docAlümiyum Şekillendirme Teknolojileri
download 
Şikayet Transkript
Alümiyum Şekillendirme Teknolojileri
Alümiyum Şekillendirme Teknolojileri Yard.Doç.Dr. Derya Dışpınar İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Sıvı Metal Temizliği Ölçme Yöntemleri İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry LIAS: Liquid Aluminum Inclusion Sampler Sıvı Alüminyum İnklüzyon Ölçer İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry PoDFA (Porous Disk Filtration Apparatus) İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Prefil İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Prefil İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry LIMCA: LIquid Metal Cleanliness Anaylser Sıvı Metal Temizlik Analizi İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Ultrasonik test İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Ultrasonik test Seramik (soğutmalı) prob Alıcı / Verici SIVI İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry AlSPEK İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Termal analiz İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry çözünürlük (cc/100g Al) hidrojen çözünürlüğü sıcaklık (oC) İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry alüminyum döküm kalitesi oksit oluşumu hidrojenin çözünmesi İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry hidrojen seviyesi ölçümü İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry hidrojen seviyesi ölçümü İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry hidrojen seviyesi ölçümü İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry hidrojen seviyesi ölçümü İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry vakum altında katılaşma testi katılaşan numune metal kalıp vakum o-ring ğ ğ İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry vakum altında katılaşma testi katılaşan numune metal kalıp vakum o-ring ğ ğ İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry teorik yoğunluk - hidrojen İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry porozite 2γ ∆p = − * r İstanbul Üniversitesi çekirdekleşme gerekli enerji homojen ~ 20,000 atm heterojen ~ 1,000 atm Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 1000 mbar İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 200 mbar İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 100 mbar İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 50 mbar İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 10 mbar İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry kuğu İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry bütün kuğular beyazdır “bütün kuğular beyazdır” «SİYAH KUĞU» İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Siyah Kuğu teorisi Prof. Nassim Nicholas Taleb (NYU-Polytechnic Institute) Çok basit bir gözlem, genel yargıyı tamamen ortadan kaldırabilmekteydi. Bilinen gerçeklerin dışında: büyük bir etki, tamamen süpriz bir şekilde, hiç tahmin edilemeyecek, az rastlanan İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Siyah Kuğu teorisi Olay bir kez gözlemlenmiş olsa bile, artık «açıklanabilir» bir özellikte olması Yani, genel olarak “düşük tahmin edilebilirlik – büyük tepki” İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 11 Eylül 2001 İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry yemek hindi gün İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry ne yapmalı? Siyah Kuğu’ları tahmin etmeye çalışmak yerine karşılaşılan Siyah Kuğu’lara çözüm getirmek İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry mantık bilmediğimiz herşey, bildiklerimizden çok daha değerlidir! İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry alüminyum döküm kalitesi oksit oluşumu hidrojenin çözünmesi İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry alüminyum oksit hava katı sıvı Al İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Bifilm (çift oksit film) alüminyum oksit sıvı alüminyum bifilm İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry porozite İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry kalıp dolumu veya sıvı metal transferi İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Şarjlama sırasında İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry vakum altında katılaşma testi 100 mbar bifilm hava İstanbul Üniversitesi vakum Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry döküm kalitesi Σ (max porozite boyu) Bifilm Index = toplam oksit uzunluğu İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Bekletme fırını İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry optimizasyon kontrollü hız sıvı metal düşme yüksekliği azalan curuf oluşumu (azalan türbülans) İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry farklı por morfolojisi 50 mbar İstanbul Üniversitesi 100 mbar Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Döküm kalitesi türbülanslı türbülanssız İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry döküm kalitesi 319 380 356 İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry sonuçlar Alüminyum dökümlerinde hidrojen, tek başına bir problem değildir! Porozitenin sebebi hidrojen değildir, sadece bir destekliyicidir (itici güç olabilir) Temel problem bifilmlerdir İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry sonuçlar Hidrojen seviyesinden bağımsız olarak; bifilm içermeyen dökümlerde porozite oluşmayacaktır Bifilmlerin varlığını vakum altında katılaşma testi ile tespit edebiliriz Bifilm indeksi döküm kalitesini hassas olarak belirlemektedir İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry kritik hız İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 2 2 2 İstanbul Üniversitesi !"" 