Sağlık Kılavuzu Aşağı Saksonya Eyaleti

Türkisch
Sağlıklı yaşayın – sağlıklı kalın
“Çocuk Sağlığı”, “Meme Kanseri Erken Teşhisi”,
“Yaşlılık ve Bakım” konularında bilgiler
Aşağı Saksonya Eyaleti‘nde yaşayan göçmenler için kılavuz
Kılavuz 10 dilde düzenlenmiştir
Impressum
Gesund leben – Gesund bleiben
Informationen zu den Themen „Kindergesundheit“, „Brustkrebsfrüherkennung“,
„Alter und Pflege“. Ein Leitfaden für Migrantinnen und Migranten in Niedersachsen
Herausgeber:
Niedersächsisches Ministerium für Soziales, Frauen, Familie und Gesundheit |
Hinrich-Wilhelm-Kopf-Platz 2, 30159 Hannover | www.ms.niedersachsen.de
BKK Landesverband Niedersachsen-Bremen | Siebstraße 4, 30171 Hannover |
www.bkk-niedersachsen-bremen.de
Ethno-Medizinisches Zentrum e.V. (EMZ)
Königstraße 6, 30175 Hannover |
[email protected] | www.ethno-medizinisches-zentrum.de
Konzeption, Inhalt und Erstellung:
Ethno-Medizinisches Zentrum e.V. (EMZ)
Redaktion: Katja Ngassa Djomo, Stephanie Knostmann, Anna-Lena Krahn, Eva Schwarz,
Ramazan Salman
Lektorat: Heike Mönninghoff, Bernd Neubauer
Übersetzung: Übersetzungsdienst – Ethno-Medizinisches Zentrum e.V.
Gestaltung: eindruck (Gestaltung und Werbung), Hannover
Satz: Bernd Neubauer, Waake bei Göttingen
Quelle Titelbild © Arnaud Joron – Fotolia.com; Bilder Seite 5 und 10 www.fotolia.de
Wenn in diesem Wegweiser Personengruppen benannt sind, wird im Folgenden die
männliche Schreibweise verwendet. Es sind aber weibliche und männliche Personen
gleichermaßen gemeint. Dies geschieht aus Gründen des besseren Leseflusses und ist
nicht als diskriminierend zu verstehen.
Alle Rechte vorbehalten. Das Werk ist urheberrechtlich geschützt. Jede Verwendung in
anderen als den gesetzlich zugelassenen Fällen bedarf deshalb der vorherigen schriftlichen
Genehmigung durch die Herausgeber.
Dieser Leitfaden ist in folgenden Sprachen erhältlich:
Deutsch, Englisch, Französisch, Italienisch, Polnisch, Russisch, Serbokroatisch, Spanisch,
Türkisch, Vietnamesisch.
Stand: März 2009
Önsöz
Sevgili Okurlar,
Sağlık, cinsiyet, yaş ve kökenden bağımsız olarak hepimizi ilgilendiren bir konudur. Bu ana
düşünceden hareketle “Üç Kuşak Projesi“ özellikle göçmenleri hedef kitle olarak almakta
ve bu ana düşünceyi çeşitli yaş gruplarındaki göçmenler için vurgulamaktadır. “Göçmenlerle
göçmenler için – Aşağı Saksonya Eyaleti’nde Kültürler Arası Sağlık“ adlı eyalet çapındaki
yeni projenin hamisi olarak bu sağlık kılavuzunun ağırlıklı olarak şu üç konuya ayrılmış
olmasından memnuniyet duymaktayım: Çocuklar, kadınlar ve yaşlıların sağlığı.
Bu broşürün amacı, sağlığınızı ve yaşam kalitenizi koruyabilmeniz için sizlere yardım
etmek ve yararlanabileceğiniz öneriler sunmaktır. Buna, sağlık bilinciyle sürdürülen bir
yaşamın yanısıra, Alman sağlık sistemindeki çeşitli hizmet imkanları da katkıda bulunur.
Aşağıdaki metin alınacak tedbiri önlemler ve erken teşhis amaçlı muayeneler hakkında
özet bilgiler sunmaktadır. Bu önemli bilgilerin Aşağı Saksonya eyaletindeki tüm insanlara
ulaşması için broşür 10 dilde hazırlanmıştır.
Katkılarından dolayı bu vesileyle MiMi-İnisiyatifi’nin ilgili bölümünde çalışan herkese,
sağlık alanındaki bilgilerin insanlara ulaştırılmasında aracılık görevi üstlenenlere, Aşağı
Saksonya'lı proje katılımcılarına, BKK Aşağı Saksonya-Bremen Eyalet Örgütü’ne ve de
proje sorumlusu Etnik-Tıp Merkezi Derneği'ne teşekkür etmek istiyorum.
Sayın okur, kendinizin ve ailenizin sorumluluğunu üstleniniz; önleminizi alınız ve tedbir –
erken teşhis amaçlı muayenelere zamanında katılınız.
Sağlıklı olmanızı yürekten diliyorum!
Mechthild Ross-Luttmann
Aşağı Saksonya Eyaleti Sosyal İşler, Kadın, Aile ve Sağlık Bakanı
1
İçerik
2
1. Anne-babalar için öneriler: Çocuk sağlığı ve kazalardan koruma
4
Beslenme 4
Sağlıklı dişler
6
Eğer çocuk hastalanmışsa…
8
U-Muayeneleri
9
Aşılar
10
Hastalıklara karşı koruma
11
Kazaları önleme
11
2. Kadınlar için öneriler: Meme kanseri erken teşhisi ve tedavisi
14
Risk faktörleri
14
Erken teşhis
15
Meme kanseri
17
Rehabilitasyon ve ardıl tedavi
19
3. Yaşlılar için öneriler: Yaşlılık, Bakım ve Sağlık 20
Yaşlılıkta sağlık
20
Yaşlılıkta bakım
23
Hastalık sigortası
29
Sosyal yardım
30
4. Açıklamalı Sözlük
31
5. Adresler
34
Giriş
Önemli olan sağlık! Sağlık mutlu bir yaşamın temel şartıdır: Sağlıklı çocuklar içlerindeki
eylem dürtüsüyle dünyayı keşfedebilir, yetişkinler günlük hayatın zorluklarını daha iyi
aşabilir ve yaşamanın tadını çıkarabilir, yaşlılar daha uzun süre sağlıklı ve etkin kalabilir ve
böylece bağımsızlıklarını koruyabilirlerler.
Sağlık kendiliğinden oluşan bir durum değildir. Bu nedenle Alman sağlık sistemi insanları
yalnızca hasta olduklarında korumamakta; tam tersi hastalık sigortası kurumları üyelerinin
sağlıklı kalmasını desteklemektedirler. Sunulan hizmet çocuk yaşta tedbir amaçlı
muayenelerden, meme kanseri ve diğer kanser türlerinin erken teşhisi ve grip aşısına
değin uzanmaktadır.
Etnik-Tıp Merkezi Derneği’nin proje ortakları ve destekleyicileriyle ortaklaşa bir çalışma
sonucu hazırladığı bu broşür, her yaş grubundan insanlara sağlık sistemi hakkında kılavuz
olarak hizmet etmeyi amaçlamaktadır. Anne-babalar, çocuklarının hayata sağlıklı adım
atmalarına yardımcı olacak öneriler ile yasal hastalık sigortası kurumlarının çocuklarına
sundukları hizmetler konusunda bilgi edinmektedirler. Kadınlar, dünya çapında kadınlarda
en sık görülen kanser türü olan meme kanserinin erken teşhisi ve tedavisi konusunda
bilgi sahibi olmaktadırlar. Yaşlılar, ihtiyarlıkta sağlıklı kalma ve bağımsızlıklarını mümkün
olduğunca uzun bir süre koruma yolları ile günlük yaşamlarında desteğe ihtiyaç
duyduklarında hangi olanakların kendilerine sunulduğunu öğrenmektedirler.
Önemli
kavramlar
metin
içinde
italik
olarak
yazılmıştır
ve
sözlük
bölümünde
açıklanmışlardır.
Eğer bu kılavuz sağlıklı bir yaşam sürdürmenize katkıda bulunabilirse, bundan mutluluk
duyarız.
3
1. Anne-babalar için öneriler:
Çocuk sağlığı ve kazalardan koruma
Bundan sonraki sayfalarda sağlıklı beslenme, diş bakımı, çocuk hekimi tarafından
yapılacak tedbir amaçlı muayeneler, koruyucu aşılar ve kazaları önleme konularında
öneriler bulacaksınız. Umarız çocuklarınız ve sizler için yararlı olur.
Beslenme
Emziren anne, emzirme sorunları
konusunda diğer anneler, ebeler, hekim
Anne sütü
ya da emzirme danışmanlarına danışabilir.
Yeni doğmuş bir bebek için en iyi
Eğer emzirme buna rağmen yolunda
besin anne sütüdür. Anne sütü kolayca
gitmiyorsa, çocuk hazır süt mamalarıyla
hazmedilir, kabızlığı, enfeksiyona dayalı
beslenmelidir. Bu ürünler her markette
hastalıkları ve alerjileri önler. Bu nedenle
bulunmaktadır.
anneler mümkün olduğunca uzun süre
emzirmelidirler. Eğer bir aile bireyinin
Hazır mama
herhangi bir alerjisi varsa, çocuğun altıncı
Çeşitli yaş gruplarında bulunan bebekler
ayına kadar anne sütüyle beslenmesinin
için farklı mamalar bulunmaktadır:
sağlanması özellikle önem taşımaktadır.
Ne zaman?
Ne?
Ambalajdaki etiket
Biberonla beslemenin Süt çocuğu besini
sonuna değin
Pre veya 1
En erken 5. aydan itibaren
Etkin besin
2
Alerjik durumlarda
Özel süt çocuğu besini Alerji riski az etkin besin
HA Pre, Pre HA ya da HA 1
HA 2
(HA = hipoalerjenik, yani düşük düzeyde alerji oluşturma riski taşır; Pre = bu süt, anne
sütüne en yakın üründür)
4
Ambalaj üzerindeki yaş ve miktar
bilgilerine dikkat ediniz! Biberon
emziğindeki deliğin, emzirilen bebeklerde
olduğu gibi, bebeği emerken zahmete
sokacak kadar küçük olması gerekir.
Çenenin ve yutma yeteneğinin gelişmesi
için emme önemlidir. Ayrıca yorulduktan
sonra bebekler uykuya daha iyi dalarlar.
Yardımcı besin
Beşinci aydan yedinci aya kadar anne
sütü ya da hazır mamalar bebeğin
beslenmesi için yeterli değildir. Bu
Karışımlı besinler
nedenle süt öğünleri yardımcı besinlerle
İki yaşından itibaren çocuklar dönüşümlü
(patates, sebze ve etten yapılmış lapayla)
olarak değiştirilecek karışımlı besinlere
desteklenmelidir.
gereksinim duyarlar; çünkü onlar gelişme
aşamasındadır ve acilen belirli bazı besin
Bu lapa küçük şişelerde hazır besin olarak
maddelerine ihtiyaç duymaktadırlar.
bulunmaktadır. Lapayı kendisi hazırlamak
isteyenler, iyi yıkanmış ve soyulmuş
Çocuklar günde yaklaşık 1 litre sıvıya
organik meyve ve sebzeler kullanmalıdır.
ihtiyaç duyarlar. Özellikle şekersiz çay ve
su verilebilir. Meyve suları ve limonatalar
Aynı zamanda süt de küçük çocukların
çok fazla şeker içerirler.
kemik ve dişlerinin gelişmesi için
önemlidir.
