TRK7_RF_001_12

Transkript

TRK7_RF_001_12

ÜNİTE: SIFATLAR
KONU: Yapısına Göre Sıfatlar
ÖRNEK SORULAR VE ÇÖZÜMLERİ
1.
Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük basit yapılı sıfattır?
A) Dışarıdan kış sabahının ilk sesleri geliyordu.
B) İsli lambaların altında bir yığın soluk ve yorgun benizli çocuklar vardı.
C) Hiçbir şikâyet bu kadar korkunç olamazdı.
D) Kapı sihirli bir sessizliğe açıldı.
Çözüm:
YAPI BAKIMINDAN SIFATLAR
Basit Yapılı Sıfatlar
Türemiş Yapılı
Sıfatlar
Birleşik Yapılı Sıfatlar
BASİT YAPILI SIFATLAR : Kök halindeki sıfatlardır. Sıfatta herhangi bir yapım eki yoktur. Ayrıca sıfatlar
çekim eki almaz.
su
Bol
Sıfat
isim
(Basit)
B’ de
isli
Sıfat
lambalar
isim
sol(mak) – uk
Kök
y.e
is –
Kök
Yor (mak) – gun
Kök
y.e
C’ de
hiçbir
Sıfat
şikâyet → hiçbir bileşik sıfat
isim
D’ de
sihirli
s.
bir
s.
A’ da
ilk
N.S.
sesler ⇒ Sıfat kök hâldedir.
isim
2.
⇒ Türemiş s.
li
y.e
sessizlik
İsim
beniz - li
Kök
y.e
sihir - li
Kök y.e
⇒ Türemiş s.
⇒ Türemiş s.
Aşağıdakilerin hangisinde basit yapılı sıfat yoktur?
A) Yola çıktığımız zaman etrafta hafif bir sis vardı.
B) Canım sulu yemek istiyor.
C) Küçük bir araba aldım.
D) Bu sabah gittiğini anladım.
Çözüm:
YAPI BAKIMINDAN SIFATLAR
Basit sıfat
Türemiş sıfat
Birleşik sıfat
BASİT SIFAT : Kök haldeki sıfatlardır. İçinde yapım eki olmayan sıfatlardır.
gün
Kötü
sıfat
isim
(Basit)
İLKÖĞRETİM 7
198
TÜRKÇE
TÜREMİŞ SIFATLAR : Sıfat olan sözcük yapım eki alarak yapılır.
Çök – müş
taşlar
isim
kök
y.e
Sıfat (Türemiş)
BİLEŞİK SIFAT : Birden çok kelimenin birleşerek veya yan yana gelerek sıfat anlamı verecek şekilde
kullanılmasıyla meydana gelen sıfatlara denir.
yurt – sever insanlar
Bileşik s.
İsim
Buna göre:
sis
A’ da
hafif bir
Basit yapılı
isim
sıfat
C’ de
Küçük bir
Basit yapılı
sıfat
araba
isim
D’ de
bu
Basit yapılı
sıfat
sabah
isim
B’ de
su + lu
kök y.e
Türemiş s.
yemek
isim
3.
Aşağıdaki altı çizili sıfatlardan hangisi diğerlerinden farklı bir yapıdadır?
A) Resim yapabilmem için bol ışık alan yere gitmeliyiz.
B) Bana kötü gün dostu lazım.
C) İnsanca düşünceler bizi yüceltir..
D) İyi insan olmak için kötülük yapmamak yetmez.
Çözüm:
A’ da
bol ışık ⇒ “bol” sözcüğü yapım eki almadığından basit yapılıdır.
Sıfat isim
B’ de
kötü
Sıfat
D’ de
insan ⇒ “iyi” sözcüğü yapım eki almadığından basit yapılıdır.
iyi
Sıfat isim
insan – ca düşünceler ⇒ “insanca” sözcüğü yapım eki aldığından türemiştir.
Kök
y.e isim
Sıfat
C’ de
4.
gün ⇒ “kötü” sözcüğü yapım eki almadığından basit yapılıdır.
isim
Aşağıdakilerin hangisinde türemiş yapılı sıfat nesne görevindedir?
A) Evdeki hesap çarşıya uymaz.
C) Sayılı günler tez geçer.
B) Uyuyan yılanın kuyruğuna basılmaz.
D) Meyveli ağacı taşlarlar.
Çözüm:
TÜREMİŞ SIFAT : Basit yapılı sıfat yapım eki alarak türemiş sıfat olmuştur. Örneğin:
dağ → karlı türemiş sıfat
Karlı – lı
Kök y.e
TÜRKÇE
199
İLKÖĞRETİM 7
y.e
uymaz
Evde ki hesap çarşıya
y.
Türemiş s.
Özne
y.e
basılmaz.
Uyuy an yılanın kuyruğuna
y.
Türemiş s.
D.T
y.e
günler tez
geçer.
Say ılı
y.
Türemiş s. isim
Özne
y.e
ağacı
taşlarlar.
Meyve li
y.
y.e
B.li N.
A’ da
B’ de
C’ de
D’ de
Yanıt, D’dir.
