyükbirserayapılacakmış. Saçmabirşeydibu.Çünküserayaasmadadikilse,buancakbirkaçyılsonrameyveverebilir. Clotilde'indebumeseledenhaberiyoktu.Anthea'nınmasasındabahçeyleilgilihesaplarıgörüncefena haldeöfkelendi." MissMarple,içiniçekti."Herşeyçokzorlaştı."Başısıkıştımı,daimabunusöylerdiyaşlıkadın. Sonrailaveetti."Yarınerkengitmemgerekecek.GidipAltınDomuzOteli'ndekilerlekonuştum.Grup yarınsabahoradatoplanacak.Yolaerkençıkılacakmış.Dokuzdasanırım." "Ya?Bununsiziyormayacağınıumarım." "Hayır,sanmıyorum.Anladığımkadarı...HayAllah,neydioranınadı?...Hah... SterlingSt.Mary'egidecekmişiz.Veyabunabenzerbiradıolanbiryere.Orası fazlauzakdeğilsanırım.Yolunüzerindeilgiçekicibirşatodavarmış. Akşamüzeriisebirbahçeyidolaşacakmışız.Orasıfazlabüyükdeğilmişamaiçerdeözelçiçekler varmış.Buradagüzelgüzeldinlendim.Onuniçinfazlayorulacağımızannetmiyorum.Eğerbuikigün kayalarafilantırmansaydım,herhaldebitkindüşerdim." Evegirerlerken,LaviniaGlynn,"Ohaldebugündedinlenmelisiniz,"dedi. "Böyleceyarınyolculuğarahatrahatçıkarsınız."HoldeClotilde'lekarşılaştılar. Laviniaablasınabaktı."MissMarple,kiliseyigörmeyegitmiş." Clotilde,başınısalladı."Korkarımoradafazlailgiçekecekbirşeyyok.BenceoViktoryadevrinden kalmacamlarpekçirkin.Halbukiorayabolbolparadaharcanmış.Aslındasuçlulardanbiride amcam.Ofazlagözalıcıkırmızılarıvemavileripekbeğeniyordu." LaviniaGlynn,atıldı."Benceonlarpekbayağıvezevksiz." MissMarple,öğleyemeğindensonraodasınaçıkarakyattı.Ancakakşamyemeğindeaşağıyaindi. Sofradavedahasonrabolbolgevezelikettiler.MissMarple,gençlikgünlerinden,gittiğiyerlerden, tanıdığıkimselerdenbahsetti. Yaşlıkadıntekraryatmayaçıkarkenkendisiniçokyorgunhissediyordu.Üstelikbaşarısızlığada uğramış,başkahiçbirşeyöğrenememişti."Balıkavınaçıktımamahiçbirşeyyakalayamadım...Hoş belkidekullandığımyemuygundeğildi..." 11.Kaza MissMarple'ınzamanındahazırlanıp,eşyalarınıtoplayabilmesiiçinkendisinesabahçayınıyedi buçuktagetirdiler.Yaşlıkadıntamküçükbavulunukapatacağı sıradabirikapıyatelaşlavurdu.SonraClotildeiçerigirdi.Kadınınendişeliveheyecanlıbirhali vardı. "Allahım...MissMarple,aşağıdabirdelikanlıvar.Burayasizigörmekiçingelmiş.AdıEmlynPrice. Odasizingruptanmış.Kendisinisizibulmasıiçinburayayollamışlar." "Ah,evet.Onuhatırladım.Pekgençbirçocukdeğilmi?" "Evet,evet.Modernkılıklı.Kabarıksaçlarıvar...Fakato...fakatoaslındasizekötübirhabervermeye gelmiş.Çoküzgünüm...Fakatbirkazaolmuşsanırım." "Birkazamı?"MissMarple,Clotilde'ehayretlebakakaldı."Yaniotobüsmübirkazayauğramış? Yoksabiryeremiçarpmış?Yaralananolmuşmu?" "Hayır,hayır,kazaotobüsteolmamış.Bubakımdanendişelenmeyin.EmlynPriceolayındünkü gezintisırasındaolduğunusöyledi.Belkihatırlayacaksınız,dünşiddetlibirrüzgârçıkmıştı.Hoşbelki debununkazaylabirilgisiyok.Galibagruptakilerbirbirlerindenbirazayrılmışlar.Oradabelirlibir yolvardır.Fakattepeyebaşkataraftandatırmanıp,vadidendegeçebilirsiniz.İkiraftanda Bonaventure'untepesindekianıtaçıkılır.Sizingrupdaorayagidiyormuş.Yolcularbirbirlerinden birazayrılmışlarsanırım.Herhaldeonlarayolgösterenvekendilerinedikkatedendepekyoktu. Aslındaböylebirininbulunmasıgerekirditabii.Herkesrahatlıklatepeleretırmanamaz.Uçurumun yukarısındakiyoldaçokdiktir.Yukardanbazıtaşlarveyakayalaryuvarlanmışvebunlaryoldan ilerlemekteolanbirineçarpmışlar." MissMarple,fısıldadı."Allahım...Bunaüzüldüm...Çoküzüldüm...Yaralananyolcukim?" "AnladığımagöreMissTempleveyaTenderadındabiri." Yaşlıkadın,"ElizabethTemple,"diyebağırdı."Allahım!Neyazık!Kendisiyledostolmuştum. Otobüstedeyanyanaoturmuştuk.Anladığımagörekendisivaktiylebirokulunmüdiresiymişve sonraemekliyeayrılmış.Çoktanınmışbirinsanmışo.". Clotilde,"Tabii,"dedi."ElizabethTemple'ıbiliyorum.Fallowfield'ınmüdiresiydi. Okulçokmeşhurdur.ElizabethTemple'ındabugezintiyekatıldığını bilmiyordum.Kendisibirikiyılöncemüdireliktençekildisanırım.Yerinegenç birkadınıgetirdiler.Fazlagenişfikirliymişduyduğumagöre.FakataslındaElizabethTempledafazla yaşlısayılmaz.Şimdialtmışındasanırım.Gayetcanlı,hareketlibirkadındır.Yürüyüşyapmaktan, tepeleretırmanmaktançokhoşlanırdı. Çokyazık...Onunağırşekildeyaralanmamışolduğunuumarım.Kazanınayrıntılarınıbilmiyorum." MissMarple,bavulununkapağınısıkıcakapattı."Benhazırım.Hemenaşağıyainip,BayPrice'la konuşayım." Clotilde,uzandı."İzinverin.Bavulubentaşırım.Aşağıyabirlikteinelim. Merdivendedikkatliolmalısınız." MissMarpleaşağıyaindiğizamanEmlynPricekendisiniholdebekliyordu. Saçlarıherzamankindendahadakarışıktı.Süslüçizmeler,deribirceketveparlakzümrütyeşilibir pantolongiymişti. Delikanlı,MissMarple'ıneliniyakaladı."Çoküzüntüvericibirolay.Burayakadargelip,kazayısize habervermemindoğruolacağınıdüşündüm.MissBradbury-Scott,sizedurumuanlattısanırım. YaralananMissTemple.Şumüdire. Kadınınneyaptığınıveyaneolduğunupekbilmiyorum.Fakatyukardantaşlar,dahadoğrusuiri kayalaryuvarlandı.Yokuşdaçokdikti.KayalarMissTemple'açarptılar.Kadıncağızyereyuvarlandı. Kendisinihemenhastaneyekaldırdılar. Beynimisarsılmışne?...Öylebirşey.FakatzavallıMissTemple'ındurumuağırmış.Bugünkügezinti bugüzdeniptaledildi.Hepimizdebugeceburadakalacağız." MissMarple,"Ah,"diyefısıldadı."Çoküzüldüm...Buhaberbeniçoksarstı." "Bugüngitmektenvazgeçmelerininbirsebebidehastanedengelecekhaberibeklemeleritabii. Durumunnasılolduğunuanlamayaçalışıyorlar,işteböyle... AltınDomuzOteli'ndebirgecedahakalacağız.Buyüzdendeyarıngöreceğimizisöyledikleri Grangmerig'egidemeyeceğizbelkide.Amaorasıhiçdeilgiçekicibiryerdeğilmiş.Banaöyle söylediler.BayanSandbourne,MissTemple'ındurumunuanlamakiçinbusabaherkendenhastanaye gitti.Saatonbirdebizimlekahveiçmekiçinoteledönecek.Sizindeorayagelmeyivesonhaberi öğrenmeyiisteyeceğinizidüşündü." MissMarple,"Teşekkürederim,"dedi."Bendesizinlegeleceğimtabii.Hemen... Hemen..."VedalaşmakiçinClotildeveosıradayanlarınagelmişolanLavinia'yadöndü."Sizene kadarteşekküretsemazdır.Banakarşıbüyüknezaketgösterdiniz. Buevdeçokhoşikigecegeçirdim.Kendimigayetdinlenmişvezindehissediyorum.Böylebir kazanınolmasıçoküzüntüverici." BayanLaviniaGlynn,"Birgecedahakalmakisterseniz,"diyebaşladı. "Herhalde..."Clotilde'ebaktı. YangözleolanlarıkolaylıklagörebilenMissMarple'aClotilde'inyüzündehoşnutsuzbirifade belirmişgibigeldi.Hattagalibakadınhafifçebaşınıdasalladı. Fakatkafasınıokadarazhareketettirmiştiki,neyaptığınıpekbellietmemişti. MissMarplekadın,Lavinia'nınteklifinireddediyor,diyedüşündü. Lavinia,sözlerinedevametti."...sizikolaylıklaağırlayabiliriz.Amabelkidebuaradiğerleriyle birlikteolmayıtercihedeceksiniz..." MissMarple,"Evet,evet,"dedi."ÖylesidahaiyiolursanırınOteldeneyekararverilmişolduğunu öğrenir,onagöredavranırım.Belkibirbakımadiğerlerineyardımımdadokunur.Böyleşeylerhiç belliolmaz.Çokçokteşekkürederim... HerhaldeAltınDomuzOteli'ndekolaylıklabirodabulabilirim."Emlyn'ebaktı. Delikanlı,"Meraketmeyin,"diyecevapverdi."Bugünoteldebirkaçodabirdenboşaldı.Onların hementutulduklarınıdasanmıyorum.YanılmıyorsamBayanSandbournegruptakilerinhepsiiçinde odaayırttızaten.Hepimizbugeceoradakalacağız.Yarındakararverilecek.Neyapacağımızı öğreneceğiz." MissMarple,ikikardeşletekrarvedalaştı.EmlynPrice,yaşlıkadınınbavulunualarakhızlayürümeye başladı."Aslındaotelburayayakınsayılır.Köşeyidöneceksinizvesonrasoldakiilksokağa sapacaksınız..." "Biliyorum...Otelinönündendüngeçtimde...ZavallıMissTemple.Yarasınıngerçektenağır olmadığınıumarım." EmlynPrice,"Korkarımçokağırmış,"diyecevapverdi."Tabiidoktorlarınnasılinsanlarolduklarını biliyorsunuz.Hastanedekiilgililerinde...Daimaaynışeylerisöylerler.'Buşartlaraltındayineiyi sayılır...'Buradahastaneyok.MissTemple'ı onkilometreötedekiCarristownHastanesi'negötürmekzorundakaldılar. Neyse...Sizotelegidip,odanızayerleşinceyekadarBayanSandbournedegelir." AltınDomuzOteli'neeriştiklerizamanbütünyolcularınkahvesalonunatoplanmış olduklarınıgördüler.Onlarakahve,çörekvepastaikramediliyordu.Amerikalı BayanAmmieButler'ınsesisalondayankılanmaktaydı. "Ahnekorkunç,nekorkunçbirolay...insançoksarsılıyor.Halbukibiraradanekadarneşeliydik. Gezintininzevkiniçıkarmayadabaşlamıştık.ZavallıMissTemple...Halbukibenonunçevikvedik yerleretırmanmayaalışıkbirinsanolduğunusanıyordum.Amaböyleşeylerbelliolmuyor.Öyle değilmiHenry?" HenryButler,"Gerçektenöyle,"diyecevapverdi."Gerçektenöyle...Biliyormusunne düşünüyorum?...Aslındazamanımızçokaz.Acababugezintidenvazgeçipgeridönmemizdaha doğruolmazmı?Yanituradevametmesek,diyorum.Durumkesinlikleanlaşılıncayakadargezintiye devamedilmesiimkânsızzaten.Sonra...zavallıMissTemple'a...MissTemple'abirşeyolduğu takdirdemuhakkakaraştırmayapılacak.Resmisoruşturmadatabii." "Henry,böylekorkunçşeylersöyleme!" MissCooke,sözekarıştı."BencefazlakaramsarlıkediyorsunuzBayButler.MissTemple'ın durumununokadarağırolduğunuhiçsanmıyorum." BayCasparobozukİngilizcesiyle,"Fakat,evet,"dedi."Durumlar,onlarçokciddi.Dünduyduben. BayanSandbournetelefondadoktorlakonuşurken. Durumlarçokçokciddi.Özelbirdoktorgeliyor.Kadınabakmakiçin.Ameliyatedipedemeyeceğine bakacak.Belkiimkânsız.Beyinsarsılmış.Evet,çokkötü." MissLumley,"Allahım,"diyemırıldandı."Eğerbudoğruysabelkiozamanevedönmemizdaha doğruolur,Mildred."BayanMamieButler'abaktı. "Komşularımlakonuştum.Bendönünceyekadarkedilerimebakacaklardı.Fakatbirikigün geciktiğimtakdirdeherşeyaltüstolabilir.Birkarışıklıkolmasını istemiyorum." GeraldineRiseley-Porterkalınveotoritersesiyle,"Fazlaheyecanlanmakyersiz," dedi."Joanna,lütfenşuçöreğisepeteat.Yenilecekgibideğilbu.Heleiçindekireçelpekberbat.Ama onutabağımdabırakmayıdaistemiyorum.Oteldekileralınabilirler." Joanna,çöreğisepeteattı."Emlyn'leyürüyüşeçıkabilirmi'yiz?Yani,köyübirazdolaşalımdemek istiyorum.Buradaoturup,içkarartıcıkonulardakonuşmanınhiç faydasıyok.Öyledeğilmi?Elimizdenhiçbirşeygelmiyor." MissCooke,atıldı."Dolaşmayaçıkmanızakıllıcabiriş."GeraldineRiseley-Porterağzınıaçamadan MissBarrowda,"Evet,evet,"dedi."Birazdolaşındahaiyi." Gençkızladelikanlısalondançıktılar.MissBarrow'laMisiCöokebirbirlerinebakarak,içlerini çektiler.Birtaraftandabaşlarınısallıyorlardı. MissBarrow,"Otlarçokkaygandı,"diyemırıldandı."Biliyormusunuz,bendebirkaçkezkaydım." MissCooke,"Yataşlar?"dedi."Yoldatambirdönemecegeldiğimsıradayukardantaşlaryağmaya başladı.Amaneysekiküçüktülerbunlar.İçlerindenbirtanesiomzumahızlaçarptı." Çaylar,kahveleriçilmiş,pastaveçörekleryenilmişti.Herkesindalgınvesıkıntılı birhalivardı.Birfelaketolduğuzamaninsannasılhareketetmesigerektiğinipekbilmez.Bütün yolcularkazakonusundakifikirleriniaçıklamışlar,çokşaşırdıklarınıveüzüldüklerinisöylemişlerdi. Şimdihemsonhaberibekliyor,hemdeiçiniçinoyalanacakbirşeyarıyorlardı.Örneğinköyde dolaşabilirlerdi.Öğleyemeğiservisisaatbirdebaşlayacaktı.Ozamanakadarrhiçbirşeyyapmadan oturup,aynısözleritekrarlamakiçlerinibüsbütünsıkacaktı. MissCooke'laMissBarroWaynıandaayağakalkarak,birazalışverişyapmakzorundaolduklarını söylediler.Birikişeyeihtiyaçlarıvardı.Sonrapostaneyegiderekpulalmalarıdagerekiyordu.Miss Barrow,"Birikipostakartıatacağım," dedi."SonraJaponya'yagönderilenmektuplarınkaçagittikleriniöğrenmekistiyorum." MissCookeda,"Bendeyünalacağım,"diyesözekarıştı."Sonrapazarmeydanınınarkasındailgi çekicibirbinaolduğunu farkettim."MissBarrow,başını.salladı."Birazhavaalmakhepimizeiyigelirsanırım." AlbayWalker'lakarısıdaayağakalktılar.Adam,Amerikalıçifte,"Sizdeçıkın," diyetavsiyeetti."Köyüngörülecekyerlerinigezin.Dahaiyiolurbu." MamieButler,"Acabaköydeantikacıvarmı?"diyesordu.Dahadoğrusueskieşyalarsatanbiryer. İnsanbazenöyledükkânlardaçokilgiçekicişeylerbuluyor." Hepbirliktedışarıçıktılar.Yeğeninigeriçağırmayaçalışanfakatbirazgeciktiğiiçinbunu başaramayanGeraldineRiseley-Porter,"Herhaldesalondadaharahatoturabiliriz,"dedi. MissLumleydeaynıfikirdeydi.BayCasparikikadınıkibarbirtavırlasalonagötürdü. GerideMissMarple'laProfesörWansteadkalmıştı. Profesör,yaşlıkadınabaktı."Benceotelindışındabiryerdeoturmakdahaiyiolur...Buradasokağa bakanbirverandavar.Siziorayaçıkmayaiknaedebilirmiyim?" MissMarple,adamateşekkürederekayağakalktı.OgünekadarProfesörWanstead'lefazla konuşmamıştı.Adamdaimayanındabirkaçciltlikitaptaşıyordu.Ekseribunlarıokuyor,otobüstebile kitaplarıelindenbırakmıyordu. ProfesörWanstead,"Fakatbelkisizdealışverişetmekistiyordunuz,"diyemırıldandı."Bensakinbir yerdeBayanSandbourne'undönüşünübeklemeyitercihedeceğim.Nelerolacağınıöğrenmemiz lazımsanırım.Birhayliönemlibu." MissMarple,"Bubakımdanbendesizinleaynıfikirdeyim,"diyecevapverdi. "Dünköydebirhaylidolaştım.Onuniçinbugüngezintiyeçıkmakisteğihiç duymuyorum.Zatenburadabeklememdahaiyiolur.Belkibiryardımımdokunur. Aslındaelimdenbirşeygeleceğinisanmıyorumamayinedebelliolmaz." MissMarple'laProfesörWanstead,otelinkapısındançıkarakköşeyidöndüler. Oradakikareşeklinde,küçükbahçeninkenarındataşdöşelibirverandavardı. Sokaktanbirazyüksekçeydibu.Verandayahasırkoltuklarkonulmuştu.Yaşlı kadınlaprofesörbunlarayerleşirlerkenetraftahiçkimseyoktu.MissMarple,düşüncelidüşünceli adamınyüzünebakıyordu.Profesörünyüzükırışkırış,kırçılkaşlarısıkvesaçlarıdagürdü. Yürürkenhafifçekamburunuçıkarıyordu. MissMarple,yüzüçokilgiçekici,diyekararverdi.Sesisertvealaycı.Acabaneprofesörü? ProfesörWanstead,"Yanılmıyorumdeğilmi?"diyesordu."SizgerçektenMissJaneMarple'sınız." "Evet,benJaneMarple'ım."Birazşaşırmıştı,amaaslındahayretetmesiiçinbirsebepdeyoktu. Sonuçtayolaçıkalıazolmuştu.Yolculardançoğubirbirlerininadınıkesinliklebilmiyorlardı.Ayrıca kendisiikigecediroteldedeğildi.Onuniçinprofesörünbusorusununormalkarşılamasılazımdı. Wanstead,"Bendeöyletahminetmiştim,"dedi."Çünküsizibanaiyicetarifedip,anlatmışlardı." "Benitarifmietmişlerdi?"MissMarpleyinebirazşaşırmıştı. "Evet,sizibanaiyicetarifettiler..."Profesörbiransustu.Sonrasesinibirazalçaltarakilaveetti."Bay Rafielyaptıbunu." MissMarple,irkildi."BayRafielmitarifetti?" "Evet.Şaşırdınızmı?" "Şey...Evet...Biraz..." "Fakatneden?Şaşırmanıziçinbirsebepyokki." MissMarple,"Böylebirşeyibeklemiyordum,"diyebaşladı.Sonradabirdenbiredurakladı. ProfesörWansteadbirşeysöylemedi.Oradaoturmuş,dikkatleyaşlıkadınabakıyordu. MissMarple,birikidakikasonra,diyedüşündü.Bana,şikâyetiniznedir,hanımefendi?diyecek,neler hissediyorsunuz?Yutkunurkenzorlukçekiyormusunuz?Uykunuznasıl?Yamideniz?Yaşlıkadın onundoktorolduğunainanmayabaşlamıştı.Usulca,BayRafielbenisizenezamantarifetti?"diye sordu."Herhalde..." "Birkaçhaftaönce,diyecektiniz,değilmi?Evet,onunlaölümündenöncekonuştuk.Banabugezintiye katılacağınızısöyledi." "Sizindeaynıturaçıkacağınızıbiliyordutabii." "Böyledediyebilirsiniz."ProfesörWansteadbirandurdu.Sonrasözlerinedevametti."BayRafiel,bu gezintiyekatılacağınızı,hattabunukendisininsağlayacağını söyledi." MissMarple,"BayRafiel,büyükbirincelikgösterdi,"dedi.Büyükincelik.Banabuturdayer ayırttığınıöğreninceçokşaşırdım.Benimiçinçokgüzelbirşeydibu. Kendibaşımakalsaydım,imkânıyokböylebiryolculuğaçıkamazdım." "Evet...İyisöylediniz:.."ProfesörWanstead,zekibiröğrencisinialkışlayanbiröğretmentavrıyla başınısalladı. MissMarple,içiniçekti."Yolculuğunbuşekildekesintiyeuğramasıüzünülecekbirşey.Çok üzünülenecekbirşey.Halbukihepimizçokeğleniyorduk." ProfesörWanstead,"Evet,"dedi."Evet...Çoküzücübirolay.Sizcebukazabeklenmedikbirşey miydi?Yoksabeklenilenolaymı?" "Nedemekistediğinizianlayamadım,ProfesörWanstead?"Profesör,dudaklarını bükerekkendisinemeydanokurmuşgibibakanyaşlıkadınagülümsedi."MissMarple,BayRafiel, banasizdenuzunuzunbahsetti.Banadasizinlebirliktebugezintiyeçıkmamısöyledi.'Yolculukta MissMarple'ladostolacağınızdamuhakkak,'dedi.'Zirayolcularbirbirleriylekaynaşıverirler.Ama onlarınuygungruplarhalindeayrılmalarıbirikigünalır.Zevklerveilgilendiklerikonularaynı olankimselerbirbirlerinibulurlarSonra...MissMarple'agözkulakolmanızıdaricaedeceğim,"dedi. "Banagözkulakolmakmı?"MissMarple'ınsesindenbusözlerdenpekmemnunolmadığı anlaşılıyordu."Neden?" "Sizikorumakiçintabii.BayRafielbaşınızabirşeygelmesiniistemiyordu." "Başımabirşeymigelecekmiş?Buneolabilir?"İştebunuöğrenmeyiisterim." ProfesörWanstead,"ElizabethTemple'ınbaşınagelenebenzerbirşeytabii,"dedi. JoannaCrowfordotelinköşesindençıktı.Elindebirsepetvardı.Alışverişegidiyorduherhalde.Miss Marple'laProfesörWanstead'ebaşıylaselamvererek,onlarahafifbirmeraklabaktı.Sonrada yürümeyedevametti.Profesör,kızgözdenkayboluncayakadarkonuşmadı. "İyibirkızo...Veyabenöylesanıyorum.Buarafazlatutucuhalasınınderdinisessizceçekiyor.Fakat yakındaisyançağınagireceğidemuhakkak." OaraJoanna'nınyakındaisyanetmesiihtimaliMissMarple'ıhiç ilgilendirmiyordu."Deminkisözlerinizleneyikastettiniz?" "Olanlaryüzündenbusoruyuincelememizgerek." "Kazayüzündenmiyani?" "Evet...Tabiiobirkazaysa...". "Olayınkazaolmadığınımıdüşünüyorsunuz?" "Buihtimaldevar.İşteokadar." MissMarple,tereddütleadamabaktı."Tabiiolayhakkındahiçbirşeybilmiyorum." "Doğru.Sizosıradaolayyerindedeğildiniz.Oarada...görevinizebaşkabiryerdemidevam ediyordunuz?Böylesöyleyebiliriz,değilmi?" MissMarplebiransesiniçıkarmadı.DikkatleProfesörWanstead'ebaktıktansonra,"Nedemek istediğinizipek.anlayamadım,"diyemırıldandı. "İhtiyatlıdavranıyorsunuz.Bundadaçokhaklısınız." MissMarple,"Benihtiyatlıbirkadınımdır,"dedi. "Yanidaimadikkatlemihareketedersiniz?" "Hayır,onukastetmedim.Fakatbanasöylenenlereinanmayada,inanmamayadahazırımdırdaima." "Evet.Bundadahaklısınız.Benimhakkımdahiçbirşeybilmiyorsunuz.Adımı,seyahatacentasının hazırladığılistedegördünüz...Herhaldebugezintisırasındagöreceğimizbahçelerilginiziçok çekecek." "Belki." "Gruptabahçeyleilgilenenbirkaçkişidahavar." "Yadaonlarbahçelerleilgileniyormuşgibidavranıyorlar." Profesör,"Ah,"dedi."Demekbunusizdefarkettiniz."Birdurdu."Banadüşeniş sizedikkatetmek,neyaptığınızabakmak,kötübirmeseleçıkacağızamanyardımınızakoşmaktı. Fakatdurumartıkbirazdeğişti.Şimdidostunuzmu,yoksadüşmanınızmıolduğumadairkarar vermenizgerek." MissMarple,başınısalladı."Belkidehaklısınız.Konuyugüzelbirşekildeaçıkladınız.Fakatbir kararavarabilmemiçinbanakendinizhakkındahiçbilgivermediniz.Yanılmıyorsam,BayRafiel'in dostuydunuz,değilmi?" Profesör,başınısalladı."Hayır.BayRafiel'indostudeğildim.Kendisiylebirikidefakarşılaşmıştım. Birkeresindebirhastaneninyönetimkurulununtoplantısında.Birkezdebirziyafette.Tabiionun hakkındabirhaylişeyduymuştum.Odabenimhakkımdasanırım.MissMarple,sizemeslekalanımda tanınmışbiradamolduğumusöylersem,herhaldekendinibeğenmiş,kibirlibirinsanolduğumu düşünürsünüz." "Hayır,böylebirşeydüşünmem.Sadecegerçeğiaçıkladığınızakararveririm.Sizdoktorsunuz sanırım." "Ah,çokanlayışlısınız,MissMarple.Çokanlayışlı.Doktorumtabii.Fakatihtisasdayaptım.Pataloji vepsikolojiuzmanıyım.Tabiidiplomalarımıyanımdataşımıyorum.Onuniçinbusözlerimiolduğu gibikabuletmekzorundakalacaksınız.Fakatsizebanagelmişbirkaçmektupla,birikiresmievrağı gösterebilirim.Bendahaziyadeadlitıplailgilialandaçalışıyorum.Bunudahaanlaşılırbirşekilde izahedeyim:Benideğişiksuçluvekatilbeyinlerilgilendiriyor.Yıllardanberibukonudaincelemeler yapıyorum.Bununlailgilibirsürükitapyazdım.Birkısmınaşiddetlitepkilergösterdiler.Birkısmı isetaraftarkazanmamısağladı.Sonzamanlardafazlaçalışmıyorum.Dahaçokbukonudayazılar yazıyor,özelliklebazınoktalarınüzerindeduruyorum.Zamanzamanilgimiçekenolaylarlada karşılaştığımoluyor.Dahayakındanincelemeyiistediğimbazıolaylar.Korkarımbusözlerimsize birazsıkıcıgeldi?" MissMarple,"Hiçdedeğil,"diyecevapverdi."Busöylediklerinizümitlenmemesebepoldu.Bay Rafiel'inizahetmekgereğinigörmediğibazışeyleribanaaçıklayacağınızıumuyorum.Bendenbirişe girişmemiistedi.Fakatbanaişimeyarayacakbirbilgidevermedi.Meseleninneolduğunubilmeden çalışacaktım. Bana,BayRafielbuşekildedavranmaklabudalalıkediyormuşgibidegeldi." "Fakatonunteklifinikabulettiniz?" "Evet,ettim.Sizinleaçıkkonuşacağım.