5
Sağlıklı dişler
Diş bakımı
Çocuklarınızın yaşam boyu sağlıklı dişlere
Şeker diş çürümesine neden olduğundan
sahip olmasına katkıda bulunmanız için
çocuklar nadir olarak tatlı yemeli ve
onların yalnızca beslenmelerine değil,
mümkünse yedikten sonra dişlerini
aynı zamanda ağız temizliğine de dikkat
fırçalamalıdırlar. Aynı zamanda zararlı
etmeniz gerekir.
asitleri etkisiz hale getiren ve dişleri
koruyan çocuk sakızları da bulunmaktadır.
İki yaşına kadar her akşam yatmadan önce
Bu ürünler yalnızca sakızı yutmayacak
ağzın ve dişlerin temizlenmesi yeterlidir.
kadar büyümüş çocuklara uygundur.
Üç yaşından itibaren dişlerin günde iki
Yemekler hazırlanırken flor içeren yemek
kez çocuk diş fırçası ve florlu çocuk
tuzunun kullanımı dişleri diş çürümesine
diş macunuyla fırçalanması gerekir. Altı
karşı ek olarak güçlendirir.
yaşından sonra çocuk normal diş macunu
kullanabilir. Okul çağına kadar dişler annebabaların kontrolü altında fırçalanmalıdır.
Başlangıçta anne-babalar çocuğun dişlerini
kendileri de bir kez daha fırçalamalıdırlar.
Önemli:
Süt çocukları ve küçük çocuklar iki
yaşlarının sonuna kadar her gün D
vitamini ve flor içeren bir adet tablet
almak zorundadırlar. İki yaşından
itibarense bir adet flor tableti alırlar.
Bu tablet diş çürümesi ve raşitizme
karşı koruma sağlar; kemik ve diş
gelişimini destekler.
Dikkat: Eğer çocuk laktoz ya da
galaktoza karşı dayanıklı değilse, bu
tabletleri almamalıdır!
6
Diş hekimi muayeneleri
Çocuklar ve gençler yetişkinler gibi düzenli
olarak diş hekimine gitmelidirler. Yasal
hastalık sigortaları aşağıda belirtilen
muayene ve tedbir amaçlı hizmetleri
üstlenirler:
Çocuklar (3–6 yaş arası):
Erken teşhis amaçlı üç muayenede diş
hekimi, diş, ağız ve çene hastalıklarını
kontrol eder. Hekim, anne-babalara ağız
temizliği, beslenme ve flor katkılı diş
bakımı konusunda tavsiyelerde bulunur.
Çocuklar ve gençler (6–18 yaş arası):
Yıllık olarak iki kez yapılan diş hekimi
muayenelerinde dişler ve ağız bölgesi
kontrol edilir; dişler yüksek flor konsantresi
içeren maddelerle kaplanır ve diş
çürümesine karşı yalıtılır. Diş bakımı
kontrol edilir ve bu konuda alıştırmalar
yapılır. Diş hekimi olası ağız bölgesi ve diş
hastalıkları hakkında açıklamalarda bulunur.
7
Eğer çocuk hastalanmışsa…
Çocuk hekimindeki muayene
Birçok çocuk hekimi haftanın tüm çalışma
Anne-babalar, çocuklarını dikkatle
günlerinde öğlenden önce ve sonra olmak
gözleyerek ve onlardaki alışılmadık bitkinlik
üzere muayene saatleri düzenlemişlerdir.
hali ya da iştahsızlığa dikkat ederek olası
Cumartesi ve pazarları muayenehaneler
hastalıklara karşı tedbir alabilirler.
kapalıdır; fakat yakınınızda her zaman
nöbetçi bir doktor bulunur. En iyisi
Ciddi hastalık belirtilerinde (öksürük,
çocuk doktorunun telefon numarasını
ishal, kulak ağrısı, ateş) çocuklar çocuk
telefonunuzun yakınında bulundurmanızdır.
doktoruna götürülmelidir.
Acil durumlar
Kemik kırığı, nefes darlığı, bayılma ya da
aşırı kanamalar gibi acil durumlarda genel
acil durum telefonu 112’yi çeviriniz ya da
en yakın hastaneyi arayınız.
8
U-Muayeneleri
Çocuğunuzun akut olarak hasta olmadığı durumlarda da, çocuğunuzu düzenli olarak tedbir
amaçlı muayeneler (U-Muayeneler) için çocuk doktoruna götürmelisiniz. Böylelikle doktor
çocuğunuzun normal olarak gelişip gelişmediğini ya da bir sorun olup olmadığını tespit
edebilir.
Muayene
Zamanı
Yer
U1
Doğumdan hemen sonra
Hastanede ya da evde
bir ebe tarafından
U2
Üçüncü ve onuncu gün arası Hastanede ya da
çocuk doktorunda
U3 – U9
6 yaşının doldurulmasına kadar 8 adet muayene (yeni U7a ile birlikte)
Çocuk doktorunda ya
da aile hekiminde
U10 ve U11
7–8 ya da 9–10 yaşları arasında
Çocuk doktorunda ya
da aile hekiminde
Önemli:
Muayeneler için hastalık sigortası
kartınızı ve Muayene Cüzdanı
beraberinizde getiriniz. Bu vesileyle
çocuğunuzun gerekli koruyucu aşıları
olabilmesi için, aynı zamanda
çocuğunuzun aşı belgesini de
yanınızda getiriniz.
9
Aşılar
Aşılar enfeksiyona dayalı tehlikeli
Yasal hastalık sigortaları aşağıda
hastalıklara karşı önemli bir koruyucu olup,
belirtilen koruyucu çocuk aşılarının
düzenli aralıklarla yenilenmelidirler.
masraflarını üstlenmişlerdir (Bölgeler
arası farklılıklara dikkat ediniz!):
■ Difteri
■ Kızamıkçık
■ Pertussis (Boğmaca)
■ Hepatit B
■ Polyomiyelit (Çocuk felci)
■ Varizellen (Su çiçeği)
■ Haemophilus influenzae Tip B
■ Pnömokoklar (Örneğin akciğer ve beyin
zarı iltihapları)
Önemli:
■ Meninjokoklar (Örneğin beyin zarı
Aşının yapılacağı zamanda çocuğunuz
sağlıklı olmalı. Eğer hastaysa, aşı
tarihi ertelenmelidir. Eğer çocuğunuz
bir aşıya karşı geçmişte alerjik bir
reaksiyon göstermişse; HIV pozitifse
ya da başka bir engeli varsa kesinlikle
doktora bu durumu bildirmelisiniz.
■ Tetanos
iltihaplanması)
10
■ Kızamık
■ Kabakulak
■ 12–17 yaş arası kız çocukları Human
papillo virüsleri (Rahim boynu kanseri)
Hastalıklara karşı koruma
Kazaları önleme
Çocuğunuzun sağlıklı kalması için epeyce
Evde ve trafikteki kazalara karşı tedbir
katkıda bulunabilirsiniz. Çocuğunuzun
almak özellikle önemlidir. Kaza nedenleri
hava şartlarına uygun elbise ve ayakkabı
ve kazalardan kaçınmak için detaylı bilgileri
giymesine dikkat ediniz. Evinizde sigara
Alman Çocuk Güvenliği Kurumu’ndan
içmeyiniz. Evinizi iyi havalandırınız (günde
alabilirsiniz. Aşağıda verilen bilgiler bu
birçok defa pencereleri açınız). Çünkü
kurumun tavsiyelerine dayanmaktadır.
insan sağlığına son derece zararlı küf
mantarları nemli odalarda gelişmektedir.
Çocuklarınız henüz çok küçük ise tüm
Oda ısısı 18–22 derece arasında olmalıdır.
prizlerin emniyet altına alınmış olmasına
dikkat ediniz. Çocuğunuzu yalnız başına
Çocuğunuz televizyon ve bilgisayar
ocağın yanına gitmemesi konusunda
karşısında fazla zaman geçirmemelidir.
eğitiniz ve ocağın etrafına koruyucu çitler
Dışarıda açık havada oyun oynamasına
koyunuz. Dolap ve çekmecelerin çocuklar
ve yeterince hareket etmesine dikkat
tarafından açılmasını engellemek için özel
ediniz. Çocuğunuzun mümkün olduğunca
çocuk kilitleri kullanılmalıdır.
erken bir zamanda yüzmeyi öğrenmesini
sağlayınız.
Taşıt trafiğinde de aynı şekilde dikkat
ediniz. Çocuğunuzu otomobil içinde her
zaman emniyet kemeriyle bağlayınız;
küçük çocuklar yaşlarına uygun çocuk
koltuklarında oturmalıdır. 2008 Nisan
ayından bu yana yalnızca ECE44/03 ya
da daha yüksek düzeydeki bir standart
uyarınca test edilmiş (ECE test mührü
üzerindeki ruhsat numarasının ilk iki
rakamı 03 ya da 04 ile başlar) çocuk
koltukları kullanılabilir.
11
Önce soluna ve sağına bakmadan
severek kullandıkları araçlardır. Bu
caddelerden karşıdan karşıya
nedenle raflar duvarlara vidalanmalı ve
geçilmeyeceğini çocuğunuza detaylı
kablolar sabitlenmelidir. Kullanılmayan
bir biçimde uygulamalı olarak öğretiniz.
fişler prizlerden çekilmeli ve çocukların
Çocuğunuza yalnızca kaldırımda yürümesi
erişemeyeceği yerlere kaldırılmalıdır.
gerektiğini gösteriniz. Onlara örnek olunuz
Kolayca devrilen ayaklı lambalara dikkat
ve caddelerde yaya geçitlerinden (yaya
edilmelidir. Sıcak içecekler masa örtüsüyle
geçidi çizgilerinden) ve trafik lambalarının
birlikte aşağıya çekilebilir. Çocuklar
bulunduğu yerlerden ve bu lambalar
sandıkların ve buzdolaplarının içine
yalnızca yeşil yandığında karşıdan karşıya
tırmanmayı çok severler. Dikkat: Boğulma
geçiniz.
ya da donma nedeniyle hayati tehlike!
Başka önemli kaza kaynakları ve
Kundak masaları yüksektir ve
korunma biçimleri:
hareketli çocuklar kolayca düşebilirler..
Çocuğunuzun altını değiştirirken onu
Merdivenler, özellikle yürümeyi yeni
gözünüzün önünden ayırmayınız ya da
öğrenmiş çocuklar için tehlikelidir.
daha iyisi yerde altını değiştiriniz.
Emekleyen çocuklar bir koruma çitiyle
ev içinde bulunan merdivenlerden uzak
Yürüteçler çocuğunuzu olması
tutulmalıdır.
gerekenden daha hızlı hareket ettirirler.
En iyisi yürüteç kullanmaktan vazgeçiniz.
