multipl miyelom

Transkript

multipl miyelom

MULTİPL
MİYELOM
tedaviye
genel bakış
GÜÇLÜ FİKİR TEDAVİYİ ÖNE ALIRSM
GÜÇLÜ FİKİR TEDAVİYİ ÖNE ALIRSM
MULTİPL MİYELOM ARAŞTIRMA VAKFI
HAKKINDA
Multipl Miyelom Araştırma Vakfı (MMRF), tek
yumurta ikizi iki kız kardeş olan Kathy Giusti ve
Karen Andrews tarafından, Kathy'ye tedavi
edilemeyen bir kan kanseri olan multipl
miyelom tanısı konduktan kısa bir süre sonra
1998'de kurulmuştur. MMRF'nin misyonu,
hastaların hayatlarını uzatmak ve tedaviye
olanak sağlamak için gelecek nesil multipl
miyelom
tedavilerinin
geliştirilmesini
hızlandıran yenilikçi araçları bıkıp usanmadan
takip etmektir.
Sizin gibi insanların desteği ve cömertliği
sayesinde ve araştırmacılarla, klinik uzmanlarla
ve biyoteknoloji ve ilaç endüstrisindeki
ortaklarımızla
yakından
çalışarak,
tüm
dünyadaki multipl miyelom hastalarının
hayatlarını uzatacak dört yeni tedavinin
geliştirilmesine yardımcı olduk.
Bugün, bir sonraki çığır açan tedavinin
eşiğindeyiz ve kardeş organizasyonumuz olan
Multipl Miyelom Araştırma Konsorsiyumu
(MMRC) aracılığıyla geliştirdiğimiz 30'dan
fazla klinik çalışma dahil, 50'den fazla gelecek
vaat eden bileşiği ve kombinasyon tedavisini
içeren bir ürün gamını destekliyoruz.
Multipl miyelom camiasının en güvenilen bilgi
kaynağı olarak MMRF, hastaları tanı anından
itibaren
hastalığın
seyri
boyunca
desteklemektedir.
Multipl
miyelom
yolculuğunuzun neresinde olursanız olun, klinik
çalışmalar dahil multipl miyelom ve tedavi
seçenekleri hakkında ihtiyacınız olan bilgiyi
sağlaması
bakımından
MMRF'ye
güvenebilirsiniz. www.themmrf.org adresinden
erişebileceğiniz Web sitemizdeki tüm bilgiler
hastalığın farklı aşamalarındaki hastalar için özel
olarak düzenlenmiştir, böylelikle ihtiyacınız olan
bilgiyi doğru zamanda almanızı sağlarız.
MMRF hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki
siteyi ziyaret edin.www.themmrf.org.
Onaylayan:
©
2011, Multiple Myeloma Research Foundation
İÇİNDEKİLER
Giriş
2
Multipl Miyelom Nedir?
3
Miyelom Nasıl Sınıflandırılır ve Aşamalandırılır?
4
Hangi Tedavinin Uygun Olduğuna Nasıl
Karar Verilir?
8
Tedavinin Olası Hedefleri Nelerdir?
8
Tedavinin İşe Yaradığını Nasıl
Anlarsınız?
8
Miyelomda Hangi Tedaviler Kullanılır?
12
Miyelom Nasıl Tedavi Edilir?
12
Nakil Yapılmayacak Bir Aday Olarak Başlangıç Tedavisi
için Seçeneklerim Nelerdir?
17
Nakil Yapılacak Bir Aday Olarak Başlangıç Tedavisi
için Seçeneklerim Nelerdir?
21
Miyelom'da Başlangıç Tedavisinin Seçimi
26
Yüksek-doz Kemoterapi ve Kök Hücre Nakli Nedir?
27
İdame Tedavisini Almalı Mıyım?
28
Tedaviye Yanıt Vermezsem Veya Hastalığım Nüksederse
Seçeneklerim Nelerdir?
30
Miyelomda Hangi Destekleyici Tedaviler Kullanılır?
33
Bir Klinik Çalışmayı Nasıl Bulurum?
38
Klinik Çalışmalardaki Umut Vaat Eden Tedavilerin Örnekleri Nelerdir?
40
Referanslar
42
Sözlük
46
GİRİŞ
Bu kitapçık esas olarak multipl miyelom
izlenen bireylerin, arkadaş ve ailelerinin,
hastalık için mevcut
bulunan tedavi
seçeneklerini daha iyi anlamalarına yardımcı
olmak üzere tasarlanmıştır. Multipl myelom
tedavi edilebilir bir kanserdir ve bizi kesin bir
tedaviye yakınlaştıran, araştırma süreci devam
eden ve umut vaat eden bir çok yeni tedavi
bulunmaktadır. Bu kitapçık, miyeelomun
mevcut tedavilerini ve klinik çalışmalarda test
edilmekte olan yeni geliştirilen tedavi
seçeneklerini
anlatmaktadır.
Aşina
olmayabileceğiniz kelimeler metin boyunca ilk
belirtildiklerinde koyu renkte yazılmış ve
sözlük kısmında tanımlanmıştır (sayfa 45).
Bu kitapçıktaki bilgiler, eğitimli sağlık
personelinin hizmetlerinin yerini almayı (veya
doktor
tavsiyesinin
yerine
geçmeyi)
amaçlamamaktadır. Sağlığınız, özellikle de tanı
ve tedaviniz hakkındaki sorularınızla ilgili özel
sorularınız varsa lütfen sağlık profesyonelinize
danışın.
2 | Multipl Miyelom Tedavisine Genel Bir Bakış
MMRF kitapçığı, Multipl
Miyelom: Hastalığa Genel bir
bakış, miyelomanın nasıl
geliştiğinden söz etmekte ve
belirtiler, tanı ve hastalığın
ilerleyişi ile ilgili bilgiler
vermektedir. Daha fazla bilgi
MMRF'nin web sitesinde
bulunmaktadır:
www.themmrf.org.
MULTİPL MIYELOM NEDİR?
Multipl miyelom kemik iliğinde gelişen bir kan kanseridir. Miyelomda, antikor
üreten normal plazma hücreleri kötü huylu miyelom hücrelerine dönüşür.
Miyelom hücreleri, çok miktarda, monoklonal (M) proteini denen bir antikor
(veya immünoglobulin) üretir. Bu kötü huylu hücreler, kemik iliğindeki normal
kan hücrelerine ve antikorlara yer bırakmaz ve üretilmelerini engeller. Ayrıca,
miyelom hücre grupları kemiğin katı kısmının kemik iliğindeki diğer hücreler
tarafından ortadan kaldırılmasına ve osteolitik lezyonların veya kemikte yumuşak
noktaların oluşmasına neden olur. Yaygın olsa da, bu lezyonlar veya kemik iliğine
dair diğer belirtiler miyelom izlenen tüm bireylerde meydana gelmez.
Multipl Miyelom Tedavisine Genel Bir Bakış
|3
MİYELOM NASIL SINIFLANDIRILIR VE AŞAMALANDIRILIR?
Miyelom, tanısal testlerin sonuçlarına göre sınıflandırılır ve bu sonuçlar acil bir tedavinin
gerekli olup olmadığını söyler. Ayrıca, hastalığın uzunluğunu belirtmek için bir aşama
saptanır. Tedavi seçeneklerinin belirlenmesinde sınıflandırma da aşamalandırma da önemlidir.
Miyelomun Sınıflandırılması
Miyelom üç kategoride sınıflandırılır (Tablo 1). İlk iki kategoride bulunan kişilerde
asemptomatiktir ve etkin olmayan bir hastalığa sahip oldukları düşünülür. Miyelom tedavisi
olmalarına gerek yoktur. Bununla birlikte, eğer böyle hastalarda osteoporoz belirtisi varsa,
kemiğe olan hasarı önlemek veya azaltmak için genel olarak osteoporozda kullanılan benzer
bir doz programı uygulanarak bifosfonatlarla tedavi olmaları gerekir. Hastalık belirtileri olan
kişilerde etkin miyelom vardır ve tedavi gereklidir.
.
TABLO 1. MULTİPL MiYELOMUN SINIFLANDIRILMASI
Sınıflandırma
Benign monoklonal
gammopati (MGUS)
Özellikler
Yönetim
• Miyelomun belirtisi düşünülür
• Yakın takip ("gözlem" olarak da
bilinir)
• Kandaki M proteini <3 g/dL ve
• Kemik iliği plazma hücreleri <%10 ve
• B-hücresinin diğer bozukluklarına dair
kanıt olmaması
• İlgili organlarda veya
dokularda bozulma
olmaması
a
• Malignite progresyonu riski: yıllık %1
(kişilerin hayatları boyunca yaklaşık %20%25'i)
Asemptomatik veya içten içe
var olan myelom
• Kandaki M proteini >3 g/dL ve/veya
• Kemik iliği plazma hücreleri >%10
• İlgili organlarda veya
• Bir klinik çalışmaya katılım
dokularda bozulma veya
semptom olmaması
• Kemik kaybı (osteoporoz veya
osteopeni) olan kişiler için,
genel olarak osteoporozda
kullanılana benzer bifosfonat
tedavisi
• Malignite progresyonu riski:
yıllık %10
Semptomatik miyelom
a
• Hastalığın ilerlemesiyle başlayan
tedavi ile beraber gözlem
•
Kandaki ve/veya idrardaki M proteini
•
Acil tedavi
•
Kemik iliği plazma hücreleri veya
plazmasitom
•
Osteolitik lezyon, osteoporoz
veya osteopeni izlenen kişiler
için bifosfonat tedavisi
•
İlgili organ veya dokuda bozulma
•
Bir klinik çalışmaya katılım
Miyelom ile ilişkili organ veya doku bozulması (son-organ hasarı) hiperkalsemiyi (kandaki artmış
kalsiyum seviyeleri), bozulmuş böbrek fonksiyonunu, anemiyi veya kemik lezyonlarını içerir. Bu
sınıflandırmalar Uluslararası Miyelom Çalışma Grubu tarafından önerilenlere dayanmaktadır.
|5
TABLO 2. DURİE-SALMON AŞAMALANDIRMA SİSTEMİ
Aşama
Miyelom Hücre Kütlesi
Kriter
I (düşük hücre kütlesi)
Aşağıdakilerin tümü:
•
Hemoglobin değeri >10 g/dL
•
Kandaki kalsiyum değeri normal veya
<12 mg/dL
•
Kemik röntgeni, normal kemik yapısı
veya sadece tek kemik plazmositomu
•
II (ara hücre
kütlesi)
III (yüksek hücre
kütlesi)
Düşük M-proteini üretim hızı (IgG değeri
<5 g/dL; IgA değeri <3 g/dL; Bence
Jones
saat)
Basamak
I veproteini
basamak <4
IIIeg/24
uymayan
<0.6
0.6 -1.2
Aşağıdakilerden biri veya daha fazlası:
>1.2
•
Hemoglobin değeri <8,5 g/dL
•
Kandaki kalsiyum değeri >12 mg/dL
•
İlerlemiş litik kemik lezyonları
•
a
Yüksek M-proteini üretim hızı (IgG
değeri >7 g/dL; IgA değeri >5 g/dL;
Miyelom hücre kütlesi, vücut yüzey Bence
alanı başına
miyelom
sayısı olarak ifade edilir.
Jones proteini
>12hücre
g/24 saat)
Alt sınıflandırma (A veya B)
A: Nispeten normal renal fonksiyon (kandaki kreatinin değeri <2.0 mg/dL)
B: Anormal renal fonksiyon (kandaki kreatinin değeri >2.0 mg/dL)
Miyelomun Aşamalandırılması
1975'den beri en yaygın kullanılan miyelom
aşamalandırma
sistemi,
Durie-Salmon
Aşamalandırma Sistemi olmuştur. Bu sistemle,
hastalığın klinik aşaması (basamak I, II veya III)
dört ölçüme dayandırılır: Hemoglobin değeri,
kandaki kalsiyum seviyesi, osteolitik lezyonların
sayısı ve M proteinin üretim hızı (Tablo 2).
Aşamalar, renal (böbrek) fonksiyona göre daha
da bölümlendirilir.
Bununla birlikte şu anda, sonucu (prognozu)
Durie-Salmon sisteminden daha iyi tahmin eden
miyelom aşamalandırma sistemleri daha sık
kullanılmaktadır
Buna benzer bir sistemde, iki kan testinin
sonuçlarına
dayandırılan
Uluslararası
Aşamalandırma Sistemidir (ISS): beta2mikroglobulin (ß2-M)
ve albümin (Tablo 3). Bu sistemdeki üç aşama
tahmin edilen sağkalımın farklı seviyelerini
belirtir ve tedaviye karar verme sürecine
yardımcı olabilir.
Sadece, semptomatik miyelom izlenen kişilerde
faydalı olan ISS, hastaların geleneksel
kemoterapi ile beraber ön tedaviye ve/veya kök
hücre nakli ve yüksek doz kemoterapiye
verdikleri yanıtlar esas alınarak geliştirilmiştir.
ISS'nin,
hastalığın
nüksetmesinden
(progresyonundan) sonraki yararının yanı sıra
ön miyelom tedavileri ile sonuçları tahmin
etmedeki değeri halihazırda araştırılmaktadır.
TABLO 3. ULUSLARARASI MİYELOM AŞAMALANDIRMA SİSTEMİ
Aşama
Kriter
I
ß 2-M <3.5 mg/L ve albumin >3.5 g/dL
II
ß2-M <3.5mg/L ve albümin <3.5 g/dL veya ß2-M 3.5 – 5.5 mg/L
III
ß -M >5.5 mg/L
ß2-M = beta2-mikroglobulin
|7
HANGİ
TEDAVİNİN
OLDUĞUNA
NASIL
VERİRSİNİZ?
UYGUN
KARAR
Özel bir miyelom tedavi planına karar
vermek karmaşık bir süreçtir.
Tedavi, bir kaç şey esas alınarak her bireye
göre uygun hale getirilir. Bunlar:
 Fiziksel muayenenin sonuçları
 Laboratuar testlerinin sonuçları
 Hastalığın
özel
sınıflandırması
ve
basamağı
 Yaş ve genel sağlık
 Semptomlar
 Hastalık komplikasyonlarının varlığı
 Önceki miyelom tedavisi
 Kişinin yaşam biçimi, hedefleri ve yaşam
kalitesi görüşü
TEDAVİNİN
NELERDİR?
OLASI
HEDEFLERİ
Tedavi planları, kişinin hastalığına ve isteklerine
bağlı olarak, Tablo 4'de listelenen bir veya daha
fazla
farklı
hedefi
karşılamak
üzere
tasarlanabilir.
TEDAVİNİN İŞE YARADIĞINI NASIL
ANLARSINIZ?
Doktorunuz, tedavi esnasında ve sonrasında
sizdeki M proteini seviyelerini ve belirtileri
izleyecektir. Doktorunuz aynı zamanda, kan
testleri, röntgenler veya kemik iliği biyopsisi
gibi size miyelom tanısı konduğunda yapılanla
aynı laboratuar testlerinin ve tıbbi prosedürlerin
bazılarını uygulayabilir. Bu sonuçların hepsi
tedavinin ne kadar işe yaradığını ve sizde
herhangi bir yan etkisi olup olmadığını gösterir.
