UNIGRAPHICS NX 4 CAD EGITIM NOTLARI
Transkript
UNIGRAPHICS NX 4 CAD EGITIM NOTLARI
UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Unıgraphics CAD-CAM / CAE programı Hybrid modelleme özelliği sayesinde yapısında 4 ana modelleme tekniğini aynı ortamda kullanılacak biçimde barındırmaktadır. Bu modelleme teknikleri ; TEL KAFES MODELLEME (wıreframe), KATI MODELLEME (solid), YÜZEY MODELLEME (free form), ve PARAMETRİK (sketch) MODELLEMEDİR. om WIREFRAME MODELING (TEL KAFES MODELLEME) .tr en cs hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep or .g ta l.c Tel kafes modelleme 2 veya 3 boyutlu eğrilerle yapılan modellemeyi belirtmektedir. Tel kafes modelleme yapabilmek için; UNİGRAPHICS ile çalışmaya başlama-dan önce mutlaka FILE menüsünden New seçenegi ile yeni bir çalışma dosyası açınız. Burada yeni bir dosya açarken dikkat edilecek husus, dosya adının Türkçe karekter içermemesidir. Dosya ismini verdikten sonra onaylamadan önce çalışma dosyamımızın inches veya milimetrik mi lacağına karar veriyoruz. Artık çalışma dosyamız hazır onaylaya biliriz. Curve menüsüne ulaşmak için ilk önce Start menüsü altından Modeling’i yada klavyeden( Ctrl + M ) Seçilerek modelleme tool’larına erişilebilirsiniz. -1- tıklayarak UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri BASIC CURVES Modelleme komutlarına INSERT menüsü altından ulaşarak kullanacağız. Modelleme tool’ları ANA tool’lar ve OPERATION TOOL’ ları olarak ikiye ayırıldı. Örnegin CURVE modelleme tool’u; CURVE ve CURVE OPERATION olarak iki ayrı gruba ayrıldı bu sayede toolara erişim ve kullanım kolaylığı daha iyi duruma getirildi. .tr en Edit Curve .g Trim ni gr ap hi cs Fillet w w w .u w w w .a rg ep Line Circle or Arc ta l.c om Basic Curve komutlarına INSERT menusu altından yada ekrandan Customize Edilen Toolları kullanarak ulaşabilirsiniz. LİNE Unigraphics’te çizilen şekiller parametriktir, daha sonra şekiller üzerinde Edit işlemi yapılması gerektiğinde bu parametrelere ulaşılarak gereken değişiklikler kolaylıkla yapılabilir. Eğer bunlarla ilişkili şekiller varsa bu şekillerde kendilerini edit edilen şeklin son haline uydururlar. Dört yöntemle line çizebiliriz: -2- UNIGRAPHICS NX4 CAD - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Koordinat değerleri girerek Uzunluk, açı vererek XC, YC veya ZC doğrultularını kitleyerek Delta seçeneğini açıp, koordinat değerleri yerine ilerleme değerleri girerek. Koordinat sistemi yardımıyla, yaratacağımız Line ‘nın başlanğıç ve son noktasının koordinatlarını belirterek. ( Kartezyen ve Polar Koordinat sistemleri kullanılabilir.) Ofset ikonu en Polar koordinat sistemi ta Kartezyen koordinat sistemi .tr l.c om Basic Curves komutuna girdiğimizde ekranın alt kısmında aşağıda görülen diyalog bar ile karşılaşırız. cs hi ap w .u w X2, Y2, Z2 ni gr X1, Y1, Z1 w w .a rg ep or .g Kartezyen koordinat sisteminde çizginin önce başlangıç noktasının koordinatları yukarıdaki X, Y, Z bölgelerine yazılır ve ENTER Tuşuna basılır, (buralara değer girmek için mouse ile tıklayıp rengini siyah yapınız,aralarında Tab tuşu ile geçiş yapılabilir) sonra bitiş noktasının koordinatları aynı yöntemle yazılarak ENTER tuşuna basılır. w w NOT: XC, YC, ZC de çıkan değerleri sıfırlamak için PREFERENSES menüsü altından User Interface içerisinden Tracking seçeneği kapatılmalıdır. Tracking seçeneği, cursor ‘un ekrandaki pozisyonunu izler. Tracking açık Çalışma birimi noktadan sonra kaç hane oluşunu ayarlar Polar koordinat sisteminde önce noktanın başlangıcı belirtilir, daha sonra oluşturulacak çizginin boyu ve X ekseni ile yapacağı açı belirtilerek çizgi oluşturulur. Polar koordinat sisteminde çizgi boyunun girileceği ekran. -3- UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Polar koordinat sisteminde çizginin X ekseni ile yaptığı açının girileceği ekran. (R , φ ) R 30° X1, Y1, Z1 om Basic Curve menüsünde basit OFFSET alma; .tr en ta l.c Ofset işlemine başlamadan önce dikkat edilmesi gereken; string modun işaretli olmaması ve akıllı mod’da olmamızdır. hi cs Verilen ofset değeri, oluşan son line ile olacak mesafedir. mesafedir. ap Angle Incerement metin kutusuna yazacağımız açı değeri kadar doğrultular yakalamamızı sağlar ve böylelikle istediğimiz açıda line’llar çizebiliriz. ni gr w w .a rg ep or .g Verilen ofset değeri, seçilen ilk line ile olan mesafedir. w .u w w w Selection pickball’u ofset atılacak çizginin üzerine, aşağıdaki şekilde olduğu gibi getiririz. Burada pickball’un merkezi ofset yönünü tayin eder. Eğer ters tarafa doğru offset almak istenirse ( - ) değer girilmelidir. Özellikle bir CURVE’nin çoklu offsetini alırken istenen sonuca ulaşmak için yukarıda açıklanan original ve new özelliklerine dikkat etmelidir. Burada mausumuzu sağ tıklıyarak ofset yönü belirlenmiş olur. Artık yapmamız gereken ofset ikonuna ofset değeriyazarak enter’lamak.offset işlemi tamam. -4- UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri POINT METHOD Bazen çizim yaparken nesnelere kenetlenmemiz gerekebilir ve bu şekilde birline’nın başlangıç orta veya son noktasına kenetlenerek yada birnesneyi taşırken, diğer geometrik şekilleri oluştururken vb… nesne kenetleme ikonlarını kullanarak daha hızlı çizimler yapabiliriz. en cs hi ap .a rg ep or .g ta l.c String Mode seçili ise zincirleme şeklinde çizgi çizme yapılır, yani ilk çizgi çizildikten sonra komut hala aktif haldedir verilen koordinatlara göre sürekli çizgi çizilebilir. String Mode kapatılırsa ilk çizgi çizildikten sonra bizden diğer çizilecek çizginin ilk ve ikinci koordinatlarının ikisini birden belirtmemiz istenir. Break string zincirleme şeklideki çizim şeklinden çıkmak için Kullanılır, mouse’ un orta tuşuna basmakta aynı işlemi yapar. .tr om Bu şekilde çizgiler oluşturabilmek için nokta yakalama metodu belirtmemiz gerekir. Aşağıdaki menüde Point Metod kısmı seçildiğinde Aşağıdaki seçenekler ile karşılaşırız. w .u Cursor Location Ekrandaki işaretlenen serbest notaları yakalar. Existing Point Ekranda var olan nokta yakalar. w w w w w ni gr Infer Çizgilerin,eğrilerin, katı-yüzey kenarlarının son, orta, control, teğet, noktalarının yakalanmasını sağlar. Bir çok fonksiyonu içeren çok kullanışlı bir komutdur. Yukarıdaki özelliklerin yanı sıra paralel ve dik çizgi çizme ve iki çizginin açı ortayını bulma özelliklerine de sahiptir. Diğer nokta metodlarının bir çok özelliğine sahip çok kullanışlı bir komutdur. End Point Çizgi, eğri ve kenarların son noktalarını yakalar. End point yakalama -5- UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Control Point Çizgilerde orta ve son noktaları, spline’lar da control noktalarının yakalanmasını sağlar. om Kontrol point yakalama. .tr en cs ep or .g ta l.c Intersection Point Kesişim noktalarını yakalar. Şekillerin üst üste kesişmesi gerekli değildir, uzayda herhangi bir yerde kesişse bile bu noktalarını yakalayabilirsiniz. İki curve kesişim noktası yakalama. hi ap ni gr w .u Arc ve daire merkez yakalama. Quadrant Point Arc veya elipslerin çeyrek noktalarını yakalamaya yarar. w w w w w .a rg Arc / Ellipse Center Arc veya elipsin merkezini yakalamaya yarar. Merkezi yakalanacak daire, yay, yada elipslerin üzerine mouse ile tıklanır. Daire ve arc’ların Quadrant noktalarını yakalamak için Çeyrek noktalarına yakın kısımları seçilir. Seçilen dairenin yakalanan Quadrant pointi. Select Face Başlangıç noktası belli olan ve seçilecek bir yüzeye dik ( normal ) Çizgi çizmeye yarar. -6- UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Point Subfunction Nokta alt menüsüne giriş sağlar. Bu menü koordinat sistemi ve ekran üzerinde diğer objelerin son, orta, control vb. noktalarının yakalanması metodlarını içinde barındıran komple bir menüdür. Bunlar dışında silindirik, küresel vb. koordinat sistemlerinin uygulanmasını sağlar. Yanda point subfunction menüsünün fonksiyonları görünmektedir. Nokta seçim fonksiyonları yukarıda anlatılanlarla aynıdır. Tek farklı Angle on arc/Ellipse komutunun eklenmesidir. .tr hi cs ep rg BASİT CURVE OFFSET ŞEKİLLERİ en .g Offset menüsü aşağıda açıklanmıştır. or ta l.c om Angle Arc/Ellipse Bu nokta yakalama komutu ile daire, arc, elipslerin üzerinde açısını kendimizin belirlediğimiz noktalarını yakalamaya yarar. ap ni gr w .u Rectangular offset seçeneğinde gidilecek ofset mesafesinin girileceği ekran. w w w w w .a Rectangular Bu yöntem ile seçilen herhangi bir nota baz alınarak,diğer noktanın koordinatlarını delta XC, YC, ZC kısımlarında belirterek istenen yerlerde noktalar yakalamaya yarar. Rectangular offset -7- UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Nokta koordinatları girilirken WCS seçili ise Unigraphics ilk açıldığında mevcut bulunan WCS’ e göre girilen nokta mesafeleri hesaplanır. Absolute seçeneğinde ise WSC herhangi bir noktaya taşınmış ise girilen nokta mesafeleri taşınan yeni WSC’ e göre hesaplanır. CYLINDRICAL Mevcut bulunan silindirlerin üzerinde belirtilen noktadan açı, radius ve yükseklik girilerek istenen noktalar yakalamaya yarar. .tr en cs hi ap .a rg ep or .g ta l.c om Cylindrical ofset alma ekranı. ni gr w .u w w w w w SPHERICAL Spheric ofset mevcut küre üzerinden girilen 2 adet açı değeri ve radius miktarı kadar küre üzerinde istenilen noktanın ofsetini alır. -8- UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri VECTOR Vector offset almak; seçilen bir noktadan, doğrultusu alınmak istenen çizginin yakalanan noktasının uzantısı boyunca girilen mesafe kadar uzaklıkta bir nokta yakalamaya yarar. .tr en l.c om Vector ofset uzaklık mesafesi cs ep or .g ta Along Curve offset almak, seçilen eğrilerin girilen mesafe veya %’si ALONG CURVE kadar belirlenen yönde (bu yön eğrinin seçilen ucuna göre değişir,eğer beliren yön istenen yönün tersi ise arc length mesafesi (-) değer girilerek istenen sonuç elde edilebilir.) eğrilerin yakalanan noktasından itibaren yeni bir curve oluşturmada kullanılır. hi ap ni gr w w .a rg Along Curve mesafe belirtme şekilleri iki çeşittir. Girilen uzaklık mesafesi kadar. w .u w Eğrinin yüzde miktarı kadar. w w Parallel to seçeneği belirtilen koordinattan ( XC, YC, ZC ) yada baz alınan bir noktadan, seçilen (X, Y, Z) eksenine paralel çizgi çizmede kullanılır. Çizgi çizme eksenini seçilen eksen doğrultusunda olmaya zorlar. Unbounded seçenegi seçilerek çizilen çizgilerin boyu ekran sınırlarına kadar uzar. Seçilen koordinat noktasını baz alarak, girilen X, Y, Z mesafesi kadar uzaklıkta çizgi çizmeye yarar. Girilen nokta koordinatları (X, Y, Z) mesafeleri hesaplanırken WCS’ e göre değil belirtilen noktaya göre hesaplanır. Bu seçenekler sadece eğrilerin ofsetlerini alırken kullanılır. Orijinal seçilir ise ofseti alınacak eğrinin ofset miktarı girildikten sonra Enter tuşuna basılış miktarı kadar ofset mesafesinde eğriler oluşur (Aynı yerde üst üste) . New seçeneği seçilir ise eğri seçilip ofset mesafesi girildikten sonra onaylama yapıldıktan sonra her onaylamada ofset alınacak sekil yeni oluşan ofset eğrisi baz alınarak oluşur. -9- APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri ARC Yarı çapı ç bilinen n ve iki no oktadan ge eçen veya merkezi biilinen ve ik ki noktadan n geçen daire pa arçaları oluşturmaya yarar. y Eğerr oluşan ark kın tümlerin ni elde etm mek istersen niz; edit curve komutunda k an complem ment arc Seçeneğini seçerek arc üzerine mouse ile i tıklayınız z. Nokta koordinat k girme kutula arı yarı ça ap Baş. Açıs sı Çap Bitiş Aç çısı om Yay parçaları ve daire e çizerken bunların b ba aşlangıç ve bitiş açı eğerlerini görmemize e yayar. Bu sayede açısal uzunluk de de eğerlerini kolaylıkla gö örebiliriz. .tr l.c Başlangıç ç, bitiş nok ktası ve yarı çapını gire erek Yay çiz zme. en ta Merkezi,, başlangıç ve bitiş no oktasını gire erek Yay çiz zme. or .g zilen yay pa arçalarını da aireye tama amlar. Çiz cs hi ap w .u elirterek çiz zilen Arc Normal 3 nokta be kta olarak b bir eğri belirtilirse 3.nok çizilen arrc seçilen eğ ğriye teğet olur. w w w w w ni gr .a rg ep İki nokta belirtildikte en sonra o noktalardan geçecek k uygun n tanıımlamadan oluşur. yay parçasını diğer noktayı Ce enter, Startt, End pointt B Belirterek ç çizilen arc. - 10 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri CİRCLE Dairre oluşturm mak için kullanılan bir komutdur. k 3 çeşit dairre çizme yö öntemi vard dır. om sı, yarı çapı belirtmede e kullanılan ekran üzerinde bir no okta. 1- Merrkez noktas 2- Merrkez noktas sı ve belirtilen yarı çap p, yada çap değeri. 3- Merkez noktas sı ve dairen nin teğet olması istene en eğri. Başlangıç ç Açısı l.c Çap Bittiş Açısı .tr Yarı çap en cs ni gr ap hi Merkez nokta, ekra an üzerinde e belirtilen nokta. w .u Merkez M noktta, girilen y yarıçap, çap p değeri. w w w w w .a rg ep or .g ta zla daire çizilmesinde ç e kullanılır. İlk daire e çizildikten sonra Birden faz belirtilen noktalar n dairenin merkezi m ola arak kabul edilip ilk k çizilen n kopyası o noktada da oluşurr, bu isten nen sayıda devam ed der, aynı özellikte ö dairenin dairelerr çizmek için kolay bir seçenektirr. v dairenin n teğet olma ası Merrkez nokta ve belirtilen eğri. - 11 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri FİLLET Eğrilerin köşelerinde yuvarlatma yapmaya, aynı zamanda iki curve arasına radiusunu kendimizin belirlediği teğet arclar oluşturmaya yarar. Çizim esnasında iki curve arasına teğet ve yarı çapını kendimizin belirlediği yay parçaları çizmek gerektiğinde 2 Curve Fillet yöntemini kullanınız. .tr 2 Curve fillet .g 3 Curve fillet hi cs or ep rg ap ni gr w .u w w .a Fillet oluşturma şekilleri 3 çeşittir. Basit Fillet 2 Curve Fillet w w w Simple fillet en ta l.c om Fillet komutuna girilince ekrana gelen menü ekranı aşağıdaki gibidir. 3 Curve Fillet Simple fillet Belirtilen radius miktarı kadar iki eğrinin köşelerini yuvarlatır. Seçme işleminde kürsörün ucundaki dairenin içine giren uçlar seçilir. - 12 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr en cs ap .a rg hi ep or .g ta l.c om Simple fillet yaparken radüs değerini girdikten sonra yapmamız gereken pickball merkezinin filletin merkez yönünde olması, artık sadece enter’lamanız yeterli olacaktır. w .u w w w 2 Curve fillet ni gr w w Radius merkezi seçiminden sonra filletin oluşum şekillerine dikkat ediniz. Seçilen iki eğrinin köşelerini belirtilen radius miktarı kadar yuvarlatır. Burada eğri seçerken seçim sırasına dikkat edilmelidir, (seçim sırasına göre belirtilen Trim opsiyonları uygulanabilir.) eğriler seçildikten sonra radiusun merkezinin bulunacağı yer belirtilmelidir. Fillet komutunda seçim yaparken mutlaka saat yönünün tersine doğru seçim yapılması zorunludur. Trim options seçeneğinde seçilen curve’lerin fillet yapıldıktan sonra uçlarının trim yapılıp, yapılmayacağını 2 curve için ayrı ayrı belirtmemize imkan verir ve bu yöntemle iki curve arasına teğet olan yarıçapını kendimizin belirlediği yay parçaları kolaylıkla çizilebilir. Inherit seçeneği radius belirtmede kullanılır, bu seçenek ile ekranda var olan herhangi bir yayın üzerine mouse ile tıklayarak o yayın radius değerini fillet radius değeri olarak alınabilir. - 13 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri .tr l.c om eçim menüsüne geçiş sağlar, bu sayede Bu seçenek nokta se ğet radiusu belli arclarr oluştururk ken bu iki curve arasına teğ teğetliğ ğin başlayac cağı yada biteceği b sab bit noktalar tanımlama ada kullanılır. Kullanılışı basic curve çizerken kulllandığımız nokta yaka alama menüsünün ayn nısıdır. or en .g ta 2 Cu urve fillet örneğindeki ö i curve seçiim sırasına dikkat edin niz. cs hi ap Seçilen 1. Curve e ‘nin trim edilip, edilm meyeceğinii seçme. ni gr Seçilen 2. Curv ve ‘nin siliniip, silinmey yeceğini belirtir. w .u Seçilen 3. Curv ve ‘nin trim edilip, edilmeyeceğini seçme w w w w w .a rg ep 3 Curve fillet f Seçilen 3 eğriye e teğet olan n yay yarattılmasını sa ağlar. 3 Currve fillet seçeneğinde seçilen 2 eğri arasına 3. Eğriy ye teğet ola acak şekilde bir yay oluşur. ki seçimlere e uygun 3 Curve fillett seçenegine dikkat ed diniz. Yukarıdak nutulmama alıdır ki eğer iki curv ve arasına yarı çapını kendimiziin belirlediği teğet Un bağlanttı yayları olluştururken n mutlaka fillet f operasyonunu kullanınız. B Bu gibi durumlarda fillet ko omutunu ku ullanmak siz zler için daha iyi sonuçlar verece ektir. - 14 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Trim Curve’ lerin seçilen kısımlarının istenen yerlerinden kırpmaya yarar. Tirim işlemi için curve’lerin kesişmesi gerekmez,kesişmeyen farklı düzlemlerde olan curveler üzerinde de trim yapabiliriz. 2.Sınır Obje Vektör Doğrultusu .tr l.c om 1.Sınır Obje Trimlenecek en Trimlenecek nesneyi seçilir. cs hi ap Automatic Progression komutu açık ise birinci sınır obje seçildikten sonra komut otomatik olarak ikinci sınır obje seçilecek komuta geçer ve bu da seçildikten sonra diğer komutlara otomatik olarak kendisi geçer. Eğer sınır olacak curveler birden fazla seçilecek ise automatic w .u Trim operasyonunda plane tanımlamak için kullanılır. Bu plane ‘ler baz alınarak trim işlemi uygulanabilir. w w w progression kapatılmalıdır. Filter seçeneği ile detaylı olarak seçim yapılır. ni gr w w .a rg ep or .g ta Sınır olarak tanımlanacak curveleri bu komutlar ile seçeriz. Birinci komut ile birinci sınır curve, ikinci komut ile ikinci sınır curve seçilir. Trim komutunda aynı zaman Extend (uzatma) işlemleride yapılır. Bu komut ile extend (uzatma) ları ayarlarız. Trim yapılacak curveler arasında ki kesişimi ayarlayan Menüdür. Kesişim noktalarını sistem bu seçeneklere göre hesaplar. 3D üç boyuttaki en kısa yoldan kesişimi hesaplar. - 15 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Kesişim noktasını görünüş normallerine göre ayarlar. Kesişim noktasını kendimizin belirlediği bir vektöre göre hesaplar. Genelde farklı düzlemlerde olan kesişmeyen curvelerin trim operasyonlarında kullanılır. Bu komut seçilinse Vector Direction komutu aktif hale gelir. Vector Direction komutu farklı düzlemlerde kesişmeyen curvelerin trim operasyonlarında kullanılır. Eğer farklı düzlemlerde kesişmeyen eğriler üzerinde trim operasyonu uygulayacak iseniz ilk önce Along a Vector seçeneğini seçiniz, bu seçenek seçilince Vector Direction komutu aktif hale gelir ve kendimi zin tanımlayacağı bir vector ile bu trim işlemlerini de yapabiliriz. .tr om Vector Method ile farklı düzlemlerde bulunan eğrilerin kesişeceği bir vector tanımlanır. en ta l.c Bu seçenek açılırsa Bounding (sınır) obje olarak seçilen eğrileri de trim operasyona dahil edebilirsiniz. cs ap ni gr w .u w w w w w .a rg hi ep or .g Spline Extension seçeneği ile spline’lar da extend (uzatma) yaparken bu uzamanın yönlenme şeklini belirleyebiliriz. Natural (serbest), Linear (doğrusal), Circular (dairesel), uzatma yapmaya yarar. Eğer None Seçerseniz uzatma yapmaz. Bu seçenek açılırsa trim operasyonunda oluşan eğrilerle, trim yapılan eğriler arasında ilişki kurulur, Trim yapılan eğriler üzerinde edit işlemleri yapıldığında trim operasyonu yeni oluşan şekillere göre otomatik olarak update (düzenleme) olur. Input Curves seçeneği trim sonucu oluşan şekillerin ortamda mı kalacağı yoksa Blank’ e gideceğini ayarlamaya yarar. Blank çizim yaptığınız ekranı bir kağıt olarak kabul edersek onun arka yüzü olarak basit tarif edilebilir. Edit menüsü altından ulaşılarak kullanılabilir. - 16 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Retain: seçilen sınır çizgileri ve trimlenen nesne seçildikten sonra, orijinal nesneleri ve sınır bölgelerinden ayrılacak şekilde trimlenecek nesneyi farklı nesneler haline getirir ve hepsini bir arada gösterir sanki hiç budanmamış gibi. Sakın buna aldanmayın aslında budandığını fakat nesnelerin üst üste olduğunu göreceksiniz. Blank: Trim işlemi sonucunda, seçilen nesneyi sınırladan budar fakat trim için seçilen nesnenin budanmamış bir kopyasını blank’e gönderir. Sürekli blank’den söz ediyoruz isterseniz gelin şu blank’in ne olduğunu ögrenelim. om Blank çizim yaptığınız ekranı bir kağıt olarak kabul edersek onun arka yüzü olarak basitce tarif edilebilir. Böylelikle çizim esnasında gereksiz veya o anda kalabıktan kurtulmak için bazı nesneleri kağıdın arka tarafına göndeririz ve gerektiğinde tekrardan arka yüze yani blank’e gönderilen nesneleri tekrardan kağıdımızın ön yüzüne getirip çalışamamıza devam edebiliriz. Tavsiye ederim mutlaka alışkanlık haline getirin oldukça faydasını göreceksiniz. or cs Delete:Trimlenecek nesnenin seçilen yerini siler. ep .tr .g Yukarıdaki menü Edit menüsü altından ulaşılarak kullanılabilir. en ta l.c Blank’e klavyeden Ctrl+B tuşlarına aynı anda basarak karşımıza gelen bu menü ile balnk’e gönderilecek nesneyi seçtikten sonra OK ikonuna basar gönderebilirsiniz. Blank’e yani saysanın arka yüzübe geçmek için klavyeden Ctrl+Sift+B tuşlarına aynı anda basarak geçebiliriz. Blank’deyken çalışma sayfasına nesneleri almak için tekrardan yukarıdaki işlemi gerçekleştirerek önyüzüne alabiliriz. hi ap Eğer bu seçenek açılırsa Apply (uygula) seçeneği seçildiğinde bize bir menü ile tekrar onaylama yapmamızı ister. ni gr w w .a rg Replace: seçilen sınır çizgileri ve trimlenen nesne seçildikten sonra, orijinal nesneye dokunmaz fakat seçilen yani budanacak kısmda yeni nesne oluşturur. w .u w w w Şimdi birazda örnekleri inceleyelim böylelikle farklı uygulamaları daha iyi öğrenebiliriz. - 17 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Trim Bounding Objects seçeneği açılırsa sınırlayan objelerinde trimlene bildiği görülür. .tr cs hi ap ni gr w .u Trimlenen nesnenin son hali Daireleri tek sınır curve’ü seçerek budadığımız zaman bazen istediğimiz gibi tam sınırdan budanmadığını göreceksiniz. Yandaki şekilde de görüldüğü gibi buradaki püf nokta 1.sınır çizgisinden sonra ikinci sınır olarak programın sıfır nokatasını seçmesidir. Buradaki sıfır noktası dairenin mekezinden eksen geirirsek, sağ taraftaki daitenin bu ekseni kestiği noktadır. Bununla ilgili daire üzerinde farklı yerler seçerek nasıl bir trim işlemi gerçekleştiğini açıkca göre bilirsiniz. w w w w w .a rg 2.curve ep or Trimlenecek daire ve trimlenecek bölge .g ta 1.curve Trimlenecek daire ve trimlenecek bölge en l.c om Yan tarafta bir doğru ile biryay görüyoruz. Burada 1. sınır curve’ü seçtikten sonra başka bir sınır Curve’ü olmadığı için 2. basamağı onaylıyarak geçiyoruz ve son olarak trimlenecek bölge seçilerek trimleme işlemini tamamlıyoruz. - 18 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Edit curve Parameters Iconu om Unigraphics’ parametrik olarak çalışan bir programdır, çizilen şekiller üzerinde değişiklik yapılması gerektiğinde bu parametrelere daha sonra ulaşarak kolaylıkla edit işlemleri yapılabilir. Çizilen eğrilerin parametrelerini yada bir noktasını yakalayarak serbest olarak bir noktadan diğer belirlenen noktaya çekiştirerek de edit işlemleri yapılabilir. .tr en ta l.c Parameters seçenegi seçilirse çizilen eğrileri tanım-larken kullanılan çizim değerleri üzerinde edit işlemi yapmaya olanak tanır. Dragging seçenegi ise serbest olarak çekiştirme yöntemiyle edit işlemi yapmaya yarar. cs ep or .g Çizilen yay parçalarının Tümleyen parçalarını elde etmeye yarar. Eğer mevcut bir yay parçasının tümlerine ihtiyaç duyuyorsanız bu komutu seçip mouse ile yay parçasını tıklayınız. hi ap .a rg Spline lar üzerinde edit işlemleri yapılırken orijinal Spline’nın ekranda görülüp görülmememsini ayarlamaya yarar. Seçilirse orijinal spline görüntülenir. ni gr w .u By parameter seçilirse bu özellik bozulmadan Associative özelliği kalmadan edit işlemleri yapılır. As orijinal seçeneği seçerek bu değişiklikler yapılırsa bu Associative özelliği ortadan kalkar bir sefere mahsus aşağıdaki mesaj ekrana gelir. w w w w w Birbirleri ile ilişkili Associative şekilde birbirine bağlı olan eğriler üzerinde edit işlemi yaparken ; Bu mesajla program size associative parametrelerinin silineceği konusunda bilgi verir, eğer OK seçilirse parametreler kalkar. Update seçilerek yapılan değişikliklerin şekiller üzerinde ki etkileri görülebilir. - 19 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri LINE: Unigraphis’in farklı bir line çizme menüsüdür. om Sınırlamalar en .tr Düzlem belirlemer or .g ta l.c 1.nokta için 2.nokta için sınırlamalar sınırlamalar cs hi ap ni gr Infered Infered: Çizgilerin,eğrilerin, katı-yüzey kenarlarının son, orta, control, teğet, noktalarının yakalanmasını sağlar. Bir çok fonksiyonu içeren çok kullanışlı bir komutdur. Diğer nokta metodlarının bir çok özelliğine sahip çok kullanışlı bir komutdur. Start=Point Start=Tangent w .u w w w .a rg ep 1. Nokta için sınırlamalar: 1. yani başlangıç noktasını işaretlerken yardımcı sınırlamaları buradan belirleriz. w w Start=Point: Başlangıç noktasını işaretlerken bize kartezyen koordinat sistemi diyaloğ kutusu açarak başlangıç noktasını uzayda belirli nokatada belirlememize sağlar. Pickball’umuzu ekranda hareket ettirdiğimizde buradaki koordinatlarında uzaydaki nokatayı ifade ettiğini göreceksiniz. Eğer kendi istediğimiz değeri girmek istersek pickball’u sabitleyerek klavyeden değer girip OK’leriz. Kartezyen koordinat sistemi Start=Tangent: Başlangıç noktası olarak bize daire ve yayların teğetlerini yakalamamızı sağlar. 2. Nokta için sınırlamalar: - 20 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Angle: ikinci noktayı işaretlerken bir nesneyi seçtiğimiz veya Angle ikonunu seçip bir line’nı seçtiğimizde bu nesneye dik , paralel veya kendi belirleyeceğimiz bir açı değeri girerek lin’nımızın doğrultusunu belirlememizi sağlar. Infered Start=Point Start=Tangent Along XC: ikinci noktanın doğrultusunu x vektörü olarak belirler. Angle Along YC: ikinci noktanın doğrultusunu Y vektörü olarak belirler. Along XC om Along YC l.c End=Normal .tr Along ZC: ikinci noktanın doğrultusunu Z vektörü olarak belirler. Along ZC en cs ep or .g ta End=Normal: ikinci nokta olarak seçilen nesnenin normalini yakalar ve o nesne ile sınırlanır. Düzlem belirlemeler: burada oluşturulan line’nın hangi düzlende oluşacağını belirliyoruz. İstersek line’nın XC YC, XC ZC, YC ZC düzlemlerinden biri seçilerek, yada datum plane ile yeni bir düzlem yaratılarak istediğiniz bir düzlemde oluşumu sağlaya bilirsiniz. Datum plane konusunu ilerleyen derslerde daha teferruatlı göreceksiniz. hi ap Limit 1: Birinci sınır için yani ilk işaretlenen nokta için bize üç seçenek veriliyor. Value: işaretlene birinci noktadan Line’nımızın nekadarlık bir mesafeden başlayacağını belirlememizi sağlar. Hemen yan taraftaki metin kusuna bu değeri pozitif veya negatif değer olarak girebilirsiniz. w w w .u w w w Bu bölümde işaretlenecek birinci ve ikinci noktaların nasıl belirleneceği ile ilgili seçimler yapıp bu nokatalardan line’nımızın başlangıç ve bitiş mesafelerinin yerlerini değer girerek belirleriz. Unutulmamalıdırki bu bölüm birinci ve ikinci noktalar seçildikten sonra aktif hale gelecek ve size yeniden oluşum için izin verecektir. ni gr .a rg Açı değeri girerek oluşacak line’nın açısal olarak doğrultusu belirlenir. Until Selected: Line’nın birinci işarelenen noktadan, seçilecek başka bir nesneye dayandırılarak sınırlanmasını sağlar. At Point: Oluşumun işaretlenen birinci noktada sınırlı kalmasını sağlar. Limit 2: ikinci sınır için yani ilk işaretlenen nokta için bize üç seçenek veriliyor. Value: işaretlene ikinci noktadan Line’nımızın nekadarlık bir mesafeden başlayacağını belirlememizi sağlar. Hemen yan taraftaki metin kusuna bu değeri pozitif veya negatif değer olarak girebilirsiniz. - 21 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Until Selected: Line’nın işarelenen ikinci noktadan, seçilecek başka bir nesneye dayandırılarak sınırlanmasını sağlar. At Point: oluşumun işaretlenen ikinci noktada sınırlı kalmasını sağlar. Extends LineTill Screen Bounds: Çizilen Line’nın o anda ekranda gördüğümüz alanla sınırlanmasını sağlar. Çizilen line’nın parametrik olup olmamasını sağlar. Parametrik çalışmak için işaretli olması gerekir. .tr en cs ap ni gr Birinci nokta işaretlendikten sonra ikinci nokata için Constraints’lerden tangent yöntemi seçilip farklı bir nesnenin Tangent yani teğet noktasına kenetlenerek line çize biliriz. Daha önceden çizilmiş farklı iki nesnenin teğetlerinden line çizmek istiyorsak. 1.noktanın constraints’lerden teğet yöntemi ile ilk nesnenin üzerinde teğet olması gereken yön seçilip onaylanır, 2.nokta içinde constraints’lerden teğet yöntemi ile ikinci nesnenin üzerinde teğet olması gereken yön seçilip onaylanır. Böylelikle iki nesnenin teğetinden geçen line çizilmiş olur. w .u w w w w w .a rg hi ep or .g ta l.c om Line çizmek: Line komutuna girdikten sonra diyalog kutusunda sadece constraints’lerin ve associative’in aktif olduğunu göreceksiniz. Tabiki ilk önce çizimin parametrik olması için associative’in işaretli olmasına dikkat ediyoruz. Burada ilk noktayı infered yöntemi ile uzayda birnokta veya belirli nesnelerin belirli noktalarına kenetlenerek, start=point yöntemiyle koordinat değerleri girerek bir nokta belirleriz yada tangent yöntemiyle belirli neslerin tangent yani teğet noktalarını yakalayarak ilk noktamızı işaretleriz. İkinci noktamızı işaretlemeden önce pickball’umuzu hareket ettirerek istersek X ve Y vektörlerine kenetlenir bu vektörlere paralel line’lar çizebiliriz. Bu vektörlere kenetlendikten sonra yapmamız gereken Length metin kutusuna değer girerek OK.’lemektir yada başka line’lar çizmek istiyorsak Apply tıklanarak menüden çıkmadan işleme devam edebilirsiniz. Böylelikle belirli başlangıç nokatsından belirli bir doğrultuda girilen değer uzunluğunda line çizilmiş olur. Birinci nokta işaretlendikten sonra ikinci nokata için Constraints’lerden Angle yöntemi seçilip mevcut bir line’a dik, paralel veya istenilen bir açı değerinde line çizebiliriz. İkinci nokatayı mevcut nesne seçilerek öncelikle dik doğrultusu yakalanır. Nesne ikinci kere seçilip onaylıyarak dikinde nesneye yeni oluşan line’ı dayandırmış yani sınırlamış oluruz yada ikinci kez onaylamadan ok tıklanarak uzunluk değerini limit2 meti kutusuna girerek line’ı istediğimiz bir mesafede oluştura biliriz. - 22 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Bu mevcut nesneye paralel bir doğrultu yakalamak istiyorsak ozaman Birinci nokta işaretlendikten sonra ikinci nokata için Constraints’lerden Angle yöntemi seçilip, İkinci nokatayı işaretlemeden önce, mevcut nesnenin üzerine gelinerek seçilerek mevcut nensin dik doğrultusu yakalanır pikball’umuzu birinci noktadan oluşan paraleli kesik çizgiler ile ifade edilmiş çizgiye yaklaştırırsak paralal işareti bu çizgi üzerinde belirecektir. Artık paralel doğrultu yakalanmıştır yapmamız gerek sadece değer girmek yada başka bir nesneye kenetlenmektir. Angle metin kutusuna değer girerekde girilen açı değeri doğrultusunda line’lar çizebiliriz. Eğer dinamik olarak belirlemek istersek line ile daire arasındaki kesişim noktasını tutarak işlemi gerçekleştirebilirsiniz. .tr en .g or ta l.c om Line’nımızın birinci ve ikinci sınır noktalarını belirledikten sonra diyaloğ kutumuzdaki bölümlerin aktif olduğunu göreceksiniz. Burada isterseniz oluşan line üzerinde değişiklikler yapabilirsiniz. Bu değişiklikleri ister dinamik olarak direk line üzerinden ister menüdeki seçeneklerden yararlanarak yapılabiliriz. Dinamik olarak yapmak istiyorsak birinci ve ikinci noktaların doğrultu oklarından istediğimizi seçerek mausumuzun soltuşuna basılıyken oku hareket ettirerek istediğimiz bir konumda cs hi Diyaloğ kutusundan yapmak istiyorsak limit1 ve limit2 bölümünde birinci ve ikinci noktalara olan uzaklığa müdahale edebiliriz. ap rg ep bıraka bilir veya okun bağlı olduğu noktadan uzaklığını limit metin kutusuna, pozitif veya negatif değer yazarak belirlerleye biliriz. ni gr 1- Value 2- Until Selected 3- At Point w .u w w w .a Buradaki birinci metin kutusundan yöntem ikinci metin kutusundan ise bu yöntemlere bağlı olarak değer girebiliriz. 