Akdenizli Arap - Seyahatperest

life_BEYRUT:Layout 1
2/20/12
5:31 PM
Page 2
FORBES
LIFE - KAÇAMAKLAR
Akdenizli Arap
Beyrut, heyecan verici birkaç gün düşleyenlerin rotası.
ÖZGE ALTINOK LOKMANHEKİM
E
ce Temelkuran’ın Muz Sesleri kitabı sayesinde keşfettiğim şehrin en önemli kafelerinden biri -Beyrutlu yazarların, edebiyatçıların ve sanatçıların uğrak yeri- Hamra’daki “Café
de Prague”dan kalkıp hemen hepsi külüstür olan Mercedes taksilerden birine biniyorum. Beyrut’ta geçirdiğim ikinci günün
218
|
FORBES
MART, 2012
sonunda harita kullanmanın bu şehirde
işe yaramadığını biliyorum. Sokakların
çoğunun ismi olmadığı gibi haritada da
yer almadığını, taksi şoförlerinin sokakları bulamamasının gayet normal bir
durum olduğunu da tecrübe ederek öğrendim. Bu yüzden, gideceğim adresi
ararken aynı sokaklardan defalarca geçmemize rağmen sükunetimi koruyorum. Altı kilometrelik mesafeyi yaklaşık yarım saatte gittikten sonra gece hayatı ile meşhur Gemmayze’deki “Gouraud” ve Achrafieh’deki
“Monot” caddelerini geçip Osmanlı, Suriye, Lübnan ve Fransız
mimarilerinden esinlenerek döşenmiş,
şehrin en güzel butik oteli olduğu söylenen “Albergo”nun önünde iniyorum. Lobiden geçip etrafa keskin bir yasemin kokusunun yayıldığı, yerleri halı ile kaplı teras katına çıkıyorum. 360 derecelik şehir
manzarasına sahip terasta kendime bir
kahve ısmarlayıp bir yandan Lübnan
asıllı Amerikalı yazar Halil Cibran’ın
“Ermiş” isimli kitabını okuyor, bir yandan da Beyrut’u seyre dalıyorum.
Sağ tarafta, şehir merkezi olarak
kabul edilen modern beton yapılarla
dolu Rolex saat kulesinin etrafına kurulmuş (Place d’Etoile) Downtown yer
life_BEYRUT:Layout 1
2/20/12
5:31 PM
Page 3
Alışveriş
Paris için Colette neyse Beyrut için
de “Plum” o! Park Avenue’deki bu
lüks butikte Azzedine Alaia’dan Zac Posen’e modanın en iyilerini bulmak mümkün
(www.plumconcept.com). Ayakkabıdan aksesuara,
kozmetikten kitaba çok farklı ürünler satan “Boutique 1”
de Downtown’un güzel butiklerinden (www.boutiquel.com).
Lübnan el sanatlarının en iyilerini bir araya getirmiş “Artisans Du Liban Et D’Orient”e ve “Orient 499”a gidip eski
Finike heykellerinin ve sikkelerinin benzerlerinden ve sedef aksesuarlardan alabilirsiniz.
Lezzet Durakları
FOTOĞRAFLAR: ÖZGE ALTINOK LOKMANHEKİM
alıyor. Sultanahmet Camii’nin küçük
bir örneği olan mavi kubbeli “Mohamm ad Al-Amin Camii” ile Joseph
Phillippe Karam’ın 1960’larda yaptığı ve bombalardan fazlaca nasibini
almış tiyatro ve sinema binası “Beirut City Center” Downtown’un en
önemli iki yapısı. İç savaş sırasında en
çok zarar gören bu bölgede kafanızı
nereye çevirirseniz vinçler ve inşaat
makineleri görüyorsunuz. İnşaatları çevreleyen panolarda ise dünyanın
en ünlü mimarlarının ve mimarlık
şirketlerinin isimleri yer alıyor.
Downtown bölgesini hem Lübnanlılara hem de turistlere cazip kılan bir
diğer yapı ise İspanyol Rafael Moneo
tarafından hayata geçirilen, büyük bir
kısmı geçen yıl tamamlanan lüks
alışveriş merkezi “Beirut Souks”...
