Aks mesafesinin değiştirilmesi Aks mesafesinin değiştirilmesiyle

Aks mesafesinin değiştirilmesi Aks mesafesinin değiştirilmesiyle

Aks mesafesinin değiştirilmesi
Aks mesafesinin değiştirilmesiyle ilgili genel bilgi
Aks mesafesinin değiştirilmesiyle ilgili genel bilgi
ÖNEMLİ!
• Aks mesafesini değiştirecek herhangi bir çalışma yapmadan önce her zaman için
Scania atölyesi ile iletişime geçilmelidir. Servis size dingil mesafesi ve kardan
millerinin standart boyutları konusunda bilgi sağlayacaktır.
• Yeni dingil konumu için Scania’nın standart dingil mesafesi açıklıklarından birini
seçin. Bu sayede şasiye Scania’nın orijinal kardan milleri takılabilir.
• Kritik işlemlerde her zaman için Scania Yedek Parçalarını kullanın. Bu sayede
boyutların ideal ölçüde olması sağlanır.
• Aks mesafesinin değiştirilmesi SOPS dosyasının değiştirilmesini gerektirir.
Yöntemler
BEP-L015
340 807
Araç şasisinin dingil mesafesinin değiştirilmesi şasinin özelliklerini etkilemektedir.
Bu nedenle Scania’nın tavsiyelerine uymak çok önemlidir.
SOPS dosyasının değiştirilmesi ile ilgili daha ayrıntılı bilgi, Genel bilgiler bölümünün altındaki Kontrol ünitelerinin yeniden programlanması başlıklı dokümanda bulunmaktadır.
Dingil mesafesini değiştirme yöntemleri dokümanın ilerleyen bölümlerinde daha ayrıntılı olarak anlatılacaktır.
Dingil mesafesi aşağıda anlatılan iki şekilde değiştirilebilir:
1. Arka dingili ya da şasi çerçevesi üzerindeki boji ataşmanını kaydırma (tavsiye
edilir)
2. Şasi çerçevesini kesme ve birleştirme
– Bu yöntem şasi çerçevesinin arka dingilin önünden kesilmesini ve dingil mesafesi değiştirildikten sonra yeniden kaynaklanmasını içermektedir.
– Yay braketlerine ve traverslere sahip arka dingil ya da boji şasi çerçevesinden
çıkarılmaz, komple takım olarak kaydırılırlar.
– Scania, şasi çerçevesi kesme ve birleştirme işlemlerinin yetkili Scania servis
merkezi tarafından yapılmasını tavsiye eder.
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
1 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kurallar ve esaslar
Kurallar ve esaslar
Arka dingili ya da bojiyi kaydırma
Aks mesafesini değiştirmek için, kullanılan yönteme bakılmaksızın arka dingil çıkarılmalıdır. Aks mesafesini değiştirmek için ilk önce arka dingili veya şasi çerçevesi
üzerindeki boji ataşmanını kaydırmaya çalışın.
Şasi çerçevesini kesme
Aşağıdaki araç tiplerinde şasi çerçevesini keserek dingil mesafesini değiştirme işlemine izin verilmemektedir.
• Çekiciler
• Alt şasisiz damperli kamyonlar
Dingil mesafesini uzatma
Aks mesafesi, aracın tipine göre fabrikada izin verilen standart azami açıklığı aşmamalıdır.
İstisnalar:: Sabit üstyapılı ya da yükün eşit dağıtıldığı araçlarda aks mesafesi, fabrikada izin verilen azami standart aks mesafesine göre uzatılabilir. Ancak, karoserin
buna uygun olarak tasarlandığından ve şasi çerçevesi meydana gelebilir. Aksi takdirde şasi titreşim riski ortaya çıkar.
Dingil mesafesini kısaltma
Dingil mesafesi aracın tipine göre izin verilen standart asgari açıklığın altında olmamalıdır.
