TIKLAYIN: face book: Kpss Kaynak Arşivi Kpss

TIKLAYIN: face book: Kpss Kaynak Arşivi Kpss

TIKLAYIN:
face book:
Kpss Kaynak Arşivi
Kpss Doküman Arşivi
1.
3.
Birligimizning tebrenmes tağı
Ümidimizning sönmes çırağı
“Ev” sözcüğünün Özbekçede 2. çoğul kişi çekimi
aşağıdakilerden hangisidir?
Birleş ey halkım, kelgendir çağı
A) üyingiz
B) üyni
Bezensin emdi yurdım bağı
C) üying
D) buning
E) kolidân
Kazğal, halkım yeter şunca cebr-ü cefalar
Bu dizeler aşağıdaki Türk lehçelerinden hangisiyle
kaleme alınmıştır?
A) Uygurca
B) Kıpçakça
D) Kazakça
2.
C) Türkmence
E) Kırgızca
4.
Mehri âftâb bolgan
I. Menmençi
II. Ümidlik
I
Har sazi kitâb bolgan
III. Yerge
II
IV. Balilar
Yâğ, gaymâg, murabba
V. Beliqlarni
III
Ay külçam, şirin külçam
IV
Yukarıda Uygur Türkçesi île verilen sözcüklerden
hangileri türemiş addır?
Cahân ânâcânimsiz
V
A) I. ve II.
B) I. ve IV.
D) II. ve V.
C) II. ve III.
E) III. ve IV.
Bu dizilerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi sıfat­
tır?
A) I.
B) il.
C)l!l.
D) IV.
E) V.
3
Diğer sayfaya geçiniz.
2014 —OABT I TDE
5.
TG-4
7.
Doğu Türkçesinîn etkisiyle Kıpçak ve Çağatay Türkçesinin özelliklerini de barındıran — Oğuz grubu şivelerindendir. Dokuz ünlüsü ve yirmi üç ünsüzü harfi vardır.
Türkiye Türkçesinden farklı olarak “a, n” harfleri de var­
dır. Uzun söylenen “ı, i, u, ü" sesleri yarım ünlü -y- sesiy­
le diftonglaşarak "ıy, iy, uy, üy” şeklinde (gıyz) kız; düyn,
dün) yazıda gösterilir.
Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getiril­
melidir?
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki Türk şive* lerinden hangisi getirilmelidir?
A) Kazakça
— sekiz ünlü vardır. Bu ünlüler Türkiye Türkçesindeki
ünlülerle (a, e, ı, i, o, ö, u, ü) aynıdır. Bu Türkçenin tipik
özelliği ise uzun ünlüler bulundurmasıdır. Sekiz ünlüye
ek olarak altı da uzun ünlü (aa, ee, oo, öö, uu, üü) var­
dır. Yirmi ünsüzü bulunan bu Türkçede “h” sesi yoktur.
Türk lehçeleri içerisinde küçük ünlü uyumunun en sağ­
lam olduğu lehçedir.
B) Türkmence
A) Nogaycada
B) Kırgızcada
D) Uygurca
C) Özbekçede
D) Çağataycada
C) Göktürkçe
E) Uygurcada
E) Özbekçe
o
tz.
’>
6-
O
03
>N
Munlı kuşım sayrab sayrab kel
I
II
8.
Goruyup nesillere biz de hediye verek
Bizim uca dağların sonsuz azamatından
Kimler esür Türk tilini satguçı
Bu torpağdan, bu yerden
Elin bağrından gopan yanıglı nağmelerden
Bülbül kebi sayrab turğan bu tilni
IV
Bu dizeler aşağıdaki Türk şivelerinden hangisi ile
yazılmış olabilir?
Uyulmayın bu Ölkeden atğuçı
V
Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangileri
yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) Tatarca
B) Çağatayca
C) Azerice
D) Kıpçakça
E) Özbekçe
A) I. ve li.
B) I. ve IV.
D) III. ve IV.
C )ll.v e III.
E) IV. ve V.
4
Diğer sayfaya geçiniz.
2014 - OABT I TDE
9.
TG-4
Cırlarım, sez
11.
i. Dokuz ünlü, yirmi üç ünsüz harf bulunur.
II. Dönüşlülük zamiri Nöz”dür.
İl kırında çeçek atğız
III. Eşitlik hâli eki -ca (men - ce, bîr-ce, tek-ce), ilgi hâli
ise -ın (kitabın, dostun)'dır.
İ li
Küpme bulsa sezde köç hem yalkın
IV
IV. Bazı ön ses b’ler m olur (men - ben / min - bin/ moynuz - boynuz)
Şulkaderle cirde xakkıgız
V
Yukarıda numaralanmış cümlelerde sözü edilen
Türk lehçesi aşağıdakilerden hangisidir?
Tatarca ile yazılmış bu dizelerde altı çizili sözcüklerden hangisi hem 1. kişi iyelik hem de bulunma hâli
ekini almıştır?
A) I.
B) II.
C )lll.
D) IV.
A) Özbekçe
B) Tatarca
C) Azerice
D) Kırgazca
E) Türkmence
E) V.
o
c
10. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi zarf - fiil eki almış­
tır?
>>
ra
>,
o
Sf
>*
A) yörâp
B) okacak oğlan
12.
Dirse Han, dişi ehlinin sözüyle büyük toy eyledi, dilek
diledi. Attan aygır, deveden erkek deve, koyundan koç
kestirdi. İç Oğuz, Dış Oğuz beylerini başına topladı. Aç
görse doyurdu, çıplak görse giydirdi, borçluyu borcun­
dan kurtardı. Tepe gibi et yığdı, göl gibi kımız sağırdı...
Bu parça aşağıdaki yazılı metinlerden hangisine ait­
tir?
C) darmakçı boldılar
D) bolucı
A) İrk Bitig
E) geçdik köprî
B) Kutadgu Bİlig
C) Dede Korkut Hikâyeleri
D) Divan-ı Hikmet
E) Göktürk Kitabeleri
5
Diğer sayfaya geçiniz.
_
|
2014 - ÖABT / TDE
T G -4
|
i
15. Tekke edebiyatında; insanın Allah'tan ayrılarak dünyaya
geldiğini ve tekrar Allah’a döneceğini anlatan şiirlere — ,
tarikata yeni giren müritlere tarikatın ilkelerini ve adabı­
nı öğretmek amacıyla söylenen şiirlere — adı verilir.
13. Türküler, ezgilerine göre usullü ve usulsüz olmak üzere
ikiye ayrılırlar.
Aşağıdakilerden hangisi "usullü türkü'lerden biridir?
A) Bozlak
B) Hoyrat
C) Oturak
D) Divan
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
E) Kayabaşı
A) ilahi - nutuk
B) devriye - nutuk
C) nutuk - şathiye
D) deme - hikmet
E) hikmet - şathiye
£
o
u
ü
c
>,
t3
>>
14.
Bu kuramda belli bir bölgede veya anlatı grubu üzerinde
inceleme yapılır, ortaya çıkanlar bir formül hâline getirilir ve bunların evrensel seviyesi sorgulanır. Bu kuram
içinde yer alan kahramanın biyografisini çözümleyen
yöntemde farklı dinî ve epik kahramanların yaşadıkları
olaylardan hareketle ortak bir kahraman modeli yaratmaya çalışılır. Vladimir Propp ve Claude Levin’in çalış­
maları bu kuram içinde değerlendirilir.
^
>*
^
16. Emrahı âlemde bî-karâr etti
O nihân aşkını aşikâr etti
Aklımı fikrimi târ u mâr etti
§
5
Fitne bakışların kara gözlerin
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
Bu parçada özellikleri tanıtılan halk bilimi kuramı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bir koşmanın son dörtlüğünden alınmıştır.
A) Yapısalcı Kuram
B) Klasik edebiyata ait kelime ve mazmunlar kullanıl­
mıştır.
B) Gelişme Kuramı
C) “Tapşırma”ya yer verilmiştir.
C) Psikoanalitîk Kuram
D) 111i hece vezniyle yazılmış, kafiye ve redif kullanıl­
mıştır.
D) Sözlü Kompozisyon Kuramı
E) Kavuştak ve bentlerden oluşan dizeleri vardır.
E) İşlevsel Halk Bilimi Kuramı
6
i 2014 - ÖABT / TDE
19. Geleneksel Türk tiyatrosuyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
17. Âşıklık geleneğinden biri olan — bir kimsenin ya da
varlığın adını gizleyen şiir demektir. Hazırlaması da çö­
zülmesi de büyük bir ustalık gerektiren bu âşıklık gele­
neğinde uzaktan okunabilecek bir yazı kâğıda yazılır ve
tahtaya yapıştırılır, diğer âşıklar tarafından bunun çö­
zülmesi beklenir. Geneiiikle kahvelerde, köy odalarında
yapılan bu gelenek hâlen Anadolu’nun pek çok yerinde
sürdürülmektedir.
A) Köy seyirlik oyunlarından biri olan “Çömçe Gelin"
yağmur yağdırmak için oynanan oyunlardan biridir.
B) Oyunlarda kadın kılığına girmiş erkek tiplerine “zen­
ne” denir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­
gisi getirilmelidir?
*
C) Orta Oyunu’nda; okumuş, orta sınıf şehirliyi temsil
eden, öğütler verip bilgiçlik taslayan kişi Kavukiu’dur.
A) Nazire
D) Karagöz oyununda oyunun asıl oynandığı bölüm fa­
sıl, söyleşmelerin yapıldığı bölüm muhaveredir.
CÛ
Lebdeğmez
E) Kostümü, dekoru kendinde bulunduran; hikâyeler
anlatıp şive taklitleri yapan kişi meddahtır.
C) Tarih bildirme
D) Muamma
E) Atışma
£
o
o
U
c
>1
cg
18.
Hakka âşık olan kişi
o
20. — , bir tıp kitabı niteliğindedir. Eserde insan bedeninin
özellikleri tıp anlayışla ele alınmıştır. Ruhun madde ile
.~
olan İlgisinden, insan ruhunun çekmiş olduğu acılar
JZ
sonucunda temizlenmesinden, ruh - beden ilişkisinden
tasavvufi bir anlaşıyla bu eserde bahsedilir.