İşiniçindebirparameselesidevardı." "Busiziniçinönemlimiydi?" MissMarple,birandurdu."Belkibanainanmayacaksınız.Fakataslındaparabenimiçinönemli değildi." "Bunahiçşaşmadım.FakatBayRafiel'inteklifiilginiziuyandırmıştıdeğilmi? Banabunuanlatmayaçalışıyorsunuz." "Evet.Meraklanmıştım.BayRafiel'iiyitanımıyordumaslında.OnunlaKarayipler'debiradadadost olmuşvekendisinibelirlibirsüreboyuncagörmüştüm.Yanibirkaçhafta.Bunubildiğiniz anlaşılıyor." "BayRafiel'leoradatanıştığınızıvekendisiyleoadada...işbirliğiyaptığınızı biliyorum." Yaşlıkadın,profesöreşüpheylebaktı."DemekBayRafielöylesöyledi?"Başını salladı. ProfesörWanstead,"Evet,öylesöyledi,"dedi."Sizincinayetlerkonusundabüyükyeteneğiniz olduğundanbahsetti." MissMarple,kaşlarınıkaldırdı."Veherhaldesizbunahiçihtimalvermiyorsunuz. Hattabunahayretediyorsunuz." Profesörgüldü."Benolaylarkarşısındapekenderhayretekapılırım.BayRafielçokzekiveanlayışlı biradamdı.İnsansarrafıydıo.Siziniçindeaynışeyisöyledi." MissMarple,"Beninsanlarıçokiyianladığımıpekiddiaedemem,"diyecevapverdi."Sadecebazı kimselerbanatanıdığımbaşkainsanlarıhatırlatır.Buyüzdenonlarındavranışlarıarasındadabir benzerlikolabileceğinidüşünürüm.Eğerburadaneyaptığımıenufakayrıntısınakadarbildiğimi sanıyorsanız,çokyanılıyorsunuz." ProfesörWanstead,mırıldandı."Neysebumeseleyikonuşmakiçinfarkındaolmadangerçeğiuygun biryerseçmişiz.Herkestengizleniyormuşuzgibibirhalimizolmadığımuhakkak.Konuşmamızı kolaykolaydinleyemezler.Birkapı veyapencereninyakınındadeğiliz.Yukardadapencereveyaaçıkbircamyok. Yani,sizinleaçıkaçıkkonuşabiliriz." MissMarple,"Bunaçokmemnunolurum,"dedi."Anlattığımgibikaranlıktaçalışıyorumben. Açıkçasıneyaptığımı,neyapmamgerektiğinibilmiyorum.BayRafiel,nedenböyleistedi,bunuda anlayamıyorum." "Bunutahminedebilirimsanıyorum.Bazıolayları,meseleleripeşinhükümlerekapılmadan incelemeniziistiyordu." "Demeksizdebanabirşeyanlatmayacaksınız?"MissMarple'ınsesiöfkeliydi. "Yani...herşeyindebirsınırıvar!" "Evet."ProfesörWansteadbirdenbirebirkahkahaattı."Haklısınız.Bu'sınır' meselesinihalletmemizgerek.Sizebazışeyleranlatacağım.Ozamanmeseleninbirkısmını öğreneceksiniz.Belkisizdebanabirazbilgiverebilirsiniz." MissMarple,"Hiçsanmıyorum,"dedi."Belkibirikigaripnoktayı açıklayabilirim.Amabunlardaöyleönemlideğilsanırım." "Ohalde..."Profesöronabaktı. MissMarple,bağırdı."Ricaederim,birşeyleranlatınartık!" 12.Görüşme "Sizeuzunbirhikâyeanlatacakdeğilim.Buişenasılkarıştığımıkısacaaçıklayacağım.Adalet Bakanlığıbazıgizliişlerdebendenfikirsorar.Onlaradanışmanlıkyaparımyani.Sonrabazıkurum vekuruluşlarladadaimatemashalindeyimdir.Buyerlerdebelirlibazımahkûmlarvardır.Mesela gençyaştasuç işlemişkimseler...Yanimahkûmungönderildiğiyersuçununcinsineveyaşınagöredeğişir.Bilmem anlatabiliyormuyum?" "Evet,evet.Nedemekistediğinizianlıyorum." "Benigenelliklesuçişlendiktenkısabirzamansonraçağırırlar.Suçlununtedaviedilip edilemeyeceğini,böylebirşeyinfaydasıolupolmayacağınıanlamakiçin. Fakatzamanzamansorumlubirmevkideolankimselerdebanabaşvurur.Meselademinbahsettiğim kuruluşlarınherhangibirininmüdürü.Geçenlerdedeböylebirşeyoldu.Bakanlıkkanalıylaöylebir yerinmüdüründenbirmektupaldım.Kalkıponagittim.Kendisiarkadaşımdızaten.Onuuzun yıllardanberitanırdım.Fakatsıksıkgörüşmezdik.Müdürbanameseleyiaçtı.Oradakalanbirhasta veyamahkûm, -onlaraneisimverirsenizverin-kendisinidüşündürüyordu.Dahadoğrusubukonudabazışüpheleri vardı.Mahkûmgençbiradamdı.Orayadapekgençken,delikanlılıkçağındagetirilmişti.Yıllarönce olmuştubu.Fakatarkadaşımdahaosıradaoranınmüdürüdeğildi.Omevkiyegetirildiktenkısabir zamansonraendişelenmeyebaşlamıştı.Aslındadoktordeğildi.Fakatsuçlularvekatillerkonusunda büyüktecrübesivardı.Şimdi...sözettiğimgençmahkûm,tailkgençlikyıllarındanberimesele çıkarmış,ahlaksızcadavranmıştı.Açıkçasıtambirsuçlutipiydi.Çeteleregirmiş,adamdövmüş, çalmış,dolandırmış,bazıhileliişlerekarışmıştı.Herbabayıhayalkırıklığınauğratacakbirevlattıo." MissMarple,"Ah,"dedi."Anlıyorum." "Anladığınıznedir,MissMarple?" "BubahsettiğinizBayRafiel'inoğlu." "Evet,haklısınız.SizeBayRafiel'inoğlundanbahsediyorumOnunhakkındanebiliyorsunuz?" Yaşlıkadın,elleriniaçtı."Hiçbirşey.SadecedünBayRafiel'inahlaksızbiroğluolduğunuduydum. Sabıkasıolanbirgençmiş.Fakatkendisihakkındabaşkabirşeybilmiyorum.BayRafiel'inondan başkaoğluyokmuydu?" "Yoktu.BayRafiel'intekoğluyduo.Adamınondanbaşkaikikızıvardı. Bunlardanbiriondörtyaşındaykenölmüştü.Diğerkızıisemutlubirevlilikyapmıştıamaonunda çocuğuolmuyordu." "BayRafiel,bütünbunlaraçoküzülüyorduherhalde?" ProfesörWanstead,"Belki,"diyecevapverdi."Böyleşeylertamolarakbilinemez. BayRafiel'inkarısıçokgençölmüştü.Bakınbununadamıgerçektensarstığını sanmıyorum.Amamuhakkakkihisleriniyinehiçkimseyebellietmedi. Çocuklarınınekadarseverdi,onudabilmiyorum.Fakatonlariçinelindengelenherşeyiyaptı. Onlardanhiçbirşeyiesirgemedi.Oğluiçindidindidurdu.Fakatonusevermiydi,sevmezmiydibu bellideğil.ZiraBayRafielbubakımdananlaşılmasıkolayolmayanbirinsandı."Profesörbiran durdu."Evet,oğlukonusundaelinden,gelenherşeyiyaptı.Çocuğunbaşıokuldaderdegirdiğizaman onukurtardı.Dahasonrahakiminkarşısınaçıkarılmayabaşladığızamaniyiavukatlartutarakdurumu düzelttirmeyeçalıştı.Fakatsonraağırbirdarbeyedi. Belkidedahaönceolanlarbununhabercisiydi.Michael'ıgençbirkızasaldırmasuçuyladavaettiler. Kızasaldırdığıveonunırzınageçtiğiiddiaediliyordu.Hapsemahkûmoldu.Fakatçokgençolduğu içinsuçununbirkısmıaffedildi.Fakatsonraonudahaağırbirsuçyüzündenyakaladılar." MissMarple,"Obirkızıöldürmüştü,"diyemırıldandı."Banaböıylesöylediler. Doğrumubu?" Kızıevindenkaçırmıştı.Uzunzamansonragençkızıncesedinibuldular.Onuboğmuşlar,sonrada kafasınıveyüzünüağırbirtaşlavuravuraezmişlerdi.Bununkızıntanınmasınaengelolmakiçin yapıldığıdüşünülüyordu." "Hoşbirşeydeğil..."MissMarple,tambiryaşlıkadıngibikonuşmuştu. ProfesörWanstead,onauzunuzunbaktı."Nedemekistediğinizianlıyorum... Neredekalmıştım?Aaa!Evet.Hapishaneninmüdürübeninedençağırdığını açıkladı.Michael'ıuzunzamandanberiinceliyordu.Sonundaonunkatilolmadığınakanaatgetirmişti. Ondabirkatiltipiyoktu.Michael'ınkötüveahlaksızbirinsanolduğundanemindi.Neyapılırsa yapılsınonundüzelmesine,dürüstolmasınaimkânyoktu.FakatMichaelkatildeğildi.Müdürün fikrinegöre. Arkadaşımbiradlihataolduğunainanıyordu.Bana,'Kızıboğupöldüren,onutaş ocağınayuvarladıktansonrayüzünütaşlaezenMichaelolamaz,'dedi.Olayınbütünayrıntılarını öğrenmişti.HerşeyinMichael'ınaleyhindeolduğunubiliyordu. Delikanlı,ölenkızıtanıyordu,kendisinionunlasıksıkgörmüşlerdi.Arabanındacinayetinişlendiği yerdegörüldüğüiddiaedilmişti...Neyse...Fakatarkadaşımadilbirinsandı.Buyüzdendebenim fikrimialmayakararvermişti.Michael'ı görmemi,onunlakonuşmamıvebukonudabirkararvermemiistiyordu." MissMarple,mırıldandı."Çokilgiçekici...Herhaldearkadaşınızınbuisteğiniyerinegetirdiniz?" Profesör,başınısalladı."Evet.Bumeselebeniilgilendirdi.Michael'ıgördüm.Onabaşkabaşka açılardanyaklaşmayaçalıştım.Onunkarşısınahemdost,hemdüşmanolarakçıktım.""Sonundaneye kararverdiniz?" ProfesörWanstead,"Arkadaşımınhaklıolduğuna,"dedi."MichaelRafielkatildeğildi." "Yadahaöncekiolaylar?" "TabiionlarMichael'ınaleyhindeydi.Fakatbensözkonusudiğerolayıdainceledim.Evet,Michael'la kızınarasındabirseksilişkisiolmuştu.Fakatdelikanlı kızıboğmayafilankalkışmamıştı.Bildiğinizgibikızlarbaştançıkarılmayaçoktanhazırlar.İşolup bittiktensonraanneleridurumuöğreniyorlar.Veozamanda,iğfaledildiğinisöylersin,'diyetembih ediyorlarkızlarına.Michael'ıdavaettiklerikızın,aslındabirsürüsevgilisivarmış.Onlarlaolan dostluğudabirhayliilerigitmiş.OnuniçinMichael'ınokonudadabirsuçuolduğunusanmıyorum. Cinayetolayınagelince,Michaelkatildeğil.Bubakımdanbirsürütestdeyaptım. Fiziki,psikolojik,ruhi...Osuçsuzdu." "Sonraneyaptınız?" "KalkıpBayRafiel'egittim.Onamüdürleberaberulaştığımızsonucuaçıkladım. Fakatelimizdebirkanıtyoktu.OnuniçinMichael'ınyenidenyargılanmasınıtalepetmekimkânsızdı. Fakatarkadaşımlabenkorkunçbirhataolduğunainanıyorduk. BayRafiel'e'Oeskicinayetitahkikettirebilirsiniz,'dedim.'Bupahalıyamaloluramabelkibazı ipuçlarıbulabilirsiniz.'OaradaBayRafiel'inçokhastaolduğunudafarketmiştimtabii.Odabana bunuaçıkçasöylemektenkaçınmadı.Kendisineoğluhakkındakihislerinisordum." MissMarple,sordu."Necevapverdi?" "Bunubilmekistiyorsunuzdeğilmi?Bendeistiyordum.BayRafiel,benimleaçıkaçıkkonuştu.Belki o..." "Merhametsizdiamaçokdadürüsttü." "Evet,MissMarple.Uygunkelimeyiseçtiniz.BayRafielhemdürüst,hemadildi. 'Oğlumunnasılbirinsanolduğunuyıllarönceöğrendimben,'dedi.'Onudeğiştirmeyeçalışmadım. ÇünküMichael'1kimsenindeğiştiremeyeceğinibiliyordum.Doğuştanahlaksızdıo.Yaradılışı öyleydi.Onukimsedüzeltemezdi. Bundaneminim.Amaonuniçinelimdengelenideyaptım.Ahlaksızlığı,geçirilmesiimkânsızbir hastalıkmışgibidavrandım.Onuniçinşimdineyapabilirim?'Ona,bununtamamıylakendisinebağlı olduğunusöyledim.'Sizneyapmakistiyorsunuz?'diyesordum.Hemencevapverdi.'Bubasit.Onun temizeçıkarılmasınıistiyorum.Özgürlüğünekavuşmalı.Ondansonraistediğişekildeyaşasın. Ahlaksızlıkedecekmiş!Etsin!Artıkbunukendisibilir.Kendisineparabırakacağım.Onunbirhata yüzündenkapatıldığıyerdeacıçekmesiniistemiyorum.Adaletyerinibulmalı.Amakorkarımben kendimbirşeyyapamam. Çünküçokhastayım.Artıkhayatımyıllarveaylardeğil,haftalarlaölçülüyor.' "Ona,'Avukatlarabaşvurun,'dedim!'Benbirinitanıyorum...'FakatBayRafiel,sözümükesti. 'Avukatlarınızınbanapekfaydasıolmaz...Kısazamaniçersindeherşeyhalledilmeli.'Sonundahuişi üzerimealmamiçinbanabüyükbirparateklifetti.'Artıkbundansonrabenimbaşyardımcımsınız,' dedi.'Sizibumeseledeyalnızbırakmayacağım.Başkabiridebukonuylailgilenecek...AdıMissJane Marpleonun...'Gerisinibiliyorsunuz.İkimizdebugezintiyekatılacaktık.Benzamanı gelincekendimisizetanıtacaktım...İşteböyle.Bukonudabütünbildiklerimbukadar.Oarada hapishaneninmüdürüdeozamanlarolayısoruşturanpolismemuruylakonuşmuştu.Gayetdeneyimli, güvenilirbirpolismüfettişiydio. OlaydabütünşüphelerinMichaelüzerindetoplandığını,işebaşkabirgencinadınınkarışmadığını söyledi." "Kızınbaşkabirsevgilisifilanyokmuymuş?Veyabirzamanlarilgilendiğivesonradanvazgeçtiği birgenç,"diyesorduMissMarple. "Hayır,hiçkimse..."ProfesörWanstead,yaşlıkadınadikkatlebaktı."Peki,sizbuaradabirşey öğrenebildinizmi?"Birdenbiregülümsedi."Biliyormusunuz,BayRafielbanasizinhakkınızıne dedi?" "Nededi?" "Kötülüğünkokusunuhemenalıverdiğinizisöyledi...Gerçektendoğrumubu?" MissMarple,şaşırmıştı.Birandüşündü."Evet,belkidedoğru.Zamanzamanendişeyekapılırvepek yakınımdabirkötülüktenkaynağıolduğunuanlarım..." Gülümsedi."Budahaçokinsanınburnununiyikokualmasınabenziyor.Kimisiöyledoğar.Kimsebir şeyinfarkındadeğilken,mutfaktakiocağıngazkaçırdığını kokununburnunageldiğinisöyler...Benimkidebunabenzerşeyişte..."Birandurdu."Banabirşey öğrenipöğrenmediğimisoruyordunuz.Açıkçasıhenüzbiripucubulmuşdeğilim...FakatBay Rafiel'inisteğineuyarak,onunburadakitanıdıklarınagittim."LaviniaGlynn'ınotelegelişinive kadınınsöylediklerinianlattı. "Demekeskikonağagittiniz,sonra?" "Sonrahiç...Sadeceoradaüçkızkardeşinoturduğunuöğrendim." "Üçacayipkızkardeşinmi?" "Pekdeacayipsayılmazlardı.Fakatevinhavasıbirgaripti.Michael'lagençkızmeselesinideo konaktaöğrendim.Amaonlardandeğilde,yaşlıbirhizmetçiden. KadınMichael'ınahlaksızınbiriolduğunusöyleyipdurdu." "Sizceolayınüçkızkardeşlebirilgisiyokmu?" "Bilmiyorum...Fakatbüyükablagençkızınresmisorumlusuymuş.Veonudaçoksevermiş.İşte onlarınbuolaylaolanilişkileribukadar." "Belkionlarbirşeylerbiliyorlardır...Asılkatilhakkındabirşey." "Evet.Bizimöğrenmeyiistediğimizdebudeğilmi?Diğeradam...Birkızı öldürdüktensonrabaşınıtaşlaezmektençekinmeyecekhissizbirmahluk...Veyakıskançlıktançılgına dönenbirinsan...Öyleerkeklervar." "Sizkonaktaykenbaşkabirşeyolmadımı?" "Hayırolmadı.Sadeceenküçükkardeşleribahçedenbahsedipdurdu.Bahçeyleuğraşmaya meraklıymışgibikonuşuyordu.Onaözellikletuzakkurdum.Birikinadirçiçektenbahsettim.Bana hep,yalanyanlışcevaplarverdi.Bahçedenfilananladığıyoktu.Bubanabirşeyihatırlattı..." "Neyi?" "Gruptakiikiortayaşlıkadınıfarkettinizmibilmem?MissBarrow'laMissCooke'u?" "Evet,farkettim.Birlikteseyahatedenikiarkadaş." "Tamam...MissCooke'lailgiligaripbirşeykeşfettim.Cookeonunasıladıdeğilmi?" "Nedensordunuz?Kadınınbaşkabiradıdahamıvar?" "Öylesanıyorum."MissMarple,dahaönceMissCooke'lanasılkarşılaştıklarını açıkladı.Sonrada,başınısalladı."Onundaçiçeklerdenhaberiyok.Kendisinebukonuyuaçtımtabii. Bahçebakımıhakkındahiçbirşeybilmediğinideanladım." "Pekikadınsizinkasabayanedengeldiacaba?" "Banabakmak,nasılbirinsanolduğumugörmekiçin.Böyleceilerdekarşılaştığımızzamanbeni çabucaktanıyacaktı..." "Bununsebebineolabilir?" "İşteonubilmiyorum...Tabiiikiolasılıkvar.Amaikisidehoşumagitmiyor." ProfesörWanstead,"Oolasılıklarınbenimhoşumagittiğinisöyleyemem,"dedi. Birsüresessizsedasızoturdular.SonraProfesörWanstekonuşmayabaşladı. "ElizabethTemple'ınbaşınagelenlerbenidüşündürüyor.Sizyolboyuncakendisiyledostlukettiniz değilmi?" "Evet.ElizabethTempleiyileşincekendisiyletekrarkonuşmakistiyorum.Obizeöldürülenkız hakkındaayrıntılıbilgiverebilirBanagençkızdansözetti.Vekızın,sevgidenöldüğünüsöylediBen önceonunintiharettiğinisandım.Fakatbusevgivekıskançlıkyüzündenişlenmişbircinayetolabilir, Gençkızlailişkisiolandiğergencibulmamızgerek.MissTemplebelkionunkimolduğunubize söyleyebilir." MissMarple,buheyecanlıkonuşmayıdalmışolmasınarağmen,alışkanlıklarındandavazgeçmiş değilditabii.Sokaktangeçenlerigözdenhiçkaçırmıyordu. Birdenbiredoğrularak,"AntheaBradbury-Scott,"dedi."Şuelindekocamanbirpaketolankadın. Postaneyegidiyorsanırım.Postaneköşeyidönüncedeğilmi?" ProfesörWanstead,mırıldandı."Kaçığabenziyor...Saçlarıkarmakarışık.Üstelikkırsaçlarbunlar. KadınelliyaşındabirOpheliaadeta..." "OnuilkgördüğümzamanbenimaklımadaOpheliageldi..HayAllah,bundansonraneyapmam gerektiğinibirbilseydim.Acababirikigünoteldemikalayım? Yoksaturadevammıedeyim?Geldeişiniçindençık..." 13.Kırmızı-siyah 1. GruptakilertamyemeğeoturduklarısıradaBayanSandbourneiçerigirdi. Getirdiğihaberhiçdeiyideğildi."MissTemplehalakendinegelemedi.Şuarahastanedençıkmasıda imkânsıztabii."Gençkadınondansonraturmeselesiyleilgilenmeyebaşladı.İsteyenlerLondra'ya dönebilecekler,isteyenlerbirikigünsonrayoladevamedeceklerdi. Yemeksalonundançıkarlarken,ProfesörWanstead,MissMarple'ıbirkenaraçekti."Belkidinlenmek istiyorsunuz...Fakateğeristemiyorsanızbucivardagörülmeyedeğerbirkilisevar.Sizibirsaatsonra buradanalırım..." MissMarple,"Okiliseyigörmekisterim,"diyecevapverdi. 2. Yaşlıkadın,arabadaprofesörünyanındaoturuyordu.İkisideKonuşmuyorlardı. Adamotomobilinöncamındandışarıyabakıyordu.FakatköydençıkarçıkmazhemenMissMarple'a döndü. "Korkarımkiliseyegitmiyoruz." "Bunutahminetmiştimzaten." "Durumuanlayacağınızıbiliyordum." "Şimdinereyegittiğimizisorabilirmiyim?" "CarristownHastanesi'negidiyoruz." "ElizabethTemple'ıorayayatırdılardeğilmi?" Profesör,"Evet,"dedi."BayanSandbourneonugörmüş.Kadındönüştebanahastanenin başhekimindenbiryazılımesajgetirdi.Birazöncedeadamlatelefondakonuştum." "Elizabeth'indurumuiyimi?" "Korkarımdeğil." "Anlıyorum...Dahadoğrusu...anlamadığımıumarım." "ElizabethTemple'ındurumukritik.Belkihiçkendinegelemeyecek.Fakatzamanzamanbilincinin gerigelmesidemümkün "Vebeniorayagötürüyorsunuz.Neden?AslındabenElizabeth'insamimibirarkadaşıdeğilim. Kendisiyleilkdefabuyolculuktakarşılaştım." "Evet,biliyorum.Sizihastaneyegötürmeminsebebişu:ElizabethTemplebirarakendisinegelirgibi olmuşvesiziistemiş." MissMarple,"Ya,"dedi."FakatElizabethbenigörmeyinedenistedi?Niçinkendisineyardım edebileceğimiveyabirşeyleryapabileceğimisanıyor?Oçokanlayışlıvezekibirkadın.Birbakıma büyükbirinsanElizabeth.Aslındamatematikçiymiş.Fakatsonrakendisinieğitimevermiş...Ölürse çoküzüleceğim...Çoküzüleceğim...Okaza..."Yaşlıkadındurakladı."Belkideoolaydanbahsetmeyi istemiyorsunuz?" "Aksine.Okazayıincelememizdahaiyiolursanıyorum...Tepedenkoskocamanbirkayaparçası yuvarlandı.Zamanzamanolurmuşbu.Amaçoknadirolarak. Birileribanagelipokazadanbahsetti." "Sizegelipkazadanmıbahsettiler?Kimler?" Profesör,"Oikigenç,"diyecevapverdi."JoannaCrawford'laEmlynPrice." "Nesöylediler?" "Joanna,kayayuvarlandığısıradatepedebirininbulunduğunusandığınıaçıkladı. Epeyyukarlardaymışokimse.KızEmlyn'leaşağıdakiyoldantepeyedoğruçıkanincepatikadan ilerliyormuş.Dönedöneçıkanbiryolmuşbu.Tambirdönemecegeldiklerinde,tepedebirininbir kayayıittiğinifarketmişler.Erkekveyakadınolabilirmişbu.Kayasallanmışveağırağır yuvarlanmayabaşlamış.Sonradahızlanmıştabii.MissElizabethTempleisetamosıradaaşağıdaki genişyoldanyürüyormuş.Kayaonaçarpmış." "Demekkayayıyuvarlayanınerkekmi,yoksakadınmıolduğunuanlayamamışlar." "Evet.Üstündekırmızısiyahkareliacayipbirkazakvesiyahbirpantolonvarmış. Kayayuvarlanırkenodaçabucakdönerekgözdenkaybolmuş.Joanna,onunerkekolduğunusanıyor amatamanlamıylaemindeğil." "Joanna,onunElizabethTemple'ıözellikleöldürmeyeçalıştığınıdüşünüyordeğilmi?" "Evet.Düşündükçebunadahadaçokinanıyor.Delikanlıdaonunlaaynıfikirde." "Acabatepedekikimdi?" "Bilmiyorum...Gençlerdeöyle...Belkiobizimgruptanbiriydi,oakşamüzeridolaşmayaçıkmıştı. Veyakendisinihiçtanımıyoruz...Otobüsünburadaduracağınıbiliyorduveyolculardanbirinetuzak kurmuştu.Veyaböyleşeyleremeraklıbirmanyaktı.Veyabelkidebirdüşmandı." MissMarple,içiniçekti."Birdüşman...Gizlibirdüşman...Bukelimeinsanapekabartılıgeliyor." "Öyle...Herkesinsaygıduyduğuemeklibirokulmüdiresiniöldürmeyikimister? Aslındabizimbusoruyucevaplandırmamızgerek.BelkibunubizeElizabethTempleaçıklayabilir... FakatdoğrusuMissTemple'ınşahsibirdüşmanıolduğunuhiçsanmıyorum.Onuöldürmeyekalkacak hainvesoğukkanlıbirdüşmanı..." MissMarple'abaktı."Siznediyorsunuz?" "Bilmemki...TabiiElizabethTemple'ıbirşeybildiğiiçinöldürmeyekalkmışdaolabilirler.Belki otobüstekilerdenbirionugördüvetanıdı...Şüpheleryineyolcularınüzerindetoplandıdeğilmi?" Birandurdu."Sözettiğinizokazak...Onunüzerindekırmızısiyahkarelermivarmış?" "Ah,evet...Kazak..."ProfesörmeraklaMissMarple'ısüzdü."Kazakilginizinedençekti?" "Onunbukadardikkatiçekenbirşeyolmasıbirazgarip.Sözlerinizdenbuanlamı çıkardım.Joannadakazağıhemengörmüşveonusizedetarifetmiş." "Evet.Sizcebuneanlamageliyor?" MissMarple,düşüncelibirşekildemırıldandı."Burenklibirbayraksallamaktanfarksız.Kazak görülmesivehatırlanmasıkolaybirşey." Profesör,onacesaretvermekistiyormuşgibibaktı."Sonra?" "Uzaktangördüğünüzbirinsanıtarifederkendahaçokonunkılıkkıyafetininüzerindedurursunuz. Turuncubirbere...Morpelerin...Kırmızısiyahkarelibirkazak...Okimseninyüzünü,ayaklarını, elleriniveyürüyüşünüdeğil,elbisesinitarifedersiniz.Fakattarifedilenkişienkısasürede üstündekileriçıkarır.Bubirçöptenekesineatarveyapaketleyerekuzaklardabiryeregönderir...Veya yırtar... Yadayakar...