HALKEVLERİ YAZ OKULU

HALKEVLERİ YAZ OKULU
KORO ÇALIŞMASI
için kaynak kitap
(2013)
HE YAZ OKULU ÇOCUK KOROSU ÇALIŞMASI
Giriş
Halkevi Yaz Okulu çalışması, beş yıl önce ortaya çıksa da ilhamını
kuşkusuz Halkevleri'nin 80 yıllık aydınlanma mücadelesinden alıyor.
Halkevi Yaz Okulu çalışması binlerce öğrenci ve mahalleli, yüzlerce
eğitimci, onlarca kültür sanat ve bilim atölyesi ile geçtiğimiz 5 yıl boyunca
umut oldu. Çocukların tüm yaratıcılığıyla katıldığı ve ürettiği yaz okulları
aynı zamanda toplumda oluşturulmaya çalışılan dindar ve kindar nesil
yetiştirme sevdalıları için rahatsız edici olurken emeğin ve barışın
türküsünü söylemek isteyen insanlar için nefes alma alanları oluşturdu.
Yaz aylarını yoksul ve yoksun mahallelerde geçirerek 'Okumuş İnsan
Halkın Yanındadır' diyen üniversitelilerden, tavrını halktan yana koyan
aydınlara, sanatçılara, akademisyenlere, dayanışma kültürünü taşıyan ve
bilgisini paylaşan halkın öğretmenlerine, savaşların, ekonomik ve sosyal
alt üst oluşların en büyük mağduru olan çocuklara - her şeye rağmen
ülkenin dört bir yanında renkleri, dilleri, adları farklı düşleri aynı olan
çocuklara – binlerce insanı bir araya getiren yaz okulları yoksul
mahallelerde, kent merkezlerinde büyümeye ve yaygınlaşmaya devam
ediyor.
Halkevi Yaz Okulu çalışması 5. yılına girerken, karanlığa karşı
meydan okuyanların tüm kararlılığı ve yaratıcılığıyla eğitim hakkı
mücadelesini güçlendirdiğine tanık oluyoruz. Okulların İmam
Hatipleştirilmesine karşı çıkan velilerden, sürgün tehlikesiyle karşı karşıya
olan öğretmenlere kadar toplumun geniş bir kesimi eğitim hakkı
mücadelesinin özneleri olarak sahneye çıkıyor. 4+4+4 yıkımının 1. yılı
geride kalırken binlerce -çoğu kız çocuğu- öğrenci okullarını bırakmak
zorunda kaldı, okulların taşınmasından kaynaklı çocuklar can
güvenliklerinin olmadığı servislerle sürgün edildi, gericiliğin en uç örnekleri
okullarda yer buldu – camiye gidenlere tablet bilgisayar verilmesi, dönem
aralarında çocukların umreye götürülmesi, her okula mescit açılmasının
kararlaştırılması, evrim teorisinin yasaklanması, kılık kıyafet yasasıyla
küçük yaştan itibaren türban dayatılması, zorunlu seçmeli din derslerinin
yaygınlaşması vb. - AKP eliyle gerici ve piyasacı politikaların uygulama
alanı haline gelen eğitim sistemi, bizlere neye karşı nasıl mücadele
edeceğimizin de ipuçlarını veriyor. 5,5 yaşındaki çocukların okula
başlatıldığı, zorunlu din dersleri ve kılık kıyafet yasalarıyla çocuklara dinsel
gericiliğin dayatıldığı, kitapların yasaklandığı, sansürlendiği, bozuk sütlerle
çocukların zehirlendiği, çocuk işçiliğinin ve çocuk gelinlerin sayısının arttığı,
eğitim alanında tam bir yıkımın söz konusu olduğu bir dönemin ardından
yaz okulu çalışmaları şüphesiz daha kritik hale gelecektir. Bu bilinçle bu
sene düzenleyeceğimiz yaz okulları çalışması için şimdiden hazırlıklara
başladık.
Gerici, ezberci eğitim müfredatları yerine eğlenceli ve yaratıcı
çalışmalarla içeriği zenginleşen, geçtiğimiz yıl 11 ilde 37 mahallede
gerçekleştirdiğimiz Halkevi Yaz Okulu çalışmasında şimdiye kadar eğlenceli
bilim derslerinden, çocuk korosu çalışmalarına, satrançtan, dramaya,
tiyatroya, resimden yaratıcı işlere, fotoğrafçılığa kadar onlarca ders ve
atölye çalışmaları yapıldı. Özgün üretimlerin oluşturulduğu çalışmalarda
çocukların demokratik katılım olanakları buldukları takdirde neleri
başarabildiklerini gördük. Bilim ve evrim derslerinden satranç ve müzik
çalışmalarına kadar pek çok alanda çocuklarla bir arada olacağımız yaz
okulu çalışmalarına bu yıl daha erken başlıyoruz. 6.kez yapacağımız bu
yılki yaz okulu çalışması için kapsamlı bir çalışma programı hazırladık.
