Bildiri PDF

Tanmsal Mekanizasyon 20. Ulusal Kongresi 13-15 EylUl2001 Sanhurfa
ANIZLI VE ANIZSIZ TOPRAK i~LEMENiN YABANCI OT
GELi~iMiNE ETKisi
Davut AKBOLATl
Zeliha BEREKET BARUTl
6ZET
lkinci iiriin soya ve nusir iiretimi yapilan Cukurova bolgesinde tahil hasadi sonunda tarlada
kalan amz ve sap-saman yogun olarak yakilmaktadir. Amz yakmamn en onemli nedenleri olarak;
aruzh toprak isleme aleti olmayisi, kolay ve hizh tohum yatagi hazirhgi basta gelmektedir.
Amz yakma ve amzh toprak isleme ile ilgili ciftci diizeyinde yapilan bir ankette, amz yakma
ile yabanci ot kontroliiniin de saglandigi bildirilmistir, Amz yakma ile yabanci otlann hangi oranda
kontrol altma ahndrgi ya da amzh isleme sonunda yakmaya gore yabanci ot gelisiminin hangi
boyutlarda oldugu konusunda yeterli bir cahsma bulunmamaktadir. Elde edilen bazi arastirmalann ise
tek yillik cahsma sonuclan oldugu goruliistur.
iki yil siirdiiriilen bu arastirmada, II. Uriin rmsir tanmmda farkh tohum yatagi hazirlama
yontemlerinin yabanci ot cikisma etkisi ortaya konmaya cahsilmrsnr. Arnzh ve amzi yakilan iki farkh
alanda; amzh bolumde toprak isleme aleti olarak; rototiller ve pulluk, amzi yakilan boliimde ise yine
rototiller ve cizel kullamlarak tohum yatagi hazirlanrmsnr. Sonucta hem amz yakmanm hem de farkh
toprak isleme aleti kullammmm yabanci ot gelisimine etkisi belirlenmeye cahsrlrmstrr.
Arastirmada yabanci ot sayim sonuclanna gore; sayim zaman Ian dikkate almdigmda; I.
Sayunda elde edilen ot sayisi ikinci sayimdan daha yiiksek cikrmstir, Alet bazmda yapilan
degerlendirmeye gore amzh parsellerdeki yabanci ot gelisirni yakilan parsellerden daha dusuk
ciknusnr. Yabanci ot yogunlugu azdan coga dogru sirasiyla Amzh-Freze, Amzh-Pulluk, YakilmisFreze ve Yakilmis-Cizel seklinde birbirini izlemistir. Yabanci ot cesitleri arasmda <;lkI~yogunlugu
a<;lSlndanonemli oranda fark <;lkmaml~tIr.
The Effect Of No-Stubble and Stubble TillageSystems on The Weed Growth
ABSTRACT
In <;ukurova region, in which soybean and com are produced as second crop, the stubble,
straw and stalk left in the field at the end of the harvest are burnt. The most important reasons for
burning the stubble are, absence of stubble- tillage implement, preparation of easy and quick seed-bed
In an interview about stubble-burning and stubble tillage, it has been notified that weed
control was also realized by burning the stubble. There is no sufficient study on the ratio of weed
control by stubble burning or the ratio of weed growth at the end of the stubble tillage in comparison
to stubble burning. It has been seen that some of the researches are the results of one year studies.
In this research continued two years, in the second crop com agriculture, the effect of
different seed-bed preparation methods on weed growth was tried to be put forward. In two different
plots which are stubble and stubble burnt; rototiller and plough were used for the stubble part as
tillage implement, seed-bed was prepared by using rototiller and chisel plough in the stubble- burnt
part. As a result, the effect of both stubble burning and the use of different tillage implement on the
weed growth were tried to be determined.
According to the results of weed counting in the research; when the counting times were
taken into consideration, the weed number in the first counting was higher than the second counting.
According to the determination on the base of implement, the weed growth stubble plots were lower
then the burnt plots. The density of weed, in order from little to much was seen as stubble-rototiller,
stubble-plough burnt-rototiller and burnt straw-chisel plough. No important difference was seen in the
weed kinds according to the weed growth density.
1: <;. D. Ceyhan Meslek Yiiksekokulu, Tanm Alet ve Makineleri Programl, 01960 CeyhanlADANA.
