türkiye`de nefroloji, diyaliz ve transplantasyon
Transkript
türkiye`de nefroloji, diyaliz ve transplantasyon
TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARI PUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE’DE NEFROLOJİ, DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON REGISTRY OF THE NEPHROLOGY, DIALYSIS AND TRANSPLANTATION IN TURKEY REGISTRY 2014 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI VE TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ ORTAK RAPORU MINISTRY OF HEALTH AND TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY JOINT REPORT YAYINA HAZIRLAYANLAR / EDITORS Gültekin SÜLEYMANLAR Başkan / Chairman Kenan ATEŞ Nurhan SEYAHİ Genel Koordinatör / General CoordinatorÜye / Member ISBN 978 - 605 - 62465 - 0 - 0 Ankara - 2015 l Yı ar . 25th Ye 25 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARI PUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE’DE NEFROLOJİ, DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON REGISTRY OF THE NEPHROLOGY, DIALYSIS AND TRANSPLANTATION IN TURKEY REGISTRY 2014 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI VE TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ ORTAK RAPORU MINISTRY OF HEALTH AND TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY JOINT REPORT YAYINA HAZIRLAYANLAR / EDITORS Gültekin SÜLEYMANLAR Başkan / Chairman Kenan ATEŞ Nurhan SEYAHİ Genel Koordinatör / General CoordinatorÜye / Member Ankara - 2015 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARI PUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY Önemli Not / Important Note Bu kitabın bütün hakları Türk Nefroloji Derneği’ne aittir. Makale ve bulgular kaynak gösterilmeden yeniden yayınlanamaz. All copyrights are reserved for Turkish Society of Nephrology. Articles and figures can not be published without reference. ISBN 978-605-62465-0-0 Dizgi ve Tasarım / Contents and Design: BAYT Bilimsel Arş. Basın Yayın Tanıtım Ltd. Şti. Ziya Gökalp Cad. 30/31, Kızılay Tel. 0312 431 3062 Baskı / Printing: Miki Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. Matbaacılar Sitesi, 560 Sk. No. 27, Yanimahalle, Ankara Tel. 0312 395 2128 Baskı Tarihi / Printing date: Ekim / October 2015 ii National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ REGISTRY KURULU TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY REGISTRY COMMITTEE Başkan: Chairman Registry Kurulu Üyeleri: Members of the Registry Committee: Prof. Dr. Gültekin SÜLEYMANLAR Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Kenan ATEŞ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Siren SEZER Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Prof. Dr. Mehmet Rıza ALTIPARMAK İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Prof. Dr. Nurhan SEYAHİ İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Prof. Dr. H. Zeki TONBUL Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Prof. Dr. Soner DUMAN Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Doç. Dr. İsmail KOÇYİĞİT Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI / MINISTRY OF HEALTH Uzm. Dr. Arif KAPUAĞASI, Dr. Murat ÖZTÜRK, Dr. Pınar GÜNEŞER YAVAŞ, Özlem SAVCI, Zehra UZUNDURUKAN, Savaş ÇAMÖZ Pediatrik Nefroloji Koordinatörü / Coordinator for Pediatric Nephrology: Prof. Dr. Sevcan BAKKALOĞLU, Çocuk Nefroloji Derneği Genel Sekreteri / General Secretary of Pediatric Nephrology Society Veri Toplama ve Yönetimi / Data Collection and Management: Aylin GÖKDUMAN, Burcu TOSUN, PLEKSUS Bilişim Teknolojileri Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu iii ÖNSÖZ / INTRODUCTION 1990 yılında Prof. Dr. Ekrem Erek tarafından başlatılan Türk Nefroloji Derneği (TND) Ulusal Kayıt ve İstatistik (Registry) faaliyetlerinin 25. yılını doldurmasının haklı gururu ile hepinize sevgi ve saygılarımı sunarım. Ülkemizdeki hiçbir bilimsel derneğin yapamadığı Ulusal Kayıt ve İstatistik faaliyetlerinin bugünkü kurumsal kimliğe kavuşmasında geçmiş dönem kurul başkanı Prof. Dr. Kamil Serdengeçti’nin vizyonunun ve özverili çalışmalarının altını çizmek isterim. Geçen 25 yıl içinde merkez temelli Ulusal Böbrek Kayıt Sistemi çalışmaları artan merkez ve hasta sayılarına rağmen, kesintisiz olarak bugüne değin sürdürülmüş ve her ulusal kongrede detaylı raporlar yayımlamıştır. Bu başarı öyküsünde TND Kayıt ve İstatistik Kurulunun büyük çabaları yanı sıra TND yönetimlerinin de konuya pozitif yaklaşımını ve verilerini bizimle paylaşan merkezlerin desteklerini çok önemsiyorum. Bu çabaları için değerli hocalarıma ve merkez sorumlularına şükranlarımı sunarım. Bu uzun soluklu işbirliği, elde edilen başarının temelini oluşturmuştur. 1990-2007 yılları arasında merkez temelli olarak basılı materyal ile veri toplama süreci yerine, 2007 yılında elektronik ortamda veri toplanmasına başlanmıştır. 2008’den beri Avrupa’daki renal replasman tedavi (RRT) merkezlerinde kullanılan temel ve genişletilmiş veri setleri, merkez temelli olarak ülkemizde uygulamaya sokulmuştur. Hasta temelli veri toplamaya yönelik elektronik alt yapı tamamlanmıştır. Ancak, günümüzde toplam sayısı 70.000’i aşan RRT hastalarından teknik, idari, etik ve ekonomik zorluklar nedeniyle elektronik ortamda bire bir hasta temelli longitidünal veri toplama işlemi maalesef hayata geçirilememiştir. Son yıllarda Sağlık Bakanlığının idari ve tıbbi denetim amacıyla RRT hastalarına ait verileri hasta temelli olarak toplamaya başlaması, emek yoğun bir iş olan veri girişinin herhangi bir yasal zorunluluk olmaksızın tamamen gönüllülük esasına göre yürütüldüğü TND Registry çalışmalarına katılımı olumsuz yönde etkilemiş ve anketlerin geri dönüş oranlarında hissedilir azalma olmuştur. 2012 döneminden itibaren anket dönüş oranın % 50’nin altına düşmesi hepimizi üzmüş ve sistemin sürdürülmesi adına yöntem değişikliğine gidilmesini zorunlu kılmıştır. Güvenilir veri toplama sorunu nedeniyle, bu yıl uygulamada bazı değişiklikler yapılmış ve anket formları her yıl olduğu gibi bütün merkezler yerine geneli temsil edebilecek seçilmiş bir grup merkeze gönderilmiştir. Buna rağmen, veri toplama sürecinde bazı merkezlerin ilgisizliği amatör ruhla çalışan kurulumuzun motivasyonunu olumsuz yönde etkilemiştir. Ancak sürece sahip çıkan ve ciddiye alan merkezler sayesinde verilerin derlenmesi ve final raporun ortaya çıkışı mümkün olmuştur. Registry çalışmalarının sürekliliğini ve güvenilirliğini tehlikeye sokmamak için Sağlık Bakanlığı ile işbirliğine gidilmiş ve DYOB veri kaynağından veri desteği alınmıştır. Ayrıca, DİADER ve endüstrinin verilerinden de yararlanılmıştır. Çeşitli kayiv I would like to extend my greetings and express how proud I am, on the occasion of the 25th Anniversary of the National Registry and Statistic activities run by the Turkish Society of Nephrology (TSN) founded by Prof. Ekrem Erek in 1990. I would like to underline the importance of the vision and self-sacrificing activities of Prof. Kamil Serdengeçti, the previous chairman of the board, since he enabled the National Registry and Statistic activities to gain an institutional identity today that has not been achieved by any scientific association in Turkey. In the last 25 years, the centerbased National Kidney Registry System activities have incessantly continued until now despite the increasing number of centers and patients, and detailed reports have been issued at every national congress. In that story of success, I ascribe importance to both the great efforts of the TSN Registry and Statistic Board and the positive approach of the TSN administration towards the matter and the support of the centers that share their data with us. At this juncture, I would like to express my heartfelt gratitude to my distinguished professors and the center directors for their efforts. This long-term cooperation laid the foundation of the success achieved. Whereas data was collected through printed material as center-based between 1990 and 2007, electronic data collection era started in 2007. Basic and expanded data sets that have been used in renal replacement theraphy (RRT) centers in Europe since 2008, have been put into practice in our country in a center-based way. Patient based electronic data collection infrastructure has been completed. Yet, the longitudinal data collection in a patient-based manner in an electronic setting could not be put into life because of technical, administrative, ethical and economic difficulties associated with the RRT patients, the number of whom exceeded 70.000 today. In recent years, the fact that Turkish Ministry of Health has begun to collect data of the RRT patients for administrative and medical inspection has negatively affected the participation in the TSN Registry activities because great-efforts of data entrance are deployed completely through volunteers without any legal obligation and a remarkable decrease occurred in the number of filled out of surveys. Since the conversion rate of surveys went down below 50% since 2012, the situation made all of us sad and it became mandatory to change the method so as to assure system continuity and sustainability. Due to the problem of reliable data collection, some practical changes have been done and surveys were sent to a group of selected centers that can represent the overall universe, instead of all centers. Despite that, low level of interest in some centers during data collection negatively affected the motivation of our committee that works with an amateur spirit. On National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 naklardan alınan verilerin doğrulaması ve derlemesi yapılarak elinizdeki rapor hazırlanmıştır. Büyük emek gerektiren bu çalışmalarla RRT gerektiren son dönem böbrek hastalığı hakkındaki ulusal gerçekler ve güncel görüntüler ortaya koyulmaktadır. Ulusal Böbrek Kayıt Sisteminin yıllık raporları ülkemizde RRT gerektiren son dönem böbrek hastalığının demografik, epidemiyolojik, klinik özellikleri ve tedavi metotlarının durumu ile yıllar içinde bu parametrelerde yaşanan değişimlere ilişkin özgün bilgi kaynağı konumundadır. Son dönem böbrek hastalığının kontrolü ve tedavisine ilişkin ulusal strateji ve yaklaşımların belirlenmesinde başvurulan bilgi kaynaklarının başında gelmektedir. Bilindiği gibi, RRT’ne ilişkin verilerimiz yaklaşık 12 yıldır USRDS ve ERA-EDTA Registry raporlarında da yer almaktadır. Bu durum, ülkemizdeki RRT sonuçlarının ABD ve Avrupa sonuçları ile karşılaştırılmasına olanak sağlamaktadır. Kayıt ve İstatistik Kurulunun 25 yıldır yürüttüğü faaliyetlerin TND’nin hem ulusal, hem de uluslararası ölçekte marka değeri olan bir dernek haline gelmesine ciddi katkısı olmuştur. Yazıma son verirken TND Ulusal Kayıt Sisteminin kurucusu Prof. Dr. Ekrem Erek’e ve kurumsal kimliğe ulaşmasındaki değerli katkıları dolayısıyla Prof. Dr. Kamil Serdengeçti’ye TND Kayıt ve İstatistik Kurulu adına bir kez daha şükranlarımı sunarım. Uzun süredir Ulusal Böbrek Kayıt Sisteminin mutfağında birlikte çalıştığımız arkadaşlarım Prof. Dr. Kenan Ateş’e, Prof. Dr. Mehmet Rıza Altıparmak’a, Prof. Dr. Nurhan Seyahi’ye ve diğer kurul üyelerine, Ulusal Kayıt Sistemi çalışmalarına verdiği büyük destek için TND Başkanı Prof. Dr. Turgay Arınsoy’a ve Yönetim Kurulunun değerli üyelerine, kendi veri tabanlarından yararlanma fırsatı tanıyan Sağlık Bakanlığı yetkililerine, Kayıt Sisteminin elektronik alt yapısını oluşturan ve merkezlerden verileri toplayan Pleksus şirketi elemanlarına ve verilerini bizlerle paylaşan merkez sorumlularına şükran ve teşekkürlerimi sunarım. Saygılarımla, Prof. Dr. Gültekin SÜLEYMANLAR TND Kayıt ve İstatistik Kurulu Başkanı the other hand, thanks to the centers that supported and took the process seriously, compilation of data and preparation of final report became possible. Cooperation has been sustained with the Ministry of Health in order not to jeopardize sustainability and reliability of the Registry activities and data support was taken from the DYOB data source. Moreover, data of DİADER and industry were used. The report in your hands has been prepared subsequent to verification and compilation of data obtained from different sources. National realities and current images about end stage renal disease needing RRT, are revealed through those activities necessitating great efforts. The annual reports of the National Renal Registry System is a unique source of information about demographic, epidemiological and clinic features of end stage renal disease, necessitating RRT in our country and the status of the therapy methods and the changes in those parameters in years. The National Renal Registry is one of major most referred sources of information in determining national strategy and approaches regarding the control and the treatment of end stage renal disease. As it is well known, our data related to RRT are covered by the USRDS and the ERA-EDTA Registry reports for almost 12 years. Thus, this enables comparison of Turkish RRT results against those of the USA and Europe. The activities that the Registry and Statistic Committee has been conducting for 25 years provided significant contribution to the TSN in making it a brand at national and international level. While concluding my remarks, I would like to thank on behalf of TSN Registry and Statistic Committee once again Prof. Ekrem Erek, the founder of TSN National Registry System and Prof. Kamil Serdengeçti due to his precious contributions to the TSN in generating an institutional identity. Also, I would like to extend my thanks to my friends Prof. Kenan Ateş, Prof. Mehmet Rıza Altıparmak, Prof. Nurhan Seyahi and other committee members with whom we worked in the kitchen of the National Renal Registry System for a long time, and Prof. Turgay Arınsoy, the chairman of TSN for his great support for the efforts of National Registry System, and the esteemed members of the Executive Board, the Ministry of Health officials enabling us to benefit from their own database systems, the personnel of Pleksus firm that formed the electronic infrastructure for the Registry System and collected data from the centers, and the center officials who shared their data with us. Best Regards, Prof. Gültekin SÜLEYMANLAR Chairman of the TSN Registry and Statistics Committee Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu v GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE TND ULUSAL KAYIT SİSTEMİ TSN NATIONAL REGISTRY: FROM PAST TO PRESENT ÜLKE NEFROLOJİ KAYIT SİSTEMİNDE HIZLA GEÇEN YİRMİ BEŞ YIL 25 YEARS GONE WITH THE WIND IN TURKISH NEPHROLOGY SYSTEM Prof. Dr. Ekrem EREK TND Önceki Başkanlarından Prof. Ekrem EREK Türkiye genelinde yapılan Nefroloji Registry çalışmaları 1990 yılında Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nefroloji bölümünde başlatılmış, geçen yirmibeş yılda, her yıl yayınlanan kayıt bulgularından ibaret onlarca kitapçık, Türk Tıp ve Nefroloji kütüphanelerindeki mümtaz yerini almıştır. Elektronik ortamda da ulaşılabilen bu kitapçıklar, ümit ediyorum ki ilk fırsatta ciltli olarak da karşımıza çıkacaktır. Bu hiç de kısa olmayan sürenin ilk onsekiz yılındaki merkez kayıt ve yayın kurulu başkanı olarak özellikle genç meslektaşlarımıza, konuyla ilgili geçmiş hatıralarımızdan ve nasıl bugünlere gelindiğinden özetle bahsetmek isterim. Her şeyin 1989 yılında bir Avrupa seyahati dönüşü başladığını belirtmeliyim. O yıl Avrupa’daki bir büyük kongrede, çoğu ülkelerin temsilcileri kendi ülkelerindeki nefroloji, diyaliz ve transplantasyon rakamlarını vermişler, bize ise yalnız dinlemek ve içimizde bir burukluk hissetmek düşmüştü. Çünkü ülkede bu rakamlara ait güvenli bir kaynak yoktu. Gerçi Londra’daki EDTA kayıt merkezinin Türkiye’de bir temsilcisi (Key Man) vardı, ancak ona ulaşan rakamlar ülkenin gerçek rakamlarının dörtte biri, beşte biri mesabesindeydi. Ben derneğin o yıllardaki genel sekreteri olarak, başkan olan Kemal Önen Hoca’ya bu durumu anlattım ve kayıt çalışmalarının dernekçe yapılmasını teklif ettim. Hoca bunun güç bir iş olduğunu söyledi, ama desteğini de esirgemedi. Bunun üzerine kolları sıvayarak, sigorta hastanesinden Nefroloji eğitimi için bize gelmiş olan bir asistan hanımla işe giriştik. İstanbul genelindeki bütün merkezlere hem yazılı format göndererek, hem de telefonla arayarak bulguları topladık. Hoca bir önsöz yazdı. Bir ilaç firması da basım masraflarını üstlendi ve İstanbul Nefroloji kayıt bulguları, yanıt oranı yüzde doksanı geçen şekilde Nefroloji Derneği’nin bir numaralı yayını olarak basıldı (Resim 1). İstanbul deneyiminden cesaret alarak 1990 yılında ve daha sonra da 1991 yılında, aynı telefon ve format gönderme metodu ile bulguları topladık ve yayınladık (Resim 2-3). 1992-1993 bulguları aynı kitapçıkta toplandı. Ülkenin her coğrafi bölgesinden sorumlu tayin edilen dernek üyesi arkadaşlar rakamların toplanmasında aktif olarak görev aldılar. Konuyla ilgili, 1990’da Bursa’da, 1992’de bütün ülke Nefroloji ve Diyaliz, Transplantasyon merkezlerindeki arkadaşların iştiraki ile Eskişehir’de bir vi of Former Chairmen of TSN The Nephrology Registry Studies in Turkey began at the Department of Nephrology at Cerrahpaşa Medical School in 1990 and tens of booklets consisting of registry findings that are published every year have gained a distinguished place in Turkish Medicine and Nephrology libraries in the past 25 years. I hope that these booklets which are electronically available will be bound as soon as possible. As the chairman of the central registry and the publication committee in the first 18 years of that long period, I would like to mention briefly about our past memories on the matter in particular for young fellows and how we have reached today. I must underline that all story began after coming back from a trip to Europe in 1989. That year, at a major conference in Europe, the representatives of the attending countries declared nephrology, dialysis and transplantation figures in their own countries, and we just listened and felt upset. Because there was not a reliable source compiling those figures in Turkey. There was a representative (Key Man) of the EDTA registry centre in London, but the numbers he obtained were at the rate of one fourth and one fifth of the real ones. As the secretary-general of this association in those years, I explained the situation to the chairman Dr. Kemal Önen and suggested that the registry performances should be carried out by the association. He said that was a difficult job but he gave support. Upon that, we began to work with a female assistant who came to us for nephrology training from the social security institute hospital. We collected the findings by both sending written forms to all centers in Istanbul and calling them. Dr. Kemal Önen wrote an introduction to the report comprised of all findings. A pharmaceutical company undertook printing expenses. The İstanbul Nephrology registry findings were published as number one publication of the Turkish Society of Nephrology in a way that response rate passed 90% (Figure 1). We collected and published findings through the same method such as reminders by phone calls and sending the format in 1990 and in 1991 by encouraging ourselves with the experience in Istanbul (Figure 2-3). Findings in 1992-1993 were gathered in the same booklet. National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 toplantı düzenlendi ve büyük bir ilgi gören bu toplantılarda Registry konusunda geniş bir mutabakat sağlandı (Resim 4). 1994’te Ankara’lı bir grup arkadaşımız, Cerrahpaşa’ya yardım amacıyla olsa gerek, o senenin kayıt çalışmasını yapmaya talip oldularsa da maalesef o yıl kitapçık yayınlanamadı. 1992 yılında yakın dostum ve arkadaşım Kamil Serdengeçti’nin Merkez Registry Kurulu’na iştiraki ile elektronik ortamda verilerin toplanması ve bilgisayara işlenmesi hız kazandı. Mevcut olan dış ilişkiler daha genişletildi. Avrupa ve Amerika Registry sistemleri ile olan müşterek çalışmalar yoğunlaştı ve hasta endeksli veri toplama hazırlıkları başladı. Kamil bu görevi, beni de geçerek ondokuz yıl devam ettirmiş, yüzünün akıyla ve en üst seviyede bir başarıyla tamamlamıştır. 