OKUL BÖLGELERiNiN YAPiSi VE iSLEyisi ABD ÖRNEGi

KURAM
VE
UYGULAMADA
EGiTiM
YÖNETiMi
sayi: 2L
5s.561-
güz 2000
OKUL BÖLGELERiNiN YAPiSi VE iSLEyisi
ABD ÖRNEGi
Dr. Halil ISI K
Çanakkale
Onsekiz Mart Üniversitesi
Amerikan Anayasasi'nda egitimle ilgili bir maddenin olmamasmdan
dolayi
egitim
birakilmistir.
ile
ilgili
Egitim
tüm
yetki
etkinliklerinin
ve sorumluluklar
eyalet/erin
eyalet/ere
sorumlulugunda
olmasma yasal dayanak ise Amerikan Anayasasmm 10. maddesidir.
Diger pek çok ülkede egitim milli bir sorun olarak ele almmasma
karsin, egitim isinin eyalet/ere birakilmasmdan
bir
egitim
sistemi
yoktur.
Her eyalet
dolayi ABD'de milli
kendi
egitim
sistemini
dOzenleme yetki ve sorumluluguna sahiptir. Bu nedenden ötürü her
eyaletin kendine özgü bir egitim sistemi olusturdugu
egitim ile ilgili yetki ve sorumluluklarinin
ve eyalet/erin
çok önemli kismini mahalli
okul bölgelerine aktardigi görülmektedir.
Son yillarda,
Türk egitim
sisteminde de egitim bölgesi olusturma ile ilgili yasal düzenlemeler
gerçeklestirilmis
ve ülkenin
bölgeleri olusturulmustur.
bazi kesimlerinde
ilk
defa
egitim
Bu yüzden, bu çalisma Türk Milli Egitim
Sistemi için anlamli bir öneme sahiptir. Bu çalismanin amaci, bir
okul bölgesinin nasil kurulacagi, isletilecegi
ve gelistirilecegi
konusunda ABD örnegini sunarak Türk egitim sistemine katkida
bulunmaktir.
ABD'de Mahalli Okul Bölgeleri ve Kurullarinin
Tarihi Gelisimi
ABD'de mahalli okul bölgelerinin tarihi gelisimine bakildiginda bu okul
bölgelerinin ve kurullarinin bir reform ya da yeniden yapilanma sonucu
ortaya çikmadigi, bunlarin Amerikan egitiminin dogal gelisimin bir parçasi
olarak ortaya çiktigi görülmektedir (Cubberly, 1934; Callahan, 1975; Wiles
ve Bondi, 1985). ABD örneginin aksine, Türkiye'de okul bölgelerinin ortaya
çikisi Sisman ve Turan (2000) tarafindan da belirtildigi gibi MEB'nin norm
kadro çalismalari sirasinda olm,ustur. Bu norm kadro çalismalari sirasinda
hazirlanan Egitim Bölgeleri ve Egitim Kurullari Yönergesi "illerde egitim
bölgeleri ve bu bölgeler içinde
de çesitli
adlar
altinda
bazi kurullar
o
K U L
B'~
GEL
E R
i -
A B D
halilisik
olusturmustur" (s. 2). Kisaca açiklamak gerekirse, Türk milli egitim sistemi
bu kurullar ve egitim bölgelerini kurarak, ögretmenlerin yurt sathinda
dengeli dagilimini amaçlamistir.
Amerikan egitim tarihi Massachusetts sömürgesi içinde kurulan ilk yerlesim
yerinin kurulus tarihi olan 1620 yili ile baslar. Bu yillarda kaydedilen
gelismelerin incelenmesi egitim bölgelerinin gelisimini aktarmak açisindan
önemlidir.
irk kez herkes için zorunlu egitim ile ilgili yasa 1642'de kabul edilmistir.
Ayni yillarda, kasabalarin (belediyelerin) halkin egitiminden sorumlu oldugu
ile ilgili yasada kabul edilmistir. Her bir kasaba ve belediye de okullari
yönetebilmek için "town meeting" olarak adlandirilan "kasaba toplantilari"
düzenlemistir.
ileriki yillarda ise belediye örgütleri içerisinde okul
komitelerinin olusturulmasi ve bu komiteler araciligi ile egitim hizmetlerinin
yönetilmesi uygulamasina gidilmistir.
1750-1850
yillari arasinda ise herkese açik ve parasiz ögretim kabul
edilerek velilerden para alinmasina son verilmistir.