Üstünededikkatiçekmeyecek,parlakrenkliolmayanşeylergiydiğiiçindekimse kendidenşüphelenmez...Benceokayayıyuvarlayankimsedekırmızısiyahkarelikazağıniyice görülmesiniistiyordu." ProfesörWanstead,"Sağlambirfikir,"dedi.Sonrailaveetti."BildiğinizgibiElizabethTemple'ın ünlüokuluFallowfieldburayayakın...OnuniçinMissTempleburadabirçokkişiyitanıyordu sanırım." MissMarple,"Evet,"diyecevapverdi."Onuniçinşüphelilistesidebirhaylikabarıkolacak..."Yaşlı kadınbirandüşündü."Biliyormusunuz,kayayı yuvarlamayaçalışanherhaldeerkekti,çünkütaşıtamhedefeisabetettirdi.Bubakımdanerkekler kadınlardançokdahaustadırlar..." "Belki...Belki..." MissMarple,içiniçekti."Benbutaraflarıhiçiyibilmem.Sizinbubölgehakkındabirbilginizvar mı?" "Hayır...Fakatilgilendiğimizkonuyüzündenbazışeyleröğrendim.Yıllarönceburadaarkaarkaya birkaçcinayetişlenmiş...Amabugündeyineböyleşeyleroluyor...Birkızıncesedibulunuyor... Arkadanonayakınbiryerdebirbaşkasının...Sonraotuzmetrekadarötedebaşkabirölüye rastlanıyor...Şimdikaldığımızköydedeyıllarönceböylebirşeyolmuş.İkikızkaybolmuşburada da...Bunlardanbirinincesedialtıaysonrabulunmuş.OnuensonMichaelRafiel'inyanında görmüşler...Bubizimüzerindedurduğumuzkız..." "Yadiğeri?" "OkızındaadıNoraBroad'muş.Amaoakrabalarınınsonradan,"hiçbirerkekarkadaşıolmayan, sessizsedasızbirkız,'diyeedebilecekleritiplerdendeğilmiş. Bilakis,erkekarkadaşlarınınsayısıhaddindenfazlaymış.NoraBroad'uncesedihâlâbulunamamış... Amaelbetbirgünbulunacak.Bazıolaylardacesetancakyirmiyılsonraortayaçıkıyor..."Profesör, arabayıyavaştı."Geldik...Burası Carristown...şudahastane..." MissMarple,ProfesörWanstead'lebirliktehastaneyegirdi.Adamıbeklediklerianlaşılıyordu.Bir hemşireonlarayaklaşarak,"SiziBarkerHemşire'yegötüreceğim,"dedi."Obanadurumuanlattı." BarkerHemşireuzunboylu,zayıfbirkadındı.Alçak,kesinbirsesi,zekibakışlı grigözlerivardı.Karşısındakiniçabucaksüzüyorvenlaşılanonunhakkındahemenbirkararada varıyordu. ProfesörWanstead,"Nehazırlıkyaptığınızıbilmiyorum,"diyesözebaşladı. "MissMarple'abilgivermemizherhaldeiyiolur...MissTemplehâlâkomada,MissMarple.Seyrek olarakkısabirsüreiçinkendinegeliyor.Neredeolduğunuanlıyorvebirikikelimede söyleyebiliyor.Fakatonuistediğimizzamanuyandırmamızdaimkânsız.Sabırlabeklemektenbaşka çareyok.HerhaldeProfesörWansteadsizehastanınkendisinegeldiğisırada,açık,açık,'Miss Marple,'dediğinianlattı.'Onunlakonuşmamgerek.MissJaneMarple...'Ondansonratekrar kendindengeçti.Ozamandoktorsizingruplatemasageçmenindoğruolacağınıdüşündü.Profesör Wanstead'ledegörüştü...KorkarımaslındayapabileceğinizfazlabirşeyyokMissMarple.Miss Temple'ınodasındaoturacaksınız.Belkiyinebirşeylersöyler.Neyazıkkidoktorlardurumdanpek ümitlideğiller.Siz,hastanınakrabasıdeğilsiniz.Onuniçinsizinleaçıkçakonuşabilirim.Doktorlar MissTemple'ınölümüneşiğindeolduğunu,onunkendinegelmedencanverebileceğinidüşünüyorlar. Tabiikonuştuğutakdirdebirininonunnesöylediğinidinlemesigerek.Hastanınodasında oturacaksınız. İçerdebirhemşiredeolacak.Fakatobirköşeyeçekilecek.Paravanınarkasına. İçerdebirpolismemurudavar.MissTemplekonuştuğutakdirdeonunsözlerinikaydetmekiçin elindedefterlebekliyor.Doktor,MissTemple'ınetrafındafazlakimseninbulunduğunufark etmemesiniistiyor.Hastasizibekliyor.Onuniçindeyalnızsizifarketmeli.Sizdenistediğimizizor bulmadığınızıumarım." MissMarple,"Hayır,hayır,"dedi."İstediğiniziyapmayahazırım.Çantamdaküçükbirdefterlekalem devar.Banasöylenenlerkısabirzamaniçinaklımdakalabilir.OnuniçinElizabethkonuşurken hemenkâğıdakalemesarılmamagerekdeyok.Sağırdasayılmam.Yaniyatağınyanındaoturursam herşeyikolaylıkladuyabilirim.Hattahastafısıldasabile.Ayrıcahastalaraalışıkolduğumuda söyleyeyim." HemşireBarker'ın,yaşlıkadınıçabucaktekrarsüzdü."Çokteşekkürederim.Bizeyardımetmeyi istediğinizbelli.ProfesörWansteadsizibeklemesalonunaalalım. Gerekduyulursasiziyukarıçağırırız...Şimdi,buyurunMissMarple." Yaşlıkadın,HemşireBarker'ınpeşindenilerledi.İyidöşenmiş,tekkişilikbirodayagirdiler.Perdeler yarıkapalıydı.LoşodadakitekkaryoladaElizabethTempleyatıyordu.Birheykeldenfarkıyoktu kadının.Hafifhafif,inlergibinefesalıyordu.BarkerHemşirehastanınüzerineeğilerekonadikkatle baktı.SonraMissMarple'akaryolanınyanındakisandalyeyeoturmasınıişaretetti.Dönerektekrar kapıyadoğrugitti.Köşedekiparavanınarkasındanelindenotdefteriylegençbiradamçıkmıştıo sırada. HemşireBarker,"Doktorlarınemri,BayReckitt,"dedi. Odanındiğerköşesindeoturanhemşiredeayağakalktı.Usulcayaklaşarak,MissMarple'ınpaltosunu çıkarmasınayardımetti.Sonradatekraryerinedöndü.MissMarple,yatağınyanındakisandalyeye yerleşti.ŞimdidikkatleElizabethTemple'abakıyordu.Otobüsteolduğugibi,kafasınınbiçimine kadargüzel,diyedüşünüyordu.Grisaçlarıgeriyedoğruçekilmiş...Nekadarhoşbirkadın...Kişiliği deçokgüçlü...Onungibibirinsanınölmesiçokacı...Çokacı...Yaşlıkadın,sandalyesinihafifçegeri itti.Artıksessizsedasızbekleyebilirdi.Bubekleyiş boşunamıydı?Yoksabirfaydasıolacakmıydı?Bunubilmiyordu.Zamanağırağırgeçti.Ondakika... Yirmidakika...Yarımsaat...Otuzbeşdakika... Sonrabirdenbire,enbeklenmedikbirandabirsesduyuldu.Alçakveboğukbirsestibu."Miss Marple..."ElizabethTemplegözleriniaçmış,ihtiyarkadınabakıyordu.Gözleribulanıkdeğildi. BilakisElizabeth'inaklınınbaşındaolduğuanlaşılıyordu.SakinsakinMissMarple'ıincelemekteydi. "MissMarple...SizMissJaneMarple'sınızdeğilmi?" Yaşlıkadın,"Evet,"dedi."BenJaneMarple'ım..." "Henrysizdensıksıkbahsederdi." "Henrymi?" "HenryClitherring...Obenimeskidostlarımdandır.Çokeskidostlarımdan." MissMarple,"Benimdeöyle,"diyecevapverdi."HenryClitherring'içokseverim..."Yaşlıkadın yıllardanberitanıdığıadamı,onunlayaptığıkonuşmaları düşündü.SirHenryClitherringzamanzamankendisindenyardımisterdi. "Yolculistesinebaktığımzamanadınızıhatırladım.SizinHenry'ninbahsettiğiMissMarple olduğunuzudüşündüm.Sizyardımedebilirsiniz...Henrydeburadaolsaydıaynışeyisöylerdi...Evet, sizyardımedebilirsiniz...Öğrenebilirsiniz...Buçokönemli...Çok,çokönemli...Fakataradanuzun zamangeçti...çok...uzunzaman..."Sesihafifçetitriyordu,gözleriyarıkapanmıştı.Köşedekihemşire ayağakalkarakyaklaştı.KomodindenaldığıbirbardağıElizabethTemple'ındudaklarınayaklaştırdı. Kadınbiryudumiçti,sonrada,"Yeter,"dergibibaşınısalladı. Hemşirebardağıtekrarkomodininüzerinebırakarakyerinedöndü. MissMarple,"Elimdengelenbirşeyvarsatabiiyardımederim,"dedi,yaşlıkadınbirsoruda sormadı. MissTemple,mırıldandı,"iyi..."Birikisaniyesonratekrarladı,"iyi..."Şimdigözlerinikapatmışöyle yatıyordu.Belkiuykuyadalmış,belkidetekrarkendindengeçmişti.Fakatbirazsonrabirdenbire gözleriniaçtı."Hangisi?...Onlardanhangisi?Nedenbahsettiğimibiliyormusunuz?" "Öylesanıyorum.Ölenbirkızdanbahsediyorsunuz.AdıNoraBroadmuyduonun?" ElizabethTemple'mkaşlarıçabucakçatıldı."Hayır,hayır.Diğerkız.VerityHunt..."Biransustu."Jane Marple...Yaşlısınız,Henry'ninanlattığındandahayaşlı.Fakatyinedebazışeyleriöğrenebilirsiniz, değilmi?"Sesibirazyükselmiş,ısrarlıbirhalalmıştı."Öğrenebilirsinizsanıyorum...Öyledeğilmi? Evet,deyin. Evet,deyin.Fazlazamanımyok.Bunubiliyorum.Çokiyibiliyorum.Onlardanbiri...Amahangisi? Henryburadaolsaydı,sizinişiniçyüzünüortayaçıkaracağınızısöylerdi.Busiziniçintehlikeli olabilir.Amaherşeyiöğreneceksinizdeğilmi?" MissMarple,"Allah'ınizniylebulacağım,"diyecevapverdi.Yeminediyormuş gibibirhalivardı. "Ah..."Elizabeth,gözlerinikapattı.Sonratekraraçtı.Kadınındudaklarındatebessümebenzerbirşey uçuştu."Okocakaya...Ölümkayası..." "Okayayıkimyuvarladı?" "Bilmiyorum.Artıkbuönemlidedeğil...ÖnemliolanVerity...Veritymeselesiniöğrenin.Gerçeği ortayaçıkarın...'Verity'degerçekanlamınagelirzaten..." Elizabeth'invücudugevşedi.Kadınusulca,"Gülegüle,"diyefısıldadı."Elinizdengeleniyapın..." Gözlerikapandı.Hemşiretekraryatağınbaşucunageldi.BuseferElizabeth'innabzınabaktı;sonrada MissMarple'aişaretetti. Yaşlıkadınanlayışlıbirtavırlayerindenkalkarakhemşireninpeşisıraodadançıktı. Hemşire,"Hastabirhayligüçsarfetti,"dedi."Bundansonrabirsürekendisinegelemeyecek.Belkide hiçkonuşamayacakartık.Birşeyöğrendiğiniziumarım." MissMarple,içiniçekti."Birşeyöğrendiğimisanmıyorum.Fakatböyleşeylerdehiçbelliolmaz. Öyledeğilmi?" ArabayabinerlerkenProfesörWansteadde,"Birşeyöğrenebildinizmi?"diyesordu. MissMarple,"Birisimöğrendim,"dedi."Verity...BuMichael'lailgisiolankızınadımıydı?" "Evet.VerityHunt." ElizabethTemplebirbuçuksaatsonrabirdahakendisinegelemedenöldü... 14.BayBrodribbdüşünüyor BayBrodribbortağıBaySchuster'asordu."BusabahkiTimesgazetesinigördünmü?" "BenTelegraphalıyorum..." "Belkihaberondadaçıktı.Ölümsütununda.MatematikDoktoruElizabethTemple." Schuster'ınyüzündehafifbirmerakifadesibelirdi."Eee?Kimo?" Brodribb,"Canım,"dedi.Fallowfiefd'ıneskimüdiresi.Fallowfield'danbahsedildiğiniişittin herhalde?" Ortağı,"Tabii,"diyecevapverdi."Kızokuluorası.Çokeskibirokulveinanılmayacakkadarda pahalı.Yenimüdireçokmodernmiş.Kızlaramakyajdersiverdiriyor,onlarınpantolontakımları giymelerinerazıoluyormuş." Brodribb,dudakbüktü."Hıh...OnunElizabethTemplekadarmeşhurolacağını hiçsanmıyorum.Çokilgiçekicibirkadındı." "Herhalde..."EmeklimüdirelerSchuster'ıhiçilgilendirmiyordu.Ortağınınbualakasıdaonu şaşırtmıştı."Demekkadınölmüş?" Brodribb,"Odaaynıturdaymış,"dedi.Hangiturda?" "MissJaneMarple'ınkatıldığında." Schuster,sordu."MissMarpledaölmemişya?" Ortağı,başınısalladı."Sanmıyorum.Amadoğrusumeraklanmadımdadeğil." "Birkazamıolmuş?Otobüsbiryeremiçarpmış?" "Hayır,çarpmamış.YolcularbiryerigörmeyegiderlerkentepedenyuvarlananbirkayaMiss Temple'açarpmış.Kadınıhemenhastaneyegötürmüşleramakendisinikurtaramamışlar..." "Yazık..." Brodribb,"Bumeseleilgiminedençektibiliyormusun?"diyemırıldandı."OkızdaFallowfield okulundaydı." "Hangikız?Brodribb,doğrusubusabahsözlerinhiçanlaşılmıyor." "MichaelRafiel'inöldürdüğügençkız.Aklımabazışeylergeldi.TümbunlarınRafiel'inMiss Marple'averdiğigaripgörevlebirilgisiolabilir?Rafielbizebirazbilgivermişolsaydı..." Schuster,"Hatırladıklarınnedir?"diyesordu.İlgisiuyanmışabenziyordu. Brodribb,dalgındalgındüşünüyordu."Verity...Evet,kızınadıVerity'disanırım. Ocivardaöldürülenkızlardanbirideoydu.Cesedinikaybolduğuyerdenbirazuzaktabirhendeğin veyaöylebirşeyiniçindebuldular.Ölelialtıayolmuştu. Katilonuboğmuşveyüzünüdetaşlaezmişti.Onunçabucaktanınmasını istemiyorduherhalde.Amakızınkimolduğuhemenanlaşıldı.Elbiselerinden,çantasından,ziynet eşyalarından.Ayrıcavücudundabelirlibiryaraizimi,yoksabirbenmi,öylebirşeydevardı..." "Michael'ıbu.nedenledavaettilerdeğilmi?" "Evet.Michael'ınoyılüçkızıöldürdüğündenşüpheediyorlardı.Fakatdiğerolaylardakanıtlaro kadarkuvvetlideğildi.OnuniçinpolisdahaçokVerityolayınınüzerindedurdu.Kanıtboldu. Delikanlınınisesabıkasıvardı.Dahaöncebaşkakızlarasaldırıponlarınırzınageçtiğiiddiaedilmişti. Hoş,senvebenbuırzageçmeolaylarınıçokiyibilirizya...Kız,annesiyokkendelikanlıyıeve çağırır.NeyaparyaparçocuğukendisiyleyatmayazorlarSonrameseleortayaçıkıncadaannesinin tavsiyesineuyarak,'Banasaldırdı...'diyeağlar.'Beniöldürüyorduazkalsın...Çokkorktum...'Fakatbu önemlideğil.Aklımanegeldibiliyormusun? Rafiel'inJaneMarple'averdiğiişMichael'lailgiliolabilir." "JüriMichael'ısuçlubuldudeğilmi?Onuömürboyuhapsemahkûmetmedilermi?" "Bunupekiyihatırlayamıyorum.Aradançokzamangeçti.BelkideMichael'ınyaptıklarından sorumluolmadığınakararverdiler." "VeVerityoünlüokuldaokumuştu,öylemi?MissTemple'ınokulunda.Fakatkızöldürüldüğüsırada öğrencideğildiartıksanırım." "Değildi,değildi.Onsekizveyaondokuzyaşınagelmişti.Annesiylebabasınınakrabalarıveya dostlarınınyanındaoturuyordu.İyiinsanlardıonlar.Veritydedürüstvegüzelbirkızdı.Yani akrabalarınınsonradan,'gayetsessizbirkızdı,oldukçaçekingendi,yabancılarlakonuşmazdı,hiç erkekarkadaşıyoktu,'diyeanlattıklarıtiplerden.Kızlarınakrabalarıveyakınlarıonlarınnetip sevgilileriolduğunuhiçbirzamanbilemezler.Gençkızlarbukonudaustacadavranırlarçünkü. AnladığımagöreMichaelRafiel'ikızlarçokbeğeniyorlardı." Schuster,sordu."Michael'ınmasumolabileceğinidüşünenoldumuhiç?" "Hayır.Bütünkanıtlardelikanlınınaleyhindeydi.Tanıkyerineçıkıncadabirsürü yalansöylemeyekalkıştı.Avukatıonatanıklıkettirmeseydidahaiyiolurdu. Michael'ınbirsürüarkadaşıdelikanlınıncinayetsaatindeyanlarındaolduğunuiddiaettiler.Onunbu olaylabirilişkisiolamayacağınısöylediler.Fakatonlaradainananolmadı.Zirahepsininyalancı olduğubelliydi." "Peki,senbukonudanedüşünüyorsun,Brodribb?" Avukat,omuzlarınıkaldırdı."Birşeydüşündüğümyok...SadeceMissTemple'ınbumeseleylebir ilgisiolupolmadığınımerakettim." "Yani?" "Şutepedenyuvarlanıp,aşağıdangeçenleriezenkayalar...Bazentabiatlailgilibirolaydeğildirbu. Zirabildiğimkadarıylakayalarınçoğuyerlerindedururlar..." 15.Verity MissMarple,"Verity,"dedi. ElizabethTemple,birakşamönceölmüştü.Sakinvesessizbirölümdüonunki. MissMarpleşimdieskikonağınsalonundacilasızeşyalarınarasındaoturuyordu. Dahaönceördüğüpembebebekzıbınınıbirtarafabırakarak,morbiratkıyabaşlamıştı.Buşekilde ölüyesaygıgöstermişolduğunudadüşünüyordu. Ertesigünüresmisoruşturmayapılacaktı.Rahiplekonuşulmuş,adamhazırlıklartamamlanır tamamlanmazdinibirtörenyapmayarazıolmuştu.Uygungiysilerebürünmüşolancenaze levazımatçısınınadamlarıpolisledegörüşmüşlerdi. Araştırmaertesisabahsaatonbirdeyapılacaktı.Yolcularsoruşturmadabulunacaklardıtabii.Hatta içlerindenbazılarıoradakalıpcenazetöreninekatılmayadakararvermişlerdi. BayanLaviniaGlynn,AltınDomuzOteli'negelerekMissMarple'ıtekrardavetetmişti.Yaşlıkadıntur başlayıncayakadareskikonaktakalmasınındahaiyiolacağınıdüşünüyordu."Böylecegazetecilerin elindendekurtulmuşolursunuz." MissMarple,kadınaarkaarkayateşekküretmişvegeleceğinidesöylemişti.İşteşimdideüçkardeşle birlikteevinsalonundaoturuyordu.Moratkıyıörerken,nasılhareketetmesigerektiğinidüşünmüşve nihayetdalgındalgın,"Verity,"demisti. Şimdiyüzününifadesizolmasınarağmengözlüğününarkasındandikkatleüç kardeşebakıyordu. LaviniaGlynn,elindekikitabıdüşürerekhafifbirhayretleMissMarple'abakakalmıştı.Osözü duyduğunadeğilde,bunuMiMarple'ınsöylemişolmasınaşaşmışgibibirhalivardı. Clotilde,başkabirtepkigösterdi.Başınıkaldırarak,önedoğrueğildi,sonradaMissMarple'adeğil, pencereleredoğrubaktı.Ellerinibirbirinekenetlemişti.Yaşlı kadın,Clotilde'ingözlerinindolduğunundafarkındaydı.FakatClotildenemendiliniçıkarıpgözlerini siliyor,nedebirşeysöylüyordu.KadınınacıdoluhaliMissMarple'ıetkiledi. Antheaiseablalarındandahabaşkatürlühareketetti.Kadınçabucak,heyecanla,hattasevinçlebağırdı. "Verity?Veritymidediniz?Onutanıyormuydunuz?İştebundanhaberimyoktu.KastettiğinizVerity Huntdeğilmi?" LaviniaGlynn,"Söylediğinizbirkızadısanırım,"dedi. MissMarple,"Benbuisimdebirinitanımıyorum,"diyecevapverdi."Amagerçektensöylediğimbir addı...Birküçükisim...Evet,gerçektenenderduyulanbirisimbu:Verity..."Adıdüşüncelibirşekilde tekrarladı.Moryünyumağını mahsusyeredüşürerek,özürdilergibietrafınabakındı.Birpotkırdığınısezenfakatbununasıl yaptığınıdapekbilemeyenbirinsantavrıtakınmıştı."Şey... affedersiniz...Söylenilmemesigerekenbirşeydenmibahsettim?Bensadece..." Laviniaatıldı."Hayır,hayır,özürdileyecekbirşeyyok...Sadeceo...bildiğimizbirisim...Bir... tanıdığımızınadı..." MissMarple,yinemahcupmahcup,"Oisimbirdenbireaklımageldi."diyemırıldandı."Çünkübunu banazavallıElizabethTemplesöyledi...Dünakşamüzerionugörmeyegittim.Benihastanaye ProfesörWansteadgötürdü...Biryardımımındokunacağını,zavallıkadıncağızınkendisinegelmesini sağlayacağımısanıyordu. Elizabethkomadaydıtabii.Aslındakendisiyakındostlarımdandeğildi.Buyolculuktatanışmıştık. Otobüstedezamanzamanyanyanaoturuyorduk.BuyüzdenProfesörWansteaddoktorlarafaydalı olabileceğimidüşünüyordu.Amakorkarımelimdenbirşeygelmedi.Hiçbirşey...Karyolanın başucundaoturupbekledim...SonundaElizabethbirikikelimesöyledi,amaonlardandabiranlam çıkmıyordu.FakattamgideceğimsıradaElizabethgözleriniaçarakbanabaktı. Kimbilir,belkidebenibaşkasısandı.Banabakarak,'Verity,'dedi.Tabiibusözaklımatakıldı. ÖzelliklezavallıElizabethdünakşamölünce...Herhaldebanabaktığısıradabiriniveyabirşeyi düşünüyordu.Amatabiisadece'gerçek'demiş deolabilir.Verity'ninanlamıodeğilmi?"Sıraylaüçkardeşebaktı. LaviniaGlynn,"Otanıdığımızbirkızınadıydı,"dedi."İştebuyüzdendeminokadarşaşırdık." Anthea,atıldı."Özellikledezavallıkızfecişekildeöldüğüiçin..." Clotilde,okalınsesiyle,"Anthea!"dedi."Omeseleyiaçmanahiçgerekyok." Anthea,bağırdı."Amaolayınasılolsaherkesbiliyor!"MissMarple'abaktı."Bensizindeomeseleyi duymuşolduğunuzusanıyordum.ÇünküBayRafiel'itanıyordunuz.Öyledeğilmi?YanıBayRafiel bizesizinhakkınızdamektupyazdı.Demekkionunladosttunuz.Buyüzden,BayRafiel'insizeher şeyianlatmışolduğunudüşünüyordum." MissMarple,"Affedersiniz..."dedi."Korkarımnedenbahsettiğinizipekanlayamadım." Anthea,başınısalladı."Kızıncesedinibirçukurdabuldular."MissMarple,Antheakonuşmayabaşladı mı,diyedüşündü. Onususturmakmümkündeğil.FakatkadınınsözleriClotilde'idahadaüzüyor... Clotilde,usulcamendiliniçıkararakgözlerinisilmişti.Şimdikoltuğundadimdikoturuyordu. Gözlerindeacıdolubirifadevardı. Kadınnihayet,"Verity,"diyemırıldandı."Çoksevdiğimizbirkızdı.Birsüreburadayaşadı.Kendisine çokdüşkündüm..." Lavinia,"Odaseniçokseverdi,"dedi. Clotilde,devametti."Verity'ninannesiylebabasıyakındostlarımdandı.Zavallılarbiruçakkazasında öldüler." Laviniadaizahetti."Verity,Fallowfieldokulunagidiyordu.HerhaldeElizabethTempledaonubu yüzdenhatırladı." MissMarple,"Ah,şimdianladım,"dedi."ElizabethTempleookulunmüdiresiydideğilmi? Fallowfield'danbahsedildiğiniçokduydum.Orasımükemmelbirokulmuşsanırım." Clotilde,"Evet,"diyebaşınısalladı."Verityoradaöğrenciydi.Annesiylebabası öldüktensonraburayageldi.Geleceğihakkındakararvermeyeçalışıyordu.Okulubitirmişti.On sekizondokuzyaşlarındaydı.Çoktatlı,düşüncelivekalbisevgidolubirkızdıBirarahemşire olmayıdüşündü.FakatElizabethTempleonunüniversiteyegitmesiiçinısraretti.Verity'nin olağanüstübirzekâsıolduğunusöylüyordu.OnunüzerineVerityüniversiteyegirebilmekiçin hazırlanmaya,dersalmayabaşladı.Vetamosırada...okorkunçşeyoldu."Kadın,başınıçevirdi. "Ben...artıkbukonuyukapatabilirmiyiz?" MissMarple,bağırdı."Tabii,tabii.Sizeüzücübirolayıhatırlattığımiçinözürdilerim.Bundan haberimyoktu...Hiç...hiçduymamıştım.Yani...şey..."MissMarple,tambirbunakhalitakınmıştı şimdi. Yaşlıkadınolayhakkındaoakşamdahafazlabilgialdı.MissMarple,odasındaelbisesini değiştiriyordu.Otelegiderek,gruptakilerigörecekti.OsıradaLaviniaGlynniçerigirdi. Kadın,"Sizedurumuizahetmemindoğruolacağınıdüşündüm,"dedi."Yani... VerityHuntmeselesini.TabiiClotilde'inVe-rity'ikendikızıymışgibisevdiğiniveokorkunçölüm olayınınablamıçoksarstığınıbilmenizeimkânyoktu.Elimizdengeleniyapıyorvekızdan bahsetmemeyeçalışıyoruz.Sizeolayıanlatmamdahaiyiolacak.Sizdeozamandurumuanlarsınız. Verity,bizimhaberimizolmadanbirgençlearkadaşlıkkurmuştu.Tasvipedilecekbirarkadaşlık değildibu. Delikanlınınsabıkasıvardı.Beğenilecekbirinsandeğildi.Üstelikdahasonraçoktehlikeliolduğuda ortayaçıktı...Delikanlınınbabasınıtanırdık.Onuniçinbirkeresindeköydengeçerkengelipbizide ziyaretetmişti..."Kadınbirandurdu. "Mademdurumubilmiyorsunuz,sizegerçeğiolduğugibianlatmamgerek.Hiçbirşeydenhaberiniz olmadığıbelli.BahsettiğimgençaslındaBayRafiel'inoğluMichael'dı..." "Allahım!"MissMarple,üzüntüyleLavinia'yabaktı."Ogencinadını hatırlamıyordum,amaBayRafiel'inbiroğluoldınuduymuştum.Delikanlınınhoşagitmeyecekbir insanolduğunudasöylemişlerdi." Lavinia,"Osözpekhafifkalıyor,"diyecevapverdi."Michaelahlaksızınbiriydi. Babasınınbaşınadaimadertolmuştu.Birkezhakiminkarşısınaçıkarılmıştı.Birkeresindedegenç birkızasaldırmıştı.İşteböyleşeyler...Açıkçasıbenhakimlerinböylemeselelerdefazlayumuşak davrandıklarınainanıyorum.Birgencineğitimineengelolmakistemiyorlar.Onuniçindebugibi olaylardaonlarınsuçlarını'tecil'ediyorlar.Tabirbumuyduacaba?Neyse...Eğerbutiplerhemen hapseatılırlarsaherhaldeakıllarıbaşlarınadagelir.Michaelhırsızdıda.Eşyalarçalıyor,sahteçekler sürüyordu.