1995’te Registry kurulumuza Gültekin Süleymanlar’ın dahli ile verilerin grafiğe dökülmesi ve değerlendirilip yorumlanması daha sağlam temellere oturtuldu. Bu arada çeşitli büyük Avrupa Kongrelerinden Türk Nefroloji Registry’si hakkında konferans vermek ve büyük araştırmalara iştirak için davetler alınmış, bu konferans ve davetlerde Gültekin, derneği ve ülkeyi yıllar boyunca yüksek başarıyla temsil etmiştir. Kendisi, yirmi yıl süren Registry ile ilgili çalışmalarıyla benim ve Kamil’in rekorlarını da kırmıştır. Halen de Merkez Kurul Başkanlığı görevini büyük bir özveri ve liyakatle sürdürmektedir. Türkiye Registry’si ile ilgili ilk dış yayınımız EDTA’nın yayın organı olan NDT Dergisinde 1999 yılında yapılmıştır (Resim 5). Konuyla ilgili daha ayrıntılı ve geniş rapor, yine aynı dergide 2002 yılında uluslararası bilim camiasına sunulmuştur (Resim 6). Daha sonra TND Ulusal Registry’sinin 1996-2008 yılları arası bulgularının geniş bir bildirimi ve irdelenmesi 2011’de AJKD’de yayınlanmıştır (Resim 7). Bu arada EDTA ve USA Registry’lerinin önde gelen yöneticileri Kitty Jager, Carmine Zoccali, Alan Collins vb. Türkiye’ye defalarca davet edilerek gelip gittiler. Konuyla ilgili eğitim faaliyetleri, kayıt konusu meraklılarına hem yurt içinde, hem yurt dışında yoğun olarak verildi. Bu çalışmalar semeresini vermekte gecikmemiş ve 2001’den itibaren EDTA’nın, 2003’ten itibaren de USA’nın (USRDS) yıllık kayıt raporlarında, sınırlı sayıdaki ülkelerle beraber Türkiye bulguları da yer almaya başlamıştır. Bu noktaya gelinmesi ve hızla geçen 25. Yıla ulaşılması, hiç tevazu göstermeden belirtmeliyim ki, büyük bir başarıdır. Ve bizim, Kamil ve Gültekin’inle beraber sırayla; 18, 19 ve 20 yıllık Merkez Registry Kurulu üyeliklerimiz sırasındaki, bütün dernek üyeleriyle beraber bitip tükenmek bilmeyen çabaların sonucudur. Batılı bilim adamlarının çoğunluğu bir konu üzerinde yıllarını verirler. Bizler, bir sürü yoğun başka meşguliyetlerimiz arasında, farkında olalım veya olmayalım, uzun yıllarımızı Registry konusunda harcamamız, akademik ve ulusal sorumluluğumuzun ve ileri batı ülkelerinden geri kalmamak duygusunun bilimsel bir tezahürüdür. Bundan, bugün ne kadar mutluluk ve The members of the Society responsible for every geographical region in Turkey had an active role in collecting numbers. Meetings related to the matter were held in Bursa in 1990 and in Eskişehir in 1992 with the participation of the personnel specialized in nephrology as well as dialysis and transplantation centers in all over the country. Broad consensus was achieved regarding the registry, at the meeting drawing great attention (Figure 4). In 1994, a booklet could not be published despite the fact that a group of our friends from Ankara asked to conduct registry work of that year, I guess to support Cerrahpaşa. In 1992, data collection in electronic area and their entry into computer gained impetus, with the participation of my close friend Dr. Kamil Serdengeçti from the Center Registry Committee. Present foreign relations were improved further. Joint activities with the European and the American Registry systems increased and patient-based data collection started. Dr. Kamil continued that duty for 19 years, that is longer than mine, and completed it with a success at the highest level. After Dr. Gültekin Süleymanlar became a member of the Registry Committee in 1995, converting data into graphics, data evaluation and interpretation became more reliable. Invitations from various major European Congresses were extended to Turkey so that we could lecture on the Turkish Nephrology Registry and Turkish scientists could participate in research projects and Dr. Gültekin successfully represented the Society and Turkey at those conferences and events for years. With his studies related to Registry for 20 years, he hit my and Dr. Kamil’s record. He is still the chairman of the Central Committee with a great selfsacrifice and merit. Our first external publication related to the Registry of Turkey was issued in the NDT journal, the publication organ of the EDTA in 1999. (Figure 5). More detailed and comprehensive report related to the matter was presented to the international science community in the same journal in 2002 (Figure 6). A comprehensive declaration and discussion of the TSN National Registry’s findings between 1996 and 2008 was published in the AJKD in 2011. (Figure 7). Leading chairs and members of the EDTA and the USA Registry Kitty Jager, Carmine Zoccali, Alan Collins etc. were invited and came to Turkey several times. Training activities have been carried out both in Turkey and abroad for the ones who are curious about the registry. Results of those activities came immediately and Turkish findings have begun to be available in the yearly registry reports of the EDTA since 2001 and the USA (USRDS) since 2003 together with a few countries. I must express that coming to this point and hitting the 25th anniversary so fast is a great achievement. That is the result of inexhaustible efforts of mine, Kamil and Gültekin during our membership to the Central Registry Committee respectively for 18, 19 and 20 years together with all members of the Society. Many Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu vii gurur duysak hepimizin hakkıdır. Bu arada bir gelenek de oluşmuş, dernek başkanlığı süresi dolan arkadaşımız, çalışmalardaki ahengi devam ettirmek ve bozulmayı önlemek üzere en aşağı beş sene Registry Kurulu Başkanlığı görevini de üstlenmiştir. Burada, 2005’ten itibaren merkez kayıt kuruluna katılan ve bu yıla kadar devamlılık gösteren iki Cerrahpaşa’lıdan da bahsetmek isterim. Bu iki genç adam, Mehmet Rıza Altıparmak ve Nurhan Seyahi, yoğun üniversiter görevleri yanı sıra, kayıt sisteminin son on yıllık oluşmasında büyük bir gönüllülük ile çalışmışlar ve çalışmaktadırlar. Ne kadar takdir edilseler azdır. Burada önemli saydığım iki noktaya temas etmek istiyorum. Yirmibeş senedir devam eden Registry çalışmalarında bizim devrelerimizdeki gönüllülük esasına dayanan çalışmalar artık terk edilmeli ve verilerin toplandığı merkez kurulu başkan ve üyeleri başta olmak üzere, merkezlerin sorumlu doktor ve hemşirelerine hiç geciktirmeden her yıl belirli (fakat komik olmayan) maddi ödemeler yapılmalıdır. Registry’nin istatistikleri yapan firmaya astronomik ödemeler yapıldığı düşünülürse, derneğin bugünkü müsait mali durumu da gözönüne alınarak , çekirdek kadro ve verileri sağlayan destekçilerine ödeme yapılmaması devamına son verilmelidir. Bu hususu çok önemli addediyorum. Son yıllarda merkezlerden gelen yanıt oranındaki düşüş önlenmelidir. Elektronik format yanı sıra telefonla ve gerektiğinde o bölge sorumlusunu devreye sokarak veya o bölgeden bir dernek üyesini ilgili merkeze yollayarak ve yukarıda bahsedilen ödemeler devreye sokularak sorun çözülebilir. Sağlık Bakanlığı ile bu konuda devamlı işbirliği için bir protokol yapılabilir. Derneğin bu kayıt çalışmasının, yıllık kitapçıkların Sağlık Bakanlığı için de çok yararlı olduğunu düşünüyorum. Çünkü bu yıllık kitapçıklar, yalnız rakamları veren bir kaynak olmayıp, sonuçları değerlendiren, yorum yapan, ileri ülkelerle karşılaştırmasını sağlayan ve sorunlara çözüm tavsiye eden, konuyla ilgili üst seviyede uzmanlık icap ettiren akademik yayınlardır. Ülkemiz Nefroloji dış yayınlarının maalesef giderek düşme gösterdiği bugünkü ortamda, ülke Nefroloji kayıt bulgularının her yıl EDTA ve USA kitapçıklarında figüre etmesi, bu yönden daha bir önem kazanmaktadır. Bilindiği üzere dış yayınların etkileme faktörü, içeride yapılan bütün bilimsel faaliyetlerden daha kalıcı ve yüksektir. Türk Nefroloji Derneği’nin geçmiş ve bugünkü başkan ve yönetim kurullarının ve bütün dernek üyelerimizin, yirmibeş yılda olduğu gibi bundan sonra da, daha da fazla olarak, kayıt çalışmalarına desteğinin devam etmesi elzemdir. Ulusal Registry sisteminin başlatıcısı olarak, sistemin ulusal ve uluslararasında bugünkü yüksek seviyeye gelmesinde, gösterdikleri büyük çabalardan dolayı başta dostum Kamil Serdengeçti’ye ve sonra da Gültekin Süleymanlar dostumuza, en yüksek takdirlerimi ve şükranlarımı sunarım. Keza bu çalışmada devamlılık göstererek bugünlere kadar on yıl çaba sarf eden viii western scientists sacrificed many years for these registries. While engaged with many busy activites a day, we spent many years on the registry this or that way because we did not want to lag behind other countries bearing in mind academic and national sense of responsibility. Today, we can be really take pride and feel happy about the progress. Meanwhile, a tradition came into being and the chairs who fulfilled their term of Office continued their chairmanship of the Registry Committee so as to maintain flow and harmony of the endeavors. Within this scope, I would like to talk about two graduates of Cerrahpaşa who have become a part of the Committee since 2005 and sustained their efforts so far. These two young fellows, Drç Mehmet Rıza Altıparmak and Dr. Nurhan Seyahi have volunteered for a decade in forming the Registry, apart from their massive academic duties. They deserve a compliment on their sacrifice.. At this juncture, I would like to touch upon two important points. Free voluntary service that we have provided for 25 years must be abandoned within the context of the Registry and the Chair, members, doctors and nurses in charge of the centers must receive a payment annually (not laughably low) without any delay. Considering the financial situation of the Society and the huge payments that are made to the company running the statistical computation of the Registry, non-payment of the core members and data providers must be discontinued. I ascribe massive importance to this matter. Decrease in the rate of responses received from the centers in recent years should be prevented. Problem can be solved via an electronic format as well as via telephone and by enabling supervisor of that region when required or sending an association member from that region to the related centre and enabling above mentioned payments. A protocol of continuous cooperation may be signed with the Ministry of Health. I think that, such record work of the Society and the annual booklets are also very beneficial for the Turkish Ministry of Health because such booklets are not only a source providing numbers per se, but are also academic publications assessing the results, making comments, ensuring comparison with advanced countries and recommending solutions to problems requiring high level of specialization in this field. Figuring the country’s Nephrology registry findings in the EDTA and the USA booklets every year becomes more important in that aspect in the current atmosphere where the number of the Nephrology related international publications from Turkey consistently decreases. As it is well known, the impact factor of the international publications is more long-lasting and higher than all scientific activities performed in the national level. Former and current chairman and Executive Boards of the Turkish Society of Nephrology and all its members should continue to support the registry studies like they did in the past 25 years. National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Mehmet Rıza ve Nurhan’a teşekkürlerimi bir borç bilirim. 1989’dan itibaren bugünlere gelinceye kadar, bu çalışmalarımıza destek veren bütün dernek başkan ve yönetim kurulu üyelerine, verilerin toplandığı merkezlerin sorumlu hekim ve hemşirelerine, maddi desteklerini esirgemeyen firmalara, Registry’nin başlangıcından itibaren ilk on sene; mekanı, sekreteri, faksı, bilgisayarı, telefonu ve çalışanları ile dernek kayıt sistemi için çalışmalara izin ve destek veren Cerrahpaşa Tıp Fakültesi yönetimine de candan minnet ve şükranlarımı sunar, daha nice yirmibeş yıllar TND kayıt sisteminin başarılı devamını dilerim. As the initiator of the National Registry System, I present my highest appreciations and thanks primarily to dear friends Dr. Kamil Serdengeçti and Dr. Gültekin Süleymanlar for their considerable efforts in bringing the system to the highest level today in national and international arena. Furthermore, Credit goes to Dr. Mehmet Rıza and Dr. Nurhan for their continuous efforts of a decade until now in this study. I also present my sincere thanks to all Society chairmen and the members of the Executive Board, supporting these studies since 1989, responsible doctors and nurses in data collection centers, companies with their tangible support, Cerrahpaşa Faculty of Medicine Administration that has been providing permission and support to the studies by the Society and the Registry System and premises, secretaries, fax, computers, telephones and employees within first ten years as of the initiation of the Registry and wish success to the TSN Registry System for another25 years. Resim 1- İstanbul Registry’si Kapağı, 1989. Yayına Hazırlayanlar: Ekrem Erek, Serhat Perk. (TND’nin İlk Yayını) Resim 2- İlk Türkiye Registry’si Kapağı, 1990. Yayına hazırlayanlar: Ekrem Erek, Serran Dalmak Figure 1- İstanbul Registry Cover, 1989. Prepared by: Ekrem Erek, Serhat Perk. (TSN First Publication) Figure 2- First Turkey Registry Cover, 1990. Prepared By: Ekrem Erek, Serran Dalmak. Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu Resim 3- Türkiye İkinci Registry’si Kapağı, 1991. Yayın Kurulu: Ekrem Erek, Rezzan Ataman, Serran Dalmak, Süheyla Apaydın Figure 3- Turkey Second Registry Cover, 1991. Board of Publication: Ekrem Erek, Rezzan Ataman, Serran Dalmak, Süheyla Apaydın ix Resim 4- Eskişehir Toplantısı, 1992. Figure 4- Eskişehir Meeting, 1992. Resim 5- Registry ile İlgili Olarak İlk Uluslararası yayın, 1999. Figure 5- First International Publication Regarding the Registry, 1999. Resim 6- Registry ile İlgili Olarak İkinci Uluslararası Yayın, 2002. Figure 6- Second International Publication Regarding the Registry, 2002. Resim 7- Registry ile İlgili Olarak Üçüncü Uluslararası Yayın, 2011. Figure 7- Third International Publication Regarding the Registry, 2011. x National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TND ULUSAL KAYIT SİSTEMİNİN (REGISTRY) 25. YILI ÜZERİNE ABOUT the 25TH ANNIVERSARY of the TSN NATIONAL REGISTRY SYSTEM Prof. Dr. Kamil SERDENGEÇTİ TND Eski Başkanı (2000-08); Registry Koordinatörü ve Daimi Kurul Eski Başkanı Prof. Kamil SERDENGEÇTİ 1992-2012 arasında 20 yıl süreyle görev aldığım ve önemli katkılar yapmış olmaktan gurur duyduğum Türk Nefroloji Derneği (TND) Ulusal Kayıt Sistemi (Registry) Kurulunun 25 yıldır sürdürdüğü özverili çalışma ve gayretleriyle bugün Türkiye, Avrupa ve dünyada Ulusal Registry’ye sahip sınırlı sayıda ülke arasında bulunmakta ve TND Ulusal Registry merkez veri sonuçları ERA-EDTA Registry Annual Report (Yıllık Rapor) Kitaplarında ve ERA-EDTA Registry Web sitesinde (www. era-edta-reg.org) Yıllık Raporlar B Seksiyonunda ve USRDS Annual Data Reports (United States Renal Data System Yıllık Veri Raporları) kitaplarının Uluslararası Kıyaslamalar bölümünde kesintisiz olarak yer almaktadır (www.usrds.org). Ülkemizin, Avrupa’nın sayıca en büyük diyaliz popülasyonlarından birine sahip olduğu ve bu popülasyona yüksek kalitede RRT hizmeti verdiği artık tüm dünyaca bilimsel veri olarak bilinmekte ve kabul edilmektedir. Kanımca, bugün bir Ulusal Nefroloji Derneği olarak TND Avrupa’da ve dünyada bir marka olmuşsa, bunun en önemli nedenlerinden biri 25 yıldır aksatılmadan başarıyla sürdürülen merkez veri sonuçlarına dayalı TND Ulusal Registry’sidir. TND Hasta Bazlı Ulusal Registry’si ise 1995’te ERA-EDTA başkanı Dr. Bernheim’ın yazılı onayıyla ERA-EDTA hasta soru formları esas alınarak başlatılmış; 2005 yılına dek her yıl ünitelerce her bir hasta için ayrı bir kağıt form doldurularak sürdürülmüş ve veriler tek tek TND tarafından oluşturulan özel bir veri tabanında toplanmıştır. 2012 yılında ben görevi devrettiğimde, bu konuda hizmet alımı yapılan profesyonel firma tarafından bu 10 yıllık verilere dayalı temel hemodiyaliz sağkalım analizi yapılmış olup, verilerin alt grup ve komorbidite risk analizleri de bitirilmek ve yayına hazırlanmak üzere idi. Yine hasta bazlı Ulusal Registry’nin online ortamda veri girişi yapılarak toplanabilmesi için gerekli elektronik alt yapı ve elektronik soru şablonu hazırlanmış olup, harekete geçmek için Sağlık Bakanlığından gerekli onay beklenmekteydi. Maalesef, sonradan profesyonel firmanın 1995-2005 arası hasta bazlı Registry ile ilgili analizleri tamamlayarak sonuçları TND’ye vermekten her nedense sarfınazar ettiğini ve Sağlık Bakanlığının da elektronik hasta bazlı Registry için TND tarafından veri toplanmasına çeşitli gerekçelerle onay vermediğini büyük üzüntüyle öğrendim. Eski 1995-2005 verilerinin analiz sonuçları belki şu an için bir tarafa bırakılabilir. Ancak, dünya standartları ve ERA-EDTA Registry’si ile tam bir entegrasyon sağlanmak isteniyorsa, TND tarafından tüm elektronik alt yapısı dört yıl önceden hazırlanmış olan online Hasta Bazlı Registry’yi, Sağlık TSN Former Chairman (2000-08); Registry Coordinator and Former Chairman of the Permanent Committee Thanks to the devoted works and efforts of the Turkish Society of Nephrology (TSN) the National Registry System Committee for 25 years, I have worked about it for 20 years between 1992-2012 and proud of making considerable contributions. Now, Turkey is one of few countries having the National Registry in Europe and in the World and the TSN National Registry center related data results are continuously available in International Comparisons part of the Annual Reports Section B in the ERA-EDTA Registry Web Site (www. era-edta-reg.org) and in the ERA-EDTA Registry Annual Report Books. (www.usrds.org) It is internationally and scientifically acknowledged that Turkey has one of the largest dialysis populations in Europe and has been providing high quality RRT services to this population. I think, today the TSN became a brand in Europe and in the World as a National Nephrology Society, and one of the most important reasons of this success is the center based data results covered by the TSN National Registry, sustained smoothly for 25 years. The TSN Patient Based National Registry was initiated in 1995 based on the ERA-EDTA patient question forms upon written approval of the ERA-EDTA Chairman Dr. Bernheim; sustained until 2005 by filling a separate paper form for every patient by units every year and data were collected one by one at a special database created by the TSN. When I conferred my duty in 2012, basic haemodialysis survival analysis based on 10 years’ data by the professional company rendering services on that issue, and sub-group and co-morbidity risk analysis out of the data were about to be completed and prepared for publication. Required electronic infrastructure and electronic question schemes for collecting patient based National Registry by entering data online were prepared and required approval was expected from the Turkish Ministry of Health in order to start the implementation. Unfortunately, later on, I have found out that the professional company renounced from completing analysis related with patient based Registry between 1995-2005 and delivering results to the TSN and the Ministry of Health did not approve the data collection by the TSN for the online patient-based Registry, due to various reasons. Analysis results of the former 1995-2005 data may be ignored for today. However, if a full integration is requested in compliance with the world standards and the ERA-EDTA Registry, online Patient Based Registry the electronic infrastructure of which was prepared four years ago by the TSN must become functional Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu xi Bakanlığı bir şekilde ikna edilerek bir an önce işlevsel kılmak zorunludur. Bu konudaki çabaların zorluklardan yılmaksızın mutlaka sürdürülmesi şarttır. Son yıllarda, gerek online hasta bazlı Registry’ye start vermekte, gerekse merkez bazlı Registry’de merkezlerden geri dönüş almak ve düzgün online veri toplamakta ortaya çıkan önemli güçlüklere rağmen, Registry Kurulundaki son derece deneyimli ve özverili arkadaşlarımın tüm zorlukları aşarak TND’nin en büyük onuru ve gururu, gerçek anlamda marka hizmeti olan çeyrek yüzyıllık bu misyonu yılmadan ve yine büyük bir azim, özveri ve başarıyla sürdüreceklerini biliyor ve buna yürekten inancımı koruyorum. TND Başkanı olarak Ulusal Registry’ye sahip çıkan ve tam desteğini veren Prof. Dr. Turgay Arınsoy’a, Ulusal Registry’nin mutfağında yıllar içinde edindiği büyük deneyimle Registry Başkanlığını halen yürütmekte olan TND önceki Başkanı Prof. Dr. Gültekin Süleymanlar’a ve Registry Kurulu’nda yer alan diğer arkadaşlarımın tümüne, TND’nin şanına ve onuruna olan bu fevkalade önemli katkıları için içten teşekkürlerimi sunarım. urgently by convincing the Ministry of Health. Related efforts must continue fearlessly. Despite the difficulties in starting online patient-based Registry and receiving feedback from centers in the center-based Registry and collecting reliable online data in recent years, I believe that very experienced and devoted friends in the Registry Board will sustain this mission fearlessly and with great determination, sacrifice and success for the branding purposes and honor and reputation of the TSN by overcoming all kinds of difficulties. I present my sincere thanks to Prof. Turgay Arınsoy providing full support to the National Registry as the TSN Chairman, the TSN former Chairman Prof. Gültekin Süleymanlar who still works as the Registry Chairman with considerable experiences in the National Registry and all friends working in the Registry Board for their contributions to reputation and honor of the TSN. Happy 25th Anniversary of the TSN National Registry TND Ulusal Registry’sinin 25. Yılı Kutlu Olsun xii National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 KISALTMALAR / ABBREVIATIONS APD Aletli periton diyalizi BTx Böbrek transplantasyonu ESA Eritropoezi stimüle edici ajan HD Hemodiyaliz HT Hipertansiyon İYE İdrar yolu enfeksiyonu mnb Milyon nüfus başına PD Periton diyalizi RRT Renal replasman tedavisi SAPD Sürekli ayaktan periton diyalizi SDBY Son dönem böbrek yetmezliği TND Türk Nefroloji Derneği VUR Veziko-üreteral reflü APD Automatic peritoneal dialysis CAPD Continuous ambulatory peritoneal dialysis ESA Erythropoiesis stimulating agent ESRD End stage renal disease HD Hemodialysis HT Hypertension KTx Kidney transplantation PD Peritoneal dialysis pmp Per million population RRT Renal replacement therapy TSN Turkish Society of Nephrology UTI Urinary tract infection VUR Vesico-ureteral reflux Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu xiii İÇİNDEKİLER / CONTENTS Sayfa /Page Türkiye’de Renal Replasman Tedavisi: Genel Bilgiler / Renal Replacement Therapy in Turkey: General Considerations............................................ 1-3 Hemodiyaliz / Hemodialysis.................................................................................................. 4-20 Periton Diyalizi / Peritoneal Dialysis..................................................................................... 21-34 Böbrek Transplantasyonu / Kidney Transplantation............................................................. 35-42 Pediatrik Hemodiyaliz / Pediatric Hemodialysis................................................................... 43-53 Pediatrik Periton Diyalizi / Pediatric Peritoneal Dialysis....................................................... 54-62 Pediatrik Böbrek Transplantasyonu / Pediatric Kidney Transplantation.............................. 63-68 25 Yıllık Registry’den Rakamlar / Figures from Registry of 25 Years.................................... 69-83 Diyaliz ve Transplantasyonda Türkiye’den ve Dünya’dan Genel Bilgiler / General Information about Dialysis and Transplantation from Turkey and World................ 84-89 Kayıt Sistemine Katılan Merkezler / Centers Included in the Registry.................................. 91-95 xiv National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TÜRKİYE’DE RENAL REPLASMAN TEDAVİSİ (RRT): GENEL BİLGİLER RENAL REPLACEMENT THERAPY (RRT) IN TURKEY: GENERAL CONSIDERATION Genel İnsidans General Incidence TABLO 1. 2014 yılı içinde ilk kez RRT’ne başlayan hastaların (çocuk hastalar dahil) uygulanan RRT tipine göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of incident RRT patients (including pediatric patients) according to RRT type in 2014. n % Hemodiyaliz / Hemodialysis 9737 85.06 Periton diyalizi / Peritoneal dialysis 969 8.47 Transplantasyon / Transplantation * 741 6.47 11447 100.00 Toplam / Total * Preemptif Tx / Preemptive Tx Genel insidans / General incidence = 147 mnb / ppm Genel Prevalans General Prevalence TABLO 2. 2014 yılı sonu itibarıyla kronik HD/PD programında veya fonksiyone greftle izlenmekte olan tüm hastaların (çocuk hastalar dahil) RRT tipine göre dağılımı. TABLE 2. Distribution of chronic HD/PD patients or patients followed with functioning graft (including pediatric patients) according to RRT type as of the end of 2014. n % Hemodiyaliz / Hemodialysis 55890 78.37 Periton diyalizi / Peritoneal dialysis 4306 6.04 Transplantasyon / Transplantation 11122 15.59 Toplam / Total 71318 100.00 Genel prevalans / General prevalence = 918 mnb / ppm Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu Türkiye'de RRT Gerekaren SDBY İnsidansı ve Prevalansı Incidence and Prevalence of ESRD Requiring RRT in Turkey 1 Genel prevalans / General prevalence = 918 mnb / ppm Türkiye'de RRT Gerekaren SDBY İnsidansı ve Prevalansı Incidence and Prevalence of ESRD Requiring RRT in Turkey Sayı (mnb) / Count (ppm) 1000 740 800 600 400 200 324 137 395 93 432 118 446 123 491 154 756 819 853 197 223 809 816 870 918 578 189 249 188 236 139 138 147 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year TABLO 3. 2014 yılı sonu itibarıyla RRT (HD/PD/BTx) uygulanan merkez sayıları. TABLE 3. Number of RRT centers (HD/PD/KTx) as of the end of 2014. n Hemodiyaliz / Hemodialysis 849 Periton diyalizi / Peritoneal dialysis 116 Transplantasyon / Transplantation 61 Toplam / Total 1026 TABLO 4. 