Birlesik Devletler
kurulduktan
sonra Massachusetts eyaletinde,
bu günkü
anlamda
belediyelerden bagimsiz dogrudan eyalet hükümetine bagli mahalli okul
kurullari olusturulmustur. Daha önceleri velilerden alinan harç ve okul için
ayrilan arazilerden elde edilen gelir ile giderleri karsilanabilen 'okul
hizmetleri; herkese açik ve parasiz egitime geçilmesinden sonra, bu yollarla
elde edilen gelirler okul giderlerini karsilayamamaya baslamistir. Bunun
üzerine okullara yeterli parasal kaynagi saglamak amaciyla, özellikle emlak
ve diger tasinmazlar üzerinden, okul vergisi toplayarak, bu gelirler ile
okullari yönetecek mahalli okul kurullari olusturulmustur.
Mahalli okul kurullarinin sorumlu oldugu alanlarin sinirlarinin belirlenmesi
ile mahalli okul bölgeleri olusturulmustur.
Massachusetts eyaletinde
baslayan bu uygulamanin daha sonraki yillarda diger tüm eyaletler
tarafindan da benimsenmis ve bu günkü uygulamaya ulasilmistir.
Daha sonraki yillarda, bu kurullarca egitim ve ögretimin etkili ve bilimsel
ilkelere uygun olarak yürütülmesini saglamak ve devam ettirmek için bölge
egitim müdürü (superintendent) atanmaya baslanmistir. Bu uygulamada ilk
defa ayni eyalette olmus; buradan diger eyaletiere yayilmistir. Bölge egitim
müdürü olarak atanabilmek için, "özel bir yöneticilik sertifikasina" sahip
olmak zorunludur. Bu sözü edilen sertifika ise, eyalet hükümetinin kabul
egitim yönetimi
ii)
güz
2000
OKUL
BÖLGELERi
-
ABD
halilisik
ettigi
üniversitelerin
egitim
yönetimi
tamamlanmasi
ile elde edilmektedir.
bölümlerinden
yetkisine
sahip
kismini
kendi
organlari
olmasina
mahalli
okul
mahalli
okul
egitim
karsin
bu yetki
kurullarina
ile ilgili her türlü
egitim
karari
ve sorumluluklarinin
devretmislerdir.
bölgesindeki
yasalari çerçevesinde
sistemi
programin
Çali~masi
Mahalli Okul Kurullarinin
Eyajet yasama
ilgili
Her mahalli
islerinin
verme
önemli
okul
yürütülmesinden
bir
kurulu
eyalet
yetkili ve sorumludur.
Mahalli okul bölgelerinin ve kurullarinin
çalisma esaslari, eyaletten eyalete küçük
farkliliklar göstermesine karsin, pek çok yönden ABD'nin tümünü temsil etme
özelligi olan ve bu yüzden de ABD'ninkalbi
adi ile de anilan Ohio eyalet örnegi
ile açiklanacaktir. Ohio eyaletinde 610 dolayinda okul bölgesi mevcuttur (Miller
ve Maxwell, 1996).
Tüm ABD'de ise okul bölgelerinin toplami
15,200
dolayindadir
(Burrup,
Brimley ve Garfield,
gördüklerinde,
çogu zaman ekonomik
yetersiz
mahalli
olan
okul
1988).
Eyalet hükümetleri
olmadiklari
bölgelerini
komsu
gerekli
gerekçesi ile ögrenci sayisi
mahalli
okul
bölgeleri
ile
birlestirebilir. Bunun sonucu olarak tarihi gelisime baktigimizda mahalli okul
bölgelerinin sayisinda hem Ohio özel örneginde hem de ABD genelinde bir
azalma söz konusudur.
Okul bölgelerinin
"herhangi
belediye
sinirlarinin
belirlenmesindeki
bir belediye sinirlari
sinirlari
içerisinde
içerisinde
birden
Mahalli
okul bölgelerinin
cografi
bölgede birden fazla mahalli
en önemli
kurallardan
ancak bir okul bölgesi olabilir,
fazla
okul
bölgesi
olamaz"
sinirlari da açik seçik belirlendiginden
okul bölgesinin
hakimiyeti
birisi
ayni
kuralidir.
