dosyayı indir

BÝRÝNCÝ BASAMAKTA
TANI VE TEDAVÝ
Editörler
Nafiz BOZDEMÝR
Ýsmail Hamdi KARA
BİRİNCİ BASAMAKTA
TANI VE TEDAVİ
Editörler
Prof. Dr. Nafiz BOZDEMİR
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi
Aile Hekimliği Anabilim Dalı Adana
Prof. Dr. İsmail Hamdi KARA
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi
Aile Hekimliği Anabilim Dalı Düzce
ÖNSÖZ
“Dünyada her şey için, medeniyet için, hayat için, başarı için, en hakiki mürşit ilimdir,
fendir. “
Mustafa Kemal ATATÜRK
İngiltere’de 1920 yılında yayımlanan Dawson raporu ile sağlık hizmetleri; birinci basamak,
ikinci basamak ve eğitim hastaneleri diye basamaklandırılmıştı. Bu raporun yayımlanmasının
hemen arkasından 1930 yılında koruyucu ve tedavi edici hizmetlerin birlikte verildiği
“Etimesgut İçtimai Hıfzısıhha Numune Dispanseri” açılarak örnek bir uygulama başlatıldı.
Bu uygulama 1946 yılında Milli Sağlık Planı ile yaygınlaştırılmaya çalışıldı. İlçelerde açılan
sağlık merkezleri ile birinci basamak yeni bir bakış açısı kazanmıştır. Sağlık Hizmetlerinin
Sosyalleştirilmesi Yasası’nın 1961 yılında çıkarılması ile Ülkemizde birinci basamağın sağlık
sistemi içindeki yeri ve hukuki statüsü tanımlanmış oldu. Bu yasa ile tanımlanan birinci
basamak sağlık hizmetleri, 17 yıl sonra 1978’de Alma Ata Bildirgesi ile bütün dünyanın
kabul ettiği bir kavram haline geldi.
Aile Hekimliği Tıp Disiplini’nin 1974 Leeuwenhorst ve 2005 WONCA tanımlarıyla
klinik çalışma alanı birinci basamak olarak vurgulanmaktadır.
Bu kitabın hazırlanması ve sunulması aşamasındaki temel felsefe, Aile Hekimliği Tıp
Disiplini’nin klinik çalışma alanında görev yapan klinisyenlere yardımcı olacak bir kaynak
olması idi. Bu kitabın bir diğer özelliği de kitabın yazılmasına tüm Aile Hekimliği Anabilim
Dallarının katılmış olmalarıdır. Ayrıca Türkiye’deki değişik Üniversitelerinin Dahili ve
Cerrahi Tıp Bilimlerinden saygın öğretim üyelerinin katkıları ve özgün çabaları ile ortaya
çıkan özgün bir eserdir. Emeği geçen tüm meslektaşlarımıza bir kez daha teşekkür ederiz.
Yazımıza bu topraklarda yetişen büyük önder Atatürk’ün bilim ve bilimsel düşünceye
önem veren güzel bir sözü ile başladık, yine bu toprakların yetiştirdiği bir diğer filozof ve
mutasavvıf Mevlana’nın “İlimden başka ona yol gösteren yoktur. Canın aydınlığı ilimle
artar” sözü ile son veriyoruz.
Sevgi ve Saygılarımızla,
Prof.Dr.Nafiz BOZDEMİR
Prof.Dr.İsmail Hamdi KARA
07.07.2010
V
BÖLÜM EDİTÖRLERİ
Bölüm 4 Pediatri
Prof. Dr Bünyamin DİKİCİ
Bölüm 5 Gastroenteroloji Doç. Dr. Abdulvahit YÜKSELEN
Bölüm 6 Hematoloji
Prof. Dr. Orhan Ayyıldız
Bölüm 7 Endokrinoloji
Prof. Dr. Mithat BAHÇECİ
Bölüm 8
Nefroloji
Prof. Dr. Mehmet Emin YILMAZ
Bölüm 9
Kardiyoloji
Prof. Dr. Sait ALAN
Bölüm 10
Göğüs Hastalıkları
Prof. Dr. Abdurrahman ŞENYİĞİT
Bölüm 11
İnfeksiyon Hastalıkları
Prof. Dr. Mehmet Faruk GEYİK
Bölüm 12
Nöroloji
Prof. Dr. Yakup SARICA
Bölüm 13
Psikiyatri
Doç. Dr. Şakir ÖZEN
Bölüm 14
FTR
Prof.Dr. Kemal NAS
Bölüm 16
Genel Cerrahi
Prof. Dr. Mustafa ALDEMİR
Bölüm 17
Kadın Hastalıkları ve Doğum
Prof.Dr.Selma ÇİVİ
Bölüm 18
Kulak-Burun-Boğaz Hastalıkları
Doç. Dr. Züleyha ALPER
Bölüm 19
Ortopedi
Prof. Dr. Mehmet SUBAŞI
Bölüm 20
Göz
Prof. Dr. Nazmi ZENGİN
Bölüm 21
Üroloji
Doç. Dr. İ.Atilla ARIDOĞAN
Bölüm 22
Acil Tıp
Prof.Dr.Mustafa ALDEMİR
Bölüm 23
Radyoloji
Prof. Dr. Aslan BİLİCİ
VI
YAZARLAR
Prof. Dr. M Alpaslan ACAR
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji
AD, Adana
Prof. Dr. Nafiz BOZDEMİR
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Adana
Prof. Dr. Yılmaz AKGÜN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD,
Diyarbakır.
Prof. Dr. Mikdat BOZER
Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD,
Ankara
Prof Dr. Varol L AKSUNGUR
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji
AD, Adana
Prof. Dr. Ali COŞKUN
Sağlık Bakanlığı Keçiören Eğitim Araştırma
Hastanesi Genel Cerrahi Klinik Şefi -Ankara
Prof. Dr. Zekeriya AKTÜRK
Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Erzurum
Prof. Dr. Hakan COŞKUN
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi KBB AD, Bursa
Prof. Dr. Sait ALAN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır.
Prof. Dr. Mustafa ALDEMİR
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD,
Diyarbakır.
Prof. Dr. Zuhal ALTAY
İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR AD, Malatya
Prof. Dr.Ayşe AVCI
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk
Psikiyatrisi AD, Adana
Prof. Dr. Orhan AYYILDIZ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji BD.
Diyarbakır
Prof. Dr. Mithat BAHÇECİ
Dicle Üniv. Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve
Metabolizma Hastalıkları AD, Diyarbakır
Prof. Dr.Okay BAŞAK
Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile
Hekimliği AD, Aydın
Prof. Dr. Yıldırım BAYAZIT
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Adana
Prof. Dr. Aslan BİLİCİ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD
Diyarbakır,
Prof. Dr. Hacer BOZDEMİR
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD.
Adana
Prof. Dr. Selma ÇİVİ
Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Aile
Hekimliği AD. Konya
Prof. Dr. Meltem DEMİRKIRAN
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD.
Adana
Prof. Dr Bünyamin DİKİCİ
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları AD, Düzce
Prof. Dr. Yüksel ERSOY
İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR AD, Malatya
Prof. Dr. Mehmet Faruk GEYİK
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon
Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji AD. Düzce
Prof. Dr. Süleyman GÖRPELİOĞLU
Sağlık Bakanlığı Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve
Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Klinik Şefi, Ankara
Prof. Dr. Dilek GÜLDAL
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile
Hekimliği AD, İzmir
Prof Dr Fuat GÜRKAN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve
Hastalıkları AD, Diyarbakır
Prof. Dr. Ayhan KAMANLI
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Romatoloji AD,
Elazığ.
Prof. Dr. İsmail Hamdi KARA
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Düzce;
VII
Prof. Dr. Aziz KARADEDE
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır.
Prof. Dr. Zühtü TANSUĞ
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Adana
Prof. Dr. Mehmet KARAKAŞ
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji
AD, Adana
Prof. Dr. Füsun TOPÇU
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
AD, Diyarbakır
Prof. Dr. Hamdi R. MEMİŞOĞLU
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji
AD, Adana
Prof. Dr. Soner UZUN
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji
AD, Adana
Prof. Dr. Kemal NAS
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR AD,.
Diyarbakır
Prof. Dr.Sıddık ÜLGEN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır.
Prof. Dr. Ali ÖZEREN
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD.
Adana
Prof. Dr. İlhami ÜNLÜOĞLU
Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi
Aile Hekimliği AD, Eskişehir
Prof. Dr. Zafer ÖZTEK
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı
AD, Ankara
Prof. Dr. Yusuf YAĞMUR
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD
Diyarbakır
Prof. Dr. Ş. Fatin REEL
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD.
Adana
Prof. Dr. Hakan YAMAN
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Antalya
Prof. Dr. Yakup SARICA
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD.
Adana
Prof. Dr. Mehmet Emin YILMAZ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BD,
Diyarbakır
Prof. Dr. Nihat SATAR
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Adana
Prof. Dr. Nazmi ZENGİN
Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göz
Hastalıkları AD, Konya
Prof. Dr. R. Erol SEZER
Cumhriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Sivas
Prof. Dr. Sinan ZEREN
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Adana
Prof. Dr. Bülent SOYUPAK
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Adana
Doç. Dr. Ömer Faruk AKINCI
Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Genel
Cerrahi Klinik Şefi, İstanbul.
Prof. Dr. Mehmet SUBAŞI
Gaziantep Ünv. Tıp Fak. Ortopedi ve Trav. AD,
Gaziantep
Doç. Dr. Ersin AKPINAR
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Adana
Prof. Dr. Hüseyin Avni ŞAHİN
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile
Hekimliği AD, Van
Doç. Dr. Behçet AL
Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD,
Gaziantep
Prof. Dr. Abdurrahman ŞENYİĞİT
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
AD, Diyarbakır
Doç. Dr. Murat ALADAĞ
İnönü Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji
BD, Malatya
VIII
Doç. Dr. Züleyha ALPER
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Bursa
Doç. Dr. Şevval, EREN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Cerrahisi
AD, Diyarbakır.
Doç. Dr. Ömer ALYAN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır
Doç. Dr. T. Müge FİLİZ
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Kocaeli
Doç. Dr. İ. Atilla ARIDOĞAN
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Adana
Doç. Dr. Mehmet GENCER
Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs
Hastalıkları AD, Şanlı Urfa
Doç.Dr.Şenay ARIKAN
Atatürk Üniv. Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve
Metabolizma Hastalıkları BD, Erzurum
Doç. Dr. Sadullah GİRGİN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD,
Diyarbakır
Doç. Dr. Fatih AYDOĞAN
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Genel Cerrahi AD, İstanbul
Doç Dr. Cahfer GÜLOĞLU
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD,
Diyarbakır.
Doç. Dr. Şebnem BIÇAKÇI
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD.
Adana
Doç. Dr. Tiraje CELKAN
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji
BD, İstanbul
Doç.Dr. Erkan CEYLAN
Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs
Hastalıkları AD, Şanlı Urfa
Doç. Dr. Ömer ÇAKIR
Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kalp Damar
Cerrahisi AD, Ankara.
Doç. Dr. Mustafa Kemal ÇELEN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon
Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji AD,
Diyarbakır
Doç. Dr. Mustafa ÇELİK
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp
Fakültesi Aile Hekimliği AD, Kahramanmaraş
Doç. Dr. Nurullah GÜNAY
Gaziantep Üniversitesi, Acil Tıp AD, Gaziantep
Doç. Dr. Bünyamin IŞIK
Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD,
Ankara
Doç. Dr. Kenan İLTÜMÜR
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır.
Doç. Dr. Aydın İNAN
Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi ADAnkara
Doç. Dr. Ali Kemal KADİROĞLU
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BDDiyarbakır
Doç. Dr. A Filiz KOÇ
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji AD.
Adana
Doç. Dr. M. Cem KOÇKAR
Süleyman Demirel Üniversitesi, Tıp
Fakültesi,Gastroenteroloji BD, Isparta
Doç. Dr. Nezih DAĞDEVİREN
Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Edirne
Doç.Dr. Ruhuşen KUTLU
Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Aile
Hekimliği AD. Konya
Doç. Dr. Mustafa Fevzi DİKİCİ
Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile
Hekimliği AD, Samsun
Doç. Dr. Ercan MADENCİ
Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR AD,
Gaziantep.
Doç. Dr. Yaşar DOĞAN
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk
Gastroenteroloji Hepatoloji ve Beslenme BD, Elazığ
Doç.Dr.Kamile MARAKOĞLU
Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi Aile
Hekimliği AD, Konya
IX
Doç. Dr. M. Mümtaz MAZICIOĞLU
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Kayseri
Doç. Dr. E. Zeynep TUZCULAR VURAL
Sağlık Bakanlığı Haydarpaşa Numune Eğitim ve
Araştırma Hastanesi, İstanbul
Doç. Dr. Ertan MERT
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Mersin
Doç. Dr. Hasan UÇMAK
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp
Fakültesi, İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik
Mikrobiyoloji AD. Kahramanmaraş.
Doç. Dr. Selçuk MISTIK
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Kayseri
Doç. Dr. Alis ÖZÇAKIR
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Bursa
Doç. Dr. Tuncer ÖZEKİNCİ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji
AD, Diyarbakır.
Doç. Dr. Şakir ÖZEN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD,
Diyarbakır
Doç. Dr. Cahit ÖZER
Mustafa Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile
Hekimliği AD, Antakya
Doç. Dr. U. Güney ÖZER
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp
Fakültesi Aile Hekimliği AD, Kahramanmaraş
Doç.Dr.Kürşad ÖZŞAHİN
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Adana
Doç. Dr. Esra SAATÇI
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Adana
Doç. Dr. Dede ŞİT
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BDDiyarbakır
Doç. Dr. Oğuz TEKİN
Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD,
Ankara
Doç. Dr. Pınar TOPSEVER
Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, İstanbul
Doç. Dr. Alpaslan TUZCU
Dicle Üniv. Tıp Fakültesi Endokrinoloji Ve
Metabolizma Hastalıkları BD, Diyarbakır
X
Doç. Dr. Yeşim UNCU
Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Bursa
Doç.Dr. Arzu UZUNER
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, İstanbul
Doç. Dr. Pemra C ÜNALAN
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, İstanbul
Doç. Dr. Füsun YARIŞ
Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile
Hekimliği AD, Samsun
Doç.Dr.Mehmet YAZICI
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır
Doç. Dr. Cuma YILDIRIM
Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD,
Gaziantep
Doç. Dr. Aydın YÜCEL
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji
AD, Adana
Doç. Dr. Abdulvahit YÜKSELEN
Adnan Menderes Üniversitesi, Tıp Fakültesi,
Gastroenteroloji BD, Aydın
Yrd.Doç. Dr. Abdurrahman ABAKAY
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları
AD, Diyarbakır.
Yrd. Doç. Dr. Şerife AKALIN
Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon
Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji AD. Denizli,
Yrd.Doç.Dr.Melahat AKDENİZ
Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Antalya
Yrd. Doç. Dr. Levent AKYILDIZ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
AD, Diyarbakır
Yrd.Doç. Dr. Bülent ALTUNOLUK
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üni. Tıp Fak., Üroloji
AD, Kahramanmaraş
Yrd. Doç. Dr. Ercan GEDİK
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD,
Diyarbakır.
Yrd. Dr Zuhal ARITÜRK ATILGAN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır
Yrd.Doç. Dr. Suhan GÜNAŞTI
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji
AD, Adana
Yrd. Doç. Dr. Güngör ATEŞ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
AD, Diyarbakır
Yrd. Doç. Dr. A.Turan ILICA
Gata Tıp Fakültesi Radyoloji AD, Ankara
Yrd.Doç. Dr. Mustafa ATEŞ
İnönü Üni. Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD,
Malatya.
Yrd.Doç. Dr. Mustafa BAŞTÜRK
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD,
Elazığ.
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Nuri BOZDEMİR
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD, Elazığ
Yrd.Doç. Dr. Yaşar BOZKURT
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Diyarbakır.
Yrd. Doç. Dr. Oğuz CEBESOY
Gaziantep Ünv. Tıp Fak. Ortopedi Ve Trav AD.