2014 yılı sonu itibarıyla HD cihaz sayıları. TABLE 4. Number of HD machines as of the end of 2014. n % Sağlık Bakanlığı / Ministry of Health 4959 30.87 Üniversite / University 1179 7.34 Özel / Private 9926 61.79 Toplam / Total 16064 100.00 2 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Değerlendirme / Discussion � 2014 yılında Türkiye’de renal replasman � � � � For the year 2014, the point prevalence of end stage renal disease needing renal replacement tedavisi gerektiren son dönem böbrek hastalığı therapy is found as 918 ppm in Turkey nokta prevalansı milyon nüfus başına 918 (including pediatric patients). olarak saptanmıştır (bu sayıya çocuk hastalar dahildir). � For the year 2014, the incidence of renal replacement therapy is found as 147 ppm in 2014 yılında Türkiye’de renal replasman Turkey (including pediatric patients) (from new tedavisi insidansı milyon nüfus başına 147 transplanted cases only the preemptive ones olarak hesaplanmıştır (bu sayıya çocuk hastalar are included). dahildir) (yeni transplant yapılan hastalardan yalnızca preemptif olanlar hesaba dahil � A clear trend of increase is seen in the number edilmiştir). of prevalant patients. Prevalansın yıllar içinde kararlı bir artış trendi � However the trend in the number of incident içinde olduğu görülmektedir. patients is not as clear. Specifically there is a remarkable reduction in incidence in the İnsidans ile ilgili olan trend ise prevalansdaki previous two years (2012 and 2013). During kadar net değildir. Özellikle daha önceki iki yıl this period incidence and prevalence içinde (2012 ve 2013) insidansta bir azalma calculations were done using patient based olduğu dikkati çekmektedir. 2012 yılından data collected by the Ministry of Health. itibaren insidans ve prevalans rakamları However in previous years, center based data hesaplanırken Sağlık Bakanlığı tarafından collected by Turkish Society of Nephrology was toplanılan hasta bazlı veriler kullanılmaktadır. used. We suggested that changes in data Daha önceki yıllarda Türk Nefroloji Derneğinin collection methods in the last two years could topladığı merkez bazlı veriler kullanılmaktaydı. be a major cause of this noticeable change in Veri toplama yöntemleri arasındaki değişikliğin incidence numbers. In line with this suggestion insidans rakamlarında görülen düşüşün nedeni this year we found that the incidence number olabileceği düşünülmüştür. Nitekim 2014 yılı is parallel to previous 2 years and shows a itibariyla insidans verisinin son iki yılla uyumlu slight increase. olacak şekilde değiştiği ve hafif artış gösterdiği görülmektedir. Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 3 HEMODİYALİZ HEMODIALYSIS Hemodiyaliz İnsidansı Incidence of Hemodialysis TABLO 1. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların HD tipine göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of incident HD patients according to HD type in 2014. n % Merkezde standart HD / Standard HD in center 9473 97.29 Hemodiafiltrasyon / Hemodiafiltration 261 2.68 3 0.03 9737 100.00 Evde HD / Home HD Toplam / Total TABLO 2. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 2. Age and gender distribution of incident HD patients in 2014. Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 48 0.49 64 0.66 112 1.15 20-‐44 764 7.85 431 4.42 1195 12.27 45-‐64 2260 23.21 1494 15.34 3754 38.55 65-‐74 1392 14.30 1171 12.03 2563 26.32 ≥75 1082 11.11 1031 10.59 2113 21.70 Toplam / Total 5546 56.96 4191 43.04 9737 100.00 TABLO 3. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan diyabetik nefropatili insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı (98 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 3. Age and gender distribution of incident HD patients with diabetic nephropathy in 2014 (according to the data obtained from 98 centers). Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total 4 Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 2 0.19 5 0.48 7 0.67 20-‐44 67 6.46 60 5.79 127 12.25 45-‐64 229 22.08 166 16.01 395 38.09 65-‐74 158 15.24 160 15.43 318 30.67 ≥75 99 9.55 91 8.77 190 18.32 Toplam / Total 555 53.52 482 46.48 1037 100.00 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 4. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların etyolojik nedenlere göre dağılımı (95 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 4. Distribution of incident HD patients according to etiology in 2014 (according to the data obtained from 95 centers). n % Diabetes mellitus / Diabetes mellitus 912 39.31 Tip 1 DM / Type 1 DM 260 11.21 Tip 2 DM / Type 2 DM 652 28.10 Hipertansiyon / Hypertension * 659 28.40 Glomerülonefrit / Glomerulonephritis 105 4.53 Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic kidney diseases 77 3.32 Amiloidoz / Amyloidosis 50 2.15 Obstrüktif nefropati / Obstructive nephropathy 23 0.99 Tübülointerstisyel nefrit / Tubulointerstitial nephritis 21 0.91 Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease 14 0.60 Diğer / Other 164 7.07 Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology 295 12.72 Toplam / Total 2320 100.00 * Hipertansiyonun primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. * There are strong suspects that hypertension mentioned here is not primary but secondary which has occured due to chronic renal failure. Hemodiyaliz Hastalarında Diyaliz Öncesi Dönem Predialytic Period of Hemodialysis Patients TABLO 5. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD’e başlayan insidan hastaların diyalize başlangıç durumlarına göre dağılımı (98 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 5. Distribution of incident HD patients according to the initial approach of RRT in 2014 (according to the data obtained from 98 centers). n % Acil / Urgent 1071 40.25 Programlı / Scheduled 1590 59.75 Toplam / Total 2661 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 5 TABLO 6. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD’e başlayan insidan hastalardan diyalize acil olarak başlanan hastaların başlangıç endikasyonlarına göre dağılımı. TABLE 6. Distribution of incident HD patients who have urgently started hemodialysis, according to indications in 2014. n % Hipervolemi / Hypervolemia 426 37.08 İnatçı bulantı-‐kusma / Persistent nausea-‐vomiting 274 23.85 Hiperkalemi / Hyperkalemia 171 14.88 Kontrolsüz asidoz / Uncontrolled acidosis 76 6.61 Üremik ensefalopati / Uremic encephalopathy 64 5.57 Üremik perikardit / Uremic pericarditis 23 2.00 Üremiye bağlı kanama diyatezi / Hemorrhagic diathesis 9 0.78 Diğer / Other 106 9.23 Toplam / Total 1149 100.00 TABLO 7. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD’e başlayan insidan hastaların diyalize başlangıç sırasındaki laboratuvar bulgularına göre dağılımı. TABLE 7. Distribution of incident HD patients according to the initial laboratory data in 2014. Toplam % % % % Total <4.0 4.0-‐5.9 6.0-‐9.9 ≥10.0 mg/dL mg/dL mg/dL mg/dL Serum kreatinin / Serum creatinine Serum albümin / Serum albumin 18.31 38.83 37.25 5.61 8270 <3.5 gr/dL 3.5-‐3.9 gr/dL 4.0-‐4.4 gr/dL ≥4.5 gr/dL 45.73 36.44 15.42 2.41 8261 5.5-‐7.4 mmol/L ≥7.5 mmol/L 12.71 0.43 8143 ≥12.0 mg/dL <3.5 3.5-‐5.4 mmol/L mmol/L Serum potasyum / Serum potassium 7.27 <8.5 mg/dL Serum kalsiyum / Serum calcium Serum fosfor / Serum phosphorus Hemoglobin / Hemoglobin 79.59 8.5-‐9.9 10.0-‐11.9 mg/dL mg/dL 56.42 41.07 2.27 0.24 8373 <3.5 mg/dL 3.5-‐5.4 mg/dL 5.5-‐7.4 mg/dL ≥7.5 mg/dL 19.58 54.05 21.31 5.06 8309 <8.0 gr/dL 8.0-‐9.9 10.0-‐11.9 gr/dL gr/dL ≥12.0 gr/dL 5.41 8328 13.92 49.83 30.84 6 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 8. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD’e başlayan insidan hastaların başlangıç sırasındaki eşlik eden / komorbid durumlara göre dağılımı (toplam 2657 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 8. Distribution of incident HD patients according to concomitant / comorbid conditions in 2014 (according to the data obtained from total 2657 patients). n % İskemik kalp hastalığı / Ischemic heart disease 395 14.87 Konjestif kalp yetersizliği / Congestive heart failure 269 10.12 Serebrovasküler hastalık / Cerebrovascular disease 141 5.31 Malignite / Malignancy 116 4.37 Kronik akciğer hastalığı / Chronic pulmonary disease 105 3.95 Periferik damar hastalığı / Peripheral vascular disease 95 3.58 Kronik karaciğer hastalığı / Chronic liver disease 47 1.77 Diğer / Other 367 13.81 Hemodiyaliz Prevalansı Prevalence of Hemodialysis TABLO 9. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının HD tipine göre dağılımı. TABLE 9. Distribution of prevalent HD patients according to HD type as of the end of 2014. n % Merkezde standart HD / Standard HD in center 53577 95.86 Hemodiafiltrasyon / Hemodiafiltration 2121 3.79 Evde HD / Home HD 159 0.28 Hemofiltrasyon / Hemofiltration 1 0.01 Tipi belli değil / Unknown type 32 0.06 55890 100.00 Toplam / Total TABLO 10. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 10. Age and gender distribution of prevalent HD patients as of the end of 2014. Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 226 0.40 232 0.42 458 0.82 20-‐44 5029 9.00 3347 5.99 8376 14.99 45-‐64 13648 24.42 9351 16.73 22999 41.15 65-‐74 7577 13.56 6710 12.00 14287 25.56 ≥75 4862 8.70 4908 8.78 9770 17.48 Toplam / Total 31342 56.08 24548 43.92 55890 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 7 TABLO 11. 2014 yılı sonu itibarıyla evde diyaliz uygulanan prevalan HD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 11. Age and gender distribution of prevalent home HD patients as of the end of 2014. Erkek / Male Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 0 0.00 2 1.26 2 1.26 20-‐44 48 30.19 26 16.35 74 46.54 45-‐64 55 34.59 18 11.32 73 45.91 65-‐74 4 2.51 3 1.89 7 4.40 ≥75 2 1.26 1 0.63 3 1.89 109 68.55 50 31.45 159 100.00 Toplam / Total Kadın / Female Toplam / Total TABLO 12. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının etyolojik nedenlere göre dağılımı (95 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 12. Distribution of prevalent HD patients according to etiology as of the end of 2014 (according to the data obtained from 95 centers). n % Diabetes mellitus / Diabetes mellitus 2506 33.57 Tip 1 DM / Type 1 DM 555 7.43 Tip 2 DM / Type 2 DM 1951 26.14 Hipertansiyon / Hypertension * 2027 27.15 Glomerülonefrit / Glomerulonephritis 457 6.12 Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic kidney diseases 362 4.85 Amiloidoz / Amyloidosis 179 2.40 Tübülointerstisyel nefrit / Tubulointerstitial nephritis 137 1.84 Obstrüktif nefropati / Obstructive nephropathy 94 1.26 Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease 66 0.88 Diğer / Other 524 7.02 Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology 1113 14.91 Toplam / Total 7465 100.00 * Hipertansiyonun primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. * There are strong suspects that hypertension mentioned here is not primary but secondary which has occured due to chronic renal failure. 8 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 13. 2014 yılı sonu itibarıyla diyabetik nefropatili prevalan HD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı (98 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 13. Age and gender distribution of prevalent HD patients with diabetic nephropathy in 2014 (according to the data obtained from 98 centers). Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 2 0.08 6 0.23 8 0.30 20-‐44 129 4.91 108 4.11 237 9.02 45-‐64 636 24.20 546 20.78 1182 44.98 65-‐74 441 16.78 428 16.29 869 33.07 ≥75 158 6.01 174 6.62 332 12.63 Toplam / Total 1366 51.98 1262 48.02 2628 100.00 TABLO 14. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının diyaliz süresine göre dağılımı. TABLE 14. Distribution of prevalent HD patients according to duration of dialysis as of the end of 2014. n % 0-‐5 yıl / years 36954 66.12 6-‐10 yıl / years 12135 21.71 11-‐15 yıl / years 4527 8.10 16-‐20 yıl / years 1588 2.84 >20 yıl / years 686 1.23 Toplam / Total 55890 100.00 Hemodiyaliz Hastalarında Damar Erişim Yolu Vascular Access in Hemodialysis Patients TABLO 15. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD’e başlayan insidan hastaların HD başlangıcındaki damar erişim yoluna göre dağılımı. TABLE 15. Distribution of incident HD patients according to the type of vascular access in 2014. n % 4297 44.13 35 0.36 Kalıcı (tünelli) kateter / Permanent (tunnelled) catheter 2333 23.96 Geçici (tünelsiz) kateter / Temporary (untunnelled) catheter 3072 31.55 Toplam / Total 9737 100.00 AV fistül / AV fistula AV greft / AV graft Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 9 TABLO 16. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının halen kullanılmakta olan damar erişim yoluna göre dağılımı. TABLE 16. Distribution of prevalent HD patients according to vascular access still being used as of the end of 2014. n % 45344 81.13 AV greft / AV graft 908 1.62 Kalıcı (tünelli) kateter / Permanent (tunnelled) catheter 7476 13.38 Geçici (tünelsiz) kateter / Temporary (untunnelled) catheter 2162 3.87 Toplam / Total 55890 100.00 AV fistül / AV fistula TABLO 17. 2014 yılı içinde geçici (tünelsiz) kateter yerleştirilen kronik HD hastalarının kateter yerleştirme yerine göre dağılımı (95 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 17. Distribution of chronic HD patients with catheter according to the place of the catheter in 2014 (according to the data obtained from 95 centers). n % İnternal juguler ven / Internal jugular vein 772 65.53 Femoral ven / Femoral vein 167 14.18 Eksternal juguler ven / External jugular vein 130 11.04 Subklavian ven / Subclavian vein 108 9.17 1 0.08 1178 100.00 İnferior vena kava / Inferior vena cava Toplam / Total Hemodiyaliz Hastalarında Diyaliz Reçetesi Dialysis Prescriptions in Hemodialysis Patients TABLO 18. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının hemodiyalize giriş sıklığına göre dağılımı. TABLE 18. Distribution of prevalent HD patients according to HD frequency as of the end of 2014. n % Haftada 1 kez / Once weekly 351 0.63 Haftada 2 kez / Twice weekly 4391 7.85 Haftada 3 kez / 3 times weekly 50719 90.75 429 0.77 55890 100.00 >Haftada 3 kez / >3 times weekly Toplam / Total 10 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 19. Prevalan HD hastalarının 2014 yılı içinde tüketilen diyalizer tipine göre dağılımı. TABLE 19. Distribution of prevalent HD patients according to the dialyser type in 2014. n % Düşük akışlı/ Low-‐flux 368.071 66.73 Yüksek akışlı / High-‐flux 183.528 33.27 Toplam / Total 551.599 100.00 TABLO 20. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının diyalizer yüzey alanına göre dağılımı. TABLE 20. Distribution of prevalent HD patients according to dialyser surface area as of the end of 2014. n % 412 0.74 1.0-‐1.2 m 1265 2.26 1.3-‐1.5 m2 17821 31.89 <1.0 m2 2 2 1.6-‐1.8 m 27003 48.31 2 >1.8 m 9389 16.80 Toplam / Total 55890 100.00 TABLO 21. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının kan akım hızına göre dağılımı. TABLE 21. Distribution of prevalent HD patients according to blood flow velocity as of the end of 2014. n % <200 mL/dk / mL/min 2843 5.09 200-‐300 mL/dk / mL/min 8090 14.48 300-‐400 mL/dk / mL/min 37985 67.96 >400 mL/dk / mL/min 6972 12.47 Toplam / Total 55890 100.00 Hemodiyaliz Hastalarında Diyaliz Yeterliliği Dialysis Adequacy in Hemodialysis Patients TABLO 22. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının Kt/V üre değerlerine göre dağılımı. TABLE 22. Distribution of prevalent HD patients according to Kt/V urea values as of the end of 2014. n % ≤1.20 6324 11.31 1.21-‐1.40 11902 21.30 >1.40 37664 67.39 Toplam / Total 55890 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 11 Hemodiyaliz Hastalarında Hipertansiyon Hypertension in Hemodialysis Patients TABLO 23. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının diyaliz seansı öncesi kan basıncı düzeyine göre dağılımı (93 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 23. Distribution of prevalent HD patients according to blood pressure level before the dialysis session as of the end of 2014 (according to the data obtained from 93 centers). n % İlaç yok, KB <140/90 mmHg / Untreated, BP <140/90 mmHg 4444 61.27 İlaç var, KB <140/90 mmHg / Treated, BP <140/90 mmHg 1537 21.19 İlaç yok, KB ≥140/90 mmHg / Untreated, BP ≥140/90 mmHg 626 8.63 İlaç var, KB ≥140/90 mmHg / Treated, BP ≥140/90 mmHg 646 8.91 Toplam / Total 7253 100.00 TABLO 24. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının diyaliz seansı öncesi hipertansiyon durumuna göre dağılımı. TABLE 24. Distribution of prevalent HD patients according to hypertension status before the dialysis session as of the end of 2014. n % Hipertansiyon yok / Hypertension absent 4444 61.27 Hipertansiyon var / Hypertension present 2809 38.73 Toplam / Total 7253 100.00 TABLO 25. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının kullanılan antihipertansif ilaç türlerine göre dağılımı. TABLE 25. Distribution of prevalent HD patients according to type of antihypertensive drug as of the end of 2014. n % Kalsiyum kanal blokeri / Calcium channel blocker 790 25.77 Beta bloker / Beta blocker 768 25.05 ACE inhibitörü / ACE inhibitör 501 16.34 Diüretik / Diuretic 471 15.36 Anjiotensin reseptör blokeri / Angiotensin receptor blocker 312 10.18 Alfa bloker / Alpha blocker 153 4.99 Diğer / Other 71 2.31 3066 100.00 Toplam / Total 12 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Hemodiyaliz Hastalarında Serum Albümin Düzeyi Serum Albumin Level in Hemodialysis Patients TABLO 26. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının serum albümin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 26. Distribution of prevalent HD patients according to serum albumin level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014. n % <3.5 gr/dL 8499 15.21 3.5-‐4.0 gr/dL 27781 49.70 >4.0 gr/dL 19610 35.09 Toplam / Total 55890 100.00 Hemodiyaliz Hastalarında Anemi Anemia in Hemodialysis Patients TABLO 27. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının hemoglobin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 27. Distribution of prevalent HD patients according to hemoglobin level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014. n % <8.0 gr/dL 1459 2.61 8.0-‐8.9 gr/dl 2764 4.95 9.0-‐9.9 gr/dL 5953 10.65 10.0-‐11.5 gr/dL 20175 36.10 11.6-‐13.0 gr/dL 19115 34.20 >13.0 gr/dL 6424 11.49 Toplam / Total 55890 100.00 TABLO 28. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının ESA tedavisine göre dağılımı (95 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 28. Distribution of prevalent HD patients according to ESA therapy as of the end of 2014 (according to the data obtained from 95 centers). n % Halen ESA kullanıyor / Using currently 4115 55.30 Daha önce ESA kullanmış, ancak halen kullanmıyor / Have received before, but not using currently 1854 24.91 Hiç ESA kullanmamış / Never used ESA 1473 19.79 Toplam / Total 7442 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 13 TABLO 29. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının demir tedavisine göre dağılımı (95 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 29. Distribution of prevalent HD patients according to iron therapy as of the end of 2014 (according to the data obtained from 95 centers). n % Kullanmayan / Not using 3307 44.21 Kullanan / Using 4174 55.79 52 1.25 Parenteral demir / Parenteral iron 4122 98.75 Toplam / Total 7481 100.00 Oral demir / Oral iron Hemodiyaliz Hastalarında Mineral-‐Kemik Metabolizması Mineral-‐Bone Metabolism in Hemodialysis Patients TABLO 30. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının serum fosfor düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı (96 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 30. Distribution of prevalent HD patients according to serum phosphorus level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014 (according to the data obtained from 96 centers). n % <3.5 mg/dL 632 8.39 3.5-‐4.49 mg/dL 2062 27.38 4.5-‐5.49 mg/dL 2539 33.71 5.5-‐6.49 mg/dL 1424 18.91 6.5-‐7.49 mg/dL 577 7.66 ≥7.5 mg/dL 298 3.95 Toplam / Total 7532 100.00 TABLO 31. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının serum PTH düzeyine göre (son 6 ayın ortalaması) dağılımı (96 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 31. Distribution of prevalent HD patients according to serum PTH level (mean value of last 6 months) as of the end of 2014 (according to the data obtained from 96 centers). n % 14 <150 pg/mL 1287 16.95 150-‐300 pg/mL 2069 27.24 301-‐600 pg/mL 2480 32.66 601-‐1000 pg/mL 1113 14.66 >1000 pg/mL 645 8.49 Toplam / Total 7594 100.00 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 32. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında fosfor bağlayıcı ilaç kullanımı (98 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 32. Phosphate binder agents usage in prevalent HD patients as of the end of 2014 (according to the data obtained from 98 centers). n % Kullanmayan / Not using 1020 13.23 Kullanan / Using 6690 86.77 Kalsiyum asetat / Calcium acetate 3430 51.27 Sevelamer / Sevelamer 1295 19.36 Kalsiyum karbonat / Calcium carbonate 702 10.49 Kalsiyum asetat + Sevelamer / Calcium acetate + Sevelamer 815 12.18 Kalsiyum karbonat + Sevelamer / Ca. carbonate + Sevelamer 170 2.54 Alüminyum / Aluminum 133 1.99 Diğer / Other 145 2.17 Toplam / Total 7710 100.00 TABLO 33. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında sekonder hiperparatiroidi tedavisinde kullanılan ilaçlar (98 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 33. Drugs using secondary hyperparathyroidism in prevalent HD patients as of the end of 2014 (according to the data obtained from 96 centers). n % Kullanmayan / Not using 4395 57.00 Kullanan / Using 3315 43.00 Oral D vitamini / Oral vitamin D 200 6.03 İntravenöz D vitamini / Intravenous vitamin D 1419 42.81 D vitamini analoğu / Vitamin D analog 942 28.42 Kalsimimetik / Calcimimetics 375 11.31 D vitamini + Kalsimimetik / Vitamin D + Calcimimetics 125 3.77 D vit. analoğu + Kalsimimetik / Vit. D analog + Calcimimetics 254 7.66 Toplam / Total 7710 100.00 TABLO 34. 2014 yılı içinde paratiroidektomi yapılan prevalan HD hasta sayısı. TABLE 34. Number of prevalent HD patients performed parathyroidectomy in 2014. Paratiroidektomi yapılan / Parathyroidectomy performed n % 63/6890 0.91 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 15 TABLO 35. 2014 yılı içinde kırık gelişen prevalan HD hasta sayısı. TABLE 35. Number of prevalent HD patients developed fractures in 2014. n % Ekstremite kırığı / Extremity fractures 114 1.66 Vertebra kırığı / Vertebral fracture 28 0.41 142/6863 2.07 Toplam / Total TABLO 36. 2014 yılı içinde ampütasyon yapılan prevalan HD hasta sayısı. TABLE 36. Number of prevalent HD patients performed amputation in 2014. n % 88/7055 1.25 Ampütasyon yapılan / Amputation performed Hemodiyaliz Hastalarında Viral Seroloji Viral Serology in Hemodialysis Patients TABLO 37. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında hepatit serolojisi. TABLE 37. Hepatitis serology in prevalent HD patients as of the end of 2014. n % HBsAg (+) 2526 4.52 Anti-‐HCV (+) 3709 6.64 HBsAg (+), Anti-‐HCV (+) 475 0.85 HBsAg (-‐), Anti-‐HCV (-‐) 49180 87.99 Toplam / Total 55890 100.00 TABLO 38. 2014 yılı sonu itibarıyla kronik HD hastalarında HIV serolojisi. TABLE 38. HIV serology in chronic HD patients as of the end of 2014. n % HIV (+) 196 0.35 HIV (-‐) 55694 99.65 Toplam / Total 55890 100.00 16 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Hemodiyaliz ve Ölümler Hemodialysis and Deaths TABLO 39. Prevalan HD hastalarından 2014 yılında ölenlerin yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 39. Age and gender distribution of prevalent HD patients died in 2014. Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 6 0.09 6 0.09 12 0.18 20-‐44 261 3.75 194 2.79 455 6.54 45-‐64 1028 14.78 709 10.19 1737 24.97 65-‐74 1158 16.65 990 14.23 2148 30.88 ≥75 1303 18.73 1300 18.69 2603 37.43 Toplam / Total 3756 54.00 3199 46.00 6955 100.00 TABLO 40. 