5.
Aşağıdaki birleşik sıfatlardan hangisi diğerlerinden farklı bir görevdedir?
A) Başını emme basma tulumba gibi sallama.
B) Yol kenarındaki yeşil boyalı eve taşınacağız.
C) Arabayı bir gün için palabıyık Ahmet’e verdim.
D) Üçkağıtçı adama sakın güvenme.
Çözüm:
BİLEŞİK SIFAT : Birden çok kelimenin birleşerek ya da yan yana gelerek sıfat anlamı verecek şekilde
kullanılmasıyla meydana gelen sıfatlardır.
Birleşik sıfatlar şu şekilde yapılır:
a) Kurallı birleşik sıfatlar:
• Sıfat tamlamasının sonuna –lı, li (-sız, siz) eki getirilir.
Uzun saç + lı kız
Birleşik sıfat
isim
• Sıfat tamlamasında isimle sıfat yer değiştirir.İsme –ı, -i, -u, -ü iyelik eki getirilir.
uzun saç
Sıfat isim
saç - ı uzun kız
Birleşik sıfat isim
b) Anlamca kalıplaşmış birleşik sıfatlar
Okur yazar
insanlar
açıkgöz adam
sıfat isim
Birleşik s.
isim
A’ da
B’ de
C’ de
Başını emme basma tulumba gibi sallama. emme basma → bileşik sıfat
B.liN.
Z.T.
y.
Yol kenarındaki yeşil boyalı eve taşınacağız. yeşil boyalı → bileşik sıfat
D.T
y.
Arabayı bir gün için palabıyık Ahmet’e verdim. palabıyık → bileşik sıfat
B.liN.
Z.T.
D.T.
y.
Üçkağıtçı adama sakın güvenme. Üçkağıtçı → bileşik sıfat
D.T.
B, C, D seçeneklerinde dolaylı tümleç görevinde, A’da zarf tümleci görevinde kullanılmıştır.
D’ de
İLKÖĞRETİM 7
200
TÜRKÇE
6.
“Bazı sıfat tamlamalarında, isimle sıfatın yeri değiştirildikten sonra isim sonuna iyelik eki (-ı, -i, -u, -ü)
getirilerek kurallı birleşik sıfat yapılır.”
Aşağıdakilerden hangisinde bu kurala örnek birleşik sıfat kullanılmıştır?
A) Doktor, şu gelen kalın gözlüklü adam var ya işte o!
B) Gözü yaşlı analar her gün dua ediyor.
C) Ayağa değmedik taş, başa gelmedik iş olmaz.
D) Abuk sabuk sözleriyle canımı sıktı.
Çözüm:
adam → kalın gözlüklü bileşik sıfat
şu gelen kalın gözlüklü
Sıfat
isim
ayağa değmedik taş, başa gelmedik iş → değmedik, gelmedik türemiş sıfatı
Sıfat
isim
sıfat
isim
sözler → abuk subuk bileşik sıfat
abuk subuk
Sıfat
isim
gözü yaşlı analar; tamlamasında isimle sıfat yer değiştirmiştir.
A’ da
C’ de
D’ de
B’ de
“yaşlı gözlü analar” şeklindedir. Cümlede isimle sıfat yer değiştirerek isim iyelik eki almıştır.
B. sıfat
isim
göz – ü yaşlı analar.
İyelik
eki
7.
Aşağıdaki altı çizili sıfatlardan hangisinin kökü diğerlerinden farklıdır?
A) Bütün mevsimler üstüne geliyor.
Geriliyor bembeyaz bir kanat
B) Karanlık sokağa girince korktum.
C) Geçkin ve pasaklı biri olduğunu düşündüm.
D) Taşlı yollardan geçerek eve geldik.
Çözüm:
Türkçe’de sözcük kökü ikiye ayrılır : 1. İsim kök, 2.Fiil kök
İsim kök ; -mek, -mak mastar ekini alamaz.Bir eylem, hareket bildirmez.
hava – mak
kitap – mak ,
İsim k.
isim k.
Fiil kök ; -mek, -mak ekini alır. Bir eylem, oluş, hareket, kılış bildirir.
koş – mak
gel – mek ,
fiil k.
fill k.
Ayrıca kök, yapım eki almayan, en küçük anlamlı sözcüktür.
Buna göre:
A’ da
“bembeyaz” pekiştirme sıfatı
beyaz – mak (almaz)
isim kök
B’ de
kara – n – lık ⇒ kara – mak (almaz)
İsim k.
y.e
isim k.
C’ de
geç – kin
Fiil k. y.e
taş – lı
i.k. y.e
D’ de
TÜRKÇE
⇒ geç – mek
Fill k.
⇒ taş – mak (almaz)
isim k.
201
İLKÖĞRETİM 7
Burada “taş” sözcüğü sesteş olduğundan “taşmak” fiiliyle karıştırılmamalıdır. Burada sert madde olan
“taştan” bahsedilmektedir.
Cevap C’ dir.
8.
