Teknik Bülten No 37 (Düzlerçamı Orm. İşl. Şefl. Ekosistem Tabanlı
Transkript
Teknik Bülten No 37 (Düzlerçamı Orm. İşl. Şefl. Ekosistem Tabanlı
Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın No : 420 ISSN :1302-3624 Müdürlük Yayın No : 050 DÜZLERÇAMI ORMAN ĠġLETME ġEFLĠĞĠ’NDE EKOSĠSTEM TABANLI FONKSĠYONEL PLANLAMAYA YÖNELĠK ENVANTER BĠLGĠLERĠ VE SINIFLANDIRILMASI (ODC: 182.58, 587.7) Inventory and Classification of Informations Intended for Functional Planning Based Forest Ecosystem in Düzlerçamı Forest Ranger District Proje No: 19.3302/2005-2007-2009) Dr. Mehmet Ali BAġARAN Dr. Ufuk COġGUN Dr. Zerrrin AY Dr. Saime BAġARAN Armağan YALÇIN Emin GÜZENGE Prof. Dr. Nevzat ÇEVĠK M. Necat BAġ TEKNİK BÜLTEN NO: 37 2010 T.C. ÇEVRE ve ORMAN BAKANLIĞI BATI AKDENĠZ ORMANCILIK ARAġTIRMA MÜDÜRLÜĞÜ SOUTH-WEST ANATOLIA FOREST RESEARCH INSTITUTE (SAFRI) ANTALYA/TURKĠYE) YAYIN KURULU Editorial Board BaĢkan Head Dr. Mehmet Ali BAŞARAN Üyeler Members Melahat ŞAHİN Dr. Ufuk COŞGUN Şenay ÇETİNAY Kader Hale GÜLER YAYINLAYAN Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü P.K.: 264 07002 ANTALYA PUBLISHED BY South-West Anatolia Forest Research Institute P.O. Box: 264 07002 ANTALYA TURKEY Tel.: +90 (242) 345 04 38 Fax: +90 (242) 345 04 50 E-posta: [email protected] Web: http//www. baoram.gov.tr ACAR OFSET Tel : +90 (242) 242 65 01 Faks: +90 (242) 243 88 82 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER………………………………………………………………………i ÖNSÖZ ............................................................................................................ ii ÖZ .................................................................................................................. iii ABSTRACT .................................................................................................... iv 1. GİRİŞ ........................................................................................................... 1 2. LİTERATÜR ÖZETİ ..................................................................................... 4 3. MATERYAL VE YÖNTEM .......................................................................... 8 3.1. Materyal ................................................................................................. 8 3.1.1. Araştırma Alanının Tanıtımı ............................................................... 8 3.1.2. Araştırma Alanının Tarihçesi............................................................ 10 3.1.3. Araştırma Alanında Bulunan Önemli Kaynak Değerler ....................... 12 3.2. Yöntem ................................................................................................. 13 3.2.1. Flora Çalışmaları ............................................................................. 13 3.2.2. Fauna Çalışmaları ........................................................................... 13 3.2.3. Sosyo-Ekonomik Çalışmalar ............................................................ 14 3.2.3.1. Veri Sağlama Yöntemi .............................................................. 14 3.2.3.2. Veri Değerlendirme Yöntemi ..................................................... 15 3.2.4. Bölgesel İklim Tiplerinin Belirlenmesi Çalışmaları ............................ 15 3.2.5. Coğrafi Bilgi Sistemi Çalışmaları ..................................................... 16 4. BULGULAR ............................................................................................... 18 4.1. Floraya İlişkin Bulgular .......................................................................... 18 4.2. Faunaya İlişkin Bulgular ........................................................................ 20 4.3. Sosyo-Ekonomik Çalışmalara İlişkin Bulgular ......................................... 27 4.3.1. Köyler ............................................................................................ 27 4.3.1.1. Bıyıklı Köyü ............................................................................. 28 4.3.1.2. Akkoç Köyü ............................................................................. 29 4.3.1.3. Yağca Köyü ............................................................................. 32 4.3.2. Belediyeler ..................................................................................... 35 4.3.2.1. Dağbeli Belediyesi .................................................................... 35 4.3.2.2. Bademağacı Belediyesi.............................................................. 39 4.3.2.3. Çığlık Belediyesi ...................................................................... 41 4.3.2.4. Düzlerçamı Belediyesi............................................................... 42 4.4. Bölgesel İklim Tiplerinin Belirlenmesine İlişkin Bulgular ......................... 44 4.5. Coğrafi Bilgi Sistemi Çalışmaları İle Elde Edilen Bulgular ....................... 46 5. TARTIŞMA SONUÇ VE ÖNERİLER .......................................................... 62 ÖZET ............................................................................................................. 69 SUMMARY.................................................................................................... 71 KAYNAKÇA.................................................................................................. 73 EKLER ........................................................................................................... 80 Bitki Listesi .................................................................................................... 80 Thornthwaite’e göre yapılan su bilançosu analizleri (Antalya, Dağ, Korkuteli, Bozova, Bük, Bucak ve Kızılkaya).......................................... 87 i ÖNSÖZ Orman Fonksiyonlarının Belirlenmesi (Düzlerçamı Örneği) isimli araştırma projesi çalışmaları 5 yıl sürmüş olup.(Proje No: 19.3302/20052007-2009). bu kapsamda sahaya ilişkin flora, fauna, orman durumu, topoğrafik yapı, meteorolojik durum, korunan alanlar, jeolojik yapı ve çevre köylerde yaşayan halkın sosyo-ekonomik yapısı gibi birçok özellik araştırılmış ve ortaya çıkartılmıştır. Bu bilgilerin coğrafi bilgi sistemi ortamına aktarılmasıyla sahada tespit edilen tüm kaynak değerler sorgulanabilir duruma getirilmiştir. Bu çalışmanın, bilim insanlarına, ormancılık çalışanları ve birçok meslek dalına yararlı olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmanın; çok sayıda korunan alanı barındıran, milli parkla sınırı bulunan, gen koruma ormanı, tohum meşceresi, tohum bahçesi, araştırma deneme alanı, klon parkı gibi ormancılığın önemli birimlerinin çalışma alanını oluşturan ve Antalya’nın en çok gelişme gösteren bölgesinde yapılması bunun dışında özellikle ormancılık çalışmalarına yarar sağlayacağının düşünülmesi ayrı bir sevinç kaynağı olmuştur. Sahaya ait yaban hayatı fotoğrafları konusunda yardımlarını aldığımız Bern Üniversitesi’nde master yapan Biyolog Batur Avgan’a en içten teşekkürlerimizi sunarız. Proje çalışmalarına İ.Ü. Orman Fakültesi’nden danışman olarak katılan Prof. Dr. Ünal ASAN’a, yaban hayatıyla ilgili haritaların çıkartılması ve arazi çalışmalarında yardımlarını esirgemeyen Orman Yüksek Mühendisi Halil SARIBAŞAK ile destek ve yardımlarını gördüğüm isimlerini sayamadığım Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü teknik ve idari personeline teşekkürlerimi sunarım. Kasım, 2009 Dr. Mehmet Ali BAŞARAN Proje Lideri ii ÖZ Bu çalışmada, Antalya-Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği alanının fonksiyonlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma sahasının 1997 yılında yapılan orman amenajman planına göre genel alanı 29.184.8 ha, orman alanı 1.8891.3 ha (%64.7), prodüktif yapıdaki ormanlık alanının ise 6810.4 ha (%36.1) olduğu belirlenmiştir. Çalışma alanında 5 ilçeye ait 22 yerleşim merkezi bulunmaktadır. Sahada Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası, Güver Kanyonu Tabiat Parkı ile dünyadaki tek doğal populasyonu Düzlerçamı’nda bulunan alageyiklerin olduğu belirlenmiştir. Dünya mirası olan bu önemli yaban hayatı türünün, hem alan içi ve çevresinde (ormanlık ve açıklık alanlarda), hem de çalışma alanının Eşenadası mevkiinde bulunan 430 ha. büyüklüğündeki alageyik üretme istasyonunda yaşadığı tespit edilmiştir. Bu tür alanlar çalışma bölgesinin özellikle ormancılık alanında fonksiyonel kullanımını gerekli kılmıştır. Ayrıca çalışma alanında kaynak değerlerden flora, fauna ve orman durumu ile tehlike altında olan bitki ve yaban hayatı türleri belirlenmiştir. Sahaya ait sayısal yükseklik haritalarından eğim ve yükseklik haritaları oluşturulmuştur. Çalışma alanının jeolojik yapısının Pliosen serisine ait traverten ile Mezozoik ve Tersiyer devirlerine ait kalkerden oluştuğu tespit edilmiştir. Kalker anataşı üzerinde Terra rossa, Terra fusca ve Rendzina toprak tiplerinin olduğu, sahada tespit edilen bir diğer toprak tipinin de Kırmızımsı kahverengi Akdeniz Orman Toprağı olmuştur.(olduğu görülmüştür) Sahanın yakın çevresinde bulunan 7 adet meteorolojik istasyonun verilerinden sahanın iklim tipleri belirlenmiştir. Bunların dışında sahada ormancılık açısından önemli olan tohum meşceresi, tohum bahçesi, klon parkı ve gen koruma alanları ile Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü tarafından araştırma yapılan alanların yerleri belirlenerek bu alanlara fonksiyon kazandırılmıştır. Bunların dışında sahada bulunan köylerin alan olarak % 81.7 gibi önemli bir kısmını oluşturan ve 15745 kişinin yaşadığı Bıyıklı, Akkoç, Yağca, Kömürcüler, Dağbeli, Bademağacı, Çığlık ve Yukarıkaraman köylerinde yöre insanıyla fiili alan kullanım haritaları üzerinde genel baskı unsurlarının tespiti, alan kullanımındaki avantajlı olunan noktalar, ormancılık açısından alan kullanımından doğan tehditler ve bunların boyutları ile yine ormancılık açısından alandaki üstünlükler konusunda SWOT analizi yapılmıştır. Sahada elde edilen verilerin coğrafi bilgi sistemi ortamına girilmesi sonucunda çalışma alanına ait bazı ekolojik ve sosyal fonksiyonlar belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Düzlerçamı, Flora, Fauna, Coğrafi Bilgi Sistemi, Korunan Alan, SWOT Analizi, Alageyik, Orman Fonksiyonları iii ABSTRACT In this study, it is aimed to identify the functions of DüzlerçamıAntalya Forest Administration. According to the Forest Management plan prepared in 1997, total area of the district is 29184.8 ha. 6810.4 ha (36.1%) of the total forest area (18891.3 ha -64.7%) is productive forest area. 22 settlements of 5 districts were identified in the plan unit. It is also identified the sole natural population of Red Deer in Wildlife Development Course and Güver Canyon Natural Park in Düzlerçamı. Red deer is known as one of the most important world’s heritage and wild life species, spreads on 430 hectares of generation station in Eşenadası region and also on the surrounding forested and open lands. Existing of this type of unique lands in the planning unit, forces the forest lands to be used more functional. Also flora, fauna and the species which are under endangered status for both plant and wildlife animals have been identified of the planning unit. Digital maps of elevation, slope and height were generated of the area. The geological structure of the study area is travertine limestone which belongs to the Mesozoic and Tertiary periods. Terra rossa, terra fusca, some soil types of Rendzina and reddish-brown Mediterranean Forest soil were determined over limestone Anatase in the study area. The climate types have been identified by the data obtained from 7 surrounding meteorological station for the area. Also some important forest lands brought into functions like seed stands, seed gardens, clone parks and gene conservation areas and some forest research areas which are used by Southwest Anatolia Forest Research Institute. In addition to these areas in the village area of 81.7% as an important part of forming the 15745th person and lived, Bıyıklı, Akkoç, Yağca, Kömürcüler, Dağbeli, Bademağacı, Çığlık and Yukarıkaraman local people in the villages with the actual land use maps on the global printing elements detection, land use will be advantageous in points, in terms of forestry, land use and threats arising from the size of their superiority in the field again in terms of forestry issues have been made in the SWOT analysis. Obtained in the field of data into geographic information system environment as a result of the study area belongs to the some ecological and social functions were determined. Key words: Conducting Business Düzlerçamı Forest, Flora, Fauna, Geographical Information System, Protected Areas, SWOT Analysis, Fallow Deer, Forest Functions iv 1. GĠRĠġ Ormancılığımızda ilk defa 1917‟de çıkartılan kanunla ormanların planlı olarak işletilmesine başlanmıştır. 1948 yılında Türkiye‟deki bütün ormanların birinci devre amenajman planları düzenlenmiştir. 1973 yılından sonra Türkiye‟deki orman amenajman planlarının revizyon dönemi başlamış ve günümüze kadar bu çalışmalar devam etmiştir. Araştırma alanını oluşturan Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği‟nin halen klasik amenajman planı kapsamında odun üretim amaçlı bir anlayışla işletildiği anlaşılmıştır. Ancak günümüzde özellikle gelişmiş ülkelerde değişen şartlara (nüfus artışı, rekreasyon ihtiyacı, korunan alanlar, vs) bağlı olarak ormancılık anlayışına modern yaklaşımlar getirilerek ormanların fonksiyonlarının belirlenmesine yönelik çalışmalar ağırlık kazanmıştır. Modern ormancılık tekniklerinin uygulanması çalışmalarına ait örnekler ülkemizde sadece proje kapsamında ve bazı bölgelerde ve küçük alanlarda gerçekleştirilebilmiştir. Aslında Düzlerçamı sahası da bu kapsamda değerlendirilebilecek ve içerisinde birçok kaynağı (yaban hayatı, rekreasyon, tarihsel ve kültürel, sosyal, vs) barındıran zengin bir yapıya sahip bölgedir. Buna rağmen araştırma alanı odun üretiminin planlandığı, diğer fonksiyonlarının gözetilmediği ve aynı zamanda yöre halkı ile çevre insanlarının yoğun bir şekilde yapılaşmaya gittiği baskı altındaki bir alandır. Yörede çok sayıda köy yerleşimi bulunmaktadır. Bunlardan bir kaçı köy statüsünden daha ileri düzeyde bir yapıya kavuşmuştur. Yakın geçmişe kadar Yukarı Karaman ve Nebiler köyü birlikteliği Düzlerçamı Belediyesini oluşturmaktaydı (günümüzde bu yapı değişmiştir). Alanda kırsal ve kentsel kökenli sosyal kullanımlar bulunmaktadır. Bu kullanımlar oluşturulacak orman fonksiyonları üzerinde de etkili olacaktır. Çalışma alandaki biyolojik kaynaklı fonksiyonlar için alan kullanımı ve sosyal amaçlı alan kullanımlarının çakıştığı bölümler bulunmaktadır. Bu alanların ortaya konularak çalışma alanındaki tüm kullanımların saptanması gerekmektedir. Oluşturulacak fonksiyonların sürekliliği bu saptamaların sağlıklı yapılmasına bağlıdır. Fonksiyonel planlamanın bazı ekolojik ve sosyal boyutlarının bir bütünlük içerisinde ortaya konulması günümüz modern yaklaşım yöntemlerindedir. Bütün gelişmiş ülkelerin ormancılık çalışmalarında benimsediği yöntemlerin Düzlerçamı gibi zengin bir potansiyele sahip ve Antalya şehrinin hemen yakınında yer alan bir sahada uygulanması doğal kaynakların korunması açısından büyük önem taşımaktadır. 1 Düzlerçamı bölgesi Antalya‟da kentleşmenin en hızlı yaşandığı alanlardan birisidir. İçerisinde değişik statüye sahip alanları barındırmaktadır. Bir yandan orman alanları ve ormancılık uygulamaları, bir yandan nüfus artışı ve kentleşme olgusu, gelecek süreçte ormancılık çalışmaları açısından ciddi sorunların yaşanma olasılığını yükseltmektedir. Döşemealtı ilçesi ve belediyesinin kurularak bölgedeki yerleşimlerin gruplandırılması bölgenin daha sistemli gelişmesine olanak sağlanması beklentisini artıran önemli bir unsur olmuştur. Fakat bu durumun beraberinde kimi olumsuzlukları da taşıyacağı düşünülmektedir. Alan kullanımının planlanmasında yerleşim bölgelerinin giderek daralması ve yerleşimlerin bu bölgede hızla artması, doğal olarak yöredeki orman alanlarının amaç dışı kullanımlarını beraberinde getirecektir. Özellikle orta ve uzun dönemde imar planları yoluyla alan kullanımlarındaki planlama yaklaşımlarının orman alanları aleyhine olacağı beklenmektedir. Bu durumda alanın planlanması daha da önem kazanmaktadır. Düzlerçamı planlama ünitesindeki sahada yaşayan nüfusun fiili alan kullanımları ile ilgili bilgiler köy yerleşimleri ve belediyeler bazında ortaya çıkarılmıştır. Halkın geçimini sağlarken doğal kaynaklardan yararlanma boyutları, bu kaynakların planlayıcıları tarafından dikkate alınması gerekmektedir. Yürürlükteki kimi yasalar fiili alan kullanımında yaşananlarla çatışmalar içerseler bile gerekli önlemler alınamamaktadır. Diğer yandan, yaşanan fiili durumlara uygun olabilecek bazı yaklaşımlar için de yasal süreçlerin çözüm üretme olanağından yoksun olduğu görülecektir. Bir alan üzerindeki fiili kullanımlara karşın, yasaların gerektirdiği yaklaşımlar ortaya konulamamaktadır. Örneğin otlatma planlarının olmaması ve orman alanlarında otlatmanın yasalara göre kısıtlayıcı olması bir olgudur. Fakat yöre halkının bu alanlarda otlatma yapmaları da bir gerçekliktir. Yani bu durumda yasal çerçevede kısıtlayıcılık olmasına karşın herhangi bir kısıtlayıcı yaklaşım oluşturulamamaktadır. Zaman-süreç geçtiğimiz bir kaç yıl öncesinde ormandan keçinin kaldırılmasını ön gören savların ne kadar büyük bir yanlış içerisinde olduklarını göstermekte gecikmemiştir. Geleneksel kullanım alışkanlığı sürdürülmektedir. Ancak bir başka olguyu da kimi korunan alanlar içerisinde tapulu yani sahipli arazilerin bulunması oluşturmaktadır. Benzer yasal kısıtlılıklardan dolayı, bu alanların terk edilmesi karşılığında kullanıcıya bir başka yerde yine orman alanı olan bir yer terk edilememektedir. Düzlerçamı bölgesi orman alanlarının plantasyon ormancılığına da olanak tanıyacak bir yapıda olmasına karşın, süreç içerisinde yerleşim alanı niteliği daha ağır basan bir yapıya dönüşmektedir. Görülen odur ki, bu süreç 2 yakın bir gelecekte hız kazanacaktır. Bölgenin ilçe ve bir kaç belediyenin bir araya getirilerek tek bir belediyelik niteliği kazanması bunun göstergelerinden sadece bir tanesidir. Bölgedeki orman alanlarının günün değişen koşullarına göre farklı statülerde kullanımlara konu olması bu doğal kaynak üzerinde ciddi planlama yaklaşımlarını gerektirmektedir. Ancak, bu planlama yaklaşımları salt yasal statülere dayanmaktan öteye gidemeyecekse gerçektende güzel bir planlamadan başka bir nitelik kazanamayacaktır. Unutulmamalıdır ki, en güzel planlamalar bile uygulayıcıların yaklaşımlarıyla karmaşaya dönüşebilmekte, en başarısız planlamalar dahi uygulayıcıların yaklaşımlarıyla çözümler üreten bir nitelik kazanabilmektedir. Yukarıda vurgulananlar planlama sürecinde yöre halkının fiili alan kullanımlarının ne denli önemli olduğunu, sosyo-ekonomik yaklaşımların planlamalar için kimi zaman ne denli gereksiz ve kimi zaman da ne denli can alıcı olacağına işaret etmektedir. Bölgenin planlanmasında ormanların göreceği ve/veya görmesi gerektiği düşünülen yeni üç işlev ön görülmektedir. Bunlar “yemlik yaprak üretim işlevi” ile “eko-turizm geliştirme koridor işlevi” ve “Sosyal Baskı Zonu” işlevidir. Bölgedeki halkın geleneksel etkinlikleri dikkate alınırken ormanların otlatma gereksinimini karşılayacak bir işlevi yerine getirmesi gerektiği düşünülmektedir. Bu yaklaşım, özellikle maki alanlarına yönelik oluşturulması önerilen yemlik yaprak gereksinimini karşılayacak bir yaklaşımdır. Bir diğer yaklaşım ise bölgedeki tarihi, kültürel ve doğal güzelliklerin görülmesini sağlayacak yaklaşımlara temel oluşturulacak ekoturizm potansiyeli için orman alanlarından geçiş koridorları ön gören bir eko-turizm koridor işlevidir. Bu bölgedeki yaban hayatının hassas olması yörede böyle bir koridor oluşturmayı da gerekli kılmaktadır. Son olarak tartışmaya açılan ise“Sosyal Baskı Zonu” yaklaşımıdır. Ormanlara “sosyal etkileşim” işlevi yüklemeyi ön görmektedir. Özellikle hızla büyüyen ve gelişen yerleşim alanları ile orman alanları arasında olası negatif yönlü etkileşimlerden doğacak olumsuzlukları ortadan kaldırmak amacıyla öngörülmektedir. 3 2. LĠTERATÜR ÖZETĠ Ormanlar odun hammaddesi sağlamanın yanında çok önemli birçok fonksiyona sahiptir. ERASLAN‟a göre genel kabul görmüş bu fonksiyonlar ya da diğer bir deyişle işlevler; Orman Ürünleri ve üretim fonksiyonu Hidrolojik fonksiyon Antierozyonel fonksiyon Klimatik fonksiyon Toplum sağlığı fonksiyonu Estetik fonksiyon Tabiatı koruma fonksiyonu Rekreasyon fonksiyonu Ulusal Savunma fonksiyonu Bilimsel fonksiyon olarak belirtilmektedir (ERASLAN, 1982). Ancak insan ihtiyaçlarının çeşitlenmesi ve teknolojinin ilerlemesi ile birlikte ormanın başkaca fonksiyonlarının da olduğu ortaya çıkmıştır. ASAN bir makalesinde orman fonksiyonlarının haritalandırılmasını aşağıdaki nedenlerden dolayı; a-Ulusal düzeyde strateji geliştirme ve planlama için (Orman alanlarının tahsisi). b-Orman Bakanlığının değişik hizmet birimleri arasında koordinasyonu sağlamak ve ortaya çıkan değişik problemleri objektif biçimde çözüme kavuşturmak için. c-Amenajman planlarında fonksiyonel işletme sınıflarını belirlemek ve böylece plan ünitelerinde olası işletme amaçlarını saptamak için. d-Orman alanlarında çok amaçlı kullanımı gerçekleştirmek için gerekli görmektedir (ASAN, 2003). Yine ASAN‟A göre değişen orman fonksiyonları yönünden ülkemiz için yapılan bir durum değerlendirmesi oldukça ilginç sonuçlar ortaya koymaktadır. Şöyle ki günümüzde yuvarlak odun üretimi ve erozyon kontrolü gibi fayda ve fonksiyonların hayati önemleri halen sürmesine karşın; Belirli yörelerde bazı fonksiyonların önem sırası değişmiştir. Örneğin 4 İstanbul civarındaki ormanlarda yuvarlak odun üretim fonksiyonu yakın zamana kadar birinci fonksiyon iken, günümüzde rekreasyon ve hidrolojik fonksiyonlar ön plana çıkmıştır. -Endüstrinin değişik alanlarında gereksinim duyulan odun ve odun dışı orman ürünlerini üretmek, -Çığ oluşumlarını, kaya ve taş yuvarlanmalarını önlemek, -Su rejimini düzenlemek, sel ve taşkınları frenlemek, -Toprak kayması ve erozyona mani olmak, -Gürültüyü kesmek, -Bol oksijen üretmek, havada asılı diğer materyali süzerek hava kalitesini yükseltmek, -Rüzgâr hızını azaltmak, bağıl hava nemini yükseltmek ve aşırı sıcaklıkların olumsuz etkilerini yumuşatmak suretiyle, iklim koşullarını iyileştirmek, -İlginç jeolojik oluşumları, tarihsel ören yerlerini ve diğer cansız kültür mirasını doğanın yıkıcı etkilerine karşı korumak, -Havadaki karbondioksiti absorbe ederek sera etkisini azaltmak, -Sürekli değişen renkli ve canlı güzelliği ile doğal peyzajın estetik etkisini arttırmak, -Yarattığı fevkalade yaşama ortamı koşulları ile av ve yabanıl hayatın doğup gelişmesine yardımcı olmak, -Özellikle kent halkına gezme, eğlenme, rekreasyon yapma ve dinlenme olanakları sağlamak, -Değişik doğa bilimlerinin eğitim, öğretim ve geliştirilmesine katkı için, yapılacak araştırmalarda laboratuvar işlevi görmek, -Ülke sınırlarında ve askeri tesislerin yer aldığı orman bölgelerinde ulusal güvenliğe katkı sağlamak. Yukarıda özetlenen fayda ve fonksiyonlar toplumsal talep açısından ele alındığında, tarihsel süreç içinde bazı orman fonksiyonlarının başlangıçtaki önemlerini bugün de korumalarına karşın bazılarının ağırlığını yitirdiği görülmektedir (ASAN, 2002). 5 Helsinki Konferansının “1. Avrupa Ormanlarının Sürdürülebilir Yönetimi için Genel Esaslar” kararı çerçevesinde “Sürdürülebilir Orman Yönetimi” tanımı yapılmış, bu tanımda da ormanların; A- Ekonomik B- Ekolojik C- Sosyal fonksiyonlarının olduğu kabul edilmiştir (ASAN, 2007). Görüldüğü üzere fonksiyon çeşitlerinde ve gruplandırmalarda farklılıklar söz konusudur. Bazı fonksiyonlarda birliktelik varken, bazılarında farklılıklar bulunmaktadır. Eraslan‟a göre daha genel bir sınıflandırma varken, diğerlerinde yol koruma fonksiyonu gibi daha özel fonksiyonlar bulunmaktadır. Sürdürülebilir Orman Yönetimi tanımı içindeki fonksiyonları ana grup baslıkları olarak kabul eder ve İsmail Eraslan‟a göre bildirilen fonksiyonlar bu ana gurup baslıkları altında toplanırsa, fonksiyonel planlamalarda kullanılacak gruplandırma ve fonksiyon çeşitleri ortaya çıkmaktadır. A-EKONOMİK FONKSİYONLAR: 1-Odun Hammaddesi Üretimi Fonksiyonu. 1-1 Tomruk 1-2 Direk ( tel direk, maden direk) 1-3 Sanayi Odunu 1-4 Kağıtlık Odun 1-5 Lif Yonga Odunu 1-6 Yakacak Odun v.s 2-Odun Dışı Ürün Üretimi Fonksiyonu. 