HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 2010-2011 ÖĞRETİM YILI TARİH

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 2010-2011 ÖĞRETİM YILI TARİH

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 2010-2011 ÖĞRETİM YILI
TARİH BÖLÜMÜ LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ
TAR 111
İlkçağ Tarihi (3 0 3) AKTS 5
Eski Mısır, Mezopotamya ve Anadolu'nun siyasi tarihinin genel bir değerlendirmesini takiben
antik Yunanistan, Hellenistik Dönem ve Roma genel çizgileriyle tahlil ediliyor.
TAR 118
Türk Tarihi ( 3 0 3) AKTS 5
Başlangıçtan 15.yüzyıla kadar Orta Asya'da kurulan Türk Devletlerinin ve Moğol siyasî
teşekküllerinin siyasi tarihi.(Karahanlı ve Gazneliler hariç)
TAR 127
Osmanlıca I (1 2 2 ) AKTS 6
Osmanlı dönemi Türkçesine giriş:Yazı sistemi, okuma ve telaffuz şekilleri ile sadece
Türkçeye mahsus basit gramer bilgileri verilecektir.
TAR 128
Osmanlıca II (1 2 2 ) AKTS 6
TAR 127'nin devamı; matbu harflerle yazılı metinleri okuma ve yazma egzersizleri
yapılacaktır.
TAR 131
Tarih Metodolojisi (3 0 3) AKTS 5
Tarihin tanımı, tarih biliminin konusu; tarih araştırmasının sosyal gelişmedeki rolü; tarih
bilimi ile diğer bilimler arasındaki ilişkiler; yardımcı bilimsel inceleme alanları, tarihin
kısımları, tarih yazımcılığı çeşitleri,tarihin kaynakları ve tarihi kaynakların değerlendirilmesi,
tarihte tahlil, tenkid ve terkip metodları üzerinde duruluyor.
TAR 132
Tarih Bibliyografyası (3 0 3) AKTS 5
Dersin amacı, tarih araştırmalarına giriş yapan öğrencilere, alanın temel başvuru kaynaklarını,
lügatleri, indeks ve bibliyografyaları ; genel Dünya Tarihi, Avrupa ve İslam Tarihi hakkında
yazılan belli başlı eserleri; Türk tarihinin temel kaynaklarını ve bu alandaki belli başlı
literatürü analitik bir biçimde tanıtmaktır. Derste bu çerçevede öğrencilerin, söz konusu
bibliyografyayı eleştirel bir bakış açısıyla ele almak için tarihî ve kültürel bağlamlarında
değerlendirmeyi öğrenmeleri de hedeflenir.
TAR 135
Bilgisayar Ve Tarih I ( 1 2 2 ) AKTS 5
Bilgisayarın yapısı ve çalışması, disk işletim sistemleri (DOS, WINDOWS, UNIX );
bilgisayar ağları; programlama dilleri; beşeri bilimler alanlarında kullanılan yazılımlar (veri
tabanı yönetim sistemleri, spreadsheets, istatistiki paketler, metin tahlil programları vs.) basit
düzeyde anlatılır ve örnekler gösterilir.
TAR 136
Bilgisayar Ve Tarih II (1 2 2) AKTS 5
Beşeri bilimler alanında elektronik kaynaklar (elektronik kataloglar, elektronik referans
kitapları, elektronik dergiler vs.), İnternet vasıtası ile bu kaynaklara erişme (FTP, TELNET,
ELEKTRONİK MAIL, vs.), tarih de beşeri bilimler alanındaki mevcut tartışma listelerine üye
olma ve katkıda bulunma.
TAR 138
İlkçağ Medeniyetleri (3 0 3 ) AKTS 5
Eski (antik) Doğu medeniyetlerinin doğuş ve gelişme süreçleri inceleniyor ve bu
medeniyetlerin Yunan medeniyetine etkileri üzerinde duruluyor. Antik Yunan medeniyetinin
ana noktaları ve Roma Medeniyetinin özellikleri ve unsurları gözden geçiriliyor.
TAR 215
Türk Kültür Tarihi I (3 0 3 ) AKTS 5
Orta Asya Türk ve Moğol topluluklarının yarattıkları bozkır kültürünü oluşturan unsurların
çağdaş (yerleşik) kültürlerle (özellikle Çin) mukayeseli bir şekilde ve karşılıklı ilişkiler göz
önünde bulundurularak incelenmesi. (Uygurlara kadar)
TAR 216
Türk Kültür Tarihi II (3 0 3 ) AKTS 5
TAR 215'in devamı.(Uygurlardan 19.yy.a kadar)
TAR 217
Müslüman Türk Dünyası (3 0 3) AKTS 5
Türklerin İslamiyetle tanışmaları süreci ve ilk Müslüman Türk devletlerinin (Volga
Bulgarları, Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklular, Türkiye Selçukluları, Beylikler, Eyyubiler,
Memluklar) siyasî ve sosyo-kültürel hayatı(Osmanlılara kadar).
TAR 218
Klasik İslam Medeniyeti ( 3 0 3) AKTS 5
İslam'ın doğuşundan günümüze kadar,İslamiyet'in yayıldığı alanlarda meydana getirilmiş
düşünce akımları, bilim,san'at, edebiyat ve mimarlık konuları çevre kültürlerle ilişkilerde göz
önünde tutularak karşılaştırmalı bir şekilde çok genel hatlarla anlatılacaktır.
TAR 254
Proseminer (0 2 1) AKTS 4
Yeniçağ ve yakınçağlarda Türk-İslâm toplulukları ile Osmanlı İmp'daki ve dünyanın öteki
kısımlarındaki siyasî olaylar ve medeniyetlerle ilgili konular üzerinde tarih araştırması
yapmanın yolları teorik olarak açıklanacak, bu çercevede öğrencilere hazırlatılacak seminerler
tartışılacaktır.