İyibirtarafıyoktuonun.Birahlaksızlıktimsaliydi.Annesiarkadaşımızdı.Birbakıma kadıncağızınerkenöldüğüiçinşanslıolduğunudüşünüyorum.Hiçolmazsaoğlununnasılbirinsan olduğunuöğrenmedi.BayRafielelindengelenherşeyiyaptısanıyorum.Delikanlıyauygunişler bulmayaçalıştı,paracezalarınıödedi.Fakatoğlununbuhalikendisiniçoksarstızannederim.Tabii sankibumeselekendisinihiçilgilendirmiyormuşgibibirtavırdatakınıyorduodabaşka. Köydekileresorarsanızsizeanlatırlar.Birarabucivardaarkaarkayacinayetlerişlenmeyebaşlamıştı. Yalnızburadadeğil,yakındakidiğerbölgelerdede.Fakatpoliscinayetlerinmerkezininburası olduğunudüşünüyordu...Herneyse...Veritybirgünarkadaşınagitmekiçinevdenayrıldıve...birdaha dadönmedi.Tabiipolisebaşvuruldu.Polishertarafıaradı fakatenufakbiripucubilebulamadı.Gazetelereilanverdik.Polisdeöyle.EnsonundabizeVerity'nin sevgilisiylebirliktekaçmışolabileceğinisöylediler.DahasonradaiseVerity'ninzamanzaman MichaelRafiel'legörüldüğüsöylentilerietrafayanayabaşladı.Osıradapolisdediğerolaylardan dolayıMichael'danşüphelenmeyebaşlamıştı.Fakatkesinkanıtbulamıyorlardı.NihayetVerity'nin kaybolduğugünbirgençlegörüldüğüduyuldu.TarifegörebuMichael'dı. Arabanıntarifideyineonunkinebenziyordu.Amayinebaşkakanıtyoktu.AltıaysonraVerity'nin cesediterkedilmişbirtaşocağındakibirçukuruniçindebulundu,üzerinetaşlaryığılmıştı.Cesedin Verity'ninolupolmadığınıkesinlikletespitedebilmekiçinClotilde'içağırdılar.Gerçekten,bulunan Verity'di.Boğulmuşvebaşıtaşlaezilmişti.Clotilde,okorkunçolaydansonrabirdahakendine gelemedi. Verity'yielbiselerinden,elçantasındanvebununiçindekilerdenvekızınvücudundakieskibiryara iziyle,ben'dentanımıştı.ElizabethTempledaVerity'içokseverdi.Herhaldetamöleceğisıradaaklına gençkızgeldi." MissMarple,"Çoküzüldüm,"diyemırıldandı."Çok,çoküzüldüm...Lütfenablanızabumeseleyi bilmediğimisöyleyin.Bundanhiçhaberimyoktu." 16.Resmisoruşturma MissMarple,ağırağırköyyolundanilerledi.Resmisoruşturmayagidiyordu. Pazaryerindekieskibirbinadayapılacaktıbu.Yaşlıkadın,saatinebirgözattı. "Dahayirmidakikamvar...Bundanfaydalanabilirim..."Kısabirtereddüttensonrayünveörgüeşyalar satanbirdükkânagirdi.Birazsonradükkânınortayaşlıbirkadınolansahibiyletatlıtatlıgevezelik ediyordu.Tabiisözdönüpdolaşıpofecikazayageldi. "Bazenyağmurdansonraböyleşeyleroluyor...Topraksulalaaşağıyadoğruakıyor.Tabiikayalar gevşiyorlarozaman.Veaşağıyayuvarlanıyorlar.Biryılöyleüçkazaolmuştu...Birçocukazkalsın ölüyordu.Ondanaltıaykadarsonradabiradamınkolukırıldı...ÜçüncükurbanisezavallıMary oldu.Kadıncağızhemkör,hemsağırdı.Kayalarınyuvarlandığınıduymadığıiçindeezildigitti zavallı." MissMarple,"Ah,neacıklı,"diyemırıldandı."Neacı.Böyleşeylerkolaykolayunutulmuyordeğil mi?" "Evet...Herhaldesorguhakimidebugünokazalardanbahsedecek..." "Herhalde,herhalde...Tabiibirilerikazarakayalarıitmişolabilir." "Tabiiolabilir,tabiiolabilir...Çocuklarokadaryaramazlarki,yapmayacakları yok." MissMarple,buseferkazaklardansözaçtı."Şöylerenklibirşeyistiyorum. Kendimiçindeğiltabii.Yeğenimehediyealacaktım.Dahadoğrusuyeğeniminçocuğuna." Kadın,"Gerçektengençlerartıkcanlırenklikazaklardanhoşlanıyorlar,"dedi. "Pantolonlardaimakoyurenkoluyor.Fakatkazaklargözalıcı." "Acabaşöylesiyahkırmızıkarelibirkazağınızvarmı?"Fakatyaşlıkadınınistediğinibulamadılar. Dükkândabirhaylikazakvardıamaonuntarifettiğigibisiyoktu.MissMarple,birazpembeyün aldıktansonradükkândançıkmayahazırlandı.Fakatosıradaustalıklaocivardaeskidenişlenmişolan cinayetlerdensözaçmayıdaunutmadı. Dükkânsahibi,"Sonundakatiliyakaladılar,"dedi."Yakışıklıbirgençti.Onunkatilolduğuaklınıza bilegelmezdi.Üstelikgayetiyiyetiştirilmişti,zenginbirailedendi.Üniversiteyegidiyordu.Veya orayıbitirmişti.Banakalırsadelikanlınındengesibozuktu.Zirasonradanonunbeşaltıkızdaha öldürmüşolduğunusöylediler.Tabiipolisönceburadakigençlerinüzerindedurdu.Özellikle GeoffreyGrant'ısıkısıkısorguyaçektiler.Hattabaşlangıçtakatilinoolduğundanemindiler. Çünküoçocukluğundanberibiracayipti.Küçükkızlaramusallatolurdu.Evet,ondançok şüphelendiler,amasonundaGeoffrey'ninkatilolmadığıortayaçıktı. Sonrabirbaşkagenciyakaladılar.BertWilliams'ı.Fakatogalibacinayetlerdenikisisırasındabu taraflardaolmadığınıispatetti.Nihayetobahsettiğimyakışıklı gencinüzerindedurdular.Adıneydionun?Lukemu?Hayır,Mikesanırım. Dediğimgibiçokhoşbirdelikanlıydıamameğersebirsürüsabıkasıvarmış. Hırsızlık,sahteçek,bunabenzerbazışeyler.Ayrıcaikikızındaondançocukları olmuş.Delikanlı,çocuklarınbakımıiçinnafakaödüyormuş." "Öldürdüğüokızdahamilemiydiacaba?" "Evet,hamileydisanırım.CesetilkbulunduğuzamankızınNoraBroadolduğunusandık.Nora,yolun aşağısındaoturanBayanBroad'unyeğeniydi.Erkeklerefazladüşkünbirkızdı.Odabirgünevinden ayrıldıvebirdahadadönmedi.Kimsekızınneredeolduğunubilmiyordu.Altıaysonraceset bulunduğuzamanöncebununNoraolduğunusandılar." "Amadeğildisanırım..." "Değilditabii.Başkabirkızıncesediydio." "PekiNora'nıncesedibulunmadımı?" "Hayır...Belkigününbirindebulunur.AmapoliskatilinNora'yınehreattığını sanıyor.Neyse...Böyleşeylerbelliolmaz...Aslındahayatacı...Çokacı..." "Pekicesedibulunankızınadıneydi?" "Hem...eskitipbirismivardıonun.Hope?...Charity?...İştiböylebirşey.Eskikonaktaoturuyordu. Babasıylaannesiölmüştü." "Birkazadadeğilmi?" "Evet,biruçakkazasında.İtalya'yamı,yoksaİspanya'yamıgidiyorlardıne?" "Demekkızsonraeskikonağayerleşti?Oradakilerakrabasıydiherhalde?" "Akrabaolupolmadıklarınıbilmiyorum.GalibakızınannesiylebabasıBayanLavinia'nın arkadaşıydı.TabiiBayanLaviniaosıradaburadadeğildi.Evlenipyurtdışınagitmişti.FakatMiss Clotildeyaniablasıgençkızıyanınaaldı.Onuİtalya'yaFransa'yagötürdüOnadersleraldırdı. Daktilo,steno...Sonrasanatdersleri...Mis;;Clotildesanataçokdüşkündür.Gençkızıdaçok seviyordu.O ortadankayboluncaçoküzüldü.MissAntheaonungibideğildi..." "MissAntheaenküçüklerideğilmi?" "Evet.Birazkaçıktır.Bazenonugörüyorum.Başınısallayarakyürüyor,kendikendinekonuşuyor. Çocuklarondanbayağıkorkuyorlar...Anladığımagörebüyükbabalarıdabirazacayipbiradammış. Bahçedetabancatalimleriyaparmış. Negereğivarbunun?" "MissClotiideanormaldeğilsanırım." "Hayır,hayır.Oçokzekidir.LatinceveGrekçedebiliyorsanırım.Üniversiteyedegitmekistemiş amaannesihastaolduğuiçinonubırakamamış.Ogençkızıçokseverdi.HayAllah,neydionunadı? Faithmi?MissCiotildeonasankikendikızıymışgibidavranırdı.Sonraodelikanlıortayaçıktı.Adı Michael'dıonunsanırım.Vekızgününbirindehiçkimseyebirşeysöylemedenonunlaçıkıpgitti. BilmiyorumMissCiotilde,kızınhamileolduğununfarkındamıydı?" "Amasizfarkındaydınızherhalde?" "E,sonuçtabenimtecrübemvar.Birkızınohaldeolupolmadığınıhemenanlarım.Bugözlebilefark edilir.Sadecevücudunbiçiminikastetmiyorum. Durumgözlerindekibakıştan,yürüyüşlerinden,oturupkalkışlarındanvetabiibaşlarınındönmesinden deanlaşılır.Evet,kızabakarken,'İştebirtanedaha,' demiştim...SonraMissCiotildegidipcesedebakmakzorundakalmıştı.Buolaykendisiniçoksarstı tabii.Oolaydansonraçokdeğişti.Evet,kızıçokseverdi.Buyüzdenhaftalarcakendisini toplayamadı." "Yadiğeri?MissAnthea?" "Buçokacayipbirşeydi...BanaMissAnthea'nınpekmemnunbirhalivarmışgibigeldi.Çiftçi Plummer'ınkızıdadomuzlarınkesilmesiniseyrederkenonungibigülümserdi...Ailelerdebazenöyle acayipkimselerçıkıyor." MissMarple,dükkândançıktı.Dahaondakikasıvardı...Buseferpostaneyegirerek,birkaçpulaldı. İçeridekendisindenbaşkahiçkimseyoktu.MissMarple,pulaldığıortayaşlı,ekşisuratlıkadına doğrueğildi."Eğerçokişinizyoksasizebirşeysorabilirmiyim?Açıkçasıpekbudalacabirşey yaptım.Zatensonzamanlardahataüstünehatayapıyorum,halimneolacakbilmem?Biryardım kurumunabirpaketyolladım.Öyleyerleregiyecekgönderirim.Kazakfilan... Paketiyapıp,üzerineadresiyazdım.Ondansonradapostayaverdim.Fakatbusabahbirdenbirebir yanlışyaptığımıvepaketibaşkabiradreseyollamış olduğumularkettim.Postanedegönderilenpaketlerleilgilibirlisteyapılmıyorsanırım.Fakatbelki biriadresihatırlıyordur,diyedüşündüm.PaketinüzerineaslındaThamesYardımKurumu' yazacaktım." MissMarple'ınbeceriksizliği,bunaklığıvetelaşıekşisuratlıkadınadokunmuştuanlaşılan.Yüzündeki ifadebirazyumuşamıştı."Paketisiz,kendinizmigetirdiniz?" "Hayır,hayır...Beneskikonaktakalıyorum.Kardeşlerdenbiri,BayanLaviniasanırımpaketipostaya vereceğinisöyledi.Veyadiğerkardeşi..." "Durunbakayım...PaketburayasalıgünügetirildiherhaldeEvet...BayanLaviniadeğil,enküçükleri MissAntheageldi." "Evet,evet,busalıgünüoldusanırım." "Paketigayetiyihatırlıyorum.Büyükçebirkutuydubu.Elbisekutusu.Paketoldukçadaağırdı.Fakat üzerindesizinsöylediğinizyeryazılıdeğildi.ThamesYardımKurumu?...'Hayır,bunu hatırlamıyorum...Adresşöylebirşeydi:'RahipMathews-EastHam,KadınveÇocukElbiseleri ToplamaKurumu'..." "Ah,evet."MissMarple,çokrahatlamışgibiellerinibirbirinekenetledi."Nekadarzekisiniz.Şimdio yanlışlığınasılyaptığımıdaanladım.Noel'deRahipMathews'unkurumunabirtakımörgüeşyalar yollamıştım.Herhaldegeçengündetuttumyanlışadresikopyeettim...Paketinüzerindeyazılıolanı tekrarlarmısınız..."Adresidikkatledefterineyazdı. "Korkarımpaketgönderildi." "Herhalde.Fakatrahibemektupyazarakdurumuizahedeceğim.OndanpaketiThamesKurumu'na yollamasınıisteyeceğim.Çok,çokteşekkürederim..."MissMarple,dışarıçıktı. Kadınonunarkasındanbakıyordu."Zavallıcıkiyicebunamış...Herhaldesıksıkböylehatalar yapıyor..."dedi MissMarple,postaneninönündeJoannaCrawfordveEmlynPrice'lakarşılaştı. Gençkızınrengiuçmuştu,endişelibirhalivardı. "Tanıklıkedeceğim,"dedi."Bilmemki...Bananesoracaklaracaba?Çokkorkuyorum...Buişhiç hoşumagitmiyor...Polismüfettişinenegördüğümüzü anlattım." EmlynPrice,onuteselliyeçalıştı."Hiçendişelenme,Joanna.Busadeceresmisoruşturma.Sorgu hakimideiyibiradamabenziyor.Sanabirikisorusoracak. Sendenegördüğünüsöyleyeceksin." Joanna,"Onusendegördün,"dedi. Emlyn,başınısalladı."Evet.Dahadoğrusutepedebirininoluğunufarkettim. Kayalarınyanında.Haydihaydi,kendinitoplabiraz,Joanna." Gençkızmırıldandı."Otelegelipodalarımızıaradılar.Bizdenizinistedileramaaslındayanlarında aramaemridevardı.Odalarımıza,bavullarımızabaktılar." "Muhakkaktarifettiğinokarelikazağıarıyorlardı.Amaseniniçinendişelenecekbirşeyyokki. Herhaldekırmızısiyahkarelibirkazağınolsaydı,ozamanbundanhiçbahsetmezdin." "Herhalde...Emlyn,gördüğümüzkazakgerçektenkırmızılısiyahlıydıdeğilmi?" Delikanlıomzunusilkti."Bilmemki.Açıkçasıbenrenklerdenpekanlamam. Kazakparlakrenkliydi,sadeceokadarınıbiliyorum." Joanna,"Bizimeşyalarınarasındaöylebirkazakbulamadılar,"dedi."Zatenkimseyanınafazlagiyim eşyasıalmamıştı.Buturlardaöyleoluyorzaten.Evet,bavullarınhiçbirindenkırmızısiyahkarelibir kazakçıkmadı.Yolcularınsırtındadaöylebirşeygördüğümüsanmıyorum.Yasen?" Emlyn,omuzlarınıkaldırdı."Bendegörmedim.Amagörseydimdebelkifarketmezdim.Açıkçası benkırmızıylayeşilipekbirbirindenayıramam." Joanna,gülümsedi."Senderenkkörlüğüvardeğilmi?Bunugeçengünanladım." "Nedemekanladın?" "Sanakırmızıeşarbımıgörüpgörmediğinisordum.Bana,yeşilbirşeygördüm,' dedin.Vetutupkırmızıeşarbımıgetirdin.Onuyemeksalonundaunutmuştum. Amaseneşarbınaslındakırmızıolduğununfarkındadeğildin." "SakınsağdasoldabenderenkkörlüğüolduğunusöylerinBuherkesdeacayipbiretkiyapabilir." Joanna,"Renkkörlüğükadınlardançokerkeklerdegörülür,diyemırıldandı.Sonradabilmişbir tavırlaekledi."Cinselpatlamaoluyorbukonuda.Yanirenkkörlüğü kadınlarıatlayıp,erkeklerdeortayaçıkıyor." EmlynPrice,"Sankikızamıktanbahsedermişgibibirhalinvar,"dedi."Neyse... İştegeldik..." BinanınmerdivenlerindençıkarkenJoanna,delikanlıyabaktı."Öyleendişelibirhalinyok." "Endişeleneceknevar?Benşimdiyekadarresmibirsoruşturmadabulunmadım. Birşeyiilkkezyapıyorsan,oşeysanaçokilginçgelir." Sorguhakimigözlüklü,kırsaçlı,ortayaşlıbiradamdı.Öncepolisolayıanlattı. BayanSandbourneturhakkındabilgiverdi.MissElizabethTemple'ıngenç olmamasınarağmensportmenbirkadınolduğunuaçıkladı.Olaysırasındagördüklerinisöyledi. "Talihsizbirkazaydıbu." "Demekolayınbirkazaolduğundaneminsiniz?" "Tabii.Başkaneolabilirki?" "Tepedehiçkimseyokmuydu?" "Bilmiyorum...Dahadoğrusubenöylebirinifarketmedim." OndansonraJoannaCrawfordçağrıldı. "Sizgruplabirlikteyürümüyordunuzsanırım?" "Hayır.Bizanayoldanayrılmıştık.Tepeninetrafınıdolaşmış,eteğetırmanıyorduk." "Yanınızdabirarkadaşınızmıvardı?" "Evet.BayEmlynPrice." "Ondanbaşkakimseyokmuydu?" "Hayır,yoktu.Onunlakonuşuyor,zamanzamandaçiçeklerebakıyorduk.Heryerdegörülenlere benzemiyorlardıbunlar.Emlynbitkilerleilgileniyor." "Gruptakilersizigörebiliyorlarmıydı?" "Daimadeğil.Onlaranayoldangidiyorlardı.Birazaşağımızdanyani..." "Peki,MissTemple'ıgördünüzmü?" "Öylesanıyorum.Odiğerlerindenbirazilerdeydi.Zannedersemkendisigruptakilerdenöncebir dönemecegeldi.MissTemple'ıondansonragörmemizeimkânyoktu.Çünkütepenineteğibunaengel oluyordu." "Dahayukarınızda,tepedebiriyürüyormuydu?" "Evet.Oradakikayalarınarasında.Tepeninbiryarımdabüyükkayalarvar." Hakim,"Evet,"dedi."Nereyikastettiğinizianlıyorum,irigranitkayalar... Buradakileronlardan,'Koçlar,'diyebahsederler.Veya'KurşuniKoçlar,'diye." "Evet,belkionlaruzaktangerektenkoçsürüsünüandırıyorlar.Fakatbizfazlauzaktadeğildik." "Vetepedebirininolduğunugördünüz?" "Evet,birikayalarınarasındadurmuş,onlardanbirininüzerinedoğrueğilmişti." "Kayayıitiyormuydu?" "Evet.Öyleolduğunudüşündümvebunumsebebinidemerakettim.Oadamdıştakibüyükkayalardan biriniitmeyeçalışıyordu.Fakatkayalarokadarbüyüktü ki...Onlarınçokağırolduğunu,yerlerindenoynatılamayacaklarınıdüşündüm. Fakatoadamveyakadınınittiğihafifçesallanmayabaşlamıştı." "Önce'oadam'dediniz,MissCrawford.Şimdide,'Oadamveyakadın,' diyorsunuz.Tepedekierkekmiydi,yoksakadınmı?" "Şey...Galibaonunerkekolduğunudüşümdüm.Amaosıradabununüzerindedurduğumdayoktu. Adamıveyakadınpantolonvedahaçokerkeklerinkinebenzeyendikyakalıbirkazakgiymisti." "Kazaknerenkti?" "Parlakkırmızıvesiyahkareli.Başındabereyebenzerbirşeyvardı.Bununaltındansaçlarıçıkmıştı. Kadınsaçınabenziyordubu.Fakaterkekdeolabilirdi." Yargıç,hafifbiralayla,'"Evet,"diyemırıldandı."Sonzamanlardabirinsanınerkekmiyoksakadın mıolduğunusaçlarındanpekanlayamıyorsunuz...Sonraneoldu?" "Taşyuvarlanmayabaşladı.Önceağırağırgiderkenbirdenbirehızlandı...Onunaşağıyadüşerken çıkardığıgürültüyüduyduk.Sonrayoldabirferyatyükseldisanıyorum.Amabundanpekdeemin değilim." "Sonra?" "Koşarak,dönemecegittik.Taşaneolduğunuanlamakistiyorduk." "Negördünüz?" "Kayanınaşağıdakiyoldadurduğunugördük.Bununaltındabiriyatıyordu. Yolcularisekoşarakköşeyidönmekteydiler." "BağıranMissTemplemıydı?" "Öylesanıyorum.Fakatköşeyidönerekokorkunçmanzarayıenyolculardanbiridebağırmış olabilir.Fecibirşeydio!" "Evet,öyleolduğundaneminim.Tepedegördüğünüzkimseneyaptı?Kırmızı siyahkarelikazakgiymişolanoerkekveyakadın?Hâlâkayalarınarasındamıydı ?"diyerekekledi."Tepedekikimsesizingruptanbiriolamazmı?" "Hayır,hayır.Bizimgruptanbiriolmadığındaneminim.Yaniöylebirinielbisesindentanırdım. Yolculararasındakırmızılısiyahlıkazağıolanhiçkimseyoktu." "Teşekkürederim,MissCraWford." OndansonraEmlynPrice'ıçağırdılar.DelikanlınınanlattıklarıJoanna'ınkindenfarksızdı. HakimsonundaElizabethTemple'ınneşekildeöldüğünübelirtecekkesinkanıtolmadığınıbildirerek, resmisoruşturmayıonbeşgünsonrayabıraktı. 17.MissMarpleziyaretegidiyor ResmisoruşturmadansonraAltınDomuzOteli'negiderlerkenhiçkimsekonuşmuyordu.Profesör Wanstead,MissMarple'ınyanındaydı.Yaşlıkadınhızlı yürüyemediğiiçindiğerlerindenbirazgeridekaldılar. MissMarple,nihayet,"Şimdineolacak?"dedi. "Bizimikastediyorsunuz,yoksapolisimi?" "Herikisinide...Zirabunlarbirbirlerinietkileyeceklersanırım." Profesör,"Oikigencinsöylediklerindensonrapolissoruşturmayıgenişletmekzorundakalacak," dedi. "Evet." "Budaşart.Resmisoruşturmanınerteleneceğibelliydi.Herhaldehakim,MissTemple'ınbirkaza sonucuöldüğünekararveremezdi." MissMarple,başınısalladı."Tabii,tabii...Sizcebizimgruptakilerbukazahakkındaneler düşünüyorlar?"Birandurdu."Osiyahlıkırmızılıkazak...Buönemlideğilmi?" "Evet..." Profesör,gürkaşlarınınaltındanonabaktı."Okazağınilerdeişimizeyarayacağını düşünüyorsunuzdeğilmi?" Yaşlıkadın,başınısalladı."Evet...Bundaneminim." AltınDomuzOteli'negelmişlerdi.BayanSandbourne,grubayemeksalonunageçmedenöncebir şeyleriçmeleriniteklifetti.Onlarasöylemekistediğibazı şeylervardı.Seri,domatessuyuvediğeriçkileriçilirken,BayanSandbourne'dakonuşmayabaşladı. "Cenazetöreniyarınsaatonbirde.Benceöbürgüngezintimizedevametmemiziyiolur.Tabii programbirazdeğiştirilecek.Sonuçtaüçgünlükbirkaybımızolacak.Fakatdahabasitbirprogram yapabiliriz.GrubumuzdanbirikikişitrenleLondra'yadönmekistiyor.Onlarınduygularını anlıyorum.Buölümhepimiziçinacıbirdarbeoldu.Onuniçinonlarafikirlerinideğiştirmeleriiçin ısraretmeyeceğim.Fakatbenyinedebuolayınbirkazaolduğunainanıyorum.Oyoldadahaöncede böylekazalarolmuş.Tabiipolisinhemenbukararavarması imkânsız.Olayıiyicetahkikedecekler.FakatbirininMissTemple'a,onuöldürmeyekalkışacakkadar düşmanolduğunadainanmıyorum.Benceeniyisibundansonraoolaydanbahsetmeyelim.Bu meseleyipolistahkikedecek.Onlarınişibu.Herhaldeyarınhepimizcenazetöreninegideceğiz. Ondansonragezintiyedevamederken,buacıolayınetkileridehafifleyeceksanırım.Dahagörülecek ünlüşatolarvegüzelbahçelervar..." Osıradayemeğinhazırolduğuhaberverildi.Vegruptakilerdekalkıpsalonageçtiler.Fakatyemekten sonratekrarbirarayageldiklerizamanbukonuyenidenaçıldı. ProfesörWanstead,MissMarple'asordu."Sizturadevamedecekmisiniz?" "Hayır..."Yaşlıkadındüşüncelibirtavırlakonuşmuştu."Hayır...Olanlarbenibirazdahaburada kalmayazorluyor.""AltınDomuzOteli'ndemi,yoksaeskikonaktamı?""Bukonağatekrarçağrılıp çağrılmayacağımabağlıtabii.Bunubenteklifedemem.ÇünküBayRafiel,kardeşlereyazdığı mektuptabeniikigeceağırlamalarınıistemiş.Yanigrupburadakaldığısürece.Amasonraprogram karıştı.Fakatburada,oteldekalmamdahaiyiolursanıyorum." "Evinizedönmeyiistemiyormusunuz?" MissMarple,"Henüzistemiyorum,"dedi."Buradayapabileceğimbirikişeyolduğunusanıyorum. Zatenbunlardanbiriniyaptım."Kendisinimeraklasüzenprofesöregülümsedi."Sizgruplayolunuza devamedecekmisiniz?Eğeröyleysesizeneyaptığımıaçıklayacağım.Vebirşeyidearaştırmanızı isteyeceğim.Bununfaydasıolabilir.Buradakalmamınikincisebebiniisesizedahasonra açıklayacağım.Öğrenmekistediğimbirkaçşeyvar.Amabunlardanbirsonuç çıkmayabilir.Onuniçinsizeşimdilikbumeseledenbahsetmeyeceğim." "AslındabenLondra'yadönmekistiyorum.Oradayapmamgerekenbirsürüişimvar.Fakatbelki buradakalmamıistersiniz?Belkisizebuşekildedahafaydalı olabilirim?" MissMarple,başınısalladı."Hayır,sanmıyorum.Herhaldesizindetahkiketmekistediğinizbazı şeylervar." "Benbuturasizinletanışmakiçinkatıldım,MissMarple.Bunubiliyorsunuz?" "Benimletanıştınızvebildiklerimideöğrendiniz.Veşimdikendinizcebazı araştırmalaryapacaksınız.Bunugayetiyianlıyorum.Fakatsizburadanayrılmadanönceyapılacakbir ikişeydahavar.Bunlarınfaydasıolabilir.Yanibelkibirsonuçalabiliriz,demekistiyorum." "Belkiokötülükkokusununneredengeldiğinibuldunuz?" MissMarple,mırıldandı."Havadakikötükokununneanlamageldiğinikesinlikleanlamakçokzor." "Fakathavadakötübirkokuolduğundaneminsiniz?" "Ah,evet.Bunuiyiceseziyorum." "ÖzellikledeElizabethTemple'ınölümündenberi...Öyledeğilmi?BayanSandbournenedersedesin, birkazadeğildio." MissMarple,"Evet,"dedi."Kazadeğilditabii.BengalibasizeElizabeth'inbanabaşlangıçtasöylediği birşeyiaçıklamayıunuttum.Obanabuyolculuğunkendisiiçinhacziyaretinebenzerbirşey olduğunuanlatmıştı." Profesör,"Çokilgiçekici,"diyemırıldandı."