docEMITT`in - Turizm Yatırım Dergisi
download 
Şikayet Transkript
EMITT`in - Turizm Yatırım Dergisi
İÇİNDEKİLER 06 22 76 46 54 68 yatırım ■ İstanbul yatırımcıların ve zincirlerin gözdesi oldu ......................................... 6-15 ■ Haberler .................................................................16-18 ■ Söyleşi/Birol Kaymas ...........................................16-18 ■ Turizm profesyonelleri EMITT’te buluştu .................................................. 22-36 ■ Haberler ................................................................. 38-42 ■ Söyleşi/Reha Arar ................................................ 44-45 ■ Hollanda pazarı 2013’te küçük rakamlarla büyüyecek ......................................... 46-52 Yetkin Medya Yayıncılık Ticaret Limited Şirketi Adına Yazı İşleri Ece Yarkataş Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Sebahattin Ercan İletişim Genel Koordinatör Bülent Büyükaras [email protected] Editör Özlem Kasa [email protected] Görsel Yönetmen Türkel Hocaoğlu [email protected] 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 ■ İskandinav pazarı istikrarlı yükselişini sürdürüyor ........................................ 54-59 ■ Söyleşi/Akın Kocatürk ......................................... 6 0-61 ■ Haberler ................................................................ 62-67 tedarikçiler oteller [email protected] acenteler ■ Tedarikçiler ANFAŞ ve EMITT fuarında boy gösterdiler ......................................68-73 ■ Haberler ................................................................74-75 ■ Diğer haberler ....................................................... 76-82 ■ İstatistikler ............................................................. 83-84 [email protected] Tel: 0 212 278 77 41 pbx Reklam [email protected] Abonelik 12 aylık abonelik bedeli 90 TL’dir. Abone olmak isteyenler için hesap numarası: Tel: 0 212 278 77 42 pbx Faks: 0 212 278 77 68 Yetkin Medya Yayıncılık Ltd. Şti. Türkiye İş Bankası 4. Levent-İstanbul Şubesi. Baskı: IBAN: TR57 0006 4000 0011 1400 7932 49 Özgün Ofset Tel: 0212 280 00 09 Issn: 2147-2300 Adres: Yetkin Medya Yayıncılık Emniyetevler Mah. Bornova Sok. No: 5/B, 4. Levent / İstanbul (Dekont ve adres bilgilerinizi 0212 278 77 68 nolu faksa gönderiniz.) Yayın Türü: Ulusal, süreli, aylık Baskı yeri ve tarihi: İstanbul, Şubat 2013 SUNUŞ Turizm profesyonelleri fuarlara yoğunlaştı T urizmciler için Kasım ayında başlayan fuar maratonu, mart ayına kadar devam ediyor. Dünyanın en önemli turizm fuarlarının arka arkaya düzenlendiği bu tarihlerde, özellikle ocak, şubat ve mart ayları yoğun geçiyor. Uluslararası fuar takviminde Türkiye de, dünyanın en önemli ilk 5 fuarı arasında olan, EMITT ile yer alıyor. Ortadoğu, Kafkaslar, Balkanlar’da yer alan komşu ülkelerin yanı sıra 70 ülkeden katılımcılar, otelci, acenteci, tedarikçiler ile il, ilçe ve beldelerden vali, kaymakam, belediye başkanı, il kültür turizm müdürlükleri, dernek başkanları gibi üst düzey yetkilileri bir araya getiren EMITT, bu yıl da tarafları buluşturma misyonunu yerine getirdi. Fuara katılımın geçen yıla göre biraz düşük olarak gözlemlense de önemli işbirliklerine ve tanıtım çalışmalarına olanak sağladı. Bu yıl EMITT Fuarı’nın tarihinin iki hafta öne çekilmesi Antalya’da düzenlenen Anfaş Hotel Equipment Fuarı ile çakışmasını beraberinde getirdi. Tedarikçilerin yoğun olarak katıldığı Anfaş Fuarını yurtiçinden ve yurtdışından otel yatırımcıları ve yöneticileri başta olmak üzere konukevleri, YURTKUR, Türk Silahlı Kuvvetleri gibi geniş bir kesim ziyaret ediyor. Ancak bu yıl her iki fuar tarihinin çakışması, gerek ziyaretçi gerekse katılımcı sayısına olumsuz yansıdı. Fuarları ele aldığımız bu sayımızda yaptığımız görüşmelerden yola çıkarak, turizmcilerin ve tedarikçilerin her iki fuardan da memnun ayrıldıklarını söyleyebiliriz. Bu sayımızda ele aldığımız bir diğer fuar ise Hollanda’nın Utrecht kentinde düzenlenen Utrecht fuarı oldu. Fuarla birlikte Hollanda pazarını da ele aldık. Pazarda geçmişte yaşanan olumsuz olayların hassasiyetleri devam ederken, kısmen de olsa bir iyileşme göze çarpıyor. Fuar ve pazarla ilgili değerlendirmeleri dosyamızdan okuyabilirsiniz. Bu sayımızda Türkiye’nin son yıllarda istikrarlı bir şekilde büyüyen pazarlarından İskandinav pazarını ele aldık. İskandinav pazarı Türkiye’nin vazgeçilmez pazarları arasında yer alıyor. Gerek soğuk coğrafi koşulları gerekse gelir düzeyleri nedeniyle tatil yapma alışkanlıkları bulunan İskandinavlar, deniz-güneş-kum tatilini yoğun olarak tercih ediyorlar. Bu kapsamda Türkiye’ye de gelmeye devam eden İskandinavların Türkiye’deki Pazar payı da her geçen yıl artıyor. Bu sayımızda kapak konumuzu ise ‘İstanbul Otel Yatırımları’ olarak belirledik. İstanbul’da yatırımı devam eden 10’larca otel bulunuyor. İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün verilerine göre İstanbul’a 40 bin yeni yatak geliyor. 5 yıldızlı tesislerin ağırlıklı olduğu yatırımlar, İstanbul’un merkezinden çevre ilçelere ve Anadolu yakasına doğru yayılıyor. Ağırlığı turizm sektöründen gelmeyen yatırımcılar otellerin işletmesi için birçok uluslararası otel zincirini Türkiye’ye taşıyor. Bu kadar çok yatırım yapılması İstanbul’da arz fazlası tartışmalarını gündeme getirse de halen turizm sektöründe yer alan birçok şirketin gözü İstanbul’da otel yapmakta… Keyifle okumanız dileğiyle… 42 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 YATIRIMLAR � DOSYA İstanbul hem yatırımcıların hem de uluslararası zincirlerin gözdesi oldu İstanbul hem yatırımcıların hem de uluslararası zincirlerin gözdesi olmaya devam ediyor. İstanbul’un merkez ilçelerinin yanı sıra Anadolu Yakası, Basın Ekspres Yolu ve havalimanı bölgesi, Karaköy gibi bölgelerde de yatırımlar dikkat çekiyor. İstanbul’un yatak kapasitesine önümüzdeki dönemde 40 bin yeni yatak eklenmesi bekleniyor. T ürkiye’nin sanayi, finans ve turizm merkezi olan İstanbul’da birbiri ardına yeni otel yatırımları yapılıyor. 2012 yılında 9 milyon 381 bin 671 turist ağırlayan İstanbul’da özellikle 5 ve 4 yıldızlı otel yatırımları dikkat çekiyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın verilerine göre İstanbul’da 125 yeni otel için yatırım belgesi alındı. Uzun yıllardır inşaatı devam eden veya yenileme yatırımlarının da dahil olduğu bu projeler ile İstanbul’un 120 bin olan yatak kapasitesine 40 bin yatak daha eklenecek. Yeni yatırımlarda merkez ilçelerin yanı sıra Avrupa ve Anadolu yakasında yeni otel bölgeleri de dikkat çekiyor. 62 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 40 bin yeni yatak yolda 2013’te ise 10 milyon, 2023’te 20 milyon ziyaretçi hedefi bulunan İstanbul’da yatırım trendi devam ediyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan yatırım belgesi alan firma listesine göre İstanbul’da çoğunun inşaatı başlamış 125 yeni otel projesi bulunuyor. 4 ve 5 yıldızlı otellerin yanı sıra butik, öğrenci oteli, hip, delüks gibi farklı segmentlerde otel yatırımlarının bulunduğu İstanbul’da 50 adet yeni 5 yıldızlı otel yapımı planlanıyor. Yatırım belgesi alan tesisler arasında 7 delüks, 19 butik, 27 adet 4 yıldızlı otel yatırımı yer alıyor. Aralarında 2 ve 3 yıldızlıların da bulunduğu söz konusu tesislerin hepsi devreye girdiğinde, İstanbul’un mevcut yatak kapasitesine 40 bin yatak eklenmesi bekleniyor. İstanbul’da belediye belgeli tesislerin sayısı da çok İstanbul’da Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan işletme belgesi bulunan çeşitli sınıf ve kategorilerde 364 konaklama tesisi bulunuyor. Bu otellerin 47’si Anadolu yakasında hizmet veriyor. İstanbul’daki otellerin toplam yatak kapasitesi ise Ocak 2013 itibariyle 72 bin 410’a ulaştı. Öte yandan İstanbul’da ciddi sayıda belediye belgeli otel bulunuyor. İstanbul’da belediye belgeli tesislerin toplam yatak kapasitesi ise 50 bin civarında. Böylece İstanbul’un toplam yatak kapasitesi 120 bini aşıyor. 5 yıldızlı otel yatırımları önde Aldığı ziyaretçi sayısını ve turizm gelirini her yıl artıran İstanbul’da ana faaliyet alanı inşaat, mobilya, madencilik olan pek çok firma otel yatırımına girdi. Taksim, Sultanahmet, Laleli, Beşiktaş, Maslak gibi otel bölgeleri dışında Eyüp, Bayrampaşa, Bostancı, Bağcılar, Halkalı gibi farklı lokasyonlarda da otel yatırımları devam ediyor. İş turizminin yanı sıra kongre ve kültür turizmine de ev sahipliği yapan İstanbul’daki yeni yatırımlar, şehir merkezlerinin dışında Atatürk Havalimanı ile E-5, TEM ve sahil yolunu birleştiren Basın Ekspres Yolu ve çevresinde yoğunlaşıyor. Yatırım Belgesi alan tesislerin 43’ünü 5 yıldızlı tesisler oluştururken, 30 tanesini 4 yıldızlı tesisler oluşturuyor. Anadolu yakasına yeni yatırımlar geliyor Yeni yatırımlarda Anadolu yakasında ve havalimanı çevresinde ciddi hareketlilik görünüyor. Anadolu Yakası’nda Cevahir Asia, Wyndham Kalamış, Nuh Beton’un yaptığı Dedeman Bostancı ve Dedeman Bostancı Park, Kolin Hotel İstanbul, Thermal İstanbul gibi pek çok tesisin inşaatı devam ediyor. Oryataş’ın Ümraniye’de yaptığı Crowne Plaza Ümraniye’nin Mart 2013’te açılması bekleniyor. Anadolu Yakası’nda yatırımı devam eden oteller Sabiha Gökçen havalimanının da etkisiyle Tuzla-Kadıköy hattı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan yatırım belgesi alan firmalara göre İstanbul’da çoğunun inşaatı başlamış 125 yeni otel projesi bulunuyor. 4 ve 5 yıldızlı otellerin yanı sıra butik, öğrenci oteli, hip, delüks gibi farklı segmentlerde otel yatırımlarının bulunduğu İstanbul’da 50 adet yeni 5 yıldızlı otel yapımı planlanıyor. Yatırım belgesi alan tesisler arasında 7 delüks, 19 butik, 27 adet 4 yıldızlı otel yatırımı yer alıyor. cı otel zincirleri birbirleriyle yarışıyorlar. Havalimanı bölgesi ve Basın Ekspres yolu üzerinde yapımı devam eden tesislerin sayısı 25’e çıkmış durumda. Güneşli bölgesi öne çıkıyor finans merkezi olması nedeniyle Ataşehir etrafında toplanıyor. Bölgede Petek Tekstil’in kurduğu Kılıçbey Turizm İşletmeleri A.Ş, Basın Ekspres Yolu’nda AVM ve otelden oluşan bir tesis yapıyor. İSTOÇ’ta yapımı uzun süredir devam eden İSTOÇ Saray projesi ise devam ediyor. Yine Şölen Çikolata 5 yıldızlı bir otel, Kadak Şirketler Grubu’nun AVM ve 4 yıldızlı iki otel ve Makplast Makine’nin 5 yıldızlı otel projesi bulunuyor. Bölgenin eski yatırımcılarından olan ve Holiday Inn adıyla oteli bulunan Bozatlı Grup, Güneşli’de bir SPA oteli yapmaya hazırlanıyor. Nurol GYO ise eski Hürriyet Medya Towers Binası’nın yerine otel yapmayı planlıyor. Elite World markasıyla otelcilik yapan Elit Turizm’in ise Florya ve Yenibosna’daki otel yatırımları devam ediyor. Grup ayrıca İstanbul Maltepe’de de bir otel yatırımı daha planlıyor. Havalimanı bölgesi ve Basın Ekspress Yolu yatırımcıların gözdesi oldu İçinde otellerin olduğu kompleks projeler dikkat çekiyor İstanbul Avrupa yakasında yapımı devam eden oteller ise kent merkezinde yer kalmadığı için şehrin diğer ilçelerine yayılmış durumda. Özellikle havalimanı bölgesi son yıllarda yatırımcıların gözdesi oldu. Uluslararası zincirlerin ilgi odağı haline gelen İstanbul’un bu yeni kongre bölgesindeki yatırımlar için yerli ve yaban- Öte yandan inşaat şirketlerinin de havalimanı, Basın Ekspres Yolu ve Güneşli bölgesindeki yatırımları devam ediyor. Bölgede daha çok içerisinde otel, AVM, residence ve konut gibi kompleks yapıların yükseldiği projeler hayata geçiriliyor. EgeEYapı Grup ve Torunlar GYO’nun projesi içerisinde otel projeleri bulunuyor. Bir 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 7 YATIRIMLAR � DOSYA diğer kompleks proje ise Mar Yapı’nın G Plus projesi olacak. İşletmesini Divan Grubu’nun yapacağı projenin ikinci etabında rezidans ve 140 odalı 4 yıldızlı otel inşaatı devam ediyor. Mar Yapı yine aynı bölgede 2013’te 100 milyon dolar yatırım değerine sahip iki projesine de başlamayı planlıyor. Yine Öz Gayrimenkul, Güneşli kavşağında otel ve ofis projesi inşa ediyor. Eren Holding ise Güneşli’de 44 dönümlük arazi üzerinde 5 yıldızlı otel, rezidans ve fuar ve kongre merkezi kompleksi yapıyor. Scooter marka ayakkabılarının üreticisi Fikret Şerafettinoğlu ise İstanbul Kemerburgaz’a 30 milyon dolar yatırımla 5 yıldızlı ve 300 odalı otel yapacak. Tesisin 2014’te hizmete girmesi bekleniyor. Şehir merkezi doldu Arazi fiyatlarının son derece değerlendiği İstanbul’da şehir merkezinde yer bulmak daha da zorlaşmaya başladı. Ancak Taksim, Şişli, Beşiktaş, Maslak gibi bölgelerde devam eden otel yatırımları bulunuyor. Demsa Group’un Maçka’daki otel yatırımına devam ederken, Tuna Group Taksim’de, Bayraktar Group Tarabya’da, Gürsoy Group ve Bayraktar Holding ortaklığı Eyüp’te Vialand projesini yapıyor. Beşiktaş-Sarıyer hattında ise Mandarin ile anlaşma yapan Astaş’ın ve Ağaoğlu’nun otel projeleri bulunuyor. Lüks otel markası Raffles Hotels’i İstanbul’a getiren Zorlu Holding’in Zincirlikuyu’daki projesinin de bu yıl hizmete girmesi bekleniyor. Ana faaliyet alanı ofis mobilyaları olan Tuna Çelik ise Taksim’deki eski Maksim Gazinosunu 5 yıldızlı otele çevirecek. 100 milyon dolara mal olması planlanan yatırım 2013’ün sonlarında hizmete girecek. İstanbul’da şehir otelciliği alanında bü- yümeyi planlayan grup, yeni yatırımlar için görüşmelerde bulunuyor. Butik oteller Beyoğlu ve Sultanahmet’ten sonra Karaköy’de yoğunlaşıyor Öte yandan şehir merkezlerinde otel yapacak arazinin kalmaması yatırımcıları yeni çözümlere itiyor. Sultanahmet ve Beyoğlu’ndaki eski binaları alıp restore eden yatırımcılar, bu bölgelerde butik otelciliğe yöneliyorlar. Kentsel dönüşüm kapsamında olan Beyoğlu Tarlabaşı ise yeniden yapılandırılıyor. Beyoğlu bölgesinde Maksel Elektronik, Gençoğlu Gümüşsuyu İSTANBUL’DA İŞLETME BELGELİ OTELLER TÜRÜ Tesis Sayısı YERİ Avrupa Anadolu Beş Yıldızlı Otel 39 Otelcilik, Centur Turizm İnşaat, Dore Tekstil, Park Elektrik, Ceytur’un butik otel yatırımları bulunuyor. Taksim’de 22 yıldır bir türlü yapılamayan Park Otel’i alan CVK Grup oteli lüks otel kategorisinde hizmete açmayı planlıyor. ‘Tarihi’ sınıfta değerlendirilen otel, Taksim’de 2013’te hizmete girecek. Sultanahmet ve çevresine ise Morgan Grubu, Topall Mücevher, El Yatırım ve Fibula Mücevher butik otel yapmayı planlıyor. Öte yandan butik oteller için yeni bir alternatif olarak öne çıkan bölge ise Karaköy oldu. Bölgede son iki yılda 18 butik otel açıldı. Yatak Sayısı İSTANBUL’DA YATIRIM BELGELİ OTELLER Yatak S. Avrupa Anadolu TOPLAM 8 22.024 4.236 26.260 TÜRÜ Tesis Sayısı YERİ Avrupa Anadolu Beş Yıldızlı Otel 30 Yatak Sayısı 13 Yatak S. Avrupa Anadolu TOPLAM 17.641 5770 23.411 Dört Yıldızlı Otel 90 5 20.185 867 21.052 Dört Yıldızlı Otel 18 7 3980 1945 5.925 Üç Yıldızlı Otel 76 14 8.778 1.530 10.308 Üç Yıldızlı Otel 15 3 2352 504 2.856 Özel Tesis 79 8 5.907 366 6.273 3 - 1760 - 1.760 Apart Otel İki Yıldızlı Otel 51 6 3.451 379 3.830 Özel Tesis 7 2 378 526 904 Golf Tesisleri 2 - 2.322 - 2.322 Butik Otel 9 1 672 30 702 Butik Otel 8 3 898 162 1.060 İki Yıldızlı Otel 3 1 132 110 242 Apart Otel 3 1 150 72 222 Pansiyon 3 1 52 19 71 Motel 1 - 64 - 64 364 47 64.673 7.737 72.410 TOPLAM 28 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 Pansiyon Toplam 1 - 10 - 10 86 28 26.925 8917 35.842 YATIRIMLAR� DOSYA/HABERLER İşte İstanbul’da yakın dönemde açılacak olan oteller Wyndham Petek, Kılıçbey’in ilk turizm yatırımı olacak B ir aile firması olan Kılıçbey Turizm Yatırımları A.Ş. tarafından Basın Ekspres Yolunda yapılıyor. Otelin inşaatını da kendisi yapan Kılıçbey Turizm, otelin işletmesi için Wyndham International ile franchise anlaşması imzaladı. Firma, ilk turizm yatırımını 2013’ün ilk yarısında hizmete açacak. Ana faaliyet alanı tekstil olan firma, tesisi 30 yıllık deneyimli turizmci Cem Gündeş’e emanet etmiş. 307 odası bulunan tesis, Wyndham markasının Türkiye’deki ikinci oteli olacak. Hem otel hem de 10 bin metrekarelik alışveriş merkezinin bulunduğu bir binanın faaliyete geçirileceği projede alışveriş merkezi ve otel birlikte işletilecek. İş ve kongre oteli olarak tasarlanan Wyndham Petek’te 13 tane toplantı salonu, 500-550 kişilik büyük balo salonu ve 1500 metrekare alana yayılan bir SPA merkezi bulunuyor. Toplam 90 milyon doları bulması beklenen yatırımın geri dönüşü ise 8-9 yıl olarak hesaplanıyor. Silence İstanbul’daki otel sayısını üçe çıkaracak A IC, İstanbul’daki otelini Hilton’a emanet etti I C Yatırım Holding AŞ’nin Şişli’deki eski bira fabrikasında yaptığı 250 milyon avro yatırım bedeline sahip olan oteli Hilton Worldwide işletecek. İstanbul Bomonti Otel ve Kongre Merkezi, İstanbul’un en büyük oteli ve konaklamalı kongre merkezi olarak inşa ediliyor. Otelin 2013’ün son çeyreğinde açılması planlanıyor. 35 katlı olarak inşa edilen tesiste toplam 829 standart ve süit oda, 4 bin 500 metrekarelik fitness ve SPA alanı, açık ve kapalı yüzme havuzları yer alacak. Projenin kongre merkezi kısmında ise 2 bin 500 ve 800 kişi kapasiteli 2 balo salonu ve 32 adet toplantı 10 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 salonu bulunuyor. Proje kapsamında 120 yıllık, tarihi Bomonti Bira Fabrikası’nın da restore edilerek kültür-sanat ve eğlence merkezi olması planlanıyor. Tarihi Bomonti Bira Fabrikası otel ve kongre merkezi aynı kampüs içerisinde yer alıyor. 2007 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından açılan ihale sonucunda, IC Yatırım Holding’in grup şirketi Bomonti Uluslararası Kongre Turizm Yatırımları Ticaret AŞ’ye, 60 milyon 250 bin lira bedelle, 49 yıllık irtifak hakkı verilen alanın toplamı 166 bin 15 metrekareden oluşuyor. ltyapı projeleri alanında uzman şirketlerden biri olan Erko Group, Silence markasını Antalya’dan sonra İstanbul’a taşıdı. İstanbul Ataşehir’de Silence Istanbul Hotel& Kongre Merkezi ile 4 yıldızlı Silence Istanbul projesine imza atan grup, otelleri aşama aşama açacak. Silence İstanbul Hotel & Kongre Merkezi projesi kapsamında yer alan 5 yıldızlı otelin açılışı 2013’ün ilk çeyreğinde planlanıyor. Grup, yaklaşık 130 milyon TL yatırım bedeline sahip 5 yıldızlı otelin ardından bölgede bir de 4 yıldızlı otel yapıyor. Açılacak 4 ve 5 yıldızlı iki yeni otelin toplam 592 odası ve 1200 yatağı bulunuyor. Otelin kongre merkezi bölümünde ise biri 1500 metrekare büyüklüğünde ve üçe bölünebilen salonun yanı sıra 900 m2’lik alternatif salonu ile toplamda 15 tam donanımlı toplantı salonuna sahip olacak. Spa merkezinin de bulunduğu tesisler, İstanbul’un yeni finans merkezi Ataşehir’de iş ve kongre oteli olarak öne çıkacak. Grup aynı bölgede üç yıldızlı bir otel daha yapmayı planlıyor. Kolin, Çanakkale’den sonra İstanbul’da K olin İnşaat Turizm San ve Tic A.Ş’in iştiraklerinden olan Turkol Turizm tarafından yapılan Kolin Hotel İstanbul, 2013 Haziran’da açılacak. Turkol turizmin ilk otel yatırımı olan tesis 5 yıldız standartlarında 249 odasının içerisinde 18 tane lüks süit odası yer alıyor. SPA merkezinin yanı sıra iki tane birleştirilebilen balo salonu ve daha küçük ölçekli toplantılar içinde 6 tane toplantı odası bulunuyor. Otelin işletmesi için yerli ve yabancı zincir ile görüşme yapılıyor. YATIRIMLAR� DOSYA/HABERLER Niziplioğlu’ndan İstanbul’a iki otel A İki otelin de olacağı Vialand’de alışveriş ve eğlence ön plana çıkacak F ikri İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’a ait olan ve yap-işlet-devret modeli ile Via Properties & Gürsoy Grup Yatırım ve Yönetim Ortaklığı tarafından yapılan Vialand’ı aynı grup 30 yıl boyunca işletecek. Büyükşehir Belediyesi tarafından da desteklenen proje, aslında büyük boyutlara sahip temalı bir eğlence parkı olarak hizmete girecek. Projede, Türkiye’nin uluslararası anlamda ve dev boyutlarda ilk temalı parkı, alışveriş caddeleri, 15 bin kişilik bir gösteri merkezi ve geniş bir rekreasyon alanı yer alıyor. 50’den fazla eğlence ünitesini aynı anda misafirlerine sunacak olan Vialand’de, 3 saniyede 110 kilometre hızı aşan son teknoloji ürünü Roller Coaster, hızlı akarsuda rafting tecrü- Azak Otelcilik’in ilk yatırımı tamamlanıyor 2011 yılı başında başlayan Azak Topkapı Otel projesi, 2013 yılının ilk çeyreğinde açılması planlanıyor. Azak Otelcilik’in ilk otel yatırımı olan Azak Topkapı Otel’inde 118 oda, 2 restoran, 2 suit oda, SPA Merkezi, 4 toplantı salonu bulunuyor. Otelin genel müdürlüğünü ise Nejat Laçin yapıyor. 12 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 besinin ailece yaşanabileceği Rapid Ride, doğal şelalelerin Roller Coaster coşkusuyla ile bütünleştiği Splash Coaster, Roller Coaster tutkunu olan veya olmaya hevesli herkesin zevkle binebileceği Family Coaster gibi ana üniteleri bünyesinde barındıracak. Şehir merkezinde yer alan projede 115 farklı cephe ve 250 farklı mağazadan oluşan Alışveriş Caddeleri bulunacak. 2011 yılının Eylül ayında inşaatı başlayan projenin ilk etabı 23 Nisan 2013’de tamamlanması bekleniyor. İçerisinde iki butik otel de yer alacak projedeki temalı butik oteller, iki yıl sonra açılacak. Projede planlanan oteller, çok yüksek yatak kapasitesinden ziyade temaları ve servis kaliteleri ile butik hizmet verecekler. na faaliyet alanı inşaat, petrol işleriyle uğraşan Niziplioğlu, İstanbul’da Cevizlibağ ve Şişli’de olmak üzere toplam iki otel yatırımı bulunuyor. Cevizlibağ’da inşaatı başlayan otelin 5 yıldız standartlarında olacak. Cevizlibağ’daki arsayı satın alan firma toplam 20 bin metrekarelik kapalı alana sahip, 204 odalı otel için arsa bedeli hariç yaklaşık 20 milyon avro harcayacak. İş oteli olarak planlanan tesisin işletmesini Ömer Niziplioğlu yapacak. Franchise anlaşması için uluslararası şirketlerle de konuşan firma, oteli yaklaşık 18 ay sonra açmayı planlıyor. Otel, E5 üzerinde Topkapı-Cevizlibağ’da yer alıyor. Grubun ikinci oteli ise İstanbul Şişli’de planlanıyor. . Kemal Niziplioğlu’nun ilgilendiği ve inşaatına önümüzdeki yıl başlanacak olan otel, proje aşamasında bulunuyor. Uzakdoğulu zincir Shangri-La, boğazda otel işletecek T ekstil, gayrimenkul ve enerji sektörlerinde faaliyet gösteren Tanrıverdi Holding, İstanbul’daki ilk otelini Beşiktaş’a yapıyor. 2013’ün ilk çeyreğinde hizmete girecek olan tesisi Uzakdoğu kökenli uluslararası bir zincir olan Shangri-La işletecek. 186 odası bulunan Shangri-La Bosphorus Istanbul, Tarihi Yarımada’dan Ortaköy’e kadar uzanan Boğaz manzarasına sahip oteller arasına girdi. Merkezi Hong Kong’da bulunan ve Asya-Pasifik bölgesinin önemli otel zincirleri arasında yer alan Shangri-La Hotels and Resorts; Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri, Çin, Endonezya, Fiji, Filipinler, Fransa, Hong Kong, Hindistan, Japonya, Kanada, Malezya, Maldivler, Oman, Singapur, Tayvan, Tayland ve Umman Sultanlığı’nda otelleri bulunuyor. Shangri-La, Kerry ve Traders markaları bulunan grup, toplam 78 oteli ve 32 binden fazla yatak kapasitesi ile hizmet sunuyor. Paris’in ardından Avrupa’daki ikinci otelini İstanbul’da açacak olan grubun İstanbul’daki oteli ShangriLa Bosphorus, Dolmabahçe Sarayı ve İstanbul Deniz Müzesi’nin arasında yer alıyor. Elit Turizm, İstanbul’da 5 otele çıkacak İ stanbul’da iki, Van’da ise bir otel olmak üzere toplamda 3 otelle faaliyet gösteren Elite World Otelleri, İstanbul’daki üçüncü tesisini İstanbul Florya’da yapıyor. Grup, Atatürk Havalimanı yakınlarında, Florya’da halen inşaatı devam eden Elite World Business Hotel’i 2013 yılında hizmete açacak. Elik ailesine ait Elit Turizm Yatırım A.Ş.’nin yatırımı olan Elite World Business Hotel’in toplam maliyetinin 35 milyon dolara çıkması bekleniyor. Elit Turizm, Basın Ekspres Yolu ve Maltepe’de yeni oteller planlanıyor İstanbul başta olmak üzere Türkiye genelinde yeni otel yatırımlarına devam edeceğini açıklayan grup, kongre ve toplantı turizmini hedefliyor. Grubun toplantı salonları kapasitesi Taksim Talimhane’de Elite World Prestige Hotel, Elite World İstanbul Hotel, Van’da Elite World Van Hotel ile 3 bin 200 kişiyi buldu. Grubun Florya’da açacağı Elite World Business Hotel’in hem iş dünyası hem turizm açısında önemli bir merkez olacağı belirtiliyor. Grubun 2014 yılında Basın Ekspres yolunda proje aşamasında büyük bir yatırımımız daha olacak. Proje aşamasında olan ve yakın zamanda inşaatına başlanacak Maltepe’deki yatırım ise şirketimizin diğer büyük projesi olacak. Maltepe’deki otelin 3 yıl içinde açılması planlanıyor. Yatırım için Almanya’da da fizibilite çalışmaları yapan grup, yurtiçi yatırımlarını tamamladıktan sonra yurtdışına açılacak. Dedeman, İstanbul’da üç otel birden açacak N Büyük Tarabya Oteli kapılarını yeniden açtı T okatlayan Oteli olarak 1900’lü yılların başlarında faaliyet gösteren ve 1954’te çıkan yangının ardından aynı yere devlet tarafından yeniden yapılan otel, 1966’da Büyük Tarabya Oteli adını alarak hizmete girdi. Özelleştirme kapsamında 2006’da Bayraktar Holding tarafından alınan otel, komple yenilenerek Şubat 2013’te hizmete girdi. Bayraktar Holding’in ilk otel yatırımı olan tesiste, 30 rezidans, 248 oda, 1 tane kral dairesi, 4 bin metrekarelik SPA, 14 toplantı salonu ve balo salonu yer alıyor. Otel, Leading Hotels of The World (LHW) satış pazarlama kanalına da üye oldu. Bayraktar Holding, Taksim’de bir otel yatırımı daha planlıyor. uh Beton tarafından yatırımı yapılan iki otelin işletmesini Dedeman Grubu yapacak. Dedeman Bostancı 252 oda, 504 yatak kapasitesi ve Dedeman Park Bostancı ise 110 oda, 220 yatak kapasitesi ile 2013 yılının ikinci yarısında hizmete girecek. Dedeman Bostancı 252 misafir odasının yanı sıra 665 metrekarelik Balo Salonu ve değişik boyutlardaki 13 toplantı salonu ile bölgenin toplantı ve kongre merkezi ihtiyacını da karşılayacak. Dedeman Bostancı’nın hemen yanında yer alacak Dedeman Park Bostancı ise ekonomik, konforlu, sade ve modern tasarımı kadar yüksek teknolojiyle donatı- lan çevre dostu özellikleriyle öne çıkacak. Dedeman’ın Anadolu yakasındaki iki oteli, iş dünyası için önemli bir alternatif haline gelen Ümraniye-Ataşehir-Kartal-Kurtköy bölgesinde faaliyet gösterecek. Nuh Beton ile 15 yıllık bir kira anlaşması imzalayan Dedeman Grubu’nun İstanbul’daki 4. tesisi ise Levent’te açılacak. Grup Halk GYO’nun yaptığı 240 odalı tesisi Dedeman Park markasıyla işletecek. Dedeman Park Levent için Halk GYO ile 10 yıllık kira sözleşmesi imzalayan grubun yeni tesisi, LEED (Enerji ve Çevre Dostu Tasarım’da Liderlik) sertifikası adayı. Özdilek’in İstanbul’daki oteli 2014’te açılacak B üyükdere caddesinde devam eden inşaatın içerisinde hem alışveriş merkezi hem de 400 odalı bir otel ve ofisler yer alıyor. Yaklaşık 400 milyon TL maliyeti bulunan tesis, Özdilek grubunun ikinci otel yatırımı olarak faaliyete geçecek. İki helikopter pistinin de bulunduğu projenin 2014’ün ikinci çeyreğinde açılması planlanıyor. Ana faaliyet alanı tekstil ve perakende olan Özdilek Grubu’nun Levent’teki otelinde minimum 4 toplantı salonu da yer alacak. Özdilek Grubu’nun ilk oteli ise InterContinental Hotels Group zincirine bağlı Crowne Plaza İzmir markasıyla hizmete girmişti. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 13 YATIRIMLAR� DOSYA/RÖPORTAJ Timur Bayındır / Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği Başkanı “İstanbul’da bu kadar otel yatırımı çılgınlık” “İstanbul’a bugün diyelim ki yılda 10 milyon turist geliyor. Biz her gün 150 bin ve üzerinde yatağı arz ediyoruz. Yani yatakların dolması için her gün 150 bin, 10 günde ise 1,5 milyon kişi gelmesi gerekiyor. Bir yılda 50 milyon kişiyi buluyor. Şuandaki mevcut durum bu… Bir de buna 40 bin yeni yatak eklenecek. Bu kadar yatırım çılgınlık aslında.” S on yıllarda gerek artan turist sayısı gerekse de otel yatırımlarıyla dikkat çeken İstanbul’daki yatırım trendini Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TUROB) Başkanı Timur Bayındır ile görüştük. İstanbul’daki otel yatırımlarının talebe göre çok hızlı gittiğini belirten Bayındır, otel yatırımlarının fizibilite çalışmalarının da TUROB’tan destek alınarak çok dikkatli yapılması gerektiğini söyledi. ■ Son yıllarda İstanbul’da otel yatırımları bir hayli artış gösteriyor. Siz bu trendi nasıl değerlendiriyorsunuz? Ben yatırım yapılmasına her zaman tarafım. Yatırım yapılmalı, çünkü yatırım yapılmadan ilerleme olmaz. Yalnız yatırım yapılırken akıllıca yatırım yapılmalı. Önce talebi doğurup ona arz yaratmak lazım. Şuanda bana göre yatırımlar çok hızlı gidiyor. Yatırımlar İstanbul’un yükseliş trendinin çok üstünde gidiyor. Bu hızla yükselirse o oteller belki 20 yıl sonra filan ancak dolar. Yatırım yapılmadan önce iyi bir etüt yapılmalı. Yatırım yapılacak yerin talebi 5 yıldız mı 3 yıldız mı ona bakmak lazım. Mesela gidip otomotiv sanayinin içine otel yapıyorsanız, bu otelde kalacak kişiler bellidir. Dolayısıyla ona göre düşünmek lazım. ■ Tüm boş araziler otel yapılıyor sanki… Şimdi İstanbul’da otel inşa edecek fazla yer de kalmadı. Dolayısıyla Taksim civarındaki apartmanlar otellere dönüştürülüyor. Bu hem kentsel gelişim bakımından güzel bir şey. Binalar kimlik kazanıyor, temizleniyor, sağlamlaştırılıyor, içleri yeniden düzenleniyor ve ekonomiye kazandırılıyor. Öbür taraftan 14 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 Timur Bayındır da İstanbul içinde yer olmadığı için yatırımlar İstanbul’un dışına kayıyor. Bir trend daha var ki bana göre yanlış. Bir takım arsalar var ve bunlar bir takım alakasız insanların ellerinde. Ama metrekare ve inşaat ruhsatı olarak yapılması kolay… Buralara ekseriyetle bir takım dostluklar, tanışıklıklar aracılığıyla veya uluslararası zincirlerle işbirliği yaparak otel yapılıyor. Biliyorsunuz yabancı zincirler geldiklerinde otele hiçbir yatırım yapmıyorlar. Sözleşme yaparken de ciro üstünden pay alıyorlar. Bu da şu anlama geliyor: otel çalışırsa sen de alırsın, çalışmazsa da nasihat alırsın. Fakat o yatırımcı da diyor ki ben buraya ev yapsam hiçbir yatırımcı almaz, garaj yapsam araba park eden olmaz. O zaman bir otel yapayım, nasılsa yabancı bir zincir işletecek. Bugün getirisi olmazsa da yarın öbür gün kazanmaya başlar diye düşünüyorlar. ■ Yeterince fizibilite yapılmıyor mu sizce? Bu fizibilite işi belli bir takım insanların işi. Herkesin yapmaması gerekiyor aslında. Asya yakasında yapılan bir fizibiliteden birini gördüm. Şöyle yazıyordu: otel odanı en düşük 170 avroya satarsın. Otelin yüzde 90’ı dolar. Rapor böyle olunca yatırımcı da ona göre hesap yapıyor. Otel 3-4 yılda kendini amorti eder diye düşünüyor ve yatırım yapıyor. Bu tür fizibilite raporlarını hazırlarken çok dikkatli olmak lazım… İşi bilenlerden yardım almak gerekiyor. Biz bir derneğiz ve uzman arkadaşlarımız var içimizde. Küçük bir ücret karşılığında bu fizibiliteleri elden geçirebiliriz. Yeniden düzenleyebiliriz. ■ İstanbul’a gelen turist sayısı da sürekli artıyor. Yatırımcıları da bu cesaretlendiriyor sanırım değil mi? İstanbul bu yıl 9 milyon turist hedefliyor. Ama bu yıl çok iyi bir trend gösterdi. 