TAR 230 Bilim Tarihi (3 0 3) AKTS 5
Bilimin kökenleri ve ilmi bilginin niteliği; Modern bilim kavramına yol açan belli başlı
teoriler ve keşifler aşağıdaki safhalarda ele alınmaktadır: Eski uygarlıklarda (Mısır,
Mezopotamya, Yunan) bilim; Ortaçağ Avrupası ve İslam Dünyasında bilim; Rönesans ve
modern bilimin doğuşu; Reformasyon ve Endüstri devrimi sırası ve sonrasında ilmi
gelişmeler; tarihi örnekler ışığında bilimi doğuran ortam; günümüz dünyasında ve Türkiye’de
bilim ve geleceği.
TAR 235
Klasik Dönem İslam Dünyası (3 0 3) AKTS 5
İslam öncesi Arap tarihine kısa bir girişi takiben Selçuklulara kadar İslam dünyası tarihi;
Peygamber, Dört Halife, Emevi, Abbasi, Fatımî, Endülüs Emevileri vb. dönemleri.
TAR 237
Ortaçağ Avrupa Tarihi (3 0 3) AKTS 5
Roma İmparatorluğu'nun dağılma süreci. Hıristiyanlığın doğuşu,yayılması ve Roma' da
sağlamlaşması; Kavimler göçü sonucu kurulan Cermen devletleri; Frank devleti; Avrupa
tarihinin kuzey,doğu ve güney-doğu kenar konuları (Norman,Slav ve Bizans çevreleri);
Yüksek Ortaçağın iki evrensel çatısı(Kutsal Roma-Alman İmparatorluk tacı ile Kilise) ve bu
iki gücün çatışması; Haçlı seferleri; Geç ortaçağda şehirlerin siyasal güçlerinin artışı, feodal
düzenin çözülmesi ve territoryal devlet aşaması üzerinden oluşmaya başlayan ulusal
krallıklar.
TAR 238
Ortaçağ Avrupa Medeniyeti (3 0 3) AKTS 5
Roma İmp'nun dağılma sürecinde belirmeye başlayan "Avrupa" ve onun temelindeki sacayak
(antik miras, Cermenler, Hıristiyanlık); Cermenler, Slavlar ve Asyalı Bozkır halklarının
sosyal kültürel yapıları; Batı aleminin ilk çatısı olarak Karolenj İmparatorluğunda yönetim,
tarım, feodalite, Kilise, kültür; Yüksek ortaçağda Kilise ve Cluny reform hareketi; Yüksek
ortaçağ kültürü (şovalyelik, üniversiteler ve skolastik, sanat); Geç ortaçağın şehir kültürü;
Coğrafi keşiflerin maddi ve bilimsel hazırlıkları; Papalığın zayıflaması ve konsilyarizm;
Renaissance ve Reformasyon'a açılan kapı:Hümanizm.
TAR 239
Bilgisayar Ve Tarih III (1 2 2) AKTS 4
Veri bankası kavramı ve tarih alanında uygulanması; veri modelleri; veri yapıları; veri
bütünlüğü; veri sorgulama dilleri (SQL, Grafik Dilleri, Form Temelli Diller); daha önceden
tasarımı ve uygulaması yapılmış ve verisi girilmiş bir veri tabanı üzerinde pratik yapılması.
TAR 240
Bilgisayar Ve Tarih IV (1 2 2) AKTS 4
Veri tabanı tasarımı ve uygulaması. Yukardan aşağı (top down) ve aşağıdan yukarı (bottom
up) yaklaşımlarını kullanarak veri tabanı tasarımı için veri analizi. Burada öğrenci küçük bir
tarihî problemin çözümü amacıyla çok karmaşık olmayan bir veri tabanının sözü edilen
yaklaşımlarından birini kullanarak nasıl tasarlanacağını ve uygulanacağını öğrenir.
TAR 243
Osmanlıca III (1 2 2) AKTS 6
Osmanlı dönemi Türkçesine Arapça ve Farsçadan geçen gramer kuralları üzerinde durulacak
ve matbu harflerle yazılı tarihi metinler okutulacaktır.
TAR 244
Osmanlıca IV (1 2 2) AKTS 6
TAR(223)'ün devamı. Ayrıca açık el yazısı ile yazılmış metinler üzerinde okuma egzersizleri
yapılacaktır.
TAR 245
Tarihi Coğrafya (3 0 3) AKTS 5
Tarihi coğrafya, günümüzde ait olduğu bilimin yöntemlerini geçmişe uygulayan bir
disiplindir. Tarihin coğrafya bilimi ile ilişkisi kurularak, olayların coğrafyaya etkisi ile
olayların coğrafyadan etkilenmesi boyutunda genelle dünya, özelde ise Anadolu coğrafyasının
tarih içindeki durumunu açıklamak. Öğrencilerin tarih ile coğrafya biliminin ilişkilerini
anlamalarını sağlamak. Bu ilişkiler çerçevesinde Anadolu’daki tarihi seyrin öğrenilmesine
çalışmak.

TAR 305
Yeniçağ Avrupa Tarihi (3 0 3) AKTS 5
15-18. yüzyıllar arasında Avrupa`da meydana gelen siyasi gelişmelerin kronolojik evrimi;
milli devletlerin oluşumu; din savaşları vs.