Gaziantep
Yrd.Doç.Dr.Habib ÇİL
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır.
Yrd.Doç.Dr. Sacit ÇOBAN
Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi
AD, Gaziantep
Yrd.Doç.Dr Canan EREN DAĞLI
Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp
Fakültesi, Göğüs Hastalıkları AD, Kahramanmaraş
Yrd. Doç. Dr. P. Gamze ERTEN BUCAKTEPE.
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD,
Diyarbakır.
Yrd.Doç.Dr. Mehmet Sıddık EVSEN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları
ve Doğum AD, Diyarbakır.
Yrd. Doç. Dr. Hüseyin FİDAN
Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anestezi
ve Reanimasyon AD, Afyonkarahisar.
Yrd.Doç.Dr.Yahya İSLAMOĞLU
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır.
Yrd.Doç. Dr. Murat KAPAN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD,
Diyarbakır
Yrd. Doç. Dr. Mehmet KARACA
Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın
Hastalıkları Ve Doğum AD, Kars
Yrd. Doç. Dr. Celal KATI
Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp
AD, Samsun
Yrd. Doç. Dr. Arzu KAYA
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR AD, Elazığ
Yrd. Doç. Dr.Hasan KAYABAŞI
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BDDiyarbakır
Yrd. Doç. Dr. Hürkan KERİMOĞLU
Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göz
Hastalıkları AD Konya
Yrd. Doç. Dr. Hatice KURDAK
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Adana
Yrd.Doç.Dr. Hanefi OKUR
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Cerrahisi
AD, Diyarbakır.
Yrd. Doç. Dr. Murat ORAK
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD,
Diyarbakır
Yrd. Doç. Dr. Akın ÖNDER
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD,
Diyarbakır.
Yrd. Doç. Dr. Ömer ÖZBULUT
Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Psikiyatri AD, Afyonkarahisar
XI
Yrd. Doç. Dr.Sevgi ÖZCAN
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Adana
Yrd. Doç. Dr.Ayşegül YOLGA TAHİROĞLU
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk
Psikiyatrisi AD, Adana
Yrd. Doç. Dr. Hayrettin. SAĞLAM
Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi,
Kardiyoloji AD, Afyonkarahisar.
Yrd. Doç. Dr. Yusuf YÜRÜMEZ
Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İlk Ve
Acil Yardım AD, Afyonkarahisar
Yrd. Doç. Dr. Abidin ŞEHİTOĞULLARI
Dicle Üni. Tıp Fakültesi, Göğüs Cerrahisi
AD,Diyarbakır.
Öğr. Gör. Uz. Dr. Çiğdem GEREKLİOĞLU
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, Adana
Yrd. Doç. Dr. Yaşar ŞEN
Fırat Üniv. Tıp Fak. Pediatrik Endokrinoloji BD,
Elazığ
Uz.Dr. Özlem ABAKAY
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Cerrahisi
AD, Diyarbakır.
Yrd. Doç. Dr. Senem ŞENTÜRK
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD,
Diyarbakır
Uz.Dr. M. Ata AKIL
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji AD,
Diyarbakır.
Yrd. Doç. Dr. A. Çetin TANRIKULU
Kafkas Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs
Hastalıkları AD, Kars.
Uz. Dr. Mehmet AKMAN
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği
AD, İstanbul
Yrd. Doç. Dr.Ebru TEKBAŞ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır.
Uz. Dr. Mehmet Beşir AKPINAR
Çorlu Asker Hastanesi, Kalp Damar Cerrahisi
Kliniği-Tekirdağ
Yrd. Doç. Dr. Alpaslan TERZİ
Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi
AD, Şanlı Urfa
Uz.Dr. Yusuf Ali ALTUNCI
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD,
Diyarbakır
Yrd. Doç. Dr. Banu TURGUT ÖZTÜRK
Selçuk Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Göz
Hastalıkları AD Konya
Uz. Dr. Mustafa ARI
Batman Devlet Hastanesi Psikiyatri Kliniği, Batman
Yrd. Doç. Dr. Yücel YAVUZ
Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İlk Ve
Acil Yardım AD, Afyonkarahisar
Yrd. Doç. Dr. Celal YAVUZ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kalp Damar
Cerrahisi AD, Diyarbakır
Yrd. Doç. Dr. Fahrettin YILDIZ
Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi
AD, Şanlı Urfa
Yrd. Doç. Dr. Mustafa YILDIZ
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD, Elazığ
Yrd. Doç. Dr. Tekin YILDIZ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
AD, Diyarbakır
XII
Uz. Dr. Zülfü ARIKANOĞLU
Diyarbakır Devlet Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği,
Diyarbakır.
Uz.Dr. Arkun AYTUTULDU
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Adana
Uz. Dr. İlhami BEYAZTAŞ
Acıpayam Devlet Hastanesi, Acıpayam- Denizli.
Uz.Dr. Zihni BİLİK
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır.
Uz. Dr. Bilge ÇAĞATAY YAZAR
Diyarbakır Devlet Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği,
Diyarbakır.
Uz. Dr. Bülent DEVECİ
Diyarbakır Devlet Hastanesi, Kardiyoloji Kliniği,
Diyarbakır.
Uz. Dr. Murat DURDU
Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji AD,
Adana Hastanesi, Adana
Uz. Dr. Mehmet ORUCU
Özel Tekden Hastanesi, Anesteziyoloji Ve
Reanimasyon Kliniği, Denizli
Uz.Dr. Bilge FETTAHLIOĞLU
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji
AD, Adana
Uz.Dr. Seyfettin ÖRGEN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Diyarbakır.
Uz. Dr. Işık GÖNENÇ
Sağlık Bakanlığı Haydarpaşa Numune Eğitim ve
Araştırma Hastanesi, İstanbul
Uz.Dr. Onur ÖZBİLEN
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Adana
Uz.Dr.Mustafa IŞIK
Gaziantep Ünv. Tıp Fak. Ortopedi Ve Trav. AD,
Gaziantep
Uz. Dr. Yavuz ÖZÇELİK
Özel Medline Hastanesi, İç Hastalıkları Kliniği,
Diyarbakır.
Uz.Dr. Mustafa İÇER
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD,
Diyarbakır
Uz.Dr. Ayhan ÖZHASENEKLER
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD,
Diyarbakır.
Uz.Dr. Volkan İZOL
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Adana
Uz.Dr. Özgür ÖZKUL
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları
ve Doğum AD, Diyarbakır.
Uz.Dr. Serap KARAMAN
İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji
BD, İstanbul
Uz.Dr. Emin SARIOĞLU
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Adana
Uz.Dr. İlyas KAYA
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır.
Uz.Dr. Cem ŞAH
BSK, Metropark Hastanesi Üroloji Kliniği, Adana
Uz. Dr. İsa KILIÇASLAN
Bayındır Hastanesi Acil Servis, Ankara
Uz.Dr. Mahmut. TAŞ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD,
Diyarbakır.
Uz. Dr. Behice KURTARAN
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon
Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji AD. Adana
Uz. Dr. Mehmet TOKSÖZ
Diyarbakır Devlet Hastanesi, Diyarbakır.
Uz. Dr. Muhammed KUVEL
Diyarbakır Devlet Hastanesi, Üroloji Kliniği,
Diyarbakır.
Uz.Dr. Mehmet KÜÇÜKÖNER
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD,
Diyarbakır
Uz. Dr. Yunus NAZLI
Devlet Hastanesi, Kalp Damar Cerrahisi Kliniği,
Diyarbakır
Uz. Dr. Faik OKUR
TÜTAV Şifa Hastanesi, Kalp Damar Cerrahisi
Kliniği, İzmir.
Uz.Dr. Kenan YILDIZ
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji
AD, Adana
Uz. Dr. Zülfükar YILMAZ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji BDDiyarbakır
Uz.Dr. Bülent YILMAZ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD,
Diyarbakır.
Dr. Levent AKYILDIZ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları
AD, Diyarbakır
XIII
Dr. Metin ATEŞÇELİK
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD, Elazığ
Dr. Habibe BEŞLER İNCİ
Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD,
Ankara
Dr. Mehmet BEZGİNCAN
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR AD, Elazığ
Dr. Rojbin CEYLAN TEKİN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji AD,
Diyarbakır.
Dr. Ali İhsan ÇARKANAT
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları
AD, Diyarbakır.
Dr. Bahar ÇELİKBAĞ
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR AD, Elazığ
Dr. Mahcube ÇUBUKÇU
Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile
Hekimliği AD, Samsun
Dr.Recep.DURSUN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD,
Diyarbakır.
Dr. Alper EKEN
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD,
Adana
Dr. Arif Ahmet GÜNDOĞDU
Ondokuzmayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile
Hekimliği AD, Samsun
Dr. Hilal HOCAGİL
Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD,
Ankara
Dr. Metin.KAPLAN
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji Ve
Reanimasyon AD, Diyarbakır.
Dr. Ali Fuad KARA
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır.
Dr. Günseli KARACA
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR AD, Elazığ
Dr. Murat KAYA
Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi
AD, Şanlı Urfa
XIV
Dr. Abdullah OĞUZ
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD,
Diyarbakır
Dr. İrfan ŞENCAN
Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD,
Ankara
Dr. H. Murat UĞURLU
Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji AD,
Diyarbakır
Dr. Arafe YILDIRIM
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi FTR AD, Elazığ
Dr. Suat ZENGİN
Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi, Acil Tıp AD
Gaziantep
Bilim Uzmanı Özgür ÖZDEMİR
Akdeniz Üniversitesi, Beden Eğitimi Spor
Yüksekokulu, Antalya
Bilim Uzmanı Diyetisyen Neşe TOKTAŞ
Akdeniz Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor
Yüksekokulu, Antalya
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM 1 Aile Hekimliği
Aile Hekimi ve Aile Hekimliği: Tanımlar..................................................................................... 2
Türkiye’de Aile Hekimliği............................................................................................................ 9
Dünyada Aile Hekimliği............................................................................................................... 17
Ailenin Sağlık Üzerindeki Etkileri................................................................................................ 19
Biyopsikososyal Hekimlik............................................................................................................ 22
Aile Yönelimli Birincil Bakım...................................................................................................... 25
Birinci Basamakta Kanıta Dayalı Tıp........................................................................................... 32
Aile Hekimliğinde Sürekli Tıp Eğitimi......................................................................................... 37
Aile Hekimliğinde Kalite ve Kalite İyileştirme............................................................................ 41
BÖLÜM 2 Aile Hekimliği Uygulamaları
Koruyucu Sağlık Hizmetleri......................................................................................................... 47
Genel Bağışıklama Prensipleri...................................................................................................... 56
Hekim Hasta İletişimi................................................................................................................... 79
Kötü Haber Verme........................................................................................................................ 82
Hasta Eğitimi................................................................................................................................ 85
Aile Hekimliğinde Klinik Akıl Yürütme ve Tanısal Yaklaşım..................................................... 87
Düşük Prevalans Hekimliği.......................................................................................................... 95
Aile Ağacı Genogram................................................................................................................... 98
Periyodik Sağlık Muayenesi......................................................................................................... 101
Aile Hekimliğinde Fonksiyonel (İşlevsel) Sağlık Durumu Değerlendirmesi............................... 106
Aile Hekimliğinde Cinsel Sorunlar............................................................................................... 113
Aile İçi Şiddet............................................................................................................................... 120
Adölesan Bireye Yaklaşım............................................................................................................ 131
Yaşlılık ve Bakım.......................................................................................................................... 135
Aile Hekimliği Uygulamasında Sigara Müdahalesi..................................................................... 139
Birinci Basamakta Aile Planlaması............................................................................................... 151
Vajinal Smear Alınması................................................................................................................. 155
Rahim İçi Araç Uygulaması.......................................................................................................... 157
Küretaj Prensipleri........................................................................................................................ 162
Risk Yönetimi ve Malpraktis........................................................................................................ 164
Kırsal Hekimlik............................................................................................................................. 170
Paraziter Hastalıklar...................................................................................................................... 173
Alternatif Tıp................................................................................................................................ 188
Aile Hekimliği ve Aile Terapisi.................................................................................................... 190
Birinci Basamakta İlaç Kullanımı................................................................................................. 192
Akılcı Antibiyotik Kullanımı........................................................................................................ 209
Elektrokardiyogram ve Değerlendirme......................................................................................... 211
Aile Hekimliğinde Beslenme........................................................................................................ 214
Birinci Basamakta Obeziteye Yaklaşım........................................................................................ 229
Birinci Basamak Spor Hekimliği.................................................................................................. 232
XV
BÖLÜM 3 Aile Hekimliği Yönetimi
Aile Hekimliğinde Poliklinik Yönetimi........................................................................................ 244
Hasta Kayıtları.............................................................................................................................. 245
Birinci Basamakta Anket.............................................................................................................. 249
Tıbbi Kayıtların İstatistik Programlarına Aktarılması ve Kullanılması........................................ 251
Aile Hekimliğinde Bilişim Teknolojisinin Kullanımı................................................................... 252
BÖLÜM 4 Pediatri
Yenidoğan Sarılıkları.................................................................................................................... 256
Yenidoğan Aşıları.......................................................................................................................... 259
Ateşli Çocuğa Yaklaşım................................................................................................................ 261
Boy Kısalığı.................................................................................................................................. 263
Obezite.......................................................................................................................................... 266
Stridor ve Dispne - Ayırıcı Tanı.................................................................................................... 268
Pediatrik Hematoloji..................................................................................................................... 270
Akut İshal...................................................................................................................................... 279
BÖLÜM 5 Gastroenteroloji
Akut Diyare................................................................................................................................... 284
Kronik Diyare............................................................................................................................... 285
İrritable Barsak Sendromu............................................................................................................ 286
Konstipasyon ve Fekal İmpakşın.................................................................................................. 287
Kolonun Divertiküler Hastalığı..................................................................................................... 288
Anorektal Hastalıklar.................................................................................................................... 289
Gastrointestinal Kanama............................................................................................................... 291
Dispepsi ve Peptik Ülser Hastalığı............................................................................................... 300
Özofagus Hastalıkları.................................................................................................................... 305
Akut Pankreatit............................................................................................................................. 312
Karaciğer Enzim Yüksekliklerinin Ayırıcı Tanısı......................................................................... 316
Non Alkolik Steatohepatit (Nash), Alkolik Karaciğer Hastalığı, Karaciğer Yetmezliği ve
Karaciğer Sirozu........................................................................................................................... 318
Asit................................................................................................................................................ 320
Ülseratif Kolit-Crohn’s Hastalığı.................................................................................................. 321
Laktoz İntoleransı......................................................................................................................... 322
Giardiazis...................................................................................................................................... 323
BÖLÜM 6 Hematoloji
Hematopoez ve Eritropoez............................................................................................................ 326
Anemiler ve Polisitemiler............................................................................................................. 326
Trombositoz ve Esansiyel Trombositemi...................................................................................... 332
Tromboz - Kanama....................................................................................................................... 332
Normal Hemostaz......................................................................................................................... 333
Trombosit Hastalıkları.................................................................................................................. 335
XVI
Kronik Refrakter Trombositopeni................................................................................................. 338
Koagulasyon Hastalıkları.............................................................................................................. 341
Dissemine İntravasküler Koagülasyon (DİK)............................................................................... 343
Karaciğer Hastalıklarında Koagülopati......................................................................................... 345
Lenfomalar.................................................................................................................................... 346
Hodgkin Lenfomalar.................................................................................................................. 346
Non - Hodgkin Lenfomalar........................................................................................................ 347
Lösemiler...................................................................................................................................... 359
Kronik Lösemiler....................................................................................................................... 359
Kronik Myelositik Lösemi......................................................................................................... 359
Kronik Lenfositik Lösemi.......................................................................................................... 361
Akut Lösemiler.......................................................................................................................... 365
Akut Lenfoblastik Lösemi......................................................................................................... 367
Akut Myeloblastik Lösemi........................................................................................................ 369
Plazma Hücre Hastalıkları............................................................................................................ 372
Multiple Myeloma..................................................................................................................... 372
BÖLÜM 7 Endokrinoloji
Hiperlipidemiler............................................................................................................................ 378
Obezite.......................................................................................................................................... 381
Hipoglisemi................................................................................................................................... 383
Diyabetes Mellitus........................................................................................................................ 387
Tiroid Hastalıklarında Tanı ve Tedavi........................................................................................... 402
Hipofiz Hastalıkları....................................................................................................................... 429
Cushing Sendromu........................................................................................................................ 439
Adrenal Cushing Sendromu.......................................................................................................... 441
Primer Hipoaldosteronizm............................................................................................................ 442
Mineralokortikoid Fazlalığı.......................................................................................................... 445
Primer Hiperaldosteronism........................................................................................................... 445
Diabetes İnsipidus . ...................................................................................................................... 450
Uygunsuz ADH Sendromu (SIAD).............................................................................................. 451
BÖLÜM 8 Nefroloji
Üriner Sistem İnfeksiyonları: Kadınlar......................................................................................... 456
Üriner Sistem İnfeksiyonları: Çocuklar........................................................................................ 462
Alt Urogenital İnfeksiyonlar: Erkekler ........................................................................................ 463
Üst Üriner Sistem İnfeksiyonları: Kadınlar ve Erkekler............................................................... 466
Cinsel Temas İle Geçen Hastalıklar.............................................................................................. 469
Benign Prostat Hipertrofisi (BPH)................................................................................................ 474
Hematüri....................................................................................................................................... 475
Ürolitiazis...................................................................................................................................... 477
Akut Skrotal Ağrı ve Skrotal Kitleler........................................................................................... 479
Böbrek Yetmezlikleri.................................................................................................................... 481
A. Akut Böbrek Yetmezliği . ..................................................................................................... 481
XVII
B. Kronik Böbrek Yetmezliği.................................................................................................... 488
C. Diyaliz Uygulamaları............................................................................................................ 492
Proteinüri, Nefrotik Sendrom ve Nefritik Sendrom...................................................................... 494
Diyabetik Nefropati...................................................................................................................... 499
Kistik Böbrek Hastalıkları............................................................................................................ 502
Üriner İnkontinans........................................................................................................................ 504
BÖLÜM 9 Kardiyoloji
Ateroskleroz ve İskemik Kalp Hastalıkları................................................................................... 508
Kronik Kararlı Anjina Pektoris..................................................................................................... 509
Kararsız Anjina Pektoris............................................................................................................... 510
Akut Myokart İnfarktüsü.............................................................................................................. 512
Dislipidemi.................................................................................................................................... 515
Hipertansiyon................................................................................................................................ 517
Kalp Yetersizliği............................................................................................................................ 521
Akut Akciğer Ödemi..................................................................................................................... 524
Romatizmal Kalp Hastalıkları....................................................................................................... 526
Mitral Valv Prolapsusu.................................................................................................................. 529
İnfektif Endokardit........................................................................................................................ 531
Aritmiler........................................................................................................................................ 534
Senkop.......................................................................................................................................... 538
Perikarditler................................................................................................................................... 540
BÖLÜM 10 Göğüs Hastalıkları
Kronik Öksürük............................................................................................................................ 544
Hemoptizi...................................................................................................................................... 547
Solunum Fonksiyon Testleri......................................................................................................... 549
Astım............................................................................................................................................. 554
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı............................................................................................. 557
Bronşektazi................................................................................................................................... 561
Pnömoniler.................................................................................................................................... 565
Tüberküloz.................................................................................................................................... 572
Plevral Sıvılara Yaklaşım.............................................................................................................. 581
Sarkoidoz...................................................................................................................................... 583
