Senkop - 3.BAHAR PEDİATRİ GÜNLERİ

Kardiyolojik Açıdan
SENKOP / BAYILMA
Prof. Dr. Canan Ayabakan
Pediatrik Kardiyoloji
Başkent Üniversitesi
İstanbul Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi
Senkop



Bir çeşit bilinç kaybı
Ani ve kısa süreli bilinç kaybı sonucu
postüral tonusun kaybedilmesi. Ardından
kendiğilinden düzelmesi. *
Neden: global serebral hipoperfüzyon
*Guidelines for the diagnosis and management of syncope
European Society of Cardiology (ESC)
European Heart Journal (2009) 30, 2631–2671
Senkop






Bir hastalık değil, bir belirtidir.
Aynı semptomu ortaya çıkaran çeşitli hastalıklar
olabilir  MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM.
Sıklıkla iyi huylu (benign) bir problemdir. Tedavi
gerekmeyebilir.
Nadiren hayatı tehdit eden bir hastalığa bağlıdır.
Amaç riskli hastaları belirlemek ve uygun tedaviyi
sağlamaktır.
Hayatı tehdit eden nedenlerin başında KARDİYAK
NEDENLER gelir.
Senkop-Sınıflandırma

Refleks Bayılma

Vazovagal bayılma



Katılma nöbeti



Siyanotik nöbet
Soluk (pallid) nöbet
Durumsal bayılma


Ortostatik strese bağlı
Emosyonel strese bağlı
GIS stimülasyonu, mikturisyon, öksürük,
hapşırık sonrası, egzersiz sonrası
Karotis sinüs hassasiyeti
Senkop-Sınıflandırma

Ortostatik senkop



1° veya 2° Otonomik disfonksiyon
İlaca bağlı
Hipovolemiye bağlı
Senkop-Sınıflandırma

Kardiyak Bayılma

Primer elektriksel anormallikler






Uzun QT sendromu
Kısa QT sendromu
Katokolaminerjik polimorfik VT
Brugada sendromu
Preeksiyasyon (WPW sendromu)
Diğer aritmiler


SVT/VT
Bradikardi (Hasta sinüs sendromu/AV blok)
Senkop-Sınıflandırma

Kardiyak Bayılma

Yapısal kardiyak anormallikler






Hipertrofik KMP
Dilate KMP
Miyokardit
Koroner arter anomalileri
Obstrüktif KKH ve diğer kapak problemleri
Aort /pulmoner/mitral stenoz,
Ebstein anomalisi v.b
Pulmoner hipertansiyon
Senkopla Karışan
Diğer Bilinç Kaybı Durumları





Epilepsi
Geçici iskemik atak (TIA)
Metabolik nedenler
(hipoglisemi/hipoksi/hiperventilasyon)
Entoksikasyon
Psikolojik/psikiatrik nedenler
Olgu


14 yaşında kız hasta 2 gün önce kalabalık bir
minibüste ayakta yolculuk ederken baş dönmesi ve
göz karaması sonrası yere yığılmış. Yere düştükten 810 saniye sonra kendine gelmiş. Çırpınma/silkinme
hareketi, idrar gaita kaçırma veya ağızdan köpük
gelme olmamış.
Bu şikayetinden 6 ay önce de hastanede kan alınırken
aniden yüzü saramış, soğuk terlemiş ve kısa süreli
bayılmış.
Vazovagal senkop
Vazovagal Senkop




En sık bayılma nedenidir (%60-80)
Tetikleyici olay: ayakta uzun süre kalma; fiziksel/emosyonel
stres (korku, heyecan)
Prodrom: baş dönmesi, mide bulantısı, göz kararması,
terleme, solukluk
Neden: sempatik sistemik oluşturduğu abartılı taşikardiye
karşı parasempatik
sistemin
aşırı normal
refleks yanıt:
yanıtı
Ortostatik
strese
Ayakta venöz dönüş ↓
Kalp debisi ↓ (%25)
 Kardiyoinhibitör tip: bradikardi
Sempatik sistem aktivasyonu
Taşikardi
 Karma: her ikisi birden
TA=N
Tanı: Öykü yeterli / Tilt Kalp
testi debisi=N
(nedeni açıklanamayan


Vazodepresör tip: hipotansiyon
yüksek riskli hastada; tipik VVS bulguları yoksa)
öz.
Ortostatik Senkop

Tetikleyici olay: Ani postüral değişiklik (ayağa kalkma)

Prodrom: yok


Neden: postüral değişikliğe bağlı normal sempatik
Postüral
normal yanıt:
yanıtın olmaması
 değişikliğe
vazokonstrüksiyon
, TA ↓, KTA ≈
Ayakta venöz dönüş ↓
(ilaç, hipovolemi/dehidrtasyon,
uzun yatak istirahati)
Sempatik sistem aktivasyonu
Tanı: Yatarken
Vazokonstrüksiyon
ve ayakta
Kalp TA
hızı ölçümü:
↑
TA=N
3. dk sonunda kalp hızı ≈ iken TA ↓ >20/10mmHg
Katılma (nefes tutma)
Nöbeti


6-24 ay arası çocuklarda görülür
Tetikleyici olay: Emosyonel durum (ağrı, kızgızlık,
korku)



Siyanotik Nöbet: Ağlamaya başlar, nefesini tutar  siyanoz
gelişir  senkop
Soluk Nöbet: Ağlamaya başlamadan bradikardi gelişir 
senkop
Selim seyirli; ≈ 5 yaşında kesilir. Sonrasında VVS
görülebilir
Kardiyak Nedenler

Uyarıcı özellikler

Postural ilişki olmaması

Prodromal bulguların olmaması

Ciddi yaralanmayla sonuçlanması

Egzersizle ilişkili olması

Göğüs ağrısı, çarpıntı eşlik etmesi

Konjenital kalp hastalığı bulunması

Ailede ani ölüm öyküsü bulunması
Primer Elektriksel Anomaliler
 Uzun QT Sendromu
 Genetik**/edinsel
 Miyokard repolarizasyon süresinin uzaması ciddi kardiyak
aritmilere zemin hazırlar (polimorfik VT, V.fib)
QTc
Normal
Sınırda
Uzun
Erkek
Kız
<430msn
431-450
>450
<450msn
451-470
>470
 Kısa QT sendromu (QTc < 0.30sn)
 Katekolaminerjik Polimorfik VT
 Emosyonel/fiziksel stres katekolamin deşarjı  VT/V.fib
 Preeksitasyon : WPW sendromu
 Atriumlar ile ventriküller arasında aksesuar ileti yolu
 Ventriküllerin bir kısmı erken depolarize olur  reentran
(döngüsel) SVT’ye neden olur; atrial fib  V.fib’e dönüşür
KISA PR
DELTA
GENİŞ QRS
 Brugada sendromu
 Na kanallarının genetik hastalığı
 VT/V.fib  ani ölüme neden olur
 Aritmi genellikle uykuda olur
 Yapısal kalp hastalığı olmayan genç erkeklerde görülür
Diğer Aritmiler
 SVT
 Atrium/AV düğüm kaynaklı (dar QRS)
 Diyastolik dolum süresi kısalır
 Kalp debisi↓  Senkop
 Bradikardi
 Hasta sinüs sendromu / AV blok
 Düşük kalp hızı
 Kalp debisi↓  Senkop
CO=SV X HR
Kalp
Debisi
Atım
Hacmi
Kalp
Hızı
Yapısal Kalp Hastalıkları
 Hipertrofik KMP
 Genetik miyokard hastalığı
 Egzersiz sırasında iskemi & aritmi
 Senkop/ani ölüm (öz. LVOT obs varsa)
 Aritmojenik sağ ventrikül displazisi
 Genetik hastalık
 Sağ ventrikül miyokardının fibröz yağlı doku ile yer
değiştirmesi Sağ ventrikül kaynaklı aritmiler
 EKG: Sağ dal bloğu, V1-V2’de T negatifliği, Epsilon dalgası
Yapısal Kalp Hastalıkları
 Dilate KMP
 Genetik/miyokardite sekonder
 Birçok hastalığın son aşaması
 Koroner arter anomalisi
 Egzersiz sırasında iskemi  Bayılma/ani ölüm
 Aort/pulmoner stenoz
 Mitral stenoz/yetersizlik
 Ebstein anaomalisi
 Pulmoner hipertansiyon
 Diğer (postop Fallot, Fontan, TGA; cTGA)
Tanı
Bazal değerlendirme (Öykü, FM, EKG)
Amaç: Yüksek Riskli Hastayı Belirleme
Öykü
1 - Bayılmadan hemen önceki durum
• Pozisyon (ayakta / oturur / yatar)
• Tetikleyen olaylar (egzersiz / ağrı / korku / kalabalık ortam v.b)
• Eşlik eden şikayetler (çarpıntı / göğüs ağrısı)
2 – Bayılanın ayrıntıları
• Süresi (kısa < 1 dk / uzun)
• Hastanın görünümü (soluk / siyanotik / terli)
• İstemsiz hareket / inkontinans / amnezi
Özgeçmiş
• Kardiyak / Endokrinolojik / Nörolojik / Psikolojik hastalıklar
• Kullandığı ilaçlar (diüretik / antihipertansif / antiaritmik v.b)
Soygeçmiş
• Ani ve erken ölüm (<30 yaş)
• Aritmi öyküsü
• Kardiyomiyopati öyküsü
Fizik İnceleme
•
•
•
•
Kan basıncı ölçümü (yatarken, ayakta)
Nabız değerlendirmesi (sayı & ritm)
Oskültasyon (üfürüm?)
Nörolojik muayene
EKG
•
•
•
•
•
Hız, ritm
Preeksitasyon (WPW sendromu)
QT ölçümü (uzun / kısa QT)
Diğer ritm problemleri
Yapısal kalp hastalığına işaret eden bulgular (hipertrofi, aks
sapması v.b)
Senkop-Tanısal yaklaşım
AHA/ACCF Scientific Statement on the Evaluation of Syncope Circulation. 2006;113:316-327
Tedavi
Refleks Senkop
Bol hidrasyon ve tuzlu diyet
Genel önlemler
 Medikal
 bloker (metoprolol, atenolol)
 agonist (midodrin)
fludrocortisone
sinüs nod blokeri (ivabradine)
Tedavi
Primer elektriksel anomaliler (iyon kanal defektleri:
katekolaminerjik polimorfik VT, Brugada, uzun QT)
Aktivite kısıtlaması
ICD
 bloker / quinidine
Torakal ganglion sempatektomi
Diğer aritmiler
PM (AV blok, hasta sinüs sendromu)
Ablasyon / antiaritmik tedavi
Yapısal kalp hastalıkları
ICD + antiaritmik (hipertrofikKMP, dilateKMP, ARVD)
Cerrahi / girişimsel yaklaşım (diğer yapısal kalp hastalıkları)