1. metin kutusunu tıkladığımız zaman karşımıza üç yöntem gelecektir. w w 1- Value: Bu yönten seçildiği zaman bize birinci ve ikinci notalara olan mesafe pozitif veya negatif değer olarak girilerek belirlenir. 2- Until Selected: Birinci ve ikinci nokta işaretlendikten sonra oluşan line’nın farklı nesnelere dayandırılması yani bu nesneler ile sınırlandırılması yöntemidir. Burada hangi sınır noktası dayandırılmak isteniyor ise limit1 ve limit2 deki diyalog kutusundan until selected yöntemi seçilir ve dayandırlması istenilen sınır nesnesi seçilerek işlem tamamlanır. - 23 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri 3- At Point: Oluşan Line’nın işaretlenen iki nokta ile sınırlı kalmasını sağlar. ARC/CIRCLE: Unigraphis’in farklı bir yay ve daire çizme menüsüdür. İstersek parametrik çalışabilir ve bunlar üzerinde istediğimiz değiikliği yaparak bu değişikliği bağlı oldu nesnelere uygulayarak yeni oluşumlar sağlaya biliriz. Bu menüde birçok yöntemin ve adımın line komutu ile aynı olduğunu göreceksiniz. Center –Based Arc om 3 Point- Arc en ta 1- 3 Point- Arc 2- Center –Based Arc .g 1- 3 Point- Arc: 3nokata yardımıyla yay veya daire çizme yöntemidir. Bu yöntemi seçtiğimizde constraints bölümünde karşımıza ni gr ap hi cs or ep rg .a w .u w w 2.nokta için sınırlamalar w w w 1.nokta için sınırlamalar .tr l.c İki tip yay ve daire çizim yöntemi vardır. Düzlem belirlemeler 3.nokta için sınırlamalar Buradaki adımlardaki constraintsleri line komutunda detaylı olarak işlemiştik, farklı olarak Radius yöntemi birinci ve ikinci adımlarda yer almaktadır ve yarı çap girerek yay yada daire oluşturmamızı sağlar. 1. adımda yayın başlangıç noktasını belirleriz. 2. adımda yayın bitiş noktasını belirleriz.Eğer bu adımda radius yöntemi seçilirse yarı çap sabitlenir ve bir sonraki basamağa geçilir. 3. adımda yayın radüsünü gireriz ve yönünü işaretleyerek belirleriz. Eğer bir önceki adımda radius belirlenmiş ise bu adımda yayın yönü ve bitiş noktası belirlenir. - 24 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri 2- Center –Based Arc: Sırasıyla yay veya dairenin merkez, başlangıç, bitiş noktasını belirleyerek yay veya daire çizme yöntemidir. Bu yöntemi seçtiğimizde constraints bölümünde karşımıza 2 nokta için sınır belirleme ve bir plane atama yöntemi gelmektedir. 1. adımda çizilecek yayın veya dairenin merkez noktası işaretlenir. Bu merkez noktasını belirlerken bütün nesne kenetlenme komutları aktif haldedir. Düzlem belirlemeler .tr om Merkez Başlangıç noktası için noktası için sınırlamalar sınırlamalar 2. adımda dairenin başlangıç noktası belirlenir. Yada radius yöntemi kullanılarak yarı çap sabitlenir ve sonrasında başlangıç noktası işarelenir. Buradaki işaretlenen başlangıç noktası aynı zamanda açısal sıfır nokatası olarakda tanımlanmı olur. Adımlardaki diğer yöntemleri daha önceki komutlarda öğrenmiştik. en ta l.c Buaradaki limit 1 ve limit 2 yöntemleri line komutundaki kullanımla aynıdır. w w cs hi Full circle Bütünlerini alma yöntemi: bu yöntende oluşturulan yöntemi yayın direkt bötünleri oluşturulur. ap Full circle yöntemi: bu yöntemde yay kapatılır ve daire oluşturulur. ni gr rg Bütünlerini alma yöntemi .a Şimetrik bütünlerini alma yöntemi ep or .g Simetrik bütünlerini alma yöntemi: Bu yöntemde oluşturulan yayın editinde yönteme girilirse önce simetrisi alınır ve bu simetrinin bütünleri oluşturulur. w w w .u w 3 point-Arc yöntemi ile ilgili örnek: 1.adım 2.adım yay Yukarıdaki örnekde ilk önce 3 nokta yöntemini seçelim 1. adımda görüldüğü gibi yayın başlangıç noktasını işaretleyelim. 2.dımda yayın bitiş noktasını seçelim. 3. adımda yapmamız gereken sadece tanget yöntemine girerek dairenin teğetini yakalayalım ve onaylıyalım.yakaladığımız bu nokta yayın büyüklüğünü ifade edecektir. Yayımız hazır. Buradan istersek line komutunda yaptığımız gibi üzerini iki kere tıklayarak edit’ine girebiliriz. - 25 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri ister oluşum sırasında, istersek edit işleminde bütünlerini alma yöntemine girerekde yayın bütünlerini oluşturabilirsiniz. Eğer full circle yöntemine girersek ozaman oluşan yayımız bütün özelliklerini koruyarak daire şeklini alacaktır. 2.adım hi 1. adım rg en cs ep or .g ta l.c .tr om Center –Based Arc yöntemi ile ilgili örnek: ap ni gr w .u LINES AND ARCS TOOLBAR: line, arc ve circle yöntemlerini oluşturmak için hazırlanmış kullanımı oldukça basit bir araç çubuğudur. Bu menüde de isterseniz parametrik curve’lerle çalışabilirsiniz. w w w w w .a Komuta gridkten sonra yapmamız gereken constraintslerden 1. adımdaki uygun sınırlamayı seçmek ve yayımızın merkezini işaretlemek 2.adımda yayın yarı çapını ve başlangıç noktasını belirten noktayı işaretliyoruz yada radüs değeri girip başlangıç noktasını işaretliyoruz. Oluşan yayın başlangıç ve bitiş noktalırındaki oklar tıkanarak bildiğimiz normal edit işlemiyle yenden şekillendirerek yayımızı tamamlıyoruz. isterseniz çekme menülerden Inser + Curve + Lines and Arc’danda aynı menüdeki komutlara ulaşabilirsiniz. - 26 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri LINE POINT-POINT: en ta l.c LINE POINT-XYZ: .tr om Bu komutda ister nesne kenetlemeler yardımıyla iki nokta yakalayarak yada koordinat sistem menüsü yardımıyla x,y,z koordinat değerlerini girip iki nokta belirleyerek line çize biliriz. cs hi ni gr w .u w w w .a LINE POINT-PARALLEL: ap rg ep or .g Bu komutda ilk noktayı işaretledikten sonra sadece X,Y,Z vektörlerine paralel doğrultularda çizim yapabiliriz. Yapmamız gereken length metin kutusuna uzunluk girerek line’nımızı çizmek. w w Bu komutda mevcut line’ların parelelinde doğrultu yakalayarak line’lar çizeriz. İşaretlediğimiz birinci noktadan paraleli yakalanacak nesnenin üzerine gelip tıklayarak paraleleli yakalanır ve sorasında length metin kutusuna uzunluk yazarak line’nımızı çizeriz. LINE POINT-PERPENDICULAR: - 27 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Bu komutda mevcut line’ların dikinde doğrultu yakalayarak line’lar çizeriz. İşaretlediğimiz birinci noktadan diki yakalanacak nesnenin üzerine gelip tıklayarak diki yakalanır ve sorasında length metin kutusuna uzunluk yazarak line’nımızı çizeriz. Eğer istersek değer girmeden sınır nesnesi seçilerek line’nımız bu sınır nesnesi ile sınırlarız. en cs hi ap ni gr w .u UNBOUNDED LINE: Çizilen Line’nın o anda ekranda gördüğümüz alanla sınırlanmasını sağlar. w w w w w .a rg ep or .g ta l.c LINE TANGET-TANGET: .tr om LINE POINT-TANGET: ARC POINT-POINT-POINT: 3 nokta işaretleyerek yay çizme komutudur. İşarelene ilk nokta yayın başlangıç noktası, ikinci nokata yayın bitiş noktası ve işaretlene üçüncü nokta yayın yön ve büyüklüğünü belirleyen noktalardır. ARC POINT-POINT-TANGET: - 28 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri 2 nokta ve bir teğet noktası işaretleyerek yay çizme komutudur. İşarelene ilk nokta yayın başlangıç noktası, ikinci nokata yayın bitiş noktası ve işaretlene üçüncü teğet noktası yayın yön ve büyüklüğünü belirleyen teğet noktadır. ARC TANGET-TANGET-TANGET: en cs hi ap ni gr w w .a rg ep or .g ta ARCTAN GET-TANGET-RADIUS: .tr l.c om 3 teğet noktası işaretleyerek yay çizme komutudur. İşarelene ilk teğet nokta yayın başlangıç noktası, ikinci teğet nokata yayın bitiş noktasıdır. Bu işaretlene iki nokta aynı zamanda çapı ifade etmektedir. İşaretlene üçüncü teğet noktası yayın yön ve oluşum sınırını belirleyen teğet noktadır. w .u w İki tanget vebir radius değeri verilerek çizilen yay yöntemidir. Birinci ve ikinci teğeti yakalancak nesneler seçilir ve yönü pickball yardımıyla belirlenerek radius metin kutusundan yarı çap değeri girerek yayımızı oluştururuz. w w CIRCLE POINT-POINT-POINT: 3 nokta işaretleyerek daire çizme komutudur. Sırasıyla işaretlediğimiz üç noktadan geçecek en uygun daire çizilir. CIRCLE POINT-POINT-TANGET: - 29 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri 2 nokta ve bir teğet noktası işaretleyerek daire çizme komutudur. Sıarsıyla bir ve ikinci noktalar işaretlenir sonrasında mevcut birnesnenin teğeti yakalanarak daire oluşturulur. CIRCLE TANGET-TANGET-TANGET: om 3 teğet noktası işaretleyerek daire çizme komutudur. Sırasıyla mevcut nesnelerden birinci ve ikinci teğet noktalırı işaretlenerek çap ifade edilmiş olur, seçilecek üçüncü teğet noktası ise dairenin sınırını ifade eder. .tr l.c CIRCLE TANGET-TANGET-RADIUS: en cs ep or .g ta İki tanget vebir radius değeri verilerek çizilen daire yöntemidir. Birinci ve ikinci teğeti yakalanacak nesneler seçilir ve yönü pickball yardımıyla belirlenerek radius metin kutusundan yarı çap değeri girerek dairemizi oluştururuz. hi CIRCLE CENTER-POPINT: ap ni gr w w .a rg Bu komutda ister nesne kenetlemeler yardımıyla iki nokta yakalayarak yada koordinat sistem menüsü yardımıyla x,y,z koordinat değerleri belirtilerek darenin merkez noktası ve yarı çapı ifade eden ikinci nokta işaretlenerek daire çizilir. w .u Bir merkez işaretleyerek radius metin kutusuna yarı çap değeri girilerek daire olusturma yöntemidir. w w w CIRCLE CENTER-RADIUS: CIRCLE CENTER-TANGET: Bir merkez işaretleyerek mevcut bir nesnenin teğetini yakalayarak daire olusturma yöntemidir. Yakalanan bu teğet nokta aynı zamanda yarı çapı ifade etmektedir. - 30 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri SPLINE YARATMAK Spline’ların Derecesi : Spline’lar matematiksel olarak değişik polinomlarla ifade edilebilirler. Polinomun derecesi spline’ın derecesini belirler. 3 + 7x – 6x2 denklemi 2. derecedendir. t – 6t2 + 4t3 denklemi 3. derecedendir. 3t2 + 6t6 –t3 + 4t5 denklemi 6. derecedendir. om Düşük dereceli polinom’lara isimler verilmiştir. rg 3 .tr en .g Kübik (Cubic) ap ni gr Kuintik (Quintic) w .u w w w Kuadratik (Quadratic) Kuartik (Quartic) 5 w w .a 4 cs ep 2 Lineer (Linear) hi 1 POLINOMUN İSMİ or DERECE ta l.c Aşağıda spline larla ilğili çok detaylı olarak bilgiler bulacaksınız. Ama başta şunu hatırlatmak gerekir ki sizlerin oluşturacağı parçaların düzgünlüğü sizin oluşturacağınız curve gruplarına bağlıdır; ve modelleme de genellikle spline ler çoklukla kullanıldığı için splineları oluştururken aşağıga açıklanan hususlara dikkat ederseniz modelleriniz daha düzgün olacaktır. Düşük Dereceden Spline’lar : - Daha esnektir. - Birçok işlemde (görüntüleme, AM vs.) performansı yüksektir. - Birçok sistem sadece kübik eğrileri kabul eder, bu yüzden verilerinizi daha rahat transfer edebilirsiniz. Yüksek Dereceden Spline’lar : - Az esnektir. Anlaşılabilir değişiklikler yapabilmek için kutup - 31 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri noktalarını daha çok çekiştirmek gerekir. l.c Spline Yaratmak : .tr om - Eğride istenmeyen dalgalanmalar oluşabilir. - Verinin diğer sistemlere transfer edilme şansı düşüktür. - Kutup noktalarını daha yakından takip ettiklerinden kutup noktalarını verirken çıkacak eğrinin şeklini daha kolay tahmin edebilirsiniz. - Birçok işlemde performansı düşüktür. en cs hi ap ni gr w .u Spline komutuna girilince ekran görüntüsü. Bir spline’ı noktalar vererek tanımlayabilirsiniz. Spline, Through Points seçeneğinde verilen noktalardan geçerken By Poles ’da verilen noktalar spline’ın kutup noktaları olur. w w w w w .a rg ep or .g ta Insert / Curve menüsünde Spline komutunu göreceksiniz Spline oluşturmak için bu komutu mouse ile tıklayınız. By Poles sayesinde spline’ın şekli üzerinde daha çok söz sahibi olur ve daha sonra daha kolay şekil değişiklikleri yapabilirsiniz. - 32 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri By Poles veya Through Points seçtiğiniz zaman önünüze iki seçenek sunulur, single segment veya multiple segment. Eğer single segment seçerseniz, yaratılacak spline’ın derecesi vereceğiniz nokta sayısından bir düşük olur. Ayrıca kapalı bir spline elde edemezsiniz. Single segment spline’larda en fazla 25 nokta tanımlayabilirsiniz, yani spline’ınınız derecesi maksimum 24 olabilir. Ancak multiple segment seçerseniz spline sizin vereceğiniz derecede yaratılacaktır. Yani 15 nokta verip 3. dereceden bir spline yaratmanız mümkündür. Ancak 4 nokta verip 4. Dereceden bir spline tanımlayamazsınız. Ne olursa olsun minimum spline derecesi – 1 tane nokta vermeniz gerekir. Multiple Segment seçmenizi ve 3. Dereceden splinelar yaratmanızı tavsiye ederiz om By Poles By poles seçenegi kutuplardan geçen Spline oluşturma şeklidir. Verilen kutup noktaları oluşturulan Spline’ nin kendisine doğru çekilmesini sağlar. .tr ap hi cs or .g Multiple Segments seçenegi seçilirse spline nın derecesini kendimiz belirleyebiliriz, yani 20 nokta ile bir spline tanımlayıp 3 dereceden bir spline oluşturabilirsiniz. Ama 3 nokta tanımlayıp 4.derece den bir spline elde edemezsiniz, splinenın maximum derecesi belirtilen tanımlama nokta sayısının 1 eksigidir. Örnek olarak 5 nokta girip max 4.dereceden, 20 nokta girip max 19.dereceden spline oluşturabilirsiniz. Sınır olarak max 24 nokta girip, 23. Dereceden splinelar oluşturulabilir ve multiple segments seçenegi ile kapalı splinelar elde edilebilir. ep rg .a en ta l.c By poles seçenegi ile spline oluşturulurken bu menü ile karşılaşılır. Curve type seçenegi ile spline’ nın derecesi ayarlanır. ni gr w .u w w w w w Single Segment seçenegi seçilirse oluşan spline nın derecesi tanımlanan nokta sayısının 1 eksigidir ve bu seçenek ile kapalı spline lar elde edemezsiniz. Point from File seçenegi ile X, Y, Z koordinatları kayıt edilmiş noktalar kümesini kullanarak splineler oluşturulabilir. Curve Analysis Display menüsüne girilince aşağıda ki ekran çıktısı ile karşılaşılır. - 33 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om Spline’nı oluşturacak kutup noktalarını Point Constructor menüsü kullanarak tanımlayabilirsiniz. Bunun için ister nokta yakalama komutlarını yada bu noktaların X, Y, Z koordinatlarını biliyorsanız bu koordinatları belirterek tanımlayabilirsiniz. .tr en cs hi ap rg ep or .g ta l.c Spline’nı tanımlayan noktalar belirtildikten sonra OK tuşu seçerseniz; yanda görülen menü karşınıza gelir eğer kabul etmek istiyorsanız Yes, vazgeçip yeniden tanımlamak için No seçeneğini seçiniz. ni gr Through Points seçenegi seçildigi zaman yanda ki ekran görüntüsü ekrana gelir, burada ki seçenekler kutup noktalarını tanımlayıp spline oluşturmada ki seçnekler ile aynıdır; ve yukarıda detaylı olarak anlatılmıştır. Bu menü OK ile geçildikten sonra spline nı tanımlayacak noktaları belirtmek için aşağıdaki menü gelir. w .u w w w w w .a Through Points: Through points seçenegi ile çizilen Spline’ lar verilen noktalardan geçer. Spline verilen noktalardan bire bir geçer. - 34 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Bu seçenek var olan noktalar kümesinin başlangıç ve bitiş noktalarını seçerek arasındaki noktaların zincirleme olarak seçilmesinde kullanılır. Başlangıç Noktası .tr l.c om Bitiş Noktası en cs hi ap Başlangıç Noktası Bitiş Noktası ni gr w w .a rg ep or .g ta Noktaların bizim belirlediğimiz bir dikdötgenin içinde kalan noktalarını zincirleme olarak seçmemize yarar. Dikdörtgenin içerisinde kalan noktarın daha sonra başlanğıç ve bitiş noktasını belirterek seçiniz. Spline sizin belirlediğiniz şekilde oluşacaktır. w .u w w w Bu seçenek yukarıda ki seçeneğe çok benzer. Noktaların bizim belirlediğimiz bir çokgenin içinde kalan noktalarını zincirleme olarak seçmemize yarar. Çokgenin içerisinde kalan noktarın daha sonra başlanğıç ve bitiş noktasını belirterek seçiniz. Başlangıç Noktası Bitiş Noktası - 35 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri P ve Knot K Pointts : Defining Points ta .tr en l.c om Perpen ndicular to t Planes Bu seçe enek ile düzlemlere d dik spline e’ lar oluş şturulur. Oluşturrulan düzle emlere dik olarak girrilecek spline’ lar olu uşturmayı s sağlar. Sad dece ilk başlanğ ğıç plan’inde e bir nokta belirtilebiliir. cs ep or .g 3. dereced den spline’’larda defin ning point’’ler yani tanımlayıcı noktalar ile i Knot Point’ler yani düğü üm noktaları aynıdır. hi rg Defining Points : Bu nokta alar spline’ı tanımlarrken verdiğiniz ve spline’ın es ile yaratılan spline’lların bu türr noktaları yoktur. y üzerleriinden geçtiği noktalardır. By Pole ap ni gr w w .a Knot Poin nts : Splin ne segmenttlerinin iki ucundaki noktalardır. Single segment s spline’la arda tek birr segment olduğundan n 2 adet kn not point’e sahiptirler. s w .u w w w T Through P Points Mettodunda Eğimlerin Verilmesi V : A Assign Slop pes ile splin ne’a ait herr noktada bir eğim tan nımlayabilirs siniz. - 36 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri • Automatic Slope : Verilen noktalara göre eğim otomatik olarak oluşturulur. Vector Component : Bir vektör tanımlayarak herhangi bir noktadaki eğimi belirleyebilirsiniz. Vektör ne kadar uzun verilirse spline üzerindeki etkisi o kadar fazla olacaktır. Direction to Point : Eğim verilecek nokta ile tanımlanacak başka bir noktayı birbirine bağlayan hayali doğruya göre eğim verilir. Vector to Point : Bir önceki seçenek gibidir ama vektörün uzunluğu etkisinin büyüklüğüyle doğru orantılı olacaktır. Slope of Curve : Verilecek bir eğriyle tanjantlık sağlar. Spline’ın uç noktalarını diğer eğrilere bağlarken kullanılır. • • • om • .g en l.c ta hi cs or ep Yanda Vector Component’a örnek görüyorsunuz. bir w .u ni gr ap rg .a w w w .tr Angle : Eğimi açı yardımıyla belirlersiniz • Fit Metodu ile Spline Yaratmak : w w Basit bir anlatımla Fit metodu biraz Through Points’e benzer. Ancak spline mümkün olduğunca düzgün yaratılmaya çalışılacağı için tam olarak verdiğiniz noktalardan geçmeyebilir. Fit metodu genelde Through Points ile kötü sonuç veren noktalar kümesinden yaklaşık bir spline çıkarmada kullanılır. Spline yaratıldıktan sonra size Maksimum Kaçıklık ve Ortalama Kaçıklık değerleri bildirilir. Maksimum kaçıklığın olduğu nokta kırmızı ile işaretlenir. Gerçekten de o noktayı zoom layacak olursanız spline’ın noktadan geçmediğini görebilirsiniz. Fit yöntemine girdiğimizde karşımıza yantaraftaki ditalog kutusu gelir ve buradan uygun yöntemi seçtikten sonra seçilen yöntem uygulanır. (Bu yöntemleri Through Points yönteminde işlemiştik.) Karşımıza yan taraftaki diyalog kutusunun geldiğini göreceksiniz.ilk - 37 - olarak fit methot yöntemlerinden birini seçerek spline’nımızı çizeriz. By Tolerance: Bu yöntemde işaretlenen spline’nımız Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr en ta l.c om UNIGRAPHICS NX4 CAD cs hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep or .g By Segment: bu yöntemde spline’nın dönüm noktalarını belirterek yeni formlar elde ediyoruz. Yazılacak segments sayısı, ilk spline’ı oluştururken oluşan dönüm nokta sayısından fazla olmamalıdır. Değişimi yukarıdaki tolerans yöntemindeki spline’nın By segment yönteminde segments metin kutusuna 7 dönüm noktası tanımlanarak elde edilen spline ile farkı açıkca görülmektedir. Studio Spline: By Poles yöntemiyle spline oluşturur. - 38 - Eğer single segment seçerseniz, yaratılacak spline’ın derecesi vereceğiniz nokta sayısından bir düşük olur. Ayrıca kapalı bir spline elde edemezsiniz. UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Through Points yöntemiyle spline oluşturur. Spline’nın belirlenir. Dünüm noktalarını ayarlar. derecesi Kapalı spline’lar elde etmemizi sağlar Çizilen spline’ların parametrik olmasını sağlar. .tr en cs ni gr ap hi By Poles yöntemiyle spline oluşturmak w .u Through Points yöntemiyle spline oluşturmak w w w w w .a rg ep or .g ta l.c om Diğer spline komutundan farkı oluşum sırasında sırasıyla her işaretlenen noktadan oluşum sırasında spline’nın oluşması ve edit edilebilir olmasıdır. Oldukça sade ve kullanışlı bir komuttur Diğer spline yönteminde sadece edit yöntemine girerek edit işlemi gerçekleştirilirken burada oluşum esnasında veya daha önce oluşturulan spline’nın üzerini iki kere tıklayarakda editine kolay bir sekilde girebilirsiniz. Studio Spline yönteminin engüzel özelliklerinden biride Through Points yöntemiyle spline oluşturduktan sonra apply edilip diğer yönteme geçilerek kutup noktalı kullanılarak edit işlemleri yapabiliriz. Bu kullanım şeklinde dikkatedilmesi gereken husus spline’nın oluşum noktalarının sabit kalarak bu eğriye göre kutup noktalarının oluşmasıdır. - 39 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Te ext: me yazı ekle eme komuttudur. uluşa an yazı pattlamış olara ak oluştuğu u için direk kt olarak Çizim modelle emede kulla anılabilir. Kullanımı K old dukça kolay ydır. or .tr ap hi Y Yazının bir dikdörtgen d içinde oluş şmasını sağlar. cs ep Y Yazının kalın n fontda ya azılmasını sağlar. s rg en .g ta l.c om en sonra, karşımıza k gelen text diyalog d kutu usundaki te ext metin kutusuna Komuta girdikte y K Klasik bir kullanıma k s sahip bu me enüde bildiik bir kısım m olan fontt kısmını metni yazıyoruz. görecek ksiniz, bura ada uygun sitili s seçtikd den sonra script s mettin kutusundan ülkeyi seçerek seçilen ülkenin yaz zısındaki ka arakteristik k özelliklerid de tanımlam mış olur. ni gr w w .a Y Yazının italik yani eğik k yazılmasın nı sağlar. w .u w w w B Biçimi değiş ştirilen yazının orzinal biçimine dönmesini sağlar. Yazının karakte eristik özelliklerini ve e metni olusturduktan sonra y yapmamız gereken esidir. Yaz zının konum munu belirrledikten sadece yazının yerleşeceği noktanın işaretlenme A ile onaylarız. Onaylanan n metin bü üyüklüğünü, konumun nu ve en önemlisi ö sonra Apply düzlemini dinamik k olarak edit edebiliriz.. İşlem tam mamlandıkta an sonra OK.’leriz. - 40 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Point en cs or .g ta .tr parametrik olmayan nokta l.c Parametrik nokta om Nokta oluşturma komutudur. Belirtilen koordinatlarda nokta oluşturur. Aşağıdaki point constructor menüsü kullanılarak noktalar tanımlanır. hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep Point Set: Nokta kümeleri oluşturmaya yarayan komutdur. Yukarıda ki seçeneklerden birisi seçilerek nokta kümeleri oluşturulur. Points on Curve: Seçilen eğrilere nokta kümeleri oluşturmada kullanılır. - 41 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Points On Curve yönteminde karşımıza dört Spacing Methot Yöntemi gelmektedir. l.c Oluşturulacak nokta sayısı cs or .g Eğri üzerinde bitiş yüzdesi. hi ap ni gr w w w .u w w .a rg ep Nokta atanacak yeni curve’ler seçilir. w en ta Eğri üzerinde başlangıç yüzdesi. .tr om Equal Arc Length: Seçilen eğrilere eşit aralıklı istenen sayıda noktalar oluşturur. Oluşturulan noktaların araları eşit uzunluktadır. Yukarıda çesitli curve’lerin üzerine on eşit aralıkta nokta yerleştirme örnekleri yer almaktadır. Equal Parameters: Seçilen eğrilere eşit açısal aralıklı noktalar oluşturur. Oluşturulan noktaların aralıkları eşit açısal uzunluktadır. - 42 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr en cs hi rg ep or .g ta l.c om Geometric Progression: Bu metod ile eğriler üzerine gitgide açılan veya daralan noktalar oluşturulur. Bu açılıp kapanma miktarını Ratio değeri belirtir; ratio değeri 1’den büyük ise gitgide açılan, 1’den küçük ise gitgide daralan noktalar oluşur. ap .a Chordal Tolerance: Bu metod ile eğriler üzerine chordal tolerans miktarına göre noktalar oluşturulur. Chordal Tolerans Preferences; altında Modeling’ den ayarlanabilir. ni gr w .u w w w w w Incremental Arc Length: Bu metod ile eğriler üzerine ara uzunluğunu kendimiz belirlediğimiz noktalar oluşturulur, eğri üzerinde artan kısıma partial arc length denir. Add Points to Curves: Seçilen eğrilere işaretlenen noktalardan 2 boyutlu izdüşüm hesaplanır ve eğriler üzerine noktalar konulur. - 43 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om Point at Curve percentage: Eğrilerin üzerine uzunluklarının belirli yüzdelerine noktalar konulur. .tr en cs hi ap ni gr w w .a rg ep or .g ta l.c Spline Define Points: Spline tanımlama noktalarına gerçek birer nokta oluşturur. Bu noktalar spline’ nı tanımlarken belirttiğimiz noktalardır. w .u w w w Spline Knot Points: Spline düğüm noktalarına noktalar oluşturur. Spline Poles: Spline’nın kutup noktalarına gerçek noktalar oluşturur. - 44 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr en cs hi ap .a rg ep or .g ta l.c om Points on Face: Yüzeylerin U ve V vektörleri boyunca istenen sayıda nokta oluşturur. ni gr w .u w w w w w Points at Face Percentace Yüzeyin U ve V vektörleri boyunca belli yüzdelerdeki noktalarına nokta oluşturmaya yarar. Face (B-surface Poles) Yüzeyin kutuplarına nokta oluşturmaya yarar. - 45 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri l.c CHAMFER .tr om UNIGRAPHICS NX4 CAD en ta Eğrilerin köşelerine parametrelerini belirlediğimiz pah kırar. İki çeşit chamfer metodu vardır. offset Simple chamfer yaparken ekrana gelen chamfer menüsünden offset miktarı olarak, köşelerin kırılma miktarı girilerek OK tuşuna basılır, pah kırılacak kenarlar seçilirken; iki kenarın kesişimi seçim pickball’unun içine alınarak tek bir seferde seçilmelidir. Pickball’un merkez noktası çemfer yönünü belirlemektedir. w w w .u ni gr ap hi cs or ep rg .a w w w belirttiği .g 1- Simple Chamfer : Kullanıcının mesafesine göre 45°’ lik pah kırar. Simple chamfer’ a örnek. - 46 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Eğer iki kenarın kesişimini seçim Pickball’unun içerisine girmiyorsa ekrana hatalı seçim yapıldığına dair şu mesaj gelir. Bu mesajla karşılaşılırsa dahadikkatli bir seçim yapılmalıdır. Simple Chamfer da yanlış seçim yapıldığında ekrana bu mesaj gelir. 1- User_Defined Chamfer : .tr l.c om Offset açı yöntemiyle pah kırma açısı ve kenarlardan kırılma miktarı yada Offset 1 – Offset 2 yöntemleri ile iki kenardan pah kırma mesafeleri belirtilerek belirtilen pahkırma işlemi gerçekleştirilir. or en .g ta User_Define Chamfer seçilirse aşağıdaki menü ile kenarların trim şekli ayarlanır. cs Kenarların trim şeklini kendimiz belirleriz. ap hi Kenarlara trim yapmaz. ni gr w w .a rg ep Kenarları otomatik kendisi trim eder. User_Define Chamfer iki çeşit olarak uygulanabilir: w .u w 1- Yanda görüldüğü gibi offset, Açı kullanarak. w w 2- İki kenara da farklı offset miktarı belirterek. Eğer bu seçenek kullanılacaksa Offset Values seçeneğine mouse ile tıklanır ve iki kenara da farklı Offset girilebilir. Offset values seçenegi seçilirse ekrana gelen bu menüden iki kenara farklı offset miktarı girilebilir. User_Define Chamfer da iki kenar seçildikten sonra chamfer’ ın içeriye doğrumu, - 47 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Yoksa dışarı doğrumu yönleneceğini belirtmek için parçanın içerisinde, yada dışarısında bir yere mouse ile tıklanır. Aynı Fillet komutunda filletin merkezini belirtmek gibidir, seçim şekline göre chamfer oluşacaktır. .tr l.c om Bütün bu işlemler tamamlandıktan sonra istenen chamfer oluşmadı ise Undo ile iptal edilebilir. en cs hi ap ni gr w w .a rg ep or .g ta Ofset and Angle chamfer yöntemine bir örnek. w .u Rectangle: Dikdörtgen oluşturma komutudur. w w w Automatic tirime bir örnek. Nokta seçim modları Klavye koordinat değeri girme metin kutuları. - 48 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri 2 Rectangle komutuna girildiğinde ekrana gelen menüden dikdörtgenin oluşmasını istediğimiz 1. noktayı seçiyoruz, ikinci olarakda karşı köşe noktasını işaretleyerek oluşturuyoruz. or .g ta Köşegen sayısını belirttiğimiz çokgen oluşturma komutudur. cs ap hi ep Komuta girdikten sonra karşımıza gelen polygon diyolog kutusundan Number of Sides metin kutusuna olusacak çokgenin kaç kenrdan olusacağını belirtiriz. rg .a en l.c Polygon: .tr om 1 ni gr w w Kenar sayısını belirtikten sonra OK.’leriz ve bir sonraki olan yöntem menüsü karşımıza gelir. Buradan uygun yöntem seçilerek çokgenimizi çizeriz. w .u Köşegenleri dairenin dışına teğet w w w Çokgenler 3 şekilde oluşturulabilir: Kenar uzunluğunu belirterek Köşegenleri dairenin içine teğet Daire dışına çokgen çizme yöntemidir. - 49 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri .tr en l.c om I Inscribed Radius metin kutusuna dairenin yarrıçap değe erini yazarız. Eğer o oluşacak çokgenin ç açıs sal konumunu daire merkezi o odaklı değiştirmek istiyorsak,açıs sal sıfır nok ktası refera anslı Orientt Angle etin kutusu una açı de eğeri yarab biliriz. OK.’’ledikten me son nra karşımıza gelenPo oint Constru uctor diyalog kusu yarrdımıyla çokgenin merkezini işaretliyerek çokgen çiziimini tamam mlarız. cs or .g ta örnek. Daire dışına çokg gen çizme yöntemine y hi ni gr ap m kutu usuna kena ar uzunluğu u değerini yazarız. Side metin Eğer olu uşacak çok kgenin açıs sal konumu unu daire merkezi odaklı de eğiştirmek istiyorsak, açısal sıfırr noktası re eferanslı Orient Angle metin kutus suna açı değeri yarabiliriz. kten sonra karşımııza gelenP Point Con nstructor OK.’ledik diyalog kusu yardımıyla çokgenin merk kezini işare etliyerek ç tam mamlarız. çokgen çizimini w .u w w w w w .a rg ep Kenar uzunluğu vererek v çok kgen çizme yöntemi: Daire içine çokge en çizme yö öntemi: Circle Radius R me etin kutusu una dairenin yarıçap değerini yazarız. d y Eğ ğer oluşac cak çokgen nin açısal k konumunu daire merrkezi odakllı değiştirm mek istiyor i isek,açısal sıfır nokttası refera anslı Orien nt Angle m metin kutu usuna açı değeri yarrabiliriz. OK.’ledikten s sonra karşıımıza gelen nPoint Cons structor diy yalog kusu y yardımıyla çokgenin merkezini işaretliyerek çokgen ç çizimini tam mamlarız. - 50 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om Ofset: .tr en cs ap ni gr Offset alınacak şekilleri seçme w .u ekranı w w w w w .a rg hi ep or .g ta l.c Eğrilerin belirtilen mesafe ve doğrultuda aynı düzlem veya bulunduğu düzleme paralel diğer düzlemde öteler. Offset komutu ile bu iki şekilden farklı olarak birde kendi belirlediğimiz kural değişkenlerle bir eğrinin çeşitli noktalarında farklı offset miktarları belirtebiliriz. Offset metodunu belirler Ok yönündeki offset mesafesi. Trim metod Tolerans değeri. Birkerede oluşturulacak kopya sayısı - 51 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Offset doğrultusu değiştirme Parametrik oluşumu sağlar Tekli çogaltma işlemi yapar. Offset eğrisinin ekranda kalması yada blank’ e gitmesini ayarlamak için .tr en cs Extended Tangents rg None hi ep or .g ta l.c om Trim metod: Fillet ap ni gr w w .a Trim metod kapalı eğrilerin ofsetini alırken oluşan offset eğrisinin şeklini ayarlamada kullanılır. None: Seçilirse offseti alınan kapalı eğrinin offset yönüne göre kenarlarına trim yada extend işlemi uygulamaz (köşeleri açık kalır). w Extended Tangents: Seçenegi seçilirse köşelere trim ve extent uygular (köşeleri kapatır). w .u Filet: seçeneği seçilirse köşelere ofset miktarı kadar fillet (yuvarlatma) uygular. w w Offset oluştururken Associate Output seçilirse elde edilen offset eğrisi orijinal eğriye bağlı olur; Orjinal eğri üzerindeki edit işlemleri offset eğrisini de etkiler. Ofset By: ofset atma yöntemleridir. Distance Ofset: Eğrileri bulundukları düzlemde öteler. Eğer kapalı şekillerin offsetini alıyorsanız yukarıdaki menüdeki trim operasyonlarında ki seçeneklerle Oluşacak offset eğrisininin şeklini ayarlayabilirsiniz. - 52 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Extended Tangents seçenegi ile distance offset alınmış kapalı şekil. rg .tr en cs hi ep or .g ta l.c om Draft ofset: Eğrileri bulundukları düzlemlere paralel diğer düzlemlere öteler. Bu durumda karşımıza çıkan Draft Height kısmına ofsetleme miktarı Draft Angle kısmına ise açı girilerek öteleme yapılır . ap ni gr w .u w w w .a Law Controlled: Geniş kapsamlı bir komutdur. Sırası ile Constant denilerek sabit bir değerde ofsetleme yapılabilir, Linear seçeneği ile ofsetlenecek eğrinin başlangıç ve bitim noktalarındaki ofset değeri verilerek linear olarak ofsetleme, cubic seçeneği ile ofsetlenecek eğrinin başlangıç ve bitim noktalarındaki ofset değeri verilerek cubic olarak(lineardan farkı oluşan eğrinin spline niteliği taşımasıdır) ofsetleme, Values along spine-Linear seçeneği ile ofsetlenecek eğrinin üzerinden her noktasından linear olarak ofset yapabilme imkanı sağlanır, Values along spine – Cubic seçeneği ile ofsetlenecek eğrinin üzerinden her noktasından cubic olarak ofset yapabilme imkanı sağlanır, By equation seçeneği ile expressionlar yardımı ile ofsetleme yapılır, By Law curve seçeneği ile ise bir eğri ile ilşkili olarak ofsetleme yapılır. ELLIPSE: w w X – Y düzleminde elips oluşturulmasını sağlar. Komuta ilk girildiği zaman ekrana elips merkezini belirtmek için aşağıdaki menü gelir. Point Constructor menüsünü yada XC, YC, ZC koordinatları kullanılır. Merkez noktası isaretlendikten sonra karşımıza gelen Elips menüsünden Semimajor ve semiminor değerleri girilerek OK.’lenir. Ellips’in X vektöründeki yarı mesafesi Ellips’in Y vektöründeki yarı mesafesi Ellips’den yay çıkartılacak yayın başlangıç açısı Ellips’den yay çıkartılacak yayın bitiş açısı Elips oluşturulduktan sonra merkez odaklı açısal konumu belirlenir. - 53 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Ellip ps’den yay ç çıkarma örn neği. or .tr en .g ta l.c om Ellips örnegi. ö cs hi ap ni gr er elipsin X ekseniyle belirli bir açıda Eğe olmas sı istenirse Rotation A Angle kısmın na dönm mesini istediiğimiz açı m miktarı giriliir. Kısmi elipsle er elde ettmek için start ang gle, end angle e seçeneklerine isten nen açı değerleri d girilirs se elips oluşur. sonra onları seçeb bilirsiniz. w w ARABOL: PA nda Iso metrıc m olara ak ellips çiziminin ç Yan görün nüşü verilm mektedir. w .u w w w .a rg ep Rotation Anglle (Ellips’in açısal konu umlanması) örneği n kullanılır. Komuta gidiğimizde e ilk olarak karşımız za gelen Parabol oluştturmak için ostructor mesü m yardım mıyla tepe noktası (v vertxex) işaretlenir. A Ardından ka arsımıza point co paraboll değerlerin ni gireceğiimiz parab bol diyalg kutusu gelir. Bu pencereden aşğıdaki değerle er girilir. - 54 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri om Focal Length:: Odak nok ktası (focus s) ile tepe noktası ndaki uzaklık, (Verrtex) arasın .tr l.c Y: Odak no oktası ile parabolün negatif Minimum DY deki sınır uzaklığı, yönd en ta ximum DY Y: odak noktası n ile parabolün pozitif Max yönd deki sınır uzaklığı, rg cs hi ep or .g gle: Döndü ürme açısı, döndürm me açısı Rotation Ang e bu değer sıfır olarak k kalmalıdırr. verilmeyecekse ap YPERBOLA A: HY ni gr w .u Se emitransve erse: belirtilen me erkez nokttası ile olu uşturulacak k hiperbolü ün tepe n noktası ara asındaki uz zaklık girilir. w w w w w .a n kullanılır. Komuta gidiğimizde e ilk olarak karşımız za gelen Parabol oluştturmak için c mesü yarrdımıyla hypebolün merkez noktası n işaretlenir. Ardından A point costructor karsımıza paraboll değerlerin ni gireceğim miz hyperb bol diyalg kutusu gelir. Bu pencereden ki değerler girilir. aşğıdak emiconjug gate: yarı birleştirme b d değeri giriliir. Se otation An ngle: döndüeme açısıı girilir. Döndürme Ro ya apılmayacak ksa bu değe er sıfır olarrak girilir. - 55 - an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Elginka l.c C GENERAL CONICK: .tr om APHICS NX44 CAD UNIGRA cs or .g uta girdiğim mizde ekran na general konik k diyalo og kutusu gelir. g Komu en ta u komutu noktalar yardımıyla koni ba ağlantılı eğriler e oluş şturmak amacıyla a Bu kullanılıır.matemattiksel kesitllere dayanan standarrt eğrilerin yanı sıra d daha esnek k eğriler uluşturu ulabilir. ap hi oints, Slope: 4 nokta ile, 1 eğim m girerek konik k 4 Po eğri oluşturulur. ni gr oints, 2 Slope: S 3 nokta ile, 2 e eğim girerek k konik 3 Po eğri oluşturulur. oints, Anc chor: 3 nok kta ile, kesişim noktas sı 3 Po girerek konik eğri e oluşturulur. w .u oints, Anc chor Rho: 2 nokta ile e, kesişim noktası, n 2 Po Rho değeri girrerek konik eğri oluştu urulur. efficients: denklemde eki sabitlem me değeri girerek Coe koniik eğri oluşturulur. w w w w w .a rg ep 5 Po oints : 5 nokta ğirilerrek eğri oluşturulur. oints, slop pe, Rho: 2 nokta, 2 eğ ğim, Rho değeri 2 Po girerek konik eğri e oluşturulur. - 56 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Bridge: First Curve Referance Shape Curve l.c Second Curve .tr om Kelime anlamından da anlaşılacağı gibi eğriler arasında köprü kurmak için kullanılır. Bu operasyonu 3 boyutlu ortamda gerçekleştirdiği için komplex tasarımlarda yüzeyleri birbirlerine bağlamak için önce bu komut kullanılarak eğriler oluşturulur. Daha sonra bu eğriler yardımı ile bağlantı yüzeyleri oluşturulur. Seçilen eğrilerin yönü aralarında köprü eğri oluşturacak eğrinin yönünde olmalıdır. Biridge komutun agirdiğimizde karşımıza aşağıdaki Biridge Curve diyalog kutusu gelir. en ta First Curve: Aralarında köprü egri oluşturulmak istenen ilk egri yada kenarı seçmekiçin kullanılır. hi ap ni gr .a Onaylandığında iki eğri ile köprü eğrisi arasındaki süreklilik teğetsel şekilde ve tek segmentli 3. dereceden kübik bir spline eğrisi olur. w w w .u w w w cs Referance Shape Curve: Mevcut olan spline seçilerek oluşturulacak eğri, seçilen spline ergisine göre oluşturulur. rg ep or .g Second Curve: İkinci eğri yada kenarı seçmek için kullanılır. Onaylandığında iki eğri ile köprü eğrisi arasında teğetsel ve eğrisel sürekliliğe sahip 5. veya 7. dereceden bir spline eğrisi oluşur. - 57 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om UNIGRAPHICS NX4 CAD .tr en cs or .g ta l.c Start End Location: seçenegi ile bu Curvature’ lığın başlangıç ne bitişini ayarlaya bilirsiniz.Birinci eğrinin referans alınan yüzde değeridir. İşleme dahil edilecek eğriler seçildikten sonra Slection Steps bölümünden First Curve – Second Curve seçilir ve slider veya veri giriş penceresinden gerekli yüzdedeğerleri alınır. hi ap w .u ni gr Shape Control: End Points: Oluşturulan köprü eğrinin şekli, birinci ve ikinci eğrinin bitiş noktalarındaki teğet vektörünün etkisinde kalarak değişim gösterecektir. Bu seçenek onaylandığında Tangent Magnitude kısmındaki seçenekler aktif hale gelir. w w w w w .a rg ep Köprü eğrinin başlangıç noktasından, teğet vöktörünün tersini alır. Kısacası birinci eğri seçiliyse birinci eğrinin yönünü tersine çevirir ikinci eğri seçiliyse ikinci eğrinin yönünü değiştirir. Tangent Magnitude: seçeneği ile de bu tanjantlığın iki eğri için ayrı ayrı boyunu ayarlayabilirsiniz. Burada ki First Curve ve Second Curve seçenegi ile bu büyüklüğü ayrı ayrı eğriler üzerinde ayarlayabilirsiniz. İsterseniz bu değerleri dinamik olarak percentage bar (yüzde çubuğu) kullanarak da bu değişikliği yapabilirsiniz. Peak Point: Biridge curve derinlik ve girişte kullanılan eğrilere doğru merkezi yakınlık peak noktasından itibaren ölçülen değerlere göre değişken tanımlanmasını sağlar. Bu seçenek onaylandığında Bridge Deph ve Bridge Skew seçenekleri diyalog penceresinde belirir. - 58 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Bridge Deph: Metin kutusu veya percentage bar (yüzde çubuğu) kullanılarak eğrilerin eğriselliğinin oluşan köprü eğriyi nekadar etkileyeceği yüzde cinsinden belirlenir. Bridge Skew: Eğriselliğin maksimum olduğu noktayı kontrol etmekiçin kullanılır. Metin kutusu veya percentage bar (yüzde çubuğu) kullanılarak yüzde cinsinden değer atanır. bridge eğrisi .tr 2.Eğri Bridge’den Önce en Bridge’den Önce 2. Eğri üzerinde edit operasyonu w w w .u 1. Eğri üzerinde edit operasyonu w cs hi ap ni gr w w .a rg ep or .g ta l.c 1.Eğri om Conic: oluşan köprü eğrinin koniclii ayarlanır. Metin kutusu veya slider kullanarak belirlenir. Bu değer 0,001 – 0,99 arasındadır. Curveler üzerinde tanjantlık ayarlarını yukarıda ki menü ile ayarlayabiliriz. - 59 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Yukarıdaki uygulamalardan da görüldüğü üzere bridge ile oluşturulan bütün eğrilerde bir süreklilik veya diğer bir anlamı ile teğetsellik vardır. komuta ilk girildiğinde oluşturulacak olan bridge eğrisinin teğetsel mi?, yoksa 2.dereceden türevleri mi eşit olsun? seçimi yapılmalıdır. Eğrilerin sürekliliği konusunda karar verildikten sonra yapılacak olan işlem sırası ile eğrileri seçmektir. Eğriler seçildikten sonra bridge eğrisi otomatik olarak oluşturulur. Oluşturulan eğrinin teğetsel geçişlik noktası default olarak eğrilerin son noktalarında başladığı ve bittiği görülür. Bu istenmediğinde bunun telafiside mümkündür. Change Match Point On kısmında belirtilen, teğetlik noktası değiştirilmek istenen eğri seçilir ve altındaki percentage bar (yüzde çubuğu) vasıtasıyla teğetlik noktası belirlenir. Aynı operasyon 2.eğri için de yapılabilir. Teğetlik noktasını belirlemek için Point Subfunction menüsünden de faydalanmak mümkündür. Simplify: .tr om seçildiğinde seçilen eğrilerle oluşan köprü eğriyi ilişkilendirir. en cs hi ep or .g ta l.c Tam karşılığı olarak basitleştirme şeklinde tanımlanabilir. Kullanılış amacı , tasarım esnasında bazen spline değilde arc veya line ‘lar kullanarak çalışma zorunluluğu ortaya çıkabilir. Veya scanner cihazlarından alınan 2 boyutlu şekil spline olarak geldiğinde ve spline tanımlaması olmayan 2 eksen çalışan programlara data transferi yapılması aşamasında sıklıkla kullanılır. Yine tasarım aşamasında spline tanımlamasının tam olarak yeterli gelmeyeceği , örnek olarak spline’ın dönüm noktaları diye tabir edilen noktalardaki radyus değerinin ne kadar olduğu tam olarak belirlenemez, oysa simplify komutu kullanarak bu durumda spline ‘ı line veya arclara dönüştürerek istenilen noktalardaki değerler rahatlıkla okunabilir. ap ni gr w .u Orijinal eğri üzerinde doğru ve yay oluşturulur ve orijinal eğri, oluşturulan curve ile aynı modelleme ortamında korunur. Orijinal eğri üzerinde doğru ve yay oluşturulur ve orijinal eğri silinir. w w w w w .a rg Komuta ilk girildiği anda karşımıza gelen Maintain, Blank, Delete seçenekleri ile orijinal spline’ın pozisyonun ne şekilde olacağına karar verilir. Maintain ile ortamda kalır, Blank ile Blank ortamına gönderilir, Delete ile de silinebilir. üzerinde doğru ve yay oluşturulur ve orijinal eğri blank’e gönderilir. Orijinal eğri Bunu bir örnek ile açıklayalım. Aşağıda bir spline görüyorsunuz bu spline’ın köşe noktasındaki radyus değerini ölçmeye çalışalım. Aşağıdaki tabloları dikkatlice incelerseniz komutun çalışmalarınızda size ne gibi faydalar saglıyacağını Daha iyi anlamış olursunuz. Radyusu ölçülmek istenen yer Radyus değeri Information tablosundan okunabilir - 60 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Simplify ‘dan sonra l.c Join: .tr om Simplify ‘dan önce or en .g ta Birden fazla line ,arc veya spline ‘ı birleştirmek için kullanılır. Yeni oluşacak olan spline’ı polynomial spline veya general spline olarak oluşturulmasını sağlamak mümkündür. Polynomial formda oluşturulurken yeni oluşturulacak olan eğri orijinal formundan uzaklaşır, ancak general spline seçilir ise orijinal eğrinin tüm noktalarını tamamı ile koruyarak yeni bir spline yaratılır. cs ap .a rg hi ep Komuta girdiğimizde öncelikle birleştirilecek curve’ler seçilerek aşğıdaki menüden OK.’lenir. ni gr w .u General Spline: onaylandığında orijinal eğrinin tüm noktaları korunarak seçilen bütün eğrileri tek bir spline eğrisine çevirir. w w w w w Ve karşımıza aşağıdaki Join Curve menüsü gelir. Polynomial: onaylandığında yeni eğri orijinal eğrilere yaklaşık olarak oluşur. Bu oluşumda kontrol sayısı fazla olduğu için özellikle tercih edilir. seçildiğinde oluşan eğri birleştirilen eğrilerile bağıntılı hale getirilir. Birleşik eğri oluşturulurken orjinali ile ilgili bağıntılar. Bu bölümü önceki konularımızda detaylı olarak görmüştük. - 61 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Project: Eğrilerin, noktaların veya sketch’ lerin kullanılır. yüzey üzerine projeksiyonunu sağlamak için .tr l.c om İlk olarak eğri seçilir , daha sonra üzerine projekt edilecek olan yüzey seçilir . Burada istenilen projeksiyon eğrilerinin yüzey normallerine göre , bir nokta veya eğriye göre , bir vektöre göre bir vektöre göre açılı olarak gibi projekt etmek için opsiyonlar mevcuttur. en cs hi ap ni gr w w .a rg ep or .g ta Yeni ortaya çıkan bu projeksiyon eğrisi orijinal eğri ile olan ilişkisini ayarlamak mümkündür. Bunun için sunulan opsiyonlar Associate: Orijinal eğri ile direkt ilişkili, Copy: Orijinal eğri kaybolmadan , Move: Orijinal eğri kaybolarak ,gibi seçenekleri işaretleyerek orijinal eğri ile olan pozisyonlarını, oluşturulma aşamasında müdahele etme imkanını sağlayabiliriz. w .u w w w Direction Methot: İzdüşüm yönünü ayarlamak için kullanırız. Şimdide bu izdüşüm yönünü belirlemek için kullanacağımız 6 yöntemleri görelim. Along Face Normal: izdüşümü için seçtiğimiz eğrileri izdüşümü oluşturulacağı düzlemin nornalleri doğrultusunda oluşturur. - 62 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Toward a Point: izdüşümü için seçtiğimiz eğrilerin, belirtilen noktaya göre izdüşümü alınır. .tr en cs hi rg ep or .g ta l.c om Toward a Line: izdüşümü için seçtiğimiz eğrilerin, belirtilen çizgiye göre izdüşümü alınır. ap ni gr w .u w w w w w .a Along Vector: izdüşümü için seçtiğimiz eğrilerin, belirtilen vektör doğrultusunda izdüşümü alınır. - 63 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri en cs hi ap M Mirror lam ma yani nalama için n gerekli dü üsüzlemi bu uradan seç çeriz. Bu ayn kon nuyu ileriki ders slerimizde detaylı olarak işle eyeceğiz. ni gr w w .a rg ep or .g ta l.c M Mirror Curv ve: .tr om Angle To Vector: izdüşüm mü için seç çtiğimiz eğ ğrilerin, bellirtilen vek ktör doğrultusunda en açı değerrine göre iz zdüşümü alınır. belirtile w w w .u w opy Methott: Co As ssociate: Orijinal eğ ğri ile dire ekt ilişkili, Copy: Oriijinal eğri kaybolmad dan , Mov ve: Orijin nal eğri kay ybolarak ,g gibi seçenek kleri işaretleyerek orijinal eğri ile olan pozisyonlarını, oluşturu ulma aşam masında ele etme im mkanını sağ ğlayabiliriz. müdahe a girdikten sonra sellection steps deki birinci adın nda mirror lanacak curve’ler c Komuta seçilir. İkinci adın nda ise eğe er bir mev vcut bir yüzey varsa yüzeyi yok ksa datum m plane k istediğim miz bir yere uygun bir datum m plane y yöntemiyle düzlem butonu tıklanarak anır ve Cop py Method bölümünde en uygun seçenek işarretlenerek OK.’lenir. tanımla 1. adım 2 2.adım - 64 - s sonuç APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Combinet Projection P : daki iki eğrrinin düzlem mler tanım-lanarak kes sişiminin allınması için n kullanılır. Uzayd birinc ci curve seç çilir, om ikin nci curve se eçilir, 1. curv ve currve için yansıma y .g ta cs or ep - Kesiş şimi alınaca ak 1. curve e seçilir. şimi alınaca ak 2. curve e seçilir. - Kesiş hi rg ap cak 1. curve için - Kesişimi alınac ma doğrultusu belirleniir. yansım w w w .u ni gr .a w w w yansıma y .tr 2. ğrultusu belirlenir. doğ için en l.c ğrultusu belirlenir. doğ cak 2. curve için - Kesişimi alınac ma doğrultusu belirleniir. yansım Burada dikkat edilmesi gereken ma doğrultu ularının yö önlerinin yansım verilirk ken iki doğrultunun kesişim bölgesiini gösterm mesidir. ekli olan seçimler aşağıdaki gib bi yapılır. İlk İ aşamad da doğrulttularının Bunun için gere mleri alınaca ak olan eğriler seçilir. Ardından sırası s ile do oğrultular b belirlenir. Bu urada ki kesişim amaç fa arklı düzlem mlerde bulu unan iki eğrinin tanımlanan doğrrultular boy yunca iz düşümünü almak ve v iki iz dü üşümün kes sişimi sonucunda eskii eğrinin ka arekterisliğiini taşıyan yeni bir iz düşüm eğrisi eld de etmektirr. İstenirse assosiative e seçenegi seçilerek b bu izdüşüm eğrisini mü alınan eğrilerle e ilişkili hale ge etirebilirsiniz z, eğer bu seçenek ku ullanılırsa orijinal o iz izdüşüm düşümü ü alınan eğ ğriler üzerinde edit iş şlemleri yapılırsa izdü üşüm eğrisininde yeni oluşan eğriyle bağıntılı olarak değiş ştiği gözlen nir. Eğer bö öyle değişiklikler den iz düşüm kesişim mesi istenm miyorsa Ass sosiative seçeneği s ka apatılmalıdır. Orijinal eğrinin eğrisinin etkilenm o g gönderilmes si istenirse e Default olarak o men nüde karşım mıza çıkan n Retain blank ortamına üzerine gelinir ve e Blank se eçilir. Belirtttiğiniz do oğrultuların n paralel o olması durumunda m olamayac cağı için Projection P Vectors Must No ot Be Paralell hata mesajı kesişim karşımıza gelecekttir. - 65 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri In ntersectio on Curve: nokttalarından geçen eğriyi oluşturm mak için om sişen iki yü üzeyin kesişim Birbirrleri ile kes kullanılıır. en ta 2. yüze ey seçilir, .tr l.c 1. yüzey seçilir, s or .g Y Yüzeyler ara ası mesafe” tole erans girilir.. “m cs hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep erekli bir komutdur. k Y Sırası ile 1. Ve 2. Yüzeyler Komplex tasarımlar için oldukça ge O tuşu ile bu iki yü üzey arasın ndan geçen n eğri oluş şturulmuş olur. o Bu seçilir. Ardından OK un kullanılm ması için eğ ğrilerin birb birleri içeris sinden tam mamen geçm miş olması gibi bir komutu sınırlandırma yokttur. - 66 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Sections: yler veya katılar üze erinden ke esitler alma ak için kullanılır. İle eri düzeyde e yüzey Yüzey modelle eme kullanılan parça tasarımları t nda veya teğet t yüzey y geçişleri s sağlamak amacıyla a katı vey ya yüzey üz zerinden eğ ğriler çıkarm mak gerekir. Bunu yapmak için ö öncelikle üz zerinden eğriler çıkarılacak k olan katı veya yüze eyler seçilirr, ardından n oluşturula acak olan eğrilerin e eristiğini belirlemek içiin aşağıdak ki 4 seçene ekten biri se eçilir. karakte .g cs hi ap Radial Pla anes w .u ni gr Planes Perpendicularr To Curve w w w w w .a rg ep or Select Planes anes Paralel Pla .tr en ta l.c om sit eğriler çıkartmak k için kulla anılan yön ntemler Kes elect Plane es: Özel birr düzlem ya aratarak bu u düzlem üzerinden pa arçanın eğrilerini e Se çıkartılır. Bu düzle emler katı, yüzey, düz zlem ve eğ ğrileri keserrek kesişim m eğrileri oluşturur. atum plame e kullanırsa ak kesit eğ ğriler plane er olacaktırr. Bu yönte em seçildiği zaman Eğer da karşımıza iki adım gelecektir. - 67 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Objects To Section: Kesiti alınacak katı, düzlemsel yüzey, datum plane ve eğri gibi nesneleri seçmek için kullanılır. Section Plane: Kesit düzlemini seçmek için kullanılır. Datım Plane Plane Subfunction veya seçenekleri ile kesit düzlemleri tanımlanır. .tr en cs ep or .g ta l.c om Birinci adımda kesiti çıkartılacak nesneyi seçeriz. İkinci adında kesiti çıkartmak için plane yada datum plane belirleriz ve OK.’leriz. kesitimizi parçanın üzerinde oluştuğunu göreceksiniz. hi ap rg Paralel Planes: Düzlem tanımlayarak ve bu düzleme paralell eğriler arasındaki mesafeyi ve katı üzerinde eğrilerin nereden başlayıp nerede son bulacağını belirterek katı üzerinde birbirlerine paralell eğriler çıkartmak için kullanılır. ni gr w w .a Objects To Section: Kesiti alınacak katı, düzlemsel yüzey, datum plane ve eğri gibi nesneleri seçmek için kullanılır. Section Plane: Kesit düzlemini seçmek için kullanılır. Datum Plane Subfunction seçenekleri ile paralel düzlemleri tanımlanır. veya Plane w .u w Step Distance: adım değerini tanımlamak için kullanılır. Start Distance: Başlangıç değerini tanımlamak için kullanılır. w w End Distance: Bitiş değerini tanımlamak için kullanılır. İlk önce kesiti alınacak nesneyi 1. adımda seçeriz. İkinci adımda kesit düzlemini plne yada datum plane ilebelirleriz. Artık yapmamız gereken ; adım değerini (Step Distance), Başlangıç değerini (Start Distance), Bitiş değerini (End Distance) Değerleri girilerek OK.’lenir. girilen değerler neticesinde kesitlaerimiz oluşur. - 68 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Radial Planes: Paralell plane metoduna çok benzer, farkı ise burada düzlemlerin açısal olarak konunlanması için bir dönme ekseni tanımlı yoruz. Ancak bu kısımda yapılan, eğrilerin ararlarında kalacak olan açıları girmek gereklidir. Eğer parametrik çalışırsanız eksen için belirlediğiniz noktaların konumları değişse bile oluşum yeniden olur. Oluşumu üç adımda tamamlarız. Radial Axis Point On Referance Plane om Object To Section en ta Radial Axis: Vector methot ile dönme ekseni tanımlanır. .tr l.c Object To Section: Kesiti alınacak katı, düzlemsel yüzey, datum plane ve eğri gibi nesneleri seçmek için kullanılır. .g Point On Referance Plane: dönme pivot nokta seçilir. or Step Angle: dairesel olarak çoğaltılmış düzlemlerin her birinin arasındaki açı değeridir. cs ep Start Angle: Başlangıç açısı girilir. ap w .u ni gr Komuta girildikten sonra, ilk olarak 1 adımda kesiti alınacak nesne seçilir , ikinci adımda Vektör Methot yöntemiyle dönme ekseni belirlenir. Üçüncü adımda ise pivot yüzey seçilerek parametre gişine geçeriz, Step Angle, Start Angle, End Angle değerleri girilerek OK.’lenir. girilen değerler neticesinde kesitlerimiz oluşur. w w w w w .a rg hi End Angle: Bitiş açışı girilir. Planes Perpendicular To Curve: Bir eğri belirtilir ve bu eğrinin yüzey üzerine düşen normallerinden faydalanılarak kesitler oluşturulur. Seçilen noktaya dik plane atanarak keşitler oluşturulur. Object To Section Curve or Edge - 69 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Object To Section: Kesiti alınacak katı, düzlemsel yüzey, datum plane ve eğri gibi nesneleri seçmek için kullanılır. Curve or Edge: eğimi kullanılarak kesit alınacak eğri veya köşe seçilir. Equal Arc Curve: Egri boyunca noktalar arası boşlukların sabit olması için kullanılır. Bu seçenekte nokta sayısı, başlangıç ve bitiş yüzdeleri girilerek nokta kümesi oluşturulur. Equal Parameters: seçilen eğriler üzerinde eşit eğri parametreli noktalar oluşturulmasında kullanılır. om Geometric Progression: seçilen eğri belirlenen ratio değerine göre gittikçe açılan veya daralan noktalar oluşturulmak için kullanılır. .tr l.c Ghordal Tolerance: Seçilen eğri üzerindeki kiriş toleransına göre noktalar oluşturulur. en ta Incremental Arc Lenght: Ekranda var olan eğriye atılan ve eşit uzunluktaki aralıkların dışında kalan mesafe değeri tanımlanarak noktalar oluşturulur. cs hi Start Percentage: ilk düzlemin eğri üzerinde yüzdesel olarak başlangıç noktası. End Percentage: son düzlemin eğri üzerinde yüzdesel olarak bitiş noktası. ap .a rg ep or .g Number: şeçilen eğri üzerinde oluşacak düzlem sayısı ni gr w .u Komuta girildikten sonra, ilk olarak 1 adımda kesiti alınacak nesne seçilir , ikinci adımda kesit düzlemlerinin geçeceği eğri seçilir ve parametre gişine geçeriz, number (düzlem adedi), start percentage ( başlangıç yüzdesi ve End percentange (bitiş yüzdesi) değerleri girilerek OK.’lenir. girilen değerler neticesinde kesitlerimiz belirlediğimiz adetde seçilen eğriye bulundukları noktada dik oluşacak planlaer doğrultusunda oluşur. w w w w w Ratio: noktalar arası dönüş için yüzde değerinin tanımlanmasında kullanılr. - 70 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Extract: eğrileri .tr üzerinden eğriler çıkartılır. cs ep hi : seçilen yüzeyin olası bütün Curve’leri çıkartılır. ap rg çıkartılır. : seçilen katının olası bütün curve’leri ni gr .a w w : Daha önce isim atadığımız bir nesnenin olası bütün curveleri çıkartılır. w w w .u w en köşe .g yüzey or Edge curves: Bu yöntemle Oldukçakullanışlı bir komuttur ta l.c om Bu komut Yüzey köşe eğrilerinden veya üzerinden eğriler çıkartmak için kullanılır. Cad ile parça dizaynında fazla sıklıkta kullanılan bir komutdur. Özellikle parça türetmek için oldukça kullanışlı birkomuttur. öce çıkarılmak istenilen Curveler çıkartıldığını göreceksiniz. sonra seçilir ve Ok.’lendikten - 71 - sonra istenilen Curve’lerin UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Isoparametric Curves: Bu yöntem ile yüzey üzerinden tarif edilen U – V doğrultuları boyunca adet ve yüzdelik değer belirterek eğriler çıkartılır. Çıkartılacak curve’lerin U doğrultusuna dik oluşmasını sağlar. om Çıkartılacak curve’lerin V doğrultusuna dik oluşmasını sağlar. Belirtilen doğrultuda .tr en l.c kaçtane curve olacağını belirleriz. cs ep or .g ta Oluşacak curve’lerin belirtilen doğrultulnun yüzdelik birimde başlangıç ve bitiş yüzdelerini belirleriz. Burada minimum başlangıcı, maximum ise bitişnoktalarını ifade eder. hi ap ni gr w .u önce sonra U doğrultusunda 10 eşit parçada yüzey formunda curve çıkartmak w w w w w .a rg kurve çıkartılacak nesneyi seçmemizi sağlar. önce sonra - 72 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri U doğrultusunda 10 eşit parçada yüzey formunda curve çıkartmak sonra om önce .tr l.c U doğrultusunda, başalngıç noktasından %20 ve bitiş noktasını %70 olacak şekilde 10 eşit parçada yüzey formunda curve çıkartmak cs hi ap ni gr Ö nce sonra w .u w w w .a rg ep or .g ta en Silhouette Curves: Bu yöntem ile görsel olarak parçanın o anki pozisyonu itibarı ile köşe eğrileri çıkartılır. Burada sadece bakış açımıza göre nesnenin sınır çizgileri Curve olarak belirlenir. w w All in Work View: Bu yöntem bakış açımıza göre nesnenin sınır çizgileri ve muhtemel bütün köşelerinin curve’leri çıkartılır. Önce sonra - 73 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om Isocline Curves: Parçaların üzerinden belirlenen bir doğrultu boyunca istenen açıda ister çoklu ister tek olarak eğriler çıkarmaya yarar. w w Ofset in Face: .tr en cs hi ap ni gr .a rg ep or .g ta l.c Shadow Outline: seçeneği ile paçaların en dış kenarlarını çıkarmada kullanılır. w .u w w w Ofset in face komutu, yüzey üzerindeki eğrileri öteleme işlemi yapmak için kullanılır. Komuta girdiğimizde komut araç çubuğu ve selection ıntent diyalogu ekrana gelerek kullanım kolaylığı sağlar. Ofset in Face Araç Çubuğu Ofset in Face Dialog: Yöntemi seçildiğinde karşımıza offsetleme parametrelerinin bulunduğu diyalog kutusu gelir. Bu diyalog kutusunda seçilen eğrilerin eklenmesi, silinmesi ve düzenlenmesi gibi özelliklere sahiptir. Bu diyalog kutusundan çıkmak ve araç çubuğuna geri dönmek için sol üst köşesinde bulunan Ofset in Face Dialog butonuna tekrar basmanız yeterli olacaktır. - 74 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Modify Parent Face: Bu yöntemde, offsetlenmesi istenilen eğrinin öteleneceği yüzeyi seçeriz. om Offsetleme Yönteminin Seçilmesi: .tr l.c Chordal: Seçildiğinde yüzey üzerinde offsetleme işlemi, 3 boyutta en kısa mesafeye göre yapılır. en ta Arc Length: Seçildiğinde yüzey üzerinde offsetleme işlemi, yüzeyin yapısına uygun yapılır. cs ep or .g Geodesic: Seçildiğinde yüzey üzerindeki offsetleme işlemi, yüzey üzerinde minimum mesafede yapılır. hi ap ni gr w w .a rg Trim Corner: Buda işlemi gerçekleştikten sonra eğrilerin uçlarının bir araya gelme ayarları yapılır. w .u w Do not Extend or Trim: Köşelerde eğrilere uzama yada budama işlemleri yapar. w w Extend Tangents and Trim: Offsetlenen eğriler teğet noktalarından köşe oluşturacak şekilde uzatma yada budama işlemleri yapar. Boundary: Eğrilerin yüzey sınırlarından taşıp taşmayacağı ile ilgili ayarlamalrı yapmak için kullanırız. - 75 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Trim to Boundaires: budanır. Yöntemi seçildiğinde offsetlenen eğri yüzey sınırlarında Do Not Trim To Boundaries: Yöntemi seçildiğinde offsetlenen eğri seçilen yüzey sınırlarında budanmaz. om Extend to Face: Eğeriler offsetlenirken yüzey sınırlarınakadar uzatma ayarlarının yapılmasında kullanılır. .tr en l.c Do Not Extend to Ends: Yöntemi seçildiğinde offsetlenen eğri yüzey sınırlarına kadar uzatılmaz. Yüzey Ofsetlenmiş eğri w w w .u ni gr ap hi ep rg .a w w w .g Offset Doğrultusu Ofsetlenecek eğri cs or ta Extend Ends to Face Boundaries: Yöntemi seçildiğinde offsetlenen eğri yüzey sınırlarına kadar uzatılır. Wrap/Unwrap: Eğrileri yüzeyler üzerine sarmak veya yüzeyler üzerine sarılan eğrileri 2 boyutlu forma getirmek için kullanılır. Yapacağımız operasyon bir Wrap (sarma) işlemi ise öncelikle üzerine sarım yapılacak olan silindirik yüzey seçilir. Ardından hangi düzlem üzerinden sarılacak olan eğriler alınacaksa o düzlem seçilir. Son olarakta silindirik yüzey üzerine sarılacak olan eğriler seçilir. - 76 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr l.c om Dikkat edilmesi gereken seçilecek olan datum Plane’in , silindirik yüzeye teğet olması gerekliliğidir. Aksi takdirde hata mesajı çıkacaktır. cs hi ap Sarılacak fiğür w .u ni gr w w .a rg ep Sarılacak yüzey w en .g or ta Datum plane Wrap’dan Sonra w w Wrap’dan Önce Plane : Düzlem tanımlama menüsüdür, istenen tanımlama şekli seçilerek düzlemler oluşturulur. Düzleme ihtiyaç duyulan bir çok komut altında da düzlem tanımlama menüsünü kullanarak düzlemler oluşturabiliriz. Aşağıda düzlem tanımlama menüsünü görüyorsunuz. Hatırlarsanız Spline’ lerde düzlemlere dik spline çizmekten tutun Trim body ‘e kadar bir çok yerde bu düzlemlerden yararlana bilirsiniz. - 77 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri or .g ta Plane Tanımlama menülerinin açıklaması aşağıda açıklanmıştır. .tr Plane tanımlama menüsü: en l.c om UNIGRAPHICS NX4 CAD cs hi rg ep Three Points : Tanımladığımız üç noktayı baz alan ve bu noktalardan geçen düzlem tanımlama menüsüdür. ap .a Two Lines : İki çizğiyi baz alarak düzlem oluşturma menüsüdür. ni gr w w Point, Perpendicular Curve : Bir eğriye dik belirlenen noktadan Düzlem oluşturma menüsüdür. w .u w Plane of Curve : Bir eğrinin oluşturulma WCS’ ni baz alarak Plane oluşturma şeklidir. w w Plane of WCS : Çizim yaptığımız mevcut WCS’ ı baz alarak Plane oluşturma şeklidir. Plane of CSYS : Kayıt edilmiş bir WCS’ i baz alarak Plane oluşturma şeklidir. Principal Plane : Çok detaylı olarak istenilen şekilde Plane oluşturma şeklidir. Existing Plane : Tanımlanan bir düzlemi baz alarak Plane oluşturma şeklidir. Two Tangent Faces : İki yüzeyi baz alarak bu yüzeylere tangent olacak Plane oluşturma şeklidir. - 78 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Parallel Through oluşturulmasını sağlar. Point : birbirine paralel iki uzaklıktan geçen düzlem Parallel at Distance : birbirine paralel iki uzaklıktan geçen düzlem oluşturulmasını sağlar. om Perpendicular Through Line : birbirine dik iki doğrudan geçen düzlem oluşturulmasını saplar. w .u w w w cs hi ap ni gr w w .a rg ep or .g X eksenine dik plane atamak: Y eksenine paralel plane atamak: Z eksenine paralel plane atamak: - 79 - .tr en ta l.c vektörleri kullanarak seçilen vektöre dik doğruktularda düzlet atılması sağlar. Sırasıyla bunları görelim. UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri EĞRİLER ÜZERİNDE TRANSFORM OPERASYONLARI TRANSFORM : .tr en ta l.c om Transform menüsü eğrileri bir yerden bir yere taşımak, döndürme işlemleri yapmak, scale (ölçek) vermek, aynalama yapmak, dikdörtgensel ve dairesel çoğaltma yapmak, ve benzeri gibi operasyonlar yapmak için transform menüsü kullanılır. Transform menüsüne girilince ilk olarak aşağıdaki seçim filtresi gelir. cs ep or .g Unigraphics ‘ te çizimler üzerinde işlem yapmak gerektiğinde objeleri kolay ve detaylı olarak seçebilmek için yukarıdaki filtre menüsü kullanılır. Bu menünün kullanılması çok kolaydır; hi ap ni gr w .u w w w .a rg Bu seçenek ile seçeceğiniz objelerin cinsini belirterek sadece belirtiğiniz cinsteki objelerin seçilmesini sağlayabilirsiniz. Eğer çiziminizde sadece belirli bir obje cinsini seçmek isterseniz bu seçenek ile kolayca seçim yapabilirsiniz. Yan tarafta type filtreleme menüsü görülmektedir; seçeceğiniz objelerin cinsini gördüğünüz gibi