S
Cö
Akıtır gözünden yaşı
Pür nûr olur içi dışı
Tüter Allah deyü deyü
S
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki eserlerden
hangisi getirilmelidir?
Bu dizelerinde olduğu gibi ilahilerinde yalın bir söy­
leyişle Allah’a duyduğu aşkı işleyen tekke şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sıhhat u Maraz
A) Yunus Emre
B) Rind ü Zahİd
B) Kaygusuz Abdal
C) Hadikatü’s-Süeda
C) Pir Sultan Abdal
D) Kitabü’ş-Şifa
D) Ahmet Yesevi
E) El-Kanun fi’t-Tıp
E) Hacı Bektaş Veli
7
Diğer sayfaya geçiniz.
TG-4
2014 - ÖABT / TDE
23. Aşağıdaki dizelerde kullanılan söz sanatlarından
hangisi ayraç içinde verilenlerden biriyle ilgili de­
ğildir?
21. Aşağıdaki dizelerden hangisi gazelin “makta” beyitinden alınmıştır?
A) Hâsılum yoh ser-i kuyunda belâdan gayrı
A) Bir elinde gül bir elinde câm geldin sâkiyâ
Garazum yoh reh-i ışkunda fenâdan gayrı
Kangısın alsam gülü yâhud ki câmı ya seni (tenasüp)
B) Aklın gemisin gark edegör aşk denizinde
B) Didem ruhunu gözler gözler ruhunu dîdem
Kim bu denizin katrını ummân dahi biimez
Kıblem olalı kaşın kaşın olalı kıblem (iştikak)
C) Hod-reste verd-i gülşende yok mu’ârızı
C) Işk derdiyle hoşem el çek ilacımdan tabib
Hüsnü değildir ârızı zât intisâb-ı şîvedir
Kılma dermân kim helâkim zehr-i dermânındadır
(tezat)
D) Bir cefâdan ki kadeh ağzun öper döne döne
Nâr-ı gayretde kebâb oldı ciğer döne döne
D) Ey melek sûretlü dil-ber can fedadır yoluna
E) ilet-i gâ’iyyeyüz ma’nen takaddüm bizdedür
Çün dedin lâhmüke lâhmi kana kanım merhaba
(nida)
Âdemüz âlemden ey Nâbî mu’anber gelmişiz
E) Âşıka şevkinle can vermekliğin müşkil değil
Çün Mesîh-i vaktsin cân vermek âsândır sana (tel­
mih)
>ı
22. Zâlimler el urup hap şemşîr-i can-rübâya
o
C3
Kasd ettiler ser-â-pâ evlâdı Mustafâ'ya
Devran olup müsâid ol kavm-i bî-hayâya
İsal olundu bî-dâd ser-hadd-İ İntihâya
Kimler eder tahammül yâ Rab bu ibtilâya
Âmâc edip vücudun bin nâvek-i kazâya
Düştü Hüseyin atından Sahrâ-yı Kerbelâ’ya
Cibrîi ver haber ver sultân-ı enbiyâya
Bir şiirin nazım türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mersiye
B) Methiye
C) Tevhit
D) Naat
E) Hicviye
8
Diğer sayfaya geçiniz.
I
2 0 1 4 - ÖABT I TDE
TG-4
f
i... __ __—----------—------- ------------------------------------------------------------------------------- ------—
26. “Altında mı üstünde midür cennet-i a’lâ
24. Asıl adı Yusuf’tur ve Urfalı’dır. Divan edebiyatında “hikemî tarz” adı verilen öğretici şiirin en büyük şairidir. Şi­
irlerinde yol gösterici ve didaktik bir tutum sergilemiştir.
"Hayriye" adlı eserinde oğluna öğütler vermiş, “Tuhfetü’l
-Harameyn”adlı eserinde hac ziyaretinde edindiği izle­
nimleri aktarmıştır.
Elhak bu ne hâlet bu ne hoş âb u hevâdur”
Bu beyit için yapılan açıklamalardan hangisi yanlıştır?
A) “mef'ûiü / mefâîlü / mefâîiü / feûlün" kalıbıyla yazıl­
mıştır.
Bu parçada verilen özellikler aşağıdaki sanatçılar­
dan hangisine aittir?
A) Nailî
s.
C) Nabi
B) “Bu ne hoş âb u hevâdur” sözüyle iklimin hoş olma­
sından bahsedilmiştir.
B) Baki
C) Bilinen bir şeyi bilmezden gelerek beyitte tecahüliarif sanatı yapılmıştır.
D) Nef'T
E) Fuzuli
D) Peygamberi öven naat türündeki kasidenin bölüm­
lerinden birine aittir.
E) Bir kasidenin matla beyitinin altındaki beyitlerden
biridir.
27.
25. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi 15. ve 16, yüzyılda
gelişen “türkibasif hareketinin temsilcilerinden biri­
dir?
A) Bağdatlı Ruhi
B) Tatavlalı Mahremî
1. grup
• insan cevheri
şeb ü rûz
• hasta
güher-i âdem
• güneş
bîmâr
• gece ve gündüz
• giryân
C) Hoca Dehhani
2. grup
hurşîd
ayrılık
Yukarıda 1. grupta verilen kelimeler 2. gruptakilerle ka­
rışık bir biçimde eşleştirilmiştir.
D) Süleyman Çelebi
1. grupta yer alan bu sözcüklerden hangisinin açık­
laması yanlış verilmiştir?
E) Kadı Burhaneddin
A) hurşîd
B) şeb ü rûz
C) güher-i âdem
D) bîmâr
E) giryân
9
Diğer sayfaya geçiniz.
TG-4
2014 - ÖABT / TDE
29. Aşağıdaki dizelerin hangisinde farklı bir kafiye çeşi­
di kullanılmıştır?
28. Gel sîne-i bî-kînede bir gece kenar ol
Bî-özr ü bahâne
A) Cây edeli sînem büt-i dilcû-yı muhabbet
Fâş eyler isem kimseye esrâr-ı nihânım
Dil oldu perî-hâne-i câdû-yı muhabbet
Lâl ola zebanım
Bu dizelerden hareketle aşağıdaki açıklamalardan
hangisi söylenemez?
B) Mahbûb u mey ü mevsm-i gül yâr-ı muvafık
A) Şiirin nazım şekii “müstezattır.
C) itdi dil rûyuna rûyun dil-i sûzâne hased
Bu demde delidür şu kî bir dem ola ayık
Itdiler birbirlerine şem ile pervane hased
B) Uzun olan dizeler “mef’ûlü / mefâ’îlü / mefâ’îlü / fa’ûlün” kalıbıyla yazılmıştır.
D) Didüm ki cana geçti tîrün neden belürmez
C) Kısa dizeler “mef’ûlü / fa’ûlün” kalıbıyla yazılmıştır.
Ol kaşları kemânum didi geçen belürmez
D) Kısa dizelere “ziyade" adı verilmektedir.
E) Mest-i nâzım kim büyüttü böyle bî-pervâ seni
E) Terbi nazım biçimiyle söylenmiş "zemîme” adı veri­
len eklemeli beyitler kullanılmıştır.
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
7s
"ö
c/)
C/)
Q)
*<
Q)
* >
-ü )
Kim yetiştirdi bu güne servden bâlâ seni
o
c
>.
(S
>.
o
(3
>*
30.
Bir kimsenin saç, göz, kulak, el gibi organlarına ve dış
görünüşene bakarak onun karakter yapısı hakkında gö­
rüşler koyan bilime — , bu görüşleri ortaya koyan eser­
lere — adı verilir.
<
7s
"ö
C/)
C/)
D
Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangileri sırasıyla getirilmelidir?
A) hiciv - hicviye
O:
* O
B) münşi - münşeat
3
C) müsebba - tesbi
Q)
D) kıyafe - kıyafet-name
-W
<
E) gaza - gazavat-name
Diğer sayfaya geçiniz.
TG-4
^ 2 0 1 4 - Ö A B T /T D E
31.
33. “Yaşadığı dönemde hiçbir akıma bağlı kalmayan — ,
edebiyatı özellikle de romanı yaşadığı toplumun bir
anlaşıyı olarak görmüş, eski İstanbul'un dar sokaklarla
çevrili ev ve konaklarını, çarşı, pazar, mesire yerlerini,
kadınları, kabadayıları kısaca yaşamda karşımıza çıka­
cak her türlü insan tipine eserlerinden yer vermiştir.
Divan edebiyatında kullanılan mesneviler, halk edebi­
yatındaki halk hikâyeleri, masallar günümüzde öykü ve
romanın ilk hâlleridir diyebiliriz.
Buna göre aşağıdaki eserlerden hangisi bu anlatılar
(mesnevi, halk hikâyesi, masal) arasında değildir?
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han­
gisi getirilmelidir?
A) Çarh-name
B) Hayriyye
C) Şikâyet-name
,,
A) Ahmet Haşim
D) Ferhat ile Şirin
B) Ebuzziya Tevfik
E) Kerem ile Aslı
C) Safveti Ziya
D) Hüseyin Rahmi Gürpınar
E) Faik Ali Ozansoy
£
o
u
o
e
>»
32.
I. İmge, söz sanatı kullanılmış; anlam kapalılığına >*
o
önem verilmiştir.
®
II. Söyleyiş kaygısı güdülmüş; şürde ahenge, ses akı­
şına Önem verilmiştir.
İIE. Şiirin bir dil işçiliği olduğu düşünülmüş ve sözcükle­
rin ses değerlerine Önem verilmiştir.
34. Yenileşme hareketleri 18. yüzyıldan itibaren OsmanlI’da
belirgin olarak kendini gösterir. Askerî, ekonomik, toplumsal, kültürel, eğitim gibi alanlarda birçok yenilik yapı-
ş
lir. Eğitim atanında Meciis-i Maarif-i Umumiye kuruldu.
S
l
Bu kurum daha sonra bakanlığa dönüştürüldü. Öte yan­
IV. Şiirde biçime dikkat edilerek aruz ya da hece vezni
kullanılmış, uyak ve redife yer verilmiştir.
dan bu dönemde Mekteb-i Sultani (Galatasaray Lisesi),
Yukarıda numaralanmış cümlelerde sözü edilen şiir
akımı aşağıdakilerden hangisidir?