ÇOCUK KOROSU ÇALIŞMASI
Çocukların eğitiminde müziğin önemini yeniden buraya taşımanın pek
kıymeti yok. Çocukların müzik eğitimindeki en temel araçlardan birisi de
korolardır. Koroda yer alan çocuklar hem müzikle ilişkileri bakımından
gelişirler hem de grup içerisinde bulunmak ve kendini grup içinde var
etmek gibi fiiller dolayısıyla toplumsallaşma deneyimi yaşarlar.
Elbette Türkiye’de pek çok çocuk korosu çalışması yapılıyor. Bunların
büyük bir kısmı, çocukların, sorgulayan değil kabul eden bir yapı içerisinde
olmasını öngören çalışmalar. Burada Halkevleri’nde yürütülen çocuk
korosu çalışmalarının önemi bir kez daha ortaya çıkıyor. Halkevleri’ndeki
çocuk korolarında aktarılan kültür kardeşlik, dostluk, barış, eşitliktir.
İzmir’den Hopa’ya, Adana’dan İstanbul’a kadar pek çok Halkevi şubesinde
yürütülen koro çalışmaları bunun örnekleriyle doludur. Bu çocuk koroları
Halkevleri’nin çeşitli etkinliklerinde sahnede sıkça görülür.
Bu büyüyen çalışma, artık kendi tuvarının oluşturulmasını da zorunlu hale
getirdi ve bu yıl, içinde yeni bestelenen çocuk şarkıları ağırlıkta olmak
üzere, bir çocuk şarkıları repertuvarını Halkevleri Yaz Okulu çalışması
başta olmak üzere, her nerede olursa olsun yürütülen bütün çocuk korosu
çalışmalarında kullanılabilecek bir materyali ortaya çıkarmış bulunuyoruz.
Elinizdeki kitap, yürütülecek çocuk korosu çalışmasına ilişkin yol gösterici
bir materyaldir. Elbette çalışılan mekânın ve çocukların kültürel ve sosyoekonomik durumuna göre birtakım farklılıklar ortaya çıkacaktır. Çalışmanın
gelecek yıllarda daha gelişkin bir hale gelmesi açısından, bu farklılıkların
ve yaşanan zorlukların raporlara özenle işlenmesi oldukça önemlidir. Bu
raporlar ve paralelindeki eleştiriler doğrultusunda müfredat
geliştirilecektir.
Kitapta tercih ettiğimiz yöntem, öncelikle çocuk korosu çalışmasının nasıl
yürütülebileceğine dair temel bilgilerin aktarılması, bazı çizgilerin çizilmesi,
ardından da bu çalışmada kullanılacak çalışmaların ve repertuvarın
aktarılması şeklindedir.
ÇOCUK KOROSU ÇALIŞMASINDA İŞLEYİŞ
Eğitmen derse başlamadan önce, ön hazırlık egzersizlerini yaptırmalı, çalgı
ve/veya ritim aletlerini hazır hale getirmeli.
1.Serbest dolaşma ve Drama
YÖNERGELER:
•
“Hiç kimseyi tanımadığınız bir caddede olduğunuzu hayal edin.
Serbest biçimde birbirinize çarpmadan yürüyün. Yürüyüş esnasında
dik duruş pozisyonunda hareket edin.”
•
“Şimdi karşınıza çıkan kişiye, kendinizle ilgili 3 cümle ile bugün ne
hissettiğinizi anlatın, o da sizinle paylaşsın. Serbest yürümeye
devam edin.”
•
“Karşınıza çıkan kişiye isminizi söyleyin/hatırlatın. O da kendi ismini
söylesin.(Bunu en az 5 kişiye soracak şekilde devam ettirin)”
•
“Serbest yürüyüşe devam edin. Vereceğim komutlara göre hızınızı,
yüzünüzü, mimiklerinizi değiştirin.”
•
Komutlar: KOŞ-AĞIR ÇEKİMDE YÜRÜ-ZIPLAYARAK YÜRÜ-DON KAL
…
2. Nefes Çalışması
•
Serbest Nefes Egzersizi yaptırılır (5 kez)
•
Nefes Uzatma Egzersizi Yaptırılır (5 kez)
3. Ritim Çalışması:
Grupla aynı ritimde, 1-2-3-4 vuruşluk alkış yapma
Grupla aynı ritimde 1-2-3-4 vuruşta parmak şıklatma
Grupla aynı ritimde 1-2-3-4 vuruşta ayak vurma….vs
4. Ses Çalışmaları Yaptırılır
•
Ses bulma
•
Ses tekerlemesi (Ankara - Gelibolu – Tatvan …)
5. Öğretilecek şarkı dinlettirilir (2 kez)
Şarkı eğitiminde özellikle dinletilirken şarkı sözleri öğrencilere
VERİLMEMELİ. Çünkü şarkıyı söylemeye çalışacak ve yanlış
öğreneceklerdir. Bu aşamada şarkı kayıttan dinletilebilir ve
çalışmayı yürütenin icrasıyla pekiştirilebilir.
6. Şarkı Tahtaya Yazılır
7. Şarkının ana fikri etrafında sorular sorulur, tartışmalar
yapılır.