2. $ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 2 İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry etkin sistem Campbell, Castings 2nd Ed. İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Alçak basınçlı döküm İstanbul Üniversitesi Low Pressure Die Casting (LPDC) Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Sadece kalıp tasarımı ve sıvı metalin kalıpta ilerlemesi yeterli değil! Başlangıç metalimizin temizliği nasıl? İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Yeni oksit: amorf ve ince İstanbul Üniversitesi Eski oksit: kristalin ve kalın Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry gaz giderme İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry deneysel çalışma bifilm indeksi mekanik test: çekme mukavemeti ve % uzama Weibull dağılımı İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Weibull analizleri P(σ ) = 1 − e olasılık σ − σo m Weibull modülü değişken karakterisik değer 1 = m. ln( σ ) − m ln( σ o ) ln ln 1 − P(σ ) İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry σ (UTS) MPa ln σ samples P ln(ln(1/(1-P)) 152,8 5,03 1 0,95 -2,97 152,9 5,03 2 0,85 -1,82 154,0 5,04 3 0,75 -1,25 154,6 5,04 4 0,65 -0,84 155,3 5,05 5 0,55 -0,51 155,7 5,05 6 0,45 -0,23 156,2 5,05 7 0,35 0,05 159,3 5,07 8 0,25 0,33 161,5 5,08 9 0,15 0,64 166,0 5,11 10 0,05 1,10 İstanbul Üniversitesi 1 = m. ln( σ ) − m ln( σ o ) ln ln 1 − P(σ ) P= i − 0,5 n Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Weibull modulus; m 1 = m. ln( σ ) − m ln( σ o ) ln ln 1 − P(σ ) İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry bifilm indeks değişimi İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry işlem sırasına göre İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry rotari gaz giderme İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 0,1 cm3/100g Al İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 0,2 cm3/100g Al İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 0,4 cm3/100g Al İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry deneysel çalışma 120 mm x 50mm 5, 10, 15, 20 and 30 mm İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry bifilm index İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry ortalama porozite kokil döküm alçak basınçlı döküm Bifilm Index 13 mm 55 mm İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry basınç analizi İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry bifilm İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry çekme testi Bifilm Index 13 mm 55 mm İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry çekme testi Bifilm Index 13 mm 55 mm İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry BLİSTER İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Blister İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Anodizasyon İstanbul Üniversitesi 1. Alkaline bazlı deterjanlar ile yüzey temizlenir Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 2. De-iyonize su ile defalarca yıkanır Anodizasyon İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Anodizasyon İstanbul Üniversitesi 3. Kostik soda (NaOH) ile yüzeydeki ince oksit tabakası alınır Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Anodizasyon İstanbul Üniversitesi 4. % 15’lik H2SO4 çözelti içerisine anot olarak bağlanan alüminyum DC uygulanması ile Al2O3 oluşumu sağlanır Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry 5. Boyama Anodizasyon İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry video İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Döküm Yöntemleri Basınçlı Döküm Yüksek Basınçlı Döküm Alçak Basınçlı Döküm Kokil Kalıba Döküm Kum Kalıba Döküm Seramik Kalıba Döküm Kaybolan Köpük Yöntemi İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry video İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Kum kalıba döküm: video İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Yarı Katı Şekil Verme İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Döküm: dendritik katılaşma İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Döküm: dendritik katılaşma İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry δένδρον (dendron): Yunanca «çam ağacı» İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Dendritik olmayan katılaşma İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Dendritik olmayan katılaşma İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry reodöküm İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry reodöküm İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Geleneksel döküm: dendritik yapı İstanbul Üniversitesi Yarı-katı döküm: küresel yapı Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Tane inceltme İstanbul Üniversitesi Yarı-katı şekil verme Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Tiksodöküm Tiksodövme Yarı-katı sıcaklık sıcaklık YK & KE zaman İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry tiksodövme İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry yarı-katı özellik İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry küresel morfoloji ekstrüzyon İstanbul Üniversitesi yeniden kristalleşme ve kısmi ergitme Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry çözeltiye alma ve yaşlandırma: «T» t süre İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Örnek: 2024 alaşımı 10 dakika 10 dakika 15 dakika İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry çözeltiye alma: 2024 496 oC: 50 dak 496 oC: 10 dak 496 oC: 10 saat İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Örnek: 7075 570 oC: 10 dakika 580 oC: 15 dakika 620 oC: 15 dakika İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry çözeltiye alma: 7075 465 oC: 5 dak 465 oC: 3 saat 465 oC: 12 saat İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Ekstrüzyon 500-560oC sıcaklıklarda gerçekleştirilen sıcak şekil verme yöntemidir Kalıp sıcaklıkları: 420-480oC arasındadır İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Profil tasarımları, hayal gücünüz ile sınırlıdır! İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Profil tipleri İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Ekstrüzyon İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry Sadık Mutlu AYAN ASAŞ Alüminyum İstanbul Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Materials and Chemistry
Benzer belgeler
Endüstriyel Atık Yağların Minimizasyonu
Hidrojenleme
• Polar, aromatik ve hetero-aromatik bileşikler
katalizör (200 m2/g) yüzeyinde tutulur.
• Moleküller hidrojen varlığında reaksiyona girer.
• Kükürt, oksijen ve azot H2S, H2O ve NH3
for...
Döküm Prensipleri - İstanbul Üniversitesi
Döküm
1. Metal veya alaşımı sıvı duruma getirme
2. Oluşturulan kalıp içerisindeki boşluğa dökme
3. Tamamen katılaşmasını (soğumasını) beklemek
4. Kalıp içerisinden parçayı çıkartmak
Alümiyum Şekillendirme
Teknolojileri
Materials
and Chemistry