2014 yılında ölen prevalan HD hastalarının ölüm nedenlerine göre dağılımı (96 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 40. Distribution of prevalent HD patients died in 2014, according to the cause of death (according to the data obtained from 96 centers). n % Kardiyovasküler / Cardiovascular 447 51.26 Malignite / Malignancy 103 11.81 Serebrovasküler / Cerebrovascular 97 11.12 İnfeksiyon / Infection 78 8.95 Akciğer yetmezliği / Pulmonary failure 41 4.70 Karaciğer yetmezliği / Hepatic failure 15 1.72 Gastrointestinal kanama / Gastrointestinal bleeding 9 1.03 Diyaliz girmeyi reddetme / Refusal of dialysis treatment 6 0.69 Diğer / Other 76 8.72 Toplam / Total 872 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 17 Değerlendirme / Discussion � Hemodiyaliz, ülkemizde en sık uygulanan RRT yöntemidir. � Hemodiyalize yeni başlayan hasta sayısında geçen yıla göre artış vardır. Prevalan hasta sayısındaki artış da dikkat çekicidir. Bunun 1990-‐2008 arası görülen artış trendi şeklinde devam edebileceği göz ardı edilmemelidir. � Son dönem böbrek yetmezliği etyolojisinde diabetes mellitus en sık rastlanan nedendir. Etyolojide yüksek oranda bulunan hipertansiyonun primer mi, yoksa tespit edilmemiş başka bir nedene bağlı olarak gelişen renal yetersizliğe sekonder mi olduğu tartışmalıdır. � Hastaların % 90’ından fazlasında haftada 3 seans diyaliz tedavisi uygulanmaktadır. Veriler geçen yıla yakındır. � 2014 yılında düzenli HD tedavisine yeni � Hemodialysis is the most commonly used RRT method in Turkey. � Number of incident patients on hemodialysis is increased. Increase in the number of prevalent patients is remarkable it should be noted that this can continue like a trend similar to 1990-‐ 2008. � Diabetes mellitus is the most common seen etiology of end stage renal disease. The relationship of hypertension, which is noted to be highly prevalent, with end-‐stage renal failure is to be discussed with regards to the cause-‐and-‐effect sequence of hypertension and renal failure. � The number of HD session per week is three times for more than 90% of the patients. This data is similar to previous year � Route of vascular access in HD patients newly başlayan hastalarda damara ulaşım yolu olarak % 31.6 hastada tünelsiz (geçici), % 24.0 hastada tünelli (kalıcı) kateterizasyon, % 44.1 hastada ise AV fistül kullanılmıştır. Hastaların büyük kısmında HD başlangıcından itibaren AV fistül kullanılması olumlu bir durumdur. 2014 yılı sonu itibariyla izlemde olan HD hastalarında ise en sık kullanılan damar erişim yolu AV fistüldür (% 81.1). Prevalan hastalarda kateter (tünelli ve tünelsiz) kullanım oranı % 17.3’dür. Prevalan hastalarda yüksek oranda AV fistül kullanımı, ülkemizdeki HD tedavisi açısından olumlu ve istenilen bir bulgudur. Ancak geçen yıllara göre kateter kullanım oranında artış dikkati çekmektedir. Ayrıca, artışın bir trend şeklinde devam etmesi üzerinde durulması gereken bir durumdur. Bu, damar erişim yolu problemli olan diyabetik hastaların artışına bağlı olabilir. started routine HD treatment in 2014 are untunnelled (temporary) catheterization by 31.6%, tunnelled (permanent) catheterization by 24.0% and AV fistula by 44.1%. AV fistula use in most of the patients from the beginning of HD is a desired development. Main vascular access route in prevalent HD patients as of the end of 2014 is AV fistula by 81.1%. Catheter use rate (tunnelled or untunnelled) in prevalent patients is found as 17.3%. High rate of AV fistula use in prevalent HD patients is a positive and desired figure by means of HD treatment in our country. The increase in catheter use may be caused by the increase in the number of patients with vascular access problem such as diabetic patients. It should be noted that the increase started to look like a trend. � Subclavian catheterization is used with a rate � Akut HD’de subklavian kateterizasyon % 12.3 oranında tercih edilmiştir. Hemodiyaliz of 12.3% in acute HD patients. Subclavian catheterization shouldn’t be preferred in 18 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 hastalarında subklavian kateterizasyondan kaçınılması gereklidir. chronic HD patients. � Kt/V urea was over 1.2 in 89% of the patients. � Hastaların % 89’unda Kt/V üre değeri 1.2’nin � � � � � � � � Dialysis dose was adequate in the majority of the HD patients. üstündedir. Genel olarak, diyazin yeterli dozda yapıldığı söylenebilir. � The rate of hypertension among HD patients is HD hastalarında hipertansiyon oranı % 38.7 found as 38.7%. Blood pressure is not under control in nearly half of these patients. bulunmuştur. Bu hastaların yaklaşık yarısında kan basıncı kontrol altında değildir. � Serum albumin level, which is an indicator of nutrition, is over 3.5 g/dL in 85% of HD Beslenmenin göstergelerinden biri olan serum patients. albümin düzeyi HD hastalarının % 85’inde 3.5 gr/dL’nin üzerindedir. � There is a decrease in the rate of ESA usage HD hasta popülasyonumuzda ESA kullanım (55.3%) when compared to last year (70.6%), however this change don’t look like a trend. oranı % 55.3’dür ve geçen yıla göre (% 70.6) düşüş olsa da, bu bir trendden ziyade yıllık bir � Calcium acetate is the most common dalgalanma şeklindedir. phosphate binding agent, followed by Düzenli HD tedavisi gören hastalarda fosfat sevelamer in routine HD patients. bağlayıcı seçiminde kalsiyum asetat ilk sırada � In 40% of patients HD has been started yer almıştır, bunu sevelamer takip etmektedir urgently. This number is similar to previous Yeni HD hastalarının % 40’ında diyalize acil year. Early diagnosis of the renal diseases, referring patients to a nephrologist in an early koşullarda başlanmaktadır. Böbrek phase and patient training may lead to hastalıklarının erken teşhisi, nefroloğa erken decrease in this rate. yönlendirme, hasta eğitimi gibi faktörlerle bu oran düşürülebilir. � Creatinine level is ≥6 mg/dL in approximately Yeni HD hastalarının % 43’ünde diyalize 43% of the incident HD patients. According to MDRD formula this number corresponds to başlama sırasında kreatinin düzeyi 6 mg/dL approximately 11 mL/min/1.73 m2 GFR for a 50 veya üstündedir. Bu MDRD formülüne göre 50 yaşındaki beyaz ırktan bir erkek için yaklaşık 11 years old white male and to 7 mL/min/1.73 m2 mL/dk/1.73 m2, kadın için ise 7 mL/dk/1.73 for a same age female m2’lik bir GFH değerine tekabül etmektedir. � With a rate of 51.2%, cardiovascular diseases HD hastalarında en sık rastlanan ölüm nedeni are the most common death causes in HD patients. This finding might be considered as a kardiyovasküler hastalıklardır (% 51.2). Bu result of close relationship between renal and durum renal ve kardiyovasküler patolojiler cardiovascular pathologies. Cerebrovascular arasındaki ilişkinin bir sonucu olarak kabul diseases, malignancies and infections are the edilebilir. Bunu serebrovasküler hastalık, following causes. malignite ve enfeksiyonlar izlemektedir. Registry verilerinin yıllar içindeki değişimi � During the evaluation of registry data, it could incelenirken trend oluşturan değişimlerin be more appropriate to look at the trends dikkate alınması daha doğru olabilir. Gerçek bir rather than yearly changes. Yearly volatility in değişimle ilişkili olmayan yıllık oynaklıklar; veri data that is not associated with real changes toplama yöntemi, merkez özellikleri, veri can be caused by many different factors such setinin özelliği gibi birçok farklı nedenden as; data collection methods, factors related to Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 19 kaynaklanabilir. Registry çalışmasından bağımsız bir çalışmaya (Diyalog projesi/Amgen) aylık olarak merkez bazlı veri sağlayan 15 özel diyaliz merkezinin verileri eş zamanlı olarak registry verileri ile karşılaştırıldı. Toplam hasta sayısı, diyabetik hasta sayısı, yüksek akışlı diyalizer kullanan hasta sayısı gibi tek parametre içeren verilerin tüm merkezler bazında anlamlı olarak uyumlu olduğu görüldü. Ancak, birden çok parametre içeren verilerin (Kt/V oranlarının dağılımı gibi) uyumunun merkeze göre değiştiği görüldü. Bu durum, merkez özelliğinin yanı sıra veri setinin basitliğinin de veri güvenirliliğini artıran bir faktör olduğunu düşündürmektedir. data center and factors related to data set. Registry data from 15 centers was compared to a data obtained form an independent database (Diyalog project/ Amgen) that collects monthly data from the same centers. Data with one variable such as total patient number, diabetic patient number, number of patients using high-‐ flux dialysis was significantly correlated between the two dataset. However correlation for data for multiple variables (such as Kt/V ratios) was changes depending to center. Therefore, it can be suggested that besides center based factors, a simple data set also might contribute to better data collection. 20 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 PERİTON DİYALİZİ PERITONEAL DIALYSIS Periton Diyalizi İnsidansı Incidence of Peritoneal Dialysis TABLO 1. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne (SAPD/APD) başlayan insidan hasta sayısı. TABLE 1. Number of incident PD (CAPD/APD) patients in 2014. Toplam PD hastası / Total PD patients � n % 969 100.00 � Eczacıbaşı-‐Baxter ve Fresenius Medical Care verilerine göre. � According to the data from Eczacıbaşı-‐Baxter and Fresenius Medical Care. TABLO 2. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne başlayan insidan hastaların PD tipine göre dağılımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 2. Distribution of incident PD patients according PD type in 2014 (according to the data obtained from 42 centers). n % SAPD / CAPD 405 78.49 APD / APD 111 21.51 Toplam / Total 516 100.00 TABLO 3. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne (SAPD/APD) başlayan insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı (40 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 3. Age and gender distribution of incident PD (CAPD/APD) patients in 2014 (according to the data obtained from 40 centers). Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 5 1.14 1 0.23 6 1.37 20-‐44 52 11.87 61 13.93 113 25.80 45-‐64 110 25.11 96 21.92 206 47.03 65-‐74 44 10.04 31 7.08 75 17.12 ≥75 18 4.11 20 4.57 38 8.68 Toplam / Total 229 52.28 209 47.72 438 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 21 TABLO 4. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne başlayan insidan hastaların etyolojik nedenlere göre dağılımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 4. Distribution of incident PD patients according to etiology in 2014 (according to the data obtained from 42 centers). n % Hipertansiyon / Hypertension * 155 30.04 Diabetes mellitus / Diabetes mellitus 130 25.19 Tip 1 DM / Type 1 DM 29 5.62 Tip 2 DM / Type 2 DM 101 19.57 Glomerülonefrit / Glomerulonephritis 52 10.08 Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic kidney diseases 28 5.43 Tübülointerstisyel nefrit / Tubulointerstitial nephritis 9 1.74 Amiloidoz / Amyloidosis 8 1.55 Obstrüktif nefropati / Obstructive nephropathy 3 0.58 Diğer / Other 41 7.95 Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology 90 17.44 Toplam / Total 516 100.00 * Hipertansiyonun primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. * There are strong suspects that hypertension mentioned here is not primary but secondary which has occured due to chronic renal failure. TABLO 5. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne başlayan diyabetik nefropatili insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 5. Age and gender distribution of incident PD patients with diabetic nephropathy in 2014 (according to the data obtained from 42 centers). Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 2 1.54 0 0.00 2 1.54 20-‐44 10 7.69 13 10.00 23 17.69 45-‐64 34 26.15 30 23.08 64 49.23 65-‐74 16 12.31 14 10.77 30 23.08 ≥75 6 4.62 5 3.85 11 8.46 Toplam / Total 68 52.31 62 47.69 130 100.00 22 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 6. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak PD’ne başlayan insidan hastaların başlangıç sırasında eşlik eden / komorbid durumlara göre dağılımı (toplam 334 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 6. Distribution of incident PD patients according to concomitant / comorbid conditions in 2014 (according to the data obtained from total 334 patients). n % İskemik kalp hastalığı / Ischemic heart disease 39 11.68 Konjestif kalp yetersizliği / Congestive heart failure 31 9.28 Malignite / Malignancy 11 3.29 Periferik damar hastalığı / Peripheral vascular disease 10 2.99 Serebrovasküler hastalık / Cerebrovascular disease 8 2.40 Kronik akciğer hastalığı / Chronic pulmonary disease 6 1.80 Kronik karaciğer hastalığı / Chronic liver disease 5 1.50 Diğer / Other 39 11.68 TABLO 7. 2014 yılı içinde PD’ne başlayan insidan hastaların kateter yerleştirme yöntemine göre dağılımı (41 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 7. Distribution of incident PD patients according to catheter placement method in 2014 (according to the data obtained from 41 centers). n % Açık cerrahi / Surgical 287 58.33 Tenckhoff trokar / Tenckhoff trochar 101 20.53 Laparoskopi / Laparoscopy 55 11.18 Kılavuz tel (Seldinger) / Guide wire (Seldinger) 49 9.96 Toplam / Total 492 100.00 Periton Diyalizi Prevalansı Prevalence of Peritoneal Dialysis TABLO 8. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının PD tipine göre dağılımı. TABLE 8. Distribution of prevalent PD patients according to PD type as of the end of 2014. n % SAPD / CAPD 2917 67.74 APD / APD 1389 32.26 Toplam / Total 4306 100.00 � Eczacıbaşı-‐Baxter ve Fresenius Medical Care verilerine göre. � According to the data from Eczacıbaşı-‐Baxter and Fresenius Medical Care. Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 23 TABLO 9. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 9. Age and gender distribution of prevalent PD patients as of the end of 2014. Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 149 4.18 133 3.73 282 7.91 20-‐44 495 13.88 595 16.68 1090 30.56 45-‐64 788 22.09 724 20.30 1512 42.39 65-‐74 262 7.34 230 6.45 492 13.79 ≥75 101 2.83 90 2.52 191 5.35 Toplam / Total 1795 50.32 1772 49.68 3567 100.00 TABLO 10. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının etyolojik nedenlere göre dağılımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 10. Distribution of prevalent PD patients according to etiology as of the end of 2014 (according to the data obtained from 42 centers). n % Hipertansiyon / Hypertension * 449 31.35 Diabetes mellitus / Diabetes mellitus 315 22.00 Tip 1 DM / Type 1 DM 68 4.75 Tip 2 DM / Type 2 DM 247 17.25 Glomerülonefrit / Glomerulonephritis 125 8.73 Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic kidney diseases 76 5.31 Tübülointerstisyel nefrit / Tubulointerstitial nephritis 31 2.16 Amiloidoz / Amyloidosis 29 2.02 Obstrüktif nefropati / Obstructive nephropathy 20 1.40 Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease 6 0.42 Diğer / Other 185 12.92 Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology 196 13.69 Toplam / Total 1432 100.00 * Hipertansiyonun primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. * There are strong suspects that hypertension mentioned here is not primary but secondary which has occured due to chronic renal failure. 24 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 11. 2014 yılı sonu itibarıyla diyabetik nefropatili prevalan PD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 11. Age and gender distribution of prevalent PD patients with diabetic nephropathy in 2014 (according to the data obtained from 42 centers). Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 1 0.26 2 0.52 3 0.78 20-‐44 37 9.56 31 8.01 68 17.57 45-‐64 110 28.42 77 19.90 187 48.32 65-‐74 52 13.44 46 11.89 98 25.32 ≥75 14 3.62 17 4.39 31 8.01 Toplam / Total 214 55.30 173 44.70 387 100.00 TABLO 12. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının diyaliz süresine göre dağılımı. TABLE 12. Distribution of prevalent PD patients according to dialysis duration as of the end of 2014. n % 0-‐5 yıl / years 2418 67.79 6-‐10 yıl / years 922 25.85 11-‐15 yıl / years 203 5.69 16-‐20 yıl / years 19 0.53 >20 yıl / years 5 0.14 Toplam / Total 3567 100.00 Periton Diyalizi Hastalarında Diyalizat Dialysate in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 13. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının kullanılan diyalizat türüne göre dağılımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 13. Distribution of prevalent PD patients according to dialysate type as of the end of 2014 (according to the data obtained from 42 centers). n % Konvansiyonel solüsyon / Conventional solution 721 50.60 Nötral pH’lı solüsyon / Neutral-‐pH solution 704 49.40 Toplam / Total 1425 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 25 Periton Diyalizi Hastalarında Diyaliz Yeterliliği Dialysis Adequacy in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 14. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının periton membran geçirgenliğine göre dağılımı (40 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 14. Distribution of prevalent PD patients according to peritoneal membrane permeability as of the end of 2014 (according to the data obtained from 40 centers). n % Düşük / Low 114 8.30 Düşük-‐orta / Low-‐average 431 31.39 Yüksek-‐orta / High-‐average 586 42.68 Yüksek / High 242 17.63 Toplam / Total 1373 100.00 TABLO 15. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının Kt/V üre değerine göre dağılımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 15. Distribution of prevalent PD patients according to Kt/V urea values as of the end of 2014 (according to the data obtained from 42 centers). n % <1.7 174 12.27 1.7-‐2.0 537 37.87 >2.0 707 49.86 Toplam / Total 1418 100.00 Periton Diyalizi Hastalarında Serum Albümin Düzeyi Serum Albumin Level in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 16. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının serum albümin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 16. Distribution of prevalent PD patients according to serum albumin level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014 (according to the data obtained from 42 centers). n % 26 <3.5 gr/dL 353 24.86 3.5-‐4.0 gr/dL 819 57.68 >4.0 gr/dL 248 17.46 Toplam / Total 1420 100.00 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Periton Diyalizi Hastalarında Hipertansiyon Hypertension in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 17. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının kan basıncı düzeyine göre dağılımı (41 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 17. Distribution of prevalent PD patients according to blood pressure level as of the end of 2014 (according to the data obtained from 41 centers). n % İlaç yok, KB <140/90 mmHg / Untreated, BP <140/90 mmHg 464 33.09 İlaç var, KB <140/90 mmHg / Treated, BP <140/90 mmHg 498 35.52 İlaç yok, KB ≥140/90 mmHg / Untreated, BP ≥140/90 mmHg 80 5.71 İlaç var, KB ≥140/90 mmHg / Treated, BP ≥140/90 mmHg 360 25.68 Toplam / Total 1402 100.00 TABLO 18. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının hipertansiyon durumuna göre dağılımı. TABLE 18. Distribution of prevalent PD patients according to hypertension status as of the end of 2014. n % Hipertansiyon yok / Hypertension absent 464 33.09 Hipertansiyon var / Hypertension present 938 66.91 Toplam / Total 1402 100.00 TABLO 19. 2014 sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının kullanılan antihipertansif ilaç türlerine göre dağılımı (40 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 19. Distribution of prevalent PD patients according to type of antihypertensive drug as of the end of 2014 (according to the data obtained from 40 centers). n % Kalsiyum kanal blokeri / Calcium channel blocker 378 23.83 Diüretik / Diuretic 351 22.13 Beta bloker / Beta blocker 300 18.92 ACE inhibitörü / ACE inhibitor 174 10.97 Alfa bloker / Alpha blocker 156 9.84 Anjiotensin reseptör blokeri / Angiotensin receptor blocker 144 9.08 Diğer / Other 83 5.23 1586 100.00 Toplam / Total Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 27 Periton Diyalizi Hastalarında Anemi Anemia in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 20. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının hemoglobin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 20. Distribution of prevalent PD patients according to hemoglobin level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014 (according to the data obtained from 42 centers). n % <8.0 gr/dL 60 4.23 8.0-‐9.9 gr/dl 300 21.14 10.0-‐11.9 gr/dL 747 52.64 ≥12.0 gr/dL 312 21.99 Toplam / Total 1419 100.00 TABLO 21. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının ESA tedavisine göre dağılımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 21. Distribution of prevalent PD patients according to ESA therapy as of the end of 2014 (according to the data obtained from 42 centers). n % Halen ESA kullanıyor / Using currently 636 44.91 Daha önce ESA kullanmış, ancak halen kullanmıyor / Have received before, but not using currently 315 22.25 Hiç ESA kullanmamış / Never used ESA 465 32.84 Toplam / Total 1416 100.00 TABLO 22. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının demir tedavisine göre dağılımı (40 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 22. Distribution of prevalent PD patients according to iron therapy as of the end of 2014 (according to the data obtained from 40 centers). n % Kullanmayan / Not using 714 52.31 Kullanan / Using 651 47.69 Oral demir / Oral iron 484 74.35 Parenteral demir / Parenteral iron 167 25.65 Toplam / Total 1365 100.00 28 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Periton Diyalizi Hastalarında Mineral-‐Kemik Metabolizması Mineral-‐Bone Metabolism in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 23. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının serum fosfor düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı (41 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 23. Distribution of prevalent PD patients according to serum phosphorus level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014 (according to the data obtained from 41 centers). n % <3.5 mg/dL 129 9.16 3.5-‐4.49 mg/dL 426 30.25 4.5-‐5.49 mg/dL 518 36.79 5.5-‐6.49 mg/dL 231 16.41 6.5-‐7.49 mg/dL 85 6.04 ≥7.5 mg/dL 19 1.35 1408 100.00 Toplam / Total TABLO 24. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında fosfor bağlayıcı ilaç kullanımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 24. Phosphorus binding agents usage in prevalent PD patients as of the end of 2014 (according to the data obtained from 41 centers). n % Kullanmayan / Not using 347 24.28 Kullanan / Using 1082 75.72 Kalsiyum asetat / Calcium acetate 481 44.45 Sevelamer / Sevelamer 194 17.93 Kalsiyum karbonat / Calcium carbonate 167 15.43 Kalsiyum asetat + Sevelamer / Calcium acetate + Sevelamer 151 13.96 Kalsiyum karbonat + Sevelamer / Ca. carbonate + Sevelamer 31 2.87 Alüminyum / Aluminum 32 2.96 Diğer / Other 26 2.40 Toplam / Total 1429 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 29 TABLO 25. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının serum PTH düzeyine göre (son 6 ayın ortalaması) dağılımı (41 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 25. Distribution of prevalent PD patients according to serum PTH level (mean value of last 6 months) as of the end of 2014 (according to the data obtained from 41 centers). n % <150 pg/mL 189 13.49 150-‐300 pg/mL 441 31.48 301-‐600 pg/mL 467 33.33 601-‐1000 pg/mL 214 15.28 >1000 pg/mL 90 6.42 1401 100.00 Toplam / Total TABLO 26. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında sekonder hiperparatiroidi tedavisinde kullanılan ilaçlar (40 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 26. Drugs using secondary hyperparathyroidism in prevalent PD patients as of the end of 2014 (according to the data obtained from 40 centers). n % Kullanmayan / Not using 562 40.93 Kullanan / Using 811 59.07 Oral D vitamini / Oral vitamin D 578 71.27 İntravenöz D vitamini / Intravenous vitamin D 5 0.62 D vitamini analoğu / Vitamin D analog 95 11.71 Kalsimimetik / Calcimimetics 73 9.00 D vitamini + Kalsimimetik / Vitamin D + Calcimimetics 40 4.93 D vit. analoğu + Kalsimimetik / Vit. D analog + Calcimimetics 20 2.47 1373 100.00 Toplam / Total TABLO 27. 2014 yılı içinde paratiroidektomi yapılan prevalan PD hasta sayısı. TABLE 27. Number of prevalent PD patients performed parathyroidectomy in 2014. n % Paratiroidektomi yapılan / Parathyroidectomy performed 35/1232 2.84 TABLO 28. 2014 yılı içinde kırık gelişen prevalan PD hasta sayısı. TABLE 28. Number of prevalent PD patients developed fractures in 2014. n Ekstremite kırığı / Extremity fractures 16 1.24 Vertebra kırığı / Vertebral fracture 2 0.16 18/1289 1.40 Toplam / Total 30 % National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 29. 2014 yılı içinde ampütasyon yapılan prevalan PD hasta sayısı. TABLE 29. Number of prevalent PD patients performed amputation in 2014. n % 14/1208 1.16 Ampütasyon yapılan / Amputation performed Periton Diyalizi Hastalarında Viral Seroloji Viral Serology in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 30. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında hepatit serolojisi. TABLE 30. Hepatitis serology in prevalent PD patients as of the end of 2014. n % HBsAg (+) 110 3.08 Anti-‐HCV (+) 96 2.69 HBsAg (+), Anti-‐HCV (+) 14 0.39 HBsAg (-‐), Anti-‐HCV (-‐) 3347 93.83 Toplam / Total 3567 100.00 TABLO 31. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında HIV serolojisi. TABLE 31. HIV serology in prevalent PD patients as of the end of 2014. n % HIV (+) 8 0.22 HIV (-‐) 3559 99.78 Toplam / Total 3567 100.00 Periton Diyalizi Hastalarında Komplikasyonlar Complications in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 32. 2014 yılında prevalan PD hastalarında peritonit sıklığı. TABLE 32. Peritonitis rate of prevalent PD patients in 2014. Peritonit sıklığı / Peritonitis rate Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu Atak/hasta/yıl Episode/patient/year 0.52 31 TABLO 33. 2014 yılında prevalan PD hastalarında peritonit dışındaki komplikasyonlar (toplam 1385 hastadan elde edilen verilere göre). TABLE 33. Complications in prevalent PD patients other than peritonitis in 2014 (according to the data obtained from total 1385 patients). n % Obezite (VKİ >30) / Obesity (BMI >30) 114 8.23 Fıtık / Hernia 90 6.50 Diyaliz yetersizliği / Inadequate dialysis 70 5.05 Ultrafiltrasyon yetersizliği / Ultrafiltration failure 49 3.54 Diyalizat kaçağı / Dialysate leakage 47 3.39 Drenaj bozukluğu / Drainage problem 44 3.18 Enkapsüle peritoneal skleroz / Encapsulated peritoneal sclerosis 10 0.72 Periton Diyalizi ve Tedaviden Ayrılma Peritoneal Dialysis and Drop-‐out TABLO 34. 2014 yılında tedaviden ayrılan prevalan PD hasta sayısı. TABLE 34. Number of drop-‐out in prevalent PD patients in 2014. n Tedaviden ayrılan hasta sayısı / Number of drop-‐out 1013 TABLO 35. 2014 yılında prevalan PD hastalarında HD’e transfer nedenlerinin dağılımı. TABLE 35. Distribution of causes of transfer to HD in prevalent PD patients in 2014. n % PD ilişkili enfeksiyon / PD-‐related infection 88 26.51 Diyaliz ve/veya UF yetersizliği / Dialysis and/or UF failure 86 25.90 Mekanik komplikasyonlar / Mechanical complications 86 25.90 Psikososyal nedenler / Psychosocial factors 66 19.88 Diğer / Other 6 1.81 332 100.00 Toplam / Total 32 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Periton Diyalizi ve Ölümler Peritoneal Dialysis and Deaths TABLO 36. Prevalan PD hastalarından 2014 yılında ölenlerin yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 36. Age and gender distribution of prevalent PD patients died in 2014. Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 7 2.26 5 1.61 12 3.87 20-‐44 9 2.90 13 4.19 22 7.10 45-‐64 63 20.32 49 15.81 112 36.13 65-‐74 57 18.39 41 13.22 98 31.61 ≥75 29 9.35 37 11.94 66 21.29 Toplam / Total 165 53.23 145 46.77 310 100.00 TABLO 37. 2014 yılında ölen prevalan PD hastalarının ölüm nedenlerine göre dağılımı (42 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 37. Distribution of prevalent PD patients died in 2014 according to the cause of death (according to the data obtained from 42 centers). n % Kardiyovasküler / Cardiovascular 56 40.29 İnfeksiyon / Infection 28 20.14 Serebrovasküler / Cerebrovascular 12 8.63 Malignite / Malignancy 11 7.91 Akciğer yetmezliği / Pulmonary failure 4 2.88 Karaciğer yetmezliği / Hepatic failure 2 1.44 Gastrointestinal kanama / Gastrointestinal bleeding 1 0.72 Diğer / Other 25 17.99 Toplam / Total 139 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 33 Değerlendirme / Discussion � Periton diyalizi hasta sayısında devam eden düşme dikkat çekmektedir (4306). Bu konuda net bir eğitim oluştuğu görülmektedir. � USDRS verilerine göre dünya genelinde de en yaygın tercih edilen diyaliz tipi HD’dir. � Total number of PD patients is decreased � According to USRDS data HD is the more HD’dekinden (% 15.2) daha yüksektir. � PD hastalarında enfeksiyon dışı sorunların � � higher in PD compared to HD patients (PD: 24.9%, HD: 15.2%). � The most common non-‐infectious başında obezite ve fıtık gelmektedir. � PD hasta popülasyonumuzda ESA kullanım mechanical complications seem to be equal contributors for switch to HD. � The rate of patients with hypoalbuminemia is � Hipoalbüminemili PD hasta oranı (% 24.9) common dialysis type worldwide. � Infections, UF and dialysis failure, and � Hemodiyalize geçişte enfeksiyonlar, diyaliz ve UF yetersizliği ile mekanik komplikasyonlar aynı oranda etkili görülmektedir. compared to the last year (4306). complications in PD patients are obesity and hernia. oranı % 44.9’dur. HD ile karşılaştırıldığında ESA � The rate of ESA usage in our PD patients is kullanımı daha azdır. 44.9% and this ratio is lower than that of HD patients. Düzenli PD tedavisi gören hastalarda kalsiyum asetat en sık kullanılan fosfor bağlayıcı ajandır. � Calcium acetate is the most common PD hastalarının çoğunda D vitamini oral yoldan phosphate binding agent in routine PD kullanılmaktadır. patients. Vitamin D is used orally in most of the PD patients. PD hastalarındaki en önemli ölüm nedeni � Cardiovascular diseases are the most common kardiyovasküler hastalıklar olup, bunu enfeksiyonlar ve serebrovasküler hastalıklar death causes among PD patients and followed izlemektedir. by infections and cerebrovascular diseases. 34 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 BÖBREK TRANSPLANTASYONU KIDNEY TRANSPLANTATION Transplantasyon İnsidansı Incidence of Transplantation TABLO 1. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak böbrek Tx (BTx) yapılan hastaların (pre-‐emptif) donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of incident kidney Tx (KTx) patients (preemptive) according to donor source in 2014. n % Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 722 97.44 Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor 19 2.56 Toplam / Total 741 100.00 TABLO 2. 2014 yılı içinde BTx yapılan hastaların donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 2. Distribution of KTx patients according to donor source in 2014. n % Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 2298 78.59 Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor 626 21.41 Toplam / Total 2924 100.00 TABLO 3. 2014 yılı içinde BTx yapılan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 3. Age and gender distribution of KTx patients in 2014. Erkek / Male Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 133 4.55 98 3.35 231 7.90 20-‐44 903 30.88 548 18.74 1451 49.62 45-‐64 724 24.76 393 13.44 1117 38.20 65-‐74 79 2.70 42 1.44 121 4.14 ≥75 3 0.10 1 0.03 4 0.14 1842 63.00 1082 37.00 2924 100.00 Toplam / Total Kadın / Female Toplam / Total Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 35 TABLO 4. 2014 yılı içinde BTx yapılan hastaların yaş ve donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 4. Distribution of KTx patients according to age and donor source in 2014. Canlı / Living Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 158 5.40 73 2.50 231 7.90 20-‐44 1214 41.52 237 8.10 1451 49.62 45-‐64 817 27.94 300 10.26 1117 38.20 65-‐74 106 3.63 15 0.51 121 4.14 3 0.10 1 0.03 4 0.14 2298 78.59 626 21.41 2924 100.00 ≥75 Toplam / Total Kadavra / Deceased Toplam / Total TABLO 5. 2014 yılı içinde BTx yapılan hastaların etyolojik nedenlere göre dağılımı (23 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 5. Distribution of KTx patients according to etiology in 2014 (according to the data obtained from 23 centers). n % Hipertansiyon / Hypertension * 246 20.46 Diabetes mellitus / Diabetes mellitus 194 16.14 Tip 1 DM / Type 1 DM 42 3.49 Tip 2 DM / Type 2 DM 152 12.65 Glomerülonefrit / Glomerulonephritis 149 12.40 Polikistik böbrek hastalıkları / Polycystic kidney diseases 53 4.41 Amiloidoz / Amyloidosis 32 2.66 Tübülointerstisyel nefrit / Tubulointerstitial nephritis 22 1.83 Obstrüktif nefropati / Obstructive nephropathy 17 1.41 Renal vasküler hastalık / Renal vascular disease 2 0.17 Diğer / Other 209 17.39 Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology 278 23.13 Toplam / Total 1202 100.00 * Hipertansiyonun primer değil, kronik böbrek yetmezliğine bağlı oluşan sekonder hipertansiyon olduğuna dair kuvvetli şüpheler vardır. * There are strong suspects that hypertension mentioned here is not primary but secondary which has occured due to chronic renal failure. 36 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 6. 2014 yılında BTx yapılan hastaların Tx öncesi RRT'ne göre dağılımı. TABLE 6. Distribution of new KTx patients according to preTx RRT in 2014. Canlı / Living Kadavra / Deceased Toplam / Total n % n % n % Hemodiyaliz / Hemodialysis 1422 48.63 488 16.69 1910 65.32 Periton diyalizi / Peritoneal dialysis 154 5.27 119 4.07 273 9.34 Preemptif Tx / Preemptive Tx 722 24.69 19 0.65 741 25.34 Toplam / Total 2298 78.59 626 21.41 2924 100.00 TABLO 7. 2014 yılı içinde canlı vericiden yapılan BTx’lerin vericilere göre dağılımı. TABLE 7. Distribution KTx from living donors according to donors in 2014. n % 1. dereceden akraba / First-‐degree related 1101 47.91 2. dereceden akraba / Second-‐degree related 395 17.19 3. dereceden akraba / Third-‐degree related 79 3.44 4. dereceden akraba / Fourth-‐degree related 57 2.48 Eş / Spouse 462 20.10 Akraba dışı / Unrelated 121 5.27 Çapraz nakil / Paired kidney exchange 83 3.61 2298 100.00 Toplam / Total TABLO 8. 2014 yılı içinde kadavra vericiden BTx yapılan hastalarda doku uyumu. TABLE 8. HLA matching in KTx patients from deceased donor in 2014. n % HLA uyumu olmayan (6 MM) BTx / KTx with no HLA matching 3 0.48 1 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 1 HLA antigen matching 131 20.93 2-‐5 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 2-‐5 HLA antigen matching 463 73.96 6 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 6 HLA antigen matching 29 4.63 Toplam / Total 626 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 37 TABLO 9. 2014 yılında kadavra vericiden yapılan BTx’lerin kadavra kaynağına göre dağılımı. TABLE 9. Distribution of KTx from deceased donor according to source in 2014. n % Tx yapılan merkezden çıkan kadavra böbrek sayısı / Number of deceased donors from Tx center 92 14.70 Başka merkezden gelen kadavra böbrek sayısı / Number of deceased donor came from other center 534 85.30 Toplam / Total 626 100.00 Transplantasyon Hastalarında Hepatit Hepatitis in Transplantation Patients TABLO 10. 2014 yılı içinde BTx yapılan hastaların hepatit serolojisine göre dağılımı. TABLE 10. Distribution of KTx patients according to hepatitis serology in 2014. n % HBsAg (+) 79 2.70 Anti-‐HCV (+) 63 2.16 HBsAg (+), Anti-‐HCV (+) 5 0.17 HBsAg (-‐), Anti-‐HCV (-‐) 2777 94.97 Toplam / Total 2924 100.00 Transplantasyon Prevalansı Prevalence of Transplantation TABLO 11. 2014 yılı sonu itibarıyla fonksiyone greftle izlenmekte olan BTx hastaların donör kaynağına göre dağılımı (23 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 11. Distribution of KTx patients with functioning graft according to donor source as of the end of 2014 (according to the data obtained from 23 centers). n % Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 3379 75.32 Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor 1107 24.68 Toplam / Total 4486 100.00 38 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Transplantasyon Hastalarında Greft Fonksiyonu Graft Function in Transplantation Patients TABLO 12. 2014 yılı içinde BTx yapılmış hastalarda gecikmiş greft fonksiyonu (BTx sonrası diyaliz gereksinimi) (22 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 12. Delayed graft function (post-‐KTx dialysis need) in KTx patients transplanted in 2014 (according to the data obtained from 22 centers). n % Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 50 / 901 5.55 Kadavra vericiden BTx / KTx from cadaveric donor 44 / 263 16.73 Toplam / Total 94 / 1164 8.08 TABLO 13. 2014 yılı içinde BTx yapılmış hastalarda ilk 6 ayda akut rejeksiyon görülme oranı (21 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 13. Rate of acute rejection in first 6 months in KTx patients transplanted in 2014 (according to the data obtained from 21 centers). n % Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 56 / 796 7.03 Kadavra vericiden BTx / KTx from cadaveric donor 28 / 261 10.73 Toplam / Total 84 / 1057 7.95 Transplantasyon Hastalarında Ölümler Deaths in Transplantation Patients TABLO 14. 2014 yılında BTx yapılan hastalardan 2014 yılında ölenlerin donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 14. Distribution of new KTx patients died in 2014 according to donor type. Ölüm Oranı (%) n Death Rate (%) Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 36/2298 1.57 Kadavra vericiden BTx / KTx from cadaveric donor 34/626 5.43 Toplam / Total 70/2924 2.39 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 39 TABLO 15. 2014 yılında BTx yapılan hastalardan 2014 yılında ölenlerin yaş ve cinsiyete göre dağılımı. TABLE 15. Distribution of new KTx patients died in 2014 according to age and gender. Erkek / Male Kadın / Female Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐19 0 0.00 1 1.43 1 1.43 20-‐44 12 17.14 10 14.29 22 31.43 45-‐64 24 34.29 20 28.57 44 62.86 65-‐74 1 1.43 2 2.86 3 4.28 ≥75 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Toplam / Total 37 52.86 33 47.14 70 100.00 TABLO 16. 2014 yılında ölen BTx’li hastaların ölüm nedenlerine göre dağılımı (23 merkezden elde edilen verilere göre). TABLE 16. Distribution of KTx patients died in 2014 according to cause of death (According to the data obtained from 23 centers). n % İnfeksiyon / Infection 16 43.24 Kardiyovasküler / Cardiovascular 12 32.43 Serebrovasküler / Cerebrovascular 2 5.41 Akciğer yetmezliği / Pulmonary failure 1 2.70 Diğer / Other 6 16.22 Toplam / Total 37 100.00 Transplantasyon Hastalarında Prognoz Prognosis in Transplantation Patients TABLO 17. 2014 yılı içinde BTx yapılan tüm hastalarda yılsonu itibarıyla son duruma göre dağılım. TABLE 17. Distribution of all KTx patients transplanted in 2014 according to final situation as of the end of 2014. n % 2811 96.14 Diyalize dönen / Returned to dialysis 43 1.47 Ölen / Died 70 2.39 2924 100.00 Fonksiyonel greftle izlenen / Followed with functioning graft Toplam / Total 40 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 18. 2014 yılı içinde canlı vericiden BTx yapılan hastalarda yılsonu itibarıyla son duruma göre dağılım. TABLE 18. Distribution of KTx patients from living donor in 2014 according to final situation as of the end of 2014. n % 2236 97.30 Diyalize dönen / Returned to dialysis 26 1.13 Ölen / Died 36 1.57 2298 100.00 Fonksiyonel greftle izlenen / Followed with functioning graft Toplam / Total TABLO 19. 2014 yılı içinde kadavra vericiden BTx yapılmış hastalarda yılsonu itibarıyla son duruma göre dağılım. TABLE 19. Distribution of KTx patients from deceased donor in 2014 according to final situation as of the end of 2014. n % Fonksiyonel greftle izlenen / Followed with functioning graft 575 91.85 Diyalize dönen / Returned to dialysis 17 2.72 Ölen / Died 34 5.43 Toplam / Total 626 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 41 Değerlendirme / Discussion � Değerlendirme, insidan olgular için Sağlık Bakanlığı tarafından sağlanan verilere göre yapılmıştır. � 2014 yılında toplam 2924 böbrek nakli (BTx) yapılmıştır. Kadavra verici oranı % 21.4’dür. Bu rakamların bir plato yaptığı görülmektedir � 2014 yılında canlıdan yapılan BTx’lerin % 71’i kan bağı olan akraba vericilerden, % 20.1’i ise eşlerden yapılmıştır. � Birinci yılda özellikle canlı vericili nakillerde fonksiyonel greft ile izlenen hasta oranının yüksek olması olumlu bir bulgudur. � This report is compiled through the data provided by the Ministry of Health for incident patients. � Number of kidney Tx (KTx) performed in 2014 is 2924. The rate of deceased donation is 21.4%. A consolidation is seen in those numbers. � Living donations were 71% from living related donors and 20.1% from spouses in the year 2014. � High rate of functional graft especially following living donor transplantation is a good finding � Enfeksiyonların en önemli ölüm nedeni olduğu � It is found that the most common cause of (% 43.2) saptanmıştır. � Greft kayıplarının en sık rastlanan nedenleri ölüm ve kronik rejeksiyondur. � 2014 yılında yapılan BTx sayısı ihtiyacın altındadır. En önemli potansiyel kaynak olan kadavra vericilerde istenilen artışın olmaması ve düşük oranların devamlılık göstermesi düşündürücüdür. � Etkinlik-‐maliyet açısından en uygun tedavi olan böbrek transplantasyonunun arttırılması için üniversite, bakanlık ve toplum ilişkilerinin geliştirilmesi ve etkin bir organizasyon kurulması hastalarımızın sağlığı ve ülke ekonomisi açısından çok önemlidir. Kadavra vericilerinin yakınlarına devlet tarafından çeşitli avantajlar sağlanabilir. death is infections (43.2%). � The most common causes of graft losses are death and chronic rejection. � KTx rate in 2014 is still lower than needed. The number of deceased donation, which is the most important source, is still low and show a consolidation this is an important problem. � In order to increase the number of KTx, which is the most convenient RRT method with regard to the cost-‐effectiveness, the inter-‐ action between academia, Ministry of Health and the society should be improved, and an efficient organization should be built. It is very important for wellbeing of our patients and the economy of our country. Government may provide some advantages to the relatives of deceased donors. 42 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 PEDİATRİK HEMODİYALİZ PEDIATRIC HEMODIALYSIS Akut Hemodiyaliz Acute Hemodialysis 19 merkezden elde edilen verilere göre 2014 yılında 179 çocuğa akut hemodiyaliz uygulanmıştır. In 2014 acute hemodialysis was performed in 179 child, according to the data from responding 19 centers. TABLO 1. 2014 yılı içinde akut HD uygulanan hastaların kateter yerleştirme yerine göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of patients performed acute HD according to the place of the catheter in 2014. n % Femoral ven / Femoral vein 101 49.75 İnternal juguler ven / Internal jugular vein 64 31.53 Subklavian ven / Subclavian vein 25 12.32 Eksternal juguler ven / External jugular vein 13 6.40 Toplam / Total 203 100.00 Kronik Hemodiyaliz İnsidansı Incidence of Chronic Hemodialysis TABLO 2. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların HD tipine göre dağılımı. TABLE 2. Distribution of incident HD patients according to HD type in 2014. n % Merkezde standart HD / Standard HD in center 62 69.66 Hemodiyafiltrasyon / Hemodiafiltration 27 30.34 Evde HD / Home HD 0 0.00 Toplam / Total 89 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 43 TABLO 3. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 3. Age and gender distribution of incident HD patients in 2014. Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐2 2 3.57 2 3.57 4 7.14 >2-‐6 6 10.71 1 1.79 7 12.50 >6-‐10 3 5.36 8 14.29 11 19.64 >10-‐15 13 23.21 13 23.21 26 46.43 >15-‐18 6 10.71 2 3.57 8 14.29 >18 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Toplam / Total 30 53.57 26 46.43 56 100.00 TABLO 4. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD'e başlayan insidan hastaların etyolojik nedenlere göre dağılımı. TABLE 4. Distribution of incident HD patients according to etiology in 2014. n % VUR ve tekrarlayan İYE / VUR and recurrent UTI 10 20.00 Primer glomerülonefrit / Primary glomerulonephritis 8 16.00 Nörojenik/non-‐nörojenik mesane / Neurogenic/non-‐ neurogenic bladder 8 16.00 Renal hipoplazi-‐displazi / Renal hypoplasia-‐dysplasia 6 12.00 Doğumsal ürolojik anomaliler (VUR dışı) / Congenital urologic anomalies (excluding VUR) 3 6.00 Sekonder glomerülonefrit / Secondary glomerulonephritis 2 4.00 Diğer / Other 9 18.00 Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology 4 8.00 Toplam / Total 50 100.00 TABLO 5. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD’e başlayan insidan hastaların diyalize başlangıç durumlarına göre dağılımı. TABLE 5. Distribution of incident HD patients according to the initial approach of RRT in 2014. n % Acil / Urgent 50 44.25 Programlı / Scheduled 63 55.75 Toplam / Total 113 100.00 44 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 6. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD’e başlayan insidan hastalarından diyalize acil olarak başlanan hastaların başlangıç endikasyonlarına göre dağılımı. TABLE 6. Distribution of incident HD patients who have urgently started hemodialysis, according to indications in 2014. n % Hipervolemi / Hypervolemia 46 54.12 Hiperkalemi / Hyperkalemia 14 16.47 Üremik ensefalopati / Uremic encephalopathy 5 5.88 Kontrolsüz asidoz / Uncontrolled acidosis 3 3.53 İnatçı bulantı-‐kusma / Persistent nausea-‐vomiting 1 1.18 Diğer / Other 16 18.82 Toplam / Total 85 100.00 Hemodiyaliz Prevalansı Prevalence of Hemodialysis TABLO 7. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının HD tipine göre dağılımı. TABLE 7. Distribution of prevalent HD patients according to HD type as of the end of 2014. n % Merkezde standart HD / Standard HD in center 93 91.18 Evde HD / Home HD 9 8.82 Hemodiyafiltrasyon / Hemodiafiltration 0 0.00 102 100.00 Toplam / Total TABLO 8. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 8. Age and gender distribution of prevalent HD patients as of the end of 2014. Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐2 2 2.08 0 0.00 2 2.08 >2-‐6 7 7.29 3 3.13 10 10.42 >6-‐10 7 7.29 9 9.38 16 16.67 >10-‐15 19 19.79 30 31.25 49 51.04 >15-‐18 9 9.38 4 4.17 13 13.54 >18 2 2.08 4 4.17 6 6.25 Toplam / Total 46 47.92 50 52.08 96 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 45 TABLO 9. 2014 yılı sonu itibarıyla evde diyaliz uygulanan prevalan HD hastalarının yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 9. Age and gender distribution of prevalent home HD patients as of the end of 2014. Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐2 0 0.00 0 0.00 0 0.00 >2-‐6 2 22.22 0 0.00 2 22.22 >6-‐10 2 22.22 0 0.00 2 22.22 >10-‐15 1 11.11 1 11.11 2 22.22 >15-‐18 3 33.33 0 0.00 3 33.33 >18 0 0.00 0 0.00 0 0.00 Toplam / Total 8 88.89 1 11.11 9 100.00 TABLO 10. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının etyolojik nedenlere göre dağılımı. TABLE 10. Distribution of prevalent HD patients according to etiology as of the end of 2014. n % Nörojenik/non-‐nörojenik mesane / Neurogenic/non-‐ neurogenic bladder 15 17.24 Primer glomerülonefrit / Primary glomerulonephritis 14 16.09 VUR ve tekrarlayan İYE / VUR and recurrent UTI 13 14.94 Doğumsal ürolojik anomaliler (VUR dışı) / Congenital urologic anomalies (excluding VUR) 7 8.05 Renal hipoplazi-‐displazi / Renal hypoplasia-‐dysplasia 2 2.30 Taş hastalığı / Stone disease 1 1.15 Diğer / Other 20 22.99 Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology 15 17.24 Toplam / Total 87 100.00 TABLO 11. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının diyaliz süresine göre dağılımı. TABLE 11. Distribution of prevalent HD patients according to dialysis duration as of the end of 2014. n % 46 ≤6 ay / months 29 30.21 >6-‐12 ay / months 14 14.58 >12-‐24 ay / months 24 25.00 >24-‐60 ay / months 21 21.88 >60 ay / months 8 8.33 Toplam / Total 96 100.00 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Hemodiyaliz Hastalarında Damar Erişim Yolu Vascular Access in Hemodialysis Patients TABLO 12. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak HD’e başlayan insidan hastaların HD başlangıcındaki damar erişim yoluna göre dağılımı. TABLE 12. Distribution of incident HD patients according to the type of vascular access in 2014. n % AV fistül / AV fistula 1 1.89 AV greft / AV graft 0 0.00 Kalıcı (tünelli) kateter / Permanent (tunnelled) catheter 31 58.49 Geçici (tünelsiz) kateter / Temporary (untunnelled) catheter 21 39.62 Toplam / Total 53 100.00 TABLO 13. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının halen kullanılmakta olan damar erişim yoluna göre dağılımı. TABLE 13. Distribution of prevalent HD patients according to vascular access still being used as of the end of 2014. n % AV fistül / AV fistula 24 25.00 AV greft / AV graft 3 3.13 Kalıcı (tünelli) kateter / Permanent (tunnelled) catheter 56 58.33 Geçici (tünelsiz) kateter / Temporary (untunnelled) catheter 13 13.54 Toplam / Total 96 100.00 TABLO 14. 2014 yılı sonu itibarıyla kateterle HD uygulanan prevalan HD hastalarının kateter yerleştirme yerine göre dağılımı. TABLE 14. Distribution of prevalent HD patients with catheter according to the place of the catheter in 2014. n % İnternal juguler ven / Internal jugular vein 22 44.90 Eksternal juguler ven / External jugular vein 20 40.82 Femoral ven / Femoral vein 4 8.16 Subklavian ven / Subclavian vein 3 6.12 Toplam / Total 49 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 47 Hemodiyaliz Hastalarında Diyaliz Reçetesi Dialysis Prescriptions in Hemodialysis Patients TABLO 15. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının hemodiyalize giriş sıklığına göre dağılımı. TABLE 15. Distribution of prevalent HD patients according to HD frequency as of the end of 2014. n % Haftada 1 kez / Once weekly 1 1.04 Haftada 2 kez / Twice weekly 6 6.25 Haftada 3 kez / 3 times weekly 84 87.50 >Haftada 3 kez / >3 times weekly 5 5.21 Toplam / Total 96 100.00 TABLO 16. Prevalan HD hastalarının 2014 yılı içinde kullanılan diyalizer tipine göre dağılımı. TABLE 16. Distribution of prevalent HD patients according to the dialyser type in 2014. n % Düşük akışlı / Low-‐flux 50 53.76 Yüksek akışlı / High-‐flux 43 46.24 Toplam / Total 93 100.00 Hemodiyaliz Hastalarında Antihipertansif İlaç Kullanımı Antihypertensive Drug Usage in Hemodialysis Patients TABLO 17. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında antihipertansif ilaç kullanımı. TABLE 17. Antihypertensive drug usage in prevalent HD patients as of the end of 2014. n % Kullanmayan / Not using 30 31.58 1 ilaç / 1 drug 21 22.11 2 ilaç / 2 drugs 18 18.95 3 ilaç / 3 drugs 17 17.89 >3 ilaç / >3 drugs 9 9.47 Toplam / Total 95 100.00 48 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Hemodiyaliz Hastalarında Serum Albümin Düzeyi Serum Albumin Level in Hemodialysis Patients TABLO 18. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının serum albümin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 18. Distribution of prevalent HD patients according to serum albumin level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014. n % <3.5 gr/dL 27 28.12 3.5-‐4.0 gr/dL 45 46.88 >4.0 gr/dL 24 25.00 Toplam / Total 96 100.00 Hemodiyaliz Hastalarında Anemi Anemia in Hemodialysis Patients TABLO 19. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının hemoglobin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 19. Distribution of prevalent HD patients according to hemoglobin level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014. n % <8.0 gr/dL 15 15.62 8.0-‐10.0 gr/dL 46 47.92 10.1-‐12.0 gr/dL 31 32.29 >12.0 gr/dL 4 4.17 Toplam / Total 96 100.00 TABLO 20. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının ESA tedavisine göre dağılımı. TABLE 20. Distribution of prevalent HD patients according to ESA therapy as of the end of 2014. n % Halen ESA kullanıyor / Using currently 68 73.91 Daha önce ESA kullanmış, ancak halen kullanmıyor / Have received before, but not using curently 5 5.44 Hiç ESA kullanmamış / Never used ESA 19 20.65 Toplam / Total 92 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 49 TABLO 21. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının demir tedavisine göre dağılımı. TABLE 21. Distribution of prevalent HD patients according to iron therapy as of the end of 2014. n % Kullanmayan / Not using 24 25.53 Kullanan / Using 70 74.47 Oral demir / Oral iron 40 57.14 Parenteral demir / Parenteral iron 30 42.86 Toplam / Total 94 53.42 Hemodiyaliz Hastalarında Mineral-‐Kemik Metabolizması Mineral-‐Bone Metabolism in Hemodialysis Patients TABLO 22. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının serum fosfor düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 22. Distribution of prevalent HD patients according to serum phosphorus level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014. n % <3.5 mg/dL 3 3.13 3.5-‐5.5 mg/dL 50 52.08 5.51-‐7.5 mg/dL 36 37.50 >7.5 mg/dL 7 7.29 Toplam / Total 96 100.00 TABLO 23. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarının kalsiyum x fosfor değerine göre dağılımı. TABLE 23. Distribution of prevalent HD patients according to calcium x phosphorus product as of the end of 2014. n % <55 65 67.71 55-‐70 28 29.17 >70 3 3.12 Toplam / Total 96 100.00 50 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 24. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında fosfor bağlayıcı ilaç kullanımı. TABLE 24. Phosphorus binding agents usage in prevalent HD patients as of the end of 2014. n % Kullanmayan / Not using 16 16.67 Kullanan / Using 80 83.33 Kalsiyum asetat / Calcium acetate 30 37.50 Kalsiyum karbonat / Calcium carbonate 30 37.50 Sevelamer / Sevelamer 12 15.00 Kalsiyum asetat + Sevelamer / Calcium acetate + Sevelamer 6 7.50 Kalsiyum karbonat + Sevelamer / Ca. carbonate + Sevelamer 2 2.50 Toplam / Total 96 100.00 TABLO 25. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında sekonder hiperparatiroidi tedavisinde kullanılan ilaçlar. TABLE 25. Drugs using secondary hyperparathyroidism in prevalent HD patients as of the end of 2014. n % Kullanmayan / Not using 14 14.58 Kullanan / Using 82 85.42 Oral D vitamini / Oral vitamin D 47 51.65 İntravenöz D vitamini / Intravenous vitamin D 20 21.98 D vitamini analoğu / Vitamin D analog 21 23.08 Kalsimimetik / Calcimimetics 3 3.29 Toplam / Total 96 100.00 TABLO 26. 2014 yılı içinde paratiroidektomi yapılan prevalan HD hasta sayısı. TABLE 26. Number of prevalent HD patients performed parathyroidectomy in 2014. Paratiroidektomi yapılan / Parathyroidectomy performed n % 1/74 1.35 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 51 Hemodiyaliz Hastalarında Büyüme Geriliği Growth Retardation in Hemodialysis Patients TABLO 27. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında büyüme geriliği. TABLE 27. Growth retardation in prevalent HD patients as of the end of 2014. n % Büyüme geriliği var / Growth retardation present 76 81.72 Büyüme geriliği yok / Growth retardation absent 23 24.73 Toplam / Total 93 100.00 Hemodiyaliz Hastalarında Hepatit Serolojisi Hepatitis Serology in Hemodialysis Patients TABLO 28. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan HD hastalarında hepatit serolojisi. TABLE 28. Hepatitis serology in prevalent HD patients as of the end of 2014. n % HBsAg (+) 3 4.92 Anti-‐HCV (+) 1 1.64 HBsAg (+), Anti-‐HCV (+) 3 4.92 HBsAg (-‐), Anti-‐HCV (-‐) 54 88.52 Toplam / Total 61 100.00 52 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Değerlendirme / Discussion � 19 merkezden elde edilen verilere göre 2014 yılında 179 çocuğa akut hemodiyaliz tedavisi uygulanmıştır. � Çocuk hastaların % 44’ünde diyalize acil koşullarda başlamaktadır. � Çocuk hastalarda SDBY etyolojisinde en sık görülen nedenler primer glomerülonefrit, VUR ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları ve nörojenik/non-‐nörojenik mesanedir. � Kronik HD uygulanan çocuk hastalarda damar erişim yolu olarak yüksek oranda kateter (tünelli ve tünelsiz) kullanımı istenmeyen bir durumdur (% 72). Geçen yıllara göre kateter kullanım oranında artış dikkati çekmektedir. � Hastaların % 90’ından fazlasına haftada en az üç seans diyaliz tedavisi uygulanmaktadır. Veriler geçen yılla benzerdir. � Kronik HD uygulanan çocuk hastaların % 68’i antihipertansif ilaç kullanmaktadır. İlaç kullanım oranı geçen yıllara göre artış göstermiştir. � HD tedavisi altındaki çocuk hastaların yaklaşık % 63’ünde hemoglobin düzeyi 10 gr/dL’nin altındadır. Çocuk hastalarda ESA kullanım oranı erişkinlerden daha yüksektir (% 74). � Çocuk HD hastalarının % 45’inde fosfor düzeyi 5.5 mg/dL’nin üzerindedir. Hastaların yaklaşık % 83’ü fosfor bağlayıcı ilaç kullanmaktadır. � Acute HD treatment is applied to 179 pediatric patients according to the data obtained from 19 centers in 2014. � In 44% of pediatric patients, hemodialysis has been started urgently. � Primary glomerulonephritis, VUR and recurrent urinary tract infections, and neurogenic/non-‐ neurogenic bladder are the most common seen etiologies of ESRD. � High rate of catheter (tunnelled and untunnelled) use as vascular access in pediatric patients under chronic HD is an undesired condition (72%). There is an increase of catheter use according to last years. � The number of HD session per week is three times for more than 90% of the patients. This data is similar to previous year. � The 68% of pediatric HD patients are using antihypertensive drugs. There is an increase of antihypertensive drug usage according to last years. � Hemoglobin level is lower than 10 gr/dL in 63% of pediatric HD patients. The rate of ESA usage in pediatric HD patients is more than adult HD patients 74%). � Serum phosphorus level is over 5.5 mg/dL in 45% of pediatric HD patients. Approximately 83% of patients take phosphorus binding drugs. � Çocuk HD hastalarının, yaklaşık yarısı oral yolla � 85% of pediatric HD patients take active olmak üzere % 85’i aktif D vitamini tedavisini kullanmaktadır. � Çocuk HD hastalarının % 76’sında büyüme geriliği mevcuttur. vitamin D therapy (approximately half of by IV route). � Growth retardation was present 76% of pediatric HD patients. Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 53 PEDİATRİK PERİTON DİYALİZİ PEDIATRIC PERITONEAL DIALYSIS Akut Periton Diyalizi Acute Peritoneal Dialysis 27 merkezden elde edilen verilere göre 2014 yılında 331 çocuğa akut periton diyalizi uygulanmıştır. In 2014 acute peritoneal dialysis were performed in 331 child, according to the data from 27 centers. Kronik Periton Diyalizi İnsidansı Incidence of Chronic Peritoneal Dialysis TABLO 1. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne başlayan insidan hastaların PD tipine göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of incident PD patients according to PD type in 2014. n % SAPD / CAPD 68 48.57 APD / APD 72 51.43 Toplam / Total 140 100.00 TABLO 2. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne (SAPD/APD) başlayan insidan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 2. Age and gender distribution of incident PD (CAPD/APD) patients in 2014. Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐2 16 12.70 8 6.35 24 19.05 >2-‐6 11 8.73 7 5.56 18 14.29 >6-‐10 8 6.35 11 8.73 19 15.08 >10-‐15 23 18.25 25 19.84 48 38.09 >15-‐18 7 5.56 9 7.14 16 12.70 >18 0 0.00 1 0.79 1 0.79 Toplam / Total 65 51.59 61 48.41 126 100.00 54 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 3. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak PD'ne başlayan insidan hastaların etyolojik nedenlere göre dağılımı. TABLE 3. Distribution of incident PD patients according to etiology in 2014. n % VUR ve tekrarlayan İYE / VUR and recurrent UTI 15 16.67 Nörojenik/non-‐nörojenik mesane / Neurogenic/non-‐ neurogenic bladder 11 12.22 Primer glomerülonefrit / Primary glomerulonephritis 10 11.11 Doğumsal ürolojik anomaliler (VUR dışı) / Congenital urologic anomalies (excluding VUR) 10 11.11 Renal hipoplazi-‐displazi / Renal hypoplasia-‐dysplasia 6 6.67 Sekonder glomerülonefrit / Secondary glomerulonephritis 2 2.22 Diğer / Other 23 25.56 Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology 13 14.44 Toplam / Total 90 100.00 TABLO 4. 2014 yılı içinde PD’ne başlayan hastaların kateter yerleştirme yöntemine göre dağılımı. TABLE 4. Distribution of incident PD patients according to catheter placement method in 2014. n % Açık cerrahi / Surgical 69 57.03 Tenckhoff trokar / Tenckhoff trochar 30 24.79 Laparoskopi / Laparoscopy 22 18.18 Kılavuz tel (Seldinger) / Guide wire (Seldinger) 0 0.00 121 100.00 Toplam / Total Periton Diyalizi Prevalansı Prevalence of Peritoneal Dialysis TABLO 5. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının PD tipine göre dağılımı. TABLE 5. Distribution of prevalent PD patients according to PD type as of the end of 2014. n % SAPD / CAPD 133 42.36 APD / APD 181 57.64 Toplam / Total 314 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 55 TABLO 6. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının yaş ve cinsiyete göre dağılımı. TABLE 6. Age and gender distribution of prevalent PD patients as of the end of 2014. Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐2 20 6.94 11 3.82 31 10.76 >2-‐6 20 6.94 17 5.90 37 12.84 >6-‐10 29 10.07 22 7.64 51 17.71 >10-‐15 51 17.71 48 16.67 99 34.38 >15-‐18 26 9.03 29 10.07 55 19.10 >18 4 1.39 11 3.82 15 5.21 150 52.08 138 47.92 288 100.00 Toplam / Total TABLO 7. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının etyolojik nedenlere göre dağılımı. TABLE 7. Distribution of prevalent PD patients according to etiology as of the end of 2014. n % VUR ve tekrarlayan İYE / VUR and recurrent UTI 42 16.09 Primer glomerülonefrit / Primary glomerulonephritis 32 12.26 Doğumsal ürolojik anomaliler (VUR dışı) / Congenital urologic anomalies (excluding VUR) 29 11.11 Renal hipoplazi-‐displazi / Renal hypoplasia-‐dysplasia 27 10.34 Nörojenik/non-‐nörojenik mesane / Neurogenic/non-‐ neurogenic bladder 25 9.58 Sekonder glomerülonefrit / Secondary glomerulonephritis 5 1.92 Taş hastalığı / Stone disease 2 0.77 Diğer / Other 70 26.82 Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology 29 11.11 Toplam / Total 261 100.00 TABLO 8. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının diyaliz süresine göre dağılımı. TABLE 8. Distribution of prevalent PD patients according to dialysis duration as of the end of 2014. n % 56 ≤6 ay / months 31 10.03 >6-‐12 ay / months 59 19.09 >12-‐24 ay / months 72 23.30 >24-‐60 ay / months 99 32.04 >60 ay / months 48 15.54 Toplam / Total 309 100.00 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Periton Diyalizi Hastalarında Diyalizat Dialysate in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 9. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının kullanılan diyalizat türüne göre dağılımı. TABLE 9. Distribution of prevalent PD patients according to dialysate type as of the end of 2014. n % Konvansiyonel solüsyon / Conventional solution 173 55.81 Nötral pH’lı solüsyon / Neutral-‐pH solution 137 44.19 Toplam / Total 310 100.00 Periton Diyalizi Hastalarında Antihipertansif İlaç Kullanımı Antihypertensive Drug Usage in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 10. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında antihipertansif ilaç kullanımı. TABLE 10. Antihypertensive drug use in prevalent PD patients as of the end of 2014. n % Kullanmayan / Not using 86 31.62 1 ilaç / 1 drug 66 24.26 2 ilaç / 2 drugs 65 23.90 3 ilaç / 3 drugs 36 13.24 >3 ilaç / >3 drugs 19 6.98 Toplam / Total 272 100.00 Periton Diyalizi Hastalarında Serum Albümin Düzeyi Serum Albumin Level in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 11. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının serum albümin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 11. Distribution of prevalent PD patients according to serum albumin level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014. n % <3.5 gr/dL 147 46.81 3.5-‐4.0 gr/dL 112 35.67 >4.0 gr/dL 55 17.52 Toplam / Total 314 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 57 Periton Diyalizi Hastalarında Anemi Anemia in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 12. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının hemoglobin düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 12. Distribution of prevalent PD patients according to hemoglobin level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014. n % <8.0 gr/dL 44 14.19 8.0-‐10.0 gr/dL 144 46.45 10.1-‐12.0 gr/dL 106 34.20 >12 gr/dL 16 5.16 Toplam / Total 310 100.00 TABLO 13. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının ESA tedavisine göre dağılımı. TABLE 13. Distribution of prevalent PD patients according to ESA therapy as of the end of 2014. n % Halen ESA kullanıyor / Using currently 226 77.13 Daha önce ESA kullanmış, ancak halen kullanmıyor / Have received before, but not using curently 32 10.92 Hiç ESA kullanmamış / Never used ESA 35 11.95 Toplam / Total 293 100.00 TABLO 14. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının demir tedavisine göre dağılımı. TABLE 14. Distribution of prevalent PD patients according to iron therapy as of the end of 2014. n % Kullanmayan / Not using 47 15.77 Kullanan / Using 251 84.23 Oral demir / Oral iron 213 84.86 Parenteral demir / Parenteral iron 38 15.14 Toplam / Total 298 100.00 58 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Periton Diyalizi Hastalarında Mineral-‐Kemik Metabolizması Mineral-‐Bone Metabolism in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 15. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının serum fosfor düzeyine göre (son 3 ayın ortalaması) dağılımı. TABLE 15. Distribution of prevalent HD patients according to serum phosphorus level (mean value of last 3 months) as of the end of 2014. n % <3.5 mg/dL 29 9.35 3.5-‐5.5 mg/dL 154 49.68 5.51-‐7.5 mg/dL 101 32.58 7.51-‐9.0 mg/dL 22 7.10 >9.0 mg/dL 4 1.29 310 100.00 Toplam / Total TABLO 16. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarının kalsiyum x fosfor değerine göre dağılımı. TABLE 16. Distribution of prevalent PD patients according to calcium x phosphorus product as of the end of 2014. n % <55 181 58.39 55-‐70 102 32.90 >70 27 8.71 Toplam / Total 310 100.00 TABLO 17. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında fosfor bağlayıcı ilaç kullanımı. TABLE 17. Phosphorus binding agents usage in prevalent PD patients as of the end of 2014. n % Kullanmayan / Not using 32 16.67 Kullanan / Using 254 83.33 Kalsiyum asetat / Calcium acetate 131 51.58 Kalsiyum karbonat / Calcium carbonate 65 25.59 Sevelamer / Sevelamer 19 7.48 Kalsiyum asetat + Sevelamer / Calcium acetate + Sevelamer 33 12.99 Kalsiyum karbonat + Sevelamer / Ca. carbonate + Sevelamer 5 1.97 Alüminyum / Aluminum 1 0.39 286 100.00 Toplam / Total Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 59 TABLO 18. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında sekonder hiperparatiroidi tedavisinde kullanılan ilaçlar. TABLE 18. Drugs using secondary hyperparathyroidism in prevalent PD patients as of the end of 2014. n % Kullanmayan / Not using 49 16.17 Kullanan / Using 254 83.83 Oral D vitamini / Oral vitamin D 206 81.10 İntravenöz D vitamini / Intravenous vitamin D 4 1.58 D vitamini analoğu / Vitamin D analog 37 14.57 Kalsimimetik / Calcimimetics 1 0.39 D vitamini + Kalsimimetik / Vitamin D + Calcimimetics 6 2.36 303 100.00 Toplam / Total TABLO 19. 2014 yılı içinde paratiroidektomi yapılan kronik PD hasta sayısı. TABLE 19. Number of chronic PD patients performed parathyroidectomy in 2014. n % 2/175 1.14 Paratiroidektomi yapılan / Parathyroidectomy performed Periton Diyalizi Hastalarında Hepatit Serolojisi Hepatitis Serology in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 20. 2014 yılı sonu itibarıyla prevalan PD hastalarında hepatit serolojisi. TABLE 20. Hepatitis serology in prevalent PD patients as of the end of 2014. n % HBsAg (+) 39 15.85 Anti-‐HCV (+) 1 0.41 HBsAg (+), Anti-‐HCV (+) 0 0.00 HBsAg (-‐), Anti-‐HCV (-‐) 206 83.74 Toplam / Total 246 100.00 60 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Periton Diyalizi Hastalarında Peritonit Peritonitis in Peritoneal Dialysis Patients TABLO 21. Prevalan PD hastalarının 2014 yılında geçirilen peritonit atağı sayısına göre dağılımı. TABLE 21. Distribution of prevalent PD patients according to the number of peritonitis episode in 2014. n % Atak yok / No episode 198 63.06 1 atak / episode 74 23.57 2 atak / episode 30 9.55 >2 atak / episode 12 3.82 Toplam / Total 314 100.00 TABLO 22. 2014 yılında prevalan PD hastalarında peritonit sıklığı. TABLE 22. Peritonitis rate of prevalent PD patients in 2014. Peritonit sıklığı / Peritonitis rate Atak/hasta/yıl Episode/patient/year 0.37 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 61 Değerlendirme / Discussion � 27 merkezden elde edilen verilere göre 2014 yılında 331 çocuğa akut periton diyalizi tedavisi uygulanmıştır. � 2014 yılı sonu itibarıyla 27 merkezden toplam 314 kronik PD hastası bildirilmiştir. � Acute PD treatment is applied to 331 pediatric patients according to the data obtained from 27 centers in 2014. � As of the end of 2014, the number of chronic pediatric PD patients is 314 in 27 centers. � Çocuk PD hastalarında SDBY’nin en sık görülen � VUR and recurrent urinary tract infections is etyolojik nedeni VUR ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarıdır. � Çocuk hastalarda APD erişkinlere göre daha çok tercih edilmektedir. � Çocuk hastaların yarısından fazlasında kateter yerleştirme yöntemi olarak açık cerrahi teknik tercih edilmektedir. the most common seen etiology of ESRD in pediatric PD patients. � APD is more preferable in pediatric patients than in adults. � Surgical technique as catheter placement method is preferable in more than half of pediatric patients. � Kronik PD uygulanan çocuk hastaların % 68.4’ü � The 68.4% of pediatric PD patients are using antihipertansif ilaç kullanmaktadır. � Çocuk PD hastalarının % 47’inde serum albümin düzeyi 3.5 gr/dL’nin altındadır. � PD tedavisi altındaki çocukların % 60.6’sında hemoglobin düzeyi 10 gr/dL’nin altındadır. Çocuk PD hastalarda ESA kullanım oranı erişkinlerden daha yüksektir (% 77). � Çocuk PD hastalarının % 41’inde fosfor düzeyi 5.5 mg/dL’nin üzerindedir. Hastaların yaklaşık % 83’ü fosfor bağlayıcı ilaç kullanmaktadır. � 2014 yılı sonu itibarıyla PD hastalarının % 84’ü aktif D vitamini kullanmaktadır. antihypertensive drugs. � Serum albumin level is lower than 3.5 g/dL in 47% of pediatric PD patients. � Hemoglobin level is lower than 10 gr/dL in 60.6% of pediatric PD patients. The rate of ESA usage in pediatric PD patients is more than adult PD patients (77%). � Serum phosphorus level is over 5.5 mg/dL in 41% of pediatric PD patients. The 83% of patients take phosphorus binding drugs. � As of the end of 2014, 84% of the PD patients have received active vitamin D. 62 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 PEDİATRİK BÖBREK TRANSPLANTASYONU PEDIATRIC KIDNEY TRANSPLANTATION Transplantasyon İnsidansı Incidence of Transplantation TABLO 1. 