Burada çocuklara, şarkıda anlatılanın doğruluğu dayatılmaz, en
genel anlamda çocukların düşündüklerini serbestçe ifade
edebilmesi amaçlanır. Tartışmanın genel gidişatına yardımcı
olunarak, kazandırılmak istenen düşünce şekli aktarılır.
8. Şarkı, satır satır “bir eğitmen - bir koro” biçiminde ayrıntılı
olarak çalışılır.
9. Şarkı söylerken sesi bulamayan öğrencilere tek kulaklarını
kapatmaları söylenir ve hem kendi sesini hem de koronun
sesini eş zamanlı duymaları sağlanır.
Bir müddet sonra çocuklar uyum sağlar. 2-3 şarkı tekrarında
kulağını kapatarak söylemesine rağmen sesi bulamayan öğrenci
kulağı iyi olan başka öğrenci ile yan yana oturtularak birbirlerini
duyacak biçimde şarkı söylemeleri sağlanır.
SES AÇMA ÇALIŞMALARININ ÖNEMİ
1. Ses açma çalışmaları diyafram kasını iyi bir şekilde çalıştırıp,
diyafram nefesini en verimli hale getirdikten sonra uygulanabilir.
2. Ses açma egzersizleri kısa; iki ya da üç harfli hecelerden oluşur.
Örneğin; ni, nü, no, ma, mi, sa, se, vi, yu, ha, yovi, mom, ninni,
nenne gibi heceler oluşturur.
3. “Ha” ile yapılan çalışma aynı kahkaha atıyormuş gibi yapılan ve
diyafram kasını seri olarak çalıştıran bir çalışmadır.
4. “Ma” ile yapılan çalışmalar daha ziyade burun kapalı gibi yapılarak,
sesin yüzdeki boşluklarda tınlamasını sağlar.
5. Ses çalışmaları da tıpkı bir sporcunun günlük antrenmanını yaptığı
gibi düzenli ve aksamasız yapılmalıdır.
6. Ses çalışmaları, orta seslerden başlayarak önce pese doğru ses
açılmalı, ısıtılmalı, sonra da tizlere doğru esneyerek, tekrar pes
seslere aynı güçle geri dönmelidir.
SES ÇALIŞMALARI
A-)SES BULMA
1. Ayaklar yere tam basacak ve vücut dik duracak biçimde oturun.
2. Herhangi bir çalgıdan alınan sesi öğrencilerin “na” hecesi ile bulması
beklenir.
3. Sesi bulmakta zorluk yaşayan öğrencilerin tek kulaklarını kapatarak
hem kendi sesini hem de grubun sesini fark etmeleri sağlanır
4. Farklı sesler verilerek egzersiz sürdürülür.
EĞİTMENE NOT: Çalışmaya öncelikle kalın seslerle başlanır. İnce
seslere doğru devam eder.
B-)SES TOPU FIRLATMA
1. Öğrencilere ağızlarında bir ses topu olduğunu hayal etmeleri istenir.
2. Hayali ses topunu yukarı atmak için çok tiz bir ses çıkarmaları
gerektiği; Karşıya atmak için normal tonda ses çıkarmaları, aşağı
atmak için ise çok pes (kalın) bir ses çıkarmaları gerektiği söylenir.
3. Öğrencilere “SES TOPUNU KARŞIYA AT”, “SES TOPUNU YUKARI AT”;
vb. yönergeleri verilir.
4. Öğrenciler sesi attıkları yere bakarak çıkarmaya çalışır.
C-) SES VURGULAMA
1. Yazı tahtasına sırasıyla “LO-LU-LA-LE-Lİ” yazılır.
2. Tahtada yazılı ses dizisi aynı tonda bir kez okunur.
3. Öğrencilerden okumaları istenirken tek nefeste bu diziyi 5 sefer
okumaları istenir. Her okumada sırasıyla bir hecenin vurgulu
okunması istenir.
ÖRN: 1. LO-lu-la-le-li ;
2. Lo-LU-la-le-li
3. lo-lu-LA-le-li
4.lo-lu-la-LE-li
5. lo-lu-la-le-Lİ
(Koyu renkliler vurgulu söylenecek yerler)
EĞİTMENE NOT: Küçük yaş grubunda 3-4 heceye düşürülerek
yaptırılabilir.
D-) SES TEKERLEMESİ
1. Bu tekerleme satır satır, 'bir eğitmen bir koro' biçiminde çalıştırılır.
Ritim hızlandırılarak sürdürülür.
TEKERLEME:
Gelibolu, Tatvan, Ordu, Van
Terazi lastik jimnastik
Hakkâri, Erzincan İnebolu, Tirebolu, Gelibolu Van
OYUNLAR ve DRAMA ÇALIŞMALARI
Bu oyunlar, hem kaynaştırma, kendini ifade etme gücünü ve yaratıcılığı
geliştirme amacıyla hem de ritim ve müzikal beceri kazandırmak amacıyla
koro çalışmalarında kullanılır.
1- ÖNDEKİNİN YAPTIĞINI YAP
Oyuncular art arda sıra olurlar. Ritmik olarak uygun bir müzik çalınır.
Lider işaret verince en öndeki çocuk, özgün hareketlerle ilerler, arkadakiler
de onu taklit eder. Tekrar işaret verildiğinde öndeki en arkaya geçer.