85
Tanmsal Mekanizasyon 20. Ulusal Kongresi 13-15 Eyliil2001 Sanliurfa
GiRiS
Yabanci ot tohumlannm cimlenmesi ve biiyiiyiip gelismesi gimes, isik, toprak nemi gibi
birtaknn faktorlerin etkisi altmdadir, Bu faktorler yamnda tohum yatagi hazirhgi sirasmda kullamlan
toprak isleme aleti cesidi ve tarla yiizeyinin amzla kaph ya da amzm yakilrms olmasi da etkili
olmaktadir. Amz yakmanm bilimsel olarak; iiretim kaynagi olan topragi gelecekte verimsizlesmeye
ugratacagi, yiiksek sicakhk etkisiyle topraktaki mikroorganizmalann zarar gorecegi, dogayi tahrip
ederek dogal dengeyi bozacagi ve cevresel cesitli riskleri beraberinde getirecegi belirlenmis olmasma
karsm hala bu uygulama surdtiriilmektedir. Amz yakmamn zararh yonlerinin biliniyor olmasmdan cok
amzh toprak islemenin yontem ve araclanmn uretici bazmda yeterli diizeyde uygulama asamasma
gecirilememis olmasi konunun guncelligini korumasmm en onemli nedenlerinden biridir.
Amzh toprak islemeye yonelik olarak iiretici diizeyine yapilan bir anket cahsmasmda; amz
yakmamn gerekcelerinden biri olarak da yabanci otla savasim ileri siiriilmii~tiir (Akbolat ve
Giizel, 1995). Ancak ileri silriilen bu say; amza ekimin cok smirh olmasi nedeniyle yakilan kisimla
aruzh kisrru karsilastirma yapmak ve ciftci diizeyinde kesin kamya varmak icin yeterli olmarmstir.
Bugday amzma rrusir ekiminde farkh toprak isleme yontemlerinin yabanci ot florasma
etkisini belirlemek icin yapilan tek yilhk bir arastirmada toprak isleme aleti olarak sirasiyla; pulluk,
kultivator, band freze, dutzi ve amazon kullamlrmstir. Sonuclara gore en fazla ot yogunlugu
amazon'da olmus bunu sirasiyla pulluk, freze, kiiltivator, amazon (kuru), dutzi (kuru), bant freze ve
dutzi+amazone izlemistir (Demirken ve Ark., 1991).
Herbisit
kullanmaksizm
misir iiretiminde
altematif
toprak
isleme sistemlerinin
degerlendirildigi bir arastirmada sirasiyla, toprak islemesiz sistem, geleneksel sistem, sadece diskli
toprak isleme aleti, cizel ve rotovator kullamlarak bu sistemlerde slraslyla ortalama olarak; 339, 103,
101,197 ve 88 kg/ha yabanci ot gefi~imi saptanml~tlr (Anazodo ve Ark.,1991).
Arpa ve yulaf iiretiminde ilkbahar ve sonbahar doneminde pullukla toprak i~lemenin verime
etkisi; rotovator ile amzh toprak i~lemenin yabanci ot geli~imi, agregat stabilitesi ve verime etkisinin
ara~tmldlgl uzun yIihk bir 9ah~mada; amzh toprak i~lemenin couch grass (aynk) 'm yayIimasml
onemli derecede azalttlgl bildirilmi~tir (Njos ve Borresen, 1991).
Toprak i~leme yontemleri, bitki dongiisii ve giibreleme uygulamalanmn, yabanci ot ye~itleri
ve yogunlugu iizerine herbisit uygulamalanndan daha fazla etkili oldugu, genellikle azaltIiml~ toprak
i~leme yontemlerinin iki yenekli yabanci ot populasyonunu azaltIrken tek genekli yabanci ot
populasyonunu artlrdlgl bildirilmi~tir (Foster, 2000).
Yabanci ot populasyonunun; toprak i~leme yontemi ve buna bagh olarak yabanci otlann
ya~am uzunlugu ve uyku durumuna gore degi~tigi, ozellikle topragl devirmeden i~leyen sistemlerin
biiyiik yabanci ot sorunu olu~turdugu bildirilmi~tir (Prew ve Ark., 1990).