9 milyonu geçebilir de. Ama diyelim ki bugün İstanbul’a yılda 10 milyon turist geliyor. Biz her gün 150 bin ve üzerinde yatağı arz ediyoruz. Yani yatakların dolması için her gün 150 bin, 10 günde ise 1,5 milyon kişi gelmesi gerekiyor. Ayda 4,5 milyon, 10 ayda 45 milyon, bir yılda 50 milyon kişiyi buluyor. Şuandaki mevcut durum bu… Bir de buna 40 bin yeni yatak eklenecek. Bu kadar yatırım çılgınlık aslında. Türkiye’de bazı sektörler moda oluyor ve herkes o alana yöneliyor. Bir dönem tekstil modaydı, herkes tekstile girdi. Şimdi turizm yatırımları moda… Bir de elinde arazisi olan ne yapacağını bilmediğinde otel yapıyor. ■ Yatırım açısından İstanbul’un Asya yakası da çok hareketli görünüyor değil mi? İstanbul’da bir kongre olduğu zaman Taksim ve civarını dolduruyor. Bu dönemde Taksim’de kalan müşteri doluluktan dolayı Aksaray, Laleli, Sirkeci’ye kayıyor. Onlar dolduğunda da Asya yakasına kayıyor. Biz hep bu trendi yaşadık. Anadolu yakasının kendi özel müşterisi var ama çoğu bu taraftan oraya kayanlardan oluşuyor. Müşterilerin çoğunluğu hala Avrupa yakasında kal- ‘ İstanbul’a yatırım yapılmasında uluslararası zincirlerin de payı var. Otelciliği bilmeyen bir yatırımcı, otel yaparken, “Nasılsa bir uluslararası zincirle anlaşıp oteli işletirim” diyor. Uluslararası zincirler de Türkiye ve İstanbul’un gelişmesi çok hızlı olduğu için İstanbul’u önemsiyorlar. ’ mak istiyor. Şimdi Anadolu yakasında çok yatırım yapılıyor. Ne var orada: Bir kere arazi çok daha fazla. İmkan çok. Onun dışında Sabiha Gökçen Havalimanı var. Formula 1 pisti var. Gerçi şuanda rasyonel değerlendirilemiyor ama mutlaka değerlendirilir. Bunlar bir hareket getirir bölgeye ama ne kadar getirir onu şimdiden göremiyoruz. Finans merkezi açılırsa da o civardaki otellere potansiyel doğar. Ama yüzde 5-10 oranında bir ilerleme varken bir anda yüzde 50-60 oranında yatak kapasitesini artırmak yanlış. ■ Oda fiyatları yükseliyor değil mi? Bu yeni yatırımlar oda fiyatlarını etkiler mi? Ben Harem Otel’i 1965 yılında açtım. Ama sektöre 1964 yılında başladım. Bir zamanlar benim ‘back to back’ gruplarım vardı. Antalya gibi çalışırdık. O dönemki fiyatları buldum. O zamanlar kişi başı 9 dolar oda kahvaltı vermişiz, 2 dolara da yemek vermişiz. Kendi kendime o zaman nasıl çevirmişiz oteli acaba diye düşündüm. Eskiden Paskalya dönemlerinde talep çok artardı. Öyle bir ayarlardık ki gelenlere iki günlük Bursa turu yaptırırdık. Bütün müşteriyi alıp Bursa’ya götürürdük, oteli öbür gruba verirdik. Onlar çıkar odaları yapardık, Bursa’ya götürdüğümüz grubu alırdık. Şimdi böyle imkanları hiç unutmamak lazım. Formula 1 ilk geldiğinde İstanbul’un uçacağını sanıyorduk. Sıkışırsak insanları Gebze’ye, Bursa’ya götürürüz diyorduk. Yeter ki insanlar gelsin. Şimdi buna ihtiyaç kalmadı. Tam tersine gelen müşteri paylaşılacak. Bu da kimseyi doyurmayacak. Akabinde rekabet nedeniyle fiyat düşüşleri yaşanacak. ■ Peki havalimanı çevresini yeni oteller bölgesi olarak tanımlamak mümkün mü? O bölgedeki yatırımları takip ettik. O bölge yeni oteller bölgesi nasıl olacak diye düşündüm? Gelen müşteri otele indi diyelim. Nereye gidecek? Sadece iş amaçlı gelenler gider deniyor ama o kadar iş amaçlı gelen yok. Orayı sadece oteller bölgesi yapmak eksik olur. Talimhane oteller bölgesi ama buraya gelen bölgede her şeyi bulabiliyor. Gelen misafir gündüz işini hallettikten sonra gece bara da gidiyor, yemeğe de çıkıyor, sinemaya gidiyor ya da gezebiliyor. O yüzden bana zor geliyor. Bu bölgede hızlı ve çok yatırım yapılıyor. Bu otelleri doldurmakta zorlanacaklarını düşünüyorum. ■ Yatırımlarda uluslararası zincirlerin de etkisinden bahsettiniz. Nasıl bir etki bu? İstanbul’a yatırım yapılmasında uluslararası zincirlerin de payı var. Otelciliği bilmeyen bir yatırımcı, otel yaparken nasılsa bir uluslararası zincirle anlaşıp oteli işletirim diyor. Uluslararası zincirler de Türkiye ve İstanbul’un gelişmesi çok hızlı olduğu için İstanbul’u önemsiyorlar. Uzağa gitmeye gerek yok, 90’lı yıllarda 2 milyon turist ağırlıyorduk, şimdi 30 milyona çıktık. Onun için tüm zincirler İstanbul’da otel istiyor. Franchise sistemi ile ve alt markalarıyla da geliyorlar. Onların eli taşın altında değil. Öte yandan İstanbul’da yabancı zincirler her ne kadar yabancı bir genel müdür tayin etse de yardımcısı bir Türk oluyor. Çünkü hiçbir zaman bir yabancı müdür Türkiye’deki bir takım bürokratik işlemleri bilmez ya da uğraşmak istemez. Onun için Anadolu’ya genellikle franchise sistemiyle giriyorlar. Türkiye açısından bu durum olumlu aslında… Ama keşke gayrimenkule de yatırım yapsalar. Yerli yabancı tüm zincirler gayrimenkul yatırımından çıkıyorlar. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 15 YATIRIMLAR � HABERLER Hilton Garden Inn, portföyüne 7 otel daha ekliyor Hilton Worlwide, Türkiye’nin her yerinde büyümesini sürdürüyor. Grup, Türkiye’de Hilton Garden Inn markasına 7 otel daha kattığını açıkladı. H ilton Worldwide, Türkiye’de yaptığı 7 yeni otel anlaşmasıyla Hilton Garden Inn markasının portföyünü genişlettiğini açıkladı. Son 4 yıl içerisinde Hilton Garden Inn markası İstanbul, Kütahya, Konya, Mardin ve Şanlıurfa’da oteller açan grup, bu markaya 10 otel daha ekleyecek. Şu anda 5 markasıyla Türkiye’de hizmet veren Hilton Worldwide, 22 otel ile 5 bin 500’den fazla odaya sahip durumda. Orta segment için ideal bir pazar oluşturuyor Hilton Worldwide Avrupa ve Afrika Geliştirmeden Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Partick Fitzgibbon, 2013’e Türkiye’de bugüne kadarki en güçlü pozisyonlarıyla giriş yaptıklarını söyledi. Hilton Worldwide Odaklı Hizmet Marka Yönetiminden Sorumlu Bölge Başkanı Mark Nogal ise “2008’de Türkiye lansmanı yapılan Hilton Garden Inn’in markasıyla işletilen 5 tesis sahibiz ve portföyümüze 7 yeni oteli ekledik. Bu rakam 2015’e kadar üç katına çıkacak” dedi. Türkiye’de turizm sektörünün gelişmekte olduğunu vurgulayan Nogal, büyük şehirlerin ekonomik gücünün etkisiyle orta segment markasının genişlemesi için ideal bir pazar olduğunu dile getirdi. Yeni otellerin üçü İstanbul’da olacak Orta segmente hitap eden Hilton Garden Inn markası tarafından geliştirildiği bildirilen 7 yeni otel aşağıdakilerden oluşuyor: Hilton Garden Inn İstanbul Kasımpaşa – Ofton İnşaat Turizm ve Yatırım Sanayi Ticaret Anonim Şirketi ile imzalanan bir işletme anlaşmasının parçası olan ve toplam 200 konuk odasına sahip bu otel, 7 yeni otel arasında en büyüğü konumunda. Kasımpaşa, İstanbul’un hızla gelişmekte olan iş merkezlerinden biri ve otel çok sayıda büyük ofis kümelerine yakın bir konuma sahip. 2014 yılının ilk aylarında açılması beklenen tesis, aynı zamanda Konferans Vadisi ve Sütlüce Kongre Merkezi’ne eşit uzaklıkta bulunan Piyalepaşa Bulvarı üzerinde bulunuyor. Hilton Garden Inn İstanbul Ümraniye – 2014 başında açılması beklenen bu tesis, Hilton Worldwide’ın İstanbul’un Anadolu yakasındaki 3’ncü oteli olacak. 148 odalı otelin alt katlarında yeni Can Park Alışveriş Merkezi yer alacak. Alışveriş merkezinin ve otelin imtiyaz sahibi Can Park AVM İşletmecilik Turizm ve Taahhüt A.Ş. Otelin 2015 yılında tamamlanması planlanıyor. Hilton Garden Inn İstanbul Esenyurt – İstanbul’da yer alacak Hilton Garden Inn markasının üçüncüsü olacak bu otel, 160 odasıyla hizmet verecek. Semer- Partick Fitzgibbon kand Yapı A.Ş. ile imzalanan işletme anlaşması kapsamında otelin, 2015 yılı başlarında açılması planlanıyor. Tesis, Atatürk Olimpiyat Stadyumu ile pahalı ve kaliteli ürünleriyle Akbatı Alışveriş Merkezi’ne yakın bir konuma sahip. Hilton Garden Inn Trabzon – Hilton Worldwide, Trabzon’un Akçaabat Bölgesi’nde yer alan ve 2015 yazında açılması planlanan oteli, Tunalar Otomotiv Turizm Ticaret Limited Şirketi ile yapılan işletme anlaşmasının bir parçası olarak işletecek. Tesisin 172 konuk odası, kapalı havuzu ve özel kumsal alanı da bulunuyor. Hilton Garden Inn Bursa – Güleser Tekstil Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılan tesis, 17 kata ve 180 konuk odasına sahip. Otelin 2014 başında açılması bekliyor. Hilton Garden Inn Ankara Gimat – Özçelik İmaj Tan Adi Ortaklığı ile imzalanan franchise anlaşmasının bir parçası olarak geliştirilecek. 2014 başlarında açılması planlanan tesisin 162 odası bulunuyor. Hilton Garden Inn Erzincan - Reysaş Turizm Yatırımları ve Ticaret Ltd. Şti. ile imzalanan bir işletme anlaşması dahilinde 2013 yazında açılması beklenen bu otel ile Hilton Worldwide Erzincan’da ilk defa faaliyet gösterecek. 120 odalı otel, şehir merkezinden geçen ana yol üzerinde işlek bir konumda yer alacak. 16 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 Uran Holding, İstanbul’da ikinci oteli için düğmeye bastı Antalya Side’de Grand Prestige Hotel ve İstanbul Altunizade’deki Ramada İstanbul Asia ile turizm sektöründe faaliyet gösteren Uran Holding, İstanbul’da 200 odalı yeni bir otel yatırımı için düğmeye bastı. Grup ayrıca Antalya’da 140 odalık yeni bir ek bina yatırımı yapacak. İ nşaat, taahhüt, turizm ve dış ticaret alanlarında aktif olarak faaliyet gösteren Uran Holding, İstanbul’da denize kıyısı olan bir bölgede 200 odalı yeni bir otel yatırımı için arsa arayışına girdi. Kongre, fuar ve ticari potansiyeliyle son yıllarda İstanbul’a gelen turist sayısında patlama yaşandığına dikkat çeken Uran Holding Yönetim Kurulu Üyesi Arcan Uran, İstanbul’da denize kıyısı olan bir bölgede otel yapma kararı aldıklarını belirterek, “Şu anda birkaç arsa için görüşmelerimiz sürüyor. İki yıl içinde yatırıma nihayet kazandıracağız” dedi. Antalya’ya ek yatak geliyor Antalya Side’deki Grand Prestige Hotel’in arsasına da 140 odalık ek bir bina planlandığını açıklayan Uran, “Side’deki 346 odalı otelimiz 22 yıldır bölgenin en çok tercih edilen otelleri arasında. Yurtdışından 12 ülkeden turist getiriyoruz. Özellikle Alman, Belçika, Rus ve Türk çocuklu ailelerinin tercih ettiği otelimizde yazın talebe yetişmekte zorlanıyoruz. Arcan Uran Sorgun ormanları ile çevrili ve Titreyen Göl’e kıyısı olan otelimiz toplam 40 dönümlük arazi üzerine kurulu. Şimdi bu araziye havuzlu iki ek bina yapmak için çalışmalara başladık. 90’ı aile odası olmak üzere toplam 140 odalık ek bir yatırım yapacağız. 2013 Kasım ayında inşaat yasağının sona ermesi ile inşaat çalışmaları başlayacak ek binamızın 2014 yaz sezonuna yetişmesi planlanıyor. Ek bina için 10 milyon liralık yatırım planlıyoruz” diye konuştu. D-Marin, Yunanistan atılımını sürdürüyor Türkiye, Hırvatistan ve Yunanistan’da marinaları bulunan Doğuş Grubu’na bağlı D-Marin Marinalar Grubu, Kiriacoulis Grubu’na bağlı, Yunanistan’ın en büyük marina zinciri MedMarinas S.A. için ortaklık anlaşması imzaladı. H ırvatistan’da D-Marin Mandalina, D-Marin Dalmacija ve D-Marin Borik ile hizmet veren ve geçen ay 21 adet marinaya sahip Hırvat Adriatic Croatia International (ACI) Grubu’nun yüzde 6.92’sini satın alan D-Marin Marinalar Grubu, hedef pazarı Yunanistan’da çalışmalarını sürdürüyor. D-Marin, Yunanistan’da Gouvia, Lefkas ve Zea marinalarının hissedarı ve yönetiminden sorumlu olan Kiriacoulis Mediterranean Cruises Shipping SA’ya bağlı MedMarinas S.A. şirketinin yüzde 51 hissesine ortak oldu. Bu ortaklık ile firma toplam kapasitesini denizde ve karada toplam 3355 adet bağlama yeri daha ekledi. D-Marin Marinalar Grubu, geçtiğimiz günlerde Lamda Development SA kontrolündeki ‘Flisvos Marina’ ile de yüzde 50 ortaklık yapmıştı. Deniz turizminde marinalara ek olarak Türkiye, Hırvatistan, İtalya, Fransa, Malta ve Karayipler’de top- lam 28 noktada charter hizmeti de veren D-Marin, Türkiye’deki yatırımlarına devam ediyor. Doğuş Grubu CEO’su Hüsnü Akhan, D-Marin Dalaman Marina’nın bu yıl içerisinde inşaatına başlamayı planladıklarını açıkladı. Hüsnü Akhan 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 17 YATIRIMLAR � HABERLER Emaar Türkiye projesine kazma vuruldu Dubaili firma Emaar Gayrimenkul PJSC tarafından İstanbul Çamlıca’da yapılan “Emaar Square” projesine kazma vuruldu. Emaar Türkiye’nin 2,3 milyar dolarlık yatırımı “Emaar Square” projesinin içerisinde konut, ofis ve alışveriş merkezinin yanı sıra otel de bulunuyor. 5 yıldız standartlarındaki oteli Theadress zinciri işletecek. T oskana Vadisi projesinden sonra ikinci yatırımı olan “Emaar Square” için 2,3 milyar dolarlık yatırım yapmayı planlayan Emaar Türkiye, projenin satışına başladı. “Emaar Square” projesi 66 dönüm arazi üzerinde 300 bin metrekarelik inşaat alanından oluşuyor. İçerisinde 4 farklı yapıyı bulunduran projede, konut, ofis, AVM ve otel yer alıyor. Projedeki 5 yıldız standartlarında oteli Theadress zinciri işletecek. 1000’den fazla konut, 40 bin metrekarelik ofis, 150 bin metrekarelik kiralanabilir alanı ve 400 mağazasıyla Türkiye’nin en büyük AVM’si de olacak. VIP Turizm, Antalya’da butik otel yapıyor Anı Tur, Trabzon ve Bodrum’a otel yapacak VIP Turizm, Antalya’da 60 odalı tesis yapacak. Antalya Kırkgözhan Kervansaray otelinin mimarisinin uygulanacağı otel, grubun ilk otel yatırımı olacak. Yurtiçi ağırlıklı faaliyet gösteren tur operatörlerinden Anı Tur, Trabzon’da şehir oteli inşaatına başladı. Firma Bodrum Kızılcıkazı Koyu’nda yapmayı planladığı tatil köyü projesine ise 2013’ün sonlarında başlayacak. T ürkiye’nin en eski acentelerinden VIP Turizm, Antalya’ya otel açmaya hazırlanıyor. İşletmesini VIP Turizm tarafından yapılan Kırkgözhan Kervansaray’a komşu arazide yapılacak olan butik otelde 60 oda bulunak. VIP Turizm’in Yönetim Kurulu Başkanı Ceylan Pirinçcioğlu, otelin mimarisinin yanında bulunan kervansarayın Ceylan mimarisiyle aynı Pirinçcioğlu olacağını kaydetti. Y urtiçi ve yurtdışı turları satan yerli tur operatörlerinden Anı Tur, Trabzon’da 5 yıldız standartlarında otel yapacak. Anı Tur Yönetim Kurulu Başkanı Veli Çilsal, Trabzon’da 5 yıldız ve240 odalı bir şehir oteli için temel attıklarını söyledi. Yaklaşık 50 milyon liraya mal olması beklenen otelin 2015 yılında faaliyete geçireceklerini vurgulayan Çilsal, Trabzon merkezli yurtiçi kültür turlarını olumlu etkileyeceğini belirtti. Çilsal, Bodrum’da Kızılcıkazı Koyu’nda tatil köyü projesine ise 2013 sonunda başlayacaklarını dile getirdi. Maldivler’den sonra yeni adres Yalova oldu İnşaat ve turizm sektörlerinde faaliyet gösteren Akarsu Holding, Maldivler’deki tesisin ardından Yalova Armutlu’da 95 milyon TL yatırımla Mahal Palas projesini gerçekleştirecek. 18 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 M osaic Center markasıyla banyo ve mutfak dekorasyon ürünleri ihracatı yapan Akarsu Holding, 2012 ve 2013 yılları itibariyle yeni otel projelerini hayata geçirecek. 2012 yılında Maldivler’de inşasına başladığı tesisin yüzde 65’ini tamamlayan şirket, Yalova Armutlu’da Mahal Palas projesinin tanıtım çalışmalarına başladı. Yalova Armutlu’da in- şa edilecek Mahal Palas, tatil tesislerinden biri olması bekleniyor. 95 milyon lira yatırımla hayata geçirilen Mahal Palas, 34 bin 905 metrekare alan üzerinde inşa edilecek. Projede 9 bin 200 devre tatil kapasitesine sahip 1+1 ve 2+1 daireler yer alacak. Mahal Palas’ın 2014’ün Aralık ayında hizmete girmesi bekleniyor. RÖPORTAJ Birol Kaymas / Silence Istanbul Hotel&Convention Center Genel Müdürü: Silence Istanbul, Anadolu Yakası’nda iddialı bir başlangıç yapacak A ntalya’da Silence Beach Hotel ile turizm sektöründe hizmet veren Erko İnşaat, İstanbul Ataşehir’de; içerisinde 5 ve 4 yıldızlı otel, kongre merkezi, rezidans ve alışveriş merkezinin olduğu büyük bir kompleks projesine imza attı. Grup, 2013’ün ilk çeyreğinde açılacak otellerin ardından proje kapsamında 3 yıldızlı bir otel daha planlıyor. Silence Istanbul Hotel&Convention Center projesiyle ilgili grubun deneyimli müdürü Birol Kaymas, Turizm ve Yatırım Dergisi’nin sorularını yanıtladı. ge olduğu için rezidans, AVM ve dolayısıyla otel ve kongre merkezi ihtiyaçları göz önüne alınarak böyle bir projeye karar verildi. Kompleks, Erko İnşaat ve Emay işbirliği ile yapılandı. Sadece 5 yıldızlı otelimizin yatırım maliyeti 129.800.000 TL civarında oldu. Erko İnşaat Ticaret ve Turizm Limited Şirketi’nin, kuruluşundan bu yana öncelikle altyapı projelerinde uzmanlaştı. Grubun Antalya’da Silence Beach & Resort Hotel adıyla kardeş oteli de bulunuyor. ■ Silence İstanbul projenin yatırımcısı bölümleri, aşamaları ve başlama hikâyesini sizden dinleyebilir miyiz? Nasıl bir proje oldu? Açılacak olan 4 ve 5 yıldızlı iki yeni otel; toplam 592 oda ve 1200 yatak kapasitesi ile bölgenin en yüksek konaklama kapasitesine sahip olacak. Executive Lounge’ın yanı sıra gün ışığı alan; 1500 metrekare genişliğinde 3’e bölünebilen ana salonu, 900 m2’lik alternatif salonu ile toplamda 15 tam donanımlı toplantı salonu bulunuyor… Silence Istanbul Hotel & Kongre Merkezi’nin eşsiz mutfağı; tecrübeli aşçıları ve kaliteli restoranları ile birleşerek misafirlerin hem göz hem de damak zevkine fazlasıyla hitap edecek. Spa merkezimiz misafirlerimizin kendilerini yenilenmiş ve tazelenmiş hissetmeleri için hizmet verecek. Otelimizin Spa merkezinde misafirlerimiz için ayrılan 4 Kişisel bakım ve masaj odası, Sauna, Buhar Odası, Türk Hamamı ve Fitness Merkezi bulunuyor. Diğer otellerden farklı olarak özel katlarımızda özel hizmetliler (Butler) bulunacak. Ataşehir Merkez’de yer alan; İstanbul Sabiha Gökçen Havaalanı’na 23 km uzaklıktaki Silence Istanbul’un projesi 2011 yılında başladı. 5 yıldızlı oteli için açılış, 2013’ün ilk çeyreğinde planlanıyor. Brandium Yaşam ve Alışveriş Merkezi olarak projelendirilen kompeks kapsamında 2 otel ve kongre merkezi ile birlikte 290 A+ mağazadan oluşan AVM ve 4 bloktan oluşan rezidans bulunuyor. Projeye 3 yıldızlı, 160 odalı üçüncü bir otel yatırımı da gündemde. 2013’te yatırım programımızda bu projemiz de yer alıyor. Ataşehir hızla gelişen bir böl- ■ Projede iki otel bulunuyor? Otellerin özellikleri nelerdir? ■ İstanbul’da gelişen bölgelerden biri de Anadolu yakası. Yeni yatırımları arz-talep dengesi açısından nasıl değerlendiriyorsunuz? Silence İstanbul Hotel& Convention Center, lokasyon itibarıyla Ataşehir’de yeni yapılanmaya başlayacak finans merkezine yakınlığı ile dikkat çekecek. İstanbul, kongre turizminde dünyada önemli bir yere sahip. Ancak İstanbul’da, özellikle Anadolu yakasında hala kongre otelleri ve salonlarına ihtiyaç var. Silence Istanbul Hotel&Convention Center’ın kongre turizmine büyük katkı sağlayacağına inanıyoruz. 20 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 ▲ Birol Kaymas kimdir? 1967 yılında İstanbul Otelcilik Okulu bölümü ile Almanya’da Otel Yöneticiliği eğitimi alan Birol Kaymas, 10 yıl Saipan (Pasific Adaları), Thailand, Malezya, Singapur, Endonezya, Intercontinental ve Pan Pasific zincir otellerinde üst düzey otel yöneticiliği yaptı. 1989’da Merit International, İstanbul Çınar Hotel, Merit Arcadia –Belek, Mirage Park Resort, Antbel Belek ile WOW Grubu, Sungate Port Royal Deluxe Hotel, Lykia World Hotel, Dedeman Otelleri, Bursa Çelik Palas gibi otellerde üst düzey yönetici olarak çalıştı. Sektörde 40 yıllık tecrübeye sahip olan Kaymas, evli ve iki çocuk babası… ■ Silence olarak İstanbul’da uluslararası arenaya nasıl açılacaksınız? Online rezervasyon ağlarında yer alacağız. İnternet satışları, otellerin doluluk oranlarının yüzde 10’u ile yüzde 40’ını oluşturuyor. Yapılanmamızı buna göre planladık ve sadece online satışlar ile ilgili bir birim kurduk. Beklentimiz online satışların yıl bazında yüzde 25-30 civarında olması. İlk yıl için doluluk hedefimiz yıl bazında yüzde 70 civarında planlıyoruz. OTELLER�DOSYA�EMITT Turizm profesyonelleri 17. kez EMITT’te buluştu Bu yıl kapılarını 17. kez turizmcilere açan EMITT Fuarı, yurtiçinden ve yurtdışından birçok turizm profesyonelini bir araya getirdi. Fuar tarihinin ANFAŞ Hotel Equipment Fuarı’yla çakışması ziyaretçi sayısı açısından sıkıntı yarattı. T ürkiye’nin en önemli dünyanın ise beşinci büyük turizm fuarı olan 17. Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı (EMITT), 24-27 Ocak 2013 tarihleri arasında TÜYAP’ta gerçekleştirildi. Gerek iç pazar gerekse uluslararası alanda faaliyet gösteren turizmcileri bir araya getiren EMITT, otelci, acenteci, tur operatörü, beldeler, iller, kalkınma ajansları, tedarikçiler, yatırımcılar ve ülkelerden oluşan geniş bir kesimi buluşturdu. Fuarda profesyonellere işbirliği imkânının sağlanmasının yanı sıra renkli tanıtımlara da imza atıldı. EMITT dünyada ilk 5 fuar arasında 2012 yılında 128 bin ziyaretçiyle dünyanın en büyük 5. büyük turizm fu- 22 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 arı konumuna yükselen EMITT, Akdeniz, Ortadoğu, Güneydoğu Avrupa ve Asya coğrafyasının sayılı fuarları arasına girmeyi başardı. Fuarda bu yıl 70 ülkeden 4500 katılımcı yer aldı. EMITT Fuarı’na geçen yıl 62 ülke ile Türkiye’den 150 şehir ve turizm beldesi katılmıştı. 60 bin 500 metrekarelik fuar alanını, 4.500 uluslararası katılımcı, 57 bin profesyonel ve 71 bin tatilci ziyaret etmişti. Fuarın 2011 yılına kıyasla toplam ziyaretçi sayısında yüzde 12 oranında artış gerçekleşmişti. Fuarda tedarikçilere daha etkin yer verilecek Fuarın açılışında bir konuşma yapan ITE Group Türkiye Direktörü Burcu Başar, EMITT’in Latin Amerika’dan Asya Pasifik’e kadar çok geniş bir coğrafyaya yayıldığını belirterek, fuarı daha da genişletmeyi hedeflediklerini açıkladı. Fuarda SPA, sağlık turizmi ve tedarikçiler gibi alt sektörleri de fuarda daha etkin yer vereceklerini ifade eden Başar, 2013’te fuara 100 bin ziyaretçi beklediklerini dile getirdi. 2014’te EMITT’te sağlık turizmi fuarı da olacak Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkanı Osman Ayık ise EMITT’in dünyadaki gelişmelere kayıtsız kalmayacağını belirterek, gelecek yıl Dünya Sağlık Turizmi Konseyi ile birlikte fuarda sağlık turizmi fuarı ve konferansı düzenleneceğini açıkladı. Fuarın ana sponsoru olarak 16 şirket ve 3 turizm acentesi ile konuk ülke olan Arjantin Turizm Bakanı Carlos Meyer, EMITT’te bulunmanın büyük bir onur olduğunu belirterek, THY’nin Arjantin’e düzenlediği uçuşların turizmi geliştireceğini kaydetti. Sidney, Kuzey Afrika ve Çin’de turizm ofisi açacağını açıklayan Günay, 24 ilde 69 arazi için turizm tahsisine çıkılacağını, sağlık, termal ve kültür turizmine yatırım yapılacağını açıkladı. ‘Tek yetkililik’ anlaşması otelcileri tur operatörlerinin standına itti İç turizm için sezonun değerlendirildiği platformlardan biri olan EMITT, fuarda birçok acenteci ile otelciyi bir araya getirdi. Eskiden anlaşmaların yapıldığı kontratların imzalandığı bir platform olan EMITT, erken rezervasyon kampanyalarının Ara- lık ayına çekilmesiyle bu işlevini devretti. Artık fuara katılan acente ve oteller tanışmanın yanı sıra ileriye yönelik işbirliği olanakları arıyorlar. Fuarda dikkat çeken noktalardan biri acente ve oteller arasında imzalanan ‘tek yetkililik’ anlaşması nedeniyle resort otellerin eskisi kadar fuara katılmaması oldu. Resort otellerin birçoğu fuara iç pazarda bağlı bulunduğu tur operatörünün standında katıldı. Bu nedenle fuarda resort otellerin kendi standıyla katılımı geçmiş yıllara göre sınırlı kaldığı gözlendi. Öte yandan fuara katılan acentelerin sayısında artış yaşandı. Günay: “24 ilde 69 turizm tahsisine çıkacağız” Kültür ve Turizm Bakanı olarak son kez açılışını yaptığı EMITT’te konuşan Ertuğrul Günay, EMITT’in Türkiye markasını dünyaya tanıttığını belirterek, Türkiye’nin turizmde İngiltere’yi geride bırakarak 6. Sıraya yükseldiğini kaydetti. Bakanlığın Petersburg, Atina, Sao Paulo, Turizm ve Yatırım Dergisi ekibi olarak biz de hem EMITT hem de ANFAŞ Fuarı’nda yerimizi aldık. » 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 23 OTELLER�DOSYA�EMITT Fuarda online seyahat acentelerinin çokluğu dikkat çekiciydi EMITT Turizm Fuarı’nın en hareketli salonlarından biri acentelerin bulunduğu 7. salon olurken, ülkelerin bulunduğu üçüncü salon ile il ve beldelerin bulunduğu 12. salon da bir hayli renkliydi. Fuarda dikkat çeken bir başka nokta ise online seyahat acentelerinin ve yazılımcı firmaların sayısındaki artış oldu. Çok sayıda online seyahat acentesi ve yazılım firması fuarda yerini almıştı. Bu durumda pazarın klasik seyahat acentesinden online seyahat portallarına doğru hızlı bir kayış içinde olduğunun göstergesi oldu. İller ve beldeler EMITT’e akıyor Kalkınma ajansları aracılığıyla il ve beldelerin bölgesel olarak katılmayı tercih ettiği EMITT fuarında, bölgeler günün halka açılması bazı katılımcıların itirazlarına yol açtı. Tedarikçi firmalardan bazıları, ilk iki gün fuarın halka kapalı olması gerektiğine dikkat çektiler. Fuar tarihlerinin çakışması katılımcıya da ziyaretçiye de yansıdı birbirinden ilginç ve renkli stantlarla katıldılar. Fuara Kalkınma Ajansları, iller, beldeler ve derneklerin katılım sayısı her geçen yıl biraz daha artıyor. Gürültünün yine eksik olmadığı iller ve beldelerin bulunduğu salonlarda bu yıl yiyecek-içecek satışlarının da arttığı görüldü. Diğer yandan fuarın profesyonellere ayrılan ilk iki Bu yıl Türkiye’nin iki önemli turizm fuarı EMITT ve ANFAŞ fuarlarının tarihlerinin çakışması bir yandan katılımcıların tepkisini çekerken diğer yandan da ziyaretçi sayısını etkiledi. Önceki yıllarda şubat ayında düzenlenen EMITT fuarının yapılış tarihi bu yıl Ocak ayına çekildi. Bu nedenle EMITT, Antalya’da düzenlenen Anfaş Hotel Equipment Fuarı ile çakıştı. Öte yandan EMITT’in tarihinin Ocak ayında Hollanda’nın Utrecht kentinde düzenlenen turizm fuarının tarihiyle yakın olması, her iki fuara da katılmak isteyen turizmcileri ve tedarikçileri zor duruma düşürdü. Sağlık turizmi masaya yatırıldı Birçok etkinliğe imza atılan EMITT 2013’te sağlık turizmiyle ilgili panel düzenlendi. Ekonomi Gazeteciler Derneği (EGD) tarafından düzenlenen panelde dünyada ve Türkiye’de sağlık turizmi ele alındı. P anelin açılış konuşmasını yapan Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) ile Sağlık Turizm Komitesi Üyesi ve Türk Sağlık Turizmini Geliştirme Konseyi Başkanı Emin Çakmak, Türkiye’nin sağlık turizminde Amerika ve Almanya’dan sonra üçüncü sırada yer alırken, gelir anlamında Tayland ve Hindistan’dan sonra beşinci sırada bulunduğunu açıkladı. Panelde konuşan Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem, dünya çapında sağlık turizminin 100 milyon dolarlık bir pazara sahip olduğunu ama Türkiye’nin bunun yüzde 1’ini alabildiğini söyledi. Yurtdışında televizyon dizilerinde sağlık turizminin tanıtılabileceğini öneren Erdem, sağlık turizmine dair istatistiklerin yanlış olduğuna dikkat çekti. Kuruluşların birlikte hareket etmesi gerekli TUYED Başkanı Kerem Köfteoğlu ise 2020 yılında sağlık turizmin 350 milyar dolarlık bir potansiyele ulaşacağını dile getirdi. Sektörde sağlık turizmiyle ilgili birbirinden habersiz hareket eden birçok kuruluş olduğunu vurgulayan Köfteoğlu, birlikte hareket etme eksikliği olduğunu belirtti. Türkiye Gazetesi Ekonomi Müdürü Metiner Sezer 24 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 ise sağlık kurum ve kuruluşlarının bir yerde kümelenmesi gerektiğini söyledi. Arz ve talep dengesini göz önüne alınması gerektiğini vurgulayan Sezer, planlamanın eksikliğine dikkat çekti. Öte yandan Ekonomi Vitrin Yayın Yönetmeni Şeref Özata termal bölgelerin yakınlarında devre mülklerin olduğunu hatırlatarak, devre-mülk sisteminin kaldırılması gerekliliğini kaydetti. Özata, her termal tesisin farklı hastalıkların tedavisinde kullanıldığına işaret ederek, “Daha inşaatı başlamadan devre mülkler yurtdışında yaşayanlara satılıyor. İnsanları tek bir bölgeye hapsediliyor. O nedenle devre mülk sistemine dikkat edilmeli” önerisinde bulundu. OTELLER�DOSYA�EMITT/GÖRÜŞLER İşte turizmcilerin yatırım planları ve fuar değerlendirmeleri... EMITT fuarına katılan firmalar, yaptıkları tanıtım ve çalışmaların yanı sıra ileriye yönelik projelerini de EMITT’te ziyaretçileriyle paylaştılar. Turizm ve Yatırım Dergisi’nin yaptığı görüşmelere göre turizmcilerin fuar değerlendirmeleri, 2013 beklentileri ve yatırım planları şöyle: Mehmet Gülova / Starlight Convention Center Thalasso&Spa EMITT’in tarihinin değişmesi katılımı etkiledi E MITT dünyada hatırı sayılır bir yere geldi. Yabancı katılımcı sayısı da her geçen yıl artıyor. Ancak bu yıl biraz ziyaretçi ilgisinin düşük kaldığını söyleyebiliriz. Bu da sanırım tarih değişikliğinden kaynaklandı. Ama önümüzdeki yıl telafi edileceğine inanıyorum. Bu yıl daha net taleplerle karşılaştık. Fuar bizim için gayet olumlu geçti. Çünkü katılanların büyük bir çoğunluğu profesyonellerden oluşuyordu. Yabancılardan ilginç talepler geldi. Hakan Alakuş / Carlson Rezidor Hotels Group Carlson Rezidor Hotels de Türkiye’de büyümek istiyor F uar bizim için iyi gidiyor. Yurtdışından farklı otelcilerimiz burada. Özellikle Türk pazarıyla çalışmak isteyen çevre bölgelerdeki Ortadoğu, Avrupa, Rusya, eski Sovyet ülkelerinden otellerimiz geldiler. Fuar öncesi müşteri ziyaretlerimiz oldu, fuar sırasında da görüştük. Grubumuzun bünyesinde Radisson Blu, Parkin by Radisson Blu, Hotel Missoni ve Recent olmak üzere 4 otel markası bulunuyor. Norveç kökenli bir firmayız. Merkezimiz Brüksel’de. Rezidor olarak 2012 yılının başında Amerikan firması Carlson ile birleştik. Şirketin büyük hissedarı Carlson oldu. Türkiye’de sadece Radisson Blu markasıyla hizmet veriyoruz. İstanbul’da Radisson Blu Ortaköy, Radison Blu 26 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 Airport ile Ataşehir’de yeni açılan Radisson Blu Asia ile yer alıyoruz. Şişli ve Pera otellerimizde Haziran 2013’te açılacak. Bunun dışında Ankara’da, Çeşme Ilıca’da bir resort oteli ve yine Mersin’de bir otelimiz mevcut. Birkaç yeni otel ile de anlaşma imzaladık. Hedefimiz Türkiye pazarında büyümek. Radisson Blu zaten Türkiye’de bilinen ve kabul gören bir marka. Biz zincir olarak otellerle hem ‘management’ hem de ‘franchise’ anlaşması yapıyoruz. Dünya genelinde yaklaşık 450 otel işletiyoruz. Özellikle Avrupa, Ortadoğu, Rusya’da Radisson markası çok yaygın. Ayrıca Çin, Uzakdoğu ve Amerika’da da Radisson markası biliniyor. İyi lokasyonlarda akıllı büyümek istiyoruz. Yani, gerçekleşecek grup talepleriyle karşılaştık. Gerek Rusya’da gerekse Avrupa’daki ekonomik kriz daha tamamıyla aşılamadı. Az da olsa hafif artış trendini hissedebiliyoruz. Ama çok rahat davranmamalıyız. Kolay bir yıl olmayacak ama bizi de üzmeyeceğini tahmin ediyorum. Grup olarak yeni otel yatırımları planlıyoruz. Cazip fizible yerler bulursak kapasite artırımı veya otel eklemeyi düşünüyoruz. Yani, yatırımlara her zaman açığız. İsmail Özsöz/ Tuareg Tours Genel Müdürü Gelişmemizde küçük de olsa fuarların etkisi var E MITT fuarına yaklaşık 15 yıldır katılıyoruz. Firma olarak İspanya pazarında çalışıyoruz. İspanya’dan hem turist getiriyoruz hem de Türkleri İspanya’ya götürüyoruz. İspanya krizle uğraşan, boğuşan ülkelerden biri… Eskiye oranla tabii ki düşüşler var. Ama diğer yandan Avrupa’da kriz var. Türkiye’de bundan nasibini alıyor. Dolayısıyla, potansiyelimiz çok düştü. İspanya sonuçta büyük bir ülke… Türklerin sevdiği bir destinasyon. Barcelona, Madrid ve son yıllarda Endülüs bölgesi çok popüler. Daha iyiye gideceğini umuyoruz. Dolayısıyla her zaman göz önünde olmamız gerekiyor. Fuardan memnunuz. Bizim için iyi geçti. Biz zaten şimdi pazarda tanınan bir firmayız. İspanya pazarladığımız için sadece o konuda da tanınan bir firma olduğumuzdan dolayı pazarda her zaman olup bir ürünümüzün diğer müşterilere ulaşması gerekiyor. Bu fuarların etkisi çok oluyor. Yeni insanlarla, yeni acentelerle tanışıyorsunuz. Ufkunuz genişliyor. Fuarlar her zaman için faydalıdır. Şirketimizin her yıl gelişmesinde fuarlarında küçükte olsa bir payı vardır. Bülent Kuş / Mika Tur Genel Müdürü Amacımız bu yıl iki kat büyümek B u yıl EMITT fuarında geçen yıllara göre çok daha fazla ilgi vardı. Bizim standımızda özellikle geçen yıla oranla 2 kat ziyaretçi söz konusu oldu. Yani fuar beklentilerimizin üzerinde geçti. Biz 2013’te Genel Müdürlüğümüzü yeni bir plazaya taşıdık. Hedeflerimiz her yıl olduğu gibi bu yılda 2 kat büyümek… Bu yıl da erken rezervasyonun ardından geçen yıla göre yüzde 105’in üzerinde bir artış yakaladık. Öznur Kaya/ Stone Group Stone Group, otel sayısını 5’e çıkardı E MITT Fuarı gayet güzel gidiyor. Katılım çok iyi. Sık sık göremediğimiz acentelerimiz ve otelci partnerlerimizi görebiliyoruz. Bu anlamda çok faydalı olduğunu düşünüyoruz. Her yıl katılıyoruz. Bizim bünyemizde Antalya’da Royal Holiday Palace, Royal Wings Hotel, Royal Dragon, Royal Alhambra olmak üzere dört otel bulunuyor. Son olarak bünyemize Royal Adam&Eve’i kattık. Otelin eski konseptine aynı şekilde devam ettireceğiz. Ancak kaliteyi arttırmayı düşünüyoruz. Kaan Karayal / Tatilsepeti.com Fuarın tarihinin erkene çekilmesi olumlu oldu F uar bu yıl daha iyi gidiyor. Havaların güzel olması da etkili sanırım. Her yıl kar yağıyordu ve geliş, gidişlerde sorun oluyordu. Bu yıl insanlar görüşmelerine daha erken saatlerde başlayabildiler. Fuar tarihinin erkene çekilmesinin de faydası oldu. Şubat geç bir tarih çünkü. Hatta aralık ayına alınırsa çok daha iyi olur. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 27 OTELLER�DOSYA�EMITT/GÖRÜŞLER Tolga Çevlik / Turon9 Turon9 bu yıl fırsat sitesi kuracak E MITT fuarı güzel geçti. Her geçen yıl uluslararası fuarların yapısına uygun hale geliyor. Beklentilerimizi karşılıyor. Benim beklentim ilişkileri daha fazla pekiştirmek, yapılan anlaşmaları daha fazla sağlamlaştırmak. Yeni insanlarla yeni iş ilişkileri kurmak, yeni insanlarla tanışmak... Eskiden biz burada kontrat yapıyorduk. Tabi çok yoğun ve gürültülü bir ortam olduğu için sağlıklı olmuyordu. Ama şimdi öyle değil. Fuarda artık eskisi gibi yoğun bir şekilde sözleşme yapmıyoruz. Ama talep geldiğinde yapıyoruz. Onun haricinde havanın güzel olması, daha doğrusu kar yağmaması avantaj oldu. Biz 2004 yılında kurulduk. Yeni gelişen ve birçok departmanını yeni kuran bir acenteyiz. Buna istinaden görüşme talebi çok fazla. Bu yüzden beklentilerimizi karşılıyor. Biz bu yıl acente olarak birde fırsat sitesi açacağız. Ayrıca firmamızın otel yatırımları da var. Sapanca’da mülkü bize ait olan tesisimiz var. Onun haricinde Kuşadası ve Ayvalık’ta birer tesisle hizmet veriyoruz. Oğuz Güldalı / Karavan Turizm Kruvaziyer turizmi Türkiye’de hızlı yükseliyor B Murat Pekun / Bilek Hotel İstanbul Bilek, İstanbul’daki ikinci otelini Kavacık’ta yapıyor O telimiz 4. Levent, Maslak bölgesinde yer alıyor. 2013 EMITT Fuarı, geçen yıllara göre daha iyi bir fuar. Katılımcılar daha yüksek ve gelen kitlede biraz daha ilgili açıkçası. Bizim bölgemizde sağlıkla ilgili yatırımlar mevcut. Fuar güzel geçiyor. Geçen yıl katılımlar biraz daha düşüktü. Ama bu yıl daha fazla bağlantılarımız oldu. Güzel kontratlar yaptık. Bu yıl fuar, daha bir hareketli geçiyor. 2013 için güzel işler bağladık. Grup olarak bu yıl Kavacık’ta 4 yıldızlı yeni bir otel açacağız. İnşaatı devam eden Bilek Asia’yı 2013’ün sonunda hizmete açmayı planlıyoruz. Bilek otel markasıyla büyümeyi hedefliyoruz. 28 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 iz Karavanmar olarak kruvaziyer turizmi alanında hizmet veriyoruz. Louis Group çatısı altında yer alan 25 yıllık Louis Hellenic firmasıyla çalışıyoruz. Türkiye’de iki adet gemisi var. Ancak filosu daha geniş… Daha önceki yıllarda çeşitli destinasyonlara yayılmış olmasına rağmen şu anda sadece Yunan adaları için ça- lışıyor. Diğer gemilerini ise başka firmalara kiralıyor. Biz, Türkiye’den Yunanistan’a 3, 4 ve 7 gecelik Kuşadası ve İstanbul hareketli turlar yapıyoruz. Geçen yıl kruvaziyer turizminde 7500 pax’a ulaştık. Bu yıl 10 bin pax’sı bulacağımızı tahmin ediyoruz. Genel olarak kruvaziyer turizmi yükselişte ve geçtiğimiz yıllara göre daha çok yaygın bir seyahat şeklini aldı. Biz de daha çok yaymaya çalışıyoruz. Fuar bizim için güzel geçiyor. Geçen yıla göre daha hareketli… Acentelerimizle buluştuk. Onun haricinde yeni firmalar ile tanıştık. Bu fuarda seyahat eden kesime yönelik bir şeyler yapılabilir. Fuarda merak uyandıracak bir şey yok. Hep profesyonel duruyoruz. Profesyonel duruşumuzu koruyalım ama seyahat etmek isteyen kesimin de buraya gelmesi lazım. Onun için halkı buraya çekici aktivitelerin de yapılması gerekiyor. OTELLER�DOSYA�EMITT/GÖRÜŞLER Boğaç Yılmaz/ Eser Diamond Hotel Güzel ve çok verimli bir fuar geçirdik 5 yıldızlı, 218 odalı Eser Diamond Otelin genel müdürlüğünü yapıyorum. Ayrıca Eser Premium Hotel’e de vekâleten müdürlük yapıyorum. Fuarın birinci ve ikinci günü ciddi bir şekilde yoğun geçti. Katılımcı olarak fuardan olumlu izlenimler aldık. Farklı pazarlardan da dönüşlerimiz oldu. Bu yıl genelde oteller ve online acenteler yoğunluklu katılmışlar. Incentive acenteleri ise daha çok ziyaretçi olarak geldiler. Güzel ve çok verimli bir fuar geçirdik. Biz Eser Premium Hotel’de özellikle şirket- lere yönelik çalışmalar yapıyoruz. Onun dışında fuara yakınlığımız nedeniyle fuar şirketleriyle çalışıyoruz. Yaz döneminde İran, Kuzey Afrika ve Ortadoğu olmak üzere Arap misafirlerimiz yoğunlukta. Ayrıca Kore, Çin gibi Uzakdoğu’dan müşterilerimiz de var. Öte yandan Silivri bölgesinde geçen yıl açtığımız Eser Diamond Hotel’de 16 farklı büyüklükte toplantı salonlarımız mevcut. Bunların en büyüğü 550 kişi kapasitesine çıkabiliyor. Bu otelimizde, yoğunluklu olarak kongre ve toplantı gruplarıyla çalışıyoruz. Cihan Aşcı / Çanakkale Kolin Otel 2013’te güzel bir yıl bekliyoruz Y Ş. Sadun Alp / Sürmeli Hotels & Resorts Sürmeli Kuşadası’nda iyi bir ivme yakaladı E MITT 2013’ün diğer yıllara göre gerek katılımcılar gerekse ziyaretçiler açısından ilgi odağı haline geldiğini gözlemledim. Avrupa’daki ekonomik krizin hat safhaya çıkmasıyla birlikte bu yıl iç turizm hareketlenecek. Ancak, erken rezervasyon daha tam anlamıyla tüketiciler tarafından benimsenmedi. Çünkü tüketiciler daha önce aldıkları 30 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 fiyatları sezon içerisinde son dakika satışlarında gördükleri için beklemeyi tercih ediyorlar. Tabi bu da tüketicinin gözünde güvensizlik yaratıyor. Sürmeli olarak Kuşadası’nda şu anda gerek iç pazarda gerekse yurtdışında iyi bir ivme yakaladık. 2013 yılının içerisinde de bu ivmenin devam etmesini bekliyorum. En kötü ihtimalle 2012 rakamlarını yakalarız. aklaşık 8 yıldır bu fuara katılıyoruz. Daha önceleri ciddi bir yoğunluk oluyordu. Ama bu yıl katılımcı bazında çok yoğun ama ziyaretçi bazında yaklaşık bir yüzde 20-30’luk bir düşüş gözlemledik. Incoming seyahat acentelerin tümü, neredeyse çalıştığımız bütün firmalar fuara geldi. 2012 yılında ekonomik krizin etkisiyle Avrupa pazarında ciddi kayıplar vardı. 2013’te bunların toparlanmasını bekliyoruz. Ama 2014 daha iyi geçer. Burada 2013 kış - 2014 yaz dönemine yönelik bir takım görüşmelerimiz oldu. 2013’te tabii şu anda rezervasyonları gayet güzel… Güzel bir yıl bekliyoruz. Biz Çanakkale’deki otelimizi 2011’de ciddi bir renovasyona soktuk. 10’uncu yılımıza yeni bir imaj ile girdik. 2013 sonlarına doğru Kolin Şirketler Grubuna ait İstanbul Kurtköy civarında açılması planlanan ve şu anda inşaatı devam eden bir otelimiz var. Ali İnce / Taksim Star Express Hotel Müdürü (Star Hotels Group) Star Hotels Group, 4. Oteli için İstanbul’da yer bakıyor E MITT fuarı bu yıl biraz sönük geçti. Ben ziyaretçilerin gelmediğini düşünüyorum. Bizim grubumuz açısından iyi geçiyor ama beklediğimiz acenteler ve konuklar gelmedi. Otel katılımı içinde de bir düşüş var. Biz bu yıl fuarda sözleşme yapmıyoruz artık acentelerle. Online, ekstra net sistemlerini kullanan acentelerle konuşuyoruz. Son yıllarda trend böyle. Artık uçak biletini internetten alan insanlar aynı şekilde otel konaklamalarını da internetten alıyor. Bu yüzden, bizde internet dünyasını kullanarak otellerimizi dolduruyoruz. Çok da acente beklemiyoruz artık. Biz 2014 yılı için bir büyüme planlıyoruz. Şuan 3 otelimiz var. Bunu 4-5 otele çıkmayı hedefliyoruz. Dördüncü otel için İstanbul’da arazi arıyoruz. Ahmet Y. Yavuz/ Sandıklı Thermal Park Hotel EMITT’te sağlık turizmiyle ilgili katılım biraz daha yüksek olmalı B Şule Çalışkaner/ Asteria Hotels& Resorts Avrupalı tur operatörleri de bu fuara gelmeye başladı F uar çok yoğun ve katılım iyi... Tek dezavantajı Hollanda fuarıyla tarihinin çok yakın olması. Tarihlere dikkat edilirse daha verimli olabilir. En azından piyasanın nabzını tutmak için fuarlar güzel oluyor. Çünkü yavaş yavaş Avrupalı tur operatörleri de bu fuara gelmeye başladı. İç pazar sürekli gelişiyor. Eskiden olduğu gibi artık 3 ay ile sınırlı değil. Olması gereken, kesinlikle geliştirilmesi gereken bir pazar… 2013 yılının güzel geçeceğini düşünüyoruz. 2012 gibi bir yıl olucak ama artan yatak kapasiteleri işimizi her geçen yıl zorlaştırıyor. Gelen yolcu sayısında daha çok fazla bir artış olmadığı sürece arz-talep dengesi bozuluyor. Rekabet daha çetin bir hal alıyor. u yıl EMITT fuarına gerek yurtiçi katılımcı gerekse yurt dışı ülkelerden katılım yoğun olmuş. Fakat termal turizm anlamında, ülkeler, şehirler, oteller ve acenteler değil, AGIS, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) gibi sigorta şirketlerinin de katılması gerekiyor. Türkiye’de sağlık turizminin 2013’te daha fazla olacağı söyleniyor. Ve biz de bu yönde çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Bu konuda katılımın biraz daha yüksek olması faydalı olacak. 2013 yılındaki beklentimiz geçen yıla göre daha farklı... Hem doluluk oranında hem de sağlık turizmi anlamında farklı düşüncelerimiz var. Sağlık turizmi için Hollanda, Almanya, İskandinav ülkelerinden gelen çok oluyor. Zafer Havalimanı’nın açılmasıyla birlikte bizim çalışmalarımız bu yıl daha iyi olacak. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 31 OTELLER�DOSYA�EMITT/GÖRÜŞLER Avatif Havva Yiğit / Legacy Ottoman Hotel Beklediğimizin üzerinde ziyaretçi aldık F uar bu yıl diğer yıllara göre daha yoğun geçiyor. İlk 2 gün beklediğimizin çok üstünde ziyaretçi oldu ama kesinleşen, kontrat aşamasına gelen bir şey olmadı. Bu ziyaretler fuar sonrası satışa dönüşecek. Biz fuara prestij olsun diye katıldık. Fuarın prestijin yanında bir diğer artısı otelin ismini duyurmak oluyor. Sultanahmet, Sirkeci ve Gülhane bölgesinin tek 5 yıldızlı oteliyiz. Biz turistlerin yanı sıra toplantı, seminer gruplarına da hizmet veriyoruz. Daha çok yabancı online sitelerinden ve yabancı tur operatörlerinden ziyaret alıyoruz. Vedat Köfteci/Barida Hotels Isparta İşletme Müdürü Isparta’nın tek 5 yıldızlı oteli de EMITT’teydi B İbrahim Armağan Aydeğer/Anzac Hotels-OHS Her turizm fuarı bize birçok fırsat sunuyor F uarda geçtiğimiz yıllara göre daha yoğun bir katılım var. Bir de fuarın tarihinin 2-3 hafta geriye alınması hava açısında da olumlu oldu. Her fuar bize birçok fırsat da sunuyor. Fırsatları değerlendirmek adına görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Fuar işi 3 etaplı bir iş. Fuar öncesi hazırlıkları, fuar anı ve fuar sonrası… İkinci etabın gerçek müşteriye dönüşmesinin tek yolu fuar sonrasındaki performans ile belirlenir. Fuara iki ayrı ürünle katıldık. Çanakkale’deki dört Anzac otelinin yanı sıra aynı şirkete ait bağımsız bir ürünümüz olan OHS online hotel software…OHS’deki müşterilerimiz oteller; Anzac Otellerininki ise son kullanıcılar ve acenteler. 32 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 arida Hotels olarak Isparta’nın ilk 5 yıldızlı ve hala tek 5 yıldızlı oteliyiz. Ispartalı bir şirket Öngör Grup’un ilk turizm yatırımı olan ve 142 odalı tesisimiz Temmuz 2012’de açıldı. Şehir oteli konseptiyle çalışıyoruz. İş insanlarına ve kültür turu gruplarına da hitap ediyoruz. Öngör Grup yurtdışında catering hizmetleri veriyor. Turizm sektöründe Isparta’da otel yatırımıyla girdiler. Yatırımcı Akdeniz bölgesinde yeni bir otel projesi düşünüyor. Yurtdışı da seçenekler arasında yer alıyor. Osman Topal / Maykop Tour Fuara hemşerilerimizle buluşmak için geldik T urizm acentesiyiz ve 2010 yılında kurulduk. Rusya Federasyonuna bağlı Krasnadar Eyaletinin içinde Adigeya Cumhuriyeti’nin başkenti Maykop’ta faaliyet gösteriyoruz. Bizim asıl hedefimizi diasporada veya Türkiye, Suriye, Ürdün, Almanya, Amerika’da yaşayan hemşerilerimize ulaşmak ve onların taleplerini karşılamak. Fuara hemşerilerimizle buluşmak için geldik. Gelenlere ana vatanımızı tanıtmak istiyoruz. Hafta sonu bu buluşmaları gerçekleştirdik. HOTEL TV TEKNOLOJİSİNİN ULAŞTIĞI SON NOKTA LG LT760H İşletmeniz için maksimum fayda, müşteriniz için maksimum konfor! LT760H IPTV Serisi, sizi teknolojinin ulaştığı son noktada buluşmaya çağırıyor. LG Electronics, Hotel TV alanındaki AR&GE tecrübesi ile Pro:Centric Smart TV konseptini sunarak, “Toplam Müşteri Memnuniyeti” stratejisinde yeni bir devri başlatıyor. STB Integrated Dahili SetTopBox ile düşük yatırım maliyeti IP over Coax Mevcut kablo altyapısı ile IP Interaktif yayın hizmeti WiFi Built-in Dahili WiFi Chip ile kablosuz bağlantı keyfi WiDi Notebook ile TV arasında hızlı ve yüksek kalitede kablosuz bağlantı DLNA Multimedya cihazları ile TV arasında sınırsız eğlence içeriği paylaşımı www.lg.com/tr facebook.com/LGTurkiye OTELLER�DOSYA�EMITT/GÖRÜŞLER Mustafa İşçimen / Saros Körfezi Turizm Otelciler ve Yatırımcılar Derneği Erikli sahillerinde ev pansiyonculuğunu destekliyoruz S aros Körfezi Turizm Otelciler ve Yatırımcılar Derneği olarak bu fuara katıldık. Amacımız Saroz Körfezi ve Erikli sahilindeki otelleri çeşitli aktivitelerle birlikte tanıtmak. Fuarda bu yıl boşluklar var. Kalabalık ama hiçbir şey yapılmadığını gördük. Sadece soruyorlar. EMITT’i ilk defa böyle gördük. Önümüzdeki yıl daha büyük bir stantla Keşan olarak geleceğiz. Bölgemizde yatırımlar arttıkça daha da yoğun katılacağız. Bölgemizin 1/125 binlik master planları çıkmadığı için yatırımcılar çekingen davranıyor. Bölgemizdeki 45 gün olan sezonu 60 güne çıkarmıştık. Şimdiki hedefimiz ise 150 günlük bir turizm sezonu… Bunun içinde alternatif turizm olanakları yaratmaya çalışıyoruz. Saroz Körfezi dünyada ilk su altı tarihi müzesinin yapıldığı böl- ge... Projenin ikinci ayağı bitti, üçüncü ayağı devam ediyor. Çanakkale savaşının su altında enstantanesini oluşturmaya çalışıyoruz. Dalış turizmi konusunda 2000-2009 arasında müthiş bir potansiyel vardı. Artık öyle değil. Bizde yapay destek projesini gündeme getirdik. 7 ayrı yerde yedi ayrı dalış noktası daha açacağız. Dalış turizminde düşüş var ama yerli turist sayısında son iki yıldır müthiş bir artış var. Konaklama yetersizliğinden dolayı artık neredeyse Erikli sahili yerli turisti kaldıramaz duruma geldi. Bu da ev pansiyonculuğunu gündeme getirdi. Biz de mümkün olduğu kadar ev pansiyonculuğunda kaliteyi artırma yoluna gidiyoruz. Bakanlıkla beraber eğitim çalışmaları yapacağız. Su sporları merkezi açtık. Bu da insanların Erikli’de bir gün daha uzun kalmasına vesile oldu. 2013 için her tesiste yenileme çalışmaları var. Kongre turizmine yönelik çalışmalar yapıyoruz. 2014 kışında bölgede kongre turizminde bir hareketlilik başlayacak. Ramazan Aydoğan / Şarköy Turizm Derneği Başkan Yardımcısı Şarköy, yıldızlı otel yapacak yatırımcı bekliyor Y Ender Kullan Hakanoğlu / Marinem Grubu Marinem Grubu, Beylikdüzü’ne 1000 yataklı otel yapacak M arinem Grubu’nun İstanbul, Antalya, Ankara, Bodrum ve Kuzey Kıbrıs’ta 6 oteli var. Tesislerimizden ikisi tesettür oteli olarak hizmet veriyor. Yatırımcı şirket Kareli İnşaat ve Markas İnşaat. 15 yıldır Turizm ve inşaat sektöründe faaliyet gösteriyoruz. Şirket olarak amacımız Türkiye’de tüm illerde yer almak ve bünyemiz- 34 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 deki otelleri de tesettür otellerine çevirmeyi istiyoruz. İstanbul Beylikdüzü’ndeki Marka City diye bir yerimiz var ve orayı otele dönüştüreceğiz. Burada 1000 yataklı bir otel planlanıyor. Fizibilite çalışmaları yapılıyor. Otelle ilgili yabancı ortaklık düşünülüyor. Fuara geçen yıl da katıldık. Bu yıl fuarda canlılık yok gibi. aklaşık 7 yıldır EMITT fuarına katılıyoruz. Katılımlarımızın karşılığını alıyoruz. Bizim ilçemiz İstanbul’da 200 kilometre uzaklıkta. Kış nüfusu 17300 ama yaz nüfusu 160-170 bini buluyor. Marmara bölgesinde mavi bayraklı denizi olan tek ilçeyiz. Bölgede konaklama motel ve pansiyon üzerine kurulmuş. 64 kilometre denize gidilebilir sahil şeridine sahip. Şarap, zeytinyağı, sörf, yamaç paraşütü gibi çok çeşitli etkinlikler yapılıyor. Yöremizde en çok yıldızlı otelin olmasını istiyoruz. Maalesef sadece iki tane yıldızlı otelimiz var. Bu nedenle yıldızlı büyük otel yatırımlarının bölgeye kaymasını bekliyoruz. Sezon iki ay ve doluluklar o iki ay çok iyi… Yatırımlar olursa sezonu uzatabiliriz. Bağ bozumu şenlikleri, festivaller gibi etkinliklerle sezonu 1,5 ay daha uzatabiliriz. Belediye bu konuda çalışma yapıyor, biz de dernek olarak destek veriyoruz. Salim Selim Soylu / Alaiye Otellerinin Genel Müdürü Alaiye Grubu da İstanbul’da otel arıyor F var. Geçen yıl Alaiye Adin Beach’i bir tesis yaptık. Daha sonra da sattık. Biz şuan da İstanbul’da Taksim civarında ve Anadolu’da da otel bakıyoruz. Satın alma, arazi alıp otel yapma veya kiralama işine sıcak bakıyoruz. Alanya’da da büyüme hedeflerimiz var. Alaiye Kleopatra otelimizi yeniliyoruz. Bu yıl tamamen yıktık ve 2 milyon avroluk bir bütçeyle yeniliyoruz. Tesislerimiz yaz-kış açık… O yüzden yıpranma çok fazla. Bahsedilen süreler 5-10 yıllar çok uzun. Teknoloji hızlı değişiyor ve takip etmek gerekiyor. Yoksa rekabette geri kalıyorsunuz. Bu otelimizi 22 Mart’ta açacağız. uar güzel gidiyor. Biz iç pazarın gücüne inandığımız için her yıl fuara katılıyoruz. Bu yedinci dönemimiz. Otellerimizin yüzde 15’ini iç pazara ayırıyoruz. İç pazar her yıl profesyonelleşen ve gelişen bir pazar. EMITT’e ayrıca yurtdışından katılımlarda çok oluyor. Yabancı acenteler de burada… Burası turizmcinin düğünü, nişanı gibi… Göremediğimiz insanları görmek, otelin imajına prestij katmak için her yıl katılıyoruz. Biz turizmde gelişmek isteyen Alanyalı bir firmayız. 25 yıl önce ev pansiyonculuğuyla başladık ve bugün geldiğimiz noktada bir tane 5 yıldızlı, bir tane 4 yıldızlı otelimiz Mehmet Altaş / Tekirdağ Kültür ve Turizm Müdürü Tekirdağ, EMITT’e üç ayrı tema ile katıldı T Nadir Uzun / Estilotur İcra Kurulu Başkanı Fuar bizim için keyifli geçti E stilotur bir yıl önce kuruldu ama sektörde 20 yıllık bir deneyime sahibiz. Tatilstil, micestil ve biletstil markalarının yöneticiliğini yapıyoruz. 3 ortak ile hizmet veriyoruz. Tatilstil markasıyla son tüketiciye kültür turları, Kıbrıs turları, yurtiçi ve yurtdışı turları ile kayak, termal vb. gibi otelleri satıyor. Micestil kongre ve incentive markamız. Biletstil de Türkiye’de ilk defa dört ana dağıtıcıyı birlikte satıyoruz. Uçak, tren, otobüs ve deniz ulaşımını birlikte satan bir yer olarak hizmet veriyoruz. Fuar bizim için çok keyifli geçiyor. Toplamda 200 metrekarelik alanda fuara katıldık. Fuarda çok fazla kişiyi ağırladık. ekirdağ’da 6 binlik yıllık bir tarih var. Kültür kenti Tekirdağ’ı şöyle tanımlıyoruz: ‘Traklardan günümüze, mitolojiden gezginlere, kültür kenti Tekirdağ’ bizim vizyon sloganımız. Tekirdağ’da sürdürülebilir ve 12 aya yayılacak turizm çeşitliliğinden bahsetmek mümkün. EMITT’te doğa sporları, kültür turizmi ve Tekirdağ lezzetleri olmak üzere temalar düzeyinde tanıtım yaptık. Arkeoloji ve Etnoğrafya Müzesi’ni buraya taşımak istedik. Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ olmak üzere Trakya bazında bir tanıtım çalışmasına girdik. Trakya Kalkınma Ajansı bize ciddi anlamda destek veriyor. Adem Karasanoğlu / İzmir Vali Yardımcısı İzmir Expo ile yatırımlarını hızlandıracak E MITT dünyanın sayılı fuarlarından biri. Biz de yerel ve kamunun oluşturduğu bir platformla İzmir olarak ilimizi tanıtıyoruz. Fuar son derece iyi gidiyor. Bildiğiniz gibi İzmir 8500 yıllık bir geçmişe sahip. Tarihi, kültürü, deniz iklimi ve ulaşım kolaylığıyla değişik kültürlerin, yaşam tarzlarının ve kültürlerin bir arada yaşadığı bir hoşgörü kenti aynı zamanda... Sağlık alanında yıllarca insanlara hizmet etmiş bir kent. İzmir’de yatak kapasitesi her geçen gün artıyor. İlimizde 40 bine yakın yatak mevcut. Yeni yatırımlar değişik alanlarda devam ediyor. Uluslararası zincirler de ilimize geliyor. Termal kaplıcaların olduğu Balçova bölgesi turizm alanı olarak ayrıldı. Expo 2020’ye adayız. O nedenle İzmir’in her yerinde çalışmalar devam ediyor. Eğer İzmir Expo’yu kazanırsa hem İzmir kalkınacak hem de burada yaşayan insanların yaşam standartı artacak. Expo kazanıldıktan sonra yatırımlarda hızlanacak. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 35 OTELLER�DOSYA�EMITT/GÖRÜŞLER Önder Bayram / Gaziantep Bayazhan Fuarda nabız yokluyoruz F uardan memnunuz. İstanbullu insanların bu markayı duymuş olması bizi mutlu ediyor. Yeni iş ortaklarımızla tanışma imkânı buluyoruz. Bizim kendi işletmemize yarayacak ürünleri de burada buluyoruz. Güzel geçiyor. Bir de nabız yokluyorsunuz. Kendinizi yeniliyoruz. Fuara üçüncü katılışımız. Gaziantep Bayazhan içinde restoranların ve satış birimlerinin olduğu büyük bir kompleks. İçinde 200 kişilik kapalı restoran, 150 kişilik bölgenin tek pub restoranı ve 100 kişilik ocakbaşı restoranı var. Bunun dışında yaz aylarında 800 metrekarelik avlumuz ile teraslarımız bu kapasiteye ekleniyor. Satış birimlerimiz, sanat atölyemiz ile kutnucu ve yemenicimiz var. Bunların hepsinin işletmesi Bayaz A.Ş.’ye, mülkiyeti ise belediyeye ait… 2006 yılında restorasyon çalışmaları başladı ve 2009’da bitti. Acentelerle de çalışıyoruz. Yüzde 40-45 Antep dışında gelenleri ağırlıyoruz. Oteller bizi tanıyor. Gaziantep’te popülaritesi yüksek bir mekânız. Bunun haricinde baklava üretimi de yapıyoruz. Bunu da artırmayı düşünüyoruz. Şuan hedeflenen 1 milyon ve üzeri turist hedefleniyor. Bu kapsamda belediye tarafından yatırımlar yapılıyor. Eski binalar restore ediliyor. Biz Bayazhan olarak diğerlerinden farkımız Gaziantep lezzetlerini tarihle ve güzellikle buluşturmamız. Orhan Üstündağ / Apex Tour Canan Alsancak / Karnak Turizm EMITT bizi her geçen yıl biraz daha şaşırtıyor F uar bu yıl beni biraz daha şaşırttı. Ziyaretçi sayısı oldukça yoğun... Katılımcılar çok zengin. Uzak ülkelerden de katılımcılar gelmiş. Demek ki bu fuar da uluslararası camiadan gerektiği değeri artık alacak. Fuar bizim için her açıdan iyi geçti. Biz 2013’te yaptığımız çalışmaları, turları ve hedeflerimizi katalog yerine bir tabloid gazete ile duyurmak istedik. O yüzden yılda bir kere olmak üzere gazete çıkaracağız. Karnak Travel, bu yıl outgoing işine girdi. Ortadoğu’daki başarısını buraya da taşımak istiyoruz. Kaliteli işlere imza atacağız. Hayallerimiz arasında İstanbul’a otel yapmak da var. Serkan Ayaz / NG Hotels& Resort NG Hotels, İstanbul’a geliyor N G & Resort grubu olarak Güral Sapanca, Güral Afyon ve Güral Harlek olmak üzere fuara üç otelimiz ile katıldık. Geçen yıla göre fuar katılımında bir artış olduğunu söyleyebiliriz. Standımıza ilgi alaka yüksek oldu. Fuarın katılımcı sayısı da geçen yıla göre arttı. Buralar bizim için önemli alanlar. Çünkü grubumuzu tanıtmak açısından önemli platformlar. Gün geçtikçe Güral grubumuz büyüyor. İstanbul için bir projemiz olacak. İstanbul Güneşli’de yeni bir otel yatırımı planlıyoruz. 36 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 Apex Aegean Pearl gemisi ile kapasite artırımına gitti E MITT fuarını geçtiğimiz yıllara göre çok daha verimli buluyoruz. İlk iki gün çok iyiydi. Hava güzel olduğu için ilk iki gün halkta katıldı. Uluslararası katılım ve bölgelerin katılımı çok yüksek... Keşke bu fuar biraz daha İstanbul’un içinde olsaydı. Biz 2005 yılından beri uygun gemi bulduğumuzda Yunanistan’a charter yapıyorduk. Üç yıl önce Ocean Majesty gemisiyle Dalmaçya Kıyıları, Yunan Adaları vb. turları yapmaya başladık. Bizim gemi anlaşmamız 5 yıllıktı. İhtiyaçlar yüzünden bu gemiyi başka bir firmaya kiraladık ve daha önce çalıştığımız Aegean Pearl gemisini kiraladık. Bu gemi diğer gemiden yüzde 60 daha büyük. 16 bin grostonluk ve 395 kabin, 1095 yatak kapasitesi var. Servis kalitesini de artırarak Türk tatil severlere daha da iyi hizmet vereceğiz. Geminin her departmanında Türk personel çalıştırıyoruz. Türkçe menü, Türkçe anons ile hizmet veriyoruz. Bu yıl Türk mutfağına daha da ağırlık vereceğiz. Bu yıl için 3 program hazırladık. 15 gece 16 günlük İzmir’den çıkıp bütün Akdeniz çanağını dolaşan bir program olacak. Akdeniz çanağındaki en önemli limanlara uğruyoruz. İkinci programımız Dalmaçya Kıyıları turu olacak. Diğeri ise İstanbul çıkışlı vizesiz Karadeniz turu yapacağız. Bu yıl vizesiz turlar olmayacak. Hem Yunanistan’ın hem de schengen’in baskısıyla vize uygulaması yeniden başlayacak. Vize maliyeti devreye gireceği için insanları etkileyecek. Kötü ama yapacak bir şey yok çünkü Yunan Hükümeti tüm izinleri iptal etmiş durumda. OTELLER�HABERLER Wyndham Kalamış misafirlerine merhaba dedi Anadolu yakasında faaliyete geçen Wyndham İstanbul Kalamış Marina, misafirlerine kapılarını açtı. Reisler Group’un yatırımcısı olduğu otel, Wyndham otel zincirinin Türkiye’deki ana markasıyla girdiği ilk otel oldu. B ünyesinde tam 7 bin 200 otel bulunan Wyndham Hotel Grup Türkiye’deki ilk Wyndham markalı otelini açtı. Anadolu yakasında yer alan Wyndham İstanbul Kalamış Marina’nın yatırımcısı Reisler Group, Wyndham Worldwide ile franchise anlaşması imzaladı. Kalamış Marina’da 5 yıldız standartlarında hizmete giren otelde, 210 oda, bir kral dairesi, farklı kapasitelerde 14 toplantı salonu, 300 ve 600 kişilik iki balo salonu bulunuyor. Tesiste ayrıca 10 terapi odalı SPA ve fitness merkezi yer alıyor. Remina, Fidele, Da Mario, Divan gibi restoranları da bünyesinde barındıran otelde, çocuklar için özel hazırlanmış gym, yoga ve grup dersleri veriliyor. Ocak ayında otel fiyatlarında düşüş yaşandı Otel fiyatlarını karşılaştırma sitesi olan Trivago’nun her ay yaptığı araştırmada Türkiye otel fiyatlarında düşüş yaşandığı bildirildi. Trivago’nun verilerine göre İstanbul’daki oda fiyatlarında yüzde 8’lik düşüş yaşandı. O tel fiyatı karşılatırma sitesi trivago’nun yaptığı ve her ay yayınladığı Trivago Otel Fiyat Endeksi Raporu’na göre 2013 Ocak ayında Türkiye genelinde otel fiyatlarında düşüş görüldüğü belirtildi. Bir önceki yılın aynı ayına göre yapılan kıyaslamada Ankara ve İzmir’deki otel fiyatlarında yüzde 6’lık bir artış yaşanırken İstanbulda’daki oda fiyatlarında yüzde 8’lik düşüş gerçekleşti. Türkiye’de standart çift kişilik oda fiyatlarının ortalamasının en yüksek olduğu yerlerin başında 398 TL ile Kemer gelirken; 363 TL ile Belek 2’inci, 344 TL ile Marmaris 3’üncü sırada yer alıyor. Oda fiyatında en çok artış gösteren Frankfurt oldu Yurt dışında ise Ocak ayında en çok fiyat artışı gösteren şehirlerin başını Frankfurt çektiğini kaydeden raporda çift kişilik standart oda fiyatlarının en çok arttığı ikinci Avrupa kenti de yüzde 25 ile Köln olduğu belirtildi. Trivago’nun her ay yayınladığı “Avrupa’nın Top 50 Şehir Listesi”nde standart çift kişilik oda fiyatlarında en yüksek Cenevre’de olduğu ifade edildi. Cenevre’den sonra yüzde 14’lük bir azalış olmasına rağmen 160 Avro ile Londra oda fiyatı açısından en yüksek ikinci sırada yer aldı. Listede İstanbul gecelik 98 avroluk otel fiyatı ortalaması ile 21. sırada bulunuyor. 38 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 İş GYO, portföyündeki 3 oteli satışa çıkardı Dünya Ekonomik Forumu’na “Akıllı vize” çağrısı Marriott International ve Hilton Worldwide’ın yetkilileri Dünya Ekonomik Forumu’nda küresel seyahati arttırmak, yeni iş fırsatları ve iş gücü mobilitesini sağlamak için “Akıllı Vize” uygulamalarını hayata geçirilmesini istedi. H ilton Worldwide ve Marriott International Davos’taki Dünya Ekonomik Forumu’nda hükümetlere küresel seyahat trendini hızlandırmak, yeni iş fırsatları yaratmak ve ekonomik gelişimi desteklemek adına “Akıllı Vize” uygulamalarını hayata geçirme çağrısında bulundular. Dünya Ekonomik Forumu’nda ‘’Akıllı Vize’’ politikaları için çağrı yapan uçuş, seyahat ve konaklama sektörlerinde ortak çalışmaları olan şirketler, bölgesel olarak 2015 yılında; küresel olarak ise 2020 yılında uygulamaların hayata geçirilmesini bekliyorlar. “Akıllı Vize” ile seyahate odaklanacak Firmaların önerdiği “Akıllı vize” güvenli, emniyetli doğrulanabilir çözümler sunuyor ve mobiliteyi, teknolojilerin üst düzeyde kullanılmasını sağlarken ağır vize koşullarını ortadan kaldırarak sadece seyahate odaklanmayı sağlıyor. Bu uygulamanın sonucunda veriler sınırlar arasında toplanıp, paylaşılıyor. Firma yetkilileri böylece, ileri derecede güvenlik sağlanırken hükümet harcamalarının azaltılacağını bildiriyor. Küresel seyahat ve turizm endüstrisi 6.3 trilyonluk bir pazar yaratarak; 2011 yılında dünya GDP’sinin yüzde 9.1’ini oluşturdu. Dünya Seyahat ve Turizm Konseyine göre endüstri, direkt olarak 98 milyon kişiye istihdam imkanı sağlıyor. Yaklaşık 1 milyar dolarlık gayrimenkul sahibi olan İş GYO, bünyesindeki üç otelinin satışı için genel müdürlüğünü yetkilendirdi. P ortföyünde bulunan otelleri satışa çıkaran İş GYO’nun Kamuoyunu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yaptığı açıklamada satın alma tekliflerinin değerlendirme ve görüşmeleri için genel müdürlüğü yetkili kıldığını belirtti. Yaklaşık 1 milyar dolarlık gayrimenkul portföyüne sahip olan İş GYO’nun satacağı oteller arasında; Antalya Kemer’deki 5 yıldızlı Club Magic Life Kemer Imperial Otel de bulunuyor. 208 odalı otelin ekspertiz değerinin 44 milyon 450 bin lira olduğu belirtildi. TUI bünyesindeki Magic Life Der Club International Turizm Hizmetleri A.Ş tarafından 10 yıllık süre ile kiralanan otel için ilk yıl KDV hariç 1 milyon 750 bin avro kira ödeniyor. Diğer bir tesisi ise Nevşehir’de bulunan Lykia Lodge Kapadok- ya Otel oldu. Nevşehir Uçhisar’ın ekpertiz değeri 18 milyon 250 bin lira olan tesis, dört yıldız standartlarında, 146 odalı olarak Silkar Turizm tarafından işletiliyor. Son olarak da Antalya Manavgat’taki Seven Seas Oteli satacak olan İş GYO, 52 bin 699 metrekare kapalı alana sahip otelin ekspertiz değerinin 75 milyon 950 bin lira olduğunu açıkladı. Denize sıfır konumunda olan otel 5 yıldız standartlarında olup 358 oda ve 861 yatak kapasite ile hizmet veriyor. Kayseri’ye hem alışveriş hem de otel konseptinde bir tesis geliyor K ayseri’de yer alacak olan Byz Garage AVM ile birlikte 186 odalı Delux Ommer Hotel gerek iş gerekse turistik seyahatlerde konuklarına ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor. Mart ayında açılması planlanan otelde ayrıca, açık mutfağı ile lobi barı ve 7 adet toplantı salonu buluyor. Bu özelliklerinin yanı sıra otelde balo salonu ve Spa imkanları da yer alıyor. AVM birçok alana hitap ediyor Kayseri’de alışveriş merkezi ile iş dünyasının ihtiyaçlarını birlikte çözümleyen bir model geliştiren Byz Garage Avm, bol ürün çeşidiyle hizmet verecek. Alışveriş merkezi hipermarket, bütün teknolojik ürünlerin kolayca bulunabileceği elektronik marketi, en yeni sistemle donatılmış altı salonlu sinema kompleksiyle Kayseri’deki yerini alacak. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 39 OTELLER�DOSYA�HABER Termal turizmin gelişmesi için çevre düzenlemesi ve sosyal alanlar da gerekli NG Güral Afyon Wellness & Convention’da ‘Termal Ürün Geliştirme Ve Pazarlama Zirvesi’nde konuşan Kütahya Porselen Yönetim Kurulu Başkanı Nafi Güral, termal turizmin gelişmesi için sadece otel yatırımı değil, çevre düzenlemesi ve sosyal alanların da yapılması gerektiğini söyledi. N G Güral Afyon Wellness & Convention’da 1. Uluslararası Luxury Termal Ürün Geliştirme ve Pazarlama Zirvesi’ne ev sahipliği yaptı. İlki düzenlenen zirvede, 2023 yılında 50 milyon turist hedefleyen Türkiye’nin termal turizmine odaklanıldı. Zirvede, TUI AG Türkiye Temsilcisi Hüseyin Baraner, Türkiye’ye gelen turistlerin taleplerinin değişmeye başladığına dikkat çekerek, turizmin geleceğinin termalde olduğunu söyledi. Baraner, termal tesislerin tedavi etmesine inanan yüzbinlerce insan olduğunu dile getirdi. Yazar: “Termal ve sağlık turizmin önemli hedefleri arasında” Etkinliğe katılan bir diğer isim Kültür ve Turizm Bakanlığı Tanıtma Genel Müdür Yardımcısı İbrahim Yazar, gelir ve eğitim düzeyi artıkça gençlerin de termal turizme ilgisinin arttığını bildirdi. Tek başına bir ürünü sunmanın yeterli olmadığını aktaran Yazar, termali, sağlık turizminin önemli hedefleri arasına sokmayı planladıklarını belirtti. dildiğini söyledi. Termalin gelişmesi için sadece otel yatırımının yeterli olmadığını belirten Güral, yerel yönetimlerin bu işi benimsemesi ve gelen misafirler için bisiklet alanları, eğlenme yerleri gibi sosyal alanların oluşturulmasına da önem vermeleri gerektiğini belirtti. Türkiye’de termal denildiğinde belli bir yaş grubunun şifa bulmak için gittiği yer olarak tanımlandığını açıklayan Güral, Avrupa’da ise gençken, hasta olmadan yani sağlık için, bu imkanları kullandıklarını aktardı. Güral: “Termal gelişimi için sadece otel yapımı önemli değil” Nafi Güral Kütahya Porselen Yönetim Kurulu Başkanı Nafi Güral da zirvede, sağlık ve güzellik için termal kaynakların tercih e- Grand Yazıcı otelleri kalite belgelerini aldı Grand Yazıcı Club Turban ve Grand Yazıcı Mares Hotel, ISO 9001:2008 (Kalite) ISO 22000 (Gıda Güvenliği) belgelerini aldı. Grand Yazıcı Otellerinden Marmaris Palace’ın ise 2013 sezonunda belge alması bekleniyor. Y azıcı Turizm Marmaris İşletmeleri bünyesinde yer alan Grand Yazıcı Club Turban ve Grand Yazıcı Mares Hotel uluslararası denetim firması Bureau Veritas tarafından denetlenerek, ISO 9001:2008 (Kalite) ISO 22000 (Gıda Güvenliği) belgelerini al- 40 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 maya hak kazandı. Alınan ISO belgeleri hem UKAS hem de TÜRKAK akreditasyonuna sahip olacak. Grand Yazıcı Otelleri Kalite Koordinatörü Ebru Manav, Grand Yazıcı Marmaris Palace otelinin 2013 sezonunda belgelendirmeyi hedeflediklerini açıkladı. Hüseyin Baraner İbrahim Yazar OTELLER�DOSYA�HABER Düzce’nin ilk 5 yıldızlı oteli hizmete girdi Düzce’nin ilk beş yıldızlı oteli Sky Tower Hotel, 72 milyon dolarlık yatırımla açıldı. Kongre ve Spa alanında iddialı olan otelde 600’er kişilik iki kongre salonu ve 1100 kişilik konferans salonu yer alıyor. 200’ün üzerinde kişiye de istihdam sağlayan tesis, yerli ve yabancı turistlerin yanı sıra, Ortadoğu pazarına da yönelecek. Tamamı deniz manzaralı 189 odası bulanan tesis, 550 yatak kapasitesiyle hizmet verecek. S ky Tower Hotel İcra Kurulu Başkanı Zekayi Aydeniz, Sky Tower Hotel’i 5 milyon dolara satın aldıklarını ve 67 milyon dolarlık yatırımla tesisi bitirdiklerini belirterek, “Sky Tower Hotel, E7 Grup olarak otelcilik alanındaki ilk yatırımımız. Grup olarak bu alana oldukça iddialı gir- dik. Oteli kendimiz işletiyoruz ve 4 ayda 20 bin turisti ağırladık. Şimdiden Şubat ayı bitimine kadar yüzde 100 doluluğa ulaştık” dedi. Aydeniz; “Sky Tower Hotel’de Türkiye’nin en kapsamlı SPA merkezini kurduk. 5 bin metrekarelik SPA merkezimizde, geleneksel Türk Hamamı’ndan şok havuzlarına, tuz odalarından terapi ve bakım merkezine kadar her şey en ince ayrıntısına kadar tasarlandı. Ayrıca otelimizde 600 kişilik iki ayrı kongre salonunun yanı sıra 1100 kişilik bir konferans salonumuz da bulunuyor. Sky Tower Hotel hem konferans turizmi hem de iyi yaşam turizminde öne çıkacak. Yıl boyunca yüzde 75 doluluk kapasitesiyle çalışmayı hedefliyoruz. Hedefimizin yüzde 50’lik kısmını işbirliği halinde olacağımız acentelerle gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Bu açıdan EMITT Fuarı bizim için çok verimli geçti. Birçok yerli ve yabancı acenteyle iş birliği yaptık” diye konuştu. TRYP by Wyndham Taksim’de açıldı Türkiye’ye ana markasının yanı sıra alt markalarıyla da D girmek isteyen Wyndham Grubu, TRYP markasıyla ilk otelini Taksim’de hizmete açtı. Tunç Otelcilik tarafından yapılan otelde, 108 oda bulunuyor. 42 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 ünya çapında geniş otel ağı olan Wyndham otel zincirinin alt markası olan TRYP by Wyndham Türkiye’ye merhaba dedi. TRYP by Wyndham İstanbul Taksim oteliyle Wyndham’ın TRYP markasına yeni bir otel ekleyen grubun Avrupa, Ortadoğu ve Afrika bölgesinde toplam 73 oteli yer alıyor. Ramada Hotel &Suites İstanbul Ataköy’ün yatırımcısı olan Tunç Otelcilik tarafından açılan TRYP by Wyndham İstanbul Taksim otelinde, hızlı wireless bağlantısı, 108 oda, 2 toplantı odası ve bir balo salonu bulunuyor. OTELLER�RÖPORTAJ Reha Arar / Merit Hotels Yönetim Kurulu Başkanı Yatırımlarına devam eden Merit Grubu, Kuzey Kıbrıs’ta zengin turiste yönelecek “Girne’de yapımı devam eden Merit Royal Hotel’de 24’ü kral dairesi olmak üzere toplam 70 kral dairesi ve süit olacak. Kral daireleri 180 ile 400 metrekare büyüklüğünde değişecek. Bu otelde ileri yaştaki Türkiye, Lübnan, Rusya ve Arap pazarından gelecek zengin turisti hedefliyoruz.” Kuzey Kıbrıs’ta 3 otel, Türkiye’de ise Van ve İstanbul’da olmak üzere 2 otelle hizmet veren Net Holding’e bağlı Merit Hotels, Kuzey Kıbrıs’taki yatırımlarına devam ediyor. Kuzey Kıbrıs’ın Girne kentinde inşaatı devam eden Merit Royal Hotel, tamamlandığında zengin müşteriye hitap edecek. Kıbrıs’ta Merit Mari Monte Hotel projesi de bulunan grup, bürokrasiden şikayet etse de Kuzey Kıbrıs’ta otel yatırımlarına devam edecek. İstanbul’un merkez ilçelerinde de otel yatırımı planlayan grup, Heybeliada’daki Halki Palace Hotel’i sağlık oteline çevirmek istiyor. Merit Otellerinin yeni yatırımlarını Merit Otelleri Yönetim Kurulu Başkanı Reha Arar, Turizm ve Yatırım Dergisi için yanıtladı. ■ Merit Grubu Kuzey Kıbrıs’taki yatırımlarına devam ediyor diye biliyoruz. Yeni yatırımlarınız hakkında bilgi alabilir miyiz? Girne’de yapımı devam eden Merit Royal Hotel’de 24’ü kral dairesi olmak üzere toplam 70 kral dairesi ve süit olacak. 2013’ün ilk çeyreğinde açmayı planladığımız otel toplamda 252 odalı olacak. Kral dairelerinin büyüklüğü180 ile 400 metrekare değişecek. Bu otelde ileri yaştaki Türkiye, Lübnan, Rusya ve Arap pazarından gelecek zengin turisti hedefliyoruz. Örneğin otel müşterisi özel jetle Paris’ten alınacak, limuzinle karşılanacak, otele getirilecek ve ‘size özel’ sloganıyla ağırlanacak. Yeni otelimizde çok değişik konseptler var. Mesela çocuklar için çok geniş ve çok komplike eğlence ve oyun mekanları var. Elektronik, fiziki ve görsel 44 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 oyunlar bulunuyor. Burada zayıflama, güzelleşme ve gençleşmeye yönelik bir klinik var. Doktorun yazdığı reçeteyi uygulayan bir sağlık lokantamız mevcut… Dünyaca ünlü şefin imzasını taşıyan bir restoran ile en az iki ülkenin gastronomisini sunacak ünlü restoranlarımız olacak. Yine çok özel bir mekan olarak SPA’mız var. Biz SPA merkezini sağlık kulübünden ayrı olarak tasarladık. 3500 metrekarelik bir alana yayıldı. Bu alanda SPA ve özel SPA’cıklar var. Müşteri bir kral dairesi aldığında ona özel bir SPA anahtarı ve bir bungalow anahtarı da verilecek. Bu anahtar üç kapıyı da açacak. Bunun dışında müşterilerin her türlü taleplerini karşılayacak hamamlar, onlarca masaj salonu ve değişik masaj- ların uygulanacağı alanlar hazırladık. Bunun dışında ‘size özel’ sloganına uygun mekanlar bulunuyor otelde… Bu tip turizmin çok ince ve farklı özellikleri var. Bir kere kişiyi çok iyi tanımanız lazım. Onun teamüllerini, adetlerini ve belli alışkanlıkları bilip arşivlemeniz gerekiyor. O kişiye kapıdan girdiği andan çıktığı ana kadar ismiyle hitap etmeniz gerekiyor. Eğer bir kişi bir şey yemiyorsa bir daha onu sunmamanız lazım. ■ Grubun diğer otellerinde hangi konsepte çalışıyorsunuz? Merit Grubu, 20 yıldır KKTC’de yatırım yapan bir grup. Bu yatırımlarına 20 yıl önce Liman Hotel ortaklığıyla başladı. Son yatırımını da bu turizm sezonunda Merit Royal Hotel’i ile çıtayı bulunduğu ▲ noktadan çok daha yükselterek devam edecek. Şuanda aktif otel olarak kendi mal varlığımız olan Lefkoşe Hotel’i başkentin ilk 5 yıldızlı oteli olarak işlevini başarılı bir grafikle sürdürüyor. İkincisi ise bizim amiral gemimiz olan Merit Cristal Cove otelimiz. Bu otelimizde geçen yıl çok ciddi bir renovasyon yaptık. Cristal Cove Hotel’de 7 yıldır ‘her şey dahil’ sistemle çalışıyoruz. Orası bir casino oteli. Kuzey Kıbrıs’ta her şey dahil’in dışında çalışma şansınız yok. Niye? Civarında bir şey yok. Yazın 45-50 derece. Dışarı çıktınızda yemek yiyeceğiniz bir restoran, lokanta yok. Ama Lefkoşa’da hiçbir zaman ‘her şey dahil’ sistemle çalışmayı düşünmedik. Çünkü şehir merkezinin tam ortasındayız ve etrafımızda bir sürü lokanta, restoran var. Dolayısıyla lokasyon önemli. 1946 yılında İstanbul’da doğan Reha Arar, lise eğitimini Saint Joseph ve ardından Boğaziçi Akgün Koleji’nde tamamladı. Hacettepe Üniversitesi Hastane Yönetimi Bölümü’nü okuyan Arar, sağlık alanında çeşitli kurumlarda görev aldıktan sonra Uran Holding’in sahibi rahmetli İsmet Uran’ın ısrarı ile turizm sektörüne girdi. Antalya Titreyengöl’de beş yıldızlı 800 yataklı Grand Prestige Otel’inin inşaatını bitirip açılışını yapan Reha Arar, bir diğer otelin temelinin atılmasını sağladı. Uran Holding’le 1 yıl aşkın süre çalıştıktan sonra Besim Tibuk’un teklifi üzerine 1989 yılında Net Holding’te Genel Koordinatör Yardımcısı olarak başlayan Arar, iki yıl Net Holding’de yöneticilik yaptıktan sonra ikinci mesleği olan otelcilik alanında faaliyet gösteren Net Holding’e bağlı Merit Otelleri Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı üstlendi. Arar, 17 yıl önce üstlendiği bu görevi bugün hala devam ettiriyor. ■ Otelin yatırım maliyeti ne kadar oldu? Kuzey Kıbrıs’ta bir otelin ortalama yatırım maliyeti nedir? Bizim Merit Royal Hotel’in maliyeti 100-120 milyon dolar arasında değişecek. En son Lefkoşa’daki otelimizi 50 milyon dolara yapmıştık. Merit Cristal Cove Hotel’i 14 milyon dolarlık bir yatırımla renove ettik. Bir sonraki yatırımımız Merit Mari Monte Hotel ise henüz proje aşamasında ve şuanda yatırım maliyeti belli değil. Çünkü arazinin Anıtlar Kurulu’yla olan probleminin bitmiş olması lazım. Bu otelimizde Girne’de olacak. Merit Royal Hotel ve Merit Mari Monte yan yana olacak. Biz Kuzey Kıbrıs’a olan yatırımlarımızı devam ettirme arzusundayız. Bu konuda bütün zorlukları yeneceğiz ve devam edeceğiz. ■ Ne tür zorluklardan bahsediyorsunuz? Kuzey Kıbrıs’ta yatırım yapmak çok zor ve yatırım yaparken yasal, bürokratik ve maliyetten kaynaklı çok ciddi zorluklarla karşılaşıyoruz. Kuzey Kıbrıs hem yatırımcı istiyor hem de yatırımcıyı itiyor. Bu Kuzey Kıbrıs Hükümeti’nin bir engeli değil aslında. Yasaların geçmişte kalması, yani aktüel olmamasından kaynaklanıyor. Herkes iyi niyetli ama iş yürümüyor. Kuzey Kıbrıs’ta çok süratle belli kanunların değişmesi ve belli kanunların günümüze uyarlanması lazım… Kuzey Kıbrıs’ta iki sektör var; bunlardan biri eğitim diğeri de turizm sektörü. Eğer bu sektörlerin gelişmesi isteniyorsa yasal düzenlemeler de buna göre yapılacak. Şuan Kuzey Kıbrıs’ta devam eden yatırım sayısı yok denecek kadar az. Gönül isterdi ki şuan yatırımı devam eden 10 tane otel olsun. Şuan sadece ETS Group Reha Arar kimdir? ve Net Group yatırım yapıyor. Bu gruplar da kendi öz sermayesiyle yatırım yapıyor. Bu yatırımlar için kimseden bir takdir almadık daha… ■ Kuzey Kıbrıs’ta yatırımın geri dönüş süreleri ne kadar? Yatırımın geri dönüşünde sıkıntı var tabii… Kuzey Kıbrıs’ta yatırımların geri dönüşü Antalya’nın üzerinde… Ama Merit Royal projesi değişik bir proje olduğu için ona süre veremiyorum. ■ Kıbrıs’ta alternatif turizm geliştirilmek isteniyor ama Adada casinoların etkisi hala yoğun değil mi? Çok yoğun değil. Sadece dışarıdan öyle görünüyor. Casino, Kıbrıs’ta otellerin vazgeçilmezlerindendir ama hiçbir zaman birinci planda olmadı. Türkiye’den tatil için gelen çok insan var. Biz en çok parayı tekrar müşteriden kazanıyoruz. Gelen müşterilerimiz ‘Burası benim ikinci evim diyor’ ve gelip giderken valiz bile taşımayanlar var. Eşyalarını bizde bırakıyorlar. Biz onları yıkayıp ütülüyoruz, geldiğinde kendisine veriyoruz. Merit severler bizim için çok kıymetli. Biz onların hangi tip yastık kullandıklarını, ne yediklerini, ne içtiklerini biliyoruz. Rakısını nasıl içtiğini bile biliyoruz. Bugün artık otelcilik buraya gidiyor. ■ Kıbrıs’ta turist sayısı az artıyor dediniz. Odaları doldurabiliyor musunuz? Arz fazlası tehlikesi var mı? Kuzey Kıbrıs’ta böyle bir tehlike yok. 40 yeni yatağa kadar böyle bir tehlike yok. Şuan 24 bin yatak var. Kıbrıs gelişecektir. Ancak uçak sayısında sıkıntı var. Turistin yüzde 70’i Kıbrıs’a Ercan Havalimanı üzerinden geliyor, yüzde 20’si ise Larnaka üzerinden geliyor. Kuzey Kıbrıs’a gelen turist sayısı çok az artıyor. ■ Turizm sektöründe başka bir alanda yatırım yapmayı düşünüyor musunuz? Biz otelcilikte varız ve o alanda devam etmek istiyoruz. Başka alanda yokuz. Kıbrıs dışında Heybeliada’da bir otelimiz var. Kafamızda orayı bir sağlık oteli yapma düşüncesi var. Ama şu aşamada İstanbul’da iyi bir lokasyonda otel projesi düşünüyoruz. İyi lokasyondan kasıt, merkezde, yaya trafiğinin hakim olduğu, alışveriş merkezlerinin olduğu bir alanı kastediyorum. Bu lokasyon, Şişli, Etiler veya Nişantaşı olabilir. Orta boyutlu ve 5 yıldızlı kaliteli bir tesis planlıyoruz. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 45 OTELLER � DOSYA/UTRECHT FUARI Hollanda pazarı, 2013’de küçük rakamlarla büyüyecek 2013’ün Avrupa’da düzenlenen ilk fuarı Utrecht, 150 ülkeden 1400’ün üzerinde turizmciyi bir araya getirdi. Fuarda Türkiye’den birçok turizmci, fuarda hem katılımcı hem de ziyaretçi olarak boy gösterdi. Fuara katılan Türk turizmciler, Hollanda pazarında ciddi bir yükseliş beklememekle birlikte yüzde 4 civarında bir büyüme bekliyorlar. 46 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 G erek yılın ilk uluslararası turizm fuarı olması gerekse de başta Benelüks ülkeleri olmak üzere tüm Avrupa’dan katılımcılarının olması nedeniyle turizm sektörünün önemli fuarları arasında yer alan Vacantiebeurs Turizm Fuarı, 8-13 Ocak tarihleri arasında Hollanda’nın Utrecht kentinde düzenlendi. 43. kez kapılarını açan fuarda; tüketiciler, otelciler, tur operatörleri ile seyahat acenteleri bir araya geldi. Bu yıl bisiklet, gezi, kamp ana teması ile organize edilen fuara 150 ülkeden, 1400’ü aşkın turizm kuruluşu katıldı. Bu yıl 130 binden fazla kişinin ziyaret ettiği fuara geçen yıl 140 ülkeden toplam 1500 katılımcı katılmıştı. Türkiye, Utrecht’in en büyük ilk 10 katılımcısından biri oldu Lahey Büyükelçiliği Turizm Müşavirli- ği’nin organizasyonuyla katılan Türkiye, fuarda 750 metrekarelik bir stantta tur operatörü, seyahat acentesi ve otelcilerin yer aldığı 40 turizmci katıldı. Türkiye, bu katılım düzeyi ile fuarın en büyük 10 katılımcısı arasında yer aldı. Fuara Türkiye’den katılan turizmciler, fuarın geçen yıla göre daha sönük geçtiğine dikkat çekerek, katılımın da düşük olduğunu vurguladılar. Turizmciler 2013’te Hollanda pazarından büyük bir sıçrama beklemiyorlar Türkiye’nin ilk 10 pazarı içinde yer alan Hollanda, geçtiğimiz yıl 1 milyon 273 bin 593 kişi ile Türkiye’nin yedinci pazarı oldu. Hollanda Belçika ve Lüksemburg’tan oluşan Benelüks ülkelerinden gelen turist sayısı ise toplamda 1 milyon 895 bin 698’e çıktı. Benelüks ülkeleri başta olmak üzere Avrupa’daki turizm potansiyelinin değerlendirildiği ve sezon öncesi değerlendirmelerin yapıldığı Utrecht fuarına katılan turizmciler, Hollanda pazarında Ocak ayı rakamlarının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3-4 oranında düşüş gösterdiğini ancak buna rağmen 2013 için umutlu olduklarını belirtiyorlar. Pazarda ciddi bir büyüme beklemeyen turizmciler, 2013’te yüzde 4-5 arasında bir büyüme bekliyorlar. Hollanda pazarının potansiyeline dikkat çeken turizmciler, pazardan daha fazla turist alınabileceğine dikkat çekiyorlar. Hollanda pazarı hassas ve tutucu bir pazar Hollanda pazarında geçmişte yapılan hatalara ve tur operatörü iflaslarına dikkat çeken turizmciler, Hollanda pazarının hassas bir pazar olduğuna ve yapılan hataların düzeltilmesinin kolay olmadığına işaret ediyorlar. Hollanda pazarındaki sorunlardan birinin de pazardaki tekelleşme olduğuna dikkat çeken turizmciler, pazara yeni Türk oyuncularının girmesi gerektiğini kaydediyorlar. Hollanda’da faaliyet gösteren bazı tur operatörlerinin izlediği politikalar ve pazarın genel istikrarsızlığı nedeniyle pazarın olması gerektiği seviyeye çıkamadığını belirten turizmciler, pazarda iyi bir tanıtım ve pazarlama çalışmasının yapılması gerektiğine dikkat çekiyorlar. Gurbetçilere yönelik paketler yapılmalı Gerek Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın gerekse tur operatörleri ve otelcilerin pazara yatırım yapması gerektiğini ifade eden turizmciler, Hollanda’da yaşayan gurbetçilere yönelik de özel turlar ve paketler hazırlanması gerektiğinin altını çiziyorlar. Son yıllarda Hollanda’da yaşayan Türklerin aile ve memleket ziyaretinin yanı sıra Türkiye’ye tatil için de gelmeye başladığını belirten turizmciler, özellikle ikinci, üçüncü kuşak Türk gençlerinin gerek tatil gerekse İstanbul’a futbol karşılaşmaları için geldiklerini dile getiriyorlar. Futbol maçlarının olduğu dönemlerde bu kesimlere yönelik tatil paketlerinin oluşturulması gerektiğini ifade eden turizmciler, maç izlemeye gelen Türklerin İstanbul’da ortalama 10 gün kaldıklarına işaret ediyorlar. Hollanda pazarı 2010-2012(*) YILLARINDA ÜLKEMİZE GELEN YABANCILARIN MİLLİYETLERİNE GÖRE KARŞILAŞTIRILMASI (OCAK-ARALIK) MİLLİYET 2010 2011 2012* HOLLANDA 1 073 064 1 222 823 1 273 593 BELÇİKA 543 003 585 860 608 071 LÜKSEMBURG 11 262 13 286 14 034 201020112012*2011/20102012/2011 3,75 3,89 4,01 13,96 4,15 1,90 1,86 1,91 7,89 3,79 0,04 0,04 0,04 17,97 5,63 Yaklaşık 17 milyona yakın bir nüfusu olan Hollanda’da seyahat etme eğilimi oldukça yüksek. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın hazırladığı pazar raporuna göre 2011 yılında nüfusun yüzde 82’sine denk gelen 12,8 milyon kişi seyahat etti. Fransa, Almanya, Belçika, İspanya, Avusturya, İtalya, Türkiye, İngiltere, Yunanistan, Amerika gibi ülkeleri ziyaret eden Hollandalılar, Türkiye’de daha çok Antalya, İstanbul, Side, Alanya, Marmaris, Bodrum ve Nevşehir’e tatile geliyorlar. Tatil süreleri ortalama 8-11 gün olan Hollandalıların yüzde 71’i tatillerinde paket turu tercih ediyorlar. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 47 OTELLER � DOSYA/UTRECHT FUARI Pazarın en büyüğü Corendon hisselerinin yüzde 33’ünü Zoover’a sattı Hollanda seyahat pazarının en büyük oyuncularından biri olan Corendon, Zoover’la ortak oldu. Corendon, şirketin tur operatörlüğü bölümünün hisselerinin yüzde 33’ünü Zoover’ın kurucusu ve sahibi Bas Raske’e sattığını açıkladı. U trecht fuarında Hollanda pazarına katılan Corendon Turizm Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Yıldıray Karaer, şirketle ilgili değerlendirmelerde bulundu. Karaer, “Türk turizminin 12 aya yayılması ve turistik hacmimizin ölçeğini geliştirebilmemiz için turizmin tüm oyuncularının aktif olması ve tüm tarafların aynı dili konuşması gerekiyor. Biz bir havayolu işletmesi olarak yüksek sezonda ödediğimiz vergi ve harçları, kış sezonunda da ödüyoruz. Ancak yolcumuzdan aynı düzeyde gelir elde edemiyoruz. Bunun düzenlenmesi gerekiyor” diye konuştu. Karaer: “Türkiye’de kış turizmini canlandıracağız” Düşük sezon için kış turizmine yönelik bir hamle yapmaya hazırlandıklarını belirten Karaer, 2013 ve 2014 kışında Palandöken, Kayseri, Kartalkaya gibi kış turizm merkezlerimizin uluslararası popülaritesini geliştirmek için projeler üreteceklerine, kış turizm merkezlerine uçuşlarını artıracaklarına dikkat çekti. Corendon Turizm Grubu olarak; tur Yıldıray Karaer operatörü, havayolu, incoming, otel işletmeciliği gibi zincirleme ve kompakt hizmetler verdiklerine değinen Karaer, güçlü ve esnek hizmet altyapıları ile Türkiye kış turizminin uluslararası bir kimlik kazanmasında gerek Corendon Tur Operatörlüğü gerek de Corendon Havayolları olarak öncü olmak istediklerini ifade etti. Karaer, kış dönemleri için hali hazırda; golf, futbol, briç gibi alternatif tatil seçeneklerinin bulunduğuna dikkat çekti. Corendon 2013’te Türkiye’ye 700 binin üzerinde turist getirecek Corendon Tur Operatörlüğü Genel Müdürü Atılay Uslu, 2013 rezervasyonlarını büyük ölçüde gerçekleştirdiklerini belirterek, 700 binin üzerinde Hollandalı ve Belçikalı turisti Türkiye getirmeyi hedeflediklerini söyledi. Uslu, Corendon Tur Operatörlüğü olarak Hollanda’dan Tür- Atılay Uslu kiye’ye yönelik turizm operasyonlarında yüzde 45 olan pazar paylarını daha geliştirerek liderliklerini sürdüreceklerini ifade etti. Grubun 2013 kapasiteleriyle ilgili de bilgi veren Uslu, şunları kaydetti: “Girit, Kos ve Rodos olmak üzere Yunanistan’da üç adaya uçuyoruz. Makedonya uçuşlarını ise 2013 yılında haftada 6’ya çıkardık. Kıbrıs’a götürdüğümüz her 100 kişiden 44’ü Kuzey Kıbrıs’a gidiyor. 2013 yılında bu oranı 50’nin üzerine çıkaracağız. Şu anda Antalya’ya haftada 55 uçuşumuz var. Bodrum’a 20, Dalaman’a ise 13 uçuşumuz mevcut. Alanya’ya geçen yıl başlattığımız haftada iki seferi bu yıl 4’e çıkardık. Ayrıca Fransa’nın Saint Tropez bölgesine de uçak koyduk.” Grup, Amsterdam’da otel açacak Corendon’un Hollanda’nın finansal yapısı en sağlam ve en hızlı büyüyen şirketi seçildiğini hatırlatan Uslu, “Corendon Airlines’ın şu anda 8 tane uçağı bulunuyor. Corendon Dutch Airlines’ın ise 2 tane uçağı var. 1 Şubat’tan itibaren de Hollanda’da teknik departman kuruyoruz. Aslında Corendon Dutch Airlines’ın uçak sayısını üçe çıkarmayı planladık ancak havacılık sektöründeki krizden dolayı bu planı erteledik.” Hollanda’nın başkenti Amsterdam’da 4 yıldızlı otel yapacaklarını açıklayan Uslu, “48 odalı otelin adı “Corendon City Hotel” olacak. Bu otelde gerek hizmet, gerekse konsept olarak aklımızdan bir Türk oteli geçiyor. Otelde bir Türk restoranı olmasını istiyoruz. Ayrıca Antalya’da da yeni bir otel yapıyoruz.” 48 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 PROJELERİNİZİN DEKORASYONUNDA POLİÜRETAN ÜRETİM KARTONPİYER – SÜPÜRGELİK – TAVAN MADALYONU – KUBBE – GİZLİ IŞIK KAPI PERVAZI – PANEL KAPATMALAR SERİSİ – KOLON GİYDİRME DİĞER KARTONPİYER UYGULAMALARINA GÖRE AVANTAJLARI HIZ ve TEMİZLİK ESTETİK ve NET DETAY DAİRESEL KESİMLERDE KALIP GEREKTİRMEYEN ESNEK MALZEME YÜKSEK KALİTE, UYGUN FİYAT Dünyada 1970’den beri, 50’den fazla ülkede Mimari Bitiriş Elemanı olarak kullanılmakta olan ORAC, Türkiye’de 1996 yılından itibaren Türkiye Mümessili olan RAKON firması tarafından başarı ile uygulanmaktadır. REFERANSLARIMIZDAN BAZILARI Martı Otel / İstanbul - Rixos Otel / Taksim - Rixos Otel / Antalya - Ottoman Otel / Dubai - Neva Konakları (Volga İnşaat) / Ankara - Rönesans Holding Rektörlük Binası / Türkmenistan - Güllü Konak / Şirince - Hemithea Otel ve Marina Tesisleri / Orhaniye - Bosphorus City / İstanbul - Keyland Otel / Marmaris – Güral Otel / Sapanca - Sembol İnşaat / İstanbul – Akmerkez - Gılan Deri / Azerbaycan – Bakü - Savoy Otel / Kıbrıs. ORHAN VE ORHAN İNŞAAT TURİZM MEDYA TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ Fatih Sultan Mehmet Cad. Üniversal Plaza No:36 Kat 4 34810 Kavacık – İstanbul Tel: 0216 425 41 11 PBX Fax: 0 216 425 41 29 www.orhanveorhanas.com.tr OTELLER � DOSYA/UTRECHT FUARI � GÖRÜŞLER Hollanda pazarı ve Utrecht 2013 fuarı için kim ne dedi? Sururi Çorabatır / Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Hollanda pazarında son iki yıldır artış var H ollanda bizim için çok büyük bir pazar aslında. Antalya için dikkat çekici ilk 5 pazarımızdan bir tanesi. Geçmiş yıllarda Hollanda’da yaşanan bir takım şirketlerin mali durumlarında dolayısıyla Hollanda’dan gelen misafirlerde bazı sorunlar olmuştu. Bu durumun yavaş yavaş değiştiğini görmek bizim için sevindirici. Hollandalılar Antalya’da Belek, Lara/Kundu, Manavgat/Side, Alanya bölgelerine geliyorlar. Bu yıl Ma- navgat ve Alanya bölgesinde biraz daha ağırlıklı olacağını düşünüyorum. Ege Bölgesi’ndeki taleplerine devam edecekler. Hollanda pazarı Antalya’da son 2 yıldır yükselişte. Gördüğüm kadarıyla tek haneli ve eksi gözüken rakamlarda 2013 sonu itibariyle çok rahat kapatılacağını ve 2012’inin üstüne çıkacağını tahmin ediyoruz. Antalya olarak yeni bir konsept dergi çalışması yapmıştık, onları sunduk. Gülçin Güner / Alanya Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (ALTİD) Başkanı Pazar zor toparlandı, hassas olmak gerekiyor H ollanda Utrecht Turizm Fuarı, Türkiye standının düzeni ve yapılan faaliyetler anlamında başarılıydı. Görüşmelerimiz ve gerçekleştirdiğimiz faaliyetler anlamında da yoğun ve başarılı bir fuardı. Yaptığımız görüşmelerde 2013’te Hollanda pazarı sayısal olarak mevcut durumunu koruyacağı, buna rağmen yüzde 4-5 civarında bir artış söz konusu olabileceği sonucuna vardık. Hollanda pazarı 2 50 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 genel olarak sıçramalar yapabilen bir pazar değil. Ancak bu pazarda oluşabilecek olumsuz bir durumun geri dönüşü de oldukça zor gerçekleşiyor. Bu süreci daha önce yaşadık ve milyonla ifade edilen turist sayısına ancak altı, yedi yıl sonra tekrar ulaşabildik. Bu açıdan son derece hassas ve tutucu bir pazar olduğunu ifade etmek yanlış olmaz. Dolayısıyla hassas olmak gerekiyor. Turist profili genel olarak farklılık gösteren ve son on yılda ağırlıklı olarak apart otelleri tercih eden Hollanda pazarı, bu dönemde ekonomik koşullar ve gelişen trendler nedeniyle her şey dahil otel konseptine daha yoğun ilgi gösteriyor. 2013’e yönelik olarak paket tur fiyatlarında bir değişiklik görünmüyor. Ancak ocak sonunda Avrupa pazarında ve Hollanda’daki gidişat ile Rus pazarındaki gelişmelere göre son dakika satışlarını arttırmak için paket fiyatlarında düşüşler olabilir. Enis Akcan / Sultanhan Hotel İstanbul Hollanda pazarı için 2013’ten umutluyuz B u yıl fuar diğerlerinden biraz daha farklı geçti. Daha çok rağbet var gibiydi. Tabii genel olarak bakıldığında biraz daha güney kesimine yoğun bir talep var. Ancak Kültür ve Turizm Müşavirliği’nin kültür turizmini ve İstanbul talebini arttırmak için çalışmaları olacak. Geçen yıllarda özellikle bizim bölgemize Hollanda pazarında çok artış yaşanmadı. Ama bu yıl umutluyuz. Tesisimiz ağırlıklı Amerika ve Batı Avrupa pazarlarıyla çalışıyor. Hollanda pazarı otelin yüzde 3-4’lük kısmını kapsıyor. Bu yıl daha fazla bir yoğunluk bekliyoruz. 2013’ten umutluyuz. İstanbul iyi gidiyor. İstanbul’a olan bu ilgi 2 yıl daha devam edecek. Ama ondan sonrasından çok emin değilim. Hizmet kalitemiz daha iyi olduğu için buraya gelip, kaldıklarında bunu görecekler. Alihan Akkoç / Türkiye Özel Belgeli, Özel Nitelikli ve Butik Otelciler-Turistik İşletmeciler Birliği Der. (ÖZBİ) Başkanı Türk turizmciler Hollanda pazarına önem vermeli H ollanda’da Türkiye olarak düşüşteyiz. Çünkü sivil havacılık orda işlevini kaybetti. İlk etapta, sivil havacılığın orada bıraktığı olumsuz intibadan kaynaklandığını düşünüyorum. Bunda Hollanda’da yaşanan global ekonomik kriz de etkili oldu. Genelde Hollanda’dan yurtdışına çıkan kişi sayısında bir azalma var ama İstanbul’da yüzde 16 artış gösterdi. O yüzden Hollanda’da düşüş olabilir ama İstanbul’a bir artış olmalıydı en azından. Türkiye’de yüzde 1’lik bir artış gözüküyor ki Hollanda’dan gelen turistlerin azalması bizim için olumlu olarak görmüyorum. Türk turizmi için önemli bir pazar olduğu için oraya biraz da Türk turizmcilerin önem vermesinden yanayız. Hollanda fuarında bu yıl Türkiye standı çok güzel hazırlanmıştı. Türk standını fuar girişinde tam ortada vermişlerdi. Bu da gerçekte insanların geçiş yönlerini şekillendirme açısından çok olumluydu. Çok beğendik. Ancak fuara mutlaka global bazda katılımcının gelmesi sağlanmalı. Çünkü pazarda tek tur operatörü var. Oysaki Corendon’un yanında birkaç tane daha tur operatörünün olması gerekiyor. Yavuz Torunoğulları / Fethiye Otelciler Birliği (FETOB) Başkanı Hollanda pazarında ek seferler, rezervasyon artışlarına göre belli olacak F uara katılım bir önceki yıla göre Türkiye standının olduğu yerde katılımcılarda ilk intiba biraz daha zayıftı. Ama sonuçta rakamlara bakıyoruz. Fuara önemli diyebileceğimiz firmaların katılımı vardı. Ama bu dijital ortam geliştikçe insanlar fuar alanına gelmektense kendileri doğrudan rezervasyon yapabildikleri için fuarlara katılım daha çok düşecek. Bu yüzden tur operatörleri de fuarlara yaptıkları yatırımları dijital ortamlara yapacaklar. Konsept bu şekilde değişecek. Belki katılımın azlığı bunun emaresi. Bizim açımızdan fuar sakindi. Tur operatörleriyle yaptığımız değerlendirme ve şu ana kadar gerçekleştirildiğimiz rezervasyonlardan yola çıkarak, 2013’ün 2012 ile başa baş gideceğini öngörüyorum. Çünkü tur operatörleri koltuk rezervasyonlarında Dalaman bölgesi için herhangi bir revizyon yapmadılar. Ama ilerleyen tarihlerde rezervasyonlarda bir artış olursa o zaman ek seferlerle uçak planlamaları yeniden yapılacak. Zaten, Hollanda pazarı rezervasyonlar açısından Ocak ayında-Şubat ayında kendini gösteren bir Pazar. Bu rezervasyonları gördükten sonra tur operatörleri 2013 yaz planlamasında eksiltmeye veya çoğaltmaya giderler. Muğla’ya yılda 200 bin civarında Hollandalı geliyor. 