Robert Koleji adlarında özel okullar açıldı. Kız çocuklara
II
bayan öğretmen yetiştirmek için Darülmuallimin-i Sübyan
III
A) Toplumcu gerçekçiler
adlı okul açıldı. 1859’da Mekteb-İ Mülkiye kuruldu.
IV
B) ö z (saf) şiir
C) Garipçiler
Encümen-i Daniş adlı kurum ise bilim akademisi niteliV
D) II. Yeniler
ğinde önemli bir kurumdur.
E) Mavicİler
Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi
yanlışı vardır?
A) I.
11
B) il.
C) III.
D) IV.
E)V.
Diğer sayfaya geçiniz.
TG-4
2014 - ÖABT / ID E
35.
37.
I. "Cem” ve “Kalem” dergilerinde “Kirpi" imzasıyla ya­
zılar kaleme almıştır.
II. Fecriati topluluğunda sanat yaşamına başlamıştır.
III. Hem yurt içinde hem de yurt dışında sürgün hayatı
yaşamıştır.
IV. öykülerinin konularını Anadolu ve gurbette yaşa­
yan Türklerin hayatı oluşturur.
V. Roman, öykü, tiyatro, hiciv - mizah, anı türlerinde
eserler veren sanatçının “Kirpinin Dedikleri, Ago
Paşa’nın Hatıratı, Guguklu Saat" adlı eserleri mi­
zah - hiciv türlerindedir.
Eserin kahramanı Zebercet, Anadolu kentlerinden bi­
rinde istasyona yakın bir otelde kâtiptir. İlkokul mezunu
olan Zebercet; içine kapalı, sevgiye ve şefkate Özlemli,
dar dünyasında günün tekdüze işleriyle meşgul olmak­
tadır. Bir gün, otelde bir gece kalarak giden genç bir
kadın kahramanımızı ümitlere, düşlere sürükler. Kadını
bir daha göremez. Sonra hiçbir neden yokken hizmetli
kadını boğarak öldürür. Günler sonra da kendini asar
ve Zebercet ölür.
Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden han­
gisidir?
A) Avare Yıllar
Yukarıda numaralanmış cümlelerde sözü edilen sa­
natçı aşağıdakilerden hangisidir?
B) Anayurt Oteli
C) Yolpalas Cinayeti
A) Refik Halit Karay
D) Ay ışığında "Çalışkur"
B) Falih Rıfkı Atay
E) Akile Hanım Sokağı
C) Kemal Tahir
D) Orhan Kemal
E)
Necati Cumalı
£
O
o
o
c
Sh
ra
>*
36. Aşağıdakilerden hangisi Enver Gökçe’yle iigtli değildir?
^
JZ
A)
ilk şiirleri "Yurt” ve“Dünya” dergilerinde yayımlandı.
^
B)
1940 kuşağı olarakanılan şairlerin önde gelen temsilcileri arasında yer aldı.
Ç
C) "Birinci Kilometre, Öğle Rakıları, Dünya Güzeli Ol­
malı” yapıtlarından bazılarıdır.
D) Pablo Neruda’dan çevirdiği şiirleri de kitaplaştırdı.
E) Ortak dili zenginleştiren, yerel sözcüklerle örülmüş
eserleriyle toplumcu, kavgacı, özgün bir şiire ulaştı.
12
Diğer sayfaya geçiniz.
j
2014 —ÖABT I TDE
TG-4
!---------------------------------38. Yarın sen ağları gün doğmadan hazırlarsın
40.
Sakın yedek biraz ip, mantar almadan gitme
Açınca yelkeni hiç bakma oynasın varsın
Kayık çocuk gibidir, oynuyor mu kaydetme
Dokunma keyfine, yalnız tetik bulun, zira
Deniz kadın gibidir, hiç inanmak olmaz ha
Bu akım, sanatçının dış dünyaya ait gözlemlerle iç dün­
yası arasındaki ilişkiye dayanan bir sanat anlayışını
kapsar. Sanatçı gördüklerini olduğu gibi tasvir etmek
yerine insan üzerinde bıraktığı izlenimleri anlatır. Paul
Verlaine, Arthur Rimbaud’nun öncülük ettiği bu akımdan
Türk edebiyatında Ahmet Haşim, Cenap Şahabettin gibi
sanatçılar da etkilenmişlerdir.
Bu parçada tanıtılan edebî akım aşağıdakilerden
hangisidir?
Bu dizeler biçim ve içerik özellikleri dikkate alınırsa
aşağıdaki sanatçıların hangisi tarafından yazılmış
olabilir?
A) Sürrealizm
B) Dadaizm
A) Tevfİk Fikret
C) Fütürizm
B) Recaizade Mahmut Ekrem
D) Empresyonizm
C) Cenap Şahabettin
E) Klasisizm
D) Hüseyin Cahit Yalçın
E) Namık Kemal
£
o
o
o
c
>.
a
39.
Romantizm akımından etkilenen sanatçı “halk için sanat” anlayışıyla eserler vermiştir. Eserlerinin çokluğundan dolayı “yazı makinesi” olarak adlandırılmıştır. Servetifünuncuları toplumdan kopuk bir sanat anlayışına
sahip olmaları nedeniyle “Dekadanlar" yazısıyla eleştirmiştir. Roman, anı, tiyatro, hikâye, gezi, tarih, makale
gibi türlerde birçok eser vermiştir.
o
^
'Z
“
|
^
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Direktör Ali Bey
B) Ebuzziya Tevfİk
C) Sadullah Paşa
D) Ahmet Mithat Efendi
E) Namık Kemal
Diğer sayfaya geçiniz.
2014 - OABT I TDE
41.
TG-4
43.
öğrencilerine Tanzimat edebiyatını anlatan Zehra Öğ­
retmen konunun sınıfta tam oiarak anlaşılmadığını fark
eder. Bunun sonunda öğrencilerine sınıfı ikiye bölece­
ğini, ilk grubun konuyla ilgili hazırlık yapmalarını, ikinci
grubun da konuyla ilgili soru hazırlamalarını ister ve ça­
lışmaları için her iki gruba da 20 dk süre verir.
I. “Anlatamıyorum" şiirinin bestelenmiş hâlini dinlet­
me
II. Öğrencilerine bu şiirden hareketle Orhan Veli’nin
hem şiir anlayışı hem de şiirin yazılış dönemi hak­
kında bilgi sahibi olacaklarını, dersin sonunda da
bütün bu konular hakkında yeni bilgiler edinecekle­
rini söyleme
Buna göre Zehra Öğretmen aşağıdaki yöntem ve
tekniklerden hangisini kullanmıştır?
A) Seminer
B) Panel
D) Brifing
12. Sınıf Türk dili dersinde Orhan Veli’nin “Anlatamı­
yorum” isimli şiirini inceleyecek olan Merve öğretmen
dersin işlenişi için aşağıdaki etkinlikleri planlamıştır:
C) Zıt panel
E) Çaiıştay
III. öğrenciye kazandırılacak bilgi, beceri ve davranış­
ların uygulaması için etkinlikler yapma
Bu etkinlikler sırasıyla aşağıdaki hangi kavramlarla
ilişkilendirilebilir?
A) Dikkat Çekme - Hedeften Haberdar Etme - Geliş­
tirme
B) Dikkat Çekme - Güdüleme - Uygulama
C) Güdüleme - Hedeften Haberdar Etme - Geliştirme
D) Dikkat Çekme - Güdüleme - Değerlendirme
E) Güdüleme - Hedeften Haberdar Etme - Değerlen­
dirme
42.
Sınavda, öğrencilerine “Tevfik Fikret’in 1896-1901
döneminde yazdığı şiirlerin özelliklerini yazınız.” soru­
sunu soran Gizem Öğretmen öğrencilerinin bilişsel
alan basamaklarından hangisini yoklamak istemiş­
tir?
A) Bilgi
B) Kavrama
C) Analiz
D) Uygulama
>.
o
C3
>>
-T3
S T3
*
(/) (/)
^
(/)
^
<
7s
O)
Q)
Q)
O
(D
cr
o
o
E) Sentez
-W
<
¿r
o
7\
o T3
(/)
(/)
5
(/)
</>
Q)
■<
Q)
D
O '
7T
3
Q)
3
-W
<
14
Diğer sayfaya geçiniz.
r
:
TG-4
2014 —OABT / TDE
44.
46. Temel öğeleri cesaret, cüret ve isyandır. Bu akıma göre,
edebiyat, durgunluktan ve uyuşukluktan sıyrılmalıdır.
Edebiyatta işlenecek konular saldırgan hareketler, kav­
ga ve dövüştür. Dünya süratle güzelleşmiştir. Olanak­
sızların kapısını açmak dururken geride kalınmamalıdır.
Zaman ve mekân artık ölmüştür.
Derste “Şiirde Yapı" konusu îşieyen öğretmen, ünite
sonunda “Çeşitli dönemlere ait şiirleri yapı bakımından
karşılaştırır.” kazanırımın öğrenci tarafından kavran­
ma düzeylerini ölçmek için özellikle hangi ölçme
aracını kullanmalıdır?
A) Kısa cevaplı test
Yukarıda açıklanan edebi akım aşağıdakilerden
hangisidir?
B) Eşleştirmen test
C) Doğru - Yanlış Testi
A) Fütürizm
D) Yazılı Yoklama
B) Dadaizm
C) Parnasizm
E) Sözlü Sınav
D) Kübizm
E) Sürrealizm
E
o
a
Jsi
O
c
>>
te
45.
Dil ve anlatım dersinde, olay çevresinde gelişen
edebi metinler konusunu İşleyen bir öğretmen aşağıdaki metinlerden hangisini bu dersin İşleyişinde
kullanamaz?
«
£
“
¡¡>
A) Üsküp’ten Kosova’ya
*
^
B) Zambaklı Padişah
C) Göç
D) Devlet Ana
E) Mor Salkımlı Ev
15
Diğer sayfaya geçiniz.
2014 - ÖABT I TDE
47.