TAR 306
Yeniçağ Avrupa Medeniyeti (3 0 3) AKTS 5
Yeniçağ Avrupa Tarihi dersinde siyasi tarihleri verilen
medeniyet,Rönesanstan Aydınlanmaya modern Batının temelleri.
halkların
yarattıkları
TAR 345
Türk Tarihi Semineri (0 2 1) AKTS 4
Hunlardan Anadolu Beyliklerine kadarki Türk siyasî teşekkül ve topluluklarının tarihinin
çeşitli yönlerinin öğrenciler tarafından araştırılması ve hazırlanan seminerlerin tartışılması.
TAR 346
Osmanlı Tarihi Semineri (0 2 1) AKTS 4
TAR 315, TAR 316, TAR 403 ve TAR 408’in konuları ile ilgili meseleler, kaynaklar,
araştırma metodları teorik olarak açıklanıyor ve öğrencilerin hazırladığı ödevler tartışılıyor.
TAR 327
Rusya Ve Kafkasya Tarihi (3 0 3) AKTS 5
Özellikle 14. yüzyıldan itibaren Moskova Hanlığı ile başlayan ve 16. yüzyıldan sonra Güney
ve Doğu yönünde gelişme gösteren Rus İmparatorluğu ile Kafkasya`da yerleşik halkların
tarihinin birbirleriyle ve Osmanlı ve İran ile olan ilişkileri çerçevesinde tasvir ve tahlili. İkinci
Dünya Savaşına kadar.
TAR 352 Orta Doğu Tarihi (3 0 3) AKTS 5
Sanayi devrimiyle birlikte gelişen yayılmacı ve doğal kaynakların kontrolünü elinde
bulundurmaya veya söz sahibi olmaya yönelik Batılı politikaların Osmanlı egemenliğinde
olan veya olmaya Orta Doğu topraklarda yürüttükleri diplomatik ve askeri faaliyetler, 19.
yüzyılın başından itibaren çok daha belirgin hale gelen paylaşım faaliyetleri ve bunun Orta
Doğu topraklarına yansımaları, Osmanlı Orta Doğusunda Alman-İngiliz rekabeti ve körfez
bölgesindeki İngiliz faaliyetleri,19. yüzyılın sonda bölge toprakları üzerindeki hakimiyeti
elinde bulunduran Osmanlı Devleti’nin tasfiyesi sürecinde Fransız, İtalyan ve Alman
devletlerinin de devreye girmesiyle paylaşım mücadelesinin kızışması. Birinci Dünya
Savaşı’nın seyri ve orta Doğu’ya yansımaları, savaş sonrasında ortaya çıkan tablo ve birçok
Arap ülkesinin kurulması. İkinci Dünya savaşı öncesi bölgenin durumu, bölgedeki Batılı
güçlerin destek ve kontrolünde kurulan bu devletlerin arasına petrol kaynaklarının kontrolü ve
Musevilere ülke yaratılması projesi çerçevesinde İsrail Devleti’nin de eklenmesi ve bunun
bölgeye getirdiği yeni sorunlar. Arap milliyetçiliği fikrinin gelişmesi ve siyasi alana
yansımaları, Arap birliğini kurulması. Arap-İsrail savaşları, Soğuk savaş döneminin bölgeye
yansımaları, İran’da rejim değişikliği, İran-Irak savaşı ve nihayet Irak krizi. Kısaca Orta
Doğu’nun 19 ve 20. yüzyıl tarihini "uluslararası ilişkiler" ve "diplomasi tarihi" perspektifinde
incelenmesi.
TAR 315
Osmanlı Tarihi I (3 0 3) AKTS 5
Osmanlı Devleti`nin kuruluşu, askeri, idari, siyasi ve sosyal gelişmesi ve dış ilişkileri; kuruluş
ve gelişme devirlerinin dönemlendirmesi; merkeziyetçi imparatorluk, İslam dünyasının
önderliği, Akdeniz’de ve Orta Avrupa’da egemenlik mücadelesi.(17. yy. başına kadar).
TAR 316
Osmanlı Tarihi II (3 0 3) AKTS 5
17. yy. başlarından 1918’e kadar Osmanlı siyasi tarihi ana hatlarıyla tahlil ediliyor: Siyasal
genişlemenin durması, II. Viyana Savaşı sonrası dönem; Yükselen Rusya ile ilişkiler; Fransız
Devriminin etkileri, milliyetçilik hareketleri; Islahat girişimleri ve tepkiler; Tanzimat
döneminin siyasal gelişmeleri; Meşrutiyet devri ve Panislamizm vb.
TAR 328
Bizans Tarihi (3 0 3) AKTS 5
Tarihin gördüğü en uzun imparatorluklardan biri olan ve bulunduğumuz coğrafyada hüküm
sürmüş Bizans İmparatorluğu'nun tarihi; Özellikle Anadolu coğrafyasındaki ekonomik ve
sosyo-kültürel değişmelere ağırlık verilir.
TAR 333
Türk Edebiyatı Tarihi I (2 0 2) AKTS 4
Türk tarihinin en eski devirlerinden başlamak üzere 19. yüzyılın başlarına kadar olan dönem
içerisinde ortaya konulan edebî ürünler, bunların temel konuları, türleri, bu türlerin belli başlı
özellikleri, mühim edebî şahsiyetler esas itibariyle Orta Asya, Selçuklu ve Osmanlı coğrafyası
çerçevesinde incelenir. Edebî ürünlerden tarihî malzeme olarak nasıl faydalanılabileceği
konusu, örnek çalışmalar gösterilmek suretiyle işlenir.