2 – SERGİ
Çocuklar öğrenilen şarkı ile ilgili resim yapar. Sonra bunlar sergiye
dönüşür. Hep beraber sergi gezilir. Sonra ikili mizansenler oluşturulur
(“uzun süredir görmediği arkadaşıyla sergide karşılaşır” gibi).
3 – MEKÂN TANIMA
Müzik eşliğinde eşyalarla, duvarlarla ve kendi vücuduyla dans
ederler. Mekan gezilir. Sonra gözleri kapatılır birine “kapının rengi ne”, “kaç
tane lamba var” gibi sorular sorulur. Son olarak da “nesi var” ve “soğuk
sıcak” oyunları oynanır.
Nesi var oyunu: Bir kişi dışarıdayken bir cisim seçilir. Ebe “nesi var” diye
sorar, cevaplara göre nesneyi bilmeye çalışır.
Soğuk – Sıcak oyunu: Bir nesne saklanır. Ebe yaklaştıkça “sıcak”,
uzaklaştıkça “soğuk” denir. Ebe cismi bulmaya çalışır. 2 dakika süresi
vardır.
4 – DUYGU DURUMU YÜRÜYÜŞÜ
Müzikle birlikte çocuklar serbestçe yürürler, buradaki kural sürekli göz
göze gelmeleridir. Müzik durunca heykel olurlar. Verilen yönergeye göre
(robot gibi, yaşlı gibi, şarkıcı gibi, çişi gelen çocuk gibi...) yeniden yürüyüş
başlar, herkes istediği gibi canlandırma yapar. Müzik tekrar başladığında
baştaki gibi serbestçe ve göz göze yürürler. Oyun, bu işleyişin tekrarına
dayalıdır.
5 – EKOLOJİ
Fonda kuş sesleri içeren bir müzik. Kızgın kumda yürüme, çakıllı
yolda yürüme yapılır. Sonra “şimdi bir ormana geldik”, “işte bir maymun”
maymun taklidi yapılır... Bu çalışmadan sonra ekolojik sistem, soyu
tükenmekte olan hayvanlar, HES'ler, nükleer santraller ve çevre hakkı gibi
konular üzerine sohbet edilir.
6 – RİTMİK YÜRÜYÜŞ
Oyuncular, serbestçe yürürler. Sonra ortak bir ritim yakalanır. Sonra
liderin davul ile verdiği ritimlere göre yürürler.
7 – SANDALYE KAPMA
Öğrenilen şarkı kayıttan çalarken çocuklar ona eşlik ederler ve
sandalyelerin etrafında dönerler. Müzik durunca herkes sandalyelere
oturur, ayakta kalan çıkar (sandalye sayısı çocuk sayısından bir adet az
olmalı).
8 – RİTMİK TANIŞMA
Çember yapılır. Önce herkes kendi ismini sırayla hecelerini
tartımlayarak söyler. (Ah-met, kar-de-len .. ) İkinci olarak herkes
sıradakinin ismini tartımlayarak söyler. Üçüncü olarak da “yanmalı bir
oyun” şekline dönüştürülür. İstenilen isim söylenir, takılan yanar. Son kalan
iki kişi kazanır.
9 – BAŞKA BIR HARF
Neden/Nasıl şarkısının “Şupatap” kısmı söylenir. Sonra tahtaya
z,k,r,m gibi harfler yazılır. Bu harfler işaret edilerek, aynı bölüm “zupatap”,
“kupatap”, “rupatap” gibi söylenir.
10 – ŞARKIYI BÖLÜMLEME
Her bir çocuğa numara verilir. Öğretilen şarkı söylenirken, liderin
verdiği komut (sayı) ile ilgili çocuk şarkıya devam eder. Bu çalışmada
başlangıçta, söyleyenin satırdan satıra değişmesi, bu başarıldıktan sonra
daha sürpriz geçişlere başvurulması gerekir.
11- AYNA OYUNU
1.Öğrenciler arasında ikililer oluşturulur. İkili olan öğrencilerden biri ayna
olur, diğeri ise onun karşısına geçer. Ayna olan çocuk arkadaşının
yaptıklarını taklit etmek zorundadır. Sonrasında bu taklit seslerin taklidiyle
devam eder.
2.Oyunun bir sonraki bölümünde çember oluşturulur. Liderin seçtiği
çocuğun hareketleri diğer çocuklar tarafından aynalanır. Hareketlerin
oldukça yavaş olması gerekir.
3.Son olarak da çemberdeki bir çocuk sırtını döner. Lider başka bir çocuğu
işaret ederek “şef sensin” der. Tüm çocuklar şefin hareketlerini
aynalarken, yine liderin komutuyla arkası dönük çocuk yüzünü döner ve
'şef'i bulmaya çalışır. Çocuk sayısına göre 1 ya da 2 tahmin hakkı olabilir.
Bilirse, bildiği kişi arkasını döner...
12- KİMİN SESİ?
Sınıftan bir ebe seçilir ve gözleri bağlanır. Ebe gözleri bağlı haldeyken
öğretmenin seçtiği öğrenciler seslerini değiştirerek konuşur ya da hayvan
taklitleri yaparlar. Ebe konuşanın hangi arkadaşı olduğunu bulmaya çalışır.