TG- 4
Dil ve anlatım dersinde Türkçenin yazım kuralları konu­
sunu işleyen Gülce Öğretmen öğrencilerine öğrendikleri
bilgileri kullanabiimeleri için kompozisyon yazdırmıştır.
49. "Türk edebiyatı dersinde bir ünitedeki kazanımlar diğer
ünitelerde de dersin bütünlüğünü bozmadan tekrar edi­
lerek pekiştirilmelidir.”
Gülce Öğretmenin aşağıdaki öğretim ilkelerinden
hangisini dikkate aldığı söylenebilir?
Buna göre Türk edebiyatı dersi hangi içerik düzen­
leme yaklaşımına göre düzenlenmiştir?
A) Bilinenden bilinmeyene
A) Doğrusal
B) Piramltsel
B) Yakından uzağa
C) Çekirdek
D) Modüler
E) Sarmal
C) Sosyollik
D) Bütünlük
E) Hayatilik
o
c
>1
Ki
>>
O
48. Aşağıdakilerden hangisi Türk dili, dii ve anlatım
kitaplarına seçilecek metinlerin özelliklerinden biri
değildir?
ra 50. “Günler anlayamadığım bir şekilde ilerliyor ve ben gün­
#>>
den güne çirkinleşiyorum. Bu içimdeki his beni çirkinleş­
tiren, biliyorum. Burada elimde olmadan istemediğim bir
yabancıya dönüştüm. Taş oldum mesela. Taş gibi sert,
hissiz, ruhsuz bir insan... Artık kendimi sevmiyorum."
A) Sanat metinlerinin sanat değerleriyle, öğretici me­
tinlerin de öğreticilik işlevleriyle dönemlerini en iyi
temsil eden eserler arasından seçilmesine özen
gösterilmelidir.
Yukarıdaki metne hakim olan bakış açısı aşağıdakilerden hangisidir?
B) Dünya edebiyatınından seçilen metinler İyi çevrilmiş
eserlerden alınmalıdır.
A) Kahraman bakış açısı
B) Gözlemci bakış açısı
C) Metinden öğrencinin kişisel gelişimlerine katkıda
bulunmalıdır.
C) Çoğul bakış açısı
D) İlahî bakış açısı
D) Metinler yazıldığı dönem ve akımların belirgin özel­
liklerini yansıtmamalıdır.
E) Nesnel bakış açfsı
E) Dil bilgisi öğretiminde kullanılan metinler, yapısal
Özellikleri dikkat alınarak seçilmelidir.
16
Test Bitti.
Cevaplarınızı Kontrol Ediniz.
i
\
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
2014 - ÖABT / TDE
TG - 4
ÖĞRETMENLİĞİ
1.
D iz e le rd e
geçen
“ b irlig im iz n in g ”
te b re n -
5.
K ıp ç a k v e Ç a ğ a ta y T ü rk ç e s in in ö z e llik le rin i
9.
D iz e le rd e k i I. s ö z c ü k (c ırla rım ) “tü rk ü le rim ”
m e s, ü m id im iz n in g , ç ıra ğ ı, k e lg e n d ir, k o z -
b a rın d ıra n , O ğ u z g ru b u ş iv e le rin d e n o la n
a n la m ın d a d ır v e s a d e c e 1. te k il k iş i iy e lik
g â ş ı” g ib i s ö z c ü k le r T ü rk m e n c e y e ö z g ü d ü r.
T ü rk ş iv e s i T ü rk m e n c e d ir.
e k in i a lm ış tır. III. s ö z c ü k (ç e ç e k ) “ ç iç e k ”
a n la m ın d a d ır
ve
kök
h â lin d e d ir.
H iç b ir
e k a lm a m ış tır. IV. s ö z c ü k (s e z d e ) “ s iz d e ”
a n la m ın d a d ır v e s a d e c e b u lu n m a h âl eki
a lm ış a m a iy e lik e k i a lm a m ış tır. V. s ö z ­
c ü k (c ird e ) “y e r d e ” a n la m ın d a d ır v e o da
s a d e c e b u lu n m a h âl e k i a lm ış a m a iy e lik
e k i a lm a m ış tır. II. s ö z c ü k is e (y ö re g e m d e )
“y ü r e ğ im d e ” a n la m ın d a d ır v e h e m I. te k il
k işi iy e lik e k in i (e m ) h e m d e b u lu n m a h â lin i
(-d e ) a lm ış tır.
2.
I. s ö z c ü k (M e h ri) “ s e v g i-s i” s ö z c ü ğ ü iy e lik
e k i v e a d d ır. III. s ö z c ü k (q a y m a q ) “ k o y m a k ”
s ö z a ğ ır a d d ır. IV. s ö z c ü k (k ü lç a m ) s ö z c ü ­
ğ ü “g o n c a n ım ” a n la m ın d a s a d e c e iy e lik e k i
6.
I. s ö z c ü k (m u n -lı) “ k e d e r-li” a n la m ın d a v e
tü re m iş ; II. s ö z c ü k (k u ş -ım ) “ k u ş -ım ” iy e lik
a lm ış v e a d d ır. V. s ö z c ü k (a n â c ö n im s iz )
e k i a lm ış tır v e y a p ıc a b a s ittir. III. s ö z c ü k (ti-
s ö z c ü ğ ü iy e lik e k i v e k iş i e k i a lm ış v e a d ­
lini) “d il-i-n u ” s ö z c ü ğ ü iy e lik e k i v e b e lirtm e
dır. II. s ö z c ü k ise (h â r) “ h e r” a n la m ın d a v e
e k in i a lm ış tır v e y a p ıc a b a s ittir. IV. s ö z c ü k
“ s ö z ” a d ın ı b e lirtir sıfa ttır.
(tu rğ a n ) “ d u r-a n ” s ö z c ü ğ ü s ıfa t - fiil e k i a l­
10.
B ’d e k i (o k a c a k o g la n ) “ o k u y a c a k o ğ la n ”
a n la m ın d a d ır v e s ıfa t - fiil, C ’d e k i (d a r-
m ış tır v e tü re m iş tir. V. s ö z c ü k (ö te -d e n ) “ ülk e -d e n ” s ö z c ü ğ ü a y rılm a hâl e k in i a lm ış tır
m akçı
v e y a p ıc a b a s ittir. I. v e IV. s ö z c ü k y a p ıc a
a n la m ın d a d ır v e “ -m a k ç ı” s ıfa t - fiil e kin i
b o ld ıla r) s ö z ü
“ d a ğ ıla c a k o ld u la r”
tü re m iş tir.
a lm ış tır. D ’d e k i “ b o lu c ı” s ö z c ü ğ ü
“ o lu c u ”
a n la m ın d a d ır v e “ -ıc ı” s ıfa t - fiil e k in i a l­
m ış tır. E ’d e k i “ g e ç d ik k ö p rü ” is e “ g e ç ilm iş
k ö p rü ” a n la m ın d a d ır” v e “ -d ık ” s ıfa t - fiil
e k in i a lm ış tır. A ’d a k i “y ö r ü p ” s ö z c ü ğ ü ise
“y ü r ü y ü p ” a n la m ın d a d ır v e “ -ıp ” z a r f - fiil
e k in i a lm ış tır.
$ ® © @ ©
3.
B ’d e k i “ ü y n i” s ö z c ü ğ ü 3. te k il k iş i iy e lik e k in i
(ü y -n i), C ’d e k i “ ü y in g ” s ö z c ü ğ ü 2 . te k il k işi
iy e lik e k in i a lm ış tır. D ’d e k i “ b u n in g ” s ö z c ü ­
ğ ü iş a re t b ild irir v e ta m la y a n e k in i a lm ış tır.
E ’d e k i “ k o lid â n ” (e lin d e n ) s ö z c ü ğ ü “ -d e n ”
11.
a y rılm a h âl e k in i a lm ış tır. A ’d a k i “ ü y in g iz ”
s ö z c ü ğ ü Ö z b e k ç e d e “ ü y /e v ” a n la m ın d a v e
D okuz
ü n lü
ve
y irm i
üç
ünsüz
h a rfte n
o lu ş a n , d ö n ü ş lü lü k z a m irin in “ ö z ” o ld u ğ u
7.
2. ç o ğ u l k iş i ç e k im in e (-in g iz ) g irm iş tir.
S e k iz ü n lü s ü v e b u n a ila v e o la ra k altı ta n e
“ m e n , m in , m o y n u z ” g ib i s ö z c ü k le rin k u lla ­
d e u z u n ü n lü s ü o la n , y irm i ü n s ü z ü n k u lla ­
n ıld ığ ı T ü rk ç e A z e ric e d ir.
n ıld ığ ı, T ü rk le h ç e le ri iç e ris in d e k ü ç ü k ünlü
u y u m u n u n en s a ğ la m o ld u ğ u le h ç e K ırg ız cadır.
12.
“ K u ta d g u B ilig ” , Y u s u f H a s H a c ip ta ra fın ­
d a n y a z ılm ış , in s a n a v e d ü n y a d a v e d iğ e r
d ü n y a d a m u tlu o lm a n ın y o lla rın ı a n la ta n
a le g o rik b ir y a p ıttır. “ Irk B itig ” U y g u rla r z a ­
4.
I. s ö z c ü k “ m e n m e n ç i” ; “ b e n ” is m in d e n tü ­
m a n ın a a it b ir fa l k ita b ıd ır. D iv a n -ı H ik m e t”
re m iş v e “ b e n -c il” a n la m ın d a d ır, tü re m iş
A h m e t Y e s e v i’nin ta s a v v u f ş iirle rin in o ld u ­
a d d ır. II. s ö z c ü k d e “ ü m id lik ” ; “ ü m it” s ö z c ü ­
ğu y a p ıttır. “G ö k tü rk K ita b e le ri” ilk y a z ılı
ğ ü n d e n tü re m iş v e “ ü m itli” a n la m ın d a y in e
b e lg e le rim iz d e n o lu p B ilg e K a ğ a n , K ü ltig in
tü re m iş a d d ır. III. s ö z c ü k “y e r -g e ” ; y ö n e lm e
v e T o n y u k u k ü z e rin d e n T ü rk u lu s u n a s e s ­
hâl e k in i (-g e ) a lm ış tır. S a d e c e ç e k im e k i
le n e re k b a z ı b ilg ile r ve rir. D e s ta n d ö n e m in ­
a lm ış b a s it a d d ır. IV. s ö z c ü k “ b a lila r” ; “ ç o ­
d e n h â lk h ik â y e c iliğ in e g e ç iş te b ir k ö p rü
c u k la r” a n la m ın d a s a d e c e ç o ğ u l e k in i a l­
m ıştır, y a p ıc a b a sittir. V. s ö z c ü k “ b e lig la rn i”
g ö re v i
8.
