Başarıya Odaklanmak

Transkript

Başarıya Odaklanmak

faaliyet raporu 2008
Başarıya Odaklanmak...
K›s›kl› Cad. No: 4, Sarkuysan-Ak ‹ş Merkezi,
S Blok Altunizade, ‹stanbul
Tel: (0216) 651 53 00 - 651 05 00 - 651 03 85
Faks: (0216) 651 14 15
www.cimsa.com.tr
Vizyonumuz
Türkiye’nin en değerli çimento ve beton şirketi olmak.
Misyonumuz
Beton ve çimento kullanıcılarının uluslararası seviyede iş ortağı olmak.
Değerlerimiz
Bizi geleceğe taşıyacak olan kültürümüzün yapı taşı olarak değerlerimiz; güvenilirlik, müşteri odaklılık ve işbirliği yapmaktır.
Biz, müşteri ihtiyaçlarını anlayan ve buna yönelik çözümler geliştirerek, müşteriye sunduğu değeri sürekli artıran; gerek müşteri,
gerek çalışanlar ve gerekse satıcı ve iş ortakları ile uzun sürelere dayalı güvenilir ve iş birliği içinde çalışan bir organizasyonuz.
Gündem
ÇİMSA ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
09 Nisan 2009 Günü Yapılacak
Olağan Genel Kurul Gündemi Toplantısı
GÜNDEM:
12345-
Açılış ve Divan Teşekkülü,
Toplantı Tutanağının İmzalanması Hususunda Divana Yetki verilmesi,
Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ile Denetçi Raporlarının Okunması ve Müzakeresi,
Yıl İçinde Yapılan Bağışların Ortakların Bilgisine Sunulması,
Bilânço, Kâr/Zarar Hesaplarının Okunması, Müzakeresi Ve Tasdiki İle Kar Dağıtımıyla İlgili Teklifin Görüşülerek Kabulü Veya Reddi,
2007 Yılı Genel Kurul Toplantı Tutanağının 4. Maddesi Gereği 14.04.2008 Tarihinde Dağıtıma Başlanan Kâr Dağıtımı İle İlgili Söz
Konusu Tutanaktaki İfadenin Düzeltilmesi
6- Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Denetçilerin İbra Edilmeleri,
7- Görev Süreleri Sona Ermiş Olan Denetim Kurulu Üyelerinin Seçilmesi, Görev Süreleri ve Ücretlerinin Tespiti,
8- Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine, Türk Ticaret Kanunu’nun 334. ve 335. Maddelerinde Yazılı Muameleleri Yapabilmelerine İzin
Verilmesi.
İçindekiler
Vizyonumuz
Misyonumuz
Değerlerimiz
Gündem
Kısaca Çimsa
Finansal Göstergeler
Dönüm Noktaları
Yatırımcı Gözüyle Çimsa
01
02
03
04
Yönetim Kurulu Başkanı'nın Mesajı
Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu
Üst Yönetim
2008 Yılı Sektörel Değerlendirme
Yurtiçi Çimento Tesisleri ve Ürünler
Yurtdışı Bağlantılar ve Terminaller
Hazır Beton Tesisleri ve Ürünler
2008 Yılı Yatırımları
06
08
09
11
13
15
20
23
Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları
Çimsa’nın Strateji Haritası
2008 Yılı Pazarlama ve Satış Faaliyetleri
Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
Konsolide Mali Tablolar ve Bağımsız
Denetim Raporu
24
30
34
36
41
Kısaca Çimsa
Türk sanayinin önde gelen kuruluşları
arasında yer alan Çimsa, gri çimentonun
yanı sıra beyaz çimento ve kalsiyum
alüminatlı çimento gibi özel çimentolar da
üretmektedir. 1972 yılında kurulan, 1975
yılında üretime başlayan ve özel çimento
üretiminde lider olan Çimsa, halen Adana,
Adapazarı, Aksaray, Ankara, Antalya, Bilecik,
Bursa, Eskişehir, Kahramanmaraş, Karaman,
Kayseri, Konya, Kütahya, Malatya, Mersin,
Niğde, Nevşehir ve Osmaniye’deki çimento
ve hazır beton tesisleriyle hizmet
vermektedir.
milyon ton klinker ve 2,5 milyon m3 hazır
beton üretim kapasitesine ulaşmıştır.
Esnek üretim gücü ve yenilikçi özel ürünleri
ile Türkiye pazarında kârlı büyümesini
sürdüren Çimsa, 2008 yılı itibarı ile ulaştığı
1,8 milyon ton ihracat rakamı ile çimento
ihracatında şampiyonluğu elinde
bulundurmaktadır.
ÇİMSA, 2008 YILI
İnovasyon konusunda Türk çimento
sektörünün önde gelen kuruluşu Çimsa,
uygulamakta olduğu kalite yönetim sistemi,
çevre yönetim sistemi, iş sağlığı ve güvenliği
yönetim sistemleri ile dünya klasmanında iş
mükemmelliğine ulaşmayı hedeflemektedir.
Aynı zamanda da düzenlemekte olduğu
etkinliklerle içinde bulunduğu toplumun
sosyo-kültürel gelişimine ve tüm entegre
çimento üretim tesislerinde mevcut atık
yakma lisanslarıyla ülke ekonomisinin yanı
sıra, çevre korumasına katkıda
bulunmaktadır.
İÇERİSİNDE HAZIR BETON
Türk çimentosunun uluslararası platforma
geçişinde değişimin ve gelişimin lokomotif
gücü olarak, sektörde liderliği elinde tutan
Çimsa, yurtdışında da kendi markasıyla
İspanya – Sevilla, Almanya – Emden,
Romanya – Köstence, Rusya - Novorossiysk
ve KKTC – Gazimağusa’daki şirket ve
terminalleriyle günümüzde 46 ülkede
ürünlerini kendi markası ile pazarlamaktadır.
Çimsa, bugün ulusal ve uluslararası çimento
pazarının önde gelen uluslararası oyuncuları
arasında yer almaktadır.
2009 ve sonrası için büyüme planları
bazında yurtdışına odaklanan Çimsa; 2005
yılından bu yana gerçekleştirdiği
satınalmalar ve yatırımlara ek olarak, 2008
yılı içerisinde hazır beton alanında Türkiye’de
bugüne dek gerçekleştirilen en büyük
satınalma hamlesine imza atmış; yıllık 5
ALANINDA TÜRKİYE’DE
BUGÜNE DEK
GERÇEKLEŞTİRİLEN EN
BÜYÜK SATINALMA
HAMLESİNE İMZA ATMIŞ;
YILLIK 5 MİLYON
TON KLİNKER VE 2,5
MİLYON M3 HAZIR
BETON ÜRETİM
KAPASİTESİNE
ULAŞMIŞTIR.
01
Çimsa, “Türkiye’nin En Değerli Çimento ve
Hazır Beton Şirketi Olmak” vizyonu
doğrultusunda, “Uluslararası Beton ve
Çimento Kullanıcılarının Tercih Ettiği İş
Ortağı Olmak” misyonu ile faaliyetlerini
sürdürmekte; paydaşları ve Türkiye
ekonomisi için değer üretmektedir.
(Birim - Türk Lirası)
Başlıca Bilanço Göstergeleri
2008
2007
9.599.891
56.106.226
Ticari Alacaklar (net)
117.640.609
87.911.540
Stoklar (net)
105.722.673
88.769.217
Cari/Dönen Varlıklar Toplamı
288.677.961
268.317.076
Finansal Varlıklar (net)
200.255.350
289.655.470
Maddi Varlıklar (net)
436.650.680
416.146.157
19.252.155
20.396.240
796.342.961
863.357.199
1.085.020.922
1.131.674.275
758.908.440
926.572.046
2008
2007
610.473.254
574.985.695
11.505.841
5.808.013
121.532.617
170.393.335
76.154.807
290.274.845
Hazır Değerler
Maddi Olmayan Varlıklar (net)
Cari Olmayan/Duran Varlıklar Toplamı
Toplam Varlıklar
Özsermaye
Başlıca Gelir Tablosu Göstergeleri
Satış Gelirleri (net)
Diğer Faaliyetlerden Gelir ve Kârlar
Faaliyet Kârı
Net Dönem Kârı
02
Dönüm Noktaları
1975
1998
• 1 milyon tonluk kapasite devreye alındı.
1988
2006
• Almanya terminali kuruldu.
2000
• Hazır beton sektörüne girildi.
1990
• İsteğe bağlı değişebilen gri/ beyaz klinker
üretim hattı devreye sokuldu (dünyada ilk
ve tek).
• Romanya satış ofisi kuruldu.
• 600 bin ton kapasiteli ek beyaz klinker
tesisi devreye sokuldu. Bu üretim tesisinin
de eklenmesiyle Çimsa tek çatı altında
dünyadaki en büyük kapasiteli beyaz
çimento fabrikası oldu.
2002
1993
• Orta Doğu terminali kuruldu.
1995
• Kayseri’de paketleme/ öğütme tesisi
satın alındı.
1996
• Malatya paketleme terminali kuruldu.
• İspanya - Sevilla terminali kuruldu.
• Kuzey Kıbrıs terminali kuruldu.
• Kalsiyum Alüminatlı Çimento üretimine
başlandı (Türkiye’de ilk ve tek).
2007
• Çimsa Niğde Oysa Fabrikası’nı devir aldı.
2008
• Eskişehir ikinci hat devreye sokuldu.
• Bilecik Hazır beton satın almasıyla Çimsa
Türkiye’de tesis sayısı bazında hazır
betonda en büyük oyuncu oldu.
2005
• Kayseri fabrikası devreye sokuldu.
• Standart çimento satın alındı. (Eskişehir
Çimento Fabrikası ve Ankara Çimento
Öğütme Tesisi)
5 milyon ton
Gri Çimento
19
75
19
76
19
77
19
78
19
79
19
80
19
81
19
82
19
83
19
84
19
85
19
86
19
87
19
88
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
20
04
20
05
20
06
20
0
20 7
08
Bt
Beyaz Çimento
03
Yatırımcı Gözüyle
Çimsa
Oyak Menkul Değerler
HSBC
YF Securities
06.03.2009
17.07.2008
17.11.2008
Türk çimento sektörünün lokomotif
Rus pazarındaki oyunda hırslı
Niğde’deki yeni tesis ve Eskişehir tesisindeki
ihracatçısı…
Çimsa’nın Rusya’da açılan yeni terminali,
ek kapasite ile Şirket’in üretim kapasitesi
zaman içerisinde devreye girerse bu durum,
patlama yapmıştır. Çimsa ve Oysa’nın 2007
Şirket’in pazara giriş ihtimalini artırır.
yılının Kasım ayında birleşmelerinin
Çimsa, %7’lik pazar payı ile dünyanın en
büyük üçüncü beyaz çimento üreticisidir.
ardından Oysa’nın Niğde’deki fabrikasının
Sektördeki diğer şirketlere benzer olarak,
Yerel bazda yüksek düzeyde açıklık
devri ve Eskişehir tesisinde çevrimiçi olarak
2009 yılında gri çimento ihracatı hacminin
belirsizlikleri artırır, ancak Sabancı Holding
gerçekleştirilen kapasite artışı ile Şirket’in
yıllık %43 artarak 1 milyon tona, beyaz
dahil olmak üzere enerji yatırımcıları ile
cirosu üçüncü çeyrekte %15 oranında
çimento ihracatı hacminin de %15 artarak
yapılacak olası anlaşmalar, bir miktar
artmıştır.
1,1 milyon tona ulaşacağını tahmin ediyoruz.
rahatlama getirebilir.
Bu nedenle, ihracatın toplam gelirler
içerisindeki payı 2009’da %34’ten %46’ya
Fırsatlar getiren yeni terminal
yükselecektir. Şirket, Rusya, Romanya,
Çimsa, Karadeniz Bölgesi’ne yapılan
Almanya, İspanya ve Kıbrıs’taki
ihracattaki coğrafi dezavantajına rağmen
terminallerinin de katkısıyla, Türkiye
(tesislerinin çoğu, Türkiye’nin iç
pazarındaki en büyük ihracatçı pozisyonunu
bölgelerinde bulunmaktadır), Rusya,
koruyacaktır.
Novorrossiysk’teki bir terminale yatırım
yaparak bu kârlı pazara doğrudan satış
yapabilme imkanına kavuşmuştur.
Terminalin 2009 yılında devreye girmesi
beklenirken Şirket yönetimi, bu yıl Rusya’ya
100-150 bin ton çimento satmayı
planladığını ve söz konusu piyasa güçlü
kalmaya devam ettiği sürece bu miktarı
artırmak niyetinde olduğunu duyurmuştur.
04
Alternatif Invest
01.08.2008
Türkiye’nin ikinci en büyük çimento
üreticisi, dünyanın üçüncü en büyük
beyaz çimento üreticisi…
Çimsa, toplam klinker üretimi kapasitesini
2002’den bu yana bileşik bazda yıllık
ortalama %16 artırarak 2007 sonunda 4,7
milyona ulaştırmış ve böylece son beş yılda
en hızlı büyüyen şirketlerden biri olmuştur.
Akçansa’nın ardından çimento üretiminde
Yüksek temettü getirisi…
daha fazla bir miktarı, ABD, Kanada ve
Çimsa, son 10 yılda her yıl ortalama %6
Avrupa’ya ihraç etmektedir. Ancak beyaz
temettü dağıtarak, İstanbul Menkul Kıymetler
çimentonun Çimsa’nın ürün gamındaki
Borsası’na kote şirketler arasından en yüksek
ağırlığı, bir gri çimento üretim tesisi olan
temettü dağıtan şirketlerden biri olmuştur.
Eskişehir Çimento’nun devralınması ile
Şirket’in son beş yılda gerçekleştirdiği
azalmıştır.
temettü dağıtımlarının ortalamasını dikkate
aldığımızda Çimsa’nın 2008’deki net kârının
%17’lik temettü getirisi
%65’ini temettü olarak dağıtmasını (ki bu
Çimsa, %17’lik bir temettü getirisine karşılık
oran, 2009 yılı içinde %11’lik bir temettü
olarak, hisse başına 1,11 TL temettü
getirisine denk gelmektedir) bekliyoruz.
dağıtmaya karar vermiştir. Ancak temettüsüz
işlem tarihi henüz açıklanmamıştır.
ikinci sırada yer alan Çimsa, ayrıca, 1,1
EFG İstanbul Securities
milyon ton üretim kapasitesi ile dünyanın en
25.03.2008
büyük üçüncü beyaz çimento üreticisi
Çok zengin ürün gamı
konumundadır. Beyaz çimento fiyatları, gri
çimento fiyatlarına göre 1,3 kat daha
Çimsa, beyaz ve gri çimentodan oluşan son
pahalıdır.
derece zengin bir ürün gamına sahiptir.
Çimsa, 1,1 milyon ton üretim kapasitesi ile
Türkiye’nin önde gelen beyaz çimento
üreticilerinden biridir. Türk beyaz çimento
piyasasının %60’ını elinde tutan Şirket, ana
ürünü olan beyaz çimentonun üçte ikisinden
05
Yönetim Kurulu
Başkanıʼnın Mesajı
Değerli İş Ortaklarımız,
2008, küresel ekonomik
iklimde ve buna bağlı olarak
ülke ekonomilerinde büyük
çalkantıların yaşandığı bir yıl
oldu. 2007 yılında ABD’de
başlayan ve hızla büyüyen kredi
krizi, 2008 yılının ikinci yarısından itibaren
dünyanın geri kalanını da etkileyen bir finans
sorununa, sonrasında da küresel boyutta bir
ekonomik durgunluğa dönüştü. Bugün dahi,
dünyanın dört bir yanındaki ekonomistler, bu
durgunluğun ne kadar süreceği, ne kadar
derinleşeceği konusunda hem fikir olabilmiş
değiller. Ancak, şurası kesindir ki, bu süreç
en azından önümüzdeki bir yıllık dönemde
etkisini güçlü bir şekilde hissettirmeye
devam edecektir.
Gerek ülkeler düzeyinde, gerekse dünya
çapında ekonomik belirsizliğin hüküm
sürdüğü bu dönemde, kurum ve kuruluşların
topluma karşı öncelikli sorumluğu,
paydaşlarına ve ekonomiye istikrarlı katkı
sağlamaktır. Bu sorumluluğu yerine
getirebilmek için de şirketlerin, rekabetçi ve
verimli işletmeler olarak ekonomik
sürdürülebilirliklerini güvence altına almaları
gerekmektedir. Çimsa olarak bizler de, bu
sorumluluğumuzun bilinci içerisinde, bir
yandan satışlarımızı artıracak çalışmaları
gerçekleştirirken; bir yandan da üretim
kapasitelerimizi, risklerimizi ve
maliyetlerimizi en etkin şekilde yönetmeyi
sürdürüyoruz.
Türkiye özeline gelecek olursak, 2008 yılı,
ekonomi ve iş dünyası açısından, bir
büyüme trendi ile başladı. Özellikle inşaat
sektörü, konut projelerinin yanı sıra,
karayolu ulaşımı ve enerji başta olmak üzere
çeşitli sektörlerde başlatılan altyapı
yatırımları ile büyürken, yılın ikinci yarısında
ise, ülkemiz ekonomisinde ve ekonominin
lokomotif iş kolu inşaat sektörü üzerinde
küresel krizin etkileri güçlü bir şekilde
hissedildi.
Çimento sanayinin yapısı gereği,
konjonktürel ekonomik hareketlerin çimento
üretim ve satış rakamlarına yansıması,
gecikmeli olarak kendisini göstermektedir.
2008 yılında yaşanan gelişmelerin çimento
ve hazır beton pazarı üzerindeki etkileri de bu
doğrultuda gerçekleşti. Konut inşaatlarındaki
azalmaya rağmen, alt yapı yatırımlarının hız
kazanması, 2008 yılında çimento satışları
açısından yaşanan olumlu bir gelişme oldu.
Bir diğer olumlu gelişme de, yılın son
döneminde düşen petrokok fiyatlarının enerji
maliyetlerini azaltıcı etkisidir.
TÇMB tarafından açıklanan verilere göre,
Türkiye iç pazarında %5 oranında bir
daralma görülmüştür. Bunun yanı sıra,
geçtiğimiz yıllarda gerçekleşen yatırımların
devreye girmesi ile Türkiye yıllık klinker
06
üretim kapasitesi 60 milyon ton düzeyine
ulaşmıştır. Kapasite artışı ve iç pazarda
görülen daralmanın fiyatlar üzerinde yarattığı
baskı ise, ihracat pazarlarındaki canlılık ile
aşılmıştır. 2008 yılı başında Irak ve
Rusya’dan, sonrasında Suriye ve Batı
Afrika’dan gelen talep artışı ile çimento
ihracatında yaklaşık %72 düzeyinde bir artış
söz konusu olmuştur.
Dönüştürülebilir üretim hattı teknolojisi ile
isteğe ve talebe bağlı olarak beyaz ve gri
çimento üretimi yapabilen dünyanın tek
çimento üreticisi olan Çimsa, esnek üretim
gücü ve geniş ürün portföyü ile bu ortamda
rekabet avantajı elde etmektedir. Özellikle
hidroelektrik santraller başta olmak üzere,
tedarikçi olarak yer aldığımız büyük ölçekli
alt ve üst yapı inşaat ihaleleri Çimsa’nın
büyüme performansına ivme
kazandırmaktadır.
Çimsa, hazır beton alanında ise, bugüne dek
Türkiye’de yapılan en büyük satın almayı
gerçekleştirerek hazır beton santral sayısını
41’e çıkarmıştır. Bu santraller, ağırlıklı olarak
alt ve üst yapı yatırımlarının canlılık
gösterdiği bölgelere hizmet vermektedir.
Böylelikle hazır beton satış rakamlarında da
büyük bir artış sağlanmıştır.
2005 yılından bu yana gerçekleştirilen satın
almalar ve yatırımlarımız sonucunda, 2008
yılında yurtiçi çimento satışlarında %21
BAŞARILI PERFORMANSI, REKABETÇİ GÜCÜ İLE PAYDAŞLARI VE TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN DEĞER
YARATAN ÇİMSA, YENİLİKÇİ, ÇEVREYE SAYGILI VE TOPLUMA KATKI SAĞLAYAN FAALİYETLERİNİ
GELECEKTE DE SÜRDÜRECEKTİR.
büyüme kaydedilmiştir. Bu büyümede, 2007
yılında tamamlanan OYSA birleşmesi
sonucunda Çimsa bünyesine dahil edilen
Niğde Fabrikamızın da katkısı bulunmaktadır.
2008 yılında iç ve dış pazarlardaki
başarımızla ciromuz %6,2 artarak 610
milyon TL’ye, operasyonel kârımız (FAVÖK)
ise 172 milyon TL’ye ulaşmıştır.
2008 yılı sonu itibarı ile yıllık 5 milyon ton
klinker ve 2,5 milyon m3 hazır beton üretim
kapasitesine ulaşan Çimsa, performans
kültürü, yenilikçi ve rekabetçi iş yapısı ile
2008 yılında kapasite baskısına ve ekonomik
çalkantılara rağmen hedeflerini
gerçekleştirme başarısını göstermiştir.
Genel Müdürlük binamızın İstanbul’a
taşınmış olması, tesislerimiz arasında
sinerjiyi ve koordinasyonu daha etkin
yönetmemizi sağlamış ve bu başarıların elde
edilmesinde rol oynamıştır.
İhracat alanında ise, ülkemizin toplam
çimento ihracatının %18’ini
gerçekleştirdiğimiz ve Türkiye’nin tüm
ihracatçıları arasında, 349’uncu sıradan,
169’uncu sıraya yükselme başarısı elde
ettiğimiz 2007 yılından sonra, 2008 yılında
da rekor seviyede 1,8 milyon ton çimento ve
klinker ihracatı gerçekleştirdik.
Yurtdışı terminallerimiz ve iştiraklerimiz, bize
hedef pazarlarımızda bir lokal oyuncu olarak
hareket edebilme esnekliği vermektedir.
Beyaz çimento alanında ise, bugün dünyanın
en büyük ve saygın üç markası arasında yer
alıyoruz. Bu ürünün en önemli
tüketicilerinden biri olan İspanya’da da %15
pazar payına sahip bulunmaktayız.
Başarılı performansı, rekabetçi gücü ile
paydaşları ve Türkiye ekonomisi için değer
yaratan Çimsa, yenilikçi, çevreye saygılı ve
topluma katkı sağlayan çalışmalarını ve
ekonomik büyümesini gelecekte de
sürdürecektir.
Bu başarılı büyüme performansına katkı
sağlayan herkese teşekkürlerimi sunuyorum.
Saygılarımla,
Çimsa olarak büyümemizi sürdürürken,
özellikle faaliyet gösterdiğimiz coğrafyalarda,
örgün ve yaygın eğitimin desteklenmesi ile
topluma katkı sağlamaya da büyük önem
vermekteyiz.
Toplumsal sorumluluk bilinciyle, Çevre ve
Orman Bakanlığı tarafından verilen “Atıkların
Ek Yakıt Olarak Kullanımı Lisansı” sahibi
tesislerimiz, doğal kaynakların korunmasına
ve atıkların çevreye zarar vermeksizin
bertaraf edilmesine katkı sağlamaktadır.
Mersin Bölgesi’nde ocakların ağaçlandırma
yolu ile ıslah çalışmalarına ek olarak,
Eskişehir Fabrikamızın eski kil ocağında 50
dönüm arazi üzerinde oluşturulan ve bu yıl
hizmete giren yapay göl ve doğal yaşam
habitatımız, çevreye uyumlu, bitki ve hayvan
çeşitliliğini barındıran örnek bir
uygulamadır.
07
Ziya Engin Tunçay
Yönetim Kurulu Başkanı
Yönetim Kurulu ve
Denetim Kurulu
Soldan sağa: Mehmet Hayrettin Şener Üye, Yılmaz Külcü Üye, Ziya Engin Tunçay Başkan, Mehmet Hacıkamiloğlu Genel Müdür,
Mehmet Göçmen Başkan Vekili, Mustafa Nedim Bozfakıoğlu Üye
Denetim Kurulu
İlker Yıldırım Denetçi
Bahadır Boran Denetçi
08
Üst Yönetim
Ayaktakiler soldan sağa: Şahap Sarıer Genel Müdür Yardımcısı (Hazır Beton), Levent Öncel Fabrika Müdürü (Niğde),
Basri Dinçer Genel Müdür Yardımcısı (Çimento
Üretim), Hüseyin Özkan Genel Müdür Yardımcısı (Pazarlama ve Satış-Çimento), Mehmet Hacıkamiloğlu Genel Müdür, Mehmet Şahin Fabrika Müdürü (Kayseri),
Mutlu Doğruöz Genel Müdür Yardımcısı (Yatırım ve Otomasyon), Naci Rüzgar Fabrika Müdürü (Ankara), Ali Tarlakazan Strateji ve İş Geliştirme Müdürü
Oturanlar soldan sağa:
Nevra Özhatay Genel Müdür Yardımcısı (Mali İşler), Doğan Özkul Fabrika Müdürü (Mersin), Tamer Denizci Genel Müdür Yardımcısı (Satınalma-
Lojistik), Ayfer Güreş Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları Müdürü
09
Uygulamakta olduqumuz kalite, çevre,
ix saqlwqw ve güvenliqi yönetim sistemleri ile dünya
klasmanwndaki ix mükemmelliqine ulaxwrken;
baxarwlw performanswmwz ve rekabetçi gücümüzle
deqer yaratmayw sürdürüyoruz.
Peki, naswl baxarwlw olduk?
2008 Yılı Sektörel
Değerlendirme
2004-2008 yılları arasında dünya çimento
tüketimi yıllık ortalaması olağanüstü bir hızla
büyümüştür. Toplam çimento tüketiminin
yarısını temsil eden Çin’deki büyüme,
dışarıdan bırakıldığında bile toplam ortalama
büyümenin %4,6 gibi rekor bir hıza
ulaştığını göstermektedir.
Bu dönemdeki büyümenin çekici gücü Doğu
Avrupa, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’nın başı
çektiği gelişmekte olan pazarlar olmuştur.
Bu pazarlarda talebin, arzın önüne geçmesi
ile büyük kapasite yatırımlarına başlanmıştır.
Ülkemizde de bu gelişmelere paralel olarak
2004-2008 yılları arasında toplam tüketim ve
kapasite 2003 yılına göre %40 artmıştır.
Likiditenin yüksek ve kredi maliyetlerinin
göreceli olarak düşük olduğu 2006-2007
yıllarında dünya çimento sektöründe büyük
çapta satınalma ve birleşme faaliyetleri
görülmüştür. Ülkemizde de özellikle TMSF
satışları ile benzer bir süreç yaşanmıştır.
Ancak çimento sektörü döngüsel
gelişimlerle büyüme göstermektedir.
Genellikle milli gelirin büyüme hızının arttığı
dönemlerde çimento tüketimi katlanarak
artmakta, daralma dönemlerinde ise milli
gelirden birkaç puan daha hızlı daralma
göstermektedir.
2008 yılına gelindiğinde ise küresel kredi
krizi ile başlayan ve reel sektöre sıçrayan
ekonomik daralma çimento sektörünü de
etkilemiştir. 2008 yılında gelişmiş pazarlarda
%10-15 küçülme yaşanırken (İspanya: %20, Fransa: -%15 İtalya: -%8, ABD: %16), TÇMB verilerine göre ülkemizde
çimento tüketimi %5 küçülme göstermiştir.
Önümüzdeki yıllarda gelişmiş pazarlarda
azalan hızda fakat yine negatif büyümeler
kaydederken, gelişmekte olan ülkelerde
pozitif büyüme rakamlarına ulaşılacağı
düşünülmektedir. Türkiye, hem göreceli yeni
teknolojili düşük maliyet yapısı hem de
lojistik üstünlükleri nedeniyle çevresindeki
yükselen pazarlardan en çok pay alacak
ülkelerden biri olmaya adaydır.
Çimsa’nın Faaliyet Gösterdiği Sektör
İçerisindeki Yeri
Çimento ve hazır beton sektöründe faaliyette
bulunan Çimsa, beyaz çimento konusunda
küresel pazardaki ilk 3 oyuncudan biridir.
Kalsiyum alüminatlı çimento konusunda
Türkiye’deki tek, dünyadaki sayılı
oyuncuların içinde olması nedeniyle,
sektörünün, ürün çeşitliliği ve hızlı büyüme
açısından, lider kuruluşudur. Çimsa’yı
liderliğe ulaştıran, 36 yıllık deneyimin
süzgecinden geçmiş değerleridir.
Çimsa, müşteri ihtiyaçlarını anlayan ve buna
yönelik çözümler geliştirerek, müşteriye
sunduğu değeri sürekli artıran; gerek
müşteri, gerek çalışanlar ve gerekse satıcı ve
iş ortakları ile uzun sürelere dayalı güvenilir
11
ve iş birliği içinde çalışan bir
organizasyondur.
Önümüzdeki dönemde de liderliğini
sürdürmenin ancak üzerine düşen sosyal
sorumlulukları yerine getirerek ve
olağanüstü iş çıktıları ortaya koyarak
sağlanabileceği bilinciyle Çimsa,
çalışmalarını kısa vadeli taktik planlar, orta
vadeli iyileşmeler ve uzun vadeli yüksek
performansa ulaşmak olarak planlayıp,
yarattığı toplam faydanın maksimize
edilmesini hedeflemektedir. Bu maksatla kısa
vadede nakit, kârlılık ve üretkenlik üzerine
yoğunlaşırken uzun vadede sürdürülebilirlik
ve toplam paydaş değerini maksimize
etmeye odaklanmaktadır. Bu noktada Çimsa,
alternatif enerji kaynaklarına yatırım
çalışmalarını başlatmıştır. Emisyon konusu
da gerek yatırım planlama gerekse
operasyon yönetiminde üzerinde hassaslıkla
durulan konuların başında gelmektedir.
Mersin ve Kayseri Fabrikalarında atık
imhasına, Eskişehir’de endüstriyel atıklar
katkı malzemesi olarak değerlendirilmesine
başlanmıştır.
Çimsa, ürün ve hizmetleriyle ilgili tüm
axamalarda yüksek performansw
hedefliyor. Müxteri baqlwlwqw saqlayabilmek için
üretim sürecinin tüm adwmlarwnda yarattwqw yenilikçi
çözümlerle maliyetleri düxürerek, hwzw artwrwyor ve
verimliliqi olabilecek en üst seviyeye çwkararak
yüksek performansa ulaxıyor.
2008 Yılı Faaliyetleri
Çimento Tesisleri
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Mersin Fabrikası
Kayseri Fabrikası
Eskişehir Fabrikası
Niğde Fabrikası
Ankara Çimento Öğütme ve Paketleme Tesisi
Malatya Çimento Paketleme Tesisi
Marmara Rota Limanı Çimento Paketleme Tesisi
Tesisler
Mersin Fabrikası
I. Tesis Üretim Hattı
1975 yılında üretime başlayan tesisin döner
fırınında, her biri dört kademeli olan iki ön
ısıtıcı siklon hattı mevcuttur. 1983 yılında
tesise kömür öğütme ve yakma sistemleri
eklenmiş ve yakıt maliyetinde tasarruf
sağlanmaya başlanmıştır. Bu fırında %100
(%4,5 kükürtlü) petrokok yakılmaktadır.
2006 yılında atık yakma ünitesi devreye
alınarak fabrikaya ek gelir getirmeye devam
etmiştir.
II. Tesis Üretim Hattı
İhtiyaca göre hem gri hem de beyaz klinker
üretilebilen bu fırın 1989 yılı Aralık ayında
devreye alınmıştır. Tesis, kırıcılar ile ön
homojenizasyon sistemleri olan bir
hammadde değirmeni, iki farin silosu, döner
fırın ve klinker stokholünden oluşmaktadır.
III. Tesis Üretim Hattı
Beyaz çimento üretimi yapılan bu hat, 1999
yılı Aralık ayında işletmeye alınmıştır. Tesis,
kırıcı ve ön homojenizasyon tesisleri olan bir
hammadde değirmeni, bir farin silosu, döner
fırın ve klinker stokholünden oluşmaktadır.
Tesiste ayrıca 100 ton/saat üretim
kapasitesine sahip bir beyaz çimento
değirmeni mevcuttur. Bu fırında da %100
(%4,5 kükürtlü) petrokok yakılmaktadır.
Çimento Fabrikası
Çimento Öğutme ve Paketleme Tesisi
Çimento Paketleme Tesisi
Kalsiyum Alüminatlı Çimento Üretim Tesisi
2,3 ton/saat klinker üretim kapasitesine
sahip bir fırın, 5 ton/saat öğütme
kapasitesine sahip bir çimento değirmeni ve
paketleme ünitesinden oluşmakta olup 2002
yılında devreye girmiştir. 2007 yılında iki
ton/saat klinker kapasiteli ikinci fırın
işletmeye alınmıştır. 2008 yılında 50 t/h
kapasiteli dökme dolum tesisi ve 45 t/h
kapasiteli paletleme makinesi montajı
tamamlanarak işletmeye alınmıştır.
Tesiste en son teknoloji kullanılmakta ve ana
ünite olarak ILC tipi düşük NOx emisyonlu
ön kalsinasyon sistemi, beş kademe siklonlu
önısıtıcı ve 55 metre uzunluğunda, 3,60
metre çapında döner fırın yer almaktadır.
Tesisin 1.800 ton/gün olan klinker üretim
kapasitesi, yapılan iyileştirme çalışmaları
sonucunda 2.175 ton/gün'e yükseltilmiştir.
Mevcut tras değirmeni yapılan tadilat ile 20
ton/saat kapasiteli kömür değirmeni haline
dönüştürülmüştür.
Kağıt Torba Fabrikası
Mersin Tesisimizde bulunan kağıt torba
fabrikasında 2008 yılında 32,5 milyon adet
kağıt torba üretilerek Mersin, Kayseri, Niğde,
Eskişehir ve Ankara Fabrikalarımızda
kullanılmıştır.
Eskişehir Fabrikası
Kayseri Fabrikası
Çimsa Kayseri Fabrikası, 1992 yılında, yıllık
820.000 ton çimento öğütme ve paketleme
kapasitesi ile Sabancı Holding şirketlerinden
Akçimento tarafından kurulmuş ve 1995
yılında Çimsa tarafından satın alınmıştır.
2005 yılında öğütme kapasitesini artırmak ve
enerji tüketimini azaltmak için tesiste önezici
sistem kurulmuştur.
Mevcut tesisi entegre çimento fabrikası
haline getirmek amacı ile 2004 yılında
klinker üretim hattının temeli atılmıştır.
İnşaat, montaj ve devreye alma
çalışmalarının ardından, 2005 yılı Aralık ayı
sonunda ilk klinker üretimi gerçekleşmiştir.
13
Eskişehir Çimento Tesisi, Eskişehir- İstanbul
karayolu 22. kilometresinde 1.800 dönüm
arazi üzerinde 1957 yılında faaliyete
başlamıştır. Alman MIAG teknolojisine
sahip, 3,6 metre çap 125 metre boyda yaş
fırını ile 150.000 ton/yıl kapasiteli olarak
devreye alınan tesis, üretimini bu şekilde
1987'ye kadar sürdürmüştür.
Mevcut üretim hattı yine MIAG teknolojisi üç
kademe ön ısıtıcı ve 3,6 metre çap, 52 metre
boyda kuru sistem fırını, 275.000 ton/yıl
kapasite ile 1976 yılında devreye alınarak
toplam kapasite 425.000 ton seviyesine
çıkartılmıştır.
Seksenli yıllardaki enerji fiyatlarındaki hızlı
artışın baskısı ve sektörel teknik gelişmelerin
verdiği imkânlarla, 1987 yılında; kuru sistem
üretim hattı, ön ısıtıcı polysius dört kademeli
prekalsinasyonlu ön ısıtıcı ile yenilenmiş ve
diğer ünitelerinde gerekli düzenlemeler
yapılarak yıllık 440.000 ton kapasiteye
çıkartılmıştır.
Üretim tesisi 27 Aralık 2005 yılında Çimsa
tarafından TMSF’den devralınmıştır.
Eskişehir Fabrikası, Çimsa çatısı altında
geçirdiği birinci yılında 486.000 ton klinker
üretimi ile rekor düzeyde üretim rakamlarına
ulaşmıştır.
Çimsa Eskişehir Çimento Fabrikası'nda
2006 yılında 480.000 ton klinker olan üretim
kapasitesi, Çimsa bünyesinde son iki yılda
yapılan kapasite artırımları ile 1,4 milyon ton
klinker üretimi düzeyine ulaşmıştır.
Niğde Fabrikası
Niğde Çimento Fabrikası, Niğde ve çevre
illerin kalkınması ve imarı için Türkiye
Çimento Sanayii ve T.A.Ş. tarafından, 758
kurucu ortağın katılımıyla, 1957 yılında
Niğde Çimento Sanayii A.Ş. adıyla
kurulmuştur.
K.H.D. Humboldt firmasının 3,8 metre
çapında, 52 metre uzunluğundaki ön ısıtıcılı
kuru sistem olan ve kuruluş kapasitesi 850
ton/gün (265.000 ton/yıl) döner fırın 1976
yılında devreye alınmıştır.
Fabrikanın özelleşmesinden sonra Döner
Fırın ünitesinde 1993'de yapılan siklon
değişimi, intikalin modernizasyonu,
soğutma, yakma sistemi, baca gazı fan
değişimi, yeni elektrofiltreden sonra fırın
kapasitesi 850 ton/gün'den 1.150 ton/gün'e
çıkarılmıştır.
2008 yılında mevcut kil ocağı değiştirilmiş,
fırının yakma sistemi ve soğutma gruplarında
yapılan iyileştirmelerle fırın kapasitesi 1.240
ton/gün’e çıkarılmıştır.
SEKTÖRÜNDEKİ
TEKNOLOJİK VE
BİLİMSEL
GELİŞMELERİ
DİKKATLE TAKİP EDEN
ÇİMSA, YAŞANAN
GELİŞMELERİ YENİ ÜRÜN,
YENİ MAKİNE PARKI VE
Tesis, 2002 yılının Temmuz ayında 150.000
ton/yıl çimento öğütme kapasitesiyle devreye
alınmıştır. Tesis, TMSF'nin yaptığı satışlar
çerçevesinde, Çimsa tarafından satın
alınarak 27 Aralık 2005 tarihinde
devralınmıştır. Çimsa tarafından
devralındıktan sonra, kapasite artışına
gidilmiş olup; 85 ton/saat ve 700.000 ton/yıl
üretim kapasiteli kapalı sistem bilyalı
değirmen ve 5.000 ton kapasiteli çimento
silosu yapılmıştır.
Marmara Rota Limanı Çimento
Paketleme Tesisi
Kocaeli Yarımca Körfezi Rota Limanı’nda
bulunan Marmara Tesisi, Çimsa tarafından
2008 yılı Haziran ayında kiralanmıştır. Çimsa
süper beyaz çimento, Mersin'deki
tesislerden dökme olarak sevk edilmekte ve
bir adet 5.000 tonluk yatay siloda
depolanmaktadır.
HİZMET OLARAK
MÜŞTERİLERİNE
SUNMAKTADIR.
Ankara Çimento Öğütme ve
Paketleme Tesisi
Çimsa Ankara Çimento Öğütme ve
Paketleme Tesisi; Ankara ili Lalahan
beldesinde, Ankara-Samsun Karayolu
üzerinde Ankara'ya 35 kilometre uzaklıkta,
91 dönüm arazi üzerinde kurulmuştur.
14
Marmara Bölgesi’ndeki müşterilere yakın
olabilmek amacıyla kurulan Marmara
Tesisi’nden, beyaz çimento, hem
paketlenerek hem de dökme olarak
dağıtılmaktadır.
Malatya Çimento Paketleme Tesisi
Malatya Battalgazi Tren İstasyonu’nun
yanında yer alan Malatya Çimento Paketleme
Tesisi, yıllık 60.000 ton işleme ve paketleme
kapasitesine sahiptir. Tesis’te toplam 900
ton kapasiteli üç adet çimento silosu
bulunmaktadır. Çimento, hem paketlenerek
hem de dökme olarak dağıtılmaktadır.
Yurtdışı Bağlantılar ve
Terminaller
Çimsa Cementos Espãna S.A.U.
İspanya
Tamamı Çimsa'ya ait terminal 1996 yılında
İspanya'nın en önemli limanlarından
Sevilla'da faaliyete geçmiştir.
Çimsa Isıdaç-40 ve süper beyaz çimento,
Mersin'deki tesislerden dökme olarak sevk
edilmekte ve iki adet 5.000 tonluk silonun
sahip olduğu paketleme sistemleri
kullanılarak, İspanya pazarına dökme ya da
ambalajlı olarak sunulmaktadır. Ayrıca beyaz
çimento katkılı döşeme malzemesi üreten
tesis, İspanya pazarında belli bir alıcı kitlesi
yaratmıştır.
CSN Cement Sales North GmbH
Almanya
Alman CTN GmbH ve Çimsa'nın %50'şer
ortaklığıyla kurulmuş olan CSN, 7.500 ton
kapasiteli dökme çimento silosuyla
Almanya'da beyaz çimento ve Isıdaç-40
pazarlama faaliyetleri yürütmektedir.
Çimsa Cement Free Zone Ltd.
Kıbrıs
Bulunduğu coğrafyada büyüme
potansiyellerini yakından takip eden Çimsa,
2005 yılında KKTC için almış olduğu yatırım
kararı çerçevesinde Erçim Çimento San. Ltd.
Şti.'ni satınalmıştır. Satınalma sonrasında
yapılan yatırım ile 2005 yılı sonunda Gazi
Mağusa Limanı’nda bulunan tesis dökme
çimento stoklama ve satışı için uygun hale
getirilmiştir. Yaklaşık 5.000 ton dökme
çimento stok kapasitesine sahip olan tesiste
2007 yılında yaklaşık 50.000 ton gri çimento
satışı gerçekleşmiş olup, 2008 yılında Kıbrıs
pazarında yaklaşık 70.000 ton gri çimento
satışı hedeflenmektedir.
ÇİMENTO VE HAZIR BETON
SEKTÖRÜNDE FAALİYETTE
BULUNAN ÇİMSA,
BEYAZ ÇİMENTO
KONUSUNDA
KÜRESEL
PAZARDAKİ İLK 3
OYUNCUDAN
BİRİDİR.
15
CİMSAROM Marketing Distributie
S.R.L.
Romanya
Tamamı Çimsa'ya ait olarak Romanya'nın
liman kenti olan Köstence'de gerek Romanya
ve gerekse dışında özellikle beyaz çimento
ve Isıdaç-40 pazarlama ve dağıtma
faaliyetlerinde bulunmak üzere 2006 yılının
Şubat ayında kurulmuştur.
ÇİMSA-RUS Cement Trading Company
Limited
Rusya
Tamamı Çimsa’ya ait olarak Rusya’nın en
önemli limanlarından biri olan
Novorossiysk’de kurulan şirketin ardından,
yapımı devam eden terminal 2009 yılının ilk
altı ayı içerisinde faaliyete geçecektir.
Terminal ve paketleme tesisi beyaz çimento
için planlanmış olup ticari faaliyetler, beyaz
ve gri çimento ile Isıdaç’ı da kapsayacaktır.
Çimento Ürünlerimiz
Portland Çimento
TS EN 197-1 CEM I 42,5 R
Yüksek dayanımlı beton sınıfları ve çok katlı
yüksek bina inşaatlarında en çok kullanılan
çimento tipidir. Ön germeli prefabrik
uygulamalarında özellikle tercih edilir ve
toplu konut inşaatlarındaki tünel kalıp
sistemlerinde kullanılmaktadır.
Portland Kompoze Çimento
TS EN 197-1 CEM II/B-M (V-L) 32,5 R
TS EN 197-1 CEM II/B-M (P-L) 32,5 R
TS EN 197-1 CEM II/A-M (P-L) 42,5 N
İki farklı katkı içeren portland kompoze
çimentolardır. Her türlü özellik
gerektirmeyen beton, harç ve sıva
uygulamalarında kullanılmaktadır. İki farklı
dayanım sınıfında üretilmektedir.
Beyaz Portland Çimento
TS EN 197-1 CEM I 52.5N
Beyazlığı ortalama %85,5 olan çimento,
Türkiye'de piyasada satılmakta olan beyaz ve
gri portland çimentoları arasında dayanımı
en yüksek olan çimentodur. Prefabrik beton
elemanları üretiminde buhar kürü
gerektirmez. Düşük alkalili çimento sınıfı