Bulduğu takdirde bulduğu kişi ebe olur. Oyunun ilerleyen aşamalarında
konuşan kişi sayısını artırmak, iki ya da daha fazla çocuğa şarkı söyletmek
ve öğrencileri doğaçlama yapmaya teşvik etmek de mümkündür.
13- TERSİ NE?
Öğretmen öğrencileri gruplara ayırır. Grupların yapması gereken
öğretmenin söylediği kelimenin tersini olabildiğince çabuk söylemektir.
Oyunun ikinci bölümünde, öğretmen öğrencilerden söylediği kelimenin
anlamdaşı olan kelimeyi bulmalarını ister
14- KAFAM KARIŞTI!
Oyuncular yüzleri birbirlerine dönük çiftler oluştururlar. Egzersiz dört veya
daha fazla parçadan oluşur.
1. Oyuncular birkaç kez yüksek sesle birden üçe kadar sayarlar. Oyuncu A
“bir” der, oyuncu B “iki” der, oyuncu A “üç” der, oyuncu B "bir" der... böyle
sürer gider. Bunu olabildiğince hızla yapmaya çalışırlar.
2. “Bir” demek yerine oyuncu A, ne zaman o sayı söylenirse onun yerine
geçecek ritmik bir hareket yapar ve bir ses çıkarır. Dizi şöyle devam eder:
A bir ses çıkarır ve bir hareket yapar, B “iki” der, A “üç” der. B, A
tarafından bulunan ses ve hareketi taklit eder, A “iki” der, B “üç” der ve
böyle devam ederler. A’nın bu ikinci dizinin başında yaptığı hareket ve
çıkardığı ses “bir” denilmesi gereken yerde olabildiğince doğru bir şekilde
tekrar edilmelidir.
3. “Bir” sayısının yerine konulan hareket ve sesin yanına bir tane de “iki”
için bulunmalıdır. Oyuncular bunu da akıcılık kazanana kadar birkaç dakika
oynarlar.
Oyun, her ses ve hareket bir öncekinden olabildiğince farklılaştığı
zaman daha başarılı olmaktadır. Bu yolla oyuncular daha az karmaşa
yaşarlar.
15 - RİTMİK UYUM
Oyuncular iki gruba ayrılır. Gruplar birbirinden biraz uzakta, karşılıklı
oturur. Birinci gruptan bir oyuncu bir ses ve bir hareket başlatır, bunu bir
süre sürdürür; daha sonra karşı gruptan birine yönelir. Karşı grupta
kendisine yönelindiğini anlayan oyuncu ayağa kalkıp aynı ses ve hareketi
yineleyerek ortaya ilerler ve ortada diğer oyuncu ile buluşur. Bir süre
birlikte ses ve hareketi yaparlar, daha sonra birinci oyuncu ikinci
oyuncunun yerine oturur. Şimdi sıra ikinci oyuncudadır. Verilen ses ve
hareketi minimal ya da radikal değişikliklerle başka bir şeye dönüştürür ve
başka bir oyuncuya yönelir.
● Bu doğaçlamada önemli olan verilen ses ve hareketi sanki başka hiçbir
şey bilmiyormuş ve tek anlaşma biçimi oymuşçasına almak gerekliliği ve
alınandan yola çıkarak yeni bir ses ve hareket oluşturmaktır. Tüm bunlar
yapılırken güzel görünmeye çalışmak hata, özgünlük ise esastır.
16.ÇEVİRMEN
İkili takımlar oluşturulur. Seyirciler, diğer çocuklardır. Bu çocuklardan bir
yönerge alınır. "Bu kişi sizce kim?" Cevap, "Ünlü bir müzisyen", "Çocukları
çok seven bir öğretmen", "Kocasından dayak yiyen bir kadın" gibi olmalıdır.
Bir oyuncu yabancı bir dil konuşarak, anlaşılmaz kelimelerle bir konferans
verir. İkinci oyuncu bu dili anlayarak, bu dili bilmeyen seyirciye bu dili
çevirir. Konuşmacı konuşmasına çevirmenin çevirisini yapması için ara
verir.
17.HANGİSİ EKSİK?
Her oyuncuya müzik aleti verilir ( bir kısmı el şaklatmak gibi belli bir
hareketi yapabilir). Oyuncular daire şeklinde otururlar. Bir ebe seçilir ve
dairenin ortasında gözleri kapalı olarak durması istenir. Bu arada grupta
herhangi bir müzik aletinin ya da hareketin sonlandırılması istenir. Ortada
bulunan kişi eksik olan müzik aletini veya hareketin sesini tahmin eder.
18 - MAKİNE YAP
Bir oyuncu ses veya hareketle veya ikisi ile birlikte bir makine oluşturur.
Bu makinenin ne olduğunu anlayan diğer oyuncular makineye birer birer
eklenerek bütünü oluştururlar.
• Bu çalışmada dikkat edilmesi gereken var olmayan yeni bir şeyin
oluşturulması yerine herkes tarafından bilinen bir makineyi oluşturmaktır.