çok kolay olarak belirleyerek seçim yapabilirsiniz. w w Color seçeneği ise seçeceğiniz objelerin renklerini belirterek objeleri seçme yöntemidir. Bu seçenege girilince aşağıdaki menü ile karşılaşılır. Yandaki menüde de görüldüğü gibi bütün renkler bu menüde mevcuttur; buradan seçim yaparak çiziminizde ki objelerin renklerini belirterek seçebilirsiniz. - 80 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Layer seçeneği ise seçeceğiniz objelerin çizilme layer’ larını belirterek objeleri seçme yöntemidir. Bu seçeneğe girilince yandaki menü ile karşılaşılır. Yanda görülen menü ile ojelerin çizilme layerlarını kolaylıkla Seçip filtreleme yapabilir ve bu layerlarda çizilmiş objeleri bu seçim yöntemiyle kolaylıkla seçebilirsiniz. .tr en cs ep or .g ta l.c om Other seçeneği ile çiziminizde bulunan objelerin çizgi şekillerini belirterek detaylı olarak filtreleme yapabilirsiniz. yandada Other seçeneğinin menüsü görülmektedir. Bu menüde bütün çizgi şekilleri mevcuttur ve Çizgi kalınlıkları da belirterek seçim yapabilirsiniz. hi ap Rectangle/Polygon Method ile ekranda mause ile dikdörtgen belirleyip bunun seçim opsiyon ayarlarını yapmaya yarayan menüdür. ni gr w w .a rg Filtreleme şekillerini iptal etmeye yarar. w .u w w w Select All seçenegi ile filtreleme yapılan seçim metoduna uygun bütün objeleri seçmeye yada hiçbir filtreleme metodu kullanmadan ekrandaki bütün objeleri tek seferde seçmeye yarayan menüdür. All But Selected bu seçenek ekranda seçili bulunan objelerin dışındaki objeleri seçip diğerleinin seçililiğini kaldırmaya yarayan bir menüdür. Chain yöntemiyle ekranda mevcut bulunan objeleriZincirleme seklinde seçmeye yarar. Polygon seçeneğiİse çokgensel olarak seçim yapmaya yarayan bir menüdür. Yukarıdaki menüleri kullanarak çok kolay olarak filtreleme yapıp objeleri seçebilirsiniz. TRANSFORM OPERASYONLARI: - 81 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om TRANSLATE: Bu seçenek ile objeleri bir yerden bir yere taşıyabilirsiniz. l.c .tr Burada şu hususa dikkat ediniz; özellikle katıların üzerinde transform işlemleri yapmak gerektiğinde EDIT _ FEATURE menüsünü kullanınız; TRANSFORM menüsü bazı durumlarda parametreleri ortadan kaldırır bu konuda dikkatli olunuz. en cs hi w .u ni gr ap DELTA Bu seçenek ile seçilen objenin X, Y, Z eksenlerinde kaç birim hareket etmesi isteniyora ilğili kutulara (bu seçenek seçilince belirir) bu deger yazılır ve onaylanınca aşağıda ki menü ile karşılaşılır. Buradan daha detaylı olarak bu objenin taşınacağı yere bir kopyasının mı alınacağı yoksa sadece orijinal objenin o noktaya taşınacağımı bu menü yardımıyla detaylı olarak ayarlanır. Seçili objenin kaldırır. w w w w w .a rg ep or .g ta Yan tarafta transform menüsü görülmektedir. To A Point seçenegi Nokta yakalama menüsünü kullanarak taşıma yapmaya yarar. İlk olarak taşınacak obje üzerinde bir baz nokta belirlenir daha sonra o noktanın konumlanacağı diğer nokta tanımlanır. seçililiğini Yaptığımız transform şeklini buradan görebiliriz. ayarlarız. Transform layer’a oluşacağını ayarlayabiliriz. Transform işleminin hangi layer’ a olmasını buradan sonucunda oluşan şeklin hangi bu menü yardımıyla kolayca Trace Status seçeneğinin On _ Off olarak iki seçeneği vardır. Eğer bu seçenek On yapılırsa transform yapılan eğrilerin köşelerini kapatır. - 82 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Subdivisions seçeneği ile transform işlemini kademelere ayırarak (bölerek) uygulayabilirsiniz. Subdivisions seçeneğine girilen rakamsal değer kadar transform işlemi kademelere bölünerek uygulanır. Örnek olarak bir eğriyi 100 birim taşıyacak iken subdivisions değeri olarak 10 girilirse her onaylamada taşıma 10 birim olarak gerçekleşir. Bu seçenek ile transform işlemi yapılan eğrinin transform mesafesine taşınması sağlanır, orijinal obje silinerek transform mesafesine konumlanır. Bu seçenek ile transform işlemi yapılan eğrinin transform mesafesinde bir kopyası oluşur. om Bu seçenek ile transform operasyonu sonucunda oluşan şeklin çoklu kopyasını elde edebilirsiniz. or .tr en .g ta l.c Bu seçenek ile transform operasyonlarında UNDO (geri alma)işlemi gerçekleştirebilirsiniz. UNDO yapılan işlemi geri almak için uygulanan Bir komuttur. Şunu da unutmamak gerekir ki Unigraphics’ te REDO komutu yoktur. REDO undo operasyonlarını geri almada kullanılan bir komuttur. cs hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep SCALE: Scale menüsü sayesinde objelerin üzerinde ölçekleme işlemleri yapabilirsiniz. Bu menüye girilince aşağıdakimenü ile karşılaşırsınız. Point Constructor menüsü yardımıyla scale (ölçekleme) işliminde baz alınacak noktayı belirleriz. Bu noktayı belirledikten sonra OK seçenegi ile onaylanırsa aşağıdaki menü ile karşılaşılır. Yukarıda ki menüde ki Scale seçeneği seçilen objeyi sabit olarak ölçekleme yapmaya yarar; seçilen obje bu menüde scale seçeneğine girilen değer kadar büyür yada küçülür. Scale seçeneğine girilen değer 1’den büyük ise orijinal obje büyür, 1’den küçük ise orijinal obje küçülür, Non-uniform Scale seçenegi yardımıyla da bu ölçekleme işlemini X, Y, Z düzlemlerinde farklı olarak gerçekleştirebilirsiniz. Yukarıda Non-uniform Scale seçeneginin menüsü görülmektedir. Görüldüğü gibi bu seçenek seçildiğinde 3 eksende de farklı değer belirteceğimiz - 83 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri bir menü ile karşılaşırız; bu sayede X, Y, Z eksenlerinde bağımsız olarak scale işlemleri gerçekleştirebilirsiniz. Bu menüden sonra oluşacak objenin nasıl olacağını belirlediğimiz transformation menüsü gelir; Bu menü yukarıda anlatılmıştır. Rotate About A Point: Bu seçenek ile objeleri bir nokta etrafında istenilen açı derecesinde döndürme işlemleri yapılır. Bu seçeneğin uygulama sırası ilk önce döndürülecek obje seçilir, daha sonra gelen nokta belirleme yöntemiyle dönmenin baz alacağı nokta belirtilir. En son aşağıdaki menü ile dönme açısı belirtilir. om Angle seçenegi dönme açısını belirtir; örnek olarak bu seçenege 45 değeri girilirse dönme 45° olur. .tr en ta l.c Two Point Method seçenegi seçilirse nokta yakalama menüsü ile karşılaşılır; burada belirtilen iki noktayı baz alarak dönme işlemi gerçekleşir. En son oluşan objenin durumunu belirteceğiniz menü gelir bu menü transform konusunun başında detaylı olarak anlatılmıştır. or .g Mirror Through A Line: Bu seçenek ile mevcut bir çizgiyi baz alarak seçilen objenin cs ni gr ap hi Bu aynalama çizgisini yandaki menüyü kullanarak belirleyebilirsiniz. Two Point yöntemi ile iki nokta tanımlayarak, Existing Line yöntemiyle ortamda bulunan mevcut bir çizgiyi belirterek, Point and Vector yöntemiyle ise bir nokta belirleyip bir vector tanımlayarak bu çizgiyi tanımlayabilir aynalama işlemini bu çizgiyi baz alıp yapabilirsiniz. w .u w w w .a rg ep aynalama işlemleri yapılabilir. w w Rectangular Array: Seçilen objelerin dikdörtgensel olarak çoğaltılmasında kullanılan bir komutdur. Bu komuta girilince ilk önce çoğaltma işleminin baz alacağı bir nokta tanımlayıp, daha sonra aşağıdaki menü ile bu işlem için gerekli olan parametreleri belirleyip bu işlemi gerçekleştirebilir-siniz. X eksenindeki mesafe Y eksenindeki mesafe Açısal çoğaltma yapmak için X ekseninde kaç adet olsun Y ekseninde kaç adet olsun - 84 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Circular Array: Seçilen objelerin dairesel olarak çoğaltılmasında kullanılan bir komutdur. Bu komuta girilince ilk önce çoğalt-ma işleminin baz alacağı bir nokta tanımlayıp, daha sonra aşağıdaki menü ile bu işlem için gerekli olan parametreleri belirleyip bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz. Dairel çoğaltmanın çoğaltmanın yarıçapı om Başlangıç açısı Çoğaltma kaç derece arayla olacak .tr en ta l.c Çoğaltma kaç adet olacak. or .g Rotate About A Line: Seçilen objelerin bir çizgiyi baz alarak döndürülmesi işlemlerinde kullanılan bir komutdur. Uygulaması diğer komutlara benzer. cs ep Mirror Through A Plane: Seçilen objenin tanımlanan bir plane’ yi baz alarak hi rg aynalanmasında kullanılan bir komutdur. Bu komuta girilince bir plane tanımlama menüsü ile karşılaşılır bu menü ile aynalama ekseni tanımlanır. ap Reposition: Seçilen objenin pozisyonunun değiştirilmesinde kullanılan bir komutdur. Bu ni gr w w .a komuta girilince ilk önce baz alınacak bir kordinat ekseni tanımlanır daha sonra tanımlanan diğer eksene göre objenin pozisyonu değişir. Rotate Between Two Axes: Bu komut seçilen objeleri belirtilen iki farklı ekseni baz w .u w w w alarak döndürme işlemleri yapmada kullanılır. Bu komuta girilince ilk olarak döndürmede baz alınacak bir nokta tanımlanır daha sonra aşağıdaki tool’ lar kullanılarak dönme eksenleri tanımlanır. Dönme eksenleri yukarıda ki menü ile tanımlanır. - 85 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Point Fit: Bu komut seçilen objelerin belirtilen 3 veya 4 noktasını baz alarak, diğer tanımlanan 3 veya 4 noktaya konumlandırılmasında kullanılan bir komutdur. Bu sayede seçilen objeler üzerinde hem scale hem de reposition işlemini aynı anda uygulamış olursunuz. Bu komuta girilince aşagıdaki menü ile karşılaşılır. 3 nokta kullanarak Fit yapma 4 nokta kullanarak Fit yapma Incremental Dynamic: .tr en cs hi ap ni gr KATI MODELLEME w .u w w w .a rg ep or .g ta l.c om Bu komut ile de transform işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz. Diğer yöntemlerden farklı olarak bu komuta girilince ilk önce oluşacak transform objesinin şekli belirtilir. ( orijinal obje taşınacak mı yoksa kopyası mı ? oluşacak vb….) daha sonra gelen menüden de transform şekli belirtilir. w w Bu bölüm de Unigraphics NX3 modelleme yöntemlerinden biri olan katı modellemeyi öğreneceksiniz.Daha önceki versiyonlarda değişik menülere girerek ulaştığınız komutları aynı ortamda kullanmanız ve ikonların kullanışlı yapısı sizin modelleme esnasında daha hızlı çalışmanızı sağlayacak. İlerleyen konular da katı modelleme komutlarının daha iyi anlaşılması için sırasına göre ele alındığını ve her komutun yanında açıklamasının detayıyla yapıldığını aynı zaman da o komutla ilgili şekli bulacaksınız. Modelleme esnasın da en çok kullanılan komutların anlatımlarında vurgulandığını göreceksiniz. Çalışmalarınız da başarılar diler ve bu modelleme yönteminin size uygulamalarınız da yardımcı olmasını umarım. Model Navigation Tool Katı modelleme sırasında Model Navigation sıkca kullanılır. Unıgraphics’de (kısaca UG diyeceğiz) yaptığımız işlemler tarihçesine göre sıralanır. Bu tarihçe yeni bir dosya açılışından,modelin bitimine kadar devam eder. enüye yeni bir dosya açıldıktan sonra Application-Modeling-Viev-Model Navigation’dan ulaşabiliriz. - 86 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Model Naviıgation Tool’u kullanmanın faydaları or .tr cs Aktiv olan feature’ı göster. ep en .g ta l.c om ● Modelin parametrelerini kolayca değiştirme ●Modelde görmek istemediğimiz kısımları geçici olarak kolayca ortadan kaldırma ●Modelleme esnasında yapılan işlemlerin tarihçelerinin yerlerini değiştirme ●Montaj parcalarında çalışırken oldukça esnek hareket edebilme ●Modelleme esnasında yaptığımız işlemin parametrelerinin yitirilip yitirilmediğini kontrol etme. ●Model hakkında bilgi alma vb.işlemler Model Naviıgation kullanımını cazip kılıyor. hi İstenilen feature’ın aranması. ap .a rg Feature’ların dikey olarak sıralanması. ni gr w w Ana Feature’ları alt feature’ları ile bağımlı olduğunun gösterilmesi. Bütün ana feature’ları alt feature’ları ile bağımlı olduğunun gösterilmesi. w .u w Feature’ların filtrelenmesi.(sadeleştirme) w w Katı Modelleme Komutları: Komutlara yeni bir dosya açıldıktan sonra Application-Modeling’e girildiğinde ulaşabilirsiniz.İstenilen modelleme yöntemleri karşınıza gelmemişse eğer INSERT menüsünden veya ekrandaki modelleme menülerine mouse’un sağ tuşuna basarak istenilen modelleme menüsünü aktiv duruma getirerek ulaşabilirsiniz.Yukarıdaki işlemler yapıldıktan sonra karşınıza gelen katı modelleme komutları aşağıdadır. KATI MODELLEME OLUŞTURMA KOMUTLARI UNSURTABANLI KATI MODELLEME OLUŞTURMA KOMUTLARI - 87 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri M ME ÖZELL LİKLERİNİ İ DEĞİŞTİR RME KOMU UTLARI KATI MODELLEM om E EXTRUDE E: .tr en cs hi ap ni gr w .u w w w .a rg ep or .g ta l.c uded Body y katı mod dellemede en sık ku ullanılan iconlarının b başında ge elir.Konu Extru boyunca bu tür iconlara süpürme iconları diyec ceğiz. Bu ic con ile kattıların yüze eylerine, n köşe çizg gilerine, eğrilere ve yü üzeylere ve erilen değe er ölçüsünde süpürme e yapılır. katıların Aynı za amanda biir katının, yüzeyin veya v bir curve c grubunun sınırrlanmış bölgesinde süpürm me yapabilirriz. w w Extrud de işlemlerrini diyaloğ ğ kutusundan balloon, offset, ta aper, onayllama ve ko omuttan çıkma işlemlerini i gerçekleştiire bilirsiniz z. Burada yapılan y işle emler aynı zamanda dinamik olarak parka üz zerinde ge erçekleştirilir. Eğer bu işlemlerin bütün nünü bir diyalog esinde data a girerek yapmak y isttiyorsanız, Extrude diyalog d pen nceresinden n de bu pencere işlemlerri gerçekleş ştire bilirsiz z. Se elect Section : Extrud de yapılaca ak nesneyi seçer. s - 88 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Sketch Section:Sketch ortamına geçerek buradan yeni curve’ker yada seçilen bir yüzeye curve’ler oluşturmamızı sağlar ve sketch ortamından sonar direk extrude dahil olmasını sağlar. vector: Extrude doğrultusu belirlenir. Body Type: Solid yöntemi işaretlenirse katı olusum elde edilir. Sheet yöntemi seçilirse yüzey elde edilir. extrude yönünü tersine çeviririz om ReverseDirection: oluşan en l.c .tr Boolean: bu yöntemde, olusacak nesnemizi mevcut nesneler ile çıkarma, birleştirme, arakesitini alma gibi işlemler yaparız. Bu komut eğer mevcut bir nesne var ise aktif hale gelecektir. or Mevcut bir nesneden oluşacak nesneyi çıkarır. .g ta Mevcut bir nesne ile olusacak nesneyi birleştirme işlemi yapar. w .u cs ni gr ap hi Bu bölünde oluşacak nenemizin Extrude için seçilen curve ile limit ayarları yapılır. Start ile extrude başlangıç noktasının curve ile mesafesi. End ile extrude bitiş noktasının curve ile mesafesini belirleriz. Extrude başlangıç noktası Extrude bitiş noktası w w w w w .a rg ep Mevcut bir nesne ile olusacak nesnin ara kesitini alır. Profile Extrude ile oluşan nesne İstersek bu işlemi extrude komutuna girdikten sonara profil seçerekde yapabiliriz. Oluşan başlangıç ve bitiş noktalarının üzeri tıklanarak aktif hale gelen noktayı imleç ile sürükleyerek dinamik olarak hareket ettir veya çıkan metin kutusuna negative veya pozitif değer girerekde yapabiliriz. Bu yöntem oldukça kullanışlı bir yöntemdir. - 89 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Bu bölümde oluşacak nesnemize et kalınlığı veririz. Start ile kalınlık başlangıç noktasının curve ile mesafesi. End ile kalınlık bitiş noktasının curve ile mesafesini belirleriz. Offset için başlangıç Offset için bitiş Offset başlangıç kontrol noktası om Offset bitiş kontrol noktası Extrude bitiş noktası .tr l.c Extrude başlangıç noktası en Profile cs ap hi Bu bölümü oluşacak nesnemize açı vermek için kullanırız. Type ile oluşacan nesnenin açı verildikten sonar Profile ile olan ilişkisi belirlenir. ni gr w w .a rg ep or .g ta Extrude işlemini tamamladıktan sonara offset yöntemine girerek, oluşan parçaya profile bağıntılı olarak kalınlık verebiliriz. Offset başlangıç ve bitiş noktaları tılnarak dinamik olarak yada çıkan metin kutusuna değer girerekde bu işlemi yapabiliriz. Simple From Start: Bu yöntemde Profile’in büyüklüğü extrude’un başlangıç noktasına verilir ve burası açı başlangıc noktası olarak belirlenir. w .u w w w Bu işlemi istersek Diyalog Bardan Taper yöntemine girerek, dinamik olarakda yapabiliriz. Açı control doğrultusu Profile Extrude yapılan nesneye açı vermek için taper ikonu işretlenir. Istenilen açı değeri negative veya pozitif değer girilerek açı yönü belirlenerek işlem tamamlanır. - 90 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om Simple From Profile: Bu yöntemde Profile büyüklüğü bulunduğu noktaya verilir noktasına verilir ve Extrude’un başlangıç ve bitiş yüzeylerinin büyüklüğü verilen açı’ya bağlı olarak şekillenir. .tr en cs or .g ta l.c Symmetric : Bu yöntemde Extrude ile oluşan nenenin başlangıç ve bitiş yüzeyleri verilen açıya bağlı olarak esitlenir. hi ap ni gr w .u işaretli ise extrude sırasında oluşacak nesne gösterilir. w w w w w .a rg ep Matched Ends : Bu yöntemde Extrude ile oluşan nenenin başlangıç yüzeyi Profile ile işitlenir. Eger seçtiğimiz profil açık profil ise ozaman oluşacak nesnemiz sheet (yüzey) olacaktır. Bu nesneye offset yöntemiyle kalınlık verirsek busefer katıya dönüşecektir. - 91 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri en l.c .tr om İstersek yüzey seçerekde, seçilen buyüzeyi eztrude edebiliriz. Seçilen yüzey bir katının yüzeyide olabilir. cs hi w .u ni gr ap Yandaki şekilde görüldüğü gibi içiçe profiler aynı anda extrude edilirse içerideki profiler sanki parçadan sonradan çıkartılmış gibi şekillenir. w w w w w .a rg ep or .g ta Planar olmayan bir profil yada yüzeyide extrude yapabiliriz. Eğer buna offset ile kalınlık verirsek katıda elde edebiliriz. Extrude esnasında birden fazla nesne seçilerek aynı anda subtract “çıkarma” ve Union “birleştirme” işlemiyapabiliriz. Profil seçilir Extrude doğrultusunu belirlenir İlk solid seçilir Sheet Body seçilir İkinci solid seçilir ve oklenir. - 92 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Re evolved Body: .tr en cs hi ap ni gr w w .a rg ep or .g ta l.c om Kesitle eri belirli bir b eksen etrafında e döndürerek yada mev vcut bir ka atı nesnenin n yüzey kenar eğrilerini e v veya yüzey ylerini, belirlenen birr eksen ettrafında be elirtilen değ ğerlerde döndüre erek katı olluşturma yö öntemidir. w .u w elect Section : Extrud de yapılaca ak nesneyi seçer. s Se w w Sk ketch Secttion:Sketch h ortamına geçerek buradan b ye eni curve’ke er yada seç çilen bir yüzeye curve’ler oluşturmam o mızı sağlar ve sketch ortamında an sonar d direk extrud de dahil nı sağlar. olmasın vector: Dö önme doğru ultusu belirrlenir. oint: Dönme e ekseni ko onumu bu basamakta b verilecek nokta n ile be elirlenir. Po Body Type: T Solid d yöntemi işaretlenirs se katı olus sum elde edilir. e Sheet yöntemi seçilirse yüzey elde e edilir. Revers seDirection n: oluşan revolve e yönünü te ersine çevirririz - 93 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Boo olean: bu yöntemde, y olusacak nesnemizi n m mevcut nes sneler ile çıkarma, ç birleştirrme, arakesitini alma gibi işlemler yaparız. Bu komu ut eğer mev vcut bir ne esne var ise aktiff hale gelec cektir. Mevcut bir b nesne ile e olusacak nesneyi birrleştirme iş şlemi yaparr. Mevcut bir b nesnede en oluşacak k nesneyi çııkarır. om Mevcut bir b nesne ile e olusacak nesnin ara kesitini alır. .tr en cs ni gr ap hi Firstt Ofset: et kalınlığını oluşturacak birinci sınırın profilden uzaklığı. ont Ofset: et kalın nlığını oluş şturacak Seco ikinci sınırın pro ofilden uzak klığı. ed komutun na girdikte en sonra Revolve profilimizi (Section Curve) seçtip onaylarız ikinci adımda dönme unu tanım mlayıp dnmeme d doğrultusu ekseninin konumunu belirleyen noktayı angıç ve işaretleriz. Dönme işllemini başla eğerlerini ta anımlayara ak işlemi bitiş açı de tamamlarız. w w w .u w w w .a rg ep or .g ta l.c eçilen profil bazlı başla angıç açı Startt Angle: se değerri girilir. End Angle: seçilen profil bazlı bitiş b açı değerri girilir B Block: Dikd dörtgen priizma şeklin nde parçalar oluşturm mak için k kullanırız. Komuta girdiğimiz zaman karşımıza aşağıdaki a b block diyalo og kutusu gelecektir. Burada B üç ttip block olu uşturma mi vardır. yöntem - 94 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Origin, Edge Lengths Two Diagonal Points om Two Points, Height .tr Block komutuna girdikten sonra, ilk olarak başlangıç köşe noktasını nesne kenetlemeler yardımıyla işaretliyoruz. İşaretlediğimiz bunokta referans noktası olmak üzere WCS’in somn durumuna göre; cs .g ta or ep en l.c Origin, Edge Lengths: orjin noktası işaretlenerek kenar uzunlukları ile küp çizme yöntemi. Length (XC): uzunluk mesafesi hi Width (YC): genişlik mesafesi rg Height (ZC): yükseklik mesafesi ap ni gr w w .a Değerleri girilip OK.’lenerek block çizimi tamamlanır. w .u w w w Two Points, Height: Prizmanın tabanını belirten karşılıklı iki köşe noktası işaretlenip, yükseklik değeri vererek block çizme yöntemi. Block komutuna girdikten sonra, ilk olarak Two Points, Height yöntemi seçilir. Birinci köşe seçilirardından ikinci olarak karşı köşe noktası seçilir ve diyalog kutusundan; yükseklik değeri girilip OK.’lenerek block çizimi tamamlanır. Two Diagonal Points: Prizmanın karşılıklı iki köşesi seçilerek block çizme yöntemi. - 95 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri l.c C Cylinder: .tr om e görüldüğ ğü gibi Yandaki şekildede n prizmanın karşılıklı köşe noktaları me yön ntemleri kenetlem nesne k işaretlenir. OK.’le ediğimiz kullanılarak zaman bloc ck çizimimiz tamamla anmıştır. en cs hi ap rg ep or .g ta Silindir oluşturm mak için ku ullanırız.kom muta girdiğ ğimiz zaman n karşımıza a silindir çiz zim mlrini seçeb bileceğimiz diyalog kuttusu karşım mıza gelir. yöntem ni gr w .u w w w w w .a : Çap, yükseklik ve e vektör tanımlayarak k silindir çiizilir. Bu m seçildiğinde ilk olarrak karşımıza gelen vector con nstructor yardımıyla silindirin s yöntem oluşum yönü seç çilir. Ardınd dan karşım mıza gelen menüden Diameter: çap ve Height: eri girilir. OK.’lediğimiz zaman karşımız za gelen point con nstructor yüksekllik değerle yardımııyla silindirin alt taban t merkez nokttasını işare etleyerek silindir çizimimiz tamamllamış oluruz. : Yüksek klik değeri ve v mevcut bir yay vey ya daire seç çilerek ya dairenin çapında sillindir yapm ma yöntemid dir. seçilen bu yay vey - 96 - APHICS NX44 CAD UNIGRA a girdikten n sonra komuta kutusun ndan Height: Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Height,Arc H c yöntemini seçeriz z. Karşımız za gelen diyalog yüksekllik de eğeri g girilir OK.’lenir. O ve ta C Cone: .tr en l.c om Mevcu ut bir arc y yada daire seçilir karşımız za doğru ultu değiş ştirme veya onaylama o penceresi gelir buradan n, seçillen nes snenin merkezinde çıkan doğrultu uygun u o tersi isteniyorsa yes ise no işaretlenerek s silindir çizimi um seçilen nesne tamamlanır. Oluşu slı olarak se ekilenecekttir. referans cs hi ap ni gr w w .a rg ep or .g Kon ni oluşturmak için kullanırız. Ko omuta girdiğimiz zama an karşımız za koni oluş şturma yöntem mlerinin yerr aldığı diya alog kutusu gelecektir.. w .u w w w Diametters, Height: Çap ve yükseklik vererek v con ne oluşturm ma. Con ne komuttuna girdik kten sonrra . Bu yöntem seçiildiğinde ilk olarak k karşımız za gelen vector constructor ya ardımıyla koninin k olu uşum yönü ü seçilir. n menüden n Base Dia ameter: Ardından karşımıza gelen an çapı, Top T Diam meter: üst çap ve Height: taba yük kseklik de eğerleri giirilir. OK.’lediğimiz zaman karş şımıza gele en point co onstructor yardımıyla koninin alt taban merkez m no oktasını iş şaretleyere ek koni mimizitama amlarız. çizim - 97 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri om Diametters, Half Angle: Çap ve açı ve ererek cone oluşturma. .tr en cs hi ap ni gr w .u w w w .a rg ep or .g ta l.c na girdiktten sonra . Bu yöntem Cone komutun diğinde ilk olarak karşımıza gelen vector seçild consttructor yarrdımıyla ko oninin oluş şum yönü seçilir. Ardın ndan karşım mıza gelen menüden Base Dia ameter: taban n çapı, Top p Diamete er: üst çap ve Half Angle: yarım m açı de eğerleri girilir. OK.’lediğimiz zaman karşım mıza gelen point cons structor yarrdımıyla koninin alt taban n merke ez nokta asını işa aretleyerek koni çizimimizitamam mlarız. w w Base Diameter, D H Height, Ha alf Angle: Temel çap ,yükseklik ve açı vere erek cone oluşturm ma. Top Dia ameter, Height, H Hallf Angle: Üst Ü çap , yü ükseklik ve açı vererek k cone oluşturma. Two Co oaxial Arcs: Aynı eks sende iki arrc çizerek cone oluşturrma. Sphere: Küre modellem mek için kullanırız. k omutuna girdiğimizde g e karşımız za küre Sphere ko modelle eme yöntem mlerinin old duğu diyalog kutusu gelir. - 98 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Diametter, Cente er: Çap değ ğeri girerek ve küren nin merkez noktasını işaretleyerrek küre modelle eme yöntem midir. om ak oldukça basit bir yöntemdir. Sphere Kullanım olara komu Center utuna girrdikten so onra Dia ameter, yönte emini seçerriz, diyalog kutusunda an Diametter: Çap değerri girip onay ylarız. Karş şımıza gelen n point con nstructor diyalo og kutusu yardımıylla kürenin n merkez noktası işarettlenir.küre modellem me işlemi tamamla anmıştır. .tr en hi cs .g komutuna girdikten n sonra Sphere c yöntemini seçeriz, mevcut Select Arc bir yay vey ya daire se eçilir. Seçile en daire veya yay merkezli olacak şekilde küre e işlemi tam mamlanmışttır. modelleme ap rg Datum m Plane: ep or ta l.c ut bir yay veya v daire seçilerek s kü üre modelle eme yöntem midir. Select Arc: Mevcu ni gr w .u w w w w w .a Datu um Plane katı modelleme,yüzey y modellem me,telkafes modelleme veya parrametrik modelle eme esnasında bize yardımcı y olacak düzle emlerin olu uşturulmasında kullan nılan bir icondurr.Yaptığı işler kıs saca bir modelin aynalam masını yaparken düzlem oluşturm mak,Modeld den bir parça p kes serken düz zlem oluştturmak,Bir model üzerinde ü delik,çık kıntı,kanal v.b işler yaparken y dü üzlem oluşturmak. Ko omuta girdiğimizde ka arşımıza Datum Plane Menü üsü gelir. Datum Plane Me enüsü m Plane Diy yalog pence eresi açılır. Tıklandığı zaman Datum Sınırlamala arla düzlem m oluşturur. B Birden fazla seçenek olması durumunda alte ernatif düzle emler oluştturur. naylama ikonudur. On - 99 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr l.c om Komutdan çıkma ikonudur. en cs hi ap ni gr Düzlemin oluşturulması istenilen yere bir nokta tanımlanır ve düzleme dik olacak bir yön vektörü tanımlanır. w w w .u w w w .a rg ep or Point and Direction: .g ta Datum Plane Diyalog Penceresi Three Points: Düzlemin geçeceği üç nokta tanımlanarak düzlem oluşturulur. - 100 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Point on Curve: en ta l.c Fixed Datum Planes: .tr om Seçilen eğri üzerinde belirlenen noktaya dik düzlem atanır. .g cs hi ap w w w .u Sınırlamalarla Düzlem Oluşturma: w ve istenilen düzlem yandaki menüden seçilir ve seçilen düzlem kalıcı hale geçer. ni gr w w .a rg ep or WCS’in bolunduğu konuma göere referans düzlemler oluşturur. - 101 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri 2. Adım l.c 1. Adım 3. Adım .tr om Coincident: üçnokta veya planar iki doğru arasına düzlem oluşturma. Aşğıdaki örnekte görüldüğü gibi düzlem oluşturulması istenilen doğrular sırayla seçilir ve düzlen bu iki düzleme çakışık olorak oluşur. en cs 2. Adım 3. Adım ni gr 1. Adım w w hi ap .a rg ep or .g ta Parallel: Seçilen düzleme parallel veya seçilen iki parallel yüzeyin simetri merkezine düzlem atamak için kullanılır. w .u w w w Perpendicular: Seçilen bir doğruya dik düzlem atar. Atana bu düzlem bu doğrunun istenilen yerine dinamik olarak yada Arclength değeri girilerek konumlandırılır. Center: Seçilen planar bir yüzeye paralel düzlem atar, Atana bu düzlem ile seçilen düzlen arasındaki mesafe dinamik olarak yada Offset değeri girilerek belirlenir. - 102 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .a 1. Adım en cs hi ap rg ep or .g ta l.c .tr om Tangent: Seçilen eğrisel bir yüzeyin teğetine düzlem atanır. Burada dikkat edilmesi gereken, yüzey seçildikten (1.Adım) sonra nesne kenar eğrisiüzerinde nesne kenetlemeleri kullanarak bir nokta belirlemektir (2.Adım) onayladığınız zaman düzlemin seçilen yüzeye belirlenen noktada teğet olarak konumlandığı görülecektir. (3.Adım) 2. Adım 3. Adım w .u w w w w w ni gr Offset: Seçilen planar bir yüzeye paralel düzlem atar, Atana bu düzlem ile seçilen düzlen arasındaki mesafe dinamik olarak yada Offset değeri girilerek belirlenir. Angle: Seçilen bir yüzeye atamak için kullanılır. belirli bir dönme doğrusu tanımlı istenilen açıda düzlem 1- Referans yüzey seçilir. - 103 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri om çin referans s doğru seç çilir. 2- Dönme iç Da atun Axis: .tr en cs or .g ta l.c üzlemin açısı açı nok ktası seçilerrek dinamik olarak 3-- Oluşan dü ya ada Angle metin m kutus suna açı de eğeri yazılarrak, düzlem m isttenilen açıd da konumla andırılır. ap ni gr w w .a rg hi ep Datum Axis katı k modelle eme,yüzey modellem me,telkafes modelleme e veya parrametrik eme esnasında bize yardımcı y olacak düzle emlerin olu uşturulmasında kullan nılan bir modelle icondurr.Yaptığı iş şler kısaca a bir mod delin daire esel olarak çoğaltılm ması için düzlem oluşturm mak. Komu uta girdiğim mizde karşım mıza Datum m Axis Menü üsü gelir. Datum Axis Menüsü M w .u arla Datum m Axis oluşturur. Sınırlamala w w w Tıklandığı zaman Datum m Axis Diya alog pencerresi açılır. B Birden fazla seçenek olması durumunda alte ernatif Datu um Axis’ler oluşturur. naylama ikonudur. On omutdan çıkma ikonud dur. Ko - 104 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om Datum Axis Diyalog Penceresi .tr en l.c Point and Direction: Birnokta ve dpğrultu tanımlayarak Datum Axis oluşturmak. cs ap .a rg hi ep or .g ta Axis’in oluşturulacağı bir nokta nesne kenetlemeler yardımıyla işaretlenir. Bu noktadan geçecek Axis’in yönünü belirlemek için dorultu şeçilir. ni gr w .u Nesne üzerinden iki nokta işaretlenerek bu noktalardan geçen Datum Axis elde edilir. w w w w w Two Points: İki nokta tanımlayarak Datum Axis oluşturmak. Using Point on Curve: Seçilen eğriye belirli bir noktadan teğet Datum Axis oluşturmak. - 105 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Teğet olunması istenilen eğri seçilir. Seçilen bu eğrri üzerinde teğet Axis oluşur. Bu oluşan Axis’I ister teğet noktasından dinamik olarak yada ArcLenght metin kutusuna değer girerek istenilen belirli bir noktada oluşması sağlanır. Fixed Datum Axis: WCS’in bolunduğu konuma göere referans Datum Axis’ler oluşturur. or .tr cs Sweep Along Guide: ep en .g ta l.c om Oluşan bu referans Axislerlen uygun olanı yantaraftaki menüden seçilerek kalıcı hale getirilir. w w hi ap ni gr w .u w w w .a rg Sweep Along Guide katı modellemede en sık kullanılan iconlardan biridir.Süpürme iconlarındandır.Bu icon ile katıların yüzeylerine,katıların köşe çizgilerine,eğrilere ve yüzeylere verilen değer ölçüsünde süpürme yapılır.Bu icon da süpürme yapabilmek için yardımcı çizgiye ihtiyaç vardır.Aynı zaman da bir katının, yüzeyin veya bir curve grubunun sınırlanmış bölgesinde süpürme yapabiliriz.