D iz e le rd e g e ç e n “g o ru y u p , a z a m a tın d a n ,
g ö re n
“D e d e
K o rk u t
H ik â y e le ri”
M ü s lü m a n O ğ u z T ü rk le rin in b a z ı o la y la rın ı
“ b a lık la rı” s ö z c ü ğ ü “ -la r” ç o ğ u l e k in i v e “ -n i”
to rp a ğ d a n ı, g o p a n , y a n ıg lı” g ib i s ö z c ü k le r
k o n u a lır. Bi ö n s ö z on iki k ü ç ü k h ik â y e d e n
b e lirtm e e k in i a lm ış tır. Y a p ıc a b a s ittir. I. v e
A z e ric e y e ö z g ü d ü r v e d iz e le r A z e ric e ile
o lu ş u r. “ D irs e
II. s ö z c ü k y a p ıc a tü re m iş ad d ır.
y a z ılm ış tır.
h ik â y e le rd e n biridir.
3
H a n o ğ lu
Boğaç
H an”
Diğer sayfaya geçiniz.
bu
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
2014 - OABT / TDE
13 .
U s u llü tü rk ü le r, o y u n h a v a s ı ş e k lin d e k i tü r ­
17.
“ N a z ire ” b ir ş a irin b a ş k a b ir ş a irin ş iirin e
20.
TG - 4
A ’d a k i “Ç a rh -n a m e ” , m e s n e v i tü rü n d e b ir
k ü le rd ir. B u tü r tü rk ü le rin ö lç ü ş lü v e ritm i
a y n ı u y a k v e ö lç ü d e b e n z e r b ir ş iir y a z m a s ı
e s e rd ir. B ’d e k i “ H a r-n a m e ” Ş e y h î’nin m e s ­
b e llid ir. E g e ’d e “z e y b e k ” , O rd u v e G ire ­
d e m e k tir. “ L e b d e ğ m e z ” â ş ık la rın
n e v i tü rü n d e
s u n ’d a “ k a rş ıla m a ” K a ra d e n iz ’d e “ h o ro n ” ,
la rın ı s e rg ile m e k iç in iç in d e “ b, p, m , v, f ”
ile Ş irin ” v e E ’d e k i “ K e re m ile A s lı” h a lk
İs p a rta ’d a
h ik â y e s i tü rü n d e b ire r e s e rd ir. C ’d e k i “Ş i-
“ d a ttiri”
b ir e s e rid ir. D ’d e k i “ F e rh a t
b a z ıla rıd ır.
d u d a k v e d iş - d u d a k s e s le ri b u lu n m a d a n
“O tu ra k ” d a K o n y a y ö re s in e ö z g ü u s u llü
s ö y le d ik le ri ş iirle rd ir. “T arih b ild irm e ” â ş ık ­
k a y e t-n a m e ” is e F u z u li’nin n e s ir tü rü n d e
b ir tü rk ü d ü r. U s u ls ü z tü rk ü le r, u z u n h a v a
la rın k ıtlık , y a n g ın , s a v a ş g ib i to p lu m u y a ­
ö rn e k g ö s te re b ile c e ğ im iz m e k tu p tü rü n d e
ş e k lin d e
b ir y a p ıttır.
o lu p
b u n la rd a n
u s ta lık ­
b a k ım ın d a n
k ın d a n ilg ile n d ire n o la y la rı b e lg e le n d irm e k
s e rb e s ttirle r. Bu tü rk ü le r s ü re b irim in e b ağ lı
ö lçü
ve
ritim
için d iz e le rd e ta rih b e lirtm e le rid ir. “A tış m a ”
o lm a k s ız ın n o ta d e ğ e ri ile u s u ls ü z o la n tü r ­
â ş ık la rın d in le y e n le r k a rş ıs ın d a b irb irle rin i
k ü le rd ir. B o z la k , D iv a n , H o y ra t, K a y a b a ş ı,
iğ n e le y ic i fa k a t m iz a h ç e rç e v e s in d e s ö y ­
M a y a , Ç u k u ro v a , A y d o s ... bu tü rk ü le rd e n
le ş m e le rid ir. Â ş ık lık g e le n e ğ i iç in d e y a y g ın
b a z ıla rıd ır.
o la ra k k u lla n ıla n v e “ a s k ı” g e le n e ğ i o la ra k
(A B C ® !
d a b ilin e n “ m u a m m a la r” â ş ık la rın b a z ı v a r ­
(A B C ® !
lık la rın a d ın ı ş iird e g iz le y e re k b a ş k a b ir kişi
ta ra fın d a n
14 .
b u lu n m a s ın a
d a y a n ır.
G e n e l­
Y a p ıs a lc ı k u ra m , m e tin m e rk e z li h a lk b ili­
lik le k a h v e h a n e le rd e y a p ıla n bu g e le n e k ,
m i k u ra m la rın d a n b irid ir. H a lk e d e b iy a tın ın
b ilg i v e z e k â g e re k tirir.
y a p ıs a l ö z e llik le rin i in c e le y e n bu k u ra m d a ,
CA B C D
b e lli b ir b ö lg e d e v e y a a n la tı g ru b u iç in d e
e)
in c e le m e y a p ılıp o rta y a ç ık a n la r b ir fo rm ü l
h â lin e g e tirilip e v re n s e l s e v iy e y e u y g u n lu ­
ğ u n a b akılır. B ö y le c e in s a n lığ ın k ü ltü re l v e
z ih n i g e liş im i o rta y a ç ık a rılm ış olur. K a h ­
ra m a n
b iy o g ra fis in in y a p ıs a l ç ö z ü m le m e
m o d e li V la d e m ir P ro p p ’un, y a p ıs a l a n la tı
18.
21.
G a z e lin ilk b e y itin e “ m a tla ” so n b e y itin e
tın e n lirik ş a irid ir. M e n k ıb e y e g ö re T a p tu k
u s s ’un y a p ıs a l ç ö z ü m le m e y ö n te m le ri bu
E m re ’y e k ırk y ıl d e rv iş o la ra k h iz m e t e tm iş ­
k u ra m iç in d e d e ğ e rle n d irilir. P ro p p ’un m a ­
tir. O , s ö z ü n g ü c ü n ü iyi k a v ra m ış b ir ş a ird ir.
s a l in c e le m e ç a lış m a la rı C . L e v i v e S tra -
Y a ra d ıla n ı s e v y a ra d a n d a n
ö tü rü ” fe ls e ­
c a ... ” ş e k lin d e d ir. B u b ilg e le rd e n h a re k e tle
u s s ’un m it in c e le m le ri bu k u ra m ın ış ığ ın d a
fe s iy le in s a n la rın g ö n lü n e ta h t k u rm u ş bir
d iz e le re b a k tığ ım ız d a A v e D s e ç e n e k le ri­
y a p ılm ış tır.
m u ta s a v v ıftır. A n a d o lu T ü rk ç e s in i b ü y ü k bir
1 B®®®
15 .
Y u n u s E m re (1 2 4 0 - 1 3 2 2 ) te k k e e d e b iy a ­
ç ö z ü m le m e y ö n te m i C la u d e L e v i v e S tra -
“ m a k ta ” d e n ir. Ş a irle r m a h la s la rın ı g e n e l­
lik le s o n b e y itte k u lla n ırla r. 5 - 15 b e y itte n
o lu ş a n
g a z e lle rin
k a fiy e
ö rg ü s ü
“a a
ba
nin k a fiy e ö rg ü le ri “ a a ”y a d e n k g e ld iğ i için
u s ta lık la k u lla n a n s a n a tç ı ila h ile rin d e a n ­
b u n la r “ m a tla ” b e y itin e a ittir. B v e C s e ç e ­
la m d e rin liğ i o la n y a lın s ö y le y iş le rle ta s a v -
n e k le ri g a z e lin m a tla b e y itin d e n s o n ra g e ­
v u fî ş iirle r s ö y le m iş tir. K a y g u s u z A b d a l, P ir
len d iğ e r b e y itle rd ir. E s e ç e n e ğ in d e g e ç e n
S u lta n A b d a l B e k ta ş i k ö k e n li ş a irle rd e n d ir.
“ İlle t-i g â ’iy y e y ü z m a ’n e n ta k a d d ü m b iz d e -
re “ ila h i” , T a n rıyla k o n u ş u y o r, ş a k a la ş ıy o r-
Ş iirle rin d e d a h a ç o k A le v i-B e k ta ş i fe ls e ­
d ü r / Â d e m ü z â le m d e n e y N â b î m u ’a n b e r
m u ş g ib i s ö y le n e n ş iirle re “ ş a th iy e ” ad ı v e ­
fe s in i iş le m iş le rd ir. A h m e t Y e s e v i v e H a cı
g e lm iş ü z .” N â b î m a h la s ın ı k u lla n m ış tır, bu
rilir. “ H ik m e t” H o c a , A h m e t Y e s e v i v e o n u n
B e k ta ş ı V e li T ü rk ta s a v v u f e d e b iy a tın ın k u ­
d iz e “ m a k ta ” b e y itid ir.
ta rik a tın a
ru c u la rın d a n d ır. B u s a n a tç ıla rın d ili Y u n u s
A lla h ’a d u y u la n s e v g iy i a n la ta n e z g ili ş iirle ­
özgü
o la n
ta s a v v u fi
ş iirle rd ir.