2013’te de bu rakamları yakalarız diye düşünüyoruz. Rahman Kale / MTS Incoming Satışlarda düşüşe rağmen Türkiye Hollanda’da ilk pazar U trecht Fuarı yılın ilk önemli fuarı olduğu için Hollanda pazarı dışında başta Alman pazarı olmak üzere, diğer pazarlardan da tur operatörü temsilcileri fuara katıldı. Yine bu fuar, piyasanın genel trendlerinin incelenmesi ve gelecek sezon ile ilgili stratejilerin netleşmesi sebebiyle önemli bir yer tutuyor. Fuar genel olarak verimli geçti. Partnerlerimiz ile görüş alışverişinde bulunduk. Bu yıl 09.01.2013 tarihine kadar yapılan satışların toplamı, 2012’nin aynı tarihi ile karşılaştırıldığında yüzde 4 geride seyretti. Bu gerilemeye rağmen hala Hollanda’dan yurtdışına tatil amaçlı çıkışlarda Türkiye ilk tercih edilen destinasyon olma özelliğini koruyor. Şu an için negatif seyreden satış grafikleri nedeniyle pazarda yer alan tüm paydaşların daha iyi satış rakamlarına ulaşabilmek için paket tur fiyatlarında değişiklik yapacağına inanıyoruz. Hollanda pazarında arz/talep dengesinde dönemsel değişimlere paralel olarak fiyata odaklı bir pazarlama geliştiriliyor. Dolayısıyla yine dönemsel olarak genel müşteri portföyünde farklılaşmalar gözleniyor. Biz Hollanda pazarında Kras. NL ile çalışıyoruz. 2013’te tur operatörümüzün 30 bin müşterisine hizmet vereceğiz. Kras. NL geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 22’lik bir artış yakaladı. Konaklama sektörünün talep dengesini ve miktarını iyi değerlendirerek, zamanında atacakları adımlar rakamların seyri konusunda kilit rol oynayacak. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 51 OTELLER � DOSYA/UTRECHT FUARI � GÖRÜŞLER Ali Öztürkmen / Galata La Bella Hotel Hollanda pazarının daralması endişe yaratıyor H ollanda fuarı her yıl olduğu gibi bu yıl da verimli geçti. Fuara katılım iyiydi. Özellikle Antalya ve İstanbul bölgesinden yoğun bir katılım vardı. Tabii biraz Hollanda’daki yerel acentelerin teker teker kapanıyor olması bir dezavantaj yaratıyor. Pazarın bir iki tane büyük tur operatörünün tekelinde olması, pazarı biraz daraltıyor. Bu durum endişe yaratıyor. Eskiden Hollanda’da yerel acenteler irili ufaklı çok acenteler vardı. Tabii hatalardan kaynaklı birtakım sıkıntılar yaşadılar. Ama Hollanda pazarı bizim için oldukça önemli bir pazardır. Türkiye’nin dördüncü büyük pazarı durumunda… Mevcut otellerimizde Hollanda önemli bir pazar... Ama Almanya, İngiltere ve diğer Avrupa ülkeleri de en az Hollanda kadar önemli bizim için. 2013 yılında Hollanda pazarında yüzde 8-10 arası bir büyüme bekliyoruz. Özellikle İstanbul bölgesi için aynı trend korunacak. Hollanda pazarında faaliyet gösteren tur operatörleri ve seyahat acentelerinin yatırımlarını biraz daha İstanbul’a yönelmeleri gerekiyor. Özellikle, Şenol Öztürk/ Erbil Otel Türkiye Hollanda’da iyi tanıtım yaptı H ollanda fuarı bu yıl sönük geçti. Beklentilerimizi karşılamadı diyebiliriz. Hollanda pazarında bizim potansiyelimiz yüzde 7 civarında. En çok seyahat eden ülkelerden bir tanesi ama bu yıl Türkiye standına talep yoktu. Ben 6 yıldır gidiyorum. Ekonomik kriz nedeniyle fuarda bazı bölümler kapalıydı. Türkiye Hollanda’nın sokaklarında, caddelerinde iyi reklam yapıyor. Hollanda pazarındaki sevindirici gelişmelerden biri de orada yaşayan Türk gençleri artık tatile gelmeleri. Memleketlerine gitmek yerine artık İstanbul’a, Antalya’ya, İzmir’e tatile gidiyorlar. İstanbul’da özellikle çok gelen var. Belki Hollandalıda düşüş var ama Hollanda da yaşayan gurbetçi vatandaşlarımızda çok büyük bir artış var. Birde Hollanda’daki Türkler buraya büyük futbol kulüplerinin maçlarına çok geliyorlar. Futbol izlemek için gelenler 10 gün kalabiliyorlar. Almanya’dan, Fransa’dan, Belçika’dan maçları seyretmeye geliyorlar. 52 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 spor karşılaşmaları, spor transferleri, futbol transferleri oldukça önemli… Biliyorsunuz İstanbul’da önemli kongrelerde oluyor. Bizim ülkemiz ve özellikle İstanbul Hollanda’da bilinen bir marka. Bu trendin yükseleceğini umut ediyorum. Bahar Özkan Yıldırım / Hilton Bodrum Türkbükü Bodrum’da güçsüz olan Hollanda pazarını güçlendirmek istiyoruz H ollanda fuarı bu yıl çok fazla kalabalık değildi. Geçen yıllara göre katılımcı sayısı azdı. Bodrum’da Hollanda pazarının durumu çok iyi değil. Biz potansiyelimizi arttırmak amacıyla yer aldık bu fuarda. Önümüzdeki yıllarda daha iyi rakamlara elde etmeyi planlıyoruz. Tur operatörlerinin verdiği bilgiler bu şekilde. Ancak yeni gireceğimiz bir pazar olduğu için şu anda çok büyük rakamlar beklemiyoruz. Burası Hilton Bodrum Türkbükü 2011’de açıldı. Otelin işletmesini daha önce başka bir firma yapıyordu. Geçen yıl konseptimiz “her şey dahil” değildi. Bu yıl “her şey dahil” sistemi olarak konseptimizi değiştirdik. Bu yüzden beklentilerimiz daha farklı olacak. Yavuz Durmaz/ Lake & River Side Hotel & SPA Hollanda pazarında yüzde 2-3 artış olur T esisimizi 2012’de açtık. O nedenle Hollanda fuarına ilk kez katıldık. Dolayısıyla fuar, beklentilerimizi aşağı yukarı karşıladı. Yakalanan rakamlar şu anki göstergelere göre geçen yılın biraz gerisinde. Şubat ayında bu rakamlarında toplanacağını düşünüyorum. Hollanda, Belçika gibi pazarların olduğu Benalüks ülkeleri, satışa geç çıkan pazarlar. Dolayısıyla rakamların Ocak-Şubat gibi toparlanacağını düşünüyorum. Rakip pazarlardan Mısır Türkiye’ye alternatif değil çünkü tatil periyotları farklı. Ancak yorum yapabilmek için erken, biraz beklememiz gerekiyor. Hollanda pazarı için bu yıl yüzde 3-5 artış öngördük. Bu- nunda normal bir artış olduğunu düşünüyorum. Hollanda pazarının farklı dinamikleri var. Bir kere satış dönemleri ve tatil dönemleri Avrupa’ya göre daha farklı. Biz ağırlıklı olarak yüzde 50-60 Avrupa, Almanya ile çalışıyoruz. Ama Hollanda-Belçika Avrupa’nın vazgeçilmez pazarları arasında yer alıyor. Hollanda’dan gelen turist sayısının bu yıl biraz daha artmasını bekliyoruz. ACENTELER � DOSYA/İSKANDİNAV PAZARI İskandinav pazarı istikrarlı yükselişini sürdürüyor Her yıl istikrarlı bir şekilde büyüyen İskandinav pazarı, Türkiye’nin vazgeçilmez pazarları arasındaki yerini gittikçe sağlamlaştırıyor. 2012’te toplamda yüzde 18,94 oranında büyüyen pazarın, 2013’te de büyümesi bekleniyor. Türkiye’deki İskandinav pazarı, Ege’den ziyade Antalya’da yoğunlaşma gösteriyor. T ürkiye’nin önemli pazarlarından biri olan İskandinav ülkelerindeki yükseliş 2012’de de devam etti. Son yıllarda istikrarlı bir yükseliş gösteren İsveç, Norveç, Danimarka, İzlanda ve Finlandiya’dan oluşan İskandinav pazarı, 2012’de yüzde 19’a yakın bir büyüme ile 1 milyon 587 bin 993 kişiye çıktı. Pazarda 2011 yılında bir önceki yıla göre yüzde 98,77 oranında büyüme yaşanmıştı. Tur operatörleri, pazarda 2013’te de büyümenin devam etmesini bekliyorlar. Pazar üçüncü kuşak turizmiyle dikkat çekiyor Geçtiğimiz yıllarda yaşanan Arap Baharı nedeniyle Türkiye’ye daha fazla yönelen İskandinavlar, Yunanistan’da yaşanan kriz nedeniyle de Türkiye’yi tercih ediyorlar. Tatil için İspanya, Yunanistan, İtalya gibi ülkelere de yoğun olarak giden İskandinav turistler, deniz-güneş-kum tatilinin yanı sıra kültür ve golf turizmi için de seyahat ediyorlar. Yaşlı nüfus nedeniyle üçüncü kuşak turizminin de yoğun olarak yapıldığı İskandinav pazarından, özellikle kış aylarında seyahat eden 50 yaş ve üzeri emekli turistler, pazarın dikkat çekici unsurları arasında yer alıyor. Türkiye’nin de pay almaya çalıştığı üçüncü kuşak turizmi kapsamında Türkiye’ye gelen turistler, 2-3 ayı bulan sürelerde konaklayabiliyorlar. İskandinavlar Antalya’ya ve her şey dahil apartlara yöneliyor Soğuk iklimi nedeniyle güneşten faydalanmak ve D vitamini almak için tatillerini genellikle Akdeniz çanağında geçiren İskandinavlar, iklimi, yerel yemekleri, uygun fiyatları ve hizmet kalitesi nedeniyle Türkiye’yi tercih ediyorlar. Alanya ve Side başta olmak üzere Antalya ve Ege’deki turistik bölgeleri tercih eden İskandinavlar, daha çok apart otellerde konaklamayı tercih ediyorlar. Ancak son yıllarda Antalya’da artan yatak sayısı nedeniyle oda fiyat- İSKANDİNAV ÜLKELERİ (2010-2011-2012) MİLLİYET 2010 YILLAR 2011 M İLLİYET PAYI (%) % DEĞİŞİM ORANI 2012* 2010 20112012* 2011/20102012/2011 DANİMARKA309.299 364.508 384.851 1,13 1,20 1,26 FİNLANDİYA140.233 184.049 190.802 0,51 0,61 0,63 İSVEÇ 438.703562.342 605.423 1,60 1,86 1,99 İZLANDA 6.366 6.078 5.713 0,020,02 0,02 NORVEÇ 294.697371.365 401.204 1,07 1,23 1,32 17,85 31,25 28,18 -4,52 26,02 5,58 3,67 7,66 -6,01 8,03 TOPLAM 98,77 18,94 54 2 1.189.2981.488.342 1.587.993 4,334,92 5,22 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 İskandinavlar son dakika satışlarına yöneliyorlar Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın hazırladığı pazar raporuna göre İskandinavlar, tatillerine Ocak-Mayıs dönemlerinde karar veriyorlar. Ancak son yıllarda Türkiye’deki fiyatların düşmesi nedeniyle son dakika satışlarındaki artış yaşandığı belirtiliyor. Bakanlığın hazırladığı pazar raporuna göre İskandinavların seyahat eğilimleri şöyle: İSVEÇ larının düşmesi, İskandinavları da her şey dahil otellere yöneltmiş. İskandinav pazarıyla çalışan tur operatörleri de Ege’deki potansiyellerini Antalya’ya yönlendirmeye başlamışlar. Apart otellerde kalan İskandinav turistlerin de her şey dahil sistemini tercih etmeye başladığını açıklayan acenteciler, özellikle Alanya’da her şey dahil çalışan apartların ortaya çıktığını ve bu apartların revaçta olduğunu kaydediyorlar. Kışın uçak sıkıntısı golfçüleri başka destinasyonlara yöneltiyor Yaz sezonunda ortalama bir haftalık paket turlarla gelen İskandinavlar, kış sezonunda Türkiye’ye kültür ve golf turizmi için gelmeyi tercih ediyorlar. Ancak ciddi oranda golf oyuncusu bulunan İskandinav ülkelerinden kışın Antalya’ya direkt uçak seferleri yeterli olmadığı için pazardan istenilen turist sayısı alınamıyor. Görüşlerine başvurduğumuz acenteciler, İskandinav golfçülerin Antalya Belek’teki golf sahalarını beğenmelerine ve fiyatları uygun bulmalarına rağmen gelemediklerine ve başka destinasyonlara yöneldiklerine dikkat çekiyorlar. Büyükler Türkiye’de büyüme planı yapıyor TUI, Kuoni Nordic, Apollo, Detur ve Turkietresor gibi büyük tur operatörlerinin faaliyet gösterdiği pazarda, 2013 için tüm tur operatörleri büyüme planları yapıyorlar. Türkiye’ye koydukları uçak ve koltuk sayılarını artıran tur operatörleri, İskandinav ülkelerinin çeşitli şehirlerinden Türkiye’nin An- Gelir düzeyi yüksek olan İskandinavlar, Türkiye’de daha çok apart otellerde kalmayı tercih ediyorlar. Ancak Antalya’daki artan yatak sayısına paralel olarak düşen oda fiyatları nedeniyle İskandinavlar her şey dahil otellere yönelmeye başladı. Öyle ki İskandinavların kaldığı apart oteller bile her şey dahil sistemine geçmeye başladı. Ülke Nüfusu: 9,5 Milyon Yurtdışına çıkış sayısı: 12,7 Milyon Tercih Ettikleri Ülke Destinasyonları: Komşu ülkelerin yanı sıra; İspanya, Türkiye, Yunanistan, İtalya, Mısır Tunus (Akdeniz çanağı), Tayland Ortalama Tatil Süresi: 1 hafta Hedef Kitle Yaş Grubu: Orta gelir düzeyindeki çocuklu aileler (kitle turizmi, kültür turizmi), üst gelir grubu (termal ve golf) Karar Alma Süresi: Ocak-Mayıs Rezervasyon Yaptırma Süresi: Yılbaşından itibaren ve yaz boyunca son dakika satışları yapılıyor. Tercih Ettikleri Rezervasyon Türü: Ön Rezervasyon/seyahat acentesi ve internet üzerinden bireysel organizasyonları tercih ediyorlar. Tercih Ettikleri Konaklama Türü: Apart otel, Her şey dahil sistem Seyahat Motivasyonları: Deniz-kum-güneş, kültür, golf ve termal turizm Çıkış Yapan Turistin Tercih Ettiği Dönem: Haziran-Temmuz/ yoğun-Ağustos-Eylül Türkiye’ye Gelen Turist Sayısı (2012): 605.423 Ülkenin Türkiye Pazar Payı Sıralamasındaki Yeri (2011): 2011 yılı itibariyle Antalya lider destinasyon oldu. Paket Tur Sıralaması (2011): 2011 yılı itibari ile Antalya lider destinasyon oldu. Türkiye’ye Gelen Turistlerin Tercih Ettikleri Tatil Türü: Kitle turizmi (deniz-güneş-kum), kültür turizmi, termal turizm ve golf turizmi Türkiye’ye Gelen Turistlerin Tatillerini Geçirdikleri Destinasyonlara Göre Dağılımı: Antalya, Bodrum, İstanbul, Marmaris, NORVEÇ Ülke Nüfusu: 4,9 Milyon Uluslararası seyahat eden kişi sayısı: 3.680.000 Tercih Ettikleri Ülke Destinasyonları: Komşu ülkelerin yanı sıra; İspanya, Türkiye, Yunanistan, İtalya, Mısır Tunus (Akdeniz çanağı), Tayland Ortalama Tatil Süresi: 1 hafta Hedef Kitle Yaş Grubu: Orta gelir düzeyindeki çocuklu aileler (kitle turizmi, kültür turizmi), üst gelir grubu (termal ve golf) Karar Alma Süresi: Ocak-Mayıs Rezervasyon Yaptırma Süresi: Yılbaşından itibaren ve yaz boyunca son dakika satışları yapıldı. Tercih Ettikleri Rezervasyon Türü: Ön Rezervasyon/seyahat acentası ve internet üzerinden bireysel organizasyonları tercih ediliyor. Tercih Ettikleri Konaklama Türü: Apart otel, Herşey dahil Seyahat Motivasyonları: Deniz-kum-güneş, kültür, golf ve termal turizm 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ » 55 ACENTELER � DOSYA/İSKANDİNAV PAZARI Çıkış Yapan Turistin Tercih Ettiği Dönem: Haziran-Temmuz/yoğunAğustos-Eylül Türkiye’ye Gelen Turist Sayısı (2012): 401.204 Ülkenin Türkiye Pazar Payı Sıralamasındaki Yeri (2011): 2011 yılı itibari ile Antalya lider destinasyon oldu. Paket Tur Sıralaması (2011): 2011 yılı itibari ile Antalya lider destinasyon oldu. Türkiye’ye Gelen Turistlerin Tercih Ettikleri Tatil Türü: Kitle Turizmi(deniz-güneş-kum), kültür turizmi, termal turizm ve golf turizmi Türkiye’ye Gelen Turistlerin Tatillerini Geçirdikleri Destinasyonlara Göre Dağılımı: Antalya, Bodrum, İstanbul, Marmaris, DANİMARKA Ülke Nüfusu: 5,6 milyon Yurtdışına çıkış sayısı: 15,5 milyon (2011) Tercih Ettikleri Ülke Destinasyonları: Almanya, İsveç, İspanya, İtalya, Fransa, Türkiye, Yunanistan, Tayland, Ortalama Tatil Süresi: 1 ve 2 haftalık Hedef Kitle Yaş Grubu: 20-65 yaş Karar Alma Süresi: Şubat- Mayıs Rezervasyon Yaptırma Süresi: 2-3 ay önce Tercih Ettikleri Rezervasyon Türü: İnternet ve telefon aracılığıyla tur operatörlerinden Tercih Ettikleri Konaklama Türü: Lüks oteller ve tatil köyleri, apart otel ve kamping Seyahat Motivasyonları: Deniz –kum-güneş, sağlık, golf, kültür ve eko turizm Çıkış Yapan Turistin Tercih Ettiği Dönem: Haziran-Ekim Türkiye’ye Gelen Turist Sayısı (2012): 384.851 Türkiye’ye Gelen Turistlerin Tercih Ettikleri Tatil Türü: Deniz – kum-güneş, kültür, spor, sağlık ve ekoloji Türkiye’ye Gelen Turistlerin Tatillerini Geçirdikleri Destinasyonlara Göre Dağılımı: Antalya, Güney Ege FİNLANDİYA Ülke Nüfusu: 5.401.267 Uluslararası seyahat eden kişi sayısı (2011): 2.091.000 (2011– sadece turistik amaçlı) Tercih Ettikleri Ülke Destinasyonları: İspanya, Yunanistan, Türkiye, Fransa, USA, Avusturya, Tayland, Mısır, Bulgaristan, Hollanda, Portekiz, Polonya, İsviçre, İtalya, BAE, Hırvatistan (2011) Ortalama Tatil Süresi: 7 gün Hedef Kitle Yaş Grubu: 25-44 ve 55+ yaş grupları Karar Alma Süresi: Ekim-Kasım, Ocak-Mart Dönemi, Haziran-Temmuz ve son dakika Rezervasyon Yaptırma Süresi: Karar alma süresiyle paralellik göstermektedir Tercih Ettikleri Rezervasyon Türü: Tur operatörü veya acente aracılığıyla paket tur (%80), Münferit seyahat (% 20) Tercih Ettikleri Konaklama Türü: 2-4 yıldızlı Otel (%70), Apart (% 30) Seyahat Motivasyonları: Eğlenme-dinlenme (% 60), golf başta olmak üzere yatçılık, SPA ve inanç turizmi (% 20) iş seyahati amaçlı (% 13) ve alış-veriş ve popüler mekan (% 10), şehir eksenli kültür turizmi (% 15) Çıkış Yapan Turistin Tercih Ettiği Dönem: Şubat, Nisan-Kasım Türkiye’ye Gelen Turist Sayısı (2012): 190.802 Türkiye’ye Gelen Turistlerin Tercih Ettikleri Tatil Türü: Deniz-kumgüneş, şehir turizmi, golf, kültürel alanlar, yelkencilik, yamaç paraşütü, yatçılık ve doğa Türkiye’ye Gelen Turistlerin Tatillerini Geçirdikleri Destinasyonlara Göre Dağılımı: Alanya (% 45), Marmaris (% 5), İstanbul (% 15), Fethiye (% 4), Belek (% 7) ve Bodrum (% 5), Side (% 5), Antalya (% 6), Kemer (% 5), İzmir (% 3) 56 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 talya, Gazipaşa, Dalaman ve Bodrum havalimanlarına olan uçuş sayılarını artırıyorlar. Örneğin Kuoni Nordic’in alt acentesi, 2013’te Alanya Gazipaşa Havalimanı’na 4 yeni uçak ekledi. Bu da Alanya’ya sezonda 13 bin kişinin gelmesi anlamına geliyor. Fiyat rekabeti pazardaki küçük oyuncuları zor durumda bırakıyor Öte yandan diğer pazarlarda olduğu gibi İskandinav pazarında da tur operatörleri arasında yaşanan fiyat rekabeti, pazarı olumsuz etkileyecek gelişmeler arasında gösteriliyor. Bilindiği gibi fiyat üzerinden yapılan rekabet, pazar fiyatlarını düşürdüğü gibi pazarda birleşmelere ve iflaslara da zemin hazırlıyor. İskandinav pazarında son yıllarda artan fiyat rekabeti ise pazardaki küçük tur operatörlerini zor durumda bırakıyor. Tur operatörü temsilcileri, İskandinav pazarında fiyat üzerinden yaşanan rekabete ve kültür turları adı altında yapılan ve Türkiye’nin imajına zarar veren shopping turları tehlikesine dikkat çekiyorlar. İskandinavların harcama potansiyelleri daha yüksek Diğer taraftan gelir düzeyleri birçok Avrupa ülkesine göre yüksek olan İskandinavlar, konakladıkları otelde de bölgedeki esnaftan da alışveriş yapıyorlar. Bu da gerek esnafı gerekse otelcileri memnun ediyor. Yine ağırlıklı Alanya’ya gelen İskandinav pazarında Türkiye’den gayrimenkul alımı da oldukça yüksek… Almanlar ve İskandinavların başı çektiği gayrimenkul alımlarında, sadece Alanya’da 2012’de 23 bin civarında gayrimenkul alındığı biliniyor. Alanya’dan ev alan veya kiralayan İskandinavlar, sezonda paket turlar dışında uçak bileti alarak da Alanya’ya geliyorlar. Ancak bazı turistlerin aldıkları yazlıkları, pazarlamaları veya kiraya vermeleri bölgedeki turizmcilerin tepkisini çekiyor. Ancak istikrarlı bir şekilde büyüyen İskandinav pazarı, Türkiye’nin vazgeçilmez pazarları arasındaki yerini daha da sağlamlaştıracak gibi görünüyor. ACENTELER �İSKANDİNAV PAZARI � GÖRÜŞLER Tayfun Atasev / Detur Bölge Müdürü Detur, 2013’te İstandinav pazarında 150 bin pax hedefliyor S on yıllarda İskandinav ülkelerinin Türkiye’deki pazar payının arttığı görülüyor. Bu artışlar acentelerden çok otellerin ve esnafların faydalandığı bir gerçek ve bu da Türkiye’ye giren döviz miktarının yükselmesine vesile oluyor. Şubat-Kasım arasında gelen İskandinavlar, daha çok otelciler ve taşıma firmaları açısından memnuniyet verici oluyor. Biz Detur olarak 2012 yılı için planladığımız tüm rakamları gerçekleştirdik. Antalya’da Antalya merkez, Alanya, Side, Kemer, Belek gibi bölgelere toplamda 60 bin pax getirdik. Bodrum ve Marmaris gibi diğer bölgelere ise 40 bin pax olmak üzere toplam hedeflerimize ulaştık. Uçak planlarımız geçen yıla göre artış gösterdi. 2013’te tüm bölgeler için beklediğimiz rakam, 150 bin pax olacak. Turizm piyasasında istikrar çok önemli olmakla beraber son yıllarda birçok firmada el değişikliği veya kapanma olabiliyor. Bunun nedeni de maalesef düşük ve zararına fiyat politikalarıdır. Maliyetleri azaltmak ve güçleri birleştirmek açısından turizm firmalarında da birleşmeler yaygınlaşıyor. İskandinavlar genellikle erken rezervasyon yolunu seçtikleri için planlı programlı hareket etmeyi seven turist profiline sahipler. Ancak son zamanlarda fiyat politikaları yüzünden ‘last minute’ satış dediğimiz son dakika satışlarına yönlenmeye başladılar. Ayrıca daha çok apart türü konakladıkları için bölgelerdeki esnaflar tarafından da seviliyorlar. Yaz sezonunda genellikle Alanya başta olmak üzere Side, Kemer, Antalya Merkez, Belek, Marmaris ve Bodrum bölgelerine getiriyoruz. Kışın ise kültür turları kapsamında Kapadokya ve Likya bölgesine götürüyoruz. Genellikle 7 gün konaklamayı tercih ediyorlar. Yaş ortalamalarının yüksekliğinden ve ülkelerindeki mevsim şartlarının Türkiye’ye göre daha ağır geçmesi nedeniyle 2 - 3 ay arası konaklamalar da mevcut. İskandinavlar diğer milliyetlere nazaran kalite ve hizmeti üst seviyelerde arayan bir portföye sahipler. Bu nedenle turizmcilerin daha hassas olmaları gerekiyor. Biz Detur olarak bu konuda gereken hassasiyeti göstermek için şirketimiz bünyesinde kalite kontrol departmanı kurduk. Alper Gencelli / 2000 Tour İskandinav yolcuları Gazipaşa Havalimanı’na direkt indireceğiz İ skandinav pazarından Türkiye’yi turist getiren İsviçre merkezli Kuoni Nordic ile çalışıyoruz. Kuoni Nordic’e bağlı iki tur operatörüne hizmet veriyoruz. Türkiye’ye sezonda yaklaşık 95 bin kişi getiriyoruz. Yılda 95 bin kişinin 70 binini Side, Alanya ve Belek’e getiriyoruz. Sezon mart ayı sonu gibi başlıyor ve ortalama 27 hafta sürüyor. En yoğun olduğumuz bölge Antalya ama bu yıl Gazipaşa Havalimanı’na inen ilk tur operatörü olacağız. Gazipaşa Havalimanı’na bu sezon 13 bin yolcu getireceğiz. SAS Havayolları’nın 4 uçağı inecek ve bölgeye ilk ve en çok İskandinav getiren tur operatörü olacağız. Zaten Alanya İskandinavların kalesi durumundaydı. Bunu daha da geliştireceğiz. Ege’de ise Bodrum, Dalaman Havalimanı’na da turist getiriyoruz. Böylece operasyon yaptığımız havalimanı sayısı dörde yükselmiş olacak. Alanya’da yeni otellerin yapılması ve yatak sayılarının artması fiyatları da düşürdü. Fiyatlar düştüğü için 58 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 talep Akdeniz’e doğru kaydı. Çoğu İskandinav şirketi Ege’den Akdeniz’e kaymaya başladı. Burada emlak piyasası çok hareketli olduğu için gelenler evlerine geliyor. O nedenle uçaklar çok dolu. Uçak bulma zorluğu yaşıyoruz. Daha fazla uçak bulsak daha fazla yolcu getireceğiz. İskandinav pazarında bir değişiklik oldu. Bu pazar apart anlayışına yönelik bir pazardı. Son yıllarda her şey dâhil sistemi bu pazara da girdi. Talep bu yönde geliştiği için her şey dahil apartlar çıktı. Bir de bölgeden çok ev alan oldu. Paket tur dışında bireysel gelenlerin sayısı da arttı. 2013 sezonunda İskandinav pazarında yüzde 20-25 artış olacak. Bu da yaklaşık 300-500 bin kişiye tekabül eder. Ahmet Pandır / Meeting Point Turkey IQ Travel İskandinav pazarı daha da geliştirilmeli skandinav pazarında Kuzey Afrika’da yaşanan siyasi İdurum nedeniyle Türkiye Bülent KOÇAK / İskandinav Turizm İskandinav pazarından aldığımız pay artıyor ülkelerinin içinde bulundukları iklim koşulları nedeniyle tatile çıkma oranİlarıskandinav oldukça yüksek. Ayrıca İskandinavlar diğer Avrupalılara göre keşfetmeye daha meraklılar. İskandinavlar, çevreci, entelektüel seviyesi yüksek, etnik değerlerle ilgilenen, aktivitelere serbest katılmak isteyen, sportif, bütçeleri belli, aile tatillerine önem veren, konakladığı tesiste diğer ülke misafirlerine de saygı gösteren uyumlu bir misafir profiline sahipler. Türkiye’de ağırlıklı olarak Alanya, Side, Kemer, Marmaris ile son yıllarda resort otelleri ile yükselen Bodrum bölgesine genellikle 7 günlük paket turlarla geliyorlar. Bu pazarda genç nüfus hareket kabiliyetine ulaştı. Türkiye’nin bilinirliği ve güvenirliğinin arttı. Ayrıca Arap Baharı’nın Mısır’daki sonuçları bu pazarın Türkiye’de yeni resort otellere olan ilgisiyle birleşince İskandinav pazarından aldığımız pay da yükseldi. Ancak her artışı da dikkatle izlemek gerekiyor. Biz 2012 yılında İskandinav pazarından 65 bin pax getirdik. 2013 yılında ise sayımızı ve servis kalitemizi yükseltmek istiyoruz. İş ortaklarımızın ve şirketimizin pazardaki çıtasını yükseltmeyi hedefliyoruz. Pazarda daha önce çok olmayan shopping grupları, erken satışları negatif olarak etkiliyor. Pazar özelliklerini bilmeden pazardan pay almak isteyen diğer ülke operatörleri de fiyat-kalite dengesini bozuyorlar. Birleşmeler neticesinde ortaya çıkan iki büyük grubun pazardaki politikaları nedeni ile zor dönemler de yaşanıyor. İleriye doğru tekelde kalacak olan pazar şimdiden sinyal veriyor. Uçak gruplarının politikaları da eklenince her geçen gün pazar bu anlamda daralıyor. Dolayısıyla ülkenin revaçta olması değil büyük operatörün seçimi etkiliyor. seçenek olarak daha uygun görülüyor. İskandinav ülkelerinde geçmiş yıllara göre charter seferler çok fazla şehirden yapılıyor ve Türkiye’de daha fazla şehre uçuluyor. Ayrıca Yunanistan’daki kriz de Türkiye’ye olan ilgiyi artırdı. Biz 2012 de yaklaşık 12 bin kişi getirdik. 2013’te bu rakamı ikiye katlamaya hedefliyoruz. Yüzde 100 büyüme ön görüyoruz fakat pazarın genel olarak yüzde 5 büyümesini bekliyoruz. İskandinavlar Türkiye’ye dinamik değil daha çok paket turlarla geliyorlar. Pazar, tur operatörlerin yönlendirdiği şekilde büyüyor. Ortalama iki haftalık turlarla orta ayarlı tesisleri ve Alanya ile Side bölgesini tercih ediyorlar. Türkiye’deki iyi hizmet, yeni tesisler, yerel yemekler, ailelere uygun çocuk kulüpleri nedeniyle İskandinav turistlerin tatil beklentileri karşılanıyor. Ancak pazarın daha da geliştirilmesi gerekiyor. Tur operatörleri zaten deniz-güneş-kum tatiline yönelik tanıtım ve reklamlarını yapıyorlar. Fakat pazarın gelişebilmesi için Kültür Bakanlığı, kültür varlıklarımızı daha iyi tanıtması gerekiyor. Örneğin Efes, Pamukkale, Kapadokya bu pazarlarda daha aktif tanıtılmalı. Aynı şekilde termal ve doğal SPA tesislerimizi de daha etkin tanıtmalıyız. THY’nin daha iyi fiyatlandırma politikası yapması ve İstanbul aktarmalı değil, doğrudan uçak seferleri uygulaması çok önemli. Örneğin İzmir’e, Antalya’ya, Kapadokya’ya, Bodrum’a yapılacak direkt seferler İskandinav turistlerin daha çok gelmesine vesile olacak. Tolga Yüzbey / Matrix Travel İskandinav pazarında golf potansiyeli yüksek M atrix Travel, Setur’un Antalya acentesi olarak faaliyet gösteriyor. Biz ağırlıklı olarak golf turizmi üzerine incoming yapan bir firmayız. İsveç, Norveç, Finlandiya ve Danimarka pazarlarıyla çalışıyoruz. İsveç’te birlikte çalıştığımız partnerlerimizi var. Finlandiya, Norveç ve Danimarka’da kendimiz doğrudan satış yapıyoruz. Biz İskandinav pazarından geçen yıl 1000 kişi civarında golfçü getirdik. Golfçü sayısı çok olan ve önü açık bir pazar... Özellikle Danimarka, Norveç ve Finlandiya’da bu yıl daha farklı yatırımlarda bulunduk. Bu yıl için yüzde 50 artış bekliyoruz. Geçmiş yıllarda gelen sayısı daha fazlaydı ama son birkaç yıldır düştü. Bu da uçak sıkıntısından kaynaklanıyor. Özellikle kış aylarında, golf sezonunda direkt uçak bulmakta zorluk yaşıyoruz. Ancak bu durumu THY’nin bağlantılı seferleriyle aşmaya çalışıyoruz. Genellikle golfçülere özel paketler oluşturuyoruz. Grubun talebine göre paket oluşturuyoruz. Kişi başı paket tur fiyatı uçak hariç 750-1000 avro civarında değişiyor. Genellikle golfçüler Eylül, Ekim, Kasım, Mart, Nisan aylarında bir haftalık turlarla Belek bölgesine geliyorlar. Antalya’da yazın çok sıcak olduğu için golf oynanmıyor. Türkiye’ye gelen golfçüler, hem otelleri hem de sahaları çok beğeniyorlar. Tek büyük problem uçak… Diğer destinasyonlarla karşılaştırıldığında bizim fiyatlarımız da uygun kalıyor. İskandinav pazarı Türkiye için çok önemli. Türkiye İskandinavlar için vazgeçilmez ve çok daha fazla büyümesi gereken bir pazar. İskandinavlar harcama yaptıklarında sadece otelde değil, otel dışında da harcıyorlar. Gelir seviyeleri birçok Avrupa ülkesinin üzerinde. Harcamayı ve gezmeyi seviyorlar. Bu nedenle tanıtım çalışmaları yapıyoruz. Özellikle golf sahalarını tanıtıyoruz. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 59 ACENTELER � RÖPORTAJ Akın Kocatürk / Polarwest Polarwest, Kuoni işbirliği ile İsviçre, İngiltere ve Fransa pazarlarına açılıyor “Kuoni 2014’te Türkiye’yi stratejik destinasyon ilan etti. Tur operatörü 2014’te Türkiye’ye özel ayrı bir katalog çıkaracak. Bu daha önce hiç olmamıştı. Büyük bir başarı…” A vrupa’nın prestijli ve önemli tur operatörlerinden Kuoni ile işbirliğine giden Polarwest, Kuoni’nin Türkiye’ye yoğunlaşmasını sağlayacak. Tur operatörünün 2014’te Türkiye’ye özel katalog çıkaracağını açıklayan Akın Kocatürk, Kuoni ile işbirliğinin kendilerine çok şey katacağını kaydetti. Polarwest’in butik olarak outgoing işine girdiğini açıklayan Kocatürk, internet yatırımlarına ağırlık verdiklerini ve yeni bir software sistemi satın alarak, online seyahat acenteciliğinde güçleneceklerini söyledi. ■ Öncelikle Polarwest’i firma olarak biraz tanıyabilir miyiz? Aslında Polarwest bizim 2004 yılında en son kurduğumuz şirket. İlk olarak 1996 yılında Granit Turizm’i, ardından da 2002 yılında Ege’de Kartaca Turizm’i kurduk. 2006 yılında ise Polarwest ile Granit Tur’u birleştirdik. Biz işe ilk olarak Alanya’da küçük bir bakkal dükkânı denilebilecek bir yerde başladık. Bir Danimarka operasyonu yakalamıştık ve o sezon Alanya’ya 20 hafta boyunca toplam 2940 müşteri getirdik. Bu da şirketimizin doğuşu oldu. O zamanlar üç ortaktık. Daha sonra Alanya’daki ortaklarımdan ayrılarak 1997’de Antalya’da ofis açtım. Daha sonra Çek tur operatörü Firo Tur’u bağladık. Onlarla 16 yıldır çalışıyoruz. O zamanlar küçüktüler ama şuan sezonda 22 bin kişi indiriyorlar. Ayrıca Alman tur 60 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 operatörü FTI’nin 2004-2006 arasında Türkiye partnerliğini yaptık. ■ Geçmişten bugüne Polarwest nereden nereye geldi? 1996’da bir uçakla kurulduk ve sezonda 3 bin pax getiriyorduk. Bugün geldiğimiz noktada Türkiye’de Antalya, Side, Alanya, Fethiye, Marmaris, Bodrum, İstanbul’da toplam 8 ofisimiz var. Toplam 150 bine yakın müşteriye hizmet veriyoruz. Ağırlıklı İskandinav pazarıyla çalışıyoruz. Ege’de Kartaca Turizm markasıyla biliniyoruz. Kartaca Turizm’in başında Fatih Günay var. Yıllardan beri yüzde 50 ortağım olan Fatih Günay, deneyimli ve sevilen bir acenteci arkadaşım. Kartaca ve Fatih Günay bizim önemli bir parçamız. Ege’deki kapasitemizi 32 bin kişi arasında değişiyor. Fethiye, Marma- ris ve Bodrum ofislerimiz var. Polarwest ile Kartaca’nın kardeş şirket olduğunu herkes biliyor. Dolayısıyla Türkiye’de toplamda 2 markayla faaliyet gösteriyoruz. Otelcilik alanında da Alanya’da işletmesini aldığım iki tane 4 yıldız ayarında apart otelim var. Burada da bir otelci arkadaşım benimle ortak. Otelleri biz dolduruyoruz, o işletiyor. Ama otelcilik anlamında hiçbir hedefimiz yok. Çünkü insan bildiği işi yapmalı. Biz seyahat acentesiyiz. ■ Polarwest olarak bu yıl yeni bir işbirliğine adım atıyorsunuz. Ayrıntıları sizden öğrenebilir miyiz? Biz İsviçre pazarında ciddi çalışmalar yapacağız. Kuoni ile İsviçre, Fransa ve İngiltere pazarlarında işbirliğine girdik. Kuoni’nin İskandinav pazarında yılda 100 bine yakın müşterisi var ama biz onlara bakmayacağız. Çünkü İskandinav pazarındaki mevcut partner yapımızı bozmak istemedik. Kuoni’nin volümü yüksek olan pazarı İsviçre. Kuoni Maldivler ve Güney Amerika, Kenya gibi uzak destinasyonlara tur düzenleyen ve pahalı ürünler üreten bir şirket. Ama Akdeniz çanağına bugüne kadar yoğunlaşmamışlar. İspanya, Mısır ve Türkiye’ye hep müşteri gönderiyorlardı ama çok yoğun değildi. ■ Peki bundan sonra Kuoni’nin Türkiye’ye bakışı değişecek mi? Biz işbirliği yaparken Kuoni’ye birçok şart sunduk. Böylece Kuoni 2014’te Türkiye’yi stratejik destinasyon ilan etti. Tur operatörü, 2014’te Türkiye için ayrı bir katalog çıkaracak. Bu daha önce hiç olmamıştı. Kuoni’nin çalıştığı üç markası var: ‘Kuoni’ markasıyla lüks ürünler satılıyor. ‘Kuoni Helvetic’ markası ile daha çok aile ve orta segmentteki ürünler yer alıyor. ‘Kuoni Direct’ markası ise daha uygun turlar satıyor. Türkiye’de her üç ürününü de kullanacak. Firma Türkiye’ye ciddi özen gösterecek. Toplamda İstanbul, Ege ve Akdeniz olmak üzere tüm Türkiye’ye 20 bin kişiye yakın getiriyorlar. Bunun 15 bini Akdeniz’e geliyor. Ama 2016’da bu sayı ikiye, üçü katlanacak. ■ 2013 için bir çalışma olacak mı? 2013’te elimizde sihirli değnek yok. Anlaşmalar yapılmış. Kataloglar çıktı. Buna rağmen bizim teşviklerimizle planladıkları mevcudun yüzde 20 üzerine çıktılar. Şubat 2013’te 36 sayfalık Türkiye’ye özel bir ek broşür çıkacaklar. Uzun vadede baktığınızda istikrarlı bir şekilde çok güzel yerlere gidebilecek bir takım kararlar alınıyor. Biz istikrardan tarafız. Baştan beri az ve emin adımlarla büyüyelim ama hep var olalım istedik. Kuoni de öyle bir şirket. ■ Kuoni ile yapılan bu anlaşma şirketinize neler katacak? Bizim 12 ülkede çalıştığımız 15-16 partnerimiz var. Her biriyle çok farklı anlaşmamız var. Kuoni anlaşması bize orta vadede bir katma değer yaratacak. Ancak her şeyden evvel Kuoni gibi bir şirketle çalışmak çok büyük bir şeref. Bu bizim şirketimize çok büyük bir prestij katacak. Çünkü gerçekten çok prestijli şirket. Kuoni’nin çok ciddi bir ağı var. Hindistan, Japonya, Dubai, Kenya, Nabibya, Tanzanya gibi dünyanın birçok yerinde kendi ofisleri ve satış ofisleri Akın Kocatürk kimdir? Ben 32 yıl Almanya’da yaşadım ve sonra Türkiye’ye döndüm. Üniversite de ekonomi okudum. Turizm sektörüne 1984’te girdim. Üniversite okuduğum yıllarda iki tane seyahat acentem vardı. Üniversiteyi bitirdikten sonra TUI’ye girip profesyonel iş hayatıma başladım. 