İconun menü kullanımı extruded body ve Body of Revolution’un kullanımına benzer. (yol) (süpürelecek profil) - 106 - Komuta girdikten sonra ilk olarak süpürülecek profil seçilir ve onaylanır, yol seçilerek onaylanır. karşımıza aşğıdaki ofset menüsü gelir. Burada eğer et kalınlığı verilecekse değer girilir verilmeyecek yani dolu oluşturmak isteniyor ise OK.’lenerek geçilir. Ve süpürme işlemi tamamlanır. APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Tu ube: Komu ut kullanım m olarak olldukça kola ay ve kulla anışlı bir ko omuttur. K Komuta girdiğimiz zaman karşımıza gelen menüden Oute er Diamete er: dış çap p ve Inner Diameter r: iç çap eri girilerek bu istenile en diresel fo ormun süpürüleceği Guide G Strin ng: yol tan nımlanır. değerle Ve OK.’’lenerek işle emi tamam mlamış oluru uz. D Dış Çap Giriliir .tr cs ep H Hole: Dere ecesi bir ek ksiği .g ta or (yol) Dere ecesi sabit kalır. en l.c om İç Çap Girillir hi ni gr ap y ri Hole yöntemler w .u Sim mple Counterbore Countersink m Adımlarıı Seçim w w w w w .a rg Katı ve v yüzey modellemede m e delik delm mek için ku ullanılan bir icondur. şlangıç yüzeyi seçilir. : Deliğin baş : Açılacak deliğ ğin kördelik değilde nesneyi m patlama yüzeyi seçilir. pattlatması içim - 107 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Hole yöntemleri: Simple: Basit delik açma yöntemidir. Diameter: Açılacak deliğin çapı. Depth: Açılacak deliğin derinliği rg ap ni gr : Silindirik baş çapı w .u : Silindirik baş derinliği w w w w w .a Counterbore: Silindirk başlı delik açma yöntemidir. : Açılacak deliğin çapı. : Açılacak deliğin derinliği : Açılacak deliğin uç açısı. - 108 - .tr en cs hi ep or .g ta l.c om Tip Angle: Açılacak deliğin uç açısı. UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Countersink: Havşa başlı delik açma yöntemidir. : Havşa çapı : Havşa açısı : Açılacak deliğin çapı. : Açılacak deliğin derinliği .tr en cs hi ap .a rg ep or .g ta l.c om : Açılacak deliğin uç açısı. ni gr Pozisyonlama Metodları: w .u w w w w w Model üzerinde açılan deliği pozisyonlamak istiyorsak son işlem olarak yandaki menü kullanılır.Bu menü Slot ,Grove, Pocket, Pad, Boss işlemleride mevcuttur. Yatay pozisyonlama Dikey pozisyonlama İki nokta vererek paralel pozisyonlama birnoktadan bir curve dik pozisyonlama Curve ‘den curve pozisyonlama Noktadan curve pozisyonlama - 109 - UNIGRAPHICS NX4 CAD delik yatay olarak Vertical: delik dikey olarak konumlandırılır. .tr .g cs hi ap w w w .u Poin onto Point: noktadan noktaya konumlandırılma yapılır. w Perpendicular: noktaya veya çizgiye dik olarak konumlandırılır. ni gr w w .a rg ep or ta Paralel: iki nokta işaretleyerek paralel konumlandırılır. en l.c om Horizantal: konumlandırılır. Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri - 110 - Point onto Line: Noktadan çizgiye konumlandırma yapılır. APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri B Boss: Model üzerinde s silindirler oluşturmaya o a yarayan bir komutd dur. Slot,Grrove,Pocket,Pad’de olduğu gibi olşan boss b parçay yla bütünle eşik olur ve aynı pozisy yonlama m metodları ku ullanılır Diameter: silindir çapı. ksekliği Depth: siilindirin yük or .tr en .g ta l.c om ngle: silindirin açısı Taper An cs hi ap ni gr w w w .u w w w .a rg ep uta girdikte en sonra karşımıza gelen diyalog kutusunda an silindir ça apı, yüksek kliği Komu eğer isttenirse açı değeri d giriliir, silindirin n oluşturula acağı yüzey seçilir ve o oluşturulan bu silindir, hole komu utundaki gö ördüğümüz pozisyonla ama komutllarıyla konu umlandırılırr. Aç çılı Boss Normal Bo oss P Pocket: Mode el üzerinde cep açma aya yaraya an bir kom mutdur.Clind dirik,Rectan ngular ve General Pocet olmak üzere e üç yöntem m içermekte edir. - 111 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri : Modellere seçilen yüyeyde silindirik formda cep açma yöntemidir. : Açılacak cebin Çapı l.c : Açılacak cebin taban radüsü en cs hi ap w w w .u Pocket komutuna gireriz. Cylindrical yöntemini seçeriz. Silindirik cebin açılacağı yüzeyi seçeriz. Karşımıza gelen diyalog kutuna gerekli parametreleri gireriz. OK.’leyerek onaylarız. Pozisyonlama yöntemleri ile cebin konumunu belirleriz. Cebimiz açılmıştır. w 123456- ni gr w w .a rg ep or .g ta : Açılacak cebin yan duvar açısı .tr om : Açılacak cebin derinliği - 112 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri : Model üzerine dikdörtgensel cep açma yöntemidir. : Dikdörtgenin X deki uzunluğu uzunluğu. : Dikdörtgenin Y deki uzunluğu uzunluğu. : Açılacak cebin derinliği : Dik dörtgen cebin köşe radüsü : Açılacak cebin taban radüsü om : Açılacak cebin yan duvar açısı .tr en .g ap : Model üzerindeki bir yüzeye belirli bir formda cep açma w .u General Pocket Seçim Adımları w w w w w yöntemidir. ni gr .a rg hi ep cs or ta l.c 1- Pocket komutuna gireriz. 2- Rectangular yöntemini seçeriz. 3- Dik dörtgensel cebin açılacağı yüzeyi seçeriz. 4- X doğrultusunun tanımlanacağı Horizantal Referans için kenar çizgisini seçeriz.çıkacak doğrultu bunu n onaylandığını gösterecektir. 5- Karşımıza gelen diyalog kutuna gerekli parametreleri gireriz. 6- OK.’leyerek onaylarız. 7- Pozisyonlama yöntemleri ile cebin konumunu belirleriz. Cebimiz açılmıştır. : Yüzey başlangıç radüsü : Dip radüsü : Köşe radüsü : Cep Derinliği : Yan duvar açısı - 113 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri .tr P Pad: en l.c om a gireriz. 1- Pockett komutuna 2- General Pocket yöntemini y s seçeriz. ebin açılacağı yüzeyi seçeriz 3- Belirli formda ce nır ve onaylan 4- Cebin açılacağıform seçilir v ve onaylanır. ü, Köşe 5- Yüzey başlangıç radüsü, Dip radüsü e Cep Derinliği de eğerleri giirilir ve radüsü ve onaylanır. d Açıs sı girilir v ve onaylan nır.işlem 6- Yan duvar tamamlanm mıştır. hi ap ni gr w .u : Model üzerine dik kdörtgensel çıkıntı yap pma yöntem midir. w w w w w .a rg ep cs or .g ta Kulla anımı pock ket’e benze eyen pad model m üzerrinde düz ve v eğimli çıkıntılar yapmaya y yarar.R Rectangular ve Genera al olmak üze ere ikiye ay yrılır. : Dikdörrtgenin X deki d uzunluğ ğu uzunluğ ğu. : Dikdörttgenin Y de eki uzunluğu uzunluğu u. : Yüksekllik : Dik dörtgen çıkıntının k köşe radüsü ü : Olu uşturulacak k çıkıntının yan duvar açısı - 114 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr en ap : Model üzerindeki bir yüzeye belirli bir formda çıkıntı w w w .u yapma yöntemidir. w ni gr w w .a rg hi ep cs or .g ta l.c om 1- Pad komutuna gireriz. 2- Rectangular Pad yöntemini seçeriz. 3- Dik dörtgensel çıkıntı açılacağı yüzeyi seçeriz. 4- X doğrultusunun tanımlanacağı Horizantal Referans için kenar çizgisini seçeriz.çıkacak doğrultu bunun onaylandığını gösterecektir. 5- Karşımıza gelen diyalog kutuna gerekli parametreleri gireriz. 6- OK.’leyerek onaylarız. 7- Pozisyonlama yöntemleri ile cebin konumunu belirleriz. General Pad Seçim Adımları : Yüzey başlangıç radüsü : üst radüsü : Köşe radüsü : Cep Derinliği : Yan duvar açısı - 115 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri or .tr en Slot: .g ta l.c om a gireriz. 1- Pockett komutuna 2- General Pocket yöntemini y s seçeriz. ebin açılacağı yüzeyi seçeriz 3- Belirli formda ce nır ve onaylan 4- Cebin açılacağıform seçilir v ve onaylanır. ü, Köşe 5- Yüzey başlangıç radüsü, Dip radüsü e Cep Derinliği de eğerleri giirilir ve radüsü ve onaylanır. d Açıs sı girilir v ve onaylan nır.işlem 6- Yan duvar tamamlanm mıştır. cs hi ap ni gr w .u w w w .a rg ep Ka atı ve yüzey y modellem mede kullan nılan dar ve bodan bo oyakanallarr açan bir icondur. Komuta a girdiğimiz z zaman karşımıza Slo ot yöntemle eri içeren Slot Diyalog kutusu gelecektir. Şimdi bu b yöntemle eri inceleye elim; w w : Onaylandığın nda dikdö örtgensel profilli ka anallar m modellenir. Komut angular Slot unsuru unun konu umlanacağı yüzey ve eya datum m plane seçildiğinde Recta nin yapılması için penc cere ekrana a gelir. seçimin Rectangula ar Slot oluşturulacag gı yüzey seçiminden n sonra yatay refe erans belirrlenir ve ardından ekrana Ho orizontal diyalogkutu usu karşım mıza gelir ve adankanal yönünü bura gösterceğim miz X yö önünü ken nar seçere ek belirlerriz.kenar onaylandık ktan sonra karşımıza gelen diya alog pencerresinden ekli param metre girişii yapılır gere ve onaylanır. Pozisy yonlama ntemleri yön ile kon numlandırıla arak işle em tamamlanır. - 116 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Length:Rectangular Slot unsurunun uzunluk değeri tanımlanır. Width: Rectangular Slot unsurunun genişlik değeri tanımlanır. om Depth: Rectangular Slot unsurunun derinlik değeri tanımlanır. boya kanal .tr l.c : Boydan açmak için kullanılır. en cs hi ap ni gr w w .a rg ep or .g ta 1- Rectangular Slot yöntemi seçilir. 2- Rectangular Slot’un açılacağı yüzey seçilir. 3- Horizontal diyalogkutusu karşımıza gelir ve buradankanal yönünü gösterceğimiz X yönünü kenar seçerek belirleriz. 4- Kanalın başlangıç yüzeyi seçilir. 5- Kanalın bitiş yüzeyi seçilir. 6- Karşımıza gelen diyalog kutusundan genişlik ve derinlik değerleri girilerek onaylanır. 7- Pozisyonlama yöntemleri kullanarak.kanal konumlandırılır. 8- w .u w w w : Onaylandığında Ball profilli kanallar modellenir. Komut seçildiğinde Ball Slot unsurunun konumlanacağı yüzey veya datum plane seçiminin yapılması için pencere ekrana gelir. Ball Slot oluşturulacagı yüzey seçiminden sonra yatay referans belirlenir ve ardından ekrana Horizontal diyalogkutusu karşımıza gelir ve buradankanal yönünü gösterceğimiz X yönünü kenar seçerek belirleriz.kenar onaylandıktan sonra karşımıza gelen diyalog penceresinden gerekli parametre girişi yapılır ve onaylanır. Pozisyonlama yöntemleri ile konumlandırılarak işlem tamamlanır. - 117 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Ball Diameter= Width:Ball unsurunun Çap değeri tanımlanır. Slot Width: Ball Slot unsurunun genişlik değeri tanımlanır. unsurunun om Length:Ball Slot değeri tanımlanır. uzunluk : Boydan boya kanal açmak için kullanılır. ta .tr en l.c Depth: Ball Slot unsurunun derinlik değeri tanımlanır cs hi ap .a rg ep or .g 1- Ball Slot yöntemi seçilir. 2- Ball Slot’un açılacağı yüzey seçilir. 3- Horizontal diyalogkutusu karşımıza gelir ve buradankanal yönünü gösterceğimiz X yönünü kenar seçerek belirleriz. 4- Kanalın başlangıç yüzeyi seçilir. 5- Kanalın bitiş yüzeyi seçilir. 6- Karşımıza gelen diyalog kutusundan genişlik ve derinlik değerleri girilerek onaylanır. 7- Pozisyonlama yöntemleri kullanarak.kanal konumlandırılır. ni gr U Slot oluşturulacagı yüzey seçiminden sonra yatay referans belirlenir ve ardından ekrana Horizontal diyalogkutusu karşımıza gelir ve buradankanal yönünü gösterceğimiz X yönünü kenar seçerek belirleriz.kenar onaylandıktan sonra karşımıza gelen diyalog penceresinden gerekli parametre girişi yapılır ve onaylanır. Pozisyonlama yöntemleri ileKonumlandırılarak işlem tamamlanır. w .u w w w w w Onaylandığında U profilli kanallar modellenir. Komut seçildiğinde U Slot unsurunun konumlanacağı yüzey veya datum plane seçiminin yapılması için pencere ekrana gelir. - 118 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Length:U Slot tanımlanır. unsurunun uzunluk değeri Width: U tanımlanır. Slot unsurunun genişlik değeri Depth: U tanımlanır. Slot unsurunun derinlik değeri om Corner Radiüs: U Slot unsurunun Tavan radiüs değeri tanımlanır.Çap değeri tanımlanır. : Boydan boya kanal açmak için kullanılır. ep .tr en cs or .g ta l.c 1- U Slot yöntemi seçilir. 2- U Slot’un açılacağı yüzey seçilir. 3- Horizontal diyalogkutusu karşımıza gelir ve buradankanal yönünü gösterceğimiz X yönünü kenar seçerek belirleriz. 4- Kanalın başlangıç yüzeyi seçilir. 5- Kanalın bitiş yüzeyi seçilir. 6- Karşımıza gelen diyalog kutusundan genişlik ve derinlik değerleri girilerek onaylanır. 7- Pozisyonlama yöntemleri kullanarak.kanal konumlandırılır. hi ap w .u ni gr T Slot oluşturulacagı yüzey seçiminden sonra yatay referans belirlenir ve ardından ekrana Horizontal diyalogkutusu karşımıza gelir ve buradankanal yönünü gösterceğimiz X yönünü kenar seçerek belirleriz.kenar onaylandıktan sonra karşımıza gelen diyalog penceresinden gerekli parametre girişi yapılır ve onaylanır. Pozisyonlama yöntemleri ileKonumlandırılarak işlem tamamlanır. w w w w w .a rg Onaylandığında T profilli kanallar modellenir. Komut seçildiğinde U Slot unsurunun konumlanacağı yüzey veya datum plane seçiminin yapılması için pencere ekrana gelir. Length:T Slot unsurunun uzunluk değeri tanımlanır. Top Width: T Slot unsurunun üst kanal genişlik değeri tanımlanır. Top Depth: T Slot unsurunun üst kanal derinlik değeri tanımlanır. Bottom Width: T Slot unsurunun alt kanal genişlik değeri tanımlanır. - 119 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Bottom Depth: T Slot unsurunun alt kanal derinlik değeri tanımlanır. : Boydan boya kanal açmak için kullanılır. 1- T Slot yöntemi seçilir. 2- T Slot’un açılacağı yüzey seçilir. 3- Horizontal diyalogkutusu karşımıza gelir ve buradankanal yönünü gösterceğimiz X yönünü kenar seçerek belirleriz. 4- Kanalın başlangıç yüzeyi seçilir. 5- Kanalın bitiş yüzeyi seçilir. 6- Karşımıza gelen diyalog kutusundan genişlik ve derinlik değerleri girilerek onaylanır. 7- Pozisyonlama yöntemleri kullanarak.kanal konumlandırılır. en ni gr ap hi cs or .g ta Dove-Tail Slot oluşturulacagı yüzey seçiminden sonra yatay referans belirlenir ve ardından ekrana Horizontal diyalogkutusu karşımıza gelir ve buradankanal yönünü gösterceğimiz X yönünü kenar seçerek belirleriz.kenar onaylandıktan sonra karşımıza gelen diyalog penceresinden gerekli parametre girişi yapılır ve onaylanır. Pozisyonlama yöntemleri ileKonumlandırılarak işlem tamamlanır. ep rg .a w w Length: Dove-Trail Slot unsurunun uzunluk değeri tanımlanır. w .u Width: Dove-Trail Slot unsurunun genişlik değeri tanımlanır. Depth: Dove-Trail Slot unsurunun derinlik değeri tanımlanır. w w w .tr l.c om : Onaylandığında Dove-Tail profilli kanallar modellenir. Komut seçildiğinde Dove-Trail Slot unsurunun konumlanacağı yüzey veya datum plane seçiminin yapılması için pencere ekrana gelir. Angle: Dove-Trail Slot unsurunun kanal açı değeri tanımlanır. : Boydan boya kanal açmak için kullanılır. 1- T Slot yöntemi seçilir. 2- T Slot’un açılacağı yüzey seçilir. 3- Horizontal diyalogkutusu karşımıza gelir ve buradankanal yönünü gösterceğimiz X yönünü kenar seçerek belirleriz. 4- Kanalın başlangıç yüzeyi seçilir. 5- Kanalın bitiş yüzeyi seçilir. - 120 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri 6- Karşımıza a gelen diyalog kutusundan genişlik g ve e derinlik değerleri girilerek onaylanırr. 7-- Pozisyonllama yönte emleri kullanarak.kana al konumlan ndırılır. Ball--End Slot U Slo ot T Slot l.c G Groove: Do ove-Tail .tr om Rectan ngular Slo ot w w en cs hi ap ni gr .a rg ep or .g ta Slindirik yüzeylere kanal açmak iç çin kullanıla an bir kom mutdur. Üç tip kana al açma mi vardır. yöntem Kanal açarken dikkat ed dilmesi gerreken husus, bir yü üzey üzerin nde kanal açmak ndir çapından küçük çapta ç değerr verilir. için;silin w .u w w w Dik dörtgense el kanal açama a yöntemidir. Komuta mizde ilk ya apmamız gereken g kanal açılacak nesnenin n yüzeyini seçeriz. Ka arşımıza girdiğim aşağıda aki Rectang gular Groove diyaloğ kutusu k gelecektir. oove Diameter: Açıla acak kanalın çap değe eri Gro girilir. dth: Açılaca ak kanalın genişlik g değ ğeri girilir. Wid D Diyalog kutu usundan Groove Diameter D v ve Width değerleri d girrilerek onay ylanır. Açılacak kanalın erkek g görüntüsü seçilen yüz zeyde belirecektir. Bundan sonra ya apmamız gereken poz zisyonlama a yöntenlerini kullanarak kana alın seçilen n yüzey üze erinde isten nilen yerde konumland dırılması - 121 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om UNIGRAPHICS NX4 CAD or .tr en Groove Diameter: girilir. Açılacak kanalın çap değeri .g ta l.c Dib Formu radüşlü kanal açama yöntemidir. Komuta girdiğimizde ilk yapmamız gereken kanal açılacak nesnenin yüzeyini seçeriz. Karşımıza aşağıdaki Ball End Groove diyaloğ kutusu gelecektir. cs hi ap w .u ni gr Diyalog kutusundan Groove Diameter ve Ball Diameter değerleri girilerek onaylanır. Açılacak kanalın erkek görüntüsü seçilen yüzeyde belirecektir. Bundan sonra yapmamız gereken pozisyonlama yöntenlerini kullanarak kanalın seçilen yüzey üzerinde istenilen yerde konumlandırılması w w w w w .a rg ep Ball Diameter: Kanal dibi çapı, bu değer aynı zamanda kanal genişliğini ifade etmektedir. - 122 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Dib Formu radü üşlü kanal açama yö öntemidir. Komuta girdiğim mizde ilk ya apmamız gereken g kanal açılacak nesnenin n yüzeyini seçeriz. Ka arşımıza aşağıda aki Ball End d Groove diy yaloğ kutus su gelecekttir. D k çap p değeri giriilir. Açılacak kanalın Groove Diameter: A kan nalın genişllik değeri g girilir. Width: Açılacak R kanal dip form mmu radüs s değeri giriilir. Corner Radius: w w .tr en cs hi ap ni gr .a rg ep or .g ta l.c om utusundan Groove Diameter, D Width ve Corner Diyalog ku Radius değ R ğerleri girilerek onaylanır. Açıla acak kanalın erkek g görüntüsü n sonra seçilen yüzeyde belirecektir. Bundan y yapmamız enlerini kullanarak gereken pozisyonlama yönte k kanalın s seçilen yüzey y üzerinde istenilen yerde k konumlandı rılması Dart: w .u S Birinci yüzeyin seçiminde k kullanılır ve e birden First Set: fazla yüz zey seçebiliriz w w w sişen iki üze ey arasına feder atam mak amacı ile kullanılırr. Kes Second d Set: İkinc ci yüzeyin seçiminde s k kullanırız ve e birden fazla yüz zey seçebilirz. Locatio on Curv ve: oluştturulan b birince federden ((dart)sonra a ikinci ikinci unsur oluşturulm mak isteniildiğinde a aktif olur ve v yüzeyin kesişimind de 2 tane kenar oldu uğu için f federin han ngi kenar üzerinde kon numlanacağ ğını belirlem mek için k kullanılır. Locatio on Plane:: Federi seçilen s dü üzlem ile location curve’ün ke c esiştiği nokttada konum mlandırır. - 123 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Orientation Plane: Fe ederin orya antasyon düzlemi d ile e location curve’ün kesiştiği k mlandırılır. Ve V feder orryantasyonu u seçilen se eçilen düzle em ile belirlenir. nokttada konum : Federi ko onumlandırma yöntem mleridir. Along Currve: Arclen ngth veya % Arclength h seçenekle erini veya s slider kullan narak dinamik olarak konum mlandırma yöntemlerini içerir. : Uzunluk değe eri vererk konumlandı k rma yöntem midir. u re eferanslı yüzdelik dilim m yazılarak : seçilen eğri uzunluğu mlandırılır. konum Position:: Düzlem ya ada datum plane’e göre feder ko onumlandırıılır. om eri tanımlan nır. : Federrin açı değe l.c :Federin yarıçap değeri tanımlanır. .tr : Fede erin derinlik k değeri tan nımlanır. en .g kesişim k çizg gisi seçilir hi ep İkinci İ sınır yüzey işare etlenir ap rg Dart D oluşu ur. Bu olluşan dartt’ı ister dinam mik, iste er sekde çıkan metin kutus sundana de eğer girerek kde bu sınıır çizgisi boyun nca belirli bir b noktada konum mlandıra biiliriz. w .u ni gr .a w w w Extract Geeometry: Birinci B sınır yüzey işarretlenir cs or ta : Ona aylandığında oluşturulmak istene en federin ön ö izlemesi görülür. w w Katı modelden n parça çık kartılarak başka bir ge eometri türetmek için n kullanılır.. Curve, Face, Region R ve Body olmak üzere 4 tip Yöntem m içermekttedir. Komut seçildiğii zaman karşımıza Extract diyalog kuttu gelir. Extract Geometry y Yöntemlleri Curve: Yüzey ya da d katının kenarları k cu urve olarak türetilir ve bu türretilen curv ve’ler part nevigator’da n a tanımlı ollacaktır. Y Yapılacak iş şlem olduk kça basit ke enarı istenillen kenar seçilir s ve on naylanır. - 124 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Face: Yüzey ya da katının seçilen yüzeyler orijinal geometriye bağlı olarak çıkarılır ve part nevigator’da tanımlı hale gelir. : Onaylandığında seçilen yüzeyler orijinal geometriye bağlı olarak çıkartılır. om : Onaylandığında seçilen yüzeyler polynomial Cubic B-Surface yüzey olarak çıkartılırve oluşturulan yüzeyler orijinal yüzeyler ile tamamen aynı değildir. ta : Seçme yöntemleri .tr en l.c : Onaylandığında seçilen yüzeyler orijinal geometriye bağlı olarak B-Surfece yüzey tipindedirler hi cs or ep rg : Tek tek yüzey seçimiyle yüzeye ap bitişik olan diğer yüzeyler işleme dahil edilir. .a edilmek istenilen dörtgensel seçim .g : işleme dahil yüzeyler tek tek yada dik yöntemiyle seçilir. w seçer. ni gr w w : Katıya bağlı bütün yüzeyler işleme dahil edilir. : Eğer aynı isimde birden fazla yüzey var ise bu buton seçilerek hepsini w .u : Orijinal yüzeyde açık veya açıklıklar varsa ve çıkartılan yüzeylerde bu açıklıklar istenmiyorsa bu seçenek onaylanır. w w : Face, Region ve Body yöntemlerinde aktif olan bu özellik onaylandığında original nesneler üzerinde yapılan değişiklikler çıkartılan geometriyede yansıtılacaktır. : onaylandığında işlem sonrası orijinal nesne blank’e gönderilecektir. Region: Kök yüzey ve sınırlandırıcı yüzeyler arasında kalan bölge yüzey geometri olarak çıkartılır. - 125 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Seçim Adımları Seet Face: Kök yüzeyi seçmek için kullanılır. Boundary Faces: Sınırlandırıcı yüzeyi seçmek için kullanılır. .tr l.c om : Onaylandığında dialog penceresinde Angle Tol (Deg) aktif hale gelir ve kök yüzeyile sınırlandırıcı yüzey arasında tanımlanan açı toleransının altında kalan yüzeyleri seçmek için kullanılır. or en .g ta : Onaylandığında kök yüzey ile sınırlandırıcı yüzey arasında kalan bölgede başka yüzey varsa system tarafından bu yüzeylerde işleme dahil edilir.çıkarma işlemi sonunda bunlar silinir. cs hi ep : onaylandığında seçilen yüzeyler üzerinde açıklıkvarsa çıkarma işlemi sonunda bunlar silinir. ap ni gr w .u Kök yüzey seçilir sınırlandırıcı yüzey seçilir w w w w w .a rg : İşlem onaylanmadan once seçilen yüzeylerin ön izlemesi verilir. Body: Seçilen yüzey veya katı geometrilerinin tamamını parametric olarak çıkartmak için kullanılır. - 126 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Bounded Plane: Aynı düzlemde bulunan ve kapalı form oluşturan eğriler seçilerek düzlemsel yüzey oluşturulur. Komuta girdiğimizde karşımıza filtreleme penceresi gelir. Buradan uygun olan seçim yapılır. Thicken Sheet: .tr en ap rg cs hi ep or .g ta l.c om Komuta girdikten sonra doldurulmak istenilen yüzey veya yüzeyler seçilerek onaylanarak dolgu işlemi tamamlanmış olur. ni gr w .u w w w w w .a Yüzeylere kalınlık vererk katı model haline getirir. Komuta girdiğimiz zaman Thicken Sheet diyalog penceresi karşımıza gelir. Seçim Adımları Input Sheet Body: Kalınlık verilecekyüzeyi seçmek için kullanılır. Yüzey seçildikten sonra yüzeye dik bir vector görülecektir. Ters yönde kalınlık verilmek istenirse değerler negative girilmelidir. Target Solid Body: İşlem sonunda katıyı, yüzeye gore referans alarak Action operasyonları belirlenir. - 127 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri : Birinci öteleme (Offset)değerini tanımlamak için kullanılır. : İkinci Öteleme (Offset) değerini tanımlamak için kullanılır. : Tolran sdeğerini değiştirmek için kullanılır. en .tr hata hi cs or ep Sheet To Solid Assistant: ap rg bir .g ta l.c om : Yüzeye kalınlık verme sırasında oluşturturduğunda bu buton seçilerek hata konusunda bilgi alına bilir. ni gr w .u w w w w w .a Özellikle dış referanslı yüzeylerde oldukça kullanışlı bir komutdur. Sew komutuna benzediği içinönce ayrı olan yüzeyler seçilerek dikilir ve bu yüzeylere kalınlık verilir. Hata olştuğu zaman system tarafından otomatik olarak hata analizi yapılır. Hata varsa düzeltmeye çalışır ve hatalı bölge farklı bir rankle tanımlanır. Seçim Adımları Target Sheet: Hedef yüzeyi seçmek için kullanılır. Tool Sheets: Araç yüzeyleri taker taker yada dikdörtgensel seçim yöntemiyle seçmek için kullanılır. : Birinci öteleme yüzeye kalınlık verir. - 128 - değeri tanımlanarak APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri : İkinc ci birinci öte eleme değe eri tanımlan narak yüzey ye kalınlık v verir. : Yüzey yler arası to olerans değ ğerini tanım mlamak için n kullanılır. om : Datalarda a hata olduğunda aktiff olur ve ha atanın türünü belirtir. : Büttün seçenek kler onaylandığında ha ata system tarafından n bulunur. or .tr en Taper: .g ta l.c F FEATUR RE OPER RATİON N cs hi w .u w ap Tap per Yöntem mleri aces Fa Frrom Edges ni gr w w .a rg ep Seçile en yüzeylerri yüzey veya kenarlar referans alınarak a açılandırma işlemi yapar. Taper komutu una girdiğ ğimizde ka arşımıza gelen g diyalog kutu usunda bize dört yöntem sunulmaktadır. w w Ta angent to Faces F Split Line Ta aper Fa aces: Katı modelin m seç çilen yüzey ylerini açılan ndırma yön ntemidir. - 129 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Seçim adımları Faces to Taper : Açılandırılacak yüzeyi seçmek için kullanılır. om Reference Edges : açı verilecek yüzeyler kenar seçilerek belirlenir. Seçilen doğrultu hangi yüzeyin açılandıralağını belirtir. Seçilen kenarlar sabit büyüklükte kalacaktır. Bu yöntem From Edges yöntemi seçildiğinde aktif hale gelir. or .tr en .g ta l.c Draw Direction : Yöntem seçildiğinde kar şımıza gelen Vector Constructor diyalog kutusu yardımıyla doğrultma yönünü belirtiriz. Doğrultma yönünü seçimden sonar değiştirmek istersek Reverse Draw Direction ikonunu kullana biliriz. ep cs Reference Point : Belirtilen dorultuda sabit büyüklükte kalması istenilen nokta seçilir. hi ap rg : Açı değeri tanımlamak için kullanılır.Açı değeri pozitif kullanıldığı zaman seçili nesneler doğrultu yönünde katı nesneye doğru açılandırılır, negatif olduğu zaman vector yönünde tersine açılandırılır. ni gr w .u Satandart tolerans değerinden farklı bir tolerans değeri verilmek istenildiği zaman kullanılır. w w w w w .a : Instance Fature yöntemiyle çoğaltılan nesnelerin herhangi birine açılandırma uygulanırha bu uygulama coğaltılan diğer nesnelerde yansıtılacaktır. Taper yöntemine girilir. Face yöntemi seçilir ve Angle metin kutusuna açı değeri girilir. Açılandırılacak seçilir. yüzey veya yüzeyler Açının oluşacağı doğrultu belirlenir ve sabit büyüklükte kalması istenilen nokta seçilir ve onaylanır. From Edges: Seçilen kenar sabit kalacak şekilde , tanımlanan değerlerde sabit yada değişken açılandırma yapmak için kullanılır. - 130 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Taper yöntemine girilir. From Edge yöntemi seçilir ve Angle metin kutusuna açı değeri girilir. Açılandırılacak yüzey sınırında olan kenar yada kenarlar seçilir. or .tr en .g ta l.c om Açının oluşacağı doğrultu belirlenir ve onaylanır. cs hi ap ni gr w .u Taper yöntemine girilir. w w w w w .a rg ep Tangent to Faces: Seçilen yüzey eğer bir eğim ile diğer yüzeylere bağlanıyor ise buradaki açıyı tangent noktasından geçecek şekilde oluşmasını sağlar. Tangent to Faces yöntemi seçilir ve Angle metin kutusuna açı değeri girilir. Eğri yüzey ve açılandırılacak yüzey seçilir. Eğim doğrultusu girilir. Bu doğrultu yönü eğimli yüzeyi gösterecek şekilde olmalıdır. - 131 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri or .tr cs Ta aper yöntem mine girilir. ep en .g ta l.c om Sp plit Line Ta aper: belirlenen açı ve referansı yardımı ile e seçilen yü üzeylere açıı verme işlemi uygulanır. u B tip bir açı verme yönteminde yüz ayrım çizgisi değişime uğramadan Bu yeni yü üzeyler oluş şturulur. Ve e ayrım çizg gisi oluşturulan yüzeyin doğal dü üzleminde olmaya o bilir. Plastik parça aların kalıplanmasında oldukça sık kullanılan n bir yöntem mdir. ap .a Kenarlar seçilirr. hi rg Sp plit Line Ta aper yöntem mi seçilir ve v Angle metin kutusu una açı değeri girilir. w w ni gr Eğim doğrultussu girilir. Ve Apply A ile ona aylıyarak işlem m tamamlanır. w .u w Ed dge Blen nd: w w Seçiilen katı ve eya yüzey kenarlarına k a belirlenen n Radius de eğeri kadar yuvarlatm ma işlemi yapmak k için kulllanılır. Edg ge blend komutuna Insert çe ekme men nüsünden, Feature Opertion Araç çu ubuğundan n yada se election araççubuğundan selectt general objects narak seçilii kenar üze erinde MB3 3 ile çıkan Pop-up menüden m u ulaşılabilir. Komuta onaylan girdiğim miz zaman karşımıza k E Edge Bland diyalaoğ penceresi p ge elir. E Edge Blend d diyalaoğ ğ penceres si dge Blend Dialog D Ed Constant Radius R - 132 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Variable Radius Setback Stop Short Complete Set and Start Next Set en l.c Cancel .tr om OK cs hi ap ni gr 2 3 4 w .u 1 w w w w w .a rg ep or .g ta Constant Radius: Köşelere sabit radüs atmak için kullanılır. 