MATERYAL VE YONTEM
Deneme, <;::.0. Ceyhan Meslek Yiiksekokulu kampiisiindeki kumlu killi toprak serisinde,
ikinci iiriin mlslrda amzh ve amzl yakllml~ tarlada yiiriitiilmii~tiir. Tohum yatagl hazlrhgl amaclyla
amzh topragm i~lenmesinde rototiller (AF, 200 cm i~ geni~liginde, L ~eki1li i~leyici blyakh ve 15 cm
i~leme derinliginde) ve pulluk (AP, iiy govdeli, 25 cm i~leme derinliginde) + diskli tlrmlk; anlZI
yakIian boliimde ise rototiller (YF, anlzh alanda kullanllan aym alet) ve yizel (Y<;::,35 cm i~
derinliginde) + diskli tlrmlk kullamlml~tIr. Tiim uygulamalarda tohum yatagmm bastmlmasmda tapan
kullamlml~tIr. Tohum yatagl hazlrhgmdan sonra pnomatik ekim makinesi ile 20 cm Slra iizeri ve 70
cm slra arasl mesafe ile mlslr ekimi yapllml~tIr. Ekimle birlikte 50 kg/da alt giibre ve yapalma ile
birlikte 50 kg/da ust giibre atIiml~tIr. Yabanci ot saYlmmda 1 m2 'lik ah~ap malzemeden yapllan
geryeve kullamlml~tlr. ikinci yabanci ot saylml yapllmcaya kadar tarlaya yabanci ot ilaci uygularnasl
yapllmaml~tIr. Tohum yatagl hazlrhgl slrasmda elde edilen bazl veriler <;::izelge1'de verilmi~tir.
1ge 1. To hurn yatagl hazlrhgl slrasm da a man b aZI v eriler
<;::izel
2.yIi
(Hyiilen Nicelikler
I.YIl
Amz miktan (kg/da)
356
338
Amz boyu (cm)
22
21
Amznemi (%)
9,8
7,3
Toprak nemi (%)
18,7
-
86
Tanmsal Mekanizasyon 20. Ulusal Kongresi 13-15 Eyliil2001 Sanhurfa
iki yilhk denemeyi (1999-2000) kapsayan cahsmada 50x50 m boyutlannda 4 parsel
kullamlrmstir. Parsellerden ikisinde tahtl hasadi sonunda saplar tarladan toplanarak uzaklastmlmrs,
diger iki parse Ide ise amz ve sap tamamen yakilrrusnr. Ekimde; sira arasi 70 cm ve sira iizeri 20 ern
olacak sekilde ekim makinesi ayan yapilrrustrr. Yabanci ot sayimlan; ekimden 20 gun sonra birinci ve
birinci sayimdan 20 giin sonra da ikinci sayim yaprlnusnr. Yabanci ot sayurunda bir parseli temsil
edecek sekilde her parsele rasgele 30 cerceve atilrms ve her bes cerceve ortalamasi ahnarak bir tekrar
kabul edilmis dolayisiyla her parsel icin 6 tekrar elde edilmistir, Yabanci otlar sayisal olarak ele
ahnarak degerlendirilmistir. Denemeden elde edilen degerler istatistiksel analiz yapilarak ekim sonrasi
sayim zamam (SZ), toprak islerne makineleri (A) ve ot cesitlerinin (OT) yabanci ot cikrsma etkisi ve
birbirleriyle olan iliskisi arastmlmisnr. D9 faktorlii varyans analizi yapilarak bir (SZ,A,OT) iki
(SZxA, SZxOT, AxOT) ve u9lu (SZxAxOT) interaksiyonlar tek tek incelenmis ve sonuclann
onemlilik seviyesi DUNCAN coklu karsilastirma testi ile belirlenmistir.
Ele ahnan faktorler ve bu faktorlerin olusturdugu interaksiyonlarla olan iliskisini istatistiksel
olarak ortaya koymak amaciyla yaptlan varyans analizleri ve DUNCAN testi MSTAT-C istatistik
paket programi yardmuyla yapilrmsnr.