Zeminler kaygan bir biçimde
temizlenmemeli ve kesinlikle
Plastik torbalar çocuğunuzu , bunları
cilalanmamalıdır.
kafalarına geçirmeye yöneltebilirler. Birçok
çocuk bu şekilde boğulmuştur. Plastik
Halılar kat yapmadan serilmeli ve
torbaları çocukların ulaşamıyacağı yerlerde
altlarında kaymayı önleyici altlıklar
muhafaza ediniz ve çocukları bu tehlikeye
bulunmalıdır. Bu özellikle fayans kaplı
karşı uyarınız.
zeminde kullanılan banyo paspasları için
geçerlidir.
Elbiselerde bulunan kordonlar kaydırak
ve oyun gereçlerinde, otobüs ve asansör
12
Masa örtüleri, elektrik kabloları,
kapılarında ya da yürüyen merdivenlerde
mobilyalar vs. emekleyen çocukların
çocukların asılı kalmasına neden olabilirler.
tutunarak ayağa kalkmak için çok
Kordonsuz giysiler kullanınız.
Oyuncaklar çocuğun yaşına uygun
olmalıdır, ki küçük parçalar yutulmasın ya
da nefesle birlikte içe çekilmesin.
Yorgan ve yastıklar bebekler ve küçük
çocuklar için son derece hafif olmalıdır.
Ağır kuş tüyü yataklarda bebek rahat
hareket edemeyebilir.
Banyo küvetleri bebeklerin ve küçük
çocukların boğulabilecekleri kadar
Çocuklarınızı bilmedikleri meyveleri
büyüktür. Bu nedenle özel bebek küvetleri
yememeleri konusunda aydınlatmalısınız.
bulunmaktadır. Daha büyük çocuklar
banyo küveti içinde hiç bir zaman yalnız
Uçurtma uçurmak çok güzel bir
bırakılmamalıdır. Elektrikli aletler duş ve
sonbahar eğlencesidir. Bunun için uygun
banyo küvetlerinden uzak tutulmalıdır.
bir yer bulunuz. Başka bir deyişle elektrik
tellerinin bulunmadığı bir alan arayınız.
İlaçlar, sigaralar (aynı zamanda
Böylelikle uçurtma ipinin tellere dolaşması
izmaritler) ve alkollü içecekler
önlenmiş olur (Elektrik çarpması tehlikesi!).
çocuklar için zehirlidir. Bunları çocukların
erişemeyeceği yerlerde muhafaza ediniz.
Buz tutmuş yüzeyler üzerinde oyun
oynamak çocuklar için çok çekicidir.
Temizlik maddeleri ve deterjanlar,
Her yıl çocuk ve yetişkinler donmuş su
vücut bakım ürünleri (örneğin tırnak
yüzeylerindeki buzların kırılması sonucu
cilası çıkarmaya yarayan kimyasallar)
boğulmaktadır. Bu nedenle çocuklarınızın
kısmen aynı şekilde zehirlidir. Bunları
buz tutmuş yerlerde yalnız başlarına
da çocukların erişim alanından uzakta
oynamalarına izin vermeyiniz.
muhafaza etmelisiniz.
Köpek ve kediler her zaman kendileriyle
Zehirli bitkiler bazen çok çekici
her şeyin yapılmasına izin vermezler.
görünürler. Çocuğunuzun çiçeklerin,
Küçük çocukları evcil hayvanlarla hiç
yaprakların ya da taneli meyvelerin tadına
yalnız bırakmayınız. Daha büyük çocuklar
bakması tehlikeli olabilir. Evinizden ve
evcil hayvanlara nasıl davranacaklarını
bahçenizden zehirli bitkileri uzaklaştırınız.
öğrenmelidirler.
13
2. Kadınlar için öneriler:
Meme kanseri erken teşhisi
ve tedavisi
Meme kanseri dünya çapında kadınlarda en sık karşılaşılan kanser hastalığıdır. Giderek
daha fazla meme kanseri hastasının iyileştiriliyor olması güzel bir haberdir. Hastalanan
kadınların % 70’i hayatta kalmaktadır. Hastalığa yakalanma oranı Alman kadınlarda
azalırken, örneğin, Almanya’da yaşayan Türk kadınlarında artış göstermektedir.
Risk faktörleri
Çevre: Çeşitli maddeler, örneğin
radyoaktif malzemeler, kanser
Meme kanserine yol açan belirli bir
hastalıklarının ortaya çıkmasına katkıda
neden bulunamamıştır. Fakat bilim,
bulunmaktadırlar.
meme kanserine yakalanma riskini
yükseltebilecek bir dizi faktör tespit
Yaş: Meme kanserine yakalanma riski
etmiştir.
yaşa bağlı olarak artmaktadır. Ortalama
hastalığa yakalanma yaşı 63 yaş civarıdır.
Genetik yapı: Uzmanlar meme kanseri
Hastaların yalnızca % 20’si 50 yaşın
hastalarının yüzde 5–8’inin kalıtımsal
altındadır.
olarak aldıkları ya da kalıtımsal olarak
devredebilecekleri riskler taşıdıkları
Hormonlar: Araştırmalar, uzun süreli
düşüncesinden yola çıkmaktadır.
hormon kullanımının meme kanserinin
oluşmasını kolaylaştırdığı kuşkusunu
Beslenme ve hareket: Araştırmalar daha
ortaya koymaktalar. Doğum kontrol
çok meyve ve sebzeyle sağlanan yağ oranı
haplarının alınması da bu riski biraz
düşük beslenmenin ve düzenli hareketin
arttırmaktadır.
meme kanseri riskini azalttığına işaret
etmektedir. Fazla kilolu kadınlar menopoz
Çocuk yapmama ve geç yaşta annelik:
döneminden sonra daha sık meme
Çocuksuz kadınlar ve ilk çocuğunu 30 yaş
kanserine yakalanmaktadırlar.
üstü doğuran kadınların yüksek meme
kanseri riski taşıdıkları görülmektedir. Tam
tersine, her emzirme dönemi ise riski
azaltmaktadır.
14
Geçmişteki meme kanseri hastalığı:
Erken teşhis
Geçmişte meme kanserine yakalanmış
kadınlar hastalığa yeniden yakalanma
Meme kanserinin erken teşhisinden
konusunda yüksek risk taşımaktadırlar.
amaç, iyileşme şansını arttırmak için
hastalığı mümkün olduğunca erken tespit
Mastopati: Mastopati kavramıyla
etmektir. Doktorlar, meme kanserinin
göğüste hastalıklı fakat iyi huylu değişikler
erken teşhisi için aşağıdaki tavsiyelerde
tanımlanmaktadır. Mastopatinin özel bir
bulunmaktadırlar: Kendi kendini muayene,
biçiminde (Aşama III) göğüs kanseri riski
hekimin uyguladığı yoklama muayenesi ve
artmaktadır.
düzenli göğüs röntgenleri (Mamografi).
Alkol: Alkol genel olarak kansere yol açan
Dokunma yoluyla kendi kendini
etkilerde bulunmaktadır.
muayene
Nerede ve ne zaman?
■ Ayna önünde, duş alırken ya da krem
sürerken
■ Adet döneminin başlamasından sonraki
7. günde
■ Adet kanaması bittikten sonra ay içinde
belirlenmiş sabit bir günde
Arayacaklarınız:
■ Düğümler ya da şişlikler, göğüs
biçiminde ve büyüklüğünde değişiklik,
girinti ya da kırışıklıklar, selüloit gibi
görünen alanlar, kızarık ya da sıcak
alanlar.
15
Nasıl?
Köprücük kemiğinden göğüs altına kadar;
kol altındaki göğüs dokusu dahil.
■ Üç orta parmakla (Parmaklar düz ve
bitişik olacaktır. Şekle bakınız)
■ Göğsünüzü bir saat olarak düşününüz
ve yoklamaya köprücük kemiğinden
başlayınız (Saat 12).
■ Yoklamayı parmak uçlarıyla değil,
parmak ayalarıyla yapınız. Göğüs ucuna
kadar küçük dairesel hareketler yapınız.
■ Bunu her saat pozisyonu için
tekrarlayınız (Şekle bakınız).
Göğüsteki birçok değişiklik öteki göğüsle
Eyalet Sağlık Bakanlığı’nın verileri,
kıyaslanarak bulunabilir. Elle dokunarak
50–69 yaş arası kadınların düzenli olarak
yoklama esnasında eşinizden de yardım
mamografi görüntülemesine katılmalarının
isteyiniz.
ölüm oranını 1/4 oranında azalttığını
göstermektedir. 50 yaş altı ve 69 yaş
Doktor tarafından yapılan yoklama
üstü sigortalı kadınlar, yalnızca şüpheli
muayenesi
durumlarda mamografi talebinde bulunma
Hastalık sigortaları 30 yaş sonrası
hakkına sahiptirler.
kadınlara göğüslerini yılda bir kez bir kadın
hastalıkları hekimine olası değişiklikleri
Ne zaman doktora gitmeliyim?
tesbit için muayene ettirmeleri olanağı
■ Ağrılar varsa
sağlamaktadırlar.
■ Göğüs konumu, büyüklüğü ve
biçiminde değişiklikler oluşmuşsa
Göğüs röntgeni (Mamografi)
Mamografi uygulamasında kadın
■ Göğüs derisinde değişiklikler, girinti
veya kabarmalar ortaya çıkmışsa
göğsünün röntgenle görüntülenmesi
■ Göğüs ucunda değişiklikler
sağlanır. Yasal olarak 50–69 yaş arası
■ Göğüste ya da koltuk altında sertlik ve
sigortalı kadınlar iki yılda bir Mamografi-
düğümler oluşmuşsa
Görüntülemesine davet edilir. Masrafları
■ Ani ve nedensiz kilo kaybı varsa
yasal hastalık sigortaları üstlenir.
■ Kollar yukarı kaldırıldığında göğüslerde
farklı tepkiler oluşuyorsa
■ Sulu kanlı akıntılar varsa
16
■ Göğüs bölgesinde birden bire ortaya
Meme kanseri
çıkan ve azalmayan cilt kızarıklıkları
oluşuyorsa.
Meme kanseri nedir?
Kontrol dışı hücre bölünmesi tümörleri
Hemen her kadın yaşamının herhangi
oluşturur. Kötü huylu tümörlerde
bir döneminde göğsünde değişiklikler
değişikliğe uğrayan hücreler çoğalır ve
hisseder. Fakat bunların yüzde 80’den
doku içinde büyüyerek dokuyu parçalarlar.
fazlası iyi huylu hastalıklardır. Buna
Kan ve lenf damarları üzerinden diğer
rağmen, mümkün olduğunca hızlı bir
organlara ulaşır ve urları (Metastaz)
şekilde doktora başvurulmalıdır. Böylece,
oluştururlar. Eğer bir kadında meme
gereksiz korkulardan kaçınılır ve eğer
kanseri tespit edilmişse, bu teşhise
teşhis gerçekten “kanser” ise, çabuk
rağmen kendisine zaman ayırması ve
müdahale edilmesi sağlanmış olur.
tedavi olanakları, klinikler vb hakkında
detaylı bilgi edinmesi çok önemlidir. Her
Değişikliğin kanser hastalığı olup
durumda, hasta üzerinde, hastalığın ağırlık
olmadığının saptanması için doku
derecesinin tespiti için ayrıntılı muayeneler
numunesi alınır (Biyopsi). İçi oyuk bir iğne
gerçekleştirilir.
yardımıyla hücre ve doku örneği
incelenmek üzere alınır.