Aşağıdaki birleşik sıfatlardan hangisi belirtisiz isim tamlaması şeklinde oluşmuştur?
A) Şu çıtkırıldım insanlar çok kaprisli oluyor.
C) Senin gibilere vurdum duymaz dost denir.
B) Yine yapacağını yaptı boşboğaz adam.
D) Bugün kahverengi gömleğini giyip çıktı.
Çözüm:
BİRLEŞİK SIFATLAR
Anlamca kaynaşmış birleşik sıfatlar
Kurallı bileşik sıfatlar
a) Belirtisiz isim tamlaması biçiminde oluşanlar
vişne + çürüğü araba
B.siz İ.T.
b) İki yalın isimden oluşanlar
Cam + göz Recai
Birleşik s.
c) Bir isim, bir fiilden oluşanlar
Miras + yedi genç
İsim
fiil
Birleşik s.
d) Sıfat tamlaması biçiminde oluşanlar
Boş + boğaz adam
S.T
isim
Birleşik S.
e) İki fiilden oluşanlar
vurdum + duymaz
Fiil
Fiil
insanlar
isim
Birleşik sıfat
Soruda istenen “anlamca kaynaşmış birleşik sıfat”tır. İsim tamlamasından oluşanı bulmamız istenmektedir.
insanlar
A’ da çıt – kırıldım
İsim
Fiil
Birleşik sıfat
B’ de
boş – boğaz
Sıfat
isim
adam
S.T.
Birleşik sıfat
C’ de
vurdum – duymaz
Fiil
Fiil
dost
Birleşik sıfat
D’ de
kahve – rengi
İsim
İsim
gömlek
B.siz İ.T
Birleşik sıfat
İLKÖĞRETİM 7
202
TÜRKÇE
1.
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde sıfat
basit yapılıdır?
5.
A) İyi günler bizi bekliyor.
B) Bakımlı bahçe benim eserim.
C) Tuzlu pasta yemeyi severim.
D) Parlak gökyüzünde yıldızları seyrettim.
A) Boş bakışlı adamdan korktum.
B) Bize iri taneli bezelye lazım.
C) Eski elbiseli adamı tanımıyorum.
D) Tadı bozuk sütü sakın içme.
6.
2.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı
yolla yapılmış bir birleşik sıfat
kullanılmıştır?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde
anlamca kaynaşmış birleşik sıfat
kullanılmıştır?
A) Yalnız kadın oğlundan ayrılınca ağladı.
B) Kızılderili işaretlerini çözdük.
C) Üçkağıtçı adama kim inanır ki.
D) Buz gibi bir su istiyorum.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde türemiş
sıfat vardır?
A) Çocuklar kötü alışkanlıklar ediniyorlar.
B) Dedemin kır saçları vardı.
C) Tutkulu bir sevda yaşıyorlardı.
D) Boş dolaplara tek tek baktı.
7.
yapılı sıfat vardır?
A)
B)
C)
D)
3.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik
yapılı sıfat yoktur?
8.
A) Hiçbir kitap bu kadar güzel olamaz.
B) Sen ufak çantayı al.
C) Herhangi bir öğrenci seçildi.
D) Birkaç sözüm olacak sana.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kurallı
bileşik sıfat vardır?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde basit
yapılı sıfat kullanılmıştır?
A)
B)
C)
D)
A) Biraz ekmek yersem doyarım.
B) Çenesi düşük adam konuştu.
C) Çiçekli bir yoldan geçip gittik.
D) Açıkgöz biriydi, işini biliyordu.
İLKÖĞRETİM 7
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, hem
basit hem türemiş yapılı sıfat
kullanılmıştır?
A) Korkak kedi masanın altına girdi.
B) Tozlu yollardan güçlükle geçtik.
C) Büyük gözleri, iri elleri vardı.
D) Tatlı rüyalar diliyorum sana.
9.
4.
Bilinçli tüketici hakkını arıyor.
Şimdi tam vakti işte.
Üç kitabı bir haftada okudum.
Saçları güzel yüzüne dökülmüş.
203
Biçimli saçların sana yakışmış.
İnce dilimler şeklinde kestim.
Işıklı yolu takip et, eve varırsın.
Burnunu olmadık işlere sokuyor.
TÜRKÇE
10.
birleşik sıfat yoktur?
A)
B)
C)
D)
11.
14.
Gömleği kirli olan çocuk seni sordu.
Başı kel adamı tanıyor musun?
Tel örgülü duvardan atladık.
Yağlı ellerini sakın bir yere sürme.
A) Şarkıların anlamlı sözleri olmalı.
B) Ünlü yazarın yeni romanı çıktı.
C) Boşboğaz müdür, yine pot kırmış.
D) Üç tane evi vardı, kiraya veriyordu.
15.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem
basit, hem bileşik yapılı sıfata örnek
vardır?
16.
Aşağıdakilerden hangisinde türemiş
sözcük bir ismi nitelemiştir?
A) Hepimiz küçük bir haber bekledik.
B) Adama kızınca çok kuvvetli vurmuş.
C) Dikkatli insanlar, ayrıntılara önem
verirler.