içinde yer alır ve alkali agrega
reaksiyonlarına karşı dirençli olup her türlü
mimari ve sanatsal ürüne sağlamlık ve
estetik katmaktadır.
Beyaz Kalkerli Çimento (Eko Beyaz)
TS EN 197-1 CEM II/B-L 42,5 R
Portland kalkerli çimento TS EN 197-1-CEM
II/B-L 42,5R sınıfında yer almaktadır.
Bileşiminde, %25 civarında yüksek kaliteli
ve saf mermer tozu içermektedir. Beyazlığı
ortalama %86 olan çimento erken dayanımı
yüksek çimento sınıfındadır.
Alkali agrega reaksiyonlarına karşı oldukça
dirençli ve geçirimsizliği yüksektir. Prekast
uygulamalarda, hazır sıvada, yapıştırıcıda,
derz dolgu malzemelerinde, kent
mobilyalarında, karo imalatında ve her türlü
sanatsal çalışmada kullanılmaktadır.
Kalsiyum Alüminatlı Çimento (Isıdaç)
TS 6271
Havaalanı pistlerinde, köprülerde, baraj
savaklarında, boru ve atık su mühendislik
uygulamalarında, kimyasal etkilere karşı
dirençli olması nedeniyle, kanalizasyon
sistemlerinde, endüstriyel kazanlarda,
merdivenlerde, lentolar ve hatıllarda ve kısa
sürede hizmete girmesi gereken zemin
kaplamalarında, sülfatlı sulara ve deniz
suyuna maruz kalan beton elemanlarında,
refrakter endüstrisinde yaygın olarak
kullanılmaktadır.
Sülfata Dayanıklı Çimento
TS10157 SDÇ
Sülfata dayanıklı çimento, C3A ve C4AF
oranı kontrol edilerek üretilmiş özel bir
çimentodur. Bu çimento sülfatlı sulara karşı
inört özellik gösterdiği için liman, atık su,
baraj, yeraltı su boruları, temeller,
kanalizasyon kanalları, sulama kanalları ve
arıtma tesislerinde kullanılmaktadır. Deniz
suyu ve sülfatlı ortamlar gibi kimyasal
etkilere karşı dayanıklılık istenen yapılar için
kullanılması uygun olan bir çimentodur.
Harç Çimentosu (EKOHARÇ)
TS EN 413-1 MC 12,5 X
Harç çimentosu (MC 12,5 X), her türlü duvar
örümü; iç, dış kaba, ince vb. her türlü sıva,
şap vb. tüm ince inşaat işlerinde, kum ve su
ile uygun oranda karıştırılarak
16
kullanılmaktadır. Şap betonlarda, düşük
büzülme niteliği ile çatlamalara karşı daha
güvenli olup, dış sıvalarda rutubet ve sert
iklim koşullarına daha dayanıklıdır.
CE İşareti, EC, TSE ve Diğer Uygunluk
Belgeleri
AB ülkelerinde çimento ürünlerinin piyasaya
arz edilebilmesi için, EC sertifikası ve CE
işareti zorunlu olarak uygulanmaktadır. Bu
nedenle bütün ihraç ürünlerine EC
sertifikası, CE işareti ve beyaz çimento için
Kitemark Kalite Belgesi alınmıştır. Ayrıca, CE
işareti kapsamı dışındaki ürünler ve pazarlar
için de, pazarlandığı ülke standartlarına
uygunluk belgeleri alınmıştır.
TS EN 197-1 Genel Çimento
Standardına Uygunluk Belgeleri
AB uyum çalışmaları içinde Avrupa
standardından uyarlanan yeni çimento
standardı 2004 yılında Bayındırlık Bakanlığı
tarafından isteğe bağlı olarak uygulamaya
konulmuştur. Çimsa iç piyasaya verdiği
bütün genel çimento cinslerinde eski
standartları iptal ederek AB uyum çalışmaları
kapsamında (TSEN) Türk Standartları'nın
uygunluk belgelerini almıştır.
1,8
1,5
1
1,2
1,2
1,4
1,4
Yıllar İtibarıyla
İhracat
(milyon ton)
2
200
3
200
4
200
5
200
6
200
7
200
8
200
Çimsa Tesis Bilgileri
2. Tesis
3. Tesis
Klinker Üretim
Kapasitesi
(Ton/Gün)
3.380 gri klinker
1.785 gri klinker
veya
1.450 beyaz klinker
1.750 beyaz klinker
1. Isıdaç
2. Isıdaç
55 ısıdaç klinker
55 ısıdaç klinker
Kayseri Çimsa
Üretim Hattı
2.175 gri klinker
3,60
Izgaralı soğutucu
Valsli değirmen
%100 petrokok
Eskişehir Çimsa
I. Üretim Hattı
1.700 gri klinker
3,60
Izgaralı soğutucu
Bilyalı değirmen
Yerli linyit, ithal
steamcoal
II. Üretim Hattı
2.300 gri klinker
3,60
Cross bar soğutucu
Dik Değirmen
Yerli linyit, ithal
steamcoal
Niğde Çimsa
Üretim Hattı
1.240 gri klinker
3,80
Izgaralı soğutucu
Bilyalı değirmen
%100 petrokok
Değirmen Üretim
Kapasitesi (Ton/Gün)
2.040
Değirmen
Çapı (m)
4,2
Değirmen
Uzunluğu (m)
13
Çimento
Değirmen Tipi
Bilyalı değirmen
Mersin Çimsa
Üretim Hatları
1. Tesis
2. Tesis
Ankara Çimsa
Öğütme Tesisi
Farin
Fırın Çapı (m)
5,25
3,60
Soğutucu Tipi
Ünax soğutucu
Izgaralı soğutucu
Değirmen Tipi
Bilyalı değirmen
Valsli değirmen
Yakıt Tipi
%100 petrokok
%100 petrokok
3,60
3,75
Izgaralı soğutucu
Izgaralı soğutucu
Valsli değirmen
Valsli değirmen
%100 petrokok
%100 petrokok
%100 Fuel Oil
%100 Fuel Oil
2008 Yılı Üretim Rakamları
Klinker Üretimi
Gri Klinker
Beyaz Klinker
ISIDAÇ-40 Klinkeri
Sülfata Dayanıklı Klinker
Toplam
3.481.000 ton
996.500 ton
20.000 ton
20.500 ton
4.518.000 ton
Çimento Üretimi
Gri Çimento
Beyaz Çimento
ISIDAÇ-40
EkoHarç
Toplam
3.960.000 ton
933.000 ton
26.800 ton
36.100 ton
4.955.900 ton
2008 Yılı Döner Fırınlar Kapasite Kullanımı
Mersin Döner Fırın I
%92
Mersin Döner Fırın II
%98
Mersin Döner Fırın III
%98
Kayseri Döner Fırın
%97
Eskişehir Döner Fırın I
%88
Eskişehir Döner Fırın I
%93
Niğde Döner Fırın
%90
Satışlar
Çimsa, beyaz/gri klinker ve beyaz/gri çimento, kalsiyum alüminatlı çimento üretim ve satışını gerçekleştirmektedir.
17
CE İşaretli Belgeleri
EN 197-1 CEM I 52,5 N
EN 197-1 CEM I 42,5 R
EN 14647
EN 197-1 CEM II/B-L 42,5 R
EN 197-1 CEM II/B-M(V - L) 32,5 R
EN 413-1 MC 12,5 X
EN 197-1 CEM II/B-M(P-L) 32,5 R
EN 197-1 CEM II/A-M(P-L) 42,5 N
EN 197-1 CEM IV/B(P) 32,5 R
Beyaz Portland Çimentosu
Gri Portland Çimentosu
Kalsiyum Alüminatlı Çimento
Beyaz Portland Kalkerli Çimento
Harç Çimentosu
Puzolonik Çimento
Kitemark İşaretli Belgeler
BS EN 197-1 CEM I 52,5 N
İspanya Standartlarına Uygunluk Belgesi
BL I 52,5 N UNE 80305
TSE Uygunluk Belgeleri
TS 21-BPÇ 52,5 N/85
TS EN 197-1 CEM I 42,5 R
TS 6271
TS EN 197-1 CEM II/B-L 42,5 R
TS EN 197-1 CEM II/B-M(V-L) 32,5 R
TS EN 413-1 MC 12,5 X
TS EN 197-1 CEM II/B-M(P-L) 32,5 R
TS EN 197-1 CEM II/A-M(P-L) 42,5 R
TS EN 197-1 CEM IV/B(P) 32,5 R
TS 10157 SDÇ 42,5 R
Gri Portland Çimentosu
Kalsiyum Alüminatlı Çimento
Beyaz Portland Kalkerli Çimentosu
Portland Kompoze Çimentosu
Harç Çimentosu
Puzolonik Çimento
Sülfatlara Dayanıklı Çimento
Diğer Belgeler
TSE-ISO-EN 9001:2000
TSE ISO EN 14001-2004
TSE İSG-OHSAS 18001
Kalite Yönetim Sistem Belgesi
Çevre Yönetim Sistemi Belgesi
İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Belgesi
18
İNOVASYON KONUSUNDA TÜRK ÇİMENTO SEKTÖRÜNÜN ÖNDE GELEN KURULUŞU ÇİMSA,
UYGULAMAKTA OLDUĞU KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ, ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ, İŞ SAĞLIĞI VE
GÜVENLİĞİ YÖNETİM SİSTEMLERİ İLE DÜNYA KLASMANINDA İŞ MÜKEMMELLİĞİNE ULAŞMAYI
HEDEFLEMEKTEDİR.
Ürünler
TS EN 197-1
CEM I 42,5 R
TS EN 197-1
CEM II B-M(V-L) 32,5 R
TS EN 197-1
CEM I 52,5 N
TS EN 197-1
CEM II B-L 42,5 R
EN 413 - 1
MC 12.5 X
EN 14647
TS EN 197-1
CEM II/A-M(P-L) 42,5 R
TS EN 197-1
CEM II/A-M(P-L) 42,5 N
TS EN 197-1
CEM II B-M(P-L) 32,5 R
TS EN 197-1
CEM IV-B (P) 32,5 R
TS 10157 SDÇ 42,5 R
Portland Çimentosu (Gri)
Portland Çimentosu (Beyaz)
Portland Kalkerli Çimento (Beyaz)
Harç Çimentosu (Ekoharç)
Kalsiyum Aluminatlı Çimento
Puzzolanik Çimento
Sulfata Dayanıklı Çimento
Mersin Kayseri Eskişehir Niğde
Ankara
Fabrikası Fabrikası Fabrikası Fabrikası Fabrikası
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Ambalaj Çeşitleri
Torbalı
3 katlı torbalı
4 katlı torbalı
2+1+1 torbalı
3+1+1 torbalı
4+1+1 torbalı
2+1+1 torbalı
2+1 torbalı
1 katlı torbalı
Slingli Paletless
Big Bag
Lamineli
Lamineli
Paletli Ahşap 15x100x120 cm
Paletli Ahşap 15x100x120 cm
Diğer
Dökme
Klinker
Dökme
Big Bag
Yükleme Kapasitesi
3 katlı kraft kağıdı
4 katlı kraft kağıdı
1 katı beyaz, 1 katı lamineli esmer ve 2 katı esmer kraft kağıdı
2 katı esmer kraft, 1 katı lamineli esmer kraft
1 kat lamineli polipropilen
39 torba
Polipropilen
Polipropilen
30-40 torba (50 kg)
64 torba (25 kg)
50 kg
50 kg
50 kg
50 kg
50 kg
25 kg
25 kg
50 kg
1,95 Ton
1,5 Ton
1,5 Ton
1 Ton
1,5-2 Ton
1,6 Ton
800 Ton/Gün
800 Ton/Gün
800 Ton/Gün
800 Ton/Gün
800 Ton/Gün
800 Ton/Gün
Silobas
15-40 Ton
4.000 Ton/Gün
Gemi
Lamineli Polipropilen
1-1,5 Ton
2.500 Ton/Gün
800 Ton/Gün
19
Hazır Beton
Tesis Sayısı
40
Hazır Beton
Üretim
2.233
Milyon m3
25
1.583
18
17
1.400
1.371
5
200
5
200
6
200
6
200
7
200
7
8
200
Hazır Beton Tesisleri
Çimsa Hazır Beton, Çimsa’ya bağlı olarak,
1998 yılında Adana’da, Zeytinli Hazır Beton
tesisi ile üretime başlamıştır. Günümüzde
Adana, Mersin, Kayseri, Antalya, Osmaniye,
Kahramanmaraş, Nevşehir, Aksaray,
Karaman, Konya, Bilecik, Adapazarı, Konya,
Bursa, Eskişehir ve Kütahya illerinde faaliyet
gösteren 19 adedi yaş, 21 adedi de kuru
sistem olmak üzere 40 hazır beton tesisinin
35 adedinin mülkiyeti Çimsa’ya aittir. Beş
tanesinin de işletmesi kiralık olarak Çimsa
tarafından yapılmaktadır. Hazır beton üretimi
yapan tesislerin toplam yıllık kapasitesi 2,5
milyon m3 olup 2008 yılında 2,2 milyon m3
beton üretilerek kapasite kullanım oranı %88
olarak gerçekleşmiştir. Konusunda
deneyimli ve uzman 111 görevlinin hizmet
verdiği tesislerde, toplam 273 adet
transmikser, 70 adet mobil, beş adet sabit
pompa kullanılmaktadır. Bu araçlardan 221
adet transmikser, 60 adet mobil, bir adet
tünel pompa ve beş adet sabit pompanın
mülkiyeti Çimsa’ya aittir.
2008 yılında satılan 2,2 milyon m3 betonun
%80’i pompalı, %20’si pompasız olarak
satılmıştır. Üretilen betonun %3’ü C.18,
%36’sı C.20, %30’u C.25, %18’i C.30,
%13’ü de diğer beton cinsi olarak pazara
sunulmuştur.
Sektöründeki teknolojik ve bilimsel
gelişmeleri dikkatle takip eden Çimsa,
yaşanan gelişmeleri yeni ürün, yeni makine
parkı ve hizmet olarak müşterilerine
sunmaktadır.
Özel ürünlerden özelikle dramixli beton
üretiminde pazara ilk defa çıkılmasına
rağmen önemli mesafe kaydedilmiş, bunun
sonucu olarak da 2008 yılında hazır beton
tesislerinden 62.000 m3 özel ürün satışı
gerçekleştirilmiştir.
Mülkiyeti Çimsa’ya ait Sucular ve İnegöl
ocaklarının faal olarak çalışmasıyla beraber
2008 yılında, iki tanesi varlık sözleşmesi
çerçevesinde satın alınan, toplam 34 adet
ocak işletme ruhsatı almıştır.
200
8
200
Ocağı’nda 01.08.2008 tarihi itibarıyla Çimsa
olarak üretime başlanmıştır. Bu arada
Eskişehir merkezinde, iki adet santral
kiralanarak beton üretimine başlanmıştır.
Adana Kozan, Yumurtalık, HES Projesi
kapsamında Hacınınoğlu 1 ve 2, Alke Projesi
kapsamında Mersin Limonlu ve sabit olarak
Konya Tesisleri 2008 yılında üretime
açılmıştır.
ÇİMSA, YÜKSEK
DAYANIMLI BETON
(C50-C200), TSE
STANDARTLARI İLE
BELİRLENMİŞ C14 İLE C50
Bilecik ilinde mülkiyeti Pınar Beton firmasına
ait hazır beton tesisi 17.05.2007 tarihinde
satın alınarak Çimsa bünyesine dahil
edilmiştir. Tesis, Rekabet Kurumu’nun
görüşü doğrultusunda 31.07.2008 tarihinde
İpek A.Ş.’ye satılmıştır. 27.11.2007 tarihinde
BHB ile yapılan varlık sözleşmesi
çerçevesinde, yedi hazır beton tesisi, üç
agrega ocağı, sekiz hazır beton santrali, 48
transmikser, 15 mobil pompa, altı loder, 16
binek otomobil ve kamyonetten oluşan
varlıklar ile BHB firmasına ait marka ve
şerefiye 31.07.2008 tarihinde Çimsa
tarafından satın alınarak şirket aktifine dahil
edilmiştir. Varlık sözleşmesi çerçevesinde
alınan Bilecik, Pelitözü, Osmaneli,
Pamukova, Adapazarı, İnegöl ve Yenişehir
Hazır Beton Tesisleri ile İnegöl Agrega
20
ARASINDAKİ TÜM
BETONLARI ÜRETEREK,
MÜŞTERİ
MEMNUNİYETİNE,
SÜREKLİ
İYİLEŞTİRMEYE VE
KALİTEYE SON DERECE
ÖNEM VEREN BİR ŞİRKET
OLARAK FAALİYETLERİNİ
SÜRDÜRMEYE DEVAM
ETMEKTEDİR.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
Çevreye verilen önemin bir göstergesi olarak
2008 yılında atık su geri dönüşüm projeleri
ve tesislerin dış görünümlerinin
iyileştirilmesi amacıyla Adana ve Mersin
Bölgelerindeki tesislerden başlamak üzere
önemli iyileştirmeler yapılmıştır.
Hazır betonda 2007 yılında başlanan İşçi
Sağlığı ve İş Güvenliği çalışmaları 2008
yılında da devam etmiştir. İSG çalışmaları
birinci derecede öncelikli konular arasına
alınarak iç denetimler yapılarak, sonuçları ve
iş kazalarının en aza indirilmesi için
paylaşım toplantıları yapılarak eğitimler daha
da artırılmıştır.
Hazır Beton Ürünlerimiz
1. DOST BETON (KENDİLİĞİNDEN
YERLEŞEN VE SIKIŞAN BETON)
Kendi ağırlığı altında, vibrasyona ihtiyaç
duyulmadan, istenilen yerlere kolayca
yerleşen; terleme, ayrışma gibi özellikler
göstermeyen, özel dizayn yapısı ile dayanımı
yüksek, iyi sıkışma sağlayabilen çok akıcı
kıvamlı özel bir betondur.
2. AQUA BETON (SUALTI BETONU)
Su altında yıkanmadan, ayrışmadan, serbest
olarak düşebilen, bir müdahaleye gerek
duymadan (vibratör vs.) kendiliğinden
yerleşip sıkışabilen ve buna rağmen kalitesi
bozulmayan, akışı sürekli, viskozitesi yüksek
ve güvenilir dayanımlarda, çok düşük
geçirgenliğe sahip betondur.
3. ART BETON (DEKORATİF RENKLİ BASKI
BETONU)
Dokulandırılmış Dekoratif Renkli Beton veya
Baskılı Beton olarak bilinen bu tip betonlar,
iç ve dış mekânlarda rahatlıkla kullanılabilen
bir zemin kaplama malzemesidir. Müşterinin
istemiş olduğu yüzey görünümünün
doğrudan betondan elde edilmesi, aynı
zamanda betonun yaşlandırılması ve
eskitilmesi bazı özelliklerindendir.
4. DRABETON (DRAMİXLİ VE LİFLİ BETON)
Drabeton, özellikle saha betonu, yüzey
kaplama betonu istinat veya perde betonu,
shotcrete, v.s. olarak kullanılır. İçinde
bulunan dramiks sayesinde herhangi bir ek
donatıya ihtiyaç duymadan çekme gerilme
mukavemetlerine karşı yüksek dirençli,
dayanımlı özellik gösterebilen ve Dralif
sayesinde de özellikle yüksek dirençli
malzemeye sahip ve rötre çatlaklarına karşı
etkili betondur.
5. YOL BETONU (YÜKSEK MUKAVEMETLİ
VE EĞİLME-GERİLME DAYANIMI
ARTIRILMIŞ BETON)
Bağlayıcı malzeme olarak çimento kullanılan,
yapısal ömrünün ve taşıma gücünün asfalt
bağlayıcılı malzemeye göre daha fazla olan
yol üst yapısıdır.
6. SIVAMİKS (HAZIR YAŞ SIVA)
Çimsa’nın teknolojik çalışmaları sonucu,
piyasada kullanılan kara sıva olarak bilinen
elle yapılan ve kalitesinde süreklilik ve
izlenilebilirlik olmayan sıva yerine
21
Zeytinli
Karahan
Misis
Adana Proje Tesisi
Kozan
İncirlik
Osmaniye
Kahramanmaraş
Hacınınoğlu 1 Proje Tesisi
Hacınınoğlu 2 Proje Tesisi
Tece
Yenihal
Batıkent (Kiralık)
Silifke
Tarsus
HES Proje Tesisi
HES 2 Proje Tesisi
Alanya
Manavgat
Çakırlar
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
Gebiz
Kumarlı
Ambar
Kayseri TOKİ (Kiralık)
Nevşehir
Aksaray
Karaman
Ereğli
Konya
Eskişehir (Kiralık)
Kütahya (Kiralık)
Bilecik
Pelitözü
Osmaniye
Pamukova
Mekece Proje Tesisi
Adapazarı
Adapazarı Proje Tesisi
İnegöl
Yenişehir
kullanılmaktadır. Kullanıldığı yüzeye çok
daha iyi tutunan, kireç veya benzeri malzeme
kullanılmadığından ötürü oldukça iyi bir su
ve ısı yalıtımı ile beraber, üzerine
uygulanacak boyadan yüksek oranda tasarruf
sağlayan, priz süresinin uzunluğu nedeni ile
(72 saat) uygulanmaya başlandığından
itibaren zaman kaybına sebebiyet
vermeksizin kısa sürede iş bitirimi sağlayan,
tüm bu özelliklerinden ötürü de elle üretilen
sıvadan çok daha ekonomik olan sıvadır.
7. RENKLİ BETON
Her türlü mimari, estetik ve sanatsal
ürünlerle yapı malzemelerinde sağlamlık ve
görünüş güzelliği sağlamaktadır. Bu
özellikleri dışında pigment malzeme
kullanılarak istenilen renk, özel dokulu
kalıplar kullanılarak da istenilen yüzey şekli
elde edilebilmektedir. Hidrolik olarak çok
aktiftir. Bu özelliği ile kullanıldığı yerlerde
üretim hızını ve ürün kalitesini artırmaktadır.
Prefabrik beton elemanları üretiminde buhar
kürü gerektirmez. Düşük alkalili çimento
sınıfı içermektedir.
Çimsa bunların yanı sıra Yüksek Dayanımlı
Beton (C50-C200), TSE Standartları ile
belirlenmiş C14 ile C50 arasındaki tüm
betonları üreterek, müşteri memnuniyetine,
sürekli iyileştirmeye ve kaliteye son derece
önem veren bir Şirket olarak faaliyetlerini
sürdürmeye devam etmektedir.
Çimsa’nwn önceliklerini, müxterilerin
öncelikleri belirliyor. Müxteri Odaklwlwk
anlaywxwyla yola çwkarak, müxteri memnuniyetini
artwrmak için onlarla yakwn ilixkiler kuruyor, onlarw
iyi anlwyor, deqixen gereksinimlerine yönelik hwzlw
ve etkin çözümler sunuyor.
Sermaye Giderleri Dağılımı
Çimento Terminali
Hazır Beton
%7
Maliyet Tasarrufu/Modernizasyonu
%46
%47
2008 yılı yurtiçinde zorunlu
modernizasyon ve darboğaz giderme
yatırımlarına öncelik verilen,
yurtdışında ise başladığımız yatırımlara
devam ettiğimiz bir yıl oldu.
2008 yılında yatırım harcamaları sürekli
gözden geçirilmiş, yurtiçi yatırımlar için
42,1 milyon ABD Doları, yurtdışı
terminal yatırımları için ise 3,4 milyon
ABD Doları olmak üzere, toplam 45,5
milyon ABD Doları harcama
gerçekleşmiştir.
2008’de yapılan yatırımları, aşağıdaki
şekilde özetleyebiliriz:
Mersin I. Tesis Döner Fırın ve Klinker
Soğutma Modernizasyonu Projesi
yatırımının tamamlanması sonucunda;
eski teknolojisi ve oldukça yüksek olan
bakım maliyeti nedeniyle, klinker
soğutma ve fırın üniteleri modernize
edilerek yenilenmiş olacak ve yeni
kurulan elektrofiltre sayesinde I.
Tesis’in tozsuzlaştırılmasına büyük
katkı sağlanacaktır. Mersin 3. Çimento
Değirmeni Modernizasyonu ile ilgili
montaj işleri bitirilmiş, değirmen
öğütme kapasitesinde %30’luk bir artış
sağlanmıştır. Ayrıca, aşırı vibrasyon
sebebiyle sürekli sorun yaratan
değirmen hidrolik sistemi modernize
edilerek yenilenmiştir. Mersin Kalsiyum
Alüminatlı Çimento Üretim Tesisi’ne
birer adet big-bag yükleme ve
paletleme tesisi kurulmuş ve Eylül
2008’de faaliyete geçirilmiştir. Mersin
Fabrikası’na enerji temininde daha
uygun koşullarla aynı hizmeti sağlayan
TEDAŞ aboneliğine geçiş için enerji
nakil hatları, trafo ve şalt merkezlerinde
yapılması gereken tüm altyapı
hazırlıkları bitirilmiş ve 2008 Ekim ayı
sonunda TEDAŞ aboneliğine
geçilmiştir.
2008 YILINDA YATIRIM
HARCAMALARI SÜREKLİ
GÖZDEN GEÇİRİLMİŞ,
YURTİÇİ
YATIRIMLAR İÇİN
42,1 MİLYON ABD
DOLARI, YURTDIŞI
TERMİNAL
YATIRIMLARI İÇİN
İSE 3,4 MİLYON
ABD DOLARI OLMAK
ÜZERE, TOPLAM 45,5
MİLYON ABD DOLARI
HARCAMA
GERÇEKLEŞMİŞTİR.
Kayseri ID fan kapasite artırımı işi
kapsamında gerekli malzeme tedarikleri
tamamlanmıştır. Bu yatırım sonucunda,
23
2,100 t/g olan klinker üretim kapasitesi
2,300 t/g’e çıkmış olacaktır.
Eskişehir’de Yeni Paketleme Ünitesi’nin
temel ve ikinci 5.000 tonluk Çimento
Silosu temel yapımı işleri bitirilmiş; bir
adet 5.000 tonluk Betonarme Çimento
Silosu ve Çimento Nakil Sistemi
bağlantısı işleriyle ilgili inşaat işlerine
devam edilmiştir. Eskişehir 3. Kırıcı
Çıkışı’na, hammadde kimyasal
kompozisyonunu etkin kontrol
amacıyla, bir adet On-line Malzeme
Analizörü monte edilmiş olup; Temmuz
2008’de devreye alınmıştır.
Eskişehir I. Tesis 4. Siklonları tadil
edilmiştir. Bu yatırımın tamamlanması
sonucunda, I. Tesis yakıt tüketiminin
hedeflenen seviyeye inmesi
beklenmektedir.
Hazır Beton’da, Bilecik Hazır Beton alımı
gerçekleştirilmiştir. Hazır Beton’da beş
adet pompa alımı gerçekleştirilmiş,
Adana Mobil ve Konya Hazır Beton
Santralleri kurulmuştur. Muhtelif çevre
ve İSG yatırımları yapılmıştır.
Yurtdışında Rusya Terminal yatırımı
inşaat ve mekanik işleri büyük ölçüde
bitirilmiştir. İspanya Alicante Terminal
yatırımında, proje işleri bitirilmiş olup;
inşaat izni alınmıştır; Almanya’dan
Claudius Peters firmasından 10.000’er
tonluk betonarme çimento silo projesi
953
905
690
devam
Personel Sayısı
6
200
7
200
8
200
ve silo kritik ekipmanları temin edilmiş;
gemiden çimento tahliye için yeraltına
döşenecek boruların döşenmesi işine
başlanmıştır.
Finansman Kaynakları ve Risk Yönetim
Politikaları
Şirket’in yatırım ve işletme sermayesi
ihtiyaçlarının finansmanı, kısa ve ortauzun vadeli ihracat ve döviz kredileriyle
karşılanmaktadır. Çimsa’nın karşı
karşıya kalabileceği muhtemel bütün
risklerin tanımlanması ve izlenmesi risk
yönetimin temelini oluşturmaktadır.
Şirket ortaklarından Hacı Ömer Sabancı
Holding A.Ş. Grup şirketlerinin
uygulamakta olduğu risk yönetimi ve
uygulamaları prosedürüne paralel
olarak, etkin risk yönetimi projesine
başlanmıştır. Proje kapsamında
Çimsa’nın karşı karşıya kalabileceği
bütün riskler önceliklerine göre
sınıflandırılmış ve takibe alınmıştır.
Şirket’in mali durumunu doğrudan
etkileyebilecek riskleri tüm tesisler için
bertaraf etmek amacıyla Sabancı
Holding risk yönetimi politikalarına
uygun olarak global poliçe kapsamında
sigortalamıştır.
Şirket’in döviz bazlı kredilerden
doğacak kambiyo riskleri ihracat
gelirleri ile doğal olarak hedge
edilmekte olup, uygun forward teklifleri
ayrıca değerlendirilmektedir.
Finansal Yapıyı İyileştirmek İçin Alınan
Önlemler
Çimsa, mevcut piyasa koşulları
çerçevesinde etkin işletme sermaye
yönetimi amaçlı aksiyon planları ve
kârlılığını artırıcı altyapı, pazarlama ve
maliyet iyileştirici yatırım ve çalışmalar
yapmaktadır. Mevcut TL, döviz nakit
girişleri ve ihtiyaçlarını planlayarak
finansal yapısını prosedürlere uygun
yönetmektedir.
Yıl İçinde Yapılan Bağışlar Hakkında
Bilgiler
Yıl içerisinde, başta eğitim kurumları
olmak üzere muhtelif kamu kurum ve
kuruluşlarına 124.838,20 TL tutarında
bağış yapılmıştır.
İnsan Kaynakları
Kurumsal Gelişim Çalışmaları
Organizasyonel İklim Ölçümü: Yeni
Performans Kriteri
2008 YILI SONUNDA TÜM
BEYAZ YAKALI
ÇALIŞANLARIN KATILIMI
İLE TEKRARLANAN
ORGANİZASYONEL İKLİM
ÇALIŞTAYLARI İLE
ÇALIŞANLARDAN;
İYİLEŞTİRME
ÇALIŞMALARININ
SONUÇLARI VE
ORGANİZASYONEL
İKLİM ÜZERİNDEKİ
ETKİLERİ KONUSUNDA
GERİBİLDİRİM
ALINMIŞTIR.
24
“Organizasyonel İklim Ölçümü”
yöneticiler tarafından, çalışanların
enerjilerini ve yürekten katkılarını
işlerine aktarabilecekleri bir ortam
yaratma derecelerinin ölçümüdür.
Yöneticilerin organizasyonel iklim
üzerindeki etkisinin ortalama %70
olduğu; pozitif bir organizasyonel
iklimin ise, şirketin finansal sonuçları
üzerinde %30'a varan etkisi olduğu
tespit edilmiştir. Organizasyonel iklim,
diğer ölçülebilir performans kriterleri
gibi ele alınmakta, ölçülmekte ve
geliştirmek için üzerinde çalışılmaktadır.
Organizasyonel iklim ölçümlendiğinde,
değerlendirmenin yüksek olduğu
ortamlarda çalışanlar özetle:
• Çalışma ortamının kendilerini motive
ettiğini; keyifli ve verimli olduğunu,
• Ellerinden gelen en iyi performansı
ÇİMSA'NIN SON ÜÇ YILDA YAŞADIĞI HIZLI BÜYÜME VE STRATEJİK YÖN NEDENİ İLE ORGANİZASYON
YAPISI, İŞLEYİŞİ, YÖNETİM ANLAYIŞI, ÇALIŞANLARDAN BEKLENEN DAVRANIŞLAR VE
SORUMLULUKLARINDA ÇOK HIZLI BİR DEĞİŞİM GERÇEKLEŞMİŞTİR.
gösterdiklerini ve bunun takdir
edildiğini bildiklerini ifade ederler.
Yüksek performans kültürü oluşturma
amacı doğrultusunda, çalışanların
“organizasyonel iklim” ile ilgili görüşleri,
kurumsal gelişim başarı ölçütü olarak
kullanılmaya başlanmıştır. Bu kapsamda
2007 yılı sonunda gerçekleştirilen
organizasyonel iklim çalıştaylarında,
çalışanların Çimsa'daki organizasyonel
iklim konusunda sözlü ve yazılı (mini
anketler) olarak verdikleri iyileştirme
önerileri doğrultusunda, 2008 yılı
başında İcra Komitesi tarafından, detaylı
bir iyileştirme aksiyon planı
oluşturulmuştur. Farklı fonksiyon ve
kademelerdeki tüm yöneticilerin sorumlu
olduğu bu planın ilerleyişi, 2008 yılı
boyunca her ay yapılan İcra Komitesi
toplantılarında gözden geçirilerek,
iyileştirme planının takibi sağlanmıştır.
Bu iyileştirme çalışmalarının yanı sıra,
Çimsa üst yönetiminin büyük bölümü
için bireysel 360o geribildirim ve
organizasyonel iklim ölçüm çalışması
yeniden yapılmış, bireysel aksiyon
planları üzerinde çalışılmıştır.
2008 yılı sonunda tüm beyaz yakalı
çalışanların katılımı ile tekrarlanan
organizasyonel iklim çalıştayları ile
çalışanlardan; iyileştirme çalışmalarının
sonuçları ve organizasyonel iklim
üzerindeki etkileri konusunda geribildirim
alınmıştır. Tüm iklim boyutlarında,
iyileştirme kaydedildiği tespit edilmiş ve
yüksek performans kültürü oluşturma
hedefi kapsamında gerçekleştirilen bu
çalışmaların, 2009 yılında daha da
hızlanarak sürdürülmesine karar
verilmiştir.
Organizasyonel iklimin altı ana boyutu:
1. Açıklık: Çalışanların şirketin büyük
hedefleri ve kendilerinin katkısının ne
olacağı konusunda açıklık sağlamak.
2. Standartlar: Mükemmelliği ve
performansı geliştirmeyi sürekli
vurgulamak.
3. Sorumluluk: Çalışanların işlerini
yapmalarını sağlayacak yetkilendirmeyi
yapmak ve sonuçlardan sorumlu tutmak.
4. Esneklik: Gereksiz kural ve
prosedürlerin olmamasını ve iyi
fikirlerin hayata geçirilmesini sağlamak.
5. Ödüller: Çalışanları sonuçlara
katkıları oranında takdir etmek.
6. Ekibe Bağlılık: Güven ve gurur ortamı
yaratmak.
Yüksek Performans Kültürü için Güçlü
Temel Oluşturmak
SODA (Sorumlu, Onaylayan,
Danışılan, Aktarılan) Projesi
Çimsa’nın son üç yılda yaşadığı hızlı
büyüme ve stratejik yön nedeni ile
organizasyon yapısı, işleyişi, yönetim
anlayışı, çalışanlardan beklenen
davranışlar ve sorumluluklarında çok
hızlı bir değişim gerçekleşmiştir.
25
2007 yılı sonunda gerçekleştirilen
Organizasyonel İklim çalıştaylarında,
açıklık boyutu ile ilgili geribildirimlerde,
çalışanların bir bölümü tarafından yeni
organizasyonel işleyişin kendileri
açısından yeterince net olmadığı
belirtilmiştir. Hızlı değişim ve yerleşik
çalışma alışkanlıklarını değiştirmenin
zorluğundan dolayı, bu sorunu gidermek
için 2008 yılında SODA adı verilen
kapsamlı bir çalışma başlatılmıştır.
Çalışanların sorumlulukları, diğer
çalışanlar ile etkileşimleri ve başkalarına
karşı sorumluluklarında net olmaları;
ana sorumlulukların başarı ölçütlerinin
belli olması; ortak sorumluluk alanlarında
başarının ortak ölçütler ile takibinin
sağlanması; “Yüksek Performans
Kültürü” için kritik olan unsurlardır.
Bu bakış açısı ile tasarlanan SODA
Projesi, şirket genelinde çalışanlar
tarafından gerçekleştirilen aktivitelerin
tanımlandığı, bu aktiviteler
gerçekleştirilirken karşılaşılan
aksaklıkların ve belirsizliklerin tespit
edildiği ve gelişim fırsatlarının
yaratıldığı bir çalışma olmuştur.
Tüm çalışanların katılımıyla 2008 yılında
tamamlanan, SODA Faz I olarak
nitelenen bu çalışma bulguları
doğrultusunda, 2009 yılında, “Açıklık”ı
daha da fazla sağlayacak, iş yapış şeklini
sorgulayacak ve sorumlulukları gözden
devam
geçirecek şekilde SODA Faz II çalışması
gerçekleştirilecektir. Bu çalışmada yalın
6 Sigma teknikleri kullanılarak değer
zincirinin belirlenmesi, ana iş
akışlarının ve alt iş akışlarının tespit
edilmesi, akışların standardize edilerek
tüm fonksiyonlar arasında ortak bir
dilin oluşturulması hedeflenmektedir.
Yüksek Performans Kültürü Yaratmak
Performans Yönetim Süreci
“Yüksek performans kültürü”nün
yaratılmasının temel gerekliliklerinden
en önemlisi:
Şirket’in uzun vadeli hedeflerinin
gerçekleştirilmesini sağlayacak;
performans sorunlarını belirleyerek,
çözüm yolları üretebilecek nitelikte bir
performans yönetim süreci
oluşturabilmesidir.
Bu inançla, 2008 yılında Çimsa bireysel
performans yönetim süreci yeniden
yapılandırılarak daha etkin ve verimli bir
işleyiş için çalışmalar gerçekleştirmiştir.
Çimsa performans yönetim süreci,
şirket hedeflerini gerçekleştirmek ve
bireysel gelişimi mümkün kılabilmek
için çalışanların performanslarının;
planlandığı, takip edilerek geri bildirim
verildiği, değerlendirildiği, gelişim
alanlarının tespit edildiği ve çalışanın
gelişiminin teşvik edildiği bir yönetim
sistemi olarak tasarlanmıştır.
Çimsa’nın stratejik hedeflerinin
gerçekleşmesi için çalışanların
sorumluluklarının ve beklenen katkının
net olduğu, ölçülebilir, çalışan için
anlamlı, zorlayıcı, ulaşılabilir bireysel
hedefler oluşturulmuştur. Hedef
belirleme çalıştayları ile stratejik
hedeflerin bireysel hedeflere
indirgenmesi ve ana sorumluluk
alanları ile ilgili kritik hedeflerin
belirlenmesi çalışmaları yürütülmüştür.
Bireysel iş hedefleri ile “Neyi
başarmalıyız?” sorusunun, yetkinlik
hedefleri ile “Nasıl başaracağız?”
sorusunun cevabı verilmektedir.
Performans yönetim sisteminin daha
etkin işleyebilmesi için beyaz yakalı tüm
çalışanlara yönelik yetkinlik eğitimleri
düzenlenmiştir. Yetkinliklerin daha net
anlaşılabilmesi, sistemin rahat işlemesi;
role ve bireysel iş hedeflerine uygun
yetkinlik seçimini destekleyecek bir
yazılım hazırlanmıştır.
Yöneticiler ile çalışanlar arasında
iletişimin ve geri bildirim
mekanizmasının etkin çalışması
gerekmektedir. Çalışana verilen
geribildirimin yapıcı, yönlendirici ve
hedeflere ulaşmayı temin edecek
şekilde olması için tüm yöneticilerin
katılımı ile “Performans Yol Haritası”
26
eğitimleri gerçekleştirilmiştir. Geri
bildirimler doğrultusunda çalışanlar için
bireysel gelişim planlarının
oluşturulması planlanmaktadır
ÇİMSA’NIN STRATEJİK
HEDEFLERİNİN
GERÇEKLEŞMESİ İÇİN
ÇALIŞANLARIN
SORUMLULUKLARININ VE
BEKLENEN
KATKININ NET
OLDUĞU,
ÖLÇÜLEBİLİR,
ÇALIŞAN İÇİN
ANLAMLI,
ZORLAYICI,
ULAŞILABİLİR
BİREYSEL HEDEFLER
OLUŞTURULMUŞTUR.
2009 yılında, yönetici ve çalışanlardan
alınan geribildirimler doğrultusunda
geliştirme çalışmaları gerçekleştirilmesi
ve performans yönetim portalı ile
yönetici ve çalışanlara sürekli destek
sağlanması ve diğer tüm kurumsal
gelişim faaliyetleri ile birlikte yüksek
performans kültürünün pekiştirilmesi
hedeflenmektedir.
Gelişim İçin Eğitimler
2008 yılı Çimsa için kurumsal gelişim planını destekleyecek eğitimlerin gerçekleştirildiği bir yıl olmuştur. Organizayonel iklim
ve performans yönetim süreci iyileştirme, 6 Sigma, iş sağlığı ve güvenliği gibi konularda Çimsa stratejilerini destekleyecek grup
ve bireysel eğitim programları gerçekleştirilmiştir. Bu eğitimlerden bazıları:
Eğitim Adı
Performans Yol Haritası Eğitimi
Hedef Kitle
Çimsa Tepe Yönetimi, Müdürler, Şefler
Eğitimin Amacı
Yüksek performans kültürünün oluşmasına katkıda
bulunmak, organizasyonel iklim anketleri sonucu ortaya
çıkan geribildirim ihtiyacını karşılamak.
Yetkinlik Eğitimleri
Tüm beyaz yakalı çalışanlar
Çalışanların Sabancı yetkinlik modeli ve rollerden
beklenen yetkinliklerin neler olduğu konusunda bilgi
sahibi olmaları.
6 Sigma Eğitimleri;
Sponsor, yeşil kuşak, mali işler
yetkilisi eğitimleri
Tüm yöneticiler, yeşil kuşak adayları
Müşteri memnuniyeti ve iyileştirmeye yönelik 6 Sigma
çalışmalarının etkin bir şekilde yürütülebilmesi için
gerekli tekniklerin kazandırılması.
SODA Eğitimi
Tüm beyaz yakalı çalışanlar
Çalışanların gerçekleştirdikleri aktiviteleri, sorumluluk
derecelerini belirterek yazabilmelerini sağlamak.
SMART Hedef Belirleme
Eğitimleri
Üretim, kalite, bakım, hazır beton ve
destek fonksiyonu çalışanları temsilcileri
Hedef kalitesini artırmak, faaliyetler ile ilişkili, ölçülebilir,
anlamlı hedefler oluşturmak.
Defansif Sürüş
Teknikleri Eğitimleri
Şehirler arası araç kullanan Hazır Beton,
Pazarlama ve Satış Müdürlüğü çalışanları
İş güvenliği uygulamaları kapsamında, çalışanlarına sürüş
teknikleri ile ilgili bilgi uygulamaları olarak vererek, trafik
kazası riskini azaltmak.
The Manufacturing Game Eğitimi
Kayseri ve Niğde Fabrika Üretim
Müdürlüğü, Bakım Müdürlüğü ve
Destek Bölümü Fonksiyonu çalışanları
Üretim sürecinde görülen hataların kaynaklarını ortadan
kaldırmaya, verimlilik ve sürekliliğe yönelik bütünsel bakış
açısı kazandırmak.
Hedefe Yönelik Seçim Eğitimleri
2008 yılında yoğun olarak işe alım yapılan
bölümler yöneticileri
Çimsa hedeflerini gerçekleştirmeye katkıda bulunacak
çalışanları işe alma yolunda fonksiyon yöneticilerini
geliştirmek.
Cemulator Eğitimi (Fırın, değirmen,
üretim simülasyon eğitimi)
Üretimde çalışan operatör, teknisyen ve
mühendisler
Üretim çalışanlarını bilgi ve tecrübe olarak belli bir düzeyin
üzerine çıkartmak ve standart bilgi donanımına sahip olmalarını
sağlamak.
Sabancı Holding Genel Eğitim
Programları
Mühendis, Uzman, Memur, Şef ve Müdür
düzeyindeki çalışanlar
Farklı pozisyonlardaki çalışanların yönetsel ve davranışsal
gelişimlerini sağlamak.
Bu eğitimlerin yanı sıra geçmiş yıllarda gerçekleştirilen kalite sistemleri, iş sağlığı ve güvenliği, çevre, doğalgaz kullanımı,
yüksek gerilim, otomasyon eğitimleri 2008 yılında da devam etmiştir.
2009 yılında Hedefe Yönelik Seçim, Performans Yol Haritası, SMART hedef oluşturma, The Manufacturing Game eğitimlerini
daha fazla çalışanın katılımını sağlamak; stratejik hedefler, yedekleme planları ve bireysel gelişim ihtiyaçları doğrultusunda,
gelişim planlarına dayalı eğitim programları planlanmaktadır.
27
devam
Yüksek Performans Kültürü İçin
Öğrenen Organizasyon Uygulama
Ekipleri
Beşinci yılını dolduran Çimsa Öğrenen
Organizasyon Uygulama Ekipleri
çalışması, Çimsa dönüşüm sürecine
paralel olarak, bu beş senelik zaman
zarfı içinde önemli değişim
kaydetmiştir. İlk yıllarında ekip
çalışmalarının daha sistematik ve
anlamlı hale getirilmesi amaçlanan
Öğrenen Organizasyon çalışmaları;
temel varsayımları ve uygulama
ekiplerinde kullanılan yaklaşımıyla son
iki yıldır, güçlendirmek istenilen
çalışma iklimi, Yüksek Performans
Kültürü ile birebir örtüştüğü için
kültürel değişim araçlarından birisi
haline gelmiştir. 2008 yılı Öğrenen
Organizasyon çalışmalarında birçok
yönü ile önemli bir kilometre taşı teşkil
etmektedir.
2008 yılında çalışmalarını yürüten
dokuz ekip, Öğrenen Organizasyon
olma yolundaki yolculuğunda Çimsa’ya
önemli bir ivme kazandırmakla
kalmamış; yaklaşık 1 milyon TL
tutarında tasarruf sağlamıştır.
2008 yılı Çimsa Öğrenen Organizasyon
Paylaşım Platformu’nun güçlendiği bir
yıl olmuştur. Tüm ekipler süreç içindeki
deneyimlerini ve elde etmiş oldukları
2008 Ekipleri
Ekip Adı (Fabrika)
Doğaya Dönüş (Eskişehir)
Vizyon
Çimsa Eskişehir Fabrikası gölet bölgesinde habitat alanı oluşturup
çevre bilincini yaymak.
Kazanım (Eskişehir)