Tedavi
Tıp alanındaki gelişmeler tedavinin giderek
daha özenli hale gelmesini ve göğüs
ampütasyonlarına günümüzde geçmişte
olduğundan daha az ihtiyaç duyulmasını
sağlamaktadır. Yüzde 70’in üzerindeki
vakalarda göğüs korunarak ameliyat
gerçekleştirilmektedir. Tedavi tümörün
büyüklüğüne, yayılımına ve konumuna,
meme büyüklüğüne, hastanın yaşına
ve hastanın isteğine bağlıdır. Müdahale
ameliyat yanı sıra çoğunlukla ışın tedavisi
Önemli:
ve gerekirse ilaçla yapılan tedaviyi
(antihormonal tedavi, kemoterapi) içerir.
Şüpheli bir bulgu her zaman kadının
meme kanseri hastası olduğu anlamına
gelmez.
17
Ameliyat
Hormon tedavisi
Çoğunlukla günümüzde tek ameliyat
Kötü huylu tümörlerin yaklaşık dörtte
yeterli olmaktadır. Memenin muhafaza
üçü hormonlara bağımlı olarak gelişir:
edildiği ameliyatta tümör ve dokuyu
Kadın cinsiyet hormonu östrojen kanserli
çevreleyen sağlıklı dokunun bir bölümü
hücrelerin gelişmesini tetikler. Hormon
alınır. Eğer münferit ve yerel olarak
tedavisinde hücre gelişimini yavaşlatmak
gelişmiş bir tümör söz konusuysa
için “anti-hormon” kullanılır.
memenin muhafaza edildiği ameliyat
uygulaması gerçekleştirilir.
Işın tedavisi
Işın tedavisi meme kanserinde kullanılan
Eğer birden fazla tümör
bir tedavi yöntemidir. Memenin muhafaza
bulunuyorsa ve
edildiği ameliyat sonrası kalması
■ iltihaplı bir karsinom söz konusuysa
muhtemel tümörlü hücreler enerji
■ Göğsün alınması gerekli olabilir.
bakımından zengin ışınlarla imha edilir ya
■ Eğer memenin muhafaza edilerek
da bunların gelişmesi önlenir. Işın tedavisi
tümörün tümüyle alınması
yaklaşık 6 hafta sürer ve hafta içinde klinik
gerçekleştirilemiyorsa,
ya da ışın tedavisi muayenehanelerinde
■ ve ardıl bir ışın tedavisinin uygulanması
birden fazla olarak uygulanır.
olanaksızsa ya da istenmiyorsa ve yine
■ eğer hasta ampütasyonu memenin
Kemoterapi
korunduğu bir ameliyattan daha güvenli
Meme kanseri hastalarında ameliyat ile
buluyorsa, o zaman göğüs alınır.
ışın tedavisi arasında hastalığın yeniden
oluşma riskini azaltmak ve metastazı
18
Çoğunlukla göğüs ameliyatına koltuk
frenlemek için ilave olarak bir kemoterapi
altındaki lenf düğümlerinin alınması da
uygulaması yapılır. İlaçlar birden fazla
dahil edilir. Bunlar, lenf düğümlerinin
tedavi süreçlerinde verilir ve bu şekilde
kanserli olup olmadığı ve kaç adet
tüm vücuda dağılmaları sağlanır. İlaçlar,
lenf düğümünün kanserden etkilenmiş
vücudun her yerinde hücre bölünmesini
olduğunun tespit edilmesinden sonra
önler. Böylelikle tespit edilememiş tümör
alınırlar.
hücrelerine de erişilmiş olur.
Göğüs yapısı ve diğer olasılıklar
Rehabilitasyon ve ardıl tedavi
Eğer göğsün alınması zorunlu ise ya da
görüntü ameliyat sonrası rahatsız edici
Rehabilitasyon
bulunuyorsa, meme kanseri hastalarının
Rehabilitasyon yatarak ya da ayakta
üç imkanı bulunmaktadır: Fitil destekler
gerçekleştirilebilir. Yatarak rehabilitasyon
yapabilir ya da dıştan protez takviyeli
Reha-kliniklerinde gerçekleştirilir. Ayakta
sutyenler kullanabilirsiniz. Sentetik
tedavide hasta, Pazartesi’den Cuma’ya
maddeden yapılmış bir implant yaptırabilir
kadar kendisine en yakın Reha-kliniğinde
veya kendi göğüs dokunuzdan göğüs
bulunur; geceleri ve hafta sonlarını evinde
yapılandırılmasına karar verebilirsiniz.
geçirir.
Ruhsal destek
Ardıl tedavi
Tedavinin yanı sıra hastanede görevli
Ameliyat sonrası ardıl tedavi üç yıl sürer.
psikologlar, kanser danışma merkezleri
Her üç ya da altı ayda bir hasta ya da
ve kendi kendine yardım grupları, fiziksel
ameliyat edilmiş memenin mamografisi
ve ruhsal çöküntüye daha iyi katlanma
ve yılda bir kez olmak koşuluyla da sağlıklı
ve yeni bir yaşam perspektifi geliştirmek
göğsün mamografisi çekilir. Takip eden
amacıyla yardımcı olmaktadırlar.
iki yıl içinde de belli aralıklarla mamografi
uygulaması gerçekleştirilir.
19
3. Yaşlılar için öneriler:
Yaşlılık, Bakım ve Sağlık
Yaşlılıkta sağlık
Yemek ve İçmek
Açlık ve susuzluk hissi yaşlılıkta azalır.
Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre
Ancak yemek ve içmek son derece
65 yaşını dolduran kimseler yaşlı kabul
önemlidir.
edilir. İncelemeler göçmenlerin genelde
kendilerini zamanından önce (60 yaşından
Bir bakımdan ideal olan dengeli ve yeterli
başlayarak) yaşlı hissettiklerini ve yaşlılıkta
beslenmedir. Çünkü eksik ya da yetersiz
yüksek hayati tehlikeye maruz kaldıklarını
beslenme vücudu zayıflatır. Diğer yandan
göstermektedir. Genellikle erken emekli
yaşlı insanlar fazla beslenmeden ve buna
olmakta ve kronik ya da çok yönlü hastalık
bağlı fazla kilolardan sakınmalıdırlar.
ve engellerle acı çekmektedirler. Bu
durumun çok çeşitli nedenleri vardır:
Yaşlı insanlar,
Memleketi, arkadaş-dost çevresini ve
■ daha az yağ ve karbonhidrat almalı;
aileyi, yabancı bir ülkede çalışmak ve
■ yumurta akı ve safra bakımından zengin
yeni bir yaşam kurmak için terk etmek
çok zorlayıcı bir durumdur. Ayrıca birçok
tercih etmeli;
göçmen ağır fiziksel çalışma gerektiren
■ az alkol tüketmeli;
işleri görmektedirler. Ancak hedeflenen
■ az tuz ve şeker almalı;
tedbirlerle yaşlılıkta yaşam kalitesinin
■ Günlük olarak sebze ve meyve
yükseltilmesi mümkündür.
20
besinleri (bol sütlü besinler/süt ürünleri)
tüketmelidir.
Bazı hastalıklarda özel beslenme gereklidir.
Aşılar
Kendi başına yemeğini pişiremeyen
Yaşlılarda enfeksiyonlar gençlerde
yaşlılar ya da yakınları tarafından bu
olduğundan daha ağır seyreder. Bu
görevin üstlenilmediği hallerde yemek
nedenle yaşlılar örneğin grip döneminde
servisleri “mobil yemek servisi”
hasta şahıslarla temasa girmekten
verilmektedir. Örneğin sosyal yardım
kaçınmalıdır. Günlük hareket bağışıklık
kuruluşları (Caritas, İşçi Sosyal Yardım
sitemini güçlendirir.
Derneği, Diakonie [Kilise Yardım Kurumu],
DRK) bu hizmeti vermektedirler.
Robert-Koch Enstitüsü yaşlılar için
aşağıda belirtilen aşıları tavsiye
Yaşlı insanlar günde en az 2 litre sıvı
etmektedir:
almalıdır. Kalp sorunu olan ya da böbrek
■ Grip aşısı (influanza-aşısı), yılda bir kez.
hastalığı bulunan yaşlılar nispeten daha az
■ Pnömokok aşısı, her altı yılda bir.
sıvı almalıdırlar. Bu tür durumlarda doktora
■ Tetanos/difteri aşısı her beş yılda bir.
danışılması gerekir.
Yasal hastalık sigortaları bu aşıların
masraflarını üstlenmektedir.
İlaçlar
Yaşlılıkta birden fazla hastalık eş zamanlı
olarak ortaya çıkar. Bu nedenle alınması
gereken ilaçların sayısı artar. Bunlar
çoğunlukla karşılıklı etkileşmelere ve yan
tesirlere neden olur. Örneğin kan dolaşımı
sorunlarına, dalgınlığa, böbrek sorunları
ya da hareket rahatsızlıklarına yol açar. Bu
nedenle özellikle doğru ilaç alımına dikkat
etmelisiniz.
21
Ağrılar
Rehabilitasyon için hastalar günlük
Bazı yaşlılar hastalığa bağlı ya da kronik
kliniklere ya da ayakta rehabilitasyon
ağrılar çekerler. Ağrılar yaşam kalitesini
yapan merkezlere danışabilirler. Fakat
azalttığı ve yatağa bağımlılık ve ardıl
çoğunlukla rehabilitasyon tedbirleri
gelen hastalıklara neden olabildiği için,
kliniklerde yatılı olarak uygulanmaktadır.
ağrılara karşı uzmanlar tarafından verilmiş
ilaçlar, hasta egzersizleri ve diğer tedavi
Kendi kendine yardım ve aile bireyleri
olanaklarıyla müdahale edilmelidir.
grupları
Almanya’da yaklaşık yüzbin adet,
Yasal bakımdan sigorta kapsamında
düzenli gerçekleştirdikleri buluşmalarla
olan ve sınırlı hayat beklentisi olan ağır
hastalıklarla başa çıkmayı kolaylaştıran,
hastalar 2007 yılından bu yana palyatif
kendi kendine yardım grubu
bakım servisinden yararlanmaktadırlar.
bulunmaktadır. Bu gruplar ilişki kurma,
Bu ekip doktorlardan, bakıcılardan ve
yaşama yön verme konusunda teşvik
tedavi uzmanlarından oluşmaktadır. Ekibin
edici öneriler yanısıra sosyal iletişim ağı
görevi ağrıları ve nefes darlığı, bulantı ya
sunmaktadırlar.
da kusma gibi rahatsızlıkları azaltmaktır.
Bu hizmetler, yakınınızdaki muayenehane
Bakım yapan aile bireyleri de kendi
doktorları ve hastanelerde görevli doktorlar
kendine yardım gruplarında kendi sorunları
tarafından yazılabilinir.
için çözüm bulabilmektedirler.