1997’ye kadar TUI’de çalıştım. Ama Granit Tur’u 1996’da kurdum. Granit Tur’u kurmama rağmen 1998’de Vice President olarak LTU grubunda çalıştım. Burada bütün Akdeniz Çanağı’ndan sorumluydum. 2001’de ise profesyonel hayattan ayrıldım ve işlerimin başına geçtim. var. Toplantı kongre içinde de çok ciddi bir kapasiteye sahipler. Şirket tüm ticari işlerini kendi ağı içinde yapıyor. O yüzden çok kapalı bir yapısı bulunuyor. Biz bu ağa ilk adımımızı attık. Şu anda İstanbul’a Kuoni’nin değişik değişik yerlerinden grup talepleri gelmeye başladı. Yani bu işbirliğini hissetmeye başladık. Bu işbirliğinin bizi iyi bir yerlere götüreceğine inanıyoruz. Önü çok açık… ■ Bildiğimiz kadarıyla outgoing işleri de yapıyorsunuz? Biz yurtdışında İsviçre, Paris, Disneyland gibi yerlere grup götürüyoruz. Bu işleri Hülya Hanım yani eşim yürütüyor. Outgoing işine daha nitelikli işler yapmak için girmek istiyoruz. Bu anlamda Kuoni gibi hareket etmek istiyoruz. Daha pahalı, daha butik turlar yapmak istiyoruz. Bu işe İstanbul şubemizin de çok büyük katkısı var. Bu alanın da geleceğini görüyorum. Çünkü THY her gün yeni bir alan açıyor. Bu çok önemli… ■ Bildiğiniz gibi internet çok hızlı gelişiyor ve klasik tur operatörlerinin tahtını sarsıyor. Bu alanın geleceğini nasıl görüyorsunuz? Klasik tur operatörleri artık online bazlı tur operatörlerine dönüyor. İstanbul gibi şehir destinasyonlar da klasik tur operatörlerinin hiç şansı kalmayacak. Ama Akdeniz çanağında veya deniz-güneş-kum turizminde hala birileri o uçağı koymak zorunda ve uçağın riskine girmek zorundalar. Bunlar da tur operatörleri. Dolayısıyla birileri bunu yapmadığı sürece tur operatörlerine ihtiyaç var. Sahil kesimlerinde tur operatörlüğü 10-15 yıl daha devam eder. ■ Sistem neye doğru gidiyor peki? İstanbul’a charter bitti artık. Tarifeli seferleri en iyi kullananlar ise online seyahat acenteleri. Bizim gibi şirketlerden de otel alıyorlar. Görüşmek yok, konuşmak yok, pazarlık yok. İşine gelirse satıyor, gelmiyorsa satmıyor. Biz eskiden bir partner seçerdik ve iyi günde kötü günde birlikte ilerlerdik. Ama şuan öyle değil ki, 50 tane acenteyle flört içine giriyor. Hepimizde aynı mal var. Hangisinde en iyi fiyatı buluyorsa sistem, onunla çalışıyor. Çok antipatik aslında ama şuan ki ticari gerçek bu. Dünyanın her tarafında bu trend var. ■ Siz bu duruma uyum sağlamak için bir çalışma yapıyor musunuz? Seyahat acenteciliğinin geleceğini biz de sorguluyoruz. O nedenle de bu konulardan da uzak durmuyoruz. Online sistemlere yatırım yapıyoruz. Önümüzdeki yıl yeni bir software sistemine geçiyoruz. Mevcut piyasada işleyen bir sistemi satın alıp kendi sistemimiz olarak çalıştıracağız. Bu yeni sistemle online çalışan firmalar bizimle elektronik olarak bağlanıp bizim otel data bankımızı kullanacaklar. Bizden otel, transfer satın alabilecekler. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 61 ACENTELER �HABERLER Hedef büyüten OTI Holding, Avrupa’ya açılacak Başta Rusya olmak üzere 26 ülkede operasyon düzenleyen OTI Holding, büyümesini Avrupa’da sürdürecek. 2013’te yüzde 23 büyüme hedeflediklerini açıklayan OTI Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Bektaş, “Amacımız OTI bünyesindeki markalarımızla Avrupa’da ilk 5 içinde yer almak. 2013 ana stratejimizde, global bir oyuncu gereklilikleri ne ise onları yerine getirmek var. Buna halka açılma da dahil” dedi. G rand Hyatt İstanbul’da gazetecilerle bir araya gelen OTİ Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Bektaş, 2013 hedeflerini paylaştı. Bektaş, “OTI Holding olarak 2012’de 26 destinasyonda hedeflediğimiz gibi, bilet satışlar dahil 1.9 milyon turiste hizmet verdik. Paketli turlarda yüzde 36 büyüdük. 2013’te yüzde 23 büyümeyi ve hizmet vereceğimiz turist sayısını 2,3 milyona çıkarmayı hedefliyoruz. 2012’de yaklaşık 1,6 milyar dolar olarak gerçekleşen ciromuzu 2013 yılında yüzde 15 arttırmayı planlıyoruz. Yeni yatırımlarımız 2013’te de devam edecek” diye konuştu. Almanya’nın çok büyük bir pazar olduğunu ve gelen turist sayısının 8 milyona çıkabileceğini dile getiren Bektaş, Almanya pazarına benzeyen ve büyüyen Polonya’dan bu yıl 120 bin kişi getirmeyi hedeflediklerini söyledi. Avrupa’ya açılım ve halka arz gündemde Bektaş; “Tur operatörlüğünde özellikle bulunduğumuz pazarlardaki markalarımızı güçlendirmeye devam ederken, Orta Avrupa’da öncelikle olarak Almanya’da tur operatörlüğü yapmak üzere orta vadede yapılanacağız. Bunun yanı sıra Çin ve Asya da büyüceğimiz diğer pazarlar olacak” dedi. Halka arzının da gündemlerinde bulunduğunu belirten Bektaş; 32 62 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 11’2012 “Amacımız OTI bünyesindeki markalarımızla Avrupa’da ilk 5 içinde yer almak. 2013 ana stratejimizde, global bir oyuncu gereklilikleri ne ise onları yerine getirmek var. Buna halka açılma da dahil” açıklamalarında bulundu. Bektaş, beklentileri gerçekleştiği takdirde 2013’te şirketin yüzde 25-30 hissesini halka arz edeceklerini kaydetti. içi-yurtdışı ofisler, yurt içi-yurtdışı araçlar ve filo ile otel yatırımlarının dahil olduğunu belirtti. Grup bünyesindeki Odeon Tours Yer Hizmetleri şirketlerinin Türkiye, Mısır, Tayland ve İspanya’da çalıştığını hatırlatan Bektaş; “Yakında bu şirketimiz Çin’de de faaliyet gösterecek. İki yıl içinde yer hizmetleri şirketlerimizin 10 ülkede çalışıyor olmasını hedefledik” diye konuştu. 2013’te OTI Holding’in destinasyon sayısı 35’e çıkacak Havacılıkta ve otelcilikte büyümeye devam 2013’te turist hacminin İspanya, Mısır, Tayland ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde yüzde 25’ten 50’ye çıkmayı; Yunanistan’da yüzde 100’den fazla artış, Ukrayna’da ise yüzde 20 artış öngördüklerini dile getiren Bektaş, Rusya’dan uçuş yapılan şehir sayısını 30’dan 35’e çıkacaklarını ifade etti. Turist gönderdiği ülkelerin başında gelen Türkiye ve Mısır dışındaki destinasyonlarda yüzde 30 büyüme hedeflediklerini vurgulayan Bektaş, destinasyon sayısını 26’dan 35’e çıkaracaklarını söyledi. 2013’te yeni pazarlara ulaşmak için yeni yatırımlar gerçekleştirecek OTI Holding’in, son 5 yılda toplamda 140 milyon dolar yatırım gerçekleştiğini belirten Bektaş, buna uçak leasingleri, BT, yurt Havacılıkta da büyüyeceklerini dile getiren Bektaş, “İrlanda merkezli Royal Flight havacılık şirketimizin filosunu 2012’de 7 uçağa çıkardık; 5 Airbus 321, 1 Airbus 320 ve 1 Airbus 319. 2013’te filomuzu 10 uçağa çıkarmayı planlıyoruz” diye konuştu. Antalya’daki Otium Eco Club Side’ye ek olarak Akdeniz’de 2 adet 5 yıldızlı tatil koyu ile prensipte anlaştıklarını da açıklayan Bektaş, “50 milyon dolar yatırımla iki otelin tahsisini üzerimize aldık. Akdeniz’de oda sayımızı 2200 oda sayısına ulaştık. Ama Mısır gibi var olduğumuz destinasyonlarda, Türkiye’de ise Ege, İstanbul gibi bölgelerde otel yatırımı planlıyoruz.” diye konuştu. Dünyaya açılacak Pronto, yurtdışında konaklama yatırımı da planlıyor Ağırlıklı yurtdışına turist gönderen Prontotour, hem tur operatörü olarak hem de otel yatırımı anlamında yurtdışına açılacak. Prontotour markasıyla ilk etapta 5 ülkede dünyanın her tarafına kültür turları düzenleyeceklerini açıklayan Pronto Tour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, Afrika’nın özerk bölgesi Zanzibar’da otel yapmayı planlıyor. P rontotour, 2012 yılı değerlendirmesini ve 2013 beklentilerini Antalya’da acentelerinin de katıldığı bir toplantıda paylaştı. Toplantıda konuşan Pronto Tour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran, sektörde 20. yılını doldurmaya hazırlanan şirketin büyüme hızının son yıllarda yüzde 40’ın altına düşmediğini söyledi. 1999 yılında internete yatırım yapmaya başladıklarını hatırlatan Onaran, “Bugün internet yatırımına saatte 450 dolar ve yılda 1 milyon dolar harcıyoruz. Ancak satışlarımızın yüzde 65’ini hala acentelerimiz yapıyor” diye konuştu. Pronto Tour dünyaya açılacak Pronto Tour markasını dünyaya açmak için 2 yıldır çalışma yürüttüklerini ifade eden Onaran, ilk etapta yurtdışında 5 ülkeden kendi markalarıyla dünyanın her yerine kültür turları düzenleyeceklerini kaydetti. Türkiye’nin TUI’si, Thomas Cook’u olacaklarını dile getiren Onaran, şöyle devam etti: “Kendi markamızla operasyonlarımızı dünyanın başka bir ülkesinde de yapabileceğimizi düşündük. 70 ülkeye 12 ay boyunca operasyon yapıyoruz. Çin gibi, Ukrayna gibi, Türk Cumhuriyetleri gibi ülkelerde Prontotour markasıyla ürünleri satmaya başlayacağız. İlk sürprizimizi 5-6 ay içinde yapacağız.” Pronto’nun 2023 hedefi 1 milyon turist Kurumsallaşma ve markalaşma çalışmalarına da hız verdiklerini belirten Onaran, borsaya açılacak seviyeye gelmek istediklerini söyledi. Pronto Tour’un yatırımlarını öz sermayeyle yaptığını ve 900’ün üzerinde acente ile çalıştıklarını hatırlatan Ali Onaran, 2023’te 1 milyon turist ve 900 milyon dolar ciro hedeflediklerini ifade etti. tışla 716 avroya çıktığını belirterek, şöyle devam etti: ettiklerini açıklayan Onaran, Afrika’nın özerk bölgesi Zanzibar’da otel yatırımına sıcak baktıklarını söyledi. Devletten 39 yıllığına kiralanmış 50 bin metrekare alan üzerinde 100 villadan oluşan bir proje hazırladıklarını ifade eden Onaran, tesisin yatırım maliyetinin 15 milyon dolar civarında olacağını kaydetti. Onaran, “Türkiye’de yaptığınız yatırımların geri dönüşü uzamaya başladı. Yatırımların geri dönüşü 15 yılı, İstanbul’da ise neredeyse 20 yılı bulmaya başladı. Örneğin Tanzanya-Zanzibar’da aynı yatırımı yapsak bu 7 yıla kadar düşebiliyor. İstanbul ve Bodrum yatırım için artık çok pahalı adresler. 2013’te erken rezervasyon hedefi 9 bin kişi Toplantıda sunum yapan Prontotour Pazarlama Müdürü Sarp Özkar, Pronto Tour’un kişi başı seyahat harcaması 2012’de bir önceki yıla göre yüzde 9 ar- “2012 yılında en iyi çıkış yapan destinasyonların başında Almanya geliyor. Gemi ile Adriyatik turları 2012’de öne çıkan turlar oldu. Yine Büyük Britanya ve Beyrut en çok tercih edilen destinasyonlardı. 2011 yılında kredi kartıyla satış yüzde 60 düzeyindeyken bu rakam 2012’de yüzde 84 oldu. Orta Avrupa, Balkanlar, İtalya, İspanya ve Almanya tüm satışların yüzde 65’ini oluşturdu. Turlarımızın yüzde 70’ini THY’nin tarifeli seferleri ile yapıyoruz. Pronto Tour THY ile yıllık 50 bin koltukluk protokol anlaşması imzalıyor. 2012’de erken rezervasyonda 6 bin kişiye ulaştık, 2013’te ise yüzde 10 artışla 9 bin kişiye ulaşacağız. Kültür Turları ve Kıbrıs ağırlıklı yurtiçi turlarda 2012’ye göre kişi sayısında yüzde 21, ciroda yüzde 26 artış yaşandı. Geçen yıl Leonardo da Vinci’nin evinde doğum günü pastası kestik. Bu turumuzla farklılaştık ve ödül kazandık. Bir Ortaçağ masalı isimli tur paketi ile 2012 yılında getirdiğimiz yeniliklerden biri oldu.” 2011 yılında 60 bin kişiyi yurt dışına götüren şirket, 38 milyon avroluk bir ciroya ulaştı. 2012’de ise bu sayı 72 bin kişi ve 50 milyon avroluk ciroya ulaştı. Firma 2012’de kruvaziyer ve nehir turlarında yüzde 115, ciroda ise yüzde 175 artış yakaladı. 2013 yılında yüzde 25 büyüme ve 90 bin kişiye ulaşmayı hedefleyen Pronto Tour, farklı turlara da imza atacak. Pronto, Zanzibar’a otel yapıyor Toplantının ardından soruları yanıtlayan Ali Onaran, internete yaptıkları yatırımlarla Türkiye’nin Expedia.com, tripadvisor. com, booking.com’u olmayı planladıklarını belirterek, bu tür ürünlere yoğunlaştıklarını açıkladı. 2012’de 150 milyon ciro elde 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 63 ACENTELER �HABERLER Delisyas Travel, online seyahat pazarına iddialı giriyor Ağırlıklı İspanya ve Latin Amerika ülkelerinden incentive ve kültür turları yapan Retur’daki ortaklığını bitiren İskender Çayla ve ekibi, faaliyetlerine Delisyas Travel üzerinden devam edecek. İspanyol ve Portekiz pazarında online seyahat acentesi işine girecek olan Delisyas Travel, bu pazardaki iddiasını da artıracak. 1994 yılından beri Retur’un yüzde 50 ortağı ve yöneticisi olan İskender Çayla ve ekibi, Retur’daki hisselerini ortağına devrederek, Delisyas Travel’ı kurdu. 2012’de faaliyetlerine başlayan Delisyas Travel, yine İspanya ve Latin Amerika pazarında incentive ve kültür gruplarına hizmet verecek. Delisyas Travel Yönetim Kurulu Başkanı İskender Çayla, “Retur’daki bütün hisselerimizi ortaklarımıza devrettik. 2012’nin başında Delisyas Travel üzerinden gruplarımızı organize etmeye başladık. Delisyas İspanyolca ‘En İyiler’ anlamına geliyor. Yine incentive ve kültür grupları getiriyoruz” dedi. Delisyas Travel, online rezervasyon sitesi kuruyor Daha önce İspanya’da ve Portekiz’de bu ülkenin dilinde Turkiye.com ismini aldıklarını hatırlatan Çayla, şöyle devam etti: “2013 ile ilgili en önemli girişimimiz şu olacak. Bizim elimizde İspanyolca ve Portekizce Turkiye.com var. İspanyolca ve Portekizce Türkiye yazdığınızda en üst sıralarda biz çıkıyoruz. Bunu online rezervasyon sistemine çeviriyoruz. Bunda da çok iddialı bir çalışma yapmayı düşünüyoruz. Portalı Mart 2013’te açmayı planlıyoruz. Sayfamız üzerinden dünyanın her yerinden online hem otel hem günlük şehir turları hem transferler hem de Anadolu turları satın alınabilecek. Sayfa İspanyolca, İngilizce ve Portekizce olacak.” Klasik seyahat acenteciliği zor bir döneme giriyor Online seyahat pazarının her geçen gün önemini artırdığını belirten Çayla, şunları kaydetti: “Dünyada global online rezervasyon sistemleri çok büyük pazar payına sahipler. Fakat zaman içinde online rezervasyon payının yerel şirketler lehine gelişeceğini düşünüyoruz. Artık internetin çok yaygın kullanımı ve online rezervasyonlarının büyük bir bölümünün akıllı telefonlar üzerinden yapılması bu işin vardığı noktayı herkese gösteriyor. Artık seyahat acentesi demek ekranda görünen bir görüntüdür. Herkes kendini buna göre konumlandırmalı. Artık klasik yöntemlerle seyahat acenteciliği hele hele tur operatörlüğü zor bir döne- me girdi. Ne yazık ki sektörel örgütümüz TÜRSAB bu konuda hiçbir şey yapmamıştır, hiçbir öngörüde bulunmamıştır. Bu da çok acı bir durumdur.” Çayla 2013 beklentileriyle ilgili olarak da şunları söyledi: “Biz işlerimizi Delisyas ve Turkiye.com olarak ikiye ayırıyoruz. Delisyas üzerinden 10-12 bin civarında turist getirmeyi amaçlıyoruz. İspanya’daki kriz nedeniyle oradan gelen turist sayısında ve incentive gruplarında bir düşüş var. Ama diğer ülkelerle bu açığı kapatıyoruz. Bir de THY, Güney ve Latin Amerika’da başka destinasyonlara uçmaya başlayacak. Bunun da çok yararlı olacağını düşünüyorum. Dolayısıyla 2013 bitmeden biz 2012 rakamlarını yakalarız.” Lufthansa’nın Türkiye yolcu kapasitesi 1,5 milyona ulaştı Lufthansa Şirketler Grubu bünyesindeki Lufthansa, SWISS, Avusturya Havayolları ve Germanwings havayolu şirketleri, 2012 yılında Türkiye’de taşıdıkları toplam yolcu sayısı 1,5 milyonu aştı. 64 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 L ufthansa Türkiye Genel Müdürü Bea Berke, “Lufthansa için Türkiye stratejik açıdan büyük önem taşıyor. 2012 yılında ulaşmış olduğumuz rakamlar memnuniyet verici. Lufthansa’nın Türkiye pazarındaki konumunu güçlendirmek ve hızla büyüyen bu pazarda daha da gelişebilmek için çalışmalarımızı sürdüreceğiz” dedi. Berke, Türkiye-Almanya hattında haftada 75’i aşkın sefer gerçekleştirdiklerini hatırlatarak, müşterilerine uçaklarda Türk mutfağından örnekler sunmaya başladıklarını söyledi. Lufthansa Grubu 2012’de verimliliğini artırdı Lufthansa, Germanwings, SWISS ve Austrian Airlines, 2012 yılının Ocak-Aralık döneminde yaklaşık 2,5 milyon kişi taşıyarak, yolcu sayılarını bir önceki yıla göre yüzde 2,4 oranında artırdı. Buna paralel olarak uygulanan esnek kapasite yönetimi ile arz edilen koltuk kapasitesi 2012 yılı içinde yüzde 0,6, havayolu şirketlerinin satışları ise yüzde 2,2 oranında yükseldi. Böylelikle Şirketler Grubu genelinde kapasite kullanım oranı yüzde 1,2 artışla yüzde 78,8 düzeyine ulaştı. Zafer Havalimanı “Engelsiz Havaalanı” sertifikası aldı Türkiye’nin ilk bölgesel havaalanı niteliğindeki Zafer Bölgesel Havaalanı, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün sürdürdüğü “Engelsiz Havaalanı” projesi kapsamında “Engelsiz Havaalanı” sertifikası almaya hak kazandı. K ütahya, Afyonkarahisar ve Uşak illerine hizmet veren Türkiye’nin ilk Bölgesel Havaalanı niteliğindeki Zafer Bölgesel Havaalanı, Antalya Havalimanı’nı işleten ICF Airports konsorsiyumunun ortağı IC İçtaş tarafından inşa edildi ve işletiliyor. IC İçtaş Zafer Bölgesel Havaalanı Yatırım İşletme A.Ş.’ye “Engelsiz Havaalanı” sertifikası Sivil Havacılık Genel Müdürü Bilal Ekşi ve Havaalanları Daire Başkan Vekili Özgü Sarıünal tarafından Ankara’da düzenlenen törenle IC Holding Yönetim Kurulu Üyesi Abdullah Keleş’e takdim edildi. Engelsiz Havalimanı’nın özellikleri Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na bağlı Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün Engelsiz Havaalanları Projesi, havayolu ulaşımından engelli vatandaşların herhangi bir zorluk yaşamadan yararlanabilmeleri amacıyla hayata geçiriliyor. Engelsiz Havalimanı sertifikasına sahip olmak için otoparkta engelli yolcular için özel park alanları, engelli yolcular için özel terminal giriş noktaları, yardım isteme noktaları, görme engelli yolcular için terminal dışında ve içinde yapılmış hissedilebilir yüzeyler, görme engelli yolcular için sesli uyarı sistemiyle donatılmış özel asansör ve yürüme bantları, özel dizayn edilmiş terminal danışma-check-in noktaları, özel yönlendirme tabelaları, özel pasaport noktaları, özel tasarlanmış tuvaletler, dinlenme ve bekleme noktaları gibi bir dizi iyileştirmeyi yapmış olmak gerekiyor. Zafer Havaalanı’na verilen sertifika ile birlikte “Engelsiz Havaalanı” unvanı alan işletme sayısı 10’a ulaştı. Gezinomi ‘Dinamik Paketleme Sistemi’ni açıkladı TAV’ın yolcu sayısı 71,5 milyona çıktı T AV Havalimanları Holding’in yolcu sayısı, geçen yılın aralık ayında yüzde 34 artışla 5.33 milyona ulaştı. 2012 yılının tamamında yüzde 36 artış yakalayan firma, 71,5 milyon yolcu rakamını yakaladı. TAV’dan yapılan açıklamada, şirketin 2012 Aralık ayında uluslararası yolcu sayısı yüzde 23 artışla 2.83 milyona, yurtiçi yolcu sayısı ise yüzde 49 yükselişle 2.5 milyona ulaştı. TAV’ın işlettiği en büyük havalimanı olan Atatürk Havalimanı’ndaki yolcu sayısı ise aralıkta yüzde 20 artarak 3.54 milyon oldu. Bünyesinde iki otel ve Agave Tour ve Gezinomi online seyahat portalını bulunduran Ercan Şirketler Topluluğu, Club Golden Beach ve Golden Coast Resort otellerini ‘Von Hotel’ çatışı altında toplayacak. Grubun Gezinomi markası ise ‘Dinamik Paketleme Sistemi’ni uygulamaya soktu. O nline tur operatörü olarak faaliyete gösteren Gezinomi, dinamik paketleme sistemini EMITT Fuarı’nda yaptığı bir toplantıyla duyurdu. Türkiye’de ilk defa uygulanacak sistem dahilinde tatilciler, Gezinomi websitesi üzerinden tarih ve yer seçtikleri takdirde tüm otel, uçak bileti, havaalanı transferi, araç kiralama ve seyahat sigortası gibi tüm servisleri bir arada paket olarak görebilecekler. Gezinomi Genel Müdür Yardımcısı Özgür Yıldız, “Müşterilerimiz önceden hazırlanmış ve belli tarihlerle sınırlı tatil ya da seyahat paketleri yerine kendi istedikleri zamanda ve kendilerinin seçtikleri özelliklerde ürünler istiyorlar. Bu ihtiyacı karşılamak adına bir buçuk yıl önce Dinamik Paket- leme çalışmalarımıza başladık. Kendi yazılım ekibimiz programlamasını yaptı. Dünyada örnekleri olsa da peşin fiyatına 12 taksit imkanı tanımamızdan dolayı hem ülkemizde hem de dünyada bir ilk oldu. Uluslararası ve yerel birçok firma ile anlaşmalar yapılarak teknik entegrasyonlarını tamamladık” dedi. Öte yandan Ercan Şirketler Topluluğu bünyesinde yer alan Club Golden Beach ve Golden Coast Resort otelleri yeni bir yapılanma ile isim değiştirecek. Grup otellerini ‘Von Hotel’ markası altında toplayacak. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 65 ACENTELER �HABERLER Alitalia, TÜGİAD’ın çağrısına yanıt verdi TÜGİAD Ankara Başkanı Barış Aydın’ın Başkent’ten yurtdışına direkt uçuş isteğine THY’den sonra İtalyan Havayolu Şirketi Alitalia da olumlu cevap verdi. Alitalia, haftada 3 gün Ankara-Roma arasında karşılıklı direkt uçuş kararı aldı. Konuyla ilgili açıklama yapan Alitalia Türkiye Genel Müdürü Catuogno: “TÜGİAD’ın yakınmaları, bu cesur adımı atmamızı sağladı” dedi. İ talyan havayolu şirketi Alitalia, Ankara-Roma arasında haftada 3 gün karşılıklı direkt uçuş kararı aldı. Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD) Ankara Başkanı Barış Aydın’ı ziyaret eden Alitalia Türkiye Genel Müdürü L. Carla Catuogno, TÜGİAD’ın yakınmalarını medyadan takip ettiğini, talepleri Roma ile paylaştığını, sonucunda da Ankara-Roma arasında haftada 3 gün karşılıklı direkt seferler konulmasının kararlaştırıldığını bildirdi. Catuogno, Ankara-Roma seferlerinin 26 Mart’ta başlayacağını, 2 Haziran’dan itibaren de Roma-Antalya arasında haftada bir gün sefer yapılacağını kaydetti. “Türkiye’de THY ile rekabet etmek zor” 3 yıl öncesine kadar devlet kuruluşu olan Alitalia’nın yüzde 51 hissesinin özelleştirildiğini anlatan Catuogno, şunları söyledi: “Özelleştirme sonucu kısa sürede toparlanan Alitalia, yeniden dünyanın önemli havayolları şirketleri arasına girmek için cesur adımlar atıyor. Türkiye’de THY ile rekabet etmek zor. Zaten bizim de böyle bir amacımız yok. Rekabetten çok bir açığı kapatmaya çalışıyoruz. THY’nin eksiklerini görerek, yatırımları buralara yönlendirme kararı aldık. Yeni bir hatta, haftada 3 gün direkt sefer düzenlemek, havayolu şirketleri için oldukça iddialı bir adımdır. TÜGİAD’ın yakınmaları bu cesur kararı almamızı sağladı.” VIP Turizm, Türkiye’nin tanınmış markası oldu Türkiye’de seyahat ve etkinlik yönetimi alanında 1968’den bu yana faaliyet gösteren VIP Turizm, Türk Patent Enstitüsü tarafından “Tanınmış Marka” statüsüne layık görüldü. T ürk Patent Enstitüsü prensipleri çerçevesinde GFK tarafından verilen statünün başka firmalar tarafından kullanımına ve haksız rekabeti engelleyeceğine inandığını belirten VIP Turizm CEO’su Ceylan Pirinçcioğlu, şöyle devam etti: “Bu tescil, sadece orijinal marka özelliği taşıyan, ürünlerde ve hizmet anlayışlarında kalite standardının sağlandığı, tüketici tarafında 66 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 biliniliği kanıtlamış olan markalara veriliyor. Bu yüzden bu VIP Turizm için bir prestijdir. Diğer önemli getirisi de Türk Patent Enstitüsü’nün “VIP Turizm” markasını, tescil başvurularında “Tanınmış Marka” olarak korumasıdır. Bu nedenlerle, markamızın resmi bir kurum tarafından “Tanınmış Marka” statüsünde kabul görüp belgelendirilmesinden dolayı gurur duyuyoruz.” Pegasus 2013’te Saraybosna’ya uçuyor P egasus Hava Yolları, Saraybosna’ya 28 Şubat 2013’ten itibaren sefer düzenleyecek. Pegasus Hava Yolları, vize gerektirmeyen Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna seferlerini Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe ve Pazar olmak üzere haftanın 5 günü Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan karşılıklı olarak gerçekleştirecek. Saraybosna Pegasus’un 27. ülkedeki 63. destinasyonu olacak. EasyJet, 1. çeyrek raporunu açıkladı Avrupalı düşük tarifeli havayolu şirketi EasyJet, 31Aralık 2012 tarihi itibariyle sona eren 1. çeyrek dönemine ilişkin raporunu açıkladı. Açıklanan rakamlara göre EasyJet, gelirini, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9,2 oranında artırarak 833 milyon pounda yükseltti. E asyJet’in ilk çeyrekteki toplam geliri, birim hasılattaki güçlü büyüme ve artan doluluk oranlarının etkisiyle, yüzde 9,2 oranında artış göstererek 833 milyon pounda yükseldi. Ulaşım sağlanan koltuk sayısı yüzde 5 artış ile 15,5 milyona, yolcu sayısı ise yüzde 6,2 artış ile 13,7 milyona çıkarken; doluluk oranı ise yüzde 1 oranında artarak yüzde 88,6’ya ulaştı. EasyJet’in, yönetim faaliyetleri, rakip potansiyeli idaresi ve iyi çalışma atmosferi sayesinde yıla güçlü bir başlangıç yaptığını söyleyen EasyJet CEO’su Carolyn McCall; “İlk çeyrekteki iyi performans ve easyJet’in Avrupa pazarında kısa vadede sahip olduğu stratejik pozisyon, şirketimizin geleceğine olan güvenimizin sürdüğünün bir göstergesi. Her ne kadar ekonomik ortam zorlayıcı olmaya devam etse de, güçlü müşteri ilişkileri ile yönetim faaliyetleri, easyJet’in sürdürülebilir büyüme ve kar açısından iyi bir noktada durmasını sağlıyor” dedi. GTI Polonya, 2013 Mısır Yaz Programını açıkladı Emirates ile Qantas ortaklığında onay süreci başladı Emirates ile Qantas ortaklığına Avustralya Rekabet ve Tüketici Komisyonu’ndan (ACCC) geçici izin çıktı. Ortaklığın kesinleşmesi ise ACCC’nin Mart ayında duyurması beklenen nihai onayı ile gerçekleşecek. E mirates Havayolu Başkanı Tim Clark, “Bu geçici izin, Emirates ve Qantas’ın ilk günden itibaren müşterilerine bütünleşmiş bir deneyim sunmak için çalışmalarını hızlandırabilecekleri anlamına geliyor. Emirates ve Qantas ortaklığı, müşterilere, A380 deneyiminin de aralarında bulunduğu hizmetlere ve uçuş ağlarına erişim imkanı sağlayacak” dedi. Nisan ayından itibaren ortak uçuş olarak gerçekleştirilecek seferlerle ilgili ACCC’nin nihai onayı bekleniyor. Emirates, altı kıtada, 74 ülkede 128 destinasyona uçuyor. Aralarında 30 adet A380 uçağın da bulunduğu 194 adet geniş gövdeli Airbus ve Boeing uçakla faaliyet gösteren Emirates’in toplam değeri 62 milyar doların üzerinde 205 uçak siparişi bulunuyor. Almanya’nın önemli tur operatörleri arasında yer alan Türk tur operatörü olan GTI Travel, Polonya programını açıkladı. Polonya’nın önemli acentelerini Mısır’da düzenlenen 6 günlük Workshop organizasyonda ağırlayan GTI Polonya, 2013 Mısır Yaz Programı ile daha fazla Polonyalıyı Mısır’a götürmeyi hedefliyor. M ısır’a geçen yıl Charter Programı hazırlayan GTI Polonya, bu programla Polonya’dan Mısır’ın Kızıl Deniz’deki Hurghada, Sharm El Sheikh, Makady Bay, Safaga ve Elgouna bölgelerine turist götürüyor. GTI Polonya ile Mısır Turizm Otorizasyonu’nun ortak çalışması ile 2013 Yaz Programı içerisinde Nil Nehrinde bir özel tanıtım gezisi de planlanıyor. GTI Travel, Avrupa seyahat pazarında ilk 6 arasında Almanya’nın Düsseldorf kentinde bulunan ve Almanya ile birlikte Hollanda ve Polonya’da da faaliyet gösteren GTI, aynı zamanda Avrupa’nın en büyük ilk 6 tur şirketi arasında yer alıyor. Aynı zamanda Avusturya, Belçika, İsviçre ve Güney Fransa’dan da son iki yıldır tur operatörlüğü yapan firma, önümüzdeki yıldan itibaren tüm Avrupa Birliği ülkelerine hizmet vermeyi hedefliyor. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 67 DOSYA � ANFAŞ Tedarikçiler ANFAŞ ve EMITT Fuarı’ndan boy gösterdiler Tedarikçiler için turizm sektörünün en önemli iki fuarı bu yıl Ocak ayının sonunda düzenlendi. ANFAŞ Hotel Equipment Fuarı ve EMITT Fuarı’na katılan tedarikçiler, fuarlardan memnun ayrıldılar. T ürkiye turizm tedarikçilerinin en önemli fuarları arasında yer alan ANFAŞ Hotel Equipment Uluslararası Konaklama ve Ağırlama Ekipmanları İhtisas fuarı sona erdi. Bu yıl 24’üncüsü düzenlenen fuara 26 ülkeden 36 bin 212 sektör profesyoneli katıldı. Yurtiçinden ve yurtdışından birçok turizm yatırımcısı ve sektör temsilcilerinin katıldığı fuarda, ciddi oranda satın almalar da gerçekleşti. Tedarikçilerin Ortadoğu ülkelerine açılmasında köprü görevi gören fuarda, 2 milyar doların üzerinde ticaret hacmi yakalandığı bildirildi. Ortadoğu ve Balkan ülkelerinden yatırımcılar Anfaş’a aktı Antalya’da 23-26 Ocak 2013 tarihleri arasında düzenlenen Anfaş Hotel Equipment 2013 fuarına Türkiye’den turizm profesyonellerinin yanı sıra Almanya, İran, Irak, Kosova, Fas, Makedonya, Sır- bistan, Katar, Hindistan, Lübnan, Mısır, Pakistan, Kazakistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Yunanistan başta olmak üzere 26 ülkeden profesyonel ziyaret etti. Fuarın toplam ziyaretçi sayısının 36 bin 212’yi bulduğu belirtildi. Ortadoğu ve Balkan ülkelerinden otelci ve yatırımcıların fuara üst düzey katılımı ise dikkat çekti. Otellerin dışında konukevleri de Anfaş’taydı Anfaş Hotel Equipment Fuarı’nın a- çılışını Antalya Valisi Ahmet Altıparmak yaptı. Açılışta kısa bir konuşma yapan Vali Altıparmak, turizm sektöründe ticari, kültürel ve gezi amaçlı milyonlarca insan olduğunu dile getirerek, Anfaş Hotel Ekipmanları Fuarı’nın bir marka olduğunu söyledi. Fuarı otelciler ve turizmcilerin yanı sıra YURTKUR, Türk Silahlı Kuvvetleri, Öğretmen Evleri, Vilayet Evleri gibi kurumlardan gelen heyetler de ziyaret etti. İran otelleri fuardan çok memnun ayrıldılar İran’ın en büyük 40 otelin müdürleri bu yıl ilk kez Anfaş Hotel Equipment fuarını ziyaret ettiler. İran’da bünyesinde 4 ve 5 yıldızlı toplam 16 otel bulunan Pars Hotel Grubu’nun CEO’su Amir Aslanzadeh, ‘‘İran’da binin üzerinde 4 – 5 yıldızlı otel var. Ancak bu oteller ilk kez Anfaş Hotel Equipment Fuarı sayesinde Türkiye’deki otel donanım ve tedarik firmaları ile tanışma fırsatı buldular” dedi. Fuarda özellikle çamaşırhane ve mutfak ekipmanlarına yönelik satın alma yaptığını açıklayan Aslanzadeh, ‘‘Anfaş Hotel Equipment fuarında ülkemde bulamayacağım ürün çeşitliliği ve kalitesinde pek çok ürünü görüp inceleme fırsatı buldum” ifadelerini kullandı. 