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
2 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kurallar ve esaslar
Traverslerin konumu
• Yeni dingil mesafesi standart bir dingil mesafesiyse, traversleri standart konumlarına konumlandırın.
• Yeni dingil mesafesi standart bir dingil mesafesi değilse traversleri kardan millerinin uzunluklarına uygun konumlara konumlandırın.
Traverslerin yerine ilişkin daha ayrıntılı bilgi Traverslerin sökülmesi ve takılması
başlıklı dokümanda bulunabilir.
Kardan millerinin uzunluğu ve konumu
Dingil mesafesi değiştirildiği takdirde kardan mili ve diğer herhangi bir ara kardan
mili modifiye edilmeli ya da yenilenmelidir.
• Yeni dingil konumu için Scania’nın standart dingil mesafesi açıklıklarından birini
seçin. Bu sayede şasiye Scania’nın orijinal kardan milleri takılabilir.
• Mevcut kardan milleri uzatılabilir ya da kısaltılabilir.
Not:
• Kardan millerinin uzunluğu değiştirilirken kaynak, düzleştirme ve kardan millerini dengeleme işlemleri için özel ekipman kullanılmalıdır. Böylesi bir modifikasyonu görüşmek için mutlaka Scania servisi ile bağlantıya geçilmelidir.
• Kardan milinden sökülen tüm vidalar yenileriyle değiştirilmelidir. Doğru vida tipini kullanmak çok önemlidir. Vidalar doğru tork değerinde sıkılmalıdır. Somun
döküm başı kullanmayın. Doğru vida tipi ve diğer bilgiler için her zaman bir Scania bayisiyle irtibata geçin.
Kardan mili ya da ara kardan mili 2.000 mm’den daha uzun olmamalıdır.
Üniversal mafsal açıları
Dingil mesafesini uzattıktan ya da kısalttıktan sonra bunların arasındaki uyumsuzluğu azaltmak için bir ya da birkaç üniversal mafsal açısını değiştirmek gerekli olabilir.
Kardan mili kardan mafsalı açıları hakkında daha fazla bilgi Genel Bilgiler belgesi,
PTO altında PTO'larla ilgili genel bilgiler içerisinden temin edilebilir.
Üniversal mafsal açılarını değiştirmek için aşağıdaki yöntemlerden birini kullanın:
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
3 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kurallar ve esaslar
• Destek yataklarını değiştirme ya da kaydırma.
• Arka aks eğiminin değiştirilmesi.
• İlave dingil kaldırma yüksekliğini azaltma (6x2 araçlar için).
Not:
Uzun kardan milleri ve hatalı üniversal mafsal açıları şaside ve güç aktarma sisteminde titreşime neden olur.
Arka dingili eğimini değiştirme
Yaprak yaylı süspansiyon sistemine sahip araçlarda arka dingilin eğimi, arka dingil
yay mesnedi ve yay arasına takoz konularak değiştirilebilir.
Not:
Arka dingilin eğimini 3˚’den fazla değiştirmeyin.
Aşağıdaki takozlar Scania'dan sipariş edilebilir:
Parça numarası
300 355
250 539
277 975
246 263
277 976
Boyut (mm)
220x90
220x100
220x100
220x100
220x100
Eğim
0,5°
1,5°
2,08°
5,0°
5,5°
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
4 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kurallar ve esaslar
6x2Z araçlarda ilave dingil kaldırma yüksekliğini
azaltma
Not:
Dingil mesafesi 3.300 mm’nin altına düşürülmüş 6x2Z araçlarda, kaldırma yüksekliği azaltılmış bir ilave dingil kaldırma tertibatı kullanılmalıdır.
6x2Z araçlarda, avare dingil kaldırıldığı takdirde şasi çerçevesi eğimi önemli oranda
artar. İlave dingil kaldırma tertibatı kardan mili açılarında da bozulmaya neden olur.
Dingil mesafesi kısa olan araçlarda çok belirgin bozulma olur.