Rehabilitasyon
Yaşlılıkta memnuniyet
Kalp krizi, uyluk kemiği kırığı ya da
Dostlarla, aile ve yakınlarla temas yaşlılıkta
yaşlılığa bağlı hastalıkların ortaya
memnuniyeti arttıran bir faktördür. Bu
çıkmasından sonra alınacak rehabilitasyon
nedenle yaşlı insanların aileleri içinde bazı
tedbirleri, hastanın şikayetlerine rağmen
görevler üstlenmeleri ve hobilerine zaman
kendine yeter durumda kalmasına ve
ayırmaları güzel bir şeydir. Sağlıklı bir
bakım yurduna taşınmaktan
yaşam tarzı, yanısıra hafıza egzersizleri,
kaçınabilmesine katkıda bulanabilir.
uygun bir işitme cihazı ya da doğru bir
Almanya’da yaşayan her insan yasal
gözlük de yaşlılığın tadını çıkarmaya
bakımdan rehabilitasyon talep etme
yarayan küçük yardımlardır.
hakkına sahiptir.
22
Yaşlılıkta bakım
Bakım danışmanlığı
01.01.2009 tarihinden itibaren bakım
Birdenbire bakıma muhtaç kalan, belki
sigortası kapsamında yer alan kişiler
de yatağa bağımlı kalacak yaşlı insanlar
bireysel olarak bakım danışmanlığı hizmeti
ve yakınları için çeşitli yardım olanakları
talep edebilirler. Diğer bilgileri bakım
bulunmaktadır.
sigortası kurumlarından alabilirsiniz.
Bakım sigortasının maddi hizmetleri
Bakım parası ve ayni bakım hizmeti
1995 yılından bu yana Almanya’da
Yaşlı bir insan aile bireyleri tarafından
Bakım Sigortası bulunmaktadır. Bakım
ya da arkadaşları tarafından bakılıyor ve
sigortasının amacı yaşlı insanları ve
bakım sigortası kurumu bakıma muhtaç
yakınlarını, eğer yaşlılar devamlı olarak
olduğunu kabul ediyorsa, hasta miktarı
bakıma muhtaç durumda kalıyorlarsa,
bakım kademesine bağlı olarak belirlenen
maddi bakımdan desteklemektir.
aylık bakım parası alır. Bakıma muhtaç
kişiye aile bireyleri tarafından bakılmıyorsa,
Sosyal bakım sigortası hizmeti
ayni bakım hizmeti alma hakkına sahiptir.
talebinde bulunabilmek için
Bu durumda profesyonel bakım elemanları
■ Başvurunun yapıldığı tarihten önceki 10
bakımı üstlenir ve bakım sigortası kurumu
yıllık süre içinde en az iki yıl boyunca
bakımın derecesine göre masrafların bir
aidatları ödemiş olmak şarttır.
bölümünü öder.
■ Öte yandan hastanın tıbbi hizmet
birimi tarafından bakıma muhtaç olarak
sınıflandırılması ya da
■ günlük yaşamdaki alışılmış ve düzenli
tekrar eden uygulamalarda en az altı
ay yüksek derecede bakıma muhtaçlığı
gerektiren asıl alanlar olan, vücut
bakımı, beslenme, hareketlilik ve ev
ihtiyaçlarının karşılanmasında yardıma
ihtiyaç duyması gerekir.
23
Bazı durumlarda Avrupa Birliği’ne üye
Bakım yurdunda bakım hizmeti
ülkelerden gelen göçmenler bakım
Eğer (bir bakım yurdunda) yatılı bakım
sigortası hizmetlerinden yararlanma
gerekliyse, bakım sigortası kurumu
hakkına sahip olabilirler ve aynı zamanda
bakım kademesine göre aylık olarak
ülkelerinde ödenen bakım parasını da
1.470 Avro’ya kadar (özel ağır koşullarda
alabilirler. Ayni hizmetler bir başka ülkeye
1.750 Avro'ya kadar) yalnızca ana bakım,
aktarılamaz.
sosyal danışmanlık ve tıbbi tedavi bakımı
masraflarını ödemektedir. Beslenme
Bakıma muhtaçlık ve bakım
geçim masraflarını ve yine aynı şekilde
kademeleri
bakım yurdu ücretinin yüzde 25’ini sigortalı
Bakıma muhtaç insanlar üç farklı bakım
kendisi karşılayacaktır.
kademesi’ne ayrılmışlardır. Bu durum
Hastalık Sigortası Tıbbi Hizmet Birimi
Bakım sigortası – bakıma muhtaç olan
(MDK) tarafından verilecek bir rapora
kişinin ve ailesinin geliri ve serveti bakıma
göre gerçekleşir. Bu üç bakım kademesi
yeterli değilse – ve sosyal güvenlik
miktar bakımından farklı maddi bedellerle
kurumu, evde bakım ya da kısmi olarak
ilişkilendirilmiştir.
yatılı bakımın yeterli olmadığı, daha pahalı
olduğu ya da gerçekleştirilemez olduğu
Bakım kademesi I bakıma son derece
durumlarda bakım yurdundaki bakımın
muhtaç insanları; bakım kademesi
ücretini öder. Bakım yurdunda bakımın
II ağır bakıma muhtaç insanları ve
zaruri olması için, MDK bilirkişisinin bakım
bakım kademesi III, günde en az 5
derecesini, Kademe I ve Kademe II olarak
saatlik bakıma ihtiyaç duyan insanları
tesbit etmesi gereklidir. Bunun, bilirkişi
tanımlamaktadır.
raporunda belirtilmemesi durumunda,
bakım sigortası, ev bakımı uygulamasında
Evde bakım hizmeti
olduğu kadar ödeme yapar.
Aşağıdaki tablo Ekim 2008 itibariyle
geçerli bakım paralarını yansıtmaktadır.
Bakım kademesi I Bakım kademesi II Bakım kademesi III
Aylık bakım parası 215 E
420 E
Aylık ayni yardım, 420 E
980 E
sınır değer
24
675 E
1.470 E
(1.918 E Özel zor durumlar)
Aşağıdaki tablo Ekim 2008 itibariyle geçerli bakım paralarını yansıtmaktadır.
Bakım kademesi I Bakım kademesi II Bakım kademesi III
MDK bilirkişisinin 1.023 E/Ay
1.279 E/Ay
verdiği belgeye göre sınır değerler
1.470 E/Ay
(1.750 E/Ay
Özel zor durumlar)
Danışmanlık
Danışmanlık hizmeti parasızdır ve sır
Birçok merci (yaşlılık sigortası kurumları,
saklama yükümlülüğüne tabidir. Birlikler
sosyal yardım kuruluşları vs.) bilgi sahibi
aynı zamanda yemek servisi (“seyyar
olmayan yaşlı hastalara ve yakınlarına,
yemek servisi”) ya da acil çağrı
nasıl destek ve yardım alabileceklerine ve
sistemlerinin kurulumu hizmetlerini de
hangi yardım hizmetlerinin bulunduğuna
vermektedirler.
dair danışmanlık hizmeti sunmaktadırlar.
Birçok şehirde göçmenlerin ihtiyaçlarını
Bu durumlarda ilk başvuru yeri
karşılayan sosyal hizmet kurumları
bağımsız sosyal yardım birlikleri
bulunmaktadır. Örneğin ana dilde hizmet
olabilir. Örneğin:
veren personel ya da çok dilde
■ Arbeiterwohlfahrt/AWO (İşçi Sosyal
bilgilendirme malzemesi gibi hizmetler
Dayanışma Kurumu)
sunmaktadırlar.
■ Caritasverband (Caritas Birliği)
■ Deutsches Rotes Kreuz/DRK (Alman
Kızıl Haçı)
■ Diakonisches Werk (Diakonie Kurumu/
Kilise Yardım Kuruluşu)
Aynı zamanda kendi kendine yardım
kuruluşları, şehir ve bölgesel yönetimler
(Yurttaş danışmanlıkları, Sosyal Daire:
Yaşlılılık yardımı bölümü, yaşlılar görevlisi
ve yaşlılar danışma kurulu) ve birlikler,
Aynı hizmetleri
hastalık ve bakım sigortası kurumları gibi
■ Yaşlılık, barınma ve bakım danışmanlık
evde bakım üzerine bilgiler vermektedirler.
merkezleri
Bu kurumlarda hastalar ve yakınları
■ Seyyar bakım merkezleri ve
bakıma muhtaçlık/bakım kademeleri
■ günlük ve kısa süreli bakım kuruluşları
ve bakım sigortasının hizmetleri
kapsamlı olarak vermekte ve yardımcı
hakkında bilgilendirilmektedir.
olmaktadırlar.
25
Kendi evinde yaşamak
■ engel oluşturan durumu önleyen veya
Evin, yaşlı insanların ihtiyaçlarına göre
■ ortadan kaldıran gereçlerdir.
donatılması için hizmet veren yaklaşık
Bunlar arasında gözlükler, işitme cihazları,
200 adet konut danışmanlık merkezi
protezler ya da tekerlekli iskemleler
bulunmaktadır.
sayılabilir. Yardımcı araçlar doktor
tarafından düzenlenir. Hastalık sigortası
Bu merkezler aşağıdaki kuruluşların
masraflara katılır.
bünyesi içinde yer almaktadırlar:
■ Şehir yönetimi
Bakım yardımı araçları,
■ Sosyal dayanışma kurumları
■ bakımı kolaylaştırmalı;
■ Konut inşaat şirketleri
■ şikayetleri azaltmalı ve
■ Kamu yararına çalışan dernekler
■ kendi kendine yeten bir yaşam sürmeyi
■ Mimar odaları
olanaklı hale getirmelidir.
Danışmanlar, günlük hayatta karşılaşılan
Bunlar arasında örneğin yürüteçler,
sorunlara teknik çözümler bulma
küvet kaldıraçları, acil durum tesisatları
konusunda yardımcı olmaktadırlar.
sayılabilir. Eğer Hastalık Sigortası Tıbbi
İstek üzerine tadilatları organize
Hizmetler Birimi (MDK) yaşlıyı bakıma
etmekte ve finansmanla ilgili soruları
muhtaç olarak sınıflandırmış ve onu bir
yanıtlamaktadırlar. Yardıma muhtaç olarak
bakım kademesiyle tanımlamışsa, bakım
sınıflandırılan ve kendi konutlarında oturan
sigortası bakım yardımı araçları için yapılan
kişilere bakım sigortası kurumu tadilat için
harcamaların bir kısmını üstlenir. Bakım
katkıda bulunmaktadır.
sigortası kurumu ödemeyi doktor reçetesi
olmadan yapar. İsteğe bağlı olarak yapılan
Yardım araçları ve bakım yardım
bir başvuru yeterlidir.
araçları
Yalnızca engellerden arındırılmış bir
Evde bakımın organizasyonu
konut için değil, aynı zamanda çeşitli
Birçok bakıma muhtaç kişi eşi, kız ve
yardım araçları ve bakım yardım
erkek çocukları ve gelin ya da damatları
araçları yaşlıların gündelik yaşamlarını
tarafından evde bakım görmektedir. Bu
kolaylaştırabilmektedir.
kişiler için bakım görevi fiziksel ve ruhsal
bakımından çok yıpratıcı olabilmektedir.
Yardım araçları,
Bu nedenle bakımı yapan kişiler de
■ hastaya müdahalede başarıyı
yardım arayışı içindedir. Kendi kendine
sağlayacak gereçler,
26
yardım grupları bakım görevini yerine
getiren kişilere destek vermekte ve
sunulmaktadır. Bir başka aile üyesi, bir
onlara kendilerini ifade etme olanağı
dost ya da profesyonel bakım elemanları
sunmaktadır.
evde bakım görevini, bakımı yapan kişi
yeniden evde oluncaya kadar üstlenirler.