Cartier’den Hermes’e kadar lüks
markaların sıralandığı Arnavut kaldırımı sokaklardan oluşan üstü açık
bir alışveriş merkezi. Burada günün
her saatinde elleri kolları torbalarla
dolu Arap kadınlara rastlamak mümkün (beirutsouks.com.lb). Burası, geçen yıl açılan Le Gray ve Four Seasons
Hotel, Hariri Camii ve St. George Katedrali’ne bakan merkezi konumuyla alışveriş için Beyrut’a gelen jet-set
gezginleri ağırlıyor. Cumartesi günü
Downtown’da dolaşırsanız Beirut
International Exhibition Center’ın arkasındaki otoparkta, Beyrut’un en
saygın gurmesi Kamal Mouzawak’ın
2004’te kurduğu, ülkenin ilk çiftçi pa-
Falafel yemek istiyorsanız ilk adresiniz Achrafieh bölgesindeki “Falafel Freiha” olmalı. Pita ekmeğine tahin, maydanoz ve ince kıyım sebzelerle çeşitlendirilmiş falafelli sandviçi denemenizi öneririm (Hayek Building Nazlet Salam
Caddesi) Anthony Bourdain’in de uğrak yeri olan “Falafel
M.” şehirdeki en iyi falafelcilerden biri olarak ün salmış ve
1950’lerden beri aile tarifine göre falafel yapıyor (Damascus, Bechara el Khoury). Fransız mutfağı denemek
isterseniz “Burgundy”e (52 Gouraud, Saifi) ya
da “Couqley”e (Gouraud, Gemmayzé) gidebilirsiniz. İtalyan mutfağı tercih ederseniz Gouraud Caddesi üzerindeki eski zanaatkar atölyesinden bozma “Margherita” en popüleri. Şık bir akşam yemeği
için “Centrale”ye gidebilir, yemek sonrasında çatı katındaki barda 30 çeşit kokteylden birini tadabilirsiniz (Mar Maroun Church
Street).
Nereleri Görmeli?
zarı “Souk El Tayebi”i de mutlaka ziyaret edin. Ülkenin dört bir yanında
geleneksel yöntemlerle tarım ürünleri yetiştiren küçük üreticileri bir araya getiren ve cumartesi günleri 09:00
ila 14:00 arası kurulan pazarda ev yapımı ekmek, reçel, peynir, turşu,
kuruyemiş ve yöresel sebze - meyve
alabilirsiniz. Her tezgahta bir şeyler
tadabileceğiniz için buraya aç gitmekte fayda var.
Downtown’un hemen aşağısında,
Paris’in Marais bölgesini andıran
küçük moda ve tasarım mağazaları ve
kafelerle dolu “Saifi Village” yer alıyor. Uçuk pembe, mavi, yeşil, sarı, kiremit renklerinde yeni ve eski Levanten binaları ile dolu Saifi Village,
birbirini kesen üç - dört sokaktan
oluşuyor. Pazar sabahı brunch için
tavsiye edilen “Casablanca”nın sahibi
Johnny Farah’ın deri çanta ve aksesuar dükkanı, mobilya tasarımcısı
• Dünyanın en büyük kireçtaşı mağaralarından biri olan
Jetta, Beyrut’a 18 km. mesafede.
• Pazar günü hava güzelse şehre yarım saat uzaklıktaki Harissa’ya gidebilirsiniz. Her gün sabah 10:00’dan akşam
22:00’ye dek açık olan teleferiğe binerek binalara dokunacak kadar yakından geçip Meryem Ana Heykeli’nin sizi
karşıladığı tepeye çıkabilirsiniz.
• Harissa’dan sonra devam edip küçük bir sahil kasabası olan, dünyanın en eski şehri, alfabenin
doğduğu yer ve İncil’e adını veren şehir
olarak kabul edilen, günümüzde
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde
yer alan Byblos’a gidebilirsiniz.
“Chez Pepe”de deniz ürünlerinin
tadına bakmalısınız.
Beyrut Geceleri
Beyrut’un geceleri çok renkli. Şehrin
biraz dışında Bernard Khoury’nin etkileyici
tasarımını sergilediği yer altı deposundan bozma, 1976’da
Falanj milislerinin Filistinlileri taşıyan bir otobüse ateş açıp
herkesi öldürdüğü noktaya konuşlanan gece kulübü
“B018”, kokteyl listesi beş yıldızlı otellere taş çıkaran
Gemmayzé’deki “Dragon Fly” ve “Torino Express”, canlı,
kabare tarzı şovların sergilendiği, salsa sonrası rock, onun
üzerine oryantal müziği ardı ardına dinleyebileceğiniz
“Music Hall” Beyrut’un en popüler mekanları.
MART, 2012
FORBES | 219
life_BEYRUT:Layout 1
2/20/12
5:31 PM
Page 4
FORBES
LIFE - KAÇAMAKLAR
Beyrut: Çok yakın, çok eğlenceli
ve ilham verici bir kültür...
Nada Debs’in mağazası, Lübnanlı tasarımcıların ürünlerini satan “Cream”,
“Starch” ve “Sunflowers” isimli butikler,
Doğu’nun tarihi yansıtan ikinci el ve antika tekstilleri ve kumaşları kullanarak
hem çağdaş hem de etnik mobilyalar yaratan ve Türkçe’de “bohça” anlamına gelen “Bokja”, Saifi Village’ın sokaklarını
renklendiren dükkanlardan...