Bu testler aynı zamanda, tedaviye verilen ilk
yanıttan sonra sizdeki miyelomun nüksedip
etmediğinin belirlenmesine de yardımcı olur.
TABLO 4. TEDAVİ HEDEFLERİ
Hedef
Müdahale/Gereklilik
Hastalığın tüm belirtilerini yok etmek
Daha şiddetli yan etkileri olabilen yoğun bir tedavinin
kullanılması gerekebilir
Hastalığın etkinliğini kontrol altına alarak vücudun
diğer organlarının hasar görmesini önlemek
Genellikle, yan etkileri olan yaygın kullanılan tedavilerle
ulaşılır, fakat kabul ve tolere edilebilirdir
Normal performansı ve yaşam kalitesini mümkün
olduğunca muhafaza etmek
Minimal tedavi ile mümkün olabilir
Tedavinin yan etkilerini yönetmenin yanı sıra, ağrıyı
ve hastalığın diğer belirtilerini uzun süreli gidermeyi
sağlamak
Daha iyi hissetmenizi sağlayan ve komplikasyonları
yöneten destekleyici tedavilerin kullanılmasını gerektirir
Gerileme dönemindeki miyelomu yönetmek
Uzun dönem tedavi gerekebilir
|9
GERİLEME İLE YANIT AYNI ŞEY MİDİR?
Kanserden bahsedildiğinde,
gerileme döneminde olmak
genellikle kanserin belirti ve
bulgularında
tam
veya
kısmi
bir
yok
olma
gerçekleştiği veya kanserin
kontrol
altında
olduğu
anlamına gelir. Miyelomda
tedaviye verilen yanıt aynı
zamanda gerileme olarak
da belirtilir. Örneğin, "tam
gerileme" terimi tam yanıt
ile aynı anlama gelir.
Benzer
şekilde,
"kısmi
gerileme" terimi kısmi yanıt
ile aynı anlama gelir.
Klinik çalışmalarda, miyelom tedavisinin
sonucu çok özel standartlar veya kriterler
kullanılarak tanımlanır. Bu "yanıt kriterleri"
bir tedavinin bağıl etkinliğinin diğer
tedaviler ile karşılaştırılmasına olanak
sağlar.
Miyelomun klinik çalışmalarında kullanılan
yanıt kriterlerinin örnekleri Tablo 5'te
gösterilmiştir.
TABLO 5. KLİNİK ÇALIŞMALARDA KULLANILAN YANIT KRİTERLERİ
a
Yanıtın Türü
M Proteini
Kemik İliğindeki
Plazma Hücreleri
%'si
İskelet Hastalığı
(röntgende)
Mükemmel tam
Kanda ve/veya idrarda
daha fazla tespit edilemez
durumda; negatif
immünfiksasyon testi;
normal serbest hafif
zincir (FLC) oranı
<5%; miyelom hücresi
mevcut değil (yani,
normal serbest hafif
zincir oranı)
Stabil
Tam yanıt (CR)
durumda; negatif
immünfiksasyon testi
<5%
Stabil
Tama yakın yanıt
c
(nCR)
durumda; fakat pozitif
<5%
Stabil
Çok iyi kısmi yanıt
b
(VGPR)
durumda; fakat pozitif
veya %90 azalma
Yok
Stabil
Kısmi yanıt (PR)
≥
Yok
Stabil
Yok
Stabil
yanıt (sCR)
b
Minimal yanıt (MR)
d
%50 azalma
%25-%49 azalma
Stabil hastalık (SD)
Minimal yanıt veya ilerleyici hastalık tanımını karşılamıyor
İlerleyici hastalık (PD)
>%25 artış
>%25 artış
Yeni kemik lezyonları
veya mevcut lezyonların
büyüklüğünde artış
a
Bu sonuçlar EBMT (Kan ve İlik Nakli Avrupa Grubu), IBMTR (Uluslararası Kemik İliği Nakli Kaydı) ve
ABMTR (Otolog Kan ve İlik Nakli Kaydı; Blбde kriterleri) ve Uluslararası Myelom Çalışma Grubu (IMWG
DeğişmeyenYanıt Kriterleri) tarafından geliştirilen kriterlere dayandırılmıştır.
b
c
Sadece IMWG kriterlerinde tanımlanmıştır.
Bazı klinik çalışmalar, nCR kategorisini eklemek için EBMT kriterlerinde değişiklik yapmaktadır.
d
Sadece EBMT kriterlerinde tanımlanmıştır.
| 11
MIYELOMDA
KULLANILIR?
HANGİ
TEDAVİLER
Miyelom tedavisi her bir hastaya göre uygun
hale getirilir ve tek bir "standart" tedavisi
yoktur. Miyelom için çoğunlukla standart
tedavi olarak belirtilen tedaviler klinik
düzenlemelerde
geleneksel
olarak
kullanılanlardır ve etkinlikleri bilimsel
camiada yazılı olarak belgelenmiştir.
Miyelomda kullanılan çeşitli tedaviler Tablo
6'da kısaca açıklanmıştır. Takip eden bölümler,
bu tedavilerin her birinin miyelom izlenen bir
kişinin tedavisi ile ilgili olarak genel bir
yaklaşımda
nasıl
kullanılabileceklerini
gösterecektir.
MİYELOM NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Miyelom tedavisi, dikkate alınması gereken bir
çok faktörden dolayı karmaşık olabilir. Ayrıca,
bir çok merkez miyelom tedavisi için kendi
kılavuzlarını oluşturmuştur ve bunlar merkezden
merkeze değişebilir. Doktorunuz sizin için en
uygun olan tedavi seçeneklerinden söz edecektir.
Ulusal Geniş Kapsamlı Kanser Ağı (NCCN),
doktorların miyelomu tedavi etmelerine yardımcı
olmak için genel bir kılavuz seti geliştirmiştir.
Bu kılavuzlar, yayınlanmış çalışmaların bir
incelemesine ve uzmanlardan oluşan bir panelin
uzmanlığına ve klinik deneyimine dayandırılarak
uygun bulunmuş özel tedavileri tanımlamaktadır
(Onkolojide NCCN Uygulama Kılavuzları.
Multipl Miyelom. www.nccn.org sayfasında
mevcuttur.)
a
Listelenen onaylı
endikasyonlar Amerika
Birleşik Devletleri için
geçerlidir
a
TABLO 6. MİYELOM TEDAVİLERİ
Tedavi
®
Velcade (bortezomib, Millennium:
Takeda Onkoloji Firması)
Enjeksiyonluk
®
Tanım
Proteazom inhibitörü, miyelom
kullanılmak üzere onaylanmıştır
hastalığının
tüm
spektrumunda
®
Revlimid (lenalidomid, Celgene)
Thalomid 'den geliştirilmiş ve miyelom hastalığının tüm spektrumunda
etkili bir oral ajan; daha önce tedavi olan kişilerde deksametazon ile
beraber kullanılmak üzere onaylanmıştır.
Tedavi
Tanım
®
Velcade (bortezomib, Millennium:
Takeda Onkoloji Firması)
Enjeksiyonluk
®
Proteazom inhibitörü, miyelom
kullanılmak üzere onaylanmıştır
hastalığının
tüm
spektrumunda
®
Revlimid (lenalidomid, Celgene)
Thalomid 'den geliştirilmiş ve miyelom hastalığının tüm spektrumunda
etkili bir oral ajan; daha önce tedavi olan kişilerde deksametazon ile
beraber kullanılmak üzere onaylanmıştır.
Thalomid (talidomid, Celgene)
Miyelom hastalığının tüm spektrumunda etkili olduğu gösterilmiş bir oral
ajan; ön tedavi olarak deksametazon ile kombinasyon şeklinde
onaylanmıştır.
®
Doxil (doksorubisin HCl lipozom
enjeksiyonu, Ortho Biotech)
Önceden, Velcade'dan başka bir ajanla tedavi olan kişiler için Velcade
ile beraber kullanılmak üzere onaylanmış kemoterapi ajanı
Steroidler (kortikosteroidler)
(deksametazon ve prednizon)
Miyelom tedavisinde, hastalığın tüm spektrumunda onlarca yıldır
kullanılan ilaçlar; tek başlarına veya diğer tedavilerle beraber
kullanılabilirler
Konvansiyonel (standart doz)
kemoterapi
Kanser hücrelerini öldürmek için tek başına
veya kombinasyon
şeklinde uygulanan ilacın (ilaçların) kullanımı; bazı örnekler, melfalan
®
(Alkeran, GlaxoSmithKline) ve siklofosfamid
Yüksek-doz kemoterapi ve kök
hücre nakli
Kemoterapi yüzünden hasar görmüş sağlıklı hücreleri değiştirmek için
hematopoietik kök hücre naklini takiben yüksek doz kemoterapi
ilaçlarının kullanılması.
Radyasyon tedavisi
Kanserli hücrelere hasar vermek ve büyümelerini önlemek için yüksek
enerjili ışınların kullanılması.
Destekleyici tedavi
Belirtileri hafifleten, hastalığın ve tedavisinin komplikasyonlarını yöneten
tedaviler, örneğin; kemik hastalıkları için bifosfonatlar, ağrının
giderilmesi için düşük-doz radyasyon tedavisi ve ağrı kesiciler, büyüme
faktörleri, antibiyotikler, damar içine uygulanan immünglobulin,
ortopedik müdahaleler, derin ven trombozunu (DVT; kan pıhtıları)
önlemek ve şiddetini azaltmak için ilaçlar (esas olarak pıhtılaşmayı
önleyici ilaçlar ((antikoagülanlar), mide bulantısını gideren ilaçlar
(antiemetikler) venöropatiyi (sinir hasarı) önleyen ve şiddetini azaltan
ilaçlar.
Thalomid (talidomid, Celgene)
Miyelom hastalığının tüm spektrumunda etkili olduğu gösterilmiş bir oral
ajan; ön tedavi olarak deksametazon ile kombinasyon şeklinde
onaylanmıştır
Steroidler (kortikosteroidler)
(deksametazon ve prednizon)
Miyelom tedavisinde, hastalığın tüm spektrumunda onlarca yıldır
kullanılan ilaçlar; tek başlarına veya diğer tedavilerle beraber
kullanılabilirler
Konvansiyonel (standart doz)
kemoterapi
Kanser hücrelerini öldürmek için tek başına veya kombinasyon şeklinde
®
uygulanan ilacın (ilaçların) kullanımı; bazı örnekler, melfalan (Alkeran,
GlaxoSmithKline) ve siklofosfamid
Yüksek-doz kemoterapi ve kök
hücre nakli
Kemoterapi yüzünden hasar görmüş sağlıklı hücreleri değiştirmek için
hematopoietik kök hücre naklini takiben yüksek doz kemoterapi
ilaçlarının kullanılması.
Radyasyon tedavisi
Kanserli hücrelere hasar vermek ve büyümelerini önlemek için yüksek
enerjili ışınların kullanılması
Destekleyici tedavi
Belirtileri hafifleten, hastalığın ve tedavisinin komplikasyonlarını yöneten
tedaviler, örneğin; kemik hastalıkları için bifosfonatlar, ağrının
giderilmesi için düşük-doz radyasyon tedavisi ve ağrı kesiciler, büyüme
faktörleri, antibiyotikler, damar içine uygulanan immünglobulin,
ortopedik müdahaleler, derin ven trombozunu (DVT; kan pıhtıları)
önlemek ve şiddetini azaltmak için ilaçlar (esas olarak pıhtılaşmayı
önleyici ilaçlar ((antikoagülanlar), mide bulantısını gideren ilaçlar
(antiemetikler) venöropatiyi (sinir hasarı) önleyen ve şiddetini azaltan
ilaçlar.
Miyelom için başlangıç tedavisinin seçimi
kişide belirtilerin olup (etkin hastalık)
olmamasına (etkin olmayan hastalık) bağlıdır.
Etkin Olmayan Hastalık
Etkin olmayan hastalık izlenen kişiler, yani
MGUS veya asemptomatik (içten içe var olan)
miyelom izlenenler, genellikle izlenir ve
hastalıkları etkinleşene kadar tedavi edilmezler.
Eğer böyle hastalarda osteoporoz belirtisi varsa,
kemiğe olan hasarı önlemek veya azaltmak için
genel olarak osteoporozda kullanılana benzer
bir doz programı uygulanarak bifosfonatlarla
tedavi olmaları gerekir. Yakın bir zamanda, bir
klinik çalışmada, yüksek riskli içten içe var olan
multipl
miyelom
izlenen
hastalarda,
Revlimid®'in, belirtileri olan miyeloma kadar
geçen süreyi uzattığı gösterilmiştir . Bununla
birlikte, bu tedavi hala deneysel olarak
düşünülmektedir ve tedavinin fayda ve riskleri
üzerine yeterli veri yoktur. Bu ilacın, hastalığın
ilerlemesini geciktirip geciktiremediğini ve bu
hasta
grubunda
sağkalımı
iyileştirip
iyileştiremediğini belirlemek için büyük bir
ulusal çalışma başlatılmıştır.
Etkin Hastalık
Semptomatik
miyelom izlenen kişiler
genellikle miyelom hücrelerinin miktarını
azaltmayı amaçlayan bazı tedavileri alırlar.
Tedavinin
seçimi
kişinin
yüksek-doz
kemoterapi ve otolog kök hücre nakli ile
tedavi olmak için aday veya istekli olup
olmamasına bağlıdır.
14 | | Multipl Miyelom Tedavisine Genel Bir Bakış
Miyelom
için
yeni
tedavileri
daha
da
geliştirmek için, uygun tüm
hastaların
bir
klinik
çalışmaya
katılmayı
düşünmesi
şiddetle
önerilmektedir.
Otolog nakil, miyelomda iyileşmiş yanıt
oranları ve sağkalım sağladığı ispatlanmış bir
tedavidir. Fiziksel durumu iyi ve yeterli
böbrek, akciğer ve kalp fonksiyonu olan
kişiler otolog nakil için potansiyel adaylardır.
Şekil 1'de gösterilen şemada, etkin miyelom
izlenen bir kişi için uygun olan özgün
seçenekler özetlenmektedir. Hem nakil
adayları hem de nakil için uygun olmayan
kişiler bazı başlangıç (ön) tedavilerini
almaktadır. (Bir sonraki bölümde bu
seçeneklerden
ayrıntılarıyla
söz
edilmektedir.)
Otolog kök hücre nakli adayı mı?
HAYIR
EVET
Ön tedavi
Ön indüksiyon tedavisi (3-4 siklus)
Aşağıdakilerden herhangi biri
kullanılabilir:
Aşağıdakilerden herhangi biri kullanılabilir:




Velcade-MP, Revlimid-MP veya
MP-Thalomid (9-12 siklus)
Revlimid-düşük-doz
deksametazon
Nakil adayları için seçenek olarak
listelenmiş rejimlerin herhangi
biri

Deksametazon artı Revlimid ve/veya Velcade
esaslı rejim

Diğer Velcade esaslı rejim

Klinik çalışma
Otolog
nakil
Klinik çalışma
Platoya kadar
indüksiyona
devam; nüks
durumunda
gecikmiş nakil
Ön tedaviye yanıt var mı?
HAYIR Yanıt veya nüks yok
EVET
Aşağıdakilerden biri ile devam:
İkinci Basamak Tedavi
 Gözlem
Yanıt yoksa veya
başlangıç tedavisinden
sonra 6 ay içerisinde
nüks meydana gelirse,
başlangıç tedavisinde
kullanılandan farklı bir
ilaç (ilaçlar) kullanılır.
 İdame tedavi
Başlangıç tedavisinden
en az 6 ay geçtikten
sonra nüks meydana
gelirse, başlangıç
tedavisi tekrarlanabilir.
Aşağıdakilerden herhangi biri kullanılabilir:




Revlimid- veya Velcade-esaslı rejim (+/deksametazon ve/veya diğer ajanlar)
Velcade + Doxil
İkinci nakil, kök hücreler mevcutsa / hasat
mümkünse
Bir klinik çalışma
NAKLİN MİYELOMDA GELİŞEN ROLÜ
Başlangıç tedavisi olarak daha yeni ilaçların
kullanılmasıyla iyileşen yanıt oranları, naklin
miyelom tedavisindeki rolünü gündeme
getirmiştir. Farklı çalışmalardan elde edilen ilk
sonuçlar, naklin standart bir tedavi olarak
kaldığını ve daha yeni ilaçlarla yapılan standart
tedavilere göre sonuçları iyileştirebileceğini
belirtiyor gibi gözükmektedir. Yine de,
sağkalımı karşılaştırmak için daha uzun bir
takip gereklidir ve nakil ile ilişkili potansiyel
toksisiteler fayda ile dengelenmelidir.
Bu sebeple,
miyelom izlenen kişiler
doktorlarıyla tedavi seçeneklerinin fayda ve
risklerini dikkatle tartışmalıdır.
Nakil için uygun tüm kişiler kök hücrelerinin
("hasat edilmiş" olarak da bilinir) alınması
yönünde cesaretlendirilmektedir, böylece kişi
daha sonra nakil olmayı seçerse hücreler
mevcut bulunacaktır
 Nakil yapılmayacak adaylar için, başlangıç
tedavisi yaklaşık bir yıl veya hastalığın
tedaviye olan yanıtı bir platoya ulaşana ve
düzleşene kadar devam eder. Bu esnada, kişi
tedavi
olmaksızın
yakından
izlenir
(çoğunlukla "gözlem" olarak belirtilir) veya
kişi, klinik çalışmanın bir parçası olarak da
yapılabilen idame tedavisini düşünebilir.
 Başlangıç tedavileri ile (indüksiyon tedavisi
olarak da bilinir) bir yanıt elde eden veya
hastalıkları stabilleşen nakil adaylarına
hemen nakil yapılabilir veya başlangıç
tedavilerine devam etmeye ve nüks görülene
kadar nakli ertelemeye karar verebilirler.
Sonraki tedavi seçenekleri çoğunlukla önceden
alınan tedavilere ve sonuçlara dayanarak
seçilmektedir. Kişiler, hastalığın ve tedavisinin
komplikasyonlarını tedavi etmek için gerekli
destekleyici bir tedaviyi de alabilirler. Klinik
çalışmaya katılmak, aslında hastalığın her
aşamasında var olan bir seçenektir.
Listelenen tedavi seçeneği sırasının, onların
etkinlik dereceleri anlamına gelmediğine dikkat
edin.
NAKİL YAPILMAYACAK BİR ADAY
OLARAK
BAŞLANGIÇ
TEDAVİSİ
SEÇENEKLERİM NELERDİR?
Geçmişte, nakil için aday olmayan kişiler için en
yaygın başlangıç tedavisi kemoterapi ilacı olan
melfalan ve kortikosteoid olan prednizonun
kombinasyonu (MP) olmuştur. Bununla birlikte,
Velcade (bortezomib), Thalomid® (talidomid),
ve Revlimid (lenalidomid) ile yapılan klinik
çalışmalarda, bu ilaçlardan bir tanesinin MP'ye
eklenmesinin yanıt oranlarını iyileştirdiği
gösterilmiştir. Velcade artı MP ve Thalidomid
artı MP kombinasyonlarının da tek başına
MP'ye göre iyileşmiş sağkalım sağladığı
gösterilmiştir. Bu sebeple, MP'nin, nakil için
uygun olmayan hastalarda başlangıç tedavisi
olarak yeni ilaçların herhangi biriyle beraber
kullanımı önerilen bir seçenektir.
Dahası, Revlimid-düşük doz-deks ve Velcadedeks de bu hastalarda başlangıç tedavisi olarak
önerilen seçeneklerdir.
Velcade-MP
Velcade, daha önceden tedavi olmamış miyelom
izlenen kişilerde kullanılmak üzere FDA'dan
onay almıştır. Onay, 682 hastanın kayıtlı olduğu
VISTA olarak bilinen bir Faz III çalışmasından
elde edilen verilere dayandırılmıştır. Velcade ve
MP
(Velcade-MP
veya
VMP)
kombinasyonunun, nakil için uygun olmayan
kişilerde MP'den anlamlı derecede daha iyi
olduğu farklı yollarla bulunmuştur:
 Toplam yanıt oranı, Velcade-MP alan
hastalarda MP'ye göre anlamlı derecede
yüksekti (%71'e karşı %35).
 MP alan hastalardaki yüzde 4 ile
karşılaştırıldığında,
Velcade-MP
alan
hastaların yüzde otuzunda tam bir yanıt (bir
otolog nakil ile elde edilene benzer bir oran)
elde edilmiştir.
 Beş yıl sonra, Velcade-MP alan hastaların
sağkalımında MP alanlara göre %44'lük bir
iyileşme görülmüştür.
| Multipl Miyelom Tedavisine Genel Bir Bakış | 17
TEMEL GERÇEKLERDİR?
VELCADE NEDİR?
Velcade,
ABD'de
miyelom tedavisinde
kullanılmak üzere onaylanmış bir proteazom
inhibitötördür.
VELCADE NASIL UYGULANIR?
Velcade intravenöz (damar içine enjeksiyon
yapılarak) yoldan uygulanır. Velcade, MP ile
beraber ön tedavi olarak kullanıldığında,
genellikle yaklaşk 9-12 ay verilir. Velcade,
genellikle iki hafta boyunca haftada iki defa
verilir ve sonra 10 gün verilmez. Bununla
birlikte, iki çalışmada Velcade'ın hafta bir doz
programı
ile
kullanılmasıyla
etkililiği
kaybolmadan daha düşük ciddi nöropati riski
olduğu gösterilmiştir. Bu sebepten, çoğu hekim
haftada bir uygulanan programı kullanmaktadır.
Velcade, ikinci basamak tedavi ve ötesi olarak
kullanıldığında, 21 günlük bir siklusun belirli
günlerinde verilmektedir (1., 4., 8., ve 11.
günler). Sekiz siklusa kadar verilebilir. Ön
tedavide olduğu gibi, çoğu hekim nöropati
riskini azaltmak için haftada bir uygulanan
programı kullanmaktadır. Bir kişide ciddi yan
etkiler görülürse, Velcade'ın dozu/programı
daha fazla değiştirilebilir
Velcade'i uygulamanın bir alternatif yolu olan
deri altına enjeksiyonun (subkutan), periferik
nöropati dahil ciddi yan etkileri, etkililiği
kapsamadan azalttığı gösterilmiştir. Bu
uygulama yöntemi onay için FDA tarafından
incelenmektedir.* Bununla birlikte, Velcade'in
subkutan uygulanması halihazırda ruhsatsız
olarak yapılmakta
kullanılmaktadır.
ve
klinik
çalışmalarda
*: bu broşür hazırlandığında henüz
Bortezomib FDA tarafından cilt altı için
onay alınmamıştı ancak şubat 2012 den beri
artık cilt altı uygulama ABD de kabul edilen
bir yöntemdir. (MBeksaç ın notu)
what are the Possible side
effects of velcade?
VELCADE'İN OLASI YAN ETKİLERİ N
Velcade artı MP'nin en sık bildirilen yan
etkileri:
 Düşük kan sayımı (trombositopeni,
nötropeni, anemi)
 Gastrointestinal etkiler (mide bulantısı,
diyare, kabızlık, kusma, iştah kaybı)
 Periferik nöropati veya sinir ağrısı
 Kuvvet kaybı/eksikliği
 Öksürük
 Uykusuzluk
 Sıvı oluşumu
Velcade artı MP'nin en sık bildirilen şiddetli yan
etkileri:




Düşük trombosit ve kan hücre sayımı
Periferik nöropati veya sinir ağrısı
Yorgunluk veya kuvvet kaybı/eksikliği
Pnömoni
 Diyare
 Düşük potasyum seviyeleri.
Özellikle can sıkıcı bir yan etki olan nöropati
tedavi durdurulduktan sonra genellikle iyileşir
veya giderilir
Bu
kanıt,
Velcade-MP'nin
NCCN
*(bir
önceki
sayfadaki
nota
bakınız).
kılavuzlarında bir tedavi seçeneği olarak
Araştırmacılar, Velcade-MP ile elde edilen
şiddetle önerilmesine yol açmıştır. Bununla
sonuçları daha da iyileştirmek amacıyla, dört
birlikte, kombinasyonun sakıncası, artmış bir
ilaçlık bir rejimi oluşturmak için Thalomid'i
periferik nöropati ve mide bağırsak sistemi
eklemiştir . VMPT olarak da bilinen bu
üzerine
Bazı
kombinasyon, hastaların hastalıksız kaldıkları
araştırmacılar bu konuyu, alternatif uygulama
süreyi (progresyonsuz sağkalım olarak da
amaçlarını
sıra
bilinir) ve tam yanıt oranlarını Velcade-MP'ye
olan
yan
etki
riskidir.
değerlendirmenin
yanı
almaya
göre anlamlı derecede iyileştirmiştir. Özellikle,
çalışmada,
tam yanıt oranları VMPT ile Velcade-MP'ye
Velcade'in tedavinin ilk dört siklusunda sadece
göre anlamlı derecede daha yüksektir (%38'e
haftada bir defa verilmesinin periferik nöropati
karşılık %24). Velcade esaslı kombinasyonlar
oranını
azaltabileceği
ile yapılan diğer çalışmalarda olduğu gibi,
gösterilmiştir. Ayrıca, Velcade'i uygulamanın
Velcade'in dozu çalışma boyunca yarıyolda, iyi
bir alternatif yolu olan deri altına enjeksiyonun
bir sonuç elde edilen kişi sayısını etkilemeden
(subkutan), periferik nöropati dahil ciddi yan
periferik nöropatisi olan kişi sayısını önemli
etkileri,
derecede
Velcade'in
dozunu
başlamıştır.
Yeni
önemli
azaltarak ele
yapılan iki
derecede
etkililiği
kapsamadan
azalttığı
azaltan
haftada
bir
uygulanan
gösterilmiştir. Bu uygulama yöntemi onay için
programa değiştirilmiştir. Bununla birlikte, ilave
FDA
ilaçlarla doğal olarak artan potansiyel yan etkiler
tarafından
incelenmektedir.
de göz önünde bulundurulmalıdır.
Nötropeni, enfeksiyonlar ve DVT Revlimid-
 Tek başına MP için %5'lik bir orana karşılık
deks ile ilişkilendirilen en yaygın yan etkiler
MP-Revlimid için %18'lik bir tam yanıt
olmuştur. Revlimid-deks alan kişilerde DVT'yi
oranı
önlemek için, aspirin veya antikoagülan gibi
ilaçlar önerilmektedir.
MP-Revlimidin
progresyonsuz
ve
genel
sağkalım üzerine etkisini belirlemek için daha
fazla
MP-Thalomid
araştırma
yapılması
gereklidir.
Progresyona
kadar geçen süre, Revlimid
MP-Thalomid (MPT) miyelomu tedavi etmek
idamesi olan
Revlimid ile tedavi edilen
için
diğer
hastalarda MP'ye göre daha uzundu. Bununla
çalışmalarının
birlikte, progresyona kadar geçen süre idame
sonuçları, MP-Thalomid'in, tek başına MP'ye
Revlimid olmadan MP ile benzerdi. (İdame
göre daha iyi yanıtlara ve sağkalıma yol açtığını
tedavi hakkında daha fazla bilgi için sayfa 28'e
göstermiştir. Bununla birlikte, düşük akyuvar
bakın.) Bu çalışmada, çok az sayıda ikinci
sayımı (nötropeni), DVT, nörolojik etkiler ve
primer kanser bildirilmiştir. Bir çok doktor, bu
enfeksiyonlar dahil yan etkiler MP-Thalomid
rejim ile elde edilen iyileşmiş sonuçların ikincil
ile tedavi sonrası daha sık meydana gelmiştir.
bir kanser riskinden daha önemli olduğuna
Artan DVT riski sebebiyle, bu rejimi alan
inanmaktadır. Bununla birlikte, daha uzun
kişilere antikoagülanlar önerilmektedir.
dönem takip gereklidir. Hastaların bu rejimin
ara
sıra
kombinasyondur.
kullanılan
Faz
III
bir
potansiyel fayda ve risklerini doktorları ile
MP-Revlimid
tartışmaları gerekmektedir. MP-Revlimid'i MP-
MP ve Revlimid kombinasyonu da, nakil için
Thalomid ile karşılaştıran bir çalışma devam
uygun olmayan kişilerde MP'ye göre daha iyi
etmektedir.
yanıt oranlarının elde edilmesine yol açmıştır.
459 hastanın dahil olduğu, MP-Revlimidin MP
ile karşılaştırıldığı bir Faz III çalışmasında
aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir:
Revlimid - Düşük Doz Dex
Revlimid - Düşük Doz Deksamatozon
Revlimid
ve
düşük
doz
kortikostetoid
deksamatazon (dex) kombinasyonu, revlimid ve
yüksek
doz
deksametazon
(
miyelom
 Tek başına MP için %50'lik bir orana
tedavisinde kullanılan geleneksel doz ) ile
karşılık MP-Revlimid için %77'lik bir yanıt
karşılaştırıldığında sağkalımı geliştirirken daha
oranı
az yan etki görülmesi avantajını sağlamıştır.
Geniş çaplı faz III çalışma sonuçları göstermiştir
ki; Revlimid'e ek düşük doz deksametazonun bir
yıllık sağkalım oranı ( %96), revlemide ek
yüksek doz deksametazon tedavisine oranla (
Bir transplantasyon adayı olarak başlangıç
%87) daha yüksektir. Düşük doz dex'in yan etki
tedavisi için seçeneklerim nelerdir?
oranı (%35) yüksek doz dex'e (%52) oranla
daha düşüktür. Revlimide ek düşük doz dex, şu
aşamada transplantasyon için uygun olmayan
tedavi edilmemiş miyelom hastaları için tavsiye
edilen
tedavi
yöntemidir
ve
iyi
tolere
edilebilirliği ve Velcade-MP ile kıyaslandığında
yaşça yüksek hastalarda sağladığı üç yıllık
sağkalım sebebi ile bu düzende kullanımı
gitgide atmaktadır..
Yüksek doz melfalan gibi bazı kemoterapi
ajanları, otolog transplantasyon kullanımı için
gerekli
olan
kök
hücrelerin
toplanma
kabiliyetini azaltabilir. Bu sebeple, yüksek doz
kemoterapi
ve
otolog
transplant
adayları
başlangıç tedavisi için diğer ajanları alır. Daha
önce yaygın olarak kullanılan bir başlangıç
tedavisi olan deksametazon, şimdi daha yaygın
olarak özellikle düşük dozlarda daha yeni
Velcade- Dex
ajanlar ile kombine olarak kullanılmaktadır
Transplantasyona uygun olmayan hastaların
Velcade Bazlı Rejimler
tedavisi için bir diğer seçenek Velcade ve
deksametazon kombinasyonudur. 300 hasta ile
Bir çok Velcade bazlı tedavi rejiminin yüksek
gerçekleştirilen bir çalışma sonuçları
doz kemoterapi ve transplantasyon öncesi
göstermiştirki bu tedavi ile sağlanan yanıt
kullanılan başlangıç tedavisi olarak, iyi sonuçlar
oranları Velcade-MP tedavisi de dahil olmak
sağladığı görülmüştür.
üzere Velcade bazlı diğer tedaviler ile benzerdir
Velcade-Dex
Velcade
deksametazon
kombinasyonunun
başlangıç tedavisi olarak etkililiği iki büyük faz
III çalışma ile ortaya çıkarılmıştır.Velcade-dex
ile yanıt oranı VAD olarak bilinen eski rejimlere
göre daha gelişmiştir. Önemli olarak; Velcadedex'in,
prognostik
özellikleri
düşük
olan
hastalarda da bu özellikte olmayan hastalarda
olduğu gibi etkili olduğu görülmüştür. bu
bulguların sonucunda, Velcade-dex başlangıç
düzeninde bakım standartı ve NCCN (Ulusal
Kapsamlı Kanser Ağı) kılavuzunda tavsiye
edilen bir seçenektir.
Açıkça,
Velcade- Thal- Dex
veya
Velcade , Thalomid-dexsametazona (thal-dex)
eklenmiştir ve tedavi iyi sonuçlar ortaya
koymuştur.
Örneğin,
büyük
bir
faz
III
çalışmasında (480 hasta) Velcade-Thal-dex
hem transplantasyon öncesi hem de sonrasında
anlamlı derecede daha iyi sonuçlar sağlamıştır.
Trasnplantasyon
sonrası
progresyonsuz
sağkalım da daha iyidir. Bu kombinasyon da
NCCN(Ulusal
Kapsamlı
Kanser
Ağı)
kulavuzlarında tavsiye edilmektedir.
hastaların transplantasyon alması
almamasından
sonuçlarda
bağımsız
herhangi
gözlemlenmemiştir.
RVD
bir
olarak
farklılık
(Velcade'e
ek
revlimid ve deksametazon ) tedavisinin yan
etkileri idare edilebilir derecededir fakat, bir
çok
hastada
gözlemlenmiştir.
periferal
nötropati
Bir çok vakada, nötropati
hafif şiddetlidir. Yüksek doz kemoterapi ve
transplantasyon için uygun olan hastalarda
RVD'nin(Velcade'e
ek
revlimid
ve
deksametazon ) etkililiğinin ve güvenliliğinin
Hem velcade hem de thalomid periferal
nötropeni riskini arttırdığı için, Fransız IFM
revlemid-dex ile kıyaslanması için büyük çapta
ulusal faz III çalışma gerçekleştirilmiştir.
çalışma grubu Velcade dozunu düşürmüştür. Bu
kombinasyonun ( v-thal-dex olarak refere
edilmektedir.)
yanıt oranının yalnız velcade-
dex'ten
iyi
daha
olduğu
205
hasta
ile
gerçekleşen bir çalışmada ortaya çıkmıştır.
Velcade- Revlemid- Dex
Velcade'e ek revlimid ve deksametazon (RVD)
umut
vadetmektedir.
çalışmanın
verileri
Küçük
çaplı
göstermiştir
erken
ki,
bu
kombinasyon yeni tanı almış miyelom hastaları
arasında en yüksek yanıt oranlarından birini
sağlamaktadır.

66 hastanın %100'ü bu tedaviye yanıt
vermiştir, tam yanıt verenlerin oranı
%39'dur.

Hastaların
%97'si
tedavi
başlangıcından 18 ay sonrasında
hayattadır.
Dört İlaç Kombinasyonları
Velcade- Siklofosfamid Dex
deksametazon
Az hasta ile yapılan erken çalışmalarda alınan
kombinasyonu (VCD veya CyBorD), toplamda
iyi sonuç veren diğer kombinasyonlar; iki dört-
500 hastanın dahil edildiği üç faz II çalışmada
ilaç kombinasyonudur: Velcade'e ek revlimid,
gözlemlenen yüksek yanıt oranı ve hızlı yanıtlar
doksil ve deksametazol, ve velcade'e ek
baz alındığında önerilen bir seçenek olmuştur.
siklofosfamid, revlimid and deksametazol. Dört
Bu çalışmalardaki toplam yanıt oranları %84 -
ilaçlı rejimler, yan etkiyi arttırma potasniyeline
%100 aralığındadır. Bu çalışmaların ikisinde
sahiptir ve etkililik ve tolerabilitenin dengesini
tam/tama yakın yanıt oranları %39'dan %47'ye
belirleyebilmek
görülmüştür.
araştırma gerektirmektedir
Velcade,
Siklofosfamid
ve
Diğer velcade bazlı kombinasyonlar erken
çalışmalarda değerlendirilmektedir.
için
daha
ileri
seviyede
Revlimid- düşük doz Deksametazol
Revlimid'e ek düşük doz dex artarak standart bir
Revlimid -deksametazol, başlangıç tedavisi
yaklaşım haline gelmektedir.
için önerilen bir diğer seçenektir. Daha düşük
dozlardaki dex, tedavi seçeneğini daha tolere
Mayo Klinik'te gerçekleştirlen ve 411 hastanın
edilebilir yapacağı için, araştırmalar, özellikle
katıldığı
65
ödün
kombinasyonu talomid-dex kombinasyonuna
düşürülüp
göre daha üstün çıkmıştır.Bu çalışmada Rev-
yaş
vermeden
üstü
bireylerde,
dex
sonuçtan
dozunun
düşürülmemesi üzerinde gerçekleştirilmektedir
Dex'in
analizde
daha
de
iyi
Revlimid-dex
yanıt
oranı,
tümör
progresyonuna kadar geçen süre ve genel
Transplantasyon için uygun olan 445 hasta ile
sağkalım açısından daha iyi sonuç verdiği
yapılan faz III çalışması göstermiştir ki,
görülmüştür. (Tablo 7) Bu sonuçların teyid
revlimid'e ek yüksek doz dex daha iyi yanıt
edilebilmesi
oranları vermiş fakat bu yanıt oranları daha iyi
gerçekleştirilmesi gerekmetedir.
bir genel sağkalım sağlamamıştır. Aslında, bir
Nötropeni enfeksiyonları ve DVT (Derin Ven
yıllık ve iki yıllık genel sağkalımlar revlimid'e
Tombozu) revlemid-dex ile ilişkilendirilen en
ek düşük doz dex'te daha iyidir. ( bir yıllık
yaygın yan etkiler olmuştur. DVT'nin ( Derin
sağkalım için %96 vs %87; iki yıllık sağkalım
Ven
için %87 vs %75). Düşük doz dex ile daha az
revlimid-dex alan bireylere
yan
antikoagulan gibi ilaçlar önerilmektedir
etki
gözlemlenmiştir.
Sonuç
olarak
için
Trombozu)
randomize
önüne
çalışmaların
geçebilmek
aspirin
için
veya
Tablo 7. Revlimid-Dex ile Thal-Dex 'in başlangıç tedavisi olarak
Mayo Klinikm'te tedavi edilen 411 hastanın analizi ile karşılaştırılması
Sonuç
Revlimid-Dex
Thal-Dex
Çok iyi kısmi yanıt veya daha iyisi
%34
%12
Kısmi yanıt veya daha iyisi
%80
%61
Tümör progresyonuna kadar geçen süre
27 ay.
17 ay.
TEMEL GERÇEKLERDİR
re vl iMi d (l ENAl I DOM I DE )
revlimid nedir?

yüksek kan şekeri

DVT ( derin ven trombozu)
Revlimid immünmodülatör ilaçlar olarak adlandırılan

yorgunluk
ilaç grubunda yer almaktadır. Talomid ile benzer

pnömani
kimyasal özelikler gösterir, fakat daha etkilidir ve farklı
yan etkileri vardır. Revlimid'in , daha önce en az bir
tedavi
almış
miyelom
deksametazon
ile
hastalarının
kombine
tedavisinde
olarak
kulanımı
onaylanmıştır .
Çalışmalar göstermiştir ki;
(DVT( derin ven
trombozu) ve pulmoner emboli gibi kan pıhtılaşma
olayları plasebo-dex tedavisine kıyasla revlimid-dex
tedavisinde daha sık görülmüştür, bu sebeple bu
revli mid nasıl alı nır?
kombinasyonu
Revlimid farklı dirençlerde kapsüller olarak bulunur.
alan
bireylerde
aspirin
veya
antikoagulan kullanımı önerilmektedir.
Revlemid için tavsiye edilen başlangıç dozu 1. günden
21. güne ve 28 günlük döngüler ile verilen 25
Yüksek doz kemoterapinin parçası veya MP-
mg/gün'dür. Doz düzeni, klinik ve laboratuvar bulguları
Revlimid rejimi olarak, melfalan ile kullanılan
değerlendirilerek
revimid alan az miktarda miyelom hastasında yeni
devam
edilebilir
veya
modifiye
edilebilir.
primer
kanserlerin
oluştuğuna
dair
raporlar
Revlimid'in olası yan etkileri
bulunmaktadır. Bir çok doktor, revlimid tedavisinin
nelerdir?
faydalarının ikinci kanser potansiyel riskine göre
Revlemid-dex için en çok rapor edilen yan etkiler;
daha ağır bastığı inancındadır. Yine de bu,
potansiyel bir yan etki olduğu için, hastalar

gastrointestinal
etkiler
(kabızlık,
diyare,
bulantı)
potansiyel risk vs tedavi faydaları konusunda
doktorları ile görüşmelidirler.