Wegener Granülomatozisi............................................................................................................. 587
Obstrüktif Uyku Apne Sendromu................................................................................................. 589
Mekanik Ventilatörler ve Oksijen Tedavisi................................................................................... 593
BÖLÜM 11 İnfeksiyon Hastalıkları
Ateş............................................................................................................................................... 598
Akılcı Antibiyotik Seçimi............................................................................................................. 600
Sıtma............................................................................................................................................. 602
Akut Viral Hepatitler..................................................................................................................... 605
Nedeni Bilinmeyen Ateş............................................................................................................... 610
XVIII
Akut Bakteriyel Menenjit............................................................................................................. 613
AIDS............................................................................................................................................. 615
Mikrobiyolojik İncelemeler İçin Örnek Alma Kuralları............................................................... 618
Gram Boyama............................................................................................................................... 619
BÖLÜM 12 Nöroloji
Bilinç Bozuklukları ve Koma....................................................................................................... 622
Vertigo ve Dizines......................................................................................................................... 626
Diplopi.......................................................................................................................................... 630
Disfaji............................................................................................................................................ 631
Başağrıları..................................................................................................................................... 632
Serebrovasküler Hastalıklar.......................................................................................................... 639
Demans......................................................................................................................................... 644
Epilepsiler..................................................................................................................................... 650
Santral Sinir Sistemi Enfeksiyonları............................................................................................. 658
Multipl Skleroz............................................................................................................................. 661
Parkinson Hastalığı....................................................................................................................... 663
Tremorlar...................................................................................................................................... 665
Omurilik Hastalıkları.................................................................................................................... 667
Motor Nöron Hastalıkları.............................................................................................................. 671
Nöropatiler.................................................................................................................................... 675
Miyastenia Gravis......................................................................................................................... 681
BÖLÜM 13 Psikiyatri
Psikiyatri Konuları Hakkında Genel Bilgiler................................................................................ 686
Anksiyete Bozuklukları................................................................................................................ 686
Duygudurum Bozuklukları........................................................................................................... 694
Somatoform Bozukluklar.............................................................................................................. 698
Yeme Bozuklukları....................................................................................................................... 704
Uyku Bozuklukları........................................................................................................................ 706
Alkol-Madde Kullanımına İlişkin Bozukluklar............................................................................ 708
Şizofreni ve Diğer Psikozlar......................................................................................................... 714
Psikiyatride Kullanılan Bazı Ölçekler.......................................................................................... 719
Çocukluk Çağı Ruhsal Sorunları.................................................................................................. 732
BÖLÜM 14 FTR
Boyun Problemleri........................................................................................................................ 772
Omuz Problemleri......................................................................................................................... 774
Bel Ağrıları.................................................................................................................................... 777
Kalça Ağrıları................................................................................................................................ 780
Diz Ağrıları................................................................................................................................... 783
Ayak ve Ayak Bilek Problemleri................................................................................................... 789
Dirsek, El Bileği ve El Ağrıları..................................................................................................... 794
Tuzak Nöropatileri........................................................................................................................ 802
XIX
Lomber Disk Hernisi..................................................................................................................... 806
Yumuşak Doku Romatizmaları : Fibromiyalji Sendromu............................................................ 809
Myofasial Agrı Sendromu............................................................................................................. 814
Kronik Yorgunluk Sendromu........................................................................................................ 817
Osteoporoz.................................................................................................................................... 819
Reaktif Artritler............................................................................................................................. 822
Spondiloartritler............................................................................................................................ 824
Raynoud Fenomeni....................................................................................................................... 832
Dev Hücreli Arterit/ Polimiyalji Romatika................................................................................... 837
Skleroderma.................................................................................................................................. 842
Sistemik Lupus Eritematozus....................................................................................................... 847
İlaçlara Bağlı Lupus...................................................................................................................... 852
Romatoid Artrit ve Tedavisi.......................................................................................................... 855
Kristal Artropatiler........................................................................................................................ 860
Osteoartrit (OA)............................................................................................................................ 863
BÖLÜM 15 Dermatoloji
Bakteriyel İnfeksiyonlar................................................................................................................ 870
Viral İnfeksiyonlar........................................................................................................................ 872
Paraziter İnfestasyonlar................................................................................................................. 877
Yüzeyel Mantar İnfeksiyonları..................................................................................................... 880
Sık Karşılaşılan Vezikülobüllöz Hastalıklar................................................................................. 883
Ekzema.......................................................................................................................................... 886
Ürtiker........................................................................................................................................... 889
Akne Vulgaris............................................................................................................................... 891
Melanoma..................................................................................................................................... 893
Behçet Hastalığı ........................................................................................................................... 895
Kutanöz Layşmanyazis................................................................................................................. 897
BÖLÜM 16 Genel Cerrahi
Yara Bakımı................................................................................................................................. 900
Tiroid Hastalıkları......................................................................................................................... 905
Meme Hastalıkları......................................................................................................................... 910
Karaciğer Hastalıkları................................................................................................................... 913
Safra Kesesi ve Hastalıkları.......................................................................................................... 917
Pankreas Hastalıkları.................................................................................................................... 922
Dalak Hastalıkları......................................................................................................................... 924
Karın Ağrılı Hastaya Yaklaşım..................................................................................................... 928
Jinekoloji ve Obstetrikte Akut Batın............................................................................................. 935
Akut Mezenterik İskemi............................................................................................................... 938
Barsak Obstrüksiyonları................................................................................................................ 942
Karın Duvarı Fıtıkları................................................................................................................... 945
Kolorektal Kanserler..................................................................................................................... 947
Anorektal Bölgenin Acil Hastalıkları............................................................................................ 950
XX
BÖLÜM 17 Kadın Hastalıkları ve Doğum
Konsepsiyon Öncesi Bakım.......................................................................................................... 955
Kronik Hastalıklar......................................................................................................................... 958
Gebelikteki Aktivite ve Alışkanlıklar............................................................................................ 959
Rh Uygunsuzluğu......................................................................................................................... 960
Konjenital Hastalıkların Prenatal Dönemde Tanısı....................................................................... 961
Alfa-Feto Protein (AFP)............................................................................................................... 962
Fetal İyilik Halinin Değerlendirilmesi.......................................................................................... 963
Gebelikte Bulantı ve Kusmalar..................................................................................................... 964
Gebelikte Diabetes Mellitus.......................................................................................................... 965
Gebelik ve Hipertansiyon (Pre-Eklampsi, Eklampsi).................................................................. 966
Birinci Trimester Kanamaları...................................................................................................... 968
Geç Dönem Antepartum Kanamalar............................................................................................. 970
İntrauterin Gelişimin Kısıtlanması (İUGR).................................................................................. 972
Preterm Eylem.............................................................................................................................. 974
Erken Membran Rüptürü (EMR).................................................................................................. 975
Postterm Gebelikler...................................................................................................................... 977
Doğum Fizyolojisi........................................................................................................................ 978
Operatif Doğumlar........................................................................................................................ 980
Amniyotik Sıvı Anormallikleri..................................................................................................... 981
Doğum Eylemi İndüksiyonu......................................................................................................... 982
Doğum Anestezisi......................................................................................................................... 983
Vaginal Doğum............................................................................................................................. 984
Makadi Doğum............................................................................................................................. 987
Epizyotomi (Perineotomi)............................................................................................................. 988
Omuz Distosisi.............................................................................................................................. 989
Puerperium.................................................................................................................................... 989
Postpartum Kanama...................................................................................................................... 990
Puerperal Ateş............................................................................................................................... 991
Kontraseptifler ............................................................................................................................. 991
Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar (CYBH).................................................................................... 994
Bartolin Bezi................................................................................................................................. 1003
Pelvik Ağrı.................................................................................................................................... 1004
Endometriyal Patolojiler............................................................................................................... 1004
Uterus Korpusunun Premalign ve Malign Hastalıkları................................................................. 1008
Endometriozis............................................................................................................................... 1009
Adenomiyozis............................................................................................................................... 1010
Overin Benign Hastalıkları........................................................................................................... 1010
Pediyatrik Jinekoloji..................................................................................................................... 1012
Anormal Vajinal Kanamalar......................................................................................................... 1013
Amenore........................................................................................................................................ 1014
Dismenore..................................................................................................................................... 1016
Premenstrüel Sendrom (PMS)...................................................................................................... 1017
Genital Kanserlerde Tarama Testleri............................................................................................. 1018
XXI
Menopoz....................................................................................................................................... 1020
Osteoporoz.................................................................................................................................... 1023
İnfertilite....................................................................................................................................... 1026
Ektopik Gebelik (Dış Gebelik)..................................................................................................... 1026
Kronik Pelvik Ağrı (KPA)............................................................................................................. 1028
Cinsel Taciz................................................................................................................................... 1029
BÖLÜM 18 Kulak-Burun-Boğaz Hastalıkları
KBB’de Muayene......................................................................................................................... 1032
Kulak Hastalıkları......................................................................................................................... 1035
Burun Hastalıkları......................................................................................................................... 1037
Ağız ve Dil Hastalıkları................................................................................................................ 1040
Boğaz Hastalıkları......................................................................................................................... 1040
Temporomandibuler Eklem (TME)......................................................................................... 1042
BÖLÜM 19 Ortopedi
El, Bilek ve Dirsek Eklemi Problemleri....................................................................................... 1046
Kalça Problemleri......................................................................................................................... 1048
Diz Problemleri............................................................................................................................. 1050
Ayak ve Ayak Bileği Problemleri.................................................................................................. 1051
Kırıklar.......................................................................................................................................... 1052
Kemik Tümörleri.......................................................................................................................... 1054
Septik Artrit................................................................................................................................... 1056
Osteomiyelit.................................................................................................................................. 1056
BÖLÜM 20 Göz
Gözün Muayenesi......................................................................................................................... 1060
Kırmızı Göz.................................................................................................................................. 1062
Göz Yaralanmaları......................................................................................................................... 1067
Kornea........................................................................................................................................... 1070
Lens............................................................................................................................................... 1073
Retina............................................................................................................................................ 1074
Optik Sinir Hastalıkları................................................................................................................. 1079
Şaşılık............................................................................................................................................ 1082
Göz Kapağı, Gözyaşı Sistemi ve Orbita Hastalıkları.................................................................... 1083
BÖLÜM 21 Üroloji
Genitoüriner Yolun Bakteriyel Enfeksiyonları............................................................................. 1096
Hematüri....................................................................................................................................... 1105
Üriner Sistem Taş Hastalıklarına Yaklaşım................................................................................... 1106
Selim Prostat Hiperplazisi (BPH)................................................................................................. 1111
Prostat Kanseri.............................................................................................................................. 1114
Mesane Kanseri............................................................................................................................. 1117
XXII
Skrotal Kitleler.............................................................................................................................. 1118
Ürolojik Travmalar........................................................................................................................ 1122
BÖLÜM 22 Acil Tıp
Acilde Hasta-Hekim İlişkisi.......................................................................................................... 1129
Temel Yaşam Desteği.................................................................................................................... 1132
Şok................................................................................................................................................ 1135
Hipertansif Aciller......................................................................................................................... 1138
Göğüs Ağrılı Hastaya Yaklaşım.................................................................................................... 1141
Komadaki Hastaya Yaklaşım........................................................................................................ 1146
Ostrüktif Akciğer Hastalıklarında Acil Yaklaşımlar..................................................................... 1148
Aort Diseksiyonu.......................................................................................................................... 1149
Akut Arter Tıkanıklığı................................................................................................................... 1153
Derin Ven Trombozu ve Pulmoner Emboli................................................................................... 1157
Ürolojik Aciller............................................................................................................................. 1162
Psikiyatrik Aciller......................................................................................................................... 1164
Acillerde Radyolojik İncelemeler................................................................................................. 1172
Acilde Ağrı Tedavisi..................................................................................................................... 1174
Ev Kazaları.................................................................................................................................... 1177
Multipl Travmalı Hastaya Yaklaşım............................................................................................. 1180
Kafa Travmalı Hastaya Yaklaşım.................................................................................................. 1183
Toraks Travmaları......................................................................................................................... 1188
Kalp Yaralanmaları....................................................................................................................... 1189
Karın Travmaları........................................................................................................................... 1193
Genitoüriner Travmalar................................................................................................................. 1196
Hipotermi ve Donuklar................................................................................................................. 1199
Haşlanma ve Alev Yanıkları.......................................................................................................... 1201
Elektrik Yanıkları.......................................................................................................................... 1205
Torasentez..................................................................................................................................... 1207
Parasentez..................................................................................................................................... 1208
Santral Venöz Katater Uygulamaları............................................................................................ 1210
Zehirlenmeler................................................................................................................................ 1214
Hayvan Isırmalarında ve Böcek Sokmalarında İlk Yardım.......................................................... 1217
BÖLÜM 23 Radyoloji
Radyolojide Tanı Yöntemleri........................................................................................................ 1222
Baş-Boyun Radyolojisi................................................................................................................. 1223
Kalp ve Ana Damarların Görüntülenmesi..................................................................................... 1226
Toraks Radyolojisi........................................................................................................................ 1227
Meme Radyolojisi......................................................................................................................... 1229
Abdominal Radyoloji.................................................................................................................... 1230
Kas-İskelet Sistemi....................................................................................................................... 1239
XXIII
Aile Hekimliği
BÖLÜM
1
AİLE HEKİMLİĞİ
KONULAR
Aile Hekimi ve Aile Hekimliği: Tanımlar
Türkiye’de Aile Hekimliği
Dünyada Aile Hekimliği
Ailenin Sağlık Üzerindeki Etkileri
Biyopsikososyal Hekimlik
Aile Yönelimli Birincil Bakım
Birinci Basamakta Kanıta Dayalı Tıp
Aile Hekimliğinde Sürekli Tıp Eğitimi
Aile Hekimliğinde Kalite ve Kalite İyileştirme
Birinci Basamakta Tanı ve Tedavi
AİLE HEKİMLİĞİNDE TANIMLAR,
KAVRAMLAR VE TÜRKİYE’YE ÖZGÜ
DURUMLAR
Prof. Dr. Süleyman GÖRPELİOĞLU
Her sağlık sisteminin 2 temel amacı vardır.