TAR 334
Türk Edebiyatı Tarihi I I (2 0 2) AKTS 4
TAR 333’ün devamıdır. 19. ve 20. yüzyılları içine alır. 19. yüzyıl Osmanlı devletinde
yenileşme, modernleşme veya batılılaşma kavramlarıyla isimlendirilen hareketlerin başladığı
bir değişim ve dönüşüm dönemidir. Bu dönemde, edebî ürünlerde de çeşitlilik gözlenir. Türk
edebiyatının konuları arasına tiyatro, hikâye, roman gibi yeni türler girer. Çeşitli edebiyat
akımları ortaya çıkar. Bu gelişme Cumhuriyet döneminde de devam eder. Bu ders
çerçevesinde söz konusu gelişmelerin nasıl ve hangi tarihî şartlar altında vücut buldukları, ne
tür edebî ürünlerin ortaya konulduğu, bu ürünlerin temel konuları ve bunlardan tarihî
malzeme olarak nasıl yararlanılabileceği meselesi incelenir.
TAR 335
Asya Ve Uzakdoğu Tarihi (3 0 3) AKTS 5
Orta Asya Türk Tarihi ve Türklerin İslamlaşmaları sürecinde egemenlikleri altında kalan
yerler dışındaki Asya tarihine genel bir bakış. Eski Çin, Hint ve İran Medeniyetlerinden
başlayarak Avrupalıların sömürgecilik faaliyetleri dönemine kadar Hindistan, Çin, Uzakdoğu
coğrafyalarındaki siyasi, medeni ve kültürel gelişmeler ana hatlarıyla ele alınmaktadır.
TAR 339
Sömürgecilik Tarihi
(3 0 3) AKTS 5
15. yüzyıl sonlarında başlayan Batı Avrupa`lı denizcilerin büyük coğrafi keşifleri sonrasında,
bazı Avrupa ülkelerin gerek yeni keşifleri gerekse daha uygun yollarla ulaştıkları dünyanın
geri kalan bölgelerinde (özellikle Amerika,Afrika ve Güney-Doğu Asya) giriştikleri
kolonileştirme ve sömürgecilik hareketlerinin tarihi; bunun yerli halklar ve kültürleri
üzerindeki etkilerinin tahlili ile II. Dünya savaşından sonra ortaya çıkan dekolonizasyon
hareketleri inceleniyor.
TAR 367 Amerika Tarihi (3 0 3) AKTS 5
1492 sonrası sömürgeci büyük güçlerin Kuzey ve Güney Amerika’da yayılma ve birbirleriyle
mücadeleleri incelenmektedir. 1492-1877 yılları arası Amerika tarihinde toplumsal ve kültürel
yapılanmayı etkileyen önemli ekonomik ve tarihi dönüm noktalarını anlamak, ayrıca fetih,
kölelik ve sömürgecilik; kapitalizim, dini uyanış ve Cumhuriyet Devrimi; demokratikleşme,
reform hareketleri, göç, batıya doğru genişleme/büyüme, İç Savaş, ırkçılık ve yeniden
yapılanma gibi önemli kavramlardan hareketle Amerika tarihini tartışmak dersin amaçları
arasındadır.
TAR 341
Osmanlı Paleografyası I (1 2 2) AKTS 4
Osmanlı tarihi kaynaklarında karşılaşılan pek çok yazı, Osmanlı yazı çeşitleri, arşivlerden
elde edilen örnekler yardımı ile öğretiliyor.
TAR 342
Osmanlı Paleografyası II
TAR 341 dersinin devamı.
TAR 403
(1 2 2) AKTS 4
Osmanlı Sosyo-Ekonomik Tarihi
(3 0 3) AKTS 5
Osmanlı kurumlarının oluşumu (hükümdarlık, merkezi ve taşra yönetimi, kul ve timar
sistemleri, mukataa ve iltizam, vakıflar vb) ve Osmanlı toplumunun sosyal ve ekonomik
yapısı (askeri-reaya; kentliler, köylüler, göçebeler; müslümanlar ve gayrimüslimler) üzerinde
duruluyor; ayrıca sosyal değişmeler değerlendiriliyor.
TAR 427
Yenileşme Tarihi Semineri (0 2 1) AKTS 4
Türk yenileşme tarihi dersi konuları ile ilgili meseleler kaynak ve araştırma metodları teorik
olarak araştırılıyor ve öğrencilerin hazırladığı ödevler tartışılıyor.
TAR 404
Çağdaş Dünya Tarihi Semineri (0 2 1) AKTS 4
TAR 423 ve TAR 424 dersler çerçevesine giren çeşitli konuların öğrenciler tarafından
araştırılması ve hazırlanan seminerlerin tartışılması.
TAR 437
Orta Asya Türk Dünyası (3 0 3) AKTS 5
19. yüzyıldan, 20. yy’a kadar Türkistan’ın sosyal, ekonomik, siyasi ve kültürel gelişmesinin
ve Rusya ile ilişkilerinin tartışılması.
TAR 408
Klasik Dönem Osmanlı Kültürü (3 0 3) AKTS 5
Osmanlı Devleti`nin kuruluşundan yenileşme devrine kadar, İmparatorluk sınırları içinde
ortaya konan düşünce akımları, günlük hayat, bilim, san`at, edebiyat ve mimarlık hakkında
çok genel çizgilerle bilgi verilecektir.
TAR 409
Tarih Yazıcılığı I (2 0 2) AKTS 4
Başlangıcından günümüze tarih yazıcılığının gelişimine genel bir bakış; ağırlıklı olarak 19.
yüzyıldan itibaren modern tarih yazıcılığındaki farklı yaklaşım ve ekoller, bunlardan örnekler.
TAR 410
Tarih Yazıcılığı II
TAR 409’un devamı.