her hangi bir
söz konusu
degildir. Ayni zamanda b.ir okul bölgesi ilçe (county) sinirlari disina da
tasamaz. Ilçeler (counties) genellikle biri ilçe merkezini kapsayan olmak
üzere 5-7 okul bölgesine
herhangi
yoktu r.
bir
mahalli
Bir okul bölgesinin
ilkokul
(elementary
sahiptir.
okul
bölgesi
olusturulmasinda,
school),
Ne Ohio örneginde
tarafindan
kapsanmayan
Ohio örneginde
bir orta okul (middle
school), ve lisenin (high school)
eyaletierde farklilik gösterebilir.
egitim yönetimi.
bulunmasi
nede ABD genelinde
oldugu
Bu
alan
gibi en az bir
school veya junior
gerekir.
güz 2000
cografi
durum
high
baska
o
K U LO BÖL
GEL
i -
E R
A B D
halilisik
Mahalli
okul bölgesi kuruluna
ayinda
yapilan
bölgesinde
Mahalli
mahalli
ikamet
olmaksizin
seçilir.
seçimlerde
etmekte
okul kurullarina
adayolmamak
kurullari
her
Ohio/da
hakkina
Amerikan
seçilebilmesi
kurulu
bir
aldiklari
ve ilgili
vatandasi
herhangi
okul
kurulu
eden okul
her yil takvim
mahalli
kararlari
sahip
okul
adayolabilir.
bir partinin
üyeleri
bölgesi
dört
kurulu
üyesi
yil için
üyelerinin
için her yil Kasim ayinda seçim yapilir.
üyeleri
üyeyi
her yil kasim
için her hangi siyasal parti adina
mahalli
sona eren veya istifa
yerine yenilerin
aralarindan
seçme
üye seçilebilmek
adayolurlar.
okul
olan
için bu amaçla
esastir. Yani adaylar kisiselolarak
Süresi
Mahalli
üye seçilebilmek
okul
yilinin
kurulu
çogunluk
ilk toplantisinda,
baskani
usulü ile alirlar.
seçer.
kendi
Mahalli
okul
Bir baska ifade ile, bir
yasa taslaginin kabul edilmesi için en az üç üyenin oyu gereklidir. Mahalli
okul kurulu toplantilarinin
yeri ve zamani önceden ilan edilir ve toplantilar
halka açik yapilir.
kurullari,
Burada
belirtmekte
ilgili okul bölgesindeki
önemi
olan bir nokta,
yasayan halkin
mahalli
bu toplantilara
okul
katilmasini
tesviketmektedirler.
Mahalli
okul bölgeleri
üyeleri arasinda
islerini
daha verimli
alt komisyonlar
yapabilmek
olusturabilir.
bilgi toplar
eger gelistirebilirse
yapilan
ilk normal
toplantida
komisyonlarin
bir konu üzerinde
karar verme yetkisi yoktur.
alanlarda
Bu alt komisyonlar
ilgili konu üzerinde
çalismalari
için çesitli
tüm
yasa taslagi gelistirir.
üyelerin
bilgisine
oylama yapma veya çalisilan
Bu alt komisyonlar
genellikle
Bu
sunar.
Alt
konu ile ilgili
küçük çalisma gruplari
olarak
a Igila na bi li r.
Mahalli okul kurullari sürekli çalisan kurullar degildir. Okul bölgesi kurul üyeligi
de full-time
bir is degildir. Okul bölgesi kurul üyeleri ya bir iste faalolarak
kisiler yada bir isten emekli
olmus
kisilerdir.
Mahalli
okul
çalisan
kurullari,
egitim
faaliyetlerinin
bir kuruldur.
yürütülmesi için kararlar veren ve egitim ile ilgili politikalar üreten
Okul bölgesindeki egitim ögretim faaliyetlerinin günlük yönetimi,
okul
müdürü
bölgesi
(superintendent)
tarafindan
okul
bölgesi kurulu
adina
yapilir.
Mahalli
okul
devamliligini
toplantilar
kurullari
saglamak
okul
okul
bölgesindeki
amaciyla
bölgesinin
toplantilar
sorunlarini
egitim
ögretim
düzenlemek
çözmeye
etkinliklerinin
zorundadirlar.
yöneliktir.
Bu
Bu
toplantilari
siniflamak gerekirse;
i.