Kalorifik değeri olan endüstriyel atık yakılarak, kullanılan toplam
fosil yakıt miktarını azaltmak ve atık hazırlama fizibilitesini
oluşturmak.
Yediveren (Ankara)
Yaş katkı oranında bir önceki yılın katkısını %11 oranında artırmak
ve ulaşılan yaş katkı oranının sürekliliğini sağlamak.
Karıncalar (Niğde)
Çimento değirmeninin verimliliğini, belirlenen değerler
doğrultusunda iş kazalarını önleyerek ve çevreyi olumsuz
etkilemeden artırmak.
Zirve (Kayseri)
Atık yakma sistemindeki iş sağlığı ve güvenliğini artırmak, atık
yakma ile ilgili mevcut uygulamalarda gerekli iyileştirmeleri yaparak,
kömür tüketim maliyetinin %10’unu karşılayacak kadar atıkları
bertaraf etmek ve ısı tüketiminin %1’ini atık yakarak karşılanmasını
ve sürekliliğini sağlamak.
Damla (Kayseri)
Kullanılan su miktarını dönemsel olarak alanlara göre belirlemek,
%15 tasarruf sağlamak, mevcut su rezerv miktarı ölçülerek,
gelecekte ihtiyaç duyulacak alternatif su rezervlerini tespit etmek.
Grup Sistem (Mersin)
Adana - Mersin Bölgesi atık envanterini oluşturmak ve alternatif
hammadde kullanılarak uzak ocak hammadde kullanım miktarını %1
azaltmak.
Korsan (Mersin)
Kompresör enerji sarfiyatlarını %15 azaltmak.
Yakamoz (Mersin)
Fabrika içerisinde tespit edilen toz kaynaklarını yapılacak
iyileştirmeler sonucuna göre %30 azaltmak.
başarılı sonuçları paylaşmışlardır.
Eskişehir Fabrika ekiplerinden Doğaya
Dönüş’ün çalışmaları sonucu
oluşturulan Habitat alanında bir araya
gelen ekiplerin yer aldığı bu özel
etkinlik ulusal basında da yer almıştır.
2009 yılında, Çimsa genelinde
yapılacak tüm kurumsal gelişim
çalışmalarını ve koordinasyonu etkin
bir şekilde gerçekleştirebilmek için her
fabrika için bir ekip oluşturulma kararı
alınmıştır. Bunun tek istisnası ise,
28
Öğrenen Organizasyonun beş disiplini
ile çalışmayı, kültürünün bir parçası
haline getirmek için Mersin
Fabrikası’nda Bakım Müdürlüğü
çalışanlarının katılımıyla oluşturulmuş
“Departman Uygulama Ekibi”dir.
Tozmanya Ekibi, Çimsa’da bir ilke imza
atarak farklı bölümlerden gelen
çalışanlar yerine tek bir bölümün
çalışanlarının bir araya gelmesi sonucu
kurulmuştur. Geleceğin Çimsa’sı için;
karşılaştıkları sorunlarını sistematik bir
biçimde, kısa sürede çözen, etkin
işbirliği ve iletişim kurabilen, çözüm
odaklı çalışanların yolunun bu süreçten
geçtiği inancı içerisinde çalışmalar
kararlılık ile yürütülecektir.
Fikir Fabrikası
Çimsa’nın mevcut öneri sistemi,
mevcut stratejileri ve ihtiyaçları
doğrultusunda, tüm birimlerden
temsilciler ile detaylı bir çalışma ile
“Fikir Fabrikası” adı altında 2008 yılı
Ekim ayında yeniden oluşturuldu.
Fikir fabrikası, tüm çalışanlardan başta
iş sağlığı ve güvenliği, müşteriye
hizmet, kalite, verimlilik gibi konularda
yenilikçi, geliştirici, iyileştirici nitelikteki
her türlü önerilerinin farklı kanallar ile
toplandığı, en kısa sürede
değerlendirildiği, ödüllendirilerek
hayata geçirildiği; tüm Çimsa fabrikaları
gibi verimli ve etkin işleyen bir sistem
ve anlayış ile yönetilmektedir.
Bu sistem üzerinden yılın son üç ayında
toplam 363 öneri toplanmış, Fikir
Fabrikası koordinatörleri, ekipleri,
sekreterleri tarafından değerlendirilmiş
ve ödüllerin büyük bölümü yılsonu
toplantılarında Çimsa Genel Müdürü
Sn. Mehmet Hacıkamiloğlu tarafından
öneri sahibi çalışanlara ve ekiplere
verilmiştir.
Temel değerlerini güvenilir olma,
işbirliği yapma ve müşteri odaklı olma
olarak tanımlayan Çimsa, öneri
sistemini bu değerleri yansıtacak ve
güçlendirecek şekilde oluşturmuştur.
İnovasyon (yenilikçilik) çalışmalarının
yönünü müşteri odaklı çözümler
üzerine odaklamış olan Çimsa için Fikir
Fabrikası hiç durmadan çalışmakta,
sürekli fikirler üreterek, sürekli iyileşme
ve inovasyon ile ilgili hedeflerini
gerçekleştirmektedir. Çimsa, işbirliği
değerinin güzel bir uygulaması olan
öneri sistemini 2009 yılında
2009 Ekipleri
Ekip Adı (Fabrika)
Frekans (Ankara)
Tozlanmasa (Eskişehir)
+Basınç (Kayseri)
Şafak98 (Mersin)
Tozmanya (Mersin)
Lokomotif (Niğde)
Öğrenen Organizasyon Uygulama Ekibi Konusu
Enerji Tasarrufu Sağlanması
Tozsuzlaştırma
Basınçlı Hava Spesifik Enerji Tüketiminin Azaltılması
1. Döner Fırın Kireç Standart Sapmasının Azaltılması –
Preblending
Tozsuzlaştırma- Departman Ekibi
Farin Değirmeni Enerji Tüketiminin Azaltılması
29
çalışanlardan gelen geribildirimler
doğrultusunda güncelleyerek, dinamik
yapısına uygun, yaşayan ve inovasyonun
gereği kendini sürekli yenileyen bir
sistem olarak sürdürmeyi planlamaktadır.
Personel Hareketleri, Toplu Sözleşme
Uygulamaları, Personele Sağlanan
Ücret ve Yan Menfaatler:
• 31.12.2008 tarihi itibarıyla Çimsa’nın
merkez ve diğer fabrikalarındaki toplam
personel sayısı 953’tür. Dönem içerisinde
Çimsa’dan 91 personel ayrılmış, 139 yeni
personel İstihdamı gerçekleştirilmiştir.
• Toplu Sözleşme Uygulamaları:
31.12.2007 tarihinde süresi sona eren
Toplu İş Sözleşmesi, Türkiye Çimse-İş
Sendikası ile Çimento Endüstrisi İşverenleri
Sendikası tarafından 21.03.2008
tarihinde bağıtlanmış ve 01.01.2008
tarihinden itibaren 3 yıl süreli olarak
yürürlüğe konmuş olup; süresi
31.12.2010 tarihinde sona erecektir.
• Personele Sağlanan Ücret ve Yan
Menfaatler: Beyaz Yakalı* Personel:
Yılda 12 Brüt Ücret + Yılda 4 Brüt Maaş
İkramiye
TİS uygulanan Personele: Yılda 12 Brüt
Ücret + Yılda 4 Brüt Maaş İkramiye
130.-YTL./Ay Sosyal Yardımın yanısıra
Giyim, Doğum, Ölüm, Evlenme ve Sair
Sosyal Yardımlar yapılmaktadır.
* Ayrıca Beyaz Yakalı Personele pozisyonuna bağlı
olarak Özel Hayat, Özel Sağlık Sigortası Bireysel
Emeklilik Sigortası sağlanmaktadır.
devam
Çimsa’n›n Strateji Haritas›
“TÜRK‹YE’N‹N EN DE⁄ERL‹ Ç‹MENTO ve BETON Ş‹RKET‹”
Finansal/Değerler
“KÂRLI BÜYÜME ‹Ç‹N YÜKSEK PERFORMANS KÜLTÜRÜ”
Kârl› Büyüme
Stratejik Bölge/Pazarlarda Yeni
Üretim Kapasitesi Kur
Olağanüstü ‹ş Sonuçlar› Elde Et
Üretilen Değerleri Art›r
Yüksek Performans Kültürü
Maliyet Lideri Ol
Sermaye Yap›s›n› Optimize Et
Müşteri
“MÜFITER‹YE SUNULAN DE⁄ER‹ ARTIRMAK”
Müşterini Tan›
Müşteri Beklentilerini Aş
‹ç Süreçler
“YÜKSEK PERFORMANSLI SÜREÇLER”
Segment Yönetimi
Operasyonel Verimlilik
Tedarik Zinciri Yönetimi
Sat›ş Karmas› Optimizasyonunu Sağla
(Müşteri/Ürün/Bölge)
En ‹yi Uygulama Örneklerini Uyarla
Hammadde ve Yard›mc› Madde Kaynak
Yönetimini ‹yileştir
‹tibar Yönetimi ‹çin ‹letişimi Etkinleştir
Üretim Maliyetlerini ve Enerji Kullan›m›n›
Minimize Et
Lojistik Verimliliğini Art›r
Kurumsal Riskleri Belirle ve Önlemleri Al (ERM)
Öğrenme ve Gelişim
“Ç‹MSA DNA’SI”
Bilgi Sermayesi
‹nsan Sermayesi
Organizasyonel Sermaye
Stratejik Performans Yönetimi Modeli Uygula
Etkin ‹K Yönetim Yaklaş›m›n› Yerleştir
Standart ‹ş Yap›ş Şeklini Belirle
Bilgi Platformlar›n› Bütünleştir
Liderlik ve Yönetim Kabiliyetlerini Geliştir
Sinerji Yoluyla Değer Yarat
Değerlerimiz: Güvenilir - Müşteri odakl› - ‹şbirliği yapan
30
Çimsa 2005 yılından beri uzun vadeli
öngörülerini strateji çalıştayları ile
yapılandırmaktadır. Bu maksatla ilk
olarak 2005 yılında Arama Konferansı
formatında başlayan strateji odaklı
yönetim çalışmaları, 2006 yılında
Kurumsal Karne metodolojisini
kullanarak gelişerek devamlılık
göstermiştir.
Strateji odaklı yönetimde beş temel
prensip sağlanmaya çalışılmaktadır:
a) Stratejiyi operasyonel terimlere
dönüştürmek:
Stratejik planlama çalışmalarının
çoğunda uzun dönemli büyük
hedeflerin günlük operasyonel
hedeflere indirgenmesinde sıkıntılar
vardır. Stratejik yönetimden taviz
vermeden operasyonel hedeflerin orta
ve giderek uzun vadeli taktik ve stratejik
hedeflere açılımı için 2008 yılı başında
Kurumsal Strateji Haritası, İş Alanları
Strateji Haritalarına indirgenmiştir.
Çimento Satış Pazarlama, Çimento
Üretim ve Hazır Beton Üretim ve Satış
için ayrı ayrı üç indirgenmiş harita
hazırlanmış ve paylaşımı yapılmıştır.
b) Organizasyonu strateji ile
uyumlandırmak:
Organizasyon lokasyon ve fonksiyon
olarak genişledikçe ortak vizyon,
misyon ve değerlerimize bizi taşıyacak
olan hedeflerin de birbirini destekleyici
şekilde belirlenmesi ihtiyacı ortaya
çıkmaktadır. Kurumsal karnenin
Vizyon-Büyük Hedefler-Stratejik
temalar kırılımı bizlere hem yatayda
hem de dikeyde ortak hedeflere
uyumlanma imkanı vermektedir.
Böylelikle tüm organizasyon birimleri
kendilerini topyekun kurumsal hedefler
içinde nerede konumlandıklarını, büyük
hedefe nasıl katkıda bulunabileceğini
bilmektedir.
Şubat ayında üç günlük geniş katılımcılı
strateji çalıştayları ile sonlanmaktadır.
Bu çalıştaylarda büyük stratejik
hedefler günün koşullarına göre gözden
geçirilip, stratejik temalar
yenilenmektedir.
c) Stratejiyi herkesin işi yapmak için
motive etmek:
Strateji odaklı yönetime göre trendlerin
anlaşılması ve takip edilmesi, bizi
hedeflere götürecek stratejik
opsiyonların değerlendirilmesi katılımcı
ve yenilikçi bakış açısıyla
belirlenmelidir. Bu maksatla her sene
Kasım’da başlayıp Şubat ayı sonunda
tamamlanan strateji gözden geçirme
çalışmaları yapılmaktadır. Bu
çalışmalar, strateji templateleri
üzerinden PESTEL, SWOT, Müşteri
Değer Önermesi analizleri ile başlayıp,
e) Değişimi üst düzey liderlik ile
harekete geçirmek:
Strateji gözden geçirme çalıştaylarına
ve üç aylık toplantılara Genel Müdür
başkanlık etmektedir. Ayıca yılsonu
paylaşım toplantılarında da tüm mavibeyaz yaka personele belirli detaylarda
paylaşımda bulunarak büyük hedeflere
ulaşmak yolunda heyecan ve güç birliği
sağlanmaktadır.
31
d) Stratejiyi bir süreç haline getirmek:
Gerek yıllık yapılan revizyonlar, gerekse
üç aylık strateji toplantıları ile üç sene
sonrası için belirlediğimiz hedeflerin
gelişimleri ve bu hedeflere ulaşmak için
başlanan girişim projelerinin sonuçları
tartışılmaktadır. Aynı zamanda aylık
toplantılarda strateji konsolları
(dashboard) üzerinden operasyonel
takipler yapılmaktadır.
Çimsa, ix akwx süreçlerine hwz ve verimlilik
getirerek sürdürülebilir kârlw büyümeye ulaxtw.
Baxarwlw olmaswnwn altwnda yatan en önemli etkenin
kârlw büyüme olduquna inanwyor.
Deneyimlerinden yola çwkarak oluxturduqu ix modeli
ile inovasyon süreçlerini doqru xekilde ve doqru
zamanda hayata geçiriyor.
2008 Yılı Pazarlama
ve Satış Faaliyetleri
5 milyon ton
Yurtiçi ve Yurtdışı
Toplam Satış
Miktarı
4
200
5
200
6
200
7
20
08
200
Tek çatı altında dünyanın en büyük beyaz
çimento üretim tesisine sahip olan Çimsa,
her yıl artan beyaz çimento satışlarını, 2008
yılında tarihindeki en yüksek beyaz çimento
satış miktarı olan 1,1 milyon ton seviyelerine
çıkarmıştır. 2008 yılının ikinci yarısında
kendini hissettirmeye başlayan küresel
ekonomik krizle beraber özellikle gelişmiş
pazarlarda ortaya çıkan talep daralmasını,
alternatif pazar ve alternatif lojistik
imkanlarıyla aşmayı başarmıştır.
Gri çimentoda gelişmiş pazarlarda ortaya
çıkan talep daralması, alternatif pazarlara
yapılan ihracatla telafi edilmiştir. 2008
yılında Kuzey ve Batı Afrika’ya
gerçekleştirilen yaklaşık 160.000 tonluk
ihracat rakamı, kriz şartlarında, Çimsa’nın
alternatif pazar ve dağıtım kanalları bazındaki
esnekliği ve çeşitliliğini gösterir niteliktedir.
Çimsa, satış stratejilerini müşterilerine daha
yakın olmak üzerine kurmuştur. Bu
bağlamda, özellikle dağıtım kanallarını
müşteriye her noktada ulaşacak şekilde
yaygınlaştırmıştır. Türkiye’de beş fabrika ve
iki terminal üzerinden 22 ayrı ilde gri
çimento ve Türkiye’nin her yerine beyaz
çimento ve ISIDAÇ ürününü dağıtmaktadır.
Müşteri ihtiyaçlarına uygun ambalaj
çeşitliliğinde de Türkiye ve dünyada önder
firmalardan biridir.
Çimsa, 2008 yılında da müşteriye daha yakın
olma, pazarın dinamiklerini daha iyi takip
edebilme ve müşteri talep ve beklentilerini
çok daha hızlı karşılama adına Marmara
Terminali’ni kiralamıştır. Körfez
Bölgesi’ndeki Rota Limanı içerisinde yer alan
ve 2008 Haziran ayında kiralanan Çimsa
Beyaz Çimento Marmara Terminali, 5.000
ton kapasiteli bir siloya sahip olan bir
dağıtım üssüdür. Bu yatırım ile Türkiye’deki
beyaz çimento kullanımının
yaygınlaştırılması hedeflenmektedir.
Marmara Terminali ile beyaz çimento
tüketiminin en yoğun olduğu Marmara
Bölgesi’nde pazara daha yakın olmak
hedeflenmektedir. Mersin Fabrikası’ndan
gemi veya tren yoluyla sevk edilen beyaz
çimento, Marmara Terminali’nden dökme ya
da ambalajlı olarak piyasaya arz
edilmektedir.
ÇİMSA, 2008 YILINDA DA
MÜŞTERİYE DAHA YAKIN
OLMA, PAZARIN
DİNAMİKLERİNİ DAHA İYİ
TAKİP EDEBİLME VE
MÜŞTERİ TALEP VE
BEKLENTİLERİNİ
ÇOK DAHA HIZLI
KARŞILAMA ADINA
ROTA LİMANI MARMARA
TERMİNALİ’Nİ
KİRALAMIŞTIR.
Çimento endüstriyel bir ara ürün
konumundadır ve müşterileri çimentoyu bir
şekilde beton veya harca dönüştürerek nihai
33
müşteriye ulaştırmaktadır. Bu nedenle, nihai
tüketiciye daha yakın konumlanmış olan
hazır beton yapılanması, Çimsa açısından
ayrı bir önem taşımaktadır. Çimsa, çimento
üretiminin yanı sıra, iç pazarda son
tüketiciye ulaşabileceği, satış kanalı özelliği
de taşıyan, katma değerli hazır beton
hizmetleriyle de büyümektedir.
Çimsa, gri çimento gibi emtia ürün pazarı
dışında, beyaz çimento ve ISIDAÇ ile niş
pazarlara hitap etmeye devam etmektedir.
2002 yılında üretimine başlanan ISIDAÇ 40
çimentosu 2008 yılında, 20’den fazla ülkede
kullanılır hale gelmiştir. Türkiye’nin ilk ve tek
kalsiyum aluminatlı çimentosu olan ISIDAÇ
40, Türkiye’nin yapı malzemesi alanındaki ilk
ve tek ödül olan “Altın Çekül Yapı Ürün
Ödülü”nü 2008 yılında almaya hak
kazanmıştır. Altın Çekül Yapı Ürün Ödülü,
yapı malzemesi alanında yeni teknoloji ve
ürünleri destekleyerek sektörün gelişimine
katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Çimsa
ISIDAÇ 40; %100 yerli teknoloji ile
üretilmesi, sektörde yaygın kullanım alanı
bulunması, özgün üretime dayanması, tek
başına kullanım alanı olduğu gibi başka
malzemelerin bileşeni olarak da
kullanıldığında geniş açılımlar sağlaması,
refrakter uygulamalarında kullanılabileceği
gibi katkı maddeleri üretiminde ve hızlı
sertleşmenin gerekli olduğu yerlerde
gereksinim olması nedeniyle 2008 yılı “Altın
Çekül Yapı Ürün Ödülü”nün sahibi olmuştur.
2008 yılı pazarlama faaliyetleri kapsamında
gerek Çimento Uygulama Merkezi
laboratuarlarında gerekse sahada müşteri
2008 Yılı Pazarlama
ve Satış Faaliyetleri
devam
memnuniyeti ve bağlılığını artırmak, satış
öncesi ve sonrası müşteri ihtiyaçlarını
karşılamak için çeşitli teknik destek
faaliyetleri gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda,
Çimento Uygulama Merkezi'nde, ürün
yelpazesinde bulunan beyaz, gri portland
çimentoları ile kalsiyum alüminatlı
çimentonun kullanımına yönelik araştırma ve
uygulama çalışmaları yapılarak, müşterilerle
paylaşılmıştır.
Müşterilerimizin ihtiyaçlarını daha iyi
anlamak ve bunlara yönelik ürün ve hizmet
sunabilmek için yurtiçi ve yurtdışında nicel
ve nitel pazar araştırmaları ve müşteri
bağlılığı anketleri yapılmıştır. 2008 yılında
yeni müşteri segmentasyonu üzerine
çalışılmış, pazarlama planı altyapısı
oluşturulmuştur. Pazar dinamiklerinin
güncel bir şekilde takip edilebilmesi, bunlara
yönelik aksiyon planlarının yapılabilmesi
için gerekli pazar ve müşteri bilgi sistem
altyapısı oluşturulmuştur. Gerek müşteri ve
pazar bilgi sistemi gerekse de pazarlama
plan çalışmaları ile, pazarlama faaliyetlerinin
müşteri ihtiyaç ve beklentilerine göre
planlanması ve önceliklendirilmesi
hedeflenmektedir.
Prekast sektöründe beyaz çimento
kullanımının yaygınlaştırılması için, prekast
üreticileri ile ortak, yüksek dayanımlı beton
çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Beyaz
çimentonun kürü ortadan kaldıran, erken
kalıp sökümüne imkan veren, erken yüksek
mukavemet özelliği ortaya konulmuştur. Bu
çalışmalar neticesinde, prefabrik sektörünün
çeşitli uygulamalarında beyaz çimento gri
çimento yerine ikame edilerek, Türkiye beyaz
çimento pazarının yaklaşık %10’u kadarlık
yeni bir beyaz çimento pazarı
oluşturulmuştur.
2007 yılı öncesinde, sadece Eskişehir
Bölgesi’nde piyasaya sunulan harç
çimentosu, Ekoharç markasıyla, yurtiçinde
faaliyette bulunulan bütün bölgelerde
müşterilerin kullanımına sunulmuştur. Bu
yeni ürünün pazara lansmanı için 2008 yılı
boyunca Eskişehir, Bilecik, Kütahya ve
Kayseri’de tanıtım toplantıları
gerçekleştirilmiştir. Ekoharç'ın sıva, örgü
harcı ve şap olarak kullanımını tanıtmak,
avantajlarını vurgulamak için dağıtıcılar ve
şantiyelerdeki ustalar ziyaret edilerek,
müşterek şantiye uygulamaları
Çimsa, yurtdışı pazarlarda, marka imajını
geliştirmek, marka bilinirliğini artırmak ve
müşterilerle paylaşımlarda bulunmak için,
2008 yılı içerisinde Rusya, Suriye, Sudan,
Sırbistan ve Romanya'da yapı fuarlarına
katılmış, yurtiçinde ise İstanbul Yapı Fuarı
katılımı ile müşterilerle paylaşımda
bulunmuştur.
Gerek üniversite-sanayi işbirliği
çerçevesinde, gerekse sosyal sorumluluk
projeleri kapsamında Mersin Üniversitesi
Güzel Sanatlar Fakültesi ile ortak çalışmalara
devam edilmiştir. Her yıl olduğu gibi 2008
yılında da “Çevre ve Heykel” dersi Çimsa
Çimento Uygulama Merkezi atölyesinde
34
gerçekleştirilmiştir. Ayrıca ODTÜ’de özel
çimentolar ve inşaat sektöründeki
uygulamaları üzerine uygulamalı bir seminer
verilmiştir. Bu etkinliğe paralel “Yüksek
Dayanımlı Beton Tasarım Yarışması”
düzenlenmiş, öğrencilerin ISIDAÇ gibi özel
çimentolarla ilgili pratik ve teorik bilgileri
artırılmıştır. Yine üniversite-sanayi işbirliği
çerçevesinde, Harran Üniversitesi İnşaat
Mühendisliği öğrenci ve öğretim üyelerinin
İstanbul Yapı Fuarı ziyaretleri desteklenmiş,
fuar esnasında kendilerine, Çimsa
tarafından, çimento ve beton teknolojilerine
yönelik seminer verilmiştir.
Çimentoların uygulama alanındaki
özelliklerini anlatmak, ilgililere tanıtmak ve
sektöre yönelik bilimsel faaliyetlere destek
vermek amacıyla çeşitli ulusal ve
uluslararası bilimsel dergi, kongre ve
sempozyumlarda bildiri ve makaleler
yayınlanmıştır. 30 Haziran-2 Temmuz 2008
tarihleri arasında Fransa’nın Avignon
şehrinde düzenlenen “Calcium Aluminate
Cements 2008” konferansında, Çimsa Ar-Ge
çalışmalarının bir sonucu olarak, özellikle
yapı kimyasalı üreticilerine ve onların KAÇ
kullanımına ilişkin “Strength Development of
Calcium Aluminate Cement-Portland
Cement Blends at Different Temperatures”
başlıklı bildiri sunulmuştur. Ayrıca 23-24
Eylül 2008 tarihlerinde Londra’da
gerçekleştirilen “Cementing the Future of Fly
Ash” sempozyumunda “The Use of Fly Ash
in Turkey” başlıklı bir sunum
Çimsa, güvenilir olmanwn bir kurumun
en önemli hedeflerinden birisi olduquna inanwyor.
Güven duyulan bir tedarikçi olmanwn bir xirketin
global rekabetle baxa çwkabilecek ölçeqe ulaxmasw
açwswndan da hayati önem taxwdwqwnw
biliyor.
Kurumsal Yönetim
İlkeleri Uyum Raporu
1. Kurumsal Yönetim İlkelerine Uyum
Beyanı
Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. Sermaye
Piyasası Kurulu SPK tarafından yayınlanan
“Kurumsal Yönetim İlkeleri”ne uymaktadır.
BÖLÜM I - PAY SAHİPLERİ
2. Pay Sahipleri İle İlişkiler Birimi
Pay sahipleri ile ilişkiler, Mali İşler Müdürlüğü
bünyesindeki Genel Muhasebe Şefi Abdullah
Kaplan tarafından yürütülmektedir ve e-mail
adresi [email protected]'dir.
Genel Kurul ile ilgili toplantı tutanağı Şirket
merkezinde bulundurulmakta olup talep edilmesi
halinde pay sahiplerinin bilgisine sunulmaktadır.
Ayrıca toplantı tutanağı, Genel Kurul sonuçları ile
birlikte Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi'nde
yayımlanmıştır.
Önemli nitelikteki kararların Genel Kurul
tarafından alınması konusunda Esas Sözleşme'ye
hüküm konulmamıştır. Yönetim Kurulu, Genel
Kurul'un iradesini temsil ettiğinden dolayı böyle
bir düzenlemeye ihtiyaç görülmemiştir. Genel
Kurul tutanakları ve Katılanlar Cetveli
www.cimsa.com.tr adresinde yayınlanmaktadır.
7. Payların Devri
Şirket Esas Sözleşmesi'nde pay devrini kısıtlayan
herhangi bir hüküm yoktur.
BÖLÜM II - KAMUYU AYDINLATMA VE
ŞEFFAFLIK
8. Şirket Bilgilendirme Politikası
Şirketimizde özel bir bilgilendirme politikası
mevcut değildir. Şirket'in 3, 6, 9, ve 12. ay
itibarıyla mali tabloları kamuya açıklanmaktadır.
9. Özel Durum Açıklamaları
5. Oy Hakları ve Azınlık Hakları
Dönem içinde pay sahiplerince senet değişimi
nedeniyle 11 adet başvuru yapılmış ve gerekli
değişimler yapılarak, tutanak karşılığı pay
sahiplerine hisse senedi teslimi yapılmıştır.
3. Pay Sahiplerinin Bilgi Edinme
Haklarının Kullanımı
Bu dönemde pay sahipleri tarafından 18 adet
faaliyet raporu talep edilmiş olup, talepleri posta
yolu ile kendilerine ulaştırılmıştır. Hisse senedi
değişimi ile ilgili sözlü sorulara cevap verilmiştir.
Pay sahiplerini ilgilendirecek gelişmeler Özel
Durum Açıklama Formu şeklinde İMKB aracılığı
ile duyurulmuştur.
Şirket Esas Sözleşmesi'nde özel denetçi atanması
ile ilgili hüküm yoktur, 2008 yılında pay
sahiplerinden bu konuda bir talep alınmamıştır.
4. Genel Kurul Bilgileri
08.04.2008 tarihinde Olağan Genel Kurul
Toplantısı yapılmış ve toplantı nisabı %73,59
olarak gerçekleşmiştir. Menfaat sahiplerinden
isteyenler gerekli formaliteleri tamamlayarak
Genel Kurul'a katılmışlardır. Toplantıya davet
Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca belirlenen şartlar
dahilinde yapılmış olup, bu durum Bakanlık
Komiseri'nce onaylanmıştır. Toplantıda pay
sahiplerine soru sorma hakkı verilmiş olup,
gerekli açıklamalarda bulunulmuştur. Faaliyet
Raporu hazırlanarak Genel Kurul'a katılan
ortaklara dağıtılmış ve bir önceki yılın faaliyetleri
hakkında ortaklara bilgi verilmiştir. Pay sahipleri
tarafından verilen öneriler doğrultusunda Yönetim
ve Denetim Kurulu Üyelerinin seçimi yapılmıştır.
Esas Sözleşme'de imtiyazlı oy hakkı
bulunmamaktadır.
Esas Sözleşme'de birikimli oy kullanımına yönelik
bir düzenleme yapılmamıştır. Mevcut ortaklık
yüzdelerinde ve ortaklık yapısında birikimli oy
hakkı tanınmasının Şirket'in ahenkli yönetim
yapısını bozacağı düşüncesi ile böyle bir
düzenleme yapılmamıştır.
6. Kâr Dağıtım Politikası ve Kâr Dağıtım
Zamanı
Şirketin kâr dağıtımı, Esas Sözleşme'nin 26.
maddesinde belirlenmiştir. Buna göre, brüt
kârdan ödenmesi zorunlu vergiler düşüldükten
sonra kalan net kârdan, kanuni yedek akçeler
ayrımı ve SPK mevzuatı da dikkate alınarak Esas
Sözleşme'de belirlenen çerçevede Yönetim
Kurulu'nun teklifi ve Genel Kurul'un onaylayacağı
oranda kâr dağıtımı yapılmaktadır. SPK, 2008 yılı
dağıtılabilir kârından en az %20 oranında kâr
dağıtım zorunluluğu getirmiştir.
Şirketimiz kâr payı dağıtım politikası olarak
''Ortaklara dağıtılabilir kârın asgari %50'nin
hesap dönemini izleyen Mayıs ayının sonuna
kadar dağıtılmasını'' benimsemiştir.
Bu politika ulusal ve global ekonomik şartlara,
gündemdeki projelere ve fonların durumuna göre
Yönetim Kurulu tarafından her yıl gözden
geçirilebilir.
Kâr dağıtımında herhangi bir imtiyaz yoktur.
36
2008 yılında 24 adet özel durum açıklaması
yapılmıştır. SPK tarafından bir adet ek açıklama
istenmiş ve 25.03.2008 tarihinde açıklama
yapılmıştır.
Şirketimiz hisseleri yurtdışı borsalarda kote
değildir.
10. Şirket İnternet Sitesi ve İçeriği
Şirket’in, www.cimsa.com.tr adresinden
ulaşılabilen internet sitesi mevcut olup, SPK
Kurumsal Yönetim İlkeleri Bölüm II, madde
1.11.5'te sayılan bilgiler bu sitede yer almaktadır.
Sermaye Piyasası Kurulu'nun 10.12.2004 tarih
48/1588 sayılı toplantısında alınan karara göre
internet sitesi içeriği düzenlenmiştir.
11. Gerçek Kişi Nihai Hakim Pay
Sahibi/Sahiplerinin Açıklanması
Şirketimiz hisseleri hamiline yazılı olduğundan
gerçek kişi hisselerinin kontrolü mümkün
değildir.
12. İçeriden Öğrenebilecek Durumda Olan
Kişilerin Kamuya Duyurulması
Aşağıdaki içeriden bilgi öğrenebilecek kişiler
listesinden Yönetim Kurulu Üyeleri ve üst düzey
yöneticiler, faaliyet raporunda kamuya
duyurulmaktadır.
Ziya Engin Tunçay
Başkan
Mehmet Göçmen
Başkan Vekili
Mustafa Nedim Bozfakıoğlu Üye
Mehmet Hayrettin Şener Üye
Yılmaz Külcü
Üye
İlker Yıldırım
Bahadır Boran
Denetçi
Denetçi
Mehmet Hacıkamiloğlu
Nevra Özhatay
Genel Müdür
Genel Müdür
Yardımcısı (Mali
İşler)
Mali İşler Müdürü
Bütçe ve Finansman
Müdürü
Bilgi Sistemleri
Müdürü
Genel Muhasebe Şefi
Memduh Güllü
Aydın Kaya
Mutlu Siyer
Abdullah Kaplan
Güney Serbest Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş.
Bağımsız Denetim Kuruluşu
BÖLÜM III - MENFAAT SAHİPLERİ
13. Menfaat Sahiplerinin Bilgilendirilmesi
Bilgilendirme; internet sitesi ve özel durum
açıklama formu şeklinde İMKB aracılığı ile
yapılmaktadır.
Ayrıca Şirket çalışanları iki aylık bülten, Çimsa
Portalı vasıtası ve yıllık bilgilendirme
toplantılarıyla bilgilendirilmektedir.
14. Menfaat Sahiplerinin Yönetime
Katılımı
Çalışanlar ile yılda en az bir kere geçmiş yıl
faaliyetlerinin değerlendirildiği, gelecek yıl
hedeflerinin paylaşıldığı toplantılar
düzenlenmekte ve geri bildirimler alınmaktadır.
İş mükemmelliği ve öğrenen organizasyon
çalışmaları ve öneri sistemi kapsamında, ekip
çalışmaları teşvik edilmekte, proje ekiplerinin
hedef belirleme, süreç iyileştirme, yatırımlar gibi
Şirket'i ilgilendiren konularda katılımları
sağlanmaktadır.
15. İnsan Kaynakları Politikası
Şirketimizin vizyon ve hedefleri doğrultusunda;
organizasyonel gelişimi sürekli ve etkin kılmayı
amaçlayan Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları
Stratejilerimiz;
• Kârlı büyümenin sürekliliğini sağlayacak
organizasyon ve insan kaynakları alt yapısını
kurmak, mevcut süreçleri iyileştirmek,
• Yüksek performans kültürü oluşturmak,
• Organizasyonel iklimi geliştirmek:
Bu vizyonda oluşturulan temel İnsan Kaynakları
Politikalarımız;
• Şirket hedef ve stratejileri ile uyumlu İnsan
Kaynakları stratejilerinin belirlenmesi ve
gerçekleştirilebilmesi amacıyla hazırlanan
Organizasyon Başarı Planı ile; ihtiyaç
duyulan organizasyonel iyileştirmeleri
yaparak, uzun vadeli başarıyı etkin kılacak
kritik pozisyonları belirlemek ve yedeklemek.
• Çalışanlarımıza sürekli gelişim olanakları ve
kariyer fırsatları sağlayan sistemler
geliştirmek.
• Şirketimizin ihtiyaçları doğrultusunda
öğrenim düzeyi, deneyim, pozisyona özgü
yetkinlikler dikkate alınarak; ilgili alanda
bilgi-beceriye sahip, üretilen değerin
artırılmasına katkıda bulunabilecek nitelikte
işgücünü temin etmek.
• Çalışanlarımızın eğitim ve gelişim
ihtiyaçlarını tespit ederek, organizasyonel ve
bireysel gelişimi destekleyen eğitim
programları hazırlamak ve uygulamak.
• Kurumsal ve bireysel hedefleri
gerçekleştirmek için çalışanlarımızın
performanslarının planlandığı ve takip
edildiği, geribildirimin etkin kullanıldığı,
yetkinliklerin değerlendirildiği ve gelişim
alanlarının belirlendiği bir performans
yönetim sistemi oluşturmak.
• Bilgi, beceri ve yetkinliğe dayalı iş değerleme
metodolojilerini kullanarak; ücret ve yan
haklar yönetimini rekabetçi, adil, eşitlikçi,
elde tutmayı sağlayıcı ve bireysel performansı
ödüllendirici bir çerçevede düzenlemek.
Çalışanlarımız tarafından ayrımcılık ile ilgili
bugüne kadar hiçbir şikâyet olmamıştır.
16. Müşteri ve Tedarikçilerle İlişkiler
Hakkında Bilgiler
Müşteri Ziyaretleri
Beyaz çimento ve KAÇ ürünlerini kullanan
müşterilerimiz muhtelif zamanlarda Pazarlama
Müdürlüğü elemanları tarafından ziyaret edilerek
sıkıntıları, önerileri, beklentileri ve
memnuniyetleri yerinde tespit edilmektedir. Bu
ziyaretler ayrıca müşteriler ile ilişkilerimizin
sürekli sıcak kalmasını sağlamaktadır.
Bayi Toplantıları
Yılda birkaç kez düzenlenen bölgesel bayi
toplantılarında bayilerimiz, Şirketimizdeki
gelişmeler hakkında bilgilendirilmekte, ürün
özellikleri ile ilgili bilgileri tazelenmekte ve nihai
37
müşterilerine destek olabilecekleri şekilde teknik
olarak donanım kazanmaları sağlanmaktadır. Bu
toplantılarda ayrıca bayilerin sorunları
dinlenmekte ve ortak çözümler oluşturulmaktadır.
Bayi Yemekleri
Özel dönemlerde (Ramazan ayı, yılbaşı vs.)
bayilerimize gerek bölgelerinde gerekse
Fabrikamıza davet edilerek yemekli toplantılar
düzenlenmekte ve bayilerimiz ile sıcak ilişkiler
kurulmaktadır.
Fuarlar
Düzenlenen fuarlarda açılan stantlarda Pazarlama
Müdürlüğü elemanları ile gri, beyaz ve KAÇ
çimentolarımızın tanıtımı yapılmakta ve bu
fuarlarda farklı ürünler üreten müşterilerimizin
ürünleri de tanıtım maksadıyla
bulundurulmaktadır. Ayrıca diğer yapı fuarları ve
refrakter fuarlarında kullanıcılarımızın açmış
oldukları stantlar pazarlama-satış elemanları
tarafından ziyaret edilerek, ilişkilerimizin sıcak
kalması sağlanmaktadır.
Broşür ve Kitapçıklar
Gri, Beyaz ve KAÇ çimentolarımız ile ilgili tanıtıcı,
bilgilendirici ve en çok sorulan sorulara
açıklamalar getirecek şekilde öğretici yayınlarımız
Pazarlama Müdürlüğü tarafından hayata
geçirilmekte ve dağıtılmaktadır.
Seminerler ve Paneller
Pazarlama Müdürlüğü tarafından farklı mimarlık,
inşaat ve güzel sanatlar fakültelerinde her yıl hem
öğrenciler hem de öğretim görevlileri için
paneller ve seminerler düzenlenmekte, bu
etkinliklerde beyaz ve KAÇ çimentolarımızın
kalitesi, kullanım alanları ve avantajları
konusunda bilgilendirme yapılmaktadır.
Düzeltici Faaliyet
Müşterilerimizden gelen ürün şikâyetleri için
derhal düzeltici faaliyet formu hazırlanarak ilgili
birime gönderilmekte ve sorunun en kısa sürede
çözülmesi sağlanarak müşterilerimiz
bilgilendirilmektedir.
Yurtdışı
Müşteri Ziyaretleri
Yurtdışındaki müşterilerimiz yılda bir kezden az
olmamak koşulu ile ziyaret edilerek, hem
müşteriler ile sıcak ve yakın temas sağlanmakta
hem de bulunduğumuz pazar dinamikleri yerinde
incelenmektedir.
Kurumsal Yönetim
İlkeleri Uyum Raporu
Müşteri Gezileri
Hedef pazarımızda beyaz ve KAÇ çimentolarımız
ile üretim yapan veya alıp satan firmaların
yetkililerini belirli periyotlarda ülkemize davet
etmekteyiz. Bu davetler sayesinde Fabrikamız
imkânları ve ürünlerimiz detaylı olarak
aktarılmaktadır. Müşterilerimizin tavsiye ve
beklentileri tespit edilmektedir.
Ürün kalitemizi etkileyebilecek hammadde ve
katkı maddeleri ise ISO 9001:2000 Kalite Yönetim
Sistemimizde yer alan onaylı tedarikçilerden
temin edilmekte ve performansları sürekli olarak
takip edilmektedir.
17. Sosyal Sorumluluk
Faaliyetlerimizde yasal ve ahlaki ilkelere uymak,
doğal kaynakları en etkin ve verimli şekilde
kullanmak, çevre ve insan sağlığına zarar
vermemek, tüm paydaşlarımız, ülkemiz ekonomisi
ve toplumu için sürdürülebilir değerler yaratmak
topluma karşı en büyük sorumluluğumuzdur.
Bu doğrultuda, bir yandan işimizi ekonomik
açıdan en verimli şekilde yönetirken bir yandan
da topluma ve toplumsal yaşam kalitesine katkıda
bulunmak amacıyla, gerek faaliyet gösterdiği
coğrafyalarda bölgesel, gerekse ülkesel boyutta
sosyal destek projelerine imza atıyoruz. Yerel
yönetimler, akademik kurumlar ve ülkemizin önde
gelen sivil toplum kuruluşları ile işbirliği
içerisinde sosyal yatırımları destekliyor; insan,
kültür, çevre ve sektörel gelişim konularında
çeşitli çalışmalarla değer yaratıyoruz.
Fabrikalarımızda gerçekleştirdiğimiz faaliyetler
sonucu oluşan gaz ve toz emisyonları, elektro
filtre ve torbalı filtrelerle sürekli kontrol altında
tutuluyor. Fabrikalarımızda alternatif yakıt
kullanımı, enerji verimliliği ve doğal kaynakların
korunmasını sağlıyoruz. Daha da önemlisi,
gelişmiş ülkelerde çok yaygın olan, başka sanayi
kollarının ürettiği atıkların çimento
fabrikalarındaki fırınlarda yakılarak çevreye zarar
vermeksizin bertaraf edilmesi uygulamasının
Türkiye’de yaygınlaşması için bilinçlendirme
çalışmalarımızı da sürdürüyoruz.
Hammadde alanlarımızın, kullanım ömürleri
sonunda ağaçlandırılması için Orman Bakanlığı
işbirliğinde bugüne dek yüzbinlerce ağaç
fidanının dikimini gerçekleştirdik.
Eskişehir Fabrikamızda ise, bu çalışmamızı daha
da ileri bir seviyeye taşıdık. Fabrikamızın eski kil
ocağında, 50 dönüm arazi üzerinde, içerisinde
yapay bir göl de barındıran bir doğal yaşam
habitatı oluşturduk. Çevreye uyumlu, bitki ve
hayvan çeşitliliğini barındıran bu örnek
uygulamamız, 2008 yılında hizmete girdi.
Sanatsal ve kültürel mirasımızın korunması ve
tanıtılması amacı ile gerçekleştirmekte
olduğumuza çalışmalarımız kapsamında destek
verdiğimiz, Gönül Halıcı’nın “İstanbul Anadolu
Yakası’nda Tarihsel Bir Gezinti” isimli kitabının
gördüğü yoğun ilgi üzerine, bu kitabın İngilizce
olarak da baskıya hazırlanmasını sağladık. Buna
ek olarak, Hüseyin Cömert tarafından yazılan ve
Ağırnas Belediyesi Yayınlarından çıkan “Koramaz
Vadisi” kitabına da destek verdik. Bu kitap, Türkiye
ve dünya mimari kültürünün en büyük ustalarından
Mimar Sinan’ın doğmuş bölgede o döneme ait
yerleşimleri inceleyen bir araştırma sunuyor.
Fabrikalarımızın yer aldıkları bölgelerdeki
toplumla etkileşimine bir diğer örneği de, Niğde
Fabrikamızda gerçekleştirdiğimiz “açık kapı”
etkinliği ve kitap toplama kampanyası oldu.
Avrupa Çimento Birliği (CEMBUREAU) üyesi olan
Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği’nin (TÇMB)
çimento sektörünün tanıtılması ve çimento
fabrikalarının teknolojiye, çevreye, kaliteye,
tüketicilere olan duyarlılığının gösterilmesi amacı
ile çimento fabrikalarını tanıtıcı faaliyetlerin
programlandığı “AÇIKKAPI HAFTASI”na katıldık.
Etkinlik kapsamında Niğde Fabrikamızda,
protokolden, sivil toplum kuruluşlarına,
öğrencilerden medyaya Niğde ve çevresinden
gelen 1.190 kişiyi ağırladık.