Çokilgiçekici.Buziyaretinneolduğunudasöyledi mi?Nereyeveyakimegidiyordu?" "Bunlarıaçıklamadı.Eğerbirazdahayaşasaydıveokadarfecihaldeolmasaydı,bunukendisinden öğrenecektim.Amaneyazıkkiçabucaköldü." "Ohaldebukonudabaşkabirşeybilmiyorsunuz?""Hayır.FakatElizabethbuziyaretibirkötülüğü sonaerdirmekiçinyapıyordusanırım.Vebiriengelolmakistedi.Belkibirtesadüfsonunda Elizabeth'innereyeveyakimegittiğiniöğreniriz." "Buradabununiçinmikalıyorsunuz?" MissMarple,"Yalnızonuniçindeğil,"diyecevapverdi."NoraBroadhakkındadabilgiedinmek istiyorum." "NoraBroadhakkındamı?"Profesör,yaşlıkadınahafifbirhayretlebaktı. "Evet,VerityHunt'laaynıgünlerdekaybolanokızhakkında,geçengünbanaondansizbahsettiniz. Onunbirçokerkekarkadaşıvarmış.Anladığımkadarıylabirazerkekdelisiymiş.Ahmağında biriymişsanırım.Amagençlerkendisinibeğeniyormuş.Onunhakkındabirazdahagenişbilgi edinirsem,herhaldeişimbirazkolaylaşır." ProfesörWanstead,güldü."Öyleolsun,MüfettişMarple." Cenazetörenertesisabahyapıldı.Bunabütünyolculardakatıldılar.Köydenbazı kimselerdegelmişlerdi.OnlarınarasındaLavinia'ylaClotildedevardı.FakatAntheagelmemişti.O kalabalığınarasındayaşlıbiradamMissMarple'ındikkatiniçekti.Asilbiryüzü,gürbeyazsaçları vardi.Yetmişinigeçkindi.Sakatolduğuiçindekolaykolaydizçöküpdoğrulamıyordu.MissMarple, ilgiçekicibirinsan,diyedüşündü.Acabakim?BelkideElizabethTemple'ıneskidostlarındanbiri. Giysilerindenrahipolduğuanlaşılıyor. KilisedençıkarkenMissMarplegruptakilerlebirikikelimekonuştu.Artıkherkesinneyapacağını biliyordu.ÖrneğinAmerikalıçiftLondra'yadönecekti. MamieButler,"Henry'eyoladevamedemeyeceğimisöyledim,"dedi."Çünkü banaheranbiribizeateşedecekmişveyayukardankayayuvarlayacakmışgibigeliyor.Belkide İngiltere'ninünlüşatolarınadüşmanolanbirmanyakbu." BayButler,başınısalladı."Aman,Mamie'ciğim,senindehayalinpekkuvvetli." "İnsanneolacağınıhiçbirzamanbilemez.Hergüntürlüolaylarlakarşılaşıyoruz." İhtiyarMissLumley'leMissBentham,turadevamedeceklerdi.Endişelerigeçmiştionların."Sonuçta buyolculukiçinbirhayliparaverdik.Çoküzücübirkazaoldudiyekendimizibugezintidenmahrum etmekdoğrudeğil.Düngeceyakınkomşularımızdanbirinetelefonettik.Kedilerebakacaklar.Onun içinartıküzülecekbirşeyyok." MissLumley'leMissBentham,herşeyerağmenolayabirkazagözüylebakmayakararvermişlerdi. Buşekildeiçleridaharahatedecekti. GeraldineRiseley-Porter,Walkerlar,MimarJamesdeturadevamedeceklerdi. FakatBayCaspartrenleLondra'yadönmekniyetindeydi.MissCooke'laMissBarrowisehenüzkesin kararlarınıvermemişlerdi. MissCooke,"Buradayürüyüşyapılacakçokgüzelyerlervar,"dedi."EniyisibirsüredahaAltın Domuz'dakalalım.Sizdekalıyorsunuz,değilmi,MissMarple?" KüçükkalabalıkdağılırkenMissMarpleağırağıryolunadevametti.Aradasıradaçantasından çıkardığıbirkâğıdabakıyordu.Bundaikiadresyazılıydı. Bunlardanilkiyolunsonundagüzelbirbahçesiolanküçükbirevdi.MissMarplekapıyıaçankadına, "SizBayanBroadmusunuz?"diyesordu. "Evet,efendim." "Acabaiçerigiripsizinlebirikidakikakonuşabilirmiyim?Cenazetörenindeydim.Birdenbirebaşım dönmeyebaşladı." "Ah,bunaçoküzüldüm.Buyrun,efendim,buyurun.Şurayaoturun.Bensizesugetireyim.Yoksaçay mıisterdiniz?" MissMarple,"Hayır,teşekkürederim,"dedi."Suiçersemkendimegelirim." BayanBroad,birbardaksuyladöndü.Bubeklenmedikmisafiriylehastalıklardan,başdönmelerinden bahsedeceğinidüşündüğüiçinmemnundu. "Biliyormusunuz,kuzenimdesizingibi.Aslındabuyaştaböyleolmamasıgerek. Kendisiellisinihenüzaştı.Fakatzamanzamanbirdenbirebaşıdönüveriyor. Hemenbiryereoturmadığıtakdirdededüşüpbayılıyor.Korkunçbirşeybu. Korkunç!Üstelikdoktorlardabuilletinbirçaresinibulamıyorlar.Buyurun,suyunuzefendim." MissMarple,birkaçyudumiçti."Ah...Birazkendimegelirgibioldum." "Demekoölenzavallıhanımıncenazesinegittiniz?Kimisionunkazayauğradığınısöylüyor,kimisi debircinayetekurbangittiğini.Amabencebirkazabu.Fakatpolisnedenseherşeydebircinayet kokususezer." MissMarple,başınısalladı."Evet,böyleşeylerdaimaoluyor.Burayageldiğimzamandabanabir kızdanbahsettiler.AdıNora'ymış.NoraBroad." "Ah,Nora.Oeltiminkızıydı.Evet,yıllarönceevindençıkıpgitti.Vebirdahadadönmedi.Öyle kızlaraengelolamazsınız.Eltimesıksık,senbütüngünişegidiyorsun,derdim.PekioaradaNorane yapıyor?Kızınınerkeklereçokdüşkünolduğunudabiliyorsun.Buyüzdenbaşıderdegirebilir.Bak görürsün.Çokgeçmedendediğimdeoldu." "Yani..." "Herzamankimesele.Evet,kızhamilekaldı.Fakateltiminbundanhaberiyoktusanıyorum.Amaben yaşınıbaşınıalmışbirkadınımveböyleşeyleridehemensezerim.Delikanlınınkimolduğunuda biliyordum,amapekemindeğildim.Amayanılmışdaolabilirim.ÇünküNoraortadankaybolduktan sonraoyineburadaoturmayadevametti.Nora'nınkaybolmasınadaçoküzüldü. "Noraköydenkaçtıherhalde?" "Birinin...biryabancınınarabasınabinmiş.Ondansonrakendisinigörenolmamış. Arabanınmarkasınıartıkunuttum.Acayipbirkelimeydibu.Nora'yıdahaöncedeoarabada görmüşler...Ondansonradakızortadankayboldu.Söylediklerinegöreöldürülendiğerzavallıkızda oarabayabinermiş.FakatNora'nınöldürüldüğünü sanmıyorum.Öyleolsaydı,cesedişimdiyekadarbulunurdu.Öyledeğilmi?" MissMarple,"Öyleya,"dedi."Noraokuldaykençalışkanbiröğrencimiydi?" "Negezer.Pektembeldi.Üstelikzekidesayılmazdı.Hayır.Kızonikiyaşındanitibaren delikanlılardanbaşkabirşeydüşünemezolmuştu.Banakalırsasonundabiriylekaçtı.Fakatbunılhiç kimseyeaçıklamadı.Birkartbileyollamadı. Herhaldekaçtığıadamkendisinebirtakımşeylervaatetmişti.AmainanıyorumkiNoradabirkaç zamansonraçıkagelecek.Oaradaboyununölçüsünüdealmış olacak.Öyletatlıvaatlerinsonuçıkmayacağımıergeçöğrenecektabii." "Nora'nınburadaannesindenbaşkabiryakınıvarmıydı?" "Yoktu.Fakatköydekilerinbirkısmıkendisineiyidavranırlardı.MeselaeskikonaktanMissClotilde. BayanLaviniaosıradaburadadeğildi.FakatMissClotildeokuldakikızlarlailgilenirdi.Nora'yada hediyelerverirdi.Meselabirkeresinde,güzelbirelbiseylebireşarphediyeetmişti.Oldukçaşık,ipek yazlıkbirelbiseydiAh,evet,MissClotildeçokiyikalplidir.Nora'nındersleriyledahaiyi ilgilenmesinisağlamayadaçalışmıştı.Kıza,hareketlerinidüzeltmesinidetavsiyeetmiştisanırım. Norabenimakrabamamayinededoğruyusöylememgerekir. Noraerkekdelisiydi.Herdelikanlıgezebilirdionunla.Üzülecekbirşeydibu... Kızınsonundasokağadüşeceğindenemindim.Başkatürlüolamaz.Amabelkidebueskikonakta oturanMissVeritygibiöldürülmektendahaiyi.Çoküzüntü vericibirolaydıo.Kızınbiriylekaçtığınısandılar.Ondansonrapolisaraştırmayapmayabaşladı. GeoffreyGrant'la,BillyThompson'usorguyaçektiler...İşsizgüçsüztakımındandıonlar..." MissMarple,kadınlabirsüredahakonuştu.Sonraartıkbaşınındönmediğinisöyleyerek,Bayan Broad'unevindenayrıldı. Yaşlıkadınondansonramarulekenbirkızagitti. "NoraBroadmu?Ah!...Oyıllarönceköydenayrıldı.Biriylekaçtıkız.Zatenerkeklereçokdüşkündü. Doğrusuonunsonununneolacağınıdüşünürdüm. Kendisininedenarıyordunuz?" MissMarple,hemenbirhikâyeanlattı."Dışardaoturanbirarkadaşımdanbirmektupaldım.İyibir ailendendiro.BanaçocuklarabakmasıiçinNoraBroadadındabirinitutacağınıyazmış.Zannedersem kızçoksıkıntılıgünlergeçirmiş. Kötübiradamlaevlenmiş.Kocasısonraonubırakarakbaşkabirkadınlakaçmış. Arkadaşımkızhakkındabirşeybilmiyordu.Fakatonunbucivardanolduğunusanıyordu.Onuniçin bendebirsoruşturmayapayım,dedim.GalibaNorasizinokularkadaşınızmış?" "Evet.Onunlaaynısınıftaydık.AmaNora'nınyaptıklarıhiçhoşumagitmezdi. Erkekdelisibirkızdı.Osıradabenimdebirsevgilimvardı.İyibirdelikanlıydı. BirgünNora'ya,'Herönünegelenlegezmeklekötüediyorsun,'dedim.Kıztanımadığıadamların arabalarınabinerekmeyhaneleregiderdi.Herhaldeoralardayaşınıdasaklardı.Aslındayaşındançok büyükdururduzaten." "Sarışınmıydı,yoksaesmermi?" "Esmer...Saçlarıpekgüzeldi.Simsiyahvegürdü.Daimaaçıkbırakır,kurdeleylefilanbağlamazdı." "Noraortadankayboluncapolisendişelendimi?" "Evet.ZiraNorakimseyehabervermedenköydenkaçtı.Onubirarabayabinerkengörmüşlerdi.Tam osıradabucivardabirkaçcinayetişlenmişti.Onundaöldürüldüğünüsanıyorlardı.Amabenofikirde değilim.MutlakakızşimdiLondra'da.Striptizyaparakparakazanıyordurherhalde.Noraöylebir kızdıişte." MissMarple,"OhaldeNora,bahsettiğimaileninyanındaçalışacakbirkızdeğil," dedi."Arkadaşımauymazo." "Nora'nınöylebiraileyeuyabilmesiiçinbirhaylideğişmişolmasılazım." 18.BaşdiyakozBrabazon MissMarple,birhayliyorulmuştu.NefesnefeseAltınDomuzOteli'negirdiğizamanotelinkâtibionu karşıladı. "Ah,MissMarple,birigeldi,sizigörmekistiyor...BaşdiyakozBrabazon." Yaşlıkadınhayretledurakladı."BaşdiyakozBrabazonmu?" "Evet.Sizibulmayaçalışmış.Buturakatıldığınızıduymuş.SizburadanayrılmadanveyaLondra'ya dönmedensizinlekonuşmayıistemiş.Kendisibirhaylitelaşlıydı.Onutelevizyonsalonunagötürdüm. Orasıdahasessizvetenha." ŞaşkınlığıgeçmemişolanMissMarple,kâtibingösterdiğisalonagirdi. BaşdiyakozBrabazon,dahaöncecenazetörenindegördüğüyaşlıadamdı.AyağakalkarakMiss Marple'adoğrugeldi. "SizMissMarplemısınız?MissJaneMarple?" "Evet." "BenBaşdiyakozBrabazon'um.BusabahburayaçokeskibirdostumolanMissElizabethTemple'ın cenazetöreninekatılmakiçingeldim." "Ya?...Oturmazmısınız?" "Teşekkürederim,oturacağım.Artıkeskigücümyok." MissMarple,yaşlıadamınyanınayerleşti."Demekbenigörmekistediniz?" "Evet...Benihiçtanımadığınızıbiliyorum.FakatburayagelmedenönceCarristownHastanesi'ne uğradım.OradakihemşirebanaElizabeth'inölmedenönceyolcugrubundanbirinigörmeyiistediğini anlattı.'MissJaneMarple'ı,'dedi. 'MissMarpleburayageldivehastanınölümündenkısabirzamanönceonunyanındaoturdu.'" MissMarple,başınısalladı."Evet,öyleoldugerçekten.Fakataslındabunabendehayretettim.Çünkü Elizabeth'inyakınarkadaşlarındandeğildim.Onunlabuyolculuktadostolmuştuk." "Evet,anlıyorum.Benkendisiniuzunyıllardanberitanıyordum.Zatenodabenigörmeyegeliyordu. Fillminster'daoturuyorumben.Otobüsünüzöbürgünorayauğrayacaktı.Elizabeth,benimle konuşmayıistiyordu.Birkonudakendisineyardımedebileceğimidüşünmekteydi." "Evet...Elizabethbanabununbirhacziyaretisayılabileceğinisöylemişti." Yaşlıadam,kaşlarınıkaldırdı."Demekböyle?İştebuçokilginç.İlgiçekicibirsöz.İlgiçekicive anlamlı." "Bahsettiğiziyaretisizemiyapacaktı?" "Evet,öylesanıyorum." MissMarple,"Elizabeth'legençbirkızdandabahsetmiştededi."Verityadlıgenç birkızdan." "Ah,evet.VerityHunt...Oyıllarönceöldü?Bunubiliyormuydunuz?" MissMarplebaşınısalladı."Evet,biliyordum...Elizabeth'lekonuşurkenobanaVerity'ninBay Rafiel'inoğluylanişanlanmışolduğunudasöyledi.BayRafiel,benimdostumdu.Buyolculuğun parasınıdaoödedi.İncedüşüncelibiradamdı. FakatonunbugezintisırasındaMissTemple'latanışmamıistediğindendeeminim.Elizabeth'inbana bilgivereceğinidüşünüyordusanırım." "Verityhakkındabilgimi?" "Evet." "Elizabethdebanabununiçingeliyordu.Bazışeyleriöğrenmeyiistiyordu." MissMarple,mırıldandı."MeselaVerity'ninMichaelRafiel'lenedenevlenmediğini...Nişanıneden bozduğunu." BaşdiyakozBrabazon,"Veritynişanıbozmadı,"dedi."Bundaneminim..." MissMarplesordu."OhaldeMichael'lanedenevlenmedi?Benimfazlameraklı,acayipbirkadın olduğumusanmayın.Benimdekendimcebirgörevimvar. Verity'leMichael'ınnedenevlenmediklerinideöğrenmemlazım." Başdiyakoz,yaşlıkadınıbirikidakikasüzdü."Demekbumeseleylesizdeilgileniyorsunuz?" MissMarple,"Evet,"dedi."Michael'ınbabasıölürkenbunuistedi.BunuBayRafieliçinyapıyorum." Brabazon,ağırağır,"Bildiklerimisizeanlatmamdahiçbirsakıncayok,"diyecevapverdi."Elizabeth debanaaynısoruyusoracaktı.Amakorkarımbenbununcevabınıbilmiyorum.MissMarple,oiki gençgerçektenevlenmekniyetindelerdi. Bütünhazırlıklarıdayaptılar.Nikâhıbenkıyacaktım.Buevliliğigizlitutmakistiyorlardı.Oikigenci detanırdım.Verity'itaküçüklüğündenberibilirdim.Onubenvaftizetmiştim.Dahasonradaonu Elizabeth'inokulundasıksıkgörmüştüm. Verityşimdiyekadarrastladığımkızlarınengüzeliydi.Yalnızdışgörünüşüdeğil,kalbiveruhuda güzeldionun.Tamyetişmeçağlarındabirfelaketeuğramış,annesiylebabasınıkaybetmişti.Okulu bitirdiktensonraMissClotildeBradbury-Scott'ınyanınagitti.Herhaldeonunburadaoturduğunu biliyorsunuz.Verity'ninannesininensamimiarkadaşıydı.Clotilde,Verity'esankikendikızıymışgibi baktı,özengösterdi.OnuAvrupa'yagötürdü,İtalya'dasanatderslerialdırttı. Veritydeonuannesininyerinegeçirmişti.Clotilde'içokseviyordu.Eskikonaktamutluydugençkız. "TabiiVerity'iburayageldiktensonrafazlagörmedim.Fillminsterburadandoksankilometreuzakta. FakatonaNoel'deyazardım.Odabanakartyollardı... Sonrabirgünbirdenbireçıkageldi.Olgunlaşmış,fevkaladegüzelbirgençkızolmuştu.Yanındada pekyakışıklıbirgençvardı.Onudabiraztanıyordum.BayRafiel'inoğluMichael'dıbudelikanlı. Banagelmişlerdi.Çünkübirbirlerinedelicesineâşıktılarveevlenmeyiistiyorlardı." "Onlarıevlendirmeyerazıoldunuzmu?" "Evet,MissMarple.Belkidebununbirhataolduğunudüşünüyorsunuz.Onlarınbanagizlice geldikleribelliydi.HerhaldeClotildeonlarınbuilişkisiniuygunbulmamışveilişkilerinikesmeye çalışmıştı.Bundadahaklıydıtabii.ZiraMichaelRafielkızınızınveyayakınbirakrabanızın evlenmesiniisteyeceğinizbirgenç değildiaçıkçası.AslındaVeritykesinkararverecekçağaermemiştihenüz. Michaelisedürüstbirinsansayılmazdı.Birsürüaşkmacerasıgeçmiştibaşından. İlişkisiolankızlardandoğançocuklarınanafakaveriyordu.Ayrıcahırsızlık,dolandırıcılıkyapmıştı. Hapsegiripçıkmıştı.Sabıkalıydıyani.BabasıelindengeleniyapmıştıamaMichael'ııslah edememişti...Fakatdelikanlıçokyakışıklıydı. Buyüzdenkadınlarpeşinibırakmıyorlardı.Ayrıcabazıiyitaraflarıdayokdeğildi.Neşeli,cömertve bazıbakımlardandamerhametliydi.Arkadaşlarınınbaşı derdegirdimimuhakkakonlarınyardımınakoşar,ensıkışıkanlarındaonlarıterketmezdi...Evet,işte Verity'ninevlenmekistediğiböylebirgençtiVebenonlarınnikâhınıkıymayarazıoldum,Miss Marple.TabiVerity'eMichael'ınnasılbirinsanolduğunuanlatmayaçalıştım.Ozamandelikanlının geçmişinikızdansaklamamışolduğunudeanladım.Verity'eherşeyiitirafetmişti.Başınınpolisle daimaderdegirdiğini,fakatVerity'leevlendiktensonratamamıyladeğişeceğinisöylemişti.Genç kıza,Michael'ınhiçbirzamandeğişemeyeceğinisöyledim,insanlardeğişemezlerki...Evet,belki Michaeldeğişmeyi,hayatınıbirdüzenesokmayıgerçektenistiyordu.Veritydedurumubenimkadar iyianlamıştısanırım. Bana,'Michael'ınnasılbirinsanolduğunubiliyorum,'diyeitirafetti.'Belkideğişmeyecekvedaima böylekalacak.Fakatonuseviyorum..Onabelkiyardımedebileceğim,belkideedemeyeceğim.Ama butehlikeyigözealmayadahazırım...' "Sizeşunudasöyleyeyim,MissMarple.Çokgencievlendirdimben.Vebirbirinegerçektenâşıkolan kimselerihemenfarkederim.Bununladabirbirleriniseksbakımındanbeğenenlerisöylemek istemiyorum.Sonzamanlardasekslefazlailgileniliyor,bununüzerindeçokduruyorlar.Seksinkötü birşeyolduğunuiddiaetmiyorum.Buçoksaçmaolur.Fakatsekshiçbirzamanaşkınyerinialamaz. Daimaaşklaberabergider.Fakattekbaşınabaşarılıolamaz.Sevmek...Nikâhtasöylenenlerbunun nasılbirşeyolduğunugayetiyiaçıklar.'Hemiyi,hemkötü günlerde,hastaykende,sağlıklıykende,fakirkende,zenginkende,herneolursaolsunseveceğim...' İştesevmekbudur...VeVerity'leMichaeldabirbirlerinigerçektenseviyorlardı...Hikâyemburada bitiyor.Çünküondansonraolanları bilmiyorum.Onlarınistedikleriniyapmayakararverdim.Nikâhgününü kararlaştırdık.Belkiişigizlitutmayarazıolmaklahataettim...Bilmiyorum." MissMarple,"Evlendiklerinihiçkimseninbilmesiniistemiyorlarmıydı?" "Evet...Verityde,Michaeldabunuistemiyorlardı.Belkionlaraengelolunmasındankorkuyorlardı. Verity,Michael'laonuçoksevdiğiiçinevlenecekti. Fakatbuevliliğebirkurtuluşgözüyledebakıyordusanırım.ZannedersemClotildebazıbakımlardan fazlagenişfikirlideğildi.HerhaldeVerity'ninhenüzçokgençolduğunudüşünüyordu...Vemuhakkak kiVerity'ninMichael'aolanhisleriniciddiyealmasınıdaistemiyordu...KorkarımClotildebuşekilde düşünmektehaklıydı.Bunuşimdidahaiyianlıyorum...Michael,Verity'egörebirkocadeğildi.Genç kızınsaptığıyoldaonumutlubirhayatadeğil,acıveölümegötürdü.İştebuyüzdenkendimisuçlu buluyorum,MissMarple...İyiniyetlehareketetmiştimamabilmediğimbazışeylervardı.Verity'i biliyordumamaMichael'ı?Verity'ninnikâhınedengizlitutmakistediğinigayetiyianlıyorum. Clotilde,güçlüvekişiliksahibibirkadındı.Kızabaskıyaparak,onubuevliliktenvazgeçirebilirdi." "Gerçektendeöylemiolduacaba?ClotildesonundaVerity'iMichael'laevlenmektenvazmıgeçirdi?" "Hayır,sanmıyorum.BöylebirşeyolsaydıbunuVeritybanasöylerdi.Hiç olmazsabirhaberyollardı." "Nikâhgününeoldu?" "Sizebunudahaanlatmadım.Günüvesaatikararlaştırmıştık.Benbekledim. Gelmeyenbirgelinledamadıbekledim.Onlarbananebirhaberyolladılar,nebirnot.Bununsebebini dehiçbirzamanöğrenemedim.İnanılacakgibideğildibu. Gelmeyişlerinikastetmiyorum...Fakatherşeyerağmenbanaalelacelebirhaberyollayabilirlerdi. ÖzellikleVerity...İştebuyüzdenElizabethTemple'ınölmedenöncesizebukonudabirşeysöylemiş olabileceğinidüşündüm.Oöleceğinibiliyordu.Onuniçindebanabirhaberyollamayaçalışmış olabilirdi." MissMarple,"Odasizdenbilgialmayıistiyordu,"dedi."Buyolculuğuyapmasınınsebebidebuydu." "Evet...Herhalde...Benşunudemekistiyorum.Verityevleneceğini,kendisineengelolabilecek kimselerdensaklamıştı.ClotildeveAnthea'dan.FakatgençkızElizabethTemple'adaçokbağlıydı. HerhaldeMichael'laevlenmeküzereolduğunuonadayazdı." "Evet,bundaneminim.ÇünküElizabethbana,"Tanıdığımbirkız,MichaelRafiel'leevlenecekti,'dedi. BunudaonaancakVerityaçıklamışolabilirdi. Elizabeth'indurumubaşkasındanöğrenmesiimkânsızdı.Ona,'Pekinedenevlenmedi?'diyesordum. 'Çünküöldü,'dedi." BaşdiyakozBrabazoniçiniçekti."Veyineçıkmazsokağagirdik.Elizabeth'lebensadecebunları biliyoruz.Verity'leMichaelevlenmeyekararverdiler.Vesonranikâhgünügelmediler." "Vesizneolduğunubilmiyorsunuz?" "AçıkçasıMichael'laVerity'nindarılıpayrıldıklarınıhiçsanmıyorum." "Amaherhaldeyinearalarındabirşeygeçti.BelkiVerity,birdenbireMichael'ınnasılbirinsan olduğunuiyiceanladı." "ÖyledeolsaVerityyinebanahabergönderirvenikâhınkıyılmayacağımbildirirdi.Benikilisede saatlercebekletmezdi.Ogayetiyiyetiştirilmiş,sondereceterbiyelivenazikbirkızdı.Evet,bana muhakkakhaberyollardı.Korkarımogünbirşeyoldu." "Ölüm?"MissMarple,ElizabethTemple'ınbahçedesöylediğisözlerihatırlamıştı. Yaşlıadam,"Evet,"diyeiçiniçekti."Ölüm." MissMarple,düşüncelidüşünceli,"Sevgi,"dedi. "Yani?" "Elizabethsöyledibunubana.Verity'ninölümüneneyinsebepolduğunusorduğumzaman,'Sevgi,' dedi.'Dünyanınenkorkunçkelimesibudur...'" Başdiyakoz,mırıldandı."Anlıyorum...Veyaanladığımısanıyorum..." "Nedemekistiyorsunuz?" "BenceMichael,ikiruhlu,çiftekarakterlibirgençti.Şizofrendiyani.İkikişiliğivardıonun.Biriiyi niyetli,mutluolmayıgerçektenisteyenbirgenç...Diğeridengesiz,hasta,sevdiğikimseyiöldürmek içinönünegeçilmezbirarzuduyanbirmanyak...Kimbilir?" "Demekböyleolduğunudüşünüyorsunuz?" "Başkatürlüolabilirmi?Evet,biliyorum,cesetbirsürebulunmadı.HerkesVerity'ninkaçtığını sandı." "YanisizceVeritynikahgünüöldürüldü..." "Belki...bilmiyorum..." "PolisMichael'ıyakaladıktansonraneoldu?" "VerityortadankayboluncapolisMichael'danşüphelenmeyebaşlamıştı.Gençkızı sıksıkonunarabasındagörmüşlerdi.Cesetbulununcada..."Yaşlıadamsesinialçalttı."Fakatbazen Verity'ibaşkabirgencinöldürdüğünüdüşünüyor,bunudiliyorum...BelkiVeritybiryerlerdetanıştığı birininarabasınabinmişti..."Başını sallayaraksustu. "Belkigerçektenöyleoldu." Başdiyakoz,"Michaelmahkemedejüriüzerindeçokkötübiretkibıraktı,"dedi. "Saçma,anlamsızyalanlarsöyledi.Arabasınıbiryerdebıraktığınadairbirhikâyeuydurdu. Arkadaşlarıonuncinayetgünüyanlarındaolduğunusöylemeyekalktılar. Michaelmüthişkorkuyordu.Verity'leevlenmeplanındanhiçbahsetmedi.Galibaavukatıbunu istememişti.Ziraozamanjüri,'Demekkızonukendisiyleevlenmeyezorlamış,'diyebilirdi..."Yaşlı adambiransustu."İşteböyle,MissMarple.Çoküzgünümveacıçekiyorum.Çünkühatalıbirkarar verdim.