2-1 Bitkisel Ürünler (Reçine, defne yaprağı , çam fıstığı, kestane, çam balı, kekik, tohum, mazı, sığla yağı, katran,ot, mantar vb.) 2-2-Hayvansal Ürünler (Memeliler, kuşlar, balıklar) 2-3- Su ve Mineral Ürünler (Su, kum, çakıl, tas, maden) B-EKOLOJİK FONKSİYONLAR: 6 1-Erozyonu Önleme (Toprak Koruma) Fonksiyonu (su ve rüzgar erozyonunu, çıg, heyelan, kaya ve tas yuvarlanmalarını önleme) 2-Klimatik (İklim Koruma) Fonksiyonu. 3-Dogayı Koruma Fonksiyonu. C-SOSYAL FONKSİYONLAR: 1-Hidrolojik Fonksiyon. 2-Toplum Sağlığı Fonksiyonu 3-Estetik (Görüntüyü Koruma) Fonksiyonu. 4-Rekreasyon Fonksiyonu. 5-Ulusal Savunma Fonksiyonu. 6-Bilimsel Fonksiyon. Fonksiyonel planlamada günümüzde en çok yararlanılan araç kuşkusuz CBS‟dir. Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) özellikle 1980‟li yıllardan sonra hızla gelişmeye başlamıştır (ERDİN, 2002). Günümüzde gelişen bilgisayar teknolojisi kullanılarak artık elle çizilen haritaların yerlerini dijital haritalar almıştır. Meşcere, bonitet, yaş sınıfları ve fonksiyon haritaları artık CBS yazılımları sayesinde son derece kolay ve en doğru hesaplamalarla ortaya konabilmektedir (BATUR, 2005). Ayrıca Orman envanteri sırasında toplanan bilgilerin Coğrafi Bilgi Sistemi “ Geographical Information System (GIS) “ temel mantığına uygun bir yaklaşım ile toplanıp depolanması, yani; veri tabanının konumsal biçimde oluşturulması halinde, hem planlamanın değişik aşamalarında gerekli muhtelif sorgulamalar sırasında, hem de düzenlenen planın kontrol ve revizyonu sırasında büyük kolaylıklar sağlanabilmektedir (BAŞKENT ve ark, 2002). 7 3. MATERYAL VE YÖNTEM 3.1. Materyal Çalışmanın materyalini Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği‟nde bulunan kaynak değerler (flora, fauna, korunan alanlar, orman durumu, vs), topoğrafik yapıya ait veriler, araştırma yapılan alanlar, tohum meşceresi, tohum bahçesi, klon parkı ve gen koruma alanları, meteorolojik veriler ile yerleşim birimlerine ait sosyo-ekonomik veriler oluşturmaktadır. Sosyoekonomik veriler kayıtsal veriler ve alandan derlenen özgün veriler olarak iki bölümde elde edilmiştir. 3.1.1. AraĢtırma Alanının Tanıtımı Çalışma alanı olan Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği, Türkiye‟nin güneybatı bölgesinde, mülki olarak Antalya ili sınırları içerisinde yer almaktadır (Şekil 1). Çalışma alanı, 13 adet orman işletme müdürlüğü, 74 adet orman işletme şefliğinin bağlı olduğu ve yaklaşık 1 milyon hektarlık ormanlık alana sahip olan Antalya Orman Bölge Müdürlüğü ile 8 adet orman işletme şefliğinin bulunduğu Antalya Orman İşletme Müdürlüğü‟ne bağlıdır (Şekil 2). ġekil 1. Çalışma alanının Türkiye haritası üzerindeki konumu Figure 1. Position of the study area on the map of Turkey Çalışma alanı European 1950 datumuna göre 30º 25' 05''-30º 37' 56'' doğu meridyenleri ile 36º 55' 00''-37º 15' 28'' kuzey paralelleri arasında ve N24b3, N24c2, N25d1, N24c3, N25d4, N25d3, O24b2, O25a1 ve O25a2 nolu 1/25000 ölçekli memleket haritaları içerisinde (Şekil 3) kalmaktadır (ANONİM, 1997). 8 Şefliğin en yüksek noktası 1550 m (Göktünek Tepe), en düşük yükselti 70 m ile Karaman Çayının sahanın güney sınırını kestiği bölge, ortalama yükseltisi 805 m, ortalama eğimi ise %24.8‟dir. Şefliğin kuzey ve güney ucu arasındaki mesafe 38 km‟dir. Antalya Orman Bölge Müdürlüğü içerisinde bulunan 74 şeflik içerisinde, alan bakımından 23. sırada bulunan Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği‟nin 29184.9 ha genel alanı, 19346.8 ha ormanlık alanı (%66.3) bulunmaktadır (Şekil 4). ġekil 2. Çalışma alanının Antalya haritası üzerindeki konumu Figure 2. Position of the study area on the map of Antalya ġekil 3. Çalışma alanı ve pafta indeksi Figure 3 The study area and sheet index 9 ġekil 4. Çalışma alanı Figure 4 Study Area Çalışma alanında en yüksek nokta 1550 m (Göktünek Tepe), en düşük yükselti 70 m (Karaman Çayının sahanın güney sınırını kestiği bölge), ortalama yükselti 805 m, ortalama eğim ise % 24.8‟dir. Şefliğin kuzey ve güney ucu arasındaki mesafe 38 km‟dir. Antalya Orman Bölge Müdürlüğü içerisinde bulunan 74 şeflik içerisinde, alan bakımından 23. sırada bulunan Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği‟nin 29184.9 ha genel alanı, 19346.8 ha ormanlık alanı (% 66.3) bulunmaktadır Çalışma alanında 5 ilçeye ait 22 adet yerleşim merkezinin (köy veya ilçe merkezi) sınırı geçmektedir (Çizelge 1) (ANONİM, 2007). Bu yerleşim yerleri içerisinde en büyük paya sahip olan yerler ise Yukarıkaraman, Akkoç, Bademağacı, Çığlık, Yeşilbayır, Yeniköy ve Yağca köyleridir (Şekil 5) (ANONİM, 2009). Çizelge 1. Çalışma alanı içerisinde sınırı bulunan yerleşke nüfusları Table 1 Study area located within the boundary of the premises population İlçe Döşemealtı Döşemealtı Döşemealtı Döşemealtı Döşemealtı Döşemealtı Döşemealtı Döşemealtı Döşemealtı Döşemealtı Konyaaltı Döşemealtı Döşemealtı Korkuteli Döşemealtı Kepez Muratpaşa Konyaaltı Korkuteli Korkuteli Korkuteli Korkuteli Köy Yukarıkaraman Akkoç Bademağacı Yağca Çığlık Yeniköy Yeşilbayır Dağbeli Bıyıklı Kömürcüler Aşağıkaraman Kovanlık Çıplaklı Bayatbademleri Aşağıoba Göçerler Muratpaşa Doyran Köseler Karataş Çaykenarı Karakuyu Nüfus 3117 364 3850 652 2558 4256 4173 3912 206 1086 1029 1221 1050 291 300 458 303678 2574 193 170 489 284 Alan (ha) 7360.9 5325. 2 2530 2465.9 2363.3 1667.8 1639.7 1467.9 1418 936 713.1 528 540.2 133 76.7 0.2 11.3 7.8 1.4 0.6 13.8 0.7 Alandaki % 25.2 18.2 8.7 8.4 8.1 5.7 5.6 5.0 4.9 3.2 2.4 1.8 1.8 0.5 0.3 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 3.1.2. AraĢtırma Alanının Tarihçesi Düzlerçamı ormanlarının planlamasına yönelik ilk çalışmalar 1929 yılında yapılmıştır. Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği 1961 yılında 10 Düzlerçamı kızılçam ormanında, Antalya Orman İşletme Müdürlüğü‟ne bağlı, müstakil ve örnek bir bölge şefliği olarak 5.000 ha büyüklüğündeki alana kurulmuştur. Şefliğin alanı 07.03.1963 tarihinde 20.000 Ha‟a çıkartılmış ve ismi Düzlerçamı Örnek İşletme Müdürlüğü olmuştur. Daha sonra 14.2.1973 tarihinde Düzlerçamı Örnek İşletmesi‟nin kapatılmasıyla tekrar eski yapısına (şeflik) dönüştürülmüştür. Günümüzde bu alan daha da artarak yaklaşık otuz bin hektar büyüklüğe ulaşmıştır (Anonim, 1997). Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği, gerek yerleşim yerlerinin çokluğu gerekse yangına hassas tür olan kızılçam ile kaplı olması gerekse Akdeniz bölgesinde yer alması gibi yangını üst düzeyde etkileyen faktörlerin bir araya gelmesinden dolayı geçmişte büyük yangınlar geçirmiştir. Bunlardan en büyüğü 21.07.1997 tarihinde çıkan ve yaklaşık 1715 ha orman alanının yandığı büyük yangındır. Bu yangında yanan alanın 745 ha‟ının çalışma alanında gerçekleştiği tespit edilmiştir (Şekil 6). ġekil 5. Çalışma alanı içerisinde bulunan köyler ġekil 6. Çalışma alanı içerisinde 1997 büyük yangınında yanan alan Figure 5. Villages within the study area Figure 6. The study area within the area burned in big fire in 1997 11 3.1.3. AraĢtırma Alanında Bulunan Önemli Kaynak Değerler Sahanın önemli bir kısmını kapsayan ve büyüklüğü 28972 ha olan Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası (YHGS) 1966 yılında ilan edilmiştir. Düzlerçamı yaban hayatı geliştirme sahası 28972 ha olup içerisinde alageyik ve yaban keçisi türleri korunmaktadır (Şekil 7). Sahadaki önemli alanlardan bir tanesi de 2003 yılında kurulan Eşenadası Alageyik Üretme İstasyonu‟dur (Şekil 8). Eşenadası Alageyik Üretme İstasyonu‟nda bugün itibariyle yaklaşık 100 adet alageyik yaşamaktadır. Çalışma alanında bulunan önemli bir alan da 28.03.2007 tarihinde kurulan Güver Kanyonu Tabiat Parkı (TP)‟dır. TP 4044 ha. büyüklüğünde olup içerisindeki en önemli tür dünyadaki tek doğal popülasyonu Antalya-Düzlerçamı‟nda bulunan alageyiklerdir (Şekil 9). Sahada alageyik dışında, karaca, yaban domuzu, yaban keçisi, porsuk, tavşan ve bazı yırtıcı kuş türleri bulunmaktadır. Tabiat parkı alanı travertenlerden oluşmaktadır. Toroslardan itibaren alçalan ve basamak şeklinde iki adet düzlük bulunan alanda bu düzlüklerden ilki 280-300 rakımdaki Döşemealtı platosudur. Travertenler, Toroslar‟dan gelen sular nedeniyle aşınmaya uğramış ve kanyon niteliğinde vadiler oluşmuştur. Maki ve kızılçam yörede hakim bitki örtüsüdür. ġekil 7. Çalışma alanındaki ġekil 8. Çalışma ġekil 9. Çalışma YHGS alanındaki Alageyik İst. Alanındaki TP Figure 7. YGHS in the study area Figure 8. Fallow deer Figure 9. Nature Park station in the study area in the study area 12 3.2.Yöntem 3.2.1. Flora ÇalıĢmaları Bitki örneklerinin toplanması amacıyla proje başlangıcından itibaren 2 yıl boyunca yılın değişik aylarında arazi çalışmaları yapılmış, bazı bitkiler arazide, bazıları da Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü Herbaryumu‟nda teşhis edilmiştir. Bitki teşhisi çalışmalarını yaparken ana kaynak Flora of Turkey and The East Aegean Islands (Davis 1965-1985), Davis vd 1988, Güner vd 2001 olmak üzere aşağıdaki kaynaklardan yararlanılmıştır. Flora of Europe (Heywood ve Tutin 1964-1981), Davis 1971, Boissier (1867-1888), Kayacık 1980, Kayacık 1966, Kayacık 1977, Kayacık 1982, Kılınç ve Kutbay 2004, Tutel 1993, Kılınç 2005, Kılınç ve ark. 2006, Baytop 1994, Baytop 1995, Bhattacharyya ve Johri 1998, Bouchner 1997, Eler 1991, Ekim 1989, Baytop 1998, Bonnier 1986, Uluocak 1979a, Uluocak 1979b, Uluocak 1994, Yaltırık 1971, Yaltırık 1984, Yaltırık 1988a, Yaltırık 1988b, Yaltırık ve Efe 1989, Tekin 2004, Seçmen ve Leblebici 1997, Eliçin 1980, Yılmaz 1996, Yücel 2004, Yücel ve ark. 1995, Zohary 1973, Anonim 2000, Lawrence 2000, Macura 1993, Usher 1996, Woodland 1997, Yakar 1964, Yakar 1965, Nordhuis 1994, Gibbons ve Brough 1998, Godet 1991, Godet 1993, Godfrey 1997, Jager ve ark. 1991, Bozkurt 1990, Burnie 1995, Coombes 1999, Çırpıcı 1983, Alderman 1997, Anşin 1994, Peşmen 1980, Tazegül 1988, Tekin 2005, Huxley ve Taylor 1997, Rothmaler ve ark. 1991, Poulinin 1969, Poulinin 1997a, Poulinin 1997b, Waucher 1986, Poulinin ve Smythies 1997, Çetik 1997, Ayaşlıgil 1987, Göktürk ve Sümbül 1996, Atalay 2004, Kutlukve Aytuğ 2004, Çolak ve Sorger 2005, Işık 2004, Sümbül vd 2005, Öztürk ve ark. 1990, Seçmen ve ark. 1995, Özhatay ve ark., 2003, Ekim vd 2000, Deniz, 2002, Başaran ve ark., 2008. 3.2.2. Fauna ÇalıĢmaları Araştırma alanının yaban hayatını oluşturan memeli, sürüngen ve kuş faunasının aktüel durumlarının tespit çalışması, yılın değişik tarihlerinde yapılan arazi çalışmalarında ortaya konulmaya çalışılmıştır. Arazi çalışmaları, ormanda tesadüfi olarak görülen türlerin var-yok çalışması ve teşhisi şeklinde yapılmıştır. Çalışmalar günboyu sürmüş, ormanın üst sınırlarından, genellikle sırtlardan başlayarak 100‟er m aralıklarla yapılmıştır. Taramalar esnasında memeli türlerin barındıkları yatak yerleri, tünek yerleri, beslendikleri, otlandıkları ve su içtikleri yerler, kullandıkları yolaklar ve geçit yerleri tespit edilmiş ve 1/25000 ölçekli haritalara işlenmiştir. Sahadaki mevcut türlerin varlığı; tesadüfi olarak direkt canlının 13 görülerek veya birtakım izlerden (ayak izi, dışkı tespiti, sürtünme ve kemirme izi, toprakta besin arama şekli) tespit edilmiştir 3.2.3. Sosyo-Ekonomik ÇalıĢmalar 3.2.3.1. Veri Sağlama Yöntemi Çalışma alanına ilişkin kayıtsal veriler; bölgedeki kamu kurum ve kuruluşları ile TÜİK, vb diğer kuruluşlardan kaynak tarama yoluyla elde edilmiştir (ANONİM, 2009b). Alandan elde edilen özgün veriler ise; bölgedeki köylerde ve belediyelerde ilgililerle yapılan odak grup toplantıları ve fiili alan kullanım haritalamalarının oluşturulmasıyla sağlanmıştır. Odak grup toplantılarında temel ilgi grubu pozisyonundaki katılımcılar belirlenmiştir. Bu grupla yöredeki fiili alan kullanımlarının boyutları, nüfusun genel geçim olanakları, işlendirilme şekilleri, alandaki tehditler, olanaklar, avantajlar vb. gibi unsurlar belirlenmiştir. Ayrıca alan kullanımında tarihsel ve kültürel doku, geleneksel alışkanlıklar, yemekler, toplantılar vb. gibi değerlerin de saptanmasına çalışılmıştır. Diğer yandan, yöredeki temel geçim kaynakları, yıllık geçinme etkinliğinde bu kaynakların rolü gibi temel unsurlar konusunda da bilgi edinilmeye çalışılmıştır. Alanda temel yerleşim birimleri olarak köy ve belediyelik yerleşimler bulunmaktadır. Köy yerleşimleri içerisinde; Akkoç köyü, Bıyıklı Köyü, Yağca Köyü ve Kömürcüler Köyü yer almaktadır. Köy yerleşimlerinde köy muhtar ve ihtiyar heyeti ve köy kadınları ile iki ayrı alan kullanım haritalaması gerçekleştirilmiştir. Haritalama sürecinde gruplara önceden hazırlanan temel sorular yöneltilmiştir. Alandaki belediyeler ise, Döşemealtı, Çığlık, Yeşilbayır, Yeniköy, Dağbeli ve Bademağacı belediyelerinden oluşmaktadır. Belediyelerle yapılacak görüşmelerin birinci aşaması, belediye başkanı ile konu hakkında karşılıklı görüş alış verişi şeklinde gerçekleştirilmiştir. İkinci aşamada ise; belediyeyi oluşturan mahalle muhtarları, koruma başkanı, saha koruma bekçisi ve belediye harita mühendisi yer almıştır. Bu gruplara da köylerde uygulanan çalışma yöntemi uygulanmıştır. Planlama bölgesi 2008 yılında yapılan yasal değişiklikle Antalya ilindeki yerel örgütlenme ile ilçe halini almıştır 5747 sayılı yasayla yapılan bu değişiklikle köylerin ve diğer belediyelerin bağlı oldukları yapıda değişikliler meydana gelmiştir. Bölge; Düzlerçamı, Yeşilbayır ve Çığlık ilk kademe belediyelerin tüzel kişilikleri kaldırılarak mahalleleri ile birlikte Döşemealtı İlçesi ve Döşemealtı İlk Kademe Belediyesine katılmıştır. Döşemealtı merkez olmak ve ekli (4) sayılı listede adları yazılı köyler bağlanmak üzere Antalya İlinde Döşemealtı Belediyesi, Varsak İlk Kademe Belediyesinin tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleleri ile birlikte Kepez İlk 14 Kademe Belediyesine katılmıştır. Kepez merkez olmak ve ekli (5) sayılı listede adları yazılı köyler bağlanmak üzere Antalya İlinde Kepez İlçesi ve Kepez Belediyesi kuruluşları gerçekleştirilmiştir (ANONİM, 2007). 3.2.3.2.Veri Değerlendirme Yöntemi Elde edilen veriler her köy ve belediye özelinde ortaya konmaya ve tartışılmaya çalışmıştır. Yapılan fiili alan kullanım haritaları üzerinde büroda tartışmalar yapılarak alan üzerindeki genel baskı unsurlarının tespiti, alan kullanımındaki avantajlı olunan noktalar, ormancılık açısından alan kullanımından doğan tehditler ve bunların boyutları ile yine ormancılık açısından alandaki üstünlükler (SWOT) analizleri yapılmıştır.(YILMAZ, 2004). Diğer yandan kimi veriler için de basit istatistik yöntemleri kullanılmıştır. 3.2.4. Bölgesel Ġklim Tiplerinin Belirlenmesi ÇalıĢmaları Araştırma sahasının 29184.8 ha gibi büyük bir alan kaplaması yanında kuzey-güney yönünde 38 km boyunca uzaması, alanın birçok mikro klimayı barındırmasını sağlamaktadır. Böylesi büyük bir alanda, ormanların hidrolojik fonksiyonun tespitinde bölgesel iklim tiplerinin belirlenmesinin gereği ortaya çıkmaktadır. Bunun için sahanın yakın çevresinde bulunan 7 adet meteoroloji istasyonundan (Antalya, Dağbeli, Korkuteli, Bozova, Bük Lütfi Büyükyıldırım Araştırma Ormanı, Bucak ve Kızılkaya) meteorolojik veriler sağlanmıştır (Şekil 10) (ANONİM, 2008). Elde edilen meteorolojik veriler Thornthwaite yöntemine (ÇEPEL, 1988).göre analiz edilerek bölgenin ana iklim tipleri ve yağış etkenliği tipleri belirlenmiştir. Yapılan çizelge ve şekiller ekler bölümünde verilmiştir (Çizelge 12-18, Şekil 45-51) Ayrıca meteorolojik verilerin (yıllık ortalama sıcaklık, yıllık toplam yağış, yıllık su noksanı ve yıllık yüzeysel akış) ArcGIS 9.2 yazılımı içerisinde yer alan Universal Kriging Jeoistatistik metodu kullanılarak çalışma alanının; sıcaklık, yağış, su fazlası ve su noksanı parametrelerinden yararlanarak bölgesel sınıflaması (haritalar) yapılmıştır (GÜLER ve KARA, 2007). 15 ġekil 10. Verileri Kullanılan Meteoroloji İstasyonları Figure 10- Used data of the meterology station 3.2.5. Coğrafi Bilgi Sistemi ÇalıĢmaları Çalışmalarda araştırma alanına ait 1997 yılında yapılmış olan orman amenajman planı meşcere haritası, coğrafi bilgi sistemi ortamında sayısallaştırılmış ve altlık olarak kullanılmıştır. Bu haritanın sayısallaştırılması sonucu ormanın niteliklerine ilişkin tematik haritalar elde edilmiştir (meşcere, bonitet, yaş sınıfları, vs). 1/25000 ölçekli sayısal yükseklik haritaları kullanılarak alanın 3 boyutlu arazi modeli ile eğim ve yükseklik haritaları oluşturulmuştur. Yine 1/25000 ölçekli raster haritalar kullanılarak sahaya ait yol, dere, tepe gibi ayrıntılar da sayısallaştırılmıştır. Köy ve yerleşim yerlerine ait sınır bilgileri Antalya Orman Bölge Müdürlüğü‟ne bağlı Kadasto Koordinatörlüğü‟nden alınmıştır. Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ve Güver Kanyonu Tabiat Parkı‟na ait sınır bilgileri Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü‟nden alınmıştır. Eşenadası‟ndaki alageyik üretme istasyonuna ait sınır değerler GPS ile 16 ölçülerek elde edilmiştir. Sahaya ait Jeolojik yapıya ilişkin haritalar MTA‟dan alınarak sayısallaştırılmıştır. Sahada ormancılık açısından önemli olan tohum meşceresi, tohum bahçesi, klon parkı ve gen koruma alanları sahaya ait orman amenajman planından, araştırma yapılan alanların yerleri ise Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü‟nden sağlanmıştır. Arkeolojik sit alanlarına ilişkin bilgiler Antalya Koruma Kurulu‟ndan alınarak sayısallaştırılmıştır. Çalışma alanında bulunan taş ve kum ocakları gibi tahsisli araziler Antalya Orman Bölge Müdürlüğü Mülkiyet ve Kadastro Şube Müdürlüğü‟nden alınarak sayısallaştırılmıştır. Çalışma alanında bulunan köylerde yapılan sosyo-ekonomik analizler sonucu “Sosyal Baskı Zonu” (köylülerin orman alanlarında yoğun olarak otlatma yaptıkları alanlar) ve “Ekoturizm Alanı” (ekoturistlerin sahada yoğun olarak kullandıkları alanlar) adı verilen alanlar ortaya ortaya çıkartılmış ve haritası oluşturulmuştur. Çalışmalarda elde edilen verilerin coğrafi bilgi sistemi ortamında analizi sonucunda Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği ormanlarının bazı ekolojik ve sosyal fonksiyonları ortaya çıkartılmıştır. Orman fonksiyonlarının belirlenmesinde Orman Genel Müdürlüğü tarafından 2009 yılında çıkartılan “Fonksiyonel Amenajman Planlaması Arazi ve Büro Çalışmalarına Ait Teknik İzahname”de yer alan kriterlerden yararlanılmıştır (ANONİM, 2009a). 17 4. BULGULAR 4.1. Floraya ĠliĢkin Bulgular Flora açısından sahada 76 familyaya ait 288 cins ve 430 takson saptanmış olup taksonların 33‟ünün endemik olduğu bu bilgilerden bölgenin endemizm oranının %7.7 olduğu hesaplanmıştır. Ayrıca bitkilerden 24‟ünün IUCN‟e, Cyclamen coum ve Alkanna pinardii isimli bitkilerin ise Bern Sözleşmesine göre tehlike altında olduğu belirlenmiştir. Sahada tespit edilen bitki taksonlarına familyalar açısından bakıldığında en fazla taksonu 50 takson ile Fabaceae, en fazla endemik takson ile IUCN‟e göre en fazla tehlike altındaki taksonu Lamiaceae familyasının barındırdığı belirlenmiştir (Şekil 11). En fazla takson içeren cinslere bakıldığında 7 takson ile Euphorbia cinsi olduğu belirlenmiştir (Şekil 12). 60 Takson 50 Endemik Takson 40 30 20 10 0 ġekil 11. En fazla takson içeren familyalar Figure 11 Family contains of the most taxon 18 8 7 6 5 4 3 2 1 0 ġekil 12. En fazla takson içeren cinsler Figure 12 Genus contains of the most taxon Sahada 33 adet endemik (listede isminin sonuna * eklenerek belirtilmiştir), 25 adet de IUCN‟e göre tehlike altında olan, ayrıca 2 adet Bern Sözleşmesine göre tehlike altında olan bitki olduğu (listede isminin sonuna ∆ eklenerek belirtilmiştir) belirlenmiştir (Çizelge 2). Çizelge 2. Sahada tespit edilen endemik ve tehlike altına olan bitkiler Table 2 In the area determined as endemic and endangered plants Bitki Adı Dorystoechas hastata Boiss.Heldr. ex Bentham (Dağ çayı) * Thymus revolutus Celak* Muscari muscarimi Medikus (Müşkülüm) * Alkanna pinardii Boiss (Havacivaotu) *∆ Onosma strigosissimum Boiss.* Cyclamen coum Miller (Domuzağırşağı) ∆ Centaurea solstitialis L. subsp. pyracantha (Boiss.) Wagenitz* Iberis carica Bornm. * Origanum minutiflorum O.Schwartz &P.H.Davis (Yaylakekiği) * Sideritis pisidica Boiss.&Heldr.* Colchicum baytopiorum C.D. Brickel* Carduus rechingeranus Kazmi* Gladiolus anatolicus (Boiss.) Stapf.* Phlomis lycia D.Don (Deliçalba) * Eryngium thorifolium Boiss.* Centaurea luschaniana Heimerl.* 19 Tehlike Kategorisi VU VU VU EN EN n/l LR (nt) LR (nt) LR (nt) LR (nt) LR (nt) LR (Ic) LR (Ic) LR (Ic) LR (cd) LR (cd) Centaurea lycia Boiss.* Trigonella lycica Hub.-Mor.* Ballota glandulosissima Hub.-Mor & Patzat* Sideritis condensata Boiss.&Heldr.* Sideritis stricta Boiss.& Heldr.* S. aleurites Boiss.& Heldr.* Stachys pinardii Boiss.* Allium sandrasicum Kollmann, N. Özhatay & Bothmer* Allium junceumSm.subsp.tridentatum Kollmann, Özhatay&Koyuncu* Ferulago pauciradata Boiss.&Heldr. ( Çakşır otu) * Helichrysum pamphylicum Davis & Kupicha (Ölmez otu) * Onosma tauricum Pallas ex Willd. var. brevifolium * Ricotia carnosula Boiss & Heldr.* Ricotia sinuata Boiss & Heldr.* Campanula lyrata Lam. subsp. lyrata* Carex divulsa Stokes subsp. corigyne (Nelmes) Ö.Nilson* Pphlomis bourgei Boiss.* Hyacinthella heldreichii (Boiss.) Chouard* LR (cd) LR (cd) LR (cd) LR (cd) LR (cd) LR (cd) LR (cd) LR (cd) LR (cd) EN (ENDANGERED): Bu takson oldukça yüksek bir risk altında ve yakın gelecekte yok olma tehlikesi altında olan taksonları, VU (VULNERABLE): Doğada orta vadeli gelecekte yüksek tehdit altında ve zarar görebilir nitelikte olan taksonları, LR (Ic) (LOW RISK): Az tehdit altında ve en az endişe verici olan taksonları, LR (nt) (LOW RISK): Az tehdit altında ancak tehdit altına girebilecek olan taksonları, LR (cd) (LOW RISK): Az tehdit altında ancak koruma önlemleri gereken taksonları, n/l: Türkiye‟nin önemli Bitki Alanlarında bulunan ancak Kırmızı Listesi‟nde yer almayan taksonları, 4.2. Faunaya ĠliĢkin Bulgular Sahada faunistik açıdan memelilerde 6 takım, 14 familya ve 15 tür tespit edilmiştir (Çizelge 3). Çizelge 3. Sahada tespit edilen memeliler Table 3. In the area deternined mamals I.SINIF: MAMMALİA (MEMELİLER) 1.TAKIM:İNSECTİVORA (BÖCEKÇİLLER) 1. FAMİLYA:Erinaceidae (Kirpiler) 1.Erinaceus europaeus Linnaeus 1758 (kirpi) 2. FAMİLYA: Talpidae (köstebekler) 2.Talpa europaea Linnaeus 1758 (adi köstebek) 2.TAKIM:CHİROPTERA (YARASALAR) 3. FAMİLYA:Rhinolophidae (nalburunlu yarasalar) 3.Rhinolophus euryale Blasius 1853 (Akdeniz nalburunlu yarası) V 4. FAMİLYA:Vespertilionidae (düzburunlu yarasalar) 20 4.Pipistrellus pipistrellus Schreber 1774 (cüce yarasa) V 3.TAKIM:LAGOMORPHA (TAVŞANLAR) 5. FAMİLYA:Leporidae (tavşanlar) 5.Lepus europaeus Linnaeus 1758 (yabani tavşan) 4.TAKIM:RODENTİA (KEMİRİCİLER) 6. FAMİLYA:Sciuridae (sincaplar) 6.Sciurus anomalus Schreber 1758 (Anadolu Sincabı) 7. FAMİLYA:Muridae (Fareler) 7.Rattus rattus Linnaeus 1758 (ev sıçanı) 8. FAMİLYA:Gliridae (Yediuyurlar) 8.Dryomys nitedula Pallas 1779 (ağaç yediuyuru) R 5. TAKIM:CARNİVORA (YIRTICILAR) 9. FAMİLYA:Canidae (köpekler) 9.Vulpes vulpes Linnaeus 1758 (kızıl tilki) 10. FAMİLYA:Mustelidae (sansarlar) 10.Mustela nivalis Linnaeus 1758 (gelincik) 11.Meles meles Linnaeus 1758 (porsuk) R 11. FAMİLYA:Felidae (kediler) 12. Lynx lynx Linnaeus 1758 (Vaşak) E 6. TAKIM:ARTİODACTYLA (ÇİFT TOYNAKLILAR) 12. FAMİLYA: Cervidae (Geyikler) 13. Dama dama L. 1758 (Alageyik) E 13. FAMİLYA: Suidae (eski dünya domuzları) 14.Sus scrofa Linnaeus 1758 (yaban domuzu) 14. FAMİLYA:Bovidae (koyunlar) 15.Capra aegagrus Erxleben 1777 (yaban keçisi) nt/E E: Tehlikede V: Tehdit altında R: Nadir Yaban hayatı açısından sahanın en önemli kaynak değerinin dünyadaki tek doğal populasyonunun Düzlerçamı‟nda bulunması nedeniyle alageyik türü olduğu belirlenmiştir (Şekil 13). Dünya mirası olan bu önemli yaban hayatı türü, hem alan içi ve çevresinde (ormanlık ve açıklık alanlarda), hem de çalışma alanının Eşenadası mevkiinde bulunan ve etrafı kafes telle çevrili olan 430 ha büyüklüğündeki alageyik üretme istasyonunda yaşadığı tespit edilmiştir. 21 ġekil 13. Düzlerçamı‟nda bulunan alageyiklerden görünüm Figure 13. View of the Fallow deer in the Düzlerçam Avrupa‟da yaygın olarak bulunduğu fosil kayıtlarından bilinen alageyiğin, son buzul çağında neslinin tükendiği birçok bilim adamı tarafından öne sürülmektedir (HUŞ 1964, TURAN 1984, CHAPMAN and CHAPMAN 1997, HEIDEMANN 1976). Varlığını sürdürdüğü Anadolu‟dan alınarak Romalılar tarafından İngiltere, Almanya, Hollanda ve diğer Avrupa ülkelerine yeniden yerleştirme işlemleri (CHAPMAN 1997, MASSETI 2002), 15. yüzyılda Rodos şövalyeleri tarafından da sürdürülmüştür (HUŞ 1974, TURAN 1984). Avrupa‟da önceleri park ve çiftliklerde beslenen bu hayvanlar, daha sonra kıtaya yayılmış buradan da dünyanın her tarafına götürülerek av hayvanı olarak yaygınlaştırılmıştır. Bu ülkelerde çiftlik hayvanı olarak kültüre edilen alageyikler hızla çoğalmışlardır. Avrupa‟daki toplam sayının 250.000 dünyadaki varlığının 450.000 civarında olduğu bilinmektedir (HEIDEMANN 1976). Alageyik yaşam alanı, Doyran ve Aşağı Karaman köyleriyle içerisinden boydan boya geçen Karaman Çayının oluşturduğu kanyonun içinde 100 m, Düzlerçamı‟nda ortalama 250 m ve yer yer 800 m‟nin üzerine çıkan yüksekliklere sahiptir. Ancak alageyiklerin yaygın olarak bulundukları alan ortalama 250-350 m yükseltilerde yer almaktadır. Alan: Antalya il merkezinden Aşağı Karaman köyü istikametinde 10 km, Düzlerçamı istikametinde ise 20 km uzaklıkta olup Korkuteli karayoluyla gidilmektedir. Doğal yaşama alanı, batıda Çığlık ve Düzlerçamı beldeleri, güneyde Aşağı Karaman ve Doyran köyü yerleşim alanları ile Antalya ili sanayi merkezine sınır oluşturmaktadır. Alan içerisinde, Yukarı Karaman köyünün eski yerleşim alanı ile köylülere ait tarla, zeytinlik, portakal ve nar bahçeleri ile seralar ve çoban ağılları bulunmaktadır. Düzlerçamı, Antalya ve Doyran Orman İşletme şefliklerinin amenajman planlarına göre alan içinde toplam 22 508.5 hektar, hayvanların yoğun olduğu alanda ise toplam 150.0 ha. civarında sahipli arazi olup bu arazilerin bir kısmı tel örgüyle çevrilidir. Doğal yaşama ortamının içinde bir adet alabalık yetiştirme çiftliği ve lokantası bulunmaktadır. Bu tesis gerekli suyu, Karaman Çayının kaynağından alarak kısmen kapalı kanallarla getirmektedir. Alan içinde tapulu arazilerin yanı sıra ormanlık araziye piknik, spor, vb. nedenlerle giren insanlar, yaban hayatı üzerinde olumsuz etki yaratmaktadır. Bu etki, araçlarla yaban hayvanlarının rahatsız edilmesi, orman yangın tehlikesi, kaçak avlanma, evcil hayvan otlatması, arıcılık gibi değişik şekillerde kendini göstermektedir Koruma alanında üç ana giriş bulunmaktadır. Bunlardan en fazla kullanılanı Düzlerçamı olup, diğerleri Doyran köyü ve Kozdağ girişidir. Geniş alanlarda yapılan dikim çalışmaları nedeniyle oluşturulan ormanlar, yangın emniyet şerit ve yollarıyla bölünmüş olup alanda yoğun bir yol şebekesi bulunmaktadır. Bu durum insanların yaban hayatı üzerindeki baskısını artırmaktadır. Antalya Orman İşletme Müdürlüğü, Düzlerçamı İşletme Şefliği sınırlarındaki Alageyik Koruma Alanı ve Üretme istasyonu ile alageyiklerin doğal olarak bulunduğu Antalya Merkez, Düzlerçamı ve Doyran İşletme şeflikleri ile Termessos Milli Park Şefliği projenin uygulama yerleri olup, buralarda alageyiklerin yoğunlukları, sayıları, beslenme alışkanlıkları, davranışları ve hastalıkları belirlenerek yaşama ortamlarının iyileştirilmesine çalışılmıştır. Günümüzde Düzlerçamı‟nda süregelen usulsüz avlanma, insan nüfusunun artışına paralel olarak tarım arazileri ile yerleşim alanlarının ormanlar aleyhine genişlemesine neden olmaktadır. Ayrıca tarımsal ilaç kullanımı, su kaynaklarının sulama ve diğer amaçlarla kullanımı, keçi ve koyun gibi evcil hayvan sürülerinin otlatılması gibi yaşama ortamının bozulmasına neden olan etkilerden dolayı, alageyiklerin hızla yok olma sürecine girdiği belirlenmiştir. Sahada alageyik dışında iki önemli memeli türü daha bulunmaktadır. Bunlardan birisi yaban keçisi (Şekil 14), diğeri de vaşaktır (Şekil 15). Yaban keçisi sahada genel olarak taşlık, yüksek eğimli ve yerleşim yerlerine uzak alanları tercih ederken, vaşak ise alageyik ve yaban keçisinin yırtıcısı olarak bu iki yaban hayatı türünün yayılış gösterdiği yerlerde bulunmaktadır. 23 ġekil 14. Sahadaki yaban keçilerinden görünüm Figure 14. View of the Wild goat in the area ġekil 15. Sahadan bir vaşak görüntüsü Figure 15 View of a lynx from the area 24 Sahada sürüngen faunası olarak 2 takım, 9 familya ve 19 tür tespit edilmiştir (Çizelge 4). Çizelge 4. Sahada tespit edilen sürüngenler Table 4. Determined reptiles in the area II.SINIF: REPTILIA (SÜRÜNGENLER) 1. TAKIM:TESTUDİNES 1. FAMİLYA:Testudinidae 1.Testudo graeca Linnaeus 1758 (tosbağa) 2. TAKIM:SQUAMATA 2. FAMİLYA:Gekkonidae 2.Cyrtopodion kotschyi Steindachner 1870 (ince parmaklı keler) 3.Hemidactylus turcicus Linnaeus 1758 (geniş parmaklı keler) 3. FAMİLYA:Agamidae 4.Agama stellio Linnaeus 1758 (dikenli keler) 4. FAMİLYA:Chamaeleonidae 5.Chamaeleo chamaeleon Linnaeus 1758 (bukalemun) 5. FAMİLYA:Lacertidae 6.Lacerta danforti Günther 1876 (Toros kertenkelesi) 7.Ophisops elegans Menetries 1832 (Tarla kertenkelesi) 6. FAMİLYA:Scincidae 8. Mabuya vittata Oliver 1804 (şeritli kertenkele) 9.Ablepharus kitaibeli Bibron-Broy 1833 (ince kertenkele) 7. FAMİLYA:Amphisbaenidae 10.Blanus strauchi Bedriaga 1884 (kör kertenkele) 8. FAMİLYA:Tyhlopidae 11.Typlops vermicularis Merrem 1820 (kör yılan) 9. FAMİLYA:Colubridae 12.Coluber caspius Gmelin 1789 (hazer yılanı) 13.Coluber jugularis Linnaeus 1758 (kara yılan) 14.Coluber najadum Eichwald 1831(ince yılan) 15.Eirenis modestus Martin 1838 (uysal yılan) 16.Elaphe quatuorlineata Lacepede 1789 (sarı yılan) 17.Telescopus fallax Fleischmann 1831(kedigözlü yılan) 18.Vipera xanthina Gray 1849 (şeritli engerek) 19.Elaphe quatuorlineata Lacede 1789 (sarı yılan) Sahada kuşlar konusunda yapılan araştırmalar sonucunda 24 familyaya ait 53 tür (Çizelge 5) tespit edilmiştir. Tespit edilen kuşların 29‟unun yerli (Y), 27‟sinin yaz göçmeni (YG), 7‟sinin de kış göçmeni (KG) olduğu belirlenmiştir (Çizelge 5). 25 Çizelge 5. Sahada tespit edilen kuşlar Table 5. Determined birds in the area IV. SINIF: (KUŞLAR I. ACCIPITRIDAE (YIRTICI KUġLAR) 1. Accipiter nisus (Doğu atmacası) 2. Buteo buteo (Şahin) 3. Pernis apivorus (arıcıl) II. FALCONĠDAE (DOĞANGĠLLER) 4. Falco peregrinus (gökdoğan) 5. Falco tinnunculus (kerkenez) III. PHASIANIDAE (TAVUKSULAR) 6. Alectoris chukar (keklik) IV. COLUMBIDAE (GÜVERCĠNGĠLLER) 7. Columba palumbus (tahtalı güvercin) 8. Streptopelia decaocto ( kumru) V. CUCULIDAE (GUGUKKUġUGĠLLER) 9. Cuculus canorus (guguk kuşu) VI. STRIGIDAE (BAYKUġGĠLLER) 10. Otus scops (ishak kuşu) 11. Athene noctua (kukumav kuşu) 12. Strix aluca (alaca baykuş) VII.CAPRIMULGIDAE (ÇOBANALDATANGĠLLER) 13. Caprimulgus europaeus (çoban aldatan) VIII. MEROPIDAE (ARIKUġUGĠLLER) 14. Merops apiaster (arı kuşu) IX. UPUPIDAE (ÇAVUġKUġUGĠLLER) 15. Upupo epops (ibibik) X. PICIDAE (AĞAÇKAKANGĠLLER) 16. Denrocopus major (büyük alaca ağaçkakan) X1. ALAUDIDAE (TARLAKUġUGĠLLER) 17. Galerida cristata (tepeli toygar) 18. Lullula arborea (orman toygarı) XII. HIRUNDINIDAE (KIRLANGIÇGĠLLER) 19. Hirundo rustica (is kırlangıçı) XIII. MOTACĠLLADAE (KUYRUKSALLAYANGĠLLER) 20. Motacilla alba (akkuyruk sallayan) 21. Motacilla cinerea (dağ kuyruksallayanı) XIV.TURDIDAE (ARDIÇKUġUGĠLLER) STATÜ 22. Erithacus rubecula (kızılgerdan) 23. Phonicurus p. samamiscus (bahçe kızıl kuyruğu) 24. Saxicola rubetra (çayır taşkuşu) 25. Oenanthe hispanica (karakulak kuyruksallayan) 26. Oenanthe oenanthe (kuyruk kakan) 27. Turdus merula (karatavuk) 28. Turdus philomelos (güzel sesli ardıç kuşu) 29. Turdus viscivorus (ökse ardıç kuşu) XV. SILVIDAE (ÖTLEĞENGĠLLER) 26 Y Y YG Y KG Y Y Y YG YG YG YG YG YG YG Y Y Y YG Y Y KG YG YG YG YG Y KG Y 30. Sylvia atricapilla (karabaş ötleğen) 31. Sylvia borin (bahçe ötleğeni) 32. Sylvia melanocephala (karabaş küçük ötleğen) 33. Phylloscopus collybita (çifcaf) 34. Phylloscopus sibilatrix (orman söğüt bülbülü) XVI. MUSCICAPIDAE (SĠNEKAPANGĠLLER) 35. Muscicapa striata (gri sinekkapan) XVII. AEGITHALIDAE (UZUNKUYRUKLAR) 36. Aegithalis caudatus (uzun kuyruk baştankara) XVII. PARIDAE (BAġTANKARAGĠLLER) 37. Parus ater (çam baştan karası) 38. Parus caerelus persicus (mavi baştankara) 39. Parus lugubris anatoliae (mahzun baştankara) 40. Parus major (büyük baştankara) XIX. SITTIDAE (SIVACIKUġUGĠLLER) 41. Sitta krueperi (Anadolu sıvacısı) XX. CERTHIIDAE (AĞAÇTIRMAġIKLARI) 42. Certhia brachydactyla (bahçe tırmaşığı) XXI.LANĠĠDAE 43. Lanius collurio (çekirge kuşu) 44. Lanius senator (Kızılbaşlı çekirge kuşu) XXII. CORVIDAE (KARGAGĠLLER) 45. Garrulus glandarius atricapillus (kestane kargası) 46. Corvus corone cornix (leş kargası) XXIII. FRINGILLIDAE (ĠSPĠNOZGĠLLER) 47. Fringilla coelebs (ispinoz) 48. Serinus serinus (kanarya) 49. Carduelis chloris (Florya) 50. Carduelis carduelis (saka) 51. Carduelis cannabina (keten kuşu) XXIV. EMBERIZIDAE (KĠRAZKIUġUGĠLLER) 52. Emberiza calandra (tarla kiraz kuşu) 53. Emberiza hortulana (kiraz kuşu) Y KG KG KG YG YG Y Y Y Y Y Y Y YG YG Y Y Y Y Y Y KG Y Y 4.3. Sosyo-Ekonomik ÇalıĢmalara ĠliĢkin Bulgular Planlama alanında bulunan dört köy ve altı belediye kapsamındaki alana yönelik fiili alan kullanım durumları ile bu bölgedeki nüfusun genel yapısı ortaya konulmaktadır. 4.3.1.Köyler Bu kapsamda Bıyıklı, Akkoç, Yağca köyleri ve köylüleri ile yukarıda belirtilen yöntemler doğrultusunda gerekli değerlendirmeler yapılmaktadır. Çalışma alanı kapsamında bulunan Kömürcüler köyü ise; diğer köyler ve belediyelerle sınır olması ve planlama alanı kapsamındaki orman alanlarının kullanımında bir etkisi olmadığı için değerlendirme kapsamı dışında tutulmuştur. 27 4.3.1.1.Bıyıklı Köyü Bıyıklı köyünde yapılan çalışmalarda (Şekil 16) elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir. Köyün temel geçimi tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. En fazla ekilen ürün buğday, ikinci ürün ise mısırdır. Bunların dışında narenciye ürünleri ve zeytin bulunmaktadır. Son yıllarda ise nar dikimlerine başlanmıştır. Sebze ekimi de yapılmaktadır. Ancak, bu genellikle hane halkı ihtiyacını karşılayacak miktarlarda geçimliktir. Pamuk artık ekilmemektedir. Soya ekimine uygun araziler bulunmakta ancak soya alışkanlığının olmaması ve farklı tarım aletleri gerektirmesi nedeniyle tercih edilmemektedir. Sera yapılabilecek alanlar bulunmasına rağmen soğuk ve rüzgarlı bir bölge olması nedeniyle ısıtmanın sorun olacağı düşüncesiyle seracılık düşünülmektedir. Köyde sulu tarım olanağı bulunmamaktadır. Köylü kendi olanaklarıyla sulama yapmakta 6 m‟ den 70 metre derinliğe kadar sondaj uygulamaları bulunmaktadır. 1 dönüme 30 kg kadar buğday atılmakta ve 350 kg buğday alınmaktadır. Dolayısıyla dekara verim düşük bulunmaktadır. Arpa ekimine yeni başlanmış 23 kg arpa tohumundan 250 kg ürün alınabilmiştir. Siyah zeytinde 10 kg‟da 1 kg, yeşil zeytinde 4,5 kg da 1 kg yağ elde edilebilmektedir. Arazi kiralayarak geçinmek durumunda ise arazinin dekarı 30 milyon YTL den kiralanmaktadır. Köyün 100 dönüm kadar merası bulunmaktadır. 250-300 civarında büyük baş hayvanı bulunmaktadır. Büyük baş hayvanlarda ortalama 20 kg. süt elde edilmektedir. Bölgede yaban hayatı açısından yaban domuzunun çoğaldığı belirtilmektedir. Hayvanların beslenmesinde mısır ve kaba yem kullanılmaktadır. Bir torba yem 24 TL‟den satın alınmaktadır. Köyün dağlık kesiminde 1 adet ağıl bulunmaktadır. Bu ağılda 800 civarında küçükbaş hayvan (keçi) beslenmektedir. Koyun sayısı köyde 750 kadardır. Koyunlar Kırkgöz Gölü civarında otlatılmaktadır. Son adrese dayalı nüfus sayımından önceki nüfus 200 ve35 haneden oluşan bir köy görünümündeyse de ilgi grubu köyün 50 handen oluştuğunu belirtmektedir. Adrese dayalı nüfus sayımına göre nüfus ise 141‟dir. Nüfustaki düşüş dikkat çekici görülmektedir. Köydeki okul taşımalı sistem nedeniyle kapalı bulunmaktadır. Köyün sağlık ocağı bulunmamaktadır. Sağlık hizmetleri Antalya il merkezinden sağlanmaktadır. Köye ekonomik katkı yapabilecek nitelikte bir halı yıkama fabrikası bulunmaktadır. Yöredeki diğer tüm köylerde olduğu gibi halı dokumacılığı bu köyde de bitmiş durumdadır. Evlerde odundan ısınmada yakıt olarak ve banyo, çamaşır vs. yararlanılmaktadır. Pişirmede tüp kullanılmaktadır. Hane başına yıllık 28 yaklaşık 15 ster odun yakıldığı belirtilmektedir. Yıllık gereksinim duyulan odun ormandan ve kendi budadıkları meyve ağaçlarından sağlanmaktadır. Köyün Antalya iline yakınlığı nedeniyle arazinin değeri de bu bölge için önemlidir. Çevresel değerler olarak Dirmil Kireç fabrikasının yakınlarında mağaralar bulunduğu belirtilmiştir. Ayrıca Aşağıoba, Bıyıklı, Kömürcüler sınırında “Dökülen Değirmeni” olarak adlandırılan ekoturizm ev rekreasyonel etkinlikler için planlanabilecek bir alan bulunmaktadır ÜSTÜNLÜKLER: Köyün Antalya iline yakınlığı, değişik tarımsal etkinlikler amacıyla kullanılabilecek potansiyel alanının olması, rekreasyonel ve ekoturizm amaçlı kullanılabilecek potansiyele sahip olması, Kırkgöz sulak alanına sahip olunması, OLANAKLAR: Tarımsal ürünleri değerlendirebilecek pazarlara yakınlık, alt yapı sorunun olmaması, doğal ve kültürel amaçlı kullanılabilecek veya planlanabilecek bir potansiyel alanın varlığı, Kırkgöz sulak alanı ve tarihi Kırkgöz hanı potansiyel doğal kaynaklar içerisinde dikkat çekmektedir. TEHDĠTLER: Hayvancılıkta verim düşüklüğü ve geleneksel üretim şekli olarak ormanlık alanda hayvan otlatılması ormanlar üzerinde baskı oluşturmaktadır. Kullanılan alanlar yapılan harita üzerinde görülmektedir. ZAYIFLIKLAR: Tarımsal ve hayvancılık ilgili etkinliklerin geleneksel nitelikten kurtulamamış olması, üretilen ürünlerde verim düşüklükleri, üretimin değerlendirilememesi, yaygın ve çeşitli ürünler üretecek yeterli nüfusun yoksunluğu, rekreasyonel amaçlı kullanılabilecek alanların değerlendirilememesi, kırkgöz sulak alanı ve kırkgöz han gibi potansiyellerin kullanılamaması. 4.3.1.2. Akkoç Köyü Akkoç köyünde yapılan çalışmalarda (Şekil 17) elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir. Köyün temel geçiminde tarım ve özellikle hayvancılık önemli yer tutmaktadır. Tarımsal üretimde buğday ve mısır üretimde yer alan ürünlerdir. Zeytin üretimi dışında meyvecilik açısından da üzüm, nar, badem, erik, üretilen ürünler arasındadır. Ayrıca karpuz, kavun yetiştirilmektedir. Zeytin ağaç başına 60–70 kg. verim vermektedir. Zeytin üretiminde 6 kilodan 1 kilo yağ elde edilebilmektedir. Dağlarda doğal olarak kekik yetişmektedir. Pazar amaçlı olmamakla birlikte genel gereksinimler için kekik üretimi de gerçekleştirilmektedir. Kargın ovasında buğday arpa ekimi gerçekleştirilmektedir. Bu yöredeki arazilerin değeri Antalya‟ya daha yakın 29 olan Bıyıklı köyü ile eşit düzeydedir. Bu durum çelişkili olarak görülse de alanın farklı niteliklerinden kaynaklanmaktadır. Köy bir yönden Bağdemağacı, Dağbeli ve diğer yönden de Bayat Bademler yerleşkesi ile de komşu durumdadır. Sayılan bu alanların Antalya ilinin yazlık dinlence alanları kapsamında olması bu köyün arazilerini de değerli kılmaktadır. Tarımsal üretimde; bir dönüme bir kile (yaklaşık olarak 32 kg) buğday 2 kile arpa tohumluk olarak kullanılmaktadır. Buna karşın, yaklaşık olarak, 10-12 kile verim alınmaktadır. Diğer yandan, dönüme 15-20 kg. kadar gübre kullanılmaktadır. Bölgede yöre halkının; ilkbaharda “ayıböcüsü” adını verdikleri bir böcek ortaya çıktığı belirtilmekte ve Pistacia dahil bir çok ağacı kavurduğu vurgulanmıştır. ġekil 16. Bıyıklı köyünde yapılan çalışmalardan görünüm ġekil 17. Akkoç köyünda kadınlarla yapılan çalışmalardan görünüm Figure 16. View of the studying from the Bıyıklı Village Figure 17. View of the studying with women from Akkoç Village Aynı hastalık Meşede de olmakta, 7 yıl zarar verdikten sonra etkisinin azaldığı belirtilmektedir. Köye yönelik ORKÖY uygulamaları kapsamında daha önce 5 aileye 25 er adet koyun verilmiştir. Şu an bu kredi uygulaması sonunda 1 ailede bu işletmeciliği sürdürmektedir. Köyde ise toplam 6 ailede 250 kadar koyun bulunmaktadır. Akkoç‟un doğusundaki dağlarda onaltıdan fazla ağıl bulunduğu ifade edilmiştir. Belova‟nın üstünde 2000 keçi otlatılmaktadır. Köyün doğusundaki dağlarda da çok sayıda ağıl bulunmaktadır. Belirtilen bu yörede 3000 den fazla keçinin otlatıldığı ifade edilmiştir. Köyde toplam keçi miktarı 14–15 bin kadar olduğu belirtilmektedir. Kale ve Darım dağı olarak belirtilen alanda yaban hayatının zenginliğinden bahsedilmiştir. Belirtilen bu yörede yaban keçisi olduğu vurgulanmaktadır. Ayrıca, köylüler tarafından yaban hayatına konu hayvanlardan yaban 30 domuzu, tilki, şahin, keklik olduğu verilen bilgiler içerisinde dikkat çeki olanlar olarak ifade edilmiştir. Fakat saksağan türünün de kaybolan türler arasında belirtilmesi önemli görülmektedir. Hayvan yetiştiriciliğinin ekonomik getirisi açısından bakıldığında 2007 yılı kurban bayramında keçilerin tanesinin 250-300 liradan alıcı bulduğu vurgulanmıştır. Küçükbaş hayvanların bu dönem dışında kasaplara satışında bir keçi için 150 lira değer bulduğu bildirilmektedir. Dolayısıyla keçi yetiştiriciliğinin bayramda satmak üzere değerlendirilmesinin önem kazandığı görülmektedir. Köyde 300 adet Holstein cinsi büyükbaş hayvan bulunmaktadır. Büyükbaş hayvanlarda süt üretimi günlük 15–25 kg arasında değişmektedir. Elde edilen Yörükoğlu şirketine doğrudan pazarlanmaktadır. Keçi sütü pazara sunulmamakta, ancak peynir üretilerek genelde öz tüketim amaçlı değerlendirilmektedir. Hayvanların beslenmesi için dışarıdan yem alınmaktadır. Kaba ve kesif yem kullanılmaktadır. Keçiboynuzu yem olarak büyükbaş hayvanlar için kullanılmakta ve kilosu 300 krş‟dan sağlanmaktadır. Günümüzde köyde toplam 15 bin küçükbaş (keçi) yetiştirilmektedir. Yaklaşık 20-25 yıl kadar önce 1980‟li yıllarda bu köyde 30 bin civarında küçükbaş hayvan yetiştirildiği ORKÖY ilçe plan kayıtlarından görülmektedir (ANONİM,1982). İlgi grubunun saptamalarında söz konusu geçmiş yıllarda otlatmacılıkta alan kullanım planlamasının olduğu görülmektedir. Her yıl köyün değişik bölgesinde otlatma yapıldığı dolayısıyla, bir önceki yıl otlatma yapılan alanın dinlendirildiği vurgulanmaktadır. Bu yolla yapılan otlatmada da hayvanların daha verimli oldukları belirtilmektedir. Günümüzde tüm bölgede ve yoğun otlatma yapılması durumunda hayvanların yaklaşık olarak 20-22 kg geldiklerini, oysa eskiden alanların dinlendirilmesi yoluyla yapılan otlatmada hayvanların 30-32 kg geldiği köylülerce özellikle belirtilmektedir. Bu durum bize köylünün otlatmayı planlı yapmaya yatkın olduğunu, bu yöntemin kullanılarak alanlar üzerindeki baskının azaltılabileceğini göstermesi bakımından anlamlı bulunmaktadır. Akkoç köylülerine “Sarıkeçili Yörüğü” denilmektedir. Köyün adrese dayalı nüfus sayımından önceki nüfusu 364 ve 130 haneden oluşmaktadır. Adrese dayalı nüfus sayımına göre köyün nüfusunun 324 olduğu görülmektedir. Temel gereksiminler için yıllık ortalama 5 ster odunu yakacak olarak kullanmaktadırlar. Köyün içme suyu Çomaklı‟dan gelmekte ve sondaj yoluyla 140 metreden su çıkmaktadır. Doğal değerler içerisinde; “İnönü” adı verilen bir mağara bulunmaktadır. Kültürel değerler içerisinde çeşitli yemekler ve oyunlar yer almaktadır. Bu yapısıyla ekoturizm için oldukça önemli bir potansiyele sahip bulunmaktadır. 31 ÜSTÜNLÜKLER: Köyün ulaşım olanağı ve yol alt yapısının uygunluğu, köyde planlama çalışmalarına katılım sağlayacak bilinçli bir nüfusun olması, ekoturizm potansiyeli olarak doğal kaynak, tarihi değerler ve kültürel değerlerin varlığı, iyi bir tarımsal üretim pazarlama deneyimine sahip olunması, geçmiş yıllarda planlı ve/veya değişimli (münavebeli) otlama yapılmış olması, planlı otlatmacılığa yabancı olunmaması, OLANAKLAR: Tarımsal üretime konu olacak alanların varlığı, meyve ve sebze yetiştiriciliği ve örtü altı yetiştiriciliği için potansiyel bulunması, tarımsal üretimde özellikle mevsim sonu yetiştiricilik için uygun ekosisteme sahip olunması, ekoturizm amaçlı kullanılabilecek doğal, tarihi ve kültürel değerlerin bilincinde bir ilgi grubunun ve yem yetiştirilebilecek uygun potansiyel alanların varlığı, TEHDĠTLER: Arazi koruma kullanım dengesinin sağlanamamış olması, maki alanlarının planlı bir otlatma olmaksızın yoğun kullanımı, ZAYIFLIKLAR: İçme suyu olanağının kısıtlı olması, sulama suyu olanağının bulunmaması, keçi yetiştiriciliğinin etkin bir geçim kaynağı halinde olması, iletişim sağlamada kullanılabilecek ağıldan yoksun olunması hayvan yetiştiriciliğinde temel büyük girdi olan yem üretim politikasından ve bilincinden yoksun olunması, keçi yetiştiriciliğinin temel ekonomik yaşamsal etkinlik olarak görülmesi 4.3.1.3. Yağca Köyü Yağca köyünde yapılan çalışmalarla (Şekil 18) elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir. Köy ile il arasında sürekli ulaşım sağlanmaktadır. Kent yaşamıyla iç içe bir yaşam gelişmiştir. Oluşturulan belediyeliklere bağlanmamak konusunda irade göstermiştir. Fakat 55747 sayılı yasayla kurulan ilçe ve belediye oluşumu içerisinde yer almıştır. 2005 yılı verilerine göre köyün nüfusu 584‟tür. Adrese dayalı nüfus sayımının yapıldığı 2008 yılında ise köyün nüfusu 1128 olarak tespit edilmiştir. Görüldüğü gibi bölgede hızlı bir kentleşme ve nüfus artışı yaşanmaktadır. Köyün temel geçimini tarımsal etkinlikler oluşturmaktadır. Kuru tarım yapılan alan miktarı yaklaşık 3.000 dekar olarak belirtilmiştir. . temel ürünleri buğday, arpa, nar oluşturmaktadır. Bir dönüme yaklaşık 35kg. buğday ekilmekte ve, ortalama 160 kg. ürün alınmaktadır. Arpa ise 40 kg. kadar kullanılmakta ve 170 kg ürün alınmaktadır. Sulama olanağı bulunması durumunda ürün veriminin daha yüksek olacağı ifade edilmektedir. 32 Köyün yaklaşık 5.000 dekar kadar olan sulu alanlarında ise pamuk ekimi gerçekleştirilirken bu alanlar zamanla nar yetiştiriciliğine dönüştürülmeye başlanmıştır. Köyde sulu alanların değeri akkoç köyünden yüksek, bıyıklı köyündeki arazi değerine yakın değerlerdedir. Zeytinin verimi genel olarak iyi olduğu belirtilmekte ve ortalama 6 kilodan 1 litre yağ elde edildiği ifade adilmektedir. Ancak, sulama sorunu yaşandığı vurgulanmaktadır. Sulamanın 2007 yılı fiyatlarıyla 1 saat için fiyatı 18,6 lira olan fiyatın yüksekliğinden bahsedilmektedir. Bir dönüm zeytinlik yaklaşık 1 saatte sulanabilmektedir. Kooperatif olmasına rağmen sulamanın pahalı olduğu belirtilmektedir. Köyün 200 baş kültür ırkı büyük baş hayvanı bulunmaktadır. Büyük baş hayvanlar ortalama 25-30 litre süt verebilmekte Yörükoğlu firmasına pazarlanmaktadır. ġekil 18. Yağca köyünde çalışmalardan görünüm Figure 18. View of the studying from the Yağça village Büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinde hazır yem kullanılmakta ve 2007 yılı fiyatlarıyla 50 kg. yem 23 lira‟dan temin edilmektedir. Köydeki hayvan varlığı olarak 500 civarında koyun, 1.000 kadar da (10 sürü halinde) keçinin olduğu belirtilmiştir. En küçük sürü 80-100, en büyüğü ise 300 keçiden oluşmaktadır. Küçükbaş hayvanlar Katran Dağı‟nda otlatılmaktadır. 2006 yılında koyun 250-300 lira keçinin de biraz daha düşük fiyatlardan alıcı bulduğu belirtilmiştir. Köyde yaz-kış kalan nüfus 950-1000 civarında olduğu, çocuk sayısının az olması nedeniyle okul yaptırılamadığı belirtilmiştir. Köyde 3 derslikli ve 2 öğretmenli bir okul bulunmakta, ancak çocukların bir kısmı taşımalı sistemle dışarıya gitmektedir. Evlerde yakıt olarak odun kullanılmakta ve ortalama kullanım miktarı 5-6 ster kadar olduğu ifade edilmektedir. Hanelerin genelinde çamaşır makinesi bulunmaktadır. Halıcılık artık yapılmamaktadır. Köy sınırlarında yaşanan taş ocağı işletmesinin çevresel olumsuz etkileri de ayrıca üzerinde durulması gereken 33 sorunlardan birisi olarak önemle vurgulanmaktadır. Bir diğer çevresel sorun olarak da Kireç ocağı işletmesinden kaynaklanan sorunlardır. Bu işletmecilik etkinliklerinde; gübre gömüp patlatıldığı bu nedenle Kırkgözün kuruduğu belirtilmektedir. Aynı tesisin filtre takmaması nedeniyle çevre kirliliğinden söz edilmektedir. Köy tarihsel bir doku zenginliğine sahiptir. Öküz ini ve Sulu in‟inde, Belçikalı bilim adamları tarafından kazı çalışmaları yapıldığı belirtilmektedir. Kırkgöz ve Asmalı kızılin‟de kazı çalışmaların başlayacağı, Çanakçı Tepe (Boğaz Kuyusu) mevkiinde de bir in olduğu söylenmektedir. Kömürcüler köyü ile Karain mahallesi arası mera olarak belirlenmiştir. Karain mağarası Türkiye‟de içerisinde insan yaşamış ve en büyük doğal mağaralarından birisidir. Bu mağarada 1946 yılından günümüze kadar kazılar gerçekleştirilmiş ve mağaranın 50 bin yıl öncesinde de yerleşim yeri olarak kullanıldığı saptanmış önemli bir kültürel zenginliktir. Bu yönüyle “Dünya Miras listesi” ne önerilmektedir. Ayrıca, Dirmil Kireç ocağına kadar olan alan da mera ilan edilmiş ve tel ile çevrilmiştir. Karain mahallesinde insuyu mağarası bulunmaktadır. Yağca belinde sakız ağaçları olduğu belirtilmektedir. Bu ağaçlardan geçmişte sakız üretimi yapıldığı da vurgulanmaktadır. ÜSTÜNLÜKLER: Köyün kente olan yakınlığı, ulaşım olanakları ve yol alt yapısı, sulu tarım, kültürel alanlar, doğal kaynaklardan sakız alanları, tescilli mera alanlarının varlığı, temel geçim kaynaklarını çeşitlendirmeye yönelik yaklaşımlara duyarlı kentsel yaşamla iç içe yaşayan bir nüfus, yaban hayatı açısından katran dağı alanının potansiyel varlığı, endemik bitkilerinin olması önemli üstünlüklerindendir. OLANAKLAR: Tarihi alanların bir bütünlük çerçevesinde ele alınarak bu alanların doğal ve tarihi SİT olarak tescili yoluyla ekoturizm olanağının geliştirilmesi, tescilli mera alanları hayvancılık için önemli olanaklarındandır. Tarımsal olanaklardan örtü altı üreticilik potansiyelinin yüksek olması, katran dağı alanın yaban hayatı amaçlı planlamalarda korumaya alınması, TEHDĠTLER: Hızlı nüfus artışı, bölgedeki kireç ocağı işletmesinden kaynaklanan çevresel kirlilikler, kireç ocağı işletmecilik çalışmalarının taban suyuna olan negatif etkileri, taş ocağı işletmeciliği, katran dağı mevkiinin otlatma amaçlı kullanımı, ZAYIFLIKLAR: Sulama suyu olanağının yaygınlık kazanamaması, köyün kente yakınlığı nedeniyle hızla kentleşme ve yapılaşma, hızlı nüfus artışı, mera alanlarında verimliliği artıracak önlem ve uygulamalardan 34 yoksunluk, Katran dağı alanının ekoturizm amaçlı kullanımı yerine otlatma amaçlı kullanımı, 4.3.2. Belediyeler Çalışma kapsamında yer alan Döşemealtı, Çığlık, Yeşilbayır, Yeniköy, Dağbeli ve Bademağacı belediyelerinde de köylerde yapılan çalışma metodu uygulanmıştır. Çalışmalarda; belediye yetkililerinden koruma başkanı, mahalle muhtarları ve harita mühendisi yer almıştır. Yeşilbayır ve Yeniköy belediye alanlarının orman alanları ile ilgili herhangi bir bağlantılarının ve fiili arazi kullanımlarının bulunmadığı tespit edilmiştir. Bu nedenle söz konusu bu iki belediye değerlendirmelere alınmamıştır. 4.3.2.1. Dağbeli Belediyesi Dağbeli Belediyesi‟nde yöre insanlarıyla yapılan çalışmalarda (Şekil 19) elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir. Yöre halkı önceleri Çeşmeyakası, Atöldü mevkii, Üstünağız ve Çakırağız mevkiindeki eski yerleşim yerleri ve daha sonra Dağbeli merkezine yerleşmişlerdir. Dağbeli belediyesi üç mahalleden oluşmaktadır. Bunlar, Cami mahallesi, Cumhuriyet mahallesi, Emniyet mahallesi‟dir. Adrese bağlı nüfus sayımına göre bölge nüfusu 2291‟dir.Yörenin 15 yıl öncesine kadar temel geçim kaynağını halıcılık oluştururken bu yapı tamamen değişmiştir. Halıcılık uygulaması tamamen bitme noktasına gelmiştir. Yörenin tarım ve hayvancılık geçim kaynağı yanında doğa ve kültürel potansiyelinin de ekonomiye yansımaları görülmektedir. Diğer yandan, Antalya ilinin sayfiyesi konumunda olmasından kaynaklanan bir değeri de bulunmaktadır. Ulaşım sorunu bulunmamakta yaklaşık 20 dakikada bir Antalya‟ya dolmuş bulunabilmektedir. Altyapı ile ilgili büyük bir sorunu bulunmayan Dağbeli‟nin içme suyu Çomaklı‟dan sağlanmaktadır. Benzer şekilde Kızılkaya, Bademağacı ve Akkoç‟un suyu da Çomaklı‟dan gelmektedir. Kooperatif evleri mevkii bu mahalleye yakın kısımlarda 8-10 metreden sondaj yapıldığında su çıkabilmektedir. Ayrıca, yazlıkların alt kısmı ile piknik alanı arasında da sondaj yapıldığında su çıktığı belirtilmektedir. Yörenin temel alt yapısında kanalizasyon bulunmamaktadır. Karaot köyü 10, Boğazköy 6, Karaveliler köyü 22, Ilıca 20, Kovanlık köyü 18, Akkoç 10, Bademağacı 3 km. uzaklıkta bulunmaktadır. Yörenin Antalya iline yakınlığı nedeniyle de arazilerin değerlendiği görülmektedir. Bu kapsamda arazilerin değeri Yağca köyü arazilerininkine yakın bir değerde olduğu belirtilmektedir. Yörede tarım ve hayvancılık ana geçim kaynağını 35 oluşturmaktadır. Yöredeki 400 hanenin 400 ünde büyükbaş hayvan bulunmaktadır. Tarımsal üretimde; Arpa, buğday, fiğ, badem, nohut ekimi gerçekleştirilmektedir. Son yıllarda 3 tane yeni badem bahçesi kurulmuştur. 5-10 kadar ailenin 300-500 metrekare bağı bulunmaktadır. Birkaç elma bahçesi bulunmaktadır. Tarımsal üretimde en çok Pazar bulan ürünler elma ve üzümdür. Antik yolun başında aşılı ve yabani zeytin alanları yer almaktadır. Yörede aktif bir tarım kredi kooperatifi bulunmaktadır. Bölge halkının çoğunluğı üyedir. Hayvan yetiştiriciliğinde elde edilen sütün litresi 400 krş‟dan 3 değişik mandıraya pazarlanmaktadır. Tarım ve hayvansal ürünlerden pekmez keçi peyniri üretimi yaygın olarak yapılımaktadır. 2006 yılı kurban bayramında keçi fiyatları 250 ile 400 TL arasında değişiklik göstermiştir. Keçi peynirinin pazarda fiyatının 5 TL/kg değer bulduğu belirtilmektedir. Yörenin istihdam açısından durumu diğer bölgedeki yerleşimlere göre avantajlı olmasına karşın; yöredeki nüfusun ancak % 5‟inin taş ocağında çalışma olanağı buduğu belirtilmektedir. Taş ocağının çevresel olumsuz etkilerinden bahsedilirken, toz ve gürültüye dikkat çekilmektedir. ġekil 19. Yöre halkıyla yapılan çalışmalardan görünüm Figure 19. View of the studying with local people Diğer istihdam dağılımı ise, 25 kişi üniversitede temizlik işinde 20 kişi organize sanayide, 10 kişi kamu kuruluşlarında olmak üzere ortalama 60 kişinin farklı şekillerde istihdam edildiği görülmektedir. Ayrıca, yaklaşık 36 130 kadar aile de nakliyecilikle geçimini sağlamaktadır. Yazlıkçılar daha çok köy dışından yerleşenlerden oluşmaktadır. Hayvancılıkta otlatma geleneksel yapı göstermektedir. Akkoç köyü tarafındaki Kadın Dağı mevkiinde iki aileye ait yaklaşık 1000 küçük baş hayvan otlatılmaktadır. Bu 37ndemis yer alan maki alanları otlatılma yoluyla kullanılmaktadır. Cami mahallesi ile yazlıkçıların yerleşim alanı arasındaki bölgenin arka kısmında yer alan Mercimek Dağı mevkiinde ise 4-5 bin kadar küçükbaş hayvan otlatılmaktadır. “sıa” antik kent harabelerinin bulunduğu mevkide yer alan Çam Dağı‟nda ise 9-10 bin küçükbaş hayvan otlatılmaktadır. Bu bölgede Üstünağız, Çakırağız ve Çevrik mevkilerinde küçük baş hayvanlar otlatmaktadır. Özellikle Mercimek ve Çam dağının otlatma amaçlı kullanımının mutlaka planlı bir sisteme dönüştürülmesi gerekli görülmektedir. Bu amaçla bu mevkiilerde yer alan çok bozuk ve maki niteliğindeki alanların yemlik yaprak üretim amaçlı olarak orman işlevine yönlendirilmesi uygun görülmektedir. Bu işlevi görecek alanlarda yarı açık sistemli ve dönüşümlü ot temini sağlayacak bir yapının ön görülmesi gereklidir. Bölgedeki halkın hemen tümünde büyük baş hayvan bulunması, küçük baş hayvan sayısının da belirtilen alanda oldukça yaygın olması bu otlatmadan kaynaklanan olumsuz etkilerin bu alanlarla sınırlandırılmasını sağlayacak planlamalara konu edilmesini gerekli kılmaktadır. Ayrıca Boğaz köy tarafından Soğanlı tepe ve Topçu mevkiileri yönüne olmak üzere otlatma baskısı bulunmaktadır. Bölgeye dışarıdan da otlatma baskısı yönelmektedir. Bölgede odun dışı orman ürünlerinden kurutulmuş olarak yaklaşık 200 kg kadar Kuzu göbeği mantarı toplanmaktadır. Yöre halkı tarafındasn 3 kapı olarak adlandırılan kalıntılar ve Ariassos tarihi kültürel alanlardandır. Bölgenin üst kısmında Çubuk beline geçen Ilıca köyü yönünde Mercimek Dağı arkasına doğru antik “Döşemealtı Yolu” yer almaktadır. Geçmiş yıllarda turistlerin bu antik yolu gezmeye geldikleri, köylülerin gözleme, el işleri vb. Yaparak gelir elde ettikleri belirtilmektedir. Ancak, son yıllarda bu yöreye eskisi kadar turist gelmediği de vurgulanmıştır. Yöre halkının turistleri evlerinde ağırlayabilecekleri köy pansiyonculuğu yapabilecekleri belirlenmiştir. Günümüzde az da olsa turistler buradan Kovanlık köyüne kadar yürüyüş yaparak antik yol turizmi şeklinde bir çeşit ekoturizm etkinliği gerçekleştirilmektedir. Diğer yandan, antik yol yakınlarında Uçak benzini deposu olarak kullanılan Nato‟ya ait bir pompa istasyonu da yer almaktadır. Bu bölgeye yakın bir alanda; orman gözetleme kulesi alt yamaçlarındaki İt Alanı mevkiinde bir mağara yer almaktadır. Bu mağaranın içine halatla inildiğinde 37 mağarada bir takım resimlerin görüldüğü ifade edilmektedir. Katrancı Tepe, Üstünağız, mevkii de SİT alanı olarak ilan edilmiş bir bölgedir. Geçmiş dönemlerde Korkuteli‟nden aşırı gelen suyu azaltabilmek için 1956 yılında yapılmış bir sarnıç bulunmaktadır. Günümüzde su sıkıntılarının görülmesi geçmişten günümüze su varlığındaki düşüşlerin hangi düzeylere geldiğini göstermektedir. Ayrıca, yöreden doğalgaz boru hattı da geçmektedir. Yazlıkçı yerleşim alanı ile Beldibi mevkii arasında yanında devamlı akan bir çeşmesi olan tek bir piknik alanı bulunmaktadır. “SIA” antik kenti ayrı bir arkeolojik değerdir. Karaot ve Akkoç köylerinin okul çağındaki çocukları Dağbeli‟ne taşımalı sistemle öğrencilerini getirmektedir. Bu açıdan da ayrıca bir çekim merkezi niteliği taşımaktadır. ÜSTÜNLÜKLER: Antalya iline yakınlığı ve ulaşım sorunun bulunmaması, bulunduğu mevkii itibariyle ilin sayfiyesi konumunda olması sebebiyle söz konusu alanda yazlıkçı olarak yerleşim yaygınlaşmıştır. Oldukça önemli bir kültürel kaynağa sahip olması (sıa, döşemealtı antik yolu vb.), tarımsal ve hayvansal ürünleri pazarlama potansiyelinin bulunması, tarımsal ürünlerini özellikle yaz aylarında bölgeyi kullanan yazlıkçılara sunabilmeleri gibi üstünlükleri bulunmaktadır., OLANAKLAR: Tarımsal üretimde geliri artıracak ürün deseni (bodur badem, bodur kiraz vb) değişikliği ile örtü altı sebze üreticiliğinin potansiyelinin olması, “döşemealtı antik yolu” nun ekoturizm amaçlı olarak kullanılabilme olanağı, tarımsal ve hayvansal ürünlerin pazarlayabilme yeteneği, yaz aylarında bölgeyi kullanan kitleye tarımsal ve hayvansal üretimleri değerlendirebilme olanağı, TEHDĠTLER: Bölgedeki hemen her hanede hayvancılığın yer alması, Mercimek dağı ile Çamdağı arasındaki orman alanlarını da içeren bölgede özellikle küçükbaş hayvan yetiştiriciliği için otlatma amaçlı plansız ve yaygın alan kullanımı, bölgedeki taş ocakları, Boğazköy tarafından Soğanlı tepe mevkiilerine yönelik bu köylülerce yapılan otlatma baskısı olması, ZAYIFLIKLAR: Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği amacıyla otlatmacılığın dağınık ve plansız olması, tarımsal üretime konu ürünlerde ürün çeşitliliğinin oluşturulamamış olması, yörenin en büyük değeri olan doğal ve kültürel değerlerinin özellikle ekoturizm amaçlı olarak kullanılamaması, belediye olarak tanıtımın yeterince yapılamaması bölgedeki taş ocaklarının ekoturizme ve yöre yaşamına olumsuz etkilerinin yeterince algılanamaması, halıcılığın yok olması, seçenek tarımsal üretimler için sulama suyu sisteminin oluşturulamamış olması, 38 4.3.2.2. Bademağacı Belediyesi Bademağacı Belediyesi‟nde yöre insanıyla yapılan çalışmalarda elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir. Bademağacı bölgesinin 7 asırlık bir köy olduğu söylenmektedir. Eskiden Konya‟nın kazası bir kadılıkmış, aynı zamanda o dönemden kalma içinde oturma yerleri bulunan Kocain mevkiinde 3 tane odacık şeklinde antik bir ev bulunduğu ifade edilmektedir. Bademağacı 2 mahalleye sahiptir. Yörenin hane sayısı yaklaşık 800 olarak belirtilmiştir. Bölgeye gelen yazlıkçıların ise 300 hane kadar olduğu belirtilmektedir. Adrese dayalı nüfus sayımına göre bölgenin nüfus varlığı 2423‟tür. Bölgenin büyük bir alt yapı sorunu bulunmamakla birlikte, sulama suyu bulunmamakta, içme suyu da civardaki köyler gibi Çomaklı‟dan sağlanmaktadır. Bademağacı‟nda 10 öğretmen (138 öğrenci, 8 sınıf, 1 ana sınıfı), 2 doktor, 3 hemşire, 1 sağlık memuru görev yapmaktadır. Bademağacı yerleşkesinin sınırı Ariassos‟tan başlamaktadır. Yerleşke‟de Kocain mağarası bulunmaktadır ancak turistik ziyaretler için henüz değerlendirilememiş ve yolu bulunmamaktadır. Mağaranın 150-200 metrekarelik bir oda şeklinde olduğu belirtilmektedir. Yörede hastalık ve soğuk nedeniyle arıcılık yapılamadığı belirtilmiştir. İstanbul Üniversitesi arkeololoji bölümünden Prof. Dr. Refik DURU bu alanda ekibi ile kazı çalışmalarını sürdürmektedir. Kazı alanı yaklaşık olarak 15-20 da‟dır. Yaz döneminde 45 gün süren bir kazı çalışması sürecinde öğrencilere bu alanda ders verildiği belirtilmektedir. Kazı çalışmaları 15 yıldır sürmekte ve bulunan eserler Antalya müzesinde sergilenmektedir. Yörede geçmişte önemli yeri olan halıcılık günümüzde kalmamıştır. Yerel kültürel değerlerden olmak üzere Keşkek ve kulaklı çorbasının ünlü olduğu belirtilmiştir. Taşımacılık yani kamyonculuk temel geçim kaynaklarından birisini oluşturmaktadır. Bölgedeki yaklaşık olarak 200 hane geçimini kamyonculuktan sağlamaktadır. Üniversitede okuyan öğrenci sayısı 150‟yi geçmiş bulunmaktadır. Tarım da geçim kaynaklarından birisini oluşturmaktadır. Üzüm bağları son yıllarda artış göstermiştir. Yörede badem ağaçları de yer almaktadır. Kuru tarım yapılmaktadır. Buğday, arpa, nohut (son yıllarda daha az ekiliyor), Macar fiği, normal fiğ ekimi gerçekleştirilmektedir. Dekara ortalama 30 kg buğday tohumu atılırken alınan ürün 450 kg‟ı bulmaktadır. Pazar için meyve üretilmemekte, çoğunlukla sofralık üzüm öz tüketim amaçlı olarak üretilmektedir. 39 Yörede hayvancılık diğer bölgelere göre yoğun bulunmamaktadır. Büyükbaş hayvan varlığı yaklaşık olarak 100-150 arasında değişmektedir. Bölgedeki 3 ailede koyun sürüsü, 5 ailede de keçi sürüsü bulunmaktadır. Sürülerin ortalama büyüklüğü de 100-150 hayvandan oluşmaktadır. Dolyısıyla, 450-500 civarında koyun ve 750-800 civarında da keçi bulunmaktadır. Küçükbaş hayvanlar dağda otlatılarak yetiştirilmektedir. Küçükbaş hayvanların genellikle otlatıldıkları alanlar; Ariasos antik kentinin bulunduğu Bağdemağacı sınırındaki Asar ve Ayvası mevkiileridir. Diğer bir bölgeyi ise, Karanlık boğaz ile Üzeyir Dağı arasındaki makilik alan oluşturmaktadır. Otlatmanın yapıldığı diğer bir temel bölgeyi de Aktepe ile Süt Dağı arasındaki makilik alan arasında kalan Kızlar çukuru, Yarık yatak ve Asarardı mevkii oluşturmaktadır. Yörenin hayvan varlığının süreç içerisinde düşmesi otlatma baskını azaltmıştır. Küçükbaş hayvancılıktan büyükbaş hayvancılığa dönüşüm konusunda isteklilik olduğu da belirtilmektedir. Büyükbaş hayvandan günlük yaklaşık 20 litre süt alınabilmektedir. Bu süt üretiminde sütün fiyatı 420 krş‟dan pazarlanmaktadır. Bölgede günlük 2 ton civarında süt üretilebildiği ve bu üretimin de sütçüler tarafından toplanmak yoluyla değerlendirildiği belirtilmektedir. Bölgede aileler yılda yaklaşık 3 ton kömür kullanmaktadırlar. Son yıllarda torba kömür kullanımı yaygınlaşmış ve 8590 torba kimi zamanlar 100 torba kömürün tüketildiği, ortalama iki ster kadar da odun yakıldığı ifade edilmiştir. ÜSTÜNLÜKLER: Antalya‟ya yakınlığı nedeniyle sayfiye niteliği taşıması, seçenekli tarımsal üretim olanaklarının varlığı, otlatma baskısı oluşturacak kadar hayvan varlığının bulunmaması, temel geçim kaynaklarının büyük ölçüde doğal kaynak kullanımına bağlı olmaması, OLANAKLAR: Tarihi ve kültürel alanlarının varlığı, tarımsal üretimde meyvecilikteki potansiyel kapasite varlığı, meyvecilik için olumlu girişimlerin yapılması (badem ve üzüm üretimi için bağ kurulması), TEHDĠTLER: Dışarıdan gelen küçükbaş hayvan otlatmacılığı amaçlı alan kullanımı, sulama suyu olanağının eksikliği, ZAYIFLIKLAR: Tarım potansiyelini geliştirecek sulama suyu yoksunluğu, tarım ve hayvancılıkta gelişen yaklaşımların tanıtılarak alanda yaygınlaştırılamamış olması (örtü altı sebze yetiştiriciliği, arıcılığın yaygınlaştırılmaması gibi). 40 4.3.2.3. Çığlık Belediyesi Çığlık Belediyesi‟nde yöre insanıyla yapılan çalışmalarda elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir. Yöre; Ayanlar, Orta, Karakese(Aydınlar) Çığlık mahallelerinden oluşmaktadır. 2006 yılı nüfus verilerine göre nüfus toplam 2558 kişi ve 688 haneden oluşmaktadır. Adrese bağlılı nüfus kayıtlarına göre (dört mahalleden oluşan birimin son nüfus değerleri üç mahalle üzerinden elde edilebilmiştir) nüfus ise, 1942‟dir. Bölgede iki tane faal okul, toplam 402 öğrenci, bir sağlık ocağı bir doktor bir hemşire bir sağlık memuru bulunmaktadır. Yörede birisi bayan diğeri erkek olmak üzere iki Kur‟an kursu yer almaktadır. 1999 yılında Belediyelik olmuştur. Genel olarak alt yapı ile ilgili büyük sorunlar yaşanmamaktadır. İçme suyu problemi bulunmamaktadır. Sulu tarım için sulama kooperatifi ve sondaj kullanılmaktadır. Sondajların yoğunluğu ve aşırı su kullanımı nedeniyle sulama suyunda problemler yaşanmaya başlandığı belirtilmemektedir. Bölgenin İl‟e yakınlığı nedeniyle arazi değeri artmıştır. Yörede tarihi bir kilise, bir Osmanlı sarnıcı yer almakta, ayrıca bir de tarihi yer olarak Kapuz Kapısı bulunmaktadır. Kanlı hayrat, Delik sarnıç ve Hacı Nebi Sarnıcı olarak 3 sarnıç bulunmakta ancak, sarnıçların hiç biri kullanılmamaktadır. Dikili taşlar adı verilen eskiden yaşanmış bir yerleşim birimi de yer almaktadır. Tarımsal üretimde nar, hububat, arpa, buğday, yulaf, mısır, yer fıstığı yer almaktadır. Dönüme 30 kg buğday tohumu atılmasıyla, 500 kg. kadar buğday elde edildiği belirtilmektedir. Benzer şekilde dönüme 20-25 kg Arpa atıldığında da 300-350 kg kadar ürün elde edildiği vurgulanmaktadır. Bölgede eskiden burçak yetiştiriciliği de yapılırken artık üretilmemektedir. Benzer şekilde pamuk yetiştiriciliği de sona ermiş bulunmaktadır. Geyik dağı altındaki Yağca Beli mevkiindeki maki içerisinde yer alan zeytin ağaçları aşılanmış ve görüşülen kişiler orman teşkilatının bu alanları köylülere bırakması gerektiğini ifade etmişlerdir.. Zeytin üretiminde verim ise; 45-50 kilo zeytinden yaklaşık 10 kilo yağ elde şeklindedir. Yörede 100 tane büyük baş hayvan (kültür ırkı) bulunmakta,15002000‟i keçi 2000‟i de koyun olmak üzere toplam 4000 kadar küçükbaş hayvan bulunmaktadır. Bölgede her birisinde 400-450 arasında hayvan bulunan iki büyük sürü bulunmaktadır. Küçükbaş hayvanların otlatılması milli park sınırına kadar alanın tümünün rastgele kullanılması şeklinde ve geleneksel otlatma niteliğindedir. 2000 yılında ilan edilmiş ve 319 yaşında olduğu belirlenmiş “Sakızlak Ağacı” adı verilen bir de anıt ağaç 41 bulunmaktadır. Yaban keçisinin azaldığı vurgulanmaktadır. Yaban keçilerinin çoğunlukla av bekçileri tarafından yapılan kaçak avlanma yoluyla avlanıldığını ve bu nedenle azaldığı belirtilmektedir. ÜSTÜNLÜKLER: Kent merkezine yakınlığı, alt yapı sorunu bulunmaması, korunan alana yakın olması, önemli bir yaban hayatı unsuruna sahip olması, tarihi ve kültürel dokuya sahip olunması, oluşturulacak ekoturizm etkinlikleri için deneyimli ve gelişme potansiyeline sahip konaklama olanağının var olması, ekoturizm uygulamaları için başlangıç veya bitiş noktası olması, OLANAKLAR: Doğal kaynaklara olan yakınlık, daha yüksek gelir getirecek seçenek tarım ve hayvancılık uygulamalarına olanak sağlayacak potansiyele sahip olma, TEHDĠTLER: Kent merkezine yakılığı nedeniyle yerleşimlerin yoğunlaşmasıyla alan kullanım dengesinin bozulması, yaban hayatının hızla yok olması, ZAYIFLIKLAR: Gelir getirecek çeşitli doğal kaynak kullanım uygulamaları konusunda bilgi ve bilinç yetersizliği, korunan alanlarla ilgili potansiyelin yeterince kullanılamaması. 4.3.2.4. Düzlerçamı Belediyesi Düzlerçamı Belediyesi‟nde yöre insanıyla yapılan çalışmalarda elde edilen bulgular aşağıda verilmiştir. Düzlerçamı 14 belde içerisinde en büyük ikinci sınıra sahip olan yerleşim alanıdır. İlk sırada Kepez gelmektedir. Bölge dört mahalleden oluşmaktadır. Bunlar; Yanlı Mahallesi, Nebiler mahallesi, Karaman mahallesi ve Ören mahallesidir. 2000 yılı nüfus sayımında nüfus varlığı 3117 adrese dayalı nüfus sayımın göre nüfus ise 4123‟tür. Beldede iki okul bulunmakta, Nebiler‟de 287 öğrenci, 11 öğretmen, Karaman‟da 193 öğrenci 16 öğretmen görev yapmaktadır. Sağlık ocağında bir doktor, üç ebe ve bir sağlık memuru görev yapmaktadır. Bölgenin ciddi bir alt yapı sorunu bulunmamakta ve içme suyu ASAT‟a bağlıdır. Nebiler‟deki yuvam sitesi 1980‟lerde kurulduğu ve bu alanlar rantla daha önce tanıştığı için arazi fiyatlarının bu bölge yüksek olduğu belirtilmektedir. Bölgenin nazım imar planında 2020 yılları için bölge 24.000 kişi öngörülerek planlamalar yapılmıştır. Bu duruma göre bölgenin sahip olduğu tüm alanın % 4‟ü yerleşime açık geri kalan kısım orman alanı niteliğindedir. Nazım imar planı yapılırken orman kotu geçilmemeye dikkat edilmiştir. Yerleşime açık olarak planlanan bu % 4‟lük alanın da %1,5‟luk kısmı da doğal sit olarak tescillenmiştir. Dolayısıyla gelecek süreçte ciddi bir alan 42 kullanım sorunu yaşanacağı görülmektedir. Termessos ile Güver uçurumu arasındaki tüm alan doğal sit olarak çevrilmiş durumdadır. Güver uçurumunun üstünde 3000 dönüm tarla bulunmaktadır. Bölgede özelliği olan alanların dağılım da bir bütünlük oluşturmaktadır. Koruma statüsünde olan alanlar ile orman alanları ve yerleşim alanları yani sahipli alanlar iç içe girmiş bulunmaktadır. İçeriköy diye adlandırılan 475 yıllık çok eski bir yerleşim birimi bölgede yer almaktadır. Burhan boğazının devamı tamamen tarla olarak kullanılmaktadır. Evdirhan‟ın etrafı I-III. Sınıf arkeolojik sit alanı durumundadır ve Selçuklulardan kalma bir kervansaray bulunmaktadır. İki derenin arasında da “Alageyik Üretme Çiftliği” yer almaktadır. Diğer yandan, ormandan 49 yıl için kiralanmış bir alanın spor alanı olarak kullanıldığı belirtilmektedir. Geçmiş süreçte Düzlerçamı örnek işletme olarak işletilmiş, milli park ve av koruma şefliklerinin de olması nedeniyle ormanın baskısının çok fazla hissedildiği ifade edilmektedir. Genelde kuru tarım yapılmakta, Yeşilbayır ve Döşemealtı sınırında çok az bir alanda sulu tarım yapılmaktadır. Nar, buğday, arpa, portakal, zeytin, narenciye, limon üretimleri gerçekleştirilmektedir. Kozdağı‟nın tepesinde Karatepe mahallesinde tarım arazileri bahçeye dönüştürülmektedir. Keldağ‟daki (Kapıkaya arkeolojik sit) tarlaların dışında kalan yerler Termessos Milli parkı statüsündedir. Ağırlıklı olarak geçim kaynağı hayvancılık olarak belirtilmesine karşın toplam 500 kadar küçükbaş hayvan ve 200 kadar büyükbaş hayvan yetiştirildiği belirtilmekte ve yörede günlük 6 ton kadar süt üretimi olduğu ifade edilmektedir. Bölgede halıcılık eskiden Karaman‟da yapılırken artık bırakılmıştır. Yörede arazi değeri giderek artmaktadır. Ancak tarla olan yerler SİT statüsünde olduğu için sadece ekilip dikilebilmektedir. Bu alanların arazi değerinin çok küçük değerlere bile alıcı bulamayacağı ifade edilmektedir. Bu durum aynı alandaki benzer niteliklerdeki alanların statü farklılıkların halkın ekonomisinde ne kadar etkin roller üstlendiğini göstermektedir. Dolayısıyla, bu durum alan sahiplerinin arazi değeri ile ilgili konularda oldukça tepkili olmalarına neden olmaktadır. ÜSTÜNLÜKLER: Kent merkezine yakınlığı, alt yapı sorunu bulunmaması, korunan alanlarla iç içe olması, önemli bir yaban hayatı unsuruna sahip olması, tarihi ve kültürel dokuya sahip olunması, OLANAKLAR: Doğal kaynaklara olan yakınlık, daha yüksek gelir getirecek seçenek tarım ve hayvancılık uygulamalarına olanak sağlayacak potansiyele sahip olma, hayvancılık geçinmede önemli yer tutmasına karşın özellikle küçükbaş hayvan varlığının diğer alanlara göre daha düşük olması, TEHDĠTLER: Aynı alanda benzer nitelikteki arazilerin statü farklılıkları nedeniyle oldukça farklı ekonomik boyuta sahip olması, yakın 43 ve orta dönemli süreçte alanın planlanmasında ön görülen nüfus varlığının var olan yerleşim alanı kapasitesinin üzerinde olması, kent merkezine yakılığı nedeniyle yerleşimlerin yoğunlaşmasıyla alan kullanım dengesinin bozulması, yaban hayatının hızla yok olması, ZAYIFLIKLAR: Gelir getirecek çeşitli doğal kaynak kullanım uygulamaları konusunda bilgi ve bilinç yetersizliği, korunan alanlarla ilgili potansiyelin yeterince kullanılamaması, farklı statülerdeki alanların varlığının alan kullanım dengesini olumsuz etkilemesi. 4.4. Bölgesel Ġklim Tiplerinin Belirlenmesine ĠliĢkin Bulgular Kuzey-Güney yönünde 38 km‟ye varan uzunluk ve 120 m‟den 1500 m‟ye çıkan yükseltisiyle birçok farklı coğrafi yapıyı barındıran araştırma alanında, meteorolojik yapının da karmaşık bir durum oluşturacağı düşünülerek araştırma alanına yakın bölgelerde bulunan meteoroloji istasyonlarına ait veriler alınmıştır. Bu istasyonlar; Antalya-Merkez, Antalya-Dağ, Korkuteli-Merkez, Korkuteli-Bozova, Korkuteli-Bük Lütfi Büyükyıldırım Araştırma Ormanı, Burdur-Kızılkaya ve Burdur-Bucak (Bkz. Şekil 10)‟tır. Yukarıda belirtilen istasyonlara ait meteorolojik verilerden yararlanılarak saha ve çevresinin Thornthwaite‟e göre su bilançosu bilgileri ortaya çıkartılmıştır (Su bilançosuna ilişkin bulgular ekler bölümünde verilmiştir (Çizelge12-18 ve Şekil 44-50). 7 adet meteoroloji istasyonundan (Antalya, Dağbeli, Korkuteli, Bozova, Bük Lütfi Büyükyıldırım Araştırma Ormanı, Bucak ve Kızılkaya) sağlanan verilerin Thornthwaite yöntemine göre yapılan analizi ile Bölgenin ana iklim tipinin “kurak” ve “nemli” olmak üzere ikiye, yağış etkenliği bakımından da “nemli”, “yarı nemli” ve “yarı kurak” olmak üzere üçe ayrıldığı belirlenmiştir. Ayrıca meteorolojik verilerin (yıllık ortalama sıcaklık, yıllık toplam yağış, yıllık su noksanı ve yıllık yüzeysel akış) ArcGIS 9.2 yazılımı içerisinde yer alan Universal Kriging Jeoistatistik metodu kullanılarak çalışma alanının; sıcaklık, yağış, su fazlası ve su noksanı parametrelerinden yararlanarak bölgesel sınıflaması (haritası) yapılmıştır. Buna göre bölgede yağış, sıcaklık ve toprak üstü yüzeysel akış değerlerinin (Şekil 20-22) güneye ve doğuya, su noksanı değerinin (Şekil 23) de güneye doğru gidildikçe arttığı tespit edilmiştir. 44 ġekil 20. Yağış haritası Figure 20. Map of the rain ġekil 21. Sıcaklık haritası Figure 21. Map of the heat ġekil 22. Yüzeysel akış haritası Figure 22. Runoff map ġekil 23. Su noksanı haritası Figure 23. Map of water deficiency 45 Bu haritalardan sahanın kuzey kesimlerinde yer alan yerleşim yerlerinde özellikle yaz aylarında toprakta büyük oranda su noksanı yaşanması, geçimlerinin neredeyse tamamının hayvancılıkla sağlandığı bölgede, bu durum yöre halkını olumsuz etkilemektedir. Bunun yanı sıra yasal engellerin (ormanlık alanda otlatma izni verilmemesi) de eklenmesi yöre halkıyla ormancılık örgütünün yaşadığı çatışmayı daha da büyütmektedir. 4.5. Coğrafi Bilgi Sistemi ÇalıĢmaları Ġle Elde Edilen Bulgular Ormanlık alanların fonksiyonlarının tespitinde kullanılmak üzere sahanın sayısal yükseklik haritalarından, eğim ve yükseklik haritaları oluşturulmuştur. Eğim haritasının analizi sonucunda sahanın yüzde olarak 14.2‟si 0-2, 30.8‟i 3-8, 5.7‟si 9-16, 11.7‟si 17-35, 27.9‟u 36-57 ve 9.7‟sinin de yüzde 58 ve üzerinde eğime sahip olduğu belirlenmiştir (Şekil 24). Yükseklik açısından sahanın ortalama yüksekliğinin 805 m, en düşük yükseltisinin 70 m ile Karaman çayının çalışma alanının güney sınırını kestiği bölge, en yüksek noktasının ise 1550 m ile Göktünek Tepe olduğu belirlenmiştir (Şekil 25). ġekil 24. Eğim haritası ġekil 25. Yükseklik haritası Figure 24. Downslope map of the Figure 25. Height map of the studying area studying area Ormanlık alanların eğim gruplarına dağılımına bakıldığında genel olarak bozuk yapıdaki ormanların, eğimin yüksek, prodüktif ormanların ise eğimin göreceli olarak daha az olduğu yerlerde bulunduğu söylenebilir (Çizelge 6). 46 Çizelge 6. Ormanlık alanların eğim gruplarına dağılımı Table 6. Distribution of the slope groups in the forestedland MeĢcere BarDy-T BarS Bçz BçzDy BçzDy-T Bçz-T Bçz-TY BçzY BDy BDy-T BDy-TY Bk BKBt Çfab2 Çfb2 ÇfÇza Çhb3 Çka Çz0 Çza Çza0 Çza3 Çzab1 Çzab2 Çzab2Y Çzab3 Çzab3Y ÇzaY Çzb2 Çzb3 Çzb3Y Çzbc3 Çzc2 Çzc3 Çzc3Y Çzcd1 Çzcd2 Çzcd2-M Çzcd2Y Çzcd3 Çzcd3Y Çzd Çzd1 Çzd1-T Çzd1-TY Çzd1Y Çzd2 Çzd2-T Çzd2-TY Çzd2Y Çzd3 Çzd3Y ÇzSa0 Ġs Ku OT S0 Sab2 Sard1 Sçzcd2-T Su T T-Bçz T-BDy Z Z-Ġs Z-OT Toplam 0-2 0.0 0.0 22.8 26.8 0.0 0.0 0.0 0.0 626.4 0.0 0.0 37.7 0.0 2.4 0.0 0.0 2.6 0.0 0.0 89.8 0.0 6.6 0.0 0.0 0.0 0.0 28.5 0.0 0.0 20.4 0.0 106.0 0.0 32.5 12.9 0.0 43.0 14.0 0.0 30.8 0.0 0.0 11.3 0.0 0.0 0.0 24.1 0.0 0.0 0.0 8.7 0.0 0.0 271.1 22.9 12.9 5.0 2.1 0.0 0.0 29.8 0.0 0.0 0.0 2637.2 0.0 12.5 4140.9 3-8 0.0 0.0 124.2 80.4 0.0 0.0 0.0 1.9 350.1 4.9 0.0 62.8 0.0 2.0 8.6 22.3 0.0 1.3 0.0 185.2 0.0 56.0 0.0 14.4 21.6 261.4 27.6 31.1 12.9 292.4 61.9 265.5 7.6 335.1 13.6 4.4 226.8 44.4 46.6 258.4 55.0 0.0 92.7 0.0 0.0 1.7 247.7 0.0 0.0 9.5 33.5 2.2 0.0 563.8 114.0 78.8 7.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 4945.1 11.7 9.6 8997.9 9-16 0.0 0.0 45.6 44.2 0.0 0.0 0.0 0.0 10.3 143.3 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 7.8 0.0 0.0 0.0 85.5 0.0 12.5 0.0 12.8 46.2 66.1 0.0 0.0 0.0 61.9 0.0 37.2 0.0 1.6 1.5 0.0 211.8 0.0 38.5 48.4 13.0 0.0 23.6 0.7 0.0 0.0 26.7 0.0 0.0 0.0 0.0 12.2 0.0 81.4 11.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 618.6 0.0 0.0 1663.1 17-35 37.8 0.0 142.7 0.0 0.0 17.1 1.6 0.0 61.7 1760.1 0.0 6.7 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 94.8 88.8 57.0 12.2 63.0 0.0 179.3 0.0 0.0 0.0 29.8 0.0 26.8 0.0 4.4 0.0 43.0 90.2 0.0 64.4 25.3 12.2 0.0 107.1 8.8 1.3 0.0 113.9 61.9 0.0 7.8 27.5 0.0 0.0 49.7 0.0 30.2 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 1.3 3.5 0.0 164.6 0.0 27.8 3424.5 47 36-57 1415.4 119.3 268.7 0.0 97.1 169.8 34.6 15.3 0.0 4270.9 7.2 0.0 347.7 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 2.0 71.2 0.0 0.0 11.7 0.0 0.0 26.6 0.0 0.7 0.0 3.1 0.0 3.3 0.0 12.7 0.0 20.3 72.0 0.0 0.0 187.0 6.7 11.2 240.1 6.8 28.7 1.3 262.3 104.1 52.9 7.2 0.0 0.0 6.9 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 15.5 30.4 0.0 17.8 129.6 45.9 9.7 0.0 4.2 8137.8 58< 249.9 6.2 84.9 0.0 24.4 272.2 0.0 0.0 0.0 811.0 0.8 0.0 261.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 1.2 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 8.6 0.0 0.0 11.3 0.0 0.0 106.5 117.9 9.0 0.0 21.1 325.9 67.7 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 29.3 8.4 0.0 111.6 155.5 135.6 0.0 0.0 0.0 2820.6 Toplam 1703.2 125.5 688.9 151.4 121.4 459.2 36.2 17.2 1048.4 6990.2 8.0 107.2 609.4 4.4 8.6 30.1 2.6 1.3 2.0 526.4 88.8 132.1 23.9 90.2 67.9 533.5 56.2 31.9 12.9 408.8 61.9 438.8 7.6 386.2 28.1 67.7 652.4 58.4 149.5 561.3 86.8 11.2 581.2 134.2 39.0 3.0 695.7 491.8 120.6 24.6 69.8 14.4 6.9 966.1 148.7 121.9 12.0 2.1 44.8 38.8 29.8 130.7 288.6 181.6 8375.1 11.7 54.1 29184.9 Çalışma alanına ait 1997 yılında yapılan orman amenajman planı meşcere haritasının CBS ortamında sayısallaştırılması sonucunda meşcere tiplerinin sahadaki dağılımı belirlenerek her türlü coğrafi sorgulamada kullanılabilecek yapıya kavuşturulmuştur (Şekil 26). ġekil 26. Meşcere tipleri haritası Figure 26. Stand typs map of the studying area 48 Sahada alan bakımından en büyük paya sahip olan meşcere tipinin % 28.7 ile ziraat alanlarını temsil eden “Z”, bu meşcere tipini %24.0 ile BDyT‟nin takip ettiği görülmektedir (Çizelge 7). Çizelge 7. Sahadaki meşcere tipleri ve kapladığı alanlar Table 7. Stand types in the studying area and their area of covering MESCERE Z BDy-T BarDy-T BDy İs Çzd2 Bçz Çzcd2 BKBt Çzd1 Çzcd3 Çzab3 Çza Çzd2-T Bçz-T Çzbc3 Çzb3 Çzc3 T-Bçz T-BDy BçzDy Çzcd2Y Ku Çzd1-T Çza3 T BarS OT BçzDy-T Çzd2-TY Bk Çzab2 Çza0 Çzcd3Y Çzd3 Top. Ha 8375.1 6990.2 1703.2 1048.4 966.1 695.7 688.9 652.4 609.4 581.2 561.3 533.5 526.4 491.8 459.2 438.8 408.8 386.2 288.6 181.6 151.4 149.5 148.7 134.2 132.1 130.7 125.5 121.9 121.4 120.6 107.2 90.2 88.8 86.8 69.8 Çzab2Y Çzcd1 Çzb3Y Çzcd2-M Çzab3Y Z-OT Sard1 Çzd1-TY Sçzcd2-T Bçz-TY ÇzaY ÇfÇza Su Çzc3Y Çzd2Y Çzab1 BçzY Çzd3Y Çzb2 S0 Z-İs Çzd Çfb2 BDy-TY Çzc2 ÇzSa0 Çfab2 Çzd1Y Çhb3 Sab2 Çz0 Çka Toplam Oran % 28.7 24.0 5.8 3.6 3.3 2.4 2.4 2.2 2.1 2.0 1.9 1.8 1.8 1.7 1.6 1.5 1.4 1.3 1.0 0.6 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.4 0.3 0.3 0.3 0.2 67.9 67.7 61.9 58.4 56.2 54.1 44.8 39.0 38.8 36.2 31.9 30.1 29.8 28.1 24.6 23.9 17.2 14.4 12.9 12.0 11.7 11.2 8.6 8.0 7.6 6.9 4.4 3.0 2.6 2.1 2.0 1.3 29184.9 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.2 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 100.0 Çalışma alanına ait prodüktif ve bozuk yapıdaki ormanların haritası incelendiğinde prodüktif yapıdaki ormanların sahanın nispeten düşük yükselti ve eğim grubundaki alanlarda, bozuk vasıftaki ormanların ise genelde sahanın kuzeyinde yoğunlaştığı görülmektedir (Şekil 27). Çalışma alanına ait bonitet haritasının oluşturulması sonucunda iyi bonitetteki alanların genelde sahanın güneyinde ve yerleşim yeri olarak Düzlerçamı bölgesinde olduğu anlaşılmaktadır (Şekil 28). Sahanın nispeten yüksek ve eğimli olan kuzey bölgelerinin ise genelde düşük bonitetli, orman vasfı olarak da bozuk yapıdaki ormanlardan oluştuğu görülmektedir. Verimli 49 ormanlar içerisindeki en büyük paya 695.7 ha ile Çzd2 meşcere tipinin sahip olduğu tespit edilmiştir (Çizelge 8). ġekil 27. Prodüktif ve bozuk ormanlar ġekil 28. Bonitet sınıfları haritası Figure 27. Productive and degraded forest Figure 28. Map of bonitet classes Çizelge 8. Meşcere tiplerinin bonitet sınıflarına dağılımı Table 8. Distribution of the stand types to the bonitet classes MESCERE Çzd2 Çzcd2 Çzd1 Çzcd3 Çzab3 Çza Çzd2-T Çzbc3 Çzb3 Çzc3 Çzcd2Y Çzd1-T Çza3 Çzd2-TY Çzab2 Çza0 Çzcd3Y Çzd3 Çzab2Y Çzcd1 Çzb3Y Çzcd2-M Çzab3Y Sard1 Çzd1-TY 1 131.4 53.4 24.0 103.9 157.0 148.5 0.0 132.1 9.5 115.2 0.0 0.0 0.0 0.0 4.3 0.0 34.8 48.4 0.0 7.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 Bonitet Sınıfları 2 3 501.1 63.1 529.4 69.5 206.8 350.4 443.4 14.1 333.0 43.5 331.3 46.5 0.0 491.8 287.4 19.3 358.3 41.0 236.0 35.1 92.7 56.9 0.0 134.2 132.1 0.0 0.0 120.6 7.4 78.6 0.0 88.8 22.3 29.7 21.4 0.0 0.0 67.9 15.6 45.1 4.5 57.4 58.4 0.0 1.9 54.3 0.0 44.8 0.0 39.0 Toplam 695.7 652.4 581.2 561.3 533.5 526.4 491.8 438.8 408.8 386.2 149.5 134.2 132.1 120.6 90.2 88.8 86.8 69.8 67.9 67.7 61.9 58.4 56.2 44.8 39.0 50 Sçzcd2-T ÇzaY ÇfÇza Çzc3Y Çzd2Y Çzab1 Çzd3Y Çzb2 S0 Çzd Çfb2 Çzc2 ÇzSa0 Çfab2 Çzd1Y Çhb3 Sab2 Çz0 Çka Toplam 0.0 25.8 0.0 1.5 0.0 0.0 10.8 0.0 0.0 0.0 0.0 7.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 1015.3 0.0 6.0 30.1 24.2 17.4 0.0 3.5 12.9 12.0 11.2 8.6 0.0 0.0 4.4 0.0 2.6 2.1 2.0 1.3 3721.5 38.8 0.0 0.0 2.3 7.2 23.9 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 6.9 0.0 3.0 0.0 0.0 0.0 0.0 2073.6 38.8 31.9 30.1 28.1 24.6 23.9 14.4 12.9 12.0 11.2 8.6 7.6 6.9 4.4 3.0 2.6 2.1 2.0 1.3 6810.4 Çalışma alanına ait bonitet yaş sınıfları haritasının oluşturulması sonucunda 1, 2 ve 3. Yaş sınıflarının genelde sahanın güneyinde, yaşlı meşcerelerin ise sahanın güney ve orta bölümlerinde bir dağılıma sahip oldukları görülmektedir (Şekil 29). Nispeten yaşlı olan Çzd2 ve Çzcd2 meşcereleri sahadaki verimli ormanların yaklaşık %20‟sini oluşturduğu görülmektedir (Çizelge 9). Çizelge 9. Meşcere tiplerinin yaş sınıflarına dağilımı Table 9. The distribution of stand types on ages classes MeĢcere Tipleri Çzd2 Çzcd2 Çzd1 Çzcd3 Çzab3 Çza Çzd2-T Çzbc3 Çzb3 Çzc3 Çzcd2Y Çzd1-T Çza3 Çzd2-TY Çzab2 Çza0 Çzcd3Y Çzd3 Çzab2Y Çzcd1 Çzb3Y Çzcd2-M Çzab3Y 1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 526.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 88.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 2 0.0 0.0 0.0 0.0 406.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 132.1 0.0 57.9 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 YaĢ Sınıfları 3 4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 127.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 80.7 257.7 405.6 3.1 18.2 40.9 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 32.3 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 67.9 0.0 0.0 0.0 61.9 0.0 0.0 0.0 56.2 0.0 51 5 2.0 127.4 10.6 73.1 0.0 0.0 0.0 100.4 0.0 134.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 38.7 0.0 6 693.6 525.0 570.6 488.2 0.0 0.0 491.8 0.0 0.0 192.4 149.5 134.2 0.0 120.6 0.0 0.0 86.8 69.8 0.0 67.7 0.0 19.7 0.0 Toplam 695.7 652.4 581.2 561.3 533.5 526.4 491.8 438.8 408.8 386.2 149.5 134.2 132.1 120.6 90.2 88.8 86.8 69.8 67.9 67.7 61.9 58.4 56.2 0.0 0.0 0.0 31.9 30.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 12.0 0.0 0.0 0.0 6.9 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 1.3 698.4 Sard1 Çzd1-TY Sçzcd2-T ÇzaY ÇfÇza Çzc3Y Çzd2Y Çzab1 Çzd3Y Çzb2 S0 Çzd Çfb2 Çzc2 ÇzSa0 Çfab2 Çzd1Y Çhb3 Sab2 Çz0 Çka Toplam 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 23.9 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 4.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 626.3 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 12.9 0.0 0.0 8.6 7.6 0.0 0.0 0.0 2.6 2.1 0.0 0.0 887.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 305.7 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 13.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 505.6 44.8 39.0 38.8 0.0 0.0 14.5 24.6 0.0 14.4 0.0 0.0 11.2 0.0 0.0 0.0 0.0 3.0 0.0 0.0 2.0 0.0 3808.2 44.8 39.0 38.8 31.9 30.1 28.1 24.6 23.9 14.4 12.9 12.0 11.2 8.6 7.6 6.9 4.4 3.0 2.6 2.1 2.0 1.3 6810.4 Çalışma alanına ait kapalılık sınıfları haritasının oluşturulması sonucunda 2 ve 3 kapalılıktaki ormanların genelde sahanın güneyinde, 1 kapalı ormanların ise genel bir dağılım yaptıkları görülmektedir (Şekil 30). Sahadaki 3 kapalı ormanların verimli ormanların yaklaşık %41‟ini oluşturduğu görülmektedir (Çizelge 10). Çizelge 10. Meşcere tiplerinin kapalılık sınıflarına dağilımı Table 10. The distribution of stand types on closure classes Meşcere Çzd2 Çzcd2 Çzd1 Çzcd3 Çzab3 Çza Çzd2-T Çzbc3 Çzb3 Çzc3 Çzcd2Y Çzd1-T Çza3 Çzd2-TY Çzab2 Çza0 Çzcd3Y Çzd3 Çzab2Y Çzcd1 Çzb3Y Çzcd2-M Çzab3Y 1 0.0 0.0 581.2 0.0 0.0 526.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 134.2 0.0 0.0 0.0 88.8 0.0 0.0 0.0 67.7 0.0 0.0 0.0 2 695.7 652.4 0.0 0.0 0.0 0.0 491.8 0.0 0.0 0.0 149.5 0.0 0.0 120.6 90.2 0.0 0.0 0.0 67.9 0.0 0.0 58.4 0.0 3 0.0 0.0 0.0 561.3 533.5 0.0 0.0 438.8 408.8 386.2 0.0 0.0 132.1 0.0 0.0 0.0 86.8 69.8 0.0 0.0 61.9 0.0 56.2 Topl. 695.7 652.4 581.2 561.3 533.5 526.4 491.8 438.8 408.8 386.2 149.5 134.2 132.1 120.6 90.2 88.8 86.8 69.8 67.9 67.7 61.9 58.4 56.2 Sard1 Çzd1-TY Sçzcd2-T ÇzaY ÇfÇza Çzc3Y Çzd2Y Çzab1 Çzd3Y Çzb2 S0 Çzd Çfb2 Çzc2 ÇzSa0 Çfab2 Çzd1Y Çhb3 Sab2 Çz0 Çka Toplam 44.8 39.0 0.0 31.9 30.1 0.0 0.0 23.9 0.0 0.0 12.0 11.2 0.0 0.0 6.9 0.0 3.0 0.0 0.0 2.0 1.3 1604.4 0.0 0.0 38.8 0.0 0.0 0.0 24.6 0.0 0.0 12.9 0.0 0.0 8.6 7.6 0.0 4.4 0.0 0.0 2.1 0.0 0.0 2425.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 28.1 0.0 0.0 14.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 2.6 0.0 0.0 0.0 2780.5 44.8 39.0 38.8 31.9 30.1 28.1 24.6 23.9 14.4 12.9 12.0 11.2 8.6 7.6 6.9 4.4 3.0 2.6 2.1 2.0 1.3 6810.4 Çalışma alanına ait çağ sınıfları haritasının oluşturulması sonucunda b ve c çağındaki meşcerelerin sahanın güneyinde, d çağındaki meşcerelerin ise sahanın geneline dağılmaktadırlar(Şekil 31). Sahadaki c ve d çağındaki 52 meşcerelerin verimli ormanların görülmektedir (Çizelge 11). yaklaşık %63‟ünü oluşturduğu ġekil 29. Yaş sınıfları ġekil 30. Kapalılık sınıfları ġekil 31. Çağ sınıfları haritası haritası haritası Figure. 29 map of age Figure 30. Closure classes Figure. map of period classes classes Çizelge 11. Meşcere tiplerinin çağ sınıflarına dağilımı Table 11. The distiribution of stand types on period classes MeĢcere Çzd2 Çzcd2 Çzd1 Çzcd3 Çzab3 Çza Çzd2-T Çzbc3 Çzb3 Çzc3 Çzcd2Y Çzd1-T Çza3 Çzd2-TY Çzab2 Çza0 Çzcd3Y Çzd3 Çzab2Y Çzcd1 Çzb3Y Çzcd2-M Çzab3Y Sard1 Çzd1-TY A 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 526.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 132.1 0.0 0.0 88.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 B 0.0 0.0 0.0 0.0 533.5 0.0 0.0 438.8 408.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 90.2 0.0 0.0 0.0 67.9 0.0 61.9 0.0 56.2 0.0 0.0 C 0.0 652.4 0.0 561.3 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 386.2 149.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 86.8 0.0 0.0 67.7 0.0 58.4 0.0 0.0 0.0 53 D 695.7 0.0 581.2 0.0 0.0 0.0 491.8 0.0 0.0 0.0 0.0 134.2 0.0 120.6 0.0 0.0 0.0 69.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 44.8 39.0 Toplam 695.7 652.4 581.2 561.3 533.5 526.4 491.8 438.8 408.8 386.2 149.5 134.2 132.1 120.6 90.2 88.8 86.8 69.8 67.9 67.7 61.9 58.4 56.2 44.8 39.0 Sçzcd2-T ÇzaY ÇfÇza Çzc3Y Çzd2Y Çzab1 Çzd3Y Çzb2 S0 Çzd Çfb2 Çzc2 ÇzSa0 Çfab2 Çzd1Y Çhb3 Sab2 Çz0 Çka Toplam 0.0 31.9 30.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 12.0 0.0 0.0 0.0 6.9 0.0 0.0 0.0 0.0 2.0 1.3 831.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 23.9 0.0 12.9 0.0 0.0 8.6 0.0 0.0 4.4 0.0 2.6 2.1 0.0 0.0 1711.7 38.8 0.0 0.0 28.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 7.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 2036.9 0.0 0.0 0.0 0.0 24.6 0.0 14.4 0.0 0.0 11.2 0.0 0.0 0.0 0.0 3.0 0.0 0.0 0.0 0.0 2230.2 38.8 31.9 30.1 28.1 24.6 23.9 14.4 12.9 12.0 11.2 8.6 7.6 6.9 4.4 3.0 2.6 2.1 2.0 1.3 6810.4 Çalışma alanına ait çağ prodüktif ve bozuk orman alanlarına ilişkin harita Şekil 32‟de verilmiştir. Buna göre prodüktif ormanların ağırlıklı olarak sahanın güneyinde, bozuk ormanların ise sahanın kuzeyinde yoğunlaştığı belirlenmiştir. ġekil 32. Çalışma alanında bulunan prodüktif ve bozuk orman alanları Figure 32. Productive and degrade forrest in the studying areas 54 Çalışma alanının 1/500.000 ölçekli jeolojik haritasının incelenmesi sonucunda jeolojik yapısının Pliosen serisine ait traverten ile Mezozoik ve Tersiyer devirlerine ait kalkerden oluştuğu tespit edilmiştir (Şekil 33). ġekil 33. Çalışma alanına ait 1/500.000 ölçekli jeoloji haritası Figure 33. The geological map of 1/500.000 scales belongs to studying area Ayrıca sahada Mezozoik devire ait ophiolitli seriler, Miosen, Holosen ve Serpantin olduğu belirlenmiştir. Toprak yapısı olarak kalker anataşı üzerinde Terra rossa, Terra fusca ve Rendzina toprak tiplerinin olduğu, sahada tespit edilen bir diğer toprak tipinin de Kırmızımsı kahverengi Akdeniz Orman Toprağı olduğu bu toprak tipinin ise kireçtaşı ana kayası üzerinde olduğu tespit edilmiştir. MTA‟dan alınan 1/100.000 ölçekli jeoloji haritalarının sayısallaştırılması sonucunda sahanın jeolojik yapısına ilişkin “Jeolojik Formasyonlar” ve “Jeolojik Birimler”e ilişkin detaylı bilgiler ortaya çıkartılmıştır (Şekil 34). 55 ġekil 34. Çalışma alanına ait Jeolojik Formasyonlar ve Jeolojik Birimleri gösteren 1/100.000 ölçekli jeoloji haritası Figure 34. The geological map of 1/1000.000 scales showing geological formation and geological unit belongs to studying area Antalya Köy Hizmetleri İl Müdürlüğü‟nden alınan 1/100.000 ölçekli toprak ve arazi sınıfları haritalarının sayısallaştırılması sonucunda “Büyük toprak Grupları” ve “Arazi Sınıfları”na ilişkin detaylı bilgiler ortaya konulmuştur (Şekil 35). Bu haritaya göre toprak yapısı kalker anataşı üzerinde Terra rossa, Terra fusca ve Rendzina toprak tiplerinin olduğu, diğer toprak tipinin de Kırmızımsı kahverengi Akdeniz Orman Toprağı olduğu bu toprak tipinin ise kireçtaşı ana kayası üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Sahada kırmızımsı kahverengi toprakların en büyük alanı oluşturduğu, arazi sınıfları açısından da VII. Sınıf arazinin en fazla miktarda bulunduğu belirlenmiştir. 56 ġekil 35. Çalışma alanına ait Büyük Toprak Grubu ve Arazi Sınıflarını gösteren 1/100.000 ölçekli haritası Figure 35. The map of 1/100.000 scales showing big soil groups and land belongs to studying area Çalışma alanında bulunan yerleşim yerlerinin nüfus yapısına bakıldığında en fazla nüfusun; Yukarı Karaman, Yeşilbayır, Bademağacı ve Dağbeli yerleşkelerinde olduğu, nüfusun görece az olduğu bölgelerin ise sahanın orta ve kuzey kesimlerinde olduğu dikkat çekmektedir. Nüfusun az olduğu bölgelerde orman vasfının da genelde bozuk vasıfta olması özellikle Akkoç köyünde, genel geçim kaynağının hayvancılığa dayalı olması ile açıklanabilmektedir (Şekil 36). Sahanın önemli bir kısmını oluşturan ve büyüklüğü 28972 ha olan Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası‟nın 13389 ha‟ı, 430 ha büyüklüğündeki Eşenadası Alageyik Üretme İstasyonu‟nun tamamı ve 4044 ha büyüklüğünde olan Güver Kanyonu Tabiat Parkı‟nın 2384 ha‟ının çalışma alanında kaldığı belirlenmiştir. Ayrıca Eşenadası Alageyik Üretme İstasyonu‟nun tamamı ile Güver Kanyonu Tabiat Parkı‟nın büyük 57 bölümünün de Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası‟nın içerisinde kaldığı belirlenmiştir (Şekil 37). ġekil 36. Çalışma alanıda bulunan yerleşim yerlerinin nüfus haritası ġekil 37. Çalışma alanıda bulunan koruma statüsündeki alanlar Figure 36. The population map in the Figure 37. Conversation area in the studying area studying area 58 Çalışma alanında yaban hayatı açısından hedef türler olan alageyik, yaban keçisi ve vaşak için yapılan gözlem ve sayımlar sonucunda bu üç tür için yaşama alanı haritaları ortaya çıkartılmıştır (Şekil 38, Şekil 39 ve Şekil 40). ġekil 38. Alageyik yaşam alanı ġekil 39. Yaban keçisi yaşam alanı ġekil 40. Vaşak yaşam alanı Figure 38. Fallow deer Figure 39. Wild goat Figure 40. Lynx life area life area life area Çalışma alanında flora açısından hedef türler olan Bern Sözleşmesine göre tehlike altında olan Cyclamen coum ve Alkanna pinardii isimli bitkilerin yaşam alanları belirlenmiştir (Şekil 41). Türkiye, kısaca Bern Sözleşmesi olarak bilinen Avrupa‟ nın Yaban Hayatı ve Yaşam Ortamlarını Koruma Sözleşmesi‟ne 20.02.1984 tarihinde üye olmuştur. Sözleşmenin amacı; doğal bitki ve hayvan türlerini ve bunların doğal yaşam ortamlarını korumak ve bu amaçla üye ülkeler arasında işbirliği yapmaktır. Sözleşmeye imza atan ülkeler, tehlike altında bulunan bitki ve hayvan türlerini ve doğal yaşam ortamlarını korumak amacıyla gerekli yasal ve idari önlemleri almakla yükümlüdür. 59 ġekil 41. Çalışma sahasında Bern Sözleşmesine göre tehlike altındaki bitkilerin yaşam alanları Figure 41. Endangered plants in according to Bern agreement in teh sudying area Çalışma alanı içerisinde 6831 sayılı Orman Kanunu‟nun kısıtlayıcı unsurlarına rağmen ormanlık alanlarda yoğun bir otlatma yapıldığı sosyoekonomik çalışmalar sırasında tespit edilmiştir. Otlatmanın yoğun olarak yapıldığı köylerde yapılan görüşmeler sonucunda hangi bölgelerde ne düzeyde küçükbaş hayvan (keçi) bulunduğu belirlenerek bu bilgiler haritalara işlenmiştir. Daha çok bozuk vasıftaki orman alanlarıyla örtüşen otlatmanın yapıldığı bu alanlar, çalışmada “Sosyal Baskı Zonu (SEZ)” olarak isimlendirilmiştir. Sahada yöre halkının sahip olduğu yaklaşık 25.000 adet küçükbaş hayvanı (kıl keçisi) olattıkları alanlar (SEZ) ile sahaya gelen eko-turistlerin kullandıkları ve gezi yapıkları alanlar sosyo-ekonomik çalışmalar sonucunda belirlenmiştir (Şekil 42). Çalışma sonucunda en fazla kıl keçisinin Akkoç köyünde bulunduğu belirlenmiştir. Çalışma alanı içerisinde ormanın fonksiyonlarının belirlenmesinde olduğu gibi ormancılık açısından da önemli alanlar olduğu belirlenmiştir (Şekil 43). Çalışma alanı içerisinde ayrıca arkeolojik sit ve ulusal savunma alnları olduğu belirlenmiş ve bu alanlar veritabanına işlemiştir (Şekil 44). 60 ġekil 42. Çalışma sahasında Sosyal Baskı Zonu (bulunduğu bölgeye göre kıl keçisi sayıları) ve eko-turizm alanı Figure 42 Social pressure zone ( number of hair goats depending on the where are) and ecoturism afield in the studying area ġekil 43. Çalışma alanıdaki ġekil 44. Çalışma alanıdaki arkeolojik ormancılık açısından önemli alanlar sit ve ulusal savunma alanları Figure 43. Important areas for forestry in the studying area Figure 44. The archaeological sites and national defense field in the studying area 61 5. TARTIġMA, SONUÇ VE ÖNERĠLER Son yıllarda OGM (Orman Genel Müdürlüğü) fonksiyonel planlama konusunda oldukça hassas davranmaktadır. Hatta son çıkan “Fonksiyonel Amenajman Planlaması Arazi ve Büro ÇalıĢmalarına Ait Teknik Ġzahname–2009” bunu göstermektedir (ANONİM, 2009). Fonksiyonel Amenajman Planlamasına ait arazi ve büro çalışmalarının bu izahnameye göre yapılması, yenilenecek ve düzenlenecek bütün amenajman planlarının, Fonksiyonel Planlama Süreci emrine göre Coğrafi Bilgi Sistemi (GIS) veri tabanına uygun olacak şekilde haritalarıyla birlikte bilgisayar ortamında düzenlenmesi OGM tarafından emredilmektedir. Fonksiyonel planlamayla ilgili yapılacak çalışmalara ilişkin bütün detaylar, izahnamede ayrıntılı olarak yer almaktadır. Bu ülke ormancılığı için oldukça önemli bir gelişmedir. Ancak amenajman heyetlerinin yapısı ve çalışma süreleri dikkate alındığında, biyolojik çeşitlilik, sosyo-ekonomik analizler, yetişme ortamı haritacılığı gibi fonksiyonların ve etmen olan faktörlerin belirlenmesinde gerek çalışma süresi, gerekse konuyla ilgili uzmanların heyetlerde bulunmaması nedeniyle gerçek anlamda fonksiyonel planlamanın gerçekleştirilmesinin çok zor olduğu görülmektedir. Bunun için orman bölge müdürlükleri içerisinde fonksiyonların belirlenmesinde gerekli olan uzmanların oluşturduğu birimlerin kurulması ya da bu çalışmaların hizmet alımı yöntemiyle amenajman planının yapılacağı bölgede plan yapımından en az 2 yıl önce bu çalışmaların başlaması ve tamamlanması gerekmektedir. Zira bu tür çalışmalar konusunda örneğin flora tespiti için en az bir vejetasyon dönemine ihtiyaç duyulduğu unutulmamalıdır. Görüldüğü üzere çalışma alanı ekolojik ve sosyal fonksiyonlar anlamında oldukça farklı fonksiyonları barındırmaktadır. Bunlar; Koruma statüsündeki alanlar, Alageyik populasyonunun yaşadığı doğal alan ve üretme istasyonu alanı Yaban keçisi ve vaşak yayılış alanı Cyclamen coum ve Alkanna pinardii gibi Bern Sözleşmesi gereği korunması gereken türlerin yayılış alanı Arkeolojik sit alanları, Ulusal savunma, Rekreasyon Alanları 62 Bilimsel çalışmaların yapıldığı alanlar Sosyal Baskı Zonu Eko-Turizm alanı Toprak koruma gerektiren dik ve sarp alanlar Sıcaklık, yağış, su fazlası ve su noksanı parametrelerinden yararlanarak oluşturulan bölgesel iklim haritaları vs. Yaban hayatı konusunda Alageyik yayılış alanı dikkate alınarak bu alanlarda çiftleşme dönemi olan 15 Eylül-15 Ekim tarihleri ile doğum dönemi olan Haziran ayında, Yaban keçisi yayılış alanında çiftleşme dönemi olan Kasım-Aralık ayları ile doğum dönemi olan Mayıs ayında Vaşak için çiftleşme dönemi olan Ocak sonu-Mart başı arasında ve doğum dönemi olan Nisan Mayıs aylarında ormancılık çalışmalarının daha dikkatli yapılması gerekmektedir. Bunun dışında bu alanlarda kaçak avın mutlak surette önlenmesi gerekmektedir. Sosyal Baskı Zonu adıyla anılan sahalarda yöre halkı fiili olarak ormanlık alanda otlatma yapmaktadır. Bu alanların ne olacağına ilişkin üniversiteler, araştırmalar, uygulamacılar, STK‟lar ve yerel halkın katılacağı toplantılar yapılarak mutabakat sağlanması gerekmektedir. Bu toplantılardan elde edilecek sonuçların, yasal düzenlemelerin gerçekleşebileceği olasılığı dikkate alınarak politikacılara iletilmesi gerekmektedir. Eko-Turizm alanı olarak belirlenen alan özellikle eko-turistlerin yoğun olarak kullandığı yürüme güzergahlarından olması nedeniyle bu alanda yerel halk için geçim kaynağı olabilecek iş olanaklarının yaratılması faydalı olacaktır. Çalışmada bölgede yaşayan köy ve/veya belediyelik alanlarda genel yaşam koşulları hakkında bilgiler sunulmaktadır. Her bir yörenin içerisinde bulunduğu koşullar sergilenmiştir. Buradan yola çıkarak yine her bir köy ve/veya belediyelik için genel değerlendirmelerle planlama için öngörülen yaklaşımlar bu bölümde sunulmaktadır. Bıyıklı köyünün genel geçiminin tarım ve hayvancılık olması ve kente yakın olmasına rağmen verimli bir tarımsal üretim olanağına sahip olduğu söylenemez. Köyün kuzey ve kuzeybatı yönünde yer alan Katran kuşağı, Sam dağı, Akkoç köyü ile arasında kalan alanda ağıllar bulunmakta 63 ve otlatma amaçlı olarak kullanılmaktadır. Ayrıca Dirmil Kireç fabrikası, eski karakol, eğri bük arasından Akkoç köyü yönünde kalan “Yörük beldesi” olarak adlandırılan alanda zeytinlik olarak tanımlanan arazinin kurumsal kimliğinin dikkate alınması gerekli görülmektedir (orman ve şahıs arazileri gibi). Bu alandaki orman alanlarının dönüşümlü otlatmaya konu olabilecek nitelikte rehabilitasyon amaçlı planlamalara konu yapılarak alanın koruma ve kullanma dengeleri gözetilmelidir. Köy yerleşim alanlarının kente yakın bir nitelikte olması geleceğe yönelik yatırım amaçlı yaklaşımları hızlandıracaktır. Bölgede orta (10 yıl) ve uzun dönemde (20-25) nüfusun gelişimi dikkate alındığında rekreasyon amaçlı alanların planlanmasına gereksinim duyulmaktadır. Kırkgöz sulak alanı ile Kırkgöz Han‟ın da rekreaktif ve ekoturizm amaçlı kullanma olanaklarının planlamalarda değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, Dirmil Kireç fabrikası devamında yer alan yaklaşık 100 dekarlık mera alanında mera iyileştirilmesi çalışmalarının geliştirilmesi gereklidir. Uygun olabilecek özellikle Sam Dağı ile zeytinlik olarak belirtilen alan arasındaki maki alanlarında yararlanmanın düzenlenmesinde yemlik yaprak üretim amaçlı ormana yeni işlevler atfedilmesi gerekli görülmektedir. Akkoç köyünün geçimi tarım ve ağırlıkla hayvancılığa dayanmaktadır. Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yaygındır. Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği de giderek ağırlık kazanmaktadır. Küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde otlatma orman alanlarına baskı halinde kendisini göstermektedir. Köyün kuzeybatı yönündeki Üzeyir Dağı mevkii ile kuzeydoğu yönündeki Kadın Dağı mevkilerindeki maki alanlarında yoğun olarak otlatma yapıldığı görülmektedir. Bu iki bölgede otlatma amaçlı yararlanma geçmişte dönüşümlü olarak yapıldığı halde günümüzde tüm alan sürekli kullanılmaktadır. Bu yörede küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde büyükbaş hayvan yetiştiriciliğine yönelik bir dönüşüm sağlama olanağı oldukça yüksek görülmektedir. Her iki yörenin de silvo-pastoral bir sistemle kullanılması planlanabilecektir. Bu planlama içerisinde dönüşümlü otlatma sisteminin getirilmesi yanında bu bölgedeki makinin otlatma amaçlı planlaması da gerekmektedir. Yöreye sulama suyu olanağı sağlamak otlatma baskısını ortadan büyük ölçüde kaldıracak diğer bir seçenek olarak ortaya çıkmaktadır. Köylü gelir sağlayabilecek seçenekleri de değerlendirebilecek bilince sahip bulunmaktadır. Ancak bu yaklaşımlar doğrudan keçi yetiştiriciliğine karşıt olarak ortaya konulmamalıdır. Çünkü bu yetiştiricilik için ortaya konacak yatırım oldukça düşüktür. İşgücü olarak da 65 yaş üstü yaş grubu içinde diğer üretim konularına göre daha az emek yoğun bir gelir kaynağı niteliği taşımaktadır. Köyün her iki yakasındaki orman alanlarında 64 geleneksel bir otlatma yapılması bu alanlarda dönüşümlü bir otlatmacılığı gerekli kılmaktadır. Planlamada bu köy için köy merkezinden 4-5 km genişliğinde bir alanın otlatma amaçlı kullanıma olanak tanıyacak bir işlev için koridor-zon oluşturulması yaşam barışı ve daha az doğa tahribi için gerekli görülmektedir. Bu alana ormanın “yemlik yaprak üretim işlevi” atfedilmesi gerekli görülmektedir. Planlamada “yemlik yaprak üretim işlevi” adı altında bir işlev ön görerek diğer orman alanları üzerindeki baskıların azaltılmasını ve mutlak koruma yoluyla doğal yapısına kavuşturulmasını sağlayacak bir yaklaşım politika benimsenmelidir. Yöre tarihi, doğal ve kültürel kaynak değerlerinin çeşitliliği nedeniyle ekoturizm amaçlı planlamalara da olanak tanıması bakımından önemli görülmektedir. Bölgeye Antalya-Burdur karayolu üzerinden ulaşım olanağı yanı sıra Antalya-Korkuteli-Bayatbademler yoluyla da ulaşılabilmesi doğa, tarih ve kültürel amaçlı planlamalar içim avantaj sağlamaktadır. Darım Dağı ve Kale Dağı mevkilerinde yaban hayatı açısından önemli bir değer olan yaban keçilerinin bulunduğu belirtilmektedir. Bu alanların yaban hayatı koruma ve geliştirme amaçlı planlamaya konu edilmesi de gerekmektedir. Yağca köyü kentle olan alt yapı bağı ve ulaşım olanakları bakımından avantajlı konumdadır. Yörede bulunan tarihi doku bu alanların özellikle ekoturizm amaçlı kullanım olanağını ve gerekliliğini artırmaktadır. Köyün tarımsal etkinlikleri giderek gelişmektedir. Daha küçük alanlarda verim artışı ve ekonomik getiri sağlayacak üretim desenine ve örtüaltı yetiştiriciliğine yönlendirecek bir yaklaşımın diğer kurumlarca sağlanmasına ve/veya bu kuruluşlardan talep edilmesini sağlayacak bilinçlendirme çalışmalarına gereksinim bulunmaktadır. Köydeki mevcut küçükbaş hayvan yetiştiriciliği zaman içerisinde daha da azalacaktır. Bu değerin tümüyle yok olmaması için tarihsel doku alanları arasında birkaç noktanın yarı açık otlatma amaçlı kullanılması amacıyla planlamalarda dikkate alınması gerekmektedir. Söz konusu tarihsel doku alanları arasında vejetasyonun da maki ağırlıklı olduğu iki ve/veya üç noktada 10-15 hektarlık alanların “yemlik yaprak üretim işlevi” olarak planlamalara katılması gerekli görülmektedir. Diğer yandan, sakız ağaçları bulunan alanlar ile Katran dağı mevkiinin planlamalarda doğal kaynakların korunması ve yaban hayatı koruma ve geliştirme amaçlı olarak kullanılacak şekilde planlanması gerekmektedir. Bu alanlarda yapılan otlatma giderek etkisini azaltacaktır. Köy etrafında tescillenen mera alanları özellikle küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yönlendirilmesi gereken alanlar içerisindedir. Ekoturizm planlanması çerçevesinde tarihi doku güzergahında oluşturulacak keçi ağılları da kültürel boyut katılarak planlamalara olası negatif etkileri azaltacak enstrümanlar olarak kullanılması gerekmektedir. Bu köy özelinde 65 kimi tarihsel doku alanlarının hızla tescillenerek SİT statüsü gibi koruma altına alınması da gerekli görülmektedir. Kentsel gelişim sürecinde bu alanların korunması işlevinin mutlaka dikkate alınması gerekmektedir. Köyün Çığlık ve Bayat Bademler yerleşimleri arasındaki ormanlık alanında ekoturizm amaçlı alan şeritinin planlamada yer alması gerekli görülmektedir. Ekoturizm işlevi görecek alanlarla yaban hayatı alanlarının örtüşmemesine ayrıca dikkat edilmesi gerekmektedir. Dağbeli bölgesinin önemli bir alt yapı sorunu bulunmamaktadır. Kente ulaşım sorunu yoktur. Tarımsal üretim ve değerlendirmeye yönelik de ciddi bir Pazar alışkanlığı bulunmaktadır. Ancak tarımsal üretimde ürün deseni değişikliği yoluyla gelir artırmak yönünde bir potansiyel olmasına karşın, bir gelişme bulunmamaktadır. Oysa bu konunun öncelikle küçükbaş hayvan yetiştiricilerine yönelik olarak geliştirilmesi gerekmektedir. Çevrik, Üstünağız ve Çakırağız mevkileri ile SIA antik kentini de kapsayan Çamdağı mevkiinin küçükbaş hayvan otlatmacılığı için sınırlandırılması gerekli görülmektedir. Bu alanda yer alan şahıs arazilerinde de arazilerle sınırlı olmak üzere otlatmanın yapılabileceği saptanmalıdır. Bir paket olarak bu alanlardaki tarım arazilerinin de seçenek tarım ürünlerine konu edilmesi yoluyla tarımsal üretime konu edilecek şekilde desteklenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla bu tarım ve ormancılık ortak yaklaşımını gerektirmektedir. Diğer yandan, söz konusu sınırlamaya karşı seçenek olmak üzere; daha bozuk bir orman yapısı oluşturan ve ağırlıkla maki niteliğindeki Çukurboğaz ile Mercimek dağı arasında kalan ve antik “Döşemealtı Yolu” nu da içeren bölgenin bu amaçla küçükbaş hayvan otlatma amacıyla “yemlik yaprak üretim alanı işlevine yönelik olarak kullanılması için planlanması uygun görülmektedir. Bu bölgenin ekoturizm amaçlı kullanımlara da uygunluğu özellikle küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin bu alanda ekoturizm için bir öğe olarak kullanılmasını sağlayacak yaklaşımları da yörede bilinçlendirme yoluyla kabullenilmesini sağlamak gerekmektedir. Bademağacı bölgesi Dağbeli bölgesiyle komşu olmasına rağmen bu bölgede doğal kaynaklar üzerinde baskılar yoğun görülmemektedir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliği geleneksel niteliğini korumasına karşın, yoğun bir otlatma baskı bulunmamaktadır. Bu yörenin orman alanlarının özellikle rehabilite edilmesi yönünde sosyal baskı gibi bir baskının olmayacağı anlaşılmaktadır. Geçmiş yıllardaki kullanımlardan kaynaklanan bozulmaların yapılacak çalışmalarla ortadan kaldırılabileceği görülmektedir. Bu uygulamalar bölge için örnek olay olacak nitelikte taşıması bakımından önemli görülmektedir. Diğer alanlardaki baskılara karşı bu yörede yapılacak çalışmalar örnek teşkil edecek ve bölgede olumlu bir gelişme sağlamada anahtar rol oynayacak bir alan olarak görülmektedir. 66 Bölgedeki tarım potansiyelinin örtüaltı yetiştiriciliğine yönlendirilmesinin önemi büyüktür. Önemli bir kesimin geçimini sağladığı taşımacılık, bu alanda tarımsal ürünlerin pazara sunumunda da avantaj sağlayacaktır. Pazar için meyve üretimi de üzerinde durulacak önemli bir potansiyel üretim konusudur. Büyükbaş hayvancılığa dönüşümde de istekli olan yöre halkının otlatma baskısı hissedilir bir şekilde azalacaktır. Konunun bu boyutunun da Tarım sektörünce ayrıca desteklenmesi gereklidir. Çığlık bölgesi kent merkezine yakınlığı nedeniyle yerleşimlerin ve tarımsal amaçlı alan kullanımlarının giderek yoğunlaştığı bir alan konumundadır. Bu süreç içerisinde özellikle küçükbaş hayvan yetiştiriciliği giderek azalmaktadır. Bu durum otlama amaçlı alan kullanımı yoluyla ortaya çıkan baskıların giderek azalmasını sağlamaktadır. Bir çelişki gibi görülmesine karşın yörede belli oranda küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinin de kalmasına özen göstermek gerekmektedir. Yerleşimin yoğunlaşmasıyla dar gelirli kesimin içerisinde küçükbaş hayvan yetiştiriciliği konumunu koruyacaktır. Bölgede özellikle büyükbaş hayvan yetiştiricili de yer almaktadır. Bölgedeki yerleşimlerin hayvansal ürünlere olan talebin bu alandan doğal koşullarda üretilen üretimlerden sağlanması yönündeki talep de kendisini koruyacaktır. Yerleşimlerin yoğunlaşması bu talebi de artıracaktır. Bölgenin küçük çapta da kalmış olsa bir yaban hayatı varlığı bulunmaktadır. Bu varlığın korunması ve geliştirilmesinde otlatma alanlarından boşalacak alanların etkisi büyük olacaktır. Dolayısıyla yörede kimi makilik alanlar için “yemlik yaprak üretim” amaçlı bir işlevinin ön görülmesi gerekmektedir. Bu amaçla, Aydınlar mahallesi, Orta mahalle, Merkez mahalle ve Seyit tepe hattının arkasında yer alan zeytinlik alanın yemlik yaprak üretim işlevi için (bu hattaki sahipli arazilerin de durumu dikkate alınarak) planlanması yeterli olacaktır. Diğer yandan, aynı hattın daha gerisindeki Geyik dağı ile Yağca beli arasındaki maki alanlarının yaban hayatı koruma ve geliştirilmesi amacına yönelik planlanması uygun olacaktır. Bu alan içerisinden geçecek ekoturizm amaçlı yapılacak etkinliklere yönelik geçiş koridorlarının da planlamalarda yer alması zorunlu görülmektedir. Düzlerçamı bölgesi kent merkezine yakınlığı nedeniyle oldukça hızla gelişen bir yerleşim alanı niteliği taşımaktadır. Yakın süreç için bölgedeki nüfusun yaklaşık 25 bin civarında ön görülmesi bunun tipik bir göstergesidir. Aynı alanda benzer nitelikteki arazilerin statü farklılıkları nedeniyle oldukça farklı ekonomik boyuta sahip olması çıkar çatışmalarına ve alandaki ormanlara yönelik negatif tepkilere neden olma potansiyeli yüksek görülmektedir. Bu nedenle alan üzerinde sahipli ve parçalar halinde bulunan alanların seçenek diğer alanlarla değişimini sağlayacak bir planlama 67 yaklaşımına da gereksinim vardır. Örneğin koruma statüsünde bulunan yaban hayatı alanı içerisindeki sahipli arazilerin karşılığında daha dışarıda diğer yerleşim alanlarına sınır olabilecek nitelikteki alanlarla hiç olmazsa sadece kullanım hakkı bazında da olsa değişiminin ön görülmesi gerekmektedir. Bu yaklaşımı dikkate alan kimi seçenek planlama stratejileri de oluşturularak tartışmaya açılmalıdır. Belediye‟den yaban hayatı korumansında etkin katılım sağlanması yolu mutlaka planlamalarda yer almalıdır. Bölgedeki yerleşim alanları birlikleri dikkate alınarak bu alanlarla sınır olan orman alanlarını da kapsayan köy yerleşim imar planı yaklaşımına benzer bir yaklaşımlar grup halindeki yerleşim alanları etrafında çapı 5001000 m‟lik “Sosyal Baskı Zonu” öngörülmesi uygun bir yaklaşım olacaktır. Ayrılan bu alan içerisinde yer alan orman alanlarına sosyal etkileşim işlevi yüklenmelidir. Görüldüğü üzere çalışma alanı ekolojik ve sosyal fonksiyonlar anlamında oldukça farklı fonksiyonları (Koruma statüsündeki alanların varlığı, alageyik populasyonunun yaşadığı doğal ve üretme istasyonunun bulunması, arkeolojik sit alanları, ulusal savunma, bilimsel çalışmaların yapıldığı alanlar, vs) barındırdığı belirlenmiştir. Saha içerisinde ayrıca dik ve sarp alanlar, jeolojik yapı ile bölgesel iklim tipleri belirlenmiştir. Yapılan sosyo-ekonomik analizler sonucu köylerdeki fiili alan kullanım değerlerine göre “sosyal etkileşim zonları” belirlenmiştir. Bunların dışında sahanın florası ve faunası ile birlikte endemik ve tehlike altında olan bitki ve hayvanlar da belirlenmiştir. Bölgede önümüzdeki yıllarda yapılacak olan fonksiyonel planlamaya altlık oluşturmak için elde edilen bu verilerin fonksiyonel planlamada dikkate alınması çalışmanın amacına ulaşmasında çok önemli olacaktır. 68 ÖZET Bu çalışmada, Antalya Orman Bölge Müdürlüğü‟ne bağlı Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği ormanlarının fonksiyonları, coğrafi bilgi sistemi yazılımı (ArcGIS 9.2) kullanılarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma sahasının 1997 yılında yapılan orman amenajman planına göre genel alanı 29184.8 ha, orman alanı 18891.3 ha (%64.7), prodüktif yapıdaki ormanlık alanının ise 6810.4 ha (%36.1) olduğu belirlenmiştir. Çalışma alanı içerisinde Antalya iline bağlı 5 ilçeye (Döşemealtı %97, Konyaaltı %2.4, Korkuteli %0.4, Muratpaşa %0.1 ve Kepez %0.1) ait 22 yerleşim merkezi bulunmaktadır.. Sahada bulunan köylerin alan olarak %81.7 gibi önemli bir kısmını oluşturan ve toplam 15745 kişinin yaşadığı Bıyıklı, Akkoç, Yağca, Kömürcüler, Dağbeli, Bademağacı, Çığlık ve Yukarıkaraman köylerinde yöre insanıyla fiili alan kullanım haritaları üzerinde genel baskı unsurlarının tespiti, alan kullanımındaki avantajlı olunan noktalar, ormancılık açısından alan kullanımından doğan tehditler ve bunların boyutları ile yine ormancılık açısından alandaki üstünlükler konusunda SWOT analizi yapılmıştır. Çalışma alanında Düzlerçamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası (DYHGS) ve Güver Kanyonu Tabiat Parkı (GKTP) gibi korunan alan statüsündeki yerlerin olması, çalışma bölgesinin özellikle ormancılık alanında fonksiyonel kullanımını gerekli kılmıştır. Alan içi ve çevresinde bulunan ve büyüklüğü 28973 ha olan DYHGS‟nın 13389 ha‟ı, büyüklüğü 4044 ha olan GKTP‟nın 2384 ha‟ının çalışma alanı içerisine girdiği tespit edilmiştir. Çalışma alanında bulunan kaynak değerlerden flora ve fauna ile tehlike altında olan bitki ve yaban hayatı türleri belirlenmiştir. Buna göre flora açısından sahada 76 familyaya ait 288 cins ve 430 takson saptanmış, taksonların 33‟ünün endemik olduğu bu bilgilerden bölgenin endemizm oranının %7.7 olduğu hesaplanmıştır. Ayrıca bitkilerden 24‟ünün IUCN‟e, Cyclamen coum ve Alkanna pinardii isimli bitkilerin ise Bern Sözleşmesine göre tehlike altında olduğu belirlenmiştir. Sahada faunistik açıdan memelilerde 6 takım, 14 familya ve 15 tür, sürüngenlerde 2 takım, 9 familya ve 19 tür, kuşlarda ise 24 familyaya ait 53 tür tespit edilmiştir. Yaban hayatı açısından sahanın en önemli kaynak değerinin dünyadaki tek doğal populasyonunun Düzlerçamı‟nda bulunması nedeniyle alageyik türü olduğu belirlenmiştir. Dünya mirası olan bu önemli yaban hayatı türü, hem alan içi ve çevresinde (ormanlık ve açıklık alanlarda), hem de çalışma alanının Eşenadası mevkiinde bulunan ve etrafı kafes telle çevrili olan 430 ha büyüklüğündeki alageyik üretme istasyonunda yaşadığı tespit edilmiştir. Sahada yaban hayatı açısından önemli diğer türlerin ise yaban keçisi ve vaşak olduğu belirlenmiştir. Çalışma kapsamında bu türlere ait yayılış haritaları elde edilmiştir. 69 Sahaya ait sayısal yükseklik haritalarından, ormanlık alanların fonksiyonlarının tespitinde kullanılmak üzere eğim ve yükseklik haritaları oluşturulmuştur. Üretilen eğim (%) haritasının analizi sonucunda sahanın yüzde olarak 14.2‟si 0-2, 30.8‟i 3-8, 5.7‟si 9-16, 11.7‟si 17-35, 27.9‟u 36-57 ve 9.7‟sinin de yüzde 58 ve üzerinde eğime sahip olduğu, yükseklik açısından sahanın ortalama yüksekliğinin 805 m, en düşük yükseltisinin 70 m ile Karaman çayının çalışma alanının güney sınırını kestiği bölge, en yüksek noktasının ise 1550 m ile Göktünek Tepe olduğu belirlenmiştir. Çalışma alanının jeolojik yapısının Pliosen serisine ait traverten ile Mezozoik ve Tersiyer devirlerine ait kalkerden oluştuğu tespit edilmiştir. Ayrıca Mezozoik devire ait ophiolitli seriler, Miosen, Holosen ve Serpantin olduğu belirlenmiştir. Kalker anataşı üzerinde Terra rossa, Terra fusca ve Rendzina toprak tiplerinin olduğu, saha tespit edilen bir diğer toprak tipinin de Kırmızımsı kahverengi Akdeniz Orman Toprağı olduğu bu toprak tipinin ise kireçtaşı ana kayası üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sahasının 29184.8 ha gibi büyük bir alan kaplaması yanında kuzey-güney yönünde 38 km boyunca uzaması, alanın birçok mikro klimayı barındırmasını sağlamaktadır. Bunun için sahanın yakın çevresinde bulunan 7 adet meteoroloji istasyonundan (Antalya, Dağbeli, Korkuteli, Bozova, Bük Lütfi Büyükyıldırım Araştırma Ormanı, Bucak ve Kızılkaya) meteorolojik veriler sağlanmıştır. Elde edilen meteorolojik verilerin Thornthwaite yöntemine göre yapılan analizleri sonucunda bölgenin ana iklim tipinin kurak ve nemli olmak üzere ikiye, yağış etkenliği bakımından da nemli, yarı nemli ve yarı kurak olmak üzere üçe ayrıldığı belirlenmiştir. Ayrıca meteorolojik verilerin (yıllık ortalama sıcaklık, yıllık toplam yağış, yıllık su noksanı ve yıllık yüzeysel akış) ArcGIS 9.2 yazılımı içerisinde yer alan Universal Kriging Jeoistatistik metodu kullanılarak çalışma alanının; sıcaklık, yağış, su fazlası ve su noksanı parametrelerinden yararlanarak bölgesel sınıflamalar (haritalar) elde edilmiştir. Buna göre bölgede yağış, sıcaklık ve toprak üstü yüzeysel akış değerlerinin güneye ve doğuya, su noksanı değerinin de güneye doğru gidildikçe arttığı tespit edilmiştir. Sahada ormancılık açısından önemli olan tohum meşceresi, tohum bahçesi, klon parkı ve gen koruma alanları ile Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü tarafından araştırma yapılan alanların yerleri belirlenerek bu alanlara fonksiyon kazandırılmıştır. Sahada bulunan yerleşim yerlerinde yöre halkı ile yapılan SWOT analizi çalışmaları sonucunda yöre halkının fiili olarak otlatma yaptığı bu alanlara “Sosyal Baskı Zonu”, ayrıca eko-turistlerin yoğun olarak kullandığı yürüme güzergahlarına da “eko-turizm alanı” ismiyle fonksiyon atanmıştır. Çalışmalarda elde edilen verilerin coğrafi bilgi sistemi ortamında analizi sonucunda Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği ormanlarının bazı ekolojik ve sosyal fonksiyonları ortaya çıkartılmıştır. Bu çalışmanın önümüzdeki yıllarda yapılacak fonksiyonel planlama çalışmalarında altlık olarak kullanılması beklenmektedir. 70 SUMMARY In this study, due to the Antalya Regional Directorate of Forestry Forest Management Conducting Düzlerçamı functions of forests, geographic information system software (ArcGIS 9.2) was used identification purposes. In 1997, the plan of the work site according to the general area of 29184.8 ha Forest Management, forest area of 18891.3 ha (64.7%), productive structure of the forest area is 6810.4 ha (36.1%) were determined to be. Within the study area into 5 districts of Antalya Province (97% Döşemealtı, Konyaaltı 2.4%, Korkuteli 0.4%, Kepez 0.1% and Muratpaşa 0.1%) owned 22 settlement have been identified. In the field of the village area of 81.7% as an important part of forming the 15745th person and lived, Bıyıklı, Akkoç, Yağca, Kömürcüler, Dağbeli, Bademağacı, Çığlık and Yukarıkaraman local people in the villages with the actual land use maps on the global printing elements detection, land use will be advantageous in points, in terms of forestry, land use and threats arising from the size of their superiority in the field again in terms of forestry issues have been made in the SWOT analysis. Wildlife in the study area Düzlerçamı Development Course (DYHGS) and Güver Canyon Nature Park (GKTP) the status of protected areas as places to be in the study area has necessitated the use of functional, especially in the field of forestry. Inside and around the area and the size 28973rd ha by DYHGS 13389th ha, size 4044 ha within the study area into the by GKTP 2384 ha that have been identified. In the study area for the source of the flora and fauna and endangered plant and wildlife species that have been identified. Accordingly, in the field in terms of flora, 288 species and 430 taxa belonging to 76 family pegged, 33‟ünün endemic taxa of the region where this information was calculated to be 7.7% of the rate 71 endemism. Also 24 taxa IUCN from plants, Cyclamen coum and the Bern Convention, according to Alkanna pinardii named endangered plants that have been determined. 6 sets in terms faunistik mammals in the field, 14 families and 15 species, reptiles in the 2 sets, 9 families and 19 species, 53 types of birds belonging to the family of 24 have been identified. The most important resource in terms of wildlife areas for natural populations of the world‟s only because of the red deer species to be found from Düzlerçamı been determined. The world heritage of this important wildlife species, both within and around areas (forest and clear areas), as well as Eşenadası region of the work area and around the wire cage was surrounded by 430 hectares in size of red deer living in the generation stations that have been identified. Belong to the field of digital elevation maps, to be used in the detection of forest area function of slope and height maps are formed. 71 Produced slope (%) map as a result of the analysis area as a percentage of the 14.2 „si 0-2, 30.8 I 3-8, 5.7 si 9-16, 11.7 si 17-35, 27.9‟ s 36-57 and 9.7 si de of over 58 percent and have the inclination, the height field in terms of the average height of 805 m, the lowest elevation of 70 m with a working area of Karaman tea cut off the southern limit of the region, the highest point is 1550 m and was determined to be Göktünek Hill. The geological structure of the study area belongs to the Pliocene series with travertine limestone belonging to the Mesozoic and Tertiary periods have been found to occur. Also belong to the Mesozoic era ophiolit series, ultrabazik and serpentines that have been identified. Terra rosa over limestone anatase, Terra fusca and soil types that Rendzina, field soil type were found in another Mediterranean forest soil is a reddish-brown soil of the type that is on the limestone host rock have been identified. Research areas such as a large area of 29184.8 ha by coating 38 km north-south direction along the prolongation, to provide the recipient of many micro-air host. Such a large area, the hydrological function of forests in determining the need for determination of regional climate type is emerging. For this area in the immediate vicinity of the meteorological station 7 (Antalya, Dağbeli, Korkuteli, Bozova, Bending Lutfi Büyükyıldırım Research Forest, District and Kızılkaya) meteorological data was provided. Meteorological data obtained according to the method of Thornthwaite as a result of the analysis of the region‟s main climate is arid and humid into two, in terms of rainfall Efficiency humid, semi-humid and semi-arid to be divided into three that have been identified. In addition, meteorological data (average annual temperature, annual precipitation, annual water deficiency and the annual surface flow) ArcGIS 9.2 software in place Geostatistical Universal Kriging method using the workspace; temperature, precipitation, water and more water-deficient parameters by taking advantage of regional classifications (maps) were obtained. Accordingly, in the region rainfall, temperature and soil surface above the south and east of the flow value, the value of water-deficient south toward increased have been identified. Which are important in the field of forestry stand seed, seed gardens, parks and clone the gene conservation areas and Southwest Anatolia Forest Research Institute by the research into these areas by determining the area function of the locations are brought. The data obtained in studies of the geographic information system environment as a result of the analysis of forest Düzlerçamı Forestry Management Conducting some ecological and social functions were uncovered. 72 KAYNAKÇA ALDERMAN, J.A.,1997. Wildflowers of The Blue Ridge Parkway, The University of North Carolina Pres, USA. ANONĠM, 1982. ORKÖY Genel Müdürlüğü İlçe Kalkınma Planı, Ankara. ANONĠM, 1997. Antalya Orman Bölge Müdürlüğü, Antalya Orman İşletme Müdürlüğü Düzlerçamı Orman İşletme Şefliği Orman Amenajman Planı ANONĠM, 2000. Map of Natural Vegetation of Europe. Compiled and revised by Udo Bohn, Gisela Gollub, Christoph Hettwer. Bundesamt für Naturschuts, Bonn. ANONĠM, 2007. Antalya Valiliği Planlama Şubesi, Mahalli İdareler gelişim tablosu, Antalya. ANONĠM, 2008. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Meteorolojik Veriler, Ankara ANONĠM, 2009a. Fonksiyonel Amenajman Planlaması Arazi ve Büro Çalışmalarına Ait Teknik İzahname, Ankara ANONĠM,2009b. http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul ANġĠN, R., 1994. Tohumlu Bitkiler Gymnospermae, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Genel Yayın No:122, Fakülte Yayın No:15,Trabzon. ASAN U., 2003. Orman Fonksiyonlarının Belirlenmesi ve Haritalanması. İ. Ün. Or. Fak. Or. Amn. Anabilim Dalı. İstanbul, (yayınlanmamış ders notları). ASAN Ü. 2002. Orman Amenajmanı-I Temel Kavram ve Prensipler (basılmamış ders notları), İ.Ü.Or. Fak. Or. Amn. Anabilim Dalı, İstanbul. ASAN, Ü. 2007. Orman Fonksiyonlarının Çeşitli Açılardan Sınıflandırılması ve Amaç-Fonksiyon İlişkisinin ETFP Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Ekosistem Tabanlı Fonksionel Planlama Semineri, 5-7 Şubat, Alanya ATALAY, Ġ. 2004. Doğa Bilimleri Sözlüğü, Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova, İzmir. AYAġLIGĠL, Y., 1987 Der Köprülü Kanyon National Park Seine 73 Vegetation und ihre Beeinflussung durch den Menschen. 3007 pp. Weihenstephan. BAġARAN, M. A., BAġARAN, S., BAġ, M. N., KAÇAR, M. S., TOLUNAY, D., MAKĠNECĠ, E., KAVGACI, A., DENĠZ, Ġ. G. 2008. Elmalı Sedir Araştırma Ormanında Güncel Durumun Coğrafi Bilgi Sistemi Tabanlı Sayısal Haritalarla Ortaya Konulması, Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü Teknik Bültenler Serisi No:30, Antalya. BAġKENT E. Z., KÖSE S., YOLASIĞMAZ A. H., ÇAKIR G., KELEġ S., 2002. Orman Amenajmanında Yeni Açılımlar Çerçevesinde Planlama Sürecininin Değerlendirilmesi ve Yeniden Tasarımı. Orman Amenajmanında Kavramsal Açılımlar ve Yeni Hedefler. Sempozyum Bildirileri. 18-19 Nisan İ..Ü Or. Fak., İstanbul, S. 30-31 BATUR, M., 2005. Fonksiyonel İdare Süresi Tespitinin Teorik ve Pratik Esasları, EGE Ormancılık Araştırma Müdürlüğü Teknik Bültenler Serisi, Teknik Bülten No: 30, İZMİR. BAYTOP, A. 1995. Bitkilerin bilimsel Adlarındaki Niteleyiciler ve Anlamları, İ.Ü. Yay. No:3889, Eczacılık Fakültesi Yay. No:69, İstanbul. BAYTOP, A. 1998 Botanik Klavuzu Yay.No:70, İstanbul. İ.Ü.Yay.No:4058, Eczacılık Fak. BAYTOP, T, 1994. Türkçe Bitki Adları Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları No 578, 508 s., Ankara BHATTACHARYYA, B., JOHRĠ, B.M., 1998. Flowering Plants, Narosa Publishing House, New Delhi, İndia. BOISSIER, E. 1867-1888. Flora orientalis, Vol. 1-5, Supplement by Buser, R. Geneve. BONNIER, G. 1986. Flore Complete Illustree En Counters de France Suisse et Belgique, Tome 1-7, Paris BOUCHNER, M., 1997.Der Grosse Spurenführer 271 pp Prag. BOZKURT, A.Y., 1990. Ormancılık Terimleri Sözlüğü, İ.Ü. Yayın No:3618, O.Fak. Yayın No:414, İstanbul. BURNIE, D., 1995. Wild Flowers of The Mediterranean , Dorling Kindersley Limited, 9 Henrietta Street, London. 74 CHAPMAN N. G., CHAPMAN D. I., 1997. Fallow Deer‟s. Their history, distribution and biology. Coch-Y-Bonddu Books, Machynlleth, Powys, SY20 8DJ.271 pp. COOMBES, A.J. 1999. Dictionary of Plants Names, Octopus Publishing Group Limited, Finland. ÇEPEL, N., 1988. Orman Ekolojisi, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları İ.Ü. Yayın No:3518, O.F. Yayın No:399 İstanbul ÇETĠK, R., 1977. Elmalı, Çığlıkara, Bucak Sedir Ormanları Florası, Ormancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, Cilt 23 Sayı 2, Ankara ÇIRPICI, A.1983. Renkli Türkiye Bitkileri Atlası, Fasikül 3-4, İ.Ü.Yay. Sayı:3064, Fen Fak. No:178, İstanbul. ÇOLAK, A.H., F. SORGER, 2005. Türkiye Ç,çekleri, Lazer Ofset Matbaa Tesisleri San. Ve Tic. Ltd. Şti., Ankara. DAVIS, P.H. vd. 1971. Plant Life of South-West Asia The Botanical Society of Edinburgh DENĠZ, Ġ. G., 2002. Elmalı Sedir Araştırma Ormanı (Antalya) Florası Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Antalya EKĠM, T. vd. 1989. Türkiye‟nin tehlike altındaki nadir ve endemik bitkileri, Türkiye Tabiatını Koruma Derneği, Yayın No:18, Ankara EKĠM, T., M. KOYUNCU, S. ERĠK, R. ĠLARSLAN, 2000. Türkiye‟nin Tehlike Altındaki Nadir ve Endemik Bitkileri, Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Yayınları Ankara. ELER, Ü. 1991. İngilizce-Türkçe Ormancılık Sözcük ve Deyimleri, T.C. Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü Basım Tesisleri, Ankara.+ ELĠÇĠN, G., 1980. Sözlük Bitki Adları. İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No:2633, O.F.Yayın No:273, İstanbul. ERASLAN Ġ., 1982. Orman Amenajmanı Ders Kitabı. İstanbul, İ.Ü. Orman Fakültesi Yayın No: 318., s.3, 57, 317-321 ERDĠN K., 2002. Ormancılıkta Uzaktan Algılama. Orman Amenajmanında Kavramsal Açılımlar ve Yeni Hedefler. Sempozyum Bildirileri. İstanbul, 18-19 Nisan İ..Ü Or. Fak. S. 144-147. GĠBBONS, B., BROUGH, P., 1998. Der Grobe Kosmos-Naturführer 75 Blütenpflanzen Printed in Spain Inprime en Espagne Franch Kosmos Verlags-Gmbh&Co. Stutgard, Germany. GODET, J.D., 1991. Plants and Flowers Of Great Brıtain and Northern Europe, Arboris Pres, CH-3032 Hinterkappelen/Bern, İsviçre. GODET, J.D., 1993. Trees and Shrubs Of Great Brıtain and Northern Europe, Mosaik Boks İnternational U.K. Ltd. Bern, İsviçre. GODFREY, M.A., 1997. Field Guide to the Piedmont , The University of Norh Carolina Pres, USA. GÖKTÜRK R.S., H. SÜMBÜL, 1997 Flora of Antalya City. Turkish Journal of Botany, 21:341-378. Ankara. GÜLER, M., KARA, T., 2007. “Alansal dağılım özelliği gösteren iklim parametrelerinin coğrafi bilgi sistemleri ile belirlenmesi ve kullanım alanları; genel bir bakış” Ondokuz Mayıs Üniv., Ziraat Fak. Derg., 22(3), 322-328, Samsun. HEIDEMANN, G., 1976. Damwild, Cervus dama Linne, 1758, im Kleinasien. Bestand Schutz. Saugetierk. Mitt. 24: 124-132. HEYWOOD, V.H., G.T. TUTIN,1964-1981. Flora Europea. Vol:1-5, Cambridge Univ. Press., London. HUġ, S., 1964. Antalya Dolaylarında Alageyik ve Bezoar Keçisi. İ.Ü.Orman Fak. Dergisi. B/1. HUġ, S., 1974. Av Hayvanları ve Avcılık ,İ.Ü.Orman Fak.Yayın no:202 İstanbul 406.s. HUXLEY, A. AND TAYLOR, W. 1997. Flowers of Greece and the Aegean, Chatto&Windus, London. JAGER, E., SCHUBERT, R., WERNER, K., 1991. Exkursionsflora Atlas der Gefabpflanzen , Volk und Wissen Verlag GmbH, Berlin. KAYACIK, H. 1980. Orman ve Park Ağaçlarının Özel Sistematiği, I. Cilt, İ.Ü.Or.Fak.Yay. İ.Ü.Yay No:2642, Or.Fak. Yay. No:281, İstanbul. KAYACIK, H., 1966. Orman ve Park Ağaçlarının Özel Sistematiği, III.Cilt İ.Ü.Or.Fak.Yay. İ.Ü.Yay No:1189, Or.Fak. Yay. No:106, İstanbul. KAYACIK, H., 1977. Orman ve Park Ağaçlarının Özel Sistematiği Cilt II, Angiospermae, İ.Ü.Yayın No:2400, O.F.Yayın No:247, İstanbul. KAYACIK, H., 1982. Orman ve Park Ağaçlarının Özel Sistematiği Cilt III, 76 Angiospermae, İ.Ü.Yayın No:3013, O.F.Yayın No:321, İstanbul. KILINÇ, M., KUTBAY,G.H., YALÇIN, E., BĠLGĠN, A., 2006. Bitki Ekolojisi ve Bitki Sosyolojisi Uygulamaları, Palme Yayınları:394, Palme Yayıncılık Ltd. Şti., Ankara. KILINÇ, M.2005. Bitki Sosyolojisi, Palme Yayınları:324, Palme Yayıncılık Ltd. Şti., Ankara. KUTLUK, H., B. AYTUĞ, 2004. Plants of Turkey Grid by Grid C2-C3 , Eskişehir. LAWRENCE, E. 2000. Henderson‟s Dictionary of Biological Terms, Pearson Education Limited, England. MACURA, P. 1993. Elsevier‟s Dictionary of Botany I. Plant Names, Elsevier Science Publisher B.V. ,Amsterdam, The Netherlands MASSETI, M., 2002. Island of deer‟s. City of Rhodes-Environment Organization. NOORDHUIS, K.T., 1994. Tuinplanten Encyclopedie, Rebo Production, Groningen. ÖZHATAY, N., A. BYFIELD, S. ATAY, 2003. Türkiye'nin Önemli Bitki Alanları, WWF Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), İstanbul, Türkiye. ÖZTÜRK, M., SEÇMEN, Ö., GEMĠCĠ, Y., GÖRK, G., 1990. Aegean Region Turkey Plants and Landscape (Ege Bölgesi Bitki Örtüsü), İzmir. PEġMEN, H., 1980. Olimpos Beydağları Milli Parkı'nın Florası, TBAG-335 Nolu Proje, Ankara. POLUNIN, O., 1969. Flowers of Europe, London – Oxford University Press, New York, Toronto. POULININ, O., 1997a. Flowers of Europe University Press, New York. a field Guide, Oxford POULININ, O., 1997b. Flowers of Greece and The Balkans a field Guide, Oxford University Press, New York. POULININ, O., SMYTHIES, B.E., 1997. Flowers of South-West Europe a field Guide, Oxford University Press, New York. ROTHMALER, W., JAGER, E., SCHUBERT, R., WERNER, K. 1991. 77 Exkursionflora – Atlas de GefäBpflanzen, Band 3, Volk und Wissen Verlag GMGH, Berlin. SEÇMEN, Ö. VE LEBLEBĠCĠ, E. 1997. Türkiye sulak alan bitkileri ve bitki örtüsü. Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınları, No 158, İzmir. SEÇMEN, Ö., GEMĠCĠ, Y., GÖRK, G., BEKAT, L., LEBLEBĠCĠ, E., 1995. Tohumlu Bitkiler Sistematiği, Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi No:116, İzmir. SÜMBÜL, H., ÖZ, M., ERDOĞAN, A., GÖKOĞLU, M., GÖKTÜRK, R.S., DÜġEN, S., DÜġEN, O., ASLAN, A., ALBAYRAK, T., SERT, H., DENĠZ, Ġ.G., TUFAN, Ö., KAYA, Y., TUNÇ, M.R., KARAARDIÇ, H., UĞURLUAY, H., 2005. Doğa Rehberi, Mart Matbaası, İstanbul. TAZEGÜL, E. 1988. Dictionary of Agricultural Sciences(Botany-ForestryMeteorology) Volume I, Reform Pres, İzmir. TEKĠN, E. 2004. Türkiye‟nin En Güzel Yaban Çiçekleri, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 652 s. TEKĠN, E. 2005.Türkiye‟nin En Güzel Yaban Çiçekleri, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Meşelik Sokağı 2/3 Beyoğlu, İstanbul. TURAN, N., 1984. Türkiye‟nin Av ve Yaban Hayvanları. Ongun Kardeşler Matbaacılık San. 178.s. TUTEL, B. 1993. Türkiye Florası Atlası. Fasikül 5-7, İ.Ü.Yay. Sayı:3689, Fen Fak. No:225, İstanbul. ULUOCAK, N., 1979a. I. Buğdaygiller, İ.Ü. Orman Fakültesi, İ.Ü. Yay. No:2638, O.F. Yay. No:278, İstanbul ULUOCAK, N., 1979b. II.Baklagiller, İ.Ü. Orman Fakültesi,İ.Ü.Yayın No:3198, O.F.Yayın No:358, İstanbul. ULUOCAK, N., 1994. Yer Örtücü Bitkiler, İ.Ü. Orman Fakültesi, İ.Ü. Yay. No:3874, O.F. Yay. No:428, İstanbul. USHER, G. 1996. Dictionary of Botany, Wordworth Edition Limited, Cumberland House Crib Street Ware, England. VAUCHER, H.,1986. Elsevier‟s Dictionary of Trees and Shrubs, Elsevier‟s Science Publishers B.V. Amsterdam, The Netherlands 78 WOODLAND, D.W., 1997. Plants Systematics, Andrews University Pres, Michigan. YAKAR, N. 1964. Renkli Türkiye Bitkileri Atlası, 1. Fasikül, İ.Ü.Yay. Sayı:1090, Fen Fak. No:61, İstanbul. YAKAR, N. 1965. Renkli Türkiye Bitkileri Atlası, 2. Fasikül, İ.Ü.Yay. Sayı:1127, Fen Fak. No:63, İstanbul. YALTIRIK, F. 1971. Yerli Akçaağaç (Acer L.) Türleri Üzerinde Morfolojik ve Anatomik Araştırmalar, İ.Ü. Yayın No:1661, O.F. Yayın No:179, İstanbul. YALTIRIK, F. 1984. Türkiye Meşeleri,Tarım Orman ve Köy İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Yayınları Yenilik Basımevi, İstanbul. YALTIRIK, F. 1988a. Dendroloji I, Gymnospermae, İ.Ü. Yayın No:3443, O.F. Yayın No:386, İstanbul. YALTIRIK, F. 1988b. Dendroloji II, Angiospermae, İ.Ü. Yayın No:3509, O.F. Yayın No:390, İstanbul. YALTIRIK, F., EFE, A., 1989. Otsu Bitkiler Sistematiği, İ.Ü. Yayın No: 3568, Fen Bilimleri Enstitüsü Yayın No:3 , İstanbul. YILMAZ, E. 2004. Analitik Hiyerarşi Süreci Kullanarak Katılımcı Doğal Kaynak Planlaması, Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü Teknik Bültenler Serisi, Teknik Bülten No:22, Tarsus. YILMAZ, K.T. 1996. Akdeniz Doğal Bitki Örtüsü , Ç.Ü.Ziraat Fak. Genel Yay.No:141, Yardımcı Ders Kitapları Yay.No:13 , Adana. YÜCEL, E. 2004. Çiçekler ve Yer Örtücüler, ETAM Matbaa Tesisleri, Eskişehir YÜCEL, E., YALTIRIK, F., ÖZTÜRK, M., 1995. Süs Bitkileri(Ağaçlar ve Çalılar), Anadolu Üniversitesi Yayınları, No:833, Fen Fakültesi Yayınları, No:1, Eskişehir. ZOHARY, M. 1973. Geobotanical Foundations of the Middle East, Gustav Fischer Verlag, Stutgart 79 EKLER Ceterach officinarum DC. ASTERACEAE Anthemis coleopoda Boiss.var. bourgaei Boiss. Anthemis tinctoria L. var. tinctoria (Boyacı papatyası) Anthemis chia L. (Beyaz papatya) Asteriscus aquaticus (L.) Less. Carduus rechingeranus Kazmi* Carlina corymbosa L. Carthamus dentatus Vahl Centaurea lycia Boiss.* C. luschaniana Heimerl.* C. solstitialis L. subsp. pyracantha (Boiss.) Wagenitz* Cephalorrhynchus tuberosus (Stev.) Schchin Chrysanthemum segetum L. (Horoz ibiği) Cichorium intybus L. Conyza canadensis (L.) Cronquist C. foetida L. subsp. rhoeadifolia (Bieb.) Celak C. sancta (L.) Babcook Crepis reuterana Boiss. subsp. reuterana Crupina crupinastrum (Moris) Vis. Filago eriocarpa Guss. Hedypnois cretica (L.) Dum.& Cours. Helichrysum pamphylicum Davis & Kupicha * (Ölmez otu) Inula heterolepis Boiss ( Kaya andız otu) I. graveolens (L.) Defs. I. viscosa (L.) Aiton (Zimerit) Jurinea consanquinea DC.& Prodr. Lactuca serriola L. (Eşek marulu) Onopordum boissieri Willk. Pallenis spinosa (L.) Cass. Pulicaria arabica (L.) Cass. Rhagadıolus stellatus (L.) Gaertner var. edulis Gaertner)DC. Senecio vulgaris L. (Kanarya otu) S. vernalis Wajdst & Kit. (Ekin otu) Bitki Listesi ACERACEAE Acer negundo ADIANTHACEAE Adianthum capillus-veneris (L.) Medik AIOZOACEAE Carpobrotus edulis N.E.Br. AMARANTHACEAE Amaranthus hybridus L.var. erytrostachys ANACARDIACEAE Pistacia lentiscus Pistacia terebinthus subsp. palaestina ( Boiss.)Engler Rhus coriaria L. (Sumak) APIACEAE Amni majus L. Bupleurum gracile d‟Urv. Bupleurum heldreichii Boiss.&Bal. Caucalis platycarpos L. E. creticum Lam. (Göz dikeni) E. glomeratum Lam. Eryngium thorifolium Boiss.* Ferulago pauciradata Boiss.&Heldr.* (Çakşır otu) Lagoecia cuminoides L. Orlaya daucoides (L.) Greuter Smyrnium connatum Boiss.& Kotschy ( Baldıran otu) T. syriacum L. Tordylum aegaeum Runem Torilis arvensis (Hunds.) Link subsp. purpurea (Ten.) Hayek APOCYNACEAE Nerium oleander L. Vinca fuscatum (Hornem) Reihb.subsp. fuscatum ARACEAE Arisarum vulgare TargTazz.subsp.vulgare Arum dioscoridis Sm.var. dioscoridis Dracunculus vulgaris Schott. (Yılan yastığı) ASPLENIACEAE 80 Sonchus asper (L.) Hill. subsp. glaucescens (Jordan) Ball. Taraxacum hellenicum Dahlst. Tragopogon longirostris Bisch. ex Schultz longirostris Urospermum picroides Xeranthemum annuum L. Xsanthium strumarium L. subsp. strumarium ( Pıtrak) BORAGINACEAE Alkanna pinardii Boiss * (Havacivaotu) Anchusa azurea Miller var. azurea (Güriz) Anchusa undulata L.subsp. hybrida (Ten) Coutinho Buglossoides arvensis (L.) Johnston Cynoglossum montanum L. Cynoglosum creticum Miller Echium italicum L. E. plantagineum L. Echium angustifolium L. Lithodora hispidula (Sm.) Griseb. Myosotis sicula Guss. Myosotis ramoissima Rochel ex Schultes subsp. ramoissima Onosma strigosissimum Boiss.* O. tauricum Pallas ex Willd. var. brevifolium * Onosma mite Boiss.Heldr. (Emzikotu) BRASSICACEAE Alyssum corsicum Duby. A. hirsitum Bieb. A. mouradicum Boiss & Bal. A. strigosum Banks & Sol.subsp. cedrorum Alyssum desertorum Strapf var. desertorum Arabis deflexa Boiss. Biscutella didyma L. Capsella rubella Reuter Capsella bursa-pastoris (L.) Medik Cardamine hirsuta Cardaria draba (L.) Desv.subsp.draba Fibigia clypeata (L.) Medik Hirschfeldia incana (L.) Lag-Foss. Iberis carica Bornm. * Erophila verna (L.) Chevall subsp. spathulata (Lang.)Walters Malcolmia flexuosa Siloth &Sm. Nasturtium officinale R.Br. (Su teresi) Raphanus raphanistrum L. R. carnosula Boiss & Heldr.* Ricotia sinuata Boiss & Heldr.* Sinapis arvensis L. CACTACEAE Opuntia ficus indica ( L.) Miller ( Kaynana dili) CAMPANULACEAE Campanula pregrina L. Campanula lyrata Lam. subsp. lyrata* Legousia speculum veneris (L.) Chaix Legousia falcata (Ten.) Fritsch CAPPARACEAE Capparis spinosa L.var.inermis Turra Cleome ornithopodiodes L. CAPRIFOLIACEAE Lonicera etruca Santi var. etrusca CARYOPHYLLACEAE Cerastium glomeratum Thvill. Holosteum umbellatum L.var. umbellatum Minuartia mesogitana (Boiss.)Hand.Mazz. subsp. mesogitana Petrorhagia velutina (Guss) Ball.& Heywood Silene behen L. S. colorata S. heldreichii Boiss. S. subconica Silene aegyptiaca (L.) fil.subsp. aegyptiaca Stellaria cilicica Boiss.& Ball. Velezia rigida L. CHENOPODIACEAE Chenopodium album L.subsp. album CISTACEAE Cistus salviifolius L. Cistus creticus L. Fumana thymifolia (L.) Verlot var. thymifolia 81 Fumana arabica (L.) Spach.var. arabica Helianthemum racemosum (L.) Pau. CONVOLVULACEAE Calystegia sepium (L.) R.Br. subsp. sepium (Çit sarmaşığı) Convolvulus compactus Boss. CUCURBITACEAE Citrillus lanatus ( Thunb.) Matsum & Nakai ( Karpuz) Cucumis sativus L. ( Salatalık) Cucurbita pepo L. ( Sakız kabağı) Ecbalium elaterium (L.) A. Rich (Eşek hıyarı) CUPRESSACEAE Cupressus sempervirens L. var. horizontalis Cupressus sempervirens L. var. pyramidalis Juniperus excelsa Bieb. Juniperus oxycedrus L.subsp. oxycedrus CYPERACEAE Carex divulsa Stokes subsp. corigyne (Nelmes) Ö.Nilson* Cyperus rotundus L. Scirpoides holoschoenus (L.) Sojak DIPSACEAE Cephalaria dipsacoides Boiss &Bal. Cephalaria transsylvanica (L.) Schrader EPHEDRACEAE Ephedra campylocarpa C.A. Meyer ERICACEAE Arbutus andrachne L. (Sandal) Erica manipuliflora Salisb. (Funda) EUPHORBIACEAE Euphorbia apios L. E. characias L. subsp. wulfenii E. helioscopia L. (Seherotu) E. kotschyana Fenzl. E. peplus L. var. peplus E. platyphyllos L. Euphorbia hierosolymitana Boiss. Mercurialis annula L. (Yer fesleğeni) FABACEAE Acacia cyanophylla Lindley Anagyris foetida L. ( Domuz dikeni) Astragalus lusitanicus Lam. subsp. orientalis (Geven) Calycatome villosa ( Poiret) Link Ceratonia siliqua L. Cercis siliquastrum L. subsp. siliquastrum Colutea melanocalyx Boiss.&Heldr. ( Patlangaç) C. parviflora Willd. Coronilla cretica L. Dorycnium pentaphyllumScop.subsp.hausnechtii (Boiss.) gams. Genista acanthoclada DC. Gonocytisus angulatus (L.) Spach. Hymenocarpus circinnatus (L.) Savi Lathyrus aphaca L. var. affinis (Guss.) Arc. L. sphaericus Boiss. L. setifolius boiss. (Mürdümük) Lotus corniculatus L. var. tenuifolius (Sepik) Medicago disciformis DC. M. minima (L.) Bart. var. minima M. polymorpha L. var. polymorpha Medicago orbicularis (L.) Bart. (Yonca) Onobrychis aequidentata (Sibth.& Sm.) d‟Urv. Onobrychis caput-galli (L.) Lam. Ononis pubescens L. O. spinosa L. subsp. leiosperma (Boiss) Sirj. Ononis natrix L. subsp. natrix Ornithopus compressus L. Pisum sativum L. subsp. sativum var. pumilio Meikle Robinia pseudoacacia L. (Yalancı akasya) Scorpiurus muricatus L. var. subvillosus (L.) Fiori Spartium junceum L. ( Katır tırnağı) Trifolium arvense L. var. arvense T. cherleri L. 82 T. resupinatum L. var. resupinatum T. stellatum L. var. stellatum T. tomentosum L. Trifolium physodes Stev. Ex Bieb. var. physodes Trigonella aurantica Boiss. T. cariensis Boiss. T. monspeliaca L. T. spruneriana Boiss. Var. spruneriana Trigonella lycica Hub.-Mor.* Vicia ervilia ( L.) Willd. (Küşne= Burçak) V. galilaea Plitm.&Zoh. V. pubescens (DC.) Link V. sativa L. subsp. nigra (L.) Ehrh. V. sativa L. subsp. sativa ( Ekin fiği) Vicia cassia Boiss. Vicia villosa Roth. subsp. eriocarpa P.W.Ball (Fin Baklası) Wistaria sinensis Sweet. (Mor salkım) FAGACEAE Quercus coccifera L. Q. ithaburensis subsp. macrocarpa Quercus infectoria Olivier subsp. boissieri (reuter) GERANIACEAE Erodium cicutarium (L.)L‟Herit subsp. bipinnatum (Cav.)Tourlet Erodium moschatum (L.)L‟Herit Geranium molle (L.) L.Herit subsp.bipinnatum G. purpureum Vill. G. rotundufolium L. Geranium lucidum L. HYPERICACEAE Hypericum triquetrifolium Turra. Hypericum perforatum L. IRIDACEAE Gladiolus anatolicus (Boiss.) Stapf.* Gladiolus italicus Miller (Glayöl) Iris albicans Lange (Ak süsen) Romulea tempkyana Freyn JUNCACEAE Juncus inflexus L. Juncus heldreichianus Marsson ex Parl. Subsp. heldreichianus LAMIACEAE Acinos rotundifolius Pers. Ajuga chamaepitys (L.) Schreber subsp. palaestina Ajuga chamaepitys (L.) Schreber subsp. chia Ballota glandulosissima Hub.-Mor & Patzat* Calamintha sylvatica Bromf. subsp. ascendens Coridotymus capitatus (L.) Reichb Dorystoechas hastata Boiss.Heldr. ex Bentham* (Dağ çayı) Lamium macrodon Boiss.& Huet. Lamium amplexicaule L Marrubium vulgare L. (İt sineği) Melissa officinalis L.subsp. altissima Mentha longifolia (L.) Hudson subsp. typhoides Micromeria mrytifolia Boiss.&Hohen (Taşnanesi) Nepeta italica L. (Eşekçayı) Origanum onites L. (Taş kekiği) O. vulgare L. subsp. hirtum Origanum minutiflorum O.Schwartz &P.H.Davis* (Yaylakekiği) Phlomis bourgei Boiss.* P. lycia D.Don* (Deliçalba) Phlomis grandiflora H.S.Tompson var. grandiflora (Ayıkulağı) Salvia verbenaca L. S. viridis L. Salvia tomentosa Miller Sideritis condensata Boiss.&Heldr.* S. pisidica Boiss.&Heldr.* Sideritis stricta Boiss.& Heldr.* Stachys aleurites Boiss.& Heldr.* S. sericantha P. H. Davis Stachys pinardii Boiss.* Teucrium polium L. (Acıyavşan) Thymus revolutus Celak* Tymbra spicata L.var. spicata (Karabaşkekik) Ziziphora capitata L. (Dağ reyhanı) 83 Ficus carica L.subsp. carica Morus alba L. MRYTACEAE Eucalyptus camaldulensis Dehnh. ( Ökaliptus) Mrytus communis L. subsp. communis ( Mersin) OLEACEAE Fontanesia philliraeoides Labill.subsp. philliraeoides (Çılbırtı) Olea europaea L.var. sylvestris (Miller) Lehr (Delice) Olea europae L.var. europae Phillyrea latifolia L. (Akçakesme) ONOGRACEAE Epilobium parviflorum Schreber Epilobium hirsutum L. ORCHIDACEAE Barlia robertiana (Loisel) Greuter Limodorum abortivum L. Ophrys reinholdii Spruner ex Fleischum subsp. reinholdii Ophrys mammosa Desf. Orchis anatolica Boiss. (Yayla salebi) O. collina Banks.&Sol. Orchis tridentata Scop. OROBANCHACEAE Orobanche cernua Loefl. OXALIDACEAE Oxalis pes-caprae L. PAPAVERACEAE Fumaria parviflora Lam. (Şahtereotu) Glacium flavum Crantz. Papaver dubium L. P. stylatum Boiss.