2008 Yapı Ürünleri Konferansı’nı destekleyerek
yapı ürünleri sektöründe markalaşma
faaliyetlerinin yaygınlaşmasına katkı sağladık.
Amerika ve uluslararası yapı pazarlarının en
tanınmış danışmanları, bu konferans kapsamında
ülkemizde geldiler ve bilgi aktardılar.
Archiprix Mimarlık Öğrencileri Tasarım Yarışması
Ödülleri ve Sergisi’ne verdiğimiz ana sponsorluk
desteğini, 2008 yılında da sürdürdük. Genç ve
yetenekli mimarlara meslek icraları için şans
oluşturmak; Türkiye'de mimarlık öğretim
kurumları arasında rekabeti artırmak; Türkiye'de
mimarlık mesleğinin kamuya tanıtımı ile itibarının
yükselmesine katkıda bulunmak ve uygulama
alanı ile okulların karşılıklı ilişkisini güçlendirmek
amacıyla ortam yaratmak gibi önemli hedefleri
38
olan Archiprix-Türkiye Mimarlık Öğrencileri
Bitirme Projeleri Ulusal Yarışması, Çimsa ana
sponsorluğunda sekizinci kez gerçekleştirildi.
Ayrıca, düzenlediğimiz paneller, yarışmalar ve
çeşitli sponsorluklarımızla sektör geneline
yayılmış bir gelişim platformu oluşturmaya
devam ettik.
Gelişime odaklı çalışmalarımızı, yüksek
performans kültürümüz perspektifinde, iç
bünyemize entegre olarak aralıksız sürdürüyoruz.
Öğrenen Organizasyonlar, Fikir Fabrikası gibi
çalışmalar, çalışanlarımızın Şirketimizin büyüme
hedeflerine katkısını çok daha ileri noktalara
taşıyor.
Ayrıca, Şirket personelimizin, müteahhit
çalışanlarının ve ziyaretçilerimizin güvenliğini
sağlamak amacıyla, TSE 18001 İş Sağlığı ve
Güvenliği Yönetim Sistemi oluşturuldu ve
belgelendi.
Yıl içerisinde, başta eğitim kurumları olmak üzere
muhtelif kamu kurum ve kuruluşlarına
124.838,20 TL tutarında bağış yapılmıştır.
BÖLÜM IV - YÖNETİM KURULU
18. Yönetim Kurulu'nun Yapısı, Oluşumu
ve Bağımsız Üyeler
Yönetim Kurulu
1 Ziya Engin Tunçay
2 Mehmet Göçmen
3 Mustafa Nedim Bozfakıoğlu
4 Mehmet Hayrettin Şener
5 Yılmaz Külcü
Başkan
Başkan Vekili
Üye
Üye
Üye
Yönetim Kurulu'nda, icracı üye bulunmamaktadır.
Yönetim Kurulu Şirket Esas Sözleşmesi'ne göre
pay sahipleri arasından seçilecek beş üyeden
oluşmaktadır. Genel Kurul'da seçilen üyeler
arasında bağımsız üye bulunmamaktadır.
19. Yönetim Kurulu Üyelerinin Nitelikleri
Yönetim Kurulu Üyeliği seçiminde aranılacak
asgari niteliklerle ilgili Esas Sözleşme'de
herhangi bir hüküm bulunmamakla birlikte,
Yönetim Kurulu Üyeleri, SPK Kurumsal Yönetim
İlkeleri IV. bölümün 3.1.1, 3.1.2 ve 3.1.5
maddelerinde yer alan niteliklere uygun üyelerden
oluşmaktadır.
20. Şirket'in Misyon ve Vizyonu ile
Stratejik Hedefleri
Şirket vizyon ve misyonu belirlenerek internet
sitesinde yayımlanmış ve kamuya duyurulmuştur.
Yıllık bütçelerle belirlenen hedeflerin gerçekleşme
dereceleri aylık yapılan toplantılarda
görüşülmektedir.
Vizyonumuz: Türkiye’nin en değerli çimento ve
beton şirketi olmak
Misyonumuz: Beton ve Çimento kullanıcılarının
uluslararası seviyede iş ortağı olmak
Ana stratejik hedeflerimiz:
1- Kârlı büyüme için yüksek performans kültürü,
2- Müşteriye sunulan değeri artırmak,
3- Yüksek performanslı süreçler,
4- Bilgi, insan ve organizasyon alt yapısında
Çimsa “DNA”sını oluşturmak.
21. Risk Yönetim ve İç Kontrol
Mekanizması
Üretim, satış, stok, ticari ve mali konular, insan
kaynakları alanlarında oluşturulan Şirket
politikaları ve prosedürler işlemlerin belirli bir
disiplin altında yapılmasını sağlamaktadır. İş
akışı, işi yapanla kontrol eden farklı olacak şekilde
düzenlenmiş, uygun noktalarda oto kontrol
mekanizmaları oluşturulmuştur. Üretim, satın
alma ve satış faaliyeti ile bazı harcama kalemlerini
kontrol eden raporlama sistemleri geliştirilmiş,
bunların değerlendirildiği farklı düzey ve
ortamlardaki toplantılar Şirket geleneği haline
getirilmiştir. İdari, mali, ticari konularda işlem
yapılabilmesi belirli bir yetki kademesinin
onayına bağlanmıştır. Şirket içinde oluşturulmuş
bu iç kontrol sistemine ilaveten periyodik
aralıklarla yapılan iç denetimde yasalara ve şirket
içi prosedürler ve talimatlara uygunluk yanında,
elde olunan bulgulara göre sistemdeki riskler ve
kontrol mekanizmaları da değerlendirilmekte,
yetersiz kalınan noktalarda iyileştirmeler ve yeni
kontrol mekanizmaları düzenlenmesine, özen
gösterilmektedir. Bununla ilgili olarak Risk
Yönetim bölümü oluşturulmuş ve yöneticisi
atanmıştır.
Kurumsal Risk Yönetimi Birimi ile şirket genel
strateji ve hedeflerine ulaşmasına engel
olabilecek operasyonel, finansal, stratejik ve dış
çevre risklerini, sistematik olarak ölçmekte,
değerlendirmekte ve belirlenen kritik risklere
yönelik aksiyonlar almakta ve bunları düzenli
olarak takip etmektedir.
Kurumsal Risk Yönetimi’nin oluşturulmasıyla
Çimsa’da risk yönetimi kültürü ve bakış açısının
tüm şirket birimlerine yayılması, proaktif
yaklaşımların geliştirilmesi, olası fırsatların ortaya
konması, şirket değerinin korunması ve
arttırılması, doğal hedging ve portföy yönetiminin
geliştirilmesi, menfaat sahiplerinin güven ve
itimadının daha da artırılması amaçlanmıştır.
Kurumsal Risk Yönetimi çalışmalarında bir
sonraki adım olan Risk Komitesi’nin
oluşturulması 2009 yılında gerçekleştirilecek
olup, bu komite mevcut aksiyonların riskler
üzerindeki istenen etki ve gelişimi sağlayıp
sağlamadığını ve ulaşılan sonuçları yönetim
kuruluna rapor edecektir.
İç Denetim Müdürü’nün Denetimden Sorumlu
Komite'ye rapor etmesi için Yönetim Kurulu kararı
alınmıştır.
22. Yönetim Kurulu Üyeleri ile
Yöneticilerin Yetki ve Sorumlulukları
Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Müdür'ün yetki ve
sorumlulukları Şirket Esas Sözleşmesi'nde genel
hatlarıyla belirlenmiştir.
23. Yönetim Kurulu'nun Faaliyet Esasları
Yönetim Kurulu, Esas Sözleşme'de belirtildiği
üzere Şirket işleri ve işlemleri için gerektiğinde ve
en az ayda bir defa toplanır. 2008 yılı içinde
Yönetim Kurulu 29 kez toplanmış ve 90 adet karar
alınmıştır.
Esas Sözleşme'de, toplantıya çağrının herhangi
bir özel şekle tabi olmadığı belirtilmiştir. Yönetim
Kurulu toplantılarının gündemi, Yönetim Kurulu
Başkanı ve Genel Müdür'ün görüşmeleri sonucu
belirlenmektedir.
Oluşturulan sekreterya, toplantı öncesinde
inceleme ve çalışma yapmalarını teminen gündem
ve gündemde yer alan konuların içeriklerini ve
toplantı sonrasında tutulan toplantı notlarını,
Yönetim Kurulu üyelerine e-posta ile iletmektedir.
39
24. Şirket'le Muamele Yapma ve Rekabet
Yasağı
Dönem içinde Yönetim Kurulu Üyeleri, şirketle
işlem yapma ve rekabet etme kapsama giren
herhangi bir muamelede bulunmamışlardır.
25. Etik Kurallar
Çimsa'nın çalışanları için koymuş olduğu etik
kurallar, İnsan Kaynakları İç Yönetmeliği'nin III.
bölümünde belirtilmiştir.
Şirket yönetmelikleri intranet vasıtasıyla
çalışanlara duyurulmaktadır.
Ayrıca Sabancı Etik Kuralları tüm çalışanlara
duyurulmuş ve çalışanların taahhütleri alınmıştır.
26. Yönetim Kurulu'nda Oluşturulan
Komitelerin Sayı, Yapı ve Bağımsızlığı
Yönetim Kurulu'na bağlı olarak, icrada görevli
olmayan Yönetim Kurulu Üyeleri arasından
Denetimden Sorumlu Komite oluşturulmuştur.
Şirket Yönetim Kurulu, Kurumsal Yönetim İlkeleri
ile ve bunlara uyum konusu ile bizzat
ilgilendiğinden ayrı bir komite kurulmasına gerek
görülmemiştir.
27. Yönetim Kurulu'na Sağlanan Mali
Haklar
Esas Sözleşme'ye göre, Yönetim Kurulu Üyelerine
sağlanan her türlü hak, menfaat ve ücret Genel
Kurul tarafından tespit edilir.
2008 Yılında Yönetim Kurulu üyelik temettüsü
ödenmemiştir.
Dönem içinde Yönetim Kurulu Üyelerine ve
yöneticilere borç verilmemiştir.
2008 Yılı
Faaliyet Raporu
1- Raporun Dönemi: 01.01.2008 - 31.12.2008
2- Ortaklığın Unvanı: Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.
3- Faaliyet Dönemindeki Yönetim ve Denetleme Kurulları:
Yönetim Kurulu
1 Ziya Engin Tunçay
2 Mehmet Göçmen
3 Mustafa Nedim Bozfakıoğlu
4 Mehmet Hayrettin Şener
5 Yılmaz Külcü
Başkan
Başkan Vekili
Üye
Üye
Üye
Yönetim Kurulu Üyeleri 08.04.2008 tarihinde yapılan yıllık Olağan Genel Kurul toplantısında iki yıl süre için, 2009 faaliyet neticelerinin görüşüleceği, 2010
yılında yapılacak olağan Genel Kurul toplantısına kadar görev yapmak üzere seçilmişlerdir.
B- Denetim Kurulu:
İlker YILDIRIM
Bahadır BORAN
Denetim Kurulu üyeleri 08.04.2008 tarihinde yapılan yıllık olağan Genel Kurul toplantısında bir yıl süre için seçilmişlerdir.
4- Dönem İçinde Esas Sözleşme’deki Değişiklik:
Dönem içinde Esas Sözleşme de herhangi bir değişiklik olmamıştır.
5- İşletmenin Finansman Kaynakları ve Risk Yönetim Politikaları:
İşletmenin yatırım ve işletme sermayesi ihtiyaçlarının finansmanı, kısa ve orta-uzun vadeli ihracat ve döviz kredileriyle karşılanmaktadır. Şirketimizin karşı
karşıya kalabileceği muhtemel bütün risklerin tanımlanması ve izlenmesi risk yönetimin temelini oluşturmaktadır.
Ortaklarımızdan Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. grup şirketlerinin uygulamakta olduğu risk yönetimi ve uygulamaları prosedürüne paralel olarak, etkin risk
yönetimi projesine başlanmıştır. Proje kapsamında Şirketimizin karşı karşıya kalabileceği bütün riskler önceliklerine göre sınıflandırılmış ve takibe alınmıştır.
Şirketin mali durumunu doğrudan etkileyebilecek riskleri tüm tesislerimiz için bertaraf etmek amacıyla Sabancı Holding risk yönetimi politikalarına uygun olarak
global poliçe kapsamında sigortalamıştır.
Şirketin döviz bazlı kredilerden doğacak kambiyo riskleri ihracat gelirleri ile doğal olarak hedge edilmekte olup uygun forward teklifleri ayrıca
değerlendirilmektedir.
6- Varsa, çıkarılmış bulunan sermaye piyasası araçlarının niteliği ve tutarı,
Çıkarılmış herhangi bir sermaye piyasası aracı yoktur.
7- İşletmenin Finansal Yapısını İyileştirmek İçin Alınması Düşünülen Önlemler:
Çimsa mevcut piyasa koşulları çerçevesinde etkin işletme sermaye yönetimi amaçlı aksiyon planları almakta, karlılığını arttırıcı altyapı, pazarlama ve maliyet
iyileştirici yatırım ve çalışmaları yapmaktadır. Mevcut TL ,döviz nakit girişleri ve ihtiyaçlarını planlayarak finansal yapısını prosedürlere uygun yönetmektedir.
8- Yıl İçinde Yapılan Bağışlar Hakkında Bilgiler:
Yıl içerisinde, başta eğitim kurumları olmak üzere muhtelif kamu kurum ve kuruluşlarına 124.838,20 TL tutarında bağış yapılmıştır.
40
Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi
ve Bağlı Ortaklıkları
31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla konsolide finansal tablolar
ve bağımsız denetim raporu
Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı Ortaklıkları
31 Aralık 2008 tarihi İtibarıyla
konsolide bilanço
(Birim – Türk Lirası (TL))
Cari dönem
bağımsız
denetimden
geçmiş
31 Aralık 2008
Geçmiş dönem
bağımsız
denetimden
geçmiş
31 Aralık 2007
288.677.961
268.317.076
6
9.599.891
56.106.226
28
9-a
10-a
11
18-a
2.161.910
115.478.699
1.006.169
105.722.673
54.708.619
3.132.630
84.778.910
475.247
88.769.217
35.054.846
796.342.961
863.357.199
686.465
73.736
200.181.614
436.650.680
19.252.155
136.711.415
2.786.896
502.351
73.736
289.581.734
416.146.157
20.396.240
132.353.859
4.303.122
1.085.020.922
1.131.674.275
Dipnot
referansları
Varlıklar
Dönen varlıklar
Nakit ve nakit benzerleri
Ticari alacaklar
- İlişkili taraflardan ticari alacaklar
- Diğer ticari alacaklar
Diğer alacaklar
Stoklar
Diğer dönen varlıklar
Duran varlıklar
Diğer alacaklar
Satılmaya hazır finansal yatırımlar
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar
Maddi duran varlıklar
Maddi olmayan duran varlıklar
Şerefiye
Diğer duran varlıklar
10-a
7
12
13
14
15
18-a
Toplam varlıklar
Sayfa 47 ile 90 arasında yer alan açıklayıcı politikalar ve dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı parçalarıdır.
42
Cari dönem
bağımsız
denetimden
geçmiş
31 Aralık 2008
Geçmiş dönem
bağımsız
denetimden
geçmiş
31 Aralık 2007
277.638.266
149.428.322
8
186.335.204
66.088.648
28
9-b
10-b
26
16
18-b
101.320
41.067.166
6.046.721
131.185
2.886.942
41.069.728
3.239.580
43.517.851
4.217.951
817.818
1.659.529
29.886.945
48.474.216
55.673.907
24.267.245
1.502.444
7.250.428
15.296.474
157.625
31.489.376
2.311.530
6.632.388
15.240.613
-
758.908.440
926.572.046
135.084.442
41.741.516
30.131
(50.170.239)
140.434
76.805.376
479.121.973
76.154.807
135.084.442
41.741.516
30.131
47.666.858
(416.147)
62.486.425
349.703.976
290.274.845
1.085.020.922
1.131.674.275
Dipnot
referansları
Yükümlülükler ve özsermaye
Kısa vadeli yükümlülükler
Finansal borçlar
Ticari borçlar
- İlişkili taraflara ticari borçlar
- Diğer ticari borçlar
Diğer borçlar
Dönem kârı vergi yükümlülüğü
Borç karşılıkları
Diğer kısa vadeli yükümlülükler
Uzun vadeli yükümlülükler
Finansal borçlar
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar
Ertelenmiş vergi yükümlülüğü
Diğer uzun vadeli yükümlülükler
8
16
17
26
Özsermaye
Ana ortaklığa ait özsermaye
Ödenmiş sermaye
Sermaye enflasyon düzeltmesi farkı
Hisse senedi ihraç primleri
Değer artış/(azalış) fonları
Yabancı para çevrim farkları
Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler
Geçmiş yıllar kârları
Net dönem kârı
19
19
19
19
19
Toplam yükümlülükler ve özsermaye
43
31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla
konsolide bilanço
Dipnot
referansları
Cari dönem
bağımsız
denetimden
geçmiş
1 Ocak31 Aralık 2008
Geçmiş dönem
bağımsız
denetimden
geçmiş
1 Ocak31 Aralık 2007
20
20
610.473.254
(450.709.478)
574.985.695
(364.745.352)
159.763.776
210.240.343
(8.198.826)
(25.996.019)
11.505.841
(15.542.155)
(6.946.513)
(28.781.084)
5.808.013
(9.927.424)
121.532.617
170.393.335
8.436.977
52.933.440
(91.035.237)
95.017.076
73.076.047
(32.567.202)
91.867.797
305.919.256
(15.657.129)
(55.861)
(41.667.511)
655.150
76.154.807
264.906.895
-
25.367.950
76.154.807
290.274.845
0,0056
0,0235
0,0056
0,0214
Sürdürülen faaliyetler
Satış gelirleri
Satışların maliyeti (-)
Ticari faaliyetlerden brüt kâr
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-)
Genel yönetim giderleri (-)
Diğer faaliyet gelirleri
Diğer faaliyet giderleri (-)
21
21
23
23
Faaliyet kârı
Özkaynak yöntemiyle değerlenen iştirakin kâr/zararındaki paylar
Finansal gelirler
Finansal giderler (-)
12
24
24
Sürdürülen faaliyetler vergi öncesi kârı
Sürdürülen faaliyetler vergi gelir/(gideri)
- Dönem vergi gelir/(gideri)
- Ertelenmiş vergi gelir/(gideri)
26
26
Sürdürülen faaliyetler dönem kârı
Durdurulan faaliyetler
Durdurulan faaliyetler vergi sonrası dönem kârı/zararı
25
Dönem kârı
Hisse başına kazanç
27
Sürdürülen faaliyetlerden hisse başına kazanç
44
45
-
Özsermaye tablosu içinde takip edilen net giderler
Net dönem kârı
-
Net dönem kârı
41.741.516
-
-
-
5.481.773
36.259.743
41.741.516
-
-
-
-
-
Değer
artış/(azalış)
fonları
47.666.858
-
30.131
-
-
-
4.562
25.569
47.666.858
-
(45.948.734)
(45.948.734)
-
-
93.615.592
30.131 (50.170.239)
-
- (97.837.097)
- (97.837.097)
-
-
Sermaye
düzeltmesi Hisse senedi
farkları ihraç primleri
41.741.516
30.131
135.084.442
-
Özsermaye tablosu içinde takip edilen net giderler
31 Aralık 2007 bakiyesi
-
13.778.842
Transferler
Temettü
Oysa Çimento ile birleşme etkisi (Not 1)
İştirakin doğrudan özkaynaklarda yansıtılan
satılmaya hazır varlıklar üzerindeki gerçekleşmemiş
net gelir/(gider)’den alınan pay (Not 19)
121.305.600
135.084.442
-
İştirakin doğrudan özsermayesinde yansıtılan
satılmaya hazır varlıklar üzerindeki gerçekleşmemiş
net gelir/(gider)’den alınan pay (Not 19)
-
Ödenmiş
sermaye
135.084.442
Transferler
Ödenen temettüler
Satın alınan bağlı ortaklığın etkisi
31 Aralık 2008 tarihinde sona eren yıla ait
konsolide özsermaye değişim tablosu
(416.147)
-
385.548
385.548
-
(801.695)
140.434
-
556.581
556.581
-
Yabancı
para
çevrim
farkları
(416.147)
62.486.425
-
-
-
16.488.574
14.241.489
31.756.362
76.805.376
-
-
-
14.318.951
-
Kârdan
ayrılan
kısıtlanmış
yedekler
62.486.425
Net
dönem kârı
290.274.845
Toplam
özsermaye
926.572.046
349.703.976
-
-
-
14.071.988
51.191.835
284.440.153
479.121.973
-
-
-
290.274.845
290.274.845
-
-
(30.560.562)
(105.535.872)
-
136.096.434
76.154.807
76.154.807
-
-
926.572.046
290.274.845
(45.563.186)
(45.948.734)
385.548
(105.535.872)
84.698.501
702.697.758
758.908.440
76.154.807
(97.280.516)
(97.837.097)
556.581
150.003.099 (164.322.050)
(23.990.936) (125.952.795) (149.943.731)
3.405.834
3.405.834
Geçmiş
yıllar
kârları
349.703.976
31 Aralık 2008 tarihinde sona eren yıla ait
konsolide nakit akım tablosu
Cari dönem
bağımsız denetimden
geçmiş
Notlar
31 Aralık 2008
Geçmiş dönem
bağımsız denetimden
geçmiş
31 Aralık 2007
91.867.797
-
331.569.542
2.173.805
50.201.703
(503.462)
2.376.107
(1.445.086)
372.886
9.392.933
(2.997.865)
(8.436.977)
1.241.372
636.000
118.654
39.933.562
(114.400)
1.944.926
675.189
337.496
10.720.419
(16.882.716)
(95.017.076)
575.831
(25.650.286)
(12.102.555)
535.000
(115.914)
142.824.062
238.582.823
(18.534.725)
(15.250.448)
(1.637.385)
(13.124.514)
(1.758.067)
(104.794)
(21.183.583)
(400.705)
(4.534.943)
(25.362.763)
(7.915.810)
17.172.886
(1.569.449)
(47.459)
(51.564.572)
(5.017.586)
70.829.841
159.743.127
(46.154.374)
1.666.267
(2.071.980)
(22.817.025)
2.997.865
(116.772.354)
3.310.731
38.232.061
34.651.496
70.449.533
16.882.716
Yatırım faaliyetlerinden (kullanılan)/sağlanan net nakit
(66.379.247)
46.754.183
Finansman faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları
Temettü ödemeleri
Alınan kredilerden sağlanan nakit
Ödenen krediler
Faiz ödemeleri
(149.943.731)
161.033.671
(53.703.248)
(8.060.359)
(105.535.872)
748.337
(88.958.066)
(10.394.446)
(50.673.667)
(204.140.047)
(283.262)
-
(46.506.335)
2.357.263
İşletme faaliyetlerinden sağlanan nakit girişleri
Devam eden faaliyetlerden vergi karşılığı öncesi kâr
Durdurulan faaliyetlerden vergi karşılığı öncesi kâr
Net kâr ile işletme faaliyetlerinden sağlanan nakit arasındaki mutabakat:
Amortisman ve itfa payları
Sürdürülen faaliyetlerin maddi duran varlık satış kârı
Kıdem tazminatı karşılığı
Kıdem teşvik prim karşılığı,net
İzin ücreti karşılığı
Kredilerden sağlanan faiz gideri
Faiz geliri
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımın kâr/zararındaki pay
Dava karşılıkları
Durdurulan faaliyetlerin satışından doğan (kâr)
Finansal varlık satış kârı
Maden sahası rehabilitasyon gideri karşılığı
Diğer karşılıklar
22
17
16
16
24
24
16
25
24
16
16
İşletme sermayesindeki değişikliklerden önceki faaliyet kârı
Net işletme sermayesindeki değişim
Ticari alacaklar ve ilişkili taraflardan alacaklar
Stoklar
Diğer varlıklar ve diğer yükümlülükler
Ticari borçlar ve ilişkili taraflara olan borçlar
Ödenen kıdem tazminatı
Ödenen izin karşılıkları
Gelir vergisi ödemeleri
Ödenen rekabet kurulu cezası ve diğer karşılıklar
17
16
16
İşletme faaliyetlerinden sağlanan net nakit
Yatırım faaliyetlerinden kaynaklanan nakit akımları:
Maddi duran varlık alımları
Sürdürülen faaliyetlerden maddi duran varlık satış hasılatı
Durdurulan faaliyetlerden maddi duran varlık satış hasılatı
Finansal varlık satış hasılatı
Bağlı ortaklık alımı nedeniyle net nakit çıkışı
Hazır Beton alımından kaynaklanan nakit çıkışı
Oysa yasal birleşmesi nedeniyle oluşan nakit girişi
Alınan faiz
13
25
5
Finansman faaliyetlerinde kullanılan net nakit
Nakit ve nakit benzeri varlıklar üzerindeki çevrim farkı
Nakit ve nakit benzeri varlıklardaki net (azalış)/artış
Dönem başı itibarıyla nakit ve nakit benzeri varlıklar
6
56.106.226
53.748.963
Dönem sonu nakit ve benzeri varlıklar
6
9.599.891
56.106.226
46
konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlar
(Birim – Aksi belirtilmedikçe Türk Lirası (TL))
1. Şirket’in organizasyonu ve faaliyet konusu
Genel
Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Çimsa, Şirket) 16 Aralık 1972 tarihinde tescil ve 21 Aralık 1972 tarih, 4729 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan
edilerek kurulmuştur. Şirket’in faaliyet konusunu çimento, klinker ve hazır beton üretimi ve satışı oluşturmaktadır. Şirket’in nihai hissedarı Hacı Ömer Sabancı
Holding A.Ş. (Sabancı Holding)’dir.
Çimsa’nın genel merkezi ve kayıtlı ofisinin adresi Toroslar Mah. Tekke Cad. Yenitaşkent 33013 Mersin’dir.
Şirket hisselerinin belirli bir tutarı İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda işlem görmektedir.
Bağlı ortaklıklar ve müşterek yönetime tabi ortaklıklar
Oysa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Oysa Çimento) 1957’de Niğde’de kurulmuş olup faaliyet konusunu çimento ve klinker üretimi, pazarlaması ve satışı
oluşturmaktadır. Oysa Çimento, ortakları olan Çimsa ve Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) arasında müşterek yönetime tabi bir teşebbüs olarak kurulmuştu.
Ancak, Çimsa yönetim kurulunun 19 Ekim 2006’da aldığı karar çerçevesinde OYAK ile 15 yıldır sürdürülen ortaklığın Rekabet Kurulu’nun 3 Ekim 2006 tarih ve
930-267 sayılı kararı göz önüne alınarak bitirilmesine karar verilmiştir. Bu çerçevede 22 Mart 2007 tarihinde Oysa Çimento sermayedarlarından OYAK, Adana
Çimento Sanayii T.A.Ş. (Adana Çimento) ve Mardin Çimento Sanayii T.A.Ş. (Mardin Çimento) ile Sabancı Holding arasında Hisse Devir Sözleşmesi ve yine bu
tarihte Oysa Çimento ve Adana Çimento arasında Varlık Satış Sözleşmesi imzalanmıştır. Bu anlaşma ile Oysa Çimento'ya ait İskenderun Çimento Öğütme Tesisi
ve ilgili hazır beton tesislerinin Adana Çimento’ya 70.775.000 ABD Doları’na satılmasına ve OYAK, Adana Çimento ve Mardin Çimento’nun Oysa Çimento’daki
hisselerinin ise Sabancı Holding’e 70.800.000 ABD Doları’na satılmasına karar verilmiş olup, 24 Nisan 2007 tarihinde Rekabet Kurulu’nun onay vermesiyle de
30 Nisan 2007 tarihinde söz konusu satış işlemleri gerçekleşmiştir.
Çimsa’nın 30 Mayıs 2007 tarihli yönetim kurulu toplantısında Çimsa’nın devralmak suretiyle Oysa Çimento ile birleşmesine karar verilmiş ve 19 Temmuz 2007
tarihinde T.C. Başbakanlık Sermaye Piyasası Kurulu’na gerekli izin başvurusu yapılmıştır.
Başvuru dosyasında, T.C. Mersin Asliye 1. Ticaret Mahkemesi’nin görevlendirdiği bilirkişi ve Uzman Kuruluş Akis Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş. tarafından
hazırlanan raporlar mevcut bulunmaktadır. Uzman kuruluş Akis Bağımsız Denetim ve SMMM A.Ş. tarafından düzenlenen 26 Haziran 2007 tarihli raporda
indirgenmiş Nakit Akım Yöntemi (“INA”), Piyasa Çarpanları Analizi ve Özkaynak yöntemine göre tespit yapılmış ve aşağıda yer alan oranlar belirlenmiştir.
Yöntem
İNA
Piyasa çarpanları analizi
Özkaynak yöntemi
Birleşme oranı
%89,7998
%94,8265
%89,6910
Değiştirme oranı
%66,3219
%31,8553
%67,1109
SPK muhasebe ve raporlama ilkelerine uygun olarak hazırlanmış 30 Nisan 2007 tarihli konsolide olmayan finansal tablolara göre hesaplanan İNA yöntemi,
birleşme yöntemi olarak belirlenmiş, hisse değiştirme oranı da %66,3219 olarak tespit edilmiştir. Bu oran hem uzman kuruluş hem de bilirkişi tarafından adil,
makul ve yeterli bulunmuştur.
Çimsa’nın Oysa Çimento ile devralma yoluyla birleşmesi ile ilgili Olağanüstü Genel Kurul toplantısı 30 Ekim 2007 tarihinde yapılmış ve Birleşme Sözleşmesi
(Devir Sözleşmesi) hükümlerine göre Çimsa’nın Oysa Çimento’yu Türk Ticaret Kanunu’nun 451 ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 18-20’inci maddeleri uyarınca
tasfiyesiz infisah yoluyla bütün aktif ve pasifleriyle birlikte külli halefiyet yolu ile devralmasına karar verilmiştir. Birleşme işleminin 31 Ekim 2007 tarihi itibarıyla
tescil edildiği 5 Kasım 2007 tarihli ticaret sicili gazetesinde ilan edilmiştir.
Çimsa’nın çıkarılmış sermayesinin Oysa Çimento’yu devir alınması suretiyle 13.778.842 TL artırılarak 121.305.600 TL’den 135.084.442 TL’ye yükseltilmesine
ilişkin payların dağıtılmasına ilişkin olarak da birleşme nedeniyle infisah eden Oysa Çimento ortaklarının ellerindeki 1 YKr nominal değerdeki 1 adet pay
karşılığında Çimsa’nın 1 YKr nominal değerdeki 0,663219 adet hamiline yazılı paylarını alma hakları bulunduğu kamuoyuna duyurulmuştur. Söz konusu
devralma nedeniyle Oysa Çimento hisse senetlerinin işlem sırası 9 Aralık 2007 tarihinden itibaren kapatılmış ve İMKB endekslerinden çıkartılmıştır. 9 Kasım
2007 tarihinden itibaren İMKB Endekslerinin hesaplanmasında Çimsa’nın sermayesi 135.084.442 TL, saklama oranı ise %29 olarak dikkate alınmaya
başlanmıştır.
Yukarıda bahsedilen 30 Nisan 2007’deki OYAK grup şirketleri ve Sabancı Holding arasındaki varlık satış işlemi gerçekleştikten sonra Oysa Çimento ve Çimsa,
Sabancı Holding’in kontrolünde olan şirketler haline gelmişlerdir. 30 Nisan 2007 tarihine kadar Çimsa’nın Oysa Çimento’daki etkin iştirak oranı %41,09’dur.
47
Önceki dönemlerde olduğu gibi Oysa Çimento’nun finansal tabloları 30 Nisan 2007 tarihine kadar oransal konsolidasyon yöntemi kullanılarak
muhasebeleştirilmiştir. 31 Ekim 2007 tarihli yasal birleşme sırasında Oysa Çimento finansal tablolarına Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS) 3
“İşletme Birleşmeleri” kapsamında satın alma muhasebesi yapılmamış, “bilançoların birleştirilmesi metodu” kullanılarak birleşmeye ilişkin oluşan tüm farklar
Çimsa’nın 31 Aralık 2007 tarihli konsolide finansal tablolarında özkaynak hesapları altında ilgili hesap kalemlerine dahil edilmiştir. Bilançoların birleştirilmesi
metodunun gereği olarak, 31 Ekim 2007 öncesi konsolide mali tablolarda da (Oysa Çimento’nun kontrolünün Sabancı Holding'e geçtiği 30 Nisan 2007 tarihi ile
yasal birleşme tarihi olan 31 Ekim 2007 arasındaki dönemi kapsamaktadır), karşılaştırılmanın sağlanması amacıyla birleşme muhasebeleştirilmesi
uygulanmıştır.
Çimsa’nın Mersin Serbest Bölge Şubesi 12 Aralık 2007 tarihinde kurularak 2008 senesi içinde faaliyetlerine başlamıştır.
Çimsa Cementos 21 Mayıs 2008 tarihinde diğer bir Sabancı Holding grup şirketi olan Universal Trading (Jersey) Limited’den 1.760.000 Euro bedelle İngiliz
Virgin Adaları’nda kurulan ve Ortadoğu’da çimento pazarına dökme ve ambalajlı çimento sunumu ile ilgili faaliyet göstermekte olan Regent Place Limited
(Regent)’in tamamını satın almıştır. Regent’in mali tabloları satınalma tarihinden itibaren Çimsa Cementos mali tablolarına konsolide edilmeye başlanmıştır.
Rusya Federasyonu Krasnodor Eyaleti Novorossiysk limanında terminal yapmak için, OOO CIMSA-RUS CTK (OOO Rusya) unvanlı şirketin kuruluş işlemleri 16
Temmuz 2008 tarihi itibarıyla tamamlanmıştır. OOO Rusya’nın mali tabloları kuruluş tarihinden itibaren konsolide edilmeye başlanmıştır.
Şirket ayrıca, Bilecik Hazır Beton Tesisleri’nin satın alma işlemlerini 31 Temmuz 2008 tarihi itibari ile tamamlamış, 31 Aralık 2008 tarihi itibari ile bu alım ile
ilgili şerefiyeyi provizyonel esas kapsamında finansal tablolarına yansıtmıştır.
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla Şirket’in bağlı ortaklıkları ve bu bağlı ortaklıklarına ilişkin bilgiler aşağıdaki sunulmaktadır:
Şirket’in etkin
pay oranı
Kuruluş tarihi
Çimsa Cement Free-Zone Limited
(Çimsa Cement)(*)
12 Ekim 2005
CIMSAROM Marketing Distributie S.R.L. (Çimsarom)(*) 8 Şubat 2006
Çimsa Cementos Espana, S.A.U. (Cementos Espana,
eski adıyla Exportaciones Sabancı S.A.U.)(*)
7 Temmuz 2006
Cement Sales North Gmbh (CSN)(**)
Çimsa Mersin Serbest Bölge Şubesi(*)
Regent Place Limited (Regent)(*)
OOO Çimsa Rus CTK (OOO Rusya)(*)
Kuruluş ve
faaliyet yerleri
Faaliyet konuları
2008
2007
KKTC
Romanya
Çimento paketleme satış ve pazarlama
Çimento paketleme, satış ve pazarlama
%100
%99
%100
%99
İspanya
Beyaz çimento pazarına dökme
ve ambalajlı çimento satışı
Beyaz çimento pazarlama
Çimento ihracatı
Finansal yatırım ve holding şirketi
Beyaz Çimento paketleme,
satış ve pazarlama
%100
%100
%50
%100
%100
%100
%50
%100
-
27 Haziran 2006
Almanya
12 Aralık 2007
Mersin
21 Mayıs 2008 İngiliz Virgin Adaları
16 Temmuz 2008
Rusya
(*) Tam konsolidasyon yöntemi uygulanarak muhasebeleştirilmiştir.
(**) Oransal konsolidasyon yöntemi uygulanarak muhasebeleştirilmiştir.
Ayrıca, Exsa Export Sanayi Mamulleri Satış ve Araştırma A.Ş. (Exsa), özkaynak yöntemiyle konsolidasyona dahil edilmiştir.
Konsolide finansal tabloların sunumu amacıyla, Çimsa, bağlı ortaklıkları ve müşterek yönetime tabi ortaklığı birlikte “Grup” olarak adlandırılacaktır.
Faaliyet konusu
Grup çimento, klinker ve hazır beton üretimi ve satışı konusunda faaliyet göstermektedir.
Konsolide finansal tablolar yayınlanmak üzere 19 Mart 2009 tarihinde Çimsa Yönetim Kurulu tarafından onaylanmıştır. Genel kurul ve belirli düzenleyici kurullar
yasal mevzuata göre düzenlenmiş konsolide finansal tabloları değiştirme hakkına sahiptir.
2008 yılı içinde Grup’un ortalama mavi yakalı çalışan sayısı 549 (2007 – 436), ortalama beyaz yakalı çalışan sayısı 421’dır (2007 – 319).
48
2. Finansal tabloların sunumuna ilişkin esaslar
2.1 Sunuma ilişkin temel esaslar
Grup, konsolide finansal tablolarını, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yayımlanan muhasebe ve raporlama ilkelerine (SPK Muhasebe Standartları)
uygun olarak hazırlamaktadır.
Çimsa muhasebe kayıtlarını ve yasal finansal tablolarını Sermaye Piyasası Kurulu, Türkiye’de geçerli olan ticari mevzuat, mali mevzuat ve Maliye Bakanlığı’nca
yayımlanan Tek Düzen Hesap Planı (THP) gereklerine göre Türk Lirası (TL) olarak tutmaktadır. Türkiye dışında kurulan bağlı ortaklıklar ise muhasebe kayıtlarını
ve finansal tablolarını kuruldukları ülkelerin yasalarına ve vergi mevzuatına uygun olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. Konsolide finansal tablolar Grup’un yasal
kayıtlarına dayandırılmış ve Türk Lirası cinsinden ifade edilmiş olup, SPK Muhasebe Standartları’na göre Grup’un durumunu layıkıyla arz edebilmek için bir
takım düzeltme ve sınıflandırma değişikliklerine tabi tutularak hazırlanmıştır. Düzeltme kayıtlarının başlıcaları, konsolidasyon muhasebesi, şerefiye hesaplaması,
ertelenmiş vergi hesaplaması, alacak ve borçların ıskonto edilmesi, kıdem tazminatı ve karşılık hesaplamasıdır.
Grup’un konsolide finansal tabloların hazırlanmasında 31 Aralık 2007’ye kadar SPK’nın Seri: XI, No: 25, “Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında
Tebliği”ni esas almıştır. Anılan tebliğde, alternatif olarak Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) ve Uluslararası Muhasebe Standartları Komitesi
(IASC) tarafından çıkarılmış olan muhasebe standartlarının uygulanması durumunda da, SPK Muhasebe Standartları’na uyulmuş sayılacağı belirtilmiştir.
Grup’un konsolide finansal tabloları, 31 Aralık 2007’ye kadar, SPK'nın izin verdiği bu alternatif yöntem çerçevesinde hazırlanmıştır.
9 Nisan 2008 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren SPK’nın Seri: XI, No: 29, “Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar
Tebliği” (Tebliğ) uyarınca halka açık işletmeler 1 Ocak 2008’den itibaren konsolide finansal tablolarını, söz konusu Tebliğ'de öngörüldüğü üzere, Uluslararası
Muhasebe/ Finansal Raporlama (UMS/UFRS) standartlarına uygun olarak hazırlamaya başlamıştır. Yukarıda belirtilen Seri: XI, No: 25 no’lu tebliğ uyarınca Grup
tarafından 31 Aralık 2007’ye kadar uygulanan alternatif yöntem ile Seri: XI, No: 29 tebliğ’inde öngörülen muhasebe politikaları arasında herhangi bir fark
olmadığından dolayı, Grup’un cari ve önceki dönem konsolide finansal tablolarının hazırlanmasında uygulanan muhasebe politikalarında bir değişiklik
olmamıştır.
Konsolide finansal tablolar (özkaynaktan pay alma yöntemiyle değerlenen iştirak hariç) tarihsel maliyet esasına göre hazırlanmıştır.
SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye’de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları’na uygun finansal tablo hazırlayan şirketler
için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Finansal tablolar ve dipnotlar,
SPK tarafından 9 Nisan 2008 tarihinde yayımlanan XI-29 numaralı tebliğinde belirlenen ve uygulanması zorunlu kılınan formatlara uygun olarak sunulmuştur.
2007 yılı finansal tablolarında yapılan sınıflamalar
SPK’nın XI-29 sayılı Tebliği’nin ilk defa uygulanmasına ilişkin olarak Grup, altı aylık ara dönem konsolide finansal tablolarını Tebliğ’e uygun olarak ilk kez 30
Haziran 2008 tarihi itibari ile hazırlamıştır. UFRS 1 “Finansal Tabloların Sunuluşu Standardı” uyarınca UMS/UFRS’ye geçiş tarihi 1 Ocak 2007’dir. XI-25 sayılı
Tebliğ’de belirlenen alternatif uygulama çerçevesinde muhasebe ilkeleri çerçevesinde önceki dönemlerde raporlanan konsolide toplam varlıklar, özkaynaklar ve
net kârda bir değişiklik olmamıştır.
31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla hazırlanmış konsolide bilanço ve konsolide gelir tablosunda cari dönem gösterimine uyum sağlaması için bir takım sınıflandırma
değişiklikleri yapılmıştır. 31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla 107.212 TL tutarındaki ilişkili taraflardan alacaklar kısa vadeli diğer alacaklara ve 33.767.821 TL
tutarındaki kısa vadeli diğer alacaklar ise diğer dönen varlıklara sınıflanmıştır. Ayrıca, 31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla 632.327 TL tutarındaki verilen sipariş
avansları stoklardan diğer dönen varlıklara ve 502.350 TL tutarındaki verilen depozito ve teminatlar uzun vadeli ticari alacaklardan uzun vadeli diğer alacaklara