68 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 DOSYA � ANFAŞ /GÖRÜŞLER Evrim Gür/ Kleo Minibar Anfaş’ta 2,5 milyon TL’lik anlaşma yaptık K Mısırlı turizmciler: Türkiye’deki otel ekipmanları hem kaliteli hem ucuz Mısır’da bulunan Rehana Hotels & Resort CEO’su ve Yönetim Kurulu Başkanı Yasser Abbas, 600 yataklı bir otel yaptıklarını, bu otelin ekipmanlarını almak için Antalya’ya geldiğini açıkladı. Abbas, daha önce Almanya’ya da gittiğini belirterek, “Şimdi Antalya’daki fuara geldim. Burada ilk anlaşmamı yaptım” dedi. Türkiye’deki otel ekipmanlarının diğer Avrupa ülkelerinden hem daha kaliteli hem de ucuz olduğunu dile getiren Yasser Abbas; bu nedenle benim gibi birçok Mısırlı otelci, otel ekipmanlarını Türkiye’den alıyorlar” diye konuştu. Abbas, Anfaş Hotel Equipment fuarından otellerinin tüm servis ve açık büfe ekipmanlarını satın alarak döndüklerini açıkladı. Alman firmalar, Türkiye pazarına girmek istiyor Almanya Bavyera eyaleti ise bu yıl Anfaş Hotel Equipment fuarında 7 firmasıyla ülke standı açtı. Almanya’nın Swabia / Bavaria Ticaret ve Sanayi Odası yetkilisi Anis M. Azouz, Anfaş fuarında stand açmaktan duydukları memnuniyeti ifade ederek, Anfaş Hotel Equipment Fuarında özellikle turizm tesislerine yönelik temizlik ve SPA malzemeleriyle katıldıklarını söyledi. Fuarda distribütörler bularak Türk pazarına girmek istediklerini açıklayan Azouz, ‘‘Fuardan çok verim aldık; seneye çok daha büyük bir stant ve çok daha fazla firmayla stant açacağız” diye konuştu. ANFAŞ ve EMITT fuarlarının tarihlerinin aynı zamana denk gelmesi tedarikçileri üzerken, bazı tedarikçiler her iki fuara birden katıldı. Tedarikçilerin büyük çoğunluğu ise Anfaş Hotel Equipment Fuarı’na katılmayı tercih ettiler. leo Minibar firması olarak her yıl mutlaka üretimini yaptığımız üç yeni ürünü ilk defa olacak şekilde ANFAŞ fuarında sergiliyoruz. Bu yıl yeni oda ekipmanlarımız olan duvar tip (A++) Kompresör sistem mini bar, yeni nesil A++ mini barlarımız ve Bluebar’ımızı (Vending minibar) fuarda sergiledik ve çok ilgi gördü. 4 gün süren fuarda yaklaşık 6.500 yeni odaya adım attık diyebiliriz. Sadece ürettiğimiz mini bar modelleri değil; kasa, kettle, saç kurutma makinesi, Philips Hotel TV, HLS Kapı Kart sistemleri ve diğer ürünlerimiz yatırımcılar tarafından tercih edildi. Yaklaşık 2,5 milyon TL’lik anlaşma yaptık. Tekirdağ’dan Ağrı’ya, Şanlıurfa’dan Bodrum’a kadar birçok yeni proje ile anlaşma imzaladık. 2013 yılı bizim acımızdan önceki yıllara göre oransal büyümemize devam edeceğimizin sinyallerini veriyor. Özellikle 2014 yılından başlayarak yenileme ve kapasite artırım projelerinin öne çıkacağını düşünüyoruz. Bu nedenle sadece satış değil, satış sonrası hizmetlere de önem vereceğiz. Bora Pehlivanlı/ Özen Tasarım 2013 yoğun ve verimli bir yıl olacak A nfaş fuarı bizim için oldukça verimliydi. Müşterilerimizin standımıza ve yeni modellerimize gösterdiği ilgi bizleri oldukça memnun etti. Fuarda tanıttığımız sandalye ve masa modellerimiz kalite estetik ve garanti süreleriyle beğeni topladı. Bir çok yeni projeye imza attığımız fuarda, fikir alışverişinde bulunduk. İ- leriye dönük bağlantılar kurduğumuz organizasyonda yeni siparişler aldık. Yabancı konukların az olmasının dışında bir olumsuzluğu olmayan fuar genel olarak başarılıydı. Önümüzdeki yıl için birçok projenin hayata geçireleceği, renovasyon gerekliliklerin artacağı yoğun ve verimli bir yıl olacağına inanıyoruz. Demirkan Kirman/ DK Tekstil A.Ş İki fuarın tarihinin çakışması kötü oldu A nfaş fuarının sonuçlarını önümüzdeki günlerde göreceğiz. Ancak Anfaş fuarının zamanlama açısından EMITT’le çakışmasının olumsuz bir etki bıraktığını düşünüyoruz. EMITT fuarına üst düzey yöneticilerin ilgi göstermesi, Anfaş fuarını kötü etkiledi. Tüm bunlara rağmen olumsuz bir gelişme olmadığı müddetçe önümüzdeki sezonun güzel geçeceğini umuyoruz. Tolga Ekmekçibaşı/ Siunderwear Fuar beklentilerimizi nispeten karşıladı A nfaş Otel Ekipmanları fuarının üst katı oldukça hareketliydi. Alt katlarda GSM sıkıntısı yaşanması fuarı olumsuz etkiledi. Fuar alanının alt katı giriş kısmına bağlı ol- masına rağmen fuar ziyaretçilerinin alt katı gezme oranı düşüktü. Siunderwear firması olarak Anfaş fuarı bizim beklentilerimizi nispeten karşıladı. Ramazan Kaynakçı/ Kristal Endüstriyel Fuarda hedef kitlemize ulaştık F irmamız açısından fuar gayet olumluydu. Bu yıl ürettiğimiz birçok ürünü tanıtma şansını bulduğumuz fuar, beklentilerimizi karşıladı. Konulara hakim fuar ziyaretçileriyle hedef kitlemize u- laştığımızı düşünüyoruz. Fuarda, yeni proje aldığımız projelerdeki ürünlerimizin birkaçını sergiledik. Turizm sektörü açısından hareketli geçecek bir yıl bekliyoruz. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 69 DOSYA � ANFAŞ Fırat Parto/ E- Şeker Fuarda ürünlerimize olan ilgi bizi memnun etti A nfaş Otel Ekipmanları bizim için olumlu geçti. Fuar ziyaretçilerinin özellikle logolu ürünlerimize ilgisi bizi oldukça memnun etti. Fuar genel anlamda beklentilerimizi karşıladı. EMITT Fuarı ile denk gelmeseydi daha iyi sonuçlar doğuracaktı. Fuarda edindiğimiz izlenimlerden yola çıkarak, turizm açısından 2013 yılının olumlu geçeceğini umuyoruz. E-Şeker firması olarak turizm sektörüne yönelik yatırımlarımıza hız kesmeden devam edeceğiz. Üst düzey otel yöneticileri EMITT’teydi Anfaş’a katılan tedarikçiler, turizm için önemli olan EMITT ve Anfaş Fuarı’nın aynı tarihe denk gelmesini eleştirerek, bu durumun her iki fuarı da olumsuz etkilediğine dikkat çektiler. Üst düzey otel yöneticilerinin EMITT Fuarı’na katılması nedeniyle Anfaş’a üst düzey katılımı düşüşe neden olduğuna işaret eden tedarikçiler, bu nedenle ziyaretçi sayısının da geçen yıla göre düşük olduğunu kaydetti. Fuardan genel olarak memnun kaldıklarını ve verimli görüşmeler gerçekleştirdiklerini belirten tedarikçiler, fuarın içinde ve dışında yönlendirme eksiklerinin yanı sıra fuar alanının alt katında cep telefonlarının çekmemesi gibi sıkıntılar yaşandığına da dikkat çektiler. Anfaş katılımcıları, fuarda yaptıkları görüşmelere istinaden iyi bir turizm yılı beklediklerini kaydettiler. EMITT’e tedarikçi katılımı sınırlı oldu Öte yandan tedarikçilerin önemsediği önemli fuarlardan biri de Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm ve Seyahat Fuarı (EMITT) oldu. Bu yıl Anfaş Hotel Equipment Fuarı ile EMITT Fuarı’nın aynı tarihe denk gelmesi tedarikçileri üzse de bazı tedarikçiler çareyi her iki fuara da katılmakta buldu. Tedarikçilerin büyük bölümü ise tarihteki çakışma nedeniyle EMITT Fuarı’na katılamadılar. Bu yıl 24-27 Ocak 2013’te 17. kez İstanbul TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen EMITT’e 70 ülke ve katılımının ve 10 ülkenin turizm bakanının yanı sıra Türkiye’nin her yerinden il, ilçe ve beldelerinde aralarında olduğu 4500 kurum ve kuruluş katıldı. Fuar yönetimi tarafından yapılan açıklamaya göre fuara bu yıl Türkiye ve dünyadan 58.920 turizm profesyoneli ile 72.080 tatilci olmak üzere toplam 131 bin ziyaretçi katıldı. Yakup Atik/ Logofood Önümüzdeki dönem büyüme hızlı olacak F uarın oldukça verimli geçtiğini düşünüyoruz. Fuarda doğru tedarikçiler ile ihtiyaç arayışında bulunan reel kitle temasa geçiyor. Başarılı geçen bu fuarın bizim beklentilerimizi genel anlamda karşıladığını söyleyebiliriz. Önümüzdeki yıl hareketli ve büyümenin hızlı olacağını düşündüğümüz bir dönem olacak. İsmail Ay /Ar-Yıldız Anfaş’a katılım geçen yıla oranla düşüktü A r-Yıldız firması olarak fuarın bölge için verimli olduğunu ama katılımın geçen yıllara oranla az olduğuna inanıyoruz. Her bölgeden yatırımcı katılımının sağlandığı bir fuar olması gerektiğini düşünüyoruz. Set üstü ve açık büfe teşhir ürünlerimizde yenilikler getirdik. Fuar için geliştirdiğimiz, altın rengi, koyu renk, eskitme yüzey uygulamalarımızı içeren bu yeni ürünlerimizle mutfaklara renk katmayı hedefledik. Ayrıca, hem endüstriyel mutfaklar hem de evlerde kullanılması için 6 takım çatal, kaşık, bıçak modelimize fuarda yer verdik. Tedarikçiler EMITT’ten memnun ayrıldılar Türkiye’den ve dünyadan turizm profesyonellerinin buluştuğu EMITT Fuarı’na 4. Salonda yoğun olarak katılan tedarikçiler, fuardan memnun ayrıldılar. Fuarda otel, acente yetkililerinin yanı sıra turizmden pay almak isteyen il, ilçe, belde yöneticilerinin taleplerine cevap veren tedarikçiler, gerek yeni yatırımcılara gerekse renovasyon yapan otelcilere yeni ve mevcut ürünlerini tanıttılar. Fuara ilk kez katılan tedarikçi firmalar ise turizm sektörünü tanımaya ve sektör temsilcileriyle bağlantı kurmaya çalıştılar. Geçen yıla göre fuar ziyaretçi sayısında düşüş olduğuna dikkat çeken tedarikçiler, fuarın ilk günden itibaren halka açılmasına da tepki gösterdiler. Bu olumsuzluklara rağmen tedarikçiler, EMITT Fuarı’ndan memnun ayrıldılar. 70 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 Uğur Demirağ/ The Himalayan Miracle Fuar içinde ve dışında yönlendirmeler zayıftı F uar, bizim için çok güzel geçti. Aynı zamanda Anfaş yönetimi de bizim fuara katılmamızdan oldukça memnun kaldılar. Fuarda katılımcılar mutlaka bizim standımızı ziyaret ederler. Birçok firma ile yeni projeler için görüşmeler gerçekleştirdik. Bizim açımızdan iyi geçmesine rağmen fuara tüm otellerin katılmadığını gördük. Hem fuar içinde hem de dışında yönlendirme eksikleri vardı. Proje ve yatırımlar hiç bir zaman bitmeyen bir firma olduğumuz için 2013’te de bu doğrultuda gitmeyi planlıyoruz. DOSYA � EMITT/GÖRÜŞLER Sancar Çakırcalı/ Locca Luxury Hotel Systems Otellerin otomasyon sistemlerinin tamamını yapıyoruz E MITT fuarı, her zamanki gibi orta yoğunlukta geçti. Biz bu fuara prestij için katılıyoruz. Fuarda üçüncü yılımız… Buraya gelen 50 kişi varsa 30-35 tanesi bizim müşterilerimizden oluşuyor. Ayrıca yeni otelcilerle tanışıyoruz. Biz Locca olarak ses ve güvenlik sistemleri alanında 2000 yılında ev otomasyonu üzerine kurulduk. Ancak ürünlerimiz otellere de uygun olduğu için 2005-2006 yılında otel sektörüne girdik. Otellere full otomasyon sistemleri yapıyoruz. Sony gibi belli markaların distribütörlüğünü yapıyoruz. Otel ekipmanları alanında touch panel ve otomasyon sistemlerinin Türkiye distribütörüyüz. Kilitleri üretiyoruz. Bu yıl kasa ve dolap kilitlerini üretmeye de başladık. Önümüzdeki sezon sonunda Eylül-Ekim ayı gibi fön makinelerini işte ısıtmalı aynaları gibi ürünleri de üretmeye başlayacağız. Otel yatırımları çok fazla artmaya başladı. Ufak apartlar, ufak apartmanlar bile otellere, butik otellere dönüşmeye başladı. Dolayısıyla her geçen yıl müşteri potansiyeli artıyor. Tedarikçi olarak baktığınızda sadece yeni yapılan otellere hizmet vermiyorsunuz. Renovasyonlar da var. O yüzden sürekli ilerleyen, devam eden bir iş. Aydın Demir/ Dominant Turizm Yazılım ve Destek A.Ş Yeni sistemlerimizi fuarda tanıtıyoruz F Selahattin Koç/ Akpa A.Ş. “Son derece etkili ve vurgulu bir fuar” E MITT’te yoğun ilgiyle karşılaştık. Birinci ve ikinci gün oldukça büyük ilgi gördük. Bağlantılı olduğumuz tüm firmalarla bu fuarda bir araya geldik. Fuar her kesime hitap ettiği için ilgi uyandırıyor. Genel anlamıyla son derece etkili ve vurgulu bir fuar. Biz Akpa A.Ş. olarak aslında Koç Holding şirketiyiz. Türkiye genelinde Beko marka ürünlerin satış ve pazarlamasını gerçekleştiriyoruz. Aynı zamanda üç yıldır turizm bölgelerinde ve trafiğe kapalı muhitlerde golf araçları satışı yapıyoruz. Turizm ana faaliyetimizin yüzde 95’ini oluşturuyor. uar bizim için güzel geçti. Özellikle ilk 2 gün daha yoğun bir ilgi vardı. Biz turizm teknolojilerinde ihtisaslaşmış bir firmayız. Turizm teknolojileriyle ilgili acenteler, oteller, tur operatörleri gibi firmalara satış, rezervasyon sistemleri ve bir takım kanallar sunan sistemler geliştiriyoruz. 2013 daha yeni başladı ama şuanda erken rezervasyon sistemlerinde geçen yıllara göre hep büyüme var. Fuarlar onları tanıtmak için imkan yaratıyor. Bu yıl bir turizm satış havuz sistemini oluşturduk. O havuz sistemi içinde oluşan birçok ürünü gerek acenteler gerekse son kullanıcılar tek bir yerden tek bir kaynaktan ulaşıp alabiliyorlar. Yeniliklerden bir tanesi de M-otel sistemimiz. Onunla da son kullanıcıya otelleri en kolay şekilde ulaşabilmeleri, aradığı oteli en kolay şekilde bulmaları ve bulduktan sonra da o oteli nereden satın alabileceklerine ilişkin bir mekanizma oluşturduk. Motel.com olarak hizmet veren bu sistem otellerin Google.com gibi arama motoru olarak düşünülebilir. Bu sistemin içerisinde Türkiye’den 10 binden fazla otel yer alıyor. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 71 DOSYA � EMITT/GÖRÜŞLER Hilal Üsküdar Gürbüz/ Akademi Çocuk EMITT fuarı ile turizm sektörüne gireceğiz B iz 2000 yılında Ankara’da kurulduk. 2005 yılından bu yana İstanbul’da akademi çocuk markasıyla çocuklara yönelik ürün tasarlamaya ve üretmeye başladık. Biz tasarımcı bir firmayız. Akademi çocuk markasıyla hem piyasada perakende satış mağazamız hem de markalara ve özel firmalara yönelik ürün tasarımı ve üretimi yapıyoruz. Müzeler, müze mağazalar bizim en önemli müşterilerimizden. Farklı sektörlerle çalışmalarımız oldu. Biz bu fuara ilk defa katılıyoruz. Turizm sektörüyle yeni çalışmaya başlayacağız. Fuarda profesyonellerle çok başarılı görüşmeler yaptık. Bu sektörde yer almak istiyoruz. Turizm işletmelerine yö- nelik yeni bir ürünümüz var. Yeni ürünümüz Fanimat, çocuklar için hazırlanmış masa koruma matı. Amerikan servis gibi de kullanılabiliyor ama üzerinde yemek yendiği gibi boyama aktiviteleri, hamur, kil gibi her türlü çalışmayı bu mat üzerinde yapacağız. Mat üzerinde basılmış ama renklendirilmemiş desenler var. Bunları çocuklar aynı zamanda keçeli kalemle boyayabiliyorlar. Defalarca boyanıp yıkanabiliyor. Bu bir aktivite malzemesi aynı zamanda… Çok uzun ömürlü çok eğlenceli çok fonksiyonel bir ürün… Bu ürünleri evlerin yanı sıra otellerde, restoranlarda, mini kulüplerde pazarlamak istiyoruz. Önümüzdeki günlerde büyük marka otellerle çalışmaya başlayacağız. Öncelikli tatil köylerine ulaşmak istiyoruz. Turizmde çocuk müşteriler çok önemli ve çocuk müşterilerle ilgili de bizim ürünlerimiz çok iyi. Mehmet Gökalp/ Sunnova Enerji ve Klima Sistemleri Sunnova’yı EMITT’te otelcilere tanıttık S ektöre yeni giren bir firmayız. Yeni olduğumuz için bu fuara katılarak kendi markamız olan Sunnova’yı tanıttık. Hedeflediğimiz kitlenin hepsi burada değil. Değişik fuarlara da katılıyoruz. Solar sistemlerle ilgili fuar nisan ayında yapılıyor. Gelecek yılda ısıtma-soğutma sektör fuarına katılacağız. Ürünlerimiz yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşuyor. Güneş enerjisi destekli çalışan klimalar mevcut. Bu sektörde ilk... Klimaların enerjisini güneş panelleriyle karşılayabiliyoruz. Isı pompalarımız, güneş panellerimiz, güneş enerjisiyle elektrik üreten panellerin yanı sıra elektrikle çalışan klimalarda bulunuyor. Tüm illerde bayi ve servis ağımız ile ısıtma ve soğutmanın olduğu tüm sektörlere hizmet veriyoruz. Otellerdeki en büyük maliyetlerden bir tanesi enerji maliyetidir. Maliyetleri düşürmek için güneş panelleriyle beraber çalışan klimalar üretildi. Ve bu yaklaşık olarak yüzde 45 ile 50 arasında enerji tasarrufu sağlıyor. Turizm sektöründe bu ürünün önü çok açık… İstanbul, İzmir ve Antalya’daki bayilerimizin yanı sıra yakında Adana ve Ankara’da bayi açacağız. 72 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 Musa Varol / Varol Tekstil 2013’te bambu ipinden tekstil ürünü üreteceğiz E MITT fuarı bir önceki yıllara göre büyüyerek ilerliyor. Fuardan gayet memnunuz. Beklentilerimizin yüzde 30-40’ına ulaştık. Bizim gibi tedarikçi firmaların ayrı bir holde yer alması ayrı bir avantaj. Neticede ilgili kişiler gelip ziyaret ediyorlar. Ama yurt dışı ziyaretçilerin biraz daha artması mantıklı olur. Oralarda biraz daha fazla reklam ve operasyon yapılmalı. Biz hem ev tekstili hem de otel tekstili üretiyoruz. Otel sektörüne yönelik olanlar yüzde 60’a denk geliyor. Geriye kalan yüzde 40’lık kısım ise perakende ayağımız ve ev tekstili ayağımız. Bunun yanı sıra Pamukkale yolu üzerinde 3 bin metrekarelik kapalı yerimiz ve alt katında da büyük bir alışveriş merkezimiz var. 2013 yılında yeni ürünlerimizi çıkaracağız. Bunlardan bir tanesi de Bambu. Bambu ipinden çarşaf ve havlu grubu daha önce üretiyorduk. Bunların daha da genişlemiş bir şekilde, bir konsept halinde sunacağız. Fuara özel Yollu Saten dediğimiz nevresimlerimizi ürettik. Bu ürünleri piyasaya tanıtma imkanı bulduk. Celal Adıgüzel / Osmanlı Laser EMITT’in markalaşma sürecimizde önemli rolü var F uar her yıl olduğu gibi bizim için çok başarılı geçti. Birçok renovasyon projesi ve yeni yatırımcılarla bağlantı kurma olanağı yakaladık. Birlikte çalıştığımız birçok otelin genel müdürü, yatırımcısı, mimarı ile görüşme şansımız oldu. Yeniliklerimizi tanıtma imkanımız oldu. Bu yıl yeni ürün olarak aydınlatmalı aplik şeklinde oda kapı numaralarımız var. Proje bazında imalatların her türlü detayı dikkate alıyoruz. İstanbul’daki showroomumuzu büyüttük. Beşiktaş’tan Şişli’ye taşıdık ve içerisinde küçük bir atölye kurduk. Hızlı geri dönüş sağlamamız gereken durumlarda bu atölyemizde üretim yaparak süreci hızlandıracağız. Bizim normalde fabrikamız Antalya’da. Şimdi daha hızlı ve rahat çözümler sağlıyoruz. Seneye de bu fuara katılacağız. EMITT, bizim markalaşma sürecinde önemli rolü olan bir fuar. Firma olarak 2013’te artış bekliyoruz. Çünkü yatırımlar her yıl artıyor. Pazarımızın yüzde 90’ını turizm sektörü oluşturuyor. Oteller dışında marinalar, üniversiteler, hastaneler, okullar, kurumsal binalar bunun içinde yer alıyor. Konukevleri, devlet daireleriyle yoğun çalışıyoruz. Bunun nedeni de EMITT fuarıdır. Bu yıl Anfaş’a da aynı anda katıldık. Mustafa Salih Küçükdoğan /Mahmut Tekstil –Chocilli Akın Terzi / Senkron Yazılım Mahmut Tekstil, yeni bir fabrika kuracak Fuarda çok verimli görüşmeler yaptık F uar beklentilerimizin üzerinde gerçekleşti. Yurtdışı ülkeleri ve komşu ülkeleri çok fazlaydı. Ağırlıklı Yunanistan ve Libya’dan tedarikçiler geldi, onlarla tanıştık. Fuardan sonra bir ay yoğun bir şekilde onlarla çalışacağız. 32 yıllık gelişen bir firmayız. Hem üretim hem de pazarlama alanında kendimizi geliştirdik. Tekstilde bir kere kullanılıp atılacak ürünleri üretiyoruz. Örneğin buklet malzemeleri veya otel terlikleri… Türkiye’deki en büyük otel terlikleri üreticisiyiz. Aylık 1,5 milyon çift terlik sevkimiz var. Kozmetikte de üretimimiz çok büyük. Yakında 50 bin metrekarelik düz bir yere geçeceğiz. Yeni bir fabrika kurmayı planlıyoruz. Bu fabrikada gelen talepleri karşılayamıyoruz. Şuana kadar 5 binin üzerinde otelle çalışıyoruz. Otel sayısı her yıl artıyor. Sektörde tek üretim yapan firmayız. İstanbul Beylikdüzü’nde 27 bin metrekarelik bir fabrikamız var. İhracat da yapıyoruz. Otellere ve aracı firmalara ürün veriyoruz. Elektronik bölümünde daha çok büyük firmalara ve devlet dairelerinin ihalelerine girip onlara donanım desteği veriyoruz. Bizim Tigar diye bir markamız var. Telefondan tutun, buzdolabına, teknik ekipmanlarından montajına kadar her şeyi yapıyoruz. Bir oteli baştan aşağıya kurabiliyoruz. Ağırlıklı devlet ihalelerine giriyoruz. Ö zellikle fuarın ilk iki günü bizim için çok faydalı geçti. Referansımız olan firmalarla burada toplantılar gerçekleştirdik. Çok verimli görüşmeler gerçekleştirdik. Yeni firmalar da bizi ziyaret etti. Çok faydalı oldu. Burak Tarım / Mercedes Benz Türk A. Ş. Otobüs Pazarlama ve Satış Müdürü “Sektörle EMITT’te buluşuyoruz” G eçen yıl bu fuara ilk defa katılmıştık. Son derece enterasan, renkli, değişik bir fuar. Aynı renkli karnaval havasını bu yıl da görüyoruz. Sektörle burada buluşuyoruz. Turizmcilerin bir kısmı kendi standlarını açmış durumda. Biz onları, onlar da bizi ziyaret ediyorlar. İlk iki gün itibariyle görüşmelerimizi yaptık. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 73 TEDARİKÇİLER � HABERLER Denizbank, Dedeman’ın stratejik çözüm ortağı oldu Denizbank ve Dedeman Holding arasında 175 milyon dolarlık proje finansmanlığının yanı sıra yabancı ortak alma, halka arz gibi stratejik iş birliğini de kapsayan bir anlaşma imzalandı. Anlaşma 10 yıl geçerli olacak. 10 yıllığına yapılan iş birliği, 175 milyon dolarlık proje finansman kredi kullanımının yanı sıra madencilik ve turizm ana faaliyetlerine sahip Dedeman Holding’in halka arzı, yerli ve yabancı stratejik ortaklar ile tanıştırılmasını içeriyor. Bundan sonra Dedeman Holding, tüm bankacılık işlemlerini Denizbank aracılığıyla gerçekleştirecek. Denizbank’tan 3 milyon TL’lik turizm finansmanlığı Basın toplantısında açıklama yapan Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş, Denizbank’ın finansmanlığını yaptığı 6 sektör arasında turizmin ilk 3 içerisinde yer aldığını belirtti. Başta oteller olmak üzere turizm sektörüne 3 milyon liralık finansman sağladıklarını vurgulayan Ateş, güneyde Antalya’dan Ege’ye kadar geniş bir yelpazeye uzandıklarını dile getirdi. Dedeman’ın halka arzı söz konusu olduğunda ön hazırlık sürecinde yardımcı olacaklarını dile getiren Ateş, sermaye piyasası işlem- leri konusunda Deniz Yatırım’ın bundan sonra yetkili olduğunu ifade etti. Dedeman, 2013 -2014 yılları arasında 6 otel açacak Dedeman Holding Yönetim Kurulu Başkanı Murat Dedeman, stratejik işbirliğinin yabancı ortak alma, halka arz gibi konuları kapsadığını, anlaşmanın 10 yıl boyunca geçerli olacağını kaydetti. 2013-2014 yıllarında Dedeman Park ve Dedeman markalarıyla yatırımlara devam ettiklerini belirten Dedeman, 2013’ün ilk yarısında Dedeman Erbil ve Dedeman Park Gaziantep otellerinin; ikinci yarısında ise Dedeman Bostancı ile Dedeman Park Bos- tancı açacaklarını söyledi. Aynı dönemde yurt dışında Kazakistan’daki Dedeman Oskemen’ini hizmete açacaklarını hatırlatan Murat Dedeman, 2014 yılında Moskova’da Dedeman Park İzmilavo ile Dedeman Park Levent’i faaliyete geçirmeyi planladıklarını ifade etti. Dedeman, Bursa, Mersin, İzmir, Eskişehir’de yeni oteller ile yatırımlara devam edecekleri dile getirildi. Toplantıda soruları da cevaplayan Murat Dedeman, 2012 yılında 110 milyon dolar ciro yaptıklarını açıklayarak, 12 yıllığına işletme anlaşması yaptıkları Suriye’deki 3 otelden çıkmak zorunda kaldıklarını ve Suriye’de 1 milyon dolar alacakları olduğunu söyledi. Öztiryakiler yeni soğutucu ürünlerini tanıttı E ndüstriyel mutfak sektöründe öncülerinden Öztiryakiler soğutucu ünitelerinde yaptığı ar-ge çalışmalarını sonuçlandırarak yeni ürünlerinin üretimine başladı. Yeni seri soğutucu ürünlerde enerji tasarrufu, ısı dağılımında homojenlik, temizlenme kolaylığı, geniş iç hacim, kullanıcı ergonomisi, servis rahatlığı ve HACCP’e uygun gıda güvenliği şartları gibi teknik özellikleri bulunuyor. Ayrıca, Öztiryakiler firmasının yeni seri soğuk üniteler olası bir gaz kaçağı durumunda gıdanın gazdan etkilenmesinin önüne geçmeyi başaran sisteme sahip. 74 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 Ayrıca, içerideki bir hava kanalı aracılığıyla ısıyı kontrol altına alıp, homojen ısı dağılımını sağlıyor. Metro sponsorluğunda Bocuse d’Or Yemek Yarışması Türkiye’de Türkiye’de ilk kez düzenlenecek olan ve şeflerin yarıştığı Bocuse d’Or Yemek Yarışması’nın ana sponsporu Metro Toptancı Market oldu. Şeflerin ve Türk Mutfağının uluslararası platformlarda tanıtılmasına destek veren Metro aynı zamanda şeflere ürün tedariği de sağlayacak. D ünyada gastronomi trendlerine yön veren ve şeflerin kıyasıya yarıştığı Bocuse d’Or Yemek Yarışması Türkiye’de ilk kez Mart 2013’te Sirha İstanbul Fuarı bünyesinde gerçekleştirilecek. Şeflerin ve Türk mutfağını uluslararası platformlarda tanıtılmasına destek veren Metro Toptancı Market, Bocuse d’Or Türkiye’nin de ana sponsoru oldu. Metro, Türkiye’de ilk Kale 7/24, güvenlikten daha fazlasını sunuyor K ilit olmak üzere çelik kapı ve kasa, yangın kapısı, elektronik kilit ve geçiş kontrol sistemleri, PVC ve alüminyum pencere aksesuarlarının yanı sıra sigortacılık alanında da faaliyet gösteren Kale Kilit, Kale 7/24 adında yeni bir markayı portföyüne ekledi. Her mekânda tam kapsamlı güvenlik amaçlayan Kale 7/24, profesyonel alarm izleme merkeziyle telefon, internet ve GSM şebekesi üzerinden alarm paneline gelen uyarıları gerekli yerlere yönlendiriyor. Kale 7/24’ten müşterilerine her alanda güvenlik sağlıyor Kale 7/24; soygun, su baskını, acil durum, acil sağlık, yangın, gaz kaçağı, destek ve giriş çıkış raporlaması gibi hizmetlerinin yanı sıra, lokal alanda kayıt yapabilen kamera sistemleri ve ilk ateş sigorta hizmetleri sunuyor. Firma, standart paketilerinde alarm paneli, tuş takımı, manyetik kontak, hareket detektörü ve dahili/harici sirenler yer alıyor. Aynı zamanda standart pakette su baskını, ısı algılama, duman algılama, gaz algılama detektörleri, uzaktan kumanda, GSM veya IP altyapılı iletişim modülleri ile farklı alarm sistemi konfigürasyonları sunuyor. kez düzenlenecek olan yarışmanın ana sponsoru olmasının yanı sıra şeflere ürün tedariği sağlayacak. Metro Toptancı Market dünyanın 29 ülkesinde 720 mağaza ile hizmet veriyor. Dünya çapında 110 binden fazla çalışanı olan Metro, Sirha Fuar’ında bir stand ile de boy gösterecek. Türkiye’de Mart 2013’te düzenlenecek olan Bocuse d’Or Yemek Yarışmasında birinciliği elde eden şef, Türkiye’yi 2014 yılı Mayıs ayında İsveç’te yapılması planlanan Avrupa finalinde temsil edecek. Avrupa finalinde başarı elde edilmesi durumunda ise başarılı olan şef dünya finalinde yarışma hakkı kazanacak. Vitra, firmalara, well-fit ve well-break ürünlerini öneriyor P rofesyonel alanlara uygun wellness-Spa çözümleri üreten Vitra, misafirlerine hijyen, keyif ve konforu sunmak isteyen işletmelere well-fit ve wll-break ürünlerini öneriyor. Zeminde gömme olarak veya dış panelleriyle kullanılabilen well-fit, partikül tutucu filtresi ve ozon jeneratörü sayesinde, suyu yenileyerek her an temiz kalmasını sağlamakla birlikte değiştirilebilir filtresiyle uzun süreli kullanım imkanı sunuyor. Farklı ergonomide oturma ve yatma alternatifleri bulunan Well-Break ise su jetleri sayesinde vücu- NG Kütahya Seramik’e 3 ödül birden geldi D ünyanın en prestijli tasarım ödülleri programı Good Design, Kütahya Seramik Yiğit Özer imzalı Nexus koleksiyonundaki Hexa ve Penta serilerini “Yapı Ürünleri / Malzemeleri” kategorisinde ödüllendirdi. Penta serisi aynı zamanda “Zemin ve Duvar Kaplamaları” kategorisinde de ödül aldı. NG Kütahya Seramik’in Nexus koleksiyonu tasarım ve inovasyon, sürdürülebilirlik, yaratıcılık, kurumsal kimlik, doğa dostu tasarım, insan faktörü, malzeme, teknoloji, grafik tasarım, ambalaj ve evrensel tasarım gibi kriterler bazında değerlendirildi. dun her bölgesine farklı masaj uyguluyor. Radyonun yer aldığı well- break’in kumanda paneliyle kolay kullanım sağlıyor. Floktek’ten otellere özel ambalajlama sistemi F loktek, oteller için giysi ambalajlama makinesi üretti. Tekstilcilerin ve ihracatçılarının kullandığı seri ambalajlama sistemini otellerin çamaşırhane ve kuru temizleme birimlerinde de kullanılabileceği şekilde geliştirilen Floktek, Emitt Fuarında bu sistemi sergiledi. TUYED yöneticilerine açıklama yapan Floktek Pazarlama Müdürü İbrahim Falay, ambalajlama makinesinin otellerin çamaşırhane ve kuru temizleme bölümlerinde kullanılarak giyisilerin seri biçiminde ambalajlanmasını sağladıklarını ifade etti. Tekstil sektörüne 10 yıldır ambalaj makinesi üretimi ve dağıtımı yaptıklarını belirten Falay, sistemi otellerinde kullanabileceği bir hale getirdiklerini söyledi. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 75 HABERLER UNWTO 2013 yüzde 3-4 artış bekliyor Dünya Turizm Örgütü’nün (UNWTO) verilerine göre 2012 yılında uluslararası seyahat eden turist sayısında yüzde 4’lük bir artış yaşandı. En çok artışı yaşayan bölge Asya-Pasifik olurken; en çok ziyaret edilen bölge ise Avrupa oldu. D ünya Turizm Örgütü (UNWTO)’nün yaptığı araştırmaya göre 2012 yılında uluslararası gelen turist sayısı yüzde 4 artış göstererek 1.035 milyara ulaştı. Büyümenin 2013 yılında daha yavaşlama olacağını ve büyümenin 2012’nin altında seyredeceğine işaret eden UNWTO, 2012 yılında uluslararası gelen turist sayısı 2011’e göre 39 milyon yükselme yaşanacağını öngördü. Bölgeler açısından bakıldığında Asya ve Pasifik yüzde 7’lik bir artış ile en iyi performans gösterenler arasında yer aldı. Uluslararası gelen turist açısından daha çok ziyaret edilen bölge olan Avrupa, ekonomik durumuna rağmen yüzde 3 oranında bir büyüme kaydederek toplam 535 milyon turisti ağırladı. Gelişmiş ülkeler, uluslararası seyahat harcamalarında iyi bir konumda İlk 10 destinasyon içinde Çin, ABD, 76 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 İngiltere ve Almanya yer aldı. Aynı zamanda Japonya, Hindistan ve Güney Afrika, İsviçre, Kore, Tayland ve Polonya gibi önemli birçok destinasyonun uluslararası turizm potansiyelinde artış yaşandı. Yurtdışı turizm harcamalarında gelişim gösteren ilk 10 pazar içerisinde Çin, Rusya gibi gelişmekte olan ülkeler ağırlıklı olmasına rağmen Amerika ve Avrupa gibi geleneksel pazarlar iyi sonuç sergileyemedi. Avrupa, ekonomik baskı olmasına rağmen Almanya uluslararası turizm harcamalarında yüzde 3; İngiltere ise yüzde 5’lik bir büyüme yaşadı. ABD ve Kanada yüzde 7’lk bir büyüme kaydederken, Fransa ve İtalya ise seyahat harcamalarında düşüş kaydetti. Küçük pazarlar gibi Venezüela (%31), Polonya(%19), Filipinler(%17), Malezya(%15), Suudi Arabistan(%14), Belçika(%13), Norveç ve Arjantin(%12), İsviçre ve Endonezya(%10) bir gelişme yaşandı. ABD’den sonra en çok İspanya gelir elde etti Dünya Turizm Örgütü’nün verilerine göre 2012’de uluslararası arenada rekor bir sayıyla 1 milyar turist seyahat etti. Ülke içinde ise yaklaşık 5 milyar kişi seyahat etti. UNWTO, seyahat eden kişi sayısının artacağını belirterek, 2030 yılına kadar uluslararası turist sayısının 1,8 milyara ulaşacağına işaret ederek; İspanya, ABD’den sonra en çok turizminden gelir elde eden ülke konumunda yer aldı. Bütün olarak Avrupa’ya bakıldığında ise en çok ziyaret edilen bölge olarak, bir yılda 500 milyon uluslararası turist ağırladı. UNWTO uluslararası seyahat oranını yüzde 3 ila 4 arası ön görüyor UNWTO, 2013 yılı ön görülerinde ise uluslararası turist sayısının yüzde 3-4 kadar bir büyüme bekliyor. Bölgelere göre bakıldığında ise Asya ve Pasifik Bölgesi yüzde 5 ila 6 arası bir yükseliş ile güçlü bir seyir seyredeceğini işaret eden UNWTO, bu bölgenin yüzde 4 ila 6 arası bir artış ile Afrika bölgesi tarafından izleneceğini açıkladı. Yüzde 3 ila 4’lük bir yükselişle Amerika Bölgesi ve Avrupa ise yüzde 2 ila 3 arasında bir gelişim gösterecek. Turizm geliri son çeyrekte yüzde 17,2 arttı Türkiye’nin turizm geliri 2012’nin son çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 17,2 artarak, 6 milyar 107 milyon 152 bin dolara ulaştı. Turizm gelirinin yüzde 75,1’i yabancı ziyaretçilerden, yüzde 24,9’u ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildi. K işisel ve paket tur organizasyonlarını kapsayan turizm bu çeyrekte yapılan harcamaların; 5 milyar 205 milyon 835 bin dolarını kişisel harcamalar, 901 milyon 317 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu. Türkiye turizm geliri 23 milyarı aştı Turizm geliri 2012 yılında bir önceki yıla göre yüzde 1,8 artarak, 23 milyar 440 milyon 436 bin dolar oldu. Turizm gelirinin yüzde 77,9’u yabancı ziyaretçilerden, yüzde 22,1’i ise yurt dışında ikamet eden vatandaş ziyaretçilerden elde edildi. Bu yılda yapılan harcamaların 18 milyar 799 milyon 85 bin dolarını kişisel harcamalar, 4 milyar 641 milyon 351 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu. 2012’nin son çeyreğinde yabancıların ortalama harcaması 695 dolar, yurtdışında ikamet eden vatandaşların ortalama harcaması ise 1397 dolara yükseldi. Yıl genelinde ise yabancıların ortalama harcaması 577 dolar, yurtdışında ikamet eden vatandaşların ortalama harcaması ise 1012 dolar oldu. Turizm gideri %11,5 oranında azaldı Öte yandan Türkiye’den yurtdışına çıkış yapanların harcamalarından oluşan turizm gideri, geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 11,5 azalarak, 1 milyar 247 milyon 17 bin dolar oldu. Bunun 982 milyon 365 bin dolarını kişisel, 264 milyon 651 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu. Bu yılda turizm gideri, geçen yıla göre yüzde 18,6 azalarak, 4 milyar 51 milyon 275 bin dolar oldu. Bunun 3 milyar 623 milyon 984 bin dolarını kişisel, 427 milyon 291 bin dolarını ise paket tur harcamaları oluşturdu. Yine yurtdışına giden ziyaretçi sayısı ise geçen yılın son çeyreğine göre yüzde 14,7 artarak 1 milyon 472 bin 767 kişiye ulaşırken, 2012’de bu oran yüzde 7,6 azalarak, 5 milyon 802 bin 950 kişi olarak gerçekleşti. Yurtdışına çıkış yapanların kişi başı ortalama harcaması ise 698 dolar oldu. Yurtiçinde ikamet edenler, 25 bin 474 bin seyahat yaptı K ısa adı TUİK olan Türkiye İstatistik Kurumu, 2012 üçüncü çeyrek ‘Hanehalkı Yurtiçi Turizm’ araştırmasının sonuçlarını da açıkladı. Araştırmaya gore yurtiçinde ikamet edenlerin Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarından oluşan III. Dönem de, bir ve daha fazla geceleme kaydı ile ülke içinde yaptıkları toplam seyahat sayısı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 7,3 azalarak 25 bin 474 bin seyahat olarak gerçekleşti. Bu çeyrekte seyahate çıkanlar 278 milyon 720 bin geceleme yaptı. Ortalama geceleme sayısı 10,9 gece, seyahat başına yapılan ortalama harcama ise 301 TL oldu. Yurtiçi turizm harcaması % 2,1 arttı Yerli turistlerin, yurtiçinde yaptıkları seyahat harcamaları bu çeyrekte bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüz- Yurtiçinde İkamet Edenlerin, Seyahat, Geceleme Sayısı ve Harcamaları III. Çeyrek 2012 Yıl Çeyrek Seyehat Geceleme Ortalama Toplam Seyahat başına Sayısı sayısıgeceleme harcama ortalam harcama (Bin) (Bin) sayısı (Bin TL) (TL) 2011 111.849 213.433 327.494 413.377 Yıllık65.854 2012 81.339 95.266 296.690 84.975 558.270 7,0 2.207.908 7,1 3.041.386 10,8 7.508.717 6,4 2.833.252 8,515.641.262 191 226 273 216 238 111.058 78.808 214.652 107.829 325.474 278.720 7,1 2.241.204 7,4 3.703.031 10,9 7.663.799 203 253 301 Tablodaki rakamlar, yuvarlamadan dolayı toplamı vermeyebilir. de 2,1 artarak, 7 milyon 663 bin 799 bin TL olarak gerçekleşti. Yurtiçi turizm harcamasının yüzde 92,5’ini (7 milyar 092 milyon 361 bin TL) kişisel, yüzde 7,5’ini (571 milyon 438 bin TL) ise paket tur harcamaları oluşturdu. Seyahate çıkanların yüzde 61,9’u yakınlarını ziyaret ederken, yüzde 30,1’i gezi, eğlence, tatil, yüzde 3,8’ile sağlık amacıyla seyahat etti. 