Bakımı kolaylaştıracak ve bakımı bakılan
için daha hoş kılacak çeşitli teknikler
Seyyar bakım hizmeti
hasta yakınlarına bakım kurslarında
Bakıma muhtaç kişilere yakınları tarafından
öğretilmektedir. Kurslar bakım sigortaları
bakılmıyorsa,seyyar bir bakım hizmeti
tarafından verilir ve MDK bakıma
bakıma muhtaç kişinin evinde bakımını
muhtaçlığı tesbit etmişse ücretsizdir.
üstlenebilir. Evde yapılan profesyonel
bakım, sosyal dayanışma kurumları,
Gündüz ve gece bakımı
belediyeler ya da ticari kuruluşlar
Gündüz ve gece bakımı bakıma muhtaç
tarafından işletilen sosyal yardım
kişilerin evlerinde yaşamalarını bir yandan
istasyonları ve bakım hizmeti kurumları
da gerekli bakımı almalarını olanaklı
tarafından sunulmaktadır. Bakım hizmeti
kılmaktadır. Gündüz ve geceleri örneğin
veren kuruluşlardaki avantaj, personelin
çocuklar işteyken, bakıma muhtaç kişinin
genel olarak kalifiye olmasıdır.
bakımı kısmi yatılı bir bakım kuruluşunca
yapılır.
Bakım hizmeti veren kuruluşların
listesi ve ücret bilgisi aşağıdaki
Kısa süreli bakım
kurumlardan alınabilir:
Bakım yapan yakınlar tatile ihtiyaç
■ Bakım sigortaları
duyduklarında ya da hasta olduklarında
■ Yerel Kuruluşlar (Sosyal Daire, yaşlılık
kısa süreli bakım hizmeti bulunmaktadır.
hizmetleri telefonları)
Bu hizmet sosyal dayanışma birlikleri,
yerel kuruluşlar ve ticari işletmeler
Birlikte oturma
tarafından sunulmaktadır. Ayrıca özel
Gözetim altında oturan yaşlılar kendi
olarak kısa süreli bakım sağlayan
ev idarelerini üstlenerek, bir yaşlılar
kuruluşlardan, bakım yurtlarından ya da
sitesi içinde bulunan ya da bir
seyyar bakım hizmeti veren kuruluşlardan
yaşlılar yurduna eklemlenmiş kendi
bu hizmet alınabilir.
evlerinde yaşamaktadırlar. Ev sakinleri
günlük yaşamlarını kendi kendilerine
Geçici bakım
biçimlendirmekte ve kişiye özel alanlara
Kısa süreli bakıma alternatif olarak
sahip olmaktadırlar. Fakat buna karşın
geçici veya engellik durumu bakımı
seçimi kendilerine ait olmak üzere
27
istedikleri himaye, idare ve bakım
■ Kendi kendine yardım grupları
hizmetlerini alabilmektedirler.
■ Sarı sayfalar
■ İnternet
Gözetim altındaki oturma grupları gözetim
altında yapılan oturma işleminden
Yurt masraflarının bileşimi
daha fazla destek görmektedir. Hizmet
Eğer kurumun sigortayla bakım
teklifi yalnız başlarına bakımlarını
sözleşmesi bulunuyorsa, genel bakım
sağlayamayan insanlara yöneliktir. Kiracılar
hizmetleri, tedavi amaçlı bakım ve sosyal
kendilerine ait odalara sahiptir; odaların
gözetim maddi olarak bakım sigortası
ve günlük yaşamın biçimlendirilmesinde
kurumu tarafından desteklenir.
belirleyicidirler. Ancak uzman bakıcılar
tarafından yoğun biçimde desteklenirler.
Kalacak yer ve yeme-içme giderleri (otel
masrafları) şahısların kendilerince ödenir.
Yaşlılar yurdunda yardım ve bakım
Eğer gelir ve servet yeterli değilse ve
hizmeti
çocuklar da bakımı sağlayacak maddi
Eğer bakım kişinin yakınları tarafından
imkanlara sahip değilse, sosyal yardım
artık daha fazla sağlanamıyorsa, yardıma
talebinde bulunulabilir.
muhtaç kişi yurda taşınabilir. Yurt sakinleri
24 saat uzman bakıcılar tarafından
Aynı durum yatırım giderleri için de söz
gözetim altında tutulmaktadır. Acil
konusudur. Bu giderler de kişinin kendisi
durumlarda derhal gerekli yardım yapılır
tarafından karşılanır. Kuaför, temizlik vs.
ve sayısız grup etkinlikleri ve jimnastik
gibi ilave hizmetler daima kişi tarafından
ve zihinsel egzersiz gibi destek olanakları
ödenir.
bulunmaktadır.
Diğer hizmet sağlayıcıların maddi
Yaşlı bakım yurtlarının adresleri
hizmetleri
aşağıdaki kurumlardan alınabilir.
Birçok durumda yardıma muhtaç kişiler
■ Sosyal Daireler
yalnızca bakım sigortasının sağladığı
■ Yerel yönetimlerin yaşlılara yardım
hizmetlerden değil aynı zamanda diğer
bölümleri ve yaşlılar temsilcilikleri
■ Bakım sigortası kuruluşları
yararlanırlar. Bu hizmetler çoğunlukla
■ Sosyal dayanışma birlikleri, özel
hastalık sigortası ya da sosyal yardım
şirketler
28
hizmet sağlayıcıların hizmetlerinden de
tarafından verilir.
Hastalık sigortası
Evde hasta bakımı ve tedavi amaçlı
Bir doktorun reçete düzenlemesi
bakım
koşuldur. Bakımı uzman bakım elemanları,
Yasal hastalık sigortası, üyelerine hastalık
çoğunlukla da seyyar bakım hizmeti
halinde en fazla dört hafta boyunca evde
kurumları sağlamaktadırlar.
hasta bakımı hizmeti (temel bakım, ev
idaresinin sağlanması) ve ilave olarak
Evde bakım, hastanede bakım
tıbbi bakım hizmeti (ensülin iğnesi, yara
■ gerekli, fakat bunu gerçekleştirmek
pansumanı) sunmaktadır.
mümkün değilse (hastanın hastanede
bakım görmeyi istemediği durumlarda
da geçerli olmak üzere)
■ ya da evde yapılacak bakımla
hastanede bakım önlenebiliyor ya da
■ bu süre evde yapılacak bakımla
kısaltılabiliyorsa evde bakıma onay
verilir.
29
Sosyal yardım
Bakım sigortasında olduğu gibi sosyal
yardımda da evde bakım yatılı bakıma
Bakım ya da hastalık sigortası tarafından
göre önceliklidir. Bakıma muhtaç kişiler
sunulan hizmetlerden farklı olarak ihtiyaca
yaptıkları harcamalar için (yol masrafları,
göre sosyal yardım talebinde bulunmak
ücretsiz bakımı yapan için bakım nedeniyle
mümkündür. Eğer yaşlı bir kişinin veya
ortaya çıkan çocuk yerleştirme masrafları)
yakınlarının (eşi, çocukları) geliri ve serveti
sosyal yardım dairesinden uygun miktarda
geçim ve bakım için yeterli değilse ve
ödeme talebinde bulunabilirler.
yine başka bir hizmet sağlayıcısı katkıda
bulunmuyorsa, yardım verilir.
Hizmetler
■ Eğer yakınları ya da dostları bakım
Aşağıda belirtilen şahıslar bakım
kademelerine dahil olmayan yaşlı bir
yardımı talebinde bulunabilir:
insana bakıyorlarsa, sosyal yardım
■ Bakım sigortası kapsamında
kurumu masrafları (ulaşım masraflarını,
bulunmayan ya da ön sigortalılık
kazanç kaybı) ve gerektiği hallerde
süreleri yeterli olmayan kişiler.
emeklilik sigortası aidatlarını üstlenir.
■ Bakım sigortası kapsamında olan,
■ Seyyar bakım, kısa süreli/günlük bakım
ancak ihtiyaç duydukları yardım ve
ya da özel ve profesyonel bakımın
masrafları bakım sigortasının desteğiyle
birbirlerine bağlı olarak yürütülmesi
karşılayamayan kişiler.
durumlarında ortaya çıkan masraflar
■ Bakıma muhtaç kişi olarak bakım
sigortası kapsamında en az bakım
kademesi I’e dahil olmak için gerekli
şartlara sahip olmayan kişiler.
■ Altı aydan daha az bir süre bakıma
ihtiyaç duyan kişiler.
üstlenilir.
■ Bakım parası bakım sigortasında
olduğu gibi bakım kademesi I’den
itibaren ödenir.
■ Tam yatılı bakımda sosyal yardım
kurumu belirlenen bakım hizmetleri
paketi kapsamındaki masrafları üstlenir.
Bakım sigortasından farklı olarak
ilaveten geçim, beslenme ve yatırım
giderlerini de üstlenir.
30
4. Açıklamalı Sözlük
Aile hekimi (Hausarzt)
kademe için tavsiyede bulunur. Kanun
Aile hekimi hasta için sağlık sorunlarında
koyucu 3 bakım kademesi belirlemiştir:
ilk olarak başvurulan hekimdir. Almanya’da
Bakım kademesi I = vücut bakımı,
aşağıda belirtilen alanlarda uzman
beslenme ya da hareket etmek için günde
hekimler aile hekimi olarak faaliyet
en az bir kez yardıma ihtiyaç duyan kişiler
gösterirler: Genel tıp alanında uzman
(günde ortalama olarak 90 dakika süreyle).
hekimler; iç hastalıklarında uzman ve aile
Bakım kademesi II = gün içinde çeşitli
hekimi olarak yerleşik hekimler.
zamanlarda en az üç kez yardıma ihtiyaç
duyan kişiler (günlük ortalamada en az üç
Aşı belgesi (Impfpass)
saat süreyle).
Aşı belgesine doktor hangi aşının ne
Bakım kademesi III = sürekli yardıma
zaman yapıldığının kaydını düşer. Prensip
ihtiyaç duyan ağır bakıma muhtaç kişiler
olarak çocukları koruyucu aşılar çocukların
(günlük ortalamada en az 5 saat süreyle).
tedbir amaçlı muayene edilmelerinde
yapıldığı için, aşı belgesi U-cüzdanı
Bakım sigortası (Pflegeversicherung)
gibi (Muayene cüzdanı) her türlü
Bakım sigortası sosyal sigortanın bir
U-muayenelerinde ve J1-muayenelerinde
dalıdır ve bakıma muhtaçlık riskini
birlikte getirilmelidir. Eğer henüz bir aşı
güvence altına almaktadır. Yasal hastalık
belgesi yoksa, doktor bunu düzenler. Aşı
sigortası tarafından sigortalanmış herkes
belgesi yetişkinlerde de her aşı işleminde
bu sigortanın kapsamı içindedir. Hastalığa
ya da yurt dışına seyahatlerde kişinin
karşı özel hastalık sigortası kapsamında
beraberinde bulunmalıdır.
sigortalanmış bir kişi özel bir bakım
sigortası da yaptırmak zorundadır. Bakım
Bakım kademeleri (Pflegestufen)
sigortaları, görevleri hastalık sigortaları
Bakıma muhtaç kişilerin hangi hizmetleri
tarafından üstlenilen bakım kasalarıdır.
alacaklarını ve yine onların yardıma
Bakım sigortasının harcamaları üyelerin ve
muhtaçlıklarını gösteren derecelerdir.
işverenin ödediği aidatlarla karşılanır.