D) Belki de iyi düşünceler üretilir.
13.
Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki
birleşik sıfat diğerlerinden farklı bir
biçimde oluşmuştur?
A) Kara gözlü bir kızdı Ayşe.
B) Açık sözlü insanları severim.
C) Siyah eldivenli kadın yanıma yaklaştı.
D) Sesi güzel öğrenciler arıyoruz.
A) Sana uzun bir elbise alalım.
B) Dört yana haber saldık, birkaç gün sonra
gelir.
C) Hadi yemyeşil kırlara çıkalım.
D) Buzlu suyu sakın içme.
12.
Aşağıdaki tamlamalarda hangisinde
anlamca kaynaşmış birleşik sıfat
kullanılmıştır?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat bir
söz öbeğinden oluşmaktadır?
A) Bu soruların üstesinden gelebilecek bir
öğrenci var mı?
B) Sınav sonuçları yarın açıklanacakmış.
C) Kocaman şişeyi bir dikişte bitirdi.
D) Tarlayı bir hafta önce ilaçladık.
Aşağıdakilerin hangisinde türemiş
sözcük sıfattır?
17.
A) Gençlik yıllarını çok özlediğini söyledi.
B) Konuşmacının bu sözlerini dikkatle
dinliyormuş.
C) Adamın siyah gözlüklerini görünce
gülmeye başladım.
D) Karşı kıyıya kadar yüzdüm.
İLKÖĞRETİM 7
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat
bir söz öbeğinden oluşmamaktadır?
A) Deli saçması sözleriyle beni sinir ediyor.
B) Gözü dönmüş insanlardan korkarım.
C) Eli silahlı adam hepimizi korkuttu.
D) Yaptıkları ile gerçek dost olduğunu
gösterdi.
204
TÜRKÇE
18.
Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili
sıfatlardan hangisi yapıca diğerlerinden
farklıdır?
22.
A) Bütün gece bomboş sokaklarda
dolaştım.
B) Biraz şeker alabilir miyim?
C) Onunla canciğer arkadaş olmuştuk.
D) Nuri Amca, açıkgöz insanlardandır.
19.
A)
B)
C)
D)
Aşağıda cümlelerin hangisinde altı
çizgili sıfat, yapıca diğerlerinden
farklıdır?
23.
Aşağıda cümlelerin geçen altı çizgili
sıfatlardan hangisi yapıca diğerlerinden
farklıdır?
24.
25.
Aşağıda cümlelerin hangisinde sıfat bir
söz öbeğinden oluşmaktadır?
sıfat yoktur?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı
yolla oluşturulmuş birleşik sıfat vardır?
A) Üç kapılı araba almışlar.
B) Beyaz şapkalı adam içeri girdi.
C) Yolu uzun köye gidemedik.
D) Kırmızı paltolu kız benim kızımdır.
A) Ilık bir duş yapmak en iyisi.
B) Ailesi ile birlikte yaşıyordu.
C) Zeytin gözlü kızım, diye severdi kızını.
D) Çikolata yemeyi seviyorum, ne yapayım.
TÜRKÇE
bileşik sıfat vardır?
A) Başarılı öğrenciler tek tek seçildi.
B) Milyarlık işler yapıyor bu adam.
C) Kırçıllı bir elbise vardı, onu alalım.
D) Kırk yılda bir görüşüyoruz.
A) Beş adam konuşarak bu yana geliyordu.
B) Arkadaşının kötü bir karakteri var.
C) Babamla büyük bir balık yakalamıştık.
D) Çocuklar her gün bizde bir saat ders
çalışıyorlar.
21.
Kocaman öpücükler yolladım.
Her yıl birkaç gün tatile gidebiliyorum.
Bu öğrenciler bizi hiç dinlemiyor.
Ay her zamankinden daha parlaktı.
A) Biçimsiz konuşmalarına çok kızdım.
B) Hırslı biri olduğunu biliyorum.
C) Uzun saçlı arkadaşım var ya, o geldi.
D) Zenginliğin gönülde olduğuna
inanıyorum.
A) Dün sinemada hoş kızlarla tanıştım.
B) Keşke o yoksul insanlar için bir şeyler
yapabilseydim.
C) Çatıdaki adam kim?
D) Geçici bir mutluluktu yaşadığım.
20.
basit hem birleşik yapılı sıfat
kullanılmıştır?
205
İLKÖĞRETİM 7
1.
niteleme sıfatı kullanılmamıştır?
5.
A) Yaşlı kadın zor yürüyordu.
B) Bu akşam tatile gidiyorum.
C) İri bir karpuz seçtim.
D) Kırık cam ayağımı kesti.
2.
A) Bu olayı bazı insanlar hafife aldı.
B) Dilencilik yapan biri yakalandı.
C) Herhangi biri yardım edebilirdi.
D) Kırtasiyeden birkaç kalem aldı.
6.
yoktur?
A) Yırtık bir elbise giymiş.
B) Çocuklar doğru arkadaşlıklar kurmalı.
C) Konuşmalarına çok dikkat et.
D) Sabırlı insanlar başarıya ulaşır.