Dingil mesafesi 3.100 mm ya da altında olarak sipariş edilmiş 6x2Z araçlar mutlaka
kaldırma yüksekliği azaltılmış bir ilave dingil kaldırma tertibatıyla donatılırlar.
Not:
İlave dingil kaldırma yüksekliği dingil mesafesi uzun olan araçlarda da azaltılabilir,
ancak bu durumda, aracın bozuk zemin üzerinde hareket etmesi halinde kaldırılmış
durumdaki ilave dingil tekerlekleri büyük oranda yerle temas etme riski taşırlar.
Uygulama
1. Hidrolik silindiri piston kursu 32 mm daha kısa olan başka bir silindirle değiştirin
(parça numarası 1 378 315).
2. Lastik tampon (2) ve denge kolunun hareketini durduran braket (3) arasına ayırıcı plaka 1 377 710 (1) yerleştirin.
Pnömatik sistem
3
1
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
2
304 562
Pnömatik sistem üzerinde gerçekleştirilecek tüm çalışmalar Şasi modifikasyonları
bölümünün altındaki Pnömatik sistem dokümanında verilen talimatlara göre yapılmalıdır.
5 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kurallar ve esaslar
Kaynak yapma
ÖNEMLİ!
Tüm kaynaklama işlemleri eğitimli personel tarafından yüksek hassaslık düzeyinde
gerçekleştirilmelidir.
Kaynak dikişlerinin etrafındaki alanda kırılma riski arttığı için şasi çerçevesinde kaynak yapmaktan mümkün olduğunca kaçının. Şasi üzerinde zorlama dayanımı ve yorulma dayanımı gerekliliklerine sahip bölgelerde kaynak işlemi yapmaktan
kaçınılmalıdır.
1 000
340 808
• Şasi çerçevesine kaynak işlemi yapılmasına genellikle yükü eşit dağıtılmış araçlarda boji merkezinin arkasındaki 1.000 mm'lik alanda izin verilebilir.
İstisnalar::
– Mafsalın arkasında büyük nokta yüklere sahip örneğin dökme yük tankeri, beton mikseri gibi araçlar ve vinç gibi arkaya monteli ekipmana sahip araçlar.
– Başka bir kaynak bağlantısından 1.000 mm veya daha uzakta çeki kanca traversi bulunan araçlar
• Çekicilerdeki ön ve arka dingiller arasındaki alanda bağlama ve kaynaklamaya
izin verilmez.
Kaynaklama ile ilgili daha ayrıntılı bilgi Genel bilgiler altındaki Kaynaklama belgesinde bulunmaktadır.
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
6 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kurallar ve esaslar
Delik açma
ÖNEMLİ!
100
Şasi yan kirişinin flanşlarında asla matkapla delik açmayın.
İstisnalar: Şasi yan kirişlerinin arkasından 100 milimetre.
340 809
Flanşlar şasi yan elemanlarının üzerindeki stresi önemli oranda azaltır. Bundan dolayı, flanşlarda ya da bunların yakınında açılan deliklerin etrafında kırılma oluşumu
riski yüksektir.
Matkapla delmeye ilişkin daha ayrıntılı bilgi, Genel bilgiler altındaki Delik açma
belgesinde mevcuttur.
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
7 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Arka dingili ya da bojiyi kaydırma
Arka dingili ya da bojiyi kaydırma
Arka dingil ya da boji, tek şasili ya da çift şasili araçlarda kaydırılabilir.
Arka uzantıyı uzatma
Arka uzantı uzatılacaksa arka treyler dingilinin yeni desteği, modifikasyondan sonraki dış şasi bağlantısının önünde bırakılmalıdır.
Arka kısmın nasıl uzatılacağına dair daha fazla bilgi Arka kısmı uzatma belgesinden
temin edilebilir.