Bakım Sigortası, Hastalık Sigortaları’nın
Tıbbi Hizmet Birimi (MDK) aracılığıyla
bakım ihtiyacını tespit eder ve uygun
31
Florlama (Fluoridierung)
düzenli olarak tedbir amaçlı göğüs kanseri
Florlama işleminde dişler flor içeren
muayenesi için davet edilir. Görüntüleme
diş macunları, jeller ve diş cilaları
konuda uzmanlaşmış merkezlerde yapılır.
(sonuncusu yalnızca diş hekimi tarafından
uygulanır) yardımıyla florla takviye edilir.
Muayenehane harcı (Praxisgebühr)
Flor diş minesine yerleşir ve dişin yapısını
Hastalar doktor ziyaretlerinde her
güçlendirir. Böylelikle diş asit saldırılarına
çeyrek yılda bir kere 10 Avro tutarında
karşı (örneğin şekerin yol açtığı
muayenehane harcı öderler. Ancak erken
çürümelere karşı) daha dirençli hale
teşhis muayeneleri ve tedbir amaçlı
gelir.
hizmetler parasızdır. Eğer aynı yıl çeyreği
içinde başka doktor ziyaretleri zorunluysa
Kanser (Krebs)
her bir doktor ziyareti için muayenehane
Kanser (Kanser hastalığı) kavramından
harcının ayrıca ödenmesi gerekir. İlk
kontrol dışı hücre gelişimi anlaşılır.
müdahaleyi yapan doktorun bir havale
Kanserli hücreler sağlıklı dokuyu zorlar
düzenlemesi halinde muayenehane harcı
ve bozar. Vücudun her organı kansere
istenmez. Fakat diş hekimi ya da nöbetçi
yakalanabilir. Kanser hastalığının birçok
doktora başvurulduğunda havale imkanı
türü vardır ve tedavi olanakları da yine
bulunmamaktadır ve muayenehane
buna bağlı olarak çok çeşitlidir. Kanserin
harcının ödenmesi muafiyeti söz konusu
erken teşhisi kanserden ölme riskini
değildir. Çocuklar ve 18 yaşına kadar
azaltabilmektedir.
gençler muayenehane ücreti ödemezler.
Mamografi (Mammographie)
Rehabilitasyon (Reha)
Mamografi uygulamasında göğsün
Rehabilitasyon tedbirleriyle amaçlanan,
röntgen filmi alınır. Böylelikle göğüs
mevcut yetileri korumak ve ayrıca
dokusundaki değişiklikler kolay görünür
egzersiz, ergo- ve fizik tedavi ve masajlar
bir hale getirilir.
yardımıyla geliştirmektir. Almanya’da
sigortalıların hastalık ya da kaza hali
32
Mamografi-Görüntüleme
sonrası rehabilitasyon talep etme
(Mammographie-Screening)
hakları bulunmaktadır. Rehabilitasyon
Almanya’da 2005 yılından bu yana
başlamadan hastalık sigortası kurumunun
ulusal mamografi-görüntüleme programı
masraflar için onayını almak zorunludur.
uygulanmaktadır. Bu program sayesinde
Başvuru genellikle hastane doktoru,
50 yaş ile 69 yaş arası tüm kadınlar
bazan aile hekimi ve uzman hekim ya
da MDK tarafından bir muayene sonrası
vücut hücrelerinin kontrol dışı gelişmesi
düzenlenen bilirkişi raporuyla yapılır.
demektir. Bir tümör iyi ya da kötü huylu
olabilir.
Risk faktörleri (Risikofaktoren)
Sağlığı tehlikeye sokacak bir dizi olgu
U-Cüzdanı (Muayene Cüzdanı) (U-Heft)
bulunmaktadır. Kaçınılabilecek davranış
U-cüzdanına tedbir amaçlı yapılan çocuk
biçimleri ve onların sonuçları çoğunlukla
muayeneleri (U-Muayeneleri) kaydedilir.
bu olguları meydana getirirler. Sağlıktaki
Ayrıca cüzdan çocuğun belirli yaşlarda
bozukluklara ya da hastalıklara sıkça kişinin
erişmesi gereken boy ve kilo tablosu gibi
-kısmen doğuştan getirdiği özellikleri
önemli bilgileri de içerir. U-cüzdanı U1
neden olmaktadır. Fakat çevre koşulları
muayenesinden sonra henüz hastanede
da; örneğin aşırı gürültülü ortamlar, UV
düzenlenmektedir ve tüm tedbir amaçlı
(kızıl ötesi) ışınları ya da konutlardaki
çocuk ve gençlik dönemi muayenelerine
küf mantarları gibi faktörler belirli bazı
birlikte getirilmelidir.
hastalıkların ortaya çıkmasına yol açan risk
faktörleri olarak değerlendirilir.
Ultrason (ses dalgaları) muayenesi
(Ultraschalluntersuchung)
Sosyal yardım kuruluşları
Ultrason, sonografi ve ekografinin günlük
(Wohlfahrtsverbände)
konuşma dilindeki adıdır. Bir ultrason
sosyal yardım kuruluşları, Almanya’da
muayenesinde çeşitli vücut bölgeleri
resmi sosyal yardım, hastalık ve bakım
ultrason (ses) dalgaları yardımıyla
kurumlarının sahipleri ya da işletmecileri
görüntülenir. Bu yöntem tıbbın birçok
olan kamu yararına oluşturulmuş
alanında hastalığın ilk teşhisini yapmak
kuruluşlardır. Sosyal dayanışma birliklerinin
amacıyla kullanılmaktadır.
bir başka görevi de sosyal refah devletinin
çıkarlarını gözetmek ve temsil etmektir.
Tümör (Tumor)
Tümör, doku miktarının lokal olarak
sınırlı bir şekilde çoğalması, bir ur
oluşumudur. Örneğin bu, lokal bir ödem
(sıvı toplanması) ya da iltihaplanma
sonucu ortaya çıkan bir şişkinlik şeklinde
olabilir. Dar anlamda tümör kavramı
33
5. Adresler
Genel adresler
34
Kuruluşlar/İletişim
Tanımlama
Ärztekammer Niedersachsen
Körperschaft öffentlichen
Rechts
Berliner Allee 20
30175 Hannover
Telefon: 0511| 3 80 02
E-Mail: [email protected]
Internet:
www.aekn.de
Tabipler Odası, tarafsız bir kuruluş olarak kendi
üyelerinin yanısıra hastaların da çıkarlarını temsil
etmektedir ve bu nedenle sağlık politikası alanında bir
ortaktır. Bilgilendirme, tartışma ve danışmanlıklar
aracılığıyla toplum ile doktorlar arasındaki iletişimi
geliştirmektedir. Hasta şikayetleri konusunda da
muhatap bir kuruluştur.
Bundesministerium für
Gesundheit (BMG)
Referat Information,
Publikation, Redaktion
Rochusstraße 1
53123 Bonn
Internet:
www.bmg.bund.de
Yasal hastalık sigortaları ile bakım sigortalarının
hizmet güçlerini korumak, güvence altına almak ve
geliştirmek, Federal Sağlık Bakanlığı’nın ana görevleri
arasında yer almaktadır. Federal Sağlık Bakanlığı
aşağıdaki konularda telefonla bilgilendirme hizmetleri
sunmaktadır:
Bakım sigortası: Tel.: 01805| 99 66 03
Hastalık sigortası: Tel.: 01805| 99 66 02
Herkes için hastalık sigortası:
Tel.: 01805| 99 66 01
donum vitae in
Niedersachsen e.V.
Geschäftsstelle:
Hasestraße 5
49593 Bersenbrück
Telefon: 05439 | 60 77 85
E-Mail:
[email protected]
Internet: www.niedersachsen.
donumvitae.org
Donum Vitae Aşağı Saksonya Eyalet Örgütü’nün 19
danışma merkezi bulunmaktadır. Bu merkezler, kadın,
erkek ve çiftlere, milliyet ve inancına bakılmaksızın
hizmet verir. Gebelik esnasında ortaya çıkan
sorunlarda, Katolik mezhebinin kurallarına uygun
danışmanlık yapar (Örn: yardımlar ve yasal haklar
konularında). Donum Vitae ayrıca hamile kadınlar ve
güç durumdaki annelere maddi yardımda bulunur ve
değişik destekler sağlar. Danışma bürolarına ilişkin
bilgileri bu sayfada bulabilirsiniz:
www.niedersachsen.donumvitae.org/stellen
Kuruluşlar/İletişim
Tanımlama
Aşağı Saksonya Eyaleti’ndeki
Sağlık Daireleri
Niedersächsisches
Landesgesundheitsamt
Roesebeckstraße 4 – 6
30449 Hannover
Internet:
www.nlga.niedersachsen.de
Sağlık daireleri, halka sağlık konusunda aydınlatma,
bilgilendirme ve danışma hizmeti sunarlar. Sağlık
Dairesi’nin görevleri arasında, okul öncesi çocuk
muayeneleri, aşı danışmanlığı ve ruh hastaları ile
bağımlılar ve özürlüler için yardımlar yer alır. Ayrıca,
bakım ve koruma kurumları ile içme suyunun
temizliğinin gözetim ve denetimi görevlerini
üstlenirler.
Landesvereinigung für
Gesundheit und Akademie
für Sozialmedizin Nieder­
sachsen e.V.
Fenskeweg 2
30165 Hannover
Telefon: 0511| 35 00 052
E-Mail: [email protected]
Internet:
www.gesundheitnds.de
Aşağı Saksonya Eyalet Sağlık Birliği ve Toplum
Sağlığı Akademisi, sağlık eğitimi, teşviki ve
korunması konularında eyalet düzeyinde kamu
yararına çalışma yürüten bağımsız uzman bir birliktir.
Toplum Sağlığı Akademisi, toplum sağlığı, korunması
ve rehabilitasyon alanlarında seminerler ve bilimsel
toplantılar düzenlemekte ve Eyalet Sağlık Birliği ile
aynı dernek çatısı altında bulunmaktadır.
pro familia-Landesverband
Niedersachsen
Steintorstraße 6
30159 Hannover
Telefon: 0511| 30 18 57 80
E-Mail: lv.niedersachsen@
profamilia.de
Pro familia’nın aile planlaması danışmanlıkları,
gebelikten korunma, gebelik ve anne-babalığı
ilgilendiren tüm sorunlarda danışmanlık hizmeti
vermektedir. Pro familia, cinsel eğitim konusundaki
etkinlikleri ile profesyonel aydınlatma işlevini yerine
getirmekte ve gençlere, cinsellik alanında sorumlu
davranma yönünde destek sunmaktadır.
35
Çocuk sağlığı
36
Kuruluşlar/İletişim
Tanımlama
Bundesarbeitsgemeinschaft
Mehr Sicherheit für Kinder e.V.