(2 0 2) AKTS 4
TAR 421
Türk Yenileşme Tarihi (3 0 3) AKTS 5
Lale Devri`nden itibaren, Cumhuriyet’e kadar Türk kültür tarihi ve batılılaşmanın meseleleri,
kurumsal yenilikler ve kültür değişmeleri temelinden inceleniyor.
TAR 423
Çağdaş Dünya Tarihi I (3 0 3 ) AKTS 5
Modern dünyanın oluşumu (Birinci Dünya Savaşı sonuna kadar); bu süreçte modern devlet ve
toplumların karşılıklı ilişki ve etkileşimleri inceleniyor.
TAR 424
Çağdaş Dünya Tarihi II (3 0 3) AKTS 5
TAR 423 çağdaş dünya tarihi dersinin devamı (I. Dünya Savaşı sonrası, II. Dünya Savaşı ve
sonrası)
TAR 432
Balkan Tarihi (3 0 3) AKTS 5
14. yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti'nin hakimiyeti altına girmeye başlayan ve 19. yüzyıl
başlarına kadar Osmanlı İmparatorluğu'nun bir parçası olarak kalan Balkanlar'da, bura
halklarının 19. yüzyıldan itibaren başlayan Milliyetçi uyanış ve bağımsızlık hareketlerinin
tarihi ve İkinci Dünya Savaşı'na kadarki dönemde ulus-devlet kurma süreçlerinin gerek
Balkan halklarının iç dinamikleri gerekse uluslararası boyutlarıyla tahlili.
TAR 441
Çağdaş Türkiye Tarihi (3 0 3) AKTS 5
Cumhuriyetin kuruluşundan 1950’ye kadar Türkiye’nin siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel
tarihi. Ulus-devleti oluşturma çabaları, tek parti yönetimi, millî iktisat siyaseti, 1930’larda
kültürel alanda arayışlar; II. Dünya savaşı sırasında ve sonrasında uluslar arası konjonktürün
Türk siyasi hayatına yansımaları ve çok-partili siyasi hayat geçiş.
TAR 442
Çağdaş Türkiye Tarihi II (3 0 3) AKTS 5
Çok-partili hayat ve Türkiye’de demokrasinin yerleşmesi sürecinde siyasi, sosyal, ekonomik
ve kültürel yönleriyle 1950-1980 arasında Türkiye tarihi inceleniyor. Darbeler, Anayasalar,
siyasi kutuplaşmalar, tarımda ve sanayide modernleşme hareketleri, sendikacılık hareketleri,
Kıbrıs meselesi vb. meseleler tartışılıyor.
BAŞKA BÖLÜMLERE AÇILAN SEÇMELİ DERSLER
TAR 106
Bilim Tarihi (3 0 3) ECTS 5
Bilimin kökenleri ve ilmi bilginin niteliği; Modern bilim kavramına yol açan belli başlı
teoriler ve keşifler aşağıdaki safhalarda ele alınmaktadır: Eski uygarlıklarda (Mısır,
Mezopotamya, Yunan) bilim; Ortaçağ Avrupası ve İslam Dünyasında bilim; Rönesans ve
modern bilimin doğuşu; Reformasyon ve Endüstri devrimi sırası ve sonrasında ilmi
gelişmeler; tarihi örnekler ışığında bilimi doğuran ortam; günümüz dünyasında ve Türkiye’de
bilim ve geleceği.
TAR 241
Sosyal Tarih (3 0 3) ECTS 5
Sosyal tarih kavramının tanımı yapıldıktan sonra Tarih araştırmalarında kullanılan
yöntemlerle sosyolojik araştırma yöntemlerinin karşılaştırmasını yapmak; her iki bilim
dalında üretilen bilginin nasıl bir bütün oluşturduğunu somut örmeklerden yola çıkarak
tartışmak; karşılaştırma ve sayısal yöntemlerin kullanılması, model ve ideal tip, toplumsal
statü, kimlik, toplumsal hareketlilik, zihniyet, kültür, aile, cemaat, iktidar ve itaat gibi
kavramlar etrafında tarihle sosyolojinin ortak ve farklı bulgularını karşılaştırmak.
TAR 251
Türkiye Tarihi I (3 0 3) ECTS 5
Türkiye Tarihi I dersinin zaman sınırı olarak, 12. yüzyılda Batılı eserlerde “Turchia” adı
verilen ülkemizin tarihinin 11. Yüzyıldan 1789’a kadar olan kesiti belirlenmiştir. Sınırın bu
kadar uzun tutulmasının sebebi, bütüncü bir bakış açısıyla tarihsel sürekliliği yakalamaya ve
derinlikli tahlillere imkan sağlamasının hedeflenmesinden kaynaklanmaktadır. Türkiye Tarihi
I dersi, Anadolu’nun Türkleşme sürecinden modernleşme öncesine kadar olan dönemi kapsar.
Anadolu’nun Türklerden önceki siyasi, sosyal ve kültürel yapısı, Türkleşme sürecinin çeşitli
yönleri, Beylikler ve Klasik Osmanlı dönemlerinde Türkiye coğrafyasının sosyal, kültürel ve
ekonomik tarihi ana hatlarıyla incelenir.
TAR 252
Türkiye Tarihi II (3 0 3) ECTS 5
Türkiye Tarihi II dersi Bahar döneminde 1789’dan 20 yy. sonlarına uzanan bir dönemi
kapsar. Temel olarak 1789 tarihinin belirlenmesinde etkili olan, genel olarak tarih
çevrelerinde kabul edilen çağ taksimatında söz konusu tarihin “Yeniçağ”ın sonu ve
“Yakınçağ”ın başlangıcına işaret etmesindendir. Türkiye açısından aynı tarih Nizam-ı Cedit
reformunu başlatan III. Selim’in tahta geçiş yılıdır. Ders kapsamında Türk modernleşme tarihi
sürecinin temel dönüm noktaları, siyasi, toplumsal, iktisadi ve kültürel değişim ve dönüşümler
ele alınmaktadır.