Bu arastirmada; amzh toprak islemenin ve tohum yatagi hazirhgmda farkh toprak isleme aleti
kullamrmnm yabanci ot gelisimine etkisi belirlenmeye cahsrlrmsnr, iki yil siirdiiriilen cahsmada
II.Driin rmsir tanmmda farkh tohum yatagi hazirlama yonternlerinin yabanci ot cikisma etkisi ortaya
konmaya cahsrlrmstir,
BULGULAR VE TARTI~MA
II. iinin rmsir ekiminden sonra yapilan I. ve II. yabanci ot saymn sonucunda 4 parse Ide de 6
farkh yabanci ot varhgi saptanrmstir. Soz konusu yabancl otlar; kanya~ (sorghum halepense), topalak
(Cyrperus rotundus), pltrak (Xantium pennsylvanicum), dan can (Panicum dichotomiflorum), horoz
ibigi (Amaranthus hybridus) ve semizotu (portulaca oleracea) 'duro
SaYlmZamanmm Yabanci Ot Geli~imine Etkisi
Ekim sonraSl saylm zamamnm yabancl ot yogunluguna etkisi ele almdlgmda her iki Yllda da
ekim zarnamndan 20 gun sonra yaptlan I. saYlmda yabancl ot geli~imi, ekimden 40 giin sonra yapllan
II. yabancl ot saYlmmdan daha yiiksek ~lkml~tlf. Toplamlann ortalamasl altnacak olursa; birinci
saYlmda birim alanda (adet/m2) 13,95 adet yabanci ot elde edilirken ikinci saYlmda ise 10,97 adet
yabancl ot elde edilmi~tir. Bu durum; kultur bitkisi (mlslr) 'nin yabancl otlara gore daha hlZh geli~im
gostermesi ve gOigeleme etkisiyle yabancl ot geli~imini azaltmasl ile aYlklanabilir. SaYlm zamam
(SZ), yabancl ot ge~idi (OT) ve kullamlan aletlere (A) bagh olarak yabancl ot yogunlugu <;:izelge2 'de
verilmi~tir.
<;:izelge2. SaYlm Zamam, Yabancl Ot <;:e~idive Kullamlan Aletlere
2
YabanCl Ot Yogunlugu (adet/m")
OT <;:ESiDi (OT)
SaYlm
Zamam
Alet
Sorghum Cyrperus Xantium Panicum Amarant
(A)
(SZ)
halepens rotundus pennsylv dichotom hus
hybridus
iflorum
anicum
e
2,150 ab
0,817
b
2,917
ab
0,800
b
2,750
ab
AF
1
2,233 ab 1,750 ab 3,217 ab 1,900 ab 2,467 ab
AP
1,567 ab 3,950 ab 3,450 ab 2,800 ab 1,533 ab
YF
1
1,033 ab 3,567 ab 1,233 ab
3,900 ab 4,183 a
Y<;:
0,867 b 1,450 ab 1,617 ab
1,150 ab 0,833 b
AF
2
2,783 ab 1,333 ab 1,617 ab 1,667 ab 1,567 ab
AP
1,783 ab 2,550 ab 2,933 ab 1,883 ab
3,417ab
YF
1,983 ab 1,850 ab
2,550 ab 2,133 ab 0,933 b
Y<;:
Bagh Olarak
portulaca
oleracea
1,700
1,700
2,717
1,567
1,950
1,117
2,067
1,800
ab
ab
ab
ab
ab
ab
ab
ab
TOPLA
M
11,1 ab
13,2 ab
16,0 a
15,5 a
7,9 b
10,1 ab
14,6 ab
11,3 ab
<;:izelgeden goriilecegi iizere birinci saylm AF uygulamasl xsantium pennsylvanicum ve
panicum dichotomifloricum ot ye~itleri birim alanda saYlsal olarak digerlerinden daha az 9Ikml~tlr.
ikinci saYlmda ise yine AF uygulamasl ve cyrperus rotundus ile xsantium pennsylvanicum yabanci ot
ge~itleri digerlerinden
daha az saYlda elde edilmi~tir. Toplam birim alandaki yabancl ot saYlsl
87
Tanmsal Mekanizasyon 20. Ulusal Kongresi 13-15 Eyliil2001 Sanhurfa
(adet/rrr) acismdan yapilacak karsilasnrmada ise birinci sayimda en azdan t;oga dogru alet bazmda
siralandigmda AF (11,1), AP (13,2), Y<; (15,5) ve YF (16) birbirini izlemektedir. Yine birinci sayim
top lam sonuclanna gore dort alet uygulamasi dikkate almdigmda; amzh parsellerde (AF,AP) birim
alandaki ot sayrsi yakilan parsellerden (YF,Y<;) daha az t;lktlgl istatistiksel olarak elde edilmistir,
lkinci sayimda ise aym sekilde azdan t;oga dogru siralama yapilacak olursa; AF (7,9), AP (10,1), Y<;
(11,3) ve YF (14,6) elde edilir. Burada ise AF uygulamasi digerlerinden (istatistiksel olarak)
tamamen farkh cikrmsnr. Sekil 1'de kullamlan aletlere bagh olarak birinci ve ikinci sayrmda birim
alandaki yabaci ot sayilan grafiksel olarak verilmistir.
m l.Sayim
1i12.Sayun
Ii:1Ortalarm
,-..