19 - ORKESTRA ŞEFİ
Oyuncular yarım ay biçiminde sıralanır, biri karşılarına geçerek şef görevini
üstlenir. Şef bedenini kullanarak bir anlatım oluşturur, grup bu anlatıma
sesle katılarak enstrüman görevi üstlenir.
● Şefin ses çıkarması ve grubun ona hareketle eşlik etmesiyle yapılır.
20 - RADYO
4 ya da 5 çocuk yan yana dizilir. Diğerleri izleyici olacaktır. İzleyicilerden,
her bir katılımcı için bir radyo istasyonu yönergesi istenir. Bunlar örneğin:
Futbol maçı, çocuk şarkıları radyosu, şiir programı gibi olabilir. Lider
frekans çubuğu olur. Çubuk hangi çocuğun önündeyse radyo o frekansta
olur. Önemli olan çocukların söylediklerini tekrar etmemeleridir.
Bu oyunun ikinci adımında radyo frekansları yerine öğrenilen (veya daha
önce bilinen) şarkılar taksim edilir. Bu şarkılar üzerinden radyo oyunu
oynanır. Burada da önemli olan, çocuğun şarkıya kaldığı yerden devam
etmesidir.
21 – METRONOM
Kayıttan bir şarkı çalınır. Çocuklar buna ritmik olarak ya da söyleyerek
eşlik ederler. Bir süre sonra ses kısılır (şarkı devam ediyor), çocuklar
şarkıya eşlik etmeye devam ederler. Kısa süre sonra müziğin sesi tekrar
açılır ve aynı ritimde, seste takip edilip edilemediği algılatılmaya çalışılır.
22 – SESSİZ KULAKTAN KULAĞA
Oturarak çember oluşturulur. Birinci çocuğa basit bir cümle verilir. Tüm
katılımcıların gözleri kapalıyken, birinci çocuk, yanındakine gözlerini
açması için dokunur ve 15 sn. içinde elindeki kağıtta yazan cümleyi,
hareketlerle anlatır. Yine herkesin gözleri kapalıdır. Bu kez ikinci çocuk
üçüncüsüne anlatır. Her bir çocuk anladığı cümleyi önündeki kağıda yazar.
En sonunda, sondan başa doğru kağıtta yazanlar okunur. Yanlış
anlamalar/anlatmalar üzerine konuşulur.
REPERTUVAR
1.
Göz Yumma
2.
Bomba Yapan Bay Bilgin
3.
Çiftçi
4.
Bana Bir Masal Okuyun
5. Bizler Çiçekleriyiz
6. Her yer park olsa
7. Tilkiler
8. Dünya Dönüyor
9.
Güzel Çocuk
10. Bir Dünya Bırakın
11. Halklar Kardeştir
12. Tarlaya pancar ekerim
13. Neden/Nasıl
14. Özgürlüğü ve Demokrasiyi Çizmek
15. Sevgi güzellik ister
16. Çocuklar Barış Görmek İsterler
17. Düş
18. Ne Yapsak?
19. Emekçi Arılar
20. Kalem Kâğıt
21. Orman
GÖZ YUMMA
Göz yumma ezilmesine
Ne kendinin ne de başkalarının
Mutlu kıl herkesi
İyi olan budur işte (dostum)
Göz yumma körelmesine
Sevinçlerin ve de güzel düşlerin
Gülümse herkese
İyi olan budur işte (dostum)
Göz yumma uyumasına
Çocukların ve de çalışanların
Uyandır herkesi
İyi olan budur işte (dostum)
BOMBA YAPAN BAY BİLGİN
Bomba yapan Bay Bilgin
Hiç oyuncak yaptın mı?
Kaç çocuk aç yatıyor
Söyle haberin var mı?
Yaşarsak yaşar dünya
Ölürsek güneş solar
Bomba dolu dünyada
Yaşayamaz çocuklar
Bomba yapan Bay Bilgin
Hiç çocuk olmadın mı?
Bir şeker ağacı bul
Çiçekli bir bahçe kur
Yaşarsak yaşar dünya
Ölürsek güneş solar
Bomba dolu dünyada
Yaşayamaz çocuklar
ÇİFTÇİ
Güneş
Güneş ektim rüzgâr biçtim
Rüzgâr
Rüzgâr ektim bulut biçtim
Bulut
Bulut ektim yağmur biçtim
Yağmur
Yağmur ektim çiçek biçtim
Çiçek
Çok sevdim bu oyunu
Bir daha söyle
Çok sevdim bu oyunu
Baştan söyle 1,2,3,4 (Yeter be!)