TAR 261
Uygarlık Tarihi I (3 0 3) ECTS 5
Ders, Tarih öncesi devirlerden Batı Roma İmparatorluğu’nun yıkıldığı 5. yüzyıl’a kadar olan
dönemi kapsayacaktır. Kültür ve uygarlık kavramları, belirlenen dönemde ortaya çıkan
uygarlıkların (Yakın Doğu, Anadolu, Grek, Çin, Hint vb.) niteliği ve insanlık tarihine
katkıları, farklılıkları ve ortak miras içindeki yerleri ele alınacaktır.
TAR 262
Uygarlık Tarihi II (3 0 3) ECTS 5
M.S. 5. Yüzyıldan günümüze uzanan süreçte dünya tarihini derinden etkileyen olaylar,
uygarlık alanındaki dönüşümler, İslam uygarlığı, günümüz Batı uygarlığının kökenleri ve
gelişimi ele alınacak, iki kutuplu uygarlık anlayışı tartışılacaktır
HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ 2010-2011 ÖĞRETİM YILI
TARİH BÖLÜMÜ LİSANS PROGRAMI DERS İÇERİKLERİ (İNGİLİZCE)
TAR 111
History Of Ancient Times (3 0 3) ECTS 5
Following on overview of the political history of ancient Egypt, Mesopotomia and Anatolia,
histories of ancient Greece, Hellenistic Age and Rome are analysed in general outlines.
TAR 118
Turkish History (3 0 3) ECTS 5
Political history of the Central Asian Turkish states and the Mongols from the beginnings of
their history until the 15th century.
TAR 127
Ottoman Turkish I (1 2 2) ECTS 6
After what Ottoman Turkish is, the importance of learning it and the way to be followed
during the learning process are explained; writing system, reading and writing Turkish verbs,
stems and additions will be dealt with. This first stage based upon activities on words and
verbs is followed by reading texts from books.
TAR 128
Ottoman Turkish II (1 2 2) ECTS 6
After Arabic and Persian nouns, adjectival phrases along with frequently used prepositions
and additions are given in a level to help reading Ottoman Turkish texts; it’s given priority to
make exercises related to those mentioned above. Apart from the followed course book,
exemplary texts from sources belonging to different eras are handled. Among those sources,
cronicles, travel books, epics and reform edicts can be given as examples.
TAR 131
Methodology Of History (3 0 3) ECTS 5
Definition of history, subject matter of the science of history; the role of historical reserarch
on social development; relations between history and other disciplines; auxiliary scientific
fields of study; parts of history; types of historiography; sources of history and appraisal of
historical sources are dwelt upon; methods of analysis, criticism and synthesis in history.
TAR 132
Bibliography Of History (3 0 3 ) ECTS 5
The objective of this course is to introduce the students into the main reference books,
dictionaries, indexes and bibliographies of the field as well as the main literature about world,
European and Turkish history. The course also aims at providing the students with a critical
evaluation of the bibliography in question within their historical and cultural context.
TAR 135
History And Computing I (1 2 2) ECTS 5
Architecture of small computer systems; Operating systems (WINDOWS, LINUX);
computer networks; programming languages; software for the Humanities (Database
management systems, spreadsheets, statistical packages, software for text analysis). All
these will be described at a simple level and examples will be shown.
TAR 136
History And Computing II (1 2 2) ECTS 5
Access to Web resources for the Humanities. Electronic publication using web
technology; development of a web application in the area of history.
TAR 138
Civilisation Of Ancient Times (3 0 3) ECTS 5
Birth and development processes of the ancient Eastern Civilisations are examined and the
influences of these civilisations on the Greek civilisation are dwelled on. The main points of
ancient Greek civilisations and the properties and elements of Roman Civilisation are
surveyed.
TAR 215
Turkish Cultural History I (3 0 3) ECTS 5
The elements ot the culture of the steppes created by Central Asian Turkish and Mongolian
societies will be taken up in a comparative perspective with contemporary (sedentary)
cultures(especially with the Chinese).
TAR 216
Turkish Cultural History (3 0 3) ECTS 5
Continuation of TAR 215.
TAR 217
Muslim Turkish World (3 0 3) ECTS 5
The process of Islamicisation of the Turks and the political and socio-cultural life of early
Muslim Turkish states(until the Ottomans).
TAR 218
Classical Islamic Civilisation (3 0 3) ECTS 5
Ideas, intellectual movements; scientific, artistic, literary and architectural products created in
the areas Islam had spread from its emergence until today will be surveyed in general outlines
and in a comparative fashion taking into account the relationships with neighbouring cultures.
TAR 245 Historical Geograpy (3 0 3) ECTS 5
The study of historical geography encourages better understanding of past societies,
economies and cultures, and provides a wider comprehension of the processes of change
experienced today. This course is designed to equip students with the advanced level research
skills required to support a substantive piece of original research into a chosen aspect of
historical geography.
TAR 254
Proseminar (0 2 1) ECTS 4
The means of preparing for historical research on the topics dealing with Turkish-Islamic
societies and political developments and cultural life in the Ottoman Empire and other parts of
the World is explained theoretically; students is also asked to prepare individual papers and
discuss them in the class.