18
13 16
-<;
~
"0
14
$
12
~
>. 10
~CIS
8
0 6
U
c 4
CIS
.D
~ 2
-
15,3
°
AF
YF
AP
Y<;
Sekll L Toprak lslemedekullamlan aletlere ve sayrm zamanlanna gore yabanc; ot yogunlugu
Sekilden gorulecegi iizere, kullarulan tiim aletler ve birinci sayrm ele ahndigmda birim
alandaki top lam yabanci ot saYISIikinci sayimdan daha yiiksektir. Bu durum birinci sayimdan 40 giin
sonra yapilan ikinci sayim zamaninda belirli bir btiyilkliige ulasan ikinci iiriin mismn golgeleme etkisi
ile aciklanabilir. Ortalamalar dikkate almdigmda ise birim alandaki yabanci ot sayisi amzh freze ve
pulluk uygulamasmm, amzi yakilrms freze ve cizel uygulamasmdan daha az t;iktlgl goriilebilir. Elde
edilen bu sonuclar (ozellikle amzh kisimda yer alan freze ve pulluk uygulamasi) Anazodo, (1991) 'in
cahsmasiyla uyusum halindedir. Yine amzi yakilrrus kisimdaki cizel uygulamasi da sozii edilen
arastmcmm sonuclanyla uyu~maktadlr.
Toprak t~lemeAletlerinin Yabanci Ot Geli~imineEtkisi
Amzh ve amZI yakllan parselde farkh toprak i~leme aleti ile yapIlan t;ah~mada amzh alanda
ot geli~imi amZI yakIlml~ alana gore daha az olmu~tur. Kullamlan aletler, yabanci ot t;e~itleri ve
yabanci ot yogunlugu arasmdaki ili~ki <;izelge 3 'de verilmi~tir.
ALET
(A)
AF
AP
YF
Y<;
<;izelge 3. Kullanllan Aletler ve Yabanci Ot <;e~idine Bagh Olarak
2
Y~nluklan
(adetJm")
YABANCIOT
ESiDi (OT
Sorghum
Cyrperus
Xantium
Panicum
Amaranthu
halepense
rotundus
pennsylvani dichotomif s hybridus
cum
lorum
1,950 abc
1,875 abc
0,833 c
1,133 abc
1,883 abc
2,508 abc
1,542 abc
2,417 abc
1,783 abc
2,017 abc
2,492 abc
2,867 abc
3,000 abc
2,867 abc
1,708 abc
3,225 a
3,158 ab
0,983 bc
2,775 abc
1,542 abc
Yabanci Ot
portulaca
oleracea
1,825
1,408
2,392
1,683
abc
abc
abc
abc
TOPLA
M
9,49 b
11,67 ab
15,32 a
13,34 ab
>
<;izelge 3'den goriilecegi iizere toprak i~leme aletlerinin yabanci ot geli~imine etkisini
belirlemek amaclyla yapllan varyans analizi sonucuna gore toprak i~leme aletlerinin istatistiksel
olarak % 5 (p<0.05) onem seviyesinde yabanci ot t;lkl~ml etkiledigi ortaya konmu~tur .
88
Tanmsal Mekanizasyon 20. Ulusal Kongresi 13-15 Eyliil2001 Sanhurfa
Genel olarak sayim zamanlannm ortalamasi ahnarak elde edilen cizelgeden gorulecegi iizere;
AF (amzh-freze) uygulamasmda xsantium pennsylvanicum yabanci ot cesidi digerlerinden daha az
cikarken, Y<; (yamk-cizel) uygulamasmda sorghum halepense, cyrperus rotundus ve xsantium
pennsylvanicum yabanci ot cesitleri diger cesitlerden daha fazla cikrmsnr,
Kullamlan aletler ve toplam birim alandaki yabanci ot sayisi (nr') acismdan durum irdelenecek
olursa; yabanci ot C;lki~len az amzh freze (AF) parselinde gozlenrnis bunu sirasiyla amzh-pulluk (AP)
parseli izlemistir. En yogun ot ctkisi yamk-freze (YF) parselinde gozlenmis, yamk-cizel (Y<;)
uygulamasi ise amzh parsellerden daha cok ancak yakilan diger parselden (Y<;) ise daha az cikmistrr.