Heilsbachstraße 30
53123 Bonn
Internet:
www.kindersicherheit.de
Çocuklar İçin Daha Fazla Güvenlik Federal Çalışma
Birliği, toplumu kaza riskleri konusunda bilgilendirme
ve çocuk kazalarını önlemek amacıyla önlemler
geliştirme görevini üstlenmiştir. Anne-babalar ve
çocuk bakımı görevlileri, ev ve boş zamanlardaki kaza
riskleri konularında birliğin internet sayfasından bilgi
edinebilirler.
Deutscher Kinderschutz­
bund Landesverband
Niedersachsen e.V.
Schwarzer Bär 8
30449 Hannover
Telefon: 0511| 44 40 75
Internet: www.kinderschutz­
bundniedersachsen.de
Alman Çocuk Koruma Birliği, Almanya genelinde
çocuklar ve çocukların korunması için çaba gösteren
bir kuruluştur. Çocuk Koruma Birliği, danışma
merkezlerinde sunduğu örneğin‚ “çocuklara ve
gençlere karşı şiddet; çocuklar, gençler ve aileler için
danışma” imkânlarıyla ve çocuklar ve gençler için
danışma telefonu, ebeveynler telefonu ve Aşağı
Saksonya’da Çocuk Koruma Merkezi aracılığıyla
hizmet vermektedir.
La Leche Liga
Deutschland e.V.
Gesellenweg 13
32427 Minden
Telefon: 0571| 4 89 46
Internet:
www.lalecheliga.de
La Leche Liga Deutschland (LLL), dünya çapında
kamu yararına çalışan örgütün bir parçasıdır. LLL,
Almanya’da bölgesel emzirme grupları şeklinde
örgütlenmiştir. Örgütün amacı, emzirmek isteyen
kadınları teşvik etmek, bilgilendirmek ve destek
olmaktır. Anneler, aylık emzirme randevularına
katılabilir ve görevlilere telefonda danışabilirler.
Stiftung Kindergesundheit
c/o Ashurst LLP
Prinzregentenstraße 18
80538 München
Internet:
www.kindergesundheit.de
Çocuk Sağlığı Vakfı, çocuk sağlığı önlemlerinin
iyileştirilmesine çalışmakta ve bu konularda gerekli
bilgilendirmenin gerçekleştirilmesine destek
vermektedir. Alerjileri önleme, aşırı veya yanlış
beslenme sebeplerinin araştırılması ve önlenmesi,
ayrıca enfeksiyon ve doğuştan sakatlıktan korunma
konularında çaba sarfetmektedir. Diğer önemli
çalışma alanları, gençlerin ihmalden, şiddetten ve
cinsel tacizden korunmasıdır.
Göğüs kanserinin erken teşhisi ve tedavisi
Kuruluşlar/İletişim
Tanımlama
Brustkrebs Info e.V.
Otto-Erich-Straße 9
14109 Berlin
Internet:
www.brustkrebsinfo.de
Göğüs kanseri bilgilendirme derneği, hasta ve
yakınlarına bağımsız ve bilimsel olarak araştırılmış
bilgileri sunmaktadır. İnternet sayfasında göğüs
kanseri, risk faktörleri ve korunma, erken tanı, teşhis,
tedavi, iyileştirme ve tedavi sorası bakım konularında
geniş bilgiler sunmaktadır. Ayrıca, bu konuda ve tıbbi
terimler hakkında internette bulunan göğüs kanseri
sözlüğünden gerekli bilgiler edinilebilir.
Deutsche Krebshilfe e.V.
Thomas-Mann-Straße 40
35111 Bonn
Telefon: 0228 |72 99 00
Internet:
www.krebshilfe.de
Alman Kanser Yardım Derneği, 34 yıldan buyana
kanser hastalığına yakalanmış insanların sorunlarıyla
ilgilenmektedir. Derneğin amacı, kanser hastalığının
her biçimini yok etmektir. Dernek, bu hedefe ulaşmak
için,hastalıktan korunmanın iyileştirilmesi, erken tanı,
teşhis, tedavi, hastalık sonrası tıbbi ve psikososyal
bakım ve kanser konusunda kendi kendine yardım
alanlarındaki projeleri desteklemektir.
Frauenselbsthilfe nach
Krebs e.V.
„Haus der Krebs-Selbsthilfe“
Thomas-Mann-Straße 40
53111 Bonn
Telefon: 0228 | 33 88 94 00
Internet:
www.frauenselbsthilfe.de
Kanser Sonrası Kadınların Kendi Kendine Yardım
derneği, göğüs hastası kadınların kurduğu ve
hastalığa yakalanmışların bakımını iyileştirmeyi
amaçlıyan bir dernektir. Dernek, hastalarla ve/veya
yakınlarıyla tek veya grup görüşmeleri ile ayrıca
birebir, telefonda veya internet üzeri danışmanlık
hizmetleri sunmaktadır. Dernek ayrıca, sağlık ve
bakım sisteminde yer alan tüm alanlardan uzmanların
desteğiyle konferanslar düzenlemekte ve kendi
kendine yardım gruplarının kuruluşuna ve yönetimine
destek vermektedir. Ücretsiz ve kolay anlaşılan
broşürleri derneğin internet sayfasından sipariş
edebilirsiniz.
37
38
Kuruluşlar/İletişim
Tanımlama
Krebsinformationsdienst
(KID), Deutsches
Krebsforschungszentrum
Heidelberg
Im Neuenheimer Feld 280
69120 Heidelberg
Internet:
www.krebsinformation.de
Kanser Bilgilendirme Kurumu (KID), Heidelberg’de
bulunan Alman Kanser Araştırma Merkezi’nin bir
kuruluşudur. Bu kuruluşun amacı, tümör hastalıklarına
ilişkin kalite denetiminden geçmiş bilgileri kamuoyuna
sunmaktır. Ayrıca, yardım arayanlara adresler ve
danışma merkezleri tavsiye etmektedir. Merkez,
kanser konusunda kolay anlaşılabilen bir dilde
telefonda bilgilendirme hizmet sunmaktadır (her gün
8:00–20:00 arası, Tel. 0800 | 4 20 30 40).
Mamazone – Frauen
und Forschung gegen
Brustkrebs e.V.
Postfach 310220
86063 Augsburg
Telefon: 0821| 5 21 31 44
Internet:
www.mamazone.de
Mamazone – Kadınlar ve Araştırma Göğüs Kanserine
Karşı, Almanya’da en büyük ve aktif göğüs kanseri
hastaları inisiyatifidir. Organizasyon, göğüs kanserli
kadınları güçlendirme ve danışma hizmeti vermenin
yanısıra, teşhis, tedavi ve hastalık sonrası bakımda
kalitenin yükselmesi için destekte bulunmaktadır.
Ayrıca, göğüs kanseri tedavilerinin kadınlara uygun
olarak yapılmasını teşvik eder; bilinçli ve kendini
hastalık konusunda geliştirmiş hastaları destekler.
Niedersächsische
Krebsgesellschaft e.V.
Königstraße 27
30175 Hannover
Telefon: 0511| 3 88 52 62
Internet:
www.ndskrebs­gesellschaft.de
Aşağı Saksonya Kanser Örgütü, kanser erken tanısını
geliştirmek ve halkı kanser hastalığı konusunda
aydınlatmak amacı gütmektedir. Ayrıca, kanser
danışma merkezleri ve tümör kliniklerinin kurulmasını
teşvik etmekte, kanser hastalarına yönelik kamu ve
özel bakımın genişletilmesi için çaba sarf etmektedir.
Kanseri önleme ve kanserle mücadele konularında
çıkarılan sağlık ve toplumsal yasaların hazırlanması
aşamasında bilirkişi ve danışmanlık görevi
üstlenmektedir.
Yaşlılık, bakım ve sağlık
Kuruluşlar/İletişim
Tanımlama
IKoM (Informations- und
Kontaktstelle Migration)
IKoM-Projektbüro beim
Projektträger:
AKTIONCOURAGE e.V.
Postfach 2644
53016 Bonn
Telefon: 0228 | 9 14 00 45
E-Mail:
[email protected]
Internet:
www.ikom-bund.de
Yaşlı Göçmenlerle Çalışma İçin Bilgi ve İlişki Merkezi
(IKoM), yaşlı göçmenlerin sağlığının teşviki amacıyla
hazırlanan etkinliklerin planlama ve uygulanmasında
çeşitli destekler sunmaktadır.
Pflegetelefon Niedersachsen
Telefon: 04152| 8 88 89 14
Servicebüros für Senioren
Internet:
www.ms.niedersachsen.de
Hasta yakınları, uzman görevlilerden bakım
konusunda telefonda danışma hizmeti alabilmektedir.
Aşağı Saksonya, 2008 yılından buyana yaşlılar servis
bürolarının oluşumunu desteklemektedir. Yaşlıların
yanısıra bakım desteği hizmeti sunan şirketler de, bu
servis bürolarına hayata ve günlük yaşama ilişkin tüm
sorunlarında başvurabilir. Bu büronun bir danışma
merkezi olarak amacı, bilgi ve hizmetlerin tek elden
sunulması ve böylece yaşlıların gereksiz şekilde
yorulmasının önüne geçilmesidir.
39
Notlar
40
Teşekkür
“Çocuk Sağlığı”, “Meme Kanseri Erken Teşhisi”, “Yaşlılık ve Bakım” konularında bilgiler
içeren bu kılavuzun düzenlenmesine katkıda bulunan bilim insanlarına, uzmanlara ve
kurumlara teşekkür ederiz.
Kılavuzun belirtilen dillerde çevirisinden aşağıdaki uzmanlar sorumludur:
Javier Arola Navarro, Jelena Atanaskovic, Hai Bluhm, Ana Maria Cervantes Bronk, Michael Gromm, Janna Huche,
Mustafa Kisabacak, Dang Chau Lam, Veronica Maguire, Alexey Milstein, Arnaud Lionel Ngassa Djomo, Tatjana PankratzMilstein, Francesca Parenti, Milos Petkovic, Rose-Marie Soulard-Berger, Teresa Willenborg, Özgür Ziyaretci
Sağlıklı yaşayın – sağlıklı kalın
Önemli olan sağlık! Sağlık mutlu bir yaşamın temel şartıdır: Sağlıklı çocuklar içlerindeki eylem
dürtüsüyle dünyayı keşfederlerken, yetişkinler günlük hayatın zorluklarını daha iyi aşabilmekte
ve yaşamanın tadını çıkarabilmektedirler. Mümkün olduğu kadar uzun süre sağlıklı ve etkin
kalabilmek ve hastalıkların erken teşhisi, yaşlılar için de son derece önemlidir.
Çocuklarınızın hayata sağlıklı adım atması için neler yapabilirsiniz? Çocuklara ve gençlere
yönelik ne tür muayeneler hizmetinize sunulmaktadır? Meme kanserinin erken teşhisi
kadınlar için nasıl bir anlam taşımaktadır? Yaşlılıkta nasıl sağlıklı kalabilir ve bağımsızlığınızı ne
şekilde olabildiğince uzun bir süre daha muhafaza edebilirsiniz?
Bu broşür bu ve bunun gibi başka sorulara yanıtlar vermektedir. Ayrıca kılavuz içinde Aşağı
Saksonya Eyaleti’ndeki çeşitli sağlık kurumları ile bünyelerindeki ilgili şahısların başvuru
adres ve isimlerini bulacaksınız.
Düzenleme: