(Microsoft PowerPoint - Y\374zeyel Mantar Enfeksyonlar\375nda

(Microsoft PowerPoint - Y\374zeyel Mantar Enfeksyonlar\375nda

YÜZEYEL MANTAR
ENFEKSĐYONLARINDA TEDAVĐ
Uzm.Dr. Bengü Nisa Akay
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Deri ve Zührevi Hastalıkları AD
YÜZEYEL MANTAR ENFEKSĐYONLARI
Dermatofitozlar
1-Tinea kapitis
2-Tinea barbae
3-Tinea korporis
4-Tinea inguinalis (kruris)
5-Tinea pedis et manum
6-Tinea unguium
Tinea versikolor
Kandidiazisler
MANTAR ENFEKSĐYONLARINDA TEDAVĐ
•
•
Topikal tedavi
Sistemik tedavi
Öncelikle derinin kuru tutulmasına dikkat
edilmelidir
Aile bireyleri arasında enfeksiyon beraberce
tedavi edilmelidir.
Yüzme havuzları yürüme yolları ve giyinme
kabinlerinin sık olarak yıkanması enfektif
materyali uzaklaştırır
DERMATOFĐT ĐNFEKSĐYONLARINDA
TOPĐKAL TEDAVĐ
•
Đmidazol ve triazol grubu antimikotik
topikaller
•
Nonimidazol grubu antimikotik topikaller
•
Benzoik asit bileşenleri (Whitfield merhemi)
•
Undesilenik asit
•
Potasyum permanganat
ĐMĐDAZOL GRUBU ANTĐMĐKOTĐK
TOPĐKALLER
•
Deri ve saçlı deri mantar enfeksiyonlarında
• Tiokonazol:
• Đzokonazol nitrat:
Travogen
• Oksikonazol:
• Bifonazol:
• Klotrimazol:
• Mikonazol:
• Ketokonazol:
• Sulkonazol nitrat:
• Sertakonozol:
Zalain
Nonimidazol grubu antimikotik
topikaller
Alilaminler:
Naftifin
Terbinafin
Siklopiroks-olamin
Nonimidazol grubu antimikotik
topikaller
Tiokarbamatlar:
Tolnaftat:
Tinaktin
Polienler:
Nistatin
MANTAR ĐNFEKSĐYONLARINDA
SĐSTEMĐK TEDAVĐ
•
•
Griseofulvin
Ketokonazol
Đmidazol
•
Flukonazol
Itrakonazol
TRĐAZOL
•
Terbinafin
Alilamin
•
Griseofulvin
Yalnızca dermatofitozlarda kullanılır
Deride, kıllarda ve tırnaklarda etkilidir
Rezistans gelişebilir
Yeni oluşan keratine bağlanarak fungal
elemanların invazyonunu önler
Yağlı yemeklerle alımı absorbsiyonu artırır
Yan Etkileri
Başağrısı, mental
konfüzyon, halsizlik,
görme bozukluğu
Gastrointestinal
bozukluk
Hepatotoksisite
Hematolojik etkiler
Fotosensitivite
Proteinüri
Deney hayvanlarında
teratojenik ve
karsinojenik etkiler
Hepatik mikrozomal
enzimlerin
indüksiyonu
TERBĐNAFĐN
Skualen epoksidazı inhibe ederek ergosterol
sentezini bloke eder
Dermatofitlere karşı etkilidir
Fungisid’dir
Đyi absorbe edilir, fakat biyoyararlanımı düşüktür
(karaciğerde ilk- geçiş eliminasyonu)
TERBĐNAFĐN
Deride, tırnaklarda ve yağ dokusunda birikir
Dozaj: 250 mg/g
Çocuklarda: 125mg/gün <40 kg
62.5mg/gün 20-40kg
Böbrek yetmezliğinde doz yarıya düşülmelidir
YAN ETKĐLER
GĐS
SIK:Đshal, dispepsi, bulantı, karın ağrısı
NADĐR: Karında şişkinlik hissi, gastrit, tat almada
bozulma, hepatit
DERĐ
SIK:Morbiliform ve makülopapüler döküntü
NADĐR: Kaşıntı, ürtiker, TEN, eritema multiforme,
SJS, SLE
NÖROLOJĐK
SIK: Başağrısı
ITRAKONAZOL
Triazol türevidir.
Sitokrom P 450 enzimlerinden lanosterol 14
alfa demetilazı inhibe eder.
Ergosterol sentezini önler
ITRAKONAZOL
Tok karna emilim fazla
Serum konsantrasyonu gıda ve mide
asiditesinden etkilenir
Asitli gıdalar emilimi artırır
ITRAKONAZOL
Böbrek yetmezliğinde doz ayarı gerektirmez
Gebelikte kullanımı C kategorisinde
Farelerde teratojenik bulunmuş
Süte geçer
Emziren annelere önerilmez
ITRAKONAZOL
Onikomikoz
Tinea kapitis, pedis, korporis, kruris
Tinea versikolor
Orofaringeal kandidiyazis
Kronik mukokutanöz kandidiyazis
Vajinal kandidiyazis
Sistemik mikozlar (blastomikoz,
histoplazmozis ve aspergilloz
GI PH’yı artırıp ilacın serum düzeyini
azaltanlar
H2 antihistaminler
Antiasitler
Proton pompa
inhibitörleri
CYP ENZĐM ĐNDÜKLEYĐCĐLER
(Serum düzeyini azaltanlar)
Antikonvülzanlar
Antikonvülzanlar
AntiTBC
AntiTBC
Fenitoin,
Fenitoin,
fenobarbital,
fenobarbital,
karbamezepin
karbamezepin
Rifampisin
Rifampisin
izoniazid
izoniazid
Itrasporun Kan düzeylerini
Artırdığı Đlaçlar
HMG CoA Redüktaz Đnhibitörleri
Simvastatin, atorvastatin, lovastatin
Rabdomiyoliz ve hepatotoksiste
Benzodiazepinler
Alprazolam, midazolam, triazolam
Sedatif etki
Oral hipoglisemik ajanlar
Tolbutamid, gliburid, glipizid
Hipoglisemi
Itrasporun Kan düzeylerini
Artırdığı Đlaçlar
Đmmünsupresanlar
Đmmünsupresanlar
CsA, takrolimus
takrolimus
CsA,
Nefrotoksisite,HT,
HT,nörotoksisite
nörotoksisite
Nefrotoksisite,
Antikoagülanlar
Antikoagülanlar
Kumadin
Kumadin
Diğer
Diğer
Digoksin,kinidin
kinidin
Digoksin,
YAN ETKĐLER
GASTROĐNTESTĐNAL
Đshal, dispepsi, karın ağrısı, bulantı
Kabızlık, gastrit, hepatit
DERĐ
Morbiliform veya makülopapüler döküntü
Kaşıntı, ürtiker SJS sendromu
SSS
Başağrısı
FLUKONAZOL
Triazol türev
Oral absorbsiyonu oldukça iyi
Etki mekanizması diğer azollerle benzer
Fungostatik etkili
Mide asiditesinden etkilenmez
Endikasyonları
Vajinal kandidiyazis
Orofaringeal ve özefagiel kandidiyazis
Đmmünsupresiflerde kandida proflaksisi
Kutanöz kandidiyazis
Mukokutanöz kandidiyazis
Onikomikoz
Tinea korporis, kruris, kapitis
Pitriazis versikolor
FLUKONAZOL
Gebelik kategorisi C
KBY’de doz ayarlaması gerekli
Bilinen Kc hastalığı olanlarda KCFT takibi
önerilir
Yan etkiler ıtrakonazole göre daha az ancak
benzer
KETOKONAZOL
Elektron transportunu bloke eder
ATPazların transportunu inhibe eder
Ergosterol sentezini inhibe eder
Oral yoldan etkili, uzun yarılanma ömrü (12
saat)
Doz: 200-400 mg/g, oral
Endikasyonları
Dirençli dermatofit enfeksiyonları
Tinea versikolor
Kandidiyazis
Kronik mukokutanöz kandidiyazis
Oral pamukçuk
Blastomikoz, kromomkoz, histoplazmozis,
koksidiodomikoz, parakoksidiodomikoz
Yan Etkileri
Hafif yan etkiler:
GĐ bozukluk ve kaşıntı
Ciddi yan etkiler:
Hepatik toksisite – Hepatit oluşursa ilaç
kesilmelidir
Jinekomasti, libido kaybı, empotans testosteron sentezinin inhibisyonu
Teratojenik
TĐNEA KAPĐTĐS TEDAVĐSĐ
Enfeksiyon kaynağının tespiti ve tedavisi
Topikal antifungal tedavi:
Sistemik antifungal tedavi
Sekonder gelişmiş bakteriyel enfeksiyonları
tedavisi
Etkilenen alanın traşlanması (infektif yükü
azaltmak amacıyla)
TĐNEA KAPĐTĐS TEDAVĐSĐ
Topikal tedavi
Sadece lezyonlu alana değil tüm saçlı deriye
uygulanmalı,
Günde 2 kez 5-10 dakika süreyle antifungal
şampuanlar(ketakanazol,poviden
iyot,selenyum disülfit) kullanılmalıdır.