Organizasyonel
haftalarinda
(Orgütsel) toplantilar:
Her takvim yilinda
gerçeklestirilmek
zorundadir.
eQ'itim yönetimi
_
qüz
Bu
2000
tür
Ocak ayinin ilk
toplantida
üyeler
OKUL
BÖLGELERi
-
ABD
halilisik
arasindan
faaliyet
biri baskan olarak seçilir. Ayrica mahal.li okul kurulunun
takvimi
boyunca
yapilir.
bu yapilan
Olagan
takvime
sartlar
içinde
kurul
göre icra edilir.
yillik
faaliyetleri
Bu toplantilarin
bir yil
tarihi
ve
yeri önceden ilan edilir ve halka açik olarak gerçeklestirilir.
2.
Normal toplantilar:
Bu toplantilar
bir olmasi gerekir.
Uygulamaya
Ohio kanunlarina
bakildiginda
bölgesi
için
iki haftada
bir
düzenlemektedir.
Bu toplantilarin
göre eri' az iki ayda
ise bu durum
birçok
bazilarinda
ise ayda
tarihi ve yeri önceden
okul
bir toplanti
ilan edilir ve
halka açik olarak gerçeklestirilir
3.
Özel toplantilar:
durumlarda
toplanir.
Bu tür toplantilar
kurul baskanin
Bu toplantilarin
durumu
geregi acili yet gerektiren
istegi yada en az iki kurul üyesinin
tarihi ve yeri önceden
istegi ile·
ilan edilir ve halka açik
olarak gerçeklestirilir
4.
Alt komisyon
toplantilari:
alt komisyon
üyeleri belirlenen
üzerinde
önceden
5.
çalisir.
Bu alt
yapabilir.
oldugu
okul
bir zaman ve yerde toplanir
komisyon
Konunun
toplantilarinin
kurullari
önemi ve ögrencilerin
normal
Bu gizli oturuma
toplanti
açiklamadan
okul
tarih
ise, bu
ve ilgili konu
ve yeri
salonunda
güvenligi
toplantilarinin
geçmeden
bir
bulunanlara
açiklanir
nedenleri
bölümünü
önce gizli oturumun
dahi
ve gizli
ile
gizli
ne ile ilgili
oturum
bu
sonra gerçeklestirilir.
Mahalli Okul Kurullarinin
Mahalli
olusturmus
ilan edilir ve halka açik olarak gerçeklestirilir.
Gizli oturumiar:
mahalli
Eger kurul alt komisyonlar
kurullarinin
görevleri
Görevleri
genelolarak
söyle
siralanabilir.
Okul
bölgesi içerisinde;
1.
Okul vergilerini
toplamak
2.
Egitim ve ögretim
3.
Okul binalari
4.
Egitim ögretim araç ve gereçlerini
5.
Egitim ve ögretimin
6.
Egitim ögretim faaliyetlerinin
hizmetinin
için yer bulmak
devamini
saglamak
ve binalari
insa etmek
temin etmek
plan ve programini
devami
yapmak
için gerekli olan personeli
ve onlari çalistirmak
eqitim
yönetimi
III
aüz
2000
bulmak
OKUL
BÖLGELERi
-
ABD
halilisik
7.
Ögrencileri
okula
kabul
etmek
ve ögrencilerin
ögrenim
durumlarini
degerlendirmek.
Bütün bu görevleri basari ile yerine getirebilmesi
görevleri ile ilgili alan uzmanlarini
için, mahalli okul kurullari
bu
bulur ve atarlar. Bütün bu islerin ve görevlerin
en iyi sekilde yönetilmesi ve koordine edilmesi için, bizdeki ilçe milli egitim
müdürlügü
seviyesinde olan mahalli okul bölgesi müdürü (superintendent)
atanir. Egitim ve ögretim hizmetlerinin
atanan, bu müdür (superintendent)
Mahalli
okul
bölgesi
sertifikasina
olarak
sahip
çalisirlar
için uzatilabilir
müdürü
tarafindan yapilir.
olabilmek
olunmasini
sözlesmeleri
Mahalli
profesyonel
politik
Mahalli
üstünde
ait
bir
müdürlük
sözlesmeli
belli
bir süre
olarak atanabilir.
olan sözlesme iptal edilerek yeni müdür
Bu durum
olaganüstü
bir durumdur.'
oldugu
kadroyu
sözlesmeleri
baska biri müdür
ilgili kisiye tazminat
saglanmasindan
tamami
Bu müdürler
zaman
veya sözlesme uzatilmaz
kurulu
hizmetlerinin
kilmistir.
sona erdigi
böyle durumlarda
okul
için eyaletierin
zorunlu
Bazi durumlarda
devam etmekte
atanmasi
yoluna da gidilebilir.