Bunlardan birincisi hastalıkların nedenleri, takipleri, tedavi ve sağlığın en üst düzeye çıkarılması hakkındaki en ileri bilgileri uygulamaya
koyarak, toplumun sağlığını optimize etmek;
ikinci ve en az bunun kadar önemli olanı ise
toplum genelinde ve alt gruplarda, sağlık hizmet
sunumuna ulaşma ve sağlığın optimal düzeyde
sürdürülebilme yeteneğindeki farklılıkların ortadan kaldırılmasıdır.
Ülkemizde gerek aile hekimliği uygulamaları ve gerekse sağlık sisteminin finansmanı konularında bir kavram karmaşası yaşanmaktadır.
Bu karmaşanın başlıca sebebi bu konularla ilgili
olarak Türkçe’ye uygun tanımların yapılmamış
olmamasıdır. Örneğin, İngilizce’de “primary
health care” olarak tarif edilen bir durum Türkçe kaynaklarda hem “Temel Sağlık Hizmetleri”
hem de “Birincil Sağlık Bakımı” olarak kullanılmıştır. Birbirinden oldukça farklı durumlar
için aynı tanımların ya da aynı durum için farklı
açıklamaların kullanılıyor olması kimi zaman
yanlış uygulamalara sebebiyet verebilmektedir.
Bu nedenle öncelikle kavramlar üzerinde uzlaşmak gerekir.
GENEL BİLGİLER
19.Yüzyılın ikinci yarısında mikroskobun
geliştirilmesi, anestezinin tıbbın kullanımına
girmesi, sanayi ve teknolojinin ilerlemesi ve
bilgilerin daha hızlı yayılması gibi nedenlerle
hızlanan tıptaki bilgi artışı beraberinde ihtisaslaşmayı getirmiş; tıp bilimleri aynı diğer bilim
dallarında olduğu gibi ilerlemesini daha fazla
derinleştirme ve daha fazla bilgi prensibi üzerine oturtmuştur. 20. yüzyıla gelindiğinde bu derinleşme iyice hızlanmış ve derinliğin daha da
kuvvetlenmesini sağlamak uğruna hastalar gün
geçtikçe daha küçük parçalar halinde incelenmeye başlamıştır. Belki de tıp alanındaki bilgilerin
artmasının kaçınılmaz bir sonucu olarak ortaya
çıkan bu durum, hastaların önceleri tedavi şekil-
2
lerine göre (cerrahi-dahiliye), daha sonraları ise
yaşa (pediatri-geriatri), cinse (kadın hastalıkları), hastalığın tuttuğu organlara göre (nefroloji,
kardiyoloji vb.) ayrılmasına neden olmuştur.
Günümüzde bu bölünme artık hastalıkların bulguları düzeyine inmiş ve örneğin sadece ağrı
üzerinde ihtisaslaşmış bir hekim grubu ortaya
çıkmıştır.
Gelişen teknoloji ve bilimin tıbba uyarlanmasının getirdiği bu parçalanmanın sonucunda
hasta ile hekim arasındaki ilişki, hastalık ile hekim arasındaki bir ilişkiye dönüşmüş, hastanın
bir bütün olarak sorumluluğunu hiçbir hekim almamaya başlamıştır. Bu durumda bir hasta için
farklı uzmanlık dalları tarafından önerilen tedavi
seçeneklerini koordine ederek hasta için en uygun şemayı çıkarmak imkansız hale gelmiş, bu
iş genellikle hastanın kendisine terk edilmiştir.
Tabii ki bunun sonucunda tedaviyi tam olarak
uygulamadığı için bir türlü iyileşmeyen, defalarca hekime başvurmak zorunda kalan ve başvurduğu hekimlere de çok fazla güveni olmayan bir
hasta topluluğu oluşmuştur.
Hastalarla sağlıkçılar arasındaki ilişkilerin bozulmasına neden olan bu durum ilk kez
1923 yılında Amerikalı bir hekim olan Francis
Peabody tarafından ortaya konmuş; fakat o dönemdeki bilimsel hırs, gerçeklerin görülmesini
engelleyerek Peabody’nin bu deklarasyonunun
dikkate alınmamasına neden olmuştur1.
1950’li yıllara gelene kadar tüm dünyada her
konuda görüş ve felsefe değişimine neden olan
çok büyük olaylar olmuştur. Bunların en önemlileri tabii ki dünya savaşlarıdır. İki kez savaşan
dünya devletleri sonunda barış içinde yaşamanın
değerini anlayarak 1945 yılında Birleşmiş Milletler Örgütü’nü ve buna bağlı olarak da 1948 yılında Dünya Sağlık Örgütü’nü (DSÖ) kurdular.
Bu dönemde tüm dünyanın yaşadığı ekonomik
çöküntü, her konuda olduğu gibi sağlık konusunda da sınırlı kaynakların verimli kullanımını
gündeme getirdi2. Bunu sağlamak için de sağlık
örgütlenmeleri için yeni prensipler geliştirildi.
Bu prensiplerden bazıları;
• Herkese gereksindiği hizmet götürülmeli,
• Örgütün işletme maliyeti ülke kaynaklarını
aşmamalı,
• Kullanılan teknoloji ülke olanaklarına uygun
İndeks
İNDEKS
A
Abakteriyel 1105
Abdominal epilepsi 929
Abdominal travma 915, 1194
Abdominoperineal rezeksiyon 948
Abetalipoproteinemia 379
Abortus 125, 158, 404, 409, 659,
957, 960, 994, 995, 997, 999
ACE inhibitörleri 116, 447, 449, 486,
489, 499, 514, 520, 523, 845,
890
Açık çökme kırıkları 1186
Açık kırık 1053
Açık kolesistektomi 921
Ackerman 191
ACTH uyarı testi 430
Addison hastalığı 1015
Addison krizi 929
Adenomatöz Polipozis Koli (APC)
gen mutasyonu 947
Adenozis 911
Adezyonlar 942, 943, 1028
Adinamik İleus 942
Adjuvan tedavi 895, 912, 1140
Adrenal adenoma 439
Adrenalektomi 441, 442, 443, 449
Adrenal hemoraji 443
Adrenal karsinoma 445
Adrenocorticotrophic Hormon 430
Adrenoleukodystrophy 442
Adult hipotiroidi 907
Advice 169
Advise 168
Afektif bozukluk 1168
Afibrinojenemi 334
AFP 69, 917, 961, 962, 1011, 1018
Afterload 521, 1136
Ağırlık 18, 23, 103, 223, 224, 225,
261, 266, 379, 394, 410, 550,
567, 568, 635, 669, 694, 704,
726, 736, 779, 790, 791, 867,
972, 973, 1017, 1028, 1039,
1053, 1119
Agreed Plan 168, 169
ağrısız 278, 289, 426, 428, 468, 469,
475, 476, 477, 481, 668, 823,
839, 848, 897, 908, 930, 932,
970, 971, 979, 996, 998, 1046,
1047, 1077, 1078, 1080, 1084,
1086, 1092, 1103, 1117, 1119,
1121
Ağrısız hematüri 468, 477, 1117
Ağrısız skrotal kitleler 480
Ağrı tedavisi 1177
AIDS 52, 175, 179, 278, 336, 347,
348, 356, 385, 597, 615, 616,
617, 618, 644, 649, 1002,
1097
Aile doktorları 12, 208, 252
Aile hekimi 1, 7, 10, 11
Aile Hekimi Eğiticisi Kursu 10
Aile hekimliği dergisi 11
Aile Hekimliği/Genel Pratisyenlik 12
Aile hekimliği merkezi 10, 11, 12,
98, 208
Aile hekimliğinde eğitici eğitimi
kursu 11
Aile Hekimliğinde Güncel
Yaklaşımlar 15
Aile Hekimliğinin Gelişimi 19
Aile hekimliği pilot uygulaması
hakkında yönetmelik 9, 13,
17
Aile hekimliği türkiye modeli 13, 19
Aile hekimliği uygulama merkezleri
10
Aile hekimliği uzmanlık 11, 13, 15,
17
Aile Hekimliği Uzmanlık Eğitimi
Çekirdek Müfredatı
Oluşturma Çalıştayı 13
Aile Hekimliği Uzmanlık Müfredatı
11
Aile Hekimliği Uzmanlık Tezi Ödülleri 15
Aile içi şiddet 30, 121, 122, 123, 124,
125, 691, 759, 955
Aile Planlaması 13, 45, 53, 56, 155,
161, 163, 993
Aile psikolojisi 190, 191
Aile Tabibi 9
Aile terapisi 20, 27, 191, 713
Ailevi akdeniz ateşi 929
Ailevi guatr 908
Aile Yaşam Döngüsü 25
Airway 594, 1136, 1180, 1181, 1184
Akalküloz kolesistit 921
Akciğer Absesi 1228
Akciğer infarktüsü 929
Akciğer kanseri 139, 140, 165, 439,
1011, 1060, 1228
Akinetik Mutizm 625
Akılcı İlaç Kullanımı 192, 208
Akrep sokmaları 1217
Akromegali 117, 388, 434, 436, 798,
864
Aksiller lenf nodul diseksiyonu 912
aksiyon tremoru 665, 666
Aksonal 394, 669, 676, 680, 791,
1224
Aktif dinleme 1169
Aktif karbon 1216
aktive protein C rezistansı 1154, 1158
Akut akciğer ödemi 519
Akut anal fissür 950
Akut apandisit 478, 935, 1027
Akut Arter Tıkanıklığı 1127
Akut atak 312
Akut Diyare 283
Akut gastrit 929
Akut hepatit 608, 929
Akut hiperlipoproteinemi 929
Akut immün 337
Akut intermittent porfiri 929
Akut karın 923, 931, 933, 936, 942,
1011
Akut karın ağrısı 936, 942
Akut kolesistit 478, 918, 919, 920,
921, 928, 931, 1233
Akut Koroner Sendrom 1140
Akut lösemi 332, 365, 370
Akut mezenterik iskemi 929, 938,
939, 940
Akut mide dilatasyonu 929
Akut miyokard infarktüsü 524, 1142
Akut Otitis Media 1036, 1037
Akut pankreatit 312, 313, 315, 398,
923, 929, 933
Akut pulmoner emboli 1160
Akut salpenjit 929
Akut Sistit 1100
Akut Skrotal Ağrı 455, 479
Akut SMA Oklüzyonu 939
Akut tiroidit 908
Akut tubuler nekroz 313, 456, 482,
968
Akut ülser hecmesi 929
Akut Yaralanma 239
Albendazol 175, 916
Albuminositolojik dissosiasyon 678
Aldosteron 431, 445, 446, 447, 448,
449, 484, 503, 603
Aldosteronoma 388
aldosteron sentaz (CYP11B2) 447
Alemtuzumab 363, 364
Alerjik rinit 195, 1036
Alev Yanıkları 1128
Alfa 2 plazmin 334, 343
Alfa blokör 475, 520
Alfuzosin 1113
Alkalen fosfataz 53, 277, 362, 409,
426, 781, 821, 923, 1024,
1194
Alkolik nöropati 679
Alkol yoksunluğu 710
ALP 933
Alprazolam 196
ALT 187
Altın saatler 1180
Alt lop pnömonileri 929
Alt tipleri 317, 843, 1167
Alzheimer Hastalığı 493, 645, 664
Amasti 910
Amebisidal ilaçlar 914
Amenore-oligomenore 433
Amfizematöz 461, 920, 1098, 1233
Amfizematöz kolesistit 920
Amilaz 313, 581, 940, 1194
Amiloidoz 285, 410, 489, 495, 499,
508, 563, 676, 797, 799, 803,
839, 858, 926
Amilorid 449, 520
Aminoglutetimid 442
Amip absesi 913
Ampisilin 196, 263, 464, 534, 944
1043
Birinci Basamakta Tanı ve Tedavi
Amyotrofik lateral skleroz 117, 305,
632
Anaplastik kanser 421, 909
Anjiyoödem 201, 523, 889, 890
Anne bakımında ihmal 166
Anorektal abse 290
Anterior disk deplasmanı 1042
Anterior rezeksiyon 948
Anterior rinoskopi 1038
Anterior spinal arter sendromu 670
Antidiüretik hormon 750
Antifosfolipid antikor sendromu 443,
1158
Antifungal 372, 426, 473, 881, 882
Antihistamin 890, 891
Antimon bileşikleri 178
Antiplatelet tedavi 511
Antisosyal kişilik 738, 740, 743, 759,
1168
Antitrombin III 333, 344, 970, 1154,
1158
Anyon değiştirici reçineler 380
Aort anevrizması 136, 294, 778, 934,
1150, 1226, 1229
Aort darlığı 236, 523, 537, 539
Aort Diseksiyonu 514, 1127, 1142
Aort koarktasyonu 518, 532, 1150
Apallik Sendrom 625
Apendisit 165
Apolipoprotein A1-CIII eksikliği 378
APTT 968, 1013
Aralıklı doğum 53
Arginin testi 430
Arı sokmaları 1217
Arteria tirodea ima 905
Arteriyel travma 1154
Aşağı anterior rezeksiyon 948
Ascaris Lumricoides 933
Aseptik menenjit 659, 873
Aşil 669, 789, 790, 792, 826, 830,
1052
Asistan Karnesi 11
Aşılama 50, 57, 59, 66, 69, 75, 76,
78, 134, 246, 259, 260, 960
Aşılama takvimi 49, 50
AST 314
Astım bronşiale 1148
Atelektazi 564, 1227
Ateli 795, 910
Ateroemboli 939
Aterosklerosis obliterans 1154
Ateroskleroz 378, 507, 508, 648, 789,
833, 834, 849, 1154, 1155,
1226
Atipik Parkinsonizm 664
Atopik 554, 870, 871, 878, 886, 887,
888
Atriyal fibrilasyon 535, 536, 642
Atriyal taşikardiler 535
Atropin 535, 1177, 1215
Auralı 634, 637
Aurasız 635, 637
Auriküler Hematom 1035
Automated Auditory Brainstem Re-
1044
sponse 1033
Avasküler nekroz 777, 782, 783,
1240
Ayakta direk batın grafisi 944
B
B12 vitamin eksikliği 505
BACH dinle 165
Bağışıklama 49, 56, 57, 58, 68, 69,
70, 79, 138
Bakteriyel endokardit 939
Bakteriyel enfeksiyon 425
Bakteriyel menenjit 600, 614, 734
Bakteriyemi 1098
Band ligasyonu 289, 299
Bartter sendromu 982
Basedow Graves Hastalığı 906
Baş geriye çene öne manevrası 1133
Basit kosta fraktürleri 1188
Basit pnömotoraks 1188
Battle sign 1186
BBT 634, 641, 645, 647, 648, 1185,
1186, 1187
BCG 50
Beck triadı 1180
bedensel etkinlik (physical activity)
232
Behçet hastalığı 662, 676, 895, 896,
1077
Bel çevresi 381
Bence Jones proteini 374
Benign Prostat Hiperplazisi 474, 485,
486
Benzodiazepin intoksikasyonu 1147
Betabloker 410
Beta human chorionic gonadotropin
(bhcg) 936
Bevacizumab 949
Beyin absesi 914
Beyin Ölümü 625, 626
Bifosfonatlar 821
Biguanidler 390
Bilateral Adrenal Hiperplazi 442, 447
Bilateral makronoduler hiperplazi
441
Bilgilendirilmiş onam 166, 169, 1030
Bilinç bozukluğu 622, 626, 641, 658
Biliyer kolik 918