TĐNEA KAPĐTĐS TEDAVĐSĐ
Griseofulvin
Saçlı deride 10-15 mg/kg/gün
Bazen çocuklarda 20-25 mg/kg/gün 6-8
hafta
Klinik ve mikolojik kür sağlanana kadar
tedaviye devam edilir
Bazı hastalarda tedavi 12-16 hafta
TĐNEA KAPĐTĐS TEDAVĐSĐ
Flukonazol
Devamlı:
6 mg/kg/gün
3-4 hafta
PULSE
6mg/kg/hafta
8-12 hafta
Terbinafin
Çocukta: 5mg/kg
4 hafta
Erişkinde: 250mg
4-6 hafta
TĐNEA KAPĐTĐS TEDAVĐSĐ
Itrakonazol
Çocukta: 5mg/kg 4-6 hafta
Erişkinde 100-200 mg 4 hafta
PULSE tedavi: 5mg/kg/gün 1-3 PULSE
TĐNEA BARBA TEDAVĐSĐ
Itrakonazol:
100 mg/gün
4 hafta
Terbinafin:
250 mg/gün
6 hafta
Topikal tedaviler 4 hafta
TĐNEA PEDĐS,MANUS,KORPORĐS VE
ĐNGUĐNALĐSTE TEDAVĐ TERCĐHLERĐ
Birinci tercih: topikal tedaviler***
Terbinafin, Azoller,..
Günde 2 kez 2-4 hafta
Đkinci tercih: sistemik tedaviler
Yaygın,şiddetli, kronik,inatçı lezyonlarda,
Immun bozukluğu olanlarda,
Topikal tedavilere yanıtsız hastalarda
TĐNEA KORPORĐS, KRURĐS
Itrakonazol
200 mg/gün 1 hafta
100 mg/gün 2 hafta
Terbinafin
250 mg/gün 1-2
hafta
Flukanazol
150mg/hafta 2-4
hafta
TĐNEA PEDĐS, TĐNEA MANUM
Yüzme havuzlarında profilaktik Tolnaftat
(Tinaktin) pudra kullanımı tinea pedis
gelişme riskini azaltır
TĐNEA PEDĐS, TĐNEA MANUMDA
SĐSTEMĐK TEDAVĐ
Itrakonazol
PULSE tedavi ;
1 kür yeterli
Devamlı tedavi;
100 mg/gün 4 hafta
veya
200 mg/gün 2 hafta
Terbinafin
Terbinafin
250mg/gün
mg/gün 22hafta
250
hafta
Flukanazol
150 mg/hafta 3-6 hafta
Onikomikozda tedavi
Onikomikozada sistemik tedaviler ilk tercih
olup topikal tedaviler ile desteklenmelidir.
Nüksün önlenmesinde ayak bakımı,
tırnakların kısa ve düz kesilmesi
eşlik eden tinea pedisin tedavisi önemlidir.