sınıflanmıştır. 31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla maddi duran varlıklarda yer alan 3.940.033 TL verilen avanslar diğer duran varlıklara sınıflanmıştır.
31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla 1.033.512 TL tutarındaki ilişkili taraflara borçlar ve ticari borçlar içerisinde bulunan 941.382 TL tutarındaki müşterilerden alınan
teminatlar diğer borçlara sınıflanmıştır. 31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla uzun vadeli borç karşılıklarında yer alan 1.309.041 TL tutarındaki kullanılmayan izin ücreti
karşılığı kısa vadeli borç karşılıklarına ve 1.542.829 TL tutarındaki alınan avanslar diğer kısa vadeli yükümlülüklere sınıflanmıştır. 31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla
817.818 TL tutarındaki kurumlar vergisi karşılığı kısa vadeli borç karşılıklarından dönem kârı vergi yükümlülüğüne ve 6.632.388 TL tutarındaki kıdem tazminatı
karşılığı uzun vadeli borç karşılıklarından çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklara sınıflanmıştır.
31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla sona eren yıl içinde diğer faaliyetlerden gider ve zararlarda yer alan 20.024.428 TL tutarındaki kur farkı gideri finansal giderlere
sınıflanmıştır. Ayrıca, diğer faaliyetlerden gelir ve kârlarda yer alan 12.102.555 TL tutarındaki finansal varlık satış kârı, 16.882.716 TL tutarındaki faiz gelirleri,
9.299.456 TL tutarındaki finansal varlıklar kur farkı gelirleri, 2.631.020 TL vade farkı gelirleri finansal gelirlere sınıflanmıştır. Finansman gideri içerisinde yer
alan 32.160.300 TL tutarındaki kambiyo kârları finansal gelirlere sınıflanmıştır.
49
Ayrıca, 31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla diğer faaliyetlerden gelirler ve kârlar hesabında raporlanan 25.650.286 TL tutarındaki durdurulan faaliyetin satışından
doğan kâr ve dönem vergi gideri’nde raporlanan 2.021.381 TL tutarındaki durdurulan faaliyetin satışından doğan kâra ait vergi, “durdurulan faaliyetler vergi
sonrası dönem kârı” hesabına sınıflanmıştır.
İşlevsel ve raporlama para birimi
Çimsa, Çimsa Mersin Serbest Bölge Şubesi ve özsermayeden pay alma yöntemine göre konsolide edilen Exsa’nın işlevsel ve raporlama para birimi TL’dir.
Türkiye’de 1 Ocak 2005’ten itibaren paradan altı sıfır atılmasıyla birlikte Yeni Türk Lirası (YTL), Türkiye Cumhuriyeti’nin yeni para birimi olarak belirlenmişti.
Bakanlar Kurulu 1 Ocak 2009 tarihinden itibaren para birimindeki “Yeni” ibaresinin kaldırılmasına karar vermiştir. Bu nedenle, 31 Aralık 2008 itibarıyla Şirket’in
işlevsel ve raporlama para birimi TL’dir ve geçmiş yıl karşılaştırmalı tutarları 1 YTL = 1 TL oranı kullanılarak TL olarak sunulmuştur.
Çimsa Cement’in işlevsel para birimi Amerikan Doları (ABD Doları), CSN, Cementos Espana ve Regent’in işlevsel para birimi Euro, Çimsarom’un işlevsel para
birimi Yeni Rumen Leyi ve OOO Rusya'nın işlevsel para birimi Euro’dur. UMS 21 uyarınca, yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıkların bilanço
kalemleri bilanço tarihindeki kurla; gelir ve giderler ise dönemin ortalama kuruyla TL’ye çevrilmekte ve konsolide finansal tablolar TL olarak sunulmaktadır. Bu
çevrimden doğan çevirim kârı/zararı, özsermayenin altında oluşan “Yabancı Para Çevrim Farkları” hesabında yer almaktadır.
2.2 Muhasebe politikalarındaki değişiklikler
31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla Grup, yenilenen ve değiştirilen, Grup’un faaliyetleriyle ilgili olan ve 1 Ocak 2008’den itibaren geçerli olan Uluslararası Finansal
Raporlama Standartları'nı ve Uluslararası Muhasebe Standartları Birliği (UMSB) ve Uluslararası Finansal Raporlama Yorumlama Komitesi (UFRYK)’nın
yorumlarını incelemiştir. 2008 yılında yürürlüğe giren, ancak, Grup’un operasyonları ile ilgili olmadığından uygulanmayan standartlar, değişiklikler ve yorumlar
aşağıda belirtilmiştir. Grup muhasebe politikaları aşağıda yer alan değişikliklerin Grup’un mali tablolarına bir etkisi olmamasından dolayı geçen yıl ile tutarlı
olarak uygulanmıştır.
Yeni ve Revize Uluslararası Finansal Raporlama Standartları’nın uygulanması
1 Ocak 2008 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren yeni standartlar, var olan standartlarda değişiklik ve yorumlar aşağıda yer almaktadır:
UFRYK 11, “UFRS 2 – Grup İçi ve İşletmenin Geri Satın Alınan Kendi Hisselerine İlişkin İşlemler” (1 Mart 2007 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık
hesap dönemleri için geçerlidir).
Bu yorum, işletmenin sermaye araçlarını başka bir taraftan veya ortaklarından geri almayı seçtiği veya almak zorunda olduğu durumlar da dahil olmak üzere,
işletmenin çalışanlarına işletmenin sermaye araçları ile yapmış olduğu ödemelerin hisse ile ödeme şeklinde muhasebeleştirilmesini gerektirmektedir. Bu yorum
iştiraklerin, kendi çalışanlarına ana ortaklıklarının yapmış olduğu hisse bazlı ödemeleri de içermektedir. Grup’ta bu kapsama giren bir hisse senedi
bulunmamaktadır.
UFRYK 12, “Hizmet İmtiyaz Anlaşmaları” (1 Ocak 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir).
Bu yorum, kamu hizmeti veren (Hizmet İmtiyazı) işletmelerin kamu hizmet sözleşmelerinin esaslarını ve nasıl muhasebeleştirileceğine ilişkin yöntemlerini
belirlemektedir. Operatörlerin altyapılarını mülk, demirbaş ve ekipman olarak muhasebeleştirmek yerine finansal varlık ve/veya maddi olmayan varlık olarak
yansıtmaları gerektiğini ifade eder. Grup’un imtiyaz sözleşmesi yoktur.
UFRYK 14, “UMS 19- Tanımlanmış Fayda Varlığı Üzerindeki Sınırlama, Asgari Fonlama Gereklilikleri ve Birbirleriyle Olan Karşılıklı Etkileşimleri” (1 Ocak 2008
tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir).
UFRYK 14, UMS 19 “Çalışanlara Sağlanan Faydalar” kapsamında varlık olarak kayıtlara alınan tanımlanmış faydanın limiti aşan kısmının belirlenmesi konusuna
açıklık getirmektedir. Ayrıca bu yorum, asgari kaynak gereksinimlerinin ‘Varlık Tavan Testi’ne olan etkilerini açıklayıp, kullanımda olan uygulamaları standart
hale getirmektedir. Türkiye’de kıdem tazminatı fonlama gerekliliği yoktur.
UMS 39 ”Finansal Araçların Kayda Alınması ve Değerlemesi” ve UFRS 7 “Finansal Araçlara İlişkin Açıklamalar” “Finansal Varlıkların Sınıflandırılması” (Revize)
(1 Temmuz 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir).
31 Ekim 2008 tarihinde yayımlanan revize edilmiş UMS 39 şirketlerin finansal varlıklarını (ilk kayda alınış esnasında rayiç bedel farklarının gelir tablosuna
yansıtılması kararlaştırılan finansal varlıklar ve türev finansal araçlar hariç) belli koşullar altında satılmaya hazır finansal varlıklar veya vadeye kadar elde
tutulacak finansal varlıklar olarak sınıflamasına izin vermektedir. Bu değişiklik aynı zamanda Grup’un rayiç bedel değer farklarını gelir tablosuna yansıttığı türev
50
olmayan alım satım amaçlı finansal varlıklarını veya satılmaya hazır finansal varlıklarını, eğer finansal varlık kredi ve alacak tanımına uyuyorsa ve öngörülebilir
gelecekte finansal varlığını elde tutma niyeti ve yeteneği varsa, kredilere ve alacaklara sınıflamasına izin vermektedir. İlgili değişiklik, 1 Temmuz 2008 tarihinden
itibaren geçerlidir ve bu tarihten önce yapılan sınıflandırmalara izin verilmemektedir. Grup’un bu kapsama giren finansal varlıkları yoktur.
Finansal tabloların onaylama tarihi itibarıyla yayımlanmış henüz yürürlüğe girmemiş ve Grup tarafından erken uygulama yoluna gidilmemiş standart ile mevcut
önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar aşağıdaki gibidir:
UMS 23, “(Revize) Borçlanma Maliyetleri” (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir).
Değişiklik, yürürlükte olan ve varlık alımı ile ilişkilendirilen borçlanma giderlerinin gelir tablosuna yansıtılabilirliğini öngören uygulamayı sona erdirmektedir.
İlişkilendirilen varlığın elde edilmesi veya inşaası için atfedilebilir olan borçlanma maliyetleri aktifleştirilmelidir. Standarda geçişin gerekliliklerine uygun olarak,
Grup, değişiklikleri ileriye dönük yapacaktır. Eğer varsa, ilişkilendirilen varlıklarda borçlanma maliyeti 1 Ocak 2009’dan itibaren aktifleştirilecektir. Bu tarihe
kadar giderleşen borçlanma maliyetinde bir değişiklik yapılmayacaktır. Grup ilgili değişikliğin finansal tablolarında bir etkisi olmayacağını öngörmektedir.
UFRS 8, “Faaliyet Bölümleri” (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir).
UFRS 8, UMS 14 ‘Bölümsel Raporlama’nın yerine geçmekte olup, bölümsel raporlamaya yönetimin bakış açısı yöntemini getirmektedir. Raporlanan bilgiler,
yönetimin faaliyet bölümlerinin performansını değerlendirmekte ve kaynak dağılımına karar vermek için kullandığı bilgileri içermektedir. Bu bilgiler bilanço ve
gelir tablosunda yansıtılan bilgilerden farklı olabilir, bu durumda işletmeler ek bilgiler vermeli ve farkların mutabakatını belirtmelidirler. Grup’un ilgili
değişikliğin finansal tablolarına etkisi olup olmayacağını incelemektedir.
UFRYK 13, “Müşteri Bağlılık Programları”(1 Temmuz 2008 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir).
Müşteri Bağımlılık Uygulamaları satış işlemlerinin farklı bir bileşeni şeklinde muhasebeleşmelidir. Tahsil edilen bedelin rayiç değerinin bir kısmı müşteriye
sağlanan menfaatlere dağıtılarak, söz konusu menfaatler müşteri tarafından kullanıldıkça gelir kaydedilmelidir. UFRYK 13’ün, Grup’un bu tarz bir uygulaması
olmaması sebebiyle, Grup’un finansal tablolarına etkisi olmayacağı öngörülmektedir.
UMS 1, “Finansal Tabloların Sunuluşu” (Değişiklik) (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir).
Finansal tablolarda sunulan bilgilerin yararını artırmak amacıyla UMS 1 değişikliğe tabi tutulmuştur. Özsermaye değişim tablosunun sadece hissedarlar ile
yapılan işlemleri içermesi; hissedarlarla yapılan işlemler dışındaki özkaynak değişikliklerinin (kapsamlı gelir) ayrı bir tabloda (Kapsamlı Gelir Tablosu) veya iki
tabloda (Bireysel Gelir Tablosu ve Kapsamlı Gelir Tablosu) sunulması ve işletmenin finansal tablolarını geçmişe yönelik olarak yeniden düzenlediği veya yeni
bir muhasebe politikasını geçmişe yönelik olarak uyguladığı durumlarda, finansal durum tablosunun (bilanço) karşılaştırılabilir en erken dönemin başı itibarıyla
(üçüncü bir kolonda) de sunulması standartta yapılan ana değişikliklerdir. Şirket, finansal tabloların sunuluşuna ilişkin ilgili söz konusu değişiklikleri, SPK’nın
zorunlu raporlama formatında yapacağı değişikliklere bağlı olarak uygulayacaktır.
UFRS 2, “Hisse Bazlı Ödeme (Değişiklik) - Hakkın Kazanılması ve İptal edilmesi” (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için
geçerlidir).
Standart iki konuya açıklık getirmektedir: ‘Hakediş Koşulu’nun tanımlanması ve performans ve hizmet koşulları haricindeki koşullar için ‘Haketmeme Koşulu’
kavramı. Standart aynı zamanda, gerek Şirket gerekse karşı taraf (çalışan veya hizmet sağlayan) tarafından iptal edilen ödüllerin aynı şekilde
muhasebeleştirileceğini ifade etmektedir. UFRS 2’nin Grup’un finansal tablolarına bir etkisi olması beklenmemektedir.
UFRS 3, “İşletme Birleşmeleri” ve UMS 27 “Konsolide ve Solo Finansal Tablolar’a İlişkin Yapılan Düzenlemeler” (Revize) (1 Temmuz 2009 tarihinde veya bu
tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir).
Revize edilmiş UFRS 3 ve revize edilmiş UMS 27, 10 Ocak 2008 tarihinde UFRK tarafından yayımlanmıştır. Revize edilmiş UFRS 3 (UFRS 3R) işletme
birleşmelerinin muhasebeleştirilmesi, şerefiyenin kayıtlara alınması ile birleşmenin olduğu dönemin finansal sonuçlarının raporlanması hususlarına çeşitli
değişiklikler getirmektedir. Söz konusu değişiklikler, satın alım ile ilişkilendirilen maliyetlerin giderleştirilmesini ve satın alım sırasında dikkate alınan şartlı
durumlarda, raporlama dönemi sonrasında meydana gelen rayiç değer değişikliklerinin şerefiyeden düzeltilmesi yerine gelir tablosunda dikkate alınmasını
gerektirmektedir. Revize edilmiş UMS 27 (UMS 27R) bağlı ortaklığın hisse sahipliğinde meydana gelen değişikliklerin sermaye hareketi olarak
değerlendirilmesi gerektiğini tanımlamaktadır. Böylelikle söz konusu sermaye hareketinin şerefiyeye veya kâr zarara herhangi bir etkisi olmayacaktır. Ayrıca,
standart bağlı ortaklık zararlarının ve bağlı ortaklık üzerinde kaybedilen kontrolün muhasebeleştirilmesi konusunda da değişiklikler getirmektedir. UFRS 3 ve
UMS 27’deki değişiklikler ileriye dönük olarak uygulanacaktır.
51
UMS 32 ve UMS 1’de yapılan değişiklikler: “Tasfiyeden Kaynaklanan Satılabilir Finansal Araçlar” (1 Ocak 2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap
dönemleri için geçerlidir).
UMS 32’ye getirilen değişiklik tasfiyeden kaynaklanan satılabilir finansal araçlar ile yükümlülüklerin, belirli kriterler yerine getirildiği takdirde, sermaye aracı
olarak sınıflandırılmasını gerektirmektedir. UMS 1’e getirilen değişiklik ise, sermaye aracı olarak sınıflandırılan satılabilir finansal araçların tanımlanması ve
açıklanmasını gerektirmektedir. söz konusu değişikliğin Grup’un mali tablolarına bir etkisi olması beklenmemektedir.
UFRS 1 R, “Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması” ve UMS 27 “ Konsolide ve Solo Finansal Tablolar” a yapılan değişiklik (1 Ocak
2009 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir).
Değişiklik, UFRS’yi ilk defa uygulayan şirketlerin açılış bilançolarında bağlı ortaklıklardaki, müştereken kontrol edilen işletmelerdeki veya iştiraklerdeki
yatırımların maliyetini UMS 27 ‘ye uygun olarak veya tahmini maliyet değerleriyle belirlenmelerine olanak tanımaktadır. UMS 27’ye yapılan değişiklik bağlı
ortaklık, müştereken kontrol edilen işletmeler veya iştiraklerden elde edilen temettünün solo finansal tablolarda gelir tablosunda yansıtılmasını gerektirmektedir
ve bu değişiklik ileriye dönük olarak uygulanacaktır.
UMS 39 “Uygun Korumalı Enstrümanlar” (UMS 39 “Finansal Enstrümanlar Değişikliği”; Muhasebeleştirme ve Ölçme) (1 Ocak 2009 tarihi ve bu tarihten sonra
başlayan hesap dönemleri için geçerlidir):
(1 Ocak 2009 tarih ve bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir).
1) Korunan enstrümanlarda tek taraflı risk, 2) Finansal koruma enstrümanlarında enflasyon konularında korunma muhasebesinin nasıl yapılacağına dair
uygulanacak prensipleri belirlemektedir. Grup’un, söz konusu nitelikte koruma muhasebesi olmadığı için, değişikliğin finansal tablolara etkisinin olmayacağı
düşünülmektedir.
UFRYK 15, “Gayrimenkul İnşaatı ile İlgili Anlaşmalar” (1 Ocak 2009 tarihinden sonra başlayan yıllık dönemler için geçerlidir).
UFRYK 15, 3 Temmuz 2008 tarihinde yayımlanmıştır ve geriye dönük olarak uygulanacaktır. UFRYK 15, bir gayrimenkulün inşaatı için yapılan anlaşmanın,
UMS 11 “İnşaat Sözleşmeleri” standardı veya UMS 18 “Hâsılat” standardı kapsamına girip girmediğinin ve buna bağlı olarak da böyle bir gayrimenkul
inşasından elde edilen gelirin ne zaman muhasebeleştirileceğinin belirlenmesi konusunda yol gösterir. söz konusu değişikliğin Grup’un mali tablolarına bir
etkisi olması beklenmemektedir.
UFRYK 16, "Yurtdışındaki İsletmede Bulunan Net Yatırım İle İlgili Riskten Korunma" 1 Ekim 2008 tarihinden sonra başlayan senelik dönemler için geçerlidir).
UFRYK 16, 3 Temmuz 2008 tarihinde yayımlanmıştır ve ileriye dönük olarak uygulanacaktır. UFYRK 16 üç ana konuya açıklık getirmektedir: Finansal tablolarda
kullanılan sunum para birimi bir işletmenin finansal korunma muhasebesi uygulayabilmesine gerekçe oluşturmaz. Dolayısıyla, bir ana kuruluş yalnızca kendi
finansal tablolarında kullanılan para birimi ile yabancı operasyonlarında kullanılan para birimi farkından doğan kur farklarını finansal riskten korunma riski
olarak adlandırabilir. Finansal riskten korunma aracı grup içindeki işletme ya da işletmelerce elde tutulabilir. Bu yorumun Grup’un finansal tablolarına bir etkisi
olması beklenmemektedir.
UFRYK 17 ‘Parasal olmayan varlıkların hissedarlara dağıtımı’: (1 Temmuz 2009 tarih veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerli olup ileriye
dönük uygulanacaktır).
Standart, hissedarların teslim alacağı parasal veya parasal olmayan varlıkları seçme hakkına sahip olmaları durumu da dahil olmak üzere, karşılıklı olan tüm
parasal olmayan varlıkların dağıtımı için uygulanacaktır. Bu yorumun Grup’un finansal tablolarına bir etkisi olması beklenmemektedir.
UFRYK 18: ‘Müşterilerden Varlık Transferi’: (1 Temmuz 2009 tarih veya bu tarihten sonra başlayan hesap dönemleri için geçerlidir)’ Standard, müşterilerden
alınan maddi duran varlıkların, inşaat yapımı için alınan nakdin veya bu türde müşterilerden alınan varlıkların muhasebeleştirilmesi konusuna açıklık
getirmektedir. Bu yorumun Grup’un finansal tablolarına bir etkisi olması beklenmemektedir.
UFRS’lerdeki iyileştirmeler
Mayıs 2008’de Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) Standartlarla ilgili tutarsızlıkları ortadan kaldırmak ve anlatımı daha açık hale getirmek için ilk
toplu değişiklikleri yayınlamıştır. Grup, belirtilen değişiklikleri henüz uygulamaya geçirmemiş olmakla beraber, bu değişikliklerin finansal tablolar üzerinde
önemli bir etkisinin olmayacağını öngörmektedir. Söz konusu iyileştirmeler ağırlıklı olarak 1 Ocak 2009'dan itibaren geçerlidir.
52
UFRS 5, “Satış Amaçlı Elde Tutulan Duran Varlıklar ve Durdurulan Faaliyetler”: Bağlı ortaklığındaki kontrolü kaybedecek şekilde bir satış planı olan bir
işletmenin, satış sonrası eski bağlı ortaklığında payı kalması halinde bile bu bağlı ortaklığın tüm varlık ve yükümlülüklerini satış amaçlı olarak sınıflandırması
gerekmektedir.
UMS 1, “Finansal Tabloların Sunumu”: Alım satım amaçlı olarak sınıflandırılan finansal varlık ve yükümlülükler, bilançoda doğrudan cari varlıklar veya kısa
vadeli yükümlülükler olarak sınıflanamaz.
UMS 16, “Sabit Kıymetler”: Kiralama amacıyla bulundurulan sabit kıymetler, genel olarak kiralamadan sonra satılırsa kira süresi dolduğunda, satış amaçlı elde
tutulan varlıklar olarak stoklara transfer edilir. “Net satış fiyatı” terimi “rayiç değer eksi satış maliyeti” ile değiştirilmiştir.
UMS 19, “Çalışanlara Sağlanan Faydalar”: Geçmiş hizmet maliyetleri, plan varlıklarından getiri ve kısa ve uzun vadede çalışanlara sağlanan fayda tanımlarını
değiştirmiştir. Planlarda yapılan değişiklikler, gelecekteki hizmetlerle ilişkili faydalarda azalmaya sebep olur ise kesinti olarak kaydedilir. Muhtemel borçların
kaydıyla ilgili referans UMS 37 ile tutarlılık göstermesi açısından silinmiştir.
UMS 20, “Devlet Yardımlarının Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Kamuya Açıklanması”: İleride verilecek, sıfır veya düşük faiz oranlı kredilere, faiz
yüklenmesi gerekir. Alınan ve ıskonto edilen tutar arasındaki fark devlet yardımı olarak kabul edilir. Bununla birlikte, çeşitli terimler diğer UFRS ile tutarlı olması
için değiştirilmiştir.
UMS 23, “Borçlanma Maliyetleri”: Borçlanma maliyetinin tanımı, borçlanma maliyetinin parçaları olarak düşünülen iki tip maddeyi de kapsayacak şekilde
değiştirilmiş, etkin faiz oranı kullanılarak UMS 39’a uyumlu olarak hesaplanan faiz gideri şeklinde tanımlanmıştır.
UMS 27, “Konsolide ve Konsolide Olmayan Finansal Tablolar”: Bir ana ortaklık bağlı ortaklığın değerlemesini UMS 39’a uyumlu olarak rayiç değerden yaparsa,
bu değerlemeyi ilgili varlık satılacak varlık olarak sınıflandırıldığında da devam ettirir.
UMS 28, “İştiraklerdeki Yatırımlar”: Eğer bir iştirak UMS 39’a uygun olarak rayiç değerinden muhasebeleştirildiyse, sadece UMS 28’in gerektirdiği, iştiraklerin
fonlarını ana şirkete aktarmasında herhangi bir önemli sınırlama olup olmadığının açıklanmasını gerektirir. Değer düşüklüğü analizi açısından bir iştirakteki
yatırım, tek bir varlık olarak değerlendirilir. Dolayısı ile yatırım tutarının içinde yer alan şerefiye için ayrıca değer düşüklüğü analizi yapılmaz.
UMS 29, “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama”: Tarihi maliyetten değerlenecek aktif ve pasiflere ilişkin istisnalar referansı değiştirilmiş ve
sabit kıymet bir örnek olarak verilmiştir. Ayrıca bazı terimler diğer UFRS ile tutarlılık için revize edilmiştir.
UMS 31, “Ortak Girişim Paylarının Mali Raporlaması”: Eğer ortak girişim, UMS 39’ a uygun olarak, rayiç değerden muhasebeleştirilmişse, UMS 31 sadece
girişimcilerin ve girişimin taahhütlerinin açıklanmasını ve aktif, pasif, gelir ve giderlerin özet bir şekilde açıklanmasını gerektirir.
UMS 34, “Ara Dönem Finansal Raporlama”: Eğer işletme UMS 33 kapsamı içindeyse, hisse başına kazanç, ara dönem finansal raporlarda da açıklanır.
UMS 36, “Varlıklarda Değer Düşüklüğü”: “Rayiç değer eksi satış maliyeti” değerini hesaplamak için ıskonto edilmiş nakit akışları kullanıldığında kullanılan
ıskonto oranı ile ilgili, “kullanım değeri” hesaplamasında gerekli olan ek açıklamalarla tutarlı olan ek açıklamalar gerekmektedir.
UMS 38, “Maddi Olmayan Varlıklar”: Promosyon faaliyetleri ve reklam harcamaları, işletmenin ürünlere ulaşma hakkı gerçekleştiğinde veya hizmeti aldığında
gider olarak kaydedilir.
UFRS 7, “Finansal Araçlar” Dipnotlar: ”Toplam faiz gelirinin” finansal maliyetlerin bir parçası olarak anılmasının kaldırılması.
UMS 8, “Muhasebe Politikaları, Muhasebesel Tahmin ve Hatalardaki Değişimler”: Muhasebe politikalarını belirlerken, UFRS’de tanımlanan uygulama
yöntemlerinin kullanılması zorunludur.
UMS 10, “Raporlamadan Sonraki Olaylar”: Raporlama döneminin bitişinden sonra açıklanan temettüler yükümlülük olarak yansıtılmaz.
UMS 18, “Hasılat”: UMS 39’da tanımlandığı üzere, “direkt maliyet” teriminin “işlem maliyetiyle” değiştirilmesi.
UMS 39, “Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme”: Türev ürünlerin durumlarında oluşan değişim bir yeniden sınıflama değildir ve dolayısıyla ilk kayda
alımdan sonra rayiç değer değişiklikleri kâr veya zararda yansıtılan sınıfından çıkartılabilir veya tekrar geri konabilir.” Bir enstrümanın korunma amaçlı olarak
sınıflandırılmasına karar vermek için UMS 39’daki “bölüm” referansı kaldırılmıştır. Rayiç değer koruma muhasebeleştirmesinin durdurulmasında bir borç
enstrümanını yeniden ölçmek için revize edilmiş etkin faiz oranının kullanılması gerekmektedir.
53
UMS 40, “Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller”: Gelecekte yatırım amaçlı olarak kullanılmak üzere yapılan, geliştirme ve yatırımlar, yatırım amaçlı gayrimenkul olarak
sınıflanır. Rayiç değer güvenilir bir biçimde hesaplanamaz ise, devam etmekte olan yatırım rayiç değeri hesaplanabilir hale gelene kadar ya da tamamlanana
kadar maliyet değerinden taşınır.
UMS 41 “Tarımsal Faaliyetler”: Vergi öncesi ıskonto oranının rayiç değer belirlenmesinde kullanılmasıyla ilgili referans kaldırılmıştır. Ek dönüşümler sonucu
oluşan nakit akışlarının rayiç değer hesaplamasında kullanılmasını yasaklayan madde kaldırılmıştır. Ek olarak,”satış noktası maliyetleri” teriminin yerine “satış
maliyetleri” terimi getirilmiştir.
2.3 Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler ve hatalar
31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla Grup’un kıdem teşvik primi karşılığı hesaplamasına ve maden sahası rehabilitasyonu karşılık gideri hesaplamasına ilişkin
varsayımlarında değişiklik yapmıştır (Not 16).
2.4 Önemli muhasebe politikalarının özeti
Uygulanan konsolidasyon esasları
Bağlı ortaklıklar
Bağlı ortaklıklar, kontrolün Şirket’e geçtiği tarihten itibaren konsolide edilmeye başlanmıştır ve kontrolün Şirket’ten çıkması ile konsolide edilme işlemi son
bulmaktadır.
Çimsa direkt veya endirekt olarak bir şirketteki oy haklarının %50’sinden fazlasına sahip olduğunda ve o şirketin faaliyetlerinden yarar sağlamak amacıyla
finansal ve faaliyet politikalarını yönlendirme hakkı elde ettiğinde kontrolü ele geçirmiş sayılır. Bu doğrultuda da Çimsa Cement, Cementos Espana, Çimsarom,
Regent ve OOO Rusya’nın finansal tabloları UMS 27 “Konsolide ve Solo Mali Tablolar” standardında belirtilen konsolidasyon yöntemine göre tam
konsolidasyona tabi tutulmuştur.
Müşterek yönetime tabi ortaklıklar
CSN ve 30 Nisan 2007 tarihine kadar Oysa Çimento, Çimsa’nın sırasıyla %50 ve %41,09 iştirak oranı ile bu şirketlerin diğer ortakları ile müşterek yönettiği
iştirakleridir. CSN’nin ve 30 Nisan 2007 tarihine kadar Oysa Çimento’nun finansal tabloları UMS 31 “İş Ortaklıklarındaki Katılım Paylarının Finansal
Raporlaması”na uygun olarak oransal konsolidasyon yöntemi ile konsolide edilmiştir.
Buna göre bu şirketlerin bilânço ve gelir tablosu kalemleri (Oysa Çimento için sadece 1 Ocak – 30 Nisan 2007 arasındaki gelir tablosu) Çimsa’nın müşterek
yönetimde sahip olduğu pay yüzdesi dikkate alınarak Çimsa’nın bilânço ve gelir tablosu kalemleri ile toplanmıştır. Çimsa’nın bu şirketlerden olan önemli borç
alacak bakiyeleri ve gelir tablosu kalemleri iştirak oranına göre elimine edilmektedir.
Konsolide finansal tablolar Çimsa ve bağlı ortaklıkları’nın ve müşterek yönetime tabi ortaklıklarının finansal tablolarını içermektedir. Bağlı ortaklıklar ve müşterek
yönetime tabi ortaklıkların finansal tabloları Çimsa ile tutarlı muhasebe politikaları kullanılarak ve benzer işlemler için aynı muhasebe prensipleri kullanılarak
aynı raporlama yılı için hazırlanmıştır.
Özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlar
Grup’un finansal varlıklar içerisinde sınıflandırdığı iştiraklerinden Exsa özkaynak yöntemine göre muhasebeleştirilmiştir. Bu iştirak konsolide bilançoda, alış
maliyetinin üzerine Grup’un iştirakin net varlıklarındaki payına alım sonrası değişikliklerin eklenmesi veya çıkarılması ve varsa değer düşüklüğü karşılığının
düşülmesiyle gösterilmektedir. Konsolide gelir tablosu Grup’un faaliyet sonucundaki payını yansıtmaktadır.
İştirakin kâr veya zararına henüz yansıtılmamış tutarların iştirakin özkaynaklarında ortaya çıkardığı değişiklikler de Grup’un iştirakteki payı oranında iştirakin
defter değerinde düzeltme yapılmasını gerekli kılabilir. Bu değişikliklerden Grup’a düşen pay doğrudan Grup’un kendi özkaynaklarında muhasebeleştirilir.
Exsa Export Sanayi Mamulleri Satış ve Araştırma A.Ş. mali tabloları ana ortaklık ile aynı raporlama dönemi için ve aynı muhasebe politikaları kullanılarak
hazırlanmıştır.
Grup her bilanço tarihinde özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarda herhangi bir değer düşüklüğü olup olmadığını değerlendirir.
54
Netleştirme/mahsup
Finansal varlık ve yükümlülükler, netleştirmeye yönelik yasal bir hakka ve yaptırım gücüne sahip olunması ve söz konusu varlık ve yükümlülükleri net bazda
tahsil etme/ödeme veya eş zamanlı sonuçlandırma niyetinin olması durumunda bilânçoda netleştirilerek gösterilmektedir.
Nakit ve nakit benzerleri
Konsolide nakit akım tablosunun sunumu açısından, nakit ve nakit benzeri varlıklar, kasadaki nakit varlığı, bankalardaki nakit para, çekler ve orijinal vadesi 3
aydan kısa vadeli mevduatları içermektedir.
Stoklar
Stoklar maliyet değeri veya net gerçekleşebilir değerden düşük olanı ile değerlenmiştir. Stokları bulundukları duruma getirmek için yapılan harcamalar aşağıdaki
gibi muhasebeleştirilmiştir:
İlk madde ve malzemeler – 1 Ağustos 2008 ‘e kadar hareketli ağırlıklı ortalama metodu ile 1 Ağustos 2008’ den sonra aylık ağırlıklı ortalama metodu ile
belirlenmektedir.
Mamul ve yarı mamuller – Direkt malzeme ve işçilik giderleri, değişken ve sabit genel üretim giderleri belli oranlarda (normal faaliyet kapasitesi göz önünde
tutularak) dahil edilmiştir. Envanter değerlemesi 1 Ağustos 2008 ‘e kadar hareketli ağırlıklı ortalama metodu, 1 Ağustos 2008’ den sonra aylık ağırlıklı ortalama
metodu ile belirlenmektedir.
Net gerçekleşebilir değer, tahmini satış fiyatından satış esnasına kadar oluşacak ek maliyetler düşülerek tahmin edilen tutardır.
Maddi duran varlıklar, maliyet değerinden birikmiş amortisman ve var ise değer düşüklüğü karşılığı çıkartıldıktan sonraki net değerleri ile gösterilmiştir. Maddi
duran varlığın maliyet değeri; alış fiyatı, ithalat vergileri ve geri iadesi mümkün olmayan vergiler ve maddi varlığı kullanıma hazır hale getirmek için yapılan
masraflardan oluşmaktadır. Maddi duran varlığın kullanımına başlandıktan sonra oluşan tamir ve bakım gibi masraflar, oluştukları dönemde gider kaydedilir.
Yapılan harcamalar ilgili maddi duran varlığa gelecekteki kullanımında ekonomik bir değer artışı sağlıyorsa bu harcamalar varlığın maliyetine eklenmektedir.
Maddi duran varlık satıldığı zaman bu varlığa ait maliyet ve birikmiş amortisman ilgili hesaplardan düşüldükten sonra oluşan gelir ya da gider konsolide gelir
tablosuna dahil edilmektedir.
Arazi ve arsalar amortismana tabi tutulmamıştır. Amortismana tabi tutulan varlıklar, maliyet tutarları üzerinden aşağıda belirtilen tahmini ekonomik ömürlerine
dayanan oranlarla doğrusal amortismana tabi tutulmuştur.
Yeraltı ve yerüstü düzenleri
Binalar
Makine ve cihazlar
Demirbaşlar
Taşıtlar
Diğer
Özel maliyetler
10–50 yıl
25–50 yıl
5–20 yıl
5–15 yıl
5–14 yıl
5–10 yıl
Kiralama süresi
Maddi olmayan duran varlıklar başlıca maden hakları ve bilgisayar yazılımlarından oluşan varlıklar olup ilk olarak alış fiyatından değerlenmiştir. Maddi olmayan
duran varlıklar gelecekte ekonomik fayda elde edilebilmesi ve maliyetin doğru bir şekilde belirlenebilmesi durumunda aktifleştirilirler. İlk kayıt sonrasında maddi
olmayan duran varlıklar, maliyetten birikmiş itfa payı ve birikmiş değer düşüklüğü karşılıkları düşüldükten sonraki değerleriyle gösterilmektedir. İşletme
bünyesinde oluşan geliştirme maliyetleri dışındaki maddi olmayan duran varlıklar aktifleştirilmemekte ve gerçekleştikleri yılda gelir tablosuna gider olarak
yansıtılmaktadır. Maddi olmayan duran varlıkların ekonomik ömürleri belirli süreli ya da süresiz olarak belirlenmektedir. Belirli süreli maddi olmayan duran
varlıklar tahmin edilen ekonomik ömürleri üzerinden, doğrusal amortisman metodu ile itfa edilirler. Belirli süreli ekonomik ömrü olan maddi olmayan duran
varlıklar için itfa periyodu ve itfa metodu her yıl, en az bir kere incelenmektedir. Beklenen kullanım ömürlerindeki veya maddi olmayan duran varlıktan elde
edilecek faydalarda oluşabilecek değişiklikler, itfa metodunun ya da periyodunun değiştirilmesi olarak değerlendirilip, muhasebe tahminlerinde değişiklik
55
şeklinde muhasebeleştirilir. Belirli süreli ekonomik ömrü olan maddi olmayan duran varlıkların itfa giderleri gelir tablosunda maddi olmayan duran varlığın
işlevi ile uyumlu şekilde gider olarak kaydedilir.
Maddi olmayan varlıklar aşağıda belirtilen tahmini ekonomik ömürlerine dayanan oranlarla doğrusal amortismana tabi tutulmuştur.
Maden hakları
Bilgisayar programları
20 yıl
5 yıl
Grup’un belirsiz süreli kullanım ömrüne sahip maddi olmayan duran varlığı bulunmamaktadır.
Maddi olmayan duran varlıkların taşınan değerleri, olayların ya da koşullardaki değişikliklerin, taşınan değerin gerçekleşebilir durumda olmadığına işaret etmesi
durumunda değer düşüklüğü açısından incelenir.
Varlıkların değer düşüklüğü
Grup, her bilanço tarihinde maddi ve maddi olmayan duran varlıklarının, maliyet değerinden birikmiş amortismanlar düşülerek bulunan defter değerine ilişkin
değer kaybının olduğuna dair herhangi bir gösterge olup olmadığını değerlendirir. Eğer böyle bir gösterge mevcutsa, değer düşüklüğü tutarını belirleyebilmek
için o varlığın geri kazanılabilir tutarı tahmin edilir. Varlığın tek başına geri kazanılabilir tutarının hesaplanmasının mümkün olmadığı durumlarda, o varlığın ait
olduğu nakit üreten biriminin geri kazanılabilir tutarı hesaplanır.
Geri kazanılabilir tutar, satış maliyetleri düşüldükten sonra elde edilen makul değer veya kullanımdaki değerin büyük olanıdır. Kullanımdaki değer
hesaplanırken, geleceğe ait tahmini nakit akımları, paranın zaman değerini ve varlığa özgü riskleri yansıtan vergi öncesi ıskonto oranı kullanılarak bugünkü
değerine indirilir. Bu çalışmalar sırasında kullanılan başlıca varsayımlar, önümüzdeki yıllardaki enflasyon beklentileri, satış ve maliyetlerde beklenen artışlar,
ihracat-iç pazar kompozisyonunda beklenen değişimler ve beklenen ülke büyüme oranlarından ibarettir.
Varlığın (veya nakit üreten birimin) geri kazanılabilir tutarının defter değerinden daha az olması durumunda varlığın (veya nakit üreten birimin) defter değeri, geri
kazanılabilir tutarına indirilir. Bu durumda oluşan değer düşüklüğü kayıpları gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
Değer düşüklüğünün iptali nedeniyle varlığın (veya nakit üreten birimin) kayıtlı değerinde meydana gelen artış, önceki yıllarda değer düşüklüğünün finansal
tablolara alınmamış olması halinde oluşacak olan defter değerini (amortismana tabi tutulduktan sonra kalan net tutar) aşmamalıdır. Değer düşüklüğünün iptali
gelir tablosuna kayıt edilir.
Şerefiye
Şerefiye, satın alınan ortaklığın veya satın alınan varlıkların satın alım tarihindeki maliyeti ile net aktiflerinin (satın alınan varlıklar için varlığın) rayiç bedelleri