A le v iliğ i v e E h l-i B e y t s e v g is in i, d ü ş ü n c e s i
“ÎB®®®
ko n u e d in e n ş iirle re “ d e m e ” d e n ir. T ekke
e d e b iy a tın d a
in s a n ın
A lla h ’ta n
(ABCB
E m re ’y e g ö re d a h a a ğ ırd ır.
a y rıla ra k
d ü n y a y a g e ld iğ in i v e te k ra r A lla h ’a d ö n e c e ­
ğ in i ta s a v v u fa v e d e v ir n a z a riy e s in e g ö re
iş le y e n ş iirle re “d e v riy e ” a d ı v e rilir. T a rik a ta
y e n i g ire n
m ü rid le re
‘ö ğ re n c ile re ) ta rik a t
a d a b ın ı v e k u ra lla rın ı a n la ta n c o ş k u lu ş iir­
le re “ n u tu k ” d e n ir.
“ ~'®®E)
19.
K ö y s e y irlik o y u n la rın d a n biri o la n “ Ç ö m ç e
G e lin ” o y u n u k u ra k lığ ın
to p ra ğ ın
16 .
ç a tla d ığ ı
h ü k ü m s ü rd ü ğ ü ,
y ılla rd a
yağm ur yağ­
Bu şiir, k o ş m a n ın so n d ö rtlü ğ ü d ü r ç ü n k ü s a ­
d ırm a k iç in o y n a n a n b ir o y u n d u r. “Z e n n e ”
n a tç ıla r ş iirle rin in s o n d ö rtlü ğ ü n d e m a h la s ­
K a ra g ö z v e o rta o y u n u n d a k a d ın k ılığ ın a
la rını k u lla n ırla r. B u ra d a k u lla n ıla n “ E m ra h ”
g irm iş e rk e k tip le rin e d e n ir. F a s ıl K a ra g ö z
s a n a tç ıs ın ın m a h la sıd ır. H a lk ş a irle rin in so n
o y u n u n u n a s ıl b ö lü m ü , m u h a v e re k a rş ılık lı
d ö rtlü k te k u lla n d ık la rı bu m a h la s la ra “ tap-
k o n u ş m a la rın
y a p ıld ığ ı
ş ırm a ” ad ı ve rilir. D ö rtlü k te g e ç e n “ bî-ka râr,
y e le r a n la tıp
ş iv e
â şıkâr, tâ r ’u m â r” g ib i s ö z c ü k le r k la s ik e d e b i­
m eddah
b ö lü m d ü r.
H ik â ­
ta k litle ri y a p a n
k iş iy e
d e n ir. O rta
o y u n u ’n d a
K a v u k lu
y a ta ö z g ü s ö y le y iş le rd ir. 11’li h e c e v e z n iy le
k a b a s a b a k o n u ş a n , g ü z e l s ö z le r s ö y le m e ­
y a z ıla n ş iird e “a r” s e s le ri u yak, “e tti” s ö z c ü k ­
y i b e c e re m e y e n c a h il b ir tiptir. P iş e k a r ise
leri rediftir. Bu d ö rtlü ğ e b a k a ra k k a v u ş ta k
ta m te rs i o k u m u ş , ö ğ ü t v e rip b ilg iç lik ta s ­
v e b e n tle rd e n s ö z e d e m e y iz . B u y a p ıs a l
la y a n kişidir.
22.
“M e th iy e ” b ir k im s e y i ö v m e k için y a z ıla n ş i­
irle re d e n ir. “T e v h id ” A lla h ’ın b irliğ in i a n la tır.
“ N a a t” H z. M u h a m m e d ’i ö v m e k için y a z ıla n
ş iirle rd ir. “ H ic v iy e ” b ir k im s e y i y e rm e k için
y a z ılır. B ir k im s e n in ö lü m ü ü z e rin e d u y u ­
lan a c ıy ı, ü z ü n tü y ü a n la tm a k iç in y a z ıla n
ş iirle re “ m e rs iy e ” d e n ir. Bu ş iir H z . M u h a m m e d ’in to ru n u , H z . A li’nin o ğ lu o la n H z. H ü ­
s e y in ’in K e rb e la ’d a ş e h it e d ilm e s i ü z e rin e
bu a c ıy ı d ile g e tirm e k iç in y a z ılm ış tır. Ş iirin
n a z ım tü rü “ m e rs iy e ” dir.
ö z e llik le r k o ş m a d a d e ğ il tü rk ü le rd e bulunur.
(A B C ® !)
4
"SBC® ®
Diğer sayfaya geçiniz.
r
2014 - OABT / TDE
23.
TG - 4
B ir ko n u ü z e rin d e a ra la rın d a tü rlü y ö n le r­
26.
Şiir, N e d im ’in S a d ra z a m İb ra h im P a ş a ’y a
30 .
“ H ic iv ” e le ş tiri d e m e k tir. B u ta rz y a z ıla n ş iir­
de n ilgi b u lu n a n en a z iki s ö z c ü k y a da
y a z d ığ ı m e d h iy e tü rü n d e k i b ir k a s id e d e n
le re “ h ic v iy e ” d e n ir. D iv a n n e s ri y a z a rla rın a
te rim in d iz e iç in d e ra s tg e le k u lla n ılm a s ın a
a lın m ış tır. B e y it “ C e n n e t-i â ’lâ a ltın d a mı
“ m ü n ş i” bu y a z ıtla rın to p la n d ığ ı k ita p la ra
te n a s ü p d e n ir. A s e ç e n e ğ in d e s a k i (iç k i
y o k s a ü s tü n d e m id ir? ” D o ğ ru s u bu ne ho ş
“ m ü n ş e a t” d e n ir. Y e d i d iz e d e n o lu ş a n n a ­
d a ğ ıta n kişi) ile k â m (k a d e h ) te n a s ü b s a ­
hâ l, bu ne h o ş ik lim d ir” a n la m ın a g e lm e k te ­
z ım b iç im le rin e “ m ü s e b b a ” d e n ir. G a z e lin
b e y itle rin in ü s tü n e b e ş e r m ıs ra e k le n irs e
n a tın ı o lu ş tu ru r. C s e ç e n e ğ in d e “ d e rt v e
dir. Ş iir 1 4 ’lü k a lıb a u y g u n o la ra k “ m e f’ûlü
d e rm a n ” te z a t s a n a tıd ır. D s e ç e n e ğ in d e
/ m e fâ îlü / m e fâ îlü / fe û lü n ” k a lıb ıy la y a z ıl­
b u n a “ te s b i” a d ı v e rilir. D in u ğ ru n a y a p ıla n
“ Ey m e le k s û re tlü ...” d iy e b a ş la y a n d iz e d e
m ış tır. “Â b u h e v â ” ik lim a n la m ın a g e lm e k ­
s a v a ş la rı a n la ta n y a p ıtla ra “g a z a v a t-n a m e ”
“ e y ” n id a s a n a tın ı g ö s te rir. E s e ç e n e ğ in d e
te d ir.
d e n ir. B ir k iş in in s a ç , g ö z , k u la k g ib i o rg a n ­
H z. İs a ’nın (M e s ih ) ö lü le ri d iriltm e s i m u c i­
ü s tü n d e m id ir? ” s ö z le riy le b ilin e n b ir ş e y i
la rın a v e d ış g ö rü n ü ş ü n e
z e s in e te lm ih y a p ılm ış tır. B s e ç e n e ğ in d e
b ilm e z d e n g e le re k te c a h ü liâ rif s a n a tı y a p ıl­
k a ra k te r y a p ıs ı h a k k ın d a g ö rü ş le r o rta y a
v e rile n d iz e le rd e “ iş tik a k ” d e ğ il “ a k is ” s a n a ­
m ış tır. K a s id e le rin k a fiy e ö rg ü s ü a a x a x a
ko y a n b ilim e “ k ıy a fe ” , bu g ö rü ş le ri o rta y a
tı v a rd ır. İş tik a k a y n ı k ö k te n tü re tile n k e li­
... ş e k lin d e o ld u ğ u iç in s o n d iz e s o n la rın ­
ko y a n e s e rle re “ k ıy a fe t-n a m e ” d e n ir.
m e le rin
k u lla n ılm a s ıy la
d a n h a re k e tle m a tla b e y tin d e n s o n ra g e l­
o lu ş u r. “A k is ” ise b ir c ü m le v e y a m ıs ra y ı
d iğ i a n la ş ılm a k ta d ır. N a a t k a s id e n in tü rle ­
d iz e le rd e
b irlik te
“ C e n n e t,
İs ta n b u l’un
a ltın d a
m ıd ır
te rs in d e n s ö y le y e re k y e n i b ir c ü m le e ld e
rin d e n b irid ir. H z. M u h a m m e d ’i ö v m e k için
e tm e sa n a tıd ır.
y a z ılır. Bu d iz e le re b a k ıla ra k D s e ç e n e ğ in e
u la ş a m a y ız .
“ -'©DE
b a k a ra r o n u n
A B ©D©
31 .
(AB ©D©
A , B, C s e ç e n e k le rin d e v e rile n e s e rle r 16.
y ü z y ıl ş a irle rin d e n F u z u li’y e a ittir. D v e E
s e ç e n e k le rin d e k i e s e rle r is e İb n -i S in a ’y a
aittir. “ R in d ü Z a h id ” te F u z u li ta s a v v u fi bir
h a v a iç in d e d ü n y a v e k â in a ta d a ir g ö rü ş le ­
24.
rini o rta y a k o y m u ş tu r. E s e rin k o n u s u Z a h id
17. y ü z y ılın d iva n ş a irle rin d e n biri o la n N a bi,
“h ik e m i ta rz ” ad ı v e rile n ö ğ re tic i şiirin en
27.
b ü y ü k ism i o lm u ştu r. N a b i, im p a ra to rlu ğ u n
d ü z , “ g ü h e r-i â d e m ” in s a n c e v h e ri, “ b îm â r”
çö k ü ş ü n ü n y a ra ttığ ı to p lu m s a l b o z u k lu k la rı
h a s ta , “g iry â n ” a ğ la y a n a n la m ın a g e lm e k ­
d a rb ım ıs e l v e h ik e m i ta rz ş iirle riy le a n la tm a ­
te d ir. S e ç e n e k le rd e “g iry â n ” s ö z c ü ğ ü n ü n
y a ç a lışm ıştır. “ H a y riy e , H a y ra b a t, T u h fe tü ’l
a ç ık la m a s ı y a n lış v e rilm iş tir. A y rılık “ hic-
- H a ra m e y n , S u r-n a m e ” o n u n e s e rle rin d e n
râ n ” d e m e k tir.