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
8 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Arka dingili ya da bojiyi kaydırma
1
3
5
2
150
Çiftli şasili araçlarda arka dingil ya da boji geriye kaydırılacaksa iç şasinin de uzatılması gerekir. Uzatma kirişinin uzunluğu en az dingil mesafesindeki uzama kadar olmalıdır.
Dış şasi ve iç şasi arasındaki boşluğu macun ile kapatın; aksi halde nem girme riski
vardır. Mümkünse astar kullanılması tavsiye edilir.
50
6
270
50
4
35
50
50
Uzatılmış iç şasi fabrikadan özel siparişle istenebilir. Daha fazla bilgi için bir Scania
bayisiyle temasa geçin.
50
50
59
Kaynak bağlantılarını şekilde görüldüğü gibi meyillendirin.
78
200
A = Metal ark kaynağı
B = MIG kaynağı
7
150
59
200
304 565
İç şasiyi uzatma
1. Mevcut iç kiriş
2. Yeni iç kiriş
30°
3. Mevcut perçinler
4. Yeni perçinler veya M14 sıkı geçme cıvatalar
5. Mevcut kaynak delikleri
A
6. Yeni kaynak delikleri
2
7. Dış kiriş
2
30°
1-2
304 566
B
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
9 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Arka dingili ya da bojiyi kaydırma
İş tanımı
1. Kaydırılacak olan arka dingile ya da bojiye giden kardan millerini, basınçlı hava
tertibatını sökün ve yapılacak çalışmaya engel olabilecek diğer tüm bileşenleri
çıkartın.
2. Şasinin arka ucunu bir destekle destekleyin.
3. Kesme işaretlemesini (M) şu şekilde yapın:
340 810
a) Çerçeve yan kirişlerinin paralel durumda olduğu şasi çerçevesinin ön kısmın-
da, gönye yardımıyla şasi boyunca bir cetvel yerleştirin.
b) Cetvelin yanından, her iki şasi yan elemanının ön tarafında ilk iki işaretlemeyi
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
M
90°
304 568
yapın. Şasi çerçevesi flanşlarındaki zımba işaretlerini mümkün olduğunca şasi
elemanının gövdelerine yakın konumlandırın. Bu, şasinin gücünü fazla etkilemez.
c) Kesme işaretlemesi (M) yapmak için arkadaki noktaları aynı şekilde işaretleyin.
4. Yay braketlerini ve bunların çapraz elemanlarını çıkarın.
5. Yay braketlerini ve çapraz elemanlar için yeni delikler açın. Delme şablonu yoksa yay braketleri ve çapraz elemanlar şablon olarak kullanılabilir.
6. Soğuk perçin ya da vidalı bağlantılarla bileşenleri monte edin. Sonraki durumda,
vida deliklerini birlikte raybalayın ve sıkı geçme cıvatalar kullanın.
7. Yeni delikler ile mesafe Delik delme belgesinde tarif edilen değerden daha az ise
delikleri kaynaklayın ve doldurun.
Hareket ettirmeden önce boyutu kontrol edin
10 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kesme ve birleştirme
Kesme ve birleştirme
Not:
Üzerinde bulunan her birleşme noktası şasi çerçevesini zayıflatır.
Tekli şasileri kesme ve birleştirme
ÖNEMLİ!
Çalışmayı gerçekleştiren kişi şasi çerçevesinin doğru bir şekilde birleştirilmesinden
sorumludur.
Not:
Şasi çerçevesini kesme işlemi yalnızca F950 şasiye sahip araçlarda gerçekleştirilebilir.
Çiftli çerçeveleri birleştirme yalnızca istisnai durumlarda yapılır.
Bu yöntem şasi çerçevesinin arka dingilin önünden kesilmesini ve dingil mesafesi
değiştirildikten sonra yeniden kaynaklanmasını içermektedir.
Çiftli şasileri birleştirmeye yönelik daha diğer bilgiler belgenin içerisinde Çiftli şasilerin kesilmesi ve birleştirilmesi başlığı altında bulunabilir.