Biliyer litotripsi 920
Biperidin 1169
Bire-bir tutoryal eğitim 11
Birincil koruma 49
Birleşik ağrı 930
Bishop&Levin 191
Biyopsikososyal model 746
Blumberg 933
Blummer rafı 933
Böbrek kistleri 493
Böbrek Taşları 504
Böbrek yaralanmaları 1122
Boerhaave Sendromu 929
Boğmaca 57, 58, 59, 67, 68, 72, 260,
261, 562, 564
Bortezomib 376
Boszormanyi-Nagy & Spark 191
Botulizm 683
Bowen 191, 192
BPH 455, 474, 475, 485, 1095, 1111,
1112, 1113, 1115
BPPV 627, 628
Bradikinezi 648, 663, 665
Breast 165
Breathing 1136
Bromokriptin 434, 834
Bronşiektazi 1227
Brusella 178, 659, 1120
BT kolonografi 1222, 1235
BT sistografi 1123
Budd-Chiari sendromu 929
Büllöz pemfigoid 873
Bupropion 145, 956
Burn-out 1131
Bursit 240, 774, 775, 777, 780, 783,
785, 788, 789, 790, 791, 794,
795, 858, 1046
Bütüncül yaklaşım 3, 132
Büyüme grafiği 54
Büyüme hormonu 265, 383, 429,
431, 436, 967, 972, 978
C
CA19.9 924
Cabergoline 434, 438
Canlı bakteri aşıları 50
Carney kompleksi 435
Casoni 916
CD3 362
CD5 366
CD22 354, 366
CD38 361
CD79a 366
Çekal volvulus 944
Centor kriterleri 211, 1040
Çevresel Nedenler 239, 751
Charting 167
Chilblain 1200
Chimeric gen 447
Chlorambusil 354, 358
Chordoma 431
Chvostek 907
Çift kontrastlı kolon tetkiki 1235
Cinsel Ağrı 119
Cinsel işlev bozukluğu 113, 116, 119,
711, 712
Cinsel İsteksizlik 118
Cinsel kimlik bozukluğu 701
Cinsel Öykü 113, 114
Clomiphene 430
Clomiphene testi 430
Clostridium perfringens 920
c-myc 356, 424, 947
Çocukluk Çağının Progresif Bulber
Felci 674
Çökme kırıkları 1186
Colon 165, 949
Çölyak blokaj 923
Çölyak hastalığı 264, 273, 407, 885
Communication 167, 1132
İndeks
Compassion 167
Competence 161, 167
Computed tomografi venografi 1159
Connecticut olayı 164
Conn sendromu 445, 446, 448
Consumption 705
Cooper ligamanları 910
Course on Teaching the Teachers 11,
12
Cowden sendromu 911
COX2 geni 947
Creutzfeldt-Jakob hastalığı 644
CRH Testi 440
Crohn hastalığı 286, 296, 298, 300,
321, 459, 585, 931, 943, 1029,
1234
Cullen 312, 313, 932
Culling 925
Cuma gecesi felaketi 166
Cushing sendromu 381, 440, 1023
Cushing triadı 1184
Cyclin-dependent kinaz mutasyonu
432
Cyclofosfamid 846
Cylin D1 432
Cytarabin 372
D
Dalak apseleri 926
Dalak hastalıkları 928
Dalak kisti 926
Dalak torsiyonu 929
Dalak travması 926
Dapson 276, 680, 884, 885, 890
DASH diyeti 519
Dava 79, 164, 165, 166, 168, 170
D-dimer 344, 968, 1158, 1159, 1161
Deafferantasyon Ağrısı 1175
DeBakey 1149, 1150
Debridman 951, 1035, 1036, 1039,
1124
Defans 321, 778, 926, 933, 939, 940,
943, 1193
Değerlendirme bozuklukları 1168
Dejeneratif Eklem Artriti 1042
Dekolman plasenta 964, 975, 982
Dekstran 1157, 1201
Delici travma 1123
Deliryum 645, 710, 712, 1170
Delivery 988, 1004, 1136
Demiyelinizan 661, 676, 677
Derin ven trombozu 343, 610, 641,
1158
Deri Yaralanmaları 240
Dermatit 152, 330, 616, 758, 870,
872, 873, 878, 879, 880, 881,
882, 886, 887, 888, 892, 1037
Dermatitis herpetiformis 874, 878
Dermografizm 889, 890
Dermoid tümör 937
Deselerasyon hasarı 1122
Desmopressin 275, 276, 342, 451,
491, 982
Devic hastalığı 661
Dexametasone 432
Dexamethasone supreyon testi 440
Dexfenfluramin 382
Diabetes insipitus 450
Diabetik Amiotrofi 394
Diafragma perforasyonu 914
Diagnostik Laparoskopi 935
Diastazis rekti 946
Diazepam 303, 306, 710, 1166, 1185
Difenhidramin 116, 891, 956, 1169
Diffüz aksiyonal yaralanma 1186
Diffüz beyin hasarı 1186
Diffüz large cell lenfoma 356
Diffüz multinodüler guatr 908
Difteri 58, 66, 74, 78, 79, 102, 134,
632, 960, 1041
DİK 343
Dilaltı nikotin tableti 142, 143
Dimerkaptosüksinik asit 1098
Diplopi 621, 630, 656
direkt immünofloresan test 884
Direkt immünofloresan test 884
Disfaji 307, 308, 311, 362, 395, 540,
632, 663, 674, 684, 875, 909,
915, 1041
Disfibrinojenemi 334, 345
Dishormonojenik guatr 908
Disk hernileri 801
Dislipidemi 216, 393, 491, 502, 519
Distal simetrik nöropati 394
Distonik 666, 667
Distribütif şok 1137
Divertikülitis 288
Divertikülozis 288, 300
Diyabetes mellitus 135, 194, 333
Diyabetik ayak 389, 395, 396
Diyabetik ketoasidoz 168
Diyabetik Nefropati 455
Diyabetik nöropati 394, 679
Doksazosin 475, 1113
Doku plazminojen aktivatörü 514
Donma fenomeni 663
Donuklar 900
Dopamin 142, 143, 145, 433, 434,
484, 485, 523, 648, 663, 664,
667, 695, 715, 739, 742, 941,
1015, 1016, 1017, 1147, 1162
Dopamin agonistleri 433, 648, 667
Down sendromu 65, 259, 271, 277,
278, 369, 388, 403, 1085
Doymuş potasyum iyodür 906
Dr. Behçet Uz 9
Droperidol 637
DSM-IV tanı ölçütleri 645
Duke Kriterleri 533
Dukes evreleme 948
Duktal Ektazi 911
Duktal karsinoma insituda (DCI) 912
Dupuytren 797, 802, 1047
Düşük molekül ağırlıklı heparin 571,
956, 1159
Düşük prevalans 94, 97
E
Echinococcus Granulosus 184, 915
E.coli 601, 991, 1098, 1099, 1100
Efüzyonlu Otitis Media 1037
Eğitici Eğitimi 10, 11, 208
Eğitimi Çekirdek Müfredatı 11, 13
Eğitimi Kursu 11, 13
Eğitim yöntemleri 11, 12
Ehlers-Danlos sendromu 1150
Eklampsi 1140
Ekokardiyografi 236, 526, 530, 533,
539, 688, 849, 1161, 1190,
1192
Ekstravazasyon 1122, 1124, 1164,
1198
Ektopik ACTH sendromu 439
Ektopik gebelik 154, 930, 935, 936,
1011, 1026, 1027, 1028, 1174,
1238
Ektopik tiroid dokusu 905
Elektrik Yanıkları 1128
ELİSA 281, 323, 998, 1161
Elliptositoz 926
Embolektomi 940, 941, 1155, 1157,
1162
Empati 1169
Empty sella 431
Enalaprilat 1139
Endemik 76, 102, 179, 316, 404, 405,
414, 515, 604, 897, 908
Endemik guatr 405, 414, 908
Endometrit 929
Endoskopik retrograd pankreatikografi 916
Endoskopik stent 944
Enflamasyonlu organ perforasyonu
930
Enkrustasyon 1107
Entamoeba Histolytica 174
Enterotoksin 285
Epididimit 465, 480, 1104, 1121,
1163
Epikondilit 794, 795, 816, 1046
Epistaksis 1039, 1182
Epstein 191, 499, 535, 606, 678, 761,
856, 1132
EQuiP 253
Erektil disfonksiyon 119, 394
Ergo 434
Erickson 191
erişkinin sıkıntılı solunum sendromu
(ARDS) 1135
Eritema multiforme 499, 873, 874,
881, 1063
Eritroklasis 925
Eritropoetin 326, 327, 331, 365, 491,
539, 595, 973
Eritropoez 325
Eritropoezis 326
Erken kolesistektomi 921
Esansiyel 189, 195, 332, 447, 490,
517, 637, 666
Esmolol 1139, 1140, 1152
1045
Birinci Basamakta Tanı ve Tedavi
Etanol Hipoglisemisi 386
Ethmoidal 1038
947, 1048
Ev Kazaları 1127, 1179
Evlilik Terapisi 192
Extraction 1136
Ezetimib 517
Frigyalı Şapkası 918
Frontotemporal 644
Frostbite 1201
FSH 429
Furosemid 116, 320, 413, 485, 1147
F
G6PD eksikliği 256, 327, 926
Galaktore 118, 433, 434
Galaktosel 911
Gamma Knife Radyocerrahi 439
Ganglion 256, 411, 628, 664, 684,
779, 805, 1078, 1079
Gastrik inhibitör polipeptid (GIP)
441
Gastrik ülser 709, 931
Gastrokolik ligaman 925
Gastroparezi 309, 384
Gastrosplenik ligaman 924
Gaucher 926, 927
Gaz-gaita çıkaramama 942
G-CSF 326, 372, 376, 561
Gebelik testi 66, 194, 756, 893, 933,
1013, 1136
Geçiş Dönemi Eğitimi 13
Geleneksel SOAP 168
Geleneksel yöntemler 54, 151, 992
Gelişimsel kalça displazisi 783, 1240
Genel peritonit 930, 933
Genel Pratisyenlik 12
Genel Pratisyenlik Koleji 9
Genel Sağlık Uzmanlığı 9
Genel Sistemler Teorisi 190
General Practice 3, 8, 11, 12, 15, 17,
24, 38, 39, 43, 98, 112, 245,
253
Genetik faktörler 229, 361, 402, 814,
922, 1023
Genişletilmiş SOAP 168
Gentamisin 195, 263, 467, 533, 534,
1069
Geribildirim 55, 56, 80
Geyik boynuzu 525, 1106, 1108
GGT 187, 316, 319, 709, 933
GHRH ölçümü 437
Giardia intestinalis 934
Gilbert 24, 257, 765, 946
Gitelman sendromu 445
Gıda zehirlenmesi 930, 931, 932
Glasgow koma skalası 624, 1184
Gleason 1114, 1115
Glikoz-6-fosfat-dehidrogenaz 885
Glioma 407, 431, 1034
Glob vezikale 505, 1163
Glomerulonefritler ve Nefritik sendrom 497
Glossit 1040
Glottik (Lingual) tiroid 905
Glukagonoma 388
Glukokortikoid supresible hiperaldosteronizm 445, 446
Gluten hipersentivitesi 884
Glutensiz diyet 885
GNRH testi 430
Faktitiyöz (Yapay) Hipoglisemi 384
Faktör II 276, 334, 345
Faktör V leiden 333, 1158
Faktör V leiden gen mutasyonu 1158
Faktör XI eksikliği 334
Familial Adenomatöz Polipozis 947
Familial Defektif Apolipoprotein
B-100 378
Familial glukokortikoid yetersizliği
442
Fanconi sendromu 369
Farenjit 195, 426, 471, 600, 616, 818,
1040
Farklılaşmamış rahatsızlık 96
Fekal İmpakşın 283
Felty sendromu 925, 926
Femoral herniler 945
Fenfluramin 382, 738
Fenitoin 116, 199, 398, 639, 654
Fenoldopam 1139
Fentanil 983, 1176
Fentermin 382
Feokromositoma 439, 1150
Festinasyon 663
Fibrinojen 343, 344, 345, 346, 371,
496, 971, 972, 1155
Fibroadenom 910
Fibrokistik hastalık 910
Fibrom 562, 917, 1011, 1055
Fibromüsküler displazi 939
Finasteride 505
Fisher’in bir buçuk sendromu 631
Fish eye disease 379
Fizyolojik guatr 908
Flail chest 1188
Flebotom 897
Floro-deoksi-glukoz pozitron emisyon
tomografi (FDG- PET) 934
Fludarabin 354, 358, 363, 364, 365
Fludrokortizon 442, 448, 490
Flumazenil 1147
Fluorodeoxiuridine 949
Fokal Benign Amyotrofi 672
fokal nodüler hiperplazi (FNH) 916
Folat eksikliği 330
Foliküler lenfoma 347, 357
Folliküler Karsinom 420
Fonksiyonel Durum 108, 111
Foramen magnum sendromu 669
Fosfolipaz A2 598, 599, 947
Fotosensitif 887
Fournier gangreni 1164
Fox 932
Francis Peabody 2, 9
Friedreich ataksisi 388, 670
1046
G
Göğüs Ağrılı Hastaya Yaklaşım 1127
Golf çukuru 1102
Gonore 204, 464, 470, 471, 974, 994,
1003
görev suiistimali - ihmali 166
Gossypol 442
Göz hareketleri 625, 626, 630, 631,
1062, 1079
Graff folikülü rüptürü 929
Gram boyama 619, 913, 976, 1056
Granulopoezis 925
Grey-Turner 312, 932
Grynfeltt-Lesshaf üçgeni 946
Gs-α mutasyonu 432
Guillain Barre Sendromu 677
Gümüş sülfadiazine 1204
H
Hachinski İskemik Skalası 647
Hafif kognitif bozukluk (MCI) 644
Hafif zincir 373
Hairy cell lösemi 926, 927
Haley 191
Haloperidol 200, 629, 1169
Hashimato tiroiditi 908
Haşlanma yanıkları 1178
Hasta-hekim ilişkisi 31, 1129
Hastalıkların evreleri 49
hava kemik aralığı 1033
Hava-sıvı seviyeleri 288, 934, 1234
HCV 317, 493, 497, 605, 606, 607,
608, 609, 678, 712, 1002
Heimlich manevrası 269, 1134
Heister valvleri 918
Hemanjiom 911, 926, 1092, 1232
Hematosel 1118, 1125
Hematüri 457, 460, 475, 476, 480,
504, 532, 587, 1095, 1106,
1117, 1122, 1124, 1162, 1236
Hemobilia 293
Hemodiyaliz Endikasyonları 492,
493
Hemofili A ve B 273, 341
Hemofilus 58, 59, 68, 72, 105, 205,
260, 261, 338, 531
Hemolitik anemi 272, 327, 330, 336,
339, 343, 344, 347, 362, 364,
365, 516, 849, 850, 927, 960,
1012
Hemolitik üremik sendrom 274, 932,
933, 967
Hemorajik 312, 314, 332, 339, 343,
431, 447, 460, 514, 581, 639,
641, 643, 647, 885, 932, 1010,
1032, 1039, 1041, 1067, 1105,
1141, 1145, 1184, 1189, 1197,
1200, 1201, 1223, 1225
Hemoroid 291, 293, 295, 300
Hemotimpanium 1186
Hemotoraks 581, 584, 1172, 1180,
1182, 1188, 1192
Henoch-Schönlein purpurası 485,
499, 929, 932
Heparin 200, 334, 336, 340, 344,
İndeks
443, 511, 514, 643, 956, 958,
1159
Hepatik arter embolizasyonu 949
Hepatik arter infüzyon kemoterapisi
949
Hepatik arter ligasyonu 949
Hepatik yetmezlik 345
Hepatoblastom 917
Hepatomegali 178, 238, 248, 317,
346, 409, 522, 527, 528, 607,
914, 932
Hepatoselüler karsinom 1231
Herediter 271, 277, 328, 329, 330,