İnsankarakteriniiyibilmediğimiçinçoktatlıvemasumbirkızıölümüneyolladım. Onunnekorkunçbirtehlikeylekarşıkarşıyaolduğundanhaberimyoktu..." MissMarple,onadoğrueğildi."Herşeyerağmenyinedebirbakımdaneminsiniz...Oikigencin birbirlerinibüyükbiraşklasevdiklerinehâlâ inanıyorsunuz.Onlarınevlenmekistediklerinivebeklenmedikbirengellekarşılaştıklarını düşünüyorsunuz." "Evet...Haklısınız...Evet,elimdedeğil.Herşeyerağmenyinedeoikisevgilininevlenmek istediklerineinanıyorum..." MissMarple,"Biliyormusunuz,"dedi."Bendesizingibidüşünüyorum." "Ohalde?" Yaşlıkadın,"Henüznikâhgününeolduğunubilmiyorum,"diyecevapverdi."Pekemindeğilimama galibaElizabethTempleyavaşyavaşdurumuanlamayabaşlamıştı."Birandurdu.Sonrausulca mırıldandı."Sevgi...Dünyanınenkorkunç kelimesi..." 19.Vedalaşmalar ErtesigünbüyükotobüsAltınDomuzOteli'ninkapısınınönündeduruyordu.MissMarpleaşağıya inmişyolculuktatanıştığıkişilerlevedalaşıyordu. GeraldineRiseley-Porteriseçoköfkeliydi."Yanişuzamanekızları!Nekanları var,necanları." MissMarple,meraklakadınabaktı."Neoldu?" "YeğenimJoanna.Hastaolduğunusöyledi.Boğazıağrıyormuş,neredeyseateşiçıkacakmış.Halbuki banahiçdehastagibigözükmedi." MissMarple,"Vahvah,"dedi."Yapabileceğimbirşeyvarmı?Benkendisinebirbakayımisterseniz?" GeraldineRiseley-Porter,homurdandı."Bensizinyerinizdeolsamonunyanınagitmembile...Bana kalırsabahanebu...Şimdikikızlardapekacayip...Hemenâşıkoluveriyorlar." MissMarple,mırıldadı."EmlynPrice?" "Demekdurumusizdefarkettiniz.Joanna'nınonunlaflörtettiğinisanıyorum. HalbukiEmlynhiçdehoşumagitmiyor..."İçiniçekti."Benşimdineyapacağım? Banakimbakacak?Eşyalarımıkimtoplayacak?Bavullarımakimgözkulakolacak?Üstelik Joanna'nınyolparasınıbenverdim." "Osizinleiçtenlikleilgileniyordu." "Amasongünlerdedeğil.Kızlar,ortayaşagelenbirinsanınbirazyardımaihtiyacı olduğunubirtürlüanlayamıyorlar...ZannedersemJoanna,Emlyn'lebiryerigidipgörmekniyetinde. Buradanonkilometreuzaktabirdağbusanırım.Orayakadaryürüyerekgidecekveyineyürüye yürüyedönecekler." MissMarple,"FakatJoanna'nınboğazıağrıdığınagöre..."diyemırıldandı. GeraldineRiseley-Porter,"Bakıngörürsünüz,"dedi."Otobüskalkarkalkmaz,Joanna'nınboğaz ağrısıdageçecek.Ateşidedüşecek.Ahartıkotobüsebinmemlazım.Görüşmeküzere,MissMarple. Sizfnletanıştığımiçinçokmemnunum. Bizimlegelmeyiceğiniziçindeüzülüyorum." MissMarple,"Bunabendeüzülüyorum,"diyecevapverdi."Amabensizinkadargençvecanlı değilim.Bütünolanlardansonrayirmidörtsaatkadardinlenmemiyiolur." "İlerdegörüşeceğimiziumarım."Elsıkıştılar.GeraldineRisley-Porterotobüsebindi. BiriMissMarple'ınarkasındanusulca,"Gülegüle,gülegüle,dedi."Neysesendendekurtulduk." Yaşlıkadındöndü.EmlynPriceoradadurmuşgülümsüyorduMissMarple,"BuBayanRiseleyPorter'amıydı?"diyesordu. "Evet...Başkakimolabilir?" "Joanna'nınhastaolduğunuduydum.Çoküzüldüm." EmlynPrice,yinegüldü."Otobüsgözdenkaybolurkaybolmazodaiyileşir." "Aaa!Yani..." EmlynPrice,"Evet,"dedi."Joannahalasındaniyicesıkıldıartık.Kadındurmadanonaemir veriyordu." "Ohaldesizdeotobüslegitmiyorsunuz?" "Hayır.Benbirkaçgünburadakalacağım.Etrafıdolaşacakveyürüyüş yapacağım.Banaöyleöfkeliöfkelibakmayın,MissMarple.Aslındasizöyleaksibirkadın değilsiniz." Yaşlıkadın,"Benimgençliğimdedeböyleşeylerolurdu,"diyemırıldandı."Tabiibizlerbaşkabahane uydururduk...Veayrıcasizinkadarbaşarılıdaolamazdık." OsıradaAlbayWalker'lakarısıoteldençıkarakMissMarple'ınelinisıktılar. SonradaBayanSandbourne'un.OtobüskalırkenMissMarple,otelinkapısındaduranProfesör Wanstead’ınyolcularaelsalladığınıfarketti.Dönerekadamınyanına gitti. "Sizinlekonuşmamlazım.Kimseninbizidinleyemeyeceğibiryeregidebilirmiyiz?" "Geçengünküyerenedersiniz?" "Overandafenadeğildi..."Otelinköşesinidöndüler.Uzaklaşmaktaolanotobüsünkornasıduyuldu. Profesör,"Sizdegitseydiniz,içimçokrahatedecekti,"dedi.Geridekalmanızhiç hoşumagitmiyor."Dikkatleyaşlıkadınabaktı."Nedenburadakalıyorsunuz? Yoruldunuzmu?" MissMarple,"Meselebaşka,"diyecevapverdi."Aslındayorulmuşdeğilim,amabenimyaşımdabiri içingüzelbirbahanebu." "Benimdeburadakalıpsizegözkulakolmamlazım." "Hayır,hayır.Bunalüzumyok.Sizinyapmanızgerekenbaşkaşeylervar." "Nelermesela?"Profesör,MissMarple'ısüzdü."Aklınızabirmigeldi?Yoksakesinbirşeymi öğrendiniz?" "Evet,birşeyleröğrendim.Fakatbunlarındoğruolupolmadığınınaraştırılması lazım.Benbazışeyleriyapamam.Amabuşeylerisizhalledebilirsiniz.Çünkübazı kimseleritanıyorsunuz." "Bazıkimseleri?YaniScotlandYard'dakileri,başmüfettişlerivehapishanemüdürlerinimi kastediyorsunuz?" "Evet.Yaonlardanbiriyleyadahepsiylegörüşmemizlazımolabilecek.Oaradaadaletbakanınıda görün." "Vayvayvay!Peki,neyapmamıistiyorsunuz?" "Herşeydenöncesizeşuadresivermemlazım."MissMarple,çantasındannotdefteriniçıkararak, bununbirsayfasınıkopardı. "Bune?Aaa...çoktanınmışbiryardımkurumudeğilmibu?" "Evet.Enönemlilerindenbirisanırım.Gerçektendeiyiçalışıyorlar.Onlaraçocukvekadınelbiseleri yolluyorsunuz..." "Pekibenneyollayacağım?" "Onlaraburadanikigünöncegönderilenbirpaketleilgilibazısorularsoracaksınız." "Paketikimyolladı?Sizmi?" "Hayır...AntheaBradbury-Scott...Bunusizdegördünüz.Geçengünburadaoturmuşkonuşurken,o elindepaketlegeçti.Sonradabiryolunubularakpostanedenpaketinnereyegönderildiğini öğrendim." "Harika..."Profesör,adresialdı."Evet,benbuişihallederim.Sizcebupaketönemlimi?" "Evet,içindekilerönemliolabilir." ProfesörWanstead,"Sırlarınızısıkıcasaklamaktançokhoşlanıyorsunuz,değilmi?"dedi. MissMarple,gülümsedi."Aslındabubirsırsayılmaz.Benşuarasadeceihtimallerüzerinde duruyorum.İnsankesinbilgiedinmedikçebazıiddialardabulunmamalı." "Başka?" "Sonra...Bumeseleylekimilgileniyorsa,onlaraikincibircesedinbulunacağını habervermelisiniz." "Yaniilgilendiğimizcinayetleilişkisiolanikincibircesetmi?Onyılöncekicinayetle?" MissMarple,mırıldandı."Yakındaöğrenirsiniz.""Bucesedinneredeolduğunubiliyormusunuz?" "Tabii.Gayetiyibiliyorum.Fakatsizedurumuaçıklamadanöncebirkaçşeydahaöğrenmemlazım." "Nasılbircesetbu?Erkekmi,kadınmı,yoksaçocukmu?" MissMarple,"Köydenbirkızdahakaybolmuş,"diyecevapirdi."NoraBroadadındabirkız. Kendisindenbirdahahaberalınamamış,ben,Nora'nıncesedininbahsettiğimyerdençıkacağından eminim." Profesör,gözlerinikıstı."Sizböylekonuştukçabenimdeendişemartıyor.Siziburadayalnızbaşınıza bırakmaktankorkuyorum...Öğrendiklerinizhayatınızıntehlikeyegirmesinesebepolabilir...Eniyisi bendeburadakalayım.Sizikorumayaçalışırım." MissMarple,"Hayır,hayır,"dedi."Londra'yagitmenizvebazışeylerihalletmenizlazım." "Çokşeybiliyormuşgibikonuşuyorsunuz." "Gerçektenbiliyorum.Fakateminolmamlazım." "Fakat,sizeengelolmayakalkabilirler.Üçüncübircesetlekarşılaşmayı istemiyorum.Sizinkiyleyani." Yaşlıkadıngüldü."Öylebirtehlikeyok." "Fakattahminlerinizdoğruysa,ozamantehlikedesinizdemektir.Belirlibirkimsedenşüpheleniyor musunuz?" "Birkişihakkındabelirlibirbilgimolduğunudüşünüyorum.Meseleyiiyiceöğrenmemlazım.Onun içindeburadakalmamşart.Banakötülüğünkokusunualdığımdanbahsetmiştiniz.İşteokötülük burada.Kötülük,hattatehlike,korkuveyıkım...Bukonudabirşeyleryapmakzorundayım.Elimden gelenineniyisini. Amaneyazıkkibenimgibiyaşlıbirkadınınelindendefazlabirşeygelmez." Profesör,yavaşyavaşsayıyordu."Bir...iki...üç...dört..."MissMarple,onahayretlebaktı."Ne sayıyorsunuz?" "Otobüslegidenleri.Onlarlailgilenmediğinizanlaşılıyor.Yoksasizdeotobüsebinerdiniz." "Onlarlanedenilgileneyim?" "BayRafiel'insizinbuturakatılmanızıbelirlibirsebeptendolayıistediğinisöylemiştiniz.Elizabeth Temple'ınölümüdebuturdakiyolculardanbiriyleilgili. Sizinburadakalmanıziseeskikonaklailgilendiğinizigösteriyor." MissMarple,"İşiniçyüzünübilmiyorsunuz,"dedi."Buikisibirbirinebağlı.Benbirilerindenbir şeyleröğrenmekistiyorum." "Birinisizinlekonuşmayazorlayabileceğinizimisanıyorsunuz?" "Bunuyapabileceğimizannediyorum.Artıkkalkıpgitmezseniztreninizikaçırırsınız." ProfesörWanstead,"Kendinizeiyibakın,"dedi."Hiçmeraketmeyin..." OteleyaklaştıklarısıradaMissCooke'laMissBarrowkapıdançıktılar. Profesör,"Ooo...merhaba,"dedi."Bensizindeotobüslegittiğinizisanıyordum." MissCooke,neşeyle,"Sondakikadafikrimizideğiştirdik,"diyecevapverdi. "Biliyormusunuzburadadolaşılacakçokgüzelyerlerolduğunubirazönceöğrendik.Benimgörmek istediğimbirkaçşeydevar.Bunlardanbiribirkilise. OradakiSaksonvaftizçeşmesiçokilgiçekiciymiş.Kiliseköydenbirkaç kilometreuzaktaymış.Otobüslerleçabucakgidiliyormuşoraya.Anlayacağınız,benyalnızşatolarve bahçelerledeğil,kiliselerledeilgilenirim." MissBarrow,atıldı."Bendeöyle.SonraFinleyPark'ıdaunutmayın.Oradapeknadideçiçekler varmış.Parkburayadayakın.İştebuyüzdenköydebirkaçgündahakalmamızınçokiyiolacağını düşündük." "AltınDomuzOteli'ndemikalacaksınızyine?" "Evet.Şansımızvarmış,çiftyataklıbirodabulduk.Sonikigüniçindekaldığımızodalardançokdaha güzelbu." MissMarple,profesöre,"Treninizikaçıracaksınız,"dedi. Profesör,"Evet,ama,"diyebaşladı."Siz..." Yaşlıkadınhemen."Sizbenihiçdüşünmeyin,"diyecevapverdi.Profesöruzaklaşırkende,"Nekadar iyibiradam,"dedi.Benimleçokilgileniyor.Görendeonunhalasıfilanolduğumusanır." MissCooke,"Olanlarsiziçoksarstıdeğilmi?"diyesordu."Kiliseyigörmeyegideceğimizzamansiz degelinisterseniz." Yaşlıkadın,gülümsedi."Çoknaziksiniz.Fakatbugünpekdolaşacakhaldedeğilim.Belkiyarınsizinle gelirim.Tabiigörülecekilginçbirşeyvarsa." "Eh,ohaldebizemüsaade..." MissMarple,ikikadınagülümsediktensonraotelegirdi. 20.MissMarple'ınfikirleri MissMarple,öğleyemeğiniyediktensonrakahveiçmekiçinverandayaçıktı. Tamikincifincanıbitireceğisıradauzunboylu,zayıfbirkadınverandanınmerdivenlerindençıkarak onayaklaştı.Nefesnefesekonuşmayabaşladı. Anthea'ydıbu. "Ah,MissMarple.Sizinsonundaotobüslegitmektenvazgeçtiğiniziyeniöğrendik.Sizinyolculuğa devamedeceğinizisanıyorduk.Buradakaldığınızdanhiçhaberimizyoktu.BeniburayaLavinia'yla Clotildeyolladı.Eskikonağagelerek,tekrarbizimlekalacağınızıumduklarınısöylememiçin. Herhaldebizimevdeburadandaharahatedersiniz.Sonuçtaoteleçokkişigelipgidiyor.Özellikle haftasonlarında.Bizegeldiğiniztakdirdeçoksevineceğiz.Gerçektençokmemnunolacağız." MissMarple,"Çokteşekkürederim,"diyecevapverdi."Çoknaziksiniz.Fakatbenburadasadecebir ikigünkalacağım.Aslındaotobüslegidecektim.Yaniokazaolmasaydıyoladevamedecektim.Ama sonraartıkyoladayanamayacağımı anladımDinlenmemlazımdı." "Onuniçinbizegelirsenizdahaiyiolur.Sizirahatettirmeyeçalışırız." MissMarple,"Orasımuhakkak,"dedi."Sizdekaldığımzamangerçektençokiyidinlendim.Evet, sizdegeçirdiğimgünlerçokhoşumagitti.Evinizpekgüzel. Eşyalarınızdaöyle.Mobilya,tabakvebardaktakımları.İnsanınbiroteldedeğilde,birevdekalması çokhoşoluyor." "Ohaldeşimdibenimlegelin...Evet,muhakkakgelmelisiniz.Gidipeşyalarınızı valizinizeyerleştirebilirim." "Ah...çoknaziksiniz.Amaoişibenyaparım." "Peki,gelipsizeyardımedeyimmi?" MissMarple,"Bunaçokmemnunolurum,"dedi. Yaşlıkadınınodasınaçıktılar.Anthea,MissMarple'ıneşyalarınıkarmakarışıkbirhaldevalizekoydu. MissMarple,çamaşırlarınıtitizlikle,kendibildiğişekildekatlardı.Anthea'yabağırmamakiçin kendisinizortuttu.Aman,diyedüşünüyordu. Bukadıneşyakatlamasınıbilebilmiyor... Anthea,otelingarsonlarındanbirinibuldu.Valizionunlaeskikonağagönderdiler. MissMarple,evdeniçerigirerken,yinekendikendine,"Üçkızkardeş,"diyordu. "İşteyinekarşılaştık..." Salondakikoltuğaçökerek,sankiçokyorulmuşgibibirtavırlagözlerinikapattı. Aslındaevinbuseferüzerindeyaptığıetkiyianlamayaçalışıyordu.Buradabirkötülükmüvar?Yoksa tehlikelibirşeymi?...Hayır,hayır...Burayamüthişbiracı sinmiş.Öylebüyükbiracıkibu,insanıkorkutuyor. Gözleriniaçaraktekrarüçkardeşebaktı.Lavinia,elindeçaytepsisiyleiçerigirmişti.Herzamanki gibirahatvesakinbirhalivardı.MissMarple,belkideoduygusuzbirkadın,diyedüşündü.Veyabazı zorluklaryüzündenkendisiniduygularınıbellietmemeyealıştırdı....İçindengeçenlerinanlaşılmasını istemiyor... BakışlarıClotilde'edoğrukaydı.DahaöncededüşündüğümgibioiyibirClytemnestraolabilirdi. Amaokocasınıöldürmüşolamaz.Çünkühiçbirzamanevlenmemiş...ÇoksevdiğiVerity'iöldürmüş olduğunudüşünmekdemantıksızlıkolur...Geçengünkızınölümündenbahsederkengözlerinasılda doldu? YaAnthea?Paketipostaneyeogötürdü.Benialmakiçindeoteleyineogeldi... Doğrusuonunhakkındabazışüphelerimvar.Bunamışgibihareketediyor.Amainsanonunyaşında bunamazki.Gözleriniçabucaketraftadolaştırıpsonrainsanadikiyor.Veyaomzununüzerinden telaşlaarkayabakıyor...Korkuyoro...Birşeydenkorkuyor...Amabunedir?Yoksakadınakılhastası mı?Belkidebirsürekaldığıbirakılhastanesinetekrarkapatılmaktankorkuyor?Ablalarınınonun ortadarahatçadolaşmasınındoğruolmadığınakararvereceklerinidüşünerekdehşetletitriyorbelki de?Lavinia'ylaClotilde,Anthea'nınbirşeyyapmasındanyadasöylemesindenmiçekiniyorlar?" MissMarple,çayınıbitirirkenMissCooke'laMissBarrow'udüşündü."Onlarşuandaneyapıyorlar acaba?Okiliseyegittilermi?Yoksaanlattıklarınınhepsideboşlafmıydı?Çokgarip...St.Mary Mead'ekadargelipbanabaktılar.Sonradaotobüstebeniozamanakadarhiçgörmemişgibibirtavır takındılar..." OsıradaLavinia,çaytepsisinialarakmutfağagitti.Antheadabahçeyeçıktı.MissMarple,Clotilde'le yalnızkaldı. Yaşlıkadın,"BrabazonadındabirBaşdiyakozutanıyorsunuzsanırım,"dedi. Clotilde,başınısalladı."A,evet.Düncenazetörenindeodavardı.Kendisinitanırmısınız?" MissMarple,"Hayır,"diyecevapverdi."FakatkendisidünAltınDomuzOteli'nebenigörmeyegeldi. Anladığımagörehastaneyegiderek,zavallıMissElizabethTemplehakkındabilgiistemiş.Bana Elizabeth'inkendisinebirhaberbırakıpbırakmadığınısordu.GalibaElizabethonuziyaretetmeyi düşünüyormuş.Tabiionahastanınbaşucundaoturduğumu,fakatelimdenbirşeygelmediğini söyledim...Bildiğinizgibikadıncağızkomadaydı..." Clotilde,"GerçektenElizabethTemplehiçbirşeysöylemedimi?"dedi."Olanları izahedecekbirikisöz."Kadınaslındabusoruyuilgisizbirtavırlasormuştu. MissMarple,acabaaslındabukonuylayakındanmıilgileniyor,diyedüşündü. Onuniçinmiböylekayıtsızbirtavırtakındı...AmaElizabethTemple'ınsonsözlerinimerakettiğini sanmıyorum. MissMarplesordu."Sizcebugerçektenbirkazamıydı?YoksaBayanRiseley-Porter'ınyeğeninin anlattıklarınamıinanıyorsunuz?Yanikızbirininbirkayayı ittiğinigörmüş." "İkigençöylebirinigördüklerinisöylediler.Herhaldeyalanuydurmuyorlardı." MissMarple,"Evet,"dedi."İkisideaynışeylerianlattılar.Tabiiaynıkelimelerikullanmadılar.Ama budanormalolmalı..."Clotilde,onabaktı."Builginiziçekmişebenziyor."Yaşlıkadın,"Aslında onlarınkiinanılamayacakbirhikâye," diyemırıldandı."Amatabii..." "Tabiine?" "Hiçhiç...Düşünüyordum..." LaviniaGlynntekrarodayagirdi."Neyidüşünüyordunuz?" Clotilde,"Kazadanbahsediyorduk,"dedi."Veyakazaolmazımbirolaydan..." "Fakatkim..." MissMarple,"Gençlerinanlattığıhikâyepekgaripti,"dedi. Clotilde,"Birşeyvar,"diyemırıldandı."Buranınhavasında.Nundanhiçbirzamankurtulamadık... Hiçbirzaman...Verity'ninölümündenberibuböyle...Aradanyıllargeçtiamaohavahâlâburaya hâkim...Buradabirgölgevar."MissMarple'abaktı."Sizdeaynışeyihissetmiyormusunuz?Burada birgölgeolduğununfarkındadeğilmisiniz?" MissMarple,"Benburanınyabancısıyım,"diyecevapverdi."Sizvekardeşleriniziçindurumbaşka tabii.Sizburadaoturuyorsunuz.Veoölenkızcağızıdatanıyormuşsunuz.BaşdiyakozBrabazononun çokgüzelveiyibirkızolduğunusöyledi." Clotilde,başınısalladı."Çokgüzelbirkızveiyibirinsandı." Lavinia,mırıldandı."Onudahaiyitanımışolmayıisterdim.BenosıradaHindistan'daydım.Kocam izinliykenİngiltere'yedöndükamazamanımızıdahaziyadeLondra'dageçirdik.Burayasıksık gelmedik." Anthea,bahçedeniçerigirdi.Kucağındabirdemetzambakvardı,"Cenazeçiçekleri...Bugüneuygun değilmi?Çiçekleribüyükbirvazoyakoyayım.Cenazeçiçekleri."Birdenbiregüldü.Kahkahası acayipti. Clotilde,"Anthea,"dedi."Böyleyapma...Doğrudeğilbu."Anthea,neşeylebağırdı."Çiçeklerisuya koyayım!"Odadanfırladı. Lavinia,"YanibuAntheada,"diyebaşınısalladı."Bence... Clotilde,kızkardeşininsözünükesti."Gitgideacayipleşiyor." MissMarple,busözleriduymuyormuşgibibirtavırtakındıDikkatleküçükminelibirkutuyu inceliyordu. Lavinia,içiniçekti."Mutlakaşimdidevazolardanbirinikıracak."Odadançıktı. MissMarple,"Antheaiçinendişeleniyorsunuzsanırım,"dedi."Evet.Korkarımodaimadengesizbir tipti.Enküçüğümüzo.Daimabirazzayıfvehastalıklıydı. Fakatsonzamanlardadurumuiyicekötüyegitmeyebaşladı.Ciddişeylerealdırmıyor,deminkigibi gülmeyebaşlıyor.Aslındaonu...biryeregöndermeyiistemiyoruz.Halbukitedaviedilmesilazım. Fakatonunkonaktanayrılmayı isteyeceğinisanmıyorum.Sonuçtaburasıonunevi...Amabazenbizigüçdurumasokuyor.""Hayat çokgüç...Çok..." Clotildesözlerinedevametti."Laviniaçıkıpgitmektenbahsediyor.Taormina'yayerleşmeyi düşünüyor.Kocasıylaorayasıksıkgiderlerdi.Taormina'daçokgüzelgünlergeçirmişler.Artık birkaçyıldanberiyanımızdaoturuyoramaondaseyahatlereçıkmaarzusuvar.BazenbanaLavinia, Anthea'y'aaynıevdeoturmaktanhoşlanmıyormuşgibidegeliyor." MissMarple,"Vahvah,"diyeiçiniçekti."Bazenailearasındaböyleşeyleroluyor." Clotilde,"Lavinia,Anthea'dankorkuyor,"dedi."Çokkorkuyor.Onasıksıkortadakorkacakbirşey olmadığınısöylüyorum.Sonuçtabirtehlikeyok...yani...demekistiyorumki...Hoşartıkbendene demekistediğimibilmiyorumya?..." MissMarple,sordu."Şimdiyekadaröylebirmeseleçıkmadısanırım?" "Hayır,hayır.Öylebirşeyhiçolmadı.Antheasadecezamanzamansinirlenirvebirdenbirebazı kimselerdendenefreteder.Sonrabazışeylerideçokkıskanır. Meselakendisindenbaşkabiriyleilgilenilmesinehiçgelemez.Bilmemki... Bazen,'Buevisatsak,çıkıpgitsek'diyededüşünüyorum." MissMarple,"Siziniçinüzüntüvericibirdurumbu,"dedi.Herhaldeburadahatıralarınarasında yaşamaksiziçoksarsıyor." "Durumuanlıyorsunuzdeğilmi?Evet,anladığınızbelli.İnsanınelindedeğil... İstememenizerağmenoumarsızyavrucağıhatırlıyorsunuz.Obenimkızımgibiydi.Çokzekive inceydi.Resmebüyükyeteneğivardı.Onunlagururduyuyordum.Sonra...Oanormalolduğu anlaşılandelikanlıyaâşıkoldu." "BayRafiel'inoğluMichael'ıkastediyorsunuzdeğilmi?" "Evet...Ah,oburayagelmemişolsaydı.Michaelbutaraflardabiryerdekalıyordu. Babasıbizeuğramasınısöylemişti.Michaeldakalkıpgeldi,birlikteyemekyedik. İstediğizamançokşirinolmasınıbilirdi.Fakataslındaahlaksızınbiriydi... Verity'nin...ondanhoşlanacağıhiçbirzamanaklımagelmedi...Oyaşlardaböyleşeyleroluyor herhalde...Verity'ninaklıfikriMichael'daydıartık.Onunaleyhindebirtekkelimebilesöylenilmesini istemiyordu.Kızlarınnedediklerinibilirsiniz. 'Herkesonadüşman...Kimsebirazanlayışgöstermiyor...'Hepaynılaflar...İnsanaynısözleri duymaktanbıkıyor.Bugençkızlarınakıllarınıbaşlarınagetirmekmümkündeğilrni?" MissMarple,"Evet,akıllarıbirazhavadaoluyordoğrusu,"dedi. "Veritybenikesinlikledinlemedi.Michael'ıeveyaklaştırmamayaçalıştım.Onabirdahaburaya gelmemesinisöyledim.Tabiibudalalıktıbu.Bunudahasonraanladım.TabiiVeritybuseferonunla dışardabuluşmayabaşladı.Neredebuluştuklarınıbilmiyorum.BelirlibiryerdeMichaelarabasıyla Verity'ibekliyionueveçokgeçgetiriyordu.HattabirikikezVerityeveertesisabahgeldi.Onlarabu ilişkininsonaermesigerektiğinisöyledimamabenidinlemediler.ZatenMichael'ınbunarazı olacağınıdasanmıyordum." MissMarple,sordu."Verityonunlaevlenmekmiistiyordu?" "Durumunokadarilerlediğinipeksanmıyorum.MichaelnethaldeVerity'leevlenmekniyetinde değildi." "Çokyazık...herhaldebuyüzdençokacıçektiniz." "Evet...Enkötüsü...ölüyütanımamiçincesedebakmamdaısraretmeleriydi... Amabuçoksonraoldu.YaniVerityortadankaybolduktançoksonra...TabiibizonunMichael'la kaçtığınıbirsüresonradabizehaberyollayacağınısandık.Polisdurumudahaciddiyealıyordu. Michael'adakarakolageliponlarayardımetmesinisöylediler.