yorgunluk, kuvvet azalması,

uykusuzluk
Revlimid, transplantasyon için kök hücre elde

kas krampları
edilme kabiliyetini etkileyebileceği için, Revlimid

düşük kan sayımı (nötropeni, anemi)
kullanımının uzatılmasından önce kök hücrelerin

ateş, baş ağrısı, baş dönmesi
saklanması önerilmektedir.

sıvı toplanması

nefes daralması
Revlimid,

titreme
olabilmektedir
doğum
ve
bozukluklarına
hamile
sebep
kadınlarda
kullanılmamalıdır. Bu, yalnızca RevAssist®. adında
Revlimid dex için en çok rapor edilen ciddi yan etkiler

düşük kan sayımı ( nötropeni, trombositopeni
anemi)
.
özel
sınırlı
mümkündür.
giriş
yapılabilen
program
ile
Miyelom'da başlangıç tedavisinin seçimi
Yukarda tartışıldığı üzere,
transplantasyon
Şekil 2. Kök Hücre Transplantasyonu
adayları ve trasnsplantasyon olmayacak adaylar
1. Toplama
için bir çok yeni rejim uygulanabilmektedir.
kök hücre transplantasyonunda, periferal kan kök
hücreleri (PBSC ) büyüme faktöleri yönetimini takip
Henüz bu rejimler hastanın hangi rejimi alması
gerektiği
ile
ilgili
olarak
kesin
karar
verilebilmesini sağlayacak şekilde birbiri ile
ederek kemoterapi ile veya kemoterapisiz olarak
miyelomlu bireyden veya donörden) toplanır ( hasat
edilir).
karşılaştırılamamıştır. Rejimlerin seçimi bir çok
faktöre bağlıdır , bu faktörlere miyelomun
başlangıç öğeleri, ilaç elverişliliği, uyumluluk,
beklenen yan etki riskleri, tedavi eden doktorun
Kök hücre
tedavi rejimine olan yatkınlığı da dahildir. Genel
olarak, yukarıda tartışılan tüm rejimler miyelom
tedavisi için üstün avantajlar sağlamaktadır ve
hastalar bilmelidir ki bir rejim başarısız olur ise
diğer
rejim de
kullanılabilir.
Günümüzde
2. Yüksek Doz Kemo
uygulanabilir pek çok seçenek vardır ve
Hücreler laboratuvar ortamında donmuş olarak
işlenir ve gerekene kadar saklanır. Bireyler
tedaviler
yüksek doz kemoterapi alırlar.
gelişmeye
devam
etmektedir
3. İnfüzyon
kök hücreler daha sonra eritilir ve miyelomlu
hastaya infüze edilir.
Kök Hücre
Transplante edilen kök hücreler yeni kan hücresi üretmeye
başlar.
.
Yüksek Doz kemoterapi ve Kök Hücre
Kök hücre transplantları kök hücrenin
Transplantasyonu Nedir?
kaynağına bağlı olarak kategorize edilir:
Kök hücre transplantasyonu ile yüksek doz
kemoterapi (sıklıkla melfalan), bir çok hasta
n
için devamlı hastalık hafiflemesi sağlayan
miyelomlu
terapötik
bir
stratejidir.
Yüksek
Otolog transplantlar, miyelomlu bireylerden
hücre
miktarını
azaltmak
için
doz
uygulanan başlangıç tedavisinin üçüncü veya
kemoterapiye
dördüncü döngüsü sonrasında kök hücrelerin
oranla miyelom hücrelerinin öldürülmesinde
toplanmasını kapsar. Otolog transplantlar en sık
daha etkili bir yoldur ve aynı zamanda kemik
kullanılan miyelom transplant prosedürüdür. .
kemoterapi,
konvansiyonel
iliğindeki kan yapıcı hücreleri de tahrip eder.
Kök hücre
transplantasyonu bu önemli
hücreleri de yerine koyar. (Şekil 2)
n
Allojeneik transplantlar bir donörden (
genellikle bir akrabadan) toplanır ve
Kök hücreleri normalde kemik iliği ve
yüksek doz kemoterapi sonrası bireye
periferal kanda ( arterlerdeki veya damardaki
aşılanır. Bu tip transplantlar günümüzde,
kanda) bulunur. Esasen miyelomdaki tüm
komplikasyon riski sebebi ile faydalı
transplantlar günümüzde periferal kandan
ektilerine
elde edilmektedir ve periferal kan kök
kullanılmamaktadır.
hücresi (PBSC) olarak adlandırılmaktadır.
olmayan) allogeneik transplant allogeneik
rağmen
çok
sık
Mini( miyeloablatif
transplantın modifiye edilmiş halidir ve
Büyüme faktörleri genel olarak yeterli
allogeneik
sayının
etkilerini korurken daha güvenli hale
elde
edilebilmesi
için
kök
hücrelerin büyümesini uyarmak amacıyla
verilir.
Kök
hücrelerin
transplantların
faydasal
getirmeyi amaçlar.
büyümelerinin
uyarılması işlemi mobilizasyon olarak
bilinir. Mozobil® adlı bir ilaç (pleriksafor
enjeksiyonu,
Genzyme
corp.
Sanofi
firması) kök hücre mobilizasyonunu daha
ileri seviyede arttırmak için büyüme
faktörleri
ile
kombinasyon
halinde
kullanılabilir.
Bu ve diğer transplantlar hakkında klinik
kemoterapi kanserli hücreleri olduğu gibi
çalışmalarda
sağlıklı ve hastalıkla savaşan hücrelere de
araştırılan
bilgiler
aşağıdaki
saldırdığı için kök hücre transplantları yüksek
tabloda özetlenmiştir
enfeksiyon riski ile ilişkilendirilmiştir.
Yüksek doz kemoterapi ve transplantasyon
için muhtemel yan etkiler; bulantı, kusma,
İdame tedavisi almalı mıyım?
diyare, mukozit (sindirim sistemi sınırında
Tek başına ön basamak tedavisi veya ön
enflamasyon) yorgunluk ve organ hasarı,
basamak tedavisi ile birlikte transplantasyon
özellikle
sonrasında alınan bakım tedavisinin rolünü
kalp,
akciğer,
karaciğer
ve
böbreklerde.) Buna ek olarak, yüksek doz
destekleyen artan deliller bulunmaktadır.
Tablo 8: Miyelom için Gerçekleştirilen
Transplantlar
Tip
Tanım
Otolog
• miyelomda gerçekleştirilen en yaygın türdür.
Ardışık (çift)
otolog
• birbirleri ile 6 ay aralıklar ile yapılan iki otolog transplant
• Genellikle, ikinci transplant, ilk transplantta tam yanıt veya çok iyi kısmi yanıt
alınamaz ise faydalıdır.
• Tek transplanta göre artmış yan etkiler
• İndüksiyon düzenlerinde uygulanan yeni ajanlar ve gelişmiş yanıt oranı sebebi ile
nadiren kullanılmaktadır.
Allojenik
• Enfeksiyon ve Graft-versus-Host hastalığı ve enfeksiyon gibi komplikasyon
riskinin yüksek olması sebebi ile nadiren kullanılmaktadır.
Mini
• Allojenik transplantların yerini aldı
(miyeloablatif olmayan)
• kemik iliğini tamamen tahrip etmediğinden yüksek doz kemoterapiyi faydalı hale
allojenik
getirir.
• tek başına veya otolog transplantları takiben kullanılır.
• uzun dönem sonuçlar ulaşılabilir olana kadar en iyi şekilde klinik çalışma
düzeni ile kullanılır
Miyelom, tedavi edilebilen bir hastalık olmadığı
için, tedavi sonrası tam yanıt sağlanan hastalarda
dahi nüksedecektir. Bakım tedavisinin genel
amacı, yanıtı mümkün olduğunda uzun süre
Her iki çalışmada da, revlimid bakımında
düşük kan sayımları sıkılıkla görülmüş,
plasebo ile kıyaslandığında revlimid'de
daha şiddetli yan etkiler gözlemlenmiştir.
sağlamak ve böylece sağkalımı geliştirmektir
Çalışma sonuçları göstermektedir ki, bakım
tedavisi sağkalımı geliştirmekte yardımcı olabilir
ve
transplantasyon
sonrası
miyelomu
remisyonda tutabilir. İki büyük çalışma - biri
ABD'de gerçekleşen ( 568 hasta) ve diğeri
Fransa da gerçekleşen (614 hasta)- göstermiştir
ki, revlimid bakım tedavisi gibi anlamlı derecede
fayda sağlamaktadır
revlimid
alan
hastalarda
daha
yüksektir. Bu çalışma revlimid bakım
tedavisi ile sağkalım faydasını gösteren ilk
çalışmadır.
n Fransa'da yapılan çalışmada, plasebo alan
hastalara
oranla
sonrası revlimid tedavisi ile birlikte idame
tedavisinin faydalarını göstermiştir. bu çalışma
transplantasyon içn uygun olmayan 65 yaş üstü
459 hasta ile gerçekleştirilmiştir. Hastalar MPRevlimidi takiben Revlimid ile idame tedavisi
veya tek başına MP tedavisi almıştır. Yanıt oranı
ve hastalık progresyonuna kadar geçen süre MP
nABD'de yürütülen çalışmada, genel sağkalım
oranı
Diğer bir çalışma tek başına ön basamak tedavisi
revlimid
alan
edilen hastalarda sadece MP ile tedavi edilen
hastalara oranla daha iyi sonuçlar vermiştir.
Buna rağmen MP revlimid tedavisini takip eden
revlimid idame tedavisinin sağkalıma etkisinin
olup olmadığı bilinmemektedir.
hastalarda
transplantasyon sonrası hastalık progresyon riski
yarı yarıya düşürülmüştür.
revlimid ve revlimid idame tedavisi ile tedavi
Bu üç çalışmada ikinci kanserde küçük bir artış
görülmüştür,
fakat
araştırıcılar
arasındaki
konsensus faydaların bu risklerden daha ağır
bastığı yönündedir. Diğer yan etkilerde olduğu
gibi hasta ikinci kanser riskini doktoru ile
tartışmalıdır.
İdame
tedavisinin
sağkalım
faydalarını
Terapiye yanıt vermemem veya nüksetme
tanımlamak için daha fazla tanımlayıcı veri
durumunda seçeneklerim nelerdir?
gerekiyor olsada; sonuçlar araştırıcıların sonm
Miyelom, başlangıç tedavisine yanıt vermez ise
zamanlarda ön basamak tedavi çalışmalarına
veya başlangıç tedavisinin tamamlanmasından
idame
sağlamıştır.
sonra altı ay içinde nükseder ise , miyelom
sonuçlar, daha fazla doktorun riskler (örn; ikinci
dayanıklı, veya tedaviye dirençli olarak kabul
kanser) vs faydalar (gelişen progresyonsuz
edilir. Bu sebeple, hastalık aynı tedaivye cevap
sağkalım ve olası genel sağkalım) açısından
vermez ve ikinci basamak tedavi olarak farklı
idame tedavisini hastaları ile tartışmalarını
bir tedavi rejimi uygulanabilir. Eğer başlangıç
sağlamıştır.
tedavisini takip eden altı ay sonrasında hastalık
tedavisini
eklemelerini
nükseder
ise,
başlangıç
tedavisi
yeniden
uygulanabilir veya başlangıç tedavisdi olarak
Araştırmacılar, aynı zamanda Talomid ve
Velcade (tek başına veya Talomid ile) de dahil
sıklıkla
uygulanan
başka
rejimler
de
uygulanabilir.
olmak üzere ( tek başına veya dex veya
prednizon ile) diğer rejimleri de idame tedavisi
olarak değerlendirmeye almaktadır. Özellikle,
İsviçre'de gerçekleştirilen büyük bir çalışma
göstermiştir
verilen
ki,
Velcade
progresyonsuz
transplantasyondan
yanıtı
süreyi
ve
sonra
hastalık
geliştirmiştir.
Nükseden/dayanıklı hastalık için uygulanabilir
bir çok tedavi rejimi mevcuttur ve umut
vaad eden yeni ajanlar ile ilgili araştırmalar
da devam etmektedir.
Nükseden veya dayanıklı hastalık için tedavi
seçenekleri:

Çeşitli
onaylanmış
ajanlar;
revlimid-dex, Velcade ( dex ile
veya tek başına), Velcade-Doksil,
Talomid-Dex ve
melfalan ve
siklofoffamid gibi konvansiyonel
kemoterapi ajanları