BANA BİR MASAL OKUYUN
Bana bir masal okuyun;
Tavşanla kaplumbağa yarışmasın
Yorulunca kaplumbağa
Tavşan onu sırtına alsın
Bana bir masal okuyun;
Kibritçi kız soğuktan donmasın
Bir evi olsun herkesin
Gece kimse sokakta kalmasın
Bana bir masal okuyun;
Çirkin ördek yavrusu dışlanmasın
Görünüşüne bakmadan
Herkes onu sevsin oynasın
Bana bir masal okuyun;
Tilki kargayı kandırmasın
Oturup peynir sofrasına
Yesinler de karınları doysun
BİZLER ÇİÇEKLERİYİZ
Bizler çiçekleriyiz
Umudun ve sevincin
Bizler habercileri
Gelen mutlu günlerin
Umudun, sevincin, gökyüzünün, bulutların
Biz hepimiz kardeşiz
Dünyanın tüm çocukları
Hep birlikte kuracağız
(NAKARAT)
Yaşanası dünyayı
Her ülkeden her ırktan
Biz dünya çocukları
Verelim hep el ele
Dünyanın her yerinde
Umudun, sevincin, gökyüzünün, bulutların
(NAKARAT)
HER YER PARK OLSA
Biz çocuklar oynamak, kaynaşmak istiyoruz
Enerjimizi paylaşmak, çoğaltmak istiyoruz
Hopla, zıpla, fırla
Kay kay, sallan, tırman
Ama dur bir dakika
Hoplama zıplama komşu kızar
Koşturma fırlama araba çarpar
Of of of of her yer tehlike
Of of of of herkes kızıyor
Biz çocuklar oynamak, kaynaşmak istiyoruz
Çocuk parkında buluşmak, oynamak istiyoruz
Hopla, zıpla, fırla
Kay kay, sallan, tırman
Haydi koş parklara
Araba yok, tehlike yok
Sıkılmak yok, oyun çok
Hey hey hey hey her yer park olsa
Ho ho ho ho herkes oynasa
TİLKİLER
Büyükçe bir kümese bir gün tilki dadanmış
O horoz erken kalkar ona kafa tutarmış
''Tilki güçlü değildir'' diye ötermiş her gün
Tavuklar ve horozlar tilkiden korkarlarmış
Aradan günler geçmiş
On arkadaş olmuşlar
Toplanmışlar bir yere
Savaş planı kurmuşlar
Ormandaki tilkiler
Çaresiz tükenmişler
Tavuklar savaşmadan,
Özgürlük yok demişler
DÜNYA DÖNÜYOR
Dünya dönüyor işte böyle
Ben de onun üzerinde
Gördüm rüyamda her yer oyuncak
Çiçekler ve kuşlar varsa ancak
GÜZEL ÇOCUK
Sor güzel çocuk
Neden aç insan
Asalaklar tıkınır senin sofrandan
Sen güzel güzel çocuk oku ve öğren, nesiller bilsin
Kime dost kime düşman doğru seçilsin
Kitabım yırtıldı diye
Bükme boynunu
Okulumuz soğukmuş düşün sonunu
Sen güzel güzel çocuk, oku ve öğren, nesiller bilsin
Seni kimler sömürür doğru bilesin
Ateşin yükselmiş neden
İlaç bulunmaz
Hastaneler boşalmış doktor bulunmaz
Sen güzel güzel çocuk öğren ve diren, duyulsun sesin
Sömürüyü ve zulmü tüm yok edesin
BİR DÜNYA BIRAKIN
Oynaya oynaya gelin çocuklar
El ele el ele verin çocuklar
Bir dünya bırakın biz çocuklara
Islanmış olmasın göz yaşlarıyla
Oynaya oynaya gelin çocuklar
El ele el ele verin çocuklar
Bir bahçe bırakın biz çocuklara
Göklerde yer açın uçurtmalara
Oynaya oynaya gelin çocuklar
El ele el ele verin çocuklar
Bir barış bırakın biz çocuklara
Ulaşsın şarkımız güneşe aya
Oynaya oynaya gelin çocuklar
El ele el ele verin çocuklar
Bir dünya bırakın biz çocuklara
Üstüne yazalım sevgili dünya
Oynaya oynaya gelin çocuklar
El ele el ele verin çocuklar
HALKLAR KARDEŞTİR
Ne senin ülken ne benim ülkem
Ne onun ülkesi dünya bizim
Halklar kardeştir…
Yeryüzü bir tane
Gökyüzü bir tane
Her şeyi paylaşmak için
Bilim gerek, bilmek gerek
Sevgi gerek, sevmek gerek
İşçiler, köylüler, ezilenler
Ezenler bilsin ki halklar kardeştir
Halklar kardeştir…
TARLAYA PANCAR EKERİM
Tarlaya pancar ekerim
Yaz boyunca ter dökerim
Çayı şekersiz içerim
Hani benim şekerim
Bağlara çubuk dikerim
Çubuktan üzüm keserim
Üzümden şıra süzerim
Hani benim pekmezim
Cehenneme ben inerim
Kömürü de ben sökerim
Kara kışta titrerim
Hani benim kömürüm
NEDEN/NASIL
Şubadap şubadap şubi...
Denizler mavi olurmuş, neden, neden?
Mevsimler hep değişirmiş, nasıl, nasıl?
Ben anlamazsam anlatamam ki
Bulurum yolumu dene yanıl
Ateş mi yakar güneş mi batar
Sorular dünyalar kadar
Şubadap şubadap şubi...
Yağmur ıslak gece karanlık, neden, neden?
Dünya döner biz üzerinde, nasıl, nasıl?