Onikomikozda tedavi
ITRAKONAZOL
ITRAKONAZOL
200 mg/gün dozunda
devamlı kullanılacaksa
El tırnakları 6 hafta
Ayak tırnakları 12 hafta
PULSE tedavi
El tırnak
2 kür
Ayak tırnak
3 kür
Onikomikozda Tedavi:
FLUKONAZOL
El tırnakları:
150 mg/hafta
3-6 ay
Ayak Tırnakları:
150 mg/hafta
9-12 ay
TERBĐNAFĐN
250 mg/gün
El tırnaklarında
6 hafta
Ayak tırnaklarında
12-16 hafta
Ayak baş tırnağında
6 ay ve üzeri
Onikomikozda Topikal Tedavi
Sikloproks 12 ay günde 1
Amorolfin 6 ay haftada 2
Tiyokonazol 6-12 ay haftada 2
Tinea Versikolorda Tedavi
Etkenin yüzeyel yerleşimi nedeniyle topikal
tedaviye olanak sağlar
Antifungaller:
Ketakanazol %2 krem, şampuan
Klotrimazol %1 krem
Terbinafin %1 sprey, krem
Tinea Versikolorda Tedavi
Propilen glikol 2 hafta süreyle günde 2 kez
Sülfür-salisilik asit şampuan 1 hafta süreyle
günde 2 kez
Çinko pirition şampuanı
Selenyum sülfid 7 gün süreyle günde 10 dk
Tinea Versikolorda Tedavi
Sistemik tedavi yaygın hastalıkta tercih edilir
Kür oranı çok yüksek, nüks oranı ise çok
düşüktür
Sistemik tedavi ajanları:
Itrakanazol 200mg/gün 1 hafta
Ketakonazol 400mg tek sefer
Flukanazol 400mg tek sefer
Oral Mukoza Kandidiazis Tedavisi
Nistatin oral süspansiyon
Mikonazol %2 jel
Flukonazol
erişkin 150mg/hafta
çocuk 1-2mg/kg/gün
Ketokonazol
200mg/gün
Orofaringeal kandidiazis
başlangıç episodları;
Klotrimazol pastiller (10 mg pastil günde 5
kere)
Nistatin süspansiyon 100.000 U/ml (4-6 ml
günde 4 kere)
Oral fluconazol 100 mg/gün 7-14 gün
oldukça etkili olup topikal tedavilerden daha
üstündür.
5 yaş altı çocuklarda;
Đtrakonazol solusyon 2.5 mg/kg günde 2 kere
Daha büyük çocuklarda;
Klotrimazol pastiller veya mikonazol oral jel
6 saat aralıklarla önerilir.
Bebeklerde görülen mukozal
kandidiazis tedavisi;
Đlk basamakta nistatin suspansiyon (100.000400.000 U, günde 4 kez bir çay kaşığı, 7-14
gün süreyle)
Kandidal Đntertrigo Tedavisi
Enfekte alanın kuru tutulması
Klotrimazol, mikonazol, nistatin gibi topikal
azoller ve polyenler, izokonazol nitrat ve 1
mg (%0,1) diflukortolon valerat (Travocort)
Potasyum permanganat banyoları
Gentian violet %1-2’lik günde 2 kere 3 gün
süreyle kullanılabilir.
Vajinal Kandidiazis Tedavisi
Kişisel hijyende vajinanın su ile yıkanması
Nötr pH derecelerine sahip sıvı sabun
kullanılması
Naylon giysiler giyilmemesi
Çamaşırların pamuklu olması
Kaynatarak yıkanması
Buharlı ütü ile ütülenmesi
Dar giysilerden kaçınılması
Havuz ve deniz sonrasında ıslak mayoların
değiştirilmesi
Vajinal Kandidiazis Tedavisi
Komplike olmayan;
Klotrimazol, butokanazol, mikonazol,
tiyokonazol, terkonazol gibi topikal azoller
1-7 gün uygulama
Đtrakonazol 200 mg 2x1 tek doz
veya 200 mg/gün 3 gün
Vajinal Kandidiazis
Komplike olan;
Topikal antifungaller 7 günden fazla
uygulanmalı
Sistemik tedavide flukonazol 150 mg 72 saat
ara ile iki doz halinde tekrarlanmalıdır.
Kandidal onikomikoz tedavisi
Tiokonazol tırnak solusyonu 6 ay 1 yıl
Itrakonazol PULSE
Kandidal Paronişi Tedavisi
Sulu işlerden kaçınılmalı ve diabet kontrolü
yapılmalı
Topikal antifungal
Topikal kortikosteroid
Sistemik flukonazol tedavisi
Diaper dermatiti tedavisi
Topikal tedavi başarılıdır.
Klotrimazol, mikonazol, nistatin gibi topikal
azoller ve polyenler, izokonazol nitrat ve 1
mg (%0,1) diflukortolon valerat (travocort)
Anguler Keilitis Tedavisi
Mikonazol içeren antifungal topikal tedaviler
Orta potent steroidlerle kombine edildiğinde
çok hızlı bir yanıt elde edilir.