5 6 Radüs atılacak model üzerindeki kenarlar seçilir. Seçilen kenarlar seçilirken beliren set değeri metin kutusuna radüs değeri girilerek yada oklardan birini ucuna tıklanarak üzerine sağtuşla basılıyken dinamik olarak harek ettirerek belirlenir. Onayladığımız zaman radüs atma işlemi tamamlanmış olur. - 133 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr en cs hi ap ni gr w .u Komuta girdikten sonra ilk olarak kenarlardan bir seçilir ve ardından Variable Radius yöntemi girilir. Her değişken sınır noktaları sırayla nesne yakalama komutları yardımıyla seçilir ve her seçimde değer Pt metin kutusuna değer olarak yada oklardan birini ucuna tıklanarak üzerine sağtuşla basılıyken w w w w w .a rg ep or .g ta l.c om Variable Radius: Köşelere değişken radüs atamak için kullanılır. dinamik olarak harek ettirerek belirlenir ve onaylanır. Eğer radüs geçiş sınırlarının yerleri değiştirilmek istenirse % Arc Length metin kutusuna değer girilerek yada iki vektörün kesişimnoktası tıklanarak dinamik olarak istenilen konuma getirirlir. Geçişler belirlendikten sonra onaylanır ve Variable Radius işlemi tamamlanır. Setback: Köşelerde meydana gelen yuvarlatmanın offset değerleri ayarlanabilirve yuvarlatma şekli control edilebilir. - 134 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Edge Blend komutuna girilir. Kenarlar seçilir ve radüş değeri girilir. Ardında Set Back yöntemine girilir. .tr en cs hi ap ni gr w w .a rg ep or .g ta l.c om Setbek için köşeler seçilir oluşan set back vektörleri radüs boğum noktaları ile tanımlıdır. Eğr bu set bek değerleri değiştirilmek istenirse değiştirilmek istenen boğumun vektör oku tıklanarak çıkan metin kutusuna değer girirlerek yada okun ucu tıklanarak dinamik olarak bu geçiş ayarlanabilir. w .u Edge Blend komutuna girilir. Kenarlar seçilir ve radüs değeri girilir. Ardında Stop Short yöntemine girilir. radüs’ü bölünmesi veya sınırlarının yeniden belirlendirilmesi istenilen nokatalar sırasıyla seçilir bu seçimden sonra değişim çıkan metin kutusuna değer girilerek yada noktalar dinamik olarak sürüklenerekkonumlandırılır ve taşımadan sonra ilk ile son konum arasındaki radüs iptal edilerek işlem tamamlanmış olur. w w w Stop Short: Oluşan radüs’ün bölünmesi veya sınırlarının yeniden belirlendirilmesi yöntemidir. - 135 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Fa ace Blen nd: Seçilen yüzey veya katı ile yüzeyle er arasında a yuvarlatm ma işlemind de kullanılır.komut seçildiğinde kullan nıldığında kullanıcıya k kullanım kolaylığı k sa ağlamak için selection n intant diyalog penceresi gelir. om Seçim m Adımları .tr en ta l.c Yuvarlattma işlemin nde kullanılacak birinc ci yüzey seçilir. cs hi Cliff kena arı seçmek. ap Teğetlik kontrolü k ya apılacaksa e eğri, kenar, Datum ne veya yüzeyler seçilir. plan ni gr birin nci ve ikinc ci yüzeyi seçerken vek ktörün yön nünü tersine çevirm mek için kulllanılır. Onaylandığınd da ortada oluşan zeyin diğ ğer yüzey yde yuva arlatma sonucu yüz olu uşan kenar r ile sınırla andırılır. w .u w w w w w .a rg ep or .g Yuvarlattma işlemin nde kullanıılacak ikinc ci yüzey seçilir. : yuvarlatma a için radüs değeri mek için ku ullanılır. girm Budama tip pi için yönte emler içerirr. - 136 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri : Oluşturulan blend seçilen yüzeylere eklenir. .tr ve oluşturulan cs ni gr ap hi ep rg .a kullanılır .g oluşturmada or ta :Trim edilmemiş yuvarlamalar yuvarlama seçilen yüzeylere birleştirilir. en l.c om : Yuvarlama somucu oluşan yüzey en uzun duvar sınırına kadar olacak şekilde oluşur ve seçilen yüzeyler ile birleşir. Katılar üzerine uygulanamaz. w .u w w w w w : Oluşturulan yuvarlatma seçilen yüzeye eklenmez. Bu komut katılar üzerinde uygulanmaz. : Seçilen yüzey kenarlarının kenarlarına kadar yuvarlatma oluşturulur. Ve yuvarlatma seçilen yüzeylere eklenmez. : Seçilen yüzeyler arasında kenar sınırları göz önünde bulundurularak var olan kısa yüzeye göre yuvarlatma oluşturulur. - 137 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr om : Seçilen yüzeyler arasında kenar sınırları göz önünde bulundurularak var olan en uzun yüzeye göre yuvarlatma oluşturulur. en cs hi rg Soft Blend: ep or .g ta l.c : Trim edilmemiş yuvarlatma yüzeyioluşturnada kullanılır. ap ni gr w .u w w w w w .a Ara kesitleri dairesel formda olmayan ve kesitler üzerinde daha fazla control sağlanabilen ve diğer bland yöntemlerine gore estetiğin ön planda olduğu geçişler oluşturmak için kullanılır. Seçme adımları First Set: Yuvarlatılacak birinci yüzey veya yüzey grubu seçilir. Second Set: Yuvarlatılacak ikinci yüzey veya yüzey grubu seçilir. First Tangency Curve: Birinci yüzey üzerinde teğetsellik yada eğrisellik belirtilen bir eğri seçilir. Second Tangency Curve: Birinci yüzey teğetsellik yada eğrisellik belirtilen bir eğri seçilir. - 138 - üzerinde UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri birinci ve ikinci yüzeyi seçerken vektörün yönünü tersine çevirmek için kullanılır. : Yüzey düzgünlülüğünü ayarlar. : Onaylandığında yüzeyde bulunan teğet eğrilerden itibaren teğetlik geçişi sağlanır. .tr .g İkinci yüzey seçilir ve İkinci sınır eğri seçilir. cs or Spine String seçilir ve onaylanır. Yuvarlatma işlemi tamamlanmış olur. w .u ni gr ap hi ep rg .a w w w Edge Chamfer: Birinci yüzey seçilir ve birici sınır eğri seçilir. en ta l.c om : Onaylandığında hem teğetlik hemde eğrisellik sürekliliği sağlanır. w w Katı modellemede en çok kullanılan iconlardan biri olan Chanfer iconu modelde istenilen köşeye pah kırmaya yarar. Komuta girdikden sonra karşımıza Chamfer Diyalog penceresi gelir. - 139 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Pah mesafeleri birbirine esit olan ve tek bir pah ölçüsü .tr en ni gr w w w .u w w cs Farklı uzunlukta iki pah ölçüsü tanımlanarak işlem gerçekleştirilir. w hi ap .a rg ep or .g ta l.c om tanımlanarak işlem gerçekleşir. Pah açısı ve bir ölçü girilerek işlem gerçekleştirilir. - 140 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om UNIGRAPHICS NX4 CAD .g en l.c ta ni gr ap hi cs or ep rg .a w w İki pah ölçüsü vererek iki yüzey seçmek suretiyle işlem w w w .u w gerçekleştirilir. .tr Tek pah ölçüsü ile iki yüzey seçmek suretiyle işlem gerçekleştirilir. Flip Last Chamfer: Double ofset ile birinci ve ikinci ofset değerlerinin yerlerini işlem sonunda değiştirmek için kullanılır. - 141 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Hollow: Model yüzeylerini seçerek,modele et kalınlığı vermeye yarar.Kısaca verdiğimiz ölçüde modelin içini boşaltır.Kullanımı oldukça basit olan hollow’da öncelikle et kalınlığı girilir ve daha sonra hollow edilecek yüzey veya yüzeyler seçilir. Yöntemler om Face en l.c .tr Region yada rectangle hi cs tek ni gr Seçme adınları w w Pierced Face: İç kabuk oluşturulacak Yüzeyi seçmek içim kullanılır. w .u w tek ap .a rg ep Face: Yüzeyler yöntemiyle seçilir. .g or ta Body Ofset Face: Farklı kalınlık verilecek yüzeyleri seçmek için kullnılır. w w Verilmek istenen et kalınlığı değeri tanımlanır. İstenilen yüzeylere farklı kalınlıklar verilir. - 142 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Hollow komutuna girilir. Açık kalması istenilen yüzey veya yüzeyler seçilir. Verilmek istenen et kalınlığı değeri tanımlanır. Onaylanır. om Region: Temel yüzey ve sınırlandırıcı yüzeyler arasında kalan bölgelere iç kabuki atamak için kullanılır. .tr l.c Seçme adımları en Select Face: Kök yüzeyi seçmek için kullanılır. ta Boundary Face: Sınır yüzeyleri seçmek için kullanılır. cs hi ap ni gr w .u Sonuç w w w w w .a rg ep or .g Ofset Face: Farklı kalınlık verilecek yüzeyleri seçmek için kullnılır. Body: Tek bir katı üzerinde belirtilen Thickness değerlerinde iç kabuki oluşturmak için kullanılan bir yöntemdir. Seçme Adımları Solid Body: Katı model seçilir. - 143 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri ep cs or .g ta Sonuç Thread: .tr en l.c om Offset Face: Farklı kalınlık verilecek yüzeyleri seçmek için kullnılır. hi ap w .u ni gr Sembolik vida oluşturmak için kullanılır ve çalışma esnasında dosyanın ağırlaşmasını önler. w w w w w .a rg Silindirik iç veya dış yüzeylere diş açmak için kullanılır. Sem volik veya detaylı olarak vida modeli oluşturulur. Vida Parametreleri Vida dişüstünden geçen çap değeri belirlenir. - 144 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Vida diş dilberinden geçap değeri tanımlanır.çen Vida adım değeri tanımlanır. Vida tipi profil açı değeri tanımlanır. Vida tablosuna göre vidanın parametresi belirlenir. Detailed değeri onaylandığında bu seçenek görünmez. Vida tek ağızlı veya çok ağızlı olarak belirlenir. Detailed değeri onaylandığında bu seçenek görünmez. om Onaylandığında vida dişleri sivriltilir. or .tr en .g ta Vida boyu mesafesi tanımlanır. l.c Seçilen yüzeyin uzunluğuna göre vida oluşyurulur. Silindirin uzunlugu değiştirildiği zaman otomatik olarak değişim gösterir. cs ep Onaylandığında Major Diameter aktif olur ve kullanıcının tanımladığı değerlere göre vida oluşturulur. hi ap .a rg Sağ vida oluşturmak için kullanılır. ni gr w .u Vida detaylarını göstermek için kullanılır. Çizim esnasında dosyayı ağırlaştırır. w w w w w Sol vida oluşturmak için kullanılır. Dış vida İç vida - 145 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Instance Feature: Mevcut unsurların modellerin parametrik olarak çoğaltılması için kullanılır ve işlem kopyalamaya benzerdir. Ancak çoğaltılan bütün unsurlar parametrik olarak birbirine bağlıdır.bu unsurun parametrelerinin düzenlenmesi diğer bütün çoğaltılan elemanlarada yansıtılacaktır. Bu komut yardımı ile; - unsurlar hızlıbir şekilde çogaltılır, Birbirine benzer unsurların oluşturulması ve modele tek adımla eklenmesi, Bütün unsurların tek bir adımla düzenlenmesi sağlanır, om Bazı unsurlar Instance işlemine tabii tutulmaz; İç kabuklar,yuvarlatmalar, pahlar, ötelenen yüzeyler, datumlar, budanan yüzeyler, açılandırılan unsurlar, yüzey unsurları, budanan unsurlar. .tr en l.c Eğer free form unsuru çoğaltılmak istenilirse öncelikle User Define Feature olarak tanımlanır ve daha sonra işleme tabi tutulur. cs hi ap ni gr Doğrusal olarak bir veya birden fazla seçilen unsurun w .u w w w .a rg ep or .g ta Komuta girdiğimiz zaman karşımıza yöntemlerin yer aldığı Instance Feature diyalog penceresi gelir. w w çoğaltılmasını sağlar. :Onaylandığında geometri ve mevcut unsurların geçerliliği göz önünde bulundurularak oluştururlur. :Onaylandığında işlem daha hızlı gerçekleşir. Bu yöntem ile çoğaltılan unsurlar, orijinal unsurla ile aynı yüzey üzerinde olmalıdır. :Unsurların çoğaltılmasında en hızlı yöntemdir. En az miktarda geçerlilik göz önüne alınarak yüzey ve kenarların hepsi basitçe kopyalanır ve doğrusal olarak transform edilir. Bütün unsurlar orijinal unsurların birer kopyasıdır. - 146 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri : Orjinal unsur dahil olmak üzere XC yönündeki unsur sayısı tanımlanır. : Pozisyon eksen takımı dikkate alınarak XC ekseni boyunca unsurlar arasındaki boşluk değerini tanımlamak için kullanılır. Ve tanımlanan negatif de olabilir. : Orijinal unsur dahil olmak üzere YC yönündeki unsur sayısı tanımlanır. .tr l.c om : Pozisyon eksen takımı dikkate alınarak YXC ekseni boyunca unsurlar arasındaki boşluk değerini tanımlamak için kullanılır. Ve tanımlanan negatif de olabilir. en cs hi ap .a rg ep or .g ta Rectangular Array yapmadan önce XC,YC düzlemi çoğaltma düzlemiyle birbirine paralel olmalıdır. Ve ofset değerleri tanımlanırken eksen takımlarının yönleri göz önünde bulundurulmalıdır. ni gr w .u w w w w w Seçilen unsurların dairesel olaral çoğaltılması için kullanılır.Birden fazla unsurun dairesel olarak çoğaltılmasında ilk seçilen unsurun local orijinin dairesel çogaltma yarı çapının belirlenmesi aşamasında dikkate alınması gerekmektadir. Komuta girdiğimiz zaman karşımıza yöntemlerin yer aldığı Instance Feature diyalog penceresi gelir. : Çoğaltılacak unsur sayısı tanımlanır. : Çoğaltılacak unsurun açı değeri tanımlanır. - 147 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om UNIGRAPHICS NX4 CAD .tr en .g cs hi ap ni gr w .u Sonra - Orijinal model yada datum plane silindiği zaman simetrisi alınan modelde silinecektir. - Orijinal modele uygulanan transform işlemleri simetri modelede aynen yansıtılacaktır. - Simetrisi alınan modele daha sonra unsur eklenebilir. - İşlem sonrasında orijinal nesne ile simetrisi alınan nesne Unite komutuyla birleştirilebilir. w w w w w Önce .a rg ep or - Orijinal modelde bir değişiklik yapıdığı zaman simetrisi alınan parçayada bu değişiklik yansıtılacaktır. İşlem sırasında referans olarak kullanılan datum plane’de değişikliğe uğradığı zaman simetrisi alınan modelinde konumu değişecektir. ta - l.c Katı veya yüzey seçilerek belirli bir datum plane referans alınarak modelin simetrisi oluşturulur ve simetrik parçaların tek bir tarafının oluşturulması yeterlidir. Yüzey yada katı üzerinde bulunan unsurların seçilen Datum plane veya düzlemsel yüzeye göre simetrisi oluşturmak için kullanılır. Komuta girdiğimiz zaman karşımıza yöntemlerin yer aldığı Mirror Feature diyalog penceresi gelir. - 148 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Feature To Mirror: Simetrisi alınacak unsur veya unsurları seçmek için kullanılır. Mirror Plane: Simetri düzlemini seçmek için kullanılır.ve bu düzlem datum plane veya düzlemsel yüzeyler olabilir. : Onaylandığında Features in part bölümünden seçilen unsura bağlı nesneler simetri işlemine dahil edilir. .tr om : Onaylandığında model üzerindeki bütün unsurlar Feature in Mirror bölününe dahil edilir. cs or .g ta en l.c : Modele ait bütün unsurlar bu bölümde gösterilir. hi ap ni gr w .u Komutu kullana bilmek için MB1 yada Feature in Part bölümünden nesneler seçilerek butonuna basılarak Feature in Mirror bölümüne dahil edilir. Feature in Mirror bölümünden unsurlar w w w w w .a rg ep : Simetrisi alınacak unsurlar bu bölümde gösterilir. çıkarılmak istenirse basılır. - 149 - butonuna APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri S Sew: yleri ve ka atıları verile en tolerans s dahilinde e dikmeye yarar.Katılları sew ile e dikme Yüzey tercihim miz. Eğer ik ki katı aras sında bir te emassızlık var ise sew iconunu kullanmalııyız aksi halde unite iconu işimizi göre ecektir. seçilir. Target Sheet: Hedef yüzey s Tool Sheets: S B veya biirden fazla Bir a yüzeyi Targ get Sheet ile birleştirirr. .tr om F Bir veya v birden n fazla yüze ey ikinci Target Face: katıdan seçilir.. en ta l.c Tool Face: Bir vey ya birden fazla yüzey y birinci aces ile katıdan seçilir, seçilen yüzeyler target fa üşmelidir. örtü cs hi ap .a rg ep or .g eet:Dikmek k istediğimiz yüze eylerden She model oluş şmuşsa she eet iconu iş şaretli olma alı. Solid: Dikm mek isted diğimiz m model ka atılardan şmuşsa soliid iconu işa aretli olmalı. oluş Outtput Multiiple Sheetts:Birden ffazla yüzey y çıktısı verm me. ni gr w .u w w w w w T Dikmek istediğimiz yüzey vey ya katıların n arasında bir açıklık varsa Sew Tolerance: toleranc ce girilir. m Upon Ap pply:Dikme e işlemini onaylama o Confirm - 150 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr en cs ep or .g ta l.c om Yukarıdaki örnekte yüzeylerden oluşmuş bir model görülmektedir.Yapılan işlem ise bir çekirdek yüzey secildikten sonra bütün yüzeyleri seçerek dikme işlemini gerçekleşmiştir. Patch: hi ap ni gr w w .a rg Yukarıdaki örnekte iki katı yüzeyleri arasında temassızlık vardır.Sew iconu ile verilen tolerans dahilinde dikme işlemi gerçekleşmiştir. w .u w w w Yüzeyi birkatıya yada yüzeye adapte etme işlemidir. Komuta girdiğimiz zaman karşımıza yöntemlerin yer aldığı Patch diyalog penceresi gelir. Seçme Adımları seçilir. Target Body: Adapte edilmek istenilen katı Tool Sheet: Uyarlanmak istenilen yüzey seçilir. - 151 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Tool Face: Eğer yüzey üzerinde tekbir yüzey kullanılmak istenilirse bu ikon seçilerek yüzey seçilir. .tr en cs ep or .g ta l.c om : Adapte edilmesi istenilen yüzeyin katıdan çıkartılarak oluşumun delik olması için kullanılır. hi ap w .u w Simplify Body: ni gr w w .a rg Yukarıdaki örnekte yüzeyin katıya uydurulması düşünülmüş ve artaya çıkan şekilde yüzeyin içinin dolu olduğu görülmüştür. w w Katıdan birbiri ile birleşik yüzeyler kaldırmak için kullanılır. Komuta girdiğimiz zaman karşımıza yöntemlerin yer aldığı Simplify Body diyalog penceresi gelir. Seçme Adımları Retain Faces: En az birtane yüzey sistemin sınır kenarlarının belirlenmesi için kullanılır. Boundary Faces: Simplify işlemi yapılmak istenen bölgenin sınır sınır yüzeylerini seçmek içinkullanılır. Bu seçenek ile seçilen yüzeyler Retained Face işlemine dahil edilir ve işlem sonunda değişikliğe uğramadan korunur. - 152 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Boundary Edges: İşleme tabi tutulacak yüzeyler ile korunacak yüzeyler arasındaki sınır kenarlar seçmek için kullanılır. : Onaylandığında işlemde kullanılan yüzeyler. Preview seçeneği kullanılarak ekranda gösterilir. : Onaylandığında kaldırılmak istenilen sınırlar içinde kalan deliklerin Hole Dia Less Than bölümünden tanımlanarak daha küçük deliklerin silinmesi sağlanır. : Seçilen yüzeylerde Datum Plane seçilerek yeni kenarlar oluşturur. .tr en cs hi ap .a rg ep or .g ta l.c om Mevcut modelin alternatifini çıkarmaya veya model üzerinde görünmesini istemediğimiz kısımların içini doldurmaya yarar.İkinci özellik daha çok CAM uygulamalarında kullanılır. ni gr w .u w w w Yukarıdaki örnekte modellenmesi bitmiş bir parça ve bu modelin içinin doldurulmuş hali. İstersek bu modele yeni bir et kalınlığı verebiliriz. Offset Face: w w Katı modelin yüzeyini veya komple katı modeli seçerek ,verilen Offset Value değeri sayesinde yüzeyleri ofsetlemeye yarayan bir icondur.Yapılan işlem sonucu ofsetlenen kısım katıyla bütünleşik olur. Komuta girdiğimiz zaman karşımıza yöntemlerin yer aldığı Ofset Face diyalog penceresi gelir. - 153 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri .tr om Ofset Value: Ötteleme me esafesi tanıımlamak iç çin kullanıllır. Bu değ ğer negatiff olarak anabilir. tanımla en cs hi Uniform metric Axisymm ni gr General Seçme S Adıımları w w w .u w w w Yöntemler ap .a rg ep or .g ta l.c S Scale Bod dy: Katı modelin verilen de eğer ölçüsü ünde ölçek klendirilmes sini sağlay yan bir komutdur. a girdiğimiz z zaman ka arşımıza yöntemlerin yer y aldığı Scale S Body y diyalog pe enceresi Komuta gelir. ody: Ölçek klendirilecek k model seç çilir. Bo R Referance Point: Ölçeklendirm me işleminin n merkazi olacak birr referans noktası tanımla anır. Re eference Axis: A Ölçeklendirme işlemi için bir referans ekseni e tanımlanır. R Reference yalog pence eresinde CS SYS butonu u aktif hale e gelir ve referans r CSYS: Diy koordin nat sistemi belirlenerek general komutunun k kullanımına yardımcı olur. Ö Ölçeklendirm me katsayıs sı tanımlam mak için kulllanılır. - 154 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Yöntemler: Uniform: Modelin hertarafı eşt olarak ölçeklendirilir. Axisymmetric: Belirtilen eksen doğrultusunda modelin büyümesini sağlar. w w .tr en cs hi ap Trim Body: ni gr .a rg ep or .g ta l.c om General: X,Y;z eksenleri doğrultularında ve her eksene farklı ölçek değerinde büyültme-küçültme işlemi yapar. w .u w w w Modelleme esnasında Katı modellerin budanması içinkullanılır. Komuta girdiğimiz zaman karşımıza yöntemlerin yer aldığı Trim Body diyalog penceresi gelir. - 155 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Model üzerinde mevcut düzleme göre budama işlemi gerçekleştirir. Komuta girdikten sonra budanacak model seçilir ardından Datum Plane seçilir ve onaylanır. Karşımıza budama yönünü seçmemiz için pencere gelecektir. Buradan budama yönü seçilip onaylanarak işlem gerçekleştirilir. Yön vektörünün gösterdiyi bölge budanır. .tr cs or .g ta en l.c om Yön vektörünün gösterdiyi bölgenin tersi budanır. w w hi ap ni gr w .u w w w .a rg ep Düzlem tanımlayarak budama işlemi yapılır. Bu seçenek seçildiğinde ilk olarak üzerinde budama yapılacak model seçilir ve plane subfunction pencersi kullanılarak düzlemtanımlanır. Pencereden silindir tanımlanarak gerçekleştirilir. Budama kürenin konumuna göre yapılır. - 156 - budama işlemi UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr en l.c om Budama kürenin konumuna göre yapılır. cs or ep Split Body: .g ta Budama torus’un konumuna göre yapılır. hi w .u ni gr ap Komuta girilince ekrana yandaki mesaj gelecektir. Burada bize parametrinin işleme devam edilirse kaybolacağından bahsedilmektedir. Anlaşıldığı gibi bu komut ile yapılan işlem sonunda parametre kaybolur. w w w w w .a rg Katı modelleri parçalamaya yarayan bir komutdur ve komutun kullanımı Trim Body’e benzemektedir. Komuta girilir katı model seçilir, yöntemlerden Define Plane seçilir ekrana gelen plane diyalog penceresi yardımıyla düzlem belirlenir karşımıza parametrenin kalkacağı mesajı gelir., bu mesaj onaylanarak işlem tamamlanır. Unite: İki yada daha fazla katı modeli birleştirmek için kullanılır. Komuta girdikten sonra birleştirilecek katı modeller seçilir ve onaylanır. - 157 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om UNIGRAPHICS NX4 CAD Subtract: Bir katı modelden bir veya birden fazla katı modeli çıkartmak için .tr en cs hi ap ni gr w w w .a rg ep or .g ta l.c kullanılır. Komuta girdikten sonra ilk olarak kalacak nesne seçilir ve ardından kalacak nesne onaylanarak işlem tamamlanır. w w w .u Intersect: İki katı modelin kesişiminden bir başka katı model oluşturan bir komutdur. - 158 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri NX4 YÜZEYLER ARA BİRİM FARKLARI Hemen farkedeceğiniz üzere artık tüm freeform komutlarını aynı anda üzerinde görebileceğiniz bir komut paleti mevcut değil. Yüzey komutlarının tamamına ; Insert / Free Form Feature ulaşabileceğiniz gibi aşağıda resmini gördüğünüz om altından ulaşabilirsiniz. ikonlardan da or cs Edit / Free Form Feature ep .tr .g Yarattığınız yüzeyler üzerinde değişiklik yapmak içinse ; en ta l.c Farenizin imlecini ikonların üzerine götürdüğünüzde ikonların isimleri görüntülenecektir. İkonların yerlerini istediğiniz gibi değiştirebilir, kullanmadığınız ikonları kaldırarak menüyü sadeleştirebilirsiniz. Bunun için eğitim notunuzun ilk bölümüne bakınız. hi ap TEMEL BİLGİLER ni gr w w .a rg kullanabileceğiniz gibi aşağıdaki ikonlardan da yararlanabilirsiniz. w .u w Yüzeylerin Sonraki Çalışmalara Etkisi : w w İmalat, yani CAM uygulamaları yüzey normallerini baz alır. Ruled komutu ile yaratılan bir yüzeyin yüzey normalleri ile Curve Mesh ile yaratılan bir yüzeyin yüzey normalleri farklıdır. CAM uygulaması iki yüzeyde de takımı farklı pozisyonlandıracaktır. Bu yüzden mümkün olduğunca basit yüzeylerle modelinizi tarif etmenizi öneririz. Kompleks yüzeylerin işlenmesi çok daha uzun bir zaman alacaktır. Tasarımcıya Öneriler : • Modeli mümkün olduğunca basit tutun. • Eğrileri doğru şekilde trimlediğinize emin olun. • Spline’ları minimum sayıda nokta vererek yaratın. • Mümkün olan en büyük radyüsü kullanın. İmalat prosesinin karmaşıklığını azaltacaktır. • Bazen Fillet yapmanıza gerek olmaz, takımın köşe radyüsü filleti otomatik olarak yaratabilir. - 159 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri YÜZEYLERE BAŞLARKEN Preferences / Modeling : om Body Type : Through Curve Mesh, Through Curves, Swept, Section, Ruled yüzey işlemleri ve Extruded Body, Body of Revolution katı komutları sonucu ortaya çıkacak olan formu belirlersiniz. Eğer kullandığınız kesit kapalı bir forma sahipse otomatik olarak bir katı yaratılacaktır. Ancak bu menüden Sheet seçeneğini seçerseniz yüzey yaratırsınız. .tr en l.c Free Form Construction Result : Yarattığınız yüzey bir düzlem üzerinde bulunuyorsa Plane seçeneği ile düzlemsel yüzey yaratırsınız. Ancak düzlemsel yüzeyler basit matematiğe sahip yüzeylerdir ve daha sonra yüzeyi çekiştirerek form veremezsiniz. Daha sonra form vermek gerekiyorsa yüzeyi yaratmadan önce B-Surface komutunu seçmelisiniz. or .g ta Curve Fit Method : Mevcut eğrilerinizi temsil edecek spline’lar yaratılacaksa bunların hangi dereceden yaratılacağını belirlersiniz. Cubic seçerseniz 3. dereceden spline’lar yaratılacaktır. Quintic ise 5. dereceden spline’lar yaratır. cs hi ap ni gr w w .a rg ep Distance ve Angle Tolerance : Teorik yüzey ile yaratılan yüzey arasında izin verilecek maksimum “mesafe” ve “normaller arası açı” farkını buradan verirsiniz. Mesafe farkı verilen toleranslar altında olsa bile açı toleransını sağlamak için yaratılacak yüzeye ilave segmentler eklenecektir. Yüzeyin yaratılması çok uzun sürüyor veya daha sonra yüzey üzerinde işlem yapmak yüzeyin karmaşıklığı yüzünden zaman alıyorsa açı toleransını daha büyük verin. NE ZAMAN YÜZEY KULLANMALI ? w .u Katı modelleme ile yaratılması mümkün olmayan şekilleri yaratmak için. Katılara uygun formu yüzeylere kestirerek (trim) vermek için. Bir hacmi yüzeylerle kapatıp dikerek katı elde etmek için. Tel kafes modeli yüzeylerle kaplayıp katılaşırmak için. w w w • • • • YÜZEY MODELLEME Yüzey Modelleme Ana Menüsü Through Points : Verilecek noktalardan geçen bir yüzey yaratır. From Poles : Yaratılacak yüzey verilen noktaları kutup noktası olarak kabul eder. From Point Cloud : 3D Digitizer’dan gelen nokta bulutundan geçen bir yüzey yaratır. Through Curves : Eğrilerden geçen yüzey yaratır. Through Curve Mesh : Tel kafesten geçen yüzey yaratır. Swept : Süpürme ile yüzey yaratır. Section : Kesit şeklini tarif ederek yüzey yaratılır. Extension : Yüzeyi uzatmak Fillet : İki yüzey arasında radyüslü geçiş yaratır. Offset : Yüzeyleri öteler. - 160 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Foreign : Kullanım Dışı Bounded Plane : Aynı düzlemde bulunan kapalı eğrilerden yüzey yaratır. Ruled : Verilen iki eğri arasında kalacak basit yüzeyler yaratır. Quilt : Üstüste binmiş veya düzensiz yüzeylerden tek bir düzgün yüzey çıkarır. Face Blend : Katı ve yüzey kenarlarına radyüs verir. Soft Blend : İki yüzey arasında sınırları eğrilerle çizilmiş yumuşak geçişler yaratır. Midsurface : Katının ara yüzeylerini çıkarır. Bridge : Arasında boşluk bulunan iki yüzeyi yeni bir yüzey yaratarak birbirine bağlar. Thicken Sheet : Yüzeylere kalınlık vererek katıya çevirir. Trimmed Sheet : Yüzeyi eğriler vasıtasıyla keser. Poles Komutları: om Through Points ve From: w w cs ap İzlenecek Yol : ni gr .a rg From Poles yüzeyin toplam şekli üzerinde tam bir kontrol sağlar ve Trough Points’te karşılaşabileceğiniz yerel deformasyonlar burada söz konusu değildir. hi ep or .g ta en Trough Points sayesinde tam istediğiniz yerlerden geçecek bir yüzey yaratabilirsiniz. Ancak yüzeyin düzgünlüğü hakkında bir kontrolünüz yoktur, vereceğiniz noktalara göre yüzey düzgün çıkmayabilir. .tr l.c Through Points ile yaratılacak olan yüzey vereceğiniz noktalardan geçecek iken From Poles’da vereceğiniz noktalar yüzeyin kutup noktaları olacaktır. Through Points ve From Poles ile yüzey yaratmak için ; w .u Patch tipini seçin; single veya multiple. Multiple Patch için yüzeyin kapatılıp kapatılmayacağını belirleyin. Multiple Patch için yüzeyin satır ve sütun derecelerini girin. Yüzeyi tanımlayacak olan noktaları girin veya seçin. w w w 1. 2. 3. 4. 1. Adım : Patch Tipi Single, tek parçadan oluşan bir yüzey çıkarır. Multiple ise dikdörtgenler serisi halinde birçok single patch’ten oluşmuş bir yüzey çıkarır. - 161 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri 2. Adım : Derecelerin Belirlen-mesi Single patch için U ve V yönlerindeki dereceler belirlenir. Bu dereceler U ve V yönlerinde yerleşecek kutup noktalarının sayısını belirler. Derece sayısının bir fazlası kutup sayısını verir. Single Patch’lerde U değerini verdiğinizde V=U-1 olarak hesaplanır. om Multiple Patch’lerde U ve V derecelerini ayrı ayrı vermeniz mümkündür. Bu değerler 1 ile 24 arasında olabilir. 3. Adım : Yüzeyin Kapatılması or .tr cs From Point Cloud Komutu: ep en .g ta l.c Sadece Multiple Segment’ler için geçerlidir ve oluşacak yüzeyin ucunu belirlenecek yönde diğer uçla birleştirir. Neither : Herhangi bir kapatma yapılmaz. Rows : U yönünde uçlar kapatılır. Columns : V yönünde uçlar kapatılır. Both : Her iki yönde de kapatma yapılır. hi ap rg Scan veya Dijitize işlemlerinden sonra elde edilen noktalar bulutundan bir yüzey çıkartır. Dikkat edilecek en önemli olay U ve V yönlerini belirleyecek kordinat sisteminin doğru seçilmesidir. Seçilen U yönünce noktalar birleştirilecek ve U çizgileri çıkacak, seçilen V yönünce noktalar birleştirilecek ve V çizgileri çıkacaktır. ni gr w .u w w w w w .a Soldaki resim hatalı, sağdaki ise doğru seçilmiş kordinat sistemlerini gösterir. - 162 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Ruled Komutu: En basit yüzey yaratma komutur. Through Curves komutuna çok benzer ama sadece iki tane section string seçebilisiniz. .tr cs hi ap ni gr w w .a rg ep or .g ta en l.c om Komutun kullamını olduk kolaydır. Sıarsıyla 1 kesiti seçeriz ve onaylarız, ikinci kesitiseçeriz ve onaylarız işlem tamam. Ylnız burada dikkat edilmesi gereken husus iki kesitinde seçilen yerlerinin aynı tarafta olmasıdır. Through Curves Komutu: w .u Oluşacak yüzey section string’lerle ilişiklidir. Section string’lerde sonradan yapacağınız her değişiklik yüzeyi de değiştirecektir. w w w Bu komut sayesinde tek bir yönde sıralanmış eğrilerden geçecek bir yüzey yaratabilirsiniz. Her bir eğriye section string, yani kesit eğrisi denir. Bir section string birden çok cisimden oluşabilir, eğri veya bir katının kenarı gibi. Section string’lere ait okların aynı yönü gösteriyor olmasına dikkat edin. Aksi takdirde çarpılmış veya burulmuş yüzeylerle karşılaşırsınız. Burada dikkat edilmesi gerken Section Stringleri seçerken hepsinin aynı yeri seçilmelidir. Vektörler yandaki şekilde olduğu gibi aynı yönde - 163 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri olmalıdır. Yöntem : om 1. Yüzeyin geçeceği section string’leri ok yönlerine dikkat ederek seçin. 2. Patch tipini single veya multiple olarak belirleyin. 3. Alignment (Yönlendirme) şeklini seçin. 4. Multiple patch seçtiyseniz V derecesini girin. 5. Multiple patch seçtiyseniz V yönünde yüzeyin kapalı olup olmayacağını belirleyin. 6. Gerekiyorsa tolerans değerini değiştirin. 7. Komşu yüzeyler mevcutsa uygun sürekliliği belirleyin. .tr l.c Alignment (Yönlendirme) Şekilleri : en cs hi ap w .u ni gr Yan tarafta Parameter metodunu görüyorsunuz. Program izoparametrik eğrileri section stringlere eşit parametre aralıklarıyla yerleştirir. w w w w w .a rg ep or .g ta İki section string verdiğiniz zaman bunların arası sonsuz sayıda adına izoparametrik eğri denen eğrilerle doldurularak yüzey oluşturulur. İşte bu eğrilerin iki section string arasında nasıl yönleneceğini bu menü sayesinde belirleyebiliyoruz. Yöntemlerden biri şöyle bir uygulama için uygundur demek çok güçtür, dolayısıyla oluşan yüzey sizi tatmin etmiyorsa diğer alignment yöntemlerini deneyin. Arclength metodunda ise izoparametrik eğriler eşit yay uzunluklarında yerleştirilir. Yanda bir örneğini görüyorsunuz. - 164 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om Yan tarafta parameter ve arclength metodlarının izoparametrik eğrileri nasıl yönlendirdiğini görüyorsunuz. .tr .g ta Yandaki örnekte 1 numaralı noktalar aynı izoparametrik eğriyle bağlanırlar. Aynı şekilde 2 numaralı noktalardan da tek bir izoparametrik eğri geçer. cs or ep hi İstenen keskin köşeler bu sayede sağlanmış olur. Aynı örneği bir de By Points metodunu kullanmadan deneyin. ap rg .a en l.c By Points ise bir section string’e ait noktaları diğer section string’lerdekilerle eşleştirir. Bu sayede ilk noktadan çıkan bir ışın diğer section string’lerde belirlenmiş eş noktalardan geçmek zorunda kalacaktır. Bu sayede farklı formlardaki section string’ler daha düzgün veya istenen keskin köşeleri verecek şekilde birleştirilebilir. ni gr w .u w w w Aşağıda sözü geçecek olan noktalar izoparametrik eğrilerin section string’lerle kesişme noktalarıdır. Önce bu noktalar section stringler üzerine yerleştirilir, daha sonra karşılıklı iki nokta birbirleriyle birleştirilir. w w Distance metodunda ise bir doğrultu belirlersiniz. Uygulama, noktaları verdiğiniz doğrultuda eşit aralıklarla dizer. Sonuç olarak izoparametrik eğrilerin üzerinde durduğu hayali düzlemler verdiğiniz doğrultuya dik olarak sıralanmış olur. Angle metodu noktaları belirleyeceğiniz bir eksen etrafında eşit açılarl boyunca sıralar. Sonuç olarak tüm izoparametrik eğriler birbirleriyle eşit açı yapan ve eksen çizgisinden geçen hayali düzlemler üzerinde bulunurlar. - 165 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri İleride oldukça sık kullanacağımız Spine String metodunda yüzeyin omurgası diyebileceğimiz bir eğri seçilir. Bu eğriye dik olan hayali çizgilerle ve section stringlerin kesiştikleri yerlere noktalar yerleştirilir. İzoparametrik eğriler verilen omurga eğrisine dik açı yapacak şekilde yerleşmiş olur. Spline Points, verilen eğrilerin nokta ve tanjantlık değerlerini kullanarak bir yüzey yaratır. Bu yüzey eğrilerden değil, eğrileri tanımlayan noktalardan geçer. Eğri parametrelerindeki düzgünsüzlüklerden etkilenmedğinden düzgün bir yüzey ortaya çıkar. Spline Points’ı kullanabilmeniz için tüm section string’lerin spline ve eşit sayıda tanımlayıcı noktaya sahip olması gerekmektedir. Sürekliliğin Belirlenmesi : om Yüzey sürekliliği için üç alternatifiniz var, konum, tanjantlık ve eğrilik sürekliliği. .tr hi Konum sürekliliğine C0 sürekliliği de denir. Kopma veya ayrılma olmaksızın birbirine temas eden eğri veya yüzeyler konum sürekliliğine sahiptir. Hem konum sürekliliğine sahip hem de her noktada birbirlerine teğetlerse C1 sürekliliğine yani Tanjantlık Sürekliliğine sahiptirler. C2 sürekliliği yani eğrilik sürekliliğine sahiplerse diğer sınırlandırmalara ek olarak eğrilik yönü aniden değişmez. Önce bir minimuma ulaşır, ardından yön değiştirir. ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep cs or .g ta en l.c Örneğin yandaki iki yüzeyi verilen eğrilerden yeni bir yüzey yaratarak birleştirelim. lk olarak No Constraint’i sürekliliğini seçelim. yani C0 Yan tarafta oluşan yüzeyi görüyorsunuz. Göze kötü gelen bir tarafı olmamasına rağmen yüzeyi Info/Analysis/Face Analysis ile analiz edelim. Yansıtılan çizgilerin yüzeyden yüzeye geçerken nasıl koptuklarına dikkat edin. - 166 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr om UNIGRAPHICS NX4 CAD en l.c Aynı örneği bir de Tanjantlık Sürekliliği ile yapalım. Analiz ettiğimizde; or .g ta Çizgilerde bir kopmanın olmadığını göreceksiniz. Bu yüzeylerin birbirine tanjant olduğunun bir göstergesidir. cs hi ni gr w w .a Çizgilerde hem kopma yok, hem de geçişler çok daha yumuşak. Sebebi eğrilik yönünün aniden değişmemesidir. Önce bir minimum yapıyor, sonra yön değiştiriyor. ap rg ep Yüzeyden yüzeye geçerken çizgilerin çok keskin kıvrılmalar yaptığı gözünüzden kaçmamıştır. Bir de Eğrilik Sürekliliğini deneyelim; w .u w w w Ancak size Tanjantlık Sürekliliği’ni kullanmanızı tavsiye ederiz. Bu metodla yaratılacak yüzey Eğrilik Sürekliliğine göre daha az matematiksel kompleksiteye sahiptir. Tanjantlık veya Eğrilik sürekliliği tanımlarken önceden tek bir yüzey seçebiliyorduk. 