Yay braketlerine ve traverslere sahip arka dingil ya da boji şasi çerçevesinden çıkarılmaz, komple takım olarak kaydırılırlar.
Çerçeve bağlantılarının pozisyonu
Not:
Çerçeve bağlantısı karoser nedeniyle büyük yük altında kalacak bölümlere yakın konumlandırılmamalıdır.
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
11 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kesme ve birleştirme
Şasi çerçevesini, bağlantılar aşağıdaki bileşenler için yeterli paya sahip olacak şekilde kesin:
•
•
•
•
•
Yay braketleri
Avare dingil ataşmanı
Traversler
Şasi bileşenleri (depolar, stepne lastik taşıyıcılar, alet dolapları vb.)
Ön bağlantıları traverslerin konumu gibi etkenleri göz önünde bulundurarak konumlandırın (uzatma yapılması halinde). Takviye plakaları için yeterli alanın bulunması ve bunların şasi içinde simetrik olarak konumlandırılabilmeleri
gerekmektedir.
Bağlantıların konumlandırılmasına hakkındaki diğer bilgiler belgenin içerisinde
Çiftli çerçevelerin kesilmesi birleştirilmesi başlığı altında bulunur.
Uzatma kirişleri ve güçlendirme plakaları
Scania Yedek Parça yelpazesi örneğin bir dizi farklı tasarıma sahip uzatma kirişleri
ve takviye plakalarından oluşmaktadır.
Kendi bünyenizde ürettiğiniz bileşenler yan kirişler ile aynı malzemeden ya da eşdeğer özellik ve kalitedeki malzemelerden üretilmelidir.
Malzemelerin özellikleri hakkında diğer bilgiler Şasi çerçeveleri belgesinde Şasiler
ve alt şasiler altında mevcuttur.
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
12 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kesme ve birleştirme
İş tanımı
Destek üzerinde desteklenmiş şasi
a) Çerçeve yan kirişlerinin paralel durumda olduğu şasi çerçevesinin ön kısmın-
da, gönye yardımıyla şasi boyunca bir cetvel yerleştirin.
b) Cetvelin yanından, her iki şasi yan elemanının ön tarafında ilk iki işaretlemeyi
yapın. Şasi çerçevesi flanşlarındaki zımba işaretlerini mümkün olduğunca şasi
elemanının gövdelerine yakın konumlandırın. Bu, şasinin gücünü fazla etkilemez.
c) Kesme işaretlemesi (M) yapmak için arkadaki noktaları aynı şekilde işaretleyin. Kesme işaretlemelerini dingil mesafesi kısaltılırken kaybolmayacak şekilde konumlandırın. Arka dingil ya da bojinin arkası uygun bir konumdur.
6. Şasi yan kirişlerini kesme diskiyle kesin. Kılavuz olarak şasi yan elemanı profiline göre eğilmiş bir yassı demir kullanabilirsiniz.
M
90°
304 568
tertibatını sökün ve yapılacak çalışmaya engel olabilecek diğer tüm bileşenleri
çıkartın.
2. Tüm şasiyi aşağıdaki konumlardan destek üzerinde destekleyin.
– Önde tarafta tamponun altından
– Kesme noktasının önünden ve arkasından
– Şasinin arka ucundan
3. Destekleri ayarlayın ve su terazisiyle şasinin yatay durmasını kontrol edin.
4. Çerçeve yan elemanlarının nereden kesileceğini işaretleyin.
5. Kesme işaretlemesini (M) şu şekilde yapın:
340 811
1. Kaydırılacak olan arka dingile ya da bojiye giden kardan millerini, basınçlı hava
Kesmeden önce işaretleme yapın
7. Çerçeve yan elemanlarının kaynak bağlantılarını şekilde görüldüğü gibi meyil-
lendirin.
Devamı sonraki sayfada.