2014 yılı içinde ilk RRT olarak böbrek Tx (BTx) yapılan (pre-‐emptif) hastaların donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 1. Distribution of incident kidney Tx (KTx) patients (preemptive) according to donor source in 2014. n % Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 31 86.11 Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor 5 13.89 Toplam / Total 36 100.00 TABLO 2. 2014 yılı içinde BTx yapılan hastaların donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 2. Distribution of KTx patients according to donor source in 2014. n % Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 62 63.27 Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor 36 36.73 Toplam / Total 98 100.00 TABLO 3. 2014 yılı içinde BTx yapılan hastaların yaş ve cinsiyet dağılımı. TABLE 3. Age and gender distribution of KTx patients in 2014. Erkek / Boy Kız / Girl Yaş / Age n % n % n % 0-‐2 3 3.06 1 1.02 4 4.08 >2-‐6 8 8.16 7 7.14 15 15.31 >6-‐10 4 4.08 7 7.14 11 11.23 >10-‐15 16 16.33 15 15.31 31 31.63 >15-‐18 19 19.39 12 12.24 31 31.63 >18 3 3.06 3 3.06 6 6.12 Toplam / Total 53 54.08 45 45.92 98 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu Toplam / Total 63 TABLO 4. 2014 yılı içinde BTx hastalarının yaş ve donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 4. Distribution of KTx patients according to age and donor source in 2014. Canlı / Living Kadavra / Deceased Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐2 2 2.04 2 2.04 4 4.08 >2-‐6 8 8.16 7 7.14 15 15.31 >6-‐10 7 7.14 4 4.08 11 11.23 >10-‐15 23 23.47 8 8.16 31 31.63 >15-‐18 18 18.37 13 13.27 31 31.63 >18 4 4.08 2 2.04 6 6.12 Toplam / Total 62 63.27 36 36.73 98 100.00 TABLO 5. 2014 yılı içinde BTx yapılan hastaların etyolojik nedenlere göre dağılımı. TABLE 5. Distribution of KTx patients according to etiology in 2014. n % VUR ve tekrarlayan İYE / VUR and recurrent UTI 28 28.57 Primer glomerülonefrit / Primary glomerulonephritis 17 17.35 Doğumsal ürolojik anomaliler (VUR dışı) / Congenital urologic anomalies (excluding VUR) 11 11.23 Renal hipoplazi-‐displazi / Renal hypoplasia-‐dysplasia 7 7.14 Nörojenik/non-‐nörojenik mesane / Neurogenic/non-‐ neurogenic bladder 7 7.14 Taş hastalığı / Stone disease 3 3.06 Diğer / Other 15 15.31 Etyolojisi bilinmeyen / Unknown etiology 10 10.20 Toplam / Total 98 100.00 TABLO 6. 2014 yılı içinde canlı vericiden yapılan BTx’lerin vericilere göre dağılımı. TABLE 6. Distribution KTx from living donors according to donors in 2014. 64 n % Anne / Mother 29 47.54 Baba / Father 25 40.98 Kardeş / Sister-‐brother 2 3.28 Diğer akraba / Other related 3 4.92 Akraba dışı / Unrelated 2 3.28 Toplam / Total 61 100.00 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 7. 2014 yılı içinde BTx yapılan hastaların Tx öncesi RRT'ne göre dağılımı. TABLE 7. Distribution of new KTx according to preTx RRT in 2014. Canlı / Living Kadavra / Deceased Toplam / Total n % n % n % Hemodiyaliz / Hemodialysis 18 18.37 12 12.24 30 30.61 Periton diyalizi / Peritoneal dialysis 14 14.29 18 18.37 32 32.66 Preemptif Tx / Preemptive Tx 31 31.63 5 5.10 36 36.73 Toplam / Total 63 65.29 35 35.71 98 100.00 TABLO 8. 2014 yılı içinde BTx yapılan hastalarda doku uyumu. TABLE 8. HLA matching in KTx patients in 2014. n % HLA uyumu olmayan (6 MM) BTx / KTx with no HLA matching 0 0.00 1 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 1 HLA antigen matching 13 13.27 2-‐5 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 2-‐5 HLA antigen matching 80 81.63 6 HLA antijen uyumu ile BTx / KTx with 6 HLA antigen matching 5 5.10 Toplam / Total 98 100.00 Transplantasyon Prevalansı Prevalence of Transplantation TABLO 9. 2014 yılı sonu itibarıyla fonksiyone greftle izlenmekte olan BTx hastaların donör kaynağına göre dağılımı. TABLE 9. Distribution of KTx patients with functioning graft according to donor source as of the end of 2014. n % Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 523 78.65 Kadavra vericiden BTx / KTx from deceased donor 142 21.35 Toplam / Total 665 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 65 TABLO 10. 2014 yılı sonu itibarıyla fonksiyone greftle izlenmekte olan BTx hastalarının yaş ve cinsiyete göre dağılımı. TABLE 10. Age and gender distribution of KTx patients with functioning graft as of the end of 2014. Erkek / Boy Kız / Girl Toplam / Total Yaş / Age n % n % n % 0-‐2 3 0.54 1 0.18 4 0.72 >2-‐6 30 5.39 15 2.69 45 8.08 >6-‐10 36 6.46 26 4.67 62 11.13 >10-‐15 115 20.65 85 15.26 200 35.91 >15-‐18 102 18.31 69 12.39 171 30.70 >18 34 6.10 41 7.36 75 13.46 Toplam / Total 320 57.45 237 42.55 557 100.00 Transplantasyon Hastalarında Greft Fonksiyonu Graft Function in Transplantation Patients TABLO 11. 2014 yılı içinde BTx yapılmış hastalarda gecikmiş greft fonksiyonu (BTx sonrası diyaliz gereksinimi). TABLE 11. Delayed graft function (post-‐KTx dialysis need) in KTx patients transplanted in 2014. n % Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 1 / 63 1.59 Kadavra vericiden BTx / KTx from cadaveric donor 10 / 35 28.57 Toplam / Total 11 / 98 11.22 TABLO 12. 2014 yılı içinde BTx yapılmış hastalarda ilk 6 ayda akut rejeksiyon görülme oranı. TABLE 12. Rate of acute rejection in first 6 months in KTx patients transplanted in 2014. n % Canlı vericiden BTx / KTx from living donor 1 / 63 1.59 Kadavra vericiden BTx / KTx from cadaveric donor 9 / 35 25.71 Toplam / Total 10 / 98 10.20 66 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 TABLO 13. 2014 yılı içinde BTx yapılmış tüm hastalarda yılsonu itibarıyla son duruma göre dağılımı. TABLE 13. Distribution of all KTx patients transplanted in 2014 according to final situation as of the end of 2014. n % Serum kreatinin <2 mg/dL ile izlenen / Followed with serum creatinine <2 mg/dL 89 90.82 Serum kreatinin ≥2 mg/dL ile izlenen / Followed with serum creatinine ≥2 mg/dL 3 3.06 Diyalize dönen / Returned to dialysis 4 4.08 Başka merkezde izlenen / Followed in other centers 2 2.04 Ölen / Died 0 0.00 Toplam / Total 98 100.00 Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 67 Değerlendirme / Discussion � 17 merkezden bildirilen verilere göre 2014 yılında böbrek transplantasyonu yapılan çocuk hasta sayısı 98’dir. Bu sayı, Sağlık Bakanlığı verilerine göre 231’dir. � Çocuk hastalarda pre-‐emptif transplantasyon sayısı artmaktadır. � Transplantasyon yapılan hastaların % 70’i 10 yaş üzerindedir. � Hastaların % 63.3’üne canlı vericiden böbrek transplantasyonu yapılmıştır. � Canlı vericiden transplantasyonların % 96.7’si kan bağı olan akraba donörlerden yapılmıştır. � The number of kidney transplantation performed in 2014 is 98 according to the data reported from 17 centers. According to the data of Ministry of Health, this number is 231. � The number of preemptive transplantation in pediatric patients is being increased. � The 70% of kidney transplant patients are over 10 years old. � Rate of kidney transplantation from living donor is 63.3%. � Living donations were 96.7% from living related donors. 68 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 25 YILLIK REGISTRY’DEN RAKAMLAR FIGURES FROM REGISTRY OF 25 YEARS SDBY İnsidansı ve Prevalansı / Incidence and Prevalence of ESRD Türkiye'de RRT Gerekaren SDBY İnsidansı Incidence of ESRD Requiring RRT in Turkey Sayı (mnb) / Count (ppm) 300 250 189 188 197 200 150 100 118 223 236 154 137 93 139 138 147 118 123 50 50 0 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year Türkiye'de RRT Gerekaren SDBY Prevalansı Prevalence of ESRD Requiring RRT in Turkey 740 756 800 600 400 432 446 918 578 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 0 324 395 491 870 819 853 809 816 78 109 1996 200 276 284 1995 Sayı (mnb) / Count (ppm) 1000 Yıl / Year Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 69 Hemodiyaliz / Hemodialysis 49309 48900 2011 2012 55890 49505 2010 2014 48433 2009 2013 46659 39267 2007 2006 28507 25321 2004 2005 23387 2003 20600 2002 14086 2000 18815 12196 7014 1996 1999 6527 1995 11339 5400 1993 1998 3494 1991 0 3069 10000 1990 20000 9658 30000 2001 40000 1997 Sayı / Count 50000 33950 60000 2008 70000 52675 Prevalan Hemodiyaliz Hasta Sayısı Number of Prevalent Hemodialysis Pa]ents Yıl / Year İnsidan HD Hastalarında Diyabet Sıklığı Diabetes Frequency in Incident HD Pa]ents 45 40 36.2 36.6 36.5 Yüzde / Percent 35 30 22.8 25 20 25.3 27.2 28.9 27.7 30.7 39.2 32.7 32.7 15.3 16.4 15 10 7 5 0 1991 1995 1999 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year 70 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 30 25 20 12 12 10 11.6 15 17.4 19.2 27.9 26.1 32.4 34.9 33.8 33.6 2014 2013 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 0 14.6 23.1 24.3 23.7 30.6 30.5 4.5 1998 5 1997 10 1991 Yüzde / Percent 35 2012 40 2011 Prevalan HD Hastalarında Diyabet Sıklığı Diabetes Frequency in Prevalent HD Pa]ents Yıl / Year İnsidan HD Hastalarında Yaşlı (≥65 Yıl) Oranı The Ra]o of Elderly (≥65 Years) in Incident HD Pa]ents 60 Yüzde / Percent 50 40 30 23.6 39.6 40.2 40.1 36.9 37.4 38.7 29.8 27.6 31.9 46 44.4 48 20 10 0 7.7 1991 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year 0 33.9 12.2 11.9 33.7 39.5 13.9 41 14 40.8 13.6 12.3 39.7 40.2 12.2 11.2 35.9 10.5 10.1 34.9 31.3 30.4 8 10 7.8 20 17.3 30 16.6 40 13.8 Yüzde / Percent 50 39.6 Prevalan HD Hastalarında Diyaliz Süresi Dialysis Dura]on in Prevalent HD Pa]ents 1996 1998 1999 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year >5 yıl / years >10 yıl / years Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 71 Prevalan HD Hastalarında Damar Erişim Yolu Vascular Access in Prevalent HD Pa]ents Yüzde / Percent 100 80 16.6 1.8 9.1 2.5 9 3.5 7.2 2.6 8.6 2.7 12.1 3.2 11.1 2.9 11.7 2.9 13.3 2.7 12.8 2.8 13.6 2.8 12.5 1.8 15.3 1.8 17.3 1.6 81.6 88.4 87.5 90.1 88.7 85.7 86 85.4 84 84.4 83.6 85.7 82.9 81.1 60 40 20 0 1998 1999 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year AV Fistül / AV fistula AV greq / AV graq Kateter / Catheter Hemodiyaliz Hastalarında Diyaliz Sıklığı Dialysis Frequency in Hemodialysis Pa]ents 69.4 82.5 84.8 88.1 89.2 91.3 91.6 91.9 91.6 92 93 91.7 91.5 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 0 37.4 34.4 37.2 1996 20 31.5 65 78.8 71.7 75.7 29.1 26.6 24.7 21.4 18.8 15.6 16 12.7 13.6 11.1 10.3 10.7 8.7 9.3 7.8 7.5 7.2 7.6 7.1 6.4 7.7 7.9 5.9 4 3.6 2.9 2.4 1.9 1.6 10.2 1.7 1.5 0.9 0.9 0.9 0.8 0.9 0.6 0.6 0.6 1993 40 1995 48.2 44 60 40.7 40 55.8 52.3 54.9 54.1 1994 80 1991 Yüzde / Percent 100 Yıl / Year Haqada 1 kez / Once weekly Haqada 2 kez / Twice weekly Haqada ≥3 kez / ≥3 umes weekly Yüzde / Percent Prevalan HD Hastalarında Diyaliz Yeterliliği (Kt/V üre ≥1.2) Dialysis Adequacy in Prevalent HD Pa]ents (Kt/V urea ≥1.2) 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 85.4 87.3 88.8 89.8 90.5 91.6 86.5 89 88.7 72.1 59.2 37.6 45.5 2001 2002 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year 72 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Prevalan HD Hastalarında Hipertansiyon Sıklığı Hypertension Frequency in Prevalent HD Pa]ents Yüzde / Percent 50 40 38.8 37.8 42.5 43.2 40.4 40.5 41.5 40.7 34.2 34.9 34.1 44.4 38.7 38.1 30 20 10 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year 40 34.5 Prevalan HD Hastalarında Hipoalbüminemi (<3.5 gr/dL) Hipoalbuminemia in Prevalent HD Pa]ents (<3.5 g/dL) 11.1 11.7 12 2009 2010 2011 15.2 11.7 2008 13.1 12 2007 2013 12.7 2006 14.8 13.5 2005 2012 12.9 15 2004 15.4 19.2 14.7 2000 17.3 16.2 1999 23 1997 20 18.3 19.8 25 1996 Yüzde / Percent 35 30 10 2014 2003 2002 2001 1998 1995 5 0 Yıl / Year 69.5 69.3 66.5 65.5 62.8 60.4 59.8 61.8 62.7 62.4 62.7 61.7 60.6 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 55.3 69.5 1999 70.6 67.6 1998 63.4 55 2014 2013 1997 1996 38 1993 44.2 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1991 Yüzde / Percent Prevalan HD Hastalarında ESA Kullanımı ESA Usage in Prevalent HD Pa]ents Yıl / Year Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 73 Prevalan HD Hastalarında Demir Tedavisi Iron Therapy in Prevalent HD Pa]ents 80 73.5 73 Yüzde / Percent 70 60.4 58.9 57.2 1995 2003 2004 2005 60 54.7 55.4 2008 2009 59.6 59.8 57.4 59.1 2010 2011 2012 2013 55.8 50 40 30 20 10 0 2006 2014 Yıl / Year Prevalan HD Hastalarında PTH Düzeyi PTH Level in Prevalent HD Pa]ents Yüzde / Percent 60 50 40 30 26.7 43.9 40.7 35.5 20.7 17.9 20 17.1 55.8 50.7 49.6 16.9 15.6 10 0 2004 2005 2006 2012 2013 2014 Yıl / Year PTH <150 pg/mL PTH >300 pg/mL 46.4 43.6 43 2012 2013 2014 46.3 2010 50.7 45 2009 2011 41.1 2008 35.9 2007 42.3 2005 38.4 41.3 2004 2006 40.4 2003 45.2 2002 50.5 60.6 2000 2001 62.2 1999 73.6 1998 1997 68.6 85 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1995 Yüzde / Percent Prevalan HD Hastalarında Akaf D Vitamini Kullanımı Ac]ve Vitamin D Usage in Prevalent HD Pa]ents Yıl / Year 74 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 0 HBsAg Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2004 2003 2002 23.2 13.2 15.9 52.5 46.6 41.7 36.2 28.8 26.3 39 37.7 29.6 20.8 12.7 4.4 9.8 4.8 8.5 4.3 7.9 3.7 6.8 4 6.9 5.4 7.5 4.5 4.9 6.8 6.4 5.9 6.5 7.6 7.9 7.5 10.5 30 2001 2000 1999 1998 1997 7.1 8.1 40 1996 10 8.1 60 1995 20 15 50 1991 Yüzde / Percent Prevalan HD Hastalarında Hepaat Serolojisi Hepa]]s Serology in Prevalent HD Pa]ents Yıl / Year Anu-‐HCV 75 Periton Diyalizi / Peritoneal Dialysis 4306 2014 4773 4537 2013 2011 2012 5519 2010 5105 5702 2008 2007 3381 2005 2006 3320 2728 2003 2004 2556 1927 2001 2002 1903 2000 1111 1998 1787 1194 1997 636 1995 0 1994 1000 298 2000 1014 3000 1999 4000 1996 Sayı / Count 5000 4103 6000 2009 5307 7000 6109 Prevalan PD Hasta Sayısı Number of Prevalent PD Pa]ents Yıl / Year İnsidan PD Hastalarında Diyabet Sıklığı Diabetes Frequency in Incident PD Pa]ents 35 30.6 31.1 27.8 Yüzde / Percent 30 25 20 15.7 17.9 18.8 26.5 25.7 26.5 28.6 31 25.2 20.1 20.5 20.6 15 10 5 0 1997 1998 1999 2000 2002 2003 2005 2006 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year 76 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 İnsidan PD Hastalarında Yaşlı (≥65 Yıl) Oranı The Ra]o of Elderly (≥65 Years) in Incident PD Pa]ents 30 24.2 Yüzde / Percent 25 20 19.6 18.2 18.6 15.2 19.4 16.7 16.4 2007 2008 25.8 22.9 19.8 16.8 15 10 5 0 2003 2004 2005 2006 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year 32.2 2014 29.8 2013 36.1 26.5 2011 2012 27.2 24 2009 2010 21.8 2008 19.8 2007 17.6 2006 12.2 2004 17.6 11.5 2003 2005 11.1 2002 2.9 1999 6.6 2.8 1998 2000 4.2 0.3 1996 1997 0 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 1995 Yüzde / Percent Prevalan PD Hastalarında Diyaliz Süresi (>5 Yıl) Dialysis Dura]on in Prevalent PD Pa]ents (>5 Years) Yıl / Year Prevalan PD Hastalarında Diyaliz Yeterliliği (Kt/V üre >1.7) Dialysis Adequacy in Prevalent PD Pa]ents (Kt/V urea >1.7) Yüzde / Percent 100 87.5 83.5 88.1 87 88.7 88.4 87.7 2010 2011 2012 2013 2014 80 60 40 20 0 2008 2009 Yıl / Year Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 77 78 40 30 10 0 54.1 51.8 53.3 51.3 2007 2008 2009 2010 2014 2013 2012 44.9 59.7 53.4 57.6 55.4 2006 2011 52.7 2005 56.7 53.1 2003 2004 55.8 2002 62.3 55.2 80 2001 2000 70 49.8 30 28.8 2013 24.9 28 2012 2014 29.4 33.7 30.8 25.1 28.1 2011 2010 2009 2008 2007 24.3 30.6 2005 2006 28.9 30.8 2003 2004 30.4 34.9 2002 2001 23.5 2000 10 25.3 20 1999 22.7 36.7 40.2 66.9 72.4 63.9 65.6 68.2 66.5 60.6 60.5 57.6 59.8 61.3 52.8 48.5 70 1998 1997 1996 45.2 80 1999 42.5 20 1998 50 43 60 1997 0 43.8 50 1996 40 36 0 1995 Yüzde / Percent 50 23.4 Yüzde / Percent 60 1995 Yüzde / Percent Prevalan PD Hastalarında Hipertansiyon Sıklığı Hypertension Frequency in Prevalent PD Pa]ents 40 30 20 10 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year Prevalan PD Hastalarında Hipoalbüminemi (<3.5 gr/dL) Hypoalbuminemia in Prevalent PD Pa]ents (<3.5 g/dL) Yıl / Year Prevalan PD Hastalarında ESA Kullanımı ESA Usage in Prevalent PD Pa]ents Yıl / Year National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Prevalan PD Hastalarında Demir Tedavisi Iron Therapy in Prevalent PD Pa]ents 80 Yüzde / Percent 70 63.7 59.8 60 53.8 55.1 2005 2006 55 47.9 50 52.6 46.2 58.8 52.7 52.1 47.7 40 30 20 10 0 2003 2004 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year Yüzde / Percent Prevalan PD Hastalarında PTH Düzeyi PTH Level in Prevalent PD Pa]ents 70 60 50 40 30 20 10 0 56.8 56.4 25.8 42.8 41.8 41.2 23.9 2004 55 17.3 2005 12.8 2006 13.5 11.9 2012 2013 2014 Yıl / Year PTH <150 pg/mL PTH >300 pg/mL 56.9 58.2 55.9 2011 2012 2013 59.1 54.4 2010 37.6 2008 49 37.5 41.4 2006 2007 41.5 40.2 2004 2005 42.8 2003 56.9 53.7 40 38.7 50 47.4 Yüzde / Percent 60 47.2 70 56.8 Prevalan PD Hastalarında Akaf D Vitamini Kullanımı Ac]ve Vitamin D Usage in Prevalent PD Pa]ents 30 20 2014 2009 2002 2001 2000 1999 1998 0 1997 10 Yıl / Year Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 79 80 0 2014 2013 2012 2011 14.4 10.3 12.4 20.1 17.7 19.3 2009 2010 18.1 15.1 2008 2007 19.9 5 2006 10 19.3 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997 4.9 5.5 5.6 5.6 13.8 15.1 11.3 9.6 7.2 8.6 21.3 20.8 21.3 21.3 14.2 16.7 10.5 9.2 11 9.2 3.9 6.9 4.9 5.9 4.4 5.7 5 4.7 4.8 4.5 4.3 4.7 4.2 3.9 2.9 3 3.5 3.1 5 2005 17.3 18.2 14.2 11.1 12.8 20.8 23.9 HBsAg (+) 2004 2003 2002 2001 2000 15 14.4 20 1999 1998 35 1996 15 26.1 25 1997 25 5.8 7.3 20 1996 30 1995 0 23.7 Yüzde / Percent 10 1995 Yüzde / Percent Prevalan PD Hastalarında Hepaat Serolojisi Hepa]]s Serology in Prevalent PD Pa]ents 30 Yıl / Year AnuHCV (+) Prevalan PD Hastalarında İnfeksiyona Bağlı Mortalite Mortality Due To Infec]on in Prevalent PD Pa]ents 40 Yıl / Year National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Yüzde / Percent 20 0 Canlı / Living Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 80.1 78.6 2013 2014 73.3 2011 21.4 19.9 18.1 26.7 24 2933 2905 2944 2924 2012 2013 2014 2545 2011 2010 1790 2009 3000 81.9 76 2010 1710 1316 2008 2007 830 2006 2500 21.1 24.5 33.2 26.6 600 2003 729 549 2002 2005 475 2001 3500 2012 78.9 66.8 2007 2009 73.4 2006 29.6 370 2000 665 360 1999 2004 382 1998 1500 75.5 70.4 2005 27.9 26.5 36.1 32.6 364 1997 193 1996 2000 2008 72.1 73.5 2004 2003 63.9 2002 2000 67.4 77.6 1999 2001 25 75 22.4 36.1 63.9 60 1998 20.9 80 79.1 12.4 215 1995 1000 1997 87.6 40 1996 100 15.3 0 84.7 500 1995 Sayı / Count Transplantasyon / Transplantation Transplantasyon Hasta Sayısı Number of Transplant Pa]ents Yıl / Year İnsidan Tx Hastalarında Verici Kaynağı Donor Source in Incident Tx Pa]ents Yıl / Year Kadavra / Deceased 81 Yüzde / Percent İnsidan Tx Hastalarında Diyabet Sıklığı Diabetes Frequency in Incident Tx Pa]ents 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 16.1 8.3 8.6 8 2009 2010 2011 6.2 8.8 9.4 2012 2013 4.2 2002 2008 2014 Yıl / Year İnsidan Tx Hastalarında Yaşlı (≥65 Yıl) Oranı The Ra]o of Elderly (≥65 Years) in Incident Tx Pa]ents Yüzde / Percent 5 4.3 4 2 0 0.1 2004 2005 0.8 0.4 2006 2007 2.3 2.1 1.6 1.1 1 0 3.1 2.7 3 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Yıl / Year Prevalan Tx Hastalarında Hipertansiyon Sıklığı Hypertension Frequency in Prevalent Tx Pa]ents 80 71.8 Yüzde / Percent 70 66.8 60 60.7 63.5 63.8 2007 2008 2009 70.3 69.2 70.3 2012 2013 57.4 51 50 40 30 20 10 0 2004 2005 2006 2010 2011 Yıl / Year 82 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Prevalan Tx Hastalarında İnfeksiyona Bağlı Mortalite Mortality Due To Infec]on in Prevalent Tx Pa]ents 66.7 70 Yüzde / Percent 60 50 53.3 51.5 45.2 43.3 44.1 40 40 51.1 34.8 47.4 51.4 44.8 37.9 32.6 43.2 40.9 30 20 2014 2013 2012 2011 2010 2009 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1996 0 1995 10 Yıl / Year Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 83 Diyaliz ve Transplantasyonda Türkiye’den ve Dünyadan Genel Bilgiler General Information about Dialysis and Transplantation from Turkey and World -‐ 2014 -‐ 84 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 ŞEKİL 1. Temmuz 2015 itibarıyla Avrupa ülkelerinde registry çalışmaları. FIGURE 1. Registry studies in European countries as of July, 2015. Kaynak: ERA-‐EDTA resmi web sitesi (http://www.era-‐edta-‐reg.org/index.jsp?p=10) Source: ERA-‐EDTA official website (http://www.era-‐edta-‐reg.org/index.jsp?p=10) ERA-‐EDTA kayıt sistemine hasta verisi bazında katkıda bulunan ülkeler. Registries contributing individual patient data to the ERA-‐EDTA Registry. Seçilmiş toplu verileri yıllık rapora dahil edilmek üzere gönderen ülkeler. Registries sending aggregated data to be included in the annual report. Kayıt sistemi olmayan / katkıda bulunmayan / verileri analiz için uygun olmayan ülkeler. No registry / no contribution / data not eligible for analysis. Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 85 Jalisco (Meksika/Mexico) Tayvan/Taiwan ABD/USA Singapur/Singapore Japonya/Japan Bahreyn/Bahrain Macaristan/Hungary Malezya/Malaysia Tayland/Thailand Kore Cum./Korea Rep. Portekiz/Portugal Yunanistan/Greece İndonezya/Indonesia Belçika, French/Belgium, French Belçika, Dutch/Belgium, Dutch İsrail/Israel Brezilya/Brazil Şili/Chile Hong Kong Arjanun/Argenuna Hırvaustan/Croaua Kanada/Canada Fransa/France Uruguay/Uruguay Romanya/Romania Avusturya/Austria Türkiye/Turkey Polonya/Poland Suudi Arabistan/Saudi Arabia Bosna Hersek/Bosnia&Herzegovina Danimarka/Denmark Sırbistan/Serbia Slovenya/Slovenia İspanya/Spain Hollanda/Netherlands Filipinler/Philippines Yeni Zelanda/New Zealand İsveç/Sweden Avustralya/Austria Birleşik Krallık/UK Umman/Oman İran/Iran Norveç/Norway İskoçya/Scotland Katar/Qatar Finlandiya/Finland İzlanda/Iceland Rusya/Russia Ukrayna/Ukraine 467 450 359 285 285 258 234 225 221 221 220 210 191 188 188 183 172 170 165 159 158 156 153 150 145 140 139 133 126 125 124 123 122 121 120 117 116 115 112 111 110 105 103 100 83 81 59 48 25 0 50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 Milyon nüfus başına oran / Rate per million popularon ŞEKİL 2. SDBY insidansı, 2012. FIGURE 2. Incidence of ESRD, 2012. Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2014 / USRDS Annual Data Report 2014. 86 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 ŞEKİL 3. SDBY insidansında 2006-‐2012 arasında en az % 10 artış olan ülkeler. FIGURE 3. Countries in which the incidence rate of ESRD increased at least 10% from 2006-‐2012. Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2014 / USRDS Annual Data Report 2014. Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 87 Tayvan/Taiwan Japonya/Japan ABD/USA Singapur/Singapore Portekiz/Portugal Jalisco (Meksika/Mexico) Kore Cum./Korea Rep. Şili/Chile Belçika, French/Belgium, French Belçika, Dutch/Belgium, Dutch Hong Kong Kanada/Canada Fransa/France Yunanistan/Greece İsrail/Israel İspanya/Spain Uruguay/Uruguay Malezya/Malaysia Hırvaustan/Croaua Avusturya/Austria Slovenya/Slovenia İsveç/Sweden Hollanda/Netherlands Avustralya/Austria Tayland/Thailand Yeni Zelanda/New Zealand Norveç/Norway Birleşik Krallık/UK Danimarka/Denmark İskoçya/Scotland Lübnan/Lebanon Arjanun/Argenuna Türkiye/Turkey Finlandiya/Finland Sırbistan/Serbia Romanya/Romania Polonya/Poland Suudi Arabistan/Saudi Arabia Brezilya/Brazil Bosna Hersek/Bosnia&Herzegovina Umman/Oman İzlanda/Iceland Macaristan/Hungary İran/Iran Kolombiya/Colombia Bahreyn/Bahrain Katar/Qatar İndonezya/Indonesia Rusya/Russia Güney Afrika/South Africa Ukrayna/Ukraine 2902 2365 1976 1741 1670 1409 1353 1263 1251 1206 1192 1183 1141 1136 1125 1090 1073 1056 1033 1023 996 933 923 916 906 901 887 876 872 858 855 836 816 808 752 735 732 730 720 718 695 683 633 621 578 328 280 265 212 164 131 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 Milyon nüfus başına oran / Rate per million popularon 88 ŞEKİL 4. SDBY prevalansı, 2012. FIGURE 4. Prevalence of ESRD, 2012. Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2014 / USRDS Annual Data Report 2014. National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Norveç/Norway Jalisco (Meksika/Mexico) Hollanda/Netherlands ABD/USA Hırvaustan/Croaua İspanya/Spain Fransa/France Avusturya/Austria Birleşik Krallık/UK İskoçya/Scotland Belçika, Dutch/Belgium, Dutch İsveç/Sweden Portekiz/Portugal Belçika, French/Belgium, French Türkiye/Turkey Danimarka/Denmark Kanada/Canada Avustralya/Austria Finlandiya/Finland Kore Cum./Korea Rep. Kolombiya/Colombia İran/Iran Arjanun/Argenuna Slovenya/Slovenia Polonya/Poland Macaristan/Hungary Brezilya/Brazil Uruguay/Uruguay Yeni Zelanda/New Zealand Suudi Arabistan/Saudi Arabia İsrail/Israel Lübnan/Lebanon Umman/Oman İzlanda/Iceland Kuveyt/Kuwait Yunanistan/Greece Şili/Chile Bahreyn/Bahrain Hong Kong Singapur/Singapore Japonya/Japan Sırbistan/Serbia Tayvan/Taiwan Tayland/Thailand Bosna Hersek/Bosnia&Herzegovina Romanya/Romania Rusya/Russia Katar/Qatar Güney Afrika/South Africa Malezya/Malaysia Filipinler/Philippines Ukrayna/Ukraine 60 59 57 55 54 52.9 47 47 46 44 44 41 41 40 38 38 38 37 36 34 33 32 31 31 30 28 27 25 24 20 20 19 19 19 18 17 17 15 14 13 13 13 11 7 7 7 7 5 5 4 3 2 0 10 20 30 40 50 60 70 Milyon nüfus başına oran / Rate per million populaton ŞEKİL 5. Transplant oranları, 2012. FIGURE 5. Transplant rates, 2012. Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2014 / USRDS Annual Data Report 2014. Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 89 Japonya/Japan Slovenya/Slovenia Bosna Hersek/Bosnia&Herzegovina Endonezya/Indonesia Lübnan/Lebanon Filipinler/Philippines Arjancn/Argencna İran/Iran Şili/Chile İsrail/Israel Polonya/Poland Hırvacstan/Croaca Portekiz/Portugal Yunanistan/Greece Fransa/France Rusya/Russia Umman/Oman Belçika, Hollanda dili/Belgium, Dutch sp. Türkiye/Turkey Brezilya/Brazil Avusturya/Austria Suudi Arabistan/Saudi Arabia Malezya/Malaysia Uruguay / Uruguay Belçika, Fransızca/Belgium, French sp. Sırbistan/Serbia Tayvan/Taiwan Kuveyt/Kuwait ABD/USA Romanya/Romania İspanya/Spain Bahreyn/Bahrain Singapur/Singapore Kore Cum./Rep. of Korea İskoçya/Scotland Macaristan/Hungary Norveç/Norway Güney Afrika/South Africa Birleşik Krallık/UK Hollanda/Netherlands Kanada/Canada Katar/Qatar Tayland/Thailand Finlandiya/Finland İsveç/Sweden Danimarka/Denmark İzlanda/Iceland Avustralya/Australia Kolombiya/Colombia Jalisco (Meksika/Mexico) Yeni Zelanda/New Zealand Hong Kong /Hong Kong 0% Merkezde HD / Center HD 20% 40% SAPD-‐APD / CAPD-‐CCPD 60% 80% 100% Evde HD / Home HD ŞEKİL 6. Prevalan hastalarda diyaliz modalitelerinin dağılımı, 2012. FIGURE 6. Distribution of dialysis modalities in prevalent patients, 2012. Kaynak / Source: Yıllık USRDS Veri Raporu 2014 / USRDS Annual Data Report 2014. 90 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 KAYIT SİSTEMİNE KATILAN MERKEZLER CENTERS PARTICIPATING TO THE REGISTRY (İllere göre alfabetik sırayla / in alphabetical order by cities) Şehir City Merkez adı Name of center Sorumlu kişi Responsible person Adana ADANA N UMUNE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ FATMA ÜLKÜ ADAM Adana BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ ADANA UYGULAMA VE ARAŞTIRMA HASTANESİ DİLEK TORUN Adana BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ ADANA UYGULAMA VE ARAŞTIRMA HAST. -‐ PEDİATRİ NURCAN CENGİZ Adana ÇUKUROVA Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ NESLİHAN SEYREK Adana ÇUKUROVA Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ AYSUN KARABAYAZIT Adana ÖZEL K OZAN DİYALİZ MERKEZİ HASAN YIKAR Adana ÖZEL R TS S EYHAN DİYALİZ MERKEZİ ELİF GÜRBÜZ Ankara ANKARA ÇOCUK SAĞLIĞI VE HASTALIKLARI HEMATOLOJİ ONKOLOJİ EAH BANU ACA Ankara ANKARA NUMUNE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ FATİH DEDE Ankara ANKARA Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ NEVAL DUMAN Ankara ANKARA Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ MESİHA EKİM Ankara BAŞKENT Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANKARA HASTANESİ SİREN SEZER Ankara BAŞKENT Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANKARA HASTANESİ -‐ PEDİATRİ ESRA BASKIN Ankara DIŞKAPI Y ILDIRIM BEYAZIT EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ M. DENİZ AYLI Ankara DR. SAMİ ULUS ÇOCUK HASTANESİ -‐ PEDİATRİ MEHMET BÜLBÜL Ankara GAZİ Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ TURGAY ARINSOY Ankara GAZİ Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ SEVCAN BAKKALOĞLU Ankara GÜLHANE A SKERİ TIP AKADEMİSİ -‐ PEDİATRİ HALİL ORMAN Ankara HACETTEPE Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ ŞEREF RAHMİ YILMAZ Ankara HACETTEPE Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ REZAN TOPALOĞLU Ankara ÖZEL G ÜVEN HASTANESİ BERİL AKMAN Ankara ÖZEL E YLÜL D İYALİZ MERKEZİ VAHİD OSKAY Ankara ÖZEL F MC K EÇİÖREN DİYALİZ MERKEZİ BASRİ BUDAK Ankara BARIŞ SELOĞLU ÖZEL RFM ANKARA DİYALİZ MERKEZİ Ankara TÜRKİYE Y ÜKSEK İHTİSAS EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ MEDİHA BORAN Antalya AKDENİZ Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ F.FEVZİ ERSOY Antalya AKDENİZ Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ SEMA AKMAN Antalya ANTALYA E ĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ABDİ METİN SARIKAYA Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 91 Antalya BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ ALANYA DİYALİZ MERKEZİ GÜLTEKİN GENÇTOY Antalya ÖZEL FMC ANTALYA DİYALİZ MERKEZİ HÜSEYİN SEREN Antalya ÖZEL RTS ANTALYA DİYALİZ MERKEZİ ŞEVKET SARI Aydın ADNAN M ENDERES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ YAVUZ YENİÇERİOĞLU Aydın ADNAN M ENDERES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ FERAH SÖNMEZ Aydın SÖKE F EHİME FAİK KOCAGÖZ DEVLET HASTANESİ ORHAN YAVUZ Balıkesir BALIKESİR D EVLET HASTANESİ ALPER AZAK Balıkesir ÖZEL E DREMİT UMUT DİYALİZ MERKEZİ ÖMER ALTUNKAYA Bartın BARTIN D EVLET HASTANESİ HAMAD DHEİR Burdur BUCAK D EVLET HASTANESİ FİLİZ EPÇELİDEN Bursa ÇEKİRGE D EVLET HASTANESİ ŞENİZ SEVİNİR Bursa İNEGÖL D EVLET HASTANESİ İ. HALİL SÖZMEN Bursa FAHRİ VARDAR ÖZEL FMC BURSA DİYALİZ MERKEZİ Bursa ÖZEL R ENTIP DİYALİZ MERKEZİ NAZLI İLAY OKTAY Bursa ŞEVKET Y ILMAZ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ SERDAR KAHVECİOĞLU Bursa ULUDAĞ Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ MUSTAFA GÜLLÜLÜ Çanakkale ÇANAKKALE D EVLET HASTANESİ ALİ DEĞİRMENCİ Çorum CENGİZ KELEŞ ÖZEL ÇORUM SAĞLIK DİYALİZ MERKEZİ Denizli ÇİVRİL D EVLET HASTANESİ REFİK ÖZPINAR Denizli MEHMET KARAKAYA ÖZEL DENİZLİ TIP DİYALİZ MERKEZİ Denizli PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ BELDA DURSUN Denizli PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ SELÇUK YÜKSEL Diyarbakır DİCLE ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ AYDIN ECE Diyarbakır DİYARBAKIR ÇOCUK HASTALIKLARI HASTANESİ -‐ PEDİATRİ SEÇİL CONKAR Diyarbakır DİYARBAKIR E ĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ RAMAZAN DANIŞ Diyarbakır ÖZEL Ç AMLICA DİYALİZ MERKEZİ UĞUR NEDİM YÜCE Düzce DÜZCE Ü NİVERSİTESİ SAĞLIK ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ TANSU SAV Edirne TRAKYA Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ NEŞE ÖZKAYIN Elazığ FIRAT Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ AYHAN DOĞUKAN Elazığ FIRAT Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ METİN KAYA GÜRGÖZE Elazığ FATİH EMEKLİ ÖZEL ELAZIĞ DİYALİZ MERKEZİ Erzurum ATATÜRK Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ ABDULLAH UYANIK Erzurum ÖZEL Ş İFA H ASTANESİ DİYALİZ MERKEZİ İSMAİL YEĞİN Eskişehir ESKİŞEHİR DEVLET HASTANESİ BÜLENT ÖZGÜR Eskişehir OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA HASTANESİ GARİP ŞAHİN 92 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Eskişehir OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ UYGULAMA VE ARAŞTIRMA HAST. -‐ PEDİATRİ BİLAL YILDIZ Eskişehir ÖZEL R TS Y AŞAM DİYALİZ MERKEZİ MEHMET EROL Gaziantep DR. E RSİN A RSLAN DEVLET HASTANESİ BÜLENT AKGÜL Gaziantep GAZİANTEP Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ CELALETTİN USALAN Gaziantep GAZİANTEP Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ AYŞE BALAL Gaziantep ERKAN MAHSERECİ ÖZEL GAZİANTEP SANİ KONUKOĞLU HASTANESİ Hatay ÖZEL A NTAKYA EMİR DİYALİZ MERKEZİ TAHSİN GÜZELYURT Isparta SÜLEYMAN D EMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ M. TUĞRUL SEZER İçel ALİ DELİBAŞ MERSİN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ İçel ÖZEL D İAMER DİYALİZ MERKEZİ HÜSNİYE EKİNGEN İstanbul BAĞCILAR E ĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ DEDE ŞİT İstanbul MERYEM BENZER BAKIRKÖY DR. SAMİ KONUK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ -‐ PEDİATRİ İstanbul BAŞKENT Ü NİVERSİTESİ İSTANBUL UYGULAMA VE ARAŞTIRMA HASTANESİ NURHAN ÖZDEMİR ACAR İstanbul RÜMEYZA KAZANCIOĞLU BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ İstanbul GÖZTEPE E ĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ALİ RIZA ODABAŞ İstanbul GÖZTEPE E ĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ -‐ PEDİATRİ CENGİZ CANDAN İstanbul İSTANBUL Ü NİVERSİTESİ CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ FATMA GEDİKLİ İstanbul İSTANBUL Ü NİVERSİTESİ CERRAHPAŞA TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ GÜLSEREN PEHLİVAN İstanbul İSTANBUL Ü NİVERSİTESİ İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ SEVİNÇ EMRE İstanbul AYSEL KIYAK KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ -‐ PEDİATRİ İstanbul MARMARA Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ SERHAN TUĞLULAR İstanbul MARMARA Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ HARİKA ALPAY İstanbul ÖZEL B OĞAZİÇİ DİYALİZ MERKEZİ SERKAN DİLAVER İstanbul ÖZEL F MC B AHÇELİEVLER DİYALİZ MERKEZİ MURAT KEMAL İNAL İstanbul MEHMET İŞCAN ÖZEL FMC İSTANBUL DİYALİZ MERKEZİ İstanbul ÖZEL H ALKALI DİYALİZ MERKEZİ ERSOY BEZİRGAN İstanbul ÖZEL MEMORIAL HİZMET HASTANESİ BİLAL GÖRÇİN İstanbul ÖZEL INTERNATIONAL HOSPITAL ACIBADEM İSTANBUL HASTANESİ ÜLKEM ÇAKIR İstanbul ÖZEL K OZYATAĞI DİYALİZ MERKEZİ FUAD KARSLI İstanbul ÖZEL M ALTEPE ONUR DİYALİZ MERKEZİ GÜL ÖZENSEL DUMAN İstanbul BERNA YELKEN ÖZEL MEMORIAL ŞİŞLİ HASTANESİ İstanbul ÖZEL R EN-‐MED DİYALİZ MERKEZİ AYŞE BALIM AKOĞLU İstanbul ÖZEL R ENTEK DİYALİZ MERKEZİ NURGÜL GÜVEN İstanbul ÖZEL R TS A VRUPA DİYALİZ MERKEZİ ALP ÖZATA İstanbul ÖZEL Ü MRANİYE DİYALİZ MERKEZİ SERPİL GÖKSU Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 93 İstanbul ŞİŞLİ E TFAL E ĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ABDULKADİR ÜNSAL İzmir ÇİĞLİ D EVLET HASTANESİ NEVZAT YURDAKUL İzmir DOKUZ E YLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ TANER ÇAMSARI İzmir DOKUZ E YLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ SALİH KAVUKÇU İzmir EGE Ü NİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ MELTEM SEZİŞ İzmir İSMAİL RIFKI ERSOY KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İzmir ÖZEL B ERGAMA DİYALİZ MERKEZİ İSMAİL İRFAN YALÇIN İzmir ÖZEL F MC B UCA DİYALİZ MERKEZİ YÜKSEL YÜCEDAĞ İzmir ÖZEL K ARŞIYAKA DİYALİZ MERKEZİ G. GÜRCAN YURTMAN İzmir ÖZEL K ENT HASTANESİ EBRU SEVİNÇ OK İzmir ÖZEL RTS İZMİR DİYALİZ MERKEZİ KADİR ABAYLI İzmir ŞİFA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ HANDAN TUNCAY İzmir TEPECİK E ĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ MEHMET TANRISEV Kahramanmaraş ÖZEL C EYHAN D İYALİZ MERKEZİ HAMDİ EKİCİ Kahramanmaraş SÜTÇÜ İMAM ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ ÖZKAN GÜNGÖR Karabük SAFRANBOLU DEVLET HASTANESİ TÜRKAN Ç. ÇÖMEZ Kastamonu TOSYA D EVLET H ASTANESİ MURAT KARAKAŞ Kayseri OKTAY OYMAK ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Kayseri ÖZEL A LMET DİYALİZ MERKEZİ HARUN AKTAŞ Kilis KİLİS D EVLET HASTANESİ İ. HAKKI GÜRBÜZ Kocaeli KOCAELİ D EVLET HASTANESİ DİLEK GÜVEN TAYMEZ Kocaeli ÖZEL G EBZE NOVAK DİYALİZ MERKEZİ OSMAN AKPINAR Kocaeli ÖZEL İ ZMİT Z İRVE DİYALİZ MERKEZİ AYKUT KALKAN Kocaeli ÖZEL RTS İZMİT MARUF DİYALİZ MERKEZİ SEYRAN DOĞAN Konya MEVLANA ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ BEYHAN BALTACI Konya NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ N. YILMAZ SELÇUK Konya ÖZEL N EFROTRANS SELÇUKLU DİYALİZ MERKEZİ MUSTAFA BAŞGÜMÜŞ Konya RENGİN ELSÜRER AFŞAR SELÇUK ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Kütahya TAVŞANLI D EVLET HASTANESİ LEYLA KOYUNCU Malatya MALATYA D EVLET HASTANESİ GÜLZADE KILIÇ PEKİNCE Malatya MALATYA D EVLET HASTANESİ BEYDAĞI KAMPÜSÜ A. VAHAP BOZTEPE Malatya MURAT ZENGİN ÖZEL FMC MALATYA DİYALİZ MERKEZİ Manisa CELAL B AYAR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ İPEK AKİL OZUNAN Manisa ÖZEL F MC A KHİSAR DİYALİZ MERKEZİ MUSTAFA NECATİ DİLBAZ Manisa ÖZEL L İDYACAN DİYALİZ MERKEZİ İSMAİL AKOĞLAN 94 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Manisa SALİHLİ D EVLET HASTANESİ MÜGE DÜZENLİ AKBULAK Mardin ÖZEL M ARDİN DİYALİZ MERKEZİ M. SALİH KARABOĞA Muğla MUĞLA Ü NİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ BÜLENT HUDDAM Niğde ÖZEL U MUT DİYALİZ MERKEZİ RIFAT GÜVELİ Ordu ÖZEL F MC 1 9 MAYIS FATSA DİYALİZ MERKEZİ İLHAN YURTTAŞ Rize ÖZEL R İZE D İYALİZ MERKEZİ RAİF BİLGİN Sakarya KARASU D EVLET HASTANESİ SAMİ AYHAN Sakarya SAKARYA E ĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ SAVAŞ SİPAHİ Samsun ONDOKUZ M AYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ MELDA DİLEK Samsun ONDOKUZ M AYIS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ -‐ PEDİATRİ HÜLYA NALÇACIOĞLU Samsun ÖZEL S AMSUN DİYALİZ MERKEZİ NACİ ÖZVEREN Sinop BOYABAT D EVLET HASTANESİ SEVİM TAVALIOĞLU Sivas CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ MANSUR KAYATAŞ Tekirdağ TEKİRDAĞ D EVLET HASTANESİ MURAT ŞAKACI Tokat NİKSAR D EVLET HASTANESİ FİLİZ YOLCU Tokat ÖZEL H AYAT DİYALİZ MERKEZİ ABBAS IŞIK Trabzon KARADENİZ T EKNİK ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ ŞÜKRÜ ULUSOY Trabzon ÖZEL R NS T RABZON DİYALİZ MERKEZİ ADNAN YAVUZ Uşak UŞAK D EVLET HASTANESİ MURAT DEMİR Zonguldak ATATÜRK D EVLET HASTANESİ GÜRSEL YILDIZ Zonguldak SAADET ÇELİKÖZ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ KARADENİZ EREĞLİ DİYALİZ MERKEZİ Türkiye 2014 Yılı Ulusal Nefroloji, Diyaliz ve Transplantasyon Kayıt Sistemi Raporu 95 96 National Nephrology, Dialysis and Transplantation Registry Report of Turkey 2014 Tedavi yolculuğunda MİMPARA® 30 mg, 60 mg ve 90 mg Film Kaplı Tablet KISA ÜRÜN BİLGİSİ Etkin Madde: Her tablet 30 mg sinakalset içerir (hidroklorür olarak). Endikasyonları: İdame diyaliz tedavisi alan son dönem böbrek hastalığı (SDBH) bulunan hastalardaki sekonder hiperparatiroidizm (HPT) tedavisinde. MİMPARA® tedavi şemasının bir bölümü olarak uygun şekilde, fosfat bağlayıcılar ve/veya vitamin D sterolleri ile birlikte kullanılabilir. Aşağıdaki hastalarda hiperkalseminin düşürülmesinde endikedir; - Paratiroid karsinomu. - Serum kalsiyum düzeyleri temelinde paratiroidektomi endike olduğu halde (ilgili tedavi kılavuzlarında tanımlandığı şekilde) paratiroidektominin klinik açıdan uygun olmadığı veya kontrendike olduğu primer HPT. Kullanım Şekli ve Dozu: Oral yoldan uygulanır. Yapılan çalışmalar yiyeceklerle birlikte alındığında sinakalset’in biyoyararlanımının arttığını göstermiştir, bu nedenle MİMPARA®'nın yiyeceklerle birlikte veya bir öğünden hemen sonra alınması tavsiye edilmektedir. Tabletler bütün olarak alınmalı ve bölünmemelidir. Sekonder hiperparatiroidizm: Erişkinler ve yaşlılar (65 yaş üzeri): Erişkinler için önerilen başlangıç dozu 30 mg günde tek dozdur. MİMPARA® dozu diyaliz hastalarında intakt PTH (iPTH) assay ile 150-300 pg/ml hedef paratiroid hormon (PTH) düzeyine ulaşmak için maksimum günde tek doz 180 mg olmak üzere her 2-4 haftada titre edilmelidir. Paratiroid Karsinomu ve Primer Hiperparatiroidizm: Erişkinler ve yaşlılar (65 yaş üzeri): MİMPARA®'nın erişkinlerde önerilen başlangıç dozu günde iki kez 30 mg'dır. Serum kalsiyum konsantrasyonunu normalin üst sınırına ya da onun altına düşürmek için MİMPARA® dozu gerekli oldukça sırasıyla günde iki kez 30 mg, günde iki kez 60 mg, günde 2 kez 90 mg ve günde üç ya da dört kez 90 mg olmak üzere her 2-4 haftada bir titre edilmelidir. Klinik çalışmalarda kullanılan maksimum doz günde 4 kez 90 mg'dır. MİMPARA® tedavisi başlangıcını ya da doz titrasyonunu takip eden ilk hafta içinde serum kalsiyum düzeyi ölçülmelidir. İdame doz düzeyleri saptandıktan sonra serum kalsiyumu her 2-3 ayda bir ölçülmelidir. Özel Popülasyonlara İlişkin Ek Bilgiler: Böbrek/Karaciğer yetmezliği: Başlangıç dozunda bir değişiklik gerekmez. MİMPARA orta ya da şiddetli karaciğer yetmezliği olan hastalarda dikkatle kullanılmalı ve tedavi doz titrasyonu sırasında ve sonrasında yakından izlenmelidir. Pediyatrik popülasyon: Etkinlik ve güvenirliğine ilişkin verilerin yeterli olmaması nedeniyle, MİMPARA, çocuklarda ve adolesanlarda kullanılmak üzere endike değildir. Geriyatrik popülasyon: 65 yaşından büyük ya da küçük hastalar arasında MİMPARA’nın etkinlik ve güvenilirliği açısından bir fark gözlenmemiştir. Kontrendikasyonlar: Etkin madde ya da herhangi bir yardımcı maddeye karşı aşırı duyarlılık. Özel Kullanım Uyarıları ve Önlemleri: Klinik çalışmalarda MİMPARA® ile tedavi edilen hastaların % 1.4'ünde plasebo uygulananların ise %0.7’sinde nöbetler gözlenmiştir. MİMPARA® tedavisi serum kalsiyumu normal sınırların altındaki (albumine göre düzeltilmiş) hastalarda başlatılmamalıdır. Serum kalsiyum düzeyindeki azalmalar ayrıca QT intervalinin uzamasına neden olarak, ventriküler aritmiye yol açma potansiyeline sahiptir. Sinakalset tedavisi alan hastalarda QT uzaması ve ventriküler aritmi vakaları bildirilmiştir. Bilinen konjenital uzun QT sendromu izlenen veya QT uzamasına neden olduğu bilinen tıbbi ürünleri kullanan hastalar gibi QT uzamasına ilişkin diğer risk faktörleri bulunan hastalarda dikkatli olunmalıdır. Sinakalset serum kalsiyumunu düşürdüğü için hastalar hipokalsemi gelişimi açısından dikkatli bir şekilde izlenmelidir. Hipokalsemi gerçekleşmesi durumunda kalsiyum içeren fosfat bağlayıcılar, vitamin D sterolleri ve/veya diyaliz sıvısı kalsiyum konsantrasyonlarının ayarlanması serum kalsiyumunu yükseltmek için kullanılabilir. Eğer hipokalsemi sürerse dozu azaltınız ya da MİMPARA® tedavisini bırakınız. Sinakalset’in diyaliz almayan kronik böbrek hastalığı olan hastalarda kullanımı endike değildir. MİMPARA® ile tedavi edilen hastalarda eğer PTH düzeyleri önerilen hedef sınırların altına inerse MİMPARA® ve/veya vitamin D sterollerinin dozu azaltılmalı veya tedavi kesilmelidir. Diğer Tıbbi Ürünler ile Etkileşim ve Diğer Etkileşim Şekilleri: Sinakalset kısmen CYP3A4 enzimi ile metabolize olur. MİMPARA® alan bir hastada bu enzimin güçlü inhibitörü (örn. ketokonazol, itrakonazol, telitromisin, vorikonazol, ritonavir) ya da indükleyicisi (örn. rifampisin) ile tedaviye başlanır ya da bu ilaçlarla süren tedavi kesilirse MİMPARA® dozunun ayarlanması gerekebilir. In vitro veriler sinakalset’in kısmen CYP1A2 tarafından metabolize edildiğini göstermektedir. Sigara içmek CYP1A2'yi indüklemektedir; sigara içenlerde sinakalset klerensi içmeyenlere göre % 36-38 daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Bir hasta sigara içmeye başlar ya da sigara içmeyi bırakır ya da güçlü bir CYP1A2 inhibitörü ile eş zamanlı tedaviye başlar veya bırakırsa doz ayarlaması gerekebilir. Gebelik ve Laktasyon: Gebelik kategorisi B'dir. Sinakalset’in gebe kadınlarda kullanımına ilişkin klinik veri bulunmamaktadır. Hayvan çalışmaları gebelik, embriyonal/fetal gelişim, doğum ve doğum sonrası gelişim üzerine doğrudan zararlı etki göstermemektedir. Gebe kadınlara reçete ederken dikkatli olunmalıdır. Laktasyon dönemi: Sinakalset’in insan sütüyle atılıp atılmadığı bilinmemektedir. Emzirmenin durdurulup durdurulmayacağına veya MİMPARA tedavisinin durdurulup durdurulmayacağına ilişkin dikkatli fayda/risk değerlendirmesinden sonra karar verilmelidir. İstenmeyen Etkiler: Sekonder hiperparatiroidizm: En sık bildirilen advers reaksiyonlar, sırasıyla MİMPARA® alan hastaların %31'inde ve plasebo alan hastaların %19'unda ve MİMPARA® alan hastaların %27'sinde ve plasebo alan hastaların %15'inde görülen bulantı ve kusmadır. Bulantı ve kusma hastaların çoğunluğunda hafif ve orta şiddette ve geçici nitelikte olmuştur. Yan etkilerin sonucu olarak tedavinin kesilmesi esas olarak bulantı (plasebo %1, sinakalset % 5) ve kusma (plasebo <%1, sinakalset %4) nedeniyle olmuştur. Paratiroid Karsinomu ve Primer Hiperparatiroidizm: Bu hasta gruplarında MİMPARA®'nın güvenilirlik profili genellikle kronik böbrek hastalığı olan hastalarda görülenle uyumludur. Bu hasta grubunda en yaygın görülen advers etki bulantı ve kusmadır. Nöbetler yaygın olmayan olarak bildirilmiştir. Doz Aşımı ve Tedavisi: Günde tek doz 300 mg'a kadar titre edilen dozlar diyaliz alan hastalara güvenle uygulanmıştır. MİMPARA®'nın aşırı dozu hipokalsemiye yol açabilir. Aşırı doz durumunda hastalar hipokalsemi belirti ve bulguları açısından takip edilmeli ve tedavi semptomatik ve destekleyici olmalıdır. Sinakalset yüksek oranda proteine bağlandığından hemodiyaliz aşırı doz için etkili bir tedavi değildir. Raf Ömrü ve Saklama Koşulları: Raf ömrü 48 aydır. 30 ºC'nin altındaki oda sıcaklığında saklayınız. Ticari Takdim Şekli ve Ambalajı: Mimpara® 30 mg Film Kaplı Tablet, KDV Dahil Perakende Satış Fiyatı: 252,93 TL (04.09.2015 tarihi itibarıyla), Mimpara® 60 mg Film Kaplı Tablet, KDV Dahil Perakende Satış Fiyatı: 447,38 TL (04.09.2015 tarihi itibarıyla) ve Mimpara® 90 mg Film Kaplı Tablet, KDV Dahil Perakende Satış Fiyatı: 646,14 TL (04.09.2015 tarihi itibarıyla). Ruhsat Sahibinin İsim ve Adresi: Amgen İlaç Tic. Ltd. Şti. İş Kuleleri, Levent Mahallesi, Meltem Sok. No: 10 Kule: 2 Kat: 25 4.Levent Beşiktaş İstanbul. Üretim Yeri: Patheon Inc. Toronto Region Operations 2100 Syntex Court Mississauga, Ontario, Kanada L5N 7K9 Ruhsat Tarihi ve Numarası: 23.06.2010 - 130/3, 21.06.2010 - 130/4 ve 21.06.2010 - 130/5. Güncel KÜB'ün Onaylanma Tarihi: 06.03.2015. Reçete ile satılır. Daha geniş bilgi için firmamıza başvurunuz. Materyal Onay Kodu: MIM_Eylül_2015. TR-MIM-AMG-440-2015-Oct yıldır yan yanayız
Benzer belgeler
Diyalize başlama: Temel ilkeler ve yanlış yapılan uygulamalar
Daily dialysis programme indication and resuls,
Proc EDTA 9:44-52 (1972)
• Berlyne GM and Giovannetti S: When would
entry into a regular hemodialysis occur? Nephron