3.
“Rahat” sözcüğü aşağıdakilerin
hangisinde sıfat olarak kullanılmamıştır?
A) Yaramazlık yapma, rahat dur.
B) Rahat bir koltuğa oturdum.
C) Üstüme rahat bir elbise giydim.
D) Rahat araba almak istiyorum.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru
anlamı sıfatla sağlanmıştır?
7.
pekiştirme sıfatı yoktur?
A) Sımsıcak bir çorba içtik.
B) Kızın pespembe yanakları vardı.
C) Tertemiz evi vardı, hayran kaldık.
D) Deniz bugün masmavi görünüyor.
A) Ne kadar aldın?
B) Niye kızdın bana?
C) Sorular mı zor geldi?
D) Kaçıncı sınıfa gidiyorsun?
8.
4.
belgisiz sıfat yoktur?
adlaşmış sıfat kullanılmıştır?
küçültme sıfatı diğerlerinden farklı
anlamda kullanılmıştır?
A) Okulda hep ben birinci oldum.
B) Kalbinin sesini dinlemelisin.
C) Hayatın zorluklarıyla savaşıyor.
D) Mavinin her tonu burada var.
A) Büyükçe bir eve taşındık.
B) Ufacık çocuklar mendil satıyor.
C) Yüzü sarımsı bir renkteydi.
D) Duvarları mavimtırak bir boyayla boyadı.
İLKÖĞRETİM 7
206
TÜRKÇE
9.
13.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden
fazla niteleme sıfatı vardır?
A) Uzun saçları, yeşil gözleri ile çok güzeldi.
B) Deri ceketin rengi güzel değildi.
C) Kırık kapıyı tamir ettirmeliyim.
D) Cam bardakta çay içmeyi seviyor.
Birkaç güzel söz belki büyüklerimizin,
yaşlılarımızın duymak istediği. Bir zamanlar
onlar güçlü, başarılı insanlardı. Oysa şu an
bebek gibiler. Bizim ilgimize ihtiyaçları var.
Parçada kaç tane sıfat kullanılmıştır?
A) 4
14.
10.
C) 6
D) 7
sıfatı kullanılmamıştır?
A)
B)
C)
D)
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme
pekiştirme sıfatı olarak kullanılmamıştır?
B) 5
Sen her yıl mı geliyorsun?
Bu kaçıncı kitap?
Hangi öğrenci sordu beni?
Nergisleri kaç liradan aldın?
A) Kocaman kocaman insanlar eğleniyor.
B) Derli toplu ödevler yapmalısın.
C) Güzel mi güzel kızlar vardı.
D) Şimdi ılık ılık esiyor rüzgar.
15.
belirtme hem niteleme sıfatı
kullanılmıştır?
A) Kır saçlı yaşlı adammış.
B) Kimse bilmez bu hâlimi.
C) Bir beyaz örtü serdim.
D) Kaç yıl geçti ayrı ayrı?
11.
Büyük sözler veriyor. Çocuklar bu sözlere
inanıyor. Sonra onarılmaz hayal kırıklıkları
yaşanıyor. Küçük yüreklerde çok yara
açıyor, farkında değil.
A) 4
B) 5
C) 6
16.
D) 7
A)
B)
C)
D)
12.
17.
türemiş sıfat hem bileşik yapılı sıfat
kullanılmıştır?
pekiştirme sözcüğü sıfat olarak
kullanılmamıştır?
A) Kadın yapayalnız yaşıyor.
B) Koskocaman çocuk nasıl yapar bunu?
C) Hani pespembe hayaller nerede?
D) Bu yemeği tertemiz tabağa koydu.
A) Birkaç sözle toplumsal sorunları özetledi.
B) Sana gül bahçesi vaat etmedim.
C) Sen beni ne kadar çok üzdün.
D) Her öğrenci ödev yapmıyor.
TÜRKÇE
Kızın etekleri tutuştu.
Babasının etkili sözleri vardı.
Yeşil elbiseni mutlaka giy.
İyinin gönlünden geçen olur.
207
İLKÖĞRETİM 7
18.
belirtme hem niteleme sıfatı
kullanılmıştır?
A)
B)
C)
D)
19.
22.
A) Utancından kıpkırmızı olmuş.
B) Hadi! Annene sımsıkı sarıl.
C) Bembeyaz kazak giymiş.
D) Yapayalnız kalmak istemiyorum.
Yaşlı annesini huzur evine yerleştirdi.
Büyük başarılara imza atıyor.
Kimi zaman yırtık kotumu giyerim.
Şimdi hızlı çarpıyor yürekler.
“Ağır” sözcüğü cümlelerin hangisinde
sıfat olarak kullanılmamıştır?
23.
A) Babam ağır çantamı elimden aldı.
B) Ağır sözler söyledi.
C) Adam çok ağır konuşuyor.
D) Ağır yükü nasıl taşıdın?
20.
sıfat yapılışı bakımından farklıdır?
24.
25.
Başı dertli insanlara yardım etti.
Kızının gönlündeki her şey oldu.