“ S e b k ih in d î”
a n la y ış ın a
n a z a ra y a d a y a n m a k ta d ır. “ H a d ik a tü ’s - S ü e d a ” o n u n K e rb e la o la y la rın ı v e İm a m H ü ­
s e y in ’i a n la ttığ ı y a p ıttır.
b e d e n ü lk e s in e s e y a h a tin i o g ü n ü n tıp b ili­
(a y b y c y d ;
m in e d a y a n a ra k a ç ık la m ış , ruh - b e d e n iliş ­
y a k ın
k is in i ta s a v v u fi b ir g ö rü ş le a n la tm ış la r. İbn-i
şiirle r ya z m ış tır. B a k i 16. y ü z y ıld a ş a irle r
S in a , K ita b ü ’ş - Ş ifa ’d a p e k ç o k b ilim e d a ir
su lta n ı a d ıy la ü n le n m iş K a n u n i D ö n e m i’nin
b ilg ile r v e rm iş . E l-K a n u n f i’t-T ıp a d lı e s e ­
ih tiş a m ın ı a n la ttığ ı g a z e lle riy le ta n ın m ış tır.
rin d e k e n d i d e n e y im le rin d e n d e h a re k e tle
N e f’î h ic iv le riy le , F u z u li ila h î a ş k ı ko n u alan
ta s a v v u fi y a p ıtla rıy la d ik k a t ç e k m iş tir.
F u z u li’nin ruh v e
b e d e n iliş k is in i in s a n b e d e n in i ö z e llik le rin i
a n la ttığ ı e s e ri “S ıh h a t u M a ra z ” dır. R u h u n
b a zıla rıd ır. N a ilî in ce v e a n la ş ılm a s ı d e rin
h a y a lle rle
(b a b a ) ile R ind (o ğ u l) a r a s ın d a g e ç e n m ü ­
“ H u rş îd ” g ü n e ş , “ş e b ü rû z ” g e c e v e g ü n ­
28.
“ M ü s te z a t” d iv a n ş iiri n a z ım b iç im le rin d e n
tıp la ilg ili ç e ş itli b ilg ile r s u n m u ş tu r.
o lu p g a z e ld e n g e liş tirilm iş tir. A rtırm a k , ç o ­
(A BC®©
5B©®©
ğ a ltm a k a n la m ın a g e le n bu n a z ım b iç im in ­
d e u z u n d iz e le rin a ltın a “z iy a d e ” a d ı v e rile n
k ıs a d iz e le r e k le n ir. U z u n d iz e le rin a ru z
k a lıb ı “ m e f’ûlü / m e fâ ’îlü / m e fâ ’îlü / f a ’û lü n ”
32 .
k ıs a ş iirle rin k a lıb ı “ m e f’ûlü / f a ’û lü n ”dür.
“ T e rb i” d ö rtlü k , d ö rtlü d u ru m a g e tirm e k tir.
25.
re d if, u y a k g ib i b iç im s e l ö z e llik le re y e r v e r i­
B ir g a z e lin b e y itle rin in ü s tü n e a y n ı v e z in
T ü rk ib a s it a k ım ı 15. v e 16. y ü z y ılla rd a d il­
İm g e v e s ö z s a n a tla rın ın k u lla n ıld ığ ı, a h e n g e , s e s a k ış ın a ö n e m v e rild iğ i a ru z , he ce ,
le n ş iir a k ım ı ö z (s a f) şiird ir.
v e k a fiy e d e z e m im e a d ı v e rile n ik i b e y it
d e T ü rk ç e s ö z c ü k le r k u lla n m a y ı b iç im v e
A ^ ©®©
e k le n m e s iy le o lu ş a n n a z ım b iç im in e den ir.
ö z d e y e n ile ş m e y i a m a ç la y a n b ir e d e b î h a ­
C
ABCD
re ke ttir. B u ta rz ı s a v u n a n ş a irle rin id d ia s ı
T ü rk ç e n in a ru z v e z n iy le v e te rk ib s iz ş iirle r
y a z m a y a u y g u n b ir d il o ld u ğ u ş e k lin d e d ir.
Bu e d e b î h a re k e tin te m s ilc ile ri A y d ın lı V i-
29.
K a fiy e (u y a k ) en a z iki d iz e s o n u n d a y e r
s a lî, E d irn e li N a z m i, T a ta v la lı M a h re m î o l­
a la n
ses
b e n z e rlik le rin e
d e n ir.
Bu
m u ştu r. T a ta v la lı M a h re m î 16. y ü z y ıld a y a ­
z e rlik te k h a rfe d a y a n ırs a y a rım iki o lu rs a
ş a m ış G a la ta k a d ısı n a ip liğ i y a p m ış , a ru z
ta m ü ç v e d a h a fa z la s ı o lu rs a z e n g in uya ğ ı
v e z n iy le T ü rk ib a s it h a re k e tin e ö z g ü ş iirle r
o lu ş tu ru r. D ilim iz e A ra p ç a v e F a rs ç a d a n
y a z m ış tır. H o c a D e h h a n i 13. y ü z y ıld a y a ­
g e ç e n v e ü n lü ile b ite n k e lim e le r d e ta m
ş a m ış , K a d ı B u rh a n e d d in 14. y ü z y ıld a h ü ­
k a fiy e k a b u l e d ilir. A s e ç e n e ğ in d e “ d ilc û ,
k ü m d a rlık y a p m ış , d a h a ç o k tu y u ğ la rıy la
c â d û ” s ö z c ü k le rin d e “ û ” s e s i, B s e ç e n e ­
ta n ın m ış b ir ş a ird ir. S ü le y m a n Ç e le b i 15.
ğ in d e
y ü z y ıl ş a irle rin d e n d ir.
s e s le ri,
m e v lid
yazm a
T ü rk
e d e b iy a tın d a
g e le n e ğ in i
b a ş la tm ış tır.
B a ğ d a tlı R u h i ise
16. y ü z y ıld a y a ş a m ış
“ m u v â fık , a y ık ” s ö z c ü k le rin d e
D
s e ç e n e ğ in d e
“neden,
“ p e rv â , b â lâ ” s ö z c ü k le rin d e “â ” s e s le ri ta m
s o s y a l iç e rik li ş iirle ri v e “T e rk ib -i B e n d ’iyle
u y a k tır. C s e ç e n e ğ in d e “s û z â n e , p e rv â n e ”
ta n ın m ış tır.
s ö z c ü k le rin d e “ â n e ” s e s le ri z e n g in u y a k tır.
(ABC®©
5
“S o k a k ” k a v ra m ın ı e d e b iy a tım ız a ta ş ıy a n ,
S e rv e tifü n u n D ö n e m i’n d e y a ş a m a s ın a ra ğ ­
m e n bu to p lu lu ğ a k a tılm a m ış v e b a ğ ım s ız
o la ra k s a n a t y a ş a m ın ı s ü rd ü re n “ ş ık , İffet,
N im e tş in a s , M e tr e s ” g ib i e s e rle rin y a z a rı
H ü s e y in R a h m i G ü rp ın a r ’dır.
A B ©D©
“ ık”
geçen”
s ö z c ü k le rin d e “e n ” s e s le ri, E s e ç e n e ğ in d e
A ^ ©®©
33 .
ben­
34 .
K ız ç o c u k la ra b a y a n ö ğ re tm e n y e tiş tirm e k
için
a ç ıla n
okul
D a rü lm u a llim in -i S ıb y a n
d e ğ ild ir. B u o k u l ilk o k u l ö ğ re tm e n i y e tiş ­
tirm e k iç in a ç ılm ış tır. K ız ç o c u k la ra b a y a n
ö ğ re tm e n y e tiş tirm e k iç in a ç ıla n o k u l ise
“ D a rü lm u a llim a t” tır.
AB C ® !)
Diğer sayfaya geçiniz.
Kpss Kaynak Arşivi - Kpss Doküman Arşivi
https://www.facebook.com/KpssKaynakArsivi
2014 - OABT / TDE
TG - 4
J_L
35.
“ K irp i” ta k m a a d ın ı k u lla n a n y u rt iç in d e ,
41.
Z e h ra Ö ğ re tm e n
s ın ıfta k i y a n lış a n la ş ıl­
y u rt d ış ın d a s ü rg ü n h a y a tı y a ş a y a n “ K ir­
m a la rı d ü z e ltm e k , k o n u la rı te k ra r e tm e k
45.
D e rs te o la y ç e v re s in d e g e liş e n e d e b i m e ­
tin le r tü rle ri iş le y e n b ir ö ğ re tm e n in m a s a l,
p in in D e d ik le ri, A g o P a ş a ’nın H a tıra tı, G u ­
v e g ö z d e n g e ç irm e k için “z ıt p a n e l” te k n i­
d e s ta n , m e s n e v i, ro m a n h ik a y e , tiy a tro g ib i
g u k lu S a a t” a d lı e s e rle rin y a n ı s ıra “M e m ­
ğ in i k u lla n m ış tır. A y rıc a ö ğ re n m e o rta m ın ın
tü rle ri in c e le m e s i g e re k m e k te d ir. A s e ç e n e ­
le k e t H ik â y e le ri, G u rb e t H ik â y e le ri, Y e z id in
s o ru s o ra n v e c e v a p v e re n ş e k lin d e ik iy e
ğ in d e k i Ü s k ü p ’te n K o s o v a ’y a a d lı e s e r Y a ­
K ızı, Ç e te ” a d lı e s e rle ri b u lu n a n s a n a tç ı
a y rılm a s ı
v u z B ü le n t B a k ile r ’e, C s e ç e n e ğ in d e k i G ö ç
R e fik H a lit K a ra y ’dır.
biridir.
da
bu te k n iğ in
ö z e llik le rin d e n
a d lı e s e r Y u s u f Z iy a O rta ç ’a , D s e ç e n e ğ in ­
T®©®©
CA B C D
d e k i D e v le t A n a a d lı e s e r K e m a l T a h ir’ e
e)
v e E s e ç e n e ğ in d e k i M o r S a lk ım lı E v adlı
e s e r H a lid e E d ip A d ıv a r ’a ait ro m a n la rd ır.