16. Versiyondan itibaren birden fazla yüzey seçilebiliyor. Bu sayede ortaya çıkan yüzey hepsiyle aynı süreklilikte birleşiyor. Hemen alttaki Direction kutusundaki seçenekleri ise bir problem çıktığı zaman alternatif olarak deneyebilirsiniz. Simple : Yüzey yaratmak için seçtiğiniz spline’lar arasında segment farkı varsa program en karmaşık spline’ı alacak ve diğer spline’ları otomatik olarak uygun segment sayısına getirecektir. - 167 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Through Curve Mesh: En çok kullanılan yüzey yaratma komutlarından biridir. Primary String ve Cross String adinda iki kavram vardır. Cross String’ler Primary Stringler boyunca süpürülür. Ortaya çıkacak olan yüzey istenirse komşu yüzeylerle tanjant veya eğrilik sürekliliği içinde olabilir. Yan tarafta ilgili menüyü görüyorsunuz. Emphasis : BOTH : Eğer primary ve cross eğrileriniz birbirine tam temas etmiyorsa yüzey arada bir yerde verilen eğrilere uygun şekilde yaratılır. om Emphasis : PRIMARY : Eğer primary ve cross eğrileriniz birbirine tam temas etmiyorsa yüzey primary eğrilere temas edecek şekilde yaratılır. .tr en ta l.c Emphasis : CROSS : Eğer primary ve cross eğrileriniz birbirine tam temas etmiyorsa yüzey cross eğrilere temas edecek şekilde yaratılır. Tanjantlık veya Eğrilik sürekliliği tanımlarken önceden tek bir yüzey seçebiliyorduk. 16. Versiyondan itibaren birden fazla yüzey seçilebiliyor. Bu sayede ortaya çıkan yüzey hepsiyle aynı süreklilikte birleşiyor. ap hi ep Simple : Yüzey yaratmak için seçtiğiniz spline’lar arasında segment farkı varsa program en karmaşık spline’ı alacak ve diğer spline’ları otomatik olarak uygun segment sayısına getirecektir. w w w .u ni gr rg .a w w w cs or .g Constraint, yani Sınırlandırma bölümünde ise ilk ve son primary ile cross eğrilerine tanjantlık veya eğrilik sürekliliği verilebilir. - 168 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri ep Swept: .tr en cs or .g ta l.c om UNIGRAPHICS NX4 CAD hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg Seçilecek olan section eğriler, guide eğriler üzerinde süpürülür. Ancak bir önceki komutta olduğu gibi eğrilerden tel kafes benzeri bir yapı oluşturmak şart değildir. Eğer süpürülecek kesit yolın ortasında bulunuyor ise bunu her iki yönde süpüre bilmek için Section Location (kesit konumu) altında bulunan Anywhere along guides (kalvuz boyunca herhangi bir yer) aktif olmalıdır. End Of Guides (klavuz uçları) ise kesit eğrisini klavuz eğrisi uzun olan tarafa doğru süpürür. - 169 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om Arada oluşacak olan izoparametrik eğrilerin nasıl yönleneceğini ayarlamak mümkündür. eğrilerin süpürme .g en Fixed seçeneği tüm izoparametrik birbirine paralel olmasını sağlar. Basit işlemlerinde kullanılır. ta eğrilerin .tr l.c Bu menüden izoparametrik oryantasyonunu kontrol edersiniz. cs hi Vector Direction : Yerel koordinat sisteminin 2. Ekseni tanımlanacak bir vektör doğrultusuna gelir. Vektör bir datum axis aracılıyla tanımlandıysa yüzey yaratıldıktan sonra datum axis’le oynanarak yüzeyin şeklini değiştirmek mümkündür. ap .a rg ep or Face Normals : Yerel koordinat sisteminin 2. Ekseni belli bir yüzeyin normalleriye eşleşir. ni gr w w Another Curve : Guide olarak seçilen eğri ile bu seçenekle tanımlanacak eğri arasında eşit aralıklarla görünmez doğrular çizilir. İzoparametrik eğriler bu doğrulara paralel olarak yerleştirilir. w .u w A Point : Guide olarak seçilen eğriden bu seçenekle tanımlanacak bir noktaya eşit aralıklarla görünmez doğrular çizilir. İzoparametrik eğriler bu doğrulara paralel olarak yerleştirilir. w w Angular Law : Law eğrilerini kullanmanızı sağlar. Forced Direction : Izoparametrik eğrilerin üzerinde olduğu düzlemler verilen doğrultu boyunca paralel olurlar. Bir sonraki menü ise yanda görüldüğü gibidir : Constant : Tüm section eğrileri verilen sabit Scale, yani Oran mertebesinde büyütülür veya küçültülür. Blending : Bir başlangıç ve bitiş Oran’ı verilir. Aralarında kübik veya lineer geçiş yapılır. Another Curve : Tanımlanacak olan bir eğri ve guide eğrisi arasında mesafenin değişmesine göre bahsi edilen Oran da değişecektir. - 170 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri A Point : Tanımlanacak olan bir nokta ve guide eğrisi arasında mesafenin değişmesine göre bahsi edilen Oran da değişecektir. Area ve Perimeter Law : Kesitlerin alan ve çevrelerinin değişimini bir law eğrisine bağlar. Bir sonraki menü aşağıda görüldüğü gibidir. Scale Laterally : Section eğrisini guide eğrilerini izlemesi için yatayda açarak süpürür. om Scale Uniformly : Bu seçenek sayesinde section eğrisi yatayda büyütüldüğü oranda dikeyde de büyütülür. .tr en cs hi rg Section : ep or .g ta l.c Spine String : Yüzeyin omurgasıdır. Yüzeyi oluşturacak olan izoparametrik eğriler spine’a dik olacak şekilde yerleştirilir. ap ni gr w .u Section Type : U yönünde (spine eğrisine dik yön) yerleşen ara kesitlerin şeklini belirler. w w w w w .a Section komutu ile endüstri standartlarına uygun, data transferi daha kolay yapılabilen, B-Surface yüzeyler yaratmanızı sağlar. Bu komutlar sıklıkla uçak ve otomobil sanayinde katalog değerlerine sahip yüzeyler yaratmada kullanılmaktadır. Conic : Eğriliği yön değiştirmeyen tam konik şekiller çıkarır. Rho değeri olarak 0.0001 ve 0.9999 arasında değer verilebilir. Ancak parametre dağılımı uniform değildir. Cubic : Çok daha düzgün bir parametre dağılımı sağlar. Ancak tam bir koniklik elde edilemeyecektir. Rho değeri 0.75’ten büyük olamaz. Quintic : Yüzeyler 5. Derecedendir ve aralarında C2 Curvature sürekliliği vardır. Fitting Type : V yönünde (spine eğrisine paralel) yerleşen ara kesitlerin şeklini belirler. Cubic : 3. Derece ve tanjant sürekliliğine sahiptir. Quintic : 5. Derece ve curvature sürekliliğine sahiptir. - 171 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Bridge : Oluşturulan iki yüzey arasındaki açıklığı kapatarak yeni bir yüzey oluşturmak için kullanılır. Primary Faces: ( Birincil Yüzeyler) arası yüzey ile kapatılacak yüzeyler seçilir. om Side Faces: (Kenar Yüzeyler) oluşturulacak yüzeye komşu olması istenilen yüzeyler varsa bu yüzeylerin seçilmesi için kullanılır. .tr l.c First Side String: (Birinci kenar eğrisi) komşu yada sınır eğrisi seçilir. hi ap ni gr w .u w w .a rg ep : Eğrilik sürekliliği sağlanır. İlk ikonla aralarındaki açıklığın kapanacağı yüzeyleri seçmelisiniz. Yanda bir örneğini görüyorsunuz. İkinci ikonla yaratılacak yüzeyin komşu olacağı yüzeyleri seçersiniz. Bu sayede oluşacak yüzey komşularıyla verilen süreklilikle birleşecektir. w w w en .g cs or : Teğetlilik ayarlanır. ta (İkinci kenar eğrisi) komşu yada sınır eğrisi seçilir. Eğer komşu olarak yüzey değil de eğri varsa bu ikonlarla ilgili eğrileri seçebilirsiniz. - 172 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri N-Sided Surface: Sınırlandırılmış eğri ve kenarları yüzey olarak kapatmaya yarayan bir komuttur. .tr en cs hi ap w .u w w Multiple Triangular Patches OFF w w w • Type Boundary Curves olarak altı adet egde seçelim. ni gr .a rg ep or .g ta l.c om Multiple Triangular Patches: Çoklu üçgensel yamalar.ile kapalı eğrilere yüzey oluşturmak için kullanılır. Boundary Face olarak egdeler çerçevelenen yüzeyleri teker teker seçelim. - 173 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri l.c Extension : .g ta w .u ni gr ap hi cs or ep rg .a w w Tangent : Yüzeyin bir kenarını veya köşesini verilecek mesafe veya yüzde boyunca uzatarak yeni bir yüzey yaratır. Normal : Yüzeyin bir kenarını yüzey normalleri boyunca uzatarak yeni bir yüzey yaratır. w w w ve devam eden en Grafik ekranda modellenen yüzeylerin kenarlarından başlayan yüzeyler oluşturur. .tr om •Yüzeyimizi yarattıktan sonra Shape Control ile yüzeyin şeklini X,Y ya da Z doğrultusu boyunca değiştirebiliriz. Angled : Yüzeyin bir kenarını yüzeye açı yapacak şekilde uzatarak yeni bir yüzey yaratır. Law Controlled : Yüzeyin bir kenarını değişken şekilde uzatarak yeni bir yüzey yaratır. Circular : Yüzeyin bir kenarını rulo şeklinde dolayarak uzatır. - 174 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri l.c Offset : .tr om UNIGRAPHICS NX4 CAD en cs Değişken offset vermek mümkün-dür. Her noktaya farklı bir değer vererek yüzeyin formunu değiştirebilirsiniz. hi ap ni gr w Quilt : w .u w w .a rg ep or .g ta Verilen değerde yüzeyi öteleyerek bir kopyasını çıkarır. w w Kırık kırık, birbirinin üzerine binmiş veya aralarında boşluklar bulunan bir çok yüzeyden projeksiyon yöntemiyle tek ve temiz bir yüzey çıkarır. Mesh of Curves : Yeni yaratılacak yüzeye zemin hazırlamak için Through Curve Mesh mantığıyla eldeki eğrilernden bir yüzey yaratır. B - Surface : Eğer aynı kırık yüzeyleri sık sık kullanacaksanız her seferinde Mesh of Curves’le temel yüzeyi oluşturmak zaman alıcı olacaktır. Önce onu yaratıp ardından - 175 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri yüzeyi B-Surface seçeneği ile seçersiniz. Along Fixed Vector : Tüm projeksiyon işlemi tarif edilen tek bir yönde yapılır. Along Driver Normals : Projeksiyon işlemi “Mesh of Curves” veya “B-Surface” ile belirlenen temel yüzeyin normallerine göre yapılır. Show Check Points ve Check for Overlaps seçeneklerini kapatarak hesaplama süresini azaltabilirsiniz. belirlenen projeksiyon yönünün oluşacak yüzeyi .tr cs ap ni gr w w .a Trimmed Sheet : hi rg ep or .g ta Herhangi bir katının ortasından geçen düzlemleri ve yüzeyleri çıkarır. Çıkarılan bu yüzeyler sonlu elemanlar testlerinde kullanılabilir. belirlediğini en l.c Midsurface : Bir yüzeyi üzerindeki veya üzerine iz düşürülecek eğrilerle kesmenizi sağlar. w .u Üstteki sırada 4 ikon göreceksiniz. İlkiyle kesilecek olan yüzeyi, üçüncüsüyle eğrileri ve son olarak atılacak veya tutulacak kısmı seçmelisiniz. w w w nasıl om Aşağıda görebilirsiniz. Eğer Kept aktif ise yüzey üzerinide tıklayacağınız yer tutulur, eğrilerin diğer tarafında kalan kısım kesilerek atılır. Eğer Discarded aktif ise yüzey üzerinide tıklayacağınız yer kesilerek atılır, eğrilerin diğer tarafında kalan kısım tutulur. İkinci ikondan eğrilerin izdüşürüleceğini ayarlarsınız. - 176 - yüzey üzerine nasıl Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr en cs ap ni gr w w Fillet : w .u w w w .a rg hi ep or .g ta l.c om UNIGRAPHICS NX4 CAD İki yüzey arasına trimlenmemiş fillet atar. Ancak atılacak fillet’in üzerinde kontrolünüz oldukça fazladır. Önce atılacak olan fillet’in temelini oluşturan şu kavramlara bakalım : Constant : Yarçap değeri sabit fillet atar. Linear : Başlangıç ve bitiş değerleri farklı olabilir. Aralarındaki geçiş doğrusal olacaktır. S-Shaped : Başlangıç ve bitiş değerleri farklı olabilir. Aralarındaki geçiş daha yumuşak, doğru tabiriyle kübik olacaktır. General : Sadece başlangıç ve bitiş değil arada da - 177 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri farklı değerler verilebilir. Create Fillet : Filleti oluşturan yüzeyin verilen değerlerle yaratılıp yaratılmayacağını belirlersiniz. Creare Curve : Eğer yes derseniz filleti oluşturan izoparametrik eğrilerin merkez noktalarını uzayda bir eğriyle birleştirir. Fillet’e NO, Curve’e YES derseniz fillet yüzey olarak deği, merkez noktalarından geçen bir eğri olarak yaratılır. Daha sonra bu eğriyi başka fillet’ler için omurga eğrisi olarak kullanabilirsiniz. .tr en cs hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep or .g ta l.c om Bundan sonra önemli bir karar vermelisiniz. Fillet kesitinin yani fillet yüzeyini oluşturacak olan izoparametrik eğrilerin şekli ne olmalıdır ? Circular : Ara kesit bir dairenin parçasıdır. Fillet yüzeyi, arasında fillet oluşturulacak iki yüzeye de eşit miktarda yanaşacaktır. Conic : Ara kesit bir parabol, elips veya hiperboldur. Yüzeylerden birine daha fazla yanaşacaktır. Ara kesiti aşağıdaki değerlerle tanımlarsınız; - 178 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri w .u .tr en cs ni gr ap hi Program size Ratio (Oran) değerini soracaktır. Vereceğiniz değere göre fillet yüzeylerden birine daha çok kayacaktır. Yanda formülasyonun nasıl yapıldığını görebilirsiniz. w w w w w .a rg ep or .g ta l.c om UNIGRAPHICS NX4 CAD - 179 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Ara kesitin geometrik şeklini Rho değeri ile belirlersiniz. Yanda bunun nasıl yapıldığı görülüyor. .tr om Oluşacak fillet yüzeyinin ve diğer yüzeylerin kesilmeyeceğini söylemiştik. Ancak yandaki menü ile yüzeyin başlangıç ve bitiş noktaları hakkında söz sahibi olabilirsiniz. en l.c Limit Point : Fillet vereceğiniz noktalar arasında oluşturulur. hi ap YÜZEYLER ÜZERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPMAK ni gr .a w w cs Limit Plane : Fillet vereceğiniz düzlemler arasında oluşturulur. rg ep or .g ta Limit Face : Fillet vereceğiniz yüzeyler arasında oluşturulur. Yarattığınız yüzeyler üzerinde değişiklik yapmak için ; w .u w Edit / Free Form Feature w w kullanabileceğiniz gibi aşağıdaki ikonlardan da yararlanabilirsiniz. Öte yandan gerçekleştirdiğiniz bir yüzey işlemini aynı katı modellemede olduğu gibi Model Navigation Tool’dan görebilir ve üzerine çift tıklayarak parametrelerini değiştirebilirsiniz. Yanda karşılacağınız menüyü görüyorsunuz. Tolerance : Yaratılan yüzeyle teorik doğru yüzey arasındaki farkı belirleyen toleransların sonradan değiştirilmesini sağlar. - 180 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Edit Curve : Yüzeyi yaratmada kullandığınız eğriler üzerinde bir eğri fonksiyonu olan Edit Curve komutunu uygulamanızı sağlar. Edit V Degree : Yüzeyin V yönündeki derecesini değiştirebilirsiniz. Add String : Yüzeye yeni ara kesitler eklersiniz. Remove String : Yüzeyi tanımlamakta kullandığınız bir ara kesitten sonradan vaz geçmenizi sağlar. om Respecifying Starting Curve : Yüzeyin başlangıç eğrisi olarak başka bir eğriyi gösterebilirsiniz. Edit Alignment : Daha önceki konularda bahsi edilen izoparametrik eğrilerin sıralanış şeklini değiştirir. or İşlem Sırası : .tr .g ta Move Defining Points: en l.c Display Parameters : Hangi eğrilerin Primary Curve, hangilerinin Cross String, hangisinin Spine Curve olduğunu unuttuysanız bu komut ile ekranda işaretlenirler. Adım.2 : cs hi ap rg w .u ni gr İki ikona da basar basmaz yandaki pencereyle karşılaşırsınız. İlk seçenekle direkt orijinal yüzeyiniz üzerinde, ikinci seçenekle ise orjinalden alınan bir kopya üzerinde değişiklik yaparsınız. İkinci seçenek sayesinde yanlış bir işlem sonucu orijinal yüzeyin bozulmasını engellemiş olursunuz. w w w w w .a Adım.1 : ep 1. Değişikliğin yapılacağı yüzeyin kendisinin veya bir kopyasının seçilmesi 2. Yeri değiştirilecek nokta veya kutupların seçilmesi 3. Seçilen nokta veya kutupların değer verilerek veya fare ile çekiştirilerek yerlerinin değiştirilmesi. - 181 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om “Move Defining Points” ile yüzeyi tanımlamakta kullandığınız, yüzeyin üzerinden geçtiği noktaların yerini değiştirirsiniz. “Move Pole” ile yüzeye ait kutup noktaları çekiştirilir. Gördüğünüz gibi iki komutun nokta/kutup seçme menüleri birbirinin hemen hemen aynısı. Single Point / Pole : Ekrandan işaretleyerek yeri değiştirilecek tek bir nokta/kutup seçilir. Entire Row : Ekrandan işaretlediğiniz bir nokta/kutup ve V yönündeki tüm komşuları seçilir. Entire Column : Ekrandan işaretlediğiniz bir nokta/kutup ve U yönündeki tüm komşuları seçilir. Rectangular Array : Ekran üzerinde hayali bir dörtgen yaratacak şekilde iki yere tıklarsınız ve arada kalan tüm nokta/kutuplar seçilir. en ta Adım.3 : Move Defining Point : .tr l.c Move Poles menüsünde gördüğünüz Deviation Check ve Section Analysis V.16’da gelen yeni özelliklerdir. Biraz ileride açıklanacaktır. or .g Delta : Verilen X, Y, Z değerlerinde nokta ötelenir. cs hi Move Poles : ap .a rg ep Distance Along Normal : Seçilen nokta, yüzeyin o noktadaki normali boyunca verilen distance mesafesince ötelenir. ni gr w w Along Defined Vector : En alttaki Define Drag Vector düğmesi ile tanımlanacak bir vektör bounca seçilen kutup noktasını hareket ettirir. w .u w Along Normal : Seçilen kutup noktalarını yüzeyin o alandaki yüzey normalleri boyunca hareket ettirir. w w On Tangent Plane : Tek bir kutup noktası seçtiğinizde aktifleşir. Seçilen kutup noktasını yüzeye o noktadan teğet hayali bir düzlem üzerinde hareket ettirir. Micro Positioning : Kutup noktalarını çekiştirirken CONTROL tuşuna basarsanız mikro ayarlama devreye girer. 0.1 değerinin anlamı farenin 10 birimlik hareketine karşılık nokta 1 birim hareket edecektir. Grid Resolution : Kutup noktalarını çekerken ortaya çıkan ızgaranın çizgi sıklığını ayarlar. - 182 - APHICS NX44 CAD UNIGRA Elginka an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri .tr .g ni gr ap hi cs or ep rg .a w w en l.c ta n Analysis : Yüzey y üzerinde Section yeri ve e şekli tan nımlanan bir b kesitin eğriliğin nin seçilen nokta/k kutup’ların değişim miyle nasıl değiştiğin ni dinamik olarak görebilirsin g iz. om ck : Yü üzeye ait Deviation Chec kutup ‘ları çekiştirdiğiniz zaman nokta/k oluşan yeni yüzeyin ilk halden h ne s görmenizi sağ ğlar. kadar saptığını w .u w Is soparam metric Trrim / Div vide : w w T Trim elinizdeki yüzey yin belli birr tarafını kesip k atmanızı veya uzatmanızı, Divide yüzeyi belli bir ye erden ayırarak iki parç çaya bölme enizi sağlarr. Ancak he er iki işlem sonucu nize ait tüm m parametreler silinecek ve yüz zeyiniz üze erinde geçm mişte uyguladığınız yüzeyin işlemlerre ulaşamayacaksınız.. üyorsunuz. Yüzeyin Yanda Trim menüsünü görü arlarını kes serek ne kadar küçülte eceğinizi ve eya kena nere eye kadar uzatacağını u zı belirlersiniz. U-Min ile U yönü ünde başlangıçtan itib baren, U-Ma ax ile U yön nünde sond dan itibaren n ne kadar kısaltma/u uzatma yapa acağınızı girersiniz. V-Min ille V yönünd de başlangıçtan itibare en, V-Max ile V yönün nde sondan itibaren ne e kadar kısaltma/uzatma yapacağınız y zı girersiniz z. - 183 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Diagonal Points ile yüzey üzerinde iki nokta belirlersiniz. Noktaların yarattığı hayali dörtgenin dışında kalan yerler kesilerek atılır. Divide menüsü Trim’e göre daha sadedir. Yüzeyi U veya V yönünde yüzeyi yüzde kaçından böleceğinizi vermeniz yeterlidir. Change Degree: l.c Single Segment Yüzeylerde ; .tr om Elinizdeki yüzeyin U ve V yönlerindeki derecesini değiştirirsiniz. Yüzeyin Single Segment veya Multiple Segment olmasının bu esnada önemi vardır. en cs ep or .g ta Dereceyi azaltırsanız yüzey mümkün olduğunca formunu koruyarak derecesini azaltacaktır. Dereceyi arttırırsanız yüzeyin formu üzerinde hiçbir değişiklik farkedilmez. Çünkü yüzey daha az karmaşık bir matematikle ifade edebildiği formu derecesi artınca daha karmaşık bir matematikle zaten ifade edecektir. Derece artarsa yüzeyin kutup nokta sayısı artacak ve size yüzey üzerinde daha hassas oynamalar yapmanıza imkan verecektir. ni gr Dereceyi azaltamazsınız. ap rg .a Multiple Segment Yüzeylerde ; hi Dereceyi azaltıp tekrar eski haline getirirseniz yüzey orijinal durumuna geri döner. w .u w w w Dereceyi arttırırsanız yüzeyin formu üzerinde hiçbir değişiklik farkedilmez. Çünkü yüzey daha az karmaşık bir matematikle ifade edebildiği formu derecesi artınca daha karmaşık bir matematikle zaten ifade edecektir. Derece artarsa yüzeyin kutup nokta sayısı artacak ve size yüzey üzerinde daha hassas oynamalar yapmanıza imkan verecektir. w w Change Stiffness: Bu komut ile derecenin arttırılması veya azaltılması kutup noktalarının sayısını değiştirmez. Ancak yüzey ile kutup noktaları arasındaki ilişkiyi değiştirir. Dereceyi azaltmak yüzeyin gerginliğini azaltır ve kutup noktalarınca belirlenen kontrol poligonunu daha yakından izlemesini sağlar. Dereceyi arttırmak yüzeyin gerginliğini arttırır. Yüzey kutup noktalarından daha az etkilenir. - 184 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Change Edge: Yüzeyin herhangi bir kenarını seçeğiniz başka bir nesneye ait kenara uydurursunuz. Ancak hedef kenar, seçtiğiniz kenardan daha uzun olmak zorundadır. Sırasıyla yanda resmini gördüğünüz Change Edge alt fonksiyonlarına bakalım ; 1. Edge Only : Bir değişiklikler yapmanızı şunlardır : yüzeyin sağlar. kenarı üzerinde Alt seçenekleri w w 1.3. Match to Body : Seçilen kenarı başka bir nesnenin kenarının şekline uygun hale getirir ama diğerlerinden farklı olarak kenarı üzerine taşımaz. Bir örneğini yanda görüyorsunuz. - 185 - .tr en cs ap ni gr w .u w w w .a 1.2. Match to Edge : Bir yüzeyin seçilen kenarını mevcut bir nesnenin kenarına getirir ve şeklini alır. Bu özellik iki yüzeyi birbirine dikmeden önde kenarlarını birleştirmede sıklıkla kullanılır. Ancak hedef kenar, daha önce trimlenmiş bir kenar olmamalıdır. hi rg ep or .g ta l.c om 1.1. Match to Curve : Yüzeyin seçilen kenarını, mevcut bir eğrinin üzerine getirir ve kenarın şekline eğrininkine uydurur. Aşağıda örnek bir resim göreceksiniz. UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri 1.4. Match to Plane : Seçilen kenarı verilen bir düzleme kadar uzatır. w w 2.2. Match to Body : Kenarın şeklini ve normallerini seçilen başka bir kenara uygun hale getirir ancak yerini değiştirmez. - 186 - .tr en hi ap ni gr w .u w w w .a rg ep 2.1. Match to Edge : Kenarı seçilen başka bir kenarın üzerine taşır. Aynı zamanda şeklini ve normallerini de hedef kenara uygun hale getirir. cs or .g ta l.c om 2. Edge & Normals : Hem kenarı hem de o bölgedeki normalleri işaretlenen hedef kenara uygun hale getirir. Alt fonkisyonlarına bakmak gerekirse ; UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr cs hi 3. Edge & Cross Tangents : Hem kenarı hem de kenara ait “cross tangent” ‘leri hedef nesneye uygun hale getirir. Bu esnada “cross tangent” ‘lerin tanımını yapmak gerekir. Yandaki resimden göreceğiniz gibi yüzeye ait izoparametrik eğrilerin kenarlarda sonlandığı noktalardaki tanjantlarına “cross tangent” denir. Şu andan itibaren bu terimden “uç teğetlikler” olarak bahsedilecektir. ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep or .g ta en l.c om 2.3. Match to Plane : Yüzeyi ve normallerini seçilen düzlem üzerinde yatacak hale getirir. 3.1. Aim At Point : Tüm izoparametrik eğrilerin seçilen kenar üzerindeki uç teğetliklerinin belli bir noktayı işaret etmesini sağlar. Kenarın şekli bu işlemden sonra değişmeyebilir. Yanda bir örneğini görüyorsunuz. - 187 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri 3.2. Match to Vector : Tüm izoparametrik eğrilerin seçilen kenar üzerindeki uç teğetliklerinin belli bir vektöre paralel olmasını sağlar. Kenarın şekli bu işlemden sonra değişmeyebilir. Yanda bir örneğini görüyorsunuz. or .tr en .g ta l.c om 3.3. Match to Edge : Seçilen kenarı hedef kenarla birleştirir. Kenarın şekli ve uç teğetlikleri hedef kenarınkilerle uyumlu hale gelir. Bu sayede iki yüzey arasında biçimli bir geçiş sağlanmış olur. Ancak hedef kenar, nesnenin orijinal kenarlarından biri olmalıdır, trimleme sonucu oluşmuş bir kenar hata mesajı verecektir. cs hi rg ep 4. Edge Curvature : Tüm menüleri bir önceki Cross Tangency menüsü ile aynıdır. Tek fark kenarları birleşen iki yüzey arasında geçiş tanjantlık sürekliliğine değil eğrilik sürekliliğine sahiptir. w w Sheet Boundary: ap ni gr .a 5. Check Deviancy : Yüzeyin yeni formu ile eski formu arasındaki konumsal sapmayı verir. w Üç adet alt fonksiyona sahiptir. w .u Remove Hole ile yüzey üzerindeki delikleri kapatabilirsiniz. w w Remove Trim ile daha önce yüzey üzerinde yaptığınız trim işlemlerini geriye alabilir ve yüzeyin orijinal haline ulaşabilirsiniz. Replace Edge yüzeyin bir kenarını seçeceğiniz başka bir yüzeye/düzleme, veya yüzey üzerine izdüşürülmüş eğrilere kadar uzatmanızı/kısaltmanızı sağlar. Reverse Normal: Yüzey normalinin yönünü değiştirir. Yüzeylerle trimleme sırasında çıkabilecek bazı problemlerin düzeltilmesinde veya bazı üçüncü parti render programları yüzeyleri normal yönlerine göre yüzeyleri görüntüleme özelliği için kullanılabilir. Yüzey normali bir kez değiştirildekten sonra aynı komutu tekrar kullanarak yüzey normalini eski haline geri döndüremezsiniz. Bunun için Model Navigation Tool’dan da görebileceğiniz ilk Reverse Normal girişini silmeniz yeter - 188 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri UNIGRAPHICS NX4 ASSEMBLY Genel olarak Assembly yapılırken uygulanan iki farklı yaklaşım vardır vardır.Bunlardan biri Çok parçalı assembly, digeri ise Görsel assembly’dir. or .tr cs Basit Assembly terimleri: ep en .g ta l.c om Çok parçalı Assembly:Bu yaklaşımda tüm parça verileri assembly dosyasına kopyalanır.Bu metodun getirdiği dezavantajlar şöyle sıralanabilir: • Mevcut assembly parçaları ile orijinal parçalar arasında bağ kurulmaz. • Bu metodta assembly’i meydana getirecek tüm parçalar bellekte tutulacağı için bellek daha fazla kullanılır ve sistemde belli bir performans düşüşü gözlenebilir. Görsel Assembly:Bu yaklaşımın avantajı assembly’i meydana getirecek parçalar arasında bağ kurulmasıdır.Parçaları kopyalamak yerine bu parçalar arasında bağ kurmak(link) bize aşağıdaki avantajları sağlayacaktır. • Bellek ihtiyacı daha düşük olacak. • Assembly’yi oluşturan ana parçalardaki herhangi bir değişiklik Assembly’de otomatik olarak güncellenecek. • Assembly bileşenleri arasında bölgesel ilşkiler tanımlanabilir. • Diğer uygulamalar(Drafting,Manufacturing vb.) ana verileri, üzerinde herhangi bir değişikliğe gitmeden kullanabilir. • Geometrik verinin sadece tek bir kopyası olduğu için bu veri üzerindeki herhangi bir edit veya revizyon işlemi bu parçayı esas alan tüm assembly’lere yansıyacaktır. hi ap ni gr w w .a rg Assembly(Montaj): Parçaların ve alt-assembly’lerin bir araya gelerek bütünü oluşturmasına assembly diyoruz ve aynı zamanda bileşenleri de bünyesinde bulunduran bir parça dosyasıdır.Diğer uygulamalardaki gibi uzantısı da .prt’dir. Subassembly(Altmontaj):Assembly’nin altında bir bileşen gibi görünüp ve aynı zamanda kendi altına da bir cok bileşen alan ana parcayı oluşturan alt assembly gruplarıdır. Component Objects:Ana ve alt assembly gruplarını olusturan parcaların hangi w .u w w w parcalarla bağlantılı olduğunu işaret eder.Aynı zamanda subassembly’lerde mevcuttur.Kaydını tuttuğu bilgiler ise:Dosya ismi(ki aşağıda göreceğimiz component part dosya isminden farklı olabilir.)Hangi layerda oldukları,fontu,genişliği,parçaların montajlandığı yerler vb. - 189 - Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om UNIGRAPHICS NX4 CAD or .tr en Assembly’nin İçeriği: .g ta l.c Component Part:Assembly sonucunda oluşucak ana parçayı oluşturan ana bileşenlere verilen isimdir. cs hi rg ep Assembly modeli tasarlanırken izlenecek 2 ana metod vardır.Bunlar: • Top-Down Modeling • Bottom-Up Modeling ap ni gr w .u w w w w w .a Top-Down Modeling:Bu modelleme de assembly’i oluşturacak parçalar aynı çalışma dosyasında modellenir ve isminden de anlaşılacağı gibi oluşucak assembly’i hiyararşik bir düzen olarak düşünürsek yukarıdan aşağıya doğru alt assembly ve diğer bileşenleri yaratarak oluşturulur.Aynı dosya üzerinde yaratılan parçalar daha sonra teker teker isim verilerek kendi dosyaları yaratılabilir. Bottom-Up Modeling:Bu modellemede ise top-down’dakinin aksine ana parçayı oluşturucak parçalar farklı çalışma dosyalarında yaratılır ve daha sonra yeni bir dosya - 190 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri açılarak bu dosya üzerinde daha önceden oluşturduğumuz parça dosyaları tek tek çağrılarak montajlama yapılır.Tavsiye ettiğimiz metod da budur. Ayrıca 3. Metod olarak da yukarıda ki 2 metodun karışımı olarak düşünebiliriz.Yani istediğimiz parçaları aynı dosya üzerinde tasarlayıp,diğer her parça için farklı dosyalar yaratıp daha sonra bunları ana bir dosya üzerinde montaj işlemini yapabiliriz. Assembly ile Çalışmak: om Assembly’de çalışırken hangi parçaların görüneceği veya hangi parça üzerinde çalışılacağını belirlemek için Displayed Part ve Work Part komutlarını kullanırız.Bu 2 komuta da Assembly Navigator’de mouse’un sağ tuşunu kullanarak ulaşabiliriz.Herhangi bir dosya açtığımızda karşımıza gelen alan bizim ilk başta hem displayed partımız hemde work partımız olacaktır.Dosya üzerinde farklı bir bir çağırıp onun üzerinde çalışmaya devam edersek displayed part dosyasının adı aynı kalacak fakat work part dosyasının adı cağırdığımız dosyanın ismi olarak değişecektir ve work part üzerinde edit yaptığımız parçadaki değişikliklerin geçerli olmasi için save edilmesi gerekmektedir.Work .tr en ap ni gr .a w w Listeden parça seçtiğimizde bu buton aktif olacak ve seçili parcanın hangi ana parçaya ait olduğunu bu butonu kullanarak görebileceğiz. w .u w cs hi Assembly’mizi oluşturacak parçalarımızın listesi rg ep or .g ta l.c partımızı değiştirmek için yukarıda açıklanan mouse’un sağ kliği yerine Assembly menüsünden Change Work Part komutunu da kullanabiliriz. Aynı şekilde seçtiğimiz parçanın hangi parçanın w w bileşeni olduğunu görebileceğiz. Load Options: File menüsünde options kısmında Load Options karşımıza gelecektir.Bu opsiyon özellikle geniş assembly parçalarında sistem açısından kolaylık saglar.Şöyle ki; • Hangi parçaların nerden yukleneceğini belirtip belli bir sınırlama getirebiliriz.Böylelikle parçalarımızın tamamını veya belli bir kısmını görüntüleyerek sistemin bellek ihtiyacını aşağıya çekebiliriz. • Açılacak olan parça dosyasının hangi dizinlerde aranacağını ve hangi sırayla dizinlerin aranacağını belirtebiliriz. • Herhangi bir bileşenin veya hiçbir bileşenin yüklenmesini sağlayabilirsiniz.(Sadece assembly parçası yüklenir,bileşenleri yüklenmez veya görüntülenmez) • User-define filtreleri kullanarak tamamlanmış bir assembly parçasının istediğiniz alt parçalarını yüklenmesini sağlayabilirsiniz. - 191 - UNIGRAPHICS NX4 CAD • Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Load opsiyonu ana assembly parçasını herhangi bir şekilde etkilemez sadece assembly ile birlikte gelen bileşen parçalar üzerinde etkili olur. Parçayı kaydedildiği yerden yükler Assembly’nin yüklü olduğu dizin içerisinden parçayı yükler. User-defined arama dizinlerini kullanır. om Hangi bileşenlerin yükleneciğine veya seri bileşenlerin ve bileşenlerin filtrelenmesine olanak tanır. .tr en ap hi cs .g Referans setlerinin ve aranacak dizinleri tanımlamakta kullanılır. ni gr w w w .a rg ep or ta l.c İşaretli olmadığı durumda Assembly dosyası açıldığında tüm assembly bileşenleri tamamıyla yüklenir. w .u Assembly Bileşenlerini Kapamak: w w Assembly çalıştığımız dosyada istemediğimiz parçaları seçerek çalışma alanından kaldırabiliriz.Bunu yapmak için de yapmamız gereken File menüsünden close’u seçip daha sonra da Selected parts seçmektir.Eğer kapayacağımız parça(çalışma alanıdan kaldıracağımız parça)daha önceden bir değişikliğe uğramışşa kapamadan önce bize bir sistem mesajı gelecektir.