Parası bol müşterileri var.
Birtakım insanlar insafsızdı.
İLKÖĞRETİM 7
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir adı
birden fazla sıfat nitelemiştir?
A) Hasta adamı, bu doktor iyileştirdi.
B) Birazdan babam gelecek.
C) İri yarı bir adam girdi içeri.
D) Mavi, çizgili gömleğim kirliydi.
sıfat yoktur?
A)
B)
C)
D)
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sıfat
birden fazla ismi nitelemiştir?
A) Aynı konuyu tekrar dinledim.
B) Büyük liderler, bilginler yetiştirdik.
C) Sen beni bu okuldan al.
D) Herhangi biri de bu işi yapardı.
A) İçi oyuk ağacı gördün mü?
B) Sapı kırık bıçağı bana ver.
C) Kafası karışık kızı ikna etti.
D) Yolu tozlu köye zorlukla ulaştık.
21.
kullanılmıştır?
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bileşik
yapılı sıfat yoktur?
A) Kazağı kırmızı çocuk içeri girdi.
B) Telefon görüşmeleri sıklaştı.
C) Birçok sorunu çözdük.
D) Aklı başında bir adamdı.
208
TÜRKÇE
1.
fazla türemiş sıfat kullanılmıştır?
5.
A) Kınalı kuzu, büyük dereye düştü.
B) Beş dakikada gelirim, dedi.
C) Saçma sözlerle herkesi kandırıyor.
D) Ağrılı başımı nereye koyacağımı
bilemedim.
2.
A) Çocuğun kapkara gözleri vardı.
B) Her yan tertemiz olmuş.
C) Kız sırılsıklam aşık olmuş.
D) Hep yepyeni görünüyor.
niteleme sıfatı yoktur?
A)
B)
C)
D)
6.
Yalan sözlerle kandırma beni.
Hayatı bu olanaklarla yaşamak zor.
Sarı elmalar, kırmızılar aynı sepette.
Serin bir yaz akşamıydı.
4.
küçültme sıfatı yoktur?
A)
B)
C)
D)
7.
3.
kullanılmıştır?
Minicik elleri ile hamur yoğuruyor.
Sana ufacık bir hediye aldım.
Sarımsı bir arabayla geldi.
Zavallıcığın yeri yurdu yoktu.
yoktur?
niteleme hem belirtme sıfatı
kullanılmıştır?
A) Başını annesinin omzuna yasladı.
B) Üç yıldır çocuklarını görmüyor.
C) Her yanlış bize bir şey öğretir.
D) Küçük yüreğinde ateşler yanıyor.
A) Milyarlık teknesi var da ne oluyor?
B) Beyaz düşler kuruyorum.
C) Bir tatlı huzur aradım.
D) Otuz yaşında iken mutluydu.
“Tatlı” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin
A)
B)
C)
D)
TÜRKÇE
8.
Tatlı bir ses tonu var.
Herkes tatlı sakız sevmez.
Ne kadar tatlı çocuk böyle.
Tatlı yiyelim, tatlı konuşalım.
fazla belirtme sıfatı kullanılmıştır?
A) Bakkaldan üç ekmek al, gel.
B) Birkaç sözle bu insanları kandırdı.
C) Söyle elbise kimde var?
D) Hiç kimse onu anlayamadı
209
İLKÖĞRETİM 7
9.
adlaşmış sıfat yoktur?
A)
B)
C)
D)
13.
Küçüğün elinde kitap vardı.
Sarışının sözlerine herkes güldü.
Maceranın tadına vardılar.
Gencin gönlünde aslan yatıyor.
A) Duygusal anlarımız oldu, üzüldük,
sevindik.
B) Beş dakika sonra film başlıyor.
C) Birkaç güzel sözle kandırdılar.
D) Bahçeye üçer gül fidanı diktik.
14.
10.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sayı
sıfatı yoktur?
15.
anlamı sıfatla sağlanmıştır?
A)
B)
C)
D)
12.
fazla sıfat kullanılmıştır?
A) Sessiz geceler beni boğuyor.
B) Kuytu bir orman gibiyim.
C) Uykulu gözlerle açtı kapıyı.
D) Sen her gün bize gel.
Sen mi yaptın keki?
Hangi öğrenci birinci oldu?
Kim arıyor bu saatte?
Neden öyle baktın?
16.
sıfatı yoktur?
A) Sen Ankara’da kaç gün kalacaksın?
B) Ne kadar elma aldın bize?
C) Nasıl dinlemezsin anlatılanları?
D) Sen nasıl bir elbise istiyorsun?
İLKÖĞRETİM 7
“Büyük” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin
hangisinde sıfat olarak kullanılmıştır?
A) Bu elbise bana büyük oldu.
B) Büyük iş başardın.
C) Büyüklere saygılı davranalım.
D) Her zaman büyük konuşur.
A) Yıllar önce kaybettiği ailesini buldu.
B) Kampanyada yüz bisiklet dağıtılıyor.
C) Üç elmayı bir oturuşta yedi, doymadı.
D) Bu apartmanın beşinci katında
oturuyoruz.