331, 333, 336, 339, 450, 562,
671, 672, 676, 679, 680, 911,
927, 947, 1074, 1078
Herediter meme kanseri 911
Herediter nonpolipozis kolon kanseri
947
Herediter sferositoz 328, 931
Heredodejeneratif Parkinsonizm 664
Herniasyon 431, 625, 1060, 1147,
1184, 1191
Herpes virus 373, 610
Herpes zoster 372, 676, 874, 929,
1065, 1142
Hidralazin 308, 385, 680, 852, 853,
956, 1140
Hidrokortizon 200, 432
Hidroksiüre 330, 331, 332
Hidrosel 278, 466, 480, 481, 945,
946, 1104, 1118, 1119, 1120,
1121
Hiperbarik oksijen 670, 1036, 1078,
1201
Hiperfibrinojenemi 1154
Hiperglisemik nonketotik hiperosmolar koma 397
Hiperhomosisteinemi 642, 1154,
1158
Hiperkalsemi 201, 278, 373, 374,
436, 444, 450, 493
Hiperkoagübilite 939
Hiperkolesterolemi 100, 380, 495,
496, 515
Hiperlipidemi 134, 216, 230, 231,
236, 318, 319, 378, 379, 389,
489, 495, 515, 922, 958, 1077
Hiperparatiroidi 301, 827, 929
Hiperpigmentasyon 431, 439, 848,
873, 887
Hiperprolaktinemi 433, 1014, 1015,
1016
Hipertansif Aciller 519, 1127, 1138
Hipertansif ensefalopati 518, 519,
1139
Hipertansif kriz 524
Hipertiroidizm 388, 672, 905, 908
Hipertrigliseridemi 495, 515, 1142
Hipertrofik skar 904
Hipobetalipoproteinemia 379
Hipofiz adenomu 435, 1014, 1015
Hipofiz bezi 429
Hipoglisemi 176, 216, 227, 238, 383,
384, 385, 386, 387, 390, 397,
398, 399, 430, 443, 538, 628,
645, 702, 709, 710, 734, 814,
972, 973, 974, 1167, 1199
Hipoglisemi koması 397
Hipokalsemi 314, 487, 907
Hiponatremi 199, 206, 320, 412, 413,
451, 484, 489, 710, 964, 974,
1210
Hipoparatiroidizm 907
Hipopituitarizm 271, 434
Hipotermi 412, 413, 678, 704, 712,
747, 972, 974, 1199, 1215
Hipotiroidi 271, 407, 410, 411, 433,
443, 452, 524, 1015, 1016,
1147
Hipotiroidizm 118, 258, 265, 267,
379, 427, 428, 834, 1014
hipovolemik şok 323, 429, 1189,
1202
Hirschsprung hastalığı 944
Histerosalpingografi 1026
Hızlı donma 1200
Homosistinüria 333
Horizontal 630, 631, 643
Howard Liddle 190
Howship-Romberg bulgusu 946
HTLV-1 virüsü 348
I, İ
İatrojenik reaksiyonlar 166
ICPC-2 14, 96, 253
ICPC-2-R 14
İdiopatik adrenal atrofi 442
İdiyopatik hiperprolaktinemi 434
İdrar ekstravazasyonu 1122, 1197
IgA 286
IGF-1 265, 383, 393, 406, 434, 435,
436, 437, 438, 817
IGFBP-3 265
IgG 180, 257, 302, 316, 340, 355,
361, 362, 373, 374, 410, 533,
562, 607, 661, 662, 850, 874,
883, 884, 998, 1001
IgM 607
İğne aspirasyonu 165
İhmal edilmiş kırık 166
İkincil koruma 49, 50, 1179
IL-6 598
İlaca bağlı dizines 627
İlaçla koruma 49
İlaç tedavisinde ihmal 166
İleit 929
İleostomi 944
İletim tipi işitme kaybı 1032, 1033,
1036
İleus 227, 280, 313, 942, 1234
İma eden sorular 81
İmatinib 360, 371
İmmersion Ayağı 1200
İmmünoterapi 425, 895, 949
İmpedans plethismografi 1159
İnaktive bakteri aşıları 50
İnce barsak obstrüksiyonu 942
İnce iğne aspirasyon biyopsisi 417,
428
İndirekt hemaglütinasyon testi 916
İndirekt immünofloresan test 883
İndolent 348, 350, 359, 374
İndometazin 451, 600, 638, 823, 829,
830, 982
İnfant 673
İnfeksiyöz mononukleoz 926
İnfektif endokardit profilaksisi 526,
527, 528
İnferior mezenterik arter (İMA) 938
İnferior Petrosal Sinus Örneklemesi
440
İnferior tiroidal arter 905
İnfluenzae 205, 262, 601, 613, 614,
615, 927
İnfrared fotokoagülasyon 289
İnguinofemoral herni 945
İnhaler nikotin 142, 143, 144
İnme 516
İnsidans 120, 369, 398, 413, 499,
565, 583, 650, 919, 921, 1111
İnsidans hızları 164
İnsidantoloma 440
İnspeksiyon 402, 1032, 1182
İnsulinoma 385
İnsulin tolerans testi 431
İntestinal anjina 939
İntracerebral basınç 1184
İntraduktal Papillom 911
İntrakardiyak şant 939
İntrakranial kanama 1172
İntraserebral hematom 1187
İntravenöz pyelografi 1106
İntravenöz ürografi 1122, 1164
İnvaginasyon 72, 929, 932, 942, 943
İnvaziv girişim 510
İrinotecan 949
İrritabl kolon hastalığı 921
İskemik kolit 281, 285, 288, 931
İskemik orşit 946
Islak pansuman 870
İşlevsellik Ölçütleri 107
ISO 41
İştahsızlık 443, 496, 704, 838
İstirahat tremoru 663, 664, 666
İstismar 121, 123, 125, 126, 744,
754, 755, 756, 757, 1029,
1170
İyatrojenik 439, 525, 664, 916, 1123,
1154, 1189, 1196
İyi beslenme 49
İyileştirici Sağlık Hizmetleri 47
İyot 163
İzometrik 666, 779, 785
J
JCI 41
Jeneralize peritonit 914
Jigantizm 434, 435
Jinekomasti 204, 206, 433, 449, 674,
1119
Jüvenil hipotiroidi 907
1047
Birinci Basamakta Tanı ve Tedavi
K
Kabakulak 1120
Kabakulak orşiti 466
Kabızlık 204, 206, 286, 748, 1176
Kaburga kırıkları 929
Kadranektomi 912
Kafa içi basınç artışı 669, 1146
Kafa tabanı kırıkları 1186
Kafa travması 235, 238, 433, 452,
627, 641, 652, 710, 740, 1014,
1146, 1177, 1180, 1184, 1194,
1205, 1223
Kafein 116, 195, 224, 284, 309, 456,
535, 635, 638, 708, 959, 1018,
1024, 1025, 1165, 1175
Kalın barsak obstrüksiyonu 942
Kallman sendromu 431
Kalp yetersizliği 437, 509, 518, 521,
522, 527, 528
Kalsiyum glukonat 907
Kanıta Dayalı Tıp 1, 32, 34, 35, 37
Kanıt piramidi 34
Kanserleşme 904
Karaciğer absesi 913
Karaciğerde yağlanma 318
Kararsız angina 509
Karbamazepin 201, 654, 697, 956
Kardiak tamponad 1180
Kardiyojenik şok 1136, 1154
Karın duvarı hematomu 929
Karın içi abseler 929
Karpal tünel 774, 803, 833, 834, 835,
836, 838, 1046
Karsinoembriyonik antijen (CEA)
948
Karsinoid tümörler 435
Karsinoma in situ 1119
Kas Yaralanmaları 240
Kauda konus sendromu 669
KDT 32
Kehr belirtisi 927
Keloid 874, 904
Kemik metastazı 1115
Kemik sintigrafisi 423, 781, 799
Kemoprofilaksi 104, 106
Kemoterapi 227, 228, 350, 352, 353,
356, 357, 358, 360, 375, 376,
422, 425, 580, 895, 912, 949,
1015, 1028, 1053, 1054, 1092,
1116, 1118, 1119, 1211, 1231
Kennedy Hastalığı 674
Kesede ampiyem 934
Ketamin 983, 1176, 1177
Keton cisimleri 399
Kiesselbach pleksusu 1039
Kinetik 666
Kişilik bozuklukları 1018
Kist 787
Kistadenokarsinoma 915
Kist hidatik 916, 1011, 1231
Kist rüptürü 916
KİT 347
Kitle 354
1048
Kızamıkçık 50, 58, 59, 62, 64, 66, 68,
69, 74, 78, 260, 955
Klinefelter sendromu 278, 369, 388,
911
Klodikasyo 1156
Klonazepam 687, 688, 956, 1166
Klorakin 914
Klordiyazepoksit 1166
Klorpropamid 389, 397, 452, 1216
Kocher 921
Kodein 636, 638, 1016, 1175
Koledokolityazis 1233
Kolelitiazis 272, 918
Kolesintigrafi 920
Kolesistit 182, 478, 875, 918, 919,
920, 921, 928, 930, 931, 1022,
1029, 1173, 1233, 1238, 1239
Kolesistostomi 921
Kolesteatoma 1036
Kolesterol taşları 918
Kolik ağrı 476
Kolinerjik 1215
Kollateral ligament 1050
Koloni 277
Kolon kanseri 287, 288, 469, 947,
949, 1011, 1019
Kolonoskopik dekompresyon 945
Kolostomi 944, 951
Kompleman fiksasyon testi 472, 916
Konfüzyon 199, 201, 206, 303, 313,
387, 413, 493, 569, 575, 622,
645, 647, 648, 650, 653, 656,
664, 669, 711, 712, 849, 1135,
1139, 1148, 1224
Konjenital adrenal hiperplazi 442,
445
Konjenital aort stenozu 1150
Konjestif splenomegali 345, 925
Konküzyon 1186
Konstipasyon 230, 286, 287, 289,
395, 411, 412, 648, 661, 663,
684, 724, 750, 875, 907
Kontraktür 782
Kontüzyon 239, 668, 1188, 1191,
1192
Konvansiyonel radyoloji 1222
Köpek ısırmaları 1217
Kortikal laserasyon 1122
Kortizol 265, 383, 413, 430, 431,
432, 439, 440, 441, 442, 444,
446, 447, 448, 449, 450, 695,
817, 1015
Kortizon 449, 888, 890, 891, 972,
985
Kostman sendromu 369
Kostokondrit 1142
Kötü beslenme 51, 330, 973
Kraniofarengioma 431
Kraniyofasiyal travma 1225
K-ras 947
Kreatin fosfokinaz 1143
Kredilendirme 38, 40
Kretenizm 972
Kriyoablasyon 949
Kronik bakteriyel 464, 1101
Kronik otitis eksterna 1035
Kronik pankreatit 285, 312, 923
Kronik Sistit 459
Kronik Viral Enfeksiyonlar 660
Kronik Yaralanma 239
Ksantogranülomatöz 1099
Ksantoma 378
Kserotik 887
Kübital 795, 804, 1046
Kulak kepçesi 1032, 1035
kurşun zehirlenmesi 271
Kussmaul solunumu 399
Kutanöz Layşmanyazis 869
L
Labetolol 520, 1139, 1140
Laktik asidoz koması 397
Lanreotide 438
Laparaskopi 1012
Laparoskopik kolesistektomi 921
Larengotrakeobronşit 1041
Larinks ödemi 1203
LATS (long-acting tiroid stimulatör)
906
Leeuwenhorst 8, 17, 18
Leimyom 311
Leishmania 177, 897
Lenfatik drenaj 905
Lenfosarkom 909
Lenfositer hipofizit 431
Lepraya bağlı nöropati 679
Leprechaunizm 388
Leptin 229, 381
Lesitin 378
Levodopa 664, 665, 853
Lewy Cisimcikli Demans 648
Lhermitte belirtisi 661, 670
LH-RH Agonistleri 1116
Libido kaybı 406, 433, 661, 724, 726,
747
Liddle sendromu 445
Lidokain 466
Li - fraumeni sendromu 911
Likorise 445
Lipaz 313, 382, 399, 516, 933, 1021
Lipoatrofik diyabet 388
Lipom 917, 1052, 1234
Lipoproteinler 516
Lipoprotein Lipaz Eksikliği 378
Listen to BACH 165
Lobüler karsinoma insitu 912
Lokalize peritonit 914, 930
Lokal Yara Eksplorasyonu 1194
Lökositoz 174, 176, 290, 292, 413,
426, 457, 464, 540, 563, 588,
600, 776, 823, 857, 858, 916,
919, 920, 923, 926, 937, 943,
976, 1098, 1099, 1101, 1105,
1149, 1151
Lomber ponksiyon 262, 625, 638,
645, 658
Loop recorder 539
Lorazepam 202, 654, 1169
İndeks
LR 34, 129, 644, 818, 823, 832, 888,
1110, 1217
Ludwig von Bertalanffy 190
Lugol solüsyonu 906
Lynch II (HNPCC) 911
M
Mafenide Sülfat 1204
Magnetik resonance (MR) venografi
1159
Magnezyum sitrat 1216
Magnezyum sülfat 936, 975, 1140
Major arteriyel tıkanma 939
Major emboli 939
Makroskopik hematüri 503, 1112,
1123, 1162, 1164, 1196, 1197
Makulopati 391, 392, 1076
Malign hipertansiyon 475, 499, 519,
1138
Malpractice insurence 164
Malpraktis 164, 165
Malpraktis sigortaları 164
Malt lenfoma 354
Mamografi 912, 1222, 1229, 1230
Mamosomatotrop adenoma 435
Mani 696
Mannitol 284, 484, 485, 1066, 1147,
1182, 1183, 1185, 1206
Mantle cell lenfoma 348, 362
Manyetik rezonans görüntüleme 265,
407, 588, 645, 789, 806, 1235
Marburg variantı 661
Marfan sendromu 235, 530, 820,
1150
Mastit 911
Mastodini 911
Mastoidit 1032, 1036
McCune Albright sendromu 435
Median sternotomi 1189, 1190, 1192
Mediastinal Lezyonlar 1229
Mediastinal tiroid 905
Medical error 164
Medical malpractice 164
Medikal malpraktis 164
Megakaryopoezis 925
Mekanik barsak tıkanması 929
Mekanizmalar 284, 286, 484, 622,
630, 639, 699, 700, 702, 833,
892, 978
Meme Ağrısı 911
Meme koruyucu cerrahi (MKC) 912
Memenin Yağ Nekrozu 911
Meme-over kanseri sendromu 911
MEN-1 geni 432
Menapoz 910
Meniere hastalığı 1035
Meningokok 50, 57, 78, 338
Menisküs 786
Meperidin 636, 983, 1163, 1176,
1215
Mesane kanseri 1029, 1117
Mesane rüptürü 1195
Mesane tümörü 1106, 1117, 1164
Mesane yaralanmaları 1123
Mesaneye reimplantasyon 1123
Metamizol sodyum 202
Metformin 389, 401
Methimazole 906
Metilprednizolon 589, 637, 1183
Metirapon 442
Metoprolol 203, 520, 524, 1145
Metranidazol 322, 914, 944, 1000
Meyerson belirtisi 663
Mezenterik venöz trombozis (MVT)
939
Mezenter lenfadenit 929
Mezotelyoma 1229
Midazolam 1177
Mide karsinomu 921
Migren 152, 623, 632, 633, 634, 635,
636, 637, 638, 641, 652, 835,
849, 931, 1029, 1224
Migren atağı 634, 931
Mikroalbuminüri 216, 389, 393, 489,
500
Mikroprolaktinoma 432
Mikroskopik hematüri 457, 464, 476,
477, 1103, 1106, 1196, 1197
Miksödem 403, 406, 412, 413, 428,
481, 632, 799, 802, 907, 1086
Mikst tip işitme kaybı 1035
Millis ve Willard Raporu 13
Minör arteriyel tıkanma 939
Mirizzi Sendromu 919
Mitral stenoz 525, 526, 547, 548, 642