TAR 230
History Of Science (3 0 3) ECTS 5
The origins of the science and the nature of the scientific knowledge; the major theories and
discoveries which led to modern concept of science are discussed in the following phases:
Science in the ancient civilisations (Egypt, Mesopotamia, Greek World); Science in the
Medieval Europe and the Islamic World; the Renaissance and the emergence of modern
science; science during the Reformation and the Industrial Revolution; the science in todays
world and the future of science in Turkey.
TAR 235
Classical Islamic World (3 0 3) ECTS 5
Following a brief introduction into the pre-Islamic Arab history, the history of the Islamic
World until the Seljukids. The periods of the Prophet Muhammad, Umayyads, Abbasids and
Mamluks.
TAR 237
Medieval European History (3 0 3) ECTS 5
The process of the disintegration of the Roman Empire. The birth and spread of Christianity
and its strenghtening in Rome. Germanic states founded after the Barbarian Invasions. The
Frankish State. Topics concerning the history of northern, eastern and southeastern
Europe(Normans, Slavs and Byzantinians). The two universal powers of the High Middle
Ages(the Holy Roman-German imperial crown and the Church). The Crusades. The growing
of the political power of towns, the decline of the feudal regime and national kingdoms
beginning to be formed through the phase of territorial state in the late Middle Ages.
TAR 238
Medieval European Civilisation (3 0 3) ECTS 5
The Europe that began to appear in the disintegration process of the Roman Empire and its
foundations(the ancient heritage, the Germans, Christianity). Social and cultural structures of
the Germans, Slavs and Asian peoples of the steppes. Administration, agriculture, feudal
regime, the Church, culture in the Carolingian Empire. The Church and the Cluny reform
movement in the High Middle Ages. The culture of the High Middle Ages(chivalry,
universities and scholasticism, art).Urban culture of the late Middle Ages. The weakening of
the Papacy and conciliarism. The gate to the Renaissance and Reformation: Humanism.
TAR 239
History And Computing III (1 2 2) ECTS 4
The concept of databank(database) and its application to history; data models; data structures;
data integrity; query languages(SQL, Graphical Languages, Form Based Languages). This
course includes practical work using an existing database containing historical data.
TAR 240
History And Computing IV (1 2 2) ECTS 4
Database design and implementation. Data analysis for database design using top-down and
bottom-up approaches. Here students will prepare practical work involving the design and
implementation of a database to solve simple historical problems (of their own choice).
TAR 243
Ottoman Turkish III (1 2 2) ECTS 6
Arabic and Persian grammar rules adopted by Ottoman Turkish is to be examined and
published historical texts will be read.
TAR 244
Ottoman Turkish IV (1 2 2) ECTS 6
Continuation of TAR 243; besides, simple hand-written texts will be read.
TAR 305
Early Modern European History (3 0 3) ECTS 5
Chronological evolution of the political events in Europe between the 15th and 18th centuries.
TAR 306
Early Modern European Civilisation (3 0 3) ECTS 5
The civilisation created by the peoples whose political history is given in TAR 305. From the
Renaissance to the Enlightenment.
TAR 352 Middle Eastern History (3 0 3) ECTS 5
The course aims at helping the students to develop their understanding of such questions in
the Middle East in the 20th century as economic development and political changes; the
development of nations, nationalism and the nation-states; the emergence of Pan-Arab
nationalism; Arab socialism and Islamic fundamentalism; the role of the military in the
nation-state formation; the state and the politics of religious resurrection; Arab-Israeli wars
and the Arab Cold War; the Middle East and the new world order.
TAR 345
Seminar On Turkish History (0 2 1) ECTS 4
Various aspects of Turkish societies and political entities from the Huns to the Anatolian
Beyliks will be studied by students and their seminar works will be discussed.
TAR 346
Seminar On Ottoman History (0 2 1) ECTS 4
Problems, sources and research of the historical topics against the background of TAR 411,
TAR 412 and TAR 413 theoretically explained and the seminar works prepared by the
students are discussed.
TAR 327
History Of Russia And The Caucasus (3 0 3) ECTS 5
A description and analysis of relations of the Russian Empire, emerging from the Muscow
principality and expanding southwards and eastwards, and the Caucasian peoples among
themselves and their relations with the Ottomans and Iranians(until the World War II).
TAR 315
Ottoman History I (3 0 3) ECTS 5
The subjects related to the foundation and military, administrative, political, cultural and
social developments as well as foreign relations of the Ottoman Empire are analysed.
TAR 316
Ottoman History II (3 0 3) ECTS 5
Continuation of TAR 315.
TAR 328
Byzantine History (3 0 3) ECTS 5
History of the Byzantine Empire, one of the long-lasting empires in history, that had ruled
over our country for a long period. Particular emphasis is given to economic and sociocultural
changes
in
Anatolian
part
of
the
Empire.
TAR 333
History Of Turkish Literature I (2 0 2) ECTS 4
Literary works produced from the beginnings of Turkish history up to the 19th century in
Central Asia and Seljukid and Ottoman lands are dealt with in respect of their themes, types,
basic characteristics and main figures. Students are also taught, by means of case studies, how
to use literary works as historical sources.
TAR 334
History Of Turkish Literature II
2 0 2
Continuation of TAR 333 for the 19th and 20th centuries. There appears new literary kinds in
this period which is one of change and transformation generally called modernization and/or
westernization. New literary kinds such as theatre, story and novel are included in Turkish
literature; there were also new literary currents. This trend continues in the Republican Period.
In this course their students are taught, by means of case studies, under what circumstances
these Works were produced as well as how to use them as historical sources.
TAR 335
History Of Asia And Far-East
2 0 2
An outline of Asian history excluding Central Asian Turkish history and history of those parts
of Asia under domination of the Turkish-Muslim states. In this context the course covers
ancient Persian, Indian and Chinese civilisations as well as a general history of India, China
and the Far-East until the European colonization.
