4.EPDM ve NBR (elastomerler)

4.EPDM ve NBR (elastomerler)
Polimerler : Monomer, birbirine kovalent bağlarla bağlanarak daha büyük moleküller oluşturabilen küçük bir
moleküldür. Polimer ise birden çok monomerin birbirine kovalent bağlarla bağlanması sonucu oluşan büyük
moleküldür (makro-molekül).
Polimerler şu şekilde sınıflandırılabilir.
EPDM. NBR
Termosetler: ısıyla şekil değiştirmezler ancak yüksek ısıda bozulurlar (yanarlar). Reaksiyonla şekillendirilirler.
Termoplastikler: ısıyla şeklini değiştirebilen plastiklerdir. Tg sıcaklığı üstünde ekstürüzyonla veya enjeksiyon gibi
yöntemlerle şekillendirilir.
Elastomerler: yük altında elastik olarak şekil değiştirip yük kalktığında tekrar ilk geometrisine dönerler hem
uzun zincir hem de zayıf çapraz bağ içeren polimerlerdir. Uzun zincirler arasındaki çapraz bağlar elastomerlere
termoplastiklerden farklı olarak elastikiyet kabiliyeti kazandırır elastomerler genelde amorf yapıdadırlar.
Camsı geçiş sıcaklığı: polimerlerin amorf yapıda olanlarının kauçuğumsu özellik gösterdikleri sıcaklık değeridir.
Tg sıcaklığı altında camsı Tg üstünde kauçuğumsu özelliktedirler. Erime sıcaklığı Te dir. Termoplastik
polimerler Tg - Te arasındaki sıcaklık etkisiyle şekil değiştirebilirler. Elastomerlerde zayıf çapraz bağlar olduğu
için bu sıcaklık aralığında yumuşarlar ancak şekil değiştirmezler(çok az değiştirirler).
Nitril kauçuğu (NBR)
Yağlara ve çözücülere karşı dirençlidir. Otomobil endüstrisinde yakıt ve yağ hortumları, conta
yapımında, sıvı sızdırmazlığı ile ilgili yerlerde kullanılabilir. hidrolik yağ hortumları taşıyıcı bantlar,
yazıcı ruloları, conta türü malzeme yapılır. Nitril guruplarının sayısı artıkça NBR nin özellikleri de
iyileşir. Kopma dayanımı ve camsı geçiş sıcaklığı yükselir. Nitril kauçuk tipik olarak -40° C ile 105° C
arasındaki sıcaklıklarda kullanılır, aralıklı çalışmalarda 120° C'ye kadar dayanıklıdır.
Etilen propilen kauçuğu (EPDM)
Düşük camsı geçiş sıcaklığına sahip kauçuk olarak kullanılabilecek amorf polimerdir.. Etilen propilen
dien kauçuğu olarak adlandırılır. EPDM kauçuğu: ısıya, oksidasyona, ozona, atmosfer koşullarına
dayanıklıdır. Asit, baz, alkol, keton gibi polar çözücülere de dirençlidir. -40° C ile 150° C arasında
kullanılabilir. Fosfat ester akışkanlara, glikol esaslı fren yağlarına, su buharına, ozona ve hava
koşullarına direnci iyidir. Yakıtlar ve petrol esaslı yağlar için uygun değildir. EPDM: parça kaplama
, vurmaya dayanıklı malzemeler, hortum tüp gibi ürünler yapımında kullanılır.
Özellikler
Yoğunluk
Kopma Muk.(MPa)
Sertlik(Shore A)
Elastikiyet
Yırtılma Direnci
Aşınma Direnci
Kalıcı Deformasyon
Atmosferik Yaşlanma
Oksidasyon Dayanım
Ozon
Isı Dayanımı
Düşük Sıcaklıklara Dayanım
Geçirgenlik
Aleve Dayanım
Sulu Asit Dayanımı
Konsantre Asit Dayanımı
Su Dayanımı
Alifatik Hidrokarbon Dayanımı
Aromatik Hidrokarbon Dayanımı
Yağ ve yakıtlara Dayanım
Bitkisel ve Hayvansal Yağlara Dayanım
Dielektrik Özellikler
EPDM
0.86 g/cm3
0.3 - 24
40 - 95
B
D
C
B
B
B
B
B
B
F
G
B
C
B
G
G
G
C
C
NBR
1.00
>24
20 -100
D
D
C
C
B
D
B
C
E
B
D
D
E
B
E
A
A
G
Mükemmel: A, çok-iyi: B, iyi: C, orta-iyi:D, orta:E, zayıf-iyi:F, zayıf:G