Genellikle
yönetilmesi kurul adina, kurul tarafindan
okul
ödemek gerekebilir.
bölgesindeki
sorumlu
görevlendirmis
egitim
ve
olmasina
karsin
bu
oldugundan
dolayi
daha
ögretim
..
.'
iS için
çok
bi r
karar organi niteligindedir.
okul kurullari
görevlerini
egitim ve ögretim
yerine getirebilmek
hizmetinin
çesitli
nitelikte
kararlar
vermek
zorundadir.
Mahalli
okul kurulu
sunulmasini
ve belirli bir standaroin
gerçeklestirebilmek
için;
ve bir dizi faaliyetlerde
bulunmak
karar ve faaliyetlerini
siniflandirmak
gerekirse (Reeves, 1954):
1.
Cevabi karar ve eylemler
devlet kuruluslarinin
2.
Politika
kararlari
istek ve yazilarina
(policymaking);
ile ilgili olarak politik
görüsülmekte
(complying):
bütçesi
yada diger ilgili
cevap olarak verilen kararlar
Mahalli okul kurulu
kararlar alabilir.
olan egitim
Eyalet hükümeti
her hangi bir konu
Örnegin eyalet yasama organinda
ile ilgili
bir yasa taslaginin
yaninda
yada karsisinda oldugunu
belirten bir politik karar verebilir.
Eyalet
yasama organinin ilgili yasayi onamasi durumunda
kinama karari bile
alabilir.
3.
icraata
yönelik
eylem
ve kararlar
(executing
okul kurullari yasalolarak
eyalet hükümetine
hizmetlerinin
icrasindan sorumludur.
pXitim vönp.timi
iii
and 'operating):
karsi egitim
aüz 2000
Mahalli
ve ögretim
OKUL
BÖLGELERi
-
ABD
halilisik
4.
Denetim ve degerlendirmeye yönelik eylem ve kararlar (evaluation):
Egitim ve ögretim hizmetlerinin denetim ve degerlendirilmesi ile ilgili
kararlar alip eylemlerde bulunur.
5.
Açiklayici kararlar (interpretive): Eyalet hükümetinden ve diger devlet
kuruluslari tarafindan çikarilan ilgili okul bölgesindeki egitim ve ögretimi
etkileyen yasalarin, açiklayicisi niteliginde kararlardir.
6.
Yargilama ile ilgili eylemler (judging): Okul içinde veya okul ile ilgili
gelisen disiplin olaylarinin ortaya çikmasi durumunda
yargilama
eyleminde bulunur.
Mahalli Okul Kurullarinin Yasa Yapma yada Karar Verme Süreçleri
Arastirmaci tarafindan seçilen üç mahalli okul bölgesini içine alan bir
çalismada elde edilen bulgular bu bölümde aktarilacaktir (ISik, 999). Bu
üç mahalli okul bölgesinin profili Tablo 'de gösterilmistir. Mahalli okul
kurullari çok genel hükümler disinda iç isleyislerinde ve yasa yapma
süreçlerinde genis hareket serbestisine sahiptir. Bu yüzden her mahalli okul
kurulunun kendine özgü bir yasa yapma yada karar verme süreci vardir.
Yasa yapma süreçlerindeki farkliligin nedenleri mahalli okul bölgesinin
büyüklügü, yöneticilerinin ve kurul üyelerinin liderlik özellikleri, bölgenin
sosyo-ekonomik durumu, siyasal kültürü ve diger özellikleri ile açiklanabilir.
i
i
Yapilan çalismada üç mahalli okul bölgesinde üç farkli karar verme yada
yasa yapma süreci elde edilmistir. Bunlardan birinci mahalli okul bölgesi
(Okul Bölgesi A) kirsal alani kapsamakta ve büyük sehir merkezlerinden
uzakta yer almaktadir. Okul Bölgesi A'da yasayan halkin gelir durumu Ohio
eyalet ortalamasinin çok altinda bir miktarda bulunmaktadir.