Çünküköylülerinsözleriyle, delikanlınıniddialarıbirbirinitutmuyordu. "SonraVerity'ibuldular...Buradanbirhayliuzakta...Evetbenicesedebakmakiçinmorgagötürdüler... Korkunçbirşeydio...Katilbüyükbirzalimliklekafasını ezmişti.Bunanegerekduymuştu?Zavallıyıboğmuşolmasıyeterlideğilmiydi? Hemdekendieşarbıyla...Ah,dayanamayacağım.Dayanamayacağım..." Gözyaşlarıyanaklarındansüzülüyordu. "Sizeçokacıyorum...Çokacıyorum..." "Farkındayım..."Clotilde,birdenbire,MissMarple'abaktı."İşinenkötütarafını bilmiyorsunuz.""Anlayamadım...""Anthea...Antheabakımındanemindeğilim." "Nedemekistiyorsunuz?" "Anthea'nınosıralarhalibirgaripti.Verity'ibirdenbireçokkısmayabaşlamış,onaadetadüşman olmuştu.Kızanefretlebakıyordu.Bazenaklımakötüşeylergeliyor...Amabenonunablasıyım,böyle şeylerdüşünmememlazım...Antheabirkeresindebirinesaldırmıştı.Yani...birdenbiremüthişbir öfkeyekapılırdı.Onuniçinbazen...hayır,hayır,böyleşeylersöylememeliyim...Bunu düşünmemeliyim...Fakat...Antheanormaldeğil.Bunukabuletmekzorundayım. Ohenüzgençkenbirikidefagaripşeylerolmuştu.Hayvanlarayani...Birpapağanımızvardı. Kendincebirşeylersöylerdihayvan.Antheabirgünöfkelenippapağanınboynunukırıverdi.Ondan sonradabenAnthea'yagüvenemezoldum. Ah,Allahım,galibabendekaçırmayabaşladım!" MissMarple,"Böyleşeyleridüşünmeyinartık,"diyemırıldandı. "Evet...Verity'ninölmüşolduğunubilmekbileyeterli.Hemdekorkunçbirşekildeöldüğünübilmek. Neyse...Artıkoanormaldelikanlıbaşkakızlarabirşeyyapamayacak.Onuömürboyuhapsemahkûm ettiler.Fakatbencetımarhaneyekapasalardıdahaiyiolurdu.Ziraonunmanyağınbiriolduğu belliydi."Ayağakalkarakodadançıktı. KapıdaLavinia'ylakarşılaştılar.Kadın,içerigirerekMissMarple'abaktı. "Clotilde'inbuhalinealdırmayın.Verity'ninölümündensonrabirdahakendinegelemedi.Kızcağızı çokseverdi." "Ablanızkardeşinizbakımındanendişelisanırım..." "Antheayüzündenmi?Anthea'nınfazlabirşeyiyokki.Sadecebirazdalgıno. Zamanzamandakuruntularakapılıyor.Bunamayabaşladığınısanıyorum.AmaortadaClotilde'in endişelenmesinesebepolacakciddibirdurumyok.AllahAllah,bucamlıkapılarınönündekilerde kim?" Bahçeyeaçılancamlıkapılarınönündeikikişibelirmişti.MissCooke'laMissBarrow. MissBarrow,"Affedersiniz,"dedi."MissMarple'ıbulabilmekiçinevinetrafındadolaşıyorduk.Onun burayageldiğiniduydukda...Aaa...oradamıydınızMissMarple.Sizebugünkiliseyegidemediğimizi söylemekistiyorduk.Orasını temizlemekiçinkapatmışlar.Onuniçinartıkyarıngezintiyeçıkacağız.Buradangirdiğimiziçin kusurumuzabakmayın.Önkapıyıçaldıkamagalibazilbozulmuş." LaviniaGlynn,"Korkarımzilsıksıkbozuluyor,"diyecevapverdi."Dahadoğrusuaklınaesince çalıyoro.Buyurun,oturun...Bensizinotobüslegittiğinizisanıyordum." "Hayır.Bucivarıbirazdolaşmayakararverdik...Sonrabirikigünöncemeydanagelenoacıolay turunzevkinikaçırdıaçıkçası." Lavinia,"Seriiçersinizherhalde,"diyemırıldanarakodadançıktı.Tekrardöndüğü zamanAntheayanındaydı.Kadıniyicesakinleşmiştiartık.Elindekitepsideserisürahisiylekadehler vardı.Anthea'nınarkasındanClotildedegeldi. Lavinia,"Buişinsonunumerakediyorumdoğrusu,"dedi."Yaniresmisoruşturmaertelendi.Bundan dapolisinhenüzdurumdaneminolmadığıanlaşılıyor." MissBarrow,başınısalladı."Eee...tabiiMissTempleüzerinekayayuvarlandığı içinöldü.Ama...bubirkazamıydı?Yoksakayayıaşağıyabiriözelliklemiyuvarlamıştı?" MissCooke,atıldı."Saçma!Kayayıkimyuvarlar?Amatabiietraftabirtakımserserilervarsaobaşka. Sonra..." MissMarple,"Sonra,"dedi."Bizimgruptakilerdevar.Öyledeğilmi?" MissCooke,itirazetti."Benöylebirşeysöylemedim." MissMarple,"Fakathepimizinaklındanböyleşeyleringeçtiğimuhakkak,"diyecevapverdi."Sonuçta ElizabethTempleburalarınyabancısıydı.Buyüzdenkayayı köydenbirininyuvarlamışolmasıimkânsız.Onuniçininsandönüpdolaşıp,otobüstekilerinüzerinde duruyor."Birçokyaşlıkadınınyaptığıgibiincevetizbirseslegüldü. Clotilde,onabaktı."Sizinbukonudakesinbirfikrinizvarmı,MissMarple? Varsabunuöğrenmeyiisterdim." "İnsanisteristemezbazıihtimallerinüzerindeduruyor." MissCooke,"BayCaspar,"dedi."Adamdaimaşüphemiuyandırdıbenim.Ondabircasushalivardı. Belkideİngiltere'yeatomsırlarınıçalmayagelmişti." Lavinia,"Bucivardaöylebirlaboratuvaryok,"diyecevapverdi. Anthea,"Tabiiyok,"dedi."BelkidekatilMissTemple'ınpeşinetakılmışolanbiriydi.Hoşbelkide adampolistide,MissTemplekatil..." Clotildebağırdı."Saçma.ElizabethTemple,tanınmışbirkadındı.Ünlübirokulundaeski müdiresiydi.Onunpeşinenedentakılsınlar?" Anthea,omuzlarınıkaldırdı."Belkikadınsapıtmıştı..." Lavinia,"MissMarple'ınbukonudabazıdüşünceleriolduğundaneminim,"dedi. Yaşlıkadın,mırıldandı."Aklımabazışeylergelditabii.Dahadoğrusuikikişi... Mantıkbunugerektiriyor...Fakatikisideokadariyiinsanlarki..." "Kimler?Sözlerinizçokilgiçekici." "Benimkibirtahminama...doğrusuinanılacakgibidedeğil." "SizceJoannaCrawford'laEmlynPrice'ıngördüğükim?" "Şey...banaonlarhiçkimseyigörmemişlergibigeliyor." Anthea,"Anlayamadım,"dedi."Hiçkimseyigörmedilermi?" "Belkibuonlarınuydurduğubirhikâyeydi." "Yanibuonlarınaklıncabirşakamı?" MissMarple,içiniçekti."İnsansonzamanlardaçokacayipşeylerduyuyor.Yanigençlerbazışeyler yapıyorlar..." "YanisizkayayıEmlynPrice'laJoannaCrawford'unyuvarladıklarınımı düşünüyorsunuz?" MissMarple,"Aklaenyakıngelenolasılıkbudeğilmi?"diyesordu. Clotilde,"Vayvayvay,"dedi."Buhiçaklımagelmezdi.Fakatevet,haklı olabilirsiniz.Tabiibenoikigencinnasılinsanlarolduklarınıbilmiyorum..." MissMarple,"İkisideçokşirinvehoş,"diyemırıldandı."AyrıcaJoannaçokbeceriklibirkız." Anthea,"Yanioherşeyiyapabilecekbirtipmi?"diyesordu. MissMarple,başınısalladı."Evet...Öyle..." MissBarrowatıldı."OhaldeJoanna'ylaEmlynsuçortakları." MissMarple,"Evet,"dedi."İkisibuişteberaberler.Vesoruşturmadadaaynı hikâyeyianlattılar...Fakatbencebumeseledeenşüpheuyandıraninsanlardaonlar.Gruptakileronları görmüyorlarmış...Diğeryolcularaşağıdakiyoldangitmekteymişler...BelkideEmlyn'leJoanna tepeyetırmanarakokayayı yuvarladılar...BelkiaslındaElizabeth'iöldürmeyidüşünmüyorlardı.Sadecebirazheyecan uyandırmakistiyorlardı..." Clotilde,mırıldandı."Çokilgiçekici...Doğrusububenimaklımahiçgelmezdi." MissCooke,ayağakalktı."Artıkoteledönmemizlazım.Sizdegeliyormusunuz,MissMarple?" Yaşlıkadın,"Hayır,"diyecevapverdi."Benburadayım...Evsahipleribüyükbirnezaketgöstererek benibirikigeceiçinburayadavetettiler." "Ya...Buradadaharahatedeceğinizmuhakkak.AçıkçasıbuakşamAltınDomuzOteli'negürültücübir grupgeldi." Clotilde,"Akşamyemeğindensonragelipbirkahvemiziiçmezmisiniz?"dedi. "Havasıcak...Korkarımsiziyemeğedavetedemeyeceğim,ziraevdefazlabirşeyyok.Fakatdaha sonragelirsenizçokmemnunoluruz..." MissCookegülümsedi."Çokteşekkürederiz.Mutlakageleceğiz..." 21.Saatüçüçalıyor MissCooke'laMissBarrow,tamdokuzaçeyrekkalageldiler.Biribejdanteldiğeriisezeytinyeşili birelbisegiymişlerdi. Anthea,yemeksırasındaikikadınhakkındaMissMarple'abirtakımsorularsorupdurmuştu."Onların geridekalmayıistemeleribirazacayipdeğilmi?" "Hayır,sanmıyorum.Onlarınbelirlibirplanlarıolduğumuhakkak." "Belirlibirplanlarımı?" "Onlarınherihtimaligözealarakbunagörebirplanhazırladıklarınısanıyorum." Anthea,yaşlıkadınailgiylebakıyordu."Yani,onlarıncinayetihtimalinegöredebirplanlarımı vardı?" Lavinia,"ZavallıMissTemple'ınölümündencinayetdiyebahsedipdurmasan," dedi. Anthea,bağırdı."Amaolayınbircinayetolduğumuhakkak.BencekatilElizabethTemple'ıneskibir öğrencisi.Kadındanyıllardanberinefretediyorduo." MissMarple,sordu."Sizcenefretbukadaryılyaşayabilirmi?" "Tabii...Birinsandanyıllarcanefretedebilirsiniz." MissMarple,"Hayır,"dedi."Nefretölür.Onuyaşatmayaçalışırsınızamaboşunadırbu."İlaveetti. "Nefret,sevgikadargüçlübirhisdeğildir." "MissCookeveyaMissBarrowkatilolamazmı?Veyabelkidebucinayetiikisibirdenişlediler." Lavinia,"Nedenişlesinler?"diyebağırdı."AmansendeAnthea!İyiinsanlaronlar." "Benceonlarınesrarlıbirhallerivar."Anthea,büyükablasınadöndü."Öyledeğilmi,Clotilde?" "Belkihaklısın,Anthea.Onlarınhalleribanabiraz...yapmacıklıgözüktü." Anthea,"Onlartehlikeliinsanlar,"dedi. Lavinia,içiniçekti."Senindehayalinokadargeniştirki...Kazasırasındaikisideaşağıyoldan yürüyorlarmış..."MissMarple'adöndü."Herhaldeonlarısizdegördünüz?" Yaşlıkadın,gülümsedi."Hayır...Onlarıgörmemeimkânyoktu." Clotilde,başınısalladı."Tabiiya.MissMarpleogünburadaydı.Bahçeyeçıkmıştı sanırım." "Aaa...sahi,unuttum!" MissMarple,"Çoksakinvegüzelbirgündü,"dedi."Bahçededolaşmakdaçokhoşumagitti.Yarın tekrarbahçeyeçıkıpoduvarınönündekitepeciğisarmışolanbeyazçiçeklerebakacağım.Onlar açmayabaşlamışlardı.Herhaldesarmaşıkşimdiçiçekiçindedir." Anthea,bağırdı."Ondannefretediyorum!Otepeciğinkaldırılmasınıistiyorum! Orayatekrarbirserayaptıracağım.Paramızoluncaserayaptırabilirizdeğilmi,Clotilde?" Ablası,"Oyığınöylekalsın,"dedi."Orayadokunulmasınıistemiyorum.Artıkseraneişeyarar? Asmaüzümverinceyekadaryıllargeçmesilazım..." Lavinia,ayağakalktı."Haydi,gelin,salonageçelim.Misafirlerimizneredeysegelirler..." GerçektendeMissCooke'laMissBarrowdabirazsonraiçerigirdiler... Clotilde,kahvetepsisinigetirdi.Fincanlarıdoldurarak,bunlarıodadakileredağıttı. Hermisafirinönünebirfincankoydu.MissMarple'ınkinideyaşlıkadınınyanındakiküçükmasaya bıraktı. MissCooke,önedoğrueğildi."Kusurumabakmayın,MissMarple,fakatbensizinyerinizde olsaydımonuiçmezdim.Yani,gecebusaattekahveiçmenizdoğrudeğil.Uykunuzkaçabilir." "Öylemidüşünüyorsunuz?"MissMarple,kadınagülümsedi."Fakatbengecelerikahveiçmeye alışığım." "Evetamabukahvebirhaylikoyusanırım.Eniyisionuiçmeyin." MissMarple,MissCooke'abaktı.Kadınınsarıyaboyalısaçlarıyüzünedüşmüştü. Çehresindeheyecanlıbirifadevardı.Birgözünüusulcakırptı. MissMarple,"Nedemekistediğinizianlıyorum,"diyemırıldandı."Belkidesizhaklısınız.Galiba yiyecekkonusundaniyianlıyorsunuz,MissCooke." "Evet...Aslındahemşireydimben.Sonrayiyecekveiçecekkonularınıdainceledim." "Ya?..."MissMarple,kahvefincanınıhafifçeyanadoğruitti."Evdeogençkızınresmiyokmu?Yâni VerityHunt'ın.BaşdiyakozBrabazoriondanbahsediyordu. Onuçokövdü." "Evet.Verity'içokseverdio."Clotildeayağakalkarak,köşedekimasayagitti. BununçekmecesindenaldığıbirfotoğrafıMissMarple'agetirdi."İşteVerity..." Yaşlıkadın,"Güzelbirkızmış..."dedi."Evet.Güzelvenadirrastlanılanbirtip... Zavallıyavrucak." Anthea,"Sonzamanlardadaböyleşeylerçokoluyor,"dedi."Kızlarhertipgençledolaşmaya kalkıyorlar.Kimsedeonlaragözkulakolmuyor." Clotilde,başınısalladı."Onlarınkendikendileriniidareetmelerilazım.Tabiibunudabilmiyorlar. Allah,hepsininyardımcısıolsun."FotoğrafıMissMarple'danalmakiçineliniuzattı.Aynıanda elbisesininkolukahvefincanınatakıldı.Fincanyereyuvarlandı.MissMarple,"Eyvah!"diyebağırdı. "Kabahatbendegaliba? Kolunuzamıçarptı?" "Hayır,hayır.Buelbiseninkolağızlarıçokbol.Otakıldı...Mademkahveiçmekistemiyorsanız,size sütgetireyimmi?" MissMarple,gülümsedi."Çoknaziksiniz.Evet,yatarkenbirbardaksıcaksütiçmekisterim.Bu insanınmışılmışıluyumasınıdasağlar." Birsüredahakonuştular.SonraMissCooke'laMissBarrowgitmekiçinkalktılar. Fakatgidişleribirhayliuzunsürdü.Öncebiri,sonradiğeriunuttuğubirşeyialmakiçinsalona döndü.Bireşarp,birçanta,birmendil... Onlaruzaklaşırken,Antheahomurdandı."Tavukgibigıdaklayıpdurdular." Lavinia,MissMarple'abaktı."BendeClotilde'leaynıfikirdeyim.İkisinindetavırlarıçokyapmacıktı. Sankirolyapıyorlarmışgibibirhallerivar." MissMarple,başınısalladı."Evet,haklısınız.Bendeonlarlabirhayliilgilendim. Yani,buturanedençıktıklarını,bugezintidenzevkalıpalmadıklarınıdüşündüm. Sonra...buyolculuğakatılmalarınınsebebineydi?" Clotilde,sordu."Bütünbusorularıcevaplandırabildinizmi?" "Evet,öylesanıyorum."Yaşlıkadıniçiniçekti."Birçokşeyincevabınıbuldumzaten." Clotilde,"Şuanakadareğlendiğiniziumarım,"dedi. MissMarple,"Artıkturdanayrıldığımiçinmemnunum,"diyecevapverdi. "Bundansonragidilecekyerlerdenbirzevkalmayacaktım." "Evet...Anlıyorum..." Clotilde,mutfaktanbirbardaksütgetirdi.MissMarple'labirlikteyukarıçıktılar. Kadın,"Başkabirşeyistermisiniz?"diyesordu. "Hayır,hayırteşekkürederim,MissClotilde.Gerekenherşeyburada.Küçükçantamıdayanıma aldım.Onuniçinvalizimiaçmamgerekmeyecek...Çokteşekkürederim.Sizvekardeşlerinizbeni burayaçağırmaklabüyüknezaketgösterdiniz." "BayRafiel'inmektubunualdıktansonrabaşkatürlühareketedemezdik.İncedüşüncelibirinsandı." "Evet...İncedüşüncelivezekiydi.Daimaherihtimalidehesaplardısanırım...İyigeceler,Miss Clotilde." Clotildedegülümsedi,"iyigeceler...İyiuykular..." Eskikonağınholündekibüyüksaatüçüçaldı... MissMarple,yatağındahemendoğrulupoturdu.Elinideyatağınbaşucundakilambanındüğmesine uzataraköylecebekledi.Odanınkapısıusulcaaçıldı.Biriyavaşyavaş,sessizceilerledi.MissMarple, birdenbireışığıyaktı. "Ah,sizmiydiniz,MissClotilde?Birşeymivar?" "Hayır,hayır...Birşeyeihtiyacınızolupolmadığınabakmayagelmiştim," Clotilde,uzunmorbirsabahlıkgiymişti.SiyahsaçlarıylagerçekteneskiGrektrajedilerindeki kadınlarabenziyordu. "Birşeyeihtiyacımyok...Korkarımsütüdeiçmedim." "Ya?Neden?" MissMarple,"Sütünbanaiyigelmeyeceğinidüşündüm,"dedi.Clotilde,karyolanınayakucunda durarakonabaktı.MissMarpleilaveetti."Etkisikötü olabilirdisütün." "Nedemekistiyorsunuz?"Clotilde'insesisertleşmişti. "Nedemekistediğimibiliyorsunuz." "Nedenbahsettiğinizianlayamadım." "Öylemi?"MissMarple'ınsesindehafifbiralayvardı. "Korkarımsütsoğumuşturartık.Bunumutfağagötürüp,sizesıcağınıgetireyim." Clotildeuzanarak,komodininüzerindekibardağıaldı. MissMarple,"Hiçzahmetetmeyin,"diyegülümsedi."Getirdiğinizsütüiçecekdeğilim." "Doğrususözlerinizdenhiçbirşeyanlayamıyorum."Clotildedikkatleyaşlıkadınabakıyordu. "Açıkçasıçokgaripbirinsansınız.Nedenböylekonuşuyorsunuz?Sizkimsiniz?" MissMarple,başınasardığıpembeyünatkıyıdüzeltti.VaktiyleKarayipler'dekiogecedeyinebaşına böylebirşeytakmıştı."AdlarımdanbiriNemesis'dir." "Nemesismi?Nedemeko?" "Sizkültürlübirkadınsınız.Busözünanlamınıdabilmenizgerek,MissClotilde. BazenİntikamTanrıçasıgecikir.Amaenindesonundaçıkargelir." "Nedenbahsediyorsunuz?" MissMarple,"Öldürdüğünüzçokgüzelbirkızdan,"dedi."Öldürdüğümçokgüzelbirkızdanmı? Kimmişo?" "Veritytabii." "Onunedenöldürmüşolayım?" MissMarple,"Kendisiniçoksevdiğiniziçin,"diyecevapverdi. "Tabiionuçokseverdim.Odabeni." "Birikısabirzamanöncebanadünyanınenkorkunçkelimesinin'sevgi'olduğunusöyledi.Evet,siz deVerity'içokseviyordunuz.Hayatınızdakibirboşluğudoldurmuştu.Ogelinceyekadarsevecek kimsenizolmamıştı.Nekocanız,neçocuğunuz.İçinizdebirikmişolansevginizionaverdiniz.Oda siziseviyordu. Fakatsonrabirdelikanlıyaâşıkoldu.İyibirinsandeğildiogenç...FakatVerity,onuseviyordu. DelikanlıdaVerity'i.Ayrıcakızsizinbaskınızdankurtulmakdaistiyordu.Çünküsizsevginiz yüzündenonayaşamahakkıtanımıyordunuz.Veritygittiğitakdirdehayatınızınyinebomboş kalacağınıbiliyordunuz.Mümkünolsaydı onunhiçbirzamanyanınızdanayrılmamasınıisteyecektiniz.Onuevlendirmeyecek,yaşıgeçinceye kadardizinizindibindenayırmayacaktınız. Bazenböyleannelerlekarşılaşılır." Clotilde,birsandalyeçekerek,oturdu."Durumuçokiyianlamışsınız." "Evet...Anladımtabii." "Acabanekadaracıçektiğimideanlayabildinizmi?" MissMarple,başınısalladı."Evet..." "Dünyadaençoksevdiğiminsanıkaybediyordum.Otertemiz,safkız,Michaelgibiaşağılık,iğrenç birahlaksızlaevlenmekistiyordu.BenimgüzelVerity'melayıkolmayanbiriyle.Bunaengelolmam gerekti." MissMarple,"Evet,"dedi."Verity'ninevlenmesinerazıolacağınızyerdeonuöldürdünüz." Clotilde,onabaktı."Benböylebirşeyyapabilirmiydim?Verity'iboğup,başını taşlaezebilirmiydim?Çoksevdiğimçocuğumuohalesokabilirmiydim?Bunuancakahlaksızve manyakbirerkekyapabilirdi." "SizVerity'iboğupbaşınıtaşlaezmedinizki.Obaşkabirkızdı.Verityhâlâ buradadeğilmi?Obahçedesanırım.Onuboğmadınız.Sadecekendisinesütveyakahveiçirdiniz. Bununiçindeonaacıvermeyecekbirşeyvardı.Bolmiktardauykuilacı...Verityölünceonubahçeye çıkardınız.Seranınyıkılantuğlalarınıyanaçektiniz.Verityiçinoradabirmezaryaptınız.Seranın içinde.Sonraüzerinitaşvetuğlalarlaörttünüz.YığınınüzerinedePoliganumdiktiniz.Ozamandan beriçiçekaçıyorbu.Yıldanyıladadahayayılıp,gelişiyor." "Budala!İhtiyarbudala!Elimdenkurtularakbuhikâyeyibaşkalarınaanlatabileceğinimisanıyorsun?" MissMarple,"Öylesanıyorum,"dedi."Fakatpekdeemindeğilim.Güçlü kuvvetlibirkadınsınız.Ayrıcacinayetişlemektendekaçınmıyorsunuz.Sizbirdeğilikikızı öldürdünüzdeğilmi?BirVerity'i,birdebaşkabirkızı." "Evet,NoraBroad'u.Dahaoyaştansokakkadınıolmayabaşlamıştı.Bununeredenanladınız?" "SizinkızınızmışgibisevdiğinizVerity'iboğarak,başınıtaşlaezmeyedayanamayacağınızı biliyordum.Fakatosıradabaşkabirkızdahakaybolmuş,üstelikonuncesedidebulunmamıştı.Fakat bencesedinbulunduğundanemindim. YaniaslındamorgtakicesetVeritydeğil,NoraBroad'du.TabiionaVerity'ninelbiselerigiydirilmişti. PolisinilkbaşvuracağıkimsedeyinegidipcesedinVerityolduğunusöylemişti.Bunuönceden planlamıştınızzaten." "Neden?" "ÇünküVerity'ninbaşınıdöndüren,onusizdenuzaklaştırmayakalkandelikanlınınkatilolduğunu sanmalarınıistiyordunuz.İştebuyüzdenNora'nıncesedinikolaybulunmayacakbiryeresakladınız.O ortayaçıktığızamanherkescesedinVerity'eaitolduğunuzannedecekti.Bunusağlamakiçingereken şeylerideyaptınıztabii. Nora'ya,Verity'ninelbiselerinigiydirdiniz.Yanınaçantasını,birikimektubu,bileziklerinibıraktınız. Sonra...yüzünütaşlaezdiniz." "Birhaftaöncedeüçüncücinayetiniziişlediniz.ElizabethTemple'ıöldürdünüz. Çünküobutaraflarageliyordu.Verity'ninonabazışeyleryazmışolmasındankorkuyordunuz.Ayrıca Eliza-beth'leBaşdiyakozBrabazonbirarayageldikleritakdirdegerçeğiortayaçıkarabilirlerdi. Elizabeth'inBaşdiyakoz'lakarşılaşmasını önlemeyekararverdiniz.Güçlükuvvetlibirkadınsınız.Okayayıtepedenaşağıyadasiz yuvarladınız." Clotilde,"SizisusturacakkadarkuWetliyim,"dedi. MissMarple,başınısalladı."Bunuyapmanızaizinvereceklerinisanmıyorum.Benyaşlıbirkadınım. Fazlagücümdeyok.Amabenherşeyerağmenadaletintemsilcisiyim." Clotilde,güldü."Siziöldürmemekimengelolabilir?" MissMarple,"Koruyucumeleğimtabii,"dedi. "Demekondanyardımumuyorsunuz?"Clotilde,birkahkahaattı.Yerindenkalkarakyatağadoğru geldi. MissMarple,ilaveetti."Belkidebenimikikoruyucumeleğimvar.ÇünküBayRafielcömertbir adamdı."Oaradaeliniyastığınınaltınasokupçıkarmıştı.Şimdiavucundabirdüdükvardı.Bunu ağzınagötürdü.Birdenbireeviniçindeşiddetlibirdüdüksesiyankılandı.Konukomşuyubileayağa kaldıracakkadarşiddetlibirsestibu. Aynıandaikişeyoldu.Odanınkapısıhızlaaçıldı.Clotildedöndü.EşikteMissBarroWduruyordu. KöşedekigardıroptaniseMissCookefırlamıştı.İkikadınınokibarvenazikhallerikaybolmuştu.Her şeyehazırdurumdabekliyorlarvesertsertClotilde'ebakıyorlardı. MissMarple,neşeylegüldü."İkikoruyucumelek!BayRafiel,çokincedüşüncelibiradamdı gerçekten!" 22.MissMarplehikâyesinianlatıyor ProfesörWanstead,sordu."Oikikadınınözelpolisolduğunuvesizikorumayaçalıştıklarınıne zamananladınız?"Dikkatlekarşısındakikoltuktadimdikoturanyaşlıkadınabakıyordu. Londra'dahükümeteaitbirbinanınbirodasındaydılar.