Amzh ve anrzi yakilan parseller bazmda durum degerlendirilecek olursa; amzh alanda ortalama 10,58
adet/nr', aruzt yakilrms alanda ise 14,33 adet/nr' yabanci ot cikisr belirlenmistir, Her ne kadar
toplamdaki iki degerin istatistiksel olarak onem diizeyini karsilastirma olanagi olmasa da, hem dort
aletin karsilastirmasr hem de elde edilen ortalama iki degerin karsilasnrmasmdan amzh parsellerin
ortalamasmm arnzi yakilan parsellerin ortalamasmdan daha diisiik ciktigun gostermektedir. Kullamlan
alet cesitlerine gore birim alanda sayilan yabanci ot oranlan yiizde olarak Sekil 2 'de verilmistir,
AF
AP
YF
%31
Sekil 2. Kullamlan aletlere bagh olarak birim alandaki yabanci ot yiizdeleri
istatistiksel olarak onem diizeyi karsilastirmasmdan amzh-freze (AF) ve amzh-pulluk (AP)
uygulamalannm farkhhgi ortaya konmustur. Sekilden de gorulecegi iizere AF, AP, Y<; ve YF
uygulamalannda sirasiyla yabanci ot cikis oranlan yiizde olarak; 19, 23, 27 ve 31 elde edilmistir.
Uygulamalar (aletler)
amzh ve amzr yakilrms parselleri yabanci ot cikis yiizdesi bazinda
karsrlastiracak olursak; amzh parseller ortalamasi % 42, amzi yakilnus parsellerin ortalamasi ise % 58
'dir. Yabanci ot cesitlerinin dagilim oranlan yiizdelik olarak Sekil J 'de verilmistir.
Semizotu
Horoz ibigi
%14
opalak
%19
Dancan
%17
Pltlrak
%15
Sekil3. Birim alandaki yabancl ot daglhm oranlan
YabanCI ot C;lkl~lrum faktorlerin genel ortalamaSI olarak ele ahndlgmda, birim alan bazmda
yabancl otlar ic;erisinde yiizde C;lkl~yogunlugu en az olan horoz ibigi (%14) olup bunu slraslyla
semizotu (% 15), pltlrak (% 15), dancan (% 17), topalak (% 19) ve kanya~ (%20) izlemi~tir. istatistiksel
olarak gene Iortalamalann onem diizeylerinin belirlenmesi ic;in yapllan kar~lla~tJrmalarda elde edilen
89
Tanmsal Mekanizasyon 20. Ulusal Kongresi 13-15 Eyliil2001 Sanhurfa
sonuclara gore, yabanci ot cesitleri ylkl~ yogunluklan
bulunmarmsnr.
arasmda istatistiksel olarak onemli farkhhk
SONUCLAR
Tohum yatagi hazirhgmda kullamlan farkh toprak isleme yontemlerine bagh olarak onceden
yapilan arastirma sonuclanna gore; toprak islemesiz yontemde en fazla yabanci ot ylkl~1bulunmus
(Anazodo ve ark., 1991); yine yabanci ot cikrs yogunluguna yabanci ot cesidi, tek ya da cok cenekli
olus, bitki dongiisii, toprak isleme yontemi ve giibreleme gibi cok cesitli faktorlerin etkili oldugu
bildirilmistir (Foster, 2000). Bu arastirmalardan toprak islemesiz yontemin yabanci ot cikisma daha
fazla etkili oldugu diger yontemlerinde belirli olciilerde etkili oldugu anlasilmaktadir.