Bu okul
bölgesindeki halkin egitime olan ilgisi o,kuI bölgesi müdürünün ifadesine
göre çok zayiftir. Bu mahalli okul kurulu genelolarak
her ay iki defa
toplanmaktadir. Burada yasa yapma yada karar verme sürecinin arastirma
örneklemi içinde yer alan diger iki mahalli okul bölgesiyle karsilastiginda
daha kolay ve sade oldugu ortaya çikmistir. Bu sözü edilen okul bölgesinde,
Okul Bölgesi A, üzerinde karar verilmesi gereken bir konu ile ilgili birinci
okul bölgesi kurulu normal toplantisinda tartisilmakta, izleyen ikinci normal
toplantida ise konu ile ilgili kesin bir karara varilmaktadir.
Bu okul
bölgesinde, okul bölgesi kurulu toplantilari diger iki okul bölgesi ile
karsilastiginda daha kisa sürede sona ermektedir. Bir baska ifade ile
herhangi
bir
konu
hakkinda
okul
bölgesi
kurulu
eqitim yönetimi _
oüz
2000
OKUL
BÖLGELERi
-
ABD
halilisik
Tablo 1: Mahalli Okul Bölgelerinin Profili
Okul
11.0
44.6
20.2
20.7
23.4
49.7
19.4
69.6
6.1
40.9
52.5
5.7
18.5
11.0
2800
Orta
lac)masi
5,035
5,793
Ohio
Eyajet
30,208
38,916
41,250
1,415
91,504
6,01
39,396
6,118
95,543
Bölgesi
C70.5
Bölgesi
B
Ma haII(%)
i (%)
(%)
Federal
Eyalet
29,229
46,826
2,419
5,351
Okul
19.9
Gayrimenkullerin
Toplam
Okul Bölgesinin
Gelir
Ortalama
Ogretmen
Maasi Degerinden
(yillik, USD)
Kaynak:
Ohio mahalli okul bölgeleri ve eyalet birimleri
arasmda kurulu bulunan
EMIS elektronik bilgi agi: 1997.
üyeleri etraflica tartismamaktadir. Ek olarak, bu okul bölgesindeki okul
kurulu toplantilarina halktan katilim daha azdir. çogu zaman okul bölgesi
müdürünün (superintendent) istekleri dogrultusunda kararlar verilmektedir.
Okul Bölgesi B'de küçük ölçekli bir sehir merkezini (7,000 -8,000 nüfuslu)
kapsamaktadir. Bu okul bölgesi de ekonomik gelismislik açisindan Ohio
eyalet ortalamasinin çok gerisindedir. Fakat bu okul bölgesinde halkin
egitim faaliyetlerine katilmasi Okul Bölgesi A'ya göre daha etkindir. Bu okul
bölgesinde, normalokul kurulu toplantilari ayda bir gerçeklestirilmektedir.
Ikinci okul bölgesinde (Okul Bölgesi B) egitim ögretim faaliyetleri ve
yönetimi ile ilgili çalismalar yapmak ve yasa tasarilari gelistirmek üzere
mahalli okul bölgesi kurulu alt komisyonlari bulunmaktadir.
Bu alt
komisyonlar egitim maliyesi i ögrenci isleri, personel, okul binalari i ve spor
alt komisyonlar olarak siralanabilir. Normal toplantilarda, eger gerekli
görülürse, herhangi bir konuda ilgili alt komisyon göreve çagrilir. Alt
komisyon önceden bir zaman ve yer belirleyerek toplantisini gerçeklestirir.
Ilgili konuda yeterli çalismasini tamamladiktan sonra, ilk normal toplantida
yaptigi çalismanin sonuçlarini tüm kurula sözlü ve/veya yazili olarak sunar.
Bu sonuçlara göre tüm kurul konuyu bir daha görüs~rek eger teklif
edilmisse yasa tasarisini oylamaya yada daha ileri düzeyde üzerinde
çalisilmasina karar verir.
i -
A B D
ve gelismekte
olan
o K U L: BÖL GEL E R
halilisik
Okul
Bölgesi
C orta
kapsamaktadir.
üzerindedir.
büyüklükte
Ekonomik
Bu okul
ragmen,
ikinci
sorunlari
ile ilgili
gelismislik
bölgesinde
toplantilar
sehir
merkezini
düzeyi Ohio eyalet ortalamasinin
ise ayda iki normal
genellikle
olmaktadir.
bir
belli
bir
Bu toplantilara
toplanti
konuda
alan
biraz
yapilmasina
okul
bölgesinin
uzmanlari
konusmaci
olarak davet edilmekte ve bir tür konferans 'seklinde uygulanmaktadir.
Bu
konferanslar
yasa yapma yada karar verme sürecinde
büyük öneme
sahiptir.
Gerekli
ilgilendiren
görüldügü
sorunlari
düzenlenmektedir.
önemli
bir
çözmek
sahiptir.
diger
önemli
okul
amaciyla
özel toplantilarda
Bir
yasa yapilacak
bu okul bölgesinde,
ve yasa yapmak
Bu yüzden,
yere
bölgesinde
durumlarda
yasa
nokta
özel toplantilar
yapma
ise bu
yada karar verilecek
konu
kurulu
toplantisinda
tartisilmak
zorunludur.
gerektiren konularda uygulanmayabilir.
Bu
bölgesini
sürecinde
mahalli
okul
üç ayri normalokul
zorunluluk
aciliyet
Sonuç
ABD'de
mahalli
okul bölge ve kurullarinin
kurulmasi
yeniden yapilanma sonucu degil Amerikan egitim
sonucu olarak olusmus ve bugünkü halini almistir.
kurulmasinda
okul sistemini
Amerikan
örnek
en önemli etken her mahallenin
kurmasi ve bu suretle gençlerine
mahalli
olabilecek
göre gerekli
uygulanmaya
okul bölgesi ve kurullari
niteliklere
sahiptir.
bir reform
tarihinin
dogal gelisimi
Bu bölge ve kurullarin
yada yerlesim yerinin kendi
egitim hizmeti sunmasidir.
uygulamasi
Uygulanacak
diger ülkeler
olan
ülkenin
degisiklikler
yapilmadan
bu sistemin
aynen
çalisilmasi çok büyük yararlar getirmeyecektir.
ABD örneginde
okul bölgesi uygulamasinin
yada
özünde
egitim
içinde
sartlarina
kopyalanip
ile ilgili yetki ve
sorumlulugun
mahalli kurullara aktarilmasi söz konusudur. Bu uygulamanin
ülkemiz tarafindan da adapte edilmesi, ancak merkezin yetkilerinin
mahalli
kurullara
aktarilmasi
takdirde,
eldeki
düzenlemeler
islemesine
örgütsel
amaci
ögretmen
sonucu
yararli
kadrosunun
olusturulan
neden olabilir.
basamak
ile olursa
etkili
egitim
bölgeleri
Çünkü bu yenilik
(okul-egitim
bir yaklasim
bölgesi-ilçe
Aksi
kullanilmasina
yönelik
sistemin
daha
da agir
sistemine
yeni bir
Türk egitim
milli
olabilir.
egitim-il
milli
egitim-MEB)
olusturmaktadir.
Ayrica, gerekli yetkiyle donatilmamis
kurullarin
girisecegi
çalismalar yada etkinlikler yapmacik olmaktan öteye gidemeyecektir.
egitim yönetimi.
güz 2000
OKUL
BÖLGELERi
-
ABD
halilisik
KAYNAKÇA
Burrup,
P. E., Brimley,
climate
Callahan,
of change.
R. E.
Cistone
E. P.
ISik, H.
board
"Understanding
19-46) olarak
(1934). Public
interpretation
Press.
education
in a
1789-1960.
P. J.
Boston: Allyn and Bacon.
editörlügünde
(ss.
(1988). Financing
R. R.
(1975). The American
prospects"
Books.
Cubberley,
V., ve Garfield,
of American
of education,
school
yayinlanmisitr.
edu ca tion
educational
in
the
boards:
Problems
Lexington,
United
MA:
States:
history. Cambridge,
and
Lexington
A studyand
MA: The Riverside
(1999). School board policymaking process in three selected Southeastern Ohio
public school districts. (Yayinlanmamis doktora tezi) Ohio University: Ohio.
Miller, A. C. ve Maxwell,
members.
Reeves, C. E.
M.
Westerville,
i. (1996).
Boardmanship:
A handbook
for school
board
OH: Ohio School Boards Association.
(1954). School boards: Their status, functions, ands activities. New York:
Prentice HalL.
Sisman,
M. ve Turan, S. (2000).
kurullarinin
islevi.
Egitim ve okul yönetiminde
iX. Egitim Bilimleri
egitim bölgesi dantsma
Kongresine sunulan
bildiri
(27-30 Ekim
2000).
Wiles, J. ve Bondi, J.
members.
(1985). The school board primier:
A guide
Bostan: Allyn and Bacon.
eQ'itim yönetimi
iii
qüz
2000
for school
board