TAR 339
History Of Colonisation (3 0 3) ECTS 5
The colonisation of newly discovered lands or other regions of the world by some European
states following the great geographical discoveries by the west European sailors towards the
end of the 15th century; the impact of colonisation on native peoples and cultures;
decolonisation movements after the World War II.
TAR 341
Ottoman Paleography I (1 2 2) ECTS 4
Several types of Ottoman scripts encountered in the sources of the Ottoman history are taught
in connection with specimenss provied from the archives.
TAR 342
Ottoman Palaeography II (1 2 2) ECTS 4
Continuation of TAR 231.
TAR 367 American History (3 0 3) ECTS 5
Students will research and learn about the history of America. The investigation will begin
with the original inhabitants of the continent and its early exploration, The study will then
progress to colonization, the inception of a nation, creation of a government, and the growth
of the United States – both economically and geographically. The course will complete with a
survey of the division and reunification of the nation through its Civil War.
TAR 403
Ottoman Social And Economic History (3 0 3) ECTS 5
In it ecological entirety, formation of Ottoman institutions and social and economic structure
of Ottoman society are dwelled on; also social changes are appraised.
TAR 427
Seminar On History Of Turkish Reformation (0 2 1) ECTS 4
Problems, sources and research methods of historical topics against the background of TAR
421 are theoretically explained and the seminar works prepared by the students are discussed.
TAR 404
Seminar On Contemporary World History (0 2 1) ECTS 4
Historical topics within the context of TAR 423 and TAR 424 will be subjected to research by
students and their seminar works will be presented and discussed in the class.
TAR 437
Central Asian Turkish World (3 0 3) ECTS 5
A discussion of the sociological, economic, political and cultural development of Turkestan
and also its relations with Russian from Nineteeth to Tweentieth Centuries.
TAR 409
Historiography I (2 0 2) ECTS 4
An overview of historiography from its beginnings to the present time. A detailed
examination of approaches and schools in modern historiography from the 19th century
onwards.
TAR 410
Historiography II
Continuation of TAR 409.
(2 0 2) ECTS 4
TAR 408
Ottoman Culture in The Classical Age (3 0 3) ECTS 5
Such topics as ideas, intellectual movements, daily life, science, art and architecture in the
Ottoman Empire from its beginning until the 18th century will be taken up in a general
fashion.
TAR 424
Contemporary World History II (3 0 3) ECTS 5
Continuation of TAR 423.
TAR 432
History Of The Balkans (3 0 3) ECTS 5
The Balkans under the Ottoman rule(14th-19th centuries); nationalism and independence
movements of the Balkan peoples from the 19th century onwards; examination of the
processes of nation-state building with their local and international dimensions until the
World War II.
TAR 441
History Of Modern Turkey I (3 0 3) ECTS 5
The course covers the political, social, economic and cultural history of Turkey from the
foundation of the Republic to 1950. In this contexts such topics as the process of building the
nation-state, one-party rule, national economic policy, cultural reform attempts in 1930s, the
repercussions of international conjecture in the political life of Turkey are dealt with.
TAR 442
History Of Modern Turkey II (3 0 3) ECTS 5
This course covers the history of modern Turkey between 1950 and 1980. In this general
context such topics as the development of multi-party politics, military coups, Constitutional
changes, political polarization, modernisation in agricultural and industrial sectors, labour
movements, Cyprus question etc. are discussed.
BAŞKA BÖLÜMLERE AÇILAN SEÇMELİ DERSLER (İNGİLİZCE)
TAR 106
History of Science (3 0 3) ECTS 5
The origins of the science and the nature of the scientific knowledge; the major theories and
discoveries which led to modern concept of science are discussed in the following phases:
Science in the ancient civilisations (Egypt, Mesopotamia, Greek World); Science in the
Medieval Europe and the Islamic World; the Renaissance and the emergence of modern
science; science during the Reformation and the Industrial Revolution; the science in todays
world and the future of science in Turkey.
TAR 241
Social History (3 0 3) ECTS 5
The course mainly deals with, after the description the historical sociology, a comparison
between historical and sociological research techniques. It aims to discuss how the scientific
knowledge produced in these two fields constitutes a totality based on concrete case studies.
Using comparative perspectives quantitative methods adopted by history and sociology, this
course also involves discussing the common and divergent points of the two disciplines on the
basis of such concepts as model, ideal type, social status, identity, social mobility, mentality,
family, community, power and submission
TAR 251
History of Turkey I (3 0 3) ECTS 5
Political formations established in Turkey from the 11th century until 1789. Social, cultural
and economic characteristics of the communities inhabiting the country during the period
concerned. Periods of crises and changes in the history of Turkey
TAR 252
History of Turkey II (3 0 3) ECTS 5
Political developments in Turkey from 1789 until the late 20th century. Social, cultural and
economic characteristics of the communities inhabiting the country during the period
concerned. Periods of crises and changes in the history of Turkey during the same period.
TAR 261
History of Civilization I (3 0 3 ) ECTS 5
The course deals with political formations established in the World until the 5th century A.D.
Contributions of various states and societies to the concept of civilisation. Particularities of
different civilisations and their place in the heritage of common civilisation
TAR 262
History of Civilization II (3 0 3) ECTS 5
Important events and phenomenon of the period concerned and their impact on present-day
world. Islamic Civilisation and its development. Great transformations (Renaissance, Reform,
Scientific Revolution, Enlightenment, Revolutions etc.) that laid down the foundations of
modern civilisation. Modern bi-polar conception of civilisation