30°
2
304 570
30°
2
Kaynak bağlantılarını meyillendirme
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
13 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kesme ve birleştirme
8. Arka şasi kısmını yeni kontrol boyutu (MK ya da ML), değiştirilmiş aks mesafe-
sine karşılık gelecek şekilde konumlandırın.
9. Şasi kısımlarını destekler üzerinde destekleyin ve su terazisi kullanarak düz durup durmadıklarını kontrol edin.
10. Dingil mesafesi uzatma:
a) Uzatma kirişlerindeki kaynak bağlantılarını meyillendirin.
b) Uzatma kirişlerini şasi yan elemanlarının arasına konumlandırın.
11. Şasi parçalarını monte edin.
12. MK ya da ML boyutlarının eşleşmesini ve şasi parçalarının düz durmalarını
kontrol edin.
304 571
MK
Kısaltmadan sonra işaretleri
13. Çerçeve parçalarını birbirine kaynaklayın ve kaynak dikişlerini perdahlayın.
14. Yüzeyleri boyayın.
304 572
ML
340 812
Uzatmadan sonra işaretleri
Devamı sonraki sayfada.
Boyama ile ilgili daha fazla bilgi Boyama altındaki belgelerde mevcuttur.
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
14 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kesme ve birleştirme
15. Çerçeve bağlantılarını Scania 8 mm kalınlıklı iç kiriş kullanarak ya da aşağıda
anlatıldığı şekilde iç takviye sacları yaparak güçlendirin:
– Sac kalınlığı en az 6 mm olmalıdır.
– Takviye sacını, çerçeve yan elemanının üst ve alt flanşlarından sabitlenecek
şekilde iki kısım olarak yapmanız tavsiye edilir. Aralarında boyuna doğru yaklaşık 5 mm’lik bir boşluk olmasını temin edin.
– Takviye plakalarını kiriş gövdesi tıkaç kaynağıyla sabitleyin ve uzunlamasına
boşluğu birbirine kaynaklayın.
– Şasi yan kirişi ve takviye arasındaki boşluğu macun ile kapatın; aksi halde
nem girme riski vardır. Mümkünse astar kullanılması tavsiye edilir.
700
200
R12 2
42
380
5
270
44
130
44
42
30
ÖNEMLİ!
90
190
35 35
190
90
322 585
Kiriş flanşlarında içeriden kaynağa izin verilmez.
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
15 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden
Aks mesafesinin değiştirilmesi
Kesme ve birleştirme
Çiftli çerçeveleri kesme ve birleştirme
Not:
Çiftli çerçeveleri birleştirme yalnızca istisnai durumlarda yapılır.
min 250
min 250
ÖNEMLİ!
Çiftli çerçeveyi iç çerçeve ve dış çerçevenin bağlantıları arasında en az 250 mm'lik
bir sapma olacak şekilde birleştirin. Bu durumda ek güçlendirme sacına ihtiyaç duyulmaz.
322 165
Bitişikteki çerçevenin zarar görmesini önlemek için iç ya da dış çerçeveleri keserken
çok dikkatli olunmalıdır.
Kısaltma sonrasındaki bağlantıların konumu (iç şasi kesimi için bir bağlantı ve dış
şasi kesimi için 2 bağlantı)
Dış şasi ve iç şasi arasındaki boşluğu macun ile kapatın; aksi halde nem girme riski
vardır. Mümkünse astar kullanılması tavsiye edilir.
min 250
min 250
304 576
İstisnalar:: Dingil mesafesinin 3.100-3.400 mm olmasına neden olan bir çerçeve kısaltma halinde, sapma 100 mm’ye düşürülmelidir.
Uzatma sonrasındaki bağlantıların konumu (Yeni dış çerçeve için iki bağlantı ve iç
çerçeve için iki bağlantı)
07:10-01 Yayım 5 tr-TR
16 (16)
©
Scania CV AB 2013, Sweden