arasında kalan farktır.
Uluslararası Finansal Raporlama Standardı (UFRS) 3 “Birleşmeler” çerçevesinde şerefiye tutarı itfa edilmemektedir. Şerefiye, taşındığı değerin
gerçekleşmeyeceği durum ve şartlarda ve yılda en az bir kere olmak üzere gerekli görüldüğü zamanlarda değer düşüklüğü için gözden geçirilmektedir.
İşletme birleşmeleri satın alma metoduna göre muhasebeleştirilir. Birleşmenin maliyeti, işlem tarihinde yapılan değişim ile elden çıkarılan varlıklar gerçekleşen
veya üstlenilen yükümlülükler ile edinen işletme tarafından ihraç edilen özkaynağa dayalı araçlar, gerçeğe uygun değerleri ile birleşmeyle doğrudan bağlantılı
olarak oluşan giderler dahil olarak ölçülür.
Yabancı para cinsinden işlemler
Yabancı para cinsinden yapılan işlemler, işlemin yapıldığı tarihteki kurlarla TL’ye çevrilmiştir. Yabancı para cinsinden aktif ve pasifler ise bilânço tarihindeki
kurlardan değerlenmiş olup ortaya çıkan kur farkları ilgili gelir ve gider hesaplarına yansıtılmıştır. Dönem sonlarında kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir:
Tarih
31 Aralık 2008
31 Aralık 2007
TL/ABD Doları
1,5123
1,1647
56
TL/EURO
2,1408
1,7102
Borçlanma maliyetleri
Borçlanma maliyetleri, oluştuğu tarihte giderilmiştir.
Karşılıklar, şarta bağlı Yükümlülükler ve şarta bağlı varlıklar
Karşılıklar
Karşılıklar ancak Grup’un geçmişten gelen ve halen devam etmekte olan bir yükümlülüğü (yasal ya da yapısal) varsa, bu yükümlülük sebebiyle işletmeye
ekonomik çıkar sağlayan kaynakların elden çıkarılma olasılığı mevcut ise ve yükümlülüğün tutarı güvenilir bir şekilde belirlenebiliyorsa kayıtlara alınır. Paranın
zaman içindeki değer kaybı önem kazandığında karşılıklar ileride oluşması muhtemel giderlerin bilanço tarihindeki indirgenmiş değeriyle yansıtılır. İndirgenmiş
değer kullanıldığında, zamanın ilerlemesinden dolayı karşılıklarda meydana gelecek artışlar faiz gideri olarak kaydedilir.
Şarta bağlı yükümlülükler ve varlıklar
Şarta bağlı yükümlülükler finansal tablolarda yansıtılmayıp dipnotlarda açıklanmaktadır. Şarta bağlı varlıklar ise finansal tablolara yansıtılmayıp ekonomik getiri
yaratma ihtimali yüksek olduğu takdirde dipnotlarda açıklanır.
Kurum kazancı üzerinden hesaplanan vergiler
Vergi karşılığı, dönem kârı veya zararı hesaplanmasında dikkate alınan cari dönem ve ertelenmiş vergi karşılıklarının tamamıdır.
Ertelenmiş vergi, bilânço yükümlülüğü metodu dikkate alınarak, aktif ve pasiflerin finansal raporlamada yansıtılan değerleri ile yasal vergi hesabındaki bazları
arasındaki geçici farklardan oluşan vergi etkileri dikkate alınarak yansıtılmaktadır. Ertelenmiş vergi yükümlülüğü vergilendirilebilir tüm geçici farklar üzerinden
hesaplanır.
Ertelenmiş vergi varlıkları, indirilebilir geçici farkların ve kullanılmamış vergi zararlarının ileride indirilebilmesi için yeterli kârların oluşması mümkün
görünüyorsa, tüm geçici farklar ve kullanılmamış vergi zararları üzerinden ayrılır. Her bilânço döneminde Grup, ertelenmiş vergi varlıklarını gözden geçirmekte
ve gelecekte indirilebilir olması ihtimali göz önüne alınarak muhasebeleştirmektedir.
Ertelenmiş vergi varlıklarının ve yükümlülüklerinin hesaplanmasında söz konusu varlığın gerçekleşeceği ve yükümlülüğün yerine getirileceği dönemlerde
oluşması beklenen vergi oranları, bilanço tarihi itibarıyla geçerli olan vergi oranları (vergi mevzuatı) baz alınarak hesaplanır.
Aynı ülkenin vergi mevzuatına tabi olunması ve cari vergi varlıklarının cari vergi yükümlülüklerinden mahsup edilmesi konusunda yasal olarak uygulanabilir bir
hakkın bulunması şartlarıyla ertelenen vergi varlıkları ve ertelenen vergi yükümlülükleri, karşılıklı olarak birbirinden mahsup edilir.
Çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar/kıdem tazminatı karşılığı
a) Tanımlanan fayda planı:
Grup, Türkiye’de mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü davranış dışındaki
nedenlerle işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür.
Not 17’da daha detaylı belirtildiği üzere, Grup finansal tablolarda yer alan kıdem tazminatı karşılığını, bağımsız bir aktüer tarafından yapılan aktüer çalışmasına
dayanarak “Projeksiyon Metodu”nu kullanarak yansıtmıştır. Kıdem tazminatı yükümlülüğü, profesyonel aktüerler tarafından tahmin edilen faiz oranı ile ıskonto
ederek hesaplanmıştır.
Oluşan tüm aktüeryal kazanç ve kayıplar, UMS 19 uyarınca koridor yöntemi kullanılarak kıdem tazminatı yükümlülüğünün net şimdiki değerinin %10’unu geçtiği
tutarda mevcut çalışanların ortalama emekliliğine kalan yıl süresi boyunca itfa edilmek suretiyle kayıtlara alınarak gelir tablosuna yansıtılmaktadır
Konsolide bilânçolarda çalışanlara sağlanan faydalara ilişkin karşılıklar uzun vadeli borçlar altında ayrı bir kalem olarak gösterilmiştir.
57
(b) Tanımlanan katkı planları:
Grup, Sosyal Sigortalar Kurumu’na zorunlu olarak sosyal sigortalar primi ödemektedir. Grup’un bu primleri ödediği sürece başka yükümlülüğü kalmamaktadır.
Bu primler tahakkuk ettikleri dönemde personel giderlerine yansıtılmaktadır.
İlişkili taraflar
Aşağıdaki kriterlerden birinin varlığında, taraf Şirket ile ilişkili sayılır:
(a) Söz konusu tarafın, doğrudan ya da dolaylı olarak bir veya birden fazla aracı yoluyla:
(i) Şirket’i kontrol etmesi, Şirket tarafından kontrol edilmesi ya da Şirket ile ortak kontrol altında bulunması (ana ortaklıklar, bağlı ortaklıklar ve aynı iş
dalındaki bağlı ortaklıklar dahil olmak üzere);
(ii) Şirket üzerinde önemli etkisinin olmasını sağlayacak payının olması; veya
(ii) Şirket üzerinde ortak kontrole sahip olması;
(b) Tarafın, Şirket’in bir iştiraki olması;
(c) Tarafın, Şirket’in ortak girişimci olduğu bir iş ortaklığı olması;
(d) Tarafın, Şirket’in veya ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması;
(e) Tarafın, (a) ya da (d) de bahsedilen herhangi bir bireyin yakın bir aile üyesi olması;
(f) Tarafın; kontrol edilen, ortak kontrol edilen ya da önemli etki altında veya (d) ya da (e)’de bahsedilen herhangi bir bireyin doğrudan ya da dolaylı olarak
önemli oy hakkına sahip olduğu bir işletme olması; veya
(g) Tarafın, işletmenin ya da işletme ile ilişkili taraf olan bir işletmenin çalışanlarına işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda planları olması, gerekir.
İlişkili taraflarla yapılan işlem, ilişkili taraflar arasında kaynaklarının, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın
transferidir.
Yabancı bağlı ortaklıkların bilânço kalemlerinin çevrilmesinde bilânço tarihinde geçerli olan kurlar esas alınır. Yabancı bağlı ortaklığın gelir tablosu da aylık
ortalama kurlar esas alınarak çevrilir. Arada oluşan fark, özkaynak altında “Yabancı Para Çevrim Farkları” içinde gösterilmiştir.
Gelirlerin muhasebeleştirilmesi
Gelir, ekonomik faydanın işletmeye geleceğinin muhtemel olduğu ve gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülebildiği zaman kaydedilmektedir. Gelirler,
indirimler ve katma değer vergisi düşüldükten sonra net olarak gösterilmiştir. Gelirin oluşması için aşağıdaki kriterlerin yerine gelmesi gerekmektedir.
Mal Satışı
Satılan malların riskinin ve faydasının alıcıya transfer olduğu ve gelir tutarının güvenilir bir şekilde hesaplanabildiği durumda gelir oluşmuş sayılır. Net satışlar,
indirimler, KDV ve komisyonlar düşüldükten sonraki faturalanmış satış bedelinden oluşmaktadır.
Hizmet satışı
Hizmet satışından doğan gelir ölçülebilir bir tamamlanma derecesine ulaşıldığı zaman oluşmuş sayılır. Yapılan anlaşmadan elde edilecek gelirin güvenilir bir
şekilde ölçülemediği durumlarda, gelir, katlanılan giderlerin geri kazanılabilecek tutarı kadar kabul edilir.
Faiz
Tahsilatın şüpheli olmadığı durumlarda tahakkuk esasına göre gelir kazanılmış kabul edilir.
Temettü
Ortakların kâr payı alma hakkı doğduğu anda gelir kazanılmış kabul edilir.
58
Not 1’de de detayları anlatıldığı üzere Oysa Çimento ile Adana Çimento arasında düzenlenen 22 Mart 2007 tarihli Varlık Satış Sözleşmesine istinaden
İskenderun İşletmesi ekonomik bütünlüğü 70.775.000 ABD Doları karşılığı TL’ye 30 Nisan 2007 tarihinde Adana Çimento’ya satılmıştır.
Grup’un 31 Aralık 2007 tarihinde sona eren döneme ait konsolide gelir tablosunda Oysa Çimento’ya ait İskenderun İşletmesi ekonomik bütünlüğü’nden
kaynaklanan kalemler “Durdurulan Faaliyetlerden Net Dönem Kârı” olarak tek bir satırda gösterilmiştir.
Hisse başına kazanç
Konsolide gelir tablosunda belirtilen hisse başına kazanç, net kârın, raporlama dönemi boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine
bölünmesiyle bulunmaktadır.
Türkiye’de şirketler sermayelerini hali hazırda bulunan hissedarlarına, çeşitli içsel kaynaklardan “bedelsiz hisse” yolu ile arttırabilmektedirler. Bu tip “bedelsiz
hisse” dağıtımları, hisse başına kazanç hesaplamalarında, ihraç edilmiş hisse gibi değerlendirilir. Buna göre, bu hesaplamalarda kullanılan ağırlıklı ortalama
hisse sayısı, söz konusu hisse senedi dağıtımlarının geçmişe dönük etkileri de dikkate alınarak bulunur.
Bilânço tarihinden sonraki olaylar
Bilanço tarihinden sonra ortaya çıkan ve Grup’un bilanço tarihindeki durumunu etkileyebilecek hususlar konsolide finansal tablolara yansıtılmaktadır. Düzeltme
gerektirmeyen bilânço tarihinden sonra ortaya çıkan hususlar ise önemlilik derecesine göre notlarda açıklanmaktadır.
İşlem ve teslim tarihindeki muhasebeleştirme
Tüm finansal varlık alış ve satışları işlem tarihinde, bir başka deyişle Grup’un alımı veya satımı gerçekleştireceğini taahhüt ettiği tarihte muhasebeleştirilir.
Olağan alış ve satışlar, varlığın teslim süresinin genelde bir mevzuat veya piyasalardaki düzenlemelere göre belirlendiği alış ve satışlardır.
Finansal araçlar
Finansal araçlar, bir işletmenin finansal varlıklarını ve bir başka işletmenin finansal yükümlülüklerini veya sermaye araçlarını arttıran anlaşmalardır.
Finansal varlıklar:
• nakit,
• başka bir işletmeden nakit veya bir başka finansal varlık almayı öngören sözleşmeye dayalı hak,
• işletmenin bir başka işletmeyle finansal araçlarını, işletmenin lehinde olacak şekilde, karşılıklı olarak değiştirmesini öngören sözleşmeye dayalı hak ya da,
• bir başka işletmenin sermaye araçlarıdır.
Sözleşmeye dayalı finansal yükümlülükler:
• başka bir işletmeye nakit veya bir başka finansal varlık vermeyi öngören, veya
• işletmenin bir başka işletmeyle finansal araçlarını, işletmenin aleyhinde olacak şekilde karşılıklı olarak değiştirmesini öngören sözleşmeye dayalı
yükümlülüklerdir.
Bir finansal varlık veya finansal yükümlülük ilk olarak, verilen (finansal varlık için) ve ele geçen (finansal yükümlülük için) rayiç değer olan işlem maliyetleri
üzerinden varsa işlem masrafları da eklenerek (finansal yükümlülük için düşülerek) hesaplanır.
Finansal araçların rayiç değeri
Rayiç değer, zorunlu satış veya tasfiye gibi haller dışında, bir finansal aracın cari bir işlemde istekli taraflar arasında alım-satıma konu olan fiyatını ifade eder.
Kote edilmiş piyasa fiyatı, şayet varsa, bir finansal aracın makul değerini en iyi yansıtan değerdir.
Şirket’in finansal araçlarının rayiç değerlerinin tahmininde belirtilen yöntemler ve varsayımlar Not 29’da açıklanmıştır.
59
Finansal varlıklar
Krediler ve alacaklar
Sabit ve belirlenebilir ödemeleri olan, piyasada işlem görmeyen ticari ve diğer alacaklar ve krediler bu kategoride sınıflandırılır. Krediler ve alacaklar etkin faiz
yöntemi kullanılarak ıskonto edilmiş maliyeti üzerinden değer düşüklüğü düşülerek gösterilir.
Ticari alacaklar
Ticari alacaklar fatura edilmiş tutarları ile kayıtlara alınmakta ve izleyen dönemlerde etkin faiz oranı metoduyla indirgenmiş net değeri ile ve varsa şüpheli alacak
karşılığı düşüldükten sonra taşınmaktadır.
Ticari alacaklar içine sınıflandırılan senetler ve vadeli çekler etkin faiz oranı metoduyla reeskonta tabi tutularak indirgenmiş değerleri ile taşınır.
Şüpheli alacak karşılığı gider olarak kayıtlara yansıtılmaktadır. Vadesi gelmiş alacakların tahsil edilemeyeceğine dair somut bir gösterge varsa şüpheli alacak
karşılığı ayrılır. Karşılık, Grup yönetimi tarafından tahmin edilen ve ekonomik koşullardan ya da hesabın doğası gereği taşıdığı riskten kaynaklanabilecek olası
zararları karşıladığı düşünülen tutardır. Tahsili tamamen mümkün olmayan alacaklar tespit edildikleri durumlarda kayıtlardan tamamen silinirler.
Satılmaya hazır finansal yatırımlar
Tüm satılmaya hazır finansal yatırımlar ilk alım anındaki rayiç değeri ifade ettiği düşünülen ve işlem maliyetlerini de içeren maliyet bedeli ile kayıtlara alınır.
İlk kayda alımdan sonra satılmaya hazır varlıklar rayiç değerleri ile değerlenir. Satılmaya hazır finansal yatırımların rayiç değere göre değerlenmesine ilişkin
kazanç veya kayıplar, ilgili varlıklar satılana, nakde dönüşene veya başka bir şekilde elden çıkarılana veya herhangi bir şekilde değer düşüklüğüne maruz kalana
kadar özkaynaklar içinde ayrı bir kalemde gösterilir, bu tarihten sonra ise gelir ve gider hesapları ile ilişkilendirilir.
Teşkilatlanmış piyasalarda işlem gören finansal varlıklar, bilânço tarihindeki iş günü sonunda piyasa fiyatları esas alınarak değerlenmiştir. Teşkilatlaşmış
piyasalarda işlem görmeyen özkaynağa dayalı finansal araçlar, ilgili finansal varlıkların tarihi maliyetinden varsa değer düşüklüğü karşılığı düşülerek
yansıtılmaktadır.
Finansal varlıklarda değer düşüklüğü
Gerçeğe uygun değer farkı kâr veya zarara yansıtılan finansal varlıklar dışındaki finansal varlık veya finansal varlık grupları, her bilanço tarihinde değer
düşüklüğüne uğradıklarına ilişkin göstergelerin bulunup bulunmadığına dair değerlendirmeye tabi tutulur. Finansal varlığın ilk muhasebeleştirilmesinden sonra
bir veya birden fazla olayın meydana gelmesi ve söz konusu olayın ilgili finansal varlık veya varlık grubunun güvenilir bir biçimde tahmin edilebilen gelecekteki
nakit akımları üzerindeki olumsuz etkisi sonucunda ilgili finansal varlığın değer düşüklüğüne uğradığına ilişkin tarafsız bir göstergenin bulunması durumunda
değer düşüklüğü zararı oluşur. Kredi ve alacaklar için değer düşüklüğü tutarı gelecekte beklenen tahmini nakit akımlarının finansal varlığın etkin faiz oranı
üzerinden ıskonto edilerek hesaplanan bugünkü değeri ile defter değeri arasındaki farktır. Şirket alacaklarını ayrı ayrı takip etmektedir. Grup ayrıca, değer
düşüklüğüne neden olan tek ve ayrı bir olayın belirlenmesinin mümkün olmadığı durumlarda; finansal varlığı, aynı risk karakterine sahip olan finansal varlıklara
dahil ederek toplu olarak değer düşüklüğü değerlendirmesi yapılır. Bir karşılık hesabının kullanılması yoluyla defter değerinin azaltıldığı ticari alacaklar
haricinde, bütün finansal varlıklarda, değer düşüklüğü doğrudan ilgili finansal varlığın kayıtlı değerinden düşülür. Ticari alacağın tahsil edilememesi durumunda
söz konusu tutar karşılık hesabından düşülerek silinir. Karşılık hesabındaki değişimler gelir tablosunda muhasebeleştirilir.
Makul değerleri ile takip edilen satılmaya hazır finansal varlıkların makul değerinin piyasalarda yaşanan dalgalanmalardan ötürü maliyet bedelinin altına düştüğü
durumlarda Grup, dönem sonuçları ile ilişkilendirmesi gereken herhangi bir değer düşüklüğü olup olmadığını değerlendirirken, makul değer kayıplarının
önemli, kalıcı veya uzun vadede geri kazanılamaz olup olmadığını ve piyasadaki benzer finansal varlıkların performansını göz önünde bulundurmaktadır. Grubun
muhasebe tahmin ve politikalarına göre finansal varlıklarda makul değer kayıplarının kalıcı veya uzun vadede geri kazanılamaz olarak değerlendirilmesi için
makul değerin maliyet bedelinin altına düşmesinden itibaren en az bir yıl geçmesi gerekmektedir.
Finansal yükümlülükler
Finansal yükümlülükler başlangıçta işlem maliyetlerinden arındırılmış gerçeğe uygun değerleriyle muhasebeleştirilir ve sonraki dönemlerde etkin faiz oranı
üzerinden hesaplanan faiz gideri ile birlikte etkin faiz yöntemi kullanılarak itfa edilmiş maliyet bedelinden taşınır.
60
Etkin faiz yöntemi, finansal yükümlülüğün itfa edilmiş maliyetlerinin hesaplanması ve ilgili faiz giderinin ilişkili olduğu döneme dağıtılması yöntemidir. Etkin
faiz oranı; finansal aracın beklenen ömrü boyunca veya uygun olması halinde daha kısa bir zaman dilimi süresince gelecekte yapılacak tahmini nakit ödemelerini
tam olarak ilgili finansal yükümlülüğün net bugünkü değerine indirgeyen orandır.
Banka kredileri
Bütün banka kredileri, ilk kayıt anında rayiç değerlerini de yansıttığı düşünülen ve ihraç maliyetini içeren maliyet bedeli ile kaydedilir.
İlk kayda alımdan sonra krediler, etkin faiz oranı yöntemiyle indirgenmiş net değerleri ile gösterilir. İndirgenmiş değer hesaplanırken ilk ihraç anındaki maliyetler
ve geri ödeme sırasındaki indirimler ve primler göz önünde bulundurulur.
İtfa sürecinde veya yükümlülüklerin kayda alınması sırasında ortaya çıkan gelir veya giderler, gelir tablosu ile ilişkilendirilir.
Ticari borçlar
Ticari borçlar, mal ve hizmet alımı ile ilgili ileride doğacak faturalanmış yada faturalanmamış tutarın rayiç değerini temsil eden indirgenmiş maliyet bedeliyle
kayıtlarda yer almaktadır.
Finansal varlık ve yükümlülüklerin kayda alınması ve kayıttan çıkarılması
Grup, finansal aktif veya finansal pasifleri finansal aracın sözleşmesine taraf olduğu takdirde bilançosuna yansıtmaktadır. Grup finansal aktifi veya finansal
aktifin bir kısmını sadece söz konusu varlıkların konu olduğu sözleşmeden doğan hakları üzerindeki kontrolünü kaybettiği ve mülkiyete ilişkin risk ve faydaları
transfer ettiği zaman kayıttan çıkartır. Grup finansal pasifi ancak sözleşmede tanımlanan yükümlülüğü ortadan kalkar, iptal edilir veya zaman aşımına uğrar ise
kayıttan çıkartır.
2.5 Önemli muhasebe değerlendirme, tahmin ve varsayımları
Finansal tabloların hazırlanmasında Grup yönetiminin, raporlanan varlık ve yükümlülük tutarlarını etkileyecek, bilanço tarihi itibari ile vukuu muhtemel
yükümlülük ve taahhütleri ve raporlama dönemi itibarıyla gelir ve gider tutarlarını belirleyen varsayımlar ve tahminler yapması gerekmektedir. Gerçekleşmiş
sonuçlar tahmin ve varsayımlardan farklılık gösterebilir. Bu tahmin ve varsayımlar düzenli olarak gözden geçirilmekte, düzeltme ihtiyacı doğduğunda bu
düzeltmeler ilgili dönemin faaliyet sonuçlarına yansıtılmaktadır.
Finansal tablolara yansıtılan tutarlar üzerinde önemli derecede etkisi olabilecek yorumlar ve bilanço tarihinde var olan veya ileride gerçekleşebilecek tahminlerin
esas kaynakları göz önünde bulundurularak yapılan önemli varsayımlar ve değerlendirmeler aşağıdaki gibidir:
a) Kıdem tazminatı yükümlülüğü, ıskonto oranları, gelecekteki maaş artışları ve çalışanların ayrılma oranlarını içeren birtakım varsayımlara dayalı aktüeryal
hesaplamalar ile belirlenmektedir. Bu planların uzun vadeli olması sebebiyle, söz konusu varsayımlar önemli belirsizlikler içerir. Çalışanlara sağlanan faydalara
ilişkin karşılıklara ilişkin detaylar Not 17’de yer almaktadır.
b) Şüpheli alacak karşılıkları, Grup yönetiminin bilanço tarihi itibarıyla varolan ancak cari ekonomik koşullar çerçevesinde tahsil edilememe riski olan alacaklara
ait gelecekteki zararları karşılayacağına inandığı tutarları yansıtmaktadır. Alacakların değer düşüklüğüne uğrayıp uğramadığı değerlendirilirken ilişkili kuruluş ve
anahtar müşteriler dışında kalan borçluların geçmiş performansları piyasadaki kredibiliteleri ve bilanço tarihinden finansal tabloların onaylanma tarihine kadar
olan performansları ile yeniden görüşülen koşullar da dikkate alınmaktadır. İlgili bilanço tarihi itibarıyla şüpheli alacak karşılıkları Not 9‘da yansıtılmıştır.
c) Grup yönetimi özellikle bina ve makina ekipmanların faydalı ekonomik ömürlerinin belirlenmesinde teknik ekibinin tecrübeleri doğrultusunda önemli
varsayımlarda bulunmuştur.
d) Dava karşılıkları ayrılırken, ilgili davaların kaybedilme olasılığı ve kaybedildiği taktirde katlanılacak olan sonuçlar Grup hukuk müşavirlerinin görüşleri
doğrultusunda değerlendirilmekte ve Grup Yönetimi elindeki verileri kullanarak en iyi tahminlerini yapıp gerekli gördüğü karşılığa ilişkin açıklamalar Not 16’da
yer almaktadır.
e) Grup finansal olmayan varlıklarına ilişkin değer düşüklüğü analizini indirgenmiş nakit akımlarını kullanarak yapmaktadır. Bu analizlerde Grup’un gelecekteki
faaliyetlerine ve kullanılan ıskonto oranlarına ilişkin muhtelif varsayımlar bulunmaktadır. Grup ayrıca makul değerleri ile takip edilen satılmaya hazır finansal
varlıkların üzerinde herhangi bir değer düşüklüğü olup olmadığını incelerken, yönetim önemli varsayım ve değerlendirmelerde bulunmuştur. Yapılan
değerlendirmeler sonucunda Grup Yönetimi finansal ya da finansal olmayan varlıklarında herhangi bir değer düşüklüğü olmadığı sonucuna varmıştır.
61
f) Grup maden sahalarını doğaya kazandırma karşılığı hesaplanmasında da teknik personelin görüşlerini alarak varsayımlarda bulunmaktadır. Bu çalışmalar
sonucunda, maden sahalarını doğaya kazandırma karşılıklarına ilişkin açıklamalar Not 16’da yer almaktadır.
3. Bölümlere göre raporlama
Grup yönetimi Grup'un risk ve getirilerinin coğrafi bölgelerden ziyade endüstriyel gelişmelerden etkilendiğini dikkate alarak birincil bölüm raporlaması formatı
olarak endüstriyel bölümleri kullanma kararı almıştır. Grup yönetimi, Grup'un çimento sektöründe faaliyet göstermesi ve risk ve getiri açısından farklı özellik
taşıyan başka bir bölümü olmamasından dolayı tek bir endüstriyel bölüm altında faaliyet gösterdiğine karar vermiştir. Grup'un faaliyet alanı düşünüldüğünde
ürünlerin niteliği ve üretim süreçleri benzerdir. Tek bir endüstriyel bölüm olduğundan dolayı birincil bölüm ile ilgili bilgiler halihazırda bu konsolide finansal
tablolarda sunulmuştur.
Grup'un birincil bölüm raporlama formatı endüstriyel bölüm olduğundan ikincil bölüm raporlaması amacı ile yıl içerisindeki hasılatın müşterilerin coğrafi
konumu bazında detayının gösterilmesi gerekmektedir. Ancak, Grup'un yurt dışı satışlarının büyük bölümü, farklı coğrafi bölgelere tek seferlik yapılan
satışlardan oluşmakta ve satışların coğrafi bölgelere göre dağılımı yıllara göre tutarlılık göstermemektedir. Bu nedenle, hasılatın detayı, Not 20’de yurt içi ve yurt
dışına yapılan satışlar olarak verilmiştir.
İkincil bölüm raporlaması çerçevesinde sunulması gereken bölüm varlıklarının kayıtlı değerleri ve söz konusu bölüm varlıklarını elde etmek için katlanılan
maliyetler Grup'un tüm üretim varlıklarının Türkiye’de konumlanması nedeniyle ayrıca gösterilmemiştir.
4. İş ortaklıkları
Oransal konsolidasyon yöntemi ile konsolidasyona dahil edilen müşterek yönetime tabi CSN’in dönen varlıklar, duran varlıklar, kısa dönem yükümlülükler, uzun
dönem yükümlülükler, gelirler ve giderler kalemleri aşağıdaki gibidir (tutarlar %50 iştirak oranı ile çarpılmıştır):
Dönen varlıklar
Duran varlıklar
Kısa vadeli yükümlülükler
Uzun vadeli yükümlülükler
Gelirler
Giderler
31 Aralık 2008
1.510.750
34.980
1.304.490
-
31 Aralık 2007
392.680
42.136
420.816
-
5.621.591
(5.628.633)
3.881.319
(3.285.595)
5. İşletme birleşmeleri
Not 1’de detaylarıyla anlatıldığı üzere Çimsa’nın Oysa Çimento’yu tasfiyesiz infisah yoluyla bütün aktif ve pasifleriyle birlikte külli halefiyet yolu ile devralması 31
Ekim 2007 tarihi itibarıyla tescil edilmiştir. Önceki dönemlerde olduğu gibi Oysa Çimento’nun finansal tabloları 30 Nisan 2007 tarihine kadar oransal
konsolidasyon yöntemi kullanılarak muhasebeleştirilmiştir. 31 Ekim 2007 tarihli yasal birleşme sırasında Oysa Çimento finansal tablolarına Uluslararası
Finansal Raporlama Standartları (UFRS) 3 “İşletme Birleşmeleri” kapsamında satın alma muhasebesi yapılmamış, “bilançoların birleştirilmesi metodu”
kullanılarak birleşmeye ilişkin oluşan tüm farklar Çimsa’nın 31 Aralık 2007 tarihli konsolide finansal tablolarında özkaynak hesapları altında ilgili hesap
kalemlerine dahil edilmiştir. Bilançoların birleştirilmesi metodunun gereği olarak, 31 Ekim 2007 öncesi konsolide mali tablolarda da (Oysa Çimento’nun
kontrolünün Sabancı Holding'e geçtiği 30 Nisan 2007 tarihi ile yasal birleşme tarihi olan 31 Ekim 2007 arasındaki dönemi kapsamaktadır), karşılaştırılmanın
sağlanması amacıyla birleşme muhasebeleştirilmesi uygulanmıştır.
Ayrıca, 1 no’lu dipnotta belirtilen Regent’in Çimsa Cementos tarafından 21 Mayıs 2008 tarihinde diğer bir Sabancı Holding grup şirketi olan Universal Trading
(Jersey) Limited’den 1.760.000 Euro bedelle satın alması sırasında bu işlemin taraflarının Sabancı Holding’in kontrolünde olan şirketler arasında olması
nedeniyle UFRS 3 “İşletme Birleşmeleri” kapsamında satın alma muhasebesi yapılmamış, oluşan tüm farklar özsermaye kalemleri içerisinde “geçmiş yıllar
kârları” hesabında muhasebeleşmiştir.
Şirket ayrıca, Bilecik Hazır Beton Tesisleri’nin ilk kayda alınışını UFRS 3 “İşletme birleşmeleri” kapsamında provizyonel esasa göre gerçekleştirmiştir. Satın alım
tarihinden itibaren bir yıl içinde, satın alım kapsamındaki varlıkların rayiç değer belirlenmesine ait tüm işlemler sonuçlandığı aşamada, UFRS 3 provizyonel esas
kapsamında gerekli görüldüğü takdirde, Şirket tarafından ilgili hesaplara düzeltme kaydı yapılacaktır.
62
Şirket’in 31 Temmuz 2008 tarihi itibarıyla satın aldığı Bilecik Hazır Beton Tesislerine ait varlıkların değerleri aşağıdaki gibidir:
Peşin ödenen giderler
Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar
Eksi: Satın alma bedeli
Şerefiye
Taşınan değeri
442.000
18.081.054
22.817.025
4.293.971
Defter değeri
442.000
18.081.15
31 Aralık 2008
7.500.521
2.099.370
31 Aralık 2007
54.912.400
1.193.826
9.599.891
56.106.226
6. Nakit ve nakit benzerleri
Banka (kısa vadeli mevduatlar dâhil)
Vadesi bilânço tarihinden önce olan tahsildeki çekler
Toplam
31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla Grup’un vadeli mevduatı bulunmamaktadır (31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla vadeli mevduatların vadeleri Grup’un acil nakit
ihtiyaçlarına bağlı olarak TL için 2 ila 43 gün arasında değişmekte olup, faiz oranları TL vadeli mevduat için %15,75 - %18,8 arasında değişmektedir).
7. Satılmaya hazır finansal yatırımlar
31 Aralık 2008
Pay oranı
(%)
0,41
8,32
0,02
0,00
Şirket
Mesbaş Mersin Serbest Böl. İşl. A.Ş. (Mesbaş)
Batı Akdeniz Liman İşl. A.Ş. (Batı Akdeniz)
Anfaş Antalya Fuar. A.Ş. (Anfaş)
Temsa Araştırma, Geliştirme ve Teknoloji A.Ş.
31 Aralık 2007
Tutar
52.712
9.258
4.266
7.500
Pay oranı
(%)
0,41
8,32
0,02
0,00
73.736
Tutar
52.712
9.258
4.266
7.500
73.736
Satılmaya hazır finansal yatırımların rayiç bedellerini makul bir şekilde hesaplamak mümkün olmadığı için söz konusu finansal duran varlıklar (2004 yılı sonuna
kadar enflasyona göre düzeltilmiş) maliyet bedelleri üzerinden bilançoda taşınmaktadır.
8. Finansal borçlar (net)
Kısa vadeli finansal borçlar
Para birimi ve tutarı
Teminatsız krediler
540.182 TL
50.291.773 ABD Doları (*)
55.719.657 ABD Doları (**)
1.003.504 Euro (**)
Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli
kısmı 15.423.945 ABD Doları
Uygulanan faiz oranı
Minimum
Maksimum
Vade
31 Aralık 2008
Bakiye
TL
ABD Doları
ABD Doları
EUR
%8,0
Libor+%1,4
%6,10
%9,5
Libor+%1,65
%6,10
31 Mart 2009 – 14 Ekim 2009
31 Mart 2009 – 14 Ekim 2009
17 Mart 2009
540.182
76.056.249
84.264.838
2.148.301
ABD Doları
Libor+%1,25
Libor+%1,25
22 Aralık 2009
23.325.634
186.335.204
(*) Faiz ve anapara ödemeleri sırasıyla 3 ve 6 ayda bir yapılacaktır.
(**) Faiz ve anapara ödemeleri 6 ayda bir yapılacaktır.
63
748.337 TL
Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli
kısmı 56.100.550 ABD Doları (**)
Minimum
Maksimum
Vade
31 Aralık 2007
Bakiye
TL
-
-
2 Ocak 2008
748.337
ABD Doları
%6,03
%6,23
23 Aralık 2008
65.340.311
66.088.648
Uzun vadeli finansal borçlar
Minimum
Maksimum
28.576.520 ABD Doları (**)
2.894.006 ABD Doları (*)
Eksi – kısa vadeli kısım (15.423.945 ABD Doları)
Libor+%1,25
%4,83
Libor+%1,25
%7,26
Vade
22 Aralık 2010
31 Aralık 2014
31 Aralık 2008
Bakiye
43.216.273
4.376.606
(23.325.634)
24.267.245
83.137.019 ABD Doları (**)
Eksi – kısa vadeli kısım (56.100.550 ABD Doları)
Vade
31 Aralık 2007
Bakiye
22 Haziran 2009 - 22 Aralık 2010
31 Aralık 2007 - 23 Aralık 2008
96.829.687
(65.340.311)
Minimum
Maksimum
Libor+%1
Libor+%1,05
31.489.376
(*) Faiz ve anapara ödemeleri sırasıyla 3 ve 6 ayda bir yapılacaktır.
(**) Faiz ve anapara ödemeleri 6 ayda bir yapılacaktır.
Uzun vadeli kredilerin geri ödeme planlarının dökümü aşağıdaki gibidir
2008
2009
2010
2011 ve sonrası
31 Aralık 2008
23.325.634
21.664.865
2.602.380
31 Aralık 2007
65.340.311
16.651.419
14.837.957
-
47.592.879
96.829.687
31 Aralık 2008
51.793.543
65.238.436
(1.553.280)
31 Aralık 2007
45.716.604
39.896.902
(834.596)
115.478.699
84.778.910
9. Ticari alacaklar ve borçlar (net)
a) Kısa vadeli diğer ticari alacaklar
Ticari alacaklar, net
Vadeli çekler ve alacak senetleri, net
Eksi: Şüpheli alacak karşılığı
64
Ticari alacakların tahsil süresi ürün niteliğine ve müşteri ile yapılan sözleşmelere bağlı olarak değişmekte olup, ortalama 60 gündür (2007 – 50 gün). Senetlerin
ve vadeli çeklerin ortalama vadesi 30 gündür (2007 – 30 gün). Etkin faiz oranları TL için %15,50, ABD Doları için %2,00 ve Euro için %3,06 (2007 – TL: %15,
ABD Doları: %4,3, Euro: %4,8)’dır.
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla şüpheli alacak karşılığının hareketi aşağıda sunulmuştur:
1 Ocak bakiyesi
Cari dönem şüpheli alacak karşılık gideri
31 Aralık 2008
834.596
718.684
31 Aralık 2007
357.095
477.501
1.553.280
834.596
31 Aralık bakiyesi
Grup’un 31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla vadesi gelen alacaklarından karşılık ayrılmayan kısımlarla ilgili yaşlandırma tablosu aşağıdaki gibidir:
Vadesi geçmiş ama şüpheli alacak karşılığı ayrılmayan alacaklar
31 Aralık 2008
31 Aralık 2007
Vadesi
gelmemiş
alacak
103.119.237
77.626.341
1 aya kadar
6.397.971
5.171.363
1-2 ay
2.023.097
753.070
2-3 ay
1.148.935
348.827
3 ay ve üzeri
2.380.312
193.420
Toplam
115.069.552
84.093.021
Teminat mektupları
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla alınan teminatlar/ipotekler aşağıdaki gibidir:
Alınan teminat mektupları
Alınan ipotekler
Alınan çek senet
Alınan çek senet
Alınan çek senet
Rehin işlemi
Para birimi
EUR
ABD Doları
TL
TL
EUR
ABD Doları
TL
TL
Orijinal tutar
6.641.925
2.410.500
87.064.217
44.574.658
192.400
55.424
21.288.415
3.114.400
Alınan teminatlar toplamı
31 Aralık 2008
TL karşılığı
14.219.033
3.645.399
87.064.217
44.574.658
411.890
83.818
21.288.415
3.114.400
174.401.830
Orijinal tutar
6.166.738
1.039.500
71.529.470
43.364.126
192.400
50.424
21.353.170
3.414.400
31 Aralık 2007
TL karşılığı
10.546.355
1.210.706
71.529.470
43.364.126
329.042
58.729
21.353.170
3.414.400
151.805.998
31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla müşterilerden alınan teminat mektubu, ipotek, çek-senet ve rehin işleminin toplamı sırasıyla 104.928.649 TL, 44.574.658 TL,
21.784.123 TL ve 3.114.400 TL’dir (2007 – sırasıyla 83.286.531 TL, 43.364.126 TL, 21.740.941 TL ve 3.414.400 TL).
b) Kısa vadeli diğer ticari borçlar
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla Grup’un, sırasıyla, 41.067.166 TL ve 43.517.851 TL ticari borcu bulunmaktadır. Ticari borçların ortalama süresi 40
gündür (2007 – 30 gün). İndirgenmiş maliyet bedeli bulunurken kullanılan faiz oranları TL için %15,50, ABD Doları için %2,00 ve Euro için %3,06'dır (2007 –
TL: %15, ABD Doları: %4,3, Euro: %4,8).
10. Diğer alacaklar ve diğer borçlar (net)
a) Diğer kısa ve uzun vadeli alacaklar
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla Grup’un kısa vadeli diğer alacakları sırasıyla 1.006.169 TL ve 475.247 TL’dir ve ağırlıklı olarak personelden
alacaklardan oluşmaktadır.
65
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla Grup’un uzun vadeli diğer alacakları sırasıyla 686.465 TL ve 502.351 TL’dir ve ağırlıklı olarak kamu kuruluşlarına
verilen depozitolardan oluşmaktadır.
b) Kısa vadeli diğer borçlar
Müşterilerden alınan avanslar
Ödenecek vergi, resim ve harçlar
Ödenecek SSK primleri
Ortaklara borçlar (Not: 28)
Personele borçlar
Diğer borçlar
31 Aralık 2008
2.440.400
1.170.932
935.312
457.054
640.073
402.950
31 Aralık 2007
941.382
1.354.435
888.622
366.948
666.564
-
6.046.721
4.217.951
31 Aralık 2008
55.473.063
34.438.563
13.216.251
2.594.796
31 Aralık 2007
61.163.239
19.285.673
6.735.559
1.584.746
105.722.673
88.769.217
11. Stoklar
Hammadde stokları
Yarı mamul stokları
Mamul stokları
Yoldaki mallar
12. Özsermaye yöntemiyle değerlenen yatırımlar
İştirakler
Şirket
Exsa
Ana faaliyet alanı
İthalat ve ihracat aracılığı
31 Aralık 2008
Etkin
sahiplik
Defter
oranı (%)
değeri
32,875
200.181.614
31 Aralık 2007
Etkin
sahiplik
oranı (%)
32,875
200.181.614
Defter
değeri
289.581.734
289.581.734
Özsermayeden pay alma yöntemiyle konsolidasyona dahil edilmiş olan Exsa’nın 31 Aralık 2008 ve 31 Aralık 2007 tarihleri itibarıyla Şirket’e düşen etkin sahiplik
