Uzay Araştırmalarından Beklenenler ve Hedefler

UZAY ARAŞTIRMALARINDAN
BEKLENENLER ve HEDEFLER
Serdar Evren
Ege Üniversitesi
Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü
e-posta: [email protected]
Sputnik-1
İlk yapay
uydu
4 Ekim 1957
Sovyetler Birliği
80 kg
58 cm
Sputnik-2 ve LAIKA
Uzayda ilk
canlı
3 Kasım 1957
VOSTOK-1
İnsanlı ilk uzay uçuşu
Yuri Gagarin
12 Nisan 1961
İlk yörünge
108 dakika
ariner-2
Gezegenler arası ilk başarılı yolculuk
VENÜ
Gezegenler arası uzay, güneş rüzgarı
ve Venüs’ün atmosferi hakkında
ilk bilgileri yolladı (T=500 C)
27 Ağustos 1962
Güneş Sisteminin Araştırılmasının 50. yıldönümü
25-26 Ekim 2012, NASA
Apollo 11
Neil Armstrong
Buzz Aldrin’in bot izi
20 Temmuz 1969
45. YIL
Apollo 11-17
Ay’a iniş yapan uzay araçları
SKYLAB
1973-1979
Mir
İlk modüler
uzay istasyonu
19861996
Shuttle–Mir Program
19951998
Uluslararası Uzay İstasyon
1998’de gönderildi
2011-2015
BAKIM ÇALIŞMALARI
Uzay Mekiği (Space Shuttle)
12 Nisan 1981
21 Temmuz 2011
30 YIL
Columbia
Challenger’ın Patlaması
28 Ocak 1986
Atlantis
Endeavour, Houston-Texas üzerinde
19 Eylül 2012
11 Ekim 2012
PIONEER 10
2 Mart 1972
15 Temmuz 1972 ve 15 Şubat 1973
Asteroit kuşağını geçen ilk uzay aracı
Güneş sistemi dışından alınan
son sinyal 23 Ocak 2003
Görev süresi
30 yıl 10 ay
VIKING 1
Mars’a yolculuk
20 Ağustos 1975
37 yıl önce
VOYAGER 1
5 Eylül 1977
Yaklaşık 37 yıldır görevde…
Görev süresi 2025’de bitecek.
Temmuz 2014’de 128 AB uzaktaydı,
25 Ağustos 2012’de yıldızlararası uzaya giriş yaptı.
Voyager üzerinde
Altın Plak
GALILEO
Jüpiter’e seyahat
Fırlatılış: 18 Ekim 1989
Jüpiter’e varış: 7 Aralık 1995
Jüpiter’in halkası olduğunu buldu
Shoemaker-Levy 9 kuyrukluyıldızının çarpmasını gözledi
16-22 Temmuz 1994 Jüpiter’e çarpma
Asteroit Gaspra’nın
uydusu olduğunu buldu
MARS PATHFINDER
4 Aralık 1996
CASSINI-HUYGENS
Fırlatılış: 15 Ekim 1997
Yörüngeye varış: 1 Temmuz 2004
10 yıldır görev sürüyor
Satürn ve Titan
Titan’ın Yüzeyi
DEEP IMPACT
Tempel kuyrukluyıldızıyla çarpıştırıldı
12 Ocak 2005
Çarpışma anı
4 Temmuz 2005
Mars Curiosity
Toprağın kimyasal analizi
Fırlatılış: 26 Kasım 2011
Varış: 6 Ağustos 2012
Cruosity.ps
Son Yıllarda
Gezegen
Bilimde Yeni
Bulgular
Ay üzerinde su ve hidroksil minarelleri bulundu, 24 Eylül 2009
NASA‘nın M3 ("M-küp") aracı
Indian Space Research Organization's Chandrayaan-1 uzay aracı üzerindeki Moon Mineralogy Mapper aleti
Mars üzerinde su olabilir mi?
25 Haziran 2010
ESA - Space Science - Wet era on early Mars was global.wmv
http://www.esa.int/esaSC/SEMU70MZLAG_index_0.html
Titan’ın Metan Denizleri
13 Şubat 2008
Nil nehri
Titan üzerinde
Nil’e
benzeyen nehir
yatağı
13 Aralık 2012
Satürn’ün kuzey yarıküresinde
büyük fırtına
11 Mart 2012
Satürn’ün kuzey kutbunda fırtına
27 Kasım 2012
Satürn’ün halkaları ve toplanma diski
15 Eylül 2006
Venüs’ün volkanları,
sülfür dioksit miktarında değişim
3 Aralık
2012
EUROPA
Jüpiter’in buz
uydusu
Buz kabuk altında okyanus !
7 Eylül 1994
Galileo aracı
Satürn’ün uydusu
Enceladus
•
•
Buz tabaka ve buhar çıkışı jeotermal
enerji, 27 Kasım 2005
101 aktif gayzer saptandı, 28 Temmuz
2014
Cüce gezegenler
2013-2022
Uzay
Programı
Mars Yüzeyinden Örnek
Getirme
•
Mars yüzeyi güneş sisteminin tarihine
ilişkin deliller taşır
•
Hava koşulları Yer’e benzer
•
İlkel yaşam bulguları
•
Asteroitler yerine Mars tercihi
Jüpiter’in Uydusu Europa’nın
Araştırılması
•
•
•
Yüzey altı okyanusların varlığı
Jeolojik aktivite
Yaşanabilir bölge olma olasılığı
Dinamik buz katman
Aktif silikat iç yapı
Uranüs ve Neptün’ün
Araştırılması
Jüpiter ve Satürn’de daha çok hidrojen var
Uranüs ve Neptün’de ince bir hidrojen katman ve oksijen, karbon, azot ve sülf
NASA’nın gezegen araştırmalarına yönelik
aday projeleri
•
«Yeni
Sınırlar
ve
Buluşlar»
Venüs’ün yüzey yapısı
•
Ay’ın iç yapısı
•
Ay kabuğunun kimyasal yapısı
•
Truva asteroitlerinin doğası
•
Kuyrukluyıldız çekirdeklerinin yapısı
•
Jüpiter’in volkanik uydusu Io’nun jeofiziği
•
Satürn atmosferinin ayrıntılı yapısı
NASA-ESA işbirliği, uzun
soluklu proje
Dört«Mars’tan
önemli kriter….
Örnek Getirme»
•
Bütçe: Dolar başına geri dönen bilim
•
Denge: Diğer programlara göre üstünlük
•
Teknoloji
•
2013-2022 arası yörüngelerin uygun
durumu
BÜTÇE DAĞILIMI
•
Küçük Bütçeli Projeler: 500 milyon dolar
Şu andaki gibi devam edebilecek projeler
Orta Bütçeli Projeler : 1 milyar
dolar
•
•
Kuyrukluyıldız yüzeyinden örnek toplama-getirme
Ay’ın güney kutbu-Aitken Havzası’ndan örnek
getirme
•
Satürn’ün araştırılması
•
Truvalılara uçuşlar
•
Venüs’ün yüzey araştırması
•
Io’nun araştırılması
•
Ay’ın jeofiziksel araştırmaları
Büyük Bütçeli Projeler : 3.5
milyar dolar
•
•
•
•
Mars’ın astrobiyolojik keşfi
2022 ötesi için Mars’tan örnek getirme, 3.5
milyar dolar
Europa’nın araştırılması, 4.7 milyar dolar
Uranüs ve Neptün’ün araştırılması, 2.7
milyar dolar
https://www.facebook.com/guncelastronomi