F a k a t B s e ç e n e ğ in d e k i Z a m b a k lı P a d iş a h
36.
a d lı e s e r is e E c e A y h a n ’a a it b ir ş iird ir. Y a ni
“ E n v e r G ö k ç e ” to p lu m c u g e rç e k ç i ş iir a n ­
la y ış ıy la
ü rü n le r v e rm iş
ö n d e g e le n ş a irle rin d e n
1940
k u ş a ğ ın ın
c o ş k u v e h e y e c a n ı d ile g e tire n e d e b i m e ­
42.
o lm u ş tu r. P a b lo
G iz e m
Ö ğ re tm e n
F ik re t’ in
N e ru d a ’d a n ş iirle r ç e v irm iş , ilk ş iirle ri “Y u rt,
ö ğ re n c ile rin d e n
18 9 6 -1 9 0 1
T evfik
tin le r a ltın d a iş le n e b ilir.
d ö n e m in d e y a z d ığ ı
(A ^
ş iirle rin ö z e llik le rin i y a z m a la rın ı is te m iş tir.
D ü n y a ” g ib i d e rg ile rd e y a y ım la n m ış tır. A n ­
c a k C ’d e k i “ B irin c i K ilo m e tre , Ö ğ le R a k ıla ­
için bu k o n u y la ilg ili te m e l k a v ra m la rı, te rim ­
rı, D ü n y a G ü z e li O lm a lı” a d lı y a p ıtla r E n v e r
46.
le ri b ilm e s i; ta n ım a s ı v e h a tırla m a s ı g e re k ­
G ö k ç e ’y e d e ğ il M e h m e t K e m a l’e aittir.
e)
Ö z e llik le ri v e rile n e d e b i a k ım fü tü riz m d ir.
F ü tü riz m 2 0 . Y ü z y ılın b a ş la rın d a İta ly a ’d a
m e k te d ir. Bu d a b iliş s e l a la n b a s a m a k la rın ­
(ABC®©
o rta y a ç ık m ış b ir e d e b i a k ım d ır. T ü rk e d e ­
d a n “ b ilg i” b a s a m a ğ ın ı k a rş ıla m a k ta d ır.
b iy a tın d a k i te m s ilc is i
5S © ® t)
37.
C D
Ö ğ re n c ile rin bu s o ru y u c e v a p la y a b ilm e le ri
is e
N a z ım
H ik m e t
R a n ’dır.
P a rç a d a g e ç e n “Z e b e rc e t” a d lı k a h ra m a n
Y u s u f A tılg a n ’ ın “A n a y u rt O te li” a d lı e s e ri­
dir.
47.
■ " e ® !)
43.
V e rile n
d iz e le r b iç im
ve
ö rn e k tir. M a n z u m
v u rg u la y a n
b ir
ilke d ir.
(a t b i c i
d;
h a b e rd a r e tm e d ir. H e d e fte n h a b e rd a r e tm e
T e v fik F ik re t’in “ B a lık ç ıla r” a d lı e s e rin d e n
ö ğ re n c ile re d e rs te n e le r iş le n e c e ğ i k o n u ­
a lın m ış tır.
s u n d a b ilg i v e rilm e s id ir. Ö ğ re n c ile r k o n u ­
48.
R o m a n tiz m
a k ım ın d a n
e tk ile n e n
“y a z ı
k ita p la rın a
k o n u la c a k
m e tin le rin ö z e llik le rin d e n d ir. F a k a t D s e ­
G e liş tirm e ö ğ re n c iy e k a z a n d ırıla c a k bilgi,
ç e n e ğ in d e k i ifa d e y a n lış tır. D e rs k ita p la rı­
na k o n u la c a k m e tin le rin h e p s in in y a z ıld ığ ı
d ö n e m v e a k ım la rın
p ıla c a ğ ı h e r tü rlü e tk in liğ i iç e rm e k te d ir.
D e k a d a n lık la s u ç la y a n v e “ K ıs s a d a n H is ­
h e p s i d e rs
ler. III. ö n c ü ld e k i k a v ra m is e g e liş tirm e d ir.
b e c e ri v e d a v ra n ış la rın u y g u la m a s ın ın y a ­
m a k in e s i” d iy e b ilin e n , S e rv e tifü n u n c u la rı
A , B, C v e E s e ç e n e k le rin d e v e rile n ö z e l­
lik le rin
nun s o n u n d a ne ö ğ re n e c e k le rin i ö ğ re n ir­
39.
o lm a s ın ı
m ış tır. II. ö n c ü ld e v e rile n k a v ra m h e d e fte n
tü rü n d e T e v fik F ik re t e s e r v e rm iş tir. D iz e le r
k u lla n ıla b i­
le m e k te d ir.
ra d a d a ö ğ re tm e n b ir ş a rk ıd a n y a ra rla n ­
h ik â y e
h a y a tta
S o ru n u n h e r iki ö n c ü lü d e bu ilk e y i d e s te k ­
için fa rk lı b ir a ra ç ta n y a ra rla n m a s ıd ır. B u ­
ri d ik k a te a lın d ığ ın d a d iz e le rin “ m a n z u m
h ik â y e ” tü rü n e
n ite lik te
m a d a n ö n c e ö ğ re n c ile rin d ik k a tin i ç e k m e k
iç e rik ö z e llik le ­
g e rç e k
lir o lm a s ı v e g e rç e k h a y a tı k o la y la ş tırıc ı
dir. D ik k a t ç e k m e ö ğ re tm e n in d e rs e b a ş la ­
38.
H a y a tilik ö ğ re tim s ü re c i iç in d e k a z a n d ırıla n
d a v ra n ış la rın
I. Ö n c ü ld e v e rile n k a v ra m , d ik k a ti ç e k m e ­
b e lirg in ö z e llik le rin i
y a n s ıtm a s ı g e re k m e k te d ir.
5S © ® e )
s e , L e ta if-i R iv a y e t, H a s a n M e lla h , H ü s e ­
(A B C D
y in F e lla h , F e la tu n B e y ’le R a k ım E fe n d i,
e)
J ö n tü rk le r, P a ris ’te B ir T ü rk , A v r u p a ’d a B ir
C e v e la n ” a d lı e s e rle rin y a z a rı A h m e t M it­
h a t E fe n d i’dir.
49.
(Ai Bi c:
44.
S e ç e n e k le re g ö re “Ç e ş itli d ö n e m le re ait
ş iirle ri y a p ı b a k ım ın d a n
40.
S ü rre a lis tle r,
in s a n ın
b ilin ç a ltı
d ü n y a s ın ı
a n la tm a y a ç a lış m ış la r, ş iiri a k ıl v e ira d e n in
d ış ın d a
a ra m ış la rd ır.
D a d a is tle r, s a n a tta
h iç b ir ku ra lı ta n ım a m ış la r, k u ra ls ız lığ ı ku ra l
e d in m iş le rd ir. F ü tü ris tle r, y a ş a m ın d in a m iz ­
m in i, hızı v e te k n o lo jiy i e d e b iy a ta u y a rla m a
ç a lış m ış la rd ır. A k lı v e s a ğ d u y u ön p la n a
a la n a k ım
ise k la s is iz m o lm u ş tu r. E m p ­
re s y o n iz m e b a ğ lı s a n a tç ıla r d ış d ü n y a n ın
s a d e c e e d in ile n iz le n im le rle a n la tıla c a ğ ın ı
s a v u n m u ş la r, s a n a t iç in s a n a t ilk e s in e b a ğ ­
lı ka la n s a n a tç ıla r d ü n y a y ı d e ğ il, bu d ü n y a ­
nın h a y a lim iz e b e z e n m iş b iz d e k i iz le n im in i
k o n u la rın y e ri g e ld ik ç e
k o n u la rın
kendi
iç in d e
ve
b irb irle riy le a rd ış ık lık iliş k is in in b u lu n d u ğ u
k a rş ıla ş tırır.” ka -
b ir y a k la ş ım d ır. Ö n c e k i ö ğ re n ile n le r te k ra r
z a n ım ın ın ö lç ü lm e s i için en g e ç e rli ö lç m e
e d ilirk e n k o n u la rın k a p s a m ı g e n iş le tilir v e
y ö n te m i y a z ılı y o k la m a la rd ır. B ilin d iğ i ü z e ­
bu g e n iş le y e n k a p s a m bu te k ra rın ü z e rin e
re ö ğ re n c ile re c e v a p la m a ö z g ü rlü ğ ü ta n ı­
k u ru tu lu r.
y a n y a z ılı y o k la m a la r, ö ğ re n c iy i b ir d e re c e ­
fABCDE
y e k a d a r d a c e v a p la y ıc ı k o n u y u s e ç m e d e
ve
c e v a b ın
ifa d e s in d e
s e rb e s t
b ıra k ılır.
B ö y le c e ö ğ re tm e n d e ö ğ re n c in in k o n u n u n
c e v a b ıy la ilg ili s a h ip o ld u ğ u a n la y ış h a k ­
k ın d a y e te rli b ir k a n ıy a s a h ip olu r. A y rıc a
y a z ılı y o k la m a la r k iş in in ö z g ü n v e y a r a tı­
cı d ü ş ü n m e g ü c ü n ü ,
ilg is in i v e tu tu m u n u
ö lç m e d e ç o k k u lla n ış lı b ir d e ğ e rle n d irm e
50 .
K a h ra m a n b a k ış a ç ıs ın d a a n la tıc ı k a h ra ­
m a n la rd a n b irid ir. A n la tıc ı h e r z a m a n ke n d i
y a ş a d ık la rın ı, b ild ik le rin i, d u y d u k la rın ı v e
h is s e ttik le rin i ö n e ç ık a rır. K a h ra m a n a n la ­
tıc ı k e n d i dil v e ü s lu b u n u k u lla n ır v e b irin ci
tü rü d ü r.
y a n s ıtm ış la rd ır.
(A BC®©
(A B C D
S a rm a l y a k la ş ım
te k ra rla n d ığ ı,
e)
6
te k il a ğ z ıy la k o n u ş u r.
"İS © ® !)
Diğer sayfaya geçiniz.