oranı ile hesaplanmış varlıkları, yükümlülükleri ve net kârı aşağıdaki gibidir (tutarlar %32,875 iştirak oranı ile çarpılmıştır):
31 Aralık 2008
208.025.628
(7.844.019)
(50.170.239)
8.436.977
Varlıklar
Yükümlülükler
Değer (azalış)/artış farkları, net (*)
Net kâr
31 Aralık 2007
333.816.954
(44.235.222)
47.666.858
95.017.076
(*) Özsermaye hesabında gösterilmiştir.
Exsa, 28 Şubat 2008 tarihinde ilişkili taraflarından Gıdasa Sabancı Gıda Sanayi ve Ticaret A.Ş.’den (“Gıdasa”) “Sabancı’dan” ve “Sakıp Ağa” markalarını
12.000.000 TL bedelle satın almıştır. Exsa yönetimi, 30 Haziran 2008 tarihli mali tabloların hazırlanması sürecinde bu varlıklara ilişkin olarak bir değerlendirme
yapmış ve bunun sonucunda, Exsa’nın mevcut ticari yapısında stratejik olarak değişiklikler olmasını göz önünde bulundurarak, bu markaların halihazırda
kullanılamayabileceği kanaatiyle ve ihtiyatlılık prensibinin de dikkate alınması gerekliliği düşüncesiyle söz konusu tutarın cari dönem gelir tablosunda gider
yazılarak muhasebeleştirilmesine karar vermiştir. 3 Mart 2008 tarihi itibarıyla Gıdasa grup dışına satılmış ve ilişkili taraf olmaktan çıkmıştır.
66
67
37.034.614
Net defter değeri
14.157.063
37.034.614
34.362.814
- (20.205.751)
31 Aralık 2008
Maliyet
Birikmiş amortisman
14.157.063
20.004
503.011
(186.274)
1.777.335
(1.443.257)
-
13.486.244
37.034.614
4.615.556
(326.639)
788.937
(140.000)
-
-
32.096.760
Yeraltı ve
yerüstü
düzenleri
31 Aralık 2008, net
Cari dönem şirket alımından
girişler, net (Regent)
Cari dönem şirket alımından
girişler, net (Not 5) (Bilecik Hazır Beton Tesisi)
Yabancı para çevrim farkı
Alımlar
Satışlar/çıkışlar, net
Transferler
Dönem amortisman gideri
Arazi
ve arsalar
222.811.100
2.908.222
(57.598)
3.304.144
(384.411)
3.006.326
(31.024.918)
591.149
244.468.186
108.173.615
222.811.100
181.876.788 783.530.029
(73.703.173) (560.718.929)
108.173.615
1.695.084
128.739
115.147
(286.000)
690.456
(5.182.627)
5.897.093
105.115.723
Binalar
Makine
ve cihazlar
31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ilişkin olarak maddi varlıklar, net hareket tablosu aşağıda sunulmuştur:
13. Maddi duran varlıklar (net)
22.524.016
84.017.264
(61.493.248)
22.524.016
8.113.274
10.017
120.167
(164.883)
9.682.511
(9.986.725)
131.539
14.618.116
Taşıtlar
2.803.193
9.588.146
(6.784.953)
2.803.193
748.918
10.969
296.955
(1.237)
544.115
(925.766)
119.864
2.009.375
143.203
769.931
(626.728)
143.203
(38.729)
126.172
(71.820)
(93.327)
-
220.907
Diğer maddi
Demirbaşlar duran varlıklar
1.493.360
2.177.706
(684.346)
1.493.360
40.890
272.122
(400.998)
-
1.581.346
Özel
maliyetler
436.650.680
18.081.054
(250.127)
46.154.374
(1.162.805)
(49.057.618)
6.739.645
416.146.157
Toplam
27.510.516
436.650.680
27.510.516 1.160.867.808
- (724.217.128)
27.510.516
3.110
40.858.951
(15.901.045)
-
-
2.549.500
Yapılmakta
olan
yatırımlar
68
32.096.760
Net defter değeri
244.468.186
4.371.043
(138.573)
1.796.822
(8.615.711)
92.369.991
(29.494.674)
184.179.288
Makine
ve cihazlar
105.115.723
244.468.186
158.539.644 696.290.953
(53.423.921) (451.822.767)
105.115.723
960.923
(50.353)
437.528
(2.327.999)
33.102.752
(4.384.340)
77.377.212
Binalar
14.618.116
69.987.290
(55.369.174)
14.618.116
160.026
(152)
7.019
(60.912)
4.382.853
(2.812.144)
12.941.426
Taşıtlar
2.009.375
5.962.348
(3.952.973)
2.009.375
203.273
17.933
473.805
(140.134)
179.791
(330.916)
1.605.623
220.907
241.255
(20.348)
220.907
(11.839)
238.960
(18.053)
11.839
Diğer maddi
Demirbaşlar duran varlıklar
31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla halen kullanımda olan ancak tamamen amorte olmuş maddi ve maddi olmayan varlıkların maliyet değeri 482.763.932 TL’dir (2007 - 463.344.211 TL).
Grup’un 31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla maddi varlıkları üzerinde ipotek veya rehin bulunmamaktadır.
13.486.244
32.096.760
30.222.688
- (16.736.444)
31 Aralık 2007
Maliyet
Birikmiş amortisman
13.486.244
179.602
(12.068)
455.388
(661.493)
1.738.850
(1.464.520)
13.250.485
32.096.760
2.037.116
720.202
(883.416)
200.000
-
30.022.858
Yeraltı ve
yerüstü
düzenleri
Oysa Çimento ile yasal birleşme
nedeniyle olan girişler, net
Yabancı para çevrim farkı
Alımlar
Satışlar/çıkışlar, net
Transferler
Dönem amortisman gideri
Arazi
ve arsalar
31 Aralık 2007 tarihi itibarıyla sona eren hesap dönemine ilişkin olarak maddi varlıklar, net hareket tablosu aşağıda sunulmuştur:
23.147.596
Yapılmakta
olan
yatırımlar
1.581.346
1.864.694
(283.348)
1.581.346
416.146.157
7.914.535
(315.653)
116.772.354
(12.689.665)
(38.667.905)
343.132.491
Toplam
2.549.500
416.146.157
2.549.500 997.755.132
- (581.608.975)
2.549.500
2.552
(120.601)
1.148.440 111.494.190
- (131.974.237)
(163.258)
-
596.164
Özel
maliyetler
14. Maddi olmayan duran varlıklar (Net)
Cari dönem itfa payı
Maden
hakları (*)
20.388.172
(1.137.944)
Diğer maddi
olmayan
duran
varlıklar
8.068
(6.141)
Toplam
20.396.240
(1.144.085)
19.250.228
1.927
19.252.155
22.758.890
(3.508.662)
33.185
(31.258)
22.792.075
(3.539.920)
19.250.228
1.927
19.252.155
Alımlar
Cari dönem itfa payı
Oysa Çimento ile yasal birleşme nedeniyle olan girişler
Çıkışlar
21.526.116
(1.137.944)
-
76.092
(127.713)
59.689
-
21.602.208
(1.265.657)
59.689
-
20.388.172
8.068
20.396.240
31 Aralık 2007
Maliyet
Birikmiş itfa payı
22.758.890
(2.370.718)
33.185
(25.117)
22.792.075
(2.395.835)
Net defter değeri
20.388.172
8.068
20.396.240
31 Aralık 2008
Maliyet
Birikmiş itfa payı
Net defter değeri
(*) 26 Aralık 2005’de Standart Çimento alımı esnasında tespit edilen haklar 20 yılda amorti edilmektedir.
15. Şerefiye
Şirket’in 31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla 2005 yılında satın aldığı Standart Çimento ile ilgili olarak mali tablolarında taşıdığı şerefiye tutarı 132.140.806
TL’dir (2007 – 132.140.806 TL). 276.638 TL (2007 – 213.053 TL) tutarındaki şerefiye ise Çimsa Cement’ in alımı ile ilgilidir. Geriye kalan 4.293.971 TL
tutarındaki şerefiye ise, Bilecik Hazır Beton Tesisleri’nin 31 Temmuz 2008 tarihinde alınması ile ilgilidir.
Kıbrıs’ta yerleşik olan Çimsa Cement ile ilgili şerefiye tutarının hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
Şerefiye
1 Ocak itibarıyla
Çevrim farkı
31 Aralık 2008
213.053
63.585
31 Aralık 2007
257.120
(44.067)
276.638
213.053
Şirket, Bilecik Hazır Beton Tesisleri’nin ilk kayda alınışını UFRS 3 “İşletme birleşmeleri” kapsamında provizyonel esasa göre gerçekleştirmiştir. Satın alım
tarihinden itibaren bir yıl içinde, satın alım kapsamındaki varlıkların ve yükümlülüklerin rayiç değer belirlenmesine ait tüm işlemler sonuçlandığı aşamada,
UFRS 3 provizyonel esas kapsamında gerekli görüldüğü takdirde, Şirket tarafından ilgili hesaplara düzeltme kaydı yapılacaktır.
69
Şirket’in 31 Temmuz 2008 tarihi itibarıyla satın aldığı Bilecik Hazır Beton Tesislerine ait varlıkların değerleri aşağıdaki gibidir:
Taşınan değeri
442.000
18.081.054
Maddi ve maddi olmayan duran varlıklar
Eksi: Satın alma bedeli
22.817.025
Şerefiye
4.293.971
Defter değeri
442.000
18.081.154
16. Karşılıklar, koşullu varlık ve yükümlülükler
Kısa vadeli borç karşılıkları
Kullanılmayan izin ücreti karşılığı
Diğer
31 Aralık 2008
1.577.133
1.182.274
127.535
31 Aralık 2007
1.309.041
341.607
8.881
2.886.942
1.659.529
31 Aralık 2008
1.171.000
331.444
31 Aralık 2007
535.000
1.776.530
1.502.444
2.311.530
Uzun vadeli borç karşılıkları
Maden sahası rehabilitasyon gideri karşılığı
Kıdem teşvik prim karşılığı
(*) Grup, kıdem teşvik primkarşılığı hesaplamasında kullandığı varsayımların da yapmış olduğu değişikliklerden dolayı, 1.341.980 TL tutarında geliri “Diğer
faaliyetlerden gelir ve kârlar” içerisinde göstermiştir.
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibari ile kullanılmayan izin ücreti karşılığının hareketi aşağıda sunulmuştur.
1 Ocak
Ödenen izin ücreti
Dönem içinde giderleştirilen
31 Aralık
31 Aralık 2008
1.309.041
(104.794)
372.886
31 Aralık 2007
1.019.004
(47.459)
337.496
1.577.133
1.309.041
31 Aralık 2008
341.607
(400.705)
1.241.372
31 Aralık 2007
217.651
(451.875)
575.831
1.182.274
341.607
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibari ile dava karşılığının hareketi aşağıda sunulmuştur.
1 Ocak
Ödenen dava tutarı
Dönem içinde giderleştirilen
31 Aralık
70
Çevre ve toprak koruma ve arazi kullanım kanunlarına göre doğabilecek muhtemel yükümlülükler
2872 sayılı ve 09.08.1983 tarihli Çevre (26.04.2006 tarih ve 5491 sayılı Kanunla değiştirilmiştir) ve 5403 sayılı ve 03.07.2005 tarihli Toprak Koruma ve Arazi
Kullanım Kanunlarına göre, Şirket'in maden çıkarma, çimento üretimi gibi faaliyetleri yürürlükteki mevzuat hükümlerine tabidir. İşbu mevzuat dolayısıyla doğan
tüm vergi, harç ve emisyon ücreti vb. yükümlülükler, Şirket tarafından yerine getirilmektedir. Ancak söz konusu mevzuat, maden ocaklarının terk edilmesi
sırasında ortaya çıkabilecek, toprağı kirletici ve bozucu olumsuzlukların giderilmesi sırasında gerekli maliyetler hakkında düzenleme içermemekteydi.14 Aralık
2007 tarihli ve 26730 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ‘Madencilik faaliyetleri ile bozulan arazilerin doğaya yeniden kazandırılması’ yönetmeliği ile, bu
düzenlemeye açıklık getirilmiş ve bunun sonucunda Şirket, işletmekte olduğu maden sahalarına ilişkin olarak mevzuatın gereklerini karşılayacağını düşündüğü
doğaya kazandırma planlarının tahmini maliyetini hesaplayarak, bu maliyetin 31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla açılmış arazinin yüzölçümüne karşılık gelen
1.171.000 TL’lik (2007 – 535.000 TL) kısmını anılan tarih itibarıyla maden sahalarını doğaya kazandırma karşılığı olarak kayıtlarına alarak, ‘Uzun Vadeli Borç
Karşılıkları’ kalemi içerisinde göstermiştir.
Teminat mektupları
31 Aralık 2008 tarihi itibari ile ağırlıklı olarak satıcılara verilmiş olan teminatlar aşağıda gibidir:
Verilen teminat mektubu
Verilen teminat mektubu
Para birimi
TL
ABD Doları
Orijinal tutar
14.831.928
50.000
Verilen teminatlar toplamı
31 Aralık 2008
TL karşılığı
14.831.928
75.615
Orijinal tutar
10.950.061
-
14.907.543
31 Aralık 2007
TL karşılığı
10.950.061
10.950.061
Davalar
- Şirket’in 2000-2003 arası yılları kapsayan vergi incelemeleri sonucunda gelirler kontrolörü raporuna istinaden Vergi Dairesi tarafından düzenlenen 9.754.301
TL vergi ve 12.714.281 TL vergi cezası olmak üzere toplam 22.468.581 TL tutarında vergi/ceza ihbarnamesi 11 Temmuz 2006 tarihinde Şirket’e tebliğ edilmiştir.
Gelirler kontrolörü raporunda 1999 yılında Akbank’tan kullanılan kredilerin kur farkı ve faizlerinin giderleştirilmesi ve Exsa’da olan alacaklar için faiz
hesaplanmaması eleştiri konusu edilmiştir. Şirket yönetimi bu vergi ve cezalarının haksız olduğunu ve davaları kazanacağını düşünerek uzlaşma yoluna gitmeyip
Mersin Vergi Mahkemesi’nde dava açmıştır. Konsolide finansal tabloların hazırlanma tarihi itibarıyla davalar Şirket lehine sonuçlanmıştır. Vergi dairesinin bu
kararlara karşı temyiz yoluna başvurması beklenmektedir.
- 31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla Grup aleyhine açılan ve halen devam etmekte olan davaların toplamı yaklaşık 1.856.699 TL’dir (2007 – 3.476.781 TL). 31 Aralık
2008 tarihi itibarıyla Grup davaların aleyhine sonuçlanma riski olanlar için, hukuk müşavirlerinin görüşüne göre 1.182.274 TL (2007 – 341.607 TL) karşılık
ayırmıştır.
17. Çalışanlara sağlanan faydalar
Grup, Türkiye’deki mevcut iş kanunu gereğince, en az bir yıl hizmet verdikten sonra emeklilik nedeni ile işten ayrılan veya istifa ve kötü hal dışındaki nedenlerle
işine son verilen personele belirli miktarda kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Bu tazminatlar çalışılan her yıl için en fazla 2.173,19 TL (2007 – 2.030 TL)
olmak üzere 1 aylık ücret üzerinden hesaplanmaktadır (1 Ocak 2009 tarihinden itibaren kıdem tazminatı tavanı 2.260,05 TL’ye yükseltilmiştir). 31 Aralık 2008
tarihli konsolide finansal tablolarda, bu yükümlülük “Projeksiyon Metodu” kullanılarak ve profesyonel aktüer tarafından yapılan hesaplamaları baz alarak aktüer
metot ve varsayımlar çerçevesinde kayıtlara yansıtılmıştır.
Bilânço tarihleri itibarıyla yükümlülüğü hesaplamak için kullanılan temel aktüeryal varsayımlar aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2008
%12
%5,4
%10,43
İskonto oranı
Tahmin edilen artış oranı
Personel devir hızı
71
31 Aralık 2007
%11
%5
%9,39
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla sona eren hesap dönemi içinde kıdem tazminatı karşılığının hareketi aşağıda sunulmuştur:
Kıdem tazminatı karşılığı
1 Ocak
Oysa Çimento ile birleşme etkisi, net
Ödenen kıdem tazminatı
Durdurulan faaliyetlerden kaynaklanan azalış
Faiz gideri (Not 24)
Aktüeryal zarar
Dönem içinde giderleştirilen tutar, net
Dönem sonu
31 Aralık 2008
6.632.388
(1.758.067)
795.887
45.544
1.534.676
31 Aralık 2007
5.716.926
860.459
(1.569.449)
(320.474)
523.683
217.118
1.204.125
7.250.428
6.632.388
Grup’un 31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla oluşan ve konsolide mali tablolara yansıtılmayan kümülatif aktüeryal kazançları sırasıyla 462.940 TL ve
468.964 TL olup bu tutarlar kıdem tazminatı yükümlülüğünün net şimdiki değerinin %10’unu geçmemektedir.
18. Diğer varlık ve yükümlülükler
a) Diğer dönen ve duran varlıklar
Diğer cari/dönen varlıklar
Tecil ve terkini beklenen KDV
KDV alacakları
Peşin ödenen vergiler ve fonlar
Peşin ödenen sigorta giderleri
İş avansları
Satıcılara verilen avanslar
Diğer çeşitli cari varlıklar
31 Aralık 2008
27.326.704
19.676.523
4.625.418
695.973
1.045.825
500.855
837.321
31 Aralık 2007
23.662.761
8.993.831
263.612
1.111.229
632.327
391.086
54.708.619
35.054.846
31 Aralık 2008
1.641.553
1.115.536 (*)
29.807
31 Aralık 2007
3.940.033
274.440
88.649
2.786.896
4.303.122
Diğer cari olmayan/duran varlıklar
Verilen sipariş avansları
Diğer
(*) 442.000 TL’lik tutarı Bilecik Hazır Beton Tesisi’nin alımı ile ilgilidir.
72
b) Diğer kısa vadeli yükümlülükler:
Tecili terkini beklenen KDV
Hesaplanan KDV
Alınan avanslar
Diğer kısa vadeli yükümlülükleri
31 Aralık 2008
27.321.537
11.502.868
1.400.967
844.356
31 Aralık 2007
23.657.593
4.524.068
1.542.829
162.455
41.069.728
29.886.945
31 Aralık 2008
31 Aralık 2007
13.508.444.200
13.508.444.200
19. Özsermaye
Adi hisse adedi (onaylanmış ve dolaşımda
olan, adet) 1 Kr hisse değeri
Not 1’de de belirtildiği gibi, 31 Ekim 2007 tarihinde gerçekleşen Çimsa ve Oysa Çimento’nun yasal birleşmesi neticesinde Şirket’in ödenmiş yasal sermayesi
121.305.600 TL’den 135.084.442 TL’ye (tarihi maliyet) çıkmıştır.
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla Şirket’in ortaklık yapısı ve ortakların payları aşağıdaki gibidir:
31 Aralık 2008
Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş.
Adana Çimento San. ve Tic. A.Ş.
Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş.
Aksigorta A.Ş.
Hacı Ömer Sabancı Vakfı
Diğer ve halka arz
Nominal sermaye toplamı
Enflasyon muhasebesi uygulama etkisi
Toplam
31 Aralık 2007
Tutar
66.765.208
19.074.226
12.130.560
145.567
36.968.881
%
49,43
14,12
8,98
0,11
27,36
Tutar
63.646.864
19.074.226
12.130.560
3.118.344
145.567
36.968.881
%
47,12
14,12
8,98
2,31
0,11
27,36
135.084.442
100,00
135.084.442
100,00
41.741.516
41.741.516
176.825.958
176.825.958
Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş., 2008 yılı içerisinde Aksigorta A.Ş.’nin sahip bulunduğu 3.118.344 TL nominal değerli Şirket hisselerini satın almıştır.
Değer artış/azalış fonları
31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla değer artış fonları içinde gösterilen (50.170.239) TL (2007 - 47.666.858 TL) tutarındaki finansal varlıklar değer artış/(azalış) fonu,
özsermaye yöntemiyle konsolidasyona dahil edilmiş olan Exsa’nın satılmaya hazır varlıkları üzerindeki rayiç değer farklarından oluşmaktadır.
Kârdan ayrılan kısıtlanmış yedekler - geçmiş yıl kâr/zararları
Yasal yedekler
Türk Ticaret Kanunu uyarınca yasal yedekler birinci ve ikinci yedek akçelerden oluşmaktadır. Yasal yedekler Şirket’in tarihi ödenmiş sermayesinin %20’sine
ulaşıncaya kadar, net dönem kârının %5’i birinci yasal yedekler olarak ayrılmaktadır. İkinci yasal yedek ise, Şirket’in ödenmiş sermayesinin %5’inin üzerindeki
tüm kâr dağıtımının üzerinden %10 oranında ayrılmaktadır. Türk Ticaret Kanunu’na göre, yasal yedekler ödenmiş sermayenin %50’sini geçmedikleri sürece
dağıtılamaz, fakat kâr yedeklerinin tükendiği noktada zararları kapatmak için kullanılabilirler.
Halka açık şirketler, temettü dağıtımlarını SPK’nın öngördüğü şekilde aşağıdaki gibi yaparlar:
73
25 Şubat 2005 tarih 7/242 sayılı SPK kararı uyarınca; SPK düzenlemelerine göre bulunan net dağıtılabilir kâr üzerinden SPK’nın asgari kâr dağıtım
zorunluluğuna ilişkin düzenlemeleri uyarınca hesaplanan kâr dağıtım tutarının, tamamının yasal kayıtlarda yer alan dağıtılabilir kârdan karşılanabilmesi
durumunda, bu tutarın tamamının, karşılanmaması durumunda ise yasal kayıtlarda yer alan net dağıtılabilir kârın tamamı dağıtılacaktır. SPK düzenlemelerine
göre hazırlanan finansal tablolarda veya yasal kayıtların herhangi birinde dönem zararı olması durumunda ise kâr dağıtımı yapılmayacaktır.
9 Ocak 2009 tarih, 1/6 sayılı SPK kararı uyarınca; halka açık anonim ortaklıkların 2008 yılı faaliyetlerinden elde ettikleri kârların dağıtım esaslarının belirlenmesi
ile ilgili olarak payları borsada işlem gören anonim ortaklıklar için, asgari kâr dağıtım oranının Seri: IV, No: 27 Tebliği’nin 5’inci maddesinde belirtildiği üzere
%20 olarak uygulanmasına, bu dağıtımın genel kurullarında alacakları karara bağlı olarak nakit ya da temettüün sermayeye eklenmesi suretiyle ihraç edilecek
payların bedelsiz olarak ortaklara dağıtılması ya da belli oranda nakit, belli oranda bedelsiz pay dağıtılması suretiyle gerçekleştirilebilmesine karar verilmiştir.
Yine anılan karar uyarınca, konsolide finansal tablo düzenleme yükümlülüğü bulunan işletmelerce dağıtılabilir kârın hesaplanmasında konsolide finansal
tablolarda yer alan kâr içinde görünen; bağlı ortaklık, müşterek yönetime tabi teşebbüs ve iştiraklerden ana ortaklığın konsolide finansal tablolarına intikal eden
kâr tutarlarının, şirketlerin yasal kayıtlarında bulunan kaynaklarından karşılanabildiği sürece, genel kurullarınca kâr dağıtım kararı alınmış olmasına
bakılmaksızın, dağıtacakları kâr tutarını SPK’nın Seri:XI, No:29 sayılı Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği çerçevesinde hazırlayıp
kamuya ilan edecekleri finansal tablolarında yer alan net dönem kârlarını dikkate alarak hesaplamalarına imkan tanınmasına karar verilmiştir.
Özsermaye enflasyon düzeltmesi farkları ile olağanüstü yedeklerin kayıtlı değerleri bedelsiz sermaye artırımı; nakit kâr dağıtımı ya da zarar mahsubunda
kullanılabilecektir. Ancak özsermaye enflasyon düzeltme farkları, nakit kâr dağıtımında kullanılması durumunda kurumlar vergisine tabi olacaktır.
Şirket’in, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanan finansal tablolarında dönem kârı ve kâr dağıtımına konu
edilecek diğer kaynakların toplam tutarı 31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla 76.154.807 TL ve 479.121.973 TL’dir. Şirket’in yasal kayıtlarındaki net dönem kârı ise
63.162.293 TL ve geçmiş yıl kârları 189.533.337 TL’dir. Şirket, rapor tarihi itibarıyla 2008 yılına ait kâr dağıtım kararı henüz almamıştır.
20. Satışlar ve satışların maliyeti
1 Ocak 31 Aralık 2008
423.004.621
221.595.738
9.495
(29.393.958)
(4.742.642)
454.467.353
150.466.509
71.736
(16.879.893)
(2.338.095)
610.473.254
585.787.610
610.473.254
10.801.915
574.985.695
610.473.254
585.787.610
Satış gelirleri (Net)
Yurtiçi satışlar
Yurtdışı satışlar
Diğer gelirler
Diğer indirimler (-)
Satış ıskontoları (-)
Sürdürülen faaliyetler
74
(84.622.718)
(4.425.498)
(45.202.711)
(329.912.545)
(97.468.222)
(3.422.047)
(38.080.414)
(232.843.599)
(464.163.472)
(371.814.282)
15.152.890
(19.285.673)
34.438.563
1.870.835
(17.414.838)
19.285.673
6.480.692
(6.735.559)
13.216.251
2.327.622
(4.407.937)
6.735.559
(8.179.588)
(4.470.117)
(450.709.478)
(372.085.942)
(450.709.478)
(7.340.590)
(364.745.352)
(450.709.478)
(372.085.942)
(25.996.019)
(8.198.826)
(29.582.092)
(7.433.025)
(34.194.845)
(37.015.117)
(14.003.634)
(1.207.599)
(1.844.922)
(537.275)
(1.178.993)
(930.642)
(522.676)
(333.493)
(177.103)
(5.259.682)
(15.504.230)
(627.914)
(1.915.812)
(394.397)
(909.408)
(773.587)
(436.606)
(1.005.563)
(172.357)
(7.842.218)
(25.996.019)
(29.582.092)
(25.996.019)
(801.008)
(28.781.084)
(25.996.019)
(29.582.092)
Satışların maliyeti
Direkt hammadde ve malzeme giderleri
Direkt işçilik giderleri
İtfa payları ve amortisman giderleri
Diğer üretim giderleri
Toplam üretim maliyeti
Yarı mamul değişimi
Dönem başı yarı mamul
Dönem sonu yarı mamul
Mamul değişimi
Dönem başı mamul
Dönem sonu mamul
Satılan ticari malların maliyeti
Toplam
Durdurulan faaliyetlerden satışların maliyeti
Sürdürülen faaliyetlerden satışların maliyeti
21. Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri ve genel yönetim giderleri
Genel yönetim giderleri
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri
Personel giderleri
Amortisman giderleri ve itfa payı
Danışmanlık giderleri
Kıdem tazminatı
Seyahat giderleri
Haberleşme ve ilan gideri
Kira giderleri
Vergi, resim ve harçlar
Bakım onarım giderleri
Diğer çeşitli giderler
Durdurulan faaliyetlerin genel yönetim giderleri
Sürdürülen faaliyetlerin genel yönetim giderleri
75
(3.001.413)
(1.782.781)
(237.370)
(272.203)
(182.157)
(141.726)
(320.234)
(2.260.942)
(2.423.577)
(1.240.842)
(87.863)
(192.782)
(34.412)
(136.440)
(72.549)
(3.244.560)
(8.198.826)
(7.433.025)
(8.198.826)
(486.512)
(6.946.513)
(8.198.826)
(7.433.025)
44.159.210
3.462.756
1.169.733
265.919
36.460.440
1.711.129
381.798
114.538
49.057.618
38.667.905
1.043.501
56.434
37.866
6.284
899.531
41.766
246.116
78.244
Toplam itfa payı (Not 14)
1.144.085
1.265.657
Personel giderleri
Maaş ve ücretler
Kıdem tazminatı karşılık gideri
SSK primleri
37.235.088
2.376.107
4.435.241
29.498.354
2.805.385
4.071.728
44.046.436
36.375.467
Personel giderleri
Dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler
Seyahat giderleri
Amortisman giderleri ve itfa payı
Sigorta gideri
Kira gideri
Danışmanlık giderleri
Diğer çeşitli giderler
Durdurulan faaliyetlerin pazarlama, satış ve dağıtım giderleri
Sürdürülen faaliyetler pazarlama, satış ve dağıtım giderleri
22. Niteliklerine göre giderler
Amortisman ve itfa payı giderleri (durdurulan faaliyetler dahil)
Üretim maliyetleri
Diğer faaliyet giderleri
Toplam amortisman giderleri (Not 13)
Üretim maliyetleri
Diğer faaliyet giderleri
76
23. Diğer faaliyetlerden gelir/(giderler)
4.285.278
1.341.980
659.387
811.014
907.965
3.500.217
3.448.192
120.464
406.778
1.991
1.830.588
11.505.841
5.808.013
(1.555.033)
(5.908.171)
(155.925)
(636.000)
(124.838)
(1.738.327)
(5.423.861)
(666.210)
(3.670.126)
(234.864)
(535.000)
(169.168)
(3.274.544)
(1.377.512)
(15.542.155)
(9.927.424)
45.551.241
2.997.865
4.381.718
2.616
41.459.756
16.882.716
2.631.020
12.102.555
-
Toplam finansal gelirler
52.933.440
73.076.047
Kur farkı gideri
Faiz giderleri
Kıdem tazminatı yükümlülüğü faiz gideri
Diğer finansal giderler
(80.619.520)
(9.392.933)
(795.887)
(226.897)
(20.024.428)
(10.720.419)
(523.683)
(1.298.672)
(91.035.237)
(32.567.202)
Diğer faaliyet gelirleri
Atık imha ve uçucu kül geliri
Kıdem teşvik primi hesabındaki tahmin değişikliklerin etkisi
Sabit kıymet satış kârı
Önceki dönem gelir ve kârlar
Mobil tesis geliri
Diğer
Diğer faaliyet giderleri (-)
Karşılık giderleri
Çalışmayan kısım giderleri
Sabit kıymet satış zararı
Maden sahaları rehabilitasyonu gideri
Yardım ve teberrular
Diğer vergi ve harçlar
Diğer
24. Finansal gelirler/(giderler)
Kur farkı geliri
Faiz gelirleri
Vade farkı gelirleri
Finansal varlık satış kârı (*)
Diğer finansal gelirler
Toplam finansal giderler
(*) Enerjisa hisseleri satış kârı.
77
25. Satış amacıyla elde tutulan duran varlıklar, bu varlıklara ilişkin yükümlülükler ve durdurulan faaliyetler
Detayları Not 1’de de anlatıldığı üzere Oysa Çimento’ya ait İskenderun İşletmesi’nin 30 Nisan 2007’de Adana Çimento’ya satılmasıyla Grup’un 31 Aralık 2007
tarihinde sona eren ara hesap dönemine ait konsolide gelir tablosunda İskenderun İşletmesi ekonomik bütünlüğü’nden kaynaklanan kalemler yeniden
sınıflandırılarak durdurulan faaliyetlerden dönem kârı olarak tek bir satırda gösterilmiştir.
31 Aralık 2007
Durdurulan faaliyetlerden gelirler
Satış gelirleri (net) (Not 20)
Satışların maliyeti (-) (Not 20)
10.801.915
(7.340.590)
Durdurulan faaliyetlerin brüt esas faaliyet kârı
3.461.325
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri (-) (Not 21)
Genel yönetim giderleri (-) (Not 21)
(486.512)
(801.008)
Durdurulan faaliyetlerin net esas faaliyet kârı
2.173.805
Vergiler (Not 26)
(434.760)
Durdurulan faaliyetlerin net dönem kârı
1.739.045
Durdurulan faaliyetin satışından doğan kâr
25.650.286
Durdurulan faaliyetin satışından doğan kâra ait vergi (Not 26)
(2.021.381)
Durdurulan faaliyetlerin satışından doğan net kâr
25.367.950
26. Vergi varlık ve yükümlülükleri
Genel bilgi
Grup faaliyetlerini sürdürdüğü ülkelerin vergi yönetmelik ve kanunları dâhilinde vergilendirilmeye tabidir.
Türkiye'de, kurumlar vergisi oranı %20’dir. Kurumlar vergisi, ilgili olduğu hesap döneminin sonunu takip eden dördüncü ayın yirmi beşinci günü akşamına
kadar beyan edilmekte ve ilgili ayın sonuna kadar tek taksitte ödenmektedir. Vergi mevzuatı uyarınca üçer aylık dönemler itibarıyla oluşan kazançlar üzerinden
%20 oranında geçici vergi hesaplanarak ödenmekte ve bu şekilde ödenen tutarlar yıllık kazanç üzerinden hesaplanan vergiden mahsup edilmektedir.
Türkiye'de vergi mevzuatı, ana ve bağlı ortaklıklarının konsolide vergi beyannamesi doldurmasına izin vermemektedir. Bu yüzden finansal tablolara yansıtılan
vergi karşılığı, şirket bazında ayrı ayrı hesaplanmıştır.
Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre beyanname üzerinde gösterilen mali zararlar 5 yılı aşmamak kaydıyla dönemin kurumlar vergisi matrahından indirilebilir.
Beyanlar ve ilgili muhasebe kayıtları vergi dairesince beş yıl içerisinde incelenebilmekte ve vergi hesapları revize edilebilmektedir. Grup’un 31 Aralık 2008 tarihi
itibarıyla taşınan mali zararı yoktur.
Türkiye’de mukim anonim şirketlerden, kurumlar vergisi ve gelir vergisinden sorumlu olmayanlar ve muaf tutulanlar haricindekilere yapılanlarla Türkiye’de
mukim olan ve olmayan gerçek kişilere ve Türkiye’de mukim olmayan tüzel kişilere yapılan temettü ödemeleri %15 gelir vergisine tabidir. Türkiye’de mukim
78
anonim şirketlerden yine Türkiye’de mukim anonim şirketlere yapılan temettü ödemeleri gelir vergisine tabi değildir, Ayrıca kârın dağıtılmaması veya sermayeye
eklenmesi durumunda gelir vergisi hesaplanmamaktadır.
Şirket’in Kasım 2007’de yayımlanan “Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında Genel Tebliğ” (Seri no:1) kapsamında gerekli olan
raporlamaları, kurumlar vergisi beyannamesi verilmesi süresine kadar hazırlaması gerekmektedir. Şirket söz konusu raporlama üzerindeki çalışmalarını
tamamlayıp gerekli beyanlarını yapmıştır.
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla ödenecek gelir vergisi aşağıda özetlenmiştir:
31 Aralık 2008
(15.657.129)
20.151.362
31 Aralık 2007
(44.123.652)
43.305.834
Dönem kârı vergi varlığı (yükümlülüğü)
4.494.233
(817.818)
Peşin ödenen vergi ve fonlar (Not 18)
Dönem kârı vergi yükümlülüğü
4.625.418
(131.185)
(817.818)
Dönem kârı vergi varlığı (yükümlülüğü)
4.494.233
(817.818)
Cari yıl kurumlar vergisi
Dönem içinde peşin ödenen vergi
Vergi giderlerinin ana bileşenleri aşağıdaki gibidir (durdurulan faaliyetlerin vergi gideri dahil):
31 Aralık 2008
31 Aralık 2007
Konsolide gelir tablosu
Cari dönem kurumlar vergisi
Ertelenmiş vergi gideri / (geliri)
15.657.129
55.861
44.123.652
(655.150)
Konsolide gelir tablosuna yansıtılan toplam vergi gideri
15.712.990
43.468.502
Sürdürülen faaliyetlerden vergi gideri
Durdurulan faaliyetlerden vergi gideri (Not 25)
Durdurulan faaliyetin satışından doğan kâra ait vergi (Not 25)
15.712.990
-
41.012.361
434.760
2.021.381
15.712.990
43.468.502
79
Ertelenen vergi varlıkları ve yükümlülükleri
Grup’un 31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla ertelenen vergi varlıklarının ve yükümlülüklerinin detayı aşağıdaki gibidir:
Maddi duran varlıklar üzerindeki geçici farklar
Maddi olmayan duran varlıklar üzerindeki geçici farklar
Şerefiye
Stoklar
Kıdem tazminatı karşılıkları
Kıdem teşvik primi karşılığı
Alacak, borç ve kredilerin indirgenmiş değerlerinden taşınması
Kullanılmamış izin ücreti karşılığı
Şüpheli alacak karşılığı
Maden sahaları rehabilitasyonu gider karşılığı
Ertelenmiş
Ertelenmiş
vergi varlıkları
vergi yükümlülükleri
31 Aralık 31 Aralık
31 Aralık
31 Aralık
2008
2007
2008
2007
6.451.893
667.498
(112.175)
(112.175)
(3.849.822)
(4.077.634)
- (19.156.181) (14.238.317)
231.719
(1.128.236)
1.450.086 1.326.478
66.289
355.306
269.003
279.990
(26.639)
(42.287)
315.427
261.809
14.548
175.133
234.200
107.000
-
31 Aralık
2008
6.339.718
(3.849.822)
(19.156.181)
(1.128.236)
1.450.086
66.289
242.364
315.427
14.548
175.133
234.200
Net
31 Aralık
2007
555.323
(4.077.634)
(14.238.317)
231.719
1.326.478
355.306
237.703
261.809
107.000
8.976.579 3.229.800 (24.273.053) (18.470.413) (15.296.474) (15.240.613)
Net ertelenmiş vergi yükümlülükleri hareket tablosu aşağıdaki gibidir:
1 Ocak bakiyesi
Gelir tablosuna kaydedilen ertelenmiş vergi gideri / (geliri)
Oysa Çimento ile birleşme etkisi
Net bakiye
31 Aralık 2008
15.240.613
55.861
-
31 Aralık 2007
15.753.129
(655.150)
142.634
15.296.474
15.240.613
Vergi öncesi kâra yasal vergi oranı uygulanıp bulunan kurumlar vergisi gideri ile 31 Aralık 2008 ve 2007 tarihlerinde sona eren dönemlere ait konsolide gelir
tablosunda gösterilen kurumlar vergisi gideri arasındaki mutabakat:
Sürdürülen faaliyetlerden vergi öncesi kâr
Durdurulan faaliyetlerden vergi öncesi kâr
Toplam vergi öncesi kâr
Geçerli olan yasal kurumlar vergisi oranı %20 üzerinden vergi
Vergiden istisna gelirlerin etkisi
Özkaynak yöntemiyle değerlenen iştirakten gelen kârın etkisi
Kanunen kabul edilmeyen giderlerin etkisi
Diğer
80
31 Aralık 2008
91.867.797
-
31 Aralık 2007
331.569.542
2.173.805
91.867.797
333.743.347
(18.373.559)
1.446.074
1.687.395
(175.990)
(296.910)
(66.748.669)
5.378.339
19.003.415
(375.870)
(725.717)
(15.712.990)
(43.468.502)
27. Hisse başına kazanç
Hisse başına kâr, net kârın, raporlama boyunca piyasada bulunan hisse senetlerinin ağırlıklı ortalama adedine bölünmesiyle bulunmaktadır. 31 Ekim 2007
tarihindeki Oysa Çimento ile birleşme neticesinde Şirket’in nominal değeri 0,001 TL olan hisse adedi 121.305.600.000’den nominal değeri 1 Kr’dan
13.508.444.200 adete düşürülmüştür ve 31 Aralık 2007 tarihinde sonra eren yılda Şirket’in ağırlıklı ortalama hisse adedi nominal değeri 1 Kr’dan
12.360.207.367 olmuştur.
Hisse başına kâr:
31 Aralık 2008
76.154.807
13.508.444.200
0,0056
-
Sürdürülen faaliyetlerden net dönem kârı
Durdurulan faaliyetlerden net dönem kârı
Nominal değeri 1 Kr’dan ortalama hisse adedi
Devam eden faaliyetlerden hisse başına kâr
Durdurulan faaliyetlerden hisse başına kâr
31 Aralık 2007
264.906.895
25.367.950
12.360.207.367
0,0214
0,0021
Dağıtılan hisse başına kâr payı:
31 Aralık 2008 ve 2007 tarihlerinde sona eren dönemlerde dağıtılan hisse başına temettü tutarları aşağıdaki gibidir:
Dağıtılan temettü tutarı
Ağırlıklı Ortalama Hisse Sayısı
Hisse başına dağıtılan temettü (Kr)
31 Aralık 2008
149.943.731
31 Aralık 2007
105.535.872
13.508.444.200
0,0111
12.360.207.367
0,0085
Finansal tabloların hazırlandığı tarih itibarıyla ve bu konsolide finansal tabloların tamamlanmasından önce, çıkarılan veya çıkarılacak olan adi hisse senetleri
yoktur.
28. İlişkili taraf açıklamaları
Şirket, faaliyetleri esnasında ilişkili taraflarla çeşitli işlemler yapmaktadır. 31 Aralık 2008 ve 2007 tarihleri itibarıyla ilişkili kuruluşların bakiyeleri ile 31 Aralık
2008 ve 2007 tarihlerinde sona eren dönemlere ait bu kuruluşlarla yapılan işlem tutarları ve bakiyeleri ana hatlarıyla şöyledir:
İlişkili şirketlerden alacaklar (net)
İştirak
Exsa
Ortaklar
Adana Çimento (2)
Diğer
Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. (Enerjisa) (1)
Karçimsa (1)
Advansa (1)
Diğer
İlişkili şirketlerden alacakların reeskontu (-)
(1) Şirket’in nihai hissedarı olan Sabancı Holding’e ait şirketler
(2) Şirket ortağı olan şirketler
81
31 Aralık 2008
31 Aralık 2007
2.173.125
2.310.775
-
10.531
4.760
2.390
(18.365)
2.008
889.336
(80.020)
2.161.910
3.132.630
İlişkili şirketlere borçlar (net)
Ortaklar
Akçansa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Akçansa) (1)
Hacı Ömer Sabancı Holding (1)
Aksigorta A.Ş. (Aksigorta) (1) (****)
İştirak
Exsa
Diğer
Bimsa Uluslararası İş Bilgi ve Yönetim Sistemleri A.Ş. (Bimsa) (2)
Aksigorta (2) (****)
Enerjisa (2)
Diğer
İlişkili şirketlere borçlar reeskontu (-)
Ortaklara borçlar (*) (Not:10-b)
Banka bakiyeleri
Akbank T.A.Ş. (Akbank) (2) (**)
31 Aralık 2008
31 Aralık 2007
2.447
68.723
-
6.058
20.849
-
119.872
17.703
6.780
4.529
1.138
-
387.579
2.612.576
111.221
(18.575)
101.320
3.239.580
457.054
366.948
457.054
366.948
3.311.862
52.527.624
3.311.862
52.527.624
60.244.486
40.114.596
Banka kredileri
Akbank (2) (***)
(*) 31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla bu tutarın hepsi temettü borçlarından oluşmaktadır.
(**) 31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla bu tutarın hepsi vadesiz mevduattır. (2007 – 43.816.959 TL) tutarındaki vadeli mevduatın faiz oranı %15,75 - %18,80
arasında değişmektedir).
(***) ABD Doları ve Euro krediler olup faiz oranları 31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla Libor + %1,65, %9,34 ve %6,10’dur (2007 – Libor + %1,05).
(****) Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. 2008 yılı içerisinde Aksigorta’nın sahip bulunduğu Şirket hisselerini satın aldığı için, Aksigorta, 2007 yılında ‘Ortaklar’,
2008 yılında ‘Diğer’ grubu içerisindedir.
82
İlişkili şirketlere yapılan satışlar
İştirak
Exsa
Ortaklar
Akçansa (2)
Diğer
Oysa Çimento (Not 1)
Enerjisa (1)
Diğer
11.721.840
23.375.693
2.480.537
-
7.839
170.874
4.747.295
36.983
3.331.812
14.381.090
31.491.783
48.439
422.068
2.532.769
31.599
160.138
28.710.844
2.991.396
360.042
132.106
90.456
30.917.946
401.815
94.780
1.014.307
32.755.351
35.153.354
2.397.705
4.540.280
2.397.705
4.540.280
4.916.761
4.809.958
4.916.761
4.809.958
İlişkili şirketlerden yapılan mal ve hizmet alımları
Ortaklar
Aksigorta (2) (*)
Akçansa (2)
Sabancı Holding (Çimsa’nın nihai hissedarı)
Diğer
Enerjisa(1)
Aksigorta (1) (*)
Beksa Çelik Kord Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Beksa) (1)
Bimsa (1)
Avivasa Emeklilik A.Ş. (1)
Diğer
İlişkili şirketlerden faiz gelirleri
Akbank (1)
İlişkili şirketler için tahakkuk eden faiz giderleri
Akbank (1)
(*) Hacı Ömer Sabancı Holding A.Ş. 2008 yılı içerisinde Aksigorta’nın sahip bulunduğu Şirket hisselerini satın aldığı için, Aksigorta, 2007 yılında ‘Ortaklar’,
2008 yılında ‘Diğer’ grubu içerisindedir.
83
Üst yönetim kadrosuna yapılan ödemeler
Cari dönemde, Yönetim Kurulu başkan ve üyeleriyle, genel müdür, genel koordinatör, genel müdür yardımcıları gibi üst düzey yöneticilere cari dönemde
sağlanan ücret ve benzeri menfaatler toplamı 3.188.188 (2007 – 3.107.270 TL) olup, ödenen ücretler 3.074.102 TL, Sosyal Sigortalar Kurumu’na ödenen
primler 114.086 TL’dir. Üst yönetim kadrosuna 2008 ve 2007 yıllarında kıdem tazminatı ödemesi yapılmamıştır.
29. Finansal risk yönetimi ve politikaları
Finansal risk faktörleri
Grup’un başlıca finansal enstrümanları, banka kredileri, nakit ve kısa vadeli mevduatlardan oluşmaktadır. Finansal enstrümanların asıl kullanım amacı Grup
operasyonları için fon artırımı sağlamanı sağlamak ve faiz oranı riskinden korunmaktır. Grup, operasyonlarından direkt olarak kaynaklanan ticari alacaklar ve
borçlar gibi çeşitli diğer finansal varlıklara ve yükümlülüklere sahiptir. Grup’un finansal enstrümanlarından kaynaklanan ana riskler, likidite riski, yabancı para
riski, piyasa riski ve kredi riskidir. Yönetim kurulu aşağıda özetlendiği şekilde bu riskleri izlemek ve yönetmek için gerekli prosedürlerden sorumludur.
Grup’un kullandığı başlıca finansal araçlar banka kredileri, nakit ve kısa vadeli banka mevduatlarıdır. Bu araçları kullanmaktaki asıl amaç Grup’un operasyonları
için finansman yaratmaktır. Grup ayrıca direkt olarak faaliyetlerden ortaya çıkan ticari alacaklar ve ticari borçlar gibi finansal araçlara da sahiptir.
Yabancı para riski
Yabancı para riski Grup’un elinde ABD Doları ve Euro ve diğer yabancı para varlık ve borçlara sahip olmasından kaynaklanmaktadır.
Grup’un ayrıca yaptığı işlemlerden doğan yabancı para riski vardır. Bu riskler Grup’un işlevsel para birimi dışındaki para birimi cinsinden mal alımı ve satımı
yapması ve Grup’un yabancı para cinsinden banka kredisi kullanmasından kaynaklanmaktadır.
Grup yabancı para cinsiden banka kredisi kullanmasından dolayı oluşan yabancı para riskinden korunmak için yabancı para cinsinden varlıklarını ve borçlarını
dengede tutmaktadır.
84
Aşağıda Grup’un vergi öncesi kârının (parasal varlıklar ve yükümlülüklerdeki değişiklikler nedeniyle) ABD doları, Euro ve GBP kurundaki değişime hassasiyet
tablosu sunulmuştur:
31 Aralık 2008
TL karşılığı
(fonksiyonel
para birimi)
1. Ticari alacaklar
20.680.940
20.680.940
Diğer alacaklar
Stoklar verilen sipariş avansları
2. Parasal finansal varlıklar (kasa,banka hesapları dahil)
4.444.562
3. Dönen varlıklar (1+2)
25.125.502
4. Ticari borçlar
21.702.964
- İlişkili taraflara borçlar
19.399.452
Alınan avanslar
366.086
1.937.426
5. Finansal yükümlülükler
185.795.022
Kısa Vadeli Finansal borçlar
162.469.388
Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısmı
23.325.634
Diğer finansal yükümlülükler
6. Kısa vadeli yükümlülükler (4+5)
207.497.986
7. Ticari borçlar
24.267.245
9. Uzun vadeli yükümlülükler (7+8)
24.267.245
10. Toplam yükümlülükler (6+9)
231.765.231
11. Net yabancı para varlık, yükümlülük pozisyonu (3-10)
(206.639.729)
12. Parasal kalemler net yabancı para varlık/yükümlülük pozisyonu (3-10) (206.639.729)
13. İhracat
165.569.784
14. İthalat
93.767.341
85
ABD Doları
9.493.999
9.493.999
1.276.684
10.770.683
5.862.747
4.506.619
203.481
1.152.647
121.435.377
106.011.431
15.423.946
127.298.124
16.046.581
16.046.581
143.344.705
(132.574.022)
(132.574.022)
60.478.569
53.261.930
EURO
2.949.226
2.949.226
1.170.615
4.119.841
5.996.231
5.878.220
27.261
90.750
1.003.504
1.003.504
6.999.735
6.999.735
(2.879.894)
(2.879.894)
33.654.028
6.174.946
GBP
4.181
4.181
3.438
7.619
7.619
7.619
910.919
-
31 Aralık 2007
TL karşılığı
(fonksiyonel
para birimi)
1. Ticari alacaklar
28.792.907
25.243.844
Diğer alacaklar
Stoklar verilen sipariş avansları
3.549.063
2. Parasal finansal varlıklar (kasa,banka hesapları dahil)
10.664.434
3. Dönen varlıklar (1+2)
39.457.341
4. Ticari borçlar
19.020.727
- İlişkili taraflara borçlar
19.020.727
Alınan avanslar
65.340.311
Kısa vadeli finansal borçlar
Uzun vadeli finansal borçların kısa vadeli kısmı
65.340.311
Diğer finansal yükümlülükler
6. Kısa vadeli yükümlülükler (4+5)
84.361.038
7. Ticari borçlar
31.489.376
9. Uzun vadeli yükümlülükler (7+8)
31.489.376
10. Toplam yükümlülükler (6+9)
115.850.414
11. Net yabancı para varlık, yükümlülük pozisyonu (3-10)
(76.393.073)
12. Parasal kalemler net yabancı para varlık/yükümlülük pozisyonu (3-10) (76.393.073)
13. İhracat
84.328.266
14. İthalat
85.134.281
ABD Doları
8.558.023
8.475.463
82.560
5.053.922
13.611.945
11.710.852
11.710.852
56.100.550
56.100.550
67.811.402
27.036.470
27.036.470
94.847.872
(81.235.927)
(81.235.927)
23.465.563
54.233.355
EURO
10.691.253
8.672.246
2.019.007
2.503.099
13.194.352
3.146.473
3.146.473
3.146.473
3.146.473
10.047.879
10.047.879
29.830.528
10.208.111
GBP
232.683
232.683
213.823
446.506
446.506
446.506
456.364
-
Yabancı
paranın değer
kazanması
Kâr/zarar
Yabancı
paranın değer
kaybetmesi
Yabancı
paranın değer
kazanması
Özkaynaklar
Yabancı
paranın değer
kaybetmesi
(20.049.169)
(20.049.169)
20.049.169
20.049.169
-
-
Euro'nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde
1- Euro net varlık yükümlülüğü
2- Euro riskinden korunan kısım (-)
3- Euro net etki
(616.528)
(616.528)
616.528
616.528
-
-
-
-
Sterlin'in TL karşısında %10 değerlenmesi halinde
1- Diğer döviz net varlık yükümlülüğü
2- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-)
3- Diğer döviz net etki
1.724
1.724
(1.724)
(1.724)
-
-
-
-
31 Aralık 2008 itibari ile
ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde
1- ABD Doları net varlık yükümlülüğü
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3- ABD Doları net etki
86
Yabancı
paranın değer
kazanması
Kâr/zarar
Yabancı
paranın değer
kaybetmesi
(9.461.548)
(9.461.548)
9.461.548
9.461.548
Euro'nun TL karşısında %10 değerlenmesi halinde
1- Euro net varlık yükümlülüğü
2- Euro riskinden korunan kısım (-)
3- Euro net etki
1.718.388
1.718.388
Sterlin'in TL karşısında %10 değerlenmesi halinde
1- Diğer döviz net varlık yükümlülüğü
2- Diğer döviz riskinden korunan kısım (-)
3- Diğer döviz net etki
103.853
103.853
ABD Doları’nın TL karşısında %10 değerlenmesi halinde
1- ABD Doları net varlık yükümlülüğü
2- ABD Doları riskinden korunan kısım (-)
3- ABD Doları net etki
Yabancı
paranın değer
kazanması
Özkaynaklar
Yabancı
paranın değer
kaybetmesi
-
-
-
-
(1.718.388)
(1.718.388)
-
-
-
-
(103.853)
(103.853)
-
-
-
-
Faiz oranı riski
Grup, faiz haddi bulunduran varlık ve yükümlülüklerin tabi olduğu faiz oranlarının değişiminin etkisinden doğan faiz oranı riskine açıktır. Şirket bu riski, faiz
oranına duyarlı olan varlık ve yükümlülüklerini dengelemek suretiyle oluşan doğal tedbirlerle yönetmektedir.
Faiz pozisyonu tablosu aşağıdaki gibidir.
Sabit faizli finansal araçlar
Değişken faizli finansal araçlar
31 Aralık 2008
31 Aralık 2007
82.581.159
-
127.481.108
97.578.024
Aşağıdaki tabloda faiz oranlarındaki %0,5’lik bir artışın, vergi öncesi kâr seviyesinde, değişken faizli krediler üzerindeki etkisi gösterilmektedir.
ABD Doları faizin %0,5 yüksek/düşük gerçekleşmesi ve diğer
tüm değişkenlerin sabit kalması halinde
1- Risk tutarı
2- Riskten korunan kısım (-)
Net etki
87
31 Aralık 2008
Vergi öncesi kâr/zarar
31 Aralık 2007
637.406
487.890
637.406
487.890
Fiyat riski
Fiyat riski yabancı para, faiz ve piyasa riskinin bir kombinasyonu olup, Grup tarafından aynı para biriminden borç ve alacakların, faiz taşıyan varlık ve
yükümlülüklerin birbirini karşılaması yoluyla doğal olarak yönetilmektedir. Piyasa riski, Grup tarafından piyasa bilgilerinin incelenmesi ve uygun değerleme
metotları vasıtasıyla yakından takip edilmektedir.
Kredi riski
Kredi riski, karşılıklı ilişki içinde olan taraflardan birinin bir finansal araca ilişkin olarak yükümlülüğünü yerine getirememesi sonucu diğer tarafın finansal
açıdan zarara uğraması riskidir. Grup, kredi riskini belli taraflarla yapılan işlemleri sınırlandırarak ve ilişkide bulunduğu tarafların güvenilirliğini sürekli
değerlendirerek yönetmeye çalışmaktadır.
Grup kredi riskini, satış faaliyetlerini geniş bir alana yayarak belli bir sektör veya bölgedeki şahıslar veya gruplar üzerinde istenmeyen yoğunlaşmalardan
kaçınarak yönetmeye çalışmaktadır. Grup ayrıca gerekli gördüğü durumlarda müşterilerinden teminat almaktadır. Şirket'in maksimum kredi risk tutarı konsolide
finansal tablolarda taşımakta olduğu finansal varlıkların taşınan değeri kadardır.
Alacaklar
Ticari alacaklar
Diğer alacaklar
İlişkili
Diğer
İlişkili
Diğer
taraf
taraf
taraf
taraf
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi
riski (A+B+C+D+E) (1)
2.161.910 115.478.699
- 1.006.167
- Azami riskin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı (2)
- 17.015.964
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne
uğramamış finansal varlıkların net defter değeri
2.161.910 103.119.237
- 1.006.167
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde
vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış
sayılacak finansal varlıkların defter değeri
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
varlıkların net defter değeri
- 11.950.315
- Teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı
2.928.558
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter
Değerleri
409.147
-Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
1.962.427
-Değer düşüklüğü (-)
- (1.553.280)
-Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
-Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı
409.147
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar
(1) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar, kredi güvenirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(2) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat çekleri ve ipoteklerden oluşmaktadır.
88
Mevduatlar
Bankadaki mevduatlar
İlişkili
Diğer
taraf
taraf
Türev
araçlar
Diğer
3.342.951
6.256.940
-
-
3.342.951
6.256.940
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Alacaklar
Ticari alacaklar
Diğer alacaklar
İlişkili
Diğer
İlişkili
Diğer
taraf
taraf
taraf
taraf
Raporlama tarihi itibarıyla maruz kalınan azami kredi
riski (A+B+C+D+E) (1)
3.132.630 84.778.910
475.247
- Azami riskin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı (2)
- 20.137.646
A. Vadesi geçmemiş ya da değer düşüklüğüne
uğramamış finansal varlıkların net defter değeri 3.132.630 77.626.341
475.247
B. Koşulları yeniden görüşülmüş bulunan aksi takdirde
vadesi geçmiş veya değer düşüklüğüne uğramış
sayılacak finansal varlıkların defter değeri
C. Vadesi geçmiş ancak değer düşüklüğüne uğramamış
varlıkların net defter değeri
6.466.680
- Teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı
5.826.691
D. Değer düşüklüğüne uğrayan varlıkların net defter
değerleri
685.889
-Vadesi geçmiş (brüt defter değeri)
1.520.485
-834.596
-Net değerin teminat, vs ile güvence altına alınmış kısmı
-Vadesi geçmemiş (brüt defter değeri)
-Net değerin teminat vs ile güvence altına alınmış kısmı
685.889
E. Bilanço dışı kredi riski içeren unsurlar
-
Mevduatlar
Bankadaki mevduatlar
İlişkili
Diğer
taraf
taraf
Türev
araçlar
Diğer
52.527.624
-
3.578.602
-
-
-
52.527.624
3.578.602
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
(1) Tutarın belirlenmesinde, alınan teminatlar, kredi güvenirliğinde artış sağlayan unsurlar dikkate alınmamıştır.
(2) Teminatlar, müşterilerden alınan teminat senetleri, teminat çekleri ve ipoteklerden oluşmaktadır.
Likidite riski
Likidite riski bir şirketin fonlanma ihtiyaçlarını karşılayamama riskidir. Likidite riski güvenilir kredi kuruluşlarının vermiş olduğu kredi limitlerinin de desteğiyle
nakit girişleri ve çıkışlarının dengelenmesiyle düşürülmektedir.
89
Finansal varlık ve yükümlülüklerinin vadelerine göre kırılımı bilanço tarihinden vade tarihine kadar geçen süre dikkate alınarak gösterilmiştir.
31 Aralık 2008 itibarıyla
Sözleşme uyarınca vadeler
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Banka kredileri
Ticari borçlar
Diğer borçlar
Sözleşme
uyarınca nakit
çıkışlar toplamı
Defter değeri (I+II+III+IV)
210.602.449
41.168.486
6.046.721
218.950.280
41.301.685
6.046.721
3 aydan
kısa (I)
3-12 ay
arası (II)
1-5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
3.085.092
41.301.685
6.046.721
190.436.831
-
25.428.357
-
-
3 aydan
kısa (I)
3-12 ay
arası (II)
1-5 yıl
arası (III)
5 yıldan
uzun (IV)
553.189
46.950.292
4.217.951
68.233.757
-
35.817.797
-
-
31 Aralık 2007 itibarıyla
Sözleşme uyarınca vadeler
Türev olmayan finansal yükümlülükler
Banka kredileri
Ticari borçlar
Diğer borçlar
Sözleşme
uyarınca nakit
çıkışlar toplamı
Defter değeri (I+II+III+IV)
96.829.686
46.757.431
4.217.951
104.604.743
46.950.292
4.217.951
Sermaye yönetimi
Grup, sermayesini bir yandan faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamaya çalışırken, diğer yandan da borç ve özkaynak dengesini en verimli şekilde kullanarak
operasyonlarından sağladığı nakit ve ticari alacak ve mali ve ticari borçlarının vadelerinin incelenmesi yoluyla yönetmektedir. Şirket’in sermaye maliyeti ile
birlikte her bir sermaye sınıfıyla ilişkilendirilen riskler Grup’un üst yönetimi tarafından değerlendirilir ve Yönetim Kurulu’nun kararına bağlı olanları Yönetim
Kurulu’nun değerlendirmesine sunar. Grup, üst yönetim ve Yönetim Kurulu’nun değerlendirmelerine dayanarak, sermaye yapısını yeni borç edinilmesi veya
mevcut olan borcun geri ödenmesiyle olduğu kadar, temettü ödemeleri yoluyla dengede tutmayı amaçlamaktadır.
Şirket sermaye yönetiminde, sektördeki diğer şirketlerle paralel olarak borç sermaye oranını izlemektedir. Bu oran net borcun toplam sermayeye bölünmesiyle
bulunur.
31 Aralık 2008
326.112.482
(9.599.891)
316.512.591
758.908.440
1.075.421.031
0,29
Toplam borçlar
Eksi: Nakit ve nakit benzeri değerler (Not 6)
Net borç
Toplam özsermaye
Toplam net borç ve özsermaye
Net borç/toplam net borç ve özsermaye oranı
90
31 Aralık 2007
205.102.229
(56.106.226)
148.996.003
926.572.046
1.075.568.049
0,14
30. Finansal araçlar (gerçeğe uygun değer açıklamaları ve finansal riskten korunma muhasebesi çerçevesindeki açıklamalar)
Şirket, finansal araçların tahmini rayiç değerlerini hali hazırda mevcut piyasa bilgileri ve uygun değerleme yöntemlerini kullanarak belirlemiştir. Fakat piyasa
bilgilerini değerlendirip rayiç değerleri tahmin edebilmek yorum ve muhakeme gerektirir. Sonuç olarak burada sunulan tahminler, Şirketin cari bir piyasa
işleminde elde edebileceği miktarların göstergesi olmayabilir.
Finansal tablolarda maliyet veya etkin faiz yöntemi ile hesaplanan ıskonto edilmiş maliyet ile taşınan finansal varlık ve yükümlülüklerin rayiç değerleri:
Finansal varlıklar - Kısa vadeli olmalarından ve önemsiz kredi riskine tabi olmalarından dolayı nakit ve nakit eşdeğeri varlıklar ile tahakkuk etmiş faizleri ve
diğer finansal varlıkların taşınan değerlerinin rayiç değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir. Ticari alacakların şüpheli alacaklar karşılığı düşüldükten sonraki
taşınan değerlerinin rayiç değerlerine yakın olduğu düşünülmektedir.
Finansal yükümlülükler - Ticari borçların ve diğer parasal yükümlülüklerin, kısa vadeli olmasından dolayı, rayiç değerlerin taşınan değerlerine yakın olduğu
kabul edilir. Banka kredileri ıskonto edilmiş maliyet ile ifade edilir ve işlem maliyetleri kredilerin ilk maliyetine eklenir. Uzun vadeli değişken faizli banka
kredilerinin faiz oranları değişen piyasa koşulları dikkate alınarak güncellendiği için bu kredilerin rayiç değerlerinin taşıdıkları değeri ifade ettiği
düşünülmektedir. Uzun vadeli sabit faizli banka kredilerinin ,bilanço tarihi itibarıyla geçerli olan sabit faiz oranı ile değerlendiğinde,rayiç değerinin taşınan
değere yakın olduğu düşünülmektedir. Kısa vadeli kredilerinin ise vadelerinin kısa olması nedeniyle taşınan değerlerinin rayiç değeri yansıttığı varsayılmaktadır.
31. Bilanço tarihinden sonraki olaylar
Şirket, yabancı para pozisyonunu rapor tarihi itibarıyla değerlemiş olsaydı, vergi öncesi kârı 25.011.165 TL daha az olacaktı.
91
Kâr Dağıtım Tablosu
1. Ödenmiş/Çıkarılmış Sermaye
2. Toplam Yasal Yedek Akçe (Yasal Kayıtlara Göre)
Esas sözleşme uyarınca kâr dağıtımda imtiyaz var ise söz konusu imtiyaza ilişkin bilgi
3. Dönem Kârı
4. Ödenecek Vergiler (-)
5. Net Dönem Kârı (=)
6. Geçmiş Yıllar Zararları (-)
7. Birinci Tertip Yasal Yedek (-)
8. NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRI (=)
9. Yıl İçinde Yapılan Bağışlar (+)
10. Birinci Temettünün Hesaplanacağı Bağışlar Eklenmiş Net Dağıtılabilir Dönem Kârı
11. Ortaklara Birinci Temettü
- Nakit
- Bedelsiz
- Toplam
12. İmtiyazlı Hisse Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü
13. Yönetim Kurulu Üyelerine, çalışanlara vb.'e temettü
14. İntifa Senedi Sahiplerine Dağıtılan Temettü
15. Ortaklara İkinci Temettü
16. İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe
17. Statü Yedekleri
18. Özel Yedekler
19. OLAĞANÜSTÜ YEDEK
20. Dağıtılması Öngörülen Diğer Kaynaklar
- Geçmiş Yıl Kârı
- Olağanüstü Yedekler
- Kanun ve Esas Sözleşme Uyarınca Dağıtılabilir Diğer Yedekler
SPK’ya Göre
91.867.797,00
(15.712.990,00)
76.154.807,00
76.154.807,00
124.838,20
76.279.645,20
135.084.442,00
81.026.002,27
YOK
Yasal Kayıtlara (YK) Göre
78.882.394,57
(15.720.101,31)
63.162.293,26
63.162.293,26
15.255.929,04
15.255.929,04
42.749.330,35
5.125.103,73
13.024.443,88
31.930,14
DAĞITILAN KÂR PAYI ORANI HAKKINDA BİLGİ (1)
PAY BAŞINA TEMETTÜ BİLGİLERİ
GRUBU
BRÜT
NET
TOPLAM TEMETTÜ
TUTARI (TL)
58.005.259,39
49.304.470,48
1 TL NOMİNAL DEĞERLİ HİSSEYE
İSABET EDEN TEMETTÜ
TUTARI
ORAN
(TL)
(%)
0,42940
42,94
0,36499
36,499
DAĞITILAN KÂR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMIŞ NET DAĞITILABILIR DÖNEM KÂRINA ORANI
ORTAKLARA DAĞITILAN KÂR
ORTAKLARA DAĞITILAN KÂR PAYININ BAĞIŞLAR EKLENMIŞ
PAYI TUTARI (TL)
NET DAĞITILABİLİR DÖNEM KÂRINA ORANI (%)
58.005.259,39
76
1) Kârda imtiyazlı pay grubu olması halinde grup ayrımına yer verilecektir.
KÂR DAĞITIM ÖNERİSİ VE SONUÇ
2008 yılı faaliyeti sonucunda elde edilen, UFRS’na göre konsolide edilmiş dönem kârından, ödenecek vergi ve diğer yasal yükümlülüklerin düşülmesinden
sonra kalan 76.154.807-TL’lik net dönem kârından;
a) Sermaye Piyasası Kanunu hükümleri de dikkate alınarak 2008 yılı kârından 58.005.259,39 TL’nin hissedarlara temettü olarak tefriki,
b) 5.125.103,73 TL’nin İkinci Tertip Yasal Yedek Akçe ayrılması,
c) Dönem kârından yukarıdaki ayrımların düşülmesinden sonra kalan meblağın olağanüstü yedek akçe olarak tahsisi,
d) Temettü dağıtımının 29.05.2009 tarihine kadar nakit olarak yapılması hususlarında karar almanızı teklif ederiz.
Sayın Ortaklarımız,
Tetkiklerinize sunduğumuz 01.01.2008 - 31.12.2008 hesap dönemine ait Bilanço ve Kâr/Zarar hesaplarını tasviplerinize arz ederiz.
Saygılarımızla,
Yönetim Kurulu Adına
Başkan
Ziya Engin TUNÇAY
92
Rasyolar
Konsolide
31.12.2008
11.039.695,00
Konsolide
31.12.2007
118.888.754,00
I- Likidite Oranları:
1- Cari Oran = Dönen Varlıklar / Kısa Vadeli Borçlar
2- Likidite Oranı = Dönen Varlıklar-Stoklar-Diğer Dönen Varlıklar/Kısa Vad. Borçlar
1,04
0,46
1,80
0,97
II- Finansal Yapı Oranları:
1- Toplam Borçlar/Özsermaye
2- Kısa Vadeli Borçlar/Aktif Toplamı
3- Uzun Vadeli Borçlar/Aktif Toplamı
0,43
0,26
0,04
0,22
0,13
0,05
III- Kârlılık Oranları:
1- Net Dönem Kârı/Net Satışlar
2- Net Dönem Kârı/Aktif Toplamı
3- Net Dönem Kârı/Özkaynaklar
0,12
0,07
0,10
0,50
0,26
0,31
Net İşletme Sermayesi = Cari Aktifler - Cari Pasifler
93
Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi Ortakları’na;
Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi (Çimsa) ve Bağlı Ortaklıkları’nın (birlikte "Şirket" olarak anılacaktır) 31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla hazırlanan ve
ekte yer alan konsolide bilançosunu, aynı tarihte sona eren yıla ait konsolide gelir tablosunu, konsolide özsermaye değişim tablosunu ve konsolide nakit akım
tablosunu, önemli muhasebe politikalarının özetini ve dipnotları denetlemiş bulunuyoruz. Konsolide mali tablolarda aktiflerin yaklaşık %18’ini, net kârın
yaklaşık %11’ini ve özsermayede muhasebeleştirilen değer azalış fonunun %100’ ünü oluşturan Exsa Export Sanayi Mamulleri Satış ve Araştırma A.Ş.’nin
(Exsa, özkaynak yöntemiyle konsolidasyona dahil edilmiş olan iştirak) finansal tabloları başka bir bağımsız denetim şirketi tarafından denetime tabi tutulmuştur.
Konsolide finansal tablolar üzerindeki denetim raporumuz, konsolide finansal tablolarda yer alan Exsa’ya ait tutarlarla ilgili olarak tamamen diğer bağımsız
denetim şirketinin denetim raporuna dayanmaktadır.
Finansal tablolarla ilgili olarak işletme yönetiminin sorumluluğu
İşletme yönetimi finansal tabloların Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartlarına göre hazırlanması ve dürüst bir şekilde
sunumundan sorumludur. Bu sorumluluk, finansal tabloların hata veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanan önemli yanlışlıklar içermeyecek biçimde hazırlanarak,
gerçeği dürüst bir şekilde yansıtmasını sağlamak amacıyla gerekli iç kontrol sisteminin tasarlanmasını, uygulanmasını ve devam ettirilmesini, koşulların
gerektirdiği muhasebe tahminlerinin yapılmasını ve uygun muhasebe politikalarının seçilmesini içermektedir.
Bağımsız denetim kuruluşunun sorumluluğu
Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime ve yukarıda bahsi geçen bağımsız denetim firmasının raporuna dayanarak bu finansal tablolar hakkında görüş
bildirmektir. Bağımsız denetimimiz, Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan bağımsız denetim standartlarına uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Bu standartlar,
etik ilkelere uyulmasını ve bağımsız denetimin, finansal tabloların gerçeği doğru ve dürüst bir biçimde yansıtıp yansıtmadığı konusunda makul bir güvenceyi
sağlamak üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir.
Bağımsız denetim, finansal tablolarda yer alan tutarlar ve dipnotlar ile ilgili bağımsız denetim kanıtı toplamak amacıyla, bağımsız denetim tekniklerinin
kullanılmasını içermektedir. Bağımsız denetim tekniklerinin seçimi, finansal tabloların hata ve/veya hile ve usulsüzlükten kaynaklanıp kaynaklanmadığı hususu
da dahil olmak üzere önemli yanlışlık içerip içermediğine dair risk değerlendirmesini de kapsayacak şekilde, mesleki kanaatimize göre yapılmıştır. Bu risk
değerlendirmesinde, işletmenin iç kontrol sistemi göz önünde bulundurulmuştur. Ancak, amacımız iç kontrol sisteminin etkinliği hakkında görüş vermek değil,
bağımsız denetim tekniklerini koşullara uygun olarak tasarlamak amacıyla, işletme yönetimi tarafından hazırlanan finansal tablolar ile iç kontrol sistemi
arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Bağımsız denetimimiz, ayrıca işletme yönetimi tarafından benimsenen muhasebe politikaları ile yapılan önemli muhasebe
tahminlerinin ve finansal tabloların bir bütün olarak sunumunun uygunluğunun değerlendirilmesini içermektedir.
Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının ve yukarıda bahse geçen diğer bağımsız denetçi raporunun görüşümüzün
oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.
Görüş
Görüşümüze ve diğer bağımsız denetim şirketinin raporuna göre, ilişikteki finansal tablolar, Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi ve Bağlı
Ortaklıkları'nın 31 Aralık 2008 tarihi itibarıyla gerçek finansal durumunu ve aynı tarihte sona eren yıla ait finansal performansını ve nakit akımlarını, Sermaye
Piyasası Kurulu’nca yayımlanan finansal raporlama standartları çerçevesinde doğru ve dürüst bir biçimde yansıtmaktadır.
Güney Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik Anonim Şirketi
A member firm of Ernst & Young Global Limited
Metin Canoğulları, SMMM
Sorumlu Ortak, Başdenetçi
19 Mart 2009
İstanbul, Türkiye
94
Denetçiler Raporu
ÇİMSA ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş. GENEL KURULU’NA
- Ortaklığın
Unvanı
Merkezi
Sermayesi
Faaliyet konusu
: ÇİMSA Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.
: Mersin
: 135.084.442 YTL
: Çimento Üretimi ve Ticareti
- Denetçilerin
Adı-Soyadı
Görev Süreleri
Ortak Olup Olmadıkları
: İlker YILDIRIM - Bahadır BORAN
: Bir yıl - Bir yıl
: Şirkete ortak değiliz.
- Katılınan Yönetim Kurulu ve Yapılan
Denetleme Kurulu Toplantı Sayısı
: Yönetim Kurulu Toplantılarına iştirak edilmemiştir.
Denetleme Kurulu dört toplantı yapmıştır.
- Ortaklık hesapları, defter ve belgeleri
üzerine yapılan incelemenin kapsamı,
hangi tarihlerde inceleme yapıldığı ve
varılan sonuç
: Ticaret Hukuku ve Vergi Mevzuatı açısından Haziran-EylülAralık 2008 ve Şubat 2009 aylarında inceleme yapılmış, tenkidi
gerektirir bir hususa rastlanmamıştır. Şirket yönetimi ile ilgili
kararların usulüne uygun tutulan karar defterine geçirildiği
görülmüştür.
- T.T.K.’nun 353/1–3 bendi gereğince
ortaklık veznesinde yapılan sayımların
sayısı ve sonuçları
: Yapılan vezne sayımlarında kasa defteri ile mutabakat tespit
edilmiştir.
- T.T.K.’nun 353/1-4 bendi gereğince
yapılan inceleme tarihleri ve sonuçları
: Her ay yapılan incelemelerde kıymetli evrak ve belgelerin
defter kayıtlarına uygun ve mevcut olduğu tespit edilmiştir.
- İntikal eden şikayet ve yolsuzluklar
ve bunlar hakkında yapılan işlemler
: Herhangi bir şikayet intikal etmemiştir.
Çimsa Çimento Sanayi ve Ticaret A.Ş.’nin 01.01.2008 - 31.12.2008 dönemi hesap ve işlemlerini Türk Ticaret Kanunu, Ortaklığın Esas Sözleşmesi ve diğer
mevzuat ile genel kabul görmüş muhasebe ilke ve standartlarına göre incelemiş bulunmaktayız.
Görüşümüze göre içeriğini benimsediğimiz ekli 31.12.2008 tarihi itibarıyla düzenlenmiş bilanço, ortaklığın anılan tarihteki gerçek mali durumunu; 01.01.2008 31.12.2008 dönemine ait Gelir Tablosu anılan döneme ait gerçek faaliyet sonuçlarını yansıtmakta ve gerçeğe uygun bulunan Faaliyet Raporu ile kârın dağıtımı
önerisi yasalara ve Ortaklık Esas Sözleşmesi’ne uygun bulunmaktadır.
Bilançonun ve Gelir Tablosunun onaylanmasını ve Yönetim Kurulu’nun ibrasını oylarınıza arz ederiz.
19.03.2009
DENETLEME KURULU
İlker YILDIRIM
Bahadır BORAN
95
YURTDIŞI TEM‹N NOKTALARI VE KURULUŞUMUZUN TELEFON NUMARALARI
Çimsa ‹spanya
Çimsa Cementos Espãna S.A.U.
Carretera de la Esclusa, s/n
Dársena del Batán Norte
Puerto de Sevilla
41011 Sevilla, ISPANYA
Tel: +34 95 427 50 68
Faks: +34 95 427 19 36
e-posta: [email protected]
Çimsa Almanya
CSN Cement Sales NORTH GmbH
Büro
Nesserlander Str. 5 - D-26721
Emden, ALMANYA
Tel: +49 407 02 09 30
Faks: +49 407 02 09 320 / 22
Terminal
Julianahaven, Westlob 2 NL-9979
Eemshaven, HOLLANDA
Tel: +31 596 54 64 12
Faks: +31 596 51 66 51
Çimsa Romanya
Cimsarom Marketing Si Distributie Srl.
Bd. Mamaia, Office Nr.5, Nr251-253,
ET. 4 Constanta, ROMANYA
Tel/Faks: +40 241 58 53 33
Çimsa K›br›s
Çimsa Cement Free Zone Ltd. K›br›s
Serbest Liman
Magosa, KIBRIS
Tel: +90 392 365 14 75 - 365 49 80
Faks: +90 392 365 49 81
Çimsa Genel Müdürlük
Tel
: (216) 651 53 00 - 651 05 00
Faks : (216) 651 14 15
Adres : Sarkuysan-AK ‹ş Merkezi S Blok
Altunizade 34662 ‹stanbul
Çimsa Mersin
Tel
: (324) 454 00 60 - 454 00 68 (Pbx)
Faks : (324) 454 00 75 - 454 00 76
Çimsa Kayseri
Tel
: (352) 712 16 48 - 712 16 07
(352) 712 16 90 - 712 22 65
Faks : (352) 712 22 59
e-posta : [email protected]
Çimsa Eskişehir
Tel
: (222) 411 32 00
Faks : (222) 411 31 31
Çimsa Niğde
Tel
: (388) 232 36 30
Faks : (388) 232 36 34
Çimsa Ankara
Tel
: (312) 865 23 96 - 97
Faks : (312) 865 23 95
Çimsa Malatya
Tel
: (422) 841 36 77 - 841 32 20
Faks : (422) 841 32 30
Çimsa Marmara Terminali
Tel
: (262) 528 42 33
Faks : (262) 528 42 36
Çimsa Rusya
Çimsa-RUS Cement Trading Company Limited
Rusya
Malozemelskaya Str, No: 16, 353900
Novorossiysk, RUSYA
Tel: +7 918 66 49 344
96
Vizyonumuz
Türkiye’nin en değerli çimento ve beton şirketi olmak.
Misyonumuz
Beton ve çimento kullanıcılarının uluslararası seviyede iş ortağı olmak.
Değerlerimiz
Bizi geleceğe taşıyacak olan kültürümüzün yapı taşı olarak değerlerimiz; güvenilirlik, müşteri odaklılık ve işbirliği yapmaktır.
Biz, müşteri ihtiyaçlarını anlayan ve buna yönelik çözümler geliştirerek, müşteriye sunduğu değeri sürekli artıran; gerek müşteri,
gerek çalışanlar ve gerekse satıcı ve iş ortakları ile uzun sürelere dayalı güvenilir ve iş birliği içinde çalışan bir organizasyonuz.
Gündem
ÇİMSA ÇİMENTO SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
09 Nisan 2009 Günü Yapılacak
Olağan Genel Kurul Gündemi Toplantısı
GÜNDEM:
12345-
Açılış ve Divan Teşekkülü,
Toplantı Tutanağının İmzalanması Hususunda Divana Yetki verilmesi,
Yönetim Kurulu Faaliyet Raporu ile Denetçi Raporlarının Okunması ve Müzakeresi,
Yıl İçinde Yapılan Bağışların Ortakların Bilgisine Sunulması,
Bilânço, Kâr/Zarar Hesaplarının Okunması, Müzakeresi Ve Tasdiki İle Kar Dağıtımıyla İlgili Teklifin Görüşülerek Kabulü Veya Reddi,
2007 Yılı Genel Kurul Toplantı Tutanağının 4. Maddesi Gereği 14.04.2008 Tarihinde Dağıtıma Başlanan Kâr Dağıtımı İle İlgili Söz
Konusu Tutanaktaki İfadenin Düzeltilmesi
6- Yönetim Kurulu Üyelerinin ve Denetçilerin İbra Edilmeleri,
7- Görev Süreleri Sona Ermiş Olan Denetim Kurulu Üyelerinin Seçilmesi, Görev Süreleri ve Ücretlerinin Tespiti,
8- Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine, Türk Ticaret Kanunu’nun 334. ve 335. Maddelerinde Yazılı Muameleleri Yapabilmelerine İzin
Verilmesi.
İçindekiler
Vizyonumuz
Misyonumuz
Değerlerimiz
Gündem
Kısaca Çimsa
Dönüm Noktaları
Yatırımcı Gözüyle Çimsa
01
02
03
04
Yönetim Kurulu Başkanı'nın Mesajı
Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu
Üst Yönetim
2008 Yılı Sektörel Değerlendirme
Yurtiçi Çimento Tesisleri ve Ürünler
Yurtdışı Bağlantılar ve Terminaller
Hazır Beton Tesisleri ve Ürünler
06
08
09
11
13
15
20
23
Kurumsal Gelişim ve İnsan Kaynakları
Çimsa’nın Strateji Haritası
2008 Yılı Pazarlama ve Satış Faaliyetleri
Kurumsal Yönetim İlkeleri Uyum Raporu
Konsolide Mali Tablolar ve Bağımsız
Denetim Raporu
24
30
34
36
41
faaliyet raporu 2008
Başarıya Odaklanmak...
K›s›kl› Cad. No: 4, Sarkuysan-Ak ‹ş Merkezi,
S Blok Altunizade, ‹stanbul
Tel: (0216) 651 53 00 - 651 05 00 - 651 03 85
Faks: (0216) 651 14 15
www.cimsa.com.tr

Başarıya Odaklanmak

Transkript

Benzer belgeler

TÇMB`den Haberler Bülteni

TÇMB`den Haberler Bülteni - Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği

Abstract

dosyayı indir

ÇİMENTONUN HİDRATASYONU

Sayı:65 - İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi

başvuru formunu indir

DOĞAYLA DOST ÜRETİM

Yatırımcı Sunumu - 2014

Eğitim detayları için tıklayınız..