İçerideonlardanbaşkadörtkişidahavardı. Başsavcılıktanbirmemur,ScotlandYardMüdürYardımcısıSirJamesLloyd,ManstoneHapishanesi MüdürüSirAndrewMcNeil.Dördüncü şahısadaletbakanıydı "Bunuancaksongeceanladım,"diyecevapverdi."Ozamanakadarpekdeemindeğildim...Miss Cooke,ogeceClotilde'inbanagetirdiğikahveyiiçmemeengeloldu.Sözleriniçokdikkatleseçmişti amabenonunuyarısınıanladım.DahasonraMissBarrow,banaiyigecelerdilerkenelimidostçabir tavırlaikiavucununarasınaaldı.Banaşefkatlebakıyordu.Oaradaelimebirşeysıkıştırdı.Dahasonra bununçokkuvvetlibirpolisdüdüğüolduğunugördüm...Bunuyastığımınaltınasakladım..." Profesör,"Ogecekapınızıkilitlememişolmanızaşaşıyorum,"dedi. "Buhataolurdu.BenClotilde'inyanımagelmesiniistiyordum.Sütümüiçeceğimisanıyordu.Gelip uykuyadalıpdalmamışolduğumabakacaktı.Tabiiouykudanbirdahauyanamayacaktım." "MissCooke'undolabasaklanmasınasizmiyardımettiniz?" "Hayır.Onungardıroptanfırladığınıgörüncebendeşaşırdım.Herhaldeben... şey...banyoyagittiğimsıradaorayasaklanmıştı." "Fakatoikikadınınevdeolduğundanemindiniz?" "Evet.Banaodüdüğüverdiklerinegörepekyakındabiryerdeolmaları gerekiyordu.Gecekonaktanayrılırken,birşeyunuttuklarınısöyleyerek,salonagiripgiripçıktılar. Herhaldeoaradapencerelerdenbiriniaralamayıdabaşardılar." "Kendinizibüyüktehlikeyeattınız,MissMarple." Yaşlıkadın,"İnsanhayatıboyuncazamanzamantehlikelerlekarşılaşmakzorundakalıyor,"diye mırıldandı. "Yardımkurumunayollanılanpaketmeselesinisoruşturduk.Onuniçindegerçektendikyakalı, kırmızısiyahkarelibirörkekkazağıvebirberevardı..." "Öyleolduğunutahminetmiştimzaten...Katil,kazağıdikkatiyüzünedeğil,giysilerineçekmekiçin giymişti.Cinayettensonradabunuortadankaldırması gerekiyordu." ProfesörWanstead,gülümsedi."Sizdenkorkulur...Pekionyılönceolanlarınezamanöğrenmeye başladınız." MissMarple,içiniçekti."Doğrusubaşlangıçtaherşeypekzorgözüktü.HattaBayRafielkızmayabile başlamıştıBanahiçbirşeyaçıklamadığıiçinöfkeleniyordum. Fakatşinonunakıllılıketmişolduğunuanlıyorum.Planınıkusursuzbir:kildeyapmıştı.Banaher seferindeyeterikadarbilgiverilmemisağlamıştı.ÖncekoruyucumeleklerimiSt.MaryMead'e yollamış,benimnasılbirinsanolduğumuöğrenmeleriniistemişti.Sonrabanaturdayerayırtmıştı." "Yolculardanşüphelendiğinizoldumuhiç?" "KısabirzamanJoannaCrawford'laEmlynPrice'ınüzerindedurdum." "Neden?" "İnsanlarıngençliklerindehisleriçokşiddetliolur...Aşklarıda,kıskançlıklarıda... Fakatsonrakötülükkokusununonlardangelmediğiniiyiceanladım.Fakatsongeceşeriiçerken Joanna'ylaEmlyn'iözellikleilerisürdüm.Asıldüşünceleriminanlaşılmamasıiçin.Onlarıgördüğüm zamanikisindendebuşekildefaydalandığımiçinözürdileyeceğim." "Evet...YolaçıktınızvesonraElizabethTempleöldü..." "Hayır.Ondanönceeskikonağadavetedildim.BunudaBayRafieltertiplemiştitabii.Onuniçinde konağagitmemgerektiğinibiliyordum.Fakatsebepneydi? Bunuanlayamıyordum.Sonrabirşeyinfarkınavardım...Dahadoğrususezdim. Evinhavasındabirşeylervardı...Müthişbirazap,derinlereişlemişbiracıvekorku...Bunuancak'bir normalleşmeçabası'diyebileceğimbirşeydekarışıyordu." Wanstead,"Busonsözlerinizilgimiçekti,"dedi. "ZannedersembuLaviniaGlynn'lailgiliydi.Kadınnormalvenazikbirinsandı. Evinhavasıonagöredeğildiyani...Sonradiğerikikardeşiinceledim,ilgimiilkClotildeçekti.Uzun boylu,güzel,kuvvetlibirkişiliğiolanbirkadındı.ElizabethTemplegibi...Ayrıcaeskitrajedilerdeki tipleriandırıyordu...Hisleriçokkuvvetliİnsanolduğudabelliydi..Anthea'yagelince...İnsanırahatsız edenbirkadındı.Hareketlerigaripti.Onungizlibirhissinetkisindeolduğunusezdim.Vebunun korkuolduğunudüşündüm.Antheabirşeydenkorkuyordu.Çokkorkuyordu,belkidecinayetio işledi,diyedüşündüm.Vebununmeydanaçıkmasındankorkuyordu.Öncesizisüzüyor,sonrada birdenbirearkasındabiriduruyormuşgibiomzununüzerindenbakıyordu...Benseevinatmosferini dahadaiyihissetmeyebaşlamıştım.Antheaertesigünbenieskikonağınbahçesineçıkardı.Çim alanınsonunda,duvarındibindebirtepecikvardı.Bununüzerinebirsarmaşıkdikilmişti.Dahaziyade çirkinyerlerikapatmakiçinkullanılanbirşeydibu.Poliganum...Aslındagayetçabukgelişirveçiçek açardı.Yolununüzerindekiherşeyiyutar,kuruturveöldürürdü.İnsanıkorkutanbirbitkiydio.Ben ilkgördüğümzaman,beyazçiçekleriaçmaküzereydi.OradadururkenAnthea'nınoyığından korktuğunuanladım...Ondansonraolanlarıbiliyorsunuz...ElizabethTempleöldürüldü.Joanna'yla Emlyn,kayayıbirininyuvarladığınıaçıkladılar. Olayınbircinayetolduğubelliydi..."MissMarple,birandurdu."Ondansonradurumuiyiceanladım sanıyorum.Üçcinayetişlenmişolduğunakararverdim. BayRafiel'inoğlunun,osabıkalıveahlaksızgencinaslındakatilolmadığı belliydi...BaşdiyakozBrabazon'unsözleridebuinancımıkuvvetlendirdi.O Verity'leMichael'ıtanıyordu.İkigençevlenmekiçinonabaşvurmuşlardı.VeBaşdiyakozonların nikâhınıkıymayarazıolmuştu.Buevliliğinpekuygunbirşeyolmadığınıbilmesinerağmenvermişti bukararı.ÇünküMichael'laVerity'ninbirbirlerinigerçektenbüyükbiraşklasevdiklerinianlamıştı. DelikanlınındabütünkötüşöhretinerağmenVerity'edaimasadıkkalmayıvehayatınıbirdüzene sokmakistediğinidesezmişti...Verity'ibukadarçoksevenMichaelonuboğup,yüzünütaşla parçalamışolamazdı..,Sonraelimdebiripucuvardı.ElizabethTemple'ınosözü...Eliza-beth, Verity'ninsevgiyüzündenöldüğünüsöylemişti... "Artıkdurumortadaydı.Clotilde,Verity'içokseviyorduveonunMichael'laevlenipgitmesinederazı değildi...MuhakkakkiMichael,başlangıçtaVerity'ninöldürüldüğünübilmiyordu.Herhaldedüğün günükararlaştırdıklarıyerdesevgilisinibekledidurdu.BelkideonaVerity'ninelyazısınıtaklit ederekbirmektupdayolladı.Gençkızınfikrinideğiştirdiğini,artıkonunlaevlenmekistemediğini belirtenbirnot...Michael,Verity'ninbilebile,zalimcesinevehattadelicesineortadankaldırılmış olduğundanşüphelenmeditabii.Clotilde,çoksevdiğiVerity'ninnefretettiğidelikanlıylaevlenmesine, yanındankaçmasınaizinvermeyecekti.Birbakımaonudaimayanındatutacaktı.Öyledeyaptı. Verity'iöldürdüvebahçeyegömdü." "Kardeşleribudurumdanhiçşüphelenmedilermiacaba?" "LaviniaGlynn,osıradakonaktadeğildi.Kocasıhenüzölmemişti.FakatAntheaevdeyditabii. Zannedersemkadındaolanlarınfarkınavardı.BelkiönceVerity'ninöldürülmüşolduğundan şüphelenmedi.FakatClotilde'inbahçeninucundaoyığını meydanagetirdiğiniveüzerinesarmaşığıdiktiğinibiliyordu.Belkidegerçeğiyavaşyavaşanladı... Clotilde,iseartıkkendisiniiyicekötülüğekaptırmıştı.Hattaondansonrakicinayetinplanınıyaparken kendinceeğlendidesanırım.Erkekdelisibirkızvardıköyde.NoraBroad.Kızzamanzaman Clotilde'egeliyor,ondanbirşeyleralmayaçalışıyordu.ZannedersemClotildekızabirgünpikniğe çıkacaklarınısöyledi.Yeriöncedenseçmiştisanırım.Kızıboğdu,yüzünüezdiveonutaşlarınaltına sakladı.Nora'yıonunöldürdüğü,kimseninaklınagelmeyecekti. Clotilde,Nora'yıVerity'ninkılığınadasokmuştu.Cesedinbirsürebulunmayacağınıumuyordu.Fakat oaradaNora'nınMichael'ınarabasındagörüldüğü,kızındelikanlıylagezdiğidedikodularınıetrafa yaymayabaşladı.HattabelkideVerity'ninMichael'ınbuihanetiyüzündennişanıbozduğunudaiddia etti...Vebütünbunlardanzevkdealdısanırım.Zavallı..." 'Onaneden'Zavallı,'diyorsunuz,MissMarple?" Yaşlıkadın,"Çünkü,"diyecevapverdi."HiçkimseninClotildekadarazapçektiğinisanmıyorum... Tamonyıl..Tamonyılacıiçindekıvrandı.DaimaVerity'ninmezarınınyanındaoturuyordu.Kızı, konaktaalıkoymuştu.BirdahagidemeyecektiVerity.FakatClotildebaşlangıçtabununnedemek olduğunubilmiyordu.Fakatsonra?Dünyadaençoksevdiğiinsanıkendieliyleortadankaldırmış olduğunuanladı.Verity'ninsağolmasıiçinherşeyinivermeyehazırdı. Amaölenlergerigelmezki...Buyüzdenyıllarcaacıçekti.Clotilde... YanılmıyorsamAnthea'yıkorkutandabuazaptı...Ayrıcakadın,ablasınınsırrını öğrenmiştiartık.Clotilde'inbunufarkettiğinideseziyordu.VeAnthea,Clotilde'inyapacaklarındanda korkmaktaydı.OpaketipostayaatmasıiçinkardeşineClotildeverdi.Clotildebanakardeşinin dengesizolduğunu,zamanzamankıskançlığakapıldığını,öyleanlardaherşeyiyapabileceğinide söyledi.ZannedersemilerdebirgünAnthea'yadabirşeyolacaktı...Yani,Clotildekardeşini öldürecek,sonradaonunvicdanazabındanintiharettiğiniaçıklayacaktı..." SirAndrew,"Vesizhâlâbukadınaacıyorsunuz,"dedi."Böylebirkötülükkanserdenfarksızdır.Acıya sebepolur." "Belki..." ProfesörWanstead,"Herhaldeogecekoruyucumeleklerinizsizialıpgötürdüktensonraolanlarısize anlattılar?"diyesordu. "Clotilde'imikastediyorsunuz?...Kadınbenimsütbardağınıalmıştı.MissCookebeniodadan çıkarırkenelindebardakladuruyordu.Sütüomuiçti?" "Evet.Okadarçabukdavrandıki,kimseonaengelolamadı." "Bunaşaşmadım...Clotildekaçamayacağınıanlamıştı.Artıkçektiğiazaptandakurtulmayıistiyordu... Düşünsenizeyığınabakıp,poliganumunçiçeklerindenkoparırkenVerity'ikarşısındagörüyorgibi oluyorduherhalde.Bundandahakorkunçbirşeydüşünebilirmisiniz?Dahakorkunçbirşey?..." 23.Sonuç 1. MissMarple'laProfesörWansteadodadançıkınca,SirAndrewMcNeil,"Yaşlı kadınödümüpatlattı,"diyemırıldandı."Çokmüşfikveşirin...Veçokamansız..." Profesör,MissMarple'ıaşağıdabekleyenarabasınabindirdi.Sonradakısabirkonuşmayapmakiçin tekraryukarıçıktı. "Eee...MissMarple'ınasılbuldun,Edmund?" Adaletbakanı,"Şimdiyekadarrastladığımkadınlarınenkorkuncu,"diyecevapverdi. ProfesörWanstead,"Zalimveamansız,değilmi?"dedi. "Hayır,hayır.Onudemekistemedim...Fakatinsanonabakarvesöylediklerinidinlerkenbayağı dehşetekapılıyor." Profesör,düşüncelibirtavırlamırıldandı."İntikamTanrıçasıNemesis." ScotlandYard'ınmüdüryaraması,"Oikikadın,"dedi."MissMarple'ıkorumaklagörevlendirileno ikikadınpolis...Ogeceyianlatırkenikisidehayretlerinisaklayamadılar.Kadınlarevekolaycagirmiş veherkesuyuyanakadaraşağıdakiküçükbirodayasaklanmışlar.Sonrausulcayukarıçıkmışlar.Biri dolabagizlenmiş,diğeridışardaodanınkapısınıgörebileceğibiryere...Yatakodasınasaklanan, dolaptanfırladığızamançokşaşırdığınısöyledi.MissMarple,başındapembebiratkıylasakinsakin yatağındaoturuyorveyaşlıbiröğretmenedasıylakonuşupduruyormuş...İkipolisde,'Ozaman ödümüzpatladıişte,'dediler..." ProfesörWanstead,"Pembeyumuşakbiratkı..."diyebaşınısalladı."Evet,hatırlıyorum..." "Hatırladığınnedir?" "İhtiyarRafiel'insözlerini.MissMarple'ıbanaoanlattı.Sonradakahkahaylagüldü.'Birşeyihiçbir zamanunutmayacağım,'dedi.'Karayipler'debiradadakalıyordum...Gecekapıbirdenbireaçıldıveo zamanakadardalgınbirbunaksandığımMissMarpleiçerigirdi.Başınayumuşak,pembeyündenbir atkı sarmıştı.Banahemenkalkmamıvebircinayeteengelolmakiçinbirşeyleryapmamısöyledi.Ona kendisininesandığınısordum.Verdiğicevabıhâlâ hatırlıyorum.BanaİntikamTanrıçasıNemesisolduğunusöyledi...DoğrusuozamanakadarMiss MarplegibibirİntikamTanrıçasıolabileceğiniaklımdanbilegeçirmemiştim.KadınNemesis'den başkaherşeyebenziyordu...'Özellikleopembeatkıhikâyesipekhoşumagidiyor."Profesör Wanstead,düşüncelibirtavırlatekrarladı."Pekhoşumagidiyor..." 2. ProfesörWanstead,"Michael,"dedi."SeniMissJaneMarple'latanıştırmakistiyorum.Kendisisenin adınabirhayliuğraştı." Otuzikiyaşlarındakigençadam,aksaçlı,zayıfvedalgıntavırlıkadınabaktı. Yüzündehayretdolubirifadebelirmişti.Busözlereinanamadığıanlaşılıyordu. "Ah...şey...evet...galibabunuduydum.Çokteşekkürederim."Wanstead'edöndü."Söylenenlerdoğru değilmi?Sözdebeniaffedeceklermiş." "Evet...Seniyakındaserbestbırakacaklar.Kısabirzamansonraözgürlüğünekavuşacaksın." "Ya..."Michael'ınbunadapekinanamadığıbelliydi. MissMarple,şefkatle,"Herhaldebudurumaalışabilmeniziçinbirazzamangeçmesigerek,"diye gülümsedi. Birtaraftandagençadamısüzüyordu.Michael'ıonyılöncekihaliylegörmeyeçalışmaktaydı..."Evet, Michaelhâlâyakışıklı...Fakatartıkgeçenonyılınetkileridegörülmeyebaşlamış...Yüzhatları gergin,bakışlarışüphedolu...Fakatyinedehoş...Çokhoş...Muhakkakkionyılönceçokneşelive şirindide...Amaartıkoneşeyikaybetmiştabii.Şirinliğinide...Belkitekraroeskihalinibulur. Ağzınınbiçimizayıfkarakterliolduğunuortayakoyuyor.Gözleriçokgüzel.İriiri... Dikkatleinsanınyüzünebakıyor,bakışlarınıkaçırmıyor.Herhaldeyalansöylerkendeböyleyaparve karşısındakinikendisineinandırırdı.Onubirinebenzetiyorum...Amakime...Durbakayım?..."Miss Marple,eskigünlerleilgilihatıralarınıçabucakaraştırdı."Aaa...Tabii.JonathanBirkin'e...Koroda şarkı söylerdio.Güzelbirsesivardı.Baritondusanırım.Kızlarpeşinihiç bırakmazlardı.Üstünefazladüşerlerdionun.GabrielŞirketi'ndedeiyibirişivardı.Gayetiyibirişi... Amasonradansahteçeksürdüğüiçinkovuldu." Michael,mırıldandı."Şey..."Dahadamahcupbirtavırtakınmıştı."Çoknaziksiniz...Yanibenim yüzümdenbirsürüzahmetegirmiş,uğraşıpdurmuşsunuz..." MissMarple,"Bunuseveseveyaptım,"diyecevapverdi.''Çokdazevkaldım... Neyse...Tanıştığımızamemnunoldum...Görüşmeküzere.Hayatınızınbundansonraçokgüzel geçeceğiniumarım...Memleketimizinhalibuarapekiyideğil. Fakatherhaldesonundahoşunuzagidecekbirişbulabilirsiniz." Michael,"Evet,"dedi."Evet...Çokteşekkürederim...Şey...Eminolunsizegerçektenderinbirminnet duyuyorum."Fakatyinedeolanlarapekinanamadığı sesindenbelliydi. MissMarple,başınısalladı."Banadeğil,babanızaminnetduymanızgerek." Gençadam,hayretleonabaktı."Babamamı?Obendenpekhoşlanmazdı. Gözündendüşmüştümbabamın." MissMarple,"Babanızölümdöşeğindeykenadaletinyerinegetirilmesinivesizinkurtarılmanızı istedi,"dedi. "Adalet..."MichaelRafiel,biranbusözüdüşündü. "Evet,babanızadaletinçokönemliolduğunainanıyordu.Yanılmıyorsamkendisideaslındagayetadil birinsandı.Banadüşündüğüişiüzerimealıpalmayacağımı sormakiçinyazdığımektubunda,şöylebircümledevardı: 'Adaletbirçağlayangibiköpürerekakmalı..." "Ya?...Neanlamageliyorbu?YoksaShakespear'ınbirsözümü?" "Hayır,duakitabındanbircümle...İnsanınbununüzerindeuzunuzundurması gerek.Bendeöyleyaptım." MissMarple,elindetaşıdığıbirpaketiaçtı."Bunubanaverdiler...Olanlarıniç yüzünüortayaçıkardığımiçinbununbendekalmasındanmemnunolacağımı düşündüleranlaşılan.Fakatbenceilkseçmehakkısizeverilmeli.Tabiieğerbunugerçekten istiyorsanız...Amabelkideistemeyeceksiniz..." MissMarple,gençadamaVerityHunt'ınfotoğrafınıuzattı.Bu,ClotiideBradbury-Scott'myaşlıkadına eskikonaktasongecegösterdiğiresimdi. MichaelRafiel,fotoğrafıaldı.Birandurarakbunauzunuzunbaktı.Yüzündekiifade değişti.Çehresininhatlarıyumuşadı.Sonradatekrarsertleşti. MissMarple,sessizsedasızonuseyrediyordu.Sessizlikuzadı...Uzadı...ProfesörWansteadde bakıyordu.Birgençadama,biryaşlıkadına. Profesör,birdenbire,buönemlibiransanırım,diyedüşündü.Birhayatı etkileyecekbiran... MichaelRafiel,içiniçekti.SonradaeliniuzatarakfotoğrafıMissMarple'ageriverdi."Hayır... Haklısınız...Resmiistemiyo-rum...Oeskihayatçokgerilerdekaldı...Verity...gitti...Onudaima yanımdatutmamaimkânyok...Bundansonra... yepyenişeyleryapmamgerek...İleriyebakmalıvebunauygunşekildehareketetmeliyim...Siz..." Tereddütleduraklayarak,yaşlıkadınabaktı."Siznedemekistediğimianlıyorsunuzsanırım?" MissMarple,başınısalladı."Evet...Anlıyorum...Doğrudüşünüyorsunuz...Yenibaşlayacakolan hayatınıziçinsizeiyişanslardiliyorum,yavrum." "Teşekkürederim...Görüşmeküzere..."Michaeldönerekçıktı. ProfesörWanstead,"Onunfazlaheyecanlıvesevinçliolduğusöylenemez,"diyemırıldandı."Pek durgundu...Halbukisizedahasevinçleteşekküredebilirdi." MissMarple,cevapverdi."Zararıyok..Hiçzararıyok...Benzatenonunhareretleellerimesarılmasın! beklemiyordum.Böylehareketettiğitakdirdedahadautanırdı."Birandurdu.Sonrailaveetti. "Gerçektenöyle...Yanibirineteşekküretmek,hayatayenidenbaşlamakveherşeyebambaşkabir açıdanbakmakkolayolmasagerek.Michael'ınhayatayenidenuyabileceğinisanıyorum...Acıhisleri yokonun.Budaçokönemlibirşey.ŞimdiVerity'inonunedenokadarsevdiğinidahaiyianladım." Profesör,"BelkiMichaelbusefereskisigibihareketetmez,"'"Belkiartıkdürüstçedavranır." MissMarple,içiniçekti."Açıkçasıbenpeksanmıyorum.Doğruyutekbaşınabulabileceğinihiç zannetmiyorum.Tabiikendisineaklıbaşında,dürüstbirkızyardımederseobaşka.Michaelyakında öylebirkızlatanışmasınıdilerim." ProfesörWanstead,güldü."İşteençokhoşumagidentarafınızdabu.Meselelerinnasıl halledileceklerinibiliyorsunuz..." 3. BayBrodribb,ortağıBaySchuster'a,"MissMarpleneredeysegelir,"dedi. Schuster,başınısalladı."Evet..Neinanılmayacakşeydeğilmi,Brodribb?" Ortağı,"Zatenbendeönceanlatılanlarınhiçbirineinanamadım,"diyecevapverdi. "Rafiel'intamöleceğibirsıradaböylebirşeyekalkışmasıdagaribimegitmişti. Hattabiranonunbunadığınısanmıştım.HoşBayRafieldebunayacakyaştadeğildiya,odabaşka." Masadabirzilçaldı.BaySchuster,ahizeyikaldırdı."Ya?Demekgeldi?Hemenyukarıgetirin..." Almacıyerinebırakarak,Brodribb'edöndü."MissMarple,gelmiş...Çokacayipbirmeselebu.... Doğrusuömrümdebundandahagaripbirşeyduymadım.BayRafiel,yaşlıbirkadınaotobüsle gezintiyekatılmasını bildiriyor.Fakatkadınaneyapmasını,neyibulmasınıistediğinideaçıklamıyor... Biliyormusun,polisdeoClotildedenilenkadınıngerçektenüçcinayetişlediğinekesinliklekarar vermiş.Üçcinayet!Duyulmuşşeymibu?Verity'ninkemiklerideyaşlıkadınınsöylediğigibi bahçedekiokümbetinaltındançıkmış.Üzerisarmaşıksarılıtepeciğinaltından..." Brodribb,"İhtiyarıdaöldürmediklerineşaşıyorum,"diyemırıldandı."Okendisinikoruyamayacak kadaryaşlı." "Söylediklerinegöreikipolistutmuş.Kadınıonlarkoruyorlarmış." "Ne?İkipolisbirdenmi?" "Evet...Bunubendeyeniöğrendim." BirkâtipMissMarple'ıiçerisoktu. Brodribb,ayağakalkarakyaşlıkadınıkarşıladı."Hoşgeldiniz,MissMarple... Tebrikler..." BaySchusterdeMissMarple'ınelinisıktı."Evet...Tebrikler...Mükemmelbirbaşarıgösterdiniz." MissMarple,sakinbirtavırlamasanındiğertarafındakikoltuğayerleşti."Sizemektubumdada açıkladığımgibi,"diyesözebaşladı."Banayapılanteklifinşartlarınıyerinegetirdiğimisanıyorum. Bendenistenilenişiyaptım.Üzerimealdığımgöreviyerinegetirdim." Brodribb,başınısalladı."Tabii,tabii.Zatendurumubizdeöğrendik.ProfesörWanstead'lekonuştuk... Polislede.Evet,gerçektenüzerinizealdığınızişimükemmelbirşekildebaşardınız,MissMarple. Tebrikederiz." MissMarple,içiniçekti."Açıkçasıbaşlangıçtabendenistenilenşeyiyapamayacağımdan korkuyordum.İlkbakıştaçokzor,hattaimkânsızmışgibiduruyordubu." "Gerçektenöyle...Benilkgünlerdekendikendime,'Olacakişdeğilbu,'dedimdurdum.Doğrusuo kördüğümünasılçözdüğünüzühâlâanlamışdeğilim,MissMarple." Yaşlıkadın,"Başarmayakararlıolmakgerek,"dedi."İnsanazmedincebaşarıyaulaşıyor.Öyledeğil mi?" Brodribb,"Şimdigelelimsiziniçinbirkenaraayrılanparaya,"gülümsedi."Bubizde.Parayı istediğinizzamanalabilirsiniz. Amabunubankadakihesabınızayatırmamızıistersiniz...Belkibuparaylahissesenetlerialmayı düşünüyorsunuzvekonuyubirbilenlekonuşacaksınız." MissMarple,düşüncelibirşekildeonabaktı."Yirmibinsterlin.Benimiçinadetabirservetbu."Bir andurdu.Sonradailaveetti."İnanılacakgibideğil." "Eğerbirişeparayatırmakistiyorsanız,sizekendikomisyoncumuzunadınıdaverebiliriz.Çok dürüstvebuişlerdeniyianlayanbirinsandır." MissMarple,"Benimyaşımdaparabiriktirmeyekalkmakyersiz,"dedi."Şuveyabuişeyatırım yapmakdaöyle...Benceinsanınelineparageçtiğizamanbununzevkiniçıkarmasıgerek.Herhalde BayRafieldeöyleyapmamıisterdi.Paramolmadığıiçinmahrumkaldığımbazışeylerialacağımıda tahminetmiştiherhalde." BayBrodribb,"Sizigayetiyianlıyorum,"diyecevapverdi."OhaldeBayRafiel'insizebıraktığı parayıbankanızayatırmamızıistiyorsunuz?" MissMarple,başınısalladı."Evet...Lütfen...St.MaryMead'de,MiddletonBankası..." "Hesapnumaranızıhatırlıyormusunuz?Hoş,bunadagerekyokya..." MissMarple,"Oparayıharcayacağımtabii,"diyegülümsedi."Onuniçinparanıncarihesaplara yatırılmasıiyiolur."Ayağakalkarakikiavukatınelinisıktı. "FakatMissMarple..."Brodribb,şaşırıpkalmıştı."Neyse,iyisisizbankanızınmüdürüylekonuşun... Belkibirkenarabirazayırırsınız.Bildiğinizgibi,'Akakçekaragüniçindir,'demişler MissMarple,"Karagünlergöreceğimihiçsanmıyorum,"dlycevapverdi.Sonraikiavukatınellerini tekrarsıktı."Çokteşekkürederim,BayBrodribb...SizedeBaySchuster.Banakarşıçokiyi davrandınız.İstediğimbilgiyideverdiniz." "Paranıngerçektencarihesaplarayatırılmasınımıistiyorsunuz,MissMarple?" Yaşlıkadın,"Evet,"dedi."Oparayıharcayacağım...Banakalanmirasıniyicezevkiniçıkaracağım." Kapıdabirandurarakarkasınabaktı.Hafifbirkahkahaattı.Hayalgücü Brodribb'inkindendahafazlaolanSchusterbiranonungençkızlığmdakihalinigörürgibioldu. Neşeli,güzelvemuzipbirkız... MissMarple,"BayRafieleğlenmemiisterdi,"diyerekkapıdançıktı. Brodribb,"İntikamTanrıçasıNemesis,"diyebaşınısalladı."Rafielyaşlıkadındanböylebahsetmişti. Nemesis...AllahaşkınabuyaşlıkadınınİntikamTanrıçası'nabenzerbirtarafıvarmı?" Schuster,omzunukaldırdı. Brodribb,ilaveetti."Herhalde.budaBayRafiel'inşakalarındanbiri..." SON