Mitral valv prolapsusu 529, 829
Mitral yetmezliği 530
Mittel-schmerz 929
Miyelit 661
Miyeloid metaplazi 926
Miyofasial Ağrı ve Fonksiyon
Bozukluğu Sendromu
(MAFS) 1043
Miyoglobin 1143, 1206
Miyokard infarktüsü 340, 521, 524,
536, 537, 538, 595, 642, 862,
930, 1141, 1142, 1143, 1144
Miyokard iskemisi 508, 1226
Miyokard Perfüzyon sintigrafisi 509
MMSE 645, 647
Modifiye radikal mastektomi (MRM)
912
Mondor Hastalığı 911
Monoklonal protein 374
Mononöropati multipleks 675
Morfin 314, 478, 511, 636, 712, 983,
1140, 1145, 1163, 1175, 1204,
1215
Mortalite 136, 179, 297, 398, 400,
413, 541, 565, 613, 657, 678,
850, 938, 944, 949, 966, 1098,
1164
Motor Nöron Hastalıkları 621, 671
MPO 366
MR ürografi 1236
MTHFR gen mutasyonu 333
Muir - Torre sendromu 911
Multiorgan Disfonksiyon Sendromu
(MODS) 1135
multipl endokrin neoplazi (MEN)
909
Multipl skleroz 505, 631, 666, 1224
Murphy bulgusu 930
Mutlak Tonsillektomi Endikasyonları
1041
Myastenia gravis 306, 632
Myastenik Kriz 682
Mycosis fungoides 881
Myelofibrozis 332, 926
Myeloma hücreleri 373
Myotonik distrofi 1073
N
Naloksan 712, 1147
Napier&Whitaker 191
Narkotik zehirlenmeleri 929
Nazal Egzama 1037
Nefrojenik Diabetes İnsipitus 450
Nefrolitotomi 1109
Nefrostomi 478, 1100, 1107, 1109,
1116, 1123
Nefrotik sendrom 320, 402, 481, 484,
495, 496, 497, 499, 515, 928
Nekrotizan enterokolit 929, 975
nekrotizan yumuşak doku
enfeksiyonları 950
Nelson sendromu 441
Nemlendiriciler 888
Neoadjuvan kemoterapi 912
Neonatarum 994, 995
Neoplastik karaciğer kistleri 915
Nifedipin 203, 308, 520, 835, 936
Nikardipin 1139
Nikolskiy belirtisi 883, 884
Nikotin flasteri 143, 144, 145, 149
Nikotin içeren ilaçlar 143, 149
Nikotin sakızı 142, 144
Nikotin spreyi 142
Nikotin yoksunluğu 142
Nistagmus 627, 628, 631, 643, 661,
669, 709, 711, 1215
Nitrofurazon 1204
Nitrogliserin 306, 525, 1140, 1145
Nitroprussid 525, 643, 1139, 1140,
1152
NNH 34
NNT 34
Nodülokistik 892
Non-Hodgkin lenfoma 927
Non-insulinoma pankreatik hipoglisemi sendromu (NIPHS)
384
Nonoklüziv mezenterik iskemi 939
Nonreflex kusma 931
non-steroid antiinflamatuvar ilaçlar
1175
Nörokardiyojenik senkop 538
Nöromiyelitis optika 661
Nöropatiler 394, 621, 680, 801
Nöropeptit Y 230, 381, 791
Nortriptilin 142, 956
Nosiseptif Ağrı 1175
1049
Birinci Basamakta Tanı ve Tedavi
Nummuler 887
Nyhus 946
O
Obezite 131, 229, 231, 238, 239, 333,
377, 379, 381, 382, 383, 385,
412, 864, 959, 1005, 1158
Objective 168, 169
Obstruktif şok 1137
Octreatide 437
Odyometri 1033
Oftalmopleji 630, 631, 643, 1084,
1091
Ogilvie sendromu 942, 945
OKİT 359
OKİT veya AKİT 359
Oksalat 1108
Oksitosin kullanımı 166
Olabilirlik oranı 34
Olekranon 795, 1046
Oligospermi 433, 674
Omega-3 yağ asitleri 380
Omurilik Hastalıkları 621, 667
Opinion 168, 169, 560, 605, 823
Options 161, 168, 169, 708
orak hücreli anemi 328, 331, 476,
931, 961, 1106
Oral kolesistografi 920
Oral rehidratasyon solusyonu 284
Organize olmamış rahatsızlık 96
Orlistat 382
ORS 281
Orşiektomi 1116
Orşiopeksi 1120
Orşit 428, 471, 479, 585, 946, 1120,
1121, 1163, 1237
Ortalama eritrosit hacmi 271
Oskültasyon 530
Östaki tüpü disfonksiyonu 1036
Osteomyelit 601, 658, 778, 1036
Otitis eksterna 1032, 1035, 1036
Otitis Media 1036, 1037
Otoakustik Emisyonlar (OAE) 1033
Otoimmun hipoglisemi 384
Otoimmun Poliglanduler Sendrom
443
otoimmun regülator gende (AIRE)
443
Otomatize İşitsel Beyinsapı Cevabı
1033
Otonefrektomi 1104
Otore 623
Ovarian kist içine kanamalar 938
Over torsiyonu 929
Oxytetracycline 1204
Özofagus-mide-duodenum tetkiki
1234
Özofagus yaralanması 1189
P
p53 mutasyonu 355, 432, 1018
PAI-1 333, 1022
Palatal 666, 681
1050
Palpasyon 151, 402, 423, 811, 919,
933, 993, 1032, 1034
Panik atak 538, 687, 1142, 1165
Pankreas kanseri 709, 924, 1011,
1154
Pankreatit 227, 281, 285, 301, 312,
313, 314, 315, 320, 398, 399,
516, 581, 582, 583, 709, 918,
921, 923, 927, 928, 929, 930,
931, 932, 933, 934, 944, 1022,
1137
Papaverin 940, 941
Papiller kanser 909
Parafililer 116
Paralitik ileus 412, 1173, 1234
Parasentez 315, 320, 1208, 1210
Parasetamol 195, 1175
Parenkim laserasyonu 1122
Parkinson hastalığı 117, 287, 305,
648, 663, 714
Parkinsoniyen 663
Parmak topuk testi 933
Paryetal ağrı 929
PAS 366
Pastil nikotin 142
Patella 778, 1051
PCL 618, 1050
Peabody 2, 9, 17, 761
Pegvisomant 438
Pelviperitonit 935, 995
Pemfigus 873, 881, 883, 884
Pemfigus vulgaris 883
Penetran karın travmaları 1193
Penil fraktür 1124
Penis kontüzyonu 1124
Penis yaralanmaları 1124
Pentamidin 385, 388
Pentavalan 102, 105
Peptik ülser 124, 139, 197, 202, 292,
294, 300, 301, 514, 517, 747,
921, 928, 931, 1159
Perforan ağrı 930
Perforasyon 158, 163, 174, 175, 228,
288, 294, 297, 303, 304, 306,
308, 504, 534, 919, 920, 921,
939, 940, 941, 942, 944, 945,
947, 1034, 1036, 1039, 1173,
1216, 1239
Performans Testleri ve Diğer Ölçümler 236
Pergolid Mesilat 434
Perianal apseler 950
Perikardit 487, 493, 514, 540, 849,
850, 929, 1141, 1142
Perirenal hematom 1122
Periton diyalizi 394, 490, 492, 494,
502, 581, 679
Peritonsiller Abse (Quinsy) 1041
Perküsyon 932
Perkütan 288, 314, 340, 917, 926,
940, 1099, 1110, 1157, 1198,
1231
Perkutan aspirasyon 913
Perkütan iğne biyopsisi 917
Pernio 584, 585
Perthes 781, 783, 864, 1049
Petit üçgeni 946
PET (Positron emission tomography)
948
Phlegmasia cerulea dolens 1155
PIAA 165
Pigment taşları 918
Pilonidal sinüs apseleri 950
Pilor stenozu 931
Pioglitazon 390
Piromani 1168
Pitting 829, 925
Pituitary tumour transforming gene
432
Piyelonefrit 450, 457, 459, 461, 467,
468, 475, 932, 1098, 1099,
1102
Piyonefroz 1100
Plasma renin aktivitesi 446
Plazma Hücreli Mastit 911
Plazminojen 343, 344, 345, 514,
1022, 1145, 1157
Plazmositom 373
Plevral efüzyon 362, 576, 581, 914
Plevral sıvı 566, 581, 582, 583, 587,
588, 1207, 1227, 1228, 1229
Plörezi 550, 572, 574, 581, 582, 583,
857, 875
Plörit 848, 850, 1142
Pneumatosis intestinalis 940
Pnomokok 102, 105, 658
Pnömoni 194, 452, 487, 563, 565,
566, 567, 568, 569, 571, 601,
710, 851, 1142, 1227, 1228
Pnömotoraks 452, 537, 550, 555,
557, 563, 574, 584, 929, 964,
1142, 1172, 1180, 1181, 1182,
1188, 1189, 1194, 1195, 1208,
1213, 1227
Poliarteritis nodoza 676, 929, 1065
Polidaktili 1048
Polijenik Hiperkolesterolemi 378
Polikistik böbrek 450, 475, 476, 488,
489, 496, 502, 503, 982, 1106
Polikistik karaciğer hastalığı 914
Polimasti 910
Polinöropati 435, 669, 676, 677, 679,
680
Poliomyelit 58, 69, 102, 105, 632,
674, 791
Polistemi 256, 331
Politeli 910
Polivalan 102, 104
Polivalan pnömokok aşısı 927
Polymyxin-B 1204
Porselen safra kesesi 922
Portal hipertansiyon 320, 504, 915,
921, 926, 1234
Posterior Rinoskopi 1034
Postkolesistektomi sendromu 921
Post Mİ angina 1144
Postpolio Sendromu 674
Postprandial/reaktif hipoglisemi 383
İndeks
Posttravmatik stres bozukluğu 124,
1170
Postural 201, 294, 395, 399, 443,
663, 666, 973
Potasyum hidroksit incelemesi 887
Povidon iyot 163
Prader-Willi sendromu 381, 388
Preeksitasyon sendromlar 535
Preload 521
Preproliferatif Retinopati 391
Primer anastomoz 944
Primer başağrıları 633, 635
Primer dalak tümörleri 927
Primer Hemostaz 333, 334
Primer Hiperaldosteronizm 445
Primer hipersplenizm 927
Primer kronik kolesistit 919
Primer lateral skleroz 671
Primer peritonit 929
Primer progresif 661
Prion Hastalıkları 660
Profilaksisi 161, 371
Prognatizm 435
Progresif Bulber Felci 674
Progresif relapsing 661
Progresif supranükleer felç (Steele
– Richardson- Olzewski sendromu) 631
Prolaktinoma 118, 433
Proliferatif Retinopati 391
Pro-opiomelanocortin 430
Propiltiourasil 318, 409, 906
Propranolol 204, 408, 426, 520, 637,
690, 906, 1140, 1166
Prosedürleri ihmal etmek 166
Prostat hastalıkları 945
Prostatit 1101
Prostat Kanseri 1095
Prostetik kapak endokarditi 531
Protein C 970
Protein S 333
Protrombin gen mutasyonu 333
PSA 475
Pseudoaldosteronizm 445
Pseudo-Cushing sendromu 440
Pseudomastoidit 1036
Psikofizyolojik dizines 627
Psikosomatik Ağrı 1175
Psödodemans 649
PTCA 511, 1144
Pulitzer ışık üçgeni 1032
Pulmoner emboli 487, 514, 521, 547,
1159
Pulmoner hipertansiyon 382, 522,
529, 530, 585, 595, 844, 848,
1142, 1161
Pulmoner kontüzyon 1188
Pulmoner ödem 176, 493, 512, 521,
524, 525, 526, 559, 603, 712,
1136, 1192
Purivatkinaz yetersizliği 926
Pyleflebit 913
Pyojenik karaciğer absesi 913
Q
Quinogolide 434
R
Rabson-mendenhall sendromu 388
Raccoon eyes 1186
Radyasyon miyelopatisi 670
Radyoaktif iyot (RAİ) 906
Radyofrekans ablasyon 535, 536,
537, 949
Randomize kontrollü deney 33
RANEY klipsleri 1183
Ras mutasyonu 432
Raund ligament ağrısı 937
Reaktif Ağrı 1175
REAL klasifikasyonu 351
Rebound tendernens 933
Reçineler 516
Recovery pozisyonu 1135
Reflex kusma 931
Reflü Özafajit 1142
Rejenerasyon 301, 319, 900, 989,
1081, 1231
Rektal tuşe 138, 287, 289, 474, 950,
1101
Rektum kanseri 947
Rekürren Akut Otitis Media 1037
Rekurren (inferior) laringeal sinir 905
Renal eksplorasyon 1123
Renal hücreli karsinom 1236
Renal kanama 1122
Renal kolik 476, 477, 478, 860, 875,
1106, 1175
Reninoma 445
Renkli Dopler Ultrasonografi 1174
Reparasyon 900
Resüssitasyon torakotomisi 1190
Retansiyon 395, 661, 669, 684, 699,
701, 875, 1112, 1115, 1117,
1215
Retrograd sistografi 1123
Retrograd üretrografi 1124
Retroperitoneal abseler 934
Retroperitoneal kanama 1196
Rezeksiyon 310, 311, 315, 330, 356,
418, 565, 654, 785, 908, 917,
918, 922, 923, 924, 944, 945,
948, 949, 1004, 1006, 1118,
1189
Riedel tiroiditi 428
Rijidite 262, 663
Rijidite duyarlılığı 933
Rimonabant 143
Rinne testi 1032, 1033
Risk faktörü 24, 78, 100, 106, 123,
185, 214, 230, 231, 248, 476,
554, 852, 853, 1024, 1025,
1110, 1123, 1143, 1144
Risk yönetimi 164, 165
Rituximab 276
RKD 34
Rokitansky-Ashoff sinüsleri 920
Roma II kriterleri 286
Romatizmal ateş 209, 526, 532, 611,
828, 829, 928
Romatizmal Kalp Hastalıkları 507
Romatoid Artrit 207, 562, 787, 834,
855, 860, 864, 1042
Rosiglitazon 390
Rubeosis iridis 391, 392
S
Safra kanalı adenomu 917
Safra kesesi kanseri 921
Safra kesesi taşları 918
Safra yolu obstrüksiyonları 1232
Sağ hemikolektomi 297, 948
Sakkadik 630
Saman nezlesi 554, 886, 1038
Şankr 469, 470, 996
Santral Diabetes İnsipitus 450
Santral Sinir Sistemi Enfeksiyonları
621
Santral venöz katater 941
Sarkoidoz 179, 431, 442, 450, 477,
486, 499, 550, 562, 583, 584,
585, 588, 610, 611, 799, 1064,
1065, 1077, 1088, 1107, 1228
Schwanghanz kateteri 1211
Sekonder hemostaz 333, 334
Sekonder hiperlipidemiler 379
Sekonder iyileşme 901
Sekonder kronik kolesistit 920
Sekonder progresif 661
Sekretuvar diyare 284
Selegiline 142
Selektif serotonin reuptake inhibitörleri 1166
Selim Prostat Hiperplazisi 1095
Semmes-Weinstein Monofilamentleri
396
Septisemi 913
Serebellar 625, 643, 666, 667, 1147
Seroproflaksi 49
Servikal spondilotik miyelopati 668
Ses kısıklığı 409, 414, 526, 681, 907
Sesli mail sistemleri 166
Sezary sendromu 362
Sferositoz 256, 926
Sfinkter koruyucu cerrahi 948
Sheehan Sendromu 990
Sibutramin 230, 382
Sigara bağımlılığı 149
Sigmoidoskopi 288, 948
Sigmoid volvulus 944
Siklik Cushing Sendromu 440