Gemmayze bölgesinin yan yana sıralanmış barlar ve restoranlarla dolu
ana caddesi Gouraud’un ise oldukça
bohem bir havası var. İş çıkışında bir şeyler yemeye - içmeye gelenlerin doldurduğu bu cadde üzerindeki “Dragonfly”
ve “Torino Express” küçük ama sevimli lokal barlar -içerdeki kalabalığı dikkate alırsak da en popüler olanları. Esnaf lokantalarını seviyorsanız öğle yemeği için
bu cadde üzerindeki “Le Chef”e ya da
“Tawlet”e gitmenizi ve ‘mufarrakeh’
(yumurtalı patates), ‘tabbouleh’ (maydonozlu Lübnan salatası), ‘fattoush’ (yeşil salata), ‘kebbeh’ (içli köfte) ve ‘basterma’ (pastırma) sipariş vermenizi öneririm. Gemmayze’de yürürken Gouraud’a açılan ara sokaklardan birinde bulunan “Sarah’s Bag” isimli mağazayı es
geçmeyin (sarahsbag.com). Ümmü Gülsüm fotoğrafları, eski Arap filmlerinden
sahneler ve Beyrut sokaklarının imajla220
|
FORBES
MART, 2012
rıyla süslü, harika çantalar bulabilirsiniz.
Gouraud’un Mar Michael ile kesişen tarafına yürürseniz şehrin en bilinen kitapçı
zinciri “Antoine”ın üçüncü kuşak varisi tarafından açılan İngilizce, Fransızca ve
Arapça kitaplar ve dergiler satan Beyrut’un butik kitapçısı “Papercup”ı göreceksiniz (papercupstore.com).
Gemmayze’den ara sokakları takip
ederek Achrafieh bölgesine ve sonrasında da iç savaş sırasında Müslümanlarla Hıristiyanların esirleri takas ettiği, tüm pazarlıkların, görüşmelerin gerçekleştiği
“yeşil hat” olarak anılan “Rue de Damas”a
çıkabilirsiniz. Bu cadde üzerinde 1975 yılında Filistinli mültecilere ateş açan Hıristiyan milisler ile başlayan iç savaşın izlerini görebilirsiniz. Cadde üzerinde kurşunlanmış, bombalanmış, savaş zamanı
hasar görmüş pek çok bina var. Şehrin
modern yüzü Downtown’daki yeni yapılarla şehrin bu tarafını kıyasladığınızda
Beyrut’un zıtlıklar şehri olduğunu anlıyorsunuz. Bu bölgede delik deşik binalar
olduğu gibi duruyor. Beyrutlular sanki
1990’dan beri aynı şekilde duran bu binaları yenileyip savaşın izlerini silerlerse
yaşananları da sileceklermiş gibi... Yeşil hat,
resmi açılışı 1942’de yapılan 6 bin metrekarelik kocaman bir alanda ülkenin
Finikelilere kadar uzanan tarihinden gü-
nümüze arkeolojik mirasını sergileyen
Beyrut Milli Müzesi’ne kadar uzanıyor.
Hotel Albergo’nun terasından şehri tepeden seyretmek çok keyifli. Kahvem
bittiğinde güneş batıyor. Fonda Lüban’ın
Sezen Aksu’su olarak bilinen Fairuz’un şarkıları çalıyor. Cibran’ın Ermiş’ini kapatıp
arkadaşlarımla buluşmak ve Lübnan mutfağının tadına bakmak üzere ‘Abd el Wahab’a gidiyorum. Türk rakısını andıran
“arak” ve bizdekinden çok daha lezzetli olduğunu düşündüğüm humus masada
yerini almış bile. Yemekler ne kadar lezzetli olursa olsun restoranın dezavantajı
Beyrut’ta her yerde olduğu gibi burada da
sigara içilebiliyor olması. Biraz Akdenizli, biraz Arap, biraz modern, biraz klasik,
çokça yardımsever bu şehir anlaşılan savaş sonrası yasak tanımıyor. ƒ
Şehir Bilgisi
• Beyrut İstanbul’a uçakla 1,5 saat uzaklıkta ve
girişte vizeye ihtiyaç yok. Ancak pasaportunuzda İsrail’e giriş damgası varsa ülkeye alınmıyorsunuz.
• Para birimi Lübnan Lirası olsa da her yerde
Amerikan Doları kabul ediliyor, üstelik kur da
sabit (1 ABD Doları / 1.500 Lübnan Lirası).
• Şehirde tek ulaşım aracı taksi. Şehir merkezi
içerisinde her yere 10.000 liraya veya 7 dolara
gidebilirsiniz.