11.
belirtme sıfatı yoktur?
yoktur?
A) Kapalı kapılar ardında konuşuluyor.
B) Demli bir çay içti.
C) On yıl önce buradan taşındı.
D) Senin gittiğini duyunca gelmedim.
210
TÜRKÇE
17.
22.
A) Kocaman bir balık tuttum.
B) Sıralı listede adım yoktu.
C) Bazı fırsatlar kaçmaz.
D) Sıkıcı günün ardından sohbet iyi geldi.
A) Hiçbir öğrenci on soruyu yapamadı.
B) Hayatımın anlamı kalmadı, diyor.
C) Sarı kedi çok sevimliydi.
D) Şimdi kavuşma zamanıdır.
18.
A)
B)
C)
D)
19.
sıfat yoktur?
Şarkıların dili olsa keşke.
Derin sularda yüzüyorum.
Tek başına büyük işler yapıyor.
İri gözlerini kocaman açtı.
23.
Aşağıdaki altı çizili sıfatlardan hangisi
türemiş yapılı değildir?
A) Sorunlu bir ailesi vardı.
B) Canlı balık diye bağırıyor.
C) Sıcak bir kalbin sahibidir.
D) Beyaz eşya alamadılar.
“Soğuk” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin
hangisinde sıfat olarak kullanılmıştır?
A) Bana soğuk davrandı.
B) Bir soğuk ayran iyi olur.
C) Niye soğuk duruyorsun?
D) Suyu soğuk içmemelisin.
24.
20.
Aşağıdaki altı çizili sıfatlardan hangisi
basit yapılıdır?
A)
B)
C)
D)
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde işaret
sıfatı yoktur?
Her zaman büyük görevler üstlendi.
Dertli baba ne yapacak?
Sakin gözlerle etrafı izliyor.
Kırmızılı elbise sana yakışıyor.
A) Her zaman buraya gelirim.
B) Şu çocuğa dikkatli bak.
C) Sen bu filmi izledin mi?
D) O yıllar bizim için güzeldi.
21.
sıfat kullanılmamıştır?
25.
A) İri taneli bezelye aldım.
B) Derdi büyük insanlar var.
C) Tatlı sözlerle kandırdı.
D) Kapısı kırık ev bizimki.
TÜRKÇE
yapılı sıfat vardır?
A) Sana iri bir karpuz seçeyim.
B) Baskıcı bir toplumda yaşıyoruz.
C) İyi günler gelecektir, unutma!
D) Boş sözlerle avutuyorsun.
211
İLKÖĞRETİM 7
1.
Aşağıdakilerden hangisinde eylem istek
kipiyle çekimlenmiştir?
A)
B)
C)
D)
2.
6.
A) Makyaj odasına girdiğinde her zaman
bildiğini unutuyor.
B) Genellikle ben onlardan moral alıyorum.
C) Hemen her gün telefonla konuşuyor.
D) Yarın Sunay Akın ile görüşecek.
Arkadaşım gelse de sinemaya gitsek
Paketi aç da içindekini göreyim
Bu akşam erken yatmalısın.
Bu kitabı almalıyım
belgisiz sıfat yoktur?
A)
B)
C)
D)
Sokakta birkaç kişi tartışıyordu.
Burada onu herkes tanır.
Hiçbir öğrenci bu soruyu çözemedi.
Bir zamanlar ben de çocuktum.
7.
3.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlam
kayması (zaman kayması) yoktur?
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde bir
fiil tekil ve çoğul kişi ekiyle
çekimlenmemiştir?
A) içtim – içtik
C) içtin – içtiniz
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili
sözcüklerden hangisi türce farklıdır?
B) içtik – içtiniz
D) içti – içtiler
A) Kızgın yağda elini yakmış.
B) Adres defterini evde unutmuş
C) Arkadaşımın kırmızı kalemi bende
kalmış
D) Ustalar yıkılan duvarı onarıyorlar.
8.
4.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim
tamlaması yoktur?
A)
B)
C)
D)
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı
çizili sözcüğün kökünün türü farklıdır?
Ülkenin liderleri toplandı.
Ekonominin düzelmesi gerekir.
Ayranın faydasını bilmiyor mu?
Bulmaca çözmeyi seviyor.
A) Körle yatan şaşı kalkar.
B) Giydiği kazak benimdi.
C) İnsan önemli bir varlıktır.
D) Saçlarım dolaştı açamadım.
5.
Aşağıdakilerin hangisinde belirtili ad
tamlaması özne görevindedir?
9.
A) Arkadaşımın annesi ona çanta almış.
B) Sabahleyin kardeşi ile sokaktan
geçiyordu.
C) Küçük çocuklara yakın ilgi göstermeliyiz.
D) Odanın duvarını sen mi boyadın.
İLKÖĞRETİM 7
isim yoktur?
A)
B)
C)
D)
212
Başyazar tüm çalışmalarını tamamladı.
Dershanede etüt yaptık.
Pazartesi günü geliyorum.
Hayvanları sokağa terk ediyorlar.