Deneme sonucunda elde edilen verilerin degerlendirilmesinden, toprak isleme yontemlerinin
birim alandaki yabanci ot cikisma istatistiksel olarak etkili oldugu belirlenmistir, Azaltilrrus toprak
isleme yonteminde (AF ve YF) aym alet kullamlmasma karsm elde edilen sonuclar oldukca farkh
cikrmstir. Bu farkhhk onceki cahsmalarda belirtilen amzm yakilmasi ile birlikte bazi yabanci ot
tohumlanmn uyanlarak cimlenmesinin erkene almmasi ile aciklanabilir. Pulluk kullamlarak
alisilagelmis fakat antzli olarak islenen alandaki sayim sonuclannm, yine amzh ve freze ile islenen
alandan daha yiiksek cikmasi, derin islemede yabanci ot cikismm daha az olacagi gorii~ii ile
uyusmamaktadir. Anizm yakilarak cizel ile derin olarak islenen alandaki ot ylkl~ yogunlugu anizh
olarak islenen her iki parselden (AF,AP) daha yiiksek cikrms olmasma kar~m anlZln yakdarak freze ile
i~lendigi parseldeki ot yogunlugu daha az Ylkml~tlr.
Dikkate deger diger onemli bir nokta da; istatistiksel olarak anlzh ve pullukla (AP) i~lenen
parseldeki yabanci ot yogunlugunun amzl yakdarak yizel ile i~lenen (Y<;) parselden elde edilen
yabanci ot yogunlugu ile arasmda fark olmamasldlr.
Yabanci ot saylm zamanlanmn yabanci ot ylkl~ yogunlugu iizerine etkili oldugu
belirlenmi~tir. Bu sonuy, bazl yabanci otlann kiiltiir bitkisi mlslr ile geli~menin ileri a~amalannda
rekabet edememesinden diger deyi~le kiiltiir bitkisi mlSlnn yabanci otlara golge olu~turarak
geli~mesini engellemesi ile aYlklanabilir.
Ara~tlrma sonuylanna gore saYllan toplamda yabanci ot ye~itlerinin, istatistiksel olarak
aralannda ylkl~ yogunlugu a91smdan fark olmadlgl saptanml~tlr. Ancak kullamlan alet (A) bazmda ele
almdlgmda yizelge 3 'den goriilecegi iizere; AF ve Y<; uygulamasmda Xantium pennsylvanicum
digerlerinden daha dii~iik, Y<; uygulamasmda da Sorghum halepense ve Cyrperus rotundus
digerlerinden daha yiiksek yogunlukta Ylkml~tlr.
Sonuy olarak, amzh ve anlzl yakllarak tohum yatagl hazlrlanan parsellerdeki yabanci ot ylkl~
yogunluklan arasmda kar~d~tlrma yapacak olursak, toplam ot saYlsl aylsmdan amzh (AF+AP)
alandaki yabanci ot saYIslmn amzl yakllarak i~lenen alandaki (YF+Y<;) yabanci ot saYIsmdan daha az
oldugu soylenebilir. Bu sonuy yabanci ot ylkl~ml onlemek iyin amz yakmamn bir gerekye ya da bir
yoziim olamayacagml gostermektedir.
KAYNAKLAR
AKBOLAT,D.,GUZEL,E.,I 994. Amzh toprak i~lemeye Yonelik Onceki C;:ah~malarve Yaplian Bir Anketin
Degerlendirilmesi. Tanmsal Mekanizasyon 15.Ulusal Kongresi. Bildiri Kitabl s(44-56) ANTALYA.
ANAZODO,U.G.N.,ONWUALU,A.P.,WATTS,K.C.,199I.Evaluationof Alternative Tillage Systems in The
Absence of Herbicides of Maize Production in A Savannah Sand. J. Agric. Eng. Research. Vol.
49(259-272).
NJOS,A.,BORRESEN,T.,1991. long-term Experiment With Straw Management, Stubble Cultivation, Autumn
And Spring Ploughing on a Clay Soil in S.E. NORWAY. Soil & Tillage Researh, Vo1.21(53-66)
PREW,R.D.,CUSSANS,G.W.,GLEN,D.M.,JENKYN,J.F.,1990.Agronomic Aspects of Straw incorporation.
Agricultural Progress. Vo1.65(39-46).
DEMiRKAN,H.,NEMLi,Y.,DEMiRLi,M.,TEPE,I.,MlSlfdaFarkh Toprak i~leme Yontemlerinin Yabancl Ot
Florasma Etkisi. IV. Tiirkiye EntomolojiFitopatoloji Kongresi, Bildiriler. S(147-151) iZMiR.
FOSTER,C.,2000. Saskatchewan Agriculture and Food, Canada Organic Crop Production: Weed Management.
Http:/www.agr.gov.sk.caJDocs/crops/integratedpest management/weedcontroVorganicweed.asp.
90