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 77 HABERLER Turizmde kayıt dışı istihdam sorunu Türkiyede büyüyor İsveçli Fair Trade Center’ın yayınladığı bir rapora göre Türkiye’de turizm sektöründe çalışan personelin çoğunluğu kayıt dışı çalıştırılıyor. Raporda Türkiye’ye çalışmaya gelen personelin birçoğunun Rusya, Moldovya, Ukrayna, Azerbaycan, Kırgızistan ve Endonezya’dan geldiğine dikkat çekiliyor. İ sveç firmalarının diğer ülkelerdeki faaliyetlerini incelemek için kurulan “Fair Trade Center”’ın hazırladığı “Güneş Işığı Hikayesi Değil” adlı bir raporda Tayland ve Türkiye’de turizm sektöründe çalışanların ağır insan hakları ihlali yaşadığı belirtildi. Rapor, turizm sektöründe yarım milyonu Antalya ve Alanya’da olmak üzere 2 milyon kişinin çalıştığına işaret ediyor. Çalışanların çoğunluğunun yaz aylarında ve kayıt dışı istihdam edildiğinin belirtildiği raporda kaçak çalıştırılan işçilerin birçoğunun Rusya, Moldovya, Ukrayna, Azerbaycan, Kırgizistan ve Endonezya’dan geldiğine işaret ediliyor. Turizmde sigortalı çalışan sayısı artıyor Öte yandan turizmde SGK’ya bağlı çalışan sayısı bir yandan da artmaya devam ediyor. AKTOB Araştırma Birimi’nin SGK verilerinden derlediği bilgilere göre, turizmde sigortalı olarak çalışan sayısı yüzde 13 artarak, 786 bin 904 kişiye yükseldi. Turizmde sigortalı çalışanlar (Ekim 2012 itibariyle) SGK Ekim 2012 verilerine göre, konaklama sahasındaki sigortalı sayısı yüzde 13,3 artarak, 256 bin 595 oldu. Benzer oranda artış gösteren Yiyecek İçecek Hizmetlerinde çalışanların sayısı da 423 bin 743 kişi oldu. Ekonomi genelinde, Ekim ayı itibariyle 11,7 milyon olan sigortalılar içinde turizm sektörünün payı da yüzde 7 dolayında artarak yüzde 6,7 oldu. Sigortalı sayısı Değişim 2011/2012 (%) Konaklama 256.595 13,33 Yiyecek İçecek Hizmetleri 423.743 13,70 Havayolu Taşımacılığı 6.806 6,71 Seyahat Acen.Tur ope. 50.245 10,55 Spor, Eğlence ve Dinl. F. 49.515 14,88 Toplam 786.904 13,38 Türkiye toplam sigortalı 11.743.906 6,01 Ömer Çelik, Kültür ve Turizm Bakanlığı koltuğuna oturdu A K Parti Hükümeti’nin kabinede yaptığı değişiklik kapsamında Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, bu görevini yeni bakan Ömer Çelik’e devretti. Bakanlar Kurulu’nda yapılan değişiklikle Kültür ve Turizm Bakanlığı’na getirilen AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Adana Milletvekili Ömer Çelik, Ertuğrul Günay’dan görevi devraldı. Türkiye’nin en uzun süreli Kültür ve Turizm Bakanı olma ünvanını taşıyan Ertuğrul Günay, AK Parti’den 23. Dönem İstanbul Milletvekili seçildikten sonra 60. AKP Hükümet’inde Kültür ve Turizm Bakanlığı yaptı. Günay 61. hükümette 78 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 de aynı görevini sürdürdü. Ömer Çelik kimdir? 1968 Adana doğumlu olan Ömer Çelik, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümünü bitirdi. Yüksek lisansını Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Siyaset Bilimi alanında yaptı. Adalet ve Kalkınma Partisi’ne girerek Genel Başkan Siyasi Danışmanı olarak görev aldı. 22. ve 23. dönemde Adana Milletvekili seçilen Çelik, 22 ve 23. Dönemde NATO Parlamenter Asamblesi Türk Grubu Üyeliği görevinde bulundu. Çok iyi düzeyde İngilizce bilen Çelik, bekârdır. Bakanlık 69 yeni araziyi tahsise açtı Kültür ve Turizm eski Bakanı Ertuğrul Günay, yeni arazi tahsislerini açıkladı. Açıklanan tahsislerinin 23’ü termal, 13’ü kış, 5’inin kültür turizmine yönelik olacak. K onuyla ilgili açıklama yapan Günay, ‘‘24 ilde 69 yeni alanı da turizm ilanına çıkıyoruz. Bunlar Türkiye’de hep yapmak istediğimiz gibi bir çeşitlilik arz ediyor. 23 tanesi kültür turizmi, 23 tanesi termal turizmi, 13 tanesi kış turizmi, 5 tanesi kültür turizmi, 1 tane yayla turizmi ve 4 golf turizmi alanı olmak üzere 69 parselde 18 bin yatak amaçlıyoruz” diye konuştu. Fethiye Kaya Köy, turizme açılıyor 69 tahsisin bulunduğu yeni paketin içinde yıllardan beri metruk bir hazine olarak unutulmuş Fethiye-Kaya Köy’ün bulunduğunu da belirten Günay, “Uzun çalışmalardan sonra kültür turizmi eksenli ama içinde 300 kadar da yatak kapasitesi barındıran bir ilan unsuru olarak Kayaköy’de bu paketi ilana çıkmış oluyoruz. Sivil mimarlık örneklerini içinde Fethiye Kayaköy barındıran, tarihsel arkeolojik yapıları, önemli doğa parçalarını içinde barındıran bir alanın Türkiye turizmine kazandırılması anlamına gelecek. Doğrusu beni çok heyecanlandırıyor” dedi. Mersin ve Bursa’da yeni tahsisler dikkat çekecek Bu pakette Mersin Tarsus’un da olduğunu belirten Günay, “Mersin’de bizim 7 bin 500 yatak kapasiteli yatırımımız var ve oraya karayolları altyapıyı yapıyor. Yatırımcı arkadaşların bu yıl içinde kazma vurmasını bekliyoruz” şeklinde konuştu. Bursa’da 18 delikli iki golf sahası ve 2 bin yatağa yakın bir alanın da tahsis edileceğini ifade eden Günay, pakette ayrıca kış, yayla turizmi gibi parsellerin de bulunmasının, ‘Türkiye’de turizmi çeşitlendirelim’ hedefine doğru adımlar atıldığını gösterdiğini söyledi. Sektör, 2012’de 71 bin yeni yatak için teşvik aldı Turizm sektörü 2012 yılında, 274 projede, 71 bini aşan yeni yatak yatırımı için yatırım teşvik belgesi aldı. Yeni yatırımları öngören toplam 4,12 milyar TL’lik 274 proje ile 16 binden fazla kişiye iş olanağı da yaratılacak. Y eni yatırımlarda en büyük payı yüzde 32 ile 4 yıldızlı oteller alırken, onu yüzde 29 ile 3 yıldızlı oteller izledi. 5 yıldızlı otel projelerinin aldığı pay ise yüzde 17 dolayında kaldı. Butik ve özel belgeli tesislerin aldığı pay da yüzde 14 dolayında. Yapılacak olan yatakların yüzde 33’ü Antalya, yüzde 11’i de İstanbul’da bulunacak. Yatak dağılımından Muğla yüzde 8, İzmir de yüzde 6 dolayında pay alıyor. Yatırımlar Anadolu’ya kaymaya devam ediyor Son 5 yıldır, artmaya başlayan Anadolu kentlerinin yatırım trafiği, teşvikli yatıırmların dağılımında da gözleniyor. 10 yıl önce, % 10-13 aralığında olan, Anadolu’nun iç bölgelerinin toplam yatırımlardan aldığı pay, 2012 yılı tamamlandığında yüzde 40’ı yakaladı. Bu artışta, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerine yapılan yatırımların etkisi fazla oldu. Turizmde yatırım teşvikleri, 2012* Teşvikler Teşvik Teşvik Teşviklerle Yapılacak alan miktarı sağlanacak Yatak Projemilyar İstihdam sayısı sayısı TL (000)(000) Yeni yatırımlar 274 4.1 16.4 71.1 Toplam teşvikler 310 4.3 16.8 89.2 Kaynak: Aktob Ar-Ge, 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 79 HABERLER TUROB, Türkiye’yi tanıtan dizileri ödüllendirdi Turistik Otelciler İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TUROB), Türkiye’nin tanıtılmasında katkısı olan başarılı Türk dizilerini ödüllendirdi. İstanbul Hilton Oteli’nde düzenlenen ödül töreninde TUROB, Türk dizilerinin yapımcısı 9 firmaya ve bu dizilerin oyuncu ve yapımcılarına teşekkür plaketi verdi. K ültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın da yer aldığı törende konuşan TUROB Başkanı Timur Bayındır, dizilerin Türkiye’ye olan ilgiyi artırdığını belirterek, dizilerin çekildiği yerleri görmek için Türkiye’ye yönelik özel turlar düzenlendiğini kaydetti. Kültür ve Turizm Eski Bakanı Ertuğrul Günay da son yıllarda gerçekten Türkiye sinemasını desteklediklerini dile getirerek, yeni sinema kanunu hazırladıklarını açıkladı. Türk dizilerinin kendiliğinden Türkiye’yi dünyaya açtıklarını vurgulayan Günay, “Dizileri de devletin doğrudan doğruya bazı projelerde destekleyecek. Eski kanunda olmayan yeni düzenlemeler olacak. Dizi oyuncularının telif, emek haklarını da güvenceye almış olacağız” dedi. Ödüller Eski Turizm Bakanı Günay’dan Gecede, Kanal D televizyonunda yayınlanan Kuzey Güney, Aşk-ı Memnu, Öyle Bir Geçer Zaman ki, Gümüş, Kayıp Şehir, Binbir Gece, Ihlamurlar Altında ve Yalan Dünya dizileri ile Muhteşem Yüzyıl, Kurtlar Vadisi, Ezel, Suskunlar, Beni Affet ve Deniz Yıldızı dizilerine ödül verildi. Kuzey Güney dizisinin oyuncuları Buğra Gülsoy ve Öykü Karayel ile Ay Film Yapım’ın sahibi Kerem Çatay’a ödülünü, Bakan Ertuğrul Günay verirken, Muhteşem Yüzyıl dizinin oyuncu Halit Ergenç ile Nur Fettahoğlu’na ödülünü TUROB Başkanı Timur Bayırdır verdi. Yine Kayıp Şehir dizisindeki dede rolünü oynayan Türk sinemasının usta ve emektar oyuncusu Ahmet Mekin ödülünü Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’dan aldı. Gecede teşekkür plaketine layık görülen sanatçılar ise şunlar oldu: Muhteşem Yüzyıl: Halit Ergenç, Meryem Uzerli, Nur Fettahoğlu, Nermin Eroğlu, Kurtlar Vadisi: Necati Şaşmaz Kuzey Güney: Kıvanç Tatlıtuğ, Bora Gülsoy, Öykü Karayel Ezel: Kenan İmirzalığlu, Cansu Dere, Tuncel Kurtiz Aşkı Memnu: Beren Saat, Nebahat Çehre, Selçuk Yöntem Suskunlar: Murat Yıldırım Öyle Bir Geçer Zaman ki: Mete Horozoğlu, Ayça Bingöl, Mine Tugay Gümüş: Songül Öden Kayıp Şehir: Ahmet Mekin, Nazan Kesal Beni Affet: Gaye Turgut, Mert Altınışık, Şeyma Korkmaz, Murat Danacı Deniz Yıldızı: Begüm Topçu, Cantuğ Turay Ihlamurlar Altında: Tuğba Büyüküstün Binbir Gece: Bergüzar Korel Yalan Dünya: Gülse Birsel, Beyazıt Öztürk, Olgun Şimşek, Fisun Demirel, Bartu Küçükçağlayan Gecede; Tims Prodüksiyon, Ay Yapım, D Yapım, Pana Film, Gold Prodüksiyon, Focus Film, InDHouse, Avşar Film, TMC Yapım’a teşekkür plaketi verildi. Çin ile Türkiye tanıtımda anlaştı T ürkiye’ye Çin’den talep artışının sağlanması ve 2013 yılının ‘‘Çin’de Türk Kültür Yılı” olması nedeniyle iki ülke arasında etkinlik takvimi belirlendi. Ürün geliştirme, workshop, fuar, ağırlama, info tur, tanıtım ve yayın desteği konularında işbirliği yapan Türkiye Tanıtma Genel Müdürlüğü ile China Southern Airlines (CSN) arasında protokol imzalandı. Tanıtma Genel Müdürü Cumhur Güven Taşbaşı ve CSN Genel Müdür Yardımcısı Deming Wu tarafından imzalanan protokol ile karşılıklı olarak 80 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 turizm alanında işbirliği sağlanacak. Anlaşma için Türkiye’ye gelen CSN yetkilileri ile Çin’in önemli seyahat acentelerinin olduğu 29 kişilik ekibe Türkiye turizmi hakkında sunum yapıldı. Öte yandan Çin Halk Cumhuriyeti’nin devlete bağlı en büyük havayolu şirketi olan CSN 22 Kasım 2011 tarihinde Urumçi üzerinden haftada 2 kez İstanbul’a karşılıklı seferlerine başladı. Merkezi Guangzhou’da bulunan CSN yılda 487 uçakla, 180 milyon yolcu taşıyor. Şirket Türkiye uçuşlarını 2013 yılında haftada 7’e çıkarmayı planlıyor. Palandöken Kayak Merkezleri özelleştirilecek Türkiye’nin önemli kayak merkezleri arasında yer alan Erzurum Palandöken ve Konaklı Kayak Merkezleri özelleştirme kapsamına alındı. Bölgenin işletme hakkı devir yöntemiyle 3 yıl içinde tamamlanacak. E rzurum Palandöken ve Konaklı Kayak Merkezleri’nin özelleştirilmesi Özelleştirme Yüksek Kurulu Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, Erzurum’un Palandöken ilçesi, Palandöken Kayak Merkezi’nde yer alan Maliye Hazinesi ve Spor Genel Müdürlüğü’ne ait taşınmazlar ile bunların üzerindeki, pist, lift, gölet ve benzeri yapı, tesis ve diğer varlıkları özelleştirme programına alındı. Palandöken Kayak Merkezinde yer alan Maliye Hazinesi ve Spor Genel Müdürlüğü’ne ait taşınmazlar ile sınırları belirlenen devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan alanlar ile bunların üzerindeki, Gençlik Spor İl Müdürlüğü Kayak Eğitim ve Dinlenme Tesisi, kafeterya, pist, lift, gölet ve benzeri yapı, tesis ve diğer varlıkların da özelleştirilmesine karar verildi. Özelleştirme süreci ise 3 yıl içinde tamamlanacak. Point Otel ve Şişli Meslek Yüksekokulu eğitimde işbirliğine gitti Şişli Meslek Yüksekokulu ile Point Otel arasında işbirliği anlaşması imzalandı. Şişli Meslek Yüksekokulu bünyesinde bulunan “Turizm ve Otel İşletmeciliği” bölümü için Point Hotel ile işbirliğine giden okulun bu bölümdeki öğrencilerine Point Hotel’de uygulamalı eğitim ve staj imkanı sağlanacak. K onuyla ilgili açıklama yapan Şişli Meslek Yüksekokulu Okul Müdürü Prof. Dr. Aynur Aydın, “Point Otel ve Şişli Meslek Yüksekokulu çok güzel bir işbirliğine adım attı. Deyim yerindeyse Point Otel ile bir aile oluyoruz. Öğrencilerimize stajdan başlayıp burs ve istihdam olanağı sağlarken, biz de bir eğitim kurumu olarak markamızla Point Otel’in yanında, eğitim alanında durmuş olacağız” dedi. Özbek A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Dursun Özbek ise konuyla ilgili şunları kaydetti: “Turizm sektöründe 24’üncü yılımızı tamamlıyoruz. Point Otel’i markalaştırma çabası içindeyiz. Yerli bir markayız ve bunu uluslararası boyuta taşımak için faaliyetlerimiz bulunuyor. Eğitim kurumuyla işbirliği içinde olma ve enerjimizi birleştirme arzumuz Şişli Meslek Yüksekokulu ile hayata geçiyor. Öncelikle şu anda 41 tane istihdam edeceğimiz. Biz kendi sistemimiz içinde işe aldığımız elemanları eğitmekle işe başlıyoruz. Oysaki burada okuyan 41 öğrenci zaten bizim standartlarımızda eğitim almış olarak mezun olacaklar ki bu bizi büyük bir yükten kurtarıyor. Bir de önemli olan aidiyet duygusu yaratacak olması. İş birliğimiz çerçevesinde ilk günden öğrenciler kendilerini Point Otel ailesinin içinde kabul edecekler. Ayrıca Şişli Meslek Yüksekokulu hem seçmiş olduğu bölümler hem de özellikle turizm bölümündeki müfredatı itibariyle sektörün bugün en çok ihtiyaç duyduğu kademeye eleman yetiştiriyor.” 02’2013 ǀ turizm&yatırım ǀ 81 HABERLER 2050’de Türkiye otellere ve seyahatlere akın edecek HSBC tarafından 40 yılın en büyük 30 ekonomisi incelenmesi sonucunda “Tüketici 2050” raporu yayınlandı. Bu rapora göre Türkiye’de orta sınıfta yaşanacak artışla otel, restoran ve seyahat harcamalarının yükselmesi ön görülüyor. H SBC tarafından yayınlanan “Tüketici 2050” raporda Türkiye’nin de yer aldığı gelecek 40 yılın en büyük 30 ekonomisi incelendi. Tüketici profilleri ve harcama alışkanlıklarınıdaki değişimlere de dikkat çeken rapora göre 2050 yılına yaklaşıldığında Türkiye nüfusunun tamamı orta ve yüksek gelir içerisinde olacak. Aynı zamanda raporda Türkiye’deki tüketiciler otel, restoran ve seyahat harcamalarıyla dünyanın en büyük 10 pazarından birini yaratacağı belirtiliyor. Dünya nüfusunun yüzde 40’ından fazlasını oluşturan orta sınıfa yaklaşık 2050 yılında 3 milyar kişinin katılacağını ön gören rapor bu durumda küresel tüketim eğilimlerinin de büyük ölçüde değişime uğrayacağına işaret ediyor. Hazır giyim, elektronik, turizm ve finansal hizmet sektörleri bu değişimden olumlu etkilenecek sektörlerin başında geliyor. En güçlü 30 ekonomi arasından bulunması beklenenlerden 17’si gelişmekte olan pazarlara odaklanmış olan çalışmada Türkiye dinamik bir pazar olarak beliriyor. Tahminlere göre Türkiye’de otel, tatil harcamalarında yüzde 5,2’lik artış Raporda, halen üst orta gelir düzeyinde bulunan Türkiye’nin 2030’lu yılların sonunda yüksek gelir grubu ülkeler arasına girmesi ön görülüyor. Buna göre 2050 yılına yaklaşıldığında Türkiye nüfusunun tamamı orta ve yüksek gelir dilimi içinde yer alacak. “Tüketici 2050” raporunda iletişim, restoran ve otel boş zaman harcamalarına yönelik sektörlerde Türkiye’nin fırsatların artacağının da altı çiziliyor. Türkiye’nin iletişim harcamaları Çin ile aynı düzeyde (yıllık bileşik yüzde 3,8) artış gösterecek. Yine tahminlere göre, Türkiye, restoran, otel ve tatil gibi harcama kalemlerinde ise yüzde 5,2’lik büyüme oranı ile ilk 10’da yer alacağı tahmin ediliyor. Orta sınıf 2050 yılında Çin, Hindistan gibi ülkelerde artış gösterecek “Tüketici 2050” raporunda orta sınıfın artan harcama gücü ile birlikte lüks tüketim için yapılan alışveriş harcamalarının da artması öngörülüyor. Çin, Hindistan, Brezilya ve Rusya gibi ülkelerde 2030’a kadar küresel orta sınıf nüfusundaki artışın yüksek görülürken; 2030’dan sonra ise 2030 sonrası dönemde ise Hindistan başta olmak üzere, Mısır, Endonezya, Filipinler, Pakistan, Tayland’ın yarışta öne geçeceği belirtiliyor. Ayrıca raporda, gelirlerin ve tüketici talebinin artması, gelişmekte olan ülkelerin ihracat ağırlıklı ve ağır sanayi odaklı büyümesinin yerine tüketici yönelimli, hizmet sektörünün etkili olduğu büyüme modeline geçmesine de önayak olacağı kaydediliyor. Sağlıkçılar İstanbul’da buluştu Sağlık turizmine yönelik yapılan etkinliklere her gün bir yenisi ekleniyor. CNR Expo’da İstanbul Health Expo fuarı düzenlendi. Libya ve Irak Sağlık Bakanlığı yetkililerinin önemli miktarlarda alım yaptığı fuarda Sosyal Güvenlik Kurumu, biyometrik kimlik doğrulama sistemini tanıttı. 82 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 stanbul Health Expo Fuarı, Ocak ayında Cnr Expo’da düzenlendi. Yurtiçi ve yurt dışından ilgi İgören fuara Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Avrupa’dan gelen alıcı grupları katıldı. Libya ve Irak Sağlık Bakanlıklarının üst düzey alım heyeti önemli miktarda alım yaparken, Sosyal Güvenlik Kurumu ise Nisan ayında uygulamaya başlayacağı biyometrik kimlik doğrulama sistemini fuarda tanıttı. Sağlıkta usulsüzlükleri engellemek adına uygulamaya sokulacak sistem, hastanın avuç içindeki damarın okunmasıyla TC kimlik numarasını eşleştirilmesi prensibiyle çalışıyor. Fuarı 8 bin profesyonel ziyaret etti Sine Fuarcılık tarafından organize edilen ve CNR Expo Fuarcılık, Sağlık Bakanlığı ve KOSGEB tarafından desteklenen fuarı yaklaşık 8 bin profesyonel ziyaret etti. Medikal, sağlık hizmetleri, donanım ve sağlık turizmi alanlarında Türkiye’nin ev sahipliği yaptığı fuara 200’ün üzerinde firma katıldı. İSTATİSTİKLER Türkiye dünya sıralamasında bir basamak yükseldi 2012 yılını yüzde 1,04 artışla 31 milyon 782 bin kişi ile kapatan Türkiye, dünya turizm sıralamasında bir basamak yükselerek 6. sıraya yerleşti. Türkiye ana pazarı Almanya’da yüzde 4,1 Rusya’da ise yüzde 3,8 büyüdü. Hol- landa yüzde 4,1 büyürken İngiltere’de yüzde 4,8 gerileme yaşandı. Avrupa’da İtalya, Fransa ve Avusturya gerileme yaşanan önemli pazarlar oldu. Avrupa pazarları yüzde 0,2, BDT pazarı da yüzde 8 büyüdü. Türkiye turizmi 2012’de İran pazarında yüzde 36, Suriye pazarında da yüzde 25 gerileme yaşadı. Afrika ülkelerinden gelişler yüzde 60 artarken, Batı Asya bölgesinde yüzde 2,8 yükseliş, Güney Asya’da ise yüzde 27 azalış gösterdi. 2010-2012(*) YILLARINDA ÜLKEMİZE GELEN YABANCILARIN MİLLİYETLERİNE GÖRE KARŞILAŞTIRILMASI (OCAK-ARALIK) ALMANYA AVUSTURYA BELÇİKA DANİMARKA FİNLANDİYA FRANSA HOLLANDA İNGİLTERE İRLANDA İSPANYA İSVEÇ İSVİÇRE İTALYA İZLANDA LÜKSEMBURG PORTEKİZ YUNANİSTAN ÇEK CUM. POLONYA MACARİSTAN NORVEÇ SLOVAKYA AVRUPA OECD A.B.D. AVUSTRALYA JAPONYA KANADA YENİ ZELLANDA MEKSİKA G. KORE TOPLAM OECD ESTONYA KARADAĞ KOSOVA MALTA LİTVANYA G. KIBRIS RUM YÖN. LETONYA BOSNA HERSEK HIRVATİSTAN SLOVENYA SIRBİSTAN MAKEDONYA ARNAVUTLUK BULGARİSTAN ROMANYA DIĞER AVRUPA ÜLKELERI TOPLAM AVRUPA AZERBAYCAN BELARUS (B. RUSYA) ERMENİSTAN GÜRCİSTAN KAZAKİSTAN KIRGIZİSTAN MOLDOVA CUM. 2010 4 385 263 500 321 543 003 314 446 143 204 928 376 1 073 064 2 673 605 111 065 321 325 447 270 271 139 671 060 6 476 11 262 53 373 670 297 174 426 YILLAR 2011 4 826 315 528 966 585 860 369 867 186 562 1 140 459 1 222 823 2 582 054 118 620 300 084 571 917 328 825 752 238 6 156 13 286 52 319 702 017 223 369 2012* 5 028 745 505 560 608 071 391 312 195 083 1 032 565 1 273 593 2 456 519 110 863 278 164 617 811 354 461 714 041 5 797 14 034 46 606 669 823 223 986 428 275 486 319 428 440 90 944 103 918 94 409 299 405 375 502 406 879 91 765 122 088 126 974 14 209 364 15 599 564 15 583 736 642 768 757 143 771 837 131 685 156 009 164 899 195 404 188 312 203 592 152 556 191 903 182 252 24 636 26 709 28 278 22 908 29 606 31 576 123 315 149 943 159 084 15 502 636 17 099 189 17 125 254 35 136 34 921 35 459 11 610 13 793 16 559 46 228 56 411 70 156 3 361 5 974 6 397 71 992 76 036 69 520 15 421 16 749 18 924 39 102 45 074 45 725 47 361 56 522 61 851 33 563 41 959 47 144 38 597 41 870 39 899 113 465 137 934 157 568 115 541 130 648 137 579 49 954 53 141 59 565 1 433 970 1 491 561 1 492 073 355 144 390 248 385 055 2 407 3 037 2 894 16 622 216 18 195 442 18 230 104 486 381 578 685 593 238 152 421 123 607 138 007 69 323 72 393 70 956 1 112 193 1 152 661 1 404 882 247 784 315 907 380 046 35 665 41 197 42 866 96 196 101 124 108 032 MİLLİYET PAYI (%) 2010 2011 2012* 15,32 15,34 15,82 1,75 1,68 1,59 1,90 1,86 1,91 1,10 1,18 1,23 0,50 0,59 0,61 3,24 3,63 3,25 3,75 3,89 4,01 9,34 8,21 7,73 0,39 0,38 0,35 1,12 0,95 0,88 1,56 1,82 1,94 0,95 1,05 1,12 2,34 2,39 2,25 0,02 0,02 0,02 0,04 0,04 0,04 0,19 0,17 0,15 2,34 2,23 2,11 0,61 0,71 0,70 1,50 0,32 1,05 0,32 49,63 2,24 0,46 0,68 0,53 0,09 0,08 0,43 54,14 0,12 0,04 0,16 0,01 0,25 0,05 0,14 0,17 0,12 0,13 0,40 0,40 0,17 5,01 1,24 0,01 58,05 1,70 0,53 0,24 3,88 0,87 0,12 0,34 1,55 0,33 1,19 0,39 49,59 2,41 0,50 0,60 0,61 0,08 0,09 0,48 54,36 0,11 0,04 0,18 0,02 0,24 0,05 0,14 0,18 0,13 0,13 0,44 0,42 0,17 4,74 1,24 0,01 57,84 1,84 0,39 0,23 3,66 1,00 0,13 0,32 1,35 0,30 1,28 0,40 49,03 2,43 0,52 0,64 0,57 0,09 0,10 0,50 53,88 0,11 0,05 0,22 0,02 0,22 0,06 0,14 0,19 0,15 0,13 0,50 0,43 0,19 4,69 1,21 0,01 57,36 1,87 0,43 0,22 4,42 1,20 0,13 0,34 % DEĞİŞİM ORANI 2011/2010 2012/2011 10,06 4,19 5,73 -4,42 7,89 3,79 17,62 5,80 30,28 4,57 22,84 -9,46 13,96 4,15 -3,42 -4,86 6,80 -6,54 -6,61 -7,30 27,87 8,02 21,28 7,80 12,10 -5,08 -4,94 -5,83 17,97 5,63 -1,97 -10,92 4,73 -4,59 28,06 0,28 13,55 14,27 25,42 33,04 9,78 17,79 18,47 -3,63 25,79 8,41 29,24 21,59 10,30 -0,61 18,80 22,03 77,74 5,62 8,61 15,27 19,34 25,02 8,48 21,57 13,08 6,38 4,02 9,88 26,17 9,46 18,98 -18,90 4,43 3,64 27,49 15,51 5,12 -11,90 -9,15 8,36 4,00 -0,10 1,94 5,70 8,11 -5,03 5,87 6,65 6,10 0,15 1,54 20,05 24,37 7,08 -8,57 12,99 1,44 9,43 12,36 -4,71 14,23 5,31 12,09 0,03 -1,33 -4,71 0,19 2,51 11,65 -1,98 21,88 20,30 4,05 6,83 MİLLİYET (*) Veriler Geçicidir. MİLLİYET ÖZBEKİSTAN RUSYA FED. TACİKİSTAN TÜRKMENİSTAN UKRAYNA BDT CEZAYİR FAS LİBYA SUDAN MISIR TUNUS GÜNEY AFRİKA CUM. DIĞ.AFRİKA ÜLKELERI TOPLAM AFRİKA B.A.EMİRLİĞİ BAHREYN KATAR KUVEYT IRAK LÜBNAN ÜRDÜN S.ARABİSTAN SURİYE K.K.T.C. İSRAİL YEMEN DIĞ.BATI ASYA ÜLKELERI TOP. BATI ASYA BANGLADEŞ ÇİN HALK CUM. ENDONEZYA FİLİPİNLER HİNDİSTAN İRAN MALEZYA PAKİSTAN SİNGAPUR TAYLAND DIĞ.GÜN.ASYA ÜLK. TOP.GÜN.ASYA TOPLAM ASYA DİĞ. KUZEY AMERİKA ÜLK. DİĞ. ORTA AMERİKA ÜLK. ARJANTİN BREZİLYA KOLOMBİYA ŞİLİ VENEZÜELLA DİĞ.GÜN.AMERİKA ÜLK. TOP.GÜN.AMERİKA TOPLAM AMERİKA OKYANUSYA MİLLİYETSİZ YABANCI TOPLAM YILLAR 2010 2011 2012* 68 124 85 011 105 976 3 107 043 3 468 214 3 599 925 17 737 16 822 22 823 114 390 137 476 135 168 568 227 602 404 634 663 6 075 484 6 695 501 7 236 582 67 954 84 844 104 489 57 447 68 645 77 884 60 917 53 562 213 890 6 634 7 458 8 161 61 560 79 665 112 025 57 855 63 176 86 595 27 177 34 394 40 771 37 756 53 743 69 584 377 300 445 487 713 399 30 480 35 579 48 071 9 375 9 712 13 342 6 043 7 661 13 971 27 281 41 617 65 167 280 328 369 033 533 149 134 554 137 110 144 491 96 562 94 914 102 154 84 934 116 711 175 467 899 494 974 054 730 039 191 993 203 272 211 828 109 559 79 140 83 740 6 344 8 066 11 826 10 093 11 445 14 286 1 887 040 2 088 314 2 147 531 2 190 6 168 6 652 77 142 96 701 114 582 24 349 40 282 56 113 31 658 51 610 65 272 63 406 73 731 90 934 1 885 097 1 879 304 1 186 343 32 458 36 222 41 169 22 540 26 735 28 394 18 994 20 957 22 206 9 282 11 067 12 211 48 294 80 838 68 445 2 215 410 2 323 615 1 692 321 4 102 450 4 411 929 3 839 852 12 403 15 016 11 324 4 289 7 121 7 654 22 255 27 136 28 559 65 246 89 442 88 903 7 129 9 853 12 987 8 183 11 964 12 765 6 769 8 557 9 600 9 124 12 126 13 152 118 706 159 078 165 966 135 398 181 215 184 944 2 876 359 4 694 23 208 26 518 31 739 28 632 204 31 456 076 31 782 832 MİLLİYET PAYI (%) 2010 2011 2012* 0,24 0,27 0,33 10,85 11,03 11,33 0,06 0,05 0,07 0,40 0,44 0,43 1,98 1,92 2,00 21,22 21,29 22,77 0,24 0,27 0,33 0,20 0,22 0,25 0,21 0,17 0,67 0,02 0,02 0,03 0,22 0,25 0,35 0,20 0,20 0,27 0,09 0,11 0,13 0,13 0,17 0,22 1,32 1,42 2,24 0,11 0,11 0,15 0,03 0,03 0,04 0,02 0,02 0,04 0,10 0,13 0,21 0,98 1,17 1,68 0,47 0,44 0,45 0,34 0,30 0,32 0,30 0,37 0,55 3,14 3,10 2,30 0,67 0,65 0,67 0,38 0,25 0,26 0,02 0,03 0,04 0,04 0,04 0,04 6,59 6,64 6,76 0,01 0,02 0,02 0,27 0,31 0,36 0,09 0,13 0,18 0,11 0,16 0,21 0,22 0,23 0,29 6,58 5,97 3,73 0,11 0,12 0,13 0,08 0,08 0,09 0,07 0,07 0,07 0,03 0,04 0,04 0,17 0,26 0,22 7,74 7,39 5,32 14,33 14,03 12,08 0,04 0,05 0,04 0,01 0,02 0,02 0,08 0,09 0,09 0,23 0,28 0,28 0,02 0,03 0,04 0,03 0,04 0,04 0,02 0,03 0,03 0,03 0,04 0,04 0,41 0,51 0,52 0,47 0,58 0,58 0,01 0,00 0,01 0,08 0,08 0,10 100,00 100,00 100,00 02’2013 % DEĞİŞİM ORANI 2011/2010 2012/2011 24,79 24,66 11,62 3,80 -5,16 35,67 20,18 -1,68 6,01 5,36 10,21 8,08 24,86 23,15 19,49 13,46 -12,07 299,33 12,42 9,43 29,41 40,62 9,20 37,07 26,56 18,54 42,34 29,48 18,07 60,14 16,73 35,11 3,59 37,38 26,77 82,37 52,55 56,59 31,64 44,47 1,90 5,38 -1,71 7,63 37,41 50,34 8,29 -25,05 5,87 4,21 -27,76 5,81 27,14 46,62 13,40 24,82 10,67 2,84 181,64 7,85 25,35 18,49 65,44 39,30 63,02 26,47 16,28 23,33 -0,31 -36,87 11,60 13,66 18,61 6,21 10,33 5,96 19,23 10,34 67,39 -15,33 4,88 -27,17 7,54 -12,97 21,07 -24,59 66,03 7,48 21,93 5,24 37,08 -0,60 38,21 31,81 46,21 6,70 26,41 12,19 32,90 8,46 34,01 4,33 33,84 2,06 -87,52 1207,52 14,26 19,69 9,86 1,04 ǀ turizm&yatırım ǀ 83 İSTATİSTİKLER İstanbul yeni yıla yükselişle girdi İSTANBUL’A GELEN YABANCI ZİYARETÇİ SAYISI (OCAK 2013) TÜRKİYE OCAK İSTANBUL 2012 2013 2012 2013 981.611 ? 451.662 532.726 stanbul’a gelen yabancı ziyaretçi sayısı, 2013 ün ilk ayında geçen yıla göre artış İgösterdi. Önceki yıl ocak ayında 451.662 2011’e Göre Değişim Oranı (Aylık) 2011’e Göre Değişim (Kümülâtif) 17,9 17,9 re gelen yabancıları incelendiğinde ilk beşte Almanlar: yüzde 7.7 (41.204), Ruslar: yüzde 7.3 (38.835), İngilizler: yüzde 4.1 (21.816), Amerikalılar: yüzde 4,0 (21.163), Libyalılar: yüzde 3,9 (190.432) şeklinde gerçekleşti. olan değer bu yıl yüzde 17,9’luk bir artışla 532.726 olarak gerçekleşti. Milliyetlerine gö- İzmir’e gelen yabancı ziyaretçi sayısı yüzde 21,8 oranında arttı İZMİR’E OCAK 2013’TE GELEN ZİYARETÇİ SAYISI MİLLİYETİ ALMANYA İTALYA A.B.D. FRANSA İNGİLTERE HOLLANDA AVUSTURYA K.K.T.C. YUNANİSTAN KANADA G. KORE RUSYA FED. BREZİLYA İSVİÇRE BELÇİKA YABANCI TOPLAM TÜRKİYE GENEL TOPLAM OCAK 6.620 3.892 1.865 1.596 1.427 986 697 651 638 461 366 281 263 236 205 22.929 24.030 46.959 TOPLAM 6.620 3.892 1.865 1.596 1.427 986 697 651 638 461 366 281 263 236 205 22.929 24.030 46.959 Y ılın ilk ayında İzmir’e gelen yabancı ziyaretçi sayısında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21,8 oranında yükselişle 22 bin 929’ye ulaştı. Ocak 2013’te İzmir’i ziyaret eden yerli ve yabancı ziyaretçilerin sayısı 46 bin 959 olarak gerçekleşti. İzmir’e Almanya’dan gelen turist sayısında Ocak ayında yüzde 20, 21 düşüş yaşanırken, Fransa’da yüzde 48,60, İtalya’da yüzde 243,82 ve İngiltere’de yüzde 71,93 arasında gelen turist sayısında ise artış yaşandı. A ntalya’ya Ocak 2013’te gelen ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,80 düşüş göstererek 111 bin 485 kişiye geriledi. Antalya’nın ana pazarı Almanya’da yüzde 11,87 düşüş gözlenirken, Rusya pazarında yüzde 11,34, Hollanda pazarında yüzde 5,4, İngiltere pazarında ise yüzde 17,82 oranında düşüş yaşandı. Muğla ilk ayı düşüşle kapattı M uğla’ya Ocak 2013’te gelen ziyaretçi sayısı geçen yılın aynı dönemiyle eşit kalarak, 2.479 kişi olarak gerçekleşti. Muğla, yılın ilk ayında en çok İngiliz ziyaretçi ağırlarken, İngiltere’yi Ukrayna, Yunanistan ve Almanya takip etti. 84 2 ǀ turizm&yatırım ǀ 02’2013 Antalya, 2013’e düşüşle başladı MUĞLA’YA OCAK 2013’TE GELEN YABANCI ZİYARETÇİ SAYISI MİLLİYETİ İNGİLTERE UKRAYNA YUNANİSTAN ALMANYA AMERİKA FRANSA BULGARİSTAN RUSYA FED. YABANCI TURİST YERLİ TURİST GENEL TOPLAMI 2012 TOPLAMI OCAK 598 195 191 86 48 40 33 26 1.217 1.262 2.479 2.378 TOPLAM 598 195 191 86 48 40 33 26 1.217 1.262 2.479 3.132.475
Benzer belgeler
İstanbul`a 114 yeni otel daha geliyor. Konut metrekareleri küçülecek
Turizm Bakanlığı’ndan yatırım belgesi alan firma listesine göre İstanbul’da
çoğunun inşaatı başlamış 125 yeni otel
projesi bulunuyor. 4 ve 5 yıldızlı otellerin
yanı sıra butik, öğrenci oteli, hip, ...