& Bal Papaver rhoeas L. PHYTOLACCACEAE Phytollacca americana L. PİNACEAE Cedrus libani L. Rich Pinus halepensis P. nigra P. pinaster P. pinea Pinus brutia Ten. PLANTAGINACEAE LAURACEAE Laurus nobilis L. LILIACEAE Allium pallens L.subsp. pallens A. sandrasicum Kollmann, N. Özhatay & Bothmer* A.junceumSm.subsp.tridentatumKollm ann, Özhatay&Koyuncu* Allium cepa L. Asparagus acutifolius L. Asphodelus aestivus Brot. (Çirişotu) Colchicum baytopiorum C.D. Brickel* Gagea peduncularis (J.C.Presl) Pascher Hyacinthella heldreichii (Boiss.)Chouard* Muscari armeniacum Leichtlin ex Baker M. comosum (L.) Miller (Dağ sümbülü) M. neglectum Guss. Muscari muscarimi Medikus * (Müşkülüm) Ornithogalum orthophyllum Ten. O. umbellatum L. Ornithogalum narbonense L. (Akbaldır) Ruscus aculeatus L.var. angustifolius Boiss. Scilla autumnalis L. Smilax aspera L. Urginea maritima (L.) Baker (Adasoğanı) Linum strictum L.subsp. spicatum Pers. MALVACEAE Alcea pallida Waldst & Kit. Alcea striata (DC.) Alef.subsp. rufescens Althea hirsuta L. Althea cannabina L. (Eşekgömeci) Hibiscus esculentus L. (Bamya) Lavatera punctata L. Malva neglecta Wallr. (K. Ebegümeci) Malva sylvestris L. (B. Ebegümeci) MORACEAE 84 Plantago cretica L. P. lagopus L. P. lanceolata L. (Yılandili) Plantago major L. subsp. major (Beşdamarotu) PLATANACEAE Platanus orientalis L. (Çınar) PLUMBAGINACEAE Acantholimon acerosum (Willd.) Boiss. var. acerosum Platanus orientalis L. POACEAE Aegilops markgrafii (Greuter)Hammer Aegilops umbellulata Zhukwsky subsp. umbellulata Aeluropus littoralis (Gouan) Parl. Andropogon distachyos L. Aristida caerulescens Desf. Arundo donax L. (Kargı) Avena sterilis L. subsp. sterilis, Avena wiestii Steudel (Yulaf) Briza humilis Bieb. Bromus rubens L. Bromus intermedius Guss. Catapodium rigidum (L.) C.E. Hubbard ex Dony subsp. rigidum var majus Cynodon dactylon Cynosurus echinatus L. Echinochloa crus-galli (L.) P.Beauv. Festuca sipylea (Hackel) Markgr.Dannenb. Gaudinia fragilis (L.) P.Beauv. Holcus annuus salzm.ex C.a.Meyer Hordeum bulbosum L. (Arpa) Imperata cylindrica (L.) Raeuschel Lagurus ovatus L. Lolium rigidum Gaudin var. rottbollides Heldr. ex Boiss. Melica minuta L. Pennisetum orientale L.C.M.Richard Phalaris paradoxa L. Phleum subulatum (Savi) Ascher &Graebn.subsp.subulatum Poa bulbosa L. P. trivalis L. Poa annua L. Rostraria crista (L.) Tzvelev var. glabriflora M.Doğan Secale cereale L. var. cereale (Çavdar) Triticum aestivum L. Triticum monococcum L. (Buğday) POLYGONACEAE Polygonum aviculare L. (Kuşekmeği) Polygonum persicaria L. Rumex bucephalophorus L. Rumex pulcher L. (Labada) PORTULACACEAE Portulaca oleracea L. (Semizotu) PRIMULACEAE Anagallis arvensis L. var. caerulea Anagallis arvensis L. var. arvensis (Farekulağı) Cyclamen coum Miller (Domuzağırşağı) Lysimachia linium-stellatum L. (Kargaotu) PUNICACEAE Punica granatum L. ( Nargiller) RAFFLESIACEAE Cytinus hypocistis L.subsp. kermesinus RANUNCULACEAE Anemone coronaria L. (Manisa dağlalesi) Clematis cirrhosa L. Clematis flammula L. (Akasma) Delphinum pregrinum L. Delphinum staphisagria L. Ranunculus chius DC. R. facaria L.subsp. ficariifarmis (Basurotu) Ranunculus isthmicus Boiss.subsp. isthmicus RHAMNACEAE Paliurus spina-christi Miller ROSACEAE Amygdalus communis L. (Badem) Armeniaca vulgaris Miller. ( Şeftali) Crataegus monogyna Jack. subsp. monogyna ( Geyik dikeni) Prunus domestica L. ( Erik) Pyrus elaeagnifolia Pallas subsp. elaeagnifolia ( Ahlat) 85 Rosa phoenica Boiss. Rosa canina L. ( it gülü) Rubus sancta Lindley ( Böğürtlen) Sanguisorba minor Scop. subsp. Magnolii (Spach)Brig.(Kelek otu) Sarcopoterium spinosum (L.) Spach. ( Abdest bozan) RUBIACEAE Asperula arvensis L. Crucianella latifolia L. Cruciata taurica (Pallas ex Willd.) Ehrend. G. incanum Sm. subsp.elatius (Boiss.) Ehrend. Galium tricornutum Dandy. Galium rivale (Sm.) Griseb Putoria calabrica (L.fill.)DC. Rubia tenuifolia d‟Urv. subsp. doniettii (Griseb) Shcrardia arvensis L. Valantia hispida L. RUTACEAE Citrus limon (L) Burnm. ( Limon) C. paradisi Mc. Fad. ( Greyfurt) C. sinensis (L) Osbeck Citrus aurantium L. (Turunç) SANTALACEAE Osyris alba L. (Süpürge çalısı) SCROPHULARIACEAE Antirrhinum majus L.subsp. majus Cymbalaria longipes (Boiss. Heldr.) Cheval Parantucellia latifolia (L.) Caruel subsp.latifolia Scrophularia canina L.subsp. bicolor (Sm.) Greuter Scrophularia lucida L. Verbascum sinuatum L. subsp. adenosepalum Murb. Verbascum glomerulosum Hub & Mor Veronica anagallis-aquatica L. V. arvensis L. V. cymbalaria Bodard. Veronica persica Poiret SELAGINALLACEAE Selaginella denticulata (L.) Link SINOPTERIDACEAE Chclianthes fragans (L.) fil. SOLANACEAE Hyoscyamus niger L. Lycopersicon esculentum Miller (Domates) Mandragora autumnalis Bertol (Adamotu) Solanum nigrum L.subsp. nigrum (İtüzümü) STYRACACEAE Styrax officinalis L. (Ayı fındığı) TAMARICACEAE Tamarix parviflora DC. THYMELAEACEAE Daphne gnidioides Jaub. &Spach Daphne sericea Vahl. Thymelaea hirsuta (L.) Endl. (Kıllı serçedili) TYPHACEAE Typha domingensis Pers. Parietaria cretica L. (Yapışkanotu) URTICACEAE Urtica diocia L. VALERIANACEAE Valeriana dioscoridis Sm. Valerianella vesicaria (L.) Moench. VERBENACEAE Verbena officinalis L. (Tıbbi mineçiçeği) Vitex agnus-castus L. (Hayıt) VITACEAE Vitis sylvestris Vitis vinifera L. ZYGOPHYLLACEAE Tribulus terresstris L. 86 Thornthwaite’e göre yapılan su bilançosu analizleri (Antalya, Dağ, Korkuteli, Bozova, Bük, Bucak, Kızılkaya) Çizelge 12. Thornthwaite‟e göre yapılan su bilançosu analizi (Antalya-Merkez) Table 12. Analysis of water balance according to Thornthwaite İli: Antalya İlçesi: Antalya Yükseklik (m) : 51 Ölçme yılları : 1970-2006 A Bilanço elemanları o Sıcaklık C Sıcaklık indisi İ Düzeltilmemiş PE mm Düzeltilmiş PE PET Yağış (mm) Y Depo Değişikliği Dd Depolama D Gerçek Evapo-transpirasyon GET Su Noksanı Sn Su Fazlası Sf Yüzeysel Akış Yü1 Nemlilik Oranı Ne o En yüksek sıcaklık C o En düşük sıcaklık C o Ortalama Yüksek Sıcaklık C o Ortalama Düşük Sıcaklık C o Vejetasyon başlama sıcaklığı C o Vejetasyon dönemi sıcaklığı C Vejetasyon dönemi yağış mm Vejetasyon dönemi PET mm Vejetasyon dönemi GET mm Vejetasyon dönemi su noksanı mm Vejetasyon dönemi su fazlası mm Vejetasyon dönemi yüzeysel akış mm İklim Tipi Y L Enlemi..........: 36.53 Boylamı........: 30.42 A R Yıllık I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 9.7 10.1 12.5 15.9 20.4 25.3 28.3 27.9 24.5 19.7 14.4 10.9 18.3 2.73 2.9 4 5.76 8.41 11.64 13.8 13.5 11.09 7.97 4.96 3.25 90.01 18 20 29 48 79 120 150 146 112 72 38 27 15.7 17.0 29.9 52.8 95.6 146.4 186.0 169.4 115.4 69.8 32.7 22.7 953.2 220.4 160.7 103.1 59.4 31.2 8 3.7 1.8 9.3 82.1 173.3 249.7 1102.7 0.0 0.0 0.0 0.0 64.4 35.6 0.0 0.0 0.0 12.3 87.7 0.0 100.0 100.0 100.0 100.0 35.6 0.0 0.0 0.0 0.0 12.3 100.0 100.0 15.7 17.0 29.9 52.8 95.6 43.6 3.7 1.8 9.3 69.8 32.7 22.7 394.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 102.8 182.3 167.6 106.1 0.0 0.0 0.0 558.7 204.7 143.7 73.2 6.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 52.9 227.0 708.2 215.9 174.2 108.5 39.9 3.3 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 26.5 140.0 708.2 13.1 8.5 2.5 0.1 -0.7 -0.9 -1.0 -1.0 -0.9 0.2 4.3 10.0 23.9 23.4 28.2 33.2 37.6 41 45 43.3 41.2 37.7 33 25.4 45 -2 -4 -1.6 1.4 6.7 11.1 14.8 15.3 10.6 4.9 0.8 -1.9 -4 15 15.3 17.9 21.3 25.8 31.2 34.2 34.1 31.2 26.7 20.8 16.3 24.2 5.7 5.9 7.7 10.9 14.7 19.3 22.4 22.2 18.9 14.8 10.1 7 13.3 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10.1 12.5 15.9 20.4 25.3 28.3 27.9 24.5 19.7 14.4 10.9 19.1 160.7 103.1 59.4 31.2 8 3.7 1.8 9.3 82.1 173.3 249.7 882.3 17.0 29.9 52.8 95.6 146.4 186.0 169.4 115.4 69.8 32.7 22.7 937.5 17.0 29.9 52.8 95.6 43.6 3.7 1.8 9.3 69.8 32.7 22.7 378.9 0.0 0.0 0.0 0.0 102.8 182.3 167.6 106.1 0.0 0.0 0.0 558.7 143.7 73.2 6.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 52.9 227.0 503.5 174.2 108.5 39.9 3.3 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 26.5 140.0 492.3 B B′ S2: Nemli, Mezotermal, Yazın Çok Kuvvetli Su Eksikliği Olan İklim Im= 39.1 (yağış etkenliği) Ia=58.6 (kuraklık indisi) 250 250 200 Y a 150 m ğ m ı 100 ş 50 200 Yağış mm PE mm P 150 E 100 m 50 m 0 0 1 2 3 4 5 6 A 7 Y L8 A R9 10 11 12 ġekil 45. Thornthwaite‟e göre su bilançosu grafiği (Antalya-Merkez) Figure 45. Graph of water balance according to Thornthwaite 87 Çizelge 13. Thornthwaite‟e göre yapılan su bilançosu analizi (Antalya-Dağ) Table 13. Analysis of water balance according to Thornthwaite İli: Antalya Yükseklik (m) : 775 Enlemi..........: 37.12 İlçesi: Antalya/Dağ Ölçme yılları : 1971-1986 Boylamı........: 30.31 A Bilanço elemanları o Sıcaklık C Sıcaklık indisi İ Düzeltilmemiş PE mm Düzeltilmiş PE PET Yağış (mm) Y Depo Değişikliği Dd Depolama D Gerçek Evapo-transpirasyon GET Su Noksanı Sn Su Fazlası Sf Yüzeysel Akış Yü1 Nemlilik Oranı Ne o En yüksek sıcaklık C o En düşük sıcaklık C o Ortalama Yüksek Sıcaklık C o Ortalama Düşük Sıcaklık C o Vejetasyon başlama sıcaklığı C o Vejetasyon dönemi sıcaklığı C Vejetasyon dönemi yağış mm Vejetasyon dönemi PET mm Vejetasyon dönemi GET mm Vejetasyon dönemi su noksanı mm Vejetasyon dönemi su fazlası mm Vejetasyon dönemi yüzeysel akış mm I 3.2 0.51 9 7.8 120.7 0.0 100.0 7.8 0.0 112.9 86.0 14.4 18.2 -16.0 8.9 -1.5 10.0 II 4.1 0.74 11 9.4 121.9 0.0 100.0 9.4 -0.1 112.5 112.7 12.0 21.6 -13.0 9.7 -0.7 10.0 İklim Tipi Y L A R Yıllık V VI VII VIII IX X XI XII 15 19.5 23.3 23.1 19.4 13.8 8.3 4.3 12.6 5.28 7.85 10.28 10.15 7.79 4.65 2.15 0.8 54.95 60 90 113 110 88 55 29 12 72.6 109.8 140.1 127.6 90.6 53.4 24.9 10.1 711.9 39.4 22.9 14.3 15.1 11.1 41.8 71.3 122.8 724.9 33.2 66.8 0.0 0.0 0.0 0.0 46.4 53.6 66.8 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 46.4 100.0 72.6 89.7 14.3 15.1 11.1 41.8 24.9 10.1 362.4 0.0 20.1 125.8 112.5 79.5 11.6 0.0 0.0 349.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 59.1 362.5 11.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 29.6 362.5 -0.5 -0.8 -0.9 -0.9 -0.9 -0.2 1.9 11.2 32.6 37.5 39.5 38.7 35.2 32.9 24.7 19.7 39.5 -3.2 1.0 3.9 3.5 0.6 -4.0 -8.0 -9.8 -16.0 22.7 27.7 31.3 31.2 28.0 22.4 15.8 10.6 19.9 7.0 10.7 14.0 13.7 10.6 6.6 2.3 -0.6 5.6 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 15.0 19.5 23.3 23.1 19.4 13.8 17.8 39.4 22.9 14.3 15.1 11.1 41.8 210.2 72.6 109.8 140.1 127.6 90.6 53.4 637.0 72.6 89.7 14.3 15.1 11.1 41.8 287.5 0.0 20.1 125.8 112.5 79.5 11.6 349.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 22.7 11.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 50.4 Nemli, Mezotermal, Yazın Çok Kuvvetli Su Eksikliği Olan İklim Im= 21.5 (yağış etkenliği) Ia=49.1 (kuraklık indisi) III 6.8 1.59 22 22.7 78.0 0.0 100.0 22.7 0.0 55.3 83.9 2.4 27.5 -15.0 13.5 1.1 10.0 IV 10.7 3.16 39 42.9 65.6 0.0 100.0 42.9 0.0 22.7 39.0 0.5 28.2 -4.0 17.3 3.9 10.0 10.7 65.6 42.9 42.9 0.0 22.7 39.0 B B′ S2: 250 250 200 Y a 150 m ğ m ı 100 ş 50 200 P 150 E Yağış mm 100 m 50 m 0 0 1 2 3 4 5 6 A7 Y L8 A R9 10 11 12 ġekil 46. Thornthwaite‟e göre su bilançosu grafiği (Antalya-Dağ) Figure 46. Graph of water balance according to Thornthwaite 88 Çizelge 14. Thornthwaite‟e göre yapılan su bilançosu analizi (Korkuteli-Merkez) Table 14. Analysis of water balance according to Thornthwaite İli: Antalya Yükseklik (m) : 1014 Enlemi..........: 36.45 İlçesi: Korkuteli Ölçme yılları : 1970-2006 Boylamı........: 30.12 A Bilanço elemanları o Sıcaklık C Sıcaklık indisi İ Düzeltilmemiş PE mm Düzeltilmiş PE PET Yağış (mm) Y Depo Değişikliği Dd Depolama D Gerçek Evapo-transpirasyon GET Su Noksanı Sn Su Fazlası Sf Yüzeysel Akış Yü1 Nemlilik Oranı Ne o En yüksek sıcaklık C o En düşük sıcaklık C o Ortalama Yüksek Sıcaklık C o Ortalama Düşük Sıcaklık C o Vejetasyon başlama sıcaklığı C o Vejetasyon dönemi sıcaklığı C Vejetasyon dönemi yağış mm Vejetasyon dönemi PET mm Vejetasyon dönemi GET mm Vejetasyon dönemi su noksanı mm Vejetasyon dönemi su fazlası mm Vejetasyon dönemi yüzeysel akış mm I 2.5 0.35 5.5 4.8 51.1 38.9 100.0 4.8 0.0 7.4 3.7 9.7 18.0 -16.2 8.4 -2.0 10.0 İklim Tipi Y L A R Yıllık IV V VI VII VIII IX X XI XII 10.7 15.6 20.5 23.6 23.1 18.9 13.5 7.6 3.8 12.5 3.16 5.6 8.47 10.48 10.15 7.49 4.5 1.89 0.66 54.73 39 63 91 112 110 82 52 25 10 42.9 76.2 111.0 138.9 127.6 84.5 50.4 21.5 8.4 693.6 42.0 36.4 24.2 8.6 7.7 7.8 27.6 38.8 52.2 374.1 0.9 39.8 59.3 0.0 0.0 0.0 0.0 17.3 43.8 99.1 59.3 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 17.3 61.1 42.9 76.2 83.5 8.6 7.7 7.8 27.6 21.5 8.4 316.4 0.0 0.0 27.5 130.3 119.9 76.7 22.8 0.0 0.0 377.2 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 57.7 8.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 57.7 0.0 -0.5 -0.8 -0.9 -0.9 -0.9 -0.5 0.8 5.2 27.8 32.9 36.3 38.4 39.2 36.2 32.0 24.6 20.2 39.2 -7.2 0.6 5.1 9.4 9.8 1.9 -2.7 -9.8 -11.4 -16.2 17.3 22.5 27.5 30.9 30.9 27.4 21.6 14.8 9.8 19.4 4.8 8.7 13.0 15.9 15.4 11.5 7.1 2.3 -0.6 6.3 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.7 15.6 20.5 23.6 23.1 18.9 13.5 18.0 42.0 36.4 24.2 8.6 7.7 7.8 27.6 154.3 42.9 76.2 111.0 138.9 127.6 84.5 50.4 631.5 42.9 76.2 83.5 8.6 7.7 7.8 27.6 254.3 0.0 0.0 27.5 130.3 119.9 76.7 22.8 377.2 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 8.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 8.4 D B′ d: Yarı Kurak, Mezotermal, Su Fazlası Yok veya Pek Az Olan Kurak İklim Im= -24.3 (yağış etkenliği) In=8.3 (nemlilik indisi) II 3.3 0.53 8 6.8 40.3 0.0 100.0 6.8 0.0 33.5 20.5 4.9 20.8 -13.4 9.2 -1.5 10.0 III 6.4 1.45 20 20.6 37.4 0.0 100.0 20.6 0.0 16.8 25.2 0.8 27.0 -14.4 12.9 0.9 10.0 250 250 200 Y a 150 m ğ m ı 100 ş 50 200 P 150 E Yağış mm 100 m 50 m 0 0 1 2 3 4 5 6 A7 Y L8 A R9 10 11 12 ġekil 47. Thornthwaite‟e göre su bilançosu grafiği (Korkuteli-Merkez) Figure 47. Graph of water balance according to Thornthwaite 89 Çizelge 15. Thornthwaite‟e göre yapılan su bilançosu analizi (Korkuteli-Bozova) Table 15. Analysis of water balance according to Thornthwaite İli: Antalya Yükseklik (m) : 890 Enlemi..........: 37.13 İlçesi: Korkuteli/Bozova Ölçme yılları : 1983-1998 Boylamı........: 30.17 A Bilanço elemanları o Sıcaklık C Sıcaklık indisi İ Düzeltilmemiş PE mm Düzeltilmiş PE PET Yağış (mm) Y Depo Değişikliği Dd Depolama D Gerçek Evapo-transpirasyon GET Su Noksanı Sn Su Fazlası Sf Yüzeysel Akış Yü1 Nemlilik Oranı Ne o En yüksek sıcaklık C o En düşük sıcaklık C o Ortalama Yüksek Sıcaklık C o Ortalama Düşük Sıcaklık C o Vejetasyon başlama sıcaklığı C o Vejetasyon dönemi sıcaklığı C Vejetasyon dönemi yağış mm Vejetasyon dönemi PET mm Vejetasyon dönemi GET mm Vejetasyon dönemi su noksanı mm Vejetasyon dönemi su fazlası mm Vejetasyon dönemi yüzeysel akış mm I 2.7 0.39 5.8 5.0 43.4 38.4 97.7 5.0 0.0 0.0 0.0 7.6 17.1 -14.1 8.8 -1.7 10.0 II 3.2 0.51 7.8 6.6 37.1 2.3 100.0 6.6 0.0 28.2 14.1 4.6 19.6 -13.4 9.3 -1.5 10.0 İklim Tipi 250 Y a 200 ğ 150 ı ş 100 m m Y L A R Yıllık V VI VII VIII IX X XI XII 15.7 21 24.4 23.8 19.5 13.5 7.3 3.8 12.6 5.65 8.78 11.02 10.62 7.85 4.5 1.77 0.66 56.22 63 98 110 105 82 52 24.5 10 76.2 119.6 136.4 121.8 84.5 50.4 21.1 8.4 691.4 52.6 16.0 9.9 10.7 8.0 19.5 40.0 48.8 359.1 23.6 65.1 0.0 0.0 0.0 0.0 18.9 40.4 65.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 18.9 59.3 76.2 81.1 9.9 10.7 8.0 19.5 21.1 8.4 307.9 0.0 38.5 126.5 111.1 76.5 30.9 0.0 0.0 383.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 51.2 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 51.2 -0.3 -0.9 -0.9 -0.9 -0.9 -0.6 0.9 4.8 33.7 38.6 38.4 38.1 35.1 31.7 24.8 19.2 38.6 -0.6 4.8 8.6 7.9 2.5 -1.8 -9.8 -11.5 -15.4 23.0 28.4 32.0 32.1 28.5 21.6 14.2 9.2 19.8 7.9 12.0 15.3 14.8 11.2 6.8 2.3 -0.6 6.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 15.7 21.0 24.4 23.8 19.5 13.5 18.4 52.6 16.0 9.9 10.7 8.0 19.5 147.2 76.2 119.6 136.4 121.8 84.5 50.4 630.7 76.2 81.1 9.9 10.7 8.0 19.5 247.2 0.0 38.5 126.5 111.1 76.5 30.9 383.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 11.5 Yarı Kurak, Mezotermal, Su Fazlası Yok veya Pek Az Olan Kurak İklim Im= -25.9 (yağış etkenliği) In=7.4 (nemlilik indisi) III 6.1 1.35 19 19.6 42.6 0.0 100.0 19.6 0.0 23.0 25.6 1.2 25.0 -15.4 12.7 0.7 10.0 IV 10.6 3.12 38 41.8 30.5 11.3 88.7 41.8 0.0 0.0 11.5 -0.3 29.0 -7.3 17.6 4.2 10.0 10.6 30.5 41.8 41.8 0.0 0.0 11.5 D B′ d: 250 200 P 150 E Yağış mm 100 m 50 m 50 0 0 1 2 3 4 5 6 A7 Y L8 A 9R 10 11 12 ġekil 48. Thornthwaite‟e göre su bilançosu grafiği (Korkuteli-Bozova) Figure 48. Graph of water balance according to Thornthwaite 90 Çizelge 16 Thornthwaite‟e göre yapılan su bilançosu analizi (Korkuteli-Bük) Table 16. Analysis of water balance according to Thornthwaite İli: Antalya Yükseklik (m) : 475 Enlemi..........: 36.56 İlçesi: Korkuteli/Bük Lütfi Büyükyıldırım Araştırma Ormanı Ölçme yılları : 1970-2008 A Bilanço elemanları Sıcaklık Sıcaklık indisi Düzeltilmemiş PE Düzeltilmiş PE Yağış (mm) Depo Değişikliği Depolama Gerçek Evapo-transpirasyon Su Noksanı Su Fazlası Yüzeysel Akış Nemlilik Oranı En yüksek sıcaklık En düşük sıcaklık Ortalama Yüksek Sıcaklık Ortalama Düşük Sıcaklık Vejetasyon başlama sıcaklığı Vejetasyon dönemi sıcaklığı Vejetasyon dönemi yağış Vejetasyon dönemi PET Vejetasyon dönemi GET Vejetasyon dönemi su noksanı Vejetasyon dönemi su fazlası Vejetasyon dönemi yüzeysel akış o C İ mm PET Y Dd D GET Sn Sf Yü1 Ne o C o C o C o C o C o C mm mm mm mm mm mm I II III 4.6 0.88 9.8 8.5 48.8 16.1 100.0 8.5 0.0 24.2 12.1 4.7 21.8 -14.8 12.4 -1.6 10.0 5.8 1.25 13.5 11.5 41.8 0.0 100.0 11.5 0.0 30.3 27.3 2.6 24.4 -12.8 13.0 -0.4 10.0 Y IV V L VI Boylamı........: 30.27 A R VII VIII IX 8.2 11.9 16.8 21.8 25.1 24.4 20.2 2.12 3.72 6.26 9.29 11.5 11.02 8.28 24 39 68 110 129 120 91 24.7 42.9 82.3 134.2 160.0 139.2 93.7 46.1 52.1 34.9 16.9 6.7 4.0 5.6 0.0 0.0 47.4 52.6 0.0 0.0 0.0 100.0 100.0 52.6 0.0 0.0 0.0 0.0 24.7 42.9 82.3 69.5 6.7 4.0 5.6 0.0 0.0 0.0 64.7 153.3 135.2 88.1 21.4 9.2 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 25.9 15.3 4.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.9 0.2 -0.6 -0.9 -1.0 -1.0 -0.9 27.9 31.8 39.0 42.4 44.8 43.6 39.5 -8.6 -2.7 0.0 1.8 8.2 5.5 2.2 16.3 20.1 25.7 31.1 34.6 34.2 30.7 1.4 4.5 7.9 11.6 14.4 14.1 10.6 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 11.9 16.8 21.8 25.1 24.4 20.2 52.1 34.9 16.9 6.7 4.0 5.6 42.9 82.3 134.2 160.0 139.2 93.7 42.9 82.3 69.5 6.7 4.0 5.6 0.0 0.0 64.7 153.3 135.2 88.1 9.2 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 15.3 4.6 0.0 0.0 0.0 0.0 Yıllık X XI 14.8 5.17 59 57.2 20.8 0.0 0.0 20.8 36.4 0.0 0.0 -0.6 38.6 -3.9 24.9 6.3 10.0 14.8 20.8 57.2 20.8 36.4 0.0 0.0 9.3 2.56 29 24.9 48.7 23.8 23.8 24.9 0.0 0.0 0.0 1.0 30.1 -8.8 18.2 2.1 10.0 XII 5.8 1.25 14 11.8 71.9 60.1 83.9 11.8 0.0 0.0 0.0 5.1 24.2 -10.1 13.7 -0.2 10.0 14.1 63.3 790.9 398.3 313.2 477.7 85.1 85.1 44.8 -14.8 22.9 5.9 10.0 19.3 141.0 709.5 231.8 477.7 9.2 19.9 D B′ d: Yarı Kurak, Mezotermal, Su Fazlası Yok veya Pek Az Olan Kurak İklim Im= -25.9 (yağış etkenliği) In=7.4 (nemlilik indisi) İklim Tipi 250 250 Y 200 a 150 m ğ m 100 ı ş 50 200 P 150 E Yağış mm 100 50 0 0 1 2 3 4 5 6 A7 Y 8L A 9R 10 11 12 ġekil 49. Thornthwaite‟e göre su bilançosu grafiği (Korkuteli-Bük) Figure 49. Graph of water balance according to Thornthwaite 91 m m Çizelge 17. Thornthwaite‟e göre yapılan su bilançosu analizi (Burdur-Kızılkaya) Table 17. Analysis of water balance according to Thornthwaite İli: Burdur Yükseklik (m) : 800 İlçesi: Bucak/Kızılkaya Ölçme yılları : 1987-1990 A Bilanço elemanları Sıcaklık C Sıcaklık indisi İ Düzeltilmemiş PE mm Düzeltilmiş PE PET Yağış (mm) Y Depo Değişikliği Dd Depolama D Gerçek Evapo-transpirasyon GET Su Noksanı Sn Su Fazlası Sf Yüzeysel Akış Yü1 Nemlilik Oranı Ne o En yüksek sıcaklık C o En düşük sıcaklık C o Ortalama Yüksek Sıcaklık C o Ortalama Düşük Sıcaklık C o Vejetasyon başlama sıcaklığı C o Vejetasyon dönemi sıcaklığı C Vejetasyon dönemi yağış mm Vejetasyon dönemi PET mm Vejetasyon dönemi GET mm Vejetasyon dönemi su noksanı mm Vejetasyon dönemi su fazlası mm Vejetasyon dönemi yüzeysel akış mm o I 3.3 0.53 6.5 5.7 17.5 11.8 78.4 5.7 0.0 0.0 0.0 2.1 16.8 -9.8 10.2 -2.2 10.0 İklim Tipi Y Enlemi..........: 37.18 L Boylamı........: 30.27 A R Yıllık IV V VI VII VIII IX X XI XII 12 16 21 25.7 24.4 20.4 13.4 7.5 5.1 13.4 3.76 5.82 8.78 11.92 11.02 8.41 4.45 1.85 1.03 60.1 40 62 92 129 110 91 48 22 12 44.0 75.0 112.2 160.0 127.6 93.7 46.6 18.9 10.1 722.1 41.5 43.2 27.3 9.9 11.1 9.2 35.5 46.5 49.1 417.1 2.5 31.8 65.7 0.0 0.0 0.0 0.0 27.6 39.0 97.5 65.7 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 27.6 66.6 44.0 75.0 93.0 9.9 11.1 9.2 35.5 18.9 10.1 340.7 0.0 0.0 19.2 150.1 116.5 84.5 11.1 0.0 0.0 381.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 76.4 20.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 76.4 -0.1 -0.4 -0.8 -0.9 -0.9 -0.9 -0.2 1.5 3.9 29.4 34.6 34.6 39.4 38.0 35.8 30.2 23.6 17.2 39.4 -0.6 1.5 7.3 10.4 10.0 5.2 -0.4 -6.8 -6.4 -9.8 19.3 23.7 28.2 33.3 32.7 30.0 21.2 13.9 10.6 20.7 5.2 8.2 12.6 16.9 15.6 11.1 6.2 2.4 0.9 6.4 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 12.0 16.0 21.0 25.7 24.4 20.4 13.4 19.0 41.5 43.2 27.3 9.9 11.1 9.2 35.5 177.7 44.0 75.0 112.2 160.0 127.6 93.7 46.6 659.1 44.0 75.0 93.0 9.9 11.1 9.2 35.5 277.7 0.0 0.0 19.2 150.1 116.5 84.5 11.1 381.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 20.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 20.1 D B′ s: Yarı Kurak, Mezotermal, Kışın Orta Derecede Su Fazlası Olan Kurak İklim Im= -21.1 (yağış etkenliği) In=10.6 (nemlilik indisi) II 4.8 0.94 11.5 9.8 67.7 21.6 100.0 9.8 0.0 36.3 18.2 5.9 18.1 -9.1 11.4 -0.6 10.0 III 6.8 1.59 18 18.5 58.6 0.0 100.0 18.5 0.0 40.1 38.2 2.2 22.2 -9.8 13.5 0.8 10.0 250 250 Y 200 a 150 m ğ m 100 ı ş 50 200 P 150 E Yağış mm 100 m 50 m 0 0 1 2 3 4 5 6 A 7 Y L8 A R9 10 11 12 ġekil 50. Thornthwaite‟e göre su bilançosu grafiği (Burdur-Kızılkaya) Figure 50. Graph of water balance according to Thornthwaite 92 Çizelge 18. Thornthwaite‟e göre yapılan su bilançosu analizi (Burdur-Bucak) Table 18. Analysis of water balance according to Thornthwaite İli: Burdur Yükseklik (m) : 850 İlçesi: Bucak Ölçme yılları : 1970-1999 A Bilanço elemanları Sıcaklık C Sıcaklık indisi İ Düzeltilmemiş PE mm Düzeltilmiş PE PET Yağış (mm) Y Depo Değişikliği Dd Depolama D Gerçek Evapo-transpirasyon GET Su Noksanı Sn Su Fazlası Sf Yüzeysel Akış Yü1 Nemlilik Oranı Ne o En yüksek sıcaklık C o En düşük sıcaklık C o Ortalama Yüksek Sıcaklık C o Ortalama Düşük Sıcaklık C o Vejetasyon başlama sıcaklığı C o Vejetasyon dönemi sıcaklığı C Vejetasyon dönemi yağış mm Vejetasyon dönemi PET mm Vejetasyon dönemi GET mm Vejetasyon dönemi su noksanı mm Vejetasyon dönemi su fazlası mm Vejetasyon dönemi yüzeysel akış mm o I 3.8 0.66 7.3 6.4 87.9 0.0 100.0 6.4 0.0 81.5 59.7 12.7 19.9 -15.8 9.7 -0.6 10.0 II 4.7 0.91 10 8.5 85.5 0.0 100.0 8.5 0.0 77.0 79.3 9.1 22.7 -10.6 10.6 0.1 10.0 Y Enlemi..........: 37.28 L Boylamı........: 30.35 A R Yıllık V VI VII VIII IX X XI XII 16.5 21.5 25.2 24.9 20.9 15 8.8 5.1 13.8 6.1 9.1 11.57 11.37 8.72 5.28 2.35 1.03 62.66 62 95 128 125 90 59 26 12 75.0 115.9 158.7 145.0 92.7 57.2 22.4 10.1 756.4 61.1 38.5 14.6 8.8 19.5 51.3 60.8 109.6 673.8 13.9 77.4 8.7 0.0 0.0 0.0 38.4 61.6 86.1 8.7 0.0 0.0 0.0 0.0 38.4 100.0 75.0 115.9 23.6 8.8 19.5 51.3 22.4 10.1 406.0 0.0 0.0 135.1 136.2 73.2 5.9 0.0 0.0 350.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 37.9 268.1 6.9 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 19.0 268.1 -0.2 -0.7 -0.9 -0.9 -0.8 -0.1 1.7 9.9 34.0 37.2 39.5 39.0 36.5 33.5 27.0 24.1 39.5 1.0 6.2 10.3 11.0 3.8 -1.2 -7.2 -9.0 -15.8 23.7 28.7 32.4 32.7 29.3 23.2 16.0 10.8 20.8 10.0 14.4 18.1 17.8 13.4 8.3 3.3 0.8 7.8 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 10.0 16.5 21.5 25.2 24.9 20.9 15.0 19.4 61.1 38.5 14.6 8.8 19.5 51.3 250.4 75.0 115.9 158.7 145.0 92.7 57.2 687.4 75.0 115.9 23.6 8.8 19.5 51.3 337.0 0.0 0.0 135.1 136.2 73.2 5.9 350.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 13.7 6.9 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 42.8 Yarı Nemli, Mezotermal,Yazın Çok Kuvvetli Su Eksiği Olan Nemli İklim Im= 7.6 (yağış etkenliği) Ia=46.3 (kuraklık indisi) III 7.5 1.85 21 21.6 79.6 0.0 100.0 21.6 0.0 58.0 67.5 2.7 26.6 -15.0 14.0 2.1 10.0 İklim Tipi IV 11.9 3.72 39 42.9 56.6 0.0 100.0 42.9 0.0 13.7 35.9 0.3 29.8 -5.5 18.6 5.9 10.0 11.9 56.6 42.9 42.9 0.0 13.7 35.9 C2 B′ d: 250 250 Y 200 a 150 m ğ m 100 ı ş 50 200 P 150 E Yağış mm 100 50 0 0 1 2 3 4 5 6 A7 Y L8 A 9R 10 11 12 ġekil 51. Thornthwaite‟e göre su bilançosu grafiği (Burdur-Bucak) Figure 51. Graph of water balance according to Thornthwaite 93 m m
Benzer belgeler
(Alageyik (Dama Doma L. 1758) Üretim ve Yerleştirme Teknikleri)
4.4. Bölgesel İklim Tiplerinin Belirlenmesine İlişkin Bulgular ......................... 44
4.5. Coğrafi Bilgi Sistemi Çalışmaları İle Elde Edilen Bulgular ....................... 46
5. TARTIŞMA SO...