(Bu mesajda parça üzerinde yaptığımız değişiklerin -work partta save etmediysek- kaybolacağı yazılıdır.)Burda yapmanız gereken File menüsünden Save demeniz(ki work part’ı save eder) yada Save all deyip tüm değişiklikleri kaydetmeniz olacaktır.Ya da ok deyip işleminize geçebilirsiniz. - 192 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Ana Assembly parçalarını veya mevcut tüm parçaları listelemenizi sağlar. Yukarıda seçtiğimiz opsiyona göre listelenmiş parça listemiz. .tr l.c om Sadece seçtiğimiz parçayı mi yoksa tüm bir assembly dizini mi sileceğimiz ayarlanır. en ap hi cs Bu kutuyu işaretlediğimizde değisiklik yaptığımız parça olsa bile uyarı mesajı çıkmadan kapatacaktır. rg ep or .g ta Çalışma alanımızda ki tüm dosyaları kapatır. ni gr w .u Assembly Navigator: w w w w w .a Çalışma ortamından kaldırdığımız parçayı Assembly Navigator butonuna tıklayarak açılacak navigator penceresinde de görebiliriz ve yine ordan yerine koyabiliriz. Ayrıca çalıştığımız assembly hakkında da detaylı bir rapor alabiliriz.Bunun için yapmamız gereken Assembly menüsünden Reports kısmına girmek ve ordan karşımıza çıkıcak rapor türlerinden birini şeçmemiz olacaktır.Bu raporlar bize assembly bileşkenlerini listelemede,ne zaman modifiye oldukları,hangi dosyaya ait oldukları,parça sayıları,parça isimleri,neyin bileşeni oldukları,hangi dizin altında oldukları,metrik mi yoksa inch olarak mı çalışıldığı vb. özellikler hakkında bilgi verecektir. dizinlerin alt dizinlerini gösterme vb. olacaktır. Assembly Navigator veya Assembly Navigation Tool(ANT) üzerinde çalıştığımız assembly yapısını grafiksel bir dizin olarak gösteren bir araçtır.Mevcut assembly’nin yapısını göstermesinin yanısıra assembly bileşenlerinin seçilmesi,basit assembly fonksiyonları da buradan gerçekleştirilebilir.Eğer toolbarın daha önceden kullanıcı ayarlarını yapmadıysak bununla birlikte karşımıza bir de Assembly Navigator Toolbar gelecektir.Bu toolbar da yapabileceğimiz işlemler: Wave mode’u açma kapama,istediğimiz bileşenleri ve work part aratma,Navigation tool daki ağaç - 193 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Navigator Toolbar or .tr en .g ta l.c om Assembly Navigation Tool’da parça isimleri başında gördümüz ikonların anlamları ise şöyledir: • Eğer bir parçanın sol en başında + veya – olması bu parçanın altında bu parçaya bağlı alt dizinler veya birden çok parça olduğunu gösterir. + durumunda dizinlerin kapalı olduğu – durumunda ise dizinlerin açık ve parçanın altına bir ağaç dizin şeklinde sıralandığını görürüz. • Kırmızı olarak işaretli bir kutunun olması bu parçanın açık olduğu ve çalışma ortamında olduğunu gösterir.Kutunun üzerindeki işaretin gri renkte olması, parçanın açık olduğunu fakat blankte olduğunu gösterir.Kutunun içinin boş olması ise parçanın kapatılmış olduğunu gösterecektir. • Parçanın yanında küp olması bu parçanın bir bileşen olduğunu ufak küplerden oluşmuş bir ikonun olması bu parçanın bir assembly veya alt assembly oldığunu gösterecektir. • Navigation Tool’da parça ismi üzerinde sağ klik yapmamız halinde karşımıza ufak bir menü açılacak ve bu menüden assembly kısayollarına ulaşabilmemiz sağlanacaktır.Bu menüde seçtiğimiz parçayı açma kapama,blank’ e atma,aktif yapma,çalışma ortamından kaldırma,bağlı olduğu alt veya üst assembly’leri görüntüleme vb. işlemlerini yapabiliriz. cs Assembly’de Bottom-Up Modelleme: hi ap üzerinde w .u Reposition:Assembly posizyonlıyabiliriz. ni gr w w w .a rg ep Bottom-Up yaklaşımında elimizde daha önceden başka bir dosya içerisinde oluşturulmuş parçalarımız vardır ve bu parçalar mevcut olan bir assembly dosyasına bileşen olarak eklenir.Ekliyeceğimiz parça üzerindeki herhangi bir edit işlemi oluşturacağımız assembly’ede yansıyacaktır.Yani parçanın kendi dosyası üzerinde parçanın boyunu değiştirdiğimizi varsayarsak bu parçanın assembly’deki hali de değişecek ve kısalttığımız gibi gözükecektir.Şimdi Bottom-Up ve Top-Down modelleme yaparken kullandığımız ortak menüye kısaca bir göz atalım. yerleştirdiğimiz parçanın yerini tekrar w w Suppress ve Unsuppress:Çalışma ortamındaki parçamızın yin ortamda kalmasını fakat görünüp görünmemesini ayarlıyabiliyoruz. Mate Component:Assembly yaparken en çok kullanacağımız ikonlardan biridir ileride mating(yapıştırma) konusu anlatılırken üzerinde daha ayrıntılı durulacaktır. Add existing:montaj yapılacak mevcut bir parça eklemek için kullanılır. Create new component:yeni bir component yaratmak için kullanılır. Mırror assembly:seçilen montajın simetrik ikizini yaratmak için kullanılır. Component Arrays:Bu ikonu assembly’mizi oluşturan parçalar arasında belli bir bağ kurmak için ve daha sonra da oluşturduğumuz bağı edit edebilmek için kullanıyoruz. Bottom-Up modelleme yaparken kullanacağımız Add ikonuna girdiğimizde karşımıza aşağıdaki menu gelecektir. - 194 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri w w w .u ni gr ap hi .tr cs or .g Component name:Çağırdığımız parçanın adı Change Referance Sette:İstediğimiz yüklü olan ref. setlerini çağırabiliriz ki reference setler ilerde daha ayrıntılı olarak anlatılacaktır.Default olarak entire part olarak gelir buna göre ekleyeceğimiz parçanın absolute’u referans alınarak çalışma ortamına eklenir.Diğer alternatifler şeçildiğinde bu alternetifler referans seti oluşturacaktır. Multiple add:Bu ikonda; eğer çağırdımız parçayı birden çok yerde kullanacaksak chain,array veya none olarak opsiyonları görebiliriz. Positioning: Yine çağırdımız parçanın absolute noktasına,mate posizyonuna göre veya tekrar pozisyonlanma isteğimize göre geçiş yapacağımız pencereleri ayarlayabiliriz.Örnek olarak eğer reposition seçeneğini belirlemişsek parçayı çalışma ortamımıza getirdikten sonra karşımıza hemen reposition penceresi gelecektir.Bu pencere de Edit menüsündeki Transform komutuyla aynı özelliklere sahiptir. ep rg .a w w w en ta l.c om Bu menude assembly’mize ekleyeceğimiz parçayı Choose part file ikonundan seçebiliyoruz.Choose loaded part penceresinde ise daha önce çağırdığımız parçaların dosya isimlerini görebiliyoruz.Herhangi bir parçayı çağırdığımızı farzedelim.Çağırdiğımız parça aşağıdakı pencerede görünecektir. - 195 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Layer Option:Çağırdığımız parçanın hangi layerde konumlanacağını ayarlayabiliriz. Assembly’de Top-Down Modelleme: .tr om Yukarda bahsedildiği gibi Bottom-Up Modellemede Assembly menüsünden Edit Assembly Structure diyerek karşımıza gelen pencerede Add ikonuyla parça çağırıyorduk.Top-Down modellemede ise oluşturacağımız parçaları çalışma dosyamızda meydana getirdiğimiz için bu sefer Create ikonunu kullanacağız.Ornek adında bir dosya oluşturduğumuzu varsayalım.Bu dosyada üzerinde assembly yapıcağımız baseplate adında bir parçamız olsun.Buna göre ANT’a bakarsak(Assembly Navigation Tool) Assembly olarak ornek adlı parça ve altında bizim ekldiğimiz baseplate adlı bir parçamız var. or en .g ta l.c Bu parça üzerinde Top-Down modelleme yapacaksak Create ikonu ile ekleyeceğimiz parçayı oluşturmamız gerekir.Create ikonunda karşımıza gelecek Class Subfunction menünü geçip yaratacığımız parçaya bir isim vermemiz istenecektir.Bu parçaya topdown ismini verdikten sonra karşımıza Bottom-Up modellemede kullandığımız menüye benzer Create New Component penceresi gelecektir. w w oynayabiliriz vb. cs hi ap ni gr Çalışma ortamında hazırlayacağımız topdown isimli parça biz son noktayı koyana kadar bu isim altında kalacaktır.Daha sonra bu parçayı Bottom-Up’daki gibi yeniden pozisyonlayabilir,edit edebilir,mate özellikleri ile w .u w w w .a rg ep Eğer eklemek istediğimiz başka herhangi bir edit işlemimiz yoksa bu menüde ok dediğimizde topdown isimli parça adayımızın ANT’a eklendiğini görürüz. REFERENCE SETLER OLUŞTURMA: Neden referans setler oluşturuyoruz?Oluşturacağımız referans setler sayesinde sadece üzerinde çalışacağımız parçaları aktif yaparak hem sistem yükünü azaltmak hem de üzerinde çalıştığımız parça complex bir yapıya sahipse istediğimiz referans setleri yaratarak çalışacağımız ana objeyi daha basit hale getirerek oluşacak karışıklıkların önüne geçebiliriz.Assembly parçamızı da açarken tanımladığımız reference setleri File-Load option dan parçanın tamamının değil bizim oluşturduğumuz reference setler doğrultusunda açılmasını sağlayabiliriz. - 196 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr l.c om Şekilde görüldüğü gibi amd_fixed_jaw_assm adında ana assembly dosyamız var ve bu ana parçayı meydana getiren altında sıralı olan 4 parçamız var.Bu parçalar altında herhangi bir reference set yaratmak istiyorsak yapmamız gereken ilk adım o parçayı mouse’umuzun sağ tusuyla kliklemek ve ordan da make work part yapıp o parçayı aktif hale getirmek olacaktır. ASSEMBLY’DE FİLTRELEME: Fonksiyonel Filtreler en cs hi ap w w w .u w w w ni gr .a rg ep or .g ta Yukarıda jaw_plate parçası make work part yapılmıştır.Görüldüğü gibi diğer 3 parça artık aktif durumda değildir.Bundan sonra yapmamız gereken Assemblies menüsünde Reference Sets menüsüne girip reference setlerimizi oluşturmak.Reference Sets menüsünde create ikonuyla jaw_plate parçasına bağlayacağımız objeleri şeçebiliriz.Bundan sonra reference setimize isim vereceğimiz Create Reference sets menüsü karşımıza gelecektir.Burda da aktif olan parçamıza ait hangi özelliklerin görünüp görünmemesini istiyorsak çalışma ortamımızdan seçebiliyoruz.Atadığımız reference setlerini de hangi parça üzerinde yaratmışsak Assembly Navigator’da o parça üzerinde mouse’un sağ tuşunu kullanarak replace Reference Set menüsünde yarattığımız ref. setleri görebiliriz.Seçtiğimiz reference çalışma ortamımızda aktif duruma gelecek jaw_plate parçası görünümden kalkacaktır.Fakat burda dikkat edilmesi gereken husus reference setlerinin hangi parçaya ait olmasını istiyorsak o parçayı work part yapmamız gerektiğidir. Gruplama Filtreleri - 197 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om ANT’da filtreleme moduna geçmek için yapmamız gereken Tools menüsü altında Assembly Navigator’e girmek ve ordan da Filtering Mode’a geçmek olacaktır.Bu işlemleri yerine getirdiğimizde ANT’mizin üzerine filtreleme satırları şekilde görüldüğü gibi eklenecektir.Bu ana filtreleme menüsü bizim genel filtreleme ağacımızdır.Bunun sayesinde biz görünür olan parçalarımızın,yüklenmiş olan parçalarımızın veya hangi parçalarımızın work partta kalması gerektiğini basit olarak buradan ayarlayabiliriz.İnce filtrelemeler yapmak istiyorsak da bunu yukardaki şekildeki fonksiyonel filtremeleri kullanabiliyoruz.Bunun için filtrelemeyi yapacağımız parça üzerinde sağ klik yapıp filter kısmına girmeliyiz.Burada göreceğimiz Component Proximity filter ile verdiğimiz uzaklık mesafesiyle birbirine bağlı olan diğer parçaları görebiliriz. .tr en cs hi ap ni gr w .u w w w .a rg ep or .g ta l.c Within 10.0 of... ‘un üzerinde sağ tuş ile kliklediğimizde karşımıza çıkan w w menüden edit komutuyla distance’ı ayarlayabiliriz.Yine aynı menüden distance’ı ayarladıktan sonra Companents tanımladığımız distance’daki parçaları blank’e atabiliriz. Eğer Assembly’mizi yaparken parçalarımıza herhangi bir malzeme veya farklı malzemeler atamışşak Add Attribute Search ikonu ile bu özellikleride filtreliyebiliriz,yapmamız gereken ise bu ikonu kullanarak karşımıza gelen Search Filter menüsünden atatığımız materyalı aratmak olacaktır.Örnek olarak eğer atadığımız materyal Steel ise(çelik) ve bunu aratırsak kullandığımız Unigraphics programı bize sadece özellik olarak çelik atanmış malzemelerimizi bize gösterecektir. - 198 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri om ASSEMBLY’DE MATING ÖZELLİKLERİ: .tr en cs hi ap w w w .u Mate(Yapıştırma) Align(Hizalama) Angle(Açı) Parallel Perpendicular(Diklik) Center(Merkez) Distance(Mesafe) Tangent(Teğetlik) w • • • • • • • • ni gr w w .a rg ep or .g ta l.c Üzerinde çalıştığınız assembly bileşenlerine mating özelliği atamanız, parça bileşenleri üzerinde posizyonel ilişkiler atamanız demektir.Mesela 2 parça arasında Bir tangentlık atamışsanız parçalardan birinin yerinin değişmesi diğerini de etkileyeceğinden parçalar arasındaki atamış olduğunuz tangenlık özelliğide korunacaktır. V16’da atayabileceğimiz mating özellikleri toplam 8 tanedir.Bunlar: özelliklerinde de serbestlik mating Sketch kısmından hatırlayacağınız gibi derecelerini(linear degrees of freedom) ve buna ilavaten dairesel serbestlik derecesini(rotational degrees of freedom) göreceğiz.Bu serbestlik dereceleri assembly parçalarımıza mating özelliği atarken aşağıdaki gibi karşımıza çıkacaklardır. - 199 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Eğer üzerinde çalıştığımız parçaların tümünde serbestlik derecesi tanımlamışşak bu sketchden hatırladığımız gibi tam tanımlı bir parça olmuştur ve artık yerinden kıpırdatılamaz veya döndürülemez.Eğer tam tanımlı değilse hareket edebilceği yönler serbestlik dereceleriyle gösterilir ve cue satırında fully constrained yerine under constrained yazacaktır.Fakat yine sketch kısmında olduğu gibi parçamızı fully constrained durumuna getirme zorunluluğumuz yoktur. ASSEMBLY’DE MATING ÖZELLİKLERİ ATAMAK: .tr en Assembly bileşenlerine atadığımız mating özelliklerini listeler. hi cs .g Atayabileceğimiz mating özellikleri. ni gr ap Hangi kısmın nereye mate edilmesini gösteren şecim ikonları. w .u Mating type kısmında center tipini seçtiğimizde aktif olan seçtiğimiz yüzeyin kaç yüzeye göre merkezleneceğini ayarladığımız bölüm. w w w w w .a rg ep or ta l.c om Mating özelliklerini yine bizim assembly yaparken çok kullandığımız Assembly-Edit Structure menüsünden Mating Conditions kısmına girerek belirliyoruz.Bu menü: Vary Constrain diyalog kutusunu açar ve buradan yeniden pozisyonlama işlemlerini gerçekleştiririz. - 200 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri or .tr en .g ta l.c om Şeçtiğimiz parçaların yeniden Pozisyonlanması veya pozisyonlanmadan önce verdiğimiz mate özelliklerine göre nasıl pozisyonlancağını önceden izlememize imkan sağlayan ikonlar. cs hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep Şimdi mating özelliklerini nasıl atayabildiğimizi basit bir örnekle görelim: Bu örnekte mate ve align komutlarını kullanarak caster_spacer parçasını caster_shaft parçasına hizalıyarak mate edilmesi(yapıştırılmasını göreceğiz.) Bunun için yapmamız gereken Assembly menüsünden Edit Structure ve karşımıza gelecek pencereden de mating conditions diyerek yukardan açıklanan menünün içine girmemiz gerekmektedir. - 201 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Mating Type altında align komutunu şeçerek parçamızı toplamaya başlayalım: Hizalanacak olan yüzeyi şeçiyoruz.Selection Steps’de ‘FROM’ ikonunun aktif olan ikon olmasına dikkat ediyoruz.Şeçim yaptıktan sonra ok dersek bu sefer Selection Steps’deki ikonun ‘TO’ ikonuna geçtiğini görürüz.Artık bizden bu seçtiğimiz yüzeyin nereye göre hizalanacağını belirtmemiz gerekmektedir. .tr .g cs or ta Align işlemi yaptıktan sonra karşımıza constrainleri gösteren objemiz çıkacaktır.Eğer constrainleri gösteren hiçbir ok çıkmazsa bunun sebebini yine matin conditions menüsünde en altta List Errors butonunu tıklayarak görebiliriz.Son olarak eğer yaptığımız işlemden memnunsak bunu menüde apply diyerek allign işlemini bitiririz ve yukarda tanımlanmış constrainler pencerinde align işlemimizin aşağıdaki gibi görünmesini sağlayacaktır. w .u ni gr ap hi ep rg .a w w w en l.c om Hizalayacağımız kısım soldaki şekideki gri olarak belirtilen yerdir.Ok dedikten sonra parçanın tanımladığımız yerlere göre hizalandığını görebiliriz veya bundan önce doğru yerde hizalanıp hizalanmadığını görmek için mating conditions menüsünde alt kısmında Prewiev ikonu ile bir önizleme yaparak doğru align yapılıp yapılmadığını görebiliriz. w w Allign işlemi bittikten sonra sıra geldi mate işlemimize bunu parçalarımızı birbirlerine yapıştıracağımız yüzeyleri belirlemeliyiz. Mate ikonuyla parçalarımızı yapıştıracağımız yüzeyleri tanımlıyoruz. Bu yüzeylerden biri soldaki sekilde gri halde görünen pulumuzun arka yüzüdür.Yine dikkat edilmesi gereken Selection Steps kısmında ikonun FROM kısmında olmasıdır.Yüzeyimizi seçip ok dedikten sonra diğer yüzeyimizi - 202 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Selection Steps’deki ikon TO kısmında iken şeçmeliyiz. Yapışıcak diğer yüzeyimiz şekildeki gri ile tanımlanmış olan yüzeydir.Yüzeyimizi şeçip Preview’dan şeklimizin görüntüsünü bakarsak... .tr en cs ep or .g ta l.c om Şeklimizin yanda görüldüğü gibi mate edilmiş olduğunu görürüz ve atadığımız mate özelliklerinden memnunsak menüde apply deyip bunun da tanımlanmış constrainler menüsünde yerini aldğını aşağıdaki şekildeki gibi görebiliriz. hi ap .a rg Şimdi Caster_fork parçamızı yukarda montajını yaptığımız parçaya ekleyeceğiz. Yapmamız gerekenler yine align ve mate komutlarını kullanmak. ni gr w .u w w w w w Align komutuyla yeni parçamızı hizalamaya içindeki silindirik yüzeyi seçerek başlıyoruz. Align edilecek diğer yüzey şekilde görülen diğer silindirik yüzey olmalıdır.Allign kısmında yüzeylerimizi şeçtikten sonra yapmamız gerekn bu parçalarımızı mate komutunu kullanarak birbirlerine eklemek olacaktır. - 203 - APHICS NX44 CAD UNIGRA an Vakfı, Messleki ve Tekn nik Eğitim Meerkezleri Elginka eçerek yen ni parçamız zın şekilde gri olarak Mate konutunu şe k yüyimizi tanımlıyoruz t z. taranmış yüzeyini seçerek ilk .tr en cs w .u ni gr ap hi n mate özelliklerinde şu anda a hiçbir Parçamızın sorun yok k her şey ta am tanımladığımız yerrlerinde. Öyleyse devam d edellim... w w w w w .a rg ep or .g ta l.c om d parçada daha ö öncesinde mate m ve Mate yapacağımız diğer mlerini yap ptığımız pa arçanın üze erindeki pu ulun gri align işlem olan kısm mıdır.Eğer preview kısmından mate öz zellikleri atadığımız z parçanın hangi durumda olduğu unu bakars sak... mızı cente er ikonu ile hizalayıp daha sonra yine mate komutuyla Şimdiki parçalarım birbirlerrine yapıştıracağız. e merkezley yeceğimiz ilk i yüzey silindirimizin n yüzeyi ola acaktır. Centter ikonu ile - 204 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Şeçtiğimiz bu silindirik yüzeyi soldaki resimde görülen 2 deliği seçerek merkezliyoruz.Bu işlemi yaptıktan sonra tanımlamımız doğru olup olmadığına bakmak için Preview’a bakarsak... .tr en cs hi ap w .u ni gr Mate ikonunda mate edeceğimiz ilk yüzey olarak silindir üzerinde görülen datum plane’i seçeceğiz.Bunu daha kolay yapmak için mating menüsünde filter kısmını datum kısmına getirebiliriz. w w w w w .a rg ep or .g ta l.c om Parçalarımızın şekilde görüldüğü gibi doğru olarak merkezlendiğini görebiliriz.Bu durumda Apply diyerek center ikonuyla olan işimizi bitirip mate ikonuyla bu iki parçayı birbirine montajlayabiliriz. Yukarda şeçtiğimiz datum plane’i de yapıştıracağımız diğer yüzey olarak daha önceden montajını yapmış olduğumuz parça üzerinde tanımladığımız bir datum plane’i seçeriz.Preview kısmından bakacak olursak... Eklediğimiz silindirik çubuğun düzgün olarak merkezlenip tanımladığımız datum planeler doğrultunda önceki parçamızla yapıştığını görürüz.Bu durumda Apply dersek parçamız bu - 205 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri haliyle montajlanmış hale gelecektir.Ve şimdi sıra son parçamız olan tekeri montajını yaptığız bu parçaya eklemek kaldı.. yine center ve mate .tr yaparak w w w .u ni gr ap hi cs or .g Center ikonuyla ilk seçeceğimiz yüzey tekerin içinden geçen silindirik deliğin iç yüzeyidir.Bu yüzeyi merkezleyeceğimiz yüzey ise daha önceden merkezleyip mate yaptığımız silindirik çubuğun yüzeyidir.Merkezleme işlemimiz bittikten sonra artık bu iki parçayı mate edip birbirlerine yapıştırabiliriz. Bunun için soldaki şekilde de görüldüğü gibi tekerin ortasından geçen datum plane’i mate edilecek ilk yüz, daha sonra da ikinci yüz olarak daha önceden parçamızı montajlarken kullandığımız diğer datum plane’i şeçip mate işlemimizi apply diyerek bitiriyoruz.Bu tanımlamalardan sonra elimizdeki montaj parçasına bakarsak... ep rg .a w w w ikonlarını en ta l.c om Şimdi Caster_wheel adlı parçamızı montajladığımız parçamıza ekliyeceğiz. Şekilde görüldüğü gibi parçalarımızın birbirlerine tanımladığımız mate özellikleri doğrultusunda montajının yapılmış olduğunu görürüz. COMPONENT ARRAYS: - 206 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Edit Assembly Structure menüsünde göreceğimiz Companent Array menüsü sayesinde Assembly yaparken tanımladığımız mate özellikleri olan herhangi bir parçayı bu özelliklerini kaybetmeden ana parçamız üzerinde bu parçamızı çoğaltabiliyoruz. Şimdi Assembly’de Component Arrays’i bir örnekle açıklayalım. Yukarıdaki menüden Create diyerek Ornek adını vereceğimiz ana assebmly dosyamızı oluşturalım.Daha Ornek adlı ana assembly parçamız altında yine aynı menüden Kup adını vereceğimiz başka bir parça yaratalım.Assembly notlarınızın en başında anlatıldığı gibi Kup adlı parçamıza Assembly Navigator’de mouse’umuzun sağ tuşuyla kilkleyerek karşımıza gelen menüden bu parçamızı make work part yapalım. or .tr en .g ta l.c om Kup adlı dosyamız aktif haldeyken Daha sonra 75,25,100’lük bir küp oluşturalım.Kup isimli dosyamız aktif olduğu müdettçe yapacağımız her hareket bu dosya altında kayıt edilecektir. Bu yarattığımız küp üzerinde 10,10’luk bir hole açalım ve bu açtığımız hole’u instance ikonundan veya Fature Operation menüsünden instanse komutuna girerek bu menüde rectangular array komutunu şecerek karşımıza gelecek menüde; cs hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep Yandaki değerleri girerek yarattığımız kübün üzerindeki hole’ümüzü dağıtalım. Kup adı altında yapacağımız işlemler bu kadardı şimdi tekrar Ornek adı verdiğimiz ana dosyamızı Make Work Part yapalım daha sonra da yine Edit Assembly Structure menüsüne girerek Create diyelim ve bu sefer de Pim adlı yeni bir dosya yaratalım.Pim adlı dosyamızı oluşturduktan sonra yine mouse’umuzun sağ tuşunu kullanarak çıkan menüde Pim parçamızı make work part yapıp bir pim oluşturmaya başlayalım.Çalışma ortamımızın istediğimiz bir yerinde Z yönünde çapı 8 ve yüksekiği 6 olan bir silindir oluşturalım.Yaratığımız bu silindir üzerinde üstteki yüzeyinin merkezini baz alacak 12 çapında ve 3 yüksekiğinde başka bir silindir oluşturup bunları unite ettiğizde artık elimizde basit bir pim’imiz oluşmuş olacak. - 207 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri .tr en cs hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep or .g ta l.c om Pim isimli parçamızla işimiz bittikten sonra şimdi ana dosyamızı make work part yapabiliriz.Şimdi ise yapmamız gereken oluşturduğumuz pimi küpün üzerinde açtığımız hole üzerine mate etmek olacak. Mating Conditions kısmına girerek align ikonuna tıklayıp ilk seçeceğimiz yüzey olarak pimin hole’un içerisine oturacak silindirik yüzeyini seçiyoruz,hizalanacak yüzey olarak da pimimizin içine oturacağı hole iç yüzeyini gösteriyoruz.Şimdi sıra mate kısmında bunun içinde pimimizin kafasını oluşturan silindirin alt yüzeyini yapışıcak olan ilk yüzey ve kübümüzün yüzeyinide yapışıcağı diğer yüzey olarak belirtiyoruz.Kübün hole’leri olan yüzeyinde herhangi bir yeri tıklamamız bunun için yeterli çünkü zaten pimimizi hizaladığımız bir delik var. Mating işlemimizi de bitirdikten sonra şimdi Companent Arrays kısmına girebiliriz.Create diyerek başlayalım. Şekilde görüldüğü gibi karşımıza hangi assembly parçamızın çoğaltılacağı sorulur.Biz pimi kup üzerinde çoğaltacağımız için pimi şeçip ok diyoruz. - 208 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri - 209 - .tr en cs hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep or .g ta l.c om Karşımıza gelen menüden Assembly’de en çok kullanılan yöntem olarak From Feature ISET komutunu şecerek ok diyoruz ve artık karşımızda pimimiz yarattığımız tüm hole’ler üzerinde dağılmış durumda.Bu durumda mating conditions kısmına girersek orda da atadığımız tüm mating özelliklerinin her pim ve her delik için geçerli olduğunu görürüz. UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri ASSEMBLY’DE PATLATMA: EXPLODED VIEWS AND COMPONENTS: .tr om Patlatma yaparken UG’de kullanmış olduğumuş tüm operasyonları burada da kullanabiliriz.Ana assembly parçamızda tek bir patlatmayı veya tanımladığımız parçaları patlatmayı veya hiçbir patlatmayı istediğimiz zaman istediğimiz görünümde yapabiliriz.Fakat Assembly’mizde ana gövdeyi hiçbir şekilde patlatamayız sadece ve sadece asssembly’mizi meydana getiren bileşenleri patlatabiliriz.Ayrıca patlatma yaptığımız parçamızı bu haliyle export yada import edemeyiz. Şimdi yine bir örnek parçayla konumuza başlayalım: w .u w w ni gr Edit Explosion (Patlamayı düzenleme) w w w Create Explosion (patlatma) en cs hi Unexplode Component (Bileşenler geri birleştirme) ap .a rg ep or .g ta l.c Yandaki şekilde görülen parçamızı Assembly altında Exploded Views kısmını kullanarak patlatacağız. Hide Component From View (Bileşeni görünümden kaldırma) Delete Explosion (Patlamayı silme) Auto-explode Components (Otomatik patlatma yapma) Şimdi Create Explosion ikonuna tıklayarak baştaki parçamızı patlatmaya başlayalım. - 210 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Yaratacağımız patlatmaya şekideki gibi explosion 1 ismini verelim ve ok diyelim.Daha sonra patlatmayı yapacağımız parçaları seçeceğimiz Select Component menüsü karşımıza çıkacaktır. .tr .g en l.c ta bileşenlerinin mating otomatik olarak seçilmiş olan kısmında ise opsiyonu vardır.İlk bakalım ve menüde cs hi ap Şeklimizdeki gibi locator pinler sistem rengini alır ve kendini belli eder.Bundan sonra karşımıza gelecek olan Explode Component menüsüdür. w w w .u w w w Menüde görülen dosyamızı oluşturan kısımda göreceğimiz nasıl yapıcağımızı menümüzdür.Bu ni gr .a rg ep or Otomatik opsiyonunda parça özelliklerine göre parça patlatılır.Together kısmında bileşenler patlatılır.Individually bileşenleri teker teker patlatma önce Individually şeçeneğine locator_pin’i seçerek ok diyelim. om parçalar bizi ana assembly bileşenlerimizdir.Menüde alt Explode ise bizim patlatmayı seçeceğimiz ufak menüde 3 seçenek vardır. • Automatic • Together • Individually Bu menüde dikkat edilmesi gereken I,J,K ile patlatma yönünü ve distance ile de patlatmanın mesafelerini ayarlayabileceğimiz bölümdür.I,J,K değerlerini bu menüde 0,0,1 yapalım,K’ya 1 vererek patlatmamızın Z yönünde olduğunu tanımlamış olduk böylece.Daha sonra da distance kısmına 4 girelim.Böylelikle patlatma yapacağımız pinler Z yönünde 4mm olarak patlatılacaklar. Show Explosion kısmını işaretleyerek patlatmayı eş zamanlı görebiliriz.Apply dediğimiz zaman birinci pimimiz ana parçadan 4 mm açılarak patlatılacaktır ve her apply deyişimizde 4mm daha patlatılacaktır bu yuzden diğer pimide 4mm patlatmak için yandaki şekilde de görülen next komutunu kullanarak diğer pime geçebiliriz ve orda da apply - 211 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri dediğimizde ikinci pimimizde parçadan 4 mm olarak patlatılacaktır. Eğer patlatmamızda herhangi bir yanlışlık yaptıysak patlatmayı geri alabiliriz.Bunun için yapmamız gereken patlatma yapıldıktan sonra aktif hale gelecek menüde gözüken unexplode ikonunu kullanmaktır.Bu ikon sayesinde bileşen ilk haline geri dönecektir. hali en .tr şekilde hi cs or ep rg ap Şimdi ise parçamızda monteli başka 4 pimi bu sefer Individually yerine together komutunu kullanarak patlatacağız. w w w .u ni gr .a w w w yandaki .g ta l.c om Parçamızın patlatılmış görülmektedir. Yukarda görüldüğü gibi 4 pimimizi menüde şeçtikten sonra Explode type’da Together’ı işaretliyoruz ve ok diyoruz.Karşımıza gelen Explode Component menüsünde K’ya yine 1 - 212 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri verip patlatmamızın pozitif Z yönünde olacağını tanımlıyoruz,distance olarakta 5 verelim ve apply diyelim. ta .tr CLEARANCE ANALYSIS: en l.c om Şekilde gördüğünüz gibi 4 adet pimimiz together komutu şeçili olduğundan beraber patlatıldılar.Eğer patlamanın gözükmesini istemiyorsak Hide Explosion ikonunu kullanarak parçalarımızı eski yerlerinde görebiliriz veya Show explosion ile patlatılmış hallerine geri dönebiliriz.Edit Explosion komutu ile patlatılmış bileşenleri edit edebilir veya en başta Explosion 1 ismini verdiğimiz patlatmamızı Delete explosion ikonu ile silebiliriz. cs hi ap Touching İnterference Hard İnterference Soft İnterference Containment İnterference w w • • • • Bu ni gr w sırasıyla; w .u w w .a rg ep or .g Basit olarak Clearance analiz yöntemiyle assembly bileşenleri arasındaki keşisen yerler veya analizini yaptığımız parçaların ne kadar birbirlerini içine aldıklarını görebildiğimiz analiz yöntemidir.Bu interference lerdeki farklılıkları da aşağıda tanımlanmış olduğu gibi istediğimiz interference tipinin analizini yapabiliriz. Clearence Analysis yaparken kullandığımız iki yöntem vardır.Bu yöntemlerden biri olan İnteraktive Mode analizimizi yapmasını istediğimiz Work Part üzerinde çalışır.Diğer bir yöntem olan Batch Mode ise daha çok yüzlerce assembly bileşeni olan parçalarda kullanılır.Şimdi bir dikiş makinesi örneği üzerinde Clerance Analysis kısmına girelim. - 213 - interference tipleri UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Analysis-Assembly Clearance kısmına tıkladığımızda karşımıza Clearance Analysis menüsü çıkacaktır.Bu menü aşağıda göreceğimiz gibi 4 ana kısımdan meydana gelmektedir.Bu kısımlar: • Data analizi ve şeçim fonksiyonları • Nesneleri eşleştirme • Analiz fonksiyonları • Yeniden Görünüm Kısımlarıdır. .tr en cs hi ap ni gr w .u w w w w w .a rg ep or .g ta l.c om Clearance Analiz yaptığımız zaman bu analizimizin sonuçları açtığımız parça altında datasetler altında tutulur.Bu yüzden yapacağımız analizlerde farklı isimler vererek birden çok analiz yapma imkanımız vardır.Şimdi Selection kısmında yapacağımız analizimize bir isim vererek başlayalım.İsim verene kadar şekilde görüldüğü gibi Create ikonu aktif durumda olmayacaktır.Mec3_No_Zones ismini verip create diyelim.Artık verdiğimiz isim yukarıdaki pencereye eklenmiştir. Şimdi ise yapmamız gereken istediğimiz bileşenlerin nasıl eşlestirileceğini tanımlamaktır.Bunun içinde menüden One List veya Two list opsiyonlarından birini seçmemiz gerekmektedir. Eğer One list dersek listemizdeki her obje kendisi hariç diğer objelerle eşleştirilecektir. - 214 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Eğer Two List dersek bu seferde ilk liste için seçmiş olduğumuz objeler diğer liste için sectiğimiz objelerle teker teker eşlecektir. Menüden Two List opsiyonunu seçelim ve liste1’i tıklayarak liste1 için objemizi seçelim. .tr en w .u ni gr ap hi cs or ep rg .a w w w Şeçtiğimiz obje veya objelerin gerçekten seçilip seçilmediğini görmek için Show List ikonuna tıklayabiliriz.Böylelikle kaç objenin seçildiğini gösteren ufak bir info penceresi kaşımıza çıkacaktır. .g ta l.c om Tanımlayacağımız obje için Class section menüsüne giriyoruz ve All but Selected diyerek şekildeki bileşeni seçiyoruz. w w Liste 1 için objemizi seçtikten sonra simdi Liste 2 için objeler seçeceğiz bunun için ana menümüzden List2’yi tıklıyoruz ve yine Class Selection menüsünden All but selected diyerek bu sefer demin seçtiğimiz parçayı tıklayarak bu parça haricindeki geri kalanları liste2 için seçiyoruz.Eğer yine Show List dersek: Liste 1 için seçtiğimiz diğer tüm parçalar şu anda Liste 2 için seçilmiştir.Ana menümüzden exclude ikonuna tıklarsak, Bu pencerede exclude/include pairs ikonlarıyla seçtiğimiz objelerimizi edit edebiliriz.List ikonlarıyla da exclude yada include ettiğimiz objelerin eşleştirilmelirini görebiliriz. - 215 - UNIGRAPHICS NX4 CAD Elginkan Vakfı, Mesleki ve Teknik Eğitim Merkezleri Şimdi yapmamız gereken ise Clearance Analiz kısmına girerken anlatılan interference tiplerini ayarlamak.Bu tiplerden hangilerini baz alarak Clearance Analizimizi yapacağımızı Preferences-Assemblies menüsünde Clearance Analiz ikonuna tıklayarak ayarlayabiliyoruz. Save interface seçeneğini işaretliyerekte bulununan interference gövdelerin hangi layer olusturulacağını ayarlabiliriz. w .u .tr en cs ni gr ap hi Analizimiz bittikten sonra karşımıza analizin sonuçlarını yazan bir pencere gelecektir. Analiz sonuçlarının hangi layerda tutulması gerektiğini tanımlamışşak Layer Settings’de o layer make work part yapıyoruz.Layerımızı work part yaptıktan sonra o layer da interference yerlerin birer nokta halinde tanımlandığını görebiliriz.Clearance Analiz menümüzün en altındaki Review Function menüsünden Report ikonu ile interference parçaları listeleyebiliriz. w w w w w .a rg ep or .g ta l.c om Layer ve renk ayarlarımızı yaptıktan sonra ana menüzmüzde Analyze ikonuna tıklıyoruz.Her bulununa interference body için analiz duracak bulunan parçaların isimleri ve çalişma ortamımızdaki yerleri bize gösterilecektir. - 216 -
Benzer belgeler
UG Nx 3.0 CAD
Seçilen koordinat noktasını baz alarak, girilen X, Y, Z mesafesi kadar
uzaklıkta çizgi çizmeye yarar. Girilen nokta koordinatları (X, Y, Z)
mesafeleri hesaplanırken WCS’ e göre değil belirtilen nok...