TÜRKÇE
10.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çokluk
eki kullanılmamıştır?
14.
A) Tatil yerine otobüslerle gidildi.
B) Programlar çocuklara uygun olmalı.
C) Kızları üniversiteyi bu yıl bitirdi.
D) Bıçakları hemen biletmelisin.
11.
A) Kedinin tüyleri çok parlaktı.
B) Göz rengi annesinkine benziyor.
C) Dünyanın işleri bitmez, der annem.
D) Davulun sesi uzaktan hoş gelir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem
ek eylem almıştır?
A)
B)
C)
D)
12.
Gün yavaş yavaş karardı
Onun düşünceleri beni kızdırmaz
Yıldızlar çıkmıştı gökyüzünde
Beni bu şekilde dinleme
15.
fazla belirtme sıfatı kullanılmıştır?
A) Herhangi bir kitap olabilir.
B) Işıklı bir yolda ilerledik.
C) Birazdan içeri gireriz.
D) Sana bir armağanım var.
I. Bilmez ki oturduğunuz semti
II. Geldi mi de gidici
III. Atlastan bakarım nereye gitti.
IV. Öyle öyle ezber ettim gurbeti.
16.
Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerin
hangisi söylenemez?
A)
B)
C)
D)
13.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtili
isim tamlaması yoktur?
A) Başarılara imza atmayı seviyor.
B) İyi insanlar her zaman sevilir.
C) Kapı hızla kapanınca korktum.
D) Kocaman, beyaz bir elbise giymiş.
I.dizede fiil geniş zaman olumsuzdur.
II.dize soru cümlesidir.
III.dize geniş zaman çekimlidir.
IV.dize 1.tekil kişi ile çekimlenmiştir.
17.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde fiil
yoktur?
A)
B)
C)
D)
TÜRKÇE
fazla niteleme sıfatı kullanılmıştır?
sıfat yoktur?
A) Ameliyatlı hastayı, yoğun bakıma aldılar.
B) Temiz kalpli insanların istedikleri olur.
C) Saçı kısa kızı tanıyor musun?
D) Hiçbir derdimiz yok, sağ olun.
Güneş DO’dur, beşte doğar
Vurur, vurur demirlere
Kapı açıldığında en son,
Dellenir bir uzun RE…
213
İLKÖĞRETİM 7
18.
22.
soru hem sayı sıfatı kullanılmıştır?
A) Odaya hızla giren beş adam vardı.
B) Sen kaç elma yedin, üç elma mı?
C) Hepimiz bu yıl okuldan mezun oluyoruz.
D) Televizyon iki dakika sonra kapanacak.
Yıllar sonra bu semte geri döndü. Küçük
sokakları, çiçekli balkonları, neşe dolu
insanları ile hoştu. Eski yılları hatırladı.
Yüzüne bir gülümseme yayıldı.
A) 6
19.
Kitap okuma alışkanlığı küçük yaşlarda
edinilir, görüşüne karşıyım ben. Büyük
insanlar da kitap okumaya alıştırılabilir.
Öncelikle onlara güzel bir kitap sunmalıyız.
İşte o büyülü kitapla okumaya bir adım
atacaktır.
23.
B) 3
C) 4
sıfat yoktur?
“Sakin” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin
25.
pekiştirme sıfatı yoktur?
A) Otlar yeşilimsi renkte iken kestik.
B) Mavimtırak elbisesi vardı.
C) Muğla’ya ben yalnız gittim.
D) Kızılımsı bir saç rengi oldu.
A) Sakin çocuklar sorun yaratmıyor.
B) Olaylar karşısında sakin davranıyor.
C) Sakin, sessiz bir çocuktu.
D) Sakin deniz, ılık rüzgar ne hoş…
İLKÖĞRETİM 7
küçültme sıfatı kullanılmıştır?
A) Kırmızı balık ne güzeldi.
B) Yaşlılara yer vermeliyiz.
C) Konuklara pasta ikram etti.
D) Sarı saçlarını savuruyor.
A) Beyaz kapılı evde oturuyorduk.
B) Dere kenarında serin serin oturuyor.
C) Elbisesi yırtık bir dilenci geldi.
D) Açıkgöz bir çocuktu, inanamazsın
21.
D) 9
D) 5
24.
20.
C) 8
A) Kedicik soğuktan donmuş.
B) İrice bir karpuz seçtim.
C) Nereden geldim buraya sanki.
D) Bu telefon küçücüktü.
Parçada kaç tane niteleme sıfatı
kullanılmıştır?
A) 2
B) 7
214
TÜRKÇE

TRK7_RF_001_12

Transkript

Benzer belgeler

1 EŞ ANLAM(AYNI ANLAM)- ZIT ANLAM( TERS ANLAM

dosyayı indir - okulbahcemiz

Türkiye Türkçesi III

01-YGS-LYS-HAZIRLIK-SOZCUKTE-SOZ OBEKLERI-VE

indir - Tüm İngilizce

3. Ad nedir?

Türkçe

Aşağıdakilerden hangisi bir arama motoru adresi değildir