Siklofosfamid 342, 363, 365, 460,
850, 1117
Sindaktili 1048
Sinyal ortalamalı EKG 539
Siper Ayağı 1200
Sipple sendromu 909
Siroz 117, 319, 445, 606, 608, 609,
925, 926
Sistektomi 1118
Sistematik derleme 34
Sistemik inflamatuvar Cevap Send-
1051
Birinci Basamakta Tanı ve Tedavi
romu (SIRS) 1135
Sistemik lupus eritamatozus 929
Sistemik yaklaşım 1146
Sistolitotripsi 1110
Sistometri 505
Sistosarkoma Filloides 911
Sistoskopi 464, 475, 476, 1029, 1100,
1112
Şizofreni 690, 699, 701, 714, 715,
716, 717, 718, 719, 759, 849
Sıvı kısıtlama testi 451
Skleroderma 285, 306, 308, 843, 844,
845
Skolosidal ajanlar 916
Skrotal elevasyon 466, 1120, 1121,
1124, 1163
Skrotum yaralanmaları 1124
SLE 1164
SOAP 168
Soğuk ısırığı 1200
Sol hemikolektomi 948
Solunum Fonksiyon Testi (SFT) 564
Sol ventrikül hipertrofisi 514, 527,
528
Somatostatinoma 388
Somnolans 196, 487
Sonografik Murphy 1173
Sorbitol 284, 285, 287, 391, 393,
394, 395, 1216
Spastik kolon 809
Spastik paraparezi 662, 668
Speck&Attneave 191
Spence uzantısı 910
Spermatosel 481, 1118, 1121
Spinal Müsküler Atrofi 673, 674
Spiroket Enfeksiyonları 659
Spironolakton 206, 449, 520, 523
Splenektomi 276, 331, 337, 338, 341,
355, 364, 365, 925, 926, 927
Splenik arter 924
Splenik ven 926, 927
Splenik ven trombozu 926, 927
Splenokolik ligaman 925
Splenorenal ligaman 925
Splenozis 926
Spontan dalak rüptürleri 929
Spontan pnömotoraks 574, 929, 1142
Sporadik guatr 908
SSS tutulumu 278
Statinler 516
Status Asthmaticus 1149
Staz 624
Steatore 286, 923
Steinglass 191
Stenon kanalı 1034
Stenozan papillit 921
Stereotaktik radyocerrahi 437
Sternum fraktürleri 1192
Stevens-Johnson sendromu 885, 1088
Strangülasyon 942, 944, 946
Streptokinaz 1145, 1157
Striktür 472, 475, 1234
Struma lymphomatoza 908
Struma ovari 905
1052
Stupor 622
ST yükselmesi 509, 513, 1141, 1143,
1144
Subakut bakteriyel endokardit 849,
858
Subakut kombine dejenerasyon 662,
679
Subakut tiroidit 410, 414, 426, 908
Subaraknoid kanama 452, 525, 639,
1224
Subdural hematom 641, 664, 756,
1225
Subdural kanama 1225
Subgaleal hematom 1186
Subjective 168
Subkapsüler hematom 1122, 1172,
1197
Subklinik Cushing Sendromu 440
Subperikondriyal hematom 1035
Süperior laringeal sinir 905
Superior tiroidal arter 905
Superior tiroid venleri 905
Suramin 442
Süt-protein intoleransı 929
SWL 1109
Synacthen 430, 431, 444
T
T3 402, 403, 405, 408, 409, 410, 413,
428, 747, 906, 1018
T4 402, 403, 405, 408, 409, 410, 411,
412, 413, 418, 422, 428, 430,
677, 906, 984, 1018
Tabes dorsalis 117, 306, 632, 670,
929
Tamm-Horsfall 1096
Tamsulosin 1113
Tangier hastalığı 378
Tansiyon pnömotoraks 537, 1182,
1194
Tarama testleri 101, 138, 955, 1043,
1215
Tarsal tünel 789, 805
Taşikardi 198, 205, 206, 207, 313,
380, 521, 536, 537, 653, 724,
849, 1139, 1150, 1180
Tc-99m heksa metil propilen amine
oksime (HMPAO) 935
Teflon enjeksiyonu 907
Teknesyum 99 sestamibi sintigrafileri
1143
Tendinit 240, 774, 775, 776, 777,
780, 788, 794, 828, 1051
Tendon Yaralanmaları 240
Tenesmus 174, 928
Tenya Saginata 934
Teratojenik 339, 958
Teratom 562, 982, 987, 1011, 1012
Terazosin 465, 505, 1113
Terbutalin 207, 936
Terminal Plak 681
Tersiyer iyileşme 900
Testiküler rüptür 1125
Testis atrofisi 946
Testis torsiyonu 479, 480, 932, 1125,
1163, 1174
Tetanoz profilaksisi 1066, 1182,
1183, 1203, 1206
Tetik parmak 797
Tiamin 654, 965, 1147, 1171
Tiazid 395, 523, 956
Tietz Sendromu 911
Timpanik membran 1032, 1035, 1186
Tip A insulin direnci 388
Tip II sendromu 909
Tirofiban 511
Tiroglossal kanal kisti 905
Tiroidit 405, 426, 427
Tiroid krizi 409, 907
Tiroid nodülleri 413, 414
Tiroid Stimulating Hormon 429
Toksik adenom 415, 907
Toksik multinoduler guatr 906
Toksik nodüler guatr 906
Tonsillektomi Endikasyonları 1041
Tonsillit 932
Toplam kalite yönetimi 41, 87
Torakal Travma 1227
Toraks Travmaları 1127
Torasentez 1128, 1207, 1208
Torasik aort anevrizması 1150
Torus 1052
Tragus 1032
Trakea basısı 907
Trakeobronşit 1142
Trakeostomi 268, 907
Transdermal nikotin 142, 143, 144
Transrektal USG 1101
Transsfenoidal cerrahi 434, 437
Transtorasik ekokardiografi 1151
Travma bakımı 166
Travmatik Artrit 1042
Tremor 198, 202, 207, 383, 397, 403,
406, 408, 409, 648, 656, 661,
662, 664, 665, 666, 667, 676,
699, 711, 713, 905, 1017,
1166, 1171, 1176, 1215
Trendelenburg 780, 781, 1049, 1211,
1212
TRH eksikliği 430
TRH testi 430, 433
Triaj 1131
Trigeminal Nevralji 639
Triküspit Darlığı 528
Triküspit Yetersizliği 528
Trimetafan 1139
Triticum Vulgare Sulu ekstresi 1204
Trofozoit 174, 602, 913
Tromboembolektomi 941, 1157
Tromboendarterektomi 941
Trombolitik tedavi 514, 1143, 1145,
1157
Trombopoetin 326, 345
Trombositopeni 178, 187, 275, 276,
278, 319, 331, 335, 336, 337,
339, 340, 341, 344, 347, 362,
364, 365, 370, 532, 579, 585,
656, 850, 917, 927, 962, 967,
İndeks
981, 997, 1001, 1159, 1208
Trombositopenik purpura 275, 333,
927, 967
Trombositoz 325, 331, 332, 588, 858
Tromboz 325, 333, 334, 340, 343,
344, 486, 940, 941, 1154,
1156
Troponin I 541, 1144, 1146, 1192
Trousseau 343, 907
TSE 41
TSH-sekrete eden tümor 430
Tüberküloz 58, 68, 178, 457, 465,
468, 476, 541, 543, 544, 547,
548, 559, 562, 564, 572, 593,
611, 659, 926, 1104, 1149,
1228, 1234, 1236
Tunika albuginea 1124
TUR-B 1118
Tuz yükleme testi 446
U
Üçüncü derecede AV blok 537
UEMO 3, 8, 18
Ülseratif kolit 174, 284, 285, 286,
291, 828, 922, 931, 943
Ultrasonografik Murphy 934
Uluslararası Prostat Semptom skoru
1111, 1112
Umblikal herni 411, 946
Unstabil angina pektoris 1141
Üreaz 479, 1107
Üreteral stent 1123
Üreterokalikostomi 1123
Üreteroüreterostomi 1123
Üreter Taşı 1163
Üreter yaralanmaları 1123
Üretra kanamaları 1122
Üretra onarımı 1124
Üretra yaralanmaları 1197
Üretroplasti 1124
Ürik asit 348, 371, 479, 487, 709,
1107, 1108
Üriner taş 929
Üriner Tüberküloz 468
Ürokinaz 496, 1157, 1162
Ürolojik Travma 1125
Ursodeoksikolik asit 920
Ürtiker 184, 408, 603, 848, 881, 889,
890, 891
Ürtikeryal 889, 890
Uterus rüptürü 937, 983
Uygunsuz ADH Sendromu 377
Uzamış vegetatif durum 625
V
Vajinal kanama 936, 937, 938, 1238
Valsalva manevrası 1032, 1121
Varenicline 145, 146
Varikosel 480, 1121
Vasco da Gama hareketi 10, 16
Vasküler demans 647
Vaskülit 486, 585, 587, 588, 623,
658, 789, 840, 841, 849, 857,
858, 889, 890, 939
Vazomotor Rinit 1038
Vazovagal senkop 628
VdGM 10, 16
venenata 893
Venöz ultrasonografi 1158
Ventilasyon-perfüzyon scan 1161
Ventilasyon tüpü 1037
Ventriküler Taşiaritmiler 536
Vertigo ve Dizines 621
Vertikal 627, 630, 631, 643, 664, 951,
973, 981, 982, 1002
Vestibulum nasi 1034
Vezikoenterik fistül 1100
Vezikoüreteral reflü 463, 1235, 1236,
1237
VII eksikliği 334
Virchow triadı 1157
Visüel Analog Skala (VAS) 1174
Vokal kord felci 907
Volvulus 930, 944
W
Waldenströms makroglobulinemisi
1154
Warfarin 166, 303, 526, 535, 941,
958, 1159
Weakland 191
Weber testi 1032
Wernicke ensefalopatisi 645, 964,
1147, 1171
Wharton kanalı 1034
Whipple ameliyatı 924
Whipple triadı 385
WHO klasifikasyonu 369
WHO sınıflaması 226
Willard Raporu 3, 13, 18
Wolfram sendromu 388
WONCA 4, 6, 8, 10, 11, 12, 13, 15,
16, 18, 24, 25, 32, 96, 107,
108, 110, 111, 112, 172, 253
WONCA Europe 8, 10, 15, 16
Wood lambası 941
Yüksek ateş 57, 238, 268, 409, 467,
565, 818, 870, 885, 907, 931,
1040, 1090, 1091, 1108, 1148,
1186, 1217
Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) 10
Yüksek sedimantasyon 178
Yürütme ve Hakem Kurulları 12
Z
Zarar için gerekli sayı 34
Zehirlenmeler 185, 493, 623, 1177,
1178, 1214, 1217
Diğerleri
5-fluorouracil 442
5-Fluorouracil/Leucovorin 949
5-Fluorouracil/Levamizol 949
6 P bulgusu 1155
9’lar kuralı 1202
11 betahidroksisteroid dehidrogenaz
439
11β hidroksilaz (CYP11B1) 447
14. WONCA Avrupa 2008 Konferansı
15
17p delesyonu 362, 947
17 α hidroksilaz eksikliği 449
18-glucoronid 446
18-hidroksikortizol 446, 447
18 oxo-kortizol 446
12547 sayılı kararı 10
X
XII eksikliği 343
Y
Yansıyan ağrı 788, 814, 815, 929,
1040, 1052, 1175
Yaranın açılması 904
Yararlılık 149
Yaşam boyu öğrenme programı 14
Yaşam kalitesi 29, 106, 111
Yaşam tarzı 35, 80, 81, 101, 102, 111,
114, 122, 382, 813
Yaşla ilişkili unutkanlık 644
Yaygın anksiyete bozukluğu 702
Yaygın damar içi pıhtılaşması (DİC)
1135
Yelken göğüs 1180, 1182
Yeniden sertifikalandırma 38, 40
Yetersiz devir 166
1053
Nafiz BOZDEMÝR, Ýçel'in Gülnar ilçesinde 1953 yýlýnda doðdu. Ýlk
öðrenimi Gülnar, orta öðrenimi Antakya ve týp eðitimini de Ankara
Hacettepe ve Samsun Ondokuzmayýs Üniversitelerin'de tamamlayarak
1979 da Týp Doktoru, 1982'de Halk Saðlýðý Uzmaný oldu.
Çukurova Üniversitesi Týp Fakültesi Halk Saðlýðý Anabilim Dalýnda
1989 yýlýnda Yardýmcý Doçent ve 1992 yýlýnda Doçent ünvaný kazandý.
Ç.Ü.Týp Fakültesi Aile Hekimliði Anabilim Dalý Baþkaný olarak 1993
yýlýnda görevlendirildi. Aile hekimliði alanýnda Ýngiltere Aberdeen
Üniversitesi, Exeter Üniversitesi ve University College and Middlesex
School of Medicine'nin aile hekimliði bölümlerinde 1994 yýlýnda
çalýþmalar yaptý. Ayrýca Royal College of General Practice'te aile hekimliðinde mezuniyet
sonrasý eðitim programý ve uygulamalarýný 1994 yýlýnda inceledi Bir yýl süre ile Saðlýk
Bakanlýðýna aile hekimliði konusunda danýþmanlýk görevini yürüttü. WONCA Region Europe
ve EURACT üyeliðine 1996 yýlýnda kabul edildi. 12 Ocak 1997 tarihinde yapýlan EURACT
Executive Board toplantýsýnda EURACT Council üyeliðine seçildi. Bu görevini bir yýl
sürdürdü. Amerika Birleþik Devletleri Pittsburgh Üniversitesi Týp Fakültesi Aile Hekimliði ve
Klinik Epidemiyoloji Bölümünde, Aile hekimliði mezuniyet öncesi, mezuniyet sonrasý eðitimi
ve Aile Hekimliði Uygulamalarýný 1998 yýlýnda inceledi.
Profesör kadrosuna 28.04.1999 da atandý. Ç.Ü.Diþhekimliði Fakültesi Dekaný olarak 20022005 Yýllarý arasý görev yaptý.Halen Çukurova Üniversitesi Týp Fakültesi Aile Hekimliði
Anabilim Dalý Baþkaný olarak çalýþmaktadýr. Halk Saðlýðý ve Aile Hekimliði konularýnda
Türkçe ve Ýngilizce olarak 300'ün üzerinde makale ve bildirisi bulunmaktadýr. Evli ve bir çocuk
babasýdýr.
Ýsmail Hamdi KARA, 1965 Balýkesir doðumlu olup, 1988 yýlýnda ÝÜ
Cerrahpaþa Týp Fakültesi'ni bitirdikten sonra 1988–1995 yýllarý arasýnda
Soma SSK Hastanesi'nde pratisyen hekim olarak görev yapmýþtýr. Nisan
1995 TUS sýnavý ile Dicle Üniversitesi Týp Fakültesi Aile Hekimliði AD'ný
kazanarak, 1995–1998 yýllarý arasýnda aile hekimliði uzmanlýk eðitimini
tamamlamýþtýr. Dicle Üniversitesi Týp Fakültesi Eðitim ve Araþtýrma
Hastanesinde 1999–2000 yýllarý arasýnda aile hekimliði uzmaný,
2000–2002 yýllarý arasýnda Yard. Doç. olarak çalýþmýþtýr. 2001 yýlýnda,
Aile Hekimliði AD Baþkanlýðýna atanmýþtýr. 2002 yýlýnda Aile Hekimliði
doçenti, 2008 yýlýnda Düzce Üniversitesinde Prof. olan Dr. KARA, halen ayný üniversitede
Anabilim Dalý Baþkaný olarak görevini sürdürmektedir. Konuralp Týp Dergisi'nin kurucusu ve
editörü olan Dr. KARA'nýn, SCI'de yayýmlanmýþ 35 makalesi mevcut olup uluslar arasý
indekslerde (SCI) çalýþmalarýna yapýlan atýflarýn sayýsý 235' tir.
ISBN: 978-605-397-090-3
9 786053 970903