Velcade-Revlimid-Dex
gibi
kemoterapi ile veya kemoterapisiz
ve/veya steroid ile veya steroidsiz
özgün
tedavilere
dayanan
yayınlanmış çeşitli çoklu ilaç
kombinasyonları

kök hücre transplantasyonu
üzerindeydi ki bu plasebo-dex ile görülenin iki

klinik çalışmaya katılım
katından daha fazla olmuştur.
revlimid-dex
Nükseden ya da tedavisi güç miyelom için
Revlimid'in dex ile kombine FDA onayı
miyelomu olan ve daha önceden en az bir
tedavi görmüş olan 705 kişide Revlimid-dex'in
plasebo dex ile karşılaştırıldığı iki faz III
Plasebo dex ile karşılaştırıldığında Revlimiddex'ten sık görülen yan etkiler kabızlık, kas
krampı, diyare, nötropeni ve anemidir. Ciddi
yan etkiler her şeyden önce doğal olarak
hematolojik olmuştur ve Revlimid-dex alan
çalışmasının sonuçlarına dayanmıştır.
bireyler,
Revlimid, nükseden ya da tedavisi güç olan
karşılaştırıldıklarında,
plasebo-dex
alan
hastalar
miyelomu olan bireylerde anlamlı bir şekilde
(DVT(Derin Ven Trombozu) ve pulmoner
hastaların hastalıksız kaldıkları süreyi uzatmış
embolizma)için daha yüksek risk altındadırlar.
ve progresyon süresini geçiktirmiştir (Tablo 9).
Eritropoietin de almış olan EritropRevlimid-dex
trombotik
ile
olaylar
alan kişilerde DVT riski de yükselmiştir.
Revlimid-dex ile genel yanıt oranı yüzde 60'ın
tablo 9. Faz III revlimid çalışmaları: takip analizlerinin
birleştirilmesi
Sonlanım noktası
Revlimid-dex (N=353)
Progresyona kadar geçen (TTP)
ortalama zaman
11.1 ay
4.6 ay
Genel yanıt oranı (ORR)
%61
%22
Tam yanıt (CR)
%15
%2
Ortalama progresyonsuz sağkalım (PFS)
10.9 ay
4.6 ay
Bir yıl genel sağkalım (OS)
%82
%75
Plasebo-dex
(N=351)
velcade
velcade-doxil
Vel cade
mi yel om
için
FDA
on a ylı bir teda vi seçene ğidir.
Doxil, daha önceden Velcade'den başka bir
tedavi almış olan kişileri tedavi etmek için
Nükseden ya da tedavisi güç miyelom
Velcade ile kombinasyonda kullanım için
hastalarında Faz III çalışması sonuçları,
onaylanmıştır.
yüksek
ile
Onay, Faz III çalışmanın ara sonuçlarına
karşılaştırıldığında anlamlı derecede daha uzun
dayanmıştır ve bu göstermiştir ki standart
hastalığa kadar olan süre progresyonu, daha
Velcade rejimine Doxil eklemek hastalık
yüksek yanıt oranı, ve Velcade ile gelişmiş
progresyon riskini düşürmüştür ve
sağkalım göstermiştir.
başına
Buna ek olarak, zayıf prognostik faktörlü
nükseden ve tedavisi güç hastalığı olan
hastalar da Velcade'den yararlanmıştır.
kişilerde yanıt süresini uzatmıştır.
doz
deksametazon
Velcade alan hastalar, artan gastrointestinal
etkiler, nöropati, düşük kan sayımları ve
trombosit sayısında geçici tersinir düşüş
tecrübe etmiştir.
Velcade,
nükseden
hastalıkları
tedavi
ya
da
ederken
tedavisi
tek
güç
başına
kullanılabilir olmasına rağmen diğer ajanlar ile
olduğu kadar daha çok dex ile kombinasyonda
kullanılmıştır.
Velcade
ile
yalnız
karşılaştırıldığında,
Kombinasyon aynı zamanda daha uzun sağ
kalıma yol açmıştır.
Çalışmadaki
yan
etkilerin
paternleri,
bireysel ajanlar ile görülen tipik yan etkiler
ile tutarlı olmuştur.
Kombinasyon ile en sık görülen ciddi advers
etkiler düşük trombosit ve beyaz kan hücre
sayımlarıdır.
diğer velcade tabanlı rejimler
Miyelomda hangi destekleyici tedaviler
Velcade, Thalomid, dex, Revlimid ve Doxil
kullanılmaktadır?
gibi
diğer
siklofosfamid
ilaçlar
ile
ve
ve
melfalan,
doksorubisin
gibi
konvansiyonel kemoterapi ilaçları ile ve
nükseden ya da tedavisi güç hastalıkta
Destekleyici
tedaviler
semptomlarını
ve
hastalığın
komplikasyonlarını
irdelemektedir ve gerekli olduğu taktirde
diğer tedaviler ile birlikte kullanılmaktadır.
gelişmekte olan tedavi kombine olarak klinik
çalışmalarda
değerlendirilmeye
devam
n
edilmiştir. Örnek olarak, Velcade-Revlimid-
Kemik hastalığını tedavi etmek için
bifosfonatlar ve diğer ilaçlar
dex kombinasyonunun Faz II çalışmasında
çok efektif olduğu gösterilmiştir.
n
Büyüme faktörleri
Hastaların yüzde seksen dördü tedaviye yanıt
n
Antibiyotikler
vermiştir ve yüzde 25'i tamama yakın ya da
n
intravenöz immunglobulin
n
Ortopedik girişimler
n
Plazmaferez
n
Acı kontrol ölçütler
tam yanıta ulaşmıştır.
ikinci basamak tedavi için diğer
kemoterapi rejimleri
Çeşitli
kemoterapi
ajanları
ve
kombinasyonları da nükseden/ tedavisi güç
hastalık
tedavisinde
kullanılmaktadır.
Kombinasyon tedavilerinin çeşiti, birçok
daha yeni ve yeni çıkmış ajanlar, bu düzende
kullanım
için
araştırılmaktadır
kemik hastalığını tedavi etmek için
Böbrek
fonksiyonunun
bifosfonatlarca
etkilenebilmesi nedeniyle, hafif veya orta
bifosfonatlar ve diğer ilaçlar
Bifosfonatlar, miyelom kemik hastalığının
daha kötüye gitmesini önleyen, kemik acısını
ve kırık olma ihtimalini azaltan ilaçlardır.
Bu sınıftaki iki ilaç, miyelomlu kişilerde ve
böbrek
sakatlığı
olan
bireylerin
tedaviye
başlarken zometa'nın azaltılmış dozunu kabul
etmeleri önerilmektedir. Ciddi böbrek sakatlığı
olan hastalar için pamidronate önerilmektedir.
aynı zamanda kemik metastazı ve malignite
Bifosfonatların
hiperkalsemi
içeren bazı çalışmalar osteonekroz gibi
pamidronat(Aredia®)
ve
uzun
dönem
kullanımını
zoledronik asit (zometa®, Novartis), kemik
bilinen
komplikasyonlarının
tedavisi
için
ilişkilendirilebilir, ve bu risk zometa ile daha
onaylanmıştır.
ve
pamidronat,
da yükseklebilir. Bu nedenle, sadece kemik
miyelom
Zometa
kemik
hastalığının
komplikasyonlarını
iskelet
düşürmede
eşit
hastası
çene
kemiği
hasarı
ile
olan miyelomlu hastaların çene
osteonekrozunun
küçük
riski
nedeniyle
zometa'yı kabul etmesi önerilir.
olarak etkilidirler.
Ancak, zometa daha kısa infüzyon zamanı
Bifosfonatları
dolayısıyla daha uygundur.
Birleşik Krallıktaki büyük bir Faz III
çalışması yakın zamanda bildirmiştir ki 4
yıl takibin ardından hem kemik hastalığı
olan hem de olmayan hastalar zometa'dan
iki
grup
da
azalmış
iskeletsel
Bu çalışma, aynı zamanda, zometa'nın anti
miyelom etkisi olabileceğini göstermiştir.
Zometa, Amerika Birleşik Devletleri'nde
olmayan diğer bifosfonat ile
karşılaştırıldığında, kemik hastalığı olan
hastalarda
miyelomlu
bireylerin ağız sağlığını idame etmek için
tedbir
aldıkları
Osteonekrozun
bifosfonatları
tavsiye
ciddi
durdurma
edilmiştir.
vakalarında,
veya
kesme
genel
sağkalımı
klinik uygulama kılavuzu, yanıt veren veya
stabil olan bireylerde 2 yıllık bir periyottan
komplikasyonlara sahip olmuştur.
geçerli
eden
düşünülebilir. Yakın zamanda yayınlanan
fayda sağlamıştır.
Her
kabul
anlamlı
oranda, ortalama 5.5 ay, geliştirmiştir .
sonra bifosfonatları durdurmayı göz ardı
etmemeyi
önermektedir.
Ayrıca,
klinik
çalışmalar bifosfonatların daha az frekanslı
dozajlamasını değerlendirmektedir.
Miyelom kemik hastalığınının tedavisi için
umut vaat eden diğer bir ilaç Xgeva®
Genel sağkalımda zometa'nın faydalı etkisi
(denosumab, Amgen)'dir. Bifosfonat olmayan
sadece kemik etkisi ile açıklanamaz ki bu
Xgeva,
da ilacın uygun anti miyelom etkileri
olabileceği olasılığını arttırmaktadır.
kanserin
diğer
türlerine
sahip
hastalardaki kemik komplikasyonlarını önlemek
için FDA tarafından şu an itibari ile onaylanmış
yeni bir ajandır. Mevcut durumda miyelomda
kullanılması adına onaylanmamasına rağmen,
çok sayıda faz III çalışma multipl miyelomlu
hastalarda
özellikle
Xgeva
ve
zometa'nın
karşılaştırılması için yürütülmektedir.
büyüme faktörü
Miyelomda
çeşitli
n İyi bir oral hijyen tatbik edin
büyüme
faktörleri
kullanılmıştır Örneğin ortadan ağır tedavi
ilgili anemi (hemoglobin<10 g/dl)tecrübe eden
kişiler, kemik iliklerinin daha fazla kırmızı
kan hücresi üretmesine yardımcı olmak için
eritropoietin ( Procrit® [epoetin alfa, Ortho
Biotech] gibi) ya da ilgili bir ürün Aranesp®
(darbepoetin alfa, Amgen®) alabilirler.
n Düzenli olarak diş hekimi
ziyaretlerinde bulunun
n Diş hekiminizin bifosfonat
aldığınızı bilmesini sağlayın
Bu
ajanların Thalomid ya da Revlimid gibi belirli
miyelom tedavileri ile kullanımı, kan pıhtısı
riskinin yüksek olması nedeniyle uygun
n Dental sorunları ihtiyatlı bir
şekilde çözün (minimumda invasiv
strateji kullanarak)
olmayabilir.
n
Doktorunuzu diş ile
Bifosfonatları
alırken
ilgili
ağızımı
sağlıklı
hakkında/diş
nasıl
tutabilirim?
tedavisine
Bifosfonat
n
konular
ihtiyaç
duyduğunuzda
tedavisine
başlamadan önce tam majör
bilgilendirmelisiniz
dental bakım uygulayın
Düşük sayıda beyaz kan hücreleri olan
örnekleri, Neupogen® (filgrastim, Amgen®),
kişiler
Neulasta®
(hastalıklarının
kemoterapi
ya
da
sonucu
olarak
Revlimid-dex
gibi
tedaviler) ve kök hücre transplantasyonu ile
yüksek doz kemoterapiden gecikmiş bir
leukine®
(pegfilgrastim,
Amgen®) ve
(sargramostim,
Genzyme
Corp.,bir Sanofi şirketi) içermektedir.
şekilde iyileşenler, koloni uyarıcı faktör
olarak bilinen (csfs)
büyüme
faktörü
Beyaz kan hücre sayımlarını yüksek tutmak ve
enfeksiyonu
alabilirler.
önlemek
miyelomlu
kişilere
kemoterapi dozu ve planlaması konusunda her
CSF, enfeksiyon ile savaşan beyaz kan
hücrelerinin
üretimini
canlandırır.
CSF
şeyin yolunda gitmesine yardımcı olabilir ki bu
tedavilerinden maksimum faydayı almalarının
güçlendirmek için çimento benzeri bir maddeyi
sağlanmasına yardımcı olur.
enjekte etmeyi kapsamaktadır.
Yüksek doz kemoterapiden ve kök hücre
transplantasyonundan sonra CSF'ler beyaz
Balon
kan hücre sayılarının artmasına, enfeksiyonu
yüksekliğini geri kazanmak için bir şişme balon
ve
ve
yerleştirilmesini ve yeniden yapılandırılmış
kısaltmaya
yüksekliği korumak için bunu takiben kemik
antibiyotik
hastanede
ihtiyacını
kalma
azaltmaya
sayısını
yardımcı olur.
sıkıştırılmış
vertebra
çimentosunun enjeksiyonunu kapsamaktadır
Miyelomda kullanılan onaylanmış bir diğer
büyüme
kifoplasti
faktörü
ise
Kepivance®
(palifermin, Biovitrum)dır. Paliferminin, kök
hücre transplantasyonunu takiben yüksek doz
(Şekil 3).
Etkilenmiş olan vertebrayı stabilize ederek,
bu
işlemler
dindirmeye
miyelomlu
ve
kişilerde
ağrıyı
yaşam fonksiyonunu ve
kalitesini geliştirmeye yardımcı olmaktadır.
kemoterapi alan hematolojik kanseri olan
kişilerde ağır oral mukozit görülme sıklığını
ve süresini azalttığı belirtilmiştir.
Oral mukozit, kemoterapi ya daradyasyon
tarafından ağız ve boğazı kaplayan hücreler
zarar gördüklerinden, yeme ve içme ile
ilişkili acı veren bir durumdur ve enfeksiyon
ile sonlanabilir.
ortopedik girişimler
Ortopedik
girişimler,
a cı yı
k on t r ol e t me ye ya r dı m cı ol ma k ya
d a f on s yi on u ya d a h ar ek et l i l i ği
korumak için gerekli olabilir.
Bunlar, fizik tedavi, kırıkların oluşmasını
önlemek ya da onları tedavi etmek için
kemiklerin sabitlenmesini ya da omurgadaki
çökme
kırıklarını
onarmak
için
cerrahi
işlemleri içerebilir.. İki minimal invaziv
cerrahi işlem - vertebroplasti ve balon
kifoplasti - vertebrayı güçlendirmek için
kullanılmaktadır
Vertebroplasti,
vertebrayı
Figure 3. Balloon kyphoplasty
1.
Balon kifoplasti sırasında, ince bir tüp aracılığı ile
sıkışmış olan kemiğin içine iki balon yerleştirilir
( burada sadece bir balon gösterilmiştir.)
Kesik, yaklaşık olarak 1 cm uzunluğundadır
2.
Ezilmiş olan omurların yükselerek eski
halini alabilmeleri için balonlar şişirilir.
3.
Balonlar söndürülür ve çıkarılır. Boşluk
kendisini çevreleyen kemiklere destek
olması ve oluşabilecek çökmeleri
engellemek için kemik dolgusu ile
doldurulur.
.
4.
Kemik dolgusu omurları yerinde
tutmayı sağlayan iç destek oluşturur.
Multiple Myeloma Treatment Overview | 37
Klinik
Klinik çalışmayı nasıl bulurum?
Klinik
çalışmalar
hastalıklar
için
yeni
çalışmalar
hastanelerde,
kanser
kliniklerde
merkezlerinde,
veya
tedavilerin bulunmasına yardımcı olur. Klinik
muayenehanelerinde gözlenir. Çalışmada yer
çalışmalara katılım çok önemlidir. Tüm
almadan önce tedavinin tüm detayları size
katılımcılar multipl miyelom için test edilen
anlatılır ve katılımınız için onay vermeniz
tedaviyi veya uygulanabilir olan en iyi
gerekmektedir. Klinik çalışmadan her hangi
standart tedaviyi alırlar. Klinik çalışmalara
bir zamanda ayrılabileceğinizi unutmayınız.
katılan bireyler yakından gözlemlenirler ve
Klinik çalışmalar fazlarına göre sınıflandırılır
bununla beraber uygulanabilir olan en yeni
ve her faz belirli bir amaca hizmet eder. (Tablo
tedavilerden faydalanma şansını bulurlar.
10) Klinik çalışma sonuçları baz alarak, FDA
Fakat şunu anlamak önemlidir ki; yeni
güvenli, etkili ve uygulanabilir standart
tedaviler standart tedavi seçeneklerine göre
tedaviden daha iyi olduğu gözlenen tedavileri
daha etkili, daha az etkili veya eşdeğer
onaylar.
olabilirler. Ayrıca beklenmedik yan etkileri de
olabilir.
tablo 10. Klinik araştırma fazları
Faz
Büyüklük
amaç
(katılımcı sayısı)
I
II
III
ortalama
sürea
küçük (15-30)
güvenlilik ve dozu aynı zamanda ilacın vücutta
nasıl emildiğini ve etki ettiğini tanımlar
1 yıl
orta (30-100)
etkililik ve güvenliliği değerlendirir.
1-2 yıl
büyük (100-1000+)
etkililik ve güvenliliği standart tedavi
2-4 yıl
ile kıyaslar.
a
doktor
çalışmalar kimi zaman tahmin edilen süreden daha erken veya daha sonra kapanabilir..
MMRF (Multipl Miyelom Araştırma Kurumu)
Hasta Navigasyon Programı bireyleri uygun
olan
çalışmalar
ile
eşleştirmek
için
tasarlanmıştır. Bu programın avantajlarından
faydalanmak için siz ( veya bakımınızı üstlenen
kişi veya aile üyeniz) www.themmrf.ord
adresinde online olarak bulunan basit anketi
tamamlayabilirsiniz.
866.603.MMCT(6628)'i
Veya,
arayabilir
ve
size
sorular sorarak hangi klinik çalışma için uygun
olduğunuzu belirleyecek olan klinik çalışma
uzmanı ile görüşebilirsiniz. Klinik çalışma
uzmanı eğer katılmayı seçerseniz sizin klinik
çalışmaya katılmanıza da yardım edebilir.
Spesifik çalışma ve tedavi seçenekleri için
doktorunuz ile görüşünüz.
weblink:
klinik
çalışma
bilgisi
MMRF Hasta Navigatör Programı
https://myeloma.trialx.com/
Ulusal Kanser Enstitüsü
www.cancer.gov
CenterWatch Klinik çalışma listeleme servisi
www.centerwatch.com
Klinik çalışmalarda umut veren tedavilerden
bazıları nelerdir?
Tedavi seçenekleriniz
Miyelomun klinik öncesi ve klinik gelişim
tedaviyi sunmuştur. Doktorunuz sizin için
aşamalarında kullanılabilecek özgün aksiyon
en uygun olan tedavi ile ilgili daha ayrıntılı
mekanizmaları
bilgi sağlayabilir. Klinik çalışmalara katılım
ile
çeşitli
yeni
tedaviler
Bu kitapçık multipl miyelom için bir çok
mevcuttur. Bu ajanlar miyeloma karşı farklı
ek
şekillerde
bölgenizdeki
davranır
ve
geleneksel
kanser
tedavilerinde yaygın olarak görülen bazı yan
etkileri azaltabilir. Buna rağmen bu ilaçların
bazılarının
uygunluğu
hastalığın
belirli
aşamalarındaki bazı bireyler için kısıtlı olabilir
ve yan etki gözlemlenebilir.
Tablo
11:
Faz
II
klinik
çalışmalardaki
tedavilerin listesi
weblink: yeni geliştirilen tedaviler
Bu ve diğer tedaviler hakkında daha fazla
ayrıntı için MMRF internet sitesine
(www.themmrf.org) veya
www.clinicaltrials.gov sitesine bakınız.
faydalar
sağlayabilir,
çalışmalardan
olanları belirleyebilir.
doktorunuz
size
uygun
tablo 11. Faz III çalışmalarda multipl miyelom için geliştirilen
yeni tedaviler
İsim
Şirket
Aplidin (plitidepsin)
PharmaMar
Carfilzomib (PR-171)
Onyx Pharmaceuticals
Elotuzumab
Facet Biotech/Bristol-Myers
(HuLuc63)
Panobinostat (LBH589)
Novartis
Perifosine (KRX-0401)
Keryx
Pomalidomide (CC-4047)
Celgene
Siltuximab (CNTO 328)
Janssen Biotech,
Zolinza® (vorinostat)
Merck
Squibb
Corporation
Inc.
references
(MM) patients: a phase III trial [abstract].
American Cancer Society. Multiple
J Clin Oncol. 2011;29(suppl):8020.
myeloma. Accessed October 4, 2010.
Available at: http://www.cancer.org.
Boyd K, Morgan G, Davies F, et al.
Does zoledronic acid (zOl) reduce
Anderson KC, Weller S, lonial A, et al.
skeletal-related events (SREs) and improve
lenalidomide, bortezomib, and
progression-free
dexamethasone
(pts) with multiple myeloma (MM) with
in patients with newly
survival (PFS) in patients
diagnosed multiple myeloma. Blood.
or without bone disease? MRC Myeloma
2010.116(5):679-686.
IX study results [abstract]. J Clin Oncol.
2011;29(suppl):8010.
Attal M, Oliver P, lauwers VC, et al.
Maintenance treatment with lenalidomide
Cavo M, Tacchetti P, Patriarca F, et al. A
after transplantation for myeloma: analysis
phase III study of double autotrans-
of secondary malignancies within the IFM
plantation incorporating bortezomib-
2005-02 trial [abstract]. Haematologica.
thalidomide-dexamethasone
(VTD) or
2011;96(suppl 1):S23.
thalidomide-dexamethasone
(TD) for mul-
tiple myeloma: superior clinical outcomes
Bladé J, Samson D, Reece D, et al on
with VTD compared to TD [abstract].
behalf of the Myeloma Subcommittee
Blood. 2009;114:351.
of the EBMT (European Group for
Blood and Marrow Transplant), Chronic
Davies F, Morgan G, Wu P. Are there
leukaemia Working Party and the
benefits to long-term bisphosphonate
Myeloma Working Committee of the
treatment in multiple myeloma (MM)?
IBMTR (International Bone Marrow
Insights from temporal analyses
Transplant Registry), and ABMTR
of zoledronic acid (zOl) versus
(Autologous Blood and Marrow
clodronate (ClO) in the MRC Myeloma
Transplant Registry). Br J Haematol.
IX Trial [abstract]. J Clin Oncol.
1998;102(5):1115-1123.
2011;29:2011(suppl):8011.
Boccadoro M, Cavallo F, Nagler A, et al.
Dispenzieri A, Rajkumar SV, Gertz MA, et
Melphalan/prednisone/lenalidomide
al. Treatment of newly diagnosed multiple
(MPR) versus high-dose melphalan and
myeloma based on Mayo Stratification
autologous transplantation (MEl200)
of Myeloma and Risk-adapted Therapy
in newly diagnosed multiple myeloma
(mSMART): consensus statement. Mayo
Clin Proc. 2007;82(3):323-341.
Durie BGM, Harousseau J-l, San Miguel
denosumab versus zoledronic acid in the
JS, et al on behalf of the International
treatment of bone metastases in patients
Myeloma Working Group. International
with advanced cancer (excluding breast
uniform response criteria for multiple
and prostate cancer) or multiple myeloma.
myeloma. Leukemia. 2006;20:1467-1473.
J Clin Oncol. 2011;29(9):1125-1132.
Einsele H, liebisch P, langer C, et al.
Jakubowiak AJ, Reece DE, Hofmeister
Velcade, intravenous cyclophosphamide
CC, et al. lenalidomide, bortezomib,
and dexamethasone
pegylated liposomal doxorubicin, and
(VCD) induction for
previously untreated multiple myeloma
dexamethasone
in newly diagnosed
(German DSMM XIa Trial) [abstract].
multiple myeloma: updated results of
Blood. 2009;114:131.
phase I/II MMRC trial [abstract]. Blood.
2009;114:132.
Gay F, Hayman SR, lacy MQ, et al.
lenalidomide plus dexamethasone
thalidomide plus dexamethasone
versus
Kumar S, Flinn IW, Richardson, PG et al.
in newly
Novel three- and four-drug combination
diagnosed multiple myeloma: a com-
regimens of bortezomib, dexamethasone,
parative analysis of 411 patients. Blood.
cyclophosphamide, and lenalidomide, for
2010;115:1343-1350.
previously untreated multiple myeloma:
results from the multi-center, randomized,
Greipp PR, San Miguel J, Durie BG,
phase 2 EVOlUTION Study [abstract]. Blood.
et al. International staging system
2010;116(21):621.
for multiple myeloma. J Clin Oncol.
2005;23(15):3412-3420.
Kumar S, Giralt S, Stadtmauer EA, et al.
Mobilization in myeloma revisited: IMWG
Harousseau J-l, Avet-loiseau H,
consensus perspectives on stem cell
Attal M, et al. High complete and very
collection following initial therapy with
good partial response rates with bortezo-
thalidomide-, lenalidomide-, or bort-
mib-dexamethasone
ezomib-containing regimens. Blood.
as induction prior
to ASCT in newly diagnosed patients
2009;114(9):1729-1735.
with high-risk myeloma: results of the
IFM2005-01 phase 3 trial [abstract].
Kyle RA, Yee GC, Somerfield MR, et al.
Blood. 2009;114:353.
American Society of Clinical Oncology 2007
clinical practice guideline update on the role
Henry DH, Costa l, Goldwasser F, et. al.
of bisphosphonates in multiple myeloma.
Randomized, double-blind study of
J Clin Oncol. 2007;25:2464-2472.
Mateos MV, lopez-Corral l, Hernandez
phase III trial [abstract]. Haematologica.
MT, et al. Smoldering multiple myeloma
2011;96(suppl 1):O-11.
(SMM) at high-risk of progression to
symptomatic disease: a phase III,
Moreau P, Facon T, Attal M, et al.
randomized, multicenter trial based on
Comparison of reduced-dose bortezomib
lenalidomide-dexamethasone
plus thalidomide plus dexamethasone
(len-dex)
as induction therapy followed by
(vTD) to bortezomib plus dexamethasone
maintenance therapy with len alone vs
(VD) as induction treatment prior to ASCT
no treatment [abstract]. Haematologica.
in de novo multiple myeloma (MM):
2011:96(suppl 1):P-178.
Results of IFM2007-02 study [abstract].
J Clin Oncol. 2010;28(15 suppl):8014.
Mateos M-V, Oriol A, Martinez J, et al.
A prospective, multicenter, randomized,
Moreau P, Pylypenko H, Grosicki S.
trial of bortezomib/melphalan/prednisone
Subcutaneous
(VMP) versus bortezomib/thalidomide/
administration of bortezomib in patients
prednisone (VTP) as induction therapy
with relapsed multiple myeloma: a
followed by maintenance treatment
randomised phase 3, non-inferiority study.
with bortezomib/thalidomide
Lancet Oncol. 2011;12(5):431-440.
bortezomib/prednisone
(VT) versus
versus intravenous
(VP) in elderly
untreated patients with multiple myeloma
National Cancer Institute. PDQ®. Multiple
older than 65 years [abstract]. Blood.
myeloma and other plasma cell
2009;114:3.
neoplasms. Treatment. Patient version.
November 18, 2009. Accessed October 4,
McCarthy Pl, Owzar K, Anderson KC, et
2010. Available at: http://www.cancer.gov.
al. Phase III intergroup study of
lenalidomide versus placebo maintenance
NCCN Clinical Practice Guidelines in
therapy following single autologous
Oncology. Multiple Myeloma. v.1.2011.
stem cell transplant (ASCT) for multiple
[To request a free copy, email the Na-
myeloma (MM): CAlGB ECOG BMT-
tional Comprehensive Cancer Center at
CTN 100104 [abstract]. Haematologica.
mailto:[email protected]@nccn.org.
2011;96(suppl 1):S23.
]
Mellqvist UH, Gimsing P,Hjertner O,
Palumbo AP, Delforge M, Catalano J, et al.
et al. Improved progression-free
A phase 3 study evaluating the efficacy
survival
with bortezomib consolidation after high
and safety of lenalidomide combined with
dose melphalan: results of a randomized
melphan and prednisone in patients greater
than 65 years with newly
diagnosed multiple myeloma (NDMM):
Rossi AC, Mark TM, Jayabalan D, et al.
continuous use of lenalidomide vs fixed-
Incidence of second
duration regimens [abstract]. Blood.
(SPM) after 6-yers follow-up of continuous
2010;116(21):622.
lenalidomide in first-line treatment
primary malignancies
of multiple myeloma (MM) [abstract].
Palumbo AP, Delforge M, Catalano J, et al.
J Clin Oncol. 2011;29(suppl):8008.
Incidence of second primary malignancy
(SPM) in melphalan-prednisone-
Siegel DS, Jacobus S, Rajkumar S,
lenalidomide combination followed by
et al. Outcome with lenalidomide plus
lenalidomide maintenance (MPR-R) in
dexamethasone
newly diagnosed multiple myeloma
autologous stem cell transplantation
patients (pts) age 65 or older [abstract].
in the ECOG E4A03 randomized clinical
J Clin Oncol. 2011;29(suppl): 8007.
trial [abstract]. Blood. 2010;116:38.
Rajkumar SV, Jacobus S, Callander NS, et
The International Myeloma Working
al. lenalidomide plus high-dose
Group. Criteria for the classification of
dexamethasone
monoclonal gammopathies,
versus lenalidomide plus
low-dose dexamethasone
as initial therapy
followed by early
multiple
myeloma and related disorders: a report
for newly diagnosed multiple myeloma:
of the International Myeloma Working
an open-label randomized controlled trial.
Group. Br J Haematol. 2003;121:749-757.
Lancet Oncol. 2010;11(1):29-37.
Waage A, Gimsing P, Fayers P, et al.
Reeder CB, Reece DE, Kukreti V, et al.
Melphalan and prednisone plus
Cyclophosphamide, bortezomib and
thalidomide or placebo in elderly
dexamethasone
patients with multiple myeloma. Blood.
induction for newly
diagnosed multiple myeloma: high
2010;116(9):1405-1412.
response rates in a phase II clinical trial.
Leukemia. 2009;23(7):1337-1341.
Trademarks are the property of their
respective owners.
Richardson P, Xie W, Jagannath S, et al.
lenalidomide (R), bortezomib (V), and
dexamethason
(D) in patients (pts) with
relapsed (REl) and relapsed/refractory
s. vincent rajkumar, M.D ye bu
broşüre katkılarından dolayı
teşekkür etmek isteriz
multiple myeloma (MM): efficacy and
safety data after 3 years of follow-up
in a multicenter phase II trial [abstract].
Haematologica. 2011;96(suppl 1):P250.
yeniden ayarlanan yüksekliği stabilize etme
sözlük
ve
albumin: Kanda bulunan majör protein.
Kişinin albumin seviyesi genel sağlık
durumu ve beslenmesi hakkında bazı
bilgiler verebilir.
için
kemik
dolgusu
başka bir insandan alınarak transplante
edilmesi.
doldurulur
bence Jones proteini: miyelom
hücreleri tarafından üretilen kısa
(ß2-mikroglobulin
beta2-mikroglobulin
veyaß2-M)
: çeşitli vücut hücrelerinin
yüzeyinde bulunan protein. inflamatuvar
Kandaki
akyuvar
sayısındaki
azalma.
koşullarda ve miyelom gibi bazı lenfosit
bozukluklarında kandaki seviyesinde artış
olur.
Vücudu
antikor:
hastalık
ve
enfeksiyondan korumak için plazma
hücreleri tarafından üretilen protein.
İmmünoglobulin
olarak
da
adlandırılır.
bifosfonat: Kanserli hastalarda osteoporoz
ve
kemik
hastalıklarının
tedavisinde
kullanılan ilaç türü. Bifosfonatlar osteoklast
adı verilen ve kemiğe zarar veren hücrelerin
aktivitesini inhibe ederek çalışır.
antikoagulan: Kanın pıhtılaşmasını önleyen
ilaç.
kemik iliği: Bir çok kemiğin merkezinde
bulunan ve kan hücrelerinin üretildiği
antiemetik: Bulantı ve kusmayı
engelleyen veya azaltan ilaç.
yumuşak, süngersi doku.
kalsiyum: kemik oluşumunda önemli bir
otolog transplant: Kök hücrelerin tedavi
edilecek bireyin kendisinden alındığı kök
hücre transplantasyonu.
mineral.
Kemik
bozulması
olan
durumlarda kandaki seviyesi artar.
kemoterapi:
hızlı
bölünen
kanser
hücrelerini öldürmek için ilaç kullanımı.
balon
ile
(hafif zincir) protein.
allogeneik transplant: Kök hücrelerin
anemi:
korumak
kipoplasti:
Spinal
kompresyon
tedavisine kullanılan prosedür. Bu işlemde
sıkışan omurgaya bir balon yerleştirilir ve
çöken kısmı yükseltmek için şişirilir. Oyuk
kortikosteroid:
Anti
enflamatuvar,
koloni uyarıcı faktör: beyaz kan hücresi
üretmesi için kemik iliğini uyaran büyüme
faktörü.
immünosupresif ve antitümör etkisi olan ilaç
grubu.
Deksametazon
ve
prednizon,
kortikosteroide örnektir.
derin
ven
trombozu:
hematolojik: Kan ile ilgili olan
(dvt)
Genellikle
bacaklarda veya alt abdomende gözlemlenen,
hematopoetik kök hücre: Kırmızı kan
vücuttaki derin damarların birinin içinde kan
hücresi, beyaz kan hücresi ve platelet
pıhtısının oluşması durumu.
üretmek için büyüyen ve bölünen ana hücre.
eritropoitein: kırmızı kan hücresi üretmesi
hemoglobin:
için kemik iliğini uyaran büyüme faktörü
oksijen taşıyan madde
serbest hafifi zincir oranı: (fcl) : normalde
serumda bulunan iki farklı imminoglobulin
hafif zincir (kappa ve lambda) seviyesinin
kırmızı
kan
hücrelerinde
hiperkalsemi: Artan kemik bozunmasına
bağlı
kandaki
kalsiyum
seviyesinin
artması
birbirine oranı. anormal oranlar miyeloma
hücrelerinin varlığını gösterir.
immunofiksasyon: Eser miktardaki M proteini
için yapılan hassas test.
ön basamak tedavi: Verilen başlangıç tedavisi
( ilk basamak tedavi olarak da bilinir.)
immunoglobülin: (ig): Vücudu enfeksiyon
ve
hastalıktan
korumak
için
plazma
graft versus host hastalığı:(gvhd): Donörün
hücreleri tarafından üretilen protein.antikor
bağışıklık hücrelerinin alıcının hücrelerini
olarak da adlandırılır.
yabancı
madde
olarak
algılayıp
saldırı
geliştirmesi sebebi ile oluşan allogeneik
transplant komplikasyonu
indüksiyon tedavisi: Tümör hasarını azaltmak
için kök hücre transplantasyonu öncesinde
uygulanan tedavi.
büyüme faktörü: Hücre bölünmesini uyaran
madde.
.
malign: kanserli, bölünmeye devam eden
Medyan: Tüm veriler arasındaki ortadaki
Mukozit: sindirim sisteminde yer alan mukoz
verinin seçilmesi ile tanımlanan bir tür ortalama
membranların
(medyan değerden küçük ve büyük eşit sayıda
enfeksiyon ile sonuçlanabilen yaygın ve ağrılı
veri vardır.) Örneğin: medyan sağkalımın beş
kemoterapi ve radyoterapi yan etkisi
enflamasyonu;
yanık
ve
yıl olması tüm hastaların beş yıl yaşayacağı
anlamına gelmez. Daha çok, hastaların yüzde
Nöropati: anormal veya azalmış duyarlılık
50'sinin 5 yıldan fazla, yüzde 50'sinin de 5
veya
yıldan az yaşayacağı anlamına gelir.
sinirsel
yanma/karıncalanma
bozukluk.
eller
ile
sonuçlanan
ve
ayaklar
etkilendiğinde; periferal nötropati olarak da
mini (miyeloablatif olmayan) allogeneik
adlandırılır.
transplant: kısmen yüksek doz kemoterapi
içeren ve allogeneik transplantlarıın etkisini
Nötropeni: normalin altında nötrofil değeri (
korurken daha güvenli olmasını sağlamak için
bakterileri parçalama görevi olan beyaz kan
modifiye edilmiş allogeneik transplant formu.
hücresi türü)
Mobilizasyon Transplantasyon için gerekli
osteoklik lezyon: kemik dokusunun tahrip
yeterli miktarda kök hücre sağlayabilmek için
olduğu
kök hücre gelişiminin uyarılması işlemi.
standart kemik x-ışınında delik olarak görülür.
belirlenmemiş
osteopeni:
anlamlılık
monoklonal
gamopatisi: (MGUS): Kandaki veya üredeki
yerdeki
yumuşak
kemik
nokta.
lezyon,
yoğunluğunun
azalması durumu
M proteini varlığından anlaşılan kanser öncesi
ve asemptomatik durum. MGUS sonuçta
osteoporoz: genellikle ileri yaş ile
miyeloma progrese olabilir.
ilişkilendirilen
fakat
miyelomda
da
görülen genel kemik kaybı
monoklonal (M) proteini: Miyelom hücreleri
tarafından
üretilen
eş
immunoglobülin
periferal kan kök hücresi (Pbsc): kan
akışında bulunan kök hücre
proteinleri. M proteini kanda veya idrarda
bulunur ve var olan miyelomun miktarını
belirlemede
işaret
olarak
kullanılır.
plazma hücresi: B hücresinden gelişen
antikor salgılayıcı bağışıklık hücresi
plazmasitoma: kemik veya yumuşak dokudan
oluşan
tek
tümör
miyelom
bireylerde
plasmasitoma ile gelişebilir.
remisyon: Kanser belirti ve semptomlarının
tamamen veya kısmen ortadan kalkması veya
kanser kontrol altında ise; yanıt ile değişimli
Miyelomlu
plazmaferez:
hastadan
kanın
olarak kullanılabilir.
alınıp, fazla M proteini bulunan plazmanın
ayrılması ve hücrelerin ve protez sıvının bireye
ikinci basamak tedavi: İlk basamak
yeniden
tedavinin
aşılanması
işlemi.
plazmaferez,
başarısız
olması
(hastalık
miyelomlu hastalarda böbrek yetmezliğini
dayanıklıdır) veya hastalığın nüksetmesi
önleyebilir veya yavaşlatabilir.
durumunda verilen tedavi.
progresyoınsuz
sağkalım
(Pfs):
Tedavi
kök hücre transplantasyonu: Yüksek doz
sırasında veya sonrasında bireyin hastalıksız
kemoterapi sonrasında kemik iliği veya periferal
kaldığı süre
kan kök hücrelerinin kan hücresi üretimini
onarmak için toplanması, saklanması ve bireye
proteazom:
görevlerini
tamamladıktan
aşılanması
sonra proteinleri hücre içinde parçalayarak
hücre fonksiyon ve büyümesinde görev alan
ardışık otolog transplant: Bireyin altı aylık
ve bir çok hücresel faaliyetin devamının
zaman zarfında iki planlı otolog transplant
sağlayan enzim kompleksi.
geçirdiği kök hücre transplantasyonu.
radyasyon tedavisi: kanser hücrelerini yok
trombositopeni: Platelet sayısındaki azalma
etmek ve büyümelerini engellemek için
( kanda bulunan ve pıhtılaşmayı sağlayan
yüksek enerjili ışınların kullanılması;kimi
küçük hücre parçaları)
zaman kontrol edilemeyen ağrılarda ve olası
kemik kırılmaları ve omurilik sıkışmalarında
vertebroplasti: Etkilenen omurların arasına
kullanılır.
dengeleyici madde enjekte edilerek omurilik
sıkışma kırıklarını tedavi etmekte kullanılan
dirençli hastalık: tedaviye yanıt vermeyen
prosedür.
hastalık
beyaz kan hücresi: Lökosit olarak da
Relaps: hastalığın geri dönmesi
adlandrılır. Kandaki majör hücre türlerinden
veya hastalık progresyonu
biri. bağısıklık korumasından sorumludur
Multiple Myeloma Research Foundation
383 Main Avenue, 5th Floor
Norwalk, CT 06851
www.themmrf.org
email: [email protected]
MM.TO.11.2011

multipl miyelom

Transkript

Benzer belgeler

Kısa versiyon

Miyelom - Leukämiehilfe RHEIN

Kök Hücre Naklini Anlamak

Multipl Myelom

BİR HASTA BLOĞUNDAN ALINTI: Periferiknöropati kontrolü için

Talidomid Tedavisini Anlamak

Lenalidomid (Revlimid) - Myelom-Gruppe Rhein-Main

MS (Multipl Skleroz)

İnsanda Destek ve Hareket İnsanların dik durması ve aktif hareket

Vucudumuzda_sitemler

T Ü R K Ç E

Destek ve Hareket Sistemi

destek ve hareket sistemi - Fen Okulu |www.fenokulu.net

PDF - Türk Onkoloji Dergisi