Ben anlamazsam anlatamam ki
Bulurum yolumu dene yanıl
Ateş mi yakar güneş mi batar
Sorular dünyalar kadar
ÖZGÜRLÜĞÜ VE DEMOKRASİYİ ÇİZMEK
Lay lay la lay lay lay la…
Şuraya denizi çiziyorsun ya
Suları mavilere boyuyorsun ya
Balıkları martıları koyuyorsun üstüne
Sabahın serinliğini çiziyorsun ya
Balıkları martıları koyuyorsun üstüne
Sabahın serinliğini çiziyorsun ya
Balıkçıları çiz balıkçıları
Geceyi de çiz doğacak günü de
Yoksulluğu çiz çaresini de
Geleceği de çiz geleceği de
Yoksulluğu çiz çaresini de
Geleceği de çiz geleceği de
SEVGİ GÜZELLİK İSTER
Sevgi güzellik ister gülüm
Güzellik emek ister
Güzellik tende değil gülüm
Yürekte ateş ister
Bir çocuk dudağıyla
Yanakta bir sıcaklık
Yalnız güzellik değil
Sevgi özgürlük ister
Sevgi güzellik ister gülüm
Güzellik emek ister
Güzellik tende değil gülüm
Yürekte ateş ister
Aşkların en soylusu
Birken birçok olandır
Sevginin en güzeli
Paylaşılan emektir
Aşkların en soylusu
Birken birçok olandır
Çıkarsız ve sınırsız
Paylaşılan yürektir
Sevgi güzellik ister gülüm
Güzellik emek ister
Güzellik tende değil gülüm
Yürekte ateş ister
TÜM ÇOCUKLAR BARIŞ GÖRMEK İSTERLER
Biz çocuklar merak ettik
Sorduk ayrı dillerde
Tüm insanlar birbirinden neden farklıdır diye
Kimisinin dili başka
Rengi siyah sarı saçla
Kimisinin gözü çekik
Zevkleriyse bambaşka
Ama hepsi de aynı dilde
Ağlarlar ve gülerler
Tüm çocuklar kavga değil
Barış görmek isterler
Nefret için neden kalmaz
Herkes mutlu olursa
Dünya yeter de artar
Eğer herkes çalışırsa
Savaşlar artık dursun
Oynasın hep çocuklar
Çünkü onlar aynı dilde
Ağlarlar ve gülerler
Tüm çocuklar kavga değil
Barış görmek isterler
DÜŞ
Bulutlar gülemez mi?
Güneş palto giyemez mi?
Denizin içinde ağaçlar
Aydede hiç üşümez mi?
Hayal benim düş benim
Aslan benim kuş benim
Yıldızlar halay çeker (Dum ta dum ta Dum ta dum ta)
Yıldızlar alkış tutar (şak şak şak şak şak)
Boyar mavi kalemim
Deniz kızı gider markete
Kardan adam yüzemez mi?
Dünya asmış suratını
Bizim için gülemez mi?
Hayal benim düş benim
Aslan benim kuş benim
Yıldızlar diş fırçalar (fıçı fıçı)
Yıldızlar kuş olur uçar (cik cik)
Boyar mavi kalemim
NE YAPSAK?
Neden ısınır dünya?
Ne yapsak söner yangını?
Niye aç dünyanın yarısı?
Ne yapsak doyar karınları?
Ne yapsak? Ne yapsak? Ne yapsak da?
Bir ağaç gibi hür yaşasak
Ne yapsak? Ne yapsak? Ne yapsak da?
Orman gibi kardeşçesine yaşasak
Ooooo...
Bir ağaç gibi hür
Orman gibi kardeşçesine yaşasak
EMEKÇİ ARILAR
Duyun bizim sesimizi
Vız vız...
Her çiçekten bal alırız hüp hüp
Hiç durmadan çalışırız vız vız
Çiçek çiçek dolaşırız
Biz emekçi arılarız, duyun bizim sesimizi
Vız vız...
Biz çalıştık emek verdik pır pır
Çiçeklerden ballar emdik cup cup
Biz doldurduk kovanları
Bize derler işçi arı, duyun bizim sesimizi
Vız, vız…
Balımızı çalanları cık cık
Sokarız hiç acımadan cıs cıs
Yedirmeyiz çalışmayan
Kimselere biz hakkımızı, duyun bizim sesimizi
Vız, vız…
KALEM KÂĞIT
Savaş yazmak istedim de
Kalemimin ucu kırıldı
Açlık yazar mısın, dedim
Kağıdım bana darıldı
Türk, Kürt, Arap ya da Laz fark etmez
Tüm insanlar hep kardeş olsun
Dünyadaki tüm yoksul çocuklar
El ele versin dünya gülsün
Dedim
Bakın bakın bakın, gördünüz mü, gördünüz mü?
Kalem kağıda sarıldı
ORMAN
Dağlar ardında
Bir orman varmış
Orda bütün hayvanlar
Mutlu yaşarmış
Bir insan gelmiş
Pek de zalimmiş
Tek tek kesmiş ağaçları
Yakmış onları
Güneş doğmamış
Yağmur yağmamış
O zalimin sonunu
Gören olmamış